Upload
others
View
3
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
REGIONALNY SYSTEM
OSŁONY METEOROLOGICZNEJ LEŚNICTWA
LEŚNY KOMPLEKS PROMOCYJNY
LASY BESKIDU ŚLĄKSIEGO
RAPORT ROCZNY 2016
Katowice-Kraków 2017
2
Spis treści
1. Wprowadzenie ........................................................................................... 3
2. Ogólne informacje o klimacie ..................................................................... 4
3. System osłony meteorologicznej leśnictwa ................................................. 5
4. Organizacja stacji i posterunków fitoklimatycznych .................................... 6
5. Warunki meteorologiczne w Beskidzie Śląskim ........................................... 7
5.1. Węgierska Górka – Skrzyczne ................................................................ 9
5.2. Wisła – Wyrchczadeczka ....................................................................... 12
5.3. Wisła – Malinka .................................................................................... 15
5.4. Węgierska Górka – Ostre ...................................................................... 19
5.5. Ustroń - Czantoria ................................................................................ 21
5.6. Ustroń – Woleństwo ............................................................................ 24
5.7. Ustroń – Pruchna ................................................................................. 27
5.8. Bielsko – Wielka Łąka ............................................................................ 30
5.9. Ujsoły – Nickulina ................................................................................. 33
5.10. Węgierska Górka - Sikorczane............................................................. 36
5.11. Węgierska Górka – Prusów.................................................................. 39
6. Podsumowanie ......................................................................................... 42
7. Objaśnienia .............................................................................................. 46
8. Bibliografia ............................................................................................... 48
3
1. Wprowadzenie
Miniony 2017 rok w Beskidzie Śląskim odznaczał się warunkami meteoro-
logicznymi zbliżonymi do normy klimatycznej. Zarówno indeksy miesięczne jak
i sezonowe wskazują na poprawę warunków w mezoregionie; nie zanotowano
również zjawisk o charakterze katastrofalnym czy klęskowym, a tych które bez-
pośrednio zagrażały stabilności ekosystemów leśnych było niewiele. Na uwagę
zasługuje dość korzystny układ temperatury i bardzo korzystny rozkład wilgot-
ności powietrza w obrębie całego masywu. Poza lutym, który okazał się nad-
zwyczaj ciepły (przeciętnie +4,5 C powyżej normy), pozostałe miesiące mieściły
się w dopuszczalnym odchyleniu od średniej wieloletniej. Z kolei rozkład opa-
dów atmosferycznych odznaczał się dużą zmiennością zarówno czasową jak
i przestrzenną. Kolejny rok z rzędu masyw Stożka i Czantorii otrzymywał znacz-
nie więcej opadów aniżeli wschodnia część regionu. Różnice dochodziły do 25%
w skali miesiąca oraz 30% w skali roku. Wielokrotnie poruszany przez leśników
problem zaburzeń gospodarki wodnej w ekosystemach leśnych znajduje w tym
przypadku swe potwierdzenie. Zważywszy na dość niewielką rozpiętość połu-
dnikową Beskidu Śląskiego, znaczna dysproporcja pomiędzy wynikami obserwa-
cji z Lipowej czy Milówki a wynikami z Ustronia oraz Wisły zmuszają do podej-
mowania działań związanych z monitorowaniem składników bilansu wodnego
w szczególności retencji na obszarach, gdzie zakończono lub w dalszym ciągu
trwa przebudowa drzewostanów świerkowych. Jednym z przykładów takich
działań są prowadzone od kilku lat pomiary i obserwacje hydro-meteoro-
logiczne w obrębie zlewni Potoku Leśniańskiego i Malinowskiego Potoku (Le-
śnictwa Łukaszne, Ostre oraz Skrzyczne, Nadleśnictwo Węgierska Górka).
Działający od pięciu lat Regionalny System osłony Meteorologicznej Le-
śnictwa na obszarze LKP Lasy Beskidu Śląskiego jest ważnym narzędziem w mo-
nitorowaniu zjawisk meteorologicznych w regionie. Gromadzony od dwóch de-
kad materiał operacyjny stanowi podstawę oceny ryzyka pogodowego i pozwa-
la na konstruowanie prognozy wystąpienia zjawisk niebezpiecznych dla środo-
wiska przyrodniczego, szczególnie ekosystemów leśnych. Wzorem lat ubiegłych,
prezentowane studium jest kontynuacją cyklu opracowań na temat warunków
meteorologicznych i klimatycznych w Beskidzie Śląskim, które na tle danych hi-
storycznych pozwolą ustalić kierunek i tempo zmian zachodzących w systemie
klimatycznym mezoregionu Beskidy Zachodnie.
4
2. Ogólne informacje o klimacie
Beskid Śląski należy do karpackiej strefy klimatycznej, położonej na obsza-
rze klimatu umiarkowanego, kształtowanego głównie przez masy powietrza po-
larno-morskiego (PPm) napływające z kwadrantu zachodniego. Od 2000 roku
wieku w Beskidzie Śląskim warunki pogodowe kształtowały najczęściej sytuacje
niżowe z zachodnim kierunkiem adwekcji (13,4%) oraz układy wyżowe w postaci
klina antycyklonalnego i wału wysokiego ciśnienia (12,1%) docierające na obszar
Polski południowej z kierunku północnego oraz północno-wschodniego. Te
ostatnie kształtuje zazwyczaj układ wyżowy z centrum nad Finlandią rozdzielają-
cy dwa ośrodki niżowe: jeden z centrum nad Atlantykiem (55–60º), a drugi nad
Ukrainą (45–50º). W okresie letnim, nad obszar Beskidów Zachodnich, coraz
częściej docierają masy powietrza zwrotnikowego (6-8% w skali roku), napływa-
jące z kierunku południowo-wschodniego, którym towarzyszy pogoda bardzo
gorąca, chwilami upalna.
Tabela 2.1. Przeciętne warunki klimatyczne w poszczególnych piętrach wysoko-
ściowych w Beskidzie Śląskim (1961–2015)
Wskaźniki
Elementy klimatu
Piętro wysokościowe (m n.p.m.)
250–500 501–750 751–1000 1001–1250
Ic (MJ · m–2) 3734 3791 3827 3898
T (°C) 8,3 6,6 4,7 3,6
Tmax (°C) 12,1 10,3 9,1 7,3
Tmin (°C) 3,5 2,9 2,4 1,1
R (mm) 980 1077 1253 1358
Rmax (mm) 1508 1511 1731 1879
Rd (dni) 180 184 191 182
Wn (%) 45,3 42,4 41,6 42,2
f (%) 82,1 83,3 84,5 86,0
J 727,0 813,1 902,5 1054,1
JED 10,1 14,1 16,3 18,1
SUCH 5,8 6,3 6,6 7,4
VD 65,7 72,0 82,4 96,6
Ic – promieniowanie całkowite; T – temperatura powietrza; Tmax – maksymalna temperatura powietrza; Tmin –
minimalna temperatura powietrza; R – suma opadu atmosferycznego; Rmax – maksymalna suma opadu atmos-
ferycznego; Rd – liczba dni z opadem; Wn – wskaźnik nierównomierności opadu; f – wilgotność względna po-
wietrza; J – współczynnik uwilgocenia Schmucka; JED – iloraz wegetacyjny Jedlińskiego; SUCH – wskaźnik Su-
checkiego; VD – wskaźnik suchości siedliska Vogel-Danielsa (Durło 2012).
5
3. System osłony meteorologicznej leśnictwa
Regionalny System Osłony Meteorologicznej Leśnictwa na obszarze Le-
śnego Kompleksu Promocyjnego „Lasy Beskidu Śląskiego” działa nieprzerwanie
od 5 lat. W skład systemu wchodzi dwanaście stacji fitoklimatycznych zlokalizo-
wanych w całym profilu wysokościowym Beskidu Śląskiego reprezentujących
różne formy terenu. W 2016 roku do systemu osłony dołączono kolejną stację
w dolinie potoku Milowskiego w Milówce, w Nadleśnictwie Węgierska Górka.
Urządzenia pomiarowe zainstalowano w drzewostanie jodłowym na nieznacznie
opadającym ku północy stoku na wysokości 864 m n.p.m. (umiarkowanie chłod-
ne piętro klimatyczne) w sąsiedztwie Hali Boraczej. Wszystkie stacje pracują
w systemie radiotelemetrycznym WTT opartym na wielokanałowym rejestrato-
rze współpracującym z układem sterującym typu CC-1021 w wersji 1.90 firmy
Maxim Dallas. Rejestrator posiada interfejs sieciowy typu 10Base-T half Duplex,
pracujący w standardzie TCP, DHCP oraz HTTP. Czas pełnego cyklu instrukcji
programu wynosi 157 ns, pełny cykl akwizycji trwa 1,2 μs. Komunikacja z jed-
nostką sterującą odbywa się drogą radiową. Jednostki centralne CMS stacji wy-
posażone są w moduł Ethernet umożliwiający bezpośrednią publikację danych
w sieci. Prezentacja danych odbywa się w domenie weatherlink.com na serwerze
o numerze IP: 209.119.63.221.
Tabela 3.1. Adresy stron internetowych stacji fitoklimatycznych w Beskidzie Ślą-
skim i Żywieckim1
Nazwa stacji Adres URL strony Adres IP
Skrzyczne www.weatherlink.com/user/grzegorz1254 46.151.23.1
Wyrchczadeczka www.weatherlink.com/user/grzegorz 91.102.109.119
Ostre www.weatherlink.com/user/ostre 83.10.43.283
Wisła Malinka www.weatherlink.com/user/malinka 83.30.105.186
Zapora www.weatherlink.com/user/zapora 83.22.78.248
Ustroń www.weatherlink.com/user/ustron 31.174.158.112
Woleństwo www.weatherlink.com/user/wolenstwo 83.22.234.115
Pruchna www. weatherlink.com/user/pruchna 5.226.81.210
Nickulina www.weatherlink.com/user/nickulina 46.171.38.73
Sikorczane www.weatherlink.com/user/sikorczane 83.29.126.202
Soszów www.weatherlink.com/user/soszow 71.31.109.111
Prusów www.weatherlink.com/user/boracza 46.175.106.117
6
Pobieranie danych z serwera oraz ich archiwizacja odbywa się raz na dobę
za pośrednictwem routera TL-WR743ND oraz urządzenia do transmisji danych
Intel(R) PRO/Wireless 3945ABG (64 Mb/s). Bezpieczeństwo transmisji zapewnia
szyfrowanie WPA-PSK/WPA2-PSK. Dostęp do sieci odbywa się poprzez stację
GIGANarama (RST) zainstalowaną 10 km na północ od Krakowa. Raporty okre-
sowe wykonywane są automatycznie za pomocą skryptów NOAA. Wszystkie do-
kumenty zostają zapisane w repozytorium cyfrowym Pracowni Klimatologii Le-
śnej UR w Krakowie na komputerze stacjonarnym nr 491-007885. Raz w miesią-
cu macierze danych poddawane są analizie zgodności wewnętrznej, analizie
jednorodności, a następnie przetwarzane i publikowane.
4. Organizacja stacji i posterunków fitoklimatycznych
Stacje fitoklimatyczne w Beskidzie Śląskim rozmieszczone są w obrębie
trzech pięter klimatycznych; umiarkowanie ciepłego, umiarkowanie chłodnego
oraz chłodnego w przedziale wysokości od 318 do 1254 m n.p.m. Trzy stacje
zlokalizowane są w Nadleśnictwie Wisła (Obręb Istebna – szkółka leśna Wyrch-
czadeczka, Leśnictwo Malinka oraz Leśnictwo Dziechcinka), cztery w Nadleśnic-
twie Węgierska Górka (Leśnictwo Skrzyczne, Leśnictwo Ostre – szkółka leśna
Ostre, Leśnictwo Sikorczane oraz Leśnictwo Prusów), kolejne trzy w Nadleśnic-
twie Ustroń (Leśnictwo Czantoria, Leśnictwo Pruchna – szkółka leśna oraz Le-
śnictwo Górki – szkółka leśna Woleństwo) i jedna w Nadleśnictwie Bielsko w Le-
śnictwie Wielka Łąka, szkółka leśna Zapora, w sąsiedztwie zbiornika retencyjne-
go Wapienica (tab. 4.1). Uruchomiona w ostatnim czasie stacja na Hali Boraczej
(Leśnictwo Prusów) reprezentuje wypukłą formę terenu, w sąsiedztwie Redykal-
nego Wierchu. u źródeł Milowskiego Potoku. Sześć stacji położonych jest na
szkółkach leśnych, pozostałe na otwartej przestrzeni w bliskim sąsiedztwie lasu
lub w lesie. Cztery stacje znajdują się w północnej części regionu, cztery w środ-
kowej, jedna w południowo-zachodniej i trzy w południowo-wschodniej. Lokali-
zacje stacji wybrano w taki sposób, aby reprezentowały pełny profil wysoko-
ściowy Beskidu Śląskiego, a także by znajdowały się w korytarzu wiatrowym dla
przeważającego napływu mas powietrza nad obszar Beskidu Śląskiego. Każda ze
stacji fitoklimatycznych wyposażona jest w wolnostojący kratownicowy maszt
aluminiowy o wysokości 4 lub 10 metrów, na których umieszczone są przyrządy
pomiarowe wraz z modułami transmisyjnymi. Stacje posiadają własny system
zasilania oraz ogrzewania. Służą temu autonomiczne zestawy fotowoltaiczne o
7
mocy 60-80W wyposażone w regulatory ładowania Steca oraz wysokiej klasy
akumulatory żelowe firmy Haze. Maszty posiadają układ uziemienia odgromo-
wego. Dwie stacje posiadają układ podglądu otoczenia za pomocą kamery RTX
IP06R, z których obraz transmitowany jest w sieci za pośrednictwem protokołu
DDNS.
Tabela 4.1. Lokalizacja stacji fitoklimatycznych na obszarze LKP Lasy Beskidu
Śląskiego (stan na 2016-12-31)
Lp. Nazwa stacji Wysokość
m n.p.m.
Szerokość
geograficzna
Długość
geograficzna
Forma
terenu
1. Skrzyczne 1254 49 41 02 19 01 52 Wypukła
2. Wyrchczadeczka 675 49 32 05 18 55 50 Wypukła
3. Ostre 576 49 39 53 19 04 09 Wklęsła
4. Wisła Malinka 556 49 38 10 18 56 34 Wklęsła
5. Zapora 440 49 46 53 18 58 31 Wklęsła
6. Ustroń 375 49 42 07 18 49 28 Wklęsła
7. Woleństwo 318 49 46 18 18 49 46 Wklęsła
8. Pruchna 269 49 52 30 18 43 15 Płaskowyż
9. Nickulina 549 49 30 06 19 08 04 Wklęsła
10. Sikorczane 587 49 35 51 19 03 37 Wklęsła
11.
12.
Soszów
Prusów
800
864
49 38 21
49 32 21
18 48 51
19 10 11
Wypukła
Wypukła
Aktualnie zasoby sprzętowe RSOML na obszarze LKP Lasy Beskidu Śląskiego
obejmują około 164 urządzenia, 8 autonomicznych zestawów zasilania, 13 mo-
demów, maszty, anteny radiowe, wzmacniacze sygnału, routery, transmitery
i jeden komputer przemysłowy. W ciągu roku jedna stacja dostarcza 660 000
danych, 365 raportów dobowych, 12 raportów zbiorczych oraz rejestr logowań
i raport transmisji danych.
5. Warunki meteorologiczne w Beskidzie Śląskim w 2016
W 2016 roku pogodę w Beskidzie Śląskim kształtowały masy powietrza
polarno-morskiego świeżego (PPm) 30,6%, polarno-morskiego ciepłego (PPmc)
25,9% i polarno-morskiego starego (PPms) 18,8%, powietrza zwrotnikowego
(PZ) 8,2% oraz powietrza arktycznego i polarnego (PA i PAs i PPk) odpowiednio
9,8 i 5,5%. Pozostałe 1,2% nieokreślone typy cyrkulacji. W ciepłej części roku
8
dominowała adwekcja powietrza z kierunków północnego i północno-zacho-
dniego (czerwiec do sierpień), oraz południowo-wschodniego od września do li-
stopada. Przeważały sytuacje wyżowe, których udział wyniósł 59,3%, pogoda ni-
żowa stanowiła 40,7%. W ostatniej dekadzie czerwca nad obszar Beskidów Za-
chodnich napłynęła masa powietrza zwrotnikowego, które kształtowało bardzo
gorącą, miejscami upalna pogodę przez kolejne 6 dni. Miejscami temperatura
powietrza sięgała 35 stopni C. Podobna sytuacja miała miejsce w ostatniej de-
kadzie sierpnia oraz na początku września. W ostatnim kwartale roku częstość
cyrkulacji wyżowej była wyjątkowo wysoka, łącznie stanowiła ona 74% wszyst-
kich przypadków. Na początku października 2016 roku obszar Beskidów Za-
chodnich znalazł się w zasięgu niżu w masie powietrza arktycznego, obfite opa-
dy atmosferyczne w połączeniu z stosunkowo niską, jak na tę porę roku, tempe-
raturą spowodowały utworzenie się pokrywy śnieżnej znacznej grubości, miej-
scami osiągała ona ponad 22 cm.
Tabela 5.1. Warunki cyrkulacyjne (liczebność) w Beskidach Zachodnich w 2016
roku (na podstawie dolnych map synoptycznych IMGW PiB w Warszawie)
Masy powie-
trza /Typy
cyrkulacji
I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII
PPm 10 14 6 7 1 11 15 12 6 10 11 9
PPmc 6 10 6 4 6 5 8 7 10 6 12 15
PPms 5 5 16 6 14 3 1 4 2 3 6 4
PAs 8 0 0 10 3 1 0 0 1 4 0 0
PPk 0 0 2 1 2 2 0 0 5 6 1 1
PZ 0 0 0 2 3 5 7 7 6 2 0 0
PA 2 0 1 0 2 1 0 1 0 0 0 2
Niżowe (C) 16 19 17 13 16 18 10 5 8 16 10 4
Wyżowe (A) 15 10 14 17 15 12 21 26 22 15 20 27
9
5.1. Węgierska Górka – Skrzyczne
Nazwa posterunku: Skrzyczne
Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Katowicach
Nadleśnictwo Węgierska Górka; Leśnictwo: Skrzyczne
Piętro klimatyczne: chłodne
Forma terenu: szczyt wzniesienia
Lokalizacja: 49 41 02 N; 19 01 52 E; H =1254 m n.p.m.
Tabela 5.1.1. Opad atmosferyczny 2016
Miesiąc Suma Odchylenie
od normy
Maksymalny
opad
dobowy
Data
Dni z opadem
atmosferycznym
> 0,2 0,2 -20 >20
1 50,4 -39,6 28,4 26 8 5 1
2 118,5 +31,0 11,8 21 19 9 0
3 21,5 -69,0 5,8 17 14 4 0
4 71,2 -27,8 12,8 14 20 10 0
5 74,3 -50,7 14,6 25 21 9 0
6 72,8 -91,0 19,2 13 18 9 0
7 141,2 -41,0 29,2 25 22 14 1
8 58,2 -80,6 17,8 29 19 7 0
9 63,8 -49,5 21,2 5 13 4 2
10 135,5 +45,5 31,8 4 22 13 1
11 43,4 -52,7 13,6 19 16 4 0
12 41,8 -57,5 22,1 25 14 4 1
Suma roczna opadów: 893,1 mm (65% normy); suma opadów w okresie
wegetacyjnym: 484,0 mm; średnia wieloletnia suma roczna opadów (1961-
2015): 1370 mm; odchylenie od średniej wieloletniej: -476,9 mm; najwyższy do-
bowy opad: 31,8 mm (2016-10-04). Suma opadów w zimnej części roku wynio-
sła 410 mm. Najwyższa suma miesięczna w lipcu 141,2 mm. Liczba dni z opa-
dem: 206, wskaźnik obfitości opadu atmosferycznego 4,32; wskaźnik nierówno-
mierności opadu w 2016 roku wyniósł 38,7% (umiarkowana nierównomierność),
wskaźnik Vogel-Danielsa 68,9 (bardzo wilgotne).
Średnia roczna temperatura powietrza: 4,5 C; średnia wieloletnia (1961-
2015): 3,4 C; odchylenie od średniej wieloletniej: +1,2 C. Początek okresu we-
getacyjnego: 2016-05-05; zakończenie okresu wegetacyjnego: 2016-10-02. Czas
10
trwania okresu wegetacyjnego: 150. Czas trwania leśnego okresu wegetacyjne-
go 119 dni. Średnia roczna wilgotność względna powietrza wyniosła 81,4%.
Tabela 5.1.2. Temperatura powietrza 2016
Miesiąc Średnia
maksymalna
Średnia
minimalna
Średnia
miesięczna
Odchylenie
od normy
Amplituda
temperatury
1 -1,1 -6,8 -4,6 +1,4 5,7
2 1,5 -3,4 -1,0 +3,8 4,9
3 1,9 -2,7 -0,9 +0,9 4,6
4 8,1 0,9 4,1 +1,3 7,2
5 12,2 6,3 8,9 +1,4 5,9
6 16,5 9,9 13,1 +2,9 6,6
7 17,6 11,4 14,7 +2,9 6,2
8 16,2 10,1 13,0 +1,7 6,1
9 15,1 9,9 12,1 +4,1 5,2
10 5,1 1,0 3,2 -0,8 4,1
11 3,0 -2,6 0,0 +0,5 5,6
12 2,3 -4,4 -1,5 +3,0 6,7
Tabela 5.1.3. Dni charakterystyczne 2016 (temperatura powietrza)
Miesiąc Absolutna
maksymalna Data
Absolutna
minimalna Data
Max
>32
Max
<0
Min
<0
Min
<-18
1 5,7 26 -13,7 19 0 15 29 0
2 6,6 22 -7,3 27 0 10 26 0
3 12,6 31 -8,6 19 0 6 27 0
4 19,1 5 -4,8 26 0 1 11 0
5 20,8 23 -1,4 16 0 0 3 0
6 26,5 24 5,0 7 0 0 0 0
7 24,2 2 6,5 7 0 0 0 0
8 22,5 27 5,2 11 0 0 0 0
9 21,2 11 2,1 22 0 0 0 0
10 16,9 1 -3,0 31 0 1 13 0
11 10,2 23 -9,9 29 0 6 20 0
12 7,4 22 -12,2 13 0 3 25 0
Absolutna najniższa temperatura powietrza: -13,7 C (2016-01-19); absolutna
najwyższa temperatura: +26,5 C (2016-06-24); absolutna roczna amplituda
temperatury powietrza: 40,2 C; średnia roczna amplituda temperatury powie-
11
trza: 19,3 C. Liczba dni przymrozkowych: 18, czas trwania okresu bezprzymroz-
kowego 165 dni.
Tabela 5.1.4. Wiatr 2016
Miesiąc Średnia
prędkość
Maksymalna
dobowa prędkość Data
Przeważający
kierunek wiatru
1 4,2 30,8 30 ESE
2 5,4 34,0 9 N
3 2,8 28,6 5 N
4 4,0 24,6 17 N
5 3,3 18,3 30 N
6 3,2 28,2 17 N
7 2,2 21,5 11 N
8 2,6 18,3 29 N
9 3,6 26,4 30 N
10 3,8 21,5 24 N
11 4,7 29,1 5 N
12 3,8 27,3 5 N
Średnia roczna prędkość wiatru: 3,64 m·s-1; średnia wieloletnia prędkość wiatru:
4,77 m·s-1. Najwyższa prędkość wiatru: 30,8 m·s-1 (110,9 km·h-1) 2016-01-30
20:00 do 22:00.
Dane online: www.weatherlink.com/user/grzegorz1254
Obraz online: http://vproxy.e-net24.pl/skrzyczne5.big
Fot. 5.1.1. Stacja na Skrzycznem (fot. G. Durło)
12
5.2. Wisła - Wyrchczadeczka
Nazwa posterunku: Wyrchczadeczka
Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Katowicach
Nadleśnictwo Wisła; Leśnictwo: Wyrchczadeczka
Piętro klimatyczne: umiarkowanie chłodne
Forma terenu: grzbiet górski
Lokalizacja: 49 32 05 N; 18 55 50 E; H = 675 m n.p.m.
Tabela. 5.2.1. Opad atmosferyczny 2016
Miesiąc Suma Odchylenie
od normy
Maksymalny
opad
dobowy
Data
Dni z opadem
atmosferycznym
> 0,2 0,2 -20 >20
1 47,2 -34,8 16,8 27 11 7 0
2 103,1 +28,0 16,8 14 28 16 0
3 38,8 -37,4 7,0 22 18 8 0
4 44,4 -33,6 11,0 27 14 6 0
5 89,6 -11,8 20,8 14 17 8 1
6 78,0 -56,4 31,6 1 15 7 1
7 93,1 -55,4 18,6 3 26 11 0
8 65,7 -49,8 5,4 15 29 16 0
9 42,2 -48,8 16,6 5 10 4 0
10 106,2 +37,9 15,4 4 26 15 0
11 48,0 -33,3 14,6 19 13 5 0
12 73,0 -20,5 33,6 26 5 4 1
Suma roczna opadów: 830 mm; suma opadów w okresie wegetacyjnym:
512,5 mm; średnia wieloletnia suma roczna: 1120 mm; odchylenie od średniej
wieloletniej: -290,0 mm; najwyższy dobowy opad: 33,6 mm (2016-12-26); liczba
dni z opadem atmosferycznym: 210; najwyższa suma miesięczna 106,2 (paź-
dziernik); suma opadów w ciepłej części roku 413 mm, w zimnej części roku
417,0; obfitość opadów 3,95, wskaźnik nierównomierności 69,10 (duża nierów-
nomierność); wskaźnik suchości siedliska Vogel-Danielsa 41,37 (wilgotno).
Średnia roczna temperatura powietrza: 7,57C; średnia wieloletnia tempe-
ratura powietrza: 6,4C; odchylenie od średniej wieloletniej temperatury powie-
trza: +1,17 C; początek okresu wegetacyjnego: 2016-04-06; zakończenie okresu
wegetacyjnego: 2016-10-10; czas trwania okresu wegetacyjnego: 188 dni.
13
Tabela 5.2.2. Temperatura powietrza 2016
Miesiąc Średnia
maksymalna
Średnia
minimalna
Średnia
miesięczna
Odchylenie
od normy
Amplituda
temperatury
1 -0.9 -5.4 -3,1 +0,4 4,5
2 4.6 -0.7 1,8 +4,0 5,3
3 5.9 -0.5 2,5 +1,5 6,4
4 12.9 3.1 7.7 +1,1 5,9
5 17.8 7.7 12,4 +1,0 10,1
6 22.0 11.4 16,6 +2,2 10,6
7 22.0 12.8 17,0 +1,1 6,1
8 22.9 11.2 15,7 +0,2 11,7
9 19.8 10.4 14,6 +3,0 9,4
10 9,0 3,6 6,1 -1,1 5,4
11 4,9 -0,9 2,5 +0,1 5,8
12 -0,4 -5,2 -2,7 -0,7 4,8
Tabela 5.2.3. Dni charakterystyczne 2016 (temperatura powietrza)
Miesiąc Absolutna
maksymalna Data
Absolutna
minimalna Data
Max
>32
Max
<0
Min
<0
Min
<-18
1 7.3 30 -12.9 4 0 18 25 0
2 11.4 22 -5.5 25 0 1 18 0
3 18.4 31 -4.4 20 0 0 18 0
4 24.1 5 -3.9 26 0 0 7 0
5 25.5 23 0.2 16 0 0 0 0
6 31.7 25 5.9 7 0 0 0 0
7 29.2 2 7.8 8 0 0 0 0
8 27.1 5 3.8 12 0 0 0 0
9 26.5 11 3.3 22 0 0 0 0
10 20,7 1 -2,2 28 0 0 3 0
11 14,2 21 -8,2 15 0 5 16 0
12 4,1 26 -9,8 4 0 19 28 0
Średnia roczna maksymalna temperatura powietrza 11,7 C, średnia roczna
minimalna 3,9 C. Absolutna najniższa temperatura powietrza: -12,9 C (2016-
01-04); absolutna najwyższa temperatura powietrza: +31,7 C (2016-06-25); ab-
solutna roczna amplituda temperatury powietrza: 44,6C; średnia roczna ampli-
tuda temperatury powietrza: 19,7 C; liczba dni przymrozkowych: 15, czas trwa-
nia okresu bezprzymrozkowego 143 dni. Średnia roczna wilgotność względna
14
powietrza wyniosła 86,2%. Średnia roczna maksymalna i minimalna wilgotność
względna w 2016 roku wyniosły odpowiednio 95,9% oraz 72,0%.
Tabela 5.2.4. Wiatr 2016
Miesiąc Średnia
prędkość
Maksymalna
dobowa prędkość Data
Przeważający
kierunek wiatru
1 0,4 10,7 30 SW
2 0,7 15,2 9 S
3 0,6 12,1 5 S
4 0,7 12,1 17 N
5 0,6 9,5 30 NNW
6 0,4 14.3 17 E
7 0,5 10,7 6 NNW
8 0,6 10,3 20 NNW
9 0,3 8,1 4 E
10 0,4 9,4 24 S
11 0,7 15,6 19 S
12 0,5 15,2 27 SSW
Średnia roczna prędkość wiatru: 0,51 m·s-1, średnia wieloletnia prędkość wiatru:
1,1 m·s-1, najwyższa prędkość wiatru: 15,6 m·s-1 (56,2 km·h-1) 2016-11-19. Domi-
nujący kierunek napływu powietrza z kwadrantu północnego i południowego.
Dane online: www.weatherlink.com/user/grzegorz
Fot. 5.2.1. Stacja na Wyrchczadeczce (fot. G. Durło)
15
5.3. Wisła Malinka
Nazwa posterunku: Wisła Malinka
Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Katowicach
Nadleśnictwo Wisła; Leśnictwo Wisła Malinka
Piętro klimatyczne: umiarkowanie ciepłe
Forma terenu: dno doliny
Lokalizacja: 49 38 10 N; 18 56 34 E; H = 536,0 m n.p.m.
Tabela 5.3.1. Opad atmosferyczny 2016
Miesiąc Suma Odchylenie
od normy
Maksymalny
opad
dobowy
Data
Dni z opadem
atmosferycznym
> 0,2 0,2 -20 >20
1 43,4 -55,1 8,6 12 17 8 0
2 124,2 +42,2 24,8 21 25 15 1
3 44,0 -34,0 7,8 1 23 7 0
4 69,8 -15,7 12,2 27 19 9 0
5 108,6 -10,4 31,0 14 18 9 1
6 63,2 -91,8 10,0 1 20 9 0
7 173,6 +8,9 28,4 25 22 14 2
8 71,4 -57,8 20,6 21 19 7 1
9 69,5 -33,1 19,8 5 17 4 0
10 166,4 +86,4 33,0 5 25 13 3
11 52,4 -41,7 15,0 6 18 9 0
12 74,2 -38,1 12,4 25 21 11 0
Suma roczna opadów: 1060,7 mm; suma opadów w okresie wegetacyjnym:
556,0 mm; średnia wieloletnia suma roczna opadów: 1138 mm; odchylenie od
średniej wieloletniej: -77,3 mm; najwyższy dobowy opad: 31,0 mm (2016-05-14);
liczba dni z opadem: 244 Najwyższa suma miesięczna 173,6 mm (lipiec); suma
opadów w chłodnej części roku 504,6 mm; obfitość opadów 4,34; wskaźnik nie-
równomierności opadów 41,3 (średnia nierównomierność). Wskaźnik Voge-
Danielsa 77,1 (bardzo wilgotno).
Średnia roczna temperatura powietrza: 7,5 C; średnia wieloletnia tempera-
tura: 6,2 C; odchylenie od średniej wieloletniej: +1,3 C; początek okresu wege-
tacyjnego: 2016-04-08; zakończenie okresu wegetacyjnego: 2016-10-04, czas
trwania okresu wegetacyjnego: 183.
16
Tabela. 5.3.2. Temperatura powietrza 2016
Miesiąc Średnia
maksymalna
Średnia
minimalna
Średnia
miesięczna
Odchylenie
od normy
Amplituda
temperatury
1 0,0 -6,9 -3,1 +0,5 6,9
2 5,5 -0,8 2,3 +4,7 6,3
3 6,5 -1,3 2,7 +1,7 7,8
4 12,9 1,5 7,1 +1,3 11,4
5 18,0 5,6 11,8 +1,1 12,4
6 22,3 9,1 16,0 +2,5 13,2
7 22,5 11,3 17,0 +1,8 11,2
8 21,6 9,3 15,3 +0,6 12,3
9 20,4 8,6 13,9 +2,8 11,8
10 9,9 3,2 6,4 -0,7 6,7
11 5,9 -0,3 3,2 +1,0 6,2
12 0,7 -5,9 -2,6 -0,7 6,6
Tabela 5.3.3. Dni charakterystyczne 2016 (temperatura powietrza)
Miesiąc Absolutna
maksymalna Data
Absolutna
minimalna Data
Max
>32
Max
<0
Min
<0
Min
<-18
1 8,6 28 -15,9 3 0 14 26 0
2 12,9 22 -9,1 27 0 0 17 0
3 19,1 31 -5,2 17 0 0 21 0
4 24,8 5 -4,7 26 0 0 11 0
5 25,4 23 -0,4 16 0 0 1 0
6 31,9 25 2,4 7 0 0 0 0
7 30,1 2 5,3 8 0 0 0 0
8 27,3 5 2,8 12 0 0 0 0
9 27,1 11 1,0 22 0 0 0 0
10 21,6 1 -3,3 7 0 0 7 0
11 15,4 21 -10,2 29 0 5 15 0
12 5,7 26 -11,6 13 0 13 27 0
Absolutna najniższa temperatura powietrza: -15,9 C (2016-01-03); absolutna
najwyższa temperatura: +31,9 C (2016-06-25); absolutna roczna amplituda
temperatury powietrza: 47,8 C. Średnia roczna amplituda temperatury powie-
trza: 20,1 C. Liczba dni przymrozkowych: 24, czas trwania okresu bezprzymroz-
kowego 140. Najcieplejszy miesiąc: lipiec ze średnią 17,0 C.
17
Tabela 5.3.4. Wiatr 2016
Miesiąc Średnia
prędkość
Maksymalna
dobowa
prędkość
Data Przeważający kierunek
wiatru
1 0,7 13,9 31 SW
2 1,0 16,1 9 SW
3 0,9 14,3 5 SW
4 0,9 12,1 17 NE
5 0,9 9,4 7 NE
6 0,8 16,5 17 NE
7 0,7 14,8 29 NE
8 0,6 10,3 20 NE
9 0,5 8,0 6 NE
10 0,7 12,1 4 NE
11 1,1 14,8 21 SW
12 0,8 15,2 2 NE
Średnia roczna prędkość wiatru: 0,81 m·s-1 (10 metrów n. p. g,); średnia wielolet-
nia prędkość wiatru: 1,5 m·s-1; najwyższa prędkość wiatru: 16,5 m·s-1 (59,4 km·h-1)
2016-06-17.
Dane online: www,weatherlink,com/user/malinka
Fot. 5.3.1. Stacja w Wiśle Malince (fot. G. Durło)
18
5.4. Węgierska Górka Ostre
Nazwa posterunku: Ostre
Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Katowicach
Nadleśnictwo Węgierska Górka, Leśnictwo: Ostre
Piętro klimatyczne: umiarkowanie ciepłe
Forma terenu: dno doliny
Lokalizacja: 49 39 53 N; 19 04 09 E; H = 576 m n.p.m.
Tabela 5.4.1. Opad atmosferyczny 2016
Miesiąc Suma Odchylenie
od normy
Maksymalny
opad dobowy Data
Dni z opadem
atmosferycznym
> 0,2 0,2 -20 >20
1 65,4 +5,5 13,4 26 12 7 0
2 105,8 +50,4 30,6 21 27 14 1
3 43,2 -14,3 7,6 2 21 9 0
4 38,5 -27,8 18,4 26 25 4 0
5 65,2 -31,4 16,4 13 19 6 0
6 70,6 -48,9 25,8 1 18 9 1
7 182 +50,0 6,6 3 24 2 0
8 42,1 -60,3 11,4 10 20 5 0
9 53,0 -29,5 12,7 21 5 1 0
10 125,5 +63,1 22,2 5 4 2 0
11 46,0 -21,0 9,2 27 6 1 0
12 86,1 +15,3 20,6 2 11 7 1
Suma roczna suma opadów: 923,35 mm; suma opadów w okresie wegeta-
cyjnym: 462,0 mm; średnia wieloletnia suma roczna opadów: 970 mm; odchyle-
nie od średniej wieloletniej: -48,7 mm. Najwyższy dobowy opad: 30,6 mm
(2016-02-21), liczba dni z opadem: 217; najwyższa suma miesięczna opadów
atmosferycznych 125,5 mm (październik); suma opadów w chłodnej części roku
471,9 mm; obfitość opadów 4,25; wskaźnik nierównomierności opadów: 41,5
(średnia nierównomierność). Wskaźnik suchości siedliska Vogel-Danielsa 80,3
(bardzo wilgotno/wybitnie wilgotno).
Średnia roczna temperatura powietrza: 8,4 C; średnia wieloletnia: 7,0 C;
odchylenie od średniej wieloletniej: +1,4 C. Początek okresu wegetacyjnego:
2016-04-08; zakończenie okresu wegetacyjnego: 2016-10-18, czas trwania okre-
su wegetacyjnego: 193 dni.
19
Tabela 5.4.2. Temperatura powietrza 2016
Miesiąc Średnia
maksymalna
Średnia
minimalna
Średnia
miesięczna
Odchylenie
od normy
Amplituda
temperatury
1 0,6 -5,9 -2,3 +0,5 6,5
2 6,4 0,1 3,1 +4,7 6,3
3 6,9 -0,1 3,3 +1,5 7,0
4 13,4 2,4 7,6 +0,8 11,0
5 18,5 6,5 12,1 +0,4 12,0
6 22,7 10,1 16,3 +1,7 12,6
7 22,7 12,1 17,2 +1,0 10,6
8 21,8 10,4 15,7 0,0 11,4
9 20,7 14,1 17,4 +5,4 5,9
10 9,7 6,9 7,9 -0,1 2,8
11 6,5 2,7 4,9 +1,9 3,8
12 1,4 -4,1 -1,3 -0,1 5,5
Tabela 5.4.3. Dni charakterystyczne 2016 (temperatura powietrza)
Miesiąc Absolutna
maksymalna Data
Absolutna
minimalna Data
Max
>32
Max
<0
Min
<0
Min
<-18
1 9,7 28 -16,6 3 0 14 24 0
2 13,4 22 -8,2 27 0 0 14 0
3 19,1 31 -3,7 17 0 0 20 0
4 25,4 5 -3,3 26 0 0 8 0
5 26,9 23 0,5 16 0 0 0 0
6 32,3 24 3,7 7 2 0 0 0
7 30,6 2 7,2 8 0 0 0 0
8 28,2 5 4,4 12 0 0 0 0
9 26,2 11 8,5 20 0 0 0 0
10 22,2 1 2,6 5 0 0 0 0
11 15,9 21 -7,2 29 0 3 7 0
12 7,1 10 -9,8 4 0 10 24 0
Absolutna najniższa temperatura: -16,6 C (2016-01-03); absolutna najwyższa
temperatura: +32,3 C (2016-06-24); absolutna roczna amplituda temperatury
powietrza: 49,2 C; średnia roczna amplituda temperatury powietrza: 19,5 C.
Liczba dni przymrozkowych: 14; czas trwania okresu bezprzymrozkowego 153
dni, najcieplejszy miesiąc: lipiec ze średnią 17,2 C.
20
Tabela 5.4.4. Wiatr 2016
Miesiąc Średnia
prędkość
Maksymalna
dobowa
prędkość
Data Przeważający kierunek
wiatru
1 0,8 13,9 30 WSW
2 1,0 16,1 9 WSW
3 0,8 13,0 5 WSW
4 0,7 13,4 17 WSW
5 0,7 8,5 23 WSW
6 0,7 13,0 17 SW
7 0,6 10,3 6 WSW
8 0,5 8,9 5 SW
9 0,1 6,7 4 SW
10 0,1 7,6 19 SW
11 0,3 15,2 21 WSW
12 1,0 13,9 11 WSW
Średnia roczna prędkość wiatru: 0,61 m·s-1 (3 metry n.p.g.). Najwyższa prędkość
wiatru: 15,2 m·s-1 (57,96 km·h-1) 2016-02-09.
Dane online: www,weatherlink,com/user/ostre
Fot. 5.4.1. Stacja w Leśnictwie Ostre (fot. G. Durło)
21
5.5. Ustroń
Nazwa posterunku: Ustroń
Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Katowicach
Nadleśnictwo Ustroń, Leśnictwo: Czantoria
Piętro klimatyczne: umiarkowanie ciepłe
Forma terenu: dno doliny
Lokalizacja: 49 42 07 N; 8 49 28 E; H = 375 m n.p.m.
Tabela 5.5.1. Opad atmosferyczny 2016
Miesiąc Suma Odchylenie
od normy
Maksymalny
opad
dobowy
Data
Dni z opadem
atmosferycznym
> 0,2 0,2 -20 >20
1 60.7 +2.8 11.9 25 17 10 0
2 154.2 +95.2 22.1 11 22 15 2
3 98,0 31.1 19.8 12 19 11 0
4 11,03 +29,0 16.8 27 16 10 0
5 106.7 -9.7 21.8 13 17 11 2
6 63.5 -92.9 11.9 2 11 10 0
7 249.9 +84.3 44.2 31 20 12 5
8 132.6 +6.3 33.5 21 19 10 4
9 102.9 +10.2 43.9 6 17 4 3
10 246.4 +180.5 50.8 4 24 12 6
11 66.8 -5.6 21.3 6 20 8 1
12 81,0 +16.2 20.6 12 20 8 1
Suma roczna opadów atmosferycznych: 1475 mm; suma opadów w okresie
wegetacyjnym: 785 mm; średnia wieloletnia suma roczna opadów: 1120 mm;
odchylenie od średniej wieloletniej: +355 mm; najwyższy dobowy opad: 50,8
mm (2016-10-04); liczba dni z opadem: 222; najwyższa suma miesięczna 249,9
mm (lipiec); suma opadów w ciepłej części roku 768,0 mm, w chłodnej części
roku 707,0 mm; obfitość opadów 6,64; wskaźnik nierównomierności opadów
39,2 (umiarkowana nierównomierność); wskaźnik suchości siedliska Vogel-
Danielsa 104 (wybitnie wilgotno).
Średnia roczna temperatura powietrza 9,0 C; średnia wieloletnia tempera-
tura powietrza: 7,5 C; odchylenie od średniej wieloletniej: +1,5 C. Początek
okresu wegetacyjnego: 2016-04-06; zakończenie okresu wegetacyjnego: 2016-
10-14; czas trwania okresu wegetacyjnego: 192 dni.
22
Tabela 5.5.2. Temperatura powietrza 2016
Miesiąc Średnia
maksymalna
Średnia
minimalna
Średnia
miesięczna
Odchylenie
od normy
Amplituda
temperatury
1 1,4 -5,1 -1,7 +1,1 6,5
2 7,7 0,9 3,9 +5,5 6,8
3 7,7 0,2 4,0 +2,1 7,5
4 13,9 3,2 8,6 +1,4 10,7
5 19,6 7,6 13,1 +0,4 12,0
6 24,0 11,4 17,7 +2,2 12,6
7 24,4 13,5 18,6 +1,5 10,9
8 23,2 11,6 17,0 +0,1 11,6
9 21,8 10,7 15,4 +2,6 11,1
10 11,2 4,5 7,7 -1,9 6,7
11 7,2 1,2 4,3 +1,0 6,0
12 2,5 -3,3 -0,3 +0,9 5,8
Tabela 5.5.3. Dni charakterystyczne 2016 (temperatura powietrza)
Miesiąc Absolutna
maksymalna Data
Absolutna
minimalna Data
Max
>32
Max
<0
Min
<0
Min
<-18
1 11,9 28 -15,6 3 0 14 23 0
2 16,2 22 -7,2 27 0 0 11 0
3 21,1 31 -3,5 17 0 0 17 0
4 26,1 5 -2,3 26 0 0 6 0
5 27,9 23 1,8 16 0 0 0 0
6 34,3 25 4,7 7 2 0 0 0
7 31,9 2 8,1 8 0 0 0 0
8 29,2 5 5,6 12 0 0 0 0
9 28,9 11 4,5 22 0 0 0 0
10 23,4 1 -1,3 28 0 0 3 0
11 16,7 21 -6,1 15 0 1 14 0
12 8,1 26 -8,1 30 0 3 24 0
Absolutna najniższa temperatura powietrza: -15,6 C (2016-01-03); absolutna
najwyższa temperatura: +34,3 C (2016-06-25); absolutna roczna amplituda
temperatury powietrza: 49,9C. Średnia roczna amplituda temperatury powie-
trza: 19,4 C; liczba dni przymrozkowych: 20; czas trwania okresu bezprzymroz-
kowego: 178.
23
Tabela 5.5.4. Wiatr 2016
Miesiąc Średnia
prędkość
Maksymalna
dobowa prędkość Data
Przeważający
kierunek wiatru
1 0,5 11,2 30 SE
2 0,6 17,4 7 SE
3 0,4 11,2 6 SE
4 0,4 10,7 17 ESE
5 0,3 8,0 7 SSE
6 0,3 10,3 17 SSE
7 0,2 8,0 14 SE
8 0,2 8,1 28 SE
9 0,2 6,3 4 SSE
10 0,2 8,5 24 ESE
11 0,7 12,1 5 SE
12 0,7 9,4 7 SE
Średnia roczna prędkość wiatru: 0,4 m·s-1 (3 metry n.p.g.); średnia wieloletnia
prędkość wiatru: 1,1 m·s-1; najwyższa prędkość wiatru: 17,4 m·s-1 (62,6 km·h-1)
2016-02-07.
Dane online: www,weatherlink,com/user/ustron
Fot. 5.5.1. Stacja w Nadleśnictwie Ustroń (fot. G. Durło)
24
5.6. Ustroń Woleństwo
Nazwa posterunku: Woleństwo
Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Katowicach
Nadleśnictwo Ustroń, Leśnictwo: Górki Wielkie
Piętro klimatyczne: umiarkowanie ciepłe
Forma terenu: dno szerokiej doliny
Lokalizacja: 49 46 18 N; 18 49 46 E; H = 318 m n.p.m.
Tabela 5.6.1. Opad atmosferyczny 2016
Miesiąc Suma Odchylenie
od normy
Maksymalny
opad
dobowy
Data
Dni z opadem
atmosferycznym
> 0,2 0,2 -20 >20
1 29,6 -28,8 8,8 25 14 6 0
2 87,8 +27,0 14,2 11 24 11 0
3 55,4 -10,1 11,6 12 21 10 0
4 73,8 -6,3 13,2 27 16 9 0
5 65,0 -48,9 24,4 13 17 8 1
6 21,0 -140,1 3,8 1 8 5 0
7 145,8 -11,1 31,0 31 17 9 3
8 76,4 -50,3 20,0 10 12 8 0
9 18,6 -74,8 12,0 17 6 3 0
10 123,5 +55,6 30,8 4 19 11 2
11 54,5 -69,1 0,4 6 17 0 0
12 64,6 -63,8 1,2 26 18 0 0
Suma roczna opadów atmosferycznych: 816,0 mm; suma opadów w okre-
sie wegetacyjnym: 418 mm; średnia wieloletnia suma roczna: 1080 mm; odchy-
lenie od średniej wieloletniej: -264 mm. Najwyższy dobowy opad: 31,0 mm
(2016-07-31); liczba dni z opadem: 189. Najwyższa suma miesięczna 145,8 mm
(lipiec); suma opadów w ciepłej części roku 400,0 mm, w zimnej części roku
415,4 mm; wskaźnik obfitości opadów 4,31; wskaźnik nierównomierności 41,0
(średnia nierównomierność).
Średnia roczna temperatura powietrza 9,8 C; średnia wieloletnia tempera-
tura 7,7 C; odchylenie od średniej wieloletniej: +2,1 C. Początek okresu wege-
tacyjnego: 2016-04-02; zakończenie okresu wegetacyjnego: 2016-10-30; czas
25
trwania okresu wegetacyjnego: 210 dni, wskaźnik suchości siedliska Vogel-
Danielsa 59,3 (wilgotne).
Tabela 5.6.2. Temperatura powietrza 2016
Miesiąc Średnia
maksymalna
Średnia
minimalna
Średnia
miesięczna
Odchylenie
od normy
Amplituda
temperatury
1 1,9 -5,1 -1,1 +1,3 7,0
2 8,1 2,0 4,7 +6,0 6,1
3 8,2 1,0 4,7 +2,5 7,2
4 14,4 4,1 9,4 +2,3 10,3
5 19,7 8,6 14,0 +1,8 11,1
6 25,4 12,5 19,0 +3,9 12,9
7 25,3 14,2 19,5 +2,8 11,1
8 24,2 12,3 18,3 +2,1 11,9
9 21,4 10,3 15,7 +3,3 11,1
10 11,8 5,0 8,4 -1,0 6,8
11 8,1 2,0 5,2 +1,8 6,1
12 3,4 -2,7 0,2 +1,0 6,1
Tabela 5.6.3. Dni charakterystyczne 2016 (temperatura powietrza)
Miesiąc Absolutna
maksymalna Data
Absolutna
minimalna Data
Max
>32
Max
<0
Min
<0
Min
<-18
1 12,9 28 -15,6 4 0 15 21 0
2 15,7 22 -4,6 27 0 0 7 0
3 19,9 31 -3,3 17 0 0 15 0
4 26,6 5 -1,8 26 0 0 3 0
5 28,9 23 3,5 17 0 0 0 0
6 35,2 25 5,2 5 2 0 0 0
7 32,9 2 8,1 8 2 0 0 0
8 30,3 5 5,9 12 0 0 0 0
9 29,4 3 4,1 26 0 0 0 0
10 24,9 1 -1,0 28 0 0 2 0
11 17,6 21 -5,9 15 0 0 12 0
12 10,2 10 -7,4 30 0 2 23 0
Absolutna najniższa temperatura: -15,6 C (2016-01-04); absolutna najwyższa
temperatura: +35,2 C (2016-06-25); absolutna roczna amplituda temperatury
powietrza: 50,8C. Średnia roczna amplituda temperatury powietrza: 20,6 C.
26
Liczba dni przymrozkowych: 20, czas trwania okresu bezprzymrozkowego: 174
dni.
Tabela 5.6.4. Wiatr 2016
Miesiąc Średnia
prędkość
Maksymalna
dobowa prędkość Data
Przeważający
kierunek wiatru
1 0,5 11,2 31 W
2 1,0 15,6 9 WSW
3 0,4 12,5 6 W
4 0,3 9,4 17 W
5 0,2 8,9 17 W
6 0,1 8,5 10 W
7 0,2 9,8 6 W
8 0,1 6,7 27 W
9 0,1 7,6 30 W
10 0,2 9,8 25 W
11 0,5 13,0 18 SW
12 0,5 13,9 11 W
Średnia roczna prędkość wiatru: 0,34 m·s-1 (3 metry n.p.g.); średnia wieloletnia
prędkość wiatru: 0,8 m·s-1; najwyższa prędkość wiatru: 15,6 m·s-1 (56,2 km·h-1)
2016-02-09.
Dane online: www,weatherlink,com/user/wolenstwo
Fot. 5.6.1. Stacja w Leśnictwie Górki Wielkie Woleństwo (fot. G. Durło)
27
5.7. Ustroń Pruchna
Nazwa posterunku: Pruchna
Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Katowicach
Nadleśnictwo Ustroń, Leśnictwo: Pruchna
Piętro klimatyczne: umiarkowanie ciepłe
Forma terenu: rozległy płaskowyż
Lokalizacja: 49 52 30 N; 18 43 15 E; H = 269 m n.p.m.
Tabela 5.7.1. Opad atmosferyczny 2016
Miesiąc Suma Odchylenie
od normy
Maksymalny
opad
dobowy
Data
Dni z opadem
atmosferycznym
> 0,2 0,2 -20 >20
1 38,6 -0,4 8,6 25 15 7 0
2 99,1 +64,1 14,2 20 21 14 0
3 46,5 +4,3 7,1 12 18 7 0
4 79,2 +13,2 14,2 14 15 8 0
5 55,9 -29,1 22,4 31 13 7 1
6 52,8 -41,7 8,6 25 15 9 0
7 153,2 +43,2 42,7 31 20 13 1
8 114,0 +27,3 31,0 10 14 10 1
9 52,3 -27,5 19,0 5 9 5 0
10 124,5 +68,9 27,7 4 24 9 2
11 40,1 -14,4 13,0 6 19 6 0
12 41,4 -5,4 20,6 1 8 4 1
Suma roczna opadów atmosferycznych: 897,6 mm; suma opadów w okre-
sie wegetacyjnym: 529,0 mm; średnia wieloletnia suma roczna: 791 mm; odchy-
lenie od średniej wieloletniej: +106 mm; najwyższy dobowy opad: 42,7 mm
(2016-07-31); liczba dni z opadem: 191; najwyższa suma miesięczna 153,2 mm
(lipiec); suma opadów w ciepłej części roku 507,50 mm, w chłodnej 390,2 mm;
obfitość opadów 4,69; wskaźnik nierównomierności 43,71 (średnia nierówno-
mierność), wskaźnik suchości siedliska Vogel-Danielsa 62,6 (bardzo wilgotne).
Średnia roczna temperatura powietrza 9,7C; średnia wieloletnia tempera-
tura powietrza: 8,7 C; odchylenie od średniej wieloletniej: +1,0 C. Początek
okresu wegetacyjnego: 2016-03-30; zakończenie okresu wegetacyjnego: 2016-
11-02; czas trwania okresu wegetacyjnego: 217.
28
Tabela 5.7.2. Temperatura powietrza 2016
Miesiąc Średnia
maksymalna
Średnia
minimalna
Średnia
miesięczna
Odchylenie
od normy
Amplituda
temperatury
1 1,6 -5,3 -1,4 +0,3 6,9
2 8,2 2,1 4,8 +5,0 6,1
3 8,6 1,2 4,9 +1,7 7,4
4 14,6 3,9 9,1 +1,1 10,7
5 20,7 8,3 14,2 +1,2 12,4
6 25,0 12,1 18,4 +2,7 12,9
7 25,5 13,8 19,2 +2,0 11,7
8 24,0 12,4 18,0 +0,8 11,6
9 22,4 10,8 16,2 +2,9 11,6
10 11,7 5,0 8,3 -0,4 6,7
11 8,0 1,9 5,1 +1,7 6,1
12 2,8 -2,1 0,4 +0,2 4,9
Tabela 5.7.3. Dni charakterystyczne 2016 (temperatura powietrza)
Miesiąc Absolutna
maksymalna Data
Absolutna
minimalna Data
Max
>32
Max
<0
Min
<0
Min
<-18
1 13,1 30 -18,5 23 0 15 23 1
2 14,8 22 -3,6 27 0 0 8 0
3 18,9 31 -2,5 17 0 0 12 0
4 26,7 5 -1,7 26 0 0 3 0
5 28,1 23 2,7 16 0 0 0 0
6 33,6 24 5,4 7 2 0 0 0
7 32,7 11 8,2 8 2 0 0 0
8 29,8 5 6,8 12 0 0 0 0
9 29,7 11 3,8 26 0 0 0 0
10 25,2 1 -1,1 28 0 0 1 0
11 17,8 22 -5,4 15 0 0 12 0
12 9,7 10 -6,4 30 0 2 23 0
Absolutna najniższa temperatura: -18,5 C (2016-01-23); absolutna najwyższa
temperatura: +33,6 C (2016-06-24); absolutna roczna amplituda temperatury
powietrza: 52,1C. Średnia roczna amplituda temperatury: 20,6 C, liczba dni
przymrozkowych: 21; czas trwania okresu bezprzymrozkowego 180 dni.
29
Tabela 5.7.4. Wiatr 2016
Miesiąc Średnia
prędkość
Maksymalna
dobowa prędkość Data
Przeważający
kierunek wiatru
1 0,3 9,8 30 SW
2 0,7 10,7 7 SW
3 0,3 8,5 6 SW
4 0,2 8,5 17 W
5 0,2 8,5 14 E
6 0,1 6,7 17 SW
7 0,1 8,0 31 SW
8 0,1 6,7 5 WNW
9 0,1 6,7 4 WSW
10 0,2 8,0 5 WNW
11 0,6 9,4 18 SSE
12 0,4 12,1 2 WSW
Średnia roczna prędkość wiatru: 0,3 m·s-1 (2 metry n.p.g.); średnia wieloletnia
prędkość wiatru: 0,8 m·s-1; najwyższa prędkość wiatru: 12,1 m·s-1 (43,6 km·h-1)
2016-12-02.
Dane online: www,weatherlink,com/user/pruchna
Fot.
5.7.1. Stacja w Leśnictwie Pruchna (fot. G. Durło)
30
5.8. Bielsko - Wielka Łąka
Nazwa posterunku: Zapora
Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Katowicach
Nadleśnictwo Bielsko, Leśnictwo: Wielka Łąka
Piętro klimatyczne: umiarkowanie ciepłe
Forma terenu: dno doliny
Lokalizacja: 49 46 53 N; 18 58 31 E; H = 440 m n.p.m.
Tabela 5.8.1. Opad atmosferyczny 2016
Miesiąc Suma Odchylenie
od normy
Maksymalny
opad
dobowy
Data
Dni z opadem
atmosferycznym
> 0,2 0,2 -20 >20
1 43,4 -6,6 10,4 25 14 8 0
2 107,6 +56,0 13,8 20 25 17 0
3 56,0 -3,1 12,0 2 21 9 0
4 97,2 +23,4 15,4 18 16 10 0
5 60,4 -47,7 16,0 13 19 7 0
6 55,0 -89,1 12,1 15 15 8 0
7 147 +1,7 27,0 12 15 11 1
8 66,8 -47,2 21,8 21 18 8 1
9 50,0 -38,7 17,6 5 18 5 0
10 172,4 +113,6 34,4 4 24 11 4
11 56,9 -6,6 21,4 6 17 5 1
12 68,2 12,1 20,6 1 17 7 1
Suma roczna opadów: 981,0 mm; suma opadów w okresie wegetacyjnym:
490 mm; średnia wieloletnia suma roczna opadów: 1010 mm; odchylenie od
średniej wieloletniej: -29,0 mm; najwyższy dobowy opad: 34,4 mm (2016-10-04);
liczba dni z opadem: 219, najwyższa suma miesięczna 172,4 mm (październik);
suma opadów w ciepłej części roku 476,0 mm, suma opadów w chłodnej części
roku 504,5 mm; obfitość opadów 4,47; wskaźnik nierównomierności opadów
40,3 (umiarkowana nierównomierność).
Średnia roczna: 8,8 C; średnia wieloletnia: 7,7 C; odchylenie od średniej
wieloletniej: +1,1 C, początek okresu wegetacyjnego: 2016-04-01; zakończenie
okresu wegetacyjnego: 2016-10-04; czas trwania okresu wegetacyjnego: 193,
wskaźnik suchości siedliska Vogel-Danielsa 63,22 (bardzo wilgotno).
31
Tabela 5.8.2. Temperatura powietrza 2016
Miesiąc Średnia
maksymalna
Średnia
minimalna
Średnia
miesięczna
Odchylenie
od normy
Amplituda
temperatury
1 1,2 -5,0 -1,6 +0,6 6,2
2 7,3 1,0 3,9 +4,8 6,3
3 7,0 0,5 3,8 +1,3 6,5
4 13,1 3,5 8,3 +0,9 9,6
5 18,4 8,0 12,8 +0,4 10,4
6 22,9 11,5 17,1 +1,8 11,4
7 23,1 13,4 17,9 +0,9 9,7
8 22,1 12,0 16,7 +0,1 10,1
9 20,6 11,0 15,1 +2,1 9,6
10 10,3 4,3 7,4 -1,3 6,0
11 7,2 1,4 4,5 +0,8 5,8
12 2,7 -3,4 -0,2 +0,3 6,1
Tabela 5.8.3. Dni charakterystyczne 2016 (temperatura powietrza)
Miesiąc Absolutna
maksymalna Data
Absolutna
minimalna Data
Max
>32
Max
<0
Min
<0
Min
<-18
1 11,6 28 -16,1 3 0 13 23 0
2 15,3 22 -5,3 27 0 0 12 0
3 18,1 31 -3,0 16 0 0 17 0
4 24,3 5 -2,0 26 0 0 6 0
5 25,9 23 3,2 16 0 0 0 0
6 33,6 25 5,4 7 1 0 0 0
7 31,1 2 8,7 8 0 0 0 0
8 28,3 5 6,5 12 0 0 0 0
9 26,8 9 4,3 22 0 0 0 0
10 21,6 1 -1,6 7 0 0 3 0
11 17,4 21 -6,1 15 0 3 13 0
12 10,9 10 -7,6 18 0 4 25 0
Absolutna najniższa temperatura: -16,1 C (2016-01-03); absolutna najwyższa
temperatura: +33,6 C (2016-06-25); absolutna roczna amplituda temperatury
powietrza: 49,7 C. Średnia roczna amplituda temperatury powietrza: 19,5 C,
liczba dni przymrozkowych: 22, czas trwania okresu bezprzymrozkowego: 160
dni.
32
Tabela 5.8.4. Wiatr 2016
Miesiąc Średnia
prędkość
Maksymalna
dobowa
prędkość
Data Przeważający
kierunek wiatru
1 1,6 18,3 30 S
2 1,9 27,7 7 S
3 1,3 20,6 6 N
4 1,4 16,1 17 SSW
5 1,3 12,1 30 S
6 1,3 18,3 17 S
7 1,3 15,2 11 S
8 1,2 10,3 29 S
9 1,2 13,4 30 S
10 1,0 18,8 25 S
11 1,6 22,4 21 S
12 0,3 16,5 7 S
Średnia roczna prędkość wiatru: 1,3 m·s-1 (3 metry n.p.g.); średnia wieloletnia
prędkość wiatru: 1,2 m·s-1; najwyższa prędkość wiatru: 27,7 m·s-1 (99,7 km·h-1)
2016-02-07.
Dane online: www,weatherlink,com/user/zapora
Fot. 5.8.1. Stacja w Leśnictwie Wielka Łąka (fot. G. Durło)
33
5.9. Ujsoły - Nickulina
Nazwa posterunku: Nickulina
Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Katowicach
Nadleśnictwo Ujsoły, Leśnictwo: Nickulina
Piętro klimatyczne: umiarkowanie ciepłe
Forma terenu: dno doliny
Lokalizacja: 49 46 53 N; 18 58 31 E; H = 540 m n.p.m.
Tabela 5.9.1. Opad atmosferyczny 2016
Miesiąc Suma Odchylenie
od normy
Maksymalny
opad
dobowy
Data
Dni z opadem
atmosferycznym
> 0,2 0,2 -20 >20
1 47,2 -18,5 11,4 26 15 7 0
2 124,2 +63,7 21,8 21 25 15 1
3 42,7 -25,3 7,4 12 23 8 0
4 81,8 +3,1 17,0 27 18 9 0
5 124,0 +24,4 27,7 14 20 13 1
6 63,8 -54,5 15,0 26 16 7 0
7 242,6 +121 33,0 3 22 15 4
8 101,6 -8,0 27,4 10 21 7 2
9 79,2 -10,9 29,7 5 22 4 2
10 168,1 +103 40,1 2 24 13 2
11 53,3 -16,2 18,0 6 17 6 0
12 73,7 +3,6 20,8 26 12 7 1
Suma roczna suma opadów: 1202,2 mm; suma opadów w okresie wegeta-
cyjnym: 707,0 mm; średnia wieloletnia suma roczna opadów: 985 mm; odchyle-
nie od średniej wieloletniej: +217,2 mm, najwyższy dobowy opad: 40,1 mm
(2016-10-02); liczba dni z opadem: 235, najwyższa suma miesięczna 242,6 mm
(lipiec); suma opadów w ciepłej części roku 693,0 mm, w chłodnej części roku
509,2 mm; obfitość opadów 5,11. Wskaźnik nierównomierności opadów 43,2
(średnia nierównomierność), wskaźnik suchości siedliska Vogel-Danielsa 109,4
(wybitnie wilgotne).
Średnia roczna temperatura powietrza: 7,0 C; średnia wieloletnia: 6,4 C;
odchylenie od średniej wieloletniej: +0,6 C. Początek okresu wegetacyjnego:
34
2016-04-08; zakończenie okresu wegetacyjnego: 2016-10-06; czas trwania okre-
su wegetacyjnego: 181 dni.
Tabela 5.9.2. Temperatura powietrza 2016
Miesiąc Średnia
maksymalna
Średnia
minimalna
Średnia
miesięczna
Odchylenie
od normy
Amplituda
temperatury
1 0,3 -8,3 -3,9 -0,1 8,6
2 5,8 -1,4 2,2 +5,1 7,2
3 7,2 -2,1 2,5 +1,4 9,3
4 13,4 0,4 6,8 +0,8 13
5 18,4 3,9 11,1 +0,1 14,5
6 22,6 8,0 15,6 +1,8 14,6
7 22,7 10,4 16,6 +1,1 12,3
8 22,0 8,0 15,0 -0,4 14
9 20,6 6,6 13,3 +2,0 14
10 10,1 2,3 6,1 -1,2 7,8
11 6,3 -1,3 2,8 +0,7 7,6
12 0,1 -7,4 -3,8 -1,7 7,5
Tabela 5.9.3. Dni charakterystyczne 2016 (temperatura powietrza)
Miesiąc Absolutna
maksymalna Data
Absolutna
minimalna Data
Max
>32
Max
<0
Min
<0
Min
<-18
1 10,4 30 -20,2 23 0 14 28 4
2 13,3 22 -11,0 27 0 0 18 0
3 19,3 31 -7,4 17 0 0 22 0
4 25,2 5 -6,2 26 0 0 13 0
5 26,2 23 -2,3 16 0 0 4 0
6 31,9 25 0,3 7 0 0 0 0
7 30,9 2 3,0 8 0 0 0 0
8 28,6 5 0,9 12 0 0 0 0
9 27,7 12 -0,1 23 0 0 1 0
10 22,0 1 -5,7 28 0 0 9 0
11 15,9 22 -11,1 15 0 4 16 0
12 6,4 11 -14,9 5 0 18 28 0
Absolutna najniższa temperatura: -20,2 C (2016-01-23); absolutna najwyższa
temperatura: +31,9 C (2016-06-25), absolutna roczna amplituda temperatury
powietrza: 52,2 C. Średnia roczna amplituda temperatury powietrza: 20,5 C.
Liczba dni przymrozkowych: 32, okres bezprzymrozkowy: 107 dni.
35
Tabela 5.9.4. Wiatr 2016
Miesiąc Średnia
prędkość
Maksymalna
dobowa
prędkość
Data Przeważający
kierunek wiatru
1 0,4 10,7 31 ENE
2 0,9 12,1 10 ENE
3 0,8 13,0 29 ENE
4 0,8 10,3 17 WSW
5 0,7 10,3 5 ENE
6 0,8 13,9 17 WSW
7 0,6 12,5 9 WSW
8 0,6 8,0 5 WSW
9 0,4 8,0 14 ENE
10 0,5 13,0 4 ENE
11 0,9 10,3 28 ENE
12 0,5 17,4 2 ENE
Średnia roczna prędkość wiatru: 0,7 m·s-1 (3 metry n.p.g.); średnia wieloletnia
prędkość wiatru: 1,1 m·s-1; najwyższa prędkość wiatru: 17,4 m·s-1 (62,6 km·h-1)
2016-12-02.
Dane online: www,weatherlink,com/user/nickulina
Fot. 5.9.1. Stacja w Leśnictwie Nickulina (fot. G. Durło)
36
5.10. Węgierska Górka - Sikorczane
Nazwa posterunku: Sikorczane
Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Katowicach
Nadleśnictwo Węgierska Górka, Leśnictwo: Sikorczane
Piętro klimatyczne: umiarkowanie ciepłe
Forma terenu: dno doliny
Lokalizacja: 49 46 53 N; 18 58 31 E; H = 540 m n.p.m.
Tabela 5.10.1. Opad atmosferyczny 2016
Miesiąc Suma Odchylenie
od normy
Maksymalny
opad
dobowy
Data
Dni z opadem
atmosferycznym
> 0,2 0,2 -20 >20
1 59,6 -20,4 20,8 26 16 6 1
2 124,7 +52,7 36,0 21 29 17 1
3 41,2 -26,8 7,8 22 23 8 0
4 63,6 -18,4 15,8 27 18 7 0
5 81,6 -14,4 15,0 14 21 11 0
6 60,2 -74,8 17,8 25 16 9 0
7 174,2 +35,2 28,0 25 23 14 3
8 61,8 -48,2 18,0 10 22 7 0
9 52,6 -33,4 14,2 17 19 5 0
10 120,7 +53,7 14,8 14 28 16 0
11 52,0 -30,0 12,8 6 15 8 0
12 98,8 +11,8 18,2 26 12 6 0
Suma roczna opadów atmosferycznych: 991,0 mm; suma opadów w okre-
sie wegetacyjnym: 515,0 mm; średnia wieloletnia suma roczna: 790 mm; odchy-
lenie od średniej wieloletniej: +196 mm; najwyższy dobowy opad: 36,0 mm
(2016-02-21); liczba dni z opadem: 242; najwyższa suma miesięczna 174,2 mm
(lipiec); suma opadów w ciepłej części roku 494,0 mm, w chłodnej 497,0 mm;
obfitość opadów 4,1; wskaźnik nierównomierności 37,9 (umiarkowana nierów-
nomierność); wskaźnik suchości siedliska Vogel-Danielsa 77,4 (bardzo wilgotne).
Średnia roczna: 7,5 C; średnia wieloletnia: 6,8 C; odchylenie od średniej
wieloletniej: +0,7 C, początek okresu wegetacyjnego: 2016-04-07; zakończenie
okresu wegetacyjnego: 2016-10-04; czas trwania okresu wegetacyjnego: 183
dni. Wskaźnik suchości siedliska Vogel-Danielsa 77,4 (bardzo wilgotne).
37
Tabela 5.10.2. Temperatura powietrza 2016
Miesiąc Średnia
maksymalna
Średnia
minimalna
Średnia
miesięczna
Odchylenie
od normy
Amplituda
temperatury
1 1,2 -7,1 -3,1 +0,7 8,3
2 6,9 -1,3 2,2 +5,0 8,2
3 7,6 -1,4 2,7 +2,1 9,0
4 14,2 1,4 7,2 +1,5 12,8
5 20,2 5,2 12 +1,1 15,0
6 24,3 9,0 16,3 +2,6 15,3
7 24,4 10,8 17,0 +1,6 13,6
8 23,1 9,0 15,4 +0,2 14,1
9 22,1 8,2 13,9 +2,6 13,9
10 10,8 2,7 6,3 -0,8 8,1
11 6,8 -1,0 2,9 +1,0 7,8
12 2,2 -5,8 -2,3 +0,1 8,0
Tabela 5.10.3. Dni charakterystyczne 2016 (temperatura powietrza)
Miesiąc Absolutna
maksymalna Data
Absolutna
minimalna Data
Max
>32
Max
<0
Min
<0
Min
<-18
1 11,7 30 -17,1 3 0 12 27 0
2 14,5 22 -8,6 27 0 0 21 0
3 18,8 31 -5,7 20 0 0 24 0
4 26,0 5 -4,9 26 0 0 11 0
5 27,8 23 -1,7 17 0 0 2 0
6 32,8 24 2,9 7 2 0 0 0
7 32,0 2 5,4 8 1 0 0 0
8 28,8 5 3,0 12 0 0 0 0
9 29,6 11 1,4 22 0 0 0 0
10 25,1 1 -3,1 28 0 0 8 0
11 16,7 23 -10,0 29 0 4 15 0
12 6,3 21 -11,1 30 0 5 28 0
Absolutna najniższa temperatura: -17,1 C (2016-01-03); absolutna naj-
wyższa temperatura: +32,8 C (2016-06-24), absolutna roczna amplituda tempe-
ratury powietrza: 49,9 C. Średnia roczna amplituda temperatury powietrza: 20,1
C. Liczba dni przymrozkowych: 31, czas trwania okresu bezprzymrozkowego:
141 dni.
38
Tabela 5.10.4. Wiatr 2016
Miesiąc Średnia
prędkość
Maksymalna
dobowa
prędkość
Data Przeważający
kierunek wiatru
1 0,8 13,3 30 ENE
2 0,9 15,3 9 ENE
3 0,7 13,0 5 ENE
4 0,7 13,1 17 WSW
5 0,7 7,8 23 ENE
6 0,6 12,2 17 WSW
7 0,6 10,0 6 WSW
8 0,5 8,3 5 WSW
9 0,1 6,9 4 ENE
10 0,1 7,6 19 ENE
11 0,3 14,1 21 ENE
12 0,8 13,1 11 ENE
Średnia roczna prędkość wiatru: 0,55 m·s-1 (3 metry n.p.g.); średnia wieloletnia
prędkość wiatru: 0,6 m·s-1; najwyższa prędkość wiatru: 15,3 m·s-1 (55,1 km·h-1)
2016-02-09.
Dane online: www,weatherlink,com/user/sikorczane
Fot. 5.10.1. Stacja w Leśnictwie Sikorczane (fot. G. Durło)
39
5.11. Węgierska Górka - Prusów
Nazwa posterunku: Boracza
Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Katowicach
Nadleśnictwo Węgierska Górka, Leśnictwo: Prusów
Piętro klimatyczne: umiarkowanie chłodne
Forma terenu: grzbiet górski
Lokalizacja: 49 32 21N; 19 10 11 E; H = 864 m n.p.m.
Tabela 5.11.1. Opad atmosferyczny 2016
Miesiąc Suma Odchylenie
od normy
Maksymalny
opad
dobowy
Data
Dni z opadem
atmosferycznym
> 0,2 0,2 -20 >20
1 76,2 +2,6 10,5 26 15 7 0
2 151,5 +92,6 31,1 21 25 15 1
3 58,5 -15,1 10,9 12 21 8 0
4 95,3 +21,4 22,6 27 18 9 0
5 146,4 +45,3 33,1 14 20 13 1
6 93,8 -49,4 17,8 26 16 7 0
7 162,6 +6,5 29,5 3 22 15 4
8 89,7 -35,5 37,3 10 13 7 1
9 86,1 -11,9 29,7 17 7 5 2
10 173,7 +98,6 39,4 2 22 12 3
11 58,7 -22,8 23,9 17 10 5 1
12 38,9 -42,9 19,8 26 7 4 0
Suma roczna opadów 1231,5 mm (I-V na podstawie danych z posterunku
Żabnica oraz modelu opracowanego przez Durło 2012); suma opadów w okre-
sie wegetacyjnym: 690,0 mm; średnia wieloletnia suma roczna opadów: 1178
mm; odchylenie od średniej wieloletniej: +53,5,0 mm; najwyższy dobowy opad:
33,1 mm (2016-05-14); liczba dni z opadem: 198, najwyższa suma miesięczna
173,7 mm (październik); suma opadów w ciepłej części roku 674,0 mm,
w chłodnej części roku 557,0 mm; obfitość opadów 6,21; wskaźnik nierówno-
mierności opadów 36,1(umiarkowana nierównomierność).
Średnia roczna: 6,9 C 9 (I-V z modelu, Durło 2012) średnia wieloletnia: 5,6
C; odchylenie od średniej wieloletniej: +1,3 C. Początek okresu wegetacyjnego:
2016-04-11; zakończenie okresu wegetacyjnego: 2016-10-04; czas trwania okre-
40
su wegetacyjnego: 178. Wskaźnik suchości siedliska Vogel-Danielsa 75,62 (bar-
dzo wilgotno).
Tabela 5.11.2. Temperatura powietrza 2016
Miesiąc Średnia
maksymalna
Średnia
minimalna
Średnia
miesięczna
Odchylenie
od normy
Amplituda
temperatury
1 -0,1 -7,5 -2,8 +1,2 7,4
2 5,9 -1,6 2,5 +5,0 7,5
3 6,5 -2,2 2,7 +1,8 8,7
4 12,5 0,9 7,1 +1,5 11,6
5 16,6 5,3 9,9 -0,2 11,3
6 19,6 9,0 15,0 +2,4 10,6
7 19,1 12,8 15,8 +1,8 6,3
8 18,2 11,8 15,0 +1,3 6,4
9 17,1 11,4 13,8 +3,6 5,7
10 6,9 2,6 4,7 -1,8 4,3
11 3,3 -0,9 1,4 -0,8 4,2
12 0,1 -4,3 -2,0 +0,2 4,4
Tabela 5.11.3. Dni charakterystyczne 2016 (temperatura powietrza)
Miesiąc Absolutna
maksymalna Data
Absolutna
minimalna Data
Max
>32
Max
<0
Min
<0
Min
<-18
1 9,6 30 -18,7 23 0 14 27 4
2 12,5 22 -10,1 27 0 1 17 0
3 18,1 31 -7,1 17 0 0 22 0
4 23,7 5 -5,8 26 0 0 13 0
5 25,1 23 -1,2 16 0 0 4 0
6 29,1 25 8,9 12 0 0 0 0
7 26,8 2 6,8 15 0 0 0 0
8 25,0 5 6,7 11 0 0 0 0
9 23,2 12 3,3 22 0 0 0 0
10 18,3 1 -2,4 7 0 0 8 0
11 12,4 22 -8,0 29 0 9 18 0
12 5,4 31 -11,0 13 0 15 29 0
Absolutna najniższa temperatura: -18,7 C (2016-01-23); absolutna naj-
wyższa temperatura: +29,1 C (2016-06-25), absolutna roczna amplituda tempe-
ratury powietrza: 48,8 C; średnia roczna amplituda temperatury powietrza: 18,6
41
C. Liczba dni przymrozkowych: 21, czas trwania okresu bezprzymrozkowego:
160 dni.
Tabela 5.11.4. Wiatr 2016
Miesiąc Średnia
prędkość
Maksymalna
dobowa
prędkość
Data Przeważający
kierunek wiatru
1 0,5 17,7 31 SE
2 0,8 20,7 9 NE
3 0,6 16,3 5 NE
4 0,5 12,2 17 SW
5 0,6 10,9 30 SW
6 0,3 14,3 17 SW
7 0,4 7,6 16 SW
8 0,3 7,6 5 SW
9 0,3 6,7 6 SW
10 0,4 9,4 4 SW
11 0,6 11,2 22 SW
12 0,4 10,7 11 SW
Średnia roczna prędkość wiatru: 0,51 m·s-1 (10 metrów n.p.g.); średnia wielolet-
nia prędkość wiatru na otwartej przestrzeni: 3,8 m·s-1 w lesie (górna warstwa ko-
ron) 0,93 m·s-1; najwyższa prędkość wiatru: 20,7 m·s-1 (74 km·h-1) 2016-02-09.
Dane online:
www,weatherlink,com/user/boracza
Fot. 5.11.1. Stacja w Leśnictwie Prusów (fot. G. Durło)
42
6. Podsumowanie
Średnia roczna temperatura powietrza w Beskidzie Śląskim wyznaczona na
podstawie wskaźników z 5 stacji reprezentujących warunki w obrębie masywu
Wiślańskiego wyniosła 7,3 °C to jest o 1,0°C więcej od średniej wieloletniej dla
tego obszaru, Średnia maksymalna (11,6 °C) oraz minimalna temperatura po-
wietrza (3,2 °C) były w 2016 roku także wyższe od przeciętnej. O nieco wyższych
wskaźnikach zadecydowały przede wszystkim warunki temperaturowe okresu
wiosennego ze średnią na poziomie 15 oC (norma 10.1oC). Dość ciepły okazał się
mijający rok w strefie regla górnego, o czym świadczy średnia temperatura na
Skrzycznem - wyższa od normy klimatycznej o 1,7 stopnia C (tab. 6.1.). Na uwa-
gę zasługują także maksymalne wartości temperatury powietrza, które w dol-
nych częściach stoków i niektórych dolinach osiągnęły w czerwcu i lipcu nawet
33 stopnie C (tab. 6.1.).
Tabela 6.1. Temperatura powietrza 2016
Stacja Średnia
roczna
Średnia
maksy-
malna
Średnia
minimalna
Absolutna
maksymalna
Absolutna
minimalna
Skrzyczne 5,0 8,2 2,4 26,5 -13,7
Wyrchczadeczka 7,9 11,7 3,9 31,7 -12,9
Wisła Malinka 7,5 12,1 2,7 31,9 -15,9
Ostre 8,5 12,6 4,6 32,3 -16,6
Ustroń 9,0 13,7 4,7 34,3 -15,6
Woleństwo 9,8 14,3 5,3 35,2 -15,6
Wielka Łąka 8,0 12,9 4,8 33,6 -16,1
Pruchna 9,7 14,4 5,3 33,6 -18,5
Nickulina 7,0 12,4 1,5 31,9 -20,2
Sikorczane 7,5 13,6 2,4 32,8 -17,1
Soszów 7,0 10,7 3,3 29,5 -15,6
Boracza 6,9 10,4 3,1 29,1 -18,7
Suma opadów w obrębie masywu głównego wyniosła w 2016 roku prze-
ciętnie 940 mm, co stanowi 83% normy wieloletniej. Na uwagę zasługuje bardzo
niska suma opadów w okresie wiosennym (kwiecień-czerwiec). W trakcie minio-
nej dekady przyzwyczailiśmy się do okresowych deficytów wody, najczęściej po-
jawiają się one w okresie letnim i jesiennym, choć tym razem niedobór opadów
43
zanotowano wiosną. Na szczęście, w sezonie wegetacyjnym zarówno suma
opadu jak i liczba dni z opadem wypadły korzystnie i były zdecydowanie lepsze
niż w ostatnich latach. W ciągu 12 miesięcy liczba dni z opadem wyniosła prze-
ciętnie 220, z rekordowym wynikiem po 25 dni w lutym oraz w październiku.
Ponadto, suma opadów w lipcu oraz październiku okazały się rekordowo wyso-
kie, w rejonie Czantorii i Stożka osiągnęły blisko 250 mm w każdym z miesięcy!
Pod okapem drzewostanu wynik był również bardzo dobry, w obu miesiącach
zanotowano sumę opadu na poziomie 190 mm oraz 185 dni z opadem (Obręb
Istebna). Te ostatnie wyniki przyczyniły się do tego, że wskaźnik obfitości opadu
w 2016 roku w Beskidzie Śląskim wyniósł przeciętnie 4,75 lokalnie nawet powy-
żej 6,0.
Znaczna liczba dni z opadem, szczególnie w rejonie Wisły i Ustronia spra-
wiła, iż w 2016 roku okresy bezopadowe zdarzały się dość rzadko, najdłuższy
ciąg dni bez opadu zanotowano w ostatniej dekadzie września tj. 10 dni. Klima-
tyczny bilans wodny, uwzględniający przychód wody w postaci opadu oraz stra-
ty wynikające z ewapotranspiracji, wyniósł w 2016 roku w reglu dolnym Beskidu
Śląskiego średnio +350 mm ( 32 mm), w okresie wegetacyjnym bilans ten
kształtował się, w zależności od lokalizacji, na poziomie od +100 mm do nawet
+185 mm wody (kwiecień-październik). Obfita w opady jesień, głównie paź-
dziernik, przyczyniła się ostatecznie do korzystnego bilansu na koniec roku.
Tabela 6.2. Opady atmosferyczne 2016
Stacja Suma
roczna
Liczba dni
z opadem
Najwyższy
opad
Obfitość
opadu
Czynnik
deszczowy
Skrzyczne 892,5 206 31,8 4,33 175,2
Wyrchczadeczka 829,3 212 33,6 3,91 109,2
Wisła Malinka 1060,7 243 33,0 4,36 141,4
Ostre 923,3 217 30,6 4,25 107,6
Ustroń 1475,7 222 50,8 6,64 153,5
Woleństwo 816,1 189 31,0 4,31 82,9
Wielka Łąka 980,9 219 34,4 4,47 111,3
Pruchna 897,6 191 42,7 4,69 91`,9
Nickulina 1202,2 235 40,1 5,11 171,1
Sikorczane 991,0 242 36,0 4,09 131,4
Soszów 1125,2 217 36,8 5,18 160,7
Boracza 1231,4 194 39,4 6,21 177,8
44
Tabela 6.3. Wskaźniki fitoklimatyczne 2016
Stacja JED3 HAI Wn J
Skrzyczne 13,67 68,59 38,98 202,7
Wyrchczadeczka 7,29 41,37 69,10 176,0
Wisła Malinka 7,98 77,15 41,34 368,1
Ostre 7,84 80,29 41,51 280,5
Ustroń 11,26 104,85 39,20 755,0
Woleństwo 5,62 59,30 41,00 166,9
Wielka Łąka 7,81 63,22 40,32 345,1
Pruchna2 7,11 62,95 43,71 305,7
Nickulina 8,81 109,44 43,15 402,0
Sikorczane 5,98 77,42 37,92 338,0
Soszów 10,1 79,54 38,94 484,7
Boracza 14,35 75,62 36,13 476,8
2 liczono wg oryginalnego wzoru Schmucka (warunki wyżynne wskaźnik 500) 3 średnia wartość wskaźnika za okres od V do IX
Patrząc na wartości wskaźników fitoklimatycznych należy zauważyć, że miniony
rok był stosunkowo korzystny dla wegetacji roślin; wskaźnik suchości siedliska
Vogel-Danielsa utrzymywał się na bezpiecznym dla świerka poziomie w grani-
cach od 60-80. Czynnik deszczowy Langa (1920) również potwierdza te spo-
strzeżenia, choć jego wymowa ma bardziej charakter strefowy i dotyczy więk-
szych obszarów. Z kolei wartości wskaźnika uwilgotnienia Schmucka lokują się
w przedziale określanych jako „warunki suche” co wynika z jednej strony ze
zmodyfikowanej przez autora metody obliczania, z drugiej odmiennymi obecnie
warunkami pluwialnymi od tych, jakie panowały w latach siedemdziesiątych
i osiemdziesiątych ubiegłego stulecia. Przy tej okazji warto zwrócić uwagę na
dużą rozbieżność między indeksami opadowymi w rejonie Ustronia i Wisły a
Żywca i Rajczy. Okazuje się, że warunki orograficzne oraz kierunek napływu po-
wietrza mają decydujący wpływ na przestrzenny rozkład opadów w Beskidzie
Śląskim, to z kolei pociąga za sobą wartości niektórych wskaźników. Nie po raz
pierwszy spotykamy się z sytuacją, że suma miesięczna opadu po wschodniej
(180 mm) i zachodniej (240 mm) stronie Masywu Wiślańskiego różnią się od
siebie o jedną czwartą.
45
Do najgroźniejszych sytuacji pogodowych zagrażających ekosystemom leśnym
w 2016 roku w Beskidzie Śląskim należy zaliczyć:
1. Nadzwyczajnie ciepły luty, szczególnie w dolnej części regla dolnego,
średnia miesięczna wyniosła wówczas powyżej 4,5 stopnia C, średnia mak-
symalna w Górkach Wielkich osiągnęła aż 8,1 oC, wynik ten należy uznać
za rekordowy (drugie miejsce po 1990 roku). Warunki te zainicjowały po-
jawy fitofenologiczne w części zaroślowej wzdłuż cieków wodnych i w dol-
nych częściach stoków do wysokości 600 m n.p.m.
2. W dniach 7-9 lutego 2016 roku w godzinach dziennych oraz wieczornych,
średnia prędkość wiatru wyniosła od 14,0 do 18 m/s (6 godzin) a maksy-
malna 34,1 m/s o godzinie 18:00 czasu lokalnego 9 lutego na Skrzycznem.
3. Ubogi w opady atmosferyczne czerwiec, szczególnie w dolnej części regla
dolnego, lokalnie suma opadów nie przekroczyła 35 mm, przy średniej
wieloletniej w tym piętrze klimatycznym na poziomie 130 do 145 mm.
4. Wyjątkowo obfita w opady atmosferyczne ostatnia dekada lipca, sprawiła,
że poziom wód w korytach rzek przekroczył stany alarmowe, zanotowano
ponadnormatywne przepływy w Lipowej, lokalnie ruchy wierzchnich
warstw gleby na stromych odsłoniętych zboczach o ekspozycji zachodniej
i północno-zachodniej, zwiększona erozja w strefie środkowych części sto-
ków o ekspozycji wschodniej w masywie Skrzycznego i Baraniej Góry.
5. Wyjątkowo obfita w opady śniegu pierwsza dekada października, sprawiła,
że większość drzew liściastych została obciążona w nadmierny sposób,
w wielu miejscach (do wysokości 800 m n.p.m.) odnotowano złamania ga-
łęzi i konarów drzew, które nie zrzuciły aparatu asymilacyjnego.
6. W dniu 4 listopada, na stacji Skrzyczne zarejestrowano wiatr wiejący ze
średnią prędkością 13,4 m/s (6 godzin) a maksymalną wartość zanotowano
między godziną 03:00 a 08:00 tj. 29,1 m/s (średnia z 10 minut), o 05:00
chwilowa prędkość (3 minuty) wyniosła 32,1 m/s.
46
7. Objaśnienia
1. Czynnik deszczowy Langa
gdzie: Rr – suma roczna opadu atmosferycznego (mm); t – średnia roczna temperatura
powietrza (oC)
Klasa Wartość wskaźnika Langa Stopień wilgotności klimatu
1 < 40 Suchy
2 40 - 160 Wilgotny
3 > 160 Mokry
2, Wskaźnik nierównomierności opadu Wn (%)
gdzie: Ri – suma miesięczna opadu atmosferycznego (mm); Rr – suma roczna opadu
Atmosferycznego (mm)
Klasa Typ rozkładu Stopień nierównomierności
opadu atmosferycznego
0-20 Rozkład równomierny 1
21-40 Umiarkowana nierównomierność 2
41-60 Średnia nierównomierność 3
61-80 Duża nierównomierność 4
81-100 Bardzo duża nierównomierność 5
>100 Wyjątkowo duża nierównomierność 6
3. Współczynnik suchości siedliska Vogel-Danielsa
gdzie: Nj – suma opadów atmosferycznych w lipcu (mm); Tj – średnia miesięczna tem-
peratura powietrza w lipcu (oC),
t
RLAN
10012
12
1
r
i
i
ri
R
RR
Wn
10
12
j
j
T
NHAI
47
Klasa Wartość wskaźnika Warunki wilgotnościowe
1 < 20 Skrajnie suche
2 20 – 40 Umiarkowanie suche
3 40 – 60 Wilgotne
4 60 – 80 Bardzo wilgotne
5 80 - 100 Wybitnie wilgotne
4. Współczynnik uwilgotnienia Schmucka J (zmodyfikowany)
gdzie: Rr – suma roczna opadu atmosferycznego (mm); RL- suma opadu atmosferyczne-
go miesięcy ciepłej części roku (IV-IX) (mm); RL- suma opadu atmosferycznego miesięcy
chłodnej części roku (X-III) (mm),
Klasa Wartość wskaźnika J Warunki
1 < 100 Skrajnie sucha
2 100 – 300 Bardzo sucha
3 300 – 500 Sucha
4 500 – 700 Umiarkowanie wilgotna
5 700 - 900 Wilgotna
6 900 – 1100 Bardzo wilgotna
7 > 1100 Skrajnie wilgotna
5. Wskaźnik wegetacyjny Jedlińskiego
gdzie: Pi – suma miesięczna opadu atmosferycznego (mm); Tmax – średnia miesięczna
maksymalna temperatura powietrza (oC); Tmax – średnia miesięczna minimalna tempera-
tura powietrza (oC)
Z
Lr
R
RRJ )655(
minmax TT
PJED i
48
8. Bibliografia
Durło G. 2012. Klimat Beskidu Śląskiego. Wyd. Drukrol Kraków.
Lang R. 1920. Verwitterrung und Bodenbildung als Eifuhrung die Bodenkunde.
Stuttgart.
Okołowicz W. 1966. Regiony klimatyczne. [W:] Polska – Atlas geograficzny, Wyd.
PPWK Warszawa.
Okołowicz W,, Martyn D. 1979. Regiony klimatyczne Polski, [W:] Atlas geogra-
ficzny. Wyd. PPWK Warszawa.
Romer E. 1962. Regiony klimatyczne Polski, Wybór Prac, T, 3, Wyd. PWN War-
szawa,
Wiszniewski W,, Chełchowski W. 1975. Charakterystyka klimatu i regionalizacja
klimatologiczna Polski, Wyd. WKiŁ Warszawa,
Woś A. 1999. Klimat Polski. Wyd. PWN Warszawa,
Prawa autorskie
© Dr hab. inż. Grzegorz Durło,
Uniwersytet Rolniczy im, H, Kołłątaja w Krakowie, Wydział Leśny,
Zakład Ochrony Lasu, Entomologii i Klimatologii Leśnej, Al, 29 li-
stopada 46/505, 31-425 Kraków, tel. +48 12 6625142, fax, +48 12
4119715, rldurlo@cyf-kr,edu,pl