Upload
others
View
298
Download
10
Embed Size (px)
Citation preview
UNIVERSITETI I GJAKOVËS
“FEHMI AGANI”
FAKULTETI I EDUKIMIT
PROGRAMI PARASHKOLLOR
PUNIM DIPLOME
TEMA: Partneriteti në mes shkollës dhe familjes në avancimin e suksesit të
nxënësve gjatë shkollimit
Udhëheqësi shkencor: Kandidatja:
Prof. Ass. Dr. Shefqet Mulliqi Safete Rustemi
Gjakovë, 2018
2
Ky punim diplome u mbrojt me ____________________ para komisionit vlerësues në
përbërje:
1. _______________________________ Kryetar
2. _______________________________ Anëtar
3. _______________________________ Anëtar
Komisioni vlerësues e vlerësoj punimin me notën _______________________
3
PËRMBAJTJA
Mirënjohje ....................................................................................................................................... 5
Abstrakt ........................................................................................................................................... 6
Abstract ........................................................................................................................................... 7
Hyrje ................................................................................................................................................ 8
KAPITULLI I
1. SHPJEGIMI I NOCIONEVE BAZË ....................................................................................... 9
1.1. Nocioni bashkëpunim ........................................................................................................... 9
1.2. Nocioni shkollë ..................................................................................................................... 9
1.3. Nocioni familje ................................................................................................................... 10
1.3.1. Për here të parë në shkollë ........................................................................................... 10
KAPITULLI II
2. FAKTORËT, FORMAT DHE PARIMET E PARTNERITETIT ...................................... 11
2.1. Faktorët e partneritetit ........................................................................................................ 11
2.2. Format e partneritetit .......................................................................................................... 12
2.2.1. Format e partneritetit të drejtpërdrejtë ......................................................................... 12
2.2.2. Format e partneritetit të tërthort................................................................................... 16
2.3. Parimet e partneritetit ......................................................................................................... 18
KAPITULLI III
3. MARRËDHËIET SHKOLLË - NXËNËS - FAMILJE ....................................................... 22
3.1. Marrëdhëniet mësimdhënës - nxënës ................................................................................. 22
3.2. Marrëdhëniet prindër – nxënës ........................................................................................... 23
3.3. Marrëdhëniet mësimdhënës - familje ................................................................................. 24
3.4. Organet profesionale në shkollë ......................................................................................... 26
3.4.1. Këshilli i arsimtarëve ................................................................................................... 26
3.4.2. Këshilli i klasave ......................................................................................................... 27
3.4.3. Këshilli i prindërve ...................................................................................................... 27
3.4.4. Këshilli i nxënësve ...................................................................................................... 28
4
KAPITULLI IV
4. RËNDËSIA E PARTNERITETIT ......................................................................................... 29
4.1. Rëndësia e bashkëpunimit për nxënësit .............................................................................. 29
4.2. Rëndësia e bashëpunimit për shkollën ............................................................................... 30
4.3. Rëndësia për familjen dhe komunitetin .............................................................................. 30
PËRFUNDIM ................................................................................................................................ 32
REKOMANDIME ......................................................................................................................... 33
REFERENCA ................................................................................................................................ 34
LITERATURA .............................................................................................................................. 35
5
Mirënjohje
Çdo fillim ka një fund, edhe studimet e mia në këtë universitet në nivelin bachelor po
përfundojnë këtu, por rrugëtimi im me një qëllim do të vazhdojë tutje.
Së pari e falenderoj Zotin për shëndetin, durimin,dhe mirësitë që më ka dhënë në këtë
jetë.
Falënderim dhe mirënjohje nga ana ime shkon për të gjithë ata që në mënyra të
ndryshme me ndihmuan në realizimin e kësaj teme, dhe të qëllimeve të mia deri me tani.
Një falendesim dhe mirënjohje e veçantë shkon për udhëheqësin tim shkencor Prof. Ass.
Dr. Shefqet Mulliqi i cili ishte i gatshëm të me ofroj ndihmë nga ana e tij profesionale për
çdo rast. Respekt.
Falenderim nga zemra edhe familjes sime e cila ishte afër meje në çdo rast, ndihma
dashuria e ngrohtësia e tyre është arsya që unë jam sot këtu. Dashuria e të cilëve nuk
shuhet kurrë e pa ndihmen e tyre nuk do të arrija të qëllimi im, faleminderit familje e
dashur për dashurin e sinqertë dhe ndihmen e pa ndalur.
Respektin, falenderimet mirënjohjen ia dedikoj halles sime e cila ishte motivimi im dhe
ndihmëtarja ime kryesore në këtë rrugëtim, andaj ky sukses i imi është edhe sukses i saj.
Faleminderit mikeve të mia për çastet që kaluam së bashku gjatë këtyre viteve.
Faleminderit.
6
Abstrakt
Nëpërmjet këtij punimi synohet të tregohet bashkëpunimi ndërmjet institucioneve
shkollore dhe familjes në avancimin e fëmijëve në të nxën dhe në rritjen e suksesit të tyre
në mësim. Partneriteti i familjes me shkollën ka rëndësi të veçant në zhvillimin dhe
aftësimin e fëmijëve në të nxënit gjatë gjithë jetës, andaj në këtë punim synohet që në
mënyrë sa me të thjesht të tregohet bashkëpunimi që duhet ta kenë shkolla me familjen e
këto dyja se bashku me fëmijën. Faktorët, format, parimet dhe marrëdhëniet e
mësimdhënësve me nxënësit janë mënyra e arritjes së suksesshme të nxënësve në të nxën,
po ashtu janë kriteret për të cilat do të flitet në këtë punim. Bashkëpunimi shkollë-familje
është një çështje më rëndesi në avancimin e fëmijëve në institucione arsimore, andaj edhe
qëllimi kryesor i këtij punimi është të paraqes mënyrat e bashkëpunimit ndërmjet
institucioneve arsimore dhe familjes.
Fjalët kyqe: shkolla, familja, nxënësit, bashkëpunimi, suksesi
7
Abstract
Through this project intended to tell cooperation between scholar institutes and family in
the advancement of children into learning and growing their success in lesson.Family
partnership with school is so important in development and training of children in teching
whole all the life, so in this project intended in the simple way to tell cooperation that
have to have school with children and children with parents.Factors,forms,principles, and
relation with proffsors with students is the way os successful achivemt of students in
teaching,and the critoion thaqt we will talk in this project.
Partnership school-children is an important casse in promotion of children in scholar
institutes,and this is the best point in this project is to present the ways of cooperation
between scholar insititutes and family.
Key word: school, family, children, coopecation, success.
8
Hyrje
Bashkëpunimi shkollë-familje ndajnë misionin themelor në edukimin dhe arsimimin e
fëmijëve. Partneriteti në mes tyre duhet të lidhet me principet themelore që njihen dhe
respektohen nga të gjithë. Qëllimi i këtij bashkëpunimi duhet të jetë në dobinë e fëmijëve
dhe në rritjen e suksesit të tyre. Shkolla dhe familja janë dy faktorët më të rendësishëm në
edukimin dhe arsimimin e fëmijëve, bashkëpunimi i shkollës me familjen duhet të
organizohet në mënyrë permanente dhe serioze.
Fëmijët gjatë arsimimit zhvillohën në mënyrë të gjithëanëshme andaj mbështetja dhe
përkushtimi i mësimdhënësve ka një rendësi të madhe.
Mësimdhënësi duhet të jetë i përgatitur në çdo aspekt në atë mënyrë që fëmijët të fitojn
njohuri, shkathtësi, arritje, dije, gjatë shkollimit dhe mësimit gjatë tërë jetës në mënyrë që
ata të ballafaqohen me sfidat e tyre jetësore. Mësimdhënësi është një ndër faktorët
subjektiv që ka rëndësi të madhe në punën mësimore, ai me aftësinë e tij profesionale
organizon dhe realizon tërë punën me nxënës. Mundëson krijimin e kushteve elementare
në klasë, po ashtu krijimin e një atmosfere tërheqëse në mënyrë që të realizon mësim të
suksesshem me nxënës.
Familja është qeliza e pare e shoqëris prej të cilës fillon procesi i edukimit për fëmijën,
ajo është foleja me e afërt e me e dashur për fëmijën ndaj të ciles ai mund t’i parashtroj
hapur nevojat dhe kërkesat e veta. Po ashtu familja është burimi i parë i ideve themelore
të cilat fëmija i fiton qysh në hapat e parë të fillimit të jetës së tij, andaj përkushtimi dhe
kujdesja e familjes gjatë procesit mësimor ndikon në zhvillimin dhe avancimin e procesit
të të nxënit të fëmijës.
Në mënyrë që fëmijët të ndihmohen që të ballafaqohen me emocionet e tyre atëherë
mësimdhënësit dhe familja duhet t’i pranojnë dhe t’i respektojnë ndjenjat e tyre.
9
KAPITULLI I
1. SHPJEGIMI I NOCIONEVE BAZË
Shpjegimi i nocioneve bazë i mundëson lexuesve që të kuptojnë dallimin dhe
ngjashmërin e nocioneve, të njohë fjalën bashkëpunim dhe të kuptoj nocionet e përafërta
që kanë të bëjnë me partneritetin shkollë - familje - nxënës.
1.1. Nocioni bashkëpunim
Nocioni bashëpunim ka kuptimin e bashkëpunimit në mes dy ose me shumë personave në
kryerjen e një punë të përbashkët për dike tjetër.
Nocioni bashëpunim ka kuptimin e inkuadrimit të më shumë faktorëve në procesin e
edukimit, këta faktorë mund të jenë të planifikuar dhe të paplanifikuar, të kontrolluar e të
pakontrolluar, të vazhdueshëm apo të herëpashershëm, shoqëror apo individual e që
synojn realizimin e qëllimeve të edukimit. (Deva- Zuna & bashkautorët, 2009, fq.17)
1.2. Nocioni shkollë
Për shkollën egzistojnë nocione të ndryshmë të sqaruara nga pedagog të ndryshem, në të
shumtën e rasteve ajo cilësohet si një institucion bazë për fitimin dhe përvetësimin e
njohurive të ndryshme për nxënësit. Nga përgjithësia e nocioneve për shkollën veçojmë
dy nocione që i japin autorë të ndryshëm si “ Shkolla është një institucion me organizim
të veçantë, detyra themelore e së cilës është realizimi i qëllimeve dhe detyrave të procesit
të edukimit” dhe “ Shkolla është një sistem i krijuar nga shoqëria për interesat e vetë
shoqërisë”. (Deva- Zuna & bashkautorët, 2009, fq.18)
Nga kjo dalim në përfundim se shkolla është një institucion me organizim të veçantë dhe
sistem i krijimit nga shoqëria për interesat e vetë shoqëris. Elemente të këtij sistemi janë:
mësimdhënësit, nxënësit, udhëheqësit e shkollës, punëtorët adminisrativ, puntorët
ndihmës etj.
10
Shkolla është institucion edukativ-arsimor që ka për qëllim zhvillimin e përsonalitetit,
aftësive intelektuale, përvetësimin e njohurive, shkathtësive, dijeve, kultivimin e respektit
nga nxënësit nëpërmjet aktiviteteve mësimore dhe nëpërmjet të nxënit gjatë gjithë jetës.
Në bazë të nivelit shkollat i ndajm në:
Shkollat fillore,
Shkollat e mesme dhe
Shkollat e larta.
1.3. Nocioni familje
Familja është bashkësi vitale e prindërve me fëmijët dhe përsonat tjerë në gjini, është
bërthamë themelore e shoqërisë që krijohet me martesën e individëve të gjinive të
ndryshme.
Familja si e tillë është çelsi apo hapi i parë ku fëmija mbështetet në fillimet e tij, ndikimi
dhe bashkëpunimi i saj me shkollën janë një hap i dytë për fëmijën në zhvillimin e
krijimin e tij si qenje njerëzore e shoqërore.
1.3.1. Për here të parë në shkollë
Sikur për prindërit ashtu edhe për fëmijët rëndësi të madhe ka regjistrimi i tyre në shkollë
për herë të parë. Për fëmijët kjo është një ngjarje me rëndësi të madhe sepse bëhet një
kthesë e menjëhershme në jetën e tyre e cila lë gjurmë të pa harruara. Ndarja e tyre nga
gjiri familjar ku kanë qenë të lirë e të rrethuar me plotë dashuri nga prindërit është një gjë
që fëmija vështir e përballon në fillim.
Regjistrimi i tij në shkollë dhe hyrja në një rreth të ri ku kërkohet rregull, disiplin, punë
dhe të bëjë patjetër atë që kërkon mësuesja është moment i vështir në fillim. Disa fëmijë
nuk qendrojnë pa prezencen e njërit nga prindërit në klasë. Për këtë arsye bashkëpunimi i
prindërve me mësuesen, ndihma reciproke e tyre ndikon në avancimin e fëmijëve në
mësim dhe në krijimin e atmosferës gazmore që do të krijon gjallëri të fëmijët e cila jo
vetëm në fillim por edhe gjatë tërë jetës do të këtë ndikim pozitiv në suksesin e tyre.
11
KAPITULLI II
2. FAKTORËT, FORMAT DHE PARIMET E PARTNERITETIT
Faktorët, format dhe parimet e partneritetit në mes të shkollës e familjes janë ato të cilat e
cilësojnë suksesin e nxënësve, arritjen, ndërtimin, mirëqenien e tyre në shoqëri dhe në
mjedis shoqëror.
2.1. Faktorët e partneritetit
Faktorët edukativ si subjekte dhe mjedise, vetvetiu, qoftë edhe në mënyrë të
pavetëdijeshme apo të paqëllimshme, qoftë edhe në mënyrë të tërthortë puqen në fëmijën
nxënës, të quajmë epiqendër me fuqi të madhe tërheqëse, që kjo fuqi tërheqëse të jetë
centrifugale dhe t’i bashkojë të gjithë në epiqendrën e përbashkët fëmijë - nxënës,
respektivisht në mirërritjen dhe edukimin e drejtë të tij, faktorët duhet të arrijnë
bashkëpunim. (Deva - Zuna & bashkautorët, 2009, fq. 115, 116)
Bashkëpunimi në mes shkollës dhe familjes ka një rëndësi me shumë vlerë në procesin
edukativ të fëmijëve në institucione arsimore. Për këtë themi se shkolla dhe familja
përbëjnë dy faktorët me të rëndësishëm në edukimin dhe arsimimin e fëmijëve.
Raporti që krijohet në mes shkollës dhe familjes varet nga faktor të ndryshëm por
gjithsesi ata duhet të jenë në gadishmeri për bashkëpunim i cili është në favor të brezit të
ri (fëmijëve).
Fëmijët janë me të suksesshëm nese prinderit e tyre përfshihen në shkollë dhe inkurajojnë
të mësuarit në shtëpi. Pra faktorët me të rëndësishem që ndikojnë në avancimin dhe
edukimin e fëmijëve janë familja dhe shkolla apo funksionimi i trekëndëshit shkollë –
familje - nxënës.
12
2.2. Format e partneritetit
Format e partneritetit edukativ përfshijnë komponente të ndryshme në procesin e arsimit,
ndër to egziston edhe mënyra e partneritetit në mes të faktorëve të ndryshëm. Duke u
bazuar në disa kritere format e partneritetit i ndajmë në dy grupe:
Format e partneritetit të drejtpërdrejtë:
Format e partneritetit të tërthortë
2.2.1. Format e partneritetit të drejtpërdrejtë
Format e partneritetit të drejtpërdrejtë janë forma direkte ku mësuesi dhe prindi apo
partneritetet mund të komunikojnë pa mjete ndërmjetsuese. Këto forma të cilat realizohen
përmes kontaktit të drejtpërdrejtë pa ndërmjetsim ku partneret gjenden përballë njeri-
tjetrit kanë për qëllim këmbimin e informacioneve të suksesit apo të problematikave të
nxënësve dhe në arritjen e marrëveshjeve për zgjedhjen e problemeve apo të marrejs së
vendimeve të ndryshme në institucionet edukativo-arsimore. Mënyrat se si realizohet
partneriteti i drejtpërdrejtë jane:
Mbledhjet e prindërve,
Takimet individuale,
Vizitat në shtëpi,
Prindi në institusionet parashkollor dhe komunitet
1. Mbledhjet e prindërve: Mbledhjet me prindër mund të jenë të natyrave të ndryshme.
Mbledhjet midis prindërve me faktorët e shkollës qoftë mësuesit apo drejtori i shkollës të
cilat bëhen në rrethana të caktuara janë prej mënyrave të realizimit të bashkëpunimit të
drejtpërdrejtë që bëhen në të mirën e nxënësve.
Dinamika dhe lloji e funksioni i mbledhjeve të prindërve janë të planifikuara me
rregulloren e institucioneve arsimore. Vlen të theksohet se rregullorja lejon mbajtjen e
mbledhjeve të parapara ngase në punën pedagogjike vlen “ligji i të paparashikueshmes në
jetë”. (Deva- Zuna & Nimonaj- Hoti, 2017,fq.84)
13
Egzistojnë tri faza që ndihmojnë në bashkëpunimin e shkollës me prindër e ato janë:
Faza e informimit dhe bashkëbisedimit refkeltiv: Në këtë fazë veçojmë
mbledhjet që planifikohen me rregulloren e institucionit. Mbledhjet e informimit
organizohen nga shkolla dhe në të ftohën prindërit e të gjithë nxënësve të klasës.
Ato organiëohen në fillim të vitit shkollorë me qëllim që prindërit të informohen
për rregullat e shkollës në të cilat hynë pjesmarrja e nxënësve në klasë,
pëgjegjësitë e nxënësve, mësimdhënësve e prindërve dhe paralajmërimi për
rreziqe të mundshme në situata të caktuara. Këto mbledhje kanë përparësi sepse
prindërit janë të kyqur në punët e shkollës dhe në marrjën e informative nga
kujdestarët e klasave.
Faza e realizimit dhe reflektimit formative: Në këtë fazë mësimdhënësi pasi
mbledhën prindërit në klasë ju dëshiron mirëseardhje dhe fillon takimin formal
me prindër.
Prindërit informohen për rendin e ditës respektivisht çështjet për të cilat do të
diskutohen me prindër. Mësimdhënësi është ai i cili fillon diskutimin dhe
mbledhjen me prindër të cilën e shëndrron në një kuvend të vendimeve serioze, në
të cilin do të merren vendime duke pasur parasysh edhe propozimet e prindërve.
Në rast që ndonjë propozim nuk mund të miratohet mësimdhënësi ka për detyrë
t’i njoftoj prindërit.
Faza e reflektimit sumativ dhe evaluimit: Në këtë fazë egzistojnë dy kuptime:
Kuptimi i pare është- bëhet vlerësimi i organizimit të një mbledhje me prindër po
ashtu merren vendime të përmirësimit të gabimeve të bëra si gjatë realizimit ashtu
edhe në rezultate.
Kuptimi i dytë është- reflektimi sumativ i cili përmbledh të gjitha mbledhjet me
prindër që organizohen gjatë një gjysmëvjetori apo viti.
Nga të dy kuptimet bashkëpunimi mes dy faktorëve partnerial pritet të jetë në
mënyrë sinergjike, pritet përmisimi i procesit të edukimit dhe mësimnxënies.
14
2. Takimet individuale: Takimet individuale që realizohen në mes të prindërve dhe
mësuesve janë ndër format e parapelqyera për prindërit e nxënësve. Në të kalueren në
shkollat tona është praktikuar që të gjitha problemet me nxënës të diskutohen në praninë
e të gjithë prindërve duke menduar se kjo ndikon në ngritjen e cilësisë së mësimnxëniës.
Kjo bënte që prindërit në një mënyrë të skuqën nga të bëmat e fëmijëve të tyre, po ashtu
kishte raste kur tem e bisedes ishin vetëm nxënësit më të dalluar, kjo ka ndikuar që
prindërit nuk ndërmerrnin asnjë hap pozitiv për të ndihmuar në zgjedhjen e problemit.
Nese ne i bëjmë ftesë prindit të fëmijës për takim individual në të cilin do të
bashkëbisedojmë për problemet dhe të arrituarat e fëmijës së tij, prindi do të kuptoj që ne
jemi të interesuar në përparimin e atij nxënësi.
Egzistojnë prindër të cilët nuk dëshirojnë që problemet e fëmijës së tij t’i ndajnë me të
gjithë, andaj takimi individual është një mundësi që mësuesi/kujdestari të jetë i informuar
për çdo hollësi të nxënësit, informata këto që do t’i marrë nga prindi. Bashkëbisedimi i
hapur në këto takimi konsiston në respekt e mirëkuptim ndërmjet mësuesit/kujdestarit
dhe prindit.
Takimet individuale mund të jenë:
Takime individuale të planifikuara,
Takime individuale të rastësishme,
Takime individuale emergjente.
Fig.1. Takimet individuale në mes të prindërve me mësimdhënës
15
3. Vizitat në shtëpi: Vizita në shtëpi është një ndër format e cila e mundëson realizimin e
bashkëpunimit midis shkollës dhe familjes, gjithnjë duke pasur parasysh mirëkuptimin
dhe respektin reciprok.
Kjo mënyrë e bashkëpunimit parashihet me dokumentacionin pedagogjik dhe veçanërisht
aplikohet në nivelin parashkollor, por është dhe duhet të aplikohet për arsye të veçanta
edhe në nivele tjera të edukimit e të arsimimit të nxënësve, deri atëherë kur është e duhur
të aplikohet. (Deva- Zuna & bashkautorët, 2009, fq. 208)
Shpesh shkolla nuk mundet të përmisoj efektin edukativ në nxënësin as në familjen e tij,
sepse nuk ka informacine të bollshme për problemet apo të ndonjë krize që mund të këtë
në jetën jashtëshkollore. Për këtë arsye shkolla duhet të ndërmarr hapa të njohjes me jetën
familjare të fëmijës. Ky peoces mund të realizohet duhe bërë vizitat në shtëpi derisa është
e nevojshme, gjithëashtu ky process nënkupton angazhimin më të madh të shkollës që të
lidhë përtneritetin me familjen e ngushtë të nxënësit.
Në mënyrë që të arrihet zgjedhja e duhur duhet të bisedohet me prindërit për qëllimin e
mire të visitës, të tregohet arsya e saj dhe mirëkuptimi të jetë nga të dyja anët. Vizitat në
shtëpi duhet të vezhgohën me sy kritik dhe të aplikohen në momentin e duhur.
Përparësitë e vizites në shtëpi janë: krijohet besimi në procesin e bashkëpunimit,
kompletohen informata me të gjëra për fëmijën, mësuesi/kujdestari njihet me rrethanat e
jetës së nxënësit, rritet bashkëpunimi ndërfaktorial ejt.
4. Prindi në institusionet parashkollor dhe komunitet: Tanimë në institucionet
parashkollore është bërë e aplikuar prania e prindit dhe pjesëmarrja e tyre në çështjet
vendimmarrëse. Këshilli i prindërve krijohet nga një numër i prindërve të cilët do të
bashkëpunojnë me institucionin me qëllim që të ndihmojnë në mbarvajtjen dhe edukimin
e fëmijëve.
Ata kanë për detyrë të takohen rregullisht por edhe në mënyrë intensive atëherë kur
paraqitet nevoja. Bashkëpunimi i familjes me institucionin duke marrë pjesë në takime
qoftë me kujdestarin apo edhe ndonje përgjëgjës tjetër të institucionit është mënyra me e
përshtatshme për krijimin e një fëmije pa problem. Prindi me pjesëmarrjen e tij në
institucion tregon përkushtimin e dyfishtë që ka për fëmijën e tij, në këtë mënyrë prindi i
përmbush obligimet e tij të parapara për të cilat institucioni ka nevoj.
16
2.2.2. Format e partneritetit të tërthort
Këto forma shpesh quhen edhe forma indirekte, aplikohen edhe sot në procesin e
partneritetit por nuk cilësohen si të mjaftueshme në bashkëpunim të frytshëm. Për
aplikimin e tyre kërkohet përgjegjësi e madhe me qëllim që të mos rrezikohet procesi.
Format e tërthorta kanë karakteristika specifike të cilat i dallojnë nga ato direkte dhe
gjithashtu mundësojnë kontaktin midis faktorëve në partneritet. Këto forma aplikohen
kryesisht me ndërmjetsimin e mjeteve teknike duke përdorur mesazhet apo thirrjet
telefonike, e-mail adresat, fletoren vlerësuese etj.
Ndër format e bashkëpunimit të tërthort që aplikohen me shumë janë:
Telefonatat
Komunikimi me shkrim
1. Telefonatat
Thirrjet telefonike me mundësi komunikimi dallojnë nga mënyra e realizimit, ato bëhen
në mes faktorëve bashkëpunues dhe realizohen në disa rrethana si:
Telefonatat në situata emergjente: konfliktet në shkolla janë raste të shpeshta
për këtë arsye nuk mund të themi se në shkollat me nivel të lartë nuk egzistojnë
situata të cilat kërkojnë zgjedhje emergjente. Andaj telefoni është një ndër mjetet
që siguron kontaktin më të shpejt me partneret. Në këtë rast situata vihet në
kontroll më shpejt dhe lajmrimi i problemit të familja është me i lehtë.
Telefonatat në situata specifike: përmes telefonatave si familja ashtu edhe
shkolla mund të shkëmbejnë informata njëra me tjetrën. Në rast se organizohet
ndonjë ekskurzion ose ndonjë mbledhje mësuesi/kujdestari shfrytëzon thirrjen
telefonike që t’i informon prindërit e fëmijëve për çdo rast.
Telefonatat rutinore: këto thirrje bëhen në mënyrë rutinore dhe mund të bëhen
nga cilado anë e partneritetit. Kjo mënyrë aplikohet në të gjitha nivelet shkollore
dhe mund të realizohet njëherë brenda muajit.
17
2. Komunikimi me shkrim
Komunikimi me shkrim bëhet përmes mjeteve elektronike, postës dhe është me i
rezistueshem në kohën e sotit.
Civilizimi në kuptimin e ngritjes së nivelit të shkollimit dhe përhapja e mjeteve teknike e
elektornike te komunikimit bënë që të intensifikohet partneriteti edhe midis faktorëve
edukativ të shkollës, të familjes dhe komunitetit. (Deva- Zuna & bashkautorët, 2009, fq.
217)
Komunikimi me shkrim mund të bëhet edhe me rrjetet sociale, e-mail adres, mesazhe
telefonike, prindërit informohen në rast që nuk mund të kontaktojmë ata. Mesazhet e
dërguara pranohen dhe konfirmohen nga ana e prindërve, ky komunikim realizohet në
mënyrë që të forcoj partneritetin në mes të shkollës dhe familjes.
Shkurtë, shpejt dërgohen dhe pranohen informacione për çështjen në fokus apo, situatat
specifike, të parapara apo edhe emergjente, por edhe informacionet rutinore. (Deva- Zuna
& bashkautorët, 2009, fq. 217)
18
2.3. Parimet e partneritetit
Fjala parim do të thotë “Rregull themelor sipas të cilit ndërtohet a funksionon diqka”.
(Deva-Zuna & Nimonaj-Hoti, 2017, fq.248 ).
Parimet janë rregulla nga të cilat udhëheqet, ndërtohet dhe bazohet procesi i edukimit.
Një ndër qëllimet e pafundme është suksesi i procesit të partneritetit, ai varet nga
përkushtimi emotive dhe nga përgatitja racionale.
Me parim të partneritetit kuptojmë rregullat dhe kërkesat që mundësojnë dhe sigurojnë
bashkëpunim cilësor dhe efektivë midis faktorëve edukativë shkollë-famije-komunitet.
(Deva-Zuna & bashkautorët, 2009, fq.156 ).
Roli i parimeve qëndron në parandalimin e marrëdhënieve joefektive dhe në realizimin e
atyre efektive në mes të faktorëve partnerial. Egzistojnë parime të cilat e cilësojnë
partneritetin efektivë ndër të cilat veçojmë :
1. Parimi i qëllimshmërisë,
2. Parimi i partneritetit gjithëpërfshirës,
3. Parimi i partneritetit demokratik,
4. Parimi i partneritetit sistematik dhe kontinual,
5. Parimi i transparencës dhe konfidencës,
6. Parimi i lirisë dhe i përgjegjësisë. ( Deva-Zuna & Nimonaj-Hoti, 2017)
1. Parimi i qëllimshmërisë: Me qëllim që procesi i partneritetit të realizohet me sukses
ai duhet të jetë i orientuar drejtë një qëllimi të përcektuar. Ky qëllim duhet të analizohet
mirë nga partnerët bashkëpunues, këta partner duhet të dijnë qëllimin e bashkëpunimit që
realizohet në mes tyre. Faktorët bashkëpunues duhet që të qartësojnë qëllimin e
bashkëpunimit, t’i dallojnë qëllimet, t’i saktësojnë sipas vlerës, të punojnë për realizimin
e tyre, t’i përparojnë aplikimet e tyre dhe ato të jenë të bazuara në parimin e
qëllimshmërisë.
Faktorët bashkëpunues pritet të vazhdojnë realizimin e qëllimeve bashkëpunuese dhe t’i
afirmojnë e të vetëdijesojnë për arritjet edukative e sociale falë partneritetit të bazuar
edhe në parimin e qëllimshmërisë. ( Deva-Zuna & Nimonaj-Hoti, 2017, fq. 252.)
19
2. Parimi i partneritetit gjithëpërfshirës: Kuptimi i partneritetit gjithëpërfshirës
qëndron në krijimin e strukturës bashkëpunuese, në vlerësimin e gjithëpërfshirjes dhe në
jetësimin e saj. Në proces të gjithëpërfshirjës përfshihën të gjithë partnëret bashkëpunues
dhe marrin pjesë në procesin e përmisimit të gabimeve.
Gjithëpërfshirja si parim duhet të realizohet në mënyrë të rregullt dhe duhet të kenë
parasysh të gjithë mësimdhënësit e pedagogët. Në shkolla e sidomos në partneritet këtë
parim e aplikojnë shumë pak, edhe pse është një parim me një rëndësi shumë të madhe.
Mosbesimi i shkollës ndaj mundësive bashkëpunuese të familjes në procesin e edukimit e
veçanërisht arsimit të fëmijëve-nxënësve, sipas stafit pedagogjik e udhëheqës të shkollës
shumica e prindërve nuk ka as nivel e as kulturë të mjaftueshme që të bashkëpunojë me
arsimtarët dhe stafin tjetër profesional për mirëvajtjen e jetës shkollore, qëndrim ky
jashtëzakonisht denigrues e përçmues. ( Deva-Zuna & bashkautorët, 2009, fq.161).
Sido që të jetë bashkëpunimi në mes shkollës dhe familjes duhet të ketë gjithëpërfshije e
sidomos në shkollë ose klasë gjithëpërfshirja është parimi me i rëndësishëm për arsye se
fëmijët kur të gjithë përfshihen në punë dhe aktivitet avancimi e mësimdhënia e tyre do të
jetë në nivel me të lartë. Gjithëashtu dallimet e fëmijëve duhet të mos egzistojnë në
institucionet arsimore, të gjithë fëmijët kanë të drejtë të arsimohen në mënyrë të barabartë
pa dallim feje, race, apo gjinie. Shkolla është për të gjithë dhe çdo njëri meriton kujdes të
veçantë.
Fig.2. Shkolla është për të gjithë Fig.3. Të gjithë fëmijët janë të barabartë
20
3. Parimi i partneritetit demokratik: Marrëdhëniet demokratike në shoqërinë tonë
ngërthejnë në vete ide të demokratizimit të shkollës dhe krijimin e raporteve
bashkëpunuese demokratike.
Parimi i partneritetit demokratik ngërthen në vete respektin e secilit faktor bashkëpunues,
njohjen e të drejtës së lirë, krijimin e partneritetit të barabartë dhe respektim të motiveve
e nevojave për bashkëpunim. Ky parim ka të bëjë me pjesëmarrje të të gjithë faktorëve
bashkëpunues në menaxhimin e punëve të partneritetit. Në mënyrë demokratike kanë liri
të shprehjes prindërit si dhe pjesmarrje në vetëdijesimin e fëmijëve në aftësi të
mësimnxëniës dhe në parandalimin e dhunës e problemeve esenciale në shkolla.
4. Parimi sistematik dhe kontinual: Parimi sistematik ka kuptimin e një plani që bëhet
me rregull sipas një plani të caktuar. Ky parim planifikohet nga faktorët e partneritetit
dhe shkolla të cilat përfshihen në vazhdimësi.
Të gjithë partnerët bashkëpunues i respektojnë dhe u nënshtrohen rregullave të
bashkëpunimit të parapara me dokumentacionin pedagogjik, e respektojnë planin e
paraparë të partneritetit, metodat dhe format e mundshme në partneritet. (Deva-Zuna &
bashkautorët, 2009, fq.167).
Ky proces zhvillohet vazhdimisht derisa arrinë realizimin e qëllimeve të parashtruara.
Parimi kontinual: nënkupton vazhdimësin dhe është e pelqyer të realizohet në raste kur
nxënësit ndërrojnë shkollën, klasën dhe kur kalojnë nga një nivel në nivelin tjetër, p.sh.
kur fëmija përfundon institucionin parshkollor ndërsa prindërit vazhdojnë bashkëpunimin
me mësuesën në klasën të cilën kalon fëmija, por puna dhe bashkëpunimi me mësuesën
duhe të jetë me i madh, gjithësesi duke i jep përparësi fëmijëve që kanë problem në të
nxënë dhe duke shtuar kujdesin ndaj atyre që janë agresivë.
5. Parimi i transparencës dhe konfidencës: Fjala transparencë është fjalë latine e
përbërë nga “trans… +parere” që do të thotë “ e qartë, e kthjelltë, e dukshme, e
tejdukshme etj”. ( Deva-Zuna & bashkautorët, 2009, fq.169 )
Ndërsa fjala konfidencë rrjedh nga fjala latine “confidenza” që është sinonim i fjalëve
“besueshmeri, afërsi, intimitet, fshehtësi etj”. (Deva-Zuna & Nimonaj-Hoti, 2017, fq.259)
21
Ky parim përmbanë dy komponent që esencialisht janë të ndërlidhura dhe e plotësojnë
njera-tjetrën sidomos në procesin e faktorëve bashkëpunues siç është shkolla dhe famijla
që kanë rëndësi të madhe në edukimin e arsimimin e fëmijëve. Nese respektohet parimi i
transparencës shkolla hap dyert e bashkëpunimit me partnerët të cilët do të jenë të hapur
ndaj shkollës. Rritet besimi midis partnerëve bashkëpunues, krijohen kushte që të
pranojnë ide të ndryshme edhe nga faktorët që nuk janë të rregullt dhe sigurohen mundësi
për arritje të bashkëpunimit etj. Në rast që nuk respektohet parimi i transparencës mund
të ketë pasoja për partneritetin, pengohet edukimi i të rinjëve dhe shkolla do të mbyllet e
izolohet.
Respektimi ndaj parimit të konfidencës parandalon të keqën që mund të vijë nga
mosrespektimi i tij, duke e rujatur intimitetin ruajmë procesin e partneritetit. Theksojmë
se partnerët të cilët përfshihen në këtë bashkëpunim duhet të jenë të hapur ndaj njëri-
tjetrit.
Respektimi i parimit të partneritetit transparent dhe konfidencial, vlerësimi objektiv për
qasjen e duhur të aplikimit, takti pedagogjik gjatë vendimmarrjes për aplikim të parimit
vetëm i rrit gjasat që partneriteti të këtë sukses dhe të zgjidhen situatat që duken si
vështirë të zgjedhura. (Deva-Zuna & bashkautorët, 2009, fq.172)
6. Parimi i lirisë dhe përgjegjësisë partneriale: Ky parim përmbanë në vete lirinë
pedagogjike për arritje të lartë të bashkëpunimit dhe përgjegjësinë për bashkëpunim
ndërfaktorial. Këto dy aspekte e kompletojnë këtë parim dhe e bëjnë më të plotë.
Parimi i lirisë nënkupton vendimmarrjen e lirë të secilit faktor në partneritet, asnjëri nuk
detyrohet dhunshëm që të bashkëpunojë por as nuk pengohet që të realizoj ndonjë qëllim
edukativë. Në mënyrë të lirë vendosin për bashkëpunim dhe për zgjedhjen e situatave të
caktuara në bashkëpunim.
Në shkollë diskutohet në mënyrë institucionale për vendimet, ndërsa familja merr
vendime të mëvetësishme. ( Deva-Zuna & bashkautorët, 2009, fq.166 )
Parimi i përgjegjësis nënkupton ndjenjën e secilit veç e veç dhe atë kolektive të
partnerëve për detyrat e tyre edukative e sociale, vetëdijen për të realizuar me sukses
detyrën, si dhe pasojat nga mossuksesi e përballja me to si dhe gadishmeria për
përmirësim të partneritetit. ( Deva-Zuna & bashkautorët, 2009, fq. 165)
22
KAPITULLI III
3. MARRËDHËIET SHKOLLË - NXËNËS - FAMILJE
Marrëdhëniet shkollë-nxënës-familje ndikojnë në arritjet e nxënësve si në suksesin e tyre
ashtu edhe në zgjedhjen e problemeve. Një bashkëpunin i mirë ndikon pozitivisht të
fëmijët për këtë arsye kjo piramid e bashkëpunimit ka rëndësi të veçantë në procesin
edukativë e arsimor. Nese krijohet besimi në marrëdhëniet familje-shkollë do të fitojmë
rezultate pozitive dhe fëmijët do të kenë mbeshtetje për të mësuar si nga ana
institucionale ashtu edhe nga ajo familjare , të dyja këto do të ndikojnë edhe në zhvillimin
e përsonalitetit të fëmijës.
Qëllimi i bashkëpunimit nuk është vetëm të rrisë përfshirjen prindërore, por të stabilozojë
dhe të rrisë të nxënit e fëmijëve përmes arritjeve akademike, arritjeve social-emocionale
dhe sjellore. (Kashahu, 2013).
3.1. Marrëdhëniet mësimdhënës - nxënës
Sot në shkollë zbatohen metoda të reja në të nxën dhe kërkohet që mësimdhënësit të kenë
mirëkuptim për nevoja të nxënësve qoft akademike dhe emocionale.
Shkollat po kalojnë nëpër një process të ridefinimit të rolit të arsimtarit, pason përshkrimi
i ndryshimeve në marredhëniet ndërmjet arsimtarit dhe nxënësit, të cilat mund të
zbatohen në çdo klasë pavarësishtë nga programi mësimor. (Miller, 2003).
Mësimdhënësi duhet të ketë kontakt të ngrohtë me nxënësin dhe jo të jetë tmerrues as në
rastet kur nxënësi nuk është i përgatitur. Nga një mësimdhënie e mire dhe e ngrohtë nga
ana e mësimdhënësit të nxënësit do të shihen resurse të çmueshme, arritje me të larta në
dijen e tyre. Nxënësit gjithmonë shikojnë arsimtarin - janë rrethana fatlume nëse
marredhëniet janë të mira, e fatkeqe nëse janë të këqija. (Miller, 2003, fq. 49).
Komunikimi i mirë në mes të mësimdhënësit e nxënësit ndikon në lidhjen e tyre, e cila
siguron një atmosfer të kenaqëshme në klasë dhe siguron mësimnxënie më të
suksesshme. Sigurisht që një mësues/arsimtar nuk mund t’i kuptoj të gjitha problemet e të
gjithë nxënësve, por sa me i madh të jetë komunikimi në mes tyre aq më të medha janë
23
gjasat që mësuesi/arsimtari të kuptoj problemet e tyre dhe të ndihmoj që nxënesit të
mësojnë më mirë dhe të arrijnë me shpejtë.
Mësuesit duhet të krijojnë marrëdhënie pozitive me nxënësit në asnjë mënyrë nuk duhet
bërë dallime në mes tyre, pra gjithashtu mësuesi duhet të jetë i drejtë dhe i qëndrueshëm
kur merret me nxënës.
Sot në shumicën e rasteve nxënësit janë bashkëbisedues jo të mirë me mësimdhënësin për
këtë arsye respekti duhet të jetë nga të dy anët sepse një mësues jep shumë për një nxënës
gjë të cilën nxënësit do të kujtojnë gjithë jetën, prandaj krijimi i marrëdhënieve pozitive
dhe mirëkuptimi në mes tyre ka rëndësi të madhe.
3.2. Marrëdhëniet prindër – nxënës
Prindi është edukatori i parë dhe mësuesi i parë i fëmijës, prej të cilit fëmija merr bazën e
edukimit. Familja është faktor i rëndësishëm në krijimin e fëmijës e sidomos në krijimin
e përsonalitetit të tij. Famija edhe pse ka hasur ndryshime të mëdha prap mbetet rrethi i
parë i edukimit e cila është përgjegjëse për fëmijën. Familja nuk duhet të jetë indiferente
e neutrale që t’i edukojë fëmijët vetëm në frymën e jetës dhe të punës por duhet t’u jap
kujdes të veçantë, mirësi e butësi sepse është bartëse e kulturës dhe edukuese për jetë dhe
vlera.
Sot në shumë raste fëmijës i mungon kujdesi i veçantë i prindërve për arsye të
angazhimeve të tyre me punë dhe për këtë arsye janë të detyruar që fëmijët e tyre të
jetojnë me shumë jashtë familjes në çerdhe, ne institucione parashkollore etj.
Në shumicën e rasteve fëmijët kanë nevojë për ngrohtësi familjare duke mos munguar
edhe ndihma e saj në avancimin e fëmijëve në shkollë. Gjithashtu familja në tërësi ka
rëndësi shumë të madhe në zhvillimin e shëndetshëm emocional të fëmijës. Nëse
prindërit i kushtojnë kohë dhe kujdes fëmijës ai fëmijë do të jetë gëzim dhe mburrje për
familjen.
Lidhjet e fëmijëve me prindërit ndikojnë në mësimnxënien dhe mirëqenjen e tij. Fëmija
që ka raport të mirë dhe të afërt së paku me njërin prind ai fëmijë jo vetëm që ka sukses të
madh në shkollë por edhe gjatë gjithë jetës. Rëndësi në avancimin e fëmijëve në shkollë
kanë edhe marrëdhëniet e dy prindërve të cilat duhet të jenë të drejta e të sinqerta. Sjelljet
24
dhe marrëdhëniet e mira të dy prindërve ndikojnë pozitivishtë në mësimnxënien dhe
edukimin e fëmijëve.
Sigurisht që bashkëpunimi i familjes me shkollën është një çështje e domosdoshme në
avancimin e fëmijëve në shkollë, kujdesi i veçantë e interesimi që tregojnë prindërit me
pjesëmarrje në aktivitetet shkollore e arsimore të fëmijëve ndikon në mësimnxënie më të
mirë dhe në zhvillim me të shpejt të fëmijëve, po ashtu fëmijët janë me activ kur në
kujdesje dhe ndihmë ka familjen e tij.
Prindërit për të pasur sukses në mirërritjen dhe edukimin e fëmijëve të tyre, duhet të kenë
parasysh se edhe vetë, si edukatorë, duhet në njëfarë dore të përgatiten e të pajisen së
paku me disa njohuri themelore të përgjithshme për këtë qëllim. (Gjevori, 1984).
Fig.4. Marrëdhëniet prindër – fëmijë
3.3. Marrëdhëniet mësimdhënës - familje
Shkolla së bashku me familjen janë faktorët themelorë në punën edukëtive - arsimore dhe
në zhvillimin e fëmijës, bashkëpunimi në mes tyre duhet të jetë i domosdoshëm e
themelor.
Duke pasur parasysh qëllimet, synimet e detyrat e përbashkëta që duhet të kenë familja e
shkolla shprehin nevojen për bashkëpunim. Në mënyrë që të zgjidhen detyrat që i
25
përkasin edukimit e arsimimit mësimdhënësi dhe prindi duhet të bashkëpunojnë
sinqerisht e në mënyrë sistematike.
Kudo që ekzistojnë qëllimet, synimet e detyrat e përbashkëta, aty duhet të ekzistojnë edhe
detyrimet e përgjegjësit e përbashkëta e të barabarta, e pikërisht këto detyrime e
përgjegjësi mund të sendërtohen vetëm atje ku zhvillohen marrëdhëniet e drejta të
bashkëpunimit dhe të besimit reciprok. (Gjevori, 1984, fq.162).
Në mënyrë që të ndodh besimi reciprok duhet një bashkëpunim intenziv në mes shkollës
dhe prindërve pasi që shkolla dhe familja duhet të punojnë në mënyrë të hapur e jo të
izuluar. Besimi që duhet të kenë prindërit dhe mësuesit është një element parësorë në
bashkëpunim dhe në mbajtjen e marrëdhënieve familje - shkollë gjegjësishtë prind –
mësues.
Ka prindër të cilët nuk bashkëpunojnë me shkollën për zgjedhjen e problemeve në formë
të përbashkët, duke theksuar se ata mendojnë se nuk është e nevojshme për të dhënë
kontribut në aktivitetet e shkollës e as në zhvillimin e fëmijëve, sipas tyre me këto duhet
të merren mësimdhënësit.
Shumë prindër mendojn se lidhjen me shkollën duhet ta mbajnë vetëm të informohen për
sjelljet dhe suksesin e fëmijëve, duke mos përjashtuar se ka edhe prindër të cilët as nuk e
njohin mësuesin e fëmijës së tyre. Kjo gjë nuk i ndihmon aspak mënyrës së arritjes dhe
mësimnxëniës të fëmijët.
Qëllimi kryesor i bashkëpunimit në mes të shkollës dhe familjes është nxënësi dhe arritja
e tij në mësim, në rast se bashkëpunimi mungon fëmijët nuk mund të arrijnë në mënyrë të
barabartë me ata familjet e të cilëve bashkëpunojnë dhe kanë marrëdhënie të mira me
shkollën. Marrëdhëniët e mira në mes të mësuesit dhe prindit dërgojnë deri të suksesi i
mirë i nxënësve dhe arritjet e tyre të larta në mësim. Këto marrëdhënië kanë të bëjnë me
bashkëpunim e partneritet të mirëfilltë e punë të palodhur nga të dy anët.
26
3.4. Organet profesionale në shkollë
Përveç organeve qeverisëse, në shkollë funksionojnë edhe organet profesionale, të
organizuara nëpërmjet këshillave, të quajtur këshilli i arsimtarëve, këshilli i klasave dhe
aktivet profesionale. (Kërkime pedagogjike, 2012).
Organet e shkollës janë:
o Këshilli i arsimtarëve,
o Këshilli i klasave,
o Këshilli i prindërve,
o Këshilli i nxënësve.
3.4.1. Këshilli i arsimtarëve
Këshillin e arsimtarëve e përbëjnë mësimdhënësit, bashkëpunëtorët në mësim e ata
profesional, ky këshill udhëhiqet nga drejtori dhe mbledhjet mbahen sipas nëvojës.
Sipas asaj që kemi vrejtur në praktikën shkollore janë mësimdhënësit të cilët e mbajnë
këtë këshill dhe janë aktiv gjatë gjithë vitit shkollor.
Këshilli i arsimtarëve kryen këto detyra:
aprovon programin vjetor të punës së shkollës,
shqyrton realizimin e planit dhe programit mësimor,
verifikon suksesin e përgjithshëm të nxënësve,
miraton programet e punës të aktiveve profesional,
propozon masa disiplinore ndaj nxënësve,
propozon avancimin e nxënësve të dalluar,
ndihmon në aktivitete të lira të nxënësve dhe të arsimtarëve. (Kërkime
pedagogjike, 2010).
27
3.4.2. Këshilli i klasave
Në këshillin e klasave bëjnë pjesë mësimdhënësit që zhvillojnë mësimin e klasave të çdo
niveli. Ky këshill i diskuton sukseset e nxënësve dhe cilësit e planprogramit të realizuar e
të paraparë me ligj.
Këshilli i klasave kryen këto punë:
kujdeset për realizimin cilësor dhe sasior të planit dhe programit mësimor për çdo
paralele;
kujdeset për vlerësimin e rregullt dhe objektiv të nxënësve për çdo lëndë
mësimore;
shqyrton vijimin e rregullt të nxënësve në mësim;
vërteton suksesin individual të nxënësve për çdo lëndë;
organizon bashkëpunimin me prindër;
kryen dhe punë të tjera me interes të paraleles dhe të shkollës etj. (Kërkime
pedagogjike, 2010)
3.4.3. Këshilli i prindërve
Në shkollë ekzistonë edhe këshilli i prindërve, i cili është i përbërë nga një përfëqësues i
prindërve nga çdo paralele. Anëtarët e këshillit të prindërve zgjidhen çdo vitë nga vetë
prindërit e çdo paralele, pastaj këshilli i prindërve e zgjedh kryetarin.
Pëgjegjësit e këshillit të prindërve janë:
diskuton për çështjet që kanë interes për shkollën;
jep rekomandime organeve të shkollës për çështjet e diskutuara;
zgjedh anëtërin e këshillit drejtues të prindërve;
merret edhe me aktivitete të tjera mësimore.
28
3.4.4. Këshilli i nxënësve
Në çdo shkollë duhet që të jetë në funksion edhe këshilli i nxënësve këtë e bëjmë duke u
bazuar në Ligjin për Arsimin Parauniversitar të Republikës së Kosovës. Ky këshill
mundëson që të dëgjohet zëri i nxënësve dhe të respektohet në të gjitha proceset e punës
në shkollë pasi që ekzistimi i shkollës është me nxënësin në qëndër të saj. Ky këshill po
ashtu bashkëpunon me shkollën dhe është i inkuadruar në punët e saj, kjo ndikon në
avëncim më të madh të tyre.
Detyrat parësore të këtij këshilli janë:
angazhimi në ngritjen e kushteve objektive në klasë dhe objektin e shkollës;
t’i identifikojë nevojat prioritare dhe t’ia raportojë drejtorit dhe këshillit drejtues
të shkollës;
përfaqesuesit e këtij këshilli të marrin pjesë në mbledhjet e këshillit drejtues të
shkollës, në mënyrë që edhe me këtë pjesëmarrje të japin kontributin e tyre në
përmisimin e kushteve të punës në shkolla. (Kërkime pedagogjike, 2010).
Fig.5. Këshilli i nxënësve të shkollës ( organizimi i tyre për pjesëmarrje në aktivitete të
shkollës )
29
KAPITULLI IV
4. RËNDËSIA E PARTNERITETIT
Natyra e bashkpunimit të shkollës me familjen është qëllimi në bazë të cilit synojnë të
ndryshojnë aspektin kualtitativ dhe të sigurojnë kushte në zhvillimin e fushës së
bashkëpunimit. Rëndësia e këtij bashkëpunimi është se rritet efektshmëria e shkollës,
rriten rezultatet e nxënies, rritet cilësia e mësimdhënies e mbi të gjitha nxënësit aftësohen
për mësim gjatë gjithë jetës. Pra rëndësia e këtij bashkëpunimi është shumë e madhe dhe
çdo gjë konsiston në rritjen e cilësis së edukimit të fëmijëve.
4.1. Rëndësia e bashkëpunimit për nxënësit
Qëllimi i përgjithshëm i edukatës dhe zhvillimi i tërësishëm i përsonalitetit të fëmijës
pritet nga bashkëpunimi i mirë i faktorëve shkollë – familje.
Një ndër kushtet më të fuqishme të edukimit të fëmijëve konsiderohet bashkëpunimi në
mes të faktorëve social e institucional, i cili ndikon në mbarëvajtjen e procesit të edukimit
të fëmijëve dhe në përfshirjen e tyre të suksesshme në jetën në komunitet. Për këtë arsye
duhet të krijohet bashkëpunimi i partnerëve shkollë – familje dhe të punojë për
vetëdijesimin e nxënësve dhe krijimin e kushteve për mësim të susksesshëm.
Rëndësia mund të jetë me veçori të karakterit pozitivë apo negativë, tipare të vullnetit të
dobët dhe të fortë, sjellje të përhershme apo të përkohëshme të nxënësve dhe krijimin e
vetëdijesimin e tyre gjatë mësimnxënies. Ky partneritet ka rëndësi për fëmijën sepse
ndikon në zgjedhjen e problemit, në rritjen e mësimnxënies e në vetëbesim të cilin
fëmijët e fitojnë grdualisht.
Partneriteti i mirëfilltë është i dobishëm për nxënësin ngase aftësohet të vetëvlerësojë dhe
vlerësojë punën shkollore dhe atë sociale. (Deva-Zuna & bashkautorët, fq. 59).
Rritja e gadishmërisë së fëmijës apo nxënësit për vetë iniciativë është rezultat i
bashkëpunimit të faktorëve shkollë – familje. Një partneritet i mirëfilltë ka rënfësi për
nxënësin sepse i mundëson heqjen e shkaqeve të cilat vështirësojnë procesin e edukimit
dhe krijojnë mundësi për edukim të suksesshëm familjar, shkollor e komunitet.
30
4.2. Rëndësia e bashëpunimit për shkollën
Familja dhe komuniteti kuptojnë me mirë se si të mbështesin pozicionin e funkësionet e
shkollës dhe si t’i përmirësojnë ato. Për shkollën ka rëndësi bashkëpunimi me familjen
sepse efekti i mësimnxëniës të fëmijët apo nxënësit është me i madh dhe zgjedhja e
problemit është me e lehtë.
Shumë prindër deshirojnë që fëmijët e tyre të shkollohen dhe të avancohen e të kenë
sukses në këtë drejtim, prandaj për t’u arritur kjo bashkëpunimi i familjes me shkollën
është i rëndësisë së veçantë. Është e qartë se për t’u arritur suksesi i fëmijëve në shkollë,
pjesëmarrja e prindërve në aktivitete mësimore ka rëndësi për shkollën.
Kontributi i prindërve përveç që ndihmon fëmijët e tyre ndihmon edhe shkollën, rrit
vlerat e saj, rritet kujdesi institucional, pjesmarrja e saj në aktivitetet jashtëshkollore etj.
Ky kontribut i familjës ndihmon edhe në përmirësimin e kushteve të nevojshme të
shkollës, zvogëlohet numri i atyre nxënësve që e braktisinë orët mësimore, arrihet siguri
me e madhe në shkollë dhe shkolla ka mundësi të ndihmoj secilin nxënës kur në krahë ka
gjithmonë familjen si bashkëpunëtor.
Nga kjo del që bashkëpunimi i shkollës me familje ka efekte të shumëfishta dhe
gjithëpërfshirëse për shkollën. (Deva-Zuna & bashkautorët).
Për këtë pritet që pikërisht shkolla të jetë kopshtar i farës së partneritetit, nismëtari dhe
bartësi i përgjegjësis së partneritetit institucional. (Deva-Zuna & bashkautorët,fq. 60).
4.3. Rëndësia për familjen dhe komunitetin
Edhe pse familja e njeh fëmijën e vet dhe i din shkaqet e vështirësive të tij në të nxën,
prap se prap ajo kërkon bashkëpunim të mirëfilltë me mësues/kujdestar në mënyrë që të
kuptoj arsyen e sjelljeve të papërshtatshme të fëmijës. Kërkon bashkëpunim me shkollën
për përmirësimin e suksesit dhe të sjelljeve të papërshtatshme të fëmijës.
Prindërit në shkollë janë partner të dobishëm dhe ndihmëtar në procesin mësimor e
edukativë. Përfshirja e prindërve në shkollë ka rëndësi dhe dobi si për nxënësin, për
arsimtarin por edhe për vetë prindin.
31
Qëllimi kryesor i familjes është edukimi i fëmijës dhe përgatitja e tyre për mësim gjatë
gjithë jetës, për këtë arsye bashkëpunimi i shkollës për familjen ka efekt dhe rëndësi të
madhe.
Komunikimi të cilin e realizon mësimdhënësi me prindërit qoftë përmes telefonit apo
mbledhjeve ka rëndësi për prindin në mënyrë që ai të kuptoj parimet dhe aftësit që fëmijë
i tij ka në shkollë e veçanërisht në procesin e mësimnxëniës.
Familja bashkëpunuese bën që të evitohet i mundshmi “negativizëm pedagogjik”, që
rezulton nga mbyllja e familjes karshi komunitetit dhe shkollës. (Deva-Zuna &
bashkautorët, fq. 60).
Familja që është bashkëpunuese siguron ambient të përshtatshem dhe me të sigurt në të
cilin fëmija ndihet i rehatshëm. Kjo ndikon në siguri që fëmijët të jenë me të hapur, me
komunikativ, të jenë të guximshëm në vlerësim dhe të jenë të gatshmëm për
vetëvlerësim.
Në bashkëpunim krijohen imazhe pozitive për komunitetin që janë të veçanta e të hapura
dhe që janë të gatshme për bashkëpunim me shkollën e familjen. Besimi i shkollës dhe
familjes rritet për komunitetin i cili ndikon në përmirësimin e cilësisë së edukimit.
Nëse realizohet partneriteti gjatë shkollimit të nxënësve komuniteti do të ketë mundësi të
ndihmojë fëmijët në nevojë, ndihmë kjo me interes edhe për komunitetin. (Deva-Zuna &
bashkautorët, fq. 61)
Realizimi i bashkëpunimit në mes shkollës – familjes – komunitetit ka rëndësi për
fëmijën sepse ndikon si në zhvillimin e tij jetësor dhe në shoqeri.
32
PËRFUNDIM
Theksojmë se partneriteti në mes shkollës dhe familjes ka rëndësi të madhe për të gjithë
faktorët e rëndësi të veçant ka për fëmijët të cilët nga suksesi i këtij partneriteti duhet
dalin fitimtarë. Meqë partneriteti është reciprok duhet të jetë i respekrueshem nga të dy
anët dhe të krijojnë kushte në zhvillimin e fëmijëve.
Bashkëpunimi i shkollës me familjen ka vlerë të madhe në krijimin e zhvillimin e
fëmijëve, është e rëndësishme për fëmijë që të ndjejnë se familja dhe shkolla kanë
marrëdhënie të mira e bashkëpunojnë se bashku në të mirë të tij. Ky bashkëpunim siç u
shtjellua me lartë gjatë këtij punimi del në përfundim se ndikon në zhvillimin emocional
dhe arsimor të fëmijëve dhe aftësinë e të mësuarit gjatë gjithë jetës.
Fëmijët janë ata që kanë nevojë për ndihmën e familjes e të shkollës e cila i ndihmon që
të përvetësoj njohuri të reja dhe të avancohet në komunitet e shoqëri. Edukimi i fëmijëve
në shkollë e në familje është i pandërprer, përkushtimi i këtyre dy faktorëve me rëndësi
rrit suksesin dhe vetëbesimin të fëmijët. Ky bashkëpunim kërkon besim dhe përkushtim
nga të dy anët si nga shkolla ashtu edhe nga familja. Aktivizimi i familjes në shkollë dhe
puna e palodhur e mësimdhënësve ndikojnë në përmirësimin e sjelljeve të fëmijëve duke
mos përjashtuar edhe ngritjen e nivelit me të lartë të tyre, ngritje të mësimnxënies etj.
Nuk duhet përjashtuar se fëmijët e talentuar janë sfidë për shoqërin, familjen e sidomos
për shkollën. Këta faktor duhet që të njohin përsonalitetin e drejtë të fëmijës, duhet të
krijojnë kushte që të zhvillojnë talentin e tyre dhe të mirëpritet nga komuniteti.
33
REKOMANDIME
Rekomandime për shkollën
Të punohet për qëllime cilësore edukative, në të cilët prindi do të jetë partneri
kryesor dhe çdo synim që planifikohet në shkollë të bëhet në bashkëpunim me
familjen;
Prindërit të marrin pjesë në çdo aktivitet të shkollës dhe të marrin pjesë në
vendimet që kanë të bëjnë me fëmijën e tij;
Të sigurohen takime me të shpeshta të prindërve me mësuesin dhe jo vetem në
mbledhjet me prindër të cilat organizohen nga drejtoria e shkollës;
Të krijohen marrëdhënie miqësore midis prindërve dhe stafit të shkollës në
mënyrë që zgjedhja e problemeve të jetë me e lehtë.
Rekomandime për mësimdhënësin
Të krijoj marrëdhënie pozitive me prindin dhe mënyra e bashkëpunimit të jetë me
e madhe dhe besimi të jetë reciprok nga të dy anët;
Të jetë i gatshem për çdo nevoj të fëmijëve dhe t’i plotësoj kushtet e të mësuarit
në mënyrë kreative në klasë;
Të planifikojë veprimtari mësimore, të tregoj kujdes gjatë edukimit të fëmijëve
duke e respektuar rolin e prindit dhe duke mos përjashtuar asnjëhere ndihmen e
prindit në institucion;
Të mos marrë vendime për fëmijët pa u konsultuar me prindërit, aprovimi i tyreka
rëndësi të mëdhe.
Rekomandime për prindin
Të jetë në vetëdije për rolin e pa zëvëndësueshëm që e ka në edukimin e fëmijës,
të mos e asgjësoj bashkëpunimin me shkollën sepse është në të mirën e fëmijës së
tij;
Të bëjë përpjekje që të krijoj marrëdhënie të mira me mësimdhënësit dhe
bashkëpunimi të jetë në nivel;
Të bëhen pjesë e komunitetit të shkollës dhe jo vetëm e klasës, por të ndihmoj si
në aktivitetet shkollore ashtu edhe në përmirësimin e gjëndjes në shkollë.
34
REFERENCA
Deva-zuna, A & bashkautorët. (2009). Partneriteti shkollë-familje-komunitet. Prishtinë.
Deva-zuna, A & nimonaj-hoti, V. (2017).Pedagogjizimi kjo polifoni edukative. Prishtinë.
Gjevori, M. (1984). Prindërit dhe fëmijët. Prishtinë.
Kërkime pedagogjike, (2012). Prishtinë
Kashahu, L. (2013). Ndikimi i funksionimit familjar dhe bashkëpunimi familje-shkollë në
përparimin e adoleshentve. Tiranë.
Miller, B. (2013). Si të krijohet kontakti i suksesshëm me nxënës. Prishtinë.
35
LITERATURA
Alush. K. (2010). Qeverisja dhe udhëheqja ne arsim. Prishtinë.
Bizhuta & Lumi dhe Meçe, M. (2012). Mbrojtja e fëmijëve në shkollë. Tiranë.
Deva-Zuna, A. dhe bashkautorët. (2009). Partneriteti shkollë-familje-komunitet. Prishtinë
Gjevori, M. (1984). Prindërit dhe fëmijët. Prishtinë.
Grup autoresh.(1999). Metoda të mësimdhenies. Tiranë.
Karaj, Th. (2005). Psikologjia e zhvillimit të fëmijës. Tiranë.
Kaza, N. (2009). Motivi dhe mësimdhënia. Tiranë.
Kashahu, L. (2013). Ndikimi i funksionimit familjar dhe bashkëpunimi familje-shkollë në
përparimin e adoleshentve. Tiranë.
Kounin,J.& Grup autoresh,Strategjitë e të mësuarit,Eureka,Tiranë
Koliqi, H. (2003). Tendencat bashkohore në arsim, Prishtinë.
Musai, B. (1999). Psikologji edukimi. Tiranë.
Miller, B. (2013). Si të krijohet kontakti i suksesshëm me nxënës. Prishtinë.
Zabeli,N.(2008).Strategjitë psiko-pedagogjike për reduktimin e sjelljes së papërshtatshme
në klasë , Prishtinë.
Tamo,A, & Karaj,Th.(2007). Studim:Kënaqesia e mësueve shqiptarë nga puna e
tyre.Tiranë
Woolfolk,A. (2011). Psikologji edukimi. Tiranë
Zabeli, N. (2010). Edukimi inkluziv. Prishtinë.
Zabeli, I. (2006). Bazat psikologjike të të nxënit. Ptishtinë.
Zajazi,T. (2003). Metodologji të mësimdhenies dhe mësimnxënies (Didaktika). Shkup.