PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY - wld.wum.edu.pl · 1 warszawski uniwersytet medyczny wydział lekarsko-dentystyczny przewodnik dydaktyczny dla studentÓw i roku kierunku lekarsko-d entystyczne

1

WARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY

Wydział Lekarsko-Dentystyczny

PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY

DLA STUDENTÓW I ROKU KIERUNKU LEKARSKO-DENTYSTYCZNEgO

ROK AKADEMICKI 2015 / 2016

WARSZAWA 2015

2

Opracowanie edytorskie i druk:Oficyna Wydawnicza Warszawskiego Uniwersytetu MedycznegoZam. 226 / 2016 nakład 20 egz. tel. (22) 5720 327

e-mail: [email protected]

Na okładce przedstawiono Godło Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego

1

WARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY2015/ 2016

I ROK KIERUNEK LEKARSKO-DENTYSTYCZNY

Wydział LEKaRSKO-dENTySTyCzNy

2

SpiS treści

1. NAUCZANIE STOMATOLOgII W WARSZAWIE ............................................. 32. WŁADZe UcZeLNi

i WYDZiAŁU LeKArSKO-DeNtYStYcZNeGO w roku akademickim 2015/2016 .......................................................................................... 8

3. pLAN StUDióW NA rOK AKADeMicKi 2015 / 2016 ........................................ 94. pODZiAŁ rOKU AKADeMicKieGO 2015/2016 ................................................ 115. RAMOWY PROgRAM PRAKTYKI WAKACYJNEJ ......................................... 126. ANAtOMiA cZŁOWieKA ........................................................................................ 137. BeZpiecZeŃStWO i HiGieNA prAcY ............................................................. 268. BIOLOgIA ........................................................................................................................ 309. BIOFIZYKA ...................................................................................................................... 3310. ERgONOMIA W STOMATOLOgII ........................................................................ 3711. HiStOLOGiA, cYtOLOGiA i eMBriOLOGiA ................................................ 4112. JĘZYK ŁAciŃSKi W MeDYcYNie ......................................................................... 4813. JĘZYK OBcY W MeDYcYNie:

język angielski, francuski, niemiecki, rosyjski (do wyboru)polski dla obcokrajowców ...5214. MAteriAŁOZNAWStWO StOMAtOLOGicZNe ......................................... 5615. MEDYCYNA KATASTROF ........................................................................................ 5916. MEDYCYNA RATUNKOWA ..................................................................................... 6317. PIERWSZA POMOC MEDYCZNA.......................................................................... 6618. pODStAWY pSYcHOLOGii LeKArSKieJ ........................................................ 6919. PROFILAKTYKA W STOMATOLOgII ................................................................. 7220. prOpeDeUtYKA MeDYcYNY UZALeŻNieŃ ............................................... 7521. ETYKA LEKARSKA Z ELEMENTAMI FILOZOFII .......................................... 7822. HiStOriA StOMAtOLOGii .................................................................................... 8223. pSYcHOLOGiA LeKArSKA Z eLeMeNtAMi SOcJOLOGii ................... 8824. PRZYSPOSOBIENIE BIBLIOTECZNE .................................................................. 9625. pSYcHOLOGiA KLiNicZNA ................................................................................ 10126. StOMAtOLOGiA SpOŁecZNA ....................................................................... 10427. WYcHOWANie FiZYcZNe .................................................................................... 10828. ZDROWIE PUBLICZNE ............................................................................................ 11129. INFORMACJE SOCJALNO-BYTOWE ................................................................. 11430. INNE INFORMACJE................................................................................................... 11431. SAMOrZąD StUDeNtóW

WYDZiAŁU LeKArSKO-DeNtYStYcZNeGO WUM ................................ 115

3

NaUCzaNiE STOMaTOLOGii W WaRSzaWiE

pierwsze wzmianki o nauczaniu dentystyki w Królewskim Uniwersytecie Warszawskim pochodzą z 1818 roku. Wydział Lekarski tegoż Uniwersytetu kształcił obok lekarzy wyż-szych i niższych, również akuszerów, okulistów i dentystów. prof. Klemens Nowicki prowa-dził wówczas pierwsze wykłady z zakresu chorób oczu, kości i zębów.

Obok działalności dydaktycznej i naukowej Królewskiego Uniwersytetu Warszawskie-go, pracę naukową prowadziło równolegle powstałe w dniu 6 grudnia 1820 r. Warszawskie towarzystwo Lekarskie. Skupiało ono w swych szeregach wielu przedstawicieli świata le-karskiego wykazujących zamiłowanie do pracy naukowej. Wśród nich znaleźli się również wybitniejsi dentyści warszawscy, jak Maciej Lewestamm i Jan Anns.

W 1857 r. Uniwersytet zmienił nazwę na cesarsko-Królewską Medyko-chirurgiczną Akademię. Akademia miała prawo przyznawania obok stopni lekarskich także stopnie spe-cjalno-praktyczne, a wśród nich stopień dentysty.

Z chwilą powstania Szkoły Głównej, Warszawska Akademia Medyko-chirurgiczna zo-stała przekształcona w Wydział Lekarski tej szkoły, a następnie w 1869 r. w cesarski Uni-wersytet Warszawski. Wychowankami tego Uniwersytetu byli m. in.: Bolesław Dzierżawski – założyciel i redaktor pierwszego zawodowego czasopisma pod nazwą „przegląd Denty-styczny” i Maurycy Krakowski – redaktor „Kroniki Dentystycznej” ukazującej się od 1903 do 1939 r. – autor kalendarza dentystycznego na 1898 r.

W rozwoju szkolnictwa dentystycznego XiX w. pionierską rolę odegrał petersburg. tam bowiem polacy w osobach Tadeusza Ważyńskiego w r. 1882 i Heleny Wougl-Świderskiej w la-tach dziewięćsetnych założyli pierwsze szkoły dentystyczne i lekarsko-dentystyczne. Stam-tąd wyszło sporo polskich lekarzy dentystów posiadających wykształcenie ogólnolekarskie.

Na tych wzorach powstały w Warszawie w ostatnim dziesięcioleciu XiX w. pierwsze prywatne szkoły dentystyczne. Założycielami ich byli: J. Levy (1891 r.), L. Szymański (1897 r.), a następnie A. Tropp i J. Tumarkin. Nauka w szkołach prywatnych trwała 4-5 semestrów i obejmowała wykłady teoretyczne i ćwiczenia praktyczne. po złożeniu egzaminów przed Komisją Szkolną, a następnie Uniwersytecką absolwenci uzyskiwali dyplom lekarza denty-sty. tytuł ten otrzymało łącznie około 3000 osób.

Duże znaczenie dla dalszego rozwoju szkolnictwa dentystycznego miała działalność Warszawskiego towarzystwa Odontologicznego, które równolegle z działalnością szko-leniowo-naukową i organizacyjną wnioskowało do rektora Uniwersytetu Warszawskiego w sprawie reformy studiów dentystycznych. postulowało m. in. potrzebę powołania pań-stwowych szkół dentystycznych. Szkołom prywatnym zarzucano zbyt niski poziom na-uczania i dominację celów merkantylnych.

W 1920 roku otwarto w Warszawie państwowy instytut Dentystyczny (piD). pierwszym dyrektorem piD został prof. Franciszek Zwierzchowski.

trudności finansowe i lokalowe pozwoliły na uruchomienie początkowo tylko trzech ka-tedr. Kierownictwo Katedry Dentystyki Zachowawczej powierzono prof. F. Zwierzchowskiemu, chirurgii Stomatologicznej dr med. A. Meissnerowi i techniki Dentystycznej dr med. L. Brennejsenowi. Klinika Ortodontyczna powstała dopiero w 1926 roku pod kierunkiem prof. M. Zeńczaka (ryc. 1).

Nauka w piD była płatna i trwała 4 lata. W latach 1920-1933 instytut ukończyło 1467 osób otrzymując dyplom lekarza dentysty. piD nie był jednak w pełni szkołą akademicką i nie miał uprawnień do nadawania tytułów naukowych.

15 marca 1933 r. na podstawie Ustawy o szkołach akademickich piD zaliczony został do rzędu Wyższych Szkół państwowych uzyskując nazwę Akademii Stomatologicznej. pierwszym rektorem Akademii został prof. R. Nitsch a prorektorem prof. H. Wilga. W skład rady profesorów i kadry nauczającej wchodzili m. in. profesorowie: S. Pieńkowski – póź-niejszy rektor UW, E. Loth, L. Paszkiewicz, J. Modrakowski, H. Wilga, W. Cybulski, A. Meissner,

4

M. Zeńczak, F. Czubalski, T. Janiszewski, M. Konopacki, K. Kaczyński, M. Grzybowski, C. Pawłowski, K. Szepelski, J. Grzybowski.

Wybuch wojny w 1939 r. doprowadził do zniszczenia całego wieloletniego dorobku Aka-demii Stomatologicznej. W okresie okupacji hitlerowskiej wszystkie wyższe uczelnie zosta-ły zlikwidowane. pomimo oficjalnego zakazu władz powołano w Warszawie konspiracyjną Akademię Stomatologiczną, której rektorem mianowano prof. W. Cybulskiego. W Akademii studiowało około 80 studentów. W nauczaniu zaangażowanych było blisko 30 profesorów i asystentów. Spośród stomatologów wymienić należy m. in. M. Zeńczaka, F. Bohdanowicza, W. Nowaka, J. Zemłową, A. Grzybowską, H. Kozłowską-Morawską i M. Świderskiego.

Dzięki ogromnemu patriotyzmowi, odwadze i poczuciu odpowiedzialności grupy war-szawskich lekarzy – w większości byłych nauczycieli – nauczanie młodzieży akademickiej nie zostało przerwane.

W 1945 roku rozpoczęła działalność jako jedna z pierwszych szkół wyższych Akade-mia Stomatologiczna w Warszawie. rektorem uczelni został wybrany 27 grudnia 1945 r. prof. dr wszechnauk lekarskich Marian Zeńczak. po jego śmierci (1948 r.) obowiązki rektora przejął dotychczasowy prorektor prof. Cezary Pawłowski i pełnił je do 1.09.1949 r.

Uruchomienie uczelni było szczególnie utrudnione z powodu braku kadry, odpowied-niego lokalu oraz sprzętu, materiałów i leków. W budynku przy ul. Narbutta 33 znalazły tymczasową siedzibę cztery katedry stomatologii wraz z sekretariatem uczelni. W organizo-waniu szkoły znaczące zasługi wnieśli prof. M. Zeńczak i Z. Groszewski przy wydatnej pomo-cy i wsparciu ówczesnego dziekana Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Warszawskiego prof. F. Czubalskiego.

Najwyższym organem Kolegialnym Uczelni była rada profesorów. W jej skład wchodzili profesorowie: Franciszek Czubalski, Roman Poplewski, Juliusz Zweibaum; docenci: Janina Dąbrowska, Kazimierz Kaczyński, dr Franciszek Borusiewicz oraz lek. dent.: Aleksander Ujejski i Janusz Krzywicki jako sekretarz rady. Funkcję kierownika sekretariatu objął Zygmunt Groszewski (zatrudniony na tym stanowisku od roku 1922).

rada profesorów na pierwszym posiedzeniu w dniu 9.02.1946 r. powołała na stanowi-sko Kierownika Katedry Dentystyki Zachowawczej lek. J. Krzywickiego, chirurgii Szczęko-wej doc. dr med. F. Borusiewicza, protetyki Dentystycznej lek. dent. A. Ujejskiego i Ortodoncji prof. M. Zeńczaka.

Nauczanie przedmiotów ogólnolekarskich odbywało się w katedrach Wydziału Lekar-skiego na zasadach zleconych wykładów i ćwiczeń.

Władze państwowe postawiły Akademii Stomatologicznej niezwykle trudne i ambitne zadanie wyrównania w pierwszym dziesięcioleciu powojennym ubytku kadr lekarskich spowodowanych ii wojną światową.

Studia w Akademii trwały 4 lata. O przyjęcie mogli ubiegać się kandydaci posiadają-cy świadectwo dojrzałości liceów ogólnokształcących. podstawą przyjęcia na studia były: wynik egzaminu wstępnego, zaangażowanie społeczno-polityczne oraz pochodzenie spo-łeczne kandydatów. preferencje miała młodzież pochodzenia robotniczego i chłopskiego. równocześnie przeprowadzano rekrutację studentów na lata następne po przedstawieniu dowodów zaliczeń uzyskanych przed wojną i w czasie okupacji. W latach 1946-1949 dy-plom lekarza dentysty w Akademii Stomatologicznej uzyskało 314 osób.

W roku 1946 studenci reaktywowali działalność organizacji „Bratnia pomoc Studentów Akademii Stomatologicznej w Warszawie”. Głównym celem „Bratniaka” powstałego na tra-dycjach państwowego instytutu Dentystycznego było współdziałanie z władzami uczelni w organizowaniu studiów, niesienie pomocy materialnej młodzieży studenckiej, zaopatry-wanie w pomoce naukowe i materiały do ćwiczeń, wydawanie skryptów, organizowanie wypoczynku dla studentów. W roku 1949 „Bratnia pomoc” została zlikwidowana i dalszą działalność wśród młodzieży przejęło Zrzeszenie Studentów polskich.

5

Dnia 1.09.1949 r. Akademia Stomatologiczna została wcielona jako Oddział Stomatolo-giczny do Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Warszawskiego, a następnie w ramach tego Wydziału przeszła do Akademii Lekarskiej. Dnia 3 marca 1950 r. zmieniono nazwę Akade-mii Lekarskiej na Akademię Medyczną.

początkowo funkcję kierownika Oddziału Stomatologicznego pełnił z-ca prof. dr med. stom. Mieczysław Jarosz. Minister Zdrowia nie zatwierdził jednak tej nominacji i Senat powołał na to stanowisko kierownika Kliniki i Katedry chirurgii Szczękowej z-cę prof. dr med. stm. Mariana Górskiego. W związku z przejściem na emeryturę kierownika sekreta-riatu Z. Groszewskiego funkcję tę z dniem 1 stycznia 1950 r. objęła Jadwiga Wexowa.

Nauczaniem przedmiotów stomatologicznych w Oddziale zajmowało się wówczas: 4 zastępców profesorów, 4 adiunktów, 38 starszych i 14 młodszych asystentów. Wykłady zlecone prowadziło nadal 15 osób: 6 profesorów i 6 docentów, 2 doktorów medycyny i 1 ar-tysta rzeźbiarz.

Warunki lokalowe znacznie się poprawiły ponieważ w ostatnich miesiącach 1949 roku przekazano Akademii dom przy ul. Miodowej 18 przystosowany do nauczania stomatolo-gii. W budynku tym znalazły pomieszczenia Katedry i Kliniki chirurgii Stomatologicznej i Dentystyki Zachowawczej. Zwolnione pomieszczenia przy ul. Narbutta zostały zagospo-darowane przez pozostałe tam Katedry protetyki i Ortodoncji, które następnie w roku 1952 przeniesiono tymczasowo do zaadaptowanej części budynku mieszkalnego przy ul. Filtro-wej 30, gdzie znajdują się do chwili obecnej.

W roku akademickim 1952 / 53 zmieniono program nauczania dla studentów Oddziału Stomatologicznego. Wprowadzono pięcioletnie studia rozszerzając zakres nauczania przed-miotów ogólnolekarskich.

O przyjęciu na studia stomatologiczne decydował nadal wynik egzaminu wstępnego z biologii, fizyki i chemii poszerzony o naukę o polsce i świecie współczesnym. Młodzież ze środowiska robotniczo-chłopskiego uzyskiwała preferencje z tytułu swego pochodzenia.

Na czele Oddziału Stomatologicznego stał Kierownik, który początkowo jako jedyny był członkiem rady Wydziału Lekarskiego. Natomiast od 1953 r. w skład rady Wydziału Lekarskiego wchodzili wszyscy kierownicy katedr i klinik stomatologicznych.

W latach 1950-1970 Oddział prowadzili: prof. M. Górski (1950-1957), prof. J. Krzywicki (1957-1966), prof. J. Galasińska-Landsbergerowa (1966-1969). W tym okresie kierownictwo Klinik sprawowali: chirurgia Szczękowa – prof. M. Górski, Stomatologia Zachowawcza – prof. J. Krzywicki, protetyka Stomatologiczna – doc. A. Ujejski, od 1957 r. dr J. Morawski, od 1958 r. i prof. J. Galasińska-Landsbergerowa, Ortodoncji – prof. A. Orlik-Grzybowska.

W 1970 roku utworzony został instytut Stomatologii. Na stanowisko Dyrektora rektor mianował prof. dr hab. Janinę Galasińską-Landsbergerową.

powołanie instytutu nawiązywało do tradycji pierwszej polskiej uczelni stomatologicz-nej – państwowego instytutu Stomatologicznego.

instytut został zorganizowany na bazie klinicznej, kadrowej i lokalowej Oddziału. Z czterech podstawowych katedr powstało osiem jednostek dydaktycznych:1. Katedra chirurgii Szczękowo-twarzowej, chirurgii Stomatologicznej i implantologii

(kierownik prof. Alfred Meissner, od r. 1920, doc. dr hab. n. med. Franciszek Borusiewicz, od r. 1945, prof. Marian Górski, od r. 1950, prof. dr hab. n. med. Leszek Kryst, od r. 1970 i prof. zw. dr hab. n. med. Janusz Piekarczyk, od 1990 r.);

– Klinika chirurgii czaszkowo-Szczękowo-twarzowej (kierownik prof. Alfred Meis-sner, od r. 1920, doc. dr hab. n. med. Franciszek Borusiewicz, od r. 1945, prof. dr n. med. Franciszek Bohdanowicz, od r. 1947, prof. dr hab. n. med. Leszek Kryst, od r. 1970 i prof. dr hab. n. med. Hubert Wanyura od 1999 r.),

– Zakład chirurgii Stomatologicznej (kierownik prof. dr hab. n. med. Barbara Juszczyk--Popowska, od r. 1990 i prof. dr hab. n. med. Andrzej Wojtowicz, od 1997 r.).

6

2. Zakład Stomatologii Zachowawczej (kierownik prof. dr Janusz Krzywicki, od r. 1977 dr n. med. Irena Kozłowska, od r. 1979 doc. dr Maria Wierzbicka, od r. 2004 prof. dr hab. n. med. Elżbieta Jodkowska),

3. Zakład protetyki Stomatologicznej (kierownik prof. dr Janina Galasińska-Landsbergerowa, a od r. 1973 doc. dr Eugeniusz Spiechowicz, od r. 1999 prof. dr hab. n. med. Elżbieta Mierzwińska-Nastalska),

4. Zakład Ortodoncji (kierownik prof. dr Antonina Orlik-Grzybowska, od r. 1970 doc. dr Irena Szczepańska, od r. 1986 doc. dr Krystyna Szlachetko i od r. 1989 dr Barbara Siemińska-Piekarczyk),

5. Zakład Stomatologii Dziecięcej (kierownik doc. Katarzyna Grodzka, od r. 1980 doc. dr Maria Szpringer-Nodzak i od r. 1999 dr n. med. Aleksander Remiszewski),

6. Zakład chorób Błony śluzowej i przyzębia (kierownik doc. dr Halina Smosarska, od r. 1980 doc. dr Maria Wierzbicka i od r. 1994 prof. dr hab. n. med. Renata Górska),

7. Zakład propedeutyki i profilaktyki Stomatologicznej (kierownik doc. dr Eugeniusz Spiechowicz, a od r. 1973 dr n. med. Tadeusz Bączkowski i od r. 2003 prof. dr hab. n. med. Leopold Wagner),

8. Zakład radiologii Stomatologicznej i Szczękowo-twarzowej (kierownik dr n. med. Jan Kozłowski, od 1973 dr n. med. Krzysztof Mlosek, od 1995 r. dr Hanna Markiewicz i od 2002 r. prof. dr hab. n. med. Anatol Dowżenko).powołana została rada instytutu, której przewodniczył Dyrektor. W jej skład weszli

samodzielni pracownicy naukowi, przedstawiciele organizacji politycznych, związków zawodowych, pomocniczych pracowników naukowo-dydaktycznych i organizacji studen-tów. W 1972 roku rada instytutu została przekształcona w radę Naukową o rozszerzonych funkcjach i kompetencjach. Jako jedyna w polsce uzyskała uprawnienia do przeprowadza-nia przewodów i nadawania stopni doktora nauk medycznych. W historii polskiej stomato-logii został spełniony ambitny postulat nobilitujący warszawski instytut. pierwsza publicz-na obrona pracy doktorskiej odbyła się w instytucie w roku 1974, a do chwili obecnej stopień doktora nauk medycznych otrzymało 47 lekarzy.

W analogicznym okresie w radzie i Wydziału Lekarskiego stopień doktora habilitowa-nego i stanowisko docenta uzyskało 12 pracowników naukowych. Na wniosek uczelni rada państwa a później Kancelaria prezydenta r. p. nadała tytuł profesora 6 osobom.

Stopniowo wzrastała liczba nauczycieli akademickich z 84 w roku 1970 do 125 w roku 1994.

W latach 1970-2011 władze instytutu przedstawiały się następująco:

okres Dyrektor zastępca dyrektora

1970-1973 prof. dr Janina Galasińska-Landsbergerowa dr n. med. Leszek Kryst

1973-1978 doc. dr hab. Leszek Kryst doc. dr hab. Katarzyna Grodzka

1978-1981 prof. dr Leszek Kryst dr n. med. tadeusz Bączkowski

1981-1993 doc. dr hab. tadeusz Bączkowski dr n. med. Michał Sołtan

1993-1994 prof. dr hab. Krzysztof Mlosek prof. dr hab. Maria Szpringer-Nodzak

1994-1999 vacat prof. dr hab. Maria Szpringer-Nodzak

1999-2002 prof. dr hab. tadeusz Bączkowski -

2002-2005 prof. dr hab. renata Górska -

2005-2009 prof. dr hab. Janusz piekarczyk -

2009-2012 p.o. prof. dr hab. elżbieta Mierzwińska-Nastalska -

7

Od 1970 roku kompetencje i obowiązki dotychczasowych Kierowników Oddziału prze-jęli w instytucie prodziekani Wydziału Lekarskiego d/s stomatologii:doc. dr Irena Szczepańska ..................................... 1969-1972,doc. dr Leszek Kryst .............................................. 1972-1975,doc. dr Janusz Komender ...................................... 1975-1981,doc. dr Maria Wierzbicka ..................................... 1981-1986,doc. dr Janusz Piekarczyk ..................................... 1986-1992,prof. dr hab. Tadeusz Bączkowski ........................ 1992-1999,prof. dr hab. Hubert Wanyura ............................. 1999-2005,prof. dr hab. Renata Górska ................................. 2005-2012,prof. dr hab. Elżbieta Mierzwińska-Nastalska .... 2012-2012

średnio około 20% studentów bierze udział w pracach Studenckich Kół Naukowych ist-niejących przy Klinikach chirurgii Szczękowo-twarzowej, protetyki, Stomatologii Zacho-wawczej i Ortodoncji. Wielu z nich uzyskało nagrody i wyróżnienia za prace prezentowane na konferencjach krajowych i zagranicznych.

W latach 1950-1994 dyplom lekarza dentysty a od roku 1992 dyplom lekarza stomatolo-ga w Warszawskiej Akademii Medycznej uzyskało 3808 osób.

W Oddziale Stomatologii leczonych jest przeciętnie 95-100 tys. chorych rocznie z ogólną liczbą około 130 tys. różnego rodzaju zabiegów oraz ponad 40 tys. badań radiologicznych.

W 2012 roku Zarządzeniem nr 92/2012 rektora Warszawskiego Uniwersytetu Medycz-nego z dnia 29 października 2012 r został utworzony Wydział Lekarsko-Dentystyczny. Dziekanem Wydziału została pani prof. dr hab. elżbieta Mierzwińska-Nastalska.

W skład Wydziału wchodzi 16 Jednostek:1. Klinika chirurgii czaszkowo-Szczękowo-twarzowej, chirurgii Jamy Ustnej

i implantologii2. Zakład chirurgii Stomatologicznej3. Katedra protetyki Stomatologicznej4. Zakład chorób Błony śluzowej i przyzębia5. Zakład Ortodoncji6. Zakład propedeutyki i profilaktyki Stomatologicznej7. Zakład Stomatologii Dziecięcej8. Katedra Stomatologii Zachowawczej9. Zakład Stomatologii Zachowawczej10. Zakład Stomatologii Zintegrowanej11. Zakład radiologii Stomatologicznej i Szczękowo-twarzowej12. Klinika chorób Wewnętrznych i Kardiologii z centrum Diagnostyki i Leczenia Żylnej

choroby Zakrzepowo Zatorowej13. Klinika Otorynolaryngologii14. Klinika Dermatologii i immunodermatologii15. Klinika Neurologii Dziecięcej16. Zakład Fizjologii i patofizjologii eksperymentalnej17. Zakład Mikrobiologii Stomatologicznej.

8

WładzE UCzELNi i WydziałU LEKaRSKO-dENTySTyCzNEGO

w roku akademickim 2015/2016

Rektor – Prof. dr hab. n. med. MaREK KRaWCzyK

Prorektorzy

ds. Dydaktyczno-Wychowawczych – Prof. dr hab. Marek Kulus

ds. Nauki i Współpracy z Zagranicą – Prof. dr hab. Sławomir Majewski

ds. Klinicznych, inwestycji i Współpracy z regionem – Prof. dr hab. Sławomir Nazarewski

ds. Kadr – Prof. dr hab. Renata Górska

dziekan Wydziału Lekarsko-dentystycznego – Prof. dr hab. n. med. Elżbieta Mierzwińska-Nastalska

prodziekan d / s. Dydaktyczno-Wychowawczych – Prof. dr hab. n. med. dorota Olczak-Kowalczyk

prodziekan d / s. Nauki – dr hab. n. med. Michał Ciurzyński

Władze Uczelni urzędują w budynku przy ul. Żwirki i Wigury 61, 02-091 Warszawa.

dziekanat Wydziału Lekarsko-dentystycznego ul. Żwirki i Wigury 61Budynek rektoratu, pok. 20102-091 Warszawa

Kierownik Dziekanatu Wydziału Lekarsko-Dentystycznego – mgr Urszula Kordosz –e-mail: [email protected] tel.: (22) 57 20 213, faks: (22) 57 20 273,i–iV rok– iwona Lipka – e-mail: [email protected], tel.: (22) 57 20 245,V rok – mgr Krystyna Kijewska – e-mail: [email protected], tel.: (22) 57 20 274.– czynny codziennie w godz. 10.30–15.00 – faks (22) 5720 273.

9

Se-

EC

T Sm

estr

wyk

sem

ćwic

zza

jćw

icz

zaj

prak

sem

ćwic

z

4,0

1 1

5.0

15.

0 3

0.0

2010

c 2

0.0

c 1

15.0

10

c 1

0.0

25.

0 5

0.0

2010

c 5

.020

1 2

.0

1 2

.0

3,0

2 1

0.0

9.0

16.

020

10

3,0

1 8

.0 1

1.0

16.

020

10

2,0

2 8

.0 7

.0 1

5.0

2010

2,0

1 3

0.0

20

3,0

c 6

0.0

20

2,0

1 7

.0 7

.0 6

.020

10

3,0

1 9

.0 2

1.0

10

Rok

aka

dem

icki

: 201

5/20

16W

arsz

awa,

dni

a 20

15-0

6-16

r.

Plan

stud

iów

w W

arsz

awsk

im U

niw

ersy

teci

e M

edyc

znym

Wyd

ział

Lek

arsk

o-D

enty

styc

zny,

Kie

rune

k L

ekar

sko-

dent

ysty

czny

- st

udia

5 le

tnie

stac

jona

rne

i nie

stac

jona

rne

(d. w

iecz

orow

e)R

ok st

udió

w:

1lic

zba

stud

entó

w o

gółe

m:

104

w ty

m w

iecz

orow

ych:

30lic

zba

grup

dzi

ekań

skic

h:5

Na

Form

aW

ymia

r go

dz. o

bow

iązu

jący

stud

enta

Lic

zba

grup

w je

dnos

tce

Min

. lic

zba

stud

ent.

w g

rupi

e

Lp

Prze

dmio

t naz

wa

(ID

)zw

ł.za

licz.

Naz

wa

Jedn

ostk

isu

ma

prak

sam

wyk

sem

wyk

zaj

prak

1 M

ater

iało

znaw

stw

o st

omat

olog

iczn

e (2

5063

)eg

zZa

kład

Pro

pede

utyk

i i P

rofil

akty

ki

Sto

mat

olog

iczn

ej(1

S16

)60

,0c.

kur

s

2A

nato

mia

czł

owie

ka (2

5064

)eg

zZa

kład

Ana

tom

ii P

raw

idło

wej

i K

linic

znej

(1M

12)

20,0

c. k

urs

3A

nato

mia

czł

owie

ka (2

5064

)ta

keg

zZa

kład

Ana

tom

ii P

raw

idło

wej

i K

linic

znej

(1M

12)

115,

0

4H

isto

logi

a, c

ytol

ogia

i em

brio

logi

a (2

5069

)eg

zK

ated

ra i

Zakł

ad H

isto

logi

i i E

mbr

iolo

gii(1

M15

)85

,0c.

kur

s

5H

isto

logi

a, c

ytol

ogia

i em

brio

logi

a (2

5069

)eg

zZa

kład

Gen

etyk

i Med

yczn

ej(1

WY

)5,

0

6B

ezpi

ecze

ństw

o i h

igie

na p

racy

(2

5065

)za

lZa

kład

Med

ycyn

y Za

pobi

egaw

czej

i H

igie

ny(1

M31

)2,

0c.

kur

s

7B

ezpi

ecze

ństw

o i h

igie

na p

racy

(2

5065

)za

lD

ział

Och

rony

Pra

cy i

Śro

dow

iska

(AB

)2,

0c.

kur

s

8B

iofiz

yka

(250

66)

zal

Zakł

ad B

iofiz

yki i

Fiz

jolo

gii C

złow

ieka

(NZM

E)

35,0

c. k

urs

9B

iolo

gia

(250

67)

zal

Zakł

ad B

iolo

gii O

góln

ej i

Par

azyt

olog

ii(1M

14A

)35

,0c.

kur

s

10Er

gono

mia

w s

tom

atol

ogii

(250

68)

zal

Zakł

ad P

rope

deut

yki i

Pro

filak

tyki

S

tom

atol

ogic

znej

(1S

16)

30,0

c. k

urs

11Ję

zyk

łaci

ński

w m

edyc

ynie

(2

5070

)za

lS

tudi

um J

ęzyk

ów O

bcyc

h - Ł

acin

a(S

1L)

30,0

12

Języ

k ob

cy w

med

ycyn

ie (d

o w

ybor

u: a

ngie

lski

, fra

ncus

ki,

niem

ieck

i, ro

syjs

ki; d

la

obco

kraj

owcó

w -

j. po

lski

) (2

5071

)

zal

Stu

dium

Jęz

yków

Obc

ych

- Ang

iels

ki(S

1A)

60,0

13M

edyc

yna

kata

stro

f (2

5072

)za

lS

tudi

um M

edyc

yny

Kat

astro

f(S2)

20,0

c. k

urs

14M

edyc

yna

ratu

nkow

a (2

5073

)za

lK

linik

a C

horó

b W

ewnę

trzny

ch i

Kar

diol

ogii

z C

entru

m D

iagn

osty

ki i

Lecz

enia

Żyl

nej C

horo

by

Zakr

zepo

wo

Zato

row

ej(1

S13

)30

,0c.

kur

s

10,0

8,0

201

5-06

-16

14:2

4:52

1

/1

AM

\\ew

a.w

iśni

ewsk

a2

PLaN STUdióW Na ROK aKadEMiCKi 2015 / 2016

10

2,0

1 6

.0 4

.0 1

0.0

2010

1,0

1 1

0.0

5.0

20

2,0

2

2,0

2

2,0

2 5

.0 1

0.0

5.0

201

2,0

1 2

5.0

20

2 2

0.0

20.

020

2 2

0.0

20.

020

2 2

0.0

20.

020

1 2

.020

2,0

2 1

0.0

10.

020

10

2,0

2 1

0.0

14.

020

10

1,0

c 6

0.0

20

2,0

2 6

.0 2

4.0

20

15Pi

erw

sza

pom

oc m

edyc

zna

(250

74)

zal

Klin

ika

Ane

stez

jolo

gii i

Inte

nsyw

nej T

erap

ii D

ziec

ięce

j(1M

C3)

20,0

c. k

urs

16Po

dsta

wy

psyc

holo

gii l

ekar

skie

j (2

5075

)za

lZa

kład

Psy

chol

ogii

Med

yczn

ej(2

MB

)15

,0c.

kur

s

17Pr

akty

ka le

kars

ka n

a ch

irurg

ii og

ólne

j, in

tern

ie lu

b na

chi

rurg

ii sz

częk

owo-

twar

zow

ej (2

5076

)za

l

Dzi

ekan

at W

ydzi

ału

Leka

rsko

-D

enty

styc

zneg

o(A

PLD

)

60,0

60.

01

18Pr

akty

ka w

zak

resi

e or

gani

zacj

i oc

hron

y zd

row

ia (2

5077

)za

l

Dzi

ekan

at W

ydzi

ału

Leka

rsko

-D

enty

styc

zneg

o(A

PLD

)60

,0 6

0.0

1

19Pr

ofila

ktyk

a w

sto

mat

olog

ii (2

5078

)za

lZa

kład

Pro

pede

utyk

i i P

rofil

akty

ki

Sto

mat

olog

iczn

ej(1

S16

)20

,0c.

kur

s

20Pr

oped

euty

ka m

edyc

yny

uzal

eżni

eń (2

5079

)za

lK

ated

ra i

Klin

ika

Psy

chia

trycz

na(1

WJ)

25,0

21

Prze

dmio

t do

wyb

oru/

faku

ltaty

wny

, ob

owią

zkow

y do

zal

icze

nia

roku

st

udió

w (e

tyka

leka

rska

z

elem

enta

mi f

ilozo

fii) (

2508

0)

zal

Zakł

ad B

ioet

yki i

Hum

anis

tycz

nych

Pod

staw

M

edyc

yny(

2MC

)

40,0

c. k

urs

22

Prze

dmio

t do

wyb

oru/

faku

ltaty

wny

, ob

owią

zkow

y do

zal

icze

nia

roku

st

udió

w (h

isto

ria s

tom

atol

ogii)

(2

5081

)

zal

Zakł

ad H

isto

rii M

edyc

yny(

1ME

)

40,0

c. k

urs

23

Prze

dmio

t do

wyb

oru/

faku

ltaty

wny

, ob

owią

zkow

y do

zal

icze

nia

roku

st

udió

w (p

sych

olog

ia le

kars

ka z

el

emen

tam

i soc

jolo

gii)

(255

89)

zal

Zakł

ad E

pide

mio

logi

i(2M

8)

40,0

c. k

urs

24Pr

zysp

osob

ieni

e bi

blio

tecz

ne

(250

82)

zal

Bib

liote

ka G

łów

na(B

IBG

)2,

0

25Ps

ycho

logi

a kl

inic

zna

(250

83)

zal

Zakł

ad P

sych

olog

ii M

edyc

znej

(2M

B)

20,0

26St

omat

olog

ia s

połe

czna

(250

84)

zal

Zakł

ad M

edyc

yny

Zapo

bieg

awcz

ej i

Hig

ieny

(1M

31)

24,0

27W

ycho

wan

ie fi

zycz

ne (2

5085

)za

lS

tudi

um W

ycho

wan

ia F

izyc

zneg

o i S

portu

(S3)

60,0

985,

017

8,0

28Zd

row

ie p

ublic

zne

(250

86)

zal

Zakł

ad O

piek

i Zdr

owot

nej(1

M32

)30

,0c.

kur

s

Raz

em:

60,0

2,0

229,

045

8,0

120,

0

201

5-06

-16

14:2

4:52

1

/1

AM

\\ew

a.w

iśni

ewsk

a2

11

2,0

1 6

.0 4

.0 1

0.0

2010

1,0

1 1

0.0

5.0

20

2,0

2

2,0

2

2,0

2 5

.0 1

0.0

5.0

201

2,0

1 2

5.0

20

2 2

0.0

20.

020

2 2

0.0

20.

020

2 2

0.0

20.

020

1 2

.020

2,0

2 1

0.0

10.

020

10

2,0

2 1

0.0

14.

020

10

1,0

c 6

0.0

20

2,0

2 6

.0 2

4.0

20

15Pi

erw

sza

pom

oc m

edyc

zna

(250

74)

zal

Klin

ika

Ane

stez

jolo

gii i

Inte

nsyw

nej T

erap

ii D

ziec

ięce

j(1M

C3)

20,0

c. k

urs

16Po

dsta

wy

psyc

holo

gii l

ekar

skie

j (2

5075

)za

lZa

kład

Psy

chol

ogii

Med

yczn

ej(2

MB

)15

,0c.

kur

s

17Pr

akty

ka le

kars

ka n

a ch

irurg

ii og

ólne

j, in

tern

ie lu

b na

chi

rurg

ii sz

częk

owo-

twar

zow

ej (2

5076

)za

l

Dzi

ekan

at W

ydzi

ału

Leka

rsko

-D

enty

styc

zneg

o(A

PLD

)

60,0

60.

01

18Pr

akty

ka w

zak

resi

e or

gani

zacj

i oc

hron

y zd

row

ia (2

5077

)za

l

Dzi

ekan

at W

ydzi

ału

Leka

rsko

-D

enty

styc

zneg

o(A

PLD

)60

,0 6

0.0

1

19Pr

ofila

ktyk

a w

sto

mat

olog

ii (2

5078

)za

lZa

kład

Pro

pede

utyk

i i P

rofil

akty

ki

Sto

mat

olog

iczn

ej(1

S16

)20

,0c.

kur

s

20Pr

oped

euty

ka m

edyc

yny

uzal

eżni

eń (2

5079

)za

lK

ated

ra i

Klin

ika

Psy

chia

trycz

na(1

WJ)

25,0

21

Prze

dmio

t do

wyb

oru/

faku

ltaty

wny

, ob

owią

zkow

y do

zal

icze

nia

roku

st

udió

w (e

tyka

leka

rska

z

elem

enta

mi f

ilozo

fii) (

2508

0)

zal

Zakł

ad B

ioet

yki i

Hum

anis

tycz

nych

Pod

staw

M

edyc

yny(

2MC

)

40,0

c. k

urs

22

Prze

dmio

t do

wyb

oru/

faku

ltaty

wny

, ob

owią

zkow

y do

zal

icze

nia

roku

st

udió

w (h

isto

ria s

tom

atol

ogii)

(2

5081

)

zal

Zakł

ad H

isto

rii M

edyc

yny(

1ME

)

40,0

c. k

urs

23

Prze

dmio

t do

wyb

oru/

faku

ltaty

wny

, ob

owią

zkow

y do

zal

icze

nia

roku

st

udió

w (p

sych

olog

ia le

kars

ka z

el

emen

tam

i soc

jolo

gii)

(255

89)

zal

Zakł

ad E

pide

mio

logi

i(2M

8)

40,0

c. k

urs

24Pr

zysp

osob

ieni

e bi

blio

tecz

ne

(250

82)

zal

Bib

liote

ka G

łów

na(B

IBG

)2,

0

25Ps

ycho

logi

a kl

inic

zna

(250

83)

zal

Zakł

ad P

sych

olog

ii M

edyc

znej

(2M

B)

20,0

26St

omat

olog

ia s

połe

czna

(250

84)

zal

Zakł

ad M

edyc

yny

Zapo

bieg

awcz

ej i

Hig

ieny

(1M

31)

24,0

27W

ycho

wan

ie fi

zycz

ne (2

5085

)za

lS

tudi

um W

ycho

wan

ia F

izyc

zneg

o i S

portu

(S3)

60,0

985,

017

8,0

28Zd

row

ie p

ublic

zne

(250

86)

zal

Zakł

ad O

piek

i Zdr

owot

nej(1

M32

)30

,0c.

kur

s

Raz

em:

60,0

2,0

229,

045

8,0

120,

0

201

5-06

-16

14:2

4:52

1

/1

AM

\\ew

a.w

iśni

ewsk

a2

POdział ROKU aKadEMiCKiEGO 2015/2016

Na podstawie Zarządzenia nr 10/2015 Rektora WUM z dnia 18 lutego 2015 r.

SEMESTR ziMOWy

01.10.2015 20.12.2015 zajęcia dydaktyczne 11 tygodni

21.12.2015 03.01.2016 wakacje zimowe

04.01.2016 31.01.2016 zajęcia dydaktyczne 4 tygodnie

01.02.2016 07.02.2016 sesja egzaminacyjna zimowa

08.02.2016 14.02.2016 przerwa semestralna

15.02.2016 21.02.2016 sesja poprawkowa

SEMESTR LETNi


27.03.2016 01.04.2016 wakacje wielkanocne


13.06.2016 03.07.2016 sesja egzaminacyjna letnia

04.07.2016 04.09.2016 wakacje letnie

05.09.2016 11.09.2016 sesja poprawkowa

12.09.2016 30.09.2016 wakacje letnie

12

Rok akademicki 2015/16

RaMOWy PROGRaM PRaKTyKi WaKaCyJNEJ

DLA STUDENTÓW i ROKU kierunku lekarsko-dentystycznego

Po i roku studiów studenta obowiązuje:

i. Odbycie praktyki w zakresie organizacji i ochrony zdrowia i obsługi chorych w klini-kach Szpitali Klinicznych lub oddziałach szpitalnych zespołów Opieki zdrowotnej.

Kierownik Kliniki /Ordynator/ lub wyznaczony przez niego opiekun, ustala szczegółowy zakres obowiązków i harmonogram praktyki oraz sprawuje kontrolę nad pracą studenta.

Opiekunem praktyki studenckiej powinna być pielęgniarka o odpowiednim przygoto-waniu zawodowym i ogólnym.

Nieobecność studenta w pracy może być usprawiedliwiona jedynie formalnym zwolnie-niem lekarskim. choroba dłuższa niż tydzień powoduje konieczność przedłużenia praktyki o odpowiedni okres.

W miarę możliwości student pod nadzorem opiekuna powinien wykonywać wszystkie czynności pielęgnacyjne, pracując w systemie zmianowym obowiązującym w oddziale.

Studenta obowiązuje prowadzenie karty praktyk. Odbycie praktyki potwierdza opie-kun, a praktykę zalicza Kierownik Kliniki lub Ordynator Oddziału poprzez umieszczenie wpisu w karcie praktyk.

CELEM PRaKTyKi jest zdobycie orientacji w zakresie organizacji ochrony zdrowia, struktury organizacyjnej szpitala, zaznajomienie studenta z rolą pielęgniarki w procesie pielęgnowania i leczenia chorego, zdobycie umiejętności wykonywania podstawowych zabiegów pielęgnacyjnych /mierzenie temperatury, tętna, ciśnienia krwi, liczby oddechów, technika słania łóżek i zmia-na pościeli, toaleta chorego, obsługa sanitarna, karmienie chorych, przygotowanie leków do podania chorym/, nauczanie wykonywania wstrzyknięć podskórnych i domięśniowych oraz przygotowanie kroplówki dożylnej. Czas trwania praktyki: 2 tygodnie (60 godzin).

ii. Odbycie praktyki lekarskiej na chirurgii ogólnej, internie lub na chirurgii szczękowo-twarzowej.

CELEM PRaKTyKi z zakresu chirurgii ogólnej, interny i chirurgii szczękowo-twarzowej jest zaznajomienie się

z organizacją pracy w oddziale i bloku operacyjnym, obserwacja: zasad przeprowadzania wywiadu lekarskiego i stomatologicznego ( nauka profesjonalnej komunikacji z pacjentem), prowadzenia dokumentacji medycznej pacjenta, pobrań materiałów do badań laboratoryj-nych jak również metod znieczulania, oraz nauka interpretacji wyników. Czas trwania praktyki: 2 tygodnie (60 godzin).

13

1. MetryczkaNazwa Wydziału: Lekarsko-dentystyczny

program kształcenia lekarsko-dentystyczny, zaawansowany jednolite studia magister-skie, stacjonarne i niestacjonarne, nauki medyczne

Rok akademicki: 2015/2016Nazwa modułu/ przedmiotu: aNaTOMia CzłOWiEKaKod przedmiotu: 25064

Jednostki prowadzące kształcenie:

zakład anatomii Prawidłowej i Klinicznejchałubińskiego 5tel./fax 22 [email protected]

Kierownik jednostki/jednostek: Prof. dr hab. Bogdan Ciszekrok studiów 1Semestr studiów 1,2typ modułu/przedmiotu Podstawowy

Osoby prowadzące

prof. ciszek Bogdan, prof. Aleksandrowicz ryszard,Dr czubalski Andrzej, Dr Deszczyńska Helena,Dr Makomaska-Szaroszyk elżbieta, Dr rebandel paweł,Dr Skarżyńska Bożena, Dr Szałwiński Michał,Dr hab. Sikorska-piwowska Zofia, Mgr Bogacka Urszula,Lek ciołkowski Maciej, Lek Deszczyńska Katarzyna,Mgr Dziedzic Dawid, Lek Goliszewski Jerzy,Dr Komarnicki Julian, Lek Koleśnik Adam, Dr Krasucki Krzysztof,Dr Kreczmański paweł, Dr Mańkowska-pliszka Hanna,Lek Maślanka Mateusz, Dr Niszczota cezary, Dr ptasińska Maria,Lek rzeźnicka ewa, Lek Stańczak Anna, Dr Skadorwa tymon,Dr Szaro paweł, Mgr Ungier ewa, Lek Witkowski Grzegorz,Lek Zdunek paweł

Erasmus TAK/NIE takOsoba odpowiedzialna za sylabus prof. Bogdan ciszekLiczba punktów ectS: 102. Cele kształcenia

W toku kształcenia w Zakładzie Anatomii prawidłowej i Klinicznej podnoszone są kwestie szacun-ku wobec chorego, jego cierpienia i śmierci, szacunku wobec szczątków ludzkich. W trakcie wykładu inauguracyjnego studenci poprzez powstanie i minutę ciszy czczą pamięć donatorów – osób które ofiarowały swoje ciała na potrzeby nauczania w Zakładzie Anatomii prawidłowej i Klinicznej.

treść nauczania obejmuje zagadnienia omawiane na wykładach i poznawane praktycznie na ćwi-czeniach w sali prosektoryjnej z użyciem modeli i preparatów, zapoznanie studentów z ogólną budo-wą ciała ludzkiego.

Zajęcia polegają na zaznajamianiu się poszczególnymi elementami organizmu człowieka, z ich kształtem, budową, położeniem oraz zrozumieniu ich wzajemnej zależności. Na drodze analizy do-chodzimy do syntezy ciała ludzkiego, szczególnie do znajomości budowy ciała człowieka żywego. Zajęcia odbywają się w kilkunastoosobowych grupach z asystentem prowadzącym daną grupę (na-wiązanie do zasady mistrz-uczeń).

WaRSzaWSKi UNiWERSyTET MEdyCzNyMEdiCaL UNiVERSiTy OF WaRSaW


14

Zapoznanie z poszczególnymi elementami organizmu człowieka, z ich kształtem, budową, po-łożeniem oraz zrozumieniu ich wzajemnej zależności. Na drodze analizy dochodzimy do syntezy ciała ludzkiego, szczególnie do znajomości budowy ciała człowieka żywego. Zajęcia odbywają się w kilkunastoosobowych grupach z asystentem prowadzącym daną grupę przez cały rok akademicki (nawiązanie do zasady mistrz-uczeń). W trakcie zajęć nacisk kładziony jest na interaktywne omówie-nie materiału i praktyczną weryfikację poznanych struktur anatomicznych na zwłokach. program klasycznego nauczania anatomicznego jest wzbogacany o szereg elementów anatomii klinicznej i za-znajomienie z metodami badań przyżyciowych jak: endoskopowe badania przewodu pokarmowego (ezofagoskopia, gastrofiberoskopia, dróg oddechowych (rynoskopia, laryngoskopia, bronchoskopia), dróg moczowych (cystoskopia), gałki ocznej (oftalmoskopia) jak również poprzez badania radiolo-giczne (bronchografia, arteriografia, flebografia, limfografia) oraz przez stosowanie takich metod jak: ultrasonografia, tomografia komputerowa, rezonans magnetyczny.

Wykłady są wzbogacane obrazami radiologicznymi, USG, ct, Mr oraz obrazami uzyskanymi za pomocą niektórych technik endoskopowych. W tym celu Zakład prowadzi współpracę z wieloma Zakładami i Klinikami. Wykłady i ćwiczenia są również wzbogacane metodami wizualnymi przez wykorzystanie filmów i nagrań video.

po zakończonym kursie anatomii prawidłowej student powinienc1 znać mianownictwo anatomiczne polskie i łacińskiec2 nazwać, opisać topografię i rozwój wszystkich struktur wypreparowanych w prosektoriumc3 znać czynność tkanek i narządów w warunkach prawidłowych oraz zależność pomiędzy budową i czynnością narząduc4 umieć zidentyfikować i określić właściwą nazwę prawidłowej struktury anatomicznej na wybra-nych obrazach radiologicznychc5 przeprowadzić analizę ruchów wykonywanych w stawach c6 opisać podstawy anatomiczne uszkodzenia nerwów i ośrodków nerwowychc7 znać stosunki topograficzne narządów, zmienność ich budowy, odmiany i wyciągać z tego własne wnioskic8 umieć określić granice narządów i rzuty ważnych elementów (np. zastawek serca) na powierzch-nię ciałaOcenić różnicę między obrazem prawidłowym i patologicznym posługując się różnymi poznanymi metodami, głównie badaniami przyżyciowymi.3. Wymagania wstępne 1. Znajomość podstawowych zagadnień z zakresu chemii i fizyki oraz nabycie wiadomości z zakresu

anatomii człowieka i zwierząt na poziomie kursu biologii oraz języka polskiego dla szkoły średniej.2. Warunkiem zaliczenia semestru, roku i dopuszczenia do egzaminu z Anatomii jest czynny udział

w wykładach i ćwiczeniach oraz uzyskanie zaliczenia z każdego tematu ćwiczeń oraz kolokwiów. Aby w pełni wykorzystać czas ćwiczeń student obowiązany jest przychodzić na zajęcia przygotowany teoretycznie z aktualnego materiału oraz obowiązuje znajomość materiału ze wszystkich poprzednio odbytych ćwiczeń.

3. W celu weryfikacji przygotowania studentów na każdych ćwiczeniach zdają krótki sprawdzian pi-semny w trakcie ćwiczeń. Aby zaliczyć semestr trzeba zdać 60% sprawdzianów. Zaliczenie wszyst-kich sprawdzianów z danego cyklu pozwala na zdobycie dodatkowych 5 pkt. do kolokwium.

15

4. Przedmiotowe efekty kształceniaLista efektów kształcenia

Symbol Opis Odniesienie do efektu kierunkowego

25064_W.1 zna mianownictwo anatomiczne w języku polskich, łacińskim A.W1, A.W2

25064_W.2

zna budowę ciała ludzkiego w podejściu topograficznym (kończyna górna i dolna, klatka piersiowa, brzuch, miednica, grzbiet, szyja, głowa) oraz czynnościo-wym (układ kostno-stawowy, układ mię-śniowy, układ krążenia, układ oddecho-wy, układ pokarmowy, układ moczowy, układy płciowe, układ nerwowy i narzą-dy zmysłów, powłoka wspólna);

A.W1-A.W4

25064_W.3 zna topografie narządów, naczyń i ner-wów oraz ich rzuty na powierzchnie ciała A.W3

25064_W.4 zna miejsca obmacywania tętna, pni ner-wowych, narządów wewnętrznych grup mięśniowych, kości i stawów

A.W3

25064_W.5zna obrazy struktur anatomicznych na preparacie oraz w ikonografii anatomicz-no medycznej

A.W1-A.W4

25064_W.6 zna podstawy prowadzenia badań nauko-wych w zakresie anatomii A.W1-A.W4

25064_U.1 wyjaśnia anatomiczne podstawy badania przedmiotowego; A.U1-A.U3

25064_U.2

wnioskuje o relacjach między strukturami anatomicznymi na podstawie przyżycio-wych badań diagnostycznych, w szcze-gólności z zakresu radiologii (zdjęcia przeglądowe, badania z użyciem środków kontrastowych, tomografia komputerowa oraz magnetyczny rezonans jądrowy);

A.U1-A.U3

25064_U.3 posługuje się w mowie i piśmie mianow-nictwem anatomicznym; A.U1-A.U3

25064_U.4

rozumie i posługuje się obrazami struktur anatomicznych uzyskanymi z preparatów, badań obrazowych i przedstawionych w ikonografii anatomiczno-medycznej

A.U1-A.U3

25064_U.5 analizuje biomechanikę stawów A.U1-A.U3

25064_U.7

potrafi znaleźć miejsca obmacywania tętna na ciele ludzkim, miejsca powierz-chownego przebiegu pni nerwowych i typowe punkty kostne

A.U1-A.U3

25064_U.8

rozpoznaje podstawowe struktury ana-tomiczne, których praktyczna znajomość stanowi niezbędny składnik umiejętności lekarza (lista punktów bazowych) na pre-paratach i modelach anatomicznych w co najmniej 90%

A.U1-A.U3

16

25064_U.9 rozpoznaje pozostałe struktury anatomicz-ne na preparatach modelach i w obrazach USG, tK, Mr, rtG, w co najmniej 65%

A.U1-A.U3

25064_U.10 potrafi zaplanować proste badanie nauko-we w zakresie anatomii A.U1-A.U3

5. Formy prowadzonych zajęć

Forma Liczba godzin Liczba grup Minimalna liczba osób w grupie

Wykład 20 1 104Seminarium - - -Ćwiczenia 115 10,4 106. Tematy zajęć i treści kształceniaĆwiczenia odbywają się w Zakładzie Anatomii prawidłowej i Klinicznej w salach do ćwiczeń prosektoryjnych.

Wykłady są wzbogacane obrazami radiologicznymi, USG, ct, Mr oraz obrazami uzyskanymi za pomocą niektórych technik endoskopowych. W tym celu Zakład prowadzi współpracę z wieloma Zakładami i Klinikami. Wykłady i ćwiczenia są również wzbogacane metodami wizualnymi przez wykorzystanie filmów i nagrań video.

program może ulegać niewielkiej modyfikacji w zależności od układu kalendarza.

Szczegółowy program wykładów i ćwiczeń zostanie podany na początku roku

WYKŁADY 1 sem. – zimowyOsteologiaW1 *Anatomia – przedmiot i rola w nauce i praktyce lekarskiej; ogólna budowa organizmu ludzkiego. płaszczyzny, osie. rodzaje kości. Budowa kości. rodzaje połączeń kości. Budowa stawu, podział stawówW2 *czaszka jako całość – ściany, doły i jamy czaszki. Staw skroniowo-żuchwowy, budowa i czynność.W3 *Wybrane zagadnienia z budowy kręgosłupa, klatki piersiowej. W4 *połączenia w obrębie kończyny górnej i dolnejOśrodkowy Układ NerwowyW5 *podział ontogenetyczny i kliniczny mózgowia. Układ komorowy. Krążenie płynu mózgowo--rdzeniowego. Budowa półkuli mózguW6 *Drogi i ośrodki czuciowe swoiste. podział czynnościowy jąder wzgórza. Kora mózgu. Ośrodki korowe.W7* Ośrodki i drogi układu piramidowego i pozapiramidowego. Móżdżek. Układ siatkowaty Głowa-SzyjaW8* Wybrane zagadnienia z topografii szyi – trójkąty. przestrzenie międzypowięziowe. Układ tętni-czy, żylny i chłonny głowy i szyiW9* Krtań – topografia, budowa, unaczynienie, unerwienie. Nerw twarzowy – objawy porażenia centralnego i obwodowego.

17

W10* rozwój twarzy. Wady rozwojowe. Jama ustnaW11* Zęby stałe i mleczne. przyzębie. Zgryz i zwarcie. Zaburzenia rozwojowe zębówW12* Nerw trójdzielny. Zwoje przywspółczulne n.V. Miejsca znieczulania gałęzi n. V. Gruczoły ślinoweW13* Narząd wzroku i narząd przedsionkowo-ślimakowy.

2 sem. – letniKlatka piersiowaW14* Klatka piersiowa i jej podział. Mięśnie i powięzie klatki piersiowej. Dół pachowy, jama pachowa, splot ramienny. Sutek. Drogi odpływu chłonki z sutka.W15* śródpiersie – podział, zawartość. Opłucna, płuca. Mechanika i fizjologia oddychania. Serce – budowa, unaczynienie i unerwienieW16* rozwój serca, wady rozwojowe serca i dużych naczyń. Narządy klatki piersiowej w obrazach rtg, NMr ict Jama brzuszna Narządy moczowo-płcioweW17* ściany jamy brzusznej- miejsca zmniejszonej oporności tych ścian – kanał pachwinowy i udowy – przepukliny. Unaczynienie narządów jamy brzusznej. rozwój i najczęstsze wady wrodzone układu pokarmowego i otrzewnej. Ułożenie narządów w jamie brzusznejW18* Wybrane zagadnienia z budowy i topografii wątroby, trzustki, śledziony. Układ żyły wrotnej – krążenie oboczneW19* przestrzeń zaotrzewnowa i jej zawartość. Wybrane zagadnienia z rozwoju i budowy układu moczowego. Wady wrodzone. Wybrane zagadnienia z rozwoju i budowy układu rozrodczego żeńskiego i męskiego

Grzbiet, Kończyny (dolna i górna)W20* Wybrane zagadnienia z anatomii kończyny górnej i dolnej. Arteriografia, flebografia, limfogra-fia, NMr, tK

i semĆwiczenia plan ramowyOsteologiac1 Kość czołowa, ciemieniowa, potyliczna, sitowa i klinowa.c2 Kość skroniowa, łzowa, nosowa, lemiesz, małżowina nosowa dolna, kość jarzmowa.c3 Szczęka, kość podniebienna, żuchwa, kość gnykowa.c4 czaszka jako całość – ściany, doły, jamy czaszki (jama nosowa, oczodół). ciemiączkapołączenia kości czaszki. Staw skroniowo-żuchwowy. Kręgi szyjne, piersiowe, lędźwiowe, kość krzy-żowa, kość guziczna. połączenia kręgów. Kręgosłup jako całość. c5 Łopatka, obojczyk. Kość ramienna, łokciowa i promieniowa. Kości ręki. Klatka piersiowa jako całość. Żebra, mostek.c6 Miednica. Kość udowa, kość piszczelowa, kość strzałkowa, rzepka. Kości stopyc7 połączenia kończyny dolnej.C8 POWTóRzENiE MaTERiałU – zaLiCzENiE

Ośrodkowy Układ Nerwowyc9podział mózgowia. Opony mózgowia i rdzenia kręgowego. Naczynia OUN. powierzchnia ze-wnętrzna i przekroje rdzenia kręgowego. Nerw rdzeniowy.c10 Kresomózgowie – powierzchnia zewnętrzna półkul mózgu. Kresomózgowie środkowe.Komora boczna. Międzymózgowie – budowa zewnętrzna. Komora iii.c11 pień mózgu – powierzchnia grzbietowa i podstawna. śródmózgowie. Most. rdzeń przedłużony. Komora iV. Krążenie płynu mózgowo-rdzeniowego.c12 Lokalizacja jąder nerwów czaszkowych. Miejsca wyjścia nerwów czaszkowychLokalizacja czynności w korze mózgu. Drogi czuciowe. c13 Drogi ruchowe. Ośrodki i drogi układu piramidowego. c14 Ośrodki i drogi układu pozapiramidowego. Móżdżek. Układ siatkowaty, układ Limbiczny.C15 Jądra podkorowe. istota biała półkul. Anatomia przekrojów w obrazach ct i NMr.C16 POWTóRzENiE MaTERiałU – zaLiCzENiE

18

Głowa-SzyjaC17 Skóra i przydatki skóry. Okolice głowy i szyi. Mięśnie szyi: m. szeroki, m. mostkowo-obojczyko-wo-sutkowy, mięśnie podgnykowe i nadgnykowe. powięź szyi. trójkąty szyi. Splot szyjny.C18 tętnice, żyły i naczynia chłonne szyi i głowy. Nerwy X, Xi, Xii. pęczek naczyniowo-nerwowy szyi. tarczyca i przytarczyce.C19 Krtań. tchawica. Mięśnie głębokie szyi. pień współczulny.C20 Mięśnie wyrazowe twarzy. Nerw twarzowy. tętnica twarzowa. topografia okolicy przyuszniczo-żwaczowej.c21 Mięśnie żucia. Mechanika stawu skroniowo- żuchwowego. Nerw żuchwowy.C22 Jama ustna. Wargi, policzki, podniebienie, dno jamy ustnej, język. Unaczynienie i unerwienie. Nerw szczękowy i oczny. C23 Zęby stałe i mleczne. Budowa, okres wyrzynania, oznaczenie. Umocowanie zębów. przyzębie. C24 Zęby stałe i mleczne (c.d.). Zgryz i zwarcie. Zaburzenia rozwojowe zębów. Unaczynienie i uner-wienia zębów. C25 Nos zewnętrzny i jama nosowa. Zatoki przynosowe Gardło, przełyk. Nerw iX. pierścień chłon-ny gardła.C26 Gruczoły ślinowe – podział, budowa, unerwienie i unaczynienie.C27 Zwoje przywspółczulne nerwu trójdzielnego. Miejsca znieczulania gałęzi nerwu V.

ii sem. ćwiczenia Głowa-Szyja cd.c28 rozwój twarzy. Najczęstsze wady rozwojowe twarzy.C29 Narząd przedsionkowo-ślimakowy n. Viii. Narząd wzroku. Nerw wzrokowy Mięsnie gałki ocznej. Nerw iii, iV, Vi.C30 topografia przestrzeni międzypowięziowych: skroniowa, podskroniowa, policzkowa skrzydło-wo-żuchwowa, podbródkowa, podjęzykowa, przygardłowa i zagardłowa.C31 POWTóRzENiE MaTERiałU – zaLiCzENiE

Klatka piersiowaC32 powtórzenie wiadomości z układu kostno-stawowego klatki piersiowej. Linie orientacyjne ciała. Okolice klatki piersiowej. Sutek – budowa, unaczynienie, unerwienie. Mięśnie i powięzi klatki piersiowej.C33 Dół pachowy. Jama pachowa i jej zawartość. Splot ramienny. tętnica i żyła pachowa. tętnica piersiowa wewnętrzna. Naczynia i nerwy międzyżebrowe.C34 śródpiersie – podział i zawartość. przepona. Nerw przeponowy. Grasica. Opłucna. tchawica i oskrzela. płuca. Mechanika i fizjologia oddychania.C35 Osierdzie. Serce – budowa ogólna i szczegółowa. Unaczynienie i unerwienie serca. Naczynia wieńcowe. Aorta, pień płucny, żyła główna górna i dolna.C36 przełyk. pnie błędne. śródpiersie tylne. Żyły nieparzyste. Naczynia i węzły chłonne klp. pień współczulny. Narządy klatki piersiowej w obrazach rtg, NMr i ct.C37 POWTóRzENiE MaTERiałU – zaLiCzENiE

19

Jama brzuszna i Narządy moczowo-płcioweC38 Okolice przedniej ściany brzucha. Mięśnie przedniej ściany brzucha: mm skośne, poprzeczny, prosty, czworoboczny lędźwi. Budowa pochewki mięśnia prostego. Miejsca zmniejszonej oporności. Kanał pachwinowy i udowy. Splot lędźwiowy. powierzchnia wewnętrzna przedniej ściany brzuchaC39 rozwój układu pokarmowego i otrzewnej. podział jamy otrzewnej. podział przewodu pokar-mowego i położenie poszczególnych narządów w jamie brzusznej. pień trzewny. przełyk i żołądek – topografia, budowa, unaczynienie, unerwienie i czynność. Jelito cienkie – podział, położenie, budowa, czynność, unerwienie i unaczynienie. tętnica krezkowa górna – zakres unaczynienia C40 trzustka – położenie, budowa, unaczynienie, czynność. śledziona – położenie, budowa, unaczy-nienie, czynność. Żyła wrotna, krążenie wrotne, krążenie płodowe C41 pojęcie przestrzeni zaotrzewnowej i zawartość. Mięśnie tylnej ściany brzucha. Splot lędźwiowy Nerki i nadnercza. Aorta brzuszna, jej topografia, gałęzie. Żyła główna dolna – topografia, dopływy. tętnica biodrowa wewnętrzna C42 część lędźwiowa i krzyżowa pnia współczulnego. Moczowód. pęcherz moczowy. cewka moczo-wa żeńska i męska – topografia, unaczynienie i unerwienieC43 Narządy płciowe wewnętrzne żeńskie: jajnik, jajowód, macica. Narządy płciowe zewnętrzne – to-pografia, unaczynienie i unerwienie. Splot podbrzuszny górny i dolny. Dno miednicy. Krocze i okolica kroczowa. przepona miednicy i przepona moczowo-płciowaC44 Narządy płciowe męskie. Gruczoł krokowy. Jądro. pęcherzyki nasienne. powrózek nasienny. prącie. Moszna. topografia, unaczynienie i unerwienieC45 POWTóRzENiE MaTERiałU i zaLiCzENiE

Grzbiet, Kończyny (górna i dolna)C46 Okolice grzbietu. Mięśnie grzbietu powierzchowne. Mięsień prostownik grzbietu. Kanał kręgowy. Unerwienie skóry karku i potylicy. Okolice kończyny górnej. Mięśnie obręczy kończyny. Nerwy splotu ramiennego dla mięśni obręczy. Nerwy i żyły podskórne ramienia. Mięśnie ramienia. pęczek naczyniowo-nerwowy ramienia. Nerw pachowy i nerw mięśniowo-skórny. C47 Mięśnie przedramienia, grupa przednia, boczna i tylna. Dół łokciowy. tętnice przedramienia: pro-mieniowa i łokciowa. Nerw pośrodkowy, nerw łokciowy i nerw promieniowy. Mięśnie kłębu i kłębika oraz mięśnie środkowe ręki. Miejsc wyczuwania tętna i wkłuwanie się do naczyń.C48 Węzły chłonne pachwinowe. Mięśnie obręczy kończyny dolnej. Mięśnie uda – grupa przednia, przyśrodkowa i tylna. trójkąt udowy, kanał przywodzicieli. tętnica i żyła udowa. Nerw udowy i nerw zasłonowy. Nerwy i naczynia pośladkowe górne i dolne. C49 Splot krzyżowy. Mięśnie goleni – grupa przednia, boczna i tylna. Dół podkolanowy. Nerw kulszowy. Nerw piszczelowy i nerwy strzałkowe. tętnica podkolanowa i jej gałęzie. tętnica piszczelowa przednia i tylnia.C50 Kanał kostki przyśrodkowej. Miejsca wyczuwalności tętna i wkłuwania się do naczyń żylnych. Krótkie mięśnie stopy. Objawy porażenia nerwów kończyny dolnej po ich uszkodzeniu na różnych poziomach.C51 POWTóRzENiE MaTERiałU i zaLiCzENiE

7. Sposoby weryfikacji efektów kształceniaprzedmio-towy efekt kształcenia

Formy pro-wadzonych

zajęćtreści kształcenia Sposoby weryfikacji

efektu kształceniaKryterium zaliczenia

Kierunkowy efekt kształcenia

25064_W.1--W.6

Wykłady, ćwiczenia

W1-W20,c1-c51

Egzamin, Spr.kol,egz

Pkt 8 regulaminu zajęć

A.W1-A.W4A.U1-A.U3

25064_U.1--U.10

Wykłady, ćwiczenia

W1-W20,c1-c51

Egzamin, Spr.kol,egz

Pkt 8 regulaminu zajęć

A.W1-A.W4A.U1-A.U3

20

8. Kryteria ocenianiaForma zaliczenia przedmiotu:Materiał podzielony jest na 6 cykli tematycznychOsteologia.Ośrodkowy układ nerwowy.Głowa i szyja.Klatka piersiowa, jama piersiowaBrzuch i jama brzuszna. Narządy moczowo-płcioweGrzbiet Kończyna górna i dolnapo przerobieniu każdego preparatu, student jest zobowiązany przystąpić do kolokwium (zaliczenie wiadomości praktycznych i teoretycznych).Warunkiem zaliczenia części teoretycznej preparatu jest znajomość materiału podawanego na wykła-dach, których treść jest integrowana z programem ćwiczeń.

Egzamin praktyczny i testowy(obejmuje cały materiał ćwiczeniowy i wykładowy)

egzamin z Anatomii odbywa się w sesji letniej i składa się z części praktycznej i teoretycznej – testo-wej. Warunkiem zdania egzaminu jest pozytywne zaliczenie obu części. Nie zaliczenie jednej części praktycznej lub teoretycznej oznacza ocenę niedostateczną z całości egzaminu.

EgZAMIN PRAKTYCZNYegzamin praktyczny polega na rozpoznaniu 60 struktur anatomicznych(wraz ze stroną) z cze-go pierwsze 36pkt na 40 w zakresie „punktów bazowych” w zakresie Głowy i Szyi oraz czaszki (pierwsze 20 szpilek) oraz co najmniej 40pkt. z pozostałych szpilek. Oznacza to zdobycie 76 pkt na 120 z całości egzaminu. W przypadku nieuzyskania 36pkt. z części bazowej pozostała część egzaminu praktycznego nie jest oceniania (lista struktur bazowych jest podana w sylabusie – są to najważniejsze struktury anatomiczne, brak ich znajomości uniemożliwia zaliczenie egzaminu ). rozpoznanie struk-tury bazowej jest oceniane na 0pkt lub 2pkt. pozostałe struktury 0pkt lub 1pkt lub 2 pkt. Warunkiem zaliczenia egzaminu praktycznego jest uzyskanie minimum uzyskać orazTESTOWy (egzamin teoretyczny składa się ze 120 pytań. Aby go zaliczyć należy uzyskać co najmniej 76 pkt)Suma punktów z egzaminu praktycznego i testowego.

ocena kryteria2,0 (ndst) 0-1513,0 (dost.) 152-1693,5 (ddb) 170-1874,0 (db) 188-205

4,5 (pdb) 206-2235,0 (bdb) 224-240

Warunkiem zaliczenia semestru, roku i dopuszczenia do egzaminu z Anatomii jest czynny udział w wykładach i ćwiczeniach oraz uzyskanie zaliczenia z każdego tematu ćwiczeń oraz kolokwiów.Aby w pełni wykorzystać czas ćwiczeń student obowiązany jest przychodzić na zajęcia przygotowany teoretycznie z aktualnego materiału oraz obowiązuje znajomość materiału ze wszystkich poprzednio odbytych ćwiczeń i wykładów.

W celu weryfikacji przygotowania studentów na każdych ćwiczeniach zdają oni krótki sprawdzian pisemny w indywidualnym zeszycie sprawdzianów, wydawanym przez asystenta w trakcie ćwiczeń. Aby zaliczyć semestr trzeba zdać 60% sprawdzianów. Zaliczenie wszystkich sprawdzianów z danego cyklu pozwala na zdobycie dodatkowych 5 pkt. do kolokwium a w cyklu głowy i szyi 10 punktów.

21

Materiał podzielony jest na 6 cykli tematycznych• Osteologia.• Ośrodkowy układ nerwowy.• Głowa i szyja.• Klatka piersiowa, jama piersiowa• Brzuch i jama brzuszna. Narządy moczowo-płciowe• Grzbiet Kończyna górna i dolna.cykl osteologii kończy się kolokwium ustno-praktycznym (przy preparacie). ewentualny drugi

termin – poprawkowy – ma miejsce w ciągu jednego z kolejnych dwóch ćwiczeń. termin trzeci (w przypadku nie zaliczenia dwóch poprzednich terminów) może mieć miejsce w drugiej połowie maja przed sesją letnią po zakończeniu kursu anatomii. pozostałe cykle tematyczne kończą się kolokwiami teoretycznymi (test) oraz praktycznymi (szpilki)

Z każdego kolokwium teoretycznego (36 pytań 1min na pytanie) można uzyskać 36p, Kolokwium z głowy i szyi składa się z 72 pytań. tym samym z kolokwiów teoretycznych można uzyskać 216 pkt. w ciągu roku akademickiego i ewentualnie dodatkowe 35 pkt. za zdanie wszystkich sprawdzianów ćwiczeniowych.

W trakcie każdego kolokwium praktycznego należy rozpoznać 18 struktur oznaczonych wskaź-nikami z numerem(szpilka). czas na rozpoznanie 30 sek. Szpilki oceniane są na 0, 1 lub 2pkt). Mak-symalna ocena za kolokwium praktyczne to 36pkt. Kolokwium praktyczne z głowy i szyi składa się z 36 szpilek Należy w jego trakcie rozpoznać 10/12 szpilek bazowych (20pkt). Uzyskanie co najmniej 20pkt z części bazowej stanowi warunek niezbędny do zaliczenia pozostałych punktów. Wynik z czę-ści bazowej poniżej 20pkt oznacza, że tylko te punkty są zaliczone, a dalsza część nie jest oceniana W sumie w ciągu roku akademickiego można uzyskać 216pkt. (szczegółowe zasady zdawania części praktycznej patrz strona www.anatomy.ib.amwaw.edu.pl. Dla kierunku lekarsko-dentystycznego szpilki bazowe obowiązują w zakresie czaszki oraz Głowy i Szyi)

Kolokwium odbywa się dla wszystkich studentów danego rzutu na początku ćwiczeń. z chwilą rozpoczęcia kolokwium brak wstępu na sale prosektoryjną. Osoby spóźnione tracą termin.

Do zaliczenia kursu anatomii i dopuszczenia do egzaminu niezbędne jest zaliczenie kolokwium z osteologii w i lub ii terminie, zaliczenie co najmniej 60% sprawdzianów przygotowania studenta w każdym semestrze oraz zdobycie z pozostałych kolokwiów łącznie 140pkt za kolokwia teoretyczne i 140pkt za kolokwia praktyczne.

Osoby z niezliczoną osteologią podchodzą do iii terminu w końcu maja (patrz wyżej) – jest to termin ostateczny.Osoby, które zaliczyły w pierwszym albo drugim semestrze mniej niż 60% sprawdzianów przygo-towania studenta do ćwiczeń podchodzą w końcu maja do dopuszczającego kolokwium testowego z całości materiału.

Osoby, które uzyskały mniej niż 140p za kolokwia teoretyczne testowe podchodzą w końcu maja do dopuszczającego kolokwium testowego z całości materiału.

poziom zaliczenia 65% Osoby które uzyskały mniej niż 140p za kolokwia praktyczne podchodzą w końcu maja do do-

puszczającego kolokwium praktycznego z całości materiału. Warunek pomyślnego zaliczenia to: zali-czenie pkt. bazowych Głowy i szyi oraz czaszki i uzyskanie w łącznej punktacji 65%.

Dopuszczające kolokwia teoretyczne i praktyczne odbywają się po zakończeniu kursu anatomii – jest to termin ostateczny.

Warunkiem zaliczenia semestru, roku i dopuszczenia do egzaminu z Anatomii jest czynny udział w Nie spełnienie powyższych warunków oznacza nie zaliczenie roku i niedopuszczenie do egzaminu.

egzamin z Anatomii odbywa się w sesji letniej i składa się z części praktycznej i teoretycznej – te-stowej. Warunkiem zdania egzaminu jest pozytywne zaliczenie obu części. Nie zaliczenie jednej części praktycznej lub teoretycznej oznacza ocenę niedostateczną z całości egzaminu.

Aby zaliczyć egzamin praktyczny należy uzyskać 36pkt na 40 w zakresie „punktów bazowych” w zakresie Głowy i Szyi oraz czaszki ( pierwsze 20 szpilek) oraz co najmniej 40pkt. z pozostałych szpilek. Oznacza to zdobycie 76 pkt na 120 z całości egzaminu. W przypadku nieuzyskania 36pkt. z części bazowej pozostała część egzaminu praktycznego nie jest oceniania.egzamin teoretyczny składa się ze 120 pytań. Aby go zaliczyć należy uzyskać co najmniej 76 pkt.

22

9. Literatura Literatura obowiązkowa:1/ Anatomia człowieka podręcznik dla studentów W.Woźniak2/Anatomia człowieka W.Sylwanowicz (red.Sokołowskapituchowa) pZWL 3/ Anatomia człowieka A.BochenekM.reicher t i-V pZWL (wybrane rozdziały)4/ Anatomia Ośrodkowego Układu Nerwowego dla Studentów H.Dobaczewska5/ Anatomia Kliniczna Głowy i Szyi r.Aleksandrowicz, B.ciszek pZWL 6/ Zarys Anatomii człowieka A.Krechowiecki, F.czerwiński pZWL 7/ Mianownictwo Anatomiczne r.Aleksandrowicz pZWL aTLaSy KLaSyCzNE – przykłady1/ Sobotta Atlas Anatomii człowieka t i-ii dowolne wydanie2/ Kiss Atlas Anatomii dowolne wydanie3/ Bertollini Atlas Anatomii dowolne wydanie4/ Sinielnikow Atlas Anatomii dowolne wydanie5/ petra Kopf-Meier dowolne wydanie6/ prometeusz dowolne wydanieLiteratura uzupełniająca:1/ Anatomia topograficzna i Stosowana W. Łasiński t i-iii pZWL2/ Anatomia prawidłowa człowieka t. Marciniak rU ZSp AM Wrocław 3/ Anatomia czynnościowa Ośrodkowego Układu Nerwowego B.Gołąb pZWL 4/ Anatomia Głowy dla Stomatologów W.Łasiński pZWL5/ Anatomia tom i i ii – Lippert Urban & partner 6/ Anatomia człowieka A.BochenekM.reicher t i-V pZWL7/ dostępne na rynku słowniki mian anatomicznych.

aTLaSy FOTOGRaFiCzNE – przykłady1/ Kolorowy Atlas Anatomii człowieka Mc.Minn i wsp. dowolne wydanie 2/ Anatomia człowieka rohen,Yokochi dowolne wydanie3/ Atlas Anatomii Vajda.10. Kalkulacja punktów ECTS

Forma aktywności Liczba godzin Liczba punktów ECTSGodziny kontaktowe z nauczycielem akademickim:

Wykład 20 0,8Ćwiczenia 115 3,8

Forma aktywności Liczba godzin Liczba punktów ECTSSamodzielna praca studenta

przygotowanie studenta do prowadzenia zajęć 120 4,0

przygotowanie do zaliczeń 45 1,4razem 300 10

11. informacje dodatkowe(Np. informacje o kole naukowym działającym przy jednostce, informacje o dojeździe na zajęcia itp.) przy ZApiK działa Studenckie Naukowe Koło Anatomiczne. W Kole pracują sekcje: neuroanatomiczna, anatomii klinicznej płodu i układu sercowo-naczyniowego, anatomii narządu ruchu

członkiem koła może zostać student, który zdał egzamin z anatomii z wynikiem pozytywnym. tym samym student odbywający kurs anatomii przewidziany programem studiów nie może być członkiem koła lub jeśli był nim wcześniej musi zawiesić członkostwo do czasu zdania egzaminu w celu uniknięcia konfliktu interesów.

W drugim semestrze roku akademickiego rozpoczną się fakultatywne wykłady poświęcone Ana-tomii Klinicznej (wtorek 17:00 – 18:30). Są to monograficzne wykłady przeznaczone dla studentów wszystkich lat studiów oraz specjalizujących się lekarzy.

23

W drugim semestrze rozgrywany jest turniej wiedzy anatomicznej „ScapulaAurea” dla studentów i roku wydziałów lekarskich i oddziału stomatologicznego. troje zwycięzców zostaje zwolnionych z egzaminu z anatomii z oceną celującą. Wyłoniona w toku konkursu reprezentacja uczelni bierze udział w Ogólnopolskim Konkursie Wiedzy Anatomicznej ScapulaAurea.

Punkty bazowezasady zdawania egzaminu praktycznego i kolokwiów (Głowa i szyja) (liczba stanowisk odnosi się do egzaminu )1. Na każdym z trzydziestu stanowisk należy rozpoznać dwa punkty oznaczone szpilkami. 2. czas na 1 stanowisko 60 sek.3. preparatów nie wolno dotykać przemieszczać i odwracać albowiem następna zdająca osoba nie

będzie miała szansy na rozwiązanie sprawdzianu.4. Maksymalna ocena za jedną szpilkę 2 pkt.

przykładowe warianty oceny szpilka wbita w t. tarczową górną lewą• a. thyroidea sup. sin. 2p.• a. thyroidea sup. dx. 1p.• a. thyroideasup. 1p• t. tarczowa górna lewa 1p.• t. tarczowa górna prawa 0p.• t. tarczowa górna 0p.• a. thyroidea 0p.• lewa lub sin. 0p

5. Uwaga! prawidłowe rozpoznanie struktury pojedynczej w sposób sugerujący jej parzystość lub zwielokrotnienie = 0p. np. trachea dx. Falxcerebri sin. tentoriumcerebellisup.

6. Na egzaminie aby zaliczyć należy zdobyć 76 pkt na 120 możliwych Osoby ubiegające się o termin „0” poza odpowiednimi ocenami z kolokwiów (patrz regulamin) muszą w obu sprawdzianach zdobyć co najmniej po 100pkt.

7. pierwsze 20 szpilek będzie wbite w punkty bazowe czyli podstawowe struktury anatomiczne któ-rych praktyczna znajomość odróżnia wiedzę lekarza od wiedzy przedstawicieli innych zawodów medycznych. tutaj ocena będzie tylko na 2pkt albo na 0pkt bez wariantów pośrednich. Np.: przy oznaczenie lewej t.szyjnej wspólnej jedyną pozytywna odpowiedź to:• a.carotiscommunis sin. 2p.• a.carotiscommunis dx. 0p• a.carotiscommunis 0p.• a.carotis 0p.• t.szyjna wspólna lewa 0p.• t.szyjna wspólna prawa 0p.• t.szyjna wspólna 0p.• t.szyjna 0p

W grupie dwudziestu punktów bazowych można popełnić 2 błędy. Większa liczba błędów powoduje automatyczne niezaliczenie i praca nie jest dalej sprawdzana. Oznacza to, że aby zaliczyć egzamin należy uzyskać w tej części 36 pkt.

24

CRaNiUM1. Otwory i kanały zawierające nerwy czaszkowe oraz

o canaliscaroticus,o meatusacusticusexternus,o canalisnasolacrimalis,o fossahypophysialis,o protuberantiaoccipitalisexterna,o sulcus sinus sagitalissup.o sulcus sinus trsv.o sulcus sinus sigmoidei.o alveolusdentalis

Nie trzeba podawać nazwy kości, w której przebiega kanał, ale trzeba podać stronę2. Kości czaszki

o Os frontaleo Os ethmoidaleo Os temporaleo Os sphenoidaleo Os parietaleo Os occipitaleo Maxillao Os zygomaticumo Os palatinumo Os nasaleo Mandibula

COLLUM 1. m. sternocleidomastoideus2. a. carotiscommunis3. a. carotis interna 4. a. carotisexterna5. v. iugularis interna et externa6. trachea7. glandulathyroidea8. os hyoideum9. prominentialaryngis10. epiglottis11. plicavocalis12. cartilagothyroidea13. m. digastricus14. n. hypoglossus15. glandulasubmandibularis16. a. subclavia17. v. subclavia18. n. vagus19. n. phrenicus20. m. scalenus ant.21. m. mylohyoideus22. m. digastricus

25

CaPUT 1. a. facialis2. glandulaparotis3. labiumsuperius4. labiuminferius5. rimaoris6. palpebrasup. 7. palpebra inf. 8. nasusexternus9. mentum10. m. maseter11. m. temporalis12. gingiva13. lingua 14. palatumdurum15. palatummolle16. uvula17. tonsillapalatina18. tonsillapharyngea19. ostiumpharyngeumtubaeauditivae20. sinus maxillaris21. sinus frontalis22. sinus sphenoidalis23. conchanasalis inf. 24. conchanasalis media 25. ganglion trigeminale26. n. alveolaris inf. 27. n.lingualis28. a. maxillaris29. a. temporalisspf. 30. falxcerebri31. tentoriumcerebelli32. sinus sagitalissup33. sinus transv. 34. sinus sigmoideus35. n. opticus36. bulbusoculi37. cavumtympani38. auris interna39. dentes

26


Program kształcenia lekarsko-dentystyczny,jednolite magisterskie, studia stacjonarne i niestacjonarne

Rok akademicki: 2015/2016

Nazwa modułu/ przedmiotu:BEzPiECzEŃSTWO i HiGiENa

PRaCyKod przedmiotu: 25065

Jednostki prowadzące kształcenie: zakład Medycyny zapobiegawczej i HigienyDział Ochrony pracy i środowiska

Kierownik jednostki/jednostek: Prof. dr hab. med. Longina Kłosiewicz-Latoszekmgr inż. Elżbieta domaszewicz

Rok studiów I Semestr studiów 1 Typ modułu/przedmiotu podstawowy

Osoby prowadzące Dr inż. irena Kosińskamgr inż. piotr Bargieł

Erasmus TAK/NIE Tak Osoba odpowiedzialna za sylabus dr inż. irena KosińskaLiczba punktów ECTS: 02. Cele kształcenia

celem nauczania jest zapoznanie studentów z zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy oraz bez-pieczeństwem pożarowym w trakcie studiów w Warszawskim Uniwersytecie Medycznym, ze szcze-gólnym uwzględnieniem zagrożeń związanych z odbywaniem zajęć praktycznych.

przedmiot realizowany jest w ramach rozporządzenia MNiSW z dnia 5 lipca 2007 roku w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy w uczelniach (Dz.U. Nr 128, poz. 897). 3. Wymagania wstępne – podstawowa wiedza z zakresu nauk przyrodniczych4. Przedmiotowe efekty kształcenia

Lista efektów kształcenia

Symbol Opis Odniesienie do efektu kierunko-wego

25065_W01 Zna zasady bezpieczeństwa i higieny pracy w stomatologii G.W16

25065_W02Zna zasady organizacji w katastrofach i awariach, fazy akcji ratunkowej i zakres udzielania pomocy poszkodowanym

E.W05

25065_U01 planuje postępowanie w przypadku ekspo-zycji na zakażenie przenoszone drogą krwi E.U06

25065_U02 rozpoznaje czynniki szkodliwe i uciążliwe w miejscu pracy, zamieszkania i nauki G.U17

25065_U03 pracuje zgodnie z ergonomicznymi zasa-dami pracy G.U25



27

25065_U04Stosuje podczas pracy przepisy sanitarno--epidemiologiczne oraz dotyczące bezpie-czeństwa i higieny pracy

G.U26



Wykład 4 1 1046. Tematy zajęć i treści kształceniaPrzewidziane dwa wykłady po 2 godziny każdy.

tematy wykładów:

Wykład 1:W1.a. regulacje prawne z zakresu ochrony pracy (prawa i obowiązki studentów w zakresie bezpie-czeństwa i higieny pracy)W1. B. Zagrożenia zdrowia studentów na stanowiskach pracy./nauki w trakcie studiów (fizyczne, chemiczne i biologiczne) i ochrona przed zagrożeniami. procedura poekspozycyjna w narażeniu na HiV, WZWB, WZWc.W1.c. Zasady ergonomii na stanowiskach pracy (stanowisko komputerowe, oświetlenie – podstawo-we zasady).

Wykład 2:W2.a. postępowanie w razie wypadków i w sytuacjach zagrożeń (pożar, awaria, zagrożenie terrory-styczne, powódź itp.), W2.b. Zasady ewakuacji z budynków. W2.c. Zasady udzielania pomocy przedlekarskiej (podstawowe zasady).

28

7. Sposoby weryfikacji efektów kształcenia

przedmio-towy efekt kształcenia

Formy prowa-

dzonych zajęć

treści kształceniaSposoby wery-fikacji efektu kształcenia

Kryterium zali-czenia

Kierunkowy efekt kształ-

cenia

25065_W_01 Wykład 1

1. regulacje prawne z zakresu ochrony pracy (prawa i obo-wiązki studen-tów w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy)2. Zagrożenia zdrowia studen-tów na stano-wiskach pracy./nauki w trakcie studiów (fizycz-ne, chemiczne i biologiczne) i ochrona przed zagrożenia-mi. Procedura poekspozycyjną w narażeniu na HiV, WZWB, WZWC.3. Zasady ergonomii na stanowiskach pra-cy (stanowisko komputerowe, oświetlenie).

Test zaliczenio-wy: (20 pytań jednokrotnego wyboru i pytania otwarte)- oceniany wg kryterium poda-nego poniżej.

Na zaliczenie przedmiotu skła-da się:

1. Wypełnie-nie ankiety badającej stan wiedzy studenta na temat BHP i zasad higieny w uczelni me-dycznej – obo-wiązkowa ankie-ta wypełniana jest na początku wykładu 1.

2. Obowiązkowa obecność na Wykładzie 1 i Wykładzie 2 (z podpisaniem się na liście obecności)

3. Rozwiązanie testu:

Uzyskanie 70% prawidłowych odpowiedzi zali-cza test na 3.0.

G_W16G_U17G_U25G_U26E_U06

25065_W_02 Wykład 2

1. postępowanie w razie wypad-ków i w sytu-acjach zagrożeń (pożar, awaria, zagrożenie terrorystyczne, powódź itp.), 2. Zasady ewaku-acji z budynków3. Zasady udzie-lania pomocy przedlekarskiej (podstawowe zasady).

E_W05G_U26

29

8. Kryteria ocenianiaForma zaliczenia przedmiotu:

Ocena Kryteria2,0 (ndst) niedostateczne opanowanie efektów kształcenia

3,0 (dost.) spełnienie wszystkich kryteriów zaliczenia w tym test 70-79%

3,5 (ddb) spełnienie wszystkich kryteriów zaliczenia w tym test 80-84%

4,0 (db) spełnienie wszystkich kryteriów zaliczenia w tym test 85-89%

4,5 (pdb) spełnienie wszystkich kryteriów zaliczenia w tym test 90-94%

5,0 (bdb) spełnienie wszystkich kryteriów zaliczenia w tym test 95-100%

9. Literatura Literatura obowiązkowa:1. ciuruś M., procedury higieny w placówkach ochrony zdrowia. Wydanie ii uzupełnione i popra-

wione. Warszawa 2013. Wyd. instytut problemów Ochrony zdrowia Sp. z o.o.2. Marcinkowski J. (red.), Higiena, profilaktyka i organizacja w zawodach medycznych, pZWL,

Warszawa 2004.Strony internetowe: www.ciop.pl, www.gis.gov.plLiteratura uzupełniająca:1. Kodeks pracy. praca zbiorowa. Wyd. LexisNexis (aktualizowane co roku).2. Kłosiewicz-Latoszek., Kirschner H., środowiskowe czynniki zdrowia w zarysie. Wyd. WUM,

Warszawa 2008.10. Kalkulacja punktów ECTS


Wykład 4 0Seminaria 0 -Ćwiczenia 0 -


przygotowanie do zaliczeń - -inne (jakie?) Zapoznanie się ze wskazanymi

stronami internetowymi - -

razem 4 -11. informacje dodatkowe1. Zajęcia odbywają się w salach wykładowych zarezerwowanych przez Dziekanat2. Przy Zakładzie Medycyny Zapobiegawczej i Higieny działa Koło Naukowe Higieny i Profilaktyki (kontakt

[email protected]) oraz strona koła: www.skn-higiena-profilaktyka.wum.edu.pl), tematyka reali-zowana: Higiena środowiska i Żywienie.

30




Program kształcenia lekarsko-dentystyczny, jednolite studia magisterskie, studia stacjo-narne i niestacjonarne

Rok akademicki: 2015/16Nazwa modułu/ przedmiotu: BiOLOGiaKod przedmiotu: 25067

Jednostki prowadzące kształcenie: Katedra i zakład Biologii Ogólnej i Parazytologii, ul. chałubińskiego 5, 02-004 Warszawa

Kierownik jednostki/jednostek: Prof. Leszek Szablewski, dr hab.Rok studiów ISemestr studiów ITyp modułu/przedmiotu podstawowy

Osoby prowadzące

Leszek Szablewski, prof. dr hab.Julia Dąbrowska, dr Monika Dybicz, drAleksandra Sędzikowska, drMarta Supergan-Marwicz, mgr

Erasmus TAK/NIE TAKOsoba odpowiedzialna za sylabus Monika Dybicz, drLiczba punktów ECTS: 32. Cele kształcenia1. Wprowadzenie do ekologii medycznej.2. poznanie biologii pasożytów człowieka, szczególnie w obrębie jamy ustnej.3. przekazanie wiedzy na temat mutagenezy oraz technik biologii molekularnej.3. Wymagania wstępne1. Student powinien mieć podstawy wiedzy z ekologii, parazytologii i biologii molekularnej.2. Student powinien znać podstawy budowy i obsługi mikroskopu.4. Przedmiotowe efekty kształcenia

Lista efektów kształceniaSymbol Opis Odniesienie do efektu kierunkowego

25067_W14 Zna podstawowe pojęcia z zakresu biolo-gii i ekologii

zgodne z W14 – student posiada wiedzę z zakresu biologii i ekologii

25067_W15 Zna współzależności między organizma-mi w ekosystemie

zgodne z W15 – student rozumie zależności między organizmami

25067_W16 Zna interakcje w układzie pasożyt – żywiciel

zgodne z W16 – student posiada wiedzę w zakresie parazytologii

25067_U4Wykorzystuje pojęcia biologiczne i ekolo-giczne w kontekście człowiek – środowi-sko życia

zgodne z U4 – student potrafi wy-korzystać wiedzę z zakresu biologii, ekologii i parazytologii

31

25067_K

rozumie konieczność ciągłego dokształ-cania się związaną z ekspansywnym rozwojem biologii; rozumie złożoność interakcji między człowiekiem a innymi organizmami w ekosystemie; zna zasady pracy w grupie

zgodne z K – student rozumie, że niezbędne jest pogłębianie wie-dzy biologicznej, parazytologicznej i ekologicznej; stara się pracować w grupie zgodnie z zasadami



Wykład 8 1 104Seminarium 11 5,2 20Ćwiczenia 16 10,4 10

6. Tematy zajęć i treści kształceniaW1 – Medyczne aspekty ekologii. Czynniki abiotyczne i biotyczne środowiska. – mgr Marta Supergan-Marwicz W2 – Medyczne aspekty ekologii. Wpływ czynników środowiska na zdrowie człowieka. – mgr Marta Supergan-MarwiczW3 – Immunoparazytologia. – dr Julia DąbrowskaW4 – Organizacja genomu człowieka. – prof. dr hab. Leszek Szablewski S1, Ć1 – Wpływ czynników środowiska zewnętrznego na Trichomonas tenax. – dr Monika Dybicz, dr Julia Dą-browska, dr Aleksandra SędzikowskaS2, Ć2 – Pasożyty człowieka, których drogą zarażenia jest jama ustna. Pierwotniaki przewodu pokarmowego, wewnątrzkomórkowe i wewnątrztkankowe człowieka. – dr Monika Dybicz, dr Julia Dąbrowska, dr Aleksandra SędzikowskaS3, Ć3 – Człowiek jako żywiciel pośredni i ostateczny tasiemców. – dr Monika Dybicz, dr Julia Dąbrowska, dr Aleksandra SędzikowskaS4, Ć4 – Różnorodność źródeł, dróg inwazji i lokalizacji nicieni pasożytniczych człowieka. – dr Monika Dybicz, dr Julia Dąbrowska, dr Aleksandra SędzikowskaS5, Ć5 – Pasożyty zewnętrzne, będące źródłem niebezpiecznych chorób dla lekarza. – dr Monika Dybicz, dr Julia Dąbrowska, dr Aleksandra SędzikowskaS6, Ć6 – Mutageneza środowiskowa. – dr Monika Dybicz, dr Julia Dąbrowska, dr Aleksandra SędzikowskaS7, Ć7 – Determinacja płci człowieka. – dr Monika Dybicz, dr Julia Dąbrowska, dr Aleksandra SędzikowskaS8, Ć8 – Metody biologii molekularnej. – dr Monika Dybicz, dr Julia Dąbrowska, dr Aleksandra SędzikowskaS9, Ć9 – Techniki klonowania DNA i organizmów. – dr Monika Dybicz, dr Julia Dąbrowska, dr Aleksandra Sędzikowska.7. Sposoby weryfikacji efektów kształceniaprzedmio-towy efekt kształcenia

Formy pro-wadzonych

zajęć

treści kształcenia

Sposoby wery-fikacji efektu kształcenia

Kryterium zaliczenia


Wiedza z zakresu biologii i ekologii

Wykłady, seminaria, ćwiczenia

aspekty me-dyczne ekolo-gii; elementy parazytologii oraz biologii molekularnej

Kolokwium

zaznaczenie ponad 54% prawidłowych odpowiedzi

25351_W14

Wiedza na temat współza-leżności między or-ganizmami w ekosyste-mie


Wpływ czyn-ników środo-wiskowych na zdrowie człowieka i na pasożyty; mutageneza środowiskowa

Kolokwium


25351_W15

32

Wiedza na temat interakcji w układzie pasożyt – żywiciel


immunopa-razytologia; pasożyty człowieka

Kolokwium


25351_W16


ocena kryteria2,0 (ndst) Zaznaczenie poniżej 54% prawidłowych odpowiedzi3,0 (dost.) Zaznaczenie 55% – 64% prawidłowych odpowiedzi3,5 (ddb) Zaznaczenie 65% – 74% prawidłowych odpowiedzi4,0 (db) Zaznaczenie 75% – 84% prawidłowych odpowiedzi

4,5 (pdb) Zaznaczenie 85% – 94% prawidłowych odpowiedzi5,0 (bdb) Zaznaczenie ponad 95% prawidłowych odpowiedzi

9. Literatura Literatura obowiązkowa:1. ekologia. Jej związki z różnymi dziedzinami wiedzy medycznej pod red. A. Kurnatowskiej. pWN 2001.2. parazytologia i akaroentomologia medyczna pod red. A. Deryło. pWN 2002.3. Biologia molekularna w medycynie – elementy genetyki klinicznej – J. Bal, pWN S.A. 2011.Literatura uzupełniająca: 1. Zarys parazytologii lekarskiej pod red. r. Kadłubowskiego i A. Kurnatowskiej. pZWL 1999.2. parazytologia w ochronie środowiska i zdrowia pod redakcją e. Lonc. VOLUMeD 2001.3. Brown t.A. „Genomy. Nowe wydanie” Wydawnictwo naukowe pWN, 2009.10. Kalkulacja punktów ECTS

Forma aktywności Liczba godzin Liczba punktów ECTS

Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim:Wykład 8 0,3

Seminaria 11 0,4 Ćwiczenia 16 0,5


Samodzielna praca studenta przygotowanie studenta do semina-

rium i ćwiczenia 15 0,5

Uzupełnianie zeszytu ćwiczeń przez studenta 9 0,3

przygotowanie do zaliczeń 30 1razem 89 3

11. informacje dodatkowe Zajęcia odbywają się w budynku Anatomicum przy ul. Chałubińskiego 5. Dokumentację samodzielnej pracy na ćwiczeniach stanowią wykonane rysunki i rozwiązane zadania w zeszycie z Biologii opracowanym dla stu-dentów I roku Wydziału Lekarsko-Dentystycznego. Obecność na ćwiczeniach i seminariach jest obowiązkowa. W Katedrze prowadzone jest Studenckie Koło Naukowe, w którym studenci biorą udział w projektach badaw-czych Katedry. Koło jest podzielone na sekcję parazytologiczną i biologii molekularnej.

33


Program kształcenia kierunek lekarsko-dentystyczny, studia jednolite magisterskie, sta-cjonarne i niestacjonarne

Rok akademicki: 2015/2016Nazwa modułu/ przedmiotu: BiOFizyKaKod przedmiotu: 25066

Jednostki prowadzące kształcenie:zakład Biofizyki i Fizjologii Człowieka (NzME)chałubińskiego 5, 02-004 Warszawatel./fax: (0-22) 628 78 46

Kierownik jednostki/jednostek: Prof. Jacek PrzybylskiRok studiów 1 Semestr studiów 2Typ modułu/przedmiotu Podstawowy

Osoby prowadzące dr Jakub Zieliński, dr Maria Sobol, dr piotr Jeleń, dr Wojciech Baran, mgr tomasz Siedlecki

Erasmus TAK/NIE NIEOsoba odpowiedzialna za sylabus Jakub Zieliński, [email protected] punktów ECTS: 32. Cele kształcenia celem wykładów z Biofizyki jest zrozumienie fizycznych podstaw metod obrazowania stosowanych w stomatologii. celem seminariów jest poznanie statyki i biomechaniki ciała ludzkiego oraz biomechaniki narządu żucia oraz innych zjawisk fizycznych zachodzących w zębach i wypełnieniach stomatologicznych. ce-lem ćwiczeń jest zdobycie praktycznych umiejętności niezbędnych pracy stomatologa i związanych z tematyką omawianą na wykładach i seminariach.

3. Wymagania wstępne 1. Student powinien posiadać wiedzę z fizyki i matematyki w zakresie szkoły średniej


Symbol Opis Odniesienie do efek-tu kierunkowego

25066_W01 Zna zasady statyki i biomechaniki w odniesieniu do organizmu ludzkiego B.W07

25066_W02 Zna mechanikę narządu żucia B.W08

25066_W03Zna metody obrazowania tkanek i narządów oraz za-sady działania urządzeń diagnostycznych służących do tego celu

B.W09

25066_W04 Zna zasady działania urządzeń ultradźwiękowych B.W10

25066_W05 Zna zasady fotometrii i światłowodów oraz wykorzy-stania źródeł światła w stomatologii B.W11

25066_W06 Zna zasady działania laserów w stomatologii B.W12



34

25066_W07Zna skład, budowę, sposób wiązania, właściwości, przeznaczenie i sposób użycia materiałów stomatolo-gicznych

C.W25

25066_W08 Zna naturalne i sztuczne źródła promieniowania joni-zującego oraz jego oddziaływanie z materią

25066_U01 potrafi interpretować zjawiska fizyczne zachodzące w narządzie żucia B.U02

25066_U02 potrafi wykorzystać procesy fizyczne w pracy lekarza--dentysty B.U03

25066_U03 potrafi ocenić szkodliwość dawki promieniowania joni-zującego i stosuje się do zasad ochrony radiologicznej

25066_K01

Ma świadomość różnych oddziaływań różnych czyn-ników fizycznych na organizm, zdolność do przewi-dywania konsekwencji nieprawidłowego wykorzysta-nia aparatury medycznej




6. Tematy zajęć i treści kształceniaWykłady

W1 – Wykład 1: Promieniowanie RTgTreści kształcenia: fizyka promieniowania jonizującego, oddziaływanie promieniowania z materią, podstawy budowy lamp rentgenowskich, klasyczne badanie rtG, wpływ ustawień na jakość zdjęcia, pantomografia, badania dwuenergetyczne i badania z kontrastem.Wykładowca: dr Jakub Zieliński W2 – Wykład 2:tomografia komputerowaTreści kształcenia: budowa tomografów, rekonstrukcja obrazów, problemy w obrazowaniu okolic implantów metalowych, minimalizowanie dawki promieniowania jonizującego. Wykładowca: dr Ja-kub Zieliński W3 – Wykład 3: Metody jądrowe w obrazowaniu medycznymTreści kształcenia: rezonans magnetyczny (bezpieczeństwo, zasada działania, podstawowe sekwen-cje), scyntygrafia, Spect, pet (zasada działania, zastosowania).Wykładowca: dr Jakub Zieliński W4 – Wykład 4: Ochrona radiologicznaTreści kształcenia: pojęcie dawki ekspozycyjnej, pochłoniętej, równoważnej i skutecznej. Ochrona pa-cjenta i personelu. Szkodliwość promieniowania (fakty i kontrowersje). Wykładowca: dr Jakub Zieliński W5 – Wykład 5: UltrasonografiaTreści kształcenia: zasada działania aparatu USG, fizyka propagacji dźwięków, zastosowania USG w stomatologii, bezpieczeństwo badania.Wykładowca: mgr tomasz Siedlecki.

35

Seminaria

S1 – Seminarium 1: Biomechanika w stomatologiiTreści kształcenia: postawy statyki i mechaniki ciała ludzkiego, siła i moment siły, biomechanika narządu żucia.Wykładowca: dr piotr JeleńS2 – Seminarium 2: Fizyczne podstawy materiałoznawstwaTreści kształcenia: fizyka materii w stanie stałym, rozszerzalność cieplna wypełnień stomatologicz-nych, ogniwa galwaniczne jamie ustnej.Wykładowca: dr Maria Sobol S3 – Seminarium 3: Fizyczne podstawy fotometrii Treści kształcenia: definicje wielkości stosowanych w fotometrii, skale stosowane do opisu barwy wypełnień i ich związek z wielkościami stosowanymi w optyce i fotometrii, budowa lampy stomato-logicznej.Wykładowca: dr Jakub Zieliński

Ćwiczenia

C1 – Ćwiczenie 1: RTg Treści kształcenia: związek ustawień lampy rtG z parametrami widma promieniowania i wpływ na absorpcję w różnych tkankach.C2 – Ćwiczenie 2: FotometriaTreści kształcenia: praktyczna ocena jasności różnych powierzchni.C3 – Ćwiczenie 3: promieniowanie jonizująceTreści kształcenia: praktyczna ocena absorpcji promieniowania alfa, beta i gamma przez różne ciała, ocena promieniowania tłaC4 – Ćwiczenie 4: – Badanie momentów sił Treści kształcenia: Wprowadzenie do biomechaniki. Badanie momentów sił.


Formy prowa-dzonych zajęć

treści kształ-cenia

Sposoby weryfika-cji efektu kształ-

cenia


Kierunko-wy efekt

kształcenia

25066_W01 Ćwiczenie C4 Raport, dyskusja wyników Przed każdym

ćwiczeniem nale-ży odpowiedzieć na co najmniej 2 z 3 pytań.

W wyniku dyskusji prze-kazywana jest in-formacja zwrotna dla studentów.

Po wszystkich za-jęciach następuje test końcowy. zasady zalicze-nia podane są w punkcie 8 – poniżej.

B.W07

25066_W02 Seminarium S1 dyskusja B.W0825066_W03 Wykład W1 – W3, C1 Test końcowy B.W0925066_W04 Wykład W5 Test końcowy B.W10

25066_W05 Seminarium, ćwiczenie S3, C2 Raport, dyskusja B.W11

25066_W06 Ćwiczenie c2 Raport, dyskusja wyników B.W12

25066_W07 Seminarium s2 dyskusja C.W25

25066_W08 Wykład, ćwi-czenia

W1 – W4, C1, C3

Raport, dyskusja, test końcowy

25066_U01 Seminarium s1 dyskusja B.U0225066.U02 Ćwiczenia C1 – C3 Raport, dyskusja B.U03

25066.U03 Wykład, ćwi-czenia W4, C3 Raport, dyskusja,

test końcowy

25066_K01 Wykłady, ćwi-czenia

W1-W4, C1, C3 dyskusja

36

8. Kryteria ocenianiaForma zaliczenia przedmiotu:zaliczenie ćwiczeń i seminariów. Test składający się z 60 pytań.

ocena kryteria2,0 (ndst) 0 – 35 punktów3,0 (dost.) 36 – 40 punktów3,5 (ddb) 41 – 45 punktów4,0 (db) 46 – 50 punktów

4,5 (pdb) 51 – 55 punktów5,0 (bdb) 56 – 60 punktów

9. LiteraturaLiteratura obowiązkowa:1. Jaroszyk, F. red. „Biofizyka”, pZWL, Warszawa, 2001.2. Materiały do ćwiczeń z Biofizyki. praca zbiorowa. Wydawnictwo WUM.Literatura uzupełniająca:1. Miękisz, S., Hendrich, A. red. „Wybrane zagadnienia z biofizyki” Volumed, Wrocław, 1998.10. Kalkulacja punktów ECTS



Seminarium 9 0,35Ćwiczenia 16 0,65


Samodzielna praca studenta przygotowanie studenta do prowadzenia zajęć 20 0,8


11. informacje dodatkowe(Np. informacje o kole naukowym działającym przy jednostce, informacje o dojeździe na zajęcia itp.)

37


Program kształcenia kierunek lekarsko-dentystyczny jednolite magisterskie profil praktyczny, studia stacjonarne i niestacjonarne

Rok akademicki: 2015/2016Nazwa modułu/przedmiotu: ERGONOMia W STOMaTOLOGiiKod przedmiotu: 25068Jednostki prowadzące kształcenie: zakład Propedeutyki i Profilaktyki StomatologicznejKierownik jednostki/jednostek: dr hab. n. med. Leopold WagnerRok studiów ISemestr studiów IITyp modułu/przedmiotu kierunkowy

Osoby prowadzące dr n. med. Małgorzata ponto-Wolska,lek. stom. Barbara rafałowicz, mgr Waldemar Ćwirzeń

Erasmus TAK/NIE TAKOsoba odpowiedzialna za sylabus dr n. med. Małgorzata ponto-Wolska,Liczba punktów ECTS: 22. Cele kształcenia 1. Nabycie wiedzy w zakresie etiologii chorób zawodowych, ergonomii pracy i zasad bhp.2. Nabycie wiedzy dotyczącej ergonomicznych zasad prowadzenia zabiegów i pracy w zespole sto-

matologicznym.3. Nabycie umiejętności pracy w zespole stomatologicznym zgodnie z zasadami ergonomii oraz

przepisami sanitarno-epidemiologicznymi i bhp4. Nabycie umiejętności rozpoznawania czynników szkodliwych i uciążliwych w gabinecie stoma-

tologicznym.3. Wymagania wstępne 1. Zaliczony przedmiot Materiałoznawstwo stomatologiczne4. Przedmiotowe efekty kształcenia

Lista efektów kształceniaSymbol przed-

miotowego efektu kształcenia

treść przedmiotowego efektu kształcenia Odniesienie do efektu kie-runkowego (numer)

25068_W01

zna zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka związane z wykonywaniem zadań zawodowych, choroby zawo-dowe lekarza dentysty oraz warunki sprzyjające zaka-żeniom krzyżowym

G.W11.



38

25068_W02

zna podstawowe pojęcia i wymagania z zakresu ergo-nomii pracy, dostosowanie pomieszczenia do rodzaju świadczonych usług, wymagań personelu i oczeki-wań pacjentów, zakres obowiązków członków zespołu stomatologicznego, planowanie i zasady organizacji pracy w gabinecie stomatologicznym, charakterystykę czynności lekarza dentysty,strefy pracy, klasy ruchu, techniki trzymania instrumentów i metody ich prze-kazywania – podaj, przejmij, jednoręczną i oburęcz-ną, ułożenie pacjenta, zabiegi wykonywane w pozycji siedzącej i leżącej, strefy podparcia, zasady pracy na dwie, cztery i sześć rąk przy leżącym pa-cjencie, zasto-sowanie i części składowe koferdamu, rodzaje klamer, narzędzia i metody jego zakładania w różnych sytu-acjach klinicznych

G.W16.

25068_W03

zna wymogi techniczno-budowlane pomieszczenia przeznaczonego na gabinet dentystyczny oraz budowę i zasady działania podstawowego, specjalistycznego i pomocniczego wyposażenia gabinetu sto-matologicz-nego, zasady dezynfekcji i sterylizacji, segregacji i po-stępowania z odpadami, przechowywania sterylnych narzędzi i materiałów oraz środki ochrony indywidu-alnej

G.W17.

25068_U01 potrafi pracować w zespole stomatologicznym G.U16.

25068_U02 rozpoznaje czynniki szkodliwe i uciążliwe w gabinecie stomatologicznym G.U17.

25068_U03

potrafi pracować w gabinecie dentystycznym zgodnie z zasadami BHP, przygotowywać stanowisko pracy do przeprowadzenie badania pacjenta oraz różnych zabiegów stomatologicznych, przeprowadzić pro-ces dezynfekcji i sterylizacji, przechowywać sterylne narzędzia i materiały, segregować odpady, używać odzieży ochronnej i środki ochrony indywidualnej, postępować w przypadku ekspozycji na krew i inne materiałyzakaźne w gabinecie stomatologicznym, pra-cować przy pacjencie leżącym metodą na dwie, cztery i sześć rąk, zakładać koferdam w przypadku leczenia zachowawczego(zęby przednie, przedtrzonowe i trzo-nowe), profesjonalnego wybielania zębóworaz zabie-gów endodontycznych

G.U25., G.U26.




39

6. Tematy zajęć i treści kształceniaW1 – Wykład 1-3 – Temat: Podstawy ergonomii pracy w gabinecie stomatologicznym – Treści kształcenia – 25068W02W2 – Wykład 4-5 – Temat: Wyposażenie gabinetu stomatologicznego – Treści kształcenia – 25068W03W3 – Wykład 6-7 – Temat: Antyseptyka i aseptyka w gabinecie stomatologicznym – Treści kształcenia – 25068W03W4 – Wykład 8 – Temat: Techniki utrzymania suchości pola zabiegu – Treści kształcenia – 25068W02S1 – Seminarium 1-2 – Temat: Bezpieczeństwo i higiena pracy w gabinecie stomatologicznym – Treści kształce-nia – 25068W01, 25068W02 i 25068W03S2 – Seminarium 3-4 – Temat: Ergonomia w gabinecie stomatologicznym- Treści kształcenia – 25068W02S3-Seminarium 5-6 – Temat: Zasady współpracy członków zespołu stomatologicznego w różnych dziedzinach stomatologii – Treści kształcenia – 25068W02 i 25068U01S4 – Seminarium 7 – Temat: Transfer narzędzi, technika pracy ssakami – Treści kształcenia – 25068W02 – Sprawdzian pisemnyC1 – Ćwiczenia 1-3 – Temat: Ergonomia pracy w gabinecie dentystycznym – Treści kształcenia – 25068U03C2 – Ćwiczenia 4-5 – Temat: Antyseptyka i aseptyka w gabinecie stomatologicznym – Treści kształcenia – 25068U03C3 – Ćwiczenia 6-11 – Temat:. Zasady współpracy członków zespołu stomatologicznego w różnych dziedzinach stomatologii – Treści kształcenia – 25068U01, 25068U02 i 25068U03C4 – Ćwiczenia 12-15 – Temat: Techniki utrzymania suchości pola zabiegu – Treści kształcenia – 25068U037. Sposoby weryfikacji efektów kształcenia

Symbol przedmioto-wego efektu kształcenia

Symbole form prowadzonych

zajęć

Sposoby weryfikacji efektu kształ-cenia Kryterium zaliczenia

25068_W01-03 W, S Sprawdzian pisemnyOsiągnięcie oczekiwanych efek-tów kształcenia na poziomie co najmniej 50%

25068_U01-03 C Obserwacja i ocena umiejętności

Pozytywna ocena wykonanego zadania

8. Kryteria ocenianiaForma zaliczenia przedmiotu: zaliczenie bez oceny

ocena kryteria2,0 (ndst) Niedostateczne opanowanie efektów kształcenia3,0 (dost.) Spełnienie wszystkich kryteriów zaliczenia3,5 (ddb)4,0 (db)

4,5 (pdb)5,0 (bdb)

9. Literatura Literatura obowiązkowa:1. Jańczuk Z., Kaczmarek U., Lipski M., Arabska-przedpełska B.: Stomatologia zachowawcza z en-

dodoncją. Zarys kliniczny. pZWL, Warszawa, 20142. Jańczuk Z., Bladowski M.: Zasady pracy przy leżącym pacjencie. Kwintesencja, Warszawa, 20063. Jańczuk Z.: podręcznik dla asystentki i higienistki stomatologicznej. pZWL, Warszawa, 2009.Literatura uzupełniająca:1. Bladowski M.: Atlas techniki pracy na cztery ręce w stomatologii ogólnej. euro Direct Medica,

Gliwice, 1999.

40

10. Kalkulacja punktów ECTSForma aktywności Liczba godzin Liczba punktów ECTS



Samodzielna praca studenta przygotowanie studenta

do zajęć 15 0,5

przygotowanie studenta do zaliczeń 15 0,5

razem 60 211. informacje dodatkowe

41

Zajęcia z zakresu Histologia, Cytologią i Embriologia realizowane są w dwóch jednostkach:

- Katedra i zakład Histologii i Embriologii Centrum Biostruktury,- zakład Genetyki Medycznej

1. MetryczkaNazwa Wydziału: Lekarsko-Dentystyczny

Program kształcenia kierunek lekarsko-dentystyczny jednolite studia magisterski, studia stacjonarne i niestacjonarne


Nazwa modułu/ przedmiotu:HiSTOLOGia, CyTOLOGia

i EMBRiOLOGiaKod przedmiotu: 25069


Katedra i zakład Histologii i Embriologii (1M15)zakład Transplantologii i Centralny Bank TkanekCentrum Biostrukturyul. chałubińskiego 502-004 Warszawahttp://histologia.wum.edu.pltel/fax 22-629-52-82

zakład Genetyki Medycznej (1Wy)Centrum Biostruktury, i Wydział Lekarskiul. pawińskiego 3c, 02-106 Warszawatel. 22 572 06 95, faks: 22 572 06 96http://www.genetyka.wum.edu.pl

Kierownik jednostki/jednostek:prof. dr hab. Jacek Malejczyk (1M15)dr hab. med. artur Kamiński (1M17)prof. dr hab. Rafał Płoski (1Wy)

Rok studiów 1Semestr 1 i 2Typ modułu/przedmiotu podstawowy

Osoby prowadząceOsoby prowadzące

dr hab. paweł Włodarski, dr hab. Artur Kamiński,dr hab. piotr Skopiński, dr hab. Dariusz śladowski,dr Anna Hyc, dr Anna iwan, dr ewa Jankowska Steifer,dr izabela Uhrynowska-tyszkiewicz, lek. Agata Hevelke,dr hab. tomasz Grzela, prof. Stanisław Moskalewski,dr hab. ryszard Galus, lek. ewa Olender, dr Grzegorz Gutdr hab. Jarosław Jóźwiak, dr Marek Kujawa,dr izabela Młynarczuk-Biały, zakład Genetyki Medycznej:prof. dr hab. rafał płoski, dr n. biol. Joanna Kosińskadr n. med. Małgorzata rydzanicz, mgr Konrad Szymański,mgr piotr Gasperowicz, mgr Anna Walczak,mgr Krystyna Wasilewska

Erasmus TAK/NIE Tak



42

Osoba odpowiedzialna za sylabus: dr hab. paweł WłodarskiLiczba punktów ECTS: 8

Koordynator przedmiotu: prof. dr hab. Jacek Malejczyk Katedra i Zakład Histologii i embriologii

2. Cele kształcenia celem nauczania Histologii z embriologią i cytologią jest zapoznanie studentów kierunku lekar-

sko-dentystycznego z budową komórek, tkanek i narządów oraz powiązaniami budowy komórek i tkanek z pełnionymi przez nie funkcjami. Stanowi to podstawę do późniejszego nauczania bioche-mii, fizjologii i histopatologii.

Szczególny nacisk jest położony na rozwój i budowę struktur jamy ustnej: zęba, przyzębia, błon śluzowych jamy ustnej i ślinianek. Dyskutowana jest mikroskopowa anatomia zębów i przyzębia, aby przyszły lekarz-dentysta lepiej rozumiał możliwości i ograniczenia leczenia zachowawczego, prote-tycznego i periodontologicznego, związane z budową histologiczną tych struktur.

Kurs ma też na celu zaznajomienie studentów z rozwojem płodu w pierwszych 3 tygodniach życia, z uwzględnieniem późniejszego rozwoju struktur twarzoczaszki. Szczególnie dokładnie omawiany jest rozwój uzębienia.cel nauczania zostanie spełniony, gdy studenci:

• Opanują w zakresie określonym programem budowę i czynność komórek, tkanek i narządów człowieka,• poznają podstawowe techniki molekularne wykorzystywane w diagnostyce,• Wykażą się znajomością budowy, funkcji i etapów rozwoju zęba, oraz innych struktur jamy ustnej,• poznają rozwój wczesnych stadiów zarodka ludzkiego oraz budowę i czynność błon płodowych,• Będą umieli rozpoznać pod mikroskopem podstawowe elementy strukturalne tworzące tkanki

oraz główne narządy wchodzące w skład organizmu,• poznają podstawy genetyki medycznej z uwzględnieniem najczęstszych chorób genetycznych

z objawami stomatologicznymi.3. Wymagania wstępne Wiedza z zakresu biologii komórki, fizyki i chemii organicznej na poziomie liceum ogólnokształcącego.4. Przedmiotowe efekty kształcenia


Symbol Opis Odniesienie do efektu kie-runkowego

25069_ W1

Wykazuje znajomość struktur organizmu ludz-kiego: komórek, tkanek, narządów i systemów ze szczególnym uwzględnieniem układu stomato-gnatycznego; posiada wiedzę z zakresu genetyki i biologii molekularnej

a.W1.B.W17.

25069_W2charakteryzuje rozwój narządów i całego organi-zmu, ze szczególnym uwzględnieniem narządu żucia; zna kliniczne zastosowanie zasad genetyki

a.W2.B.W18.

25069_W3 Zna budowę ciała w podejściu topograficznym i czynnościowym; a.W3.

25069_W4 rozumie rolę układu nerwowego w funkcjonowa-niu poszczególnych narządów; a.W4.

25069_U1

Syntetycznie omawia znaczenie czynnościowe po-szczególnych narządów i tworzonych przez nie układów; stosuje wiedzę z zakresu genetyki mole-kularnej w pracy klinicznej

a.U1.B.U5.

25069_U4

Obsługuje mikroskop, także w zakresie korzysta-nia z immersji, oraz rozpoznaje pod mikroskopem strukturę histologiczną narządów i tkanek, a także dokonuje opisu interpretacji budowy mikroskopo-wej komórek, tkanek i narządów oraz ich funkcji;

a.U4.

43



Wykład 10 1 104Seminarium 25 5,2 20

Seminarium genety-ka medyczna 5 5,2 20

Ćwiczenia 50 10,4 106. Tematy zajęć i treści kształceniaWykłady:W1. Molekularne metody badań komórek i tkanek. – dr hab. tomasz Grzela W2. embriologia: zapłodnienie, zaplemnienie, rozwój przedimplantacyjny – prof. S. Moskalewski W3. Błony płodowe, łożysko. Kształtowanie się listków zarodkowych. – prof. S. MoskalewskiW4. Kształtowanie się listków zarodkowych. – prof. Stanisław MoskalewskiW5. Błony śluzowe jamy ustnej (kość wyrostka zębodołowego) – dr ryszard Galus W6. rozwój i budowa szkliwa – dr hab. paweł WłodarskiW7. rozwój i budowa zębiny i miazgi – dr hab. paweł WłodarskiW8. rozwój i budowa ozębnej – dr hab. paweł WłodarskiW9. ślinianki – dr ewa Jankowska Steifer W10. Staw skroniowo-żuchwowy, materiały wszczepialne w stomatologii – dr hab. Artur Kamiński

Seminaria (S – po 1 godzinie) i ćwiczenia (c – po 2 godziny):S1. Mikroskop, technika histologiczna. lek. Agata Hevelke, dr hab. tomasz Grzelac1. różnorodne typy komórek. Zasady pracy z mikroskopem świetlnym. lek. Agata HevelkeS2. Mikroskop elektronowy. przedziały komórkowe. lek. Agata Hevelke, dr hab. Artur Kamińskic2. Ultrastruktura organelli cytoplazmatycznych. dr Marek KujawaS3. Ultrastruktura jądra komórki. dr izabela tyszkiewicz-Uhrynowska, lek. ewa Olenderc3. podział komórki. lek. Agata HevelkeS4. Specjalistyczne struktury powierzchni nabłonka. dr ryszard Galus, dr Grzegorz Gutc4. tkanka nabłonkowa, gruczoły – budowa histologiczna. dr ryszard GalusS5. rodzaje tkanki łącznej właściwej. Funkcje tkanki łącznej właściwej i tkanki tłuszczowej. dr ryszard

Galus, dr Anna Hycc5. tkanka łączna właściwa i tłuszczowa – budowa histologiczna. dr izabela Uhrynowska-tyszkiewiczS6. regulacja wzrostu i przebudowy kości. dr Anna iwan, dr ryszard Galusc6. tkanka chrzęstna i kostna- budowa histologiczna. dr Anna iwanS7. regulacja wzrostu i przebudowy kości. dr Grzegorz Gut, dr Anna iwanc7. powstawanie kości na modelu chrzęstnym i błoniastym, budowa połączenia maziowego. dr Grze-

gorz GutS8. Organizacja i funkcja centralnego i obwodowego układu nerwowego. – dr Anna Hyc, dr Anna iwanc8. tkanka nerwowa, centralny i obwodowy układ nerwowy- budowa histologiczna. dr Anna Hyc S9. tkanka mięśniowa – typy, funkcja, mechanizm skurczu. dr ewa Jankowska Steifer, dr Anna iwanc9. Budowa histologiczna tkanki mięśniowej gładkiej, poprzecznie prążkowanej szkieletowej i mięśnia

serca. dr ewa Jankowska SteiferS10. Krew i szpik, hematopoeza – lek. ewa Olender, lek. Agata Hevelkec10. rozmaz krwi obwodowej- typy komórek. Budowa histologiczna szpiku kostnego. lek. ewa

Olender S11. rodzaje naczyń krwionośnych. Funkcja komórek śródbłonka.- dr hab. Dariusz śladowski,

dr hab. tomasz Grzelac11. Budowa histologiczna tętnic, żył, naczyń włosowatych i serca. dr hab. Dariusz śladowskiS12. Seminarium podsumowujące: budowa histologiczna tkanki łącznej, nabłonkowej, mięśniowej

i nerwowej. dr hab. paweł Włodarskic12. rozpoznawanie preparatów histologicznych prezentowanych na ćwiczeniach c1-c11. dr hab. pa-

weł Włodarski

44

S13. Funkcja gruczołów wydzielania wewnętrznego – dr hab. Artur Kamiński, dr hab. Dariusz śladowski

c13. Budowa histologiczna wybranych gruczołów wydzielania wewnętrznego. – dr hab. Artur Kamiński

S14. regulacja hormonalna cyklu płciowego żeńskiego. Oogeneza. – dr ewa Jankowska Steifer, dr hab. Jarosław Jóźwiak

c14. Budowa histologiczna jajnika, jajowodu, i macicy. – dr ewa Jankowska- SteiferS15. Spermato- i spermiogeneza. – dr hab. Jarosław Jóźwiak, dr ewa Jankowska Steiferc15. Budowa histologiczna męskiego układu płciowego. – dr hab. Jarosław Jóźwiak.S16. Układ odpornościowy- struktura i funkcja. – dr Anna Hyc, dr Anna iwanc16. Budowa histologiczna narządów układu chłonnego. – dr Anna HycS17. Funkcje błony śluzowej jamy ustnej. Wytwarzanie śliny.– dr hab. Artur Kamiński, dr izabela

Uhrynowska-tyszkiewiczc17. Budowa histologiczna ślinianek i języka – dr hab. Artur KamińskiS18. rozwój zęba i przyzębia, ruchy fizjologiczne zębów: erupcja, dryft mezjalny, ruchy ortodontyczne

– lek. Agata Hevelke, dr hab. paweł Włodarski c18. Budowa histologiczna zęba i przyzębia na różnych etapach rozwoju. – lek. Agata HevelkeS19. czynność motoryczna i wydzielnicza przewodu pokarmowego. – dr Grzegorz Gut, dr Anna Hycc19. Budowa histologiczna przełyku, żołądka i jelit. – dr Grzegorz GutS20. Duże gruczoły układu pokarmowego i ich funkcje. – dr hab. Dariusz śladowski, dr hab. tomasz

Grzelac20. Budowa histologiczna wątroby i trzustki. tkanka limfatyczne układu pokarmowego. –

dr hab. Dariusz śladowskiS21. Funkcja części przewodowej układu oddechowego. Mechanizm wymiany gazowejw płucach. rola

surfaktantu w procesie wymiany gazowej – dr ryszard Galus, dr hab. Dariusz śladowskic21. Budowa histologiczna układu oddechowego.- dr ryszard GalusS22. Skóra i narządy zmysłów. – dr ryszard Galus, dr hab. Dariusz śladowskic22. Budowa histologiczna skóry i jej przydatków. Budowa narządu wzroku.- dr ryszard GalusS23. Wewnątrz- i zewnątrzwydzielnicze funkcje nerek. – dr hab. piotr Skopiński, dr izabela

Młynarczuk- Białyc23. Budowa histologiczna układu moczowego. – dr hab. piotr SkopińskiS24. Omówienie i demonstracje preparatów histologicznych – embriologia i histologia szczegółowa.

dr hab. paweł Włodarskic24. przedkolokwialne pokazy preparatów histologicznych – embriologia i histologia szczegółowa.

dr hab. paweł WłodarskiS25. Seminarium podsumowujące: budowa histologiczna układu pokarmowego, moczowego, odde-

chowego, chłonnego, skóry i narządów zmysłów. – dr hab. paweł Włodarskic25. rozpoznawanie preparatów histologicznych prezentowanych na ćwiczeniach c13-c23.

dr hab. paweł Włodarski

Wprowadzenia do genetyki medycznej:SG1 – rysowanie rodowodów. typy dziedziczenia. piętnowanie genomowe Zasady badania podmiotowego w genetyce medycznej (w tym rysowania rodowodu). rodzaje dzie-

dziczenia (wieloczynnikowe, autosomalne dominujące i recesywne, sprzężone z chromosomem X, mi-tochondrialne), piętnowanie genomowe. choroby genetyczne w stomatologii (m.in. zespół Gardnera, zespół ehlersa-Danlosa, mutacje genów MSXi i pAX9, dyzostoza żuchwowo-twarzowa, dysplazja oboj-czykowo-czaszkowa, amelogenesis imperfecta, dentinogenesis imperfecta, zespół pradera-Williego).

– W1, W2, U1SG2 – podstawy cytogenetyki i technik genetyki molekularnej Metody diagnostyczne w genetyce medycznej: kariotypowanie, FiSH, cGH, acGH, sekwencjonowanie

DNA metodą Sangera, sekwencjonowanie następnej generacji. rodzaje mutacji i aberracji chromoso-mowych. podstawy nomenklatury cytogenetycznej. choroby genetyczne w stomatologii (m.in. zespół Downa, zespól turnera, zespół Klinefeltera, zespół edwardsa, zespół patau, zespół cri du chat).

– W1, W2, U1

45

7. Sposoby weryfikacji efektów kształcenia przedmio-towy efekt kształcenia

Formy pro-wadzonych

zajęć





cenia

25069_ W1w y k ł a d y / seminaria/ćwiczenia

W1, W5-W10S1- S11, S13-S23c1-c11, c13-23

sprawdzian cząstkowy, ko-lokwia zalicze-niowe, egzamin końcowy

minimum 60 % prawidłowych odpowiedzi ogółem, przy czym minimum 65% pra-widłowych odpo-wiedzi na pytania dotyczące struktur jamy ustnej

A.W1.


W2-W10, S14,15,18c14,15,18

sprawdzian cząst-kowy, kolokwia zaliczeniowe, egzamin końcowy

jak wyżej A.W2.


W1, W5-W10S1- S11, S13-S23c1-c11, c13-23


jak wyżej A.W3.

25069_ W4 seminaria/ćwiczenia

S8,c8,S9,c9,S11, S13,c13, S17,19, 22, c17,19,22


jak wyżej A.W4.

25069_ U1w y k ł a d y / seminaria/ćwiczenia

W1, W5-W10S1- S11, S13-S23c1-c11, c13-23


jak wyżej A.U1.

25069_ U4w y k ł a d y / seminaria/ćwiczenia

W1, S1-2, c1-25


jak wyżej A.U4.

25069_ W1 seminaria SG1, SG2 kolokwium testowe

uzyskanie ponad 50% poprawnych odpowiedzi

B.W17.

25069_ W2 seminaria SG1, SG2 kolokwium testowe

uzyskanie ponad 50% poprawnych odpowiedzi

B.W18.

25069_ U1 seminaria SG1, SG2ustny raport z wykonanego zadania

poprawne sporzą-dzenie rodowodu na podstawie opisu kliniczne-go rodziny oraz zinterpretowanie wyniku badania genetycznego

B.U5.

46


ocena kryteria

2,0 (ndst)mniej niż 60 % prawidłowych odpowiedzi ogółem w eg-zaminie końcowym, lub mniej niż 65% prawidłowych odpowiedzi na pytania dotyczące struktur jamy ustnej

3,0 (dost.)

Zależnie od rozkładu statystycznego wyników testu3,5 (ddb)4,0 (db)

4,5 (pdb)5,0 (bdb)

9. Literatura Literatura obowiązkowa:1. Sawicki W., Malejczyk J.: „Histologia”, pZWL, Warszawa 2012.2. Kmieć Z.: „Histologia i cytofizjologia zęba i jamy ustnej” – podręcznik dla studentów stomatolo-

gii. elsevier Urban & partner, Wrocław 2007.3. Moore K. L., persaud t. V. N., torchia M. G.: „embriologia i wady wrodzone. Od zapłodnienia

do urodzenia.” elsevier Saunders, Wrocław 2013.4. Jorde Lynn B., carey John c., Bamshad Michael J. Urban & partner, 2014. Wyd. 2 (Genetyka me-

dyczna).Literatura uzupełniająca: 1. Antonio Nanci: ten cate’s Oral Histology, Development, Structure, and Function, elsevier 8th

edition, 2012.2. Daniel J. chiego, Jr.: essentials of Oral Histology and embryology: A clinical Approach, elsevier

4th edition, 2013.3. Bartel H.: embriologia. pZWL. Warszawa 2002, wyd. iii.10. Kalkulacja punktów ECTS


Wykłady – histologia 10 1Seminaria – histologia 25 0,835Seminaria – Wprowadzenia do genety-ki medycznej 5 0.165

Ćwiczenia – histologia 50 2Forma aktywności Liczba godzin Liczba punktów ECTS

Samodzielna praca studenta (przykładowe formy pracy):przygotowanie studenta do seminariów i ćwiczeń 100 2,9175

przygotowanie studenta do seminariów i ćwiczeń – Wprowadzenia do genetyki medycznej

2,5 0,0825

przygotowanie do zaliczeń – histologia 35 0,9175przygotowanie do zaliczeń – Wprowadzenia do genetyki medycznej 2,5 0,0825

razem 230 8

47

11. informacje dodatkowe Stanowisko Katedry w sprawie ściągania na egzaminach i kolokwiachściąganie na egzaminach i kolokwiach jest naruszeniem zasad etyki oraz regulaminu Studiów

WUM. Osoby aktywnie i biernie uczestniczące w tym procederze będą karane usunięciem z egza-minu z oceną niedostateczną. Dodatkowo Zakład wdroży postępowanie dyscyplinarne wobec osób ściągających.

Osoby aktywnie ściągające to osoby, które odpisują wyniki od innych studentów, bądź korzystające w czasie egzaminu z niedozwolonych notatek lub urządzeń elektronicznych służących do komuniko-wania się lub do przechowywania danych. Wnoszenie takich urządzeń na egzaminy jest zabronione.

poprzez bierny udział w ściąganiu rozumie się ułatwianie odpisywania własnych odpowiedzi in-nym uczestnikom egzaminu. Student jest zatem zobowiązany dochować należytej staranności, aby uniemożliwić innym odpisywanie swoich odpowiedzi.

Kierownik Katedry obliguje studentów i egzaminatorów do ścisłego przestrzegania tych zasad.Stanowisko Katedry w sprawie formy zaliczenia przedmiotuStudenci, dla których język polski jest językiem obcym podlegają takim samym kryteriom oceny,

co studenci polskojęzyczni i zdają kolokwia i egzamin w formie testu.

48


Program kształcenia:lekarsko-dentystycznyprofil praktycznyjednolite magisterskie studia stacjonarne i niestacjonarne

Rok akademicki: 2015/2016Nazwa modułu/ przedmiotu: JĘzyK łaCiŃSKi W MEdyCyNiEKod przedmiotu: 25070


Studium Języków Obcychcentrum Dydaktyczne, ul.trojdena 2a, 02-109 [email protected], tel. 22 5720863www.sjo.wum.edu.pl/

Kierownik jednostki/jednostek: dr Maciej GanczarRok studiów ISemestr studiów: ITyp modułu/przedmiotu: podstawowyOsoby prowadzące: mgr Mirosław BiegajczykErasmus TAK/NIE: NIE

Osoba odpowiedzialna za sylabus: dr Maciej Ganczarmgr Beata Olędzka

Liczba punktów ECTS: 22. Cele kształcenia 1. elementarne i wybiórcze poznanie podstaw gramatyki łacińskiej i terminologii medycznej.2. przygotowanie do formułowania prostych i złożonych diagnoz medycznych i recept lekarskich.3. Ukazanie zależności między językiem łacińskim a innymi językami nowożytnymi.3. Wymagania wstępne Nie ma4. Przedmiotowe efekty kształcenia


25070_W1zna podstawy gramatyki łacińskiej ze szczególnym uwzględnieniem rze-czownika i przymiotnika.

-----

25070_W2

zna podstawowe słownictwo łacińskie oraz przedrostki i przyrostki łacińsko--greckie w terminologii lekarsko-denty-stycznej i dostrzega ich podobieństwa w języku angielskim i innych językach nowożytnych.

D.W4.

25070_W3

zna budowę terminów łacińskich występujących w mianownictwie anatomicznym i klinicznym, szczególnie w odniesieniu do czynności zabiegowo--diagnostycznych w stomatologii.

D.W4.



49

25070_W4zna podstawowe terminy i skróty łaciń-skie używane w diagnostyce i recepturze lekarskiej.

D.W4.

25070_U1

potrafi odmienić przez przypadki rze-czownik i przymiotnik łaciński ze szcze-gólnym uwzględnieniem mianownika i dopełniacza liczby pojedynczej i mnogiej.

---

25070_U2

posługuje się terminami łacińskimi występującymi w międzynarodowej no-menklaturze medycznej, ze szczególnym uwzględnieniem terminologii lekarsko--dentystycznej.

D.U19.

25070_U3posługuje się skrótami łacińskimi używa-nymi w diagnostyce, praktyce klinicznej i recepturze lekarskiej.

D.U19.

25070_U4

potrafi przetłumaczyć i napisać rozpo-znania kliniczne stosowane w stoma-tologii w języku łacińskim i w innych językach nowożytnych, szczególnie w ję-zyku angielskim, wykorzystując terminy pochodzenia łacińsko-greckiego.

D.U19.



Wykład 0 - -Seminarium 0 - -Ćwiczenia 30 5,2 20

6. Tematy zajęć i treści kształceniaWykładowca – mgr Mirosław Biegajczyk

c1 Wstęp do języka łacińskiego. Alfabet. Wymowa. iloczas. Akcent. Ćwiczenia w czytaniu i poprawnym akcentowaniu.c2 Ogólne wiadomości o deklinacjach. Formy podstawowe rzeczownika i przymiotnika. terminologia anatomiczna.c3 Szczegółowe wiadomości o deklinacjach. Nominativus i Genetivus singularis i pluralis.c4 Budowa łacińskich terminów medycznych jedno i wielowyrazowych. Ćwiczenia w tworzeniu terminów pochodnych i złożonych.c5Wstępne wiadomości o języku greckim. Synonimy łacińsko-greckie w terminologii medycznej. Ważniejsze przyrostki łacińsko-greckie w terminologii medycznej.c6 Accusativus i ablativus singularis i pluralis. Wyrażenia przyimkowe. Ważniejsze przedrostki łacińsko – greckie w terminologii medycznej. c7 czasownik, jako podstawa słowotwórcza terminów medycznych. participia.c8 Formy stopnia wyższego i najwyższego przymiotnika. Liczebnikc9 Zasady formułowania rozpoznań medycznych i opisów zabiegów leczniczych. Wyrażenia ogólne i międzynarodowe skróty stosowane w diagnostyce.c10 Formułowanie rozpoznań medycznych i opisów zabiegów leczniczych. c11 Zasady formułowania recepty lekarskiej. Wyrażenia ogólne i skróty międzynarodowe w recepturze.c12 Formułowanie recepty lekarskiej.c13 powtórzenie materiału. Ćwiczenia powtórzeniowe.c14 test końcowy.c15 Omówienie wyników testu. poprawa testu.

50

7. Sposoby weryfikacji efektów kształcenia

1. Lektorat kończy się zaliczeniem na ocenę.2. przedmiotem nauczania jest język specjalistyczny, dostosowany do potrzeb zawodowych przy-

szłych absolwentów.3. podstawę zaliczenia przedmiotu stanowią: udział w zajęciach, pozytywne oceny uzyskane z ko-

lokwiów cząstkowych oraz pisemnego sprawdzianu końcowego i prezentacji w przypadku języ-ków nowożytnych.

4. W przypadku nieobecności:- dwie nieobecności w semestrze – obie należy zaliczyć w terminie do dwóch tygodni od daty

nieobecności- trzy nieobecności w semestrze – student zobowiązany jest napisać podanie do kierownika SJO

z prośbą o umożliwienie odrobienia i zaliczenia trzeciej nieobecności w trybie indywidualnym- cztery i więcej nieobecności w semestrze – student zobowiązany jest do powtarzania semestru

(w wypadku pobytu w szpitalu student może ubiegać się o zgodę na zaliczanie nieobecności w sesji poprawkowej).

5. Student ma obowiązek zgłosić się na pisemny sprawdzian zaliczający semestr w wyznaczonym terminie. W przypadku niestawienia się, bądź niezaliczenia sprawdzianu, studentowi przysłu-guje jeden termin poprawkowy ustalony przez prowadzącego. Sprawdzian poprawkowy nale-ży zaliczyć nie później niż przed rozpoczęciem sesji egzaminacyjnej. Student, który przystępuje do pierwszego terminu poprawkowego może otrzymać ocenę nie wyższą niż 3,0 (dst). W przy-padku niezaliczenia poprawy studentowi przysługuje drugi termin poprawkowy zgodnie z regu-laminem studiów. Student otrzymuje wpis do indeksu od wykładowcy i potwierdza go u kierow-nik lub zastępcy kierownika SJO.

6. Student ubiegający się o zwolnienie z lektoratu (przepisanie oceny) powinien złożyć stosowne podanie do kierownika SJO w pierwszym tygodniu zajęć.

przedmiotowy efekt kształ-

cenia






25070_W125070_W225070_W325070_W425070_U125070_U225070_U325070_U4

Ćwiczenia C1-15 Test pisemny 60%D.W4.

D.U19.


ocena kryteria2,0 (ndst) poniżej 60% 3,0 (dost.) 60%-74,99%3,5 (ddb) 75%-79,99%4,0 (db) 80%-89,99%

4,5 (pdb) 90%-94,99%5,0 (bdb) 95%-100%

51

9. Literatura Literatura obowiązkowa:1. Kołodziej Anna, Kołodziej Stanisław: Lingua Latina Medicinalis. Ćwiczenia z terminologii medycznej.

Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie pZWL 2013.2. Materiały własne wykładowców.Literatura uzupełniająca: 1. Kołodziej Anna, Kołodziej Stanisław: Lingua Latina Medicinalis. Podręcznik dla studentów medycyny.

Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie pZWL 2013.2. Dąbrowska Barbara: Podręczny słownik medyczny łacińsko-polski i polsko-łaciński. Warszawa: Wy-

dawnictwo Lekarskie PZWL 2005.10. Kalkulacja punktów ECTS


Wykład 0 -Seminarium 0 -Ćwiczenia 30 1

Forma aktywności Liczba godzin Liczba punktów ECTSSamodzielna praca studenta:


11. informacje dodatkowe

52


Program kształcenia kierunek lekarsko-dentystyczny, studia jednolite magisterskie, stacjonarne i niestacjonarne


Nazwa modułu/ przedmiotu:JĘzyK OBCy W MEdyCyNiE:

język angielski, francuski, niemiecki, rosyjski (do wyboru)polski dla obcokrajowców

Kod przedmiotu: 25071


Studium Języków Obcych, WUMCentrum dydaktyczne, ul. trojdena 2a, 02-109 Warszawatel. 22 [email protected], www.sjo.wum.edu.pl

Kierownik jednostki/jednostek: dr Maciej GanczarRok studiów ISemestr studiów 1, 2Typ modułu/przedmiotu podstawowy

Osoby prowadzące

mgr Grażyna Wodnicka, mgr Marcin Otto – język angielskimgr Barbara tryuk-czapska – język francuskimgr Stanisław Jończyk – język niemieckimgr iwona Wołoszczenko – język rosyjskimgr iwona Wołoszczenko – język polski

Erasmus TAK/NIE TakOsoba odpowiedzialna za sylabus: mgr Marcin OttoLiczba punktów ECTS: 32. Cele kształcenia

• posługiwanie się wybranym językiem obcym na poziomie minimum B2 wg. eSOKJ w zakresie stomatologii, z rozróżnieniem języka tekstów specjalistycznych.

• Umiejętność komunikacji w języku obcym w środowisku zawodowym (pacjent, zespół).3. Wymagania wstępne

• Opanowanie wybranego języka na poziomie B1 europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Języ-kowego rady europy (ocena na świadectwie maturalnym lub właściwy certyfikat)



w zakresiewiedzy:

25071_W.01

1. W trakcie kursu, student przyswaja język specjalistycz-ny w wybranym języku obcym zgodny z kierunkiem swoich studiów, który stanie się narzędziem do realizacji umiejętności językowych niezbędnych w przyszłej pracy zawodowej lekarza-dentysty.

D.U19



53

w zakresiewiedzy:

25071_W.02

25071_W.03

2. W języku obcym przyswaja wiedzę związaną z wybra-nym kierunkiem studiów jak np. historia stomatologii.

3. posiada znajomość zasad etyki związanych z wykony-waniem zawodu lekarza-dentysty, obowiązków wobec pacjenta, praw pacjenta, oraz odpowiedzialność karno-cy-wilną opisanych w wybranym przez siebie języku obcym.

D.U19

D.U11

w zakresie umiejętności:

25071_U.01

25071_U.02

25071_U.03

25071_U.04

25071_U.05

25071_U.06

25071_U.07

25071_U.08

25071_U.09

25071_U.10

25071_U.11

25071_U.12

25071_U.13

25071_U.14

25071_U.16

W wybranym języku obcym:

1. potrafi zdefiniować podstawowe jednostki chorobowe i opisać objawy chorób jamy ustnej (próchnica, choroby przyzębia, itp.) oraz zaburzeń układu stomatognatyczne-go (zaburzenia w obrębie łuku, zgryzu),

2. posługuje się mianownictwem anatomicznym i określa budowę układu stomatognatycznego,

3. potrafi opisać podstawowe metody diagnostyczne,

4. posługuje się nazwami instrumentarium i wyposażenia gabinetu stomatologicznego,

5. określa czynności fizjologiczne i funkcje narządu żucia,

6. potrafi określić zasady dotyczące higieny i bezpieczeń-stwa pracy,

7. potrafi przedstawić mechanizmy patologiczne

8. potrafi wyjaśnić pacjentowi charakter diagnozowanych dolegliwości

9. potrafi przedstawić związki przyczynowo-skutkowe w zakresie poznanych chorób,

10. potrafi przedstawić proponowany plan leczenia ra-zem z możliwymi jego konsekwencjami oraz zapropono-wać opcje alternatywne

11. potrafi przeprowadzić wywiad z pacjentem

12. potrafi poinstruować pacjenta w zakresie profilaktyki chorób jamy ustnej

13. potrafi pokierować komunikacją z pacjentem zwłaszcza w przypadku pacjenta niepełnoletniego lub lękliwego

15. potrafi posłużyć się kartą obcojęzycznego pacjenta

16. potrafi kształtować właściwą postawę wobec pacjenta i stosunek do niego

C.U5

A.U1

A.U3

E.U6

C.U5

F.U3

D.U6, F.U1

F.U8, G.U20

D.U6

F.U13

D.U8

54


Forma Liczba godzin Liczba grupMinimalna liczba

osób w grupie

Ćwiczenia 60 5,2 206. Tematy zajęć i treści kształceniac01-02 – HiStOriA StOMAtOLOGii (W.01, W.02)c03-04 – SpecJALiZAcJe DeNtYStYcZNe (W.01, W.02)c05-06 – UZĘBieNie cZŁOWieKA (W.01, U.02, U.05)c07-08 – tYpY ZĘBóW – pAtOLOGie (W.01, U.02, U.07)c09-10 – GABiNet StOMAtOLOGicZNY (W.01, U.04)c11-12 – ZApOBieGANie iNFeKcJOM KrZYŻOWYM (W.01, U.06)c13-14 – KOMUNicAcJA W prAKtYce StOMAtOLOGicZNeJ (W.01, U.18, U.20, U.22)C15 – KOLOKWIUMc16-17 – pOStĘpOWANie Z DeNtOFOBią (W.01, U.20)c18-19 – WYWiAD Z pAcJeNteM (W.01, U.18, U.21)c20-21 – pUŁApKi ZBierANiA WYWiADU MeDYcZNeGO (W.01, U.14)c22-23 – rADiOLOGiA StOMAtOLOGicZNA i rADiOGrAFiA (W.01, U.03)c24-25 – KSerOStOMiA i HALitOZA (W.01, U.01, U.07, U.13)c26-27 – StArcie ZĘBA: erOZJA, ABrAZJA, AtrYcJA (W.01, U.07, U.16)c28-29 – cHOrOBA prócHNicOWA (W.01, U.01, U.07, U.13)c30 – KOLOKWiUM7. Sposoby weryfikacji efektów kształcenia


Formy pro-wadzonych

zajęć


Sposoby weryfikacji efektu kształcenia


Kierunko-wy efekt

kształcenia -25071_W.01, 25071_W.02, 25071_U.02, 25071_U.04, 25071_U.05, 25071_U.06, 25071_U.07, 25071_U.18, 25071_U.20, 25071_U.22

C C01-14 KOLOKWIUM 01 60%

c01-14, D.U19,

e.U6, F.U8, G.U20,

A.U1, c.U5

25071_W.01, 25071_U.01, 25071_U.03, 25071_U.07, 25071_U.13, 25071_U.14, 25071_U.16, 25071_U.18, 25071_U.20, 25071_U.21

C C16-29 KOLOKWIUM 02 60% A.U3, D.U6, e.U6, F.U13

55

8. Kryteria ocenianiaForma zaliczenia przedmiotu: obowiązkowa obecność na wszystkich ćwiczeniach,pisemne kolokwium na koniec semestru, wypowiedź ustna – wygłoszenie prezentacji

ocena Kryteria wg. przyjętej skali2,0 (ndst) poniżej 60%3,0 (dost.) 60 – 71 %3,5 (ddb) 72 – 75 %4,0 (db) 76 – 86 %

4,5 (pdb) 87 – 90 %5,0 (bdb) 91 – 100 %

9. Literatura Literatura obowiązkowa:

• język angielski:Studzińska-pasieka Kinga, Otto Marcin: Open your English Wider!. Bestom DeNtOnet.pl. 2011.

• język francuski:Mourlhon-Dallies Florence, tolas Jacqueline: santé-médecine.com. paris: cLe international 2007.

• język niemiecki:Szafrański Marceli: DeutschfürZahnmediziner. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie pZWL 2009.

• język rosyjski:Hajczuk roman: Ruskijjazyk w medycynie. Warszawa: pZWL 2008.

• język polski:Lechowicz Jolanta, podsiadły Joanna: Chcę studiować medycynę, Język polski dla cudzoziemców. Łódź: Wydawnictwo Wing 1998.

Skrypt WUMJanowska Maria, Sikorska świetlana: Proszę oddychać! Materiały do nauczania medycznego języka polskiego. Część III.Oficyna wydawnicza WUM.

Czasopisma:Medycyna po dyplomie. „Medical tribune polska”.

Literatura uzupełniająca:• język francuski:

Fassier thomas, talavera-Goy Solange: Le français des médecins. PUg 2009.• język niemiecki:

1. Ganczar Maciej, rogowska Barbara: Medycyna. Język niemiecki. Ćwiczenia i słownictwo specjalistyczne. Warszawa: Hueber polska 2007.

2. rogowska Barbara, Ganczar Maciej: Medycyna.Słownik kieszonkowy polsko-niemiecki, niemiecko-polski. Warszawa: Hueber polska 2008.


Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim:Wykład 0 -

Seminarium 0 -Ćwiczenia 30 1


przygotowanie studenta do prowadzenia zajęć 30 1


56


Program kształcenia kierunek lekarsko-dentystyczny, jednolite magisterskie, profil prak-tyczny, studia stacjonarne i niestacjonarne


Nazwa modułu/przedmiotu:MaTERiałOzNaWSTWO

STOMaTOLOGiCzNEKod przedmiotu: 25063Jednostki prowadzące kształcenie: zakład Propedeutyki i Profilaktyki StomatologicznejKierownik jednostki/jednostek: dr hab. n. med. Leopold WagnerRok studiów ISemestr studiów ITyp modułu/przedmiotu kierunkowy

Osoby prowadzące

dr n. med. Krzysztof Wilk, dr n. med. ewa cichocka-piekacz, dr n. med. Waldemar Głowacki, lek. dent. rafał Wojda, lek. stom. renata Lenkiewicz, lek. dent. Barbara rafałowicz, mgr Waldemar Ćwirzeń

Erasmus TAK/NIE TakOsoba odpowiedzialna za sylabus dr n. med. Krzysztof WilkLiczba punktów ECTS: 42. Cele kształcenia 1. Nabycie wiedzy dotyczącej zasad użytkowania wyposażenia i sprzętu stomatologicznego oraz zasad bezpie-

czeństwa i organizacji pracy.2. Nabycie wiedzy dotyczącej właściwości podstawowych i pomocniczych materiałów stomatologicznych oraz

procedur postępowania laboratoryjnego.3. Nabycie umiejętności obsługi sprzętu i aparatury stomatologicznej oraz posługiwania się narzędziami.4. Nabycie umiejętności pracy z wybranymi materiałami pomocniczymi i podstawowymi.3. Wymagania wstępne 1. Spełnienie kryteriów rekrutacyjnych4. Przedmiotowe efekty kształcenia



treść przedmiotowego efektu kształcenia Odniesienie do efektu kierunkowego (numer)

25063_W01

zna podstawową aparaturę, urządzenia, sprzęt, instrumenty i akcesoria stomatologiczne, zasady użytkowaniawyposażenia i sprzętustomatologicznego oraz bezpieczeństwa i organizacji pracy w gabinetach dentystycznych

c.W23.

25063_W02 zna podział, wymagania oraz właściwości użytkowe podstawowych i pomocniczych materiałów stomatologicznych C.W24.



57

25063_W03

zna skład, właściwości fizyko-chemiczne, mechanizm wiązania, przeznaczenie, sposób postępowania, cechy korzystne i niekorzystne mas wyciskowych, gipsu, materiałów tymczasowych, podkładowych, wypełniających, ceramiki, stopów metali, wosków dentystycznych, materiałów formierskich, wybielających i do wypełniania kanałów korzeniowych

C.W25.

25063_W04 zna definicję, podział oraz czynniki warunkujące siłę i jakość wiąza-nia oraz materiały i procedury adhezyjne c.W27.

25063W05

zna materiały i metody opracowywania materiałów podstawo-wych, rolę oraz właściwości warstw powierzchniowych wypełnień i uzupełnień protetycznych, mechanizm uwalniania jonów i związ-ków chemicznych z materiałów sto-matologicznych, ich możliwe działanie korzystne i niekorzystne (alergiczne, cytotoksyczne, estro-genowe, karcinogenne i mutagenne) na tkanki jamy ustnej

C.W29.

25063_U01 potrafi dokonać wyboru optymalnego materiału podstawowego kieru-jąc się jego właściwościami mechaniczno-fizycznymi i chemicznymi C.U11.

25063_U02

potrafi odlać i opracować model gipsowy, modelować ząb z wosku, zamienić wosk na akryl i na metal, mechanicznie obrobić elementy wykonane z akrylu i metalu oraz wykonać nakładkę do wybielania z tworzywa formowanego termicznie

c.U13.




6. Tematy zajęć i treści kształceniaW1 – Wykład 1 – Temat: Wprowadzenie do materiałoznawstwa – Treści kształcenia – 25063W02W2 – Wykład 2-3 – Temat: Materiały wyciskowe, gipsy – Treści kształcenia – 25063W03W3 – Wykład 4 – Temat: Woski dentystyczne i materiały formierskie do stopów średni- i wysokotopliwych – Treści kształcenia – 25063W03W4 – Wykład 5 – Temat: Tworzywa akrylowe. Materiały formowane ciśnieniowo – Treści kształcenia – 25063W03W5 – Wykład 6 – Temat: Stopy metali – Treści kształcenia – 25063W03W6 – Wykład 7 – Temat: Ceramika dentystyczna i technologie CAD/CAM – Treści kształcenia – 25063W03W7 – Wykład 8 – Temat: Materiały do wypełnień czasowych i materiały podkładowe-Treści kształcenia – 25063W03W8 – Wykład 9-10 – Temat: Materiały do wypełnień stałych – Treści kształcenia – 25063W03W9 – Wykład 11-12 – Temat: Adhezja w stomatologii – Treści kształcenia – 25063W04W10 – Wykład 13 – Temat: Materiały do wypełniania kanałów korzeniowych – Treści kształcenia – 25063W03W11 – Wykład 14 – Temat: Materiały do wybielania zębów – Treści kształcenia – 25063W03W12 – Wykład 15 – Temat: Materiały ścierne, polerownicze i akcesoria -Treści kształcenia – 25063W03S1 – Seminarium 1-6 – Temat: Sprzęt, aparatura, instrumenty i narzędzia używane w gabinecie stomatologicz-nym – Treści kształcenia – 25063W01 S2-Seminarium 7-15 – Temat: Oddziaływanie materiałów na tkanki i narządy jamy ustnej – Treści kształcenia – 25063W05 – Sprawdzian pisemny.C1-Ćwiczenia 1-12 – Temat: Gipsy dentystyczne, materiały wyciskowe i tworzywa formowane termicznie – Treści kształcenia – 25063U02C2-Ćwiczenia 13-27 – Temat: Woski dentystyczne, tworzywo akrylowe, stopy metali i masy ogniotrwałe – Tre-ści kształcenia – 25063U02C3-Ćwiczenia 28-30 – Temat: Materiały do wypełnień tymczasowych, stałych, kanałów korzeniowych i podkła-dowe – Treści kształcenia – 25063U01 i 25063U02.

58

7. Sposoby weryfikacji efektów kształceniaSymbol

przedmioto-wego efektu kształcenia


zajęć

Sposoby weryfikacji efektu kształcenia Kryterium zaliczenia

25063_W01-05 W, S Sprawdzian pisemnyOsiągnięcie oczekiwanych efektów kształcenia na poziomie co najmniej 55%

25063_U01,02 C Obserwacja i ocena umiejęt-

nościpozytywna ocena każdego wyko-nanego zadania

8. Kryteria ocenianiaForma zaliczenia przedmiotu: egzamin testowy

ocena kryteria2,0 (ndst) 0 – 54%3,0 (dost.) 55 – 63 %3,5 (ddb) 64 – 72 %4,0 (db) 73 – 81 %

4,5 (pdb) 82 – 90 %5,0 (bdb) 91 – 100 %

9. Literatura Literatura obowiązkowa:1. e. c. combe: Wstęp do materiałoznawstwa stomatologicznego. Sanmedica, Warszawa, 1997.2. Kordasz p., Wolanek Z.: Materiałoznawstwo protetyczno-stomatologiczne. pZWL, Warszawa, 1980.3. r.G. craig: Materiały stomatologiczne. Urban&partner, Wrocław, 2008.Literatura uzupełniająca:1. e. Jodkowska, L. Wagner: Wprowadzenie do ćwiczeń przedklinicznych z materiałoznawstwa.

Materiały stosowane w stomatologii zachowawczej i endodoncji. Skrypt dla studentów, Oficyna Wydawnicza WUM, 2007.

2. L. Wagner; Wprowadzenie do ćwiczeń przedklinicznych z materiałoznawstwa. Materiały stoso-wane w protetyce. Skrypt dla studentów, Oficyna Wydawnicza WUM, 2007.



Seminarium 15 0,5Ćwiczenia 30 1

Samodzielna praca studenta przygotowanie studenta

do zajęć 30 1

przygotowanie studenta do za-liczeń 30 1

razem 120 411. informacje dodatkowe

59


Program kształcenia lekarsko-dentystyczny, studia jednolite magisterskie, profil prak-tyczny, stacjonarne i niestacjonarne

Rok akademicki: 2015/2016Nazwa modułu/przedmiotu: MEdyCyNa KaTaSTROFKod przedmiotu 25072Jednostka/i prowadząca/e kształcenie: Studium Medycyny Katastrof

Kierownik jednostki/jednostek: dr n. med. Witold PawłowskiRok studiów ISemestr studiów 1Typ modułu/przedmiotu Podstawowy

Osoby prowadzące

dr n. med. W. pawłowski, dr n.ozdr. e. Sideris, lek M. rogowska, lek. Z. Gronkiewicz, lek J. radzikowska, lek. e. Migacz, lek. A. przywózka, mgr A. Binkowska, mgr. K. Goniewicz, mgr A. Kosakowska, mgr D. Lasota, mgr N. Młynarska

Erasmus TAK/NIE TAKOsoba odpowiedzialna za sylabus mgr Aneta BinkowskaLiczba punktów ECTS: 22. Cele kształcenia 1. Wprowadzenie studentów w zagadnienia podstawowych wyróżników medycyny katastrof i za-

grożeń cywilizacyjnych.2. Zapoznanie studentów z postępowaniem w stanach nagłego zagrożenia życia podczas katastrof

oraz zdarzeń masowych z uwzględnieniem segregacji poszkodowanych.1. Zapoznanie studentów z organizacją zabezpieczenia medycznego oraz z aktami prawnymi doty-

czącymi prowadzenia akcji ratunkowej.2. przedstawienie zasad planowania, kierowania i prowadzenia akcji ratunkowej podczas wypad-

ków masowych i katastrof.

3. Wymagania wstępne

podstawowa wiedza i umiejętności z zakresu udzielania pomocy w stanach nagłego zagrożenia życia i zdrowia.4. Przedmiotowe efekty kształcenia



Treść przedmiotowego efektu kształcenia Odniesienie do efektu kierunkowego (numer)

25072_eK1 Zna i rozumie mechanizmy prowadzące do na-głych zagrożeń zdrowia i życia

DW04, eW05, eW17, eW18, eU08, eU09,

25072_eK2Zna zasady zapobiegania skutkom katastrof u osób poszkodowanych – pomoc psychologicz-na w poszczególnych fazach akcji ratunkowej

DW09, DW15, DU11, DU12, eW05, GW19, GW24, GU33



60

25072_eK3

Zna rodzaje, objawy i skutki działania czynni-ków masowego rażenia (promieniowania, ska-żenia chemicznego i biologicznego). Zna zasady postępowania z bojowymi środkami trującymi. Zna zasady dekontaminacji fizycznej i mecha-nicznej. Zna odtrutki w przypadku zatruć.

DW04, DW08, DU05, eW05, eW18, eW20, eU09, eU10, eU20, FW18, FU02, GW17,

GW18, GW19, GU43,

25072_eK4

Zna zasady postępowania w zdarzeniach mnogich, masowych i katastrofach. Zna zasady planowania, prowadzenia i kierowania akcją ratunkową w poszczególnych katastrofach.

eW04, eW05, eW20, eU08, eU09, eU10, eU20, FW18,

FU02, GW17, GW18, GW20, GU18, GU33, GU37, GU43

25072_eK5

Zna organizację, funkcjonowanie i finansowanie systemu państwowe ratownictwo Medyczne oraz organizację i funkcjonowanie innych służb i organizacji powołanych w zakresie ratownic-twa medycznego. Zna kompetencje i obowiązki lekarza w sytuacjach zagrożeń.

DW15, DU10, DU12, eW5, eW20, GW06, GW20, GU37,

GU43

25072_eK6

Zna i rozumie procedury związane z segregacją medyczną. Zna System StArt i JumpStArt. Zna systemy segregacyjne obowiązujące w in-nych krajach i w sytuacji konfliktów zbrojnych.

DW04, DU11, eW04, eW05, eW17, eW18, eW20, eU08, eU09, eU10, eU20, FW18,

FU02, GW17, GW18, GW20, GU18, GU43

25072_eK7

Zna zasady przygotowania pacjenta do trans-portu medycznego i zapewnieniamu opieki. Zna procedury postępowania z kobietami w ciąży i z dziećmi w sytuacji katastrofy. Zna zasadę prowadzenia dokumentacji medycznej

DW04, DU11, eW04, eW05, eW17, eW18, eW20, eU08, eU09, eU10, eU20, FW18,

FU02, GW17, GW18, GW20, GU18, GU43




6. Tematy zajęć i treści kształceniaW1 – Medycyna katastrof jako nauka. rodzaje katastrof. podział katastrof wg WHO. Zagrożenia epi-demiologiczne w miejscu katastrofy. prawa człowieka w sytuacji nadzwyczajnych w oparciu o do-kumentach międzynarodowego prawa humanitarnego. Konwencja Genewska. Ustawa o prM. treść kształcenia – eK1, eK2, eK3,eK4, eK5W2 – Zasady organizacji, kierowania i prowadzenia akcji ratunkowej podczas wypadków masowych i katastrof. procedury medyczne, obowiązujące podczas zdarzeń masowych w poszczególnych fazach akcji ratunkowej. Segregacja medyczna. System StArt. treść kształcenia – eK1,eK2,eK3, eK4, eK5, eK6,eK7W3 – Bioterroryzm jako szczególny rodzaj katastrofy. charakterystyka działań ratunkowych w in-nych rodzajach katastrof ( naturalnych, przemysłowych, komunikacyjnych). treść kształcenia – eK2,eK3,eK4, eK6S1 – podstawowe aspekty psychologii katastrof. Komunikacja z poszkodowanym w sytuacjach ekstre-malnych np. katastrof. Wybrane elementy treningu antystresowego. treść kształcenia – eK2,eK4,e-K6,eK7,S2 – charakterystyka zagrożeń cywilizacyjnych. treść kształcenia – eK1,eK3, eK4, eK6, eK7 C1 – Zasady segregacji medycznej. triAGe i inne systemy segregacyjne. postępowanie z pacjentem w warunkach działań przedszpitalnych treść kształcenia – eK1,eK3,eK4,eK5,eK6,eK7, C2 – Zasady organizacji, kierowaniai prowadzenia akcji ratunkowej podczas wypadków masowych i katastrof. podejmowanie decyzji w sytuacji katastrofy – gra decyzyjna. treść kształcenia – eK1, eK3,eK4, eK5,eK6,eK7.

61



Symbole form pro-wadzonych zajęć


25072_eK1 W, S, c

dyskusja podczas zajęć, uczestnictwo w zajęciach praktycznych, rozwiązy-wanie zadań w grupach podczas ćwiczeń, kolo-kwium pisemne na ostat-nich zajęciach

potrafi rozpoznać stan zagrożenia życia i wdrożyć czynności medycz-ne w warunkach zdarzenia masowe-go/katastrofy.

25072_eK2 W, S, c

dyskusja podczas zajęć, uczestnictwo w zajęciach praktycznych, rozwiązy-wanie zadań w grupach podczas ćwiczeń, prezenta-cja multimedialna przygo-towana przez studentów,

potrafi komunikować się z pacjen-tem w sytuacji ekstremalnej, potrafi radzić sobie ze stresem

25072_eK3 W, S, c


Umie udzielić pomocy chorym opa-rzonym, odmrożonym, zatrutym, skażonym środkami szkodliwymi. potrafi dokonać segregacji i ewaku-acji z obszaru skażonego BSt

25072_eK4 W, S, c


potrafi zaplanować akcję ratowniczą na miejscu zdarzenia. potrafi doko-nać segregacji medycznej. posiada umiejętność stosowania skali cięż-kości obrażeń.

25072_eK5 W, S, c


potrafi działać zespołowo udzielając pomocy w trudnych warunkach. Po-trafi współpracować z innymi służ-bami ratunkowymi pracującym na miejscu zdarzeni.

25072_eK6 W, S, c


Decyduje o wyborze właściwego po-stępowania w przypadku segregacji medycznej- potrafi dokonać segre-gacji medycznej. potrafi zbadać pa-cjenta wg schematu AVpU i ABcD, wywiad SAMPLE

25072_eK7 W, S, c


potrafi przygotować pacjenta do transportu medycznego i zapew-nić mu opiekę. potrafi wybrać dla każdego pacjenta najlepszy dla niego środek transportu i docelowy ośrodek zdrowia. posiada umiejętność postę-powania z kobietami w ciąży i z dzieć-mi w sytuacji katastrofy. potrafi pro-wadzić dokumentację medyczną w warunkach akcji ratowniczej

62

8. Kryteria ocenianiaForma zaliczenia przedmiotu:kolokwium pisemne – czas trwania zaliczenia: 30 minut, kolokwium pisemne (3 – 5 pytań – otwarte opisowe), ocenianie pytań- każde pytanie oceniane w skali od 0-5 punktów, minimalna suma uzyska-na to 0 punktów, maksymalna liczba punktów 25 punktów

ocena kryteria2,0 (ndst) poniżej 50% pkt

3,0 (dost) 50% pkt + 1 pkt a następnie wg krzywej Gausa rozkład punktowy ocen

3,5 (ddb) wg krzywej Gausa rozkład punktowy ocen 4,0 (db) wg krzywej Gausa rozkład punktowy ocen

4,5 (pdb) wg krzywej Gausa rozkład punktowy ocen 5,0 (bdb) wg krzywej Gausa rozkład punktowy ocen

9. Literatura Literatura obowiązkowa:1. Fiedor p., pawłowski W.: „Medycyna Katastrof – kompendium edukacyjno-szkoleniowe”, Oficyna Wy-

dawnicza WUM, Warszawa 2011.2. Mariusz Goniewicz: „Medycyna Katastrof – Problemy organizacyjno-diagnostyczne” WSEiP, Kielce 2012.Literatura uzupełniająca: 1. Susan M. Briggs ( red.), Kathryn H. Brinsfield: „Wczesne postępowanie medyczne w katastrofach. Pod-

ręcznik dla ratowników medycznych” pZWL Warszawa 2007.2. Zawadzki A.: „Medycyna ratunkowa i katastrof „pZWL Warszawa 2006.3. Kowalczyk M., rump S., Kołaciński Z.,:” Medycyna katastrof chemicznych”, pZWL Warszawa 2004.4. Klukowski K.: „Medycyna wypadków w transporcie” pZWL Warszawa 2005. 5. podreczniki z zakresu medycyny ratunkowej dotyczące ALS lub itLS wyprodukowane po 2014.6. Latalski M., Majewski A.: „Medycyna katastrof” Lublin 2000.10. Kalkulacja punktów ECTS (1 ECTS = od 25 do 30 godzin pracy studenta)


Wykład 7 0,28Seminarium 7 0,28Ćwiczenia 6 0,24

Samodzielna praca studentaprzygotowanie studenta do zajęć 15 0,6

przygotowanie studenta do zaliczeń 15 0,6razem 50 2

11. informacje dodatkowePrzy Zakładzie Studium Medycyny Katastrof działa Studenckie Koło Naukowe: Ratownictwa Ogólnego

i Medycyny Katastrof.

Opiekun SKN: dr n. med. W. Pawłowski

63


Program kształcenia kierunek lekarsko-dentystyczny jednolite studia magisterskie, studia stacjonarne i niestacjonarne poziom podstawowy

Rok akademicki: 2015/2016Nazwa modułu/ przedmiotu: MEdyCyNa RaTUNKOWaKod przedmiotu: 25073

Jednostki prowadzące kształcenie: Klinika Chorób Wewnętrznych i Kardiologii z Centrum diagnostyki i Leczenia Żylnej Choroby zakrzepowo-zatorowej

Kierownik jednostki/jednostek: prof. dr hab. Piotr PruszczykRok studiów ISemestr studiów ITyp modułu/przedmiotu podstawowy

Osoby prowadzące

prof. dr hab. piotr pruszczyk, dr hab. Michał ciurzyński,dr hab. Maciej Kostrubiec, dr med. piotr Bienias,dr med. elżbieta Borowiecka, dr med. Krzysztof Jankowski,lek. med. Marcin Koć, dr med. Katarzyna Kurnicka,dr med. Anna Lipińska, dr med. Marek roik

Erasmus TAK/NIE TAKOsoba odpowiedzialna za sylabus dr med. Anna LipińskaLiczba punktów ECTS: 32. Cele kształcenia 1. Uzyskanie przez studenta stomatologii umiejętności podejmowania szybkich działań leczniczych

w sytuacjach nagłego zagrożenia życia. 3. Wymagania wstępne 1. podstawowa wiedza dotycząca fizjologii człowieka uzyskana w toku dotychczasowego kształcenia.4. Przedmiotowe efekty kształcenia



25073_W1

Zna patofizjologię, symptomatologię, nagłych stanów bezpośredniego zagrożenia życia, ze szczególnym uwzględnieniem częstych, na-głych problemów kardiologiczno-internistycz-nych z którymi lekarz stomatolog może mieć do czynienia w codziennej praktyce.

E.W17., E.W18.,E.W20

25073_U1 potrafi rozpoznać stany bezpośredniego zagroże-nia życia. Umie przeprowadzić BLS. E.U8..E.U9.,

5. Formy prowadzonych zajęćForma Liczba godzin Liczba grup Minimalna liczba osób w grupieWykład 9 1 104

Seminarium - - -Ćwiczenia 21 10,4 10



64

6. Tematy zajęć i treści kształceniaW1 – Problemy etyczne i prawne w medycynie ratunkowej.W2 – Nagłe zagrożenia w chorobach układu sercowo- naczyniowego. W3 – Zaburzenia świadomości i śpiączka, postępowanie w gabinecie stomatologicznym.W4 – Postępowanie w urazach.W5 – Nagłe zagrożenia środowiskowe.7. Sposoby weryfikacji efektów kształcenia

przedmiotowy efekt kształcenia





Kierunko-wy efekt

kształcenia – zgodny

25073_W1, U1, Wykłady, ćwiczenia

W1,W2,W3, W4,W5,

asystenci kon-trolują w cza-sie ćwiczeń znajomość obowiązujące-go materiału ze wskaza-nych pod-ręczników. W ostatnim dniu ćwiczeń kolokwium ustne u asy-stenta.

Obecność na wszystkich wykładach i ćwiczeniach. zaliczenie kolokwium ustnego u prowa-dzącego asystenta.

E.W17., E.W18., W.W20.,

E.U8., E.U9.

8. Kryteria ocenianiaForma zaliczenia przedmiotu: zaliczenie ustne

ocena kryteria2,0 (ndst) Niedostateczne opanowanie efektów kształcenia3,0 (dost.) Spełnienie wszystkich kryteriów zaliczenia3,5 (ddb) Dość dobre opanowanie efektów kształcenia4,0 (db) Dobre opanowanie efektów kształcenia

4,5 (pdb) Ponad dobre opanowanie efektów kształcenia5,0 (bdb) Pełne opanowanie efektów kształcenia

9. Literatura Literatura obowiązkowa:1. plantz S.H., Adler J.N.: Medycyna ratunkowa. Wyd. polskie pod red. J. Jakubaszki. Wyd. Med.

Urban & partner, Wrocław, 2008.2. Zawadzki A.: Medycyna ratunkowa i katastrof, pZWL.Literatura uzupełniająca:1. Kokot F.: Ostre stany zagrożenia życia w chorobach wewnętrznych, pZWL, 2003.2. Zagajewski t.: podręcznik pierwszej pomocy. polska 2014.

65


Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim:Wykład 6 0.2

Seminarium 0 -Ćwiczenia 21 0,2


przygotowanie studenta do prowa-

dzenia zajęć15 0,8

przygotowanie do zaliczeń 15 0,8

razem 57 211. informacje dodatkoweĆwiczenia odbywają się w blokach w sali seminaryjnej Kliniki (Lindleya 4, pawilon 3, II p Kliniki) i poprze-dzone są teoretycznym przedstawieniem zagadnień dotyczących etiologii, symptomatologii i postępowania dia-gnostyczno leczniczego w najczęstszych stanach kardiologiczno-internistycznych w codziennej praktyki sto-matologicznej Wykłady dla całego roku odbywają się w semestrze zimowym w Sali wykładowej Paszkiewicza, ul. Chałubińskiego 5. Obecność na wszystkich ćwiczeniach jest obowiązkowa. Zaliczenie zajęć odbywa się na podstawie obecności i kolokwium ustnego, które odbywa się na ostatnich zajęciach bloku ćwiczeniowego.Przed przystąpieniem do zajęć studenci pozostawiają odzież wierzchnią w szatni dla studentów Kliniki. Studen-ci są zobowiązani do zmiany obuwia.Przy Klinice działa koło naukowe – opiekun: dr hab. Michał Ciurzyński, dr hab. Maciej Kostrubiec.

66


Program kształcenia: kierunek lekarsko-dentystyczny, studia jednolite magisterskie, studia stacjonarne i niestacjonarne

Rok akademicki: 2015/2016Nazwa modułu/przedmiotu: PiERWSza POMOC MEdyCzNaKod przedmiotu: 25074Jednostka/i prowadząca/e kształcenie: Klinika anestezjologii i intensywnej Terapii dziecięcej 1MC3

Kierownik jednostki/jednostek: dr n. med. Magdalena Mierzewska-SchmidtRok studiów: ISemestr studiów: 1Typ modułu/przedmiotu: podstawowy

Osoby prowadzące:

Dr n.med. Magdalena Mierzewska-Schmidt,Lek. med. Włodzimierz retka, Lek. med. Artur Baranowski,Lek. med. Karina Jakubowska, Lek. med. piotr Sawicki,Lek. med. piotr rzetelski

Erasmus TAK/NIE tak ( o ile polskojęzyczni)Osoba odpowiedzialna za sylabus Magdalena Mierzewska-SchmidtLiczba punktów ECTS: 22. Cele kształcenia Nauka pierwszej pomocy w nagłych wypadkach, stanach zagrożenia życia oraz resuscytacji krążeniowo-oddechowej.

3. Wymagania wstępne 1. Brak4. Przedmiotowe efekty kształcenia



treść przedmiotowego efektu kształceniaOdniesienie do efek-

tu kierunkowego (numer)

25074_W1U1zna przyczyny i mechanizmy zatrzymania krążenia i oddychania oraz zasady prowadzenia reanimacji i postępo wania po reanimacji;

e.W17.

25074_W2 zna stany zagrożenia życia; E.W18.25074_W3 wie, kiedy chorego należy skierować do szpitala; E.W20.

25074_U2K1 rozpoznaje ryzyko zagrożenia życia; E.U8.

25074_W4U3rozpoznaje objawy urazów mózgu i chorób naczynio-wych mózgu, zespołów otępiennych i zaburzeń świa-domości;

E.U10.

opisuje i rozpoznaje objawy wstrząsu i ostrej niewy-dolności krążenia; E.U9



67

25074_U4K2

wykonuje podstawowe procedury i zabiegi lekarskie: pomiar temperatury, pomiar tętna,nieinwazyjny pomiar ciśnienia tętniczego, leczenie tlenem, wentylację wspo-maganą i zastępczą, wprowadzenie rurki ustno-gar-dłowej, przygotowanie pola operacyjnego, higieniczne i chirurgiczne odkażanie rąk, wstrzyknięcie dożylne, domięśniowe i podskórne, pobieranie obwodowej krwi żylnej, pobieranie wymazów z nosa, gardła i skóry, pro-ste testy paskowe, pomiar stężenia glukozy we krwi.

E.U20.




6. Tematy zajęć i treści kształceniaW1 Postępowanie na miejscu wypadku, kolejność czynności ratowniczychW2S1C1 Rany, krwawienia, krwotoki. zab, świadomości, drgawki E.W5 E.U10W1S2C2 Wypadki drogowe E.W5 E.W17 E.W18 E.W20 E.U8 E.U.9, E.U10S3C3 Podstawowe zabiegi resuscytacyjne u dorosłych i dzieci Basic Life Support (adults), aEd E.W17. E.W18.E.U8, G.U27.W3S4C4i nne stany zagrożenia życia. Czynności pielęgniarskie E.W18 E.W20 E.U8 E.U9.; E.U207. Sposoby weryfikacji efektów kształcenia


Symbole form pro-wadzonych zajęć


25074_EU8, 25074_EW17, 25074_GU27

S3c3 dOPS(manekiny)

Student wykonuje prawidło-wo podstawowe zabiegi reani-macyjne u dorosłego i dziecka na manekinie.

25074_E.W5 25074_E.W17 25074_E.W18 25074_E.W20 25074_E.U8 25074_E.U10

W1,W2,W3,S1C1, S2C2,S4C4 W1,W2,W3, S1,S2,S3,S4, C1,C2,C3,C4

Obserwacja działania i umie-jętności udzielania pierwszej pomocy w wybranych scena-riuszach klinicznych

Student musi ocenić stan świa-domości i udzielić pierwszej pomocy osobie nieprzytom-nej. Student umie rozopoznać stan zagrożenia życia, wezwać pomoc i udzielić pierwszej pomocy.

68


Zaliczenie Kryteria1. Aktywny udział w seminariach i ćwiczeniach. 2. Obecność na zajęciach, w przypadkach losowych konieczne odrobienie

zajęć z inną grupą.2. 2 spóźnienia = nieobecność.3. Obserwacja aktywności i umiejętności studenta podczas zajęć.4. Obserwacja i ocena umiejętności współdziałania w grupie w symulowa-

nych scenariuszach klinicznych5. Zaliczenie na podstawie obserwacji umiejętności w wybranych scenariu-

szach klinicznych 6. Kolokwium: Prawidłowa resuscytacja krążeniowo-oddechowa wyko-

nywana na manekinie jest warunkiem zaliczenia zajęć. Wykazanie się umiejętnościami pierwszej pomocy w wybranych scenariuszach klinicznych.

9. Literatura Literatura obowiązkowa:1. Skrót wytycznych BLS europejskiej rady resuscytacji 2010 ( od końca roku 2015) – dostępne

na stronie www.prc.krakow.pl10. Kalkulacja punktów ECTS

Forma aktywności Liczba godzin Liczba punktów ects


Seminarium 4 0,3Ćwiczenia 10 1

Samodzielna praca studenta.przygotowanie studenta do zajęć 2 0,1

przygotowanie studenta do zaliczeń 2 0,1inne (jakie?), filmy edukacyjne 2 0,1

razem 26 211. informacje dodatkoweOdpowiedzialny za zajęcia jest dr Włodzimierz Retka 22 6299418, Uwagi proszę zgłaszać: Magdalena Mierzewska-Schmidt email: [email protected] zajęć i telefony mogą ulec zmianie w związku z planowanymi przenosinami do nowego szpitala.

69


Program kształcenia kierunek lekarsko-dentystyczny, studia jednolite magisterskie, sta-cjonarne i niestacjonarne, profil praktyczny


Nazwa modułu/przedmiotu:POdSTaWy PSyCHOLOGii

LEKaRSKiEJKod przedmiotu 25075Jednostka/i prowadząca/e kształcenie: zakład Psychologii Medycznej WUM

Kierownik jednostki/jednostek: Profesor dr hab. Krzysztof OwczarekRok studiów ISemestr studiów 1 Typ modułu/przedmiotu podstawowyOsoby prowadzące dr Magdalena ŁazarewiczErasmus TAK/NIE TakOsoba odpowiedzialna za sylabus Magdalena Łazarewicz, [email protected] punktów ECTS: 12. Cele kształcenia 1. Głównym celem przedmiotu jest zaznajomienie studentów z podstawową wiedzą psychologiczną

w kontekście pomocy medycznej. Wiedza ta stanowią bazę dla umiejętności rozwijanych w kierun-ku specyfiki pracy lekarza-stomatologa w trakcie zajęć z psychologii Klinicznej w kolejnym seme-strze zajęć dydaktycznych.

2. W czasie kursu studenci nabywają wiedzę na temat psychologicznych aspektów funkcjonowania pa-cjentów dorosłych i dzieci.

3. Studenci poznają aktualne poglądy na temat zdrowia i choroby, wpływu środowiska społecznego (ro-dziny, sieci relacji społecznych) i nierówności społecznych na stan zdrowia, roli stresu społecznego w zachowaniu zdrowotnych.

4. Studenci zaznajamiają się z pojęciem jakości życia związanej ze zdrowiem stomatologicznym.5. celem kursu jest także zapoznanie studentów z psychospołecznymi czynnikami ryzyka chorób so-

matycznych i z podstawowymi mechanizmami funkcjonowania człowieka w zdrowiu i w chorobie. 6. Studenci poznają podstawy psychologii rozwojowej. 7. Zajęcia seminaryjne w głównym stopniu nakierowane są na pracę własną studentów i mają na celu

przybliżenie im problematyki, który może być dla nich szczególnie przydatna w okresie przedegza-minacyjnym (radzenie sobie ze stresem, poprawa koncentracji, relaksacja). Doświadczenia zdobyte przez studentów w trakcie warsztatów seminaryjnych wykorzystane zostaną na zajęciach z psy-chologii Klinicznej i zintegrowane m.in. z wiedzą na temat pracy z lękiem i stresem u pacjentów stomatologicznych.

3. Wymagania wstępne brak



70


Symbol przed-miotowego efektu

kształceniatreść przedmiotowego efektu kształcenia Odniesienie do efektu

kierunkowego (numer)

25075_W1

zna aktualne poglądy na temat: społecznego wy-miaru zdrowia i choroby, wpływu środowiska społecznego (rodziny, sieci relacji społecznych) i nierówności społecznych na stan zdrowia, roli stresu społecznego w zachowaniu zdrowotnych

d.W01

25075_W2

rozumie znaczenie zdrowia i choroby w rela-cji do postaw społecznych, a także zna aktualna koncepcję jakości życia uwarunkowaną stanem zdrowia

d.W03

25075_W3 zna podstawowe psychologiczne mechanizmy funkcjonowania człowieka w zdrowiu i w chorobie d.W06

25075_W4 zna mechanizm i przebieg adaptacji do choroby jako sytuacji trudnej d.W08

25075_W5 rozpoznaje mechanizmy radzenia sobie ze stresem i jego rolę w etiopatogenezie i przebiegu chorób d.W09

25075_W6 Student zna podstawy psychologii rozwojowej -25075_W7 Student zna podstawowe techniki relaksacji -

25075_W8 Student rozumie pojęcie wypalenia zawodowego i zna mechanizm jego rozwoju -



Wykład 10 1 104Seminarium 5 5,2 20Ćwiczenia - 0 0

6. Tematy zajęć i treści kształceniaW1 – Wykład 1 – Wstęp do psychologii Lekarskiej – główne szkoły psychologiczne (psychoanaliza, be-hawioryzm), holistyczny model opieki nad pacjentem, psychologia a medycyna, obecne spojrzenie na zdrowie i chorobę, salutogeneza – W1, W2 – dr Magdalena ŁazarewiczW2 – Wykład 2 – Jakość Życia Związana ze Stanem Zdrowia w wymiarze Stomatologicznym (Dental-HealthrelatedQuality of Life – DHrQoL) – Definicje QoL, HrQoL i DHrQoL, znaczenie uwzględniania jakością życia pacjenta w pracy klinicznej, subiektywne i skoncentrowane na pacjencie metody pomia-ru jakości życia znaczenie zdrowia i choroby w relacji do postaw społecznych – W2 – dr Magdalena Łazarewicz W3 – Wykład 3 – Funkcjonowanie w zdrowiu i w chorobie–funkcjonowanie człowieka w zdrowiu i w chorobie, wybrane aspekty adaptacji do choroby jako sytuacji trudnej – W3, W4 – dr Magdalena ŁazarewiczW4 – Wykład 4 – Wypalenie zawodowe – Definicje, modele, rozwój, objawy i wczesne sygnały, zapobie-ganie – W8 – dr Magdalena ŁazarewiczW5 – Wykład 5 – podstawy psychologii rozwojowej – psychologia life-span, wczesne stadia rozwoju, dzieci w opiece stomatologicznej – W6 – dr Magdalena ŁazarewiczS1 – Seminarium 1 – Stres i radzenie sobie – Definicje stresu,rola stresu w etiopatogenezie i przebiegu chorób, rola stresorów społecznych w rozwoju chorób, podstawowe techniki relaksacyjne – W5, W7 – dr Magdalena Łazarewicz

71




zajęć


25075_W1-W4, 25075_W6, 25075_W8

W przygotowanie prezentacji mul-timedialnej na zadany temat

Minimalne akceptowalne przyswo-jenie efektów kształcenia

25075_W5, 25075_W7 S Opracowanie plakatu Minimalne akceptowalne przyswo-

jenie efektów kształcenia8. Kryteria ocenianiaForma zaliczenia przedmiotu: Zaliczenie bez oceny

ocena kryteria2,0 (ndst)3,0 (dost)3,5 (ddb)4,0 (db)

4,5 (pdb)5,0 (bdb)

9. Literatura Literatura obowiązkowa:1. Jakubowska-Winecka, A. i Włodarczyk, D. (2007). Psychologia w Praktyce Medycznej. War-

szawa: pWN.2. Materiały dostarczone przez wykładowcę w postaci plików.pdfLiteratura uzupełniająca: 1. Mostofsky, D. i. & Fortune, F.(2013). Behavioral Dentistry. Wiley-Blackwell; 2nd edition.10. Kalkulacja punktów ECTS


Wykład 10 0.40Seminarium 5 0.30Ćwiczenia -

Samodzielna praca studenta przygotowanie studenta do zajęć 15 0.30

razem 30 111. informacje dodatkoweKontakt:Dr Magdalena Ł[email protected]

Zakład Psychologii Medycznejul. Zwirki i Wigury 81a, 02-091 Warszawatel. 225720533http://zpm.wum.edu.pl/

Obecność: akceptowana jest jedna nieobecność na wykładzie. Obecność na seminarium jest obowiązkowa. Zajęcia seminaryjne mogą być odrobione z inna grupa po wcześniejszym ustaleniu z prowadzącym zajęcia.

Przy zakładzie funkcjonuje: Students Science Club of Interpersonal Communication and Trans-Cultural Knowledge „SPEAKABLE”.

72


Program kształcenia kierunek lekarsko-dentystyczny jednolite magisterskie profil praktyczny, studia stacjonarne i niestacjonarne

Rok akademicki: 2015/2016Nazwa modułu/przedmiotu: PROFiLaKTyKa W STOMaTOLOGiiKod przedmiotu: 25078Jednostki prowadzące kształcenie: zakład Propedeutyki i Profilaktyki StomatologicznejKierownik jednostki/jednostek: dr hab. n. med. Leopold WagnerRok studiów ISemestr studiów 2Typ modułu/przedmiotu kierunkowy

Osoby prowadzące dr n. med. Małgorzata ponto-Wolskalek. dent. rafał Wojda, mgr Waldemar Ćwirzeń

Erasmus TAK/NIE TakOsoba odpowiedzialna za sylabus mgr Waldemar ĆwirzeńLiczba punktów ECTS: 22. Cele kształcenia 1. Nabycie wiedzy odnośnie wpływu czynników fizycznych, chemicznych, biologicznych, odżywiania

i stresu na narząd żucia.2. Nabycie wiedzy dotyczącej ogólnych zasad badania pacjenta. 3. Nabycie umiejętności przeprowadzania wywiadu lekarskiego.3. Wymagania wstępne 1. Spełnienie kryteriów rekrutacyjnych4. Przedmiotowe efekty kształcenia



treść przedmiotowego efektu kształ-cenia

Odniesienie do efektu kierunkowego (numer)

25078_W01

zna grupy zębów i ich podstawowe cechy, różnice pomiędzy uzębieniem mlecznym i stałym oraz podstawowe cechy łuków zębowych

A.W1.

25078_W02 zna działy stomatologii i ich podstawowe zadania g.W9.

25078_W03

zna wpływ węglowodanów, białek i tłusz-czów używek, czynników mechaniczno-fi-zycznych: temperatury, pH, wilgotności, promieniowania optycznego i jonizujące-go, przeciążeń, urazów, czynników bio-logicznych oraz oddziaływania stresu na zdrowie jamy ustnej

F.W18.



73

25078_U01 potrafi przeprowadzić wywiad lekar-ski i wypełnić kartę badania F.U1.




6. Tematy zajęć i treści kształceniaW1- Wykład 1 – Temat: Stomatologia-wiadomości ogólne – Treści kształcenia – 25078W02W2- Wykład 2-3 – Temat: Wprowadzenie do badania stomatologicznego – Treści kształcenia – 25078U01W3- Wykład 4-5 – Temat: Odżywianie, a zdrowie jamy ustnej – Treści kształcenia – 25078W03S1- Seminarium 1-4 – Temat: Morfologia zębów – Treści kształcenia – 25078W01 S2- Seminarium 5-10 – Temat: Wpływ czynników wewnętrznych i zewnętrznych na zdrowie jamy ustnej – Tre-ści kształcenia – 25078W03 – Sprawdzian pisemnyC1- Ćwiczenia 1-5 – Temat: Badanie pacjenta. – Treści kształcenia – 25078U01.7. Sposoby weryfikacji efektów kształceniaSymbol przed-

miotowego efektu kształ-

cenia


zajęć


25078_W01-03 W, S Sprawdzian pisemny Osiągnięcie oczekiwanych efektów kształ-cenia na poziomie co najmniej 50%

25078_U01 C Obserwacja i ocena umiejętności Pozytywna ocena wykonanego zadania


ocena kryteria2,0 (ndst) Niedostateczne opanowanie efektów kształcenia3,0 (dost.) Spełnienie wszystkich kryteriów zaliczenia3,5 (ddb)4,0 (db)

4,5 (pdb)5,0 (bdb)

9. Literatura Literatura obowiązkowa:1. Jańczuk Z.: profilaktyka profesjonalna w stomatologii. pZWL, Warszawa, 2004.2. Szpringer-Nodzak M.: Stomatologia wieku rozwojowego. pZWL, Warszawa, 1992.Literatura uzupełniająca: 1. Krajewski W.: „Zagadnienia współczesnej profilaktyki stomatologicznej., Med. tour press interna-

tional, Warszawa, 1995.

74

10. Kalkulacja punktów ECTS Forma aktywności Liczba godzin Liczba punktów ECTS



Samodzielna praca studenta przygotowanie studenta do zajęć 20 0,67


11. informacje dodatkowe Wszystkie inne ważne dla studenta informacje nie zawarte w standardowym opisie np. dane kontaktowe do oso-by odpowiedzialnej za dydaktykę, informacje o kole naukowym działającym przy jednostce, informacje o dojeź-dzie na zajęcia, informacja o konieczności wyposażenia się we własny sprzęt bhp; informacja o lokalizacji zajęć; link to strony internetowej katedry/zakładu itp.

75


Program kształcenia kierunek lekarsko-dentystyczny jednolite studia magisterski, studia stacjonarne i niestacjonarne


Nazwa modułu/ przedmiotu:PROPEdEUTyKa MEdyCyNy

UzaLEŻNiEŃKod przedmiotu: 25079Jednostki prowadzące kształcenie: Katedra i Klinika Psychiatryczna WUM Kierownik jednostki/jednostek: Prof. dr hab. Marcin WojnarRok studiów I Semestr studiów 1 Typ modułu/przedmiotu podstawowy

Osoby prowadzące Mgr Małgorzata Abramowska, dr n. med. Anna Wnorowska,dr n. med. Anna Klimkiewicz, dr n. med. Maciej Kopera

Erasmus TAK/NIE takOsoba odpowiedzialna za sylabus mgr Małgorzata Abramowska Liczba punktów ECTS: 22. Cele kształcenia 1. Zapoznanie studentów z podstawowymi wiadomościami dotyczącymi etiologii, profilaktyki i tera-

pii uzależnień od substancji psychoaktywnych i uzależnień behawioralnych2. Zwrócenie uwagi na problemy pojawiające się w pracy z pacjentami uzależnionymi

i współuzależninymi3. Zaprezentowanie przypadków dyskryminacji w opiece zdrowotnej omawianej grupy pacjentów.3. Wymagania wstępne

1. Wiedza wyniesiona z mediów, ze szkoły, z lektur; własne doświadczenia i obserwacje4. Przedmiotowe efekty kształcenia


25079_K1

potrafi odmówić przyjęcia substancji psy-choaktywnej, wie gdzie zwrócić się o pomoc i wsparcie w przypadku problemów związa-nych z używaniem substancji psychoaktyw-nych oraz uzależnieniami behawioralnymi

DU2, DU14

25079_W1 Definiuje pojęcia używania ryzykownego, uzależnienia, współuzależnienia DW10, eU17

25079_W2Wymienia rodzaje substancji psychoak-tywnych i sposób ich działania na orga-nizm człowieka

DW10

25079_W3

Opisuje zasady diagnozowania i postępo-wania terapeutycznego w zaburzeniach związanych z przyjmowaniem substancji psychoaktywnych i w uzależnieniach be-hawioralnych

eW8, eW11, DU7, eU6



76

25079_W4Wskaże podstawowe informacje na temat regulacji prawnych związanych z proble-matyką uzależnień

DW15, DU12, DU16

25079_U1Ocenia i właściwie reaguje na oznaki za-chowań antyzdrowotnych i autodestruk-cyjnych

DW11, DU1, DU5

25079_U2Objaśnia czynniki ryzyka wystąpienia przemocy, rozpoznaje przemoc i odpo-wiednio reaguje

DW2. DU1, DU4



Wykład 0 0 0Seminarium 25 5,2 20Ćwiczenia 0 0 0

6. Tematy zajęć i treści kształceniaSeminarium 1: Substancje uzależniające – psychoaktywne, podstawowe pojęcia: narkomania, alkoholizm, modele używania. epidemiologia rozpowszechniania, używania i uzależ-nienia od poszczególnych substancji w polsce i na świecieSeminarium 2: Mechanizmy i uwarunkowania uzależnienia – biologiczne, psychologiczne, społeczne. Następstwa społeczne, ekonomiczne i prawne wynikające z używania substancji psychoaktywnychSeminarium3: Działanie różnych substancji psychoaktywnych na organizm człowieka – intoksykacja i zespół abstynencyjny, następstwa zdrowotneSeminarium 4: rola pracowników służby zdrowia, w tym lekarzy, w udzielaniu pomocy osobom uzależnionym; rozpoznawanie i leczenie chorób wynikających z nadużywania tychsubstancjiSeminarium 5: Organizacja pomocy osobom uzależnionym i możliwości terapii uzależnień – krótkie interwencje terapeutyczne, wywiad motywacyjny, kierowanie do specjalistycznych ośrodków tera-peutycznych. poziomy terapii – detoksykacja, intensywne programy terapeutyczne, zapobieganie na-wrotom. Omówienie dostępności leczenia w polsce, organizacje samopomocowe i inne formy pomocySeminarium 6: Organizacja profilaktyki uzależnień, główne założenia programów profilaktycznych i zasadnicze strategie tych programów. Organizacje i jednostki oddziaływania, środowisko rodzinne, szkoła itp.Seminarium 7: identyfikacja osób używających substancje psychoaktywne i znaczenie wczesnego wy-krywania i leczenia zaburzeń związanych z używaniem substancji psychoaktywnychSeminarium 8: ttesty toksykologiczne, prowadzenie wywiadu w kierunku oceny używania/uzależ-nienia od substancji psychoaktywnych – proste pytania diagnostyczne, ocena stanu zdrowia – soma-tycznego, psychicznego Seminarium 9: Współuzależnienie i pomoc rodzinom osób uzależnionych; potkania z członkami ru-chu AA, NA, Al.-AnonSeminarium 10: Zapobieganie następstwom zdrowotnym – profilaktyka zakażenia HiV, HcV, HBV; FAS (płodowy Zespól Alkoholowy); przemoc fizyczna i psychiczna. problem dzieci osób uzależnio-nych – konsekwencje rozwojowe i psychologiczne, dorosłe dzieci alkoholików (DDA).7. Sposoby weryfikacji efektów kształceniaprzedmio-towy efekt kształcenia

Formy pro-wadzonych

zajęć





25079_W1, 25079_W2, 25079_W3, 25079_W4,

seminariaTreści kształ-cenia opisane w punkcie 6

kolokwiumPrawidłowa od-powiedz na 70% pytań

dW10, EU17 EW8, EW11, dU7, EU6,

dW15, dU12, dU16,

77

25079_K1, 25079_U1, 25079_U2

seminariaTreści kształ-cenia opisane w punkcie 6

kolokwiumPrawidłowa od-powiedz na 70% pytań

dU2, dU14, dW11, dU1, dU5, dW2. dU1, dU4


ocena kryteria2,0 (ndst) -3,0 (dost.) -3,5 (ddb) -4,0 (db) -

4,5 (pdb) -5,0 (bdb) -

9. Literatura Literatura obowiązkowa:1. K. Steinbarth-chmielewska, H. Baran-Furga „Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania

spowodowane przyjmowaniem substancji psychoaktywnych” centrum psychologicznej pomocy rodzinie, Warszawa 2004.

2. c. K. erickson „Nauka o uzależnieniach” Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego 2010.Literatura uzupełniająca:1. M. Jarema, J. Jabłońska psychiatria. podręcznik dla studentów medycyny. Wydawnictwo Lekar-

skie pZWL. Warszawa 2011.2. r. philips „Narkotyki” Wyd. Medycyna praktyczna Kraków 1997.

• Alkoholizm i narkomania,• remedium,• Serwis informacyjny Narkomania.


Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim:Wykład 0 0

Seminarium 25 1Forma aktywności Liczba godzin Liczba punktów ECTS

Samodzielna praca studenta przygotowanie studenta do seminarium 10 0,3

przygotowanie do zaliczeń 10 0,4inne (jakie?) 10 0,3

razem 55 211. informacje dodatkoweOsoba odpowiedzialna za dydaktykę – mgr Małgorzata Abramowska; [email protected]; 2282520 31 – 37 wew 343; www. psych.waw.pl Możliwość udziału w pracach Studenckiego Psychiatrycznego Koło Naukowego.

78





Rok akademicki: 2015-2016

Nazwa modułu/ przedmiotu:ETyKa LEKaRSKa z ELEMENTaMi

FiLOzOFiiKod przedmiotu: 25080Jednostki prowadzące kształcenie: zakład Bioetyki i Humanistycznych Podstaw MedycynyKierownik jednostki/jednostek: Prof. dr hab. n. med. Tomasz PasierskiRok studiów I rokSemestr studiów 2Typ modułu/przedmiotu fakultatywnyOsoby prowadzące prof. dr hab. Marek WichrowskiErasmus TAK/NIE NieOsoba odpowiedzialna za sylabus Mgr piotr tomczakLiczba punktów ECTS: 22. Cele kształcenia

• Wykłady: Zapoznanie studentów z wybranymi zagadnieniami z zakresu filozofii medycyny, elementami metodologii nauk i teorii prawdy, filozoficznymi podstawami etyki lekarskiej, podstawowymi pojęciami etyki lekarskiej oraz etycznymi i prawnymi warunkami wykonywania zawodu lekarza.

• Seminaria: Umiejętność krytycznego analizowania medycznych problemów etycznych na podsta-wie treści wykładu, lektur artykułów naukowych i dyskusji nad kazusami. Kształtowanie opar-tego na obowiązujących standardach etyczno-prawnych poczucia odpowiedzialności etycznej za podejmowane decyzje kliniczne.

3. Wymagania wstępne • brak



25080_W1Zna zasady odpowiedzialności zawodowej lekarza (moralnej, etycznej, prawnej, mate-rialnej i służbowej)

g. W20

25080_W2Zna problematykę błędu lekarskiego: dia-gnostycznego, technicznego, terapeutyczne-go i organizacyjnego

g. W21

25080_W3 Zna przepisy prawne dotyczące wykroczeń związaną z pracą w zawodach medycznych g. W22

25080_W4 Zna ramy prawne komunikowania się w medycynie G. W23

25080_W5 Zna prawa pac jęta g. W24

79

25080_W6 Zna zasady etyki i deontologii lekarskiej, a także etyczne postępowania lekarza g. W25

25080_W7Zna podstawy prawne funkcjonowania zawodów medycznych oraz samorządu zawodowego w Polsce

g. W26

25080_W8Zna przepisy prawne dotyczące pro-wadzenia działalności w zakresie opieki zdrowotnej

G. W27

25080_U1 Wskazuje podobieństwa i różnice między normami etycznymi i prawnymi g. U28

25080_U2 Stosuje przepisy prawne dotyczące wyko-nywania zawodu lekarza-dentysty g. U29

25080_U3 Stosuje normy zawarte w Kodeksie Etyki Lekarskiej G. U30

25080_U4Wyjaśnia normy zawarte w Kodeksie Etyki Lekarskiej oraz międzynarodowe normy etyki lekarskiej

G. U31

25080_U5Okazuje szacunek pacjentowi i jego rodzi-nie oraz zrozumienie dla różnic światopo-glądowych i kulturowych

G. U32

25080_U6 Przedstawia wynikające z przepisów praw-nych obowiązki lekarza wobec pac jęta G. U33

25080_U7 Określa zasady odpowiedzialności związa-nej wykonywaniem zawodu lekarza G. U34

25080_U8Wskazuje etyczne dylematy współczesnej medycyny wynikające z dynamicznego rozwoju nauki i technologii biomedycznych

G. U35

25080_U9 Wdraża zasady koleżeństwa zawodowego G. U365. Formy prowadzonych zajęć


Wykład 20 1 104Seminarium 20 2,35 20Ćwiczenia 0 - -

6. Tematy zajęć i treści kształceniaW1 Wiedza, wnioskowanie, naukiW2 Filozofia nauk przyrodniczychW3 teoria prawdyW4 Filozoficzne podstawy medycyny opartej na faktachW5 etyka i moralność, główne diały etykiW6 Wybrane teorie etyczneW7 teleologiczne teorie moralnościW8 etyka zasadW9 teorie cząstkoweW10 Dylematy i konfliktyW11 Zapobieganie konfliktomW12 przezwyciężanie dylematówW13 Strategie kazuistyczneW14 Zasada podwójnego skutkuW15 Działanie i zaniechanieW16 Bioetyczne wyzwania współczesności

80

W17 profesjonalizm lekarskiW18 Sprawiedliwość i prawo do opieki zdrowotnejW19 Modele relacji lekarz-pacjentW20 etyka stomatologii.

S1 Wiedza, wnioskowanie, naukiS2 Filozofia nauk przyrodniczychS3 teoria prawdyS4 Filozoficzne podstawy medycyny opartej na faktachS5 etyka i moralność, główne diały etykiS6 Wybrane teorie etyczneS7 teleologiczne teorie moralnościS8 etyka zasadS9 teorie cząstkoweS10 Dylematy i konfliktyS11 Zapobieganie konfliktomS12 przezwyciężanie dylematówS13 Strategie kazuistyczneS14 Zasada podwójnego skutkuS15 Działanie i zaniechanieS16 Bioetyczne wyzwania współczesnościS17 profesjonalizm lekarskiS18 Sprawiedliwość i prawo do opieki zdrowotnejS19 Modele relacji lekarz-pacjentS20 etyka stomatologii7. Sposoby weryfikacji efektów kształceniaprzedmio-towy efekt kształcenia

Formy pro-wadzonych

zajęć


Sposoby weryfikacji efektu kształcenia



25080_W20--W27U27-U36

wykład, W1-W20 Zaliczenie pisemne

Zalicza minimum 51% poprawnych odpowiedzi na zaliczenie

G. prawo organi-zacyjne podstawy medycyny Dz. U z dnia 5 czerwca 2012 r., poz. 631

25080_W20--W27U27-U36

seminarium S1-S20

Umiejętność wery-fikowania w trakcie zajęć na podstawie aktywności studen-tów

Odpowiedź usta-na na zajęciach

G. prawo organi-zacyjne podstawy medycyny Dz. U z dnia 5 czerwca 2012 r., poz. 631

8. Kryteria ocenianiaForma zaliczenia przedmiotu: zaliczenie

ocena kryteria

zaliczenie

• Przedmiot jest zakończony zaliczeniem pisem-nym – obejmującym całość materiału wykładów i seminariów.

• Warunkiem zaliczenia na poziomie dostatecznym jest poprawna dostateczna odpowiedź na 60 %.

81

9. Literatura Literatura obowiązkowa:Wybrane fragmenty z:1. Łuków, paweł; pasierski, tomasz, etyka medyczna z elementami filozofii, pZWL, Warszawa, 2014.2. Wulff, Henrik r.; pedersen, Stig Andur; rosenberg, raben, Filozofia medycyny. Wprowadzenie,

przeł. Zbigniew Szawarski, Wydawnictwo Naukowe pWN, Warszawa 1993.3. Beauchamp, tom L.; childress, James F., Zasady etyki medycznej, Warszawa, Książka i Wiedza 1996.4. Gillon, raanan, etyka lekarska. problemy filozoficzne, przeł. Anna Alichniewicz i Anna Szczęsna,

Warszawa, Wydawnictwo Lekarskie pZWL 1997.5. K. Szewczyk, Bioetyka. podręcznik akademicki. t. 1, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe pWN 2009.Literatura uzupełniająca: kazusy z zakresu etyki lekarskiej dostarczone przez wykładowcę, wybrane artykuły naukowe z zakre-su filozofii medycyny i bioetyki.10. Kalkulacja punktów ECTS


Wykład 20 0,7Seminarium 20 0,7


przygotowanie studenta do semi-narium 10 0,3

przygotowanie studenta do prowa-dzenia zajęć 10 0,3

razem 60 211. informacje dodatkowe (Np. informacje o kole naukowym działającym przy jednostce, informacje o dojeździe na zajęcia itp.)

82



Rok akademicki: 2015/2016Nazwa modułu/ przedmiotu: HiSTORia STOMaTOLOGiiKod przedmiotu: 25081Jednostki prowadzące kształcenie: zakład Historii MedycynyKierownik jednostki/jednostek: dr Hanna CelnikRok studiów I Semestr studiów 2 Typ modułu/przedmiotu fakultatywnyOsoby prowadzące mgr Jacek persaErasmus TAK/NIE nieOsoba odpowiedzialna za sylabus Jacek PersaLiczba punktów ECTS: 22. Cele kształcenia 1. Zapoznanie z historią medycyny zabiegowej a w szczególności zębolecznictwa i stomatologii od

czasów najdawniejszych do pierwszej połowy XX wieku. 2. Zapoznanie z rozwojem najważniejszych kierunków myśli medycznej od starożytności do XX

wieku, poglądów na zdrowie i chorobę z uwzględnieniem chorób jamy ustnej.3. Zapoznanie z działalnością najwybitniejszych przedstawicieli medycyny i stomatologii w polsce

i na świecie.4. Zapoznanie z procesem kształtowania się nowych specjalności w medycynie w XiX i na pocz. XX

wieku w tym wykształcenia się stomatologii jako samodzielnej dyscypliny naukowej.5. Zapoznanie kształtowaniem się i rozwojem zawodu, m.in. uprawnień zawodowych i norm etycz-

nych w medycynie, chirurgii oraz dentystyce, w cywilizacji europejskiej i na ziemiach polskich.6. Zapoznanie z kształtowaniem się instytucji samorządu zawodowego dentystów-stomatologów:

cechów cyrulików i balwierzy, stowarzyszeń naukowych oraz samorządu zawodowego izb lekar-skich oraz izb lekarsko-dentystycznych.

7. Zapoznanie z historią i rozwojem narzędzi i wyposażenia warsztatu dentysty – stomatologa na przestrzeni dziejów.

8. przekazanie studentom podstawowej umiejętności interpretacji źródeł historycznych do dziejów medycyny i stomatologii oraz zapoznanie z podstawową literaturą dotyczącą przedmiotu.

3. Wymagania wstępne 1. Student powinien posiadać wiedzę z zakresu historii polski i historii powszechnej według pro-

gramu nauczania w zakresie podstawowym w liceach ogólnokształcących, liceach profilowanych i technikach.


Symbol Opis Odniesienie do efektu kie-runkowego

25081_W1Student zna historię medycyny zabiegowej a w szczególności zębo-lecznictwa i stomatologii od czasów najdawniejszych do pierwszej połowy XX wieku.

d.W16.



83

25081_W2Student zna najważniejsze kierunki myśli medycznej od starożytno-ści do XX wieku, poglądy na zdrowie i chorobę z uwzględnieniem chorób jamy ustnej.

d.W16.

25081_W3 Student zna dorobek najwybitniejszych przedstawicieli medycyny i stomatologii w polsce i na świecie. d.W18.

25081_W4Student zna proces kształtowania się nowych specjalności w medycynie w XiX i na pocz. XX wieku w tym wykształcenia się stomatologii jako samodzielnej dyscypliny naukowej.

d.W17.

25081_W5Student zna kształtowanie się i rozwój zawodu, m.in. uprawnień zawodowych i norm etycznych w medycynie, chirurgii oraz den-tystyce w cywilizacji europejskiej i na ziemiach polskich.

d.W14.

25081_W6

Student zna kształtowanie się instytucji samorządu zawodowego dentystów-stomatologów: cechów cyrulików i balwierzy, stowa-rzyszeń naukowych oraz samorządu zawodowego izb lekarskich oraz izb lekarsko-dentystycznych na ziemiach polskich i europie zachodniej.

d.W5.

25081_W7 Student zna historię i rozwój narzędzi i wyposażenia warsztatu dentysty – stomatologa na przestrzeni dziejów. C.W23.

25081_U1Student umie w stopniu podstawowym i interpretować źródła historyczne do dziejów medycyny i stomatologii oraz zapoznaje się z podstawową literaturą dotyczącą przedmiotu.

d.U19.




6. Tematy zajęć i treści kształceniaW1 – Wykład 1 – Temat wykładu: Dzieje medycyny, chirurgii i zębolecznictwa w najdawniejszych cywilizacjach.Treści kształcenia: Medycyna pierwotna -zdrowie i choroba w społeczeństwach pierwotnych; dia-gnozowanie, prognozowanie i leczenie w Babilonii, papirusy i inne źródła do poznania egipskiej me-dycyny i chirurgii oraz rozwój tych dyscyplin w starożytnym egipcie; metody terapeutyczno-filozo-ficzne Dalekiego Wschodu na przykładzie indii i chin. [W1,W2, W7].Wykładowca: mgr Jacek persa

W2 – Wykład 2 – Temat wykładu: Dzieje medycyny, chirurgii i zębolecznictwa w starożytnej Grecji i Rzymie. Treści kształcenia: Medycyna sakralna – kult Asklepiosa; pierwsze szkoły medyczne starożytnej Grecji w Kos i Knidos – Hipokrates; teorie medyczne u starożytnych Greków i rzymian: patologia humoralna i solidarna, dogmatycy, metodycy, pneumatycy i eklektycy, szkoła aleksandryjska i jej osiągnięcia w anatomii człowieka; wkład Galena w rozwój medycyny, chirurgii i anatomii. [W1-W3, W5, W7, U1].Wykładowca: mgr Jacek persa

W3 – Wykład 3– Temat wykładu: Dzieje medycyny, chirurgii i zębolecznictwa w średniowieczu. tre-ści kształcenia: rola uczonych arabskich w rozwoju medycyny, chirurgii i zębolecznictwa; choroby i ich zwalczanie w okresie średniowiecza; medycyna klasztorna, powstanie uniwersyteckiego modelu medycyny; chirurgia i zębolecznictwo w średniowieczu; oddzielenie się chirurgii od medycyny, po-wstanie cechów chirurgów. [W1-W3, W5 – W7, U1].Wykładowca: mgr Jacek persa

84

W4 – Wykład 4 – Temat wykładu: Wielkie epidemie. Treści kształcenia: Dzieje wielkich epidemii: dżumy, ospy, kiły, trądu, cholery;wpływ kiły na stan uzębienia mieszkańców europy w dobie nowożytnej. [W1, W2, W3, U1].Wykładowca: mgr Jacek persa

W5 – Wykład 5 – Temat wykładu: Przełom w naukach przyrodniczych medycynie i chirurgii w XVI-XVIII w. Treści kształcenia: Anatomia w średniowieczu; Andrea Vesalius i przełom w anatomii w XVi w.; Ambroży pare i powstanie nowożytnej chirurgii; paracelsus i powstanie jatrochemii; Jatrofizyka: Kar-tezjusz, Harvey, Leeuwenhoekitp.; mechanistyczna i animistyczna teorie choroby XViii wieku – Frie-drich Hoffman, Albrecht Haller, Georg ernest Stahl; Lejda – nowy model kształcenia w medycynie; wybitne osiągniecia anatomii i chirurgii XViii wieku – John Hunter; powstanie dentystyki jako samo-dzielnej profesji; pierre Fauchard i początki naukowej dentystyki.[W1- W7, U1].Wykładowca: mgr Jacek persa

W5 – Wykład 5 – Temat wykładu: Kształtowanie się nowoczesnej medycyny w XIX w. i przełomowe odkrycia w medycynie chirurgii i dentystyce. Treści kształcenia: Od anatomii patologicznej G. B. Morgagniego do patologii celularnej r. Virchowa; nowe metody diagnostyki lekarskiej XiX wieku; początki fizjologii; narodziny bakteriologii, próchni-ca chorobą bakteryjną – teoria chemiczno-pasożytnicza W. D. Millera; początki nowoczesnej antysep-tyki i aseptyki w medycynie zabiegowej; walka z bólem pacjentów – znieczulenia ogólne i miejscowe w XiX wieku. [W1- W7, U1].Wykładowca: mgr Jacek persa

W6 – Wykład 6 – Temat wykładu: Medycyna i Stomatologia na przełomie XIX i XX wieku. Treści kształcenia: pierwsze chemiczne leki antybakteryjne, salwarsan, sulfonamidy i antybiotyki; odkrycie cech grupowych krwi, enzymów hormonów i witamin; początki diagnostyki obrazowej; fotografia w XiX wieku i odkrycie promieni X; rozwój nowych specjalności w chirurgii przełomu XiX i XX wieku; pierwsze transplantacje organów. [W1- W7, U1].Wykładowca: mgr Jacek persa

W7-Wykład 7 – Temat wykładu: Eugenika i pseudomedyczne eksperymenty w obozach hitlerowskich obozach zagłady.Treści kształcenia: powstanie eugeniki i jej rozwój w krajach europy zachodniej i USA; eugenika w ii rzeczypospolitej; eugenika w prL; eugenika a higiena rasy w nazistowskich Niemczech, akcja t-4;powstanie obozów zagłady i eksperymenty pseudomedyczne w obozach; lekarze – więźniowie i ich służba pacjentom; ambulatoria dentystyczne w obozach a pseudoeksperymenty. [W1- W5, U1].Wykładowca: mgr Jacek persa

W8 – Wykład 8 – Temat wykładu: Medycyna, chirurgia i zębolecznictwo na ziemiach polskich w śre-dniowieczu i dobie nowożytnej.Treści kształcenia: Medycyna klasztorna, pierwsi lekarze i naukowcy w polsce piastów; powstanie Uniwersytetu Jagiellońskiego; wybitni polscy lekarze doby Odrodzenia; staropolskie zielniki i herba-rze i poradniki źródłem do poznania historii medycyny i dentystyki, chirurgia cechowa i dentystyka w polsce. [W1- W7, U1].Wykładowca: mgr Jacek persa

W9 – Wykład 9 – Temat wykładu: Wybitne osiągnięcia polskich lekarzy, chirurgów i dentystów w XIX i XX wiekuTreści kształcenia: Rafał Czerwiakowski, pierwszym w Polsce profesorem chirurgii położnictwa i anatomii; osiągnięcia wybitnych lekarzy na ziemiach polskich pod zaborami i w pierwszej połowie XX wieku: Karola Marcinkowskiego, Ludwika Bierkowskiego, Józefa Diethla, Napoleona cybulskiego, Jana Antonie-go Mikulicza-radeckiego, Ludwika rydygiera, tytusa chałubińskiego, Władysława Biegańskiego, Karola Goebla, Antoniego Leśniowskiego, Antoniego cieszyńskiego, Ludwika Hirschwelda, Witolda eugeniusz Orłowskiego, tadusza Orłowskiego, Jana Nielubowicza. [W1-W7, U1].Wykładowca: mgr Jacek persa

85

W10 – Wykład 10- Temat wykładu: Nauczanie medycyny i stomatologii w Warszawie w XIX i XX wieku.Treści kształcenia: pierwsze próby nauczania chirurgii i anatomii w XViii wieku w Warszawie; szkoła dla chirurgów; powstanie Wydziału Akademicko Lekarskiego w 1809 r.; Wydział Lekarski Królew-skiego Uniwersytetu Warszawskiego, rozwiązanie Uniwersytetu po powstaniu Listopadowym; Szkoła dla Felczerów; Akademia Medyko-chirurgiczna, Szkoła Główna i jej rozwiązanie po powstaniu Stycz-niowym w 1869 r.; cesarsko- Królewski Uniwersytet Warszawski; odrodzenie polskiego Uniwersytetu w Warszawie w 1915 r.; działalność szkolnictwa dentystycznego zaborze rosyjskim; powstanie pań-stwowego instytutu Dentystycznego w 1920 r. i Akademii Stomatologicznej w 1933 r.; tajne komplety w czasie okupacji niemieckiej; działalność Uniwersytetu i Akademii Stomatologicznej po ii Wojnie światowej; powstanie Akademii Lekarskich i akademii Medycznych w 1950 r. [W1-W7, U1].Wykładowca: mgr Jacek persa

SEMINARIAS1 – Seminarium 1 – Temat:Demon robaka zębowego przyczyną bólu zębów --zębolecznictwo w me-dycynie pierwotnej.Treści kształcenia: Wprowadzenie do podstawowych źródeł i literatury dotyczącej przedmiotu, podział źródeł historycznych, podstawowe zasady postępowania ze źródłami i literaturą; znachor, czarownik, kapłan -medycyna i magia w epoce przedhistorycznej i w pierwszych cywilizacjach po-liteistycznych; najstarsze tabliczki gliniane z zaklęciami przeciw robakom zębowym, inkantacjami i receptami; diagnoza –ofiara – prognoza – egzorcyzm – terapia w starożytnej Mezopotamii; kodeks Hammurabiego – pierwsze unormowanie zabezpieczające interesy lekarzy i pacjentów. [W1,W2, W7].Wykładowca: mgr Jacek persa

S2 – Seminarium 2 – Temat: Zębolecznictwo w starożytnych cywilizacjach.Treści kształcenia: rozwój chirurgii i leczenie zębów w starożytnym egipcie, rozwój hinduskiej chi-rurgii i dentystyki; zębolecznictwo w starożytnych chinach i Japonii; medycyna, chirurgia i dentysty-ka w starożytnej Grecji czasów Hipokratesa i Arystotelesa; rozwój wiedzy anatomicznej w Aleksan-drii. [W1-W3, W5, W7, U1].Wykładowca: mgr Jacek persa

S3 – Seminarium 3 – Temat Rozwój medycyny i chirurgii w Starożytnym Rzymie i Bizancjum…- Treści kształcenia: Dentystyka etrusków, rozwój chirurgii i medycyny w rzymie okresu cesarstwa: celsus, Galen, Dioskurydes, Soranos z efezu itd.; pierwsze gabinety dentystyczne w rzymie na Awentynie;kompilacje medycznej wiedzy antycznej w Bizancjum we wczesnym średniowieczu: Ori-basius, Aetius z Amidy, Aleksander z tralsul, paweł z eginy; kult św. Apolonii oraz świętych Kosmy i Damiana. [W1-W3, W5 – W7, U1].Wykładowca: mgr Jacek persa

S4 – Seminarium 4 – Temat: Dentystyka w okresie średniowieczaTreści kształcenia: rozwój arabskiej nauki, ograniczenia religijne w zakresie anatomii człowieka; Abulquasis i rozwój arabskiej chirurgii i dentystyki; medycyna i farmacja klasztorna; Szkoła Medycz-na w Salerno i recepcja nauki arabskiej na średniowiecznych uniwersytetach; średniowieczni chirur-dzy – Gwidon de chauliac autor terminu dentysta (dentariummedicus); Giovanni d` Arcoli i nowe sposoby leczenia w dentystyce; rozdział chirurgii od medycyny i początki ustroju cechowego; upraw-nienia zawodowe i kształcenie w cechach chirurgów i balwierzy. [W1-W3, W5 – W7, U1].Wykładowca: mgr Jacek persa

S5 – Seminarium 5 –Temat: Anatomia, chirurgia i dentystyka w dobie nowożytnej.Treści kształcenia: przełom w anatomii ciała człowieka – prace Leonardo da Vinci, Andrea Vesaliusa; wiedza nt. anatomii zębów i jamy ustnej; Ambroży pare– twórca nowożytnej chirurgii i dentysty-ki; cyrulicy a rwacze zębów – wiedza profesjonalna a szarlataneria w miastach nowożytnej europy; warsztat pracy cyrulika – dentysty; pierwsze prace naukowe poświęcone dentystyce w XVi i XVii w. [W1- W7, U1].Wykładowca: mgr Jacek persa

86

S6-Seminarium 6 – Temat: Początki uprawnionego zawodu dentysty w Europie XVIII w.Treści kształcenia: pierwsze nadania uprawnień zawodowych dentystom w prusach i Francji. Chi-rurgien-Dentiste… pierreFaucharda -pierwsza praca naukowa z dentystyki w nowoczesnym jej pojmo-waniu; rozwój dentystyki we Francji, Anglii i Niemczech; rozprawy naukowe Johna Huntera nt. ana-tomiizębów, jamy ustnej i szczęk oraz chorób zębów -HunterianMuseium w Londynie świadectwem jego wielkiej spuścizny naukowej – prezentacja zbiorów muzealnych.[W1- W7, U1].Wykładowca: mgr Jacek persa

S7 – Seminarium 7 – Temat: Dynamiczny rozwój dentystyki w wieku pary i elektryczności. (Rozwój nauki i techniki i rozwój dentystyki w XIX i na początku XX wieku).Treści kształcenia; rozwój dentystyki w USA w XiX w.; między konserwatyzmem a postępem „wojna amalgamatowa” w amerykańskich towarzystwach zawodowych; zastosowanie nowych materiałów stosowanych w dentystyce: amalgamatów, porcelany, kauczuku, celuloid, cementy, itd; nowe formy znieczuleń; usamodzielnienie się stomatologii jako samodzielnej dyscypliny naukowej na początku XX wieku; wydzielanie się nowych specjalności w stomatologii: chirurgii stomatologicznej, protetyki, dentystyki zachowawczej, ortodoncji, periodontologii i stomatologii dziecięcej. [W1- W7, U1].Wykładowca: mgr Jacek persa

S8 – Seminarium 8 – Temat: Rozwój urządzeń instrumentarium i wyposażenie gabinetów dentystycz-nych w XIX i pierwszej połowie XX wieku.Treści kształcenia: powstanie stałych gabinetów dentystycznych w połowie XiX wieku, prasa zawo-dowa i muzealia źródłami do zagadnienia; rozwój urządzeń i wynalazki mające zastosowanie w den-tystyce w XiX w.: ewolucja fotela, wiertarek dentystycznych (ręcznych, mechanicznych, nożnych i elektrycznych, turbin w XX wieku), unitów dentystycznych, powstanie pracowni rentgenowskich i ewolucja aparatów rentgenowskich; rozwój instrumentarium dentystycznego; wyposażenie gabine-tów dentystycznych na ziemiach polskich w pierwszej połowie XX wieku.[W1- W7, U1].Wykładowca: mgr Jacek persa

S9 – Seminarium 9 – Temat: Zębolecznictwo w średniowiecznej Polsce i dentystyka w ustroju cecho-wym Rzeczypospolitej Obojga Narodów.Treści kształcenia: Zębolecznictwo klasztorne epoki piastowskiej; choroby zębów w pracach Brata Mikołaja – pierwszego lekarza w polsce; leczenie zębów w cechach chirurgów, choroby zębów w no-wożytnych zielnikach i herbarzach i poradnikach medycznych XVi – XViii wieku; Ludwik perzyna i jego wiedza nt. chorób zębów.[W1- W7, U1].Wykładowca: mgr Jacek persa

S10 – Seminarium 10 – Temat: Początki stomatologii polskiej w XIX w i pierwszej połowie XX wieku. Treści kształcenia: Dentystyka w pracach pierwszego polskiego profesora chirurgii rafał czerwia-kowskiego; pierwsze polskie prace naukowe z dentystyki, pierwsza habilitacja z dentystyki (Karol Goebel 1877);działalność naukowa Antoniego cieszyńskiego; kształtowanie się uprawnień w zawo-dzie dentysty-lekarza stomatologa w polsce w XX w. i powstanie samorządów lekarskich i lekar-sko-dentystycznych; likwidacja samorządności w zawodach medycznych w prL w latach 50-tych. [W1- W7, U1].Wykładowca: mgr Jacek persa7. Sposoby weryfikacji efektów kształceniaprzedmio-towy efekt kształcenia

Formy pro-wadzonych

zajęć





25081_W1-W7

W y k ł a d y i seminaria

W1-W10, S.1-S.10 Test końcowy

Zalicza mini-mum 50 procent poprawnych od-powiedzi – oceny według skali 2-5

C.W23, d.W5, d.W14, d.W16, d.W17, d.W18,

87

25081_U1 W y k ł a d y i seminaria

W1-W10, S.1-S.10

Umiejętność weryfikowana w trakcie zajęć na podstawie aktywności studentów

Odpowiedź ust-na na zajęciach d.U19. (d19)


ocena kryteria2,0 (ndst) wiedza poniżej 45% prawidłowych odpowiedzi 3,0 (dost.) wiedza od 45do55% prawidłowych odpowiedzi3,5 (ddb) wiedza od 55 do 65 % prawidłowych odpowiedzi4,0 (db) wiedza od 65 do 80 % prawidłowych odpowiedzi

4,5 (pdb) wiedza od 80 do 90% prawidłowych odpowiedzi5,0 (bdb) Wiedza od 90 do 100 % prawidłowych odpowiedzi

9. Literatura Literatura obowiązkowa:1. t. Brzeziński, Historia medycyny, pZWL, Warszawa, 1990.2. Wł. Szumowski, Historia medycyny filozoficznie ujęta, Warszawa 1994.3. J. Supady, Historia dentystyki w zarysie, Łódź 2010.4. M. Łyskanowski, Z dziejów medycyny polskiej, Warszawa 2003.5. M. Jesionowski, Historia stomatologii polskiej, Warszawa 1971.Literatura uzupełniająca:1. H. Schott, Kronika medycyny, Warszawa 2002.2. Zawód dentysty- lekarza stomatologa na ziemiach polskich w XIX i XX wieku, [red.] B. Urbanek, War-

szawa-Lublin 2008.3. A. i p. Baron, Stomatologia w malarstwie, Kraków 1999.4. Zarys dziejów chirurgii polskiej, [red.] Wojciech Noszczyk, Warszawa 1989. 5. S. Wajs,Wybrane wydarzenia z dziejów stomatologii, „Archiwum Historii Medycyny 1985 t. 48 z. 2,

s.215-268.6. tenże, Wybrane wydarzenia z dziejów dentystyki, Warszawa 1994.7. A.S. Lyons, r.J. petrucelli, Ilustrowana historia medycyny, Warszawa 1996.8. oraz źródła wskazane przez prowadzącego zajęcia.10. Kalkulacja punktów ECTS


Wykład 20 2/3Seminarium 20 2/3


przygotowanie studenta do seminarium 10 1/3

przygotowanie studenta do prowadzenia zajęćprzygotowanie do zaliczeń 10 1/3

razem 60 211. informacje dodatkoweZakład Historii Medycyny WUM, ul. Żwirki i Wigury 63, I piętro, pokój 109, tel. 22 57 20 474.

88


Program kształcenia kierunek lekarsko-dentystyczny jednolite studia magisterskie, profil praktyczny, studia stacjonarne i niestacjonarne

Rok akademicki: 2015-16

Nazwa modułu/ przedmiotu:PSyCHOLOGia LEKaRSKa

z ELEMENTaMi SOCJOLOGiiKod przedmiotu: 25589


zakład Epidemiologii ul. Oczki 3, 02-007 Warszawatel.: (22) 629 02 43, Fax: (22) 621 52 56e-mail: [email protected]

Kierownik jednostki/jednostek: dr hab. Józef KnapRok studiów ISemestr studiów IITyp modułu/przedmiotu fakultatywnyOsoby prowadzące cecylia Łabanowska, dr n. hum. Erasmus TAK/NIE nieOsoba odpowiedzialna za sylabus dr cecylia ŁabanowskaLiczba punktów ECTS: 22. Cele kształcenia 1. poszerzenie wiedzy studenta o psychologicznych i socjologicznych uwarunkowaniach zachowań

człowieka, ze szczególnym uwzględnieniem kontekstu medycznego2. rozumienie związków między strukturą i funkcjami różnych grup społecznych a rodzajem interakcji

i stanem zdrowia oraz wpływu mechanizmów wewnątrz grupowych na efektywność działania jednostki i grupy

3. umiejętność krytycznego podejścia do natłoku informacji o społeczeństwie.3. Wymagania wstępne Zaliczony przedmiot podstawy psychologii lekarskiej z i semestru4. Przedmiotowe efekty kształcenia


Symbol OpisOdniesienie

do efektu kie-runkowego

25589_W1zna podstawowe pojęcia i mechanizmy psychospołeczne zwią-zane ze zdrowiem i chorobą oraz jakością życia na poziomie jednostki, rodziny oraz nowoczesnego społeczeństwa

d. W1

d. W7

25589_W2

zna pojęcia wartości, norm i sankcji społecznych, dewiacji i pa-tologii społecznej; zna formy przemocy, modele wyjaśniające przemoc w różnych grupach społecznych, społeczne uwarun-kowania różnych form dewiacji oraz rolę lekarza w rozpozna-waniu przemocy;

d.W2



89

25589_W3

rozumie proces starzenia się jednostkowego i społecznego, zna zasady gerostomatologii, zna mechanizm stygmatyzacji spo-łecznej ludzi odmiennych, niepełnosprawnych i starych, zna procesy psychologiczne towarzyszące umieraniu i żałobie

d,W3

d.W8

25589_W4

zna zasady efektywnej komunikacji społecznej i rozwiązywa-nia konfliktów, charakteryzuje istotę i strukturę zjawisk za-chodzących w procesie przekazywania i wymiany informacji, przy uwzględnieniu praw pacjenta

d.W4

d.W15

25589_W5 rozumie funkcjonowanie instytucji medycznych i konsekwen-cji różnych opcji modelowych dla lekarzy i pacjentów; d.W5

25589_U1 potrafi wykorzystać kwestionariusz badania jakości życia uwzględniający subiektywne potrzeby i oczekiwania pacjenta d.U1

25589_U2 potrafi wybrać leczenie uwzględniające sytuację społeczną chorego d.U3

25589-U3 podczas rozmowy potrafi wyrażać stosować aktywne słucha-nie i wyrażać empatie, ale także asertywność d.U6

25589_U4 identyfikuje czynniki wystąpienia ryzyka przemocy i rozpo-znaje jej objawy d.U7

25589_U5

Zna czynniki warunkujące efektywność działania grup zadanio-wych i pracy w zespole i potrafi je uwzględnić w praktyce; potra-fi zastosować zasady efektywnej komunikacji w wykonywaniu wspólnych zadań

d.U10

25589_U6

potrafi oceniać wiarygodność danych z badań naukowych i in-formacji dostępnych w masowych mediach oraz dokonywać wnikliwej charakterystyki wpływu czynników społecznych na dany problem.

d.U15

d.U19



Wykład 20 1 104Seminarium 20 1,15 20Ćwiczenia - - -

6. Tematy zajęć i treści kształceniaW1. W jaki sposób myślimy o świecie społecznym. Oszczędność poznawcza, schematy poznawcze i ich zmiany. typowe błędy w myśleniu potocznym. Generalizacje i wnioskowanie o związkach i przyczynach. Korelacje pozorne. poprawność wniosko-wania i możliwości generalizacji wyników. Konformizm i opinia publiczna. Wiarygodność sondaży opinii publicznej.D.U15, D.19

S1. Jak stać się rozważnym konsumentem badań naukowych?Sposoby pozyskiwania danych w naukach o ludziach (eksperyment, wywiad, obserwacja, badania populacyjne). 5 kroków metody naukowej. Kontrola tendencyjności w badaniach nad ludźmi. Kwe-stie etyczne. pytanie, na które nauka nie może odpowiedzieć.D.U15. D.U19

W2. Przemiany społeczeństwa zagrożeniem dla zdrowia?Społeczeństwa przednowoczesne a nowoczesne. Zmiana, rozwój i postęp społeczny. Źródła zmian społecznych. typy więzi społecznych a stres i zdrowie. transformacja epidemiologiczna. Konsekwen-cje. globalizacji, Społeczeństwo ryzyka. cechy (po)nowoczesności. Koncepcje etiologii choroby w me-dycynie. Zmiany w ideologii medycyny. psychologia zdrowia, salutogeneza i promocja zdrowia. D.W1

90

S2. Kto jest najbardziej wrażliwy na stres?Skala oceny ponownego przystosowania społecznego. Osobowość typu A i wrogość. twardość. Umiejscowienie kontroli. Optymizm. Odporność. rola miejsca w strukturze społecznej. restruktu-ryzacja poznawcza. porównania społeczne w górę i w dół. Ocena jakości życia związana ze stanem zdrowia jamy ustnej u pacjentów stomatologicznych. Ocena siły bólu dentystycznego z perspektywy czasu.D.W1, D.W3, U1

W3. Kim jesteśmy i jak się nim stajemy?rola samooceny. (autowaloryzacja, autoweryfikacja, samopoznanie, samonaprawa). Uwarunkowa-nia biologiczne i kulturowe zachowań ludzkich. Geneza zachowań prospołecznych/altruistycznych. interakcje a nabywanie tożsamości. Wzory męskości i kobiecości a tożsamość płciowa. role społeczne a kształtowanie się tożsamości jednostki. Mechanizmy socjalizacji i jej odmiany w nowoczesnym spo-łeczeństwie. Zdrowie i choroba jako pojęcia wyuczone. rola chorego.a konsumenta usług medycz-nych. rola lekarza.D.W1

S3. Jak ważna jest dla nas nasza atrakcyjność fizyczna ?Konstruowanie tożsamości poprzez ciało. Atrakcyjność a atrakcyjność fizyczna. Atrakcyjnośc fizyczna a samopoczucie. Atrakcyjność w interakcjach społecznych. Medykalizacja i kosmetyzacja ciała.jako dyktat rynku. „idealny wizerunkiem”, narzucany przez kulturę konsumpcyjną, Medykalizacja staro-ści i brzydoty, starość jako choroba współczesności, wizja społeczeństwa bez starości. potrzeba atrak-cyjności u pacjentów w praktyce lekarza stomatologa. Ocena skuteczności zabiegów w stomatologii estetycznej: jak zmierzyć obiektywnie wrażenia subiektywne?D.W1, D.W3, U3

W4. Jak inni wpływają na nasze działanie i jego efektywność?Wpływ fizycznej obecności innych na poziom działania jednostek i jego przyczyny. Zachowania zbio-rowe. Deindywiduacja w tłumie. Odmiany zborowości ludzkich i typy więzi. Grupy zadaniowe i typy zadań. Małe grupy i procesy grupowe. Spójność grupy i struktury wewnątrzgrupowe. Zjawisko my-ślenia grupowego. polaryzacja grupowa. Konformizm informacyjny a normatywny. typy wpływu społecznego. podstawowe mechanizmy ulegania i posłuszeństwa. typy władzy/zarządzania. D.U10

S4. Jak ludzie mogą wpływać na innych i czy można się przed tym obronić.?Bezreflesyjny konformizm normatywny. reguły psychologiczne sterujące przebiegiem ludzkiego za-chowania. techniki wywierania wpływu. Obrona przed manipulacją.D.W4, D,U6, D.U10

W5. Jak komunikować się efektywnie? Ogólne zasady komunikacja społecznej. Konflikt, współpraca, negocjacje. Konflikt o sumie zerowej i konflikt motywów mieszanych. przyczyny niepowodzeń w komunikowaniu się. Modele efektyw-nej komunikacji. Umiejętności związane z komunikowaniem się. Bariery wewnętrzne i zachowania zakłócające słuchanie. Komunikacja niewerbalna i niespójność przekazu. przyczyny i konsekwencje niezadowolenia z relacji lekarz – pacjent. Modele relacji lekarz – pacjent. Konflikty w kontaktach z pa-cjentem.D.W4, D.U6

S5. Jak komunikować się efektywnie z nietypowym pacjentem?Utrudnienia w komunikacji lekarz – pacjent i sposoby ich przezwyciężania. czynności ułatwiające porozumiewanie się lekarza z osobami niepełnosprawnymi. typy trudnych pacjentów. trudny pa-cjent opiniotwórczy. trudny pacjent protetyczny. Kwestionariusz stylów rozwiązywania konfliktów.D.W4, D.U6

91

W6. Rodzina jako mała grupa a stan zdrowia jej członków. Przemoc w rodzinie Ważne dla zdrowia kategorie zachowań socjalizowanych i realizowanych w rodzinie. Znaczenia ro-dziny w sytuacji zdrowia a choroby. Wpływ choroby na funkcjonowanie rodziny. Funkcje rodziny. rodzina jako system. cykl życia rodziny a zdrowie. rodzina jako element systemu opieki zdrowotnej rodziny dysfunkcjonalne. przemoc w rodzinie i jej typy. czynniki ryzyka przemocy wewnątrzro-dzinnej: związane z dzieckiem, dorosłymi oraz środowiskiem. rozpoznawanie a podejrzewanie prze-mocy w rodzinie – działania lekarza.D.W1, D.W2, D.W7, D.U7

S6. Przemiany instytucji rodziny we współczesnej Polsce. Kryzysy rodzinne.Kryteria definiowania rodziny. Modele i wzory życia rodzinnego. przemiany małżeństwa i rodziny. realne i preferowane modele rodziny. Deinstytucjonalizacja i nowa instytucjonalizacja życia w rodzi-nie. Kryzysy w rodzinie a formy ich rozwiązywania. Wskaźniki behawioralne i emocjonalne występo-wania przemocy fizycznej. pytania sondujące.D.W1, D.W7, D.U7

W7. dewiacja i piętno a zdrowie.Dewiacja społeczna a patologia. Wybrane aspekty patologii życia społecznego. Formy kontroli spo-łecznej a typy norm. typy adaptacji dewiacyjnej. Społeczny mechanizm stygmatyzacji i jej psychospo-łeczne konsekwencje. dla jednostki. Zachowania autodestrukcyjne. choroba jako dewiacja i piętno. D.W1, D.W3

S7. Choroby i pacjenci z piętnem Dewiacja pierwotna i wtórna. Stereotypy dewiacyjne. postawy społeczne wobec ludzi chorych a po-stawy profesjonalistów. czynności ułatwiające porozumiewanie się lekarza z osobami niepełno-sprawnymi. Komunikowanie się lekarz z pacjentem potencjalnie stygmatyzowanymD.W3, D.W4, D.U3, D.U6 W8. Niepełnosprawność, starość i umieranie.choroba a niepełnosprawność. Starzenie się społeczeństw i konsekwencje społeczne tego procesu. Jakość życia ludzi starych w polsce. Nowe spojrzenie na ludzi starszych. śmierć jako zjawisko społecz-ne. pacjent nieuleczalnie chory. etapy umierania. etapy żałoby. D.W3, D.W8

S8. Człowiek stary w rodzinie, społeczeństwie i u lekarza.Wiek biologiczny a funkcjonalny. psychospołeczne aspekty starości (zadania rozwojowe, krytyczne wydarzenia życiowe). proces starzenia – dominujące postawy, potrzeby zdrowotne i społeczne. Dys-kryminacja ze względu na wiek – przejawy, skutki i przeciwdziałanie. relacje i postawy ludzi mło-dych i starych. rola rodziny w pomocy ludziom starszym Komunikacja z pacjentem starym w prak-tyce stomatologa.D.W1, D,W3, D.W4, D.W7, D.U3, D.U6

W9. Nierówności społeczne a zdrowie. procesy globalizacji a nierówności społeczne. Stratyfikacja społeczna. elitaryzm, egalitaryzm i me-rytokracja. psychospołeczne i zdrowotne skutki bezrobocia i ubóstwa. Nierówności w korzystaniu ze służby zdrowia. Nierówności w zdrowiu związane z pozycja społeczną oraz płcią. czynniki biolo-giczne, ekonomiczne i kulturowe a nierówności społeczne w zdrowiu.D.W1, D.W3, D.U3

S9. Nierówności w zdrowiu związane z pozycja społeczną oraz płcią w Polsceprzeciętna długość życia kobiet i mężczyzn. Wzory chorowania mężczyzn i kobiet. Dlaczego męż-czyźni żyją krócej a kobiety częściej chorują? Stereotypy zachowań męskich i kobiecych. przemiany tradycyjnych ról społecznych. przemiany struktury pozycji społecznych po transformacji. D.W1, D.W3, D.U3

92

W10. instytucjonalne uwarunkowania zachowań w zdrowiu i chorobie. różnice między systemami ochrony zdrowia. Sposób finansowania usług zdrowotnych i ich orga-nizowania. Konsekwencje różnych opcji modelowych dla lekarzy i pacjentów. Biorcy świadczeń medycznych: pacjent a konsument. prawa pacjenta. Ustalenia prawne i problemy przestrzegania ich w praktyce. Nierówności w dostępie do świadczeń medycznych. ruch konsumencki w medycynie. D.W5

S10. Cele instytucji medycznych a potrzeby pacjentów.Miejsce umierania: dom, szpital, hospicjum. Wpływ zasad organizacyjnych na realizację celów. D.W5, D.W8, D.U37. Sposoby weryfikacji efektów kształcenia


Formy prowa-

-dzonych zajęć

treści kształceniaSposoby wery-fikacji efektu kształcenia



cenia

25589_W1 W, S

zna podstawowe pojęcia i mechani-zmy psychospo-łeczne związane ze zdrowiem i cho-robą oraz jakością życia na poziomie jednostki, rodziny oraz nowoczesne-go społeczeństwa

końcowe zali-czenie pisemne w postaci eseju, ocena ciągła na seminariach

Aktywny udział w seminariach. Udzielenie w pra-cy końcowej ponad 60% informacji, w tym wszystkie podstawowe

d.W1d.W7

25589_W2 W, S

zna pojęcia dewiacji i patologii spo-łecznej; zna formy przemocy, modele wyjaśniające prze-moc w różnych gru-pach społecznych, społeczne uwarun-kowania różnych form dewiacji oraz rolę lekarza w rozpoznawaniu przemocy;



d.W2

25589_W3 W, S

rozumie proces starzenia się jednostkowego i społecznego, zna zasady gerostoma-tologii, zna mecha-nizm stygmatyzacji społecznej ludzi odmiennych, nie-pełnosprawnych i starych, zna pro-cesy psychologicz-ne towarzyszące umieraniu i żałobie



d.W3d.W8

93

25589_W4 W, S

zna zasady efek-tywnej komuni-kacji społecznej i rozwiązywania konfliktów, cha-rakteryzuje istotę i strukturę zjawisk zachodzących w procesie przeka-zywania i wymia-ny informacji, przy uwzględnieniu praw pacjenta



d.W4d.W15

25589_W5 W, S

rozumie funkcjo-nowanie instytucji medycznych i kon-sekwencji różnych opcji modelowych dla lekarzy i pa-cjentów;


Aktywny udział w seminariach. Udzielenie w pracy końcowej ponad 60% informacji, w tym wszystkie podstawowe

d.W5

25589_U1 S

potrafi wyko-rzystać kwestio-nariusz badania jakości życia uwzględniający subiektywne potrzeby i oczeki-wania pacjenta

Ocena umiejęt-ności podczas seminarium

Aktywny udział w seminarium d.U1

25589_U2 S, W

potrafi wybrać leczenie uwzględ-niające sytuację społeczną chorego



25589_U3 S, W

podczas rozmowy potrafi wyrażać stosować aktywne słuchanie i wyra-żać empatie, ale także asertywność


Aktywny udział w seminariumOdegranie scenki komunikacyjnej

d.U6

25589_U4 W, S

identyfikuje czyn-niki wystąpienia ryzyka przemocy i rozpoznaje jej objawy



94

25589_U5 W,S

Zna czynniki wa-runkujące efektyw-ność działania grup zadaniowych i pra-cy w zespole i po-trafi je uwzględnić w praktyce; potrafi zastosować zasady efektywnej komu-nikacji w wykony-waniu wspólnych zadań



25589_U6 W,S

potrafi oceniać wiarygodność danych z badań naukowych i infor-macji dostępnych w masowych me-diach oraz doko-nywać wnikliwej charakterystyki wpływu czynni-ków społecznych na dany problem


Aktywny udział w seminarium, przygotowanie slajdów z badań zawierających nie-zbędne informacje

d.U15d.U19


ocena kryteria2,0 (ndst) _3,0 (dost.) _3,5 (ddb) _4,0 (db) _

4,5 (pdb) _5,0 (bdb) _

9. Literatura Literatura obowiązkowa:1. Dostarczana studentom przed zajęciami lub w trakcie zajęć.Literatura uzupełniająca: 1. Zimbardo p.G, Johnsom r, Mccann V, psychologia. Kluczowe koncepcje, t. 1, pwn, 20142. Zimbardo p.G, Johnsom r, Mccann V, psychologia. Kluczowe koncepcje, t. 5. pWN, 20163. Giddens A, Sutton p, Socjologia. 6-e wyd. pWN, 20124. Sztompka p. Socjologia. Analiza społeczeństwa, pWN, 2012.

95

10. Kalkulacja punktów ECTS Forma aktywności Liczba godzin Liczba punktów ECTS

Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim:Wykład 20 0.67

Seminarium 20 0.67Samodzielna praca studenta (przykładowe formy pracy):

przygotowanie studenta do zajęć 10 0.33przygotowanie studenta do zaliczeń 5 0.17

przygotowanie slajdów z wynikami badań 3 0.09przygotowanie scenki do odegrania 2 0.07

razem 60 211. informacje dodatkowe (Wykład i seminarium odbywają się w czasie podanym przez Dziekanat w Instytucie Medycyny Społecznej przy ulicy Oczki 3, na II piętrze w Sali D. W przypadku zmiany sali informacja zostanie podana na drzwiach II piętra.

Kontakt z prowadzącym wykład: Zakład Epidemiologii, ul. Oczki 3, p.204, sekretariat Zakładu, tel. 22 6290243Adres mejlowy prowadzącego zostanie podany na pierwszym wykładzie.

96


Program kształcenia kierunek lekarsko-dentystyczny, studia jednolite magisterskie, stacjonarne i niestacjonarne

Rok akademicki: 2015/2016Nazwa modułu/ przedmiotu: PRzySPOSOBiENiE BiBLiOTECzNEKod przedmiotu: 25082Jednostki prowadzące kształcenie: Biblioteka GłównaKierownik jednostki/jednostek: irmina UtrataRok studiów ISemestr studiów 1Typ modułu/przedmiotu podstawowyOsoby prowadzące mgr irmina UtrataErasmus TAK/NIE NIEOsoba odpowiedzialna za sylabus Irmina UtrataLiczba punktów ECTS: 02. Cele kształcenia 1. przygotowanie do samodzielnego i efektywnego korzystania z zasobów i usług Biblioteki Uczelnianej2. Kształtowanie umiejętności wyszukiwania informacji o zbiorach bibliotecznych z wykorzystaniem

warsztatu informacyjnego biblioteki3. Uświadomienie korzyści wynikających z sięgania po zasoby i usługi bibliotek naukowych4. Uświadomienie potrzeby ustawicznego kształcenia i rozwoju zawodowego.3. Wymagania wstępne 1. podstawy obsługi komputera4. Przedmiotowe efekty kształceniaLista efektów kształcenia

Symbol Opis

Odnie-sienie

do efektu kierunko-

wego

25082_W1 Zna organizację i zasady funkcjonowania systemu biblioteczno--informacyjnego Uczelni

d.U15

25082_W2 Zna tradycyjne i elektroniczne źródła informacji dostępne w bibliotece

25082_W3 Zna metodykę przeszukiwania katalogu online oraz katalogów tradycyjnych biblioteki

25082_W4 Zna stronę wwwbiblioteki – główne źródło informacji o zasobach, usługach i zasadach korzystania z oferty biblioteki

25082_W5 Zna wybrane biblioteki naukowe w Warszawie, z uwzględnie-niem bibliotek o profilu medycznym

25082_U1 Określa własne potrzeby informacyjne i zna możliwości ich zaspoka-jania



97

25082_U2 Korzysta z zasobów bibliotecznych i usług oferowanych przez bi-blioteki systemu biblioteczno-informacyjnego WUM

d.U15

25082_U3 posługuje się warsztatem informacyjnym biblioteki, wyszukuje literaturę na określony temat

25082_U4 Korzysta z zasobów bibliotek naukowych Warszawy25082_K1 Wykazuje samodzielność w poszukiwaniu źródeł wiedzy

25082_K2 Jest świadomy znaczenia systematycznej aktualizacji wiedzy z wykorzystaniem specjalistycznych źródeł informacji medycznej

25082_K3 interesuje się nowościami biblioteki w zakresie zasobów, narzędzi inoformacyjno-wyszukiwawczych, usług.



Wykład 0 0 0Seminarium 2 5,2 20 Ćwiczenia 0 0 0e-learning TAK6. Tematy zajęć i treści kształcenia

Organizacja systemu biblioteczno-informacyjnego Uczelni, Struktura systemu biblioteczno-infor-macyjnego, Wybrane biblioteki naukowe w Warszawie, charakterystyka zbiorów Biblioteki Głównej i sieci biblioteczno-informacyjnej WUM, podstawowe rodzaje gromadzonych dokumentów, Jednostki usługowe Biblioteki, charakterystyka i zasady korzystania z katalogów bibliotecznych, Strona www biblioteki – serwis informacyjny do prezentacji zasobów i usług.7. Sposoby weryfikacji efektów kształcenia

przedmiotowy efekt kształ-cenia

Formy prowadzo-nych zajęć


Sposoby weryfikacji

efektu kształ-cenia


Kierunko-wy efekt

kształcenia

25082_W1 Zna organi-zację i zasady funkcjonowa-nia systemu biblioteczno--informacyjne-go Uczelni

e-learning

Organizacja systemu biblioteczno-infor-macyjnego Uczelni, Struktura systemu biblioteczno-infor-macyjnego

test online

Uzyskanie 70% prawidłowych odpowiedzi na 30 pytań testu 25082_W2 Zna

tradycyjne i elektroniczne źródła infor-macji dostępne w bibliotece

e-learning

Charakterystyka zbiorów Biblioteki Głównej i sieci biblio-teczno-informacyjnej WUM, podstawowe rodzaje gromadzo-nych dokumentów

test online

98

25082_W5 Zna wybrane biblioteki naukowe w Warszawie, z uwzględnie-niem bibliotek o profilu medycznym

e-learningWybrane biblioteki naukowe w War-szawie

test online

Uzyskanie 70% prawidłowych odpowiedzi na 30 pytań testu

25082_U1 Określa wła-sne potrzeby informacyjne i zna moż-liwości ich zaspakajania

e-learning

Charakterystyka zbiorów Biblioteki Głównej i sieci biblio-teczno-informacyjnej WUM, podstawowe rodzaje gromadzo-nych dokumentów, Jednostki usługowe Biblioteki, charak-terystyka i zasady korzystania z katalo-gów bibliotecznych, Strona www bibliote-ki – serwis informa-cyjny do prezentacji zasobów i usług.

test online

25082_U2 Korzysta z zasobów bibliotecz-nych i usług oferowanych przez biblio-teki systemu biblioteczno--informacyjne-go WUM

e-learning

Organizacja systemu biblioteczno-infor-macyjnego Uczelni, Struktura systemu biblioteczno-infor-macyjnego, charak-terystyka zbiorów Biblioteki Głównej i sieci bibliotecz-no-informacyjnej WUM, podstawowe rodzaje gromadzo-nych dokumentów, Jednostki usługowe Biblioteki

test online

25082_U3 posługuje się warsztatem informacyj-nym biblioteki, wyszukuje literaturę na określony temat

e-learning

Jednostki usługowe Biblioteki, charak-terystyka i zasady korzystania z katalo-gów bibliotecznych, Strona www bibliote-ki – serwis informa-cyjny do prezentacji zasobów i usług

test online

25082_U4 Ko-rzysta z zaso-bów bibliotek naukowych Warszawy

e-learningWybrane biblioteki naukowe w War-szawie

test online

99

25082_K1 Wykazuje samodzielność w poszuki-waniu źródeł wiedzy

e-learning

Charakterystyka i zasady korzystania z katalogów biblio-tecznych, Strona www biblioteki – serwis informa-cyjny do prezentacji zasobów i usług

test online

Uzyskanie 70% prawidłowych odpowiedzi na 30 pytań testu

25082_K2 Jest świadomy znaczenia systematycznej aktualizacji wiedzy z wy-korzystaniem specjalistycz-nych źródeł informacji medycznej

e-learning

Strona www bibliote-ki – serwis informa-cyjny do prezentacji zasobów i usług, Charakterystyka i zasady korzystania z katalogów biblio-tecznych,Wybrane biblioteki naukowe w Warszawie

test online

25082_K3 interesuje się nową ofertą biblioteki w zakresie zasobów, narzędzi ino-formacyjno--wyszykiwaw-czych, usług

e-learning

Strona www bibliote-ki – serwis informa-cyjny do prezentacji zasobów i usług

test online

8. Kryteria ocenianiaForma zaliczenia przedmiotu: uzyskanie 70% prawidłowych odpowiedzi na 30 pytań testu (bez oceny) ocena kryteria2,0 (ndst) -3,0 (dost.) -3,5 (ddb) -4,0 (db) -4,5 (pdb) -5,0 (bdb) -9. Literatura Literatura obowiązkowa:1. Materiały zamieszczone w szkoleniu z przysposobienia bibliotecznego, dostępne ze strony www

Biblioteki Głównej WUM.Literatura uzupełniająca:1. …

100


Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim:Wykład 0 -

Seminarium 0 -

e-learning wtorek, piątek w godz. 10,00-14,00

Forma aktywności Liczba godzin Liczba punktów ECTSSamodzielna praca studenta (przykładowe formy pracy):

przygotowanie studenta do seminarium 0 -przygotowanie studenta do prowadzenia

zajęć 0 -

przygotowanie do zaliczeń 0 -inne (jakie?) 0 -

razem 0 -11. informacje dodatkowe(Np. informacje o kole naukowym działającym przy jednostce, informacje o dojeździe na zajęcia itp.)

101



Rok akademicki: 2015/2016Nazwa modułu/przedmiotu: PSyCHOLOGia KLiNiCzNaKod przedmiotu 25083Jednostka/i prowadząca/e kształcenie: zakład Psychologii Medycznej WUMKierownik jednostki/jednostek: Profesor dr hab. Krzysztof OwczarekRok studiów ISemestr studiów 2Typ modułu/przedmiotu podstawowyOsoby prowadzące dr Magdalena ŁazarewiczErasmus TAK/NIE TakOsoba odpowiedzialna za sylabus Magdalena Łazarewicz, [email protected] punktów ECTS: 22. Cele kształcenia 1. rozwój wiedzy i umiejętności z zakresu psychologicznych aspektów opieki nad pacjentem stoma-

tologicznym. 2. rozpoznawanie psychospołecznych czynników ryzyka chorób somatycznych, 3. Znajomość podstaw pracy z bólem, lękiem oraz zasady przeciwdziałania rozwojowi dentofobii

u pacjentów.4. Zdobycie wiedzy z zakresu diagnozowania postawy pacjenta wobec choroby oraz promocji zdrowia.5. Znajomość podstawowych metod motywowania zmian zachowań zdrowotnych. 6. Budowanie umiejętności przeprowadzania podstawowego wywiadu medycznego, diagnozy psy-

chomedycznej oraz przekazywania pacjentowi informacji o leczeniu.7. Znajomość zasad nawiązywania dobrego kontaktu z pacjentem.3. Wymagania wstępne 1. completion of Principles of Medical Psychology course (first year, first semester).4. Przedmiotowe efekty kształcenia



treść przedmiotowego efektu kształcenia Odniesienie do efektu kierunkowego (numer)

25083_W1 Student rozumie znaczenie komunikacji werbalnej i nie-werbalnej w procesie komunikowania się z pacjentem d.W04

25083_W2Student rozpoznaje rolę stresu w przebiegu chorób stomatologicznych oraz w przebiegu wizyty u sto-matologa

d.W09

25083_W3 Student zna podstawowe zasady motywowania pa-cjentów do prozdrowotnych zachowań d.W11

25083_W4 Student rozumie mechanizm powstawania lęku sto-matologicznego i jego znaczenie dla zdrowia pacjenta -



102

25083_W5 Student zna podstawowe techniki prowadzenia wy-wiadu z dzieckiem i jego opiekunem -

25083_U1Student rozpoznaje subiektywne potrzeby i ocze-kiwania pacjenta wynikające z uwarunkowań spo-łeczno-kulturalnych

d.U01

25083_U2 Student dostrzega i właściwie reaguje na oznaki za-chowań antyzdrowotnych d.U02

25083_U3 Student rozumie, że należy wybierać takie leczenie, któ-re minimalizuje konsekwencje społeczne dla chorego d.U03

25083_U4 Student buduje pełna zaufania atmosferę podczas podstawowego wywiadu medycznego d.U04

25083_U5Student przeprowadza rozmowę z pacjentem doro-słym z zastosowaniem techniki aktywnego słucha-nia i wyrażania empatii

d.U06

25083_U6 Student stosuje w podstawowym zakresie psycho-logiczne interwencje motywujące i wspierające d.U08

25083_U7

Student zna i potrafi zastosować podstawowe tech-niki pracy z lękiem i bólem u pacjenta stomatolo-gicznego oraz metody zapobiegania rozwojowi lęku stomatologicznego u dzieci

-

25083_U8Student potrafi zastosować podstawowe techniki za-chowań asertywnych w pracy z pacjentem i członka-mi zespołu leczącego

-



Wykład 0 - -Seminarium 10 5,2 20Ćwiczenia 10 10,4 10

6. Tematy zajęć i treści kształceniaS1- Seminarium 1 – Ból, lęki dentofobia – Definicja bólu, lęku, lęku stomatologicznego, dentofobii, rola stresu w przebiegu wizyty u stomatologa, rozwój lęku stomatologicznego, techniki pracy z pacjentem doświadczającym bólu i z pacjentem z wysokim poziomem lęku – W2, W4 – dr Magdalena Łazarewicz S2- Seminarium 2 – postawa wobec choroby i promocja zdrowia – Definicja postawy wobec choroby i leczenia, podstawy wywiadu motywującego i promocji zdrowia – W3, U7 – dr Magdalena ŁazarewiczS3- Seminarium 3 – Wstęp do wywiadu i diagnozy psychomedycznej– Zakres diagnozy psychome-dycznej, relacja lekarz-pacjent, błędy jatrogenne – W1, W5, U1, U3 – dr Magdalena ŁazarewiczC1- Ćwiczenia 1 – podstawowe umiejętności prowadzenia wywiadu – Zasady prowadzenia wywia-du, komunikacja werbalna i niewerbalna – W1, W5, U1-U8 – dr Magdalena ŁazarewiczC2 & C3- Ćwiczenia 2 i 3 – podstawowe umiejętności komunikacji i prowadzenia wywiadu – Ćwicze-nia typu role playingi inne zadania komunikacyjne dotyczące takich tematów jak: nawiązanie kontak-tu z pacjentem, wstępny wywiad, praca z pacjentem z lękiem, omawianie zaleceń, asertywność, praca z opiekunem pacjenta pediatrycznego – U1-U8 – dr Magdalena Łazarewicz.7. Sposoby weryfikacji efektów kształcenia



zajęć


25083_W1-W5, 25083_U1-8 S, C Kolokwium 55%

25083_U1-U8 C Udział w scence typu role-playing Minimalne akceptowalne przy-swojenie efektów kształcenia

103

8. Kryteria ocenianiaForma zaliczenia przedmiotu: Zaliczenie bez oceny

ocena kryteria2,0 (ndst)3,0 (dost)3,5 (ddb)4,0 (db)

4,5 (pdb)5,0 (bdb)

9. Literatura Literatura obowiązkowa:1. Jakubowska-Winecka, A. i Włodarczyk, D. (2007). Psychologia w Praktyce Medycznej. Warszawa: pWN2. Materiały dostarczone przez wykładowcę w postaci plików.pdfLiteratura uzupełniająca: 1. Bochner S. (2011) The Psychology of the Dentist-Patient Relationship (Contributions to Psychology and

Medicine). Springer2. Mostofsky, D. i. & Fortune, F.(2013). Behavioral Dentistry. Wiley-Blackwell; 2nd edition.3. Weiner, A. (2010) The Fearful Dental Patient: A Guide to Understanding and Managing. Wiley-Blackwell.10. Kalkulacja punktów ECTS


Wykład - -Seminarium 10 0,4Ćwiczenia 10 0,4

Samodzielna praca studenta przygotowanie studenta do zajęć 20 0,8


11. informacje dodatkoweKontakt:Dr Magdalena Ł[email protected]

Zakład Psychologii Medycznejul. Żwirki i Wigury 81a, 02-091 Warszawatel. 225720533http://zpm.wum.edu.pl/

Zaliczenie: test MCQ, niedokończone zdania/zdania do uzupełnienia, łączenie w pary i dwa pytania otwarte. Obecność: akceptowana jest jedna nieobecność na wykładzie. Obecność na seminarium jest obowiązkowa. Zajęcia seminaryjne mogą być odrobione z inna grupa po wcześniejszym ustaleniu z prowadzącym zajęcia.

Przy zakładzie funkcjonuje: Students Science Club of Interpersonal Communication and Trans-Cultural Knowledge „SPEAKABLE”.

104


Program kształcenia kierunek lekarsko-dentystyczny, profil praktyczny studia jednolite magisterskie stacjonarne i niestacjonarne


Nazwa modułu/ przedmiotu:

STOMaTOLOGia SPOłECzNa– część Higiena

(Uwaga: części przedmiotu Stomatologia społeczna: Epidemiologia oraz Organizacja Ochrony Zdrowia – realizowane są w semestrze III – przed-miot kończy się egzaminem w semestrze iii)

Kod przedmiotu: 25084

Jednostki prowadzące kształcenie: zakład Medycyny zapobiegawczej i Higieny, ul. Oczki 3, tel. 22-621-5-97, e-mail: [email protected]

Kierownik jednostki/jednostek: Prof. dr hab. Longina Kłosiewicz-LatoszekRok studiów I Semestr studiów II Typ modułu/przedmiotu podstawowy

Osoby prowadzące

prof. Dr hab. med. Longina Kłosiewicz-Latoszek,dr inż. irena Kosińska, mgr Aleksandra Kozłowska,dr inż. Katarzyna Okręglicka, dr inż. Jan Sobótka,lek med. Anna Ziółkowska

Erasmus TAK/NIE TAKOsoba odpowiedzialna za sylabus dr inż. irena KosińskaLiczba punktów ECTS: 2.02. Cele kształcenia 1. Ocena zagrożeń zdrowotnych występujących w środowisku zamieszkania, pracy i edukacji2. Ocena związków między czynnikami środowiska zewnętrznego, podstawowymi pojęciami doty-

czącymi zdrowia i choroby, z uwzględnieniem wpływu czynników wewnętrznych i zewnętrznych na stan narządu żucia, w tym żywienia.

3. Wymagania wstępne 1. podstawowa wiedza z zakresu nauk przyrodniczych4. Przedmiotowe efekty kształcenia


Symbol Opis Odniesienie do efektu kierun-kowego

25084_W1 Zna zasady metabolizmu żywienia B.W2225084_W2 Zna wpływ odżywiania w ciąży i uzależnień na rozwój płodu B.W22

25084_W3 zna podstawowe pojęcia związane ze zdrowiem, stylem życia i stanem zdrowia populacji G.W02

25084_W4 zna etiologię aktualnie obowiązujących chorób zawodowych, w tym związanych z wykonywaniem zawodu lekarza dentysty G.W10

25084_W5 zna zasady zapobiegania chorobom i umacniania zdrowia G.W12



105

25084_W6 Zna zasady planowania i ewaluacji działań profilaktycznych G.W14

25084_U1 Dostrzega i właściwie reaguje na oznaki zachowań antyzdrowot-nych i antydestrukcyjnych d.U02

25084_U2 Definiuje podstawowe pojęcia z zakresu profilaktyki, promocji zdrowia oraz higieny środowiskowej G.U.03

25084_U3 rozpoznaje czynniki szkodliwe i uciążliwe w miejscu pracy, za-mieszkania i nauki G.U17

25084_U4 Ocenia poziom zagrożeń dla zdrowia wynikających ze stanu po-wietrza, wody gleby i jakości żywności G.U.18

25084_U5 Jest w stanie potwierdzić lub wykluczyć związek czynników śro-dowiskowych z etiologią choroby, w tym choroby zawodowej G.U.19



Seminarium 10 5,2 20Ćwiczenia 14 10,4 10

6. Tematy zajęć i treści kształceniaCzęść Higiena:Tematyka seminariów:S1. Seminarium 1 – Wpływ czynników środowiskowych na stan zdrowia człowieka i populacji.Zagrożenia zdrowotne w środowisku zamieszkania, edukacji i pracyS2. Seminarium 2 – Wymagania higieniczno-sanitarne stawiane powietrzu, wodzie i glebieS3. Seminarium 3 – Zadania nadzoru sanitarnego w polsceS4. Seminarium 4 – Współczesne zagrożenia ekologiczne w polsce i na świecie. toksykologia środowiskS5. Seminarium 5 – środowisko a stan zdrowotny jamy ustnejS6. Seminarium 6 – przyczyny zakażeń w gabinetach stomatologicznych i zapobieganie zakażeniomS7. Seminarium 7 – Higiena szkolnaS8. Seminarium 8 – podstawy medycyny pracy. pojęcie ergonomiiS9. Seminarium 9 – Higiena żywienia. Żywienie a stan zdrowia człowiekaS10. Seminarium 10 – Nieprawidłowe żywienie jako przyczyna wybranych chorób. profilaktyka po-przez prawidłowe żywienieS11 – Seminarium 11 – Wymagania zdrowotne i prawne stawiane żywności.

Tematyka ćwiczeń:cw1. Ćwiczenie 1 – Ocena sanitarna powietrza atmosferycznego, wody i gleby – podstawowe bada-nia, interpretacja wyników w obszarze higieny komunalnejCw2. Ćwiczenie 2 – Wymagania higieniczno-sanitarne pomieszczeńCw3. Ćwiczenie 3 – Gabinety stomatologiczne w świetle wymagań higieniczno-sanitarnychCw4. Ćwiczenie 4 – Opieka zdrowotna nad pracownikiem – choroby zawodoweCw5. Ćwiczenie 5 – charakterystyka wartości odżywczych produktów spożywczych. Normy żyw-ności i żywieniaCw6. Ćwiczenie 6 – Metody oceny sposobu żywienia i stanu odżywianiaCw7. Ćwiczenie 7 – Ocena homeostazy żywieniowejcw8. Ćwiczenie 8 – całodzienne racje pokarmowe u wybranych chorychcw9. Ćwiczenie 9 – Oświata zdrowotna w pracy stomatologa.Część Epidemiologia: (realizowana będzie w semestrze III)Część Organizacja Ochrony Zdrowia (realizowana będzie w semestrze III)

106


Formy pro-wadzonych

zajęć





25084_W4, 25084_U2, 25084_W5

Seminaria s1-s8

zaliczenie ustne: dyskusja odno-śne przypadków zagrożeń środo-wiskowych

ocena G.W10, G.U18, G.W12

25084_W1, 25084_W2, 25084_W3

Seminaria S9-S11

zaliczenie ustne zaliczenie ustne: ocena stanu odżywienia

ocena B.W22, E.W10, G.W02

25084_U4, 25084_U5, Ćwiczenia Ćw1-Ćw4

zaliczenie pi-semne: interpre-tacja pomiarów środowiskowych – opracowanie indywidualne

ocena G.U18, G.U19

25084_U1, 25084_U2, 25084_U3

Ćwiczenia Ćw5-Ćw9zaliczenie ustne: ocena stanu odżywienia

ocena d.U02, G.U03, G.U17

8. Kryteria ocenianiaForma zaliczenia przedmiotu część Higiena: (zaliczenie zajęć z Higieny jest warunkiem dopuszcze-nia do egzaminu testowego z przedmiotu „Stomatologia społeczna”, który odbywa się w semestrze iii, w roku akademickim 2016/2017

Ocena Kryteria2,0 (ndst) Nieobecności na zajęciach. Niedostarczenie kontrolnych prac pisemnych

3,0 (dost.)

Obecność na zajęciach. Aktywne uczestnictwo w seminariach i ćwiczeniach w tym:- ocena jadłospisu, pomiar parametrów antropometrycznych, pomiary parametrów hi-gieniczno-sanitarnych środowiska bytowania (ocena mikroklimatu, mikroflory powie-trza, interpretacja wyników monitoringu środowiska), - czynny udział studentów w dyskusji nad prezentowanymi zagadnieniami i scenariu-szami opracowanymi w trakcie prowadzenia zajęćPrzygotowanie prac kontrolnych na poziomie podstawowym

3,5 (ddb)

Obecność na zajęciach. Aktywne uczestnictwo w seminariach i ćwiczeniach. ocena jadłospisu, pomiar parametrów antropometrycznych, pomiary parametrów higie-niczno-sanitarnych środowiska bytowania (ocena mikroklimatu, mikroflory powietrza, interpretacja wyników monitoringu środowiska), - czynny udział studentów w dyskusji nad prezentowanymi zagadnieniami i scenariu-szami opracowanymi w trakcie prowadzenia zajęćPrzygotowanie prac kontrolnych na poziomie ponad podstawowym

4,0 (db)

Obecność na zajęciach. Aktywne uczestnictwo w seminariach i ćwiczeniach. ocena jadłospisu, pomiar parametrów antropometrycznych, pomiary parametrów higie-niczno-sanitarnych środowiska bytowania (ocena mikroklimatu, mikroflory powietrza, interpretacja wyników monitoringu środowiska), - czynny udział studentów w dyskusji nad prezentowanymi zagadnieniami i scenariu-szami opracowanymi w trakcie prowadzenia zajęćPrzygotowanie prac kontrolnych na poziomie dobrym

107

4,5 (pdb)

Obecność na zajęciach. Aktywne uczestnictwo w seminariach i ćwiczeniach. ocena jadłospisu, pomiar parametrów antropometrycznych, pomiary parametrów higie-niczno-sanitarnych środowiska bytowania (ocena mikroklimatu, mikroflory powietrza, interpretacja wyników monitoringu środowiska), - czynny udział studentów w dyskusji nad prezentowanymi zagadnieniami i scenariu-szami opracowanymi w trakcie prowadzenia zajęć

Przygotowanie prac kontrolnych na poziomie ponad dobrym

5,0 (bdb)

Obecność na zajęciach. Aktywne uczestnictwo w seminariach i ćwiczeniach. ocena jadłospisu, pomiar parametrów antropometrycznych, pomiary parametrów higie-niczno-sanitarnych środowiska bytowania (ocena mikroklimatu, mikroflory powietrza, interpretacja wyników monitoringu środowiska), - czynny udział studentów w dyskusji nad prezentowanymi zagadnieniami i scenariu-szami opracowanymi w trakcie prowadzenia zajęćPrzygotowanie prac kontrolnych na poziomie bardzo dobrym.

9. Literatura Literatura obowiązkowa:1. Kłosiewicz-Latoszek L., Kirschner H., (red): środowiskowe czynniki zdrowia w zarysie, Wydaw-

nictwo WUM, Warszawa 2006 lub wznowienie 2008.2. Obowiązujące akty prawne dotyczące utrzymania zasad higieny w pomieszczeniach stomatolo-

gicznych.Literatura uzupełniająca:1. Kirschner H., Kopczyński J.(red.): aktualne problemy zdrowotne – zagrożenia i szanse, Wydaw-

nictwo iGNiS, 1999.2. Marsh p., Martin M.: Mikrobiologia jamy ustnej. Wyd. Naukowe pWN, Warszawa, 1994.3. Marcinkowski t. (red.): Higiena, profilaktyka w zawodach medycznych. pZWL, Warszawa 2003.4. Hasik J., Gawęcki J.: Żywienie człowieka zdrowego i chorego. pWN, Warszawa, 2005.5. Getrig H., prysłąwski J.: Bromatologia. Zarys nauki o żywności i żywieniu. pZWL, Warszawa 2006.6. Aktualne Ustawy i rozporządzenia dotyczące zasad utrzymania higieny w gabinetach stomato-

logicznych.10. Kalkulacja punktów ECTS


Seminarium 10 0,5Ćwiczenia 14 0.5


przygotowanie studenta do semina-rium 15 0.5

przygotowanie do zaliczeń 15 0,5razem 2.0

11. informacje dodatkowe(Zajęcia odbywają się zgodnie z planem i miejscem ustalonym przez Dziekanat Przy zakładzie działa Studenckie koło Naukowe Higieny i Profilaktyki: www.skn-higiena-profilaktyka.wum.edu.pl

108



Rok akademicki: 2015/2016Nazwa modułu/ przedmiotu: WyCHOWaNiE FizyCzNEKod przedmiotu: 25085


Studium Wychowania Fizycznego i Sportu02-091 Warszawaul. Żwirki i Wigury 81Atel.: [email protected]

Kierownik jednostki/jednostek: Mgr Jerzy ChrzanowskiRok studiów I Semestr studiów I i IITyp modułu/przedmiotu podstawowy

Osoby prowadzące

Mgr Jerzy chrzanowski, mgr Bożena Glinkowska, mgr Agnieszka Besler, mgr Anna Lipka, mgr Agnieszka Besler, mgr Grażyna prokurat, mgr Marzena Walenda, mgr Kinga Klaś-pupar, mgr Antoni Stradomski, mgr Jacek Szczepański, mgr Mariusz Mirosz, mgr Jerzy Skolimowski, mgr tomasz Koziński

Erasmus TAK/NIE takOsoba odpowiedzialna za sylabus z-ca Kierownika mgr Bożena Glinkowska, [email protected] punktów ECTS: 12. Cele kształcenia 1. kultura fizyczna, jako ogół uznawanych wartości i utrwalonych zachowań w odniesieniu do ludz-

kiego ciała,2. harmonijny rozwój organizmu, wzmacnianie układu ruchowego – stabilizacja budowy ciała, sty-

mulacja układu krążeniowo-oddechowego i nerwowego,3. hartowanie organizmu na bodźce fizyczne i psychiczne (m.in. odporność na stres),4. zapoznanie z zasadami i metodologią programów profilaktycznych w stopniu umożliwiającym

czynny udział w ich projektowaniu, wdrażaniu i realizacji.3. Wymagania wstępne

po zapoznaniu się z Ogólnymi Zasadami rejestracji na Zajęcia z Wychowania Fizycznego każ-dy student ma obowiązek zapisania się drogą elektroniczną, poprzez internet http://www.zapisywf.wum.edu.pl na wybrane przez siebie ćwiczenia – zajęcia praktyczne.



109



25085_W01zna budowę ciała ludzkiego: części ciała, osie, płaszczyzny w podejściu topogra-ficznym i czynnościowym;

a03W

25085_W02

zna zasady statyki i biomechaniki w od-niesieniu do organizmu ludzkiego obo-wiązujące w trakcie określonej aktywno-ści fizycznej

B07W

25085_W03

zna zasady równowagi kwasowo-zasa-dowej oraz transportu tlenu i dwutlenku węgla w organizmie podczas wysiłku fi-zycznego

B21W

25085_W04 zna zasady planowania i ewaluacji działań profilaktycznych G15W

25085_W05 zna źródła stresu i możliwości ich elimina-cji poprzez aktywność fizyczną G19W

25085_U01dostrzega i właściwie reaguje na oznaki zachowań antyzdrowotnych i autode-strukcyjnych

D02U

25085_U02

rozpoznaje własne ograniczenia fizyczne w trakcie wykonywania podstawowych elementów techniki wybranych dyscyplin sportowo-rekreacyjnych, ocenia własne deficyty i potrzeby edukacyjne oraz pla-nuje aktywność fizyczną i jej ewaluację

d14U

25085_U03 przekazuje zdobytą wiedzę na temat kul-tury fizycznej innym d16U

25085_K01rozpoznaje podstawowe pojęcia związane ze zdrowiem, stylem życia i stanem zdro-wia populacji

G02U

25085_K02rozpoznaje potrzeby zdrowotne i planuje działania z zakresu profilaktyki i promocji „sportów całego życia”

G11U



Wykład 0 0 0Seminarium 0 0 0Ćwiczenia 60 5,2 20

6. Tematy zajęć i treści kształceniaZgodne z programem nauczania wybranej przez studenta dyscypliny sportowej lub rekreacyj-

nej, które obejmują rozwój cech motorycznych: siły, szybkości, wytrzymałości, koordynacji ruchowej, zwinności i gibkości. poznanie nowych i atrakcyjnych form aktywności ruchowej, w tym „sportów całego życia” ( indywidualnych i zespołowych), zapewniających aktywne uczestnictwo w kulturze fi-zycznej. ruch, jako czynnik zapobiegający chorobom i umacniający zdrowie. Właściwe reagowanie na oznaki zachowań antyzdrowotnych i autodestrukcyjnych. Szczególnie uzdolnieni sportowo studenci uczestniczą w zajęciach sekcji sportowych i reprezentują Uczelnię w Akademickich Mistrzostwach Warszawy i Mazowsza oraz w Akademickich Mistrzostwach polski.

110


Formy pro-wadzonych

zajęć





25085_W0125085_W0225085_W0325085_W0425085_W05

C,S

- obserwacja pracy studenta- ocena aktywno-ści w czasie zajęć- Testy sprawno-ściowe, zawody

- systematyczne uczęszczanie na zajęcia (80% fre-kwencja tzn. nie mniej niż 12 zajęć w semestrze- udział w te-stach sprawności fizycznej, zawo-dach

a03WB07WB21WG15WG19W

25085_U0125085_U0225085_U03

C

- obserwacja pracy studenta- ocena aktywno-ści w czasie zajęć- ocena przygoto-wania do zajęć

- systematyczne uczęszczanie na zajęcia (80% fre-kwencja tzn. nie mniej niż 12 zajęć w semestrze

G19WD02Ud14Ud16U

25085_K0125085_K02 C - obserwacja

pracy studenta

- systematyczne uczęszczanie na zajęcia (80% frekwencja tzn. nie mniej niż 12 zajęć w semestrze

G02UG11U

8. Kryteria ocenianiaForma zaliczenia przedmiotu: nie dotyczy

ocena kryteria2,0 (ndst)3,0 (dost.)3,5 (ddb)4,0 (db)

4,5 (pdb)5,0 (bdb)

9. Literatura Literatura obowiązkowa:1. Zgodna z programem nauczania wybranej dyscypliny sportowej lub rekreacyjnej – prezentowana

na pierwszych zajęciach.Literatura uzupełniająca:10. Kalkulacja punktów ECTS


Wykład 0 0Ćwiczenia 60 2


razem 211. informacje dodatkoweStudenckie Koło Naukowe „TeleZdrowie”, opiekun mgr Bożena GlinkowskaStudenckie Koło Naukowe „Odnowa biologiczna”, opiekun mgr Anna Lipka.

111



Rok akademicki: 2015/2016Nazwa modułu/ przedmiotu: zdROWiE PUBLiCzNEKod przedmiotu: 25086Jednostki prowadzące kształcenie: 1M32 zakład Opieki zdrowotnejKierownik jednostki/jednostek: dr hab. Piotr TyszkoRok studiów ISemestr studiów 2Typ modułu/przedmiotu Podstawowy

Osoby prowadzące Dr n. med. Urszula Nejno-Borkowska,Dr hab. piotr tyszko

Erasmus TAK/NIE NieOsoba odpowiedzialna za sylabus Dr hab. piotr tyszkoLiczba punktów ECTS: 22. Cele kształcenia celem nauczania jest zapoznanie z problematyką zdrowia publicznego, a w szczególności ukazanie czynników oddziaływujących na strukturę i proces opieki zdrowotnej z uwzględnieniem regulacji prawnych i mechanizmów ekonomicznych.3. Wymagania wstępne Nie ma4. Przedmiotowe efekty kształcenia


25086_W01 zna pojęcie zdrowia publicznego, jego cele, zadania i strukturę; G.W1

25086_W02 wykazuje się wiedzą na temat strategii polityki zdrowotnej i społecznej polski oraz Unii europejskiej; G.W6

25086_W03 zna aspekty organizacyjne i prawne funkcjonowania polskie-go systemu opieki zdrowotnej; G.W7

25086_W04 zna zasady funkcjonowania podstawowej opieki medycznej i stomatologicznej; G.W9

25086_W05 zna zasady zapobiegania chorobom i umacniania zdrowia G.W1325086_W06 zna katalog praw pacjenta; G.W24

25086_W07 zna podstawy prawne funkcjonowania zawodów medycz-nych oraz samorządu zawodowego w polsce G.W26

25086_W08 potrafi scharakteryzować podstawowe obowiązki pracownika i pracodawcy; G.W28

25086_W09 zna zasady udzielania świadczeń w razie choroby, macierzyń-stwa, wypadków przy pracy i chorób zawodowych; G.W29

25086_W10 zna zasady orzekania o czasowej niezdolności do pracy i o nie-pełnosprawności dla celów rentowych; G.W30



112

25086_W11 zna zasady prowadzenia, przechowywania i udostępniania dokumentacji medycznej oraz ochrony danych osobowych; G.W32

25086_U01posiada umiejętność opisywania wybranych zjawisk zdrowot-nych w skali populacyjnej oraz prognozowania ich wpływu na funkcjonowanie opieki zdrowotnej;

G.U2

25086_U03 potrafi ocenić skalę problemów zdrowotnych oraz wskazać prio-rytety zdrowotne i określić ich znaczenie w polityce zdrowotnej; G.U5

25086_U04 potrafi identyfikować czynniki wpływające na politykę zdro-wotną państwa; G.U8

25086_U06 potrafi stosować podstawy prawne wykonywania zawodu le-karza-dentysty; G.U29

25086_U07 potrafi przedstawić wynikające z przepisów obowiązki leka-rza wobec pacjenta; G.U33

25086_U08 potrafi określić zasady odpowiedzialności związanej z wyko-nywaniem zawodu lekarza; G.U34

25086_U09 potrafi prawidłowo wystawić orzeczenie lekarskie G.U405. Formy prowadzonych zajęć



6. Tematy zajęć i treści kształceniaTematy wykładów:W1.- cele i metody ochrony zdrowia; formułowanie priorytetów polityki zdrowotnej. W2.- Zasady umacniania zdrowia i zapobiegania chorobom – dr hab. piotr tyszko.W3.- Ochrona zdrowia w systemie ubezpieczeniowym; podstawy prawne funkcjonowania zawodów medycznych i samorządu zawodowego – dr hab. piotr tyszko.

Tematy seminariów:S1.- Geneza i funkcje zdrowia publicznego. Aktualne problemy polityki zdrowotnej na świecie – dr n. med. Urszula Nejno-Borkowska.S2.- Uwarunkowania prawne prowadzenia działalności medycznej – dr n. med. Urszula Nejno-Borkowska.S3.- Formy organizacyjne i zasady prowadzenia działalności medycznej – dr n. med. Urszula Nejno-Borkowska.S4.- Wybrane zagadnienia z ekonomii i finansowania instytucji opieki zdrowotnej i praktyki medycznej (praktyki dentysty) – dr. n. ekon. Halina świerczyńska.S5.- Organizacja i zakres opieki zdrowotnej – prawa obywateli, które są oparte na publicznym powszech-nym ubezpieczeniu. Zakres publicznej opieki stomatologicznej – dr n. med. Urszula Nejno-Borkowska.S6.- prawa i obowiązki lekarza. prawa pacjenta. Aktualne problemy deontologii lekarskiej ze szczegóło-wym uwzględnieniem stomatologii – dr n. med. Urszula Nejno-Borkowska.S7.- Odpowiedzialność lekarza: karna, cywilna, zawodowa i administracyjna – podstawy prawne i sys-tem ich egzekwowania. Odpowiedzialność świadczeniodawcy – dr n. med. Urszula Nejno-Borkowska. S8.- Lekarz jako manager w placówce opieki zdrowotnej, obowiązki pracownika i pracodawcy – dr n med. Urszula Nejno-Borkowska.S9.- Dokumentacja medyczna – rodzaje i zasady prowadzenia oraz udostępniania. Ochrona danych osobowych – dr n. med. Urszula Nejno-Borkowska.S10.- Zasady orzecznictwa lekarskiego, w tym orzekania o czasowej i trwałej niezdolności do pracy – dr n. med. Urszula Nejno-Borkowska.

113


Formy pro-wadzonych

zajęć





25086_W01-W11, 25086_U01-U09

W, S W1-W3, S1-s10

Warunkiem zaliczenia jest aktywny udział we wszystkich seminariach i zdanie kolo-kwium, w formie pisemnej.

Minimum 50% prawidłowych odpowiedzi

G.W1, G.W6., G.W7, G.W9,

G.W13, G.W24, G.W26, G.W28,G.W29, G.W30, G.W32; G.U2, G.U5, G.U8,

G.U29 G.U33, G.U34, G.U40.


Ocena kryteria2,0 (ndst) Poniżej 50% prawidłowych odpowiedzi3,0 (dost.) 50-59% prawidłowych odpowiedzi3,5 (ddb) 60-69% prawidłowych odpowiedzi4,0 (db) 70-79% prawidłowych odpowiedzi

4,5 (pdb) 80-89% prawidłowych odpowiedzi5,0 (bdb) 90 – 100 % prawidłowych odpowiedzi

9. Literatura Literatura obowiązkowa:1. Opolski, J. i inni: Zdrowie publiczne. Wybrane zagadnienia, Volume 1 and 2, Szkoła Zdrowia pu-

blicznego cMKp, Warszawa, 2011http://www.cmkp.edu.pl/dok_eu/cMKp_Zdrowie_publiczne_t_1.pdfhttp://www.cmkp.edu.pl/dok_eu/cMKp_Zdrowie_publiczne_t_2.pdf

Literatura uzupełniająca:1. Getzen, t., ekonomika zdrowia. Warszawa, 2013.2. Brzeziński, t., etyka lekarska, pZWL, 2002.3. Strony internetowe MZ, NFZ, GiS, NiZp-pZH10. Kalkulacja punktów ECTS


Wykład 6 0,3Seminarium 24 0,7

Forma aktywności 30 1Samodzielna praca studenta

przygotowanie studenta do semina-rium 10 0,5


11. informacje dodatkowe

114

iNFORMaCJE SOCJaLNO-ByTOWE

DZiAŁ OBSŁUGi StUDeNtóW Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego

czynny: poniedziałki, wtorki, czwartki i piątki w godzinach 08:00–16:00W śrODY NiecZYNNY

Siedziba:

Centrum dydaktyczne (Kampus Banacha) ul. Księcia Trojdena 2a

02-091 Warszawa

Adres do korespondencji: ul. Żwirki i Wigury 61

02-091 Warszawa

Stypendia i domy akademickie – osoby ubiegające się o przyznanie stypendium lub miejsca w domu akademickim powinny zgłosić się do Sekcji obsługi Studentów jw.

Osoby, które ukończyły 26 lat mogą zgłosić się do w/w Sekcji w celu zarejestrowania się do ubezpieczenia zdrowotnego (z dowodem osobistym).

Szczepienia i badania obowiązkowe – o informację proszę zgłaszać się do Sekcji Obsługi Studentów WUM ul. Księcia trojdena 2a, centrum Dydaktyczne, pok. 243, tel. (22) 572 08 15, fax (22) 572 08 21.

iNNE iNFORMaCJE

przewodnicząca rady pedagogicznej i Opiekun i roku:– dr n. med. Helena deszczyńska

tel. (22) 629 52 83 Zakład Anatomii prawidłowej, ul. chałubińskiego 5, 02-004 Warszawa

za treść zamieszczonych materiałów, odpowiadają poszczególne jednostki w których będą odbywać się zajęcia.

115

SaMORząd STUdENTóW WydziałU LEKaRSKO-dENTySTyCzNEGO WUM

Samorząd Studentów Warszawskiego Uniwersytetu MedycznegoStrona internetowa: www.samorzad.wum.edu.pl

e-mail: [email protected]. +48 (22) 628 83 06

Biuro Samorządu Studentów WUM dom Medyka, iii piętro

ul. Oczki 1a, 02-007 Warszawa

Documents

PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY - wld.wum.edu.pl · 1 warszawski uniwersytet medyczny wydział lekarsko-dentystyczny przewodnik dydaktyczny dla studentÓw i roku kierunku lekarsko-d entystyczne