48
REGIONALNY SYSTEM OSŁONY METEOROLOGICZNEJ LEŚNICTWA LEŚNY KOMPLEKS PROMOCYJNY LASY BESKIDU ŚLĄKSIEGO RAPORT ROCZNY 2016 Katowice-Kraków 2017

REGIONALNY SYSTEM OSŁONY METEOROLOGICZNEJ LEŚNICTWA · śnictwa Łukaszne, Ostre oraz Skrzyczne, Nadleśnictwo Węgierska Górka). Działający od pięciu lat Regionalny System

  • Upload
    others

  • View
    3

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: REGIONALNY SYSTEM OSŁONY METEOROLOGICZNEJ LEŚNICTWA · śnictwa Łukaszne, Ostre oraz Skrzyczne, Nadleśnictwo Węgierska Górka). Działający od pięciu lat Regionalny System

REGIONALNY SYSTEM

OSŁONY METEOROLOGICZNEJ LEŚNICTWA

LEŚNY KOMPLEKS PROMOCYJNY

LASY BESKIDU ŚLĄKSIEGO

RAPORT ROCZNY 2016

Katowice-Kraków 2017

Page 2: REGIONALNY SYSTEM OSŁONY METEOROLOGICZNEJ LEŚNICTWA · śnictwa Łukaszne, Ostre oraz Skrzyczne, Nadleśnictwo Węgierska Górka). Działający od pięciu lat Regionalny System

2

Spis treści

1. Wprowadzenie ........................................................................................... 3

2. Ogólne informacje o klimacie ..................................................................... 4

3. System osłony meteorologicznej leśnictwa ................................................. 5

4. Organizacja stacji i posterunków fitoklimatycznych .................................... 6

5. Warunki meteorologiczne w Beskidzie Śląskim ........................................... 7

5.1. Węgierska Górka – Skrzyczne ................................................................ 9

5.2. Wisła – Wyrchczadeczka ....................................................................... 12

5.3. Wisła – Malinka .................................................................................... 15

5.4. Węgierska Górka – Ostre ...................................................................... 19

5.5. Ustroń - Czantoria ................................................................................ 21

5.6. Ustroń – Woleństwo ............................................................................ 24

5.7. Ustroń – Pruchna ................................................................................. 27

5.8. Bielsko – Wielka Łąka ............................................................................ 30

5.9. Ujsoły – Nickulina ................................................................................. 33

5.10. Węgierska Górka - Sikorczane............................................................. 36

5.11. Węgierska Górka – Prusów.................................................................. 39

6. Podsumowanie ......................................................................................... 42

7. Objaśnienia .............................................................................................. 46

8. Bibliografia ............................................................................................... 48

Page 3: REGIONALNY SYSTEM OSŁONY METEOROLOGICZNEJ LEŚNICTWA · śnictwa Łukaszne, Ostre oraz Skrzyczne, Nadleśnictwo Węgierska Górka). Działający od pięciu lat Regionalny System

3

1. Wprowadzenie

Miniony 2017 rok w Beskidzie Śląskim odznaczał się warunkami meteoro-

logicznymi zbliżonymi do normy klimatycznej. Zarówno indeksy miesięczne jak

i sezonowe wskazują na poprawę warunków w mezoregionie; nie zanotowano

również zjawisk o charakterze katastrofalnym czy klęskowym, a tych które bez-

pośrednio zagrażały stabilności ekosystemów leśnych było niewiele. Na uwagę

zasługuje dość korzystny układ temperatury i bardzo korzystny rozkład wilgot-

ności powietrza w obrębie całego masywu. Poza lutym, który okazał się nad-

zwyczaj ciepły (przeciętnie +4,5 C powyżej normy), pozostałe miesiące mieściły

się w dopuszczalnym odchyleniu od średniej wieloletniej. Z kolei rozkład opa-

dów atmosferycznych odznaczał się dużą zmiennością zarówno czasową jak

i przestrzenną. Kolejny rok z rzędu masyw Stożka i Czantorii otrzymywał znacz-

nie więcej opadów aniżeli wschodnia część regionu. Różnice dochodziły do 25%

w skali miesiąca oraz 30% w skali roku. Wielokrotnie poruszany przez leśników

problem zaburzeń gospodarki wodnej w ekosystemach leśnych znajduje w tym

przypadku swe potwierdzenie. Zważywszy na dość niewielką rozpiętość połu-

dnikową Beskidu Śląskiego, znaczna dysproporcja pomiędzy wynikami obserwa-

cji z Lipowej czy Milówki a wynikami z Ustronia oraz Wisły zmuszają do podej-

mowania działań związanych z monitorowaniem składników bilansu wodnego

w szczególności retencji na obszarach, gdzie zakończono lub w dalszym ciągu

trwa przebudowa drzewostanów świerkowych. Jednym z przykładów takich

działań są prowadzone od kilku lat pomiary i obserwacje hydro-meteoro-

logiczne w obrębie zlewni Potoku Leśniańskiego i Malinowskiego Potoku (Le-

śnictwa Łukaszne, Ostre oraz Skrzyczne, Nadleśnictwo Węgierska Górka).

Działający od pięciu lat Regionalny System osłony Meteorologicznej Le-

śnictwa na obszarze LKP Lasy Beskidu Śląskiego jest ważnym narzędziem w mo-

nitorowaniu zjawisk meteorologicznych w regionie. Gromadzony od dwóch de-

kad materiał operacyjny stanowi podstawę oceny ryzyka pogodowego i pozwa-

la na konstruowanie prognozy wystąpienia zjawisk niebezpiecznych dla środo-

wiska przyrodniczego, szczególnie ekosystemów leśnych. Wzorem lat ubiegłych,

prezentowane studium jest kontynuacją cyklu opracowań na temat warunków

meteorologicznych i klimatycznych w Beskidzie Śląskim, które na tle danych hi-

storycznych pozwolą ustalić kierunek i tempo zmian zachodzących w systemie

klimatycznym mezoregionu Beskidy Zachodnie.

Page 4: REGIONALNY SYSTEM OSŁONY METEOROLOGICZNEJ LEŚNICTWA · śnictwa Łukaszne, Ostre oraz Skrzyczne, Nadleśnictwo Węgierska Górka). Działający od pięciu lat Regionalny System

4

2. Ogólne informacje o klimacie

Beskid Śląski należy do karpackiej strefy klimatycznej, położonej na obsza-

rze klimatu umiarkowanego, kształtowanego głównie przez masy powietrza po-

larno-morskiego (PPm) napływające z kwadrantu zachodniego. Od 2000 roku

wieku w Beskidzie Śląskim warunki pogodowe kształtowały najczęściej sytuacje

niżowe z zachodnim kierunkiem adwekcji (13,4%) oraz układy wyżowe w postaci

klina antycyklonalnego i wału wysokiego ciśnienia (12,1%) docierające na obszar

Polski południowej z kierunku północnego oraz północno-wschodniego. Te

ostatnie kształtuje zazwyczaj układ wyżowy z centrum nad Finlandią rozdzielają-

cy dwa ośrodki niżowe: jeden z centrum nad Atlantykiem (55–60º), a drugi nad

Ukrainą (45–50º). W okresie letnim, nad obszar Beskidów Zachodnich, coraz

częściej docierają masy powietrza zwrotnikowego (6-8% w skali roku), napływa-

jące z kierunku południowo-wschodniego, którym towarzyszy pogoda bardzo

gorąca, chwilami upalna.

Tabela 2.1. Przeciętne warunki klimatyczne w poszczególnych piętrach wysoko-

ściowych w Beskidzie Śląskim (1961–2015)

Wskaźniki

Elementy klimatu

Piętro wysokościowe (m n.p.m.)

250–500 501–750 751–1000 1001–1250

Ic (MJ · m–2) 3734 3791 3827 3898

T (°C) 8,3 6,6 4,7 3,6

Tmax (°C) 12,1 10,3 9,1 7,3

Tmin (°C) 3,5 2,9 2,4 1,1

R (mm) 980 1077 1253 1358

Rmax (mm) 1508 1511 1731 1879

Rd (dni) 180 184 191 182

Wn (%) 45,3 42,4 41,6 42,2

f (%) 82,1 83,3 84,5 86,0

J 727,0 813,1 902,5 1054,1

JED 10,1 14,1 16,3 18,1

SUCH 5,8 6,3 6,6 7,4

VD 65,7 72,0 82,4 96,6

Ic – promieniowanie całkowite; T – temperatura powietrza; Tmax – maksymalna temperatura powietrza; Tmin –

minimalna temperatura powietrza; R – suma opadu atmosferycznego; Rmax – maksymalna suma opadu atmos-

ferycznego; Rd – liczba dni z opadem; Wn – wskaźnik nierównomierności opadu; f – wilgotność względna po-

wietrza; J – współczynnik uwilgocenia Schmucka; JED – iloraz wegetacyjny Jedlińskiego; SUCH – wskaźnik Su-

checkiego; VD – wskaźnik suchości siedliska Vogel-Danielsa (Durło 2012).

Page 5: REGIONALNY SYSTEM OSŁONY METEOROLOGICZNEJ LEŚNICTWA · śnictwa Łukaszne, Ostre oraz Skrzyczne, Nadleśnictwo Węgierska Górka). Działający od pięciu lat Regionalny System

5

3. System osłony meteorologicznej leśnictwa

Regionalny System Osłony Meteorologicznej Leśnictwa na obszarze Le-

śnego Kompleksu Promocyjnego „Lasy Beskidu Śląskiego” działa nieprzerwanie

od 5 lat. W skład systemu wchodzi dwanaście stacji fitoklimatycznych zlokalizo-

wanych w całym profilu wysokościowym Beskidu Śląskiego reprezentujących

różne formy terenu. W 2016 roku do systemu osłony dołączono kolejną stację

w dolinie potoku Milowskiego w Milówce, w Nadleśnictwie Węgierska Górka.

Urządzenia pomiarowe zainstalowano w drzewostanie jodłowym na nieznacznie

opadającym ku północy stoku na wysokości 864 m n.p.m. (umiarkowanie chłod-

ne piętro klimatyczne) w sąsiedztwie Hali Boraczej. Wszystkie stacje pracują

w systemie radiotelemetrycznym WTT opartym na wielokanałowym rejestrato-

rze współpracującym z układem sterującym typu CC-1021 w wersji 1.90 firmy

Maxim Dallas. Rejestrator posiada interfejs sieciowy typu 10Base-T half Duplex,

pracujący w standardzie TCP, DHCP oraz HTTP. Czas pełnego cyklu instrukcji

programu wynosi 157 ns, pełny cykl akwizycji trwa 1,2 μs. Komunikacja z jed-

nostką sterującą odbywa się drogą radiową. Jednostki centralne CMS stacji wy-

posażone są w moduł Ethernet umożliwiający bezpośrednią publikację danych

w sieci. Prezentacja danych odbywa się w domenie weatherlink.com na serwerze

o numerze IP: 209.119.63.221.

Tabela 3.1. Adresy stron internetowych stacji fitoklimatycznych w Beskidzie Ślą-

skim i Żywieckim1

Nazwa stacji Adres URL strony Adres IP

Skrzyczne www.weatherlink.com/user/grzegorz1254 46.151.23.1

Wyrchczadeczka www.weatherlink.com/user/grzegorz 91.102.109.119

Ostre www.weatherlink.com/user/ostre 83.10.43.283

Wisła Malinka www.weatherlink.com/user/malinka 83.30.105.186

Zapora www.weatherlink.com/user/zapora 83.22.78.248

Ustroń www.weatherlink.com/user/ustron 31.174.158.112

Woleństwo www.weatherlink.com/user/wolenstwo 83.22.234.115

Pruchna www. weatherlink.com/user/pruchna 5.226.81.210

Nickulina www.weatherlink.com/user/nickulina 46.171.38.73

Sikorczane www.weatherlink.com/user/sikorczane 83.29.126.202

Soszów www.weatherlink.com/user/soszow 71.31.109.111

Prusów www.weatherlink.com/user/boracza 46.175.106.117

Page 6: REGIONALNY SYSTEM OSŁONY METEOROLOGICZNEJ LEŚNICTWA · śnictwa Łukaszne, Ostre oraz Skrzyczne, Nadleśnictwo Węgierska Górka). Działający od pięciu lat Regionalny System

6

Pobieranie danych z serwera oraz ich archiwizacja odbywa się raz na dobę

za pośrednictwem routera TL-WR743ND oraz urządzenia do transmisji danych

Intel(R) PRO/Wireless 3945ABG (64 Mb/s). Bezpieczeństwo transmisji zapewnia

szyfrowanie WPA-PSK/WPA2-PSK. Dostęp do sieci odbywa się poprzez stację

GIGANarama (RST) zainstalowaną 10 km na północ od Krakowa. Raporty okre-

sowe wykonywane są automatycznie za pomocą skryptów NOAA. Wszystkie do-

kumenty zostają zapisane w repozytorium cyfrowym Pracowni Klimatologii Le-

śnej UR w Krakowie na komputerze stacjonarnym nr 491-007885. Raz w miesią-

cu macierze danych poddawane są analizie zgodności wewnętrznej, analizie

jednorodności, a następnie przetwarzane i publikowane.

4. Organizacja stacji i posterunków fitoklimatycznych

Stacje fitoklimatyczne w Beskidzie Śląskim rozmieszczone są w obrębie

trzech pięter klimatycznych; umiarkowanie ciepłego, umiarkowanie chłodnego

oraz chłodnego w przedziale wysokości od 318 do 1254 m n.p.m. Trzy stacje

zlokalizowane są w Nadleśnictwie Wisła (Obręb Istebna – szkółka leśna Wyrch-

czadeczka, Leśnictwo Malinka oraz Leśnictwo Dziechcinka), cztery w Nadleśnic-

twie Węgierska Górka (Leśnictwo Skrzyczne, Leśnictwo Ostre – szkółka leśna

Ostre, Leśnictwo Sikorczane oraz Leśnictwo Prusów), kolejne trzy w Nadleśnic-

twie Ustroń (Leśnictwo Czantoria, Leśnictwo Pruchna – szkółka leśna oraz Le-

śnictwo Górki – szkółka leśna Woleństwo) i jedna w Nadleśnictwie Bielsko w Le-

śnictwie Wielka Łąka, szkółka leśna Zapora, w sąsiedztwie zbiornika retencyjne-

go Wapienica (tab. 4.1). Uruchomiona w ostatnim czasie stacja na Hali Boraczej

(Leśnictwo Prusów) reprezentuje wypukłą formę terenu, w sąsiedztwie Redykal-

nego Wierchu. u źródeł Milowskiego Potoku. Sześć stacji położonych jest na

szkółkach leśnych, pozostałe na otwartej przestrzeni w bliskim sąsiedztwie lasu

lub w lesie. Cztery stacje znajdują się w północnej części regionu, cztery w środ-

kowej, jedna w południowo-zachodniej i trzy w południowo-wschodniej. Lokali-

zacje stacji wybrano w taki sposób, aby reprezentowały pełny profil wysoko-

ściowy Beskidu Śląskiego, a także by znajdowały się w korytarzu wiatrowym dla

przeważającego napływu mas powietrza nad obszar Beskidu Śląskiego. Każda ze

stacji fitoklimatycznych wyposażona jest w wolnostojący kratownicowy maszt

aluminiowy o wysokości 4 lub 10 metrów, na których umieszczone są przyrządy

pomiarowe wraz z modułami transmisyjnymi. Stacje posiadają własny system

zasilania oraz ogrzewania. Służą temu autonomiczne zestawy fotowoltaiczne o

Page 7: REGIONALNY SYSTEM OSŁONY METEOROLOGICZNEJ LEŚNICTWA · śnictwa Łukaszne, Ostre oraz Skrzyczne, Nadleśnictwo Węgierska Górka). Działający od pięciu lat Regionalny System

7

mocy 60-80W wyposażone w regulatory ładowania Steca oraz wysokiej klasy

akumulatory żelowe firmy Haze. Maszty posiadają układ uziemienia odgromo-

wego. Dwie stacje posiadają układ podglądu otoczenia za pomocą kamery RTX

IP06R, z których obraz transmitowany jest w sieci za pośrednictwem protokołu

DDNS.

Tabela 4.1. Lokalizacja stacji fitoklimatycznych na obszarze LKP Lasy Beskidu

Śląskiego (stan na 2016-12-31)

Lp. Nazwa stacji Wysokość

m n.p.m.

Szerokość

geograficzna

Długość

geograficzna

Forma

terenu

1. Skrzyczne 1254 49 41 02 19 01 52 Wypukła

2. Wyrchczadeczka 675 49 32 05 18 55 50 Wypukła

3. Ostre 576 49 39 53 19 04 09 Wklęsła

4. Wisła Malinka 556 49 38 10 18 56 34 Wklęsła

5. Zapora 440 49 46 53 18 58 31 Wklęsła

6. Ustroń 375 49 42 07 18 49 28 Wklęsła

7. Woleństwo 318 49 46 18 18 49 46 Wklęsła

8. Pruchna 269 49 52 30 18 43 15 Płaskowyż

9. Nickulina 549 49 30 06 19 08 04 Wklęsła

10. Sikorczane 587 49 35 51 19 03 37 Wklęsła

11.

12.

Soszów

Prusów

800

864

49 38 21

49 32 21

18 48 51

19 10 11

Wypukła

Wypukła

Aktualnie zasoby sprzętowe RSOML na obszarze LKP Lasy Beskidu Śląskiego

obejmują około 164 urządzenia, 8 autonomicznych zestawów zasilania, 13 mo-

demów, maszty, anteny radiowe, wzmacniacze sygnału, routery, transmitery

i jeden komputer przemysłowy. W ciągu roku jedna stacja dostarcza 660 000

danych, 365 raportów dobowych, 12 raportów zbiorczych oraz rejestr logowań

i raport transmisji danych.

5. Warunki meteorologiczne w Beskidzie Śląskim w 2016

W 2016 roku pogodę w Beskidzie Śląskim kształtowały masy powietrza

polarno-morskiego świeżego (PPm) 30,6%, polarno-morskiego ciepłego (PPmc)

25,9% i polarno-morskiego starego (PPms) 18,8%, powietrza zwrotnikowego

(PZ) 8,2% oraz powietrza arktycznego i polarnego (PA i PAs i PPk) odpowiednio

9,8 i 5,5%. Pozostałe 1,2% nieokreślone typy cyrkulacji. W ciepłej części roku

Page 8: REGIONALNY SYSTEM OSŁONY METEOROLOGICZNEJ LEŚNICTWA · śnictwa Łukaszne, Ostre oraz Skrzyczne, Nadleśnictwo Węgierska Górka). Działający od pięciu lat Regionalny System

8

dominowała adwekcja powietrza z kierunków północnego i północno-zacho-

dniego (czerwiec do sierpień), oraz południowo-wschodniego od września do li-

stopada. Przeważały sytuacje wyżowe, których udział wyniósł 59,3%, pogoda ni-

żowa stanowiła 40,7%. W ostatniej dekadzie czerwca nad obszar Beskidów Za-

chodnich napłynęła masa powietrza zwrotnikowego, które kształtowało bardzo

gorącą, miejscami upalna pogodę przez kolejne 6 dni. Miejscami temperatura

powietrza sięgała 35 stopni C. Podobna sytuacja miała miejsce w ostatniej de-

kadzie sierpnia oraz na początku września. W ostatnim kwartale roku częstość

cyrkulacji wyżowej była wyjątkowo wysoka, łącznie stanowiła ona 74% wszyst-

kich przypadków. Na początku października 2016 roku obszar Beskidów Za-

chodnich znalazł się w zasięgu niżu w masie powietrza arktycznego, obfite opa-

dy atmosferyczne w połączeniu z stosunkowo niską, jak na tę porę roku, tempe-

raturą spowodowały utworzenie się pokrywy śnieżnej znacznej grubości, miej-

scami osiągała ona ponad 22 cm.

Tabela 5.1. Warunki cyrkulacyjne (liczebność) w Beskidach Zachodnich w 2016

roku (na podstawie dolnych map synoptycznych IMGW PiB w Warszawie)

Masy powie-

trza /Typy

cyrkulacji

I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII

PPm 10 14 6 7 1 11 15 12 6 10 11 9

PPmc 6 10 6 4 6 5 8 7 10 6 12 15

PPms 5 5 16 6 14 3 1 4 2 3 6 4

PAs 8 0 0 10 3 1 0 0 1 4 0 0

PPk 0 0 2 1 2 2 0 0 5 6 1 1

PZ 0 0 0 2 3 5 7 7 6 2 0 0

PA 2 0 1 0 2 1 0 1 0 0 0 2

Niżowe (C) 16 19 17 13 16 18 10 5 8 16 10 4

Wyżowe (A) 15 10 14 17 15 12 21 26 22 15 20 27

Page 9: REGIONALNY SYSTEM OSŁONY METEOROLOGICZNEJ LEŚNICTWA · śnictwa Łukaszne, Ostre oraz Skrzyczne, Nadleśnictwo Węgierska Górka). Działający od pięciu lat Regionalny System

9

5.1. Węgierska Górka – Skrzyczne

Nazwa posterunku: Skrzyczne

Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Katowicach

Nadleśnictwo Węgierska Górka; Leśnictwo: Skrzyczne

Piętro klimatyczne: chłodne

Forma terenu: szczyt wzniesienia

Lokalizacja: 49 41 02 N; 19 01 52 E; H =1254 m n.p.m.

Tabela 5.1.1. Opad atmosferyczny 2016

Miesiąc Suma Odchylenie

od normy

Maksymalny

opad

dobowy

Data

Dni z opadem

atmosferycznym

> 0,2 0,2 -20 >20

1 50,4 -39,6 28,4 26 8 5 1

2 118,5 +31,0 11,8 21 19 9 0

3 21,5 -69,0 5,8 17 14 4 0

4 71,2 -27,8 12,8 14 20 10 0

5 74,3 -50,7 14,6 25 21 9 0

6 72,8 -91,0 19,2 13 18 9 0

7 141,2 -41,0 29,2 25 22 14 1

8 58,2 -80,6 17,8 29 19 7 0

9 63,8 -49,5 21,2 5 13 4 2

10 135,5 +45,5 31,8 4 22 13 1

11 43,4 -52,7 13,6 19 16 4 0

12 41,8 -57,5 22,1 25 14 4 1

Suma roczna opadów: 893,1 mm (65% normy); suma opadów w okresie

wegetacyjnym: 484,0 mm; średnia wieloletnia suma roczna opadów (1961-

2015): 1370 mm; odchylenie od średniej wieloletniej: -476,9 mm; najwyższy do-

bowy opad: 31,8 mm (2016-10-04). Suma opadów w zimnej części roku wynio-

sła 410 mm. Najwyższa suma miesięczna w lipcu 141,2 mm. Liczba dni z opa-

dem: 206, wskaźnik obfitości opadu atmosferycznego 4,32; wskaźnik nierówno-

mierności opadu w 2016 roku wyniósł 38,7% (umiarkowana nierównomierność),

wskaźnik Vogel-Danielsa 68,9 (bardzo wilgotne).

Średnia roczna temperatura powietrza: 4,5 C; średnia wieloletnia (1961-

2015): 3,4 C; odchylenie od średniej wieloletniej: +1,2 C. Początek okresu we-

getacyjnego: 2016-05-05; zakończenie okresu wegetacyjnego: 2016-10-02. Czas

Page 10: REGIONALNY SYSTEM OSŁONY METEOROLOGICZNEJ LEŚNICTWA · śnictwa Łukaszne, Ostre oraz Skrzyczne, Nadleśnictwo Węgierska Górka). Działający od pięciu lat Regionalny System

10

trwania okresu wegetacyjnego: 150. Czas trwania leśnego okresu wegetacyjne-

go 119 dni. Średnia roczna wilgotność względna powietrza wyniosła 81,4%.

Tabela 5.1.2. Temperatura powietrza 2016

Miesiąc Średnia

maksymalna

Średnia

minimalna

Średnia

miesięczna

Odchylenie

od normy

Amplituda

temperatury

1 -1,1 -6,8 -4,6 +1,4 5,7

2 1,5 -3,4 -1,0 +3,8 4,9

3 1,9 -2,7 -0,9 +0,9 4,6

4 8,1 0,9 4,1 +1,3 7,2

5 12,2 6,3 8,9 +1,4 5,9

6 16,5 9,9 13,1 +2,9 6,6

7 17,6 11,4 14,7 +2,9 6,2

8 16,2 10,1 13,0 +1,7 6,1

9 15,1 9,9 12,1 +4,1 5,2

10 5,1 1,0 3,2 -0,8 4,1

11 3,0 -2,6 0,0 +0,5 5,6

12 2,3 -4,4 -1,5 +3,0 6,7

Tabela 5.1.3. Dni charakterystyczne 2016 (temperatura powietrza)

Miesiąc Absolutna

maksymalna Data

Absolutna

minimalna Data

Max

>32

Max

<0

Min

<0

Min

<-18

1 5,7 26 -13,7 19 0 15 29 0

2 6,6 22 -7,3 27 0 10 26 0

3 12,6 31 -8,6 19 0 6 27 0

4 19,1 5 -4,8 26 0 1 11 0

5 20,8 23 -1,4 16 0 0 3 0

6 26,5 24 5,0 7 0 0 0 0

7 24,2 2 6,5 7 0 0 0 0

8 22,5 27 5,2 11 0 0 0 0

9 21,2 11 2,1 22 0 0 0 0

10 16,9 1 -3,0 31 0 1 13 0

11 10,2 23 -9,9 29 0 6 20 0

12 7,4 22 -12,2 13 0 3 25 0

Absolutna najniższa temperatura powietrza: -13,7 C (2016-01-19); absolutna

najwyższa temperatura: +26,5 C (2016-06-24); absolutna roczna amplituda

temperatury powietrza: 40,2 C; średnia roczna amplituda temperatury powie-

Page 11: REGIONALNY SYSTEM OSŁONY METEOROLOGICZNEJ LEŚNICTWA · śnictwa Łukaszne, Ostre oraz Skrzyczne, Nadleśnictwo Węgierska Górka). Działający od pięciu lat Regionalny System

11

trza: 19,3 C. Liczba dni przymrozkowych: 18, czas trwania okresu bezprzymroz-

kowego 165 dni.

Tabela 5.1.4. Wiatr 2016

Miesiąc Średnia

prędkość

Maksymalna

dobowa prędkość Data

Przeważający

kierunek wiatru

1 4,2 30,8 30 ESE

2 5,4 34,0 9 N

3 2,8 28,6 5 N

4 4,0 24,6 17 N

5 3,3 18,3 30 N

6 3,2 28,2 17 N

7 2,2 21,5 11 N

8 2,6 18,3 29 N

9 3,6 26,4 30 N

10 3,8 21,5 24 N

11 4,7 29,1 5 N

12 3,8 27,3 5 N

Średnia roczna prędkość wiatru: 3,64 m·s-1; średnia wieloletnia prędkość wiatru:

4,77 m·s-1. Najwyższa prędkość wiatru: 30,8 m·s-1 (110,9 km·h-1) 2016-01-30

20:00 do 22:00.

Dane online: www.weatherlink.com/user/grzegorz1254

Obraz online: http://vproxy.e-net24.pl/skrzyczne5.big

Fot. 5.1.1. Stacja na Skrzycznem (fot. G. Durło)

Page 12: REGIONALNY SYSTEM OSŁONY METEOROLOGICZNEJ LEŚNICTWA · śnictwa Łukaszne, Ostre oraz Skrzyczne, Nadleśnictwo Węgierska Górka). Działający od pięciu lat Regionalny System

12

5.2. Wisła - Wyrchczadeczka

Nazwa posterunku: Wyrchczadeczka

Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Katowicach

Nadleśnictwo Wisła; Leśnictwo: Wyrchczadeczka

Piętro klimatyczne: umiarkowanie chłodne

Forma terenu: grzbiet górski

Lokalizacja: 49 32 05 N; 18 55 50 E; H = 675 m n.p.m.

Tabela. 5.2.1. Opad atmosferyczny 2016

Miesiąc Suma Odchylenie

od normy

Maksymalny

opad

dobowy

Data

Dni z opadem

atmosferycznym

> 0,2 0,2 -20 >20

1 47,2 -34,8 16,8 27 11 7 0

2 103,1 +28,0 16,8 14 28 16 0

3 38,8 -37,4 7,0 22 18 8 0

4 44,4 -33,6 11,0 27 14 6 0

5 89,6 -11,8 20,8 14 17 8 1

6 78,0 -56,4 31,6 1 15 7 1

7 93,1 -55,4 18,6 3 26 11 0

8 65,7 -49,8 5,4 15 29 16 0

9 42,2 -48,8 16,6 5 10 4 0

10 106,2 +37,9 15,4 4 26 15 0

11 48,0 -33,3 14,6 19 13 5 0

12 73,0 -20,5 33,6 26 5 4 1

Suma roczna opadów: 830 mm; suma opadów w okresie wegetacyjnym:

512,5 mm; średnia wieloletnia suma roczna: 1120 mm; odchylenie od średniej

wieloletniej: -290,0 mm; najwyższy dobowy opad: 33,6 mm (2016-12-26); liczba

dni z opadem atmosferycznym: 210; najwyższa suma miesięczna 106,2 (paź-

dziernik); suma opadów w ciepłej części roku 413 mm, w zimnej części roku

417,0; obfitość opadów 3,95, wskaźnik nierównomierności 69,10 (duża nierów-

nomierność); wskaźnik suchości siedliska Vogel-Danielsa 41,37 (wilgotno).

Średnia roczna temperatura powietrza: 7,57C; średnia wieloletnia tempe-

ratura powietrza: 6,4C; odchylenie od średniej wieloletniej temperatury powie-

trza: +1,17 C; początek okresu wegetacyjnego: 2016-04-06; zakończenie okresu

wegetacyjnego: 2016-10-10; czas trwania okresu wegetacyjnego: 188 dni.

Page 13: REGIONALNY SYSTEM OSŁONY METEOROLOGICZNEJ LEŚNICTWA · śnictwa Łukaszne, Ostre oraz Skrzyczne, Nadleśnictwo Węgierska Górka). Działający od pięciu lat Regionalny System

13

Tabela 5.2.2. Temperatura powietrza 2016

Miesiąc Średnia

maksymalna

Średnia

minimalna

Średnia

miesięczna

Odchylenie

od normy

Amplituda

temperatury

1 -0.9 -5.4 -3,1 +0,4 4,5

2 4.6 -0.7 1,8 +4,0 5,3

3 5.9 -0.5 2,5 +1,5 6,4

4 12.9 3.1 7.7 +1,1 5,9

5 17.8 7.7 12,4 +1,0 10,1

6 22.0 11.4 16,6 +2,2 10,6

7 22.0 12.8 17,0 +1,1 6,1

8 22.9 11.2 15,7 +0,2 11,7

9 19.8 10.4 14,6 +3,0 9,4

10 9,0 3,6 6,1 -1,1 5,4

11 4,9 -0,9 2,5 +0,1 5,8

12 -0,4 -5,2 -2,7 -0,7 4,8

Tabela 5.2.3. Dni charakterystyczne 2016 (temperatura powietrza)

Miesiąc Absolutna

maksymalna Data

Absolutna

minimalna Data

Max

>32

Max

<0

Min

<0

Min

<-18

1 7.3 30 -12.9 4 0 18 25 0

2 11.4 22 -5.5 25 0 1 18 0

3 18.4 31 -4.4 20 0 0 18 0

4 24.1 5 -3.9 26 0 0 7 0

5 25.5 23 0.2 16 0 0 0 0

6 31.7 25 5.9 7 0 0 0 0

7 29.2 2 7.8 8 0 0 0 0

8 27.1 5 3.8 12 0 0 0 0

9 26.5 11 3.3 22 0 0 0 0

10 20,7 1 -2,2 28 0 0 3 0

11 14,2 21 -8,2 15 0 5 16 0

12 4,1 26 -9,8 4 0 19 28 0

Średnia roczna maksymalna temperatura powietrza 11,7 C, średnia roczna

minimalna 3,9 C. Absolutna najniższa temperatura powietrza: -12,9 C (2016-

01-04); absolutna najwyższa temperatura powietrza: +31,7 C (2016-06-25); ab-

solutna roczna amplituda temperatury powietrza: 44,6C; średnia roczna ampli-

tuda temperatury powietrza: 19,7 C; liczba dni przymrozkowych: 15, czas trwa-

nia okresu bezprzymrozkowego 143 dni. Średnia roczna wilgotność względna

Page 14: REGIONALNY SYSTEM OSŁONY METEOROLOGICZNEJ LEŚNICTWA · śnictwa Łukaszne, Ostre oraz Skrzyczne, Nadleśnictwo Węgierska Górka). Działający od pięciu lat Regionalny System

14

powietrza wyniosła 86,2%. Średnia roczna maksymalna i minimalna wilgotność

względna w 2016 roku wyniosły odpowiednio 95,9% oraz 72,0%.

Tabela 5.2.4. Wiatr 2016

Miesiąc Średnia

prędkość

Maksymalna

dobowa prędkość Data

Przeważający

kierunek wiatru

1 0,4 10,7 30 SW

2 0,7 15,2 9 S

3 0,6 12,1 5 S

4 0,7 12,1 17 N

5 0,6 9,5 30 NNW

6 0,4 14.3 17 E

7 0,5 10,7 6 NNW

8 0,6 10,3 20 NNW

9 0,3 8,1 4 E

10 0,4 9,4 24 S

11 0,7 15,6 19 S

12 0,5 15,2 27 SSW

Średnia roczna prędkość wiatru: 0,51 m·s-1, średnia wieloletnia prędkość wiatru:

1,1 m·s-1, najwyższa prędkość wiatru: 15,6 m·s-1 (56,2 km·h-1) 2016-11-19. Domi-

nujący kierunek napływu powietrza z kwadrantu północnego i południowego.

Dane online: www.weatherlink.com/user/grzegorz

Fot. 5.2.1. Stacja na Wyrchczadeczce (fot. G. Durło)

Page 15: REGIONALNY SYSTEM OSŁONY METEOROLOGICZNEJ LEŚNICTWA · śnictwa Łukaszne, Ostre oraz Skrzyczne, Nadleśnictwo Węgierska Górka). Działający od pięciu lat Regionalny System

15

5.3. Wisła Malinka

Nazwa posterunku: Wisła Malinka

Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Katowicach

Nadleśnictwo Wisła; Leśnictwo Wisła Malinka

Piętro klimatyczne: umiarkowanie ciepłe

Forma terenu: dno doliny

Lokalizacja: 49 38 10 N; 18 56 34 E; H = 536,0 m n.p.m.

Tabela 5.3.1. Opad atmosferyczny 2016

Miesiąc Suma Odchylenie

od normy

Maksymalny

opad

dobowy

Data

Dni z opadem

atmosferycznym

> 0,2 0,2 -20 >20

1 43,4 -55,1 8,6 12 17 8 0

2 124,2 +42,2 24,8 21 25 15 1

3 44,0 -34,0 7,8 1 23 7 0

4 69,8 -15,7 12,2 27 19 9 0

5 108,6 -10,4 31,0 14 18 9 1

6 63,2 -91,8 10,0 1 20 9 0

7 173,6 +8,9 28,4 25 22 14 2

8 71,4 -57,8 20,6 21 19 7 1

9 69,5 -33,1 19,8 5 17 4 0

10 166,4 +86,4 33,0 5 25 13 3

11 52,4 -41,7 15,0 6 18 9 0

12 74,2 -38,1 12,4 25 21 11 0

Suma roczna opadów: 1060,7 mm; suma opadów w okresie wegetacyjnym:

556,0 mm; średnia wieloletnia suma roczna opadów: 1138 mm; odchylenie od

średniej wieloletniej: -77,3 mm; najwyższy dobowy opad: 31,0 mm (2016-05-14);

liczba dni z opadem: 244 Najwyższa suma miesięczna 173,6 mm (lipiec); suma

opadów w chłodnej części roku 504,6 mm; obfitość opadów 4,34; wskaźnik nie-

równomierności opadów 41,3 (średnia nierównomierność). Wskaźnik Voge-

Danielsa 77,1 (bardzo wilgotno).

Średnia roczna temperatura powietrza: 7,5 C; średnia wieloletnia tempera-

tura: 6,2 C; odchylenie od średniej wieloletniej: +1,3 C; początek okresu wege-

tacyjnego: 2016-04-08; zakończenie okresu wegetacyjnego: 2016-10-04, czas

trwania okresu wegetacyjnego: 183.

Page 16: REGIONALNY SYSTEM OSŁONY METEOROLOGICZNEJ LEŚNICTWA · śnictwa Łukaszne, Ostre oraz Skrzyczne, Nadleśnictwo Węgierska Górka). Działający od pięciu lat Regionalny System

16

Tabela. 5.3.2. Temperatura powietrza 2016

Miesiąc Średnia

maksymalna

Średnia

minimalna

Średnia

miesięczna

Odchylenie

od normy

Amplituda

temperatury

1 0,0 -6,9 -3,1 +0,5 6,9

2 5,5 -0,8 2,3 +4,7 6,3

3 6,5 -1,3 2,7 +1,7 7,8

4 12,9 1,5 7,1 +1,3 11,4

5 18,0 5,6 11,8 +1,1 12,4

6 22,3 9,1 16,0 +2,5 13,2

7 22,5 11,3 17,0 +1,8 11,2

8 21,6 9,3 15,3 +0,6 12,3

9 20,4 8,6 13,9 +2,8 11,8

10 9,9 3,2 6,4 -0,7 6,7

11 5,9 -0,3 3,2 +1,0 6,2

12 0,7 -5,9 -2,6 -0,7 6,6

Tabela 5.3.3. Dni charakterystyczne 2016 (temperatura powietrza)

Miesiąc Absolutna

maksymalna Data

Absolutna

minimalna Data

Max

>32

Max

<0

Min

<0

Min

<-18

1 8,6 28 -15,9 3 0 14 26 0

2 12,9 22 -9,1 27 0 0 17 0

3 19,1 31 -5,2 17 0 0 21 0

4 24,8 5 -4,7 26 0 0 11 0

5 25,4 23 -0,4 16 0 0 1 0

6 31,9 25 2,4 7 0 0 0 0

7 30,1 2 5,3 8 0 0 0 0

8 27,3 5 2,8 12 0 0 0 0

9 27,1 11 1,0 22 0 0 0 0

10 21,6 1 -3,3 7 0 0 7 0

11 15,4 21 -10,2 29 0 5 15 0

12 5,7 26 -11,6 13 0 13 27 0

Absolutna najniższa temperatura powietrza: -15,9 C (2016-01-03); absolutna

najwyższa temperatura: +31,9 C (2016-06-25); absolutna roczna amplituda

temperatury powietrza: 47,8 C. Średnia roczna amplituda temperatury powie-

trza: 20,1 C. Liczba dni przymrozkowych: 24, czas trwania okresu bezprzymroz-

kowego 140. Najcieplejszy miesiąc: lipiec ze średnią 17,0 C.

Page 17: REGIONALNY SYSTEM OSŁONY METEOROLOGICZNEJ LEŚNICTWA · śnictwa Łukaszne, Ostre oraz Skrzyczne, Nadleśnictwo Węgierska Górka). Działający od pięciu lat Regionalny System

17

Tabela 5.3.4. Wiatr 2016

Miesiąc Średnia

prędkość

Maksymalna

dobowa

prędkość

Data Przeważający kierunek

wiatru

1 0,7 13,9 31 SW

2 1,0 16,1 9 SW

3 0,9 14,3 5 SW

4 0,9 12,1 17 NE

5 0,9 9,4 7 NE

6 0,8 16,5 17 NE

7 0,7 14,8 29 NE

8 0,6 10,3 20 NE

9 0,5 8,0 6 NE

10 0,7 12,1 4 NE

11 1,1 14,8 21 SW

12 0,8 15,2 2 NE

Średnia roczna prędkość wiatru: 0,81 m·s-1 (10 metrów n. p. g,); średnia wielolet-

nia prędkość wiatru: 1,5 m·s-1; najwyższa prędkość wiatru: 16,5 m·s-1 (59,4 km·h-1)

2016-06-17.

Dane online: www,weatherlink,com/user/malinka

Fot. 5.3.1. Stacja w Wiśle Malince (fot. G. Durło)

Page 18: REGIONALNY SYSTEM OSŁONY METEOROLOGICZNEJ LEŚNICTWA · śnictwa Łukaszne, Ostre oraz Skrzyczne, Nadleśnictwo Węgierska Górka). Działający od pięciu lat Regionalny System

18

5.4. Węgierska Górka Ostre

Nazwa posterunku: Ostre

Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Katowicach

Nadleśnictwo Węgierska Górka, Leśnictwo: Ostre

Piętro klimatyczne: umiarkowanie ciepłe

Forma terenu: dno doliny

Lokalizacja: 49 39 53 N; 19 04 09 E; H = 576 m n.p.m.

Tabela 5.4.1. Opad atmosferyczny 2016

Miesiąc Suma Odchylenie

od normy

Maksymalny

opad dobowy Data

Dni z opadem

atmosferycznym

> 0,2 0,2 -20 >20

1 65,4 +5,5 13,4 26 12 7 0

2 105,8 +50,4 30,6 21 27 14 1

3 43,2 -14,3 7,6 2 21 9 0

4 38,5 -27,8 18,4 26 25 4 0

5 65,2 -31,4 16,4 13 19 6 0

6 70,6 -48,9 25,8 1 18 9 1

7 182 +50,0 6,6 3 24 2 0

8 42,1 -60,3 11,4 10 20 5 0

9 53,0 -29,5 12,7 21 5 1 0

10 125,5 +63,1 22,2 5 4 2 0

11 46,0 -21,0 9,2 27 6 1 0

12 86,1 +15,3 20,6 2 11 7 1

Suma roczna suma opadów: 923,35 mm; suma opadów w okresie wegeta-

cyjnym: 462,0 mm; średnia wieloletnia suma roczna opadów: 970 mm; odchyle-

nie od średniej wieloletniej: -48,7 mm. Najwyższy dobowy opad: 30,6 mm

(2016-02-21), liczba dni z opadem: 217; najwyższa suma miesięczna opadów

atmosferycznych 125,5 mm (październik); suma opadów w chłodnej części roku

471,9 mm; obfitość opadów 4,25; wskaźnik nierównomierności opadów: 41,5

(średnia nierównomierność). Wskaźnik suchości siedliska Vogel-Danielsa 80,3

(bardzo wilgotno/wybitnie wilgotno).

Średnia roczna temperatura powietrza: 8,4 C; średnia wieloletnia: 7,0 C;

odchylenie od średniej wieloletniej: +1,4 C. Początek okresu wegetacyjnego:

2016-04-08; zakończenie okresu wegetacyjnego: 2016-10-18, czas trwania okre-

su wegetacyjnego: 193 dni.

Page 19: REGIONALNY SYSTEM OSŁONY METEOROLOGICZNEJ LEŚNICTWA · śnictwa Łukaszne, Ostre oraz Skrzyczne, Nadleśnictwo Węgierska Górka). Działający od pięciu lat Regionalny System

19

Tabela 5.4.2. Temperatura powietrza 2016

Miesiąc Średnia

maksymalna

Średnia

minimalna

Średnia

miesięczna

Odchylenie

od normy

Amplituda

temperatury

1 0,6 -5,9 -2,3 +0,5 6,5

2 6,4 0,1 3,1 +4,7 6,3

3 6,9 -0,1 3,3 +1,5 7,0

4 13,4 2,4 7,6 +0,8 11,0

5 18,5 6,5 12,1 +0,4 12,0

6 22,7 10,1 16,3 +1,7 12,6

7 22,7 12,1 17,2 +1,0 10,6

8 21,8 10,4 15,7 0,0 11,4

9 20,7 14,1 17,4 +5,4 5,9

10 9,7 6,9 7,9 -0,1 2,8

11 6,5 2,7 4,9 +1,9 3,8

12 1,4 -4,1 -1,3 -0,1 5,5

Tabela 5.4.3. Dni charakterystyczne 2016 (temperatura powietrza)

Miesiąc Absolutna

maksymalna Data

Absolutna

minimalna Data

Max

>32

Max

<0

Min

<0

Min

<-18

1 9,7 28 -16,6 3 0 14 24 0

2 13,4 22 -8,2 27 0 0 14 0

3 19,1 31 -3,7 17 0 0 20 0

4 25,4 5 -3,3 26 0 0 8 0

5 26,9 23 0,5 16 0 0 0 0

6 32,3 24 3,7 7 2 0 0 0

7 30,6 2 7,2 8 0 0 0 0

8 28,2 5 4,4 12 0 0 0 0

9 26,2 11 8,5 20 0 0 0 0

10 22,2 1 2,6 5 0 0 0 0

11 15,9 21 -7,2 29 0 3 7 0

12 7,1 10 -9,8 4 0 10 24 0

Absolutna najniższa temperatura: -16,6 C (2016-01-03); absolutna najwyższa

temperatura: +32,3 C (2016-06-24); absolutna roczna amplituda temperatury

powietrza: 49,2 C; średnia roczna amplituda temperatury powietrza: 19,5 C.

Liczba dni przymrozkowych: 14; czas trwania okresu bezprzymrozkowego 153

dni, najcieplejszy miesiąc: lipiec ze średnią 17,2 C.

Page 20: REGIONALNY SYSTEM OSŁONY METEOROLOGICZNEJ LEŚNICTWA · śnictwa Łukaszne, Ostre oraz Skrzyczne, Nadleśnictwo Węgierska Górka). Działający od pięciu lat Regionalny System

20

Tabela 5.4.4. Wiatr 2016

Miesiąc Średnia

prędkość

Maksymalna

dobowa

prędkość

Data Przeważający kierunek

wiatru

1 0,8 13,9 30 WSW

2 1,0 16,1 9 WSW

3 0,8 13,0 5 WSW

4 0,7 13,4 17 WSW

5 0,7 8,5 23 WSW

6 0,7 13,0 17 SW

7 0,6 10,3 6 WSW

8 0,5 8,9 5 SW

9 0,1 6,7 4 SW

10 0,1 7,6 19 SW

11 0,3 15,2 21 WSW

12 1,0 13,9 11 WSW

Średnia roczna prędkość wiatru: 0,61 m·s-1 (3 metry n.p.g.). Najwyższa prędkość

wiatru: 15,2 m·s-1 (57,96 km·h-1) 2016-02-09.

Dane online: www,weatherlink,com/user/ostre

Fot. 5.4.1. Stacja w Leśnictwie Ostre (fot. G. Durło)

Page 21: REGIONALNY SYSTEM OSŁONY METEOROLOGICZNEJ LEŚNICTWA · śnictwa Łukaszne, Ostre oraz Skrzyczne, Nadleśnictwo Węgierska Górka). Działający od pięciu lat Regionalny System

21

5.5. Ustroń

Nazwa posterunku: Ustroń

Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Katowicach

Nadleśnictwo Ustroń, Leśnictwo: Czantoria

Piętro klimatyczne: umiarkowanie ciepłe

Forma terenu: dno doliny

Lokalizacja: 49 42 07 N; 8 49 28 E; H = 375 m n.p.m.

Tabela 5.5.1. Opad atmosferyczny 2016

Miesiąc Suma Odchylenie

od normy

Maksymalny

opad

dobowy

Data

Dni z opadem

atmosferycznym

> 0,2 0,2 -20 >20

1 60.7 +2.8 11.9 25 17 10 0

2 154.2 +95.2 22.1 11 22 15 2

3 98,0 31.1 19.8 12 19 11 0

4 11,03 +29,0 16.8 27 16 10 0

5 106.7 -9.7 21.8 13 17 11 2

6 63.5 -92.9 11.9 2 11 10 0

7 249.9 +84.3 44.2 31 20 12 5

8 132.6 +6.3 33.5 21 19 10 4

9 102.9 +10.2 43.9 6 17 4 3

10 246.4 +180.5 50.8 4 24 12 6

11 66.8 -5.6 21.3 6 20 8 1

12 81,0 +16.2 20.6 12 20 8 1

Suma roczna opadów atmosferycznych: 1475 mm; suma opadów w okresie

wegetacyjnym: 785 mm; średnia wieloletnia suma roczna opadów: 1120 mm;

odchylenie od średniej wieloletniej: +355 mm; najwyższy dobowy opad: 50,8

mm (2016-10-04); liczba dni z opadem: 222; najwyższa suma miesięczna 249,9

mm (lipiec); suma opadów w ciepłej części roku 768,0 mm, w chłodnej części

roku 707,0 mm; obfitość opadów 6,64; wskaźnik nierównomierności opadów

39,2 (umiarkowana nierównomierność); wskaźnik suchości siedliska Vogel-

Danielsa 104 (wybitnie wilgotno).

Średnia roczna temperatura powietrza 9,0 C; średnia wieloletnia tempera-

tura powietrza: 7,5 C; odchylenie od średniej wieloletniej: +1,5 C. Początek

okresu wegetacyjnego: 2016-04-06; zakończenie okresu wegetacyjnego: 2016-

10-14; czas trwania okresu wegetacyjnego: 192 dni.

Page 22: REGIONALNY SYSTEM OSŁONY METEOROLOGICZNEJ LEŚNICTWA · śnictwa Łukaszne, Ostre oraz Skrzyczne, Nadleśnictwo Węgierska Górka). Działający od pięciu lat Regionalny System

22

Tabela 5.5.2. Temperatura powietrza 2016

Miesiąc Średnia

maksymalna

Średnia

minimalna

Średnia

miesięczna

Odchylenie

od normy

Amplituda

temperatury

1 1,4 -5,1 -1,7 +1,1 6,5

2 7,7 0,9 3,9 +5,5 6,8

3 7,7 0,2 4,0 +2,1 7,5

4 13,9 3,2 8,6 +1,4 10,7

5 19,6 7,6 13,1 +0,4 12,0

6 24,0 11,4 17,7 +2,2 12,6

7 24,4 13,5 18,6 +1,5 10,9

8 23,2 11,6 17,0 +0,1 11,6

9 21,8 10,7 15,4 +2,6 11,1

10 11,2 4,5 7,7 -1,9 6,7

11 7,2 1,2 4,3 +1,0 6,0

12 2,5 -3,3 -0,3 +0,9 5,8

Tabela 5.5.3. Dni charakterystyczne 2016 (temperatura powietrza)

Miesiąc Absolutna

maksymalna Data

Absolutna

minimalna Data

Max

>32

Max

<0

Min

<0

Min

<-18

1 11,9 28 -15,6 3 0 14 23 0

2 16,2 22 -7,2 27 0 0 11 0

3 21,1 31 -3,5 17 0 0 17 0

4 26,1 5 -2,3 26 0 0 6 0

5 27,9 23 1,8 16 0 0 0 0

6 34,3 25 4,7 7 2 0 0 0

7 31,9 2 8,1 8 0 0 0 0

8 29,2 5 5,6 12 0 0 0 0

9 28,9 11 4,5 22 0 0 0 0

10 23,4 1 -1,3 28 0 0 3 0

11 16,7 21 -6,1 15 0 1 14 0

12 8,1 26 -8,1 30 0 3 24 0

Absolutna najniższa temperatura powietrza: -15,6 C (2016-01-03); absolutna

najwyższa temperatura: +34,3 C (2016-06-25); absolutna roczna amplituda

temperatury powietrza: 49,9C. Średnia roczna amplituda temperatury powie-

trza: 19,4 C; liczba dni przymrozkowych: 20; czas trwania okresu bezprzymroz-

kowego: 178.

Page 23: REGIONALNY SYSTEM OSŁONY METEOROLOGICZNEJ LEŚNICTWA · śnictwa Łukaszne, Ostre oraz Skrzyczne, Nadleśnictwo Węgierska Górka). Działający od pięciu lat Regionalny System

23

Tabela 5.5.4. Wiatr 2016

Miesiąc Średnia

prędkość

Maksymalna

dobowa prędkość Data

Przeważający

kierunek wiatru

1 0,5 11,2 30 SE

2 0,6 17,4 7 SE

3 0,4 11,2 6 SE

4 0,4 10,7 17 ESE

5 0,3 8,0 7 SSE

6 0,3 10,3 17 SSE

7 0,2 8,0 14 SE

8 0,2 8,1 28 SE

9 0,2 6,3 4 SSE

10 0,2 8,5 24 ESE

11 0,7 12,1 5 SE

12 0,7 9,4 7 SE

Średnia roczna prędkość wiatru: 0,4 m·s-1 (3 metry n.p.g.); średnia wieloletnia

prędkość wiatru: 1,1 m·s-1; najwyższa prędkość wiatru: 17,4 m·s-1 (62,6 km·h-1)

2016-02-07.

Dane online: www,weatherlink,com/user/ustron

Fot. 5.5.1. Stacja w Nadleśnictwie Ustroń (fot. G. Durło)

Page 24: REGIONALNY SYSTEM OSŁONY METEOROLOGICZNEJ LEŚNICTWA · śnictwa Łukaszne, Ostre oraz Skrzyczne, Nadleśnictwo Węgierska Górka). Działający od pięciu lat Regionalny System

24

5.6. Ustroń Woleństwo

Nazwa posterunku: Woleństwo

Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Katowicach

Nadleśnictwo Ustroń, Leśnictwo: Górki Wielkie

Piętro klimatyczne: umiarkowanie ciepłe

Forma terenu: dno szerokiej doliny

Lokalizacja: 49 46 18 N; 18 49 46 E; H = 318 m n.p.m.

Tabela 5.6.1. Opad atmosferyczny 2016

Miesiąc Suma Odchylenie

od normy

Maksymalny

opad

dobowy

Data

Dni z opadem

atmosferycznym

> 0,2 0,2 -20 >20

1 29,6 -28,8 8,8 25 14 6 0

2 87,8 +27,0 14,2 11 24 11 0

3 55,4 -10,1 11,6 12 21 10 0

4 73,8 -6,3 13,2 27 16 9 0

5 65,0 -48,9 24,4 13 17 8 1

6 21,0 -140,1 3,8 1 8 5 0

7 145,8 -11,1 31,0 31 17 9 3

8 76,4 -50,3 20,0 10 12 8 0

9 18,6 -74,8 12,0 17 6 3 0

10 123,5 +55,6 30,8 4 19 11 2

11 54,5 -69,1 0,4 6 17 0 0

12 64,6 -63,8 1,2 26 18 0 0

Suma roczna opadów atmosferycznych: 816,0 mm; suma opadów w okre-

sie wegetacyjnym: 418 mm; średnia wieloletnia suma roczna: 1080 mm; odchy-

lenie od średniej wieloletniej: -264 mm. Najwyższy dobowy opad: 31,0 mm

(2016-07-31); liczba dni z opadem: 189. Najwyższa suma miesięczna 145,8 mm

(lipiec); suma opadów w ciepłej części roku 400,0 mm, w zimnej części roku

415,4 mm; wskaźnik obfitości opadów 4,31; wskaźnik nierównomierności 41,0

(średnia nierównomierność).

Średnia roczna temperatura powietrza 9,8 C; średnia wieloletnia tempera-

tura 7,7 C; odchylenie od średniej wieloletniej: +2,1 C. Początek okresu wege-

tacyjnego: 2016-04-02; zakończenie okresu wegetacyjnego: 2016-10-30; czas

Page 25: REGIONALNY SYSTEM OSŁONY METEOROLOGICZNEJ LEŚNICTWA · śnictwa Łukaszne, Ostre oraz Skrzyczne, Nadleśnictwo Węgierska Górka). Działający od pięciu lat Regionalny System

25

trwania okresu wegetacyjnego: 210 dni, wskaźnik suchości siedliska Vogel-

Danielsa 59,3 (wilgotne).

Tabela 5.6.2. Temperatura powietrza 2016

Miesiąc Średnia

maksymalna

Średnia

minimalna

Średnia

miesięczna

Odchylenie

od normy

Amplituda

temperatury

1 1,9 -5,1 -1,1 +1,3 7,0

2 8,1 2,0 4,7 +6,0 6,1

3 8,2 1,0 4,7 +2,5 7,2

4 14,4 4,1 9,4 +2,3 10,3

5 19,7 8,6 14,0 +1,8 11,1

6 25,4 12,5 19,0 +3,9 12,9

7 25,3 14,2 19,5 +2,8 11,1

8 24,2 12,3 18,3 +2,1 11,9

9 21,4 10,3 15,7 +3,3 11,1

10 11,8 5,0 8,4 -1,0 6,8

11 8,1 2,0 5,2 +1,8 6,1

12 3,4 -2,7 0,2 +1,0 6,1

Tabela 5.6.3. Dni charakterystyczne 2016 (temperatura powietrza)

Miesiąc Absolutna

maksymalna Data

Absolutna

minimalna Data

Max

>32

Max

<0

Min

<0

Min

<-18

1 12,9 28 -15,6 4 0 15 21 0

2 15,7 22 -4,6 27 0 0 7 0

3 19,9 31 -3,3 17 0 0 15 0

4 26,6 5 -1,8 26 0 0 3 0

5 28,9 23 3,5 17 0 0 0 0

6 35,2 25 5,2 5 2 0 0 0

7 32,9 2 8,1 8 2 0 0 0

8 30,3 5 5,9 12 0 0 0 0

9 29,4 3 4,1 26 0 0 0 0

10 24,9 1 -1,0 28 0 0 2 0

11 17,6 21 -5,9 15 0 0 12 0

12 10,2 10 -7,4 30 0 2 23 0

Absolutna najniższa temperatura: -15,6 C (2016-01-04); absolutna najwyższa

temperatura: +35,2 C (2016-06-25); absolutna roczna amplituda temperatury

powietrza: 50,8C. Średnia roczna amplituda temperatury powietrza: 20,6 C.

Page 26: REGIONALNY SYSTEM OSŁONY METEOROLOGICZNEJ LEŚNICTWA · śnictwa Łukaszne, Ostre oraz Skrzyczne, Nadleśnictwo Węgierska Górka). Działający od pięciu lat Regionalny System

26

Liczba dni przymrozkowych: 20, czas trwania okresu bezprzymrozkowego: 174

dni.

Tabela 5.6.4. Wiatr 2016

Miesiąc Średnia

prędkość

Maksymalna

dobowa prędkość Data

Przeważający

kierunek wiatru

1 0,5 11,2 31 W

2 1,0 15,6 9 WSW

3 0,4 12,5 6 W

4 0,3 9,4 17 W

5 0,2 8,9 17 W

6 0,1 8,5 10 W

7 0,2 9,8 6 W

8 0,1 6,7 27 W

9 0,1 7,6 30 W

10 0,2 9,8 25 W

11 0,5 13,0 18 SW

12 0,5 13,9 11 W

Średnia roczna prędkość wiatru: 0,34 m·s-1 (3 metry n.p.g.); średnia wieloletnia

prędkość wiatru: 0,8 m·s-1; najwyższa prędkość wiatru: 15,6 m·s-1 (56,2 km·h-1)

2016-02-09.

Dane online: www,weatherlink,com/user/wolenstwo

Fot. 5.6.1. Stacja w Leśnictwie Górki Wielkie Woleństwo (fot. G. Durło)

Page 27: REGIONALNY SYSTEM OSŁONY METEOROLOGICZNEJ LEŚNICTWA · śnictwa Łukaszne, Ostre oraz Skrzyczne, Nadleśnictwo Węgierska Górka). Działający od pięciu lat Regionalny System

27

5.7. Ustroń Pruchna

Nazwa posterunku: Pruchna

Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Katowicach

Nadleśnictwo Ustroń, Leśnictwo: Pruchna

Piętro klimatyczne: umiarkowanie ciepłe

Forma terenu: rozległy płaskowyż

Lokalizacja: 49 52 30 N; 18 43 15 E; H = 269 m n.p.m.

Tabela 5.7.1. Opad atmosferyczny 2016

Miesiąc Suma Odchylenie

od normy

Maksymalny

opad

dobowy

Data

Dni z opadem

atmosferycznym

> 0,2 0,2 -20 >20

1 38,6 -0,4 8,6 25 15 7 0

2 99,1 +64,1 14,2 20 21 14 0

3 46,5 +4,3 7,1 12 18 7 0

4 79,2 +13,2 14,2 14 15 8 0

5 55,9 -29,1 22,4 31 13 7 1

6 52,8 -41,7 8,6 25 15 9 0

7 153,2 +43,2 42,7 31 20 13 1

8 114,0 +27,3 31,0 10 14 10 1

9 52,3 -27,5 19,0 5 9 5 0

10 124,5 +68,9 27,7 4 24 9 2

11 40,1 -14,4 13,0 6 19 6 0

12 41,4 -5,4 20,6 1 8 4 1

Suma roczna opadów atmosferycznych: 897,6 mm; suma opadów w okre-

sie wegetacyjnym: 529,0 mm; średnia wieloletnia suma roczna: 791 mm; odchy-

lenie od średniej wieloletniej: +106 mm; najwyższy dobowy opad: 42,7 mm

(2016-07-31); liczba dni z opadem: 191; najwyższa suma miesięczna 153,2 mm

(lipiec); suma opadów w ciepłej części roku 507,50 mm, w chłodnej 390,2 mm;

obfitość opadów 4,69; wskaźnik nierównomierności 43,71 (średnia nierówno-

mierność), wskaźnik suchości siedliska Vogel-Danielsa 62,6 (bardzo wilgotne).

Średnia roczna temperatura powietrza 9,7C; średnia wieloletnia tempera-

tura powietrza: 8,7 C; odchylenie od średniej wieloletniej: +1,0 C. Początek

okresu wegetacyjnego: 2016-03-30; zakończenie okresu wegetacyjnego: 2016-

11-02; czas trwania okresu wegetacyjnego: 217.

Page 28: REGIONALNY SYSTEM OSŁONY METEOROLOGICZNEJ LEŚNICTWA · śnictwa Łukaszne, Ostre oraz Skrzyczne, Nadleśnictwo Węgierska Górka). Działający od pięciu lat Regionalny System

28

Tabela 5.7.2. Temperatura powietrza 2016

Miesiąc Średnia

maksymalna

Średnia

minimalna

Średnia

miesięczna

Odchylenie

od normy

Amplituda

temperatury

1 1,6 -5,3 -1,4 +0,3 6,9

2 8,2 2,1 4,8 +5,0 6,1

3 8,6 1,2 4,9 +1,7 7,4

4 14,6 3,9 9,1 +1,1 10,7

5 20,7 8,3 14,2 +1,2 12,4

6 25,0 12,1 18,4 +2,7 12,9

7 25,5 13,8 19,2 +2,0 11,7

8 24,0 12,4 18,0 +0,8 11,6

9 22,4 10,8 16,2 +2,9 11,6

10 11,7 5,0 8,3 -0,4 6,7

11 8,0 1,9 5,1 +1,7 6,1

12 2,8 -2,1 0,4 +0,2 4,9

Tabela 5.7.3. Dni charakterystyczne 2016 (temperatura powietrza)

Miesiąc Absolutna

maksymalna Data

Absolutna

minimalna Data

Max

>32

Max

<0

Min

<0

Min

<-18

1 13,1 30 -18,5 23 0 15 23 1

2 14,8 22 -3,6 27 0 0 8 0

3 18,9 31 -2,5 17 0 0 12 0

4 26,7 5 -1,7 26 0 0 3 0

5 28,1 23 2,7 16 0 0 0 0

6 33,6 24 5,4 7 2 0 0 0

7 32,7 11 8,2 8 2 0 0 0

8 29,8 5 6,8 12 0 0 0 0

9 29,7 11 3,8 26 0 0 0 0

10 25,2 1 -1,1 28 0 0 1 0

11 17,8 22 -5,4 15 0 0 12 0

12 9,7 10 -6,4 30 0 2 23 0

Absolutna najniższa temperatura: -18,5 C (2016-01-23); absolutna najwyższa

temperatura: +33,6 C (2016-06-24); absolutna roczna amplituda temperatury

powietrza: 52,1C. Średnia roczna amplituda temperatury: 20,6 C, liczba dni

przymrozkowych: 21; czas trwania okresu bezprzymrozkowego 180 dni.

Page 29: REGIONALNY SYSTEM OSŁONY METEOROLOGICZNEJ LEŚNICTWA · śnictwa Łukaszne, Ostre oraz Skrzyczne, Nadleśnictwo Węgierska Górka). Działający od pięciu lat Regionalny System

29

Tabela 5.7.4. Wiatr 2016

Miesiąc Średnia

prędkość

Maksymalna

dobowa prędkość Data

Przeważający

kierunek wiatru

1 0,3 9,8 30 SW

2 0,7 10,7 7 SW

3 0,3 8,5 6 SW

4 0,2 8,5 17 W

5 0,2 8,5 14 E

6 0,1 6,7 17 SW

7 0,1 8,0 31 SW

8 0,1 6,7 5 WNW

9 0,1 6,7 4 WSW

10 0,2 8,0 5 WNW

11 0,6 9,4 18 SSE

12 0,4 12,1 2 WSW

Średnia roczna prędkość wiatru: 0,3 m·s-1 (2 metry n.p.g.); średnia wieloletnia

prędkość wiatru: 0,8 m·s-1; najwyższa prędkość wiatru: 12,1 m·s-1 (43,6 km·h-1)

2016-12-02.

Dane online: www,weatherlink,com/user/pruchna

Fot.

5.7.1. Stacja w Leśnictwie Pruchna (fot. G. Durło)

Page 30: REGIONALNY SYSTEM OSŁONY METEOROLOGICZNEJ LEŚNICTWA · śnictwa Łukaszne, Ostre oraz Skrzyczne, Nadleśnictwo Węgierska Górka). Działający od pięciu lat Regionalny System

30

5.8. Bielsko - Wielka Łąka

Nazwa posterunku: Zapora

Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Katowicach

Nadleśnictwo Bielsko, Leśnictwo: Wielka Łąka

Piętro klimatyczne: umiarkowanie ciepłe

Forma terenu: dno doliny

Lokalizacja: 49 46 53 N; 18 58 31 E; H = 440 m n.p.m.

Tabela 5.8.1. Opad atmosferyczny 2016

Miesiąc Suma Odchylenie

od normy

Maksymalny

opad

dobowy

Data

Dni z opadem

atmosferycznym

> 0,2 0,2 -20 >20

1 43,4 -6,6 10,4 25 14 8 0

2 107,6 +56,0 13,8 20 25 17 0

3 56,0 -3,1 12,0 2 21 9 0

4 97,2 +23,4 15,4 18 16 10 0

5 60,4 -47,7 16,0 13 19 7 0

6 55,0 -89,1 12,1 15 15 8 0

7 147 +1,7 27,0 12 15 11 1

8 66,8 -47,2 21,8 21 18 8 1

9 50,0 -38,7 17,6 5 18 5 0

10 172,4 +113,6 34,4 4 24 11 4

11 56,9 -6,6 21,4 6 17 5 1

12 68,2 12,1 20,6 1 17 7 1

Suma roczna opadów: 981,0 mm; suma opadów w okresie wegetacyjnym:

490 mm; średnia wieloletnia suma roczna opadów: 1010 mm; odchylenie od

średniej wieloletniej: -29,0 mm; najwyższy dobowy opad: 34,4 mm (2016-10-04);

liczba dni z opadem: 219, najwyższa suma miesięczna 172,4 mm (październik);

suma opadów w ciepłej części roku 476,0 mm, suma opadów w chłodnej części

roku 504,5 mm; obfitość opadów 4,47; wskaźnik nierównomierności opadów

40,3 (umiarkowana nierównomierność).

Średnia roczna: 8,8 C; średnia wieloletnia: 7,7 C; odchylenie od średniej

wieloletniej: +1,1 C, początek okresu wegetacyjnego: 2016-04-01; zakończenie

okresu wegetacyjnego: 2016-10-04; czas trwania okresu wegetacyjnego: 193,

wskaźnik suchości siedliska Vogel-Danielsa 63,22 (bardzo wilgotno).

Page 31: REGIONALNY SYSTEM OSŁONY METEOROLOGICZNEJ LEŚNICTWA · śnictwa Łukaszne, Ostre oraz Skrzyczne, Nadleśnictwo Węgierska Górka). Działający od pięciu lat Regionalny System

31

Tabela 5.8.2. Temperatura powietrza 2016

Miesiąc Średnia

maksymalna

Średnia

minimalna

Średnia

miesięczna

Odchylenie

od normy

Amplituda

temperatury

1 1,2 -5,0 -1,6 +0,6 6,2

2 7,3 1,0 3,9 +4,8 6,3

3 7,0 0,5 3,8 +1,3 6,5

4 13,1 3,5 8,3 +0,9 9,6

5 18,4 8,0 12,8 +0,4 10,4

6 22,9 11,5 17,1 +1,8 11,4

7 23,1 13,4 17,9 +0,9 9,7

8 22,1 12,0 16,7 +0,1 10,1

9 20,6 11,0 15,1 +2,1 9,6

10 10,3 4,3 7,4 -1,3 6,0

11 7,2 1,4 4,5 +0,8 5,8

12 2,7 -3,4 -0,2 +0,3 6,1

Tabela 5.8.3. Dni charakterystyczne 2016 (temperatura powietrza)

Miesiąc Absolutna

maksymalna Data

Absolutna

minimalna Data

Max

>32

Max

<0

Min

<0

Min

<-18

1 11,6 28 -16,1 3 0 13 23 0

2 15,3 22 -5,3 27 0 0 12 0

3 18,1 31 -3,0 16 0 0 17 0

4 24,3 5 -2,0 26 0 0 6 0

5 25,9 23 3,2 16 0 0 0 0

6 33,6 25 5,4 7 1 0 0 0

7 31,1 2 8,7 8 0 0 0 0

8 28,3 5 6,5 12 0 0 0 0

9 26,8 9 4,3 22 0 0 0 0

10 21,6 1 -1,6 7 0 0 3 0

11 17,4 21 -6,1 15 0 3 13 0

12 10,9 10 -7,6 18 0 4 25 0

Absolutna najniższa temperatura: -16,1 C (2016-01-03); absolutna najwyższa

temperatura: +33,6 C (2016-06-25); absolutna roczna amplituda temperatury

powietrza: 49,7 C. Średnia roczna amplituda temperatury powietrza: 19,5 C,

liczba dni przymrozkowych: 22, czas trwania okresu bezprzymrozkowego: 160

dni.

Page 32: REGIONALNY SYSTEM OSŁONY METEOROLOGICZNEJ LEŚNICTWA · śnictwa Łukaszne, Ostre oraz Skrzyczne, Nadleśnictwo Węgierska Górka). Działający od pięciu lat Regionalny System

32

Tabela 5.8.4. Wiatr 2016

Miesiąc Średnia

prędkość

Maksymalna

dobowa

prędkość

Data Przeważający

kierunek wiatru

1 1,6 18,3 30 S

2 1,9 27,7 7 S

3 1,3 20,6 6 N

4 1,4 16,1 17 SSW

5 1,3 12,1 30 S

6 1,3 18,3 17 S

7 1,3 15,2 11 S

8 1,2 10,3 29 S

9 1,2 13,4 30 S

10 1,0 18,8 25 S

11 1,6 22,4 21 S

12 0,3 16,5 7 S

Średnia roczna prędkość wiatru: 1,3 m·s-1 (3 metry n.p.g.); średnia wieloletnia

prędkość wiatru: 1,2 m·s-1; najwyższa prędkość wiatru: 27,7 m·s-1 (99,7 km·h-1)

2016-02-07.

Dane online: www,weatherlink,com/user/zapora

Fot. 5.8.1. Stacja w Leśnictwie Wielka Łąka (fot. G. Durło)

Page 33: REGIONALNY SYSTEM OSŁONY METEOROLOGICZNEJ LEŚNICTWA · śnictwa Łukaszne, Ostre oraz Skrzyczne, Nadleśnictwo Węgierska Górka). Działający od pięciu lat Regionalny System

33

5.9. Ujsoły - Nickulina

Nazwa posterunku: Nickulina

Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Katowicach

Nadleśnictwo Ujsoły, Leśnictwo: Nickulina

Piętro klimatyczne: umiarkowanie ciepłe

Forma terenu: dno doliny

Lokalizacja: 49 46 53 N; 18 58 31 E; H = 540 m n.p.m.

Tabela 5.9.1. Opad atmosferyczny 2016

Miesiąc Suma Odchylenie

od normy

Maksymalny

opad

dobowy

Data

Dni z opadem

atmosferycznym

> 0,2 0,2 -20 >20

1 47,2 -18,5 11,4 26 15 7 0

2 124,2 +63,7 21,8 21 25 15 1

3 42,7 -25,3 7,4 12 23 8 0

4 81,8 +3,1 17,0 27 18 9 0

5 124,0 +24,4 27,7 14 20 13 1

6 63,8 -54,5 15,0 26 16 7 0

7 242,6 +121 33,0 3 22 15 4

8 101,6 -8,0 27,4 10 21 7 2

9 79,2 -10,9 29,7 5 22 4 2

10 168,1 +103 40,1 2 24 13 2

11 53,3 -16,2 18,0 6 17 6 0

12 73,7 +3,6 20,8 26 12 7 1

Suma roczna suma opadów: 1202,2 mm; suma opadów w okresie wegeta-

cyjnym: 707,0 mm; średnia wieloletnia suma roczna opadów: 985 mm; odchyle-

nie od średniej wieloletniej: +217,2 mm, najwyższy dobowy opad: 40,1 mm

(2016-10-02); liczba dni z opadem: 235, najwyższa suma miesięczna 242,6 mm

(lipiec); suma opadów w ciepłej części roku 693,0 mm, w chłodnej części roku

509,2 mm; obfitość opadów 5,11. Wskaźnik nierównomierności opadów 43,2

(średnia nierównomierność), wskaźnik suchości siedliska Vogel-Danielsa 109,4

(wybitnie wilgotne).

Średnia roczna temperatura powietrza: 7,0 C; średnia wieloletnia: 6,4 C;

odchylenie od średniej wieloletniej: +0,6 C. Początek okresu wegetacyjnego:

Page 34: REGIONALNY SYSTEM OSŁONY METEOROLOGICZNEJ LEŚNICTWA · śnictwa Łukaszne, Ostre oraz Skrzyczne, Nadleśnictwo Węgierska Górka). Działający od pięciu lat Regionalny System

34

2016-04-08; zakończenie okresu wegetacyjnego: 2016-10-06; czas trwania okre-

su wegetacyjnego: 181 dni.

Tabela 5.9.2. Temperatura powietrza 2016

Miesiąc Średnia

maksymalna

Średnia

minimalna

Średnia

miesięczna

Odchylenie

od normy

Amplituda

temperatury

1 0,3 -8,3 -3,9 -0,1 8,6

2 5,8 -1,4 2,2 +5,1 7,2

3 7,2 -2,1 2,5 +1,4 9,3

4 13,4 0,4 6,8 +0,8 13

5 18,4 3,9 11,1 +0,1 14,5

6 22,6 8,0 15,6 +1,8 14,6

7 22,7 10,4 16,6 +1,1 12,3

8 22,0 8,0 15,0 -0,4 14

9 20,6 6,6 13,3 +2,0 14

10 10,1 2,3 6,1 -1,2 7,8

11 6,3 -1,3 2,8 +0,7 7,6

12 0,1 -7,4 -3,8 -1,7 7,5

Tabela 5.9.3. Dni charakterystyczne 2016 (temperatura powietrza)

Miesiąc Absolutna

maksymalna Data

Absolutna

minimalna Data

Max

>32

Max

<0

Min

<0

Min

<-18

1 10,4 30 -20,2 23 0 14 28 4

2 13,3 22 -11,0 27 0 0 18 0

3 19,3 31 -7,4 17 0 0 22 0

4 25,2 5 -6,2 26 0 0 13 0

5 26,2 23 -2,3 16 0 0 4 0

6 31,9 25 0,3 7 0 0 0 0

7 30,9 2 3,0 8 0 0 0 0

8 28,6 5 0,9 12 0 0 0 0

9 27,7 12 -0,1 23 0 0 1 0

10 22,0 1 -5,7 28 0 0 9 0

11 15,9 22 -11,1 15 0 4 16 0

12 6,4 11 -14,9 5 0 18 28 0

Absolutna najniższa temperatura: -20,2 C (2016-01-23); absolutna najwyższa

temperatura: +31,9 C (2016-06-25), absolutna roczna amplituda temperatury

powietrza: 52,2 C. Średnia roczna amplituda temperatury powietrza: 20,5 C.

Liczba dni przymrozkowych: 32, okres bezprzymrozkowy: 107 dni.

Page 35: REGIONALNY SYSTEM OSŁONY METEOROLOGICZNEJ LEŚNICTWA · śnictwa Łukaszne, Ostre oraz Skrzyczne, Nadleśnictwo Węgierska Górka). Działający od pięciu lat Regionalny System

35

Tabela 5.9.4. Wiatr 2016

Miesiąc Średnia

prędkość

Maksymalna

dobowa

prędkość

Data Przeważający

kierunek wiatru

1 0,4 10,7 31 ENE

2 0,9 12,1 10 ENE

3 0,8 13,0 29 ENE

4 0,8 10,3 17 WSW

5 0,7 10,3 5 ENE

6 0,8 13,9 17 WSW

7 0,6 12,5 9 WSW

8 0,6 8,0 5 WSW

9 0,4 8,0 14 ENE

10 0,5 13,0 4 ENE

11 0,9 10,3 28 ENE

12 0,5 17,4 2 ENE

Średnia roczna prędkość wiatru: 0,7 m·s-1 (3 metry n.p.g.); średnia wieloletnia

prędkość wiatru: 1,1 m·s-1; najwyższa prędkość wiatru: 17,4 m·s-1 (62,6 km·h-1)

2016-12-02.

Dane online: www,weatherlink,com/user/nickulina

Fot. 5.9.1. Stacja w Leśnictwie Nickulina (fot. G. Durło)

Page 36: REGIONALNY SYSTEM OSŁONY METEOROLOGICZNEJ LEŚNICTWA · śnictwa Łukaszne, Ostre oraz Skrzyczne, Nadleśnictwo Węgierska Górka). Działający od pięciu lat Regionalny System

36

5.10. Węgierska Górka - Sikorczane

Nazwa posterunku: Sikorczane

Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Katowicach

Nadleśnictwo Węgierska Górka, Leśnictwo: Sikorczane

Piętro klimatyczne: umiarkowanie ciepłe

Forma terenu: dno doliny

Lokalizacja: 49 46 53 N; 18 58 31 E; H = 540 m n.p.m.

Tabela 5.10.1. Opad atmosferyczny 2016

Miesiąc Suma Odchylenie

od normy

Maksymalny

opad

dobowy

Data

Dni z opadem

atmosferycznym

> 0,2 0,2 -20 >20

1 59,6 -20,4 20,8 26 16 6 1

2 124,7 +52,7 36,0 21 29 17 1

3 41,2 -26,8 7,8 22 23 8 0

4 63,6 -18,4 15,8 27 18 7 0

5 81,6 -14,4 15,0 14 21 11 0

6 60,2 -74,8 17,8 25 16 9 0

7 174,2 +35,2 28,0 25 23 14 3

8 61,8 -48,2 18,0 10 22 7 0

9 52,6 -33,4 14,2 17 19 5 0

10 120,7 +53,7 14,8 14 28 16 0

11 52,0 -30,0 12,8 6 15 8 0

12 98,8 +11,8 18,2 26 12 6 0

Suma roczna opadów atmosferycznych: 991,0 mm; suma opadów w okre-

sie wegetacyjnym: 515,0 mm; średnia wieloletnia suma roczna: 790 mm; odchy-

lenie od średniej wieloletniej: +196 mm; najwyższy dobowy opad: 36,0 mm

(2016-02-21); liczba dni z opadem: 242; najwyższa suma miesięczna 174,2 mm

(lipiec); suma opadów w ciepłej części roku 494,0 mm, w chłodnej 497,0 mm;

obfitość opadów 4,1; wskaźnik nierównomierności 37,9 (umiarkowana nierów-

nomierność); wskaźnik suchości siedliska Vogel-Danielsa 77,4 (bardzo wilgotne).

Średnia roczna: 7,5 C; średnia wieloletnia: 6,8 C; odchylenie od średniej

wieloletniej: +0,7 C, początek okresu wegetacyjnego: 2016-04-07; zakończenie

okresu wegetacyjnego: 2016-10-04; czas trwania okresu wegetacyjnego: 183

dni. Wskaźnik suchości siedliska Vogel-Danielsa 77,4 (bardzo wilgotne).

Page 37: REGIONALNY SYSTEM OSŁONY METEOROLOGICZNEJ LEŚNICTWA · śnictwa Łukaszne, Ostre oraz Skrzyczne, Nadleśnictwo Węgierska Górka). Działający od pięciu lat Regionalny System

37

Tabela 5.10.2. Temperatura powietrza 2016

Miesiąc Średnia

maksymalna

Średnia

minimalna

Średnia

miesięczna

Odchylenie

od normy

Amplituda

temperatury

1 1,2 -7,1 -3,1 +0,7 8,3

2 6,9 -1,3 2,2 +5,0 8,2

3 7,6 -1,4 2,7 +2,1 9,0

4 14,2 1,4 7,2 +1,5 12,8

5 20,2 5,2 12 +1,1 15,0

6 24,3 9,0 16,3 +2,6 15,3

7 24,4 10,8 17,0 +1,6 13,6

8 23,1 9,0 15,4 +0,2 14,1

9 22,1 8,2 13,9 +2,6 13,9

10 10,8 2,7 6,3 -0,8 8,1

11 6,8 -1,0 2,9 +1,0 7,8

12 2,2 -5,8 -2,3 +0,1 8,0

Tabela 5.10.3. Dni charakterystyczne 2016 (temperatura powietrza)

Miesiąc Absolutna

maksymalna Data

Absolutna

minimalna Data

Max

>32

Max

<0

Min

<0

Min

<-18

1 11,7 30 -17,1 3 0 12 27 0

2 14,5 22 -8,6 27 0 0 21 0

3 18,8 31 -5,7 20 0 0 24 0

4 26,0 5 -4,9 26 0 0 11 0

5 27,8 23 -1,7 17 0 0 2 0

6 32,8 24 2,9 7 2 0 0 0

7 32,0 2 5,4 8 1 0 0 0

8 28,8 5 3,0 12 0 0 0 0

9 29,6 11 1,4 22 0 0 0 0

10 25,1 1 -3,1 28 0 0 8 0

11 16,7 23 -10,0 29 0 4 15 0

12 6,3 21 -11,1 30 0 5 28 0

Absolutna najniższa temperatura: -17,1 C (2016-01-03); absolutna naj-

wyższa temperatura: +32,8 C (2016-06-24), absolutna roczna amplituda tempe-

ratury powietrza: 49,9 C. Średnia roczna amplituda temperatury powietrza: 20,1

C. Liczba dni przymrozkowych: 31, czas trwania okresu bezprzymrozkowego:

141 dni.

Page 38: REGIONALNY SYSTEM OSŁONY METEOROLOGICZNEJ LEŚNICTWA · śnictwa Łukaszne, Ostre oraz Skrzyczne, Nadleśnictwo Węgierska Górka). Działający od pięciu lat Regionalny System

38

Tabela 5.10.4. Wiatr 2016

Miesiąc Średnia

prędkość

Maksymalna

dobowa

prędkość

Data Przeważający

kierunek wiatru

1 0,8 13,3 30 ENE

2 0,9 15,3 9 ENE

3 0,7 13,0 5 ENE

4 0,7 13,1 17 WSW

5 0,7 7,8 23 ENE

6 0,6 12,2 17 WSW

7 0,6 10,0 6 WSW

8 0,5 8,3 5 WSW

9 0,1 6,9 4 ENE

10 0,1 7,6 19 ENE

11 0,3 14,1 21 ENE

12 0,8 13,1 11 ENE

Średnia roczna prędkość wiatru: 0,55 m·s-1 (3 metry n.p.g.); średnia wieloletnia

prędkość wiatru: 0,6 m·s-1; najwyższa prędkość wiatru: 15,3 m·s-1 (55,1 km·h-1)

2016-02-09.

Dane online: www,weatherlink,com/user/sikorczane

Fot. 5.10.1. Stacja w Leśnictwie Sikorczane (fot. G. Durło)

Page 39: REGIONALNY SYSTEM OSŁONY METEOROLOGICZNEJ LEŚNICTWA · śnictwa Łukaszne, Ostre oraz Skrzyczne, Nadleśnictwo Węgierska Górka). Działający od pięciu lat Regionalny System

39

5.11. Węgierska Górka - Prusów

Nazwa posterunku: Boracza

Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Katowicach

Nadleśnictwo Węgierska Górka, Leśnictwo: Prusów

Piętro klimatyczne: umiarkowanie chłodne

Forma terenu: grzbiet górski

Lokalizacja: 49 32 21N; 19 10 11 E; H = 864 m n.p.m.

Tabela 5.11.1. Opad atmosferyczny 2016

Miesiąc Suma Odchylenie

od normy

Maksymalny

opad

dobowy

Data

Dni z opadem

atmosferycznym

> 0,2 0,2 -20 >20

1 76,2 +2,6 10,5 26 15 7 0

2 151,5 +92,6 31,1 21 25 15 1

3 58,5 -15,1 10,9 12 21 8 0

4 95,3 +21,4 22,6 27 18 9 0

5 146,4 +45,3 33,1 14 20 13 1

6 93,8 -49,4 17,8 26 16 7 0

7 162,6 +6,5 29,5 3 22 15 4

8 89,7 -35,5 37,3 10 13 7 1

9 86,1 -11,9 29,7 17 7 5 2

10 173,7 +98,6 39,4 2 22 12 3

11 58,7 -22,8 23,9 17 10 5 1

12 38,9 -42,9 19,8 26 7 4 0

Suma roczna opadów 1231,5 mm (I-V na podstawie danych z posterunku

Żabnica oraz modelu opracowanego przez Durło 2012); suma opadów w okre-

sie wegetacyjnym: 690,0 mm; średnia wieloletnia suma roczna opadów: 1178

mm; odchylenie od średniej wieloletniej: +53,5,0 mm; najwyższy dobowy opad:

33,1 mm (2016-05-14); liczba dni z opadem: 198, najwyższa suma miesięczna

173,7 mm (październik); suma opadów w ciepłej części roku 674,0 mm,

w chłodnej części roku 557,0 mm; obfitość opadów 6,21; wskaźnik nierówno-

mierności opadów 36,1(umiarkowana nierównomierność).

Średnia roczna: 6,9 C 9 (I-V z modelu, Durło 2012) średnia wieloletnia: 5,6

C; odchylenie od średniej wieloletniej: +1,3 C. Początek okresu wegetacyjnego:

2016-04-11; zakończenie okresu wegetacyjnego: 2016-10-04; czas trwania okre-

Page 40: REGIONALNY SYSTEM OSŁONY METEOROLOGICZNEJ LEŚNICTWA · śnictwa Łukaszne, Ostre oraz Skrzyczne, Nadleśnictwo Węgierska Górka). Działający od pięciu lat Regionalny System

40

su wegetacyjnego: 178. Wskaźnik suchości siedliska Vogel-Danielsa 75,62 (bar-

dzo wilgotno).

Tabela 5.11.2. Temperatura powietrza 2016

Miesiąc Średnia

maksymalna

Średnia

minimalna

Średnia

miesięczna

Odchylenie

od normy

Amplituda

temperatury

1 -0,1 -7,5 -2,8 +1,2 7,4

2 5,9 -1,6 2,5 +5,0 7,5

3 6,5 -2,2 2,7 +1,8 8,7

4 12,5 0,9 7,1 +1,5 11,6

5 16,6 5,3 9,9 -0,2 11,3

6 19,6 9,0 15,0 +2,4 10,6

7 19,1 12,8 15,8 +1,8 6,3

8 18,2 11,8 15,0 +1,3 6,4

9 17,1 11,4 13,8 +3,6 5,7

10 6,9 2,6 4,7 -1,8 4,3

11 3,3 -0,9 1,4 -0,8 4,2

12 0,1 -4,3 -2,0 +0,2 4,4

Tabela 5.11.3. Dni charakterystyczne 2016 (temperatura powietrza)

Miesiąc Absolutna

maksymalna Data

Absolutna

minimalna Data

Max

>32

Max

<0

Min

<0

Min

<-18

1 9,6 30 -18,7 23 0 14 27 4

2 12,5 22 -10,1 27 0 1 17 0

3 18,1 31 -7,1 17 0 0 22 0

4 23,7 5 -5,8 26 0 0 13 0

5 25,1 23 -1,2 16 0 0 4 0

6 29,1 25 8,9 12 0 0 0 0

7 26,8 2 6,8 15 0 0 0 0

8 25,0 5 6,7 11 0 0 0 0

9 23,2 12 3,3 22 0 0 0 0

10 18,3 1 -2,4 7 0 0 8 0

11 12,4 22 -8,0 29 0 9 18 0

12 5,4 31 -11,0 13 0 15 29 0

Absolutna najniższa temperatura: -18,7 C (2016-01-23); absolutna naj-

wyższa temperatura: +29,1 C (2016-06-25), absolutna roczna amplituda tempe-

ratury powietrza: 48,8 C; średnia roczna amplituda temperatury powietrza: 18,6

Page 41: REGIONALNY SYSTEM OSŁONY METEOROLOGICZNEJ LEŚNICTWA · śnictwa Łukaszne, Ostre oraz Skrzyczne, Nadleśnictwo Węgierska Górka). Działający od pięciu lat Regionalny System

41

C. Liczba dni przymrozkowych: 21, czas trwania okresu bezprzymrozkowego:

160 dni.

Tabela 5.11.4. Wiatr 2016

Miesiąc Średnia

prędkość

Maksymalna

dobowa

prędkość

Data Przeważający

kierunek wiatru

1 0,5 17,7 31 SE

2 0,8 20,7 9 NE

3 0,6 16,3 5 NE

4 0,5 12,2 17 SW

5 0,6 10,9 30 SW

6 0,3 14,3 17 SW

7 0,4 7,6 16 SW

8 0,3 7,6 5 SW

9 0,3 6,7 6 SW

10 0,4 9,4 4 SW

11 0,6 11,2 22 SW

12 0,4 10,7 11 SW

Średnia roczna prędkość wiatru: 0,51 m·s-1 (10 metrów n.p.g.); średnia wielolet-

nia prędkość wiatru na otwartej przestrzeni: 3,8 m·s-1 w lesie (górna warstwa ko-

ron) 0,93 m·s-1; najwyższa prędkość wiatru: 20,7 m·s-1 (74 km·h-1) 2016-02-09.

Dane online:

www,weatherlink,com/user/boracza

Fot. 5.11.1. Stacja w Leśnictwie Prusów (fot. G. Durło)

Page 42: REGIONALNY SYSTEM OSŁONY METEOROLOGICZNEJ LEŚNICTWA · śnictwa Łukaszne, Ostre oraz Skrzyczne, Nadleśnictwo Węgierska Górka). Działający od pięciu lat Regionalny System

42

6. Podsumowanie

Średnia roczna temperatura powietrza w Beskidzie Śląskim wyznaczona na

podstawie wskaźników z 5 stacji reprezentujących warunki w obrębie masywu

Wiślańskiego wyniosła 7,3 °C to jest o 1,0°C więcej od średniej wieloletniej dla

tego obszaru, Średnia maksymalna (11,6 °C) oraz minimalna temperatura po-

wietrza (3,2 °C) były w 2016 roku także wyższe od przeciętnej. O nieco wyższych

wskaźnikach zadecydowały przede wszystkim warunki temperaturowe okresu

wiosennego ze średnią na poziomie 15 oC (norma 10.1oC). Dość ciepły okazał się

mijający rok w strefie regla górnego, o czym świadczy średnia temperatura na

Skrzycznem - wyższa od normy klimatycznej o 1,7 stopnia C (tab. 6.1.). Na uwa-

gę zasługują także maksymalne wartości temperatury powietrza, które w dol-

nych częściach stoków i niektórych dolinach osiągnęły w czerwcu i lipcu nawet

33 stopnie C (tab. 6.1.).

Tabela 6.1. Temperatura powietrza 2016

Stacja Średnia

roczna

Średnia

maksy-

malna

Średnia

minimalna

Absolutna

maksymalna

Absolutna

minimalna

Skrzyczne 5,0 8,2 2,4 26,5 -13,7

Wyrchczadeczka 7,9 11,7 3,9 31,7 -12,9

Wisła Malinka 7,5 12,1 2,7 31,9 -15,9

Ostre 8,5 12,6 4,6 32,3 -16,6

Ustroń 9,0 13,7 4,7 34,3 -15,6

Woleństwo 9,8 14,3 5,3 35,2 -15,6

Wielka Łąka 8,0 12,9 4,8 33,6 -16,1

Pruchna 9,7 14,4 5,3 33,6 -18,5

Nickulina 7,0 12,4 1,5 31,9 -20,2

Sikorczane 7,5 13,6 2,4 32,8 -17,1

Soszów 7,0 10,7 3,3 29,5 -15,6

Boracza 6,9 10,4 3,1 29,1 -18,7

Suma opadów w obrębie masywu głównego wyniosła w 2016 roku prze-

ciętnie 940 mm, co stanowi 83% normy wieloletniej. Na uwagę zasługuje bardzo

niska suma opadów w okresie wiosennym (kwiecień-czerwiec). W trakcie minio-

nej dekady przyzwyczailiśmy się do okresowych deficytów wody, najczęściej po-

jawiają się one w okresie letnim i jesiennym, choć tym razem niedobór opadów

Page 43: REGIONALNY SYSTEM OSŁONY METEOROLOGICZNEJ LEŚNICTWA · śnictwa Łukaszne, Ostre oraz Skrzyczne, Nadleśnictwo Węgierska Górka). Działający od pięciu lat Regionalny System

43

zanotowano wiosną. Na szczęście, w sezonie wegetacyjnym zarówno suma

opadu jak i liczba dni z opadem wypadły korzystnie i były zdecydowanie lepsze

niż w ostatnich latach. W ciągu 12 miesięcy liczba dni z opadem wyniosła prze-

ciętnie 220, z rekordowym wynikiem po 25 dni w lutym oraz w październiku.

Ponadto, suma opadów w lipcu oraz październiku okazały się rekordowo wyso-

kie, w rejonie Czantorii i Stożka osiągnęły blisko 250 mm w każdym z miesięcy!

Pod okapem drzewostanu wynik był również bardzo dobry, w obu miesiącach

zanotowano sumę opadu na poziomie 190 mm oraz 185 dni z opadem (Obręb

Istebna). Te ostatnie wyniki przyczyniły się do tego, że wskaźnik obfitości opadu

w 2016 roku w Beskidzie Śląskim wyniósł przeciętnie 4,75 lokalnie nawet powy-

żej 6,0.

Znaczna liczba dni z opadem, szczególnie w rejonie Wisły i Ustronia spra-

wiła, iż w 2016 roku okresy bezopadowe zdarzały się dość rzadko, najdłuższy

ciąg dni bez opadu zanotowano w ostatniej dekadzie września tj. 10 dni. Klima-

tyczny bilans wodny, uwzględniający przychód wody w postaci opadu oraz stra-

ty wynikające z ewapotranspiracji, wyniósł w 2016 roku w reglu dolnym Beskidu

Śląskiego średnio +350 mm ( 32 mm), w okresie wegetacyjnym bilans ten

kształtował się, w zależności od lokalizacji, na poziomie od +100 mm do nawet

+185 mm wody (kwiecień-październik). Obfita w opady jesień, głównie paź-

dziernik, przyczyniła się ostatecznie do korzystnego bilansu na koniec roku.

Tabela 6.2. Opady atmosferyczne 2016

Stacja Suma

roczna

Liczba dni

z opadem

Najwyższy

opad

Obfitość

opadu

Czynnik

deszczowy

Skrzyczne 892,5 206 31,8 4,33 175,2

Wyrchczadeczka 829,3 212 33,6 3,91 109,2

Wisła Malinka 1060,7 243 33,0 4,36 141,4

Ostre 923,3 217 30,6 4,25 107,6

Ustroń 1475,7 222 50,8 6,64 153,5

Woleństwo 816,1 189 31,0 4,31 82,9

Wielka Łąka 980,9 219 34,4 4,47 111,3

Pruchna 897,6 191 42,7 4,69 91`,9

Nickulina 1202,2 235 40,1 5,11 171,1

Sikorczane 991,0 242 36,0 4,09 131,4

Soszów 1125,2 217 36,8 5,18 160,7

Boracza 1231,4 194 39,4 6,21 177,8

Page 44: REGIONALNY SYSTEM OSŁONY METEOROLOGICZNEJ LEŚNICTWA · śnictwa Łukaszne, Ostre oraz Skrzyczne, Nadleśnictwo Węgierska Górka). Działający od pięciu lat Regionalny System

44

Tabela 6.3. Wskaźniki fitoklimatyczne 2016

Stacja JED3 HAI Wn J

Skrzyczne 13,67 68,59 38,98 202,7

Wyrchczadeczka 7,29 41,37 69,10 176,0

Wisła Malinka 7,98 77,15 41,34 368,1

Ostre 7,84 80,29 41,51 280,5

Ustroń 11,26 104,85 39,20 755,0

Woleństwo 5,62 59,30 41,00 166,9

Wielka Łąka 7,81 63,22 40,32 345,1

Pruchna2 7,11 62,95 43,71 305,7

Nickulina 8,81 109,44 43,15 402,0

Sikorczane 5,98 77,42 37,92 338,0

Soszów 10,1 79,54 38,94 484,7

Boracza 14,35 75,62 36,13 476,8

2 liczono wg oryginalnego wzoru Schmucka (warunki wyżynne wskaźnik 500) 3 średnia wartość wskaźnika za okres od V do IX

Patrząc na wartości wskaźników fitoklimatycznych należy zauważyć, że miniony

rok był stosunkowo korzystny dla wegetacji roślin; wskaźnik suchości siedliska

Vogel-Danielsa utrzymywał się na bezpiecznym dla świerka poziomie w grani-

cach od 60-80. Czynnik deszczowy Langa (1920) również potwierdza te spo-

strzeżenia, choć jego wymowa ma bardziej charakter strefowy i dotyczy więk-

szych obszarów. Z kolei wartości wskaźnika uwilgotnienia Schmucka lokują się

w przedziale określanych jako „warunki suche” co wynika z jednej strony ze

zmodyfikowanej przez autora metody obliczania, z drugiej odmiennymi obecnie

warunkami pluwialnymi od tych, jakie panowały w latach siedemdziesiątych

i osiemdziesiątych ubiegłego stulecia. Przy tej okazji warto zwrócić uwagę na

dużą rozbieżność między indeksami opadowymi w rejonie Ustronia i Wisły a

Żywca i Rajczy. Okazuje się, że warunki orograficzne oraz kierunek napływu po-

wietrza mają decydujący wpływ na przestrzenny rozkład opadów w Beskidzie

Śląskim, to z kolei pociąga za sobą wartości niektórych wskaźników. Nie po raz

pierwszy spotykamy się z sytuacją, że suma miesięczna opadu po wschodniej

(180 mm) i zachodniej (240 mm) stronie Masywu Wiślańskiego różnią się od

siebie o jedną czwartą.

Page 45: REGIONALNY SYSTEM OSŁONY METEOROLOGICZNEJ LEŚNICTWA · śnictwa Łukaszne, Ostre oraz Skrzyczne, Nadleśnictwo Węgierska Górka). Działający od pięciu lat Regionalny System

45

Do najgroźniejszych sytuacji pogodowych zagrażających ekosystemom leśnym

w 2016 roku w Beskidzie Śląskim należy zaliczyć:

1. Nadzwyczajnie ciepły luty, szczególnie w dolnej części regla dolnego,

średnia miesięczna wyniosła wówczas powyżej 4,5 stopnia C, średnia mak-

symalna w Górkach Wielkich osiągnęła aż 8,1 oC, wynik ten należy uznać

za rekordowy (drugie miejsce po 1990 roku). Warunki te zainicjowały po-

jawy fitofenologiczne w części zaroślowej wzdłuż cieków wodnych i w dol-

nych częściach stoków do wysokości 600 m n.p.m.

2. W dniach 7-9 lutego 2016 roku w godzinach dziennych oraz wieczornych,

średnia prędkość wiatru wyniosła od 14,0 do 18 m/s (6 godzin) a maksy-

malna 34,1 m/s o godzinie 18:00 czasu lokalnego 9 lutego na Skrzycznem.

3. Ubogi w opady atmosferyczne czerwiec, szczególnie w dolnej części regla

dolnego, lokalnie suma opadów nie przekroczyła 35 mm, przy średniej

wieloletniej w tym piętrze klimatycznym na poziomie 130 do 145 mm.

4. Wyjątkowo obfita w opady atmosferyczne ostatnia dekada lipca, sprawiła,

że poziom wód w korytach rzek przekroczył stany alarmowe, zanotowano

ponadnormatywne przepływy w Lipowej, lokalnie ruchy wierzchnich

warstw gleby na stromych odsłoniętych zboczach o ekspozycji zachodniej

i północno-zachodniej, zwiększona erozja w strefie środkowych części sto-

ków o ekspozycji wschodniej w masywie Skrzycznego i Baraniej Góry.

5. Wyjątkowo obfita w opady śniegu pierwsza dekada października, sprawiła,

że większość drzew liściastych została obciążona w nadmierny sposób,

w wielu miejscach (do wysokości 800 m n.p.m.) odnotowano złamania ga-

łęzi i konarów drzew, które nie zrzuciły aparatu asymilacyjnego.

6. W dniu 4 listopada, na stacji Skrzyczne zarejestrowano wiatr wiejący ze

średnią prędkością 13,4 m/s (6 godzin) a maksymalną wartość zanotowano

między godziną 03:00 a 08:00 tj. 29,1 m/s (średnia z 10 minut), o 05:00

chwilowa prędkość (3 minuty) wyniosła 32,1 m/s.

Page 46: REGIONALNY SYSTEM OSŁONY METEOROLOGICZNEJ LEŚNICTWA · śnictwa Łukaszne, Ostre oraz Skrzyczne, Nadleśnictwo Węgierska Górka). Działający od pięciu lat Regionalny System

46

7. Objaśnienia

1. Czynnik deszczowy Langa

gdzie: Rr – suma roczna opadu atmosferycznego (mm); t – średnia roczna temperatura

powietrza (oC)

Klasa Wartość wskaźnika Langa Stopień wilgotności klimatu

1 < 40 Suchy

2 40 - 160 Wilgotny

3 > 160 Mokry

2, Wskaźnik nierównomierności opadu Wn (%)

gdzie: Ri – suma miesięczna opadu atmosferycznego (mm); Rr – suma roczna opadu

Atmosferycznego (mm)

Klasa Typ rozkładu Stopień nierównomierności

opadu atmosferycznego

0-20 Rozkład równomierny 1

21-40 Umiarkowana nierównomierność 2

41-60 Średnia nierównomierność 3

61-80 Duża nierównomierność 4

81-100 Bardzo duża nierównomierność 5

>100 Wyjątkowo duża nierównomierność 6

3. Współczynnik suchości siedliska Vogel-Danielsa

gdzie: Nj – suma opadów atmosferycznych w lipcu (mm); Tj – średnia miesięczna tem-

peratura powietrza w lipcu (oC),

t

RLAN

10012

12

1

r

i

i

ri

R

RR

Wn

10

12

j

j

T

NHAI

Page 47: REGIONALNY SYSTEM OSŁONY METEOROLOGICZNEJ LEŚNICTWA · śnictwa Łukaszne, Ostre oraz Skrzyczne, Nadleśnictwo Węgierska Górka). Działający od pięciu lat Regionalny System

47

Klasa Wartość wskaźnika Warunki wilgotnościowe

1 < 20 Skrajnie suche

2 20 – 40 Umiarkowanie suche

3 40 – 60 Wilgotne

4 60 – 80 Bardzo wilgotne

5 80 - 100 Wybitnie wilgotne

4. Współczynnik uwilgotnienia Schmucka J (zmodyfikowany)

gdzie: Rr – suma roczna opadu atmosferycznego (mm); RL- suma opadu atmosferyczne-

go miesięcy ciepłej części roku (IV-IX) (mm); RL- suma opadu atmosferycznego miesięcy

chłodnej części roku (X-III) (mm),

Klasa Wartość wskaźnika J Warunki

1 < 100 Skrajnie sucha

2 100 – 300 Bardzo sucha

3 300 – 500 Sucha

4 500 – 700 Umiarkowanie wilgotna

5 700 - 900 Wilgotna

6 900 – 1100 Bardzo wilgotna

7 > 1100 Skrajnie wilgotna

5. Wskaźnik wegetacyjny Jedlińskiego

gdzie: Pi – suma miesięczna opadu atmosferycznego (mm); Tmax – średnia miesięczna

maksymalna temperatura powietrza (oC); Tmax – średnia miesięczna minimalna tempera-

tura powietrza (oC)

Z

Lr

R

RRJ )655(

minmax TT

PJED i

Page 48: REGIONALNY SYSTEM OSŁONY METEOROLOGICZNEJ LEŚNICTWA · śnictwa Łukaszne, Ostre oraz Skrzyczne, Nadleśnictwo Węgierska Górka). Działający od pięciu lat Regionalny System

48

8. Bibliografia

Durło G. 2012. Klimat Beskidu Śląskiego. Wyd. Drukrol Kraków.

Lang R. 1920. Verwitterrung und Bodenbildung als Eifuhrung die Bodenkunde.

Stuttgart.

Okołowicz W. 1966. Regiony klimatyczne. [W:] Polska – Atlas geograficzny, Wyd.

PPWK Warszawa.

Okołowicz W,, Martyn D. 1979. Regiony klimatyczne Polski, [W:] Atlas geogra-

ficzny. Wyd. PPWK Warszawa.

Romer E. 1962. Regiony klimatyczne Polski, Wybór Prac, T, 3, Wyd. PWN War-

szawa,

Wiszniewski W,, Chełchowski W. 1975. Charakterystyka klimatu i regionalizacja

klimatologiczna Polski, Wyd. WKiŁ Warszawa,

Woś A. 1999. Klimat Polski. Wyd. PWN Warszawa,

Prawa autorskie

© Dr hab. inż. Grzegorz Durło,

Uniwersytet Rolniczy im, H, Kołłątaja w Krakowie, Wydział Leśny,

Zakład Ochrony Lasu, Entomologii i Klimatologii Leśnej, Al, 29 li-

stopada 46/505, 31-425 Kraków, tel. +48 12 6625142, fax, +48 12

4119715, rldurlo@cyf-kr,edu,pl