សាកលវិ�ទ្យា�ល�យភូ�មិ ន្ទ�កសិ កមិ�ROYAL UNIVERSITY OF AGRICULTURE

មិហាវិ�ទ្យា�ល�យវេវិជ្ជ�សាស្រ្តសិ�សិត្វ�FACULTY OF VETERINARY MEDICINE

យ៉ា� ត យ៉�ង់�YAT YONG

សិ ក�ពី�បរាសិ ត្វវេ�ក !ងស្រ្តកពី# វេ%#វេវិ&ន្ទវេ'វេ� ស្រ្តសិ (កស្រ្ត)សាទ្យា)គង វេ+ត្វ�វេសិ&មិរាប

STUDY ON GASTROINTESTINAL PARASITES IN CATTLE AT PRASAT BAKONG DISTRICT, SEIM

REAP PROVINCE

ថ្នា ក-បរិ �ញ្ញា0 បស្រ្តត្វ ជ្ជ1នាន្ទ-ទ្យា� ៦ គវេស្រ្ត4ងវេសិ �សិ!1ស្រ្តសាវិស្រ្ត5វិ (២០១២ - ២០១៦) ភូ 1វេពីញ ខែ+.... ឆ្នាំ 1 ២០១៦

ស្រ្តពី#រា5ណាចស្រ្តកកមិ>!5ស្រ្តកសិ?ងកសិ កមិ� រិ !ក្ខាA ស្រ្តប4ញ- ន្ទ ងវេន្ទសាទ្យា 5ត្វ សាសិនា ស្រ្តពី#មិហាកBស្រ្តត្វ

សាកលវិ�ទ្យា�ល�យភូ�មិ ន្ទ�កសិ កមិ� 3 មិហាវិ�ទ្យា�ល�យ វេវិជ្ជ�សាស្រ្តសិ�សិត្វ� 3

គវេស្រ្ត4ងវេសិ �សិ!1ស្រ្តសាវិស្រ្ត5វិ

RESEARCH PROPOSAL

សិ ក�ពី�បរាសិ ត្វវេ�ក !ងស្រ្តកពី# វេ%#វេវិ&ន្ទវេ'វេ� ស្រ្តសិ (កស្រ្ត)សាទ្យា)គង វេ+ត្វ�វេសិ&មិរាបSTUDY ON GASTROINTESTINAL PARASITES IN CATTLE AT PRASAT

BAKONG DISTRICT, SEIM REAP PROVINCEគណៈDកមិ�ក្ខារិស្រ្តបធាន្ទបទ្យា

អ្ន កដឹHកនា1 ៖ សាស្រ្តសា� ចារិKរិង ឌុ!ក វេMង .......................... ជ្ជ1ន្ទ?យក្ខារិ ៖ សាស្រ្តសា� ចារិKរិង ខែNមិ ផារាPត្វ ...........................

៖ វេQក ធឹHង គ!ជ្ជ .......................... ស្រ្តពីHទ្យាSប!រិសិ ៖ សាស្រ្តសា� ចារិKបណៈT ត្វ កង ស្រ្តកHសា

...........................

ថ្នា ក-បរិ �ញ្ញា0 បស្រ្តត្វ ជ្ជ1នាន្ទ-ទ្យា� ៦ គវេស្រ្ត4ងវេសិ �សិ!1ស្រ្តសាវិស្រ្ត5វិ (២០១២ - ២០១៦) ភូ 1វេពីញ ខែ+....... ឆ្នាំ 1 ២០១៦

អ្នន្ទ!ញ្ញា0 ត្វឱ្យKសិ ក�ស្រ្តសាវិស្រ្ត5វិសាកលវិ�ទ្យា�ក្ខារិ

ថ្ងៃWXទ្យា�.......ខែ+........ឆ្នាំ 1២០១៦

បញ្ជី��4ត្វ ក្ខា

ទ្យា1ពី�រិជ្ជ1ពី�ក ១ វេសិចក��វេZ��មិ

១.១ លកAណៈDទ្យា�វេ[..............................................................................................................១១.២ មិ�លវេNត្វ!ថ្ងៃន្ទក្ខារិសិ ក�.....................................................................................................១១.៣ វេ'លប1ណៈងថ្ងៃន្ទក្ខារិសិ ក�................................................................................................២១.៤ ទ្យា1N1ថ្ងៃន្ទក្ខារិសិ ក�...........................................................................................................២

ជ្ជ1ពី�ក ២ សិ4̂រិ ន្ទ ងវិ �ធឹ�សាស្រ្តសិ�ថ្ងៃន្ទក្ខារិស្រ្តសាវិស្រ្ត5វិ

២.១ សា_ ន្ទភាពីទ្យា�វេ[ ន្ទ ង ទ្យា�តាំ1ងភូ�មិ សាស្រ្តសិ�....................................................................................៣២.១.១ លកAណៈDទ្យា�វេ[រិបសិ-ស្រ្តសិ (កស្រ្ត)សាទ្យា)គង......................................................................៣

២.១.២ លកAណៈ#អាក្ខាសិធាត្វ!..........................................................................................៤

២.២ សិ4̂រិDស្រ្តសាវិស្រ្ត5វិ..........................................................................................................៤២.២.១ សិ4̂រិសិស្រ្ត4ប-វេស្រ្តប�ក !ងក្ខារិយកQមិក.........................................................................៤

២.២.២ សិ4̂រិសិស្រ្ត4ប-ពី ន្ទ ត្វKQមិក...................................................................................៥

២.២.៣ សិ�ល!យសិK!ងសិស្រ្ត4ប-ពី វេសាធឹន្ទd...............................................................................៥

២.២.៤ ឧបករិណៈd វេអ្នឡិ ចស្រ្តត្វgន្ទ ច........................................................................................៥

២.៣ វិ�ធឹ�សាស្រ្តសិ�ស្រ្តសាវិស្រ្ត5វិ.......................................................................................................៥២.៣.១ វិ �ធឹ�សាស្រ្តសិ�វេស្រ្តជ្ជ�សិវេរិ hសិសិ1ណាក.................................................................................៥

២.៣.២ វិ �ធឹ�សាស្រ្តសិ�យកQមិក.........................................................................................៨

២.៣.៣ វិ�ធឹ�សាស្រ្តសិ�ខែWរិក�Qមិក......................................................................................៨

២.៣.៤ បវេចjកវេទ្យាសិវិ�ភាគ Mc Master: Modified Mc Master Technique............................៨

២.៣.៥ ក្ខារិស្រ្តបមិ�លទ្យា ន្ទ ន្ទ�យ.............................................................................................៩

២.៣.៦ ក្ខារិវិ �ភាគទ្យា ន្ទ ន្ទ�យ..............................................................................................៩

ជ្ជ1ពី�ក ៣ លទ្យាSZលរិlពីHងទ្យា!ក ន្ទ ង ខែZន្ទក្ខារិសិកមិ�ភាពី

៣.១ លទ្យាSZលរិlពីHងទ្យា!ក........................................................................................................១០៣.២ ខែZន្ទក្ខារិសិកមិ�ភាពី......................................................................................................១០៣.៣ គវេស្រ្ត4ងWវិ�ក្ខារិច1ណាយ.................................................................................................១១

បណាm ល�យសាស្រ្តសិ�

១.១ លកAណៈDទ្យា�វេ[បចj!បnន្ទ ស្រ្តបវេទ្យាសិកមិ>!55ស្រ្តបវេទ្យាសិមិ?យខែដឹលក1ពី!ងអ្នភូ វិឌុoន្ទd ខែដឹល4ន្ទក1វេណៈ� ន្ទស្រ្តប5ជ្ជន្ទពី�មិ?យឆ្នាំ 1វេ[មិ?យឆ្នាំ 1

វេក�ន្ទវេឡិ�ង5ល1ដាប- ខែដឹល5វេNត្វ!វេធឹj�ឲ្យKត្វស្រ្តមិgវិក្ខារិខាងខែZ កច1ណៈ� អាហារិយ៉ាt ងខាu 1ង។ វា5ស្រ្តបវេទ្យាសិមិ?យខែដឹលសិ_ ត្វវេ�ក !ងត្វ1បន្ទ-ស្រ្តត្វgពី ចខែដឹល4ន្ទលកAណៈDអាក្ខាសិធាត្វ!វេxy វេN�យវេសិ�មិ )ន្ទZyល-ន្ទ�វិលកA+ណៈy អាក្ខាសិធាត្វ!សិមិស្រ្តសិបសិស្រ្ត4ប-វិ �សិ�យកសិ កមិ�រិ ?មិ4ន្ទក្ខារិដា1ដឹ!#ស្រ្តសិgវិ ន្ទ ងក្ខារិច ញ្ជីjHមិសិត្វ�5វេដឹ�មិ។ ដឹ�ចវេន្ទ#រាជ្ជរិដាz ភូ )ល)ន្ទក1ណៈត្វ-វិ �សិ�យកសិ កមិ�5វិ�សិ�យអាទ្យា ភាពីទ្យា�១ ន្ទ ង5មិ�លដាz ន្ទស្រ្តគ #ក !ងក្ខារិអ្នភូ វិឌុoន្ទdស្រ្តបវេទ្យាសិវេទ្យា&ត្វZង។ ច1ខែន្ទកឯក្ខារិច ញ្ជីjHមិសិត្វ�វេ'វេដឹ�រិត្វ?នាទ្យា�យ៉ាt ងសិ1ខាន្ទ-វេ�ក !ងវេសិដឹzក ចjស្រ្តគ|សារិកសិ ករិខែ+�រិតាំ1ងពី�យ�លង-ណាសិ-មិក វេN�យ5ពី វេសិសិក !ងវិ �សិ�យកសិ កមិ� ន្ទ ង ក្ខារិដឹHកជ្ជញ្ជី��ន្ទ។ពី?កវេគមិ ន្ទស្រ្តត្វHមិខែត្វZ�ល-មិ}�បអាហារិ5សាច-វេដាយផា� ល-បt!វេណាm #វេទ្យា ពី?កវេគក~)ន្ទZ�ល-មិវេធឹ�)យគន្ទuH#ដឹ~សិ1ខាន្ទ-ៗច1វេ%#វិ �សិ�យកសិ កមិ�ន្ទ ងក្ខារិអ្នភូ វិឌុoជ្ជន្ទបទ្យា ថ្ងៃន្ទស្រ្តបវេទ្យាសិក1ពី!ងអ្នភូ វិឌុoន្ទdZងខែដឹរិ។ សិស្រ្ត4ប-កសិ ករិត្វ�ចតាំច5វេស្រ្តច�ន្ទ វេ' គ�5ស្រ្តបភូពីខែត្វមិ?យគត្វ-ថ្ងៃន្ទសាច-ស្រ្ត)ក- វេដឹ�មិn�ទ្យា ញធឹន្ទធាន្ទសិស្រ្ត4ប-Zល ត្វកមិ�ដឹ1ណា1 ស្រ្ត'ប-ពី�ជ្ជ ជ្ជ� ន្ទ ង ថ្នា 1សិ4u ប-សិត្វ�ល� ត្វ។ ស្រ្ត)ក-ច1ណៈ� លពី�វេ'ស្រ្តកប�វេន្ទ#Zងខែដឹរិ 4ន្ទទ្យា?នាទ្យា�សិស្រ្ត4ប-ទ្យា ញសិ4̂រិDមិ?យច1ន្ទ?ន្ទខែដឹលកសិ ករិមិ ន្ទអាចវេធឹ��វេដាយ +u?ន្ទវេគផា� ល- បង-ថ្ងៃWuសាQ ថ្នា 1វេពីទ្យាK ន្ទ ងបង-ពីន្ទS។ វេ'គ�5ទ្យា!ន្ទប1រិ !ងសិ1ខាន្ទ-មិ?យ ខែដឹល)ន្ទកសាង វេឡិ�ងវេ�ក !ងវេពីលវេវិQល� សិស្រ្ត4ប-វេស្រ្តប�ស្រ្ត)សិ-វេ�វេពីលខែដឹលដឹ1ណា1មិ ន្ទទ្យាទ្យា?ល)ន្ទZលល� ច1ណាយក !ងពី ធឹ�មិង�លក្ខារិ មិន្ទ��រិវេពីទ្យាK ឬថ្ងៃWuសាQវេ�មិហាវិ�ទ្យា�ល�យ5វេដឹ�មិ (Maff, 2014)។ ស្រ្តបវេទ្យាសិកមិ>!55ស្រ្តបវេទ្យាសិមិ?យខែដឹល4ន្ទលកAណៈDអ្ន1វេណាយZលខាងវិ�សិ�យកសិ កមិ� ស្រ្តប5ជ្ជន្ទ5ស្រ្តប4ណៈ ៨០% ស្រ្តបកបរិបរិកសិ កមិ� ន្ទ ង5កសិ ករិវេ�តាំមិត្វ1បន្ទ-ជ្ជន្ទបទ្យា ច ញ្ជីjHមិសិត្វ� ដឹ�ច5 ស្រ្តជ្ជgក វេ' ស្រ្តកប� 4ន្ទ- ទា សិស្រ្ត4ប-5ច1ណៈ� អាហារិ ន្ទ ងមិ?យច1ន្ទ?ន្ទសិស្រ្ត4ប- លក-ដឹ�រិ វេដឹ�មិn�វេល�កកមិ>សិ-កស្រ្តមិ ត្វជ្ជ�វិភាពីស្រ្តគ|សារិ ។ក្ខារិច ញ្ជីjHមិវេ' ន្ទ ងស្រ្តកប� 5ក-ខែសិ�ង ក !ងឆ្នាំ 1 ២០១៣ ច1ន្ទ?ន្ទវេ'ទ្យា�ទា1ងស្រ្តបវេទ្យាសិ4ន្ទស្រ្តប4ណៈ5ង ៣.៤ Qន្ទក�ល ន្ទ ងស្រ្តកប�ច1ន្ទ?ន្ទ ០.៦Qន្ទក�ល ។(សិ_ ត្វ កសិ កមិ�.២០១៣) ។

វេ+ត្វ�វេសិ&មិរាប5វេ+ត្វ�មិ?យខែដឹលសិមិn�រិវេ[វេដាយត្វ1បន្ទ-+>ង-រាបវេN�យស្រ្តប5ជ្ជន្ទន្ទ យមិច ញ្ជីjHមិសិត្វ�វេ' ស្រ្តកប� ។ពី?ក'ត្វ-ភាគវេស្រ្តច�ន្ទន្ទ យមិ ច ញ្ជីjHមិវេដាយស្រ្តបខែលងវេចាលវេអាយសិ!�វេ�� វេ�តាំមិវាលបHង(រិដឹ�វិស្រ្ត)1ង) ឬ ស្រ្តចgត្វវេ�� វេអាយវាសិ!� ន្ទ ងវេស្រ្តប�ច1វេប�ង5ច1ណៈ� មិ�លដាz ន្ទ ជ្ជ?ន្ទក្ខាលវេអាយសិ!�ច1ណៈ� បខែន្ទ�មិ ដឹ�ច5វេដឹ�មិវេចក ន្ទ ងកន្ទ�ក-5វេដឹ�មិ។ ក្ខារិច ញ្ជីjHមិសិត្វ�4ន្ទក្ខារិរិ hកច1វេរិ hន្ទគ?រិក្ខាត្វ-សិ4� ល- បt!ខែន្ទ� ក្ខារិច ញ្ជីjHមិសិត្វ�រិបសិ-ពី?ក'ត្វស្រ្តបកបវេ[វេដាយភាពី+�#អ្ននាមិ�យខែដឹល5បញ្ញា} វេចាទ្យាខែដឹលនា1វេអាយវេក�ត្វជ្ជ1ង�នានា ។

ជ្ជមិX�បង�វេឡិ�ងវេដាយពីពី?កបរាសិ ត្វវេ�ខែត្វ5ឧបសិគ�មិ?យក !ងច1វេណាមិឧបសិគ�វេZBងៗវេទ្យា&ត្វវេល�Zល ត្វកមិ�សិត្វ�ច1វេ%#សិត្វ�ទ្យា1%រិវេអ្ន&ងក !ងត្វ1បន្ទ-ស្រ្តត្វgពី ច (សិ�!មិ សាមិ!ត្វ ២០១១) ។វេល�សិពី�វេន្ទ#វេ[វេទ្យា&ត្វ4ន្ទបរាសិ ត្វមិ?យច1ន្ទ?ន្ទវេធឹ��ឱ្យKសិត្វ�4ន្ទជ្ជមិX�ន្ទ ងអាចMuងពី�សិត្វ�វេ[មិន្ទ!សិB វេដាយសារិក្ខារិរិសិ-វេ�5មិ?យសិត្វ�'� ន្ទអ្ននាមិ�យ។ ខែដឹលនា1ឱ្យK4ន្ទក្ខារិវេល�កយកស្រ្តបធាន្ទបទ្យាខែដឹលសិ��អ្ន1ពី� “ សិក្សា�ពី បរាសិតនៅ�ក្សា��ង់ក្រក្សាពី�នៅ��នៅ��ននៅ�នៅ� ក្រសិ �ក្សាក្រ�សាទ�គង់ នៅ ត!នៅសិ�មរាប ” ។

១.២ មិ�លវេNត្វ!ថ្ងៃន្ទក្ខារិសិ ក�វេដាយសារិវេមិ�លវេ��ញសា_ ន្ទភាពី ថ្ងៃន្ទក្ខារិច ញ្ជីjHមិសិត្វ�ក !ងវេ+ត្វ�វេសិ&មិរាប 4ន្ទលកAណៈDអ្នន្ទ-Wយ ន្ទ ង4ន្ទជ្ជមិX�នានា

Z�!#វេឡិ�ង5វេរិ hយៗ វេN�យស្រ្តប5ពីលរិដឹzមិ ន្ទខា� យ+�ល-ពី�បញ្ញា} សិត្វ�រិបសិ-ពី?ក'ត្វ-បt!នា� ន្ទវេទ្យា វេទ្យា�បសិត្វ�រិបសិ-'ត្វ-មិ ន្ទ4ន្ទក្ខារិល�ត្វQសិ-ធឹ1ធាត្វ-)ន្ទល� ។មិt�ងវេទ្យា&ត្វស្រ្តប5កសិ ករិន្ទ យមិក្ខារិច ញ្ជីjHមិវេ' វេស្រ្ត%#ខែត្វត្វ1ថ្ងៃលវេ� វេល�ទ្យា�Z�រិ4ន្ទសា_ ន្ទភាពីល�ស្រ្តបវេសិ�រិ ន្ទ ង 5ស្រ្តបភូពីដឹ~សិ1ខាន្ទ-ក !ងក្ខារិZyល-5ក1Q1ងអ្ន�សិទាញវេ� ទ្យា�ជ្ជន្ទបទ្យាខែដឹលមិ ន្ទអាច+�#)ន្ទវេឡិ�យ ។វេN�យច1ខែន្ទកឯក្ខារិវេស្រ្តជ្ជ�សិវេរិ hសិពី�ជ្ជវេ' ពី!1ទាន្ទ-)ន្ទល�វេទ្យា រិ hឯបវេចjកវេទ្យាសិក !ងក្ខារិច ញ្ជីjHមិន្ទ ងក្ខារិខែWទា1 វេ�4ន្ទ ក1រិ �ត្វទាបវេ�វេឡិ�យវេN�យវិ�ធាន្ទក្ខារិក្ខារិ%រិ ន្ទ ង ក្ខារិពី�)លមិ ន្ទទាន្ទ-4ន្ទក្ខារិយល-ដឹHងទ្យា�ល1ទ្យា�Qយវេដាយសារិខែត្វមិ�លវេNត្វ!វេន្ទ#វេN�យវេទ្យា�ប+�!1វេល�កយកស្រ្តបធាន្ទបទ្យាវេន្ទ#មិកសិ ក� ។

១.៣ វេ'លប1ណៈងថ្ងៃន្ទក្ខារិសិ ក�▬ ក1ណៈត្វ-ពី�កស្រ្តមិ ត្វរាលដាលថ្ងៃន្ទជ្ជមិX�ខែដឹលបង�វេឡិ�ងវេដាយពីពី?កបរាសិ ត្វ▬ ខែសិ�ងរិកស្រ្តបវេភូទ្យាបរាសិ ត្វខែដឹល4ន្ទវិត្វ�4ន្ទវេ�ក !ងស្រ្តកពី#វេ%#វេវិ&ន្ទវេ'

១.៤ ទ្យា1N1ថ្ងៃន្ទក្ខារិសិ ក�វេដាយសារិខែត្វជ្ជមិX�ខែដឹលបង�វេដាយបរាសិ ត្វវេល�វេ'4ន្ទវេស្រ្តច�ន្ទស្រ្តបវេភូទ្យា ន្ទ ង4ន្ទក្ខារិពី )កក !ងក្ខារិសិ ក�វេទ្យា&ត្វZងវេនា#

មិ��ងវេទ្យា&ត្វវេដាយសារិខែត្វវេពីលវេវិQ+u� ន្ទ ងច1វេណៈ#ដឹHង4ន្ទកស្រ្តមិ ត្វទាប វេទ្យា�ប+�!1សិវេស្រ្តមិចច ត្វ�វេល�កយកខែត្វជ្ជមិX�ខែដឹលបង�វេដាយ

1

ជ្ជ1ពី�ក ១

វេសិចក��វេZ��មិ

បរាសិ ត្វក !ងស្រ្តកពី#វេ%#វេវិ&ន្ទមិ?យមិកសិ ក�វេធឹ��ក្ខារិពី វេសាធឹន្ទd ។វេN�យក្ខារិសិ ក�វេន្ទ# វេយ�ងន្ទHងវេធឹ��រិយDវេពីល ៣ខែ+ គ�ចាប-វេZ��មិពី�ខែ+…… ដឹល- ខែ+…… ឆ្នាំ 1 ២០១៦ ។ វេដាយវេធឹ��ក្ខារិសិ ក�ស្រ្តសាវិស្រ្ត5វិខែត្វវេ�ក !ង�!1ពី�រិបt!វេណាm #វេ�ក�!ងស្រ្តសិ (កស្រ្ត)សាទ្យា)គងគ��!1 កន្រ្ទាំនា� 1ង ន្ទ ង�!1 បល�ង� វេN�យក !ងមិ?យ�!1 យក ២ភូ�មិ ន្ទ ងវេស្រ្តជ្ជ�សិវេរិ hសិវេ'សិរិ !បច1ន្ទ?ន្ទ ៩០ ក�ល វេចញពី�ច1ន្ទ?ន្ទ�!1ទា1ងពី�រិវេនា# វេដឹ�មិn�វេធឹ��ក្ខារិសិ ក� ។

ជ្ជ1ពី�ក ២

សិ4̂រិ ន្ទ ងវិ �ធឹ�សាស្រ្តសិ�ថ្ងៃន្ទក្ខារិស្រ្តសាវិស្រ្ត5វិ

២.១ សា_ ន្ទភាពីទ្យា�វេ[ ន្ទ ង ទ្យា�តាំ1ងភូ�មិ សាស្រ្តសិ�វេ+ត្វ�វេសិ&មិរាប គ�5វេ+ត្វ�មិ?យខែដឹលសិ1ខាន្ទ-5ងវេគក !ងច1វេណាមិ វេ+ត្វ�ទា1ង ២៤ រិបសិ-ស្រ្តពី#រាជ្ជណាចស្រ្តកកមិ>!5

4ន្ទច1ងាយ ៣១៤គ�ឡិ�ខែមិtស្រ្តត្វ ពី�រាធាន្ទ�ភូ 1វេពីញ វេដាយវេធឹ��ដឹ1វេណៈ� រិតាំមិZu�វិ5ត្វ វេល+ ៦។ វេ+ត្វ�វេសិ&មិរាប4ន្ទថ្ងៃZ�ដឹ�ទា1ងអ្នសិ-គ� ១០២៩៩ គ�ឡិ�ខែមិtស្រ្តត្វក្ខាវេរិ P ន្ទ ង4ន្ទស្រ្តប5ជ្ជន្ទសិរិ !បច1ន្ទ?ន្ទ ៨៩៦៣០៩ នាក- ។ (ជ្ជ1វេរិ�ន្ទ ២០០៨)

វេ+ត្វ�វេសិ&មិរិប4ន្ទស្រ្តពី1ស្រ្តបទ្យាល-5ប-ន្ទHងវេ+ត្វ�មិ?យច1ន្ទ?ន្ទដឹ�ច5៖ ▬ ខាងវេជ្ជ�ង5ប-ន្ទ ងវេ+ត្វ�ឧដឹy4ន្ទជ្ជ�យន្ទ ងវេ+ត្វ�ស្រ្តពី#វិ �ហារិ▬ ខាងវេក�ត្វ5ប-ន្ទ ងវេ+ត្វ�ក1ពីងធឹ1ន្ទ ងវេ+ត្វ�ស្រ្តពី#វិ �ហារិ▬ ខាងត្វn�ង5ប-ន្ទ ងវេ+ត្វ�)ត្វ-ដឹ1បង ន្ទ ងបHងទ្យាវេន្ទuរិសាប▬ ខាងល ច5ប-ន្ទHងវេ+ត្វ�បនា� យ4ន្ទជ្ជ�យ។

២.១.១ លកAណៈDទ្យា�វេ[រិបសិ-ស្រ្តសិ (កស្រ្ត)សាទ្យា)គងស្រ្តសិ (កស្រ្ត)សាទ្យា)គង 5ស្រ្តសិ (កមិ?យខែដឹលវេ�ក !ងច1វេនាមិស្រ្តសិ (កទា1ង ១២ ថ្ងៃន្ទវេ+ត្វ�វេសិ&មិរាប។ ស្រ្តសិ (កស្រ្ត)សាទ្យា)គង

Qត្វសិន្ទSHងតាំមិបវេណា� យZu�វិ5ត្វ វេល+ ៦ វេN�យ4ន្ទច1ងាយពី�ទ្យា�រិ ?មិវេ+ត្វ�វេសិ&មិរាបស្រ្តបខែវិង ១៥ គ�ឡិ�ខែមិtស្រ្តត្វ ។▬ ខាងវេជ្ជ�ង5ប- ន្ទHងស្រ្តសិ (កបនា� យស្រ្តសិ�▬ ខាងត្វn�ង5ប- ន្ទHងបHងទ្យាវេន្ទuសាប▬ ខាងល ច5ប- ន្ទHងស្រ្តក (ងវេសិ&មិរាប▬ ខាងវេក�ត្វ5ប- ន្ទHងស្រ្តសិ (កសិ�ស្រ្តទ្យាន្ទ គមិក្ខារិច!#យកសិ1ណាក ស្រ្តត្វgវិវេធឹ��វេឡិ�ងក !ងស្រ្តសិ (កស្រ្ត)សាទ្យា)គង វេ+ត្វ�វេសិ&មិរាប ខែដឹលស្រ្តត្វgវិវេស្រ្តជ្ជ�សិវេរិ hសិយកច1ន្ទ?ន្ទ ២

�!1វេដាយក !ង ១�!1 យក ២ ភូ�មិ សិ1រាប-យកសិ1ណាកវេដឹ�មិn�វេធឹ��ក្ខារិសិ ក�ស្រ្តសាវិស្រ្ត5វិ ន្ទ ងសិ1រាប-វេធឹ��ក្ខារិពី វេសាធឹន្ទ~ គ�វេធឹ��វេឡិ�ងក !ងមិន្ទ��រិពី វេសាធឹន្ទ~ បរាសិ ត្វសាស្រ្តសិ�ខែZ កស្រ្តសាវិស្រ្ត5វិសិវេមិyច N�!ន្ទ ខែសិន្ទ ថ្ងៃន្ទសាកលវិ�ទ្យា�ល�យភូ�មិ ន្ទ�កសិ កមិ� (DRE) ។

2

ខែZន្ទទ្យា� វេ+ត្វ�វេសិ&មិរាប៖

២.១.២ លកAណៈDអាក្ខាសិធាត្វ!វេ+ត្វ�វេសិ&មិរាប ក~ដឹ�ច5វេ+ត្វ�ដឹ~ថ្ងៃទ្យាវេទ្យា&ត្វខែដឹរិ ខែដឹលសិ_ ត្វវេ�ក !ងស្រ្តបវេទ្យាសិកមិ>!5វេយ�ងវា4ន្ទអាក្ខាសិធាត្វ!វេxy វេN�យវេសិ�មិ

ខែដឹលទ្យាទ្យា?លឥទ្យាS ពីល +Kល-មិ�សិ!ងវិសិ� ន្ទ ងមិ�សិ!ងស្រ្ត)1ង។ ឥទ្យាS ពីលវេន្ទ#បវេង��ត្វវេអាយ4ន្ទរិដឹ�វិពី�រិគ�៖- រិដឹ�វិវិសិ� : 4ន្ទរិយDវេពីល៦ខែ+គ�ចាប-ពី�ខែ+ឧសិភា ដឹល-ខែ+ត្វ!Q។- រិដឹ�វិស្រ្ត)1ង : 4ន្ទរិយDវេពីល៦ខែ+គ�ចាប-ពី�ខែ+វិ �ច� ក្ខា ដឹល-ខែ+វេមិសា។ ក !ងរិដឹ�វិវេន្ទ#ខែចក5ក�ន្ទរិដឹ�វិពី�រិត្វ�ចៗវេទ្យា&ត្វគ�

រិដឹ�វិរិlវេN�យ ន្ទ ងរិដឹ�វិវេxy ។

២.២ សិ4̂រិស្រ្តសាវិស្រ្ត5វិ

២.២.១ សិ4̂រិសិស្រ្ត4ប-វេស្រ្តប�ក !ងក្ខារិយកQមិកក្ខារិយកវិត្វ_!វិ �ភាគស្រ្តត្វgវិក្ខារិសិ4̂រិDមិ?យច1ន្ទ?ន្ទដឹ�ច5៖- សាឡិ!ងសិស្រ្ត4ប-ដាក-វេ'- Wង-ប្លាu សិ� ច - វេស្រ្តបងឆ្នាំ ឬ វាPយសាល�ន្ទ- N��ត្វមិ ន្ទរិលប- សិស្រ្ត4ប-សិរិវេសិរិវេល+សិ4� ល-វេល�Wង-ដាកQមិក- វេសិ&វិវេ�ន្ទ ងប� ចសិស្រ្ត4ប-កត្វ-ស្រ្តតាំ- ធឹ!ងទ្យាHកកកខែដឹល4ន្ទទ្យាHកកកស្រ្តសាប-- វេស្រ្តសាមិថ្ងៃដឹ ន្ទ ង4t សិ-

២.២.២ សិ4̂រិសិស្រ្ត4ប-ពី ន្ទ ត្វKQមិក- ជ្ជញ្ជី��ងវេអ្នឡិ ចស្រ្តត្វgន្ទ ក សិស្រ្ត4ប-WuHងQមិក- ខែកវិជ្ជ�រិច1ណៈ! # ១០០មិ.ល សិស្រ្ត4ប-ដាក-ក�រិQមិក- កខែស្រ្តញ្ជី�ងវេស្រ្តចា#សិ�ល!យសិK!ង- 4t សិ- ន្ទ ងវេស្រ្តសាមិថ្ងៃដឹ- បន្ទ�#វេ��សិស្រ្ត4ប-ក�រិQមិក- ខែកវិស្រ្តក ត្វ ន្ទ ងពី�ខែបtត្វ- ចង�H#ជ្ជ�រិសិស្រ្ត4ប-ក�រិសិ�ល!យសិK!ងQមិកវេអាយវេសិ��សាច-- កញ្ជីjក-ឡាមិ- Mc Master slide ន្ទ ងវេជ្ជ�ងទ្យា1រិ Slide- ស្រ្តបដាប-ប�មិសិ�ល!យសិK!ងQមិក ។

3

�!1បល�ង�

�!1កន្រ្ទាំនា� 1ង

ស្រ្តសិ (កស្រ្ត)សាទ្យា)គង

២.២.៣ សិ�ល!យសិK!ងសិស្រ្ត4ប-ពី វេសាធឹន្ទd- ទ្យាHកធឹមិ�តាំ- សិ�ល!យសិK!ងអ្ន1ប លខែM�ត្វ (Nacl ៤០០ ស្រ្តក្ខាមិ + ទ្យាHក ១ ល�ត្វ)- ទ្យាHកប ទ្យា ន្ទ ងសិ�ល!យសិK!ងកuរិ

២.២.៤ ឧបករិណៈd វេអ្នឡិ ចស្រ្តត្វgន្ទ ច- មិ�ស្រ្តកgទ្យាសិBន្ទd (Microscope)- 4t សិ!�ន្ទWត្វ (Camera)- Counter- 4t សិ!�ន្ទបង� ល (Centrifuger)

២.៣ វិ�ធឹ�សាស្រ្តសិ�ស្រ្តសាវិស្រ្ត5វិ

២.៣.១ វិ �ធឹ�សាស្រ្តសិ�វេស្រ្តជ្ជ�សិវេរិ hសិសិ1ណាកក្ខារិវេស្រ្តជ្ជ�សិវេរិ hសិសិ1ណាក គ�វេធឹ��វេឡិ�ងវេដាយខែZ�កវេល�ច1ន្ទ?ន្ទសិត្វ�វេ'សិរិ !បតាំមិភូ�មិ ន្ទ�មិ?យៗ វេដាយស្រ្តត្វgវិវេស្រ្តជ្ជ�សិវេរិ hសិវេ'ខែដឹល

វេ�ក !ង�!1ច1ន្ទ?ន្ទ ២វេនា#គ�វេ�ក !ង �!1កន្រ្ទាំនា� 1ង ន្ទ ង �!1បល�ង�។ 5មិ?យ' វេនា#ខែដឹរិ�!1កន្រ្ទាំនា� 1ងស្រ្តត្វgវិ)ន្ទវេស្រ្តជ្ជ�សិវេរិ hសិយកច1ន្ទ?ន្ទ ២ភូ�មិ ក !ងច1វេណាមិភូ�មិ ទា1ងអ្នសិ-វេដឹ�មិn�យកមិកវេធឹ��ក្ខារិសិ ក�វេនា#4ន្ទ ភូ�មិ ...... ន្ទ ង ភូ�មិ ...... ច1ខែន្ទកឯ�!1បល�ង� )ន្ទវេស្រ្តជ្ជ�សិវេរិ hសិយកច1ន្ទ?ន្ទ ២ ភូ�មិ ក !ងច1វេណាមិភូ�មិ ទា1ងអ្នសិ-វេ�ក !ង�!1ខែដឹលស្រ្តត្វgវិវេល�កយកមិកវេធឹ��ក្ខារិសិ ក�រិ ?មិ4ន្ទ ភូ�មិ ..... ន្ទ ងភូ�មិ .... វេN�យច1ន្ទ?ន្ទវេ'ខែដឹលស្រ្តត្វgវិយកQមិកវេចញពី�ភូ�មិ 4ន្ទច1ន្ទ?ន្ទទា1ងអ្នសិ- ៤ ភូ�មិ ។

តាំរាង ២.៣.១ ៖ ច1ន្ទ?ន្ទវេ'តាំមិភូ�មិ ន្ទ�មិ?យៗ

ល.រិ �!1 ភូ�មិ ច1ន្ទ?ន្ទវេ'តាំមិភូ�មិ

១កន្រ្ទាំនា� 1ង២

៣បល�ង�

៤

សិរិ !ប ២ ៤

វេដាយអ្នន្ទ!វិត្វ�ន្ទ~តាំមិរិ �បមិន្ទ�ខែដឹល)ន្ទដឹកស្រ្តសិង-វេចញពី� (Thrusfield, 2007).

n : ច1ន្ទ?ន្ទ ឫទ្យា1N1សិ1ណាកខែដឹលស្រ្តត្វgវិយក(Required Sample Size)

Pexp : ស្រ្តពី�វាPឡិង-សា� ន្ទទ្យា!ក5មិ!ន្ទ (Expected Prevalence)

d : ភាពី5ក-Qក-ដាច-ខាត្វខែដឹលស្រ្ត)ថ្នា ចង-)ន្ទ

(Desired Absolute Precision)

Z : អ្នស្រ្តតាំ)t ន្ទ-ស្រ្តប4ណៈថ្ងៃន្ទករិណៈ�

វេដាយ Z : ៩៥% ឫវេសិ�� ១.៩៦

4

n=Z2Pexp(1−Pexp)

d2

Pexp : ៥០% ឫវេសិ�� ០.៥០

d : ១០% ឫវេសិ�� ០.១០

n=(១ .៩៦)២ ០ .៥0 (១−០ .៥0)

(០ .១០)២ =¿ ៩៦

ក្ខារិ)t ន្ទ-សា� ន្ទសិ1ណាកខែដឹលស្រ្តត្វgវិយក ស្រ្តបសិ ន្ទវេប�ច1ន្ទ?ន្ទច1ន្ទ?ន្ទសិត្វ�សិ1រាប-យកមិកវេធឹ��ក្ខារិសិ ក�4ន្ទច1ន្ទ?ន្ទត្វ ច ច1ន្ទ?ន្ទសិ1ណាលក~4ន្ទត្វ ចខែដឹរិ វេ�ក !ងក1រិ �ត្វភាពីវេជ្ជ�5ក-ដឹ�ច' ដឹ�ចវេន្ទ#ក្ខារិខែកត្វស្រ្តមិgវិ4ន្ទក1ណៈត្វ-ដឹ�វេច #វេយ�ងអាចវេធឹ�� តាំមិរិ �មិមិន្ទ�ខែដឹល)ន្ទដឹកស្រ្តសិង-វេចញពី� (Thrusfield, 2007).

nadj : 5សិ1ណាកសិរិ !បខែដឹលស្រ្តត្វgវិយកQមិក

N : 5ច1ន្ទ?ន្ទវេ'សិរិ !បវេ�ត្វ1បន្ទ-វេ'លវេ�

n : ច1ន្ទ?ន្ទ ឫទ្យា1N1សិ1ណាកខែដឹលស្រ្តត្វgវិយកខែZ�កច1ន្ទ?ន្ទសិត្វ�'� ន្ទខែដឹន្ទក1ណៈត្វ-

វេដាយ N : ១៤៩៤ ក�ល

n : ៩៦

ក្ខារិខែបងខែចកអាយ!ន្ទ ងវេភូទ្យាសិត្វ�វេ�តាំមិភូ�មិ Stratified Sampling Method

វេយ៉ាងតាំមិសិ_ ត្វ សិត្វ�វេ'ស្រ្តបចា1 ឆ្នាំ 1 ២០១៤ ក !ងស្រ្តសិ (កស្រ្ត)សាទ្យា)គងខែដឹលវេ�ក !ង�!1 កន្រ្ទាំនា� 1ងន្ទ ង�!1បល�ង� 4ន្ទ ច1ន្ទ?ន្ទសិត្វ�វេ'សិរិ !ប .......ក�ល ខែដឹលវេ�ក !ងវេនា#4ន្ទអាយ!ចាប-ពី� ៣ឆ្នាំ 1ច!# ន្ទ ង ៣ឆ្នាំ 1វេឡិ�ងន្ទ ងខែបងខែចកតាំមិ�!1 ភូ�មិ អាយ! រិបសិ-សិត្វ�វេទ្យា&ត្វខែដឹល)ន្ទខែបងខែចកដឹ�ចតាំរាងខាងវេស្រ្តក្ខាមិ៖

តាំរាង ២.៣.២ ៖ ច1ន្ទ?ន្ទវេ'តាំមិ�!1 ភូ�មិ ន្ទ�មិ?យៗ (សិ_ ត្វ សិត្វ�វេ�ក !ងស្រ្តសិ (កស្រ្ត)សាទ្យា)គង)

ល.រិ �!1 ភូ�មិ ច1ន្ទ?ន្ទវេ'តាំមិភូ�មិ

អាយ! ៣ឆ្នាំ 1ច!# អាយ!៣ឆ្នាំ 1វេឡិ�ង

ញ� វេ�� ល ញ� វេ�� ល១

កន្រ្ទាំនា� 1ង២

៣បល�ង�

៤

សិរិ !ប ២ ៤

ច1ន្ទ?ន្ទសិ1ណាកតាំមិអាយ! (៣ឆ្នាំ 1ច!# ន្ទ ង ៣ឆ្នាំ 1វេឡិ�ង)

% វេ'តាំមិអាយ!៣ឆ្នាំ 1 ច!#= វេ'អាយ!៣ឆ្នាំ 1 ច!#សិរិ !បវេ'សិរិ !បវេ�ត្វ1បន្ទ-វេ'លវេ� ×១០០

5

nadj=N xnN+n

nadj=១៤៩៤×៩៦១៤៩៤+៩៦

=៩០ក� ល

តាំរាង ២.៣.៣ ៖ ច1ន្ទ?ន្ទវេ'ខែដឹលស្រ្តត្វgវិយកQមិកតាំមិភូ�មិ ន្ទ�មិ?យៗតាំមិ Stratified Sampling

ល.រិ �!1 ភូ�មិ អាយ! ៣ឆ្នាំ 1ច!# អាយ!៣ឆ្នាំ 1វេឡិ�ងច1ន្ទ?ន្ទវេ'យកQមិក

(ក�ល)

១កន្រ្ទាំនា� 1ង

២

៣បល�ង�

៤

សិរិ !ប ២ ៤ ក�ល

២.៣.២ វិ �ធឹ�សាស្រ្តសិ�យកQមិកក !ងក្ខារិយកQមិក វេដឹ�មិn�ធានា)ន្ទវេ�សិ!វិត្វ� ភាពីរិបសិ-+u?ន្ទវេយ�ងខែដឹល5អ្ន កវេធឹ��ក្ខារិស្រ្តបត្វ បត្វ� ន្ទ ងអ្ន កសិNក្ខារិ5មិ?យ

វេយ�ងស្រ្តត្វgវិអ្នន្ទ!វិ �ត្វ�ន្ទdតាំមិវេ'លក្ខារិដឹ�ចខាងវេស្រ្តក្ខាមិ៖- មិ!ន្ទដឹ1ប�ងវេយ�ងស្រ្តត្វgវិដឹHកវេ'បញ្ជីj�លក !ងសាឡិ!ងវេដឹ�មិn�ងាយស្រ្តសិ|លក !ងក្ខារិល�កយកQមិកតាំមិទា� ធឹ1 ។- %ក-វេស្រ្តសាមិថ្ងៃដឹ រិ ?ចQបវេស្រ្តបងរិlអ្ន ល Paraffin ឬក~វាPយវេសិល�ន្ទ បន្ទ� ចវេដឹ�មិn�ឲ្យKរិអ្ន លងាយស្រ្តសិ|លល�កយកQមិក

។- Qមិកខែដឹលល�ក)ន្ទស្រ្តត្វgវិដាក-ក !ងWង-ប្លាu សិ� ច ន្ទ ងសិរិវេសិរិវេល+ក�ដឹច1ណា1ក!1ឲ្យKស្រ្តចល1 ។- ច1វេ%#វេ'វេក�ងមិ ន្ទទាន្ទ-កu!សិវេយ�ង4ន្ទក្ខារិពី )កក !ងក្ខារិយកQមិកវេដាយល�ក ដឹ�ចវេន្ទ#វេទ្យា�បវេយ�ងយកQមិកខែដឹល

វាស្រ្តជ្ជ (#ភាu មិៗ វេដឹ�មិn�វេជ្ជ&សិវាងក!1វេអាយ4ន្ទ5ប-ដឹ�4ន្ទវេមិវេរាគវេZBងៗ ។- 5ទ្យា�វេ[ក្ខារិយកQមិកវេ'ស្រ្តបស្រ្តពីHត្វ�វេ[វេ�វេពីលស្រ្តពីHក ឬវេពីលរិវេសិ&ល ។- ច1វេ%#បរិ �4ណៈQមិកវិ�ញយកស្រ្តបខែNល5 ២០ វេ[ ៣០ ស្រ្តក្ខាមិ ។

២.៣.៣ វិ�ធឹ�សាស្រ្តសិ�ខែWរិក�QមិកQមិកន្ទ�មិ?យៗស្រ្តត្វgវិដាក-ក !ងWង-ផាu សិ� ចវេដាយចង4ត្វ-ឲ្យK5ប-ល� ក!1ឲ្យK4ន្ទក្ខារិស្រ្ត5ប-ទ្យាHកច�លដាក-ក !ងធឹ!ងទ្យាHក កក

រិN�ត្វវេ[ដឹល-មិន្ទ��ពី វេសាធឹន្ទ~វេទ្យា�បយកដាក-ក !ងទ្យា�ក្ខាu វេសិ វេស្រ្ត%#វាងាយស្រ្តសិ|លក !ងក្ខារិខែWរិក�វេដឹ�មិn�រិក�វេសិ_រិភាពី ន្ទ ង បង�មិជ្ជoដាz ន្ទសិមិស្រ្តសិបសិ1រាប-សិ�!ត្វ ន្ទ ង lavae ក !ងQមិក ។

២.៣.៤ បវេចjកវេទ្យាសិវិ�ភាគ Mc Master: Modified Mc Master Techniqueបវេចjកវេទ្យាសិវេន្ទ#វេធឹ��វេឡិ�ងវេដឹ�មិn�៖ ក1ន្ទត្វ-ច1ន្ទ?ន្ទ Eggs ន្ទ ង Oocytes ក !ងQមិក ១ g ( EPG or OPG )(1)

ដឹ1វេណៈ� រិក្ខារិអ្នន្ទ!វិត្វyន្ទd៖- WuHងQមិក ៤ ស្រ្តក្ខាមិ ដាក-ក !ងខែកវិច1ណៈ! # ១០០ មិ�ល�ល�ស្រ្តត្វ- បខែន្ទ_មិសិ�ល!យសិK!ងអ្ន1ប លខែM�ត្វច1ន្ទ?ន្ទ (៦ 0ml) វេ[ក !ងខែកវិវេនា#

6

ច1ន្ទ?ន្ទសិ1ណាកតាំមិអាយ! ៣ឆ្នាំ 1 ច!#=% វេ'តាំមិអាយ!៣ច!#×ច1ន្ទ?ន្ទសិ1ណាកខែដឹលត្វ�វិពី វេសាធឹន្ទd១០០

ច1ន្ទ?ន្ទសិ1ណាកតាំមិអាយ! ៣ឆ្នាំ 1 វេឡិ�ង=% វេ'តាំមិអាយ!៣ វេឡិ�ង×ច1ន្ទ?ន្ទសិ1ណាកខែដឹលត្វ�វិពី វេសាធឹន្ទd១០០

វេ'តាំមិអាយ!៣ ឆ្នាំ 1 វេឡិ�ង= វេ'អាយ!៣ឆ្នាំ 1 វេឡិ�ងសិរិ !បវេ'សិរិ !បវេ�ត្វ1បន្ទ-វេ'លវេ�×១០០

- ក�រិវេអាយវេសិ��រិសាច- វេN�យវេស្រ្តចា#5មិ?យត្វ1រិងច1ន្ទ?ន្ទប�ដឹងពី�ខែកវិមិ?យវេ[ខែកវិមិ?យវេទ្យា&ត្វ វេដឹ�មិn�យកច1ខែន្ទកធឹ1ៗវេចញ ។Qយល�យវេអាយវេសិ��រិសាច-វេដាយចាក-ពី�ខែកវិមិ?យវេ[ខែកវិមិ?យច1ន្ទ?ន្ទ ១០ ដឹងវេN�យយក pasteurpipette ប�មិសិ�ល!យសិK!ងវេនា#ប1វេពីញស្រ្តបវេQ# Mc Master Slide ។

- រិងចា1 ២ mn បនា� ប-មិកយក McMaster Slide ដាក-វេស្រ្តក្ខាមិវេភូu�ង Microscope ន្ទ ងពី ន្ទ ត្វKវេដាយវេស្រ្តប� objective ពីស្រ្តង�កច1ន្ទ?ន្ទ១០ដឹងគ� objective ទ្យា�២ ។សិ�!ត្វបរាសិ ត្វទា1ងអ្នសិ-វេ�ក !ងស្រ្តបវេQ#ទា1ង២រិបសិ- McMaster ខែដឹលស្រ្តត្វgវិ)ន្ទរាប-ស្រ្តត្វgវិន្ទHងច1ណៈ! # ២ x ១,១៥ ml ខែដឹលវេសិ��រិន្ទHង 0,0 ២ g ថ្ងៃន្ទQមិក ។

- សិ�!ត្វបរាសិ ត្វក !ងQមិក១ g វេសិ��ន្ទHងសិ�!ត្វខែដឹលស្រ្តត្វgវិ)ន្ទរាប-វេ��ញវេ�ក !ងស្រ្តបវេQ#ទា1ង២រិបសិ- Mc Master គ!ណៈ ន្ទHង ៥០ 4ន្ទន្ទ�យថ្នាវេប�វេយ�ងរាប-វេ��ញ A សិ�!ត្វក !ងQមិក ១ g វេសិ��រិន្ទHង A x ៥០ ។

សិ1'ល-: (1) EPG = eggs per gramOPG = Oocysts per gram

(2) Microscope 4ន្ទ 4 objective គ� 4, 10, 40 ន្ទ ង 100 ខែត្វ oculair ពីស្រ្តង�ក ១០ដឹង ។

២.៣.៥ ក្ខារិស្រ្តបមិ�លទ្យា ន្ទ ន្ទ�យក្ខារិស្រ្តបមិ�លទ្យា ន្ទ ន្ទ�យស្រ្តត្វgវិវេធឹ��វេឡិ�ងតាំមិរិវេប&បពី�រិយ៉ាt ង គ�តាំមិរិយDទ្យា ន្ទ ន្ទ�យច1បង ន្ទ ងទ្យា ន្ទ ន្ទ�យបនា� ប-បន្ទB1 ។

ក. ទ្យា ន្ទ ន្ទ�យច1បង5ស្រ្តបភូពីទ្យា ន្ទ ន្ទ�យសិ1ខាន្ទ- វេដាយទ្យា ន្ទ ន្ទ�យវេន្ទ# ទ្យាទ្យា?ល)ន្ទពី�ក្ខារិកត្វ-ស្រ្តតាំន្ទ�វិរាល-ពី�ត្វ�4ន្ទ សិ1ខាន្ទ-ៗខែដឹលទាក-ទ្យាងន្ទ ងក្ខារិ

យកQមិកវេ'មិកពី ន្ទ ត្វK ន្ទ�វិមិន្ទ��រិពី វេសាធឹន្ទdវេដឹ�មិn�រិកវិត្វ�4ន្ទ ន្ទ ងស្រ្តបវេភូទ្យាបរាសិ ត្វ ។ក្ខារិពី ន្ទ ត្វKវិត្វ_!វិ �ភាគទា1ងវេន្ទ#វេធឹ��តាំមិវិ�ធឹ�សាស្រ្តសិ�ខែដឹល)ន្ទវេរិ&បរាប-ដឹ�ចខាងវេល� ។

+. ទ្យា ន្ទ ន្ទ�យបនា� ប-បន្ទB1ទ្យា ន្ទ ន្ទ�យបនា� ប-បន្ទB1 គ�5ក្ខារិស្រ្តបមិ�លរាល-ទ្យា ន្ទ ន្ទ�យខែដឹល4ន្ទស្រ្តសាប-ខែដឹលទ្យាទ្យា?ល)ន្ទពី�៖- ស្រ្តកសិ?ងកសិ កមិ�- មិន្ទ��រិកសិ កមិ�វេ+ត្វ�វេសិ&មិរាប- ក្ខារិ�យ៉ាល�យកសិ កមិ�ស្រ្តសិ (កស្រ្ត)សាទ្យា)គងន្ទ ងអ្ន5� ធឹរិភូ�មិ �!1 ។

២.៣.៦ ក្ខារិវិ �ភាគទ្យា ន្ទ ន្ទ�យច1វេ%#ទ្យា ន្ទ យខែដឹលស្រ្តបមិ�ល)ន្ទន្ទ ងស្រ្តត្វgវិរិក�ទ្យា!កក !ងកមិ�វិ �ធឹ� Excel វេN�យយកវេ[វិ�ភាគក !ងក!1ពីK�ទ្យា�រិ វេដាយវេស្រ្តប�កមិ�វិ �ធឹ�

Microsoft Excel ន្ទ ង SPSS program (Crosstab ន្ទ ង Frequencies) ។

ជ្ជ1ពី�ក ៣លទ្យាSZលរិlពីHងទ្យា!ក ន្ទ ងខែZន្ទក្ខារិសិកមិ�ភាពី

៣.១ លទ្យាSZលរិlពីHងទ្យា!កវេស្រ្តxពី�ក្ខារិសិ ក�បញ្ជីjប-វេយ�ងន្ទHងទ្យាទ្យា?ល)ន្ទ៖▬ ដឹHងពី�បរាសិ ត្វខែដឹលខែត្វងខែត្វវេក�ត្វញHកញាប-វេ�ក !ងស្រ្តកពី#វេ%#វេវិ&ន្ទសិត្វ�វេ'ស្រ្តត្វgវិ)ន្ទរិកវេ��ញ▬ ក1ណៈត្វ-ស្រ្តបវេភូទ្យាបរាសិ ត្វខែដឹល4ន្ទវេ�ក !ងស្រ្តកពី# វេ%#វេវិ&ន្ទសិត្វ�វេ'វេ�តាំមិភូ�មិ �!1ន្ទ�មិ?យៗ▬ ក1ណៈត្វ-)ន្ទពី�កស្រ្តមិ ត្វរាលដាលថ្ងៃន្ទជ្ជ1ង�ខែដឹលបង�វេដាយពីពី?កបរាសិ ត្វ

៣.២ ខែZន្ទក្ខារិស្រ្តសាវិស្រ្ត5វិ៣.២.១ ខែZន្ទក្ខារិសិកមិ�ភាពីក្ខារិងារិ

តាំរាង ៣.១ ៖ ខែZន្ទក្ខារិសិកមិ�ភាពីក្ខារិងារិ

សិកមិ�ភាពីក្ខាងារិខែ+ខែដឹលស្រ្តត្វgវិច!#អ្នន្ទ!វិត្វ�ន្ទd

៣ ៤ ៥ ៦ ៧ ៨ ៩

7

វេរិ&បច1បuង-ពី វេសាធឹន្ទ~ន្ទ ងយកQមិកមិកពី ន្ទ ត្វKសិ1វេយ៉ាគឯកសារិ

ស្រ្តបមិ�ល ន្ទ ង វិ �ភាគទ្យា ន្ទ ន្ទ�យ

ន្ទ ពីន្ទSសារិណាពី ន្ទ ត្វKសារិណាវេស្រ្តត្វ&មិក្ខារិ%រិសារិណា

8

៣.២.២ ខែZន្ទក្ខារិច1នាយWវិ�ក្ខាតាំរាង ៣.២ ៖ គវេស្រ្ត4ងច1នាយWវិ�ក្ខារិក !ងក្ខារិច!#ស្រ្តសាវិស្រ្ត5វិ

ល.រិ ក្ខារិច1ណាយ ច1ន្ទ?ន្ទ ត្វថ្ងៃមិuរាយ(៛) ត្វថ្ងៃមិuសិរិ !ប(៛)

១ ក្ខារិវេធឹ��ដឹ1វេណៈ� រិ ២ ដឹង ៣០០០០ ៦០០០០

២ ខែ+Bរិពី?រិ ១០ ខែមិtស្រ្តត្វ ៣៥០០ ៣៥០០០

៣ វេសិ&វិវេ�កត្វ-ស្រ្តតាំ ១ ក�ល ២០០០ ២០០០

៤ ប� ច ២ វេដឹ�មិ ១០០០ ២០០០

៥ N��ត្វ ២ វេដឹ�មិ ១៨០០ ៣៦០០

៦ វេពីទ្យាKសិត្វ�ភូ�មិ ៤ នាក- ២០០០០ ៨០០០០

៧ ជ្ជ1ន្ទ?យក្ខារិ ៤ នាក- ២០០០០ ៨០០០០

៨ វេស្រ្តបងឆ្នាំ ២ ល�ស្រ្តត្វ ៣៥០០ ៧០០០

៩ ធឹ!ងទ្យាHកកក ១ ធឹ!ង ១២០០០ ១២០០០

១០ 4t សិ- ១ ស្រ្តបអ្នប- ៥០០០ ៥០០០

១១ វេស្រ្តសាមិថ្ងៃដឹ ១ ស្រ្តបអ្នប- ១៣០០០ ១៣០០០

១២ សិ�រា! 1ង ៣ វេដឹ�មិ ១២០០០ ៣៦០០០

១៣ ថ្ងៃWuពី វេសាធឹន្ទd ៨៤ ២០០០ ១៦៨០០០

សិរិ !ប ៥០៣៦០០

9

១. បណាm ល�យសាស្រ្តសិ�5ភាសា5ត្វ សិ�!មិ សាមិ!ត្វ (២០១១) ៖ ស្រ្តបសិ ទ្យាSភាពី IVOMEC-F ក !ងក្ខារិទ្យា4u ក-បរាសិ ត្វក !ងស្រ្តកពី#វេ%#វេវិ&ន្ទវេ' ក !ងស្រ្តសិ (ក បរិ �ប�រិណៈ~ វេ+ត្វ�ក1ពីង-ឆ្នាំ 1ង ។សិ_ ត្វ កសិ កមិ� (២០១៣) ៖ សិ_ ត្វ វេ'ស្រ្តកប� ស្រ្តជ្ជgក បកB� រាជ្ជធាន្ទ� វេ+ត្វ� ឆ្នាំ 1 ២០១៣ក្ខារិ�យ៉ាល�យZល ត្វកមិ� ន្ទ ងបសិ!ពី�)លស្រ្តសិ (កភូ 1ស្រ្តសិ|ច ៖ សិ_ ត្វ វេ' ២០១៤

២. បណាm ល�យសាស្រ្តសិ�5ភាសាអ្នន្ទ�រិ5ត្វ Thrusfield, M. (2007) Veterinary Epidemiology 3rd ed. Blackwell Publishing, Oxford.

1៤

បណាm ល�យសាស្រ្តសិ�