1

Program własny

dla uczniów

Specjalnego Ośrodka Szkolno-

Wychowawczego

w Złotoryi

BEZPIECZNIE WE WSPÓŁCZESNYM

ŚWIECIE

Opracowała Lucyna Kortus

Złotoryja, 2009 rok

2

Spis treści

I. Wstęp

II. Charakterystyka programu

III. Cele główne programu

IV. Cele szczegółowe programu

V. Metody i formy realizacji

VI. Tematy zajęć

VII. Przewidywane osiągnięcia uczniów

VIII. Propozycje scenariuszy, ankieta

IX. Ewaluacja osiągnięć

3

I. WSTĘP

Podając za Wielkim Słownikiem Ucznia pod red. Mirosława Bańko

„BEZPIECZEŃSTWO to stan, w którym nie istnieje żadne

niebezpieczeństwo”

Bezpieczeństwo i zdrowie dziecka to podstawowe zadanie, przed którymi stają przede

wszystkim rodzice. W przypadku młodszych dzieci wszelkie działania służą eliminowaniu

zagrożeń i niebezpieczeństw. Rozwój dziecka i jego samodzielność stawia przed rodzicami

wciąż nowe wymagania i konieczność wyposażania go w umiejętność przewidywania

niebezpieczeństw i zagrożeń, unikania ich, a jeśli zaistnieją - w zdolność radzenia sobie

z trudną sytuacją.

Małe doświadczenie życiowe, nieumiejętność radzenia sobie z problemami oraz

niewykształcone zachowania w trudnych, niecodziennych sytuacjach powodują, że dzieci

pozostają bardzo często w sytuacjach bezpośredniego zagrożenia zdrowia i życia, i są

bezradne wobec rodzących się problemów.

Rodzice jak i wychowawcy powinni nieustannie pogłębiać świadomość tego, jak uczyć

dzieci bezpiecznych zachowań, jak wykształcić w nich umiejętność unikania sytuacji

stawania się ofiarą przestępstwa lub proszenia o pomoc w chwili zagrożenia. Pozostawiając

dziecku margines swobody powinno się go przekonać do konieczności stosowania reguł

i zasad, które w pewnym sensie ograniczają swobodę, ale w efekcie przygotowują dziecko do

życia we współczesnym otoczeniu społeczno-technicznym. W zamian za to oferujemy

dziecku poczucie bezpieczeństwa - tak ważne dla jego higieny psychicznej.

Bezpieczne funkcjonowanie państwa, bezpieczny byt każdej rodziny, każdego obywatela,

jest wartością najwyższą. Według A. Masłowa, bezpieczeństwo jest drugą w hierarchii

ważności potrzebą ludzką po potrzebach fizjologicznych (głód, pragnienie itp.).

Podstawowym zadaniem każdego państwa powinno być więc najpierw stworzenie,

a następnie stałe doskonalenie systemu bezpieczeństwa. W tym systemie, zapewnienie

zdrowia i bezpieczeństwa dzieciom powinno być priorytetem w działalności nauczycieli.

Wraz z rozwojem dziecka i jego usamodzielnieniem, musimy coraz bardziej liczyć się

z koniecznością wyposażenia go w umiejętność przewidywania zagrożeń, unikania ich, a jeśli

już zaistnieją – zdolnością do radzenia sobie w trudnych sytuacjach.

4

II.CHARAKTERYSTYKA PROGRAMU

Program został stworzony na potrzeby pracy w Specjalnym Ośrodku Szkolno-

Wychowawczym w Złotoryi dla uczniów Szkoły Podstawowej i Gimnazjum. Jest to program

własny wspomagający rozwój dziecka.

Uczestnictwo w zajęcia opartych na tym programie pomoże dziecku przygotowywać się do

codziennego, nie zawsze bezpiecznego świata. Służy także lepszej poznaniu siebie, a także

swoich możliwości.

Program opracowany przez mnie zwiera tematy, które powinny być poruszone w ramach

edukacji uczniów naszego Ośrodka, szczególnie kierowany jest do nauczycieli,

wychowawców klas młodszych szkoły podstawowej oraz zespołów edukacyjno –

terapeutycznych. Powinni z niego skorzystać nauczyciele – wychowawcy świetlicy szkolnej,

grup wychowawczych. Można potraktować go także wybiórczo, omawiając poszczególne

tylko tematy, ale myślę, że zawarte tutaj informacje są bardzo ważne i my jako pedagodzy

uczący dzieci z niepełnosprawnością intelektualną, często z patologicznych rodzin, w których

nie ma wzorców do naśladowania, powinniśmy wyposażyć naszych podopiecznych we

wszystkie zawarte tutaj przydatne uwagi.

III. CELE GŁÓWNE PROGRAMU

CELEM tego programu jest

uzmysłowienie naszym uczniom, jakie zagrożenia czyhają na dzieci we

współczesnym świecie,

ukazanie jak wiele jest rzeczy niebezpiecznych,

nauczenie jak można sobie z nimi poradzić będąc młodym człowiekiem,

wykształcenie mechanizmów obronnych celu uniknięcia niebezpiecznych sytuacji,

zdarzeń,

wyuczenie postaw jak samemu nie prowokować,

nauczenie jak korzystać racjonalnie z dóbr natury i techniki.

Realizacja celów spełnia wielorakie funkcje:

-kształtuje postawę i inwencję dziecka

-rozwija różne form myślenia i postrzegania

-pobudza i pogłębia uczucia i doznania

- harmonijnie kształtuje rozwijającą się osobowość

-wdraża do codziennego stosowania zasad w swym otoczeniu

5

-terapeutyczne – usuwa zahamowania i poczucie niepewności, uczy wiary we własne

siły, we własne możliwości.

IV. CELE SZCZEGÓŁOWE

Uczeń umie i potrafi odpowiednio zachować się mając na uwadze bezpieczeństwo swoje

i innych w:

domu

na ulicy

w szkole

podczas wakacji i ferii

podczas podróży

umiejętnie posługuje się telefonem komórkowym

racjonalnie korzysta ze źródeł Internetu

udziela pierwszej pomocy

wymienia telefony alarmowe i umiejętnie korzysta z pomocy tych instytucji

w sposób adekwatny reaguje na zaistniałe zagrożenie incydentem bombowym.

.

IV.METODY I FORMY REALIZACJI ROGRAMU

METODY PRACY

samodzielne działanie

obserwacja i pokaz

przekaz słowny

możliwość działania, wg własnego pomysłu

samodzielne doświadczenia dziecka

spontaniczna aktywność dziecka

FORMY PRACY

praca indywidualna

praca w zespołach

praca w grupach

6

V. TEMATY ZAJĘĆ

W dużej mierze od rodziców jak i od nas nauczycieli, wychowawców zależy, czy dziecko

będzie bezpieczne w domu, na podwórku, czy w szkole. Wszyscy od najwcześniejszych lat

uczymy dzieci oceniać okoliczności i elementy niebezpieczeństw, uczymy jak unikać

niebezpiecznych sytuacji lub jak z nich wybrnąć, kiedy już zaistnieją oraz kształtujemy

umiejętność mówienia "nie" i postawę ograniczonego zaufania wobec osób nieznajomych.

Tematy zajęć:

1. Bezpieczeństwo w domu

2. Bezpieczeństwo na ulicy

3. Bezpieczne ferie i wakacje

4. Bezpieczna podróż

5. Bezpieczeństwo w szkole

6. Bezpieczna komórka

7. Pierwsza pomoc, telefony alarmowe

8. Bezpieczny Internet

9. Incydent bombowy

7

BEZPIECZEŃSTWO W DOMU

W wielu domach dzieci po skończonych zajęciach lekcyjnych przebywają bez opieki

osoby dorosłej. Muszą sobie samodzielnie przygotować posiłek, zając sobie czas wolny.

Powinniśmy omawiając ten temat poruszyć poniższe zagadnienia i wpoić dzieciom

następujące zachowania:

Trzeba nauczyć, by zawsze mówiły rodzicom, opiekunom gdzie idą, z kim, o której

godzinie wrócą do domu.

Należy też informować dzieci, że w każdym przypadku powinny powiedzieć

rodzicom o zaczepiających je osobach, wypytujących: "Co w domu, o której wrócą

rodzice? Gdzie stoi wasz samochód?", aby nie udzielały informacji przez telefon,

gdy są same w domu.

Ważną sprawą jest umieszczenie w widocznym miejscu mieszkania numerów

telefonów alarmowych, które mogą przydać się także dzieciom w razie wypadku:

997 - policja, 998 - straż pożarna, 999 - pogotowie ratunkowe.

Omówić jak powinno wyglądać informowanie o zaistniałym zagrożeniu.

Nauczyć udzielania pierwszej pomocy - zajęcia wg programu Ratujemy i uczymy

ratować, który od kilku lat realizowany jest w naszym Ośrodku.

Kolejną sprawą są lekarstwa z domowej apteczki, które mogą wyglądać jak

kolorowe cukierki, stąd powinna być ograniczona dostępność dzieci do nich. Gdy

dziecko poczuje się źle nie powinno próbować leczyć się samo. Leki niewłaściwie

stosowane mogą być bardzo niebezpieczne, czasami nawet mogą doprowadzić do

śmierci.

Dom jest miejscem, gdzie dzieci doznają często obrażeń. Kupowanie bezpiecznych

wyrobów może pomóc w ich uniknięciu. Rodzice i wychowawcy powinni tak

dobierać produkty, aby były stosowne do sytuacji, budżetu i wieku dziecka.

Mając na uwadze wychowanie dziecka we współczesnym świecie, gdzie coraz

częściej spotyka się ze społecznym złem, jakim jest alkoholizm, narkomania

i rozmaite dewiacje, należy uczyć roztropności w kontaktach z osobami obcymi.

Dzieci ze swojej natury są bardzo łatwowierne, może to być przyczyną wielu

tragedii. Powinniśmy uczulić dzieci, by nie przyjmowały żadnych przedmiotów od

nieznajomych. Niech nie słuchają obietnic: "chodź ze mną, dostaniesz to lub tamto,

pokażę ci coś ciekawego".

Bezpieczeństwo dziecka to także roztropne korzystanie z najnowszych zdobyczy

technicznych. Gry wideo, zwłaszcza rozgrywane w Internecie cieszą się obecnie

zainteresowaniem równym lub nawet przewyższającym popularność telewizji,

muzyki czy filmów dla dzieci i młodzieży. Poznanie społeczności graczy,

klasyfikacji gier oraz metod korzystania z dostępnych w grach narzędzi do ochrony

prywatności i bezpieczeństwa pozwala wybrać dla dziecka gry bezpieczne,

przyjazne, zabawne, edukacyjne i odpowiednie do ich wieku.

8

Z uwagi na to, że dzieci pozostawione same sobie, często są sprawcami i ofiarami

pożarów, uznałam za bardzo ważne, podkreślenie rangi informacji dotyczących zagrożeń

przeciwpożarowych. Powinniśmy poinformować naszych podopiecznych co to jest pożar, jak

zachować się w takiej sytuacji, nauczyć jaki jest numer na Straż pożarną, jaką informację

podać, aby dobrze nas zrozumiano, jaka jest droga ewakuacyjna w naszym domu, bloku.

Uczulmy dzieci jak racjonalnie i bezpiecznie korzystać z czajnika , kuchenki gazowej,

junkersa, piekarnika, grzałki, opiekacza, tostera itp. Jeśli nie czują się pewni swoich

zachowań, postępowań, lepiej niech poczekają na dorosłego.

Wśród różnego rodzaju przestępców jest też grupa takich, których charakteryzuje

szczególna przebiegłość i bezczelność - są to oszuści i złodzieje mieszkaniowi. Działają oni

przede wszystkim w ciągu dnia i do zrealizowania swojego czynu potrzebują obecności

domowników w ich mieszkaniu czy domu. Ich działanie oparte jest na udawaniu kogoś kim

nie są albo podawaniu fałszywego celu swojego przybycia. Podają się więc za przedstawicieli

różnego rodzaju instytucji, administracji osiedla, przedstawicieli firm handlowo-usługowych,

a niekiedy nawet i za krewnych czy osoby z nimi związane. Wpuszczeni do mieszkania, po

uśpieniu czujności ofiary wyłudzają od niej pieniądze albo w momencie nieuwagi dokonują

kradzieży rzeczy będących w pobliżu - torebki z przedpokoju, kurtki z portfelem czy

kluczyków do samochodu. Chcąc więc uniknąć ataku ze strony działających w ten sposób

przestępców, konieczne jest zachowanie szczególnej ostrożności i przestrzeganie poniższych

zasad:

1. Nawet będąc w mieszkaniu zawsze zamykaj drzwi wejściowe na zamki;

2. Nie otwieraj drzwi bez sprawdzenia kto i po co przyszedł - spójrz przez wizjer;

jeśli zjawił się przedstawiciel jakiejś instytucji np. administracji, samorządu,

elektrowni czy gazowni, bez otwierania drzwi sprawdź telefonicznie czy był on do

Ciebie kierowany. Jeśli nie masz telefonu poproś, aby przyszedł z sąsiadem

mieszkającym obok lub gospodarzem domu.

3. Jeśli musisz kogoś wpuścić, nie zostawiaj go ani na chwilę samego; najlepiej, żeby

Wtedy towarzyszył Ci ktoś z rodziny, znajomych lub sąsiadów;

4. Nie dawaj żadnych pieniędzy akwizytorom czy inkasentom i nie podpisuj z nimi

żadnych umów; każda szanująca się firma transakcje zawiera w swojej siedzibie lub

za pośrednictwem poczty;

5. Nie przekazuj żadnych pieniędzy osobom, które telefonicznie podają się za

członków Twojej rodziny i proszą o przekazanie pieniędzy przez pośredników;

6. Mając pieniądze i rzeczy szczególnie cenne w domu schowaj je w miejscu

trudnodostępnym;

7. Nie udzielaj żadnych informacji przez telefon, szczególnie swoich danych

personalnych, numerów kont bankowych i haseł do nich, o Swoich planach

życiowych czy członkach rodziny.

8. Pamiętaj! Nie ma lepszego zabezpieczenia Twojego mieszkania niż dobry sąsiad.

9. Nigdy nie zostawiaj kluczy, w "umówionym" miejscu (np. pod wycieraczką czy na

parapecie). Ich znalezienie nie sprawi złodziejowi żadnych trudności.

10. Nie wkładaj w drzwi kartek informujących, gdzie jesteś i o której wrócisz.

9

BEZPIECZEŃSTWO NA ULICY

Mając na uwadze wychowanie dziecka we współczesnym świecie, gdzie coraz częściej

spotyka się ze społecznym złem, jakim jest alkoholizm, narkomania i rozmaite dewiacje,

należy uczyć roztropności w kontaktach z osobami obcymi. Dzieci ze swojej natury są bardzo

łatwowierne, może to być przyczyną wielu tragedii. Powinniśmy uczulić dzieci:

by nie przyjmowały żadnych przedmiotów od nieznajomych: słodyczy, soczków,

owoców, zabawek niech nie słuchają obietnic: "chodź ze mną, dostaniesz to lub tamto, pokażę ci coś

ciekawego"

by dzieci unikały miejsc odosobnionych

strzegły się napotkanych, błąkających się zwierząt

nie nosiły na szyi kluczy od mieszkania

nie przyjmowały od obcych prezentów

nie wsiadały zachęcone przez nieznajomych do samochodów, wind

razie niebezpieczeństwa głośno krzyczały i wzywały pomocy (np. „Pali się!”)

należy bardzo ostrożnie podchodzić do kontaktów z osobami obcymi

z nieznajomymi nie powinno się rozmawiać, a tym bardziej się z nimi oddalać,

o każdej sytuacji zaczepek ze strony obcego należy powiedzieć rodzicom,

nauczycielowi lub policjantowi

nieznajomym nie wolno podawać swojego adresu zamieszkania należy unikać odludnych miejsc zabawy, a bawić się z innymi dziećmi, w grupie nie wolno bawić się na placach budowy, w pobliżu ulicy, rzeki, jeziora, urwiska czy

innych miejsc niebezpiecznych w zimie nie wolno bawić się na zamarzniętej tafli jeziora czy stawu jeśli dziecko czuje zagrożenie ze strony obcego powinno uciekać w stronę ludzi i wołać

o pomoc jeśli dziecko nosi klucze zawieszone na smyczy, to powinno je schować pod bluzę

tak, żeby nie było ich widać

telefon komórkowy nie powinien być noszony w miejscu widocznym, a w domu

należy spisać jego numer identyfikacyjny

w przypadku problemów czy zagrożenia można zadzwonić na Policję, Pogotowie

Ratunkowe, Straż Miejską czy Straż Pożarną

nie wolno bawić się z obcymi psami, nawet jak właściciel jest w pobliżu,

szczególnie gdy pies jest duży;

nie wolno psa drażnić, dokuczać mu czy próbować go uderzyć; często nie zdając

sobie z tego sprawy, można wyzwolić u psa agresję, uderzając w ogrodzenie czy

rzucając w niego różnymi przedmiotami;

jeśli pies zaczął na dziecko szczekać lub próbuje je zaatakować, musi ono stanąć na

baczność, założyć dłonie na kark i zgiętymi ramionami zasłonić twarz (jest to

10

postawa bezpieczna stojąca). Jeśli będziesz stać spokojnie, pies obwącha

i odejdzie;

NIGDY NIE WOLNO PRZED PSEM UCIEKAĆ!

jeśli pies będzie dalej agresywny, dziecko musi przyjąć pozycję tzw. żółwia - brodę

oprzeć na klatce piersiowej, rękami objąć szyję wokół karku i wykonać skłon do

ziemi

jeśli ma rower, może się nim zasłonić przed atakującym psem

nie wolno wchodzić na cudzą posesję, gdzie jest pies

nie wolno skracać sobie drogi do domu przejściem przez podwórko sąsiada albo

ogród

zawsze należy poważnie traktować tabliczki z napisami np.: "Tutaj ja pilnuję"

i "Uwaga zły pies"

pies nie jest zabawką, nie wolno go ciągnąć za uszy, wkładać mu palców do oczu

czy ciągnąć za ogon

nie wolno przeszkadzać psu, kiedy je; może pomyśleć, że dziecko chce zabrać mu

pożywienie, i dlatego może je ugryźć

na spacerze nie wolno spuszczać psa ze smyczy i należy pamiętać, że powinien on

mieć kaganiec

Musimy także choć w podstawowym zakresie nauczyć dzieci znajomości przepisów

ruchu drogowego, jak poruszać się po drogach w mieście i poza nim, w jakich miejscach

możemy jeździć na rowerze, hulajnodze czy rolkach. Musimy mieć na uwadze innych

uczestników ruch, na drodze nie jesteśmy sami. Bardzo ważną rzeczą na która musimy

zwrócić uwagę jest noszenie odblasków, jesteśmy wtedy lepiej widoczni, a co za tym idzie,

bardziej bezpieczni. Uczymy także jak zachowywać się w mieście, gdzie należy przechodzić

przez ulicę, że są do tego specjalnie wyznaczone miejsca, jak obchodzić się tam, gdzie jest

sygnalizacja świetlna.

Przed nami również temat trudny, bo nauczenie jak unikać zagrożeń w kontekście

ekologii i środowiska. Tu ponownie omawiamy lub utrwalamy temat związany z pożarem

kładąc nacisk na

nieostrożność przy posługiwaniu się ogniem otwartym, w tym papierosy

i zapałki,

omawiamy miejsce dozwolone do rozpalenia ogniska,

nieostrożność w posługiwaniu się substancjami łatwopalnymi.

11

BEZPIECZNE FERIE I WAKACJE

Okres wakacyjny to szczególny czas dla całej rodziny. Właśnie w lipcu i sierpniu wielu

z nas wyjeżdża na urlop, a dzieci i młodzież spędzają wakacje nad wodą, w górach, czy na

koloniach. Towarzyszące wypoczynkowi odprężenie sprawia, że często zapominamy

o podstawowych zasadach bezpieczeństwa. Zwłaszcza, że to głównie rodzice i opiekunowie,

wychowawcy są odpowiedzialni za bezpieczeństwo dzieci.

Informacje dla rodziców, opiekunów i wychowawców:

zapewnijcie dziecku maksimum opieki i zainteresowania;

samemu uczestniczcie w pozytywnym wypełnieniu mu czasu wolnego;

wykształćcie w nim zdrowy styl życia - wolny od nałogów;

sprawdźcie miejsce jego zabawy, czy jest bezpieczne;

nauczcie dziecko nie brania nic od obcych (lizaków, cukierków, itp.);

zabrońcie mu otwierania drzwi pod nieobecność domowników;

zabrońcie oddalania się z nieznajomym, czy wsiadania do jego samochodu;

dowiedzcie się gdzie dziecko idzie, z kim i kiedy wróci;

nauczcie ostrożności przy zabawie w pobliżu wody, placu budowy, ruchliwych ulic,

itp. niebezpiecznych miejsc;

nauczcie dziecko poruszania się po drodze pieszo czy rowerem;

zabrońcie mu chwalenia się innym co fajnego jest w domu;

dowiedzcie się z kim ono przebywa podczas zabawy poza domem (wypytajcie

o koleżanki, kolegów - co robią, gdzie mieszkają, czy mają w domu telefon);

sprawdźcie także przygotowanie oferujących wyjazdy kolonijne

Przestrzegajcie dziecko przed kontaktami z dzikimi zwierzętami, bezpańskimi psami,

które choć miłe i spokojne mogą być niebezpieczne i np. dotkliwie pogryźć czy

zarazić wścieklizną.

Uczcie dziecko, że nie wolno podchodzić do zwierzęcia, które nie ucieka przed nami,

nie wolno go głaskać lub drażnić w jakikolwiek sposób. W razie kontaktu z psem

zachowajcie spokój, nie uciekajcie, nie krzyczcie, nie patrzcie mu w oczy, nie

wykonujcie szybkich ruchów. Jeżeli pies zaatakuje przyjmijcie postawę żółwia.

Kucnijcie, zwińcie się w kłębek chroniąc głowę, szyję i brzuch.

Korzystaj tylko ze sprawdzonych, wyznaczonych lodowisk

Przechodź przez ulicę w wyznaczonych miejscach

Zjeżdżaj na sankach lub nartach tylko w przeznaczonych do tego celu miejscach

12

BEZPIECZEŃSTYWO PODCZAS POBYTU NAD WODĄ

Uwagi dla dzieci:

pamiętajcie, że najbezpieczniejsza kąpiel to ta w miejscach odpowiednio

zorganizowanych i oznakowanych, będących pod nadzorem ratowników, czy

funkcjonariuszy Policji Wodnej;

zawsze stosujcie się do regulaminu kąpieliska i poleceń ratowników, opiekuna

obiektu czy policjantów;

bawiąc się w wodzie nie zakłócajcie wypoczynku i kąpieli innym, przede

wszystkim nie krzyczcie, nie popychajcie innych;

nie wrzucajcie przedmiotów do wody;

nigdy nie skaczcie do wody w miejscach nierozpoznanych;

nie pozostawiajcie na brzegu swoich rzeczy bez opieki. Jeśli są one cenne to

oddajcie je lepiej do przechowalni lub pozostawcie w domu;

korzystając ze sprzętu pływającego zawsze sprawdzajcie jego sprawność

i ubierajcie kamizelkę ratunkową

nie pływajcie łódkami, kajakami, rowerami czy motorówkami zbyt blisko

kąpiących się;

korzystając z materaca nie odpływajcie zbyt daleko od brzegu.

Większość utonięć jest rezultatem braku wyobraźni: korzystania z kąpieli po wypiciu

alkoholu, w miejscach zabronionych czy skakania do wody po opalaniu.

BEZPIECZEŃSTWO BĘDĄC W GÓRACH

Rady dla dzieci:

podczas wycieczek dostosujcie obuwie i ubiór do panujących warunków

atmosferycznych zakładając, że pogoda może w każdej chwili się zmienić;

słuchajcie prognoz pogodowych w radiu czy telewizji;

wychodząc ze schroniska na szlak, poinformujcie o tym jego pracowników podając

planowaną trasę przemarszu i przybliżoną godzinę powrotu. Zgłoście swój powrót;

przed wyprawą zapoznajcie się z mapą terenu dobierając długość i trudność szlaku

turystycznego do możliwości najsłabszych uczestników wycieczki;

w górach również bądźcie ostrożni w kontaktach z osobami obcymi;

jeśli macie ze sobą telefon komórkowy zaprogramujcie w nim numery najbliższych

placówek GOPR;

zawsze zabierajcie ze sobą podstawowy sprzęt pierwszej pomocy, zwłaszcza do

opatrywania ran i usztywniania złamanych czy zwichniętych kończyn, a także latarkę

i gwizdek do sygnalizacji miejsca pobytu;

nie wspinajcie się po skałach bez asekuracji i odpowiedniego przygotowania ,a także

sprzętu. Lepiej skorzystać z pomocy instruktora i w zaproponowanym przez niego

terenie.

W górach karetka do nikogo nie dojedzie, znalezienie kogoś jest bardzo trudne (nawet

z powietrza) - nikt więc szybko nie udzieli Wam pomocy. Uważajcie więc na siebie,

bądźcie rozważni i wykorzystajcie do maksimum swoją wyobraźnię.

13

BEZPIECZNA PODRÓŻ

Podróż publicznymi środkami transportu jest jednym z podstawowych sposobów

poruszania się. Niestety, wśród pasażerów zdarzają się też przestępcy, którzy tylko czekają na

nieuwagę innych - spowodowaną zmęczeniem, tłokiem, a nawet niekiedy i zwykłym letnim

upałem - aby dokonać kradzieży. Szczególnie lubią okresy wzmożonego ruchu podróżnych,

wyjazdy na wakacje i ferie, czy codzienny szczyt do i po pracy.

Dlatego też, by nie ułatwić im działania każdy podróżny powinien przestrzegać

podstawowych, podanych poniżej zasad bezpieczeństwa:

Posiadane przy sobie dokumenty zawsze muszą być schowane w wewnętrznych

kieszeniach ubrania, a pieniądze rozdzielone na kilka części i umieszczone w różnych

miejscach.

Szczególną ostrożność należy zachować podczas wsiadania i wysiadania ze środków

komunikacji, wtedy bowiem podróżny narażony jest najbardziej na kradzież bagażu,

portfela, telefonu komórkowego lub innych wartościowych przedmiotów.

Wsiadając do pustego autobusu, tramwaju czy pociągu zajmować należy miejsce

blisko kierowcy

Bilety i rzeczy podręczne niezbędne w podróży należy trzymać na wierzchu

Nie powinno się korzystać z poczęstunku oferowanego przez nieznanych

współpasażerów

W podróży nigdy też nie wolno spać, zwłaszcza gdy w pobliżu nie ma osób

zaufanych. W nocy, jeśli to możliwe przedział pociągu powinien być zamknięty.

14

BEZPIECZEŃSTWO W SZKOLE

Cały temat zaczerpnięto z programu SZKOŁA BEZ PRZEMOCY - źródło Internet oficjalna

strona programu Szkoła bez przemocy

„Dla ucznia

DRODZY UCZNIOWIE!

W każdej szkole dochodzi do przemocy, jednak nie wszyscy wiemy, jakie zachowania

należy uważać za przemoc. Przemoc to nie tylko uderzanie, szczypanie, bicie, czy

popychanie.

Pamiętaj, że jesteś ofiarą przemocy także wtedy gdy:

jesteś przezywany

ktoś opowiada innym nieprawdziwe historie na Twój temat

jesteś ośmieszany przez swoich kolegów i koleżanki

ktoś niszczy lub zabiera Twoje rzeczy

ktoś kradnie Twoje pieniądze

w Internecie publikowane są obraźliwe informacje o Tobie

dostajesz obraźliwe sms-y lub telefony

nie chcesz iść do szkoły, bo boisz się spotkać swoich prześladowców

Sprawcy najczęściej dobrze wiedzą, w jaki sposób mogą cię zranić. Gdy chcą Ci sprawić

przykrość, złośliwie komentują:

Twój wygląd: wagę, kolor włosów, sposób ubierania

to, że dobrze się uczysz

to, że uczysz się gorzej

to, że nie masz pieniędzy

Twoją popularność w szkole

jeśli masz inną religię

nosisz okulary lub aparat słuchowy

masz wadę wymowy lub dysleksję

Pamiętaj - niezależnie od tego, czego dotyczy prześladowanie i dokuczanie, to nie Twoja

wina. Nikt nie ma prawa stosować przemocy wobec innych osób.

15

Co możesz zrobić?

Jeśli jesteś prześladowany, koniecznie powiedz o tym komuś. Możesz powiedzieć

przyjacielowi, nauczycielowi albo rodzicom. Pamiętaj, że prześladowanie samo się nie

skończy, jeśli nikomu o tym nie powiesz. Nie jest to łatwe. Możesz się wstydzić lub obawiać,

że zmartwisz tym rodziców lub sprawisz im kłopot. Jeśli nie chcesz sam opowiedzieć

o problemie poproś np. kolegę, koleżankę, rodzeństwo, babcię lub dziadka, aby pomogli Ci

o wszystkim opowiedzieć rodzicom. Jeśli zamiast mówić o problemie wolisz o tym napisać -

przygotuj list do rodziców i opisz jak się czujesz.

Pamiętaj, że w szkole zawsze jest Twój wychowawca lub inny nauczyciel, który powinien

wiedzieć, jeśli dzieje się coś złego. Spróbuj znaleźć taki moment, kiedy będziesz mógł

powiedzieć mu o tym tak, aby nikt się nie zorientował. Możesz np. zostać po lekcji prosząc

o wyjaśnienie jakiegoś tematu. Jeśli masz większe zaufanie do innego nauczyciela lub

pracownika szkoły (pedagog lub psycholog szkolny, pielęgniarka) - porozmawiaj z wybraną

przez Ciebie osobą. Masz prawo do tego, aby poczuć się bezpiecznie.

Możesz wybrać także inną dorosłą osobę, której ufasz np: lekarza. Osoba taka powinna

znaleźć odpowiedni sposób, aby skontaktować się ze szkołą i Twoimi rodzicami, by ci

pomóc.

Jak sobie radzić z prześladowaniem?

Sprawcy przemocy najczęściej działają bez świadków i dlatego potrafią przez dłuższy czas

unikać konsekwencji.

Podczas przerw staraj się przebywać w bezpiecznych miejscach w szkole, gdzie jest

wiele innych osób. Sprawcy nie lubią świadków.

Jeśli pobiją Cię w szkole, natychmiast powiedz o tym nauczycielowi. Powiedz też

rodzicom.

Nie staraj się im oddawać - możesz zostać pobity lub wpaść w kłopoty. Bicie to

napaść.

W trudnej sytuacji zawsze proś o pomoc i wsparcie; nie obawiaj się wołać o pomoc do

postronnych osób, mówiąc np. "oni mi grożą".

Jeśli spotkasz osoby, które prześladują Cię, staraj się przede wszystkim spokojnie

opuścić to miejsce tak szybko, jak to jest możliwe.

W kontakcie ze sprawcami przemocy staraj się zachowywać pewnie i spokojnie, patrz

im w oczy, bądź wyprostowany, unikaj gestów lub min, które mogłyby ich

sprowokować.

Gdy ktoś zachowuje się wobec Ciebie w sposób, jakiego sobie nie życzysz, powiedz

mu o tym jasno i wprost np. " Nie lubię, gdy to robisz. Chciałbym żebyś przestał".

Próbuj opierać się, gdy Ci grożą lub namawiają do czegoś, czego nie chcesz zrobić.

Stosuj w tym celu technikę "zdartej płyty", powtarzając przez cały czas jedno zdanie

np. "Nie, nie zrobię tego".

Gdy Ci dokuczają lub przezywają Cię, możesz reagować na to za pomocą jakiegoś

zdania, które ma pokazać, że to Cię nie dotyka w sposób, w jaki by chcieli np. ""tak?

no to co" lub " możesz tak uważać" czy " to możliwe".

16

Dla rodzica

DROGI RODZICU!

Gdy dowiadujesz się, że Twoje dziecko jest prześladowane w szkole, przeżywasz szok i nie

wiesz, co z tym faktem zrobić. Jest Ci trudno w to uwierzyć. Wydaje Ci się, że to Twoja wina

i czujesz złość. Pamiętaj jednak, że Twoje dziecko przeżywa to samo i to Ty musisz mu

pomóc.

Niektóre dzieci ukrywają swój problem. To nie oznacza, że nie mają do Ciebie zaufania -

być może nie chcą Cię zmartwić, albo wstydzą się, że nie potrafią sobie same poradzić i wina

tkwi w nich samych. Takie dziecko najczęściej nie lubi szkoły. Rano przed wyjściem skarży

się na bóle głowy, gardła, brzucha, na gorączkę. Jeśli zauważysz takie objawy u swojego

dziecka, zastanów się, czy powodem nie jest prześladowanie w szkole. Jest wiele sygnałów,

które świadczą o tym, że Twoje dziecko może być ofiarą przemocy szkolnej. Obserwuj

zachowania dziecka i zawsze reaguj, gdy Twoje dziecko:

nie chce wychodzić z domu albo wychodzi bardzo późno lub bardzo wcześnie

wraca ze szkoły później, okrężną drogą

wraca po lekcjach ze zranieniami i siniakami

ma podarte ubranie

znajdujesz zniszczone podręczniki i przybory szkolne

prosi Cię o ponowne kupienie "zgubionych" (zabranych lub ukradzionych)

przedmiotów

często "gubi" pieniądze i prosi o drobne na "składkę"

nie chce brać do szkoły drugiego śniadania albo bierze dużo więcej niż zwykle

prosi o "załatwienie" zwolnienia z WF

kłóci się ze swoimi przyjaciółmi

jest ciche, izoluje się

jest agresywne w stosunku do innych domowników, np. rodzeństwa

ma gorsze wyniki w nauce

opuszcza pojedyncze lekcje lub wagaruje

ma problem ze snem lub senne koszmary, płacze w nocy

Jeśli zauważysz u dziecka wyżej wymienione zachowania, porozmawiaj z nim. Zadaj kilka

prostych pytań:

Co robiło dzisiaj w szkole?

Co robiło podczas długiej przerwy?

Czy robiło coś, co mu się szczególnie podobało?

Czy robiło coś, co mu się nie podobało?

Czy jest jakaś lekcja, której nie lubi?

Czy jest ktoś w szkole, kogo nie lubi i dlaczego?

Czy czeka, aby iść jutro do szkoły?

Co robić?

Najgorsze co możesz zrobić, to zareagować zbyt ostro. Mimo odczuwanej złości staraj się

nie zachować agresywnie, nie rozwiązuj sprawy sam np. wymierzając karę sprawcy. Postaraj

się nie obwiniać szkoły i nauczycieli. Pamiętaj, że jeśli nie wiedziałeś o prześladowaniu

17

swojego dziecka, szkoła może również nie zdawać sobie z tego sprawy. Poinformuj

wychowawcę - to on powinien pokierować dalej sprawą. Możesz także zwrócić się do

pedagoga szkolnego.

Jeśli w szkole poinformowano Cię wcześniej, jakie są zasady współpracy z rodzicami

w podobnych sytuacjach, postępuj zgodnie z nimi.

Wobec swojego dziecka staraj się zachować tak, aby mu pomóc. Nie obwiniaj go,

niezależnie od tego, jak radziło sobie z prześladowaniem. Nie miej do niego pretensji, jeśli nie

powiedziało Ci, że jest ofiarą przemocy. Zachęć, aby opowiedziało Ci o wszystkim - pomoże

mu to poradzić sobie z napięciem i odreagować trudne emocje. Zapewnij, że zrobisz

wszystko, aby mu pomóc i nie dopuścisz do podobnych sytuacji w przyszłości.

Przemoc w szkole - definicje, charakterystyka i opis zjawiska

Złość to emocja (uczucie). Jest związana z mobilizacją energii i pojawia się zazwyczaj

w sytuacjach, w których napotykamy na przeszkodę (szeroko rozumianą) w osiągnięciu

ważnego dla nas celu. Przeżywają ją wszyscy i nie mamy wpływu na jej pojawienie się.

Dlatego złoszczenie się nie jest samo w sobie ani złe, ani dobre. Możemy mieć natomiast

wpływ na to, co robimy, gdy czujemy złość.

Agresję definiuje się najczęściej jako świadome, zamierzone działanie, mające na celu

wyrządzenie komuś szeroko rozumianej szkody - fizycznej, psychicznej lub materialnej. Jej

charakterystyczną cechą jest używanie przez kogoś siły fizycznej lub psychicznej wobec

osoby o zbliżonych możliwościach, mającej zdolność skutecznej obrony. Agresja jest często,

lecz nie zawsze, sposobem wyrażania złości. W szczególnych warunkach agresja może

przeradzać się w przemoc.

Przemoc to wykorzystanie swojej przewagi nad drugim człowiekiem ( fizycznej,

emocjonalnej, społecznej, duchowej). Mamy z nią do czynienia wówczas, gdy osoba słabsza

(ofiara) poddana jest przez dłuższy czas negatywnym działaniom osoby lub grupy osób

silniejszych (sprawcy przemocy).

Skutki przemocy

Prześladowanie i dokuczanie może dotyczyć każdego, niezależnie od jego wyglądu,

umiejętności, zdolności czy sprawności fizycznej. Niektóre osoby mogą wyglądać lub

zachowywać się tak, że inni częściej im dokuczają, jednak to nie one są za to odpowiedzialne.

Konsekwencje przemocy ponoszą wszyscy uczestnicy takich sytuacji. Ofiary przeżywają

trudne emocje - poczucie poniżenia i upokorzenia, wstyd, lęk, rozpacz i smutek. Długofalowe

skutki dla ofiar to obniżona samoocena i problemy społeczne - trudności w nawiązywaniu

kontaktów, skłonność do izolacji.

Ofiary przemocy szkolnej bardzo rzadko mówią dorosłym o swoich problemach. Często

mają doświadczenia bagatelizowania ich problemów przez dorosłych ("przezywają cię - nie

zwracaj na to uwagi", "nie skarż"). Obawiają się też pogorszenia sytuacji, zemsty ze strony

prześladowców. Ponadto przeszkadza im wstyd i poczucie winy - "kozioł ofiarny" jest

przekonany, że wina tkwi w nim samym. Długotrwałe podleganie presji agresorów może

prowadzić do zaburzeń somatycznych, często bardzo poważnych.

18

Dla sprawców przemocy konsekwencją jest utrwalanie się sposobu agresywnych

zachowań, obniżanie się poczucia odpowiedzialności za własne działania, skłonność do

zachowań aspołecznych, łatwe wchodzenie w konflikty z prawem.

Świadkowie przemocy, którzy nie potrafili się jej skutecznie przeciwstawić, często latami

przechowują poczucie winy, niezadowolenie i pretensje do siebie, uczą się też bierności,

bezradności i nie reagowania w trudnych sytuacjach.

Formy przemocy szkolnej to:

Bezpośrednia przemoc fizyczna - bicie, kopanie, plucie popychanie, szarpanie,

wymuszanie pieniędzy, zabieranie przedmiotów, niszczenie własności, przezywanie,

wyśmiewanie

Bezpośrednia przemoc słowna i niewerbalna - dokuczanie, przezywanie,

wyśmiewanie, wyszydzanie, obrażanie, ośmieszanie, grożenie, rozpowszechnianie

plotek i oszczerstw (również poprzez sms-y i internet), pokazywanie nieprzyzwoitych

gestów

Pośrednie formy przemocy - namawianie innych do ataków fizycznych lub słownych,

naznaczanie, wykluczanie i izolowanie z grupy

Czynniki ryzyka wystąpienia przemocy w szkole:

Można wymienić następujące grupy czynników ryzyka eskalacji przemocy w szkole:

1. Niewłaściwy system norm m.in.:

sprzeczność koncepcji wychowania i postępowania

normy preferujące użycie siły

nieprzestrzeganie norm przez osoby znaczące

2. Brak reakcji na zachowania agresywne m.in.:

brak reakcji na drobne wykroczenia typu wagary, spóźnienia, graffiti

brak reakcji ze strony nauczycieli na zachowania agresywne uczniów, bagatelizowanie

ich

konflikty długo pozostają nierozwiązane, brak skutecznej mediacji

bierność świadków

3. Czynniki związane z organizacją nauczania m. in.:

nuda, brak zagospodarowania czasu

ograniczenie przestrzeni, zagęszczenie, hałas

brak możliwości relaksu i odprężenia (dla uczniów i nauczycieli)

mała ilość zajęć pozalekcyjnych zajęć pozalekcyjnych.

4. Czynniki związane z relacjami uczeń - nauczyciel - rodzic m. in.:

brak autentycznego kontaktu i dialogu miedzy uczniami, nauczycielami i rodzicami,

wysoki poziom frustracji wśród nauczycieli.

19

BEZPIECZNA KOMÓRKA

Jednym z ważnych problemów dzisiejszych czasów są niewątpliwie bardzo zuchwałe

kradzieże telefonów komórkowych. Łupem padają zarówno aparaty fabrycznie nowe, jak i te

które mają już swoje lata. Sprawcy stosują różne sposoby dla osiągnięcia swojego celu, często

bardzo pomysłowe.

Jak się ustrzec /informacje dla uczniów /:

1. Unikaj pokazywania telefonu innym, a tym bardziej chwalenia się nim, szczególnie

gdy jest nowy i ma wiele atrakcyjnych funkcji. Nie baw się też jego opcjami na ulicy

czy w autobusie, tramwaju, pociągu

2. Staraj się nosić telefon w miejscu trudnodostępnym lub małowidocznym dla osób

trzecich

3. Jeśli musisz skorzystać z telefonu na ulicy, to staraj się to robić w miejscu, gdzie jest

dużo ludzi

4. Jeśli udajesz się w miejsce, gdzie telefonu nie będziesz mógł mieć ciągle przy sobie,

jak np. basen, ustal wcześniej czy będzie tam możliwość skorzystania ze schowka

5. Nie pozostawiaj telefonu bez nadzoru: w miejscu widocznym np.: na stoliku, biurku

lub torebce, czy w kurtce w szatni.

6. Zastanów się czy telefon komórkowy jest istotnym wyposażeniem ucznia idącego do

szkoły !!!

7. Noś przy sobie, spisany na kartce, numer identyfikacyjny twojego telefonu tzw. IMEI.

8. Jeśli masz taką możliwość oznakuj swój telefon, umożliwi to jego szybsze odzyskanie.

9. Po stwierdzeniu kradzieży, natychmiast powiadom o niej operatora.

Uzmysłówmy naszym uczniom, że kupując telefon komórkowy pochodzący

z przestępstwa sam popełnia przestępstwo. Powiedzmy także, że należy być ostrożnym przy

zakupach na targowisku czy przez Internet. Posiadając telefon pochodzący z kradzieży muszą

się liczyć też z tym, że zostanie Ci on przez Policję zabrany!

Należy unikać kupna telefonu z niewiadomego źródła, np. od przypadkowych osób, czy na

różnego rodzaju giełdach, gdzie nie dostajemy żadnych dokumentów identyfikujących

poprzedniego właściciela. W przypadku kupna kradzionego telefonu, nabywca naraża się na

odpowiedzialność za paserstwo, za które grozi kara nawet do 2 lat pozbawienia wolności.

20

PIERWSZA POMOC, TELEFONY ALARMOWE

Zajęcia z udzielania pierwszej pomocy powinny być realizowane przez

przeszkolonych nauczycieli, np.: wg programu Ratujemy i uczymy ratować. W naszym

Ośrodku program ten realizowany jest od kilku lat, uczniowie odbywają zajęcia

w ramach zajęć świetlicowych, w ramach lekcji techniki, biologii, przyrody.

Zapoznajmy naszych uczniów z numerami telefonów alarmowych, w jaki sposób

informować służby o zaistniałym problemie, zdarzeniu. Uczmy pomagać innym, bo

sami kiedyś możemy potrzebować pomocy, a nikt nam nie udzieli jej.

21

BEZPIECZNY INTERNET

Wskazówki dotyczące korzystania z Internetu przez dzieci dostosowane do ich wieku

Dzieci w każdym wieku potrzebują przejrzystych zasad korzystania z Internetu. Korzystają

z niego w domu, szkole , w kawiarenkach internetowych. Ustal zbiór zasad, na które wraz

z dziećmi jesteście w stanie się zgodzić. Następnie umieść te zasady nad komputerem lub

w innym wspólnie używanym miejscu

Wprowadź zasady.

Zasady powinny zostać wprowadzone, zanim dziecko zacznie korzystać z Internetu

Typowe zasady obejmują ograniczenie czasu gry, możliwość grania tylko z kolegami

i koleżankami, których dziecko zna spoza Internetu, oraz zakaz rozmów internetowych

z obcymi i ujawniania jakichkolwiek danych osobowych, takich jak prawdziwe imię dziecka

i jego miejsce zamieszkania

1. Podkreślaj, że dzieciom nie wolno nigdy ujawniać adresu, numeru telefonu ani innych

danych osobowych, w tym także informacji o szkole, do której chodzą i miejscach,

w których lubią się bawić.

2. Nalegaj, żeby dzieci szanowały cudzą własność w Internecie. Wyjaśnij im, że

nielegalne kopiowanie owoców pracy innych ludzi, czyli muzyki, gier i innych

programów, nie różni się od kradzieży w sklepie.

3. Powiedz dzieciom, że nigdy nie powinny osobiście spotykać się z osobami poznanymi

w Internecie. Wyjaśnij im, że Internetowi znajomi mogą nie być osobami, za które się

podają.

4. Naucz dzieci, że nie wszystko, co można przeczytać lub zobaczyć w Internecie, jest

prawdą. Zachęcaj dzieci do zadawania pytań, gdy mają jakieś wątpliwości.

5. Nigdy nie ujawniaj swojego imienia i nazwiska, PESEL, adresu, telefonu, haseł

osobom nieznanym.

6. Nie zgadzaj się na spotkania z osobami poznanymi przez Internet.

22

INCYDENT BOMBOWY

Obecnie najczęściej spotykaną formą działań terrorystycznych, zmierzających do wywołania

dużego oddźwięku medialnego, a zwłaszcza politycznego jest zamach bombowy. Zamach,

w którym ofiarami są przede wszystkim osoby przypadkowe przebywające w miejscach

powszechnie dostępnych. To miejsca dużych skupisk ludzi, jak np. imprezy masowe,

targowiska, dworce, przystanki komunikacyjne, duże sklepy czy środki komunikacji.

Często zdarza się, że zanim nastąpi eksplozja bomby zostanie ona w taki lub inny sposób

ujawniona. W związku z takimi sytuacjami specjaliści wprowadzili do użytku termin

"incydent bombowy".

Właściwe zachowanie w przypadku wystąpienia takiego incydentu jest niezwykle ważne

dla prawidłowej reakcji specjalistów z różnych służb i zapobieżeniu ewentualnym skutkom.

Pamiętaj ! informacji o zagrożeniu bombowym nie wolno bagatelizować ani lekceważyć.

Materiał z oficjalnej strony Biura Operacji Antyterrorystycznych Komendy Głównej

Policji.

„SYMPTOMY WYSTĄPIENIA ZAGROŻENIA INCYDENTEM BOMBOWYM

Podstawową cechą działań terrorystycznych jest to, iż nie ma wyraźnych znaków

ostrzegawczych o możliwości wystąpienia zamachu lub są one trudno dostrzegalne. Tak więc,

by nie stać się jego ofiarą trzeba zwracać większą uwagę na to, co dzieje się w najbliższym

otoczeniu.

Zainteresowania i uwagi wymagają przede wszystkim:

rzucające się w oczy lub po prostu nietypowe zachowania osób;

pozostawione bez opieki przedmioty, typu: teczki, paczki, pakunki itp.;

osoby wyglądające na obcokrajowców;

23

osoby ubrane nietypowo do występującej pory roku;

samochody, a w szczególności furgonetki, parkujące w nietypowych miejscach tj.

w pobliżu kościołów, synagog lub miejsc organizowania imprez masowych

i zgromadzeń;

Należy jednak pamiętać, że terrorysta nie zawsze musi być odmiennej narodowości

i wyróżniać się z tłumu szczególnym wyglądem.

POSTĘPOWANIE W SYTUACJACH ZAGROŻENIA INCYDENTEM BOMBOWYM

Oto kilka rad, przygotowanych przez ekspertów z Biura Operacji Antyterrorystycznych

Komendy Głównej Policji.

W budynku użyteczności publicznej:

zawczasu pomyśl, którędy można się ewakuować. Zapamiętaj, gdzie znajdują się

klatki schodowe i wyjścia ewakuacyjne;

zwróć uwagę na ciężkie lub łatwo tłukące się przedmioty, które mogą być przesunięte,

zrzucone lub zniszczone podczas wybuchu

nie przyjmuj od osób obcych żadnych pakunków oraz sam nie pozostawiaj bagażu bez

opieki.

Jeżeli jesteś osobą, która przyjęła zgłoszenie o podłożeniu ładunku wybuchowego lub

ujawniła przedmiot niewiadomego pochodzenia, co do którego istnieje podejrzenie, że

może on stanowić zagrożenie dla osób i mienia, powinieneś ten fakt zgłosić:

służbom odpowiedzialnym za bezpieczeństwo w danym miejscu;

administratorowi terenu, na którym zdarzenie ma miejsce;

Policji lub Straży Miejskiej.

Pamiętaj ! Informacji takiej nie należy przekazywać niepowołanym osobom, gdyż jej

niekontrolowane rozpowszechnienie może doprowadzić do paniki i w konsekwencji utrudnić

przeprowadzenie sprawnej ewakuacji osób z zagrożonego miejsca.

24

W strukturach polskiej Policji funkcjonują pododdziały antyterrorystyczne i komórki

minersko-pirotechniczne specjalnie przygotowywane do tego, aby zapobiegać i stawiać czoła

aktom terroru.

Zawiadamiając Policję należy podać następujące informacje:

rodzaj zagrożenia i źródło informacji o zagrożeniu (informacja telefoniczna,

ujawniony podejrzany przedmiot);

treść rozmowy z osobą informującą o podłożeniu ładunku wybuchowego;

numer telefonu, na który przekazano informację o zagrożeniu oraz dokładny czas jej

przyjęcia;

adres, numer telefonu i nazwisko osoby zgłaszającej;

opis miejsca i wygląd ujawnionego przedmiotu;

Ogłoszenie alarmu bombowego oraz procedury postępowania w czasie zagrożenia

bombowego:

Do czasu przybycia Policji akcją kieruje administrator obiektu, terenu lub osoba

odpowiedzialna za jego bezpieczeństwo.

Na miejsce zagrożenia incydentem bombowym należy wezwać służby pomocnicze,

takie jak: pogotowie ratunkowe, straż pożarną, pogotowie gazowe, pogotowie wodno-

kanalizacyjne, pogotowie energetyczne.

Po przybyciu Policji na miejsce incydentu bombowego przejmuje ona dalsze

kierowanie akcją.

Przy braku informacji o konkretnym miejscu podłożenia "bomby" użytkownicy

pomieszczeń służbowych powinni sprawdzić swoje miejsce pracy i jego bezpośrednie

otoczenie pod kątem obecności przedmiotów nieznanego pochodzenia.

Pomieszczenia ogólnodostępne (korytarze, klatki schodowe, windy, toalety, piwnice,

strychy) oraz najbliższe otoczenie zewnętrzne obiektu sprawdzają i przeszukują osoby

wyznaczone lub służby odpowiedzialne za bezpieczeństwo w danej instytucji.

Podejrzanych przedmiotów NIE WOLNO DOTYKAĆ! O ich lokalizacji należy

powiadomić administratora oraz osoby odpowiedzialne za bezpieczeństwo.

Po ogłoszeniu ewakuacji należy zachować spokój i opanowanie, pozwoli to sprawnie

i bezpiecznie opuścić zagrożony rejon.

Po ogłoszeniu ewakuacji w miejscu twojej pracy należy je spokojnie opuścić,

zabierając rzeczy osobiste (torebki, siatki, nesesery itp.).

Identyfikacją i rozpoznawaniem zlokalizowanego ładunku wybuchowego oraz jego

neutralizacją zajmują się uprawnione i wyspecjalizowane jednostki i komórki

organizacyjne Policji.

NALEŻY BEZWZGLĘDNIE WYKONYWAĆ POLECENIA POLICJANTÓW.

25

Jak powinieneś zachować się po otrzymaniu informacji o podłożeniu lub groźbie

podłożenia bomby:

Podczas działań związanych z neutralizacją "bomby" zastosuj się do poleceń Policji.

Ciekawość może być niebezpieczna - jak najszybciej oddal się z miejsca zagrożonego

wybuchem. Po drodze informuj o zagrożeniu jak największe grono osób, będących

w strefie zagrożonej lub kierujących się w jej stronę.

Po ogłoszeniu alarmu i zarządzeniu ewakuacji w obiektach publicznych, np.

supermarketach, halach widowiskowo-sportowych, kinach, niezwłocznie udaj się do

wyjścia, zgodnie ze wskazaniami administratora budynku lub wskazaniami

upoważnionych osób.

W przypadku włączenia parkingu dla pojazdów w strefę zagrożenia, nie "ratuj" na siłę

swojego samochodu - życie jest ważniejsze.

Powyższe procedury obowiązują także w wszystkich rodzajach transportu

publicznego.

ZAPAMIĘTAJ ! Jeśli widzisz ,"bombę", to znaczy że ona też "widzi" ciebie, a to

oznacza, że jesteś w polu jej rażenia”.

26

VII.PRZEWIDYWANE OSIĄGNIĘCIA UCZNIÓW

Uczeń: wykonuje zadania problemowe samodzielnie lub z niewielką pomocą nauczyciela

wymienia telefony alarmowe, umie z nich korzystać

stosuje zasady bezpiecznej zabawy, spędzania czasu wolnego w domu, na ulicy

odpowiednio i racjonalnie korzysta z Internetu

umiejętnie zachowuje się podczas symulowanego wypadku, nieszczęśliwego

zdarzenia

udziela pierwszej pomocy , biorąc pod uwagę swoje możliwości

bezpiecznie zachowuje się podczas podróży

bezpiecznie i samodzielnie pozostaje w domu

racjonalnie korzysta z telefonu komórkowego

zwiększenie poczucia bezpieczeństwa w wielu sytuacjach życiowych

nabycie nowych umiejętności radzenia sobie w sytuacjach trudnych

27

VIII.PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE

I ANKIETA

ZAJĘCIA WYCHOWAWCZE DLA KL.IV

TEMAT

BEZPIECZNIE ŻYĆ – CZYLI JAK NIE MIEĆ KŁOPOTÓW

CEL OGÓLNY

Zapoznanie uczniów z sytuacjami stwarzającymi zagrożenie w otaczającym nas

świecie

CELE OPERACYJNE

Uczeń umie i potrafi:

Wymienić sytuacje niebezpieczne

Wymienić sposoby unikania ich lub radzenia sobie z nimi

Swobodnie wyrażać swoje myśli – praca plastyczna

METODY PRACY

Burza mózgów, ekspresja plastyczna

FORMY PRACY

Organizacyjna:

Grupowa, indywidualna

Przedmiotowa:

Zadaniowa, praktyczna, twórcza

POMOCE

Książka „Pierwsze kroki w świat z Kubusiem Puchatkiem” firmy Egmont

Blok, pędzle, farby plakatowa

Brystol z „Przykazaniami Krzysiowej Mamusi”

Włóczka

28

PRZEBIEG ZAJĘĆ

1.Zabawa „Kłębek”

Wychowankowie siedzą w kręgu. Wychowawca podaje kłębek jednej osobie, sam trzyma

koniec włóczki. Rzucając kończy zdanie „Najbardziej lubię...”Kiedy wszyscy dokończą

zdanie, kłębek zwija się tą samą drogą, którą został rozwinięty. Tym razem wychowankowie

kończą zdanie „Do szkoły przychodzę, bo...”

2.Rozmowa z uczniami na temat bezpiecznego i niebezpiecznego zachowania, stylu życia itp.

3.Przeczytanie przez nauczyciela opowiadania „Nie rozmawiaj z nieznajomymi, Kubusiu”

z książki Pt „Pierwsze kroki w świat z Kubusiem Puchatkiem” firmy Egmont.

4. Zapoznanie dzieci z „Przykazaniami Krzysiowej Mamusi”. Wypisanie ich na brystolu

i zamieszczenie w widocznym w świetlicy, klasie.

5. Wykonanie farbami plakatowymi pracy plastycznej pt.: Bezpiecznie żyć. Zwrócenie uwagi

na estetykę pracy i porządek w miejscu pracy.

6. Pożegnanie.

Opracowała

Lucyna Kortus

29

Scenariusz zajęć otwartych dla uczniów i nauczycieli podsumowujący realizację

programu

Ratujemy i uczymy ratować

Temat-

Wystarczy kilka minut,

a możesz uratować komuś życie!!!

Cel ogólny –

zaprezentowanie umiejętności nabytych podczas zajęć z I pomocy – prezentuje

wyuczony schemat działania w sytuacji trudnej

Cele szczegółowe:

Uczeń

Wykonuje czynności udzielania I pomocy wg wyuczonego schematu

1. Bezpieczeństwo

2. wołanie o pomoc

3. sprawdzenia przytomności

4. wezwania pomocy

5. sprawdzenia oddechu,

6. pozycja boczna bezpieczna lub oddechy ratownicze

i uciskanie klatki piersiowej

Działa praktycznie, opracowuje strategię działania w zadaniach nietypowych, praca

z fantomem

Rozwiązuje zadania opracowane przez nauczyciela

Wymienia telefony alarmowe

Czas 2 lekcje

Metody

Rozmowa kierowana

Praktycznego działania

Zadaniowa

Formy pracy

Zadaniowa

Indywidualna

Grupowa

30

Pomoce

Fantom do ucisków klatki piersiowej i oddechów ratowniczych

Materiały do odkażania fantomu

Losy – zadania do wykonania przez uczniów

Rozsypanka obrazkowa

Przebieg

1. Powitanie, nawiązanie do tematu.

2. Rozwiązywanie zadań

Rozsypanka obrazkowa

Puzzle – telefony alarmowe

3. Niespodzianka – oglądanie ambulansu zaproszonego na dzisiejsze zajęcia,

zapoznanie a pracą ratownika medycznego.

4. Część praktyczna. Losowanie zadań- sytuacji , w których zdarzył się wypadek

i praktyczne działanie- udzielanie I pomocy, wykonanie zadania przy pomocy

kolegów oraz fantomu.

5. Wręczenie dyplomów

6. Podsumowanie, zajęcia porządkowe.

Opracowanie i prowadzenie Lucyna Kortus

ZADANIA- SYMULACJE WYPADKÓW

1. Jesteś z całą klasą na placu zabaw koła Policji, twoja koleżanka nagle spada

z huśtawki, przedstaw model udzielania pierwszej pomocy, gdy osoba:

jest przytomna

jest nieprzytomna i oddycha

nie oddycha

2. Znajdujesz się wczesnym rankiem na przystanku autobusowym w Zagrodnie ,oprócz

ciebie i twojego kolegi nie ma nikogo, nagle kolega przebiega za kotem na drugą

stronę jezdni, zostaje potrącony przez samochód, kierowca zatrzymuje się. Przedstaw

model udzielania pierwszej pomocy, gdy osoba:

jest przytomna

jest nieprzytomna i oddycha

nie oddycha

3.Wchodzisz po przerwie do klasy, a nauczyciel leży na podłodze, co robisz? Przedstaw

model udzielania pierwszej pomocy, gdy osoba:

jest przytomna

jest nieprzytomna i oddycha

nie oddycha

4.Na boisku szkolnym podczas meczu piłki nożnej doszło do wypadku, uczeń uderzył głową

w bramkę i upadł.

Przedstaw model udzielania pierwszej pomocy, gdy osoba:

jest przytomna

31

jest nieprzytomna i oddycha

nie oddycha

5.Koło twojego domu doszło do wypadku, dziecko jadące na rowerze straciło panowanie nad

kierownicą i uderzyło w drzewo, jesteś świadkiem wypadku razem ze swoją koleżanką.

Przedstaw model udzielania pierwszej pomocy, gdy osoba:

jest przytomna

jest nieprzytomna i oddycha

nie oddycha

6.Podczas przerwy kolega pchnął ze schodów drugiego kolegę, ty jesteś świadkiem zdarzenia,

na korytarzu jest dużo dzieci, poszkodowany leży na brzuchu.

Przedstaw model udzielania pierwszej pomocy, gdy osoba:

jest przytomna

jest nieprzytomna i oddycha

nie oddycha

7.W domu doszło do wypadku, ktoś wchodził po drabinie i spadł z niej. W domu jest oprócz

ciebie jeszcze siostra, co robisz?

Przedstaw model udzielania pierwszej pomocy, gdy osoba:

jest przytomna

jest nieprzytomna i oddycha

nie oddycha

8.Razem z wychowawcą i drugim nauczycielem jesteście całą klasą na wycieczce, idziecie

w stronę Wilczej Góry, na wysokości hydroforni doszło do wypadku, kolega potknął się

i upadając uderzył głową w kamień, leży na brzuchu, co zrobisz?

Przedstaw model udzielania pierwszej pomocy, gdy osoba:

jest przytomna

jest nieprzytomna i oddycha

nie oddycha

9.Mama w domu wymyła podłogę a młodsza siostra nie wiedząc o tym wbiegła do domu

przewracając się, leży nas podłodze.

Przedstaw model udzielania pierwszej pomocy, gdy osoba:

jest przytomna

jest nieprzytomna i oddycha

nie oddycha

10.Jest bardzo gorąco, na dworcu autobusowym starsza pani upadła.

Przedstaw model udzielania pierwszej pomocy, gdy osoba:

jest przytomna

jest nieprzytomna i oddycha

nie oddycha

11.Na przejściu dla pieszych dochodzi do wypadku, potrącony zostaje chłopiec, dzieje się to

na ul. Wojska Polskiego obok Szkoły Zawodowej

przedstaw model udzielania pierwszej pomocy, gdy osoba:

jest przytomna

jest nieprzytomna i oddycha

32

nie oddycha

12.Nad Zalewem dzieci bawią się przechodząc po kamieniach przez Kaczawę, nagle jedno

z nich poślizgnęło się i upada.

Przedstaw model udzielania pierwszej pomocy, gdy osoba:

jest przytomna

jest nieprzytomna i oddycha

nie oddycha

33

Ankieta po odbytych zajęciach

1. Dzisiejsze zajęcia były na ocenę

2. Podobało mi

się…………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………

……………………………………………………..

3. Moja praca powinna być oceniona na

4. Co zmieniłbyś w dzisiejszych zajęciach?

…………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………

……………………………………

5. Moja mina po zajęciach

odniosłem sukces zmęczony

smutny, myślałem, że pójdzie mi lepiej

DZIĘKUJĘ

34

IX.EWALUACJA PROGRAMU

ukazanie dziecku ,że ono też potrafi poradzić sobie w sytuacjach trudnych,

nieznanych

prezentowanie nauczonych działań całej społeczności szkolnej – schemat udzielania

pierwszej pomocy

atrakcyjność zajęć

ukazanie, jak można spędzać czas wolny ucząc się rzeczy ważnych

odnoszenie sukcesu, podniesienie własnej wartości

analiza ankiet po odbytych zajęciach

sprawdzenie się i umiejętne radzenie sobie we współczesnym świecie

analiza działań dzieci.

35

POMOCNE WIERSZYKI

Bożena Pieraga

Dobre wychowanie wierszem

36

37

38

39

40

41