Polityka spójności

Priorytety Komisji Europejskiej dla Polityki spójności w Polsce na lata 2014–2020

Propozycje służb Komisji EuropejskiejWitold WillakWydzial ds. PolskiDG ds Polityki Regionalnej i Miejskiej

│ 2

Polityka spójności UE oznacza ukierunkowane terytorialnie inwestycje w …

Transport

Odnawialneźródła energii

Badaniai działalność innowacyjna

Szkolenia

Współpracamiędzy regionami

Wydajność energetyczna

Wsparcie dla małych i średnich przedsiębiorstw

(MSP)

•European UnionCohesion Policy •│ 3

DOŚWIADCZENIA Z OKRESÓW WCZEŚNIEJSZYCH JAKO BAZA DLA NOWEJ POLITYKI SPÓJNOŚCI

1. Trudności z określeniem wyraźnego wpływu polityki spójności poprzez mierzalne wskaźniki;

2. Wielowymiarowy charakter polityki spójności wymagający większego wysiłku w zapewnieniu odpowiednich środków finansowych i ich koncentracji;

3. Potrzeba zapewnienia realizacji polityk wspólnotowych przy wykorzystaniu zalet wielopoziomowego zarządzania;

4. Rezultaty polityki spójności zależne od krajowych polityk dot. rozwoju gospodarczego i społecznego.

│ 4

Proponowany budżet UE na lata 2014–2020

„Ambitne, lecz realistyczne” propozycje dotyczące wieloletnich ram finansowychna lata 2014–2020 opublikowane przez Komisję

w czerwcu 2011 roku

Polityka spójności

33% (336 mld EUR)

RE z 8 II: 325,15 mld €

Instrument„Łącząc Europę”

4% (40 mld EUR)

RE z 8 II: 29,3 mld€)

Inne polityki

(rolnictwo, badania, zewnętrzne itd.)

63% (649 mld EUR)

•European UnionCohesion Policy •│ 5

Misja i cele polityki spójności 2014-2020 (art.3)

Fundusze powinny wnosić wkład w rozwój i prowadzić działania UE mające na celu wzmocnienie spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej Unii zgodnie z Art. 174 Traktatu.Działania wspierane przez Fundusze powinny wnosić wkład w unijny priorytet jakim jest inteligentny, zrównoważony i włączający rozwój.

Dąży się do osiągnięcia celów:– ‘Inwestowanie dla rozwoju i tworzenia miejsc pracy'

w krajach członkowskich, co jest wspierane przez wszystkie Fundusze; i

– ‘Europejska współpraca terytorialna', co będzie wspierane przez EFRR

│ 6

Uczciwy system dla wszystkich regionów UE (symulacja uprawnień do pomocy)

Regiony mniej rozwinięte ( tym 15 regionów polskich)

Regiony w fazie przejściowej

Regiony bardziej rozwinięte(w tym region mazowiecki)

│ 7

Większa spójność wykorzystania dostępnych funduszy

• Kompleksowa strategia inwestycyjna: dostosowana do celów strategii „Europa 2020” i spójna z krajowymi programami reform

• Koordynacja: fundusze na politykę spójności i rozwój obszarów wiejskich oraz fundusz morski i rybacki

• Nastawienie na rezultaty: cele i wskaźniki umożliwiające mierzenie postępów w osiąganiu celów strategii „Europa 2020”

• Efektywność: zapewnienie efektywności inwestowania poprzez warunki ex ante i wprowadzenie podstaw oceny wykonania

• Sprawność: wzmocnienie zdolności administracyjnych, ograniczenie biurokracji i uproszczenia systemowe

Programy operacyjne

Umowao współpracy

Wspólne ramy strategiczne

•European UnionCohesion Policy •│ 8

Cele tematyczne - zestaw

EFRR EFS FS Cel tematyczny

1. Wzmocnienie badań, rozwoju technologicznego i innowacji

2. Poprawa dostępu do, i wykorzystanie oraz jakość technologii informacyjnych i komunikacyjnych

3. Wzmocnienie konkurencyjności małych i średnich przedsiębiorstw, sektora rolniczego (Fundusz Rolny) oraz rybactwa i akwakultury (Fundusz Rybacki)

4. Wsparcie przejścia w kierunku gospodarki niskowęglowej we wszystkich sektorach

5. Promowanie dostosowań do zmian klimatycznych, zapobieganie ryzyku i zarządzanie

6. Ochrona środowiska i promowanie efektywnego wykorzystywania zasobów

7. Promocja transportu zrównoważonego i usuwanie „wąskich gardeł” w kluczowej sieci infrastruktury

8. Promowanie zatrudnienia i mobilności

9. Promowanie włączenia społecznego i zwalczania ubóstwa

10. Inwestowanie w edukację, umiejętności i kształcenie ustawiczne

11. Wzmocnienie zdolności administracyjnych i efektywna administracja publiczna

Position Paper dot. Polityki Spójności 2014-2020 w Polsce- rola dokumentu

• Przekłada rozporządzenia i proces EU 2020 na konkretne krajowe wyzwania i cele szczegółowe,

• Koordynuje realizacje 5 funduszy unijnych (EFRR, FS, EFS, EFRROW, EFMR) i związki z innymi instrumentami (Horyzont 2020, Instrument "Łącząc Europę")

• Pokazuje wspólne priorytety służb KE dla polityki spójności, rozwoju obszarów wiejskich i polityki rybackiej w Polsce

• Pozwala władzom polskim na wczesne poznanie stanowiska służb KE

• Przyspieszy negocjacje Kontraktu Partnerskiego i programów operacyjnych, a tym samym ich wdrożenie w życie.

Inwestycje na lata 2014-2020 a cele Europy 2020

Główne cele Europa 2020 Obecna sytuacja w Polsce Krajowy cel określony w Krajowym Programie Reform

3% wydatków na badania i rozwój (w stosunku do PKB)

0,77% (2011) 1,7 %

20% zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych (w stosunku do 1990r)

-4,5% (2020 w stosunku do 2005)

+12% (emisja 2010 w stosunku do 2005)

14% (krajowy cel dla sektorów nie objetych ETS, w

stosunku do 2005)

20% energii z OZE 9,4% (2010) 15%

20% zwiększenie wydajności energetycznej

96,9 Mtoe (2010) 96 Mtoe: zmniejszenie o 13,6 Mtoe

75% ludzi w wieku 20-64 zatrudnionych

64,8% (2010) 71%

Zredukowanie wczesnego porzucania szkoły do 10%

5,4% (2010) 4,5%

Co najmniej 40% ludności w wieku 30-34 lat ma wyższe wyksztalcenie

35,3% (2010) 45%

Zmniejszenie liczby ludzi zagrożonych ubóstwem lub wykluczeniem o 20 milionów (w stosunku do 2008r.)

10,4 miliona ludzi zagrożonych ubóstwem

(2010)

1,5 miliona ludzi w stosunku do roku 2010

Propozycja KE dla rekomendacji Rady Europejskiej dla Polski ( 2013)1. Wzmocnienie i wdrożenie strategii budżetowej na rok 2013 i kolejne lata, wspieranej odpowiednimi konkretnymi środkami w roku 2013 i 2014, w celu zapewnienia trwałej i terminowej korekty nadmiernego deficytu do 2014 r. oraz osiągnięcia wysiłku fiskalnego określonego w zaleceniach Rady w ramach procedury nadmiernego deficytu. Trwała korekta nierównowagi budżetowej wymaga wiarygodnego wdrożenia ambitnych reform strukturalnych, które zwiększyłyby zdolności dostosowawcze oraz pobudziłyby wzrost gospodarczy i zatrudnienie. Po skorygowaniu nadmiernego deficytu – kontynuowanie działań na rzecz korekty strukturalnej, która umożliwi Polsce osiągnięcie średniookresowego celu budżetowego do 2016 r. Zminimalizowanie – w celu poprawy jakości finansów publicznych – cięć w inwestycjach pobudzających wzrost gospodarczy, zweryfikowanie polityki wydatków, lepsze ukierunkowanie polityki społecznej oraz zwiększenie oszczędności kosztowej i efektywności wydatków na opiekę zdrowotną. Poprawę przestrzegania przepisów prawa podatkowego, szczególnie przez zwiększenie skuteczności administracji skarbowej.

2. Zagwarantowanie wdrożenia w 2013 r. trwale obowiązującej reguły podatkowej zgodnie z zasadami europejskiego systemu rachunków. Przyjęcie środków służących wzmocnieniu mechanizmów rocznej i średniookresowej koordynacji budżetowej na różnych poziomach administracji.

3. Zwiększenie wysiłków na rzecz obniżenia bezrobocia osób młodych, na przykład poprzez gwarancję dla młodzieży, większe udostępnienie przyuczania do zawodu i uczenia się poprzez praktykę, zacieśnienie współpracy szkół i pracodawców oraz poprawę jakości nauczania. Przyjęcie projektu strategii na rzecz uczenia się przez całe życie. Zwalczanie ubóstwa pracujących oraz segmentacji rynku pracy poprzez lepsze przechodzenie z zatrudnienia na czas określony do stałego zatrudnienia oraz ograniczenie nadmiernego wykorzystania umów cywilnoprawnych.

4. Kontynuowanie wysiłków na rzecz zwiększenia udziału kobiet w rynku pracy, szczególnie przez inwestowanie w wysokiej jakości, przystępną cenowo opiekę nad dziećmi i nauczanie przedszkolne, zapewnienie stabilnego finansowania i wykwalifikowanego personelu. Podjęcie regularnych działań na rzecz zreformowania systemu rolniczych ubezpieczeń społecznych (KRUS) w celu poprawy międzysektorowej mobilności pracowników. Stopniową rezygnację ze specjalnego systemu emerytalnego górników w celu jego zintegrowania z powszechnym systemem emerytalnym. Przygotowanie do ogólnej reformy emerytalnej za pomocą środków zwiększających szanse starszych pracowników na zatrudnienie, tak aby podnieść wiek dezaktywizacji zawodowej

5.Przedsięwzięcie dodatkowych środków w celu stworzenia otoczenia biznesu sprzyjającego innowacjom poprzez skoordynowanie polityki w obszarach badań, innowacji i przemysłu, dalszy rozwój instrumentów odnawialnych i zachęt podatkowych, a także lepsze dostosowanie istniejących instrumentów do poszczególnych etapów cyklu innowacji. 6. Odnowienie i rozbudowę mocy produkcyjnych oraz poprawę wydajności w całym łańcuchu energii. Przyspieszenie i rozszerzenie rozbudowy sieci energetycznej, w tym transgranicznych połączeń wzajemnych, oraz wyeliminowanie przeszkód dla transgranicznego handlu energią elektryczną. Wzmocnienie konkurencji w sektorze gazu przez wycofanie cen regulowanych. Wzmocnienie roli i zasobów urzędu sprawującego nadzór nad rynkiem kolejowym oraz zapewnienie skutecznego i bezzwłocznego wdrożenia projektów inwestycyjnych w kolejnictwie. Przyspieszenie starań na rzecz zwiększenia zasięgu łączności szerokopasmowej. Poprawę gospodarki odpadami i gospodarki wodnej. 7. Dalsze działanie na rzecz poprawy otoczenia biznesu przez uproszczenie egzekwowania umów i wymogów dotyczących pozwoleń budowlanych oraz obniżenie kosztów przestrzegania przepisów prawa podatkowego. Przyjęcie i wdrożenie planowanej liberalizacji dostępu do usług świadczonych w ramach wolnych zawodów.

Priorytety dla Polski określone przez służby KE

4 priorytety finansowe: •Nowoczesna infrastruktura sieciowa dla wzrostu i miejsc pracy,•Otoczenie biznesu sprzyjające innowacji,•Zwiększenie udziału w rynku pracy poprzez polepszone polityki w dziedzinie zatrudnienia, edukacji i włączenia społecznego•Efektywna zasobowo gospodarka przyjazna środowisku

Nowoczesna infrastruktura sieciowa dla wzrostu i miejsc pracy

• Zwiększenie dostępności transportowej,

• Modernizacja sieci energetycznych;• Zwiększenie dostępności TIK poprzez

budowę sieci szerokopasmowych,

Otoczenie biznesu sprzyjające innowacji

• Zwiększenie prywatnych inwestycji w badania i innowacje

• Zwiększenie innowacyjności biznesowej i konkurencyjności,

• Rozwój e-gospodarki• Dostęp do finansowania i zaawansowanych usług

biznesowych• Skuteczna administracja przyjazna biznesowi

Zwiększenie udziału w rynku pracy poprzez polepszone polityki w dziedzinie zatrudnienia, edukacji i włączenia społecznego• Integracja najbardziej wrażliwych grup w rynku pracy,• Zwiększenie jakości edukacji,

Efektywna zasobowo gospodarka przyjazna środowisku

• Zmiana w kierunku efektywnej energetycznie, niskowęglowej gospodarki,

• Ochrona środowiska i polepszone zarzadzanie zasobami naturalnymi,

Infrastruktura czy innowacje?

Jakie proporcje miedzy tymi dwoma dziedzinami będą najlepsze dla polskiej gospodarki i zapewnienia jej długofalowej konkurencyjności?

Komisja proponuje:•Zmniejszenie wydatków na transport, przy ich koncentracji na transporcie kolejowym i dokończeniu inwestycji w sieć TEN-T (dodatkowe inwestycje z instrumentu Łącząc Europę)•Znaczące zwiększenie wydatków na badania i innowacje, z koncentracją na zwiększenie udziału wydatków prywatnych•Zwiększenie wydatków na rynek pracy, podniesienie jakości edukacji i walkę z ubóstwem,•Zwiększenie wydatków na efektywność energetyczną i OZE, •Znacznie zwiększoną rolę instrumentów inżynierii finansowej

Generalne zalecenia dla beneficjentów

Komisja położy większy nacisk na:

•Odpowiednią priorytetyzację projektów w oparciu o obiektywne kryteria (takie jak analiza kosztów i korzyści), •Umiejscowienie projektu w danym systemie usług publicznych lub prywatnych;•Weryfikacja wartości dodanej projektu, jaką wnosi do istniejącego systemu (jakie pozytywne zmiany projekt wymusza lub stymuluje?) •Bardziej istotna będzie weryfikacja jak projekt będzie funkcjonował w fazie operacyjnej, niż w fazie inwestycyjnej•Uniknięcie nadmiernego dofinansowania i efektu tzw. "jałowej straty"

Rozwój lokalny kierowany przez społeczność (ang. CLLD)

• Kontynuacja w ramach EAFRD• Powinny być spełnione pewne warunki brzegowe (lokalna

strategia która przyczynia się do osiągnięcia celów RPO, partnerzy lokalni powinni posiadać wystarczające doświadczenie do użycia tego instrumentu).

• Realizacja w ramach celu tematycznego nr 9• Jeśli jest zainteresowanie lokalnych społeczności, wtedy

regiony powinny być otwarte na realizacje tego instrumentu• CLLD w obszarach miejskich mógłby być interesującym

uzupełnieniem dla istniejącej sieci LGD w obszarach wiejskich;

Harmonogram

• Wysłanie do Polski tzw. Position Paper dla Polski 2014-2020 – 28 wrzesień 2012

• Założenia do Umowy Partnerskiej – 15 stycznia 2013 • Nieformalne spotkania – październik 2012- maj 2013;• Podsumowanie nieformalnego procesu negocjacji – czerwiec

2013• Przedstawienie KE projektu Umowy Partnerskiej – czerwiec

2013• Konsultacje wewnątrz KE i zgloszenie uwag do UP –

wrzesien 2013• Oficjalne przedlozenie UP do KE (pazdziernik/listopad 2013)• Zatwierdzenie UP przez KE – koniec 2013• Zatwierdzenie Programow Operacyjnych – do kwietnia 2014

│ 19

│ 20

Gdzie można znaleźć dalsze informacje?

Wątek Follow@EU_Regional w serwisie Twitter

www.ec.europa.eu/regional_policy/index_pl.cfm