Servisni pregledi vozila UVOD

Ako izuzmemo nove automobile i obavezne servise do isteka garantnog roka, moemo se zapitati koliko smo upoznati sa redovnim odravanjem prosjenog vozila, odnosno ta to spada u servis. Odgovor lei u tehnikom priruniku koji bi trebalo da ima svako vozilo kao obaveznu literaturu od strane proizvoaa. No, stvarnost je obino drugaija.Veina vlasnika vozila ne vodi dovoljno rauna o redovnom servisiranju preporuenom od proizvoaa. Dio preputa to mehaniaru, a dio pokuava to vie utedjeti na vozilu obavljajui samo najnunije popravke. Ipak, puno vei problem je neobavjetenost i/ili neznanje vlasnika i dijela mehaniara koji se bave tim poslom.Neke injenice koje su bitne za vlasnike automobila: Prosjean automobil ima 70 do 10 stavki koje treba provjeriti, promijeniti, podmazati ili nadopuniti Prosjean servis traje 8 i vie radnih sati Servis podrazumjeva provjeru svega od krova do gume Najvea panja se prilikom servisiranja mora posvetiti koionom sistemu, sistemu upravljanja, signalizaciji i dotrajalosti guma.Dakle, servis je tekue odravanje vozila u ispravnom stanju po svim elementima, za odreeni broj preenih kilometara koje je propisao proizvoa. Svi proizvoai su predvidjeli vijek trajanja ili dali garanciju na svaki dio ili sklop uz uslov da se ti dijelovi pravilno odravaju i koriste. Kvarovi nastali nestrunom upotrebom ne spadaju u servis i smatraju se popravkom.

1. Osnovne djelatnosti servisa

Osnovne djelatnosti servisa obuhvataju odravanje vozila starosti do 3 godine. U tom periodu najvei dio odravanja vozila otpada na redovno odravanje koje se sastoji od:

1. Zamjene motornog ulja2. Zamjene filtera motornog ulja3. Kontrole nivoa koionog fluida4. Kontrole nivoa rashladne tenosti5. Kontrole nivoa tenosti servo upravljaa6. Zamjene pomonih remenskih prenosnika7. Zamjene koionih ploica

U zavisnosti od reima korienja automobila, kao i preene kilometrae u poetnom periodu eksploatacije (koji je kod veine proizvoaa danas obuhvaen garancijom) esto je potrebno vriti i ozbiljnije radove koji obuhvataju:

1. Zamjenu zupastog remena, zatezaa zupastog remena, vodilica zupastog remena, kao i pumpe za rashladnu tenost;2. Zamjenu koionih diskova3. Zamjenu amortizera

U poetnom periodu eksploatacije vozila rijetke su znaajnije havarije, ali se ipak deavaju. Uzroci teih otkaza vozila su obino neadekvatno korienje, oteenja nastala usled loih puteva (udarne rupe), neredovno servisiranje (posebno neredovna zamjena motornog ulja), kao i lo kvalitet goriva.

Sl.1.Osnovne djelatnosti servisa

Kod vozila sa automatskim mjenjaem do teih havarija dolazi po pravilu zbog neadekvatnog odravanja. Nedostatak znanja o specifinostima takvih prenosnika kod korisnika obino rezultira time da se istim ne posvjeuje nikakvo redovno odravanje, koje se inae sastoji tek od zamjene specijalnog ulja i filtera ulja. Do teih havarija na motorima redovno dolazi usled pregrijavanja, pucanja zupastog remena, prisilnog startovanja i velikog optereenja motora pri veoma niskim temperaturama ( na ta su posebno osjetljivi dizel motori), te lo kvalitet goriva na domaim prostorima koji ne tako rijetko ima razorne posledice po sistem ubrizgavanja goriva kod modernih motora, posebno onih koji troe dizel gorivo.

Sl.2. Osnovni kontrolni pregled vozila u prve tri godine eksploatacije

2. Obavezni servisni pregledi vozila, tekue odravanje i podmazivanje

Pregledi vozila se obavljaju iz preventivnih razloga - da bi se sprijeilo nastajanje neispravnosti i poveala sigurnost vozila u saobraaju.

Postoji vie vrsta ovih pregleda i to:

servisni pregledi u garantnom roku redovni tehniki pregledi svakodnevni pregledi tehniki pregledi tehniki pregledi koje propisuje vlasnik vozila

2.1. Servisni pregledi u garantnom roku

Postoji vie vrsta servisa u garantnom roku: Nulti pregled

Obavlja prodavac vozila na novom vozilu neposredno pred prodaju, a obuhvata dekonzervaciju, pranje i ienje vozila, kontrolu nivoa rashladne tenosti, koione tenosti, kontrolu ulja u motoru, mjenjau, pogonskom mostu, kontrolu svjetlosne signalizacije, sistema za koenje, upravljanje, provjeru kompletnosti alata u vozilu i dr.

Prvi servisni pregled

Zadatak ovog pregleda je da se pored radova svakodnevnog pregleda i njege obavi zamjena ulja, preistaa kao i da se izvre sva potrbna podeavanja, pritezanje pojedinih veza i spojeva. Obavlja se posle odreenog broja kilometara.Taj broj se kree u opsegu od 1500 2500 km. Kod boljih vozila broj preenih kilometara je mnogo vei i kree se od 5000 10000 km.

Sl. 3. Servis

2.2. Redovni tehniki pregledi

Ovi pregledi obuhvataju one radove koji se obavljaju u kontinuitetu posle drugog servisnog pregleda posle preenih 10000, 20000 i 50000km. U ove preglede spadaju:

zamjena ulja i preistaa provjera nivoa ulja u mjenjakom prenosniku provjera nivoa tenosti u sistemu za koenje provjera nivoa elektrolita u akumulatoru provjera zazora ventila provjera stanja kaia za pogon razvodnog mehanizma podmazivanje svih mijesta ienje preistaa vazduha provjera stanja koionog sistema provjera rada servo ureaja provjera stanja amortizera i stabilizatora

2.3.Svakodnevni pregledi

Svakodnevne preglede obavlja voza prije polaska na vonju kao na primjer:

istoa vozila, stanje zaprljanosti stakala, farova i tablica nivo goriva u rezervoaru nivo rashladne tenosti u sistemu za hlaenje nivo tenosti za pranje vjetrobranskog stakala pritisak vazduha u pneumaticima funkcionalnost svjetlosne signalizacije stanje sigurnosti pojaseva podeenost sjedita postavljanje obavezne opreme i alata

2.4.Tehniki pregledi

Obavezne tehnike preglede obavljaju ovlaene organizacije i one su udruene u meunarodnu asocijaciju tj.svjetsko udruenje organizacija koje obavljaju tehnike preglede vozila-CITA-meunarodni komitet za inspekciju motornih vozila sa sjeditem u Briselu.

U naoj zemlji je za sprovoenje sistema-tehniki pregled nadlean MUP.

U toku tehnikog pregleda se primjenjuju principi tzv.brze dijagnostike, sa ciljem da bez ikakvog rasklapanja provjeri ispravnost svih vitalnih sistema i dijelova vozila.

Sl.4. Ispitna linija za motorna vozilaRedovne i periodine kontrole motornih i prikljunih vozila tj.tehniki pregledi se vre zbog:

utvrivanja tehnikog stanja vozila identifikacije vozila veanja trajnosti zatite ivotne sredine stvaranja pozitivne svijesti vozaa o potrebi korienja ispravnog vozila i dr.

Preduzee nadleno za obavljanje tehnikih pregleda po zakonu obavezno je da posjeduje osnovnu opremu i ureaje za obavljanje tehnikih pregleda.

Tu spadaju:

ureaji za kontrolu ispravnosti sistema zaustavljanja kompresor sa manometrom nagazna ploa za kontrolu usmjerenosti prednjih tokova regloskop za kontrolu i usmjerenost jaine svjetala sa luksometrom i vizirom uglomjer za utvrivanje slobodnog hoda toka upravljaa ureaj za kontrolu sadraja ai u izduvnim gasovima kod dizel motora ureaj za mjerenje sadraja ugljen-monoksida CO2 u izduvnim gasovima oto motora mjera buke-fonometar metarska pantljika mjerni ureaj za provjeru razmaka osovina i raspona tokova toperica dubinomjer za mjerenje dubine ara na pneumaticima katalog boja

Sl.5. Kontrola svjetala uz pomo regloskopa

2.5.Tehniki pregledi koje propisuje vlasnik

Oni mogu biti svakodnevni, sedmini, mjeseni i po potrebi.

Sl.6. Stanice za tehniki pregled

3. Proljeni servis automobila

Vozilo je prije dolaska na servis potrebno najprije odvesti u perionicu i dobro ga oprati od soli. Posebno treba obratiti panju na donji dio karoserije, gdje treba uraditi dubinsko pranje, prije svega oko tokova, poto se so tu tokom zime najvie skuplja i izjeda automobil. Ukoliko je prije zime postavljena zatita na patosu, neophodno je kod limara provjeriti da li je dolo do korozije na tom mjestu. Pored toga, potrebno je dodatno oistiti spone, balans kugle i sajle kako i njih ne bi uhvatila korozija.

Obino pranje automobila predstavlja pranje spolja i iznutra, dok dubinsko ili hemijsko ienje automobila podrazumjeva mnogo vie od usisavanja unutranjosti vozila. Mainama, prakovima i auto kozmetikom mogue je otkloniti fleke sa sjedita, tapacirunga ili mebla i so sa patosa ili dijelova oko tokova.

Iako je zima prola, automehaniari trebaju da savjetuju graane da jo jednom premau limene dijelove automobila zatitnim antikorozivnim sredstvima. Za razliite dijelove na vozilu postoje drugaija zatitna sredstva koja doprinose njihovom neranju.

Za podnu zatitu koristi se antikorozivno sredstvo na bazi bitumena koje je crne, sive ili bijele boje i uglavnom se nanosi obinom etkom, ali se preko njega pod ne moe farbati. Za sajtne, rubne dijelove i dijelove kod tokova najbolju zatitu pruaju sredstva koja se sastoje od plastinog PVC materijala, dok se vosak koristi preteno za unutranje dijelove vrata ispod tapacunga. Kada je rije o patosu automobila, vozai moraju provjeriti poloaj zadnjeg i prednjeg trapa jer, kako kau mehaniari, tokovi, ukoliko su u nepravilnom poloaju, mogu nagrizati gume to moe biti indikator da na podvoju vozila postoje oteenja na sponama.

Sledei korak u servisu tie se provjere konica, koje treba podmazati. Koiona tenost se mijenja na svake dvije gosine, poto na njen kvalitet utie vlaga. S druge strane, trajnost ploica u dananje vrijeme je znatno smanjena zbog ekoloke prirode materijala od kojeg se prave, pa je neophodno paljivo pregledati da li postoje eventualna oteenja, istroenost ili pojava pukotine na mjestu gdje se koiona obloga spaja sa metalnim dijelom koione ploice.

Mada su vozai zvanino obavezni da voze sa zimskom gumama do 15. Marta, dunost auto servisa je da upozoravaju da ljetnji pneumatici zahtjevaju stabilno vrijeme u duem periodu, pa se zato postavljaju nezavisno od kalendara.

Poto su ljetnje gume tvre od zimskih, da bi dobro prijanjale za podlogu, temperatura nekoliko dana konstantno mora biti iznad sedam stepeni.

4. Opti pregled vozila

Nakon to radnik serviser izvri osnovni vizuelni pregled navedenih elemenata i posavjetuje vlasnika vozila, pristupa se detaljnom pregladu i svih vanih sklopova i podsklopova.

4.1. Servisni pregledi na motoru

Kod modernih automobila, dijagnostikim raunarima je mogue vrlo lako, precizno i brzo doi do velikog broja bitnih informacija o stanju motora i svim eventualnim smetnjama i poremeajima radnih parametara.

Sl.7. Dijagnostika modernog automobilskog motora

Nakon toga serviser pristupa pregledu i eventualnoj zamjeni sledeih stavki:

1. Zamjena ulja i filtera2. Zamjena svih filtera goriva3. Zamjena svih vazdunih filtera4. Provjera ulja na mjenjau, eventualna zamjena5. Provjera ulja u diferencijalu (ukoliko ga automobil ima) i eventualna zamjena6. Provjera mikroremena ili klinastih remena i eventualna zamjena7. Kod benzinaca, provjera svjeica i kablova za svjeice i eventualna zamjena8. Provjera elektrine instalacije motora9. Provjera akumulatora, elektrolita i napunjenosti (obavezno ienje klema i zatita od oksidacije)10. Vizuelni pregled zaptivenosti (dihtovanja) brtvi (dihtunga) motora. Ukoliko se utvrdi da postoji curenje ili vlaenje, potrebna je popravka11. Potrebno je upozoriti vlasnika vozila da svako curenje ulja u mnogim zemljama povlai rigorozne kazne, jer motorno ulje sadri veoma kancerogenu tvar dioksin

Sl.8.Kanalni remen koji povezuje i pogoni veliki broj vrlo vanih agregata na motoru

4.2. Servisni pregledi koionog sistema

Nakon gore pomenutih pregleda u servisima se obavljaju i sledee provjere:

1. Provjera stanja koione tenosti (ulje za konice). Ukoliko je koncentracija vode vea od 1% obavezna je izmjena. Provjera se vri davaem higroskopnosti, tj. aparatom za provjeru kvaliteta koione tenosti.2. Provjera svih metalnih cijevi koionog razvoda (instalacije) i zatita istih od korozije. Ukoliko postoji vidljiva korozija ili jae oteenje potrebna je zamjena.3. Provjera svih fleksibilnih crijeva (cijevi) konica, a ukoliko postoje makar i mikropukotine obavezna je zamjena.4. Provjera istroenosti disk ploica ili pakni ne smiju biti istroene vie od 2/3. U protivnom, treba ih zamijeniti.5. Provjera istroenosti diskova ili doboa konica, kao i vizuelni pregled moguih mehanikih oteenja. Svaka fabrika daje maksimalnu dozvoljenu istroenost istih i razlikuje se od tipa do tipa automobila.

6. ienje i podmazivanje nalijegajuih metalnih dijelova konice i svih pokretnih dijelova, kao i odmaivanje svih frikcionih dijelova.7. Provjera ABS a kod vozila koja to imaju radi se posebnim dijagnostikim ureajem.

Sl.8. Simulacija kretanja vozila sa klizanjem tokova usled blokiranosti i sa obrtanjem istih (osjeneno vozilo)

Sistem regulacije sile koenja se vri kako na vozilima sa hidraulinim sistemom tako i sa pneumaticima.

Sl.9. Blok ema ABS sistema regulacije sile koenja

Sl.10. Pregled sadraja vode u koionoj tenosti 4.3. Provjera ovjesa trapova

Servisni preledi ovjesa trapova obuhvataju sledee provjere:

1. Provjere krajnica2. Provjere kugli3. Provjere aura (leaja) lafeta4. Provjere letve volana i svih spona5. Provjere zadnjeg ovjesa6. Provjere amortizera

Sl.8. Osnovni elementi ovjesa automobila sa zadnjim pogonom

4.4. Provjera sistema auspuha ispusnog sistema gasova

Izduvni sistem na automobilima izloen je ekstremnim optereenjima i jako korozivnoj sredini na njega djeluju vibracije, visoke temperature, vlaga, so, izduvni gasovi, razni spojevi izduvnih gasova sa vlagom, korozija itd. Stoga je njegov pregled i servisiranje, koje se u ovlaenim servisima po pravilu sastoji od zamjene oteenog dijela izduvnog sistema ili sistema u cjelosti.

U principu, osnovni vizuelni pregled podrazumjeva:

1. Vizuelni pregled cijevi i lonaca auspuha2. Provjera emisije ispusnih gasova putem posebnog dijagnostikog aparata

Sl.9. Prikaz osnovnih elemenata klasinog izduvnog sistema putnikog automobila

Sl.10. Pravilo za rotaciju pneumatika na automobilu

5. Ostale provjere

Ostale provjere koje se obavljaju u servisima automobila su sledee:

1. Provjera kompletne signalizacije (migavci, stop svijetla...)2. Provjera farova3. Provjera osvetljenja registarskih tablica4. Provjera osvjetljenja unutranjosti vozila5. Provjera i dosipanje tenosti za pranje stakla6. Podmazivanje svih brava7. Podmazivanje arki vrata8. Provjera manetni pogonskih osovina9. Provjera svih zatitnih guma volana10. Provjera istroenosti guma i moguih oteenja, kao i prisustva raznih stranih tijela u gumama (npr. klina) te rotacije istih ako je potrebna i mogua.11. Provjera eventualnih oteenja felni12. Obavezna provjera naduvanosti svih guma13. Obavezna provjera naduvanosti rezervne gume (mora biti vea za, otprilike, 1/5 od normalne)14. Provjera dotegnutosti felni15. Provjera svih stakala na vozilu16. Provjera brisaa i metlica brisaa17. Provjera limarije (manja oteenja zatititi od propadanja)18. U zimskom periodu obavezna zatita brava i kedera (guma oko vrata) od smrzavanja19. Provjera dotegnutosti vijaka svih vitalnih dijelova vezanih za sigurnost

6. Posebne provjere

Posebne provjere podrazumjevaju kontrolu dotrajalosti zupastog remena i svega vezanog za njega. S obzirom na konstrukcijska rjeenja, kod nekih automobila se umjesto zupastog remena nailazi i na druge tipove prenosa prenos zupanicima ili prenos lancima. Specifinosti ovih rjeenja imaju veliki uticaj i na tip odravanja i servisiranja istih. Zupasti prenos zahtjeva najmanje servisiranja i primjenjuje se veoma rijetko (obino kod nekih terenskih vozila ili kod motocikala kod kojih motori rade sa ekstrenmo velikim brojem obrtaja.

Sl.11. Tipovi prenosa razvodnog sistema (prenos sa lancima, prenos sa zupastim remenom i prenos sa zupanicima

Navedene take se odnose na sve modele auta i moraju biti ispotovane inae se provjere ne mogu smatrati servisom. Meutim svaki proizvoa ima svoje specifinosti, koje nisu ovdje navedene, ali se nalaze u tehnikom priruniku o odravanju odreenog tipa vozila. Svaki proizvoa propisuje nakon koliko preenih kilometara je potreban servisni pregled automobila.

Pored navedenog, posebne provjere vre se na automobilima sa plinskom instalacijom. S obzirom na specifinost ovog sistema, pregled istih ne vri se u obinim ili ovlaenim servisima (osim u sluajevima kada se radi o fabriki ugraenoj plinskoj instalaciji) ve u servisima specijalizovanim za ugradnju i odravanje LPG ili CNG sistema.

Sl. Osnovni elementi plinske instalacije

7. Alat za servisni pregled automobila

Alat predstavlja osnovnu vrstu opreme svakog radnog mijesta.Postoji mnogo razliitih vrsta alata,da ih je skoro nemogue pobrojati i sistematizovati. Takoe je teko napraviti razliku izmeu alata i pribora koji se koriste za servisiranje i opsluivanje i oni koji slue za odravanje vozila. Alati se mogu klasifikovati na vie naina a nabrojaemo neke od njih.Prema funkciji koju obavlja pri radu na otklanjanju nepravilnosti,alat moe biti:

radni mjerni kontrolni stezni rezni

Alat se prema nainu upotrebe dijeli na:

runi mainski

Prema broju tipova vozila na kojima se moe primjeniti,tj. prema vrsti i broju radnih operacija alat se dijeli na:

Univerzalni-koji se moe primjeniti za vei broj operacija i vie tipova i marki vozila. Specijalni-koji se koristi za obavljanje samo jedne radne operacije na jedno ili nekoliko tipova vozila odreenog proizvoaa.

Alat moe da se podijeli i prema vrsti zanimanja koja ih u radu koriste i to na:

automehaniarski autolimarski bravarski autoelektriarski tapetarski i dr.

Na kraju alat moe da se posmatra pojedinano ili kao garnitura:

garnitura istog alata garnitura raznog alata garnitura u ormaru garnitura u tani garnitura u runoj kaseti garnitura u pokretnim kolicima

7.1. Radni alat

Radni alat slui za neposredno obavljanje odreene operacije. Uobiajeno je da svaki radnik bude zaduen sa po jednom garniturom ovog alata, koja se smijeta u runu kasetu ili pokretna kolica. U radni alat spadaju:

1. odvijai raznih duina, irina i debljina vrha, mogu biti pljosnati i krstasti2. razni kljuevi - viljukasti, okasti i kombinovani usadni, nasadni, ravni, krivi cijevasti, zglobni klju za tokove i dr.3. ekii mogu biti raznih oblika i teine kao i raznih materijala (drveni, elini, mesingani, olovni, plastini, gumeni i td)4. klijeta raznih oblika i veliina: kombinovana pljosnatih eljusti, okruglo - konusnih eljusti, ravana klijeta sa ravnim i krivim eljustima, stolarska klijeta, univerzalna (papagaj), grip klijeta klijeta za zegerove prstenove, klijeta za sijeenje, za cijevi, za icu, za sjeenje izolacije i dr.5. probojci, takai, igle za obiljeavanje6. elini ili mesingani izbijai, nabijai7. razni univerzalni izvlakai ili svlakai8. dinamometarski (moment) kluevi raznih opsega mjerenja momenta pritezanja i dr.

7.2. Mjerni alat

Mjerni alat mjeri vrijednost odreene promjenljive veliine.

U servisima se primjenjuju sledea mjerila:

kljunasta pomina mjerila mogu biti raznih veliina i raznih tanosti pomino mjerilo za mjerenje dubina mikrometarski vijci za razne opsege mjerenja i tanosti (od 0.01-0.001mm) komparatori za mjerenje odstupanja od odreene duinske mjere. Posebno treba istai komparator sa priborom za mjerenje odstupanja prenika otvora.Tanost mjerenja komparatorom je 0.01mm instrumenti za mjerenje temperaturae mogu biti: ivini i elektrini instrumenti za mjerenje pritiska se drugaije nazivaju manometri ostali instrumenti za mjerenje podpritiska elektrinih veliina, buke, broja obrtaja i td. stroboskopska lampa (mjeri ugao pretpaljenja) unimer za mjerenje elektrinih veliina orometar (mjeri tvrdou gume) dubinomjer (mjeri dubinu are pneumatika) bometar (mjeri temperaturu mrnjenja rashladne tenosti) areometar (mjeri gustinu elektrolita u akumulatoru) ventil sa manometrima fonometar (mjeri buku)i td.

7.3. Kontrolni alat

Pomou kontrolnog alata se kontrolie vrijednost neke mjere, odnosno da li se ta mjera nalazi u zadatim granicama ili ne. U univerzalni kontrolni alat spadaju garniture kontrolnih listia za kontrolu zazora, kontrolnici za navoje, ugaonici, kontrolni epovi za kontrolu raznih otvora. U okviru specijalnih alata izrauje se veliki broj kontrolnika:

kontrolnik ureaja za kontrolu slobodnog hoda toka upravljaa kalibar za kontrolu poloaja plovka u lonetu karburatora kontrolni alat za kontrolu oscilujuih ramena vjeanja toka kontrolni alat za kontrolu upravnosti klipnjae sa klipom kontrolnik za kontrolu dubine kompresionog prostora

7.4. Stezni alat

Stezni alat slui za pridravanje nekog dijela za vrijeme dok se na njemu obavlja neka radna operacija. Stezni alat moe biti univerzalni i specijalni. U univerzalni spadaju razne rune i stone stege. U specijalne stezne vrste alata spadaju razni nosai za privrivanje nekog sklopa za radni sto, specijalne stege, specijalna klijeta i sl.

7.5. Rezni alat

To je alat pomou kojeg se moe obaviti rezanje tj. sjeenje nekog materijala.

U rezni alat spadaju:

1. turpije raznih veliina finoe raznih zuba i oblika (ravne, pljosnate, trouglaste, okrugle, poluokrugle i dr.)2. sjekai raznih veliina stabla i irine sjeiva3. makaze raznih veliina i oblika4. grebai raznih veliina i oblika5. burgije raznih prenika i duina6. razne vrste glodala7. razvrtai ili proirivai8. nareznice ili ureznice sa navojem raznih oblika i prenika

7.6. Specijalni alati

Specijalni alat slui za obavljanje samo jedne a najvie dvije do tri operacije i to samo na vozilima jedne marke ili ak jednog tipa te marke. U ovu vrstu alata spadaju:

1. nosa motora sa rukama2. nosai motora koji slue da se motor privrsti za obrtni radni sto3. alati kojima se menja dri za radni sto4. specijalni klju za odvijanje vijaka koji spajaju glavu sa blokom motora5. alat za izbijanje voica ventila6. poluga za sabijanje opruga ventila7. alat za blokiranje zamajca8. alat za ugradnju osovinice klipa u klipnjau9. alat za rastavljanje zglobnih veza10. alat za sabijanje opruga toka11. klijeta za klipne prstenove12. alat za odvijanje dizni13. elna za namjetanje klipnih prstenova i td

Zakljuak

Tehnika ispravnost motornog vozila, veoma je znaajan inilac bezbednosti saobraaja, a kontrola tehnike ispravnosti u servisima i tehniki pregled vozila u centrima za vrenje tehnikih pregleda, predstavlja vanu preventivnu meru, kojom se obezbedjuje maksimalna ispravnost vozila u saobraaju i poboljava bezbednost uesnika u saobraaju.Isto tako, prilikom istraivanja, dolo se do podataka da u oko 30-35% vozila koja su predmet tehnikog pregleda, konstatuje se tehnika neispravnost, koja se uglavnom ogleda u neispravnosti koionog sistema, ili upravljakog mehanizma, svetlosno-signalnim uredjajima, istroenosti pneumatika i istroenosti i neispravnosti boje ili karoserije vozila. Prednji podaci nedvosmisleno upuuju na injenicu da se u saobraaju kree veliki broj tehniki neispravnih vozila, a s tim u vezi, opravdano se konstatovani da je faktor vozilo mnogo veeg procenta u nastanku saobraajnih nezgoda, nego to je zvanino predstavljeno, a da se i prilikom vrenja uviaja ine odreeni propusti, pre svega iz razloga to se vozila koja su uestvovala u saobraajnim nezgodama ne upuuju uvek na vanredne tehnike preglede. Takoe treba imati u vidu i injenicu da se naim putevima kreu stara i dotrajala vozila, stara 12-13 godina, to doprinosi poveanom riziku nastanka saobraajnih nezgoda.Servisiranje vozila predstavlja veoma sloen proces, ak i ako se pri tome misli samo na poetni period eksploatacije dok je vozilo jo uvijek u garantnom roku i dok preena kilometraa jo uvijek nije dostigla cifru od oko 100 .000 km.

Sloenost modernih automobila, izuzetno veliki broj podsklopova sa velikim brojem funkcija, vrlo komplikovani elektronski sklopovi, motori velike snage i specifinih konstrukcija, nestandardna rjeenja kojim proizvoai vozila pribjegavaju kako bi prisilili kupce vozila da ih servisiraju samo u ovlaenim servisima, samo su neki od elemenata koji doprinose sloenosti procesa servisiranja.

Zbog svega ovoga preventivni servisni pregledi vozila imaju presudnu ulogu.

Literatura

1. Dimitrije Jankovi, Nenad Janiijevi: Znaaj i sistem organizacije odravanja i opravke motornih vozila, Beograd, 2003 god.

2. Stefan Peri: Objekti za odravanje vozila, Diplomski rad, Mainski fakultet, Kragujevac.

3. Eksploatacija i odravanje vozila skripta

4. Interna literatura servisa automobila

5. Znaaj i sistem organizacije i odravanja i opravke vozila, Zastava, Kragujevac, 1999.

6. Leri Kerli: Popravi sam svoj auto, Ljubljana, 1988.

7. Internet

Sadraj

UVOD...............................................................................................................1

1.Osnovne djelatnosti servisa.........................................................................2

2.Obavezni servisni pregledi vozila, tekue odravanje i podmazivanje...3

2.1.Servisni pregledi u garantnom roku.................................................................4

2.2.Redovni tehniki pregledi.................................................................................4

2.3.Svakodnevni pregledi...........................................................................................5

2.4.Tehniki pregledi..............................................................................................5

2.5.Tehniki pregledi koje propisuje vlasnik............................................................7

3.Proljeni servis automobila.........................................................................7

4.Opti pregled vozila......................................................................................8

4.1.Servisni pregledi na motoru...................................................................................8

4.2.Servisni pregledi koionog sistema........................................................................9

4.3.Provjera ovjesa trapova.............................................................................11

4.4.Provjera sistema auspuha ispusnog sistema gasova.........................................11

5.Ostale provjere...........................................................................................12

6.Posebne provjere........................................................................................13

7.Alat za servisni pregled automobila............................................................

7.1.Radni alat..................................................................................................................

7.2.Mjerni alat................................................................................................................... 7.3.Kontrolni alat..............................................................................................................

7.4.Stezni alat.....................................................................................................................

7.5.Rezni alat......................................................................................................................

7.6.Specijalni alati............................................................................................................

Zakljuak...........................................................................................................

Literatura..........................................................................................................

19