C M Y CM MY CY CMY K

C M Y CM MY CY CMY K

C M Y CM MY CY CMY K

>> AKDEN‹Z’‹N ‹NC‹S‹, TUR‹ZM CENNET‹ ANTALYA… UYGARLIKLARAMESKEN OLMUfi BU KENT‹M‹Z‹N HERTARAFINDAN TAR‹H FIfiKIRIYOR… 14

>> MARCO POLO’DAN EVL‹YAÇELEB‹YE SEYYAHLARIN KISATAR‹H‹… HERKES‹N ‹Ç‹NDE B‹R KAfi‹FVARDIR AMA BAZILARI BUNU AÇI⁄AÇIKARAB‹L‹R… 22

>> MÜZ‹⁄‹M‹Z‹N USTA YORUMCUSULEMAN SAM, YILLAR SONRA YEN‹DENB‹R ALBÜMLE SEVENLER‹YLEBULUfiMAYA HAZIRLANIYOR… 26

>> SANAT ARTIK B‹R YATIRIM ARACIOLARAK BÜTÜN DÜNYADA KABULGÖRÜYOR. ÖZELL‹KLE JAPON‹fiADAMLARI DÜNYACA ÜNLÜ ESERLER‹ KOLEKS‹YONLARINA KATIYOR… 36

>> AIRFEL ‹LE 10 YILDIR ‹fiB‹RL‹⁄‹HAL‹NDE OLAN ALPERENMÜHEND‹SL‹K, 2011 YILINDA ‹NfiAATSEKTÖRÜNDEN DAHA FAZLA PAYALMAYI HEDEFL‹YOR. KURUCU ORTAK‹LKER KURAN ‹LE SEKTÖR HAKKINDAB‹R SÖYLEfi‹… 40

>> “KAPALIÇARfiI KAPALI KUTU…”‹STANBUL’UN ‹LK AVM’S‹D‹YEB‹LECE⁄‹M‹Z KAPALIÇARfiI,‹Ç‹NDEK‹ HANLARI, BEDESTENLER‹,DÜKKANLARIYLA KÜLTÜRÜMÜZÜNÖNEML‹ B‹R PARÇASI… 46

>> ÇEVRE B‹L‹NC‹ ‹Y‹CE YAYILIYOR.ORGAN‹K ÜRÜNLERE OLAN ‹LG‹DENSONRA EKOLOJ‹K TAT‹L SEÇENE⁄‹ DEKABUL GÖRÜYOR. EKOLOJ‹K TAT‹L‹NPÜF NOKTALARI… 52

>> HER KÜLTÜRÜN KEND‹NE ÖZGÜALIfiKANLIKLARI VE DAVRANIfiB‹Ç‹MLER‹ VAR. ARTIK DÜNYAKÜÇÜLDÜ⁄ÜNE GÖRE BUNLARIB‹LMEKTE FAYDA VAR. 60

>> AIRFEL’‹N ENERJ‹ TASARRUFU VEYÜKSEK PERFORMANSI B‹R ARAYAGET‹REN INVERTER SER‹S‹ KL‹MALARIYÜZDE 30’A VARAN YÜKSEK ENERJ‹TASARRUFU SA⁄LIYOR. 64

>>AIRFEL AKADEM‹ ÜYELER‹ BOfi DURMADI, B‹RÇOK SORUMLULUK PROJES‹N‹ HAYATA GEÇ‹RD‹. DUYGULANARAK OKUYACAKSINIZ… 70

RIXOS’UN ‹STANBUL’DA ‹LK REZ‹DANS PROJES‹OLAN ‘RIXOS RESIDENCE BOMONTY’DE KULLANILANISITMA, SO⁄UTMA VEHAVALANDIRMA S‹STEMLER‹ AIRFEL‹MZASI TAfiIYOR. �

�

DÜNYA DEV‹ DAIKIN, AIRFEL H‹SSELER‹N‹N TÜMÜNÜSATIN ALDI. 8 TEMMUZ’DA ‹MZALANAN ANLAfiMAYLAAIFEL BUNDAN BÖYLE DÜNYA L‹G‹NDE YER ALACAK…

4 SANT‹GRAT

‹Ç‹NDEK‹LER

�

ON B‹R AYIN SULTANIRAMAZAN ‹STANBUL’DAB‹R BAfiKA YAfiANIYOR.ESK‹ GELENEKLER‹ YADEDERCES‹NE KENT‹N HERTARAFINDA ETK‹NL‹KLERDÜZENLEN‹YOR…

12

30

18

004_005_icindekiler 7/19/11 12:58 PM Page 2

Yükselen bir Türkiye’de…

Asl›nda gündem çok yo¤un. Türkiye bir seçim süreci daha yaflad›. Seçmen,

iktidardaki hükümetle devam karar› ald›. Ekonomik çevrelerde bu duruma

“istikrar” deniliyor. Dünyada ise enteresan geliflmeler oluyor. Hakim güç ABD’ye

alternatif olarak kurulan AB, gücünü yitiriyor. AB’yi oluflturan ülkeler bir bir eko-

nomik açmaza düflüyor, “riskli” ülkeler haline geliyor. Türkiye ise yükseldikçe

yükseliyor…

Türkiye yükseliyor, markalar›m›z yükseliyor, Türkiye büyüyor!

Temmuz ay› Airfel için köklü de¤iflikliklerin yaflad›¤› bir dönem oldu. 1999 y›l›n-

da klima ekipmanlar› ithal etmek üzere kurulan flirketimiz, 2001 y›l›nda Türki-

ye’nin en büyük holdinglerinden Sanko Holding ile birleflti¤inde büyük bir ticari

baflar›ya imza atm›flt›. Airfel’in Türkiye pazar›nda gösterdi¤i agresif büyüme,

ihracat potansiyeli, AR-GE alan›ndaki baflar›lar› Japon dünya devi Daikin’in de

dikkatinden kaçmad›. Avrupa, Ortado¤u ve Afrika’y› içeren EMEA bölgesinde

daha da güçlenmek isteyen Daikin, Airfel Afi. hisselerinin tümünü sat›n ald›.

8 Temmuz’da imzalanan bu anlaflma Aifel için de yeni bir dönemin bafllang›c›

anlam›n› tafl›yor. Uluslararas› bir flirketin kurum kültürü, pazarlama a¤› ve güçlü

marka deste¤iyle Airfel markas› dünyaya tafl›nacak. Bu birleflmenin detaylar›n›

dergimizin ilk sayfalar›nda okuyabilirsiniz. Bu konuda merak ettiklerinizi ve

sorular›n›z› dergimizin künyesinde yer alan e-posta adresimize gönderebilirsiniz.

Ekim ay›nda yay›nlayaca¤›m›z sonbahar say›m›zda bu konudaki her türlü bilgiyi

sizinle daha detayl› paylaflaca¤›z…

Airfel’in yo¤un gündemi s›ras›nda haz›rlad›¤›m›z 13’üncü say›m›zda sizlerin ke-

yifle okuyaca¤› konular seçmeye çal›flt›k. A¤ustos ay›nda bafllayacak Ramazan

dolay›s›yla haz›rlad›¤›m›z iki konu, geçmifl Ramazanlar› yad ederken, gelenekleri-

mizi bir kez daha hat›rlatacak içerikte. Japonlar›n bafl› çekti¤i sanat yat›r›mc›lar›-

n› konu alan yaz›m›z› ise ilgiyle okuyacaks›n›z. Farkl› kültürlerin farkl› al›flkanl›k-

lar›n› kaleme al›nd›¤› yaz› ise size tebessüm ettirecek. Ve tabii ilgiyle takip edi-

len moda, otomobil ve teknoloji sayfalar›m›z…

Sevgiyle kal›n...

Hasan ÖNDER

SANT‹GRATTEMMUZ - A⁄USTOS - EYLÜL 2011

Say›:13

Airfel Is›tma ve So¤utma SistemleriSan. Tic. A.fi. Ad›na

‹mtiyaz Sahibi: Hasan Önder

Yönetim Yeri: Airfel Is›tma So¤utmaSistemleri San.Tic.A.fi

Hürriyet Mahallesi E-5 Yanyol ÜzeriNo: 57 Kartal / ‹stanbul

0 216 453 27 00 www.santigrat.com.tr santigrat@airfel.com

Yaz› ‹flleri Müdürü (Sorumlu): fiule fientarl›

Kreatif Direktör: Belma Kuyucu

Editör (Kurumsal): Hülya Dinçer

Editör (‹çerik): Esin Bozyel

Çeviri: Erkan fienol

Foto¤raf: Deniz Aç›ksöz

Katk›da Bulunanlar: Seyra Faralyal› Erdalo¤lu,

Nur Yalç›nkaya Akman, Bora Erdin, Begüm Özcan

Murat Kurt

Bask›: Özgün Ofset

Tel: (90) 212 280 00 09

© Bu yay›n›n her hakk› sakl›d›r. Bu dergide legal olarak yay›mlanan yaz›,

makale, foto¤raf, çizgiroman ve illustrasyonlar›n sorumluluklar›

sahiplerine ait olup, copyright haklar› Airfel Is›tma ve So¤utma Sistemleri

San. Tic. A.fi.’ye aittir. ‹çeri¤in, Airfel Is›tma ve So¤utmaSistemleri San. Tic. A.fi.’den yaz›l› izin

almaks›z›n herhangi bir ortamdaço¤alt›lmas›, bas›lmas›, referans

gösterilmesi ve yay›mlanmas› yasakt›r.

SANT‹GRAT 5

004_005_icindekiler 7/21/11 10:12 AM Page 3

Çin’in h›zl› treniFransa’ya fark att›Çin, saatteki h›z› 350 kilometreyi bulan yeni bir h›zl› trenin de-nemesini yapt›. Baflkent Pekin ve fiangay kentleri aras›nda ça-l›flacak tren, iki kent aras›ndaki 1318 kilometrelik yolu yaklafl›k5 saatte al›yor. Tren, ülke çap›nda infla edilmesi planlanan h›z-l› tren flebekesinin bir parças›. H›zl› trenler, çok pahal› ve tehli-keli derecede h›zl› olduklar› gerekçesiyle elefltiriliyordu. Hükü-met elefltiriler karfl›s›nda azami h›z› saatte 306 kilometre olarakbelirledi, bilet fiyatlar›nda da indirime gidildi. fiu ana kadar dün-yadaki h›zl› trenlerin saatteki ortalama h›z› Japonya’da 243, Al-manya’da 232, Fransa’da ise 277 kilometreydi. Çin, Fransa’yabüyük fark att›.

TEKNO

‹nsan gözümanyetik alan› alg›l›yorSinekler üzerinde yap›lan bir araflt›rma insangözünün manyetik alan› alg›layabildi¤ine iflaretediyor. Sonuçlar› Nature Communications adl›bilim dergisinde yay›mlanan araflt›rmaya göre,sinekler, proteinin varl›¤›ndan önce manyetikalana tepki vermedi. ‹nsan gözünde ›fl›¤a duyarl›bir proteinin, sineklerde manyetik bir alandakipusula gibi hareket etti¤i belirlendi. Bilim insanlar›bu bulgunun göz sorunlar› üzerine yap›lan tedavi-lerin tamamen de¤ifltirece¤ini düflünüyor.

6 SANT‹GRAT

CIA sitesini vuran hacker’lar yakaland›CIA, Amerikan Senatosu, ‹ngiltere Organize Suçla Mücadele Ajans› gibi kurumlar›n internetsayfalar›na baflar›l› sald›r›lar düzenledi¤ini belirten LulzSec adl› hacker grubu, da¤›ld›¤›n› aç›k-lad›. Yaln›zca 6 bilgisayar korsan›ndan oluflan ekip, flirketlere ve hükümetlere ait web sitele-rinde “sadece bunu yapabildikleri için” 50 gün boyunca aksamalara yol aç›p bu kurumlar› tefl-hir ettiklerini duyurdu. Aç›klamay› internet sitesi üzerinden yapan grup, internet sohbet dilin-de gülmek anlam›na gelen ‘Lulz’ ad›n› kullan›yor. Hacker grubundan ‘Whirlpool’ olarak bili-nen bir kifli BBC’ye “Belirli bir noktada daha ciddi ifllere yönelik operasyonlar yapmak duru-munda kalabiliriz” demiflti.

006_009_tekno 7/19/11 11:25 AM Page 2

Ruh halini yans›tankedi kula¤›

Japon giriflimciler giyenin ruh haliniyans›tacak flekilde oynayan kedi ku-

laklar›na sahip bir oyuncak üretti.Necomimi adl› oyuncak, tüylü iki

kulak ve bir al›c›dan olufluyor.Oyuncak, kafaya tak›ld›¤›nda, al›c›beyin dalgalar›n› ölçerek insan›n oandaki ruh halini tespit ediyor. Ku-laklar da buna göre geriye gidiyor,yana yat›yor ya da dikiliyor. Ayn›

kedilerde oldu¤u gibi, kifli dikkat ke-sildi¤inde kulaklar dikiliyor. Rahatla-d›klar› s›rada yana yat›yor ve sald›r-

ganlaflt›klar›nda da geriye gidiyor.Neurowear adl› flirketin tasarlad›¤›

oyuncak y›l sonuna do¤ru piyasayasürülecek. Büyük bir ilgi görece¤ine

kesin gözüyle bak›lan oyuncak Necomimi’nin, Japon gençlerin flirin

oyuncaklara ve teknolojik ürünlereilgisini bir araya getirdi¤i için çok

popüler olaca¤› düflünülüyor.

iPod, iPhone, iPad,ve flimdi s›rada

iCloud varBiliflim devi Apple, San

Francisco’daki merkezinde meraklabeklenen yeni ürünleri iCloud’u

tan›tt›. Kanser tedavisi gören SteveJobs’un tan›tt›¤› yeni ürün, Apple

bilgisayar ve mobil cihazlar›aras›nda bilgilerin kablo olmaks›z›n

paylafl›lmas›n› öngörüyor. Bu sistemsayesinde, Apple cihazlar›ndaki

resim, video, uygulama, dokümanya da müziklere istenilen ortamdan

eriflebilmek mümkün olacak.

SANT‹GRAT 7

‹ran uzaya maymun gönderecek‹ran, gelecek ay uzaya canl› maymun göndermeyi planl›yor. IRNA ajans›n›n bildirdi¤ine göre, ‹ranUzay Ajans›’n›n baflkan› yapt›¤› aç›klamada, bu amaçla befl maymunun testlere tabi tutuldu¤unu veKavoflgar-5 roketiyle uzaya göndermek üzere aralar›ndan birinin seçilece¤ini belirtti. ‹ranCumhurbaflkan› Mahmud Ahmedinejad, geçti¤imiz a¤ustos ay›nda yapt›¤› aç›klamada, ülkesinin2017’ye kadar uzaya insan göndermeyi planlad›¤›n› söylemiflti. Bat›l› ülkeler, ‹ran’›n yörüngeyeuydular›n› oturtmak üzere kulland›¤› uzun menzilli balistik füze teknolojisinden nükleer savafl bafll›¤›f›rlatmak için de yararlanmas›ndan endifle ediyorlar. Nükleer çal›flmalar›n›n tamamen bar›flç›oldu¤unu sürekli vurgulayan Tahran, geçti¤imiz günlerde ikinci kez kendi yap›m›, görüntü geçmeve hava durumu tahmin etme için kullanaca¤› Rasad 1 uydusunu yörüngeye f›rlatm›flt›.

Foto¤raf makineniz var m›? Peki, makinenize ne kadar güveniyorsunuz? E¤er makineniz hakk›ndabir flüpheniz varsa, unutman›n vakti çoktan geldi çünkü bu cihazlar düflündü¤ünüzden çok dahadayan›kl›. Peter Govaars isimli flah›s, California k›y›lar›nda gezinirken, okyanus k›y›s›nda bir foto¤rafmakinesi iskeleti gördü. D›fl yüzeyi tamamen y›pranm›fl olan cihaz›n üzerinde duran SD kart dikkati-ni çekti. Öncelikle makineyi temizleyen Govaars, sonra SD kart› bilgisayar›na takt› ve bir anda içeri-sindeki yüzlerce foto¤raf gün yüzüne ç›kt›. Foto¤raflar›n 2007 tarihli olmas›ysa as›l ilgi çekici noktaoldu. Govaars yapt›¤› aç›klamas›nda flunlara de¤indi: “Aç›kças› kart› temizlemek için çok büyük birfley yapmad›m. Sadece kart› XActo b›ça¤›yla yerinden ald›m ve alkollü bir bezle sildim ki pin'lerindetuz kalmas›n. Sonra da SD yuvas›na takt›m”. Halen nas›l çal›flmay› sürdürdü¤ü bilinmeyen SD kartgizemini flimdilik sürdürmeye devam ediyor. Govaars’sa cihaz›n sahibine ulaflmas› için bir adetFlickr sayfas› açm›fl durumda. Bakal›m makinenin gerçek sahibi bu olay› duyunca ne yapacak.

Herkesi flafl›rtan olay

006_009_tekno 7/19/11 11:31 AM Page 3

8 SANT‹GRAT

Aydan getirilen kumlar 40 y›l sonra ortaya ç›kt›Apollo 11 taraf›ndan aydan getirilen ve iki y›l sonra ortadan kaybolan kumlar, St. Louis’dekibir müzayede evinde ortaya ç›kt›. fians eseri bulunan ay kumu, NASA’n›n Houston’daki Johnson Uzay Merkezi’ne teslim edildi. Müzayede evinin sahibi David Kols, “Ay kumu parma-¤›m›n ucu kadar… Ama en az›ndan bu ömrümde aya gitmeyece¤imi bildi¤im için anlam› çokbüyük” dedi. NASA’n›n 23 Haziran’da bulundu¤unu aç›klad›¤› kumun, 1969’da ay›n yüzeyindeçekim yapan astronotlar›n kameras›ndan geldi¤i biliniyor. Kameradan fleffaf bant kullan›larakal›nan kum, bir flekilde karaborsaya düfltü ve 2001 y›l›nda Alman bir koleksiyoncuya sat›ld›.Koleksiyoncu ise band› ABD’ye teslim edece¤ine, küçük parçalara böldü. Y›llar sonra, St. Louis’deki müzayede evinde ay kumunun aç›k art›rmaya ç›kar›ld›¤›n› ö¤renen NASA yetki-lileri, aç›k art›rmay› durdurdu ve kuma el koydu.

‹nsana en yak›nrobot‹sviçre’deki Zürih Üniversitesi’nde çal›flan birgrup bilim insan›, Star Wars filminin ünlü ro-bot karakteri ‘C-3PO’ya t›pat›p benzeyen birrobot tasarlad›. ‘Ecci’ ad›ndaki robot bir insangibi hareket ediyor ve kafas›n›n üzerinde, birtepegöze benzemesine neden olan kocamanbir kamera yer al›yor. Bedeninin büyük bir k›s-m› özel olarak gelifltirilen bir plastikten üretilenEcci’nin kaslar› ve tendonlar› da bulunuyor.Kafas›na yerlefltirilen ve beyin görevi görenbilgisayarsa robotun hatalar›ndan ders ç›kar-mas›n› sa¤layabilecek geliflmifllikte.

TEKNO

Türk kaflife Beyaz Saray’dan davet!Do¤al hayat› korumada dünya çap›ndaki araflt›rmalar› NationalGeographic dergisinin 2011 y›l› ‘kaflifleri’ aras›na giren Ça¤anfiekercio¤lu, baflar›lar› dikkat çekerek Beyaz Saray’dan davet al-d›. Utah Üniversitesi’nde ö¤retim üyeli¤i yapan kufl bilimci, eko-log ve çevre bilimci fiekercio¤lu, Kosta Rika’da kufl halkalama veradyo takibiyle kufllar›n ekolojisini araflt›rmas›, Etiyopya’da araz› çal›flmas› yapmas›, Türkiye’de do¤al hayat›korumaya çal›flmas› ve daha da önemlisi dünyan›n ilk kufl veritaban›n› oluflturmas›yla, National Geographic’in genç ‘kaflifleri’aras›na girmiflti. Beyaz Saray’dan davet alan fiekercio¤lu, ABDBaflkan› Barack Obama’n›n takvimi ayarlanabilirse sonbahardaObama ile veya Beyaz Saray yetkilileriyle görüflecek.

006_009_tekno 7/19/11 11:25 AM Page 4

SANT‹GRAT 9

Dünyan›n en önemli say›s› olarak kabul edilen ‘Pi’ say›s› art›k eskisi kadar dapopüler olmayabilir. Matematikçilere göre Pi say›s› yanl›fl ve onun yerine do¤ruhesaplamalarla ‘Tau’ say›s›n›n gelmesi gerekiyor. “3,14159265 olan Pi say›s› birdairenin özellikleriyle ba¤daflm›yor” diyen matematikçiler okul kitaplar›nda daPi say›s›n›n yerini de¤eri 6.28 olan Tau say›s›n›n almas› gerekti¤ini vurguluyor-

lar. Hatta Pi günü gibi Tau günü de flimdi-den belirlenmifl: 28 Haziran. Çünkü Tau’nunde¤eri 6.28. Matematikçi Kevin Houstan:“Bunca y›ld›r Pi say›s›na bakarak yan›ld›k.Pi, çemberle özdeflleflen bir say› de¤il, ger-çek olan› 2 x Pi yani Tau. Biz matematikçi-ler aç›lar› derece olarak de¤il radyan olarakhesapl›yoruz ve bir çemberde 2 Pi radyan›vard›r” diye konufltu.

Pi say›s›n›n taht› sallant›da

Cep telefonlar›n›gürültüyle flarj eden tiflört Gürültüden faydalanarak cep telefonlar›n› flarj ede-bilen tiflört gelifltirildi. Özellikle festivaller, konserlergibi yüksek sesli müzikdinlenen ortamlarda ifleyarayacak tiflörtüngençlerin ilgisiniçekmesi bekleniyor.Telekom devi Orangetaraf›ndan prototipi üretilen ‘Spirit Of 71’ adl› tiflörtsayesinde kullan›c› ihtiyac› oldu¤unda telefonunuflarj edebiliyor. ‹htiyac› olan tek fley, ses-yan›tteknolojisini devreye sokacak yüksek sesli müzik.Tiflörtün içindeki A4 büyüklü¤ündeki pizoelektrikfilm, ses dalgalar›n› emiyor. Bunu elektri¤edönüfltüren tiflört, bu elektri¤i cep telefonununyerlefltirildi¤i bölgeye aktar›yor.

10 bin y›l boyunca hiç durmadan çal›flacak10 bin y›l durmadan çal›flabilecek dev saatinyap›m›na baflland›; hem de bak›n nerede?Amazon.com’un kurucusu Jeff Bezos çok farkl› birprojenin peflinde. Bezos’un projesi 10 bin y›l dur-madan devam edebilecek 70 metre uzunlu¤unda birsaat yapmak. Dev saatin inflas›na flimdidenbafllanm›fl durumda. Saat, yap›m› tamamland›¤›ndaBat› Teksas’taki Sierra Diablos da¤›n›n içerisineyerlefltirilecek. Bezos bu saatin birçok medeniyetinyok olufluna tan›kl›k edece¤ini söylüyor. Hiçbirziyaretçi saati ziyaret etmeye gelmezse, dev saatkendi kendine 10 bin y›l boyunca saati hesaplaya-bilecek.

Göz hareketlerini yaz›ya çevirdiBaflkent Üniversitesi Mühendislik Fakültesi mezunu Onur Topçudere, fare veklavye gereksinimi olmadan yaln›zca göz hareketleriyle bilgisayara yaz›yazd›r›labilen bir teknoloji gelifltirdi. Yrd. Doç. Dr. Metin Y›ld›z dan›flmanl›¤›ndaBiyomedikal Mühendisli¤i mezunu Onur Topçudere taraf›ndan gerçeklefltirilenprojenin özellikle engelliler için büyük avantajlar getirdi¤ini belirtiliyor. Yetkililerprojeye iliflkin flu bilgileri verdi: “Projede, göz hareketlerini yaz›ya çeviren bir sis-temle, felç veya çeflitli kas hastal›klar›na ba¤l› olarak konuflma ya da hareketyetene¤ini kaybetmifl kiflilerin istek ve düflüncelerini daha rahat ifade edebilece¤ibir teknik gelifltirildi. Bu ürünün tasar›m›nda daha önce yine Baflkent ÜniversitesiMühendislik Fakültesi Biyomedikal Mühendisli¤i Bölüm’ünde gelifltirilen bir kod-lama sistemi kullan›larak hastan›n çok az say›da göz hareketi ile daha k›sazamanda çevresi ile iletiflim kurabilmesi sa¤lanacak.”

Samsung’dan ak›l almaz bir çözünürlükSamsung, Los Angeles’daki Society for Information Display etkinli¤inde devçözünürlükteki 70 inç’lik yeni HDTV’sini tan›tt›. 4000 x 2000 çözünürlü¤ündeki‘3DTV’, bu çözünürlü¤e pikselleri küçülterek ve daha iyi transistörler kullanarakulafl›yor. Üreticiler birçok durumda pikselleriküçültemiyor, çünkü flu anki silikon tran-sistörler, elektronlar› küçültülmüfl parçalar-dan yeterli bir h›zda iletemiyor.Samsung’un metal oksit transistörleri iseelektronlar› iletmede oldukça baflar›l›. fiuanki HDTV’lerin 1920 x 1080 veya 1280 x720 çözünürlüklerinde geldi¤inidüflündü¤ümüzde 4000 x 2000’in bir sonrakiad›m olaca¤› düflünülebilir.

006_009_tekno 7/19/11 11:25 AM Page 5

All in one:HEPS‹ B‹R ARADA B‹LG‹SAYARLARKASASI OLMAYAN B‹R B‹LG‹SAYAR ARTIK HAYAL DE⁄‹L. TÜM DÜNYAYI KASIP KAVURANHEPS‹ B‹R ARADA PC ÇILGINLI⁄I YAKINDA ÜLKEM‹Z‹ DE ETK‹S‹ ALTINA ALACAK.

10 SANT‹GRAT

TEKNO ZOOM

o¤u kullan›c› bilgisayar kasas›-n›n asl›nda gereksiz yer kaplad›-¤›n› düflünür. Performans sevi-yesindeki sistemler için pek

mümkün gözükmese de, temel düzeydekiev ve ofis bilgisayarlar› için düflünce do¤-ru. Bilindi¤i gibi performans ve ›s›nma bir-birine ba¤l› olan iki nitelik ve ›s›nan dona-n›mlar için de her zaman belirli bir hacimiflgal eden so¤utucular›n kullan›lmas› ge-rekli. Donan›m üreticileri her zaman dahaaz ›s›nan bileflen üretmeyi göz önünde tut-sa da, performans seviyesinde konumlan-d›r›lan ürünler halen büyük yap›lara sahip.Dolay›s›yla bir ‘Hepsi Bir Arada’ bilgisaya-r›n müthifl derecede performansl› olmas›n›beklemek do¤ru olmayacak. Hepsi BirArada PC’lerde donan›mlar›n saklanaca¤›hacim olarak monitör kasalar› tercih edili-yor ve dolay›s›yla seçilen bileflenler de özelolmak durumunda. Daha öncesinde dizüs-tü bilgisayar bileflenlerini kullanmay› uy-gun gören üreticilerden günümüzde dörtçekirdekli farkl› çözümlerin de geldi¤inigörüyoruz. Buradan Hepsi Bir AradaPC’lerin ilerleyen günlerde çok daha geniflbir kullan›m olaca¤› sonucu ç›kar›labilir.

‘HEPS‹ B‹R ARADA’ NED‹R?‹ngilizcede ‘All in One’ olarak ifade edi-len ‘Hepsi Bir Arada’ kelime grubu asl›n-da dilimizde kullan›m alan›na göre farkl›-l›k gösteriyor. fiöyle ki; yaz›c›larda ayn›kelime grubunu ‘çok ifllevli’ fleklinde kul-lanmak durumunday›z. Fakat bilgisayar-larda tercih edilen Hepsi Bir Arada kav-ram› temel olarak kasan›n monitör hacmiiçine dahil edilmesinden, yani bir ‘Kasa-s›z PC’ tasar›m›ndan ibaret. Kasan›n tümgirifl ç›k›fllar›, sürücüleri ve di¤er özellik-leri monitör yap›s›na dahil edilmifl du-rumda. ‹fli biraz daha ileriye götürüp PCkasas›n› bir klavye yap›s›na gömmeyi ba-flarm›fl üreticiler de yok de¤il. Tabii buürünleri ancak birkaç y›l sonras›nda sizelisteliyor olabiliriz. Günümüzde bilgisayarlar sadece monitöriçine gömülebiliyor. Peki, bunun kullan›-c›lara faydas› ne? Öncelikle Hepsi BirArada PC’lerin hem evde, hem de iflyerin-de kullan›m› söz konusu olabilir. Özelliklesalonda yer kaplamayan bir bilgisayarasahip olmay› herkes ister. Dokunmatikolan modeller de düflünüldü¤ünde HepsiBir Arada PC’ler salonlar için ideal ola-

cakt›r. Düflünün bir; kasa d›fl›nda klavyeve fareye de ihtiyaç yok. Ayn› flekildemutfakta, yatak odan›zda ya da kablo ka-labal›¤› olmayan bir bilgisayar istedi¤inizher yerde Hepsi Bir Arada PC’ler kullan›-labilir.Ofis yaflam›nda ise Hepsi Bir AradaPC’lerin faydalar›n› s›n›rlamak haks›zl›kolur. Kimi modellerde enerji tüketiminin50W’› bile geçmedi¤i düflünülürse eskiteknolojili ve tüplü monitörüyle birlikte250-300W saatlik tüketimi olan standartofis bilgisayarlar›na göre Hepsi Bir Aradabilgisayarlar›n uzun vadede kayda de¤erbir ekonomik kazanç sa¤layaca¤› söyle-nebilir. Elbette birçok yabanc› markan›nülkemizde sat›fla sunulmas› biraz zamanalacakt›r. Ürün tercihi yaparken bir bilgisayardanbeklentilerinize göre hareket edin. Do-kunmatik ekran özelli¤i ilk etapta sempa-tik gibi gelse de uzun vadeli kullan›mlar-da klavye ve farenin üstüne olmayaca¤›n›unutmay›n. Kablo kalabal›¤› olmayan bire¤lence bilgisayar› düflünüyorsan›z do-kunmatik ürünleri tercih edin. ‹flte birkaçmarka seçene¤i…

Ç

010_011_tekno_tek 7/19/11 11:27 AM Page 2

SANT‹GRAT 11

ACER ASPIRE Z5600 (1408 TL)‹fllemci olarak Intel’in Core 2 Quad serisinden Q8200S mod-elini kullanan Acer Aspire Z5600 bilgisayar ailesinde flu ansat›flta olan tek bir model var. Z5610 model bilgisayarda 23inçlik bir ekran yer al›yor. Ekranda Full HD yani bir baflkadeyiflle 1920 x 1080 piksel çözünürlükte görüntüler oluflturu-labiliyor. 1 TB gibi yüksek kapasitede depolama yapabilenbir sabit diski bünyesinde bar›nd›ran üründeki sistembelle¤inin kapasitesi ise 4 GB. Ürün, fiyat / performansaç›s›ndan da baflar›l›.

ASUS EEE TOP ET (1458 TL – 2017 TL)ASUS’un Eee Top ET serisinde befl farkl› model bulunuyor. Bunlararas›nda ekran boyutlar› 15.6 inç’ten 21.6 inç’e kadar uzanan seçenek-ler mevcut. Modele göre 1 GB’dan 4 GB’a kadar sistem belle¤iseçilebiliyor. Baz›lar›nda ise optik sürücü olarak Blu-ray seçimiyap›labiliyor.

BENQ NSCREEN i91 (1094 TL)BenQ nScreen serisinde flu aniçin sat›flta yaln›zca i91 modelivar. ‹fllemci tercihini AMDtaraf›ndan yapan BenQ,nScreen i91’de 210U isimli 1.5GHz h›z›nda çal›flan bir modeleyer vermifl. Dahili bir bellekkart› okuyucu da bulunduranBenQ nScreen i91'de uygunfiyat nedeniyle dokunmatikekran yok.

LENOVO IDEACENTRE (1148 TL – 1467 TL), ‹fllemci seçimi olarak Intel’in Pentium, Core 2 Duo, Core2 Quad aileleri aras›ndan tercih yap›labiliyor. Kendi özelklavye faresi sayesinde de fark yaratmay› baflaranLenovo IdeaCentre ailesindeki ürünlerin tek eksi¤idokunmatik teknolojisini sunmamalar›.

HP TOUCHSMART (2104 TL - 2476 TL)23 inç boyutunda ekrana sahip olanHP TouchSmart serisi bilgisayarlardaTouchSmart 600-1100 ve TouchSmart600-1000 modelleri mevcut. Intel’inCore 2 Duo serisinden farkl› ifllemcileriolan bilgisayarlar›n tamam› kablosuzklavye ve fare beraber geliyor.

DELL STUDIO ONE 19 (1060 TL – 1591 TL)DELL’in Studio One 19 serisinde dört adetfarkl› dokunmatik bilgisayar bulunuyor. Buürünlerde Intel Pentium E5200, E5400,Core 2 Duo E7500, E8400’ün yan›nda QuadCore serisinden de Q8200 ifllemciseçilebiliyor.

AOC M222T (2000 TL)AOC’nin dokunmatik ekranl› hepsibir arada bilgisayar› M222T’de 21.5inç boyutunda bir ekran bulunuyorve en yüksek 1920 x 1080 pikselçözünürlükte görüntüler oluflturulabiliyor. ‹fllemci olarakIntel’in mobil Core 2 Duo ailesinden T6600 modelinintercih edildi¤i üründe 4 GB kapasitede ve DDR2yap›s›nda sistem belle¤i kullan›l›yor.

010_011_tekno_tek 7/19/11 11:27 AM Page 3

aikin Europe N.V Baflkan› Ma-satsugu Minaka da “2010 y›l›nda900 milyon Euro olan Türkiye kli-ma pazar›n›n, 2015’te 1 milyar

700 milyon Euro’ya ulaflaca¤›n› ve böyleceTürkiye’nin; Avrupa, Ortado¤u ve Afrika’y›içeren EMEA bölgesinde en önemli pazarhaline gelece¤ini öngörüyoruz. Bu sat›n al-ma Daikin’›n Türkiye pazar›ndaki sat›fl a¤›n›güçlendirecek ve EMEA pazarlar›na sundu-¤u ürün çeflitlerini art›racakt›r” dedi.Sanko Holding flirketlerinden, ›s›tma, so¤ut-ma ve havaland›rma sektörünün yenilikçimarkas› Airfel’in hisselerini, Daikin sat›n al-d›. Japon klima devi Daikin Industries Limited’in yüzde 100 ifltiraki olan Daikin Eu-rope N.V ile Airfel’in anlaflmas› 8 Tem-muz’da imzaland›. Hisse devri, Rekabet Kurumu ve gerekli di¤er onaylar al›nd›ktansonra tamamlanacak.Sanko Holding Yönetim Kurulu Üyesi ve Is›t-ma-So¤utma Grup Baflkan› Sami Konuko¤-lu, sat›fl›n uzun süren pazarl›klar›n ard›ndangerçekleflti¤ini belirtti. Konuko¤lu, “SankoHolding olarak, dünya çap›ndaki markalar›-m›zla farkl› sektörlerde faaliyet gösteriyoruz.

2023 vizyonuyla oluflturdu¤umuz stratejikplan›m›z çerçevesinde, istikrarl› bir büyümehedefliyoruz. ‹klimlendirme sektörüne çokönem vermemize ra¤men Daikin’in teklifi-nin, Airfel’i gelece¤e tafl›yacak, firmaya vemarkaya büyük de¤er katacak bir f›rsat ol-du¤unu gördük. Bu da karar sürecinde etki-li oldu. Uzun pazarl›klar›n ard›ndan teklifikabul ettik. Bu sat›fl›n öncelikle Türkiye eko-nomisine ard›ndan Sanko Holding, Airfel veDaikin’e hay›rl› olmas›n› umuyor, baflar›lardiliyoruz” dedi.Daikin Europe Baflkan› Masatsugu Minakaise “Daikin, h›zla geliflmekte olan yeni pa-zarlara giriflini h›zland›rmak ve faaliyet alan-lar›n› gelifltirmek için farkl› stratejiler izliyor.Bu sat›n alma ifllemiyle birlikte Daikin veAirfel’in ›s›tma, klima ve havaland›rma pa-zarlar›ndaki birbirini tamamlay›c› niteliktekigüçlerini, yeteneklerini birlefltirerek ve enüst düzeye ç›kartarak Türkiye’deki faaliyet-lerimizi daha da kuvvetlendirmeyi hedefliyo-ruz. Türkiye klima pazar› Avrupa, Ortado¤uve Afrika’y› içeren EMEA bölgesinde h›zlaen önemli pazar haline gelecek. Türkiye, efl-siz co¤rafi konumu ve ekonomik performan-

s›yla bölgedeki önemli oyunculardan biriolacak. 2010 y›l›nda 900 milyon Euro olanklima pazar›n büyüklü¤ünün 2015’te 1 mil-yar 700 milyon Euro’ya ulaflaca¤›n› öngörü-yoruz. Türkiye iklimlendirme sektörününgüçlü markas› Airfel’in bu süreçte Daikin’i daha da güçlendirmesini ve Türki-ye’deki faaliyetlerini büyütmesini hedefliyo-ruz” diye bilgi verdi. Daikin’in 1975 y›l›ndan beri Türk klima sek-töründe faaliyet gösterdi¤ini belirten Masatsugu Minaka, “Airfel’in sat›n al›m›n-dan sonra konut ve ticari ›s›tma, klima vehavaland›rma ürünlerinin üretimine Daikin'in yüksek üretim standartlar›yla Tür-kiye'de de devam edece¤iz. Türk halk›na ile-ri iklim teknolojileriyle hizmet edecek ve ih-racat›m›z› da sürdürece¤iz. Ayr›ca Daikin’in ürün gam›na dâhil olan Airfel ›s›t-ma ürünleriyle Türkiye’de daha genifl birürün gam›na sahip olaca¤›z. Her iki flirketinürün yelpazesi, sat›fl a¤› ve üretim yetenek-lerini birlefltirerek bayi ve tüketiciler için üs-tün hizmet sunmay› amaçl›yoruz” dedi.Airfel’in kurucular›ndan, Genel Müdür Hasan Önder de, “Sanko Holding ile 2001 y›-

12 SANT‹GRAT

DÜNYA KL‹MA DEV‹ DAIKIN, AIRFEL’‹SANKO HOLD‹NG’DEN SATIN ALDISANKO HOLD‹NG fi‹RKETLER‹NDEN, TÜRK‹YE ‹KL‹MLEND‹RME SEKTÖRÜNÜN ÖNCÜSÜ AIRFEL, JAPON KL‹MA DEV‹ DAIKIN TARAFINDAN SATIN ALINDI. SANKO HOLD‹NG YÖNE-T‹M KURULU ÜYES‹ VE ISITMA-SO⁄UTMA GRUP BAfiKANI SAM‹ KONUKO⁄LU “‹KL‹MLEN-D‹RME SEKTÖRÜNDE FAAL‹YET GÖSTEREN fi‹RKET‹M‹Z AIRFEL’‹N H‹SSELER‹N‹N YÜZDE100’Ü, DAIKIN EUROPE N.V’YE SATILDI” D‹YE B‹LG‹ VERD‹.

HABER

DMr. Masatsugu Minaka, Sami Konuko¤lu, Mr. Frans Hoorelbeke, Hasan Önder

012_013_anlasma 7/21/11 4:13 PM Page 2

l›ndan bu yana birçok baflar›l› çal›flmaya im-za att›k. 10 y›l gibi k›sa bir sürede Airfel’i birdünya markas› haline getirdik. Dört fabrika-m›zda AR-GE ve üretime büyük önem verenbir anlay›flla çal›flt›k ve çal›flmaya devamediyoruz. Tek odal› evlerden dev projelerekadar her mekân›n ›s›tma so¤utma ihtiyaç-lar›n› karfl›layan bir hizmet veriyoruz. 46 ül-keye ürünlerimizi ihraç ediyor, dünya çap›n-da uluslararas› markalarla rekabette baflar›l›sonuçlara imza at›yoruz. Türkiye genelinde-ki genifl bayi a¤›m›z, sat›fl noktalar›m›z veyetkili servislerimizle sektörün önemli oyun-cular› aras›nda yer al›yoruz. Bu baflar›m›z,Japonya’n›n ve dünyan›n en önemli klimaüreticisi Daikin’in de dikkatini çekti. Daikinzaten Türkiye iklimlendirme sektörünü ya-k›ndan tan›yor, pazar› ve Airfel’in baflar›lar›-n› takip ediyordu. Daikin faaliyet gösterdi¤iher pazarda 1 numara olmay› amaçlayan,stratejisini buna göre oluflturan bir firma.Türkiye iklimlendirme sektörünün ve Air-fel’in potansiyelini göz önünde bulundura-rak sat›n alma teklifiyle geldi. ‹ki markan›nyarataca¤› sinerjinin, Airfel’i ve sektörümü-zü daha da ileriye tafl›yaca¤›na inan›yorum”dedi.Diakin Klima Pazarlama Limited fiirketi Ge-nel Müdürü Takayuki Kamekawa ise sat›nalman›n ard›ndan Daikin’in, Türkiye iklim-

lendirme pazar›n›n en önemli oyuncusu ola-ca¤›n› belirtti.Airfel Afi. Genel Müdürü olarak görev yapanHasan Önder, bu yeni dönemde Airfel Afi.CEO’su olarak görevine devam edecek.

AIRFEL HAKKINDAAirfel faaliyetlerine 1999 y›l›nda klima ekip-manlar› ithal ederek bafllad›. Türkiye’nin enbüyük holdinglerinden Sanko Holding ile2001 y›l›nda birleflen Airfel, ›s›tma, so¤utmave iklimlendirme sektöründe yat›r›mlar›nabafllad›. Airfel bugün kombi, klima ünitele-ri, infrared ›s›t›c›lar, panel radyatör, fancoilve klima santralleri üretiyor. fiirket, 276 ba-yiden oluflan sat›fl a¤› ve 398 yetkili servisiile Türk halk›na hizmet ediyor. Ukrayna, Al-manya ve Türkmenistan baflta olmak üzere46 ülkeye ihracat yap›yor. Kendi ürünlerininüretimi ve da¤›t›m›n›n yan› s›ra Airfel, birDaikin Grup markas› olan McQuay gibi di-¤er önemli markalar›n da resmi distribütör-lü¤ünü üstleniyor.

DAIKIN HAKKINDAOsaka-Japonya’da 1924 y›l›nda kurulan Daikin Industries Ltd. bugün 14 milyar Do-lar’› aflan cirosu, 13,6 milyar Dolar toplamvarl›klar› ve 41 bin 569 çal›flan›yla dünya›s›tma, so¤utma, havaland›rma ve flurokim-

yasal ürünler pazarlar›n›n lideri haline geldi.Tarihinde birçok icat ve teknolojik yenili¤eimza atan Daikin, 1950’lerde dünyan›n ilkpaket tipi klima ve ›s› pompas›ndan,1960’larda ilk multi tip split klima sistemle-rine; 1982’de VRV klima sisteminin icad›n-dan bugüne birçok yenili¤in öncüsü oldu. Daikin, ana teknolojisini kullanarak, say›s›zpazar ve uygulama için yenilikçi ve enerjitasarrufu sa¤layan ürünler üretebiliyor. Daikin Europe N.V, 1972 y›l›nda Avrupa pa-zar›na ürünlerini sunmak için Daikin Industr›es Ltd taraf›ndan Belçika Oostende’de kuruldu. Daikin Industries Limited’in yüzde 100 ifltiraki olan Daikin Europe N.V, konut, ticari ve endüstriyel ik-limlendirme uygulamalar› için müflterilerininde¤iflen ihtiyaçlar›na uygun Daikin markal›klima, ›s› pompas› ve so¤utma ekipmanlar›üretiyor ve Avrupa, Afrika ve Ortado¤u böl-gelerinin sat›fl organizasyonunu yürütüyor.Pazar›n en yenilikçi oyuncular›ndan biri olanDaikin Europe N.V’nin flu anda Belçika,ÇekCumhuriyeti, Almanya, ‹talya ve ‹ngiltere'deüretim tesisleri bulunuyor. 2007 y›l›nda Türkiye’deki pazarlama firmas› Daikin KlimaPazarlama Ltd. fiti.’ni kuran Daikin EuropeN.V, 8 Temmuz günü imzalad›¤› anlaflmay-la Airfel hisselerinin yüzde 100’ünü SankoHolding’den sat›n ald›.

SANT‹GRAT 13

Mr. Masatsugu Minaka, Sami Konuko¤lu, Mr. Frans Hoorelbeke, Hasan Önder

012_013_anlasma 7/21/11 4:13 PM Page 3

evresinden ayr› ele al›nd›¤›ndadahi bir kitab›n ana konusu ola-bilecek kadar kapsaml› ve ihti-flaml› olan Antalya kenti, do¤al

ve tarihsel zenginlikler bak›m›ndan öylesi-ne eflsiz bir bölgenin merkezi ki, t›pk› ha-valiman›ndan ç›k›p kenti transit geçen tu-rist transfer araçlar›n›n yapt›¤› gibi, pekçok gezi yaz›s›nda da birkaç cümleyle ge-çifltiriliyor. ‹lgi daha ziyade, deniz, plajlarve antik kentlere yönlendirilirken, Antalyakent merkezindeki güzellikler gölgede kal›-yor. Biz böyle olsun istemedik; Antalya veçevresini de¤il, bizzat Antalya’n›n kendisi-ni anlatmay› tercih ettik. Kendimize göreiki günlük bir gezi plan› oluflturduk ve yolaç›kt›k. Konaklamak için kentin kalbinde,Kaleiçi’nde yer alan butik otellerden birini

seçiyoruz. Tercihimiz anlaml›; eski kentinkuruldu¤u yerden bafllamak istiyoruz gezi-mize. Ne özel araba ne de baflka bir ulafl›marac› kullanmak niyetinde de¤iliz. Çok yo-rulursak en fazla tramvaya binme izni veri-yoruz kendimize. Yürümeye son derece el-veriflli olan bu kentte, havan›n ve manzara-n›n tad›na ad›m ad›m varaca¤›z.Daha önce Antalya’y› görmemifl olanlar,kent ve çevresi hakk›ndaki övgülerimizdeafl›r›ya kaçt›¤›m›z› sanmas›nlar. Anlat›ld›-¤›na göre, Antalya’ya ad›n› veren BergamaKral› II. Attalos, “Bana bir yeryüzü cennetibulun” diye buyurur erkân›na. Aranan cen-net, Toros Da¤lar›’n›n gözcülük etti¤i Akdeniz k›y›s›ndaki bir körfezde, denizdenyaln›zca 40 metre yüksekte yer alan kaya-l›klar›n hemen berisinde bulunur. Böylece

Attaleia, günümüzdeki söylenifliyle Antal-ya, Pamfilya, Psidya ve Likya bölgelerininkesiflme noktas›nda kurulur. Ça¤layan su-lar›n besledi¤i Toroslar’›n aras›ndaki bü-yüklü küçüklü ovalar bolluk ve bereketsa¤lar bölgeye. Böylece Antalya tarih bo-yunca önemini yitirmez, vazgeçilmez biryerleflim merkezi olur. Osmanl› topraklar›-na kat›lana kadar Roma, Bizans ve Selçuk-lu egemenliklerinde ticaret ve kültür mer-kezi olarak varl›¤›n› sürdürür.

SURLARIN ‹Z‹NDE KALE‹Ç‹Madem kentin ilk kuruldu¤u yerde konak-l›yoruz, öyleyse Kaleiçi’nden bafllayal›manlatmaya. Osmanl› döneminden kalmaeski Antalya evlerinin a¤›rl›kl› olarak hedi-

14 SANT‹GRAT

H A Z I R L A Y A N V E F O T O ⁄ R A F L A R : S E Y R A F A R A L Y A L I E R D A L O ⁄ L U

Antalya:B‹R YUDUM AKDEN‹Z…ÜNÜ ÜLKE SINIRLARINI AfiMIfi B‹R KENT… TARTIfiMASIZTÜRK‹YE’N‹N TUR‹ZM BAfiKENT‹. AVRUPA’NIN EN ÇOKTERC‹H ED‹LEN TUR‹ST‹K DEST‹NASYONLARINDAN B‹R‹.MASMAV‹ AKDEN‹Z’‹N ALTIN RENKL‹ KUMLARLA BU-LUfiTU⁄U, MEfiE VE ÇAM ORMANLARININ GÖRKEML‹ TOROSLAR’I BEZED‹⁄‹, OVALARINDAN BEREKET SAÇI-LAN B‹R D‹YAR. MUHTEfiEM DO⁄ANIN, BENZERS‹Z B‹RKÜLTÜREL M‹RASLA BULUfiMASINDAN DO⁄AN B‹R TUR‹ZM CENNET‹: ANTALYA.

GEZ‹

Ç

014_017_antalya 7/18/11 6:56 PM Page 2

yelik eflya dükkanlar›na, restoran, kafe vebarlara, pansiyon ve butik otellere dönüfl-tü¤ü c›v›l c›v›l Kaleiçi’nde yürürken, özel-likle liman bölgesinde, antik kentin surla-r›ndan kal›nt›lara rastl›yoruz. ‹lk surlar›nkentin kuruldu¤u dönemde, II. Attalos za-man›nda (MÖ 2. yy.) yap›ld›¤› san›l›yor. MS130’da Roma ‹mparatoru Hadrianus surla-r›n do¤u bölümünü onartm›fl. ‹mparatorHadrianus’un onuruna yap›lan ve iki kule-siyle birlikte günümüze dek ayakta kalanHadrianus Kap›s› (Üç Kap›lar) da yine budönemde yap›lm›fl. Üç kemerli, iki katl› ka-p›n›n ön ve arka k›s›mlar›nda kaideler üze-rine oturtulmufl Korint bafll›kl› sekiz sütunyer al›yor. Kap›n›n iki yan›nda ise nöbetçikuleleri bulunuyor.

Antik kent, yani flu an gezmekte oldu¤u-muz Kaleiçi, biri deniz ve di¤eri karadan ol-mak üzere at nal› biçiminde iki surla koru-nuyordu. D›fl surlarda elli ad›m aral›klarlakuleler bulunuyordu. Surlar Roma, Bizans

ve Selçuklu dönemlerinde onar›l›p, zamanzaman da geniflletilmifl. Kente girifli sa¤la-yan dört kap› bulunuyormufl. Surlardan vekap›lardan günümüze birkaç burç, Hadria-nus Kap›s› ve yan›ndaki kuleler, limana ba-kan H›d›rl›k Kulesi, Kale Kap›s› Meyda-n›’nda bulunan ve bugün Saat Kulesi ola-rak kullan›lan kule ve liman surlar›n›n birk›sm› kalm›fl. Antik kentin do¤usunda, günümüzde Ka-raalio¤lu Park›’n›n bat› falezlerinde yer alanH›d›rl›k Kulesi Roma döneminden kalma(MS 2. yy.). On dört metre yüksekli¤indekiiki katl› yap›n›n deniz feneri olarak kullan›l-d›¤› san›l›yor. Alt› kare planl›, üstü yuvar-lak tarzda kesme tafllardan yap›lan kuleniniç duvarlar›nda fresk kal›nt›lar› bulunuyor.

SANT‹GRAT 15

014_017_antalya 7/18/11 6:56 PM Page 3

H›d›rl›k Kulesi’nin do¤u yönünde, Bizansl›-lar taraf›ndan infla edilmifl Panagia Bazili-kas› 1467 y›l›nda Türk Sultan› Korkut tara-f›ndan tek flerefeli bir minare eklenerek ca-miye dönüfltürülmüfl. 1896’daki yang›n ca-miyi harap etmifl ve minaresinin yar›s›n›ny›k›lmas›na sebep olmufl. Bu nedenle bu-gün Kesik Minare olarak adland›r›l›yor. Ya-p›n›n kemerli kap›s›, kap› ile pencere ke-narlar›n›n rölyefleri ve mermer sütunlar›dikkat çekiyor.

Y‹VL‹ M‹NARE VE ESK‹ ANTALYA EVLER‹Kale Kap›s› Mevkii’nin denize bakan k›s-m›nda, Antalya’daki ilk ‹slam eseri olan,13. yüzy›lda Selçuklu Sultan› AlaeddinKeykubat taraf›ndan yapt›r›lan Yivli Mina-re’yi görüyoruz. Antalya'n›n sembolü hali-ne gelen bu minare, kare fleklinde bir taflkaide üzerinde tu¤ladan infla edilmifl. 38metre yüksekli¤indeki minarenin gövdesi-nin üst k›sm› aç›k mavi renkte ve dört kö-fle mozaik tafllarla süslü. 8 yivli minareye90 basamakl› bir merdiven ile ç›k›l›yor.Yivli Minare Camii, Anadolu çok kubbeli

cami türünün en eski örneklerinden biri.Yar›m küre fleklinde 6 adet kubbesi bulu-nuyor. Caminin hemen bitifli¤inde KaratayMedresesi yer al›yor. Bu alan içinde 18.yy.’da infla edilen Mevlevihane, MehmetBey Türbesi ve Selçuklu Hamam› da yeral›yor. Kale Kap›s› bölgesinde, antik kent-ten kalan nöbetçi kulelerinden biri Saat Kulesi’ne dönüfltürülmüfl. Kare planl› kule

25 metre yüksekli¤inde. Saat Kulesi’nin he-men yak›n›nda yer alan Kuyucu Murat Pafla taraf›ndan 1570’de yapt›r›lan MuratPafla Camii Türk-Selçuklu sanat›n›n güzelbir örne¤i. Roma, Bizans ve Selçuklu döne-mi eserlerinin izinde yapt›¤›m›z yolculukesnas›nda, Kaleiçi’nin dar ve dolambaçl›sokaklar›ndan, eski Antalya evlerinin ara-s›ndan geçiyoruz. Dikkatimizi, kimi restoreedilmifl, kimi y›llar›n yükünü tafl›yan buotantik evlere yöneltebiliriz. Kaleiçi’nin li-mandan yukar› do¤ru uzanan dar sokakla-r›nda çift tarafl› olarak yer alan evlerin ko-numlar›na bakt›¤›m›zda, gün içinde birbir-lerinin gölgesinden faydalanacak flekildeyap›lm›fl olduklar›n› fark ediyoruz. Genel-likle y›¤ma tafltan ve ahflap geçiflli olan ev-lerde üst katlar cumbal›, ç›kmalar ise a¤açsüslemelerle bezeli. Evlerin hemen hepsi-nin soka¤a cephesi bulunuyor, iç k›s›mdaise bahçeli avlular dikkat çekiyor. Eskidenzemin katta evin depo, mutfak gibi k›s›m-lar› yer al›rken, üst katlarda ortak yaflamalan› ve odalar bulunurdu. Günümüzde deasl›na uygun olarak restore edildikleri göz-lemleniyor. Ticari liman›n kentin bat› k›y›-s›na tafl›nmas›ndan sonra Yat Liman› ad›n›alan eski liman› do¤an›n ve tarihin bulufl-ma noktas› olarak tan›mlamak yerinde olur.Buras› ayn› zamanda gezi teknelerinin dehareket noktas›. Mevsimine göre, tam günsüren, Akdeniz k›y›lar›n› gezen turlar dü-zenleniyor. Biz tercihimizi, y›l›n her günü,her saat bafl›nda hareket ederek kent çev-resini dolaflt›ran k›sa turlardan yana kulla-n›yor ve Antalya falezlerini denizden sey-retmenin tad›na var›yoruz. Deniz turumuzLara taraf›nda Düden fielalesi’nin denizedöküldü¤ü noktaya kadar devam ediyor. Antalya merkezinde ilk günümüzü, Kaleiçibölgesinin do¤usunda kalan Karaalio¤luPark›’na yapaca¤›m›z bir geziyle sonland›-rabiliriz. 7 dönüm alan üzerine kurulu ken-tin bu en eski park›, ›l›man iklime özgü

16 SANT‹GRAT

014_017_antalya 7/18/11 6:56 PM Page 4

yüzlerce çeflit çiçek, bitki ve a¤aç türlerineev sahipli¤i yap›yor. Park›n ana plan› PergeAntik Kenti örnek al›narak düzenlenmifl.Genifl yürüme yollar›, Antalya Körfezi veBeyda¤lar›’na uzanan seyir teraslar›, çaybahçeleri ve çocuk oyun alanlar›yla yaln›z-ca dinlendiren de¤il, insan›n ruhunu yeni-leyen bir park buras›.

KONYAALTI PLAJI VE PARKLARGezimizin ikinci gününde Kaleiçi’nden ç›-k›p kentin bat›s›na do¤ru ilerliyoruz. Kon-yaalt› Caddesi boyunca ilerlerken, solda,deniz taraf›nda yer alan parklarda durupsoluklanabiliriz. Bu güzergahta, Konyaalt›Plaj›’na kadar, s›ras›yla Yavuz Özcan Park›,Atatürk Park› ve Hasan Subafl› Kültür Par-k› yer al›yor. Palmiye a¤açlar›n›n s›raland›-¤› cadde boyunca genifl kald›r›mlardan,Toroslar’›, denizi ve parklardaki envaiçeflita¤açlar› seyrederek, fark›na varmadan An-talya Müzesi’nin ve Konyaalt› Plaj›’n›n bafl-lad›¤› noktaya geliyoruz. Ça¤dafl müzecilik anlay›fl›na göre düzenle-nerek 1985 y›l›nda hizmete giren AntalyaMüzesi’nde 13 teflhir salonu, çocuk bölü-mü ve aç›k hava galerileri yer al›yor. 7 binmetrekare alan üzerine kurulu müzede, ta-mam› bölgeye ait yaklafl›k 5 bin eser sergi-leniyor. Plaja inmeden önce Hasan Subafl›Kültür Park›’n› geziyoruz. Okaliptüs, servi,akasya, çam, hurma ve palmiye a¤açlar›y-la kapl›, yüzlerce bitki ve çiçek türünün yerald›¤› park adeta bir botanik bahçesi. Parkiçinde Antalya Kültür Merkezi ile Cam Pi-

ramit Sabanc› Kongre ve Fuar Merkezi deyer al›yor. K›r kahveleri ve çocuk oyunalanlar›n›n bulundu¤u park içinde ayr›cayapay flelaleler ve göletler de dikkat çeki-yor. Sadece Antalya'n›n de¤il Türkiye’ninen tan›nm›fl plajlar›ndan olan Konyaalt›Plaj› Toroslar’›n eteklerine do¤ru kilometre-lerce uzan›yor. Kum ve çak›l kar›fl›m› plaj-da belediyenin iflletti¤i tesislerin yan› s›raçeflitli su sporlar›n›n yap›ld›¤› BeachParkgibi özel tesisler de yer al›yor. BeachParkbünyesinde havuz ve kayd›raklar›n yer al-d›¤› AquaLand; yunus ve beyaz balinagösterilerinin oldu¤u DolphinLand bulunu-yor. Konyaalt› Plaj›’nda y›l›n 8 ay› denizkeyfi yapan yerli ve yabanc› turiste rastla-n›yor. Uzun bir yürüyüflün ard›ndan Akdeniz’intuzlu sular› tüm yorgunlu¤umuzu ald› gö-türdü. Arda kalan, gördü¤ümüz tüm tarihive do¤al güzellikler oldu. Bu keyfi kentmerkezine do¤ru yapaca¤›m›z tramvayyolculu¤uyla pekifltirebilir, yolculuk esna-s›nda, bir sonraki seferde Düden fielalesi,Termessos Antik Kenti, Karain Ma¤aras›ve Lara taraf›ndaki park ve plajlar› ziyaretetmenin hayallerini kurabiliriz.

SANT‹GRAT 17

ALTIN PORTAKALF‹LM FEST‹VAL‹

Ülkemizin en eski ve uzunsoluklu film festivali olanAntalya Alt›n Portakal FilmFestivali’nin ilki 1964 y›l›ndadüzenlendi. Dönemin BelediyeBaflkan› Dr. Avni Tolunay,yörenin simgesi olan portakal›,deniz, tarihsel ö¤eler ve Venüsheykeliyle bütünlefltirerek fes-tivalin ad›n› ve ödülünübelirledi. 1995 y›l›ndan buyana Antalya BüyükflehirBelediyesi önderli¤indeAntalya Kültür Sanat Vakf›(AKSAV) taraf›ndan organizeedilen festival, 2005 y›l›ndanitibaren uluslararas› boyutkazand›. 48. Uluslararas› Alt›nPortakal Film festivali bu y›l 8-14 Ekim 2011 tarihleri

aras›nda gerçekleflecek.

014_017_antalya 7/18/11 6:56 PM Page 5

18 SANT‹GRAT

H A Z I R L A Y A N : N U R D A N D O ⁄ D U F O T O ⁄ R A F L A R : V O L K A N D O ⁄ A R

On bir ay›n sultan›: ‹STANBUL’DA RAMAZAN COfiKUSU… RAMAZAN AYI H‹Ç fiÜPHES‹Z GÜNAHLARDAN BA⁄IfiLANMAYI D‹LEME AYIDIR. ANCAK,ON B‹R AYIN SULTANI RAMAZAN SADECE ‹BADETTEN ‹BARET DE⁄‹L. ÖZELL‹KLE ‹STANBUL’DA PEK ÇOK SEMTTE RAMAZAN E⁄LENCELER‹ DÜZENLEN‹R. ‹ÇLER‹NDE ENÇOK RA⁄BET GÖREN‹ VE EN COfiKULUSU FESHANE VE SULTANAHMET’TEK‹LERD‹R.

GELENEK

018_021_ramazan 7/18/11 6:59 PM Page 2

aflad›¤›m›z modern hayat, onbir ay›n sultan› Ramazan ay›n›lay›k›yla yaflamaya ve medeni-yetimizi oluflturan eski gele-

nekleri sürdürmeye tam olarak imkân ver-mese de, ülkemizde Ramazanlar giderekdaha canl› hissedilir hale geldi. Özellikle‹stanbul’da bu kutsal ay›n ruhuna uygunetkinliklerin ço¤almas›, Ramazan ay›n›ncoflkusuna can katt›. Son y›llarda flehirdedüzenlenen ekinliklere, ‹stanbullular gecegündüz demeden kat›l›yor; Ramazan ay›-n›n flehre sundu¤u bereketten nasiplerinialmaya çal›fl›yorlar. Kentteki coflku doluRamazan etkinliklerini anlatmaya geçme-den gelin, bu kutsal ay›n flehirde, evleri-mizde, hayatlar›m›zda neleri de¤ifltirdi¤i-ne tan›k olal›m…

EVLERDE B‹R TELAfi… “‹nsanlara yol gösterici, do¤runun ve do¤-ruyu e¤riden ay›rman›n aç›k delilleri olarakKuran’›n indirildi¤i ay”da camiler her za-mankinden daha bir kalabal›klafl›r. Mina-reler, bu mübarek ay›, duyup da bilmeyenkalmas›n dercesine “Hofl geldin ya Rama-zan” ya da “Oruç tut, s›hhat bul” gibimahyalarla süslenir. Çarfl› pazardaki esnaf,evlerde Ramazan’›n birinci günü itibariylebafllayan al›flverifl telafl›n› sorunsuz atlata-bilmek için, tüm haz›rl›¤›n› daha ay girme-den tamamlam›flt›r. Tüm ay boyunca sa-hurda ve iftarda tüketilecek yiyecekler içintezgâhlarda yepyeni yerler aç›lm›flt›r. ‹ftarsofralar›n›n en gözde yiyece¤i hurma, herkeseye uygun çeflidiyle tezgâhlarda al›c›-s›n› bekler. Ard›ndan s›ras›yla zeytin, pas-t›rma, turflu gelir… Bu arada, evlerde bayram temizli¤i telafl›han›mlar› sarm›flt›r. ‘‹mandan gelir’ fliar›y-

la yap›lan temizlik elbette önemliama as›l Ramazan ay› oruçdemek oldu¤undan, evler-de en önemli haz›rl›k sa-hur ve iftar için yap›l›r.Hali vakti yerinde olanlar,t›pk› eskiden oldu¤u gibigösterifle kaçmadan, yak›nlar›-na ve komflular aras›ndaki yard›ma

muhtaçlara el uzat›r. Mahalle sa-kinleri ve h›s›m akraba, iftariçin yeme¤e davet edilir.Günümüz ilçe belediyeleri-nin pek çok yere kurdu¤uiftar çad›rlar›, her günü bir

varl›kl› taraf›ndan verilenyemeklerle, varl›¤› paylaflma

alanlar› haline gelir. Akflam yeme¤i

SANT‹GRAT 19

Y

RAMAZAN ADI NEREDEN GEL‹R?Müslümanlar›n bu yo¤un ibadetay›na neden Arapça’da ‘yakan,kavuran s›cak’ anlam›na gelenRamazan ad› verildi¤i çok netde¤il. Bir görüfle göre Kuran’›nindirildi¤i bu ay, ‹slam öncesiArap takviminde y›l›n bu ens›cak ay›na denk geldi¤i içinöyle kalm›fl. Sahurda yenenyeme¤in vücutta yarataca¤›s›cakl›k, susuzlu¤un da etkisiylekavurucu etki yapt›¤› için bu ay‘Ramazan’ ad›yla an›lm›fl…

018_021_ramazan 7/18/11 6:59 PM Page 3

yaln›z yenilebilir elbet, ama iftar mutlakabirileriyle ortaklafla gerçeklefltirildi¤indeanlam kazan›r. Ezan okunduktan hemen sonra edilen flü-kür duas›, bir günün sonunu iflaret eder.Yemeklere aç bir ifltahla sald›rmak zay›fl›kdemektir. Bu yüzden varsa bir hurma yok-sa zeytin o da yoksa bir suyla oruç açmak,yiyeceklerin en hafifinden görece a¤›r›nado¤ru bir yol izlemek adettendir. Ço¤unlu¤un topluca bütün bir gün sür-dürdü¤ü oruç, iftarla sonlan›r; iftar ise di-¤er yiyecekler bir yana, Ramazan pidesidemektir ama pastanelerin yapt›klar› de-¤il. Çarfl› f›r›nlar›n›n, ekmek unundan ç›-kard›¤› bol çörek otlu, bol susaml› pideiçin, baflta çocuklar olmak üzere evin yafl-l›lar›n›n f›r›n önlerinde kuyruk bekleyerek

20 SANT‹GRAT

ESK‹ ‹STANBUL GELENEKLER‹ GÜLLAÇGüllaç geleneksel Türk tatlar›n›n en eskilerinden biri. Ta Osmanl› sul-tan sofralar›ndan günümüze tafl›nan bu doyumsuz lezzet, önceleri üç‹hlas bir Fatiha okunmadan atefle verilmezmifl. ‹çine gülkonuldu¤undan güllaç ad›n› alan bu eski tatl›, hafif oldu¤u içinço¤unlukla Ramazan’da tercih ediliyor.

KARAGÖZ VE HAC‹VATKaragöz ve Hacivat, zamana yenik düflen geleneksel Türk gölge oyun-lar›n›n en meflhurudur. Köklerinin Orta Asya Türklerine uzand›¤›san›lan bu oyunda iyi huylu, bilgili Hacivat ve iyi kalpli, cahil, kabasaba Karagöz bir vücudun iki eli gibi tamamlarlar birbirlerini.

MAHYALARMahyalar, Ramazan’›n geliflinin en güzel müjdecisidir. Say›lar› bir elinparmaklar›n› geçmeyen ustalar›n ›srarla sürdürdü¤ü bu gelenek, neyaz›k ki yok olmak üzere. Geçmifli 400 y›l öncesine dayanan bir Türksanat› olan ve çift minareli-çift flerefeli camiler üzerine konulanmahyalar günümüzde sadece ‹stanbul, Bursa ve Edirne’deki camilerekuruluyor.

YUMURTA-YI HÜMAYUNTopkap› Saray›’ndan ç›kan Padiflahlar, Dolmabahçe Saray›’na gelipburada iftar eder, yats› ve teravih namazlar›ndan sonra yap›lan KadirGecesi dua törenine kat›l›rlarm›fl. Topkap› Saray›’nda yap›lan iftardapadiflaha Yumurta-y› Hümayun ikram edilmesi Osmanl› hanedan›geleneklerindenmifl. Öncelikle halka halinde k›y›lm›fl so¤an Halepya¤›nda öldürülüyor, kavrulan so¤ana ince dilimlenmifl tütünlükpast›rma ilave edilip, biraz da su kat›larak pifliriliyor. Biraz fleker vesirkeyle bir iki tafl›m kaynat›l›yor. Aç›lan yuvalara yumurta k›r›l›p,kapak kapat›l›yor ve kaskat› olmayacak flekilde pifliriliyor.

018_021_ramazan 7/18/11 6:59 PM Page 4

sat›n ald›¤› pidelerin kokusuna yans›yan,dayan›lmaz lezzetine karfl› gösterilen sa-hur da ibadetin uzant›s› gibidir. Ramazan’da oruç ve iftar denildi¤inde ak-la gelen fleylerden biri de elbette, Rama-zan davulcular›d›r. Çok eskiden mahallebekçilerinin maniler eflli¤inde yapt›¤› sa-hur vaktini haber verme ifli, günümüzdebir ayl›¤›na ‹stanbul’a gelen davulcularadüfler. Muhtarlardan ald›¤› izin belgesiyleçal›flan davulcular mani bilmeseler de ge-lene¤e uygun olarak Ramazan’›n 15’incive bayram›n ilk günü bahflifl toplarlar.Hiç flüphesiz Ramazan, günahlardan ba-¤›fllanmay› dileme ay›d›r. Ancak ‹stan-bul’da Ramazan sadece ibadetten ibaretde¤ildir. Teravih namaz›ndan sonra evler-

den ve camilerden ç›kanhalk, eskinin laleli Beya-z›t, Sultanahmet, Ayasof-ya, Mahmutpafla, EyüpSultan, Sultan Selim ca-milerinin a¤aç alt› kahveleri,盤›rtmal›, zilli maflal›, darbuka-l› zurnal› semai kahveleri, saz flairleri,karagöz perdeleri ya da Direkleraras› tiyat-rolar› kalmad›¤›ndan, flehirdeki baflka e¤-lencelerin içerisine dalar. ‹htiyaca tam ola-rak cevap vermese ve geçmiflin tam karfl›-l›¤› olmasa da Sultanahmet Meydan› veHaliç’te Feshane Uluslararas› Fuar ve Kon-gre Merkezi çeflitli Ramazan e¤lencelerinesahne olur. fiimdi gelin, bu e¤lencelere bi-raz daha yak›ndan göz gezdirelim…

HOfiGELD‹N YA fiEHR-‹ RAMAZANRamazan deyince akla gelen ilk semtler-den biri Eyüp’tür. Her ramazan ›fl›klarladonat›lan Eyüp Cami’nin mahyalar› gözle-ri kamaflt›r›r. Ramazan gecelerinin vazge-çilmez mekânlar›ndan Feshane’de ses sa-natç›lar›n›n konserleri, ip cambaz› ve jong-lörlerin gösterileri, Haliç’i deyim yerindey-se tam bir cümbüfl yeri haline getirir. Ra-mazan›n bafllad›¤› gün Feshane’de birkandil yanar. Bu, Ramazan ay›n›n bafllad›-¤›n›, e¤lencelerin bafllayaca¤›n›n da iflare-tidir. ‹stanbullular›n büyük ra¤bet etti¤ietkinliklerde mehter konserleri, heyecanl›yar›flmalar, birbirinden renkli gösterilergerçeklefltirilir. Ay boyunca tasavvuf mü-zi¤inin büyülü na¤meleri eflli¤inde ger-çekleflen sema gösterileri de manevi ruhudoru¤a ç›kar›r. Ramazan boyunca dörtfarkl› sahnede ay›n ruhuna uygun ekinlik-lerde, Karagöz - Hacivat, Nasrettin Hoca,

Kelo¤lan ve ‹bifl vazgeçilmez ak-törlerdir ve yediden yet-

mifle herkesi nefle-lendirirler. Ayr›ca,Ramazan ay› bo-yunca, Kad›köy,Üsküdar, Befliktafl

ve Eminönü vapur is-kelelerinden, karfl›l›kl› sefer-

lerle Feshane’ye ulafl›m gerçeklefltirilir.Tarihi Yar›mada’da ise Süleymaniye, ina-n›lmaz görkemiyle hemen rol çalar; “Onbir Ay›n Sultan›” güzellemesiyle selamlarherkesi. Yeni Camii ›fl›klar›yla yoldafl olurSüleymaniye’ye, Ramazan’›n coflkusunacan katar. Üsküdar’da ise kendine özeladetleriyle Ramazan’›n yafland›¤›na tan›kolursunuz…

SANT‹GRAT 21

018_021_ramazan 7/18/11 6:59 PM Page 5

vliya Çelebi, “Çok gezen mi bilir,çok okuyan m›?” cümlesinin pe-fline mi tak›l›p seyyahl›k etti bi-linmez ama, kar›fl kar›fl dolaflt›¤›

Osmanl› topraklar›n› gezerken hem okuduhem de yazmay› ihmal etmedi. “Görelimayine-i devran ne suret gösterir” cümlesiy-le bafllad›¤› yolculuklar›nda yaflad›¤›, gör-dü¤ü, gezdi¤i her ayr›nt›y› çelik hakkâk ka-lemiyle not etti. Henüz 19 yafl›nda ç›kt›¤›ilk seyahatinde, 52 y›l boyunca hiç y›lma-dan dolaflaca¤›n› ve onlarca yolculu¤un ar-d›ndan 10 ciltlik bir seyahatname yazaca¤›-n›; hatta do¤umunun 400’üncü y›l›nda halakonuflulup-yaz›laca¤›n› hayal edebilir miydiacaba? Üstüne üstlük içerisinde bulundu-¤umuz 2011 senesinin de UNESCO taraf›n-dan ‘Evliya Çelebi Y›l›’ ilan edilece¤ini duy-sa ne yapard› kim bilir!… fiimdi gelin, budünyaca ünlü seyyah› yak›ndan tan›yal›m…

SEYYAH OLDU BU ÂLEMDE…Evliya Çelebi ilk yolculu¤una ‹stanbul’danbafllad› ve kaleme ald›¤› 10 ciltlik deveserin ilk cildinde ‹stanbul’u anlatt›.Hanlar›n› hamamlar›-n›, camilerini insan-lar›n›; hiçbir ayr›nt›y›atlamadan. Seyahati-ne ‹stanbul’dan bafl-lamas›n›n önemli birnedeni vard› elbet.Babas›, Çelebi’nin tafl-raya ç›kmas›na uzun zaman karfl›koymufl, izin vermemiflti. Ta ki 1640’ta, eski dostu Okçuzade AhmedÇelebi ile gizlice Bursa’ya gidene kadar.Çelebi’nin bir ay süren Bursa yolculu¤ununard›ndan art›k o¤lunu tutamayaca¤›n› anla-yan babas›, seyahate tek ç›kmas›na izinverdi. Ama ç›kt›¤› Bursa yolculu¤unu da es

geçmeyerek kaleme alanÇelebi; ikinci ciltteBursa’y› anlatt›. Müba-la¤ac›l›¤› eserlerindekien önemli unsulardanbiri de olsa bu ayn› za-manda onun ne denliiyi bir edebiyatç› oldu-¤unun da bir göster-gesi say›labilir. Gezdi-

¤i dolaflt›¤› yerlerin be-timlemesine, zengin üslubu-

na bak›p ne iyi edebiyatç› dersiniz. Ya das›ras›yla anlatt›¤› olaylar onu iyi bir belge-selci yapar… ‹yi bir co¤rafyac›d›r ayn› za-manda, ‹stanbul’dan fiam’a, Edirne’ye, Sof-ya’ya hatta Tuna boylar›na uzand›¤› üçün-cü ciltte. Dördüncü cildinde, ‹stanbul’dan

Van’a oradan da Irak’a, ‹ran’a gider… Do¤uAnadolu, Orta Avrupa ve Rumeli’yi anlatt›-¤› beflinci cilt, alt›nc› cildin de habercisi-dir… Almanya-Macaristan’a uzan›r bura-dan. Ve sonras›nda Anadolu’ya geri döneryedinci ciltte, Karadeniz ve çevresini öykü-ler. Yolculuklar› bitmez Çelebi’nin. 10’uncucilde kadar, Da¤›stan’dan K›r›m’a, K›pçak-lardan Çerkezlere, Grit’ten Selanik’e, Mek-ke’den Medine’ye M›s›r’dan Suriye’ye, Fi-listin’den Transilvanya’ya hatta Sudan’a,Habeflistan’a kadar gezmedi¤i, anlatmad›¤›yer kalmaz. Ünlü seyyah›n 1630’lu y›llarda‹stanbul’dan bafllad›¤› seyahatler, ölüm ta-rihi olan 1682’de son bulur. Çelebi, sadecegezip gördü¤ü yerleri anlatmakla kalmaz,yörelerin tüm özelliklerini derinlemesine in-celer. Bölgelerin ahlak, görgü, örf ve adet-

22 SANT‹GRAT

H A Z I R L A Y A N : N E H ‹ R T E K ‹ N

Evliya Çelebi’den Marco Polo’ya…SEYYAHLARIN ‹Z‹NDE BU YIL EVL‹YA ÇELEB‹’N‹N 400’ÜNCÜ DO⁄UM YILI… UNESCO BU VES‹LEYLE ‹ÇER‹S‹NDEBULUNDU⁄UMUZ YILI ‘EVL‹YA ÇELEB‹ YILI’ ‹LAN ETT‹. ÜNLÜ SEYYAHIN GEÇT‹⁄‹GÜZERGÂHLAR SEYAHAT TUTKUNLARI ‹Ç‹N YEN‹ MACERALARIN DA KAPISINI ARALADI.fi‹MD‹ YEN‹ SEYAHAT TREND‹ ÇELEB‹’N‹N VE TAR‹HTEK‹ D‹⁄ER SEYYAHLARINGÜZERGÂHINI ‹ZLEYEREK ÇEfi‹TL‹ ROTALAR OLUfiTURMAK…

TAR‹H

E

022_025_seyyah 7/18/11 7:00 PM Page 2

lerini, ünlü flahsiyetlerini, tarihi eserlerini,binalar›n› ve tarihlerini detayl› bir flekildekaleme al›r. Dil bilimi d›fl›nda tarih, flehirmimarisi, dönemin sosyolojik yap›s›yla ilgi-li önemli bilgilerin oldu¤u eserleri, 17’nciyüzy›l Osmanl›’n›n daha iyi anlafl›lmas›nakaynakl›k eder. Bugün pek çok gezi yaz›s› için referansolan Seyahatname, gezginler için de önem-li bir seyahat rehberi. Hatta günümüzde bueserden yola ç›karak turlar organize edili-yor. Bu turlardan biri, Osmanl› tarihçisi veyazar Dr. Caroline Finkel’in Evliya Çele-bi’nin 1671 y›l›nda yapt›¤› Hac yolculu¤unaistinaden düzenledi¤i ‘Evliya Çelebi Atl›Turlar›’. Çok ses getiren bu turun ard›ndandaha pek çok gezgin Çelebi’nin yüzlerce y›löncesindeki rotas›n› takip etmeye bafllad›.Seyyahlar›n ayak izlerini takip etme gelene-¤i bizim ülkemizde Evliya Çelebi ile baflla-sa da dünyada y›llard›r bu türden butik tur-lar düzenleniyor. Çelebi’yle bafllad›¤›m›zyolculu¤a gelin, dünyan›n di¤er seyyahla-r›yla devam edelim…

BÜYÜK ‹SKENDER Topraklar fethetmek u¤runa pek çok co¤-rafyay› kar›fl kar›fl dolaflan Büyük ‹skender,karfl›m›za ilk ça¤lardan ç›k›p geliyor… Kufl-kusuz, yaln›zca Antik Ça¤’›n de¤il, tarihintan›d›¤› en büyük komutanlardan biri olan

Büyük ‹skender, ard›ndaki ordusuyla birlik-te, Yunanistan’dan Hindistan’a, on binlercekilometre yolu kat etti. 10 y›l içerisinde top-lam 16 ülke co¤rafyas›n› bafltanbafla gezen‹skender’in bu serüvenini, hem de o ça¤lar-

da hayal etmek bile zor… Koca bir orduylaad›m ad›m dünyay› keflfeden Büyük ‹sken-der’in bu maceras›n› gözünde canland›r-mak isteyenlere; Pers ve Hint imparatorluk-lar›n›n iflgalini de kapsayan serüvenin, si-hirli atlardan mitolojik bilmecelere kadarakla gelebilecek her türlü dramatik ö¤eyibar›nd›rd›¤›n› belirtmekte fayda var. Büyük ‹skender’in ayak izini takip etmekisteyenlere farkl› bir bafllang›ç olan Pella’y›önerebiliriz. Ancak kuflkusuz, bu büyük sa-vaflç›n›n 10 y›lda tamamlad›¤› rotan›n ta-mam›n› dolaflmak her gezginin harc› de¤il.En az›ndan Akdeniz rotas›n› takip etmek,di¤er rotalara k›yasla hem konforlu hem deçok daha e¤lenceli olabilir…

CENG‹Z HANBizi maceraya teflvik eden ikinci serüvenci,bir Mo¤ol kahraman› olan Cengiz Han. Herne kadar tarihte seyyah olarak tan›nmasada, fethetti¤i topraklar öylesine büyük ki is-ter istemez flartlar kendisini oradan oraya

SANT‹GRAT 23

022_025_seyyah 7/19/11 11:35 AM Page 3

sürükleyen bir gezgin haline getirmifl. Ta-rihçilerin “13’üncü yüzy›l›n en büyük aske-ri dehalar›ndan biri” olarak iflaret etti¤iCengiz Han’›n bu seferlerindeki amac› OrtaAsya halklar›n› Büyük Mo¤ol ‹mparatorlu¤uçat›s› alt›nda birlefltirmekti. Bu hayalini deçok geçmeden gerçeklefltirdi. Üstelik kur-du¤u imparatorluk, dünya tarihinin bitifliks›n›rlara sahip en büyük imparatorlu¤u ola-rak da tarihe geçti. Bu u¤urda Mo¤olistan’dan Pekin’e do¤ruuzanan fetih yolculu¤unda koskoca Çin ‹m-paratorlu¤u’nu ve Rusya’y› boydan boyakat etti. 30 milyon kiflinin katledildi¤i buyolculuk elbette konforlu turistik bir seya-hatle k›yas bile edilemez ama bu sonuç,Cengiz Han’›n tarihin en gözü pek seyyah-lar› aras›na girmesine de engel olamaz! Cengiz Han’›n bu uzun soluklu seyahatinive yaflad›klar›n› daha iyi anlayabilmek içinkuflkusuz tarihi derinlemesine okumak ge-rekiyor. Ancak bir yandan tarihin derinlikle-rine inerken s›rt›n›zda çanta, yollarda daonun izini sürebilir, Mo¤olistan’› yenidenkeflfedebilirsiniz…

JULES VERNEHer ne kadar gezgin olmasa da; kitaplar›y-la çocuklu¤umuzda hayat›m›za giren JulesVerne, hayallerimize ‘seyahat etme’ arzu-sunu afl›layan ilk insanlardan… 80 Günde

Devr-i Alem, Dünyan›n Merkezine Yolcu-luk, Denizler Alt›nda Yirmi Bin Fersah yada Ay’a Yolculuk, yazar›n bir solukta akl›-m›za gelen unutulmaz eserleri… Özellikle80 Günde Devri Alem kitab›ndan, PhileasFogg’u hat›rlamayan yoktur… Verne’nindünyaca ünlü karakteri Fogg, dünyan›nçevresini üç aydan daha k›sa bir sürede;tren, buharl› gemi ve filler üzerinde dolafl-may› baflarm›flt›. Londra’dan bafllanan yol-culu¤un rotas›, Süveyfl Kanal›, Bombay,Kalküta, Hong Kong, Yokohama, San Fran-cisco, New York ve yeniden Londra fleklin-deydi…Gerçek bir serüvene ç›kmak ve tüm dünya-y› dolaflmak istiyorsan›z, kesinlikle PhileasFogg’un rotas›n› öneririz. Maceray› abart-

24 SANT‹GRAT

022_025_seyyah 7/18/11 7:00 PM Page 4

mak istemeyenler konforlu uçaklarda ayn›rotay› izleyebilirler ama yok, “Sadece haya-li yeter” diyecek olursan›z, Paris Jules Ver-ne Film Festivali’ne bilet ayarlamay› ihmaletmeyin deriz…

P‹R‹ RE‹S Denizcili¤i korsan olan amcas›ndan ö¤re-nen ve kaptan-› deryal›¤a kadar yükselenPiri Reis, dünya denizcilik tarihinin enönemli isimlerinden biri kuflkusuz. Denizci-lik tarihindeki ilk k›lavuz kitap, Kitab-›

Bahriye’nin ard›ndan bir de harita haz›rla-yarak zaman›n ötesine geçen Piri Reis’inpefline tak›lmak isteyenlere harita hakk›ndabiraz bilgi vermekte fayda var. Piri Reis Ha-ritas›, günümüze kalan Amerika K›tas›’n›gösteren en eski haritalardan biri. Piri Re-is’in haritay› haz›rlarken yararland›¤› kay-naklardan birinin Kristof Kolomb’un harita-s› olmas› ayr› bir öneme sahip. Zira, Ko-lomb’un haritas›n›n ne gerçe¤i ne de birkopyas› bulunamam›fl.

MARCO POLO‹flte size gerçek bir seyyah: Marco Polo.1254’te Venedik’te, kendisi gibi tan›nm›flbir gezginin o¤lu olarak dünyaya gelen Po-lo’nun serüveni Yunanistan’›n bat› k›y›la-r›ndan bafll›yor. Anadolu’dan ‹pek Yolu is-tikametinde ilerleyen ünlü seyyah, Orta As-ya’dan Çin’e kadar uzan›yor. Dile kolay tam39 bin kilometre yol al›yor bu serüvendeMarco Polo. Yaflam› boyunca kendili¤indenpek çok öyküye dahil olan gezgin Venedik-liler ile Cenevizliler aras›ndaki savaflta Ce-nevizlilere esir düflüyor. Ama bu kötü duru-mu bile lehine çevirip de¤erlendiren MarcoPolo, Asya’daki serüvenlerini Cenova ha-pishanesinde tan›flt›¤› Pisal› yazar Rusticia-no’ya yazd›r›yor. Evliya Çelebi gibi kalemikuvvetli olmasa da serüvenlerinin baflka bir

yazar taraf›ndan yaz›l›p günümüze kadargelmesini sa¤layan Marco Polo’nun son sö-zü flu oluyor: “Gördüklerimin yar›s›n› bileyazamad›m” Marco Polo’nun pefline tak›lmak isteyengezginlere bizden bir ipucu: ‹talyan yazarItalo Calvino’nun Marco Polo’nun serüven-lerinden ilham alarak yazd›¤› unutulmazeseri Görünmez Kentler’e göz atmadan se-yahate ç›kmay›n…

SANT‹GRAT 25

022_025_seyyah 7/18/11 7:00 PM Page 5

26 SANT‹GRAT

SÖYLEfi‹

Hayranlar›na müjde: LEMAN SAM YEN‹ B‹R ALBÜMLEDÖNÜYOR!

026_028_leman 7/18/11 7:02 PM Page 2

H A Z I R L A Y A N : N E H ‹ R T E K ‹ N

uflkusuz,Türkiye’nin en güçlüseslerinden biri Leman Sam.Upuzun k›z›l saçlar›, 18 dildesöyledi¤i flark›lar›, s›ms›cak

gülümseyifliyle 7’den 70’e her birimizinhayat›nda önemli bir yere sahip. Onun flar-k›lar›nda yafl s›n›r› yok, her yaflta herkesehitap eder. Her y›l onlarca flark› yapan birses olmamas›na ra¤men, hemen tüm flar-k›lar› ilk günkü tazeli¤ini korur. Üstelik çokda ortal›klarda görünmez. Ama bilirsinizki, o hep oralardad›r ve ihtiyac›n›z oldu-¤unda da kendili¤inden ç›kar gelir… 12 y›l-d›r albüm çal›flmas›na imza atmayan Le-man Sam, flimdilerde hayranlar›na yenidenkavuflmak için yeni bir albüm telafl› içeri-sinde. Çok çok uzun bir aradan sonra ya-paca¤› albüm için yerinde duramayan ve“Yeni bir heyecan, yeni bir aflk… Her fleyyeniden bafll›yor gibi…” diyen sanatç›y› bukoflturmaca aras›nda yakalad›k. K›zlar›ylailiflkisinden, albüm çal›flmalar›na kadarmerak edilen pek çok fleyi sorma f›rsat› ya-kalad›k… ‹flte söyleflimizden sayfalar›m›zayans›yanlar… Sizin flark›lar›n›z neredeyse tüm ku-flaklara hitap ediyor. Her yaflta in-san sizi severek dinliyor. Bunun al-t›nda yatan fley ne?Asl›nda bu soru gerçekten benim cevapla-yaca¤›m soru de¤il. Ama hemen her kufla-¤a hitap ediyor olmak beni çok mutlu edi-yor. Bu durum flark›lar›n kuflaktan kufla¤aaktar›ld›¤›n› da gösteriyor ki; bu da çok se-vindirici… ‹nan›n 11-12 yafl›ndaki çocuk-lar›n konserlerde bana efllik etmesi, beniçok mutlu ediyor.Yaklafl›k 18 dilde flark› söyleyebili-yorsunuz. Bu durum konserleriniz-de seyirci ile iletiflim kurman›z› zor-laflt›r›yor mu?Türkçenin harika bir flark› dili oldu¤unukeflfetti¤imden bu yana eskisi kadar çokdilde flark› söylemiyorum. Ama bunu kefl-fetmek y›llar›m› ald› diyebilirim. Yine dekonserlerimde mutlaka di¤er dillere de azçok yer vermeye çal›fl›yorum. ‹ngilizce ve

Arapça hariç di¤er dillerde de hala zevkleflark› söylüyorum. Türkçe flark› söylemeyiise çok seviyorum.Saçlar›n›za hayran olmayan kad›nyoktur san›r›m. Ama neden sizi hiçbaflka bir saç modeliyle görmedik?Bu bir protesto flekli mi?K›zlar›m da çocukken en çok saçlar›mahayrand›lar. Uzun olmas›n›n alt›nda çokfley aramamak gerek. Neden çok basit as-l›nda: Saçlar›m çok düz ve çok çabuk uzu-yor. Protesto da yapm›yorum. Ancak birgün gerçek bir eylem gerekirse, Taksim’desaç›m› kaz›t›r›m! Protesto öyle olur.fiark›lar›n›z›n hepsi özel ancak içle-rinden sizin için en anlaml›s› hangi-si?Her Gün Pazartesi ve Sar›lsam Üflür müsü-nüz?Yeni albüm çal›flmas› içerisindesi-niz… Nas›l gidiyor?Her fley çok güzel ancak yorucu ve yo-¤un… Çok yak›n zamanda; eylül ay› gibiraflarda bulabilirsiniz. 12 y›l sonra, yeni bir albüm size neifade ediyor?Yeni bir heyecan, yeni bir aflk… Her fleyyeniden bafll›yor gibi… Mutluyum. Hayranlar›n›za nas›l bir albüm ar-ma¤an edeceksiniz?Öncelikle yepyeni çok güzel flark›larla ç›-kaca¤›m hayranlar›m›n karfl›s›na. 12 y›l›nac›s›n› ç›karaca¤›m bu albümle. Tüm flar-k›lar yeni olsa da tarz›m ayn› kalacak. Be-

SAÇIYLA, MÜZ‹⁄‹YLE, DURUfiUYLA YILLAR BOYU TARZINI KAYBETMEYEN; ORTALARDAÇOK GÖRÜNMESE DE, ESK‹ B‹R DOST G‹B‹ ‹HT‹YACINIZ OLDU⁄UNUZDA NEREDE OLDU-⁄UNU B‹LD‹⁄‹N‹Z B‹R ‹S‹M LEMAN SAM. GENÇL‹K ‹KS‹R‹ ‹ÇM‹fi G‹B‹, YILLAR GEÇSE DEGÜZELL‹⁄‹NDEN H‹ÇB‹R fiEY KAYBETMEYEN SANATÇI, fiU SIRALAR YEN‹ B‹R ALBÜM TELAfiI ‹ÇER‹S‹NDE.

K

SANT‹GRAT 27

LEMAN SAM…Son zamanlarda en çokdinledi¤iniz albüm?Göksel Baktagir ve Gotan Projeckt!En son ne zaman afl›k oldunuz? Çok uzun zaman oldu. Annelik size ne ifade ediyor?Hayat›n sonuna kadar sürecek birsorumluluk ve beklentisiz sevgi…

026_028_leman 7/18/11 7:02 PM Page 3

ni sevenler, albümümü dinlediklerinde fla-fl›rmayacaklar. Hem iyi bir kariyer hem de çok ye-tenekli iki k›z annesi olmak… Bu-nun için nas›l bir enerji laz›m?Kesinlikle kocaman bir enerji! ‘Kariyer deyapar›m çocuk da’ oldu benimki… Amabenim avantaj›m; iyi iki tane çocu¤a sahipolmamd›. Evet, çok kavga ediyorlard› amabunun d›fl›nda beni hiç yormad›lar. Banaçok düflkün olan fiehnaz bile beni zorlama-d›. Hatta fievval’e ben yokken annelik bileyapt›. fievval ise inan›lmaz sorunsuz birçocuktu. Kendi ayaklar› üzerinde durabi-len; sorumluluk sahibi… Dolay›s›yla benmesle¤imle ilgilenirken; kendinden so-rumlu iki çocu¤un okul durumunu bile dü-flünmeme gerek kalm›yordu. ‹flin dezavan-taj› ise onlarla görüflememem oluyordu.Gece iflteydim, gündüzse onlar yoktu… Siz sahnedeyken onlar neler yap›-yorlard›?Dedi¤im gibi, çok kavga ederlerdi… Amakendi aralar›nda hallederlerdi. Müdahaleetmezdim. Ben asl›nda, çocuk sahibi ola-bilecek bir kad›n tipi de¤ildim. Çünkü ço-cuklara hiç düflkün de¤ilim… fiehnaz kar-n›mdayken, çok düflünmüfltüm; do¤uncasevemezsem ne olur diye… Ama kendi be-be¤iniz farkl› oluyormufl. ‹nsan yavrusu okadar zavall› ki… Do¤unca sevmeye baflla-d›m, hatta afl›k oldum ona diyebilirim. K›zlar›n›zla aran›z flimdi nas›l?Biz de ufak tefek sars›nt›lar atlatt›k, her ailede oldu¤u gibi. Ama flimdi hepimiz bü-yüdük ve üç k›z olarak harika bir aileyiz.K›zlar›n›z, fiehnaz ve fievval Sam,sizin gibi profesyonel olarak müzik-le u¤rafl›yorlar. Çok da seviliyorlar.Bu sizin onlarla ortak yan›n›z. Peki,ayr›flt›¤›n›z noktalar neler? ‹kisi de hayat› kendi haline b›rakma e¤ili-minde. Benden çok daha rahat ve olumlubakabiliyorlar dünyaya. Ama ben bunu ya-

pam›yorum. Çünkü ben tam anlam›yla bir68 kufla¤›y›m ve hala dünyay› de¤ifltirmekgibi bir derdim var. fiimdilerde, eskileri dü-flününce hayat›n hiç de iyi bir taraf›n›n kal-mad›¤›n› düflünüyorum. Gitgide daha dakaramsarlafl›yorum. Karamsars›n›z ama yine de çok cofl-kulusunuz… Evet, küçük fleylerden büyük mutluluklarç›karabiliyorum. Özellikle do¤adaki canl›-lar benim mutluluk kayna¤›md›r. Meselaa¤açlara sar›l›r›m ben. Sar›lmak istedi¤im-de nerede olursam olay›m gider, kocamansar›l›r›m gördü¤üm ilk a¤aca. Onun enerji-siyle dolar tüm vücudum. Yaln›zca a¤açlarde¤il, do¤adaki hemen her canl› beni he-yecanland›r›r. Mesela geçenlerde de k›z›mfiehnaz akflam beni evine ça¤›rd›; atefl bö-ceklerini görmüfl ve benim de görmemi is-temifl. Kofltum gittim ona… Beni o kadarçok mutlu ettiler ki… K›zlar›n›z› yetenekli buluyor musu-nuz?Onlar›n yeteneklerini daha çocukken kefl-fettim ben. fiehnaz 13 yafl›ndan beridir da-vul çalar. fievval ile fiehnaz daha ilkokul-dayken insanlar› e¤lendiren show’lar yap›-yorlard›. Çocukça show’lar de¤ildi bunlar.Baya¤› e¤leniyorduk onlar› izlerken. O ka-dar yetenekliydiler ki… Sadece müzik ko-

nusunda da de¤il; fievval resim yapard›.Çok küçükken Y›ld›z Üniversitesi’nde kur-sa gitti, 5-12 yafl gurubundayd›, ancak k›-sa zaman sonra 18 yafl grubuna ald›laronu. 4 yafl›na kadar eline kalem almayanfievval,4 yafl›nda bir gün eline Ece ajanda-s›n› ald› ve bir resim çizdi; ismine: Tavfla-n›n havucu dedi. Ard›ndan bir resim dahaçizdi, buna “Köylünün gördü¤ü hayal” de-di. Bildi¤iniz, kasketli bir köylü çizmifl… Ozaman onu nas›l çizebildi, akl›m alm›yor…Hala saklar›m o resmini. fiehnaz’›n ise ka-lemi çok iyiydi ki, bas›n yay›n okudu.Sizin de kaleminiz oldukça iyi… Ga-zetelerde köfleniz vard› uzun y›llar… Evet, y›llarca yazd›m. Ama ben ülke so-runlar›na daha çok bat›rd›m kalemiminucunu. Bir gün editör bana “Lütfen birazdaha light yaz›lar yazar m›s›n›z?” dedi¤in-de b›rakt›m ifli… Zaten herkes light yaz›laryazm›yor mu? B›rak›n bari, ben hayat› bi-raz daha ciddiye alay›m… Peki, hiç oyunculuk deneyiminiz ol-du mu? Bana bir film teklifi geldi. Çok da önemlibir yönetmenden… Ben de “Tamam” de-dim; “Senaryoyu gönderin”. “Senaryo fa-lan yok,” dedi “Sette flunu yap, bunu yapdiyecekler siz de yapacaks›n›z”… Ben deönümde yaz›l› bir metin bulamay›nca ka-bul etmedim. Bu macera da hiç bafllama-dan bitmifl oldu… Ama sizin hayat hikayenizden ke-sitleri Vizontele ve Vizontele Tuu-ba'da izledik… Devam› gelecek mi?Günün birinde hayat›n›z› kitap yada film olarak izleyecek miyiz?Hayat›m› bir filmde ya da kitapta anlat-mam çok zor. Yapamam da zaten. Bu ko-nuda çok teklif ald›m ama hepsini reddet-tim. Çünkü kimse hayat›n› en ince nokta-s›na kadar anlatmaz. Kiflileri birebir deflifreedemez. Bu yüzden yar›m yamalak olma-s›n diye, kendime kals›n benim roman›m…

28 SANT‹GRAT

Bir gününüzü nas›l geçirirsiniz?Klasik güncel faaliyetim yoktur.Tamamen o gün ruh halime uygundavran›r›m. Bazen spor, bazentembellik, sokak hayvanlar› veçiçeklerin bak›m›, ev iflleri,al›flverifl, k›na yapmak, kedilerimisevmek, kitap ve dergilerimi oku-mak, müzik gibi… Red, YeniHarman, Leman, Penguen veUykusuz olmazsa olmazlar›md›r…

026_028_leman 7/18/11 7:02 PM Page 4

C M Y CM MY CY CMY K

Rixos Residence Bomonty:AIRFEL’‹ TERC‹H ETT‹...RIXOS’UN SATIfi VE PAZARLAMASINI ÜSTLEND‹⁄‹ VE RIXOS’UN ‹STANBUL’DA ‹LKREZ‹DANS PROJES‹ OLAN ‘RIXOS RESIDENCE BOMONTY’ fi‹fiL‹ BOMONT‹’DE HAYATAGEÇ‹R‹L‹YOR. ‹PEK ‹NfiAAT&ÇAKIRKAYA YAPI ORTAK G‹R‹fi‹M‹NE SAH‹P, AYAYDINGROUP, MASLAK YAPI VE MERTTAfi YAPI TARAFINDAN GEL‹fiT‹R‹LEN RIXOS RESIDENCEBOMONTY’N‹N M‹MARLI⁄INI ‹SE TAGO M‹MARLIK YAPIYOR. PROJEN‹N ISITMA, SO⁄UTMAVE HAVALANDIRMA S‹STEMLER‹ Y‹NE AIRFEL ‹MZASI TAfiIYOR.

PROJE

H A Z I R L A Y A N : N A Z L I Ç I N A R - M Ü H E N D ‹ S L ‹ K S ‹ S T E M L E R ‹ Ü R Ü N S O R U M L U S U

30 SANT‹GRAT

030_033_proje 7/18/11 7:03 PM Page 2

bin metrekare alan üzer-ine kurulan RixosResidence Bomonty 280konuttan olufluyor.

Toplam kullan›m alan› yaklafl›k 58 binmetrekare olan projenin ticari alan› isebin 600 metrekare. Yap›m›na 2009 y›l›n›na¤ustos ay›nda bafllanan projenin buy›l›n aral›k ay›nda tamamlanmas› hede-fleniyor. ‹stanbul’un BüyükdereCaddesi’ne alternatif bir rezidans projesiolarak gelifltirilen Rixos ResidenceBomonty’nin, 6’s› bodrum kat› (otoparkkat›), 1’i girifl ve zemin kat› (sosyal tesis),3’ü tesisat kat› ve 40’› ise normal katolmak üzere toplam 51 kat› bulunuyor. Proje, ‹stanbul’da ‘bahçesi olan ilk gök-delen’ olarak da nitelendiriliyor. 234 adet1+1, 28 adet 2+1, 10 adet 3+1 ve 2 adet6+1 daireden oluflan Rixos Residence Bomonty’de yemek servisi, temizlik hiz-meti, her türlü rezervasyon hizmeti, ula-fl›m, helikopter hizmeti ve mutfak al›flve-rifl servisi gibi rezidans hizmetleri sunu-luyor. 4 bin 600 metrekarede planlananbu katta restoran, cafe, fitness, gym, ka-pal› havuz ve SPA merkezi yer al›yor.Projede ayr›ca 2 bin 500 metrekare alanl›SPA ve sa¤l›k tesisi bulunuyor.

AIRFEL ÜRÜNLER‹ RIXOS RESIDENCE BOMONTY’DE ‘Rixos Residence Bomonty’ projesinin›s›tma, so¤utma ve havaland›rma sistem-leri için seçilen cihazlar ise flöyle: Konut-lar›n k›fl aylar›nda ›s›tma ihtiyaçlar›n›nyüzde 20’si 416 adet McQuay marka 2borulu-gizli tavan tipi fancoil ile sa¤lan-mas› planland›. Yaz aylar›ndaki so¤utmaihtiyac› ise k›fl aylar›nda ›s›tmada kullan›-lan fancoiller ile sa¤lan›yor. Cihazlar›nso¤utma suyu ihtiyaçlar›n› karfl›lamaküzere de 2 adet McQuay marka AWS SE237.2 ST model hava so¤utmal› so¤utmagrubu kullan›ld›. Mahallerin taze hava ih-tiyac› 1’inci, 22’nci ve 43’üncü katlardatesis edilen 3 adet Airfel-Tetisan markakonfor tipi klima santraliyle sa¤lanmaktaolup ayn› zamanda egzos sistemi ve dav-lumbaz emiflleri için 43’üncü katta tesisedilen toplam 6 adet hücreli fan (aspira-tör) kullan›ld›. Bunun yan› s›ra bina du-man sistemi ve s›¤›nak havaland›rma sis-temi için 1’inci ve 43’üncü katlarda 4adet Airfel-Tetisan marka hücreli fan te-sis edildi.

mükemmel bir tasar›m›n eseri olarak ka-bul ediliyor. Tasar›mda enerji verimlili¤i-ni optimizasyonu, enerji çal›flma maliyet-lerini azaltarak, cihaz kurulumunu veekonomi yönetimini gelifltirerek hedef-lenmifl.AWS so¤utma gruplar›; yüksek verimliMcQuay tek rotorlu vidal› kompresörü,maksimum ›s› transferi için genifl sarmalyüzey alanl› kondenseri, geliflmifl tekno-lojili kondenser fanlar›n›, düflük so¤utucugaz bas›nç düflümlü tek geçiflli ters ak›fl-l› shell&tube (bak›r borulu&zarf ) tasa-r›ml› evaporatörünü kullan›yor. AWS so-¤utma gruplar› ise herhangi bir cihaz ba-k›m› s›ras›nda maksimum güvenli¤i sa¤-lamak amac›yla boyuta ba¤l› olarak 2 ve-ya 3 adet birbirinden ba¤›ms›z so¤utkandevrelere sahip. McQuay özel tasar›ml›, yeni yüksek ve-rimli, son derece sessiz, servis ve bak›m›son derece kolay olan, uzun ömürlü 2 ve3 adet (tam yük ve k›smi yükte) tek rotor-

12

SANT‹GRAT 31

HAVA SO⁄UTMALI SO⁄UTMA GRUBU 1872 y›l›ndan beri dünyada faaliyet gös-teren McQuay International, HVAC sek-törünün öncü markalar›ndan Airfel ile2005 y›l›ndan beri Türkiye pazar›nda yeral›yor. CE, Eurovent,Gost,RoHS sertifika-lar›na sahip McQuay so¤utma gruplar› ;hava so¤utmal›,›s› pompal› hava so¤ut-mal›, su so¤utmal›, manyetik yatakl› vesantrifuj so¤utmal› olarak 5 farkl› gruptanolufluyor. AWS hava so¤utmal› so¤utma grubuürün gam›, SE verimli ve XE yüksek ve-rimli modelleri içeriyor. Cihazlar, ses ba-s›nç seviyelerine göre 3 farkl› ST stan-dart, LN sessiz, XN ekstra sessiz tip sesseviyesi seçenekleriyle mükemmel birkonfor sa¤l›yor. Projede kullan›lan AWS SE-ST model ha-va so¤utmal› so¤utma grubu, çevreyedost R 134 A so¤utucu gazl›d›r. AWSmodel hava so¤utmal› so¤utma grubu,

030_033_proje 7/18/11 7:03 PM Page 3

tral iç ve d›fl saclar› galvanizden, tabansac› ise boyal› galvanizden üretildi. Pro-jede yer alan klima santrallerinin havadebi de¤erleri 20,300 m3/h, 17,720 m3/hve 40,880 m3/h dir.Santrallerimizde yüksek verimli, seyrekveya s›k kanatl› galvanizli sac ve alümin-yumdan imal edilen ithal radyal tip fanlarkullan›l›yor. Bu fanlar statik ve dinamikolarak balansl› oldu¤u gibi titreflimingövdeye geçmesini önlemek için ayr›cakauçuk yal›tkanlar üzerine monte edili-yor. Fan motorlar› IP 55 koruma s›n›f›nasahip IEC 34-6’ya uygun ve TSE belgeliolarak tüketiciye ulafl›yor. Yap›s›nda mevcut olan ›s› geri kazan›msistemi sayesinde yap›dan egzos edilenhavan›n tafl›d›¤› enerji taze havaya ak-tar›larak cihaz verimi daha yüksek de¤er-lere ulafl›r. Ortamdan dönen havan›nözellikleri, yaz ve k›fl s›cakl›klar›, iflletmedurumu dikkate al›narak optimum çö-zümler üretilir. Cihaz›n verimli hale gel-mesiyle enerji tasarrufu gerçekleflir; böy-lece ilk yat›r›m maliyetlerinde azalmasa¤lan›r. Konfor tipi klima santrallerinde3 tip çapraz ak›fll› plakal› tip, serpantin(iki bataryal›), döner tamburlu tip ›s› gerikazan›m üniteleri mevcuttur .Çapraz ak›fll› plakal› tip ›s› geri kazan›msisteminde plakalar korozyon dirençlialüminyumdan imal ediliyor. Plakal› tip›s› geri kazan›m sistemiyle s›cakl›¤a ba¤-l› olarak cihaz verimi yüzde 45-60 de¤e-rindedir. Döner tamburlu tip ›s› geri ka-zan›m sisteminde ›s› transferini, döner

32 SANT‹GRAT

lu vidal› kompresör seçenekleriyle tamyükte yüksek verim de¤erlerine (yüksekCOP ve EER de¤erleri) ulafl›labiliyor. Dü-flük so¤utucu gaz bas›nç kay›pl› tek ge-çiflli shell&tube evaporatörü ve konder-ser fanlar› ile 647 kW ile 1922 kW aras›n-da genifl so¤utma kapasitesine sahip. 3’evaran EER (enerji verimlilik katsay›s›) de-¤erleriyle SE verimli cihaz s›n›f›nda yeral›yor. Standart tipte (ST) cihaz›n ses ba-s›nç seviyesi ise 79,0-81,9 dbA aral›¤›n-da. AWS hava so¤utmal› so¤utma grubu-nun d›fl hava s›cakl›k (so¤utma) çal›flmalimitleri 46 °C – (-18 °C) (düflük s›cakl›kkitli) aral›¤›nda, evaporatör su s›cakl›¤› li-mitleri ise + 15°C – (-15°C) aras›ndad›r.Sahip oldu¤u microprocessor sistemiyletek vidal› asimetrik kompresörlerin kon-trolü sa¤lan›yor. 2 kompresörlü cihazlar-da her cihaz yüzde 100’den yüzde12,5’ekadar, 3 kompresörlü cihazlarda ise yüz-de 7’ye kadar sonsuz de¤iflken kapasitekontrolü mevcut. Bu modülasyon, eva-poratör ç›k›fl su s›cakl›¤› dalgalanmas›olmadan kapasite kontrolünün do¤rudanbina so¤utma yükü ile örtüflmesini sa¤l›-yor. MicroTech II-I kontrolör ile çevreselkontrolü kullan›lmas›na kolayl›k sa¤lar.Kontrol mant›¤›yla maksimum verimlili¤ive ola¤an d›fl› çal›flma flartlar›nda ciha-z›n çal›flmas›n› devam ettirmeyi sa¤la-mak için tasarlanm›flt›r. MicroTech II-Ikontrolörün faydalar›ndan biri LonWorks, Bacnet, Ethernet TCP/IP veyaModbus iletiflim protokolleriyle kolayarayüz oluflturur.

AIRFEL TET‹SAN KONFOR T‹P‹ KL‹MA SANTRAL‹Alman TÜV SÜD belgelendirmekuruluflundan onayl› ISO 9001:2000 kalitegüvence sistemi alt›nda belgeli olarakAirfel’in Sakarya Hendek’teki üretimtesislerinde üretilen Airfel Tetisan klimasantralleri CE, GOST, TSE belgelerininyan› s›ra TÜV onayl› EN 1886 standart-lar›n›n en üstün özelliklerine sahip.500-120.000 m3/h hava debisi aral›¤›ndave standart olarak 70°C’ye, özel uygula-malarda ise 120°C’ye kadar olan havas›cakl›¤›n› sa¤layacak flekilde standart veiste¤e ba¤l› olarak daha yüksek debilerdeüretilebilen Airfel Tetisan Klima Santral-leri yüksek mekanik dayan›m›, ›s› perfor-mans özellikleri, 40, 50, 60 mm panel ka-l›nl›k seçenekleriyle, yüksek kalite s›n›f›,çevre dostu üretim ve sahip oldu¤u opsi-yonel aksesuarlarla müflterilerin tüm bek-lentilerini ve ihtiyaçlar›n› karfl›l›yor. Klima santrallerinin sahip oldu¤u modü-ler çift cidarl› paneller ise d›fl yüzeyi bo-yal› galvaniz, PVC kapl› galvaniz (stan-dart renk RAL 5021), iç yüzeyi galvanizveya paslanmaz sacdan mamul çift k›v-r›ml› cidar aras› 50 ve 70kg/m3 yo¤unlu-¤unda 40, 50, 60 mm kal›nl›kl› standartolarak kaya yünü izolasyonlu olarak üre-tiliyor. Bu cihazlar yüksek gövde filtres›zd›rmazl›¤› özelli¤ine sahip. Rixos Residence Bomonty projesindekullan›lan 3 adet konfor tipi klima santralpanelleri 50 kg/m3 yo¤unlu¤unda 50 mmkal›nl›kl› kaya yünü izolasyonludur. San-

030_033_proje 7/18/11 7:03 PM Page 4

tambur içinde yer alan yüzeyleri higros-kobik (nem absorbe eden) maddeyle kap-l› alüminyum plakalar gerçeklefltirir. Eg-zos havan›n duyulur ve gizli ›s›lar› tazehavaya transfer edilerek ›s› geri kazan›l-m›fl olur. Bu sistem sayesinde cihaz veri-mi s›cakl›¤a ba¤l› olarak yüzde 70-75 de-¤erlerine ulafl›r. Serpantin (iki bataryal›)›s› geri kazan›m üniteleri daha çok hijye-nik uygulamalarda tercih edilir. Bu sis-temde yer alan bataryalar bak›r boru alü-minyum kanatl› olarak tasarlan›r. Egzostaraf›nda bulunan bataryadaki suyatransfer edilen ›s›, temiz hava taraf›ndabulunan batarya ile buradan geçen hava-ya transfer edilerek ›s› geri kazan›m iflle-mi gerçekleflir. Bu sistem ile cihaz verimiyüzde 30-50 de¤erine ulafl›r.Kullan›m yerine ve ihtiyaca ba¤l› olarakfarkl› tip ve ölçülerde filtreler (zigzag, tor-ba, HEPA, karbon gibi) kullan›l›r. Filtrehücreleri, istenmeyen hava kaçaklar›naengel olacak flekilde ve uluslararas› stan-dart filtre ölçülerine uygun ve optimumhava h›zlar›na dayanarak projelendirilir.

FANCOILCE, Eurovent, TÜV, RoHS sertifikalar›nasahip McQuay Fancoil ürünleri; 2 ve 4 bo-rulu seçenekleriyle gizli tavan, kasetli vegizli döfleme, dört yöne üflemeli kaset,duvar, yüksek bas›nçl› gizli tavan, kasetlitavan ve yüksek bas›nçl› gizli tavan tipmodellerini içeriyor. McQuay marka fan-coiller sahip olduklar› genifl ›s›tma ve so-¤utma kapasite seçenekleri ve minimumses bas›nç seviyesi (dbA) de¤erleriyle otelve konut projelerinde büyük oranda tercihediliyor. ‘Rixos Residence Bomonty’ projesindekullan›lan McQuay markal› 2 borulu-gizlitavan tipi fancoil cihazlar› ile mekânlar›nk›fl aylar›nda ›s›tma ihtiyac›, yaz aylar›ndaso¤utma ihtiyac› karfl›lanmaktad›r. Is›tmave so¤utma fonksiyonlu fancoiller, sahipolduklar› genifl ›s›tma ve so¤utma kapasi-te seçenekleri ve minimum ses bas›nç se-viyesi (dbA) de¤erleri ile otel ve konut pro-jelerinde büyük oranda tercih ediliyor.Konfor, güven ve enerji tasarrufunu birarada sunan ürün, sessiz çal›flmas›, kom-pakt ölçüsü ve özellikle hafif olmas› saye-sinde asma tavan uygulamalar› ve dar ta-van boflluklar› için son derece kullan›fll› ol-mas› nedeniyle kabul görüyor. Mevcutolan uzun drenaj tavas› yo¤uflmalara karfl›özel yal›t›m malzemesiyle yal›t›lan ürünün

iç k›sm› korozyona karfl› dayan›m› artt›r-mak için özel olarak boyan›yor. McQuay markal› 2 borulu-gizli tavan tipifancoil ürün grubu, 2,2 kW‘dan 9,4 kW’avaran genifl so¤utma kapasitesi ve 2,7kW’dan 11,7 kW’a varan genifl ›s›tma ka-pasitesi seçeneklerine sahip 7 farkl› mo-delden olufluyor. Hava debisi de¤erleri 246 m3/h ile 1785 m3/h aras›nda, ses ba-s›nç seviyeleri ise 31 dbA ile 46 dbA ara-s›nda yer al›yor. Otellerde konfor düzeyini maksimumaulaflt›ran McQuay markal› Smart Managerkontrol ünitesiyle 256 adet fancoil birlikte

kontrol edilebiliyor. Kontrol ünitesi, çal›fl-ma zaman› ve s›cakl›¤›n› ayarlama, fan h›-z› seçebilme, 7 günlük ve tatil zaman›program› ayarlama ve alarm ayarlamaözelliklerine sahip oldu¤u gibi son ayarla-nan alarmlar da görülebiliyor. Cihaz›nelektrik ba¤lant›s› özel bir kutu içine al›na-rak elektrik kaçaklar› önlenmesi sa¤land›.Cihaz›n emiflinde standart olarak bulunanfiltre, afla¤›ya ve yanlara do¤ru ç›kar›labil-me özelli¤ine sahip. Bu özellik otel ve ko-nut projelerinde yer darl›¤›ndan dolay›meydana gelebilecek filtre temizleme zor-lu¤unu da tamam›yla ortadan kald›r›yor.

SANT‹GRAT 33

030_033_proje 7/18/11 7:04 PM Page 5

‘‹ST‹KRARLI L‹DERL‹K’ fiART

34 SANT‹GRAT

‹fi DÜNYASI

utbolu yak›ndan izleyenler bi-lir. Türk futbolunda y›llard›rde¤iflmeyen bir gerçek vard›r.Tak›mda ifller kötü gitmeye

bafllad›¤›nda, fatura önce teknik direktö-re kesilir. Kulübü iyi yönetmeyen bafl-kan, yüzde 100 gol kaç›ran futbolcudapek fazla suç aranmaz. Sezonun ortas›n-da teknik direktör gönderilir, yerine tak›-m› hiç tan›mayan bir baflkas› gelir. Baz›tak›mlarda y›lda 4 lider de¤ifltirildi¤i deolur. Bir dönem Fenerbahçe bu özelli¤iile tan›nm›fl, y›llarca flampiyonluk elde

edememiflti. ‹flin özü, ‘istikrarl› liderlik’,flirketlere ‘kal›c›’ baflar› getiriyor, sürdü-rülebilir bir büyüme yolunda önemli des-tek sa¤l›yor.Bunun Türkiye ve dünyadan çok say›daörne¤i var. Bugün Garanti Bankas›’n›nbaflar›s›n› herkes takdir eder. “Türki-ye’nin en be¤enilen bankas›” unvan› dabunu gösteriyor. Garanti Bankas›’ndakibu baflar›n›n arkas›nda, rahmetli Ayhanfiahenk ile geçmifl genel müdürlerin etki-si büyüktür. Ancak, 10 y›l boyunca ban-kan›n genel müdürlü¤ünü yapan, büyük

bir de¤iflim stratejisi uygulayan ve insankaynaklar›na yat›r›m yapan Ak›n Öngör’ün de yeri ayr›d›r. O dönemde uy-gulanan de¤iflim stratejisi daha sonrakiy›llarda Harvard’da ‘case study’ (baflar›öyküsü) olarak incelenmiflti.Türkiye’nin en büyük ve piyasa de¤eriaç›s›ndan lider flirketi Hürriyet’e bak›n…13 y›la yak›n süredir bu görevi yürütenErtu¤rul Özkök’ün liderli¤inde uzun sü-redir aç›k ara birinci s›rada yer al›yor. General Electric’in (GE) efsanevi CEO’suJack Welch de bu görevini çok uzun y›l-

F

M . R A U F A T E fi

C a p i t a l & E k o n o m i s t & C E O L I F E & P C n e t Y a y › n D i r e k t ö r ü

034_035_rauf 7/18/11 7:04 PM Page 2

lar sürdürmeyi baflarm›fl, dünyaya örnekbir baflar› öyküsü yaratm›flt›. ‘Kal›c›l›k’,‘Büyüme’ ve ‘Uzun ömürlü flirketler’ ko-nusunda kitaplar› bulunan Jim Collins deGE’deki baflar›n›n önemli nedenlerindenbirinin de “istikrarl› lider” oldu¤una dik-kat çekiyor. Jim Collins’e göre, en bafla-r›l› ve en uzun süre yaflayan flirketlerdeCEO’lar bazen 30 y›la yak›n süre görev-de kalabiliyorlar. Wells Fargo, Abbott,Gillette, Kimberly Clarc, Nucor, PhilipMorris ve Walgreens gibi flirketlerinuzun süren performanslar›n›n, kal›c› li-derli¤e ba¤l› oldu¤una dikkat çekiyor.

PEK‹ TÜRK‹YE’DE DURUM NED‹R?Bir yönetim dan›flman› bu konuda flunla-r› aktarm›flt›: “Türkiye’de çal›flanlar veyöneticilerin kafas›nda çok farkl› birdüflünce var. Onlar bir flirkette uzun sü-re çal›flmay› baflar›s›zl›k olarak görüyor,o nedenle yer de¤ifltirmeyi tercih ediyor-lar. Oysa, P&G, Unilever, IBM ve Sie-mens gibi flirketlerde ortalama çal›flma

süresi 15 y›la kadar uzayabiliyor.”Gerçekten de yeni çal›flandan genel mü-düre kadar Türkiye’de böyle bir yaklafl›mvar. “Daha ne kadar bu flirkette çal›flabi-lirim”, “Kariyer yolum kapal›”, “Dahafazla maddi olanak için yeni flirket” gibigerekçelere s›¤›nan çal›flanlar, kolayl›klayer de¤ifltirebiliyorlar. Tabii burada ha-tay› çal›flan ya da yöneticide aramamaklaz›m. Baflta CEO ve genel müdürler ol-mak üzere çal›flanlar› flirkete ba¤lama-yan patronlar›n da rolü önemli. Kariyeryolu, bonus, emeklilik planlar› gibi ola-naklarla flirkete sadakati art›rmalar› ge-rekiyor.

‹DEAL YAfi NE OLMALI?Konufltu¤um yönetim dan›flmanlar›nagöre, Türkiye’de baz› banka ve birkaçflirket d›fl›nda 10 y›la yak›n genel müdür-lük yapan yönetici yok. Ortalama nere-deyse 3-4 y›la düflmüfl durumda. Bir ‹Kdan›flman›, “Öyle bir durum olufltu ki, 10y›l ve ona yak›n süre görevde kalanlarelefltiriliyor. Hatta ‘koltu¤una yap›flt›’ di-ye söz ediliyor. Oysa, yönetici baflar›l›y-sa, bence uzun süre görevde kalmal›.Bunun ABD’de de çok iyi örnekleri var”diye konufluyor.Asl›nda CEO ya da genel müdürler için

görevde kalman›n süresi konusunda ke-sin rakam vermek zor. Ancak, yönetimuzmanlar›, bir CEO’nun kendi stratejisinigelifltirmesi, tak›m›n› kurmas›, insankaynaklar›n› oluflturmas› ve uygulamayageçmesi zamana ihtiyaç oldu¤unu belir-tiyorlar. Bu süre de en az 5 y›l olarak öneç›k›yor. Ancak, büyük flirketlerde 10 y›liyi bir zaman dilimi olarak de¤erlendirili-yor. Siemens Türkiye’de 33 y›l genel mü-dürlük yapan Dr. Arnold Hornfeld, bukonuda bana flu de¤erlendirmeyi yap-m›flt›: “Ben çok uzun süre görevde kald›m. An-cak, ideal süre 33 y›l m›d›r derseniz,onun yan›t› her flirkete göre de¤iflir. Yinede bir fikir vermek mümkün. Bence birflirketin genel müdürü ya da CEO’su gö-reve 45 yafllar›nda gelmeli, 50’li yafllar›nortas›nda bu görevini b›rakabilmeli. On-dan sonra da 55 civar› ve üstünde yöne-tim kurulu baflkanl›¤›n› üstlenebilmeli.”

NEDEN UZUN KALAMIYORLAR?Harvard Business Review’da yay›nlananbir araflt›rmada, 1980 y›l›nda Fortune100s›ralamas›na giren flirketlerde CEO’nun

görev süresi ortalama20.6 iken, 2001 y›l›nda15.2’ye kadar geriledi¤igörülüyor. Peki neden genel müdür

ve CEO’lar bu kadar ça-buk koltuklar›ndan oluyorlar?

Gary Hamel, bunun bir nedenini de,‘büyüme h›rs›’ ve ‘piyasan›n bask›s›na’ba¤l›yorlar. Birincisi, büyüme h›rs›, yö-neticilere yanl›fl yapt›r›yor ve onlar› kol-tuklar›ndan ediyor. ‹kincisi, ‘piyasa’,patron ya da yönetim kurulunu, yeni ge-nel müdür atama, eskisini görevden al-ma konusunda çok etkiliyor. Piyasay›tatmin etmek isteyen patron da onlar›ndile¤ini yerine getirince, görevde kalmasüresi do¤al olarak geriliyor.

SANT‹GRAT 35

034_035_rauf 7/18/11 7:05 PM Page 3

nlü ressamlar›n yap›tlar›na bi-çilen fiyatlar iyice ç›lg›nlafl›yor.Jackson Pollack imzas› tafl›yan“Number 5, 1948” isimli resim

140 milyon dolara el de¤ifltirdi. Türkiye’dede Osman Hamdi Bey’in “Kaplumba¤aTerbiyecisi” isimli yap›t› 5 milyon TL’yeal›c› buldu. Sanatla uzaktan yak›ndan ilgi-si olmayan insanlar›n bile gündemine otu-ran bu durum, münferit olaylardan biride¤il asl›nda. ‹flin gerçe¤i sanat dünya-s›nda böyle büyük rakamlar dönüyor. Sa-nata yap›lan iyi bir yat›r›m pek çok yat›-r›m enstrüman›na göre daha fazla getirisa¤l›yor. Büyük bir ekonomik güce sahip olan Japonlar›n son y›llarda sanat eserlerinegösterdikleri ilgi dikkatlerin bu alana çev-rilmesine yol açt›. Japonlar kendileri ya daarac›lar›yla dünyan›n büyük müzayedele-rine kat›l›yor, önemli eserleri topluyor veülkelerine götürüyordu. Ne saat farklar›,ne binlerce kilometreyi bulan uzakl›klarJaponlar› durduramad›. Birçok kifli, “Ja-ponlar paray› bol buldu, nereye harcaya-caklar›n› flafl›rd›lar” diye yorumlay›p, fl›-mar›kl›k olarak gördü. Sonra o Japonlar,ald›klar› eserleri üç-befl kat›na sat›p, dün-yan›n paras›n› kazan›nca durumun fl›ma-r›kl›ktan öte bir fley oldu¤unu anlad›lar.Evet, Japonlar gelece¤i iyi görmüfl, trendiiyi yakalam›fllard›. Sanata yap›lan do¤rubir yat›r›m asla yan›ltm›yordu. Sanat daart›k repo, alt›n, fon gibi bir para kazanmaenstrüman›yd›. Üstelik prestij kazand›ran,bir üst s›n›fa atlatan bir yat›r›m.

ALICISI VARSA DE⁄ERL‹D‹RE¤er bir yap›ta para ödeniyorsa o eser de-¤erlidir. ‹fli bilenler, ‘Ne toplad›¤›n› bilen,fark›nda olan kiflilere koleksiyoncu denir’

diyor. Koleksiyoncular, ya bir imza ya birdönem biriktiriyor. Yani kendilerine bir te-ma belirliyorlar. Antika ya da sanat eserifark etmiyor, ana kural bu. Bir koleksiyo-nun de¤er kazanmas› için az bulunan, na-dir parçalar›n o koleksiyonda yer almas›gerekiyor. Eskiden sadece evinde deko-rasyon olsun, duvar rengine uysun diyetablo, mobilyas›na göre aksesuar alan sa-nat al›c›s› portresi h›zla de¤iflti. Müzaye-delere art›k yüzlerce kifli kat›l›yor. Antikave sanat eserleri en az iki sene satmamakkofluluyla yüzde 300-600 aras›nda kar ge-tirebiliyor. Bugün Avrupa ve Amerika’da-ki müzelerin temel tafllar›n› koleksiyoncu-lar oluflturmufl durumda. Türkiye’de dekoleksiyoncular›n kurdu¤u özel müzeleryayg›nlafl›yor. Memleketin en önemli ko-leksiyonerlerinden biri olan Hüseyin Kocabafl, Sadberk Han›m Müzesi’nin te-mel tafl›n› oluflturdu. Rahmetli Sak›p Sabanc›’n›n Atl› Köflk’ü müze haline dö-nüfltürmesiyle de onun çok ünlü hat, tes-bih, resim koleksiyonlar› hepimizin seyri-ne aç›ld›. Bu koleksiyonlar›n çok ses getir-mesi baflkalar›n›n da bu alana yönelmesi-ni sa¤lad›. Böylece kültürel bir süreci detetiklemifl oldu. Rahmetli Sak›p Sabanc›,bir beyanat›nda “Ben yabanc› bir ifladam›ya da siyasetçiyle konuflurken ekonomi-den söz etti¤imde karfl›mdaki biraz as›ksuratl› konufluyor; ama sanattan konufl-maya bafllay›nca yüzü gülüyor, samimile-fliyor, Biz Japonlarla, Almanlarla ve di¤er-leriyle konuflurken önce konuyu sanattanaç›yoruz. Adamlar›n yaklafl›mlar› de¤ifli-yor” demiflti. Yine bir ifladam›, Japonlar-la ifl yapmak için çok çaba sarf etti¤iniama bir türlü gerçeklefltiremedi¤inden fli-kayetçiydi. “Ne zaman ki, Japonlar gelip,resim koleksiyonumu gördüler, o gün

Yat›r›mc›lar›n yeni gözdesi:

SANATA YATIRIM YAPANKAZANIYORSANAT ESERLER‹ BÜYÜK PARALARA EL DE⁄‹fiT‹R‹YOR. TÜRK RESSAMLARININ TABLOLARIARTIK YURT DIfiINDA DA ALICI BULUYOR. RES‹M SANATI YÜKSEK KAZANÇ SA⁄LAYAN B‹RYATIRIM ARACI OLARAK ‹fiADAMLARININ GÜNDEM‹NDE. BAfiI DA JAPONLAR ÇEK‹YOR...

36 SANT‹GRAT

Ü

SANAT

Osman Hamdi Bey’in “‹stanbulHan›mefendisi” ad›yla yapt›¤›, sol üstköflesinde imzan›n› ve “1881” tarihinitafl›yan tablo, ‹ngiltere’nin en ünlümüzayede organizasyonu Sothbey’staraf›ndan düzenlenen aç›k artt›rmada 3 milyon 380 bin 500 sterline sat›ld›.

036_039_sanat 7/18/11 7:06 PM Page 2

dengeler de¤iflti. Bir güven duygusu olufl-tu” diye aç›kl›yor sanat›n evrensel etkile-rini. Uzmanlar, bir flirketin ya da kurumunantika ve sanat üzerine yat›r›m yapmas›-n›n insanlarda güven oluflturdu¤u, prestijart›rd›¤› görüflünde. Günümüzde müzele-ri desteklemek, sergi açmak, müze aç-mak, müzelerde davet vermek Avrupa’n›nen ‘in’ olaylar›. Popülerlik art›k kiflinin nekadar arabas› oldu¤u de¤il, sanat koleksi-yonunun büyüklü¤üyle ölçülüyor. ‹fla-damlar› ve flirketler aç›s›ndan antika vesanat eserlerini toplamak kendileri veyakurulufllar› ad›na yarar sa¤l›yor.E¤er kuru-ma al›n›rsa bu eserler demirbafla al›p ver-giden düflürülebiliyor. Bat›l›lar ellerindekiparan›n yüzde 20’sini sanata yat›r›yor.Geri kalan›n› ise kendi ülke pazarlar›,mülk, döviz ve borsa yat›r›m› olarak bö-lüfltürüyor. Spekülasyona aç›k bir alan ol-du¤u için sanattan büyük kar sa¤layabili-yorlar.

B‹R ESER‹N F‹YATI NASIL OLUfiUR?Bu da bir pazar ifli. Çok kabaca, bir sanatak›m›n›n temsilcisi, be¤enilen, baflka ya-p›tlar› koleksiyonlarda yer alan sanatç›la-r›n eserleri de¤erlidir diyebiliriz. Hele busanatç›n›n eserleri müzelere girmiflse de-¤eri daha da art›yor. Aranan, nadir fleyle-rin fiyat› yüksektir. Bugün, müzayedelereserlerin gerçe¤e yak›n fiyatlar›n›n olufl-tu¤u yerler yani borsa konumunda. Bir

SANT‹GRAT 37

Portrait of Adele Bloch-Bauer I GustavKlimt taraf›ndan 1907 y›l›nda yap›lantablo, 2006 y›l›nda 135 milyon dolarasat›ld› (üstte).No. 5, 1948 Amerikal› ekspresyonistressam Jackson Pollock taraf›ndanyap›lan No.5, 1948 isimli tablo 140milyon dolara sat›larak dünyan›n enpahall› tablosu unvan›na sahip oldu(solda).

036_039_sanat 7/18/11 7:06 PM Page 3

sanatç›n›n benim fiyat›m budur diyerektablosunun üzerine koydu¤u rakam etike-ti her zaman gerçe¤i yans›tm›yor. Eserinde¤erini al›c›lar belirliyor. Burhan Uygur,Komet, Ömer Uluç, Mehmet Güleryüz,Utku Varl›k, Burhan Do¤ançay gibi ünlüisimlerin bir borsas› oluflmufl durumda.Ünlü isimlerin, starlar›n sanat koleksiyon-culu¤unun çok daha karl› olaca¤›ndansöz ediyor eksperler. Çünkü koleksiyonunde¤eri yan›na eklenen o popüler isimleçok daha yüksek bir prim yap›yor. Türkiye’de Kezban Hatemi, ‹zzet Günay,Metin Akp›nar ve Bar›fl Manço’nun bualanda baflar›l› oldu¤u biliniyor.

B‹R DÖNÜM NOKTASIOsman Hamdi Bey’in ‘Kaplumba¤a Terbiyecisi’ isimli yap›t›n› bilmeyen kal-mad›. 2004 y›l›nda 5 milyon TL’nin üze-rinde bir fiyatla sat›ld› ve Suna ve ‹nan K›-raç Vakf› taraf›ndan kurulan Pera Müze-si’nde yerini ald›. Bugüne kadar bir Türkressam›n›n ulaflt›¤› en yüksek rakam budemeye kalmadan, k›sa bir sonra baflkabir Osman Hamdi eseri olan ‘‹stanbul Han›mefendisi’ dünyan›n en ünlü müza-yede salonu ‘Sotheby’s’deki müzayedede8 milyon TL’ye al›c› buldu. Ça¤dafl sana-t›n ustalar›ndan Burhan Do¤ançay’›n‘Mavi Senfoni’ isimli tablosu 2.7 milyonTL’ye sat›larak bu klasmanda bir ilki ba-flard›. Erol Akyavafl ‘Kuflatma’ isimli tab-losuna ödenen 2.2 milyon TL, fievket Da¤ise ‘Ayasofya’ isimli tablosuna ödenen1.7 milyon TL ile en pahall› Türk ressam-lar› listesinin en üstünde yerlerini ald›lar.

HANG‹ A‹LEDE HANG‹ KOLEKS‹YONLAR VARSabanc› Ailesi, Türkiye’nin en zengin ko-leksiyonlar›ndan birine sahip. A¤›rl›kl›

olarak Türk ressamlar›ndan oluflan 500-600 parçal›k resim koleksiyonunun de¤eri500 milyon dolar› buluyor. Sak›p Saban-c›’n›n yadigar›, de¤eri 500 milyon dolar›bulan hat koleksiyonu ise 2 bine yak›nparçadan olufluyor. Ayr›ca çok de¤erliFerman Koleksiyonu da Sabanc› ailesininelinde. Rahmi Koç’un elinde Roma, Bizans, Selçuklu ve Hitit baflta olmak üzere et-nografik ve arkeolojik eserlerin yan› s›ranadir bulunan bak›r, tombak ve oryanta-list ressamlara ait resim koleksiyonu bu-lunuyor. Sanayi, otomobil ve makinelerleilgili koleksiyonlar›n› ise Rahmi Koç Mü-zesi’nde sergiliyor. Oya ve Bülent Eczac›-bafl› çiftinin, tu¤ral› gümüfl ve ‹znik çinisikoleksiyonlar› çok ünlü. Ça¤dafl Türk res-samlar›ndan oluflan koleksiyon içindeBurhan Do¤ançay’›n 60 tablosu bulunu-yor. ‹stanbul Modern’deki eserlerinin de-

38 SANT‹GRAT

1 Woman III Ekspresyonist ressamWillem de Kooning taraf›ndan 1953y›l›nda tamamlanan tablo, 2006 y›l›ndatam 137.5 milyon dolara sat›ld›.2 Portrait of Dr. Gachet Vincent vanGogh’un ömrünün son günlerindeyapt›¤› tablonun bugünkü de¤eri 129milyon dolar.3 Garçon à la pipe Pablo Picasso, butabloyu henüz 24 yafl›ndayken yapt›.Eser, 2004 y›l›nda Pablo 104 milyondolara sat›ld›.4 Irises Vincent van Gogh’un bu tablo-sunun de¤eri 97.5 milyon dolar.

1

2

3

4

036_039_sanat 7/18/11 7:06 PM Page 4

¤eri 100 milyon dolar civar›nda. Suna ve‹nan K›raç çifti, açt›klar› Pera Müzesi’nde,oryantalist ressamlar, Kütahya çinileri vedünyan›n en zengin a¤›rl›k ölçüleri kolek-siyonlar›n› sergiliyor. Çiftin, Pera Müze-

si’ne ba¤›fllad›klar› tablolar›n bugünküde¤eri 350 milyon dolardan fazla. Erdo¤an Demirören, Türkiye’nin en bü-yük tombak koleksiyonuna ve devletin-kinden daha büyük Y›ld›z porselenleri ko-leksiyonuna sahip. Demirören’in elindeçok nadir bulunan Fatih fermanlar›, elyazmas› Kuran’lar da var. Ayr›ca klasikTürk ressamlar›n› da topluyor.

SANT‹GRAT 39

5 Bal au moulin de la Galette,Montmartre Frans›z ressam, Pierre-Auguste Renoir taraf›ndan 1876 y›l›ndatamamlanan tablonun bugünkü de¤eri122.8 milyon dolar.6 Portrait of Adele Bloch-Bauer II GustavKlimt’in 1912 y›l›nda tamamlad›¤› tablo,2006 y›l›nda 88 milyon dolara al›c› buldu.7 Dora Maar au Chat Pablo Picasso’nun1942 y›l›nda yapt›¤› ünlü tablosu 2006y›l›nda 95 milyon dolara sat›ld›.

5

6 7

036_039_sanat 7/18/11 7:06 PM Page 5

lperen Mühendislik ile Air-fel’in iflbirli¤i 10 y›ll›k bir sü-rece dayan›yor. Müflterileri-ne split klima, inverter klima,

multi klima, mobil klima, d›fl ünitesiz kli-ma, hassas kontrollü klima, paket tipiklima sistemleri, klima santralleri, hijye-nik klima sistemleri, merkezi klima sis-temleri, chiller sistemler, vrf sistemler,günefl enerjili sistemler, havaland›rmaekipmanlar›, tekstil kanal›, poliüretankanal, hava temizleme cihazlar›, hepafiltre, rulo filtre, torba filtre, karbon filtre,fan coil, konvektör, ›s› geri kazan›m ci-haz›, kombi, nem al›c›, hava perdesi, in-frared & radyant ›s›t›c› ürünlerinde sat›fl,servis, proje ve taahhüt hizmetleri verenflirket, internet ortam›nda online bilgi-sat›fl-siparifl gibi olanaklar› iyi kullan›-yor. Müflteri memnuniyetini en öndetuttuklar›n› söyleyen Alperen Mühendis-lik kurucu orta¤› ‹lker Kuran, “2011 y›l›n-daki planlar›m›z›n bafl›nda ülkemizdeh›zla büyüyen inflaat sektöründeki pazarpay›m›z› art›rmak var. Bu pazardan ald›-¤›m›z pay› art›rabilmek için sat›fl ve ser-vis kadromuzu güçlendirdik” diyor. Alperen Mühendislik’i nas›l kur-dunuz? Bize flirketinizin kuruluflhikayeniniz anlat›r m›s›n›z?Ben, ticaret hayat›na üniversiteden he-men sonra bafllad›m. 1991 y›l›nda kuru-cu orta¤› oldu¤um Güzeltafl MadencilikLtd fiti’nde 10 y›l süreyle çal›flt›m. Bun-dan sonra orta¤›mla Alperen Mühendis-lik Is›tma So¤utma Sistemleri San ve TicLtd fiti’ni kurduk. 2000 y›l› Ocak ay›ndaticari faaliyetlerimize bafllad›k. Alperen“mücadele eden” anlam›na geliyor. Ha-yat›n ve ticaretin birinci esas›n›n müca-dele oldu¤unu düflünmemiz, firmam›z›

bu anlaml› kelimeyle isimlendirmemizdeetken oldu. Kuruldu¤umuz y›llarda splitklima, hava perdesi, nem alma cihazlar›gibi ›s›tma so¤utma ürünlerinin sat›fl veservis hizmetleri veriyorduk. fiirketiniz, bugün hangi noktada? H›zla geliflen sektörümüzdeki yeniliklerile müflterilerimizin aras›nda köprü ol-may› esas alan flirketimiz bugün geldi¤inoktada “Havan›z›n konforu için…” slo-gan›yla hizmet anlay›fl›n› bütünlefltirenbir yap›ya sahip. Sahas›nda tecrübelikadrosuyla birlikte müflterilerine splitklima, inverter klima, multi klima, mobilklima, d›fl ünitesiz klima, hassas kontrol-lü klima, paket tipi klima sistemleri, kli-

ma santralleri, hijyenik klima sistemleri,merkezi klima sistemleri, chiller sistem-ler, vrf sistemler, günefl enerjili sistem-ler, havaland›rma ekipmanlar›, tekstilkanal›, poliüretan kanal, hava temizlemecihazlar›, hepa filtre, rulo filtre, torba fil-tre, karbon filtre, fan coil, konvektör, ›s›geri kazan›m cihaz›, kombi, nem al›c›,hava perdesi, infrared & radyant ›s›t›c›ürünlerinde sat›fl, servis, proje ve taah-hüt hizmetleri veriyor. ‹nternet ortam›n-da gerçeklefltirdi¤imiz online bilgi, sat›flve teknik servis hizmetlerimiz arac›l›¤›y-la müflterilerimiz istedikleri ürün hakk›n-da bilgi sahibi olabiliyor, ürün keflfi ya-pabiliyor, teklif alabiliyor, araflt›rma ya-

Alperen Mühendislik:“HAVANIZIN KONFORU ‹Ç‹N…”2000 YILINDA ‹K‹ ORTAKLA KURULAN ALPEREN MÜHEND‹SL‹K, BUGÜN SEKTÖRDE ÖNEML‹B‹R YERE SAH‹P. 10 YILDIR AIRFEL ‹LE GÜÇLÜ B‹R ‹fiB‹RL‹⁄‹ YAPAN fi‹RKET‹N 2011 YILIPLANLARININ BAfiINDA HIZLA BÜYÜYEN ‹NfiAAT SEKTÖRÜNDEK‹ PAZAR PAYINI ARTIR-MAK YER ALIYOR.

A

40 SANT‹GRAT

BAY‹‹

Alperen Mühendislik kurucu orta¤› ‹lker Kuran.

040_041_alperen 7/18/11 7:07 PM Page 2

pabiliyor, sat›n alabiliyor ya da servishizmeti talebinde bulunabiliyor. Müflte-rilerimizin talepleri do¤rultusunda mailadreslerine veya cep telefonlar›na gön-derdi¤imiz mesajlar ile cihazlar›n›n peri-yodik bak›m zamanlar›, kampanyalar›-m›z, sektördeki yenilikler gibi konulardakendilerini haberdar ediyoruz. Amac›m›zmüflterilerimizin sadece memnun olmas›de¤il, ayn› zamanda memnuniyetlerinindevaml› olmas›d›r. Airfel ile iflbirli¤iniz ne zamanbafllad›?Alperen Mühendislik’in Airfel ile çal›fl-mas› 2000 y›l›n›n ikinci yar›s›na denk ge-liyor. 10 y›l› aflan bir süredir bu beraber-lik daha s›k› ve daha samimi olarak de-vam ediyor. Günümüzde birçok evlili¤insadece birkaç y›lda sona erdi¤ini gözönünde bulunduracak olursak, 10 y›l›aflan bir beraberli¤i hat›r› say›l›r bir be-raberlik olarak de¤erlendiriyoruz. Niçin Airfel'i seçtiniz?Bu sorunuzu 10 y›l öncesine dönerek ce-vaplarsak, do¤rusu sevgi ve güvendenbaflka cevap bulam›yorum. Sevgi ve gü-venle bafllayan birlikteli¤imiz karfl›l›kl›kazanca dönüfltü. Müflterilerimizin memnuniyeti var olanbirlikteli¤imizi kuvvetlendirdi. Çözümiçin ihtiyaç duydu¤umuz ürünleri teminetmesi saham›zda uzmanlaflmam›z› h›z-land›rd›. Sat›fl sonras› hizmet deste¤i fir-mam›z› rakiplerimizden daha güçlü k›ld›.Sektörde geldi¤i s›ralama gurur kayna¤›-m›z oldu. Airfel, kuruldu¤u günden buyana, yapt›¤› cesur at›l›mlarla yükseliflgrafi¤ini ve cirosunu her y›l daha da ar-t›ran bir flirket. Sektörde bu kadar k›sazamanda bu kadar h›zla büyüyen, ürünçeflidini bu kadar h›zl›, kaliteli ve kon-trollü art›rabilen Airfel ile çal›flmalar›-m›zda 10’uncu y›l› tamamlam›fl olmakbizlere gurur veriyor. 2011 y›l› flirketiniz için nas›l geçi-yor?2011 y›l›ndaki planlar›m›z›n bafl›nda ül-kemizde h›zla büyüyen inflaat sektörün-deki pazar pay›m›z› art›rmak var. Sektö-rümüzün geldi¤i flu günlerde vrf, chillergibi merkezi sistemlerin pazar pay›n›ndaha da artt›¤›n› görüyoruz. Artan bupazardan ald›¤›m›z pay› art›rabilmekiçin sat›fl ve servis kadromuzu güçlen-

dirdik. Radyo ve tv reklamlar› ile pazaradaha fazla nüfuz etmeyi hedefledik. 2011y›l›n›n ikinci yar›s›na ulaflt›¤›m›z flu gün-lerde ise bu hedefleri yakalam›fl olmaktüm yorgunlu¤umuzu ortadan kald›rd›.Reklam-tan›t›m çal›flmalar›n› na-s›l yürütüyorsunuz?Reklam tan›t›m çal›flmalar›m›zda ilk s›ra-da interneti kullan›yoruz. www.klima-ci.com, www.alperen.com.tr, www.kli-mamarketim.com web adreslerimizdebu çal›flmalar›m›z› sürdürüyoruz. Ayr›cabu y›l Joy Fm, Moral Fm, Radyo Turku-vaz gibi radyolarda halen devam edenreklam çal›flmalar› yap›yoruz. 3 TV ka-nal›yla yapmay› planlad›¤›m›z reklamla-r›n prodüksiyon çal›flmalar› ise bitmeaflamas›na geldi. Airfel ile çal›flman›n en iyi taraf›nedir?Bu sorunuza tarihi bir k›ssa ile cevapvermek istiyorum. Padiflah’›n biri bafl›n›gül kokulu toprak ile y›karm›fl. Topra¤asormufllar: “Sen nas›l oldu da bu güzelgül kokusuna büründün?” Toprak cevapvermifl:” Marifet bende de¤il. Benim ol-du¤um yerde bir gül a¤ac› vard›. Yap-raklar› üzerime düfltükçe kokusu banasindi. Padiflah da o kokuyu benden bilipbafl›n› benimle y›k›yor” demifl. Siz Airfel ile çal›fl›nca müflterileriniz de

size güven duyuyor, sizde istikrar görü-yor, anlay›fl›n›z› takdir ediyor; size olanmemnuniyetlerini gururla ifade ediyor,çözüm odakl›l›¤›n›z› takdir ediyor. Airfelile beraber olmak, gül a¤ac› alt›ndakitoprak gibi bafl tac› yap›yor sizi.2011 y›l› için sektörünüzü de¤er-lendirir misiniz?Ülkemizin uluslararas› piyasalarda yaka-lam›fl oldu¤u büyümenin iç piyasaya dayans›yaca¤›n› ümit ediyoruz. 2011 y›l›n-da pazar›n daha da büyüyece¤ine, 2008y›l›ndan sonra kaybedilen trendin yeni-den yakalanaca¤›na inan›yoruz. 2011 y›-l›nda genel seçim gibi bir etkeni de is-tikrarla aflan ülkemizin, piyasalarda varolan nakit krizinin çözümünde ataca¤›olumlu ad›mlar›n pazar›n ve buna ba¤l›olarak sektörün büyümesinde etkin ola-ca¤› kanaatindeyiz. Ortado¤u’nun datekrar istikrara kavuflmas›ndan sonrabölgenin lider ülkesi olan Türkiye’ye ta-lebin artaca¤›n›, özellikle iklim flartlar›n-dan dolay› bu talebin ›s›tma, so¤utma,havaland›rma ve iklimlendirme sektö-ründe büyük çapta olaca¤›n› ön görmek-teyiz. 2011 y›l› ve sonras›n›n ›s›tma, so¤utma,havaland›rma, iklimlendirme ve güneflenerjisi sektörleri için alt›n y›llar olaca¤›-n› ümit ediyoruz.

SANT‹GRAT 41

040_041_alperen 7/18/11 7:07 PM Page 3

nsano¤lu denizi fark etti¤inden buyana hep merak etmifl bu sonsuzmaviyi. Kimi zaman korkarak yak-laflm›fl, kimi zaman karfl› gelemedi¤i

bu gücü tanr›laflt›rm›fl, tapm›fl… ‹çerisin-deki canl›larla karn›n› doyurdu¤unda iseminnettar kalm›fl. Daha çok keflfetmek içinen dibe inmeye çal›flm›fl. Hatta teknoloji-nin elvermedi¤i zamanlarda bile, gö¤süneilifltirdi¤i fliflirilmifl hayvan derileriyle dal-may› denemifl… K›sacas›, büyülü maviyikeflfetmek için bugüne kadar her yol de-

nenmifl. fiimdilerde insano¤lu denizi kefl-fetti¤inden emin; onun “etinden sütün-den” daha çok faydalanmaya çal›fl›yor; su-yun alt›ndaki o muhteflem hissi daha uzunzamanlara yaymak için çabal›yor. ‹nsanl›-¤›n denize olan bu tutkusunu kazanca çe-virmeyi düflünen giriflimciler, tam da bunoktadan hareketle denizlerin alt›na resto-ran ya da otel gibi çeflitli mekânlar aç›yor-lar. Baz›lar› henüz proje aflamas›nda olsada y›llard›r deniz tutkunlar›na hizmet ve-renler de var. Ama yaln›zca deniz tutkunu

olmak yetmiyor bu muhteflem otellerdeyemek yiyebilmek ya da konaklayabilmekiçin. Cüzdan›n›z›n kabar›k olmas› enönemli flart… Dünyan›n en güzel denizlerindeki bu cen-net mekânlar insanlar› büyülerken, Türki-ye’de de böyle bir otelin aç›laca¤› çeflitlikaynaklarda geçiyor y›llard›r. fiimdiye ka-dar do¤rulu¤u henüz kabul edilmeyen bu‘flehir efsanesi’nin hayalini biz kurarken,dünyadaki farkl› konseptlerdeki sualt› otel-lerine bir göz atal›m, içimiz ferahlas›n…

42 SANT‹GRAT

Bambaflka bir dünya:SUALTININ LÜKS CENNETLER‹SUYUN ALTI, ‹NSANA YALNIZCA HUZUR VERM‹YOR AYNI ZAMANDA BU DÜNYADAN DAUZAKLAfiTIRIYOR. HAL BÖYLE OLUNCA, HER GÜN DÜNYANIN FARKLI PEK ÇOKBÖLGES‹NDE ON B‹NLERCE ‹NSAN BU GÜZELL‹KLER‹ KEfiFETMEK ‹Ç‹N SUYUN ALTINADALIYOR. AKILLI G‹R‹fi‹MC‹LERSE DÜNYANIN EN ÖZEL DEN‹ZLER‹NDE SUALTI OTELLER‹YA DA RESTORANLARI AÇARAK FARKLI B‹R LÜKS SUNUYOR…

GEZ‹

H A Z I R L A Y A N : M E R V E Y I L M A Z

‹

042_045_sualti 7/18/11 7:07 PM Page 2

ITHAA SUALTI RESTORANI Maldiv’in yerli dilinde inci anlam›na ge-len ‘Ithaa’ Sualt› Oteli bundan tam 6 seneönce kap›lar›n› misafirlerine açt›. MaldivAdalar›’ndan biri olan Rangali’de bulunanConrad Maldives Oteli’nin alt›na infla edi-len restoran, suyun alt›nda yemek yiye-bilmenin ayr›cal›¤›n› yaflamak isteyenleriçin tasarland›. Tamam› camdan olan vebu konseptte ilk sualt› restoran› olmaözelli¤i tafl›yan mekân, oldukça minimaltasarlanm›fl. Hint Okyanusu’nun yaklafl›k6 metre derinli¤indeki bu restoran, birdefada en fazla 12 konuk a¤›rlayabiliyor.Büyüleyici bir atmosferi olan me-kanda masalar›n çevresin-de dolaflan yüzlercebal›¤› izlemekten ye-mek yiyebilir misi-niz bilemiyoruzama, dilerseniz burestoran› uyumakiçin de kiralayabi-lirsiniz. Geceli¤i 10bin ile 15 bin aras›ndade¤iflen bir fiyat karfl›l›-¤›nda restoran, istedi¤inizanda bir suite dönüflebiliyor ve efli benze-ri olmayan bir tecrübe yaflat›yor. www.conradmaldivesrangali.com

POSEIDON SUALTI TES‹S‹ Poseidon Sualt› Tesisi 20 kilometrekareliK Fiji Lagünü'nde,suyun 12 metre derinli¤ine kurulmufl. Geçti¤imiz y›l hizme-te aç›lan tesisin dünyada benzer örnekleri olsa da, ‘tekat-mosferli’ yap› özelli¤iyle otel pek ço¤una fark at›yor. Yaniyap›n›n iç mekan› her zaman su üstündeki bas›nç derecesi-ni koruyor, baflka bir anlamda Poseidon misafirleri su bas›n-c›n›n psikolojik etkisine maruz kalm›yor. Konuklar suyunyaklafl›k 13 metre alt›na yaln›zca asansörle inebiliyor ve su-yun alt›ndaki süitlerde yemek yiyip, içkilerini yudumlay›prahat bir uyku çekebiliyorlar. Modüler fleklinde yan yanayerlefltirilen 24 adet standart sualt› süit, toplam 51 metreka-re. Son derece güçlü, oldukça fleffaf olan pleksiglas camlarsayesinde d›flar›dan içerisi net bir flekilde görülebiliyor. Gerekti¤inde pencereler içeriden kapat›labiliyor. Görüntüyeyosunlar bile mani olam›yor çünkü otomatik görüntü mer-kezli temizlik sistemleri sayesinde fleffaf yüzeylerde oluflanyosunlar kolayca temizlenebiliyor. Her odan›n sahip oldu¤ukocaman camlardan d›flar›daki flahane deniz canl›lar›n› sey-retmek, istenirse onlar›n aras›na dal›fl yapmak, hatta minibir denizalt›yla çok daha baflka yerleri keflfe gitmek müm-kün. 44 kiflilik kapasitesi bulunan tesisten sadece gecele-mek de¤il, ifl toplant›lar›, arkadafl toplant›lar› veya ç›lg›n birdü¤ün için de yararlanabilirsiniz. www.poseidonresorts.com

SANT‹GRAT 43

042_045_sualti 7/18/11 7:07 PM Page 3

44 SANT‹GRAT

HYDROPOLIS SUALTI OTEL‹ VE TES‹S‹Dubai’deki Hydropolis Sualt› Oteli ve Tesisi, çok çokönce aç›lm›fl olmas› gereken bir projeydi. Ancak ülkeninyaflad›¤› son krizden sonra aç›l›p aç›lamayaca¤› konu-sunda flu an için kimsenin fikri yok… Henüz proje bileolsa, anlatmaya de¤ecek kadar muhteflem. Basra Körfezi’nin Dubai aç›klar›nda bulunacak olan tesissuyun 33 metre alt›na kurulacak. Bu sualt› deneyiminiyaflamak isteyenler önce Jumeiyra Plaj›’nda kurulu olanana üsse gelecek, oradan da 515 metrelik transparan birtünelden geçen bir trenle tesisin merkez bölümüne ge-çecekler. 220 suite sahip 300 milyon Euro de¤erindekiotel Jules Verne’e yarafl›r su alt› komplekslerinin orijinalplanlar›n› çok daha öteye tafl›yacak olan bir sürü yeni-likle birlefliyor. Do¤al olarak ücreti de bir hayli dolgun.Bir gecelik odan›n minimum ücretinin 5 bin dolar civa-r›nda olmas› düflünülüyor. Oteldeki alan büyüklü¤ü iseneredeyse Londra’daki Hyde Park kadar büyük yaniyaklafl›k 260 hektarl›k bir alan› kapl›yor. Hydropolis sadece sualt› oteli olmas›yla göz doldurmu-yor ayn› zamanda modern mimarinin en büyük projele-rinden biri olarak da büyük bir ilgi çekiyor. Ayr›ca deni-zin üst k›sm›nda kalan yap›n›n ayn› zamanda bilime dehizmet edecek olmas› flafl›rt›c›. Kozmetik cerrahi klini¤i,deniz biyolojisi araflt›rma laboratuar› gibi bilim dallar›n›nbulunaca¤› bu enteresan projenin tamamlanmas›n› her-kes gibi biz de heyecanla bekliyoruz.

UTTER INN ‹sveç’in Västeras kentinden sonra Mälaren Gölü’ne gitmeniz gerekiy-or Utter Inn’e ulaflmak için. Gölün ortas›ndaki 15-20 metrekarelik buduba-kulübeye ulaflmak için bir fliflme bot iflinizi görüyor. ‘Denizkulübesi’ tarz›ndaki otelde, duban›n alt›na eklenmifl ve suyun içindehavada duran bir cam fanusun içine iniyorsunuz… Orada çevrenizde-ki (çok da renkli bir görüntü çizmeyen) tatl› su bal›klar›n› seyrederkenyeme¤inizi yiyorsunuz… Bunca u¤rafltan sonra bir de yemek sonras›istedi¤iniz hesapta ciddi bir rakamla karfl›laflman›z kaç›n›lmaz. S›rad›fl› bir tatil deneyimlemek isteyenler için çok çekici olan bu otel,kabul etmek gerekir ki herkesin harc› de¤il…

RED SEA STAR K›z›ldeniz’in ‹srail yak›nlar›nda bulunan RedSea Star, sadece bir bar-restoran de¤il, ayn›zamanda bir de sualt› gözlemevi. ‹steyen mi-safirler restoran›n su yüzeyi bölümünde so-¤uk içkilerini yudumlarken Akabe Körfezi’niveya Edom Da¤lar›’n› seyredebiliyor, isteyen-lerse suyun befl metre alt›ndaki sualt› resto-ran›na inebiliyor. Bu restoran tamamen cam-dan yap›lmam›fl ama her masan›n yan›nda omasada oturanlar›n d›flar›daki ola¤anüstü gü-zelli¤e sahip bal›klar› ve mercanlar› rahatçaseyredebilmeleri için dev pencere boflluklar›oluflturuflmufl. Hemen hayvanseverlere be¤e-necekleri güzel bir haber verelim.Akflam saatlerinde restoran›n ›fl›klar›, çevrededolaflan deniz canl›lar›n›n bu abart›l› ›fl›kmerkezinden rahats›z olmamas› için epeycelofllaflt›r›l›yor…

042_045_sualti 7/18/11 7:07 PM Page 4

SANT‹GRAT 45

JULES’ÜN SUALTI TES‹S‹Perto Rico’nun sualt› yaflam›n› incelemek isteyen bilim insanlar›y›llarca önce, La Chalupa ad›nda küçük bir araflt›rma laboratua-r› kurmufl. Laboratuar ifllevini yitince, onu Key Largo’daki Emerald lagününe nakletmifller. O zamandan bugüne La Chalupa Araflt›rma Laboratuar›, lagünün dibinde Jules’ün Sualt› Tesisi ad› alt›nda hizmet vermeye bafllam›fl. Tesis, lagün taba-n›na çak›lm›fl 1,5 metrelik kaz›klar üzerine infla edilmifl ve su-yun yüzeyinden de yaklafl›k 7 metre afla¤›da. Otelin kurucusu,dal›fl e¤itmeni ve araflt›rmac› Ian Koblick, tesisin do¤al çevreylesa¤lad›¤› uyuma örnek olarak binlerce mercan›n zamanla tesiseyap›fl›p, onun bir parças› olarak yaflamalar›n› gösteriyor. Suyunyüzeyindeki tekneden dalarak tesise girebilen misafirler, bumuhteflem atmosferin keyfini hemen ç›karmaya bafll›yorlar.www.jul.com

042_045_sualti 7/18/11 7:08 PM Page 5

giyilmemifl çamafl›rlar nas›l kokarbilirsin, sand›k odalar›nda;senin de dükkan›n öyle kokar iflte.ablam› tan›mazs›n,hürriyette gelin olacakt›,yaflasayd›;bu teller onun telleri,bu duvak onun duva¤› iflte.ya bu camlardaki kad›nlar?bu mavi mavi,bu yeflil yeflil fistanl›...geceleri de ayakta m› dururlarböyle?ya flu pembezar gömlek?onun da bir hikayesi yok mu?Kapal›çarfl› deyip te geçme;kapal› çarfl›,kapal› kutu.

öyle anlat›r Orhan Veli, Kapal›-çarfl›’y› dizelerinde. fiairin de-di¤i gibi adeta kapal› bir kutu-dur Kapal›çarfl›. Yeflil yeflil fis-

tanlar›, çeflit çeflit gömlekleri, telli du-vaklar›yla ne ararsan vard›r bu çarfl›da.Dünyan›n en eski ve en büyük kapal›çarfl›s›d›r. Gün boyu akan insan ›rma¤›ve t›ka basa dolu dükkanlar›yla flehriniçinde baflka bir flehirdir. Ve tabii kionun da bir hikayesi vard›r.

DÜNYANIN EN ESK‹ BANKASI‹stanbul’un bu en eski ‘AVM’si; Nuruos-maniye, Mercan ve Beyaz›t aras›nda yeral›r. ‹çinde 64 cadde ve soka¤›, iki be-desteni, 16 han›, 22 kap›s› ve tam› tam›-na 3 bin 600 dükkan› bar›nd›r›r. 45 binmetrekarelik bir alana da¤›lm›flt›r. 20 binkifli her gün 400 bin ziyaretçiye hizmeteder. Di¤er kapal› çarfl›lardan ay›rmakiçin bat›l›lar ona Grandbazaar, Osmanl›

46 SANT‹GRAT

‹stanbul’un en eski AVM’si:KAPALIÇARfiI, KAPALI KUTUDÜNYANIN EN ESK‹ ALIfiVER‹fi MERKEZ‹D‹R. EN ESK‹ BANKASI DA D‹YEB‹L‹R‹Z ONUN‹Ç‹N. ‹STANBUL DEN‹NCE AKLA ‹LK O GEL‹R. DAHA DO⁄RUSU,TÜRKLER‹N ‹STANBULU’-NUN S‹MGES‹D‹R. ÇÜNKÜ FET‹H’LE B‹RL‹KTE KURULMUfi, BÜYÜMÜfi, GEL‹fiM‹fi VE ADETACANLI B‹R ORGAN‹ZMA G‹B‹ BUGÜNLERE GELM‹fiT‹R. BATILILARA GÖRE ‘GRAND-BAZAAR’, OSMANLI ‹Ç‹N ‘ÇARfiU-‹ KEB‹R’. B‹Z‹M ‹Ç‹NSE HER DA‹M ‘KAPALIÇARfiI’…

M‹MAR‹

B

046_049_kapalicarsi 7/18/11 7:08 PM Page 2

ise ‘Çarflu-i Kebir’ demifl. ‹çinde 5 cami,1 okul, 7 çeflme, 10 kuyu, 1 sebil, 1 fla-d›rvan ve 1 akarsuyu bulunan Kapal›çar-fl› ayn› zamanda dünyan›n en eski ban-kalar›ndand›r. Zaman›n esnaf›na olan büyük güveninsonucu olarak kent sakinleri birikmifl pa-ralar›n› Kapal›çarfl› esnaf›na verirmifl. Es-naf da bu paralar› ‹slam fleriat›n›n izinverdi¤i meflru yollardan de¤erlendirip,iflletirmifl. Yani günümüzün bankalar›n›nyapt›¤› ifli dolays›z olarak Kapal›çarfl› es-

naf› yerine getiriyormufl. Fatih SultanMehmet’in Kapal›çarfl›’n›n inflaat›nabafllad›¤› 1461, Kapal›çarfl›’n›n kurulufly›l› say›l›r. Ama as›l büyük çarfl›, KanuniSultan Süleyman taraf›ndan ahflap olarakinfla ettirilmifltir. Eski zenginlerin mü-cevher, k›ymetli maden, kürk ve muras-sa silah gibi de¤erli eflyalar›n›n yan› s›radevlet hazinesinin büyük k›sm› da bura-lardaki kasalarda muhafaza edilirdi. Evli-ya Çelebi buray› muazzam güçlü bir ka-le gibi tan›mlam›flt›.

SANT‹GRAT 47

046_049_kapalicarsi 7/18/11 7:08 PM Page 3

GÜN IfiI⁄IYLA AYDINLATMAKapal›çarfl›, ‘vak›f esasl› ticaret merkezi’olarak kurulmufl. Çarfl›’n›n Beyaz›t girifliüstünde, II. Abdülhamit tu¤ras› alt›nda“Tanr› ticaret yapan› sever” kitabesi as›l›-d›r. Temel harc›n› ise Fatih atm›flt›r. Amayap›m› 250 y›ll›k bir zaman dilimine yay›-l›r. 30,7 hektar alan üstünde 61 sokaktanoluflan çarfl›n›n nüvesini Fatih, iki tafl be-destenden kurarak atar. Di¤er kapal› çar-fl›lardaki satranç tahtas› düzenindeki cad-de düzeni, bu çarfl›da yoktur. Onun ka-rakterini veren, zaman ve ihtiyaca görebiçim alm›fl serbest yerleflimi, olaylarlade¤ifliklik kazanan mimarisidir. Kapal›çar-fl›, yüzy›llar boyu geliflip çeflitlenmifltir.Arada yaflanan do¤al afetler de bu çarfl›-y› de¤ifltirip dönüfltürmüfltür. 1652 yang›n› ve 1660 do¤a afeti, o zama-na dek ahflap çat› ve kiremitle kapl› olançat› yüzeyinin kagir tonozla örtülmesinesebep olmufltur. Kapal›çarfl›’n›n içinde ilkyükselen bina, çarfl›n›n çekirde¤ini olufl-turan Cevahir Bedesteni’dir. Bedesten,dört yan› duvarla çevrili, üstü kapal›, için-de kap›s›z dükkanlar›n oldu¤u yap›lara

verilen Farsça kökenli bir isim. CevahirBedesteni içinde sivri kemerleri kap›larlagirilen ve ad›na mahzen denilen 41 adethücre/dükkan bulunur. Hücrelerin ›fl›kdüzeni olmay›p , bir delikten hava al›r.Ayd›nlatmas› do¤ald›r. Ayd›nlatma biçi-mi, sokaklar›n üstünü örten tonozlar›n

yanlar› boyunca pencere aç›lmas›d›r. Ay-d›nlaman›n günefli ›fl›¤›yla s›n›rl› kalmas›-n›n sebebi gayet aç›kt›r. Çünkü sabahezan› öncesi kalkan, gün bat›m›nda dük-kan›n› kapatan ‹stanbul esnaf›n›n, tavan-dan s›zan ayd›nl›ktan fazlas›na ihtiyac›yoktur!

BÜYÜK FELAKETLER1515’te ilk Kapal›çarfl› yang›n›n›n Çarfl›’y›olumsuz etkilemesiyle, 1545-1550’lerdeSandal Bedesteni yap›l›r. Üzeri 20 kub-beyle örtülü bu bedestende eskiden ad›na‘sandal’ denilen k›ymetli kumafllar sat›l›r-m›fl. Bedesten de ad›n› buradan alm›fl.1548 ve 1588 yang›nlar› da iki bedesteniyak›ndan etkiler. 17’nci yüzy›lda kenttekiyo¤un yap›laflmayla yang›nlarda da art›flvard›r. 1645 yang›n›nda Kapal›çarfl› tü-müyle harap olur. 1658 ve 1660 yang›nla-r› da Kapal›çarfl› ve bedestenler üzerindeçeflitli ölçülerde olumsuz etkiler yapar.1680 ve 1688 y›llar›nda Çarfl›’n›n çeflitlibölümleri yanar. 19’uncu yüzy›lda 1894depremiyle büyük zarar görür. Önemli birk›sm› 1898 y›l›na kadar onar›l›r. Eski Kap›

48 SANT‹GRAT

046_049_kapalicarsi 7/18/11 7:08 PM Page 4

ile Kürkçüler Kap›s› kald›r›l›r. 1943 ve1954 yang›nlar› da Çarfl›’da büyük zarar-lara yol açar. Sonuç olarak, bu kadim çar-fl› ‹stanbul’un yaflad›¤› bütün felaketler-den nasibini alm›fl ama yine de zamanakarfl› direnip bugünlere gelebilmifltir.

‹STANBUL’UN RUHUKapal›çarfl›’n›n cadde ve sokaklar› ayn› ifliyapan insanlar›n topland›¤› yerler oldu¤uiçin Kalpakç›lar, Kuyumcular, Aynac›lar ,Fesçiler, Ya¤l›kç›lar gibi iflkollar›na göreisim alm›flt›r. Her sokakta ayr› ürünün us-talar› loncalar halinde bulunurdu. Sat›c›lararas›nda rekâbet kesinlikle yasakt›. Mese-la bir usta, tezgâh›n› dükkân›n önüne ç›-kar›p kalabal›¤a göstererek ürün iflleye-mezdi. Ürünlere devletin belirledi¤indenyüksek fiyat konulamazd›. Bugünse art›kbu ifl kollar› sadece sokak adlar›nda kal-m›flt›r. Her ne kadar eskinin ustalar› yok-sa da hala her soka¤›n ayr› bir karakterivar. Yorganc›lar›n soka¤›yla terlikçilerinsoka¤› farkl›yd›. Her sokak kendi ruhunutafl›rd›. Bu özgünlük hala kendini aç›kçagöstermektedir. Bat›l›lar için do¤unun gi-zemli dünyas›, iflte bu kalabal›k ama s›r-

larla dolu labirentin içinde sakl›d›r. ‹stan-bul’a gelen her gezginin ilk ziyaret etti¤iyer buras›d›r. E¤er ‹stanbul’da bir film çe-kilecekse, o filmin bir sahnesi mutlakaKapal›çarfl›’da geçer. ‹stanbul’u anlatanher roman›n sayfalar›nda mutlaka birkaçsayfa Kapal›çarfl› bulunur. Çünkü Kapal›-çarfl› adeta ‹stanbul’un ruhudur. ‹nsan›modern zamanlar›n bafl döndürücü ko-fluflturmas›ndan kopar›p al›r. Kap›lar›ndaniçeri girdi¤inizde bambaflka bir dünyaya,belki de o eski ‹stanbul’a geldi¤inizi farkedersiniz. Kapal›çarfl› zamana inat, zama-na dayanan canl› bir organizma gibidirasl›nda. ‹çinde büyük s›rlar saklayan amailk bak›flta s›rr›n› ele vermeyen bir kutugibidir. Orhan Veli’nin dedi¤i gibi “Kapa-l›çarfl› deyip geçme, Kapal›çarfl› kapal›kutu”…

SANT‹GRAT 49

046_049_kapalicarsi 7/18/11 7:08 PM Page 5

nlat›lanlar rivayet ama rivaye-tin hakikatin tam resmi oldu¤uy›llarda geçmektedir. Anlat›lanodur ki, Sultan Orhan devrinde

olaylar Bursa’da Ulu Camii’nin inflaat› s›ra-s›nda geçmifltir. Demirci Ustas› KamburBali Çelebi ile duvar ustas› Hac› ‹vaz ara-s›nda geçen nükteli konuflmalar iflçiler tara-f›ndan ra¤bet görür ve bu yüzden inflaata¤›r ilerlemektedir. Bir rivayete göre OrhanGazi her ikisini de idam ettirir, baflka bir ri-vayete göre idamdan kurtulan Hac› ‹vaz(Hacivat) hac yolunda ölür. Gerçek olan iseyapt›¤›ndan piflman olan Orhan Gazi’ninonlar›n hayal olsa da yaflamalar›n› istemesi-dir. fieyh Küflteri-ki onun yaflam› hakk›ndada türlü rivayetler vard›r- bir perde gerer,perdenin önüne bir fiema (›fl›k) yakar ve Ka-ragöz ’le Hacivat’›n suretlerini perdeyeyans›t›r. Yaz›n›n bafl›nda söyledi¤imiz gibibunlar›n hepsi rivayet. Metin And ve Cev-det Kudret’e göre Yavuz Sultan Selim’inM›s›r’› fethetti¤i y›llarda Memluk Sultan› II.Tumanbay’›n idam›n› perdeye yans›t›ld›¤›n›gören Sultan Selim o¤lu Sultan Süleyman’›e¤lendirmek için perdenin Anadolu’ya gö-türülmesini ister. Biri rivayet di¤eri tarihikaynaklara dayanan (1582 tarihli Surname-iHumayun en kesin kaynakt›r) iki durum varelimizde ama sonuçta hayal perdesi geril-mifl, temafla bafllam›flt›r art›k.

RAMAZAN VE GÖLGE OYUNU ‹slam dünyas›n›n Z›ll-i hayal (hayal gölge-si) ad› verdi¤i temaflalar›n 17’inci yüzy›ldaOsmanl› co¤rafyas›ndaki seyirlik oyunlar›nen yayg›n oldu¤u biliniyor. Gerek EvliyaÇelebi’nin Seyahatname’sinde gerekseNaima’n›n tarihi vesikalar›nda 17’inci yüz-y›lda Osmanl› topraklar›nda özellikle Ra-mazan aylar›nda gölge oyunlar› oynat›ld›¤›belirtiliyor. fieyhülislam Ebusuut Efen-

di’nin 15’inci yüzy›lda “ibretlik vesika” di-ye belirtti¤i gölge oyunu zamanla Osmanl›seçkin s›n›f›n›n da e¤lencesi haline gelir;hatta II. Abdülhamit döneminde karagözsanatç›lar› (Hayali) M›z›kay› Hümayun’unkorumas› alt›na al›n›r. Gölge oyunun Os-manl› topraklar›ndaki tarihi böyle. Karagöz

Hacivat oyunu Ramazan ay›n›n en sevilene¤lencesidir. Önceleri ad›na ‘küflteri’ deni-len meydanlarda gösterilen oyun, sonrakahvehaneler ve sokak aralar›nda gösteril-mifltir. Ramazan’da özellikle iftardan sonraKaragöz seyri bir gelenektir; ama iftar vak-tine kadar da baflka gelenekleri icra eden-lerin k›ymetini anlayaca¤› cinsten bir e¤-lencedir. Gölge oyunu kadar zengin mana-lar tafl›r. Ramazan ay› yaln›zca dini bir va-zife olmakla kalmaz sosyal hayat›n da fark-l› türden flekillendi¤i bir ayd›r. Ramazanbelki de bunun için “Onbir ay›n sultan›”ad›n› al›r.

RAMAZAN HAZIRLIKLARI Ramazan ay›n›n haz›rl›klar› üç aylar›n gir-di¤i tarihle bafllar. Muhtaçlar da unutul-

50 SANT‹GRAT

H A Z I R L A Y A N : N U H K Ö K L Ü

Hayal perdesinden sofralaraRAMAZAN RAMAZAN AYI ‹Ç‹N BOfiUNA “ON B‹R AYIN SULTANI” DEMEM‹fiLER. RAMAZAN AYIGELD‹⁄‹NDE TATLICI DÜKKANLARININ V‹TR‹N‹ GÜLLAÇLA BEZEN‹RKEN, ÇARfiI-PAZAR‹FTAR‹YEL‹K ALMAK ‹Ç‹N KOfiUfiTURANLARLA DOLAR. MAHYALAR, KARAGÖZ-HAC‹VAT,‹KRAMI BOL ‹FTAR SOFRALARI, DAVULCULAR, P‹DE KUYRUKLARI BAfiKA B‹R TELAfiITAR‹F EDER SANK‹…

GELENEK

A

050_051_nuh_ramazan 7/18/11 7:09 PM Page 2

maz. Muhtaçlar›n hat›rlanmas› dini birduygunun ifadesi oldu¤u kadar Osman-l›’da difl kiras› ad›yla da bilinen sofralaratan›d›k, tan›mad›k bütün konuklar›n otu-rabilmesi hürriyetinin de iflaretidir asl›nda.‹lk kez I. Ahmet devrinde SultanahmetCamii’ne as›lan mahya da baflka bir Ra-mazan gelene¤idir. Ço¤unlukla dini konu-larda insanlar› uyand›ran bilgi içeren mah-ya öyle ilgi çekmifltir ki, Mihrimah Sultan,Eyüp gibi camilere de mahya as›lmas› içinminare eklenmifltir. “Hofl geldin ya Rama-zan”la bafllay›p “El Firak” (Elveda) ile bi-ten mahya yaz›lar› zamanla toplumuuyand›rmak için mesajlar da içermifltir.(Hilal-i Ahmer’i unutma gibi) bu durum damahya kültürüyle toplumsal yaflam aras›n-da nas›l s›k› bir iliflki oldu¤unun iflaretidir. Ramazan ay›n›n geldi¤inin bir iflareti desofralard›r. ‹ftar sofralar› iftariyelik ad› ve-rilen yiyeceklere donat›l›r, zengin fakirherkes sofras›n› zenginlefltirmekle meflgulolur. Ramazan aylar›nda iki sofra kurulur.‹lki orucun aç›ld›¤› iftar, di¤eri ise ertesigünün orucuna haz›rl›k mahiyetindeki sa-hur sofras›. Hurma, zeytin gibi yiyecekleriftar sofras›n›n önemli ögeleridir ama f›r›n-dan al›nan s›cak pide ve zamanla Rama-zan’›n gülü olarak adland›r›lan güllaç he-men her sofran›n de¤iflmez yiyece¤idir. Yazar Refik Halid Karay’›n Üç Nesil ÜçHayat kitab›ndan biraz al›nt›yla bitirelim:“Ramazan’dan bir, iki hafta evvel, babam,bir sabah evrad›n› okuduktan ve namaz›n›k›l›p zikrini bitirdikten, ‘Sabah flerifler

hayrola, hay›rlar fethola, flerler defola!’ di-ye duas›n› da tamamlad›kta sonra bafl›ndaketen takke, s›rt›nda nafe kürk, burnundaalt›n gözlük-köflesine hususî bir ehemmi-yetle oturur, evin erkan›n› nezdine ça¤›r›r-d›. Önünde hokka, kalem ve elinde birdefter haz›r… ‹çtimadan maksat, Ramazanerzak›n› tespit etmek. Babam sorard›:- Rugan-i sade, kaç teneke?Bu, malum oldu¤u üzere, sadeya¤, ye-meklik ya¤ manas›nad›r 6 teneke mi, 8teneke mi, ne kadarsa söylerler, babambunu yazar, yeni bir suale geçerdi:

- Un ne kadar olmal›?Ölçü ve miktar taayyün edince kam›fl ka-lem yeniden c›z›rdard›… ‹yi evler mahallebakkallar›ndan al›flverifl etmeyi haysiyetemuvaf›k bulmazlard›. Zaten eski zamandaher semtte bakkaliye ma¤azalar› yoktu;mahalle bakkallar› ise her fleyin adisini,ucuzunu, bayat, bozuk, mahlut, böceklive sineklisini satarlard›. Halleri, vakitleriyerinde olanlar erzak›, karabiberinden pi-rinç ununa, past›rmas›ndan kuru cevizinekadar, mevsimlere göre, hep birinden,üçer ayl›k, Asmaalt›’ndan al›rlar, yük ara-balar›yla getirtip kilerlerine doldururlard›‹flte, büyük konaklarda fiaban ay›n›n sonhaftalar›, bütün bu haz›rl›klar›n ikmali içintelaflla, al›flveriflle geçerdi ”

SANT‹GRAT 51

Refik Halit Karay

050_051_nuh_ramazan 7/18/11 7:09 PM Page 3

52 SANT‹GRAT

H A Z I R L A Y A N V E F O T O ⁄ R A F L A R : S E Y R A F A R A L Y A L I E R D A L O ⁄ L U

Gönül ferahlatan tatil seçene¤iEKOLOJ‹K TAT‹L

BELK‹ ÇÖPLER‹N‹Z‹ AYRIfiTIRIYOR, TV’Y‹ STAND BY’DA BIRAKMIYOR, fiARJ ALETLER‹N‹F‹fiTEN ÇEK‹YOR, A+ ELEKTRON‹K C‹HAZLAR KULLANIYORSUNUZ. EKOLOJ‹K DENGEYEKATKI ANLAMINDA BU KADARI S‹ZE YETM‹YOR, KEND‹N‹Z‹ DO⁄AYA KARfiI MAHCUP H‹S-SED‹YOR VE ONUN ‹Ç‹N DAHA FAZLASINI YAPMAK ‹ST‹YORSANIZ, HAYD‹ BAVULUNUZUTOPLAYIN, EKOLOJ‹K TAT‹LE ÇIKIYORSUNUZ.

EKOLOJ‹

052_055_eco 7/18/11 7:09 PM Page 2

erede o buram buram ko-kan lezzetli domatesler?”,“Bu çilekler hormonsuz-

mufl, peki nas›l bu kadar iri oluyor bun-lar?”, “Biberlerin çekirdekleri nerede?”,“Hiçbir fleyin eski tad› yok.”, “Her fleyi b›-rak›p bir köye yerleflsek, toprakla u¤rafl-sak…”, “Do¤ay› özledim; ç›plak ayak top-ra¤a basmay›, a¤ustosböceklerinin flark›-lar›n›…” Cümleler tan›d›k geldi mi? Sony›llarda s›k duyuyor, akl›n›zdan geçiriyorya da zikrediyorsunuz belki de. Peki, buyaz tatilinizi özlem duydu¤unuz do¤aylabütünleflerek, art›k hepten yitirdi¤inizisand›¤›n›z tatlar› yeniden keflfederek ge-çirmeye ne dersiniz? Ekolojik tatil çiftlik-leri size bu olana¤› sunuyor. Neden de-¤erlendirmeyesiniz?

EKOLOJ‹K TAT‹L NED‹R? Ekolojik tatil, en basit tan›m›yla, tatiliniziorganik ürün yetifltiren bir çiftlikte gönül-lü ya da konuk olarak, çiftlik ifllerinde çift-çilere yard›m ederek geçirmeniz demek.‹lla tarlada çal›flmak gibi bir zorunluluksöz konusu de¤il. Yemek ve konaklamabedelini ödedikten sonra, do¤al ortam›ndaorganik bir ürünün tarladan sofraya hangiaflamalardan geçerek geldi¤ini gözlemle-mekle yetinebilir, çiftli¤in size sundu¤udi¤er faaliyet alanlar›na yo¤unlaflabilirsi-niz. Örne¤in, toprak kap yapmay›, turflukurmay›, salça ve konserve yapmay›, do-kumac›l›¤›, ahflap oymac›l›¤›n›, sepet ör-meyi, yöresel yemekler piflirmeyi ö¤rene-bilirsiniz. Elbette bu seçenekler çiftliktençiftli¤e de¤iflim gösteriyor. Her çiftlikteayn› faaliyetleri bulamayabilirsiniz. Çiftli-¤in bulundu¤u bölgede do¤a yürüyüflleri-ne ç›kmak da bir baflka seçenek olabilir.Bu tatil anlay›fl›nda esas olan ekolojik ya-flam biçimini içsellefltirebilmek; kendinizibu yaflam›n bir parças› olarak görmek, gö-nüllü olarak elinizden gelen katk›y› sa¤la-yabilmek ve ayn› zamanda kendinizi yenibilgilerle gelifltirebilmek. Ekolojik tatil çiftli¤ine gönüllü statüsündegidildi¤inde konaklama ve yemek bedeliödenmiyor. Gönüllü olarak çiftlikte yap›l-mas› gereken ne ifl varsa ucundan tutula-rak günde 6 saat çal›fl›l›yor. Yap›lacak ifl-ler mevsime göre de¤ifliyor. A¤aç buda-madan meyve sebze hasad›na, tarla sür-mekten tohum ekimine, konserve ve reçelyap›m›ndan hayvan otlatmaya kadar en-vaiçeflit ifl gönüllüleri bekliyor. Gönüllü ol-man›n en tatmin edici yan›, birebir çiftlik

ifllerine dahil olup, bilgi ve beceri takas›n›en üst seviyeye ç›karmak.

KONAKLAMA VE YEME-‹ÇMEKonaklama anlam›nda, ekolojik çiftliklerinstandartlar› birbirinden çok farkl› olabilir.Özellikle, spesifik olarak ekolojik tatil çift-li¤i olarak tasarlanan çiftliklerde sunulankonaklama seçeneklerinin “turizm” anla-y›fl›na daha uygun oldu¤unu söyleyebili-riz. Buralarda banyolu, verandal›, balkon-lu, hamakl› vs. seçenekli odalar bulunabi-lir. Ana faaliyet alan› çiftçilik olup turiz-

min ikinci planda oldu¤u çiftliklerde iseseçenekler daha k›s›tl› ve mütevaz›. Or-ganik çiftliklerdeki konaklama mekanlar›-n›n temel özellikleri, yap›lar›n bölgeye aitmimari özellikleri tafl›mas› ve mümkün

mertebe ekolojik olmalar›. Kerpiç, tafl yada ahflap evler dikkat çekiyor. Günefl, suve rüzgar gibi yenilenebilir enerji kaynak-lar› kullan›l›yor. Böylece tatilinizi yaparkendo¤aya ekstra yük getirmemenin huzuru-nu da yafl›yorsunuz ki asl›nda ekolojik ta-tilin temel ç›k›fl noktas› da bu. Ekolojikçiftliklerde günde üç ö¤ün yemek sunulu-yor. Ekmekler ekseri ev yap›m› oluyor vetand›r f›r›n›nda pifliriliyor. Kahvalt›da ç›-kan peynir çeflitleri, tereya¤›, reçel, yu-murta ve di¤erleri bizzat çiftlikte üretilenorganik ürünler oluyor. Hayvanc›l›kla u¤-

raflmayan çiftlikler de tüm hayvansal g›-dalar›n› ve çiftlikte yetiflmeyen di¤er g›da-lar› organik g›da tedarikçilerinden teminediyorlar. Böylece, y›llard›r özlemini duy-du¤unuz tatlarla yeniden buluflma imka-

SANT‹GRAT 53

“N

052_055_eco 7/18/11 7:10 PM Page 3

n›na kavufluyor, her fleyin do¤al›n› ve ha-s›n› tüketmifl oluyorsunuz. Yöreye has,yaln›zca evlerde piflen yemeklerin tad›nabakma f›rsat›n› bulman›z da cabas›. Ko-nuk da olsan›z, tercihinize ba¤l› olarak,bahçeden sebzeleri kendiniz toplayabilir,mutfakta ev sahibine yemek yap›m›ndayard›mc› olabilirsiniz. Çiftliklerde bu tipisteklerin büyük bir memnuniyetle karfl›-land›¤›n› da hat›rlatal›m.

NEDEN EKOLOJ‹K TAT‹L?Ekolojik tatil fikri, do¤an›n bir parças› ol-du¤umuzu hat›rlama ihtiyac›ndan do¤du.Özellikle büyük flehirlerde yaflayan insa-n›n en büyük s›k›nt›s›, do¤adan kopuk biryaflam sürmek zorunda olmas›. Her ne ka-dar flehir hayat›n› özümsemifl görünsekde, do¤aya ait oldu¤umuz gerçe¤ini inkaredemeyiz. ‹nkar etti¤imizde de, özüne ya-

banc›laflm›fl varl›klara dönüflüyoruz ki buda itibar edilecek bir durum de¤il. Zamanzaman pek ço¤umuz koflup kaçmay› düfl-lesek de, koflullar gere¤i flehir hayat›ndankopmam›z pek mümkün görünmüyor. Öy-leyse do¤ayla buluflmak için geriye ne ka-l›yor? Tatiller… Kitle turizmini düflünün, bu anlay›fl do-¤ayla bütünleflmemizi ne kadar sa¤layabi-

lir? Aksine, do¤aya gönül borcu hissedenher insan›n vicdan›n› yaralayan bir tatilanlay›fl› bu. Basit bir örnek: Bir vakitlergünlük ormanlar›yla kapl› k›y›lar›n, s›rf bizyorulmadan denize girelim diye, bunu ta-lep ettik diye turistik tesislere dönüflmesi.Ormanla birlikte yok olan di¤er canl› tür-leri; hayvanlar ve bitkiler, kocaman bir

54 SANT‹GRAT

GÖNÜLLÜ, KONUK VE STAJYERTürkiye’de kimyasal katk› maddelerikullan›lmadan organik tar›m yöntem-leri ile sa¤l›kl› üretim yap›lan çiftlik-lerin tan›t›m›n› veyayg›nlaflt›r›lmas›n› amaçlayanTaTuTa’ya, çiftliklerde çal›flmakamac›yla, 20 yafl›n› bitirmifl herkes‘gönüllü’; çiftliklerde tatil yapmakamac›yla her yafl grubu ‘konuk’; ken-dini gelifltirmek, deneyimleriniartt›rmak ya da e¤itimini tamamla-mak amac›yla 18 yafl›n› bitirmiflherkes ‘stajyer’ olarak kat›labilir. Gönüllüler, çiftliklerin gereksinimlerido¤rultusunda, çiftlikler taraf›ndanbelirtilen zamanlarda, en az 1 haftaçiftlikte kalmak kofluluyla çiftçi ailesiile birlikte yaflar, çiftlik ifllerindeaileyle birlikte gönüllü olarak çal›fl›ponlara yard›mc› olurlar. Kal›flsüresince gönüllüye çal›flma karfl›l›¤›para ödenmez. Buna karfl›l›k gönüllü-den konaklama ve yemek bedellerial›nmaz. Burada amaç bilgi vedeneyim takas›d›r.Konuklar, y›l boyu kendi istediklerizaman ve sürede, konaklama veyeme¤e katk› bedelini öderler.Konuktan çiftlik ifllerine kat›lmas›beklenmez, ama isteyen her konukistedi¤i zaman ve sürede çiftçi aile-sine gönüllü olarak yard›m edebilir. Stajyerler, ziraat, biyoloji, tar›mekonomisi, do¤a koruma ve çevrebilimleri, zooloji, dallar›nda e¤itimgören ö¤renciler ya da organik tar›mkonusunda bilgi almak ve kendideneyimlerini aktarmak isteyenkifliler olabilir. Stajyer de gönüllülergibi en az 2 hafta çiftlikte kalmakkofluluyla çiftçi ailesi ile birlikte yaflarve çiftlik ifllerinde aileyle birliktegönüllü olarak çal›fl›p onlara yard›mc›olur. Kal›fl süresince stajyere çal›flmakarfl›l›¤› para ödenmez. Buna karfl›l›kstajyerden konaklama ve yemekbedelleri al›nmaz.

052_055_eco 7/18/11 7:10 PM Page 4

ekosistem. Bu tatil anlay›fl› onaylanabilirmi? Do¤a bunun neresinde? Denizde,kumda, otel bahçesini süsleyen birkaça¤açta ve etraf› kuflatan çimlerde mi? Butür mekanlar insan› do¤ayla buluflturuyormu gerçekten? Ekolojik tatil bize ‘gibi yapmak’tan vaz-geçme flans› veriyor. Do¤am›za dönmemi-zi ve bunun devam›nda ekolojik yaflam bi-çimini özümsememizi, katk›da bulunma-m›z› sa¤l›yor. Sadece ald›¤›m›z de¤il, ver-di¤imiz bir sistem öneriyor. Do¤am›zlabuluflmam›z›, bir miktar da olsa vicdan›-m›z›n rahatlamas›n› sa¤l›yor. ‹flte bu yüz-den, do¤ay› gerçekten özleyen herkesinekolojik tatil deneyimi yaflamas›n› öneri-yoruz. Böcekten korkanlar› da, “Ne yanitarlada m› çal›flaca¤›m?” diyenleri de ayn›flefkatle kucaklayarak davet ediyoruz; ye-ter ki yola, “Bu yeni trend, bundan da ek-sik kalmayay›m” diye ç›k›lmas›n. Zira bubak›fl aç›s›ndaki eksikleri tamamlamayahiçbir fleyin gücü yetmez.

TÜRK‹YE’DE EKOLOJ‹K TAT‹L OLANAKLARIEkolojik turizm dünya genelinde h›zlayayg›nlafl›yor. Avrupa’da e¤ilim 5 y›ld›zl›ekolojik çiftlikler kurmaya do¤ru evrilirkenülkemizde daha mütevaz›, ancak bir o ka-dar da sa¤lam ad›mlarla ilerliyor. Bu¤dayDerne¤i’nin ayaklar› yere çok sa¤lam ba-san TaTuTa projesi 2004 y›l›nda hayatageçirildi. Aç›l›m›, Tar›m Turizmi ve Bilgi‹flgücü ve Deneyim Takas› olan TaTuTayola 25 çiftlikle ç›kt›. Bugün 60’a yak›nçiftlikte Türkiye’den ve yurtd›fl›ndan ge-len gönüllü ve konuklar› Türkiye’de ekolo-jik tar›m yapan çiftliklerle buluflturuyor.

SANT‹GRAT 55

TATUTA PROJES‹NE KATILIM TaTuTa a¤›na dahil çiftliklerdenbirinde ekolojik tatil yapmak isters-eniz baflvurular›n›z do¤rudanGençtur’a yapmal›s›n›z. Gençtur,iste¤iniz do¤rultusunda ‘TaTuTaGönüllü’ ya da ‘TaTuTa Konuk’baflvuru belgelerini doldurarak siziseçim yapt›¤›n›z çiftliklerden birineyerlefltiriyor. Baflvuru öncesindehttp://www.bugday.org/tatuta/kilavuz.php adresindeki tan›t›mk›lavuzunu okuman›z gerekiyor.TaTuTa baflvuru belgesini doldurupgönderenlerin k›lavuzu okuduklar› vekoflullar› kabul ettikleri varsay›l›yor.

052_055_eco 7/18/11 7:10 PM Page 5

stersek yaflad›¤›m›z mekan› huzurve sakinlik veren renklerle döfleye-biliriz… Ya da enerji ve aktif bir ruhhaline geçmemizi kolaylaflt›ran

renkleri tercih edebiliriz… Unutmayal›mki içinde bulundu¤umuz aktif ya da pasifenerjiyi renkler dengeliyor. Evimizin de-korasyonunda tercih etti¤imiz renklerhem bizi yans›t›yor, hem de ruh halimizietkiliyor. Ald›¤›n›z kaliteli mobilyalar ka-dar büründükleri renkler de daha keyifli,nefleli ve huzurlu anlar yaflaman›z› sa¤l›-yor. Bunun nedeni herkesin kendine özelbir rengi olmas›d›r. Uzakdo¤u felsefesin-

de renklerle kifliye verdi¤i enerji aras›n-daki ba¤ çok önemlidir. Bu düflünce çokgenifl kitleler taraf›ndan da benimsen-

mifltir. Siz de evinizi dekore ederkenrenklerin verdi¤i mesaj› akl›n›zda tutunki, belki uygulamak istersiniz…

56 SANT‹GRAT

Evinizin rengini seçin:KIRMIZI ORTAMI ISITIYOR,BEYAZ HUZUR VER‹YOR…HER GEÇEN GÜN KALABALIKLAfiAN fiEH‹RLER VE ‹fi HAYATININ BAfi DÖNDÜREN HIZI,EV‹M‹Z‹N HAYATIMIZDAK‹ ÖNEM‹N‹ DAHA DA ARTIRIYOR... HERKES EV‹NDE HUZURBULMAK VE D‹NLENMEK ‹ST‹YOR… PEK‹, DEKORASYONDA KULLANDI⁄IMIZ RENKLER NEANLAMA GEL‹YOR, B‹L‹YOR MUYUZ?

DEKORASYON

‹

H A Z I R L A Y A N : S ‹ B E L K Ö K L Ü

BEYAZ: Sakinli¤in ve huzurun rengi olan beyaz, evinde daha fazla zaman harca-yanlar›n da tercihi. Serbest yaflama önem veren, yaln›zl›¤›n hakim oldu¤u bir ha-yat, beyaz genifl bir koltuktayken daha fazla keyif alman›z› sa¤lar. Gerilimdenuzak kalmak istiyorsan›z, beyaz bir koltu¤un yan› s›ra yatak odas›nda da beyazkullanabilirsiniz. Tüm renklerle kombinlenebiliyor olmas›, beyaz› bütün zamanla-r›n en popüler rengi koltu¤una oturtmufltur. Çarp›c› etkiler için yüksek kontrastoluflturdu¤u siyah ile bahar havas› yaratmak için ise yefliller ve mavilerle destek-lenebilir. Yaln›z kullan›ld›¤›nda da sonsuzluk ve huzur hislerini destekler.

056_059_renkler 7/19/11 12:35 PM Page 2

MAV‹: Konuflmaktan, hofl sohbetten hofllananlar›n rengi olan mavi, ayn› za-manda uzun misafirli¤in de rengidir. Sonsuzlu¤un resminde en hakim renkolan mavi, gururlu ve gizemli bir kiflili¤e de iflaret ediyor. Bu rengin afl›klar›ikili iliflkilerde sezgiye çok önem veriyor. Odadaki güçlü bir mavi renk, içtenli-¤e önem verenleri adeta ele veriyor. Dekorasyonda, koltuk ve kanepelerde kul-lan›lan uçuk maviler ve turkuazlar, keyifli dinlendirici bir ortam haz›rlanmas›n›sa¤l›yor, daha koyu petrole kaçan tonlarda ise mavi ile iç içe geçen sar›n›n et-kisiyle canl›, enerjik ayn› zamanda da fl›k mekanlar oluflturmam›za imkan veri-yor. Mavi tonlar› oturma odan›zda keyifli zaman geçirmenizi sa¤l›yor. Ayn› za-manda, dinginlik ve sukunetin rengi olan mavi, yatak odalar›nda da tercih edil-di¤inde, huzurlu ve dinlendirici bir uyku vaat ediyor.

KAHVERENG‹: Do¤al›n, do¤an›nrenklerinden oldu¤u için, kullan›fll› ves›cak bir renktir. Her tonu samimi verahat ortamlar yaratmay› sa¤lar; aç›kkahverengi tonlar›ndan olan bejler kah-verenginin beyaz ile kar›fl›m›ndan eldeedildi¤i için, kullan›ld›¤› mekanlaracanl›l›k ve ferahl›k katar. Her renklekolayl›kla kullan›labilen kahverengi;2011 modas›nda özellikle pudra renkle-ri, maviler, metalik dokular ve karamel-ler ile birlikte tercih ediliyor. Mistik ya-flam› sevenler, eskiye özlem duyanlarkahverengiden daha fazla hofllan›yor.Do¤al dokunufllar› yaflam alanlar›ndatercih edenler taraf›ndan kullan›labilenkahverengi, özellikle salonlar, oturmaodalar› ve yemek odalar›nda, tan›d›kbir hava yaratmak isteyenler taraf›ndantercih edilmesi gereken renklerden.

SANT‹GRAT 57

MOR: Pozitif bir enerjiye sahip olanlar›n tercihi olan mor, biraz da arzular›na önem verenlerin rengidir. En s›cak renkolan k›rm›z› ile en so¤uk renk olan mavinin kar›fl›m› olan mor tonlar›, baz› kaynaklarda ideal renk olarak gösterilir.Dinginli¤in sembolü mavi ve enerjik k›rm›z›n›n birleflimi bu renk ve onun tonlar›yla döflenmifl mekanlara, k›rm›z›n›ndinamizmini ve mavinin sükunetini bir arada sunar. Soyluluk rengi olarak da bilinir. Yarat›c›l›k ve hayal gücünü destek-ler. Salonlarda ve yemek odalar›nda seçkin ve fl›k bir ambians yarat›lmas›n› sa¤lar. Koltuk ve kanepelerde, tonlar› eflatunve mürdüm ile birlikte ya da karfl›t rengi olan sar› ve tonlar›yla uyguland›¤›nda etkileyici bir ortam oluflturman›z› sa¤lar.Yefliller ve turuncularla da kombinlendi¤inde de coflkulu, nefleli bir mekan oluflturman›za imkan verecektir.

056_059_renkler 7/19/11 12:35 PM Page 3

TURUNCU: Özellikle uyumu seven kifliliklerin rengi olan turuncu,duygusall›¤› yans›tan bir etkiye sahip. Yap›c›l›¤› simgeleyen turuncu,nefleyi arayan ve çocuk kalmakta inat edenlerin rengidir, s›ra dekoras-yona geldi¤indeyse net turuncular yerine daha yumuflat›lm›fl tonlar›n-dan faydalanmak, hem mekan› yumuflatacak hem de ambiyans›s›caklaflt›racakt›r. Günbat›m›, pudra renkleri gibi turuncu bazl›renk seçimleriyle sosyalleflmeyi, paylafl›m iste¤ini art›r›r ve anti-depresan etkiler gösterir. Özellikle çal›flma alanlar›nda, çocuk veoturma odalar›nda kullan›labilir.

58 SANT‹GRAT

GR‹: Nötr bir renk olan gri, siyah›n asaleti ve maskü-lenli¤ini, beyaz›n samimiyeti ve feminenli¤i ile birlefl-tiren ve mekana derinlik katmay› kolaylaflt›ran birrenktir. Öne ç›kmak yerine geri planda durarak tümalan› zenginlefltirir. Her renk ile kombinlenebilen gri,özellikle s›cak tonlar› tercih edildi¤inde, mekana fl›kl›kve denge katar.

YEfi‹L: Yeflil renk denge ve güven aray›fl›n›anlat›r. Do¤an›n tekrar keflfedilmeye bafllan-d›¤›, do¤aya dönüflün yafland›¤› ça¤›m›zdaher renkle birlikte kullan›labilen, mekana hu-zurlu bir atmosfer getiren yeflil renk, ayn› za-manda zenginlik ve asaleti de simgeler.

056_059_renkler 7/19/11 12:35 PM Page 4

KIRMIZI: Kendinden emin, kolay de¤iflmeyen, kesinkararlar veren ve karar›nda etkili olan atak bir kiflili¤iyans›t›r. Ayr›ca ortam›n daha s›cak ve samimi olmas›-n› sa¤lar.

SANT‹GRAT 59

SARI: En iddial› renklerden biri olan sar›, yaflam enerjisi güçlü olanlar›n ren-gidir. Zeka gücü yüksek, pratik düflünen ve entelektüel insanlar›n tercihi ola-rak bilinir. Ayr›ca yarat›c›l›¤› destekleyen ve haf›zay› canland›ran bir etkiside mevcuttur. Yaflam enerjimizin kayna¤› olan güneflin rengi olan sar›, uy-guland›¤› ürünlerle birlikte mekana enerji canl›l›k kazand›r›r ve daha olumludüflünmemize yard›mc› olur.

PEMBE: Pembe kendine güvenin, sakinli¤in, koruma duy-gusunun sembolüdür; aç›k tonlar›nda, hayal gücünü, ro-mantizmi, çekicili¤i ça¤r›flt›r›r.

S‹YAH: Uç noktalarda yaflayanlar›n tercihi. Ofis-te daha fazla tercih edilse de salonun ortas›ndakisiyah deri koltuklar, mekanda modern bir hava ya-kalaman›z› sa¤layabilir. Misafirlerine çok fazlaönem verenlerin tercih etti¤i siyah, karfl›l›kl› iliflki-lerde fleffaf olanlar, enerjisini d›fla yans›tmaktankeyif alanlar taraf›ndan da kullan›l›yor.

056_059_renkler 7/19/11 12:36 PM Page 5

iyelim ki ‹ngiltere'desiniz, So-ho gibi fl›k bir restoranda mü-kemmel bir yemek yemektesi-niz. Tam o s›rada garson geli-

yor ve salataya daha fazla ya¤ isteyip is-temedi¤inizi soruyor. Siz de kafan›z› ha-y›r manas›nda sa¤a sola sallay›p, isteme-di¤inizi belirtiyorsunuz. Ama o da ne?Garson elindeki zeytinya¤›n› salatan›zaboca ediyor; sonra iflini yapm›fl sorumlu-luk sahibi bir insan edas›yla kibarca gü-lümseyip, arkas›n› dönüp gidiyor.

Ne bu flimdi? Bir dünya baflkentinde ye-mek için onca para ödedi¤iniz restorandaaç›k aç›k 'istemiyorum' dedi¤iniz haldeneden garson salatan›za o ya¤› döktü ki?Çoktan seçmeli yapal›m ve sonuca birlik-te ulaflal›m: a) ‹ngiltere'de garsonlara iyi e¤itim ver-miyorlar.b) Garson tipinizden hofllanmad›.c) ‹ngiltere'de kafay› sa¤a sola sallamakevet manas›na gelir.d) Hiçbiri...

Mant›k, d fl›kk›n› iflaret ediyorsa da do¤-ru cevap c fl›kk›. Ve bu cevap her kültü-rün birbirinden ne kadar farkl› oldu¤ununda bir göstergesi... Bu farkl›l›klar› aflma-n›n yolu ise kültürleraras› iletiflimin ince-liklerini ö¤renmekten geçiyor.

DÜKKANI KAPADI D‹YE ELEMANISAKIN KOVMAYINGittikçe küçülen bu dünyada farkl› ülke-lerde ifl yapmak isteyen ifladamlar› art›kbu konuda uzmanlaflmak durumunda.

60 SANT‹GRAT

Kültür fark›:AMAN, HAREKETLERE D‹KKAT!K‹M‹S‹ Ö⁄LEDEN SONRA DÜKKANI KAPIYOR, K‹M‹ FAZLA MESA‹YE KALMIYOR, ÖBÜRÜHAYIR D‹YEM‹YOR, D‹⁄ER‹ RANDEVUYA 4 SAAT GEÇ GEL‹YOR. E⁄ER BAfiKA B‹R ÜLKEDE‹fi YAPACAKSANIZ ONLARIN KÜLTÜRLER‹N‹ B‹R AN ÖNCE Ö⁄RENMEKTE FAYDA VAR.YOKSA YA H‹Ç HAKETMED‹⁄‹N‹Z HALDE ÜZÜLÜRSÜNÜZ YA DA PARA KAYBEDERS‹N‹Z.

YAfiAM

H A Z I R L A Y A N : N U R A K M A N

D

060_063_kulturlerarasi 7/18/11 7:13 PM Page 2

Yoksa Atina'da, bir pazartesi günü ö¤le-den sonra dükkan› kapat›p giden elema-n› kovar ve yeni gelenin de ayn›s›n› yap-t›¤›n› görüp flafl›rabilirsiniz. Evet tuhaf ama gerçek... Çünkü Atina’dapazartesi ve çarflamba günleri dükkanlarö¤lene kadar di¤er günler ise 20:30’a ka-dar aç›k. Ve tüm Yunanistan'da 14:30'dan sonrasiesta saati. Yani herkes ‘güzellik uyku-su’na yat›yor. Üstelik gürültü edeni depolise flikayet ediyorlar... Ve tabii bu kadar keyiflerine düflkün birmilletin randevusuna sad›k olmas› dabeklenemez. Onlar da zaten bu beklenti-yi bofla ç›karm›yorlar. Randevusuna saa-tinde giden bir Yunanl› bulmak çok zor...Hadi tüm bu aflamalar› geçtiniz, anlaflma

sa¤land› diyelim. Bu kez de Yunanl› orta-¤›n›za bizde ‘tamamd›r, oldu bu ifl, 1 nu-maras›n’ manas›na gelen baflparma¤›m›-z›n yukar›da ve di¤er 4 parma¤›m›z›n ka-pal› oldu¤u el hareketini yaparsan›z da-yak yemeniz iflten bile de¤il. Çünkü buhareket Yunanistan'da çok ay›p bir anla-ma geliyor. Uyaral›m ayn› hareketi LatinAmerika'da, Bat› Afrika'da ve Rusya'dada yapmay›n, çünkü onlar da size girifle-bilir. Japonya ve Almanya'da ise gönülrahatl›¤›yla yapabilirsiniz, onlar çok sevi-neceklerdir.

DUBA‹L‹ ARAP'A TAL‹MAT VER‹RKEN D‹KKAT“Bu Rumlarla çal›flmak çok zormufl. Benen iyisi y›ld›z› yeni parlayan Dubai'ye ya-

pay›m yat›r›m›m›” derseniz orada dafarkl› zorluklar sizi bekliyor. Dubaili Arap-lar, Türkiye'de kimsenin g›k›n› ç›karama-d›¤› fazla mesai konusunda pek huysuz-lar. Adamlar› mesaiden sonra çal›flt›rmakneredeyse imkans›z gibi bir fley... Fazlaçal›fl›nca flirketin bir sorunu oldu¤unudüflünüp konsantrasyonlar› bozuluyor.Hemen kendilerine yeni bir ifl aramayabafll›yorlar. Ayr›ca bir Dubailiye birkaç ifl birden ve-riyorsan›z ifllerin öncelik s›ras›n› da be-lirtmeyi unutmay›n. Yani 1) Personeleödeme yap 2) Yemek siparifli ver 3) K›rta-siye al›flverifli yap demeniz gerekiyor.Yoksa talimatlar› sadece “Personele öde-me yap, yemek siparifli ver ve k›rtasiye

SANT‹GRAT 61

060_063_kulturlerarasi 7/18/11 7:13 PM Page 3

62 SANT‹GRAT

al›flverifli yap” fleklinde s›ras›z bir flekildeverirseniz, eleman gözüne ›fl›k tutulmufltavflan gibi donup kal›yor ve hangisinidaha önce yapaca¤›n› bilmedi¤inden hiç-birini yapm›yor. Yapam›yor!

Ç‹N'DE ASLA HAYIR DEMEY‹N,K‹MSEY‹ DE ÖPMEY‹NDiyelim ki kar›n toklu¤una çal›fl›yorlardeyip ifli gücü Çin'e tafl›d›n›z. Ama oradada ifller hiç kolay de¤il. Öncelikle bilme-niz gereken en önemli ayr›nt›, Çinliler elkol hareketinden hofllanm›yorlar. Selam-lamak için birinin omuzuna dokunursan›zbunu onur k›r›c› bir davran›fl olarak alg›-layacaklard›r. O yüzden dokunmak yok,öpüflmek yok, sadece tokalafl›n yeter.Gelelim ifl toplant›lar›na... Akdeniz ülke-lerinin aksine burada dakiklik ölümcül birönem tafl›r. Toplant›ya geç kald›ysan›zhiç gitmeseniz de olur. Çünkü zaten kar-fl›n›zdaki kendini küfür yemifl gibi hisse-diyordur. E¤er zaman›nda orada olmay›becerebildiyseniz bu kez de üstünüze ba-fl›n›za dikkat etmeniz gerekiyor. Parlakrenkler hofl karfl›lanm›yor. Kad›nlar›n to-

puklu ayakkab› giymesi de öyle... Bil-mem, Çinliler'in k›sa boylu oldu¤unu ha-t›rlatmaya gerek var m›?Çin'de ifl toplant›lar›nda sak›n “hay›r” de-

meyin. Negatif cevaplar morallerini bozu-yor. Yani karfl›n›zdaki size “belki” diyor-sa, bilin ki bu “hay›r” manas›ndad›r. “Çoksorun de¤il” diyorsa, “ortada bir sorunvar” demektedir. Ama “evet” diyorsa dakesinlikle evet manas›na geldi¤ini söyle-yemeyiz. Siz en iyisi ifli biraz daha kurca-lay›n. Ve en önemlisi sak›n ifl iliflkisi içinde ol-du¤unuz kimseye hediye vermeye kalk-may›n. Rüflvet olarak alg›l›yorlar. Diyelimki çal›flanlar›n›z› ödüllendirmek için hedi-ye vereceksiniz, bu kez de seçti¤iniz he-diyeye dikkat edin. Mesela saat hediyeettiyseniz, ortal›¤› bir ölüm sessizli¤i kap-layacakt›r. Çünkü Çin’de saat u¤ursuzlu-¤un sembolüdür. Yahut herkese 4 adetkalemden oluflan bir set verdiyseniz her-kes size dehfletle bakacakt›r. ÇünküÇin'de 4 ölümü temsil eder. Ve unutmay›n. Kartvizit al›p vermek birritüeldir. Üstelik flirketinizin ad›n›n veunvan›n›z›n sar› yald›zla koca koca yaz›l-m›fl olan› en makbulüdür.

RANDEVUYA 4 SAAT GEÇ GEL‹RLERRusya'ya aç›lmak istiyorsan›z, aral›k so-nundan ocak ortas›na kadar bu fikriniziask›ya al›n.Çünkü onlar 24 Aral›k-13 Ocak aras› ça-l›flmazlar. Tatillerine çok önem verirler.‹fladamlar› yazl›klar›na perflembe günün-den giderler. Tatilden f›rsat bulup rande-vu almay› baflarabildiyseniz – ki çok zor-

060_063_kulturlerarasi 7/18/11 7:14 PM Page 4

SANT‹GRAT 63

YAPMANIZ VE YAPMAMANIZ GEREKENLER*� ‹spanya’da en az befl en fazla yedi defa el s›k›fl›lmaktad›r.� Araplara asla likör hediye edilmez.� ‹ngiltere’de gömlek cebinde kalem gibi fleyler tafl›mak münasebetsizlik olarakgörülür.� Afrikal›lar h›zl› konuflma hareketlerden hofllanmazlar ve bu tarz hareketleriyapanlara flüpheyle bakarlar. Güvenlerini kaybederler.� Hindistan’ da verilen bir yiyecek asla geri çevrilmemelidir. Ve yemek yerken veya bir fley ikram ederken sadece sa¤ el kullan›l›r, çünkü sol elin kullan›lmas› ahlakiaç›dan pek uygun de¤ildir.� Hindistan’ da bir soruya “hay›r” diye cevap vermek sayg›s›zl›k olarak görülür.Bunun yerine “henüz bakamad›m, henüz yapamad›m” gibi cümleler kurulmal›d›r.� Ayr›ca Hindistan’ da ünvanlar çok önemlidir. Doktor, Profesör gibi ünvanlar s›kçatelaffuz edilir.� Fransa’da bir yemek esnas›nda ifl konuflulabilir, fakat personel sorunlar› ve paraasla konuflulmaz.� Almanya’ da ise kurulacak ifl iliflkisinde her fleyden önce flirketin uzun ömürlüolmas› gereklili¤i esast›r.� M›s›r'da ifl görüflmesinde erkeklerin kolye takmas› uygun karfl›lanmaz. � Japonlara OK demeyin. Çünkü OK Japonca’da para demektir. � Hong Kong'da ifl k›yafetlerinin koyu renk olmas› tercih edilir. Sak›n mavi ya dabeyaz giymeyin. Çünkü bunlar ölümü ve yas› temsil eder.� ‹rlanda'da sak›n kendinizi övmeyin. Kiflisel baflar›lar› çok fazla referans gösterenkiflilerle alay edilir. � Japonya'da kahkahayla gülmeyin� Polonya'da hep gülümseyin. * 2008 Jelleis Hansson /Kültürleraras› ‹letiflim / Do¤u ve Bat› KültürleriAras›ndaki Farkl›l›klar: Örnekler

dur – toplant›ya giderken yan›n›za 'Suçve Ceza' kadar kal›n olmasa bile bir kitapbulundurmakta fayda var. Çünkü 4 saatkadar bekletileceksiniz. Yan›n›zda Kirilalfabesiyle bas›lm›fl bir kartvizit bulun-durmay› da ihmal etmeyin. Toplant›n›nsonunda Rus ifladam› size dokunduysaiçinizden bir “oh” çekebilirsiniz; çünküdokunmak “sana güvendim” manas›nagelir. Bir de kimseye “Eviniz saray gibiy-mifl” demeyin. Çok bozulurlar. Çünküsaray onlarda “kiler, ambar” demektir.Evlerindeki bir obje için “Ne güzelmifl”derseniz de alman›z için afl›r› ›srarc› ola-bilirler.

B‹R AMER‹KALI SANA AVUCUNUGÖSTER‹YORSA...Hep komflulara ve Asya ülkelerine bakt›k.Sanmay›n ki Amerika'da rahat edece¤iz...Öncelikle belirtelim, Amerikal›lar rande-vular›na çok sad›kt›rlar ve sizden de bunubeklerler. E¤er Amerikal› birine sunumyap›yorsan›z dikkat etmeniz gereken enönemli unsur riskleri, baflar›s›zl›k duru-munda yap›lmas› gerekenleri falan es geç-mek... Çünkü onlar› baflar›s›zl›k ihtimalibile s›k›yor. Kuzey Amerika'da da, LatinAmerika'da da göz konta¤› önem tafl›yor.Kuzey'dekiler gözleri do¤rulu¤un simgesi

olarak görüyor. O yüzden bir Kuzeyliylekonuflurken gözünüzü gözünden sak›nkaç›rmay›n. Ancak Latin Amerika'da bu-nun bir s›n›r› var. Onlara göre de göz kon-ta¤› baflar›y› art›r›yor ama çok uzun olma-mak kayd›yla... Bunun ayar›n› herhaldebiraz tecrübe ettikçe gelifltirebilirsiniz. Birde bilmenizde fayda var. E¤er bir Ameri-kal› size do¤ru avucunun içini gösteriyor-sa, bilin ki bu kötü bir fleydir. Demek isti-yordur ki “avucuma konufl, seni dinlemi-yorum” Art›k gerisini siz bilirsiniz...

PARA VER‹RKEN D‹KKAT!‹ngiltere'ye bakacak olursak, orada riskkonusunda ABD'nin tam tersi bir durumsöz konusu... ‹ngilizler kültürel olarakriskten kaç›nan bir halk. Hal böyle olun-ca en önem verdikleri analizler de girifli-minin riskleri, baflar›s›zl›k oranlar› oluyor.Bizden çok farkl› bir özellikleri de paraverme konusundaki al›flkanl›klar›. ‹ngilte-re'de birilerine para veya kredi kart› vere-cekseniz, Türkiye'de yapt›¤›n›z gibi me-sela tezgah›n üzerine koymay›n, eline ve-rin. Öbür türlüsü sayg›s›zl›k addediliyor.

060_063_kulturlerarasi 7/18/11 7:14 PM Page 5

anko Holding flirketlerinden,›s›tma, so¤utma ve havaland›r-ma sektörünün öncüleri aras›n-daki Airfel, kullan›c›lar›na ileri

iklim teknolojileriyle bu yaz da serinliksunmaya devam ediyor. Airfel InverterKlimalar› yaz s›caklar›n› hafifletmek iste-yenler için mükemmel bir alternatif olufl-turuyor. Klimalar, inverter özelli¤i saye-sinde hem ›s›tma hem so¤utma amaçl›kullan›mda A s›n›f› cihazlardan daha faz-la tasarruf imkân› sunuyor. Yüzde 30’avaran yüksek enerji tasarrufu sa¤layanklimalar, R410A gaz kullan›m› sonucun-da çevreye karfl› daha duyarl› olufluyladikkat çekiyor. Airfel, Inverter Klima Serisi’nde kullan›-lan geliflmifl filtreleme özellikleri sayesin-de evinizin havas›n› her zaman temiz tu-tuyor, ferah bir ortam sa¤l›yor. Yüksek emifl gücüne sahip Karbon FiltreSistemi’yle ortamdaki koku molekülleri,do¤al yeflil çay esans›ndan üretilen Catechine Filtre Sistemi’yle de havadaki

kirleticileri filtreleniyor. Ayr›ca filtrenindayan›kl› antibakteriyel yap›da olmas› fil-trenin daha uzun ömürlü olmas›n› sa¤l›-yor. Airfel Inverter Klima Serisi’nin iç ved›fl ünite üretiminde kullan›lan ‘GoldenFin’ özel kaplama teknolojisi, s›radan ci-hazlara göre zorlu ortam koflullar›nda da-ha yüksek dayan›kl› olmalar›na olanakveriyor. Sahil kenar› gibi tuzlu ve asidikd›fl ortam koflullar›nda gösterdi¤i koroz-yon direnci sayesinde cihazlar ilk günküyap›s›n› uzun y›llar koruyor. Uygulanankaplama teknolojisinin sa¤lad›¤› pürüz-süz yüzey, kir, toz gibi verimi düflürenkirleticileri daha az tuttu¤u için ürün da-ha yüksek verimde çal›fl›yor. Airfel Inverter Klimalar turbo fonksiyonuve inverter teknolojisinin birleflimiyle kul-lan›c›lar›na ortamlar› h›zl› ›s›tma ve h›zl›so¤utma imkân› veriyor. Ortam› arzu edi-len konfora çok k›sa sürede ulaflt›r›yor,ard›ndan mekan›n ihtiyaç duydu¤u mini-mum kapasitede çal›flarak konvensiyonelcihazlara göre enerji tasarrufu sa¤l›yor.

Eksi 15 dereceye kadar d›fl ortam s›cak-l›klar›nda ›s›tma amaçl› kullan›labilenürün, mevsim geçifllerinde de mükemmelperformans sergiliyor. Klimalar, iç ünitede oluflan yo¤uflma su-yunu çal›flma sonunda iç ünite kurutmasistemi ve özel kaplama teknolojisi ile or-tadan kald›r›yor. Böylelikle s›radan cihaz-lara göre daha da uzun ömürlü ve dahahijyenik iç ortam havas› sa¤l›yor. Yeni-lenmifl iç ünite tasar›m› ile kullan›c›laradaha sessiz ve konforlu ortam sunuyor.Açma ve kapama zaman›n›n programla-nabildi¤i timer zaman ayar›, elektrik ke-sintilerinden sonra eski çal›flma ayarlar›-na geri dönmesi, ortam s›cakl›¤›n› 1’ersaatlik iki dilimde de¤ifltiren uyku fonksi-yonu Airfel Inverter Klimalar›n di¤er kon-for özellikleri aras›nda yer al›yor. Klimay›,fonksiyon geçifllerinde termal floklardankoruyan kompresör koruma sistemi isecihaz ömrünü uzat›rken, elektronik ar›zateflhis sistemi de daha h›zl› bir servis ola-na¤› tan›yor.

Bu yaz buz kesileceksiniz: AIRFEL INVERTER KL‹MALAR ‹KL‹MLEND‹RME SEKTÖRÜNÜN ÖNCÜ MARKASI AIRFEL, ENERJ‹ TASARRUFU VE YÜKSEKPERFORMANSI B‹R ARAYA GET‹REN INVERTER SER‹S‹ KL‹MALARIYLA DÖRT MEVS‹M ISIT-MA VE SO⁄UTMA ‹HT‹YACINI KARfiILIYOR. A SINIFI ENERJ‹ VER‹ML‹L‹⁄‹ SUNAN KL‹MA-LAR, YÜZDE 30’A VARAN YÜKSEK ENERJ‹ TASARRUFU SA⁄LIYOR. KL‹MALAR ÜSTÜN ÖZEL-L‹KL‹ YAPISIYLA DA D‹KKAT ÇEK‹YOR.

ÜRÜN

64 SANT‹GRAT

S

064_inverter 7/18/11 7:14 PM Page 2

C M Y CM MY CY CMY K

aravan için sözlükte “Bir çekiciarac›n arkas›na tak›larak çek-ilebilece¤i gibi, motorlu tafl›y›c›bir arac›n arka k›sm›na sabit

olabilecek flekilde yap›lm›fl, konaklamaan›nda bir konut ortam› sunmak için tasar-lanan ve kullan›lan üstü kapal› araçlar”diye bahsedilmifl. Hollywood filmlerindeise gettolar›n göstergesi… Fakir Amerikanmahallerinde geçici konutlar olarak kul-lan›lan karavanlar genel olarak düflük gelirsahibi ve yasad›fl› ifllerle u¤raflanlar›nikamet yerleri oldu. ‹lk karavanlar Amerikabüyük göçünde kullan›ld›. Bugünbildi¤imiz karavan mant›¤›na yak›n olanbu araçlarda su ve yeni keflfedilecek yer-lerde güvenli bir konaklama sa¤l›yordu.

Karavanlar, ilk olarak kaplumba¤alardanesinlenen insanlar›n, evlerini yanlar›ndatafl›ma fikriyle ortaya ç›kt›. Fakat lüksüns›n›rlar›n›n zorland›¤› 21’nci yüzy›lda ifller盤›r›ndan ç›kt›. 68 kufla¤›n›n ‘çiçekçocuklar›’ ile özdeflleflen VolkswagenBuggy ve Transporter minibüsler uzunyolculuklarda rahat bir seyahat için tasar-land›. Bugün bile bu araçlar bir jenerasy-onun hayallerini süslemeye devam ediyor. Peki, 21’nci yüzy›lda ifller nas›l oldu da ç›-¤›r›ndan ç›kt›? Asl›nda bunun aç›klamas›çok uzun. Özet geçmek gerekirse gelir da-¤›l›m›ndaki dengesizlik ve lükse olan tale-bin artmas› bir anda göçmen Amerikal›la-r›n ve 68’in çiçek çocuklar›n›n hayalini 100milyon dolarl›k bir zevke dönüfltürdü.

MOTOKARAVAN MI ÇEKME KARAVAN MI?Konuya tamamen uzak olanlar için aç›kla-makta fayda var. Karavanlar bafll›ca ikiyeayr›l›yor: Moto ve çekme karavan. 2010 y›-l› Avrupa istatistiklerine bakt›¤›m›zda 2milyon motokaravana karfl› 5 milyon çek-me karavan oldu¤unu görüyoruz. Çeflitlinedenleri var; bir kere Avrupa’da yollarçekme karavan kullanmaya çok müsait vesat›n alma aç›s›ndan motokaravana naza-ran daha ekonomik. Sat›n al›rken ilk dikkatedilmesi gereken, arac›n›z›n çekebilece¤içekme karavana karar vermek. Tüm araçüreticileri genelde tüm modelleri için çeki-lebilir yük anlam›nda rakamlar yay›nlar. Burakamlar daha çok, çeflitli e¤im seviyele-

66 SANT‹GRAT

H A Z I R L A Y A N : B O R A E R D ‹ N

Karavan: HAYAL GÜCÜNÜN SINIR TANIMADI⁄I ARAÇGÖÇMEN AMER‹KALILARDAN Ç‹ÇEK ÇOCUKLARINA UZANAN KARAVANLAR BUGÜNLÜKSÜN SEMBOLÜ OLDU. MOD‹F‹YE ED‹LM‹fi M‹N‹BÜSLER BUGÜN ASLINDA VIPH‹ZMET‹ YAPSA DA HEPS‹N‹N ATASI AT ARKASINDA ÇEK‹LEN KARAVANLARDI. 10 B‹NTL’DEN BAfiLAYAN KARAVANLARDA ÜST L‹M‹T ‹SE TÜMÜYLE HAYAL GÜCÜNÜZLESINIRLI.

OTO-MOTO

K

066_069_karavan 7/18/11 7:15 PM Page 2

SANT‹GRAT 67

066_069_karavan 7/18/11 7:15 PM Page 3

MOTOKARAVAN VE VIP M‹N‹BÜSBugün birçok sanatç› lüks minibüsler kul-lan›yor. Ad› her ne kadar VIP minibüs ol-sa da bunlar da asl›nda birer motokara-van. ‹çinde yatak, TV sistemi, buzdolab›,çal›flma bölümü olan araçlar›n tamam› as-l›nda motokaravan olarak adland›r›labilir. Megastar Tarkan’›n kulland›¤› AmerikanGMC marka minibüs flu an Türkiye’de sa-natç›lar›n kulland›¤› en pahal› karavanla-r›n bafl›nda yer al›yor. Arac›n özellikleriniiçerisinde; tüm dünya kanallar›n› izleyebi-lece¤iniz uydu sistemi, muhteflem bir sessistemi, özel deriden üretilmifl koltuklaryer al›yor. Araç donan›ms›z haliyle 60 bin

TL’ye sat›fla sunuluyor. Tarkan’›n kullan-d›¤› GMC’sinin bugünkü sat›fl fiyat›ysa500 bin TL’nin üzerinde. Fakat siz ‘tatile gidilecek bir karavan’ so-ruyorsan›z iflte oras› tam bir derya… ‹çin-de yok yok. Motokaravanlar araçla birliktesat›ld›¤› için bugün ortalama bir karava-n›n fiyat› 25 bin TL. Fakat lüks olmayan 3kiflilik bir ailenin tüm ihtiyaçlar›n› karfl›la-yabilece¤i ve sorunsuz bir yaz geçirece¤ibir karavan›n fiyat› 40 bin TL’yi buluyor.Tabii yine bu fiyatlar hayal gücünüz vemaddi olanaklar›n›zla s›n›rl›.Motokaravan akl›m›za esti¤inde konta¤›çevirip, ister günübirlik piknik, bal›k av›

68 SANT‹GRAT

‹K‹NC‹ EL SEÇ‹M‹NDE

D‹KKAT ED‹LMES‹ GEREKENLERMotokaravan›m›z› meydana getirirken mini-mum fiyatlara mal etmek, minibüsümüzü al-ma aflamas›nda bafll›yor. Ço¤unlukla B s›n›f›ehliyet kullan›l›yor. Alaca¤›m›z arac› mevcutehliyetimizle kullanabilmeliyiz. Aksi takdirdebir de yeniden ehliyeti yükseltmek için u¤-raflmak ve ilave masraf yapmak gerekir. Ta-bii ki sahip olunan ehliyet s›n›f› a¤›r vas›taise zaten sorun yok. ‹kinci husus ise; d›fltanminibüsle ayn› boyda görünüp, koltuk say›s›nedeniyle ruhsat›nda otobüs yazan bir araç,vergisi nedeniyle art› masraf yarataca¤› gibiehliyetimizi de a¤›r vas›taya çevirmemizeneden olacakt›r. Bu yüzden arac›n görünü-flünden çok ruhsattaki araç tan›m›na dikkatetmek gerekir. Üçüncü husus seçece¤inizarac›n servis ve yedek malzemelerinin ko-layca bulunabiliyor olmas›d›r. 10 yafl›ndanbüyük minibüsler art›k servis arac› olarakkullan›lam›yor. Bundan dolay› fiyatlar› düflü-yor ve piyasada daha uygun fiyatlara bulu-nabiliyor. Fazla y›pranmam›fl ve bak›ml› birminibüs gayet güzel bir motokaravana dö-nüflebilir.

rinde ve deniz kenar›nda arac›n›z›n 1’nciviteste çekebilece¤i yükü belirler. H›z an-lam›nda güvenlik ve dayan›kl›l›k gösterge-si de¤ildir. ‹stedi¤iniz zaman arac›n›z›narakas›na ba¤layabilece¤iz karavanlar bu-gün Türkiye’de üretilip dünyaya ihraç edi-liyor. Bu nedenle eskiye oranla daha ucuz-lar. ‹çini sizin zevkinize döfleyece¤inizi dü-flünürsek yerli üretim bir çekme karavaniçin 10 bin TL yeterli olacakt›r. Tabii atlan-mamas› gereken en önemli konu arac›n›-z›n römork çekebilir olmas› flart›. Römorkçekebilir bir arac›n›z yoksa bunun için 2bin TL gibi bir harcamay› gözden ç›karma-n›z gerekiyor.

066_069_karavan 7/18/11 7:15 PM Page 4

ve gezi, ister haftasonu ister uzun sürelitatil ve e¤lence yap›labilecek her fleyinelimizin alt›nda olmas›n› sa¤layabilen dai-ma harekete haz›r keyifli bir araç. Moto-karavanlar son zamanlarda firmalar tara-f›ndan da kullan›lmaya baflland›. Uzun sü-reli sahada çal›flmak zorunda olan firmateknisyenleri bu araçlar› hem otel hem debüro olarak tercih etmektedir. Böylelikleseyahat giderlerini de afla¤›ya çekiyor. ‹s-ter ticari bir fayda sa¤lamak isteyin isterkiflisel kullan›m motokaravanlar her za-man çekme karavanlar›n gerisinde kala-cakt›r.

SANT‹GRAT 69

ÇEKME KARAVAN ‹Ç‹N ÖNER‹LER

� Yüklü çekme karavan›n a¤›rl›¤›,arac›n›z›n yak›t dahil (baz›tan›mlara göre flöför de dahil)a¤›rl›¤›n› geçmemeli.

� Çekme karavan›n yüklü a¤›rl›¤›ne kadar azsa otoyolda sürüflgüvenli¤i o kadar güvenlidir.

� Çekme karavan›n yüklü a¤›rl›¤›,arac›n›z›n yak›tl› a¤›rl›¤›nayaklaflt›kça flöförün daha fazladikkat etmesini gerektirir.

� Çekme karavan›n yüklü a¤›rl›¤›,arac›n›z›n yak›tl› a¤›rl›¤›n›n yüzde85’inden fazla olmamal›.

� Ço¤u üretici karavan çekmekafas›yla ilgili maksimum a¤›rl›¤›belirtir. Genelde bu rakam çekmekaravan›n yüklü a¤›rl›¤›n›n yüzde7’sine denk gelir.

� Çekme karavan›n boyununa¤›rl›kla bir ilgisi olmamas›nara¤men gene de bu konudatavsiye edilen oran; her 33 san-timetresi için 50,8 kilograma¤›rl›kt›r. Bu hesapla 4.6 metrebir çekme karavan›n 762 kilo-gram olmas› tavsiye edilir.

066_069_karavan 7/18/11 7:15 PM Page 5

H A Z I R L A Y A N L A R : fi U L E E R K ‹ N ‹ N S A N K A Y N A K L A R I fi E F ‹ Z E Y N E P D ‹ N Ç ‹ N S A N K A Y N A K L A R I U Z M A N I

Airfel Akademi:

BÖYLE GEÇT‹ GÜNLER‹M‹Z…AIRFEL ÇALIfiANLARI OLARAK Y‹NE ÇEfi‹TL‹ ETK‹NL‹KLERLE DOLU B‹R ÜÇ AY GEÇ‹R-D‹K. KAH HÜZÜNLEND‹K, KAH GÜLDÜK; AMA MUTLAKA B‹R DERS ÇIKARDIK KEND‹M‹-ZE. ETK‹NL‹KLER‹M‹Z‹N ÇO⁄UNDA ÖNE ÇIKAN DUYGU COfiKU VE E⁄LENCEYD‹. AIRFELAKADEM‹, BUNDAN SONRAK‹ GÜNLERDE DE ETK‹NL‹KLER‹NE BÜTÜN HIZIYLA DEVAM EDECEK…

70 SANT‹GRAT

AKADEM‹

Her y›l oldu¤u gibi bu y›l da flirketimizin

bahçesinde “Yaza Merhaba Partisi” düzen-

ledik. Birbirinden güzel ödüllü oyunlar, pal-

yaçolar, animatörlerle güzel bir cumartesi

günü geçirdik. Hem çal›flanlar›m›z hem de

aileleri için oldukça keyifli geçen etkinli¤in

en güzel anlar›ndan biri de ayn› zamanda

sevilen bir oyuncu olan Cem K›l›ç Konseriy-

di. Oyunculu¤unun yan› s›ra profesyonel

anlamda müzik yapan Cem K›l›ç, günümü-

zün en sevilen rock flark›lar›n› bizim için

seslendirdi. fiark›lar›na efllik etti¤imiz Cem

K›l›ç ve Orkestras› çal›flanlar›m›z taraf›ndan

çok be¤enildi.

YAZA MERHABA!

070_073_akademi 7/21/11 10:22 AM Page 2

SANT‹GRAT 71

ANNELER GÜNÜNÜZ KUTLU OLSUN Airfel Akademi’nin çal›flmalar›na aflina olanlar bi-zim “Anneler Günü” ziyaretlerimizi de bilir. Hery›l Anneler Günü’nde Darülaceze’ye giderek ora-daki annelerin ellerini öperiz, hay›r dualar›n› al›r,bir nebze olsun yaln›zl›klar›n› gideririz. Bu y›l daKay›flda¤› Darülaceze sakini yafll› han›mlar› ziya-rete gittik. Onlara kendileri gibi güzel mis kokuluçiçekler hediye edip, ellerini öptük. Hepsinin birhikayesi var, hepsi asl›nda hayat›n ta kendisi… Se-vinçleri, hüzünleriyle hepsi birer ders niteli¤iylebizleri derinden etkiledi. Ziyarete kat›lan çal›flan-lar›m›z aras›nda duygular›n› dergimiz okurlar›ylapaylaflanlar›n düflüncelerini ilerleyen sat›rlardaokuyacaks›n›z. Bundan sonraki y›llarda da ziyaret-lerimizi gerçeklefltirmeye devam edecek olmam›ztüm Airfel çal›flanlar› için büyük bir sevinç veonur kayna¤›…

SELMA ALKANB‹REYSEL S‹STEMLER SATIfi DEPARTMANI SATIfi DESTEK UZMANI20 dakikal›k bir yolculu¤un sonunda Darülaceze’ yegeldik. ‹çeri girdi¤imizde bizi karfl›layan bir görevliylebirlikte fazla zaman kaybetmeden ziyaretimize baflla-d›k. Birçok yafll› han›ma çiçekler verip Anneler Gü-nü’nü kutlad›k. Kiminin haberi bile yoktu; kimi özlem-

le gelecek ziyaretçisini bekli-yordu. Bu karmafl›k duygularlabaz›s› bizden çekindi, baz›s› çoksevindi. O yafll› han›mlarla soh-bet edip, foto¤raf çektirdik.Yafll› insanlar toplumda genel-de aileleri taraf›ndan veya kim-seleri olmad›¤› için bir köfleyeitiliyor; baz›lar› yak›nlar› oldu¤u

halde bu kurumlarda kalmaya zorlan›yor. Keflke top-lumumuzda herkes yafll›lar›na sayg› gösterip, sahipç›ksa ve böyle kurumlara da gerek kalmasa… Amane yaz›k ki var… Bize düflen yafll›lar›m›z› yaln›z b›rak-mamak ve s›k s›k ziyaretlerine gitmek. Böyle etkinlik-lerin sürekli olmas›n› istiyorum. Belki de en yak›n›n›nbile unuttu¤u yafll› birinin yüzünde mutlu bir gülücükoluruz…

SERVET TÜRKO⁄LU ‹THALAT – ‹THALAT OPERAS-YON UZMANIBu projeye oradaki nur yüzlüinsanlar›n yaln›zl›¤›na ve terkedilmiflliklerine bir nebze de ol-sa, ortak olmak için kat›ld›m.Hani deriz ya; bizleri bu yaflla-ra, mevkilere getiren aileleri-mizin hakk› ödenmez diye, ifltebu yüzden asla s›rt çevirme-

memiz gerekti¤i duygusunu yo¤un bir flekilde yafla-d›m ve flükrettim. Onlara en büyük hediyenin bir nes-ne de¤il de ba¤l›l›¤›m›z oldu¤unu bir kez daha anla-d›m, flahit oldum. Bu yüzden kendimi çok flansl› his-sediyorum.

070_073_akademi 7/21/11 10:22 AM Page 3

KAD‹R KARANMÜHEND‹SL‹K S‹STEMLER‹-SATIfi DESTEK UZMANIBöyle bir organizasyonda bulundu¤um için sonderece mutluyum. Y›llard›r hayat›n yükünü çekensevgili büyüklerimi yaln›z b›rakmayarak ufak birhediyeyle hat›rlamak çok önemli bence. Onlar›n gözündeki mut-lulu¤u görmek insana çok fley anlat›yor. Hat›rlanmamak, yaln›zkalmak onlar›n en büyük üzüntüleri. Bilinçli bireyler olarak enaz›ndan özel günlerde büyüklerimizi hat›rlamak, onlar›n birkaçan›s›n› dinleyip, paylaflmak çok zor olmasa gerek. Kimbilir, belkiilerleyen y›larda biz de birileri ziyaretimize gelse diyebekleyece¤iz… Babalar, kendi mutlulu¤undan önce çocuklar›n›nmutlulu¤unu düflünen erdem sahibi insanlard›r; onlara gerekenözeni ve sayg›y› göstermek hepimizin borcudur.

72 SANT‹GRAT

BABALAR GÜNÜNÜZ KUTLU OLSUN…Haziran ay›nda gerçeklefltirdi¤imiz Babalar Günü etkinli¤imiz deart›k geleneksel hale geldi. Her y›l Babalar Günü’nde bu kez yafl-l› beyler için Darülaceze’ye ziyaret gerçeklefltiriyoruz. Bu y›l daKay›flda¤› Darülaceze sakini yafll› beyleri ziyarete gittik. Derler ya, “Babalarç›nar a¤ac›d›r”, o ç›narlar›n ellerinden öpmek istedik. Küçük hediyeler verip, ö¤ütlerini dinledik. K›s›tl› bir zaman par-ças›nda onlar›n yan›ndayd›k ama en az›ndan yanlar›ndayd›k…Bunun huzuru bile bir baflkayd›. Bu ziyarete kat›lan tüm arka-dafllar›m›z tarifsiz duygular yaflad›. Birkaç›m›z bu duygular›n›okurlar›m›zla paylaflmak istedi.

MARD‹N GEZ‹S‹Airfel çal›flanlar› “Kültür Turlar›” çerçevesinde medeniyetler flehri Mardin’deydi. Mardin rotas›nda s›ras›yla Mardin – Abbaralar– Gazipafla ‹lkö¤retim Okulu – Mardin Ulu Camii – Postane Binas› – Sabanc› Müzesi – Zinciriye Medresesi – DeyrulzafaranManast›r› – Kas›miye Medresesi - Midyat – Gümüflçüler Çarfl›s› – Hasankeyf Artukulu Saray› – Dicle Nehri – El R›zk Camii -Zeynel Bey Türbesi ziyaret edildi, tarihi bilgiler al›nd›, yöreye ait güzel yemekler yendi. Yine yöreye özgü ürünler, hediyelik efl-yalar sat›n al›nd›. Ve tabii, bol bol foto¤raf çekildi, çektirildi.

070_073_akademi 7/21/11 10:22 AM Page 4

SANT‹GRAT 73

MOT‹VASYON YEME⁄‹Airfel çal›flanlar› y›l›n her dönemi ol-dukça yo¤un tempoda çal›fl›yor. Bi-raz olsun bu tempodan uzaklaflmak,e¤lenceli saatler geçirmek birlik veberaberli¤imizin güçlenmesi için çe-flitli organizasyonlar yap›yoruz. Bukez adresimiz Sibel Can’›n sahne al-d›¤› Günay Restaurant’t›. Sibel Canflark›lar› eflli¤inde nefis bir akflam ye-me¤i yerken, biraz olsun yorgunlukatt›k.

BEYAZ SHOWMedya sponsorlu¤unuyapt›¤›m›z BeyazShow canl› yay›n›-na Airfel çal›flanla-r› ve aileleriyle bir-likte kat›ld›k. Beyaz’›n ekranlarayans›yan samimi, s›-cak, e¤lenceli hallerini yak›ndan gör-mek, çal›flanlar›m›z için e¤lenceli birdeneyim oldu.

HENDEK’TE F‹DAN D‹K‹M fiENL‹⁄‹5-11 Haziran tarihleri aras› Çevre Koruma Haftas› olarak kutlan›yor. Do¤aya ve çev-reye karfl› duyarl›l›¤›yla bilinen flirketimiz, bu hafta nedeniyle Hendek’deki fabrika-m›z›n bahçesinde bir “fidan dikimi” etkinli¤i düzenledi. Çal›flanlar›m›z fidan dikimis›ras›nda do¤aya sa¤lad›klar› katk› nedeniyle oldukça mutluydular.

ÜN‹VERS‹TELERDE FABR‹KA TEKN‹K GEZ‹LER‹M‹ZHer f›rsatta e¤itime destek olma f›rsat›n›

kaç›rmayan Airfel, baz› üniversitelerin

Makina Mühendisli¤i ve ‹klimlendirme –

So¤utma Bölümleri’nde okuyan üniver-

site ö¤rencilerini Hendek /

Adapazar›’ndaki üretim kompleksimizi

görmeleri, sektördeki son teknolojilerle

buluflmalar› için may›s ay›nda bir teknik

gezi düzenledi. Geziye, Yalova

Üniversitesi, Sakarya Üniversitesi ve

Maltepe Üniversitesi’nin ilgili bölüm-

lerinden ö¤renciler kat›ld›.

KÖY OKULLARI PC TOPLAMA KAMPANYASIKurumsal sosyal sorumluluk projelerimizin bir di¤eri de yine gelenekselleflmifl Köy Okullar›Yard›m Projeleri bafll›¤› alt›nda gerçeklefltirdi¤imiz etkinlik. Bu y›l köy okullar› için PC ToplamaKampanyas› düzenledik. www.koyogretmeni.com yard›m sitesi arac›l›¤›yla bilgisayar ihtiyac›olan 7 köy okuluna PC, laptop, giyim, ayakkab› ve oyuncaklardan oluflan yard›m paketimizibüyük bir özenle haz›rlad›k ve yerlerine ulaflt›rd›k. Kampanyaya destek veren tüm çal›flanlar›-m›za ve www.koyogretmeni.com site sahibi Say›n Umut Ifl›k’a sonsuz teflekkürler ediyor, ifl-birli¤imizin uzun y›llar devam etmesini diliyoruz. Ayr›ca bu konuya duyarl› tüm okuyucular›-m›z› en az›ndan sözünü etti¤imiz siteye bir göz atmaya davet ediyoruz. Kimbilir, belki sizin deyapabilece¤iniz bir fleyler vard›r. Çocuklar› mutlu etmenin huzuru gibisi yok!

Yo¤unpelit ‹lkö¤retim Okulu - Alaçam / SAMSUNY›ld›r›m ‹lkö¤retim Okulu - Nusaybin / MARD‹NAkdam ‹lkö¤retim Okulu -Ka¤›zman / KARSKayac›k ‹lkö¤retim Okulu -Karap›nar / KONYAKoru ‹lkö¤retim Okulu -Arapgir / MALATYAKarfl›kaya Köyü ‹lkö¤retim Okulu -Adilcevaz / B‹TL‹SAd›mova ‹lkö¤retim Okulu - Hamur / A⁄RI

070_073_akademi 7/21/11 10:22 AM Page 5

H A Z I R L A Y A N : B E G Ü M Ö Z C A N

ad›n ya da erkek fark et-

mez, herkes için en önemli

aksesuarlar›ndan biri saat-

tir. Nas›l ki çanta ve ayak-

kab› k›yafetle uyum içinde

olmal›ysa, saatler de öyledir; giysinin

tarz›na uygunluk ister. Bir erke¤in ko-

lundaki fl›k ve ünlü bir markadan seçil-

mifl saat, onun statüsünün de gösterge-

sidir. Yani saatler bir tür kartvizittir; eko-

nomik durumunuzu, sosyal statünüzü

flifreler. fiüphesiz saatler sadece zama-

n›n göstergesi de¤il, seçkinli¤in ve ince

bir zevkin sembolü… ‹flte birkaç marka-

dan 2011 y›l›n›n seçkin modelleri…

Tik tak… tik tak…

S‹Z‹N SAAT‹N‹Z HANG‹S‹?SAAT, SADECE ZAMANI GÖSTEREN B‹R ARAÇ DE⁄‹L, AYNI ZAMANDA G‹ZL‹ B‹RKARTV‹Z‹TT‹R… TUTKUNLARI KEND‹N‹ B‹R TANE DAHA ALMAKTAN ALIKOYAMAZ B‹RTÜRLÜ. KULLANDI⁄INIZ SAAT HAYAT TARZINIZI VE GUSTONUZU ANLATIR. TOPLUMSALHAYATTA B‹R STATÜ GÖSTERGES‹ OLARAK SAAT HEP ÖN PLANDADIR…

K74 SANT‹GRAT

MODA

074_075_moda 7/18/11 7:18 PM Page 2

ST‹L SAH‹B‹ KADINLARA: BIARRITZLacoste Saat Biarritz ailesinden

yuvarlak kasal› ve alt›n rengi

iyon kaplamal› yeni kad›n

modeliyle stil sahibi kad›nla-

r› hedefliyor. fi›kl›¤›na önem

veren kad›nlar için özel ta-

sarlanan Biarritz’in bu yeni

modeli, alt›n rengi, iyon kap-

lama kasas› ve kadran› süsle-

yen beyaz tafllar›n harika ›fl›lt›s›yla dikkat

çekiyor. Kadrandaki beyaz tafllar, zemin-

de zarifçe parlayan sedef göstergeyle bir-

lefliyor. Biarritz, gün, tarih ve saat fonksi-

yonlu kronograf› ile fl›kl›¤›n yan›nda fonk-

siyonelli¤i de bir arada sunuyor. Ayr›ca 3

ATM’ye kadar suya dayan›kl› olan yeni

Lacoste Biarritz’›n bilezi¤i de alt›n rengi

iyon kaplama ve beyaz plastik parçalar-

dan olufluyor. Sportif ve klasik bir arada:

Multi Fonksiyon serisi Lacoste’un Berlin

Multi Fonksiyon serisi ise, 6 farkl› versi-

yonuyla genifl bir tarz ve stil yelpazesin-

deki erkeklere hitap ediyor. Modern bir

havaya bürünmüfl hem klasik hem de

sportif özellik tafl›yan Lacoste Berlin Mul-

ti Fonksiyon modelleri, deri kay›fl ve me-

tal bilezik ile 6 farkl› versiyonda sunulu-

yor. Bu eflsiz saat, paslanmaz çelik, siyah

ve pembe alt›n IP kasa versiyonlar›na sa-

hip. Siyah dikiflli sofistike siyah deri kay›fl

ve paslanmaz çelik bilezik saatle birlikte

sunuluyor. 3 ATM’ye kadar suya daya-

n›kl› olan Berlin Multi Fonksiyon’un be-

yaz ve siyah kadran alternatifleri de bulu-

nuyor. Saniye ibresi yeflil veya sar› olan

bu yeni koleksiyon, Lacoste’un özgün

sportif gelene¤i düflünülerek tasarlanm›fl.

ÖZGÜN TARZ: BURBERRYBurberry modern ve bohem tarzlarda

oluflturdu¤u yeni modelleriyle özgün ve

s›ra d›fl› stili bir araya getiriyor. Dikdört-

gen ve yuvarlak kasa

özelliklerinin yan› s›ra,

siyah ve alt›n renkler-

de dizayn etti¤i saat

tasar›mlar›nda deri ka-

y›fl›n zarafeti oldukça

dikkat çekiyor. Kadran içi

ve kordonlarda klasik

Burberry desenleri her zamanki

gibi bir tarz› yans›t›yor.

RAYMOND WEIL’DEN: MAESTRORaymond Weil, 34 y›ll›k tecrübesinden il-

ham alarak tasarlad›¤› Maestro Tradition

Koleksiyonu’nu ise her zevke hitap edi-

yor. Geleneklere sayg› temas›n›n kendini

gösterdi¤i koleksiyonda en çok dikkati

çeken saatlerden ilki çelik kasa-deri kay›fl

ve siyah kadran›yla ‘Moon Phase’; ikinci-

si ise geleneksel tasar›m›, otomatik me-

kanizmal›, krokodil kay›fll› ‘Otomatik

Kronograf 41 Milim’ isimli modeller.

SANT‹GRAT 75

LÜKS, KAR‹ZMA VE GÜÇ: RAYMOND WEIL ‹sviçreli Raymond Weil, geleneksel çizgi-

lerin günümüz çizgileriyle harmanland›¤›

özgün tasar›mlar›ndan biri ad›n› Verdi’nin

operas›ndan alan Nabucco

Va, Pensiero, bestecinin

eseri gibi güç ve asale-

te sahip. fi›k tasar›m›

ile ünlü bu saatin

klasik bir zarafeti

var. Geliflmifl malze-

melerin mükemmel

uyumu ve eskiyi birlefl-

tiren Nabucco Va,

Pensiero, 46 mm çap›nda-

ki gösteriflli kasas›yla ve titanyum tako-

metrik ölçekli yuvarlak bezeliyle dikkat

çekiyor. Ayn› zamanda krokodil deriyle

haz›rlanan kay›fl› da çift kanatl› emniyetli

klipsi sayesinde rahat ve güvenli bir kul-

lan›m özelli¤i tafl›yor.

Raymond Weil Freelancer modeliyse p›r-

lantalarla kapl› kasas› ve kadran›nda 12

adet yüksek parlakl›kta p›rlantal› sofistike

bir saat. Feminen zarafetin somut bir ör-

ne¤i olarak tan›mlan›yor. Koyu gri renkli

krokodil kay›fl›, 38 mm çap›nda fl›k kasa-

s›, paslanmaz çelik ve çift kanatl› emniyet

sistemli katlanabilir klipsiyle her zaman

fl›k ve modern olan kad›nlar için özel ta-

sarlanm›fl.

DEN‹ZDEN ALINAN ‹LHAM: CAPELANDEskinin klasikli¤inden ve deniz yaflam›n-

dan al›nan ilhamla tasarlanan Capeland,

daha flimdiden bir Baume&Mercier klasi-

¤i olarak tan›mlan›yor. Model, hem tako-

metre hem telemetre içeriyor. Kasas› par-

lak ve saten p›r›lt›lar tafl›yor. Capeland’›n

50 metreye kadar su geçirmezlik özelli¤i

bulunuyor.

074_075_moda 7/18/11 7:18 PM Page 3

F O T O ⁄ R A F L A R : Y U S U F O K A Y

araman’a ba¤l› Taflkale, pek

bilinmeyen ama birçok özelli-

¤e sahip bir kasaba. Yaklafl›k

1800 y›ll›k bir yerleflim geç-

mifline sahip olan Taflkale tarih, do¤a ve

el sanatlar›yla an›l›yor. Roma, Bizans, Sel-

çuklu, Karamano¤lu ve Osmanl› izlerinin

görüldü¤ü kasaban›n en büyük özelli¤i ise

Atatürk’ün “Ata Yurdu” olarak kaynaklar-

da yer almas›. Araflt›rmalar ve kay›tlar,

Atatürk’ün anne ve babas›n›n buradan

Selanik’e göç eden boylardan oldu¤unu

ispatlar niteliktedir. Bir vadi içinde kurulu

olan Taflkale’nin hemen giriflindeki dik bir

yamaçta yüzlerce kaya evi bir anda akl›n›-

z› esir edecek bir görüntüdür. Bugün bu¤-

day ambar› olarak kullan›lan bu kayalar

yap›ld›¤› y›llarda büyük ihtimalle düflman-

dan korunma ve saklanma amac› tafl›yor-

du. Duvarlara oyulmufl basamaklarla ç›k›-

lan bu ambar odalar›na makara sistemiyle

çekilen hububat, hiçbir ilaç kullanmaya

gerek kalmadan saklanabiliyor. Alt katlar-

da 2-3 y›l olan bu süre daha yukar›larda 7-

8 y›la kadar var›yor. Dünyan›n ilk manas-

t›rlar›ndan biri olan Manazan Ma¤aras› da

Taflkale’dedir. Kayalara oyulmufl birçok

tünel, galeri ve yüzlerce odadan oluflan üç

katl› bu ilginç mekan›n içindeki merdiven-

ler görenleri hayrete düflüren bir yap›ya

sahiptir. Avrupal› seyyahlar›n gezi notla-

r›nda flaflk›nl›kla söz etti¤i bu ma¤arada

Bizans dönemine ait bir de kitabe bulunu-

yor. Burada yap›lan kaz›larda ortaya ç›ka-

r›lan mumyalar›n baz›lar› ise Karaman

Müzesi’nde sergileniyor. Birinci derece sit

alan› olan Taflkale’de eski bir iç deniz ol-

mas›n›n izleri her yerde görülüyor. Ya-

maçlarda tafllaflm›fl deniz anas› gibi çeflit-

li deniz hayvanlar›n›n fosillerine rastlamak

mümkün. Kasabada, tamamen afl›nma ile

oluflmufl iki ma¤ara bulunuyor. ‹ncesu ve

Asarini ma¤aralar› turizme aç›ld›¤›nda zi-

yaretçilerin yo¤un ilgisi flimdiden garanti

gibi. Ma¤aralar, flimdilik kasaba halk›n›n

tar›m ürünlerini, tulum peynirlerini koru-

du¤u do¤al bir so¤uk hava deposu olarak

kullan›yor.

Taflkale:ZAMANIN DURDU⁄U YER…ATATÜRK’ÜN “ATA YURDU” OLARAK KAYITLARDA YERALAN TAfiKALE, KARAMAN ‹L‹NE BA⁄LI B‹R KASABA. ÇOKESK‹ ÇA⁄LARDA B‹R ‹Ç DEN‹Z OLAN BU KASABADADEN‹Z CANLILARI FOS‹LLER‹NE RASTLAMAK MÜMKÜN.TAfiKALE’N‹N B‹R BAfiKA ÜNLÜSÜ ‹SE, D‹K B‹R YAMACAOYULMUfi TAfi ODACIKLAR… BUGÜN HUBUBAT AMBARIOLARAK KULLANILAN BU ODALARDA VAKT‹YLE ‹NSAN-LAR DÜfiMANLARINDAN SAKLANIYORDU…

76 SANT‹GRAT

ZAMAN / MEKAN

K

076_077_mekan 7/18/11 7:18 PM Page 2

SANT‹GRAT 77

076_077_mekan 7/18/11 7:18 PM Page 3

Kayaköy Sanat Kamp›

Kayaköy Sanat kamp›, yemyeflil bir bahçe,çevresinde atölye çal›flma alanlar›, tafl odalar,ahflap çardaklar, köy evi ve kütüphanesi ilebirlikte size bambaflka bir tatil deneyimi yafla-t›yor. Sanat atölyelerindeki çal›flmalar her günö¤lene kadar sürüyor ve günün ikinci yar›s›n-da çevredeki do¤al ve tarihi alanlara yürüyüfl-ler, geziler düzenleniyor. Rotan›n sonunda de-niz keyfi var. Gece ise foto¤raf, film gösterim-leri, müzik ve sohbet etkinlikleri ile devam edi-yor. Foto¤raftan serami¤e, danstan dramaya,birçok farkl› sanat çal›flmas› bulmak mümkün.Yaz boyu haftal›k dönemler fleklinde yap›lankamp, Japonya, ABD, Kore ve Yunanistan gibiülkelerden turistlerin de ilgisini çekiyor. Ayr›n-t›l› bilgi ve rezervasyon için: www.sanatkampi.com

78 SANT‹GRAT

AJANDA

Bugüne kadar Avrupa, Asya, Güney Afrika, Arjantin ve Ame-rika’da sahnelenen, geçen y›l da ilk kez Türk seyircisiyle bu-luflan ve ayakta alk›fllanan Tango Feeling, 19 Temmuz’daTurkcell Kuruçeflme Arena’da olacak.Tango Feeling, CarolinaSoler taraf›ndan yarat›lan EstampasPortenas’›n flovu; müzik,kostüm ve danslar›yla muhteflem bir tango seyretmenizi sa¤-l›yor. Bu flov iki parçadan olufluyor: TheMilonga, daha çokgeleneksel ö¤eler içeren bölüm ve The Show AstorPiazzolastilindeki modern ve yeni tango ö¤elerinin yer ald›¤› bölüm.Biletler ve ayr›nt›l› bilgi Biletix’te.

CMYLMZ Soru Cevap, CemY›lmaz’›n Bo¤aziçi Üniversitesi,Maltepe Üniversitesi, BahçeflehirÜniversitesi, Koç Üniversitesi,Kadir Has Üniversitesi, BilkentÜniversitesi ve Anadolu Üniversitesi’nde ö¤rencilerleyapt›¤› söyleflilerden oluflanyepyeni bir komedi tufan›. Dahaönce hiçbir yerde izlemedi¤iniz bu DVD ve VCD, Cem Y›lmaz fanlar›n›n kaç›rmamas› gerekençok özel bir ürün.

Ba¤›ms›zl›k savafl›nda ilk ad›m› atan kad›n: BegümSaraydan Sürgü-ne’nin yazar› Ke-nize Mourad’danyine Everest Ya-y›nlar›’ndan ç›kançok satacak ger-çek bir tarihi ro-man daha. KenizeMourad, KuzeyHindistan’dakiAwadh Krall›¤›’n›nBegüm Hazret Mahal’in çok az bilinen hikâye-sini konu etti¤i roman› Begüm (Bir DevriminRuhu)’nda, ‹ngiliz iflgaline karfl› 1857 y›l›ndagerçekleflen ve Begüm’ün bizzat bafl›n› çekti¤iSipahi Ayaklanmas›’n› anlat›rken bugünündünyas›na da göz ard› edilemeyecek gönder-melerde bulunuyor. Romandaki tarihi olaylarve kahramanlar›n hepsi gerçek.

Bo¤az’›n ›fl›klar› alt›nda, tangonun büyüsü

Ö¤renciler soruyor Cem Y›lmaz yan›tl›yor

078_082_ajanda 7/18/11 7:19 PM Page 2

SANT‹GRAT 79

Akbank 21’inci Uluslararas› Caz Festivali yine cazmüzi¤inin ustalar›n› ve yeni sanatç›lar› flehrin bü-yülü mekânlar›nda caz severlerle buluflturuyor.Festivalin bu y›l iki sürprizi var. ‹lk kez düzenlene-cek olan JamZZ Genç Yetenekler Yar›flmas› ileamatör jaz müzisyenlerine kendilerini göstermeflans› verirken, ayn› zamanda profesyonel caz sa-natç›lar›yla sahnede buluflturuyor. Program›n sür-priz konu¤u ise Avrupa’da “En Be¤enilen Frans›zfiark›c›” unvan›na sahip Zaz… fiark›lar› sosyal pay-lafl›m sitelerinin de gözdesi olan Zaz, 22 Ekim2011, Cumartesi günü Lütfi K›rdar Uluslararas›Kongre ve Sergi Saray›’nda bir konser verecek.Festival’in tam program› ve tarihleri eylül ay›ndaaç›klanacak.

Kumda hayatbulan efsanelerUluslararas› Antalya Kum Heykel Festivali,bu y›l da Antalya’n›n Lara Beach ParkKompleksi’nde kap›lar›n› ziyaretçilere açt›.Bu y›l “Hollywood” temas›n›n ifllendi¤ikum heykel festivalinde, aralar›ndaHollanda, Ukrayna, Rusya ve Brezilya’n›nda bulundu¤u 11 ülkeden 25 sanatç›n›nyapt›¤› kumdan heykeller yer al›yor.Batman, Er Ryan’› Kurtarmak, Matrix, StarWars, Titanic filmleri dahil, 35 filmfigürünün kumdan heykellerinin sergilen-di¤i festival, 14 Kas›m tarihine kadar aç›k.www.larasandland.com

21’inci Most Aç›khava Konserleri (23 Temmuz - 20 A¤ustos)Y›llard›r müzikseverlere keyifli anlar yaflatan ve heyecanla beklenen, bu sene 21’inci düzen-lenen Most Aç›khava Konserleri, müzi¤in baflar›l› isimlerini Harbiye Cemil Topuzlu Aç›khava Tiyatrosu’nda dinleyicilerle buluflturuyor. Konserler 23 Temmuz’da Candan Erçetin ile bafll›-yor. Sonra s›rada Haris Alexiou, S›la, Nilüfer ve George Dalaras var… Merakl›s›na not: Rumeli Hisar›’nda bafllayan konserler dizisi, 10’uncu y›l›ndan itibaren Cemil Topuzlu Aç›khava Tiyatrosu’na al›nd›.

21’inci Akbank Caz Festivali sürpizlerle geliyor

078_082_ajanda 7/18/11 7:19 PM Page 3

‹stanbul’u yaflamakisteyenlere Üç y›l süren bir proje,15 bin 600 kilometre… 3 bin foto¤raf, illüstras-yon, harita, gravür veminyatür… Bazen birdervifl tekkesinde, bazen bir Bizans manast›-r›nda; kimi zaman Mimar Sinan’›n, kimi za-man Raimondo d’Aronco’nun eserleri aras›n-da geçirilen saatler… Fatih Camii’nde mevlit,Fener Rum Patrikhanesi’nde ayin deneyimle-ri… Yenikap› Bat›¤›’n› kazan profesörden K›l›çAli Pafla’n›n imam›na uzanan farkl› ‹stanbulportreleri… Bo¤az’daki yal›lardan Süleymani-ye’nin hüzünlü evlerine ‹stanbul’u yaflad›¤›-m›z evler… Restoranlar, kafeler, oteller, ha-mamlar, gece kulüpleri… K›sacas› bir flehriflehir yapan tüm unsurlar›n bir aradal›¤›…“‹stanbul Hakk›nda Her fiey” kitab› böyledo¤du. Boyut Yay›nlar›’ndan ç›kan, SaffetEmre Tonguç ve Pat Yale taraf›ndan haz›rla-nan bu rehber kitap, bugünün ‹stanbul’unuyaflamak isteyenler için en do¤ru seçim…

Son ‘Kodachrome’…‹stanbul Modern, Steve McCurry’nin üretimi 2009 y›l›nda durdurulan Kodachrome filminin sonun-cusunu kullanarak çekti¤i kareleri dünyada ilk kez sergiliyor. Kodak, özellikle de bas›nfoto¤rafç›lar›n›n gözdesi olan Kodachrome’un üretimini 22 Haziran 2009’da durduraca¤›n› bildirdi.Bu gözde filmin üretim band›ndan ç›kan 36 pozluk sonuncusu, Magnum Ajans› ve NationalGeographic’in ünlü foto¤rafç›s› Steve McCurry’nin ellerine 14 Temmuz 2010’da teslim edildi. ‹stanbul Modern, 3 A¤ustos-4 Eylül aras›nda bu 36 kareye ve Steve McCurry’nin foto¤raf serüve-nine ev sahipli¤i yapacak. Dünyada ilk kez sergilenecek olan bu foto¤raflara Robert de Niro’dan,Bollywood y›ld›zlar›na, Ara Güler’den, Rabari Aflireti’ne farkl› renkler konu oluyor.

Bal›k, Bo¤az ve Jazz… ‘Bo¤az’›n En ‹yi Gezi Turistik Yat›’ seçilen Bosphorus Princess, misafirlerinesundu¤u lüks konfor ve enfes yemek mönülerinin d›fl›nda sanatsal etkinliklerlede s›kça ad›n› duyuruyor. Haziran ay›nda Bal›k Bo¤az Jazz ad›yla hizmetebafllad›klar› etkinlikte, sabahlar› Bo¤az’›n eflsiz güzelli¤inde zengin çeflitlerledonat›lm›fl keyifli bir kahvalt› yapabiliyo, ya da dilerseniz akflam jazz müzi¤ieflli¤inde enfes bir Bo¤az keyfi yapabiliyorsunuz. Ekim ay›n›n sonuna kadardevam edecek bu uygulama için ayr›nt›lar ve biletler Biletix’te.

‘Butik Oteller’ güncellenen bask›s›ylaraflarda2006 y›l›ndan bu yana, sü-rekli yenilenen içeri¤iyleTürkiye’deki en özel butikotelleri araflt›ran Grup Yay›n-c›l›k, bu y›l da güncellenenyeni bask›s›yla raflarda yeriniald›. Kitapta, her biri okuyu-cu için özenle seçilmifl, mü-kemmel bir tatil için aran›lan özelliklere sa-hip 249 iflletme, tatil bölgelerine göre ayr›l-m›fl flekilde s›ralan›yor. Oda say›s›ndan, fiyat-lara, mönüden, internet hizmetine kadar ay-r›nt›l› bilgileri içeren ‘Butik Oteller Kitab›2011’, her zevke ve her keseye uygun seçe-nekleriyle tatilciler için alternatifler sunuyor.

80 SANT‹GRAT

AJANDA

078_082_ajanda 7/21/11 3:52 PM Page 4

Harry Potter Ve ÖlümYadigarlar›Harry Potter serisinin son filmi olanHarry Potter ve Ölüm Yadigarlar›serinin tutkunlar›n› daha fazla bek-letmeden, Temmuz’da finaliniyap›yor! Son filmde, sihir dünyas›savaflta. Karanl›k Lord iyice güçkazan›rken iyiler de bofl durmuyor.Yedinci y›l›nda Hogwarts Cad›l›kve Büyücülük Okulu’na dönmeyenHarry Potter, Dumbledore’un onab›rakt›¤› görevi tamamlamaya çal›fl›yor. ÖlümYadigarlar›’n›ns›rr›n› keflfetmek zorunda olan Harry, kendi geçmifliyle ilgilipek çok fley ö¤reniyor. Film, 13 Temmuz 2011 tarihinde vizyona giriyor.

SANT‹GRAT 81

fiirinler bu kez beyazperdede…1958 y›l›nda Pierre Culliford’un (Peyo) çizgi romanlar›ndan orta-ya ç›kan ‘fiirinler’in televizyonla ilk tan›flmas› 1981 y›l›na dayan›-yor. Tam 234 bölümü yay›nlanan ‘fiirinler’, flimdi de animasyonfilm halinde karfl›m›za ç›kmaya haz›rlan›yor. RajaGosnell’in yö-netti¤i, Neil Patrick Harris, Jayma Mays ve Sofía Vergara oyna-d›¤› efsanevi çizgi film fiirinler’in hayat›n›n anlat›ld›¤› filmde, kö-tü büyücü Gargamel yine sinsi amaçlar› için saplant›l› bir biçim-de küçük mavi yarat›klar›n pefline düflüyor. Filmin vizyon tarihiise 5 A¤ustos.

Hayalet Avc›lar› geri dönüyor!Bir döneme damgas›n› vuran ve sinemaseverleri hayaletlerin dünyas›nda e¤len-celi bir yolculu¤a ç›karan ‘Hayalet Avc›lar›’ (Ghostbusters) beyazperdeye geridönmeye haz›rlan›yor. Sony taraf›ndan resmi bir aç›klama yap›lmasa da söylen-tilere göre Ghostbuster 3 filminin çekimlerine gelecek y›l›n may›s ay›nda baflla-n›yor. Baflrollerinde ise Ghostbusters serilerinde yer alan ünlü isimler Bill Murry,Dan Aykroyd, Harold Ramis ve Ernie Hudson yer almas› bekleniyor. Serinin ilkiki filmde rol alan ve büyük üne kavuflan Bill Murray, geçti¤imiz günlerde seri-nin yeni filminde oynamay› kabul etti¤ini ancak filmde ‘Hayalet Avc›s›n›’ de¤il‘hayaleti’ canland›raca¤›n› aç›klad›. ‹lk iki filmin yönetmenli¤ini yapan Ivan Re-itman serinin bu filminde de yönetmen koltu¤unda.

2011’‹N EN YÜKSEK G‹fiE GET‹R‹S‹ OLAN ‹LK 10 F‹LM‹Film Kopya Hafta Has›lat1 Eyyvah Eyvah 2 355 20 36.537.862 TL2 Aflk Tesadüfleri Sever 212 16 21.829.772 TL3 Kurtlar Vadisi: Filistin 360 14 17.268.476 TL4 Ya Sonra 246 13 7.520.476 TL5 Hür Adam 235 15 7.293.884 TL6 Kolpaçino: Bomba 280 11 6.551.153 TL7 Karayip Korsanlar› 273 1 5.534.105 TL8 H›zl› ve Öfkeli 5 172 4 5.270.498 TL9 Kaybedenler Kulübü 137 9 4.518.349 TL10 Ay› Yogi 99 18 3.980.936 TLNOT: L‹STE HAZ‹RAN AYI VER‹LER‹YLE HAZIRLANMIfiTIR.

078_082_ajanda 7/18/11 7:19 PM Page 5

82 SANT‹GRAT

Kurtulufl Savafl›Vaaz› kitaplaflt› ‹stiklal flairi Mehmet Akif Ersoy’un, 6 Kas›m1920’de Kastamonu’daverdi¤i ve Milli Mü-cadele’yi ateflleyenvaaz›, MehmetAkif’in ‘KastamonuGünleri’ kitab›ndatekrar gün yüzüne ç›-k›yor. Erdal Arslan veMetin Boyac›o¤lu’nun ha-z›rlad›¤›, üç bölümden oluflankitap, Mehmet Akif’in biyografisiyle birlikte, flai-rin Kastamonu’daki günlerine ve flehirde verdi¤ivaaza odaklan›yor. Kitab›n bir di¤er özelli¤i debaz› önemli, belgeleri de foto¤raflar›yla birliktebar›nd›r›yor olmas›.Erdal Arslan ve Metin Boyac›-o¤lu haz›rlad›klar› kitab› kendi imkânlar›yla bas›-yor ve da¤›t›yor. Kitab› edinmek için Erdal Arslan'a mail üzerindenulaflman›z gerekiyor: erdal. arslan37@gmail.com

Sabanc› Üniversitesi Sak›p Sabanc› Müzesi (SSM), Karfl›dan Karfl›ya- MÖÜçüncü Bin’de Kiklad Adalar› ve Bat› Anadolu isimli yeni sergisiyleEge’nin iki yakas›n› buluflturuyor. Ege’nin iki yakas›ndaki 5 bin y›ll›kticari ve kültürel iliflkisinin gözler önüne serilece¤i sergide, Erken TunçÇa¤›na ait Kiklad sanat›ndan örnekler, heykelcik, seramik ve bronz alet-lerinin de aralar›nda bulundu¤u pek çok buluntu yer al›yor. Sergi 28A¤ustos’a dek izlenebilir.

Objektifin arkas›ndakiçocuklarÇocuklar›n dünyay› bambaflka bir flekildegörmeleri flafl›rt›c› de¤il. Bu, bir foto¤raf maki-nesini kulland›klar›nda daha da belirginlefliyor.Santralistanbul’un çocuklara özel oluflturdu¤udijital foto¤raf atölye çal›flmas›, çocuklara dijitalfoto¤raf›n temellerini aktar›yor. Ayn› zamandaçocuklar›n etraflar›ndaki dünyaya objektifinarkas›ndan yarat›c› gözlerle bakmalar› üzerinetasarlanan atölye çal›flmalar›n›, Eren Sulamac›ve Santralistanbul E¤itim Ekibi gerçeklefltiriyor.Çekilen foto¤raflar eylül ay›ndaSantralistanbul’da sergilenmeye bafllanacak. 9-12 yafl grubu çocuklar›n› kapsayan atölye 11-15Temmuz ve 8-12 A¤ustos tarihleri aras›nda, 2 ayr› dönemde gerçekleflecek.

Ege’nin iki yakas› bulufluyor

‘Merkezde’‹stanbul’un yeni sanat duraklar›ndan Gallery Linart, ça¤dafl Türk Sanat›’n›n ‘merkez’indeki 11ressam ve heykelt›rafl›n eserlerinin yer ald›¤› ‘Merkezde’ adl› sergi A¤ustos ay›na dek sanat-severlerle buluflturmaya devam ediyor. Sergide; Ça¤dafl Türk Sanat›’n›n önde gelen isim-lerinden Mustafa Ata, Fevzi Karakoç, Oktay An›lanmert, Ergin ‹nan, Yunus Tonkufl, ÖzdemirAltan, Devrim Erbil, Adem Genç, Yusuf Taktak, Zahit Büyükiflleyen ve Bedri Baykam’›n eser-leri yer al›yor. www.g-linart.com

078_082_ajanda 7/18/11 7:19 PM Page 6

C M Y CM MY CY CMY K

DAIKIN, THE AIR-CONDITIONINGGIANT OF THE WORLD HASBOUGHT AIRFEL

AIRFEL WHICH IS ONE OF THECOMPANIES OF SANKO HOLDING WAS BOUGHT BY THEJAPANESE AIR-CONDITIONINGGIANT DAIKIN. SAMIKONUKOGLU, THE MEMBER OFEXECUTIVE BOARD AND COOLING-HEATING GROUPCHAIRMAN INFORMED THAT100 PERCENT OF THE COMPANYSHARES WERE SOLD TO DAIKINEUROPE N.V.

Masatsugu Minaka, the chairman of

Daikin Europe N.V, said that the mar-

ket of Turkish air conditioners would

rise at 1 billion 700 million dollars from

900 million dollars by 2015 and added

that the country will be an important

market in EMEA region including

Europe, the Middle East and Africa.

This purchase will boost the selling

net in Turkey and increase the types

of products. Airfel which is the

innovative firm of Sanko Holding was

purchased by Daikin. The agreement

of Daiking Europe N.V was signed on

july 8th. The take over will be com-

plete after all approvals are taken.

Sami konukoglu, the member of exec-

utive board and the cooling-heating

group chairman stressed that the

agreement was reached at the end of

a long bargain period. He said that we

are operating in several areas in the

globe. We are growing steadily in the

frame of our strategies of 2023 vision.

Although the sector is important for

us , we evaluated this purchase as an

opportunity to improve the brand.

After long bargaining, we accept the

deal. I hope it will be good for Turkey

and the holding. Masatsugu Minaka,

the chairman of Daikin Europe N.V,

said that Daikin deploys strategies in

order to expand its operational area in

emerging markets. We demand to

increase our activities by joining our

forces with Airfel. Turkish market for

air-conditioning systems will be the

most important market in EMEA

region including Europe, the Middle

East and Africa. Turkey will be one of

the most important players in its

region with its economy and position.

We forcast that Turkish air conditioner

market will rise at 1 billion 700

million dollars from 900 million dollars

by 2015. We expect that Airfel is

going to enforce us as Daikin.

Masatsugu Minaka says Daikin has

been operating in Turkey since 1975.

The production will continue in

Turkey after we purchased Airfel.

We will go on to export and serve for

the Turkish people. We will have

larger product types by Airfel. We are

planning a supreme service for cus-

84 SANT‹GRAT

SUMMARY

084_090_ozet 7/19/11 11:56 AM Page 2

tomers and sellers in the country.

Hasan Onder, the general director said

we had successful works since 2001.

We made airfel a world brand in ten

years. We are working with our four

factories by innovative methods.

We are serving from houses to giant

projects. We are exporting to 46

countries. We are successful in

international markets. We have a large

seller’s net, selling points and

services. We are one of the most

important players in the country

because of that. Thus, this attracted

Daikin’s attention. They were follow-

ing us. Daikin is a firm which targets

to be the number 1 in every market.

They offered us by this thought. I

believe the sinergy of these firms will

carry Airfel to future. Takayuki

Kamekava, the general director of

Daikin said Turkey will be the leader

of the sector after the purchase.

Hasan Onder who is the general

director of Airfel Afi. will be the ceo of

Airfel Afi. in this new term.

ABOUT AIRFELThe firm began its operations by

importing air-conditioner equipments.

Airfel which has merged with Sanko

Holding in 2001 began its investments

in the sector. Airfel is producing air

conditioner units, infrared heaters,

panel radiators, fancoils and centrals.

It serves with its 276 sellers and 398

services. It exports to 46 countries

including Turkmenistan, Germany and

Ukraine. Airfel distributes the products

of itself and Daikin’s McQuay.

ABOUT DAIKINThe company was founded in Osaka

in 1924. The total income is 14 billion

dollars and it has 13.6 billion dollar

total entities. It has 41569 workers. It

became the leader of the sector by

these parameters. Daikin has made

too many innovations. It discovered

first package type air- conditioner,

heat pump in 1950’s, multi type split

air-conditioners in 1960’s, VRV in

1980’s. Daikin can produce energy

saving and innovative products for

markets. Daikin Europe N.V was

founded in 1972 in Oostende in

Belgium. The firm of Daikin Industries

Limited has been producing

air-conditioners, heat pumps, cooling

devices for changing needs of the

customers in EMEA region. The firm

has factories in Germany, Italy,

England and Czech Republic. The firm

has bought Airfel on july 8th.

THE SULTAN OF THE ELEVENMONTHSJOY OF RAMADAN IN ISTANBUL

RAMADAN IS THE MONTH OFREPENTANCE WITHOUT DOUBT.RAMADAN IS NOT ONLY A RELIGIOUS MONTH AS WELL.ENTERTAINMENTS TAKE PLACEIN DIFFERENT PLACES INISTANBUL. THE MOST DEMANDED ONES ARE FESHANEAND SULTANAHMET.

BY NURDAN DOGDU

Mosques get more crowded than ever

in this month. Kuran was sent in this

month. Minarets are decorated with

mahlas written welcome ramadan or

fast and be healthy. Shopkeepers

make their preparations strictly. New

places are openned for new foods.

Hurma has the leading place. It is fol-

lowed by pastirma and pickle.

Ramadan means oruc. Because of this,

all preparations are made for iftar and

sahur. Richer ones help poorer ones.

Invitations are made. Municipalities

organise iftar programs in tents. Iftar

is made altogether.

After the evening ezan. The prayer is

made. Eating quick is not a good

custom. The meal is openned with an

olive or water. Then others come.

Oruc ends up in iftar. ‹ftar means

pide. But, it is not the one made by

patisseries. Pides made by the baker’s

with black cumin are bought by the

people. Sahur is something as if it

was a part of this worship.

FROM EVLIYA CELEBI TOMARCO POLO

FOLLOWING THE TRAVELLERSTHIS YEAR IS THE 400TH YEAROF THE BIRTH OF EVLIYACELEBI. THIS YEAR HAS BEENDECLARED AS EVLIYA CELEBI

SANT‹GRAT 85

084_090_ozet 7/19/11 11:57 AM Page 3

YEAR BY UNESCO. HISSTOPOVERS OPENNED THEDOORS OF NEW ADVENTURESFOR TRAVELLERS. THE NEWTREND IS TO CREATE SAMEROUTES BY FOLLOWING CELEBIAND THE OTHERS.

BY NEHIR TEKIN

Could Evliya Celebi guess that he

would travel for 52 years and write ten

-volume- book or be remembered in

his 400th birthday? Furthermore, what

would he say if he had heard that his

400th birthday would have been

declared as Evliya Celebi year by

UNESCO? Let’s know him better.

He narrated Istanbul in his first book.

He told everything about it. There

was an important reason to narrate

Istanbul first. His father had not let

him go out of Istanbul until his first

journey to Bursa with Okcuzade

Ahmet Celebi. After that, his father let

him go. He told Bursa in the second

volume. His exaggeration indicates his

literate aspect. You can conclude that

he is a good novelist from his texts.

His reports from places he travelled

make him a good documentarist. He is

also a good geographer when he trav-

els from Istanbul to Damascus, from

Sofia to the Danube in the third vol-

ume. He goes to Van then to Iraq and

Iran in the 4th volume. The fifth one

telling eastern Anatolia, Rumeli and

the middle Europe is the messenger

of the sixth one. Then, he goes to

Germany and Hungary. He returns

home in the seventh volume. He nar-

rates the Black Sea region. His stories

goes on till the tenth volume. He tells

everywhere including Daghistan,

Crimea, Kipczak, Crete, Thessaloniki,

Mekkah, Medinah, Eygpt, Syria and

Palestine, Romania, Sudan, Ethiopia.

His stories beginning from Istanbul in

1630 ends with his death in 1682. He

also tells all features of the regions.

He tells traditions, celebrities, monu-

ments, buildings. His writings is a

good resource for the Ottoman society

of the 17th century.

RIXOS RESIDENCE BOMONTYAIRFEL HAS CHOSEN AIRFEL

RIXOS RESIDENCE BOMONTY ISTHE FIRST RESIDENCE PROJECTOF RIXOS. IT IS CONSTRUCTEDIN SISLI. THE PROJECT WASDEVELOPED BY IPEK INSAATCAKIRKAYA YAPI JOINT-VENTURE AND AYAYDINGROUP, MASLAK YAPI, MERTTAfi YAPI. THE ARCHITECTURE IS PLANNED BYTAGO. THE AIR CONDITIONING

86 SANT‹GRAT

SUMMARY

084_090_ozet 7/19/11 11:57 AM Page 4

SYSTEMS OF THE PROJECT WASTAKEN OVER BY AIRFEL.

BY NAZLI CINARDIRECTOR OF PRODUCTS OFENGINEERING SYSTEMS

Rixos Bomonty has 12000 square-

meters area and 280 houses. The total

area in use is 58000 square-meters

and commercial area is 1600 square-

meters. The project which began in

august 2009 is expected to end this

december. The project has 51 storeys

including a basement, three facility

storeys and 40 normal storeys.

The devices used for the project are

like that. 20 percent of heating is

going to be supplied by 416 pieces

hidden ceiling type double piped

McQuay fancoils. Cooling is also sup-

plied by them. Two McQuay AWS SE

237.2 ST were used for cooling water.

Fresh air is also suplied by three

Airfel-Tetisan brand clima centrals of

comfort type situated at first, 22nd

and 43rd floors. For exhausting,

six-cell-aspirators were used at 43rd

floor. Four Airfel-Tetisan brand fans

were deployed for smoke and shelter

ventilation systems at first and 43rd

floors. AWS cooling systems include

SE efficient and XE very efficient

models. There are three types for

sound and pressure features. They are

ST, standard, LN silent, XN, extra

silent types with high comfort. AWS

SE-ST cooling groups have R 134A

gas inside. They are evaluated as the

best designed ones. Efficiency of

energy is targeted by reducing costs

and improving the governance of

economy. Micro Tech III provides

enviromental control. It is designed in

order to operate in changing

conditions and maximum efficiency.

It also creates interface with

LonWorks, Bacnet, Ethernet TCP/IP

Modbus communication protocols.

AIRFEL TETISAN COMFORTTYPE CLIMA CENTRALSThe product produced in Airfel’s

Sakarya Hendek factories with German

TUV-SUD ISO 9001-2000 has CE,

GOST, TSE certificates and EN 1886

standards approved by TUV.

The panels of the centrals of the

project are rockwool isolations of 50

kg/m3 density and 50 mm thickness.

Metal sheets of them are produced as

galvanized. Flow rates are 20,300

m?/h , 17,720 m?/h ve 40,880 m?/h.

High efficient, rare or dense winged

galvanized iron sheets or aliminium

fans were used in centrals. They are

fixed upon rubbers in order to prevent

vibrations. The motors have IP55 class

IEC 34-6 and TSE certificates.

FANCOILhidden ceiling type double piped

McQuay fancoils supply cooling in

summers, heating in winters. They are

prefered by projects of hotels and

housing because of their wide cooling

and heating choices , minimum noise

and pressure values. The product

offering comfort, safety and saving are

accepted for being silent, compact

and light in ceilings and narrow gaps.

The product is painted for isolation

and isolated with a special substance

for drain pan condensations.

New favourite of investorsINVESTORS OF ART EARN

ART OBJECTS ARE SOLD INHIGH PRICES. PICTURES OFTURKISH PAINTERS FIND CUSTOMERS ABROAD. ARTOBJECTS ARE EVALUATED ASINVESTMENT MATERIALS FORBUSINESSMEN. JAPANESE ARETHE FIRST.The prices paid for famous paintings

get mad. The picture called Number 5,

1948 painted by Jackson Pollack was

sold for 140 million dollars.

Kaplumba¤a Terbiyecisi painted by

Osman Hamdi was also sold for 5

million liras. Everybody is familiar with

this situation. Big numbers rotate in

this sector. An investment in art

objects gains much more than others.

Attentions focused on this area after

the Japanese began to get interested

in art objects. They were following

auctions, collecting important ones,

bringing them to their country. Time

SANT‹GRAT 87

084_090_ozet 7/19/11 11:57 AM Page 5

differences or distances could not stop

them. Others evaluated them as

extravagant because of that. When

they began to sell them for three or

four times more than the price they

had bought, Everybody understood

that it was something beyond being

extravagant. Yes , the japanese pre-

dicted the future and caught the

trend. Investors of art objects always

win. Now, art becomes an investment

insturment like gold, repo or funds.

Moreover, it is prestigious.

IT IS VALUABLE IF THERE IS ACUSTOMERIf it is paid, the work of art is valu-

able. Those who know the job or col-

lect right things are called collector.

They collect signatures or periods.

They define their themes. It does not

matter it is antiquity or work of art.

The main rule is that. Rare pieces

must be in the collection for being

valuable. The portrait of collectors has

changed rapidly. They do not buy

objects for decorating. Hundreds of

people participate in auctions. Those

pieces can bring in ranging from 300

to 600 percent. The museums in

Europe and America were formed by

the collectors. This also began to hap-

pen in Turkey. Huseyin Kocabas who

is one of the most important collectors

of Turkey formed Sadberk Han›m

Museum. His caligraphies, paintings

have a special place in Atli Kosk of

Sakip Sabanci. All these things

emboldened the others. Sabanc› said

when we talk about economics or pol-

itics with foreigners, they listen seri-

ously, but when we talk about art they

begin to smile. Because of that, we

begin talking about art as first item.

Openning museums, exhibitions,

receptions in museums are important

for Europe.

The oldest shopping mall ofIstanbulKAPALICARSI, A CLOSED BOX

IT IS THE OLDEST SHOPPINGMALL IN THE WORLD. WE CANCALL IT THE OLDEST BANK ASWELL. IT IS THE FIRST ITEM TOBE REMEMBERED WHEN THESUBJECT IS ISTANBUL. IT IS THESYMBOL OF TURKISH ISTANBUL.BECAUSE, IT WAS ESTABLISHEDAFTER THE CONQUEST OF THECITY. IT HAS BEEN GROWING

WITH IT. FOR THE WESTERN-ERS, IT IS THE GRAND BAZAAR,IT IS ÇARfiU-‹ KEB‹R FOR THEOTTOMANS AND KAPALICARSIFOR US.

The oldest shopping mall is between

Nuruosmaniye, Mercan and Beyazit.

The mall contains 64 streets, 16 hans,

22 doors and 3600 shops. 20000 serve

for 400000 visitors. It is called the

88 SANT‹GRAT

084_090_ozet 7/19/11 11:57 AM Page 6

Grand Bazaar in order to seperate it

from others. There are five mosques, a

school, 10 wells, a fountain, a flad›rvan

and a flowing water. The mall is one

of the oldest banks of the world.

Shopkeepers were collecting money

from people like banks. The money

collected was run by the shopkeepers.

The foundation date of the mall is

dated as 1461 in the era of Fatih

Sultan Mehmet. The bigger wooden

mall is constructed by the Kanuni in

fact. The precious metals, mines, furs,

jewelry of the influent people and the

treasures of the state were protected

in the mall. Evliya Celebi describes

the mall as a fortress.

The mall was founded as a commer-

cial center based on charity. In the

entrance of the mall via Beyazit, it is

written that Allah loves those trading

under the signature of Abdulhamit ,

the second. Fatih is the founder but

the construction takes 200 years. First,

two bedestens were formed. The

structure is not like a chess board as

it happens for the others. All structure

is formed by events or needs. The mall

improved through ages. Disasters also

affected the mall.

THE SPIRIT OF THE CITYThere are several work branches like

mirror makers, hat makers, jewelers.

All streets are assigned like this.

Rivalry was strictly forbidden. Working

in open areas was forbidden. High

prices were forbidden too.

Today, those branches are only the

names of the streets. Despite this,

streets are still unique. Every street

has a special spirit. The secrecy of

east for westerners is hidden in these

streets. The mall is the first place to

visit. If a film is going to be shot, the

medium is here. Every story mentions

here. Because, the Grand Bazaar is

the spirit of Istanbul. It brings you to a

different time. There, you feel in past.

It is like living organism. It is like a

secret keeping box. Orhan Veli says

Don’t underrate Kapal›carfl›, it is a

closed box.

Freshing Choice of HolidayECOLOGIC HOLIDAY

PROBABLY, YOU CLASSIFYYOUR GARBAGE, USE A+DEVICES, PLUG OFF ADAPTORSOR TELEVISIONS ON STAND BY.MAYBE, ALL OF THEM ARE NOTSUFFICIENT . IF YOU WANT TOMAKE MORE, COME ON, GETREADY FOR AN ECOLOGIC HOLIDAY.

BY SEYRA FARALYALIERDALOGLUEcologic holiday means spending your

time in a farm where ecological prod-

ucts are produced or helping the farm-

SANT‹GRAT 89

084_090_ozet 7/19/11 11:57 AM Page 7

ers. It does not mean working in the

field. After having paid the expendi-

ture, you can just observe. You can

focus on the other choices offered by

the farm. For example, you can learn

making pots, foods, wooden materials,

canned foods and pickles. All of these

choices are different in respective

farms. Hiking is a different option. The

core of such a holiday is to internalize

ecological life, to be a part of it, to

contribute and to improve.

ACCOMMODATION AND FOODAs for accommodation, farms differ.

Some of them are designed for

ecologic holidays. You can find rooms

with bathroom, verandas, balcony or

hammock. It is limited to stay in real

farms instead of those mentioned.

The features of organic farms are their

local architecture and ecological

style. They are wooden or stone.

Renewable resources like sun, water

and wind are used. You feel peaceful

because of using these resources.

There are three meals a day. Bread is

made in stone ovens. Cheese, butter,

jam, eggs are all the products of the

farms. All meat products are ordered

from organic suppliers. By that, you

find an oppotunity to meet delicacies

you miss. You consume natural food.

Moreover, you can taste home-made

local food.

Culture DifferenceBEWARE OF GESTURES !

SOME OF THEM CLOSE SHOPS ATNOON, SOME OF THEM REFUSEEXTRA-LABOUR, OTHERS CANNOT SAY NO, SOMEOF THEM ARE LATE FOR 4HOURS FOR THE APPOINTMENT.IF YOU TRADE WITH OTHERCOUNTRIES, YOU HAD BETTERLEARN THEIR CULTURE. UNLESSYOU LEARN, YOU WILL LOSEMONEY OR GET BORED.

Businessmen must learn local customs

while trading in the smalling world.

Unless you learn, you can fire the

personal leaving work at noon and will

be suprised the new one does the

same. Weird but true, shops are open

till noon on Monday and Wednesday in

Athens. Other weekdays they are open

till 20:30. After 14:30, it is siesta time in

whole Greece. Everybody sleeps to

refresh. If disturbed, they can call

police.

All these things are okey but if you

greet your friend with a hand four

fingers are bent and the top one is

upright position as showing everything

is okey, he can beat you because of

that. This gesture is very shameful in

Greece. Do not do the same in Russia

and the Latin America. You can do it in

Germany and Japan, they accept it

well.

NEVER SAY NO OR KISS ANYBODY IN CHINAThings are not easy there. First thing to

know, Chinese does not like gestures.

Touching them in the shoulder to greet

him is an utter humiliation for them.

Because of it, no touch, no kiss, just

shaking hands that’s all. What about

the business meetings, never be late for

meetings as it can happen in the

Mediterranean. If you are late, you

should not go. Because, they feel

harrassed. If you get there on time, you

must be careful for your clothes, bright

colours are not good for them. They do

not like court shoes as well. You know

they are short people. Do not give any

gift to them, it is taken as a bribe. If

you want to give a gift to your employ-

ee, do not give him watch, it means

bad omen. If you give four piece pens,

everybody will be taken aback, because

four means death. Business cards are

important. Yellow printed ones are the

best

THEY ARE LATE FOR AT LEASTFOUR HOURS TO THE MEETINGIf you want to travel to Russia, they do

not work between december and

january. 24th december -13rd january is

holiday for them. Holidays are important

for them. Bussinessmen go to their

holidays on Thursdays. You should have

business card written in russian.

If they touch you at the end of meeting,

it means I thrust you. Do not say your

house is like a palace, palace means

cellar. If you say this is beautiful for an

object in their house, they can insist

you to take it.

90 SANT‹GRAT

SUMMARY

084_090_ozet 7/19/11 11:58 AM Page 8

C M Y CM MY CY CMY K

C M Y CM MY CY CMY K