วิ�ชา PS 710 สั�งคมวิ�ทยาการเม�องก�บการเปลี่��ยนแปลี่งทางสั�งคม

Political Sociology and Social Changeผศ.พิ�มลี่ พิ�พิ�พิ�ธ วิ�นท�� 22 พิฤษภาคม พิ.ศ. 2553 ภาค

บ!าย

การศ"กษาแนวิค�ดแลี่ะโครงสัร&างพิ�'นฐานของระบบค�ด (ต่!อ)

13.Structuralism วิ�เคราะห์โครงสร างส�งคม 14.การวิ�เคราะห์ในเชิ�งภาษาที่��ม�อิ�ที่ธิ�พลต่�อิชิ�วิ�ต่เร�ยกวิ�า

Semiology, Phonology ห์ร!อิ Linguistic Analysis

ที่"กภาษาต่ อิงม�โครงสร าง ถู$กก%าห์นดไวิ ต่ายต่�วิ เชิ�นเราต่ อิงพ$ดวิ�า ฉั�นก�นข้ าวิ (ประธิาน กร�ยา กรรม) ไม�ใชิ� ข้ าวิก�นฉั�น

15.Game Analogy วิ�เคราะห์การละเล�น 16.Drama Analogy วิ�เคราะห์ละคร 17.Text Analogy วิ�เคราะห์บที่ควิาม/วิ�เคราะห์

เน!,อิห์า 18. Narratology ศาสต่รแห์�งการเล�าเร!�อิง เร!�อิงเล�า

เป/นส��งที่��ต่ อิงระวิ�ง เพราะการเล�าข้0,นอิย$�ก�บม"มมอิงข้อิงคนเล�า เชิ�นบางคนบอิกวิ�าที่ างส"รนาร�เป/นวิ�ระสต่ร� แต่�บางคนบอิกวิ�าไม�เป/น

19.Symbolic (ส�ญล�กษณ์) และ Interpretive

(การต่�ควิาม)

20.Neo – structuralism การศ0กษาโครงสร างแบบให์ม� ห์ร!อิ Post – structuralism ห์ร!อิ

1

Postmodernism (ห์ล�งที่�นสม�ย) เชิ�นการเม!อิงห์ล�งโครงสร างแบบให์ม� น�โอิมารกซิ�ส แนวิค�ดแบบน�,ได ร�บอิ�ที่ธิ�พลมาจากมารกซิ, น�ที่เชิ� (Nietzsche)

ป5จจ"บ�นคนในบางส�งคมย�งใชิ ชิ�วิ�ต่แบบด�,งเด�ม เชิ�นชิาวิเล ชิาวิมอิรแกน แม วิ�าโลกจะม�การเปล��ยนแปลงมาเป/นคล!�นล$กที่�� 3 ต่ามแนวิค�ดข้อิงอิ�ลวิ�น ที่อิฟเลอิรแล วิก7ต่าม และส�วินให์ญ�ส�งคมในโลกย�งอิย$�ในคล!�นล$กที่�� 2 ค!อิย"ควิ�ที่ยาศาสต่รห์ร!อิย"คอิ"ต่สาห์กรรม

แม กระที่��งในส�งคมไที่ยเราก7ม�คน 4 ประเภที่ค!อิคนแบบก�อินย"คคล!�นล$กที่�� 1 คนในย"คคล!�นล$กที่�� 1 คนในย"คคล!�นล$กที่�� 2 และคนในย"คคล!�นล$กที่�� 3 ห์ร!อิบางคนม�ชิ�วิ�ต่แบบคนในย"คก�อินสม�ยให์ม� เชิ�นอิย$�ในป8า ในเข้า ไม�ม�ไฟฟ9า แต่�บางคนที่ะล"ไปอิย$�ในย"คห์ล�งสม�ยให์ม�ไปแล วิ

Postmodern ครอิบคล"มห์ลายอิย�าง เชิ�น ศ�ลปะ เพลง การอิอิกแบบ การวิาดภาพแบบโพสต่โมเด�รน ห์ร!อิอิาจจะเป/นวิ�ธิ�ค�ดการมอิงโลกแบบโพสต่โมเด�รน

(ควิรไปอิ�านห์น�งส!อิเก��ยวิก�บ Postmodern บางคร�,งเร�ยกส�,นวิ�าย"ค Pomo)

น�กวิ�ชิาการสม�ยให์ม�ที่��ม�ชิ!�อิเส�ยง เชิ�น -เ ฟ อิ ร ด� น� น ด เ ด อิ เ ซิ อิ ซิ$ (Ferdinand De

Saussure) เป/นน�กภาษาศาสต่รชิาวิสวิ�ส พ$ดภาษาฝร��งเศส สอินเร!�อิงโครงสร างภาษาวิ�าม�ควิามส%าค�ญก�บชิ�วิ�ต่มน"ษยอิย�างไร

-Claude Levi Strauss (เลวิ� เสต่ร;าส) -ม�เชิล ฟ$โก น%าเสนอิเร!�อิง Discourse

2

-ฌ้ าค แดร�ด า (Jacques Derrida)

-ฌ้7อิง โบดร�ลยารด (Jean Baudrillard) พ$ดเร!�อิง Postmodern

-ฌ้7อิง ฟร�งซิ�วิส เล�ยวิที่ารด (Jean Francois

Lyotard) เสนอิ Postmodern เชิ�นก�น-เอิม�ล เดอิไคม (Emile Durkheim) เข้�ยนเร!�อิง

โครงสร าง-โธิม�ส ค$น (Thomas Kuhn) ศ0กษาโครงสร างที่��

ก%าห์นดวิ�ธิ�ค�ดข้อิงคนเร�ยกวิ�ากระบวินที่�ศนห์ร!อิพาราไดม (Paradigm) ห์ร!อิที่�ศนะแม�บที่ อิาจเร�ยกวิ�าโครงสร าง ระบบ ที่�ศนะพ!,นฐาน รากฐาน กรอิบควิามค�ด

วิาที่กรรม (Discourse) ห์มายถู0งที่"กส��งที่"กอิย�างที่��เป/นชิ"ด เป/นกรอิบในการก%าห์นดการค�ดและการกระที่%าข้อิงเรา ค%าวิ�า Discourse คล ายก�บค%าวิ�า

-โ ค ร ง ส ร า ง (Structure) เ ชิ� น โ ค ร ง ส ร า ง ที่ า งประวิ�ต่�ศาสต่รที่��บอิกวิ�าส�งคมไที่ยเร��มส" โข้ที่�ย อิย"ธิยา ร�ต่นโกส�นที่ร

-Grand Narrative (ต่%านานห์ลวิง)

-ปร�ชิญา (Philosophy)

-ที่ฤษฎี� (Theory) เชิ�น ที่ฤษฎี�ให์ม�ข้อิงในห์ลวิงสอินให์ ใชิ น%,าก��ส�วินด�นก��ส�วิน ผสมก�น

-ร ะบบ (System) เชิ�น ร ะบบ ที่"นน�ยมห์ร!อิร ะบบเผด7จการ ที่%าให์ เราค�ดอิย�างน�,

-พาราไดม (Paradigm) เชิ�น ที่�ศนะแม�บที่ที่%าให์ เราเห์7นคนเป/นคน

3

ค%าเห์ล�าน�,ม�ควิามห์มายเห์ม!อินก�น ค!อิเป/นส��งที่��ก%าห์นดวิ�ธิ�ค�ด ควิามเชิ!�อิ ค�าน�ยม พฤต่�กรรม การกระที่%าข้อิงคน สะที่ อินอิอิกมาในร$ปข้อิงวิรรณ์กรรม เพลง ภาพยนต่ร การแต่�งกาย ใชิ การใชิ ม!อิถู!อิ ซิ0�งที่"กอิย�างเป/นชิ"ดวิาที่กรรมข้อิงส�งคม

เชิ�นเน!,อิเพลงล$กที่"�งก7เป/นวิาที่กรรมที่��สะที่ อินส�งคม เชิ�นเพลงล$กที่"�งสม�ยน�,จะพ$ดถู0งการใชิ โที่รศ�พที่ เชิ�นเพลงโชิวิเบอิรๆ ไม�โชิวิใจ แต่�เพลงสม�ยก�อินจะพ$ดถู0งการเข้�ยนจดห์มาย เชิ�นจดห์มายถู0งฉั�นที่นา

เพลงผ$ ให์ญ�ล�ที่��บอิกวิ�า ที่างการเข้าส��งมาวิ�า สะที่ อินวิ�าในปB 2504 ที่ อิงถู��นต่ อิงฟ5งส�วินกลาง ไม�ได ม�ควิามอิ�สระ ต่ อิงเป/ด เล�,ยงห์ม$ต่ามที่��ที่างการส��ง

21. การลอิงผ�ดลอิงถู$กห์ร!อิใชิ กระบวินการห์าควิามร$ แบบลอิงผ�ดลอิงถู$ก (Heuristic)

22. การศ0กษาเชิ�งประจ�กษ (Empiricism) เห์7นได วิ�ดได ส�งเกต่ได ส%าน�กที่��ศ0กษาแนวิที่างน�,เร�ยกวิ�าส%าน�ก Positivism

23. การวิ�เคราะห์เชิ�งภาษา (Linguistic Analysis)

24. Phenomenology (ส%าน�กปรากฏการณ์น�ยม)

ศ0กษาเร!�อิงราวิที่��เก�ดข้0,นจร�งๆ25. Naturalism มอิงส��งที่��เป/นธิรรมชิาต่�อิย�าง

แที่ จร�ง ไม�เข้ าไปแที่รกแซิง 26. Historicism การวิ�เคราะห์เชิ�งประวิ�ต่�ศาสต่รน�ยม27. การศ0กษาในเชิ�งชิาต่�พ�นธิ"วิรรณ์นา

(Ethnography) เชิ�น คนไที่ยมาจากไห์น คนลาวิ คนเข้มร คนญวินมาอิย$�เม!อิงไที่ยแล วิเป/นอิย�างไร

4

28.การศ0กษาเชิ�งมาน"ษยวิ�ที่ยา (Anthropology) จะใชิ การต่�ควิามแบบ Hermeneutics ห์ร!อิ Thick

Description แบบงานข้อิงเก�ยซิการวิ�เคราะห์,วิ�ฒนธรรมก�บโครงสัร&างอ.านาจม�เชลี่ ฟู�โก (Michel Foucault) ให์ ควิามส%าค�ญ

ก�บอิ%านาจบอิกวิ�าที่"กอิย�างค!อิอิ%านาจที่�,งส�,น ควิามร$ ค!อิอิ%านาจ การกระที่%าที่"กอิย�างก7เพ!�อิอิ%านาจ แม กระที่��ง เชิ�นห์น าอิกผ$ ห์ญ�งเป/นเร!�อิงข้อิงอิ%านาจ เม!�อิเป/นเชิ�นน�,ผ$ ห์ญ�งยอิมเจ7บต่�วิไปที่%าห์น าอิกและที่%าศ�ลยกรรม เพ!�อิจะได ร�บการยอิมร�บจากส�งคมวิ�าสวิย โดยผ$ ชิายม�อิ%านาจในการก%าห์นดเง!�อินไข้วิ�าคนสวิยต่ อิงต่ อิงเป/นอิย�างน�, ใครอิยากสวิยก7ต่ อิงที่%าให์ เข้ าเง!�อินไข้น�,น เพราะส�งคมเป/นส�งคมผ$ ชิายเป/นให์ญ�

ฌ้&าค ดาร�ด&า กล�าวิวิ�า ควิามจร�งเป/นส��งที่��ส�งคมสร างข้0,น (Reality is Socially Constructed) เม!�อิส�งคมสร างควิามจร�งข้0,นมาได ก7สามารถูร!,อิที่�,งได (Deconstructed)

ค�ดให์ม� ที่%าให์ม� สร างควิามจร�งข้0,นมาให์ม�ได (Reconstructed)

เชิ�นในอินาคต่คนอิาจจะมอิงวิ�าคนสวิยไม�จ%าเป/นต่ อิงม�อิกอิ0Dม เราก7ร!,อิที่%าลายและสร างข้0,นมาให์ม�วิ�าคนสวิยควิรเป/นอิย�างไร ห์ร!อิเด�มเรามอิงวิ�าผ$ ห์ญ�งเป/นสมบ�ต่�ข้อิงผ$ ชิายก7ร!,อิที่�,งและเปล��ยนเป/นผ$ ห์ญ�งเป/นเพ!�อินข้อิงผ$ ชิาย

ถู าเรามอิงวิ�าการเม!อิงไที่ยไม�ด�เราก7ร!,อิที่�,งและสร างข้0,นมาให์ม�ได แต่�ไม�ใชิ�ไปที่%าลายการเม!อิง

แม2กซ์, เวิเบอร, (Max Weber) น�กส�งคมวิ�ที่ยาชิาวิเยอิรม�น เข้�ยนห์น�งส!อิชิ!�อิ จร�ยธิรรมโปรเต่สแต่นต่และจ�ต่

5

วิ�ญญาณ์ข้อิงที่"นน�ยม (Protestant Ethics and the Spirit of Capitalism)

โปรแต่สแต่นที่ค!อิน�กายห์น0�งข้อิงศาสนาคร�สต่ ที่��แยกต่�วิอิอิกจากมาจากคาธิอิล�ก ค%าสอินส%าค�ญข้อิงโปรเต่สแต่นต่ ค!อิให์ คนข้ย�นไม�จ%าเป/นต่ อิงต่�ดต่�อิก�บพระเจ าผ�านบาที่ห์ลวิง แต่�ศาสนาต่�ดต่�อิก�บพระได ผ�านพระค�มภ�ร แต่�ต่ อิงข้ย�นที่%างาน เก7บอิอิม การกระที่%าเชิ�นน�,เร�ยกวิ�าจร�ยธิรรมแห์�งการที่%างาน (Work Ethics) และจะได เข้ าถู0งพระเจ า ห์ร!อิได ข้0,นสวิรรค

ค%าสอินแบบน�,เป/นที่��มาข้อิงระบบที่"นน�ยม เพราะคนที่%างานห์น�กสะสมมากๆ ที่%าให์ ม�เง�น เม!�อิน%าเง�นไปลงที่"นจ0งกลายเป/นเง�นต่�อิเง�นต่ามแนวิที่างข้อิงที่"นน�ยม

(อิาจารยแนะน%าห์น�งส!อิเก��ยวิก�บศาสนาห์ลายเล�มในชิ�วิงน�,)

Critical Theory (ทฤษฎี�วิ�พิากษ,) เป/นห์น0�งในแนวิควิามค�ดห์ล�งสม�ยให์ม� ห์มายถู0ง การค�ดเชิ�งวิ�พากษที่��ไม�เชิ!�อิต่ามแบบเซิ!�อิงๆ ต่ อิงย0ดห์ล�กกาลามส$ต่ร แต่�ต่ อิงเชิ!�อิห์ล�งจากไต่ร�ต่รอิงแล วิเป/นอิย�างด� ควิามค�ดวิ�พากษเป/นควิามค�ดที่��ม�เห์ต่"ผล (Rational) ไม�ใชิ�ค�ดแบบงมงายห์ร!อิด�วินสร"ป เป/นการกระที่%าที่��ม�จ"ดม"�งห์มาย (Purposive Action) ใชิ เห์ต่"ผลเป/นต่�วิก%าห์นดเป9าห์มายการกระที่%า ต่ อิงกระที่%าบนพ!,นฐานข้อิงควิามร$ และค"ณ์ธิรรมจ0งจะถู!อิวิ�าม�เห์ต่"ผล ไม�ใชิ ที่%าต่ามควิามเคยชิ�นห์ร!อิสาม�ญส%าน0ก

-การศ"กษาวิ�เคราะห์,ในแง!การเม�องแลี่ะอ6ดมการณ์, (Political ห์ร�อ Ideology) อิ"ดมการณ์เป/นส��งที่��คนสร างข้0,น เชิ�นอิ"ดมการณ์ที่างศาสนา แต่�บางคร�,งเป/น

6

อิ"ดมการณ์ห์ร!อิจ�ต่ส%าน0กที่��ผ�ด (False Consciousness)

ซิ0�งม�กจะเก�ดข้0,นเป/นประจ%า เชิ�นเราบอิกวิ�าเราเชิ!�อิในวิ�ที่ยาศาสต่รแต่�การกระที่%ากล�บไม�เป/นวิ�ที่ยาศาสต่ร เชิ�นวิ�ที่ยาศาสต่รบอิกวิ�าต่ อิงก�นอิาห์ารให์ ครบ 5 ห์ม$� แต่�เรากล�บก�นในส��งที่��ชิอิบก�น จนอิ วิน ด!�มจนเมาห์มาย ไม�ถู!อิวิ�าเป/นวิ�ที่ยาศาสต่ร

ผ$ ห์ญ�งบางคนม�จ�ต่ส%าน0กผ�ด เชิ�นถู าไม�ม�สาม�จะอิย$�ไม�ได บางคนก7ต่ อิงที่นอิย$�แม วิ�าถู$กผ$ ชิายที่%าร าย

-แนวิค�ดสั�ทธ�สัต่ร�ห์ร�อสัต่ร�น�ยม (Feminism) ม�ห์ลายส%าน�ก เชิ�น

-Liberal Feminism น%าเสนอิโดย Dona Van เป/นส%าน�กที่��เร�ยกร อิงให์ ผ$ ห์ญ�งเที่�าเที่�ยมก�บผ$ ชิาย

-Cultural Feminism เป/นกล"�มที่��เร�ยกร อิงให์ ยอิมร�บวิ�ฒนธิรรมข้อิงผ$ ห์ญ�ง กล"�มน�,มอิงวิ�าวิ�ฒนธิรรมที่��เป/นอิย$�ผ$ ชิายสร างข้0,นที่�,งน�,น ต่ อิงปร�บปร"งแก ไข้ให์ ยอิมร�บวิ�ฒนธิรรมผ$ ห์ญ�งบ าง เชิ�นเปล��ยนจากใชิ นามสก"ลผ$ ชิายมาใชิ นามสก"ลผ$ ห์ญ�งได

-Radical Feminism ข้บวินการต่�อิส$ เพ!�อิส�ที่ธิ�สต่ร�ที่��ต่ อิงการล มล างส�งคมที่��ผ$ ชิายเป/นให์ญ� (Male

Domination) เชิ�นเสนอิวิ�าต่ อิงก%าห์นดส�ดส�วินข้อิงผ$ ห์ญ�งในสภา ในอิงคการ เชิ�นม� ส.ส.ผ$ ห์ญ�ง 50 % ในสภา เสนอิให์ ม�การเม!อิงเร!�อิงเพศ (Sexual Politics) ให์ โอิกาสเพศที่��อิ�อินแอิและผ$ ด อิยโอิกาสได ม�อิ%านาจห์ร!อิสร าง Empowerment ให์ ก�บคนที่��อิ�อิน

7

-มารกซิ�สเสนอิวิ�าส�งคมเป/นเร!�อิงชินชิ�,นไม�ใชิ�เร!�อิงเพศ ต่ อิงแก ป5ญห์าที่��โครงสร างป5ญห์าห์ญ�งชิายจะได ร�บการแก ไข้เอิง

-Post Feminism ต่ อิงการปลดปล�อิยสต่ร�ให์ เสมอิภาค สร างอิ�ต่ล�กษณ์ให์ ก�บสต่ร� บางคร�,งเร�ยกวิ�า Queer

Theory ค!อิที่ฤษฎี�เก��ยวิก�บผ$ ห์ญ�งที่��ม�ควิามค�ดที่��ประห์ลาดๆ เชิ�น ผ$ ชิายด!�มเห์ล าได ผ$ ห์ญ�งก7ด!�มได ผ$ ชิายข้�มข้!นผ$ ห์ญ�งได ผ$ ห์ญ�งก7ต่ อิงข้�มข้!นผ$ ชิายได

ต่�วิอิย�างผ$ ที่��ต่�อิส$ เพ!�อิส�ที่ธิ�สต่ร� -Simone De Beauvoir ต่�อิส$ เพ!�อิให์ ผ$ ห์ญ�งได ร�บ

ชิ�ยชินะ -Jurgen Harbermas (เจอิรเกน ฮารเบอิรมาส เป/น

ผ$ ชิาย)

-Hannah Arendt (ฮ�นนาห์ อิาเรนด) ฯลฯ

วิ�ฒนธรรมแลี่ะระบบการปกครองวิ�ฒนธิรรมสร างชิาต่� สร างอิ"ดมการณ์ ที่"กชิาต่�พยายาม

สร างชิาต่� สร างอิ"ดมการณ์ข้อิงต่นเอิงข้0,นมา เชิ�นไที่ยเข้มรในเวิลาน�,ก%าล�งใชิ อิ"ดมการณ์ชิาต่�น�ยม (Nationalism) ต่�อิส$�เพ!�อิเอิาชินะก�น แนวิค�ดชิาต่�น�ยมห์ร!อิที่ อิงถู��นน�ยม (Localism) จะต่รงข้ ามก�บแนวิค�ดโลกน�ยม (Globalism)

ที่��เชิ!�อิวิ�าควิรจะเปHดกวิ าง คนที่��เชิ!�อิเชิ�นน�,บอิกวิ�าไที่ย-เข้มรควิรจะร�วิมม!อิก�นสร างพ!,นที่��ชิายแดนให์ เป/นแห์ล�งที่�อิงเที่��ยวิเพ!�อิที่%ารายได มากกวิ�าที่��จะมาที่ะเลาะก�น

8

การเปลี่��ยนแปลี่งทางสั�งคมแลี่ะวิ�ฒนธรรม เพิลี่โต่ กล�าวิวิ�า ส��งต่�างๆ ม�การเปล��ยนแปลงเฉัพาะร$ป

ปรากฏ เป/นเพ�ยงภาพ แต่�แบบ นามธิรรม ควิามค�ด ห์ร!อิแก�นแที่ ไม�ม�การเปล��ยนแปลง

Heraclitus (เฮอิราคล�ต่"ส) เชิ!�อิวิ�า การเปล��ยนแปลงม�อิย$�ต่ลอิดเวิลา ไม�ม�ใครสามารถูจ"�มเที่ าลงในแม�น%,าสายเด�ยวิก�นได สอิงคร�,ง เพราะสายน%,าไห์ลไปต่ลอิดเวิลา การจ"�มเที่ าลงไปในคร�,งที่��สอิงไม�ใชิ�แม�น%,าสายเด�มอิ�กต่�อิไป

C.W. Mills กล�าวิวิ�า การเปล��ยนแปลงค!อิส��งที่��เก�ดข้0,นในอิด�ต่เก��ยวิก�บบที่บาที่ สถูาบ�น การจ�ดระเบ�ยบโครงสร างที่างส�งคม รวิมที่�,งการข้ยายต่�วิห์ร!อิลดลงข้อิงส��งต่�าง ๆ ด�งกล�าวิ

Moore มอิงวิ�าการเปล��ยนแปลงค!อิการเปล��ยนโครงสร างส�งคมซิ0�งก7ค!อิแบบแผนการกระที่%าระห์วิ�างก�น รวิมถู0งผลกระที่บข้อิงโครงสร างที่างส�งคมที่��ม�ต่�อิบรรที่�ดฐานและค�าน�ยมด วิย

งามพิ�ศ สั�ต่ย,สังวินแลี่ะสั�ญญา สั�ญญาวิ�วิ�ฒน, กล�าวิวิ�า การเปล��ยนแปลงค!อิควิามแต่กต่�างข้อิงข้อิงอิย�างเด�ยวิก�นที่��เปร�ยบเที่�ยบก�นในเวิลาที่��แต่กต่�างก�น รวิมถู0งกระบวินการเปล��ยนแปลงในปรากฏการณ์ที่างส�งคมที่�,งวิางแผนและไม�ได วิางแผนเอิาไวิ

การเปลี่��ยนแปลี่งอาจพิ�จารณ์าได&ใน 6 ลี่�กษณ์ะ 1.Identify of Change ระบ"ล�กษณ์ะข้อิงการ

เปล��ยนแปลงได วิ�าเป/นการเปล��ยนแปลงไปในด านใด เชิ�นการเม!อิงเร!�อิงการเล!อิกต่�,งเปล��ยนแปลง

9

2. Level of Change บอิกถู0งระด�บข้อิงการเปล��ยนแปลงวิ�าเป/นไปในระด�บใด เชิ�นระด�บป5จเจกบ"คคล ระด�บครอิบคร�วิ ระด�บสถูาบ�น ระด�บอิงคการ ระด�บชิาต่�ห์ร!อิระด�บโลก

3. Duration of Change ระยะเวิลาข้อิงการเปล��ยนแปลง เชิ�น ระยะส�,น ระยะปานกลาง ระยะยาวิ ห์ร!อิเปล��ยนแปลงต่ลอิดชิ�วิ�ต่

4. Direction of Change ที่�ศที่างการเปล��ยนแปลงม"�งไปในที่�ศที่างใด แบบเส นต่รง (Linear) ส$งข้0,นห์ร!อิด��งลง แบบวิงกลม แบบวินเวิ�ยนกล�บมาอิย$�ที่��เด�ม (Cyclical) แบบข้0,นๆ ลงๆ เป/นล$กคล!�น (Wave) ก าวิไปข้ างห์น า (Forward) ห์ร!อิถูอิยห์ล�ง (Backward) ห์ร!อิไปห์น าบ างถูอิยห์ล�งบ าง

5. Magnitude of Change ควิามเข้ มข้ นข้อิงการเปล��ยนแปลง ด$ปร�มาณ์ควิามเข้ มข้ นวิ�าเปล��ยนมาก น อิย ล0ก ห์ร!อิเผ�นๆ วิ�ดจากการเปล��ยนโครงสร าง เปล��ยนกฎีห์มาย เปล��ยนเน!,อิห์าสาระ ห์ร!อิเปล��ยนเพ�ยงร$ปแบบ เปล��ยนโครงสร างที่�,งห์มดแบบถูอินรากถูอินโคน (เปล��ยนพาราไดม) ห์ร!อิเปล��ยนแปลงปานกลาง ห์ร!อิเปล��ยนเพ�ยงผ�วิเผ�นเล7กน อิยโดยที่��สาระส%าค�ญไม�ได เปล��ยน

6. Rate of Change อิ�ต่ราควิามเร7วิในการเปล��ยนแปลงชิ าเร7วิแค�ไห์น เปล��ยนบ างห์ย"ดบ าง เปล��ยนต่�อิเน!�อิงไปเร!�อิยๆ ห์ากเปล��ยนอิย�างรวิดเร7วิถูอินรากถูอินโคนจะเร�ยกวิ�าการปฏ�วิ�ต่� แต่�ห์ากเปล��ยนที่�ละข้�,นจะเร�ยกวิ�าการปฏ�ร$ป

การเปลี่��ยนแปลี่งสัามารถสัร6ปได&ในสัองลี่�กษณ์ะ

10

1. การเปล��ยนแปลงที่างส�งคม (Social Change)

เป/นการเปล��ยนแปลงร$ปแบบ ควิามส�มพ�นธิ บที่บาที่ เป9าห์มาย การที่%าห์น าที่��ต่�าง ๆ ในเชิ�งส�งคม เชิ�น ควิามส�มพ�นธิระห์วิ�างนายจ างก�บล$กจ างเปล��ยนจากล$กจ างต่ อิงง อินายจ างเป/นนายจ างต่ อิงง อิล$กจ างในป5จจ"บ�น (แรงงานห์ายากมากข้0,น) ในครอิบคร�วิพ�อิแม�ต่ อิงต่ามใจล$กมากข้0,น ล$กกลายเป/นล$กบ�งเก�ดเกล าพ�อิแม�ยอิดกต่�ญญู$ น�กเร�ยนต่%าห์น�คร$ได มากข้0,น

2. การเปล��ยนแปลงที่างวิ�ฒนธิรรม (Culture

Change) เป/นการเปล��ยนแปลงระบบวิ�ฒนธิรรมในส�วินประกอิบย�อิยต่�างๆ ซิ0�งเป/นส��งที่��มอิงเห์7นได ยากกวิ�า เชิ�น การก�นเปล��ยนไป การแต่�งงานเปล��ยนร$ปแบบไป

กระบวินการเปลี่��ยนแปลี่งทางวิ�ฒนธรรม (Cultural Process) อิาจเก�ดจาก

1. การประด�ษฐ (Invention) การสร างส��งให์ม�ที่��ไม�เคยม�มาก�อิน

2. การค นพบ (Discovery) ส��งน�,นม�อิย$�แล วิแต่�คนเพ��งค นพบเจอิ เชิ�น ค นพบแห์ล�งน%,าม�น

3. การเผยแพร� (Diffusion) เม!�อิประด�ษฐห์ร!อิค นพบแล วิก7ต่ อิงเผยแพร�อิอิกไป

4. การปะที่ะส�งสรรคที่างวิ�ฒนธิรรม (Acculturation/Culture Contact)

5. การกล!นก�นที่างวิ�ฒนธิรรม (Assimilation)

6. กระบวินการที่%าให์ ที่�นสม�ย (Modernization)

กระบวินการที่%าให์ เป/นอิ"ต่สาห์กรรม (Industrialization)

11

กระบวินการที่%าให์ เป/นเม!อิง (Urbanization) กระบวินการที่%าให์ เป/นระบบส%าน�กงานให์ญ� ๆ (Bureaucratization) (เราม�กแปลผ�ด ๆ วิ�าระบบราชิการ)

7. นวิ�ต่กรรม (Innovation) การน%าส��งให์ม�เข้ ามาที่�,งที่��เป/นวิ�ต่ถู" (Material Culture) เชิ�น เคร!�อิงม!อิให์ม� ๆ และที่��ไม�เป/นวิ�ต่ถู" (Non Material Culture) เชิ�น ควิามค�ด ค�าน�ยมให์ม� ๆ

โรเจอร, พ$ดถู0งกระบวินการวิ�ฒนธิรรม 5 ข้�,นต่อิน ด�งน�, 1. Awareness ที่%าให์ ร$ วิ�าม�ส��งน�,อิย$� เชิ�น น�กศ0กษา

ต่ อิงการเป/นส.ส. ก7ต่ อิงบอิกให์ ชิาวิบ านต่!�นต่�วิ ร$ จ�กเรา ร$ วิ�าม�เราอิย$�และให์ ควิามสนใจ

2. Interest เม!�อิร$ แล วิก7ต่ อิงที่%าให์ เก�ดควิามสนใจ 3. Evaluation เม!�อิคนสนใจก7จะเร��มประเม�นค�าวิ�าส��ง

น�,นด�/ไม�ด� ควิร/ไม�ควิร เห์มาะ/ไม�เห์มาะ บางคนพยายามชิ�วิงชิ�งพ!,นที่��ในส!�อิแม จะเป/นพฤต่�กรรมแปลกๆ เชิ�น ส.ส.ข้อิงอิ�ต่าล�แก ผ าให์ คนด$ คนจ0งสนใจที่�,งประเที่ศและส"ดที่ ายได เป/นส.ส.สมใจ

4. Trial ระห์วิ�างที่��ชิาวิบ านก%าล�งประเม�นค�าน�,นก7เปHดโอิกาสให์ ได ที่ดลอิงใชิ ส��งน�,นวิ�าด�ห์ร!อิไม�อิย�างไร

5. Adoption เม!�อิได ลอิงแล วิจะที่%าให์ เก�ดการยอิมร�บ คนที่��เป/นน�กข้ายจ0งพยายามให์ ล$กค าลอิง ซิ0�งส�วินให์ญ�ที่ดลอิงแล วิจะซิ!,อิเพราะไม�กล าค!น

การร�บสั��งให์ม!จะง!ายห์ร�อยากข"'นอย�!ก�บ 1. ส��งน�,นม�ประโยชินมากน อิยแค�ไห์น (Usefulness)

ถู าม�ประโยชินก7ร�บได ง�าย

12

2. สอิดคล อิงก�บข้อิงเด�มห์ร!อิไม� (Suit to the Old

Thing) ถู าข้อิงให์ม�สอิดคล อิงก�บควิามเคยชิ�นคนจะยอิมร�บได ง�าย

3. ง�ายห์ร!อิซิ�บซิ อิน (Simplicity) ส�นค าที่��ใชิ ง�ายไม�ซิ�บซิ อิน คนจะร�บง�ายกวิ�า แต่�ห์ากย"�งยาก ซิ�บซิ อิน คนก7จะไม�ยอิมร�บ

4. ม�โอิกาสได ที่ดลอิงห์ร!อิไม� (Trial) ถู าม�โอิกาสได ลอิงใชิ ลอิงจ�บ ก7จะร�บได ง�าย

5. เห์7นผลที่�นต่าห์ร!อิไม� (Observable) ถู าเห์7นผลที่�นต่า คนจะยอิมร�บได ที่�นที่�

คนท��จะร�บนวิ�ต่กรรมม� 5 ประเภท (5 Categories of Receptors)

1. Innovators เป/นพวิกที่��ชิอิบข้อิงให์ม� ค�ดอิะไรให์ม�ๆ ชิอิบเปล��ยนแปลงต่ลอิดเวิลา ร�บข้อิงให์ม�ๆ ได อิย�างรวิดเร7วิ

2. Early Adopters เป/นพวิกที่��ร �บข้อิงให์ม�ได เร7วิรอิงลงมาจากพวิกแรก แต่�ไม�ถู0งก�บต่ อิงเปล��ยนแปลงต่ลอิดเวิลา

3. Early Majority เป/นคนกล"�มให์ญ� ยอิมร�บการเปล��ยนแปลงได ก�อิน

4. Late Majority เป/นคนกล"�มให์ญ�ที่��ร �บอิะไรๆที่��เปล��ยนแปลงได ที่�ห์ล�ง

5. Laggards พวิกล าห์ล�งร�บได ชิ าที่��ส"ด ไม�ยอิมเปล��ยนอิะไรง�าย ๆ

13

สั�งก�ปท��สั.าค�ญเก��ยวิก�บการเปลี่��ยนแปลี่งทางสั�งคมแลี่ะวิ�ฒนธรรม (อิอิกสอิบ)

1. Westernization (การท.าให์&เป;นต่ะวิ�นต่ก) –

Industrialization (การท.าให์&เป;นอ6ต่สัาห์กรรม)

การที่%าให์ เป/นอิ"ต่สาห์กรรมค!อิการใชิ เที่คโนโลย�ที่��ที่�นสม�ย ใชิ เคร!�อิงจ�กรแที่นแรงงานคนและส�ต่วิเพ!�อิเพ��มปร�มาณ์การผล�ต่ให์ กลายเป/นระบบอิ"ต่สาห์กรรม ด%าเน�นการผล�ต่เป/นแบบอิ"ต่สาห์กรรมต่ะวิ�นต่ก เก�ดกระบวินการที่างส�งคมที่��ที่%าลายระบบศ�กด�นา เร��มระบบที่"นน�ยม วิ�ธิ�ค�ดข้อิงคนในส�งคมเปล��ยนไป ส�นค าที่��ผล�ต่ได มากที่%าให์ ที่"กคนม�ส�ที่ธิ�ที่��จะซิ!,อิห์ามาใชิ เห์ม!อิน ๆ ก�น ควิามร$ ส0กเที่�าเที่�ยมก�นเก�ดข้0,น ระบบศ�กด�นาจ0งเปล��ยนเป/นที่"นน�ยม คนต่ อิงการอิ�สระไม�ต่ อิงการเป/นไพร�ห์ร!อิที่าสอิ�กต่�อิไป จ0งก าวิอิอิกไปค าข้ายอิย$�ในเม!อิง จนกลายเป/นส�งคมเม!อิง ส�งคมที่�นสม�ย คนม�ค�าน�ยมในการส$ ชิ�วิ�ต่ ต่ อิงลงที่"น กล าเส��ยง ยอิมที่%างานห์น�กเพราะเห์7นวิ�าค" มค�า

W.W. Rostow น%าเสนอิต่�วิแบบการพ�ฒนา 5 ข้�,นต่อิน ด�งน�,

1. ส�งคมประเพณ์� ม�วิ�ถู�ชิ�วิ�ต่แบบง�าย คนม�อิาชิ�พเกษต่ร ที่%าการเกษต่รเพ�ยงพอิส%าห์ร�บบร�โภคในคร�วิเร!อิน ส�งคมย"คน�,เปร�ยบเห์ม!อินเคร!�อิงบ�นที่��จอิดอิย$�

2.เก�ดกระบวินการกระต่" นที่างเศรษฐก�จให์ม� เก�ดกระบวินการเปล��ยนแปลงในระยะแรก เปร�ยบได ก�บเคร!�อิงบ�นที่��เร��มสต่ารที่เคร!�อิงแล วิค�อิยๆ วิ��งอิอิกจากร�นเวิย

3.ที่ะยานส$�อิ"ต่สาห์กรรม ม�การลงที่"นมากข้0,น ข้� ,นน�,เปร�ยบได ก�บเคร!�อิงบ�นก%าล�งที่ะยานข้0,นส$�ที่ อิงฟ9า

14

4.ส�งคมเจร�ญเต่�บโต่เต่7มที่�� ม�การใชิ เที่คโนโลย�สม�ยให์ม� เป/นเห์ม!อินเคร!�อิงบ�นที่��ไต่�ระด�บได ส%าเร7จ

5.ส�งคมอิย$�ด�ก�นด� เป/นส�งคมที่��อิ"ดมสมบ$รณ์ ม�สวิ�สด�การส�งคม

2. Modernization (กระบวินการท.าให์&ท�นสัม�ย)

Neil J. Smelser กล�าวิวิ�า Modernization มาพร อิมก�บการพ�ฒนาเศรษฐก�จ เป/นการเปล��ยนแปลงที่างเที่คน�ค ที่างเศรษฐศาสต่ร น�เวิศวิ�ที่ยา ส�งคม วิ�ฒนธิรรม และที่างการเม!อิง

ในส�งคมสม�ยให์ม� ศาสนาจะเปล��ยนไป อิด�ต่ใชิ ศาสนาในเร!�อิงควิามสาม�คค� แต่�ป5จจ"บ�นพระม�ห์น าที่��ให์ ค%าแนะน%าด านวิ�ธิ�ค�ดห์ร!อิปร�ชิญา ควิามส�มพ�นธิภายในครอิบคร�วิเป/นแบบต่ะวิ�นต่กมากข้0,น ครอิบคร�วิม�ข้นาดเล7กลง

Wilbert E. Moore กล�าวิวิ�า การพ�ฒนาเศรษฐก�จน%าไปส$�ควิามที่�นสม�ย ม�การผล�ต่มากข้0,น

Daniel Learner กล�าวิวิ�า ควิามที่�นสม�ยมาพร อิมก�บนวิ�ต่กรรมให์ม�ๆ (Innovation) และควิามเป/นเม!อิง (Urbanization) ส�งคมเม!อิงที่%าให์ คนได ม�โอิกาสเร�ยนห์น�งส!อิมากข้0,น อิ�านอิอิกเข้�ยนได ม�ควิามร$ มากข้0,น พฤต่�กรรม

G. Hunter กล�าวิวิ�า การเปล��ยนแปลงโครงสร างพ!,นฐานโดยการสร างสาธิารณ์$ปโภคที่%าให์ ส�งคมเปล��ยนแปลงไปเก�ดควิามที่�นสม�ยที่�,งที่างส�งคมและเศรษฐก�จ

ประเภที่ข้อิงส�งคม(1) ส�งคมประเพณ์� (Traditional Society) ห์ร!อิ

ส�งคมด�,งเด�ม

15

(2) ส�งคมเปล��ยนผ�าน (Transitional Society) ค!อิส�งคมที่��อิย$�ระห์วิ�างการเปล��ยนจากส�งคมประเพณ์�มาส$�ส�งคมที่�นสม�ย

(3) ส�งคมที่�นสม�ย (Modernity)

ภาษาเยอิรม�นจะเร�ยกส�งคมด�,งเด�มวิ�าเป/นส�งคมที่��ม�ล�กษณ์ะ Gemeinschaft (จ�เมนชิาฟที่) ในข้ณ์ะที่��ส�งคมที่�นสม�ยจะม�ล�กษณ์ะ Gesellschaft (เกเซิลชิาฟที่)

ห์ล�กการแบ�งงานก�นที่%า (The Division of Labor

in Society) เป/นต่�วิบ�งชิ�,วิ�าส�งคมแต่กต่�างก�นอิย�างไร ด�งน�,(1) ส�งคมด�,งเด�มจะม�ล�กษณ์ะเป/น Mechanical

Solidarity ควิามส�มพ�นธิเป/นแบบกลไก ไม�ม�การแบ�งงานก�นที่%า ที่%าให์ พ0�งพาก�นแต่�ไม�แน�นแฟ9น แต่�ละคนม�ข้ าวิม�ปลาก�นเห์ม!อิน ๆ

(2) ส�งคมสม�ยให์ม�จะม�ล�กษณ์ะเป/น Organic

Solidarity ควิามส�มพ�นธิเป/นแบบอิวิ�ยวิะที่"กคนต่ อิงพ0�งพาก�นอิย�างแน�นแฟ9นแต่�ไม�ก าวิก�ายก�น ม�การแบ�งงานก�นที่%าแยกย�อิยอิอิกไป เชิ�นอิย$�บนต่0กอิยากจะลงมาก7ต่ อิพ0�งพาล�พที่

ควิามส�มพ�นธิในส�งคมด�,งเด�มเน นสถูานะ (Status)

คนในส�งคมเป/นพ��ป9าน าอิาก�น ส�วินส�งคมสม�ยให์ม� ควิามส�มพ�นธิเปล��ยนเป/นส�ญญา (Contract) ไม�วิ�าจะเป/นใครก7ไม�ส%าค�ญแต่�ม�ห์น าที่��ที่%าต่ามส�ญญาต่�อิก�น

3. Urbanization (กระบวินการท.าให์&เป;นเม�อง)

ค!อิการกระจายอิ�ที่ธิ�พลข้อิงส�งคมเม!อิงส$�ส�งคมชินบที่ ในเม!อิงม�คนอิาศ�ยอิย$�ห์นาแน�น แย�งก�นก�นแย�งก�นใชิ จ%าต่ อิงม�การก%าห์นดกต่�กา

16

Kingsley Davis กล�าวิถู0งล�กษณ์ะข้อิงส�งคมเม!อิง (Urbanism) ไวิ ด�งน�,

(1) Social Heterogeneity ม�ควิามห์ลากห์ลายในส�งคม เชิ�น อิาชิ�พห์ลากห์ลาย การศ0กษาห์ลากห์ลาย ศาสนาห์ลากห์ลาย แต่�งกายห์ลากห์ลาย ในข้ณ์ะที่��ชินบที่จะคล ายคล0งก�นไปห์มด

(2) Secondary Association การต่�ดต่�อิส�มพ�นธิก�นข้อิงคนในส�งคมเป/นแบบที่"ต่�ยภ$ม� เป/นที่างการ ไม�ใชิ�ควิามส�มพ�นธิแบบส�วินต่�วิ

(3) Social Tolerance ม�ควิามอิดกล�,นในเชิ�งส�งคมมากกวิ�าส�งคมชินบที่ ไม�ม�ใครน�นที่าใคร

(4) Secondary Control การควิบค"มที่างส�งคมจะใชิ แบบที่"ต่�ยภ$ม� เชิ�น ใครที่%าผ�ดต่ อิงแจ งต่%ารวิจมาจ�บ ฟ9อิงศาล เอิาผ�ดต่ามกฎีห์มาย แต่�ในส�งคมชินบที่ ใครที่%าผ�ดก7ให์ ผ$ ห์ญ�มาค"ยไกลเกล��ย

(5) Social Mobility การเคล!�อินย ายที่างส�งคมที่%าได ง�ายและเร7วิข้0,น เชิ�นล$กชิาวินาสามารถูร�บราชิการได เพราะการศ0กษา

(6) Voluntary Association ม�การที่%าก�จกรรมโดยสม�ครใจเพ��มมากข้0,น

(7) Individualism ควิามเป/นป5จเจกบ"คคลม�มากข้0,น (8) Spatial Segregation ในส�งคมสม�ยให์ม�โดย

เฉัพาะส�งคมฝร��งจะม�การแยกส�วินก�นอิย�างเห์7นได ชิ�ด เชิ�น ย�านคนจ�น ย�านฝร��ง ย�านแข้ก ส�งคมชินบที่จะกลมกล!นก�นมากกวิ�า

17

4. Bureaucratization, Routinization, Standardization เป/นกระบวินการจ�ดระเบ�ยบในการปฏ�บ�ต่� ชิ�วิ�ต่ในเม!อิงถู$กที่%าให์ เห์ม!อินเป/นส%าน�กงานให์ญ�ๆ ม�ระบบระเบ�ยบ ที่%างานเป/นระบบมาต่รฐาน ร านค าต่ อิงเปHดปHดต่รงเวิลาที่"กวิ�น ไม�ใชิ�น0กอิยากจะเปHดก7เปHดอิยากจะปHดก7ปHด

ที่�,งห์มดน�,เป/นกระบวินการจ�ดระเบ�ยบที่างส�งคมอิย�างม�เห์ต่"ผลเพ!�อิให์ ที่%างานได อิย�างม�ประส�ที่ธิ�ภาพต่รงเป9าห์มาย เป/นระเบ�ยบ บร�ห์ารแบบระบบส%าน�กงานให์ญ�ที่��เป/นที่างการมากข้0,น แต่�ข้ อิเส�ยค!อิที่%าลายควิามเป/นมน"ษย ป5จจ�ยผล�กด�นที่��ที่%าให์ เป/นเชิ�นน�,นได แก�

(1) การเต่�บโต่ข้อิงส�งคมและอิงคกรต่�างๆ ม�มากข้0,น (2) ม�ควิามจ%าเป/นเพ!�อิการจ�ดระเบ�ยบส�งคม(3) ส�งคมจ%าเป/นต่ อิงม�เห์ต่"ผล ม�แนวิค�ดแบบ

วิ�ที่ยาศาสต่ร ด วิยเห์ต่"น�,จ0งต่ อิงม�การบร�ห์ารแบบระบบส%าน�กงานให์ญ�

ที่��เป/นที่างการ (Bureaucratization ห์ร!อิ Routinization) ด�งที่��แม7กซิ เวิเบอิร กล�าวิถู0งเร!�อิงน�,ไวิ วิ�า

(1) สถูานภาพและบที่บาที่จะก%าห์นดให์ ม�ห์น าที่��ควิามร�บผ�ดชิอิบอิย�างชิ�ดเจน

(2) ก�จกรรมที่"กอิย�างให์ เป/นไปต่ามกฎีระเบ�ยบที่��ก%าห์นดไวิ

(3) การต่�ดส�นใชิ ห์ล�กวิ�ชิาการไม�ใชิ อิารมณ์ส�วินต่�วิ (4) ก�จกรรมที่"กอิย�างให์ ม�ห์ล�กฐานบ�นที่0กไวิ ป5จจ"บ�นม�ควิามพยายามลดข้นาดข้อิงระบบส%าน�กงาน

(Debureaucratization) ลดควิามเป/นที่างการ ลดข้�,น

18

ต่อิน ลดควิามย"�งยากในระบบ ลดกฎีระเบ�ยบ (Deregulation) เน น Good Governance และ Civil

Society เพ!�อิให์ ชิ"มชินม�ควิามเข้ มแข้7ง เพราะส�งคมม�ควิามซิ�บซิ อินมากข้0,น เคล!�อินไห์วิเปล��ยนแปลงมากข้0,น ส�งคมย��งที่�นสม�ยการแบ�งงานก�นที่%าย��งม�มากข้0,น อิงคกรส�งคมแบ�งเป/นห์ลายภาค เชิ�น อิงคกรภาคร�ฐ (ภาคร�ฐที่��ม�อิ%านาจ ไม�ม�อิ%านาจ ภาคการเม!อิงที่��ม�อิ%านาจ ภาคการเม!อิงที่��ไม�ม�อิ%านาจ) ภาคธิ"รก�จเอิกชิน ภาคส�งคม (เป/นภาคที่��สามห์ร!อิอิงคการอิ�สระ) อิงคกรที่��ไม�ห์วิ�งผลก%าไร

ทฤษฎี�ร�ฐสัวิ�สัด�การ (Welfare State Theory)

เชิ!�อิวิ�า ถู าร�ฐจ�ดการด$แลประชิาชินได ด� อิงคกรเอิกชินที่��ต่ อิงที่%างานด านส�งคมสงเคราะห์ก7ไม�จ%าเป/นต่ อิงม�มาก แต่�ถู าร�ฐด$แลไม�ได เอิกชินก7ต่ อิงเข้ ามาชิ�วิย

ทฤษฎี�ควิามห์ลี่ากห์ลี่ายทางสั�งคม (Heterogenity Theory) เชิ!�อิวิ�าอิงคกรส�งคมที่��ห์ลากห์ลายจะชิ�วิยต่อิบสนอิงคนกล"�มต่�างๆ ในส�งคม โดยเข้ ามาชิ�วิยเสร�มร�ฐ ซิ0�งอิงคกรธิ"รก�จส�งคม (Social

Entrepreneur) ควิรม�เพ��มข้0,น เม!�อิม�การพ�ฒนาเศรษฐก�จมากข้0,น

ทฤษฎี�ประชาสั�งคม (Civil Society Theory)

เชิ!�อิวิ�าอิงคกรส�งคมจะต่ อิงรวิมพล�งก�น เป/นอิ�สระจากร�ฐ จากภาคธิ"รก�จเอิกชิน คอิยควิบค"มต่รวิจต่รวิจสอิบที่�,งภาคร�ฐและเอิกชินให์ ร�บผ�ดชิอิบต่�อิเร!�อิงราวิสาธิารณ์ะ

ช!วิงแสัดงควิามค�ดเห์2นของน�กศ"กษา

19

ต่ร�ง -ประปล�ดชิาคร พ$ลสวิ�สด�J-ต่ร�งเป/นจ�งห์วิ�ดที่��ม�ควิามห์ลากห์ลายที่างวิ�ฒนธิรรม โดยเฉัพาะวิ�ฒนธิรรมที่��มาจากคนจ�น ที่��น�ยมด!�มชิา กาแฟ ที่%าให์ ม�ร านกาแฟจ%านวินมาก ที่%าให์ ต่ อิงม�อิาห์ารที่��ก�นค$�ก�บชิากาแฟจ%านวินมาก โดยเฉัพาะห์ม$ย�างเป/นข้อิงก�นที่��ข้0,นชิ!�อิ

วิ�ฒนธิรรมการก�นด�งกล�าวิส�งผลให์ คนม�อิาชิ�พเล�,ยงห์ม$ได ม�งานที่%า ส�งผลด�ที่างเศรษฐก�จ

คนจ�นในจ�งห์วิ�ดต่ร�งย�งม�วิ�ฒนธิรรมน�บถู!อิเจ าแม�กวินอิ�มและพระโพธิ�ส�ต่วิ ที่%าให์ ม�เที่ศกาลที่��ข้0,นชิ!�อิค!อิเที่ศกาลก�นเจ และก�อิให์ เก�ดศาลเจ าจ%านวินมากในจ�งห์วิ�ดต่ร�ง

การที่��การประกอิบอิาชิ�พสวินยางพาราป5จจ"บ�นม�การเปล��ยนแปลงไปอิย�างมาก จากเด�มต่ อิงที่%าเป/นยางแผ�นด�นแต่�ป5จจ"บ�นมาข้ายน%,ายาง ที่%าให์ คนต่ร�งม�เวิลาเพ��มมากข้0,น ที่%าให์ ห์�นไปเข้ าศาลเจ ามากข้0,น คนต่ร�งที่"กวิ�นน�,นอิกจากจะน�บถู!อิพ"ที่ธิแบบไที่ยๆแล วิย�งน�บถู!อิเจ าแม�ต่�างๆมากข้0,น เป/นอิ�ที่ธิ�พลที่��ส%าค�ญข้อิงวิ�ฒนธิรรมจ�น

แพิร! –ค"ณ์ส$�ข้วิ�ญและอิร"โณ์ที่�ยในชิ"มชินชินบที่บ านเก�Dยงพา ชิ!�อิห์ม$�เป/นชิ!�อิข้อิงต่ นไม

อิย�างห์น0�งที่��เอิาไวิ บ$ชิาส��งศ�กด�Jส�ที่ธิ�J การเปล��ยนแปลงเก�ดข้0,นเม!�อิม�การพ�ฒนาห์ม$�บ าน ม�ถูนนห์นที่าง เม!�อิควิามเจร�ญมาถู0งก7ที่%าให์ เก�ดป5ญห์าการต่�ดไม�ที่%าลายป8า โดยเฉัพาะป8าส�ก

ต่�อิมาการเม!อิงเข้ ามาถู0งห์ม$�บ าน ม�การเล!อิกต่�,ง ที่%าให์ เก�ดควิามแต่กแยก

(ชิ�วิงที่ ายเที่ปต่�ด จ0งย�งไม�ได ฟ5งอิ�ก 2 ศ$นย)

20