8
Türk dili ve edebiyatı öğretmenliği

ürk dili ve edebiyatı - uzmankariyer.com¶züm kitapcigi... · ve ulusların kökünün Sümer dini ve Sümerler olması gibi, bütün dillerin kaynağı da Sümercedir

  • Upload
    others

  • View
    16

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: ürk dili ve edebiyatı - uzmankariyer.com¶züm kitapcigi... · ve ulusların kökünün Sümer dini ve Sümerler olması gibi, bütün dillerin kaynağı da Sümercedir

Türk dili ve edebiyatı öğretmenliği

Page 2: ürk dili ve edebiyatı - uzmankariyer.com¶züm kitapcigi... · ve ulusların kökünün Sümer dini ve Sümerler olması gibi, bütün dillerin kaynağı da Sümercedir
Page 3: ürk dili ve edebiyatı - uzmankariyer.com¶züm kitapcigi... · ve ulusların kökünün Sümer dini ve Sümerler olması gibi, bütün dillerin kaynağı da Sümercedir

ÖABT Türkiye Geneli Deneme Sınavı - 3

çözümü

3

TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI ÖĞRETMENLİĞİ TÜRKİYE GENELİ 3. DENEME SINAVI YANIT ANAHTARI

1. C 11. C 21. D 31. B 41. C2. E 12. A 22. D 32. B 42. D3. B 13. E 23. A 33. E 43. D4. B 14. B 24. C 34. D 44. E5. E 15. A 25. B 35. E 45. E6. B 16. D 26. C 36. D 46. E7. C 17. B 27. E 37. A 47. B8. E 18. D 28. A 38. B 48. B9. D 19. A 29. C 39. C 49. D

10. D 20. D 30. D 40. C 50. B

Tekrar Edilmesi Gereken Konular.................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmenliği

Page 4: ürk dili ve edebiyatı - uzmankariyer.com¶züm kitapcigi... · ve ulusların kökünün Sümer dini ve Sümerler olması gibi, bütün dillerin kaynağı da Sümercedir

ÖABT Türkiye Geneli Deneme Sınavı - 3

çözümü

4Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmenliği

1.Yansıma Kuramı: Bu kuram dilin, insanın doğadaki sesleri taklit et-mesinden doğduğunu savunur.Ünlem Kuramı: İlkel insanın, coş-kusunu birtakım davranış ve sesler-le ifade ettiğini savunur. Güneş-Dil Kuramı: Bütün dinlerin ve ulusların kökünün Sümer dini ve Sümerler olması gibi, bütün dillerin kaynağı da Sümercedir.İş Kuramı: Dil, insanların hep bir-likte çalışırken vücut hareketlerinin doğurduğu refl eks seslenmelerden dilin doğduğunu savunan kuramdır.İleti Kuramı: “İleti Kuramı” diye bir kuram yoktur.

Doğru yanıt “C” seçeneğidir.

2.Konuşma dili farklılık gösterebilir ama yazı dili standarttır. Bu yüzden konuşma dilindeki farklılıklar yazı diline yansıtılmaz.

Doğru yanıt “E” seçeneğidir.

3.Türkler İslamiyeti kabul ettikten sonra Arapça ve Farsça sözcükler dilimize girmeye başladı. Bu döne-me “Orta Türkçe” adı verilir.

Doğru yanıt “B” seçeneğidir.

4.Koşukta, d > t değişimine örnek yoktur, tam tersi t > d değişimine ör-nek vardır: tizildi.

Doğru yanıt “B” seçeneğidir.

5.Efsane, halkın hayal gücüyle oluş-turduğu “ideal insan tipi”ni dile getir-diği ve kendisi dışında var olduğu-na inandığı her şeyi anlama, açıkla-ma yöntemidir.Destan, toplumsal hayatta derin iz bırakan yaşanmış olaylardan besle-nir, onların etkisiyle oluşur.

Doğru yanıt “E” seçeneğidir.

6.Güney-Batı (Oğuz) Grubu: Türkiye Türkçesi, Türkmen Türkçesi, Azer-baycan TürkçesiGagauz Türkçesi Kuzey Grubu: Tuva Türkçesi, Hakas Türkçesi, Ka-zak Türkçesi, Kırgız Türkçesi Güney - Doğu Grubu: Uygur Türk-çesi - Özbek Türkçesi

Doğru yanıt “B” seçeneğidir.

7.Divan-ı Lügati-t-Türk Kaşgar’da de-ğil, Bağdat’ta yazılmıştır.

Doğru yanıt “C” seçeneğidir.

8.Günümüz Türkçesiyle:Bu Kün Togdı hükümdar bu tavrı ile güneş ve ay gibi doğarak dünyayı aydınlattı. “acunka” sözcüğünde görülen -ka eki, lokatif (bulunma) eki olarak de-ğil, belirtme durumu görevinde kul-lanılmıştır.

Doğru yanıt “E” seçeneğidir.

9.I ile A, II ile B, III ile C, V ile de E seçenekleri anlamca birbirini karşı-lamaktadır.IV. savda “Bir yiğidin kara dağ yum-rusunca malı olsa yığar, nasibinden artuğun yiyebilmez.” diyerek “Ne

kadar zengin olursan ol, ihtiyacın kadarını kullanırsın, kısmetinden fazlasını yiyemezsin.” denmektedir.D seçeneğinde verilen atasözünde ise zenginliğin önemli olmadığı, so-nuçta herkesin fâni olduğu anlatıl-mak istenmiştir.

Doğru yanıt “D” seçeneğidir.

10.Parçada aynı kavramın Farsçada ve Türkçede hangi sözcüklerle ifa-de edildiği karşılaştırılıyor. Türkçe ile Farsçanın karşılaştırıldığı eser Ali Şir Nevâî’nin Muhakemetü’l-Lugateyn adlı kitabıdır.

Doğru yanıt “D” seçeneğidir.

11.Rubai ve tuyuğ tek dörtlük olduğu için dörtlüklerle kurulan nazım bi-çimlerindendir. Şarkı ve murabba, nazım birimi dörtlük olmasına rağ-men bentlerle kurulan nazım biçim-leri başlığı altında yer alır.

Doğru yanıt “C” seçeneğidir.

12.Şair, eserde Allah’a yalvardığı için parçanın konusuna göre türü “münacat”tır.

Doğru yanıt “A” seçeneğidir.

13.Hamseye düzyazıyı sokan ilk sanat-çı Genceli Nizami değil, Nergisi’dir.

Doğru yanıt “E” seçeneğidir.

14.Ziya Paşa’nın Terkib-i Bend’inden alınan bu beytin ikinci dizesinde “Yumuşak huylu atın çiftesi pektir.” atasözü kullanılmıştır. Bir şiirin için-de atasözü kullanılarak yapılan sa-natın adı İrsalimesel’dir.

Doğru yanıt “B” seçeneğidir.

Page 5: ürk dili ve edebiyatı - uzmankariyer.com¶züm kitapcigi... · ve ulusların kökünün Sümer dini ve Sümerler olması gibi, bütün dillerin kaynağı da Sümercedir

ÖABT Türkiye Geneli Deneme Sınavı - 3

çözümü

5Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmenliği

15.Verilen parçada göç kavramı ile be-raber görülen değişim ifade edil-mektedir. Bu açıdan ortalığın renk cümbüşüne dönmesi sözüyle de özellikle “her tipten, her renkten, her kıyafetten insanla karşılaşma-nın mümkün olduğu” anlatılmak is-tenmiştir.

Doğru yanıt “A” seçeneğidir.

16.Cümlenin doğru sıralaması şöyle-dir:Bir yazar başka bir yazar için istedi-ğini düşünür, yasalar çerçevesinde istediğini yazabilir fakat başka ya-zarın ağzından konuşamaz.

Doğru yanıt “D” seçeneğidir.

17.A seçeneğinde örneklerin devam ettiğini göstermek için;C, D ve E seçeneklerinde eksilti-li cümlenin sonunda üç nokta kulla-nılmıştır.B seçeneğinde “Bu, ekonomik sı-kıntı çeken tüm işletmelerin ortak sorunu(dur).” cümlesi ad cümlesi-dir ve sonuna nokta kullanılmalıdır.

Doğru yanıt “B” seçeneğidir.

18.II. cümlede; din ile bir dine inanan-lar (İslamiyet ile Hristiyanlar) eş de-ğer kavramlar gibi değerlendirilmiş. “İslamiyeti de Hristiyanlığı da ince-ledim.” denmeliydi.V. cümlede; “Bu araştırmalarımdaki elde edilen bulguları da bir kitapta topladım.” cümlesinde “araştırmala-rımdaki” sözcüğü “araştırmalarım-dan” şeklinde değiştirilmelidir.

Doğru yanıt “D” seçeneğidir.

19.“Esenler’de afet riskli alan dönüşü-mü için ocakta temelleri atıyoruz.” cümlesinin yüklemi şimdiki zaman kipinde olmasına rağmen cümlenin zaman belirteci “ocakta” yani gele-cek zamandır.

Doğru yanıt “A” seçeneğidir.

20.İkon: Dili kullanmada bilgi ve ileti aktaran en basit araçlardır. Örnek: fotoğraf, resim, arma, portre, şema-lar...

Doğru yanıt “D” seçeneğidir.

21.Anadolu sahasının ilk tezkiresi Sehi Bey’in “Heşt Behişt” adlı eseridir.Latifi ’nin eseri ise “Tezkiretü’ş Şua-ra” ya da Latifî Tezkiresi olarak bi-linir.

Doğru yanıt “D” seçeneğidir.

22.

( )Salim: Asli harflerinde

bulunmayan köklere denir.

( ) Mehmuz: Asli harflerinden

biri olan köklere denir.

( ) Misal: Asli ilk harfi veya

olan köklere denir.

( ) Ecvef: kinci asli harfi harf-i

illet olan köklere denir.

( ) Nak s: Asli harflerinden

üçüncüsü harf-i illet olan köklere

denir.

Doğru yanıt “D” seçeneğidir.

23.A seçeneğinde sözü edilen sanat-çı Adalet Ağaoğlu’dur. Sennur Se-zer öncelikle şairdir. Romanı yok-tur.Şiir kitapları, edebiyat inceleme-leri ve çeşitli alanlarda antoloji çalış-maları vardır.

Doğru yanıt “A” seçeneğidir.

24.“Yorgun Savaşçı” Kemal Tahir’in ro-manıdır.

Doğru yanıt “C” seçeneğidir.

25.Şiirde serbest nazım söz konusu-dur. “büyük insanlık” sözüyle top-lumsal sorunlara eğiliş, geniş kitle-lerin yaşamına bakış toplumcu şiirin başlıca özelliklerindendir.Öz şiir anlayışında anlamda kapa-lılık, millî edebiyat anlayışında millî değerler, Hisarcılar’da Türk-İslam sentezi, İkinci Yeni şiirinde ise im-geci anlayış söz konusudur.

Doğru yanıt “B” seçeneğidir.

26.Yahya Kemal, sembolizmin etkisin-de kalmamıştır. Parnasizmin biçim mükemmelliği bütün şiirlerine ege-mendir.

Doğru yanıt “C” seçeneğidir.

27.Namık Kemal’in “Tahrib-i Hara-bat” adlı yazısı, ilk eleştiri ola-rak ele alınır. İlk eleştiri yazısı ola-rak yine Namık Kemal’in “Lisan-ı Osmanînin Edebiyatı Hakkında Bazı Mülâhazâtı Şâmildir” başlıklı makalesine dikkat çekilir.

Doğru yanıt “E” seçeneğidir.

28.Parçada sözü edilen yapıt tiyatro türündedir. “Hacle” Hamit’in şiir ki-tabıdır. Diğerleri tiyatro yapıtlarıdır.

Doğru yanıt “A” seçeneğidir.

29.Orhan Asena (7 Ocak 1922– 15 Şu-bat 2001) oyun yazarı, şair, çocuk hastalıkları uzmanıdır. 1950 sonra-sı Türk tiyatrosunun önemli yazar-larındandır. Asena kırkı aşkın oyun yazdı ve oyunları tüm Türkiye’deki sahnelerde oynandı. Tanrılar ve İn-sanlar, Atçalı Kel Mehmet, Şili’de Av, Ya Devlet Başa Ya Kuzgun Leşe diğer oyunlarından bazılarıdır.

Doğru yanıt “C” seçeneğidir.

Page 6: ürk dili ve edebiyatı - uzmankariyer.com¶züm kitapcigi... · ve ulusların kökünün Sümer dini ve Sümerler olması gibi, bütün dillerin kaynağı da Sümercedir

ÖABT Türkiye Geneli Deneme Sınavı - 3

çözümü

6Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmenliği

30.“Türk Sazı”, Mehmet Emin Yurdakul’un şiir kitabıdır. 1914’te çıkarılmıştır. Ziya Gökalp’ın “Kızıl Elma, Yeni Hayat, Altun Işık” adlı şiir kitapları vardır.

Doğru yanıt “D” seçeneğidir.

31.Asıl adı Cemalettin Seber olan-Cemal Süreya (1931 - 1990) Erzincan’da doğdu. Haydarpaşa Li-sesini, AÜ SBF Maliye ve İktisat Bö-lümünü bitirdi. İlk şiiri “Şarkısı Be-yaz” 1953’te yayımlanmıştır. Gele-neğe karşı olmasına rağmen gele-neği şiirinde özgün bileşimlerle kul-lanan bir şairdir. Kendine özgü söy-leyiş biçimi ve şaşırtıcı buluşlarıy-la, zengin birikimi ile; duyarlı, çarpı-cı, yoğun, diri imgeleriyle İkinci Yeni şiirinin başarılı örneklerini vermiştir. “Üvercinka,Göçebe, Beni Öp Sonra Doğur Beni, Sevda Sözleri” şiirleri-nin toplandığı kitaplardır. Deneme, eleştiri, çocuk edebiyatı, söyleşi ve günceleri vardır.

Doğru yanıt “B” seçeneğidir.

32.“Battalname”, Battal Gazi’nin ef-sanevi yaşamı ve kahramanlıkla-rı çevresinde oluşan halk öykü-sü; “Risaletü’n Nushiyye”, Yunus Emre’ye aittir; dinî, tasavvufi , ahlaki öğütler veren bir kitap; “Budalana-me” Kaygusuz Abdal’a aittir; men-surdur, tasavvuf felsefesini içerir; “Dolapname” de Kaygusuz Abdal’a aittir, aruz ölçüsüyle yazılmış, soru-lu yanıtlı mesnevidir. “Makalat” dı-şındakiler, Arapça yazılmamıştır.

Doğru yanıt “B” seçeneğidir.

33.İkinci metinde yiğitlik, kahramanlık yoktur; metin koçaklama değil, gü-zelleme niteliği gösterir. “ela göz-lü dilber”le ilgili duygular dile geti-rilmiştir.

Doğru yanıt “E” seçeneğidir.

34.Seçenekteki dizelerde “kır atın” gü-zelliği betimlenmiştir. Dizeler “gü-zelleme” özelliği gösterir. A seçe-neğinde “garip bülbül”ün uyuması ölüm, B seçeneğinde ok ve kalkan ile savaş, C seçeneğinde toplum-sal bozukluğa eleştiri, E seçeneğin-de genç kıza övgü söz konusudur.

Doğru yanıt “D” seçeneğidir.

35.Şathiye, inançlardan alaycı bir dille söz eder gibi söylenen şiirlerdir. Gö-rünüşte akla, mantığa, inanca aykırı gibi görünen bu şiirler tasavvufi yo-rumla gerçek anlamını bulur. Tev-hid, Allah’ın birliğini, ululuğunu an-latan şiirlerdir.

Doğru yanıt “E” seçeneğidir.

36.Hikâyelerin nazım bölümlerinde belli bir uyak düzeni yoktur. Halk şi-irinin yarım, tam, cinaslı uyak kulla-nım özellikleri görülür. Nesir bölüm-lerinde aliterasyon ve seci kullanımı şiirsel özelliklerin işaretidir.

Doğru yanıt “D” seçeneğidir.

37.Âşık Ömer, Konya’nın Hadim ilçe-sinin Gezlevi köyünde 1621-1651 yıllarında doğmuş olduğu rivayet edilen halk şairidir. Ölüm yılı 1707 olarak rivayetlere geçmiştir. Âşık Ömer’in Divan’ında, ‘Hafız Âşık Ömer’ ibaresinin yer alması, çeşit-

li kaynaklarda saz çaldığının kayıtlı olması nedeniyle ‘Âşık’ unvanını al-dığı düşünülmektedir.

Doğru yanıt “A” seçeneğidir.

38.Ercişli Emrah, 17. yüzyıl halk şai-ridir. Şiirlerini daha çok sevgi, aşk, doğa üzerine söylemiştir. Divan şii-rinden hiç etkilenmemiştir.

Doğru yanıt “B” seçeneğidir.

39.I. metinde “yar, yar, yâr” sözcükleri sesteştir. Cinaslı uyak kullanılmıştır. Birinci dizede “yar” uçurum, ikinci dizede “yar” yarmak eylemi, üçüncü dizede “yâr” sevgili anlamında kul-lanılmıştır. 11’lik hece ölçüsü kulla-nımı nedeniyle metinlere koşma de-nebilir. Bütün dizeler cinaslı ise koş-ma, tecnis adını alır. İç uyaklı koş-malara ise musammat koşma denir.

Doğru yanıt “C” seçeneğidir.

40.Rubai, “aaxa” uyak örgüsüyle yazı-lır. Dörtlük “aaab” koşma tipi uyakla söylenmiştir.

Doğru yanıt “C” seçeneğidir.

41.Vygotsky sosyal yapılandırmacılı-ğın önemli temsilcilerindendir. Öğ-renmede kültür ve dilin oldukça önemli olduğunu savunur. Bilgi sos-yal etkileşimler sonucunda oluş-maktadır. Sınıf ortamında öğrenci-öğretmen ve öğrenci-öğrenci etki-leşimleri oldukça önemlidir. Çocuk-lar, bir yetişkin ya da kendilerinden daha üst seviyede bulunan başka bir çocuğun yardımıyla, kendi başı-na anlayamayacağı kavram ve fi kir-leri kavrayabilirler.

Doğru yanıt “C” seçeneğidir.

Page 7: ürk dili ve edebiyatı - uzmankariyer.com¶züm kitapcigi... · ve ulusların kökünün Sümer dini ve Sümerler olması gibi, bütün dillerin kaynağı da Sümercedir

ÖABT Türkiye Geneli Deneme Sınavı - 3

çözümü

7Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmenliği

42.İstasyon tekniğinin temel amacı, iş birliğini, yaratıcılığı, iletişim beceri-sini geliştirme; başlanan bir işi bitir-me ya da işe katkı sağlama, kural-lara uyma ve derse katılımdan keyif almadır. Sınıftaki tüm öğrencilerin özellikle çekingen öğrencilerin etkin olarak derse katılımının sağlanma-sı tekniğin olumlu yanlarından sa-dece bir tanesidir. Tekniğin uygula-ma adımları şu şekildedir: Çalışıla-cak konu belirlenir, sınıf farklı yer-lerde bulunan gruplara (istasyonla-ra) bölünür, bütün öğrenciler rast-lantısal olarak gruplara atanır, öğ-retmen etkinliği yönetecek kişi ola-rak belirlenir, kaç tane istasyon var-sa o sayıda istasyon şefi belirlenir.

Doğru yanıt “D” seçeneğidir.

43.İnternet tabanlı öğretimin bir çeşi-di olarak düşünebileceğimiz mobil öğretim, öğrencinin zamandan ve mekândan bağımsız bir şekilde öğ-renme – öğretme etkinliklerine ulaş-ması anlamına gelmektedir. Bu sa-yede istediği zaman öğretimsel fa-aliyetlere katılabilen öğrenci, ya-şam boyu öğrenmeyi gerçekleştir-miş olacaktır. Mobil öğretim tablet bilgisayarlar veya akıllı cep telefon-ları ile yapılan bir öğretim çeşididir.

Doğru yanıt “D” seçeneğidir.

44.Açıklık (ayanilik) ilkesi, özellikle an-latım yönteminin kullanıldığı ders-lerde öğretmenin öğrencinin sevi-yesine uygun, onun bildiği sözcük-lerle ve anlayabileceği cümle ya-pılarını kullanarak, öğrencinin çev-resinden örnekler vererek konuyu açıklamaya çalışması açıklık ilkesi-nin tanımlarından biridir. Diğeri ise

bir ders işlenirken mümkün olduğu kadar çok duyu organına hitap edil-mesidir. Öğrenciler ile yapılan gö-rüşmede de öğrencilerin edebiyat öğretmenin dilini anlamadıklarını söylemeleri açıklık ilkesine uyulma-dığını göstermektedir.

Doğru yanıt “E” seçeneğidir.

45.Verilen etkinlik dokuzuncu sınıfl arın amaç kazanımlarında yer alan ileti-şim, dil ve kültür ünitesi ile ilgili ka-zanımlardandır. C seçeneği Türkçe-nin dünya dilleri arasındaki yeri ka-zanımlarına yöneliktir, D seçeneği de ses bilgisi ve telaffuz kazanımla-rına yöneliktir. B seçeneği insan, dil ve iletişime yönelik bir amaç kaza-nımdır. A ve E seçenekleri ise dil ve kültür kazanımlarına yöneliktir. An-cak verilen etkinlik siyasi ve coğra-fi farklılıklar ile ilgili bir durum içer-mediğinden “Kullanımdan kaynak-lanan dil farklılıklarını açıklar.” ka-zanımına yönelik bir etkinliktir.

Doğru yanıt “E” seçeneğidir.

46.Eğitim - öğretim sürecini değerlen-dirmek için öğrencinin öğrenme ve öğretme sürecinde yaptığı proje-ler, ödevler, sunular vb. çalışmalar dikkate alınır. Süreçte değerlendir-meye yönelik yapılacak çalışmalar-la ilgili ana başlıklar; okumayı göz-lemleme (anlatmaya bağlı metinle-ri okuma, öğretici metinleri okuma, şiir okuma), yazmayı gözlemleme (şiir yazma, öğretici metin yazma, sanat metinleri yazma), anlamayı gözlemleme (metni anlama), metin inceleme ve yorumlamayı gözlem-lemedir. Doğru – yanlış testleri ise süreci değil, sonucu değerlendir-meye yöneliktir.

Doğru yanıt “E” seçeneğidir.

47.Öğretim programında belirtildiği şekli ile problem çözme becerisinin alt becerileri şunlardır: Problemi an-layarak uygun şekilde çözmek için planlama yapar, işlemler sırasında-ki çalışmaları gözlemler, gerektiğin-de stratejileri ve planları değiştirir, yöntemleri sınar, çözüm aşamasın-da elde edilen verileri ve bilgileri de-ğerlendirir, çözümün anlam ve de-ğerini ortaya koyar, yeni problemleri fark eder konu, tema ve olayı doğ-rulayan mantıksal sıralamayı yapar, temel düşünceyi destekleyen yar-dımcı düşünceleri sıralar, olaylar ve kavramlar arasındaki ilişkileri ortaya koyarak neden-sonuç ilişkisini açık-lar, kavram ve olguların sosyal yö-nünü belirler, metni meydana geti-ren unsurlar arasındaki ilişkiyi belir-ler; olay, mekân ve kişi arasındaki ilişkiyi belirler, yapı-tema arasındaki ilişkiyi açıklar, söz ve söz öbekleri-nin metinde kazandıkları anlam de-ğerlerini belirler, söz ve söz öbek-lerinin metinde yüklendikleri duygu değerlerini belirler, metni meydana getiren parçalar arasındaki ilişkiyi belirler, olay örgüsünden yola çıka-rak metnin temasını bulur, metinde-ki cümleleri kullanarak bilgileri bir-leştirir, parçadan hareketle ulaşıla-bilecek yargıları bulur, metinde kur-maca olanla olmayanı belirler, met-nin yazılış amacını belirler, bir metni hangi yönlerden inceleyeceğini be-lirler, metni değerlendirerek genel bir yargıya varır, bir cümlede veya metinde bırakılan boşlukları uygun şekilde tamamlar.

Doğru yanıt “B” seçeneğidir.

Page 8: ürk dili ve edebiyatı - uzmankariyer.com¶züm kitapcigi... · ve ulusların kökünün Sümer dini ve Sümerler olması gibi, bütün dillerin kaynağı da Sümercedir

ÖABT Türkiye Geneli Deneme Sınavı - 3

çözümü

8Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmenliği

48.Dil ve anlatım dersinde ölçme ve değerlendirme tabloda verilen amaçlarla yapılarak öğrencilerin ge-lişimine katkı sağlamaya yönelik ol-malıdır. Böylece öğrencilerin öğren-me süreçleri izlenerek gerektiğinde kullanılan eğitim etkinlikleri zengin-leştirilmelidir. Bu süreçte öğretmen, varsa öğrencilerin eksikliklerini be-lirlemeli; onları program doğrultu-sunda gerekli becerileri kazanmaya ve geliştirmeye özendirmelidir. Bu-nun için öğretmen, birkaç aracı bir-likte kullanarak ölçme ve değerlen-dirme yapmalıdır. Tartışma, yazma, okuma, performans görevleri ve su-nular öğrenci hakkında bilgi edin-menin yollarındandır. Ancak bunlar-dan hiçbiri tek başına yeterli değil-dir. Ayrıca öz değerlendirme çağdaş ölçme ve değerlendirme yöntemleri arasında önemli bir yer tutar. Veri-len tablodaki kriterlere bakıldığında bireyin ağzından yapılan konuşma-lardır. O hâlde bu tablo bir öz değer-lendirme formudur.

Doğru yanıt “B” seçeneğidir.

49.Öğretim programına göre dinlene-cek / izlenecek materyallerde bu-lunması gereken özellikler şun-lardır: Türk millî eğitiminin genel amaçlarına ve temel ilkelerine uy-gun olmalıdır; millî, kültürel ve ahla-ki değerlere, milletimizin bölünmez bütünlüğüne aykırı unsurlar yer al-mamalıdır; siyasi kutuplaşmala-ra ve ayrımcılığa yol açacak bölü-cü, yıkıcı ve ideolojik ifadeler yer al-mamalıdır; öğrencilerin sosyal, zi-hinsel, psikolojik gelişimini olumsuz yönde etkileyebilecek cinsellik, ka-ramsarlık, şiddet vb. ögeler yer al-mamalıdır; insan hak ve özgürlük-lerine, insani değerlere aykırı öge-ler yer almamalıdır; dersin amaç-ları ile kazanımlarını gerçekleştire-cek nitelikte olmalıdır, öğrencilerin ilgi alanlarına ve seviyesine uygun olmalıdır; işlenecek süreye uygun uzunlukta olmalıdır, Türkçenin an-latım zenginliklerini ve güzellikleri-ni yansıtmalıdır; dinleme metinlerin-de, metnin özünü ve anlam bütünlü-ğünü bozmamak kaydıyla kısaltma ya da düzenlemeye gidilebilir, dü-zenleme sırasında metne cümle ya da paragraf düzeyinde ekleme ya-pılamaz; öğrencilerin dil zevkini ve bilincini geliştirecek, hayal dünyala-rını zenginleştirecek nitelikte olma-lıdır; öğrencinin kişisel gelişimine katkıda bulunacak ve onlara estetik bir duyarlılık kazandıracak nitelikte olmalıdır. Aynı temada birden fazla dinleme/izleme materyaline yer ve-rilebilir ancak bunların türleri fark-lı olmalıdır.

Doğru yanıt “D” seçeneğidir.

50.Anlatım yöntemi, öğretmenlerin sık-lıkla kullandığı, öğretmen merkezli, işiterek öğrenme temelli, sunuş yo-luyla öğretim stratejisinde çoğun-lukla tercih edilen yöntemdir. Duy-gusal yönü ağırlıklı olan dinleyici-lerin motivasyonlarını arttırmak için yapılan konuşmalar, nutuk tekniği olarak adlandırılır.

Doğru yanıt “B” seçeneğidir.