29
AUTOREFERAT POSTĘPOWANIE HABILITACYJNE Dr n. med. Diana Kitala Tytuł osiągnięcia naukowego PRZESZCZEPY KOMÓRKOWE I TKANKOWE JAKO PRODUKTY LECZNICZE TERAPII ZAAWANSOWANYCH 4 MARCA 2019 Centrum Leczenia Oparzeo im. Dr Stanisława Sakiela w Siemianowicach Śląskich

PRZESZCZEPY KOMÓRKOWE I TKANKOWE jako Produkty lecznicze terapii zaawansowanych · 2020. 5. 18. · Biostatystyka – praktyczne aspekty statystyki w badaniach medycznych 2014 –

  • Upload
    others

  • View
    3

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

  • AUTOREFERAT

    POSTĘPOWANIE HABILITACYJNE

    Dr n. med. Diana Kitala

    Tytuł osiągnięcia naukowego

    PRZESZCZEPY KOMÓRKOWE I TKANKOWE

    JAKO PRODUKTY LECZNICZE

    TERAPII ZAAWANSOWANYCH

    4 MARCA 2019 Centrum Leczenia Oparzeo im. Dr Stanisława Sakiela w Siemianowicach Śląskich

  • 1

    Spis treści

    1. Imię i nazwisko .............................................................................................................. 2

    2. Posiadane dyplomy, stopnie naukowe/artystyczne z podaniem nazwy, miejsca i

    roku ich uzyskania oraz tytułu rozprawy doktorskiej ..................................................... 2

    3. Informacje o dotychczasowym zatrudnieniu .............................................................. 4

    4. Wskazanie osiągnięcia* wynikającego z art. 16 ust. 2 ustawy z dnia 14 marca 2003

    r. o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie

    sztuki (Dz. U. 2016 r. poz. 882 ze zm. w Dz. U. z 2016 r. poz. 1311.): .............................. 9

    5. Omówienie pozostałych osiągnięć naukowo - badawczych (artystycznych). ......... 22

  • 2

    1. Imię i nazwisko

    Diana Kitala (nazwisko rodowe Hoff-Lenczewska)

    2. Posiadane dyplomy, stopnie naukowe/artystyczne z podaniem

    nazwy, miejsca i roku ich uzyskania oraz tytułu rozprawy

    doktorskiej

    2018 – Uniwersytet Medyczny w Białymstoku

    Wydział Farmaceutyczny

    Specjalizacja – Laboratoryjna Immunologia Medyczna

    2015 – 2016 Uniwersytet Jagielloński. Collegium Medicum.

    Medyczne Centrum Kształcenia Podyplomowego, studia podyplomowe.

    Biostatystyka – praktyczne aspekty statystyki w badaniach medycznych

    2014 – 2016 Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach.

    Wydział Lekarski z Oddziałem Lekarsko – Dentystycznym w Zabrzu

    Obrona pracy doktorskiej z wyróżnieniem

    pt. „Wykorzystanie owodni jako nieinwazyjnego i łatwo dostępnego źródła

    komórek macierzystych”

    2014 – 2015 Uniwersytet Jagielloński . Collegium Medicum.

    Wydział Lekarski, studia podyplomowe.

    Badania kliniczne – metodologia, organizacja i zarządzanie

    2011– 2013 Uniwersytet Jagielloński . Collegium Medicum.

    Wydział Farmaceutyczny, studia podyplomowe.

    Analityka medyczna.

  • 3

    2008 – 2011 Uniwersytet Śląski w Katowicach.

    Wydział Informatyki i Nauki o Materiałach.

    Studia stacjonarne, inżynierskie na kierunku inżynieria biomedyczna,

    specjalność informatyka medyczna, specjalizacja bioinformatyka.

    Tytuł pracy inżynierskiej: „LIMS - możliwości i praktyczna implementacja

    wybranego systemu”.

    2006 – 2011 Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach.

    Wydział Farmaceutyczny z Oddziałem Medycyny Laboratoryjnej.

    Studia stacjonarne, jednolite magisterskie na kierunku biotechnologia.

    Uzyskany tytuł: magister biotechnologii.

    Tytuł pracy magisterskiej: „Ekspresja wybranych cytokin pro- i

    przeciwzapalnych w hodowlach komórek melanoma poddanych terapii

    fotodynamicznej”.

  • 4

    3. Informacje o dotychczasowym zatrudnieniu

    ODBYWANE PRAKTYKI:

    21.06.2010 – 20.07.2010 Samodzielny Publiczny Zespół Opieki Zdrowotnej w Myszkowie.

    Laboratorium Bakteriologiczno-Serologiczne.

    31.08.2009 – 25.09.2009 Centrum Onkologii, Instytut Onkologii w Gliwicach. Zakład

    Medycyny Nuklearnej i Endokrynologii Onkologicznej.

    16.06.2009 – 30.06.2009 Uniwersytet Śląski w Katowicach. Wydział Informatyki i Nauki

    o Materiałach. Zakład Komputerowych Systemów

    Biomedycznych.

    DOŚWIADCZENIE ZAWODOWE:

    01.03.2012 – nadal Młodszy asystent (Biotechnolog) Pracowni Hodowli Komórek i Tkanek

    in vitro z Bankiem Tkanek, Centrum Leczenia Oparzeń w Siemianowicach

    Śląskich

    28.02.2013 – nadal Organizacja i praca w zespole pobierającym komórki i tkanki od zmarłych

    w wyznaczonym ośrodku, Centrum Leczenia Oparzeń w Siemianowicach

    Śląskich

    02.10.2013 – nadal Diagnosta laboratoryjny, Centrum Leczenia Oparzeń w Siemianowicach

    Śląskich

    Umowa Zlecenie Umowa dotycząca konsultacji i wdrożenia systemu jakości zgodnego

    ze standardami GMP oraz pomoc przy składaniu aplikacji i uzyskaniu

    certyfikacji, Bank Komórek Macierzystych

    DOŚWIADCZENIE ZAWODOWE – DYDAKTYKA:

    01.09.2014 – nadal Przygotowanie, opracowanie autorskiego materiału szkoleniowego

    „Immunologia urazu oparzeniowego” i przeprowadzenie na jego

    podstawie serii wykładów dla lekarzy, Centrum Leczenia Oparzeń

    w Siemianowicach Śląskich

    Umowa zlecenie (2016/2017) Przygotowanie, opracowanie autorskiego materiału

    szkoleniowego„Patologia” i przeprowadzenie na jego podstawie serii

  • 5

    wykładówdla studentów na kierunku Fizjoterapia, Wyższa Szkoła Biznesu

    w Dąbrowie Górniczej

    Umowa zlecenie (2016/2017) Przygotowanie, opracowanie autorskiego materiału

    szkoleniowego „Farmakologia” i przeprowadzenie na jego podstawie serii

    wykładów dla studentów na kierunku Kosmetologia, Wyższa Szkoła im.

    Tyszkiewicza w Bielsku Białej

    Umowa zlecenie (2016/2017) Przygotowanie, opracowanie autorskiego materiału

    szkoleniowego „Biologia i mikrobiologia ” i przeprowadzenie na jego

    podstawie serii wykładówdla studentów na kierunku Ratownictwo

    Medyczne, Akademia Techniczno-Humanistyczna w Bielsku Białej

    Umowa zlecenie (2017/2018) Przygotowanie, opracowanie autorskiego materiału

    szkoleniowego „Zakażenia szpitalne” i przeprowadzenie na jego

    podstawie serii wykładów dla studentek na kierunku pomostowym

    Pielęgniarstwo, Akademia Techniczno-Humanistyczna w Bielsku Białej

    Umowa zlecenie (2017/2018) Przygotowanie, opracowanie autorskiego materiału

    szkoleniowego „Zakażenia szpitalne ” i przeprowadzenie na jego

    podstawie serii wykładów na kierunku Pielęgniarstwo, Akademia

    Techniczno-Humanistyczna w Bielsku Białej

    Umowa o pracę (2018/2021) Przygotowanie, opracowanie autorskiego materiału

    dydaktycznego ćwiczeń i wykładu z przedmiotu „Patofizjologia kliniczna”

    dla studentów na kierunku Dietetyka oraz wykładów z przedmiotu

    „Dermatologia i alergologia”dla studentów na kierunku Kosmetologia.

    Opracowanie materiałów dydaktycznych z przedmiotów „Dermatologia”

    i „Biologia ran” na studia podyplomowe z zakresu Podologii

    i Kosmetologii Pielęgnacyjnej. Śląska Wyższa Szkoła Medyczna

    w Katowicach

    Umowa zlecenie (2018/2019) Przygotowanie, opracowanie autorskiego materiału

    dydaktycznego „Informatyka i Biostatystyka”, „Biostatystyka” oraz

    „Statystyka medyczna i analiza danych” i przeprowadzenie na jego

    podstawie serii wykładów i ćwiczeńdla studentów na kierunku

  • 6

    Ratownictwo Medyczne i Pielęgniarstwo . Wyższa Szkoła Planowania

    Strategicznego w Dąbrowie Górniczej.

    UCZESTNICTWO W PROJEKTACH NAUKOWO-BADAWCZYCH:

    01.12.12 – 2015 Nośniki Polimerowe Do Termicznie Kontrolowanego Wytwarzania

    i Oddzielania Arkuszy Komórek Skóry I Nabłonka – Polycell. Umowa Nr

    PBS1/B9/10/2012. Projekt uzyskał wsparcie finansowe z Narodowego

    Centrum Badań i Rozwoju.

    30.12.14 – 10.2017 Opracowanie innowacyjnej technologii wykorzystania tkanek

    transgenicznych świń dla celów biomedycznych – MEDPIG. Umowa Nr

    INNOMED/I/17/NCBR/2014. Projekt uzyskał wsparcie finansowe z

    Narodowego Centrum Badań i Rozwoju ze środków Programu

    Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka w ramach Europejskiego

    Funduszu Rozwoju Regionalnego.

    Umowa Zlecenie Wykonanie sprawozdania końcowego z projektu System

    diagnostyczny wspomagający proces leczenia ran oparzeniowych

    i przewlekłych –Termowizja, Centrum Leczenia Oparzeń

    w Siemianowicach Śląskich

    CZŁONKOWSTWO W IZBACH I STOWARZYSZENIACH:

    1. Stowarzyszenie na Rzecz Dobrej Praktyki Badań Klinicznych w Polsce

    2. Krajowa Izba Diagnostów Laboratoryjnych

    3. Polskie Stowarzyszenie Bankowania Tkanek i Komórek

    Po zakończeniu studiów magisterskich i inżynierskich na kierunkach Biotechnologia

    i Inżynieria Biomedyczna swoje losy naukowe i zawodowe związałam z Centrum Leczenia

    Oparzeń im. Dr Stanisława Sakiela w Siemianowicach Śląskich, gdzie zajmowałam się

    preparatyką tkanek (owodni i skóry allogenicznej) i hodowlą komórkową w Pracowni

    Hodowli Komórek i Tkanek in vitro z Bankiem Tkanek. Zarówno keratynocyty, jak i komórki

    macierzyste zostały decyzją Komisji ds. Terapii Zaawansowanych przy Europejskiej Agencji

    Leków zakwalifikowane jako produkty lecznicze terapii zaawansowanych, zatem ich

    wytwarzanie zaczęło podlegać zasadom Dobrej Praktyki Wytwarzania z wszystkimi tego

    konsekwencjami. W związku z powyższym w czerwcu 2013 roku objęłam stanowisko

  • 7

    Kierownika Kontroli Jakości w rozumieniu prawa farmaceutycznego, odpowiadając na jakość

    przygotowywanych w Banku Tkanek przeszczepów.W 2013 roku zostałam również

    członkiem zespołu pobierającego skórę allogeniczną w trakcie pobrań wielonarządowych,

    co powodowane było koniecznością zwiększenia liczby przeszczepówprzygotowywanych dla

    chorych ciężko oparzonych. Ponadto podjęłam pracę w jednostce macierzystej na stanowisku

    diagnosty laboratoryjnego po ukończeniu studiów podyplomowych z analityki medycznej.

    W trakcie pisania pracy doktorskiej ukończyłam studia podyplomowe na kierunkach Badania

    Kliniczne oraz Biostatystyka, celem udoskonalenia warsztatu naukowego oraz z myślą

    o implementacji klinicznej komórek macierzystych owodni, będących przedmiotem mojej

    rozprawy. Po uzyskaniu tytułu doktora nauk medycznych podjęłam pracę na uczelniach

    wyższych: Wyższej Szkole Biznesu w Dąbrowie Górniczej, Wyższej Szkole im.

    Tyszkiewicza w Bielsku Białej oraz Akademii Techniczno-Humanistyczna w Bielsku

    Białej.Poza standardową pracą dydaktyczną nabywałam doświadczenie w działalności

    naukowej poprzez udział w posiedzeniach Komisji Programowej. Jednocześnie jako

    pracownik Centrum Leczenia Oparzeń ubiegałam się o rozszerzenie działalności w zakresie

    uzyskania zgody na wytwarzanie komórek macierzystych owodni. Staram się łączyć warsztat

    naukowy z możliwością praktycznego zastosowania wyników badań u chorych ciężko

    oparzonych. W trakcie pracy w Centrum Leczenia Oparzeń brałam udział jako badacz w

    dwóch projektach naukowo-badawczych. Pierwszy dotyczył zastosowania termosterowalnych

    polimerów do uzyskania pełnego arkusza komórek do przeszczepu. W trakcie drugiego

    projektu badacze dokonywali oceny możliwości wykorzystania skóry świń transgenicznych

    jako przeszczepów stanowiących alternatywę dla skóry allogenicznej.Ponadto, brałam udział

    w niewielkim wymiarze w projekcie dotyczącymużycia kamery termowizyjnej do diagnostyki

    rany oparzeniowej (umowa zlecenie dotycząca rozliczenia prac badawczych z Centrum

    Leczenia Oparzeń). Obecnie jestem dodatkowo zatrudniona w Śląskiej Wyższej Szkole

    Medycznej na stanowisku Adiunkta oraz realizuję umowę zlecenie w Wyższej Szkole

    Planowania Strategicznego. W związku z powyższym miałam przyjemność recenzować prace

    zarówno na poziomie licencjackim, jak i magisterskim. Obecnie zostałam powołana do

    prowadzenia prac licencjackich w charakterze promotora. Staram się cały czas rozwijać

    zarówno w zakresie bankowania tkanek i komórek, medycyny transplantacyjnej, dobrej

    praktyki badań klinicznych, dobrej praktyki wytwarzania (GMP), diagnostyki laboratoryjnej,

    biostatystyki oraz dydaktyki. Obecnie obszar moich zainteresowań został poszerzony o

    zagadnienia zarządcze, w tym metody wychodząc z podejścia zasobowego(RBV, Resource-

    Based View) oraz szczupłe zarządzanie (LEAN) w służbie zdrowia. Dodatkowo w 2018 roku,

  • 8

    jako jedna z 15 osób w całej Polsce zostałam zakwalifikowana do specjalizacji z

    laboratoryjnej immunologii medycznej. Efekty moich zainteresowań oraz działalności

    naukowo-dydaktycznej prezentowane są w postaci referatów wygłoszonych na krajowych

    i międzynarodowych zjazdach oraz w formie międzynarodowych publikacji oraz rozdziałów

    książek. Uważam, że publikowanie i recenzowanie osiągnięć naukowych jest zgodne

    z duchem medycyny opartej na faktach i w sposób bezpośredni przedkłada się na postęp

    w leczeniu, a co za tym idzie na dobro pacjenta. Przyświecające mi idee skłoniły mnie do

    członkowstwa w Stowarzyszeniu na Rzecz Dobrej Praktyki Badań Klinicznych w Polsce.

    Ponadto jestem członkiem Krajowej Izby Diagnostów Laboratoryjnych i Polskiego

    Stowarzyszenia Bankowania Tkanek i Komórek. Dodatkowo, w 2018 zostałam współtwórcą

    patentu o nazwie „Sposób otrzymywania acelularnej skóry właściwej do przeszczepów

    tkankowych” dotyczącego metodyki otrzymywanie bezkomórkowych matryc ze skóry

    ludzkiej. Zaangażowanie w transplantologię oraz leczenie chorych oparzonych i z ranami

    przewlekłymi, ciągła chęć doskonalenia warsztatu naukowego, pęd do poszerzenia wiedzy

    i dzielenia się nią sprawiają, że zostałamzostała nominowana do złotej odznaki honorowej za

    zasługi dla województwa śląskiego.

  • 9

    4. Wskazanie osiągnięcia* wynikającego z art. 16 ust. 2 ustawy z dnia

    14 marca 2003r. o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o

    stopniach i tytule w zakresie sztuki(Dz. U. 2016 r. poz. 882 ze zm. w

    Dz. U. z 2016 r. poz. 1311.):

    Osiągnięcie naukowe stanowi cykl dziewięciu publikacji o sumarycznym wskaźniku

    oddziaływania Impact Factor 14.573 i łącznej liczbie punktów MNiSW 180.

    a) Tytuł osiągnięcia naukowego

    PRZESZCZEPY KOMÓRKOWE I TKANKOWE

    JAKO PRODUKTY LECZNICZE TERAPII ZAAWANSOWANYCH

    b) (autor/autorzy, tytuł/tytuły publikacji, rok wydania, nazwa wydawnictwa, recenzenci

    wydawniczy),

    1. Kitala D, Klama-Baryła A, Kraut M, Łowicki D, Łabuś W, Glik J, Nowak M,

    Lisowska G, Olszewski R, Kawecki M. Does the transplantation of keratinocytes

    really reduce the risk of death? Survival analysis of patients hospitalized at the Dr

    Stanislaw Sakiel Centre for Burns Treatment in 2008-2015.

    Adv Clin Exp Med. 2019;28(1):5-10.

    doi: 10.17219/acem/76327

    IF = 1.262; MNiSW – 15

    Mój wkład w powstanie tej pracy polegał na nakreśleniu celu, tematyki i koncepcji,

    opracowaniu metodyki i analizy statystycznej, zebraniu danych literaturowych,

    wykonaniu badań na hodowlach komórkowych oraz ocenie wyników tych badań oraz

    opracowaniu części dyskusji. Całościowo wykonałam badania, jak i zdjęcia zawarte

    na Rycinie 1. Napisałam również wstępną wersję manuskrypu oraz dostosowałam go

    do wymogów czasopisma. Byłam również osoba odpowiedzialną za odpowiedź na

    uwagi recenzentów i końcową formę artykułu.

    Mój udział procentowy szacuję na 60 %.

    2. Kitala D, Klama-Baryła A, Kraut M, Łabuś W, Kawecki M. Isolation, culturing and

    preparation for transplantation of amniotic mesenchymal stem cells. Repetitive and

    reproducible laboratory, technical protocol. Ann Biol Clin (Paris). 2018;76(5):562-

    567.

    doi: 10.1684/abc.2018.1375

    IF = 0.401; MNiSW – 15

  • 10

    Mój wkład w powstanie tej pracy polegał na nakreśleniu tematyki, celu i koncepcji,

    opracowaniu metodyki i całości analizy statystycznej, zebraniu danych literaturowych,

    jak również opracowaniu części dyskusji. Napisałam również wstępną wersję

    manuskrypu. Wykonałam tabele i ryciny oraz byłam odpowiedzialna za ich zawartość.

    Wykonałam część modyfikacji będących sugestiami recenzentów.

    Mój udział procentowy szacuję na 60%.

    3. Klama-Baryła A, Kitala D, Łabuś W, Kraut M, Glik J, Nowak M, Kawecki M.

    Autologous and allogeneic skin cellgrafts in the treatment of severelyburntpatients.

    Retrospectiveclinicalstudy. Transplantation Proceedings 2018; 50(7); p.2179-2187

    doi: https://doi.org/10.1016/j.transproceed.2017.11.079

    IF = 0.806; MNiSW – 15

    Mój wkład w powstanie tej pracy polegał na opracowaniu analizy statystycznej oraz

    konfrontacji wyników analizy z danymi literaturowymi. Zmodyfikowałam pierwotny

    tekst aby spełniał standardy publikacji naukowej. Wykonałam tabelę 1,2 i 3 oraz

    rycinę 2, 4 i 5.

    Mój udział procentowy szacuję na 30%.

    4. Piątkowski M, Kitala D, Radwan-Pragłowska J, Janus Ł, Klama-Baryła A, Łabuś W,

    Tomanek E, Glik J, Matýsek D, Kawecki M. Chitosan/aminoacid hydrogels with

    antimicrobial and bioactive properties as new scaffolds for human mesenchymal stem

    cells culture applicable in wound healing. Express Polymer Letters 2018, 12(1):100-

    113.

    doi: https://doi.org/10.3144/expresspolymlett.2018.8

    IF = 3.064; MNiSW – 35

    Mój wkład w powstanie tej pracy polegał na nakreśleniu tematyki i koncepcji badań

    na komórkach, izolacji komórek z owodni, wykonaniu badań na hodowlach

    komórkowych oraz ocenie wyników tych badań, ocenie potencjału klinicznego

    i nakreśleniu dalszych badań z dziedziny biotechnologii, jak również na opracowaniu

    części wstępu i dyskusji, dotyczącego komórek macierzystych i hodowli komórkowych.

    Wykonałam tabelę 5 i 6 oraz rycinę 7, 8, 9 i 10.

    Mój udział procentowy szacuję na 25%.

    5. Kitala D, Kawecki M, Klama-Baryła A, Misiuga M., Łabuś W, Glik J, Kraut M,

    Nowak M. The Isolation and Production of the Ready-to-Use Product (the

    AmnioticStem Cell Culture) in Accordance with GMP Regulations. StemCells and

    Development 2017; 26(9):694-707.

  • 11

    doi: 10.1089/scd.2016.0198.

    IF = 3.315; MNiSW – 35

    Mój wkład w powstanie tej pracy polegał na nakreśleniu tematyki i koncepcji,

    opracowaniu materiałów i metodyki, zebraniu danych literaturowych, opracowaniu

    dyskusji, weryfikacji obowiązującego prawodawstwa, wykonaniu badań na hodowlach

    komórkowych, doborze testów i analizie statystycznej oraz konfrontacji wyników

    z danymi literaturowymi. Wykonałam wszystkie ryciny i badania na nich

    przedstawione.

    Mój udział procentowy szacuję na 70 %.

    6. Kitala D, Klama-Baryła A, Kawecki M, Kraut M, Łabuś W, Glik J, Ples M, Tomanek

    E, Nowak M. Infections in the tissuematerial and theirimpact on the loss of

    transplants in the Laboratory of in vitro Cell and TissueCulture with Tissue Bank in

    the years 2011-2015. Cell Tissue Bank. 2017; 18(1):61-68.

    doi: 10.1007/s10561-016-9597-y.

    IF = 1.526; MNiSW – 20

    Mój wkład w powstanie tej pracy polegał na nakreśleniu celu, tematyki i koncepcji

    badań, opracowaniu materiałów i metod, wykonaniu analiz oraz ocenie ich wyników,

    jak również ocenie potencjału klinicznego oraz doborze testów i analizie statystycznej

    oraz opracowaniu dyskusji. Wykonałam wszystkie ryciny i tabele oraz analizy na nich

    przedstawione.

    Mój udział procentowy szacuję na 60 %.

    7. Kitala D, Kawecki M, Klama-Baryła A, Łabuś W, Kraut M, Glik J, Ryszkiel I,

    Kawecki MP, Nowak M. Allogeneic vs. Autologous Skin Grafts in the Therapy of

    Patients with Burn Injuries: A Restrospective, Open-label ClinicalStudy with Pair

    Matching. Adv Clin Exp Med. 2016 Sep-Oct;25(5):923-929.

    doi: 10.17219/acem/61961.

    IF = 1.179; MNiSW – 15

    Mój wkład w powstanie tej pracy polegał na nakreśleniu celu, tematyki i koncepcji,

    opracowaniu materiałów i metodyki, doborze testów i analizie statystycznej oraz

    opracowaniu dyskusji. Wykonałam wszystkie tabele i ryciny 2-5. Wykonałam wszystkie

    analizy przedstawione na rycinach i w tabelach.

    Mój udział procentowy szacuję na 60 %

  • 12

    8. Kitala D, Klama-Baryła A, Łabuś W, Misiuga M, Nowak M, Kawecki M (2018).

    Advanced Technologies in Dermatology. Dermatologic Surgery and Procedures, Dr.

    Pierre Vereecken (Ed.), InTech,

    doi: 10.5772/intechopen.70288.

    MNiSW – 5

    Mój wkład w powstanie tego rozdziału książki polegał na nakreśleniu tematyki

    i koncepcji, zebraniu i opracowaniu danych literaturowych do podrozdziału I,

    dostosowaniu pracy do wymogów czasopisma oraz wysłaniu finalnej wersji pracy do

    recenzji.

    Mój udział procentowy szacuję na 25 %.

    9. Kitala D, Klama-Baryła A, Łabuś W, Ples M, Misiuga M, Kraut M, Szapski M,

    Bobiński R, Pielesz A, Łos MJ, Kucharzewski M (2019) Amniotic cells share clusters

    of differentiation of fibroblasts and keratinocytes, influencing their ability to

    proliferate and aid in wound healing while impairing their angiogenesis

    capability.Eur J Pharmacol. pii: S0014-2999(19)30148-7. [Epub ahead of print]

    doi: 10.1016/j.ejphar.2019.02.043.

    IF = 3.040; MNiSW – 30

    Mój wkład w powstanie tej pracy polegał na nakreśleniu celu, tematyki i koncepcji,

    opracowaniu metodyki i analizy statystycznej, zebraniu danych literaturowych,

    wykonaniu badań na hodowlach komórkowych oraz ocenie wyników tych badań,

    ocenie potencjału klinicznego i nakreśleniu dalszych badań z dziedziny biotechnologii

    oraz opracowaniu części dyskusji. Całościowo wykonałam badania, jak i zdjęcia

    zawarte na wszystkich tabelach i rycinach. Napisałam również wstępną wersję

    manuskryptu.

    Mój udział procentowy szacuję na 60 %.

    c) omówienie celu naukowego/artystycznego ww. pracy/prac i osiągniętych wyników

    wraz z omówieniem ich ewentualnego wykorzystania.

    Do produktów leczniczych terapii zaawansowanych (ATMP) zalicza się produkty terapii

    genowej, somatycznej terapii komórkowej oraz produkty inżynierii tkankowej. Komórki

    macierzyste owodni są klasyfikowane jako produkty inżynierii tkankowej, podczas gdy

    komórki naskórka jako produkty somatycznej terapii komórkowej. Klasyfikacja owodni

    i skóry ludzkiej pozostaje kwestią sporną – pierwotnie zostały przypisane przez Główny

    Inspektorat Farmaceutyczny do produktów leczniczych, co zostało zakwestionowane przez

  • 13

    Krajowe Centrum Bankowania Tkanek i Komórek. Następnie Główny Inspektorat

    Farmaceutycznynakazał wytwórcom zwrócenie się o orzeczenie do Komisji ds. Terapii

    Zaawansowanych przy Europejskiej Agencji Leków (CAT), jednak Krajowe Centrum

    Bankowania Tkanek i Komórek zakwestionowało to stanowisko, ponieważ nie opiera się

    w swoich decyzjach na tym organie i postrzega CAT jedynie jako jednostkę opiniotwórczą,

    a zatem prawnie niewiążącą. Bez względu na klasyfikację produkty lecznicze terapii

    zaawansowanej można stosować po rejestracji centralnej w Europejskiej Agencji Leków lub

    w wyłączeniu szpitalnym (Hospital Exemption Advanced Therapy Medicinal Product; HE-

    ATMP). Opisane powyżej problemy legislacyjne implikują konieczność poszukiwania nie

    tylko rozwiązań klinicznych problemu leczenia oparzeń i ran przewlekłych, ale również

    rozwiązań prawnych. Wdrożenie przeszczepów komórkowych i tkankowych przestało być

    problemem o podłożu jedynie medycznym. Względy prawne zaczynają wyprzedzać aspekty

    metodologiczne transplantacji tkanek i komórek, co należy mieć na uwadze tworząc

    rekomendacje terapeutyczne.

    Klinicznym standardem w leczeniu pełnej grubości ran oparzeniowych skóry jest resekcja

    martwicy i przeszczep autologicznej skóry pośredniej grubości. W przypadku ograniczonej

    powierzchni pól dawczych istnieje możliwość zastosowania siatkowanego przeszczepu,

    jednakobecność szczelin w powstałej siatce transplantatu, przyczynia się do większego

    skurczu graftu i powstawania niepożądanego efektu „krokodylej skóry”. W sytuacji braku lub

    ograniczonej liczby pól dawczych (rozległe oparzenia) istnieje konieczność stosowania

    alternatywnych barier mechanicznych.Pierwsze wykorzystanie przeszczepu skóry

    allogenicznej datuje się na drugą wojnę światową. Niewątpliwą zaletą tego materiału jest

    bezproblemowość pobierania, możliwość uzyskania dużej powierzchni przeszczepu, niska

    toksyczność, łatwość przechowywania oraz stosunkowo prosta aplikacja. Allogen inicjuje

    wzrost naczyń w dnie rany i pobudza rewaskularyzację. Ponadto skóra allogeniczna chroni

    przed przesuszeniem podścieliska rany, zakażeniem oraz stanowi mechaniczną barierę przed

    utratą ciepła,elektrolitówi białka.Skórę allogeniczną wprowadzono do preparatyki w Centrum

    Leczenia Oparzeń w 2009 roku, a pierwszy przeszczep wykonano na początku 2010 roku.

    Początkowo pochodziła ona z pobrań wielonarządowych. Ze względu na zapotrzebowanie

    kliniczne w 2014 roku do preparatyki wdrożono również skórę pochodzącą z zakładów

    medycyny sądowej. Przeszczepy ze skóry allogenicznej pobranej od osób zmarłych

    spełniających kryteria dawców zgodnie z Ustawą z dnia 1 lipca 2005 r. o pobieraniu,

    przechowywaniu i przeszczepianiu komórek, tkanek i narządów, przygotowuje się w Banku

  • 14

    Tkanek Centrum Leczenia Oparzeń im. dr Stanisława Sakiela, a następnie poddaje się je

    sterylizacji radiacyjnej w celu minimalizacji ryzyka transmisji patogenów, po czym wykonuje

    się badania mikrobiologiczne celem potwierdzenia skuteczności procesu sterylizacji.

    W pracy Allogeneic vs. Autologous Skin Grafts in the Therapy of Patients with Burn

    Injuries: A Restrospective, Open-label Clinical Study with Pair Matching (Kitala D. i wsp.

    2016) wykazano dodatnią korelację pomiędzy długością czasu pobytu, a ilością operacji

    przeszczepienia wolnego przeszczepu skóry pośredniej grubości (WPSPG; przeszczep

    autologiczny). Taka korelacja w przypadku opatrunku ze skóry allogenicznej jest niska.

    Ponadto średni czas hospitalizacji dla pacjentów u których wykorzystano jedynie opatrunek

    ze skóry allogenicznej wynosił 26,5 dnia, podczas u pacjentów, u których dodatkowo

    zastosowano autologiczny WPSPG to 60,6 dnia, a u chorych oparzonych, u których

    przeszczepiono powyżej 3 WPSPG wyniósł aż 93 dni. Zależność ta dla ilości operacji

    z zastosowaniem autologicznego graftu powyżej 3 nie ma odzwierciedlenia w procentach

    powierzchni oparzenia (w tym oparzenia III/IVº), które wynoszą odpowiednio 34,1%

    całkowitej powierzchni oparzenia i 13,8% III/IVº. Średnia powierzchnia oparzenia

    w przypadku pacjentów, u których nie zastosowano wolnego przeszczepu skóry pośredniej

    grubości, a jedynie opatrunek allogeniczny wynosiła 37,4 % TBSA w tym 19,7% III/IVº.

    Z danych wynika, iż wielokrotne zastosowanie przeszczepu autologicznego, pomimo

    porównywalnych powierzchni oparzenia w stosunku do opatrunku ze skóry allogenicznej,

    skutkuje wysłużeniem czasu hospitalizacji. Prawdopodobnie jest to spowodowane faktem,

    iż kilkukrotne pobranie wolnego przeszczepu skóry pośredniej grubości generuje

    powstawanie dodatkowych miejsc dawczych, które są potencjalnymi wrotami zakażenia.

    Ponadto aplikacja WPSPG na niezdefiniowaną ranę oparzeniową skutkuje wielokrotną utratą

    przeszczepu autologicznego. Krioprezerwowane, allogeniczne przeszczepy skórne są

    doskonałym opatrunkiem gdy unaczynienie rany nie jest wystarczające. Reepitelializacja ran

    pośredniej grubości skóry powoduje powolneoddzielanie biostatycznego przeszczepu

    allogenicznego bez uszkadzania nowo powstałej warstwy nabłonka, chroniąc przed

    proliferacją drobnoustrojów i utratą ciepła oraz łagodząc hipermetaboliczną odpowiedź

    stresową na uraz oparzeniowy i redukując ból.

    W rozdziale Advanced Technologies in Dermatology (Kitala D. i wsp.; 2018)książki

    Dermatologic Surgery and Procedures omówiono usuwane komórek ze skóry allogenicznej

    jako zabieg stosowany w celu polepszenia właściwości przeszczepów oraz wydłużenia ich

    trwałości. Celem tego procesu jest uzyskanie nieimmunogennego graftu, który po

  • 15

    transplantacji zostałby zasiedlony in vivo przez komórki biorcy. Metoda leczenia ran

    oparzeniowych oparta na wykorzystaniu ludzkiej allogenicznej, pozbawionej komórek

    macierzy pozakomórkowej skóry właściwej (ADM – Acellular Dermal Matrix) jako matrycy

    dla hodowanych in vitro autologicznych fibroblastów i keratynocytów może stanowić jeszcze

    skuteczniejszą procedurę leczenia oparzeń u chorych z głębokim oparzeniem niż pokrycie ran

    krioprezerwowanym, standardowym transplantatem allogenicznym. W Centrum Leczenia

    Oparzeń im. Dr Stanisława Sakiela w Siemianowicach Śląskich aplikację pozbawionych

    komórek matryc otrzymanych z ludzkiej skóry właściwej (ADM) rozpoczęto w 2015 roku.

    Do przeszczepu kwalifikowano pacjentów z rozległymi i głębokimi ranami oparzeniowymi,

    które źle się goiły. Na podstawie otrzymanych wyników oraz klinicznych obserwacji

    zaproponowano wniosek, iż zastosowanie ADM wraz z hodowanymi in vitro komórkami

    skóry może stanowić optymalną metodę leczenia ran oparzeniowych. Jednakże w celu

    wykonania pełnej analizy naukowej niezbędne jest zwiększenie liczebności próby badanej.

    Również w rozdziale Advanced Technologies in Dermatology (Kitala D. i wsp.; 2018)

    opisano alternatywę zastosowania skóry allogenicznej jaką jest błona owodniowa. Owodnia

    wykazuje właściwości przeciwzapalne (poprzez wychwyt makrofagów i neutrofili),

    przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe i immunosupresyjne. Stwierdzono zdolność tego

    opatrunku biologicznego do promowania epitelializacji. Jest przy tym materiałem

    „odpadowym”, a zatem tanim i jednocześnie prostym w użyciu.Owodnia ludzka, podobnie

    jak skóra allogeniczna jest tkanką, a co za tym idzie jej sprzedaż zgodnie z polskim

    prawodawstwem jest zakazana oraz jednocześnie może być produktem leczniczym (co jak

    wyżej wspomniano podlega kwestionowaniu). Produkty lecznicze po rejestracji centralnej

    mogą być wprowadzone na rynek.Niezależnie od zawiłości polskiego prawodawstwa, na

    świecie błonę owodniową stosuje się (w tym komercyjnie) jako opatrunek biologiczny m.in.

    w chirurgii okulistycznej oraz w terapii toksycznej nekrolizy naskórka. Błona owodniowa

    może być również stosowana w połączeniu z innymi opatrunkami biologicznymi, w tym

    allogeniczną skórą. Szczególne zainteresowanie wzbudza stosowanie biowitalnych

    przeszczepów błony owodniowej. Zachęcające wyniki stosowania przyżyciowych

    przeszczepów owodni w leczeniu ran mogą wynikać z zachowanych fizjologicznych funkcji

    sekrecyjnych komórek owodni. Ludzkie mezenchymalne komórki macierzyste izolowane

    z błony owodniowej były tematem badań prowadzonych przez habilitanta w ramach rozprawy

    doktorskiej. Kontynuując wątek podjęty w pracy doktorskiej, w publikacji Amniotic cells

  • 16

    share clusters of differentiation of fibroblasts and keratinocytes, influencing their ability to

    proliferate and aid in wound healing while impairing their angiogenesis capability (Kitala

    i wsp. 2019) udowodniono, że komórki macierzyste owodni mogą być stosowane jako

    przeszczep pierwszego rzutu i jedyna terapia komórkowa lub być stosowane równoczasowo

    z przeszczepem autologicznych fibroblastów i keratynocytów jako metoda wspomagająca.

    Dodatkowo można prowadzić kohodowlę autologicznych komórek skóry i naskórka

    z komórkami owodni w celu stymulowania namnażania komórek pacjenta, co zwiększyłoby

    ilość komórek własnych chorego, a ich przeszczep z komórkami owodni przyczyniłby się do

    wspomagania procesu gojenia rany, dzięki parakrynnym mechanizmom, immunomodulacji

    oraz tworzeniu środowiska sprzyjającego migracji i proliferacji komórek. Do tej pory

    wykazano, że jedynie komórki macierzyste mieszków włosowych mogą różnicować się

    w keratynocyty, jednak u chorych oparzonych ten rezerwuar jest mocno ograniczony. Inne

    źródła komórek macierzystych można zróżnicować m.in. poprzez dostarczenie cytokin

    i czynników wzrostu do hodowli. Metodę tą w pracy Kitala i wsp. (2019) zrealizowano

    poprzez użycie naczyń Boyden’a, zastosowanie medium do komórek zróżnicowanych oraz

    hodowlę w obecność komórek zróżnicowanych (kohodowlę). Wszystkie te metody są

    bezpieczne z punktu widzenia klinicznej aplikacji. Do oceny zdolności komórek owodni do

    różnicowania w fibroblasty i keratynocyty wybrano osiem antygenów komórkowych

    obecnych na fibroblastach i siedem markerów różnicowania charakterystycznych dla

    keratynocytów. W pracy zaobserwowano istotne różnice jedynie pomiędzy fibroblastami,

    a komórkami owodni jedynie w poziomach bFGF i CD10, zatem uzyskane wyniki sugerują,

    że komórki owodni wykazują ekspresję antygenów komórkowych fibroblastów. W przypadku

    bFGF i CD10 otrzymane intensywności reakcji są niższe, jednak w dalszym ciągu antygeny te

    są obecne na powierzchni komórek owodni, a antygen CD10 w hodowlach fibroblastów

    wykrywany był również na niskim poziomie. Należy dodać, że niski poziom markerów

    w komórkach może być spowodowany faktem samej hodowli in vitro, ponieważ uwalnianie

    FGF z komórek jest stymulowane przez samo utworzenie rany, a warunki hodowli nie

    odpowiadają tym, które można stwierdzić w ranie. W pracy nie odnotowano istotnych

    statystycznie różnic pomiędzy trzema badanymi metodami różnicowania. Uzyskane wyniki są

    spójne z danymi literaturowymi, które wskazują, że różnice pomiędzy komórkami

    mezenchymalnymi i fibroblastami nie są do końca poznane (m.in. stwierdzono podobny wzór

    ekspresji genów), co sugeruje, że komórki owodni mogą stanowić kliniczny ekwiwalent

    przeszczepu fibroblastów skórnych, ze względu na duże podobieństwo w antygenach

    powierzchniowych i wydzielanych czynnikach wzrostu, ale większy zarówno potencjał

  • 17

    proliferacyjny, jak i zdolność do promowania gojenia ran. W przypadku keratynocytów

    problem jest bardziej złożony z powodu różnic w poziomie ekspresji antygenów

    powierzchniowych występujących na komórkach w hodowli, zdrowej skórze, a nawet

    odbudowanym naskórku. Podobnie jak w przypadku fibroblastów, najmniej antygenów

    powierzchniowych obserwuje się w hodowlach komórkowych. Dodatkowe problemy

    generuje stratyfikacja keratynocytów rzutująca na poziom m.in. inwolukryny.

    W przeprowadzonym badaniu istotnie większą liczbę antygenów odnotowano jedynie dla

    transglutaminazy keratynocytów w hodowli keratynocytów z Banku Tkanek, a najmniejszą

    w linii keratynocytów zakupionej komercyjnie. Natomiast wimentyny było istotnie więcej

    w hodowli komórek owodni w stosunku do keratynocytów. Uzyskane wyniki mogą

    wskazywać na zdolność do różnicowania komórek owodni w keratynocyty, co może być

    dowodem na pluripotencję komórek owodni, co z kolei znajduje potwierdzenie w danych

    literaturowych, które wykazały, że komórki płynu owodniowego są zdolne różnicowania

    w komórki nabłonkowe dróg oddechowych. Dodatkowo w pracy udowodniono, że komórki

    owodni wspomagają migrację keratynocytów o ≥ 40% (test CytoSelect™ 24-Well Wound

    Healing Assay) oraz ich namnażanie. Najwyższy współczynnik proliferacji odnotowano w

    hodowli wspólnej keratynocytów i komórek macierzystych owodni,

    a największą liczbę podwojeń populacji uzyskano w hodowli wspólnej fibroblastów

    i komórek owodni – ponad 7 podwojeń populacji. Z kolei analiza liczby komórek w fazie

    mitozy potwierdza istotnie większą zdolność do proliferacji komórek owodni w stosunku

    zarówno do keratynocytów i fibroblastów. Na podstawie uzyskanych wyników można się

    pokusić o stwierdzenie, że komórki macierzyste owodni są lepsze od obecnego standardu

    leczenia – przeszczepu autologicznych keratynocytów i fibroblastów w przypadku, gdy

    z przyczyn stanu pacjenta hodowla autologiczna namnaża się powoli i przedwcześnie starzeje,

    jednak nie ma dowodów na celowość wycofania przeszczepu własnych komórek skóry

    i naskórka pacjenta na rzecz przeszczepu komórek macierzystych owodni. Dzięki

    unikatowym właściwościom, komórki owodni można przeszczepić po pierwszej demarkacji

    martwicy. Ich aplikacja powinna złagodzić ogólnoustrojową reakcję zapalną i stymulować

    proces gojenia ran. Nasza jednostka ubiega się o rozszerzenie działalności Banku Tkanek

    o wytwarzani komórek owodni, a komórki te będą rutynowo stosowane w wyłączeniu

    szpitalnym. Pod względem prawnym (zdaniem Komitetu ds. Terapii Zaawansowanych)

    komórki macierzyste zaklasyfikowano jako produkt leczniczy terapii zaawansowanej, dlatego

    ich wytwarzanie powinno być prowadzone według ściśle ustalonej i kontrolowanej procedury,

  • 18

    zapewniającej przed wszystkim bezpieczeństwo, jak również wysoką wydajność na

    wszystkichetapach ich wytwarzania: izolacji, hodowli iprzygotowania do aplikacji

    u chorego. Zagadnieniom tym poświęcono dwie publikacje, które opisują prace zmierzające

    do implementacji produktu leczniczego terapii zaawansowanych. Pierwsza z nich, pod

    tytułem Isolation and Production of the Ready-to-Use Product (the Amniotic Stem Cell

    Culture) in Accordance with GMP Regulations (Kitala D. i wsp.; 2017) ma na celu ocenę jak

    warunki standaryzacji hodowli komórek macierzystych owodni (m.in. czas potrzebny na

    przygotowanie przeszczepu komórkowego) wpływają na właściwości uzyskanego

    przeszczepu komórkowego, rozumiane jako zachowanie minimalnych kryteriów niezbędnych

    do jakościowej akceptacji produktu leczniczego terapii zaawansowanej. Konsekwencją

    opisanych w publikacji badań jest m.in. wybór optymalnego czasu do przeszczepu oraz

    metody aplikacji komórek u chorych oparzonych i z ranami przewlekłymi, z zachowaniem

    wytycznych Dobrej Praktyki Wytwarzania. Dążąc do realizacji tego celu przeanalizowano

    różne metody hodowli i możliwości aplikacji, wszystko w zgodzie z obowiązującym

    prawodawstwem. Wybrano i oceniono punkty kontroli jakości. Zdefiniowano optymalny

    pasaż do przeszczepu oraz narzędzie do transferu komórek. Jest to kompletna praca

    pozwalająca na wdrożenie komórek macierzystych owodni do praktyki klinicznej.

    W rozprawie doktorskiej wyizolowano i potwierdzono istnienie komórek macierzystych

    w błonie owodniowej. Jednak w publikacji nie poprzestano na analizie izolatu po pasażu

    pierwszym, a hodowle prowadzono do pasażu 10. Zabieg ten miał na celu weryfikację

    bezpieczeństwa komórek na różnych etapach hodowli. Proces wytwarzania produktu

    leczniczego jakim są komórki podlega niespotykanym nigdzie indziej prawom – jest

    całkowicie podporządkowany sytuacji klinicznej potencjalnego biorcy. Oznacza to

    konieczność przedwczesnego z punktu widzenia laboratoryjnego przygotowania prowadzonej

    hodowli, lub sytuację odwrotną – maksymalne jej przeciągnięcie do momentu stabilizacji

    hemodynamicznej pacjenta. Autorka w pracy próbuje odpowiedzieć na pytanie, który moment

    w hodowli komórek owodni będziemy nazywać zbyt wczesnym, a który zbyt późnym do

    przeszczepu,poprzez ocenę starzenia hodowli (Senescence test), jak również zmiany liczby

    komórek żywych i apoptotycznych w czasie tak długiej hodowli. W pracy analizowano

    dodatkowo liczbę uzyskanych komórek, czystość mikrobiologiczną, podwojenie populacji,

    oraz ekspresję antygenów HLA-DR i SSEA-3 w kolejnych pasażach. Wykazano, że istotna

    klinicznie liczba komórek uzyskiwana jest po 3 pasażu, a komórki nie wykazują starzenia

    badanego aktywnością hydrolityczną ß-galaktozydazy do pasażu szóstego. Właśnie dlatego

    restrykcyjne punkty kontroli jakości ustanowiono przed 3 i 6 pasażem i wykazano celowość

  • 19

    wykonania badań potwierdzających spełnienie kryteriów ustalonych przez Międzynarodowe

    Towarzystwo Terapii Komórkowej w 2006 r., niezbędnych do identyfikacji

    mezenchymalnych komórek macierzystych właśnie na tym etapie.

    W kolejnej pracy pt. Isolation, culturing and preparation for transplantation of

    amnioticmesenchymalstemcells. Repetitive and reproducible laboratory, technical protocol

    (Kitala D i wsp.; 2018) udowodniono, że dla celów wydajnej izolacji istotny jest czas od

    pobrania do przetwarzania owodni (im więcej godzin mija tym niższe prawdopodobieństwo

    uzyskania żywotnej puli komórek, za absolutne maksimum uznaje się 48h). Wykazano, że w

    izolacji metodą eksplantów najbardziej krytycznym momentem jest dostateczne pocięcie

    tkanki oraz czas pozostawienia kawałków tkanki do przywarcia do dna butelki.

    Z przeprowadzonych badań wynika, że mniej doświadczeni operatorzy mają tendencję do

    przesuszenia tkanki, co skutkuje utratą materiału. Opisany protokół uszczegóławia techniczne

    aspekty hodowli służącej do otrzymania klinicznie istotnej liczby komórek (>1*108). Praca

    opisuje jak postępować aby utrzymać komórki w fazie wzrostu nawet przez 2 miesiące.

    Wykazano, że koniecznym warunkiem jest wysiewanie niewielkich ilości (3-3,5 tys./cm2) na

    butelki 175cm2 i zmiany medium co 48h (max 72h). Wykazano, że komórki w tym czasie

    można odtrawiać i pasażować co nie wpływa negatywnie na proces hodowli. Po pierwszym

    pasażu (z hodowli pierwotnej na butelki hodowlane) uzyskuje się średnio 7 mln komórek, po

    drugim około 45 mln komórek, a po trzecim średnio 3x108 komórek. Udowodniono, że po

    pierwszym pasażu komórki mezenchymalne stanowią około 75-95% komórek w hodowli

    i potwierdzono, że jest to właściwy moment do sortowania ich oraz wykonania pierwszej serii

    testów na spełnienie minimalnych kryteriów dla mezenchymalnych komórek macierzystych

    .Obydwie publikacje ukazują prace zmierzające do jak najszybszego wdrożenia komórek

    owodniowych, zgodnie z przepisami Ministra Zdrowia w sprawie Dobrej Praktyki

    Wytwarzania (GMP), ustawy transplantacyjnej i EudraLex - Tom 4.Jednym z poważnych

    problemów technologicznych jest standaryzacja aplikacji komórek. Satysfakcjonujący

    mechanizm przeszczepu komórek mezenchymalnych nie został jeszcze opracowany. Z punktu

    widzenia wdrożenia klinicznego uważa się, że jedynie około 5% aplikowanych komórek

    macierzystych(wstrzykniętych w łożysko rany) jest w stanie przetrwać, a co za tym

    idziestopień zasiedlenia przez miejscowo dostarczone komórki macierzyste może być zbyt

    niski, aby w sposób znaczący przyczynić się do odtworzenia w pełni funkcjonalnej tkanki.

    Problem ten można rozwiązać poprzez zastosowanie rusztowań(pochodzenia naturalnego lub

    syntetycznego). Falanga i współpracownicy sugerują aplikację komórek z użyciem kleju

  • 20

    fibrynowego, jednak z doświadczeń chirurgów i pracowników Banku Tkanek Centrum

    Leczenia Oparzeń im. dr Stanisława Sakiela wynika, że metoda ta powoduje m.in. zbyt

    głęboką penetrację komórek w tkankę i została ona zastąpiona przez użycie koncentratu

    bogatoleukocytarno-płytkowego. Coraz częściej spotyka się stosowanie rusztowań

    komórkowych wytworzonych z biożeli i biodegradowalnych matryc, co ma na celu

    zapewnienie maksymalnej integracji komórek do łożyska rany z zachowaniem macierzy

    zewnątrzkomórkowej. W pracy Chitosan/aminoacid hydrogels with antimicrobial and

    bioactive properties as new scaffolds for human mesenchymal stem cells culture applicable in

    wound healing (Piątkowski M, Kitala D; 2017) zaprezentowano podłoża chitozanowe, które

    można stosować do hodowli komórkowej, gdyż mogą być sterylizowane, zachowując przy

    tym swoje właściwości w inkubatorze do prowadzenia hodowli oraz nie powodując

    kontaktowego zahamowania wzrostu komórek. Dodatkowo poprzez badania

    histopatologiczne wykazano, że komórki które zostały nasiane na podłoża pozostały w

    skupiskach w trójwymiarowej strukturze hydrożelu, a jedynie niewielka ich liczba

    opłaszczyła się na powierzchni opatrunku. Podłoża chitozanowe łatwo udaje się przytwierdzić

    do dna naczynia hodowlanego, co ułatwia proces nasiewania komórek i zachowuje

    prawidłową orientację hydrożelu. W pracy wykazano, że lepszym rozwiązaniem jest

    stylizacja parą wodną, ponieważ tlenek etylenu negatywnie wpływa zarówno na sam

    hydrożel, jak i na namnażanie się komórek inkubowanych z biomateriałem. Badane

    biomateriały badano pod względem ich właściwości fizykochemicznych i morfologii.

    Oceniano również ich podatność na biodegradację oraz kolonizację przez grzyby i bakterie.

    Wykazano, że biomateriały chitozanowe wykazały zdolność do podtrzymywania

    funkcjonalności mezenchymalnych komórek macierzystych, co może mieć istotny wpływ na

    rozwój terapii komórkowych.Dalsze, obecnie prowadzone badania w tym zakresie

    wykorzystują do uzyskania sterylnego produktu sterylizację radiacyjną, jako metodę z wyboru

    stosowaną w sterylizacji przeszczepów ludzkich. Trwają pracenad możliwością użycia

    hydrożeli do przeszczepu ludzkich keratynocytów. Zastosowanie autograftów nabłonkowych

    (CEA) w leczeniu zyskało na popularności w ostatnich kilkudziesięciu latach. Technika ta

    umożliwia uzyskanie dużych ilości hodowanych komórek nabłonka z małej biopsji skórnej w

    ciągu 3-4 tygodni. Przeszczep komórek przyspiesza gojenie ran poprzez zapewnienie

    jednoetapowego pokrycia dużych ubytków skórnych, zmniejszając tym samym liczbę

    zabiegów. Należy jednak mieć na uwadze, że kliniczne wyniki przeszczepu keratynoctów są

    niejednoznaczne, a postępy osiągnięte od czasów Reinwald i Green’a, którzy po raz pierwszy

    opisali technikę hodowli keratynocytów są ciągle weryfikowane, zwłaszcza, że koszt

  • 21

    przeszczepu CEA jest wysoki. W pracy Autologous and allogeneic skin cellgrafts in the

    treatment of severelyburntpatients. Retrospective clinical study. (Klama-Baryła A., Kitala D.;

    2018) stwierdzono, że istotnym czynnikiem w leczeniu oparzeń przeszczepami

    keratynocytów jest możliwie wczesna aplikacja komórek skóry (maksymalnie 10 dni po

    przyjęciu), co sugerowałoby, że użycie komórek allogenicznych jest bardziej celowe, jako, że

    komórki te są produktem „gotowym” do natychmiastowego użycia w razie potrzeby

    (rozmrożenie, dodatkowe namnożenie i aplikacja komórek może zostać przeprowadzona do

    tygodnia). Zastosowanie komórek allogenicznych nie wpływa na zmianęczasu hospitalizacji

    w porównaniu z komórkami autologicznymi, co wskazywałoby, że wykorzystanie komórek

    allogenicznych w leczeniu oparzeń jest tak samo skuteczne, jak autologicznych. W terapii

    komórkami naskórka należy dodatkowo pamiętać, że sukces uzależniony jest od wieku

    dawcy. Do innych ograniczeń tej metody należy zaliczyć długi czas oczekiwania na

    hodowlane komponenty skórne w przypadku przeszczepów autologicznych oraz niewielką

    liczbę dawców przeszczepów allogenicznych (dawcy, którzy nie dożyli do swojego

    przeszczepu). Kolejnym punktem krytycznym jest podatność hodowli komórkowej na

    zakażenia. Ponadto zastanawiająca jest rozbieżność pomiędzy obserwowanymi efektami

    terapeutycznymi. Still i wsp. sugerują, że zastosowanie keratynocytów skutkuje

    rozczarowującym efektem klinicznym. Desai i wsp. obserwowali, jako następstwo terapii

    komórkowej, hiperkeratozę i powstawanie przykurczających blizn. Dlatego celem pracy Does

    the transplantation of keratinocytes really reduce the risk of death? Survival analysis of

    patient shospitalized at the Dr Stanislaw Sakiel Centre for Burns Treatment in 2008-2015

    (Kitala D. i wsp. 2018) była weryfikacja wpływu zastosowania hodowlanych keratynocytów

    (CEA) na przeżycie pacjentów na postawie analizy grupy chorych oparzonych u których

    zastosowano przeszczep komórkowy w stosunku do średniej liczby zgonów wszystkich

    pacjentów oraz wytypowanie czynników predykcyjnych związanych z ryzykiem zgonu

    u pacjentów poddanych leczeniu z zastosowaniem CEA. Stwierdzono, że średnia liczba

    przeszczepianych komórek w grupie do 50 lat wynosiła 7.7 mln/ml, a w grupie powyżej 50

    r.ż. 6.2 mln/ml (p>0.05), natomiast procent osób z przeszczepem komórkowym powyżej 20

    mln kom./ml w grupie do 50 lat wynosił 11%, natomiast w grupie powyżej 50 lat nie

    odnotowano ani jednej osoby z tak liczną hodowlą. Dodatkowo u osób powyżej 50 roku życia

    średni czas hodowli komórkowej był prawie 10 dni dłuższy. W grupie osób do 50 r.ż.

    hodowlę aplikowano osobom o większej średniej powierzchni oparzenia (42% TBSA),

    a pomimo tego śmiertelność była istotnie niższa (4%). Ogólna śmiertelność w grupie chorych

    z przeszczepem keratynocytów z rozpoznanym oparzeniem poniżej 60% wynosi 1%,

  • 22

    natomiast powyżej 60% TBSA odnotowano śmiertelność na poziomie 16%. W grupie

    pacjentów z oparzeniem powierzchni 40-79% ciała leczonych z użyciem CEAwzględna

    redukcja zgonu (relative risk reduction) wyniosła 69,6% w stosunku do grupy kontrolnej.

    Uznano, że kwestie związane z optymalnym doborem pola dawczego do hodowli komórek,

    opatrunku do zaopatrywania rany przed pobraniem skóry do hodowli, jak i po przeszczepie

    komórek oraz, co najważniejsze świadomy wybór grupy pacjentów, u których aplikacja

    keratynocytów przyniesie maksymalny efekt kliniczny powinny być usystematyzowane wiele

    lat temu, podczas gdy w dalszym ciągu brakuje prac podających jasne wytyczne związane

    z zastosowaniem hodowlanych komponentów skóry. Stwierdzono, że przeszczep CEA jest

    kosztowną procedurą ratującą życie, ale nienadającą się do trwałego pokrycia oparzeń

    głębokich (nie przyczynia się do zmniejszenia ryzyka zgonu w przypadku oparzeń III/IV

    stopnia). Podsumowując keratynocyty i fibroblasty powinny być aplikowane, jako metoda

    wspomagająca leczenie oparzeń o powierzchni co najmniej 40% ciała, jednak o maksymalnej

    głębokości IIb. W przypadku rozległych oparzeń o dużej głębokości zaleca się stosowanie

    wyżej wspomnianych komórek macierzystych.

    Z danych Centrum Leczenia Oparzeń wynika, że zapotrzebowanie na materiał

    tkankowy i komórkowy to około: 60-70 tysięcy cm2 skóry allogenicznej, 50-60 tysięcy cm

    2

    owodni allogenicznej oraz średnio 20 hodowli komórkowych rocznie, a ilości te wciąż

    wzrastają.Zarówno zakażenia wirusowe, bakteryjne jak i grzybicze mogą być przekazywane

    poprzez transplantację organów oraz przeszczepów tkanek takich jak: kości, skóra, rogówka,

    zastawki serca, krwiotwórcze komórki macierzyste czy owodnia. Częstość występowania

    zakażeń bakteryjnych transmitowanych poprzez przeszczepy tkankowe i komórkowe nie jest

    znana i może być jedynie szacowana na podstawie sytuacji mikrobiologicznej Banku

    Tkanek.Niestety, pomimo przetwarzania przeszczepów komórkowych i tkankowych

    w warunkach o odpowiednich klasach czystości (obowiązek spełnienia wymagań

    rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 19czerwca 2017 r. w sprawie wymagań Dobrej

    Praktyki Wytwarzania z uwzględnieniem zmian wprowadzonych, zgodnie

    z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1394/2007 z dnia 13 listopada

    2007 r. w sprawie produktów leczniczych terapii zaawansowanej i zmieniające dyrektywę

    2001/83/WE oraz rozporządzenie (WE) nr 726/2004) istnieje dodatkowe ryzyko kontaminacji

    materiału ze strony personelu. Z tego powodu przeszczepy skóry i owodni allogenicznej

    podlegają procesowi sterylizacji radiacyjnej dawką 35kGy. Sterylizacja radiacyjna, skuteczna

    wobec komórek bakteryjnych, powoduje równocześnie degradację czynnika komórkowego

    przeszczepów, co sprawia, że otrzymywany produkt spełnia funkcję opatrunku czasowo

  • 23

    zaopatrującego ranę, a przez to zmniejsza się jego skuteczność. Z powodu opisanych

    właściwości, sterylizacja radiacyjna nie może być stosowana w przypadku przeszczepów

    komórkowych, dlatego zakażenie hodowli keratynocytów i fibroblastów jest jednoznaczne

    z jej utratą. Bezpośrednio po urazie termicznym rana oparzeniowa jest bakteriologicznie

    czysta, jednak w ciągu kilku dni następuje szybka jej kolonizacja. Kontaminacja może

    nastąpić endogenną florą pacjenta lub patogenami szpitalnymi. Zakażenia hodowli mogą być

    również wynikiem błędu personelu Banku Tkanek. Ujemny wynik badania

    mikrobiologicznego, zarówno dla przeszczepu komórkowego, jak i tkankowego jest jednym

    z warunków dopuszczenia produktu leczniczego terapii zaawansowanej do dystrybucji

    u chorych oparzonych. W świetle powyższych faktów należy zachować kompromis pomiędzy

    dostarczeniem oczekiwanej ilości materiału komórkowego i tkankowego, a jego

    bezpieczeństwem i jakością. W pracy Infections in the tissue material and their impact on the

    loss of transplants in the Laboratory of in vitro Cell and Tissue Culture with Tissue Bank in

    the years 2011-2015 (Kitala D. i wsp. 2017) podjęto próbę ocenyliczby utraconych dawców

    poprzez weryfikację wyników badań kwalifikacyjnych, rozpoznań choroby nowotworowej

    oraz wpływu obecności drobnoustrojów obecnych w materiale komórkowym i tkankowym na

    stratę przeszczepów.Wykazano, że liczba dyskwalifikacji zarówno wśród dawców skóry, jak

    i owodni allogenicznej wynosiła około 5%. Najwięcej odrzucanych było autologicznych

    dawców skóry do hodowli keratynocytów i fibroblastów (13%). Najczęstszą przyczyną

    dyskwalifikacji dawcy tkanek (62% wszystkich dyskwalifikacji) był dodatni wynik

    HBc(+).Łącznie z badanego materiału tkankowego i komórkowego wyizolowano 161

    szczepów bakterii i grzybów.Skóra pozyskiwana w zakładach medycyny sądowej

    charakteryzowała się większą średnią liczbą szczepów przypadających na jedną donację

    skóry. Uzyskanie skóry z sekcji sądowej związane było ze zwiększeniem ryzyka (relative

    risk) otrzymania zakażonego materiału o 58%. Uzyskanie owodni z porodu siłami natury

    z kolei wiązało się z ryzykiem zakażenia większym o 23% w porównaniu do materiału

    uzyskanego na drodze cesarskiego cięcia. Założenie hodowli po 7 dobie od urazu zwiększało

    ryzyko wystąpienia zakażenia o 25% w stosunku do hodowli założonych do 7 doby od

    wypadku.

    Wyniki badań dwóch powyższych prac (Kitala D. i wsp. 2017; 2018) posłużyły do

    dyskusji z chirurgami na temat określenia grupy docelowej dla której zastosowanie hodowli

    komórkowych związane byłoby z największym prawdopodobieństwem sukcesu

    terapeutycznego i najmniejszym ryzykiem kontaminacji. Dodatkowo Bank Tkanek starając

  • 24

    się o rozszerzenie działalności o przyżyciową owodnię uwzględnił wyniki badań nad

    ryzykiem zakażenia w przypadku owodni pozyskiwanych z porodów siłami natury.

    Poza pracą naukową podejmowane są przez habilitanta próby ostatecznego wyklarowania

    statusu prawnego przeszczepów komórkowych i tkankowych jako produktów leczniczych

    terapii zaawansowanych, a wszystkie prowadzone badania mają na celu maksymalizację

    dostępności zaawansowanych procedur w leczeniu nie tylko chorych oparzonych i z ranami

    przewlekłymi, ale również wykorzystanie tych produktów w chirurgii rekonstrukcyjnej oraz

    ginekologii. Celem autorki jest prowadzenie badań naukowych w duchu medycyny opartej na

    faktach (evidence based medicine) w odpowiedzi na realne potrzeby kliniczne.

    Omówienie pozostałych osiągnięć naukowo - badawczych (artystycznych).

    Mój pozostały dorobek naukowy (z wyłączeniem prac wykazanych w pkt 4 b) obejmuje

    łącznie 18 artykułóworaz rozdziałów opublikowanych w recenzowanych czasopismach

    i książkach o zasięgu międzynarodowym i krajowym. Liczba prac w poszczególnych

    kategoriach bibliometrycznych przedstawia się następująco:

    A. w czasopismach posiadających "impact factor" chronologicznie

    1. Oleszko N, Wałach W, Utrata-Wesołek A, Kowalczuk A, Trzebicka B, Klama-Baryła A, Hoff-Lenczewska D, Kawecki M, Lesiak M, Sieroń AL, Dworak A. Controlling

    the Crystallinity of Thermoresponsive Poly(2-oxazoline)-Based Nanolayers to Cell

    Adhesion and Detachment. Biomacromolecules. 2015; 16(9):2805-13. doi:

    10.1021/acs.biomac.5b00745.

    2. Kawecki M, Kraut M, Klama-Baryła A, Łabuś W, Kitala D, Nowak M, Glik J, Sieroń AL, Utrata-Wesołek A, Trzebicka B, Dworak A, Szweda D. Transfer of fibroblast

    sheets cultured on thermoresponsive dishes with membranes. J Mater Sci Mater Med.

    2016 Jun;27(6):111. doi: 10.1007/s10856-016-5718-1.

    3. Pielesz A, Biniaś D, Sarna E, Bobiński R, Kawecki M, Glik J, Klama-Baryła A, Kitala D, Łabuś W, Paluch J, Kraut M. Active antioxidants in ex-vivo examination of

    burn wound healing by means of IR and Raman spectroscopies-Preliminary

    comparative research. Spectrochim Acta A Mol Biomol Spectrosc. 2017;173:924-

    930. doi: 10.1016/j.saa.2016.10.046.

    4. Glik J, Kawecki M, Kitala D, Klama-Baryła A, Łabuś W, Grabowski M, Durdzińska A, Nowak M, Misiuga M, Kasperczyk A. A new option for definitive burn wound

    closure - pair matching type of retrospective case-control study of hand burns in the

    hospitalised patients group in the Dr Stanislaw Sakiel Centre for Burn Treatment

    between 2009 and 2015. Int Wound J. 2017 Oct;14(5):849-855. doi:

    10.1111/iwj.12720.

    5. Łabuś W, Glik J, Klama-Baryła A, Kitala D, Kraut M, Maj M, Nowak M, Misiuga M, Marcinkowski A, Trzebicka B, Poloczek R, Kawecki M. Atomic force microscopy in

    the production of a biovital skin graft based on human acellular dermal matrix

    produced in-house and in vitro cultured human fibroblasts. J Biomed Mater Res B

    Appl Biomater. 2018 Feb;106(2):726-733. doi: 10.1002/jbm.b.33883.

  • 25

    6. Glik J, Łabuś W, Kitala D, Mikuś-Zagórska K, Roberts CD, Nowak M, Kasperczyk A, Kawecki M. A 2000 patient retrospective assessment of a new strategy for burn

    wound management in view of infection prevention and treatment. Int Wound J. 2018

    Jun;15(3):344-349. doi: 10.1111/iwj.12871.

    7. Pielesz A, Gawłowski A, Biniaś D, Bobiński R, Kawecki M, Klama-Baryła A, Kitala D, Łabuś W, Glik J, Paluch J. The role of dimethyl sulfoxide (DMSO) in ex-vivo

    examination of human skin burn injury treatment. Spectrochim Acta A

    MolBiomolSpectrosc. 2018 May 5;196:344-352. doi: 10.1016/j.saa.2018.02.035.

    8. Radwan-Pragłowska J, Piątkowski M, Kitala D, Janus Ł, Klama-Baryła A, Łabuś W, Tomanek E, Glik J, Matysek D, Bogdał D, Kawecki M. Microwave-assisted synthesis

    and characterization of bioactive chitosan scaffolds doped with Au nanoparticles for

    mesenchymal stem cells culture. International Journal of Polymeric Materials and

    Polymeric Biomaterials 2018; In Press, Accepted Manuscript doi:

    10.1080/00914037.2018.1445632

    9. Klama-Baryła A, Łabuś W, Kitala D, Kraut M, Nowak M, Kawecki M. Experience in using foetal membranes – the present and new perspectives. Transplantation

    Proceedings 2018; 50(7), p.2188-2194

    https://doi.org/10.1016/j.transproceed.2018.02.120

    B. w czasopismach bez "impact factor"

    1. Gierek M., Mikuś K., Kawecki M., Glik J., Hoff-Lenczewska D., Nowak M. The treatment of Burns wounds with human amniotic membrane dressings in the Centre

    for the Treatment of Burns in Siemianowice Śląskie –own experience / Leczenie

    oparzeń przy użyciu opatrunków z ludzkiej owodni w Centrum Leczenia Oparzeń w

    Siemianowicach Śląskich – doświadczenia własne. The Journal of Orthopaedics

    Trauma Surgery and Related Research. 2012, 3 (29) 76-83

    2. Gierek M., Kawecki M., Mikuś K., Glik J., Klama-Baryła A., Hoff-Lenczewska D., Nowak M. Use of human amniotic membrane in treatment of burns / Zastosowanie

    ludzkiej błony owodniowej w leczeniu oparzeń. The Journal of Orthopaedics Trauma

    Surgery and Related Research. 2012, 3 (29) 70-75.

    3. Łabuś W, Kawecki M, Glik J, Maj M, Kitala D, Misiuga M, Klama-Baryła A, Kraut M, Nowak M. Own Experience From The Use Of A Substitute Of An Allogeneic

    Acellular Dermal Matrix Revitalized With In Vitro Cultured Skin Cells In Clinical

    Practice. Pol PrzeglChir. 2015 Oct;87(10):513-21. doi: 10.1515/pjs-2015-0097.

    4. Klama-Baryła A, Łabuś W, Kitala D, Kraut M, Kawecki M. Preparation of Amniotic Membrane and It’s Application in the Treatment of Skin Loss and Lyell's Syndrome

    (Toxic Epidermal Necrolysis): Current State and New Opportunities. J Clin Exp

    Dermatol Res 8:422. doi: 10.4172/2155-9554.1000422

    Prace poglądowe:

    A. w czasopismach z"impact factor"

    1. Kawecki M, Łabuś W, Klama-Baryla A, Kitala D, Kraut M, Glik J, Misiuga M,

    Nowak M, Bielecki T, Kasperczyk A. A review of decellurization methods caused by

    an urgent need for quality control of cell-free extracellular matrix' scaffolds and their

    role in regenerative medicine. J Biomed Mater Res B Appl Biomater. 2018

    Feb;106(2):909-923. doi: 10.1002/jbm.b.33865.

  • 26

    B. w czasopismach bez "impact factor"

    1. Hoff-Lenczewska D, Kawecki M, Glik J, Klama-Baryła A, Nowak M. The potential

    of bacteriophages in the treatment of burn wounds. Pol Przegl Chir. 2013

    Oct;85(10):615-8. doi: 10.2478/pjs-2013-0092. Review.

    Rozdziały w podręcznikach krajowych:

    1. Kawecki M, Hoff-Lenczewska D, Klama-Baryła A, GLik J, Łabuś W, Nowak M.

    Oparzenia. Przegląd Piśmiennictwa Chirurgicznego Tom XX. Warszawa 2012, s. 185-

    196

    2. Kawecki M, GLik J, Pawlik-Knapik D, Kitala D, Misiuga M. Oparzenia. Przegląd

    Piśmiennictwa Chirurgicznego 2016. Red. Adam Dziki Stowarzyszenie Popierania

    Rozwoju Proktologii. Łódź 2017, s.192-195; ISBN:978-83-941338-3-2

    3. Kawecki M, Glik J, Pawlik-Knapik D, Kitala D. Oparzenia. Przegląd Piśmiennictwa

    Chirurgicznego 2018. Red. Adam Dziki, Łódź : Stowarzyszenie Popierania Rozwoju

    Proktologii, 2017 s. 219-225; ISBN: 978-83-941338-3-2

    Tematyka moich zainteresowań naukowych znajduje odzwierciedlenie

    w opublikowanych pracach i obejmuje cztery wiodące zagadnienia. Pierwsza grupa prac

    koncentruje się wokół stworzenia pełnego arkusza komórek do przeszczepu oraz gotowego

    biowitalnego opatrunku powstałego z wykorzystaniem chitozanu. Obydwie metody mają na

    celu zachowanie wytworzonych w hodowli połączeń międzykomórkowych i przygotowanie

    opatrunku, który można by aplikować na rany przewlekłe i oparzeniowe. Większość prac

    oryginalnych prezentujących wyniki badań z tego zakresu tematycznego oparta jest

    o wykorzystanie termosterowalnych polimerów, które poprzez zmianę swoich właściwości po

    wyjęciu z inkubatora w którym prowadzona była hodowla, powodują odczepienie się warstwy

    komórek od dna naczynia opłaszczonego polimerem. W pracach Transfer of fibroblast sheets

    cultured on thermoresponsive dishes with membranes oraz Controlling the Crystallinity of

    Thermoresponsive Poly(2-oxazoline)-Based Nanolayers to Cell Adhesion and Detachment z

    powodzeniem wykorzystano dwa różne polimery do uzyskania pełnego arkusza komórek.

    Arkusz autologicznych komórek pacjenta, za zgodą komisji bioetycznej został przeszczepiony

    pacjentowi. Pomimo obiecujących wyników przedsiębiorca nie wdrożył produktu na rynek.

    W publikacji Microwave-assisted synthesis and characterization of bioactive chitosan

    scaffolds doped with Au nanoparticles for mesenchymal stem cells culture opisano uzyskany

    metodami przyjaznymi środowisku aerożel chitozanowy wykorzystany do hodowli komórek

    macierzystych owodni. Aerożel był dodatkowo wzbogacony o nanocząstki złota.

    Kolejny zestaw prac poświęcony jest wykorzystaniu specjalistycznych procedur

  • 27

    i opatrunków biotechnologicznych w leczeniu chorych oparzonych. Artykuł A newoption for

    definitiv burn wound closure – pair matching type of retrospective case-control study of hand

    burns in the hospitalized patients group in the Dr Stanislaw Sakiel Centre for Burn Treatment

    between 2009 and 2015 opisuje problematykę oparzeń ręki i wykorzystanie opatrunku Oasis

    (warstwa podśluzówkowa jelita cienkiego świni) jako nowatorskiej metody definitywnego

    zamknięcia rany oparzeniowej. W pracy Own Experience From The Use Of A Substitute Of

    An Allogeneic Acellular Dermal Matrix Revitalized With In Vitro Cultured Skin Cells In

    Clinical Practice opisana została seria przypadków zastosowania odkomórczonej matrycy ze

    skóry allogenicznej u chorych oparzonych i z ranami przewlekłymi. Dwie prace The

    treatment of Burns wounds with human amniotic membrane dressings in the Centre for the

    Treatment of Burns in Siemianowice Śląskie– own experience razUse of human amniotic

    cmembrane in treatment of burns poświęcone są wstępnemu zastosowaniu błony owodniowej

    w leczeniu ran oparzeniowych i przewlekłych. Z kolei w pracy Experience in using foetal

    membranes – the present and new perspectives przedstawiono użycie ludzkiej owodni w

    leczeniu oparzeń powierzchownych (szczególnie w obszarze twarzy) jako skutecznego

    standardu klinicznego. Owodnię allogeniczną wprowadzono do praktyki klinicznej Centrum

    Leczenia Oparzeń w 2011 roku. Liczba dawczyń rosła co roku, osiągając poziom 93 w 2014

    roku. Całkowita liczba dawczyń owodni do końca 2016 roku wynosiła 257. Po 7 latach od

    wdrożenia stwierdzono, że zastosowanie przeszczepów owodniowych jest nowym standardem

    klinicznym w leczeniu martwicy toksyczno-rozpływnej naskórka (TEN, zespół Lyella), a

    transgeniczne świnie mogą być alternatywnym źródłem przeszczepów owodniowych.

    Owodnia świń transgenicznych może być wyrobem medycznym, co potencjalnie zwiększa jej

    komercyjną dostępność.

    Trzeci wiodący temat moich zainteresowań to szeroko pojęte zagadnienia z zakresu

    mikrobiologii i możliwości ekradykacji zakażeń obecnych w ranach oparzeniowych

    i przewlekłych. Praca A 2000 patient retrospective assessment of a new strategy for burn

    wound management in view of infection prevention and treatment poświęcona została

    problematyce zakażeń. Wykazano, że używanie miejscowo aktywnych opatrunków i środków

    antyseptycznych może być pożądaną alternatywą dla często niepotrzebnej antybiotykoterapii.

    Potwierdziło to hipotezę, że miejscowe środki antyseptyczne powinny stanowić integralną

    część zarządzania środkami przeciwdrobnoustrojowymi w zakresie leczenia oparzeń. Z kolei

    w artykule The potential of bacteriophages in the treatment of burn wounds opisano

  • 28

    możliwość zastosowania bakteriofagów w eradykacji zakażeń bakteryjnych u chorych

    oparzonych.

    Ostatnia seria prac dotyczy badań podstawowych. Celem eksperymentu opisanego

    w Atomic force microscopy in the production of a biovital skin graft based on human

    acellular dermal matrix produced in-house and in vitro cultured human fibroblasts było

    znalezienie najskuteczniejszego sposobu wytwarzania biowitalnego substytutu skóry opartego

    na bezkomórkowej matrycy skóry zasidlonej hodowlanymi in vitro fibroblastami. Z kolei

    celem pracy The role of dimethylsulfoxide (DMSO) in ex-vivo examination of human skin

    burn injury treatment była ocena wpływu DMSO na rany oparzeniowe u ludzi i zbadanie

    interakcji między DMSO a powierzchnią skóry. Stwierdzono, że interakcja zdemarkowanej,

    oparzonej skóry z roztworami DMSO powoduje przesunięcia częstotliwości, wzrost

    intensywności pasma amidu I oraz pojawienie się pasma 1601 cm-1, które mogą być

    swoistymi biomarkerami procesu regeneracji tkanki. W Active antioxidants in ex-vivo

    examination of burn wound healing by means of IR and Raman spectroscopies-Preliminary

    comparative research opisano wyniki spektroskopii IR oraz Raman próbek skóry

    pochodzących od chorych oparzonych. Ponieważ uszkodzenie oksydacyjne jest jednym

    z mechanizmów odpowiedzialnych za miejscowe i odległe zdarzenia patofizjologiczne po

    urazie termicznym, terapia antyoksydacyjna może okazać się korzystna w minimalizowaniu

    skutków oparzeń. Wydaje się, że zmiany w środowisku molekularnym oceniane za pomocą

    spektoroskopii mogą prowadzić do identyfikacji obiektywnych markerów gojenia się ran.

    Wspólnym obszarem dla tych czterech zagadnień stanowiących przedmiot moich

    zainteresowań naukowych są różne aspekty zastosowania procedur analitycznych

    i biotechnologicznych, w tym aplikacji przeszczepów komórkowych i tkankowych, jak

    również specjalistycznych opatrunków i terapii w leczeniu ran oparzeniowych i przewlekłych

    oraz diagnostyka mikrobiologiczna tych ran. Większość prac łączą analizy statystyczne,

    których po odbyciu studiów podyplomowych z zakresu Biostatystyki podejmuje się z wielką

    przyjemnością.

    Łączna wartość punktowa mojego dorobku naukowego (z wyłączeniem prac składających się

    na cykl stanowiący osiągnięcie naukowe) wynosi 28.128 punktów IF oraz 344 punktów

    MNiSW. Całkowita wartość wszystkich prac IF wynosi 42.701 i 524 punkty MNiSW.