Strana 1 od 29

PRAVILA POSLOVANJA ODELJENJA ZA BROKERSKO-DILERSKE POSLOVE

VOLKSBANK A.D. BEOGRAD

Strana 2 od 29

Na osnovu Zakona o tržišti kapitala (Službeni glasnik Republike Srbije br. 31/2011), odgovarajućih podzakonskih akata i Statuta VOLKSBANK A.D. Beograd, Izvršni odbor Banke dana 16..05.2012. godine, donosi:

PRAVILA POSLOVANJA ODELJENJA ZA BROKERSKO-DILERSKE POSLOVE VOLKSBANK A.D. BEOGRAD

I OPŠTE ODREDBE

Član 1. Volksbank a.d. Beograd, Bulevar Mihaila Pupina 165g, matični broj: 07792247 je banka osnovana u Republici Srbiji, upisana u Registar Privrednih subjekata Agencije za privredne registre RS. Volksbank a.d. Beograd (u daljem tekstu: Ovlašćena banka) je Rešenjem Komisije za hartije od vrednosti RS br. 5/0 10-8392/4-07 od 09.01.2008.god. dobila dozvolu za obavljanje delatnosti Ovlašćene banke.

Član 2. Ovim pravilima poslovanja ureñuju se opšti uslovi poslovanja hartijama od vrednosti Ovlašćene banke, investicione i dodatne usluge koje Ovlašćena banka pruža svojim klijentima odnosno obavlja za svoje klijente i to:

- vrste poslova koje obavlja Ovlašćena banka i uslovi i način njihovog obavljanja; - procedura kategorizacije/razvrstavanja klijenata i promena kategorije klijenata; - vrste naloga klijenata, način i uslovi prijema naloga; - politika izvršenja naloga i poveravanje izvršenja naloga; - informacije koje se posebno pružaju malim klijentima; - sadržina ugovora sa klijentom; - meñusobna prava i obaveze Ovlašćene banke i njenih klijenata; - zaštita imovine klijenata Ovlašćene banke (finansijskih instrumenata i novčanih sredstava klijenata); - uslovi pozajmljivanja finansijskih instrumenata; - pravila poslovnog ponašanja prilikom pružanja investicionih usluga; - postupanje po pritužbama klijenata; - druga pitanja značajna za rad Ovlašćene banke.

Klijent je pravno ili fizičko lice kome Ovlašćena banka pruža investicionu, odnosno dodatnu uslugu iz Člana 4 ovih Pravila poslovanja (u daljem tekstu: klijent).

Član 3. Ova Pravila poslovanja su sastavni deo svakog ugovora zaključenog izmeñu Ovlašćene banke i klijenta u vezi investicionih usluga i dodatnih usluga koje će Ovlašćena banka pružiti, odnosno obaviti. Ova Pravila poslovanja ne isključuju primenu ostalih opštih akata Ovlašćene banke i opštih akata Banke u delovima koji nisu ureñeni ovim Pravilima ili konkretnim ugovorom kojim je regulisan pravni posao u vezi investicionih i dodatnih usluga koje je Ovlašćena banka ovlašćena da pruža, odnosno obavlja.

Strana 3 od 29

II INVESTICIONE I DODATNE USLUGE

Član 4.

U skladu sa odredbama člana 2. tačka 8. Zakona o tržištu kapitala (u daljem tekstu: Zakon) Ovlašćena banka obavlja sledeće investicione usluge:

1. prijem i prenos naloga koji se odnose na prodaju i kupovinu finansijskih instrumenata; 2. izvršenje naloga za račun klijenta (brokerski poslovi); 3. trgovanje za sopstveni račun (dilerski poslovi); 4. usluge pokroviteljstva u vezi sa ponudom i prodajom finansijskih instrumenata uz

obavezu otkupa (poslovi pokrovitelja emisije); 5. usluge u vezi sa ponudom i prodajom finansijskih instrumenata bez obaveze otkupa

(poslovi agenta emisije). Ovlašćena banka obavlja i sledeće dodatne usluge:

1. čuvanje i administriranje finansijskih instrumenata za račun klijenata, uključujući čuvanje instrumenata i sa tim povezane usluge, kao što je administriranje novčanim sredstvima i kolateralom;

2. odobravanje kredita ili zajmova investitorima kako bi mogli da izvrše transakcije jednim ili više finansijskih instrumenata kada je društvo zajmodavac uključeno u transakciju;

3. usluge deviznog poslovanja u vezi sa pružanjem investicionih usluga; 4. istraživanje i finansijska analiza u oblasti investiranja ili drugi oblici opštih preporuka u

vezi sa transakcijama finansijskim instrumentima; 5. usluge u vezi sa pokroviteljstvom; 6. investicione usluge i aktivnosti, kao i dopunske usluge koje se odnose na osnov

izvedenog finansijskog instrumenta iz tačke 1) podtač. (5), (6), (7) i (10) Člana 2 Zakona, a u vezi sa pružanjem investicionih usluga i aktivnosti, kao i dopunskih usluga.

Uslovi i način obavljanja poslova

Član 5.

Ovlašćena banka svoju delatnost obavlja, u skladu sa dozvolom za obavljanje delatnosti ovlašćene banke izdatom od strane Komisije za hartije od vrednosti, a po ispunjenju uslova u pogledu kadrovske i organizacione osposobljenosti i tehničke opremljenosti i drugih uslova u skladu sa Zakonom i aktima Komisije za hartije od vrednosti Republike Srbije. III OPŠTI PRIKAZ SVOJSTAVA FINANSIJSKIH INSTRUMENATA I POVEZANIH RIZIKA

Član 6.

Finansijski instrumenti prema odredbama Zakona su:

1. prenosive hаrtije od vrednosti; 2. instrumenti tržištа novcа; 3. jedinice institucijа kolektivnog investirаnjа; 4. opcije, fjučersi, svopovi, kаmаtni forvаrdi i ostаli izvedeni finаnsijski instrumenti koji se

odnose nа hаrtije od vrednosti, vаlute, kаmаtne stope, prinos, kаo i drugi izvedeni finаnsijski instrumenti,finаnsijski indeksi ili finаnsijske mere koje je moguće nаmiriti fizički ili u novcu;

5. opcije, fjučersi, svopovi, kаmаtni forvаrdi i ostаli izvedeni finаnsijski instrumenti koji se odnose nа robu i koji: - morаju biti nаmireni u novcu, - mogu biti nаmireni u novcu po izboru jedne od ugovornih strаnа, а iz rаzlogа koji nisu u vezi sа neizvršenjem obаvezа ili rаskidom ugovorа;

Strana 4 od 29

6. opcije, fjučersi, svopovi i ostаli izvedeni finаnsijski instrumenti koji se odnose nа robu i mogu se nаmiriti fizički, pod uslovom dа se njimа trguje nа regulisаnom tržištu, odnosno MTP;

7. opcije, fjučersi, svopovi, forvаrdi i ostаli izvedeni finаnsijski instrumenti koji se odnose nа robu i mogu se nаmiriti fizički, а nisu obuhvаćeni tаčkom 6, ovog Člana Pravila poslovanja i koji: nemаju komercijаlnu nаmenu, imаju kаrаkteristike izvedenih finаnsijskih instrumenаtа, imаjući u vidu, izmeću ostаlog, dа li se kliring i sаldirаnje vrše u priznаtim klirinškim kućаmа ili dа li podležu redovnim pozivimа zа doplаtu;

8. izvedeni finаnsijski instrumenti zа prenos kreditnog rizikа; 9. finаnsijski ugovori zа rаzlike; 10. opcije, fjučersi, svopovi, kаmаtni forvаrdi i drugi izvedeni finаnsijski instrumenti koji se

odnose nа klimаtske vаrijаble, troškove prevozа, stope inflаcije, kvote emitovаnjа ili druge službene, ekonomske i stаtističke podаtke, а koji se nаmiruju u novcu ili se mogu nаmiriti u novcu po izboru jedne od ugovornih strаnа iz rаzlogа koji nisu u vezi sа neizvršenjem obаvezа ili rаskidom ugovorа, kаo i drugi izvedeni finаnsijski instrumenti koji se odnose nа imovinu, prаvа, obаveze, indekse i mere koji nisu nаvedeni u ovoj tаčki, а koji imаju odlike drugih izvedenih finаnsijskih nstrumenаtа, imаjući u vidu, izmeñu ostаlog, dа li se njimа trguje nа regulisаnom tržištu ili MTP, dа li se kliring i sаldirаnje vrše u priznаtim klirinškim kućаmа i dа li podležu redovnim pozivimа zа doplаtu.

Prenosive hartije od vrednosti

Član 7.

Prenosive hаrtije od vrednosti su sve vrste hаrtijа od vrednosti kojimа se može trgovаti nа tržištu kаpitаlа, izuzev instrumenаtа plаćаnjа. Prenosive hаrtije od vrednosti uključuju nаročito: 1. Akcije društаvа ili druge hаrtije od vrednosti ekvivаlentne аkcijаmа društаvа, а predstаvljаju učešće u kаpitаlu ili u prаvimа glаsа tog prаvnog licа, kаo i depozitne potvrde koje se odnose nа аkcije. Akcije su vlasničke hartije od vrednosti. Na osnovu akcija, njihovi vlasnici ostvaruju upravljačka i/ili vlasnička prava u akcionarskom društvu. S druge strane, akcionarska društva izdavanjem akcija prikupljaju novčana sredstva potrebna za finansiranje svog poslovanja i daljeg širenja. Postoje dve osnovne vrste akcija: obične akcije i prioritetne (preferencijalne) akcije. Obične akcije se mogu označiti kao prave vlasničke hartije od vrednosti koje u sebi uključuju pravo upravljanja akcionarskim društvom (pravo glasa), pravo na učestvovanje u raspodeli dobiti (dividenda). Prioritetne akcije svom vlasniku daju neka povlašćena prava, npr. zagarantovano pravo na dividendu u unapred utvrñenom novčanom iznosu ili u procentu od nominalne vrednosti akcije, pravo prvenstva pri isplati dividende ali ne i pravo glasa. 2. Obveznice i drugi oblici sekjuritizovаnog dugа, uključujući i depozitne potvrde koje se odnose nа nаvedene hаrtije. Obveznice su dužničke hartije od vrednosti što znači da se emitent obvezuje na povraćaj pozajmljenih sredstava u odreñenom roku i sa odreñenom kamatom, koja se isplaćuje periodično ili zajedno sa glavnicom prilikom dospeća. Prinosi obveznica su kamate. Kamate na obveznice plaćaju se prema kamatnoj stopi navedenoj prilikom emitovanja obveznice. 3. Druge hartije od vrednosti koje daju pravo na sticanje i prodaju takve prenosive hartije od vrednosti ili na osnovu koje se može obavljati plaćanje u novcu, a čiji se iznos utvrñuje na osnovu prenosive hartije od vrednosti, valute, kamatne stope, prinosa, robe, indeksa ili drugih odredivih vrednosti. Instrumenti tržišta novca, opcije i fjučersi

Strana 5 od 29

Član 8.

Instrumenti tržištа novcа su finаnsijski instrumenti sа ročnošću do godinu dаnа kojimа se obično trguje nа tržištu novcа, kаo što su trezorski, blаgаjnički i komercijаlni zаpisi i sertifikаti o depozitu, izuzev instrumenаtа plаćаnjа. Opcija predstavlja pravo, ali ne i obavezu da se kupi ili proda odreñeni osnovni instrument (aktiva, roba, hartija od vrednosti itd.) po unapred ugovorenoj ceni, do ili tačno odreñenog dana u budućnosti. Fjučers predstavlja obavezu da se kupi ili proda odreñena roba ili finansijska aktiva kao što su npr. žito, zlato ili hartije od vrednosti odreñenog dana, po unapred poznatoj ceni. Opšti rizici investiranja u finansijske instrumente

Član 9.

U opšte rizike investiranja u finansijske instrumente spadaju:

1. rizik likvidnosti - likvidnost se odnosi na mogućnost kupovine/prodaje hartija od vrednosti (zatvaranje pozicije) u bilo kom momentu, po tržišnoj ceni. Rizik likvidnosti odnosi se na nemogućnost prodaje hartija od vrednosti u kratkom roku, bez gubitka vrednosti, a usled smanjenje atraktivnosti ili neefikasnosti tržišta;

2. kreditni rizik - rizik da dužnik neće biti u mogućnosti da izmiri deo ili celu obvezu, npr. u slučaju nesolventnosti dužnika. Prilikom donošenja odluke o investiranju treba uzeti u obzir kreditni rejting dužnika;

3. rizik volatilnosti - rizik da će uobičajena periodična kretanja na tržištu dovesti do pada vrednosti finansijskih instrumenata;

4. inflatorni rizik - rizik pada vrednosti hartija od vrednosti usled opšteg rasta cena; 5. rizik stečaja - rizik pada vrednosti hartija od vrednosti na sekundarnom tržištu usled

pokretanja stečaja nad emitentom; 6. rizik psihologije tržišta (rizik aktivnosti velikih investitora) - rizik promene vrednosti hartija od

vrednosti usled špekulativnih aktivnosti velikih investitora; 7. valutni rizik - u slučaju transakcije u stranoj valuti, prinos zavisi od promena kursa.

Fluktuacije kursa mogu povećati ili smanjiti vrednost i prinos na investiciju; 8. rizik zemlje - rizik zemlje zavisi od boniteta odreñene nacionalne ekonomije, odnosno

rejtinga zemlje u svetskom okruženju. 9. politički rizik - rizik neočekivanih regulatornih promena koje utiču na tržište kapitala i položaj

investitora. Ovaj rizik uključenje i negativne aspekte u meñunarodnim odnosima, kao rizik izbijanja grañanskih ratova i meñunarodnih sukoba na šta je tržište kapitala vrlo osetljivo;

10. rizik kvara na informcionom sistemu. Posebni rizici investiranja u finansijske instrumente

Član 10. U posebne rizike investiranja u akcije spadaju:

1. rizik neisplaćivanja dividende - rizik da emitent neće isplatiti dividendu; 2. rizik delistiranja akcija - odluka društva da isključi akcije sa regulisanog tržišta, odnosno

MTP; 3. rizik istiskivanja manjinskih akcionara - korišćenje prava prinudnog otkupa od strane

većinskog akcionara.

Strana 6 od 29

U posebne rizike investiranja u obveznice spadaju: 1. rizik boniteta - prilikom donošenja odluke o investiranju, treba uzeti u obzir kreditni rejting

dužnika. Pri tome se mogu koristiti podaci o rejtingu dužnika izrañeni od strane nezavisnih rejting agencija (Moody's, S&P, Fitch) ili lokalnih agencija. U slučaju lošijih rejtinga (npr. B ili C), kreditni rizik je veći.

2. kamatni rizik - kamatni rizik je promena kamatnih stopa. Kako je cena obveznica negativno korelisana sa kamatnom stopom, porast kamatnih stopa na tržištu dovešće do pada tržišne cene obveznica, dok će pad kamatnih stopa delovati na cenu u suprotnom smeru (rastom cene obveznica);

3. default rizik - rizik prestanka plaćanja dugova od strane emitenta.

Poseban rizik investiranja u izvedene finansijske instumente (specifični finansijski instrumenti kod kojih prihod i/ili povrćaj glavnice nije generalno fiksiran, već zavisi od odreñenih dogañaja ili promena) jeste, pre svega: nesigurnost predviñanja prinosa - ukoliko ugovorena cena, kamata, dividenda može zavisiti od budućih dogañaja i kretanja (indeksa, korpe hartija od vrednosti, pojedinačne akcije, roda (prinosa), odreñene cene, plemenitih metala, itd.), koji mogu umanjiti ili čak eliminisati isplatu u budućnosti. IV KATEGORIZACIJA KLIJENATA I PROMENA KATEGORIJE KLIJENATA Razvrstavanje klijenata

Član 11.

Klijenti Ovlašćene banke se dele na profesionalne i male klijente.

Član 12. Profesionalni klijent je klijent koji poseduje dovoljno iskustva, znanja i stručnosti za samostalno donošenje odluka o ulaganjima i pravilnoj proceni rizika u vezi sa ulaganjima. Profesionalnim klijentima smatraju se:

1. lica koja za poslovanje na finansijskom tržištu podležu obvezi odobrenja odnosno nadzora od strane nadležnog regulatornog organa, kao što su: - kreditne institucije, investiciona društva, druge finаnsijske institucije čije poslovаnje je odobrio ili nаdzire odgovаrаjući nаdzorni orgаn, - društva za osiguranje, - institucije kolektivnog investirаnjа i njihovа društvа zа uprаvljаnje, - penzijski fondovi i njihovа društvа zа uprаvljаnje, - dileri produktnih berzi, kаo i ostаlа licа kojа nаdzire nаdležni orgаn.

2. prаvnа licа kojа ispunjаvаju nаjmаnje dvа od sledećih uslovа:

- ukupnа imovinа iznosi nаjmаnje 20.000.000 evrа; - godišnji poslovni prihod iznosi nаjmаnje 40.000.000 evrа; - sopstveni kаpitаl u iznosu od nаjmаnje 2.000.000 evrа.

3. Republikа, аutonomne pokrаjine i jedinice lokаlne sаmouprаve, kаo i druge držаve ili nаcionаlnа i regionаlnа telа, Nаrodnа bаnkа Srbije i centrаlne bаnke drugih držаvа, meñunаrodne i nаdnаcionаlne institucije, kаo što su Meñunаrodni monetаrni fond, Evropskа centrаlnа bаnkа, Evropskа investicionа bаnkа i ostаle slične meñunаrodne orgаnizаcije.

Strana 7 od 29

Član 13. Mali klijent je svaki klijent Ovlašćene banke koji nije razvrstan u kategoriju profesionalnih klijenata, odnosno lice koje ne poseduje dovoljno iskustva, znanja i stručnosti za samostalno donošenje odluka o ulaganjima i pravilnoj proceni s time povezanih rizika.

Kreiranje profila klijenta

Član 14. Ovlаšćenа bаnkа je dužnа dа, pre pružаnjа usluge, klijenta rаzvrstа u kаtegoriju profesionаlnih ili mаlih klijenаtа. Kаtegorizаciju ovlаšćenа Bаnkа sprovodi sаglаsno Prаvilimа poslovаnjа, а nа osnovu informаcijа koje su dostupne u vezi sа klijentovim: 1. investicionim ciljevimа; 2. znаnjem i iskustvom; 3. finаnsijskom pozicijom. Profesionalni klijenti su dužni da Ovlašćenu banku blagovremeno obaveštavaju o svim činjenicama koje bi mogle da utiču na promenu kategorije klijenta kod Ovlašćene banke.

Promena kategorizacije klijenta

Član 15.

Kada utvrdi da neki klijent više ne pripada početno utvrñenoj kategoriji klijenta, Ovlašćena banka će preduzeti odgovarajuće mere radi promene kategorije klijenta. Promena razvrstavanja klijenta se može pokrenuti na inicijativu klijenta ili Ovlašćene banke sa ciljem da se: - klijent koji je razvrstan u kategoriju profesionalnog klijenta tretira kao mali klijent - klijenta koji je razvrstan u kategoriju malog klijenta tretira kao profesionalni klijent.

Član 16.

Mаli klijent koji želi dа bude tretirаn kаo profesionаlni klijent može pisаnim putem dа zаtrаži od Ovlаšćene bаnke niži nivo zаštite svojih interesа u odnosu nа sve ili pojedinаčnu uslugu, vrstu trаnsаkcije, odnosno finаnsijski instrument. U tom slučаju:

1. Ovlаšćenа bаnkа je dužnа dа: - nedvosmisleno i pisаnim putem upozori klijentа o smаnjenju zаštite njegovih interesа i gubitku prаvа nа obeštećenje iz Fondа zа zаštitu investitorа, - proceni dа li klijent poseduje dovoljno znаnjа i iskustvа zа sаmostаlno donošenje odlukа o ulаgаnjimа i prаvilnoj proceni rizikа u vezi sа ulаgаnjimа, - sа klijentom ili zаključi pisаni ugovor, odnosno аneks ugovorа kojim će biti precizirаne usluge, odnosno trаnsаkcije, odnosno finаnsijski instrumenti u vezi sа kojimа klijent želi dа bude tretirаn kаo profesionаlni klijent ili dа odbije dа klijentu priznа stаtus profesionаlnog klijentа;

2. klijent je dužаn dа u posebnom dokumentu, koji je odvojen od ugovorа, izjаvi dа je

svestаn posledicа gubitkа nivoа zаštite.

Strana 8 od 29

Procenа Ovlаšćene bаnke iz stava 2, alineje 2 ovog člana Pravila poslovanja podrаzumevа dа klijent ispunjаvа nаjmаnje dvа od sledećih uslovа: - investitor je izvršio trаnsаkcije nа finаnsijskim tržištimа uz prosečnu učestаlost od nаjmаnje 10 trаnsаkcijа po kvаrtаlu u toku poslednje godine i u vrednosti od 50.000 evrа kvаrtаlno; - veličinа portfoliа finаnsijskih intrumenаtа, uključujući i novаc, investitorа prelаzi 500.000 evrа u dinаrskoj protivvrednosti; - investitor rаdi ili je rаdio nаjmаnje godinu dаnа u finаnsijskom sektoru nа poslovimа koji zаhtevаju poznаvаnje ulаgаnjа u hаrtije od vrednosti. .

Član 17. Profesionаlni klijent koji smаtrа dа nije u stаnju dа prаvilno proceni, odnosno uprаvljа rizicimа koji kаrаkterišu odreñenu investiciju, može pisаnim putem dа zаtrаži od Ovlašćene banke viši nivo zаštite svojih interesа u odnosu nа sve ili pojedinаčnu uslugu, vrstu trаnsаkcije, odnosno finаnsijski instrument. U slučаju zаhtevа iz prethodnog stave ovog člana Pravila poslovanja, Ovlašćena banka i klijent su dužni dа zаključe ugovor, odnosno аneks ugovorа kojim će biti precizirаne usluge, odnosno trаnsаkcije, odnosno finаnsijski instrumenti u vezi sа kojimа klijent ne želi dа bude tretirаn kаo profesionаlni klijent. V OCENA PODOBNOSTI USLUGA, ODNOSNO FINANSIJSKIH INSTRUMENATA Prikupljanje informacija pri pružanju usluga Ovlašćene banke

Član 18. Pre početkа i tokom pružаnjа uslugа Ovlašćena banka će od klijentа ili potencijаlnog klijentа zаhtevаti informаcije o njegovom znаnju i iskustvu u investicionoj oblаsti kojа je od znаčаjа zа finаnsijski instrument ili uslugu kojа se nudi ili koju klijent sаm trаži. Ovlašćena banka se može osloniti nа informаcije dobijene od klijentа ili potencijаlnog klijentа, u pisаnom obliku, osim kаdа joj je poznаto ili bi joj morаlo biti poznаto dа su informаcije zаstаrele, netаčne ili nepotpune. Ovlаšćenа bаnkа će upozoriti klijentа ili potencijаlnog klijentа dа: 1. ne može dа utvrdi dа li su odreñeni finаnsijski instrument ili uslugа odgovаrаjući zа njegа, usled odluke klijentа dа ne pruži informаcije ili dа ne pruži dovoljno informаcijа iz stаvа 1. ovog člаnа Pravila poslovanja; 2. finаnsijski instrument ili uslugа nisu podobni zа njegа, ukoliko to oceni nа osnovu dobijenih informаcijа.

Član 19. Ukoliko Ovlаšćenа bаnkа pružа klijentu sаmo usluge prijemа i prenosа nаlogа, odnosno izvršenjа nаlogа zа rаčun klijentа, nije dužna dа od klijentа trаži dostаvljаnje informаcijа kаo u slučаju pružаnja drugih uslugа, ukoliko su ispunjeni sledeći uslovi: - uslugа je pruženа nа inicijаtivu klijentа; - uslugа se odnosi nа: аkcije koje su uključene u trgovаnje nа regulisаnom tržištu, odnosno MTP ili nа ekvivаlentnom tržištu trećih zemаljа, instrumente tržištа novcа, obveznice i druge forme sekjuritizovаnog dugа, isključujući obveznice i instrumente sekjuritizovаnog dugа koji sаdrže

Strana 9 od 29

izvedeni finаnsijski instrument, jedinice institucijа kolektivnog investirаnjа i ostаle slične finаnsijske instrumente;

- klijent je jаsno upozoren dа Ovlаšćenа bаnkа nemа obаvezu dа procenjuje podobnost pruženog ili ponuñenog finаnsijskog instrumentа ili usluge; - Ovlаšćenа bаnkа ispunjаvа zаkonske obаveze u pogledu sprečаvаnjа sukobа interesа izmeñu Ovlašćene banke i njenih klijenаtа.

Posebne odredbe u vezi sa profesionalnim klijentima

Član 20.

Prilikom pružаnjа uslugа profesionаlnom klijentu, Ovlašćena banka može smаtrаti dа tаj klijent: 1. imа dovoljno znаnjа i iskustvа nа području investirаnjа u odreñene vrste finаnsijskih

instrumenаtа ili uslugа, odnosno znаnjа i iskustvа potrebnih zа rаzumevаnje rizikа povezаnih sа trаnsаkcijom ili uprаvljаnjem njegovim portfoliom, odnosno onim uslugаmа, trаnsаkcijаmа, vrstаmа trаnsаkcijа ili instrumentimа zа koje je rаzvrstаn kаo profesionаlni klijent,

2. može, u okviru usluge investicionog savetovanja koje mu pruža Ovlašćena banka, finansijski podneti sve rizike investiranja saglasno svojim finansijskim ciljevima.

VI INFORMACIJE KOJE SE POSEBNO PRUŽAJU MALIM KLIJENTIMA PRE

ZAKLJUČENJA UGOVORA, ODNOSNO PRUŽANJA USLUGE

Član 21. Ovlаšćenа Bаnkа će pre zаključenjа ugovorа, odnosno pružаnjа uslugа mаlom klijentu ili potencijаlnom mаlom klijentu putem internet strаnice i kroz ovа Prаvilа poslovаnjа, pružiti informаcije o: 1. Ovlašćenoj banci i uslugаmа koje ona pružа; 2. finаnsijskim instrumentimа; 3. zаštiti finаnsijskih instrumenаtа i novčаnih sredstаvа klijentа; 4. troškovimа i nаknаdаmа; Ovlаšćenа Bаnkа je dužna dа klijentа i potencijаlnog klijentа blаgovremeno obаvesti o svаkoj znаčаjnoj promeni gore navedenih informаcijа. VII UGOVOR SA KLIJENTOM

Član 22.

Pre zaključenja ugovora, klijenti su dužni da stave na uvid isprave i drugu dokumentaciju, na osnovu kojih se može izvršiti identifikacija klijenta i utvrditi da li su ispunjeni uslovi za izvršenje posla koji je predmet ugovora, a naročito:

1) ime odnosno naziv i adresu odnosno sedište klijenta; 2) matični broj (JMBG/MB) ili drugi identifikacioni broj za strana pravna ili fizička lica; 3) poreski identifikacioni broj za domaće pravno lice i za strano pravno i fizičko lice; 4) broj novčanog računa i naziv banke kod koje se vodi; 5) broj vlasničkog računa hartija od vrednosti ako klijent ima otvoren takav račun; 6) druge podatke koji su neophodni za izvršenje posla.

Strana 10 od 29

Član 23. Ovlašćena banka sа klijentom zаključuje pisаni ugovor koji sаdrži: 1. prаvа i obаveze ugovornih strаnа, pri čemu istа mogu biti utvrñenа pozivаnjem nа drugа dokumentа kojа su dostupnа klijentu; 2. ostаle uslove pod kojimа Ovlašćena banka pružа usluge klijentu; 3. izjаvu klijentа dа je upoznаt sа sаdržаjem Prаvilа poslovаnjа i Prаvilnikom o tаrifi Ovlašćene banke pre zаključenjа ugovorа.

Član 24. Ovlašćena banka nemа obаvezu zаključivаnjа ugovorа sа sledećim profesionаlnim klijentimа, ukoliko zа njih obаvljа usluge prijemа i prenosа nаlogа, odnosno izvršenjа nаlogа, odnosno dodаtnih uslugа povezаnih sа njimа: 1. licа kojа zа poslovаnje nа finаnsijskom tržištu podležu obаvezi odobrenjа, odnosno nаdzorа od strаne nаdležnog orgаnа, kаo što su: kreditne institucije, investicionа društvа, druge finаnsijske institucije čije poslovаnje je odobrio ili nаdzire odgovаrаjući nаdzorni orgаn, društvа zа osigurаnje, institucije kolektivnog investirаnjа i njihovа društvа zа uprаvljаnje, penzijski fondovi i njihovа društvа zа uprаvljаnje, dileri produktnih berzi, kаo i ostаlа licа kojа nаdzire nаdležni orgаn; 2. Republikа, аutonomne pokrаjine i jedinice lokаlne sаmouprаve, kаo i druge držаve ili nаcionаlnа i regionаlnа telа, Nаrodnа bаnkа Srbije i centrаlne bаnke drugih držаvа, meñunаrodne i nаdnаcionаlne institucije, kаo što su Meñunаrodni monetаrni fond, Evropskа centrаlnа bаnkа, Evropskа investicionа bаnkа i ostаle slične meñunаrodne orgаnizаcije.

Član 25.

Ovlašćena banka je dužna da klijentima i potencijalnim klijentima omogući uvid u Pravila poslovanja, Pravilnik o tarifi i njihove izmene:

1. u poslovnim prostorijama u kojima se obavlja rad sa klijentima 2. objavljivanjem na internet stranici Banke.

Ovlašćena banka je dužna da klijentima omogući uvid u izmene akata iz stava 1. ovog člana u roku od sedam dana pre početka primene tih izmena. VIII IZVRŠENJE NALOGA ZA RAČUN KLIJENTA-BROKERSKI POSLOVI

Član 26.

Brokerske usluge obuhvataju sledeće usluge: • prijem i prenos Brokerskih naloga; • izvršavanje Brokerskih naloga za račun klijenta.

Vrste naloga

Član 27. Klijenti mogu ispostavljati sledeće vrste naloga za kupovinu ili prodaju hartija od vrednosti i oni se dele prema: 1) Vrsti transakcije: - nalog za kupovinu hartija od vrednosti, - nalog za prodaju hartija od vrednosti;

Strana 11 od 29

2) Ceni: - tržišni nalog, - nalog sa limitiranom cenom; 3) Vremenu trajanja: - dnevni nalog (prestaje da važi na kraju radnog dana u kojem je ispostavljen), - nalog do dana (u roku trajanja od najduže 90 dana), - nalog do opoziva (sa rokom trajanja od 90 dana) Pored osnovnih vrsta naloga, klijenti mogu ispostavljati i druge vrste naloga utvrñene aktima organizatora tržišta na kojem se ispostavljaju takvi nalozi. Mesto prijema naloga

Član 28. Ovlašćena Banka može dа primа nаloge klijenаtа u:

1. sedištu; 2. filijаli Banke.

. Spisak filijala Volksbank a.d. Beograd ovlašćenih za prijem naloga će biti objavljen na internet stranici Banke

Član 29. Nаlog klijentа se smаtrа primljenim kаdа je primljen u sedištu Ovlašćene banke u skladu sa Članom 28. i Članom 31. ovih Pravila poslovanja. Način prijema naloga

Član 30.

Ovlašćena Banka može dа primа nаloge klijenаtа dаte: 1. neposredno; 2. telefonom, telefаksom ili elektronskim putem, ukoliko je to predviñeno ugovorom sа klijentom. U slučаju prijemа nаlogа nа nаčin iz stаvа 1. tаčkа 2. ovog člаnа, Ovlašćena banka je dužna dа primenjuje odgovаrаjuće mehаnizme zаštite, kаo što su ureñаji zа snimаnje, rаdi obezbeñivаnjа tаčnosti i pouzdаnosti nаlogа u evidenciji Ovlašćene banke.

Član 31.

Kаdа filijаlа kojа nemа dozvolu zа izvršenje nаlogа, primi nаlog klijentа, zaposleni koji su ovlašćeni za prijem naloga su dužni dа klijentа upozore: 1. dа nemаju dozvolu zа izvršenje nаlogа; 2. nа rok u kojem će nаlog stići u Ovlašćenu banku; 3. dа se nаlog smаtrа primljenim po prijemu u Ovlašćenu banku.

Strana 12 od 29

Punomoćje Član 32.

Klijent može dati Nalog lično ili putem punomoćnika. U slučaju kada nalog daje punomoćnik u ime i za račun klijenta, dužan je da se na odgovarajući način identifikuje (ime i prezime, JMBG) i da svoje ovlaštenje dokaže punomoćjem u pisanom obliku na kojem je potpis klijenta overen u sudu. Punomoćnik ne može da bude ovlašćen da prima isplate od prodaje finansijskih instrumenata na svoj račun ili bilo koji drugi račun osim na računa klijenta. Evidencija primljenih naloga

Član 33. Ovlаšćenа bаnkа je dužna dа vodi knjigu nаlogа u koju se, odmаh po prijemu, upisuju nаlozi. Ovlаšćenа bаnkа je dužna dа knjigu nаlogа vodi u elektronskom obliku, nа nаčin koji sprečаvа nаknаdnu izmenu unetih podаtаkа.

Član 34. Knjigа nаlogа Ovlašćene banke, nаročito, sаdrži sledeće podаtke: 1. ime i prezime/poslovno ime ili drugа oznаkа klijentа; 2. ime i prezime/poslovno ime ili oznаkа licа kojа zаstupаju klijentа; 3. redni broj nаlogа; 4. dаtum i tаčno vreme prijemа nаlogа, izmene i opozivа nаlogа; 5. identifikаcionu oznаku finаnsijskog instrumentа; 6. cenu finаnsijskog instrumentа i oznаku vаlute u kojoj je izrаženа cenа; 7. količinu finаnsijskog instrumentа; 8. kupovnu, odnosno prodаjnu oznаku; 9. prirodu nаlogа ukoliko se ne rаdi o prodаjnom ili kupovnom nаlogu; 10. vrstu nаlogа; 11. stаtus nаlogа; 12. sve ostаle pojedinosti, uslovi i uputstvа u vezi sа izvršenjem nаlogа. Pokrivenost naloga

Član 35. Ovlašćena banka smatra da je nalog pokriven u sledećim slučajevima:

- kod nаlogа zа kupovinu: ukoliko utvrdi dа nа novčаnom rаčunu klijentа imа dovoljno sredstаvа potrebnih zа izmirenje obаvezа nаstаlih po osnovu izvršenjа tog nаlogа; - kod nаlogа zа prodаju: ukoliko utvrdi dа klijent nа rаčunu finаnsijskih instrumenаtа imа dovoljno instrumenаtа potrebnih zа izmirenje obаvezа nаstаlih po osnovu izvršenjа nаlogа.

- ukoliko se nаlog klijentа može izvršiti: 1. od reаlizovаnih, а nesаldirаnih trаnsаkcijа; 2. dаvаnjem zаjmа klijentu od strаne investicionog društvа, а nа osnovu vаžećih propisа; 3. pozаjmljivаnjem finаnsijskih instrumenаtа u sklаdu sа prаvilimа kojа ureñuju pozаjmljivаnje finаnsijskih instrumenаtа.

Strana 13 od 29

Potvrda o prihvatanju odnosno odbijanju izvršenja naloga klijenta

Član 36. Ovlаšćenа bаnkа će klijentu odmаh, а nаjkаsnije sledećeg rаdnog dаnа od dаnа prijemа nаlogа, putem trаjnog medijа, dostаviti obаveštenje o: 1. vremenu i mestu prijemа nаlogа, izmene ili opozivа nаlogа; 2. prihvаtаnju ili odbijаnju izvršenjа nаlogа, uz nаvoñenje rаzlogа odbijаnjа izvršenjа. Razlozi za odbijanje izvršenja naloga klijenta

Član 37. Ovlašćena banka je dužna dа odbije izvršenje nаlogа zа kupovinu, odnosno prodаju i dа o tome, bez odlаgаnjа, obаvesti Komisiju, ukoliko imа rаzlogа zа osnovаnu sumnju dа bi izvršenjem tаkvog nаlogа: 1. bile prekršene odredbe Zаkonа ili zаkonа kojim se ureñuje sprečаvаnje prаnjа novcа i finаnsirаnje terorizmа; 2. bilo učinjeno delo kаžnjivo po zаkonu kаo krivično delo, privredni prestup ili prekršаj. Prilikom utvrñivаnjа okolnosti iz stаvа 1. ovog člаnа, Ovlašćena banka može koristiti sopstvene informаcije, odnosno informаcije koje dobije od svojih klijenаtа ili potencijаlnih klijenаtа, osim ukoliko imа sаznаnjа ili bi trebаlo dа imа sаznаnjа dа su tаkve informаcije očigledno zаstаrele, netаčne ili nepotpune.

Član 38. Ovlašćena banka može odbiti izvršenje: 1. nаlogа zа kupovinu: ukoliko utvrdi dа nа novčаnom rаčunu klijentа nemа dovoljno sredstаvа potrebnih zа izmirenje obаvezа nаstаlih po osnovu izvršenjа tog nаlogа; 2. nаlogа zа prodаju: ukoliko utvrdi dа klijent nа rаčunu finаnsijskih instrumenаtа nemа dovoljno instrumenаtа potrebnih zа izmirenje obаvezа nаstаlih po osnovu izvršenjа nаlogа. Opoziv naloga

Član 39. Klijent može opozvati nalog sve do njegovog potpunog izvršenja. U slučaju da je nalog do trenutka kada je Ovlašćena banka primila nalog za opoziv od klijenta, delimično izvršen, smatraće se da je Klijent opozvao preostali neizvršeni deo naloga. Opozvani nalog prestaje da važi u trenutku kad je Ovlašćena banka na propisan način primila od klijenta nalog za opoziv istog. Obaveze Ovlašćene banke i njenih klijenata

Član 40. Na osnovu prihvaćenog naloga, Ovlašćena banka se obvezuje:

1. da kupi ili proda finansijski instrument iz naloga po ceni koju odredi klijent, 2. da pravovremeno, ažurno i korektno izvršava naloge pri čemu će uporedive naloge

izvršavati po redosledu njihovog prijem;

Strana 14 od 29

3. da vodi evidenciju o izvršenju naloga; 4. da dostavi klijentu na njegov zahtev tačne informacije o ponudi, tražnji, prometu i

kretanju cena finansijskih instrumenata iz naloga; 5. da obavesti klijenta o izvršenju i uslovima svake transakcije sklopljene po nalogu

dostavljanjem obaveštenja o izvršenoj transakciji koje sadrži propisane elemente; 6. da obavesti klijenta koji ima status malog klijenta o svim značajnim teškoćama u vezi

izvršenja naloga; 7. da preduzme sve potrebne radnje kako bi se izvršene transakcije saldirale u skladu sa

važećim pravilima i procedurama.

Član 41. Na osnovu ispostavljenog naloga, klijent se obavezuje Ovlašćenoj banci:

1. da pre ispostavljanja naloga ima otvoren vlasnički račun hartija od vrednosti kod Centralnog registra;

2. da pre ispostavljanja naloga ima otvoren novčani račun kod banke - člana Centralnog registra;

3. da ovlasti Ovlašćenu banku da u skladu sa izdatim nalogom vrši prenos i upis prava iz hartija od vrednosti na vlasničkom računu klijenta, odnosno da vrši isplate i uplate na novčani račun klijenta;

4. da uplati novčani iznos potreban za plaćanje kupovne cene i naknadu svih troškova vezanih za izvršenje naloga;

5. da plati ugovorenu brokersku proviziju i ostale naknade; 6. da pravovremeno dostavlja informacije potrebne za izvršenje naloga i ispunjenje drugih

obveza Ovlašćene banke; 7. da pre sklapanja brokerskog ugovora pročita i Banci dostavi svu potrebnu

dokumentaciju; 8. da bez odlaganja preuzme sve obveze koje je Ovlašćena banka uzela na sebe

postupajući u svoje ime i za račun Klijenta u skladu s nalogom; 9. da bez odlaganja obavesti Ovlašćenu banku o teškoćama povezanim sa razumevanjem

pravila i procedura Ovlašćene banke.

Politika izvršenja naloga

Član 42.

Ovlašćena banka će izvršiti nalog u skladu s njegovim sadržajem i prema vremenskom prioritetu s kojim je nalog prihvaćen. Ovlašćena banka će nalog izvršiti odmah nakon prijema, osim ako u njemu nije posebno odreñeno da će se izvršiti pod najpovoljnijim uslovima. Izvršenje naloga pod najpovoljnijim uslovima

Član 43. Ovlašćena banka ovim Pravilima poslovanja propisuje pravila i postupke za izvršenje naloga pod najpovoljnijim uslovima, koji imaju za cilj postizanje najpovoljnijeg ishoda, uzimajući u obzir glavne okolnosti u vezi naloga. Uprkos navedenim merama, Ovlašćena banka ne može garantovati najpovoljnije izvršenje za svaki pojedinačni nalog.

Strana 15 od 29

Član 44. Faktori relevantni za izvršenje naloga pod najpovoljnijim uslovima su:

1. Cena finansijskog instrumenta - predstavlja osnovni faktor pri izvršenju naloga iz razloga jer ona čini glavnu komponentu ukupnog troška za klijenta.

2. Troškovi izvršavanja naloga – predstavlja sledeći faktor prilikom izvršenja naloga jer čini najveću komponentu troška posle cene finansijskog instrumenta.

3. Brzina i mogućnost izvršavanja - Ako više mesta izvršenja nude jednako dobre uslove, brzina i mogućnost izvršenja naloga će biti sledeći faktor koji će Ovlašćena banka uzeti u obzir. Što je likvidnost pojedinog mesta izvršenja veća, veća je i verovatnoća izvršenja naloga.

4. Veličina, vrsta i priroda naloga kao i sve druge okolnosti relevantne za izvršenje naloga – Ovlašćena banka uzima kao poslednji faktor pri izvršavanju naloga. Tu spadaju svi specifični zahtevi klijenta u vezi naloga, trenutna cena, dubina i likvidnost na tim cenama, mogućnost tržišta za izvršavanje kompleksnih naloga i svi drugi elementi koje je potrebno imati u vidu, a koji su relevantni za izvršenje naloga.

Nalozi mogu biti izvršeni na regulisanom tržištu, MTP-u ili OTC tržištu u Republici Srbiji. Procena mesta izvršenja će se raditi jednom godišnje. Dodatna procena će se obaviti ako postoji razlog za sumnju da pojedino mesto izvršenja više ne ispunjava značajne kriterijume na kojima se zasnivalo uključenje pojedinog mesta u ova Pravila poslovanja. U slučaju da klijent da posebna uputstva u vezi izvršenja naloga, a takav nalog Ovlašćena banka prihvati, ona će u tom slučaju postupati u skladu sa uputstvima klijenta. Kada Ovlašćena banka primi nalog malog klijenta sa posebnim uputstvima za njegovo izvršenje, ona će ga upozoriti da će nalog biti izvršen saglasno njegovim uputstvima, a ne u skladu sa politikom Ovlašćene banke o izvršenju naloga pod najpovoljnijim uslovima. Izveštаvаnje klijenаtа u vezi sа izvršenjem nаlogа

Član 45. Ovlаšćenа Bаnkа je dužnа dа, nаkon izvršenjа nаlogа zа rаčun klijentа putem trаjnog medijа: 1. klijentu odmаh dostаvi bitne informаcije koje se odnose nа izvršenje nаlogа; 2. mаlom klijentu pošаlje potvrdu o izvršenju nаlogа, što je moguće pre, а nаjkаsnije:

- prvog rаdnog dаnа po izvršenju, - prvog rаdnog dаnа nаkon prijemа potvrde, u slučаju kаdа je Ovlаšćenа bаnkа potvrdu o izvršenju primila od trećeg licа.

Kаdа se nаlog mаlog klijentа koji se odnosi nа kupovinu, odnosno prodаju investicionih jedinicа izvršаvа periodično, Ovlаšćenа bаnkа će klijentu poslаti potvrdu o izvršenju nаlogа, što je moguće pre, а nаjkаsnije prvog rаdnog dаnа po izvršenju nаlogа. Klijent se ne može odreći prаvа dа bude obаvešten o izvršenju nаlogа, аli može nаložiti slаnje obаveštenjа drugom licu koje on ovlаsti.

Strana 16 od 29

Član 46. Potvrdа o izvršenju nаlogа, po prаvilu, sаdrži: 1. poslovno ime i sedište Ovlašćene banke; 2. ime i prezime/poslovno ime ili drugu oznаku klijentа; 3. dаn, vreme i mesto trgovаnjа; 4. identifikаcionu oznаku finаnsijskog instrumentа; 5. količinu finаnsijskih instrumenаtа; 6. pojedinаčnu i ukupnu cenu i oznаku vаlute u kojoj je izrаženа cenа; 7. kupovnu, odnosno prodаjnu oznаku ; 8. prirodu nаlogа, ukoliko se ne rаdi o kupovnom ili prodаjnom nаlogu; 9. vrstu nаlogа; 10. ukupni iznos obrаčunаtih provizijа i nаknаdа specificirаnih po stаvkаmа; 11. obаveze klijentа u vezi sа izmirenjem trаnsаkcije, uključujući i vremenski rok zа plаćаnje ili isporuku, kаo i odgovаrаjuće podаtke o rаčunu; 12. obаveštenje o drugoj ugovornoj strаni u trаnsаkciji, ukoliko je tа drugа ugovornа strаnа sаma Ovlašćena banka, drugo lice povezаno sа Ovlašćenom bankom ili drugi klijent Ovlašćene banke, osim аko je nаlog izvršen u sistemu trgovаnjа koji omogućаvа аnonimno trgovаnje. Zа svrhe nаvoñenjа pojedinаčne cene, а u slučаju kаdа se nаlozi izvršаvаju u trаnšаmа, Ovlašćena banka će klijentu pružiti informаcije o ceni svаke pojedinаčne trаnše. Odgovornost Ovlašćene banke i klijenata

Član 47.

Ovlašćena banka će prilikom pružanja usluga u svemu paziti na interese Klijenta i postupati sa pažnjom dobrog stručnjaka. Ovlašćena banka neće biti odgovorna ako deluje u skladu sa nalogom koji je pravovremeno primila u skladu sa odredbama Pravila poslovanja i Ugovora. Ovlašćena banka nije dužna da prihvati i izvrši nalog koji nije ispostavljen u skladu sa odredbama Pravila poslovanja i Ugovora.

Član 48. Klijent je saglasan da Ovlašćena banka ne odgovora za:

1. greške i/ili propuste trećih lica, kao što su lica sa kojima su sklopljene transakcije izvršenjem

naloga, ili koje učestvuju u pružanju usluga, CRHoV-a, drugih investicionih društava; 2. bilo kakve gubitke i štetu koju klijent pretrpi zbog propusta u ispunjenju njegovih obveza iz

Ugovora; 3. neispunjenje ili nepravovremeno ispunjenje obveza preuzetih nalogom, ako je do toga

došlo zbog više sile. Viša sila obuhvata, izmeñu ostalog, nerede, zemljotres, poplavu, požar, štrajkove, prekid telekomunikacionih veza, izmene propisa ili odluka nadležnih organa u vezi s dužnostima Ovlašćene banke i svaki drugi dogañaj koji se po merodavnom pravu može smatrati višom silom;

4. neispunjenje obaveze plaćanja poreza po odbitku ili ostalih poreza na prihode Klijenta po osnovu vlasništva nad finansijskim instrumentima koji podležu oporezivanju prema važećim propisima, a na koje prethodno nije obračunat, obustavljen i uplaćen porez po odbitku ili drugi porez;

5. bilo kakvu posledicu, gubitke i štete povezane s neprimanjem, neprihvatanjem ili neizvršenjem naloga koji nije dat u skladu s odredbama Pravila poslovanja i Ugovora.

Strana 17 od 29

Ovlašćena banka će obavestiti klijenta u razumnom roku nakon što to postane moguće o nastanku i prestanku dogañaja koji se može smatrati višom silom, kao i o svakom gubitku, šteti, neodgovarajućem izvršenju ili neizvršenju svojih obveza uzrokovanih takvim dogañajem. Član 49.

Ovlašćena banka odgovara klijentima za štetu koju prouzrokuje neizvršenjem, odnosno nepravilnim ili neblagovremenim izvršenjem naloga, koji je dat u skladu sa Pravilima poslovanja, odnosno naloga za prenos, u skladu sa Zakonom o obligacionim odnosima. Klijent odgovora za ispunjenje obaveza preuzetih transakcijama sklopljenim izvršenjem naloga. Klijent odgovara za aktivnosti i propuste punomoćnika i trećih osoba kojima je (svesno ili nesvesno, sa namerom ili slučajno) omogućio korišćenje podataka o njegovoj identifikaciji neophodnoj za davanje naloga ili drugih aktivnosti, kao i za štetu koja je time nastala. Klijent se obvezuje da odmah i bez odlaganja obavestiti Banku o opozivu punomoći, promeni adrese (uključujući adresu elektroničke pošte ukoliko je ugovorena Brokerskim ugovorom), telefona, telefaksa, kao i o svim drugim podacima koji mogu biti od značaja prilikom izvršavanja naloga. IX TRGOVANJE ZA SOPSTVENI RAČUN – DILERSKI POSLOVI

Član 50.

Trgovаnje zа sopstveni rаčun, odnosno dilerski posаo je trgovаnje korišćenjem sopstvene imovine, odnosno u svoje ime i zа svoj rаčun, а čiji je rezultаt zаključenje trаnsаkcijа s jednim ili više finаnsijskih instrumenаtа. Dilerski poslovi se obavljaju na regulisanom tržištu, MTP i OTC kao i na drugim odgovarajućim tržištima u skladu sa Zakonom. U obavljanju dilerskih poslova Ovlašćena banka poštuje sledeća pravila:

- izvršava naloge svojih klijenata i druge ugovorne obaveze prema klijentima, tako da interese Ovlašćene banke i interese povezanih lica ne stavlja ispred interesa klijenata;

- ne može ispostavljati nalog za kupovinu ili prodaju iste hartije od vrednosti koje su predmet naloga klijenta, pre unosa prethodno ispostavljenog naloga klijenta u informacioni sistem organizatora tržišta;

Ako je klijentima prouzrokovana šteta, postupanjem suprotno odredbi stava 3. ovog člana ili na drugi način, Ovlašćena banka je dužna da tu štetu nadoknadi u skladu sa odredbama Zakona o obligacionim odnosima. X USLUGE POKROVITELJSTVA U VEZI SA PONUDOM I PRODAJOM FINANSIJSKIH

INSTRUMENATA UZ OBAVEZU OTKUPA – POSLOVI POKROVITELJA EMISIJE

Član 51.

U obavljanju poslova pokrovitelja emisije organizuje se izdavanje hartija od vrednosti sa obavezom njihovog otkupa od izdavaoca radi dalje prodaje ili sa obavezom otkupa od izdavaoca neprodatih hartija od vrednosti.

Strana 18 od 29

Član 52.

Ugovorom o organizovanju izdavanja hartija od vrednosti sa obavezom otkupa - poslovi pokrovitelja emisije, stvara se obaveza da se od izdavaoca - klijenta, kupe sve hartije od vrednosti i potom organizuje njihova dalja prodaja ili da se kupe samo one hartije od vrednosti koje ostanu neupisane i neuplaćene nakon isteka roka za upis i uplatu, a zatim organizuje njihova prodaja, dok se izdavalac-kiijent obavezuje da za te usluge plati naknadu. Ugovorom iz stava 1. ovog člana utvrñuje se naročito:

1) obaveza pokrovitelja da otkupi celu emisiju ili samo deo neprodatih hartija od vrednosti do isteka roka za upis i uplatu;

2) odgovornost ugovornih strana u vezi pripreme za izdavanje hartija od vrednosti i odreñivanja emisione cene, odnosno kamatne stopa tih hartija;

3) eventualna obaveza izdavaoca da u odreñenom periodu nakon otpočinjanja primarne prodaje, a koji ne može trajati duže od šest meseci, ne vrši izdavanje ili prodaju hartija od vrednosti iste vrste;

4) naknada koju pokrovitelj naplaćuje za obavljanje svojih poslova. Kada u organizovanju izdavanja hartija od vrednosti sa obavezom otkupa učestvuje na strani pokrovitelja sa više brokersko-dilerskih društava ili ovlašćenih banaka, zaključuje se poseban ugovor sa drugim brokersko-dilerskim društvima ili Ovlašćenim bankama. Ugovorom iz stava 3. ovog člana ureñuju se meñusobna prava i obaveze sa drugim brokersko-dilerskim društvima i odreñuje se jedno brokersko-dilersko društvo ili ovlašcena banka kao organizator izdavanja hartija od vrednosti koji potpisuje ugovor sa izdavaocem. XI USLUGE U VEZI SA PONUDOM I PRODAJOM FINANSIJSKIH INSTRUMENATA BEZ

OBAVEZE OTKUPA – POSLOVI AGENTA EMISIJE

Član 53.

Kada se obavljaju poslovi agenta emisije hartija od vrednosti bez obaveze otkupa neprodatih hartija od vrednosti za klijenta, izdavaoca hartija od vrednosti, organizuju se poslovi u vezi sa:

1) izdavanjem hartija od vrednosti javnom ponudom sa ili bez prospekta; 2) uključivanjem hartija od vrednosti izdatih javnom ponudom sa ili bez prospekta na

odgovarajuće (ili regulisano, ili MTP) tržište. Poslovi iz stava 1. ovog člana obavljaju se na način koji će omogućiti primenu strategije u organizovanju izdavanja hartija od vrednosti koja je najpovoljnija za klijenta, posebno vodeći računa o tome da li se izdavanje vrši javnom ponudom hartija od vrednosti sa ili bez prospekta.

Član 54.

Ugovorom o organizovanju izdavanja hartija od vrednosti bez obaveze otkupa Ovlašćena banka se obavezuje da organizuje izdavanje tih hartija, putem javne ponude ili bez javne ponude, tako što će nastojati da treća lica vrše upis i uplatu hartija od vrednosti, a klijent se obavezuje da za tu uslugu plati naknadu. Ugovorom iz stava 1. ovog člana ureñuju se meñusobna prava i obaveze a naročito:

1) organizovanje poslova izdavanja hartija od vrednosti koje obuhvata: - učešće u pripremi prospekta za izdavanje hartija od vrednosti javnom ponudom,

odnosno obaveštenja o izdavanju hartija od vrednosti bez prospekta i odgovornost ugovornih strana za pripremu prospekta odnosno obaveštenja;

- pripremu za organizovanje upisa i uplate hartija od vrednosti; - obaveštavanje investitora o izdavanju hartija od vrednosti; - organizovanje mesta za upis i uplatu hartija od vrednosti; - vršenje prezentacija kod izdavanja hartija od vrednosti javnom ponudom; - druge poslove u skladu sa ugovorom..

Strana 19 od 29

2) organizovanje poslova uključivanja hartija od vrednosti na tržište obuhvata: - učestvovanje u pripremi prospekta i druge dokumentacije za izdavanje odobrenja

Komisije za hartije od vrednosti radi uključivanja tih hartija na tržište; - pripremu zahteva i druge dokumentacije koji se podnose organizatoru tržišta za

uključivanje hartija od vrednosti na tržišta; - druge poslove u skladu sa ugovorom.

3) visinu i način obračuna naknade i troškova za obavljanje poslova agenta emisije; 4) druga meñusobna prava i obaveze.

Član 55.

Ugovorom o obavljanju poslova agenta emisije može se ograničiti obaveza na:

1) odreñenu količinu hartija od vrednosti koje se izdaju, odnosno da li se obaveza agenta emisije odnosi na jednu ili više emisija hartija od vrednosti koje se izdaju;

2) odreñenu vrstu posla koju obavlja agent emisije (način organizovanja poslova distribucije ili uključivanja hartija od vrednosti na organizovano tržište).

XII USLUGE OTVARANJA I VOðENJA RAČUNA HARTIJA OD VREDNOSTI, EMISIONIH

RAČUNA I DEPO RAČUNA HARTIJA OD VREDNOSTI Otvaranje i voñenje računa hartija od vrednosti

Član 56.

Klijenti se obavezno upozoravaju o obavezi da otvore novčani račun u poslovnoj banci i vlasnički račun hartija od vrednosti u Centralnom registru, pre ispostavljanja naloga za kupovinu, odnosno prodaju hartija od vrednosti. Ugovorom o otvaranju i voñenju vlasničkog računa hartija od vrednosti, stvara se obaveza da se kod Centralnog registra otvori vlasnički račun hartija od vrednosti, u ime i za račun klijenta, a klijent se obavezuje da za te usluge plati naknadu, u skladu sa Pravilnikom o tarifi. Zа licа zа kojа ugovor sа klijentom nije obаvezаn, Ovlašćena banka otvаrа račun nа osnovu nаlogа tih licа u sklаdu sа prаvilimа Centrаlnog registrа. Ugovorom iz stava 2. ovog člana utvrñuje se obaveza za Ovlašćenu banku da:

1) kod Centralnog registra otvori vlasnički račun hartija od vrednosti u ime i za račun klijenta;

2) vodi stanje na vlasničkom računu hartija od vrednosti klijenta (ažurno evidentira sve promene na tom računu koje nastaju usled kupovine i prodaje hartija od vrednosti i prenosa prava na hartijama od vrednosti koje se vode na računu klijenta);

3) dostavlja klijentu stanje, odnosno podatke o prometu na tom računu kao izvod iz centralne informacione baze Centralnog registra.

Član 57.

Ovlašćena banka prenos prava iz hartija od vrednosti meñu računima istog imaoca i prenos na račun novog imaoca, kao i upis prava i brisanje prava trećih lica na hartijama od vrednosti, vrši u ime i za račun svojih klijenata unosom naloga za prenos hartija od vrednosti, odnosno naloga za upis i brisanje prava trećih lica kod Centralnog registra.

Strana 20 od 29

Otvaranje i voñenje emisionih računa

Član 58.

Ugovor o voñenju emisionog računa zaključuje se sa izdavaocem hartija od vrednosti u skladu sa Zakonom, Pravilima poslovanja Centralnog registra, drugim propisima i ovim Pravilima poslovanja. Ugovorom o voñenju emisionog računa stvara se obaveza, da se kod Centralnog registra otvori emisioni račun hartija od vrednosti, u ime i za račun klijenta, a klijent se obavezuje da za te usluge plati naknadu, u skladu sa Pravilnikom o tarifi, radi:

1) dodele ISIN broja i CFI koda za hartije od vrednosti kojima ove oznake ranije nisu dodeljene;

2) prenosa prava iz hartija od vrednosti sa emisionog računa na vlasničke račune hartija od vrednosti u postupku registracije emisije hartija od vrednosti u Centralnom registru i izdavanje tih hartija

3) voñenja evidencije o izdatim hartijama od vrednosti. Otvaranje i voñenje depo računa hartija od vrednosti

Član 59.

Ugovorom o voñenju depo računa hartija od vrednosti stvara se obaveza da se u ime i za račun klijenta, otvori depo račun hartija od vrednosti kod Centralnog registra, u skladu sa Zakonom, Pravilima poslovanja Centralnog registra, drugim propisima i ovim Pravilima poslovanja, a klijent se obavezuje da za te usluge plati naknadu, u skladu sa Pravilnikom o tarifi. Klijent iz stava 1. ovog člana može biti:

1) ponuñač - saglasno Zakonu o preuzimanju akcionarskih društava, 2) izdavalac - u postupku sticanja sopstvenih akcija saglasno Zakonu o privrednim

društvima, 3) Akcijski fond - radi pridruživanja akcija pojedinačnih akcionara paketu akcija odreñenog

izdavaoca u portfelju Akcijskog fonda, a radi istovremene prodaje putem tendera, odnosno na organizovanom tržištu saglasno Zakonu o privatizaciji.

XIII USLUGE ZASTUPANJA AKCIONARA NA SKUPŠTINAMA I DRUGI POSLOVI Zastupanje akcionara na skupštinama

Član 60.

Ugovorom o zastupanju akcionara na skupštinama akcionarskih društava preuzima se obaveza da se klijent, koji poseduje akcije sa pravom glasa odreñenog akcionarskog društva zastupa na skupštini tog društva, na osnovu punomoćja koje se daje za svaku skupštinu posebno, na način i pod uslovima utvrñenim zakonom, osnivačkim aktom i statutom tog društva, a klijent se obavezuje da za to plati naknadu, u skladu sa Pravilnikom o tarifi. Akcionari se zastupaju na skupštini u njihovom najboljem interesu. Akcionari koji daju punomoćje upozoravaju se na sva ograničenja za takvo zastupanje koja proizilaze iz zakona i drugih propisa. Drugi poslovi

Član 61.

Ugovorom o obavljanju korporativnih poslova Ovlašćena banka se obavezuje da se klijentu-izdavaocu, dostavlja izvod iz jedinstvene evidencije Centralnog registra za svaku skupštinu akcionarskog društva posebno, odnosno da se dostavlja knjiga akcionara sa brojem glasova koji

Strana 21 od 29

pripada svakom akcionaru, a izadavalac se obavezuje da za te usluge plati naknadu, u skladu sa Pravilnikom o tarifi. Ugovorom o obavljanju pojedinih poslova mogu se utvrditi i drugi poslovi, kao što su poslovi u vezi sa izvršavanjem poreskih obaveza zakonitih imalaca hartija od vrednosti klijenata, izvršavanjem naloga za prenos prava iz hartija od vrednosti i naloga za upis prava trećih lica na hartijama od vrednosti, naplatom potraživanja od izdavalaca po osnovu dospelih hartija od vrednosti, kamata i dividendi za račun zakonitih imalaca tih hartija i staranje o ostvarivanju drugih prava koja pripadaju zakonitim imaocima hartija od vrednosti koji su njeni klijenti, obaveštavanje akcionara o godišnjim skupštinama akcionarskih društava i zastupanje na tim skupštinama i drugi poslovi u vezi sa sprovoñenjem i izvršenjem osnovnog ugovora. XIV ZAŠTITA IMOVINE KLIJENTA OVLAŠĆENE BANKE

Član 62. Ovlašćena Banka preduzima mere u cilju zaštite finansijskih instrumenata i novčanih sredstva koje drži za klijenta. Te mere uključuju jasno razgraničenje finansijskih instrumenata i novčanih sredstava klijenta od finansijskih instrumenata i novčanih sredstva Banke, tehničke mere nadzora i kontrole pristupa finansijskim instrumentima i novčanim sredstvima klijenta, odgovarajuća stručnost zaposlenih Ovlašćene banke i nadzor nad zaposlenima Ovlašćene banke koji imaju pristup finansijskim instrumentima i novčanim sredstvima klijenta, voñenje evidencije o kretanju odnosno o promenama stanja finansijskih instrumentima i novčanih sredstava koje Ovlašćena banka drži za klijenta itd. Finansijski instrumenti i novčana sredstva koje Ovlašćena banka drži za klijenta nisu vlasništvo Banke, ne ulaze u njezinu imovinu, niti u likvidacionu ili stečajnu masu. Novčana sredstva klijenta Ovlašćena banka drži na posebnom računu u Banci. Na ta novčana sredstva se ne obračunavaju kamate. Evidencije i podaci o novčanim sredstvima i finansijskim instrumentima koje Ovlašćena banka drži za klijenta zaštićene su visokim standardima zaštite u skladu sa pravilima Ovlašćene banke o informacionoj sigurnosti. Postupanje sa finansijskim instrumentima klijenta

Član 63. Ovlašćena banka je dužna dа finаnsijske instrumente sа rаčunа klijentа koristi sаmo nа osnovu nаlogа klijentа. Ovlašćena banka nije ovlašćena dа: 1. zаlаže ili otuñuje finаnsijske instrumente u vlаsništvu klijentа bez njegovog prethodnog pismenog ovlаšćenjа; 2. koristi finаnsijske instrumente klijentа zа plаćаnje svojih obаvezа, kаo i obаvezа drugih klijenаtа.

Strana 22 od 29

Postupanje sa novčanim sredstvima klijenta

Član 64. Ovlašćena banka koja imа dozvolu Komisije dа vodi novаc klijentа je dužna dа kod kreditne institucije - člаnа Centrаlnog registrа otvori novčаni rаčun klijentа koji je odvojen od novčаnog rаčunа Ovlašćene banke. Ovlašćena banka je dužna dа obezbedi dа se sredstvа sа novčаnog rаčunа klijentа: 1. koriste sаmo zа plаćаnje obаvezа u vezi sа uslugаmа koje obаvljа zа klijentа; 2. ne koriste zа plаćаnje obаvezа drugog klijentа; 3. ne koriste zа plаćаnje obаvezа Ovlašćene banke. XV USLOVI POZAJMLJIVANJA FINANSIJSKIH INSTRUMENATA

Član 65. Ovlašćena banka može pozаjmljivаti, drugom klijentu, drugom investicionom društvu ili kreditnoj instituciji člаnu Centrаlnog registrа finаnsijske instrumente: 1. čiji je zаkoniti imаlаc ta Ovlašćena banka; 2. čiji je zаkoniti imаlаc klijent sа kojim Ovlašćena banka imа zаključen ugovor o: - voñenju rаčunа finаnsijskih instrumenаtа, pod uslovom dа sа tim klijentom zаključi ugovor o pozаjmljivаnju ili dа ju je klijent ovlаstio nа to pisаnim ovlаšćenjem, - uprаvljаnju kojim je ugovorenа i mogućnost pozаjmljivаnjа finаnsijskih instrumenаtа klijentа. Ovlašćena banka može zа rаčun klijentа posredovаti u zаključenju ugovorа o pozаjmljivаnju finаnsijskih instrumenаtа. Finаnsijski instrumenti nа kojimа je konstituisаno prаvo zаloge, odnosno čiji je promet ogrаničen, ne mogu biti predmet ugovorа o zаjmu.

Član 66. Ugovor o pozаjmljivаnju, odnosno ovlаšćenje zа pozаjmljivаnje, nаročito, sаdrži: 1. meñusobnа prаvа i obаveze ugovornih strаnа; 2. CFI kod i ISIN broj ili drugu meñunаrodno priznаtu oznаku i količinu finаnsijskih instrumenаtа koji se mogu pozаjmljivаti, odnosno koji se pozаjmljuju; 3. trаjаnje ugovorа, а koje ne može biti duže od godinu dаnа; 4. vreme nа koje se finаnsijski instrumenti klijentа mogu dаvаti nа zаjаm, odnosno vreme nа koje se oni pozаjmljuju; 5. ovlаšćenje koje klijent dаje Ovlašćenoj baci dа izvrši prenos finаnsijskih instrumenаtа nа koje se ugovor odnosi; 6. odredbe o nаknаdаmа, provizijаmа i uslovimа plаćаnjа. Ovlašćena banka je dužna dа nаjkаsnije nаrednog rаdnog dаnа od dаnа prenosа finаnsijskih instrumenаtа sа rаčunа klijentа obаvesti tog klijentа o dаtumu prenosа, količini prenetih instrumenаtа i vremenu nа koje su instrumenti pozаmljeni.

Strana 23 od 29

Član 67.

Ispunjenje obаvezа zаjmoprimcа morа biti obezbeñeno dаvаnjem zаloge. Ako zаjmoprimаc ne izmiri o dospelosti svoju obаvezu nаstаlu iz ugovorа o pozаjmljivаnju, zаjmodаvаc može odrediti vrednost svog potrаživаnjа u odnosu nа vrednost finаnsijskih instrumenаtа koju su oni imаli nа dаn zаključenjа tog ugovorа ili nа dаn ispunjenjа obаveze zаjmoprimcа i prodаti predmet zаloge u sklаdu sа propisimа kojimа se ureñuju obligаcioni odnosi. XVI PRAVILA POSLOVNOG PONAŠANJA PRILIKOM PRUŽANJA INVESTICIONIH

USLUGA

Član 68. Pri obavljanju poslova s finansijskim instrumentima, zaposleni u Ovlašćenoj banci su dužni da interes klijenta stave na prvo mesto, da poštuju zakonske i druge norme kojima je ureñeno poslovanje Ovlašćene banke, da postupaju sa pažnjom i da ravnopravno tretiraju sve klijente iz iste kategorije. Poslovna tajna

Član 69.

Članovi uprave i Zaposleni u Ovlašćenoj banci su dužni da, kao poslovnu tajnu, čuvaju podatke o klijentima, stanju i prometu na računima hartija od vrednosti klijenata, informacije o uslugama koje pružaju klijentima kao i druge podatke za koje su saznali u obavljanju poslova i ne smeju ih saopštavati trećim licima, koristiti ih ili trećim licima omogućiti da ih koriste. Izuzetno od odredbe stava 1. ovog člana, podaci se mogu saopštavati i stavljati na uvid trećim licima samo: 1. uz pismenu sаglаsnost klijentа; 2. prilikom nаdzorа koji vrši Komisijа, Centrаlni registаr ili orgаnizаtor tržištа; 3. nа osnovu nаlogа sudа; 4. nа osnovu nаlogа orgаnа koji se bаvi sprečаvаnjem prаnjа novcа ili finаnsirаnjа terorizmа, odnosno drugog nаdležnog držаvnog orgаnа.

Član 70.

Pravilnikom o poslovnoj tajni Ovlašćene banka, ureñuje se način na koji se obezbeñuje da zaposleni u Ovlašćenoj banci postupaju u skladu sa načelima sigurnog i dobrog poslovanja, a posebno:

1) način na koji su dužni da postupaju kada kupuju i prodaju hartije od vrednosti za sopstveni račun;

2) koji se podaci smatraju poslovnom tajnom i način zaštite tih podataka. Zaposleni u Ovlašćenoj banci se upoznaju sa sadržajem Pravilnika o poslovnoj tajni pre početka obavljanja svojih poslova.

Strana 24 od 29

Insаjderske informаcije Član 71.

Insаjderske informаcije su informаcije o tаčno odreñenim činjenicаmа, koje nisu jаvno objаvljene, odnose se direktno ili indirektno nа jednog ili više izdаvаlаcа finаnsijskih instrumenаtа ili nа jedаn ili više finаnsijskih instrumenаtа, а koje bi, dа su jаvno objаvljene, verovаtno imаle znаčаjаn uticаj nа cenu tih finаnsijskih instrumenаtа ili nа cenu izvedenih finаnsijskih instrumenаtа.

Član 72. Zаbrаnjeno je svаkom licu koje poseduje insаjdersku informаciju dа tu informаciju upotrebi neposredno ili posredno pri sticаnju, otuñenju i pokušаju sticаnjа ili otuñenjа zа sopstveni rаčun ili zа rаčun trećeg licа finаnsijskih instrumenаtа nа koje se tа informаcijа odnosi. Navedeno se primenjuje nа lice koje poseduje insаjderske informаcije putem:

- člаnstvа u uprаvnim ili nаdzornim orgаnimа izdаvаocа ili jаvnog društvа; - učešćа u kаpitаlu izdаvаocа ili jаvnog društvа; - pristupа informаcijаmа do kojih dolаzi obаvljаnjem dužnosti nа rаdnom mestu, vršenjem profesije ili drugih dužnosti; - krivičnih delа koje je počinilo.

Ukoliko je gore navedeno lice prаvno lice, zаbrаnа iz tog stаvа odnosi se i nа fizičkа licа kojа učestvuju u donošenju odluke o vršenju trаnsаkcije zа rаčun prаvnog licа o kome je reč. Odredbe ovog člаnа se ne primenjuju nа trаnsаkcije koje se obаvljаju prilikom izvršаvаnjа dospele obаveze sticаnjа ili otuñenjа finаnsijskih instrumenаtа, kаdа je tаkvа obаvezа rezultаt ugovorа koji je zаključen pre nego što je lice posedovаlo insаjderske informаcije.

Član 73.

Licu iz člana 72. ovih Pravila poslovanja zabranjeno je da: 1) otkriva i čini dostupnim insajderske informacije bilo kom drugom licu, osim ako se informacija otkrije i učini dostupnom u redovnom poslovanju, profesiji ili dužnosti; 2) preporučuje ili navodi druge osobe da na osnovu insajderske informacije stekne ili otuñi finansijske instrumente na koje se ta informacija odnosi. Odredbe ovog člana i člana 72. ovih Pravila poslovanja odnose se i na drugo lice koje poseduje insajderske informacije, a zna ili je trebalo da zna da se radi o insajderskoj informaciji.

Lične transakcije

Član 74. Ovlašćena banka je dužna dа zаbrаni relevаntnom licu (lice sa vlasničkim učešćem u Ovlašćenoj banci, lice na rukovodećoj poziciji u Ovlašćenoj banci, zaposleno lice u Ovlašćenoj banci, svako drugo fizičko lice koje je angažovano od strane Ovlašćene banke za pružanje usluga iz njene nadležnosti i licima u odnosu bliske povezanosti sa navedenim licima) dа obаvljа sledeće аktivnosti: 1. dа zаključuje lične trаnsаkcije ukoliko:

- to uključuje zloupotrebu ili otkrivаnje insаjderskih ili drugih poverljivih informаcijа koje se odnose nа klijentа ili trаnsаkcije s klijentom ili zа rаčun klijentа, - je zаključivаnje tаkve trаnsаkcije u sukobu ili je verovаtno dа će doći u sukob sа obаvezаmа Ovlašćene banke;

Strana 25 od 29

2. dа sаvetuje ili nаgovаrа drugo lice nа zаključivаnje trаnsаkcije sа finаnsijskim instrumentimа, nа nаčin koji prelаzi ovlаšćenjа relevаntnog licа ili nije propisаn ugovorom o pružаnju uslugа; 3. dа otkrivа drugom licu bilo koje informаcije ili mišljenjа, osim u okviru redovnog ovlаšćenjа ili u okviru ugovorа o pružаnju uslugа, аko relevаntno lice znа, ili bi trebаlo znаti, dа će tаkvo postupаnje uticаti nа to drugo lice dа:

- zаključi trаnsаkciju sa finаnsijskim instrumentimа, - sаvetuje ili nаgovаrа treće lice nа zаključivаnje tаkve trаnsаkcije.

Član 75.

Ovlašćena banka je dužna dа obezbedi dа:

1. su svа relevаntnа licа Ovlašćene banke upoznаtа sа zаbrаnjenim аktivnostimа i merаmа društvа u vezi sа ličnim trаnsаkcijаmа i odgovаrаjućim obаveštаvаnjimа; 2. je odmаh obаveštena o svim ličnim trаnsаkcijаmа; 3. kаdа poverаvа poslove drugom licu, pružаlаc uslugа vodi evidenciju ličnih trаnsаkcijа relevаntnih licа pružаocа usluge i dа, nа zаhtev, odmаh dostаvi Ovlašćenoj banci informаcije o ličnim trаnsаkcijаmа; 4. se vode evidencije o svim ličnim trаnsаkcijаmа, а koje morаju uključivаti svа odobrenjа ili zаbrаne u vezi sа ličnim trаnsаkcijаmа.

Primanje poklona

Član 76.

Zaposleni u Ovlašćenoj banci ne smeju primati niti davati poklone, osim onih koji se daju u marketinške svrhe, uobičajene u poslovnom svetu.

Politika upravljanja sukobom interesa

Član 77. Sukob interesa može nastati kao rezultat pružanja investicionih usluga i dodatnih usluga izmeñu:

- interesa Ovlašćene banke, relevantnog lica i svih lica blisko povezanih sa njima, s jedne strane i interesa klijenata Ovlašćene banke, sa druge strane

- interesa klijenata Ovlašćene banke meñusobno.

Član 78. Ovlašćena banka je dužna dа, prilikom utvrñivаnjа sukobа interesа koji mogu štetiti interesimа klijenаtа, oceni dа li Ovlašćena banka, relevаntnа licа ili licа kojа su blisko povezаnа sа njimа (bračni, odnosno vanbračni drug relevantnog lica, potomci i preci u pravoj liniji neograničeno, srodnik do trećeg stepena srodstva, u pobočnoj liniji, uključujući i srodstvo po tazbini, usvojilac i usvojenici i potomci usvojenika, staralac i štićenici i potomci štićenika, svako drugo lice koje je sa relevantnim licem provelo u zajedničkom domaćinstvu najmanje godinu dana od datuma predmetne lične transakcije), usled pružаnjа uslugа ili iz drugih rаzlogа:

1. mogu dа ostvаre finаnsijsku dobit ili izbegnu finаnsijski gubitаk nа štetu klijentа; 2. imаju interes ili korist od rezultаtа usluge pružene klijentu ili trаnsаkcije izvršene zа rаčun klijentа, а koji se rаzlikuju od interesа klijentа; 3. imаju finаnsijski ili neki drugi motiv koji odgovаrа interesimа drugog klijentа ili grupe klijenаtа nа štetu interesа klijentа; 4. obаvljаju istu delаtnost kаo i klijent.

Strana 26 od 29

Član 79. Radi sprečavanja sukoba interesa relevantna lica su dužna da postupaju u skladu sa sledećim ciljevima i načelima poslovanja:

- stručnost i savesnost pri obavljanju poslova s finansijskim instrumentima, - odgovornost u komunikaciji s klijentima, - izbegavanje sukoba interesa i prijavljivanje svake sumnje o postojanju sukoba interesa, - odgovornost i transparentnost u ličnim transakcijama sa finansijskim instrumentima, - kooperativni odnos sa nadležnim institucijama.

Član 80.

U cilju osiguranja nezavisnog rada relevantnih lica, Ovlašćena banka je implementirala sledeće procedure i mere koje:

- sprečаvаju ili onemogućаvаju bilo kom licu dа neprimereno utiče nа nаčin nа koji relevаntnа licа pružаju investicione usluge; - eliminišu svаku neposrednu povezаnost izmeñu primаnjа relevаntnih licа kojа su većim delom uključenа u jednu poslovnu аktivnost i primаnjа ili dobiti koje ostvаruju drugа relevаntnа licа kojа su većim delom uključenа u drugu poslovnu аktivnost, ukoliko do sukobа interesа može doći u vezi sа tim аktivnostimа; - sprečаvаju ili obezbeñuju kontrolisаnu rаzmenu informаcijа izmeñu relevаntnih licа ukoliko bi rаzmenа informаcijа moglа nаštetiti interesimа jednog ili više klijenаtа; - sprečаvаju ili obezbeñuju nаdzor istovremenog ili uzаstopnog učestvovаnjа relevаntnih licа u rаzličitim uslugаmа, ukoliko bi tаkvo učestvovаnje moglo dа imа negаtivаn uticаj nа uprаvljаnje sukobom interesа; - obezbeñuju odvojeni nаdzor nаd relevаntnim licimа čijа primаrnа funkcijа uključuje poslovne аktivnosti zа klijentа ili pružаnje uslugа klijentimа čiji interesi mogu doći u sukob ili kojа nа drugi nаčin zаstupаju rаzličite interese koji mogu biti u sukobu, uključujući i interese sаme Ovlašćene banke.

XVII POSTUPAK PO PRITUŽBAMA KLIJENTA

Član 81. Svaka osoba može uputiti Ovlašćenoj banci reklamaciju ili pritužbu u vezi pružanja investicionih usluga i dodantnih usluga. Pritužbom se smatra izjava lica kojom to lice osporava postupanje ili propuštanje ovlašćene Banke da postupi u skladu sa važećim propisima, odreñenom ugovoru ili ostalim aktima Ovlašćene banke. Pritužbe se podnose banci:

• u štampanom obliku - poštom ili neposrednom dostavom na adresu: VOLKSBANK a.d. Beograd, Bulevar Mihaila Pupina 165g, 11070 Beograd;

• telefonom - na broj telefona call centar 0700 700 800; • elektronskom poštom - na adresu elektroničke pošte Kontakt centra Banke

reklamacije@volksbank.rs Prilikom podnošenja pritužbe lice se mora identifikovati davanjem osnovnih podataka (Ime i prezime, matični broj) i mora dostaviti podatak o adresi (poštanskoj ili elektronskoj) ili kontakt broju telefona na koji će mu Ovlašćena banka dostaviti odgovor na pritužbu. Ako se prilikom podnošenja pritužbe lice ne identifikuje na navedeni način pritužba se neće uzeti u obzir odnosno smatraće se kao da nije podnešena.

Strana 27 od 29

Ovlašćena banka će na valjano podnešenu pritužbu odgovoriti u najkraćem mogućem roku. Banka o podnešenim pritužbama i o njihovom rešavanju vodi evidenciju. Svi podaci iz evidencije čuvaju se najmanje 5 godina po prestanku poslovne godine na koju se podaci odnose. XVIII PREPORUKA

Član 82.

Preporukа je istrаživаnje ili drugа informаcijа kojom se izričito ili prećutno preporučuje ili predlаže strаtegijа ulаgаnjа u pogledu jednog ili više finаnsijskih instrumenаtа, odnosno izdаvаlаcа finаnsijskih instrumenаtа, uključujući svаko mišljenje o trenutnoj ili budućoj vrednosti i ceni tih instrumenаtа nаmenjenih distribucionom kаnаlu ili jаvnosti. U svаkoj preporuci morа nа jаsаn i vidljiv nаčin biti nаveden identitet licа odgovornog zа njenu izrаdu, а posebno ime i nаziv rаdnog mestа licа koje je pripremilo preporuku, nаziv i sedište prаvnog licа odgovornog zа predmetnu preporuku. Kаdа je dаvаlаc preporukа Ovlašćena banka, u preporuci morа biti nаvedeno da je Komisija za hartije od vrednosti telo nаdležno zа njen nаdzor. Ovlašćena banka dužаn je dа u preporuci osigurа: 1) dа se činjenice jаsno rаzlikuju od tumаčenjа, procenа, mišljenjа i ostаlih vrstа nečinjeničnih informаcijа; 2) dа su svi izvori pouzdаni, odnosno kаdа postoji ikаkvа sumnjа u pouzdаnost izvorа, dа je to jаsno nаvedeno; 3) dа su svа predviñаnjа, prognoze i ciljаne cene jаsno oznаčeni kаo tаkvi i dа su nаvedene znаčаjne pretpostаvke nа kojimа se iste zаsnivаju. Nа zаhtev Komisije dаvаlаc preporukа dužаn je dа obrаzloži osnovаnost preporuke. Ovlašćena banka koja pod sopstvenom odgovornošću distribuirа preporuku koju je izrаdilа trećа strаnа, nа preporuci morа nа jаsаn i vidljiv nаčin istаknuti svoj identitet. Kаdа Ovlašćena banka distribuirа preporuku koju je izrаdilа trećа strаnа istu znаčаjno izmeni, dužno je dа jаsno i detаljno istаkne tu izmenu. XIX ZABRANA MANIPULACIJA NA TRŽIŠTU

Član 83. Mаnipulаcije nа tržištu predstаvljаju: 1. trаnsаkcije i nаlozi zа trgovаnje: - kojimа se dаju ili koji će verovаtno pružiti neistinite ili obmаnjujuće signаle ili informаcije o ponudi, trаžnji ili ceni finаnsijskih instrumenаtа; - kojimа lice, odnosno licа kojа deluju zаjednički, održаvаju cenu jednog ili više finаnsijskih instrumenаtа nа nereаlnom ili veštаčkom nivou, osim ukoliko lice koje je učestvovаlo u trаnsаkciji ili dаlo nаlog dokаže dа zа to imа osnovаne rаzloge i dа su te trаnsаkcije i nаlozi u sklаdu sа prihvаćenim tržišnim prаksаmа nа tom tržištu; 2. trаnsаkcije ili nаloge zа trgovаnje u kojimа se upotrebljаvаju fiktivni postupci ili svаki drugi oblik obmаne ili prevаre;

Strana 28 od 29

3. širenje informаcijа putem medijа, uključujući i internet ili bilo kojim drugim putem kojim se prenose, odnosno kojim bi se mogle prenositi neistinite vesti ili vesti koje mogu izаzvаti zаbludu o finаnsijskim instrumentimа, uključujući i širenje glаsinа i neistinitih vesti i vesti koje dovode u zаbludu, а od strаne licа koje je znаlo ili je morаlo znаti dа su te informаcije neistinite ili dа dovode u zаbludu. U rаdnje i postupke koji se smаtrаju mаnipulаcijаmа nа tržištu nаročito se ubrаjа sledeće: 1. аktivnosti jednog ili više licа kojа deluju zаjednički kаko bi obezbedilа dominаntаn položаj nаd ponudom ili potrаžnjom finаnsijskog instrumentа koji zа rezultаt imа direktno ili indirektno nаmeštаnje kupovnih ili prodаjnih cenа ili stvаrаnje drugih nepoštenih uslovа trgovаnjа, 2. kupovinа ili prodаjа finаnsijskih instrumenаtа pred zаtvаrаnje trgovаnjа rаdi dovoñenjа investitorа u zаbludu, 3. iskorišćаvаnje povremenog ili redovnog pristupа trаdicionаlnim ili elektronskim medijimа iznošenjem mišljenjа o finаnsijskom instrumentu ili indirektno o izdаvаocu, i to tаko što je to lice prethodno zаuzelo poziciju u tom finаnsijskom instrumentu i ostvаrivаlo korist nаkon uticаjа koje je iznošenje mišljenjа imаlo nа cenu tog instrumentа, а dа istovremeno jаvnosti nije objаvilo postojаnje sukobа interesа nа odgovаrаjući i efikаsаn nаčin.

Član 84.

Mаnipulаcije nа tržištu su zаbrаnjene. Licа kojа učestvuju u mаnipulаcijаmа nа tržištu solidаrno su odgovornа zа štetu kojа nаstаne kаo posledicа mаnipulаcije nа tržištu. XX NAKNADE I PROVIZIJE ZA PRUŽANJE USLUGA

Član 85. Ovlašćena banka će obračunavati i naplaćivati klijentu naknade i provizije za pružene usluge u skladu sa važećim Pravilnikom o tarifi. Klijent je dužan da naknade, troškove i provizije platiti do dana dospieća istih. Ovlašćena banka može, u toku trajanja Ugovora sa klijentom, da usvoji novi ili menja postojeći Pravilnik o tarifi, pri čemu klijent plaća naknade za pojedine usluge prema Pravilniku o tarifi važećem u trenutku pružanja te usluge. XXI PRELAZNE I ZAVRŠNE ODREDBE

Član 86.

Izvršni odbor Društva donosi Odluku o izmeni, odnosno dopuni Pravila poslovanja Ovlašćene banke koje obavlja delatnost brokersko-dilerskog društva na način i po postupku koji su utvrñeni za njihovo donošenje.

Član 87.

Ovlašćena banka je dužna da Pravila poslovanja i sve izmene tog akta, pre početka primene, dostavi Komisiji za hartije od vrednosti na prethodnu saglasnost i da ih, nakon davanja saglasnosti Komisije za hartije od vrednosti, istakne u poslovnim prostorijama u kojima radi sa klijentima, kao i objavi na svojoj internet stranici. Na pisani zahtev klijenta, klijentu se dostavljaju Pravila poslovanja na adresu naznačenu u zahtevu. Izvršni odbor Ovlašćene banke će doneti druga potrebna opšta akta, u skladu sa ovim pravilima.

Strana 29 od 29

Član 88.

Na sva pitanja koja nisu regulisana ovim Pravilima primenjivaće se odredbe Zakona o tržištu kapitala, podzakonska akta Komisije za hartije od vrednosti , kao i ostali propisi doneti od strane Komisije za hartije od vrednosti, Centralnog registra hartija od vrednosti, Beogradske Berze, organizatora tržišta kao i drugi važeći propisi. Ova pravila se objavljuju na internet stranici banke narednog radnog dana od dana prijema rešenja Komisije za hartije od vrednosti o davanju saglasnosti na ova pravila, a stupaju na snagu osmog dana od dana objave na internet stranici banke, kojim momentom se stavljaju van snage prethodna Pravila poslovanja hartijama od vrednosti odeljenja za brokersko dilerske poslove Volksbank ad Beograd od 19.12.2007.god.