20
ΑΠ ΑΠ O O ΤΟ ΤΟ CERN CERN ΣΤΗΝ ΣΤΗΝ ΙΑΤΡΙΚΗ ΙΑΤΡΙΚΗ -ΠΥΡΙΝΙΚΗ ΦΥΣΙΚΗ -ΠΥΡΙΝΙΚΗ ΦΥΣΙΚΗ - - ΑΞΟΝΙΚΗ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑ ( ΑΞΟΝΙΚΗ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑ ( CT) CT) - - ΜΑΓΝΗΤΙΚΗ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑ ( ΜΑΓΝΗΤΙΚΗ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑ ( MRI) MRI) - - ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑ ΕΚΠΟΜΠΗΣ ΠΟΖΙΤΡΟΝΙΩΝ ( ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑ ΕΚΠΟΜΠΗΣ ΠΟΖΙΤΡΟΝΙΩΝ ( PET) PET) - ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑ ΕΚΠΟΜΠΗΣ ΜΟΝΗΡΟΥΣ ΦΩΤΟΝΙΩΝ ( ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑ ΕΚΠΟΜΠΗΣ ΜΟΝΗΡΟΥΣ ΦΩΤΟΝΙΩΝ ( SPECT SPECT ) ) - ΑΚΤΙΝΕΣ Χ ΑΚΤΙΝΕΣ Χ - ΡΑΔΙΟΦΑΡΜΑΚΑ ΡΑΔΙΟΦΑΡΜΑΚΑ Η ΟΜΑΔΑ ΜΑΣ Η ΟΜΑΔΑ ΜΑΣ ΚΑΒΒΑΘΑ ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΚΑΒΒΑΘΑ ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΓΑΤΣΙΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΓΑΤΣΙΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΓΚΟΛΕΜΗ ΔΗΜΗΤΡΑ ΓΚΟΛΕΜΗ ΔΗΜΗΤΡΑ

Project teliko 3

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Project teliko 3

ΑΠΑΠOO ΤΟ ΤΟ CERN CERN ΣΤΗΝΣΤΗΝ ΙΑΤΡΙΚΗ ΙΑΤΡΙΚΗ

-ΠΥΡΙΝΙΚΗ ΦΥΣΙΚΗ-ΠΥΡΙΝΙΚΗ ΦΥΣΙΚΗ

- - ΑΞΟΝΙΚΗ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑ (ΑΞΟΝΙΚΗ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑ (CT)CT) - - ΜΑΓΝΗΤΙΚΗ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑ (ΜΑΓΝΗΤΙΚΗ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑ (MRI)MRI)- - ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑ ΕΚΠΟΜΠΗΣ ΠΟΖΙΤΡΟΝΙΩΝ (ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑ ΕΚΠΟΜΠΗΣ ΠΟΖΙΤΡΟΝΙΩΝ (PET) PET) -ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑ ΕΚΠΟΜΠΗΣ ΜΟΝΗΡΟΥΣ ΦΩΤΟΝΙΩΝ (ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑ ΕΚΠΟΜΠΗΣ ΜΟΝΗΡΟΥΣ ΦΩΤΟΝΙΩΝ (SPECTSPECT))- ΑΚΤΙΝΕΣ ΧΑΚΤΙΝΕΣ Χ- ΡΑΔΙΟΦΑΡΜΑΚΑ ΡΑΔΙΟΦΑΡΜΑΚΑ

Η ΟΜΑΔΑ ΜΑΣΗ ΟΜΑΔΑ ΜΑΣ ΚΑΒΒΑΘΑ ΒΑΣΙΛΙΚΗΚΑΒΒΑΘΑ ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΓΑΤΣΙΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑΓΑΤΣΙΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΓΚΟΛΕΜΗ ΔΗΜΗΤΡΑ ΓΚΟΛΕΜΗ ΔΗΜΗΤΡΑ

Page 2: Project teliko 3

ΠΥΡΙΝΙΚΗ ΦΥΣΙΚΗ

Η Πυρηνική Ιατρική είναι σύγχρονη ειδικότητα της Ιατρικής, η οποία χρησιμοποιεί μικρές ποσότητες ραδιενεργών ουσιών ή ραδιοδιαγνωστικών αντιδραστηρίων για διαγνωστικούς αλλά και για θεραπευτικούς λόγους.

ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΙ ΣΤΑΘΜΟΙ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΠΥΡΗΝΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ 1896: Henri Becquerel: παρατήρησε μια περίεργη ακτινοβολία από τα άλατα του ουρανίου. 1897: Marie Curie: ονόμασε την περίεργη ακτινοβολία “ραδιενέργεια”. 1913: Frederick Proescher: δημοσίευσε την πρώτη μελέτη ενδοφλέβιας χορήγησης ραδίου για την θεραπεία διαφόρων ασθενειών. 1936: John H. Lawrence: χρησιμοποίησε για πρώτη φορά ραδιοφάρμακο (P32) για

την αντιμετώπιση λευχαιμίας. 1939: Emilio Segre και Glenn Seaborg: ανακάλυψαν τo Tεχνήτιο-99m (99mTc).

Page 3: Project teliko 3

1939: Emilio Segre και Glenn Seaborg: ανακάλυψαν τo Tεχνήτιο-99m (99mTc). 1940: Ίδρυμα Rockefeller: χρηματοδότησε την κατασκευή του πρώτου κυκλοτρονίου

για την παραγωγή βιοϊατρικών ραδιοϊσοτόπων. 1951: The U.S. Food and Drug Administration (FDA) -οργανισμός τροφίμων και φαρμάκων: ενέκρινε τη χρήση Ι-131 για την αντιμετώπιση ασθενών με όγκους

θυρεοειδούς. Ήταν η πρώτη άδεια χρήσης ραδιοφαρμάκου στην κλινική πράξη. 1962: David Kuhl: εισήγαγε την μέθοδο ανακατασκευής για την τομογραφία

εκπομπής. Αυτή η μέθοδος αργότερα έγινε γνωστή ως SPECT και PET. H ίδια μέθοδος αργότερα επεκτάθηκε στην ακτινολογία με την εφαρμογή της υπολογιστικής αξονικής τομογραφίας (CT- scanning).

1973: H. William Stauss: εισήγαγε το stress test για το scanning του μυοκαρδίου. 1976: John Keyes: ανέπτυξε για πρώτη φορά τις γενικές αρχές της single photon

emission computer tomography (SPECT) κάμερας. 1976: C. Jaszczak: ανέπτυξε την πρώτη SPECT κάμερα για τη μελέτη της κεφαλής. 1981: J.P.Mach: χρησιμοποίησε ραδιοσημασμένα αντισώματα για την απεικόνιση

όγκων. 1992: FDA: έδωσε την άδεια για τη χρήση των ραδιοσημασμένων αντισωμάτων στην απεικόνιση χωροεξεργασιών του ανθρωπίνου σώματος.

Page 4: Project teliko 3

ΑΞΟΝΙΚΗ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑ (ΑΞΟΝΙΚΗ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑ (CT)CT) Η Η Αξονική τομογραφία ή Υπολογιστική τομογραφία είναι είναι ακτινολογικήακτινολογική μέθοδος μέθοδος

εξέτασης του ανθρώπινου σώματος. Μπορεί να απεικονίσει σε κάθετες τομές εξέτασης του ανθρώπινου σώματος. Μπορεί να απεικονίσει σε κάθετες τομές ολόκληρο το σώμα, χρησιμοποιώντας την ολόκληρο το σώμα, χρησιμοποιώντας την ακτινοβολία Χ .Η αξονική τομογραφία .Η αξονική τομογραφία εισήχθη στην ιατρική διαγνωστική τη δεκαετία του 1970 (για την ακρίβεια το 1968) και εισήχθη στην ιατρική διαγνωστική τη δεκαετία του 1970 (για την ακρίβεια το 1968) και έφερε επανάσταση στο χώρο. Ξεκίνησε από τις έφερε επανάσταση στο χώρο. Ξεκίνησε από τις ΗΠΑ και το πρώτο όργανο που και το πρώτο όργανο που μελετήθηκε με αυτήν ήταν ο μελετήθηκε με αυτήν ήταν ο εγκέφαλοςεγκέφαλος. . TTη μέθοδο την αποδέχτηκαν , κυρίως, για το η μέθοδο την αποδέχτηκαν , κυρίως, για το ότι δεν προκαλεί καμία ταλαιπωρία στους ασθενείς και έχει μεγάλη διαγνωστική ότι δεν προκαλεί καμία ταλαιπωρία στους ασθενείς και έχει μεγάλη διαγνωστική ακρίβεια.ακρίβεια. Οι αξονικές τομογραφίες λαμβάνονται με ένα μεγάλο όργανο, που καλείται αξονικός τομογράφος.

Page 5: Project teliko 3

ΜειονεκτήματαΜειονεκτήματα Η αξονική τομογραφία, παρά τα τεράστια θετικά της, έχει και

ορισμένα μειονεκτήματα. Τα πιο βασικά είναι: 1)Ο εξεταζόμενος ακτινοβολείται με μεγάλη ποσότητα ακτίνων Χ,

και η ακτινοβολία έχει διαπιστωθεί ότι είναι ένας μεταλλαξιογόνος παράγοντας,

2) ένα πολύ μικρό ποσοστό ανθρώπων εμφανίζει αλλεργία στη σκιαγραφική ουσία,

Page 6: Project teliko 3

ΜΑΓΝΗΤΙΚΗ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑ (MRI)

Η Απεικόνιση Μαγνητικού Συντονισμού ή, όπως είναι περισσότερο γνωστή στην Ελλάδα, Μαγνητική Τομογραφία είναι μια ακτινολογική μέθοδος απεικόνισης του εσωτερικού ενός οργανισμού. Θεωρείται τεράστια ιατρική πρόοδος.

Page 7: Project teliko 3

Τεχνική λήψηςΤεχνική λήψης Κατά τη διάρκεια της τομογραφίας, μια σειρά μαγνητικών φορτίων πάλλονται Κατά τη διάρκεια της τομογραφίας, μια σειρά μαγνητικών φορτίων πάλλονται

μέσα στο σώμα του ασθενούς και τα αποτελέσματα αναλύονται με υπολογιστή. μέσα στο σώμα του ασθενούς και τα αποτελέσματα αναλύονται με υπολογιστή. Οι τομογραφίες MRI είναι συνήθως φυσιολογικές σε παρκινσονικούς ασθενείς, Οι τομογραφίες MRI είναι συνήθως φυσιολογικές σε παρκινσονικούς ασθενείς, άρα η τεχνική αυτή χρησιμοποιείται για να αποκλειστούν άλλες παθήσεις που άρα η τεχνική αυτή χρησιμοποιείται για να αποκλειστούν άλλες παθήσεις που έχουν ενδεχομένως παρόμοια συμπτώματα.έχουν ενδεχομένως παρόμοια συμπτώματα.

Page 8: Project teliko 3

ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ

Το κυριότερο πλεονέκτημα είναι:

Η αποφυγή επιβάρυνσης του εξεταζόμενου με ιοντίζουσες ακτινοβολίες .

Μειονεκτήματα …

α. Η αφθονία εφαρμογών και η απαίτηση σύνθετης γνώσης φυσικών α. Η αφθονία εφαρμογών και η απαίτηση σύνθετης γνώσης φυσικών παραμέτρων, υπολογιστών, μαθηματικών, φυσιολογίας και ανατομίας για παραμέτρων, υπολογιστών, μαθηματικών, φυσιολογίας και ανατομίας για την σωστή εκμετάλλευση αυτού του εργαλείου καθιστά σχετικά δύσκολη την σωστή εκμετάλλευση αυτού του εργαλείου καθιστά σχετικά δύσκολη την εφαρμογή του. την εφαρμογή του. β. Η μεγάλη χρονική διάρκεια εκτέλεσης . β. Η μεγάλη χρονική διάρκεια εκτέλεσης .

γ. Οι συσκευές που χρησιμοποιούνται στην γ. Οι συσκευές που χρησιμοποιούνται στην ιατρική ιατρική έχουν υψηλό κόστοςέχουν υψηλό κόστος

Page 9: Project teliko 3

ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑ ΕΚΠΟΜΠΗΣ ΠΟΖΙΤΡΟΝΙΩΝ (ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑ ΕΚΠΟΜΠΗΣ ΠΟΖΙΤΡΟΝΙΩΝ (PET)PET)

Πρόκειται για συνδυασμό δύο μεθόδων, της Πρόκειται για συνδυασμό δύο μεθόδων, της Τομογραφίας Εκπομπής Ποζιτρονίων Τομογραφίας Εκπομπής Ποζιτρονίων

(PET)(PET) που αποτελεί τεχνολογία αιχμής της Πυρηνικής Ιατρικής και της  Αξονικής  που αποτελεί τεχνολογία αιχμής της Πυρηνικής Ιατρικής και της  Αξονικής Τομογραφίας (CT) σε ένα μηχάνημα. Το λογισμικό του Τομογράφου PET/CT Τομογραφίας (CT) σε ένα μηχάνημα. Το λογισμικό του Τομογράφου PET/CT επιτυγχάνει τη συμπαρουσίαση της εικόνας PET με την εικόνα CT. Με την επιτυγχάνει τη συμπαρουσίαση της εικόνας PET με την εικόνα CT. Με την ταυτόχρονη απεικόνιση εικόνων ανατομίας και λειτουργίας του οργανισμού ταυτόχρονη απεικόνιση εικόνων ανατομίας και λειτουργίας του οργανισμού απεικονίζουμε τους ιστούς υγιείς και παθολογικούς, γι' αυτό και η ονομασία του απεικονίζουμε τους ιστούς υγιείς και παθολογικούς, γι' αυτό και η ονομασία του μηχανήματος BIOGRAPH (βιολογικός καταγραφέας). μηχανήματος BIOGRAPH (βιολογικός καταγραφέας).

Page 10: Project teliko 3

ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ

Κυριότερες εφαρμογές της μεθόδου PET στους τομείς: της καρδιολογίας, της ογκολογίας της νευρολογίας

Page 11: Project teliko 3

Συμβολή της μεθόδου PET στην καρδιολογία:

Αποκαλύπτει τον βαθμό της σωστής λειτουργίας της καρδιάς και τη μεταβολική της δραστηριότητα.

Αποτελεί τον πιο ακριβή έλεγχο για την αποκάλυψη της στεφανιαίας αρτηριακής νόσου και του μεγέθους της καταστροφής του μυοκαρδίου

Καθορίζει την κατάλληλη θεραπεία.

Αριστερά :Απεικόνιση καρδιάς έπειτα από καρδιακή προσβολή. Εμφανής η καταστροφή του καρδιακού μυ. Δεξιά: Απεικόνιση φυσιολογικής καρδιάς.

Page 12: Project teliko 3

Συμβολή της μεθόδου PET στην ογκολογία:

Εμφανίζει το είδος του όγκου (καλοήθης – κακοήθης). Παρέχει πλήρη και ολόσωμο έλεγχο για πιθανή μετάσταση Αξιολογεί την αποτελεσματικότητα της θεραπείας Συμβάλλει στην επιλογή της κατάλληλης θεραπείας

Αριστερά: Ο όγκος πριν την θεραπεία .Δεξιά: Ο όγκος μετά την χημειοθεραπεία.

Page 13: Project teliko 3

Συμβολή της μεθόδου PET στην νευρολογία:

Εντοπίζει τους εγκεφαλικούς όγκους και αποφασίζει για το είδος τους Xαρτογραφεί τις περιοχές του εγκεφάλου που σχετίζονται με την κίνηση, τον λόγο, και άλλες κρίσιμες λειτουργίες. Εντοπίζει τις ασθένειες Alzheimer και Parkinson

Page 14: Project teliko 3

ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑ ΕΚΠΟΜΠΗΣ ΜΟΝΗΡΟΥΣ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑ ΕΚΠΟΜΠΗΣ ΜΟΝΗΡΟΥΣ ΦΩΤΟΝΙΩΝΦΩΤΟΝΙΩΝ ( (SPECTSPECT))

Στο DaTSCAN χρησιμοποιείται μια ραδιενεργός ιωδιούχος χρωστική και μια ειδική τεχνική απεικόνισης που είναι γνωστή με τον όρο τομογραφία εκπομπής μονήρους φωτονίου (SPECT) για τη διαφοροποίηση της νόσου του Πάρκινσον από άλλες παθήσεις που έχουν παρόμοια συμπτώματα, συμπεριλαμβανομένου του ιδιοπαθούς τρόμου.

Η ραδιενεργός χρωστική ενίεται στο αίμα του ασθενούς και φθάνει τελικά στον εγκέφαλο. Μόλις φθάσει στον εγκέφαλο, η παρουσία αυτής της ραδιοσημασμένης ουσίας σημαίνει ότι είναι δυνατό να ληφθούν εικόνες. Ο τρόπος με τον οποίο συσσωρεύεται αυτή η ουσία στον εγκέφαλο μπορεί να χρησιμεύσει για τη διαφοροποίηση της νόσου του Πάρκινσον από άλλες παθήσεις.

Κάμερες SPECT υπάρχουν στα περισσότερα μεγάλα νοσοκομεία και μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη διάγνωση της νόσου του Πάρκινσον σε ασθενείς με τρόμο, σε περίπτωση που ο γιατρός δεν είναι σε θέση να κάνει μια διάγνωση με βεβαιότητα.

Page 15: Project teliko 3

Aκτινοβολία

Η ακτινοβολία είναι μορφή ενέργειας η οποία εκπέμπεται από κάποια πηγή και διαδίδεται στο χώρο με οριακά μεγάλη ταχύτητα.Ο άνθρωπος κατά τη διάρκεια της ζωής του δέχεται συνεχώς ενέργεια με τη μορφή ακτινοβολίας τόσο από το φυσικό του περιβάλλον όσο και από τεχνητές πηγές. Η ακτινοβολία αυτή επιδρά πάνω του κατά τρόπο πολύπλοκο, άλλοτε ευεργετικά και άλλοτε βλαβερά, ανάλογα με το είδος της, την έντασή της και την ενέργεια που μεταφέρει.

Διακρίνουμε τις ακτινοβολίες σε δύο μεγάλες κατηγορίες: τις ιοντίζουσες και τις μη ιοντίζουσες ακτινοβολίες.

Ιοντίζουσες ακτινοβολίες είναι οι ακτινοβολίες που μεταφέρουν ενέργεια ικανή να εισχωρήσει στην ύλη, να προκαλέσει ιοντισμό των ατόμων της, να διασπάσει βίαια χημικούς δεσμούς και να προκαλέσει βιολογικές βλάβες σε ζώντες οργανισμούς.

Μη ιοντίζουσες ακτινοβολίες είναι αυτές που μεταφέρουν σχετικά μικρή ενέργεια, ανίκανη να προκαλέσει ιοντισμό, ικανή όμως να προκαλέσει ηλεκτρικές, χημικές και θερμικές επιδράσεις στα κύτταρα, που μπορούν να αποβούν άλλοτε επιβλαβείς και άλλοτε ευεργετικές για τη λειτουργία τους.

Page 16: Project teliko 3

Οι ακτίνες Χ Οι ακτίνες Χ : :

ανακαλύφθηκαν από το Γερμανό ανακαλύφθηκαν από το Γερμανό Wilhelm Wilhelm Roentgen.Roentgen.

είναι ηλεκτρομαγνητικά κύματα μεγάλης είναι ηλεκτρομαγνητικά κύματα μεγάλης συχνότητας που μερικά εκπέμπονται από τη συχνότητας που μερικά εκπέμπονται από τη διέγερση των εσωτερικών ηλεκτρονίων των διέγερση των εσωτερικών ηλεκτρονίων των ατόμων.ατόμων.

δημιουργούνται όταν μια δέσμη ηλεκτρονίων δημιουργούνται όταν μια δέσμη ηλεκτρονίων χτυπήσει πάνω σε μια γυάλινη επιφάνια. χτυπήσει πάνω σε μια γυάλινη επιφάνια.

διακρίνονται σε «μαλακές ακτίνες Χ» και διακρίνονται σε «μαλακές ακτίνες Χ» και «σκληρές ακτίνες Χ» «σκληρές ακτίνες Χ» ..

Page 17: Project teliko 3

Τα ραδιενεργά στοιχείαΤα ραδιενεργά στοιχεία εκπέμπουν 3 εκπέμπουν 3 τύπος ακτινών τύπος ακτινών ::

αα: : οι οποίες έχουν θετικό φορτίοοι οποίες έχουν θετικό φορτίο. .

ββ:: οι οποίες έχουν αρνητικό φορτίο. οι οποίες έχουν αρνητικό φορτίο.

γγ:: οι οποίες δεν έχουν καθόλου φορτίο. οι οποίες δεν έχουν καθόλου φορτίο.

Page 18: Project teliko 3

ΡαδιοφάρμακαΡαδιοφάρμακα

Είναι οργανικές ή ανόργανες ενώσεις ραδιονουκλιδίων, Είναι οργανικές ή ανόργανες ενώσεις ραδιονουκλιδίων, οι οποίες προορίζονται για χρήσιμη και ασφαλή οι οποίες προορίζονται για χρήσιμη και ασφαλή χορήγηση στον άνθρωπο. Ανάλογα µε το είδος της χορήγηση στον άνθρωπο. Ανάλογα µε το είδος της ακτινοβολίας που εκπέµπουν, χρησιµοποιούνται για τη ακτινοβολίας που εκπέµπουν, χρησιµοποιούνται για τη διάγνωση ή τη θεραπεία παθήσεων. διάγνωση ή τη θεραπεία παθήσεων.

Τα ραδιοφάρµακα µετά τη χορήγησή τους στον Τα ραδιοφάρµακα µετά τη χορήγησή τους στον οργανισµό, ανάλογα µε τις φυσικοχηµικές τους ιδιότητες οργανισµό, ανάλογα µε τις φυσικοχηµικές τους ιδιότητες αθροίζονται εκλεκτικά σε ένα συγκεκριµένο όργανο-αθροίζονται εκλεκτικά σε ένα συγκεκριµένο όργανο-στόχο ή σύστηµα, στο οποίο παραµένουν για µικρό ή στόχο ή σύστηµα, στο οποίο παραµένουν για µικρό ή µεγάλο χρονικό διάστηµα.µεγάλο χρονικό διάστηµα.

Page 19: Project teliko 3
Page 20: Project teliko 3

ΠΗΓΕΣ

1.1.www.ygeia.grwww.ygeia.gr 2.Οι έννοιες της Φυσικής Paul G. Hewitt

3.www.eeae.gr

4.www.medimaging.gr

5.Βικιπαιδεια

6.Ηλιάδης Χαράλαμπος http://aktinologiaradiologia. gr