Visakhapatnam, 15-08-2015 Saturday Volume: 1 Issue: 17 Editor: M. GIRI BABU Pages: 4 Price: Rs. 1.00 Website: www.rightchoicenews.in

kÕ«‘·+Å‘·´ ~H√‘·‡e+y˚fi¯ uÛ≤s¡‘êeDÏ

u≤>√>∑T\T... - 2˝À

$<ä´‘√ ñqï‘· Á|ü>∑‹kÕ<Ûä´+: @j·∂]õÅkÕºsY - 3˝À

uÛÑs¡‘·e÷‘·≈£î ùd«#·Ã¤\_Û+∫q s√CÒ |ü⁄s¡T&ÉTb˛düT≈£î+~! - 3˝À

yÓ÷&û Hêj·Tø£‘·«+˝Àe]∆\T¢‘·Tqï $<˚o

ã+<Ûë\T -4˝À

q÷´&Ûç©¢, Ä>∑düTº 14: s¡+C≤Hé, uÀHê\T |ü+&ÉT>∑\TÁ|üXÊ+‘·+>± »]>±s≠. b˛©düT\T |üÏwüº uÛÑÁ<ä‘ê @sêŒ≥¢

#˚j·T≥+‘√ m˝≤+Ï nyê+#Û·˙j·T |òüT≥q\T#√≥T#˚düTø√˝Ò<äT. ø±ì kÕ«‘·+Á‘·´ ~H√‘·‡e y˚&ÉTø£\T

dæ° b˛©düT\qT f…q¸Hé ô|&ÉT‘·THêïs≠. ì|òü÷ esêZ\ôV≤#·Ã]ø£\T ø£+Ï MT<ä ≈£îqT≈£î ˝Ò≈£î+&Ü #˚düTÔHêïs≠.|ü+Á<ë>∑wüߺ≈£î ñÁ>∑yê<äT\T ‘Ó>∑|ü&˚ neø±X¯e≠+<äì ◊_ôV≤#·Ã]ø£\T C≤Ø nj·÷´s≠. |ü+C≤uŸ |òüT≥q,ñ<ä+|üPsY ñ<ä+‘·+‘√ bÕ≥T bÕø˘ Áù|πs|æ‘· ñÁ>∑yê<äT\#=s¡u≤≥T¢ m≈£îÿej·÷´s≠. B+‘√ Ä>∑wüߺ 15q u≤+ãTù|\Tfi¯¢≈£î bÕ\Œ&˚ neø±XÊ\T ñqï≥T¢ ◊;Á|üø£Ï+∫+~. f…Ás¡]düTº\T ≤¬sZŸ #˚dæq ÁbÕ+‘ê˝À¢>∑T»sê‘Y yÓ≠<äÏ kÕúq+˝À, e≠+u…’ ¬s+&√ kÕúq+˝ÀñHêïs≠. Ä ‘·sê«‘· kÕúq+˝À ôV’≤<äsêu≤<˚ ñqï≥T¢düe÷#ês¡+. dü÷sê´ù|≥ mHéøö+≥sY qT+∫ j·÷≈£îuŸyÓTyÓTHé ñ] es¡≈£î »]–q |òüT≥q\‘√ ôV’≤<äsêu≤<é≈£îe≠|ü⁄Œ bı+∫ ñ+<äì ì|òü÷ esêZ\T #Ó|ü⁄Œ‘·THêïs≠.>∑‘·+˝À mø£ÿ&É ù|\Tfi¯ó¢ »]–Hê e∂˝≤\TôV’≤<äsêu≤<é˝ÀH˚ <=]ø±s≠. eT≈£L“˝Ÿ ˝≤+Ï ø£s¡T&ÉT>∑Ϻq rÁeyê<äT\T #ê]àHêsY e<ä› j·÷|æ˝Ÿ‡ ne≠à≈£îH˚yê&ÉT. &Ûç©¢ b˛©düT\T e∫à n¬sdüTº #˚dæq+‘· es¡≈£î eTqb˛©düT\T >∑T]Ô+#·˝Ò<äT. ñÁ>∑yê<äT\≈£î ôV’≤<äsêu≤<éôw\ºsY CÀHé>± e÷]+<äì ì|òü÷ esêZ\T m|üŒÏ qT+#√#ÓãT‘·THêïs≠. dü÷s¡´ù|≥ mHéøö+≥sY ‘·sê«‘· Ä$wüj·T+˝À ø±¢]° e∫Ã+~. Ç|üŒÏπø ôV’≤<äsêu≤<é˝Àd”¢|üsY ôd˝Ÿ‡ ñqï≥T¢ Ä<Ûësê\÷ (‘·s¡TyêsTT 3˝À...)

f…Ás¡]düTº\ ôw\ºsY CÀHé!

˝ÖøÏø£ e´edüú |ü]s¡ø£åDÒ ø°\ø£+: sêh|ü‹q÷´&Ûç©¢, Ä>∑düTº 14: ndüVü≤q+, Væ≤+kÕ‘·àø£ <Û√s¡DÏÁ|üC≤kÕ«eT´ dü÷Œ¤]ÔøÏ >=&ɶ*ô|≥Tº>± e÷s¡T‘·T+<äìsêh|ü‹ Á|üDuŸ e≠KØ® ôV≤#·Ã]+#ês¡T. ¬s#·Ã>=fÒºe´eVü‰s¡XË’* yê]ì ñù|øÏå+#·sê<äì düŒwüº+ #˚XÊs¡T.kÕ«‘·+Å‘·´ ~H√‘·‡+ dü+<äs¡“¤+>± C≤‹ì ñ<˚∆•+∫ X¯óÁø£yês¡+ Äj·Tq Á|üdü+–+#ês¡T. n+‘·ø£+‘·≈£Lm≈£îÿee⁄‘√qï n+‘·sê®rj·T ñÁ~ø£Ô yê‘êes¡D+e\¢ eTq ÁbÕ+‘·+˝Àq÷ Á|üe÷<ä dü+πø‘ê\TyÓ\Te&ÉT‘·THêïj·Tì ‘Ó*bÕs¡T. n‘·´+‘· ÁbÕNqHê>∑]ø£‘· yês¡dü‘·«+‘√ ñqï uÛ≤s¡‘·<˚X¯+ Ä<ÛäTìø£<˚X¯+>± m<äT>∑T‘√+<äì, nH˚ø£ ø£\\qT dü+‘·]+#·T≈£î+<äì, ns≠‘˚ |üs¡düŒs¡ ndüVü≤q+, Væ≤+kÕø±+&ÉÁ|üC≤kÕ«e÷´ìøÏ $Á<√Vü≤ #·s¡´ ne⁄‘·T+<äì‘Ó*bÕs¡T. ¬s#·Ã>=fÒº Á|üdü+>±\T #˚j·T&É+ <ë«sê‘·eT ã\+ Á|ü<ä]Ù+#·T ø√e#·TÃqqT≈£îH˚ yês¡TuÛ≤s¡rj·T $\Te\qT |üϺ+#·Tø√s¡ì, yê]øÏ yêÏ>∑T]+∫ ‘Ó*j·T<äì ÄÁ>∑Vü≤+ e´ø£Ô+ #˚XÊs¡T.<˚X¯+˝Àì Á|üdüTÔ‘· sê»ø°j·T düŒ+<äq\ >∑T]+∫ne>±Vü≤q˝Ò$Tyê]ì |üϺ+#·Tø√sê<äì ø√sês¡T.XÊ+‹j·≠‘· yê‘êes¡D+ ˝Ò≈£î+&Ü Á|ü>∑‹ nH˚~nkÕ<Ûä´+ nH˚ $wüj·T+ uÛ≤s¡‘Y≈£î ‘Ó\TdüTqì,kÕe÷õø£, Ä]úø£ Á|ü>∑‹øÏ XÊ+‹j·≠‘·yê‘êes¡D+˝ÀH˚ |ü]|üPs¡í‘· \_ÛdüTÔ+<äì ‘Ó*bÕs¡T.<˚X¯+˝À eT‘· |òüTs¡¸D\ H˚|ü<∏ä´+˝À sêh|ü‹ á

Á|ükÕÔeq #˚XÊs¡T. eTqTwüß´\+‘ê ˇø£ÿfÒ nH˚düeTuÛ≤eqqT dü+‘·]+#·T≈£îì e≠+<äT≈£î kÕ>±*‡ñ+<äHêïs¡T. Ädæj·÷, ÄÁ|òæø±\˝À C≤‘ê´Vü≤+ø±s¡rÁeyê<äT\T ø=ìï #√≥¢ C≤‘·T\ eT<Ûä´ ø£ø£å\Tô|+#˚$<Ûä+>± <˚XÊ\ uÛÖ>√[ø£ |ü≤\qT e÷πsÃe∂s¡â‘·«+‘√ e´eVü≤]düTÔHêïs¡ì, yê] Vü‰‘·àø£y˚sêŒ≥Tyê<ä dæ<ë∆+‘êìøÏ ã\+ #˚≈£Ls¡Tà ≈£îH˚Á|üj·T‘êï\˝À |ü&ܶs¡ì, Ç˝≤+Ï X¯≈£îÔ\T ∫y˚Tà$<˚«wü $cÕ\ |ü≥¢ C≤Á>∑‘·Ô>± ñ+&Ü\ì sêh|ü‹|æ\T|ü⁄ ì#êÃs¡T. eTq <˚X¯ ˝ÖøÏø£ e´edüúqTC≤>∑s¡÷ø£‘·‘√ ø±bÕ&ÉTø√e*‡ ñ+<äì, eTq uÛÑÁ<ä‘ê,$<˚XÊ+>∑ $<ÛëHê\T |üÏwüºØ‹˝À kÕ>±\ì ø√sês¡T.dü¬s’q <Í‘·´˙‹ì Á|ü<ä]Ùdü÷ÔH˚ eTq $<ÛëHê\qT|ü]s¡øÏå+#·Tø√e*‡ ñ+≥T+<äHêïs¡T. <˚X¯+˝ÀdüT|ü]bÕ\Hê nedüs¡+ m+‘Ó’Hê ñ+<äì,düè»Hê‘·àø£ Ä˝À#·Hê $<ÛëHê\T n‘·´edüs¡eTì,dü‘·«s¡ Á|ü>∑‹ kÕeTs¡dü´ Ø‹˝ÀdüeT ≈£Lsê*‡ ñ+<äì‘Ó*bÕs¡T. ù|<ä]ø£y˚T nìï+Ï ø£Hêï ø°\ø£ düeTdü´nì, Ç|üŒÏø° <˚X¯+˝À e∂&ç+≥ ˇø£e+‘·T Á|ü»\Tù|<ä]ø£+˝ÀH˚ eT>∑TZ‘·THêïs¡ì Äy˚<äq e´ø£Ô+ #˚XÊs¡T.ù|<ä]ø£+ πøe\+ >∑D≤+ø±\≈£î dü+ã+~Û+∫q$wüj·T+ ø±<äì, BìøÏ z K∫Ñ·yÓTÆq e≠K ∫Á‘·+ñ+~. Bì‘√ u≤\\ ã‘·T≈£î\T >±j·T|ü&ÉT‘ês≠.‹+&ç, eg+, ìyêdü+ ˝Òø£ (‘·s¡TyêsTT 3˝À...)

|ü+Á<ë>∑düTº H˚|ü<∏ä´+˝À <˚X¯+˝À uÛÑÁ<ä‘· ø£≥Tº~≥º+ì|òü÷ ˙&É˝À mÁs¡ø√≥ qT+∫ yÓ÷&û eT* Á|üdü+>∑+q÷´&Ûç©¢, Ä>∑düTº 14: uÛ≤s¡‘· kÕ«‘·+Å‘·´ ~H√‘·‡e+ dü+<äs¡“¤+>± <˚X¯ sê»<Ûëì˝Àø£≥Tº~≥ºyÓTÆq uÛÑÁ<ä‘ê @sêŒ≥¢qT #˚|ü≤ºs¡T. uÛ≤Ø kÕús≠˝À ñ|ü]‘·\`>∑>∑q uÛÑÁ<ä‘ê|üs¡´y˚ø£åD‘√ nÁ|üeT‘·Ô+>± ñHêïs¡T. Á|ü<Ûëì qπs+Á<ä yÓ÷&û Á|üdü+–+#˚ mÁs¡ø√≥ |ü]düs¡ÁbÕ+‘ê\˝À ì|òü÷qT |üÏwüº+ #˚XÊs¡T. <˚X¯ Á|üC≤˙ø±ìï ñ<˚∆•+∫ qπs+Á<ä yÓ÷&û Á|ü<Ûë ìVü≤À<ë˝À ¬s+&√ kÕ] mÁs¡ø√≥ qT+∫ C≤rj·T |ü‘êø£+ m>∑Ts¡y˚j·TqTHêï s¡T. Ä ‘·s¡Tyê‘·

Äj·Tq Á|üdü+–kÕÔs¡T. |ü\T ñÁ>∑yê<ä dü+düú\T Á|ü<ÛëìøÏ e≠|ü⁄Œ ‘·\ ô|fÒº+ <äT≈£îeP´Vü≤s¡#·q #˚düTÔHêïj·TH˚ düe÷#ês¡+ n+<ä&É+‘√, ákÕ] ø£ì$ì ms¡T>∑ì Ø‹˝Àì|òü÷qT e≠eTàs¡+ #˚XÊs¡T. |ü~y˚\ eT+~bÕsê$T*≥Ø dæã“+~ m˝≤+Ï <ë&ÉT\HÓ’Hê‹|æŒø=fÒº+<äT≈£î dæ<ä∆+ >± ñ+~. Á|ü‘˚´ø£ uÛÑÁ<ä‘ê ã\>±\T ≈£L&Ü s¡+>∑+˝À eTø±+ y˚dæñHêïs≠. |ü\T #√≥¢ dædæÏ$ ¬øyÓTsê\qT @sêŒ≥T #˚XÊs¡T. (‘·s¡TyêsTT 3˝À...)

ôV’≤<äsêu≤<é, Ä>∑düTº 14 (q÷´dtf…’yéT): »>∑Hé yÓ÷Vü≤Hé ¬s&ç¶øÏ eTs√uÛ≤Ø cÕø˘ dæ<ä›+>± ñ+<ë? yÓ’ø±bÕ˝À eTs√ ≈£î<äT|ü⁄ ‘·|üŒ<ë?eT÷≈£îeTà&ç>± m+|”\T ôd’øÏ˝…ø£ÿ&ÜìøÏ dæ<ä›+>± ñHêïsê?|òæsêsTT+|ü⁄øÏ dæ<ä›+>± ñqï H˚‘·\T bÕغ˝À N*ø£ ô|&ÉT‘·THêïsê?ˇø£s¡T ø±<äT Ç<ä›s¡T ø±<äT @ø£+>± eTT>∑TZs¡T m+|”\T »>∑HéøÏ >∑T&é u…’#Ó|üŒ&ÜìøÏ dæ<ä›+>± ñHêïsê? n+fÒ ne⁄qH˚ n+≥THêïsTT Ä bÕغesêZ\T. »>∑Hé e´eVü‰s¡ XË’* q#·Ãì H˚‘·\T Ä bÕغì $&ç∫ô|fÒº+<äT≈£î N*ø£ Á|üj·T‘êï\T #˚düTÔqï≥T¢>± ‘Ó\TdüTÔ+~. n~ ≈£L&Ünqs¡Ω‘· y˚≥T |ü&É≈£î+&Ü ñ+&˚+<äT≈£î Ç|üŒÏπø Hê´j·T ì|ü⁄DT\‘√dü+Á|ü~+|ü⁄\T #˚düTÔqï≥T¢>± ‘Ó\TdüTÔ+~. »>∑Hé yÓ’ø±bÕøÏ yÓTT‘·Ô+‘=$Tà~ eT+~ m+|”\T ñ+&É>± yêfi¯fl˝À q+<Ûë´\ m+|” md”ŒyÓ’

¬s&ç¶ bÕغì M&ç Ï&ç|æ˝À #˚]b˛j·÷s¡T. Çø£ ø£s¡÷ï\T m+|” ãT≤ºπsDTø£ bÕغ˝À ñ+≥Tqï≥T¢ #Ó|æŒHê ÄyÓT uÛÑs¡Ô ≈£L&Ü Ï&ç|æ˝À#˚sês¡T. nø£ÿ&É bÕغ u≤<Ûä´‘·\T y˚πsyê]øÏ n|üŒ–+ #ês¡T. ÄyÓT≈£L&Ü n+° eTT≥ºq≥T¢>±H˚ ñ+≥THêïs¡T. Çø£ ‘êC≤>± ns¡≈£î m+|”ø=‘·Ô|ü*¢ ^‘· bÕغ Hêj·Tø£‘·«+ rs¡T|ü≥¢ ndü+‘·è|æÔ>± ñHêïs¡T. ÄyÓTø£s¡÷ï\T m+|” ãT≤º πsDTø£‘√ ø£*dæ ˝Àø˘ düuÛÑ Äes¡D˝À Á|ü‘˚´ø£+>±‹s¡T>∑T‘·THêïs¡T. bÕغ m+|”\‘√ ≈£L&Ü ø£\e&É+ ˝Ò<äT. M]øÏ ‘√&ÉT>±eTs√ m+|” ≈£L&Ü Mfi¯fl yÓ+≥ q&Ée&ÜìøÏ dæ<ä›+>± ñqï≥T¢>±‘Ó\TdüTÔ+~. Ç|üŒÏπø á eTT>∑TZs¡T m+|”\T °&û|” H˚‘· d”m+s¡y˚Twt‘√ eT+‘·Hê\T kÕ–+∫q≥T¢ Á|ü#ês¡+ ñ+&É>± Hê´j·T|üs¡yÓTÆqn+XÊ\˝À d”ìj·TsY ;CÒ|” H˚‘· ˇø£s¡T kÕj·T+ #˚düTÔqï≥T¢>±‘Ó\TdüTÔ+~. bÕغì M&çHê nqs¡Ω‘· y˚≥T |ü&É≈£î+&Ü N*ø£ |ü<䛋ìne\+_Ûdü÷Ô bÕغì M&Ü\ì nqT≈£î+≥Tqï≥T¢>± ‘Ó\TdüTÔ+~. πsb˛,e÷b˛ »>∑Hé bÕغ Hêj·T≈£î\≈£î @ e÷Á‘·+ $\Te Çe«s¡ì.. bÕغ˝Àn+‘·s¡Z‘· Á|üC≤kÕ«eT´+ ˝À|æ+∫+<äì $÷&çj·÷ düe÷y˚X¯+ô|fÒºj·T&É+ >±´s¡+° n+≥THêïs¡T. ñqï yÓTT‘·Ô+ ‘=$Tà~ eT+~m+|”\˝À q\T>∑Ts¡T bÕغì M&ç‘˚ n~ N*ø£ øÏ+<ä≈£î edüTÔ+<äì..nqs¡Ω‘· y˚≥T |ü&ÉT‘·T+<äì.. Ä ˝…ø£ÿ˝À Hê´j·Tì|ü⁄DT\‘√dü+Á|ü~+|ü⁄\T #˚düTÔqï≥T¢>± ‘Ó\TdüTÔ+~. nsTT‘˚ Ç|üŒÏπø yÓ’ø±bÕô|<䛑·\ø±j·T\T Mfi¯fl‘√ dü+Á|ü~+|ü⁄\T »s¡T|ü⁄‘·THêï yêfi¯ófl e÷Á‘·+düùd$Tsê n+≥Tqï≥T¢>± ‘Ó\TdüTÔ+~!

yÓ’ø±bÕô|’ |òü*+#·ì Á|ü‘·´s¡Tú\ Á|üj·T‘êï\T‘·eT bÕغì eTϺø£]|æ+#ê\ì Á|ü‘·´s¡T∆\T mìïkÕs¡T¢ Á|üj·T‹ï+∫Hê∫e]øÏ ‘·eT bÕغH˚ $»j·T+ e]+∫+<äì HÓ\÷¢s¡T, ø£&É|ü õ˝≤¢\≈£î #Ó+~qyÓ’ø±bÕ H˚‘·\T Äq+<ä|ü&ÉT‘·THêïs¡T. ˇø£Ïø±<äT ¬s+&ÉT ø±<äT... eT÷&ÉTkÕs¡T¢ $»j·T+ yÓ’mdtÄsY ø±+Á¬>dt bÕغH˚ e]+∫+<äì #ÓãT‘·THêïs¡T.n~Ûø±s¡ bÕغ Á|ü˝ÀuÛ≤\T, ≈£îÁ≥\T, ≈£î‘·+Á‘ê\T |ü≤|ü+#·\j·÷´j·Tì,n~Ûø±s¡ E\T+ eTϺø£]∫+<äì ∫e]øÏ ˝≤≥Ø <Ûäsêàìï |ü*øÏ+<äìyÓ’ø±bÕ d”ìj·TsY H˚‘· n+ãÏ sê+u≤ãT yê´U≤´ì+#ês¡T.

»>∑Hé bÕغ˝À uÛ≤Ø ≈£î<äT|ü⁄ ‘·|üŒ<ë?$XÊK|ü≥ï+, Ä>∑düTº 14(q÷´dtf…’yéT): e≠e«HÓï\ C…+&ÜÄ$wüÿ]+#˚+<äT≈£î $XÊK q>∑s¡+ñ$«fi¯Ss¡T‘√+~. Á|üuÛÑT‘·«+n~Ûø±]ø£+>± kÕ>∑s¡rsêqkÕ«‘·+Á‘·´ ~H√‘·‡e y˚&ÉTø£\TÁ|ü‹cÕº‘·àø£+>± ìs¡«Væ≤düTÔ+&É≥+‘√q>∑s¡+ ø=‘·Ô ø£fi¯ dü+‘·]+#·T≈£î+~.y˚&ÉTø£\ Äsê+uÛ≤ìøÏ dü÷∫ø£>±$<ë´s¡Tú\T 2500 MT≥s¡¢ uÛ≤ØC≤rj·T C…+&ÜqT q>∑s¡M<ÛäT˝À¢Á|ü<ä]Ù+∫ <˚X¯uÛÑøÏÔ #ê≤s¡T. eTs√yÓ’|ü⁄,Ä>∑düTº 15q »s¡>∑qTqï kÕ«‘·+Á‘·´~H√‘·‡yê\qT Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ sêhÁ|üuÛÑT‘·«+ ákÕ] $XÊK˝À ìs¡«Væ≤+#·qT+~. B+‘√ |ü+Á<ë>∑wüߺ y˚&ÉTø£\≈£îkÕ>∑s¡ rs¡+ n‘·´+‘· Äø£≥Tº≈£îH˚˝≤ e≠kÕÔãT #˚XÊs¡T. kÕ>∑s¡ rs¡+#˚s¡Teq C…+&Ü |ü+&ÉT>∑ ‘=*kÕ] »s¡>∑qT+&É≥+‘√ m+‘√ÁbÕ<Ûëq´‘· dü+‘·]+#·T≈£î+~. y˚&ÉTø£\ @sêŒ≥¢qT Á|ü‹cÕº‘·àø£+>±#˚|üϺq b˛©düT ñqï‘ê~Ûø±s¡T\T e≠+<äT>±H˚ uÛÑÁ<ä‘ê #·s¡´\T#˚|ü≤ºs¡T. $XÊK ;#Y˝À y˚&ÉTø£\ dü+<äs¡“¤+>± ìs¡«Væ≤+#˚Á|ü<äs¡‡q≈£î e≠+<äT X¯óÁø£yês¡+ ô|ò’q˝Ÿ ]Vü‰s¡‡˝Ÿ‡ ìs¡«Væ≤+#ês¡T.b˛©düT ø£yê‘·T, >ös¡ee+<äq+, $<ë´s¡T∆\ $Hê´kÕ\T, X¯ø£≤\Á|ü<äs¡‡qqT ìs¡«Væ≤+#ês¡T. uÛÑÁ<ä‘ê @sêŒ≥¢qT |üs¡´y˚øÏå+∫q &ûJ|”sêe≠&ÉT rs¡+ qT+∫ m˝≤+Ï <ë&ÉT\T »s¡>∑≈£î+&Ü yÓT¬s’Hé, ø√dtº>±sY¶ b˛©düT\qT nÁ|üeT‘·Ô+ #˚kÕs¡T. $XÊK˝À kÕ«‘·+Á‘· ~H√‘·‡ey˚&ÉTø£\T ìs¡«Væ≤+#·&É+ #ê]Á‘·ø£ >=|üŒ‘·qeTì eT+Á‹ >∑+≤lìyêdtsêe⁄ nHêïs¡T. y˚&ÉTø£˝À¢ bÕ˝§ZH˚+<äT≈£î ‘·s¡*e#˚à Á|ü»\Tñ<äj·T+ 8 >∑+≥\πø ;#Y≈£î #˚s¡Tø√yê\ì eT+Á‹ |æ\T|ü⁄ì#êÃs¡T.

eTs√yÓ’|ü⁄, |ü+Á<ë>∑düTº y˚&ÉTø£\qT <äèwæº˝À ô|≥Tºø=ì b˛©düT\Tq>∑s¡+˝À Á≤|òæø˘ Ä+ø£å\T $~Û+#ês¡T. dæ]|ü⁄s¡+, ;#Y s√&é≈£î yÓfi‚flyêVü≤Hê\ sêø£b˛ø£\qT ì*|æy˚XÊs¡T. Ç<˚$<Ûä+>± Ä+Á<Ûëj·∂ìe]Ù°, bÕ+&ÉTs¡+>∑|ü⁄s¡+ s¡Vü≤<ës¡T\qT b˛©düT\T ‘·eTÄBÛq+˝ÀøÏ rdüT≈£îHêïs¡T. yÓ≠‘êÔìøÏ |ü+Á<ë>∑wüߺ y˚&ÉTø£\‘√ $XÊKq>∑s¡+ <ë<ë|ü⁄ dü>∑uÛ≤>∑+ b˛©düT\ ÄBÛq+˝ÀøÏ yÓ[fl+~. Á|ü‹#√≥b˛©düT\T &˚>∑ ø£H˚ïdæ ñ+#ês¡T. $XÊK˝À kÕ«‘·+Á‘·´ y˚&ÉTø£\ø√dü+ @sêŒ≥¢ìï |üPs¡Ôj·÷´j·Tì eT+Á‹ >∑+≤ lìyêdüsêe⁄‘Ó*bÕs¡T. kÕ>∑s¡ rs¡+˝À kÕ«‘·+Á‘·´ ~H√‘·‡e y˚&ÉTø£\T»s¡>∑qT+&É≥+ #ê˝≤ dü+‘√wüø£s¡yÓTÆq $wüj·TeTHêïs¡T. @˝≤+Ïnyê+#Û·˙j·T dü+|òüT≥ q\T »s¡>∑≈£î+&Ü b˛©düT\T >∑Ϻã+<√ãdüTÔ @sêŒ≥T #˚XÊs¡ì #ÓbÕŒs¡T. Á|üuÛÑT‘·« n_Ûeè~∆,Ä˝À#·q\qT ‘Ó*ù|˝≤ X¯ø£≤\ Á|ü<äs¡Ùq ñ+≥T+<äHêïs¡T.

2500 MT≥s¡¢ uÛ≤Ø C≤rj·T C…+&Ü Ä$wüÿs¡D

‘Ó\T>∑T sêÅcÕº˝À¢

‹‹<˚ ªeTq>∑T&絋s¡T|ü‹: ÁXÊeD bÂs¡í$T dü+<äs¡“¤+>±Ä>∑düTº 29q ‘Ó\T>∑T sêÅcÕº˝À¢ì 23õ˝≤¢˝À¢ eTq>∑T&ç ø±s¡´Áø£eT+ ìs¡«Væ≤+#·qTqï≥T¢ ‹‹<˚ ø±s¡´ìs¡«Vü≤D≤~Ûø±] &Üø£ºsY &ç.kÕ+ã•esêe⁄ ù|s=ÿHêïs¡T. á uÛÑ≈£îÔ\≈£î ª>√$+<ä s¡ø£åµø£+ø£D≤\T |ü+|æD° #˚j·÷\ì n~Ûø±s¡T\qT Ä<˚•+#ês¡T. ‹s¡T|ü‹˝Àì‹‹<˚ |ü]bÕ\Hê uÛÑeq+˝À X¯óÁø£yês¡+ eTq>∑T&ç ø±s¡´Áø£eT@sêŒ≥¢ô|’ áy√ n~Ûø±s¡T\‘√ düMTø£ådüe÷y˚X¯+ ìs¡«Væ≤+#ês¡T.

ms≠sYb˛s¡Tº dü+<äs¡Ù≈£î\≈£î nqTeT‹ ìsêø£s¡D

X¯ìyês¡+, Ä>∑düTº 15, 20152, $XÊK|ü≥ï+

Wqï‘ê´ìï #êÏ#Óù|Œ Á‹es¡í |ü‘êø£+<˚X¯ Wqï‘ê´ìï, ndæú‘ê«ìï #êÏ #Óù|Œ<˚ C≤ rj·T C…+&Ü. Á|ür sê»´+$~Û>± C…+&ÜqT ø£*– ñqï≥T¢ eTq |ü⁄sêD≤˝À¢ mH√ï Á|ükÕÔeq\THêïs≠.sê» ˝≤+#Û·Hê˝À¢ <Ûä«C≤ìøÏ (C…+&Ü) m+‘√ ÁbÕe≠K´+ ñ+~. eTq |ü⁄sêDÁ>∑+<∏ë˝…’q s¡Tπ>«<ä, n<Ûäs¡«D y˚<ë˝À¢ dü÷s¡´ <˚e⁄&ç u§eTà‘√ ñqï<Ûä«C≤\Tqï≥T¢ Ä<Ûësê\THêïs≠. sêe÷j·TD, eTVü‰uÛ≤s¡‘· |ü⁄sêD≤˝À¢q÷MÏ Á|ükÕÔeq ñ+~. leTVü‰$wüßíe⁄≈£î >∑s¡T&É <Ûä«»+, •e⁄&çøÏ eèwüuÛÑ+,eTqà<∏äT&çøÏ MTq πø‘·q+, ;Ûwüßà&çøÏ ◊<äT qø£åÁ‘ê\T, düTjÓ÷<ÛäqT&çøÏ|üqï>∑+, ns¡T®qT&çøÏ ø£|æ, ;Ûe≠&çøÏ dæ+Vü≤+, ø£s¡Tí&çøÏ eTø£s¡+, Ç˝≤ |ü⁄sêDø±\+ qT+∫ Á|ür sêE≈£î ‘·q<Ó’q <Ûä«»+ ñ+&É&É+ Äqyês≠r>±ø£ì|ædüTÔ+~. sê» ˝≤+#Û·Hê˝…qTïHêï n+<äT˝À <Ûä«C≤ì<˚ nÁ>∑kÕúq+.Ä+π>¢j·≠\T eTq <˚XÊìøÏ sêø£e≠+<äT <ë<ë|ü⁄ Äs¡T e+<ä\sêC≤´\T+&É>±, Á|ür sêE≈£L n‘·ì $•wüº‘·qT #êfÒ <Ûä«»+ ñ+&˚~. eTq<˚XÊìï ÄÁø£$T+∫q ‘·sê«‘· Á_Ïwt bÕ\≈£î\T z C…+&ÜqTs¡÷bı+~+#ês¡T. ˙*s¡+>∑T eg+ô|’ m&ÉeTyÓ’|ü⁄ ô|’uÛ≤>∑+˝À Á_Ïwtj·∂ìj·THé C≤ø˘ u§eTà ñ+&˚~. eT<Ûä´ qT+∫ ø=~›>± m&ÉeTyÓ’|ü⁄q|üdüT|ü⁄ s¡+>∑T˝À dü÷s¡´ ∫Vü≤ï+ ñ+&˚~. ø=+‘·ø±\+ ‘·sê«‘· ˙*s¡+>∑T≈£îã<äT\T ms¡T|ü⁄ s¡+>∑T C…+&Ü yê´|æÔ˝À ñ+&˚~. <˚X¯ kÕ«‘·+Å‘·´+ ø√dü+b˛sê≥+ »s¡T>∑T‘·Tqï düeTj·T+˝À Á|ü»˝À¢ C≤rj·T‘ê uÛ≤yêìïô|+bı+~+#˚+<äT≈£î ˇø£ |ü‘êø£+ nedüs¡eTì H˚‘·\T uÛ≤$+#ês¡T. |ü\TÁ|ü‹bÕ<äq\qT |ü]o*+#êø£, düyÓTÆø£´ uÛ≤s¡‘êeìøÏ ∫Vü≤ï+>± ‘=*kÕ]>±1906 Ä>∑düTº 8q ø£\ø£‘êÔ˝À |ü‘êø±ìï m>∑Ts¡ y˚XÊs¡T. Ä |ü‘êø£+ô|’uÛ≤>∑+˝À ˙\+, eT<Ûä´˝À |üdüT|ü⁄ |ü#·Ã, øÏ+~uÛ≤>±q ms¡T|ü⁄s¡+>∑TñHêïs≠. ˙*s¡+>∑T ñqï #√≥ ˇø£ ô|<ä› qø£åÁ‘·+, @&ÉT ∫qï qø£åÁ‘ê\T,|üdüT|ü⁄s¡+>∑T ñqï #√≥ <˚eHê>∑] *|æ˝À ªe+<˚e÷‘·s¡+µ |ü<ä+ ñ+&˚~.ms¡T|ü⁄s¡+>∑T e<ä› dü÷s¡´, #·+Á<ä_+u≤\T ñ+&˚$. n<˚ ø±\+˝À eTs√C…+&Ü ≈£L&Ü yê&ÉTø£˝À ñ+&˚~. Ç+<äT˝À ˙* s¡+>∑T uÛ≤>∑+˝À dü>∑+$ø£dæ+∫q 8 ø£eT˝≤\T, eT<Ûä´˝À ªe+<˚e÷‘·s¡+µ |ü<ä+, øÏ+~ uÛ≤>±qdü÷s¡´, #·+Á<ä ∫Vü‰ï\T+&˚$. e+>∑ sêh $uÛÑ»q≈£î e´‹πsø£+>± »]–qñ<ä´eT+˝À ‘=*kÕ]>± Bìï m>∑Ts¡y˚XÊs¡T. Bìï H˚‘êJ düTuÛ≤wt#·+Á<äuÀdt, düT≈£îe÷sY $TÁ‘· s¡÷bı+~+#ês¡T. uÛ≤s¡‘· kÕ«‘·+Å‘·´ düeTs¡+$<˚XÊ˝À¢q÷ e≠eTàs¡+>± kÕ>∑T‘·Tqï düeTj·T+˝À »s¡à˙˝À 1907 Ä>∑düTº22q »]–q k˛wü*düTº <˚XÊ\ eTVü‰düuÛÑ˝À bÕ؇ j·≠e‹ _Ûø±õ ø±e÷Á‹es¡í |ü‘êø±ìï ¬s|ü¬s|ü˝≤&ç+∫+~. Ç~ Hê]+», |üdüT|ü⁄, Ä≈£î|ü#·Ãs¡+>∑T˝À¢ ñ+&˚~. Bìï ø£\ø£‘êÔ C…+&Ü nì |æ*#˚yês¡T. Ä≈£î|ü#·Ã s¡+>∑TÇkÕ¢+ eT‘êìøÏ, ms¡T|ü⁄s¡+>∑T Væ≤+<ä÷, uÖ<ä∆ eT‘ê\≈£î, 8 ø£eT˝≤\T<˚X¯+˝À ÄHêÏ mì$T~ sêÅcÕº\≈£î dü+πø‘·+>± ñ+&˚$. Bìï _Ûø±õø±e÷, Ms¡ kÕes¡ÿsY, XÊ´+J ø£èwüíes¡à s¡÷bı+~+#ês¡T. Á|ü<∏äeT Á|ü|ü+#·j·≠<ä∆+ »s¡T>∑T‘·Tqï ø±\+˝À Bìï uÛ≤s¡rj·T $|ü¢eø±s¡T\ u…]¢Hé˝À$ìjÓ÷–+#·&É+‘√ ªu…]¢Hé dü$T‹ <Ûä«»+µ nHêïs¡T. 1907˝À bÕ]dt˝Ày˚T&É+ ø±e÷, ÄyÓT nqT#·s¡T\T eTs√ C…+&ÜqT m>∑Ts¡y˚XÊs¡T. Ç~Äs¡+CŸ, |üdüT|ü⁄, Ä≈£î|ü#·Ã s¡+>∑T˝À¢ ñ+&˚~. ˇø£ ø£eT\+, @&ÉTqø£åÁ‘ê\T,dü÷s¡´#·+Á<äT\ ∫Vü‰ï\T Ç+<äT˝À ñ+&˚$. 1921˝À Ä+Á<ÛäÁbÕ+‘êìøÏ #Ó+~q z j·≠e≈£î&ÉT C≤‹|æ‘· >±+BÛJøÏ ms¡T|ü⁄, |üdüT|ü⁄s¡+>∑T\Tqï ˇø£ C…+&ÜqT n+<äCÒj·T>±, n+<äT˝À ‘Ó\¢|ü°º, #·s¡U≤qT#˚sêÃ\ì Äj·Tq dü\Vü‰ Ç#êÃs¡T. Bìï C≤rj·T |ü‘êø£+>±n+^ø£]+#·˝Ò<äT. 1931˝À »]–q nœ\ uÛ≤s¡‘· ø±+Á¬>dt eTVü‰düuÛÑ˝À#·s¡U≤ ñqï πødü] s¡+>∑T <Ûä«C≤ìï Á|ü<ä]Ù+∫Hê Ç~ ≈£L&Ü C≤rj·T C…+&ÜVü≤À<ë≈£î H√#·Tø√˝Ò<äT. Ä ‘·sê«‘· πødü], ‘Ó\T|ü⁄, |ü#·Ãs¡+>∑T\‘√, eT<Ûä´qsê≥ï+ >∑Ts¡TÔ‘√ s¡÷bı+~+∫q C…+&ÜqT 1931 Ä>∑düTº 6q uÛ≤s¡‘· C≤rj·Tø±+Á¬>dt ÄyÓ÷~+∫+~. Bìï n<˚ HÓ\ 31q ‘=*kÕ]>± m>∑Ts¡y˚XÊs¡T.kÕj·≠<Ûä b˛sê≥+ <ë«sêH˚ kÕ«‘·+Å‘·´+ dæ~∆düTÔ+<äì q$Tàq H˚‘êJdüTuÛ≤wt#·+Á<ä uÀdt ªÄC≤<é Væ≤+<é bòÂCŸµqT kÕú|æ+∫ ‘·eT ø±s¡´ø£˝≤bÕ\ø√dü+ z C…+&Ü≈£î s¡÷|üø£\Œq #˚XÊs¡T. πødü],‘Ó\T|ü⁄, Ä≈£î|ü#·Ã |ü°º˝À¢ªÄC≤<éµ, ªVæ≤+<éµ |ü<ë\T Ä+>∑¢+˝À ñ+&˚$. ‘Ó\¢ |ü°º˝À m–πs |ü⁄*u§eTà ñ+&˚~. Bìï H˚‘êJ eTDÏ|üPsY˝À ‘=\T‘· m>∑Ts¡ y˚XÊs¡T. <˚X¯+˝ÀVü≤À+ s¡÷˝Ÿ ñ<ä´e÷ìï ÁbÕs¡+_Û+∫q Ä˙ ;ôd+Ÿ, u≤\>∑+>±<Ûäs¡ ‹\ø˘1917˝À ◊<äT mÁs¡ |ü°º\T, Hê\T>∑T |ü#·Ã |ü°º\‘√ z C…+&ÜqT ‘·j·÷s¡T#˚XÊs¡T. m&ÉeT ô|’uÛ≤>∑+˝À Á_Ïwt yê] j·∂ìj·THé C≤ø˘, ≈£î&ç yÓ’|ü⁄qVæ≤+<äTe⁄\≈£î |ü$Á‘·yÓTÆq dü|üÔ]¸ eT+&É\+, #·+Á<äT&ç u§eTà ñ+&˚$. áC…+&ÜqT #ê˝≤eT+~ C≤rj·T H˚‘·\T düeTà‹+#·˝Ò<äT. kÕ«$T$y˚ø±q+<äT&ç •wüß´sê˝…’q $<˚oj·≠sê\T dædüºsY ìy˚~‘· s¡÷|üø£\Œq #˚dæqC…+&Ü ms¡T|ü⁄, |üdüT|ü⁄ s¡+>∑T˝À¢ ñ+&˚~. Ç+<äT˝À ‘Ó\¢ì ø£eT\+‘√ bÕ≥Tu…+>±© uÛ≤wü˝À ªe+<˚e÷‘·s¡+µ |ü<ä+ ñ+&˚~. Bìï ≈£L&Ü H˚‘·\Tn+^ø£]+#·˝Ò<äT. kÕ«‘·+Å‘·´ dü+Á>±eT+˝À |ü\T |ü]D≤e÷\T @s¡Œ&çqfÒ¢C≤rj·T |ü‘êø£+ s¡÷|ü⁄~<äT›ø√e&É+˝À ≈£L&Ü nH˚ø£ e÷s¡TŒ\T #√≥T#˚düT≈£îì ∫es¡≈£î ªÁ‹es¡í |ü‘êø£+µ Ksê¬s’+~. m+‘√eT+~ Hêj·T≈£î\T|ü\T s¡ø±\ C…+&Ü\qT s¡÷bı+~+#·&É+‘√ <˚ìï C≤rj·T |ü‘êø£+>± m+|æø£#˚j·÷\qï $wüj·TyÓTÆ ìs¡íj·T+ rdüT≈£îH˚+<äT≈£î >±+BÛJ ∫es¡≈£î ˇø£ø£$T°ì ìj·T$T+#ês¡T. u≤ã÷ sêCÒ+Á<ä Á|ükÕ<é H˚‘·è‘·«+˝Àì Äø£$T°˝À yÍ˝≤Hê ÄC≤<é, düs√õ˙ Hêj·≠&ÉT, dæ.sê»>√bÕ˝≤#ê], ¬øm+e≠˙¸, &Üø£ºsY _ÄsY n+uÒ<äÿsY düuÛÑT´\T>± ñ+&˚yês¡T. Ms¡T $$<Ûä <˚XÊ\C…+&Ü\qT n<Ûä´j·Tq+ #˚dæ, Ä+Á<ÛäT&Ó’q |æ+>∑[ yÓ+ø£j·T´ s¡÷bı+~+∫q|ü‘êø±ìøÏ 1947 p˝…’ 22q ÄyÓ÷<ä e≠Á<ä y˚XÊs¡T. Ç~ e∂&ÉTs¡+>∑T\qT, eT<Ûä´˝À nXÀø£ #·Áø±ìï ø£*– ñ+~. »eVü≤sY˝≤˝Ÿ HÓÁVüA Bìï‘=*kÕ] Ä$wüÿ]+∫, C≤rj·T |ü‘êø£+ >=|üŒ<äHêìï ø=ìj·÷&Üs¡T.n‘·T´qï‘·yÓTÆq me¬sdüTº •Ks¡+ô|’ Bìï 1953 y˚T 29q m>∑Ts¡ y˚XÊs¡T.1984˝À $+>¥ ø£e÷+&ÉsY sêπøwt X¯s¡à n+‘·]ø£å+˝À Bìï ¬s|ü¬s|ü˝≤&ç+#ês¡T.C≤rj·T |ü‘êø±ìøÏ dü+ã+~Û+∫ ªã÷´s√ Ä|òt Ç+&çj·THé kÕº+&ÉsY¶‡µ(_◊mdt) ø=ìï ìã+<Ûäq\qT Ksês¡T #˚dæ+~. C…+&Ü bı&Ée⁄, yÓ&É\TŒe+Ï $wüj·÷\ô|’ á ìã+<Ûäq\T #·≥ºã<ä∆yÓTÆq$.

(m+. –]u≤ãT)<Óã“rj·T&É+ >=|üŒ ø±<äT, <Óã“qT düVæ≤+#·&É+ >=|üŒ. n+<äT≈£î m+‘√ Ä‘·àôd’ús¡´+ø±yê* nì ìs¡÷|æ+∫q eTVü‰‘êà >±+BÛ n&ÉT>∑TC≤&É\T Á|ü‹ uÛ≤s¡rj·≠ìø°e÷s¡Z<äs¡Ùø±\T. <äøÏåD≤Á|òæø± qT+∫ uÛ≤s¡‘·<˚XÊìøÏ ˇø£ dæús¡yÓTÆq ÄX¯j·T+‘√ e∫ÃqÄj·Tq n&ÉT>∑T yÓ+≥ C≤‹ j·÷e‘·÷Ô n&ÉT>∑T˝Òdæ+~. n|üŒÏes¡≈£î dü«‘·+Á‘·uÛ≤s¡‘·<˚X¯+ ø√dü+ z Á|üD≤[ø£ n+≥÷ @B ˝Òø£ ndüÔe´düÔ+>± ∫‘·ÔyÓ≠∫Ãq≥T¢q&ç∫q uÛ≤s¡‘· Á|ü»\øÏ Äj·Tq n&ÉT>∑TC≤&É˝Ò ~XÊ, ìπs›XÊ\j·÷´s≠. ny˚Ä<äs¡Ù˙j·÷\j·÷´s≠. Á|üC≤Á>∑Vü≤+ kÕúq+˝À dü‘ê´Á>∑Vü≤+— ÄÁø√X¯+, Äy˚XÊ\kÕúq+˝À nVæ≤+düqT Äj·≠<Ûë\T>± Äj·Tq eT\∫q rs¡T Á|ü|ü+#· <˚XÊ\qTÄX¯Ãs¡´#·øÏ‘·T*ï #˚dæ+~. n|üŒÏes¡≈£î ‘êe≠ Ä&ç+<˚ Ä≥>± uÛ≤$+∫qÁ_Ïwt Á|üuÛÑT‘ê«ìøÏ Ä≥ ø£Ïº+∫q≥¢s≠´+~. n~ e´øÏÔ dü‘ê´Á>∑Vü≤+ ø±e#·TÃ,<ä+&ç dü‘ê´Á>∑Vü≤+ ø±e#·TÃ, düVü‰j·T ìsêø£s¡D ø±e#·TÃ, øÏ«Ÿ Ç+&çj·÷ ø±e#·TÃ...

Äj·Tq #˚|üϺq @ ñ<ä´e÷ì¬ø’Hê Á|ü»\T dü+|üPs¡í eT<䛑·T |ü*ø±s¡T. e+<˚e÷‘·s¡+ n+≥÷ e≠ø£Ôø£+sƒ¡+‘√ dü+|üPs¡í $XÊ«dü+ Á|üø£Ï+#ês¡T. Ä $XÊ«kÕìøÏ1947 Ä>∑düTº 15 ns¡∆sêÁ‹ Á|ü‹|òü\+ \_Û+∫+~. n+‘· Nø£Ï˝Àq÷ ø√≤¢~uÛ≤s¡rj·≠\ ø£fi¯fl˝À ø√≥¢ ø±+‘·T\ ñc˛<äj·T+ $s¡õ$Tà+~. Ä ñc˛<äj·÷ìøÏÇ|ü⁄Œ&ÉT ns¡yÓ’ @&˚fi¯ó¢. ÇH˚ïfi¯¢ kÕ«‘·+Å‘·´ Á|ükÕúq+˝À Á|ü‹ @&Ü~˙ |ü⁄Ϻqs√E˝≤»s¡T|ü⁄≈£îHêï+. Ç˝≤ 66 Ä>∑düTº 15\T #˚XÊ+. á @&Ü~ 67e |üs¡«~q+ »s¡T|ü⁄ø√uÀ‘·THêï+. 67e @&Ü~øÏ eTq uÛ≤s¡rj·T dü+Á|ü<ëj·T+˝À #ê˝≤ Á|ü‘˚´ø£‘·ñ+~. m+‘√ ÁbÕ<Ûëq´‘· ñ+~. ø±s¡D+ Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ n~Ûø±]ø£+>± ¬s+&ÉT sêÅcÕº\T>±$&çb˛s≠q ‘·sê«‘· »s¡T>∑T‘·Tqï ‘=* ñ‘·‡e+ ø±e&Éy˚T. ø=‘·Ô sêh+ Ä$s¡“¤yêìïeTs√ »qà˝≤ uÛ≤$+#˚ ‘Ó\+>±D Á|ü»\T á y˚&ÉTø£qT |ü+&É>∑˝≤ m+‘√ Äsꓤ≥+>±#˚düT≈£îH˚+<äT≈£î #ê]Á‘ê‘·àø£ ÁbÕ+‘·yÓTÆq >√˝§ÿ+&É ø√≥qT m+#·Tø√>±, $uÛÑ»qnq+‘·s¡+ ø=‘·Ô sê»<Ûëì ìsêàD+, dü<äTbÕj·÷\ ø£\Œq >∑T]+∫ Á|üj·T‹ïdüTÔqïÄ+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ ø£s¡÷ï\T ø√≥˝À y˚&ÉTø£\≈£î dæ<ä∆yÓTÆ+~. eTq≈£î kÕ«‘·+Å‘·´+ e∫Ãá Ä>∑düTº 15øÏ 67 @fi¯ófl ì+&ÉT‘ês≠. e÷qe J$‘·+˝À »]π> wüwæº |üP]Ôø°,dü«‘·+Á‘· uÛ≤s¡‘· wüwæº |üP]Ôø° ˇπø ˇø£ÿ ‘˚&Ü. Ä wüwæº |üP]Ô ns¡yÓ’ @fi¯ófl ì+&çqyê]øÏ e÷Á‘·y˚T dü+ã+~Û+∫q<Ó’‘˚, Ç+≤, ãj·T≤ nHêïs¡T ô|<ä›\T. ªÇ+≤µn+fÒ Ç+Ï˝À n˙, ªãj·T≤µ n+fÒ n<˚ ]˝À eTs√#√≥ nH˚ nsê∆\THêï yêÏ

dü«s¡÷|ü+˝À H˚&ÉT e÷Á‘·+ ‘˚&Ü ñ+~. H˚&ÉT Ç+≤ n+fÒ Ç+&çj·÷˝À mø£ÿ&Ó’Hên˙, ãj·T≥ n+fÒ uÛ≤s¡‘· <˚X¯+ Äe\ @ $<˚X¯+˝À ñHêï nqs¡∆+. n+<äTπø áñ‘·‡yê\qT $<˚XÊ\˝Àì uÛ≤s¡rj·≠\T ≈£L&Ü »s¡T|ü⁄ø√yê*‡q nedüs¡+ ñ+~.eTq ‘Ó\T>∑T yê¬s’‘˚ $<˚XÊ˝À¢ mø£ÿ&ÉTHêï... @ <˚X¯y˚T–Hê, m+<äTø±*&çHê, @ |”sƒ¡yÓTøÏÿHême«¬s<äT¬s’Hê, bı>∑&Ésê ˙ ‘·*¢ uÛÑ÷$T uÛ≤s¡‹ì, ì\T|üsê ˙ C≤‹ ì+&ÉT >ös¡ee≠nì m\T¬>‹Ô ø°]Ô+∫q sêj·TÁb˛\T düTu≤“sêe⁄ Á|üuÀ<Ûëìï eTs=ø£ÿkÕ] eTqq+#˚düT≈£îì yê&Éyê&É˝≤ ≈£L&Ü á ñ‘·‡yê\qT »s¡T|ü⁄ø=+fÒ eT+∫~. dü+e‘·‡s¡+˝ÀÄ>∑düTº 15 dü]>±Z 227e s√E. ©|ü⁄ dü+e‘·‡sêì¬ø’‘˚ 228e s√E. 227 (G1) s√E\TeTq+ eTq <˚X¯+ø£+fÒ ≈£L&Ü eTq <˚Vü≤+ >∑T]+#˚ Äsê≥ |ü&É‘ê+. eTq ø√düy˚TÁã‘·T≈£î‘ê+. mH√ï y˚&ÉTø£\T »s¡T|ü⁄≈£î+≤+. mH√ï |òü+ø£åq¢≈£î Vü‰»s¡e⁄‘ê+. n$|æ\T|ü⁄qqTdü]+∫ »]π> ù|s¡+≤\T. ÄVü‰«q+ ˝Ò≈£î+&Ü yêÏøÏ yÓfi¯fl˝Ò+. ø±˙á ù|s¡+≤ìøÏ |æ\T|ü⁄\‘√ |üì ˝Ò<äT. Ç~ |æ\yê*‡q nedüs¡+ ˝Òì ù|s¡+≥+.|æ\T|ü⁄ ø√dü+ m<äTs¡T#·÷&Ü*‡q nedüs¡+ ˝Òì ù|s¡+≥+. dü+e‘·‡s¡+˝À ˇπøˇø£ÿkÕ] e#˚à á 227 (G1)e s√EqT e÷Á‘·+ πøe\+ ôd\e⁄ ~q+>± e÷Á‘·y˚T|ü]>∑DÏkÕÔ+. n<Ó|ü⁄Œ&=düTÔ+<ëì m+‘√ Äsê≥+‘√ m<äTs¡T#·÷kÕÔ+. ø±˙ eTq m<äTs¡T#·÷|ü⁄\Tôd\e⁄ ~q+ yÓ’|ü⁄ø±≈£î+&Ü kÕ«‘·+Á‘· ~q+yÓ’|ü⁄ ñ+&É&É+ eTq ø£˙dü <Ûäs¡à+. eTs¡DÏ+∫qeTq ô|<ä›\qT @≤ düà]+#·T≈£î+≤+. yê]ø√dü+ dü+‘·s¡ŒD\T $&ÉTkÕÔ+. eT]

eTq+ ùd«#·Ã>± Áã‘·ø£&ÜìøÏ eTs¡D+‘·|üŒ eTs√ e÷s¡Z+ ˝Ò<äì ‘Ó*dæ ≈£L&Ü ø£<äqs¡+>∑+˝ÀøÏ <ä÷øÏ ndüTe⁄\Tu≤dæq dü«‘·+Á‘· Ms¡T\qT ˇø£ÿ s√C…’Hê ‘·\T#·Tø√e&É+eTq ø£˙dü <Ûäs¡à+ ø±<ë? s¡ø£Ô dü+ã+<Ûä+ ˝Òø£b˛s≠q+‘· e÷Á‘êq yês¡T eTqøÏ ã+<ÛäTe⁄\Tø±ø£b˛‘êsê? yê]øÏ dü+‘·s¡ŒD\T $&ÉTeqedüs¡+ ˝Ò<äT, á dü+<äs¡“¤+>± ˇø£ÿkÕ]düà]+#·T≈£î+fÒ #ê\T. eTq e≠+<äT ‘·sê\ ‘ê´>∑ |òü˝≤\T uÛÀ+#˚düTÔqï eTq+Ç|ü⁄Œ&ÉT ø=‘·Ô>± ‘ê´>±\T #˚j·÷*‡q nedüs¡y˚TMT ˝Ò<äT. Á|ü‹ @≤ á |ü+&ÉT>∑qT»s¡T|ü⁄ø√&ÜìøÏ ø±düÔ r]ø£ #˚düT≈£î+fÒ #ê\T. eTq |ü+&ÉT>∑˝À¢ @ |ü+&ÉT>∑ø° Ç~‘·≈£îÿe ø±<äT. eTq+ »s¡T|ü⁄≈£îH˚ y˚&ÉTø£˝À¢ @ y˚&ÉTø£ø° Ç~ rdæb˛<äT. <ädüsê,BbÕe[, Vü≤À* |ü+&ÉT>∑˝≤¢>± Bìï ≈£L&Ü dü+ãsê\ πø[>± uÛ≤$ùdÔ Ç~ nìï eT‘ê\n~«rj·T |ü+&ÉT>∑. Ç|üŒÏøÏ 59 @fi¯ófl @<√ $<Ûä+>± »s¡T|ü⁄≈£î+≥÷H˚ ñHêï+.á wüwæº|üP]Ôì e÷Á‘·+ dü$Twæº|üPs¡«ø£+>± #˚düT≈£î+<ë+. Ç|üŒÏπø wüwæº |üP]Ô #˚ùddüT≈£îqïyês¡÷,wüwæº|üP]ÔøÏ dæ<ä∆eTe⁄‘·Tqïyês¡÷ MT wüwæº |üP]Ô‘√bÕ≥÷ á ø±s¡´Áø£e÷ìï >∑T]+∫≈£L&Ü ø±düÔ Ä˝À∫kÕÔs¡ì uÛ≤$düTÔHêï+. á eTVü‰ ø±sê´ìøÏ z Á|ü‘˚´ø£‘· ñ+~.á y˚&ÉTø£qT Ä>∑düTº 15 qT+&ç e#˚à Ä>∑düTº 15 es¡≈£î ìs¡uÛÑ´+‘·s¡+>± #˚düTø√e#·TÃ.á @&Ü~˝À m|ü⁄Œ&Ó’Hê #˚düTø√e#·TÃ. mìïkÕ¬s’¢Hê #˚düTø√e#·TÃ. ˇø£ÿπs $&ç>±#˚düTø√e#·TÃ. n+<äs¡÷ ø£\dæ ˇπøkÕ] #˚düTø√e#·TÃ. n+<äs¡÷ ø£\dæ mìïkÕ¬s’¢Hê#˚düTø√e#·TÃ. ˇπø s√E #˚düT≈£îqïyês¡T ≈£L&Ü n<˚ s√E eT∞fl #˚düTø√e#·TÃ.

(ô|’&ç \ø£åàDsêe⁄)uÛ≤s¡‘· >∑D‘·+Á‘· sê»´+... q÷≥ Çs¡yÓ’ ø√≥¢≈£î ô|’>± »HêuÛ≤‘√ Á|ü|ü+#·+˝Àn‘·´~Ûø£ »HêuÛ≤ ø£*–q <˚XÊ\˝À ¬s+&Ée~. yÓ’XÊ\´+˝À Á|ü|ü+#·+˝À @&Ée~.uÛ≤s¡‘· Ä]∆ø£ e´edüú dü÷ú\ C≤rjÓ÷‘·Œ‹Ô (|üπsÃdæ+>¥ |üesY bÕ]°) Á|üø±s¡+Hê\T>√ kÕúq+˝À ñ+~. Á|ü|ü+#·+˝À n‹y˚>∑+>± eè~∆ #Ó+<äT‘·Tqïe´edüú\˝À Ç~ ˇø£Ï. Á|ü|ü+#·+ ˝ÀH˚ n‹ ô|<ä› ùd«#êäj·≠‘· Á|üC≤kÕ«eT´+◊q uÛ≤s¡‘·<˚X¯+, Á|ü|ü+#·+˝ÀH˚ n‹ ô|<ä› ôd’ìø£ kÕeTs¡ú´+ ø£*– ñqï<˚XÊ\˝À ˇø£Ï>±, nD«g kÕeTs¡ú´+ ø£*>∑q <˚X¯+>± ˇø£ e≠K´yÓTÆqÁbÕ+rj·T X¯øÏÔ>± Ä$s¡“¤$+∫q~. <äø£åD≤dæj·÷˝À @&ÉT y˚\ øÏ˝ÀMT≥s¡¢≈£îô|’>± düe≠Á<ärs¡e≠ ø£*– ñ+&ç, uÛ≤s¡‘· ñ|üK+&Ée≠˝À n~Ûø£ uÛ≤>±ìï≈£L&ÉTø=ì ñqï uÛ≤s¡‘·<˚X¯+, nH˚ø£ #ê]Á‘·ø£ yêDÏ»´ s¡Vü≤<ës¡T\ ô|’q ñqï~.<äøÏåD≤q Væ≤+<ä÷ eTVü‰düe≠Á<ä+, HÓ’s¡T‹q nπs_j·÷ düe≠Á<ä+, eT]j·≠Äπ>ïj·÷q ã+>±fi≤U≤‘·+ m\¢\T>± ñHêïs≠. bÕøÏkÕÔHé, #Ó’Hê, eTj·THêàsY,ã+>±¢<˚XŸ, H˚bÕ˝Ÿ, uÛÑ÷≤Hé, ÄbòÕÈìkÕÔHé <˚XÊ\‘√ dü]Vü≤<äT›\qT|ü+#·T≈£î+À+~. l\+ø£, e÷©›e⁄\T, Ç+&√H˚dæj·÷ uÛ≤s¡‘·<˚X¯+ <ä>∑Zs¡˝À >∑\B«|ü`<˚XÊ\T. uÛ≤s¡‘·<˚X¯e≠ ø=ìï |ü⁄sê‘·q Hê>∑]ø£‘·\≈£î |ü⁄Ϻ\T¢, Hê\T>∑Te≠K´ Á|ü|ü+#· eT‘ê\≈£î (Væ≤+<ä÷ eT‘·e≠, uÖ<ä∆ eT‘·e≠, C…’q eT‘·e≠eT]j·≠ dæ≈£îÿ eT‘·e≠) »qàì∫Ãq~. 18 e X¯‘êã›+ qT+&ç Á_Ïwt ádtºÇ+&çj·÷ ø£+ô|˙ Áø£eT+>± kÕ«BÛq+ #˚düTø√e&É+‘√ uÛ≤s¡‘·<˚X¯+ Á_Ïwtø£+ô|˙ |ü]bÕ\q øÏ+<ä≈£î e∫Ã+~. 19 e X¯‘êã›+ eT<Ûä´ qT+&ç H˚s¡T>±j·≠HÓ’f…&é øÏ+>∑¶yéT qT+&˚ bÕ*+#·ã&ç+~. eTVü‰‘êà >±+BÛ Hêj·Tø£‘ê«qkÕ«‘·+Å‘·´+ ø√dü+ #˚dæq nVæ≤+kÕj·≠‘· b˛sê≥+ ‘·sê«‘· 1947˝À ˇø£dü«‘·+Á‘· <˚X¯+>± Ä$s¡“¤$+∫+~. 1947 ˝À Á_Ïwt |ü]bÕ\q qT+&ç $e≠øÏÔbı+~+~. uÛ≤s¡‘· Ä]úø£ e´edüú HêeTe÷Á‘· J&û|” ø=qT>√\T X¯øÏÔ ‘·T\´‘·(|”|”|”) <ë«sê e∂&Ée n‹ô|<ä› <ë«sê Á|ü|ü+#· |ü<äø=+&√ kÕúq+˝À ñ+~.1991˝À e÷¬sÿŸ Ä<Ûë]‘· Ä]úø£ dü+düÿs¡D\T nqTdü]dü÷Ô, uÛ≤s¡‘·<˚X¯+y˚>∑+>± n_Ûeè~∆ #Ó+<äT‘·Tqï Á|ü<Ûëq Ä]úø£ <˚XÊ\˝À ˇø£Ï ns≠+~.u≤s¡‘·<˚X¯ìï ø=‘·Ô>± bÕ]ÁXÊMTø£s¡D »]–q <˚X¯+ >± uÛ≤$kÕÔs¡T. ns≠‘˚, ù|<ä]ø£+,ìs¡ø£åsêdü´‘·, n$˙‹, b˛wüø±Vü‰s¡ ˝À|ü+, eT]j·≠ ‘·>∑ì Á|üC≤ Äs√>∑´düyêfi¯¢qT m<äTs¡Tÿ+≥÷ ñ+~. ˇø£ nD≤«j·≠<Ûä eT]j·≠ ÁbÕ+rj·T X¯øÏÔ,Á|ü|ü+#·+˝À e∂&Ée n‹ô|<ä› ôd’q´+ ø£*– ñ+~. Á|ü|ü+#· <˚XÊ\ ôd’ìø£e´j·T+˝À mì$T<äe kÕúq+˝À ñ+~. uÛ≤s¡‘·<˚X¯+ 29 sêÅcÕº\T eT]j·≠ 7πø+Á<äbÕ*‘· ÁbÕ+‘ê\T ø£*–, bÕs¡¢yÓT+≥Ø e´edüú øÏ+<ä bÕ*+#·ã&˚ ˇø£ô|ò&És¡˝Ÿ sêC≤´+>∑ >∑D‘·+Á‘·+. uÛ≤s¡‘·<˚X¯+ ˇø£, ãVüQuÛ≤cÕ, eT]j·≠ ãVüQfi¯C≤‹ kıôd’°. Ç~ $$<Ûä eq´ÁbÕDT\ yÓ’$<Ûä´+ >∑\ <˚X¯e≠. uÛ≤s¡‘· <˚XÊìøÏyÓ≠‘·Ô+ Hê\T>∑T ù|s¡T¢ ñqï≥T¢ #Ó|ü⁄Œø√e#·TÃ. MÏ˝À yÓ≠<äÏ~ »+ã÷B«|ü+. Ç~ y˚<ë\˝À uÛ≤s¡‘·<˚XÊìøÏ Çe«ã&çq ù|s¡T, Ç|üŒÏø° Væ≤+<ä÷ eT‘·ÁbÕs¡úq\˝À á ù|s¡T ñ|üjÓ÷–kÕÔs¡T (ñ<ë: »+ã÷ B«ù|, y˚Ts√ <äøÏåDuÛ≤π>,lXË’\ ñ‘·Ôs¡ uÛ≤π>, ø£ècÕí >√<ëyêØ eT<Ûä´ kÕúH˚......). »+ã÷ n+fÒ ªµH˚πs&ÉTµµ|ü+&ÉT ˝Ò<ë ªµ–HÓï ø±j·Tµµ, á <˚X¯+˝À m≈£îÿe>± H˚πs&ÉT |ü+&ÉT¢ ñ+≤s≠ø£qTø£ BìøÏ á ù|s¡T e∫Ãq~. Ä ‘·s¡Tyê‘· e∫Ãq ù|s¡T ªµuÛ≤s¡‘·<˚X¯+µµ ˝Ò<몵uÛÑs¡‘·es¡¸+µµ, á ù|s¡T HêÏ sêE ù|s¡T MT<ä>± e∫Ãq~, á sêE ù|s¡TªµuÛÑs¡‘·T&ÉTµµ. Ç‘·qT $XÊ«$TÁ‘·, y˚Tqø£\ ≈£îe÷¬sÔ ns≠q X¯≈£î+‘·\≈£îe÷s¡T&ÉT. ‘·s¡Tyê‹ ù|s¡T Væ≤+<ä÷<˚X¯+, Ç~ dæ+<ÛäT?q~ ù|s¡T MT<ä>±e∫Ãq~, |üPs¡«|ü⁄ |ü]¸j·TqT\T, Á^≈£î\T dæ+<ÛäT?q~øÏ Äe\ ñqï <˚X¯+ø£qTø£ á ù|s¡T‘√ |æ*#ês¡T. ‘·s¡Tyê‘· Væ≤+<ä÷<˚X¯+ jÓ≠ø£ÿ s¡÷bÕ+‘·s¡+ ◊qÇ+&çj·÷ nH˚ ù|s¡T, Á_°wüß yê] e\q Á|üe≠K ÁbÕe≠K´‘·qT bı+~q~,Á|üdüTÔ‘·e≠ uÛ≤s¡‘·<˚XÊìøÏ ¬s+&ÉT Á|üuÛÑT‘·« >∑T]Ô+|ü⁄ bı+~q ù|s¡T¢ ø£\e⁄, n$Ç+&çj·÷, uÛ≤s¡‘·<˚X¯+. Ç+ø± Væ≤+<ä÷kÕÔHé nqTq~ ≈£L&Ü Væ≤+<ä÷<˚X¯+s¡÷bÕ+‘·s¡y˚T! eT<Ûä´Á|ü<˚XŸ˝Àì _Û+u…≤ÿ e<ä› \uÛÑ´yÓTÆq sê‹j·≠>∑|ü⁄

•˝≤>∑èVü‰\T, ≈£î&É´∫Á‘ê\T uÛ≤s¡‘·<˚X¯+˝À e÷qe⁄ì n‹ ÁbÕNq ñìøÏøÏÄ<Ûësê\T. yÓ≠≥ºyÓ≠<äÏ XÊX¯«‘· ìyêkÕ\T 9,000 dü+e‘ê‡sê\ øÏ+<ä≥@s¡Œ&ܶs≠. ÁøÏ.|üP. 7000 düeTj·T+˝À, yÓ≠≥ºyÓ≠<äÏ ìjÓ÷*~∏ø˘ kÕúesê\T|ü•ÃeT bÕøÏkÕÔHé ˝À yÓTVü≤s¡ZsY eT]j·≠ Ç‘·s¡ ñ|üK+&É|ü⁄ ÁbÕ+‘ê˝À¢ø£ì|æ+∫+~. á $<ä+>± dæ+<ÛäT?˝Àj·T Hê>∑]ø£‘· n_Ûeè~∆, <äøÏåD Ädæj·÷˝À yÓ≠<äÏ |ü≥ºD dü+düÿè‹ n_Ûeè~∆ #Ó+<ës≠. Ç<˚ Áø°.|üP.26 e X¯‘êã›+eT]j·≠ Áø°.|üP.20 e X¯‘êã›+ eT<Ûä´ ø±\+˝À e]∆*¢q dæ+<ÛäT˝Àj·T Hê>∑]ø£‘·.Áø°.|üP.5 e X¯‘êã›+ qT+&ç, mH√ï dü«‘·+Á‘· sêC≤´\T @s¡Œ&ܶs≠. ñ‘·Ôs¡uÛ≤s¡‘·+˝À, eTÚs¡´ kÕÁe÷»´+, uÛ≤s¡rj·T kÕ+düÿè‹ø£ yês¡dü‘ê«ìøÏ $\TyÓ’qùde #˚dæ+~. nXÀ≈£î&ÉT á e+X¯+˝Àì Á|üe≠K sêE. ‘·s¡Tyê‹ e∫Ãq>∑T|ü⁄Ô\ø±\+ dü«s¡í j·≠>∑+ >± e]í+#·ã&ç+~. <äøÏåD≤q, $$<Ûä ø±˝≤˝À¢ #êfi¯ó≈£î´\T, #˚s¡, #√fi¯ó\T, |ü\¢e⁄\T, bÕ+&ÉT´\T yÓ≠<ä\>∑Tyês¡T bÕ*+#ês¡T.$C≤„q XÊge≠, ø£fi¯\T, kÕs¡dü«‘·+, uÛ≤s¡rj·T >∑DÏ‘·+, uÛ≤s¡rj·T K>√fi¯XÊg+, kÕ+πø‹ø£ XÊg+, uÛ≤s¡rj·T eT‘·e≠\T, uÛ≤s¡rj·T ‘·‘·« XÊg+yÓ≠<ä˝…’q$ á ø±\+˝À |ü]&ÛÉ$˝≤¢s≠. ¬s+&Ée düVü≤ÁkÕ_›˝À ‘·Ts¡Twüßÿ\<ä+&Éj·÷Á‘·\‘√, uÛ≤s¡‘·<˚X¯+˝À m≈£îÿe uÛ≤>±ìï &Ûç©¢ düT˝≤ÔqT\T, ‘·s¡Tyê‘·yÓ≠>∑\T\T bÕ*+#ês¡T. ns≠Hê, e≠K´+>± <äøÏåD≤q kÕúìø£ kÕÁe÷C≤´\Tn~Ûø±sêìï ì\u…≥Tº≈£îHêïs≠. ¬s+&Ée düVü≤ÁkÕ_› eT<Ûä´˝À, b˛s¡TÃ>∑˝Ÿ, ÁbòÕHé‡,Ç+>∑¢+&ÉT e+Ï ◊s√bÕ sêC≤´\T yê´bÕs¡+ #˚ùd ‘·\+|ü⁄‘√ uÛ≤s¡‘·<˚X¯+ e∫Ã,

∫qï ∫qï sêC≤´\T>± ñqï Çø£ÿ&ç |ü]dæú‹ >∑eTì+∫, ÄÁø£$T+#·T≈£îHêïs¡T.Á_Ïwüß ádtº Ç+&çj·÷ ø£+ô|˙ô|’ 1857˝À »]–q $|òü\ ‹s¡T>∑Tu≤≥T (Ç<˚,Á|üU≤´‹ >±+∫q Á|ü<∏äeT kÕ«‘·+Å‘·´ düeTs¡+) ‘·s¡Tyê‘·, uÛ≤s¡‘·<˚X¯+˝Àìn~Ûø£ uÛ≤>∑+ Á_Ïwüß kÕÁe÷»´+ øÏ+<ä≈£î e∫Ã+~. C≤‹|æ‘· eTVü‰‘êà >±+BÛHêj·Tø£‘·«+˝À »]–q düTBs¡È kÕ«‘·+Å‘·´ düeTs¡+ |òü*‘·+>± 1947 Ä>∑wüߺ15q uÛ≤s¡‘·<˚XÊìøÏ dü«‘·+Á‘·+ dæ~∆+∫+~. 1950 »qe] 26q düs¡«dü‘êÔø£,Á|üC≤kÕ«eT´, >∑D‘·+Á‘· sê»´+>± @s¡Œ&ç+~. $_Ûqï C≤‘·T\T, $_ÛqïeT‘ê\‘√ ≈£L&çq <˚X¯+>± uÛ≤s¡‘·<˚X¯+ ` C≤‹, eT‘· |üs¡yÓTÆq dü+|òüTs¡¸D\qT#·$#·÷dæ+~. ns≠Hê, ‘·q ˝ÖøÏø£, ÁbÕC≤kÕ«eT´ \ø£åD≤ìï ø±bÕ&ÉT≈£î+≥÷H˚e∫Ã+~. 1975, 1977 eT<Ûä´ø±\+˝À n|üŒÏ Á|ü<ÛëqeT+Á‹ Ç+~sê >±+BÛ$~Û+∫q meT¬s®˙‡ ø±\+˝À e÷Á‘·y˚T bÂs¡ Vü≤≈£îÿ\≈£î uÛÑ+>∑+ yêÏ*¢+~.uÛ≤s¡‘· <˚XÊìøÏ #Ó’Hê‘√ ñqï dü]Vü≤<äT› $yê<ä+ ø±s¡D+>± 1962˝À j·≠<ä∆+»]–+~. bÕøÏkÕÔH√Ô 1947, 1965, eT]j·≠ 1971˝ÀqT j·≠<ë∆\T »]>±s≠.n©H√<ä´eT+˝À uÛ≤s¡‘·<˚X¯+ kÕú|üø£ düuÛÑT´sê\T. 1974˝À, uÛ≤s¡‘Y ‘·q yÓ≠<äÏnDT |üØø£åqT ìs¡«Væ≤+∫+~. 1998˝À eTs√ ◊<äT |üØø£å\T ìs¡«Væ≤+∫+~.1991˝À »]–q Ä]∆ø£ dü+düÿs¡D\‘√ Á|ü|ü+#·+˝À n‹y˚>∑+>± n_Ûeè~∆#Ó+<äT‘·Tqï <˚XÊ\˝À ˇø£Ï>± e÷]+~. uÛ≤s¡‘· <˚X¯+ ˇø£ Á|üC≤kÕ«eT´>∑D‘·+Á‘· sê»´+>± 26 »qe] 1950q ne‘·]+∫+~. uÛ≤s¡‘· sêC≤´+>∑+ Á|üø±s¡+n~Ûø±s¡+ ˝…õùd¢#·sY, Hê´j·Te´edüú, ìs¡«Vü≤D e´edüú\ <ë«sê neT\e⁄‘·T+~.Ç~ |ü\T sêÅcÕº\ düe÷K´. <˚XÊ~ÛH˚‘· ns≠q sêh|ü‹ |ü<ä$ n\+ø±s¡ ÁbÕj·TyÓTÆq~.sêh|ü‹, ñ|üsêh|ü‘·T\T |üs√ø£å |ü<ä∆‹˝À m\ø√ºs¡˝Ÿ ø±˝Òõ <ë«sê ◊<˚fi¯flø±\|ü]$T‹øÏ mqTïø√ã&É‘ês¡T. Á|ü<ÛëqeT+Á‹ ø±s¡´ìsê«Vü≤ø£ n~Ûø±sê\T >∑\|ü<ä$. ˝Àø˘düuÛÑ˝À n‘·´~Ûø£ dü+U≤´ø£ sê»ø°j·T bÕغ, ˝Ò<ë dü+ø°s¡í+ düuÛÑT´\TÁ|ü<ÛëqeT+Á‹ì mqTï≈£î+≥T+~. Á|ü<ÛëqeT+Á‹ dü\Vü‰ y˚Ts¡≈£î, sêh|ü‹#˚ì‘·$T+#·ã&ɶ eT+Á‹es¡Z+ Á|ü<ÛëqeT+Á‹øÏ ‘·q $~Û ìs¡«Vü≤D˝À düVü‰j·Tø£+>±ñ+≥T+~. eT+Á‘·T\#˚ sêh|ü‹ Á|üe÷D d”«ø±s¡+ #˚s≠kÕÔs¡T. uÛ≤s¡‘· <˚X¯|ü⁄XÊdüq e´edüú˝À ~«düuÛ≤ |ü<ä∆‹ ñ+~. m>∑Te düuÛÑqT sê»´ düuÛÑ nì, ~>∑TedüuÛÑqT ˝Àø˘düuÛÑ nì n+≤s¡T. ˝Àø˘düuÛÑ düuÛÑT´\qT Á|ü»\T Á|ü‘·´ø£å+>± mqTï≈£î+≤s¡T.sê»´düuÛÑ düuÛÑT´\T m\ø√ºs¡˝Ÿ ø±˝ÒJ <ë«sê mqTïø√ã&É‘ês¡T. Hê´j·Te´edüú˝À|üs¡yÓ÷qï‘· Hê´j·TkÕúqyÓTÆq düTÁ|”+ ø√s¡Tº, n|æŒ˝ÒŸ ø√s¡Tº\T, ôV’≤ø√s¡Tº\T ñ+≤s≠.ø√s¡Tº\≈£î dü÷#·q\T, Ä<˚XÊ\T, ]≥T¢ Ç#˚à n~Ûø±s¡+ ñ+~. ]≥¢˝À ôV≤_j·Tdtø±s¡Œdt, e÷+&ÉeTdt, ìùw<Ûä+, ø√yês¡+À, ôd]ºjÓ÷sê] nH˚ $$<Ûä s¡ø±\T>±ñHêïs≠. uÛ≤s¡rj·T ø√s¡Tº\T sêC≤´+>∑ X¯≈£îÔ\T— Ç$ sê»ø°j·T CÀø£´+ ˝Òì$.Hê´j·T e´edüú≈£î, XÊdüq e´edüú≈£î ns¡T<äT>± @s¡Œ&˚ |òüTs¡¸DqT sêh|ü‹eT<Ûä´e]Ô‘·«+ eVæ≤+∫ ìyê]kÕÔs¡T. dü«‘·+Á‘· uÛ≤s¡‘· #·]Á‘·˝À n‘·´~Ûø£ uÛ≤>∑+,πø+Á<ä Á|üuÛÑT‘·«+˝À uÛ≤s¡‘· C≤rj·T ø±+Á¬>düT bÕغ n~Ûø±s¡+˝À ñ+≥÷e∫Ã+~. kÕ«‘·+Å‘ê´ìøÏ |üPs¡«+ n‹ô|<ä› sê»ø°j·T |üø£å+ ø±e&É+ #˚‘·,kÕ«‘·+Å‘·´+ ‘·s¡Tyê‘· <ë<ë|ü⁄ 40 @fi¯flbÕ≥T <˚X¯sê»ø°j·÷˝À¢ ø±+Á¬>düT>∑T‘êÔ~Û|ü‘·´+ eVæ≤+∫+~. 1977˝À »q‘ê bÕغ >± @s¡Œ&ɶ ◊ø£´ Á|ü‹|üø£å+ø±+Á¬>düTqT z&ç+∫, yÓ≠≥ºyÓ≠<äÏ ø±+Á¬>ùd‘·s¡ Á|üuÛÑT‘ê«ìï @s¡Œs¡∫+~.Ç°e* ø±\+˝À, uÛ≤s¡‘· z≥s¡¢ô|’ >∑\ |ü≥TºqT ø±+Á¬>düT bÕغ ø√˝ÀŒ‘·÷e∫Ã+~. 2004 kÕs¡«Á‹ø£ mìïø£\˝À n‘·´~Ûø£ kÕúHê\T ¬>*∫q ø±+Á¬>düT bÕغ,$$<Ûä ∫qï bÕغ\‘√ ø£*dæ dü+ø°s¡í Á|üuÛÑT‘ê«ìï @sêŒ≥T #˚dæ+~. Væ≤+<ä÷ yê<äbÕغ ns≠q uÛ≤»bÕ Á|ü<Ûëq Á|ü‹|üø£åyÓTÆ+~. ÁbÕ+rj·T bÕغ\ ÁbÕã\´+ø±s¡D+>± 1996 ‘·s¡Tyê‘· @s¡Œ&çq Á|üuÛÑT‘ê«\˙ï dü+ø°sêí˝Ò.

kÕ«‘·+Å‘·´ ~H√‘·‡e+ y˚fi¯ uÛ≤s¡‘êeDÏ u≤>√>∑T\T...Á|ü|ü+#·+˝ÀH˚ n‘·´~Ûø£ »HêuÛ≤ ø£*–q <˚XÊ\˝À ¬s+&Ée~

<Óã“rj·T&É+ >=|üŒø±<äT...

$XÊK|ü≥ï+, 3X¯ìyês¡+, Ä>∑düTº 15, 2015 ¬s’Ÿ #ÛêsTTdt

(yÓTT<äÏù|J ‘·s¡TyêsTT)n\eTÏ+#˚ yês¡T m+‘√ø±\+ y˚∫ ñ+&É˝Òs¡ì, n‘·´+‘· ìs¡Tù|<ä≈£î ≈£L&Ü Á|ü>∑‹ |òü˝≤\T n+<˚˝≤ #·÷&Ü*‡ ñ+<äHêïs¡T. 8XÊ‘·+ eè~∆πs≥T \ø£å´+‘√ |üì#˚j·÷*‡ ñ+<äì |æ\T|ü⁄ ì#êÃs¡T.Á|ü>∑‹ kÕ<Ûäq≈£î C≤‹ n+‘ê dü$Twæº uÛ≤eq‘√ ø£<ä˝≤\ì, Á|ü‹ ˇø£ÿs¡÷Á|ü>∑‹ |ü<∏ä+˝À uÛ≤>∑kÕ«e≠\eTì nqT≈£î+fÒ kÕ~Û+#·˝Òì~ ˝Ò<äìdüŒwüº+ #˚XÊs¡T. ø±>±, bÕs¡¢yÓT+Ÿ˝À ‘·s¡#·÷ >∑+<äs¡>√fi¯ |ü]dæú‘·T\T@s¡Œ&É≥+ |ü≥¢ sêh|ü‹ Á|üDuŸ e≠KØ® rÁe ndüVü≤q+, Äy˚<äqe´ø£Ô+ #˚XÊs¡T. ‘·eT dü+<˚X¯+˝À Äj·Tq á $wüj·÷ìï Á|ü‘˚´ø£+>±Á|ükÕÔ$+#ês¡T. düuÛÑqT ‘·s¡#·÷ n&ÉT¶ø√e&É+ @+ dü+Á|ü<ëj·T+nìŒ+#·T≈£î+<äì Á|ü•ï+#ês¡T. Á|üC≤kÕ«e÷´ìøÏ >∑+<äs¡>√fi¯+ ø=‘·Ôns¡ú+>± e÷]+<ë? nì Äj·Tq ìs¡düq e´ø£Ô+ #˚XÊs¡T.bÕs¡¢yÓT+≥Ø Á|üC≤kÕ«$Tø£ e´edüú >ös¡yêìï |ü]s¡øÏå+#·T≈£îH˚+<äT≈£î‘·>∑T düeTj·T+ e∫Ã+<äì, Á|üC≤kÕ«e÷´ìøÏ Äj·≠e⁄|ü≥Tº e+ÏkÕúesê\qT n>ös¡e|üs¡TÃø√e&É+ ‘·>∑<äHêïs¡T. Ç°e* ø±\+˝À‘·s¡#·÷ düuÛ≤ ø±s¡´Áø£e÷\qT n&ÉT¶≈£î+≥Tqï |òüT≥q\ |ü≥¢ sêh|ü‹düŒ+~+#ês¡T. Á|üXÊ+‘· ∫‘·Ô+‘√, kÕe<Ûëq+>± e´eVü≤]+#˚ ‘·‘·«+b˛>=≥Tº≈£î+ ≥THêïe÷? nìŒk˛Ô+<äì, ndüVü≤q <Û√s¡DÏ Á|üã\T‘√+<äì,Bì e\¢ eTq e´edüú≈£î Á|üe÷<ä+ @s¡Œ&ÉT‘√+<äì ôV≤#·Ã]+#ês¡T.ùd«#·Ã¤ nH˚~ z ñ‘·‡e+ nì, kÕ«‘·+Å‘·´+ nH˚~ z düyê\T‘√≈£L&çq n+X¯eTì, 69e <˚X¯ kÕ«‘·+Å‘·´ ~H√‘·‡e+ dü+<äs¡“¤+>± á¬s+&ç+ÏøÏ dü¬s’q düeTq«j·T+ kÕ~Û+#·T≈£îì e≠+<äT≈£î kÕ>±*‡ñ+≥T+<äì ‘Ó*bÕs¡T. Ç°e\ mìïø£\˝À zÏ+>¥ XÊ‘·+ ô|s¡>∑&É+ø°\ø£ |ü]D≤eTeTì, ns≠‘˚ mìï¬ø’q Á|üC≤Á|ü‹ì<ÛäT\T ÁbÕ‹ì<Ûä´+eVæ≤+#˚ düuÛÑ $\Te\T ~>∑C≤s¡&É+ XÀ#·˙j·TeTì sêh|ü‹ ù|s=ÿHêïs¡T.

<˚X¯+˝À uÛÑÁ<ä‘· ø£≥Tº~≥º+ø±>±, <˚X¯ kÕ«‘·+Å‘·´ ~H√‘·‡e+ dü+<äs¡“¤+>± Á|ü<Ûëì qπs+Á<ä yÓ÷&ûq÷‘·q Ä]úø£ dü$TàÁ•‘· |ü<∏äø±ìï Á|üø£Ï+#·qTHêïs¡T. mÁs¡ø√≥qT+∫ #˚ùd Á|üdü+>∑+˝À Bìì Äj·Tq yÓ\¢&çkÕÔs¡ì uÛ≤$düTÔHêïs¡T.mÁs¡ø√≥ qT+∫ X¯óÁø£yês¡+ Á|ü<Ûëì C≤‹ì ñ<˚∆•+∫ Á|üdü+–kÕÔs¡T.¬s+&É+#Ó\ Ä]úø£ dü$TàÁ•‘· |ü<∏äø±ìï Ç|üŒÏπø πø+Á<ä+ÄyÓ÷~+∫+~. Á|ü<Ûëì Bì >∑T]+∫ C≤‹øÏ |ü]#·j·T+ #˚kÕÔs¡T.

ns≠‘˚ n~ n~Ûø±]ø£+>± á HÓ˝≤Ks¡T˝À neT\T˝ÀøÏ edüTÔ+<äìuÛ≤$düTÔHêïs¡T. e#˚à Hê\Tπ>fi¯¢˝À <˚X¯+˝Àì @&ÉTqïs¡ ø√≥¢ eT+~ìs¡Tù|<ä\T≈£î ¬s+&ÉT u≤´+ø˘ U≤‘ê\qT ‘Ó]|æ+∫, yê]øÏ Äj·÷U≤‘ê\ <ë«sê Á|üuÛÑT‘·« düVü‰j·T |ü<∏äø±\T n+<˚˝≤ #˚j·T&É+ á|ü<∏äø£+ ø°\ø£ \ø£å´+. Ä<ÛësY nqTdü+ <Ûëq U≤‘ê\≈£î s¡÷ 5y˚\#=|ü⁄Œq zesY Á&Ü|òtº\T ø£*Œ+ #·&É+, yê]øÏ &Ó_Ÿ ø±s¡T¶\Tn+~+#·&É+, \ø£å s¡÷bÕj·T\ y˚Ts¡ Á|üe÷<ä ;e÷ kÂø£s¡´+ø£*Œ+#·&É+, ø£˙dü+ ◊<äTy˚\ s¡÷bÕj·T\ HÓ\yê] |æ+#Û·Hé kÂø£s¡´+n+~+#·&É+ e+Ï$ yÓ÷&û Á|üø£Ï+#˚ ø=‘·Ô |ü<∏äø£+˝Àì n+XÊ\T>±ñ+≤j·Tì uÛ≤$düTÔHêïs¡T. eTs√yÓ’|ü⁄, kÕ«‘·+Å‘·´ ~q y˚&ÉTø£\@sêŒ≥T¢ <˚X¯yê´|üÔ+>± #·Ts¡T>±Z »s¡T>∑T‘·THêïs≠. á H˚|ü<∏ä´+˝À<˚X¯ sê»<Ûëì ~©¢‘√ bÕ≥T, #ÓHÓ’ï, ôV’≤<äsêu≤<é q>∑sê\≈£î ñÁ>∑ e≠|ü⁄Œbı+∫ ñ+<äqï ì|òü÷ esêZ\ düe÷#ês¡+‘√ Äj·÷ sêÅcÕº\T uÛÑÁ<ä‘·qTø£≥Tº~≥º+ #˚XÊs≠. ø±>±, <˚X¯yê´|üÔ+>± kÕ«‘·+Å‘·´ ~H√‘·‡yêìï|ü⁄s¡düÿ]+#·Tø=ì y˚&ÉTø£\≈£î @sêŒ≥T¢ e≠eTàs¡+ #˚XÊs¡T. ádü+<äs¡“¤+>± »e≠àø£oàsY sê»<Ûëì lq>∑sY˝À b˛©düT dæã“+~yÓ÷≤s¡Tôd’øÏ˝Ÿ‡ô|’ |ü\T $Hê´kÕ\T #˚XÊs¡T. |ü+C≤uŸ˝Àì neTè‘YdüsY,ø£sêí≥ø£ sê»<Ûëì u…+>∑fi¯Ss¡T, |ü•ÃeTã+>∑ sê»<Ûëì ø√˝Ÿø£‘ê˝ÀbÕsƒ¡XÊ\ $<ë´s¡Tú\T y˚&ÉTø£˝À¢ bÕ˝§Zq&ÜìøÏ ]Vü‰s¡‡˝Ÿ‡ #˚düTÔHêïs¡T.b˛©düT ã\>±\T mø£ÿ&çø£ø£ÿ&É ø£≥Tº~≥ºyÓTÆq uÛÑÁ<ä‘ê @sêŒ≥T¢ìs¡«Væ≤düTÔHêïs¡T. ø±>±, kÕ«‘·+Å‘·´ ~H√‘·‡yêìï |ü⁄s¡düÿ]+#·Tø=ì<˚X¯sê»<Ûëì ~©¢˝À mÁs¡ø√≥ e<ä› @sêŒ≥¢qT e≠eTàs¡+ #˚XÊs¡T.Ç+&çj·÷ π>Ÿ e<ä› Á|ü‘˚´ø£ uÛÑÁ<ä‘ê dæã“+~ ø£≥Tº~≥ºyÓTÆq uÛÑÁ<ä‘ê@sêŒ≥T¢ #˚XÊs¡T. ~©¢ b˛©düT ø£$TwüqsY _mdt ãd”‡ @sêŒ≥T¢ô|’m|üŒÏø£|ü⁄Œ&ÉT |ü]dæú‹ì düMTøÏådüTÔHêïs¡T. y˚&ÉTø£˝À¢ bÕ˝§ZH˚bÕsƒ¡XÊ\ $<ë´s¡Tú\T, H˚M u≤´+&é, $T\≥Ø u≤´+&é, b˛©düTdæã“+~ á dü+<äs¡“¤+>± mÁs¡ø√≥ e<ä› ]Vü‰s¡‡˝Ÿ‡ #˚düTÔHêïs¡T. B+‘√mÁs¡ø√≥ ÁbÕ+>∑DeT+‘ê Á‹es¡í |ü‘êø£ s¡+>∑T\‘√ dü+<ä&ç>± ñ+~.

f…Ás¡]düTº\ ôw\ºsY CÀHé ôd’ãsêu≤<é!ñHêïs≠. ø±>±, bÕøÏkÕúHé qT+∫ 200 eT+~ rÁeyê<äT\T Ç+&çj·÷˝À#√s¡ã&ܶs¡ì k˛wü˝Ÿ MT&çj·÷˝À yês¡Ô\T wæø±s¡T #˚düTÔHêïs≠. Ä‘êàVüQ‹<ë&ÉT\≈£î bÕ\Œ&ç uÛ≤Ø>± $<Ûä«+kÕìøÏ ≈£îÁ≥ #˚dæq≥T¢ ‘Ó\Tk˛Ô+~.◊; ôV≤#·Ã]ø£\‘√ q>∑s¡ b˛©düT\T nÁ|üeT‘·ÔeTj·÷´s¡T. Ç|üŒÏπøms≠sYb˛s¡Tº dü+<äs¡Ù≈£î\≈£î nqTeT‹ ìsêø£]+#ês¡T. á HÓ\ 20es¡≈£î ìùw<뻄\T $~Û+#ês¡T. ôd’ãsêu≤<é ◊° ø±]&ÜsY |ü]~Û˝Àm|ü⁄Œ&É÷ ˝Òq+‘·>± uÛÑÁ<ä‘·qT |üÏwüº+ #˚XÊs¡T.

◊mdt◊mdt Væ≤Ÿ*dtº˝À yÓs≠´eT+~øÏ ô|’>± nyÓT]ø£qT¢◊mdt◊mdt ñÁ>∑yê<ä dü+düú Væ≤Ÿ C≤_‘ê˝À yÓs≠´eT+~øÏ ô|’>± nyÓT]ø£qT¢ñHêïs¡ì ◊mdt◊mdt yÓ\¢&ç+∫q≥T¢ nø£ÿ&ç MT&çj·÷ ‘Ó*|æ+~. ‘·eTqT‘êe≠ ◊mdt◊mdt Vü‰´øÏ+>¥ &ç$»Hé $uÛ≤>∑+>± ‘Ó*|æq ñÁ>∑yê<äT\TnyÓT]ø±˝À <ë<ë|ü⁄ 1400 eT+~ Á|üuÛÑT‘·« n~Ûø±s¡T\T, ÄØàn~Ûø±s¡T\T Væ≤Ÿ C≤_‘ê˝À ñqï≥T¢ ‘Ó*bÕs¡T. C≤_‘êqT yê]bò˛Hé HÓ+ãs¡¢‘√ düVü‰ ÄHé˝…’Hé˝À ô|Ϻq≥T¢ d”mHémHé ‘Ó*|æ+~.B+‘√ uÛÑÁ<ä‘· dæã“+~, n~Ûø±s¡T\T Ä+<√fi¯q e´ø£Ô+#˚düTÔHêïs¡T.

˝ÖøÏø£ e´edüú |ü]s¡ø£åDÒ ø°\ø£+$<ä´‘√ ñqï‘· Á|ü>∑‹ kÕ<Ûä´+: @j·∂ ]õÅkÕºsY$XÊK|ü≥ï+, Ä>∑düTº 14 (q÷´dtf…’yéT): $<ë´s¡Tú\T $<ä´˝À sêDÏ+#·&É+<ë«sê ñqï‘· kÕúHê\qT n+<äTø√e&É+ kÕ<Ûä´|ü&ÉT‘·T<äì @j·∂]õÅkÕºsY Ä#ês¡´ $.ñe÷eTùV≤X¯«s¡sêe⁄ nHêïs¡T. X¯óÁø£yês¡+ kÕj·T+Á‘·+@j·∂ ‘Ó\T>∑T e÷<Ûä´eT+ bÕsƒ¡XÊ\˝À ìs¡«Væ≤+∫q ø±s¡´Áø£eT+˝ÀÄj·Tq bÕ˝§ZHêïs¡T. á dü+<äs¡“¤+>± Äj·Tq e÷≤¢&ÉT‘·÷ |üPs¡«$<ë´s¡Tú\T e]‡°øÏ dü+|ü<ä>± ì\TdüTÔHêïs¡Hêïs¡T. ‘êe≠ #·<äTe⁄≈£îqïbÕsƒ¡XÊ\≈£î ‘·eTe+‘·T düVü≤ø±s¡+ n+~+#ê\H˚ Ä˝À#·q m+‘√eT+∫<äHêïs¡T. bÕsƒ¡XÊ\ $<ë´s¡Tú\≈£î nedüs¡yÓTÆq Áb˛‘ê‡Vü≤+n+~+#·&ÜìøÏ e≠+<äT≈£î e∫Ãq |üPs¡«$<ë´s¡Tú\qT n_Ûq+~+#ês¡T.á dü+<äs¡“¤+>± 1991`92 $<ë´dü+e‘·‡s¡+˝À |ü<√‘·s¡>∑‹ |üP]Ô#˚dæq|üPs¡«$<ë´s¡Tú\T 50 eT+~ $<ë´s¡Tú\≈£î |ü⁄düÔø±\T, <äTdüTÔ\qTãVüAø£]+#ês¡T. kÕ«‘·+Å‘·´ ~H√‘·‡yêìï |ü⁄s¡düÿ]+#·T≈£îì yÓ’XÊœ ø£¢uŸdüuÛÑT´\T @j·∂ ‘Ó\T>∑T e÷<Ûä´eT+ bÕsƒ¡XÊ\ $<ë´s¡Tú\≈£î $$<Ûäb˛°\qT ìs¡«Væ≤+#ês¡T. $CÒ‘·\≈£î ãVüQeT‘·T\qT X¯óÁø£yês¡+kÕj·T+Á‘·+ ]õÅkÕºsY Ä#ês¡´ $.ñe÷ eTùV≤X¯«s¡sêe⁄ Á|ü<Ûëq+ #˚XÊs¡T.ø±s¡´Áø£eT+˝À ø£¢uŸ ø±s¡´<ä]Ù dæ.ôV≤#Y $»j·T\øÏÎ, Ä#ês¡´ |æ.yêDÏ,mHé.düs¡dü«‹ ‘·~‘·s¡T\T bÕ˝§ZHêïs¡T. ø±>±, |ü<√‘·s¡>∑‹˝À n‘·T´qï‘·Á|ü‹uÛÑ #·÷|æq $<ë´s¡Tú\≈£î q>∑<äT |ü⁄s¡kÕÿsê\qT Á|ü<Ûëq+ #˚XÊs¡T.e]‡° ]õÅkÕºsY Ä#ês¡´ $.ñe÷eTùV≤X¯«s¡sêe⁄ $<ë´s¡Tú\≈£î|ü⁄s¡kÕÿsê\T Á|ü<Ûëq+ #˚dæ $<ë´s¡Tú\qT n_Ûq+~+#ês¡T.ø±s¡´Áø£eT+˝À bÕsƒ¡XÊ\ Á|æì‡bÕ˝Ÿ eT+>∑‘ês≠, ‘ê‘êsêe⁄, |æ.ôV≤#Y.¬øeTDÏ, »j·T\øÏÎ, dü˝À$T,ÁøÏwüí ‘·~‘·s¡T\T bÕ˝§ZHêïs¡T.

nHês√>∑´+‘√ u≤<Ûä|ü&ÉT‘·Tqï j·≠e‹ Ä‘·àVü≤‘·´lø±≈£îfi¯+, Ä>∑düTº 14 (q÷´dtf…’yéT): Ç#êä|ü⁄s¡+ eT+&É\+˝Àìns¡ø£uÛÑÁ<ä Á>±e÷ìøÏ #Ó+~q yÓ÷Væ≤˙ u…Vü≤sê˙ (22) Ä‘·àVü≤‘·´≈£îbÕ\Œ&ç+~. X¯óÁø£yês¡+ ñ<äj·T+ ÄyÓT Ç+À¢H˚ ñ] y˚düT≈£îìÄ‘·àVü≤‘·´≈£î bÕ\Œ&çq≥T¢ Ç#êÃ|ü⁄s¡+ Á>±MTD môd’‡ #Óqï+Hêj·≠&ÉT#ÓbÕŒs¡T. eTè‘·Tsê* ‘·*¢ |ü<˚fi¯¢ ÁøÏ‘·+ #·ìb˛s≠+~. ‘·+Á&ç e÷qdæø£yê´~Û‘√ u≤<Ûä|ü&ÉT‘·THêï&ÉT. ‘·+Á&ç b˛wüD, yÓ’<ä´+ ‘·~‘·sê\T Äy˚T#·÷düT≈£îH˚<äì kÕúì≈£î\T ‘Ó*bÕs¡T. >∑‘· ø=+‘· ø±\+>± ÄyÓT rÁenHês√>∑´+‘√ u≤<Ûä|ü&ÉT‘√+<äì, á u≤<Ûä uÛÑ]+#·˝Òπø Ä‘·àVü≤‘·´≈£îbÕ\Œ&ç ñ+≥T+<äì Á>±eTdüTú\T ‘Ó*bÕs¡T. eTè‘·<˚Vü‰ìï Ç#êÃ|ü⁄s¡+Á|üuÛÑT‘·« ÄdüŒÁ‹øÏ ‘·s¡*+#ês¡T. πødüT qyÓ÷<äT #˚düT≈£îì <äsê´|ü⁄Ô#˚düTÔqï≥T¢ môd’‡ ‘Ó*bÕs¡T. nHês√>∑´ø±s¡D≤\ e\H˚ Ä‘·àVü≤‘·´#˚düT≈£î+<äì eTè‘·Tsê* ã+<ÛäTe⁄\T #ÓãT‘·THêïs¡T. b˛©düT\Tdü+|òüT≥Hê düú˝≤ìøÏ #˚s¡T≈£îì eT?‘·<˚Vü‰ìï b˛dtº e÷s¡º+ ì$T‘·Ô+Á|üuÛÑT‘·« yÓ’<ä´XÊ\≈£î ‘·s¡*+#ês¡T. b˛©düT\T πødüT qyÓ÷<äT #˚düTø=ì<äsê´|ü⁄Ô #˚düTÔHêïs¡T. ø±>±, yÓT[j·÷|ü⁄Ϻ eT+&É\+ X‚Ksê|ü⁄s¡+

Á>±e÷ìøÏ #Ó+~q jÓTìï <äTs√´<Ûäqsêe⁄(27) Á|üe÷<ä+˝À eTè‹#Ó+~q≥T¢ ã+<ÛäTe⁄\T ù|s=ÿHêïs¡T. #Û·rdt>∑&é sêh+ dü]Vü≤<äT›˝Às¡Vü≤<ë] |üqT\T #˚|üϺq zÁô|’y˚≥T dü+düú˝À ∫s¡T ñ<√´>∑+#˚düTÔqï≥T¢ ‘Ó*bÕs¡T. Á|üe÷<äeXÊdüTÔ »]–q dü+|òüT≥q˝À rÁe+>±>±j·T|ü&ç eTè‹ #Ó+~q≥T¢ ù|s=ÿHêïs¡T. eTè‘·<˚Vü‰ìï dü«Á>±e÷ìøÏ‘·s¡*+#ês¡T. ‘·*¢<ä+Á&ÉT\T k˛y˚TX¯«s¡sêe⁄, nqï|üPs¡í\‘√bÕ≥Tã+<ÛäTe⁄\T, Á>±eTdüTú\T <äTKkÕ>∑s¡+˝À e≠ì–b˛j·÷s¡T. eTs√yÓ’|ü⁄,m|üŒÏ˝≤>±H˚ Á≤ø£ºsYô|’ ñbÕ~Û ì$T‘·Ô+ yÓfi≤¢&ÉT X¯+ø£s¡sêe⁄. ‹]–edü÷Ô n<˚ Á≤ø£ºsY ô|’qT+∫ C≤] |ü&ç eTè‘·T´yê‘· |ü&ܶ&ÉT. ‘·q≈£înqï+ ô|fÒº Á≤ø£ºπs ‘·qqT ø£ã*düTÔ+<äì n‘·qT nqTø=ì ñ+&É&ÉT.eTs√ ◊<äT ì$TcÕ˝À¢ Ç+ÏøÏ yÓ[¢ uÛÀ»q+ #˚<ë›eTqT≈£î+≥Tqï‘·s¡TD+˝À á |òüTÀs¡+ »]–b˛s≠+~. Á≤ø£ºsY yÓqTø£ #·Áø£+ øÏ+<ä|ü&çX¯+ø£s¡sêe⁄ nH˚ 19 @fi¯¢ j·≠e≈£î&ÉT nø£ÿ&çø£ø£ÿ&˚ eTè‹ #Ó+<ë&ÉT.MÄs√« Vü≤]Vü≤s¡sêe⁄ Ç∫Ãq |òæsê´<äTô|’ @môd’‡ m+. Á|ükÕ<äsêe⁄ πødüTqyÓ÷<äT #˚XÊs¡T. ≈£î]>±+ Á>±e÷ìøÏ #Ó+~q m+.X¯+ø£s¡sêe⁄ n‘·ì

k˛<äs¡T&ÉT düT+<äs¡sêe⁄‘√ ø£*dæ Á≤ø£ºsY‘√ ñbÕ~Û ì$T‘·Ô+ |üìøÏyÓfi≤¢&ÉT. ˇ&çXÊ˝Àì u§‘·Ôe ÇdüTø£ sê´+|ü⁄ qT+∫ |üsê¢U…e≠+&ç|ü≥ºD≤ìøÏ ÇdüTø£ rdüT≈£îyÓfi‚¢+<äT≈£î yÓfi≤¢s¡T. ÇdüTø£ì ˝À&ÉT #˚düTø=ì‘·q dü«Á>±eTyÓTÆ ≈£î]>±+ MT<äT>± |üsê¢U…e≠+&çøÏ yÓfi‚¢+<äT≈£îÁ≤ø£ºsY˝À ≈£Ls¡TÃHêï&ÉT. ‘√Ïyê]‘√ ø£ãTs¡T¢ #Ó|ü⁄Œø=ì ≈£î]>±+ e#˚Ãdü]øÏ Á≤ø£ºsY ~>∑T‘·÷, Á|üe÷<äeXÊ‘·TÔ C≤] yÓqTø£ #·Áø±\ øÏ+<ä|ü&ܶ&ÉT. B+‘√ ‘·\ô|’ ã\yÓTÆq >±j·÷\e«&É+‘√ rÁe s¡ø£ÔÁkÕeyÓTÆnø£ÿ&çø£ø£ÿ&˚ eTè‹ #Ó+<ë&ÉT. k˛<äs¡T&ÉT düT+<äs¡sêe⁄, Ç‘·s¡ ≈£L©\Tn‘·&çì ø±bÕ&˚ Á|üj·T‘·ï+ #˚dæHê m≥Te+Ï |òü*‘·+ ˝Òø£b˛s≠+~.m+.yÓ+ø£Á≤e⁄, Äs¡TÁ<ä≈£î <ä+|ü‘·T\≈£î ¬s+&√ dü+‘êq+ X¯+ø£s¡sêe⁄.#˚‹øÏ n+~e∫Ãq ≈£îe÷s¡T&ÉT eTè‹ #Ó+<ä&É+‘√ ‘·*¢<ä+Á&ÉT\T,≈£î≥T+ã düuÛÑT´\T Äy˚<äq≈£î n+‘˚˝Ò≈£î+&Ü b˛s≠+~. M]ìÄ|ü&É+ me]‘·s¡+ ø±˝Ò<äT. |ü+#·Hêe÷ ìs¡«Væ≤+∫q nq+‘·s¡+eTè‘·<˚Vü‰ìï bÕ‘·|ü≥ï+ kÕe÷õø£ ÄdüT|üÁ‹øÏ |ü+|æ+∫q≥T¢ @mdt◊‘Ó*bÕs¡T. πødüT qyÓ÷<äT #˚dæ <äsê´|ü⁄Ô #˚düTÔqï≥T¢ Äj·Tq #ÓbÕŒs¡T.

uÛÑs¡‘·e÷‘·≈£î ùd«#·Ã¤ \_Û+∫q s√CÒ dæø√ÿ\T |ü⁄s¡T&ÉTb˛düT≈£î+~!lø±≈£îfi¯+, Ä>∑düTº 14 (q÷´dtf…’yéT): Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ sêh+˝Àìe÷s¡Te∂\ õ˝≤¢>± ù|s¡T>±+∫q lø±≈£îfi¯+ >∑T]+∫ Á|ü‘˚´øÏ+∫#ÓbÕŒ*‡q nedüs¡+ ˝Ò<äT. n_Ûeè~∆˝À yÓqTø£ã&çq ñ‘·Ôsê+Á<Ûä˝Àdæø√ÿ\T õ˝≤¢≈£î Á|ü‘˚´ø£ kÕúq+ ñ+<äH˚ #ÓbÕŒ*. Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ sêh+˝ÀáXÊq´ dü]Vü≤<äT›˝À ñqï lø±≈£îfi¯+ õ˝≤¢ >∑‘·+˝À $XÊK õ˝≤¢˝Àø£*dæ ñ+&˚~. Hê>±e[ q~ ˇ&ÉT¶q ñqï á õ˝≤¢ dü]>±Z 64 @fi¯¢øÏ+<ä≥ Ä>∑düTº 15q Ä$s¡“¤$+~. 1950 Ä>∑düTº 15q $XÊK|ü≥ï+ õ˝≤¢qT+∫ lø±≈£îfi¯+ õ˝≤¢ @s¡Œ&ç+~. $XÊK|ü≥ï+ õ˝≤¢˝Àì ø=+‘· uÛ≤>∑+,lø±≈£îfi¯+ õ˝≤¢ qT+∫ eT] ø=+‘·uÛ≤>∑+ ø£*|æ 1 pHé 1979q$»j·Tq>∑s¡+ õ˝≤¢ @s¡Œ&ç+~. Á_Ïwüß yês¡T lø±≈£îfi¯+ ù|s¡TqT|ü\ø£˝Òø£ ∫ø±ø√˝Ÿ nH˚yês¡T. ∫ø±ø√˝Ÿ≈£î dü+ã+~Û+∫q eTs√ ø£<∏äq+Ç˝≤ñ+~... á ÁbÕ+‘·+ HÓ’C≤e≠ Ä~Û|ü‘·´+˝À ñ+&˚ düeTj·T+˝À áfiÀ¢H˚ Á|ü‹ dü+e‘·‡s¡+ »e÷ã+B ìs¡«Væ≤dü÷Ô ¬s’‘·T\ e<ä› qT+&ç|üqTï\T edü÷\T #˚ùdyês¡T. ¬s’‘·T\T ‘êe≠ ø£≥º e\dæq |üqTïkıe≠àqT $#·Tà s¡÷bÕj·T\ s¡÷|ü+˝À ∫qï∫qï >∑T&ɶdü+#·T\˝À b˛dæ,e∂≥ø£Ïº, Äe∂≥qT rdæø=ìe∫à KT<äT›q düeT]Œ+#˚yês¡T. Äe∂≥˝Àì kıe≠à dü]>± ñ+<√ ˝Ò<√ #·÷düTø√e&ÜìøÏ e∂≥qT$bÕŒ*. Ä e∂≥\T #ê˝≤ ñ+≥Tqï+<äTe\q, Ä e∂≥\e∂‹ø£≥Tº $|üŒeTì ¬s’‘·T\‘√ #Ó|üŒ&ÜìøÏ •U≤ UÀ˝Ÿ nH˚yês¡T. n+fÒe∂‹ø£≥Tº$|ü⁄Œ nì ns¡ú+. áe÷≥ Áø£eT+>± ∫ø± ø√˝Ÿ ns≠,lø±≈£îfi¯+>± dæús¡|ü&ç+~≥. Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ |üPs¡«|ü⁄ e≠K´eT+Á‹ m˙ºsêe÷sêe⁄ õ˝≤¢˝Àì f…ø£ÿ* ìjÓ÷»ø£es¡Z+ qT+&ç Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸXÊdüqdüuÛÑ˝À ÁbÕ‹ì<Ûä´+ eVæ≤+#ês¡T. ˇø£|ü⁄Œ&ÉT Ç~ uÖ<ä∆eT‘êìøÏe≠K´ kÕúq+>± e]∆*¢+~. XÊ*VüQ+&É+, <ä+‘·|ü⁄], »>∑‹yÓT≥º e+ÏuÖ<ë∆sêe÷\T Çø£ÿ&É ø£qT>=qã&ܶs≠. ‘·s¡Tyê‘· Ç~ ø£[+>∑

kÕÁe÷»´+˝À uÛ≤>∑+>± ñ+&˚~. >±+π>j·≠\T á ÁbÕ+‘êìï 6 qT+&ç14e X¯‘êã›+ es¡≈£î, 800 dü+e‘·‡sê\T bÕ*+#ês¡T. eÁ»Vü≤düTÔìø±\+˝À Á|üdæ~› #Ó+~q le≠K*+>∑+ Ä\j·÷ìï ì]à+#ês¡T.eTVü≤eTàBj·≠\ bÕ\q ø±\+˝À ùwsY eTVü≤eTà<é U≤Hé lø±≈£îfi¯+˝ÀC≤$Tj·÷ eTd”<äT ì]à+#ês¡T. $XÊK|ü≥ï+ õ˝≤¢˝À uÛ≤>∑+>± ñ+&˚ áõ˝≤¢ 1950 Ä>∑wüߺ 15q Á|ü‘˚´ø£ õ˝≤¢>± ne‘·]+∫+~. 1969˝À áõ˝≤¢qT+&ç kÕ\÷s¡T ‘ê\÷ø±˝Àì 63 Á>±e÷\T, u§_“*‘ê\÷ø±˝Àì 44 Á>±e÷\qT $XÊK|ü≥ï+ õ˝≤¢˝À ø=‘·Ô>± @s¡Œs¡∫q>∑»|ü‹ q>∑s¡+ ‘ê\÷ø±≈£î ã<ä˝≤s≠+#ês¡T. eT∞fl y˚T 1979˝À ø=‘·Ô>±$»j·Tq>∑s¡+ õ˝≤¢qT @s¡Œs¡∫q|ü⁄&ÉT kÕ\÷s¡T, u§_“*, bÕs¡«r|ü⁄s¡+,N|ü⁄s¡T|ü*¢ ‘ê\÷ø±\qT ø=‘·Ôõ˝≤¢˝À $uÛ≤>±\T>± #˚XÊs¡T. Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ˝À qø£‡˝…’≥T (e÷y√s≠düTº bÕغ) ñ<ä´eT+ ÁbÕs¡+uÛÑ eTs≠+~lø±≈£îfi¯+ õ˝≤¢˝ÀH˚. Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ˝À qø£‡˝…’≥T (e÷y√s≠düTº bÕغ)ñ<ä´eT+ ÁbÕs¡+uÛÑeTs≠+~ lø±≈£îfi¯+ õ˝≤¢˝ÀH˚. lø±≈£îfi¯+ õ˝≤¢yÓ≠‘·Ô+ õ˝≤¢ yÓ’XÊ\´+ 5837 #·.øÏ.MT. õø±¢≈£î 193 øÏ.MT. düe≠Á<ä rs¡+ñqï~. ‘·÷s¡TŒ ø£qTeT\T áXÊq´+ qT+&ç ø=+‘·uÛ≤>∑+ $düÔ]+∫ñHêïs≠. Hê>±e[, e+X¯<Ûës¡, eTùV≤+Á<ä ‘·qj·T, #·+bÕe‹, ãVüQ<ë,≈£î+_Ûø√≥¬>&ɶ Ç$ õ˝≤¢\˝À e≠K´yÓTÆq q<äT\T. Ç$ ‘·÷s¡TŒø£qTeT\˝À |ü⁄Ϻ ã+>±fi≤U≤‘·+˝À ø£\TdüTÔHêïs≠. dü+e‘·‡s¡+˝Àm≈£îÿeø±\+ yê‘êes¡D+ ‘˚eT>± ñ+≥T+~. HÓ’ãTT‹ ãTT‘·T|üeHê\TpHé qT+&ç ôdô|º+ãs¡T es¡≈£î, áXÊq´ ãTT‘·T|üeHê\T nø√ºãs¡T `qe+ãs¡T e÷kÕ\˝ÀqT esê¸\T ≈£î]|ækÕÔs≠. &çôd+ãs¡T qT+&ç|òæÁãe] es¡≈£î bı&ç>±qT, #·\¢>±qT ñ+≥T+~. dü+e‘·‡s¡+ dü>∑≥Tes¡¸bÕ‘·+ 1162 $T.MT. (2004`2005 dü+e‘·‡s¡+˝À es¡¸bÕ‘·+ 937.6$T.MT.) õ˝≤¢˝Àì n&Ée⁄\ kÕ+Á<ä‘·, eèø£å C≤‘·T\T ÁbÕ+‘êìï ãϺ

yÓ’$<Ûä´+ ø£*– ñHêïs≠. Á|ü<Ûëq+>± Çø£ÿ&ç n&Ée⁄\qT ¬s+&ÉTs¡ø±\T>± #Ó|üŒe#·TÃqT. lø±≈£îfi¯+ õ˝≤¢˝À n≥M eTè>±\T n\Œ+>±ñHêïs≠. »HêyêkÕ\ $düÔs¡D, n&Ée⁄\ HêX¯q+ Ç+<äT≈£î ø±s¡D≤\Tø±e#·TÃqT. e÷+kÕVü‰s¡ eTè>±\˝À |ü⁄* <ë<ë|ü⁄ n+‘·]+∫+~.∫s¡T‘· |ü⁄*, ôV’≤Hê (<äTe≠à\>=+&ç), ‘√&˚\T e+Ï »+‘·Te⁄\Tns¡T<äT>± n&Ée⁄˝À¢ ø£ì|ædüTÔ+≤s≠. >∑T+≥qø£ÿ, n&É$|æ\T¢\T,≈£îø£ÿ\T õ˝≤¢˝À ø£ì|æ+#˚ Ç‘·s¡ e÷+kÕVü‰s¡ »+‘·Te⁄\T. XÊø±Vü‰s¡»+‘·Te⁄\˝À eT#·Ã\ <äT|æŒ (∫‘ê˝Ÿ), n&É$ >=Á¬s\T, m\T>∑Tã+≥T¢kÕ<Ûës¡D+>± ø£ì|ækÕÔs≠. á ÁbÕ+‘·+˝À ø£èwüíõ+ø£, ˙\>±jYT, u…’düqT¢ndü\T ø£ì|æ+#·ø£b˛e&É+ >∑eTHês¡Ω+. |üøÏå C≤‘·T\˝À ` HÓeTfi¯ófl,øöE\T, bÕe⁄sê\T, ∫\ø£\T, yÓTÆHê, u≤‘·T\T e+Ï$ n~Ûø£+>±ñHêïs≠. ñ‘·Ôsêq ˇ]kÕ‡ sêhe≠, <äøÏåD` |ü•Ãe÷˝À¢ $»j·Tq>∑s¡e≠ õ˝≤¢, ˇ]kÕ‡ >∑»|ü‹ õ˝≤¢, ‘·÷s¡TŒq ã+>±fi≤U≤‘·e≠ñHêïs≠. õ˝≤¢≈£î ø=+‘· uÛ≤>∑+ Vü≤<äT›\T>± ø£+~e\dü ¬>&ɶ, e+X¯<Ûës¡,ãVüQ<ë q<äT\T Á|üeVæ≤düTÔHêïs≠. yÓ≠‘·Ô+ õ˝≤¢ yÓ’XÊ\´+ 5837#·.øÏ.MT. õ˝≤¢˝À e≠K´ |ü+≥\T` e], sê>∑T\T, ô|dü\T,$TqTe≠\T, ñ\e\T, #Ós¡≈£î, »qTe≠, y˚s¡TX¯q>∑, qTe⁄«\T, $Ts¡|ü,|üdüT|ü⁄, ˙s¡T*¢. lø±≈£îfi¯+ õ˝≤¢˝À u≤VüQ<ä, ñ‘·Ôs¡ eTùV≤+Á<ä, ‘·qj·T,u…+õ>∑&ɶ, es¡Vü‰\T >∑&ɶ, e+X¯<Ûës¡, Hê>±e[, ô|<ä›>∑&ɶ, ø£+~e\dü nH˚9 q<äT\T ñHêïs≠. MÏ˝À Hê>±e[, e+X¯<Ûës¡, eTùV≤+Á<ä ‘·qj·Te≠K´yÓTÆq q<äT\T. õ˝≤¢˝À áXÊq´ ãTT‘·T|üeHê\ <ë«sê 26.47%,HÓ’ãTT‹ ãTT‘·T|üeHê\ <ë«sê 62.61% esê¸\T \_ÛkÕÔs≠. e∂&ÉTe≠K´ q<äT\ <ë«sê »s¡T>∑T‘·Tqï ˙Ï $ìjÓ÷>∑+: Hê>±e[ 371$T.≈£L´.MT. ($T*j·THé ≈£L´_ø˘ MT≥s¡T¢) (36%), e+X¯<Ûës¡ 121$T.≈£L´.MT. (12%), eTùV≤+Á<ä ‘·qj·T 81 $T.≈£L´.MT. (8%), ∫qï#Ós¡Te⁄\T 140 $T.≈£L´.MT. (14%), uÛÑ÷>∑s¡“¤ »˝≤\T 300 $T.≈£L´.MT.(30%). yÓ≠‘·Ô+ 1,013 $T.≈£L´.MT. sêh+˝À ¬s+&ÉT Á|ü<Ûëq»˝≤X¯j·÷\T wüße÷s¡T 140 $T.≈£L´.MT. ˙Ïì e´ekÕj·T ì$T‘·Ô+düeT≈£Ls¡TdüTÔHêïs≠. neø±X¯+ ñqï ˙Ï˝À 91% (5,763 $T.≈£L´.MT.)ã+>±fi≤U≤‘·+˝ÀøÏ eè<Ûë>± b˛‘·Tqï<äì n+#·Hê. 9% ˙s¡T e÷Á‘·y˚TuÛÑ÷>∑s¡“¤+˝ÀøÏ Ç+≈£î‘·Tqï~. õ˝≤¢˝À 3.3 \ø£å\ (0.33 $T*j·THé)ôV≤πøºs¡T\T uÛÑ÷$T kÕ>∑T˝À ñ+~. n+<äT˝À 1.9 \ø£å\ ôV≤πøºs¡T\≈£îkÕ>∑T˙Ï edü‹ ñqï~. ø±\Te\ <ë«sê 91,946 ôV≤πøºs¡T\T, #Ós¡Te⁄\<ë«sê 80,123 ôV≤πøºs¡T\T, uÀs¡T u≤e⁄\ <ë«sê 6,923 ôV≤πøºs¡T\T,Ç‘·s¡ u≤e⁄\ <ë«sê 8,866 ôV≤πøºs¡T\T, Ç‘·s¡ eqs¡T\ <ë«sê 5,316ôV≤πøºs¡T\T uÛÑ÷$TøÏ kÕ>∑T˙s¡T \_ÛdüTÔqï~. nì•Ã‘·yÓTÆq es¡¸bÕ‘·+õ˝≤¢˝À Á|ü<Ûëq düeTdü´. #ê˝≤ dü+e‘·‡sê\T nHêeèwæº dü+e‘·‡sê\T>±|ü]>∑DÏ+|üã&ÉT‘·THêïs≠. n˝≤π> Á‘ê>∑T ˙Ï düeTdü´ ≈£L&Ü rÁe+>±H˚ñ+~. bò˛¢s√dædt düeTdü´ ≈£L&Ü ø=ìï#√≥¢ ñ+~. ˙Ï eqs¡T\qT|ü]s¡øÏå+#˚ $<ÛëHê\T ˝Òø£b˛e&É+, @C…˙‡ ÁbÕ+‘·+˝Àì ªµb˛&ÉTµµe´ekÕj·T+ Ç+<äT≈£î e≠K´yÓTÆq ø±s¡D≤\T. õ˝≤¢˝À m≈£îÿe uÛ≤>∑+H˚\ ñ|ü]‘·\+ >∑Ϻ>± ñqï+<äTq ˙s¡T Ç+πø neø±X¯+ ‘·≈£îÿe.n+<äT≈£î ‘√&ÉT n~Ûø£ uÛÑ÷uÛ≤>∑+ yê\T>± ñqï~ >∑qTø£ ˙s¡T ì\e<äT.e], #Ós¡≈£î |ü+≥\≈£î m≈£îÿe ˙Ïì yê&ÉT‘ês¡T. õ˝≤¢˝À e≠K´yÓTÆqÁbÕC…≈£îº\T: Hêsêj·TD|ü⁄s¡+ &ÜyéT (eT~›e\dü ]»sê«s≠sY, Hê>±e[),>=‘·Ô u≤πsõ (e+X¯<Ûës¡), ø£[+>±+Á<Ûä ÁbÕC…≈£îº (eTùV≤+Á<ä ‘·qj·T),eT∫˝ÒX¯+, ø£[+>∑|ü≥ï+, qTe«\πse⁄, uÛ≤eqbÕ&ÉT, u≤s¡Te\Te≠K´yÓTÆq eT‘·‡´ |ü]ÁX¯eT πø+Á<ë\T. õ˝≤¢˝À e÷+>∑˙düT, Á>±ô|ò’≥T,düTqï|ü⁄ sês≠, yÓTÆø±, Á>±HÓ’Ÿ, õ˝≤¢ rs¡ÁbÕ+‘·+˝Àì ÇdüTø£˝ÀyÓ÷qC…’Ÿ, Ç‘·s¡ KìC≤\T düeTè~∆>± <=s¡T≈£î‘ês≠.

X¯ìyês¡+, Ä>∑düTº 15, 20154, $XÊK|ü≥ï+ ¬s’Ÿ #ÛêsTTdt

bÕ‘·ãd”Ô˝À nqTe÷ì‘·T\ n¬sdüTºVüQJ dü+düú‘√ H˚s¡T>± dü+ã+<Ûë\T ˝Òe⁄: d”|”ôV’≤<äsêu≤<é, Ä>∑düTº 14 (q÷´dtf…’yéT): kÕ«‘·+Å‘·´ ~H√‘·‡e+ dü+<äs¡“¤+>±X¯óÁø£yês¡+ ôV’≤<äsêu≤<é˝À b˛©düT\T $düÔè‘·+>± ‘·ìF\T ìs¡«Væ≤+#ês¡T.bÕ‘·ãd”Ô˝À ‘·ìF\T ìs¡«Væ≤+∫q b˛©düT\T nÁø£eT+>± ìedædüTÔqïÄs¡T>∑T]ì n¬sdüTº #˚XÊs¡T. ì|òü÷ esêZ\ düe÷#ês¡+‘√ ‘·ìF\T #˚|üϺnqTe÷ì‘·T\qT n<äT|ü⁄˝ÀøÏ rdüT≈£îqï≥T¢ b˛©düT\T ‘Ó*bÕs¡T.nqTe÷ì‘·T\qT eTVü≤à<é qd”sY (ã+>±¢<˚XŸ), eTdü÷sY n©U≤Hé(#·+#·˝Ÿ>∑÷&É), cÕôV≤Hé |üπs«CŸ (u≤˝≤|üPsY), ô|’»˝Ÿ eTVü≤e∂<é(ã+>±¢<˚XŸ), eTVü≤à<é ñkÕàHé (ã+>±¢<˚XŸ), ]j·÷ãT˝Ÿ ¬sVü‰àHé(&É;sY|ü⁄s¡)>± >∑T]Ô+#ês¡T. eTs√yÓ’|ü⁄, bÕ‘·ãd”Ô˝À X¯óÁø£yês¡+ ìs¡«Væ≤+∫q‘·ìF˝À¢ |ü≥Tºã&çq nqTe÷ì‘·T˝À¢ q\T>∑T]øÏ VüQJ dü+dü∆‘√ H˚s¡T>±dü+ã+<Ûë\T ˝Òeì ôV’≤<äsêu≤<é b˛©düT ø£$TwüqsY eTùV≤+<äsY¬s&綑Ó*bÕs¡T. ~˝ŸdüTUŸq>∑sY »+≥ ù|\Tfi¯¢ πødüT ì+~‘·T&ÉT eø±dtqT Mfi¯ó¢dü]Vü≤<äT› <ëÏ+∫q≥T¢ $#ês¡D˝À yÓ\¢&Ó’+<äì düŒwüº+ #˚XÊs¡T. Ms¡+‘ê‘·|ü⁄Œ&ÉT Á<ÛäTe|üÁ‘ê\‘√ bÕdtb˛s¡Tº\T bı+~ >∑˝ŸŒ yÓfi≤¢\ì #·÷düTÔqï≥T¢ù|s=ÿHêïs¡T. M]øÏ düVü≤ø£]düTÔqï yê]ô|’Hê <äèwæº ô|Ϻq≥T¢ ‘Ó*bÕs¡T.nqTe÷ì‘·T\qT Á|üdüTÔ‘·+ s¡Vü≤dü´ Á|ü<˚X¯+˝À $#ê]düTÔqï≥T¢eTùV≤+<äsY¬s&ç¶ ‘Ó*bÕs¡T. ø±>±, |ü+Á<ë>∑düTº y˚&ÉTø£˝À¢ ñÁ>∑yê<äT\T<ë&ÉT\≈£î bÕ\Œ&Ée#·ÃH˚ πø+Á<ä ◊; ôV≤#·Ã]ø£\ H˚|ü<∏ä´+˝À q>∑s¡+˝Àb˛©düT\T ‘·ìF\T e≠eTàs¡+ #˚XÊs¡T. Ç+<äT˝À uÛ≤>∑+>± bÕ‘·ãd”Ô˝ÀÄs¡T>∑Ts¡T nqTe÷ì‘·T\qT b˛©düT\T n<äT|ü⁄˝ÀøÏ rdüT≈£îHêïs¡T. M]øÏñÁ>∑yê<ä dü+düú VüQJ‘√ dü+ã+<Ûë\T ñqï≥T¢ b˛©düT\TnqTe÷ìdüTÔHêïs¡T. bÕ‘·ãd”Ô˝À nqTe÷HêdüŒ<ä+>± ‘·#êÃ&ÉT ‘·T+&É≥+‘√eTVü≤à<é HêdæsY, eTdü÷<é n©U≤Hé, k˛ôV’≤˝Ÿ |üπs«CŸ, ô|ò’dü˝Ÿ eTVü≤à<é,C…’qT˝≤¢ n;~, õj·÷e⁄˝Ÿ ¬sVü‰àHé\qT ≤dtÿbò˛sY‡ b˛©düT\T n¬sdtº#˚XÊs¡T. |ü≥Tºã&çq yê]˝À Ç<ä›s¡T ã+>±¢<˚oj·≠\T, bÕøÏkÕúHé,eTj·THêàsY≈£î #Ó+~q Ç<ä›s¡T, eTs√ Ç<ä›s¡T kÕúì≈£î\T>± b˛©düT\T>∑T]Ô+#ês¡T. Ms¡T #ê˝≤ø±\+>± bÕ‘·ãd”Ô˝ÀH˚ ñqï≥T¢ düe÷#ês¡+. á$<˚oj·≠\T $$<Ûä eè‘·TÔ˝À¢ ø=qkÕ>∑T‘·THêïs¡T. b˛©düT\ n<äT|ü⁄˝À eTs√15 eT+~ nqTe÷ì‘·T\T ñqï≥T¢ ‘Ó\Tk˛Ô+~. VüQJ rÁeyê<ä dü+düú‘√dü+ã+<Ûë\T ñHêïj·TH˚ nqTe÷q+‘√ q\T>∑Ts¡T e´≈£îÔ\qT ≤dtÿbò˛sY‡b˛©düT\T n<äT|ü⁄˝ÀøÏ rdüT≈£îHêïs¡T. yê] e<ä› qT+∫ qøÏ© bÕdt b˛sYº\qTkÕ«BÛq+ #˚düT≈£îqï≥T¢ Á|üø£Ï+#ês¡T. á q\T>∑T]øÏ VüQJ rÁeyê<ädü+düú‘√ Á|ü‘·´ø£å+>± dü+ã+<Ûë\T ñHêïj·Tì b˛©düT\T >∑T]Ô+#ês¡T. yê]e<ä› qT+∫ qøÏ© bÕdtb˛s¡Tº\qT kÕ«BÛq+ #˚düT≈£îHêïs¡T. n˝≤π> yê]‘√bÕ≥T eT]ø=+‘·eT+~ kÕqTuÛÑ÷‹|üs¡T\qT ≈£L&Ü n<äT|ü⁄˝ÀøÏrdüT≈£îqï≥T¢ ‘Ó\Tk˛Ô+~. Ms¡+‘ê bÕøÏkÕúHé, eTj·THêàsY, ã+>±¢<˚XŸ≈£î#Ó+~qyê]>± >∑T]Ô+#ês¡T. M]˝À bÕøÏkÕúHé≈£î #Ó+~q eTVü≤à<é qJsY¬s+&ÉT HÓ\\T>± ôV’≤<äsêu≤<é˝À eTø±+ y˚dæq≥T¢ düe÷#ês¡+. b˛©düT\n<äT|ü⁄˝À yÓ≠‘·Ô+ 15eT+~ kÕqTuÛÑ÷‹|üs¡T\T ñqï≥T¢ ‘Ó\Tk˛Ô+~. ø±>±bÕ‘·ãd”Ô #ê+Á<ëj·TD>∑T≥º u≤u≤q>∑sY˝À ¬s+&ÉT s√E\ ÁøÏ‘·y˚T n<äT|ü⁄˝ÀøÏrdüT≈£îqï á q\T>∑T]ì b˛©düT\T s¡Vü≤dü´ ÁbÕ+‘·+˝À $#ês¡D»s¡T|ü⁄‘·THêïs¡T. ø±>± M] n¬sdtºqT Çyêfi¯ kÕj·T+Á‘·+ Hê\T>∑T >∑+≥\≈£în~Ûø±]ø£+>± Á|üø£Ï+#·qTHêïs¡T. kÕ«‘·+Á‘·´ ~H√‘·‡e+ dü+<äs¡“¤+>±ñÁ>∑<ë&ÉT\ <ë&ç »s¡>∑e#·Ãì, Ç+f…*C…Hé‡ ì|òü÷ esêZ\ ôV≤#·Ã]ø£\H˚|ü<∏ä´+˝À VüQJ ñÁ>∑yê<äT\T ôV’≤<äsêu≤<é˝À n¬sdtº ø±e≥+ ø£\ø£\+ πs|ü⁄‘√+~.

b˛©düT\≈£î $•wüº ùdyê |ü‘·ø±\TôV’≤<äsêu≤<é, Ä>∑düTº 14 (q÷´dtf…’yéT): kÕ«‘·+Å‘·´ ~H√‘·‡e+ dü+<äs¡“¤+>±‘Ó\T>∑T sêÅcÕº\≈£î #Ó+~q |ü\Te⁄s¡T b˛©düT\≈£î πø+Á<ä Á|üuÛÑT‘·«+n+~+#˚ $•wüº ùdyê |ü‘·ø±\T <äø±ÿs≠. ‘Ó\+>±D sêÅcÕºìøÏ 11 b˛©düT|ü‘·ø±\T, 2 sêh|ü‹ |ü‘·ø±\qT, Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ≈£î 14 ùdyê |ü‘·ø±\qTπø+Á<ä+ Á|üø£Ï+∫+~. ◊J >√$+<äHé, ìC≤e÷u≤<é πs+CŸ &û◊J >∑+>±<ÛäsY≈£îπø+Á<ä+ sêh|ü‹ |ü‘·ø±\T Á|üø£Ï+∫+~. ôV’≤<äsêu≤<é <äøÏåD eT+&É\+n<äq|ü⁄ &ûd”d” ¬ø.Hê>∑sêE, Äø√º|üdt &ûmd”Œ m.¬ø.$TÁXÊ, Áπ>Vü≤Ö+&é‡ nkÕ˝Ÿºø£e÷+&ÉsY ÄsY.yÓ+ø£≥j·T´, es¡+>∑˝Ÿ &ûmd”Œ _.»Hês¡›Hé, ôd’ãsêu≤<é @d”|”|æ.Hêsêj·TD, ø£e≠´ìπøwüHé ÇHéôdŒø£ºsY sê+>√bÕ˝Ÿ, ôV’≤<äsêu≤<é |”°d”ÄsYmdt◊ >ödt, ôd≈£L´]° $+>¥ @mdt◊ ‹s¡T|ü‹¬s&ç¶, Ç+Ï*C…Hé‡ ôV≤&éø±ìùdºãT˝Ÿ \øå±à¬s&ç¶, d”d”mdt ôV≤&éø±ìùdºãT˝Ÿ mHé.yÓ+ø£fÒX¯«s¡sêe⁄, yÓ÷‘˚ø±ìùdºãT˝Ÿ m˝Ÿ.>√|æ, mHé◊@ ôV’≤<äsêu≤<é $uÛ≤>∑+ ÇHéôdŒø£ºsY >√bÕ\HésêeTHé, d”ÄsY|”m|òt ndæôdº+Ÿ ø£e÷+&Ó+Ÿ yÓ+ø£≥düTÁãeTD´+ á|ü‘·ø±\qT n+<äTø√qTHêïs¡T. ø±>±, ◊J õ. dü÷s¡´Á|üø±wtsêe⁄, &û◊J|æ.Vü≤]≈£îe÷sY≈£î sêh|ü‹ |ü‘·ø£+ Á|ü<ëq+ #˚j·TqTHêïs¡T. nq+‘·|ü⁄s¡+md”Œ>± |üì#˚dæq |æ.yÓ+ø£≥sê$T¬s&ç¶, b˛©düT ø£e≠´ìπøwüHé n<äq|ü⁄ &Ó’¬sø£ºsYyÓ’M düTu≤“sêe⁄, kÕ«Á&ÉHé ø£e÷+&ÉsY mHé.lìyêdüsêe⁄, nq+‘·|ü⁄s¡+ @md”Œø£s¡D+ e÷˝≤´Á~, $XÊK õ˝≤¢≈£î #Ó+~q &ûmd”Œ ÄsY.lìyêdt,ôV’≤<äsêu≤<é˝À &ûmd”Œ>± |üì#˚dæq |æ.dü‹Ôu≤ãT, mdt◊>± |üì#˚dæqm+.lìyêdüsêe⁄, ø±ìùdºãT˝Ÿ>± |üì#˚dæq >√bÕ\j·T´, ô|qeT\÷s¡Tmdt◊ mHé.sê»düT˝À#·q, ô|qeT+Á≥ @mdt◊ ;|”MM ≈£îe÷sY, $XÊK ôV≤&éø±ìùdºãT˝Ÿ $.e÷<Ûäesêe⁄, ≈£î|üŒ+ m.e≠s¡∞yÓ÷Vü≤Hé, d”◊&û ø±ìùdºãT˝Ÿ#·+Á<äX‚KsYsêE b˛©düT ùdyê |ü‘·ø±\T n+<äTø√qTHêïs¡T.

ã≥º\ yê´bÕs¡T\ dü+πøåe÷ìøÏ ø£èwæ: ãTõ®@\÷s¡T, Ä>∑düTº 14 (q÷´dtf…’yéT): @\÷s¡T q>∑s¡+˝À ã≥º\yê´bÕs¡T\ dü+πøåe÷ìøÏ ø£èwæ #˚kÕÔeTì Á|üuÛÑT‘·« |ü<Ûäø±\T ù|<ä\≈£în+<˚˝≤ ìsêàD≤‘·àø£yÓTÆq #·s¡´\T rdüT≈£î+≥THêïeTì @\÷s¡TXÊdüqdüuÛÑT´\T ã&˚Ï ø√≥ sêe÷sêe⁄ (ãTõ®) #ÓbÕŒs¡T. kÕ∆ìø£ 40e&ç$»Hé˝À @\÷s¡T ã≥º\ e∂≥\ yê´bÕs¡düT∆\ dü+πøåeT dü+|òüT+13e yê]¸ø√‘·‡e düuÛÑ˝À ã&˚Ï ãTõ® e≠K´ n‹~∏>± bÕ˝§ZHêïs¡T.Á|ü|ü+#· bÕ]ÁXÊ$Tø£y˚‘·Ô BÛs¡TuÛ≤s≠ n+u≤˙ ≈£L&Ü ˇø£Hê&ÉT ô|ÁÀ\Tã+ø˘˝À u≤jYT >±H˚ |üì#˚dæ Áø£eT•ø£åD‘√ yê´bÕsêìï ìs¡«Væ≤+∫H˚&ÉT Á|ü|ü+#êìπø Ä<äs¡Ù+>± ì*#ês¡ì Äj·Tq J$‘êìï dü÷Œ]Ô>±rdüT≈£îì yê´bÕs¡T\T ø£wüº|ü&ç Á|üC≤$XÊ«dü+‘√ e≠+<äT≈£îkÕ>±\ì ã&˚Ï ãTõ® ø√sês¡T. @\÷s¡T q>∑s¡+˝À 4 <äXÊu≤›\ ÁøÏ‘·+ã≥º\ e∂≥\ yê´bÕs¡+ #˚dæq m+‘√eT+~ e´≈£îÔ\T H˚&ÉT ø√°X¯«s¡T\T>±e÷sês¡ì yê]˝À yê´bÕs¡<äø£å‘·, qeTàø£yÓTÆq eÅkÕÔ\T Á|ü»\≈£în+~+∫ yê] n_Ûe÷Hêìï #·÷s¡>=q&É+e\¢ ô|<ä›m‘·TÔq H˚&ÉTyê´bÕs¡+ #˚ùd kÕ∆s≠øÏ m~>±s¡ì n≥Te+Ï yê´bÕs¡T\ dü+πøåeT+ø√dü+ ‘·>∑T #·s¡´\T rdüT≈£î+≤eTì ã≥º\ e∂≥\ yê´bÕs¡+#˚ùd ù|<äesêZ\≈£î Á|üuÛÑT‘·« |üs¡+>± |ü\T dü+πøåeT |ü<Ûäø±\T neT\T»]π>˝≤ #·÷kÕÔeTì Äj·Tq #ÓbÕŒs¡T. @\÷s¡T j·T+|æ e÷>∑+ÏyÓ+ø£fÒX¯«s¡sêe⁄ (u≤ãT) düVü≤ø±s¡+‘√ á dü+πøåeT düe÷y˚X¯uÛÑeq+ô|’ n+‘·düT∆ ìsêàD≤ìøÏ j·T+|æ ì<ÛäT\qT πø≤s≠+#˚˝≤‘êqT u≤<Ûä´‘· rdüT≈£î+≤qì ã&˚Ï ãTõ® #ÓbÕŒs¡T. düe÷»+˝ÀÁ|ür ˇø£ÿs¡÷ |üsê´es¡D |ü]s¡ø£åD≈£î bÕ≥T|ü&Ü\ì ô|s¡T>∑T‘·Tqï»HêuÛ≤e\¢ yÓ≠ø£ÿ\ô|+|üø£+ ‘·–Zb˛‘√+<äì Bìe\¢ yê‘êes¡Dø±\Twü´+ ô|s¡T>∑T‘√+<äì e≠K´+>± |ü≥ºD≤\≈£î ô|<ä› m‘·TÔqe\dü edüTÔqïyê] dü+K´ ô|s¡T>∑T‘·Tqï ø±s¡D+>± |ü≥ºD≤˝À¢ nbÕsYºyÓT+Ÿ\T$düÔ]düTÔHêïj·Tì |ü]X¯óÁuÛÑyÓTÆq >±* m+‘√nedüs¡eTì ø±e⁄q Á|ürˇø£ÿs¡÷ ¬s+&ÉT yÓ≠ø£ÿ\qT $~Û>± ô|+#ê\ì ø√sês¡T. @\÷s¡Tq>∑sêìï Á^Hé dæ°>± r]Ã~<ë›\ì ìs¡ís≠+#êeTì, ns≠‘˚ Á|üuÛÑT‘·«+ˇø£ÿfÒ áø±s¡´Áø£e÷ìï $»j·Te+‘·+ #˚j·T˝Ò<äì Á|ü»\+‘êuÛ≤>∑kÕ«e≠\T ns≠q|ü⁄Œ&˚ e≠+<äT≈£î q&ÉTdüTÔ+<äì #ÓbÕŒs¡T.

RIGHT CHOICE Telugu Daily; Edited, Printed, Published and Owned by M.GIRI BABU, D.No.22-99-1/1A , R.H.Colony, Dayalnagar, Pedagantyada, Visakhapatnam-530026, A.P. Ph: 8019292228, Printed at Modamamba Printers, D.No.22-99-1/1A ,R.H.Colony, Dayalnagar, Pedagantyada, Visakhapatnam-530026, A.P., Published From D.No.22-99-1/1A , R.H.Colony, Dayalnagar, Pedagantyada, Visakhapatnam-530026, A.P. Mobile: 8019292228, e-mail: rightchoice89@gmail.com, Editor: M. GIRI BABU

uÛ≤s¡‘·<˚X¯ n+‘·sê®rj·T dü+ã+<Ûë\T uÛÒwtyÓ÷&û Hêj·Tø£‘·«+˝À e]∆\T¢‘·Tqï $<˚o ã+<Ûë\T

(m+. –]u≤ãT)uÛ≤s¡‘·<˚X¯+ $•wüº \ø£åD≤\T >∑\ ˇø£ ñ|üK+&É+ nì ù|s=ÿqe#·TÃ.uÛ≤s¡‘·<˚X¯+˝À nH˚ø£ uÛÖ‹ø£, Ä]úø£, kÕ+|òæTø£, kÕ+düÿè‹ø£‘ês¡‘·e÷´\THêïs≠. uÛ≤s¡‘·<˚X¯+˝À ÄHê~ qT+∫ nH˚ø£ eT‘ê\T,C≤‘·T\T, ≈£î˝≤\T,uÛ≤wü\T, ≈£î˝≤\T, Ä#êsê\T, dü+Á|ü<ëj·÷\Tñ+&ÉT≥#˚ Bìï uÛÖ>√[ø£ _qï‘·«+˝À @ø£‘·«+>∑\ <˚X¯+>±>∑T]Ô+#·e#·TÃ. Væ≤e÷\j·÷\T ñ‘·Ôsêq »e∂à ø±oàs¡T qT+&ç‘·÷s¡TŒq ns¡TD≤#·˝Ÿ Á|ü<˚XŸ es¡≈£î $düÔ]+∫ uÛ≤s¡‘· <˚X¯|ü⁄ ñ‘·Ôs¡dü]Vü≤<äT›>± $\dæ\T¢‘·THêïs≠. uÛ≤s¡‘·<˚X¯|ü⁄ ñ‘·Ôs¡, áXÊq´ sêÅcÕº\TVæ≤e÷\j·T |üs¡«‘ê\‘√ ≈£L&ÉT≈£îì ñHêïs≠. $T–*q ñ‘·Ôs¡ uÛ≤s¡‘·+,eT<Ûä´, áXÊq´ ÁbÕ+‘ê\T kÕs¡e+‘·yÓTÆq >∑+>± yÓTÆ<ëq+‘√ ≈£L&çñHêïs≠. |ü•Ãe÷q, bÕøÏkÕúHé ≈£î Äπ>ïj·T dü]Vü≤<äT›q <∏ësY m&Ü]ñqï~. <äøÏåD uÛ≤s¡‘· B«|üø£\Œ+ <ë<ë|ü⁄ |üP]Ô>± <äø£ÿqT |”sƒ¡uÛÑ÷$T‘√≈£L&ÉT≈£îì ñ+~. á |”sƒ¡uÛÑ÷$TøÏ ¬s+&ÉTyÓ’|ü⁄˝≤ ‘·÷s¡TŒ ø£qTeT\T,|ü•ÃeT ø£qTeT\T ñHêïs≠. uÛ≤s¡‘·<˚X¯+˝À mH√ï Á|üe≠K q<äT\TñHêïs≠. yêÏ˝À ø=ìï: >∑+>∑, j·Te≠q, ÁãVü≤à|ü⁄Á‘·, ø£èwüí, >√<ëe].<˚X¯|ü⁄ <äøÏåD≤q ñwüí yê‘êes¡D+ ñ+&É>±, ñ‘·Ôsêq düeTo‘√wüíyê‘êes¡D+ HÓ\ø=ì ñ+~. Væ≤e÷\j·T ÁbÕ+‘ê˝À¢ n‹o‘·\yê‘êes¡D+ (≥+Á&Ü) ñ+~. uÛ≤s¡‘· <˚X¯+˝À esê¸\T ãTT‘·T|üeHê\Te\q ø£\T>∑T‘ês≠. uÛ≤s¡‘·<˚X¯e≠ 29 sêÅcÕº\T>± $uÛÑõ+#·ã&çq~.(sêhe≠\T ø=ìïõ˝≤¢\T>± $uÛÑõ+#·ã&çq$), Äs¡T πø+Á<äbÕ*‘·ÁbÕ+‘·e≠\T eT]j·≠ C≤rj·T sê»<Ûëì ÁbÕ+‘·e≠, &Ûç©¢. sêÅcÕº\≈£îdü«+‘·+>± mìï¬ø’q Á|üuÛÑT‘·«e≠ ñ+≥T+~, ø±˙ πø+Á<äbÕ*‘·ÁbÕ+‘ê\T πø+Á<ä Á|üuÛÑT‘·«e≠#˚ ìj·T$T+#·ã&çq Á|ü‹ì~Û#˚|ü]bÕ*+#· ã&É‘ês≠. y˚>∑+>± n_Ûeè~∆ #Ó+<äT‘·Tqï uÛ≤s¡‘·<˚X¯+jÓ≠ø£ÿ Ä]∆ø£e´edüú, Á<äe´ e÷s¡ø£+ |üs¡+>± Á|ü|ü+#·+˝ÀH˚ |ü<√ ô|<ä›e´edüú. |üπsÃdæ+>¥ |üesY bÕ]° Á|üø±s¡+ Ç~ Hê\T>√ kÕúq+˝À ñ+~.2003 ˝À n‘·´~Ûø£ eè~∆ πs≥T ` 8 XÊ‘·+ ` qyÓ÷<äT #˚düT≈£î+~.ns≠‘˚, n~Ûø£ »HêuÛ≤ ø±s¡D+>±, |æ.|æ.|æ Á|üø±s¡+ ‘·\dü] Ä<ëj·T+πøe\+ 2,540 &Ü\s¡T¢>± ñ+~— Á|ü|ü+#· u≤+≈£î C≤_‘ê˝À Ç~ 143e kÕúq+. uÛ≤s¡‘· $&˚oe÷s¡ø£ ì\«\T 30 y˚\ 900 ø√≥¢ &Ü\s¡T¢.<˚XÊìøÏ Ä]∆ø£ sê»<Ûëì>± e≠+u…’ q>∑s¡+ uÛ≤dæ\T¢‘√+~. uÛ≤s¡rj·T]»sY« u≤+ø˘ πø+Á<ä ø±sê´\j·T+, u≤+uÒ kÕºø˘ mπø‡Ã¤+J, H˚wüq˝Ÿ kÕºø˘mπø‡Ã+õ Çø£ÿ&˚ ñHêïs≠. 25% Á|ü»\T Ç+ø± <ë]Å<ä´ πsK≈£î ~>∑TeH˚ñHêïs¡T. ÇHé|òüπsàwüHé f…ø±ï\J s¡+>∑+ $düÔs¡D ø±s¡D+>± eT<Ûä´‘·s¡>∑‹ es¡Z+ $düÔ]k˛Ô+~. 1300 ø√≥¢ &Ü\s¡¢ ÇHé|òüπsàwüHé f…ø±ï\J|ü]ÁX¯eT uÛ≤s¡‘Y ˝Àì n‘·´+‘· y˚>∑+>± eè~∆ #Ó+<äT‘·Tqï yêÏ˝À¢ ˇø£Ï.∫Á‘·+˝À ñqï~ nÁ>∑ÁX‚DÏ ◊.Ï dü+düú, ÇHébò˛dædt. #ê]Á‘·ø£+>± uÛ≤s¡‘·Ä]∆ø£ e´edüú Ä<Ûës¡|ü&çq e´ekÕj·T+ bÕÁ‘· Á|üdüTÔ‘·+ ‘·–Zb˛s≠+~.Á|üdüTÔ‘·+ Ç~ <˚X¯ dü÷ú˝≤<ëj·T+˝À 25% ø£+fÒ ‘·≈£îÿy˚. e≠K´yÓTÆq|ü]ÁX¯eT\T >∑qT\T, ô|ÁÀ*j·T+, eÁC≤\T, dæìe÷\T, CÖ[,ÇHé|òüπsàwüHé f…ø±ï\J, eT]j·≠ Vü≤düÔ ø£fi¯\T. uÛ≤s¡‘Y <˚X¯|ü⁄ bÕ]ÁXÊ$Tø£ÁbÕ+‘ê\T m≈£îÿe>± Á|ü<Ûëq |ü≥ºD≤\ #·T≥÷º πø+ÁBø£è‘·yÓTÆ ñHêïs≠.>∑‘· ø=ìï dü+e‘·‡sê\˝À kÕ|òtºy˚sY, _õHÓdt ÁbÕôddt WŸkı]‡+>¥s¡+>±˝À¢ Á|ü|ü+#·+˝Àì ô|<ä› πø+Á<ë˝À¢ ˇø£Ï>± s¡÷bı+~+~.2003`2004 ˝À á s¡+>±\ Ä<ëj·T+ 1250 ø√≥¢ &Ü\s¡T¢. ∫qï|ü≥ºD≤\T, |ü˝…¢˝À¢ì Á|ü»\≈£î dæús¡yÓTÆq ñbÕ~Û ø£*Œ+#˚ mH√ï \|òü≠|ü]ÁX¯eT\T ≈£L&Ü ñHêïs≠. @≤ <˚XÊìï dü+<ä]Ù+#˚ $<˚oj·÷Á‹≈£î\T 30 \ø£å\ eT+~ e÷Á‘·y˚T ns≠q|üŒÏø°,C≤rj·÷<ëj·T+˝À á s¡+>∑+ bÕÁ‘· Á|üe≠KyÓTÆq<˚. nyÓT]ø±, #Ó’Hê,j·≠.@.Ç eT]j·≠ ◊s√bÕ düe÷K´\T uÛ≤s¡‘· <˚X¯|ü⁄ e≠K´ yê´bÕs¡uÛ≤>∑kÕ«e≠\T. uÛ≤s¡‘· <˚X¯e≠, #Ó’Hê ‘·s¡Tyê‘· Á|ü|ü+#·+˝Àì ¬s+&√n‘·´~Ûø£ »HêuÛ≤ >∑\ <˚X¯+. mH√ï _Ûqï‘ê«\T >∑\ »HêuÛ≤ jÓ≠ø£ÿkÕe÷õø£, sê»ø°j·T eØZø£s¡D˝À uÛ≤wü, eT‘·+, ≈£î\+ nH˚ e∂&ÉTÁ|üe≠K bÕÁ‘· eVæ≤kÕÔs≠. <˚X¯+˝Àì n‹ô|<ä› q>∑sê\T ` e≠+u…’(yÓqTø£Ï u≤+uÒ), &Ûç©¢, ø√\ÿ‘ê (yÓqTø£Ï ø£\ø£‘êÔ), eT]j·≠ #ÓHÓ’ï(yÓqTø£Ï eTÁ<ëdüT ), ôV’≤<äsêu≤<é uÛ≤s¡‘· <˚X¯+ jÓ≠ø£ÿ Äø£åsêdü´‘·74.04%, Ç+<äT˝À |ü⁄s¡Twüß\ nø£åsêdü´‘· 82.14% eT]j·≠ eTVæ≤fi¯\nø£åsêdü´‘· 53.7%. Á|ü‹ 1000 eT+~ |ü⁄s¡Twüß\≈£î 940 eT+~ Åd”Ô\TñHêïs¡T. <˚X¯+˝Àì 80.5% Á|ü»\T Væ≤+<äTe⁄˝…’q|üŒÏø°, Á|ü|ü+#·+˝Àì¬s+&√ n‘·´~Ûø£ e≠dæ¢e≠ »HêuÛ≤ Çø£ÿ&É ñHêïs¡T. (13.4%). Ç‘·s¡eT‘ê\T: Á¬ø’düÔe⁄\T (2.33%), dæ≈£îÿ\T (1.84%), uÖ<äT∆\T (0.76%),C…’qT\T (0.40%), j·∂<äT\T, bÕ؇\T, nVü≤àBj·≠\T, eT]j·≠ãVü‰s∂\T. <˚X¯+˝À mH√ï eT‘· dü+ã+<Ûä ø±s¡´Áø£e÷\T uÛÑøÏÔÁX¯<ä∆\‘√,ñ‘ê‡Vü≤+>±, ãVæ≤s¡+>∑+>± »s¡T|ü⁄≈£î+≤s¡T. nH˚ø£ eT‘ê\ ø£\>∑\T|ü⁄ns≠q uÛ≤s¡‘· <˚X¯+˝À |ü+&ÉT>∑\T n+<äs¡÷ ø£*dæ »s¡T|ü⁄≈£î+≤s¡T.

MÏ˝À u≤>± $düÔè‘·+>± »s¡T|ü⁄≈£îH˚ Væ≤+<ä÷ |ü+&ÉT>∑\TlsêeTqe$T,$Hêj·Tø£ #·$‹,dü+Áø±+‹,BbÕe[, Vü≤© eT]j·≠<ädüsê. uÛ≤s¡‘· <˚X¯+ ¬s+&ÉT Á|üe≠K uÛ≤cÕ ≈£î≥T+u≤\≈£î »qàkÕúq+.n$, Ç+&√`Äs¡´Hé eT]j·≠ Á<ë$&É uÛ≤wü\T. uÛ≤s¡‘· sêC≤´+>∑+ 22uÛ≤wü\qT n~Ûø±]ø£+>± >∑T]Ô+∫+~. πø+Á<ä Á|üuÛÑT‘·«+ n~Ûø±s¡ø±s¡´Áø£e÷\˝À Væ≤+B, Ç+^¢wüß uÛ≤wü\qT ñ|üjÓ÷–düTÔ+~. <˚X¯+˝ÀìHê\T>∑T ÁbÕNq uÛ≤wü\T dü+düÿè‘·+, ‘Ó\T>∑T,ø£qï&É+ eT]j·≠‘·$Tfi¯+. <˚X¯+˝À yÓ≠‘·Ô+ 1652 e÷‘·è uÛ≤wü\T ñHêïs≠. <˚X¯ Ä]úø£e´edüú˝À Á|ü<Ûëq bÕÁ‘· eVæ≤+#˚ s¡yêD≤ kÂø£sê´\˝À uÛ≤s¡‘· <˚X¯+eT+∫ Á|ü>∑‹ì kÕ~Û+∫+~. yÓ≠‘·Ô+ 4 s¡ø±\ s¡yêD≤ kÂø£sê´\T uÛ≤s¡‘·<˚X¯+˝À ø£\e⁄. <˚X¯+˝À ¬s’\T e÷sêZ\T n‹e≠K´yÓTÆq s¡yêD≤kÂø£s¡´e≠. 1853 ˝À e≠+u≤s≠ qT+&ç <∏ëH˚ eT<Ûä´ ÁbÕs¡+uÛÑyÓTÆq ¬s’\Te÷s¡Ze≠ Á|üdüTÔ‘·+ 62 y˚\ øÏ˝ÀMT≥s¡¢≈£î ô|’>± ì&ç$ì ø£*Zñ+~.uÛ≤s¡rj·T ¬s’˝Ò« 16 CÀqT¢>± $uÛÑõ‘·yÓTÆ ñ+~. &ÛÜø±`&Ûç©¢`˝≤Vü≤ÀsY¬s’\T.ÇkÕ¢e÷u≤<é: uÛ≤s¡‘Y, bÕøÏkÕúHé, ã+>±¢<˚XŸ\ eT<Ûä´ ‹]π> ¬s’\T‘·«s¡˝ÀH˚ |ü≤º˝…ø£ÿqT+~. <äøÏåD≤dæj·÷ <˚XÊ\ eT<Ûä´ ¬s’\T düØ«düT\TÁbÕs¡+_Û+#ê\H˚ uÛ≤s¡‘· Á|ü‹bÕ<äq≈£î bÕøÏkÕúHé |ü#·ÃC…+&Ü eP|æ+~.e∂&ÉT <˚XÊ\qT ø£\T|ü⁄‘·÷ ¬s’fi¯¢qT q&ç|ækÕÔeTì uÛ≤s¡‘· ¬s’˝Ò«XÊK|ü+|æq Á|ü‹bÕ<äq≈£î bÕø˘ ¬s’˝Ò« eT+Á‹‘·« XÊK kÕ+πø‹ø£ nqTeT‹ìeT+ps¡T #˚dæ+~.&ÛÜø±`&Ûç©¢`˝≤Vü≤ÀsY\ eT<Ûä´ ¬s’\T q&ç|æ+#·≥+˝≤uÛÑ<ëj·Tø£y˚Tq˙, nedüs¡yÓTÆ‘˚ ø£sêN, ÇkÕ¢e÷u≤<é es¡≈£Lbı&ç–+#·Tø√e#·Ãì ì|ü⁄DT\T dü÷∫+∫q≥T¢ bÕø˘ ¬s’˝Ò« n~Ûø±s¡esêZ\T ù|s=ÿHêïs≠. e≠+<äT>± ø£+f…’HÓsY ¬s’fi¯¢qT q&ç|æ+∫, ‘·sê«‹<äX¯˝À Á|üj·÷DÏ≈£î\ ã+&É¢qT q&ç|æ+#ê\H˚ jÓ÷#·q˝À ñHêïs¡T.Ç°e\ ÇkÕ¢e÷u≤<é`f…ÁVü‰Hé`ÇkÕÔ+ãT˝Ÿ ¬s’\T düØ«düTqTÁbÕs¡+_Û+#ê\ì Á|üD≤[ø£\T dæ<ä∆+ #˚j·T≥+‘√ uÛ≤s¡‘· ¬s’˝Ò«XÊK≈£î áø=‘·Ô Ä˝À#·q e∫Ã+~. <äøÏåD≤dæj·÷ ¬s’fi¯¢ e\¢ bÕøÏkÕúHé, Ç‘·s¡ kÕsYÿ<˚XÊ\ eT<Ûä´ <Ó’«bÕøÏåø£ yêDÏ»´ Á|üjÓ÷»Hê\T HÓs¡y˚s¡‘êj·Tì eTq<˚X¯+Á|ü‹bÕ<äq˝À¢ yÓ\¢&ç+∫+~. Bìe\¢ H˚bÕ˝Ÿ, uÛÑ÷≤Hé e+Ï <˚XÊ\≈£L¬s’\T düØ«düT\T q&ç|æ+#·e#·Ãì dü÷∫+∫q≥T¢ ‘Ó*dæ+~.<äøÏåD≤dæj·÷¬s’\T düØ«düT\T yêDÏ»´|üs¡+>± Á|üjÓ÷»qø£s¡y˚Tqì ì|ü⁄DT\T ôd’‘·+øÏ‘êãTìdüTÔHêïs¡T. á e÷s¡Z+˝À ¬s’fi¯¢qT q&ç|æ+#·≥e∂ ‘˚*πøq˙ù|s=ÿ+≥THêïs¡T. uÛ≤s¡‘Y, bÕø˘, ã+>±¢<˚XŸ\˝À Á_Ïwt bÕ\≈£î\T ¬s’\Te÷sêZ\qT ì]à+∫q+<äTe\¢ e∂&ÉT <˚XÊ˝À¢q÷ Áu≤&éπ>õ ¬s’\T|ü≤º\T ñ+&É≥+, ìs¡«Vü≤D XË’© ˇπøe÷~]>± ñ+&É≥+ø£*dæedüTÔ+<äì n_ÛÁbÕj·T|ü&ÉT‘·THêïs¡T. e÷s¡Te∂\ ÁbÕ+‘ê\≈£î≈£L&É $düÔ]+∫q s¡yêD≤ e÷sêZ\T s√&ÉT¶ e÷sêZ˝Ò. s√&ÉT¶ e÷sêZ\˝ÀC≤rj·T s¡Vü≤<ës¡T\T, sêh s¡Vü≤<ës¡T\T, õ˝≤¢ s¡Vü≤<ës¡T\T, Á>±eT|ü+#êj·T‹ s¡Vü≤<ës¡T\T nì 4 s¡ø±\T. <˚X¯+˝Àì yÓ≠‘·Ô+ s√&É¢ì&ç$˝À πøe\+ 2% ÄÁø£$T+∫q C≤rj·T s¡Vü≤<ës¡T\T, Á≤|æø˘ ˝Àe÷Á‘·+ düTe÷s¡T 40% ÄÁø£$TdüTÔHêïs≠. Ä‹ y˚>∑+>± »πsZ s¡yêD≤e´edüú>± yêj·≠ e÷sêZ\T |üÁdæ~∆ #Ó+<ës≠. eTq<˚X¯+˝À sêhsê»<ÛëqT\T eT]j·≠ Á|ü<Ûëq |ü≥ºD≤\qT ø£\TŒ‘·÷ $e÷q e÷sêZ\Tø£\e⁄. Ç~ n~Ûø£ e´j·T+‘√ ≈£L&ÉTø=ìq|üŒÏøÏ˙ kÂø£s¡´e+‘·+>±eT]j·≠ n‹ y˚>∑+>± ñ+≥T+~. πøe\+ <˚X¯+˝Àì |ü≥ºD≤\T,q>∑sê\H˚ ø±≈£î+&Ü <˚X¯+˝Àì Á|ü<Ûëq q>∑sê\qT+&ç Ç‘·s¡<˚XÊ\qT≈£L&É ø£˝ÒŒ n+‘·sê®rj·T $e÷HêÁX¯j·÷\T ø£\e⁄. »\ e÷sêZ\Ts¡yêD≤ kÂø£sê´\˝À Ä\dü´+ ns≠q|üŒÏøÏ˙ ‘·≈£îÿe Ks¡TÑ√≈£L&ÉT≈£îq~. e≠K´+>± Ç‘·s¡ <˚XÊ\ qT+∫ e≠&ç #·e≠s¡T, Ç‘·s¡KìC≤\T ‘Ó|æŒ+#·Tø√e&ÜìøÏ, eTq<˚X¯+ qT+∫ Ç‘·s¡<˚XÊ\≈£î e≠&çÇqTe≠, Ç‘·s¡ KìC≤\T m>∑TeT‹ #˚j·T&ÜìøÏ á s¡yêD≤ e÷s¡Z+#ê˝≤ nqTyÓ’q~. uÛ≤s¡‘· <˚X¯+ ‘·q ñ‘·ÿèwüºyÓTÆq, Á|ü‘˚´ø£yÓTÆqkÕ+düÿè‹ø£ yês¡dü‘ê«ìï, ‘·s¡‘·sê\T>± ø±bÕ&ÉT≈£î+≥÷ e∫Ã+~.ÄÁø£eTD<ës¡T\T, e\dü e∫Ãqyê] kÕ+Á|ü<ëj·÷\qT ≈£L&Ü ‘·q˝ÀÇe≠&ÉTÃ≈£î+~. ‘êCŸeTVü≤˝Ÿ e+Ï ø£≥º&Ü\T, eT¬sH√ï dü+düÿèr,kÕ+Á|ü<ëj·÷\T yÓ≠>∑\T bÕ\≈£î\qT+&ç yês¡dü‘·«+>± d”«ø£]+∫+~.

uÛ≤s¡rj·T düe÷»e≠ _Ûqï uÛ≤wü\‘√, _Ûqï dü+düÿè‘·T\‘√ ≈£L&çqãVüQfi¯ düe÷»+. $$<Ûä eT‘· ø±s¡´Áø£e÷\T dü+|òüT <Ó’q+~q J$‘·+˝Àˇø£ uÛ≤>∑+. nìï kÕe÷õø£, Ä]∆ø£ esêZ\˝ÀqT $<ä´qT ñqï‘·+>±uÛ≤$kÕÔs¡T. kÕ+Á|ü<ës≠ø£yÓTÆq düeTwæº ≈£î≥T+ã e´edüú˝Àì Ä]∆ø£nes√<Ûë\ <äècÕº´ ∫s¡T ≈£î≥T+u≤\T m≈£îÿyÓ’b˛‘·Tqï|üŒÏø°,kÕ+Á|ü<ës≠ø£ ≈£î≥T+ã $\Te\qT |ü$Á‘·+>± uÛ≤$kÕÔs¡T, >ös¡$kÕÔs¡T.uÛ≤s¡rj·T dü+^‘·+ $$<Ûä s¡ø±\ |ü<ä∆‘·T\‘√ ≈£L&çq~. XÊÅd”Ôj·Tdü+^‘·+˝À ¬s+&ÉT Á|ü<Ûëq |ü<ä∆‘·T\THêïs≠. <äøÏåD≤~øÏ #Ó+~q ø£sêí≥ø£dü+^‘·+ ˇø£Ï ø±>±, ñ‘·sê~øÏ #Ó+~q Væ≤+<ä÷kÕÔ˙ dü+^‘·e≠¬s+&√~. Á|üC≤<äs¡D bı+~q eTs√ dü+^‘·+ dæìe÷ dü+^‘·+. Ç$ø±ø£mH√ï s¡ø±\ C≤q|ü<ä dü+^‘· kÕ+Á|ü<ëj·÷\T ≈£L&Ü ñHêïs≠. XÊÅd”Ôj·Tqè‘·´ Ø‘·T\T ≈£L&Ü mH√ï ñHêïs≠ ? uÛÑs¡‘·Hê≥´+, ˇ&çd”‡,≈£L∫|üP&ç, ø£<∏äø˘, ø£<∏äø£[ yÓ≠<ä˝…’q$. Ç$ Ç‹Vü‰kÕ\ô|’ Ä<Ûës¡|ü&çqø£<∏äHê\‘√ ≈£L&ç ñ+≤s≠. Ç$ m≈£îÿe>± uÛÑøÏÔ, Ä<Ûë´‹àø£‘·y˚Tfi¯$+|üã&ç ñ+≤s≠. ÁbÕNq kÕs¡dü«‘·+ m≈£îÿe>± eTÚœø£yÓTÆq~.‘·s¡Tyê‹ ø±\+˝À n~ nø£ås¡ã<ä∆+ #˚j·Tã&ç+~. <ë<ë|ü⁄>± Çe˙ï≈£L&Ü Væ≤+<ä÷ dü+düÿè‹˝À qT+&ç ñ<䓤$+∫qy˚. |ü$Á‘· XÀ¢ø±\‘√≈£L&çq y˚<ë\T, eTVü‰uÛ≤s¡‘·+ eT]j·≠ sêe÷j·TD+ MÏ˝ÀñHêïs≠. ‘·$Tfi¯Hê&ÉT≈£î #Ó+~q dü+>∑eT kÕVæ≤‘·´+ uÛ≤s¡Ô<˚X¯|ü⁄ ÁbÕNqkÕ+Á|ü<ës≠ø£ ˝ÖøÏø£ ‘·‘ê«ìøÏ n<ä›+ |ü&ÉT‘·T+~. Ä<ÛäTìø£ ø±\+˝À,uÛ≤s¡rj·T uÛ≤wü\˝ÀqT, Ç+^¢wüß ˝ÀqT ≈£L&Ü sêdæq Á|üdæ~∆ #Ó+~qs¡#·s≠‘·˝…+<äs√ ñHêïs¡T. H√u…˝Ÿ ãVüQeT‹ kÕ~Û+∫q ˇπøˇø£uÛ≤s¡rj·≠&Ó’q s¡M+Á<äHê<∏é ≤>√sY u…+>±© s¡#·s≠‘·. Á|ü|ü+#·+˝§H˚n‘·´~Ûø£+>± dæìe÷\T ì]à+#˚~ uÛ≤s¡‘·<˚düy˚T. <˚X¯+˝À nìïÏø£+fÒÁ|üe≠KyÓTÆq~ e≠+u…’˝À HÓ\ø=qï Væ≤+B dæìe÷ |ü]ÁX¯eT. n~Ûø£dü+K´˝À dæìe÷\T ì]àdüTÔqï Ç‘·s¡ uÛ≤cÕ |ü]ÁX¯eT\T ` ‘Ó\T>∑T,‘·$Tfi¯+, eT\j·÷fi¯+, ø£qï&É eT]j·≠ u…+>±©. u…+>±© dæìe÷<äs¡Ù≈£î&Ó’q dü‘·´õ‘Y πs Á|ü|ü+#· dæìe÷ s¡+>±ìøÏ uÛ≤s¡‘Y n+~+∫qÄDÏe≠‘·´+. e] nqï+ eT]j·≠ >√<ÛäTeT (Áu…&é, s=f…º\ s¡÷|ü+˝À)\TÁ|ü»\ e≠K´ ÄVü‰s¡+. $_Ûqï s¡T#·T\T, eTkÕ˝≤\T, |ü<ësêú\T, e+≥$<ÛëHê\‘√ ≈£L&çq uÛ≤s¡rj·T e+≥\T m+‘√ yÓ’$<Ûä´yÓTÆq$. mH√ïs¡ø±\ XÊø±Vü‰s¡ e+≥\≈£î <˚X¯+ Á|üdæ~∆ #Ó+~+~. uÛ≤s¡rj·T ÄVü‰s¡´+≈£L&Ü ÄVü‰s¡+ e˝…H˚ ãVüQ yÓ’$<Ûä´yÓTÆq~. Ns¡, dü˝≤«sY ø£MTCŸ Åd”Ô\Tm≈£îÿe>± <Ûä]+#˚ <äTdüTÔ\T. |ü⁄s¡Twüß\T |ü+#Ó, ≈£îsêÔ <Ûä]kÕÔs¡T. »HêuÛ≤|üs¡+>± ¬s+&√ ô|<ä› <˚X¯yÓTÆqq÷ Á|ü|ü+#· Áø°&Ü s¡+>∑+˝À uÛ≤s¡‘·<˚XÊìøÏdüe≠∫‘· kÕúq+ ˝Ò<äT. C≤rj·T Áø°&É >± Vü‰ø° ñqïq÷ <ëì |òüTq‘·>∑‘·y˚T. ˇ\+|æø˘ Áø°&É\˝À 8 |üsê´j·÷\T ã+>±s¡T |ü‘·ø±\T kÕ~Û+∫quÛ≤s¡‘· <˚XÊìøÏ Á|üdüTÔ‘·+ #Ó|ü⁄Œø√<ä–q |òüTq‘· ˝Ò<äT. Çø£ n‘·´~Ûø£Á|üC≤<äs¡D ñqï Áø°&É ÁøϬøŸ ˝À n|ü⁄Œ&É|ü⁄Œ&ÉT yÓTs¡T|ü⁄\T kÕ~Û+∫qq÷n|ü»j·÷˝Ò m≈£îÿe. 1983 Á|ü|ü+#· ø£|t , 1984 Ädæj·÷ ø£|t, 1985u…q‡Hé ôV≤&Ó®dt ø£|t, ‘·sê«‘· Ç°e\ <Û√˙ ùdq kÕ~Û+∫q ≥«+°`20es¡˝Ÿ¶ ø£|t 2011 Á|ü|ü+#· ø£|t #Ó|ü⁄Œø√<ä–q $»j·÷\T.ÁøϬøŸ ˝À dü∫Héf…+&É÷\ÿsY m≈£îÿe |üs¡T>∑T\T eT]j·≠ m≈£îÿe ôd+#·Ø\T #˚dæqyÓ≠≥ºyÓ≠<äÏ ÁøϬø≥sY. #·<äs¡+>∑+˝À $X¯«Hê<∏äHé Äq+<é ¬s+&ÉT |üsê´j·÷\TÁ|ü|ü+#· f…’Ï˝Ÿ kÕ~Û+#·>±, f…ìïdt˝À *j·÷+&ÉsY ù|dt, eTùV≤wt uÛÑ÷|ü‹,kÕìj·÷ MTsê®\T &ÉãT˝Ÿ‡ Á>±+&é kÕ¢yéT f…’Ïfi¯ófl kÕ~Û+∫ô|≤ºs¡T. Á|üdüTÔ‘·e≠Ä&ÉT‘·Tqïyês¡¢˝À ôd’q HÓVü≤e˝Ÿ #Ó|ü⁄Œø√<ä–q~. uÛ≤s¡‘·<˚X¯e≠ ˇ*+|æø˘Áø°&É\T ˝≤+Ï n+‘·sê®rj·T kÕús≠˝À »]π> Áø°&Ü b˛°\˝À ô|<ä›>±sêDÏ+#·˝Ò<äT. >∑‘· e∂&ÉT ˇ\+|æø˘ Áø°&É\˝À πøe\+ ˇø=ÿø£ÿfÒ |ü‘·ø£+kÕ~Û+#·>∑*–q~. Ädæj·÷ Áø°&É\˝À ≈£L&É ∫qï ∫qï <˚XÊ\ ø£+fÒ eTq|ü‘·ø±\T #ê˝≤ ‘·≈£îÿe. ø£ã&û¶˝À e÷Á‘·+ es¡Tdü>± ã+>±s¡T |ü‘·ø±\TeTqy˚T kÕ~Û+#êe≠. ø=ìï kÕ+Á|ü<ëj·T Ä≥\T ns≠q ø£ã&û¶, UÀ`UÀ,>√&ÉT+_fi¯fl (–©¢`<ä+&Ü)\≈£î <˚X¯eT+‘·≤ ãVüQfi¯ ÁbÕ#·Ts¡´e≠ ñqï~.#·<äs¡+>∑+, ø±´s¡yéT, b˛˝À, u≤´&çà+≥Hé yÓ≠<ä˝…’q≥Te+Ï nH˚ø£Áø°&É\T uÛ≤s¡‘·<˚X¯+˝À |ü⁄≤ºs≠. |òü⁄Ÿu≤˝Ÿ (kÕø£sY)≈£î ≈£L&Ü j·÷e‘YuÛ≤s¡‘·<˚X¯+˝À #ê˝≤ Á|üC≤<äs¡D ñqï~.