สถาบนดนตรกลยาณวฒนา Princess Galyani Vadhana Institute of Music

นางสาว สราล สทธการณ

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญาสถาปตยกรรมศาสตรบณฑต ภาควชาสถาปตยกรรมศาสตร

คณะสถาปตยกรรมศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย พ.ศ. 255

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l ก

สถาบนดนตรกลยาณวฒนา Princess Galyani Vadhana Institute of Music

คณะสถาปตยกรรมศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย อนมตใหวทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตร ปรญญาสถาปตยกรรมศาสตรบณฑต

คณะกรรมการด าเนนงานวทยานพนธ (…………………………………....) ผชวยศาสตราจารย พรส พชรเศวต ประธานคณะกรรมการด าเนนงานวทยานพนธ (…………………………………....) รองศาสตราจารย ดร. ทพยสดา ปทมานนท กรรมการทปรกษา (…………………………………....) รองศาสตราจารย ดร. ม.ล. ปยลดา ทวปรงษพร ประธานกรรมการ (…………………………………....) อาจารย ภมรเทพ อมรวนชยกจ กรรมการ (…………………………………....) ผชวยศาสตราจารย ดร. วารชา วงศพยต กรรมการและเลขานการ

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l ข

บทคดยอ

สมเดจพระเจาพนางเธอ เจาฟากลยาณวฒนา กรมหลวงนราธวาสราชนครนทร ทรงศกษาศลปศาสตรทางตะวนตกหลายแขนง ทรงสนพระทยในดนตรและการละครทกประเภทมาชานาน และมความสนพระทยเปนพเศษตอดนตรคลาสสก ซงถอเปนผลงานการประพนธดนตรชนสงจากคตกวเอกของโลก ระยะแรกดนตรคลาสสกไมคอยแพรหลายมากนก ในประเทศไทยเนองจากมผสนใจอยเพยงในวงจ ากด และแมวาในปจจบนจะมหลกสตรการศกษาดนตรคลาสสกในประเทศไทยมากขนกตาม แตกยงขาดความรทางดานดนตรทถกตอง จงทรงมพระด ารจดตง “ทนสงเสรมดนตรคลาสสกในพระอปถมภสมเดจพระเจาพนางเธอฯ เจาฟากลยาณวฒนากรมหลวงนราธวาสราชนครนทร” ขนจากพระราชทรพยสวนพระองค โดยมวตถประสงคสงเสรมใหคนไทยเขาใจดนตรคลาสสกและใหทนการศกษาแกนกเรยนดนตร นกดนตร อาจารยมหาวทยาลยไดมโอกาสเรยนดนตรหรอฝกอบรมในสถาบนดนตรทมชอเสยง เพอจะไดน าความรทไดรบกลบมาถายทอดและพฒนาวงการดนตรคลาสสกในประเทศไทยใหแพรหลายมากขน

เพอเฉลมพระเกยรตเนองในโอกาสมหามงคลทสมเดจพระเจาพนางเธอเจาฟากลยาณวฒนา กรมหลวงนราธวาสราชนครนทร ทรงเจรญพระชนมาย 84 พรรษา วนท 6 พฤษภาคม 2550 กระทรวงวฒนธรรม และมหาวทยาลยศลปากร จงรวมกนด าเนนโครงการจดตงสถาบนกลยาณวฒนา เปนสถานศกษาในก ากบของรฐ โดยมวตถประสงคเพอจดตง “สถาบนดนตรกลยาณวฒนา” ใหมหนาทจดการศกษาเฉพาะเยาวชนไทยทมความสามารถพเศษ ใหสามารถพฒนาอจฉรยภาพทางดานดนตร เพอกาวไปสความเปนนกดนตรชนน าระดบโลกทสามารถสรางชอเสยงใหกบประเทศทงในเวทการแสดงและการแขงขนในระดบนานาชาต

สถาบนดนตรกลยาณวฒนา เปาหมายมงสการเปนสถาบนดนตรชนน าของโลก มพนธกจ 3 ประการ ดงน 1. สรางและพฒนาบคคลากรทางดานดนตรคลาสสกทมศกยภาพสง มความคดสรางสรรค และมความสามารถจะประยกต ใชองคความรทางดานดนตรใหเปนประโยชน และเหมาะสมกบบรบทของสงคม 2. เปนศนยกลางในการเผยแพรองคความรทางดานดนตรและศาสตรอนๆ ทเกยวของใหกบสงคม 3. เปนศนยรวมในการศกษาคนควาวจย บรณาการ รวมถงแลกเปลยนเรยนรทางดานดนตรระหวาง บคคล ชมชน และสถาบนศกษาตางๆ ทงในและตางประเทศ สวนประกอบของโครงการมดงน 1) สวนการเรยนการสอน 1,379.48 ตรม. 2) สวนความรและบนเทงสาธารณะ 6,297.19 ตรม. 3) สวนบรหาร 454.52 ตรม. 4) สวนสนบสนนและงานระบบ 444.11 ตรม. 5) ทจอดรถ 5,075.11 ตรม. สรปพนท(รวมทางสญจร) 16,294.50 ตรม.

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l ค

ABSTRACT

Her Royal Highness Princess Galyani Vadhana Krom Luang Naradhiwas Rajanagarindra is interested in many field of western art, espescially classical music, which is created by the world great artists. In the past, Thailand is lack of correct knowledge and did not widely know Classical music. To educate educate new audiences, She founded “Fund for Classical Music Promotion Under the Patronage of Her Royal Highness Princess Galyani Vadhana” as a schorlarship for talented students, teachers to study abroad in the world famous institute and come back to improve Thai classical community.

The Institute initiated in 2007 as a royal project celebrating the occasion of the 84th birthday of Her Royal Highness Princess Galyani Vadhana Krom Luang Naradhiwas Rajanagarindra by Ministry of Culture and Silpakorn University. “The Princess Galyani Vadhana Institute of Music or PGVIM” is a unique conservatory of music with a contemporary approach to classical music. Following her royal vision to developing an international standard for Thai musicians.

The Institute’s goal is to be a leading international conservatory of music, with 3 missions 1. Develop young talents, the creatively designed curriculum shall provide the opportunities for the

students to learn the skill of music making while developing their understanding of music as a tool for an advancement of man and harmony of society.

2. To be the dissemination center of classical music and other related field for Thai society. 3. To be the center of researchers, professionals, musicians, Thai and international music institute, in

order to exchange their musical experiences, make dialogues and share their love of music together. Project’s components 1) Music School 1,379.48 sq.m. 2) Public Educatation and Entertainment 6,297.19 sq.m. 3) Administrator office 454.52 sq.m. 4) Service and Building System 444.11 sq.m. 5) Parking 5,075.11 sq.m. Project’s area (include circulation) 16,294.50 sq.m.

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l ง

กตตกรรมประกาศ

มสงหนงทอยในใจมาตลอด คอธสสเปนงานเดยวทไมสามารถท าคนเดยวได ธสสเปนเรองของความชวยเหลอกนไปมา และมนท าใหรวามความชวยเหลอมอยรอบตวเรา

- แรกสดคอครอบครวท support เตมทตลอดมา ปาแมเจปรางทท าใหแปมยงมชวตอยและรางกายยงไมพง โซยเจกทใหค าปรกษาและท าใหรจกพฟา กทม. อ.ป ม ดรยางคมหดล

- อาสาโรชน ผอ านวยการศนยวฒนธรรม ทใหขอมลเรองศนยวฒนฯเฟสใหม และใหบตรชมการแสดงเพอไดสมผสหอประชมใหญ ศนยวฒนธรรมแหงประเทศไทย

- เจาหนาทกทม.มากมาย ทใหขอมลเรองโรงเรยนดนตรกฬา โปรเจคทไมไดกลายมาเปนธสส โดยเฉพาะพฟา สถาปนกกองสวนสาธารณะ ทแนะน าคนอกมากมายรวมถงใหคอนแทคหวหนาสวนสาธารณะเฉลมพระเกยรต - พปอง บด.36 ทน าพาธสสนมาให พรอมทงท าใหแปมไดเจอกบคนใจดมากมายทง พขนน อ.อโณทย อ.กวาง นองวาว และ นองซนด PGVIM รน1 - บคคลทชวยใหความรเปดโลกดนตรคลาสสค ครยนและครเอยดโรงเรยนนพ โสถพนธ พเมฆ(มต วสทธอมพร) นองกร ดรยางคฯมหดล - ขอบคณคณะนทมหลายภาควชา ทท าใหเราเดนเขาไปหาเอกสารและปรกษาไดอยางงายดายทงอาจารยหม อาจารยจนผงเมอง พพดง ตม เบล มงค มม ผงเมอง / พาย ใหมชาย ใหมหญง แลนด ทชวยหาขอมลและใหค าปรกษาชวงหาโครงการ - กลม Sound of Thesis ชาวธสสโรงเรยนดนตรทแมอยคนละภาค เตยแลนด สมทธ สน. ออ สถ. แตคอยชวยเหลอและแบงปนขอมลกนเสมอ - พๆทใหค าปรกษาและก าลงใจ พเมอง76 พเนยบ76 พโน77 พเกง75 พเภา77 พคด77 พกอง77 พมค75 พเกยร76 พแพรว77 พอง75 พแพม77 พปก77 พพดหญง76 - พนธมตรจากตางสถาบน แพรบางมด ดชตและเบสรงสต ทโน มช. - พองทอสาแบกชทขอมลตกทอดมาให ไดใชเยอะเลยคะ . - ชาวบานธสส QuackQuack ทงมวสค โดมและก เปนชวงเวลาดราฟทสนกมากๆ ขอบคณกตารของโดม - ภาพพมพ ชานนทร ปอ โทเรโด เฟม ทมาอยดวยกนชวงท าเพลต - ก าลงใจเสมอๆจาก มนโตะ และชาวฮอบบท

- หมว ทงชวยอานเวบภาษาองกฤษหาขอมลวสด และมาชวยตดโมถงสต - สายรหส62 ทรกกกกกกมากๆๆๆ อนใจทมทกคนอย พตน พส พหวาน พออม พนท นองวช นองใจ นองเบนซ นองมนน ทเขามาชวยทกขนตอน ทงใหค าปรกษา ชวยท าเพลตจนถงโมเดล คอยสงขาวสงน า มาชวนคย

- ขอบคณใจและไปปทมาถายรปโมเดลให - โมเดลสวยๆนอกจากสายรหสยงม นองพลอยอนญญา นองเอน นองหมวนองมอส(นองใหมคณะเรา) กฟเวน สน. ชนนทร สน. อง สน. วน สน. แอน ผงเมอง ทมาชวยตดโม

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l จ

- หนวด ผงเมอง ทงชวยตดโมและซอมพรเซนตให

- คณวา ทชวยดsection หาขอมลเรองรางน าให

- ชาวกงสดาล กมปนาทธ+สส ทกคนท าใหเราตองขยนขนอกสบลานเทา เฟม อรท โดม แนค แกทกคนเกงและขยนมาก โดยเฉพาะแนค แกสมากๆยอมเลย ขอบคณเฟมส าหรบเลยเอาทดวย

- พหม PN Synchronize ใหความรเรองศาลาดนตร ม.รงสต ท าใหเขาใจเทคนคมากมายทบางครงไมมในหนงสอและเหนภาพรวมของอาคารประเภทนในไทยชดเจนขนมาก

- ขอบคณ อ.เลอสม พเดนซ พต และคณเลก A49 ทใหเขาไปรบกวนถงสามครงดวยกนเพอขอโปรเจคสถาบนกลยาฯและ มหดลสทธาคาร รวมถงขอมลจากการดงานสทธาคารพรอมกบนองๆ79 ซงท าโปรเจคออดทอเรยม

- นองปอ นองวช นองเอมม สต79 ทแบงขอมลและคอยแจงขาวการดงาน รวมถงแบงปนชท เลคเชอร กบพ - เพอนๆอกหลายๆคนในสต ทเวลาเจอหนากมกจะถามไถใหก าลงใจกนเสมอ รวมถงใหยมของในการท าโม ชวยยกโม แปะเพลต ถายรป

- ขอบคณพปอมแปม พกอตจ และพกอลฟ แหงรายการเทยเทยวไทย ทท าใหผานค าคนยาวนานและชวงเวลาเครยดๆของธสสมาได

- และทส าคญมาก คออาจารยทกทานทใหความรหนมาจนถงวนน หนระลกถงเสมอคะ การท าธสสครงนท าใหหนซงถงสปรตของความเปนครของหลายๆทาน ทงอ.แมว ทมาสอนพวกหนแตเชาตรดวยรอยยม แมวาตองคอยดแลคณแมทอยรพ.ดวย อ.ออ ทเชอมนในตวหน(มากกวาตวหนเองอก555) และใจเยนกบเดกดอคนนอยางมาก ท าใหหนไมลมความพยายามท างานใหดขนอก อ. เอ ทใหปรกษาทงธสสและชวตแถมยงรองไหตามหนไปดวย อ.ภมรเทพ ทคอยชวยเหลอตลอดมา ทกทานใจดสดๆ และใสใจในรายละเอยดงานนสตแตละคนอยางมาก ดใจทอยกลมนคะ - ขอบคณอ.สรศกด และอ.พรหมมนทรทกรณาหนเสมอมาทงแนะน าหนงสอดๆใหมากมาย

- อ. ออน ทชใหเหนจดออนทงของงานและของตวหนเอง มนมคามากคะ หนจะเรยนรใหมากขนอก

- อ.วฒนชย ภาควชาวศวกรรมโยธา คณะวศวกรรมศาสตร กรณาตรวจเชคโครงสรางให

- อ.ปน และ อ.อรรจน ทชวยตรวจทานแบบคอนเสรตฮอลล

- อ.สรายทธ อาจารยใหค าปรกษาตงแตเลอกโครงการ และการออกแบบดเทลฟาสาดอาคาร

- ขอบคณโดม (ธนพล โฆษตสรงคกล) อกครง ถาไมมแกเราไมจบ แกอยในทกขนตอนของธสสเรา ขอบคณทจอดรถพระราชทาน ขอบคณทรองรบอารมณงอแง แกปญหาและมสตในเวลาทเราไมมสต

- สดทาย ขอบคณแปม สราล ทไมยอมแพนะ ขอบคณทจรงใจกบงาน

ธสสนเสรจและ A ไดเพราะบคคลเหลาน อยากขอขอบคณและแบงปนความส าเรจนรวมกนคะ

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l ฉ

สารบญ

หนา บทคดยอภาษาไทย ข บทคดยอภาษาองกฤษ ค กตตกรรมประกาศ ง สารบญ ฉ สารบญตาราง ฌ สารบญรปภาพ ญ บทท 1 บทน า 1 1.1 ความเปนมาของโครงการ 1 1.2 วตถประสงคของโครงการ 1 1.3 ขอบเขตของโครงการ 1 1.4 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 2 บทท 2 การศกษาวเคราะหอาคารประเภทเดยวกน 3 2.1 อาคารกรณศกษาในตางประเทศ 3 2.1.1 The Royal Conservatory of Music TELUS Centre for Performance and Learning 3 - ขอมลพนฐานของโครงการ 3

- แนวความคดในการวางผงบรเวณและผงพน 3 - แนวความคดในการออกแบบประโยชนใชสอย 3 - แนวความคดในการออกแบบรปทรงและทวางสถาปตยกรรม 4 - แนวความคดในการออกแบบโครงสราง ระบบเทคโนโลยอาคาร และวสด 4 - หอแสดงดนตร 4 - บทวเคราะห / ขอด-ขอเสย 5

2.1.2 School of Music - Lisbon Polytechnic Institute 9 - ขอมลพนฐานของโครงการ 9

- แนวความคดในการวางผงบรเวณและผงพน 9 - แนวความคดในการออกแบบประโยชนใชสอย 9 - แนวความคดในการออกแบบรปทรงและทวางสถาปตยกรรม 9 - แนวความคดในการออกแบบโครงสราง ระบบเทคโนโลยอาคาร และวสด 9 - หอแสดงดนตร 9

- บทวเคราะห / ขอด-ขอเสย 11 2.2 อาคารกรณศกษาภายในประเทศ 12

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l ช 2.2.1 วทยาลยดรยางคศลป มหาวทยาลยมหดล และมหดลสทธาคาร 12 - ขอมลพนฐานของโครงการ 12

- แนวความคดในการวางผงบรเวณและผงพน 12 - แนวความคดในการออกแบบประโยชนใชสอย 12 - แนวความคดในการออกแบบรปทรงและทวางสถาปตยกรรม 12 - แนวความคดในการออกแบบโครงสราง ระบบเทคโนโลยอาคาร และวสด 13 - หอแสดงดนตร 13 - บทวเคราะห / ขอด-ขอเสย 13

2.2.2 วทยาลยดนตร มหาวทยาลยรงสต 19 - ขอมลพนฐานของโครงการ 19

- แนวความคดในการวางผงบรเวณและผงพน 19 - แนวความคดในการออกแบบประโยชนใชสอย 19 - แนวความคดในการออกแบบรปทรงและทวางสถาปตยกรรม 20 - แนวความคดในการออกแบบโครงสราง ระบบเทคโนโลยอาคาร และวสด 20 - หอแสดงดนตร 21 - บทวเคราะห / ขอด-ขอเสย 21 2.3 การวเคราะหเปรยบเทยบอาคารกรณศกษา 24

บทท 3 เกณฑในการออกแบบโครงการ 28 3.1 ทฤษฎและเกณฑทเกยวของกบการออกแบบโครงการ 28 3.2 กฏหมายและเทศบญญตทเกยวของ 29 บทท 4 การวเคราะหทตง โครงการ 42 4.1 การวเคราะหท าเลทตง 42 4.2 การวเคราะหสถานทตง 43 บทท 5 รายละเอยดโครงการ 49 5.1 รายละเอยดโครงการดานการบรหาร 49 5.2 รายละเอยดโครงการดานโครงสรางหนาทใชสอย 51 5.3 รายละเอยดโครงการดานพนทใชสอย 54 5.4 รายละเอยดโครงการดานวศวกรรมงานระบบ 57 5.5 รายละเอยดโครงการดานอนๆ ทเกยวของ 58

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l ซ บทท 6 ผลงานการออกแบบ 59 6.1 แนวความคดในการออกแบบ 59 6.2 การวเคราะหรปแบบทางเลอก 60 6.3 ผลงานการออกแบบขนสมบรณ 60

- ผงบรเวณ 60 - ผงพนอาคาร 62 - รปดานอาคาร 64 - รปตดอาคาร 65 - แบบขยาย (ถาม) 66 - รปทศนยภาพภายนอกและภายในอาคาร 67 - หนจ าลอง 68 บทท 7 บทสรปและขอเสนอแนะ 70 บรรณานกรม 71 ภาคผนวก 73 ภาคผนวก ก การออกแบบอคสตก 73

ภาคผนวก ข การออกแบบทนงหอแสดงดนตร 81 ภาคผนวก ค หลกสตรและจ านวนหองเรยน 84 ภาคผนวก ง วงดรยางคสถาบนดนตรกลยาณวฒนา 93

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l ฌ

สารบญตาราง

หนา ตารางท 2.1 วเคราะหเปรยบเทยบอาคารกรณศกษา 25 ตารางท 3.1 สรปจ านวนหองน าตามกฏหมาย 38 ตารางท 5.1 แสดงความสมพนธระหวางพนท ชวงเวลา และกลมผใช 51

ตารางท 5.2 แสดงการใชหองเรยนตางๆในรอบสปดาห 52

ตารางท 5.3 สรปรายละเอยดโครงการดานพนทใชสอย 53 ตารางท ก.1 คาการสงผานเสยง STC (Sound Transmission Class) 75 ตารางท ก.2 คาเสยงรบกวน (NC : Noise Control) 76 ตารางท ก.3 คาเวลาสะทอนกลบของเสยง RT (Reverberation Time) 76 ตารางท ก.4 สมประสทธการดดซบเสยง 77 ตารางท ก.5 ปรมาตรของหอแสดงดนตร 78 ตารางท ค.1 สรปวชาตลอดทงหลกสตร 87

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l ญ

สารบญรปภาพ

หนา รปท 2.1 ภาพแสดงความสมพนธระหวางโครงการและบรบททตง 7

รปท 2.2 รปตด 7

รปท 2.3 รปทศนยภาพภายในหอแสดงดนตร 8 รปท 2.4 รปทศนยภาพภายนอก 8 รปท 2.5 รปทศนยภาพแสดงความสมพนธกบอาคารโดยรอบ 8 รปท 2.6 ภาพสเกตซแสดงความสมพนธระหวางโครงการและบรบททตง (ซาย) ภาพไอโซเมตรก(ขวา) 11 รปท 2.7 รปตดอาคาร ตามขวาง (บน) ตามยาว (ลาง) 11 รปท 2.8 ผงพนชนหนง (ซาย) และผงพนชนระดบดน (ขวา) 12 รปท 2.9 ทศนยภาพภายนอก(ซาย) โมเดลจ าลอง(ขวา) 12 รปท 2.10 ทศนยภาพภายใน 12 รปท 2.11 ความสมพนธระหวางโครงการและบรบททตง(ซาย) อาคาร D (ขวา) 16 รปท 2.12 ทศนยภาพภายนอกอาคาร A(ซาย) และ อาคาร B(ขวา) 16 รปท 2.13 ผงพนอาคาร A 17 รปท 2.14 ผงพนอาคาร D 18 รปท 2.15 รปตดหอแสดงดนตร(ซาย)การยกกลมทนงสะทอนเสยงไปกลางหอแสดง(ขวา) 18 รปท 2.16 ผงพนมหดลสทธาคาร 19 รปท 2.17 โครงการและบรบททตง(ซาย) Box within a box (ขวา) 23 รปท 2.18 ทศนยภาพภายนอก(ซาย) ภายใน(ขวา) 23 รปท 2.19 รปตดหอแสดงดนตร (ซาย) การสะทอนของเสยง (ขวา) 23 รปท 2.20 ผงพนอาคารแสดงการใชพนท 24 รปท 4.1 ศกยภาพของท าเลทตง 45 รปท 4.2 การคมนาคม 46 รปท 4.3 การเขาถงโครงการโดยรถไฟฟา (บน) ทางรถยนต (กลาง) และทางเรอ (ลาง) 46 รปท 4.4 ทศทางลม(บน)และแสงแดด(ลาง) 47 รปท 4.5 กฏหมายทเกยวของกบทตงโครงการ 47 รปท 4.6 ภาพสงกอสรางและทวางขางเคยง 48 รปท 4.7 มมมองจากภายนอกและภายในทตง 48 รปท 5.1 แผนภมสภาสถาบนดนตรกลยาณวฒนา(บน) แผนภมโครงสรางการบรหาร(ลาง) 49

รปท 5.2 เครองดนตรเอกทเปดสอน 50

รปท 6.1 คณลกษณะของสมเดจพระเจาพนางเธอฯ 7 ประการ 59

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l ฎ รปท 6.2 หนจ าลองในขนพฒนาแบบ 60 รปท 6.3 ผงพนชนผวดนและใตดน(ซาย) ผงพนชน1(ขวา) 62 รปท 6.4 ผงพนชน2(บนซาย) ผงพนชน3(บนขวา) ผงพนชน4(ซายลาง) 63

การออกแบบอาคารซอมดนตร(ขวาลาง) รปท 6.5 แผนภาพแสดงโครงสรางและวสด(บน) รปตดอาคาร(ลาง) 64 รปท 6.6 รปดานอาคารทศ เหนอ ใต ตะวนออก และตะวนตก 65 รปท 6.7 ภาพอธบายการออกแบบหอแสดงดนตร 66 รปท 6.8 ทศนยภาพภายนอกอาคารซอม(บน) ทศนยภาพภายในอาคารซอม(กลาง) 67

ทศนยภาพภายในโถงพกคอย(ลาง) รปท 6.9 ทศนยภาพจากแมน าเจาพระยา 68 รปท 6.10 ภาพหนจ าลองบรเวณรานคา(บน) ภาพหนจ าลองอาคารเรยน(ลาง) 68 รปท 6.11 ภาพหนจ าลองแสดงเผลอกอาคาร(บนซาย) หนจ าลองอาคารซอม(บนขวา) 69

ภาพหนจ าลองรวมทงโครงการ(ลาง) รปท ก.1 มมตกกระทบเทากบมมสะทอน(ซาย) เมอเสยงชนกบผนง(ขวา) 73 รปท ก.2 การสะทอนของคลนเสยงบนระนาบแบบตางๆ 74 รปท ก.3 ออดทอเรยมรปพด(ซาย) ทรงสเหลยมผนผา (ขวา) 74

รปท ก.4 ปรากฏการณของเสยง 78 รปท ก.5 วธทเสยงเดนทางขามหอง 79 รปท ข.1 ความกวางขององศาการมอง 81 รปท ข.2 ต าแหนงทคนจะเลอกนงเมอเลอกไดอยางอสระ จากนยมทสด A ไปนอยทสด F (ซาย) 81

และไมนยมเลอกทนงทเกน 100องศา จากขอบของกรอบภาพเวท (ขวา) รปท ข.3 ระยะตางๆของทนง 82 รปท ข.4 ซายลกษณะการจดทนง(ซาย) จดศนยกลางความโคง(ขวา) 82 รปท ข.5 วธลากเสนสายตาเพอสรางรปตดหอแสดงดนตร 83 รปท ค.1 ลกษณะหองเรยนดนตร 89

รปท ค.2 การจดตเกบของเพอกระจายความหนาแนนของนกเรยน 90 รปท ค.3 ต าแหนงเครองดนตรตางๆบนเวทแสดงออรเครสตรา 90 รปท ค.4 นทรรศการออรเคสตราจ าลอง 92

รปท ง.1 สมาชกวงวงดรยางคสถาบนดนตรกลยาณวฒนา(ซาย) การแสดงเปดฤดกาล2558 (ขวา) 93

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 1

01 บทน า

1.1 ความเปนมาของโครงการ สมเดจพระเจาพนางเธอ เจาฟากลยาณวฒนา กรมหลวงนราธวาสราชนครนทร ทรงสนพระทยเปนพเศษตอดนตร

คลาสสก จงทรงมพระด ารจดตง “ทนสงเสรมดนตรคลาสสกในพระอปถมภสมเดจพระเจาพนางเธอฯ เจาฟากลยาณวฒนากรมหลวงนราธวาสราชนครนทร” ขนจากพระราชทรพยสวนพระองค หลงจากนนในป 2550 เพอเฉลมพระเกยรตเนองในโอกาสมหามงคลทสมเดจพระเจาพนางเธอเจาฟากลยาณวฒนา กรมหลวงนราธวาสราชนครนทร ทรงเจรญพระชนมาย 84 พรรษา กระทรวงวฒนธรรมและมหาวทยาลยศลปากรจงรวมกนด าเนนโครงการจดตงสถาบนกลยาณวฒนา เพอความเปนเลศดานดนตรคลาสสก

เนองจากทตงปจจบนบรเวณเชงสะพานพระราม 8 ฝงธนบรนนมขนาดเลกและตองอยรวมกบหนวยงานอน ผนวกกบขอจ ากดของกฎหมายผงเมองรวมจงไมสามารถขยายสถานศกษาหรอสรางโรงมหรสพเพมได ซงสถาบนดนตรกลยาณวฒนา มวสยทศนทจะกาวเปนสถาบนดนตรชนนาในระดบนานาชาตในอนาคต จงตองหาสถานทท าการสถาบนทมขนาดใหญขน พรอมมการออกแบบพเศษทรองรบการ เรยน เลน แสดง ดนตรโดยเฉพาะ หรอจดกจกรรมอนใดทสอดคลองกบพนธกจ พรอมทงสรางอตลกษณของสถาบนผานสถาปตยกรรม ใหยงใหญ งดงาม สมพระเกยรตสมเดจพระเจาพนางเธอ เจาฟากลยาณวฒนา กรมหลวงนราธวาสราชนครนทร

1.2 วตถประสงคของโครงการ วตถประสงคหลก

- เปนสถาบนอดมศกษาเฉพาะทางดานดนตรคลาสสกส าหรบนกเรยนความสามารถพเศษ

- จดการแสดงเปนประจ าทกเดอนเปดโอกาสใหบคคลทวไปไดมประสบการณในการรบฟงดนตรคลาสสกทม

คณภาพ รวมทงเปนการมอบโอกาสใหนกดนตรของประเทศไทย ไดมเวทในการแสดงศกยภาพทางดานดนตร

วตถประสงครอง

- เปนแหลงคนควาความรดานดนตรคลาสสก

- เปดการสอนนกเรยนนอกเวลาแกประชาชนทวไป

- จดกจกรรมเพอเผยแพรความรดานดนตร และศาสตรอนๆทเกยวของ

วตถประสงคพเศษ - สรางภาพลกษณของผเชยวชาญเฉพาะทาง - เปนศนยกกลางในวงการดนตรคลาสสกไทย

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 2

1.3 ขอบเขตของโครงการ วทยานพนธโครงการสถาบนดนตรกลยาณวฒนา มขอบเขตทจะศกษาดงตอไปน การศกษาอาคารประเภทเดยวกน - อาคารทเปนทงสถานศกษาและสถานทแสดงดนตร ในประเทศ 2 แหง และตางประเทศ 2 แหง

เกณฑในการออกแบบโครงการ - หลกการออกแบบสถาบนการศกษาระดบอดมศกษา และหอแสดงดนตร - กฏหมายและขอก าหนดตางๆ ทเกยวของกบลกษณะทางกายภาพของอาคาร

การศกษาท าเลทตงโครงการ - ลกษณะการใชทดน การพฒนาของเมองในอนาคต เชนเสนทางรถไฟฟา และต าแหนงสถาน ซงอนญาตให

สรางสถาบนอดมศกษาและโรงมหรสพได - บรบทรอบขาง การเขาถง สาธารณปโภค สาธารณปการ ทมอทธพลตอการวางผงและออกแบบโครงการ

การศกษาและวเคราะหรายละเอยดโครงการเพอการออกแบบ - วธออกแบบเพออคสตกทแสดงออกมาในลกษณะทางกายภาพของสถาปตยกรรม - มาตรฐานการออกแบบอคสตกในอาคารเพอการแสดงดนตรประเภทไมใชเครองขยายเสยง ก าหนดใหการ

แสดงของวงออรเคสตราเปนวตถประสงคหลก การออกแบบและศกษาขอมลทงหมดจะเปนไปเพอใหไดคณภาพเสยงทเหมาะกบการแสดงประเภทน

- การก าหนดจ านวนของหองตางๆค านวนจากหลกสตรและแนวทางการด าเนนงานของสถาบนดนตรกลยาณวฒนา อางองในปการศกษา 2557

- ลกษณะของการใชพนทศกษาอนจากการเรยนการสอนของสถาบนดนตรกลยาณวฒนาในปจจบน หรอการเทยบเคยงจากโครงการอนทมกจกรรมใกลเคยงกน

1.4 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

1) เพมประสทธภาพการเรยนการสอนของสถาบนอยางเตมประสทธภาพ ดวยอาคารและทวางทเพยงพอ และตอบสนองตอความตองการในทกๆดาน และมลกษณะทางอคสตกทเหมาะสม 2) ประชาชนมความรความเขาใจเรองดนตรคลาสสกลกซงมากยงขน 3) ปลกฝงความรก และสนใจในดนตร เปดกลมผฟงและผเลนใหมๆ 4) เปนพนทสาธารณะแหงใหมของเมอง ทคนทกเพศ ทกวย สามารถมาใชเวลาวางในการพกผอน เรยนร และรบชมการแสดงเพอความบนเทงรวมกน

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 3

02 การศกษาวเคราะหอาคารประเภทเดยวกน เหตผลในการเลอกกรณศกษา

กรณศกษาในตางประเทศ กรณศกษาภายในประเทศ

The Royal Conservatory of Music TELUS Centre

School of Music Lisbon Polytechnic Institute

วทยาลยดรยางคศลป มหาวทยาลยมหดล และมหดลสทธาคาร

ศาลาดนตร วทยาลยดนตร มหาวทยาลยรงสต

การวางอาคารโดยค านงถงบรบทโดยรอบ และมความเปนสาธารณะ เชญชวนบคคลภายนอก

การประยกตใชขอจ ากดเรองAcoustic มาเปนโจทยในการออกแบบรปทรง

สถาบนการศกษาดนตรแนวหนาของไทย มการสรางสรรคพนทสาธารณะ ทสงเสรมชวตชวาใหกบสถานศกษา รวมถงมหอแสดงดนตรทโดดเดนเรองคณภาพเสยง

มความใกลเคยงทงพนทใชสอย และขนาดของทแสดงดนตร เดนทางดานการออกแบบระบบอคสตกททนสมยและเตมประสทธภาพ ดวยงบประมาณทเพยงพอ

2.1 อาคารกรณศกษาในตางประเทศ 2.1.1 The Royal Conservatory of Music TELUS Centre for Performance and Learning สถาปนก: Kuwabara Payne McKenna Blumberg Architects ทตง: 273 Bloor Street West, Ontario, Toronto, Canada ขนาดโครงการ: 17,651.60 ตารางเมตร ปกอสราง: ค.ศ. 2005 - 2009 แนวความคดในการวางผงบรเวณและผงพน

TELUS Centre for Performance and Learning เปนโครงการกอสรางระยะสดทายในผงแมบทของสถาบนศกษาทางดนตรและศลปะชนน าของแคนนาดา หรอ the Royal Conservatory ทก าหนดไวตงแตป 1991 ในอาณาบรเวณของดาวทาวนแคมปส มหาวทยาลย Toronto ตดกบ Philosopher’s Walk ทางเดนเทาสายส าคญซงทอดยาวเหนอใตเชอมถนน Bloor Street กบมหาวทยาลย บรเวณเดยวกบ Royal Ontario Museum และ Gardiner Museum รอบๆ Queen Park การออกแบบจงเปนไปเพอสรางยานแหงวฒนธรรม โดยอาคารทสรางใหมนอยตดกบอาคารอนรกษ Mazzoleni Hall ซงเปนอาคารเรยนเดมสรางในป 1881 คลมดวยหลงคาโปรงทเชอมอาคารเกาใหมเขาดวยกน ทงยงโยงทวางของโรงเรยนและสวนสาธารณะใหตอเนองกน ทางทศตะวนออกเปดตอนรบคนจาก Philosopher's Walk เดนผานสวนหองซอมเขาสโถงกระจกใจกลางโรงเรยน พนทนจงเปนศนยกลางนกเรยน เกดกจกรรมทหลากหลายและมความเคลอนไหวตลอดเวลา อกทงยงเปดโอกาสใหคนภายนอกผหลงใหลไดเขามาเยยมชม

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 4 แนวความคดในการออกแบบประโยชนใชสอย

RCM มวตถประสงคเพอพฒนาศกยภาพของคนดวยดนตรและศลปะ อาคารทสรางขนใหมนประกอบดวย หอแสดงดนตร Koerner Hall หองสมด หอง e-learning เวรคชอป หองถายทอดวดโอ สตดโอการขบรอง หองซอมการแสดงอเนกประสงค 150 ทนง หองซอมรวมวง หองเรยนปฎบตดนตรและหองซอมใหม 43 หอง ในขณะท Ihnatowycz Hall ซงเปนอาคารเรยนเดมสรางในป 1881 ใชเปนหองเรยนปฎบตดนตร หองเรยน media-lab ส านกงานอ านวยการ และหอแสดงดนตรขนาดเลก 237 ทนง

ทงสองอาคารเชอมกนดวยโถงกระจก ซงบางครงถกใชเปนพนทเลาเรยน และพนทแสดงศลปะส าหรบนทรรศการเครองดนตรโบราณ ทชนผวดนมคาเฟเปนจดรวมพลของนกเรยนพบปะพดคย แลกโนตเพลงกนด ผนงกระจกใสกนระหวางสตดโอ ดานเหนอศรษะเปนสะพานทพาคนจากพนทขายบตรไปยงหอแสดง มระเบยงขนาดเลกยนออกมาจากบนไดของอาคารอนรกษณเพอใชสงเกตการณยามมงานเลยง

ตดกบโถงกระจกทางทศตะวนออกเปน โถง(lobby)หนา Koerner Hall ปดวยหนปน ดานบนมระเบยงอก 3 ชน เหนววเมองโตรอนโต และสวนภายนอก ทกชนมบารเปนของตวเอง ในโถงจงเกดกจกรรมหลากหลายประเภททเกยวเนองกบการแสดงคอนเสรต การประชม และจดงานพเศษอนๆ สามารถรองรบการจดเลยงได 200 ทนง ดวยพนทจ ากดจงออกแบบหองแขกพเศษเปนกลองลอยหอยลงมาจากโครงสรางหลงคา เนองจากไมมพนทในการวาง และยงคงเหนววเมองโดยไมถกกดขวางอกดวย

แนวความคดในการออกแบบรปทรงและทวางสถาปตยกรรม

เนองจากตองการกระชบโปรแกรมพนทใชสอยขนาดใหญลงบนพนทกอสรางขนาดเลก อาคารเรยนจงเรยงขนไปในทางตง มวลอาคารถกออกแบบเปนหลายกอน มการออกแบบรอยตอโดยค านงเรองการสงผานความสนสะเทอนเสยง แบงออกเปนทงหมด 4 สวน ไดแก สวนหอแสดงดนตร โถงดานหนาหอแสดง หองซอมอเนกประสงค และอาคารเรยน 5 ชนโดยทผนงของโถงกระจกจะคอยๆเอยงน าพาคนเขาสโถง(lobby)หนาหอแสดงดนตร

การจดวางอาคารใหม ค านงถงความเคารพตออาคารอนรกษจากศตวรรตท 19 อนเปนทท าการแรกเรมของโรงเรยน มวลของอาคารซอนตวจากสายตาเบองหลงอาคารเกา เทยบความสงมาจากอาคารอนรกษ สะพานทางเดนเชอมระหวางสองอาคารกถกสรางใหตรงกบต าแหนงชองเปดของอาคารเดม หรอแมแตระยะหางของกรอบหลงคากระจกกสอดคลองกบชวงเสาของอาคารเดม วสดทมความสอดคลองรวมถงเสนสายทตอเนองมา

แนวความคดในการออกแบบโครงสราง ระบบเทคโนโลยอาคาร และวสดประกอบอาคาร

วสดของอาคารเดมเปนผนงกออฐสแดง และหลงคาสเทาเขม อาคารใหมมระบบการสรางทรวมสมย เรยบงาย โปรงใส โครงสรางเหลกและกระจก สรางความแตกตางกบผนงกอโบราณ

สวนหอแสดงดนตรถกแยกออกมาเปนอกอาคารหนง โครงสรางลอยอยบนแผนยางหนาทชวยลดการสนสะเทอนจากรถไฟฟาใตดนทวงลอดเกอบใตอาคาร และเพอลดเสยงจากหองระบบปรบอากาศและสนามฮอคก รวมถงเสยงทอาจเกดจากหองเรยนและหองซอม

หองซอมอเนกประสงค ลอยอยเหนอกลองกระจกทเปนหองขายตว ตอนรบคนจากถนน Bloor Street ซงเปนถนนใหญมเสยงดง จงใชวธ box within a box ใชผนงหนกภายนอกเพอกนเสยงภายนอกกบภายในออกจากกน และผนงชนในทจดการเรองการสะทอนเสยงดนตรภายในดวยงบประมาณจ ากด หนาตางกนเสยง ใชวธจบคผนงกระจกเปนสองชน ใชอากาศเปนฉนวน พนเปนไมมะฮอคกาน ระแนงไมลอมรอบหองตรงครงบนของผนงทกดานชวยบงแผนอคสตกราคาถก

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 5 และรางมานอคสตก ระยะจากพนจนถงโครงสรางคานนนเตย จงออกแบบใหฝาเพดานอคสตกอยสงจากระดบโครงสรางขนไปอก1.50เมตร เพอชวยลดความเขมขนของเสยงอคสตกของหองซอมใหม ทง 43 หองนนถกออกแบบไมใหเดนทางขามไปยงหองเรยนทตดกนได แตอนญาตใหรวไหลออกไปยงโถงทางเดน เพอเตมเตมทวางดวยเสยงดนตรเบาๆ

หอแสดงดนตร Koerner Hall ขนาด 1,135 ทนง อนเปนหวใจหลกของโครงการ การออกแบบเสยงแทรกอยในทกรายละเอยดของ

อาคาร แมวางบประมาณจ ากดแตเจาของโครงการยงลงทนในเรองอคสตก

ขนาดและรปทรง ขนาดใหญพอทจะจดการแสดงทดทสด แตเลกพอทจะรสกใกลชดในการแสดงเดยว นกออกแบบเลอกหองรปกลองรองเทา รปทรงทเหมาะสมสามารถพบในหอแสดงดนตรชนน าของโลก ระเบยงทลอมรอบอยใชเสนโคงทจะใหความรสกโอบอมคนดเอาไวภายในหองทรงสเหลยมธรรมดา

เวท ใชเวทขนาดกลางแทนเวทขนาดออรเคสตราเตมวง แตมความยดหยน โดยพนสามแถวหนาของหอแสดงตงอยบนลฟตขนาดใหญ สามารถยายเกาอออก ยกพนขน กลายเปนสวนตอขยายของเวท หรอกดใหต าลงเพอเปนหลมออรเคสตรา (orchestra pit) เวทแบบ Open Stage มระเบยงทนงรายลอมทกดานของเวท ระเบยงชนสองลดระดบลงเลกนอยหลงเวท ใชเปนทยนของคอรส สะดวกตอการไดยนกนและกนระหวางนกรองและนกดนตร

ทนง หลกม 20 แถว ระเบยงวงแหวนชนสองและสามมไมเกน 2 แถว ชนลอยชนสอง 5 แถว ชนลอยชนสามม 7 แถว การทมระเบยงทกดานละ 3 ชนนเองท าใหทนมจ านวน ”แถวหนา” มาก เสนสายตาอนท าใหคนดรสกเปนหนงเดยวกบการแสดง การจดทนงลกษณะนยงชวยเพมจ านวนทนงโดยแถวสดทายไมจ าเปนตองอยหางจากเวทมากอกดวย ขนาดทนงกวางขวางรองรบขนาดตวของมนษยทใหญกวาเดม

ฝาเพดาน เอกลกษณของ Koerner Hall อยทฝาเพดานตดถาวร ท าจากไมลามเนตดดโคงเปนคลน ตอเนองออกมาจากฉากหลงของเวททนงนกรองคอรส(ระเบยงชนแรก) ดานหลงของเวท พงขนไปยงฝาเพดานสง 19.80 เมตร หรอระดบระเบยงทางเดนสวนบรการต ากวาฝาจรงเกอบ 7 เมตร เหนอฝาไมเวนทวางไวเพออ านวยความสะดวกการจดงานทตองการอคสตกตางๆกนไป ซงความสงถงฝาไมนเปนความสงเพอคคณภาพของเสยง รปทรงคลายรบบนของฝาอนญาตใหเสยงความถกลางและต าสามารถผานไปสฝาจรงโดยไมมอะไรกดขวาง ในขณะทกระจายเสยงความถสงไปทวๆ หอแสดง นอกจากน ฝาไมบดเกลยวนชวยปกปดงานระบบแสง เสยง และระบบรอกตางๆ เมอจดการแสดงดนตรแบบอคสตก หองน จะมภาพลกษณทสะอาดสะอาน นอกจากนยงเปนตวน าสายตาไปสเวทอกดวย

ผนง ผนงจ าเปนตองแขงและแนนเพอการสะทอนเสยง แตสถาปนกตองการใหลกษณะของมนดเบาและออนนม แผนยปซมลอนรปคลนท าผวขรขระเหมอนผากระสอบ ระเบยงนงชมการแสดงกเชนกน ถกออกแบบใหมความโคงเลกนอยเพอผลของเสยงและแสง ขอดของโคงนน (convex) คอชวยสะทอนเสยงในหลายทศทางไดมากกวาพนผวทราบ ซงสะทอนไปในทศทางเดยวเหมอนกบการตปงปองดวยไมท าใหผชมไดรบเสยงทดกวา ฝาเพดานเปนโคงนนเชนกน

วสด ดานหนาของระเบยง ทนง และพน ลวนเปนไมโอคธรรมชาต ตดกบผนงปนฉาบสด าลกคลนน าตาล-เทา พนผวขรขระแบบกระสอบมนฝรงชวยสรางสมดลเสยงสงทสดของโนตสง

การปรบเปลยน ระบบปรบเปลยนคา RT โดยมานซบเสยง ทซอนอยเหนอฝาและในผนงโคง ทปกตจะถกซอนเมอเลนดนตรคลาสสก จะถกดงออกมาเมอการพดสนทรพจน หรอการแสดงทใชเครองขยายเสยง เปลยนคา RT จากสงสด สศนย ในไมกนาท

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 6

การปองกนเสยงรบกวน ก าจดเสยงจากภายนอกไดอยางหมดจด จากเสยงใตดน ใช Acoustic Barriers ทางออกเปนประตสองชน

งานระบบ ระบบล าโพง และแสงพเศษถกเกบซอนอยเหนอฝาเมอมการแสดงดนตรคลาสสกทไมตองการแสงและเสยงพเศษ มการเผอจดส าหรบตดตงกลองถายทอดกวา 24 จด บทวเคราะห / ขอด-ขอเสย

ขอด 1. มการดงพนทสาธารณะเขาสอาคาร เปดอาคารเปนทางเดน มลกษณะเชอเชญบคคลภายนอก 2. มพนทจดกจกรรมอเนกประสงคทมชวตชวา เนองจากเปนทางสญจรหลกในการเขา ออก เปลยนหองเรยน รวมถง

นงพกดมกาแฟ คนจงพลกพลานตลอดเวลา ขอเสย 1. ดวยขอจ ากดเรองพนท ท าใหไมสามารถกระจายหรอแยกอาคารได การกระชบหองตางๆเขามาตดกน ทงหองซอม

หองเรยน หอแสดงดนตร ซงลวนกอเกดเสยง ท าใหตองแกปญหาดวยการใชวสดและเทคโนโลยแทน

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 7

รปท 2.1 ภาพแสดงความสมพนธระหวางโครงการและบรบททตง

รปท 2.2 รปตด

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 8

รปท 2.5 รปทศนยภาพแสดงความสมพนธกบอาคารโดยรอบ

รปท 2.4 รปทศนยภาพภายใน

รปท 2.3 รปทศนยภาพภายในหอแสดงดนตร

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 9

2.1.2 School of Music - Lisbon Polytechnic Institute สถาปนก: João Luís Carrilho da Graça ทตง: Lisbon, Portugal ขนาดโครงการ: 16,900 ตารางเมตร ปกอสราง: ค.ศ. 2005-2008 แนวความคดในการวางผงบรเวณและผงพน

สถาปนกเกดความประทบใจจากการไปเยยมชม Eero Sarrinen’s school of Music in Ann Harbor ซงเขาประหลาดใจทในสวนของพนทสวนกลางและทางเดนมความเงยบสงบ ผนวกกบไดดสารคด Music Conservatory in Santiago de Cuba ทเตมไปดวยผคน ดนตร เปยมไปดวยความสข เขาจงตองการใหโครงการนมความนงสงบ แตกแฝงไปดวยความสนกสนาน มชวตชวา

โรงเรยนแหงนตงอยใจกลางชมชนชานเมอง การทตงอยในชมชนท าใหเขาถงโครงการไดงาย แตกแลกมาซงเสยงรบกวนมากมาย จดเดนของของการออกแบบอยทการสรางคอรทสนามหญาขนาด 100 x 40 เมตร ไวใจกลางอาคาร อนเปนทพบปะสงสรรค พนทวางนยงสามารถใชรองรบสวนตอขยายของหองเรยน และใชเปนพนทในการแสดงคอนเสรตกลางแจง รายลอมดวยหองซอมและเรยนดนตรทชวยกนเสยงจากภายนอก สรางบรรยากาศอนเงยบสงบทามกลางเมองอนวนวาย พนทใชสอยอนๆจะอยทชนผวดน อาคารวางอยบนทดนอนลาดเอยง ดานทพนดนระดบต ากวาถกท าใหเปนทางเขาหลก ขณะทอกดานสงกวาคออยระดบเดยวกบสนามหญา แนวความคดในการออกแบบประโยชนใชสอย

ชน 1 สวนหองเรยนและหองซอม หรอชนเดยวกบสนามหญา โดยหองเหลานจะลอมทกดานของคอรท มบนไดกลางคอรทเชอมลงไปชนระดบผวดน

ชนดน พนทสาธารณะทงหมดและหองเรยนขนาดใหญจะอยทชนลาง รวมถง หอแสดงดนตรมความจ 448 ทนง อนเปนพนทหลกของโครงการ บางครงถกใชเปนพนทเรยนหนงสอ และยงตองรองรบการแสดงในระดบทดทสด หองเรยนทมขนาดหลากหลาย และหอแสดงดนตรขนาดเลก ลอมรอบดวยระเบยงขนาดใหญเพอเปนพนทส ารองในการเชอมตอไปยงสวนตอขยายของโรงเรยนในอนาคต หองสมด รานกาแฟ ส านกงาน และหองเจาหนาท จะอยทศใตของชนน

ชน B1-2 ทจอดรถใตดน แนวความคดในการออกแบบรปทรงและทวางสถาปตยกรรม ความตงใจทจะสรางพนททสงบเงยบ โดยการใชหองซอมมาลอมทผวอาคาร เปนเหมอนปอมก าแพงสง 8 เมตรโดยรอบ ปกปองจากการรกล าทางเสยงและสายตาจากทางยกระดบวงแหวนชนทสอง ทอยไมไกลนก โดยสรางปรากฏการณจดอบเสยง “acoustic shadow” สามดานของลานหญาจะถกปดลอมดวยผนงอาคารไมสงมากเพอหลกเลยงพนทปดอนอาจจะเกดเสยงสะทอน(echo) เมอทกประตของหองลอมคอรทเปดออก เกอบทกดานของคอรทสงชนเดยว ยกเวนผนงดานทศใตทมการจดวางหองเรยนซอนสองชนเพอเพมพนทรบความอบอนและแสงสวางจากดวงอาทตย ผนวกกบภาษาของสถาปตยกรรม ทเรยบ ตรง เนนเสนนอน พนผวของระนาบทราบเรยบ หญาสเขยวสนเตยน ชองเปดประตหนาตาง ทกอยางใหความรสกอนนงสงบ ตางกบกจกรรมภายในซงเตมไปดวยเสยงของดนตร

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 10 รปดานภายนอกอาคารสเหลยมนทบตนเกอบทงหมด ยกเวนมมของสเหลยมจะเปดเปนกระจกเปดมมมองกวางใหเหนทวทศนเมองภายนอก แตไมเปดใหเสยงเลดลอด ขณะทหองซอมตางๆจะมชองเปดสคอรทหญากลางอาคาร ขนาดความสงคอยๆเพมขนจากทศใตไปทศเหนอตามความลาดชน ซงความสงมวลทแตกตางกนนภายในไดบรรจหองซอมเครองดนตร ซงแตละชนดตองการความสงของฝา(ปรมาตรของหอง)ทแตกตางกน เชน เครองเปาและเครองสทมเสยงเบาอยดานใตทหองเตย ขณะทเครองเคาะจะอยไปทางทศเหนอทหองมความสงกวา แนวความคดในการออกแบบโครงสราง ระบบเทคโนโลยอาคาร และ วสดประกอบอาคาร

ตวอาคารใชคอนกรตเสรมเหลกเปนวสดหลก ซงเปนวธงายทสดในการควบคมเสยงเพราะคอนกรตมมวลมากและทบตน เปนฉนวนทด พนโดยทวไปของโครงการใชไม เพราะไมเปนตวกลางสนสะเทอนของเสยงไดด ชวยใหการเลนดนตรเกดความนมนวลอบอนมากขน ฝาและผนงของหองเรยนถกท าใหไมขนานกนเพอปองกนเสยงสะทอน(echo) และหองเรยนของเครองดนตรแตละชนดกมความสงของฝาแตกตางกนไป หอแสดงดนตร

หอแสดงดนตรขนาด 448 ทนง ใชทงในการเรยนการสอน และการแสดงของนกเรยนสสาธารณะ ฉนวนในหองดนตรเปน wooden shell ระแนงไมขนาดสงต าไมเทากน ชวยสะทอนกระจายเสยงไดด ชวยเพมคา RT ใหกบหอขนาดเลก การใชงานมกเปนการแสดงไมใชเครองขยายเสยง เชน วงออรเคสตรา การแสดงของคณะประสานเสยง และแบบมระบบขยายเสยงเลกนอย บทวเคราะห / ขอด-ขอเสย

ขอด 1. มพนทภายนอกอาคารทนาสนใจ สนามหญากงกลางอาคารเออตอการจดกจกรรม เปนทรวมตวของนกเรยน 2. บรรยากาศของทวาง เงยบ และสงบนง จากการค านงเรองอคสตก และภาษาของสถาปตยกรรม ทเนนเสนนอน

รปทรงทชดเจน เรยบงาย พนผวทเรยบขนาดใหญ เปนตน 3. ใชวธเรยบงายในการแกปญหาทางอคสตก ซงแสดงออกมาในกายภายชดเจน เชน หองซอมดนตรมการกระจาย

ตวเนองจากอยลอมรอบคอรททมขนาดใหญ รวมถงเปน Single Load Corridor ใชอากาศเปนพนทกนชน ปองกนเสยงจากภายนอก และจากหองซอมดวยกนเอง

ขอเสย 1. หอแสดงดนตรไมปรากฎขอมลระบบใดๆ ทปรบเปลยนได ตามประเภทการแสดงทอาจเปลยนแปลงไป 2. บางสวนของอาคารชนผวดนจมอยในพนดนทลาดเอยง ท าใหไมไดรบแสง และ การระบายอากาศโดยธรรมชาต

ซงอาจไมเหมาะสมกบภมอากาศในประเทศไทย

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 11

รปท 2.7 รปตดอาคาร ตามขวาง (บน) ตามยาว (ลาง)

รปท 2.6 ภาพสเกตซแสดงความสมพนธระหวางโครงการและบรบททตง (ซาย) ภาพไอโซเมตรก(ขวา)

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 12

รปท 2.8 ผงพนชนหนง (ซาย) และผงพนชนระดบดน (ขวา)

รปท 2.9 ทศนยภาพภายนอก(ซาย) โมเดลจ าลอง(ขวา)

รปท 2.10 ทศนยภาพภายใน

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 13

2.2 อาคารกรณศกษาภายในประเทศ 2.2.1 วทยาลยดรยางคศลป มหาวทยาลยมหดล และมหดลสทธาคาร วทยาลยดรยางคศลป สถาปนก: บรษท ตนศลป สตดโอ จ ากด ทตง: มหาวทยาลยมหดล วทยาเขตศาลายา จงหวดนครปฐม ขนาดโครงการ: 26,500 ตารางเมตร ปกอสราง: พ.ศ. 2539-2549 แนวความคดในการวางผงบรเวณและผงพน

เนองจากในโครงการเดยวกนประกอบดวยอาคารหลายหลง การวางผงจงใชลานอเนกประสงค ใจกลางโครงการ ใชในการจดกจกรรมกลางแจง ยกพนเปนอฒจนทรโดยรอบ (Amphitheatre) เชอมโยงทกอาคารเขาดวยกน ซงลานนเปดออกสบงน าขนาดใหญทางทศเหนอ เชอมโยงสายตากบภมทศนภายในมหาวทยาลยมหดล สวนทางเทาทางตะวนตก เดมเปนทางเขาหลกของวทยาลย ปจจบนปรบภมทศนใหเชอมโยงกบพพธภณฑดนตรอษาคเนยทสรางขนภายหลง แนวความคดในการออกแบบประโยชนใชสอย อาคารหลกประกอบดวย 4 สวนคอ

อาคาร A (ภมพลสงคต) สง5ชน พนทประมาณ 13,310 ตารางเมตร ตงอยทศตะวนออกของโครงการ ใชงานเปนฝายบรหาร ธรการ หองพกอาจารย หองเรยน หองซอมดนตร สวนพกผอนของนกศกษาและโรงอาหาร สวนมากเปนนกเรยนฝายมธยม และนกดนตรเอกเครองเคาะ

อาคาร B เปนหอประชมแสดงดนตรสง 3 ชน พนท 4,338 ตารางเมตร อยทางทศตะวนตกเฉยงใตของโครงการ เปนทจดแสดงดนตรของวทยาลยขนาด 350 ทนง มหองควบคมระบบเสยงและแสงททนสมยใชระบบดจตอล ฝงตรงขามหอประชมเปนเรอนกระจกกลางน าสง 2 ชน เดมทจะใชเปนพพธภณขนาดเลก แตไดปรบเปลยนเปนหองรบรองแขกพเศษ

อาคาร C เปนอาคารวทยบรการ สง 2 ชน พนท 1,886 ตารางเมตร อยทางทศตะวนตกของโครงการ ภายในคอหองสมดดนตร หอง midi-lad และฝายสงพมพของวทยาลย

อาคาร D เปนอาคารเรยนและหองซอมสง 5 ชน พนท 7,000 ตารางเมตร อยทางทศตะวนตกของหอแสดงดนตร เพอรองรบการขยายตวและการเพมของนกศกษา มหองซอมดนตร หองพกอาจารยทเปนหองเรยนเดยวไปในตว และยงเปนทตงของภาควชาดนตรบ าบด

แนวความคดในการออกแบบรปทรงและทวางสถาปตยกรรม พนทใชสอยทางดนตร ทงหองเรยน ซอม แสดง อดเสยง เหลานลวนเปนพนทปดเพราะตองควบคมเสยงไมใหรบกวนกนระหวางนอก โดยธรรมชาตของโปรแกรมไดผลตเงอนไขของกอนทบตนเรยงตอกนอยางไรชวตชวา ผออกแบบตองการสรางชมชนดนตรทมชวตชวาจากกลองทบตนเหลานใหม sense of place เปนชมชนทางดนตรทอบอน มชวตชวา” ท าใหเกดความตอเนอง เคลอนไหวของทวางขน

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 14

“พนทสเทา” หรอพนทกงภายนอกภายในเปนหวใจของโครงการ ถาหองทปดอยถกแทนคาดวย “สด า” และธรรมชาตภายนอกคอ “สขาว” ประเดนส าคญของอาคารคอการเคลอนไหวอยในพนทสเทา ตางคาหลายน าหนก เพอเชอมโยงสรางความตอเนอง เพอปดกน เพอสงผาน เพอตอบรบ เพอปฏเสธ สราง Conceptual ของจด เสน ระนาบ รกล าออกไปในภมทศน น าสายลม, ละอองฝนเขามาในพนท สเทาของอาคาร หรออกความหมายหนงคอท าใหขอบเขตของภายนอกและภายใน พราเลอนในความรสกของผคน

แนวความคดในการออกแบบโครงสราง ระบบเทคโนโลยอาคาร และวสดประกอบอาคาร โครงสรางทวไปเปนระบบเสา-คาน คอนกรตเสรมเหลก มการใชแสงธรรมชาตใหความสวางกบอาคารเพอลดการ

ใชพลงงานจากระบบไฟฟาสองสวาง งานระบบตางๆควบคมดวยระบบBAS (Building Automation System) ซงชวยใหอาคารประหยดพลงงานมากขนไมวาจะปนระบบลฟต ไฟฟา การปรบอากาศ

การออกแบบระบบเสยง ในพนทใชงานทมเสยงดง เชน หองซอม หองบนทกเสยง วางในต าแหนงภายในอาคารโดยมเปลอกอาคารหมอกชนหนง ใชวสดกนเสยงในทกๆหอง กระจกทใชเปนกระจกสองชนเพอปองกนเสยงจากภายนอก

หอแสดงดนตร (มหดลสทธาคาร) สถาปนก: บรษท สถาปนก 49 จ ากด ทตง: มหาวทยาลยมหดล วทยาเขตศาลายา จงหวดนครปฐม ขนาดโครงการ: 31,426 ตารางเมตร ปกอสราง: พ.ศ. 2552-2557

ความตองการในดานการใชสอย อาคารมหดลสทธาคารมเปาหมายเพอเปนหอประชมทใชในงานรบปรญญาของนกศกษามหาวทยาลยมหดล นอกจากนยงใชเปนหอแสดงดนตรส าหรบคณะดรยางคศลป และอาจจะมการน าการแสดงจากตางประเทศเขามาแสดงดวย เนองจากการใชสอยหลกเปนการรองรบงานรบปรญญา ทนงของโครงการจงมมากกวาโรงละครทวไป คอ 2000 ทนง ซงสวนของหลมออรเคสตรา อาจถกปรบเปนทนงไดอกประมาณ 100 ทนง ทจอดรถทงหมดถกจดใหอยในพนทใตดน และพนชน 1 ใตลานกวางดานหนาอาคาร และสวนหนงอยใตอาคารศนยประชม ซงการกระจายทางเขาเชนนกไมเปนปญหาเนองจากอาคารถกออกแบบใหเปนทางเปดโลงสามารถเดนเชอมตอถงกนไดโดยรอบ และสามารถเขาสอาคารไดในทกๆทศในพนทดานหนา (front of house) มการจดหองรบเสดจอยสองสวนในกรณทเสดจมา ชมการแสดงมากกวา 1 พระองค สวนพนทดานหลง (back of house) ถกจดใหอยในระดบพนดน ลอมรอบตวโรงละคร เพอความสะดวกในการขนยายอปกรณตางๆ และการเชอมตอของการใชงานพนท นอกจากนดานหลงของเวทถกออกแบบใหเปนหองซอมดนตรขนาดใหญดวย

หลงคา นนเปนโครงสรางเหลก โดยมตงหลงคาเปนตวหลกทกอใหเกดรปทรงขนมา การสรางจงจ าเปนทจะตองใชการผลตทโรงงานใหเปนรปส าเรจแลวน ามาประกอบในพนทกอสรางจรง โครงหลงคาทงหมดจงเปนเปลอกหมอาคารทงหมด โดยทโครงสรางรองรบพนอาคารทงหมดเปนระบบเสา-คานโครงสรางคอนกรตเสรมเหลกทงหมด สวนบนของพนทโรงละคร จ าเปนทจะตองรองรบการใชงานบางสวน จงใชโครงสรางถกเหลก ลก 3 เมตร เพอรองรบฝาเพดาน และการใชงานควบคมไฟเวทจากบนฝาในเรองของงานระบบ

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 15

เวท เพอรองรบการเลนละครดวย จงใชเวทแบบเปนกรอบภาพ (proscenium)ม หอชกฉาก(flying Tower) และงานระบบ และพนทหลงและขางเวทรองรบการแสดงละคร ดานหนาสดเปนพนยกขนลงได เพอตอเตมเวท ทนง หรอเปนหลมออรเคสตรา

ทนง จดเปนรปพด (Fan Shape) ตดขอบ มระยะหางแถวเพยงพอทไมตองลกเมอมคนเดนผาน มระเบยงทนง 3 เมตร ซงมมมองสเวทไมดนก แตจ าเปนตองมเพอเพมจ านวนทนงนกศกษาส าหรบรบปรญญา ในงานแสดงดนตร ทนงบรเวณนอาจใชเปนทนงสปอนเซอร ทท างานฝายควบคมเทคนคพเศษ หรอใหผชมทมาสายนงรอ ระเบยงนจะคอยๆลดระดบลงเมอเขาใกลเวท ใหสอดคลองกบระดบของฝาสะทอนเสยง นอกจากนยงมการท าหองส าหรบเดก(Family’s Box) หรอบางครงใชส าหรบการสอนนกศกษาในขณะชมการแสดงไปดวย หองนถกจดไวในจดทอบเสยงจากการแสดงกนดวยกระจกสองชนใชอากาศเปนฉนวน ผ ทนงภายในจะรบฟงเสยงดนตรผานล าโพงเทานน

ทแถวกลางของทนงชนหลก จะมทางเดนออกสลฟตและบนไดหนไฟโดยตรงถกจดไวเปนทจอดรถเขนเพอนงชมการแสดงของผพการ ในการซอมบางครงยงใชเปนต าแหนงตดตงซมงานควบคมเสยงเพราะเปนจดทมองเหนและรบฟงเสยงไดดทสด บรเวณนสามารถถอดเกาอออกเพอน าแทนประทบมาตดตงส าหรบพระบรมศานวงศซงขนลฟตพเศษมาจากหองประทบทชนลางไดโดยตรง

เบาะของเกาอทกตวใชวสดทดดซบเสยง ดงนนไมวาจะมคนนงเตมหรอไมคณภาพเสยงจะคงท เพราะรางกายของผชมดดซบเสยง

ฝา เหนอทนงเปนยปซมบอรดหนา 3 ชน ในสวนเหนอเวทม Orchestra Shell สามารถพบเกบเปนแนวตงและดงขนไปซอนรวมกบระบบฉากละคร

พน ระบบพนลอย floating floor มชองวางอากาศในพนสองชน ค าไวดวยอปกรณทท าจากยาง ผนง แนวคด box within a boxมหลงคาใหญคลม หอแสดงจรงภายในซงสรางดวยอฐบลอคหนา ฉาบปน ประต

แบบสองชนกนเสยง มการตดฉนวนกนเสยง ซลรอยตอตางๆดวยยาง ผนงภายในตดตายกบท ไมมการปรบเปลยน อคสตก โดยใชไมตเปนระแนงสงต าไมเทากนเพอกระจายเสยง ผนงอนๆเชนขอบระเบยงใชไมเชนกน เนองจากไมมความหนาแนนทดตอการสะทอนเสยง และเนองจากหอแสดงมลกษณะกวาง ทนงตรงกลางหอจงไมไดรบเสยงทสะทอนมาจากผนง ผออกแบบจงใชวธยกกลมของทนงดานรมหอแสดงขนเปนอกความสงหนง โดยพนทยกขนนท าหนาทเปนผนงสะทอนเสยงจากเวทใหทนงตรงกลาง(ดรปท 2.16 ขวา) บนเวทมผนงออรเคสตรา(Orchestra Wall) ผนงสงตดลอเลอนเกบเปนชนๆ ใชเฉพาะเมอแสดงดนตรแบบไมใชเครองขยายเสยง

สวนงานระบบ เนองจากเครองท าน าเยน(Chiller) และเครองจายลมเยน(AHU) ของระบบปรบความเยนนนจะกอใหเกดความสนสะเทอนสงน าไปสเสยงทมาตามโครงสราง structural borne ในเรองของโครงสราง จงจ าเปนทจะตองแยกพนทนนออกมา โดยหลอคอนกรตแยกกนและยาแนวดวย วตถอดกนรว (Sealant) นอกจากนยงลดการสนสะเทอนของเครองโดยการวางเครองอยบนสปรงและตดตงทงชดอยบนแผนยางรองอกท และดวยฝาเพดานทสง ระบบปรบความเยนนนใชเปนการเออขนมาของอากาศเยนจากชองแอรทอยบนพนใตทนงทกทนง ถอเปนระบบทประหยดพลงงานมากทสดและไมกอใหเกดเสยงเนองจากไมตองใชพดลมพดอากาศเยนใหไปถงผใชงาน ใชหลกของธรรมชาตใหอากาศเยนทเออขนมาผานรางกายผใชงานและลอยตวขนไปดานบนอาคาร (Displacement) ซงมความเงยบกวาระบบทวไป ในขณะทระบบปรบอากาศของพนทเวทจะมาจากดานบนเพราะใตพนมงานระบบอยมาก

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 16 บทวเคราะห / ขอด-ขอเสย

ขอด 1. การแบงการใชงานตางๆ กระจายออกเปนหลายอาคาร ท าใหอาคารมขนาดไมใหญมากหรอทบตน การจดผง

ชดเจน เขาใจงาย 2. การวางทศทางของอาคาร ใหดานยาวรบทศเหนอ-ใต ชวยเรองการระบายอากาศ และการปองกนความรอน 3. พนทกงภายนอก เสรมสรางบรรยากาศทด เปนพนทอนเกดชวตชวา ภายในโครงการ อกทงเชอมโยงกบภมทศน

ของสวน มความรมรน 4. การใชเทคโนโลยสมยใหม ระบบอาคารอตโนมต (BAS) มาชวยในการประหยดพลงงาน ขอเสย 1. การวางทอระบบปรบอากาศเหนอกลมหองซอม ท าใหเสยงเดนทางขามจากหองหนงไปยงอกหองหนงได 2. อาคารมขนาดทใหญมาก เนองจากความจ าเปนตองรองรบนกศกษาในการเขารบพระราชทานปรญญาบตร ท า

ใหมบางทนงไดมมมองสเวททไมด รวมถงฝาทสงมาก ท าใหเสยงสะทอนเดนทางกลบมาชา (Delay) เกดปญหานกดนตรไมไดยนเสยงกนเอง

3. โครงการมงบประมาณทจ ากด ท าใหวสดและระบบปรบเปลยนคา RT ไมสามารถท าไดถงขนสด

รปท 2.11 ความสมพนธระหวางโครงการและบรบททตง(ซาย) อาคาร D (ขวา)

รปท 2.12 ทศนยภาพภายนอกอาคาร A (ซาย) และ อาคาร B (ขวา)

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 17

รปท 2.13 ผงพนอาคาร A

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 18

รปท 2.14 ผงพนอาคาร D

รปท 2.15 รปตดหอแสดงดนตร(ซาย) การยกกลมทนงเพอชวยสะทอนเสยงไปยงบรเวณกลางหอแสดง(ขวา)

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 19

รปท 2.16 ผงพนมหดลสทธาคาร

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 20

2.2.2 ศาลาดนตร วทยาลยดนตร มหาวทยาลยรงสต สถาปนก: บรษท Pillar architect & Associates และ บรษท Mason Acoustics ทตง: มหาวทยาลยรงสต อ าเภอเมอง จงหวดปทมธาน ขนาดโครงการ: 15,000 ตารางเมตร ปกอสราง: พ.ศ. 2555 คาดวาจะแลวเสรจป พ.ศ. 2558 แนวความคดในการวางผงบรเวณและผงพน โครงการเปนอาคารเดยวทเกดจากการรวมตวของการใชงานสองรปแบบ คอ โรงมหรสพ และ อาคารเรยนวทยาลยดนตร ทงนการเขาถงของทงสองอาคารจะถกแยกออกจากกน เพอเปนการงายตอการควบคมระบบการสญจรภายในอาคาร

การเขาสภายในอาคารมทงหมด 5 จด(ดรป 2.21) ไดแก หมายเลข 1 ทางเขาหลกของอาคารสวนโรงมหรสพ ส าหรบบคคลทวไปทจะมาใชงานอาคารสวนน สามารถเขาถงไดจากทงทางดานทศเหนอ และทางลานดานทศตะวนตกของอาคาร เปนลกษณะบนไดขนไปยงสวนชน 2 ของอาคาร หมายเลข 2 ทางเขารองของอาคารสวนโรงมหรสพ ส าหรบบคคลพเศษ อาท พระบรมวงศานวงศ แขกกตตมศกด นกดนตร ผมปญหาทางดานการสญจร โดยจะเปนทางเขาสตวอาคาร ชน 1 หมายเลข 3 ทางเขาสอาคารเรยนวทยาลยดนตร สาหรบบคลากรภายใน และบคคลทวไป เปนลกษณะบนไดขนไปเขาท ชน 2 ของอาคาร หมายเลข 4 ทางเขาสาหรบงานบรการ ของอาคารเรยนวทยาลยดนตร เปนทางเขาสอาคาร ชน 1 หมายเลข 5 ทางเขาและทางขนยาย สาหรบงานบรการของอาคารสวน Concert Hall และอาคารเรยนวทยาลยดนตรสวน Black box theater โดยเปนทางสาหรบ บคลากรทเกยวของกบการด าเนนงานในโรงละคร เจาหนาทผดแลควบคมดานตางๆ จนไปถงกลมนกแสดงทจะเขามาใชงานในโครงการน แนวความคดในการออกแบบประโยชนใชสอย

สวน Concert Hall ทางเขาหลก และทางเขาทางบรการอยทชน 2 โดยมทางเขารองอยทชน1 ตดกบลานเทยบรถ มการใชงานในสวนตางๆดงน ชน 1 หองรบรองบคคลพเศษ หองน า หองแตงตวชาย-หญง หองนาสาหรบผด าเนนการแสดง หองพกผอนนกแสดง หองเกบอปกรณไฟ หองซกรด หลมวงออเคสตรา เปนชนทเปนสวนตว ชน 2 ใชเปนโถงทางเขา มหองซอมใหญ หองซอมเครองเคาะ หองเกบเปยโน เครองดนตร อปกรณ ฉาก ชน 4 สวนโลง ชน 5 ทนงชมการแสดงสวนชนลอย ทางเดนบรการควบคมระบบไฟฟาแสงสวาง (Light control catwalk) ชน 6 การใชงานสวนบรการ ทางเดนบรการควบคมระบบรอกรบนาหนก (Rigging control catwalk) ทางเดนควบคมการฉายไฟสอง (Follow spot catwalk) หองควบคม ชน 7 ทางเดนบรการระบบมอเตอรรอกรบน าหนก (Rigging motor catwalk)

สวนอาคารเรยน ทางเขาหลก และทางเขางานบรการส าหรบ Black box theater อยทชน 2 โดยมทางเขาส าหรบงานบรการอาคารทวไปทชน 1 มการใชงานในสวนตางๆดงน ชน 1 กลมหองเรยนแบบฟงบรรยาย ชน 2 ชนหลกประกอบดวย ส านกงานคณบดหองพกอาจารย ส านกงาน ชน 3 หองปฏบตการทางคอมพวเตอรหองปฏบตการ Media tech หองปฏบตการ Sound lab (2 หอง) หองปฏบตการ Dolby Theater 7.1 หองซอมกลองพรอมหองควบคม (2หอง) หองอดการแสดงสดพรอมหอง ควบคม หอง AMP (2 หอง catwalk) หองนา การใชงานสวนบรการ หองควบคมไฟฟา AHU ชน 4 หองปฎบตการรวมวง (3หอง) สวนหองปฏบตการซอมเดยว ชน 5 หองปฏบตประสานเสยง หองปฏบตการสอนเดยว ชน 6 การใชงานสวนบรการ Black box theater (สวน Rigging motor catwalk)

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 21 แนวความคดในการออกแบบรปทรงและทวางสถาปตยกรรม โครงการทอยดานหลงของประตมากรรมองคสรยะเทพซงเปนสงศกดสทธของมหาวทยาลยรงสต จงท าใหเกดเปนแนวคดใหอาคารทจะสรางขนนเปนตวแทนทจดจ าของมหาวทยาลย โดยน าสญลกษณของมหาวทยาลยคอ ดวงอาทตย และ โลกตระ ทหลอเลยงสงมชวตทงมวลบนโลก จงเกดเปนรปลกษณของอาคารทมเสนสายโคงกลม มลกษณะเปนเหมอนวงโคจรในระบบสรยะ เปรยบใหอาคารนเปนดงศนยกลางของมหาวทยาลย โดยเนนการออกแบบใหเรยบงายและสงา โดยมการออกแบบแสงไฟท าให รปดานของอาคารในยามค าคนคลายกบแสงจากเสนขอบฟาทดวงอาทตยสาดสองลงมา ตวรปทรงของอาคารเนนใหไปในทางเรยบงายและเสนสายนอยเพอใหเปนทจดจ าไดงายของผคนทพบเหน

เนองจากการทตองค านงถงเรองระบบเสยงเปนหลก ประกอบกบการใชงานบางสวนจ าเปนตองควบคมเรองแสง และอณหภม พนผวของอาคารสวนใหญจงเปนลกษณะทบ มชองเปดแตในสวนการใชงานทจ าเปนเทานน เชนหองโถง และหองเรยนตางๆ เปนตน สวนอาคารเรยนทเปนรปทรงสเหลยมผนผา หอแสดงดนตรเปนลกษณะวงร เสายาวชะลดรบกบหลงคาผนใหญ เปนสวนตอนรบทมแนวคดทอยากจะใหตวสถาปตยกรรมมความยงใหญ และโออา ลกษณะทางสถาปตยกรรมของโครงการนเนนไปทางดานความสมบรณของระบบอะคสตก พนทสวนใหญภายใน เปนรปแบบ box within a box กลาวคอ เปนหองทคลมหองขนมาอกชนหนงเพอควบคมในเรองของการควบคมเสยงภายในอาคาร ความสงของอาคารถกก าหนดดวยรปแบบการใชงานของโรงมหรสพ โดยมระดบความสงของพนททมการใชงานจรงทงหมด 5 ชน โดยองจากสวนงานระบบรอกหลงพนทเวทการแสดง (สวน flying tower) แนวความคดในการออกแบบโครงสราง ระบบเทคโนโลยอาคาร และวสดประกอบอาคาร

โครงสราง อาคารเปนระบบ Post-tension + Conventional (ระบบพนคอนกรตเสรมเหลกอดแรงดงภายหลง รวมกบ ระบบเสาคาน) โดยเลอกใชระบบโครงสราง conventional เฉพาะในสวนทจะตองมการรบน าหนกมาก และมโครงสรางเหลกตางๆ ในบางจด เชน ทนงชมการแสดงในโรงละคร และผนงอาคาร

พน ทวไปเปนพนคอนกรตขดเรยบส าหรบเตรยมปพนดวยวสดปพนตางๆ โดยพนบางจดจะมการใชเทคนคการกอสรางส าหรบงานระบบอะคสตค โดยเปนลกษณะทมการท าชองอากาศดานใน โดยใชหมดยางขนระหวางโครงสรางพน และแทรกวสดฉนวนกนเสยงลงไป เพอลดเสยงทเกดจากโครงสราง (Structure borne)

ผนง ตามหองทตองมการออกแบบระบบเสยงภายใน จะใชอฐมวลเบา เนองจากเปนวสดทมชองวางสาหรบอากาศภายใน (Air gap) ทมผลชวยในการปองกนเสยงได ผนงทจะตองมคณสมบตปองกนเสยงในอาคารน จะมลกษณะเปนรปแบบทเรยกวา (Box within a box ) โดยความหนาและลกษณะของผนงจะตางออกไปในแตละจดตามการใชงานของพนทนนๆ เชน ผนงของหองซอมดนตร เปนผนงกออฐบลอค 2-3ชน เวนระยะหางดานในเพอใสวสดซบเสยง ไดแก ใยหน ใยแกว และชองอากาศ

ฝาเพดาน ฝาเพดานของพนททวไปจะใช ยปซมบอรดฉาบเรยบ แตฝาสาหรบพนททมการเกดเสยงเชนหองซอมจะมการใสฉนวนกนเสยงแทรกลงไปบนฝาเพดาน หรอ ในหองทจะตองมการออกแบบระบบอะคสตค เพอใหมการกระจายเสยงไดสมบรณ

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 22

ระบบปรบอากาศ เปนระบบจายจากสวนกลาง ทออากาศตางๆจะตองม Duct silencer เพอชวยลดเสยงทเกดขน และตองมการจดระบบการวางตาแหนงใหอยในหองทมการใชงานนอยทสด เชนสวนหองซอมดนตรจะเดนทอบรเวณทางเดนหนาหอง แลวคอยตอทอจายลมเยนเขาสแตละหอง วธนจะไมท าใหเสยงเดนทางจากหองหนงไปสอกหองหนงเหมอนเดนทอพาดผานแนวหองซอมโดยตรง หอแสดงดนตร ขนาดและรปทรง ทนงจ านวนไมมาก สดสวนบรเวณทนงกบเวทเกอบจะเทากน อาจไมคมในเชงการลงทน แตเจาของโครงการและผออกแบบตองการคณภาพในการรบชมสงสด ระยะแถวสดทายทหางจากเวทมาก ท าใหทกทนงไดรบเสยงและการมองเหนทด รวมถงระเบยงชนสองยนออกมาเพยงเลกนอยเพอไมใหเกดจดอบเสยงใตระเบยง

เวท รองรบการแสดงละครดวยใชเวทแบบเปนกรอบภาพ หรอ Proscenium ม Flying Tower ซอนฉากและงานระบบ และพนทหลงและขางเวทรองรบการแสดงละคร

ทนง รปพด (Fan Shape) ตดขอบ ขนาดเกาอกวางพเศษ ผนง เปนผนงคอนกรตสองชน มพนทวางดานใน ทมการบรรจวสดซบเสยง ไดแก ใยแกว และใยหน รวมถง

ชองวางอากาศ โดยจะมผนงทมลกษณะทางอะคสตคอยในชนนอกอกทหนง มลกษณะเปนแทงสามเหลยม แตละดานของสามเหลยมมพนผวและใชวสดตางกน สามารถหมนปรบเปลยนคณภาพเสยงในหอแสดงไดถง 12 แบบควบคมดวยระบบคอมพมเตอร บนเวทจะม Orchestra Wall ผนงสงเลอนเกบไดเมอเลนละคร

ฝาเพดาน ฝาจะมลกษณะเปนแถบเอยงลาดลง โดยมองศาทแตกตางกนออกไปเพอใหไดมมสะทอนเสยงทตางกน ในหอแสดงดนตร ในหอแสดงดนตรฝาตวหนาสดตดกบเวทสามารถปรบองศาไดตามจดก าเนดเสยงหลกของแตละการแสดง (หลมออรเคสตรา หรอ บนเวท)

หลงคา โครงสรางหลงคาหลก(สวนหอแสดงดนตร)จะเปนโครงสรางเหลก มวสดมงหลงคาเปนเมทลชท โดยมการออกแบบใหหลงคาสวนนมความสามารถปองกนเสยงทมาจากภายนอก (Air borne) และเสยงจากโครงสรางภายใน(Structure borne) โดยออกแบบใหม ชนของหลงคาภายใน 12ชน ทประกอบไปดวย นอกสดเปนหลงคาเคลอบเยอกระดาษ มการใสยางทจดรบรอยตอโครงสรางทกจด ใชวธการหอย (Stand mount) แผนเจาะร บผาใย Black tissue ถดไปเปนใยแกว คนดวย ววาบอรด และใยหน สลบกนไป

ระบบปรบอากาศ แยกหองงานระบบออกไปเปนอกอาคารหนงเพอปองกนเสยงรบกวน ภายในหอแสดงดนตรมการแยกระบบปรบอากาศในสวนของเวทและทนงชมเนองจากมความตองการเรองเสยงและอณหภมทตางกน บทวเคราะห / ขอด-ขอเสย

ขอด 1. มการแยกทางเขาหลายจด โดยค านงถงประเภทของผใชงาน 2. แยกงานระบบอนสรางเสยงรบกวนออกไปอกอาคารหนง 3. มการค านงถงเรองอคสตกในทกสวนของโครงการ งานระบบมความหลากหลาย ยดหยน และทนสมย

ขอเสย 1. พนททางเขาหลกของสวนโรงละคร ทบรเวณสวนทางเขาทเขามาเปนโถงตอนรบ พนทนจะเปนพนททมการ

ตดของทางสญจรอยมาก ทงการสญจรเพอไปยงสวนชมการแสดง ไปสวนเคานเตอรเครองดม หองน า หรอ สญจรไปยงจดลฟต และบนไดเลอน

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 23

รปท 2.17 โครงการและบรบททตง(ซาย) Box in Box (ขวา)

รปท 2.18 ทศนยภาพภายนอก(ซาย) ภายใน(ขวา)

รปท 2.19 รปตดหอแสดงดนตร (ซาย) การสะทอนของเสยง (ขวา)

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 24

รปท 2.20 ผงพนอาคารแสดงการใชพนท

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 25

2.3 กา

รวเคราะห

เปรย

บเทย

บอาค

ารกร

ณศก

ษา

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 26

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 27

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 28

03 เกณฑในการออกแบบโครงการ 3.1 ทฤษฎและเกณฑทเกยวของกบการออกแบบโครงการ จ านวนหองเรยน

สถาบนอดมศกษามอาคารทประกอบดวยลกษณะส าคญของอาคารเรยนทด มหองครบทกประเภท พนทใชสอยทใชในการเรยนการสอนและการจดกจกรรมทกประเภทมจ านวนเพยงพอ และเหมาะสมกบจ านวนอาจารยประจ า จ านวนนกศกษาในแตละหลกสตร และจ านวนนกศกษาตามแผนการรบนกศกษา ตามเกณฑพนทใชสอยอาคารโดยประมาณ รวมทงตองจดใหมหองสมดตามเกณฑมาตรฐาน มครภณฑประจ าอาคาร ครภณฑการศกษา และคอมพวเตอรจ านวนเพยงพอตอการจดการศกษาทงน อาคารและบรเวณอาคารจะตองมความมนคง ปลอดภย ถกสขลกษณะหรอความจ าเปน

อยางอน ตามทกฎหมายก าหนด1 บรรยากาศ

บรรยากาศของสถาบนดนตรจะตองมสนทรยภาพ เหมาะกบการเรยนดนตร มความยดหยน รองรบกจกรรมอนหลากหลายของนกศกษา การจดผงพน

เนองจากโครงการประกอบดวยพนทใชสอยหลายประเภท ซงตองรองรบคนมจดประสงคแตกตางกนมาก เชน นกเรยนและบคลากรของสถาบน นกเรยนดนตรนอกเวลาราชการ ผชมการแสดง ผ ใชหองสมด ผชมพพธภณฑ ซงแตละสวนมเวลาเปดปดท ากจกรรมทแตกตางกน ตองค านงเรองการเปดปดและรกษาความปลอดภยของอาคาร ความปลอดภย

โดยเฉพาะหอแสดงดนตรทตองรองรบคนมากกวา 1,100 คนในคราวเดยว การเขาออก อพยพ จากอาคาร รวมถงการเขาออกของรถ ตองเปนไปไดอยางสะดวกและรวดเรว มระยะทางเดนและบนไดหนไฟตามกฏหมายก าหนด การปองกนเสยงรบกวน

แตละสวนของโครงการตองการความเงยบในระดบทแตกตางกน ส านกงาน หองบรรยาย ทพอรบเสยงรบกวนได ไปจนถงหองเรยนดนตร และหอแสดงดนตรทตองการความเงยบสงสด แตดวยทตงโครงการตงอยตดถนนใหญกลางเมองจงไดรบเสยงรบกวนจากภายนอก รวมถงเสยงทเกดจากกจกรรมภายในตลอดเวลา การวางอาคารจงตองค านงถงต าแหนงของอาคารโดยสมพนธกบปรมาณเสยงรบกวนภายนอก และมการจดภมทศนชวยลดความดงเสยง นอกจากนยงตองปองกนเสยงจากภายในโครงการเอง เชน การจดกลมหองเรยน หองซอม โดยค านงถงความดงเบาของแตละชนดเครองดนตร ใชพนทไมเกดเสยงหรอทางเดนเปนตวกน ใชผนงทบหรอใชฉนวนดดซบเสยงอนๆ เพอการเลนดนตรทมประสทธภาพ คณภาพของเสยง

ค านงถงการออกแบบอคสตกเพอใหไดคา RT ทเหมาะสม และปองกนการเกดปรากฏการณความบกพรองของเสยงในรปแบบตางๆ รวมถงรบฟงเสยงอยางทวถงและสม าเสมอในทกทนง คณภาพของการมอง ในหอแสดงดนตร การค านวนเพอออกแบบแถวทนงอนสอดคลองกบธรรมชาตการมองของมนษย เพอใหทกทนงมองเหนเวทไดด

1 ประกาศกระทรวงศกษาธการ เรอง มาตรฐานสถาบนอดมศกษา พ.ศ.2554

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 29

3.2 กฏหมายและเทศบญญตทเกยวของ กฏหมายทเกยวของกบการออกแบบสถาบนดนตรกลยาณวฒนา มดงน

1. กฎกระทรวงใหใชบงคบผงเมองรวมกรงเทพมหานคร พ.ศ. 2556 2. ขอบญญตกรงเทพมหานครเรองก าหนดบรเวณหามกอสรางหรอดดแปลงอาคารบางชนด พ.ศ.2545 3. ขอบญญตกรงเทพมหานคร เรองก าหนดบรเวณหามกอสราง ดดแปลงอาคารบางชนดหรอบางประเภทรมฝง

แมน าเจาพระยาทงสองฝง(พ.ศ.2542) 4. กฎกระทรวงวาดวยการอนญาตใหใชอาคารเพอประกอบกจการโรงมหรสพ ประเภทและระบบความปลอดภยของ

โรงมหรสพ และอตราคาธรรมเนยมส าหรบการอนญาตใหใชอาคารเพอประกอบกจการโรงมหรสพ พ.ศ. 2550 5. ระเบยบกรงเทพมหานครวาดวยการขออนญาตกอสรางสะพานขามคลอง พ.ศ. 2549 6. กฎกระทรวงฉบบท 7 (พ.ศ. 2517) ทจอดรถ 7. กฏกระทรวง ฉบบท 33 (พ.ศ2535) 8. กฏกระทรวงฉบบท 39 (พ.ศ.2537) 9. กฎกระทรวงฉบบท 41 (พ.ศ. 2537) 10. กฏกระทรวง ฉบบท 55 (พ.ศ.2543) 11. ขอบญญตกรงเทพมหานคร เรอง ควบคมอาคาร พ.ศ. 2544 12. กฎกระทรวงก าหนดสงอ านวยความสะดวกในอาคารส าหรบผพการหรอทพพลภาพ และคนชราพ.ศ. 2548 เนองจากมกฏหมายทเกยวของกบการออกแบบเปนจ านวนมากจงสรปเฉพาะขอกฏหมายทส าคญและเกยวของดงน

กฎกระทรวงใหใชบงคบผงเมองรวมกรงเทพมหานคร พ.ศ. 2556

ขอ 15 ทดนประเภท ย. 8 เปนทดนประเภททอยอาศยหนาแนนมากทมวตถประสงค เพอรองรบการอยอาศยในบรเวณพนทเขตเมองชนในทมการสงเสรมและด ารงรกษาทศนยภาพและสภาพแวดลอมทางธรรมชาต ทดนประเภทน หามใชประโยชนทดนเพอกจการตามทก าหนด ดงตอไปน

(9) โรงมหรสพตามกฎหมายวาดวยการควบคมอาคาร เวนแตทตงอยรมถนนสาธารณะ ทมขนาดเขตทางไมนอยกวา 30 เมตร หรอตงอยภายในระยะ 500 เมตร จากบรเวณโดยรอบสถานรถไฟฟาขนสงมวลชน (26) สถานศกษาระดบอดมศกษาและอาชวศกษา เวนแตทตงอยรมถนนสาธารณะทมขนาดเขตทางไมนอยกวา 16 เมตร หรอตงอยภายในระยะ 500 เมตร จากบรเวณโดยรอบสถานรถไฟฟาขนสงมวลชน ขอ 40 ทโลงประเภท ล. 2 และ ล. 3 เปนทโลงเพอการรกษาคณภาพสงแวดลอมบรเวณรมถนนและรมแมน าและ

ล าคลอง ใหใชประโยชนได ดงตอไปน (1) ทดนซงตงอยรมถนนตามรายชอถนนสาธารณะทก าหนดในรายการประกอบแผนผงก าหนดการใชประโยชนทดนตามทไดจ าแนกประเภททายกฎกระทรวงน ใหมทวางหางจากแนวเขตทางไมนอยกวา 2 เมตร เพอปลกตนไม เวนแตเปนการกอสรางรว ก าแพง ปอมยาม ปายชออาคารหรอสถานประกอบการ (2) ทดนซงตงอยรมแหลงน าสาธารณะทมความกวางนอยกวา 10 เมตร ใหมทวางเพอปลกตนไมตามแนวขนานกบรมแหลงน าสาธารณะนนไมนอยกวา 3 เมตร แตถาแหลงน าสาธารณะมความกวางตงแต 10 เมตร ขนไป ใหมทวางเพอปลกตนไมตามแนวขนานกบรมแหลงน าสาธารณะนนไมนอยกวา 6 เมตร เวนแตเปนการกอสรางเพอการคมนาคมและขนสงทางน า การสาธารณปโภค เขอน รว หรอก าแพงการใชประโยชนทดนลวงล าเขาไปเหนอ

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 30

น า ในน า หรอใตน าของแหลงน าสาธารณะ ใหใชประโยชนเพอการคมนาคมและขนสงทางน า การสาธารณปโภค เขอน สะพาน ทอ สายเคเบล คานเรอ และ โรงสบน า การใชประโยชนทดนประเภทน ใหเปนไปดงตอไปน (1) มอตราสวนพนทอาคารรวมตอพนทดนไมเกน 6 : 1 ทงน ทดนแปลงใดทไดใช ประโยชนแลว หากมการแบงแยกหรอแบงโอนไมวาจะกครงกตาม อตราสวนพนทอาคารรวมตอพนทดนของทดนแปลงทเกดจากการแบงแยกหรอแบงโอนทงหมดรวมกนตองไมเกน 6 : 1 (2) มอตราสวนของทวางตอพนทอาคารรวมไมนอยกวารอยละหา แตอตราสวนของทวางตองไมต ากวาเกณฑขนต าของทวางอนปราศจากสงปกคลมตามกฎหมายวาดวยการควบคมอาคาร และใหมพนทน าซมผานไดเพอปลกตนไมไมนอยกวารอยละหาสบของพนทวาง

ขอบญญตกรงเทพมหานคร เรองก าหนดบรเวณหามกอสรางหรอดดแปลงอาคารบางชนดหรอบางประเภท พ.ศ.2545 หามมใหบคคลใดกอสรางหรอดดแปลงอาคารใดใหเปนอาคารโรงมรสพ อาคารทมระยะหางจากอาคารอนนอย

กวา 4เมตร อาคารทมระยะหางจากเขตทดนนอยกวา 2 เมตร อาคารทมสงจากระดบถนนถงสวนทสงทสดของอาคารเกน 15 เมตร ยกเวนอาคารเพอประโยชนเกยวกบกจการสาธารณปโภค อาคารทมพนทรวมกนทกชนในหลงเดยวเกน 2000 ตารางเมตร ยกเวนอาคารเพอประโยชนเกยวกบกจการสาธารปโภค

ทงนภายในระยะ 15 เมตรจากเขตถนนรชดาภเษกทงสองฟากจากจดตดกบถนนเจรญกรงไปทางทศตะวนออกจนจดถนนพระราม3 และถนนพระราม3 จากจดนทงสองฟากไปจนจดถนนรชดาภเษก และรชดาภเษกจากจดนทงสองฟากไปจนจดทางแยกสทรโกษา

ขอบญญตกรงเทพมหานคร เรองก าหนดบรเวณหามกอสรางหรอดดแปลงอาคารบางชนดหรอบางประเภทรมฝงแมน าเจาพระยาทงสองฝง(พ.ศ.2542)

ขอ 4 ใหก าหนดพนทในบรเวณซงหางจากรมฝงแมน าเจาพระยาทงสองฝงในระยะ 45 เมตร ในเขตกรงเทพมหานคร ทองท แขวงบางคอแหลม เขตบางคอแหลม เปนบรเวณหามมใหบคคลใดกอสรางดดแปลงอาคารอนใด เวนแต

(1) ภายในระยะ 3 เมตร จากรมฝงแมน าเจาพระยาทงสองฝง ใหกอสรางเขอน อโมงค สะพาน ทางหรอทอระบายน า รว ก าแพง หรอประต (2) ภายในระยะเกน 3 เมตรขนไป แตไมเกน 15 เมตรจากรมฝงแมน าเจาพระยาทงสองฝงใหกอสรางอาคารทมความสงไมเกน 8 เมตร ซงมใชหองแถวหรอตกแถว และใหอาคารมระยะหางจากเขตทดนไมนอยกวา 2 เมตร หรอมระยะระหวางอาคารหางกนไมนอยกวา 4 เมตร (3) ภายในระยะเกน 15 เมตรขนไป แตไมเกน 45 เมตรจากรมฝงแมน าเจาพระยาทงสองฝงใหกอสรางอาคารทมความสงไมเกน 16 เมตร

กฎกระทรวงวาดวยการอนญาตใหใชอาคารเพอประกอบกจการโรงมหรสพประเภทและระบบความปลอดภยของโรงมหรสพ และอตราคาธรรมเนยมส าหรบการอนญาตใหใชอาคารเพอประกอบกจการโรงมหรสพ พ.ศ. 2550

ขอ 2 โรงมหรสพแบงออกเปน 5 ประเภท ดงตอไปน (1) โรงมหรสพประเภท ก หมายความถง โรงมหรสพทเปนอาคารเดยว จดทนงคนดยดตดกบพน

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 31

(2) โรงมหรสพประเภท ข หมายความถง โรงมหรสพทเปนอาคารเดยว ซงไมมการจดทนงคนดในลกษณะยดตดกบพน (3) โรงมหรสพประเภท ค หมายความถง โรงมหรสพทอยในอาคารกจการหลายประเภทรวมกน จดท นงคนดในลกษณะยดตดกบพน (4) โรงมหรสพประเภท ง หมายความถง โรงมหรสพทอยในอาคารทประกอบกจการหลายประเภทรวมกน ไมจดทนงคนดในลกษณะยดตดกบพน (5) โรงมหรสพประเภท จ หมายความถง โรงมหรสพทตงอยกลางแจง มลกษณะมนคงแขงแรงกนขอบเขตโรงมหรสพและมพนทภายในขอบเขตโรงมหรสพตงแต 150ตารางเมตรขนไป

ขอ 3 สถานทตงโรงมหรสพตองมลกษณะ ดงตอไปน (1) โรงมหรสพตองตงอยในระดบไมต ากวาระดบพนดนทกอสราง (2) โรงมหรสพประเภท ก ประเภท ข และประเภท จ ตองตงอยในทดนทมดานใดดานหนงของทดนนนยาวไมนอยกวา 12 เมตร และทดนดานนนตองตดถนนสาธารณะทมเขตทางกวางไมนอยกวา 10 เมตร(3) โรงมหรสพประเภท ค และประเภท ง ตองตงอยในต าแหนงทมบนไดหนไฟ หรอทางหนไฟจากโรงมหรสพเพอออกสภายนอกอาคารไดอยางนอยสองทาง และบนไดหนไฟ หรอทางหนไฟตองมขดความสามารถในการระบายคนทออกจากโรงมหรสพไปสภายนอกอาคารไดในระยะเวลาหนงชวโมง

ระบบความปลอดภยและการปองกนอนตราย

ขอ 23 อาคารใดทมโรงมหรสพตงอยตงแตชนทสองขนไป ตองจดใหมบนไดหนไฟใหเปนไปตามกฎกระทรวงซงออกตามกฎหมายวาดวยการควบคมอาคารเกยวกบอาคารสง

ขอ 28 โรงมหรสพจะตองจดใหมประตทางออกทสามารถเปดออกไดโดยสะดวกตลอดเวลาทมคนดอยขางใน จ านวนและระยะหางของสงของหรอสวนตาง ๆ ภายในและภายนอกอาคารทใชเปนโรงมหรสพ

ขอ 31 โรงมหรสพประเภท ก และประเภท ค ตองจดทนงคนดภายในโรงมหรสพ ดงตอไปน (1) กรณทจดทนงตดตอกนและทนงปลายสดทงสองดานตดทางเดน มทนงตดตอกนไดไมเกน 20 ทนง (2) ในกรณทจดทนงตดตอกนตลอดแถวเกนกวาหนงตอนและทนงปลายสดทงสองดานของแตละตอนตดทางเดน ใหมทนงตดตอกนไดไมเกนตอนละ 16 ทนง (3) ในกรณทจดทนงตดตอกนตลอดแถวเกนกวาหนงตอนและมตอนใดตอนหนง ตดผนงดานขางของโรงมหรสพ ใหตอนทตดผนงโรงมหรสพมทนงไดไมเกน 6 ทนง

การจดทนงตาม (1) (2) และ (3) นน ตองจดใหทนงปลายสดของแตละตอนทไมตดผนงโรงมหรสพตดทางเดนซงมความกวางสทธไมนอยกวา 1.50 เมตร ภายในโรงมหรสพตองจดใหมทางเดนตามขวางทงดานหนาและดานหลงมความกวางสทธ ไมนอยกวา 1.50 เมตร และทกระยะทนงไมเกน 8 แถว ตองจดใหมทางเดนตามขวางมความกวางสทธ ไมนอยกวา 1.50 เมตร ดวย

ขอ 33 ทนงคนดภายในพนโรงมหรสพประเภท จ จะตองมระยะหางจากเวทการแสดงหรอจอรบภาพไมนอยกวา 1.5 เทาของจดสงสดของเวทการแสดงหรอจอรบภาพ

ขอ 34 โรงมหรสพจะตองมจ านวนทางออกหรอประตทางออก ดงตอไปน (1) โรงมหรสพทมความจไมเกน 50 คน ตองมทางออกหรอประตทางออกไมนอยกวา 2 แหง (2) โรงมหรสพทมความจคนตงแต 51-250 คน ตองมทางออกหรอประตทางออกไมนอยกวา 3 แหง

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 32

(3) โรงมหรสพทมความจคนตงแต 251-600 คน ตองมทางออกหรอประตทางออกไมนอยกวา 4 แหง (4) โรงมหรสพทมความจคนตงแต 601 คนขนไป ตองมทางออกไมนอยกวา 5 แหง

โรงมหรสพทมการจดทนงคนดในพนชนลอย ใหมการจดทางออกหรอประตทางออกตามจ านวนทก าหนดไวในวรรคหนงในพนชนลอยดงกลาวดวย ทางออกหรอประตทางออกของโรงมหรสพทตงอยดานขางจะตองตรงกบแนวทางเดน ตามแนวขวางของโรงมหรสพ ในกรณทโรงมหรสพมทางออกหรอประตทางออกตงแตสามแหงขนไปตองจดใหมทางออกหรอประตทางออกทผนงโรงมหรสพสามดาน ยกเวนผนงดานหลงจอรบภาพ และทางออกหรอ ประตทางออกอยางนอยสองแหงตองมระยะหางจากทางออกหรอประตทางออกอนไมนอยกวาครงหนงของเสนทแยงมมทยาวทสดของโรงมหรสพ ในกรณทโรงมหรสพมเวทการแสดงจะตองมทางออกหรอประตทางออกดานหลงเวทเพมอกอยางนอยหนงแหงเพอประโยชนในการค านวณจ านวนทางออกหรอประตทางออกตามขอน ในกรณของโรงมหรสพทไมมการจดทนงคนด ใหคดจ านวนทนงคนดเทากบความจคนโดยมความจคนไมเกน อตราสวนหนงคนตอพนท 0.60 ตารางเมตร

ขอ 35 โรงมหรสพทตงอยตงแตชนทสองขนไป เวนแตโรงมหรสพประเภท จ ตองมระยะหางเมอวดตามแนวทางเดน ดงตอไปน

(1) ประตทางออกจากโรงมหรสพจะตองมระยะหางจากบนไดหนไฟหรอทางหนไฟไมเกน 45 เมตร (2) ทนงทกทนงจะตองมระยะหางจากบนไดหนไฟหรอทางหนไฟไมเกน 60 เมตร โรงมหรสพทตงอยระดบพนดน ประตทางออกจากโรงมหรสพทกบานจะตองเปดออกสภายนอกอาคารโดยตรง หากไมสามารถเปดออกสภายนอกโดยตรงตองอยหางจากทางออกสภายนอกอาคารไมเกน 45 เมตร เมอวดตามแนวทางเดน

ขอ 37 ประตทางออกจากโรงมหรสพจะตองมลกษณะ ดงตอไปน (1) เปนบานประตซงเปดออกสภายนอก และเมอเปดออกแลวจะตองไมกดขวางทางเดนหรอบนไดหรอชานพกบนได (4) มความกวางสทธไมนอยกวา 1.50 เมตร สงไมนอยกวา 2 เมตร และขนาดความกวางของทกประตรวมกนตองเปนไปตามจ านวนทนงคนดในอตราสวน 1 เซนตเมตรตอจ านวนทนงคนดหนงคน (5) เมอเปดออกสบนไดหนไฟโดยตรงจะตองมชานพกขนาดความกวางสทธดานละไมนอยกวา 1.50 เมตร อยหนาประตทางออกจากโรงมหรสพ เวนแตโรงมหรสพประเภท จ (6) ตองไมมธรณประตหรอขอบกน ทงน พนบรเวณหนาประตทางออกจากโรงมหรสพอยตางระดบกนใหระดบพนดานนอกอยต ากวาพนดานในไดไมเกน 2.50 เซนตเมตร

ขอ 39 โรงมหรสพประเภท ก ประเภท ข และประเภท จ จะตองมทางเดนภายนอกโดยรอบอาคารโรงมหรสพ ซง ไมมสงกดขวางและมความกวางสทธไมนอยกวา 2.00 เมตร

ขอ 40 โรงมหรสพประเภท ค และประเภท ง จะตองมทางเดนภายนอกโดยรอบซงไมมสงกดขวางและมความกวางสทธไมนอยกวา 2.00 เมตร โดยทางเดนโดยรอบดงกลาวจะตองเชอมตอกบบนไดหนไฟหรอทางหนไฟ

ในกรณทโรงมหรสพตามวรรคหนงมหลายโรงในบรเวณเดยวกน และมทางเดนภายนอกทใชรวมกน ทางเดนภายนอกทใชรวมกนดงกลาวจะตองไมมสงกดขวาง และมความกวางสทธไมนอยกวา3.00 เมตร ระเบยบกรงเทพมหานครวาดวยการขออนญาตกอสรางสะพานขามคลอง พ.ศ. 2549

ขอ 11 กรงเทพมหานครอนญาตใหกอสรางสะพานเขาสทดนของผขออนญาต เฉพาะกรณทมเหตผลตามความจ าเปนและมความเหมาะสมกรณใดกรณหนง ดงตอไปน

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 33

(4) การกอสรางสะพานเชอมตอระหวางทดน 2 ฝง ในกรณทดนมอาคารทเขาขายตองมทางเขาออกสทางสาธารณะ ตามทกฎหมายควบคมอาคารก าหนด

(5) การกอสรางสะพานทกรงเทพมหานครเหนวามความจ าเปนและเหมาะสมเพอประโยชนสาธารณะตามทกรงเทพมหานครเหนสมควร ขอ 25 สะพานทเขาสทดนหรอถนนเพอประโยชนในการสญจรรวมกน ใหสรางไดกวางไมเกนความกวางของถนน

ทเชอมตอกบสะพาน และมความกวางไมเกน 12.00 เมตร ขอ 30 สะพานทเขาสทดนหรอถนนเพอประโยชนในการสญจรรวมกน ก าหนดใหมสวนลาดชนไมเกน 8 ใน 100 ขอ 31 ต าแหนง เสาสะพานหรอก าแพงกนดน ตองอยในต าแหนงทไมขวางทางน าไหลและไมกดขวางทางสญจร

ทางน า แนวเขตคลองทมความกวางไมเกน 5 เมตร ใหกอสรางเปนสะพานทอได โดยใหผนงของสะพานทอทงสองดานอยนอกแนวเขตคลอง

ขอ 34 ก าหนดใหกอสรางก าแพงกนดนตลอดความกวางสะพานตามแนวเขตคลองใหมความมนคง แขงแรง สามารถปองกนการพงทลายของดนรมตลง ตามคาระดบออกแบบทกรงเทพมหานครก าหนดไว ซงแนวก าแพงกนดนน จะตองอยนอกเขตคลองและยนออกจากรมสะพานอยางนอยขางละ 3 เมตร

ขอ 37 ก าหนดใหคาระดบต าสดของโครงสรางสะพานชวงกลางส าหรบคลองทไมมการสญจรทางน า มคาระดบไมนอยกวา 2.000 ตามคาระดบน าทะเลปานกลาง

กฎกระทรวงฉบบท 7 (พ.ศ. 2517) ทจอดรถ

ขอ 6 ทจอดรถยนตตองจดใหอยภายในบรเวณของอาคารนน ถาอยภายนอกอาคารตองมทางไปสอาคารนนไม เกน 200 เมตร

ขอ 8 ทางเขาออกของรถยนตตองกวางไมนอยกวา 6 เมตร ในกรณทจดใหรถยนตวงไดทางเดยว ทางเขาและทางออกตองกวางไมนอยกวา 3.50 เมตร โดยตองท าเครองหมายแสดงทางเขาและทางออกไวใหปรากฏ แนวศนยกลางปากทางเขาออกของรถยนตตองไมอยในททเปนทางรวม หรอทางแยก และตองหางจากจดเรมตนโคงหรอหกมมของขอบทางรวมหรอขอบทางแยกสาธารณะ ส าหรบโรงมหรสพระยะดงกลาวตองไมนอยกวา 50 เมตร แนวศนยกลางปากทางเขาออกของรถยนตตองไมอยบนเชงลาดสะพาน ส าหรบโรงมหรสพระยะดงกลาวตองไมนอยกวา 100 เมตร กฎกระทรวงฉบบท 41 (พ.ศ. 2537)

ขอ 2 ทจอดรถ 1 คน ตองเปนพนทสเหลยมผนผา และตองมลกษณะและขนาด ดงน 1) ในกรณทจอดรถขนานกบแนวทางเดนรถหรอท ามมกบแนวทางเดนรถนอยกวาสามสบองศา ใหมความกวางไมนอยกวา 2.40 เมตร และความยาวไมนอยกวา 6.00 เมตร 2) ในกรณทจอดรถตงฉากกบแนวทางเดนรถ ใหมความกวางไมนอยกวา 2.40เมตร และความยาวไมนอยกวา 5.00 เมตร แตทงน จะตองไมจดใหมทางเขาออกของรถเปนทางเดนรถทางเดยว

3) ในกรณทจอดรถท ามมกบแนวทางเดนรถมากกวาสามสบองศา ใหมความ กวางไมนอยกวา 2.40 เมตร และความยาวไมนอยกวา 5.50 เมตร

ขอ 4 ระยะความสงสทธระหวางพนททใชจอดรถ ทางเดนรถ และทางลาดขนลงของรถกบสวนทต าสดของชนทถดไปของอาคาร ตองไมนอยกวา 2.10 เมตร

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 34 กฏกระทรวง ฉบบท 33 (พ.ศ2535) ลกษณะของอาคารเนอท วางของภายนอกอาคารและแนวอาคาร

ขอ 2 ทดนทใชเปนทตงของอาคารสงหรออาคารขนาดใหญพเศษ ทมพนทอาคารรวมกนทกชนไมเกน 30,000 ตารางเมตร ตองมดานหนงดานใดของทดนนนยาวไมนอยกวา 12.00 เมตร ตดถนนสาธารณะทมเขตทางกวางไมนอยกวา 10.00 เมตร ยาวตอเนองกนโดยตลอดจนไปเชอมตอกบถนนสาธารณะอนทมเขตทางกวางไมนอยกวา 10.00 เมตร ทดนดานทตดถนนสาธารณะตองมความกวางไมนอยกวา 12.00 เมตร ยาวตอเนองกนโดยตลอดจนถงบรเวณทตงของอาคาร และทดนนนตองวางเพอสามารถใชเปนทางเขาออกของรถดบเพลงไดโดยสะดวกดวย

ขอ 3 อาคารสงหรออาคารขนาดใหญพเศษ ตองจดใหมถนนทมผวการจราจรกวางไมนอยกวา 6.00 เมตร ทปราศจากสงปกคลมโดยรอบอาคาร เพอใหรถดบเพลงสามารถเขาออกไดโดยสะดวก โดยอยในระยะหามกอสรางอาคารบางชนดหรอบางประเภทรมถนนหรอทางหลวงตามขอบญญตทองถนหรอตามกฎหมายทเกยวของกได

ขอ 4 สวนทเปนขอบเขตนอกสดของอาคารสงหรออาคารขนาดใหญพเศษไมวาจะอยในระดบเหนอพนดนหรอต ากวาระดบพนดนตองหางจากเขตทดนของผ อนหรอถนนสาธารณะไมนอยกวา 6.00 เมตร ทงน ไมรวมถงสวนทเปนฐานรากของอาคาร

ขอ 7 อาคารสงหรออาคารขนาดใหญพเศษทมพนของอาคารต ากวาระดบพนดน ตองมระบบ แยกเปนอสระจากระบบระบายอากาศ กบระบบบ าบดน าเสย และการระบายน าทงเหนอพนดน ระบบระบายอากาศ ระบบไฟฟาและระบบปองกนเพลงไหม

ขอ 22 อาคารสงตองมบนไดหนไฟจากชนสงสดหรอดาดฟาสพนดนอยางนอย 2 บนได ตงอยในททบคคลไมวาจะอย ณ จดใดของอาคารสามารถมาถงบนไดหนไฟไดสะดวก แตละบนไดหนไฟตองอยหางกนไมเกน 60.00 เมตร เมอวดตามแนวทางเดน ระบบบนไดหนไฟตามวรรคหนงตองแสดงการค านวณใหเหนวา สามารถใชล าเลยงบคคลทงหมดในอาคารออกนอกอาคารไดภายใน 1 ชวโมง

ขอ 27 ประตหนไฟตองท าดวยวสดทนไฟ เปนบานเปดชนดผลกออกสภายนอกพรอมตดตงอปกรณชนดทบงคบใหบานประตปดไดเอง มความกวางสทธไมนอยกวา 90 เซนตเมตร สงไมนอยกวา 1.90 เมตร และตองสามารถเปดออกไดโดยสะดวกตลอดเวลา ประตหรอทางออกสบนไดหนไฟตองไมมชนหรอธรณประตหรอขอบกน ระบบก าจดขยะมลฝอย

ขอ 39 การคดปรมาณมลฝอยทเกดขนในอาคารใชเพอการพาณชยกรรมหรอการอน ปรมาณมลฝอยไมนอยกวา 0.4 ลตร ตอพนทหนงตารางเมตรตอวน

ขอ 40 อาคารสงหรออาคารขนาดใหญพเศษตองจดใหมทพกรวมมลฝอยทมลกษณะดงตอไปนตองมขนาดความจไมนอยกวา 3 เทาของปรมาณมลฝอยทเกดขนในแตละวนตามขอ 39 ผนงตองท าดวยวสดถาวรและทนไฟพนผวภายในตองเรยบและกนน าซม ปองกนกลนและน าฝน ระบายน าเสยจากมลฝอยเขาสระบบบ าบดน าเสย ตองมการระบายอากาศและปองกนน าเขา

ทพกรวมมลฝอยตองมระยะหางจากสถานทประกอบอาหารและสถานทเกบอาหารไมนอยกวา 4.00 เมตร แตถาท พกรวมมลฝอยมขนาดความจเกน 3 ลกบาศกเมตร ตองมระยะหางจากสถานทดงกลาวไมนอยกวา10.00 เมตร และสามารถขนยายมลฝอยไดโดยสะดวก

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 35 กฏกระทรวง ฉบบท 55 (พ.ศ.2543) วสดของอาคาร

ขอ 15 เสา คาน พน บนได และผนงของอาคารทสงตงแตสามชนขนไป โรงมหรสพ หอประชม โรงงาน โรงแรม โรงพยาบาล หอสมด หางสรรพสนคา อาคารขนาดใหญ สถานบรการตามกฎหมายวาดวยสถานบรการ ทาอากาศยาน หรออโมงค ตองท า ดวยวสดถาวรทเปนวสดทนไฟดวย

พนทภายในอาคาร

ขอ 21 ชองทางเดนในอาคารอยอาศยรวม หอพกตามกฎหมายวาดวยหอพก ส านกงาน อาคารสาธารณะ อาคารพาณชย โรงงาน อาคารพเศษ 1.50 เมตร

ขอ 22 หองทใชเปนส านกงาน หองเรยน หองอาคาร หองโถงภตตาคาร โรงงาน 3.00 เมตร หองขายสนคา หองประชม คลงสนคา โรงครว ตลาด และอนๆ ทคลายกน 3.50 เมตร ระยะดงวดจากพนถงพน ในกรณของชนใตหลงคา ใหวดจากพนถงยอดฝาหรอยอดผนงอาคาร

หองในอาคารซงมระยะดงระหวางพนถงพนอกชนหนงตงแต 5 เมตรขนไป จะท าพนชนลอยในหองนนกได โดยพนชนลอยดงกลาวนนตองมเนอทไมเกนรอยละสสบของเนอทหอง ระยะดงระหวางพนชนลอยถงพนอกชนหนงตองไมนอยกวา 2.40 เมตร และระยะดงระหวางพนหองถงพนชนลอยตองไมนอยกวา 2.40 เมตร ดวย หองน า หองสวม ตองมระยะดงระหวางพนถงเพดานไมนอยกวา 2 เมตร

บนไดของอาคาร

ขอ 24 บนไดของ อาคารสาธารณะ ส าหรบทใชกบชนทมพนทอาคารชนเหนอขนไป รวมกนไมเกน 300 ตารางเมตร ตองมความกวางสทธไมนอยกวา 1.20เมตร แตส า หรบบนไดของอาคารดงกลาวทใชกบชนทมพนทอาคารชนเหนอขนไปรวมกนเกน 300 ตารางเมตร ตองมความกวางสทธไมนอยกวา 1.50 เมตร ถาความกวางสทธของบนไดนอยกวา 1.50 เมตร ตองมบนไดอยางนอยสองบนไดและแตละบนไดตองมความกวางสทธไมนอยกวา 1.20 เมตร

บนไดของอาคารทใชเปนทชมนมของคนจ านวนมาก เชน บนไดหองประชมหรอหองบรรยายทมพนทรวมกนตงแต 500 ตารางเมตรขนไป หรอบนไดหองรบประทานอาหารหรอสถานบรการทมพนทรวมกนตงแต 1,000 ตารางเมตรขนไป หรอบนไดของแตละชนของอาคารนนทมพนทรวมกนตงแต 2,000 ตารางเมตรขนไป ตองมความกวางไมนอยกวา 1.50 เมตร อยางนอยสองบนได ถามบนไดเดยวตองมความกวางไมนอยกวา 3 เมตร

บนไดทสงเกน 4 เมตร ตองมชานพกบนไดทกชวง 4 เมตร หรอนอยกวานน และระยะดงจากขนบนไดหรอชานพกบนไดถงสวนต าสดของอาคารทอยเหนอขนไปตองสงไมนอยกวา 2.10 เมตร ชานพกบนไดและพนหนาบนไดตองมความกวางและความยาวไมนอยกวาความกวางสทธของบนได เวนแตบนไดทมความกวางสทธเกน 2 เมตร ชานพกบนไดและพนหนาบนไดจะมความยาวไมเกน 2 เมตรกได

บนไดตามวรรคหนงและวรรคสองตองมลกตงสงไมเกน 18 เซนตเมตร ลกนอนเมอหกสวนทขนบนไดเหลอมกนออกแลวเหลอความกวางไมนอยกวา 25 เซนตเมตร และตองมราวบนไดกนตก บนไดทมความกวางสทธเกน 6 เมตร และชวงบนไดสงเกน 1 เมตร ตองมราวบนไดทงสองขาง บรเวณจมกบนไดตองมวสดกนลน

ขอ 25 บนไดตามขอ 24 จะตองมระยะหางไมเกน 40 เมตร จากจดทไกลสดบนพนชนนน ขอ 26 บนไดตามขอ 23 และขอ 24 ทเปนแนวโคงเกน 90 องศา จะไมมชานพกบนไดกไดแตตองมความกวาง

เฉลยของลกนอนไมนอยกวา 22 เซนตเมตร ส าหรบบนไดตามขอ 23 และไมนอยกวา 25 เซนตเมตร ส า หรบบนไดขอ 24

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 36 บนไดหนไฟ

ขอ 32 พนหนาบนไดหนไฟตองกวางไมนอยกวาความกวางของบนไดและอกดานหนงกวางไมนอยกวา 1.50เมตร ทวางภายนอกอาคาร

ขอ 33 อาคารแตละหลงหรอหนวยตองมทวางตามทก าหนดดงตอไปน (2) อาคารสาธารณะ และอาคารอนซงไมไดใชเปนทอยอาศย ตองมทวางไมนอยกวา10 ใน 100 สวน ของพนทชนใดชนหนงทมากทสดของอาคาร

แนวอาคารและระยะตาง ๆ ของอาคาร

ขอ 42 อาคารทกอสรางหรอดดแปลงใกลแหลงน าสาธารณะ เชน แมน า ค คลอง ล าราง หรอล ากระโดง ถาแหลงน าสาธารณะนนมความกวางนอยกวา 10 เมตร ตองรนแนวอาคารใหหางจากเขตแหลงน าสาธารณะนนไมนอยกวา 3 เมตร แตถาแหลงน าสาธารณะนนมความกวางตงแต 10 เมตรขนไป ตองรนแนวอาคารใหหางจากเขตแหลงน าสาธารณะนนไมนอยกวา 6 เมตร ทงน เวนแต สะพาน เขอน รว ทอระบายน า ทาเรอ ปาย อเรอ คานเรอ หรอทวางทใชเปนทจอดรถไมตองรนแนวอาคาร

ขอ 44 ความสงของอาคารไมวาจากจดหนงจดใด ตองไมเกนสองเทาของระยะราบ วดจากจดนนไปตงฉากกบแนวเขตดานตรงขามของถนนสาธารณะทอยใกลอาคารนนทสด ความสงของอาคารใหวดแนวดงจากระดบถนนหรอระดบพนดนทกอสรางขนไปถงสวนของอาคารทสงทสด ส า หรบอาคารทรงจวหรอปนหยาใหวดถงยอดผนงของชนสงสด

ขอ 48 การกอสรางอาคารในทดนเจาของเดยวกน ผนงของอาคารดานทมหนาตาง ประต ชองระบายอากาศหรอชองแสง หรอระเบยงของอาคารตองมระยะหางจากผนงของอาคารอนดานทมหนาตาง ประต ชองระบายอากาศหรอชองแสงหรอระเบยงของอาคาร ดงตอไปน

(ก) อาคารทมความสงไมเกน 9 เมตร ผนงหรอระเบยงของอาคารตองอยหางจากผนงหรอระเบยงของอาคารอนทมความสงไมเกน 9 เมตร ไมนอยกวา 4 เมตร (ข) อาคารทมความสงไมเกน 9 เมตร ผนงหรอระเบยงของอาคารตองอยหางจากผนงหรอระเบยงของอาคารอนทมความสงเกน 9 เมตร แตไมถง 23 เมตร ไมนอยกวา 5 เมตร (ค) อาคารทมความสงเกน 9 เมตร แตไมถง 23 เมตร ผนงหรอระเบยงของอาคารตองอยหางจากผนงหรอระเบยงของอาคารอนทมความสงเกน 9 เมตร แตไมถง 23 เมตร ไมนอยกวา 6 เมตร

ผนงของอาคารดานทเปนผนงทบตองมระยะหางจากผนงของอาคารอนดานทมหนาตาง ประต ชองระบายอากาศหรอชองแสง หรอระเบยงของอาคาร ดงตอไปน

(ก) อาคารทมความสงไมเกน 15 เมตร ผนงของอาคารตองอยหางจากผนงหรอระเบยงของอาคารอนทมความสงไมเกน 9 เมตร ไมนอยกวา 2 เมตร (ข) อาคารทมความสงไมเกน 15 เมตร ผนงของอาคารตองอยหางจากผนงหรอระเบยงของอาคารอนทมความสงเกน 9 เมตร แตไมถง 23 เมตร ไมนอยกวา 3 เมตร (ค) อาคารทมความสงเกน 15 เมตร แตไมถง 23 เมตร ผนงของอาคารตองอยหางจากผนงหรอระเบยงของอาคารอนทมความสงไมเกน 9 เมตร ไมนอยกวา 2.50 เมตร

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 37

(ง) อาคารทมความสงเกน 15 เมตร แตไมถง 23 เมตร ผนงของอาคารตองอยหางจากผนงหรอระเบยงของอาคารอนทมความสงเกน 9 เมตร แตไมถง 23 เมตร ไมนอยกวา 3.50 เมตร

ผนงของอาคารทมความสงเกน 15 เมตร แตไมถง 23 เมตร ดานทเปนผนงทบตองอยหางจากผนงของอาคารอนทมความสงเกน 15 เมตร แตไมถง 23 เมตร ดานทเปนผนงทบไมนอยกวา 1 เมตร

ขอบญญตกรงเทพมหานคร เรอง ควบคมอาคาร พ.ศ. 2544 บนไดและบนไดหนไฟ

ขอ 40 อาคารทมชนใตดนตงแต 2 ชนขนไป นอกจากจะมบนไดตามปกตแลวจะตองมทางหนไฟโดยเฉพาะอยางนอยอกหนงทางดวย

ขอ 41 บนไดหนไฟตองท าดวยวสดทนไฟและถาวร มความกวางไมนอยกวา 90 เซนตเมตร และไมเกน 150 เซนตเมตร ลกตงสงไมเกน 20 เซนตเมตร และลกนอนกวางไมนอยกวา 22 เซนตเมตร ชานพกกวางไมนอยกวาความกวางของบนได มราวบนไดสง 90 เซนตเมตร หามสรางบนไดหนไฟเปนแบบบนไดเวยน พนหนาบนไดหนไฟตองกวางไมนอยกวาความกวางของบนได และอกดานหนงกวางไมนอยกวา 1.50 เมตร กรณใชทางลาดหนไฟแทนบนไดหนไฟ ความลาดชนของทางหนไฟดงกลาวตองมความ ลาดชนไมเกนกวารอยละ 12

ขอ 42 บนไดหนไฟภายในอาคารทไมใชอาคารสง ตองมความกวางไมนอยกวา 90 เซนตเมตร มผนงทบกอสรางดวยวสดทนไฟและถาวรกนโดยรอบ เวนแตสวนทเปนชองระบายอากาศและชองประตหนไฟ และแตละชนตองมชองระบายอากาศทเปดสภายนอกอาคารไดมพนทรวมกนไมนอยกวา 1.40 ตารางเมตร โดยตองมแสงสวางใหเพยงพอทงกลางวนและกลางคน

ขอ 44 ต าแหนงทตงบนไดหนไฟ ตองมระยะหางระหวางประตหองสดทายดานทางเดนทเปนทางตนไมเกน 10 เมตร ระยะหางระหวางบนไดหนไฟตามทางเดนตองไมเกน 60 เมตร ตองมบนไดหนไฟจากชนสงสดหรอดาดฟาสพนดนถาเปนบนไดหนไฟภายในอาคารและถงพนชนสองถาเปนบนไดหนไฟภายนอกอาคาร แนวอาคารและระยะตางๆ

ขอ 49 กรณอาคารตงอยรมหรอหางไมเกน 100 เมตร จากถนนสาธารณะทกวางไมนอยกวา 80 เมตร และมทางเขาออกจากอาคารสทางสาธารณะนนกวางไมนอยกวา 12 เมตร ใหคดความสงของอาคารจากความกวางของถนนสาธารณะทกวางทสดเปนเกณฑ

ขอ 50 อาคารทกอสรางหรอดดแปลงใกลถนนสาธารณะทมความกวางนอยกวา 6 เมตร ใหรนแนวอาคารหางจากกงกลางถนนสาธารณะอยางนอย 3 เมตร มใหมสวนของอาคารล าเขามาในแนวรนดงกลาว ยกเวนรวหรอก าแพงกนแนวเขตทสงไมเกน 2 เมตร อาคารทสงเกน 2 ชนหรอเกน 8 เมตร ทกอสรางหรอดดแปลงใกลถนนสาธารณะ ตองมระยะรนดงตอไปน

(1) ถาถนนสาธารณะนนกวางนอยกวา 10 เมตร ใหรนแนวอาคารหางจากกงกลางถนนสาธารณะอยางนอย 6 เมตร (2) ถาถนนสาธารณะนนกวางตงแต 10 เมตรขนไป แตไมเกน 20 เมตร ใหรนแนวอาคารหางจากเขตถนนสาธารณะอยางนอย 1 ใน 10 ของความกวางของถนนสาธารณะ (3) ถาถนนสาธารณะนนกวางเกน 20 เมตรขนไป ใหรนแนวอาคารหางจากเขตถนนสาธารณะอยางนอย 2 เมตร

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 38

ขอ 52 อาคารสาธารณะตองมทวางไมนอยกวา 10 ใน 100 สวนของพนททดน อาคารสงเกน 2 ชนหรอสงเกน 8 เมตร ใหมทวางดานหนากวางไมนอยกวา 6 เมตร ถาสงเกน 3 ชน ใหมทวางกวางไมนอยกวา 12 เมตรตองมพนทตอเนองกนยาวไมนอยกวา 1 ใน 6 ของความยาวเสนรอบรปภายนอกอาคารโดยอาจรวมทวางดานขางทตอเชอมกบทวางดานหนาอาคารดวยกได และทวางนตองตอเชอมกบถนนภายในกวางไมนอยกวา 6 เมตรออกสทางสาธารณะได ถาหากเปนถนนลอดใตอาคาร ความสงสทธของชองลอดตองไมนอยกวา 5 เมตร ทวางนอาจใชรวมกบทวางของอาคารอนได

อาคารสาธารณะ จะตองมทวางโดยปราศจากสงปกคลมเปนทางเดนหลงอาคารไดถงกน กวางไมนอยกวา 2 เมตร โดยใหแสดงเขตดงกลาวใหปรากฏดวย ทวางตามวรรคหนง จะกอสรางอาคาร รว ก าแพง หรอสงกอสรางอนใดหรอจดใหเปนบอน า สระวายน า ทพกมลฝอยหรอทพกรวมมลฝอยหรอสงของอนใดทจะขดขวางทางเดนรวมไมได ทวางจะใชรวมกบทวางของอาคารอกหลงหนงไมได เวนแตใชรวมกบทวางของอาคารสง หรออาคารขนาดใหญพเศษ ทจอดรถ ทกลบรถและทางเขาออกของรถ

ขอ 84 อาคารหรอสวนหนงสวนใดของอาคารหลงเดยว หรอหลายหลงทเปนอาคารประเภททตองมทจอดรถ ทกลบรถ และทางเขาออกของรถตามขอ 83 ตองจดใหมทจอดรถตามจ านวนทก าหนดของแตละประเภทของอาคารทใชเพอการนนๆ ดงตอไปน

(1) โรงมหรสพ ใหมทจอดรถ 1 คนตอจ านวนทนงส าหรบคนด 10 ท (4) ภตตาคาร ใหมทจอดรถ 10 คนส าหรบพนทตงโตะ 150 ตารางเมตรแรก สวนทเกน 1 คนตอพนท 20 (6) ส านกงาน ใหมทจอดรถ 1 คนตอพนทอาคาร 60 ตารางเมตร (13) สถานศกษา ใหมทจอดรถ 1 คนตอพนทอาคาร 240 ตารางเมตร (17) หองโถง ใหมทจอดรถ 1 คนตอพนทอาคาร 10 ตารางเมตร (18) อาคารพาณชย ใหมทจอดรถ 1 คนตอพนทอาคาร 60 ตารางเมตร

อาคารจอดรถ

ขอ 96 ผนงของอาคารจอดรถทอยหางเขตทดนของผ อน หรออาคารอนนอยกวา 3 เมตร ตองเปนผนงกนไฟ และหามท าชองเปดใดๆ ในผนงนน

ขอ 98 อาคารจอดรถทมการใชสอยประเภทอนรวมอยดวย สวนกนแยกประเภทการใชอาคารตองเปนผนงกนไฟ ใหมชองเปดเฉพาะประตท าดวยวสดทนไฟ มอตราทนไฟไมนอยกวาผนงกนไฟ มอปกรณท าใหบานประตปดสนทเพอปองกนควนและเปลวไฟ

ขอ 99 ทางลาดขนลงส าหรบรถระหวางชน ลาดชนไดไมเกนรอยละ 15 ทางลาดชวงหนงๆ ตองสงไมเกน 5 เมตร ทางลาดทสงเกน 5 เมตร ใหท าทพกมขนาดยาวไมนอยกวา 6 เมตร ทางลาดแบบโคงหรอทางเวยนตองมรศมความโคงของขอบดานในไมนอยกวา 6 เมตรและพนทางลาดจะชนไดไมเกนรอยละ 12

ทางลาดขนหรอลงอาคารจอดรถทระดบพนดน ตองอยหางปากทางเขาและทางออกของอาคาร ปากทางเขาของรถหรอปากทางออกของรถไมนอยกวา 6 เมตร ใหมบนไดระหวางชนจอดรถกวางไมนอยกวา 90 เซนตเมตร อยางนอยหนงบนไดส าหรบพนทในชนจอดรถชนนนๆ ทก 2,000 ตารางเมตร เศษของพนทถาเกนกวา 1,000 ตารางเมตรใหมบนไดดงกลาวเพมขนอกหนงบนได หากตองมเกนหนงบนได แตละบนไดตองหางกนไมนอยกวา 30 เมตร

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 39 กฏกระทรวงฉบบท 39 (พ.ศ.2537) และ ขอบญญตกรงเทพมหานคร

ชนดหรอประเภทอาคาร หองสวม หอง

อาบน า อางลางมอ สวม ปสสาวะ

7. หอประชม โรงมหรสพ หองโถง ตอ พนทอาคาร 200 ตารางเมตร หรอตอ 100 คน ทก าหนดใหใชสอยอาคารนน

ก. ส ารบผชาย และ 1 2 - 1

ข. ส าหรบผหญง 3 - - 1

8. สถานศกษา แบบ สหศกษาตอพนทหองเรยน 300 ตารางเมตรหรอตอนกเรยน นกศกษา 50 คน

ส าหรบนกเรยนนกศกษาชาย 1 1 - 1

ส าหรบนกเรยนนกศกษาหญง 1 - - 1

9. ส านกงานตอพนทท างาน 300 ตารางเมตร ก. ส าหรบผชาย และ 1 2 - 1

ข. ส าหรบผหญง 3 - - 1

10. ตอพนทอาคารทใชตงโตะอาหารมากกวา 105 ตารางเมตรแตไมเกน 250 ตารางเมตร หรอตอ 70ทนง 3 3 - 3

(ก)ส าหรบผชาย (ข) ส าหรบผหญง 6 - - 3

สวนทเกนตามใหเพมอยางละ 1 ท ส าหรบผชาย และอยางละ 1 ท ส าหรบผหญง ตอพนทอาคารทใชตงโตะอาหารทก150 ตารางเมตร หรอจ านวนทนงทก 100 ทนง ทงน ใหถอ จ านวนทมากกวาเปนเกณฑ

11. อาคารพาณชยตอพนทอาคาร 200ตารางเมตร ก. ส าหรบผชาย และ 1 2 - 1

ข. ส าหรบผหญง 3 - - 1

ส าหรบพนทอาคารสวนทเกน 1,200 ตา 16. อาคารจอดรถส าหรบบคคลทวไป ตอพนทอาคาร 1,000 ตารางเมตร(หรอจ านวนรถ 50 คน)

ก. ส าหรบผชาย และ 2 4 - 1

ข. ส าหรบผหญง 6 - - 1

ส าหรบพนทอาคารสวนทเกน 3,000 ตารางเมตรใหลดจ านวนลงครงหนงทระบไว

ตารางท 3.1 สรปจ านวนหองน าตามกฏหมาย (ยดจ านวนทมากกวาเปนเกณฑ)

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 40 กฎกระทรวงก าหนดสงอ านวยความสะดวกในอาคารส าหรบผพการหรอทพพลภาพ และคนชราพ.ศ. 2548 ทางลาดและลฟต

ขอ 7 อาคารตามขอ 3 หากระดบพนภายในอาคาร หรอระดบพนภายในอาคารถามความตางระดบกนไมเกน 20 มลลเมตรตองปาดมมพนสวนทตางระดบกนไมเกน 45 องศา ความกวางสทธไมนอยกวา 900 มลลเมตร ในกรณททางลาดมความยาวของทกชวงรวมกนตงแต 6,000 มลลเมตร ขนไป ตองมความกวางสทธไมนอยกวา 1,500 มลลเมตร มพนทหนาทางลาดเปนทวางยาวไมนอยกวา 1,500 มลลเมตร ตองมความลาดชนไมเกน 1:12 และมความยาวชวงละไมเกน 6,000มลลเมตร ในกรณททางลาดยาวเกน 6,000 มลลเมตร ตองจดใหมชานพกยาวไมนอยกวา 1,500 มลลเมตร คนระหวางแตละชวงของทางลาด ทางลาดดานทไมมผนงกนใหยกขอบสงจากพนผวของทางลาดไมนอยกวา 50 มลลเมตร และมราวกนตก ทางลาดทมความยาวตงแต 2,500 มลลเมตร ขนไป ตองมราวจบทงสองดานโดยม

ขอ 9 อาคารตามขอ 3 ทมจ านวนชนตงแตสองชนขนไปตองจดใหมลฟตหรอทางลาดทผพการหรอทพพลภาพ และคนชราใชไดระหวางชนของอาคาร

ขอ 10 ลฟตทผพการหรอทพพลภาพ และคนชราใชไดทมลกษณะเปนหองลฟตตองมขนาดของหองลฟตตองมความกวางไมนอยกวา 1,100 มลลเมตร และยาวไมนอยกวา1,400 มลลเมตรชองประตลฟตตองมความกวางสทธไมนอยกวา 900 มลลเมตร บนได

ขอ 11 อาคารตามขอ 3 ตองจดใหมบนไดทผพการหรอทพพลภาพ และคนชราใชไดอยางนอยชนละ 1 แหง โดยตองมความกวางสทธไมนอยกวา 1,500 มลลเมตร มชานพกทกระยะในแนวดงไมเกน 2,000 มลลเมตร มราวบนไดทงสองขาง ลกตงสงไมเกน 150 มลลเมตร ลกนอนเมอหกสวนทขนบนไดเหลอมกนออกแลวเหลอความกวางไมนอยกวา 280 มลลเมตร และมขนาดสม าเสมอตลอดชวงบนได ในกรณทขนบนไดเหลอมกนหรอมจมกบนไดใหมระยะเหลอมกนไดไมเกน 20 มลลเมตรพนผวของบนไดตองใชวสดทไมลน ลกตงบนไดหามเปดเปนชองโลง ทจอดรถ

ขอ 12 ถาจ านวนทจอดรถตงแต 101 คน ขนไป ใหมทจอดรถส าหรบผพการหรอทพพลภาพและคนชราอยางนอย 2 คน และเพมขนอก 1 คน ส าหรบทก ๆ จ านวนรถ 100 คนทเพมขนเศษของ 100 คน ถาเกนกวา 50 คน ใหคดเปน 100 คน

ขอ 13 ทจอดรถส าหรบผพการหรอทพพลภาพ และคนชราใหจดไวใกลทางเขาออกอาคารใหมากทสด มลกษณะไมขนานกบทางเดนรถ มพนผวเรยบ มระดบเสมอกน และมสญลกษณรปผพการนงเกาอลออยบนพนของทจอดรถดานทตดกบทางเดนรถ

ขอ 14 ทจอดรถส าหรบผพการหรอทพพลภาพ และคนชราตองเปนพนทสเหลยมผนผากวางไมนอยกวา 2,400 มลลเมตร และยาวไมนอยกวา 6,000 มลลเมตร และจดใหมทวางขางทจอดรถกวางไมนอยกวา 1,000 มลลเมตร ตลอดความยาวของทจอดรถ โดยทวางดงกลาวตองมลกษณะพนผวเรยบและมระดบเสมอกบทจอดรถ ทางเขาอาคาร ทางเดนระหวางอาคาร และทางเชอมระหวางอาคาร

ขอ 15 อาคารตามขอ 3 ตองจดใหมทางเขาอาคารอยในระดบเดยวกบพนถนนภายนอกอาคารหรอพนลานจอดรถ ในกรณทอยตางระดบตองมทางลาดทสามารถขนลงไดสะดวก และทางลาดนใหอยใกลทจอดรถ ประต

ขอ 18 ประตของอาคารตามขอ 3 ตองมลกษณะ ดงตอไปน (3) ชองประตตองมความกวางสทธไมนอยกวา 900 มลลเมตร

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 41

(4) ในกรณทประตเปนแบบบานเปดผลกเขาออก เมอเปดออกสทางเดนหรอระเบยงตองมพนทวางขนาดกวางไมนอยกวา 1,500 มลลเมตร และยาวไมนอยกวา 1,500 มลลเมตร (5) ในกรณทประตเปนแบบบานเลอนหรอแบบบานเปดใหมมอจบทมขนาดเทากบราวจบ1,000 มลลเมตร และปลายดานลางไมเกน 800 มลลเมตร ในกรณทเปนประตบานเปดออกใหมราวจบตามแนวนอนดานในประต และในกรณทเปนประตบานเปดเขาใหมราวจบตามแนวนอนดานนอกประตราวจบดงกลาวใหสงจากพนไมนอยกวา 800 มลลเมตร แตไมเกน 900 มลลเมตร ยาวไปตามความกวางของประต (6) ในกรณทประตเปนกระจกหรอลกฟกเปนกระจก ใหตดเครองหมายหรอแถบสทสงเกตเหนไดชด (7) อปกรณเปดปดประตตองเปนชนดกานบดหรอแกนผลก อยสงจากพนไมนอยกวา1,000 มลลเมตร

แตไมเกน 1,200 มลลเมตร ประตตามวรรคหนงตองไมตดตงอปกรณชนดทบงคบใหบานประตปดไดเองทอาจท าใหประตหนบหรอกระแทกผ

พการหรอทพพลภาพ และคนชรา

หองน า ขอ 20 ใหมหองสวมส าหรบบคคลทวไป ตองจดใหมหองสวมส าหรบผพการหรอทพพลภาพ และคนชราเขาใชได

อยางนอย 1 หองในหองสวมนนหรอจะจดแยกออกมาอยในบรเวณเดยวกนกบหองสวมส าหรบบคคลทวไปกได ขอ 21 หองสวมส าหรบผพการหรอทพพลภาพ และคนชรา ตองมลกษณะ ดงตอไปน

(1) มพนทวางภายในหองสวมเพอใหเกาอลอสามารถหมนตวกลบไดซงมเสนผานศนยกลางไมนอยกวา 1,500 มลลเมตร (2) ประตของหองทตงโถสวมเปนแบบบานเปดออกสภายนอก โดยตองเปดคางไดไมนอยกวา 90 องศา หรอเปนแบบบานเลอน (5) มดานขางดานหนงของโถสวมอยชดผนงโดยมระยะหางวดจากกงกลางโถสวมถงผนงไมนอยกวา 450 มลลเมตร แตไมเกน 500 มลลเมตร ตองมราวจบทผนง สวนดานทไมชดผนงใหมทวางมากพอทผพการหรอทพพลภาพ และคนชราทนงเกาอลอสามารถเขาไปใชโถสวมไดโดยสะดวก ในกรณทดานขางของโถสวมทงสองดานอยหางจากผนงเกน 500 มลลเมตร ตองมราวจบทมลกษณะตาม (6) มราวจบบรเวณดานทชดผนงเพอชวยในการพยงตว เปนราวจบในแนวนอนและแนวดง (10) มอางลางมอ ใตอางลางมอดานทตดผนงไปจนถงขอบอางเปนทวาง เพอใหเกาอลอสามารถสอดเขาไปได โดยขอบอางอยหางจากผนงไมนอยกวา 450 มลลเมตร (ข) มความสงจากพนถงขอบบนของอางไมนอยกวา 750 มลลเมตร แตไมเกน 800มลลเมตร และมราวจบในแนวนอนแบบพบเกบไดในแนวดงทงสองขางของอาง

โรงมหรสพ หอประชม และโรงแรม ขอ 26 อาคารตามขอ 3 ทเปนโรงมหรสพหรอหอประชมตองจดใหมพนทเฉพาะส าหรบเกาอลออยางนอยหนงท

ทกๆ จ านวน 100 ทนง โดยพนทเฉพาะนเปนพนทราบขนาดความกวางไมนอยกวา 900 มลลเมตร และความยาวไมนอยกวา 1,400 มลลเมตร ตอหนงท อยในต าแหนงทเขาออกได

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 42

04 การวเคราะหทตงโครงการ

4.1 การวเคราะหท าเลทตง สถานทตง: ถนนพระราม3 ซอย26 แขวงบางโพงพาง เขตยานนาวา กรงเทพมหานคร ขนาดทดน: 19.17 ไร ทศเหนอ: จรด ถนนพระราม3 ทศใต: จรด แมน าเจาพระยา ทศตะวนออก: จรด คลงสนคา ทศตะวนตก: จรด พนทวางใตสะพานพระราม9 ศกยภาพของท าเลทตง ทตงโครงการอยในพนทสน าตาลเขม ย.8-26 หรอทอยอาศยหนาแนนสง แตเดมบรเวณนเปนท าเลเหมาะแกการตงคลงสนคา เนองจากชวงแมน าทกวาง และอยในอาณาบรเวณตอเนองมากจากทาเรอคลองเตย แตปจจบนมแนวคดในการยายทาเรอออกไป ผงสทเปลยนสงผลใหกจกรรมเหลานคอยๆลดนอยลง ถนนพระราม 3 รวมถงเปนทอยอาศยทลอมรอบเขตพาณชยกรรมหนาแนนสงอยางถนนสลมและสาทร นอกจากนถนนพระราม 3 ยงเปนถนนไมกสายทเขาใกลแมน าเจาพระยามาก สงผลใหโครงการสามารถมอาณาเขตตดแมน าและถนนใหญ ซงเปนผลดกบโรงมหรสพทตองรองรบการเขาออกของรถจ านวนหลายรอยคนในเวลาเดยวกน โครงการตงอยในเขตทอยอาศย การเดนทางทสะดวก รวมถงตงอยหางจากหอแสดงดนตรอนๆในกรงเทพและปรมณฑล จงเปนผลดตอจ านวนผชมการแสดงในหอแสดงดนตร พพธภณฑ และหองสมด การคมนาคม

โครงการตงอยบนถนนพระราม 3 อนเปนสวนนงของถนนวงแหวนรอบใน(รชดาภเษก) รวมถงสามารถเชอมตอไปถนนวงแหวนรอบนอก (กาญจนาภเษก) โดยสะพานภมพล 1 และ 2 จงสะดวกทงการเขาไปยงสวนตางๆของเมองและเดนทางออกจากเมอง นอกจากนยงอยใกลกบทางพเศษเฉลมมหานคร (ระบบทางดวนขนท1) ทางขนลงอยหางออกไปราว 1 กโลเมตร

โครงการสามารถเชอมตอไปยงฝงธนบรไดโดยสะพานพระราม9 (สวนหนงของทางพเศษเฉลมมหานคร) สะพานภมพล สะพานพระราม3 และสะพานกรงเทพ

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 43

4.2 การวเคราะหสถานทตง

ลกษณะทางกายภาพและการใชทดน

โครงการตงอยรมแมน าเจาพระยา ทดนอยสงกวาระดบน าทะเลประมาณ 1.50 เมตร1 บรเวณโครงการและพนท

โดยรอบไมไดรบผลกระทบจากสถานการณน าทวมเมออทกภยครงใหญป 25542 ทงน อาจเปนเพราะความพยายามในการ

ปกปองเขตเมองชนในของภาครฐ ท าใหน าทไหลลงมาจากภาคเหนอไหลมาไมถงบรเวณน อยางไรกดมรายงานขาวน าในแมน าเจาพระยาเออลนเจงถนนพระราม3 ราว 30 ซม.ซงเปนผลจากน าทะเลหนน

แมน าเจาพระยาบรเวณหนาโครงการเปนทตงของทนผกเรอสาธประดษฐ เขตทาเรอกรงเทพ กรมเจาทา กลางล าน าเจาพระยาหางจากทตงโครงการราว 250 เมตร เรอทผานบรเวณนไดจะเปนเรอขนาดไมเกน 300 ฟต การเขาออกท าได

แคในเวลาน าขนเทานน ท าใหแตละชวงปมการเดนเรอในเวลาตางๆกน 3

ลกษณะการใชทดนรมแมน าเจาพระยาโดยรอบทตงโครงการยงเปนคลงสนคาอยมาก มคอนโดสงบางเลกนอย พนทรมน าทเปดใหสาธารณะเขาถงไดมเพยง 3 จดคอ คอมมนตมอลล เอเชยทคเดอะรเวอรฟรอนท เดอะคาแนลล และสวนสาธารณะเฉลมพระเกยรต 6 รอบ ในขณะทอกฝงของถนนพระราม 3 ลกเขามาในแผนดน ประกอบดวยทอยอาศยในลกษณะบานเดยว อาคารพาณชย เปนหลก

สวนสาธารณะเฉลมพระเกยรต 6 รอบ อยหางออกไปเพยง150 เมตร มขนาดใหญและทวทศนทสวยงาม มสะพานพระราม9 เปนแลนมารค คนในชมชนนยมมาวงออกก าลงกายตอนเยน ซงจดไดวาเปนศนยรวมคนดงเดมของละแวกน ซงสอดคลองและสงเสรมโครงการสถาบนดนตร ทมความตงใจสรางแหลงเรยนรและสนทรยะแกชมชน

นอกจากนภายในโครงการยงมคลองกวาง4เมตร ชอคลองเสาหน บรรจบทแมน า มประตน า และลอดใตถนนพระราม3 เขาไปในแผนดน ลกษณะภมอากาศจลภาค แดด - พระอาทตยออมใตเปนระยะเวลา 8 เดอน และออมทศเหนอ 4 เดอน

ลม - มรสมตะวนออกเฉยงเหนอจะพดเขามาจากถนนในฤดหนาว และลมมรสมตะวนตกเฉยงใต ผสานกบลมแมน า พดเขามาในทศทางเดยวกน ดงนนจงตองค านงเรองการเปดรบลมและปองกนฝนสาดของอาคารดานทเปดสแมน าเปนพเศษ

ฝน - ฝนตกมากเดอนพฤษภาคมถงตลาคม เดอนทมฝนตกฉกทสดคอเดอนกนยายน ระดบน าฝนเฉลยตอป

1,496.80 มม. ฝนตกราว 128 วนใน 1ป4

1 ขอมลจาก กองสนามส ารวจระดบคนกนน าและระดบพนทกรงเทพมหานครและปรมณฑล กรมแผนททหาร 2 ขอมลจาก ส านกงานพฒนาเทคโนโลยอวกาศและภมสารสนเทศ(GISDA) 3 ขอมลจาก ธนช สขวมลเสร, รปแบบการใชทดนเกยวเนองกบการขนสงสนคาทางน า, วทยานพนธวางแผนภาคและเมอง, 2547

4 คาเฉลยสถตรอบ 30 ป ขอมลจาก กรมอตนยมวทยา

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 44 ระบบจราจรและการเขาออกทตง

ทางเดนเทา จากถนนพระราม 3 เทานน ซงสามารถขามถนนไดบรเวณสะพานลอยเหนอแยกพระราม 3 - รชดา 150 เมตรจากทางเขาโครงการ (สะพานพระราม 9 ไมสามารถเดนขามได)

ทางน า ปจจบนยงไมมทาเรอดวนประจ าทางในระยะ500เมตร(ระยะเดนเทา) ทาเรอทใกลทสดคอทาบกซราษฎรบรณะ ตอรถไปขามฟากททาคลองลดหลวง มาทาสาธประดษฐ แลวตอรถมายงโครงการ

รถยนตสวนบคคล ทางเขาหลกจากถนนพระราม3ซงเปนถนนใหญ 8 ชองทางจราจร เขตทางกวาง 45 เมตร ลกษณะออมเขามาในโคงน าเจาพระยา ไมไดมจดตดกบถนนสายอนมากนก ท าใหไมคอยเปนทางผาน บวกกบมสะพานรถยนตขามแยกทกแยก ท าใหการจราจรไมตดขด มจดกลบรถหางจากทางเขาโครงการเพยง 50 เมตร ทางเขารองจากซอยพระราม3 26 ซงกวาง 9.00 เมตร

รถประจ าทาง ปายทใกลทสดบนถนนพระราม 3 ฝงโครงการ อยบรเวณหนาสวนเฉลมพระเกยรตฯ หางออกไป 250 เมตร ปายใกลทสดบนถนนพระราม 3 ฝงตรงขามโครงการ คอปายหนาซอยพระราม 3 29 มรถประจ าทางวงผาน 6 สาย

รถโดยสารดวนพเศษ บอารท สายสาทร-ราชพฤกษ สถานสะพานพระราม 9 หางจากโครงการราว 600 เมตร รถไฟฟา รถโมโนเรล สายสเทา (เรมกอสรางป2559) สถานสะพานพระราม 9 หางจากโครงการ 100 เมตร และ

รถไฟฟามหานครสายสมวง (เปดท าการป2562) สถานประชาอทศ ฝงธนบร สามารถตอรถแทกซ ขามสะพานพระราม 9 มายงโครงการได โดยทงสองสายนมจดตดกบรถไฟฟาทกสายในกรงเทพมหานคร กลาวคอหากโดยสารมาจากสถานอนๆนอกเหนอจากสถานบนรถสองสายนแลว ตองเปลยนขบวนรถเพยงครงเดยวเทานน ระบบสาธารณปโภค

เนองจากตงอยในเมองจงมระบบสาธารณปโภครองรบไวแลว สามารถตอรบไฟฟาและประปาทวงมาตามถนนพระราม 3 เขาสทตงโครงการโดยตรง หรอจากซอย พระราม3 26 กได กฏหมายและเทศบญญตทส าคญ

1. กฎกระทรวงใหใชบงคบผงเมองรวมกรงเทพมหานคร พ.ศ. 2556 2. ขอบญญตกรงเทพมหานคร เรองก าหนดบรเวณหามกอสรางหรอดดแปลงอาคารบางชนดหรอบาง

ประเภท พ.ศ.2545 3. ระเบยบกรงเทพมหานครวาดวยการขออนญาตกอสรางสะพานขามคลอง พ.ศ. 2549

การวเคราะหมมมองจากภายนอกและภายในทตง จากภายในสภายนอก โครงการมทวทศนทสวยงามจากแมน าเจายา ชวงกวาง 500 เมตร สองขางฝงเปนอาคารคอนโดมเนยมหรออาคาร

เกบสนคาทมาจากทางเรอ น าในชวงนจงใสสะอาดปราศจากขยะมลฝอยดงชวงอนๆทมกมชมชนหนาแนน รานอาหารจบจองพนทสองฝงอย ฝงตรงขามแมน าปจจบนเปนคลงสนคาปละบานพกอาศยเบาบาง พนทสวนมากเปนสเขยว มอาคารสงสองแหงคอแชปเตอรวนคอนโดมเนยม และอาคารส านกงานใหญธนาคารกสกรไทย

ดานหนาโครงการบรเวณถนนพระราม 3 เปนชวงทมสะพานขามแยกพระราม3-รชดาวงผานพอด บรเวณใตสะพานจดเปนสวนหยอม จากหนาโครงการมองเหนฝงตรงขามโดยลอดผานสะพานน เปนทดนของเอกชน(ปจจบนเปนอาคารพาณชยสง4ชน)

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 45

ทศตะวนตก บรเวณใตสะพานพระราม 9 เปนทวางของการทางพเศษแหงประเทศไทย กนไวเพอรกษาความปลอดภยของสะพาน ซงทลกษณะนจะมกฎหมายควบคมท าใหไมสามารถสรางสงปลกสรางขนาดใหญหรอมนคงถาวรได

มมมองสามดานทกลาวมานจดเปนมมมองทแนนอน ทดนดานอนๆตดกบทดนเอกชน ปจจบนมทงสวนทเปนทวางและคลงสนคา ซงอาจเปลยนแปลงการใชทดนไดในอนาคต จงจดวาเปนมมมองทไมแนนอน

จากภายนอกสภายใน มมมองหลกคอจากถนนพระราม 3 และจากบนสะพานขามแยกพระราม3-รชดา สงจากระดบถนนราว 6 เมตร ทง

สองทางนมองเหนโครงการเฉพาะฝงทตดกบโครงการเทานน (รถวงจากตะวนออกไปตะวนตก) อกฝงหนงนนถกสะพานขามแยกกนมมมองท าใหมองเขามาทโครงการไดไมชดเจน

มมมองจากฝงเจาพระยา มอยสองจดดวยกนคอ ฝงตรงขามแมน า ระยะหางออกไป500เมตร สอง จากเรอทแลนผานหนาโครงการ จากบนสะพานพระราม 9 กสามารถมองเหนโครงการไดเชนกน แตฝงทตดโครงการของสะพานนน รถมทศทางวงออกจากกรงเทพไปยงฝงธน และวงดวยความเรวสง โครงการจงไมเปนทสงเกตนก ขณะทสะพานฝงรถวงเขาหากรงเทพ กหางเกนจะมองเหนโครงการ

รปท 4.1 ศกยภาพของท าเลทตง

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 46

รปท 4.2 การคมนาคม

รปท 4.3 การเขาถงโครงการโดยรถไฟฟา (บน) ทางรถยนต (กลาง) และทางเรอ (ลาง)

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 47

รปท 4.5 กฏหมายทเกยวของกบทตงโครงการ

รปท 4.4 ทศทางลม(บน)และแสงแดด(ลาง)

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 48

-

รปท 4.6 ภาพสงกอสรางและทวางขางเคยง

รปท 4.6 กฏหมายและเทศบญญตทเกยวของกบทตงโครงการ

รปท 4.7 มมมองจากภายนอกและภายในทตง

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 49

05 รายละเอยดโครงการ 5.1 รายละเอยดโครงการดานการบรหาร

สถาบนดนตรกลยาณวฒนา (องกฤษ: PRINCESS GALYANI VADHANA INSTITUTE OF MUSIC) เปนสถาบนอดมศกษาในก ากบของรฐบาล กอตงขนเมอวนท 25 พฤษภาคม พ.ศ. 2555 เพอใหมสถาบนการดนตรทใหความส าคญตอดนตรคลาสสกอยางจรงจง

รปท 5.1 แผนภมสภาสถาบนดนตรกลยาณวฒนา(บน) แผนภมโครงสรางการบรหาร(ลาง)

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 50

สถาบนดนตรกลยาณวฒนา เปดการเรยนการสอนระดบปรญญาตร 4 ปการศกษา ปการศกษาละ 2 ภาคการเรยน เนนการปฏบตดนตร รบนกศกษาปละ 30 คน โดยรบสดสวนเฉลยในแตละเครองดนตรเทาๆกน แบงเอกการสอน 5 กลมเครองดนตร ดงน

1 เครองสายตะวนตก ประกอบดวย ไวโอลน, วโอลา, เชลโล, ดบเบลเบส, ฮารป และ กตารคลาสสก 2 เปยโน 3 ขบรองคลาสสก 4 เครองเปาลมไม ประกอบดวย ฟลท โอโบ คลารเนท บาสซน 5 เฟรนช ฮอรน

รปท 5.2 เครองดนตรเอกทเปดสอน

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 51

5.2 รายละเอยดโครงการดานโครงสรางหนาทใชสอย 1 สวนการเรยนการสอน

จ ากดผใชเฉพาะนกเรยนและบคลากรของสถาบนเทานน เปดวนจนทร – ศกร เวลา 7:00 – 18:00 น. วชาเรยนเรม 8:00 – 17:00 น. วนเสาร – อาทตย เปดใหนกศกษาเขามาใชหองซอม และเปดสอนพเศษใหบคคลทวไป เวลา 9:00 – 17:00 น. ประกอบดวย 3 สวนดงน

- หองเรยน - หองซอม - พนทสวนกลาง

2 สวนความรและบนเทง เปดใหบรการบคคลทวไปทมความสนใจในดนตรคลาสสกมาหาความร และรบชมการแสดง ประกอบดวย

- พนทแสดงดนตร 3 แหง หอแสดงใหญ หอแสดงเลก และเวทกลางแจง มกจดแสดงในเวลากลางคนเวลาประมาณ 18:00 น. เปนตนไป แตเปดใหนกดนตรเขามาฝกซอมไดทงวนแลวแตการนดหมาย

- หองสมด เปดบรการทกวน เวลา 8:00 – 18:00 น. ในวนธรรมดา และ 10:00 – 17:00 น. ในวนเสารอาทตย

- พพธภณฑ เปดบรการทกวนจกเวนวนจนทร เวลา 10:00 – 17:00 น. - รานคา เปดบรการทกวน เวลา 10:00 – 17:00 น. - รานอาหาร เปดบรการทกวน เวลา 7:00 – 18:00 น. ในวนธรรมดา และ 9:00 – 18:00 น. ในวนเสารอาทตย

3 สวนบรหาร

ท าการในวน จนทร – ศกร เวลา 8:30 – 16:30 น.1 แตเจาหนาทอาจใชเวลากอนหรอหลงจากนนในการท างาน

เพมเตม ในวนเสาร – อาทตยเปดบางสวนเพอรองรบการสอนพเศษในเวลา 9:00 – 17:00 น. - ส านกผอ านวยการ - ส านกงาน - สวนกลาง

4 สวนสนบสนนและงานระบบ

1 ระเบยบกระทรวงศกษาธการ วาดวยก าหนดเวลาท างานและวนหยดราชการของสถานศกษา พ.ศ.2547

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 52

ตารางท 5.1 แสดงความสมพนธระหวางพนท ชวงเวลา และกลมผใช

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 53

ตารางท5.2 แสดงการใชหองเรยนตางๆในรอบสปดาห (พนทวางในตารางใชเพอการฝกซอม)

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 54

5.3 รายละเอยดโครงการดานพนทใชสอย

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 55

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 56

อธบายสญลกษณ A Analysis การวเคราะห C Case study จากอาคารประเภทเดยวกน L Law กฎหมาย N Neufert, Architect’s data, M Museum Design W Wenger Planing Guide for school music facilities T Time-saver standards for building types CC Congress Convention and Exhibition Facilities: Planning, Design and Management U ประกาศกระทรวงศกษาธการ เรอง มาตรฐานสถาบนอดมศกษา พ.ศ.2554 NC Noise Criteria หองทตองควบคมสยงรบกวน ST Sound Transmission หองทกอเกดเสยงดง RT Reverberation Time หองทตองค านงถงคาความกองกงวาลเสยง

ตารางท5.3 รายละเอยดดานพนทใชสอย

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 57

5.4 รายละเอยดดานวศวกรรมงานระบบ ระบบปรบอากาศ สวนหอแสดง โถงพกคอย และเวท - ระบบจากสวนกลางหรอ centralized air condition system ชนดระบายความรอนดวยน า water cool chiller น าถกปมเขาเครองท าความเยน condenser และสงน าเยนไปยงเครองเปาลมเยนในแตละชน ความรอนทเกดจากเครองท าความเยนถกสงไประบายความรอนท cooling tower โดยน าเชนกน แยกโครงสรางของChiller และAHU ออกจากหอแสดง โดยตอเพยงทอลมเทานนไปตอ เพอกนเสยง Structure Bound

- ระบบปรบอากาศของเวทและสวนนงชมแยกระบบออกจากกน สวนบรเวณทนงใชการเออขนมาของอากาศเยนจากชองแอรทอยบนพนใตทนงทกทนง ถอเปนระบบทประหยดพลงงานและไมกอใหเกดเสยงเนองจากไมตองใชพดลมพดอากาศเยนใหไปถงผใชงาน และธรรมชาตของหอแสดงดนตรมฝาทสงมาก การท าความเยนลงมาจากดานบนซงไมมคนอยจงไมมความจ าเปน ใชหลกของธรรมชาตใหอากาศเยนทเออขนมาผานรางกายผใชงานและลอยตวขนไปแทนทอากาศรอนดานบนอาคาร (Displacement) ในขณะทระบบปรบอากาศของพนทเวทจะมาจากดานบนเพราะใตพนมงานระบบอยมาก

สวนหลงเวท และหองเรยนหองซอม ระบบปรบอากาศ ระบบ VRV (Variable Refrigerant Volume เปนระบบเครองปรบอากาศทลกษณะการท างานท

สามารถเปลยนเเปลงปรมาณสารท าความเยนตามภาระโหลดของการท าความเยน เเละจ านวนตวเครองภายในทท าการตดตง ทอลมมกมขนาดใหญกวาปกตเพอลดความเรวลมอนกอเกดเสยงดง วางแนวการเดนทอนอกกลมหองเรยนเพอปองกนเสยงเดนทางผานทอขามหอง รวมถงใชฉนวนกนเสยงตดตงในทอลมเพอไมใหเสยงเดนทางขามไปยงสวนอนๆผานทางทอลม

ระบบไฟฟาแสงสวาง - จายไฟฟาจากหองเครองหองเดยว Centralized main power supply system สะดวกตอการบ ารงรกษาและ

ควบคม สายไฟแรงสงเปนแบบ3 เฟส 4 สายจากการไฟฟาสวนภมภาค เขามายงโครงการโดยเดนใตดนเพอความเรยบรอยผานหมอแปลงไฟฟาชนดตดตงในอาคาร ผานเขาแผงควบคมการจายไฟรวม สงตอไปยงแผงจายไฟยอย โดยเดนผานcon ceal raceway หรอ wire way เพอความเรยบรอยสวยงาม และงายตอการบ ารงรกษา

- มเครองปนไฟส ารอง และต าแหนงใหรถของการไฟฟามาตอเขาระบบ เพอเตรยมพรอมกรณไฟดบ โดยไฟส ารองจะจายใหกบระบบแสงสวางเปนส าคญเพอการอพยพคนออกจากอาคาร สามารถท างานไดโดยอตโนมตไมนอยกวาหนงชวโมงเมอระบบจายพลงงานไฟฟาปกตหยดท างาน

- ใชหลอดไฟ LED หรอ ฟลออเรสเซนตทม Quiet-rated ballast เพอก าจดเสยงทเกดจากการเปดไฟ - เนองจากกจกรรมทเกดขนในหอแสดงมความเจาะจงคอการเลนดนตร ระบบไฟจงไมซบซอนเทากบการแสดง

ละคร แบงเปน แสงไฟในตวอาคาร มความสวางทวๆหอแสดงเพอใหผชมเดนมายงทนง อานสจบตรงาน หรอใหทมงานเตรยมงานนอกเวลาแสดง นอกจากนยงม แสงตามทางเดน และแสงบอกต าแหนงทางหนไฟ แสงไฟเพอการแสดง เชน ceiling spot , wall spot

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 58

ระบบดบเพลง - ระบบตรวจจบสญญาณการเกดเพลงไหม แบงเปน heat detector smoke detector และ แบบแจงโดยคน

ตอเชอมไปยงแผงควบคมหลกทอยในหองของเจาหนาทอาคาร เพอแจงต าแหนงเกดเหตและสงสญญาณเสยงแจงอพยพ รวมถงเดนระบบฉกเฉนอนๆ

- ระบบดบเพลงอตโนมต เชน ระบบหวกระจายน าดบเพลงหรอระบบอนทเทยบเทา ทสามารถท างานไดดวยตวเองทนทเมอเกดเพลงไหม โดยใหสามารถท างานครอบคลมพนททงหมด

- ระบบน าส ารอง ยงมทอยนของอาคารเพยงพอส าหรบใชดบเพลงบรเวณพนทโรงมหรสพทงหมด ในลกษณะตหวฉดน าดบเพลงทประกอบดวย หวตอสายฉดน าดบเพลงพรอมสายฉดน าดบเพลงขนาดเสนผาศนยกลางไมนอยกวา 25 มลลเมตร หรอ 1 นว และหวตอสายฉดน าดบเพลงชนดหวตอสวมเรว ขนาดเสนผาศนยกลาง 65 มลลเมตร หรอ 2.50 นว พรอมทงฝาครอบและโซรอยตดไว โดยจะตองตดตงในจดทเขาถงไดสะดวกและปลอดภย

- เครองดบเพลงแบบมอถอหรอเครองดบเพลงยกหว บรเวณทนงคนดชนลาง ตดตงไวทผนงโรงมหรสพหลงทนงคนดแถวหลงสด อยางนอยขางละ 1 เครอง ทผนงโรงมหรสพประมาณกงกลางทนงคนดภายในโรงมหรสพอยางนอยขางละ 1 เครอง ตดตงไวทผนงโรงมหรสพ หนาทนงคนดแถวหนาสดอยางนอยขางละ 1 เครอง ตดตงไวทผนงโรงมหรสพ ดานหลงจอหรอบนเวทอยางนอยขางละ 1 เครองบรเวณทนงคนดชนบน ตดตงไวทผนงโรงมหรสพหนาทนงคนดแถวหนาสดอยางนอยขางละ 1 เครอง และหลงทนงคนดแถวหลงสดอยางนอยขางละ 1 เครองบรเวณหองฉาย ตดตงไวอยางนอย 2 เครอง

ส าหรบเวทแสดงดนตรกลางแจง ตองตดตงเครองดบเพลงแบบมอถอหรอเครองดบเพลงยกหวไมนอยกวา 2 เครอง ตอพนทไมเกน 1,000 ตารางเมตร และเพมขนอก 1 เครอง ตอพนท 250 ตารางเมตรทเพมขน การตดตงเครองดบเพลงตองตดตงใหสวนบนสดของตวเครองสงจากระดบพนอาคารไมเกน 1.50 เมตร ในททสามารถมองเหนไดชดเจน สามารถอานค าแนะน าการใชได

5.5 รายละเอยดโครงการดานอนๆ ทเกยวของ การจดภมทศน

การจดวางภมทศน (Landscape) ของโรงเรยบนดนตรตองมความรนรมณ มทนงเลน พนทโลงท ากจกรรมของนกศกษา บรเวณหนาหอแสดงดนตรตองมลกษณะเชญชวน สงางาม เปดเผยรปทรงของหอแสดง ใชเปนจดรวมคนจ านวนมากทพกรอกอนการแสดงเรม และหลงการแสดงจบ ในภมทศนของโครงการมสวนทเปนเวทกลางแจงรวมอยดวย สวนทนงตองจดใหรมรน และเปดมมมองสเวทไดโดยไมมวตถหรอเสนทางสญจรขวาง

นอกจากนอาจใชตนไม ในการดดซบเสยงจากภายนอก กรองฝ นควนและหกเหทศทางลมเขาสอาคาร ใชรวในการกนเสยง สราง Noise Shadow

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 59

06 ผลงานการออกแบบ 6.1 แนวความคดในการออกแบบ

“Blur Boundary” หรอ การเชอมคนกบดนตรคลาสสค เพอตอบสนองพนธะกจทง 3 ประการของสถาบน 1. สรางและพฒนาบคคลากรทางดานดนตรคลาสสกทมศกยภาพสง ส าหรบนกดนตรแลว เสยง

รบกวนถอเปนBoundary ทส าคญในเรยนและฝกซอม โครงการนจงตองค านงถงเรอง Acoustic ในทกสวนตงแตการวางผง การเลอกรปทรง โครงสรางและชนดวสด

2. เปนศนยกลางในการเผยแพรองคความรดานดนตรและศาสตรอนๆทเกยวของใหกบสงคม ดนตรคลาสสคมกถกมองวาเปนดนตรของชนชนสง เขาถงยาก จงออกแบบใหโครงการนเปนสวนนงของPublic space ของเมอง เชอมตอกบสวนสาธารณะเกาในชมชน ตอเนองกบระบบขนสงสาธารณะ อ านวยความสะดวกใหกบคนเดนเทามากทสด และใหความส าคญกบเวท Free Concert ซงเปนกจกรรมท Blur Boundary ระหวางคนทกกลมมากทสด รวมถงค านงการมองเหนเขาไปยงสวนตางๆเพอดงดดคนใหเขาไปใชงาน

3. เปนศนยรวมแลกเปลยนเรยนรทางดานดนตรระหวาง บคคล ชมชนและสถาบนศกษาตางๆ ปรากฏในการวางผง ก าหนดใหเสนทางเดนของuser ทมความหลากหลายทงในแงจดประสงคการมาเยอน และระดบความรดานดนตร คอ visitors audiences musicians และ students มาซอนทบกน เพอเกดการพบปะ แลกเปลยนกน เชน เมอคนตงใจมารานอาหารไดเหนกลมผชมแตงตวมาชมการแสดงอาจอยากรวามโปรแกรมอะไรแสดงอยขณะน หรอเมอมองเหนนกเรยนทสะพายเครองดนตร นงซอมดนตรกนอยกอาจเกดความสนใจดนตรมากขน โดยคาดหวงให Visitors หรอกลมคนทอาจจะตงใจเขามาเพยงใชพนทรมน าพฒนาไปเปนกลมคนฟง (Audiences) และสดทายพฒนาเปน Musicians ทมความเขาใจในดนตรมากทสด ดวยพระนามของสมเดจพระพนางฯทน ามาใชเปนชอสถาบน จงตองมการค านงถงภาพลกษณของพระองคดวย

จากนทรรศการ “แสงหนง คอรงงาม” กลาวถงคณลกษณะของพระองค 7 ประการ ซงลกษณะภายนอกทน ามาใชเปนภาพรวมของโครงการคอ เรยบงาย สงางาม และออนโยน

รปท 6.1 คณลกษณะของสมเดจพระเจาพนางเธอฯ 7 ประการ

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 60

6.2 การวเคราะหรปแบบทางเลอก

6.3 ผลงานการออกแบบขนสมบรณ - ผงบรเวณ โครงการตงอยบนถนนพระราม3 รมแมน าเจาพระยา ทางตะวนตกเปนสะพานพระราม9 พนทใตสะพานใน

ปจจบนเปนพนทสเขยวขนาดใหญ ตามกฏของการทางพเศษแลวไมสามารถสรางอาคารสง หรอขนาดใหญ ทถาวรได จงถอวาเปนทศนยภาพทแนนอนของโครงการ และในอนาคตยงมแนวโนมจะพฒนาไปเปนสวนสาธารณะ เชอมตอกบสวนสาธารณะเฉลมพระเกยรตครบหกรอบซงอยถดออกไปดวย ขณะททางตะวนออกตดทดนเอกชน ดวยศกยภาพของทดนสามารถพฒนาไปเปนอาคารสง จงมผลตอการวางหอแสดงดนตร

หอแสดงดนตรซงเปรยบเสมอนหวใจของโครงการ ตองม

ความสงางาม โดยเวนระยะจากทดนขางเคยงเพอเปนระยะมองจากทางแมน า และขณะเดยวกนกสามารถมองเหนจากฝงถนนเพอดงดดคนเขามาในโครงการ

ผลจากการวางลกษณะน ท าใหทดนถกตดออกเปนสองฝง จงยกหอแสดงดนตรขนเพอการเชอมตอของการใชงาน

รปท 6.2 หนจ าลองในขนพฒนาแบบ

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 61

โรงเรยนเปนสวนทส าคญแตมขนาดเลกกวามาก ถกวางใน

ต าแหนงนดวยเหตผลส าคญสามประการคอ 1.สามารถเขาถงไดงายจากการเดนเทา ซงนกเรยนสวนมากมาโรงเรยนดวยระบบขนสงสาธารณะ 2.เปนจดทเงยบสงบทสดของโครงการเนองจากลกเขามาจากถนน หางจากทดนเอกชน และอยบรเวณตนลมซงจะชวยพดพาเสยงจากการเรยนการสอนไปยงสวนอนของโครงการดวย 3.มองเหนทงแมน าและสวน บรรยากาศดเหมาะแกการเรยนการสอน

พนทแคบยาวดานหนาโครงการ เปนตวเชอมตอระหวางโครงการกบเมอง น าพาคนทมาจากMRT รวมถงคนทมาออกก าลงกายทสวนตอเนองเขามาในโครงการ จดใหเปนรานคา รานอาหารดนตรคลาสสค เพอโหมโรงอารมณของคนกอนเขาสโลกของดนตร รวมถงดงดดคนทเดนผานดานหนาเขามา

กลมรานคาถกท าใหเปนสวนนงของภมสถาปตยกรรม รปทรงทหกไปมาชวยทอนspaceทตรงยาว ออกเปนspaceยอย เนนหญาทเกดขนใชเปนทนงชมการแสดงดนตรในสวนได ตอเนองเขามาผานทางขนหอแสดงดนตร พพธภณฑ และดานในลกทสดวางรานอาหารดนตรสด รมแมน าเจาพระยา เปน Magnet ของโครงการ

สวนโรงเรยน(สสม) ประกอบดวยอาหารเรยน อาคารหองซอม ซงใชโดยบคคลภายในโรงเรยน ในขณะทหองสมดและโรงอาหารเปดทเปดใหบคคลภายนอกใชดวย ถกดงกระจายออกมาทวโครงการเพอใน

แตละวนนกเรยนจะตองเดนออกจากสวนการเรยนมาสรางสสนและชวตชวาใหพนท โดยเฉพาะโรงอาหาร ทมกมการนงซอม ตอเพลงเลนกนเสมอ โดยฟงชนเหลานจะรายลอมทวางตรงกลางอนแบงเปนสามสวน คอ คอรทกจกรรมกลางแจง คอรทแสดงดนตรในรม และคอรทโรงอาหาร

คอรทกจกรรมภายในรมถกกดลงไปหนงชนเชอมกบลานจอด

รถใตดน เพอเพมความสงฝา ทางลาดทเกดขนเปนทนงชมดนตร รวมถงเปนทางเดนขนจากทจอดรถ

สวนบรการและงานระบบ แยกเปนอกอาคารอยดานหลง

ตอเนองกบครว และทางเขาออกส ารอง

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 62 - ผงพนอาคาร

ถนนภายในโครงการถกจดใหเขาไปในทดนนอยทสด เพอไมใหเสยงจากรถยนตเขาไปรบกวนการเลนดนตร ถนนทางเขาอยชดรมทางซายท าใหกลมรานคาเชอมตอกบพนทสเขยวดานขาง และท าใหคนทเดนมาจากรถไฟฟาใตดนไมตองขามถนนเลยเพอเขาสโครงการ ลานจอดรถและงานระบบแยกโครงสรางจากหอแสดงดนตรทงสอง เพอไมใหเกดเสยงทเกดจากแรงสนสะเทอนสงผานไปตามโครงสรางหรอ Structure Bound จาก Drop off ทางขวาเปนสวนส านกงาน ใชเปนทงประชาสมพนธและจ าหนายบตรการแสดง รวมถงชวยScreen คนกอนเขาไปในสวนโรงเรยน หองซอมรวมวงใหญจคนมากวางไวชนลางเพอสะดวกคนเขาออกจ านวนมาก อาคารเรยนชนลางประกอบดวยหองพกครและซอมเครองดนตรตอเนองกบสวนส านกงาน ชนสองเปนกลมหองบรรยายมสะพานเชอมตอกบแลนดเสคปภายนอก ชนสามเปนหองสตดโอเรยนปฎบตตวตอตวเนองจากคนใชนอยและใชไมกวนในสปดาหท าใหลดภาระของลฟต อาคารหองซอม นกเรยนใชชวตสวนใหญอยทหองซอม ทงตอนพก ตอนเยน และวนหยดดวย ดงนนจงแยกเปนอกอาคารเพอความสะดสกในการเปดปด เนองจากเสยงสามารถสงผานหองหนงไปอกหองไดโดยทะลผานก าแพง จงออกแบบใหแตละหองซอมแยกตวออกจากกน ทวางทเกดขนนอกจากจะเปนทพบปะพดคยของเพอนนกเรยนยงเปนทซอมและผอนคลายอรยาบทหลงออกมาจากหองซอมทผนงทบตน ฝงซายของDrop Off เปนสวนPublic ประกอบดวยพพธภณฑ โรงอาหาร ดานทมองเหนแมน าเจาพระยาประกอบดวยรานอาหารและหองสมด

รปท 6.3 ผงพนชนผวดนและใตดน(ซาย) ผงพนชน1(ขวา)

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 63

หอแสดงดนตรเลกขนาด250ทนง รองรบกจกรรมทหลากหลายทงคอนเสรตเลก การกบรรยายสมนา เปดใหเหน

ทศนยภาพแมน าดวยผนงกระจกซอนชน ภายในเปนสญญากาศเพอกนเสยงรบกวน สรางความพเศษจากสถานทฟงดนตรทวไปเพอดงดดคนเขามาใชสถานท หอแสดงดนตรหลกขนาด 1,100 ทนงอยทชนเดยวกน เพอสามารถใชหองตางๆในBackstageรวมกนได โดยหองทประทบจะอยตรงกลางระหวางหอแสดง หองตางๆจดลอมตวหอแสดงไวเพอชวยกนเสยงรบกวนจากภายนอก ผนงและประตท าเปนสองชนทงหมด

รปท 6.4 ผงพนชน2(บนซาย) ผงพนชน3(บนขวา) ผงพนชน4(ซายลาง) การออกแบบอาคารซอมดนตร(ขวาลาง)

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 64

- รปตดอาคาร โครงสรางของสวนโรงเรยนเปน คสล. ผนง Double Skin เนองจากปะทะกบทศตะวนตก พนใชระบบFloating Floor หรอการกลบคานมาอยดานบน โดยแผนพนวางบนโครงสรางทเปนยางเพอกนเสยงทจะสงทะลระหวางชน โครงสรางสวนหอแสดงดนตรเปนครงสรางเหลก รปแบบกลองซอนกนสองชน(Box in Box) เสาชดหลกขนไปรบทรสตวใหญซงชวยหวพยงพนท Cantileve ออกไป ผนงเปน Double Skin ใชวสด PTFE Mesh Fabric ซงขอดคอมความโปรง สามารถมองเหนทศนยภาพภายนอกในขณะเดยวกนกกนแสงแดดทจะสาดเขามาในชวงเวลาทจดคอนเสรต นอกจากนยงสามารถใชเปนฉากรบภาพใหกบการแสดงบนเวทกลางแจงไดอกดวย

รปท 6.5 แผนภาพแสดงโครงสรางและวสด(บน) รปตดอาคาร(ลาง)

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 65

- รปดานอาคาร รปทรงอาคารเรยบงาย เรยบรอยตามพระจรยวตรของสมเดจพระพนาง ดวยลกษณะของวสดทดโปรง เบา ขาว

สะอาด ท าใหอาคารดออนโยนในยามกลางวน และเมอคอนเสรตในยามเยนมาถง แสงจากกจกรรมภายในทเรองออกมาจะท าใหวสดทโปรงดหายไป เผยใหเหนความเคลอนไหวภายใน เปรยบเสมอนดวงโคม เปน Landmark ขนาดใหญทจะสองสวาง เชญชวน น าพาคนไปฟงดนตรคลาสสค

รปท 6.6 รปดานอาคารทศ เหนอ ใต ตะวนออก และตะวนตก

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 66

- แบบขยาย รปแบบทนงจดในรปแบบ vineyard style ตางจากแบบดงเดมคอยายแถวทนงทไกลจากเวทกลบมาลอมรอบเวท

ปราศจากกรอบเวท เปนการ Blur Boundaryระหวางนกดนตรและผชมทสามารถมองเหนการเคลอนไหวรางกายจากการเลน และรบฟงเสยงใกลแหลงก าเนดเสยง ทงเปนผลดกบนกเรยนทจะไดสงเกตการณจากมมมองภายในวง สามารถเหนสหนาและทาทางของวาทยากรไดอยางชดเจน หลกการทาง Acoustic คอ เมอหอแสดงมความกวางมากขนจงยกกลมทนงดานขางใหสงขนเพอสะทอนเสยงไปยงทนงตรงกลางหอ รวมถงการใชฝานอนและฝาตงรอบๆหอแสดงในการสะทอนเสยง โดยทความตางของ Direct Sound และ Reflect Sound ตองไมเกน 30 เมตรเพอไมใหเกด echo ใชสงตรปรมาตรหอแสดงเทากบ10ลบม.ตอ1ทนง เพอใหไดคา RT ประมาณ 2 วนาท

รปท 6.7 ภาพอธบายการออกแบบหอแสดงดนตร

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 67

- รปทศนยภาพภายนอกและภายในอาคาร

รปท 6.8 ทศนยภาพภายนอกอาคารซอม(บน) ทศนยภาพภายในอาคารซอม(กลาง) ทศนยภาพภายในโถงพกคอย(ลาง)

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 68

- หนจ าลอง

รปท 6.9 ทศนยภาพจากแมน าเจาพระยา

รปท 6.10 ภาพหนจ าลองบรเวณรานคา(บน) ภาพหนจ าลองอาคารเรยน(ลาง)

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 69

รปท 6.11 ภาพหนจ าลองแสดงเผลอกอาคาร(บนซาย) หนจ าลองอาคารซอม(บนขวา) ภาพหนจ าลองรวมทงโครงการ(ลาง)

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 70

07 บทสรปและขอเสนอแนะ

สวสดนองๆ ทก าลงเลอกโปรเจคธสส หวงวาเรองเลาตอไปนจะชวยนองได โปรเจคนมความยากอยหลายอยางดวยกน ขอแรก กอนเลอกไซตเราควรเหนภาพโครงการคราวๆ ไซตรปทรงแบบพ(ทางเขาเลกๆบานขางใน) เปนไซตทยากและมปญหามากทงรปทรงและบรบท โดยเฉพาะเรองระบบการจราจร การแกไขใชเวลาไปหลายครงตรวจแบบ ขอสอง การวางผงบรเวณเปนเรองทภาคเรามกจะไมช านาญ หากไมใชโครงการเชนรสอรททดผงบรเวณเปนส าคญ จะท าใหเราเอาเวลาทควรไปท าอยางอนมาคดเรองน ขอสาม ถาไมชอบเรองโครงสรางเหลก หรอพาดชวงกวาง อยาท าคอนเสรตฮอล ขอส การท าเธยรเตอร คอนเสรตฮอลใดๆ ตองการความรเชงเทคนคสง ตองพงพาอาจารยทงในและนอกกลม ปรกษาคนภายนอก และอาน textbook เยอะมาก กวาจะเขาใจแตกฉาน บคพแตละคนใหขอมลทไมตรงกน ส าหรบเลมนพรเชคหนงสออางองหลายเลมและรวมจากบคพๆบาง แมพจะแนใจในความถกตองแตกเปนเนอหาโดยยอและสรป การอานหนงสอเองไปดวยจะท าใหนองเขาใจไดมากกวา ขอหา รปแบบการจดทนง vineyard เปนรปแบบทไมมธสสพใหดเปนตวอยางมากอน ดงนนการพลอตเสนสายตาและการสะทอนเสยงทนองเหนในงานพเกดจากการใชหลกพนฐาน ผสมกบการศกษาจากcase เอาplan และ section ของทกททหาไดมาลองลากเสนเสยง/สายตาทบด ซงผลปรากฏวาบางแหงเราไมสามารถตอบไดวาท าไมมนถงออกมาขอบยวยๆเชน philharmonic de Paris ของ Jean Novel พจงใช Bing Concert Hall ซงสามารถอธบายทมาความโคงของระนาบตางๆไดมาอางอง เรองนคอนขางซบซอนถาอยากถามเพมกอเมลมา Saralee-sit@hotmail.com นะคะ ขอหก คอนเสรตฮอลมเรองใหคดเยอะมาก โรงเรยนกเชนกน หากชอบท าโรงเรยนมากกวาใหท าคอนเสรตฮอลเลกๆเปน Recital จะไดมเวลาใหโรงเรยน ขอเจด งานนเปนงาน Function แตดวยความทเปนโรงเรยน ”ดนตร” ความสวยและคอนเสปจะถกคาดหวง

โครงการในลกษณะน อาจารยจะดเรองอะไรเปนส าคญในการตรวจ ? ขอแรก การวางผงและcirculation การจดการคนนอกคนใน คนจ านวนมากทมาคอนเสรตเขาออกพรอมๆกน ทางเสดจ ทางคนพการ ขอสอง หลกสตรปรากฏออกมาในแบบอยางไร ขอสาม เรองเชงเทคนคการออกแบบฮอล งานระบบตางๆตองตอบได ขอส แมจะใชเกณฑคะแนนของโรงเรยนในการตรวจ แตดวยความทคอนเสรตฮอลใหญ คนกมกจะมองหาเรองความงามและแนวคดในรปทรงดวย

สวนตวพคดวาธสสเปนการสอบความรทสงสมมา เวลามนนอยเกนกวาจะเรยนรของทไมชนมอเลย มนไมใชการทดลองเรองทอยากท า ถานองอยากชว ขอใหเลอกโปรเจคทเคยท ามาแลวในสต หรอโปรเจคทอาจารยในกลมช านาญ ทส าคญตองแนใจวาหาขอมลได มคนรจกในวงนมากพอ และถามตวเองวาอยากไดอะไรจากงานน อยากเอาอะไรใสพอรต อยางตอนพเลอกพชอบเรองเมองและชวตคนในเมองจงเลอกอาคารทเปน Public Building ธสสเปนเรองของจตใจลวนๆ บางคนงานพงเพราะใจพงทงๆทมอด คนทไมอยากเปนสถาปนกไมคาดหวงกลบท าไปอยางมความสข ขอใหใจเยนและมสต อยาเปรยบเทยบ! งานแตละชนม Nature ทไมเหมอนกน บางคนชวงแรกงานจะไวไปชาดเทล บางคนใชเวลาวางผงนานกวา บางคนฟอรมวดไปแลว แตของเราสาระอาจไมใชฟอรมเปนตน และสดทายขอใหเปนงานทนองชอบและภมใจ อาจารย 30 คนไมมทางชอบของตรงกน(อาจารยทานนงกลาววางานของเพอนพดทสดในรอบสบป ขณะทอาจารยอกทานใหCเพอนคนนน) ประเดนคอนองตองมเหตผลรองรบการกระท าตวเอง ไมนงเทยนเขยน และของเรองพนฐานตองไมผด

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 71

บรรณานกรม

ภาษาองกฤษ

การจดพนทใชสอย - Ogawa. T, Theather Engineering and StageMachinery. Heartfordshire: Entertainment Technology Press, c2001 - Birgit schmolke, Construction and design manual theatres and concert halls, ArchitectureSingapore : Page One, c2011 - Ernst and Peter Neufert, Architect’s data, Oxford : Blackwell Sceince , c2006. - Joseph De Chiara and Michael J. Crosbie, Time-saver standards for building types, New York : McGraw-Hill, c2001 - Wenger Corporation, Wenger Planing Guide for school music facilities, Owatonna: Wenger Corporation, c2010 - Lawson. Fred, Congress Convention and Exhibition Facilities: Planning, Design and Management, Newyork: Architectural Press, c2000 การออกแบบอคสตก - Barron M, Auditorium Acoustic and Architectural Design, Newyork : Spon Press, 2010 - William. J, Architectural Acoustics: Principles and Practice, Hoboken : John Wiley & Sons, c2009 - Leslie L. Doelle, Environmental acoustics, Newyork : McGraw-Hill, c1972 - Rossing. T.D., Springer Handbook of Acoustics, New York : Springer Science+Business Media, LLC : c2007 - Newhouse V, Site and Sound, 2007, New York : The Monacelli Press: c2012

ภาษาไทย

การจดพนทใชสอย - สรพล วรฬรกษ. โรงละคร:แนวคดการออกแบบ.กรงเทพฯ: ส านกพมพจฬาลงกรณ, 2546 การศกษา - ณรทธ สทธจตต. จตวทยาการสอนดนตร.กรงเทพฯ: ส านกพมพจฬาลงกรณ, 2541 - ณรทธ สทธจตต. พฤตกรรมการสอนดนตร.กรงเทพฯ: ส านกพมพจฬาลงกรณ, 2538

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 72

- ณรทธ สทธจตต. สาระดนตรศกษา: แนวคดสปฎบต.กรงเทพฯ: ส านกพมพจฬาลงกรณ, 2535 ดนตรคลาสสก - คมสนต วงวรรณ. ดนตรตะวนตก. กรงเทพฯ: ส านกพมพจฬาลงกรณ, 2551 - อตภาพ ภทรเดชไพศาล.ดนตร พนท เวลา. กรงเทพฯ: ส านกพมพOpenbook, 2553 การออกแบบอคสตก - สราวฒ โสนะมตร. ปจจยส าคญในการออกแบบหองประชมเพอสรางคณภาพเสยงทด. วทยานพนธมหาบณฑต ภาควชาสถาปตยกรรม คณะสถาปตยกรรมศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2551 อนๆ

- Jan Gehl. เมองมชวต. กรงเทพฯ: ส านกพมพลายเสน พบบรชชง, 2556

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 73

ภาคผนวก ภาคผนวก ก การออกแบบอคสตก ก-1 ความรเบองตนเรองเสยง

เสยงเปนพลงงานคลน เกดจากการสนสะเทอนของตวกลาง เดนทางผานไดทงของแขงของเหลว และกาส โมเลกลของตวกลางจะสนตอเนองกนไป เมอเสยงตกกระทบกบระนาบตางๆ จะมสวนหนงสะทอนกลบ สวนหนงถกวสดดดซบไว และอกสวนททะลผานไป

มนษยสามารถไดยนเสยงทความถ 20-20,000 เฮรตซ คลนความถสงเราจะไดยนเสยงสง ความถต าไดยนเสยงต า พลงงานหรอความเขมของเสยงมหนวยเดซเบล ซงจะปลอดภยตอหมนษยเมอเสยงดงไมเกน 120 เดซเบล เสยงเดนทางไดเรวในอากาศรอน และเสยงยงถกพดพาไปกบลม ดงนนผ ทอยเหนอลมจะไดยนเสยงทแผวเบา ขณะผ ทอยใตลมจะไดยน

เสยงแมวาจะอยไกลออกไป1

ในหอแสดงดนตร จะมคลนสองลกษณะทไดยนคอ เสยงทตรงเขาสหของผฟงและเสยงทกระจายออกไปกระทบกบวตถตางๆ และสะทอนเขาสหผฟง ในการฟงดนตรคลาสสกนนเสยงสะทอนมาครงแรกหรอ Laterlization เปนเสยงทนาพอใจกวาเสยงโดยตรง ดงนนการเลอกรปทรงของหอแสดง และวสดรอบๆจงเปนเรองส าคญ

โคงเวา Concave เปนสงทควรหลกเลยง เมอเสยงตกกระทบพนผวจะสะทอนกลบมารวมทจดโฟกส Sound Foci

กอเกดความร าคาญขนแกผชมในจดนน แกไขไดดวยออกแบบใหจดนนอยสงเหนอศรษะผชม หรอเกดในชองทางเดนแทน อาจใชวสดซบเสยงหรอกระจายเสยง ขณะทโคงนน Convex เสยงทตกกระทบจะกระจายออกไป การจดการอคสตกในหอแสดงดนตรเพอ ความดงเสยงมความใกลเคยงกนในทกทนง โดยเฉพาะทนงทหางออกไป เสยงมความสม าเสมอ คา RT เหมาะสม ปองกนปรากฎการณบกพรองตางๆของเสยง และปองกนเสยงรบกวน

1 Time Life. 2544. ฟสกสและพลงงาน เลม2 จาก หนงสอชด ขมทรพยโลกวทยาศาสตร. พมพครงท4 . กรงเทพ: อมรนทรพรนตง.

รปท ก.1 มมตกกระทบเทากบมมสะทอน(ซาย) เมอเสยงชนกบผนง(ขวา)

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 74

ก-2 รปทรงหอแสดงดนตร

มงานวจยหลายงานกลาววา รปทรงทเหมาะกบการแสดงดนตรคอทรงสเหลยมผนผาหรอกลองรองเทา(Shoebox) เนองจากเกด เสยงสะทอน(Lateral Sound) มาก และยงพบในหอแสดงดนตรทคณภาพดหลายแหงในโลก สดสวนหอง กวาง : ยาว เปน 1:1.2 ความยาวของหองทรบฟงเสยงทดได ตองไมเกน 2 เทาของความกวาง

สวนรปพดจะเหมาะส าหรบใชเพอชมการแสดงมากกวาการรบฟงเสยงดนตร เพราะเสยงดนตรทมความถสงจะไมกระจายเสยงไปดานขางทวหองประชม เนองจากคลนเสยงของความถสงนจะมขนาดเลกเดนทางเปนทศทางตรง ไมกระจายออกไปทางกวางเชน เสยงของไวโอลน ฉง สวนคลนเสยงของความถต ามขนาดใหญจะกระจายออกไดมากทวหองเชน เสยงเบส เพราะฉะนนผ ทนงอยกลางหองประชมเทานนทจะไดยนและรบฟงเสยงสง เชน เสยงของไวโอลนไดชดเจนสวนผ ทอยบรเวณสองขาง ของหองจะไดยนเสยงนอยลงไปมาก แตถาเปนการชมการแสดงผชมทนงดานหลงกจะขยบเขาใกลเวทการแสดงกระจายออกไปทางดานขางท าให สามารถชมการแสดงไดชดเจนขน

รปวงกลมเหมาะส าหรบการชกมวย หรอการแขงขนกฬา เชนบาสเกตบอล วอลเลยบอล มากกวาการแสดงละครหรอดนตร สงทควรระวงในการออกแบบหองประชมประเภทน คอ การเกดเสยงสะทอนรวมกน (Sound Foci) ขนได

รปท ก.2 การสะทอนของคลนเสยงบนระนาบแบบตางๆ

รปท ก.3 ออดทอเรยมรปพด(ซาย) ทรงสเหลยมผนผา (ขวา)

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 75 ก-3 คาการสงผานเสยง STC (Sound Transmission Class)

เปนคาเพอใชประเมณประสทธภาพในการกนเสยงของวสด ตวเลขทแสดงหมายถงปรมาณของเสยง(เดซเบล) ทถกลดทอนกอนสงผานออกไป ดงนนหากเลขมากหมายถงผนงนนกนเสยงไดด ท าใหหองไมสงเสยงรบกวนภายนอกหรอมความเปนสวนตวสง เชน เสยงในหองดง 100 เดซเบล วดคาภายนอกหองได 30 เดซเบล หมายความวาผนงนนมคา STC เทากบ 70

ตาราง ก.1 คาการสงผานเสยง STC (Sound Transmission Class)

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 76 ก-5 คาเสยงรบกวน (NC : Noise Criteria) เกณฑมาตรฐานควบคมเสยงรบกวนในหองแตละประเภท

ก-6 เวลาสะทอนกลบของเสยง RT (Reverberation Time)

เวลาสะทอนกลบของเสยงทคงเหลออยเมอตนเสยงหยดแลว หรอคาการจางหายของเสยงทมความดน 60 เดซเบล มหนวยเปนวนาท ซงพนทการใชงานแตละชนดตองการคา RT ทแตกตางกน

ถาคา RT นอย ผฟงจะรสกวาดนตรนนขาดชวตชวา อาจเรยกวาเสยงตายหรอแหง หาคา RT มากเกนไป หมายถง

เสยงกองกงวาลมากขน อาจรบกวนได ซงคา RT ทเหมาะสมของพนทใชสอยหนงๆจะแตกตางกนตามชวงความถของเสยง ในกรณหอแสดงดนตรออรเคสตรา ซงประกอดจากเครองดนตรหลากหลายชนดอนผลตเสยงหลายความถ เราจะพจารณาคาRT ท 500 เฮรต ซงเปนคาตรงกลางของดนตรคลาสสก

ตาราง ก.2 คาเสยงรบกวน (NC : Noise Control)

ตาราง ก.3 คาเวลาสะทอนกลบของเสยง RT (Reverberation Time)

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 77

สตรค านวน

RT = 0.165 V/A

V ปรมาตรของหอง A คาดดซบเสยงรวมของหอง (Sabine, m3)

A = S1 α1 + S2 α2 + …… Sn αn

S 1,2,3 พนทผวหองดานหนงๆ หนวยตารางเมตร α 1,2,3 สมประสทธการดดซบเสยง

สมประสทธการดดซบเสยง มาจากเสยงทหายไปจากการดดตอเสยงเดม วสดดดซบเสยงไดดมลกษณะ เปนเสน-ใย พรน เมอคลนเสยงมากระทบ แรงดนในอากาศจะขยบเสนใยนน ท าใหเปลยนเปนพลงงานกล เสยงจงมพลงงานนอยลง ในขณะทวสดทแขง มวลมาก จะสะทอนเสยงไดด คาสมประสทธดไดจากตาราง

ตาราง ก.4 สมประสทธการดดซบเสยง

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 78 ก-7 ปรมาตรหอง

ปรมาตรของหองสงผลตอคา RT วศวกรรมเสยงมตารางเปรยบเทยบปรมาตรตอคนไวเพอความสะดวกของสถาปนก สามารถค านวณหาขนาดของหองไดในเบองตน หนวยลกบาศกเมตร/ ทนง

ประเภท ขนต า กลาง สง

หองบรรยาย หอแสดงดนตร โรงอปรากร โบสถครสต หอประชมอเนกประสงค โรงภาพยนต

2.30 6.20 4.50 5.70 5.10 2.80

3.10 7.80 5.70 8.50 7.10 3.50

4.30 10.80 7.40

12.00 8.50 5.10

ทมา : Leslie L. Doelle.Environmental Acoustic (หนา52)

จากขอมลในตาราง หลงจากไดขนาดพนทจากการคณตารางเมตรตอคน โดยกวางตอยาวตามสดสวนทพง

ประสงค กจะสามารถหาความสงหองได

ก-8 ปรากฏการณของเสยง 1 การเหลอมกนของเสยง Time Delay และ เสยงสะทอน Echo เสยงแมวาจะเดนทางผานตวกลางเดยวกน หากมระยะทางตางกนท าใหเดนทางมายงผฟงในเวลาตางกนจะเกด

การเหลอมของเสยงขน หและสมองของมนษยจะรวมเสยงทสะทอนมาใน 60 มลลวนาทแรกได ตามปกตเสยงเดนทางไดประมาณ 300 เมตรตอวนาท ดงนนใน60 มลลวนาทเสยงเดนทางได18.00 เมตร หากเกน 18.00 เมตรจะเกดเสยงลาชาแหบพราซอนกน และหากตางกนเกน 100 มลลวนาท หรอ 30 เมตรกจะเกดเสยงสะทอน(echo)

การค านวน R1 + R2 ควรตางกบD ไมเกน 30 เมตร ถา นอกจากพจารณาบรเวณทนงฟงแลวยงตองพจารณาพนทบนเวทดวย หากเสยงลาชามากเกนไปสงผลตอการเลนรวมวงของนกดนตร

ตาราง ก.5 ปรมาตรของหอแสดงดนตร

รปท ก.4 ปรากฏการณของเสยง

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 79

2 การรวมของเสยง Sound Foci เกดจากโคงเวา รวมเสยงไปทจดๆหนง เสยงแทรกสอดกน อาจจะดงเปนสองเทา หรอเกดจดบอดเสยง

3 จดบอดเสยง Dead Spot เสยงทคลนแทรกสอดบรเวณเบาตรงกน ท าใหไดยนเสยงไมชดเจน มกเกดในต าแหนง 2 ใน 3 สวนนบจากเวท

4 เสยงสะทอนกลบไปกลบมา Flutter Echo เกดกบผนงทขนานกนสองดาน แกไดโดยการเอยงผนงอยางนอย 5 องศา , ตดวสดการจายหรอซบเสยง

5 จดอบเสยง Acoustic Shadow ทนงทโดนบง เชน ระเบยงทนงชนบน

6 เสยงเพยน Distortion การเปลยนคณภาพเสยงโดยไมตงใจ เกดจากวสดทเลอกใชสงผลตอความถตางๆไมเทากน หลกเลยงโดยใชเลอกวสดทดดซบเทากนในทกยานความถเสยง ก-9 สรปหลกการออกแบบอคสตก

1.สวนการเรยนการสอน - การกนหองควรแยกขาดออกจากกน ก าแพงสงตดโครงสรางพนชนบนหรอหลงคา เลอกวสดทมมวลมาก มชองอากาศ หรอสอดไสดวยฉนวน มการยาแนวรอยตอวสดทงหมด โดยก าแพงตองมคา STC 60 เปนอยางนอย - แยกกลมของหองตางๆตามความดงเสยงทเกด อาจใชพนทไมมการใชงานบอยเชนหองเกบของ หรอ ทางเดน เปนตวกนระหวางพนทเกดเสยง - ค านงถงพนผวของระนาบทอยนอกหองเกดเสยงดวย เนองจากเมอเวลาเปดประตเสยงสามารถเดนทางออกมาแลวสะทอนไปยงหองอนๆ อาจมการตดวสดซบเสยงทจดนนๆ - แยกหองงานระบบออกไปเพอปองกนเสยงและแรงสนสะเทอนทมากบโครงสราง - ใชหลอดไฟ LED หรอ ฟลออเรสเซนตทม Quiet-rated ballast เพอก าจดเสยงทเกดจากการเปดไฟ - ระบบปรบอากาศ HVAC ทอลมตองมขนาดใหญกวาปกตเพอลดความเรวลมอนกอเกดเสยงดง วางแนวการเดนทอนอกกลมหองเรยนเพอปองกนเสยงเดนทางผานทอขามหอง รวมถงใชฉนวนกนเสยงตดตงในทอลม - การตดตงวสดสะทอนและหกเหเสยง รวมถงปรมาตรหองเพอคา RT ทเหมาะสม - ระมดระวงการเลอกวสดและต าแหนงเฟอรนเจอรในหองเรยนหองซอมเพราะเปนผนงหนงซงมผลตอเสยง - หลกเลยงรปทรงทท าใหเกดการระเบดของเสยง เชน โดม โคงเวา

รปท ก.5 วธทเสยงเดนทางขามหอง

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 80

2. หอแสดงดนตร - ตองปราศจากเสยงรบกวน จงแยกหองซอมและงานระบบออกไป ใชพนทไมเกดเสยงมาคน เชนเดยวกบโรงเรยน ท าประตสองชน หลกเลยงบานเลอนและบานมวนพบ พนทรอบๆ เชนทางเดน และโถง (foyer) ตดวสดดดซบเสยง - ปรมาตรทเหมาะสม สงผลตอคา RT - ใชเพดานและผนงในการสะทอนเสยงไปยงผชม หลงหองตดวสดซบเสยงปองกนการเกดเสยงเสยงกอง(echo)

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 81

ภาคผนวก ข การออกแบบทนงหอแสดงดนตร ข-1 การมองเหน

แนวสายตา (Sight line) มมมองปกตในแนวราบ กวาง 40 องศา เปนระยะทไมตองเอยงคอเพอมองเหน ใน 15 เมตร เหนสหนาของผแสดงชดเจน 22.50 เมตร ยงมองเหนทาทาง 37.50 เมตร แยกแยะตวละครได

ทมา : Joseph De Chiara and Michael J. Crosbie, Time-saver standards for building types

รปท ข.1 ความกวางขององศาการมอง

รปท ข.2 ต าแหนงทคนจะเลอกนงเมอเลอกไดอยางอสระ จากนยมทสด A ไปนอยทสด F (ซาย) และไมนยมเลอกทนงทเกน 100องศา จากขอบของกรอบภาพเวท (ขวา)

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 82 ข-2 ขนาดของท นง

ข-3 การจดท นง

Continental Seating ทนงเรยงตอกนไมจ ากดจ านวนเกาอ ขอดคอมความตอเนองของอารมณระหวางผชม แตการเขาถงและลกออกล าบาก จงตองการระยะระหวางแถวมากกวา ท าใหหองลกกวาเดม ระยะระหวางแถวนบจากหลงถงหลงเบาะ ควรกวางอยางนอย 0.95-1.05 เมตร

Conventional Seating มความปลอดภยและสะดวก แตจะเสยทนงทดและเปนทตองการไป ระยะระหวางแถวนบจากหลงถงหลงเบาะ ควรกวางไมนอยกวา 0.80 เมตร เพอการอพยพอยางทนทวงทในกรณเกดเหตฉกเฉน การจดเกาอควรไมเกน 7 ทนงตอทางเดนหนงฝง ดงนนถามทางเดนขนาบ 2 ฝง มเกาอกได 7 ตว โดยทระยะระหวางแถวไมนอยกวา 82.50 เซนตเมตร ทางเดนทคนระหวางทนงควรมลกษณะตรงเปนรศมออกจากจดศนยกลางจะดกวาแบบตงฉากกบเวท หรอแบบโคง ทการเดนของดนอาจรบกวนผชมทนงอย

ทมา : Joseph De Chiara and Michael J. Crosbie, Time-saver standards for building types

เมอทกแถวประจนหนาเขาสเวท การโคงเลกนอยโดยจดศนยกลางอยบนแนวแกนกลาง ดานหลงเวท เพอมมมอง

ทดขนและจดจออยกบการแสดง ซงทนงรปพดมจ านวนทนงมากทสดทยงคงประสทธภาพการมอง และเนองจากการแสดงดนตรนนมทศทางมองลง พนกเบาะจะสงถงไหลตางจากโรงภาพยนตทพงศรษะได ทนงจ าเปนตองสลบหวางเพอการมองเหนทดกวา

รปท ข.3 ระยะตางๆของทนง

รปท ข.4 ซายลกษณะการจดทนง(ซาย) จดศนยกลางความโคง(ขวา)

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 83 ข-4 รปตด

แนวสายตาในแนวตงจะมมม 30 องศา ทยงมประสทธภาพในการรบรภาพ การก าหนดรปตดคดในแนวกลางหอแสดง แถวทอยหนาทสดระดบสายตาจะอยในต าแหนงทมองเหนพนเวทได ลากมม 30 องศา จากจดสงสดของวตถส าคญบนเวท อาจหมายถงจอภาพ นกแสดง แลวแตการแสดง มายงระดบสายตา จะไดต าแหนงตาของทนงแถวแรก จากจดนลงไปดานลาง 110 ซม. และดานหนา 45 ซม จะเปนจดปลายของต าแหนงเกาอ

เหนอต าแหนงสายตา 12.50 ซม. เปนระดบพนศรษะแถวแรก ลากเสนจากจดนไปจนถงขอบเวทจะถอเปนระดบสายตาของแถวถดไป

ทมา : Joseph De Chiara and Michael J. Crosbie, Time-saver standards for building types

ก าหนดระยะระหวางแถววดจากหลงเบาะ-หลงเบาะ (ระยะนหลากหลายขนอยกบรปแบบทนง) ท าซ าขนตอนนไป

เรอยๆ เมอลากเสนตอจดจะไดรปตดของหอแสดง ในขณะทเสนสายตาจากระเบยง ท าไดโดยลากเสนจากแถวสดทายท ามม 30 องศากบพนราบ

สรป เสนสายตาเปนตวก าหนดลกษณะความแผ และความกวางของหอแสดง ขอจ ากดของการมองเหนก าหนดความ

ลก ระยะหางจากเวท องศาการมอง เปนตวก าหนดรปตด

รปท ข.5 วธลากเสนสายตาเพอสรางรปตดหอแสดงดนตร

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 84

ภาคผนวก ค หลกสตรและจ านวนหองเรยน

ค-1.กลมวชาทเปดสอน กลมวชาทกษะปฏบต

ทกษะวชาเอก (Major Skill) การบรรเลงรวมวง (Chamber Music) ปฏบตการทกษะดนตร (Practice Lab) และ ทกษะผแสดงดนตร (Performing Musicianship)

กลมวชาสรางเสรมวชาชพ และกลมวชาเลอกเสร รเทาทนการเปลยนแปลงความรดนตรผานกลมรายวชาทครอบคลมความเชยวชาญเฉพาะตางๆทางดานดนตร

กลมวชาศกษาทวไป ความรอบรและความสามารถทจะเขาใจความเปลยนแปลงขององคความรตางๆ ได โดยวชาในกลมน ประกอบไปดวย หมวดวชามนษยศาสตร (เลอกอยางนอย 6 หนวยกต) สงคมศาสตร ภาษา วทยาศาสตรและคณตศาสตร(เลอกกลมละอยางนอย 8 หนวยกต) โดยนกศกษาสามารถทจะเลอกเรยนไดตามความสนใจ

รายชอวชาและหนวยกต 1. Core (minimum 96 credits)

-Artistic Practices (64 credits) Major Skill 1 - 8 (4 credits) Chamber Music 1 - 8 (2 credits) Performing Musicianship 1 - 8 (2 credits) Practice Lab 1 - 8 (no credits) -Contextual (32 credits) Recital Project 1 - 5 (2 credits) Research Project in Music (2 credits) Graduate Recital (6 credits)

Education Populaire 1 - 6 (1 credit) 2. Music Academic Studies (6 credits) and Elective (at least 6 credits) (2 credits per subject)

- Performance Performance Practices

Interpretation Through Improvisation Style Analysis Contemporary Music Studies - Theory and Composition

Theory in Practices I Theory in Practices II

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 85 Form and Analysis Instrumentation Composition

Free Composition - Music and Technology

Recording Technology and Sound Production Performing with Technology Music and Digital Media - Musicology and Ethnomusicology

World Music Theory and Concepts in Musicology

Theory and Concepts in Ethnomusicology - Pedagogy and Special Topics

Pedagogy I Pedagogy II

Current Topics in Music International Music Perspective

3.General Education (minimum 30 credits) - Humanities (6 credits)

Philosophy and Aesthetics Man and Music

Man and Creativity Classical Music in a Global Context

ASEAN Cultural Landscape Through Music Myth and Ritual of ASEAN

ASEAN Way of Life ASEAN Musical Identities ASEAN World Heritage - Sociology (8 credits) Music and Social Harmony Music and Society Man and Society 21st Century Skills Psychology of Communication ASEAN Economic

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 86

Social Structure and Politics in ASEAN Educational System in ASEAN ASEAN Heroes and Heroines - Sciences (8 credits) Integrated Sciences for Well-Being Music and Innovation Holistic Health Development Technology and Innovation in the 21st Century Research Methodology Musician Illness and Treatment - Language (8 credits)

English 1, English 2 Thai 1, Thai 2 Contemporary Thai Literature French 1, French 2 German1, German 2 Italian 1, Italian 2 Chinese 1, Chinese 2 Lao 1, Lao 2 Vietnamese 1, Vietnamese 2 Burmese 1, Burmese 2 Malay 1, Malay 2 Indonesian 1, Indonesian 2 Filipino 1, Filipino 2

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 87

ตารางท ค.1 สรปวชาตลอดทงหลกสตร

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 88

ค-2. หลกการจดตารางสอนและจ านวนหอง 1 หมวดวชาหลก (ฟา)

วชาเครองดนตรหลก Major Skills เรยนตวตอตว นกเรยนแตละคนตองเรยน 1 ชม. / สปดาห วชานจะอยในชวงครงแรกของสปดาห (จนทร-พธ 16 ชวโมง) เพอใหนกเรยนไดพบกบอาจารยหลงจากทฝกซอมมาในวนเสาร-อาทตย ดงนนหองเรยนปฏบตเดยว จะตองมทงหมด

จ านวนนกเรยน = 120 . = 7.5 = มอยางนอย 8 หอง จ านวนชวโมงทลงได 16

วชารวมวง Chamber แบงนกเรยนออกเปนหลายกลมยอย คละเครองดนตร คละชนป ดงนนนกเรยนทกคนตองเรยนวชานในวนเวลาเดยวกน หองซอมรวมวงเทากบ จ านวนนกเรยน = 120 . = 8 = มอยางนอย 8 หอง จ านวนคน / 1 วง 15

วชาทกษะนกดนตร Performing เชน ฝกใชคยบอรด ฝกการฟงเสยงโนต ฝกการประสานเสยง แบงเปนภาคทฤษฎ 2 ชวโมง ปฎบต 2 ชวโมง การใชหองมความยดหยน แลวแตกจกรรมและการนดหมาย 2 หมวดวชาเสรม (มวง)

Practice Lab เพอพดคยสอบถามปญหาการฝกซอมกบอาจารย รวมถงแจกจายก าหนดการณฝกซอมตางๆ นกศกษา 4 ชนป ดงนนใชหองเลคเชอร 4 หอง

Recital Project ปจฉมนเทศน เปนการท าโครงงานประจ าภาคการศกษา อาจเปนรายงาน การจดนทรรศกาล หรอการแสดงเดยวดนตร ฯลฯ การใชหองมความหลากหลาย ทงหองซอมเดยว หองซอมรวม หองเลคเชอร Education Populaire ดนตรประชาสงคม การท างานรวมกบชมชน มการลงพนทจรง เกบขอมล ท ากจกรรมรวมกบคนในพนท จดคอนเสรต เปนตน 3 หมวดวชาเลอก (เหลอง)

Music Academic กลมวชาเลอกสาขา ทกชนปจะใชวนองคารทงวน เพอใหสามารถเลอกไดอยางอสระ General Education กลมวชาเลอกศกษาทวไป อาจารยมากภายนอกสถาบน ใชวนพฤหสบดทงวน จากตารางเวลาขางตน หนงเทอมสามารถเปดไดอยางต า 8 วชา ดงนนใน 4 ป เปดได 64 วชา หมวดวชาเลอกทงหมดทมในหลกสตร 75 วชา สถาบนตองมหองเลคเชอร 2 หองเปนอยางนอย ดงนนหองเลคเชอร 4 หองจงเพยงพอแลว 4 การฝกซอมนอกเวลา

ตามหลกนกเรยนดนตรตองฝกซอมอยางนอยวนละ 2 ชวโมง นกเรยน 120 คน = วนละ 240 ชวโมง / วน ก าหนดใหนกเรยนทซอมทสถาบนฯ เปนรอยละ 50 ของแวลาทงหมด = 120 ชวโมง / วน วนทนกเรยนเรยนวชาบงคบมากทสดคอวนศกร จะมเวลาวางชวงเชา กลางวน เยน 4 ชวโมง ดงนนตองมหองซอม จ านวนชวโมงซอม = 120 . = 30 หอง จ านวนชวโมงซอมได 4 เนองจากหองเรยนสามารถใชซอมไดเชนกน ดงนนตองการหองซอม 30 – 8 = 22 หอง

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 89

ค-3. อธบายพนทใชสอยส าคญ 1. สวนการเรยนการสอน

1.1 หองเรยน หองเรยนปฏบตดนตร 1: เรยนเดยว

อปกรณทใช : โตะเกาอ เปยโน upright กระดาน ตเกบอปกรณและหนงสอ หองเรยนปฏบตดนตร 2: เรยนเดยว

อปกรณทใช : โตะเกาอ แกรนดเปยโน 2 ตว กระดาน ตเกบอปกรณและหนงสอ หองปฏบตการคอมพวเตอร

อปกรณทใช : โตะเกาอ คยบอรดทเชอมกบคอมพวเตอร หองบรรยายรวม อปกรณทใช : โตะเกาอ เปยโน upright กระดาน

1.2 หองซอม ซอมเดยว1 : เครองสาย และเครองเปาขนาดเลก อปกรณทใช : เกาอ ขาตงโนต ซอมเดยว2 : เปยโน เครองสาย เครองเปาขนาดเลก อปกรณทใช : เปยโน ซอมรวมวงยอย : ส าหรบซอม หรอเรยนวชา ensemble เลนดนตร chamber ขนาดประมาณ15 คน อปกรณทใช : เกาอ เปยโน ขาตงโนต ซอมรวมวงใหญ : รองรบวงออรเคสตรา 100 ชน อปกรณทใช : เกาอ ขาตงโนต

1.3 สวนกลาง ซอมเครองดนตร ส าหรบซอมเครองดนตรในเบองตน หรอความเสยหายเลกนอย เชน เปลยนสายไวโอลน หองเกบเครองดนตร

อยตดกบหองซอมเครองดนตร เปนทพกเครองดนตรทรอซอมหรอซอมเสรจแลว รวมถงเครองดนตรของสถาบนเอง ทใชในการเรยนการสอน และการแสดง

สโมสรนกศกษา

รปท ค.1 ลกษณะหองเรยนดนตร

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 90

พนทอเนกประสงค ส าหรบรวมตว ท ากจกรรม ตเกบอปกรณ(locker)

ส าหรบนกศกษาใชเกบสมดหนงสอ เครองเขยน รวมถงเครองดนตร ลอคเกอรจะมขนาดหลากหลายแตกตางไปตามชนดเครองดนตร ลกษณะการชองเกบมการสลบ เพอกระจายจ านวนนกเรยนทใชออกจากกน

2. พนทแสดงดนตร

2.1 สวนตอนรบ ประกอบดวยเคานเตอรประชาสมพนธ ขายบตรชมการแสดง ทนงรอ จดบรการเครองดม

2.2 หอแสดงดนตรใหญ (concert hall) FOYER บรเวณพกคอยกอนเรมการแสดง มเครองดมของวางบรการเมอพกครง ทนงชมการแสดง

เวท(เฉพาะสวนทมองเหน)

รปท ค.2 การจดตเกบของเพอกระจายความหนาแนนของนกเรยน

รปท ค.3 ต าแหนงเครองดนตรตางๆบนเวทแสดงออรเครสตรา

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 91

พนทขางเวท(off stage) กวางครงหนงของเวทสวนทมองเหน มสองขางซาย-ขวา

หองแตงตวรวม ส าหรบนกดนตร และนกรองประสานเสยงใชรวมกน แยกชาย-หญง

หองแตงตวเดยว ส าหรบนกดนตร soloist conductor ประธานหรออาจารย ม 4 หอง มหองน าในตว หองพกผอน (green room) เปนหองพกผอนรวมหลงเวท ใชผอนคลายกอนเรมแสดง ทงนกแสดงและทมงาน

หองซอมเดยว ส าหรบนกดนตร soloist จ านวน 1 หอง

หองซอมรวม ส าหรบวงออรเคสตรา ใชรวมกนทงนกเรยนของสถาบน และนกดนตรจากภายนอกทเตรยมขนแสดง หองรบประทานอาหาร

บรการอาหารเลยงนกแสดง รวมถงเปนบรเวณทน าอาหารจากภายนอกเขามานงรบประทานได มจดบรการเครองดมและของวาง

หองควบคมระบบภาพแสงเสยง ควบคมระบบในขณะการแสดง การซอม รวมถงการบนทกภาพและเสยง อยในต าแหนงทเหนเวทชดเจน รวมถงตดตอกบทมงานหลงเวทได

หองพกเจาหนาทควบคม อยในบรเวณเดยวกบหองควบคมมหองน าในตว หองเกบแกรนดเปยโน ควบคมอณหภม ความชน ตลอดเวลา ต าแหนงตองค านงถงการขนยายไปยงเวทดวย

หองเกบของ ใชเกบเกาอของวงออเคราสตรา ชดเครองแบบ ขาตงโนตตงโนต เครองแบบนกดนตร เครองดนตรขนาดใหญอนๆ เชนมารมบา ทมพาน

2.3 หอแสดงดนตรเลก (recital hall)

ส าหรบการแสดงดนตรภายในสถาบน(เฉพาะนกศษา อาจารย ผปกครอง) หรอการแสดงขนาดเลก เชน การแสดงเดยว(solo) ดนตรแชมเบอร(chamber music) ทนกแสดงคราวละไมเกน 10 คน และบางครงใชซอมรวมวง มพนยก(riser) ทนงอาจเปนแบบพบเกบได ใชสวนหลงเวท(back stage) รวมกบหอแสดงดนตรใหญเพอความประหยด

2.4 เวทกลางแจง (OUT DOOR STAGE) ประกอบดวย : สวนนงชมการแสดง และ เวทส าหรบวงออเครสตา 100 ชน

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 92

2.3 หองสมด หองสมดดนตร

ทนงคดจากบรเวณอานหนงสอ 25%ของผใช1 โดยแยกประเภทของผใชดงน นกเรยน 120 คน

อาจารย 16 คน และบคคลภายนอก คดเปนจ านวนอกเทาหนงของจ านวนนกเรยน รวมเปน 256 คน ทนง 256 x 25% = 64 ทนง ทฟงดนตร คด 10% ของผใช = 26 ทนง คนละ 2.75 ตรม. รวม 283.25 ตรม. สวนชนหนงสอ 30เลม/คน ดงนนมหนงสอทงหมด 7680 เลม พนทเกบหนงสอ ใช1 ตรม/150 เลม ดงนนใชพนท 51.20 ตรม. ส านกงานบรรณารกษ ทท างานและพนทซอมแซมหนงสอเจาหนาท 3 คน 40 ตรม.

บรการถายเอกสาร 6 ตรม. รวมพนทหองสมด 380.45 หองสมดโนตดนตร

เปนหองเกบโนตดนตร มการควบคม อนญาตเฉพาะอาจารยหรอหวหนาวงเทานนในการขอยม /ถายเอกสาร อาจมลกษณะเปนมมๆหนงของหองสมดทมชนเกบโนตเพลง แบงตามชนดเครองดนตร ทโตะเกาอและอกกรณชวยสบคน ควรอยใกลหองซอม

2.4 พพธภณฑดนตร ประดวยสวนนทรรศกาลชวคราว และถาวร นทรรศกาลถาวรมเนอหาดงน - พระกรณยกจของสมเดจพระพนางเธอฯ - องคความรดนตรคลาสสค เชนประวคความเปนมา เครองดนตร ประเภทของบทเพลง

- วงออรเคสตราจ าลอง ระบบสอประสม จ าลองภาพและเสยงจากบนเวทแสดงดนตร ใหผชมรสกเสมอนเปนสวนนงในวงออรเครสตรา สามารถหยบเครองดนตรขนมาเลนไปพรอมๆกน หรอ ลองเปนวาทยากร ดวยระบบ inter active ภายในนทรรศกาลจะแบงเปนพนทยอยๆ ของแตละกลมเครองดนตร

1 ประกาศทบวงมหาวทยาลย เรอง มาตรฐานหองสมดสถาบนอดมศกษา พ.ศ. 2544

รปท ค.4 นทรรศการออรเคสตราจ าลอง

Princess Galyani Vadhana Institute of Music l 93

ภาคผนวก ง วงดรยางคสถาบนดนตรกลยาณวฒนา

วงดรยางคสถาบนดนตรกลยาณวฒนา PYO วงดรยางคสถาบนดนตรกลยาณวฒนา เปนอกโครงการหนงของสถาบนดนตรกลยาณวฒนา ทจดขนโดยม

เปาหมายเพอสนบสนน และ พฒนาทกษะความสามารถในการเลนวงออรเคสตรา ใหกบนกดนตรเยาวชนไทยทมทกษะความสามารถเปนเลศ โดยสมาชกของวงเปนผไดรบการคดเลอกจากเยาวชนดนตรจากทงภายในและภายนอกสถาบนผานการออดชน จากปรชญาของวงดรยางคเยาวชนกลยาณวฒนา “PYO Experiences - Explore Exchange Excelled” ทกลาวถงประสบการณการคนหาทวงท านองแหงเสยงดนตร จากการทเยาวชนผ รวมโครงการแตละคนจะไดคนพบการเรมตนลมหายใจและกาวไปในทวงท านองของจงหวะเดยวกน ผานการฝกฝนจนสามารถสอสาร แลกเปลยน ประสาน และหลอมรวมกนไปสบทเพลงอนแสดงใหเหนถงความรวมแรงรวมใจ ความสามคค และความกลมเกลยวกนของเยาวชนทพรอมใจกนสรางสรรคเสยงอนงดงามออกมาสใจของผ ฟง

PYO เปนอกหนงความตงใจทจะสบสานพระปณธานของสมเดจพระเจาพนางเธอ เจาฟากลยาณวฒนา กรมหลวงนราธวาสราชนครนทร ในการพฒนาเยาวชนนกดนตรคลาสสกใหมทกษะความสามารถทเปนเลศทดเทยมกบนานาชาต จากโปรแกรมการแสดงคอนเสรตตลอดทงฤดกาลททางสถาบนฯ ไดคดเลอกวาทยกรระดบนานาชาตอาจารยผฝกสอนทไดรบการยอมรบในระดบประเทศ รวมถงการคดเลอกบทเพลงทแสดงในแตละคอนเสรต เพอมงเนนการพฒนาศกยภาพการบรรเลงในรปแบบออรเคสตรา ไปพรอมๆ กบการพฒนาศกยภาพทางดนตรสวนบคคลของเยาวชนนกดนตร ซงประสบการณแหงการเรยนรผานเสยงดนตร ทงในชวงเวลาแหงการฝกซอมและแสดงคอนเสรต รวมไปถงการเปดโอกาสใหครอบครวของเยาวชนนกดนตร และสาธารณชนทสนใจสามารถทจะเขามาสมผสประสบการณดนตรรวมกน

รปท ง.1 สมาชกวงวงดรยางคสถาบนดนตรกลยาณวฒนา(ซาย) การแสดงเปดฤดกาล2558 (ขวา)