TİCARET HUKUKU ÖDEV SORULARI

I. OLAY: Gaziantep’te büyük bir dondurma imalathanesi olan Ahmet (A), işlerini idare etmek üzere Bekir (B)’i, aralarında yaptıkları sözlü bir sözleşme ile ticari temsilci (mümessil) olarak atar ve ileride kendisine sıkıntı çıkmaması düşüncesiyle ticari temsilcinin kendisi adına kambiyo senedi (çek, bono vb.) düzenlemeyeceğini ve en fazla 50.000 Tl işlem yapabileceğini tescil ve ilan ettirir. Ticari temsilci Bekir (B), dondurma üretimi için ihtiyaç duyulan sütü kaçırmamak için işletme sahibi Ahmet’e haber vermeden mandıra işleten Cevdet (C)’den 200 ton süt alır ve karşılığında 60.000TL karşılığında bir çek düzenler. Bekir (B), işletmeye olan 20.000 TL borcunu ödemeyen Davut (D) aleyhine Gaziantep mahkemelerinde dava açar. Ancak mahkeme hakimi, Bekir (B)’nin bu davayı işletme sahibi Ahmet (A) adına takip edemeyeceğini söyler.

SORULAR; 1- Ticari temsilci kimdir? Yetkilerini kısaca açıklayınız.

Ticari temsilci, “işletme sahibinin, ticari işletmeyi yönetmek ve işletmeye

ilişkin işlemlerde ticaret unvanı altında ticari temsil yetkisi ile kendisini temsil

etmek üzere, açıkça ya da örtülü olarak yetki verdiği kişidir. Ticari temsilci; en

geniş temsil yetkisine sahip tacir yardımcısıdır. Hatta doktrinde tacirin kendisi

sayılmaktadır. Ticari işletmenin devri ve rehni gibi işletmenin sona ermesine

neden olacak işlemler haricinde diğer bütün işleri yapma yetkisine sahiptir.

2- Ahmet, ticari temsilci olarak Bekir (B)’i nasıl atayabilir? Kısaca açıklayınız.

Tacir Ahmet, Bekir ile önce bir ticari temsilcilik sözleşmesi yapmalıdır. TTK’da ticari temsilci atamak için herhangi bir şekil şartı öngörülmemiştir. Bu itibarla Ahmet ile Bekir arasındaki ticari temsilcilik sözleşmesi yazılı veya sözlü olabilir. Ancak her iki durumda da ticaret siciline tescil ve ilan ettirmelidir.

3- Olayda Ticari temsilci Bekir (B)’nin, tacir Ahmet (A) adına 60.000 TL çek düzenlemiş olması Ahmet (A)’yı bağlar mı? Tacir’in ticari temsilcinin yetkileri sınırlandırması kuralları kapsamında kısaca açıklayınız? Bunun tescil ve ilan edilmiş olması önem taşır mı? Neden?

TTK uyarınca tacirin ticari temsilcinin yetkilerini iki şekilde sınırlayabilir. Bunlar Merkez ya da şubeyle sınırlama ve birlikte temsildir. Bunlar dışında yapılacak sınırlamalar tescil ve ilan edilmiş olsa bile iyiniyetli üçüncü kişilere karşı ileri sürülemez. Bu nedenle 50.000TL sınırlama tescil ve ilan edilmiş olması olumlu etki göstermez. Tacir Ahmet’in, ticari temsilcinin yapmış olduğu 60.000 kambiyo işleminin kendisini bağlamaması için Cevdet’in, ticari temsilci hakkında yapmış olduğu kısıtlamaları bildiğini veya bilmesi gerektiğini ispat etmelidir.

4- Mahkemenin, Bekir (B)’nin açılan davayı, işletme sahibi Ahmet (A) adına takip edemeyeceği yönündeki görüşünde haklı mıdır? Neden?

Hayır. Ticari temsilci, ticari işletme ile ilgili olarak dava açma veya açılan davaları takip etme yetkisine sahiptir.