Self-Instructional Materials · The Selfish Giant By Oscar Wilde A giant who lived in a big house had a beautiful garden, but he never let anyone enter his garden. Whenever he was

Self-Instructional Materials Key-stage I and II

Introduction.

The Self-Instructional Materials (SIMs) with the theme ‘Reaching the Unreached’ are developed primarily to facilitate education of the students living in remote places with either limited or no access to BBS and Internet for e-learning lessons. The learning activities in the SIMs packages are developed considering the class-levels and learning potentials of the students. The designs of the learning activities are intended technically to promote self-engagement and independent learning of the students at homes. Supporting Students in Using the Self-Instructional Materials

It is also acknowledged that the students of Primary Schools, especially students of classes Pre-Primary to III, and IV to VI may face certain challenges in using the SIMs. It is possible that certain instructions, content, and the activities may be difficult to understand due to the student’s limited acquaintance with the medium of instructions and certain concepts covered in the learning activities. Therefore, it is imperative for family members and teachers staying in localities to provide necessary guidance to students at homes. The support from the following individuals can be of great help in student’s self-engagement and learning through the use of SIMs. • Parent: can at least spare time to be with the child to monitor and motivate, if possible, help with

the lessons. • Siblings: elder siblings in higher classes may help younger ones. • Teachers: individual teachers in and around the same vicinity may help students in their learning. • NFE Instructors: may assist parents and students staying nearby. • Family friends: educated family friends may help students living close to their houses. • Student’s friends: the student’s friends in close neighbours can work together.

Our collaborations and joint efforts can make a difference in educating our children

Published by Ministry of Education

Copyright @ Ministry of Education, Bhutan

Advisors 1. Karma Tshering, Offtg. Secretary, Ministry of Education

2. Kinga Dakpa, Director General, Royal Education Council

3. Phuntsho Lhamo, Advisor to DSE, Ministry of Education

Developers 1. Leki Phuntsho, Dy. Chief HRO, TPSD, DSE, MoE (Key-stage facilitator)

2. Damcho Wezer, Dy. Chief Sports Coordinator, GSD, DYS, MoE (Key-stage facilitator)

3. Passang Wangmo, Zilukha MSS, Thimphu Thromde (English)

4. Ngawang Yangchen, Zilukha MSS, Thimphu Thromde (English)

5. Tshering Wangmo, Changangkha MSS, Thimphu Thromde (Dzongkha)

6. Sangay Pelmo, Dewathang PS, Samdrup Jongkhar (Dzongkha)

7. Wangchuk Norbu, Laptsakha PS, Punakha (Mathematics)

8. Dorji Dema, Bjimina PS, Thimphu (Mathematics)

Editors 1. Tsheringla, Daga CS, Dagana (English)

2. Tshombu Lhamo, Yangchen Gatshel MSS, Thimphu (Dzongkha)

3. Antony Johsy, Yangchenphug HSS, Thimphu Thromde, (Mathematics)

Cover, Layout and Design 1. Durga Prasad Pokhrel, Lungtenzampa MSS, Thimphu Thromde

2. Samdrup Tshering, Lamgong MSS, Paro

TABLE OF CONTENTS

1. Poetry: Lyric Poem……………………………………………………………….. 1

2. Book Review………………………………………………………………………. 6

3. Grammar: Question Tags…………………………………………………………. 12

4. Place Value with Large Whole Numbers…………………………………………. 16

5. Fractions…………………………………………………………………………… 21

6. འབྲི་རྩོམ། འགྲེལ་བཤད་འབྲི་རྩོམ།…………………………………………………………………………… 29

7. ཡི་གུའི་སྩོར་བ། བྱ་ཚིག་དང་ཁྱད་ཚིག།……………………………………………………………………… 32

8. ཡི་གུའི་སྩོར་བ། དགག་ཚིག་དང་སྒྲུབ་ཚིག།………………………………………………………………… 35

9. ཡི་གུའི་སྦྱོར་བ། མིང་མཐའ།…………………………………………………………………………………… 38

Self-Instructional Material

English-Class-VI

KEY STAGE-II

Lesson No: 1 Subject: English Class level: VI Time: 40 minutes

Learning Area: Reading

Topic: Poetry

Sub Topic: Lyric poem

Introduction

This lyric poem is chosen because you all know about the importance of water in Bhutan at this

time. The language in the poem is easy and there is an important message to convey.

Let’s warm-up!

Without water …………………………………………………………………………………….

……………………………………………………………………………………………………...

……………………………………………………………………………………………………...

• List the features of a lyric poem.

• Explain the meaning of the new words from the poem.

• Relate the poem to real-life situations.

Think Time

Imagine a life without water.


English-Class-VI

KEY STAGE-II

Activity: Reading

Instruction: Read the poem aloud.

No More Water Kenn Nesbitt

Both my parents told me not to,

But I did it anyway.

Now our water tank is empty

And the well went dry today.

Not a drop is in the reservoir

The lake’s completely dry,

Everybody is getting thirstier

And I’m the reason why.

All the rivers are depleted.

All the streams no longer flow.

All the seas and all the oceans

Are devoid of H2O.

No there isn’t any water,

not a drop is left to drink,

cause I left the faucet running

and it all went down the sink.

Source: Google http://reading.wordzila.com/grade-5-reading-lesson-5-poetry-no-more-water/


English-Class-VI

KEY STAGE-II

Vocabulary:

1. Reservoir: a large water tank to store water

2. Faucet: a device that controls the flow of water out of the pipe

3. Depleted: decrease or reduce in amount

4. Devoid: without or not having enough of something

5. H2O: chemical formula for water

Introduction: Features of a Lyric Poem

The poem ‘No More Water’ by Kenn Nesbitt is a lyric poem. A lyric poem has three features:

1. It can be sung.

2. It is written in the first person. (“I, me, we, us and our”)

3. It expresses innermost feelings.

The above poem can be sung like a song by creating a tune or adapting to the tune of any nursery

rhymes you know.

The poem is written in the first person. The poet has used words such as; “I and me”

The poem also expresses the innermost feeling of the poet. The feelings of regret (sorry) and guilt

have been expressed in the poem by the poet.

He regretted forgetting to turn off the water tap (the feeling of sorry for his mistake).

He was guilty because there was not a drop of water left to drink for the people in his community.


English-Class-VI

KEY STAGE-II

Instruction: List down the three features of a lyric poem in your notebook.

Features of a lyric poem are:

1.___________________________________________.

2. __________________________________________.

3.___________________________________________.

Instruction: Make a sentence using the words given below.

1. devoid: A life devoid of clean drinking water is difficult.

2. reservoir: ______________________________________.

3. faucet: _________________________________________.

4. depleted: _______________________________________.

5. H2O: _________________________________________.

Instruction: Read the poem once again and answer the questions given below in your notebook.

1. What is one important message you have learned from the poem?

2. How can you relate this poem to the outbreak of the Global Pandemic, COVID- 19?

Activity 2

Activity 3

Activity 1


English-Class-VI

KEY STAGE-II

Summary

A lyric poem has three features. It can be sung like a song. It is written in the first person. It

expresses the innermost feeling of the poet.

Small mistakes lead to big problems (we can make mistakes but we need to learn from our mistakes

and be mindful of anything we do in life).

One person’s waste causes another person’s shortage. So, each of us is responsible for the proper use

of water. We need to put off the tap after using the water.

Self-check for learning

Instructions: Write the answers to the following questions in your notebook.

1. List down the features of a lyric poem.

2. Read the poem with correct pronunciation, intonation and rhythm.

3. Sing the poem using the tune of your favourite songs.


1.A lyric poem has three features. It can be sung like a song. It is written in first person.

It expresses the innermost feeling of the poet.

2.Students read the poem on their own

3.Student sing the poem in the tune of their favourite song


English-Class-VI

KEY STAGE-II

Lesson No: 2 Subject: English Class level: VI Time: 40 minutes

Learning Area: Reading

Topic: Book Review

Introduction

Do you share what you read with your friends, parents or teachers? Book reviews are a great way of telling others about what you have read, what you liked or whether you want others to read the same book.

What is a book review?

A book review is a short, clear, description that gives the main facts or ideas about the book read.

Why do we write book reviews?

• To improve creative writing skills and reading comprehension.

• Encourage to share one’s thoughts or opinions.

• Capture the main theme of the book and help readers understand the author’s style.

• Help others to decide on whether to read or buy the book or not.

• Write a book review.

Think Time

Do you think it is important to share what you have read with others? Why?


English-Class-VI

KEY STAGE-II

These are a few of the points that must be covered as part of a book review. Apart from this, you can add anything extra as part of the template while writing the review.

Look at the basic components to include in writing a book review given below.


English-Class-VI

KEY STAGE-II

Instruction: Let us go through the review the book we are all fond of.

Sample book review

Title of the book: Snow White and the Seven

Dwarfs.

Author of the book: Wilhelm Grimm and

Jacob Grimm.

Who is your favourite character and why?

My favourite character is Prince because he

saved Snow White and married her.

What was the best part of the book and why?

The best part of the book is the friendship between Snow White and the seven dwarfs.

Where does the book/ story take place?

The story takes place in place and the jungle.

Quick summary

A beautiful girl, Snow White takes refuge in the forest in the house of the seven dwarfs to hide from

her wicked stepmother. The queen is jealous because she wants to be known as “the fairest in the

land,” and Snow White’s beauty suppresses her.

Would you recommend this to a friend?

Yes, I would recommend this book to my friends because the story let us know that selfish desire is

dangerous.


English-Class-VI

KEY STAGE-II

Activity 1

Instruction: Read the story and write a book review in your notebook using the outline given below.

The Selfish Giant

By Oscar Wilde

A giant who lived in a big house had a beautiful garden,

but he never let anyone enter his garden. Whenever he

was away, children would come there to play.

One day, the giant decided to visit his friend and left for

the neighbouring kingdom. The giant came back from his

friend’s place after seven years. Seeing the children play

in his garden, he angrily chased them away and built a

high wall around the garden.

After the children stopped coming to the garden, the trees

and flowers were so sad that they lost their beauty and

were covered with snow and frost. No birds came to sing

there. Spring was everywhere but in the giant’s garden, it was still winter.

One morning, the giant saw children playing in the garden. They had entered through a small hole

in the wall. And spring arrived in the garden at last to express its happiness on seeing the children

again.

The giant realized that he had been selfish and was very sorry for what he had done. He let the

children play in the garden every day. The giant’s favourite among the children was a little boy who


English-Class-VI

KEY STAGE-II

had kissed him when he helped him to get on top of the tree. But the little boy stopped coming to

the garden and the giant was very sad.

Many years passed and the giant grew old and weak. One winter morning, the giant saw the same

boy under a tree. He ran down to the boy in joy. The boy was an angel who had come to take the

giant to the garden of Paradise as a reward for letting him play in his garden.

“Sharing creates happiness.”

Story source: https://shortstoriesshort.com/story/the-selfish-giant/

Instruction: Read the above story and write a book review using the outline given below.

BOOK REVIEW Title of the book: ………………………………………………………

Author of the book: ……………………………………………………

Who is your favourite character and why?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

What was the best part of the book and why? ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

Where does the story take place? ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

Quick summary ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

Would you recommend or ask your friend to read the book? ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….


English-Class-VI

KEY STAGE-II

Summary

We write book reviews to improve reading and writing, share an opinion and help others to decide on

whether to read or buy the book.

To write book reviews, we include the basic component such as title, author, settings, favourite

character, the best part of the book, a summary and recommendation.


Review a book that you have read recently by using the template that we learned today or by creating your template.


English-Class-VI

KEY STAGE-II

Lesson No: 3 Subject: English Class level: VI Time: 40 Minutes

Learning Area: Grammar

Sub Topic: Question Tags

Introduction

English is a beautiful language, isn't it? See what just happened there? A question tag was added to

the end of that sentence, and it gave you the answer at the same time. Questions tags are funny little

add-ons in the English language that allow you to make a statement and then end with a question. They

are important in spoken language because they allow the speaker to provide information to the listener,

so they can respond properly. To make a proper question tag, a few rules must be followed. Now, you

will learn about question tags and get some practice by looking at several examples.

• A question tag is a small question that is attached, or "tagged", to the end of a sentence.

For example: She lives in a big house, doesn’t she?

• Question tags are mainly used in speech when we want to confirm or when we expect the listener

to agree with our statement.

• Define question tags.

• Make short question tags.

• Add correct tags to the statements.

Think Time

What do you know about question tags?


English-Class-VI

KEY STAGE-II

Question tags can be positive or negative.

• are you?

• was she?

• do you?

• did she?

• have I?

• had they?

• will you?

• should I?

• won’t she?

• hadn’t we?

• haven’t they?

• don’t they?

• wasn’t they?

• isn’t it?

• didn’t he?

• aren’t you?

Examples of Question Tag

❑ You came by train, didn’t you?

❑ It’s very windy today, isn’t it?

❑ You can meet me at the station, can’t you?

❑ You couldn’t give me a ride, could you?

Basic Rules of Question Tag

1. A positive statement takes a negative tag.

• You are reading, aren’t you?

2. A negative statement takes a positive tag.

• You can’t climb that tall tree, can you?

3. The question tag uses the same verb as the main part of the sentence.

• She has finished her work, hasn’t she?

• They couldn’t cross the river, could they?

4. The statement and the tag are always separated by a comma.

• It hasn’t arrived, has it?


English-Class-VI

KEY STAGE-II

Exceptional Rules of Question Tag

1. If the sentence that starts with “ I am” the question tag is “aren’t I”

• I am the person you are looking for, aren’t I?

2. If the main part of the sentence doesn’t have an auxiliary verb, the question tag uses an

appropriate form of “do”.

• Elephants destroy the crops, don’t they?

• Pema loves playing in the rain, doesn’t she?

Activity 1

Instruction: Add correct question tags to the statements given below.

1. I don’t need to finish this today, ________?

2. You uncle is working, ________________?

3. Your parents have retired, ______________?

4. The phone didn’t ring, ________________?

5. It was raining that day, ________________?

6. Your mother hadn’t met him before, _________?

7. Jurmey eats cheese, _______________?

8. They could hear me, _______________?

9. He is a giant, ______________________?

10. Jack and Jill went up the hill, _____________________?

Summary Question tags are short questions at the end of sentences. They are used to check if something is true or not.

We add a negative question tag to a positive sentence.

We add a positive question tag to a negative sentence.

The question tag uses the same verb as the main part of the sentence.


English-Class-VI

KEY STAGE-II

The statement and the tag are always separated by a comma.

If the sentence that starts with “ I am” the question tag is “aren’t I”

If the main part of the sentence doesn’t have a verb, the question tag uses an appropriate

form of “do”.


Instruction: Fill in the blanks with the correct question tags.

1. The tall man is a basketball player, ____________________?

2. Your birthday is coming soon, ________________________?

3. The weather isn’t nice, ___________________________?

4. Gas prices are pretty high, _________________________?

5. We should be doing our homework, ___________________?

6. Money doesn’t grow on trees, ______________________?

7. Dechen will share her secrets, _______________________?

8. Ants love sugar, __________________________?

9. Schools in Bhutan are shut down because of COVID-19, __________?

10. We need to wash our hands with soap for at least 20 seconds, __________?


1.isn’t he? 2. isn’t it? 3. is it? 4. aren’t they?

5. shouldn’t we? 6. does it? 7. wont she? 8. don’t they?

9. aren’t they? 10. don’t we?

7. won’t she?


Mathematics-Class-VI

KEY STAGE-II

Lesson No: 1 Subject: Math Class level: VI Time: 40 minutes

Learning Area: Numbers and Operations

Topic: Place Value with Large Whole Numbers

Sub Topic: Whole number to 10-digit Numbers

Introduction

We count things using numbers. We start counting things from 1. We use the digits 0 to 9 to form all

the other numbers. A 7-digit number is between 1,000,000 and 9,999,999. In class V, you have learned

7-digit numbers.

2,421,314 is a 7-digit number. How do we read this number?

We read 2,421,314 as “two million, four hundred twenty-one thousand, three hundred fourteen”

Revision Activity

Instruction: Read the 7-digit numbers given below.

7,627,314 2,556,140 7,860,220 5,618,448 1,290,009

1. List the elements of Short story

2. Identify elements of the given story

• Read 10-digit numbers.

• Compare 10-digit numbers.

• Order 10-digit numbers from least to greatest and greatest to

least.

Can you think of any 7-digit numbers?

Think Time

least.



KEY STAGE-II

Instruction: Read the information below and answer the questions given in the activity 1.

Introducing 10-digit Numbers

Now, look at the following number;

1235647261

How many digits are there?

Numbers are written in groups of three digits to make the numbers easier to understand and read. Each

group of three digits is called a period.

For example, 1,235,647,261 is easier to read and understand than 1235647261

Large whole numbers can be represented in the place value table as follows. The one billion’s place is

to the left of the hundred million’s place.

1,235,647,261

Billions Millions Thousands Ones

One Hundred Ten One Hundred Ten One Hundred Ten One

1 2 3 5 6 4 7 2 6 1

1,235,647,261 is read as “one billion, two hundred thirty-five million, six hundred forty-seven

thousand, two hundred sixty-one”

1 billion is 1,000,000,000. It is also 1000 million.

REMEMBER THIS

The smallest 10-digit number is 1,000,000,000 and the highest 10-digit number is 9,999,999,999.



KEY STAGE-II

Activity 1

Instruction: Read the following numbers. Then, write the numbers in place value chart in your notebook.

a. 1,234,560,229

b. 4,562,009,125

c. 2,567,000,213

Instruction: Read the information below and answer activity 2 and 3.

Comparing 10-digit Numbers

You can compare 10-digit numbers as you compared 7-digit numbers in class V.

For example; 1,625,660 > 1,324,490. [1,625,660 is more than (>) 1,324,490] or [1,324,490 is less than

(<) 1,625,660].

We use more than sign (>), less than sign (<) and equal to sign (=) to compare the numbers.

Here are some examples of comparing numbers.

5,616,235,667 < 6,231,135, 390 2,358,874,912 > 2,348,879,999

Ordering 10-digit Numbers

Ordering numbers can be done in two ways (least to greatest and greatest to least). The numbers in

the card are ordered as follows.

5,616,235,667 6,231,135,390 2,358,874,912 2,348,879,999

1,234,467,990 2,345,990,000 5,908,058,092 5,111,060,005



KEY STAGE-II

From least to greatest (Ascending Order)

1,234,467,990 < 2,345,990,000 < 5,908,058,092 < 5,111,060,005

From greatest to least (Descending Order)

5,111,060,005 > 5,908,058,092 > 2,345,990,000 > 1,234,467,990

Activity 2

Instruction: Copy the questions given below in your notebook and answer them correctly.

1. Which number is greater in each?

a. 2,455,623,450 or 2,456,717,089

b. 6,561,212,058 or 5,011,120,970

2. Which number is smaller in each?

a. 1,231,421,450 or 1,231,417,089

b. 7,896,765,058 or 8,007,078,970

Activity 3

Instruction: There are TWO questions given below. Copy the questions in your notebook and write

the answers.

1. Order the following numbers from least to greatest.

a. 6,782,389,092; 5,701,316,873; 5,981,778,902

b. 1,232,567,990; 3,452,567,099; 6,802,567,090

2. Order the following numbers from greatest to least.

a. 6,782,389,092; 6,781,316,873; 6,781,778,902

b. 3,451,567,990; 7,891,567,099; 3,451,567,090



KEY STAGE-II

Summary

1,345,698,305 is a 10-digit number.

Numbers are written in groups of three digits to make the numbers easier to understand and read. Each group of three digits is called a period. The one billion’s place is to the left of the hundred million’s place.

1 billion is 1,000,000,000. It is also 1000 million.

The smallest 10-digit number is 1,000,000,000 and highest 10-digit number is 9,999,999,999.

Self–check for learning

Instruction: Write the answers to the following questions in your notebook.

1. Read the following numbers. a. 1,667,223,567 b. 2,398,789,003 c. 4,519,045,567

2. Compare the following pairs of numbers using > and <. a. 3,423,670,000 3,412,664,009 b. 5,645,079,000 7,045,100,000 c. 6,783,010,000 6,779,004,000

3. Order the numbers from least to greatest. a. 2,312,345,000; 4,510,090,000; 3,411,901,000 b. 3,434,465,000; 7,067,009,000; 2,312,345,000


1.Reading the numbers 2.Compare the following pairs of numbers using > and <.

a.3,423,670,000 > 3,412,664,009 b.5,645,079,000 < 7,045,100,000 c.6,783,010,000 > 6,779,004,000

3.Order the numbers from least to greatest. a.2,312,345,000 < 3,411,901,000 < 4,510,090,000 b.2,312,345,000 < 3,434,465,000 < 7,067,009,000



KEY STAGE-II

Lesson No: 2 Subject: Math Class level: VI Time: 40 minutes

Learning Area: Numbers and Operations

Topic: Fractions

Sub Topic: Equivalent Fractions, Adding and Subtracting Fractions

Introduction

If a shape is divided into equal parts, each part is called a fraction. The name of the fraction depends

upon how many parts the shape is divided into. Fractions can be described with numbers. A fraction

number has two parts, one number on top of the other, separated by a short line.

The number on the top is called the numerator and the number on the bottom is called the

denominator.

1. List the elements of Short story

2. Identify elements of the given story

• Rename mixed numbers as improper fraction and improper fraction as mixed numbers.

• Add and subtract fractions with same denominator.

• Add and subtract fractions with different denominator using fraction strips.

What do we call the number on the top? What do we call the number at the bottom?

Think Time



KEY STAGE-II

Instruction: Read the information below and answer the questions given in the activity 1.

Renaming improper fraction as a mixed number

For example, 114 can be renamed as mixed numbers in the following ways.

Way I (Using Models)

Firstly, look at the denominator, its 4. So, each whole should have 4 parts in it.

There should be 11 parts in total. So, there are 11 red parts as shown below.

If we look in the above diagram, there are 2 whole and 3 parts red out of 4.

So, your answer is 2𝟑𝟑𝟒𝟒

Way II (Adding to make a whole and a part)

There are 11 parts in total. So you go on adding 4 fourths as shown below until you get a sum equal to 11;

114 =

44 +

44 +

34

Now, look at the above representation, there are 2 whole and a 3 fourths fraction.

So, its 2𝟑𝟑𝟒𝟒

Way II (Division Method)

114

Divide the numerator by the denominator

11 ÷ 4 = 2 with remainder 3

The whole number result is 2. The remainder in 3. With 3 as a numerator and 4 as a denominator, the fraction part

of the mixed number is 34.

The mixed number is 2𝟑𝟑𝟒𝟒

11 - 8 3

2

4



KEY STAGE-II

Renaming mixed number as an improper fraction

For example, 5 23 can be renamed as an improper fraction in the following ways.

Way I (Using Models)

There are 5 whole and 2 parts of 3

Now, count all the shaded parts (green).

-There are 17 green parts.

-Three parts make one whole

So, 𝟏𝟏𝟏𝟏𝟑𝟑 is the answer.

Way II (Adding the whole and the parts)

5 23

There are 5 whole. Three parts make one whole.

So, 33 = 1 whole

5 23 =

33 + 33 + 33 + 33 + 33 +

23

5 whole

Now, add all the numerators divided by the total parts in one whole

So, 𝟏𝟏𝟏𝟏𝟑𝟑 is the answer.

Way III (Multiplying whole number by a denominator and adding with a numerator)

5 23

Follow these three steps;

Step 1: Multiply denominator and the whole numbers

i.e. 3 x 5 = 15

Step 2: Add the answer from step 1 to the numerator.

15 + 2 = 17

Step 3: Write answer from step 2 over the denominator.

173

Once you are comfortable with the steps, you can do all 3 steps at once as shown below.

5 23 = 3 𝑥𝑥 5+2

3 = 𝟏𝟏𝟏𝟏𝟑𝟑



KEY STAGE-II

Activity 1

Instruction: Read the questions given below and answer them in your notebook.

1. Write each as an improper fraction.

a. 5 67 b.1

13 c.12

12

2. Write each as a mixed number.

a.223 b. 465 c. 738

Instruction: Read the information below and answer the questions given in activity 2.

Adding and Subtracting Fractions with the Same Denominator

Adding and subtracting fractions with the same denominator is very easy. Firstly, you will look at

adding fractions.

For example, 510 +

210

510 +

210 =

710

When you add fractions with the same denominator, the numerator gets added but the denominator

remains the same.

Look at some more example given below.

a. 27 +

47 =

67 b. 1025 +

925 =

1925

510

210



KEY STAGE-II

Now, you will look at how to subtract fractions with the same denominator.

For example, 510 -

210

Unlike adding, here you have to subtract (which means you have to take away 2 boxes from 5 yellow

boxes as shown below).

510

Out of 5 yellow boxes, take away 2 boxes. There are 3 yellow boxes leftover.

So, 510 -

210 =

310

Similar to adding fractions, the denominators remain the same. However, you have to subtract the

numerators.

Look at some more examples given below.

a. 47 -

17 =

37 b. 30100 -

20100 =

10100

Activity 2

Instruction: Copy the questions given below in your notebook and write the answer.

a. Add the fractions given below.

i. 35 + 15 ii.

710 + 210

b. Subtract the fractions given below.

i. 45 -

15 ii.

610 -

210



KEY STAGE-II

Instruction: Read the information below and answer the questions given in activity 3.

Adding fractions with different denominators

It will be easier for us to use fraction strips to add fractions with different denominators.

For example, 12 +

14

Subtracting fractions with different denominators

It will be easier for us to use fraction strips to add fractions with different denominators.

For example, 12 -

14

12

14

14

14

12

24

24

14

34

12

14

34

𝟏𝟏𝟐𝟐

12

24

24

14

14

So12

14

14

14

14

14



KEY STAGE-II

Activity 3

Instruction: Copy the questions given below in your notebook and write the answer.

a. Use fraction strips to add the fractions given below.

i. 35 + 110 ii.

24 + 18

b. Use fraction strips to subtract the fractions given below.

i. 45 -

210 ii.

23 -

26

Summary

The number on the top is called the numerator and the number on the bottom is called the

denominator

Improper fractions can be renamed as a mixed number and mixed numbers can be renamed as improper

fractions using different ways.

When you add fractions with the same denominator, the numerator gets added but the denominator

remains the same.

While subtracting fractions with the same denominator, you just subtract the numerators and keep the

denominator the same.



KEY STAGE-II


Instruction: Complete the following questions in your notebook.

1. Rename the improper fraction as a mixed number and mixed number as an improper fraction.

a. 114 b. 2

14

2. Add or subtract the following fractions.

a. 14 + 24 b. 12

20 - 920

3. Use the fraction strips to add and subtract the following fractions.

a. 14 + 38 b. 23 - 16


1.Rename the improper fraction as mixed number and mixed number as improper fraction.

a.114 = 2

𝟑𝟑𝟒𝟒 b. 2

14 =

𝟗𝟗𝟒𝟒

2.Add or subtract the following fractions.

a.14 +

24 =

𝟑𝟑𝟒𝟒 b.

1220 -

920 =

𝟑𝟑𝟐𝟐𝟐𝟐

3.Use the fraction strips to add and subtract the following fractions.

a.14 +

38 =

𝟓𝟓𝟖𝟖 b.

23 -

16 =

𝟑𝟑𝟔𝟔

རང་ཉིད་སྦྱོབ་སྦྱོན་མཁོ་ཆས།

རྦྱོང་ཁ། སྦྱོབ་རིམ་ ༥ པ།

གནས་རིམ་ ༢ པ།

འཆར་གཞི་ཨང་ ༡ ཆོས་ཚན་ རྦྱོང་ཁ། སྦྱོབ་རིམ་ དྲུག་པ། དུས་ཡུན་ སྐར་མ་༤༥

དྦྱོན་ཚན་ འབྲི་རྦྱོམ། ནང་གསེས་དྦྱོན་ཚན་ འགྲེལ་བཤད་འབྲི་རྦྱོམ།

ངོ་སྦྱོད། འགྲེལ་བཤད་འབྲི་རྦྱོམ་ཟེར་མི་འདི་ པར་དང་ ཅ་ལ་ཚུ་གི་ རིང་ཐུང་ ཕྲ་སྦྱོམ་ ཆེ་ཆུང་ ཚྦྱོས་གཞི་ བཟྦྱོ་རྣམ་ མང་ཉུང་ གནས་ཕྦྱོགས་ཚུ་གི་སྐོར་ལས་ ལྷག་མི་གི་སེམས་ཁ་ལུ་ དྦྱོན་ཚན་འདི་ ངོ་མ་མཐྦྱོང་མཐྦྱོངམ་བཟུམ་གྱི་ མནྦྱོ་བསམ་གཏང་ཚུགསཔ་སྦེ་ བྲིས་ཏེ་ཡྦྱོད་མི་ཅིག་ལུ་སབ་ཨིན།

སྦྱོང་ལཱ་ ༡ པ།

ཁྱོད་རའི་འབྲི་དེབ་ནང་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྐོར་ལས་ བཤད་པ་རྐྱབ་སྟེ་ འགྲེལ་བཤད་འབྲི་རྦྱོམ་ དྦྱོན་མཚམས་ནང་སྦེ་བྲིས།

སྦྱོང་ལཱ་ ༢ པ།

བཀོད་རྒྱ། འྦྱོག་གི་ འབྲི་རྦྱོམ་འདི་ལྷག་ཞིནམ་ལས་ གནད་དྦྱོན་ཚུ་བཅུད་བསྡུ་སྟེ་བྲིས།

• འབྲི་རྦྱོམ་ནང་ ཚང་དགོ་པའི་ཁྱད་ཆོས་ཚུ་ ངོས་འཛིན་འབད་ཚུགས།• འགྲེལ་བཤད་ འབྲི་རྦྱོམ་གཅིག་ ཁྱད་ཆོས་ཚངམ་སྦེ་བཙུགས་ཏེ་ བྲི་ཚུགས།

མནྦྱོ་ཡུན། འབྲི་རྦྱོམ་བྲིཝ་ད་ ཚང་དགོཔ་ག་ཅི་ར་ཡྦྱོད་ག?སྐར་ཆ་ ༥

༦




ངོ་སྦྱོད། ༉ ཆ་རྦྱོགས་ཟེར་མི་འདི་ དུས་ཨ་རྟག་ར་ ཆ་རྦྱོགས་འབད་མི་ཅིག་ལུ་སབ་ཨིན། ང་ལུ་ཡང་ འདི་བཟུམ་གྱི་ཆ་རྦྱོགས་འཆམ་ཏྦྱོག་ཏྦྱོ་གཅིག་ཡྦྱོད། ང་གིས་ ངེའི་ཆ་རྦྱོགས་ཀྱི་སྐོར་ལས་ བྲི་ནི་ཨིན།བར་གྱི་གནད་དྦྱོན། ངེ་གི་ཆ་རྦྱོགས་ཀྱི་མིང་ དབང་མྦྱོ་ཨིན། མྦྱོ་གཡུས་ སྤུ་ན་ཁ་ ལྦྱོད་པའི་ས་ལས་ཨིན། མྦྱོ་གི་ཨ་པ་གི་མིང་ ཀུན་ལེགས་དང་ ཨའི་གི་མིང་འཆི་མེད་ཨིན། མྦྱོ་ལུ་ སྤུན་ཆ་གསུམ་ཡྦྱོད་པའི་ནང་ལས་ སྦྱོམ་ཤྦྱོས་ར་མྦྱོ་ཨིན། མྦྱོ་ ཤ་དཀརཔྦྱོ་ཡྦྱོད་པའི་གུ་ ཁ་དང་མིག་ཏྦྱོ་ཚུ་ཡང་ པར་བྲི་བྲིཝ་བཟུམ་ཡྦྱོདཔ་ལས་ ཆ་རྦྱོགས་ག་ར་གིས་ མྦྱོ་བྱ་རིསམྦྱོ་ཅིག་སྦེ་ བརྩིཝ་ཨིན། མྦྱོ་གི་གཟུགས་གཞི་འདི་ཡང་ གཟུགས་རིངམྦྱོ་ ཕ་སི་སི་འབད་ཡྦྱོད་།ངེ་གི་ཆ་རྦྱོགས་ དབང་མྦྱོ་འདི་ འབད་གཞག་བཅའ་གཞག་ གཟབ་ཏྦྱོག་ཏྦྱོ་ཡྦྱོད་ནི་འདི་གིས་ ཆ་རྦྱོགས་ཚུ་གིས་ དགའཝ་མ་ཚད་ སྦྱོབ་དཔྦྱོན་ཚུ་གིས་ཡང་ ཆ་བཞགཔ་ཨིན། དྦྱོ་རུང་ མྦྱོ་དཔེ་ཆ་ལེགས་ཤྦྱོམ་སྦེ་ ཤེས་མི་ཅི་འབདཝ་ལས་ ག་ར་ལུ་ ཆ་རྦྱོགས་འབད་བྱིན་མི་ཅིག་ཨིན། དེ་འབདཝ་ལས་ ང་བཅས་ག་ར་གིས་ མྦྱོ་ལུ་གནམ་མེད་ས་མེད་དགའ།མཇུག་བསྡུ། ངེའི་ཆ་རྦྱོགས་དབང་མྦྱོ་འདི་ ནང་གི་བསམ་པ་བཟང་བའི་ཁར་ ཕྱིའི་འབད་གཞག་ཡང་ལེགས་ཤྦྱོམ་ཡྦྱོདཔ་ལས་ ག་ར་གིས་དཔེ་བལྟ་བཏུབ་པའི་ མི་ཅིག་ཨིནམ་ལས་ ང་འདི་མྦྱོ་ལུ་ གནམ་མེད་ས་མེད་ ངལ་རངས་ཏེ་ཡྦྱོདཔ་ཨིན།དཔེར་ན། ངོ་སྦྱོད། ཆ་རྦྱོགས་ཟེར་མི་འདི་ ག་ཅི་བཟུམ་ཅིག་ཨིན་ན་གི་ སྐོར་ལས་བྲིས་ནུག བར་གྱི་གནད་དྦྱོན།

མཇུག་བསྡུ།

༦




བཅུད་བསྡུས། འགྲེལ་བཤད་འབྲི་རྦྱོམ་ཟེར་མི་འདི་ པར་དང་ ཅ་ལ་ཚུ་གི་ རིང་ཐུང་ ཕྲ་སྦྱོམ་ ཆེ་ཆུང་ ཚྦྱོས་གཞི་ བཟྦྱོ་རྣམ་ མང་ཉུང་ གནས་ཕྦྱོགས་ཚུ་གི་སྐོར་ལས་ ལྷག་མི་གི་སེམས་ཁ་ལུ་ དྦྱོན་ཚན་འདི་ ངོ་མ་མཐྦྱོང་མཐྦྱོངམ་བཟུམ་གྱི་ མནྦྱོ་བསམ་གཏང་ཚུགསཔ་སྦེ་ བྲིས་ཡྦྱོད་མི་ཅིག་ལུ་སབ་ཨིན།འབྲི་རྦྱོམ་བྲིཝ་ད་ ངོ་སྦྱོད། བར་གྱི་གནད་དྦྱོན། མཇུག་བསྡུ་ཚུ་ ཚངམ་སྦེ་བཙུགས་ཏེ་ དྦྱོན་མཚམས་ནང་སྦེ་ འབྲི་དགོ།

རང་ཉིད་དབྱེ་ཞིབ།

༡༽ འབྲི་རྦྱོམ་བྲི་བའི་སྐབས་ སེམས་ཁར་བཞག་དགོཔ་ ག་ཅི་ར་འདུག?

༢༽ ཁྱོད་ཀྱིས་འབད་བ་ཅིན་ ལྟག་ལུ་ཡྦྱོད་པའི་ འབྲི་རྦྱོམ་གྱི་དཔེ་འདི་ནང་ལས་ བཅུད་དྦྱོན་ག་ཅི་སྦྱོནམ་ཨིན་པས?

༡༽ འབྲི་རྦྱོམ་བྲི་བའི་སྐབས་ ངོ་སྦྱོད། བར་གྱི་གནད་དྦྱོན། མཇུག་བསྡུ་ཚུ་ཚང་དགོ་པའི་ཁར་ དྦྱོན་མཚམས་ནང་སྦེ་ བྲི་ དགོཔ་ཨིན། ༢༽ ལྟག་ལུ་ཡྦྱོད་པའི་ འབྲི་རྦྱོམ་འདི་གིས་ ཆ་རྦྱོགས་དབང་མྦྱོ་གི་ གཡུས། བཟྦྱོ་རྣམ། ཁྱད་ཆོས་ཚུ་སྦྱོནམ་ཨིན་མས།

༦




འཆར་གཞི་ཨང་ ༢ ཆོས་ཚན་ རྦྱོང་ཁ། སྦྱོབ་རིམ་ དྲུག་པ། དུས་ཡུན་ སྐར་མ་ ༤༥

དྦྱོན་ཚན་ ཡི་གུའི་སྦྱོར་བ། ནང་གསེས་དྦྱོན་ཚན་ ཁྱད་ཚིག།

ངོ་སྦྱོད། ཁྱད་ཚིག་ཟེར་མི་འདི་ མིང་དང་ ལཱ་ག་ཅི་ར་ཨིན་རུང་ འདི་གི་རང་བཞིན་ ག་དེ་སྦེ་ཡྦྱོདཔ་ཨིན་ན་གི་ ཁྱད་པར་སྦྱོན་པའི་ཚིག་ལུ་སབ་ཨིན།

སྦྱོང་ལཱ་ ༡ པ།

བཀོད་རྒྱ། འྦྱོག་གི་ མིང་དང་ བྱ་བའི་ཁྱད་ཚིག་ཚུ་གི་ གོ་དྦྱོན་དང་དཔེ་ཚུ་ ལེགས་ཤྦྱོམ་སྦེ་ལྷག། མིང་གི་ཁྱད་ཚིག་གི་ གོ་དྦྱོན། མིང་གི་ཁྱད་ཚིག་ཟེར་མི་འདི་ མིང་འདི་ཚུ་གི་ སྦྱོམ་ཆུང་ རིང་ཐུང་ ཚྦྱོས་གཞི། ལེགས་ཉེས་ལ་སྦྱོགས་པའི་ རང་བཞིན་ཚུ་གི་ཁྱད་པར་སྦྱོན་མི་ ཚིག་ལུ་སབ་ཨིན། དཔེར་ན།

• ཁྱད་ཚིག་གི་ གོ་དྦྱོན་བྲི་ཚུགས།• མིང་དང་ བྱ་བའི་ཁྱད་ཚིག་གི་ཁྱད་པར་ ཕྱེ་ཚུགས།

མནྦྱོ་ཡུན། མིང་དང་ བྱ་ཚིག་ ཟེར་མི་འདི་ ག་ཅི་ཨིན་ན? སྐར་ཆ་ ༥




སྣུམ་འཁོར་སྦྱོམ། འཁརཝ་ཐུང་ཀུ། ཤིང་རིངམྦྱོ། གོ་ལ་འཇའ་ཆི་ཆི། གླང་གནགཔྦྱོ། ཆུ་བསིལ་ཏྦྱོང་ཏྦྱོ། འདྲེ་འདྦྱོག་སི་སི། རྦྱོ་སྲ་ཀྲག་ཀྲ། བལ་འཇམ་ལྕུག་ལྕུ། གཙང་ཏྦྱོག་ཏྦྱོ། ཁ་བདེ་དགས། བྱ་བའི་ཁྱད་ཚིག་གི་ གོ་དྦྱོན། བྱ་བའི་ཁྱད་ཚིག་ཟེར་མི་འདི་ ལཱ་ག་ཅི་འབད་རུང་ དེ་གི་ ལེགས་ཉེས། མགྱོགས་ལྷྦྱོད་ ལ་སྦྱོགས་པའི་ འབད་ཐངས་ཀྱི་ཁྱད་པར་སྦྱོན་པའི་ ཚིག་ལུ་སབ་ཨིན། དཔེར་ན། ལེགས་ཤྦྱོམ་འབད། འཇའ་ཆི་ཆི། འགྲོས་ཀྱིས་གཏང། མགྱོགས་པར། ལྷྦྱོད་ལྷྦྱོད་འབད། བག་ཕེབས་ཏྦྱོག་ཏྦྱོ། ཚ་ངེར་བཏྦྱོན། འཚབ་འཚུབ་གཏང་། ཤུགས་བཏྦྱོན། གོ་ལེ་སྦེ། གབ་གོབ་གཏང། ཟེར་མི་ཚུ་ཨིན།


བཀོད་རྒྱ། འྦྱོག་གི་བྱ་ཚིག་ཚུ་ལུ་ ལྟག་གི་ཁྱད་ཚིག་ཚུ་སར་ཏེ་བྲིས། དཔེར་ན། ལྷྦྱོད་ལྷྦྱོད་འབད་ འགྱོ། ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་བཟའ། ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་ལྟ། ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་མཆོངས། ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་འཐེན། ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་ལེན། ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་སྦྱོད། ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་ཉན། ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་གཏང་། ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་གྱོན།

བཅུད་བསྡུས། མིང་གི་ཁྱད་ཚིག་ཟེར་མི་འདི་ མིང་འདི་ཚུ་གི་ སྦྱོམ་ཆུང་ རིང་ཐུང་ ལེགས་ཉེས་ལ་སྦྱོགས་པའི་ ཁྱད་པར་སྦྱོན་མི་ཚིག་ལུ་སབ་ཨིན། བྱ་བའི་ཁྱད་ཚིག་ཟེར་མི་འདི་ བྱ་བ་ག་ཅི་འབད་རུང་ དེ་གི་མགྱོགས་ལྷྦྱོད་ ལ་སྦྱོགས་པའི་ འབད་ཐངས་ཀྱི་ ཁྱད་པར་སྦྱོན་པའི་ ཚིག་ལུ་སབ་ཨིན།

༦




སྣུམ་འཁོར་སྦྱོམ། འཁརཝ་ཐུང་ཀུ། ཤིང་རིངམྦྱོ། གོ་ལ་འཇའ་ཆི་ཆི། གླང་གནགཔྦྱོ། ཆུ་བསིལ་ཏྦྱོང་ཏྦྱོ། འདྲེ་འདྦྱོག་སི་སི། རྦྱོ་སྲ་ཀྲག་ཀྲ། བལ་འཇམ་ལྕུག་ལྕུ། གཙང་ཏྦྱོག་ཏྦྱོ། ཁ་བདེ་དགས། བྱ་བའི་ཁྱད་ཚིག་གི་ གོ་དྦྱོན། བྱ་བའི་ཁྱད་ཚིག་ཟེར་མི་འདི་ ལཱ་ག་ཅི་འབད་རུང་ དེ་གི་ ལེགས་ཉེས། མགྱོགས་ལྷྦྱོད་ ལ་སྦྱོགས་པའི་ འབད་ཐངས་ཀྱི་ཁྱད་པར་སྦྱོན་པའི་ ཚིག་ལུ་སབ་ཨིན། དཔེར་ན། ལེགས་ཤྦྱོམ་འབད། འཇའ་ཆི་ཆི། འགྲོས་ཀྱིས་གཏང། མགྱོགས་པར། ལྷྦྱོད་ལྷྦྱོད་འབད། བག་ཕེབས་ཏྦྱོག་ཏྦྱོ། ཚ་ངེར་བཏྦྱོན། འཚབ་འཚུབ་གཏང་། ཤུགས་བཏྦྱོན། གོ་ལེ་སྦེ། གབ་གོབ་གཏང། ཟེར་མི་ཚུ་ཨིན།


བཀོད་རྒྱ། འྦྱོག་གི་བྱ་ཚིག་ཚུ་ལུ་ ལྟག་གི་ཁྱད་ཚིག་ཚུ་སར་ཏེ་བྲིས། དཔེར་ན། ལྷྦྱོད་ལྷྦྱོད་འབད་ འགྱོ། ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་བཟའ། ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་ལྟ། ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་མཆོངས། ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་འཐེན། ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་ལེན། ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་སྦྱོད། ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་ཉན། ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་གཏང་། ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་གྱོན།

བཅུད་བསྡུས། མིང་གི་ཁྱད་ཚིག་ཟེར་མི་འདི་ མིང་འདི་ཚུ་གི་ སྦྱོམ་ཆུང་ རིང་ཐུང་ ལེགས་ཉེས་ལ་སྦྱོགས་པའི་ ཁྱད་པར་སྦྱོན་མི་ཚིག་ལུ་སབ་ཨིན། བྱ་བའི་ཁྱད་ཚིག་ཟེར་མི་འདི་ བྱ་བ་ག་ཅི་འབད་རུང་ དེ་གི་མགྱོགས་ལྷྦྱོད་ ལ་སྦྱོགས་པའི་ འབད་ཐངས་ཀྱི་ ཁྱད་པར་སྦྱོན་པའི་ ཚིག་ལུ་སབ་ཨིན།

༦




རང་ཉིད་དབྱེ་ཞིབ།

༡༽ ཁྱད་ཚིག་གི་ དབྱེ་བ་གཉིས་ ག་ཅི་ར་ཨིན་པས?

༢༽ ཁྱོད་ཀྱིས་འབད་བ་ཅིན་ བྱ་བའི་ཁྱད་ཚིག་དང་ མིང་གི་ཁྱད་ཚིག་གི་ བར་ན་ ཁྱད་པར་ ག་ཅི་འདུག?

༡༽ ཁྱད་ཚིག་ལུ་ མིང་གི་ཁྱད་ཚིག་དང་ བྱ་བའི་ཁྱད་ཚིག་ཟེར་ དབྱེ་བ་གཉིས་ཡྦྱོད།

༢༽ བྱ་བའི་ཁྱད་ཚིག་ནང་ལུ་ ཁྱད་ཚིག་གི་ཤུལ་ལས་ བྱ་ཚིག་སརཝ་ད་ མགྱོགས་པ་འགྱོ་ཟེར་དྦྱོ་བཟུམ་ མགྱོགས་

པ་ཟེར་མི་འདི་ཁྱད་ཚིག་དང་ འགྱོ་ཟེར་མི་འདི་བྱ་ཚིག་ཨིན། མིང་གི་ཁྱད་ཚིག་ནང་ མིང་གི་ཤུལ་ལས་ བྱ་ཚིག་སརཝ་ད་

གོ་ལ་འཇའ་ཆི་ཆི་ ཟེར་དྦྱོ་བཟུམ་ གོ་ལ་ཟེར་མི་འདི་ མིང་དང་ འཇའ་ཆི་ཆི་ཟེར་མི་འདི་ཁྱད་ཚིག་ཨིན།

༦




འཆར་གཞི་ཨང་ ༣ ཆོས་ཚན་ རྦྱོང་ཁ། སྦྱོབ་རིམ་ དྲུག་པ། དུས་ཡུན་ སྐར་མ་ ༤༥ དྦྱོན་ཚན་ ཡི་གུའི་སྦྱོར་བ། ནང་གསེས་དྦྱོན་ཚན་ དགག་ཚིག་དང་སྒྲུབ་ཚིག།

ངོ་སྦྱོད། སྒྲུབ་ཚིག་ཟེར་མི་འདི་ གནད་དྦྱོན་ག་ཅི་ར་ཨིན་རུང་། ཨིནམ་དང་ ཡྦྱོདཔ་འབད་ སྒྲུབ་མི་ལུ་ སབ་ཨིན། དེ་ཡང་ཚིག་ ཨིན། བདེན། བཏུབ། འབད་གེ། སྒྲུབ། འདུག། ཡྦྱོད། ཟེར་མི་ཚུ་ཨིན། དགག་ཚིག་ཟེར་མི་འདི་ གནད་དྦྱོན་ག་ཅི་ར་ཨིན་རུང་ མེནམ་འབད་ བཀག་མི་འདི་ལུ་ དགག་ཚིག་ཟེར་སབ་ཨིན། དེ་ཡང་ཚིག་ མ། མི། མིན། མེན། མེད། ཟེར་མི་ཚུ་ཨིན། མནྦྱོ་ཡུན།

• དགག་ཚིག་དང་ སྒྲུབ་ཚིག་གི་གོ་དྦྱོན་ བྲི་ཚུགས། • དགག་ཚིག་དང་ སྒྲུབ་ཚིག་གི་ཕྲད་ ངོས་འཛིན་འབད་དེ་ དཔེ་རེ་རེ་བྲི་ཚུགས། • དགག་ཚིག་དང་ སྒྲུབ་ཚིག་གི་ ཁྱད་པར་ཕྱེ་ཚུགས།

སྒྲུབ་ཚིག་དང་ དགག་ཚིག་ ག་དེ་སྦེ་ ལག་ལེན་འཐབ་ནི་སྦྱོ? སྐར་ཆ་ ༥

༦




སྦྱོང་ལཱ་ ༡ པ། བཀོད་རྒྱ། འྦྱོག་གི་ སྒྲུབ་ཚིག་དང་ དགག་ཚིག་གི་ དཔེ་ཚུ་ལེགས་ཤྦྱོམ་འབད་ལྷག། སྒྲུབ་ཚིག་གི་དཔེ། དགག་ཚིག་གི་དཔེ། ༡༽ ཁོ་ པད་མ་ཨིན། ༢༽ མྦྱོ་གིས་ སབ་མི་འདི་བདེན། ༣༽ ཁྱོད་ཀྱིས་ འབད་མི་འདི་གིས་བཏུབ། ༤༽ སྦྱོབ་དཔྦྱོན་གྱིས་ གསུངས་མི་འདི་འབད་གེ། ༥༽ རྒྱུ་ཅ་ལ་ བསྒྲུབ། ༦༽ མི་ལེ་ཤ་འདུག ༧༽ ང་ལུ་ ཁྱིམ་ཡྦྱོད།

༡༽ ང་གཡུས་ཁར་ མ་འགྱོ། ༢༽ ང་ལྟྦྱོ་ མི་ཟ། ༣༽ ཁྱིམ་ནང་མི་ མིན་ནུག། ༤༽ འཛྦྱོལ་མི་ ང་མེན། ༥༽ གཟུགས་ལུ་ ན་ཚ་མེད།

སྦྱོང་ལཱ་ ༢ པ། བཀོད་རྒྱ། སྒྲུབ་ཚིག་དང་ དགག་ཚིག་གི་ཚིག་ཚུ་ ལག་ལེན་འཐབ་སྟེ་ ཁྱོད་ར་གིས་ དཔེ་གསརཔ་རེ་རེ་བྲིས། སྒྲུབ་ཚིག་ དགག་ཚིག་ ཨིན། - མ། - བདེན། - མི། - བཏུབ། - མིན། - ཡྦྱོད། - མེན། - འདུག་ - མེད། -

བཅུད་བསྡུས། སྒྲུབ་ཚིག་ཟེར་མི་འདི་ གནད་དྦྱོན་ག་ཅི་ར་ཨིན་རུང་ ཨིནམ་དང་ ཡྦྱོདཔ་ བཏུབ་ འབད་ཚུགསཔ་འབད་ སྒྲུབ་མི་ལུ་ སབ་ཨིན། དགག་ཚིག་ཟེར་མི་འདི་ མེན། མ་བཏུབ། མི་འབད། མེད། ཟེར་བཀག་མི་ལུ་སབ་ཨིན།

༦




རང་ཉིད་དབྱེ་ཞིབ། ༡༽ སྒྲུབ་ཚིག་དང་ དགག་ཚིག་གི་ཁྱད་པར་ ག་ཅི་མཐྦྱོང་ཅི?

༢༽ སྒྲུབ་ཚིག་འདི་ ནམ་ལག་ལེན་འཐབ་ནི་སྦྱོ?

༡༽ སྒྲུབ་ཚིག་ཟེར་མི་འདི་ ཡྦྱོད། ཨིན། བདེན། བཏུབ། འབད་གེ། སྒྲུབ། ཟེར་ ཡྦྱོདཔ་དང་བདེནམ་འབད་ སྒྲུབ་ནི་ དང་ དགག་ཚིག་གིས་ མེད། མེན། མི། མ། མིན། ཚུ་ལག་ལེན་འཐབ་སྟེ་ སྒྲུབ་ཚིག་ལས་ ཕྱི་འགྱུར་འབད་

བཀག་མི་ལུ་ སབ་ཨིན།

༢༽ སྒྲུབ་ཚིག་འདི་ ག་ཅི་ར་འབད་རུང་ ཨིནམ། ཡྦྱོདཔ། བདེནམ། བཏུབ། འབད་ཚུགས་པའི་སྐབས་ལུ་ ལག་ལེན་ འཐབ་ནི་ཨིན།

༦




འཆར་གཞི་ཨང་ ༤ ཆོས་ཚན་ རྦྱོང་ཁ། སྦྱོབ་རིམ་ དྲུག་པ། དུས་ཡུན་ སྐར་མ་ ༤༥

དྦྱོན་ཚན་ ཡི་གུའི་སྦྱོར་བ། ནང་གསེས་དྦྱོན་ཚན་ མིང་མཐའ།

ངོ་སྦྱོད། མིང་མཐའ་ཟེར་མི་འདི་ མིང་གི་མཐའ་མར་ མིང་གྲུབ་པའི་ ཚིག་གྲོགས་འབད་ འཇུག་པའི་ཚིག་ཚུ་ལུ་ མིང་མཐའ་ཟེར་སབ་ཨིན།

མིང་མཐའ་ ན། ནི། པ། པྦྱོ། མ། མྦྱོ། ཝ། བྦྱོ། ཚུ་ཨིན།

མིང་མཐའ་གི་དཔེ། འབདན། འགྱོནི། ཕགཔ། གཡྦྱོགཔྦྱོ། ཕམ། བཟངམྦྱོ། ཕྦྱོཝ། ཁྲོ་བྦྱོ། ཚུ་ཨིན། མིང་མཐའ་ལུ་ མིང་མཐའ་ཡར་འདྲེན་འབད་མི་དང་ ཡར་འདྲེན་མ་འབད་མི་ཟེར་ དབྱེ་བ་མ་འདཝ་གཉིས་ཡྦྱོད།

མནྦྱོ་ཡུན།

བདག་སྒྲ་ཟེར་མི་འདི ག་ཅི་འྦྱོང་ག? སྐར་ཆ་ ༥

ཧལལ • མིང་མཐའི་གོ་དྦྱོན་དང དཔེ་ཚུ་ངོས་འཛིན་འབད་དེ་ བྲི་ཚུགས། • མིང་མཐའ་གི་དབྱེ་བ་ཚུ་ ངོས་འཛིན་འབད་དེ་ བྲི་ཚུགས། • བདག་སྒྲ་དང་ མིང་མཐའ་གི་དཔེ་ཚུ་ ཁྱད་པར་ཕྱེ་སྟེ་ བྲི་ཚུགས།

ལས་དྦྱོན།




སྦྱོང་ལཱ་ ༡ པ། བཀོད་རྒྱ། འྦྱོག་ལུ་ཡྦྱོད་པའི་ བདག་སྒྲའི་ གོ་དྦྱོན་དང་དཔེ་ཚུ་ ལེགས་ཤྦྱོམ་སྦེ་ལྷག། བདག་སྒྲ་ཟེར་མི་འདི་ པ། པྦྱོ། མ། མྦྱོ། མི། བྦྱོ། ཚུ་སར་ཏེ་ བདག་པྦྱོའི་སྒྲ་ ཡང་ན་ མི་ལུ་གོ་ནི་གི་ ཆ་རྦྱོགས་འབད་མི་ལུ་ བདག་སྒྲ་ཟེར་སབ་ཨིན། ཕྲད། མིང་། བདག་སྒྲའི་དཔེར་བརྗོད། པ་ བཀྲིས་སྒང་། བཀྲིས་སྒངཔ། པྦྱོ། ཕྱུག། ཕྱུགཔྦྱོ། མ། འཐག འཐགམ། མྦྱོ་ སྤ་རྦྱོ། སྤ་རྦྱོ་བཟངམྦྱོ། མི མཐྦྱོང་། མཐྦྱོང་མི། བྦྱོ་ ཁྲོ་ ཁྲོ་བྦྱོ། མིང་མཐའ་ཟེར་མི་འདི་ མིང་བཟྦྱོ་ནིའི་དྦྱོན་ལུ་ མིང་གི་མཐའ་མར་ ཚིག་གྲོགས་ ན། ནི། པ། པྦྱོ། མ། མྦྱོ། ཝ། བྦྱོ། ཚུ་སར་ཏེ་ བྲིས་མི་དང་ བདག་སྒྲ་ཟེར་མི་འདི་ པ། པྦྱོ། མ། མྦྱོ། མི། བྦྱོ། ཚུ་སར་ཏེ་ བདག་པྦྱོའི་སྒྲ་ ཡང་ན་ མི་ལུ་གོ་མི་ལུ་སབ་ཨིན། དཔེར་ན། མིང་མཐའ་ བདག་སྒྲ། དཀརཔྦྱོ། ལགཔ། བླམ། འཐགམྦྱོ། སྤ་རྦྱོཔ། བཟྦྱོ་བྦྱོ། ཚྦྱོང་པ།


མིང་མཐའ་དང་ བདག་སྒྲ་ལུ་ ཁྱད་པར་ ག་ཅི་ཡྦྱོད་ག? སྐར་ཆ་ ༥

༦




སྦྱོང་ལཱ་ ༡ པ། བཀོད་རྒྱ། འྦྱོག་ལུ་ཡྦྱོད་པའི་ བདག་སྒྲའི་ གོ་དྦྱོན་དང་དཔེ་ཚུ་ ལེགས་ཤྦྱོམ་སྦེ་ལྷག། བདག་སྒྲ་ཟེར་མི་འདི་ པ། པྦྱོ། མ། མྦྱོ། མི། བྦྱོ། ཚུ་སར་ཏེ་ བདག་པྦྱོའི་སྒྲ་ ཡང་ན་ མི་ལུ་གོ་ནི་གི་ ཆ་རྦྱོགས་འབད་མི་ལུ་ བདག་སྒྲ་ཟེར་སབ་ཨིན། ཕྲད། མིང་། བདག་སྒྲའི་དཔེར་བརྗོད། པ་ བཀྲིས་སྒང་། བཀྲིས་སྒངཔ། པྦྱོ། ཕྱུག། ཕྱུགཔྦྱོ། མ། འཐག འཐགམ། མྦྱོ་ སྤ་རྦྱོ། སྤ་རྦྱོ་བཟངམྦྱོ། མི མཐྦྱོང་། མཐྦྱོང་མི། བྦྱོ་ ཁྲོ་ ཁྲོ་བྦྱོ། མིང་མཐའ་ཟེར་མི་འདི་ མིང་བཟྦྱོ་ནིའི་དྦྱོན་ལུ་ མིང་གི་མཐའ་མར་ ཚིག་གྲོགས་ ན། ནི། པ། པྦྱོ། མ། མྦྱོ། ཝ། བྦྱོ། ཚུ་སར་ཏེ་ བྲིས་མི་དང་ བདག་སྒྲ་ཟེར་མི་འདི་ པ། པྦྱོ། མ། མྦྱོ། མི། བྦྱོ། ཚུ་སར་ཏེ་ བདག་པྦྱོའི་སྒྲ་ ཡང་ན་ མི་ལུ་གོ་མི་ལུ་སབ་ཨིན། དཔེར་ན། མིང་མཐའ་ བདག་སྒྲ། དཀརཔྦྱོ། ལགཔ། བླམ། འཐགམྦྱོ། སྤ་རྦྱོཔ། བཟྦྱོ་བྦྱོ། ཚྦྱོང་པ།


མིང་མཐའ་དང་ བདག་སྒྲ་ལུ་ ཁྱད་པར་ ག་ཅི་ཡྦྱོད་ག? སྐར་ཆ་ ༥

༦




སྦྱོང་ལཱ་ ༢ པ། བཀོད་རྒྱ། འྦྱོག་གི་ མིང་མཐའ་དང་ བདག་སྒྲའི་ དཔེ་བཞི་བཞི་བྲིས། དཔེར་ན། མིང་མཐའ། བདག་སྒྲ། འདྦྱོགཔ། གནསཔྦྱོ། ཕག་བརརཔ། ༡༽ ༡༽ ༢༽ ༢༽ ༣༽ ༣༽ ༤༽ ༤༽ སྦྱོང་ལཱ་ ༣ པ། བཀོད་རྒྱ། འྦྱོག་གི་ མིང་མཐའ་དང་ བདག་སྒྲ་གི་མིང་ཚིག་ཚུ་ སྦྱོ་སྦྱོར་ཕྱེ་ཏེ་ ཐིག་སྒྲོམ་ནང་བཙུགས། དཔུང་པ། འཐགམ། སེརཝ། སྦྱོནམ། ལྦཝ། ཚྦྱོདམ། སྦྱོང་པྦྱོ། རྦྱོནམྦྱོ། ཧྦྱོནམྦྱོ། རང་མྦྱོ། རྩེ་དཔྦྱོནམྦྱོ། འཐྦྱོནམ། གཞསཔ། གློབྦྱོ། རྩེདམྦྱོ། མཁའ་འགྲོ་མ། འཁྲབ་རྩེདཔ། ཚབ་རྩེདཔ། དངམ། གཞསམ། ཀ༽ མིང་མཐའ། ཁ༽ བདག་སྒྲ།

བཅུད་བསྡུས། མིང་བཟྦྱོ་ནིའི་ ཆ་རྦྱོགས་འབད་མི་ལུ་ མིང་མཐའ་དང་ བདག་པྦྱོའི་སྒྲ་ ཡང་ན་ མི་ལུ་གོ་ནི་གི་ ཆ་རྦྱོགས་འབད་མི་ལུ་ བདག་སྒྲ། མིང་མཐའ་ ན། ནི། པ། པྦྱོ། མ། མྦྱོ། ཝ། བྦྱོ། ཚུ་ཨིན། བདག་སྒྲ་ པ། པྦྱོ། མ། མྦྱོ། མི། བྦྱོ། ཚུ་ཨིན།

༦




རང་ཉིད་དབྱེ་ཞིབ། ༡༽ མིང་མཐའ་དང་ བདག་སྒྲའི་ ཁྱད་པར་བྲིས?

༢༽ མིང་མཐའ་དང་ བདག་སྒྲའི་ ཕྲད་ག་ཅི་ར་ ལག་ལེན་འཐབ་ཨིན་ན?

༡༽ མིང་མཐའ་ཟེར་མི་འདི་ ན། ནི། པ། པྦྱོ། མ། མྦྱོ། ཝ། བྦྱོ། ཚུ་གིས་ མིང་བཟྦྱོ་ནིའི་ ཆ་རྦྱོགས་འབད་མི་ལུ་སབ་ཨིན། བདག་སྒྲ་ཟེར་མི་འདི་ མིང་གུ་ པ། པྦྱོ། མ། མྦྱོ། བྦྱོ། ཚུ་སར་ཏེ་ བདག་པྦྱོའི་སྒྲ་ ཡང་ན་ མི་ལུ་གོ་ནིའི་ ཆ་རྦྱོགས་འབད་མི་ ལུ་ སབ་ཨིན། ༢༽ མིང་མཐའ་གི་ ཕྲད་ ན། ནི། པ། པྦྱོ། མ། མྦྱོ། ཝ། བྦྱོ། ཚུ་དང་ བདག་སྒྲའི་ཕྲད་ པ། པྦྱོ། མ། མྦྱོ། མི། བྦྱོ། ཚུ་ཨིན།

༦

Documents

Self-Instructional Materials · The Selfish Giant By Oscar Wilde A giant who lived in a big house had a beautiful garden, but he never let anyone enter his garden. Whenever he was