Upload
espaciorientacion
View
67
Download
0
Embed Size (px)
DESCRIPTION
Proxecto de Decreto Eso Bach v1!25!03-15
Citation preview
Pxina 1 de 913
Direccin Xeral de Educacin, Formacin Profesional e Innovacin Educativa
Borrador
Proxecto de Decreto polo que se establece o currculo da educacin secundaria obrigatoria e do bacharelato na Comunidade Autnoma de Galicia
Pxina 2 de 913
Pxina 3 de 913
ndice
1. Borrador do Decreto ................................................................................................. 9
2. Anexos ..................................................................................................................... 53
2.1 Anexo I. Bloque de materias troncais ............................................................................ 53
2.1.1 Artes Escnicas ............................................................................................................................ 53
Introducin ........................................................................................................................................ 53 2 de bacharelato .............................................................................................................................. 54
2.1.2 Bioloxa e Xeoloxa ....................................................................................................................... 58
Introducin ........................................................................................................................................ 58 1 de ESO ......................................................................................................................................... 59 3 de ESO ......................................................................................................................................... 64 4 de ESO ......................................................................................................................................... 70 1 de bacharelato .............................................................................................................................. 76
2.1.3 Bioloxa ......................................................................................................................................... 87
Introducin ........................................................................................................................................ 87 2 de bacharelato .............................................................................................................................. 87
2.1.4 Ciencias Aplicadas Actividade Profesional ................................................................................ 95
Introducin ........................................................................................................................................ 95 4 de ESO ......................................................................................................................................... 95
2.1.5 Cultura Audiovisual ..................................................................................................................... 100
Introducin ...................................................................................................................................... 100 1 de bacharelato ............................................................................................................................ 101 2 de bacharelato ............................................................................................................................ 106
2.1.6 Debuxo Tcnico .......................................................................................................................... 111
Introducin ...................................................................................................................................... 111 1 de bacharelato ............................................................................................................................ 112 2 de bacharelato ............................................................................................................................ 116
2.1.7 Deseo ....................................................................................................................................... 120
Introducin ...................................................................................................................................... 120 2 de bacharelato ............................................................................................................................ 121
2.1.8 Economa da Empresa ............................................................................................................... 126
Introducin ...................................................................................................................................... 126 2 de bacharelato ............................................................................................................................ 126
2.1.9 Economa ................................................................................................................................... 132
Introducin ...................................................................................................................................... 132 4 de ESO ....................................................................................................................................... 133 1 de bacharelato ............................................................................................................................ 137
2.1.10 Filosofa ...................................................................................................................................... 142
Introducin ...................................................................................................................................... 142 1 de bacharelato ............................................................................................................................ 143
2.1.11 Fsica e Qumica ......................................................................................................................... 154
Introducin ...................................................................................................................................... 154 2 de ESO ....................................................................................................................................... 155 3 de ESO ....................................................................................................................................... 161 4 de ESO ....................................................................................................................................... 167 1 de bacharelato ............................................................................................................................ 177
2.1.12 Fsica .......................................................................................................................................... 187
Introducin ...................................................................................................................................... 187 2 de bacharelato ............................................................................................................................ 187
Pxina 4 de 913
2.1.13 Fundamentos da Arte ................................................................................................................. 199
Introducin ...................................................................................................................................... 199 1 de bacharelato ............................................................................................................................ 199 2 de bacharelato ............................................................................................................................ 219
2.1.14 Grego ......................................................................................................................................... 247
Introducin ...................................................................................................................................... 247 1 de bacharelato ............................................................................................................................ 248 2 de bacharelato ............................................................................................................................ 255
2.1.15 Historia da Arte ........................................................................................................................... 260
Introducin ...................................................................................................................................... 260 2 de bacharelato ............................................................................................................................ 261
2.1.16 Historia da Filosofa .................................................................................................................... 281
Introducin ...................................................................................................................................... 281 2 de bacharelato ............................................................................................................................ 281
2.1.17 Historia de Espaa ..................................................................................................................... 289
Introducin ...................................................................................................................................... 289 2 de bacharelato ............................................................................................................................ 290
2.1.18 Historia do Mundo Contemporneo ............................................................................................ 305
Introducin ...................................................................................................................................... 305 1 de bacharelato ............................................................................................................................ 306
2.1.19 Iniciacin Actividade Emprendedora e Empresarial ................................................................ 321
Introducin ...................................................................................................................................... 321 4 de ESO ....................................................................................................................................... 321
2.1.20 Latn ........................................................................................................................................... 325
Introducin ...................................................................................................................................... 325 4 de ESO ....................................................................................................................................... 326 1 de bacharelato ............................................................................................................................ 332 2 de bacharelato ............................................................................................................................ 340
2.1.21 Literatura Universal .................................................................................................................... 344
Introducin ...................................................................................................................................... 344 1 de bacharelato ............................................................................................................................ 345
2.1.22 Lingua Castel e Literatura ........................................................................................................ 347
Introducin ...................................................................................................................................... 347 1 de ESO ....................................................................................................................................... 348 2 de ESO ....................................................................................................................................... 352 3 de ESO ....................................................................................................................................... 357 4 de ESO ....................................................................................................................................... 364 1 de bacharelato ............................................................................................................................ 375 2 de bacharelato ............................................................................................................................ 381
2.1.23 Matemticas ............................................................................................................................... 388
Introducin ...................................................................................................................................... 388 1 de Eso ........................................................................................................................................ 389 2 de ESO ....................................................................................................................................... 397 1 de bacharelato ............................................................................................................................ 405 2 de bacharelato ............................................................................................................................ 415
2.1.24 Matemticas aplicadas s Ciencias Sociais ............................................................................... 423
Introducin ...................................................................................................................................... 423 1 de bacharelato ............................................................................................................................ 424 2 de bacharelato ............................................................................................................................ 432
2.1.25 Matemticas orientadas s ensinanzas acadmicas ................................................................. 440
Introducin ...................................................................................................................................... 440 3 de ESO ....................................................................................................................................... 440
Pxina 5 de 913
4 de ESO ....................................................................................................................................... 449
2.1.26 Matemticas orientadas s ensinanzas aplicadas ..................................................................... 458
Introducin ...................................................................................................................................... 458 3 de ESO ....................................................................................................................................... 458 4 de ESO ....................................................................................................................................... 467
2.1.27 Primeira Lingua Estranxeira ....................................................................................................... 475
Introducin ...................................................................................................................................... 475 1 de ESO ....................................................................................................................................... 477 2 de ESO ....................................................................................................................................... 485 3 de ESO ....................................................................................................................................... 494 4 de ESO ....................................................................................................................................... 504 1 de bacharelato ............................................................................................................................ 514 2 de bacharelato ............................................................................................................................ 525
2.1.28 Qumica ...................................................................................................................................... 535
Introducin ...................................................................................................................................... 535 2 de bacharelato ............................................................................................................................ 536
2.1.29 Tecnoloxa .................................................................................................................................. 543
Introducin ...................................................................................................................................... 543 4 de ESO ....................................................................................................................................... 544
2.1.30 Xeografa e Historia .................................................................................................................... 548
Introducin ...................................................................................................................................... 548 1 de ESO ....................................................................................................................................... 548 2 de ESO ....................................................................................................................................... 553 3 de ESO ....................................................................................................................................... 559 4 de ESO ....................................................................................................................................... 565
2.1.31 Xeografa .................................................................................................................................... 572
Introducin ...................................................................................................................................... 572 2 de bacharelato ............................................................................................................................ 573
2.1.32 Xeoloxa...................................................................................................................................... 589
Introducin ...................................................................................................................................... 589 2 de bacharelato ............................................................................................................................ 590
2.2 Anexo II. Bloque de materias especficas ................................................................... 600
2.2.1 Anlise Musical ........................................................................................................................... 600
Introducin ...................................................................................................................................... 600 1 de bacharelato ............................................................................................................................ 600 2 de bacharelato ............................................................................................................................ 602
2.2.2 Anatoma aplicada ...................................................................................................................... 608
Introducin ...................................................................................................................................... 608 1 de bacharelato ............................................................................................................................ 609
2.2.3 Artes Escnicas e Danza ........................................................................................................... 615
Introducin ...................................................................................................................................... 615 4 da ESO ....................................................................................................................................... 615
2.2.4 Ciencias da Terra e do Medio Ambiente .................................................................................... 618
Introducin ...................................................................................................................................... 618 2 de bacharelato ............................................................................................................................ 619
2.2.5 Cultura Cientfica ........................................................................................................................ 626
Introducin ...................................................................................................................................... 626 4 de ESO ....................................................................................................................................... 627 1 de bacharelato ............................................................................................................................ 631
2.2.6 Cultura Clsica ........................................................................................................................... 636
Introducin ...................................................................................................................................... 636 1 ciclo de ESO (3 ou 4 curso) ..................................................................................................... 637
Pxina 6 de 913
2.2.7 Debuxo Artstico ......................................................................................................................... 642
Introducin ...................................................................................................................................... 642 1 de bacharelato ............................................................................................................................ 642 2 de bacharelato ............................................................................................................................ 645
2.2.8 Educacin Fsica ........................................................................................................................ 648
Introducin ...................................................................................................................................... 648 1 de ESO ....................................................................................................................................... 650 2 de ESO ....................................................................................................................................... 653 3 de ESO ....................................................................................................................................... 656 4 de ESO ....................................................................................................................................... 660 1 de bacharelato ............................................................................................................................ 664
2.2.9 Educacin Plstica, Visual e Audiovisual ................................................................................... 667
Introducin ...................................................................................................................................... 667 1 de ESO ....................................................................................................................................... 668 3 de ESO ....................................................................................................................................... 672 4 de ESO ....................................................................................................................................... 677
2.2.10 Filosofa ...................................................................................................................................... 681
Introducin ...................................................................................................................................... 681 4 de ESO ....................................................................................................................................... 681
2.2.11 Fundamentos de Administracin e Xestin ................................................................................ 689
Introducin ...................................................................................................................................... 689 2 de bacharelato ............................................................................................................................ 690
2.2.12 Historia da Msica e da Danza ................................................................................................... 696
Introducin ...................................................................................................................................... 696 2 de bacharelato ............................................................................................................................ 696
2.2.13 Imaxe e Son ............................................................................................................................... 703
Introducin ...................................................................................................................................... 703 2 de bacharelato ............................................................................................................................ 703
2.2.14 Iniciacin Actividade Emprendedora e Empresarial ................................................................ 709
Introducin ...................................................................................................................................... 709 1 ciclo ESO .................................................................................................................................... 709
2.2.15 Linguaxe e Prctica Musical ....................................................................................................... 713
Introducin ...................................................................................................................................... 713 1 de Bacharelato ........................................................................................................................... 714
2.2.16 Msica ........................................................................................................................................ 718
Introducin ...................................................................................................................................... 718 2 de ESO ....................................................................................................................................... 719 3 de ESO ....................................................................................................................................... 723 4 de ESO ....................................................................................................................................... 729
2.2.17 Psicoloxa ................................................................................................................................... 733
Introducin ...................................................................................................................................... 733 2 de bacharelato ............................................................................................................................ 733
2.2.18 Segunda Lingua Estranxeira ...................................................................................................... 743
Introducin ...................................................................................................................................... 743 1 de ESO ....................................................................................................................................... 743 2 de ESO ....................................................................................................................................... 751 3 de ESO ....................................................................................................................................... 758 4 de ESO ....................................................................................................................................... 766 1 de bacharelato ............................................................................................................................ 774 2 de bacharelato ............................................................................................................................ 782
2.2.19 Tcnicas de Expresin Grfico-plstica ..................................................................................... 791
Introducin ...................................................................................................................................... 791
Pxina 7 de 913
2 de bacharelato ............................................................................................................................ 792
2.2.20 Tecnoloxa industrial ................................................................................................................... 794
Introducin ...................................................................................................................................... 794 1 de bacharelato ............................................................................................................................ 795 2 de bacharelato ............................................................................................................................ 798
2.2.21 Tecnoloxa .................................................................................................................................. 800
Introducin ...................................................................................................................................... 800 2 de ESO ....................................................................................................................................... 801 3 de ESO ....................................................................................................................................... 804
2.2.22 Tecnoloxas da Informacin e da Comunicacin ........................................................................ 807
Introducin ...................................................................................................................................... 807 4 de ESO ....................................................................................................................................... 808 1 de bacharelato ............................................................................................................................ 812 2 de bacharelato ............................................................................................................................ 816
2.2.23 Valores ticos ............................................................................................................................. 818
Introducin ...................................................................................................................................... 818 1 de ESO ....................................................................................................................................... 819 2 de ESO ....................................................................................................................................... 825 3 de ESO ....................................................................................................................................... 830 4 de ESO ....................................................................................................................................... 834
2.2.24 Volume ....................................................................................................................................... 840
Introducin ...................................................................................................................................... 840 1 de bacharelato ............................................................................................................................ 840
2.3 Anexo III. Bloque de materias de libre configuracin autonmica ............................... 845
2.3.1 Lingua Galega e Literatura ......................................................................................................... 845
Introducin ...................................................................................................................................... 845 1 de ESO ....................................................................................................................................... 846 2 de ESO ....................................................................................................................................... 856 3 de ESO ....................................................................................................................................... 866 4 de ESO ....................................................................................................................................... 877 1 de bacharelato ............................................................................................................................ 889 2 de bacharelato ............................................................................................................................ 899
2.4 Anexo IV. Cadro de distribucin horaria. Educacin Secundaria Obrigatoria ............. 910
2.5 Anexo V. Cadro de distribucin horaria. Bacharelato .................................................. 911
2.5.1 1 de Bacharelato ....................................................................................................................... 911
Materias especficas de opcin e Libre Configuracin ................................................................... 911
2.5.2 2 de Bacharelato ....................................................................................................................... 912
Materias especficas de opcin ...................................................................................................... 913
Pxina 8 de 913
Pxina 9 de 913
1. Borrador do Decreto
Anteproxecto de Decreto ..../2015, do ..... de ........................., polo que se es-
tablece o currculo da educacin secundaria obrigatoria e do bacharelato na
Comunidade Autnoma de Galicia.
A Lei orgnica 8/2013, do 9 de decembro, para a mellora da calidade educativa,
modificou a Lei orgnica 2/2006, do 3 de maio, de educacin, en distintos aspec-
tos coa finalidade de desenvolver medidas que permitan seguir avanzando cara
un sistema educativo de calidade, inclusivo, que garanta a igualdade de oportuni-
dades e faga efectiva a posibilidade de que cada alumno e alumna desenvolva ao
mximo as sas potencialidades.
Coa finalidade de establecer as condicins propicias para afondar nos cambios
metodolxicos necesarios para acadar os obxectivos propostos, a regulacin
educativa aborda unha nova configuracin do currculo de Educacin Secundaria
Obrigatoria e Bacharelato.
A Lei Orgnica 8/2013, do 9 de decembro, lle deu unha nova redaccin ao artigo
6 da Lei Orgnica 2/2006, do 3 de maio, de Educacin, para definir o currculo
como a regulacin dos elementos que determinan os procesos de ensino e
aprendizaxe para cada unha das ensinanzas. O currculo estar integrado polos
obxectivos de cada ensino e etapa educativa; as competencias, ou capacidades
para activar e aplicar de forma integrada os contidos propios de cada ensinanza e
etapa educativa, para lograr a realizacin adecuada de actividades e a resolucin
eficaz de problemas complexos; os contidos, ou conxuntos de coecementos,
habilidades, destrezas e actitudes que contriben ao logro dos obxectivos de ca-
da ensinanza e etapa educativa e adquisicin de competencias; a metodoloxa
didctica, que comprende tanto a descricin das prcticas docentes como a or-
ganizacin do traballo dos docentes; os estndares e resultados de aprendizaxe
avaliables; e os criterios de avaliacin do grao de adquisicin das competencias e
do logro dos obxectivos de cada ensinanza e etapa educativa. Os contidos ord-
nanse en disciplinas, que se clasifican en materias, mbitos, reas e mdulos en
funcin das ensinanzas, as etapas educativas ou os programas nos que participe
o alumnado.
O novo artigo 6 bis da Lei orgnica 2/2006, do 3 de maio, define a distribucin de
competencias entre as distintas administracins educativas e, mesmo, con res-
pecto aos centros. Nesta distribucin competencial correspndelle ao Goberno do
Estado, entre outras funcins, o deseo do currculo bsico. En exercicio desta
competencia, ditouse o Real decreto 1105/2014, do 26 de decembro, polo que se
establece o currculo bsico da Educacin Secundaria Obrigatoria e do Bachare-
lato, no que desenvolve os aspectos do mesmo en atencin nova configuracin
do currculo.
O Estatuto de autonoma de Galicia, no seu artigo 31, establece que competen-
cia plena da Comunidade Autnoma o regulamento e administracin do ensino
Pxina 10 de 913
en toda a sa extensin, niveis e graos, modalidades e especialidades, sen pre-
xuzo do disposto no artigo 27 da Constitucin e nas leis orgnicas que, conforme
o pargrafo primeiro do seu artigo 81, o desenvolvan.
Este decreto ten por obxecto establecer o currculo da Educacin Secundaria
Obrigatoria e do Bacharelato no sistema educativo galego, dentro do marco de
distribucin de competencias da Lei orgnica 8/2013, do 9 de decembro, e en
atencin nova configuracin curricular que establece o agrupamento de disci-
plinas en tres bloques: troncais, especficas e de libre configuracin autonmica.
O currculo, as mesmo, regula a relacin entre os obxectivos, os contidos, os cri-
terios de avaliacin, os estndares de aprendizaxe avaliables e as competencias
clave nas diferentes materias
O primeiro bloque, correspondente s disciplinas troncais, trata de garantir os
coecementos e as competencias que permitan adquirir unha formacin slida e
continuar con aproveitamento as etapas posteriores naquelas disciplinas que de-
ben ser comns a todo o alumnado, e que, en todo caso, deben ser avaliadas
nas avaliacins finais de etapa. Neste bloque correspndenlle ao Goberno do
Estado a determinacin dos contidos comns, os estndares de aprendizaxe ava-
liables e os criterios de avaliacin, as como o horario mnimo. Pola sa banda,
Comunidade Autnoma correspndelle completar e secuenciar en cursos os con-
tidos, adaptndoos nosa realidade, realizar recomendacins metodolxicas,
completar os criterios de avaliacin e fixar o horario lectivo mximo. Os centros
podern completar contidos e desear e implantar mtodos pedagxicos e didc-
ticos propios.
O bloque de disciplinas especficas permite unha maior autonoma hora de fixar
horarios e contidos das disciplinas. O Goberno do Estado determina os estnda-
res de aprendizaxe avaliables e os criterios de avaliacin, e correspndelle
Comunidade Autnoma establecer os contidos, completar os criterios de avalia-
cin, realizar recomendacins metodolxicas e fixar o horario correspondente. Os
centros docentes podern completar os contidos e desear e implantar mtodos
pedagxicos e didcticos propios.
O bloque de disciplinas de libre configuracin autonmica supn o maior nivel de
autonoma. Nestas disciplinas a Comunidade Autnoma establece os contidos e
os estndares de aprendizaxe avaliables, os criterios de avaliacin e o horario,
as como as recomendacins metodolxicas. Os centros docentes podern com-
pletar os contidos e configurar a sa oferta formativa, ademais de desear e im-
plantar mtodos pedagxicos e didcticos propios e determinar a carga horaria.
Neste bloque encdrase o desenvolvemento curricular da disciplina de Lingua
Galega e Literatura, competencia exclusiva da Comunidade Autnoma, que lle
corresponde un tratamento anlogo ao da disciplina de Lingua Castel e Literatu-
ra, tratamento que se enmarca dentro do establecido no Decreto 79/2010, do 20
de maio, para o plurilingismo no ensino non universitario en Galicia.
O desenvolvemento dos currculos das distintas linguas incorporan unha referen-
cia expresa ao plurilingismo, na medida en que a competencia en cada lingua
interacta e se enriquece co coecemento das outras linguas, e contribe a de-
senvolver destrezas e capacidades que son a base da competencia en comuni-
Pxina 11 de 913
cacin lingstica. Isto, e a alusin igualmente explcita a actitudes interculturais
de respecto a diferentes xeitos de expresarse e actuar, promove o desenvolve-
mento simultneo do plurilingismo e da interculturalidade.
As, tanto na Educacin Secundaria Obrigatoria como no Bacharelato espe-
cialmente salientable que as aprendizaxes de linguas establecidas no currculo
destas etapas se traten de xeito integrado, e dean continuidade ao proceso de
fomento do interese por outras linguas e culturas distintas da propia e promovan
o respecto cara as persoas falantes desas linguas.
En lia coa Recomendacin 2006/962/EC, do 18 de decembro de 2006, do Par-
lamento Europeo e do Consello, sobre as competencias clave para a aprendizaxe
permanente, neste decreto incorprase a clasificacin e denominacin das defi-
nidas pola Unin Europea. Considrase que as competencias clave son aquelas
que todas as persoas precisan para a sa realizacin e desenvolvemento perso-
al, as como para a cidadana activa, a inclusin social e o emprego.
Este decreto basase na potenciacin da aprendizaxe por competencias, inte-
gradas nos elementos curriculares para propiciar unha renovacin na prctica
docente e no proceso de ensino e aprendizaxe. Propense novos enfoques na
aprendizaxe e na avaliacin, que van supoer un importante cambio nas tarefas
que teen que resolver os alumnos e as alumnas, e propostas metodolxicas in-
novadoras. Unha competencia supn a combinacin de habilidades prcticas,
coecementos, motivacin, valores ticos, actitudes, emocins e outros compo-
entes sociais e de comportamento que se mobilizan conxuntamente para lograr
unha accin eficaz. Xa que logo, as competencias considranse como coece-
mento na prctica, un coecemento adquirido a travs da participacin activa en
prcticas sociais que, como tales, se poden desenvolver tanto no contexto educa-
tivo formal, a travs do currculo, coma nos contextos educativos non formais e
informais; conceptualzanse como un saber facer que se aplica a unha diversi-
dade de contextos acadmicos, sociais e profesionais.
A aprendizaxe baseada en competencias caracterzase pola sa transversalida-
de, o seu dinamismo e o seu carcter integral. O proceso de ensino e aprendiza-
xe competencial debe abordarse desde todas as materias de coecemento e por
parte das diversas instancias que conforman a comunidade educativa, tanto nos
mbitos formais coma nos non formais e informais; o seu dinamismo reflctese en
que as competencias non se adquiren nun determinado momento e permanecen
inalterables, senn que implican un proceso de desenvolvemento mediante o cal
os individuos van adquirindo maiores niveis de desempeo no seu uso.
Para lograr este proceso de cambio curricular preciso favorecer unha visin in-
terdisciplinaria e, de xeito especial, posibilitarlle unha maior autonoma funcin
docente, de forma que permita satisfacer as demandas dunha maior personaliza-
cin da educacin. O rol do persoal docente fundamental, pois debe ser quen
de desear tarefas ou situacins de aprendizaxe que posibiliten a resolucin de
problemas e a aplicacin dos coecementos aprendidos, xa que os contidos es-
tn subordinados accin.
Pxina 12 de 913
As concrecins curriculares para os distintos bloques de disciplinas, recollidas
nos anexos I, II e III, constrense a partir dos criterios de avaliacin, ligndoos
cos demais compoentes de cada materia. Os criterios de avaliacin relacinan-
se directamente cos estndares de aprendizaxe avaliables, que non son mis
que concrecins dos propios criterios, e eses estndares conctanse coas com-
petencias clave. Por outra banda, os criterios de avaliacin describen o que se
pretende lograr en cada disciplina, e, neste sentido, os contidos non son mis
que os medios para acadalos.
En cada materia os contidos agrpanse en bloques, o que non supn unha se-
cuencia nin implica unha organizacin pechada, pola contra, permite organizar de
diferentes formas os elementos curriculares e adoptar a metodoloxa mis axeita-
da s caractersticas das aprendizaxes e do grupo de alumnos e alumnas aos
que van dirixidos.
As competencias clave estn ligadas a un desempeo eficaz nun contexto de-
terminado. As situacins de aprendizaxe deseadas para o seu desenvolvemento
debern incorporar tarefas que contextualicen as aprendizaxes e que permitan
avanzar en mis dunha competencia ao mesmo tempo. O enfoque metodolxico
deber sustentarse nas referidas situacins de aprendizaxe, coa finalidade de
que os contidos se convertan en coecementos aplicables con eficacia. Neste
deseo responsabilidade do centro e do profesorado a adecuada seleccin da
metodoloxa, que deber ser variada e adecuada s caractersticas e aos ritmos
de aprendizaxe dos alumnos e das alumnas.
As actividades de aprendizaxe integradas poden inclur elementos curriculares
procedentes de distintos bloques. sa vez, estes elementos podern formar
parte de diferentes actividades e, co obxecto de mellorar os resultados, esas acti-
vidades podern ter carcter interdisciplinario.
O feito de tratar simultaneamente, nunha mesma actividade, contidos de bloques
distintos e, mesmo, de disciplinas diferentes, permitiralle ao profesorado determi-
nar a conveniencia de avaliar a totalidade ou s unha parte das competencias
clave relacionadas con cada estndar de aprendizaxe. Corresponderalle ao cen-
tro educativo velar por un tratamento equilibrado das distintas competencias cla-
ve nas programacins didcticas.
A implementacin do contido desta norma compltase coa regulacin que por
Orden ECD/65/2015, de 21 de xaneiro, fai o Ministerio de Educacin, Cultura e
Deporte, relativa a descricin das relacins entre as competencias e os contidos
e criterios de avaliacin das diferentes ensinanzas.
O referente para avaliar as aprendizaxes do alumnado son os criterios de avalia-
cin e a sa concrecin nos estndares de aprendizaxe avaliables. No deseo
das situacins de aprendizaxe tomaranse en consideracin todos os elementos
do currculo, entre eles os procedementos e instrumentos de avaliacin, as como
os criterios de cualificacin que permitan avaliar tanto os resultados da materia
como o nivel competencial alcanzado polos alumnos e as alumnas.
O recoecemento dunha maior autonoma dos centros educativos se establece
neste decreto dun xeito efectivo, aumentando a sa capacidade de decisin na
Pxina 13 de 913
definicin do currculo, coa posibilidade de definir, nas condicins que determina
a administracin educativa, a oferta de materias do bloque de disciplinas de libre
configuracin autonmica, e, deste xeito, adaptar a sa oferta educativa ao seu
contexto socioeducativo.
En consecuencia, por proposta do conselleiro de Cultura, Educacin e Ordena-
cin Universitaria, no exercicio das facultades outorgadas polo artigo 34 da Lei
1/1983, do 22 de febreiro, reguladora da Xunta e da sa Presidencia, consultado
o Consello Escolar de Galicia, logo do ditame do Consello Consultivo de Galicia e
da deliberacin do Consello da Xunta de Galicia, na sa reunin do ___ de
___________ de dous mil quince,
DISPOO:
TTULO I
Disposicins xerais
Artigo 1. Obxecto e mbito de aplicacin
1. Este decreto ten por obxecto establecer o currculo da Educacin Secundaria
Obrigatoria e do Bacharelato na Comunidade Autnoma de Galicia, de acordo co
disposto nos artigos 6 e 6 bis da Lei orgnica 2/2006, do 3 de maio, de educa-
cin, e no artigo 3 do Real decreto 1105/2014, do 26 de decembro, polo que se
establece o currculo bsico da Educacin Secundaria Obrigatoria e do Bachare-
lato.
2. As mesmo, ten por obxecto regular a ordenacin de ditas etapas educativas,
considerando a disposicin final sexta da Lei orgnica 2/2006, do 3 de maio, de
educacin, e a disposicin final quinta da Lei orgnica 8/2013, do 9 de decembro,
para a mellora da calidade educativa, polo que se establece o calendario de apli-
cacin da nova ordenacin do sistema educativo establecida pola dita lei.
3. Este decreto ser de aplicacin nos centros educativos correspondentes ao
mbito de xestin da Comunidade Autnoma de Galicia.
Artigo 2. Currculo
1. Entndese por currculo a regulacin dos elementos que determinan os proce-
sos de ensino e aprendizaxe para cada unha das ensinanzas e etapas educati-
vas.
2. O currculo est integrado por: os obxectivos, as competencias, os contidos, os
criterios de avaliacin, os estndares e resultados de aprendizaxe avaliables, e a
metodoloxa didctica.
3. Para os efectos deste decreto entndese por:
a) Obxectivos: son os referentes relativos aos logros que o alumnado debe al-
canzar ao rematar o proceso educativo, como resultado das experiencias de en-
sino e aprendizaxe intencionalmente planificadas para tal fin.
Pxina 14 de 913
b) Competencias: son as capacidades para aplicar de forma integrada os conti-
dos propios de cada ensinanza e etapa educativa, co fin de lograr a realizacin
axeitada de actividades e a resolucin eficaz de problemas complexos.
c) Contidos: son o conxunto de coecementos, habilidades, destrezas e actitudes
que contriben ao logro dos obxectivos de cada ensinanza e etapa educativa, e
adquisicin de competencias. Os contidos ordnanse en disciplinas, que se clasi-
fican en materias, mbitos, reas e mdulos en funcin das ensinanzas, as eta-
pas educativas ou os programas en que participe o alumnado.
d) Criterios de avaliacin: son o referente especfico para avaliar a aprendizaxe
do alumnado. Describen aquilo que se quere valorar e que o alumnado debe lo-
grar, tanto en coecementos coma en competencias, e responden ao que se pre-
tende conseguir en cada disciplina.
e) Estndares de aprendizaxe avaliables: son especificacins dos criterios de
avaliacin que permiten definir os resultados de aprendizaxe e que concretan o
que o alumnado debe saber, comprender e saber facer en cada disciplina. Deben
ser observables, medibles e avaliables, e permitir graduar o rendemento ou logro
alcanzado. Deben contribur a facilitar o deseo de probas estandarizadas e
comparables.
f) Metodoloxa didctica: o conxunto de estratexias, procedementos e accins
organizadas e planificadas polo profesorado, de xeito consciente e reflexivo, coa
finalidade de posibilitar a aprendizaxe do alumnado e o logro dos obxectivos sus-
citados.
4. O currculo da Educacin Secundaria Obrigatoria e do Bacharelato nos centros
educativos correspondentes ao mbito de xestin da Comunidade Autnoma de
Galicia ser o que se recolle para as distintas disciplinas nos anexos I, II e III des-
te decreto.
Artigo 3. Competencias clave
1. Para os efectos deste decreto, as competencias clave do currculo sern as
seguintes:
1 Comunicacin lingstica (CCL).
2 Competencia matemtica e competencias bsicas en ciencia e tecnoloxa
(CMCCT).
3 Competencia dixital (CD).
4 Aprender a aprender (CAA).
5 Competencias sociais e cvicas (CSC).
6 Sentido de iniciativa e esprito emprendedor (CSIEE).
7 Conciencia e expresins culturais (CCEC).
2. A descricin das relacins entre as competencias, os contidos e os criterios de
avaliacin na educacin secundaria e o bacharelato sern as establecidas de
conformidade coa Orde ECD/65/2015, do 21 de xaneiro, pola que se describen
Pxina 15 de 913
as relacins entre as competencias, os contidos e os criterios de avaliacin da
educacin primaria, da educacin secundaria obrigatoria e o bacharelato.
3. Potenciarase o desenvolvemento da competencia de comunicacin lingstica
e da competencia matemtica e competencias bsicas en ciencia e tecnoloxa.
4. Para unha adquisicin eficaz das competencias e a sa integracin efectiva no
currculo, debern desearse actividades de aprendizaxe integradas que permi-
tan ao alumnado avanzar cara aos resultados de aprendizaxe en mis dunha
competencia ao mesmo tempo.
Artigo 4. Elementos transversais
1. A expresin oral e escrita, a comunicacin audiovisual, as Tecnoloxas da In-
formacin e a Comunicacin, o emprendemento e a educacin cvica e constitu-
cional traballaranse en todas as materias; sen prexuzo do seu tratamento espe-
cfico nalgunhas das materias de cada etapa.
2. A consellera competente en materia educativa fomentar o desenvolvemento
da igualdade efectiva entre homes e mulleres, a prevencin da violencia de xne-
ro ou contra persoas con discapacidade e os valores inherentes ao principio de
igualdade de trato e non discriminacin por calquera condicin ou circunstancia
persoal ou social.
Do mesmo xeito promover a aprendizaxe da prevencin e resolucin pacfica de
conflitos en todos os mbitos da vida persoal, familiar e social, as como dos valo-
res que sustentan a liberdade, a xustiza, a igualdade, o pluralismo poltico, a paz,
a democracia, o respecto aos dereitos humanos, o respecto aos homes e mulle-
res por igual, s persoas con discapacidade e o rexeitamento da violencia terro-
rista, a pluralidade, o respecto ao Estado de dereito, o respecto e consideracin
s vtimas do terrorismo e a prevencin do terrorismo e de calquera tipo de vio-
lencia.
A programacin docente debe comprender en todo caso a prevencin da violen-
cia de xnero, da violencia contra as persoas con discapacidade, da violencia te-
rrorista e de calquera forma de violencia, racismo ou xenofobia, includo o estudo
do Holocausto xudeu como feito histrico.
Evitaranse os comportamentos e contidos sexistas e estereotipos que supoan
discriminacin por razn da orientacin sexual ou da identidade de xnero, favo-
recendo a visibilidade da realidade homosexual, bisexual, transexual, transxnero
e intersexual.
Os currculos de Educacin Secundaria Obrigatoria e Bacharelato incorporarn
elementos curriculares relacionados co desenvolvemento sustentable e o medio
ambiente, os riscos de explotacin e abuso sexual, o abuso e malos tratos s
persoas con discapacidade, as situacins de risco derivadas da inadecuada utili-
zacin das Tecnoloxas da Informacin e a Comunicacin, as como a proteccin
ante emerxencias e catstrofes.
3. Os currculos de Educacin Secundaria Obrigatoria e Bacharelato incorporarn
elementos curriculares orientados ao desenvolvemento e afianzamento do espri-
Pxina 16 de 913
to emprendedor, adquisicin de competencias para a creacin e desenvolve-
mento dos diversos modelos de empresas e ao fomento da igualdade de oportu-
nidades e do respecto ao emprendedor e ao empresario, as como tica em-
presarial. A consellera con competencias en materia de educacin fomentar as
medidas para que o alumnado participe en actividades que lle permita afianzar o
esprito emprendedor e a iniciativa empresarial a partir de aptitudes como a crea-
tividade, a autonoma, a iniciativa, o traballo en equipo, a confianza nun mesmo e
o sentido crtico.
4. No mbito da educacin e a seguridade viaria, incorporaranse elementos curri-
culares e promovern accins para a mellora da convivencia e a prevencin dos
accidentes de trfico, coa finalidade de que o alumnado coeza os seus dereitos
e deberes como usuario das vas, en calidade de pen, viaxeiro e condutor de bi-
cicletas ou vehculos a motor, respecte as normas e sinais, e se favoreza a con-
vivencia, a tolerancia, a prudencia, o autocontrol, o dilogo e a empata con ac-
tuacins adecuadas tendentes a evitar os accidentes de trfico e as sas secue-
las.
Artigo 5. Autonoma dos centros docentes
1. Os centros docentes, dentro do marco establecido pola consellera con compe-
tencias en materia de educacin, desenvolvern a sa autonoma pedagxica e
organizativa, favorecern o traballo en equipo do profesorado e estimularn a ac-
tividade investigadora a partir da sa prctica docente.
2. Os centros docentes desenvolvern e complementarn, no seu caso, o currcu-
lo e as medidas de atencin diversidade establecidas pola consellera compe-
tente en materia educativa, adaptndoas s caractersticas do alumnado e sa
realidade educativa coa finalidade de atender a todo o alumnado. As mesmo, ar-
bitrarn mtodos que tean en conta os diferentes ritmos de aprendizaxe do
alumnado, favorezan a capacidade de aprender por si mesmos e promovan o
traballo en equipo.
3. O proxecto educativo do centro recoller os valores, obxectivos e prioridades
de actuacin. As mesmo, incorporar a concrecin dos currculos establecidos
pola consellera con competencias en materia de educacin que lle corresponde
fixar e aprobar ao claustro, as como o tratamento transversal nas materias da
educacin en valores e outras ensinanzas.
Artigo 6. Participacin de pais, nais e titores legais no proceso educativo
1. De conformidade co establecido no artigo 4.2.e) da Lei Orgnica 8/1985, do 3
de xullo, reguladora do Dereito Educacin, os pais, nais ou titores legais debe-
rn participar e apoiar a evolucin do proceso educativo dos seus fillos ou tutela-
dos, as como coecer as decisins relativas avaliacin e promocin, e colabo-
rar nas medidas de apoio ou reforzo que adopten os centros para facilitar o seu
progreso educativo, e tern acceso aos documentos oficiais de avaliacin e aos
exames e documentos das avaliacins que se realicen aos seus fillos ou tutela-
dos, sen prexuzo do respecto s garantas establecidas na Lei Orgnica
Pxina 17 de 913
15/1999, do 13 de decembro, de Proteccin de Datos de Carcter Persoal, e de-
mais normativa aplicable en materia de proteccin de datos de carcter persoal.
2. Os centros promovern compromisos coas familias e cos propios alumnos e
alumnas nos que se especifiquen as actividades que uns e outros se comprome-
ten a desenvolver para facilitar o progreso educativo.
Artigo 7. Alumnado con necesidades especficas de apoio educativo
1. Para que o alumnado con necesidades especficas de apoio educativo que re-
quira unha atencin educativa diferente ordinaria por presentar necesidades
educativas especiais, dificultades especficas de aprendizaxe, trastorno por dficit
de atencin e hiperactividade (TDAH), altas capacidades intelectuais, por se in-
corporar tarde ao sistema educativo ou por condicins persoais ou de historia es-
colar poida alcanzar o mximo desenvolvemento das sas capacidades persoais
e os obxectivos e as competencias da etapa, estableceranse as medidas curricu-
lares e organizativas oportunas que aseguren o seu progreso axeitado, de con-
formidade co disposto nos artigos 71 a 79 bis da Lei orgnica 2/2006, do 3 de
maio.
2. Entre as medidas indicadas na epgrafe anterior considranse as que garantan
que as condicins de realizacin das avaliacins se adapten s necesidades do
alumnado con necesidades especficas de apoio educativo.
3. A escolarizacin do alumnado con necesidades especficas de apoio educativo
rexerase polos principios de normalizacin e inclusin e asegurar a sa non-
discriminacin e a igualdade efectiva no acceso e permanencia no sistema edu-
cativo.
4. A identificacin e valoracin do alumnado con necesidades especficas de apo-
io educativo e, de ser o caso, a intervencin educativa derivada desa valoracin,
realizarase da forma mis temper posible, nos termos que determine a conselle-
ra competente en materia de educacin. Os centros educativos debern adoptar
as medidas necesarias para facer realidade esa identificacin, valoracin e inter-
vencin.
5. Correspndelle a consellera competente en materia de educacin establecer
as condicins de accesibilidade e deseo universal e os recursos de apoio que
favorezan o acceso ao currculo do alumnado con necesidades educativas espe-
ciais e adaptar os instrumentos, e no seu caso, os tempos e apoios que asegu-
ren unha correcta avaliacin deste alumnado.
A consellera con competencias en materia educativa, coa finalidade de facilitar a
accesibilidade ao currculo, establecer os procedementos oportunos cando sexa
necesario realizar adaptacins significativas dos elementos do currculo, coa fina-
lidade de atender ao alumnado con necesidades educativas especiais que as
precise. Estas adaptacins realizaranse buscando o mximo desenvolvemento
posible das competencias; a avaliacin continua e a promocin tomarn como re-
ferente os elementos fixados nas devanditas adaptacins. En calquera caso os
alumnos con adaptacins curriculares significativas debern superar a avaliacin
final para poder obter o ttulo correspondente.
Pxina 18 de 913
6. A escolarizacin do alumnado con altas capacidades intelectuais, identificado
como tal segundo o procedemento e nos termos que estableza a consellera
competente en materia de educacin, flexibilizarase nos termos que determine a
normativa vixente. Esta flexibilizacin poder inclur tanto a imparticin de conti-
dos e a adquisicin de competencias propias de cursos superiores como a am-
pliacin de contidos e competencias do curso corrente, as como outras medidas.
7. Os plans de actuacin, as como os programas de enriquecemento curricular
adecuados s necesidades do alumnado con altas capacidades intelectuais, que
lle corresponde adoptar consellera competente en materia de educacin, per-
mitirn desenvolver ao mximo as capacidades deste alumnado e tern en con-
sideracin o seu ritmo e o estilo de aprendizaxe, as como o daquel alumnado
especialmente motivado pola aprendizaxe.
TTULO II
Educacin Secundaria Obrigatoria
CAPTULO I
Principios e obxectivos
Artigo 8. Principios xerais
1. A Educacin Secundaria Obrigatoria ten carcter obrigatorio e gratuto e cons-
tite, xunto coa Educacin Primaria, a educacin bsica.
2. Na Educacin Secundaria Obrigatoria prestarase especial atencin orienta-
cin educativa e profesional do alumnado.
3. A Educacin Secundaria Obrigatoria organzase de acordo cos principios de
educacin comn e de atencin diversidade do alumnado. As medidas de aten-
cin diversidade nesta etapa estarn orientadas a responder s necesidades
educativas concretas do alumnado e ao logro dos obxectivos da Educacin Se-
cundaria Obrigatoria e adquisicin das competencias correspondentes e non
podern, en ningn caso, supoer unha discriminacin que lles impida acadar os
devanditos obxectivos e competencias e a titulacin correspondente.
Artigo 9. Finalidade
A Educacin Secundaria Obrigatoria ten por finalidade lograr que os alumnos e
alumnas adquiran os elementos bsicos da cultura, especialmente nos seus as-
pectos humanstico, artstico, cientfico e tecnolxico; desenvolver e consolidar
neles hbitos de estudo e de traballo; prepararlles para a sa incorporacin a es-
tudos posteriores e para a sa insercin laboral e formalos para o exercicio dos
seus dereitos e obrigas na vida como cidadns.
Artigo 10. Obxectivos da Educacin Secundaria Obrigatoria
A Educacin Secundaria Obrigatoria contribuir a desenvolver nos alumnos e as
alumnas as capacidades que lles permitan:
Pxina 19 de 913
a) Asumir responsablemente os seus deberes, coecer e exercer os seus derei-
tos no respecto aos demais, practicar a tolerancia, a cooperacin e a solidarieda-
de entre as persoas e grupos, exercitarse no dilogo afianzando os dereitos hu-
manos e a igualdade de trato e de oportunidades entre mulleres e homes, como
valores comns dunha sociedade plural e prepararse para o exercicio da cidada-
na democrtica.
b) Desenvolver e consolidar hbitos de disciplina, estudo e traballo individual e en
equipo como condicin necesaria para unha realizacin eficaz das tarefas da
aprendizaxe e como medio de desenvolvemento persoal.
c) Valorar e respectar a diferenza de sexos e a igualdade de dereitos e oportuni-
dades entre eles. Rexeitar a discriminacin das persoas por razn de sexo ou por
calquera outra condicin ou circunstancia persoal ou social. Rexeitar os estereo-
tipos que supoan discriminacin entre homes e mulleres, as como calquera
manifestacin de violencia contra a muller.
d) Fortalecer as sas capacidades afectivas en todos os mbitos da personalida-
de e nas sas relacins cos demais, as como rexeitar a violencia, os prexuzos
de calquera tipo, os comportamentos sexistas e resolver pacificamente os confli-
tos.
e) Desenvolver destrezas bsicas na utilizacin das fontes de informacin para,
con sentido crtico, adquirir novos coecementos. Adquirir unha preparacin bsi-
ca no campo das tecnoloxas, especialmente as da informacin e a comunica-
cin.
f) Concibir o coecemento cientfico como un saber integrado, que se estrutura
en distintas disciplinas, as como coecer e aplicar os mtodos para identificar os
problemas nos diversos campos do coecemento e da experiencia.
g) Desenvolver o esprito emprendedor e a confianza en si mesmo, a participa-
cin, o sentido crtico, a iniciativa persoal e a capacidade para aprender a apren-
der, planificar, tomar decisins e asumir responsabilidades.
h) Comprender e expresar con correccin, oralmente e por escrito, na lingua ga-
lega e na lingua castel, textos e mensaxes complexas, e iniciarse no coece-
mento, na lectura e no estudo da literatura.
i) Comprender e expresarse nunha ou mis linguas estranxeiras de maneira
apropiada.
j) Coecer, valorar e respectar os aspectos bsicos da cultura e da historia pro-
pias e das outras persoas , as como o patrimonio artstico e cultural, coecer mu-
lleres e homes que realizaron achegas importantes a cultura e sociedade galega
ou a outras culturas do mundo.
k) Coecer e aceptar o funcionamento do propio corpo e o dos outros, respectar
as diferenzas, afianzar os hbitos de coidado e sade corporais e incorporar a
educacin fsica e a prctica do deporte para favorecer o desenvolvemento per-
soal e social. Coecer e valorar a dimensin humana da sexualidade en toda a
sa diversidade. Valorar criticamente os hbitos sociais relacionados coa sade,
Pxina 20 de 913
o consumo, o coidado dos seres vivos e o medio ambiente, contribundo sa
conservacin e mellora.
l) Apreciar a creacin artstica e comprender a linguaxe das distintas manifesta-
cins artsticas, utilizando diversos medios de expresin e representacin.
m) Coecer e valorar os aspectos bsicos do patrimonio lingstico, cultural, his-
trico e artstico de Galicia, participar na sa conservacin e mellora e respectar
a diversidade lingstica e cultural como dereito dos pobos e das persoas, desen-
volvendo actitudes de interese e respecto cara o exercicio deste dereito.
n) Coecer e valorar a importancia do uso do noso idioma como elemento fun-
damental para o mantemento da nosa identidade. , e como medio de relacin in-
terpersoal e expresin de riqueza cultural nun contexto plurilinge, que nos co-
munica con outras linguas, en especial coas pertencentes a comunidade lusfo-
na.
Artigo 11. Principios metodolxicos
1. Os centros elaborarn as sas propostas pedagxicas para esta etapa desde a
consideracin da atencin diversidade e do acceso de todo o alumnado edu-
cacin comn. As mesmo, arbitrarn mtodos que tean en conta os diferentes
ritmos de aprendizaxe, favorezan a capacidade de aprender por si mesmos e
promovan a aprendizaxe en equipo.
2. A metodoloxa didctica neste etapa ser fundamentalmente activa e participa-
tiva, favorecendo o traballo individual e cooperativo do alumnado as como o lo-
gro dos obxectivos e das competencias correspondentes.
3. Procurarase o traballo en equipo do profesorado co obxecto de proporcionar
un enfoque multidisciplinar do proceso educativo, garantindo a coordinacin de
todos os membros do equipo docente de cada grupo.
4. No proxecto educativo e nas programacins didcticas fixarnse as estratexias
a desenvolver polo profesorado para acadar os estndares de aprendizaxe ava-
liables previstos en cada materia, e no seu caso mbito, as como a adquisicin
das competencias.
5. A intervencin educativa debe ter en conta como principio a diversidade do
alumnado, entendendo que deste xeito se garante o desenvolvemento de todos
eles e mais unha atencin personalizada en funcin das necesidades de cada un.
Os mecanismos de reforzo que debern poerse en prctica tan pronto como se
detecten dificultades de aprendizaxe podern ser tanto organizativos coma curri-
culares.
6. Prestarase unha atencin especial adquisicin e o desenvolvemento das
competencias e fomentarase a correcta expresin oral e escrita e o uso das ma-
temticas.
7. A lectura constite un factor fundamental para o desenvolvemento das compe-
tencias clave; de especial relevancia o desenvolvemento de estratexias de
comprensin, utilizacin e avaliacin crtica de diferentes formas de informacin,
de todo tipo de textos e imaxes, en todo tipo de soportes e formatos. Coa finali-
Pxina 21 de 913
dade de promover a comprensin lectora e de uso da informacin, dedicarase un
tempo a lectura na prctica docente de todas as materias.
8. Promoverase a integracin e uso das Tecnoloxas da Informacin e a Comuni-
cacin na aula, como recurso metodolxico eficaz para desenvolver as tarefas de
ensino e aprendizaxe.
9. Para unha adquisicin eficaz das competencias e a sa integracin efectiva no
currculo, debern desearse actividades de aprendizaxe integradas que lle per-
mitan ao alumnado avanzar cara aos resultados de aprendizaxe de mis dunha
competencia ao mesmo tempo. Para isto, aproveitarnse as posibilidades que
ofrecen as metodoloxas de proxectos, entre outras, as como os recursos e acti-
vidades da biblioteca escolar.
10. Os centros impartirn de xeito integrado o currculo de todas as linguas da
sa oferta educativa, co fin de favorecer que todos os coecementos e as expe-
riencias lingsticas do alumnado contriban ao desenvolvemento da sa compe-
tencia comunicativa plurilinge. No proxecto lingstico do centro concretaranse
as medidas tomadas para a imparticin do currculo integrado das linguas. Estas
medidas incluirn, polo menos, acordos sobre criterios metodolxicos bsicos de
actuacin en todas as linguas, acordos sobre a terminoloxa que se vai empre-
gar, e o tratamento que se lles dar aos contidos, aos criterios de avaliacin e
aos estndares de aprendizaxe similares nas distintas materias lingsticas, de
xeito que se evite a repeticin dos aspectos comns aprendizaxe de calquera
lingua.
CAPTULO II
Organizacin
Artigo 12. Organizacin xeral
A etapa de Educacin Secundaria Obrigatoria comprende dous ciclos, o primeiro
de tres cursos escolares e o segundo de un. Estes catro cursos seguiranse ordi-
nariamente entre os doce e os dezaseis anos de idade.
O segundo ciclo ou cuarto curso da Educacin Secundaria Obrigatoria ter un ca-
rcter fundamentalmente propedutico.
A etapa de Educacin Secundaria Obrigatoria organzase en materias que, a sa
vez, organzanse en troncais, especficas e de libre configuracin autonmica.
Artigo 13. Organizacin do primeiro ciclo de Educacin Secundaria Obrigatoria
1. Os alumnos e alumnas deben cursar as seguintes materias xerais do bloque
de materias troncais:
Cursos primeiro e segundo:
a) Bioloxa e Xeoloxa no primeiro curso.
b) Fsica e Qumica no segundo curso.
c) Xeografa e Historia en mbolos dous cursos.
Pxina 22 de 913
d) Lingua Castel e Literatura en mbolos dous cursos.
e) Matemticas en mbolos dous cursos.
f) Primeira Lingua Estranxeira en mbolos dous cursos.
Curso terceiro:
a) Bioloxa e Xeoloxa.
b) Fsica e Qumica.
c) Xeografa e Historia.
d) Lingua Castel e Literatura.
e) Primeira Lingua Estranxeira.
Ademais, como materia de opcin en terceiro curso, no bloque de materias tron-
cais debern cursar, ben Matemticas orientadas as ensinanzas acadmicas, ou
ben Matemticas orientadas as ensinanzas aplicadas, a eleccin dos pais, das
nais ou dos titores legais ou, no seu caso, dos alumnos e alumnas.
2. Os alumnos e alumnas deben cursar as seguintes materias do bloque de mate-
rias especficas en cada un dos cursos:
a) Educacin Fsica.
b) Relixin, ou Valores ticos, a eleccin dos pais, das nais ou dos titores le-
gais ou, no seu caso, dos alumnos ou alumnas.
c) Ademais das materias indicadas nos apartados a) e b), os alumnos e alum-
nas cursarn as seguintes materias do bloque de asignaturas especficas:
1) Primeiro curso:
Educacin Plstica, Visual e Audiovisual
Segunda Lingua Estranxeira.
2) Segundo curso:
Msica,
Tecnoloxa
Segunda Lingua Estranxeira.
3) Terceiro curso:
Msica
Tecnoloxa,
Educacin Plstica, Visual e Audiovisual.
Unha materia a elixir entre Segunda Lingua Estranxeira e Cultura Cl-
sica.
3. No bloque de disciplinas de libre configuracin autonmica, os alumnos e as
alumnas deben cursar a materia de Lingua galega e literatura, que ter un trata-
mento no centro anlogo de Lingua castel e literatura, de xeito que se garanta
a adquisicin das correspondentes competencias lingsticas e a adecuada dis-
Pxina 23 de 913
tribucin segundo o establecido no artigo 6 do Decreto 79/2010, do 20 de maio,
para o plurilingismo no ensino non universitario.
4. Os centros educativos podern dedicar as horas de libre configuracin do cen-
tro ao afondamento e/ou reforzo dalgunha das materias contempladas neste arti-
go. As mesmo, podern optar por establecer outra ou outras materias que de-
termine o centro, segundo o seu proxecto educativo e previa autorizacin da con-
sellera competente en materia educativa. A consellera con competencias en ma-
teria de educacin poder ofertar materias de libre configuracin autonmica eli-
xibles polos centros no horario de libre configuracin. En todo caso, respectarase
o tratamento anlogo das linguas cooficiais e os criterios de equilibrio estableci-
dos no Decreto 79/2010, do 20 de maio, para o plurilingismo no ensino non uni-
versitario.
Artigo 14. Organizacin de cuarto curso de Educacin Secundaria Obrigatoria
1. Os pais, nais ou titores legais ou, no seu caso, os alumnos e alumnas podern
escoller cursar o cuarto curso da Educacin Secundaria Obrigatoria por unha das
das seguintes opcins:
a) Opcin de ensinanzas acadmicas para a iniciacin ao Bacharelato.
b) Opcin de ensinanzas aplicadas para a iniciacin Formacin Profesional.
Para estes efectos, non sern vinculantes as opcins cursadas en terceiro curso
de Educacin Secundaria Obrigatoria.
O alumnado deber poder lograr os obxectivos da etapa e alcanzar o grao de ad-
quisicin das competencias correspondentes tanto pola opcin de ensinanzas
acadmicas como pola de ensinanzas aplicadas.
2. Na opcin de ensinanzas acadmicas, os alumnos e alumnas deben cursar as
seguintes materias xerais do bloque de materias troncais:
a) Xeografa e Historia.
b) Lingua Castel e Literatura.
c) Matemticas Orientadas s Ensinanzas Acadmicas.
d) Primeira Lingua Estranxeira.
e) Os alumnos e alumnas deben cursar das materias de entre as seguintes
materias de opcin do bloque de materias troncais:
1) Bioloxa e Xeoloxa.
2) Economa.
3) Fsica e Qumica.
4) Latn.
3. Na opcin de ensinanzas aplicadas, os alumnos e alumnas deben cursar as
seguintes materias xerais do bloque de materias troncais:
a) Xeografa e Historia.
Pxina 24 de 913
b) Lingua Castel e Literatura.
c) Matemticas Orientadas s Ensinanzas Aplicadas.
d) Primeira Lingua Estranxeira.
e) Os alumnos e alumnas deben cursar das materias de entre as seguintes
materias de opcin do bloque de materias troncais:
1) Ciencias Aplicadas Actividade Profesional.
2) Iniciacin Actividade Emprendedora e Empresarial.
3) Tecnoloxa.
4. Os alumnos e alumnas deben cursar as seguintes materias do bloque de mate-
rias especficas:
a) Educacin Fsica.
b) Relixin, ou Valores ticos, a eleccin dos pais, das nais ou dos titores le-
gais ou no seu caso dos alumno ou alumnas.
c) En funcin da regulacin e da programacin da oferta educativa que esta-
bleza a consellera con competencias en materia educativa e no seu caso da
oferta dos centros docentes, das materias das seguintes do bloque de mate-
rias especficas:
1) Artes Escnicas e Danza.
2) Cultura Cientfica.
3) Cultura Clsica.
4) Educacin Plstica, Visual e Audiovisual.
5) Filosofa.
6) Msica.
7) Segunda Lingua Estranxeira.
8) Tecnoloxas da Informacin e a Comunicacin.
9) Unha materia do bloque de materias troncais non cursada polo alumno
ou alumna dentro das da sa opcin.
5. No bloque de disciplinas de libre configuracin autonmica, os alumnos e as
alumnas deben cursar a materia de Lingua galega e literatura, que ter un trata-
mento no centro anlogo de Lingua castel e literatura, de xeito que se garanta
a adquisicin das correspondentes competencias lingsticas e a adecuada dis-
tribucin segundo o establecido no artigo 6 do Decreto 79/2010, do 20 de maio,
para o plurilingismo no ensino non universitario.
6. A consellera competente en materia educativa e, no seu caso, os centros po-
dern elaborar itinerarios para orientar ao alumnado na eleccin de materias
troncais. S se poder limitar a eleccin de materias de opcin cando haxa un
Pxina 25 de 913
nmero insuficiente de alumnos e alumnas segundo os criterios que determine a
consellera con competencias en materia educativa.
Artigo 15. Horario
O nmero de sesins lectivas semanais de cada unha das materias da educacin
secundaria obrigatoria o que figura no anexo IV deste decreto.
CAPTULO III
Orientacin e atencin a diversidade
Artigo 16. Titora e orientacin
1. A accin titorial e a orientacin acadmica e profesional tern un papel rele-
vante en cada un dos cursos. Os centros informarn e orientarn ao alumnado na
eleccin de materias, especficas e troncais, de opcin, tanto para favorecer a
consolidacin da adquisicin das competencias clave como para facilitar a transi-
cin ao mundo laboral ou acadmico ao finalizar o ensino obrigatorio, as como
nos plans de acollida no centro.
2. Cada grupo de alumnas e alumnos contar cunha persoa titora , designada po-
la persoa directora do centro entre o profesorado que imparta docencia ao grupo.
Ter a responsabilidade de coordinar o equipo docente que imparta clases nese
grupo, tanto no relativo avaliacin como aos procesos de ensino e aprendizaxe.
Ser responsable da orientacin en colaboracin co Departamento de Orienta-
cin.
3. A orientacin educativa garantir ao longo da etapa un axeitado asesoramento
ao alumnado para favorecer a sa continuidade no sistema educativo ou unha
orientacin profesional se for o caso. En todo caso, a orientacin educativa aten-
der ao principio de igualdade entre homes e mulleres.
Artigo 17. Medidas organizativas e curriculares para a atencin diversidade e
organizacin flexible das ensinanzas
1. Correspndelle a consellera con competencias en materia educativa regular
as medidas de atencin diversidade, organizativas e curriculares, includas as
medidas de atencin ao alumnado con necesidades especficas de apoio educa-
tivo, que permitan aos centros, no exercicio da sa autonoma, unha organizacin
flexible das ensinanzas.
2. Entre as medidas indicadas no apartado anterior contemplaranse as adapta-
cins do currculo, a integracin de materias en mbitos, os agrupamentos flexi-
bles, o apoio en grupos ordinarios, os desdobramentos de grupos, a oferta de
materias especficas, os programas de mellora da aprendizaxe e o rendemento e
outros programas de tratamento personalizado para o alumnado con necesidades
especficas de apoio educativo.
Como consecuencia, os centros tern autonoma para organizar os grupos e as
materias de maneira flexible e para adoptar as medidas de atencin diversidade
mis adecuadas s caractersticas do seu alumnado e que permitan o mellor
aproveitamento dos recursos de que dispoa. As medidas de atencin diversi-
Pxina 26 de 913
dade que adopte cada centro formarn parte do seu proxecto educativo, de con-
formidade co que establece o artigo 121.2 da Lei Orgnica 2/2006, do 3 de maio,
de Educacin.
3. A escolarizacin do alumnado con necesidades educativas especiais en cen-
tros ordinarios poder prolongarse un ano mis, sen menoscabo do disposto no
artigo 28.5 da devandita Lei Orgnica, segundo o cal, o alumno ou alumna pode-
r repetir o mesmo curso unha soa vez e das veces como mximo dentro da
etapa. Cando esta segunda repeticin deba producirse en terceiro ou cuarto cur-
so, prolongarase un ano o lmite de idade ao que se refire o apartado 2 do artigo
4 de a Lei Orgnica 2/2006, de 3 de maio. Excepcionalmente, un alumno ou
alumna poder repetir unha segunda vez en cuarto curso se non repetiu nos cur-
sos anteriores da etapa.
Artigo 18. Integracin de materias en mbitos de coecemento
Coa finalidade de facilitar o trnsito do alumnado entre a Educacin Primaria e o
primeiro curso de Educacin Secundaria Obrigatoria, a consellera competente en
materia educativa e, no seu caso, os centros docentes, podern agrupar as mate-
rias do primeiro curso en mbitos de coecemento. Este tipo de agrupacin debe-
r respectar os contidos, estndares de aprendizaxe avaliables e criterios de ava-
liacin de todas as materias que se agrupan, as como o horario asignado ao
conxunto delas. Esta agrupacin ter efectos na organizacin das ensinanzas pe-
ro non as nas decisins asociadas avaliacin e promocin.
Artigo 19. Alumnado que se incorpora de forma tarda ao sistema educativo
1. A escolarizacin do alumnado que se incorpora de forma tarda ao sistema
educativo ao que se refire o artigo 78 da Lei Orgnica 2/2006, do 3 de maio, rea-
lizarase atendendo s sas circunstancias, coecementos, idade e historial aca-
dmico; cando presente graves carencias na lingua galega e/ou na lingua castel
recibir unha atencin especfica que ser, en todo caso, simultnea sa esco-
larizacin nos grupos ordinarios, cos que compartir o maior tempo posible do
horario semanal.
O alumnado que presente un desfasamento no seu nivel de competencia curricu-
lar de mis de dous anos podern ser escolarizados no curso inferior ao que lles
correspondera por idade. Para este alumnado adoptaranse as medidas de refor-
zo necesarias que faciliten a sa integracin escolar e a recuperacin do seu
desfasamento e lle permitan continuar con aproveitamento os seus estudos. No
caso de superar o devandito desfasamento, incorporaranse ao curso correspon-
dente sa idade.
Artigo 20. Programas de mellora da aprendizaxe e do rendemento
1. O Programa de mellora da aprendizaxe e do rendemento constite unha me-
dida de atencin a diversidade que pode desenvolverse a partir de segundo curso
da Educacin Secundaria Obrigatoria segundo o procedemento establecido pola
consellera competente en materia educativa.
Pxina 27 de 913
2. Nos devanditos programas utilizarase unha metodoloxa especfica a travs da
organizacin de contidos, actividades prcticas e, no seu caso, de materias dife-
rentes s establecidas con carcter xeral, coa finalidade de que os alumnos e
alumnas poidan cursar o cuarto curso pola va ordinaria e obtean o ttulo de
Graduado en Educacin Secundaria Obrigatoria.
3. Este