Problemy z regulacją pasów drogowych dróg publicznych

– Art.73

ustawy z 13 października 1998 r. Przepisy wprowadzające ustawy

reformujące administrację publiczną

Brak precyzji w art. 73 ust. 1P.w.u.r.a.p

„Nieruchomości pozostające 31.12.1998 r. we władaniu Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego, niestanowiące ich własności, a zajęte pod drogi publiczne, z 1.01.1999 r. stają się z mocy prawa własnością Skarbu Państwa lub właściwych jednostek samorządu terytorialnego za odszkodowaniem."

Problemy związane z kwestią regulacji stanu prawnego nieruchomości w trybie art. 73

• Brak kompleksowej regulacji przebiegu całego pasa drogowego danej drogi.

• Dowód na władanie przez podmiot publiczny (zarządcę drogi) nieruchomością zajętą pod drogę publiczną 31 grudnia 1998 r.

• Nieuregulowany stan własnościowy nieruchomości niekiedy przez kilka pokoleń.

Brak kompleksowej regulacji przebiegu całego pasa drogowego danej drogi.

• z dniem 1.01.1999, ani też w późniejszym czasie, nie zostały podjęte czynności, dla wyznaczenia w terenie działek zajętych pod pas drogowy dla przebiegających ciągów dróg.

• brak materiałów geodezyjnych i kartograficznych obrazujących rzeczywisty stan zajęcia nieruchomości 31.12.1998 r. pod pas drogowy dróg publicznych (problem ogólnopolski)

• operaty geodezyjne sporządzane po 31.12.1998 r. w celu uregulowania zaistniałych uprzednio stanów, są różnie oceniane w trakcie postępowania odwoławczego lub sądowego (wielokrotnie negatywnie).

Ustalenie granic pasa drogowego

1.Wszystkie granice, z uwzględnieniem ich dokładności ustalenia, pokrywają się oraz w księgach wieczystych nieruchomości opisane są oznaczeniami

ewidencyjnymi

Konkluzja:

stan prawny uregulowany – brak zajętości pod drogę – nawet gdy

powierzchnia działki 104/5 w obrębie X jest mniejsza od powierzchni p. gr. 125 w b. gm. kat. X

2. Stan jak poprzednio tylko w księdze wieczystej ujawniono działkę 104/5 w obrębie X oraz cz. p. gr. 125 a jako właściciela ujawniono osobę inną niż Skarb

Państwa lub Gmina

Konkluzja:

stan prawny uregulowany – cz. p. gr. 125 (określona lub nieokreślona) jest

zajęta pod drogę i stanowi część działki drogowej

– podziału nie dokonuje się, a decyzja dotyczy oznaczenia już nieobowiązującego (ew. zgoda starosty)

3. Jak poprzednio za wyjątkiem granic własności – w księdze wieczystej nieruchomość oznaczona jako p. gr. 125 b. gm. kat. X

Konkluzja:

należy wykonać wykaz zmian (równoważnik) - p. gr. 125 podzielić „ewidencją” w ten sposób aby

powstały dwie jej części z których jedna zmieni oznaczenie na działkę 104/5 w obrębie X,

- a druga po wydaniu decyzji na podstawie art. 73 wejdzie w skład „działki drogowej” - działanie na „oznaczeniach nieobowiązujących”

4. Błędna granica ujawniona w operacie ewidencji gruntów pozostałe granice pokrywają się (uwzględniając normy dokładnościowe zawarte w przepisach)

Konkluzja:

a) należy złożyć do starosty jako organu prowadzącego ewidencję gruntów dokumentację wykonaną wg przepisów o modernizacji ewidencji i po wprowadzeniu zmian do operatu ewidencji gruntów

b) wykonać wykaz zmian (równoważnik) a p. gr. 125 podzielić „ewidencją” w sposób opisany w przypadku

5. Granica ewidencyjna pokrywa się z granicą nieruchomości (wg stanu na dzień 31 XII 1998 r.) granica pasa drogowego sięga do ogrodzenia.

Konkluzja:

a) gdy w ks. wiecz. ujawniona jest p. gr. 125 b. gm. kat. X należy w pierwszej kolejności wykonać wykaz zmian (równoważnik) i zmienić oznaczenie na to wg ewidencji gruntów a następnie,

b) wykonać projekt podziału nieruchomości wzdłuż granicy pasa drogowego stosując przepisy o podziałach nieruchomości (operat przekazać do odpowiedniego ośrodka dokumentacji geodezyjnej i kartograficznej) – zatwierdzenie tego projektu podziału nastąpi decyzją wojewody będącej podstawą do wprowadzenia zmian w ewidencji gruntów oraz księgach wieczystych.

inwestycja

Dowód na władanie przez podmiot publiczny (zarządcę drogi) nieruchomością zajętą pod drogę

publiczną 31 grudnia 1998 r. • upływ czasu (od daty 31 grudnia 1998 r.), kolejne reorganizacje

administracji drogowej - skutkujące brakiem dokumentacji potwierdzającej władanie pasem drogowym w dacie 31 grudnia 1998 r.

Przykłady dokumentów potwierdzających władanie : - umowy zawarte przed 31 grudnia 1998 r., dotyczące urządzania, utrzymywania lub

modernizacji drogi, - rachunki i faktury za wykonanie takich prac zlecanych przez zarządcę drogi,- umowy ubezpieczenia drogi publicznej zawartej przed 31 grudnia 1998 r.,- metryki lub opisy liniowe dróg założone przed 31 grudnia 1998 r., - dowody z zeznań świadków, którymi mogą być pracownicy firm świadczących

usługi w zakresie modernizacji, utrzymania i ochrony dróg, z których wynikać będzie zakres prowadzonych na nieruchomości prac na 31 grudnia 1998 r.,

- dowody z zeznań właścicieli nieruchomości zajętej pod drogę oraz właścicieli nieruchomości sąsiednich.

Nieuregulowany stan własnościowy nieruchomości niekiedy przez kilka pokoleń.

• nieruchomości zajęte pod drogi publiczne bardzo często stanowią przedmiot prawa współwłasności (wiele zmieniających się stron postępowań w wyniku np . obrotu)

• brak ze strony właścicieli uregulowania swojego prawa własności w ramach części stanowiących drogi (migracja ludności, obrót rynkowym nieruchomości położonych przy drogach, jednak przy pominięciu udziałów w nieruchomości drogowej.

• braku aktualności wpisów w księgach wieczystych.

Próby rozwiązania problemów

• Zajętość - zwiększenia mocy dowodowej prac geodezyjnych wykonanych po 1998 r. dla omawianych postępowań administracyjnych (projekt ustawy z delegacją do wydania rozporządzenia)

• Władanie - dopuszczenie oświadczeń złożonych przez zarządców dróg o wykonywaniu władztwa nad pasem drogowym przed 1999 r. (konieczność wykonywania czynności, zarządczych wobec drogi – obowiązek z ustawy o drogach publicznych).

• Nieuregulowany stan własnościowy nieruchomości - zastosowanie zasad określonych przepisami ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych, poprzez zawiadamianie o wszczęciu postępowania administracyjnego i doręczanie decyzji w drodze obwieszczeń

Czyn społeczny art. 51

ustawy o drogach publicznychust. 1. Z dniem wejścia ustawy w życie:

pkt.1) grunty państwowe położone poza granicami miast, oddane osobom fizycznym w zamian za grunty zajęte pod budowę dróg publicznych, stają się z mocy prawa własnością tych osób; grunty takie położone w granicach miast przechodzą na własność lub w użytkowanie wieczyste osób fizycznych, stosownie do przepisów szczególnych;

pkt.2) grunty oddane i zajęte pod drogi publiczne, wybudowane z udziałem czynu społecznego i istniejące w tym dniu, stają się z mocy prawa własnością Państwa.

ust.2. Przepisu ust. 1 pkt. 2 nie stosuje się do gruntów zajętych pod istniejące drogi publiczne, w odniesieniu do których zostało wszczęte postępowanie wywłaszczeniowe przed dniem wejścia ustawy w życie.