Środki ochrony

prawnej

• Jaki charakter ma postępowanie odwoławcze?

• Postępowanie przed KIO ma charakter jurysdykcyjny czy sądowy?

• Naruszenie jakich przepisów umożliwia korzystanie ze środków ochrony prawnej?

• Czy odwołanie i skarga to jedyne środki ochrony prawnej?

„Poinformowanie”

Na czym polega „poinformowanie”?

Kto może dokonać poinformowania?

Czy zamawiający jest związany powiadomieniem?

2. Jeżeli wartość zamówienia jest mniejsza niż kwoty określone w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8, odwołanie przysługuje wyłącznie wobec czynności:

1) wyboru trybu negocjacji bez ogłoszenia, zamówienia z wolnej ręki lub zapytania o cenę;

2) opisu sposobu dokonywania oceny spełniania warunków udziału w postępowaniu;

3) wykluczenia odwołującego z postępowania o udzielenie zamówienia;

4) odrzucenia oferty odwołującego.

Podmioty Uprawnione

o Komu przysługują środki ochrony prawnej?

1. Wykonawcy

2. Uczestnikowi konkursu

3. Innemu podmiotowi (ze względu na interes lub szkodę)

4. Zamawiającemu

5. Prezesowi Urzędu

6. Organizacji wpisanej na listę

o Czym są „organizacje wpisane na listę”?

o Kto dokonuje wpisu, odmowy wpisu i skreślenia z listy?

o W jakiej formie dokonuje tych czynności?

o Od kiedy organizacji przysługuje środek prawny?

Interes prawny

• Czym jest interes prawny?

• Czy ochronie podlega także potencjalna szansa uzyskania zamówienia?

• Z czym musi być związany interes prawny?

• Co musi wykazać odwołujący?

Interes prawny

• Pojęcie „interesu” interpretujemy rozszerzająco czy zawężająco?

• Czy interes prawny obejmuje także zapewnienie prawidłowego postępowania?

Szkoda

• Jaka musi być „możliwość poniesienia szkody”?

– Charakter obiektywny

– Charakter realny

– Adekwatny związek przyczynowy (z naruszeniem ustawy)

• Czy można zwiększyć krąg potencjalnych poszkodowanych przez wydłużenie terminu do składania ofert?

Odwołanie

Jakie przepisy stosujemy do postępowania odwoławczego?

K.p.c. o sądzie polubownym

Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów

Jakie są podstawy odwołania?

czynność niezgodna z przepisami

zaniechanie czynności

Jakie są podstawy przy kwotach podprogowych?

Jeżeli wartość zamówienia jest mniejsza niż kwoty określone w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8, odwołanie przysługuje wyłącznie wobec czynności:

1) wyboru trybu negocjacji bez ogłoszenia, zamówienia z wolnej ręki lub zapytania o cenę;

2) opisu sposobu dokonywania oceny spełniania warunków udziału w postępowaniu;

3) wykluczenia odwołującego z postępowania o udzielenie zamówienia;

4) odrzucenia oferty odwołującego.

o Co powinno wskazywać odwołanie?

o Czynność lub zaniechanie

o Zwięzłe przedstawienie zarzutów

o Żądanie

o Okoliczności faktyczne i prawne uzasadniające wniesienie odwołania.

Odwołanie

• Co dołącza się do odwołania?

1. Dowód uiszczenia wpisu.

2. Dowód przesłania kopii odwołania zamawiającemu.

3. Odpis z KRS, pełnomocnictwo, inny dokument potwierdzający umocowanie do reprezentowania odwołującego.

Odwołanie

• W jakiej formie składa się odwołanie?

Pisemnej

Elektronicznej

• Do kogo wnosi się odwołanie? Do Prezesa Izby

• Co przesyła się zamawiającemu i do kiedy?

Kopię odwołania

Przed upływem terminu do wniesienia odwołania

Skład KIO

• W jakim składzie Izba rozpoznaje odwołanie?

• Kiedy może nastąpić zmiana składu Izby? – Choroba członka Izby – Inna ważna przyczyna

• Kto i kogo zawiadamia o zaistnieniu przesłanek wyłączenia?

– Członek składu orzekającego – Strona

• Kto decyduje o wyłączeniu?

– Prezes Izby – Prezes Rady Ministrów

• Co dzieje się ze składem KIO w przypadku wyłączenia?

Wpisowe

• Ile kosztuje wpis od odwołania?

– Dostawy lub usługi

• 7 500 zł

• 15 000 zł

– Roboty budowlane

»10 000 zł

»20 000 zł

Terminy

• W jakim terminie wnosi się odwołanie?

Kwoty ponadprogowe: 10 dni – od przesłania informacji o czynności (faks/droga elektroniczna) 15 dni – (inny sposób)

Kwoty podprogowe: 5 dni – od przesłania informacji o czynności (faks/droga elektroniczna) 10 dni – (inny sposób)

Terminy

• Jakie są terminy w przypadku odwołania wobec treści ogłoszenia i SIWZ (przetarg nieograniczony)?

Kwoty ponadprogowe: 10 dni od: • Publikacji ogłoszenia w DUUE • Zamieszczenia SIWZ na stronie

Kwoty podprogowe: 5 dni od: • Zamieszczenia ogłoszenia w BZP • Zamieszczenia SIWZ na stronie

Terminy

• W jakim terminie wnosi się odwołanie wobec innych czynności?

Kwoty ponadprogowe: 10 dni – od dnia, w którym powzięto lub przy zachowaniu należytej staranności można było powziąć wiadomość o okolicznościach stanowiących podstawę jego wniesienia.

Kwoty podprogowe: 5 dni – od dnia, w którym powzięto lub przy zachowaniu należytej staranności można było powziąć wiadomość o okolicznościach stanowiących podstawę jego wniesienia.

Jeżeli zamawiający nie opublikował ogłoszenia o

zamiarze zawarcia umowy lub mimo takiego

obowiązku nie przesłał wykonawcy zawiadomienia

o wyborze oferty najkorzystniejszej lub nie zaprosił

wykonawcy do złożenia oferty w ramach

dynamicznego systemu zakupów lub umowy

ramowej, odwołanie wnosi się nie później niż w

terminie:

15 dni od dnia zamieszczenia w Biuletynie Zamówień

Publicznych albo 30 dni od dnia publikacji w

Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej ogłoszenia

o udzieleniu zamówienia, a w przypadku udzielenia

zamówienia w trybie negocjacji bez ogłoszenia,

zamówienia z wolnej ręki albo zapytania o cenę -

ogłoszenia o udzieleniu zamówienia z

uzasadnieniem;

6 miesięcy od dnia zawarcia umowy, jeżeli

zamawiający:

a) nie opublikował w Dzienniku Urzędowym Unii

Europejskiej ogłoszenia o udzieleniu zamówienia; albo

b) opublikował w Dzienniku Urzędowym Unii

Europejskiej ogłoszenie o udzieleniu zamówienia, które

nie zawiera uzasadnienia udzielenia zamówienia w

trybie negocjacji bez ogłoszenia albo zamówienia z

wolnej ręki

1 miesiąca od dnia zawarcia umowy, jeżeli

zamawiający:

a) nie zamieścił w Biuletynie Zamówień Publicznych

ogłoszenia o udzieleniu zamówienia; albo

b) zamieścił w Biuletynie Zamówień Publicznych

ogłoszenie o udzieleniu zamówienia, które nie

zawiera uzasadnienia udzielenia zamówienia w

trybie negocjacji bez ogłoszenia, zamówienia z

wolnej ręki albo zapytania o cenę.

Odwołanie

• Jakie skutki wywołuje wniesienie odwołania? 1. Możliwość przedłużenia terminu składania ofert/wniosków. 2. Zawieszenie biegu terminu związania ofertą. 3. Zakaz zawarcia umowy.

• Kiedy KIO może uchylić zakaz zawarcia umowy? Negatywne skutki dla interesu publicznego przewyższają korzyści związane z

ochroną interesów prawnych.

• Kto rozpoznaje wniosek o uchylenie zakazu? Skład orzekający izby wyznaczony do rozpoznania odwołania.

• Czy posiedzenie w sprawie rozpatrzenia wniosku jest tajne?

Odwołanie

• W jakim terminie KIO rozpatruje wniosek o uchylenie zakazu?

5 dni od złożenia wniosku

• Kiedy umarza się postępowanie mające na celu rozpatrzenie tego wniosku?

Bezprzedmiotowość – w szczególności:

Ogłoszenie orzeczenia przed rozpoznaniem wniosku

Cofniecie wniosku

Odwołanie

• Komu i w jakim terminie zamawiający przesyła kopię odwołania?

Przesyła niezwłocznie (najpóźniej w terminie 2 dni) innym wykonawcom.

• Co robi zamawiający gdy odwołanie dotyczy

ogłoszenia lub SIWZ? Zamieszcza je na stronie internetowej + wzywa do przystąpienia

• Czy odwołujący może przesłać zamawiającemu część

odwołania?

Przystąpienie

• W jakim terminie wykonawca może przystąpić do postępowania odwoławczego?

3 dni od otrzymania kopii odwołania

• Co wykonawca musi zrobić wraz z przystąpieniem?

– Wskazać stronę do której przystępuje. – Wskazać interes w uzyskaniu rozstrzygnięcia.

• Komu i w jakiej formie doręcza się zgłoszenie przystąpienia?

Prezesowi Izby Forma: pisemna lub elektroniczna

• Komu przesyła się kopię zgłoszenia?

Zamawiającemu Wykonawcy wnoszącemu odwołanie

Przystąpienie

• Kiedy przystępujący wykonawcy mogą być uczestnikami postępowania?

Jeżeli mają interes w rozstrzygnięciu na korzyść jednej ze stron.

• Jak zapobiec przystąpieniu do postępowania?

• Kto i do kiedy może wykorzystać tę instytucję?

– Odwołujący i zamawiający – Do rozpoczęcia rozprawy

• Kiedy KIO uwzględnia opozycję? Uprawdopodobnienie braku posiadania interesu.

Przystąpienie

• Na jakim posiedzeniu wydaje się postanowienie odnośnie opozycji?

Można na posiedzeniu niejawnym.

• Czy na postanowienie odnośnie opozycji przysługuje skarga?

• Czy czynności / oświadczenia uczestnika mogą się różnić od czynności / oświadczeń strony do której przystąpił?

Wyjątek: sprzeciw na uwzględnienie zarzutów przez zamawiającego.

Odpowiedź i Sprzeciw • Kto może wnieść odpowiedź?

• W jakiej formie wnosi się odpowiedź?

Pisemnej Ustnie do protokołu

• Co w sytuacji gdy zamawiający uwzględni wszystkie zarzuty?

– Izba może umorzyć postępowanie – Zamawiający realizuje treść żądania

• Kiedy zamawiający nie będzie mógł wykonać, powtórzyć lub

unieważnić czynności?

• W jakiej formie uczestnik wnosi sprzeciw? – Pisemnie – Ustnie do protokołu

Rozpoznanie odwołania

• Kiedy odwołanie podlega rozpoznaniu? – Nie zawiera braków formalnych. – Uiszczono wpis (wraz z dowodem) najpóźniej do dnia

upływu terminu do wniesienia odwołania.

• Co w sytuacji gdy odwołanie nie spełnia przesłanek

rozpoznania? Prezes Izby wzywa do poprawienia lub uzupełnienia lub złożenia dowodu w terminie

3 dni.

• Jakie uchybienia nie stanowią przeszkody dla

rozpatrzenia odwołania? Mylne oznaczenie odwołania Inne oczywiste niedokładności

Rozpoznanie odwołania

• Co w sytuacji gdy wezwanie zostanie doręczone 3 dni przed upływem terminu do wniesienia odwołania? Termin na złożenie dowodu uiszczenia wpisu -> do upływu

terminu wniesienia odwołania.

• Kiedy i w jakiej formie Prezes KIO zwraca odwołanie?

Nieuiszczenie wpisu w terminie. Bezskuteczny upływ terminów na realizację wezwania. Forma postanowienia.

• Kiedy zwrotu dokonuje skład orzekający KIO? Gdy niezachowanie warunków formalnych lub niezłożenie pełnomocnictwa

stwierdzi skład orzekający.

Rozpoznanie odwołania

• Czy zwrócone odwołanie wywołuje jakieś skutki?

• Kogo informuje się o zwrocie? Prezes Izby informuje zamawiającego przesyłając odpis

postanowienia.

Cofnięcie odwołania

• Do kiedy można cofnąć odwołanie? Do czasu zamknięcia rozprawy.

• Jakie są konsekwencje cofnięcia? Cofnięcie przed otwarciem rozprawy -> zwrot 90% wpisu.

• Czy cofnięte odwołanie wywołuje jakieś skutki? Likwidacja skutków wniesienia odwołania.

Rozpatrzenie odwołania

• W jakim terminie KIO rozpatruje odwołanie? 15 dni od dnia doręczenia Prezesowi Izby.

• Kiedy można zarządzić łączne rozpoznanie odwołań?

1. Odwołania złożone w tym samym postępowaniu.

2. Odwołania dotyczą tych samych czynności.

Przesłanki odrzucenia odwołania 1) w sprawie nie mają zastosowania przepisy ustawy; 2) odwołanie zostało wniesione przez podmiot nieuprawniony; 3) odwołanie zostało wniesione po upływie terminu określonego w

ustawie; 4) odwołujący powołuje się wyłącznie na te same okoliczności, które

były przedmiotem rozstrzygnięcia przez Izbę w sprawie innego odwołania dotyczącego tego samego postępowania wniesionego przez tego samego odwołującego się;

5) odwołanie dotyczy czynności, którą zamawiający wykonał zgodnie z treścią wyroku Izby lub sądu lub, w przypadku uwzględnienia zarzutów w odwołaniu, którą wykonał zgodnie z żądaniem zawartym w odwołaniu;

6) w postępowaniu o wartości zamówienia mniejszej niż kwoty określone w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8, odwołanie dotyczy innych czynności niż określone w art. 180 ust. 2;

7) odwołujący nie przesłał zamawiającemu kopii odwołania, zgodnie z art. 180 ust. 5.

Rozpatrzenie odwołania

• Czy KIO może odrzucić odwołanie na posiedzeniu niejawnym?

• Jeżeli odwołania nie odrzucono to rozprawa przed KIO jest jawna czy tajna?

• Kiedy można wyłączyć jawność rozprawy? – Na wniosek lub z urzędu

– W całości lub w części

– Możliwość ujawnienia tajemnicy ustawowo chronionej

o Z urzędu gdy zachodzi możliwość ujawnienia informacji niejawnej

Dowody • Co może być dowodem?

– Dokumenty – Zeznania świadków – Opinie biegłych – Przesłuchanie stron

• Kto i do kiedy może przedstawiać dowody?

– Strony i uczestnicy postępowania – Do zamknięcia rozprawy

• Czy KIO musi dopuścić dowód niewskazany przez stronę?

• Jakie fakty nie wymagają dowodu?

– Fakty powszechnie znane – Fakty znane z urzędu – Fakty przyznane

Dowody

• Kiedy KIO odmawia przeprowadzenia dowodów? Fakty zostały już stwierdzone

Dowody przywołane dla zwłoki

• Jak KIO ocenia dowody?

• Postępowanie ma charakter kontradyktoryjny czy inkwizycyjny?

• Czy KIO uwzględnia stan faktyczny zaistniały po zamknięciu rozprawy?

Nie. Bierze się pod uwagę tylko okoliczności istniejące do zamknięcia rozprawy.

Rozpatrzenie odwołania

• Kiedy zamyka się rozprawę? Po przeprowadzeniu dowodów i udzieleniu głosu stronom.

Gdy Izba uzna sprawę za dostatecznie wyjaśnioną.

• Kiedy ponownie otwiera się rozprawę? Ujawnienie okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia odwołania.

• Czy wyrok może wydać skład orzekający przed którym nie toczyło się postępowanie?

Rozpatrzenie odwołania

• W jakiej formie orzeka KIO?

o Wyrok o Postanowienie

• Kiedy KIO uwzględnia odwołanie? Izba uwzględnia odwołanie, jeżeli stwierdzi naruszenie

przepisów ustawy, które miało wpływ lub może mieć istotny wpływ na wynik postępowania o udzielenie zamówienia.

• Czy KIO może nakazać zawarcie umowy? Izba nie może nakazać zawarcia umowy.

Rozpatrzenie odwołania

• Czy KIO może orzekać co do zarzutów, które nie były podniesione w odwołaniu?

• Kiedy KIO może wydać łączne orzeczenie?

• Jak co do zasady rozstrzyga się kwestię kosztów?

Kary finansowe

• Jakie kary finansowe może nałożyć KIO na zamawiającego?

10% lub 5% wartości wynagrodzenia wykonawcy.

• Gdzie i w jakim terminie uiszcza się karę finansową? 30 dni od uprawomocnienia się orzeczenia o karze.

Na rachunek bankowy UZP.

• Co jeżeli zamawiający nie zapłaci kary finansowej w terminie?

Wydanie orzeczenia • Kiedy KIO ogłasza orzeczenie?

– Po zamknięciu rozprawy. – Najpóźniej 5 dni po zamknięciu rozprawy.

• Czy nieobecność stron wstrzymuje ogłoszenie?

• Z czego składa się uzasadnienie? Podstawa faktyczna Podstawa prawna

• W jakim terminie i komu wysyła się odpisy orzeczenia? 3 dni od ogłoszenia orzeczenia/wydania postanowienia. Stronom, uczestnikom lub ich pełnomocnikom.

Wydanie orzeczenia

• Czy KIO może dokonać rektyfikacji orzeczenia?

• Czy orzeczenie KIO ma taką samą moc jak wyrok sądu?

• Kto może stwierdzić wykonalność orzeczenia KIO?

Skarga do sądu

Skarga

• Kto może wnieść skargę? Strona Uczestnik postępowania odwoławczego Prezes Urzędu Zamówień Publicznych

• Do jakiego sądu wnosi się skargę?

• Jak wnosi się skargę do sądu? W Jakim terminie?

Za pośrednictwem Prezesa Izby 7 dni od dnia doręczenia orzeczenia Jednoczesne przesłanie odpisu skargi przeciwnikowi

• W jakim terminie może wnieść skargę Prezes Urzędu Zamówień

Publicznych? – 21 dni od wydania orzeczenia

Skarga

• Co robi Prezes Izby ze skargą? Prezes Izby przekazuje skargę wraz z aktami postępowania

odwoławczego właściwemu sądowi w terminie 7 dni od dnia jej otrzymania.

• Czy w skardze można rozszerzyć żądanie lub wnieść

nowe żądanie?

• Według jakich przepisów toczy się postępowania przed sądem?

• Czy Prezes Urzędu może przystąpić do procesu?

Skarga

• Jakie przepisy stosuje się do czynności Prezesa Urzędu?

• Jakie elementy powinna zawierać skarga?

1. Elementy pisma procesowego.

2. Oznaczenie zaskarżonego orzeczenia.

3. Przytoczenie zarzutów z uzasadnieniem.

4. Wskazanie dowodów.

5. Wniosek o uchylenie/zmianę orzeczenia w całości lub części.

Skarga

• Jaką skargę sąd odrzuca na posiedzeniu niejawnym?

– Skarga wniesiona po terminie.

– Skarga, której braków nie uzupełniono.

– Skarga niedopuszczalna z innych przyczyn.

• Kiedy sąd przywraca termin do dokonania czynności procesowej?

Strona niedochowała terminu

Brak winy

Wniosek strony

Skarga

• Kiedy sąd oddala skargę? Skarga bezzasadna

• W jakim terminie sąd rozpoznaje sprawę? Niezwłocznie. Najpóźniej w terminie 1 miesiąca.

• Co w sytuacji gdy odwołanie zostaje odrzucone albo zachodzi podstawa do umorzenia postępowania?

Sąd uchyla wyrok lub zmienia postanowienie

Sąd odrzuca odwołanie lub umarza postępowanie

Skarga

• Co w sytuacji gdy sąd uwzględnia skargę? – Sąd zmienia zaskarżone orzeczenie i orzeka wyrokiem

co do istoty. – W pozostałych sprawach wydaje postanowienie.

• Jakie koszty ponoszą strony?

• Czy od wyroku lub postanowienia sądu przysługuje

skarga kasacyjna?

• Wyjątek?