Rrugae ArbëritRruga

e ArbëritBotim Periodik i Shoqatës “Lidhja e Intelektualëve Dibranë”. Viti I i Botimit. Nr. 3. Korrik 2006 Çmimi: 30 lekë

cyan magenta yellow black

Adresa e redaksisë: Blloku i banesave “Gintash”, Laprakë. Tel.068 31 19 232. E-mail: Lid_gazeta@yahoo.com.

Prefekti i Dibrës, z. Xhafer Seiti ekskluzivisht për gazetën“Rruga e Arbërit”: Ja problemet në prefekturën e Dibrës

N J O FN J O FN J O FN J O FN J O F T I MT I MT I MT I MT I MNjoftohen intelektualët di-

branë, të cilët kanë dëshirë tëanëtarësohen në shoqatën“Lidhja e Intelektualëve Di-branë”, se për t’u anëtarësuarduhet të plotësojnë “Formularine anëtarësimit”, të cilin mund tagjejnë pranë redaksisë sëgazetës, ose mund ta porosisinnëpërmjet postës elektronike.

Gjithashtu, kujtojmë lexuesitse gazeta “Rruga e Arbërit” ësh-të gazetë e pavaruar, botim iShoqatës Lidhja e IntelektualëveDibranë. Çdo spekullim me em-rin e gazetës nga persona tëtjera, nuk ka të bëjë me gazetëndhe shoqatën Lidhja e Intelektu-alëve Dibranë. Persona që para-qiten si përfaqësues të kësajgazete janë të pajisur me kartënpërkatëse, e cila përmban kokëne gazetës, vulën e shoqatës sidhe firmën e drejtorit të gazetës.Kjo kartë është e vlefshme kurpersoni është i pajisur me njëdokument zyrtar identifikimi.Gjithashtu emrat e tyre janë tëshënuar në stafin e gazetës, ecila është e shkruar në faqen 2.

Faleminderit për mirëkuptimin!

TË NJOHIM BIZNESMENËT E DIBRËS

Botohenpër herëtë parëshënimete IsmailStrazimirit

Si u shkaktuekryengritja e Dibrës

dhe përfundimete kobshme të saj

FAQE 6

Reportazh nga Fatos Baxhaku

Në Dibër, te pronate Skënderbeut

FAQE 7

Seiti: Rruga e Arbërit doSeiti: Rruga e Arbërit doSeiti: Rruga e Arbërit doSeiti: Rruga e Arbërit doSeiti: Rruga e Arbërit dotë ndërtohet, por kamtë ndërtohet, por kamtë ndërtohet, por kamtë ndërtohet, por kamtë ndërtohet, por kam

dëshirë ta ndërtojëdëshirë ta ndërtojëdëshirë ta ndërtojëdëshirë ta ndërtojëdëshirë ta ndërtojëqeveria që përfaqësojqeveria që përfaqësojqeveria që përfaqësojqeveria që përfaqësojqeveria që përfaqësoj

“Kjo rrugë ka filluar të quhet “Ëndërr dibrane”. Nëse të gjithëshqiptarët duan të afrohen me Europën, dibranët në radhë tëparë kërkojnë të afrohen me kryeqytetin e tyre. Është e vërtetëqë edhe unë kam filluar përpjekjet e mia për të nxitur fillimin epunimeve për të afruar Dibrën me Tiranën. Kam bindjen sekjo rrugë do të bëhet, dikush do ta bëjë dhe ndaj kam dëshirëqë ta bëjë qeveria që përfaqësoj. Ndaj dhe këmbëngul.”

INTERVISTA E PLOTË NË FAQET 4-5

Faik Bruçi nuk fletFaik Bruçi nuk fletFaik Bruçi nuk fletFaik Bruçi nuk fletFaik Bruçi nuk fletpër vete, puna fletpër vete, puna fletpër vete, puna fletpër vete, puna fletpër vete, puna flet

shumë për tëshumë për tëshumë për tëshumë për tëshumë për tëNga SHAQIR SKARRA

Ka kaluar më shumë se një dhjet vjeçarë, që atëherë kur në hapsirate pafundme të biznesit shqiptar, u shtua dhe një dallëndyshe. Në

vitin 1995, Faik Bruçi nga Lukani i Selishtës, në metropolin shqiptarkrijoj firmën private “Bruçi Sh.P.K”. Megjithse nuk u nis në një stad metë tjerat, megjithse e dinte se do të haste vështirësi dhe pengesa, qoftëburokratike, qoftë dhe juridike, Faiku nuk u tërhoq përballë asnjë llojëvështirësie. Në fillim e nisi në fushën e ndërtimit, një nga fushat dhesektorët më të vështirë, ku mjaft firma të tjera ngurronin të investonin.

- LEXONI NË FAQEN 3-

Klubi sportiv Korabitashmë edhe pingpong

FAQE 8

Korrik2 0 0 6 2AKAKAKAKAKTIVITETETIVITETETIVITETETIVITETETIVITETE

Drejtor: RAKIP SULIKryeredaktor: SHAQIR SKARRA

Redaksia: Hajri Mandri, Prof. Dr. Bashkim Lleshi,Bujar Karoshi, Dukagjin Hata, Hasan Leka.

ADRESA E GAZETËS: Blloku i banesave “Gintash”, Laprakë.Tel.068 31 19 232. Tel: (04) 357 179.

Email: lid_gazeta@yahoo.com

Shoqata “Lidhja e Intelektualëve Dibranë” ka dhe numrin e sajtë llogarisë në PROCREDIT BANK

Në lek 13-661344-0001Euro 13-661344-0102USD 13-661344-0203

KËSHILLI BOTUES I GAZETËS NJOFTIMGazeta “Rruga e Arbërit”,njofton gjithë lexuesit dhe

bashkëpunëtorët, se numri iradhës së gazetës do të dalëçdo të diel të fundit të muajit.Për abonimet dhe shpërndar-jen e gazetës në adresa tuaj,

duhet të telefononi në numrin etelefonit: (04) 357 179, ose të

na shkruani në Email:lid_gazeta@yahoo.com

Reklamonibiznesin tuaj!

Gazeta “Rruga e Arbërit”

vë në dispozicion hapsirat e

nevojshme për reklamën tuaj!

Tel.068 31 19 232.

Tel: (04) 357 179.

Email:

lid_gazeta@yahoo.com

Ndërtimi i rrugës së ‘Arbërit” karëndësi të vecanta ekonomike, kul-turore e kombëtare jo vetëm përqarkun e Dibrës por hapet dritajeshile për integrim dhe prosper-itet të gjithanshëm.Dibra njëherë e përgjithmonë do tëdilte nga izolimi disa vjecar dukembetur si aneks i Shqipërisë verilindore.Ndërtimi i kësaj rruge u shërben jovetëm banorëve të Dibrës, Bulqizësdhe Matit por dhe Durrsit, Tiranës,Elbasanit, Kavajë, Krujë, Kukës,Lezhe e Shkodër. U shërben popu-llsisë shqiptare në Kosovë, Maqe-doni, Turqi, Bullgari e Rumani.Prandërtimi i kësaj nuk është në dobivetëm të banorëve të Bulqizës dheDibrës por përfiton dhe popullsiashqiptare në Maqedoni, përfiton igjithë Ballkani Qendror.Ndërtimi i kësaj rruge bën qëPeshkopia,Bulqiza dhe Burreli tëkthehen në lagje të kryeqytetitshqiptar.Jo vetëm kaq por dhe kra-hina e Gollobordës një zonë kjo eizoluar tëerësisht afrohet shumëme metropolin shqiptar.Qyteti i Di-brës afrohet me Tiranën me 83km.Qyteti i Peshkopisë me 100km.Gostivari me 141 km.Tetova me175 km.Me ndërtimin e kësaj rruge shfrytë-zohet më mirë lugina e Drinit të zime të gjitha resurset që mban simermeri dhe kromi, gipsi dhe ujrattermale aq të njohura nëPeshkopi.Frutikultura me të gjithadrurët frutor etj.Ndërtimi i rrugës së “Arbërit” karëndësi për qarkullimin e njerzvesi dhe transportin e mallrave bren-da dhe jashtë vendit.Ka rëndësi të vecantë se shkurtondistancën në kilometra jo pak pormbi 110 km ku nëqoftëse Tiranë –Peshkopi bëhej për gjashtë e sh-tatë orë e cila ishte dhe një tmerr ivërtetë për të sëmurët që donin t’iafroheshin Qendrës spitalore “NënëTereza,”po të ndërtohet ruga e “Ar-bërit” Tiranë –Peshkopi mund tëbëhet për një orë e pak minuta.Investimi në Peshkopi është më imundëshëm duke i kthyer disa fs-hatra si Lura dhe Kalaja e Dodës nëfshatra turistik. Kështu që dhe bi-znesi merr përmasa të mëdha.Burreli nuk mbetet aneks siç mun-dohen të shprehen mjaft analist dhepushtetar vendor por lidhet mëmirë me Tiranën.Me rrugën e “Ar-bërit është larg vetëm 20 km dheme rrugën Durrës –Prishtinë afro40 km.Pra Burreli ndodhet në mesdy koridorëve verior dhe verilindor

-Fshatra të Burrelit si Guri bardhëmund dhe duhet të kthehen në fs-hatra turistik

-Ndërtimi i rrugës ndalon njëherë epërgjithmonë lëvizjen e pakontrol-luar të dibranëve drejt qyteteve tëShqipërisë së mesme

Ja pse duhetJa pse duhetJa pse duhetJa pse duhetJa pse duhetRruga e Arbërit?Rruga e Arbërit?Rruga e Arbërit?Rruga e Arbërit?Rruga e Arbërit?

SHKURT NGA PESHKOPIAPolicia: Në Dibër nuk mbil-

let hashash

Në kuadër të luftës kundër kultivimittë bimeve narkotike, policia ka ush-

truar kontroll në një numër të madh fs-hatrash në tërë rrethet e Prefekturessë Qarkut të Dibrës. Z. Arsen Iskurti,shef i sektorit të antidrogës në Drej-torinë e Policisë së Qarkut të Dibrës,thotë se nuk kemi të dhëna për mbjell-je të bimëve narkotike në territorin eqarkut, vetëm po verifikohen zonat tëcilat në të kaluarën kanë qënë në hartëne kultivimit të hashashit. Deri tani, ngagrupet e posaçme të punës janë shke-lur një numër i madh fshatrash në ko-munat malore të rretheve Dibër, Mat eBulqizë, ku nuk janë konstatuar se kaplantacione të mbjella me bimë narko-tike. Gjithashtu, strukturat e policisënë bashkëpunim edhe me përfaqë-suesit e pushtetit vendor, kanë zhvillu-ar një sërë takimesh me fshatarë, kujanë shpërndarë edhe postera mepërmbajtje luftën kundër kultivimit tëbimëve narkotike.

Stop “punës së zezë”

Nga Drejtoria Rajonale e Inspektoriati te Punes, ka nisur nje kontrolli

ne shkalle te gjere neper te gjitha sub-jektet private, me tematikë punen nete zeze. Sipas drejtorit te kesaj drejto-

rie, Ilmi Cani, ne fokusin e kontrollit janevene te gjitha subjektet private me per-jashtim sektorit te ndertimit, i cili esh-te kontrolluar dy muaj me pare. Qelli-mi i kontrollit ka qene konstatimi i sig-urimit te punonjesve te ketyre subjek-teve ne skemen e sigurimeve shoqer-ore. Gjate kontrollit jane zbuluar disasubjekte qe punonin pa license, gje qedo te thote, se nuk mund te behet fjaleper sigurimin e punonjesve te tyre. Ketaishin subjekte fizike, gje qe i eshterelatuar edhe Drejtorise Rajonale teTatim – Taksave. Ne keto subjekte tecilat jane kryesisht te linjes se dyqan-eve te vogla jane te punesuar mbi 100persona te cilet punojne te pa siguru-ar, pra punojne net e zeze. Edhe gjatekontrollit te subjekteve te tjera, ku perf-shihen subjektet fizike dhe juridike, telicensuar jane konstatuar gjithashtushume punëtore te pa siguruar. SipasZ. Cani, keta subjekte jane detyruar qete sigurojne punonjesit e tyre dhe janegjobitur me shuma te ndryshme pershkelje te tilla. Sipas te dhenave neketa subjekte vec te pasiguruarvepunojne edhe femije te mitur, nenmoshe. Cani thote se gjate kontrollitnuk kemi konstatuar raste te tilla.

Tatimet: Evazioni 156milionë lekë

Dega e Tatimeve në Dibër, ka dërguar për ndjekje penale në prokuror-

inë e rrethit 20 subjekte të biznesit di-bran, sepse nuk i kanë shlyer dety-rimet ndaj buxhetit të shtetit, dukekrijuar në këtë mënyrë një dëm finan-ciar rreth 156 milionë lekë. Në njënjoftim për shtyp të drejtorisë së tati-meve në Dibër, thuhet se janë në pro-cedure edhe dhjetra dosje të tjera përsubjektet depitore, të cilat së shpejtido t’i dërgohen prokurorisë. Ndërmjetkëtij kontigjenti ka edhe subjekte qëkanë krijuar evasion të mirëfilltë fiskal.Gjatë kontrolleve të ushtruara nga poli-cia tatimore, janë zbuluar subjekte tëcilat janë krijuar vetëm për të shitur fatu-ra TVSH-je, të cilat janë në proces ver-ifikimi dhe sigurisht që në ditët nëvazhdim do të denoncohen në organethetimore. Në bazë të kodit të proce-durës penale të Republikës së Sh-qipërisë, neni 281., pika1, Drejtoria eTatimeve ka kërkuar ndjekje penale përsubjektet që nuk kane shlyer detyrimettatimore. Ndërkohe, ndaj tatimpa-guesve janë ndërmarrë të gjitha vep-rimet e parashikuar me ligj, per proce-durat e mbledhjes me forcë të detyri-meve. Sipas ligjit, këto procedura ap-likohen në qoftë se edhe pas nxjer-rjes së vendimit ekzekutiv për sekues-trimin e pasurive, nuk arrihet të pagu-het detyrimi tatimore. Drejtoria e Tati-meve Dibër dhe strukturat e saj do tëvazhdojne të kërkojnë zbatimin rigor-oz të ligjit dhe do të rrisin përgjegjes-inë për të grumbulluar të adhurat qëparashikon kuadri ligjor.

Korrik2 0 0 63 PROFILPROFILPROFILPROFILPROFIL

TË NJOHIM BIZNESMENËT E DIBRËS

Faik Bruçi nukFaik Bruçi nukFaik Bruçi nukFaik Bruçi nukFaik Bruçi nukflet për vete, punaflet për vete, punaflet për vete, punaflet për vete, punaflet për vete, punaflet shumë për tëflet shumë për tëflet shumë për tëflet shumë për tëflet shumë për të

Faik Bruçi u lind më 1 janar të vitit 1956, në fshatin Lukan të katërGrykëve. Familja e tij njihet për atdhetarizëm, besë e bujari, jo vetëm në Dibër,por edhe jashtë saj.

Vetëm pak kohë pasi mbaron arsimin tetëvjeçar në vendlindje, në vitin1972, largohet nga Lukani i strukur bukur rrëzë maleve dhe shkon në një ngaveprat më të mëdha të asaj kohe, Hidrocentralin e Fierzës. Gjatë punës këtumbaron me nota të mira dhe arsimin e mesëm për gjeometër ndërtimi, profe-sion që e ka dashur gjithmonë.

Pas mbarimit të shkollës, fillon punë si përgjegjës sektori i laboratorit tëFierzës. Të gjitha analizat laboratorike që zhvilloheshin atëherë për Fierzën,e cila sapo kishte hedhur digën e saj të madhe, i ishin besuar Faik Bruçit ngaDibra. Ky nuk ishte një vlersim i pakët.

Nga vitet 1980 deri në vitin 1985 kalon në një vepër tjetër të madheenergjitike, siç ishte Komani. Edhe këtu punoi me detyrën e përgjegjësit tësektorit.

Në vitet 1985-1988 me ndërmarjen e tensionit të lartë Tiranë.1988-1990 në ndërmarjen e ndërtimeve industriale.1990-1992 në ndërmarjen e mirëmbajtjesa së rrugëve.Faiku është i martuar dhe ka tre fëmijë; një djalë dhe dy vajza. Valbona,

vajza e madhe, vazhdon për master menaxhim biznes. Ajo ka pasion edheletërsinë. Në shkollë të mesme ka botuar vëllimin e parë me poezi “Rruzullndjenjash”, ndërsa ka në proces edhe dy libra të tjerë, me poezi dhe prozë.Fatmira, vajza tjetër, vazhdon studimet në mjekësi, në Florida të SHBA. Ndër-sa djali, Fatjoni, vazhdon gjimnazin “Inkus”.

Faik Bruçi është anëtar i Dhomës së Tregtisë dhe Industrisë, ku drejtonedhe Komisionin e Ndërtimit.

J E TA

Valbona Bruçi

Nga SHAQIR SKARRA

Ka kaluar më shumë se njëdhjet vjeçarë, që atëherë

kur në hapsirat e pafundme tëbiznesit shqiptar, u shtua dhenjë dallëndyshe. Në vitin 1995,Faik Bruçi nga Lukani i Selish-tës, në metropolin shqiptar kri-joj firmën private “Bruçi Sh.P.K”.Megjithse nuk u nis në një stadme të tjerat, megjithse e dintese do të haste vështirësi dhepengesa, qoftë burokratike,qoftë dhe juridike, Faiku nuk utërhoq përballë asnjë llojëvështirësie.

Në fillim e nisi në fushën endërtimit, një nga fushat dhesektorët më të vështirë, kumjaft firma të tjera ngurronin tëinvestonin. Faiku mori përsipërtë konkurojë bindshëm në këtësektor për dy arsye: E para, seishte vetë profesionalisht i aftë,dhe e dyta, se kryeqyteti kish-te nevojë të vazhdueshme përndërtime. Strehimi në Tiranëvlente për të dëshiruar. Sapokishin filluar ndërtimet e pallat-eve me dhjetë a më shumëkate, apo siç quheshin ndryshe“grataçelat”. Ishin këto ndërte-sa që ia ndërruan dhe pamjenkryeqytetit shqiptar, duke ebarazuar shpejt nga ndërtimetme kryeqytete europiane.

Firma “Bruçi SHPK” vendo-si që investimet e para t’i nis nëobjekte social kulturore dhe in-frastrukturë. Faik Bruçi, si njëpinjoll i një dere të fisme dhe ar-simdashëse, kishte dëshirë tëinvestonte në arsim. Mungesa eshkollave, por dhe ristrukturimi ityre, ishte më se i nevojshëm atovite në vendin tonë.

Nga Tirana Faiku shkoi nëShkodër, te djepi i kulturës sh-qiptare, ku ndërtoi shkollën“Martin Camaj”, një shkollëvërtet me parametra bashkëko-horë. Nga Shkodra në Durrës,ku në kohë rekord ndërton god-inën e Universitetit, i cili këtëvit hap dyert për herë të parëpër studentët shqiptarë. Por jovetëm kaq. Kjo firmë tashmë enjohur e shtrinë aktivitetin e sajedhe në fusha të ndryshme sinë infrastrukturë dhe ristruk-

turime të objekteve të rëndë-sishme.

Pas ndërtimit të një sërëfjetoresh për forcat komando tëushtrisë, bëri dhe ristrukturimine godinës së Ministrisë sëEkonomisë, ristrukturimin errugës së Durrësit, një nga

rrugët kryesore hyrëse nëkryeqytet, ndërtimin e rrugësTapizë-Qinam-Çekrezë.

Duke u afirmuar si firmëserioze, duke qenë një ndër fir-mat më të rregullta taksapaguese, duke kompletuar ad-ministratën me kuadrin e

nevojshëm inxhiniero-teknik,Faiku hedh vështrimin larg,tepër larg aty ku sapo kishinfilluar “grataçelat” e para sh-qiptare. Ndaj shpejt fil loindërtimin e një sërë pallateshshumëkatëshe. Kur shikon ko-mplekset e banimit pranë sh-kollës teknologjike të ndërtuarnga “Bruçi SHPK”, bindesh nëseriozitetin dhe profesional-izmin e kësaj firme.

Vetëm nga apartamentet endërtuar nga “Bruçi SHPK janëstrehuar mbi 300 familje. Ngakjo firmë është ndërtuar deri tanimbi 30000 metra katror apar-tamente, dyqane, zyra dheparkime.

NDRYSHE NGA TËTJERAT

Pas konkurimit në tregune ndërtimit bashkëkohor, FaikBruçi gjithë vullnet dhe kurajo,filloi të kërkojë nga vetja, pordhe nga administrata që kish-te e tij.

Ishte viti 2002. Nëmetropolin shqiptar, pas popu-llimit të menjëhershëm, doli enevojshme pastrami i kryeqy-tetit. Ndërmarrja e pastrimit, qëmbulonte Bashkia, nuk mundta përballonte këtë fluks tëmadh. Faik Bruçi vendosi tëmarrë mbi supe një përgjegjsi

të madhe.Vendosi të bëhejpjesë me shumë firma sh-qiptare dhe të huaja nëpastrimin e Tiranës. Me kuadro,puntorë, por dhe me makineri,mori pjesën më të vështirë përpastrimin e kryeqytetit. Jovetëm sot, por që nga viti 2002zona perëndimore, një ndërzonat më të mëdha të Tiranës,pastrohet nga firma “BruçiSHPK”. Pastrimi i Tiranës ësh-të një nga sektorët më të vësh-tirë, por për këtë firmë seriozeedhe vetë qytetarët flasin meadmirim. Bashkë me punëtorëte pastrimit, një pjesë e mirë eadministratës natën rrinë zg-juar. Mëngjesi e gjen zonënperëndimore të Tiranës tëpastër.

Sot në këtë firmë janë tëpunësuar mbi 300 puntorë sidhe mbi 30 nëpunës në admin-istratën e firmës. “Shumica etë punësuarve janë dibranë, porne nuk kemi lënë jashtë portësedhe të tjerë hallexhinj që kanëtrokitur në zyrat tona”, - thotëFaiku.

NË PERSPEKTIVË

Faik Bruçi, njeri kurajozdhe me një vullnet të forte,premton për më shumë. Am-bicie ka për punën.

“Deri tani nuk kam dështu-ar, lus Zotin që të mos dështojnë këtë rrugë që jam nisur. Kamnjë projekt vërtet madhështor nëtë ardhmen për të zbatuar dhejam i bindur se do ta realizoj. Njëprojekt që ende nuk është ndër-tuar tek ne, ku ndërtimi dhe gjel-bërimi shkojnë bashkë, bilesipërfaqja e gjelbërt ështëndoshta dhe më e madhe.Megjithatë është herët të flasimpara kohe. Projekti i këtij ko-mpleksi ka mbaruar. Mbetenvetëm pak procedura dhe në njënga zonat periferike të Tiranësdo të shikojmë një kryeqytet krejtndryshe”, thotë Faiku.

Shpresojmë të mos jetëkohë e largët. Puna këmbën-gulëse, inisiativa dhe vullneti iFaik Bruçit nuk kanë zhgënjy-er njeri.Projekti i një kompleksi banimi të firmës “Bruçi”. Universiteti i Durrësit, ndërtuar nga firma “Bruçi”.

Korrik2 0 0 6 4INTERVISTEINTERVISTEINTERVISTEINTERVISTEINTERVISTE

“Rruga e Arbërit do të“Rruga e Arbërit do të“Rruga e Arbërit do të“Rruga e Arbërit do të“Rruga e Arbërit do tëndërtohet, por kamndërtohet, por kamndërtohet, por kamndërtohet, por kamndërtohet, por kamdëshirë ta ndërtojëdëshirë ta ndërtojëdëshirë ta ndërtojëdëshirë ta ndërtojëdëshirë ta ndërtojë

qeveria që përfaqësoj”qeveria që përfaqësoj”qeveria që përfaqësoj”qeveria që përfaqësoj”qeveria që përfaqësoj”

Prefekti i Dibrës, z. Xhafer Seiti ekskluzivisht për gazetën “Rruga e Arbërit”: Ja problemet në prefekturën e Dibrës

Zoti Seiti, si e nisët punën tuajnë qarkun e Dibrës?

Më datë 7 tetor 2005 në bazë tëmarrëveshjes së partive të koalicionitqeverisës, në mjediset e Institucionit tëPrefektit të qarkut Dibrës, nga ministriJemin Gjana, shoqëruar nga një grupdeputetësh u prezantova në detyrën ePrefektit.

Me të marrë detyrën shpalosa an-gazhimin tim për të qenë në çdo mo-ment shërbetor i ligjit dhe për t’u bërëgarant i zbatimit të pacënuar të tij ngaorganet e qeverisjes vendore dhe insti-tucionet qëndrore në nivel vendor. Njëko-hësisht kërkova nga administrata an-gazhim maksimal për të realizuar pro-gramin ambicioz të Qeverisë së Re.

Cilat mendoni ju se janë detyratkryesore që duhet të kryejë njëPrefekt në përgjithësi?

Në detyrat që cakton ligji “PërPrefektin” primare për t’u vënë në zba-tim janë dhe mbeten: Kontrolli i ligjsh-mërisë së akteve të marra nga organete qeverisjes vendore, kontrolli i zbatimittë buxhetit nga organet e qeverisjes ven-dore, gjë për të cilën kam kërkuar an-gazhim maksimal nga drejtoria e audititfinanciar dhe po në zbatim të ligjit tësipërcituar është detyrë e Prefektit tëbëjë të gjitha përpjekjet dhe të shfrytë-zojë të gjitha hapësirat për të nxitur njëbashkëpunim efikas ndërmjet vetë or-ganeve të qeverisjes vendore, adminis-tratës dhe këshillave vendorë brendanjësisë dhe këtyre të fundit me admin-istratën e institucioneve qëndrore nënivel vendor, natyrisht duke nxitur dhebashkërendimin institucional të vetë in-stitucioneve.

Cilët janë sektorët që u jenikushtuar më shumë në punën tuaj?

Rëndësi kanë të gjithë sektorët siai i arsimit, shëndetësisë, bujqësisë,shërbimeve ndaj popullatës, rendit eqetësisë, reformave ligjore, turizmit, kul-turës, sporteve e të tjera.

Si i ndiqni ju si Prefekt prob-lemet e arsimit dhe cilat janë krye-sisht ato?

Në institucionin që drejtoj, janëpunonjës të ngarkuar për të bash-këpunuar me Drejtorinë Rajonale eZyrat Arsimore në rrethe për të ndjekurkëto probleme dhe për të raportuar tePrefekti. Veç kësaj, vetë kam gjeturkohën dhe kam marrë pjesë në të gjithaanalizat e arsimit dhe veprimtari të tjeratë këtij sektori, ku kam ngritur problemeqë i kam konsideruar shqetësuese, kamkërkuar zbatim e zgjidhje.

Shqetësimet që kam shtruar paradrejtuesve të arsimit shprehin interesinpër arsimin parashkollor me gamën eproblemeve, arsimin 9-vjeçar e tëmesëm, veçanërisht atë profesional,nivel dhe cilësinë e kalueshmërisë,fenomenet që përbëjnë raste shkeljesh

ligjore në fushën e arsimit, nevojën eplotësimit të kushteve normale përmësim dhe bazë materiale e labora-torike të plotë.

Nisur nga problemet kam kërkuarqë në kushtet aktuale, në arsim të ketënjë organizim dhe drejtim më operativdhe shkencor, të rritet bashkëpunimimes drejtorive arsimore e atyre të sh-kollave me organet e qeverisjes vendore,të rritet puna studimore dhe edukative,të vlerësohet e të punohet më shumëpër eleminimin e rasteve të braktisjessë shkollës nga nxënësit, të forcohetlidhja e shkollës me komunitetin.

Gjithashtu kam kërkuar një politikëmë profesionale në emërimin e kuadrit,ndërhyrjen e Qeverisë për të stimuluarmësuesit që duan të punojnë në zonatë thella, krijimin e mundësisë përhapjen e ndonjë filiali, pse jo dhe të njëuniversiteti, qoftë dhe Part Time për gjithëkëtë zonë të veçuar, ndofta dhe trajtimtë diferencuar për të vazhduar shkollëne lartë për nxënësit që mbarojnë arsimine mesëm në zonat e thella të qarkut.

Po për shëndetësinë, cilat janëproblemet?

Si prefekt kam vlerësuar punën dheshtruar detyra konkrete dhe për shën-detësinë. Kam vlerësuar kujdesin etreguar për realizimin në sasi e cilësi tëinvestimeve, kontributin maksimaldhënë nga shëndetësia në përgjithësidhe Ministria për rastet emergjente,shërbimet cilësore në spitale të veçan-ta me numër të lartë të të shtruarve, tëkuruarve, të operuarve, uljen e vdeksh-mërisë, mjediset e kulturuara në disapavione. Këto e të tjera i kam konsideru-ar dhe propaganduar si tregues të punëssë mirë nga punonjësit dhe drejtuesit eshëndetësisë.

Por, nisur nga fakti që shëndetë-sia është e lidhur ngushtësisht me jetëne njeriut, kam kërkuar që drejtuesit tëjenë më kërkues për disiplinën shken-core në punë si në spitale, ashtu dhenë qendrat shëndetësore, veçanërishtte këta të fundit në rritjen e efiçencëssë punës së kuadrit të mesëm dhe kon-trollit më të plotë të tyre nga mjekët eqendrave shëndetësore, disiplinimin epunës së mjekëve që punojnë në zona,shtimin e afimitetit shkencor me tësëmurët, krijimin e kushteve mjedisorepër një shërim sa më të shpejtë, rritjene prestigjit dhe personalitetit të punon-jësve të shëndetësisë nëpërmjet shman-gies së rasteve të mitmarrjes, krijimin enjë imazhi të ri për punën e personelitshëndetësor, zgjidhjen përfundimtare tëproblemit të shërbimit stomatologjik,veçanërisht në shkolla, disiplinimin epunës në këtë sektor, sipas ligjeve nëfuqi, evidentimin e rasteve të konfliktittë interesave dhe marrjen e masave përeleminimin e pasojave të tyre, elemin-imin e rasteve joligjore të vendosjes sëterapisë nga mjekët, përdorimin efiçenttë medikamenteve për pacientët, mod-ernizimin e shërbimit të urgjencës, per-feksionimin e punës me komisionetmjekësore, të mjekëve të familjes, dis-iplinimin e dhënies së recetave me rim-bursim, eleminimin e rasteve abuzive,rritjen e kujdesit për kontrollin e higjien-izmit në përgjithësi e atë në vende pub-like në veçanti, pajisjen me libreza shën-detësore, klorofikimin sistematik të ujittë pijshëm, parandalimin e sëmundjeveinfektive e epidemike, mirëpërdorimin eshpenzimeve operative, zgjidhje ligjorenë bashkëpunim me Ministrinë e Shën-detësisë për ndalimin e tregtimit të de-tergjentëve në farmacitë me kontratështetërore për ilaçet me rimbursim,gjetjen e rrugëve për realizimin normal

të furnizimit me materiale të buta, sak-tësimin e komptencave ligjore të secilësdrejtori, ndofta nëpërmjet një akti tëspecifikuar nënligjor, një bashkëpunimkorrekt me Organet e Qeverisjes Ven-dore dhe llojet e ndryshme si atë tati-more, të rendit, sipas përkatësisë sëproblemeve etj.

Për herë të parë Prefektura siinstitucion dhe ju personalisht, keningritur fort problemin e “Rrugës sëArbërit”. Si e mendoni instituciona-lisht këtë problem?

Natyrisht! Më keni prekur aty kuunë e quaj “Thembra e Akilit”. Kjo rrugëka filluar të quhet “Ëndërr dibrane”. Nësetë gjithë shqiptarët duan të afrohen meEuropën, dibranët në radhë të parëkërkojnë të afrohen me kryeqytetin etyre. Është e vërtetë që edhe unë kamfilluar përpjekjet e mia për të nxitur fillimine punimeve për të afruar Dibrën me Ti-ranën. Kam bindjen se kjo rrugë do tëbëhet, dikush do ta bëjë dhe ndaj kamdëshirë që ta bëjë qeveria që përfaqë-soj. Ndaj dhe këmbëngul.

Problemin e gjeta të nisur. Kërke-sat e komunitetit drejtuar Prefekturëskishin filluar që në vitin 1996. Unë siPrefekt, duke qenë dakord me mendi-min e njëzëshëm të të gjithë faktorëvenë qarkun e Dibrës, të intelektualëve,specialistëve, drejtuesve të organeve tëqeverisjes vendore, biznesmenëve enjerëzve të thjeshtë, së bashku me Or-ganin këshillues pranë meje, kemi për-caktuar prioritet të prioriteteve përqarkun Dibër, ndërtimin e rrugës Pesh-kopi-Tiranë në aksin e quajtur “Rruga eArbërit” dhe për këtë, me një shkresëzyrtare, ku kemi dhënë argumenta përnevojën dhe përparësitë që ka qarku iDibrës me ndërtimin e kësaj rruge, iudrejtuam Kryeministrit të Shqipërisë,Ministrit të Punëve Publike dhe Trans-porteve, Ministrit të Financave, Minis-trit të Brendshëm dhe 14 Deputetëve,që kanë lidhje me Dibrën dhe komuni-tetin e kësaj treve, për t’i sensibilizuarme faktin e pamohueshëm se ndërtimii kësaj rruge e nxjerr Dibrën nga izolimii sotëm, e afron atë me Tiranën e gjithëShqipërinë, ndaj dhe ajo duhet filluar samë parë.

A mbetet fillimi i punimeve njëprioritet në punën tuaj?

Po. Në të gjitha takimet me të huajtkam këmbëngulur në nevojën e ndërtimittë kësaj rruge, gjë për të cilën u kamparashtruar atyre edhe një sërë argu-mentash për domosdoshmërinë endërtimit të saj.

Lashtësia e kësaj rruge, shkurtimii distancës Tiranë – Peshkopi me 83km, rëndësinë e jashtëzakonshmeekonomike, kulturore e kombëtare përqarkun e Dibrës dhe më tej, hapja edritës jeshile për integrim mbarëko-mbëtar dhe prosperitet të gjithanshëm,nxjerrja e Dibrës nga izolimi i sotëm ekonsiderimi si “një xhep” anësor i Sh-qipërisë, integrimi i një popullsi prej rreth

ARSIMI

“Kam kërkuar një poli-tikë më profesionale në

emërimin e kuadrit, ndë-rhyrjen e Qeverisë për të

stimuluar mësuesit qëduan të punojnë në zona

të thella, krijimin emundësisë për hapjen endonjë filiali, pse jo dhetë një universiteti, qoftëdhe Part Time për gjithë

këtë zonë të veçuar, ndof-ta dhe trajtim të diferen-

cuar për të vazhduarshkollën e lartë për

nxënësit që mbarojnëarsimin e mesëm në

zonat e thella të qarkut.”

SHENDETESI

“Kam kërkuar disiplin-imin e punës së mjekëveqë punojnë në zona, kr-

ijimin e kushteve mjedis-ore, rritjen e prestigjitdhe personalitetit të

punonjësve të shëndetë-sisë, shmangies së rastevetë mitmarrjes, zgjidhjenpërfundimtare të proble-mit të shërbimit stoma-tologjik, evidentimin erasteve të konfliktit të

interesave, eleminimin erasteve joligjore të ven-dosjes së terapisë nga

mjekët, modernizimin eshërbimit të urgjencës...”

Korrik2 0 0 65 INTERVISTEINTERVISTEINTERVISTEINTERVISTEINTERVISTE

2.5 milionë banorë në shumë qytete errethe brenda e jashtë Shqipërisë, janëdisa nga argumentat tona, mbështeturedhe në kërkesat e njëpasnjëshme qëShoqata “Nisma Dibrane” ka depozitu-ar në prefekturë që më 4 janar 1996 enë vazhdim.

Kemi sqaruar këto institucione sepo të ndërtohet kjo rrugë ndikimi pozitivnë zhvillimin e biznesit është në për-masa të pallogaritshme, ndalon mi-grimin e pakontrolluar, të pamotivuar etë pavend të qytetarëve dibranë, bulqiza-kë e matjanë drejt qyteteve të tjera,është faktor i rëndësishëm për rritjen einvestimeve të huaja e të brendshme sidhe i jep një shtytje shumë të fuqishmezhvillimit të turizmit, për të cilin resur-set në qarkun e Dibrës janë të mrekul-lueshmë. Me ndërtimin e kësaj rrugeDibra nuk zvarritet më drejt progresit,por e ardhmja fluturon vetë drejt saj. Ajoqë vlen të theksoj është se koha e për-llogaritur e mbulimit të shpenzimeve përkëtë rrugë është shumë e shkurtër.

Ka plot argumente të tjera, të cilatne jemi përpjekur t’ja pasqyrojmë edhemë hollësisht Qeverisë dhe institucion-eve të interesuara.

Zoti Prefekt, personalisht a kenibesim se kjo rrugë do të ndërtohet?

Po. Kam shumë, shumë besim.Ndërhyrja e Qeverisë do ta realizojë këtëëndërr.

Ju këmbëngulni në domos-doshmërinë e ndërhyrjes së Qever-isë si për Rrugën e Arbërit, ashtu dhepër probleme të tjera. Po ku konkre-tisht?

Unë jam Prefekt dhe përfaqësues iQeverisë në rajon. Ecja mirë e qarkutështë tregues i ecjes mirë të Qeverisë.Pra, është detyrë thelbësore e çdoprefekti që të përçojë aty ku punon poli-tikën e qeverisë së vet. Natyrisht që nëqark ka dhe probleme që nuk varen enuk mund të zgjidhen në organet e qever-isjes vendore dhe institucionet qëndrorenë nivel vendor, por kërkojnë dhe ndih-mën e shtetit nëpërmjet Ministrive si-pas përkatësisë. Aq më imediate bëhetkjo kur shikon kompetencat e pakta qëka Prefekti sipas ligjit ekzistues. Kon-tradita në gjykimin tim qëndron në fak-tin se në njërën anë Prefekti emërohetnga Këshilli i Ministrave me propozimtë Kryeministrit si përfaqësues i Qever-isë, e nga ana tjetër ky përfaqësues nukka të drejtë ligjore të emërojë e sh-karkojë një drejtor vendor apo rajonal,por duhet të bëjë propozime apo reko-mandime te Ministrat përkatës. Ndajdhe prefekti për problemet që ka drejto-het për ndihmë te Ministrat për prob-leme të veçanta sipas përkatësisë. Dhekëtë e kemi bërë pothuajse për të gjithëMinistrat.

Për një pjesë të problemeve që kamngritur për ministritë, kam vënë në dije-

ni dhe Kryeministrin, duke gjykuar seproblemet e kanë atë rëndësi që të jenëdhe në dijeninë e tij.

Diku më lart cekët problemin ekompetencave të pakta të prefektit,gjë që nënkupton nevojën për ndry-shime ligjore për sa sipër. Po nëpërgjithësi a mendoni se ka vendpër ndryshimin e metodës së punësdhe ndryshime në ligje që kanë tëbëjnë me punën tuaj dhe nëse pocilët janë disa prej tyre?

Në bazë të ligjit, për të gjitha prob-lemet, kam informuar me shkrim çdojavë si Ministrinë e Brendëshme, ashtudhe Këshillin e Ministrave.

Në këto informacione kam ngriturdhe probleme të veçanta, të cilat kamgjykuar se duan ndërhyrjen e Qeverisëpër përmirësimin e metodës sëtrashëguar të punës dhe ndryshimeveligjore, ndër të cilat veçojmë:

Së pari problemi i investimeve:Ndërsa nga donatorë të ndryshëm qëmenaxhohen nga Fondi Shqiptar i Zh-villimit ka informacion periodik për punëne kryer, për ecurinë e saj, ftohet institu-cioni i Prefektit që të dërgojë vëzhguespër tenderimet, nga disa donatorë tëtjerë bëhen ivnestime për të cilat Prefektinuk ka asnjë lloj dijenie se kush in-veston, me kë kanë kontaktuar për in-vestimin, kanë apo jo leje për ndërtimetqë bëjnë, janë diskutuar apo jo në orga-net e qeverisjes vendore, ka një vendimtë këshillit përkatës, janë diskutuar nëkomunitete, kanë apo jo marrëveshje mepronarët, sa është fondi i investimit, simenaxhohet, kush e kontrollon dhe kjondodh pasi veprimet financiare nukkalojnë nga buxheti e thesari, ku të pa-ktën mund të merret dijeni shifrore, etj.

Kam kërkuar që institucioni iPrefektit të vihet në dijeni të çdo investi-mi që kryhet në rajon, pas Prefekti ësh-të përfaqësues i Qeverisë në qark dhevetë ligji e ngarkon që të raportojë përrealizimin periodik të investimeve dheproblemet me to. E thënë qartë e shko-

qur, ideja ime është që tanimë inves-timet nga donatorët duhet të dalin ngacikli i mbyllur.

Po në këtë kuadër gjykoj se dhëniae investimeve për objekte të veçanta nëshuma pjesore, zgjat kohën e vënies nëpunë dhe ul efektivitetin e investimevenë objekte të njëjta, përfundimi i njëobjekti e më pas fillimi i tjetrit të të njëjtitlloj.

Kam shprehur mendimin se përecurinë normale të problemit të investi-meve ka nevojë dhe për ndryshime nëligj pasi: Ulja e shumave të akorduaragjatë proceseve tenderuese, ul cilësinëe objekteve; përqëndrimi i kryerjes sëprocedurave të prokurimeve nga disaDigastere e Institucione të tjera qën-drore, jo gjithmonë ka qenë rezultativ,në raste të veçanta kanë mbetur ten-derime të pazhvilluara e për rrjedhojëedhe objekte të papërfunduara. Po kësh-tu jo rezultativ quaj dhe planifikimin dheshpërndarjen e investimeve për arsimindhe shëndetësinë nga Këshillat e Qar-qeve, këto investime gjykoj se duhet t’ishpërndajnë drejtoritë apo Ministritëpërkatëse, pasi janë ato që e njohingjendjen.

Kryerja e investimeve për sisteminrrugor Nacional e Rural nga firma tëndryshme private me fonde të BankësBotërore, realisht nuk ka qenë rezulta-tive. Sipërmarrësit me punën e tyre nukkanë justifikuar veten. Ndarja e rrugëveNacionale, Rurale, Komunale si dhe atotë marra me konçesion, krijojnë njëshpërndarje përgjegjësie.

Së dyti për probleme të tjera: VetëInstitucioni i Prefektit ka detyrime tëmbartura nga ish-këshillat e rrethevendaj të tretëve sipas vendimeve gjyqë-sore të formës së prerë, në vlerën 4.6milionë lekë.

Për këtë problem ndër vite me njënumër të konsiderueshëm shkresashPrefektët u janë drejtuar Digasterevedhe Institucioneve të tjera Qëndrore,përfshirë dhe Këshillin e Ministrave përinterpretim dhe ndërhyrje për zgjidhje.Këtë kam bërë dhe unë, por akoma nukka një zgjidhje. Institucionit të Prefektiti ngarkohet të shlyejë vendime gjyqi,deri dhe të vitit 1996, kur nuk ka asnjëlloj financimi për to.

Në këtë kuadër gjykojmë tënevojshme nxjerrjen e akteve nënligjorepër zbatimin e nenit 75 të ligjit 8652,datë 31.07.2000 “Për Organizimin dheFunksionimin e Qeverisjes Vendore”.

Në vitin 2003 u shtuan organikat eInstitucionit të Prefektit me nënprefek-turat dhe Komisionin e Kthimit dhe ko-mpensimit të pronave, ndërsa buxheti ivitit 2003 për shpenzime operative ish-te 50% më i vogël se ai i vitit 2002, gjëqë ka krijuar rritjen e detyrimeve ndaj tëtretëve, detyrim që dot shkon në 4.2milion lekë. Natyrisht pa një ndërhyrjetë Qeverisë këto detyrime nuk mund tëshlyhen.

Edhe për PMNZSH-në për vitin 2005fondi i shpenzimeve operative është ulur

50% dhe me rëndësinë që ka sektorime këto fonde nuk mund të realizojëasnjë nga detyrat e planifikuara, ato nukmjaftojnë për shlyerjen e qerasë së ob-jektit dhe karburant duke shkuar drejtinaktivitetit dhe formalitetit.

Institucioni i Prefektit ka nevojë dhepër kushte pune, për investime për vetëinstitucionin dhe PMNZSH-në, ka nevojëpër pajisje me mjete lëvizëse, pasi nukka asnjë të tillë në gjendje pune, as vetëPrefekti.

Duhet ndërhyrje dhe në ligjin “PërPrefektin” për t’i dhënë kompetenca vetëPrefektit, përfaqësues i Qeverisë nëqark, që të ketë të drejtë të emërojë dhelargojë nga detyra drejtuesit e institu-cioneve qëndrore në nivel vendor meveprimtari në shkallë qarku e pas rre-thesh në të mirë të punës. Prefekti du-het t’i jepen kompetenca ekzekutive përevadimin e materialeve të auditeve tëushtruara pranë OQV-ve, pasi rekoman-dimet e dhëna nga Prefekti, sipas ligjittë sotëm, në evadimin e këtyre materi-aleve përgjithësisht nuk gjejnë zbatim.

Në ligjin “Për Emergjencat Civile”prefekti njihet përgjegjësi kryesor nëqark, por nuk ka as kompetenca ur-dhëruese, as fonde përkatëse.

Së treti për marrëdhëniet në Min-istritë: Marrëdhëniet e Institucionit tëPrefektit me ministritë apo digasteretqëndrore në shumicën e rasteve kanëqenë korrekte dhe ligjore. Nga ana ePrefektit nuk ka munguar në asnjë rastinformimi periodik si për MB, ashtu dhepër Këshillin e Ministrave apo për Min-istri të veçanta sipas problemeve qëkanë lindur. Por ka pasur dhe ndonjërast kur nga Ministritë apo pjesë të tyreka munguar kjo korrektësi.

Institucionet Qëndrore të veçanta,duke filluar nga Ministritë, nuk dërgojnëpranë Prefektit, aktet e nxjerra prej tyre,ndonëse institucioni i Prefektit është ingarkuar të ndjekë zbatimin e ligjsh-mërisë.

Institucionet Qëndrore nuk vënë nëdijeni paraprakisht Prefektin për kontrol-let që ushtrojnë në institucionet e vartë-sisë së tyre në qark dhe sipas rrethevedhe nuk e njohin me rezultatet e këtyrekontrolleve.

Ministritë jo sa duhet orientojnëdrejtuesit e institucioneve të vartësisënë qark e rrethe për të informuar Prefek-tin për veprimtaritë e tyre.

Në institucionet qëndrore në nivelvendor, nga drejtuesit e tyre nëpërgjithësi vihet re angazhimi për të re-alizuar programin e Qeverisë në sektorëtqë mbulojnë, por në ditët e sotme kërko-het një shkundje e plotë nga uniformite-ti apo plogështia e një pjese të tyre dhekëtë në radhë të parë duhet ta bëjnëMinistritë e linjës.

Bisedoi: Mirvet Lala

Kam kërkuar që institucioni iPrefektit të vihet në dijeni të

çdo investimi që kryhet nërajon, pas Prefekti është

përfaqësues i Qeverisë nëqark dhe vetë ligji e ngarkon

që të raportojë për realiziminperiodik të investimeve dheproblemet me to. E thënëqartë e shkoqur, ideja ime

është që tanimë investimetnga donatorët duhet të dalin

nga cikli i mbyllur.

Kjo rrugë ka filluar tëquhet “Ëndërr dibrane”.Nëse të gjithë shqiptarët

duan të afrohen meEuropën, dibranët në radhëtë parë kërkojnë të afrohen

me kryeqytetin e tyre.Është e vërtetë që edhe

unë kam filluar përpjekjet emia për të nxitur fillimin e

punimeve për të afruarDibrën me Tiranën. Kambindjen se kjo rrugë do tëbëhet, dikush do ta bëjë

dhe ndaj kam dëshirë që tabëjë qeveria që përfaqësoj.

Ndaj dhe këmbëngul.

Korrik2 0 0 6 6HISTHISTHISTHISTHISTORIORIORIORIORI

Botohen për herë të parë shënimet e Ismail Strazimirit

Si u shkaktueSi u shkaktueSi u shkaktueSi u shkaktueSi u shkaktuekryengritja e Dibrëskryengritja e Dibrëskryengritja e Dibrëskryengritja e Dibrëskryengritja e Dibrës

dhe përfundimetdhe përfundimetdhe përfundimetdhe përfundimetdhe përfundimete kobshme të saje kobshme të saje kobshme të saje kobshme të saje kobshme të saj

(Vijon nga numri i kaluar)

Me 21 shtator 1913 një katundaringa fisi Xhedik Dardhës i quajtur Sela-hedin, tregtari i katundit, një vllah, i rame shpullë. Për këtë shkak katundari evrau tregtarin. Kjo ngjarje ordinere qëmuer trajtën e një kryengritjeje u kon-siderue si kryengritje prej qendrës sëprefekturës serbe, e cila burgosi tridhete gjashtë vetë nga paresia e qytetit tëDibrës së Madhe, të cilëve u thoshtese do ti vriste po të mos dilshin me endalue Isa Boletinin. Simbas mendimittë tyre, ai s’kishte kurgja që t’i tmerron-te serbët. Autori i kësaj vepre ato ditëndodhej në katundin Maqellarë afër qy-tetit. U takue me Halil Kaloshin e Sel-man Alinë, prinjsa të kryengritjes, të cilëti pyeti mbi kryengritjen e fillueshme.Përgjigja e tyre që helmatuese, sepseata, të mërzitun nga përdhunimet e ad-ministratës serbe dhe t’inkurajuem ngapremtimi i përkrahjes me fuqi të EsatToptanit, në një rast të tillë, i kishinkundërshtue armikut. Kjo ishte njëkatastrofë për gjithë Dibrën, sepse këtaburra trima, por injorantë o naivë, tëmbeshtetun në premtimet gënjeshtaret’Esatit kishin dashtë t’ja kthejnë venditlirinë e grabitur, por mjerisht e pland-osën në humnerën e tmerrshme ku ve-proj ç’njerëzimi, padrejtesia, paburrnijamjerimi dhe vdekja. Ushtrija Serbe poprapsej rregullisht. Malsorët që s’ishinma shumë se dyqind vetë, tue luftueheroikisht me ushtrinë serbe po sul-mojshin dhe po e pushtonin qytetin eDibrës së Madhe. Ndërkohë, serbët vunënë plumb tridhjet e gjashtë vetë që kish-in burgosë. Ndërkohë, u vranë ShehHysen Kuci, Sadulla Strazimiri, RamizBej Allajbegija, Safet Bej Kodra dheCane Liman Hasani. Sa u lirue qytetiprej ushtrisë serbe, u formue një komis-jon për administrimin e vendit. Një pjesëe malsorëve bashkë me qytetarët endoqën ushtrinë serbe që po ikte e sh-katërrueme dhe e mundën plotësishtdrejt Grykës së Radikës. Shtatëmbëdh-jet topa, disa mitraloza e nji sasi e mad-he municion mbet në duar të sh-qiptarëve prej ish fuqive zotnuese të këtijvendi. Fuqitë popullore apo kombëtarepatën përparue nga ana e Shkupit derike hanet e Zdunjës afër Gostivarit, ngaana e Manastirit deri ke mali i Petrinës,që asht ndermjet Ohrit dhe Respës dhenga ana e Kërcovës deri në malet eJames. Komisioni i formuem për admin-istimin e vëndit me nji anë çonte ndërBallina ushqim e forca ndimëse dhembane tjetër hynte në korespondencëme qeverinë e përkohshmetë të Shqipë-nis në Vlorë, prej secilës kërkonte ndi-hmë. Por për të keq, prej kërkund nukmirrte ndihmë. Vetëm njani nga kry-etarët e Komitëve Maqëdonas i quajtunMiladon, ç’aso kohe kishte ndodhn’Elbasan, arrin në Dibër dhe u dhakushtimin Maqedonasve të qarkut, porsimbas zakonit tradisjonal malësorët uvunë në plaçkitje, qytetarët tue menduepërfundimin e kobshëm të kësaj aven-ture të rrëzikshme zunë me i ngritë famil-jet dhe nuk po shkojshin ma në ballë tëluftës. Selman Alia nga Çidhma qëthoshte se Serbit do ta dëbojmë deri nëBeligrad u shkëput nga balli i luftës tuethanë se do të shkonte me mbledhefuqina të reja dhe i vëllaji i tij, Fejzë Ali-ja, po kthehesh në shtëpi me një tufëbagëti q’i kishte rrëmbye andej. Asokohe pat ardhë nga Tirana në Dibër AliBej Zaimi. Ky tha se në qoftë se komi-sioni, i formue në Dibër, i shkruen EsatPashës ai ka për t’arrit me ndihmë, mefuqi të madhe. Shtonte se edhe EsatPasha e kishte njoftue popullin me anëtë kasneceve që të rrinte gati për meshkue në ndihmë të Dibrës e të mblid-hesh menjëherëherë, po sa të ndëgjojkrismën e topit që do të zbrazej në ras-te nëvoje. Mbasandej qe marrë vesht seEsati këtë fuqi në vënd që ta niste nëndihmë të Dibrës, e çoi nga ana e Lush-njës meqëllim që të rrëzonte qeverinë epërkohshme të Ismail Qemalit. Ali Beumund të kishte dijeni mbi lidhjen

pansllave të bërë në Shkodër ndërmjetEastit e shteteve fqinj. Mënyra e lidhjesmeriton të thellohet;përsa kemi ndigjuelidhja ishte kjo;”Serbët e merrshin krejtPrefekturën e Dibrës dhe ngjiteshin derinë Qaf-Bullë e Qafë Mure, Shkodra ilëshohej Malit të Zi. Kthella e Mirditësderi n’ujë të Malit do të përbajshin një-farë principate, e cila do të sundohej prajPreng Bib Dod Pashës, Shqipëria e jugutcopëtohej në pjesë të vogla kontoneshdhe të gjitha këto do të lidheshin meShqipnin e mesme, e cila do të ishte sikryeprincipatë dhe Esat Pasha Princ.Ali Bej Zajmi fliste për patriotizmin epashoqë t Esat Toptanit dhe përpiqeshme i tërheqë zemrat e dibranëve kahEsat Pasha. Suksesin e parë e sigurojme këtë mënyrë;Mbas insistimit të tijiu shkrue letra Esatit. Këjo iu dërgueme anë të Hafuz Hysni Kerliut, i cili ungarkue që të sjellë edhe municion ngaTirana. Me gjithqë në Tiranë ndodhej njisasi e madhe armësh dhe shumë mu-nicion kuajt e dërguem i kthyen zbrazët,sepse Pasha kishte qënë i akupuem meekspeditën që bante në drejtim të Lush-njës kundër qeverisë së përkohëshmetë Vlorës. Veç kësaj, Pasha shkaktoiedhe vonesën e nisjes për Dibër t’AhmetBej Zogut, i cili ma në fund arrini nëndimë një fuqi. Serbët suallën fuqina tëmëdha ushtarake për me e shtypë kry-engritjen e Dibrës. Fuqit tona kombëtarenga ana e Gostivarit u thyen. Po sa umuer vesht ky lajm, komisioni kombëtarngakoi Ali Bej Zajmin, Kurt Hoxhën ngaMuhrri dhe autorin e kësaj vepre meshkue në ballë të luftës por me i rregul-lue fuqit dhe me rifillue nga veprimet luft-arake. Na, mbas disa përpjekjeve tëvogla që bamë në disa vise, u kthyemprap dhe erdhëm në mal mbi qytet tëDibrës. Nata e fundme e katastrofës qëme 1Gusht 1913. Ishim rreth qytetit dhenë brigjet e katundit Radiçice. Atë natëAhmet Bej Zogu na kishte ardhë nëndihmë me nja njiqindë e pesëdhjetMatjanë. Këtë fuqi e vendosi ndër pozi-cione për qëndresë. Qytetarët atë natëpo emigroheshin dhe me lot ndër sy eme helm në zemër, po i thojshin lam-tumirë prehjes, pasunisë, lumnisë dhevendlindjes që po lejshin mrapa. Serbëtpo i digshin katundet që pushtojshin.Tymi dhe flaka ngjitej deri në qiell. Manë fund dogjën Shadrinjen dhe Kosovra-sin. Të nesërmen kosovrasasit, përherën e fundme, i vunë pushkën ush-trisë serbe që po djergesh nëpër grykëtë Radikës, por pa dobi. Ahmet beu idha urdhër fuqisë që të prapsej, sepseqyteti ishte zbrazur. Municionet, ush-qime dhe ndihma mungojshin. Aso koheElez Jusufi ndodhej në Shkodër. Mbaslajmit që merr prej Vlone menjëherë unis dhe erdh në Dibër me një shpejtësitë madhe ku mblodhi nga pesë a gjash-tëqind vetë prej Kalisi, Dardhë e Reçdhe vrapoi e shkoi deri ke malet eMavrovës por ishte tepër vonë mbasi

ushtritë serbe ishin djergë poshtë dhepopulli ishte arratisë. Shpedita e ElezJusufit nuk i vlejti çështjes, por u zbrapssi të tjerat. Ushtritë Serbe therën emasakruen në Gostivar nja pesëdhjet agjashtëdhjet Dibranë ndër të cilët RizaElmaz Hiskun, Idris Eteme. Prapanikune Muharrem Bajram Prapanikun që undodhën aty për punë private. Gjithash-tu ushtrija Serbe që vinte nga Manastirikundër Dibrës së robnueme mbyti nëResnë tue i varrue për së gjalli këto Di-branë që ndeshi në Manastir;Sherif Ibra-him Dacin, Murat Jahja Dacin, ShyqriQapen, Fuat Hajredin Hoxhë Imerin,Rakip Pitarkën dhe Vehbi Ali Fishekun.Veç këtyre fuqit Serbe vranë në rrugëndërmjet Ohrit e Strugës dhe HamitHajredin Haxhi Ymerin, Uko Prapani-kun, Mustafa Prapanikun dhe BehxhetHoxhmedin Prapanikun, të cilët imbytën tue i lidhë për fyti me tela tele-foni dhe i grupuen në një grumbull ple-hi. Shaqir Bej Jegeni q’ase kohe pat qël-lue në Manastir qe arrestue prej au-toritetëve Serbe dhe që nise për në Dibërnën një roje të fortë. Të gjitha këto vikti-ma qenë nga qyteti i Dibrës së madhedhe shumë më parë se të plaste kry-engritja patën shkue nëpër viset e për-mendura për tregti e punë private. Shu-mica e këtyne martirve qenë djem të riqë se kishin kalue moshën njëzet epesë vjeçare që të gjithë të pafajshëm,s’kishin asnjë dije as lidhje me kryeng-ritjen e kobëshme. Malsorët, në luftë esipër patën zanë rob nja treqind Serbëbanorët e qytetit të Dibrës së madhe imbajtën fare mirë këta, e jo vetëm që iushqyen por dhe shëruen të plagosunitmegjithë forcat serbe u kthyen trium-fues përsëqri në qytet. Gati të gjithë ban-orët e qytetit sikurse të krahinave qëpërfshin. Dibra qenë arratisë e emigrue.Asnjë e njizeta e qytetarëve s’kishtembetë në Dibër dhe këta përbajshin njëturmë pleqsh, të shumtët të gjymtuene të sëmunë. Megjith këtë, që të gjithëi kishin dalë para ushtrisë serbe që pofutesh në qytet, ngadhnjyesë. Por bash-kë me këto fatzi kishin dalur përparaedhe ata treqind e disa Serbë të rob-nuem prej malsorëve që ishin hospitali-zue fare mirë prej qytetarëve. Këta Serbqë kishin nji fare dyterimi moral kundrejtdibranëve, iu lutën komandantit Serb qëtë mos u cënohesh qytetarëve e drejtae jetës dhe e pasunisë mbasi ata jetëne vet ua detyrojshin këtyne. Lutjet e tynes’ban as më të voglin efekt. Komandantiserb sa hyni në qytet vrau me plumbkryetarin e bashkësisë Behxhet XhemalAgollin, Kurtish Erebarën, ReshitKusarin, Gani Rushit Bojaxhiun, SelimKodrën, Nexhmedin Kodrën që kishindalë me e pritë si Hysni Halil Qylafku,Reshit Pocesta, e shoqja e TahirTrepçës, Dudija, të gjallë u futën e umbytën ndër puse. Qyteti i Dibrës uplaçkit krejt. Mobilet e kushtueshme uçuen në Beligrad. Edhe Luma tue pan-

deh se kryengritja Dibrës ishte e pre-gatitun muer pjesë edhe i ndoq Serbëtderi në Zhur afër Prizrenit. Për këtë sh-kak edhe ata pësuan dame tëmëdha;Edhe atje si në Dibër u dogjënme mija njerëz. Qytetarët e Dibrës sëMadhe pësuan ma shumë dame, sepsezotnij s’qenë të zotët me i marrë të hol-lat nga kasat dhe shumë zonjas’mundën me i marrë stolitë e kush-tueshme që kishin ndër arka, për arsyese ikja u ba befas dhe tmerri i armikuttë pamëshirëshëm qe shumë më i madhse sa vlera e të hollave e gjanave tëkushtueshme.

Koha e emigrimit

Gati krejt banorët e qytetit dhe njëpjesë e madhe prej katundeve, siç thamëedhe ma naltë, u arratisën. Pjesa ma emadhe e emigrantëve u refugjue në Ti-ranë, tjetra në Elbasan. Bashkia e Ti-ranës ashtu dhe ajo e Elbasanit zunëme dhanë bukë për ushqim emigrantëve.Emigrantëve që ndodheshin në TiranëEsat Pasha u nipte mjaft ushqime dheme qëllime djallzore i gabonte tue ingushullue kso dore. ”Mos u mërzitni juse nuk ju la që të vuni, në mos ju mjaftonbuka që ju jep bashkia, jam gati t’i haphambarët e mij, në të cilat kam njizetmijë qae kollomoq. Unë pasuninë do taha me ju, dhe Dibrën në mos me luftë,me të holla kam me e lirue”. Megjithsekëto premtime djallzore s’duhet ta mash-trojshin dhe atë ma ta humbnin prej Di-branëve, për fat të keq, nji pjesë e dorëssë dytë të parësisë dhe e qytetarëve tëDibrës i besoi dhe nisën me i urue jet efat Pashës shpirt zi. Aso kohe, auktorine kësaj vepre fati e pat hedhë n’Elbasansi emigrant. Komisioni i formuem nëbashki, për ushqimin e emigrantëve medy tre të tjerë e patën thirrë njëherë dhee patën pyet se cilët dibranë ishin nevo-jarë për ushqim dhe cillët ishin në gjend-je të mirë e s’kishin nevojë për ndihmëne bashkisë. -Emigrimi dibranëve, uthashë, u ba befas. Edhe unë që mëkujton për të pasun, jam nevojtar. Tetm-bëdhjet pare buke për frymë u epni nëditë. Nuk duhet t’ia kurseni ati që ta zg-jasi dorën. Qeveria duhet ta ketë para-sysh edhe pikpamjen politike me ndih-mën që u ban emigrantëve. Në këtëmënyrë qe mundue me u dhanë të kup-tojnë që t’u pengojnë prerjen e dibranëvekah Esati, por qe e pamundun me u marrëvesht. Mbas disa kohe u ndalue ndih-ma. Për këtë shkak shumica e emi-grantëve që ndodhesahin në Elbasan,shkuen në Tiranë. Edhe kjo ngjarje i ndi-hmoi Esatit për realizimin e qëllimit tëtij.

(Vijon)

1- Mbas shpalljes së qeverisë së përkohshme të Shqiperis së mesme prej Esat Pashës.1 - Arif Hikmeti në Dibër dhe veprimet e tij2 - Mbas ardhjes së Princ Vidit në Durrës.3 - Ç’pamë në Durrës.4 - Mbasi u kthyem nga Durrsi në Dibër.

NË NUMRAT E ARDHSHËM DO TË LEXONI:

© Shënimet e Ismail Strazimirit botohen me lejene Drita Agollit (Strazimirit) dhe Zeqi Agollit.

Korrik2 0 0 67 REPORREPORREPORREPORREPORTTTTTAZHAZHAZHAZHAZH

Pas gjurmëve të Gjergjit nga Vajkali në KastriotNë Dibër, te pronat e SkënderbeutNë Dibër, te pronat e SkënderbeutNë Dibër, te pronat e SkënderbeutNë Dibër, te pronat e SkënderbeutNë Dibër, te pronat e SkënderbeutNga FATOS BAXHAKU

Bulqizën e gjejmë të vaposur fare. Nëfillim kishim pasur disa shpresa të

vagullta se mbase me të kaluar Qafëne Bullit do të shijonim pak freski, porsekëto shpresat tona, si zakonisht, rezu-ltuan të kota. Bulqiza është po aq evaposur dhe po aq e lodhur nga dielli saedhe Tirana që kemi lënë pas para disaorësh. Qyteti i minatorëve të kromit kapo atë pamje që kemi parë para do ko-hësh. Po ato njerëz që shkojnë pa kup-tim rrugëve, ndonjë i ri që shpejton tëblejë gazetën e basteve dhe dyqanxhin-jtë e vegjël që presin me sytë nga rrugase mbase ndokush do kujtohet për to.

Ne endemi për pak minuta meslokaleve të stërmbushura me meshkujdhe me muhabetet e Kampionatit botërortë futbollit, ndërsa na sillen në kokë atoshënime që kemi lexuar një natë mëparë për Skëndërbeun. Është pikërishtky objektivi i udhëtimit tonë të kësajjave. 562 vjet më parë Gjergj Kastrioti ifuqizuar nga Kuvendi i Lezhës, pat arri-tur të parën fitore kundër 25 mijë os-manëve të udhëhequr nga Ali Pasha.

Rruga i pat kaluar pikërisht këtejnga kjo luginë, që lidhte dikur Krujënme zonat e pushtuara nga osmanët.Ndokujt prej nesh i shkon ndërmend tëpyes ndonjë gjë për Skëndërbeun. Naduket e kotë. ”Ama edhe ju ç’ia paske-ni ngenë. E keni gjetur pikërisht kohëndhe vendin’, do të na përgjigjej me sig-uri ndonjëri nga minatorët që priste nëvapë t’i vinte turni për të zbritur në zemërtë tokës. Në Bulqizë ka dy monumente.Më saktë një monument i bronxtë qëparaqet një minator krenar dhe një busttjetër, më i vogël prej allçie i lyer në var-ak të verdhë që duket edhe më vezul-lues se ç’është nga dielli që i bie pin-gul. Është busti i një njeriu të mirë is-lam që pat bërë dikur bamirësi tëpafundme. As që bëhet fjalë për ndonjërrugë a shkollë me emrin e Gjergjit. Tëpaktën ne në qendër nuk dalluam asn-jë. E kuptojmë se që të takojmëSkëndërbeun, apo të paktën hijen e tijduhet ta lëmë Bulqizën në hallet e saj.

Vajkali tragjik

Po ta shohësh nga xhadeja, nuktë shkon aspak mendja se po kalojmëpikërisht në krah të njërit prej fshatravemë të njohur të historisë së Skënder-beut. Vajkali është një emër që e patbërë të njohur shkodrani Marlin Barleti,historishkruesi më i njohur i bëmave tëSkënderbeut. I vendosur në krah tëmajtë të Zallit të Bulqizës – sikurse equajnë vendasit një përrua që derdhetmë pas në Drin të Zi – Vajkali nuk kaasnjë ndryshim nga fshatrat e tjerë tëDibrës së Poshtme. Po ato kopshtijetë rregulluara mirë, po ato çati të kuqedhe po ajo qetësi që i zë të gjithë fsha-trat në kohë zhegu. Barleti pat shkruarse pikërisht në këtë luginë, Skënder-beu ishte ndeshur dy herë me një ush-

tri të stërmadhe të komanduar nga Ball-aban Pasha. Në fakt më shumë se njëluftë e përgjakshme mes arbërve dheosmanëve betejat e Vajkalit duken sekanë qenë një sfidë personale midis dyjeniçerëve shqiptarë. Edhe Ballabani ,shqiptar nga Mati, njësoj si Kastriotikishte qenë fëmijë i krishterë, i rriturpranë kazanit të jeniçerëve. Sfida mestyre do të vazhdojë gjatë, derisa Balla-bani do të vritet në një prej rrethimevetë fundit të Krujës. Sido që të jetë, di-het se Ballabani i zuri rob Skënderbeutpikërisht në Vajkal, shtatë njerëzit e tijmë të afërt, midis të cilëve edhe Dibra-nin Moisi Golemi. Të shtatë fisnikët sh-qiptar u rropën të gjallë në një shesh tëStambollit, pasi nuk pranuan të ndërro-nin fenë. Ishte vera e 1465. Moisiu epat tradhtuar Skëndërbeun do kohë mëparë. Tradhtinë e lau me martirizim, një-soi si burrat e vërtetë të qëmotit. Ndanëxhadesë që të çon në Peshkopi, nabëjnë pështypje disa gurë ndanë njëfushe që zbret në Zallin e Bulqizës. Këtone i quajmë gurët e Skëndërbeut, bënme kokë shoqëruesi ynë, ndërsa mak-ina jonë frenon menjëherë. Janë vërtettë çuditshëm Gurët e Skëndërbeut.Duket se janë rrokullisur dikur nga mali,porse ndryshe nga shkëmbi të cilit du-hej ti përkisnin që është krejt i bardhë,ato janë krejt të zinj. ”Të jenë përdorurvërtet kundra osmanëve”, është pyetjae parë që të shkon ndërmend. Në këtoanë rrokullisja e shkëmbinjëve për nëfushë është një gjë që ndodh thuajsepërditë. Sido që të jetë, vendasit i kanëquajtur”Gurët e Skëndërbeut” dhe nevena kujtohen sakaq historitë e mësuaranë shkollë, atëherë kur na thoshin seluftëtarët e Skëndërbeut hedhjen e sh-këmbinjëve nga lartësitë e kishin njërënprej armëve më të sukseshme. Njëmakinë nusje me bori marramendëseqë kalon para nesh na rikthen në kohëte sotme. Makina ndalon pak metra mëtutje, atje ku është një vend i shenjtënë kujtim të Sheh Çaush Çangës. Nus-ja e dhëndri as që nuk i kthejnë sytënga gurët e Skëndërbeut. Vazhdojnëpërpara duke shikuar me admirim Te-qenë e Çaushit. Njësoi si karvani i das-morëve, e harrojmë dhe ne Gjergjin sër-ish për pak kilometra.

A është pelë a dhi?

Peladhia është një fshat i fshehurnë hijet e shumta poshtë xhadesë. Ësh-të një fshat relativisht i madh, me sh-tëpitë e mbajtura dhe me kopshtet elulëzuara. Në fillim patëm përshtypjense këtu, në këtë ndalesë nuk do tëkishim të bënim më me Skëndërbeun.Porse ja ku del sërish emri i Gjergjit.Fshatarët besojnë se në kohën kurFushë Bulqiza gëlonte nga osmanët,Skëndërbeu qe tërhequr në malet rrot-ull. Ushtritë e Sulltanit kishin vendosurtë ndërronin taktikë. Në vend të një luftefrontale, kishin vendosur t’i prisnin atijfurnizimet. Kështu patën kaluar goxha

muaj. Osmanët prisnin me durim qënjerëzve të Kastriotit t’u mbaroheshinushqimet, ndërsa dimri i ashpër i këty-re anëve kishte nisur të afrohej pak ngapak. Pikërisht atëherë thuhet se ka hyrënë lojë një nga dredhitë e famshme tëGjergjit. Një pelë e stërushqyer me elbu gjend befas para këmbëve të ushtarëveturq. Për turqit dukej sheshit se kafshae ngratë kishte rënë nga shkrepat enjerzve të ushtarëve të Skëndërbeut. ’Aështë pelë a është dhi”?- kanë pyeturveten ushtarët. Por më shumë se emri ikafshës turqve u ka bërë pështypje ush-qimi i bollshëm që mushka kishte mar-rë me vete në humnerë, drejt vdekjes.Ca nga dimri që po vinte dhe ca ngaqëkujtuan se Skëndërbeu kishte ushqimtë bollshëm edhe ca muaj, turqit tërho-qën rrethimin. Thuhet se në kohën kurSkëndërbeu e sajoj këtë rreng, kishtevetëm pak dit ushqim. Peladhia vazh-don të ekzistojë, po atje, në vendin kujanë sajuar këto histori të çuditshmemesjetare. Të moshuarit flasin shumë.Vetëm një lis shekullor në qendër të fs-hatit hesht. Mbase është i vetmi dësh-mitar i gjallë i këtyre historive. Heqimca të shohim Valikardhën, një fshattjetër që na lidh me heroin. Është fare embuluar nga gjelbërimi, aq sa nuk dukenedhe çatitë flakë të kuqe. Në anë tërrugës që të çon në Zerqan, na kujto-hen ato që kemi kënduar në libra. NëValikardhë në 1464 kur Skëndërbeushpresonte të bashkohej me Huniadinnë Serbi, pat lënë këtu një garnizon tëbesuar nën komandën e Antonio daCosenza një kondotier Italian. Skëndër-beu në shtator i ndryshoi planet dhe iukthye Ohrit. Në Valikardhë, në fshatin esotëm paqësor, u pat mbledhur e tërëplaçka e luftës që vinte nga Ohri. Kon-dotieri Italian u ka raportuar shefave tëtij me hollsi listën e plaçkës që Skëndër-beu u zuri osmanëve.

Nga Peshkopia në trojet eGjergjit

Peshkopia në këtë behar mban erëbliri. Qyteti i sotëm nuk ka ndonjë lidhjetë vetën direkte me Skëndërbeun, porsetë gjithë fshatrat rreth e rrotull janë lidhurme të në mënyrë të pazgjidhshme. Një-soi si në Bulqizë, ndërsa shëtisim nëbulevardin e veshur nga blirët, mundohe-mi më kot të gjejmë ndonjë shenjë tëGjergjit. Edhe këtu do të hasim vetëmdy buste. I pari është ai i Elez Isufit,kryeprijës i shqiptarëve në mbrojtje tëtrojeve, nga i cili ka marrë emrin bule-vardi kryesor i qytetit dhe i dyti ështëGjok Doçi, një djalë i Lurës, partizan ivrarë diku andej nga Mallakastra, në1944. Për ca kohë do ta vrasim mend-jen. Na u duk sikur befas i humbëm gjur-mët e Gjergjit. Por ja ku takojmë rastë-sisht Moisi Kamberin, historian, drejtori muzeut të Peshkopisë dhe bashkë-studenti ynë. Moisiu na vë menjëherënë dispozicion ato pak dokumente që

kanë mbetur nga muzeu i vjetër i rre-thit. Nën një fasadë tipike të kohës sëmiqësisë shqiptaro-sovjetike-muzeu i ri-Moisiu na shpjegon me durim historinëe prejardhjes dibrane të Kastriotëve.Dëgjojmë edhe njëherë toponimet:Kullae Gjonit, Pusi i Gjonit, Kodra e Gjonit,Ara e Gjonit. Brenda pak çasteshtakuam edhe Shemsi Zunën, një plak imoçëm nga Çidhna ku përfshihet edheKastrioti. ”Gjishi”sikurse e thërresin tëgjithë Shemsiun në Peshkopi, na tre-gon se rrëfimet e para për Skëndërbe-un i pat dëgjuar gjysmë vjedhuri nga mëtë moçmit, kur bënin muhabet të gjatënë odën e burrave. Ma vonë e kam nd-jek vetë historinë se e pëlqej shumë,vazhdon “Gjishi” që bashkë me Moisi-un shpejtojnë të na shoqërojnë për nëKastriot.

Para se të nisemi kemi pak kohëpër të parë Peshkopinë e vjetër. Njëgrumbull shtëpish majë një kodre naafrojnë edhe më shumë me historitë evjetra, në kërkim të të cilave jemi.Rrugën e pluhurosur për në kastriot ekalojmë brenda pak minutash. ”Ja atjeposhtë matanë lumit është Sina,vendlindja e Kastriotëve-bën me gisht‘Gjishi”kurse ajo fusha atje akoma edhesot e kësaj dite quhet Fusha e Kastri-otëve. Ndërsa udhëtojmë për në fshatkalojmë një repart të vjetër ushtarak. Kjoluginë ka qenë gjithmonë një pikë erëndësishme strategjike si për ato qëmbroheshin ashtu dhe për ato që sul-monin. Bashkë me Moisiun dhe “Gjish-in” takojmë Zenel Doçin një tjetër tëmoshuar. Zeneli afro tetëdhjetave i mbanmend nga koha e fëmijrisë gërmadhatqë u zhdukën pas nga punimet nëxhade apo nga hapja e tokave të reja. ”Imbaj mend si sot andej nga kisha –fletngadalë Zeneli-kur nisën punimet dilninvazhdimisht gurë të vjetër të lidhur megëlqere. Kudo që të gërmosh tek nedalin rrënoja të vjetra”Ndersa biseda lid-het sa nga historitë e vjetra në të sot-men, një sixhade e varur në murk u para-qitet Meka na kujton edhe një herë sedy bashkëbiseduesit tanë janë nga be-simtarët më të zellshëm islam. Histori,kuriozitete të flasësh për Gjergj Kastri-otin-pallë e fortë e krishtërimit e patënquajtur dikur-me Mekën mbi krye, jokushdo mund ta ketë fatin që të jetënjëherësh edhe në Islam edhe në Krish-tërim. Me “Gjishin” dhe Zenelin përshën-doshemi në të dalë të fshatit. ”Ja atjeështë Sina, vendlindja e Kastriotëve-fletMoisiu gati me dëshpërim, tani është ekotë që të shkoni. E para rruga ështëbërë shumë e vështirë. E dyta, muzeuqë ndërtuam në 1985 tani më mirë tëmos e shihni. Kemi kërkuar fonde përrindërtimin e tij po kush përgjigjet. Naduhen vetëm 1. 5 milion. Kushedi…Makina jonë sërish hyn në rrugën ekthimit. Lëmë pas legjenda, kujtime,data dhe ngjarje, emra të vjetër. -E kemimarrë pak dhe nga vendi i Kastriotëve,bën shaka njëri prej nesh duke parë ngamakina që e ka humbur ngjyrën e saj tëparë dhe i ngjan një grumbull të kafen-jtë shëtitës. E takojmë edhe njëherë ZallBulqizën, përroin ku dikur pat rrjedhuraq shumë gjak. Uji ka nisur të bëhetpis i errët. Është takimi i fundit me his-toritë e vjetra të Gjergj Kastriotit.

(Marrë me shkurtimenga gazeta “Shqip”)

“Ja atje është Sina, vendlindja eKastriotëve-flet Moisiu gati me

dëshpërim, tani është e kotë që tëshkoni. E para rruga është bërë

shumë e vështirë. E dyta, muzeu qëndërtuam në 1985 tani më mirë tëmos e shihni. Kemi kërkuar fonde

për rindërtimin e tij po kushpërgjigjet. Na duhen vetëm 1. 5

milion. Kushedi…”

Korrik2 0 0 6 8

Botime tëBotime tëBotime tëBotime tëBotime tëautorëve dibranëautorëve dibranëautorëve dibranëautorëve dibranëautorëve dibranë

KKKKKULULULULULTURETURETURETURETURE

cyan magenta yellow black

Grafika: Studio “m&b”. Tel: (04) 233 283. Shtypur në shtypshkronjën “Dita 2000”. Tel: (04) 273 745

Korabi, i shquar në sportet e mundjes, alpinizimit, volejbollit etj, tani po njihet edhe në sportin e Pingpongut. Ky

sport, prej 5 vitesh, është bërë pjesë e pandarë e aktivitetevesportive të klubit në rrafsh lokal e kombëtar.

Trajnieri Pajtim Shehu, edhe pse ende pa një palestër, sigjënë më elementare, po punonme përkushtim që ky sport të zërëvendin e elitës në Klubin Sportiv“Korabi”.

Në kampionatin kombëtar që uzhvillua në Durrës më datë 8 - 9korrik 2006, “Korabi” zuri vendine katërt. Kjo ishte një arritje emadhe, pasi ishte hera e parë qëpingpongistët e Korabit merrninpjesë në një aktivitet të tillë.

Në kampionatin lokal, që ësh-të zhvilluar në Peshkopi në vitin2003, i riu Argjend Shehu zurivendin e parë dhe vazhdon endeta mbaj këtë titull. Argjendi, djali ifutbollistit Mufit Shehu, ka kohëqë ecën në gjurmë të babait, por me një ndryshim, ka zvogëlu-ar përmasat e fushës dhe topit të futbollit: Po shkëlqen nëpingpong! Argjendi ishte një nga katër lojtarët më të mirë tëkampionatit kombëtar që u mbajt në Durrës.

Djemtë e Korabit në pingpong nuk i kanë akoma kushtetpër stërvitje. Nuk kanë një palestër të tyre, nuk kanë as finan-cime, por falë punës së trainerit Pajtim Shehu, ata i kanëvënë vetës një qëllim: Në kampionatin e pingpongut të trevaveshqiptare, që do të organizohet në qytetin e Dibrës së Mad-he, do të zënë vendin e parë.

Ky është premtimi i pingpongistëve të Korabit, që do tëbëhet realitet! Sepse ata djem dhe traineri i tyre e meritojnëkëtë!

FTESËGazeta “Rruga e Arbërit” është e hapur për çdo lloj bashkë-punimi. Të Interesuarit mund të sjellin opinionet e tyre përçeshtje e probleme të ndryshme që shqetësojnë Dibrën e

dibranët. Redaksia mbetet e hapur për çdo lloj bash-këpunimi, me synimin e vetëm: përhapjen e së vërtetës

dhe mendimit progresist.Redaksia kujton bashkëpunëtorët se dorëshkrimetjanë të pakthyeshme dhe jo çdo shkrim mund të

botohet.

Tel.068 31 19 232. Tel: (04) 357 179.Email: lid_gazeta@yahoo.com

KONKURSNë kuadër të botimit të kalendarit “Dibra 2007”,ftojmë të interesuarit, fotografë dhe amatorë, të

sjellin fotografitë e tyre për kalendarin. Fotografitë dotë përzgjidhen nga stafi i botimit të kalendarit. Fototqë do të botohen do të shpërblehen. Fotot duhet të

jenë të shoqëruara me një shënim shpjegues, por jomë të gjatë se 30 karaktere.

Fotografitë duhet të jenë dixhitale ose të stampuaranë format kartoline të shoqëruara me negativin.

Për më shumë informacion telefononi në numrin:(04) 233 283 ose shkruani në email: mbujar@yahoo.com

Këngëtarët virtuoz Arif Vladidhe Qerim Vladi tashmë nukjanë vetëm.Edhe Zaim Tolljanga Lura është dhe për pub-likun sapo ka ka nxjerrë al-bumin e parë në treg “Pashasytë e tu”

Zaimi ka mbaruar shkollëne muzikës “Prenkë Jakova “në Shkodër për kanto dhe passhkollës nuk patimundësi ta demon-strojë bukur këngënme të cilën ishte ilidhur qyshfëmijë.Pas mbarimittë shkollës filloipunë mësues muz-ike në vendlindjedhe pas pak ko-hësh do të punontenë shtëpinë e kul-turës Lurë si meto-dist.-Kënga nuk er-dhi rastësisht tekunë , thotë Zaimi.Siunë ashtu dhe vël-lai im më i madh

Arifi i cili sot ka ka nëarkivin e radio Tiranës këngëte Gjokë Doçit dhe Prej mera-kut tand çeli trandafili me tekstdhe muzikë të folkloristit tënjohur të Lurës dhe gjithë Di-brës Hilmi Kolgjegja.Ishtenëna ajo që më ushqeu si muadhe vëllait dashurinë përkëngën.E dëgjonin shpesh-herë kur ajo në prani tonë kën-donte këngën e fushës sëKorabit.Zaimi vonë tepër vonëfilloi të aktivizohej dhe tëngjitej në skenë megjithseqysh kur ishte i vogël përgjegj-

Më datë 16 qershor 2006, nënjë nga sallat e hotel Rog-

ner, u bë promovimi i librit “HakikHysa i Dardhës” (Veprimtaria efisit Hysa në të dyja anët e Drinittë zi) me autorShaqir Skarradhe Ismail Hysa.

Të pran-ishëm në sallënuk ishin vetëmpërfaqësues tëkomunitetit tëfisit Hysa, poredhe studiues,gazetarë të me-diave të shkruara dhe atyrevizive, intelektual të Dibrës dherretheve të tjera.

Diskutantët e shumtëpërgëzuan autorët për këtëlibër, ndoshta të thjeshtë nëpërmbajtje, por që mbetet gjith-monë pasaporta e fisit Hysa.Në diskutimet e shumta ndërtë tjera u tha: Duke hulumtuarrreth etnogjenezës së këtij fisi,duke arritur që autorët të bëjnëpemën gjenaologjike të fisitHysa deri në tetë breza, dukepasqyruar me vërtetësi dhe do-kumenta të sakta mbi gjithçkalidhet me këtë fis dhe trevën eDardhës, autorët pas një pune

“Me këngën jam rritur”

Korrik2 0 0 6 8

si i kulturës në atë periudhënë Lurë Halim Laçi e merrteme vete dhe e ngjiste në njëkarrike që të këndonte.Ishtepikërisht ansambli “Shqipon-ja” që i bëri ftesë Zaimit për tëshkuar me dhënë koncerte nëshumë qytete të Turqisë.Sotme zërin e tij të mrekul-lueshëm, me këngët lirike por

dhe ato epike Zaim Tollja ësh-të ngjitur në skena brenda dhejashtë vendit.Por Zaimi nukështë vetëm një këngëtarvirtuoz.Shumë tekstekëngësh si dhe muzika kanëpër autor Zaimin megjithse aibashkëpunon rregullisht meBruno Qerimin.Së shpejti dotë kemi fatin të shikojmë dhevideoklipin e tij.-Puna mekëngën nuk ka të mbaruar,thotë vetë Zaimi. Ajo është njëudhë e gjatë por shumë ebukur.Unë sapo jam nisur drejtkësaj udhe.

Klubi sportiv Korabitashmë edhe pingpong...

Libër me vlera jo vetëm për fisinHysa por për gjithë Dardhën

të gjatë dhe të lodhshme, kanëarritur të realizojnë një vepër tëmirë dhe të pranueshme. Fund-ja vetë historia fillon tek fisi dheky libër është një histori e gjallë

e fisit Hysa në të dyja anët eDrinit të Zi.

Figurë qendrore në libër,padyshim që është HakikHysa. Në faqet të këtij libri por-treti i tij del i plotë. Një plak tip-ik malsor i këtyre anëve, sa imençur aq dhe trim, sa bujaraq dhe i besës, sa i dashur memiqt, aq dhe i pamëshirshëmme pushtuesit e vendit.

Në fund, për të pranishmitu këndua posaçërisht këngakushtuar plakut të maleve HakikHysa nga këngëtari virtuoz di-branë Sherif Dervishi, i cili mezërin e tij elektrizoi gjithësallën.

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○