Upload
etjih-tasriah
View
230
Download
1
Embed Size (px)
Citation preview
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
1/134
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
2/134
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
3/134
QNQSJL SJ[NOSJD[FQN OJ[FAF GNODIZODFO CFOJIMOMLN NOCMOJQNF
;868-;863
NQQO2 ;1::-34>4Om. Xukgnifsn2 84668.6:86Iftfgmd KXQ2 >:83886Ziurfo Kuiu2 ;6 al x ;5 alBulgfe Efgflfo2 xnn+6;6 efgflfo/ pfdjs
Ofsife2Qukcnrjitmrft Ojrfaf Kfrfod
Dflkfr Amvjr2Qukcnrjitmrft
Cntjrkntifo mgje2Kfcfo Xusft Qtftnstni, Bfifrtf-Nocmojsnf
Cnajtfi mgje2
Kmgje cniutnp cjodfo ljoyjkut sulkjroyf
Ojrfaf Kfrfod
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
4/134
Q n s o j r g n o d ;86: |nn
n
SNL XJO^ZQZO
"#$%&'&( ) *'+ ,-(&'./&$86
"#$&$%%-$% ;&1&3 ) :-/-$% 0.'4&$%%&5 >+:-2+
9#8-& ) 7.
"#$-4.2 ) ?8=.( H&2'.&(5 ,+?+5 >""
*.&$ "#'@&$&2&'.5 ,,H5 >J*?D
7.$F. 0%-28.$ >&-4.$&5 ,,H
"#$%64&( *&8& ) ?8=.( H&2'.&(5 ,+?+5 >""
7.$F. 0%-28.$ >&-4.$&5 ,,H
>&(&'&$$/ *.1.8 "'&2#8/&1&8.5 ,,H
!"#$% ) >-( H&3'&$.5 ,+,H
'()"*+ ) *.&$ "#'@&$&2&'.5 ,,H5 >J*?D
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
5/134
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
6/134
Q n s o j r g n o d ;86: |v
IFSF XJODFOSF[
"#@3&$%-$&$ $&2.6$&4 J$F6$#2.& 2&&8 .$. 8.F&< 364#( (&$/& 3#'E6
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
7/134
Q n s o j r g n o d ;86: |vn
F.4&
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
8/134
Q n s o j r g n o d ;86: | vnn
CF@SF[ NQN
I&4&@&$
90H0 "?VT0VH0K +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++ v *0UH0K J,J +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++v .n *0UH0K H0:?B +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++... nx *0UH0K T0>:0K +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++.. x n
:0: J "?V*0IABA0V +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++G+G+ B&8&' :#4&?VH0,J ,??0 *0B0> ,J,V?KBJVT ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++O+G+ B&8&' :#4&:?K *0_0 B0I0V +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++^+G+ V#'&N& H-8 -C&$ B&(&$ "'6Z.$2. 9&48.@ ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++^+O+ V#'&N& "#'-3&(&$ H-8-C&$ B&(&$ "'6Z.$2. 9&48.@ +++++++++++++++++++++++++++++++++++++^+^+ V#'&N& 02#8 B&(&$ "'6Z.$2. 9&48.@ ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
:0: J] V?K0D0 0,?H ,A>:?K*0_0 90_A +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++Q+G+ 96$F.2. I-8&$ J$F6$#2.& ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++Q+O+ ,-@3#' *&8& +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++Q+^+ I&2.4 "#$%(.8-$%&$ V#'&N& 02#8 ,-@3#'F&/& 9&/- +++++++++++++++++++++++++++++++++++++
:0: ] V?K0D0 0,?H ,A>:?K *0_0 >JV?K0B *0V ?V?KTJ +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++P+G+ 96$F.2. ,-@3#'F&/& >.$#'&4 F&$ ?$#'%. +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++P+O+ ,-@3#' *&8& +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
9/134
Q n s o j r g n o d ;86: | vnnn
P+^+ I&24. "#$%(.8-$%&$ V#'&N& 02#8 ,-@3#'F&/& >.$#'&4 F&$ ?$#'%. ++++++++++++++++++++++++++
:0: ]J V?K0D0 H?KJVH?TK0,J ?9hVh>JMBJVT9AVT0V JV*hV?,J0 +++++++++++++++++++++++++++++++++W+G+ "#$%&$8&' ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++W+O+ ,-@3#' *&8& +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++W+^+ "#$/-2-$&$ V#'&N& H#'.$8#%'&2. ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
:0: ]JJ 9?,J>"AB0V ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++*0UH0K "A,H090 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
10/134
Q n s o j r g n o d ;86: |nx
CF@SF[ SFKJG
H&3#4 ^+G+ 94&2.E..4.&' KCk ++++++++++++++++++++++++
H&3#4 Q+R+ V#'&N& >6$#8#' 9&/- K.@3& ;&1&5 H&(-$ O[G[MO[GQ f>.4.&' KCk ++++++++++++++++++++
H&3#4 Q+L+ V#'&N& >6$#8#' 9&/- K.@3& B-&' ;&1&5 H&(-$ O[G[MO[GQ f>.4.&' KCk ++++++++++++++++
H&3#4 Q+G[+ V#'&N& >6$#8#' ,-@3#'F&/& I-8&$ J$F6$#2.&5 H&(-$ O[G[MO[GQ f>.4.&' KCk ++++ P\
H&3#4 P+G+ D&F&$%&$ F&$ "'6F-.$/&< :-@. F&$ 96$F#$2&8 H&(-$ O[G[MO[GQ
f;-8& :&''#4k ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
H&3#4 P+O+ D&F&$%&$ F&$ "'6F-,DUk +++++++++++++++++++
H&3#4 P+^+ D&F&$%&$ F&$ "'6F-@2NEk +++++++++++++++
H&3#4 P+GG+ V#'&N& U.2.< ,-@3#'F&/& :&8-3&'&5 H&(-$ O[G[MO[GQ f;-8& H6$k ++++++++++++++++++
H&3#4 P+GO+ V#'&N& U.2.< ,-@3#'F&/& :&-
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
11/134
Q n s o j r g n o d ;86: |x
H&3#4 P+GQ+ V#'&N& U.2.< ,-@3#'F&/& ?@&25 H&(-$ O[G[MO[GQ fH6$k ++++++++++++++++++++++++
H&3#4 P+GP+ V#'&N& U.2.< ,-@3#'F&/& "#'&.4.&' KCk ++++++++++++++++
H&3#4 P+O[+ V#'&N& >6$#8#' ,-@3#'F&/& :&-.4.&' KCk ++++++++++++++++++
H&3#4 P+OG+ V#'&N& >6$#8#' ,-@3#'F&/& H.@&(5 H&(-$ O[G[MO[GQ f>.4.&' KCk ++++++++++++++++++
H&3#4 P+OO+ V#'&N& >6$#8#' ,-@3#'F&/& ?@&25 H&(-$ O[G[MO[GQ f>.4.&' KCk ++++++++++++++++++
H&3#4 P+O^+ V#'&N& >6$#8#' ,-@3#'F&/& "#'&.4.&' KCk +++++++++++++++++++
H&3#4 P+OQ+ V#'&N& >6$#8#' ,-@3#'F&/& V..4.&' KCk +++++++++++++++++++
H&3#4 W+G+ 9#'&$%
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
12/134
Q n s o j r g n o d ;86: |xn
CF@SF[ DFLKF[
T&@3&' O+G+ ,8'-
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
13/134
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
14/134
Q n s o j r g n o d ;86: | 6
KFK NXJOCFEZGZFO
!"#$%& () *+,"-(+&%+$./8*6(+(&"6 ;66(1+$"+3 "#$$%& '()*+ ,-*,./8- .)(+ 6.;-8-
#'*'-8'-1 3(:8(:-1*'*0 4*058*>4*058* 8(2*5*- /(,.;*0 8'*'-8'-1 -0'(:0*8-.0*) ,*)*; 8-,*0509*
9*05 1(>7< /*,* ?= H(2:F*:->? K*:(' ?AC?J #(2*5*- /(,.;*0 8'*'-8'-1 -0'(:0*8-.0*) 1(,F,F1*0
#$$% 8**' -0- 8('*:* ,(05*0 !"#$%& () :.$"(+./ ;66(1+$ "#@%&D ,-;*0* 2(2(:*/* -0,-1*'.:
(1.0.;- /(0'-05 8(/(:'- 3:.,F1 E.;(8'-1 4:F'. ,-+*8-)1*0 ,*:- #@%J %,./8- #$$% .)(+ )(;2*5*
8'*'-8'-1 '(:'-055- ,- 344 ;(:F/*1*0 8F*'F &"/%#$(+% ,*)*; :*051* /(;2*05F0*0 -0N.:;*8-
)-051F05*0 F0'F1 ;(0F0B*05 1(2F'F+*0 /(;(:-0'*+D -0,F8':-D ,*0 /F2)-1 F;F;09*J
E*)*; :*051* *,./8- #$$% -0-)*+ 4*,*0 3F8*' #'*'-8'-1 "43#& ;()*)F- /F2)-1*8- I#-8'(;
@(:*G* $1.0.;- ,*0 L-051F05*0I '*+F0 -0- 2(:F/*9* ;(05-;/)(;(0'*8-1*0 2(2(:*/* ;.,F)
,*)*; #$$%D 8(/(:'- 0(:*G* *8(' ,*0 0(:*G* NF058-.0*)J E*)*; 0(:*G* *8(' G*1F/*0 *8('
)-051F05*0 9*05 ,-+-'F05 ;(05*)*;- /(:)F*8*0 ,(05*0 ;(0G.2* ;(09F8F0 0(:*G* *8(' )*+*0D
,*:- 8(2()F;09* +*09* ;()-/F'- *8(' 8F;2(: ,*9* +F'*0 ,*0 *8(' 8F;2(: ,*9* (0(:5- ,*0
;-0(:*)J E-8*;/-05 /(:)F*8*0 G*1F/*0 *8(' )-051F05*0D ;('.,.).5- /(0-)*-*0 BF5* ;(05*)*;-
/(:2*-1*0 ,(05*0 ;(05*,./8- ;('.,( :%$ 0-%#%+$ 4./1% "@3O& 9*05 ,-:(1.;(0,*8-1*0 F0'F1
;(0-)*- *8(' )-051F05*0J @(:*G* NF058-.0*) ;(09*B-1*0 -0N.:;*8- '(0'*05 /:.,F18- ,*0
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
15/134
Q n s o j r g n o d ;86: | ;
!"#$%&$' )*+*#, -*# .*$* /'#,!%#,*# 8*#, -'/*!%!*# -6#,*# &6/*!%!*# $%+;6' !1%$%$
!"#$%&"'(")*+ -&&./ *". 8(%#$6(/ 8(6)&%/ 3:0445>!"#$%&"'(")*+ ;%&)(6)$&" !13(".$):%(
066&:") 3:2:957
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
16/134
Q n s o j r g n o d ;86: | 1
!"#"$%$ '"()*+%#* *$* ,*-%.%'+%$ /%/'" /8$68$%)+%$ !;;13 '8$66"$% ':08$#*%)$4%3 ,%$
/8$4%5*+%$ $8.%>% 8+:$:/* ,%$ )*$6+"$6%$ 2$,:$8#*%9 7%( 2 /8."'%+%$ '8$68$%)%$ !;;1 4%$6
#8>%.% #*$6+%0 %+%$ /8$58)%#+%$ % ;+:$:/*?J*$6+"$6%$3 0*$5%"%$
C8.%>% ;+:$:/*?J*$6+"$6%$ 2$,:$8#*%3 !0."+0". ,%#%. !;;13 -"("$6%$ !C1 ,%$
)*$6+"$6%$3 #8.0% '8$4"#"$%$ !;;1 ,%$ #"/(8. ,%0%$4%9
7%( @ C8.%>% 1#80 !"/(8. D%4% J%-%$9 E8.,*.* ,%.* $8.%>% 0"0"'%$ )%-%$ '.:N*$#*
B%)*/%$0%$ E*/". #8(%6%* '*):0 '.:58>0 $8.%>% %##80 )%-%$9
7%( I C8.%>% 1#80 !"/(8. D%4% B%4"9 K8/(%-%# +:$,*#* -"0%$ ,* 2$,:$8#*%3
#"/(8. ,%0% 4%$6 ,*6"$%+%$ ,%)%/ /8$4"#"$ $8.%>% %##80 #"/(8. ,%4% -"0%$3 ,%$
-%#*) '8$6-*0"$6%$ $8.%>% %#80 #"/(8. ,%4% +%4"9
7%( G C8.%>% 1#80 !"/(8. D%4% K*$8.%) ,%$ ;$8.6*9 K8/(%-%# +:$,*#* #"/(8.
,%4% /*$8.%) ,%$ 8$8.6*3 #"/(8. ,%0% 4%$6 ,*6"$%+%$ ,%)%/ /8$4"#"$ $8.%>% %#80
#"/(8. ,%4% /*$8.%) ,%$ 8$8.6*3 ,%$ -%#*) '8$6-*0"$6%$ $8.%>% %#80 #"/(8. ,%4%
/*$8.%) ,%$ 8$8.6*9
7%( L C8.%>% E8.*$086.%#* ;+:$:/* J*$6+"$6%$ 2$,:$8#*%9 K8$>%+"' '8$6%$0%.3
#"/(8. ,%0% 4%$6 ,*6"$%+%$ ,%)%/ /8$4"#"$ $8.%>% 08.*$086.%#* 8+:$:/*
)*$6+"$6%$ 2$,:$8#*%3 ,%$ '8$4"#"$%$ $8.%>% 08.*$086.%#*9 7%( O B8#*/'")%$9
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
17/134
Q n s o j r g n o d ;86: | 3
!"#" $%&'%&()(& +,,-
"##$ %&%'%( )*%+,-.*/ %/86;%613 :%60 +,64%;%; 1,4%*% ',60/%5 1;./ &%6 %*81 :%60
*,',>%6 86;8/ %6%'3131 &%'%+ (%' 318 '360/860%6 &%6 ,/.6.+32 9,6&,/%;%6 %/86;%613
+,67%&3/%6 "##$ 3;%1
,/.6.+3 &%6 +,60.*0%631%13/%6 %6 ;,*(%&%5
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
18/134
Q n s o j r g n o d ;86: | :
!"#" "%"&' ("&)"* !+,-", )+./*&8",-", ).6()+; !"#$%&'()* )+./1&813", +;6,6&* (+8"-"*
!"&)"; ;+.1(";", %*,-;1,-",: 0*("&)*,- */1' 455> !")"/ 21-" !*-1,";", 1,/1;9
7: ,"%*(*( /.+, &+,--1,";", !+F*,*(* !", )+!6&", #",- ("&":
K:
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
19/134
Q n s o j r g n o d ;86: | 0
!"#$ &'($)$ *'(+$,$ -".'/8+ &'($)$ "&+" -$6$, ;113 -$& -".'/8+ ;113 !"#$%&'"( 8+$,$
:)%*+"#, ."#$%&'"( 04 5'($)$ '>2.".+', -"9'6$.>$& -$6$, /$#"$& >'-8$ ;113 7$ -".'/8+ ;113
/86%";$%*+#, /1'3;3+%$ :11'0*+3 4 1,*$+ 9'&". &'($)$ ;113 $>$& -"9'6$.>$& 6'/"< -'+$"6 *$-$
*$($#($*< -" /$?$< "&"45'($)$ $(8. ="."> ,'6"*8+" $6"($& "&*8+ $6$, -$(" 6">8$& >' -$6$, *'('>2&2,"$&H
$6"($& *(2-8> -" -$6$, *'('>2&2,"$& -$& $6"($& .".$$& :('."-8$60 7$ -"'#"$+$&
'>2&2,"4 36"($& "&" ,'&)$>8* $"( -$& '&'(#" 7$ -"#8&$>$& -$6$, *(2.'. *(2-8>." :.'*'(+"
*(2.'. *(2-8>." >2,2-"+" *'(+$&"$&0 -$& 6",/$< 7$ ,'$6"( >' 6">8$& :.'*'(+" 6",/$8$& $&+$($ /'(/$#$" 8&"+ '>2&2," :.'*'(+" "&-8.+("H (8,$$." -'$& ,'&-'="&".">$&
$>+"F"+$. 6">8$& A 7$"+8 $>+"F"+$. 7$ ,'($" $+$8 ,'$& -$& /'(+898$& 8&+8> ,'&9$-">$& *'#8&$$& .8,/'( -$7$ $6$, 6'/"< '="."'&4
C2&+2&262#" 7$ -"($&)$ 8&+8> ,'&)'#$< $+$8
,'($" *268."H ,'('>6$,$." 6">8$& .'+'6$< +'()',$(H -$8( 86$H >2&.'(F$." -$&
,$&$9','& .8,/'( -$7$4 3>+"F"+$. 6">8$& -">6$."=">$.">$& .'/$#$" $>+"F"+$. *'(6"&-8$&
6">8$& -$&J$+$8 $>+"F"+$. ,$&$9','& .8,/'( -$7$4
5'($)$ $..'+ -$6$, .$+8$& ="."> $+$8 ,2&'+'( ,'>8( >'+'(.'-"$$& .8,/'( -$7$
$6$, -$& *'(8/$8. *$-$ >2,*2&'& "&-"F"-8$6 6">8$&@ .8,/'(
-$7$ ,"&'($6 -$& '&'(#"H .8,/'( -$7$ >$78H .8,/'( -$7$ ">$&J$>8$+">H .8,/'( -$7$ /"262#".
6$"&&7$H .8,/'( -$7$ +$&$8( .+2> $..'+
"&-"F"-8$6 -" $?$6 -$& $>$('&$ /'&)$&$ -$& .'/$/
6$"&&7$4
5'($)$ $..'+ -$6$, .$+8$& ="."> ,'&7$9">$& "&=2(,$." >'+'(.'-"$$& .8,/'( -$7$ $6$,
7$ -$*$+ -"#8&$>$& -$6$, *'&"6$"$& $.*'> >'/'(6$&98+$&4 D"+8( 7$ *$6" ,'&$("> -$6$,
&'($)$ $..'+ $-$6$< '.+",$." -'*6"." .8,/'( -$7$ $6$, -$6$, .$+8$& ="."> -$& ,2&'+'(4 E&+8>
.8,/'( -$7$ 7$ +"-$> -$*$+ -"*'(/$8$&+"+$. -'*6"." .$,$ -'$&
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
20/134
Q n s o j r g n o d ;86: | 4
!"#$%&%#' '")*+, -#.# .#$/ -&+!'%,#!'&8 $#)"$ "$%"! '")*+, -#.# .#$/ -#6#% -&6+,*#;#,"&
1!"#"$%&'" 3 !"#$%&%#' -+6:&'& )+)6+,;&%"$/!#$ 606":#'& '")*+, -#.#8 *+'#,$.#8 %&$/!#%
6+,%")*";#$ -#$ %&$/!#% !+*+,:#$4"%#$ .#$/ %+,!#&%5
>+,#2# +!0'&'%+) )+$.#4&!#$ &$90,)#'& %+$%#$/ +!0'&'%+)5 7!0'&'%+) #-#:#; #,+# .#$/)+:&6"%& -&$#)&!# !0)6:+!' #$%#,# !0)"$&%#' )#;:"! ;&-"6 1%")*";#$8 ;++,#2# +!0'&'%+)
-&'"'"$ "$%"! )+$.#4&!#$ &$90,)#'& %+$%#$/ ;#: %+,'+*"%8 6+,"*#;#$ !#6#'&%#' +!0'&'%+)
"$%"! *+,06+,#'& '+*#/#& '"#%" "$&% 9"$/'&0$#: -#$ 6+$.#)6#$ )#$9##%$.# *#/& ")#%
)#$"'
=#$9##% .#$/ -&%+,&)# 0:+; )#$"' -&'+*"% 4#'# +!0'&'%+)5 H#'# +!0'&'%+) -&*+,&!#$
-#:#) *+,*#/#& *+$%"! -#$ -&!+:0)60!!#$ )+$4#-& F !#%+/0,&K
A5 H#'# (!)*+,+)#+#- K =#$9##% .#$/ -&%+,&)# -#,& &$6"% #:#) .#$/ *+,#'#: -#,& :&$/!"$/#$
'+6+,%& #&,8 !#."8 &!#$ -#$ '")*+, -#.# +$+,/&5
C5 H#'# !"-.'%/)!8 K =#$9##% .#$/ -&*+,&!#$ !+%&!# +!0'&'%+) *+,9"$/'& '+*#/#& %+)6#%
*"#$/#$ +)&'& -#$ :&)*#; :#&$$.#8 !+%&!# +!0'&'%+) *+,9"$/'& '+*#/#& 6+$2+/#;
16+/+-%,+ 3 *#$4&, #%#" !+%&!# +!0'&'%&) )+$.+-!#$ 4#'# 60:&$#'& "$%"! !+/%#$
6+,%#$$5
F5 H#'# !":%",#: K =#$9##% .#$/ -&*+,&!#$ !+%&!# +!0'&'%+)8 '+6+,%& ;"%#$8 )+$.+-!#$
)#$9##% ,+!,+#'&8 '6&,&%"#: -#$ )#$9##% :#&$$.# !+6#-# )#$"'
>+,#2# #,"'8 $+,#2# #''+%8 $+,#2# 9"$/'&0$#: -#$ $+,#2# +!0'&'%+) '#:&$/ %+,;"*"$/
-#:#) !+,#$/!# J77@ %+%#6& )#'&$/?)#'&$/ 90!"' 6#-# &$%+,#!'& .#$/ *+,*+-# #$%#,# +!0$0)&
-#$ :&$/!"$/#$5 D+,&!"% 20$%0; ;"*"$/#$ .#$/ *+,*+-# #$%#,# $+,#2# %+,'+*"%K
>+,#2# #'+% -#$ $+,#2# +!0'&'%+) 90!"' 6#-# '%0! #'+% :&$/!"$/#$ -#$
6+,"*#;#$$.#8 -&)#$# $+,#2# #'+% )+$&%&!*+,#%!#$ 6#-# !0)60$+$ &$-&E&-"#:
'+-#$/!#$ $+,#2# +!0'&'%+) )+$&%&!*+,#%!#$ 6#-# &$%+,#!'& #$%#, !0)60$+$
#''+%5
N+,"*#;#$ '%0! ")")$.# %+,4#-& #!&*#% #!%&E&%#' +!0$0)& .#$/ )#$# )+$4#-&
90!"' -#:#) $+,#2# #,"' 9&'&!5 N+$/"!",#$ #,"' &$6"% #:#) -#:#) %#*+: 6+$.+-#$
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
21/134
Q n s o j r g n o d ;86: | 5
!"# %''(#""# )*+*, -./86; ,1#+*+3 !'"# %'(,(:"# &,+3:",+* !* #&:"0"
"++&3 !"# %'(,(:"# 4"+" %:15*+*1#*#' !* #&:"0" &,1+*+3&>2
.'(,(:"# ":(+ +*+""# -:&+*!("9; 7"#' !*"9*:,"# ,& 9*#',(#'"# !"9"> ./86
>&:(%","# %&:3*>= 3&:(3">" 4"+" :&'(9"31:*2
H'(,(: ":(+ *#%(3 "9"> !"# +*+""# 4('" 3&:,"*3 !'"# %"3"3"# 3:"#+",+*
#&:"0" )(#'+*1#"9 %&:9*#!(#'"# 9*#',(#'"# !"# >"#"4&> +(>"+(, *#5&+3"+* 3&,#191'* :">"? 9*#',(#'"# !"# "9*:"# %"4", !"# +( #&:"0"
)(#'+*1#"9 !"%"3 !*,"*3,"# !'"# ":(+ &>*+* !"9"> ./862
F)&,3*5*3"+ %'&9(":"# 9*#',(#'"# %"!" ",?*:#7" !"%"3 !*#*9"* !":* ,"%"+*3"+
&,1+*+3&> (#3(, 3&:(+ >&!*","# 4"+"#7" +&%&:3* 7"#' !*+"4*,"# !"9"> #&:"0"
&,1+*+3&>2
K1#31? !*"3"+ >"!* !"#!$"#!% "+*#'A>"+*#'
!*%"#!"#' !":* %&:+%&,3*) 7"#' "2
!"#" $%&'()')&
J+%&, 7"#' !*%"#!"#' %"9*#' +(9*3 !"9"> %'">&>(3(+,"# %&'()*+,, "#3":" "++&3 9*#',(#'"# 7"#' !*'(#","# (#3(,
>&!*","# ) ;
!":* &,+%&,3"+* %!"%"3"# >"+" !&%"# !":* %''(#""# "++&3 9*#',(#'"#2
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
22/134
Q n s o j r g n o d ;86: | >
!"#$% '(#)*)"%+ ,(,(-"." "//(8 6)%;*$%;"% '"% ,"%1"* 3"/" (*:/)/8(# 8)'"*
')8-"%/"*/)*"% ') ."/"-+ 0"6"$.$% %)6") ,(,(-"." 3"/" (*:/)/8(# 8(-*"%'$%; '"6"# %)6") ,"-"%;
'"% 3"/" 1"%; ').(-3$"6,(6)*"% ') ."/"-4 5:%8:>%1"+ %)6") .:6)%"/) 8(-*"%'$%; '"6"# %)6")
.-:'$*/) *:#:')8) .(-8"%)"%+ /(-8" :.(-"8:- 0)/"8" #(%'"."8 .(%'"."8"% '"-) 0)/"8"0"% 1"%;#(%;$%3$%;) :,3(* 0)/"8" "6"#4
2(%;(#,"%;"% /8"%'"- #(8:':6:;) $%8$* #(%;)'(%8)9)*"/) '"% #(#)/">*"% %)6") "//(8
6)%;*$%;"% '"% 3"/" (*:/)/8(# 8(-$/ ')*(-3"*"% #(6"6$) 7
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
23/134
Q n s o j r g n o d ;86: | 68
!"#$%&$%'(! *'"+(,"+ #- .'*'/ (!(8-/6 ;-1'+'! 3$"8$:0 .'8' -/!(! ,.'%' 4'"+ 1-%(,/1-% .'%!
!".,(8%! !.-'*"4' .!#*'(!5!#'(!#'" /-",%,8 #*'(!5!#'(! 4'"+ .!&'#'! ;>>26 9'* !"! ,"8,#
/-/,.':#'" !"#$%&$%'(! .'8' -/!(! #- 5$%/'8 "-%'3' '%,( 5!(!# .'" "-%'3' #$/1!"'(!6
;-!%!"+ 7'#8,0 #-8!#' ;>>2 /-"
(-/'"+'8 #$*'1$%'(! .'" &-"+:'%+''" '"8'%' &!:'# 4'"+ /-"4,(," "-%'3' *!"+#,"+'" .'"
&!:'# 4'"+ /-"4-.!'#'" .'8' .'('%6 =-"4,(," "-%'3' *!"+#,"+'" :'%,( /-"4'.'%! 1':7'
&-"+,/&,*'" .'8' "-%'3' *!"+#,"+'" /,"+#!" /-"
!"#" $%&'(%()*+,- /886
F=; 8-*': /-">2I2AAB .'*'/
/-"4,(," GL "-%'3' 8-%#'!8 &-%8'"!'"0 #-:,8'"'" .'" &-%!#'"'"6 F'"# D,"!' /-*,"3,%#'"
&%$+%'/ #-/!8%''" +*$1'* 4'"+ .!"'/'#'" >"'(!$ .##,6%!&%/ '%- 2'(6'!&,% ,9 :#,*&*!"7 .##,6%! NJ2O>;B0 .! K".$"-(!' !"(8!8,(! 5$#'* &%$+%'/ !"! '.'*': H-/-"8-%!'" =-%-"3'"''"
=-/1'"+,"'" @'(!$"'*MF'.'" =-%-"3'"''" =-/1'"+,"'" @'(!$"'* NH-/-"8-%!'"
==@MF'&&-"'(B .'" F=; 8-%*!1'8 (-1'+'! ('*': ('8, *!""8&%/ #,77&!!"" 6
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
24/134
Q n s o j r g n o d ;86: | 66
!"#$%$%& (#% )*"+,-*./ 8$ 6%(*%;,$# 13:8 .#(# 0450> 2."9 72'4$9$4 H#%& ($$+F!$ *9;-
,;9F"F- $%,!#%,$ !;"+#$! (#9#= .;%HF,F%#% :KK2 ($ 6%(*%;,$# (#% .;")#+$9#% 3;"#5%;"#
2,$# (#% A#,$C$+/ :;J#"# @;",#=##% DA: EF =;%H;9;%&"#+#%7$#/
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
25/134
Q n s o j r g n o d ;86: | 6;
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
26/134
Q n s o j r g n o d ;86: | 61
KFK NNNLXGJLJOSFQN QJJF CFGFL QNQOJ[GNOD
"#$ %&% $'(%)%*#& *#%+#& #&+#(# %&%)%#+%, -'&./)/& &'(#8# '*6&6;%13%&:*/&:#& 0&46&')%
)##+ %&% 50;-3';'&+#)% >229 4#3#; >%)&'(3%&: 0&46&')%#7 4'&:#& >229 4#& !"#$%&'"( )+#+%)+%*
%&+'()%6 3#%&&.# .#&: ;'&
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
27/134
Q n s o j r g n o d ;86: | 63
!" #$%&'(')*'% '*,-.-,'/ #$%!'/') 8'%6 !-(;,;1*'% !'3'# )'%6*' #$%6-#:3$#$%,'/-*'%
%$)'0' $*4%4#-53-%6*;%6'%>
2;)'%6%8' *41$)$%/- '%,') ($)('6'- /,',-/,-* 3-%6*;%6'% 1-!;: #$%&'!- ,'%,'%6'% !'3'#
#$%&'9'( :$),'%8''% #$%!'/') #$%6$%'- $*4/-/,$# !'% *4%,)-(;/-%8' ,$)1'!':*$/$&'1,$)''% #'/8')'*', 7%!4%$/-'> @AAD ,$3'1 !-)$*4#$%!'/-*'% 43$1 =KK /$('6'-
/,'%!') /,',-/,-* -%,$)%'/-4%'3 !'% /$('6'- !"#$%&'"( :$%6;*;)'% ($)('6'- #'0'# '*,-.-,'/
,$)*'-,> @AAD !-#'*/;!*'% ;%,;* #$#C4*;/*'% ;:'8' 3$#('6' /,',-/,-* %'/-4%'3? @-/,$#
@,',-/,-* E'/-4%'3 !'% :$#'%6*; *$:$%,-%6'% 3'-%%8'? ,$)#'/;* 3$#('6'53$#('6'
-%,$)%'/-4%'3? ;%,;* #$%6$#('%6*'% /-/,$# /,',-/,-* 8'%6 $C$*,-C !')- /$6- :$#(-'8''%?
($)*$3'%&;,'% !'% /-/,$# /,',-/,-* 8'%6 $C$*,-C /$),' #$*'%-/#$ *$3$#('6''% ;%,;* #$%&'9'(
,;&;'% *$(-&'*'% :$#('%6;%'% ($)*$3'%&;,'% !- 7%!4%$/-' 8'%6 ,$)0'%,;# !'3'# N$%0'%'
=$#('%6;%'% B'%6*' I$%$%6'1 E'/-4%'3 GN=BIE LOMX5LOMV">
[-;/;3*'%? '3-15'3-1 #$%6$#('%6*'% /-/,$# /,',-/,-* 8'%6 *4#:3$*/? :)46)'#
-#:3$#$%,'/- @AAD !-*$)&'*'% !'3'# ($($)':' ,'1':'%> [4*;#$% -%- '*'% #$%&'(')*'%
,'1':'% :$),'#' 8'%6 ,$)*'-, !$%6'% *;#:;3'% '*,-.-,'/ *1;/;/ ;%,;* -#:3$#$%,'/- @AAD !-
7%!4%$/-'> D*,-.-,'/ ;,'#' !'% !'#:'*%8' !-)-%0- !'3'# ,'($3 ($)-*;,H
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
28/134
Q n s o j r g n o d ;86: | 6:
!"#$%$#&' )&*+&"
,&*-&./8. .6;&1& +;$3;$#&'
-6;:&'&;"&. "6-8#80&. "6-$4&"&."#$%#&'()($ *+),' #-.'/'8 .#/+*(6($ %($;
,#/1(&' ()'*(, )#*'1()($ .#-*($;+$($
*#/)#3($1+,($ :*(;' 045>
"#$'$;)(,$%( .#$;#,(6+($ ,#/)(', #)28'8,#-
&($ )#8#1(6,#/(($
0#*'1()($ &($ )#.+,+8($ %($; 3#*'6 *(') $;($
-#$'-*($; !"#$%&'(() ($,(/( .#-*($;+$($ &($
)2$8#/9(8'
5($&(8($ +$,+) -#-*($;+$ '$&')(,2/
,#/'$,#;/(8' ,#/)(', .#-*($;+$($ *#/)#3($1+,($
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
29/134
Q n s o j r g n o d ;86: | 60
!"#$"%&'#$'# )'*'+,-'+
"#$%&' ()*) $)+#,-)
.+/'),8'#68#'
;)1)%-3-8), *)+: 8&'0):) ()3)$ $&+*&(-)6)+
-+/4'$),- 3-+:6#+:)+5&64+4$- 8&'-+8&:'),- #+8#6
6)3)+:)+ 1&$&'-+8)> ,&%):)- 1&+:)$%-3
6&%-0)6)+
2&3)8->)+ ,8)/ ;97 ()+ )6)(&$-,- #+8#6
$&+(#6#+: -$13&$&+8),- +&')
8&'-+/4'$),-6)+ 8&+8)+: 3-+:6#+:)+ ()+1&$%)+:#+)+
2&+*&(-))+ +&') &/&68-/ ()'- ,&:- %-)*) *)+: $&$&+#>-
6&%#8#>)+ 1&+:)$%-3 6&%-0)6)+ ,& %)-6 )+8)' ,&684'
()+ 3&$%):)
!"#./+/#'# '$8"$'-6,#;,)'-18 )/#3, =&+*&(-)6)+ %#68- &$1-'-, %):- =&+8&'- ()+ ;97
*)+: $&+:>#%#+:6)+ 6&%-0)6)+ 1&$%)+:#+)+
(&+:)+ ):&+() 1&$%)+:#+)+ %&'6&3)+0#8)+
;&%#8#>)+ -+-,-)8-/ (-)8), 1&'3# (-%)+:#+ ()+ (-,&3)'),6)+ (&+:)+ -+-,-)8-/ *)+: 8&3)> )()
8&'6)-8 (&+:)+ 1&+*&(-))+ ,-,8&$ -+/4'$),- &64,-,8&$ ()+ $)+)0&$&+ ,#$%&' ()*) )3)$ (-
.+(4+&,-)H F&%&')1) -+-,-)8-/ *)+: 8&3)> )() (-)+8)')+*)K 1'4:')$ +),-4+)3 !"#$%& *)+:
%&'#1)*) $&'&6)$ 8#8#1)+ 3)>)+ ()+ 6&1&$-3-6)++*) ()3)$ ,6)3) +),-4+)3A ()+ $&'#1)6)+
,#$%&' -+/4'$),- #+8#6 $&+*#,#+ +&'))+A 1'4:')$ CJ@D" ()'- C4'3( F)+6 .+(4+&,-)
*)+: %&'8#0#)+ $&+#+0)+: 1&$%)+:#+)+ -+(-6)84' $)6'4&64+4$-A +&'))+ ()+ +&')
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
30/134
Q n s o j r g n o d ;86: | 64
!"#" %&'&( )*+&,&-.
"#$#%&' (#)&*+, -*)*. .#+,/*-*(8 '*+'*+,*+ %*$& .#.#$)&6*+ #;818#+18 -*+ 8+'#,$*18
;&+,18 181'#. 1'*'81'86 +*183+*) .#)*)&8 .3-#$+81*18 6#)#.%*,**+ -*+ ($31#1 %81+81 1'*'81'86
-8($3-&618: 0*$* '$*-8183+*) .#+,*'&$ -*+ .#+,#)3)* 181'#. 1'*'81'86 1#)*.* 8+8 '8-*6 '#(*'
&+'&6 .#.%&*' '$*+1818 6# 181'#. 1'*'81'86 .3-#$+ 4*+, '#$8+'#,$*18 4*+, -*(*' .#.#+&/8
(#$14*$*'*+ -*)*. /*) .#.($3-&618 -*+ .#+4*586*+ -*'* &+'&6 6#(#+'8+,*+ *,#+-*
(#.%*+,&+*+ (*1>*297
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
31/134
Q n s o j r g n o d ;86: | 65
!"#"$!"$% '%()(*$ *#%+(, -'.(*#) $)$ *')/#8$%#) %'+#)6%# $)"'6+#!$ !"#"$!"$% '%()(*$
;'+.#!#+%#) 1+#%"'% "'+;#$% !##" $)$ 3)"3% !':3+30 !1'%"+3* :'*;#6# !"#"$!"$%4 "'+*#!3%
)'6#+#5)'6#+# .')6#) !$!"'* !"#"$!"$% "'+!')"+#:$!#!$ .#) "'+.'!')"+#:$!#!$ !'+"# )'6#+#5)'6#+#
.#:#* ;'+;#6#$ "#0#1 1'*;#)63)#) '%()(*$ .#) !"#"$!"$%,>"#"$!"$% '%()(*$ "'+$)"'6+#!$ #.#:#0 !'1'+#)6%#" !"#"$!"$% '%()(*$ /#)6 *')/#8$%#)
6#*;#+#) /#)6 %()!$!"') .#) %(0'+') *')6')#$ %'6$#"#) '%()(*$ 3)"3% "383#) %';$8#%#)4
;$!)$! .#) 1')663)##) #)#:$!$! :#$))/#, >':#$) $"34 !'83*:#0 $)$!$#"$2 /#)6 *3)93: ;#+35;#+3 $)$
.#:#* "(1$% 1')63%3+#) %';'+:#)83"#) 7 !"!#$%&$'%(%#) ':#$) $"3L B!'*3# )'6#+# .$.(+()6 3)"3%
*')6#.(1!$ !"+#"'6$ 1'*;$#/##) 1'*;#)63)#) ;'+%':#)83"#) )#!$()#: *#!$)65*#!$)6,B
!"!" $%&%' ()*+,+'%- .)'%/% 8,6-6*+;1+-3,:-3%-
J).()'!$# *'*$:$%$ ;'+*#9#* %';$8#%#) .#) .(%3*') :#$) "'+%#$" .')6#) )'+#9#
'%()(*$5:$)6%3)6#), O';$8#%#) /#)6 1#:$)6 *')()8(: #)"#+# :#$)L
M')9#)# -'*;#)63)#) G#)6%# -#)8#)6 X#!$()#: 7M-G-X ?==V5?=?V< .#) M')9#)#-'*;#)63)#) G#)6%# [')')6#0 X#!$()#: 7M-G[X ?=H=5?=HF4 ?=HV5?=HQ' 9'J'# "#" 68;18*"' &% +&09"% /89'9&" G#8 L'+,
7;4$;'/ G#8 L'+ O *" M#*4#81"'D 0808;'+' 98/0'$' 68;9"0'6 *'9'/ +8#>'6'6'# 6&6&+'#
9'J'#D +8#$$''# 9'J'#D 16'6&1 J&%&/ *'# %8+8/"9"%'# 6'#'J ?18+8;6"O X'++8#'1D
%8/8#68;"'# 68%#"1 >4#64J#5'O 38/8#68;"'# 38J&6'#'#D 38/8#68;"'# 78;6'#"'#D 78/8;"#6'J
V'8;'J ["#$%'6 MMD *'# 0'*'# 78;6'#'J'#A, N'5'#$#5' *'6' *';" 08;/'>'/ 98/0'$' "#" %'*'#$
6"*'% 181&'" 1'6& 1'/' 9'"#, G98J %';8#' "6& +8/8;"#6'J /89>&;%'# +;4$;'/ G#8L'+ *8#$'#
6&.&'# /8/0'#$ 1"168/ *'6' 6&6&+'#D +8#$$''# *'# %8+8/"9"%'# 9'J'# 5'#$ *"'%&" 498J
18/&', 7;4$;'/ G#8 L'+ 5'#$ *"%44;*"#'64;" 498J -#"6 38;.' 7;81"*8# X"*'#$ 78#$'C'1'# *'#
78#$8#*'9"'# 78/0'#$'# ?-37QA *".'*C'9%'# *";"9"1 L8" =FSZ, 7;4$;'/ G#8 L'+ 1'#$'6
+8#6"#$ *'9'/ %8$"'6'# "/+98/8#6'1" NBBID %';8#' /8;&+'%'# 1&/08; *'6' 1+'1"'9 5'#$
/8#58*"'%'# +86' *'1'; &% /8/0'#$ #8;'>' 6&6&+'# 9'J'#,
7;4$;'/ '*'#$'# %';04#A,
7;4$;'/
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
34/134
Q n s o j r g n o d ;86: | ;6
!"#$"%&'(' $"*(!( +(,-./8 6(;(' 1'3:#0(+- 4":+!(+-(* 5614/ ."*(> 0"'2"0%('2$(' +.(';(#
+!(+-(* ;(' %"#2"#($ 0"0".($(' ;(' 0"'2&$&>$(' 977 !"#+"' $(,(+(' >&.('< '(0&' %(#& 97
!"#+"' ?('2 ."*(> +"*"+(- +((. -'-8 =!(?( !"'.-'2 ?('2 ;-*($&$(' (;(*(> 0"'(';(- %(.(+
!"'22&'((' $(,(+(' >&.('8 H- .('(> 0(+?(#($(. (;(.< $*(-0 !"0"#-'.(> ."*(> ;->(!&+$('0"'?&+&* !&.&+(' F(>$(0(> K2&'28 A(* -'- %-+( %"#($-%(. $:'+"+- $">&.('(' ;(' !"#.('-('
0"'-'2$(. !(;( *(>(' ?('2 +"%"*&0'?( ;-*-';&'2-8 C:.( J"+"!(>(0(' 6"#+(0( 9@
J"0"'."#-(' 5CJ69@/ ;-%&(. &'.&$ 0"0!"#D"!(. #"3:#0(+- .('(> ."#0(+&$ 0"'2"*:*( $:'+"+-
!"'22&'((' *(>('< !"'?"*"+(-(' $:'3*-$ ;(' 0"'-'2$(.$(' !"'"2($(' >&$&08 J"&'.&'2(' ;(#-
!#:2#(0 -'- $-.( 0"';(!(.$(' -'3:#0(+- ."'.('2 .&.&!(' *(>(' >&.(' ;(' !"'22&'((' >&.('
?('2 $:>"#"'8
E#:2#(0 NKBIG 1';:'"+-( ?('2 ;-$::#;-'-# N:#*; 6('$L 0-.#( &.(0('?( (;(*(>
6(!!"'(+8 NKBIG 0"0%('2&' $&0!&*(' !#-:#-.(+ &'.&$ 0"';&$&'2 !"0"#-'.(> 1';:'"+-(
;(*(0 !"'D(.(.(' (++". *-'2$&'2('8 E#-:#-.(+ ?('2 ;-.".(!$(' 0"'D($&!L 0"0%('.& 6EG
0"'2(;:!+- 3#(0",:#$ GIIK @79O 3#(0",:#$< 0"';&$&'2 !"'?&+&'(' '"#(D( 0-'"#(* ;(' (-#&%&'2$(' ;(.( +.(.-+.-$ ?('2 ;->(+-*$(' GIIK ;(' !"'22&'((''?( ;(*(0 !"'2(0%-*('
$"%-M($('8 6EG %"#$:*(%:#(+- ;"'2(' NKBIG .>#:&2> ;(*(0 ($.-X-.(+ !"'2"0%('2(' $(!(+-.(+&' @777 ."*(>
0"'2&%(> ;(' 0"'(.( &*('2 #"2&*(+- .('(> ;(' 0"$('-+0" !(M($ %&0- ;(' %('2&'('8 S('(>
0"#&!($(' -+& !:*-.-+ ?('2 +"'+-.-3 ;- 1';:'"+-( ;"'2(' $"!"'.-'2(' "$:':0- ?('2 %"+(#8 H".(-*
!"'.-'2 ;(*(0 ;"%(. 0"'2"'(- %(2(-0('( D(#( 0"#"2&*(+-< 0"0:'-.:# ;(' 0"'".(!$(' >($
(.(+ .('(> ;"'2(' %(-$ (;(*(> ;"'2(' 0"'?";-($(' -'3:#0(+- .&.&!(' *(>(' ;(' $"!"0-*-$('
.('(> ?('2 ($(. ;(' $3:&;:"+&' 8
F('.(' !#"+-;"' G&+-*: 6(0%('2 Z&;>:?:': !"#'(> 0"'M(;- ,($-* $".&( 5 0;:04+-85
>-/4:2','2 9+.'2 ;7 (' ;(' #"$:0"';(+- (2"';(
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
35/134
Q n s o j r g n o d ;86: | ;;
!"#$%&'(&%& !%*+%,-./86 ;%#!%1 3"&'%& $(:%& 0(&1 -./4 5&3>&"*1% $":(# #"&%&3%2%&'%&1
!"#$%&"' )"*$#"' +,,%-$&. )%//-&$8-6 9%&' #"&'"#(+% 3%:%# 7>&H-.6
F>+(#"& 1&1 #"&9"?(+%& !"#"?1&2%KA $%3%& CJJA :"#$%'% ?'%&1*%*1
1&2"?&%*1>&%: :%1&&9% (&2(+ #"&9(*(& &"?%@% +%!12%: %:%# 3"&'%& #"&'1#!:"#"&2%*1+%&;DDE6 F1*%#!1&' 12(A !?"*2%*1 +$,;$ 1"3.:# 0 3%:%# )%&4:$%& %& 5$%'%.$,"' >$4:32$#9 #"&@%2%2
*"@%?% +K(*(* +"#%N(%& &"?%@% "+>&>#1,:1&'+(&'%& 31 5&3>&"*1%6
B"&'1&'%2 !?1>?12%* +"$1N%+%&A2#"7:;%'&"*1%6
!"#" %&'()*)' +,-).) /86'6;&13&':8*':)' 0'46',5&)
G!%9% 31 #%*% :%:( 3%& *%%2 1&1 2":%K $"?(N(&' !%3% $"?$%'%1 !?>9"+ (&2(+
#"&'"#$%&'+%& 3%& #"&'1#!:"#"&2%*1+%& &"?%@% :1&'+(&'%& 31 $"$"?%!% 7LO6 M%: 1&1
#"&N%31 $%*1* 9%&' +(%2 (&2(+ #"#%N(+%& !?>'?%# 1#!:"#"&2%*1 3%& !"&9"31%%& &"?%@%
"+>&>#1,:1&'+(&'%& *"@%?% $"?+%:%6
F%:%# 21&N%(%& &"?%@% "+>&>#1,:1&'+(&'%& 2"?13"&21&>#1,:1&'+(&'%&Q V
#"&1&'+%2+%& +>>?31&%*1 3"&'%& :"#$%'% 1&2"?&%*1>&%: 3%& 3>&>?Q V"[ #"&N%I%$ 2%&2%&
#"&'"&%1 *(#$"? 3%9%A +(%:12%* 3%2%A %+*"*1$1:12%*A +%!%*12%* 2"+&1* 3%& 1&
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
36/134
Q n s o j r g n o d ;86: | ;1
!"##$%&' )*++%""## "#"$ %" '()*+",-". /$#".*8"8* $*8(,6 *.8,*,&8* "-";('*86 )('+"#"
*.,($."8*/.") ;". )('+"#" 81";"3" '"83"$"-",:
!"#" %&'()&(' *+,+' %--.
0";" #"'+"$ ;*+"1"4 ;*8"%*-". 8,$&-,&$ ;"8"$ 5>>2 3".# ,($;*$* ;"$* ;&" +"#*". 3"*,&
;"($"4 +($1"$." #()"9 ;". ;"($"4 +($1"$." ,($".#:
/+86+' !";" %&'()&(' *+,+' %--.
7"($"4 +($1"$." #()"9 '($&9"-". +"#*". .($"
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
37/134
Q n s o j r g n o d ;86: | ;3
!"#"$ &'()*+ $,(')'-. +"-'(" /86 ;'(!1-1 )'#"3 !1;":1+"( !"#"$ &'()*+ (1#"1 $,(')'-0 8"$*(
*()*+ $'(!"4")+"( (1#"1 $,(')'- 1(1 )'-#'&13 !"3*#* !1#"+*+"( 4'-31)*(5"( ('-">" 21;1+0
"#$%&'(% )*+ ,+$#% -#$.%$&% /#8%6;
9"-1; 7,#,$ "-" '+,(,$1; $'$&'-1+"( +'*()*(5"( "4"&1#" !1,#"3
F7J40'> !"( 7J(40'>A
11 @ !"( D (1#"1 ;*4#"1 F4'(C'!1""(A C"(5 &'-";"# !"-1 4-,!*+;1 !"#"$ ('5'-1 FEA !"(
1$4,- F A. C"1)* $'-*4"+"( 3";1# 4'(1#"1"( +'$&"#1 &"-"(5 $,!"#
;'3*&*(5"( !'(5"( "!"(C" 4'-*&"3"( 3"-5"0 81#"1 -'G"#*";1 1(1 &1;" 4,;1)12
!"( ('5")12. ;'+"#15*; $'$&'-1+"( 1(!1+";1 "!"(C" +'*()*(5"( ")"*
+'-*51"( ;'3*&*(5"( !'(5"( 4'$'5"(5"( ";') F&"-"(5 $,!"#A
X ? !"( = 4'-*&"3"( G,#*$' ";') ,#'3 4'(5"-*3 2"+),- #"1(. ;'4'-)1 4'-*&"3"( +"-'("
&'(>"(" "#"$. 4'-"(5. +'4*)*;"( 4,#1)1+. 4'('$*"( &"-* !"( 4'(55*(""(
;*$&'- !"C" "#"$. 4'(5"#13"( #"3"([3*)"( "#"$ *()*+ $'(:"!1 +'51")"(
'+,(,$1. !;&0
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
38/134
Q n s o j r g n o d ;86: | ;:
!" $ %&' ( '")&" *+,- &-."/8 6; 13:0 %&' 6; '13:0 8 4&"+5>
6; 13:0 2 69 13:0 7 < 7 ?,) 13:0 = HF:K13:0A
6; '13:0 2 69 '13:0 7 ?,) '13:0 7 F:K '13:0
C:'JJ5'&&' *5@D:/ %&4& &)&@ %&)&@ -:J"&+&' :-,',@" D&"- *:D&J&" -,'*5@*" &-."/
@&515' "'15+ %&)&@ 1/,*:* 1/,%5-*" +"%&- &-&' @:@1:'J&/5." D:*&/&' CEN3 C:'45*5+&'
*5@D:/ %&4& &)&@ "'" %" %&)&@ BNI %"0&+&+ 1&%& D&/"* H!A -,),@ H(A *:D&J&" 1:/5D&.&' K,)5@
&*:+ H?,)'13:0 A3E:@"-"&' G5J& D")& +:/G&%" 1:'&@D&.&'8 1:'J&)".&' &**:+ &+&5 1:':@5&' D&/53
"#$%&'(% )*+ ,%&' -./#$86%; 1#&'%& 3.&'(6&'%& :+$#% 0#$4%$&% 5#$%&'>
L&/"* 6,),@ O:'0&+&+
K" ( %&' M '")&" *5@D:/ %&4& &)&@ 4&'J %"J5'&-&' %&)&@ -:J"&+&' :-,',@"3
X I1&D")& 1:'JJ5'&&' *5@D:/ %&4& &)&@ +:/*:D5+ D:/&*&) %&/" &*:+
:-,',@"8 @&-& %"0&+&+ 1&%& -,),@ H(A %&' "'" D:/&/+" @:/51&-&'
1:'45*5+&'V%:1)"*" *5@D:/ +:/*:D5+3 L:*&/'4& %:1)"*" %"0&+&+ 1&%&
-,),@ "'" %&' D:/+&'%& ':J&+"[ HXQ*: '13:0 A3
X I1&D")& *5@D:/ %&4& &)&@ 4&'J %"1&-&" +:/*:D5+ +"%&- D:/&*&) %&/"&*:+ :-,',@"8 @&-& %"0&+&+ 1&%& -,),@ HMA %&' "'" D:/&/+" &-&'
@:'J5/&'J" *+,- %&/" &)&@ H)"'J-5'J&'A3 C:'J5/&'J&' "'" &-&'
%"0&+&+ %:'J&' +&'%& ':J&+"[ HXQ*:'13:'K A3
S5@)&. 1:'JJ5'&&' &*:+ &)&@ :-,',@" %&' &*:+ )"'J-5'J&'>
Q*: '1 2 Q*: '13:0 7 Q*: '13:'K
K"" ( %&' M &-5@5)&*" 4&"+5 D:/51& 1:'&@D&.&' &*:+ &)&@ :-,',@" 1&%& -,),@ H(A
4&'J D&/5 %"+:@5-&'8 %"&)".-&' &+&5 %"&@D") %&/" )"'J-5'J&' +:+&1"
D:)5@ %"J5'&-&' 5'+5- -:J"&+&' :-,',@"3 Z&) "'" &-&' @:'&@D&.
*+,- *5@D:/ %&4& &)&@ :-,',@"* *:D:*&/ < '13:0 8 %&' *:-&)"J5* G5J&
D:/&/+" @:'J5/&'J" *+,- &*:+ )"'J-5'J&' *:D:*&/ X < '13:'K 8 %"@&'&>
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
39/134
Q n s o j r g n o d ;86: | ;0
!"#$% '()(* +,-."/"/
8$$$ 6 %;1; 3 -$)"$ :,-0,%4"$"- "-5>" 2#(14> 9(*,%/$> 7,/( %,/,)"< *,*:,#"-
:,-04%4/"-?1,:)$%$ %4*=,# 1"0" ")"* H/,#*"%4> 1,5#"1"%$)$-5>4-5"-FK 0"-5 1$#4*4%>"- %==A
297CJ 297 @ D%, -:
E:;,. J N
E-:;,. J @ D%,-:;,. B N-:;,.
@ E-:;,-8 J @ D%,-:;,-8 @ N-:;,-8
!"#" %&'&()*( +,- .*( /8()6&()*(
I,=,-"#-0" :,*">"$"- "%,/ ")"* 1")"* I7E %41"< 1$."/"/ 1")"* :,#4="/(#@G">/(# )"$- HL()-:;,. F; 9")"* IOOE %,/$": :,-5"*=$)"- "%,/ ")"* 4-/4> :#(14>%$ ">"-
1$."/"/ :"1" >()(* HMF %,."#" /,#:$%",.$) =$)" 1$="-1$-5 1,-5"- I7E; 7"*4- >"#,-" :,*$>$#"- "%,/ ")"* =,)4*
1$:,#"- %,="5"$ :,-04%4/"-K *">" =,#":":4- =,%"#-0" "%,/ ")"* 0"-5 1$"*=$) /$1">
">"- *,*:,-5"#4(*:(-,- :,-04%4/"- 0"-5
1$."/"/ :"1" >()(* H6F ="#$% H8$FK *">" ">"- 1$:,#(),< =,%"#"- 297 0"-5 1$%,%4"$>"- 1,-5"-
:,-04%4/"- %4*=,# 1"0" ")"* 1"- )$-5>4-5"- %,="5"$ 297CK -"*4- >(*:(-,- )"$-A HX @ +FK VK
E:;,. /$1"> *,*:4-0"$ :,-5"#4< :"1" >(*:(-,- 297;
2"1" ="#$% H8F 1$[4*:"$ :,#%"*""- 0"-5 "1" :"1" I7E 0"$/4A297 J V B N B HX @ +F
!$)" :,*=,-/4>"- *(1") -,/( HNF :"1" I7E 1$%,%4"$>"- 1,-5"- :,-554-""- "%,/ ")"*
1"- )$-5>4-5"-K :,#%"*""- /,#%,=4/ 1$-0"/">"- :"1" ="#$% H8$$$F %,="5"$ =,#$>4/A
297 C J V B HE:;,. B E-:;,. F @ E-:;,-8 B HX @ +F
"/"4 297 C B E -:;,-8 J V B HE:;,. B E-:;,. F B HX @ +F
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
40/134
Q n s o j r g n o d ;86: | ;4
"#$# %&'()*)'+' ,--. /+' ,)86&; 1+3+'(+
"#$%%$ '()($ "**+ ,(-. #/$'8$8 '($8 "6+ '(- ;/$1%()(--,( 3/$%;( -/$(:( 18-.&%-.(-
#/1(0 '84/1()&(- )/3/1%5-,(> 2(1(5 ;/-,%)%-(- 6/$(:( +)/# 98-.&%-.(- '8&/-(1 '%( 4/-8)
-/$(:( ,(8#% -/$(:( 78)8& '(- -/$(:( 5 ?/-,%)%-(- "**+ (&(- 1/380 5%'(0 (;(381( #/1(0
5/5818&8 &/'%( 4/-8) -/$(:( #/$)/3%#= &0%)%)-,( -/$(:( 5 8A &
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
41/134
Q n s o j r g n o d ;86: | ;5
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
42/134
Q n s o j r g n o d ;86: | ;>
KFK NNNOJ[FAF FQJS QZLKJ[ CF^F GFEFO
"#$%&% '#$()'#*$%+( #,-)-.(/8()*,6)*%) ;(+%.1()* ;%1%' ;('#$%1,%) 1%;% 8#3#8 )%+(-)%8 :6*% 0(+% ;('#$%1,%) 1%;% 8()*,61 $#*(-)%84 5%0 ()( %,%) .#.0%>%+ %18(,%+( .-;68 )#$%&% %++#'8%>%) 6)'6, 2(8%9%> 7%8(.%)'%) +#06%> 1$-3()+( H);-)#+(% ;( F68%6 7%8(.%)'%) 0%*(%) 6:6)* '(.6$ 9%)*0#$0%'%+%) ;#)*%) K%8%9+(%A 7%8(.%)'%) C'%$%A 7%8(.%)'%) A 7%8(.%)'%) J#8%'%) ;%)
J68%2#+(4 @(8%9%> 7%8'(. '#$;($( ;%$( 86%+ 2(8%9%> ;%$%'%) DEN4EBNAIE ,.G ;%) 86%+ 1#)*#8-8%%8%6' EI4BIB ,.G4 7%8'(. .#$61%,%) 1$-3()+( '#$86%+ ,#'(*% +#'#8%> F%16% ;%) 7%8(.%)'%)A ;#)*%) 86%+ ;%$%'%))9% .%9-$('%+ 0#$61% >6'%)4 K%+%8%> +6.0#$ ;%9% %8%. ;( +()('#$6'%.% %;%8%> 1#)#0%)*%) >6'%) (8#*%8 9%)* .#.6+)%>,%) >6'%) >6:%)A +#8%() ('6
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
43/134
Q n s o j r g n o d ;86: | 18
!"#"$ &"'(")* +, -"'".,)+"/ &")8", 6'"; +, 138" :"."$")/ &0;"0 10'";" +, :4)**".3)* +");",)5;",)> :"(, "+" $4)+";" +";"' '4)020 84'("8584'("8 +, "8"9/ #",80 8.")9(3.8"9,>
74.,$08 ,), "$") +,9"2,$") (,;38 980+, (4)#090)") )4." &4)**0)"") ;"?") 9")*"8 '4'(4)*".0?, $3)+,9,
90'H4. +"#" ";"'/ ',9";)#" $0";,8"9 8")"? +") ",. 94.8" $4")4$"."*"'") 9(49,49> :4.+"("8
20*" $",8") #")* 4."8 ")8"." (4)**0)"") ;"?") +") $40)80)*") 4$3)3', +") 93
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
44/134
Q n s o j r g n o d ;86: | 16
"#$%&'( )*++,
+-&'-. %&'/-'8- .6;-# 1#- $&8-83-:-8 :-/-0-8 .#1-84 :#8685 $&8-83-:-8 /6>-2-.
9&'1-86-84 $&'-. $#3- $&8-83-:-8 /6>-2-. 9&$#:6$-84 %-83-'- 3-8 3-&'-. 1'-80$65'-064/-'8- -%#7-%# $&8-83-:-8 1-8-. 1&'%#:-4 %6'# $&8-83-:-8 /6>-2-. 1-$9#85-8 -6' 3-8'-/-< +-&'-. %&'/-'8- 9#16. $&8-83-:-8 /6>-2-. 2-85 1&'1#1#9 -/-8-06=6:-06 1#1#9-8 >-.-8 2-85 36'&:H$&83-06:-8 H>&. "**F -3->-. 0&%-5-6 %&'6:#1(
!"#$% '()( *%"+,-,."+, !/8/6"; 1"3"; :004 5> 29)2
?-1&5H'6K< A&'$#:--8 %#-1-8 C1&'$-0#: :-/-0-8 #'%-8 -'&- 1&':-61J
@<
D#1#9-8 1-8-$-8 %&'3-#8E< D#1#9-8 1-8-$-8 :-2#N< D#1#9-8 1-8-$-8 $#>16 >-2&'B< A-3-85 '#$9#1I< F'&- 1&'1#1#9 9H.H8G< L-85'HO&M< F'&- 1&'1#1#9 0&$-:70&$-:X< V&5&1-06 %&'0&$-: 3-8[-1-# %&'3-#84 -:#-16: -1-# '-/-7'-/-KQ< F'&- O&5&1-06 ->-$6 2-85 ;-'-85KK< S-.-8 1-83#0
K@< Z6>-2-. %&'0->;# -%-36 3-8 5>-P6&'KE< Z6>-2-. 9&'-6'-8 3-'-1KN< Z6>-2-. 9&0606' 9-81-6 3-8 9-0-85 0#'#1
T-$#84 3->-$ %-% 686 9&82-;6-8 8&'-P- 1#1#9-8 >-.-8 $&855#8-:-8 :>-06=6:-06 2-85369-:-6 H>&. A'H5'-$ )*++, U83H8&06-< ^81#: $&82#0#8 8&'-P- 1#1#9-8 >-.-8 1&'>&%6. 3-.#>#
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
45/134
Q n s o j r g n o d ;86: | 1;
!"#$#$% '()*"+# ,-*$.(/(% )$)$,(% 8(/(% $%)$+ ,-*"6!- !()( ;(%1 !"1$%(+(%3 ;(")$: 0445>04423 0442>04493 !(% 0449>0477 !(% 0445>0477F.1 "KK%A"K!! *:1* =*/3 91/3*0*9> 71:(2*+*/ )1:0(*4 *.*0*+ 419*5 210(5*:
:*/3 91/3*0*9> 71/*92*+*/ 410(*4 !#-$
'()* +*# !#!, '()* +* .*/ K#,$ '()* +*6 C:1* 419*5 210(5*: :*2*) .*:> 5F/J1:4>
419*5 210(5*:# +()*/ 0*+*/ 51:>/3 415(/.1: .*/ 71:)*/>*/ 0*+*/ 51:>/3 51:>/3 @*97(: 419*56
H1.*/35*/ 0*=*+ :* 5**/ 0*+*/ 51:>/3 @*97(: 419*5 .*/ 71:512(/*/6 D*9*/ 21:)*92*+0(*4*//=* *5>2*) 5F/J1:4> .*:> 71:512(/*/# 419*5 210(5*: .*/ +()*/ 0*+*/ 51:>/3 415(/.1:6
;1/3(:*/3*/ 0(*4 *:1* )1:214*: )1:'*.> 7*.* *:1* 419*5 210(5*:# 71:512(/*/ .*/
71:)*/>*/ 0*+*/ 51:>/3 @*97(: 419*5 =*/3 9*4>/3A9*4>/3 21:5(:*/3 410(*4 $#,E '()* +*# K#,-
'()* +* .*/ K#-" '()* +*6 C:1* 419*5 210(5*: 21:5(:*/3 91/'*.> 419*5 210(5*: :* :*
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
48/134
Q n s o j r g n o d ;86: | 1:
!"!" $%&'(' )*%+ ,'-'. /&86;.*; 1'3+;:
!"#$% #$'()*+ ,$-",.(%)"- -$'"/" +*+*."- %"8"- 6(;() 1'3:(-;( 0"%+(,4
0'4%3 !"5" $%&'(' 0>+>2'. ,'-'. 9;*;7 1'3+;:< 0'->. 5??!=5??H FK%7+'&A
0>+>2'. ,'-'. C+87 'J'35??!=5??H
/%.':4'-'. /%.@>&'.@'.C+87 '7-;&5??!=5??H
5>"- 297
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
49/134
Q n s o j r g n o d ;86: | 10
!"#$% '('( )$*"+" !,-,"."/ 8"6"/ ;131: 0"%-145 !"6,/ >2297>22< ?=$:-"*H
!,-,."/ 8"6"/ F-K: "A"%>2297>222297>2294:0:9: 940)59J"@" :2059: 40497099) 40HHH02):C"@". 502)) 940(H9 9(0HH9C83"? !8
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
51/134
Q n s o j r g n o d ;86: | 15
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
52/134
Q n s o j r g n o d ;86: | 1>
KFK NPOJ[FAF FQJS QZLKJ[ CF^F IF^Z
"#$%& '()#*%+%& ,#'-() .%/% %8%' /%&6 ,%&6%$ *(&$;&61 +%)(&% 8#%, 3;8%/%:
0&.4&(,;% ,(-%6;%& -(,%) .;8;&6+#*; 48(: :#$%&1 ,(+%8;6#, '(&5%.; *%)#>*%)# .#&;%2 "#$%& 5#6%
'()#*%+%& ,#'-() .%/% %8%' /%&6 .%*%$ .;*()-%:%)#; $($%*; *('%&9%%$%&&/% :%)#, $($%*
'(&5%6% +(,(;'-%&6%& (+4,;,$('2 7#&6,; :#$%& %&$%)% 8%;& ,(-%6%; :%-;$%$ -()-%6%; 984)% .%&
9%#&% .(&6%& +(%&(+%)%6%'%& :%/%$; /%&6 ,%&6%$ -(,%)1 ,(8%;& ;$# '()#*%+%& -(&$(&6
*(&
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
53/134
Q n s o j r g n o d ;86: | 38
!"#$%&'&' )&' #&*+, #$%&' *"*$'--$#'.& /"'8&)+ *$/6"; )&.& 1 !"#$%!&"# 3 .&'-
/"/:$'.&+ :0%"'*+ /"'4+:%&5&' 6&;&'-> 8&*& *";%& &5%+2+%&* "50'0/+ .&'- *&'-&% 6";/&'9&&%
6&-+ /&*.&;&5&%7 .&+%$? :";%&/&> :"'.")+&&' )"2+*& $'%$5 /"/6&'-$' *"5%0; ,&+' .&'- /"/6$%$#5&'%"5'0,0-+ )&;+ ,$&; '"-";+= 5")$&> :"'.")+&&' #$%&' )&' ,&' *"6&-&+ /0)&, &H&, $'%$5
:"/6&'-$'&' 6";6&-&+ *"5%0;= )&' .&'- 5"%+-&> :";&' 5"#$%&'&' )&,&/ :",&.&'&' 8&*&
,+'-5$'-&' #+)$: )&' ,+'-5$'-&' *0*+&, /&*.&;&5&%7
F"/6&'-$'&' 5"#$%&'&' *",&/& ,"6+# )&;+ %+-& :$,$# %$' %", )+9$'-*+5&' *"6&-&+
:"'$'8&'- :"/6&'-$'&' "50'0/+ )"'-&' /"/&'9&&%5&' #&*+, #$%&' 5&.$ *"4&;& 6";,"6+#>
*"/"'%&;& /&*&, *0*+&, )&' ,+'-5$'-&' .&'- 6";5&+%&' )"'-&' #$%&' 5$;&'- /"')&:&%
:";#&%+&' .&'- /"/&)&+7 .&'- :";,$ )+,&5$5&' &)&,
:"'+'-5&%&' :";6&+5&' :"'-",0,&&' #$%&' *"4&;& %";$* /"'";$*> 6&+5 :";6&+5&' )&;+ *"-+
5$&,+%&* :"'-",0,&&' /&$:$' "5*:,0+%&*+ )+ ,&:&'-&'7
)&' %&/&' 6$;$7
67 !"#$% .-%/"%8 &)&, 5&H&*&' #$%&' .&'- /"/:$'.&+ 9$'-*+ :0505 *"6&-&+ :";,+')$'-&'
*+*%"/ :"'.&'--& 5"#+)$:&' $'%$5 /"'-&%$; %&%& &+;> /"'4"- 6&'8+;> /"'-"')&,+5&'
";0*+> /"'4"- +'%;$*+ &+; ,&$%> )&' /"/",+#&;& 5"*$6$;&' %&'
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
54/134
Q n s o j r g n o d ;86: | 36
!" !"#$% '()*"+,- $%$&$' ($)$*$+ ',-$+ .$+/ 868;,+.$1 3,+/*1 ;:(:( 868;0:%,(*1 '$*1&
',-$+"
4$&$8 ;6+/6&:&$$+ ',-$+5 %1;60&,($+ $%$+.$ ;606+!$+$$+ ',-$+ .$+/ 8$+-$; %$+
%1&$+%$*1 %$-$>1+3:08$*1 .$+/ %1-,$+/($+ %$&$8 260$!$ 9,8760 4$.$
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
55/134
Q n s o j r g n o d ;86: | 3;
!"!# %!&'(%!) "*"!+' )*,'- .!#- &!/+!' +!8! "!6!; '%"*6%!&'(%!)1 3':! 8')'-!" 8!6' 8!/+!: 0!%4
,*6:!'"!% 8*%4!% :*4'!"!% +*%4!/,')!% -!&') -#"!%5 8'!%"!6!%0! !8!)!- !8!%0! +*6#,!-!%
>#!>!5 :*,!:!6!% -#"!%5 6#&!:%0! -!,'"!" &!"2! )!%4:! 8!% +)!&/! %#";!-5 6#&!:%0! "!"! !'65
+*%*,!%4!% )'!65 "*6!,!':!%%0! +*/,'%!!% /!&0!6!:!" &*:'"!6 -#"!%5 8!% )!'% &*,!4!'%0!19*>!6! :#/#)!"'; -!) 8'!"!& /*%4!:',!":!% /*%#6#%%0! :#!%"'"!& 8!% :#!)'"!& /,*6
8!0! -#"!% 8' 7%8(%*&'! &!!" '%'1 */!65 /!:! &!)!- &!"# #+!0! 0!%4 ,*6/!%;!!" 8!% +*6)# 8')!:#:!% !8!)!- :*4'!"!%
+*%4#:#6!% !"!# '%F*%"!6'&!&' +*6#,!-!% /,*6 8!0! -#"!%1
K*%0!.'!% '%;(6/!&' /*%4*%!' A*6!>! 9#/,*6
+*/,!%4#%!% *:(%(/' 0!%4 ,*62!2!&!% )'%4:#%4!% 8!% ,*6:*)!%.#"!%1 K()! +*/,!%4#%!%
,*6:*)!%.#"!% /*%4!%8#%4 /!:%! +*%4#&!-!!% -!&') /,*6 8!0! -#"!% 0!%4 "*6&*8'! &*,!':=
,!':%0! 8*%4!% /*/*)'-!6! &*>!6! ,*6:*)!%.#"!% :#!)'"!& /,*6 8!0! -#"!% "*6&*,#"
&*+!%.!%4 /!&!1 !%! 8!% 8!+!"
/*%4!%"'&'+!&' 8!/+!: %*4!"'; 0!%4 "'/,#) !:',!" *:&+)('"!&' -#"!% 0!%4 ,*6)!%4%4 &*>!6!
')*4!)1
K!8! !:-'6%0! +*/!%;!!"!% -#"!% -!6#& 8')!:#:!% 8*%4!% /*/+*6"'/,!%4:!%
:*)!%4%4!% ;#%4&' *:()(4'& -#"!%1 H4!6 +*/!%;!!"!% -#"!% 8!+!" 8')!:#:!% &*>!6! (+"'/!)
8!% ,*6"!%44#%4 .!2!,5 /!:! '%;(6/!&' 0!%4 !8! +*6)# 8'#:#6 8*%4!% &*:&!/!1 C!&')
+*%4#:#6!% "*6&*,#" ,'!&!%0! 8!+!" 8'%0!"!:!% 8!)!/ ,*%"#: A*6!>! 9#/,*6
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
56/134
Q n s o j r g n o d ;86: | 31
!"#" %&'()* +,-,
"#$#% '()# *+',-.-'#' /8.6+% ;+# 3):':%8 0#' 48'()-'(#' 5/8.'+&$8'(> .-%2+&
0#,# 9-6#' *+&8:0+ 7
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
57/134
Q n s o j r g n o d ;86: | 33
"#$%& '()( *+,-.+-, /%,#8# 6;1;. *-3$%, :#0# 4#0- 5># 1#+-#2 397
"#$%'()*+ #'()*+ ,$-$ .$-'/$-' ,$+8 6';$1
3',8,$-$
/$-' ,$+8 6';$1 :8()$
0*+#*,8$ '1;'.#'44%- 56';$1
>+2,'.#89
08,$. ;*+#*,8$ '1;'.#'44%- 56';$1
/21#*+7$#89*1K'+$1K$1 .$+*1$ )*1C$1$:*.%$#8F8.$#802;$% 4*1K'+$1K$1
*+*1C$1$$1 ,$1 >*1K*()$1K$19D "1K.$ ;*+#*)'; ,8,$#$+.$1 4$,$ #*)$+$1 %'$# =';$1
4+2,'.#8 42=21 @$;8 (*1'+'; .*%2(42. '('+N -$1K .*(',8$1 ,8.$%8.$1 ,*1K$1 42;*1#8 .$-'
($#81KG($#81K 42=21D
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
58/134
Q n s o j r g n o d ;86: | 3:
!"#$%&'%()* ,)-% .)$/ 8"# $)(%* 6/8"#;1"( &"1)1%/ 8"#,)1/)* )*$)#) 8"#,/#))* 1%)3 )#")
(%$)* 8#;6%,3/ .)$/ 6"*:)* 8"#,/#))* #/)8 8;(;* .)$/ 8"# $)(%*0 4"#6)3)#,)* /*5;#&)3/ 8/(), !>0
!"#(%$)*/2 6/)3%&3/,)* ')(9) #/)8 8"# $)(%* ,)-% .)$/ 6/ 7)9) 3",/$)# )'"1
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
59/134
Q n s o j r g n o d ;86: | 30
!"#$" &'()*+!*#", -./.8 8"6* ;"). /'1"1* +',3"1"+. &',.,38")", /'1"+" &'(.:0' 45>5245>97
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
60/134
Q n s o j r g n o d ;86: | 34
!"#$% '()( *$+"," -./.8 6";1 3.:#" 0"4"5 !">12 97"2 ")+,,,-) ",+/'&-' "*+)%/-& &/+*/(-/ '%+&%%-)
86;13:0345> ")+)).-&/ ",+//%-,/ "*+(**-,/ &/+,).-%/ '%+%*(-&/
86>5>5:5> "/*-&/ '/-,/ &"-)/ &(-*/ &,-&/
)(@$2D1+"2D"2 *%'-, "+'%/-* %+,,'-" "+,')-" ,+*("-)
26;39575> &*(-&/ **,-// %+%'*-)/ "+%%%-// ,+&*.-//
86>605> '&.-'/ (&&-*/ (%(-(/ (%'-"/ ')%-)/
'( ACJ8 "8>.+ '/"+"&"-* '")+,('-' '&%+)//-) ')"+)(.-( '.)+"&/-)
25?3 ;=:05 H5F5 5K5A54 7C:CK=1= 75?3 ?5>< J3=
K=95:@=>< 75?3 J51=- H6>=9 75?3 ;=:05 ?5>< 5K5 K= 83A53 H5F5 16;K=;= K5;= 75?3 J6>=9 @=>39+
:54C>=+ K5:5;+ 75?3 @31=4 K5> 9605?5- D5A5: 73;3> F5713 %/"/E%/"'+ 96N5;5 B=9=7 ICA3:6
91C7 574=; 75?3 ;=:05 H5F5 96A5A3 :6>5=75> K5;= 1543> 76 1543> ?5>< K5@51 K=A=451
@5K5 G506A '-&- L5A =>= 16;J5K= 75;6>5 @C16>9= 75?3 ;=:05 H5F5 :59=4 05>?57 ?5>< 06;3:3;
:3K5+ 964=> 06A3: K=A57375> 96N5;5 C@1=:5A- O6A5=> =13+ @6>=>
16;96031 16;J5K= 75;6>5 ICA3:6 @6;13:0345> K5> @6>5>5:5> 75?3 ;=:05 H5F5 A60=4 0695;
K=05>K=> ICA3:6 76;39575> K5> @6>605>>?5- 86;30545> @5;5K= 4315>
?5>< A60=4 :6> B3> 9605= :6:05F5 K5:@57 @C9=1=B 05 4315> ?5>< 5K5 K= 83A53 H5F5-
O6A5:5 @6;=CK6 %/"/E%/"'+ ICA3:6 7C>I6;9= K5> 76;39575> 75?3 ;=:05 H5F5 16;6>K54
16;J5K= @5K5 1543> %/"/ ?5>< :6>N5@5= &*(+& ;=03 M&- X75> 1615@= @5K5 1543> 96A5>J31>?5
?5=13 %/""E%/"' 1=> 75?3 ;=:05 H5F5 J391;3 :6>=> %/"'
ICA3:6 7C>I6;9= K5> 76;39575> :6>=> 960695; A60=4 K5;= (// @6;96>-
G=>I6;9= K5> 76;39575> 4315> ;=:05 =>= K=9605075> CA64 1=>N3;=5> @C4C>+ @6;39575> 4315>+ 760575;5> 4315> K5> 06>N5>5 5A5:- VCA3:6
@6>605> 75?3 ;=:05 H5F5 K5;= 1543> 76 1543> N6>K6;3>< BA371351=B- 85K5 1543> %/"'+
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
61/134
Q n s o j r g n o d ;86: | 35
!"#$%& (&)&*+),+) -+.$ /8%*+ 6+;+ %&),+#+%8 (&)$/$)+) .+-)8 1&*&1+/ 3:04: /8*$ 5>2
9")1&-$&)18 7+/8 -&,8+
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
62/134
Q n s o j r g n o d ;86: | 3>
!"#$% '('( )$*"+" ,-.-/ 8"6; 1-3#" :;"* 0"4"5 !">;2 97 %)*.(,-"+ %)*+.'-(+ %(*%('-%+ %'*''"-++ %&*)('-++
86>5>5:5> '*'(%-,+ '*/%(-++ )*"'/-'+ ""*+('-.+ '*"+,-.+
F(A$2E;*"2E"2 &+%*"%'-( &%/*"%.-/ &(&*./.-, &,.*%"&-% &.&*,&+-(
26;39575> %'/*(,&-)+ %,)*'/"-'+ &+&*&(,-.+ &%,*+"+-)+ &(%*(+,-(+
86>605> (&*((+-.+ ("*)'/-'+ (+*)&"-/+ (%*%+%-)+ '"*%%&-++
'( J@D/ "/>-* (*,))*.&+-& (*').*,".-. (*"',*"&%-/ '*/+&*'"(-( '*'&,*'',-+
?6=5>H31>F5 5>A6;9C J5> 76;39575> 75F3* JC@6;7C;575> 06;J595;75> ;675@C13=59C
76;39575> J5> 76;3 4315> @6; 1543> F5>< JC9393> K=64 26:6>16;C5> 264315>5>- D> F5>< JC@6;451C75> 5J5=54 F5>< 96E5;5 =5>< :6> 93931>F5 =359 4315>
57C051 @6>E3;C5> 75F3 K=64 :5>39C5* 760575;5> 4315>* 76;39575> K=64 5=5: !6;K9C# J5>
9605F5-
N515 @6>605> 75F3* :6;3H37 @5J5 J515 @;KJ379C 75F3 F5>< 06;93:06; J5;C 96=C9C4@;KJ379C 75F3 @30=C759C ?151C91C7 264315>5> B8? J5> J515 @;KJ379C 8I- 86;4315>C- D>C
JC@575C 3>137 @6> >C=5C 15:054 0;31K !GIB# ?309671K; 264315>5>- D>F5 96JC7C1 =60C4 1C>< 5>< 16;E5151 JC 26:6>16;C5>
264315>5>* 75;6>5 16=54 :6:@6;1C:05> @6;7C;55> @6:575C5> 75F3 3>137 76
7K>91;379C 96;15 7696C:05> @6:575C5> 0545> 0573 75F3 =K< @5J5 C>J391;C @6> 75F3
F5>< 16;E5151 @5J5 @30=C759C ?151C91C7 L>J391;C* B8?-
O6=5=3C I506= '-' J5@51 JC761543C 054M5 91K7 75F3 ;C:05 =35; X5M5 @5J5 73;3> M5713
%+"+V%+"' :6>3>H3775> 76E6>J6;3> F5>< 96:57C> :6>3;3> J6> ;515V;515 @6>3;3>5>
960695; V(*(( @6;96> 1C5@ 1543>>F5- D@50C=5 JC=C451 96E5;5 ;C>EC* @6>F6050 16;H5JC>F5 @6>3;3>5>
C>C 5J5=54 1C>A6;9C J5> 76;39575> 75F3 ;C:05 =35; X5M5 96=5:5 73;3> M5713
%+"+V%+"' F5>< 1CJ57 JCC:05> @6>C> AK=3:6 @6;13:0345> J5>
@6>5>5:5>>F5- [K=3:6 7K>A6;9C J5> 76;39575> 75F3 ;C:05 =35; X5M5 96=5=3 :6>
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
63/134
Q n s o j r g n o d ;86: | :8
!"#$%!$# '$(% )$*+# !" )$*+# '"#,$# ($)$-($)$ !"#$%!$# ."/".$( 86;1 3"(."# 3"( )$*+##:$0 4$5
%#% 3"(5+ '%>$.3$'$% '$# '%)%#'$!5$#2+)% $,$( !"5".)$(%$# *+)$# '% 5+$( 9$>$ )")$3 )"(2$,$0
!"#$%$ '()(* +,-."# /$8$ 6,;$1 31:01")($4+)$# 7#')$#$* 2+,$ $!$# )"(,$#,,+ $!%/$) )"(2$'%#:$ 3"#,(+.$!$# *+)$# :$#, )"(+.-?"#"(+.0 H"#,$#
."?$!%# /"(!+($#,#:$ )+)+3$# *+)$# 7#'
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
64/134
Q n s o j r g n o d ;86: | :6
!"#$% '()( *$+"," -./.8 6;1#$+ 3":" 0;4"5 >5295$/."7 !"5>5:5> '*(+/,& '*+-(,) )*%/',( ""*"/),- '*")+,(
A(J$5E;+"5E"5 &/&*+'/," &&"*///,- &(-*.'/,% &+%*.+-," '"/*'-%,-
26;39575> %'-*&--,. %.+*&+&,& &/+*".-,( &%-*)&/,+ &)+*&(",&
86>605> ('*''/,& (%*)".,) ("*()/,. (&*"(+,% '%*"'",)
'( 6498 "8
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
65/134
Q n s o j r g n o d ;86: | :;
!"#"$" &'()*) +,-'.'( /)86
!"#$%$ '()"*"# +$,$* +-.-*/)8 +")8$) %$#$ '")8$6-;$) )"#$%$ 1-3-; +")8$) !"#$ &'"$ :
0$#$ ,")8.-*/)8$) !"#$ &'"$ 3/'4"# +$5$ ./*$) '")88/)$;$) '"*(+" ('$ )&'*'"$ +,-!'
.()+/8 !-6$- 3/'4"# +$5$ $6$' -)- +-.-*/)8 +")8$) '")88/)$;$) .$#8$ 3/'4"# +$5$ *"#3"4/*3"4$8$- )-6$- ,")>/$6$) 5$)8 $;$) +$*$)82 +-;/#$)8- +")8$) 4-$5$ ";3,6(-*$3-: 9-;$ ";3,6(-*$3-)5$
+-3"4$# ,$+$ >$)8;$ 7$;*/ 5$)8 $;$) +$*$)82 '$;$ $#/3 )"*( ,")8"'4$6-$))5$ ,$+$ '$3$
'")+$*$)8 .$#/3 +-+-3;()*(:
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
66/134
Q n s o j r g n o d ;86: | :1
!"#$"%# #'(%$% )*#'+'( ",'#+"- ,'#.%# #'(%$% /"8"-6 ;%#1% 8%3% :%,% #'(%$% )*#'+'(
)0#$04 ("#$"%# 5%(0 1%"+0 ('>%40%8" 1%#. )'(0:%-%# /%-+*( -*('-8" +'(;%,%: %,%#1% /40-+0%8"
;%(.% 8'4%)% 80%+0 :'("*,' 2%-+0 +'(+'#+09 7'("-0+ "#" 8+(0-+0( #'(%$% )*#'+'( 80)5'( ,%1%
-%10 8'80%" 8+%#,%(
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
67/134
Q n s o j r g n o d ;86: | :3
!"# %&'()"%"#* +,-" ."#/ 8&'-6;"8 )"#/"8 1-(%8("8613 :"- 6#6-"; ."#/ 0&0+/"'(;6 +&'%6'""#
(0(' !"'6 4"!"#/"# %".(3 5&0"%6# >&)"' %,#2&')6 !"# %&'()"%"# ;(8"#* 0"%" )&0"%6# %&46-
+&'%6'""# (0(' 4"!"#/"# %".(* >&/68( 9(/" )&>"-6%#."3
76%" 4"!"#/"# (0(' %".( %&46-* 0"%" 86#/%"8 +!"+"8"# +&' %(>6% %".( < !"#$ &'"$ ? ."#/"%"# !68&'60" +(# 0"!6 )&0"%6# %&46-3 =&'>"6%"# +/&-,-""# )(0>&' !"." "-"0 +"!" %".(
9"86 9"H" !"# +&-&)8"'6"# 1(#/)6 -6#/%(#/"# 8&'(8"0" (#8(% +&'-( !6"'";%"# (#8(% 0&0+&'>"6%6
)6)8&0 +/&-,-""# )(0>&' !"." "-"0 !"# 0/('"#/6 86#/%"8 %,#2&')6 ;(8"# "/"' )(0>&'
!"." "-"0 0"0+( 0&0>&'6%"# 0"#1""8 &%,#,06* 8&'0")(% 9")" -6#/%(#/"##."* !"-"0 9"#/%"
+"#9"#/ !/"# 8&8"+ 0"06# %&-&)8"'6"##."3
!"#$% '()(*$+"," -./$8$+ 6";1 3"8: 3"0"4 !"51/ >2927>29' 292 >299 >29> >29FK >29'KK
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
68/134
Q n s o j r g n o d ;86: | ::
!"#$%&!&' )"*+, -+'..+ /+*&'/+'. -&,$' %"*")$8'6&; 1"%!+3$' %":& 0+%+! 45)$8" %-5! &!,+#
-&,$' !&6$ #+8*& >&2& 8"'.&)&8+ !"'&+!&' /+ -&,$' !" -&,$'9 &!&' -"-&3+ 8"'$#$''6& !"#$
&'"$ 8"'.&!+*&-!&' '+)&+ 85'"-"# %-5! &!,+# -&,$' !&6$ #+8*& >&2& -$#$- 8"'.&)&8+
3"'$#$'&';1"%!+3$' ,.& !&6$ 7&-+ /+ 3"#"!5'58+&' )"*+, -+'..+ /+*&'/+'.!&' /"'.&' !&6$ #+8*&
)&+''6&9 '&8$' !"#$ &'"$ !&6$ #+8*& >&2& #")&-+0 )"*+, -+'..+ /+*&'/+'. !"#$ &'"$ >&-+ >&2&; &-+ >&2&;
!"#$% '()( *$+"," -./$8$+ 6";1 3:0#" 4"5"> !"21/ 97&2&9 -"#)"*+, /&,$)$ /+)&!$!&'
3"'.,+-$'.&' -"#,&/&3 !"#$ &'"$ '6&; 1"-5/" 3"'.,+-$'.&' !"#$ &'"$ !&6$ #+8*& )$ >&2&%"3"#-+ /+7")&%!&' /&)&8 $#&+&' /+ &-&%;
O")&'7$-'6& 3&/& M&*") A;N /&3&- /+!"-&,$+ *&,2& !"#$ &'"$ !&6$ #+8*& )$ >&2&
8"'$'7$!!&' 3"#."#&!&' #")&-+0 %-&*+) %")&8& 3"#+5/" FE=EGFE=A; B&/& -&,$' FE=A !"#$ &'"$
!&6$ #+8*& )$ >&2& 8"'.&)&8+ 3"'$#$'&' 8"'7&/+ =@9JE 3"#%"' %"-")&, -$8*$, 35%+-+0 3&/&
-&,$' %"*")$8'6&; B"#."#&!&' !"#$ &'"$ !&6$ #+8*& )$ >&2& -+/&! %"7&)&' /"'.&' 3"#."#&!&'
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
69/134
Q n s o j r g n o d ;86: | :0
!"#$ &$'() "&'*+ $&,* )(-.& /*&) 8&6& !;1&)& 3(!($: 0;/&-& 4;)"*-.*'&+ !"#$ &'"$ /;.(' "(+55(
>(.&+>(+5 4;+*)*+&+ !"#$ 3(!($+,&2 -&$& !;1&)& -#+;";) !"#$ >( "&'*+ ";)!;.*" &$&+
-;+*+9*$$&+ 4;)"*-.*'&+ 4#!("(3:
!"#$% '()( *$+"," -./$8$+ 6";1 3:0#" 41"+ 5">"2 !"91/ 7
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
70/134
Q n s o j r g n o d ;86: | :4
!"#$$%"& ()!"#$ #*+, -)$)."$/"$ !#"8 6 !""#$%" "'$$!($ ; 1"$ -)$3+8#"$ :"%+ .+!"* 8#0." 0)8+-":"$
0"4"!"5 %"$/ ."$%": *)8>"1# 1# !+"8 2+!"+ 9"7", :5+4+$%" -"1" :"7"4"$ 5+*"$ %"$/ .)8."*"4"$
4)3"8" !"$/4+$/ 1)$/"$ 7#!"%"5 *)8#*/8$29"7 !""1#& B"0-": $)/"*#I %"$/ 1#*#0.+!:"$ :).":"8"$ 5+*"$, 3+:+- .)4"8
0)$3":+- :)8+4":"$ ):
5+*"$ 1"$ -8)$, $"0+$ .)!+0 0)0.)8#:"$ 5"4#! %"$/
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
71/134
Q n s o j r g n o d ;86: | :5
!"#$"%&% ()&*& +"%&+&, -() &.&/&- 8&+)6, *(;1& $ %",&:&/ .&,1 +"31&) &)&(
!",*&;&/&- ;"%&3&1 %",1+()0
45 >1;)"* !",/&. ),&.1;16#&/ .&,1 !"#.(.(+ ;")"*!&) $ %",!1#.&-2!1#.&-5
95 7"*%(+& -() 6/"- !&,& !"*"3
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
72/134
Q n s o j r g n o d ;86: | :>
KFK POJ[FAF FQJS QZLKJ[ CF^F
LNOJ[FG CFO JOJ[DN
"#$ %&% '(&)(*#+,#& ,-&.%+% +/'$(8 .#6# '%&(8#* .#& (&(8;% .% 1&.-&(+%# +(83# :#+%*
0(&;:%3/&;#& &(8#4# #++(3 5%+%, .#& '-&(3(8> 2/'$(8 .#6# '%&(8#* 6#&; .%4#,/0 .#*#'
0(&;:%3/&;#& &(8#4# #++(3 5%+%, .#& '-&(3(8 '(&4#,/09 $#/,+%37 3%'#:7 ('#+7 0(8#, .#& &%,(*>
2(.#&;,#& +/'$(8 .#6# (&(8;% '(*%0/3%9 '%&6#, $/'%7 ;#+ #*#' .#& $#3/$#8#>
!"#" $%&'()( +,-./8 6;1; 3(&/8;: ';& 0&/84(
3(&1;5 >,-(
K> #+/'+%&6# 3%.#, #.# 0(&('/#&
4#.#&;#& $#8/>
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
73/134
Q n s o j r g n o d ;86: | 08
!"#"$%"$ '()*+,-". )-$/"' 86)- /"$% ;*+#-+- #"+- 1"#"$%"$ ;*+'-+" #"$ ;*+86';-
)*$%%")8"+'"$ $-."- *'($()- ,6)8*+ #"/" )-$/"' 86)- /"$% ;*."3 #-*',:.(+",- :"#" ;"36$
;*+,*86;0 ,*3-$%%" )*$6+6$$/" "$%'" 1"#"$%"$ '()*+,-". )*$6$46''"$ 8"35" '*%-";"$
*',:.(-;",- )-$/"' 86)- /"$% #-."'6'"$ ;-#"' ,*8"$#-$% #*$%"$ '*%-";"$ *',:.(+",- #"."))*$#":";'"$ ."#"$%>."#"$% )-$/"' 8"+62
!"#"$%"$ )-$/"' 86)- #- 9$#($*,-" ;*+,*8"+ #- 8*8*+":" :6."6 /"'$- 76)";*+"0 +";" :*$6+6$"$ ,*8*,"+ E0N :*+,*$ :*+
;"36$2 H*$6+6$"$ ;*+8*,"+ ;*+4"#- :"#" ;"36$ CJ@C ,*8*,"+ N0E :*+,*$2 H*$6+6$"$ :+(#6',- -$-
"'-8"; #-;*+":'"$$/" '*8-4"'"$ '6(;" *',:(+ (.*3 BHI! ,*+;" 6:"/" :*$%3*)";"$ *$*+%-
#".") $*%*+- /"$% 8"3"$ 8"'6$/" 8*+",". #"+- )-$/"' 86)-2
G",-( 1"#"$%"$ '()*+,-". ;*+3"#": :+(#6',- )*$%".")- K.6';6",- ,*.")" :*+-(#* CJ@J>
CJ@D ,*:*+;- /"$% ;*+;*+" :"#" L"8*. N2@2 G",-( ;*+;-$%%- ;*+4"#- :"#" ;"36$ CJ@C ,*8*,"+ @C0O0
,*#"$%'"$ :"#" ;"36$ ."-$$/" +",-( ;*+,*86; 8*+"#" :"#" '-,"+"$ @C0D>@C0M2 H"#" ,-,- ."-$0 +",-(
1"#"$%"$ :(;*$,-". ;*+3"#": :+(#6',- 46%" )*$%".")- K.6';6",- ,*.")" :*+-(#* CJ@J>CJ@D2
A*,"+"$ +",-( 1"#"$%"$ :(;*$,-". ;*+;-$%%- ;*+4"#- :"#" ;"36$ CJ@D /"'$- ,*8*,"+ @E0E2
7*)*$;"+" -;60 +",-( 1"#"$%"$ '()*+,-". ;*+3"#": :+(#6',- )-$/"' 86)- #"$ '($#*$,"; :"#"
;"36$ CJ@D ,*8*,"+ @C0C /"$% )*$6$46''"$ 8"35" )-$/"' 86)- #"$ '($#*,"; )",-3 8-,"
#-*':.(-;",- ,*.")" @C0C ;"36$ ."%- 4-'" ;-#"' "#" :*$*)6"$ 1"#"$%"$ 8"+6 #"$ #*$%"$ ",6),-
8"35" :+(#6',- /"$% #-."'6'"$ "#"."3 '($,;"$ ,*8*,"+ COX0X 46;" 8"+*.2 V")8"+"$ -$-
)*+6:"'"$ :*+;"$#" 8"35" *$*+%- )-$/"' 86)- 3"+6, #-%6$"'"$ ,*1"+" *K-,-*$ #"$ 8-4"',"$"2
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
74/134
Q n s o j r g n o d ;86: | 06
!"#$% '()( *"+",-", +", ./8+6;13 :3,0"; 4653 +", >8,+$,1"2 !"96, 7
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
75/134
Q n s o j r g n o d ;86: | 0;
!"#$"%&'( *(&'+ #(,(- #'%.&,/$'-(&' &%/(*( 86;1 -(+3" /(:' 0(": *%"0%4(5 +(*,'5 #'&%/353+
,5$>'"&' #%":(" (&3*&' ,5$#3.&' .$"&-(" #(" 2(#(":(" 4(53 4%/3* #'-%*3.("9
!"#$% '()( *"+",-", +", ./8+6;13 :"1 0%"4 !"56, )>2>9)>27
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
76/134
Q n s o j r g n o d ;86: | 01
!"#$%$&'( *(+$,%-* .$.$!/ *(+$,%-* ,"8"(/ *(+$,%-* !"-%',/ *(+$,%-* !'6$ ;'.*,/ .'#-*! #'1'/
."8#'(3!*% ;*,%-*! +'( :"-$,'&''( 0', 4"3'-'5 0', #$8* +* >(+2(",*' +*%"8$!'( +* #"-#'3'*
9"!$(3'( ,"+*8"( 6'(3 %"-,"#'- +* +'-'% 8'$.$( ;".', .'(%'*5
!"#$%"&"
7'+'(3'( '!&*- %'&$( #'%$#'-' ,"9'-' !28"-,*'; 8'$.$( .2%"(,*'; ,";'8' !$-$( (+2(",*' 8',*& 8";*8.'&/ +*;'*( .*&'! &'-3' MMX 6'(3 %"%'. %*(33* 8"($(%$%
!2(,$8"( 6'(3 ,";'8' *(* #"-#'&'( #'!'- 8*(6'! $(%$! #"-';*& 8"(33$('!'( #'%$#'-'5
V(+'.'( #'%$#'-' 6'(3 #"-(*;'* "!2(28* +* >(+2(",*' %"-+'.'% +* 9"!$(3'( %"-,*"- 6'(3
%"-;"%'! +* M'3*'( M'-'% :'.'-'( N$(+'5 :2%"(,* #'%$#'-' +* >(+2(",*' ,'(3'% 8";*8.'&
%"-$%'8' +* :$;'$ [';*8'(%'( +'( N$8'%"-'5
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
77/134
Q n s o j r g n o d ;86: | 03
!"#$% '()( *"+",-", +", ./8+6;13 :"06#"/" !"46, 5>2>95>27
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
78/134
Q n s o j r g n o d ;86: | 0:
!"#"$ !&'()"*
!"#"$ &'()*"+ +,-#'." ." .',-'$ +-/8")' .'6 *(&+-/8")' ;'61 3,3(61)"6)'6 8,:'8()'6
;'61 *'61'+ )('+0 !'()*"+ +,-&,6+() .'-" &'+('6 *,."3,6 ;'61 3,38(6;'" )'.'- 4: 6"*&" +"611"5
)'.'- >, -,6.'$ .'6 )'.'- )('-*' &,&'*6;' *,.")"+ '+'( &'$)'6 +') 3,61'6.(61 *'3' *,)':"0!'()*"+ 3,-(8')'6 ),:/38/) 3"6,-': ':(3"6"(3 $".-/)*".' *,8,-+" 1"&*"+5 &/,$3"+ .'6
."'*8/-0 !'()*"+ &,-2'-6' 8(+"$ '+'( ),)(6"61'6 .':'3 ),'.''6 3(-6" .'6 &,-2'-6' 3,-'$
'+'( 9/):'+ '8'&":' +,-)/6+'3"6'*" /:,$ &,*" /)*".'0 !'()*"+ -,:'+"7 *'61'+ :(6')5 -,:'+"7 -"61'65
3(.'$ 8'+'$ .'6 +".') :'-(+ .':'3 '"- *,-+' +".') 3(.'$ +,-&')'-0 !'$'6 1':"'6 "6" +,-#'."
)'-,6' 8-/*,* 8,:'8()'6 &'+('6 "6.()00 !'()*"+ ." ),+,3()'6 ."
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
79/134
Q n s o j r g n o d ;86: | 00
!" $"%&'( )*!&+ ),-&."' -,'"/") !&' -,'(+&!&/" 8&'6&. ;&';&'(&' 6&'( -,'(&."8&;.&' 13.&)"
:&!&'(&' !&' )*-8,0 !&6& 8&*.)"; ;,0),8*; ;"!&. -,-&!&" 1&(" *';*. !",.)/13";&)"4 5&0" ;&+*'
>2927>29< :&!&'(&' .3-,0)"&1 !&' /3;,')"&1 8&*.)"; ;,0*) -,'(&1&-" /,'"'(.&;&'? -,)."/*'
8,(";* /,0-"';&&' &;&) 8&*.)"; )&'(&; 8,0=1*.;*&)"? +&1 "'" ;,01"+&; !&0" /03!*.)" 8&*.)"; !&1&-/,0"3!, H&.;* ;,0),8*;4
F,0!&)&0.&' !&;& /&!& K&8,1 A4< ;,01"+&; 8&+H& '"1&" 0&)"3 :&!&'(&' &H&1 ;,0+&!&/
/03!*.)" /&!& /,0"3!, >2927>29< :,'!,0*'( 8,0=1*.;*&)"4 C&-*' !&1&- .*0*' H&.;* ;,0),8*;
0&;&70&;& /,',-*&' :&!&'(&' 8&*.)"; 1,8"+ 8&'6&. !&0"/&!& /03!*.)" 8&*.)"; ";* ),'!"0"?
),+"'((& 0&)"3 :&!&'(&' 8&*.)"; 8&". .3-,0)"&1 -&*/*' /3;,')"&1 ),:&0& 0&;&70&;& -,'(&1&-"
/,'"'(.&;&'4 J&!& ;&+*' >29< 0&)"3 :&!&'(&' .3-,0)"&1 ;,0+&!&/ /03!*.)" &!&1&+ @9?D &0;"'6&
8&*.)"; E'!3',)"& -&)"+ !&/&; !" ,.)/13";&)" +"'((& 1,8"+ .*0&'( @> ;&+*' -,'!&;&'( !,'(&'
&)*-)" ;"!&. !";,-*.&''6& :&!&'(&' 8&0* !&' !,'(&' ;"'(.&; /03!*.)" ),8,)&0 N?22 ;&+*'4
[*-8,0 !&6& -"',0&1 ;"-&+ !" E'!3',)"& !";,-*.&' ;,0),8&0 !" !&0&;&' !&' /,0&"0&'
),.";&0 /*1&*7/*1&* F&'(.&? F,1";*'(? ["'(.,/? $&0"-*' !&' $*'!*04 J,0*)&+&&' 1&"''6& 6&'(
-,1&.*.&' ,.)/13";&)" ;"-&+ !" E'!3',)"& &!&1&+ JK4 $38&;"'4 J,0*)&+&&' "'" -,0*/&.&'
/,0*)&+&&' &)"'( 6&'( -,1&.*.&' ,.)/13";&)" ;"-&+ !" !&,0&+ $38&? J*1&* F&'(.&? J03I"')"
$,/*1&*&' F&'(.& F,1";*'(4 J,'&-8&'(&' ;"-&+ !"1&.*.&' 8&". !" !&0&; -&*/*' 1,/&) /&';&"4
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
80/134
Q n s o j r g n o d ;86: | 04
!"#$% '('( )"*"+,"+ *"+ -./*86;1 31:10 !14"0 !"08+ 5>2>95>27
!"#$%
'"("%)"% *+,-./8"6 '"("%)"% ;+1-%/8"6
;.+($3/8
:"/8+
'"("%)"%
*+,-./8"6
045>025
:"/8+
'"("%)"%
;+1-%/8"6
045>025
97"6 !"#$% 93#8. !"#$% 97"6 !"#$% 93#8. !"#$%
0
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
81/134
Q n s o j r g n o d ;86: | 05
!"#$%&' )%*+,%#-%# .%/%-' )%*+,%#-%# !+,8/' 6%;% .%/%-' 183% !"#$$%/% .%/%- :%# 0%48%
.%/%-5 >%:%#$%# -"/2"3%/ -"/:%4%- :+ 6%;% .%/%- :%# 0%48% .%/%-5 9+ 6%;% .%/%-' "734*%:%#$%# 0%:%#$%#
0
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
82/134
Q n s o j r g n o d ;86: | 0>
!"#$%&%!' )"#'#$*%+%# ,"-",%. /86 )".,"#; 1"#'#$*%+%# 3%:%#$%# *0!".,'%& +".4%:' )%:%
+%5># /2978 #
,"-"&>!## *,' "!%, :%.' +%5># /292K/29A !"#$%&%!' )"#>.>#%# .%+%K.%+% 782F )".,"# )".
+%5>#; C"!"#+%.% .%,'0 3%:%#$%# *0!".,'%& %*5'. +%5># +".5%:%) ).0:>*,' .%+%K.%+% !"#3%)%'
7=87 +%5>#; 1%:% +%5># /29A .%,'0 3%:%#$%# *0!".,'%& %*5'. +%5># +".5%:%) ).0:>*,'
!"#3%)%' 7=8F ,"5'#$$% 4'*% :'%,>!,'*%# +':%* %:% )"#"!>%# 3%:%#$%# -%.>8 3%:%#$%# "!%,
*+>%,' *>) -",%.; N%& '#' :',"-%-*%# *%."#%
)"#'#$*%+%# 3%:%#$%# *0!".,'%& ,"3%.% +%4%! +".4%:' )%:% +%5># /29/ ,"-",%. 9286 )".,"#;
B%+%K.%+% ).0:>*,' )".%* :%.' +%5># /292 5'#$$% +%5># /29A %:%&%5 ,"-",%. /?98/= +0#
)". +%5>#8; 1.0:>*,' )".%* ,"&%!% )".'0:" /292K/29A !"#$%&%!' )"#>.>#%# .%+%K.%+% ,"-",%.
98AH )".,"# )". +%5>#; 1"#'#$*%+%# ).0:>*,' )".%* +".+'#$$' +".4%:' )%:% +%5># /297 # ,"-"&>!#.>### /29A !"#3%)%' 6A89 %.+'#*,' )".%* !%,'5 :%)%+ :'&%*>*%# 5'#$$% 6A +%5># !"#:%+%#$ :"#$%# %,>!,' +':%*
:'+"!>*%## :%# ).0:>*,' )".%* ,"-",%. /9A8=A +0# )". +%5># I G%-"& ?;= L;
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
83/134
Q n s o j r g n o d ;86: | 48
!"#$% '()( *"+",-", +", ./8+6;13 :3034 .$/"; !"46, 5>2>95>27
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
84/134
Q n s o j r g n o d ;86: | 46
!"#$% '()( *"+",-", +", ./8+6;13 :3034 53;$% !"46, >2927>29< ?!8,=
!"#$%
'"("%)"% *+,-./8"6 '"("%)"% ;+1-%/8"6
;.+($3/8
:"/8+
'"("%)"%
*+,-./8"6
045>025
:"/8+
'"("%)"%
;+1-%/8"6
045>025
97"6 !"#$% 93#8. !"#$% 97"6 !"#$% 93#8. !"#$%
< 4 ? = H 2 F K4A
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
85/134
Q n s o j r g n o d ;86: | 4;
!"#"$%&% ()*!+%&, (%-%. /%!86, 8#)+ $)/ ;81)! $%;81"68. $)1% 3)$)/ :8"6"0% 4)/0 &8168&)! $% 5)>)
3)1)&2 9/&*! #868/0!);% $)&) &81+8(*& $%6)!*!)/ !*/-*/0)/ !8 7%&-8/
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
86/134
Q n s o j r g n o d ;86: | 41
!"#$"%&'( *"+',-.!,/' %",8', 6",'6;'13', :"#.;'1', ,"!0 %",8', :#0%.3$& '3', %&:"#0+"1
:",'6;'1', 4'%',8',( 5",8', %"6&3&', :'%' #&,4&', :",'6;'1', 4'%',8', $.%'1 !"#4'3.:
:","6.', ;'#. %', #">&$& ,"!0(
2'%' $&$& +'&,9 %":+&$& '!'. :",8.#',8', 4'%',8', :'%' :",/.$.,', ,"#'4' $.6;"# %'/'6&,"#'+ %', ","#8& 6"#.:'3', :",8.#',8', /',8 %&$";';3', 0+"1 :",8'6;&+', $.6;"# %'/'
.,!.3 '3!&>&!'$ :#0%.3$&( *"+&$&1 ',!'#' :",'6;'1', 4'%',8', %', %":+&$& '!'. $"+&$&1 ',!'#'
$!03 '31 %', $!03 '7'+ 6"#.:'3', :"#.;'1', ,"!0( 5",8', %"6&3&', :",'6;'1', 4'%',8',
%':'! %&'#!&3', $";'8'& :",-.6+'1', ',!'#' %":+&$& %', :"#.;'1', ,"!0(
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
87/134
Q n s o j r g n o d ;86: | 43
!"#$%&'&( *+,- ./*/- *$8%"# 6&;& +"#1&6/ -"(& %"%"#&3& '&: %"#/-$+ /(/0
&4 !"("8$&( %$ 3"("8$&( %$ 8"(5&-$3 "*+/8&*/ -$&(+/+&* 5&6&(>&( %$ ;&(>
6/+"8$-&( *":&8& 3"#/,6" &-$(+&(*/2 9(+$- 6/5&+&+ *"%&>&/ 3"("8$&( %$7
5&6&(>&( +"#*"%$+ 6/-:&*/./-&*/-&( *"%&>&/ 6"3,*/+ ;&(> 6/-"+&'/$/7 ;&/+$ -":&* &(
/+"8 3"(&8%&'&( &+&$ 3"(>$#&(>&( *+,- 5&6&(>&( ;&(> +"#*"6/& &+&$ +"#'&6&3
3"#$%&'&( 3"(>-&+">,#/*&*/&( 5&6&(>&( &(+& -":&* /*7 +"-(,:,>/7 '>& *$8%"# 6&;& &+&$ -,8%/(&*/ .&5+,#C.&-+,# +*%2H
54 J-*+#&-*/2 J*+/8&*/ "-*+#&-*/ 8"(5"#8/(-&( -$&(+/+&* *$8%"# 6&;& ./*/- ;&(> 6/&8%/:
6/ 5&6&(>&((;&2 @/6&- +"#8&*$- -":"%/'&( 3"(&8%&(>&(7 ;&/+$ -$&(+/+&* +&(&'
6&( 8&+"#/&: :&/( ;&(> 6/&8%/: 6&:&8 #&(>-& 8"(>"-*+#&-*/ *$8%"# 6&;&2 J-*+#&-*/
*$8%"# 6&;& 8/("#&: 6&( "("#>/ 8"#$3&-&( -$&(+/+&* 6&:&8 %"(+$- 8"(+&'(;&
*"%":$8 3"(>,:&'&( :"%/' :&(1$+ 6/:&-$-&(2 D$&(+/+&* ;&(> 6/"-*+#&-*/ 8"(5&-$3
"-*+#&-*/ /::">&:7 %&/- 6/:&-$-&( ,:"' #"*/6"( 8&$3$( (,(C#"*/6"(7 -"(& &-+/E/+&*
/::">&: 8"(>$#&(>/ -"+"#*"6/&&( *$8%"# 6&;&2 !"#:$ 6//(>&+7 $(+$- 8"(>"+&'$/
*$8%"# 6&;& >&* &:&8 ;&(> 6/"-*+#&-*/ &-&( 8"("8$/ -"*$:/+&( -"(& 3"#%"6&&(
3#,*"* "-*+#&-*/H -"+/-& >&* &:&8 6/3#,6$-*/ %"#*&8&C*&8& 6"(>&( 8/(;&- %$8/
+"-&(&( >&*:&' ;&(> &-&( 8"8%$&+ 8/(;&- %$8/ -":$ 6/ *$8$# 8/(;&-2 A"%&>/&(
6/ >&* ;&(> 6/3#,6$-*/ -"8$(>-/(&( &-&( 6/%&- 6&( +/6&- 6/>$(&-&( :&(>*$(>2
A"%&>/&( >&*7 -'$*$*(;& *"+":&' "-*+#&-*/ 6/-"#1&-&( %"%"#&3& :&8&7 &-&( 6/#"/(1"-*/
-"8%&:/ -" 6&:&8 %$8/ $(+$- 8"(/(>-&+-&( +"-&(&( +"#'&6&3 8/(;&- %$8/ ;&(>
8&*/' +"#-&(6$(> 6&:&8 *$8$#2 J-*+#&-*/ >&* &:&8 '$* 8"(5&-$3 -&*$*C-&*$* +*%2
64 !"(>$#&(>&( -"(& %"(5&(&2 !"(>$#&(>&( -"(& %"(5&(& 5$-$3 :&(>-& 6&:&8 '&:
*$8%"# 6&;& 8/("#&: 6&( "("#>/2 ?&(1/# 6&( #$(+$'(;& "& +&8%&(> 8$(>-/( +"#1&6/
+"+&3/ +/6&- 8"83"(>$'/ 5&6&(>&( *$8%"# 6&;&2 !"(>"5$&:/&( +"#1&6/ +"#'&6&3
*$8$# 8/(;&- ;&(> +"#%&- &+&$ +/6&- *+&%/: ;&(> 8"(;"%&%-&( -"'/:&(>&(
5&6&(>&( 8/(;&- *"5& */>(/./-&( 6&( 6/-&+&-&( *"%&>&/ -"'/:&(>&( -"(& %"(5&(&2
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
88/134
Q n s o j r g n o d ;86: | 4:
!" #!$%&'()($&'(* #!$%&'()($&'( ,!-.&/( $&-!8& '!6&6 &$,(;(,&' 1!8&36&8:&8 /(60$& &,&0
/(,0,01 $&-!8& $!10,0'&8 1!3!-(8,&4 3!85&8:$0, 4&$ 1!8:0'&4&&8 '036!- /&5&*
>!-06&4&8 $0&8,(,&' 2&/&8:&8 5&8: /($!,&40( '!%&(8 /&-( '!6&6 (,0 /(&8::&1 '!6&:&(
-!&11-&('&%* #!$%&'()($&'( /(2&,&, .($& 8!-&2& &''!, '036!- /&5& 3(8!-&% /&8 !8!-:(/('0'08 3!80-0, '!2,9- (8',(,0'(*
7&'(% 1!850'08&8 8!-&2& )('($ '036!- /&5& 3&'(8:
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
89/134
Q n s o j r g n o d ;86: | 40
!"#$% '%() *+(#"() ,%$" )%- %.%/ %,%.%8 6%8;% 6%8%( 6%1%$ "(" /+/%"(1%( *+$%( '%()
-")("3"1%( -+6%)%" "(*:# 6%)" -+1#0$ +10(0/" 4"(,:-#$"5 *+/6%()1"# ."-#$"15 10/+$-". ,%( ,"
#+/*%# #"())%.>2 9+$.+6"8 .%)"5 1%$+(% *%,% 1+('%#%%(('% %,% 6%('%1 7%,%()%( )%- %.%/ '%()
,%*%# ,"1+/6%()1%( ,%( ,"*$0,:1-" #%(*% /+/6:#:81%( "(
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
90/134
Q n s o j r g n o d ;86: | 44
"#$%&'() *+'%*+(+ "#$,#-&)+ '-.+/ *-(8-6*+#; $-#;+# 1-&+' $+.+6 3+8'% &)#;8+':
0-#)#;8+'+# '-(&-*%' 6-#;+8)*+'8+# )#$%&'() *+'%*+(+ 6+61% 6-#$+'+#;8+# 6+#4++' &,&)+.
$+# -8,#,6) 5+#; *-&+( *+;) "#$,#-&)+ &-1-(') 1-(.%+&+# .+1+#;+# 8-(>+ *+;) ()*%+#
6+&5+(+8+' "#$,#-&)+ $+# 6-#$%8%#; 1(,;(+6 1-6-()#'+/ %#'%8 1-#;-#'+&+# 8-6)&8)#+#:28+# '-'+1) 8-;)+'+# 1-#+6*+#;+# '-(&-*%' ')$+8 /+#5+ 6-#;%#'%#;8+# $+() &-;) &,&)+. $+#
-8,#,6)9 '-'+1) >%;+ 6-6*-()8+# $+61+8 #-;+')4 '-(%'+6+ 8-(%&+8+# .)#;8%#;+# $) $+-(+/
1-#;/+&). '+6*+#;: 0+$+ 3).+5+/ 1-#;/+&). *+(+#; '+6*+#; *+'%*+(+9 .)#;8%#;+# 5+#; &-/+'
$+# *-(&)/ 5+#; 6-(%1+8+# /+8 +&+&) &-')+1 ,(+#; 6-#>+$) *+(+#; .+#;8+:
!"#$% '())( *$+"," -./.8 6;1#$+ 3":" 0"4;#"+"5 !">;2 97)7 0";8/.4
0B 2#-8+ B+6*+#; C2#'+6@ 6-(%1+8+# &+.+/ &+.+/ &+'% 1-(%&+/++# '-('%+ 5+#;
*-(;-(+8 $+.+6 1-#+6*+#;+# *+%8&)':
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
91/134
Q n s o j r g n o d ;86: | 45
!""# %&%' (&)*&+,%" #+-."#"# ,+/"8"% 6+&;%16"& .")"&8"& /"3:,%# #+-/+,"- &*1*- #3034 )%
)3&%" ,+:"5%83, 1+&0")% 6-*)3,+& /"3:,%# &*1*- +16"# )% )3&%"> 2%&88" ,""# %&% 1";*-%#",
4",%5 #"1/"&8 /"3:,%# )%+:,6*- )"5"1 /+: /"4"& 1+"4 )"& )%%16*- :+1/"5% ,+/"8"%
"531%&" 3: /"4"& /":3 6"/-%: 6+&8*5"4"& "531%&%31 97 (&"531? )% )"5"1 &+8+-%> =+&8"&:*&)%,% #+-,+/3#' (&)*&+,%" 6+-53 1+&8+1/"&8:"& %&)3,#-% 6+&8*5"4"& /"3:,%# 1+&0")%
"531%&"> !+5"%& 3: 1+&0"5"&:"& 1"&)"# H&)"&8FH&)"&8 K*1*- A E"3:,%# ,+-%&8 )%#+13:"& )"5"1
5"6%,"& )"#"- )"& #%)": #+-5"53 )"5"1> I+/%4 13)"4 )% 0316"% )% 43#"& /%*1",> !#*: VB"5 NNN>[@ N[@>XJ C[X>@@ C@A>JJ XQC>MC
C> 7+&"1/"4"& QO>ON NNA>NO AQ>C@ C@@>MM NC>AO
O> =+65+,% NX>MJ N[>MO OJ>CQ NN>JA @>AO
A> !#*: V:4%- N[@>XJ C[X>@@ C@A>JJ XQC>MC XQX>MC
4/@/2 !/3"2
!+5"%& /"3:,%#' #%1"4 038" 1+-36":"& :*1*)%#% 6+-#"1/"&8"& )+&8"& 313- .")"&8"&
;"&8 :+.%5> 2"5 %&% )"6"# )%5%4"# )"-% -",%* .")"&8"& #+-4")"6 6-*)3:,% ;"&8 /+-&%5"% ""-"
,+1/%5"& ,"16"% )+&8"& +16"# /+5", #"43& ,+."-" :*1+-,%"5> S%5";"4 .")"&8"& #%1"4
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
92/134
Q n s o j r g n o d ;86: | 4>
!"#$%&'( *'+%' ,%-.!'#/ ,'#8'-/ 6.#;&"( 8%# 1"3%;.%# 8%-%:%# 6'!%:"-% 04%#;&.#%#;5 8.
':%-% :"-'1 &" %-%> 1"+%:%# 2%.:' *'+%' 4%#;&%/ 4"+.:'#; 8%# ,%-.!%:% >.#;;% &" 8%"-%> 1"3"+%>
3%-%: ,%+.!%#:%#9 7&:. 3%#2%& 8.+%&'&%# 8. *'+%' 4%#;&%/
4"+.:'#;/ 8%# 6.#;&"(9 ,";.%:%# ("#%!3%#;%# :.!%> 8. ('+%'?('+%' :"-1"3': :"+%> 3"-+%#;1'#;1"=%& H%!%# &F+F#.%+ 4"+%#8% >.#;;% 1"&%-%#;9 K%-. 1"='!+%> ('+%' ("#;>%1.+ :.!%>/ *'+%'
4%#;&% !"-'(%&%# ('+%' ("#;>%1.+ :.!%> :"-3"1%- 8. A#8F#"1.%9
,";.%:%# "&1(+F.:%1. :.!%> '#:'& !"#"!'&%# $%8%#;%# 3%-' =';% :"-;F+F#; :"-+.>%:
!%1.> 1%#;%: C+'&:'%:.C9 J%+ .#. 8%(%: 8.+.>%: 8%-. #.+%. ("#%!3%>%# 2%#; 1%#;%: '# @DEE 8%# @DEN #.+%. ("#%!3%>%# 3.=.> :.!%> %8%+%> #";%:.C9 ,":"-1"8.%%# :.!%> 2%#;
1"!%&.# !"#.(.1 ("-+' 8.%#:.1.(%1. 1"3%3 .#8'1:-. :.!%> 8"#;%# :.#;&%: (-F8'&1. 2%#;
3"-+%#;1'#; 3"+%&%#;%# .#./ 3"-&F#:-.3'1. 1%#;%: 1.;#.C.&%# 3%;. ("-:'!3'>%# "&F#F!. 8.
*-F.#;;% ("!"-.#:%> ("-+' !"!("->.:'#;&%# &"3"-+%#=':%# "&F#F!. !%12%-%&%:
4%#;&% 4"+.:'#; 1"=%& (-F8'&1. !"#'-'# >.#;;% $%8%#;%# :.!%> >%3.19
!"#$% '()*( +$,"-" ./8/6 ;13#$, :"0" !/3"45 !"41> 29)9729)< ?!=>H
F$,/>-/"> 29)9 29)) 29)2 29)*K 29)%: 3%>B% ("-:'!3'>%# (F1.:.C $%8%#;%# %&>.- "!%1
:"-=%8. (%8% :%>'# @DEN/ 1"8%#; (%8% :%>'# @DEG :"-=%8. ("-:'!3'>%# #";%:.C 1"3"1%- NO/II
("-1"#9
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
93/134
Q n s o j r g n o d ;86: | 58
!"#$%&' )*+*%,*% $-*& #$.+*/*# 8*-/'. +' &$#'*/ +*$.*8 +' 6%+"%$&'*; &$/$.#' +' !13*1
:1-*#$.*; 0$/13*1*% 4'*1; !13*1 0*3'-*%#*%; !13*1 5*>*; !13*1 :13*>$&'; 21&* 9$%,,*.*;
7*3112 97)7*3 J;@DJ?EN J;NNB?NN D;I@N?NN D;IJG?NN J;LDI?NN
D? !$%*-=*8*% OJAA?JLM OAEA?D@M LN?AA BEG?G@ OBB@?ALM
J? X$/3$&' AN@?LL IG?IG L@?AA ANL?G@ GI?BL
@? :#"< C
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
94/134
Q n s o j r g n o d ;86: | 56
!"#$ &"'(#) #*#+ !"#$ $#,#"- .",# &"/,!$('"*#!" !/8#6"#;1 3#,# :+3(#) 0#;6 *";66#( *", #,#;
$+(") ,/38#(" !/$/4*" !/3+(#- 5#*# $# >#8/( 2-92 3/3$/4(")#*,#; 7'(+3/
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
95/134
Q n s o j r g n o d ;86: | 5;
!"#"$%"$ '()(*+, -"$% +(*!"$+./ #, 8"6(; 13:03 4"#"$%"$ "5>,* 6,2,> $,5(; )"#" +">.$ 97: 29)9729)< ?!=>H
F$,/>-/"> 29)9 29)) 29)2 29)KA 29)
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
96/134
Q n s o j r g n o d ;86: | 51
!"#$"%&' '")*"+,' $-.,#&% %&)"#& !"#$ &'"$ /&$& &8&6 '&;,# $ /&$& &%;-) '&;,#
+"6,1 $&/&' $-;-',#. %&)"#& +-&3& 1&).-#&6 /&$& *&&' -', *,6-' $-%"'&;,-: 0"$&-#3& !"#$ &'"$
/&$& &8&6 $ &%;-) '&;,# $-%"'&;,- 1&%& )"4&6,&*- ;&),* $-)-#5- 1"#>&$- )"4&6,&*- ,#',%
/")*"$-& &8&6 $ )"4&6,&*- ,#',% ')*&%*- *"6&1& *&', '&;,#: ("#$ &'"$ /")*"$-& &8&61"1&%&- !"#$ &'"$ '&;,# *"+"6,1#3&2 *"$.% !"#$ &'"$ /")*"$-& &%;-) 1"1&%&- !"#$ &'"$
'&;,# +")>&6: ("#$ &'"$ '&;,# +")>&6 $-.,#&% >,.& ,#',% 1"#-6&- /"#&1+&; 5&$.
$"/6"*- $ /"),+&; #"'9:
7&*-6 /"#3,*,# #")&5& 19#"'") *,1+") $&3& 1&*-#."6&*% *"+"6,1#3&2 +&;8& #")&5& 19#"'") 1"),/&% /")%&6-
'&)& 496,1" =-*-% $"#. !"#$ &'"$ : ("#$ &'"$ 1"#..&1+&)% #-6&- "%9#91- 3. $-'")-1&
;-#..& 5&$. ;&+-* $-/)9$,%*-: H-6&- !"#$ &'"$ *"6&1& /")-9$" 8&%', FKAK&$- /&$& '&;,# FKAF
3. 1"#5&/&- FC2J /")*"# +-6& $-+$-#.% $"#. '&;,# *"+"6,1#3&: !&$& '&;,# FKAC !"#$
&'"$ 1-#3&% +,1- 1"#.&6&1- /")',1+,; *"+"*&) @2D /")*"#: ("#$ &'"$ 3. '-#..- &%
1"#-#.%&'% #-6&- 19#"'") $&)- 1-#3&% +,1- 3. ;-#..& *&&' 1&*-; $-$&6% *"+&.&- *&6&;
*&', %919$-'- ,'&1& $&6&1 !")"%9#91- E#$9#"*-&:
N&+"6 B:J 1"#3&>-% #")&5& 19#"'") *,1+") $&3& 1-#3&% +,1- 3. $-)-#5- 1"#,),'
#-6&- $"/6"*-2 #-6&- /")*"$-& &8&62 #-6&- /"#&1+&; #-6&- /"),+&; #"'92 #-6&- /")*"$-&
&%;-) $ #-6&- )"4&6,&*-: H-6&- )"4&6,&*- $-/")6,% ,#',% 1"#."'&;,- &$& /"),+&; #-6&-
,#-' )"#' '&)& &8&6 $ &%;-) /")-9$": H-6&- )"4&6,&*- 1-#3&% +,1- 3. /9*-'-=
1"#..&1+&)% &$& %"#&-% ;&).& $-+$-#.% '&;,# *"+"6,1#3&: 0"6&1& /")-9$"
FKAK&$- /&$&
'&;,# FKAC:
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkungan Dan Ekonomi Indonesia 2015
97/134
Q n s o j r g n o d ;86: | 53
!"#$% '()*( +$,"-" ./8$6$, ;13#$, :"0" .480"5 >1342 !"918 7
7/25/2019 Sistem Terintegrasi Neraca Lingkun