Dolnośląski Urząd Wojewódzki we Wrocławiu

Materiały instruktażowe dla podmiotów realizujących programy

oddziaływań korekcyjno – edukacyjnych dla osób stosujących

przemoc w rodzinie

Wrocław 2018 r.

str. 2

WSTĘP

Przemoc w rodzinie jest szkodliwym i raniącym nadużywaniem siły i władzy,

a także dążeniem do kontrolowania osób bliskich oraz sytuacji rodzinnej. Ustawa

o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie definiuje przemoc domową jako „jednorazowe

albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie naruszające prawa lub dobra

osobiste osób bliskich, w szczególności narażające te osoby na niebezpieczeństwo utraty

życia, zdrowia, naruszające ich godność, nietykalność cielesną, wolność, w tym

seksualną, powodujące szkody na ich zdrowiu fizycznym lub psychicznym, a także

wywołujące cierpienia i krzywdy moralne u osób dotkniętych przemocą”. Uznając,

że narusza ona podstawowe prawa człowieka, w tym prawo do życia i zdrowia oraz

poszanowania godności osobistej, na władze publiczne nałożono obowiązek

zapewnienia wszystkim obywatelom równego traktowania i poszanowania ich praw

i wolności.

Jednym ze sposobów przeciwdziałania przemocy w rodzinie – w kontekście

oddziaływań na osoby krzywdzące bliskich - jest realizacja programów korekcyjno –

edukacyjnych dla osób stosujących przemoc w rodzinie.

Formy organizacji oraz zawartość programów korekcyjno-edukacyjnych

powinny przyjmować jako najwyższy priorytet zasadę ochrony bezpieczeństwa,

autonomii i dobra osób krzywdzonych przez osobę stosującą przemoc. Nie można

akceptować sytuacji i zachowań, które akcentowałyby współodpowiedzialność osoby

krzywdzonej za przemoc wobec niej stosowaną.

U podstaw oddziaływań na osoby stosujące przemoc w rodzinie leżą następujące

założenia:

przemoc domowa jest wyuczonym zachowaniem, które przynosi zyski i straty

dla sprawcy,

przemoc domowa jest tolerowana i wzmacniana przez postawy i poglądy wielu

ludzi, często zakorzeniona jest we wzorach postępowania przekazywanych

z pokolenia na pokolenie,

można nauczyć się niestosowania przemocy, nigdy nie należy godzić się

na przemoc i rezygnować z jej powstrzymania,

str. 3

stosowanie przemocy w żadnym przypadku nie może być usprawiedliwiane

stwierdzeniem, że było skutkiem prowokacji ze strony ofiary,

korzenie przemocy domowej tkwią w stereotypach kulturowych i obyczajowych

dotyczących płci, rasy, orientacji seksualnej, które „usprawiedliwiają”

dyskryminację jednostek i grup społecznych,

stosowanie przemocy domowej jest wyborem, za który sprawca ponosi

odpowiedzialność moralną i prawną,

podstawowym priorytetem oddziaływań korekcyjno – edukacyjnych powinno

być bezpieczeństwo osób doznających przemocy,

realizatorzy programów korekcyjno – edukacyjnych winni przestrzegać

wysokich standardów etycznych i pragmatycznych, aby oddziaływania

przyczyniały się do faktycznych zmian w postawach uczestników.

Od kilku lat na Dolnym Śląsku odnotowuje się większe zainteresowanie

powiatów realizacją zadania. Aktualnie oddziaływania korekcyjno – edukacyjne

są prowadzone w 25 powiatach Dolnego Śląska spośród istniejących 30.

Ponieważ programy korekcyjno – edukacyjne stanowią ważny element lokalnych

systemów przeciwdziałania przemocy w rodzinie, istotne jest, by każdy z powiatów

posiadał w swojej ofercie oddziaływania wobec osób stosujących przemoc domową lub

przynajmniej w istotnym stopniu angażował się we współpracę z Zespołami

Interdyscyplinarnymi oraz ościennymi powiatami w zakresie motywowania osoby

stosujące przemoc w rodzinie do udziału w programach im dedykowanych.

Rosnąca liczba powiatów realizujących programy korekcyjno – edukacyjne

dla osób stosujących przemoc w rodzinie jest pożądaną tendencją z kilku powodów,

w tym m.in.:

1. Zwiększa dostępność programów dla osób, które zdecydują się wziąć w nich udział.

Odległość do miejsca, w którym odbywają się oddziaływania oraz trudności

potencjalnych uczestników z dojazdem na zajęcia i z powrotem - dla wielu

organizatorów programu stanowią przeszkodę w skutecznej rekrutacji oraz

utrzymaniu frekwencji grupy;

str. 4

2. Daje większy wybór miejsc, w którym osoba może skorzystać z oddziaływań

korekcyjno – edukacyjnych. Z uwagi na fakt finansowania programów ze środków

budżetu państwa, przy rekrutacji osób do programu nie obowiązuje rejonizacja.

Powyższe umożliwia zainteresowanym udział w oddziaływaniach korekcyjno –

edukacyjnych w swoim lub innym powiecie, co może mieć znaczenie

w indywidualnych przypadkach. Dlatego też, każdy z powiatów winien

upowszechniać informację o miejscach realizowania programów korekcyjno -

edukacyjnych;

3. Dopełnia ofertę wsparcia dla rodzin doświadczających przemocy domowej.

Aby w rodzinie ustała przemoc, nie wystarczy udzielać wsparcia osobom

doznającym przemocy – choć jest to nieodzowne. To osoba stosująca przemoc może

rozwiązać problem poprzez zaniechanie krzywdzących zachowań. Dlatego

motywowanie osoby krzywdzącej do zmiany swojej postawy oraz edukacja

w zakresie szacunku dla innych, samokontroli oraz konstruktywnego

rozwiązywania konfliktów jest sposobem ochrony osób doznających przemocy

ze strony najbliższych.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie,

do zadań Wojewody należy: „opracowanie materiałów instruktażowych, zaleceń,

procedur postępowania interwencyjnego w sytuacjach kryzysowych związanych

z przemocą w rodzinie dla osób realizujących te zadania”. Aktualizacja Materiałów

Instruktażowych jest odpowiedzią na zgłaszane podczas superwizji potrzeby

i oczekiwania trenerów oddziaływań. Stanowi doprecyzowanie sposobu wykonywania

zadania, by realizacja programów przyczyniała się do faktycznych zmian w postawach

i zachowaniach uczestników oraz cechowała się wysokimi standardami etycznymi.

str. 5

1. Podstawa prawna realizacji programów korekcyjno – edukacyjnych

Obowiązek realizacji programów oddziaływań korekcyjno - edukacyjnych wobec osób

stosujących przemoc w rodzinie - zgodnie z art. 6 ust. 4 pkt 2 ustawy o przeciwdziałaniu

przemocy w rodzinie - stanowi zadanie z zakresu administracji rządowej wykonywane

przez powiaty.

ustawa z dnia 29 lipca 2005 r.

o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie

(Dz.U. z 2015 r., poz. 1390)

Program korekcyjno – edukacyjny dla osób stosujących przemoc w rodzinie powinien

być prowadzony przez osoby posiadające wymagane przepisami kwalifikacje oraz

prowadzić do realizacji celów określonych w rozporządzeniu z dnia 22 lutego 2011 r.

rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej

z dnia 22 lutego 2011 r.

w sprawie standardu podstawowych usług świadczonych przez

specjalistyczne ośrodki wsparcia dla ofiar przemocy

w rodzinie, kwalifikacji osób zatrudnionych w tych ośrodkach,

szczegółowych kierunków prowadzenia oddziaływań korekcyjno –

edukacyjnych wobec osób stosujących przemoc

w rodzinie oraz kwalifikacji osób prowadzących oddziaływania

korekcyjno – edukacyjne

(Dz.U. z 2011 r., nr 50, poz.259)

Programy korekcyjno – edukacyjne opracowywane są w oparciu o:

Krajowy Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie na lata 2014 – 2020;

Wojewódzki Ramowy Program Korekcyjno – Edukacyjny dla osób stosujących

przemoc w rodzinie.

str. 6

2. Warunki formalne

Oddziaływania korekcyjno - edukacyjne dla osób stosujących przemoc w rodzinie

winny być realizowane w oparciu o opracowany w formie dokumentu program

korekcyjno – edukacyjny.

Rada Powiatu, w myśl art. 12 pkt 8a ustawy z dnia 5 czerwca 1998 roku

o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2018 r., poz. 995), zgodnie z kompetencją

winna podjąć uchwałę w sprawie przyjęcia do realizacji zadań z zakresu

administracji rządowej, tj. programu oddziaływań korekcyjno – edukacyjnych

dla osób stosujących przemoc w rodzinie.

Program korekcyjno – edukacyjny powiat może realizować w ramach własnych

struktur lub zlecić realizację podmiotowi niepublicznemu, zawierając stosowną

umowę.

Powiaty, które w danym roku nie realizują oddziaływań, zobowiązane są do ścisłej

współpracy z Zespołami Interdyscyplinarnymi oraz organizatorami programów

z ościennych powiatów w zakresie rozpowszechniania informacji o programie

i rekrutacji do programu;

Jeżeli realizację oddziaływań korekcyjno – edukacyjnych zlecono podmiotowi

niepublicznemu, oryginały dokumentacji stworzonej w toku realizacji zadania,

po jego zakończeniu, winny znajdować się w Starostwie Powiatowym (Urzędzie

Miasta w gminach na prawach powiatu) lub PCPR (OPS w gminach na prawach

powiatu).

Realizator programu korekcyjno – edukacyjnego winien posiadać dokumentację

w pełni potwierdzającą kwalifikacje osób prowadzących oddziaływania

korekcyjno – edukacyjne (tj. dotyczące ukończonych studiów wyższych, szkoleń,

stażu pracy).

str. 7

3. Program korekcyjno – edukacyjny (dokument) - standard merytoryczny

Program korekcyjno – edukacyjny opracowany w formie dokumentu jest

swoistym planem działań i powinien zawierać:

cele programu - tożsame ze wskazanymi w rozporządzeniu;

wskazanie podstawowych założeń podejścia, w jakim program będzie

realizowany;

ogólny zarys treści merytorycznych przekazywanych na spotkaniach,

ukierunkowany na taką zmianę postaw i zachowań osób, która zmniejszy

ryzyko stosowania przemocy oraz zwiększy umiejętność samokontroli;

określony czas trwania oddziaływań;

wskazaną grupę odbiorców programu;

określony sposób naboru uczestników do programu, w tym zasady selekcji;

Z uwagi na fakt, iż środki na realizację oddziaływań zapewnia

budżet państwa, do udziału w programie można rekrutować także

mieszkańców innych powiatów

reguły uczestnictwa w programie oraz kryteria ukończenia programu -

reguły te winny być zawarte również w kontrakcie z uczestnikiem;

ustalenia w zakresie działań monitorujących, w tym zakres współpracy

z innymi podmiotami oraz rodziną uczestnika;

ustalenia w zakresie ewaluacji programu.

str. 8

4. Dokumentacja realizowanych oddziaływań korekcyjno – edukacyjnych

Realizator oddziaływań korekcyjno – edukacyjnych jest zobowiązany prowadzić

dokumentację umożliwiającą dokonanie oceny poszczególnych działań w ramach

realizowanego zadania, w tym m.in.:

rejestr zgłaszanych uczestników z oznaczeniem podmiotu zgłaszającego oraz

daty zgłoszenia;

harmonogram zajęć grupowych, którego kopię powinien otrzymać każdy

uczestnik;

listy obecności z własnoręcznymi podpisami uczestników oraz prowadzących -

odrębne z konsultacji indywidualnych (zał. 3) i z zajęć grupowych (zał. 4);

karty ze sformułowaną diagnozą (wstępną, pogłębioną) – do indywidualnego

opracowania przez realizatora zadania, przy czym:

wstępne rozpoznanie diagnostyczne polega na zebraniu informacji o osobie

przystępującej do programu, celem rozpoznania postawy, zachowań agresywnych

w początkowym procesie zmiany. Powinno zawierać m.in. informacje na temat

funkcjonowania uczestnika, jego sytuacji życiowej oraz specyfiki przemocy, której

był sprawcą. Rozpoznanie indywidualnej sytuacji powinno obejmować m.in. takie

zagadnienia jak:

a) rzeczywiste okoliczności skierowania do programu,

b) czy uczestnik programu aktualnie stosuje przemoc,

c) najgroźniejsze i typowe formy i okoliczności przemocowych zachowań,

d) aktualną sytuacją rodzinną i zawodową,

e) cechy osobiste istotne dla pracy korekcyjnej

f) problemy uzależnień

Przykładowy formularz diagnozy wstępnej zawarto w zał. 8

str. 9

Informacje do pogłębionej diagnozy zbierane są w toku prowadzonych

oddziaływań. Zawierają bardziej szczegółowe informacje o funkcjonowaniu

i przeszłości osoby. W szczególności może to dotyczyć takich zagadnień jak:

a) historia relacji w których występuje przemoc oraz poprzednich związków,

b) historia interwencji związanych przemocą,

c) historia pomocy medycznej i psychoterapeutycznej w zakresie zaburzeń

psychicznych,

d) doświadczenia związane z nadużywaniem alkoholu i narkotyków,

e) historia agresywnych i przemocowych zachowań w innych sytuacjach

życiowych,

f) kontakty z wymiarem sprawiedliwości,

g) historia edukacyjno - zawodowa,

h) charakterystyka szczegółowa zachowań i postaw przemocowych.

Kartę monitoringu (zał. 5), a także notatki, protokoły lub inne dokumenty

potwierdzające działania w ramach monitoringu (w tym ustalenia poczynione

z krewnymi uczestnika programu);

dokument z wnioskami po dokonanej ewaluacji programu;

prawidłowo opisane faktury z wydatkowanych środków;

dokumenty potwierdzające kwalifikacje i staż pracy prowadzących program;

potwierdzenie uczestniczenia trenerów w superwizji (ze wskazaniem terminu

i liczby godzin);

inne, w zależności od podejmowanych działań.

Bieżący nadzór nad realizacją zadania sprawuje Starostwo Powiatowe

bądź podmiot, któremu została powierzona koordynacja zadania.

str. 10

5. Standard organizacyjny

Miejsce: zgodnie z rozporządzeniem dotyczącym programów korekcyjno –

edukacyjnych, oddziaływań wobec osób stosujących przemoc w rodzinie nie prowadzi

się w miejscach, w których udziela się pomocy i wsparcia ofiarom przemocy

w rodzinie. Stąd też, gdy na realizację programu korekcyjno – edukacyjnego

wykorzystywane są zasoby lokalowe instytucji, w których udzielana jest pomoc osobom

doznającym przemocy w rodzinie, oddziaływania korekcyjno – edukacyjne mogą

odbywać się po godzinach pracy danego podmiotu lub w dni wolne od pracy. Nie

zezwala się na realizację programów korekcyjno – edukacyjnych w podmiotach,

zapewniających całodobowe wsparcie dla osób doświadczających przemocy domowej

(m.in. w Specjalistycznych Ośrodkach Wsparcia dla Ofiar Przemocy w Rodzinie

czy całodobowych Ośrodkach Interwencji Kryzysowej).

Forma i czas oddziaływań: preferuje się, aby oddziaływania korekcyjno – edukacyjne

miały charakter zajęć grupowych. W wyjątkowych sytuacjach, program korekcyjno –

edukacyjny może być w całości realizowany w formie spotkań indywidualnych, jednak

we wniosku o dotację należy wykazać zasadność takiej formy oddziaływań.

Akceptacja prowadzenia przez powiat programu korekcyjno – edukacyjnego w formie

spotkań indywidualnych odbywa się na etapie przyznawania dotacji.

Zajęcia grupowe winny być poprzedzone konsultacjami indywidualnymi służącymi

m.in. wstępnej diagnozie sytuacji osoby i wprowadzeniu do zajęć grupowych.

Spotkania indywidualne mogą być realizowane również:

- pomiędzy spotkaniami grupowymi, jeżeli wymaga tego sytuacja uczestnika,

str. 11

- do prowadzenia oddziaływań wobec osób, które nie zostały zakwalifikowane

do oddziaływań grupowych (np. z powodu zakończenia rekrutacji do bieżącej edycji

programu, płci osoby zgłaszającej się, itp.),

- w celu dołączenia do grupy nowego uczestnika (na konsultacjach indywidualnych

należy omówić z osobą materiał „przerobiony” już przez grupę).

Oddziaływania korekcyjno – edukacyjne mogą być realizowane zarówno w grupach

otwartych, jak i zamkniętych. Wymiar godzinowy programów uzależniony jest

od wysokości otrzymanej z budżetu państwa dotacji. Minimalny czas przeznaczony

na zajęcia grupowe winien wynosić 60 godzin. Godzina zajęć liczona jest jako minimum

45 minut bezpośrednich oddziaływań na uczestników programu, natomiast pozostały

czas godziny zegarowej winien być wykorzystany na stworzenie i uporządkowanie

dokumentacji z zajęć.

Zakończenie programu: Osobom kończącym uczestnictwo w programie korekcyjno –

edukacyjnym nie wydaje się zaświadczeń ani certyfikatów. Na pisemny wniosek Sądu,

bądź innego uprawnionego podmiotu, należy potwierdzić udział osoby w programie

korekcyjno – edukacyjnym wskazując frekwencję i zaangażowanie osoby na zajęciach,

a także - jeżeli jest to możliwe – ocenę postępów. Powyższa ocena – jeżeli jest to

możliwe - winna uwzględniać samoocenę uczestnika, ocenę trenera oraz ocenę

członków rodziny uczestnika.

str. 12

6. Środki na realizację programu

Mając na uwadze fakt, iż realizacja programów korekcyjno – edukacyjnych jest

zadaniem z zakresu administracji rządowej, środki na jego wykonanie zapewnia budżet

państwa. Informacja o możliwości i terminie składania wniosków o dotację na realizację

oddziaływań każdego roku przekazywana jest do Starostw Powiatowych oraz Urzędów

Miast w gminach na prawach powiatu. Powiat aplikując o środki na realizację zadania,

winien we wskazanym terminie złożyć w Dolnośląskim Urzędzie Wojewódzkim

we Wrocławiu kompletnie wypełniony wniosek o środki na realizację programu

(zał. 1). W przypadku chęci realizacji więcej niż jedna edycji oddziaływań korekcyjno

– edukacyjnych, należy uzupełnić odrębny wniosek dla każdej edycji.

Wysokość przyznanych środków jest uzależniona od wysokości dotacji na zadanie

przekazanej do budżetu Wojewody, liczby wniosków złożonych przez jednostki

samorządu terytorialnego oraz dodatkowe kryteria ustalane przez Wojewódzkiego

Koordynatora Realizacji Krajowego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie

na podstawie analizy jakościowej wniosków i prowadzonej polityki w tym zakresie.

O wysokości przyznanej dotacji i sposobie jej wykorzystania Dolnośląski Urząd

Wojewódzki we Wrocławiu informuje Starostwo Powiatowe / Urząd Miasta w gminach

na prawach powiatu. Dotacja może nie uwzględniać wszystkich potrzeb zgłoszonych

we wniosku. W terminie 7 dni od otrzymania informacji o sposobie wykorzystania

dotacji powiat może pisemnie zrezygnować z realizacji zadania podając przyczyny.

Brak pisemnej rezygnacji uznany zostanie za przyjęcie zadania do realizacji.

Zmiana sposobu wykorzystania dotacji może nastąpić wyłącznie za zgodą

Dolnośląskiego Urzędu Wojewódzkiego we Wrocławiu.

str. 13

Po otrzymaniu informacji o przyznanej na realizację zadania dotacji, należy przekazać

do Dolnośląskiego Urzędu Wojewódzkiego we Wrocławiu harmonogram realizacji

wydatków podpisany przez Starostę (lub Prezydenta Miasta w gminach na prawach

powiatu). Środki na realizację zadania w danym roku kalendarzowym Wojewoda

Dolnośląski przekazuje jednostce samorządu terytorialnego wnioskującej o dotację

na program korekcyjno - edukacyjny w terminach wskazanych w harmonogramie.

Dotację należy wydatkować w roku na jaki została przyznana.

O braku możliwości wydatkowania dotacji lub jej części

samorząd powiatowy ma obowiązek niezwłocznie pisemnie poinformować

Dolnośląski Urząd Wojewódzki we Wrocławiu.

Zwiększenie wysokości pierwotnie przyznanej dotacji na realizację programów

korekcyjno – edukacyjnych jest możliwe w sytuacji uruchomienia rezerw celowych oraz

niewykorzystania dotacji lub jej części przez inne powiaty realizujące zadanie.

O uruchomieniu rezerw celowych, a w związku z tym możliwości otrzymania

dodatkowych środków na oddziaływania korekcyjno – edukacyjne, Dolnośląski Urząd

Wojewódzki we Wrocławiu każdorazowo informować będzie realizatorów programów.

O braku możliwości wykorzystania dotacji lub jej części samorząd powiatowy

ma obowiązek niezwłocznie poinformować Wydział Zdrowia i Polityki Społecznej

Dolnośląskiego Urzędu Wojewódzkiego we Wrocławiu. Niewykorzystana przez powiat

w danym roku dotacja zostanie niezwłocznie przekazana innym realizatorom zadania.

W celu efektywnego wykorzystania środków na realizację oddziaływań korekcyjno –

edukacyjnych, Dolnośląski Urząd Wojewódzki we Wrocławiu na koniec trzeciego

kwartału weryfikować będzie stan wykorzystania środków. Wówczas dokonywane będą

ostatnie zmiany do planu budżetu.

str. 14

7. Sprawozdania z realizacji programów korekcyjno – edukacyjnych

Informacje z zakresu realizacji programów korekcyjno – edukacyjnych powiat

przekazuje w ramach rocznych sprawozdań sporządzanych w Centralnej Aplikacji

Statystycznej (CAS):

merytorycznego – do 10 lutego kolejnego roku (wzór sprawozdania stanowi

załącznik nr 2),

finansowego – w terminie wskazanym każdorazowo przez Dolnośląski Urząd

Wojewódzki we Wrocławiu,

w ramach sprawozdania z realizacji Krajowego Programu Przeciwdziałania

Przemocy w Rodzinie – do 10 lutego kolejnego roku.

W sytuacji konieczności uzyskania dodatkowych danych na temat programów

korekcyjno – edukacyjnych dla osób stosujących przemoc w rodzinie, Dolnośląski

Urząd Wojewódzki we Wrocławiu pisemnie zwróci się do realizatorów oddziaływań,

wskazując termin udzielenia informacji.

Należy dołożyć starań, by wykazywane w sprawozdaniach dane odzwierciedlały

rzeczywiste wskaźniki i były spójne we wszystkich sprawozdaniach.

str. 15

8. Superwizja.

Mając na uwadze specyfikę pracy z osobami stosującymi przemoc w rodzinie, trenerzy

realizujący programy korekcyjno - edukacyjne zobowiązani są poddawać superwizji

swoją pracę. Superwizja ma na celu dbałość o wysoką jakość oddziaływań korekcyjno

– edukacyjnych poprzez:

rozpoznawanie i wzmacnianie kompetencji zawodowych i osobistych trenerów,

rozpoznawanie trudności i udzielanie wsparcia prowadzącym oddziaływania,

doskonalenie warsztatu pracy poprzez dzielenie się dobrymi praktykami,

ustalanie potrzeb szkoleniowych prowadzących oddziaływania,

przeciwdziałanie wypaleniu zawodowemu.

Indywidualne problemy prowadzących oddziaływania korekcyjno – edukacyjne dla

osób stosujących przemoc w rodzinie omawiane podczas spotkań superwizyjnych

są objęte tajemnicą superwizji. Do zachowania tajemnicy zobowiązany jest zarówno

superwizor, jak i superwizanci. Superwizor dokumentuje listami obecności udział

poszczególnych trenerów w zajęciach.

W celu ułatwienia realizacji obowiązku udziału w superwizji, co roku - po uzyskaniu

zgody Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, ze środków na programy

korekcyjno – edukacyjne, finansowana będzie superwizja dla prowadzących

oddziaływania korekcyjno – edukacyjne.

str. 16

Udział trenerów w superwizji innej, niż organizowana w ramach programu korekcyjno

– edukacyjnego, będzie honorowany. Koszt superwizji w takiej sytuacji ponosi

superwizant. Prowadzący oddziaływania powinien udokumentować swój udział

zaświadczeniem wskazującym liczbę godzin superwizji oraz nazwisko superwizora.

Podmioty realizujące programy korekcyjno – edukacyjne winny zobowiązywać

trenerów oddziaływań do korzystania z superwizji, a także - w miarę możliwości -

udzielać wsparcia w tym zakresie. W dokumentacji realizatora zadania powinny

znajdować się zaświadczenia potwierdzające uczestnictwo trenerów w superwizji wraz

ze wskazanym wymiarem czasowym.

Podmiot koordynujący organizację superwizji zobowiązany jest do:

prowadzenia rejestracji uczestników na spotkania z superwizorem;

zapoznania superwizora ze wzorami dokumentacji przebiegu zadania, w tym: listy

obecności (zał. 6) oraz wzoru sprawozdania (zał. 7);

udostępnienia superwizorowi zaświadczeń potwierdzających udział osoby

w superwizji. Każdy uczestnik winien otrzymać potwierdzenie swojego udziału

po każdym spotkaniu superwizyjnym;

dokonywania zmian terminów superwizji (wyłącznie w uzasadnionych

przypadkach). O zmianie terminu należy niezwłocznie poinformować podmioty

realizujące w bieżącym roku programy korekcyjno – edukacyjne oraz

Wojewódzkiego Koordynatora Realizacji Krajowego Programu Przeciwdziałania

Przemocy w Rodzinie);

sprawowania bezpośredniego nadzoru nad realizacją zadania.

str. 17

9. Współpraca

Aby efektywnie realizować program korekcyjno – edukacyjny, niezbędne jest

utrzymywanie stałej współpracy z innymi lokalnymi podmiotami działającymi

w obszarze przeciwdziałania przemocy w rodzinie, zwłaszcza z Zespołem

Interdyscyplinarnym, Policją, ośrodkami pomocy społecznej, poradniami leczenia

odwykowego, Zespołem Sądowej Służby Kuratorskiej, a także innymi podmiotami

realizującymi programy korekcyjno - edukacyjne. Współpraca ta winna być

wykorzystywana zarówno do rekrutacji uczestników do programu, jak również

monitoringu zachowań agresywnych oraz ewaluacji programu i oceny jego

skuteczności.

Jeżeli uczestnik został skierowany do programu przez instytucje realizujące

zadania z obszaru przeciwdziałania przemocy w rodzinie, realizator oddziaływań

każdorazowo jest zobowiązany poinformować podmiot kierujący o zakwalifikowaniu,

bądź powodach niezakwalifikowania osoby do udziału w programie oraz ewentualnym

przerwaniu uczestnictwa przez daną osobę. O procedurze informowania (przez

realizatora programu korekcyjno – edukacyjnego) innych instytucji o aktywności osoby

w zakresie realizacji programu oraz pozyskiwania danych o uczestniku (w zakresie

niezbędnym do oceny efektywności oddziaływań), uczestnik winien być

poinformowany, a zgoda na powyższe powinna widnieć w treści kontraktu podpisanego

przez przystępującego do programu.

str. 18

W stosunku do osób, które przystąpiły do programu korekcyjno – edukacyjnego

wskutek własnej decyzji (tj. nie posiadają postanowienia sądowego

zobowiązującego do udziału w programie ani nie zostały skierowane/zobowiązane

przez instytucje) monitoring skuteczności oddziaływań odbywa się jedynie

w oparciu o informacje uzyskane od uczestnika oraz jego bliskich.

Jeżeli osoba stosująca przemoc w rodzinie nie może uczestniczyć w programie

realizowanym w danym powiecie (z powodu np. zakończenia programu, braku nowej

rekrutacji, itp.), osobie należy przekazać dokładną informację o innych miejscach,

w których realizowane są oddziaływania korekcyjno - edukacyjne, w których

zainteresowany może wziąć udział.

W tym celu należy dołożyć starań, aby powiat:

ewidencjonował instytucje rządowe i samorządowe, podmioty oraz organizacje

pozarządowe, zarówno tych, które posiadają ofertę wsparcia dla osób

doznających przemocy, jak również dla osób stosujących przemoc w rodzinie;

co roku aktualizował na stronie internetowej powiatu bazę teleadresową

podmiotów realizujących programy korekcyjno – edukacyjne oraz programy

psychologiczno - terapeutyczne dla osób stosujących przemoc w rodzinie;

posiadał i dystrybuował opracowany informator zawierający m.in. dane

teleadresowe podmiotów oraz organizacji pozarządowych, a także zakres

oferowanego przez nie wsparcia zarówno dla osób doznających przemocy, jak

i stosujących przemoc w rodzinie;

przesyłał zaktualizowany informator ze swojego powiatu właściwym miejscowo

prezesom sądów rejonowych, prokuratorom rejonowym, komendantom

powiatowych/miejskich Policji oraz wchodzącym w obręb powiatu gminom –

nie później niż do dnia 15 lipca każdego roku.

str. 19

10. Monitoring i ewaluacja

Zgodnie z § 8 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 22 lutego

2011 r.: „przebieg i efekty oddziaływań korekcyjno – edukacyjnych wobec osób

stosujących przemoc w rodzinie objęte są działaniami monitorującymi i ewaluacyjnymi

prowadzonymi przez powiat lub podmioty, którym powiat zlecił realizację prowadzenia

oddziaływań korekcyjno – edukacyjnych, a wyniki tych działań są wykorzystywane

w pracach nad doskonaleniem i upowszechnianiem dalszych metod oddziaływań

korekcyjno – edukacyjnych”.

Monitoring programu korekcyjno – edukacyjnego polega na regularnym zbieraniu

i dokumentowaniu informacji na temat postępów w realizacji przedsięwzięcia oraz

poziomu osiągania założonych celów oddziaływań korekcyjno – edukacyjnych.

Zgromadzone dane są podstawą do dokonania ewaluacji programu, pozwalają także

na podjęcie niezwłocznych akcji naprawczych lub usuwania skutków już istniejącej

niepożądanej sytuacji.

Monitoring należy prowadzić w zakresie:

rekrutacji uczestników – dokumentując prowadzonym na bieżąco rejestrem osób

zgłaszanych do programu;

frekwencji na zajęciach – dokumentując listami obecności (zał. 3 i zał. 4);

zaangażowania uczestników podczas zajęć (otwartości, aktywności, przestrzegania

reguł, komunikacji, postępach w realizacji założonych celów, itp.), dokumentując

w sprawozdaniach z zajęć grupowych (zał. 4), kartach oceny lub innej dokumentacji

opracowanej przez realizatora;

oraz

str. 20

postępów w osiąganiu celów programu, w następujących zakresach:

1.

Postawa uczestnika (cel 1 i 2)

Weryfikujemy czy udział w programie wpływa

na postępy uczestnika w powstrzymaniu się

od stosowania przemocy oraz na wzrost

samokontroli.

2.

Relacje rodzinne (cel 2 i 3)

Weryfikujemy jak udział w programie wpływa

na funkcjonowanie uczestnika w rodzinie –

zarówno w zakresie wychowywania dzieci bez

użycia przemocy, jak i relacje

małżeńskie/partnerskie.

3.

Wiedza i umiejętności

(cele 4, 5 i 6)

Weryfikujemy czy udział uczestnika

w programie wpływa na wzrost:

- wiedzy o mechanizmach przemocy,

- umiejętności rozwiązywania problemów bez

stosowania przemocy oraz

- odpowiedzialności za stosowanie przemocy

(badamy czy uczestnik wdraża w życie wiedzę

i umiejętności, które nabywa podczas

programu)

4.

Potrzeby i możliwości

kontynuacji pracy nad zmianą

zachowań przemocowych

(cel 7)

Realizacja tego celu polegać będzie na

upowszechnianiu informacji (zamieszczanie

informacji na stronach internetowych,

przekazywanie informacji uczestnikom oraz

lokalnym instytucjom działającym w obszarze

przeciwdziałania przemocy w rodzinie,

dystrybucja broszur i ulotek) o realizowanych

w województwie:

- programach korekcyjno – edukacyjnych dla

osób stosujących przemoc w rodzinie,

- programach psychologiczno –

terapeutycznych dla osób stosujących przemoc

w rodzinie,

- lokalnej infrastrukturze (instytucjach,

specjalistach, programach), z których osoba

może skorzystać w celu podtrzymania

pożądanych efektów oddziaływań korekcyjno

– edukacyjnych

str. 21

W stosunku do uczestników bieżącej edycji oddziaływań, co najmniej

dwukrotnie w ciągu roku należy uzyskać informację z OPS, ZI lub innego źródła –

na temat funkcjonowania uczestnika. Pożądane jest, by przedstawiciel realizatora

programu korekcyjno – edukacyjnego był członkiem grupy roboczej, jeżeli w stosunku

do rodziny prowadzona jest procedura Niebieskiej Karty.

W stosunku do osób, które ukończyły poprzednie edycje programu korekcyjno –

edukacyjnego (do trzech lat wstecz), monitoring polega na ustaleniu postępów

w powstrzymywaniu się od stosowania przemocy oraz kontynuacji pracy nad sobą

(udział w programie psychologiczno – terapeutycznym, psychoterapii, terapii

uzależnień, itp.). Powyższe informacje weryfikowane są przynajmniej raz w roku –

do 3 lat po ukończeniu przez osobę programu i dokumentowane na formularzu

stanowiącym załącznik nr 5.

Informacje o zmianie postawy uczestnika programu należy zbierać:

od uczestnika (dotyczy również uczestników poprzednich edycji programu);

w wyniku obserwacji uczestnika podczas prowadzanych zajęć (trenerzy);

od instytucji działających w obszarze przeciwdziałania przemocy w rodzinie w tym:

m.in. Policji, OPS, kuratorów sądowych, pedagogów szkolnych, ZI (dotyczy

również uczestników poprzednich edycji programu);

od bliskich doznających przemocy ze strony uczestnika oddziaływań (dotyczy

również uczestników poprzednich edycji programu).

str. 22

Po zakwalifikowaniu osoby do uczestnictwa w programie, osoba odpowiedzialna

za monitoring powinna nawiązać osobisty kontakt z krzywdzonym krewnym uczestnika

programu, aby wyjaśnić czym jest program korekcyjno – edukacyjny, urealnić

oczekiwania co do skuteczności oddziaływań, zebrać informacje o dotychczasowej

sytuacji w związku z przemocą w rodzinie, poinformować o miejscach udzielających

wsparcia osobom doświadczającym przemocy domowej oraz formach tego wsparcia.

Pożądane jest, by zostawić numer telefonu do realizatora programu korekcyjno –

edukacyjnego, w celu usprawnienia wzajemnego kontaktu i efektywniejszej pracy.

Kolejne kontakty z rodziną w celu monitorowania sytuacji mogą być realizowane

telefoniczne.

Osoby, które w bieżącym roku przerwały lub nie dokończyły udziału

w programie, powinny być zaproszone do udziału w oddziaływaniach realizowanych

w kolejnych latach.

O przerwaniu udziału w programie

należy poinformować osobę krzywdzoną przez

uczestnika, jeżeli uczestnik programu mieszka z osobą,

którą krzywdził.

str. 23

Ewaluacja programu korekcyjno – edukacyjnego jest oceną poszczególnych etapów

programu oraz efektywności oddziaływań korekcyjno – edukacyjnych w odniesieniu

do założonych celów programu. Sporządzana jest po zakończeniu programu –

w stosunku do bieżącej edycji oddziaływań oraz raz w roku przez okres 3 lat

na podstawie analizy danych zebranych w ramach monitoringu. Ewaluacja uwzględnia

wpływ czynników organizacyjnych zadania na jego wyniki.

Ewaluacja winna przyczynić się do uzyskania odpowiedzi na następujące pytania:

Czy liczebność grupy jest satysfakcjonująca dla procesu oddziaływań?

Jakie czynniki korzystnie wpłynęły na rekrutację uczestników?

Jakie czynniki utrudniają pozyskanie uczestników do programu?

Co można zrobić, by zoptymalizować liczebność grupy?

Na jakim poziomie utrzymuje się frekwencja na zajęciach (zarówno grupowa,

jak i indywidualnych uczestników)?

Jakie czynniki wpłynęły na frekwencję?

Jakie działania należy kontynuować, a jakie dodatkowe można podjąć

by zwiększyć frekwencję?

Jakie czynniki korzystnie wpłynęły na zaangażowanie uczestników?

Jakie czynniki negatywnie wpłynęły na zaangażowanie uczestników?

Jaka jest efektywność oddziaływań korekcyjno – edukacyjnych?

Czy i w jakim stopniu osiągnięto zakładane cele?

str. 24

Na osobach, które podejmują się wykonania monitoringu i ewaluacji oraz

sprawują bezpośredni nadzór nad realizacją zadania, ciąży moralny obowiązek

zachowania obiektywizmu i etycznego podejścia do tego procesu.

W przeciwnym wypadku monitoring i ewaluacja przestają służyć

profesjonalizacji i skuteczności oddziaływań, a stają się próbą manipulacji,

która nie pozwala osiągnąć założonych celów.

Ewaluację oddziaływań korekcyjno – edukacyjnych (zarówno bieżącej edycji, jak

również poprzednich) przeprowadzają trenerzy realizujący program wspólnie

z przedstawicielem powiatu lub podmiotu nadzorującego realizację zadania. Ewaluacja może

być powierzana podmiotom zewnętrznym.

Wynikiem przeprowadzonej ewaluacji jest Raport z rekomendacjami do kolejnych

edycji oddziaływań. Kopię raportu, podpisanego przez osoby uczestniczące w sporządzaniu

ewaluacji programu korekcyjno – edukacyjnego należy przesłać do Dolnośląskiego Urzędu

Wojewódzkiego we Wrocławiu w terminie do 31 marca kolejnego roku.

str. 25

Zał. 1

Wniosek o środki na realizację programu oddziaływań korekcyjno – edukacyjnych

dla osób stosujących przemoc w rodzinie

……………………………………………. …………………………….

(pieczęć jedn. samorządu terytorialnego) (miejscowość i data)

I. Nazwa i dane teleadresowe podmiotu realizującego zadanie

Nazwa podmiotu: ………………………………………………………………………….

Dokładny adres …………………………………………………………………………….

Imię i nazwisko osoby do kontaktu ………………………………………………………..

Numer telefonu i faksu …………………………………………………………………….

Adres mailowy …………………………………………………………………………….

II. Informacja o programie korekcyjno – edukacyjnym

Uczestnicy programu: (rodzice krzywdzący dzieci czy osoby stosujące przemoc wobec dorosłych?

grupa otwarta czy zamknięta?) ………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………..

………………………………………………………………………………………………………………...

Liczba i płeć trenerów:

………………………………………………………………………………………………

Planowana do realizacji liczba godzin zajęć

- indywidualnych ……………………………………………………………………………

– grupowych ………………………………………………………………………………...

III. Przewidywany koszt realizacji zadania

…………………. …………………………………………

koszt przeznaczenie

…………………. …………………………………………

koszt przeznaczenie

str. 26

IV. Zakładane rezultaty

liczba osób, które przystąpią do programu ……………………………………………..

liczba osób, które zakończą uczestnictwo ………………………………………………

V. Monitoring oddziaływań

Liczba osób, które ukończyły program:

- w roku poprzedzającym rok, na który ma być przyznana dotacja ………………………

- dwa lata wcześniej ………………………………………………………………………

- trzy lata wcześniej ………………………………………………………………………

VI. Organizacja oddziaływań korekcyjno – edukacyjnych

1. Oświadczam, iż w powiecie obowiązuje przyjęty uchwałą Nr………………………

z dnia …………………………. program korekcyjno – edukacyjny na lata

……………………………………….

2. Zajęcia z uczestnikami oddziaływań będą realizowane (proszę określić miejsce

realizacji programu wraz ze wskazaniem adresu).

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………

Podpis i pieczęć Starosty Powiatu/Prezydenta Miasta

str. 27

Zał. 2

Roczne sprawozdanie z realizacji programu korekcyjno-edukacyjnego dla osób

stosujących przemoc w rodzinie (przekazywane do 10 lutego)

1. Dane liczbowe dotyczące liczby osób skierowanych do udziału w Programach

Korekcyjno-Edukacyjnych

Podstawa skierowania do

programu

Liczba osób, które:

przystąpiły do

programu korekcyjno

- edukacyjnego

zakończyły

program

korekcyjno -

edukacyjny

przerwały udział w

programie korekcyjno -

edukacyjnym

1 2 3

Postanowienie sądowe

zobowiązujące do

udziału

1

Skierowanie przez

GR/ZI

2

Przystąpienie wskutek

własnej decyzji

3

Przystąpienie w wyniku

innych okoliczności

4

2. Dane dotyczące informowania podmiotu kierującego nt. uczestników Programu

Korekcyjno –Edukacyjnego

Wyszczególnienie Sytuacje informowania podmiotu kierującego nt. uczestników

Programu

Przystąpienie do

Programu

Ukończenie

Programu

Przerwanie udziału

w Programie

1 2 3

Liczba sytuacji

3. Superwizja

Trenerzy Pierwszy prowadzący Drugi prowadzący

1 2

Liczba godzin superwizji, z których

skorzystali poszczególni prowadzący

oddziaływania korekcyjno - edukacyjne

4. Uwagi

str. 28

Zał. 3

KARTA SESJI INDYWIDUALNEJ

Dane uczestnika

………………………………………………

……………………………………………..

………………………………….................

Data

i

godziny trwania sesji

………………………………………………

……………………………………………..

………………………………….................

Rzeczywiste okoliczności

zgłoszenia do programu Kto skierował / z jakiego powodu /

ocena sytuacji dokonana przez

uczestnika

………………………………………………

……………………………………………..

………………………………….................

Najgroźniejsze i typowe formy

i okoliczności przemocowych

zachowań

(czy jest prowadzona procedura NK)

………………………………………………

……………………………………………..

………………………………….................

Aktualna sytuacja rodzinna Struktura rodziny, telefon kontaktowy

do żony/partnerki/rodziców

………………………………………………

……………………………………………..

………………………………….................

Uwagi trenera Informacje istotne z uwagi na udział

w programie, w tym m.in.

wykształcenie, sytuacja zawodowa,

możliwość dojazdu do miejsca

realizacji programu, oczekiwania)

………………………………………………

……………………………………………..

………………………………….................

………………………………….. ..…………………………..

podpis uczestnika programu podpis trenera

str. 29

Zał. 4

Lista obecności

program korekcyjno – edukacyjny – zajęcia grupowe

data ……………….. godz. od ….…... do ……..…

……………………………..….. …………………………………

podpis prowadzącego zajęcia podpis prowadzącego zajęcia

Lp. Imię i nazwisko uczestnika podpis

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

str. 30

Sprawozdanie z przeprowadzonych zajęć

(należy m.in. uwzględnić poruszaną na zajęciach tematykę, wskazać uzupełniane przez

uczestników formularze, zawrzeć informacje o wcześniejszych zgłoszeniach uczestników

o nieobecności na zajęciach, jeżeli nie są uzupełniane odrębne karty „Kryteria

kwalifikujące do zwolnienia z programu” należy zawrzeć informacje o aktywności

uczestników, trzeźwości, zaangażowaniu podczas zajęć oraz postępach uczestników, itp.).

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

………………….……………………….

podpisy trenerów

str. 31

Zał. 5

KARTA MONITORINGU PROGRAMU KOREKCYJNO – EDUKACYJNEGO

informacje o postępach uczestnika programu w zakresie powstrzymania się

od zachowania przemocowych

data i sposób

pozyskania

informacji

(pismo, rozmowa

telefoniczna,

kontakt osobisty)

oznaczenie źródła informacji oraz ustalenia

podpis prowadzącego

monitoring

str. 32

Zał. 6

Lista obecności

superwizja trenerów programów korekcyjno – edukacyjnych

data ……………….. godz. od ….…... do ……..…

…………………………………

podpis superwizora

Lp. Imię i nazwisko uczestnika podpis

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

str. 33

Zał. 7

SPRAWOZDANIE

dotyczące realizacji superwizji dla osób prowadzących programy korekcyjno – edukacyjne

za rok ……………

I. Imię i nazwisko superwizora, numer certyfikatu wraz ze wskazaniem instytucji

wydającej certyfikat oraz dane kontaktowe (telefon, adres e-mail)

II. Realizacja superwizji

Miejsce/miejsca realizacji superwizji

Przedział czasowy realizacji zadania

(określić w miesiącach)

Liczba godzin superwizji indywidualnej

Liczba spotkań w ramach superwizji

indywidualnej

Liczba osób korzystających z superwizji

indywidualnej

Liczba godzin superwizji grupowej

Czas trwania pojedynczego spotkania

Liczba osób korzystających z superwizji

grupowej

Proszę wskazać podejmowane podczas

superwizji problemy/zagadnienia

Rekomendacje w zakresie usprawnienia

programów korekcyjno – edukacyjnych

/ Problemy wymagające rozwiązań

systemowych

…………………………………

podpis superwizora

str. 34

Zał. 8

DIAGNOZA WSTĘPNA UCZESTNIKA PROGRAMU KOREKCYJNO - EDUKACYJNEGO

I. DANE OSOBOWE

Imię:

Nazwisko:

Data urodzenia:

…………………………………………

Stan cywilny: …………………………

Aktualny adres zamieszkania:

…………………………………………….

……………………………………………

Aktualny nr telefonu: …………………

Aktualny stan rodzinny:

………………………………………….

………………………………………….

Liczba i wiek posiadanych dzieci:

………………………………………………

…………………………………………….

Czy posiada Pan/Pani orzeczenie

o niepełnosprawności?

TAK NIE

Jeśli tak, jaki stopień?

…………………………………………

Wykształcenie:

………………………………………………

Obecny status zawodowy:

………………………………………………

Prosimy o zaznaczenie lub wpisanie właściwej odpowiedzi.

II. KONTEKST ZGŁOSZENIOWY UCZESTNIKA

1. Czy w rodzinie miały miejsce interwencje policji? TAK NIE

2. Czy ma Pan/Pani założoną Niebieską Kartę? TAK NIE

2A. Jeżeli tak, to przez jaką instytucję:

…………………………………………………………………………………………………

3. Czy w Pańskiej rodzinie była/jest prowadzona procedura Niebieskiej Karty?

TAK NIE

4. Czy był Pan/Pani karany? TAK NIE

str. 35

5. Jeśli tak, to za co był Pan/Pani karany?

…………………………………………………………………………………………………

6. Czy jest Pan/Pani na zwolnieniu warunkowym? TAK NIE

7. Czy jest Pan/Pani objęty nadzorem kuratora? TAK NIE

8. Dane kontaktowe kuratora:

…………………………………………………………………………………………………

9. Skąd uzyskał Pan/Pani informację o programie korekcyjno-edukacyjnym?

………………………………………………………………………………………………….

III. HISTORIA PRZEMOCY

1. Wobec kogo używał Pan/Pani przemocy?

- wobec osób z rodziny (rodzice, rodzeństwo...);

- wobec żony/męża lub partnerki/partnera;

- wobec dzieci;

- wobec innych (kogo?) ………………………………………………………………………

2. Czy osobiście doświadczał Pan/Pani przemocy w dzieciństwie, młodości lub w życiu

dorosłym? TAK NIE

2a. Jeśli tak, jakiego typu to była przemoc i kto ją wobec Pana/Pani stosował?

………………………………………………………………………………………………….

3. Czy wówczas, kiedy osobiście doświadczał Pan/Pani przemocy uzyskał Pan pomoc dla

siebie? TAK NIE

4. Czy w dzieciństwie występowały u Pana/Pani jakieś trudności w zachowaniu?

TAK NIE

Jeśli tak, to jakiego typu?

…………………………………………………………………………………………………

5. Jak przebiegała u Pana/Pani edukacja?

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

6. Czy jako nastolatek sprawiał Pan/Pani trudności wychowawcze? Jakiego typu były to

trudności?

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

7. Czy korzystał Pan/Pani z pomocy u psychologa? TAK NIE

str. 36

7a. Jeśli tak z jakiego powodu:

…………………………………………………………………………………………………

8. Czy korzystał Pan/Pani z konsultacji u psychiatry? TAK NIE

8a. Jeśli tak z jakiego powodu:

…………………………………………………………………………………………………

9. Czy leczył się Pan/Pani odwykowo? TAK NIE

9a. Jeśli tak, to od czego jest Pan/Pani uzależniony i jak sobie Pan/Pani radzi

z uzależnieniem?

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

10. Czy był Pan/Pani konsultowany u neurologa? TAK NIE

10a. Jeśli tak z jakiego powodu:

…………………………………………………………………………………………………

11. Czy korzysta Pan/Pani z pomocy Ośrodka Pomocy Społecznej lub innej jednostki?

…………………………………………………………………………………………………

12. Z czym kojarzy się Panu/Pani słowo przemoc?

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

13. Jaki był sposób wychowania w rodzinie, z której Pan/Pani pochodzi?

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

IV. ROZPOZNANIE DIAGNOSTYCZNE

1. Czy na chwilę obecną ma Pan/Pani trudności (w tym emocjonalne), które Pana/Pani

zdaniem wpływają na Pana/Pani przemocowe zachowanie wobec innych osób?

TAK NIE

1a. Jeśli tak, jakiego typu są to trudności?

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

2. Czy kiedykolwiek występowały u Pana/Pani trudności w relacjach z innymi ludźmi?

TAK NIE

2a. Jeśli tak, z czego Pana/Pani zdaniem wynikały?

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

str. 37

3. Czy kiedykolwiek podejmował Pan/Pani próbę samobójczą?

TAK NIE

4. Czy na chwilę obecną Pan/Pani pracuje?

TAK NIE

5. Jak często na przełomie 10 lat zmieniał Pan/Pani pracę?

…………………………………………………………………………………………………

6. Jakie były przyczyny, motywy zmiany pracy w Pana/Pani życiu?

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

7. Jak zwykle reaguje Pan/Pani na stres?

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

8. Proszę podać sposoby radzenia sobie z sytuacjami stresującymi?

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

9. Jak się Pan/Pani zachowuje w sytuacjach trudnych w kontakcie z drugim człowiekiem?

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

V. ANALIZA OBECNEJ SYTUACJI

1. Co chciałby Pan/Pani zmienić w swoim zachowaniu poprzez udział w programie

korekcyjno-edukacyjnym?

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

2. Czy na chwilę obecną ma Pan/Pani trudności mogące mieć wpływ na Pana/Pani

przemocowe zachowanie?

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

3. Co sprawiło, że zdecydował się Pan/Pani na udział w programie korekcyjno-edukacyjnym

dla osób stosujących przemoc?

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

str. 38

4. W jaki sposób Pana/Pani uczestnictwo w programie korekcyjno-edukacyjnym dla osób

stosujących przemoc może być dla Pana/Pani użyteczne?

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

5. Jakie ma Pan/Pani oczekiwania wobec programu korekcyjno-edukacyjnego?

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

6. Po czym Pan/Pani pozna, że udział w programie był skuteczny?

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

7. Czy aktualnie stosuje Pan/Pani przemoc? TAK NIE

8. Jakiego rodzaju przemoc Pan/Pani stosuje, bądź stosował?

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

9. Od jak dawna stosuje, bądź stosował, Pan/Pani daną przemoc i wobec kogo?

…………………………………………………………………………………………………

10. Czy posiada Pan/Pani dzieci? TAK NIE

Jeśli tak, jaki model wychowania dzieci Pan/Pani stosuje?

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

11. Czy kiedykolwiek stosował Pan/Pani kary cielesne wobec dzieci?

TAK NIE

12. Czy jest Pan/Pani w związku i jaki jest to związek?

………………………………………………………………………………………………

13. Kto decyduje o organizacji spraw domowych i w jakim zakresie?

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

14. Jak Pan/Pani reaguje, kiedy osoba z którą Pan/Pani mieszka, nie zgadza się z

Panem/Panią? …………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

str. 39

15. W jakich sytuacjach stracił Pan/Pani kontrolę nad sobą ?

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

16. Jak wówczas się Pan/Pani zachowywał?

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

19. Informacje istotne, które Pana/Pani zdaniem mogą mieć znaczenie dla pracy korekcyjno-

edukacyjnej?

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

……………………………………

/data i czytelny podpis klienta/

VI. USTALENIA PO ODBYTEJ KONSULTACJI:

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………

/data i czytelny podpis pracownika/

VII. KWALIFIKCJE UCZESTNIKA DO PROGRAMU

1. Uczestnik spełnia/nie spełnia (* właściwe podkreślić) warunki do objęcia wsparciem

w formie programu korekcyjno-edukacyjnego dla osób stosujących przemoc .

2. Uzasadnienie w przypadku braku kwalifikacji do programu:

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

………………………………………………

/data i czytelny podpis pracownika/