Praca z ofiarą przemocy ze szczególnym uwzględnieniem osób starszych i niepełnosprawnych

Praca z ofiar przemocy ze szczeglnym uwzgldnieniem osb starszych i niepenosprawnychOpole, grudzie 2010Projekt Opolskie Przeciw Przemocy finansowany jest przez Rzdowy Program Ograniczania Przestpczoci i Aspoecznych Zachowa Razem bezpieczniejMateriay szkoleniowe- cykl IIRegionalny Orodek Polityki Spoecznej w Opolu

EMBED CorelDRAW.Graphic.9

_1113990824.unknown

_1353400112.unknown

Wprowadzenie do zagadnie przemocy domowej

PRZEMOC DOMOWA w rozumieniu ustawyjednorazowe albo powtarzajce si umylne dziaanie lub zaniechanie naruszajce prawa lub dobra osobiste czonka rodziny, w szczeglnoci naraajce te osoby na niebezpieczestwo utraty ycia, zdrowia, naruszajce ich godno, nietykalno cielesn wolno, w tym seksualn powodujce szkody na ich zdrowiu fizycznym lub psychicznym, a take wywoujce cierpienia i krzywdy moralne u osb dotknitych przemoc

*

Pojcie czonka rodziny w rozumieniu ustawyNaley przez to rozumie osob najblisz w rozumieniu art. 115 11 kodeksu karnego, a take inn osob wsplnie zamieszkujc lub gospodarujc

*

Osoba najblisza art. 115 11 kkOsob najblisz jest:maonekwstpnyzstpnyrodzestwopowinowaty w tej samej linii lub stopniuosoba pozostajca w stosunku przysposobienia oraz jej maonekosoba pozostajca we wsplnym poyciu

*

PRZEMOC DOMOWA wg kodeksu karnego art. 207*

fizycznym

maoletnim

psychicznym

nad jedn z osb:osob pozostajc w stosunku zalenoci od sprawcy

osob najbliszosob nieporadnZachowanie sprawcy polega na zncaniu si

Przestpstwo zncania si art. 207 kk*Zncanie istota tego pojcia zawiera pewn intensywno dziaa, ich czstotliwo oraz cel jakim jest udrczenie ofiary. Moe by popenione z dziaania poprzez zadawanie blu fizycznego (np. bicie, przypalanie itp.), bd cierpie moralnych (np. zniewaanie, groby) albo z zaniechania (np. drczenie godem). Zncaniem moe by rwnie dziaanie jednorazowe, lecz intensywne i rozcignite w czasie.

Przestpstwo zncania si art. 207 kk*Zncanie musi by popenione umylnie. Najczciej jest zachowaniem wielodziaaniowym, zoonym zazwyczaj z wielu, powtarzajcych si elementw wykonawczych naruszajcych rne dobra (pochania znamiona takich czynw jak art. 190 kk, 191 kk, 216 kk, 217 kk). Dopiero pewna suma tych zachowa decyduje o istnieniu przestpstwa zncania si.

Przestpstwo zncania si art. 207 kk*Przestpstwo zncania zakada istnienie elementu przewagi sprawcy nad ofiar, ktrej nie moe si przeciwstawi lub moe to uczyni w niewielkim stopniu. Nie jest zatem moliwe wzajemne zncanie si maonkw w tym samym czasie. Nie mona mwi o przestpstwie zncania si, jeeli ustalono, e aktywno i przedsibiorczo pokrzywdzonej oraz jej zaradno yciowa podaj w wtpliwo fakt, e stanowi ona ofiar przestpstwa.

Sytuacja prawna ofiar przemocy

Polska Karta Praw Ofiary status prawny ofiaryOfiar w rozumieniu PKPO jest osoba fizyczna, ktrej dobro prawem chronione zostao bezporednio naruszone lub zagroone przez przestpstwo albo jej najblisi*

Gwne kategorie praw ofiaryPrawo do godnoci, szacunku i wspczucia:zakaz przerzucania odpowiedzialnoci ze sprawcy na ofiarobowizek przestrzegania praw ofiary przez przedstawicieli wymiaru sprawiedliwoci, suby zdrowia i sub socjalnych

*

Gwne kategorie praw ofiaryPrawo do bezpieczestwa i zakaz ponownego drczenia ofiary:unikanie wtrnej wiktymizacji prawo do bezpieczestwa osobistegoprawo do dania utajnienia swoich danych osobowych, zastrzeenia miejsca zamieszkania*

Gwne kategorie praw ofiaryPrawo do bezpieczestwa i zakaz ponownego drczenia ofiary:obowizek przyjcia kadego zawiadomienia o przestpstwie i podjcie interwencjiprzesuchanie w sprawie przestpstwa o podou seksualnym powinna prowadzi osoba tej samej pci*

Gwne kategorie praw ofiaryPrawo ofiary jako strony postpowania karnego do wymiaru sprawiedliwoci:prawo do pomocy i reprezentacji prawnej na tych samych warunkach co oskaronyprawo do informacji o toczcym si postpowaniu*

Gwne kategorie praw ofiaryPrawo ofiary jako strony postpowania karnego do wymiaru sprawiedliwoci:prawo do udziau w czynnociach postpowania przygotowawczegoprawo do zebrania dowodw bez dodatkowych kosztw (obdukcja lekarska)*

Gwne kategorie praw ofiaryPrawo ofiary jako strony postpowania karnego do wymiaru sprawiedliwoci:prawo do skadania wnioskw dowodowychprawo do przegldania akt sprawy i sporzdzania odpisw*

Ofiara przemocy domowej w wietle przepisw kpkw sprawach o przestpstwa publiczno skargowe moe dziaa jako oskaryciel posikowy art. 54 kpkprawo do zoenia zaalenia na postanowienie o odmowie wszcicia dochodzenia/ledztwa albo postanowienie o jego umorzeniu art. 306 kpk*

Ofiara przemocy domowej w wietle przepisw kpkprawo do skadania wnioskw dowodowych art. 167 kpkprawo do zoenia zaalenia na postanowienie o odmowie wszczcia dochodzenia/ledztwa albo o jego umorzeniu *

Ofiara przemocy domowej w wietle przepisw kpkprawo do domowy skadania zezna przeciwko osobie najbliszej art. 182 kpkprawo do odmowy odpowiedzi na poszczeglne pytania art. 183 kpkprawo dania zwolnienia z obowizku zoenia zezna art. 185 kpk*

Ofiara przemocy domowej w wietle przepisw kpkprawo do zastrzeenia danych dotyczcych miejsca zamieszkania art. 191 kpkprawo do skadania zaalemoliwo przejrzenia akt i sporzdzenia odpisw art. 156 kpk*

Ofiara przemocy domowej w wietle przepisw kkArt. 245. [Ochrona wiadka] Kto uywa przemocy lub groby bezprawnej w celu wywarcia wpywu na wiadka, biegego, tumacza, oskaryciela albo oskaronego lub w zwizku z tym narusza jego nietykalno cielesn, podlega karze pozbawienia wolnoci od 3 miesicy do lat 5.*

Nowe regulacje prawne w ustawie o przeciwdziaaniu przemocy

Cele nowelizacji ustawy o przeciwdziaaniu przemocy w rodzinierozwj profilaktyki jako formy dziaa zapobiegajcych zjawisku przemocy w rodziniezmiana wiadomoci spoeczestwaskuteczna ochrona ofiar przemocy, w tym w szczeglnoci dzieci

*

Kierunki zmian ustawy o przeciwdziaaniu przemocy w rodziniemoliwo orzekania i skuteczniejszego egzekwowania zakazu zbliania si do ofiarystworzenie mechanizmw uatwiajcych izolacj sprawcw od ofiar oraz zmiana postaw osb stosujcych przemoc w rodziniepraca ze sprawc przemocy domowej*

Uzasadnienie zmian ustawy o przeciwdziaaniu przemocy w rodzinieWskazanie, e przemoc w rodzinie nie jest kwesti obyczajow, ale problemem naruszania podstawowych praw i wolnoci czowieka, a pastwo budujc warunki do zapobiegania i ograniczania przemocy w rodzinie, wypenia swoja rol gwaranta bezpieczestwa obywateli

*

Poprzednie brzmienie preambuy" W celu zwikszenia skutecznoci przeciwdziaania przemocy w rodzinie oraz inicjowania i wspierania dziaa polegajcych na podnoszeniu wiadomoci spoecznej w zakresie przyczyn i skutkw przemocy w rodzinie stanowi si, co nastpuje:"

*

NOWE brzmienie preambuyUznajc, e przemoc w rodzinie narusza podstawowe prawa czowieka, w tym prawo do ycia i zdrowia oraz poszanowania godnoci osobistej, a wadze publiczne maj obowizek zapewni wszystkim obywatelom i obywatelkom rwne traktowanie i poszanowanie praw i wolnoci, a take w celu zwikszania skutecznoci przeciwdziaania przemocy w rodzinie stanowi si, co nastpuje :

*

Formy pomocy art. 3Osobie dotknitej przemoc w rodzinie udziela si bezpatnej pomocy, w szczeglnoci w formie: 1) poradnictwa medycznego, psychologicznego, prawnego, socjalnego, zawodowego i rodzinnego; 2) ochrony przed dalszym krzywdzeniem, przez uniemoliwienie osobom stosujcym przemoc korzystania ze wsplnie zajmowanego z innymi czonkami rodziny mieszkania oraz zakazanie kontaktowania si i zbliania si do osoby pokrzywdzonej; *

Formy pomocy art. 3Osobie dotknitej przemoc w rodzinie udziela si bezpatnej pomocy, w szczeglnoci w formie: 3) zapewnienia osobie dotknitej przemoc w rodzinie bezpiecznego schronienia w specjalistycznym orodku wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie; 4) badania lekarskiego w celu ustalenia przyczyn i rodzaju uszkodze ciaa zwizanych z uyciem przemocy w rodzinie oraz wydania zawiadczenia lekarskiego w tym przedmiocie; 5) zapewnienia osobie dotknitej przemoc w rodzinie, ktra nie ma tytuu prawnego do zajmowanego wsplnie ze sprawc przemocy lokalu, pomocy w uzyskaniu mieszkania. *

Wsppraca administracji publicznej art. 6, 8 i 8aProblematyka przemocy domowej staje si zagadnieniem interdyscyplinarnym, a zadania w tym zakresie scedowano na organy administracji rzdowej jak i samorzdowej.Do systemu organw wczono take Prokuratora Generalnego:Do zada Prokuratora Generalnego naley opracowywanie i wydawanie co najmniej raz na dwa lata wytycznych dotyczcych zasad postpowania powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury w zakresie przeciwdziaania przemocy w rodzinie.*

Tworzenie zespow interdyscyplinarnych art. 9aNa gmin naoono obowizek tworzenia zespow interdyscyplinarnych, zoonych z przedstawicieli sub zajmujcych si przeciwdziaaniem przemocy (Policja, suba zdrowia, owiata, pomoc spoeczna, kuratorzy sdowi itd.)*

Prawny obowizek powiadomienia art. 12 ust. 1Osoby, ktre w zwizku z wykonywaniem swoich obowizkw subowych lub zawodowych powziy podejrzenie o popenieniu ciganego z urzdu przestpstwa z uyciem przemocy w rodzinie, niezwocznie zawiadamiaj o tym Policj lub prokuratora.

*

Spoeczny obowizek powiadomienia art. 12 ust. 2Osoby bdce wiadkami przemocy w rodzinie powinny zawiadomi o tym Policj, prokuratora lub inny podmiot dziaajcy na rzecz przeciwdziaania przemocy w rodzinie.

*

Odebranie dziecka art. 12 aW razie bezporedniego zagroenia ycia lub zdrowia dziecka w zwizku z przemoc w rodzinie pracownik socjalny wykonujcy obowizki subowe ma prawo odebra dziecko z rodziny i umieci je u innej niezamieszkujcej wsplnie osoby najbliszej, w rozumieniu art. 115 11 kodeksu karnego, w rodzinie zastpczej lub w caodobowej placwce opiekuczo-wychowawczej. *

Odebranie dziecka art. 12 aDecyzj podejmuje pracownik socjalny wsplnie z funkcjonariuszem Policji, a take z lekarzem, lub ratownikiem medycznym, lub pielgniark*

Odebranie dziecka art. 12 aPracownik socjalny ma w takiej sytuacji obowizek powiadomienia sdu opiekuczego o odebraniu dziecka z rodziny i umieszczeniu go u niezamieszkujcej wsplnie osoby najbliszej, w rodzinie zastpczej lub w caodobowej placwce opiekuczo-wychowawczej. Czyni to niezwocznie, nie pniej jednak ni w cigu 24 godzin*

Odebranie dziecka art. 12 bRodzicom, opiekunom prawnym lub faktycznym przysuguje zaalenie do sdu opiekuczego na fakt odebranie dziecka. W zaaleniu mona domaga si zbadania zasadnoci i legalnoci odebrania dziecka oraz prawidowoci jego dokonania. *

Odebranie dziecka art. 12 bZaalenie moe by wniesione za porednictwem pracownika socjalnego lub funkcjonariusza Policji, ktrzy dokonali odebrania dziecka. W takim przypadku zaalenie podlega niezwocznemu przekazaniu do sdu opiekuczego *

Odebranie dziecka art. 12 bSd rozpatruje zaalenie niezwocznie, nie pniej jednak ni w cigu 24 godzin. W razie uznania bezzasadnoci lub nielegalnoci odebrania dziecka sd zarzdza natychmiastowe przekazanie dziecka rodzicom, opiekunom prawnym lub faktycznym, od ktrych dziecko zostao odebrane

*

Odebranie dziecka art. 12 bW przypadku stwierdzenia bezzasadnoci, nielegalnoci lub nieprawidowoci odebrania dziecka sd zawiadamia o tym przeoonych osb, ktre dokonay odebrania

*

Odebranie dziecka art. 12 cO prawie do zoenia zaalenia, wraz ze wskazaniem sdu opiekuczego waciwego miejscowo do jego rozpatrzenia, pracownik socjalny lub funkcjonariusz Policji poucza rodzicw, opiekunw prawnych lub faktycznych dziecka. Pouczenie to naley wrczy na pimie

*

Odebranie dziecka kontrowersjeZarzut:Wprowadzenie tej zmiany stworzy szczeglny nacisk na zabieranie dzieci z rodzin zamiast udzielania im dugotrwaej i wszechstronnej pomocy Forum Kobiet Polskich

Czy prawo odebrania dziecka to dobre rozwizanie dyskusja?

*

Zakaz stosowania kar cielesnych art. 961 krioOsobom wykonujcym wadz rodzicielsk oraz sprawujcym opiek lub piecz nad maoletnim zakazuje si stosowania kar cielesnych

*

Izolacja sprawcy od ofiary (art. 39 pkt 2b kk)Orzekajc w sprawie sd moe zastosowa rodek karny (rodzaj kary dodatkowej) w postaci obowizku powstrzymania si od przebywania w okrelonych rodowiskach lub miejscach, zakazu kontaktowania si z okrelonymi osobami, zakazu zbliania si do okrelonych osb () bez zgody sdu

*

Izolacja sprawcy od ofiary (art. 39 pkt 2e kk)Orzekajc w sprawie sd moe zastosowa rodek karny (rodzaj kary dodatkowej) w postaci nakazu opuszczenia lokalu zajmowanego wsplnie z pokrzywdzonym

*

Izolacja sprawcy od ofiary (art. 41a 1 kk)Sd moe orzec () zakaz kontaktowania si z okrelonymi osobami, zakaz zbliania si do okrelonych osb, zakaz opuszczania okrelonego miejsca pobytu bez zgody sdu lub nakaz opuszczenia lokalu zajmowanego wsplnie z pokrzywdzonym () w razie skazania za umylne przestpstwo z uyciem przemocy, w tym przemocy przeciwko osobie najbliszej; ()

*

Izolacja sprawcy od ofiary (art. 41a 2 kk)Sd orzeka () zakaz kontaktowania si z okrelonymi osobami, zakaz zbliania si do okrelonych osb, () nakaz opuszczenia lokalu zajmowanego wsplnie z pokrzywdzonym w razie skazania na kar pozbawienia wolnoci bez warunkowego zawieszenia jej wykonania za przestpstwo przeciwko wolnoci seksualnej lub obyczajnoci na szkod maoletniego

*

Izolacja sprawcy od ofiary (art. 41a 4 kk)Orzekajc zakaz zbliania si do okrelonych osb, sd wskazuje odlego od osb chronionych, ktr skazany obowizany jest zachowa

*

Izolacja sprawcy od ofiary (art. 67 3 kk)Nakadajc na sprawc przestpstwa popenionego z uyciem przemocy lub groby bezprawnej wobec osoby najbliszej obowizek wymieniony w art. 72 1 pkt 7b (opuszczenie lokalu zajmowanego wsplnie z pokrzywdzonym) sd okrela sposb kontaktu sprawcy z pokrzywdzonym*

Obligatoryjna terapia art. 72 1 pkt 6 i 6a kkZawieszajc wykonanie kary sd moe zobowiza skazanego do: poddania si leczeniu, w szczeglnoci odwykowemu lub rehabilitacyjnemu, albo oddziaywaniom terapeutycznymuczestnictwa w oddziaywaniach korekcyjno-edukacyjnych*

Kara za zamanie zakazu sdu art. 244 kkKto nie stosuje si do orzeczonego przez sd () nakazu opuszczenia lokalu zajmowanego wsplnie z pokrzywdzonym, zakazu kontaktowania si z okrelonymi osobami, zakazu zbliania si do pokrzywdzonego () bez zgody sdu ()*

Fakultatywne zatrzymanie sprawcy przemocy domowej (art. 244 1a kpk)Policja ma prawo zatrzyma osob podejrzan, jeeli istnieje uzasadnione przypuszczenie, e popenia ona przestpstwo z uyciem przemocy na szkod osoby wsplnie zamieszkujcej, a zachodzi obawa, e ponownie popeni przestpstwo z uyciem przemocy wobec tej osoby, zwaszcza gdy popenieniem takiego przestpstwa grozi*

Obligatoryjne zatrzymanie sprawcy przemocy domowej (art. 244 1b kpk)Policja zatrzymuje osob podejrzan, jeli przestpstwo, o ktrym mowa w 1a, zostao popenione przy uyciu broni palnej, noa lub innego niebezpiecznego przedmiotu, a zachodzi obawa, e ponownie popeni ona przestpstwo z uyciem przemocy wobec osoby wsplnie zamieszkujcej, zwaszcza gdy popenieniem takiego przestpstwa grozi*

Zadania organw samorzdu terytorialnego iadministracji rzdowej

Wspdziaanie organw art. 6Zadania w zakresie przeciwdziaania przemocy w rodzinie s realizowane przez organy administracji rzdowej i jednostki samorzdu terytorialnego *

Zadania wasne gminy art. 6 ust. 2Tworzenie gminnego systemu przeciwdziaania przemocy w rodzinie, w tym: opracowanie i realizacja gminnego programu przeciwdziaania przemocy w rodzinie oraz ochrony ofiar przemocy w rodzinie;zapewnienie osobom dotknitym przemoc w rodzinie miejsc w orodkach wsparciatworzenie zespow interdyscyplinarnych*

Zadania wasne gminy art. 6 ust. 2Tworzenie gminnego systemu przeciwdziaania przemocy w rodzinie, w tym: prowadzenie poradnictwa i interwencji w zakresie przeciwdziaania przemocy w rodzinie w szczeglnoci poprzez dziaania edukacyjne suce wzmocnieniu opiekuczych i wychowawczych kompetencji rodzicw w rodzinach zagroonych przemoc w rodzinie*

Zadania wasne powiatu art. 6 ust. 31) opracowanie i realizacja powiatowego programu przeciwdziaania przemocy w rodzinie oraz ochrony ofiar przemocy w rodzinie2) opracowanie i realizacja programw sucych dziaaniom profilaktycznym majcym na celu udzielenie specjalistycznej pomocy, zwaszcza w zakresie promowania i wdroenia prawidowych metod wychowawczych w stosunku do dzieci w rodzinach zagroonych przemoc w rodzinie*

Zadania wasne powiatu art. 6 ust. 33) zapewnienie osobom dotknitym przemoc w rodzinie miejsc w orodkach wsparcia4) zapewnienie osobom dotknitym przemoc w rodzinie miejsc w orodkach interwencji kryzysowej *

Zadania administracji rzdowej realizowane przez powiat art. 6 ust. 4 i 51) tworzenie i prowadzenie specjalistycznych orodkw wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie2) opracowywanie i realizacja programw oddziaywa korekcyjno-edukacyjnych dla osb stosujcych przemoc w rodzinie*

Zadania wasne samorzdu wojewdztwa art. 6 ust. 61) opracowanie i realizacja wojewdzkiego programu przeciwdziaania przemocy w rodzinie2) inspirowanie i promowanie nowych rozwiza w zakresie przeciwdziaania przemocy w rodzinie3) opracowywanie ramowych programw ochrony ofiar przemocy w rodzinie oraz ramowych programw oddziaywa korekcyjno-edukacyjnych dla osb stosujcych przemoc w rodzinie4) organizowanie szkole dla osb realizujcych zadania zwizane z przeciwdziaaniem przemocy w rodzinie*

Zadania wojewody art. 71) opracowywanie materiaw instruktaowych, zalece, procedur postpowania interwencyjnego w sytuacjach kryzysowych zwizanych z przemoc w rodzinie dla osb realizujcych te zadania2) monitorowanie zjawiska przemocy w rodzinie3) powoywanie i odwoywanie Wojewdzkiego Koordynatora Realizacji Krajowego Programu Przeciwdziaania Przemocy w Rodzinie*

Zadania wojewody art. 74) monitorowanie realizacji Krajowego Programu Przeciwdziaania Przemocy w Rodzinie przy pomocy Wojewdzkiego Koordynatora Realizacji Krajowego Programu Przeciwdziaania Przemocy w Rodzinie5) nadzr nad realizacj zada z zakresu przeciwdziaania przemocy w rodzinie realizowanych przez samorzd gminny, powiatowy i wojewdztwa6) kontrola realizacji zada z zakresu przeciwdziaania przemocy w rodzinie wykonywanych przez podmioty niepubliczne na podstawie umw z organami administracji rzdowej i samorzdowej*

Zadania ministra art. 81) zlecanie i finansowanie bada, ekspertyz i analiz dotyczcych zjawiska przemocy w rodzinie2) prowadzenie dziaa promujcych podnoszenie wiadomoci spoecznej w zakresie przyczyn i skutkw przemocy w rodzinie3) powoywanie i odwoywanie Krajowego Koordynatora Realizacji Krajowego Programu Przeciwdziaania Przemocy w Rodzinie w randze sekretarza lub podsekretarza stanu w urzdzie obsugujcym ministra waciwego do spraw zabezpieczenia spoecznego*

Zadania ministra art. 84) monitorowanie realizacji Krajowego Programu Przeciwdziaania Przemocy w Rodzinie przy pomocy koordynatora5) opracowanie oraz wydawanie co najmniej raz na dwa lata wytycznych do prowadzenia szkole w zakresie przeciwdziaania przemocy w rodzinie6) opracowywanie i finansowanie programw osonowych z zakresu przeciwdziaania przemocy w rodzinie7) finansowe wspieranie programw z zakresu przeciwdziaania przemocy w rodzinie

*

Problematyka przemocy wobec osb starszych

Co to jest przemoc wobec osb starszychPrzemoc wobec osb starszych moe by zdefiniowana jako pojedyncze lub powtarzajce si dziaanie, lub brak odpowiedniego dziaania, wystpujce w jakiejkolwiek relacji, w ktrej oczekuje si zaufania, a ktra powoduje krzywd bd cierpienie osoby starszej. Moe ona przybiera rne formy: przemocy fizycznej, psychicznej, seksualnej, finansowej, a take form intencjonalnego lub nieintencjonalnego zaniedbania

(definicja podana za The Toronto Declaration on the Prevention of Elder Abuse)

*

Rodzaje przemocy wobec osb starszychZaniedbanie moe polega na niedostarczeniu jedzenie, picia i lekw, zej jakoci higieny, zaniedbywaniu podstawowych potrzeb osb starszych, nie zapewnieniu ubra, komfortu ycia, ciepa, opieki, zaniechaniu wizyt lekarskichSkutkiem takich zachowa jest pogorszenie si higieny osobistej i wygldu zewntrznego, powstawania ran, wysypki, nagy spadek masy ciaa, gd, pragnienie, poczucie odrzucenia, depresja

*

Rodzaje przemocy wobec osb starszychFinansowa moe polega na okradaniu, wyudzaniu pienidzy (kredyty), zawaszczaniu renty (przepijaniu jej) i innych dbr materialnych, przerzucaniu kosztw ycia na osoby starsze, faszowanie dokumentw (testamenty, darowizny)Skutkiem takich dziaa jest brak pienidzy u osb starszych, , liczne kredyty, wysokie dugi (czsto cigane przez komornika), nage zmiany treci testamentu*

Rodzaje przemocy wobec osb starszychPsychiczna moe polega na krzyczeniu, ublianiu (przeklinanie, wyzywanie, obelgi), stosowaniu grb, upokarzaniu, zastraszaniu, wymiewaniu z powodu wieku/granicze fizycznych, cigym krytykowaniu, izolowaniu kontaktw z innymi ludmi, ubezwasnowolnieniu

Obserwowalne skutki to depresja, wycofanie si z ycia towarzyskiego, zo, zmiany w zachowaniu, strach, przeraenie, agresja, obnienie poczucia wasnej wartoci

*

Rodzaje przemocy wobec osb starszychFizyczna- moe polega na biciu (rkami, kopaniu), uderzaniu, duszeniu a take popychaniu, szarpaniu, potrzsaniu, stosowaniu siy w trakcie karmienia, zym dawkowaniu bd nieuprawnionym stosowaniu lekw

Skutkiem mog by rnorodne rany, siniaki, bolce miejsca, a w sferze psychicznej zmiany w zachowaniu, izolacja od wiata*

Rodzaje przemocy wobec osb starszychOgraniczanie wolnoci (izolowanie) moe polega na zamykaniu w domu, ograniczanie dostpu do ludzi, azienki lub innych wsplnych pomieszcze, zamykaniu w jednym pomieszczeniu, ograniczanie kontaktu z innymi czonkami rodziny (znajomymi), zakazie wychodzenia z domu

Efektem jest izolacja ofiary od wiata zewntrznego, brak kontaktu z innymi osobami*

Skala zjawiska przemocy wobec osb starszych lub niepenosprawnychBlisko poowa Polakw zna przypadki przemocy fizycznej, ekonomicznej i psychicznej w rodzinie wobec osb starszych, a ponad 30 proc. zna takie przypadki wobec niepenosprawnych

Badanie Instytutu Psychologii PAN na zlecenie Ministerstwa Pracy i Polityki Spoecznej (2009 r.)

*

Skala zjawiska przemocy wobec osb starszych lub niepenosprawnychPonad 90 proc. respondentw nie znajduje okolicznoci usprawiedliwiajcych przemoc wobec osb starszych i niepenosprawnych, ale a 45 % badanych uwaa, e w takich sytuacjach "lepiej si nie wtrca"


*

Skala zjawiska przemocy wobec osb starszych lub niepenosprawnychOfiar przemocy w rodzinie wobec osb starszych jest najczciej kobieta z wyksztaceniem podstawowym lub rednimTypowa ofiara przemocy w grupie osb niepenosprawnych to take kobieta, tyle e z wyksztaceniem podstawowym


*

Najczstsze formy przemocy wobec osb starszychWrd form przemocy wobec osb starszych najczciej wskazywano przy przemocy: fizycznej izolowanie (46,7 proc.)ekonomicznej zabieranie i wykorzystywanie ich pienidzy (51,5 proc.)psychicznej wytykanie niepenosprawnoci fizycznej lub psychicznej (48,5 proc.)


*

Najczstsze formy przemocy wobec osb niepenosprawnychWrd form przemocy wobec osb niepenosprawnych najczciej wskazywano przy przemocy : fizycznej izolowanie i zamykanie (34,4 proc.), i rwnie czsto uderzanie i bicie (34,3 proc.) ekonomicznej zabieranie dbr materialnych (39,9 proc.) psychicznej wytykanie niepenosprawnoci fizycznej lub psychicznej (34,4 proc.)


*

Czynniki wpywajce na wystpowanie przemocy wrd osb starszych/niepenosprawnychbrak si fizycznychpoczucie bezradnocipoczucie uzalenieniapoczucie bycia odrzuconym potrzeba mioci i bycia potrzebnym choroba, niesprawno, niedostwo, wiek

*

Pierwszy kontakt z ofiar przemocy ze szczeglnym uwzgldnieniem osb starszych i niepenosprawnych

Schemat pomocy ofierze przemocyempatyczne wczucie si w subiektywne przeycia ludzi dotknitych przemocpowstrzymanie przemocy wskazanie rodowisk i instytucji mogcych udzieli pomocyprzekonanie osb dotknitych przemoc, aby uwolniy si od faszywych schematw myleniaszukanie rozwiza dugofalowych z uwzgldnieniem pomocy dla sprawcy przemocy*

Zasady postpowania podczas kontaktu z ofiar przemocyzachowania osb zgaszajcych powinny by przyjmowane ze zrozumieniem i naleyt uwag (osoba moe wykazywa wzburzenie, nerwowo, ruchliwo lub te otpienie, emocjonaln obojtno, bierno)naley stworzy atmosfer bezpieczestwa i akceptacjinaley powiedzie osobie, e zdarzenie, o ktrym opowiada jest przemoc i uznajemy je za powany problem i e przemoc ta jest traktowana przez prawo jako przestpstwordo: http://www.mpips.gov.pl/index.php?gid=1234*

Zasady postpowania podczas kontaktu z ofiar przemocynaley podkreli, e nikt nie ma prawa krzywdzi innych stosujc wobec nich przemoc, nic nie usprawiedliwia dziaa sprawcynaley zapewni ofiar, e nie jest winna przemocy, e ca odpowiedzialno ponosi sprawcanaley upewni ofiar przemocy w rodzinie, e prawo stoi po jej stronie i e ma prawo si broni (s specjalici, ktrzy mog udzieli pomocy i miejsca gdzie ofiara moe poczu si bezpiecznie)rdo: http://www.mpips.gov.pl/index.php?gid=1234*

Zasady postpowania podczas kontaktu z ofiar przemocynaley zmobilizowa rozmwc, do podjcia dziaa zmierzajcych do zmiany sytuacji osobistej, rodzinnejnaley zapewni rozmwc, i podejmowane dziaania bd miay na celu pomoc i zapewnienie mu bezpieczestwanaley poinformowa osob, o koniecznoci nawizania wsppracy ze specjalistami z rnych dziedzin (prawnikiem, psychologiem, policjantem, lekarzem, pedagogiem szkolnym, pracownikiem socjalnym itp.) rdo: http://www.mpips.gov.pl/index.php?gid=1234

*

Jak zwikszy szanse na udzielenie skutecznej pomocy?Leonor Walker sformuowaa list postaw i wartoci osb pomagajcych ofiarom przemocy koniecznych do nawizania kontaktu, oraz zwikszajcych szans skutecznej pomocy*

Jak zwikszy szanse na udzielenie skutecznej pomocy?oka wsparcie osobie bdcej ofiar przemocynie akceptuj stereotypowych mitw na temat bicia i relacji ludzkich opartych na przemocyposzukuj naturalnego systemu wsparcia, dostpnego w lokalnym rodowisku i spoecznoci bd gotw pomc w budowaniu nowego systemu oparcia,bd gotw do wsppracy i radzenia sobie z biurokracj, aby pomc ofierze przemocy*

Jak zwikszy szanse na udzielenie skutecznej pomocy?wsppracuj z innymi profesjonalistamiprzygotuj si na zmagania z lkiem ofiary i jej agresywnymi tendencjamimiej wiadomo, e w pomaganiu bdziesz musia radzi sobie z wieloma skomplikowanymi przypadkamiakceptuj prac profesjonalistw bez dyplomu bd gotw do proponowania ofierze nowych sposobw uwalniania si od zoci*

Jak zwikszy szanse na udzielenie skutecznej pomocy?akceptuj lub toleruj zo ofiaryakceptuj opowiadania pene dramatycznych momentw, wrcz na granicy horrorunie naciskaj i nie pospieszaj pozwalaj ofierze na powrt do sytuacji przemocowych bez odczuwania za to zoci na nirespektuj i wierz w ludzk zdolno do zmiany i rozwoju!!!

*

Czego nie wolno robi w kontakcie z ofiar przemocy?okazywanie zniecierpliwienia, irytacji, zociodmowa pomocy do czasu a ofiara rozpocznie kroki prawnepodwaanie wiarygodnoci namawianie ofiary do zmiany zachowania jako gwarancji ustania przemocy*

Czego nie wolno robi w kontakcie z ofiar przemocy?obarczanie ofiary odpowiedzialnoci za to co spotka sprawc po ujawnienie przemocystawianie zbyt wielu pyta jednoczeniezmienianie tematupocieszanie, uspokajanie, uciekanie od problemudoradzanie, dawanie rozwiza, obietnic bez pokrycia!!!

*

Bariery komunikacyjne w kontakcie z osob starsz, niepenosprawn ofiar przemocy domowejobawa przed zabraniem do domu starcwstrach, e nie poradzi sobie samemupoczucie bycia zym rodzicemobawa, co bdzie ze sprawctumaczenie sobie, e taka sytuacja jest normalnauczucie wstydu, gdy niezrcznie o tym mwi, zwaszcza gdy dowiadczaj przemocy ze strony czonka rodziny*

Bariery komunikacyjne w kontakcie z osob starsz, niepenosprawn ofiar przemocy domowejnie chc wierzy, nie dopuszczaj do wiadomoci, e to si im przytrafionadzieja, e stosowanie wobec nich naduycia s incydentalne i wkrtce si skocz, e wszystko znowu bdzie jak dawniejobawa, e jeli komu powiedz, sprawa si tylko pogorszymaja problemy z pamici i wysawianiem siobarczanie si win za to, co si stao*

Bariery komunikacyjne w kontakcie z osob starsz, niepenosprawn ofiar przemocy domowejPrzemoc instytucjonalna:Osoby starsze skar si na bagatelizowanie w urzdach ich problemw, ograniczaniu nalenej im uwagi i czasu, zwracaniu si do nich po imieniu, albo pozornie dobrotliwie niech babcia, okazywaniu zniecierpliwienia wobec ich niepenosprawnoci (np. niedosyszenia, powolnoci), nie dawanie wiary ich skargom*

Bariery komunikacyjne w kontakcie z osob starsz, niepenosprawn ofiar przemocy domowejPrzemoc instytucjonalna:Inna form przemocy instytucjonalnej mog by le okrelone procedury, nie uwzgldniajce potrzeb i ogranicze ludzi starszych lub niepenosprawnych, bd zaniechanie stosowania ju istniejcych procedur do rozwizania zgaszanych problemw*

Zespoy interdyscyplinarne w kontekcie przeciwdziaania przemocy w rodzinie ze szczeglnym uwzgldnieniem osb starszych i niepenosprawnych

Wspdziaanie na rzecz przeciwdziaania przemocyOrgany administracji rzdowej i samorzdowej wspdziaaj z organizacjami pozarzdowymi oraz kocioami i zwizkami wyznaniowymi w zakresie udzielania pomocy osobom dotknitym przemoc, oddziaywania na osoby stosujce przemoc oraz podnoszenia wiadomoci spoecznej na temat przyczyn i skutkw przemocy w rodzinie

*

Tworzenie zespow interdyscyplinarnychInicjatorem tworzenia zespow interdyscyplinarnych jest gmina, tworzca zespoy w ramach dziaa na rzecz przeciwdziaania przemocy w rodzinie. Powouje je wjt, burmistrz albo prezydent miasta. *

Tworzenie zespow interdyscyplinarnychW skad zespou interdyscyplinarnego wchodz przedstawiciele: jednostek organizacyjnych pomocy spoecznejgminnej komisji rozwizywania problemw alkoholowychPolicjiowiatyochrony zdrowiaorganizacji pozarzdowychoraz kuratorzy sdowi

*

Tworzenie zespow interdyscyplinarnych

W skad zespou interdyscyplinarnego mog wchodzi take prokuratorzy oraz przedstawiciele podmiotw innych ni wskazane wczeniej, dziaajcy na rzecz przeciwdziaania przemocy w rodzinie

*

Tworzenie zespow interdyscyplinarnychPrzewodniczcy zespou interdyscyplinarnego jest wybierany na pierwszym posiedzeniu zespou spord jego czonkw. Posiedzenia zespou interdyscyplinarnego odbywaj si w zalenoci od potrzeb, nie rzadziej ni raz na trzy miesice. Zesp interdyscyplinarny dziaa na podstawie porozumie zawartych midzy wjtem, burmistrzem albo prezydentem miasta a podmiotami wchodzcymi w skad zespou.

*

Tworzenie zespow interdyscyplinarnychObsug organizacyjno-techniczn zespou interdyscyplinarnego zapewnia orodek pomocy spoecznej. Tryb i sposb powoywania i odwoywania czonkw zespou interdyscyplinarnego oraz szczegowe warunki jego funkcjonowania okrela rada gminy w drodze uchway.

*

Zadania zespou interdyscyplinarnegointegrowanie i koordynowanie dziaa podmiotw tworzcych zesp oraz specjalistw w zakresie przeciwdziaania przemocy w rodzinie, w szczeglnoci poprzez: diagnozowanie problemu przemocy w rodziniepodejmowanie dziaa w rodowisku zagroonym przemoc w rodzinie majcych na celu przeciwdziaanie temu zjawiskuinicjowanie interwencji w rodowisku dotknitym przemoc w rodzinie

*

Zadania zespou interdyscyplinarnegorozpowszechnianie informacji o instytucjach, osobach i moliwociach udzielenia pomocy w rodowisku lokalnyminicjowanie dziaa w stosunku do osb stosujcych przemoc w rodzinierealizacja dziaa okrelonych w gminnym programie przeciwdziaania przemocy w rodzinie oraz ochrony ofiar przemocy w rodzinie

*

Tworzenie grup roboczychMog by tworzone przez zesp interdyscyplinarny w celu rozwizywania problemw zwizanych z wystpieniem przemocy w rodzinie w indywidualnych przypadkach. W skad grup roboczych wchodz przedstawiciele: jednostek organizacyjnych pomocy spoecznejgminnej komisji rozwizywania problemw alkoholowychPolicjiowiatyochrony zdrowia

*

Tworzenie grup roboczychW skad grup roboczych mog wchodzi take kuratorzy sdowi, a take przedstawiciele innych podmiotw, specjalici w dziedzinie przeciwdziaania przemocy w rodzinie. Czonkowie zespou interdyscyplinarnego oraz grup roboczych wykonuj zadania w ramach obowizkw subowych lub zawodowych.

*

Tworzenie grup roboczychPrace w ramach grup roboczych s prowadzone w zalenoci od potrzeb zgaszanych przez zesp interdyscyplinarny lub wynikajcych z problemw wystpujcych w indywidualnych przypadkach*

Zadania grup roboczychDo zada grup roboczych naley w szczeglnoci: opracowanie i realizacja planu pomocy w indywidualnych przypadkach wystpienia przemocy w rodziniemonitorowanie sytuacji rodzin, w ktrych dochodzi do przemocy oraz rodzin zagroonych wystpieniem przemocydokumentowanie dziaa podejmowanych wobec rodzin, w ktrych dochodzi do przemocy oraz efektw tych dziaa*

Uprawnienia zespou interdyscyplinarnego i grup roboczychCzonkowie zespou interdyscyplinarnego oraz grup roboczych w zakresie niezbdnym do realizacji zada mog przetwarza dane osb dotknitych przemoc w rodzinie i osb stosujcych przemoc w rodzinie, dotyczce: stanu zdrowia, naogw, skaza, orzecze o ukaraniu, a take innych orzecze wydanych w postpowaniu sdowym lub administracyjnym, bez zgody i wiedzy osb, ktrych dane te dotycz*

Uprawnienia zespou interdyscyplinarnego i grup roboczychCzonkowie zespou interdyscyplinarnego oraz grup roboczych zobowizani s do zachowania poufnoci wszelkich informacji i danych, ktre uzyskali przy realizacji zada. Obowizek ten rozciga si take na okres po ustaniu czonkostwa w zespole interdyscyplinarnym oraz w grupach roboczych*

Uprawnienia zespou interdyscyplinarnego i grup roboczychPrzed przystpieniem do wykonywania czynnoci czonkowie zespou interdyscyplinarnego oraz grup roboczych skadaj wjtowi, burmistrzowi albo prezydentowi miasta owiadczenie o nastpujcej treci: Owiadczam, e zachowam poufno informacji i danych, ktre uzyskaem przy realizacji zada zwizanych z przeciwdziaaniem przemocy w rodzinie oraz, e znane mi s przepisy o odpowiedzialnoci karnej za udostpnienie danych osobowych lub umoliwienie do nich dostpu osobom nieuprawnionym.*

Uprawnienia zespou interdyscyplinarnego i grup roboczychZarzut:

Wszechwadna rola tzw. zespow interdyscyplinarnych, ktre bd mogy nawet wbrew woli skrzywdzonej osoby dorosej rozpatrywa jej przypadek.Czy to uprawnienie to dobre narzdzie dyskusja?*

Zesp interdyscyplinarny a grupy roboczeZesp interdyscyplinarny realizuje zadania o charakterze oglnym tj. monitoruje zjawisko przemocy w rodzinie w danej spoecznoci lokalnej, diagnozuje skal zjawiska, istniejce zasoby i potrzeby oraz opracowuje, tworzy i nadzoruje realizacj wieloletnich strategii dziaania i lokalnych programw przeciwdziaania przemocy w rodzinie. Ponadto zleca badania, opracowuje i wdraa procedury dziaa dla sub, inicjuje kampanie spoeczne, prowadzi edukacj spoeczn, zajmuje si organizacj szkole, pozyskiwaniem rodkw i sojusznikw oraz utrzymuje kontakty z wadzami lokalnymi

*

Zesp interdyscyplinarny a grupy roboczePowinien liczy nie wicej, ni 10 czonkw. Powinien jasno sprecyzowa cele, rozdzieli zadania i monitorowa ich realizacj. Powinien spotyka si najczciej raz w miesicu, a najrzadziej raz na kwarta - w zalenoci od potrzeb programu. Wskazane, aby raz w roku organizowa konferencj lub seminarium dla sub, majce na celu podsumowanie dotychczasowych i zaplanowanie kolejnych dziaa. Zalecane, aby zosta oficjalnie powoany i mia formalne umocowanie jako "ciao doradcze" np.: przy burmistrzu itp.

*

Zesp interdyscyplinarny a grupy roboczeZadaniem grup roboczych jest prowadzenie dziaa na rzecz przeciwdziaania przemocy w konkretnej rodzinie, std mog mie rne cele (w zalenoci od sytuacji i potrzeb w danej rodzinie). Mog one pracowa w staym skadzie, albo doranie stworzonym przez przedstawicieli sub do danej sprawy

*

Zesp interdyscyplinarny a grupy roboczeDobrze jeli kto w grupie roboczej peni funkcj lidera, ktry inicjuje spotkania, prowadzi je, posiada kontakty ze wszystkimi czonkami i koordynuje prac zespou. W praktyce najczciej takim liderem jest przedstawiciel suby, ktry zgasza spraw lub przedstawiciel tej suby, ktra ma najwicej do zrobienia w danej rodzinie

*

Zesp interdyscyplinarny a grupy roboczeGrupy robocze zajmuj si: rozpoznaniem i diagnozowaniem sytuacji w konkretnej rodzinie uzgodnieniem celw z partnerami - z innymi subami i z czonkami rodziny, ktrych sprawami si zajmujwypracowaniem strategii dziaa: interwencyjnych, pomocy w kryzysie i terapeutycznych*

Zesp interdyscyplinarny a grupy roboczeGrupy robocze zajmuj si: rozdzielaniem i realizowaniem zada, zgodnie z kompetencjami monitorowaniem i analiz efektw oraz ewentualnym modyfikowaniem strategiipodejmowaniem decyzji o zakoczeniu dziaa zespou, po osigniciu zakadanych celw

*

Zesp interdyscyplinarny a grupy roboczeZesp interdyscyplinarny jest "gow" i "mzgiem" wieloletnich dziaa systemowych. Grupa robocza to praca u podstaw, z konkretnymi osobami doznajcymi i stosujcymi przemoc oraz z ich rodzinami. Dla skutecznego przeciwdziaania przemocy w rodzinie wane i potrzebne s obie formy dziaa.*

DEKALOG grupy roboczejustali po co si spotykamy i co chcemy razem osign, jakich konkretnych zmian si spodziewamy i po czym poznamy, e zesp moe zakoczy wspprac z dan rodzin?warto powiadomi osoby, ktrych sprawa dotyczy, e w ich sprawie zosta powoany zesp i jego celem jest dziaanie na rzecz przeciwdziaania przemocy. Warto jasno powiedzie jakiej zmiany oczekujemy i pyta o potrzeby, by zmiana ta nastpowaa*

DEKALOG grupy roboczejwarto wymienia si rnymi perspektywami, punktami widzenia, wiedz i dowiadczeniami. Nie trzeba ba si rnic i przywizywa zanadto do wasnych pogldw i pomysw na rozwizania. Dotyczy to zarwno przedstawicieli sub, jak i osb, ktrych sprawa dotyczyw trakcie spotkania warto ustali: po co si spotykamy i co ma by jego efektemile przeznaczamy na nie czasu (najlepiej do 60 min.)kto je prowadzikto zapisze wnioskiplan dziaa i rozdzielenie zadakolejny krok,termin kolejnego spotkania*

DEKALOG grupy roboczejwarto korzysta z moliwoci i zasobw rnych sub; policjant, pracownik socjalny, kurator maj uprawnienia do wizyt domowych, co umoliwia take innym specjalistom wizyt w rodowisku; moemy zaprasza go do OPS, do siedziby sdu, do komisariatu Policji miejsce rozmowy te moe mie istotne znaczenie w wywieraniu wpywu na sprawc, a wsppraca interdyscyplinarna daje tak moliwo warto oddziela dziaania interwencyjne od pomocy, przede wszystkim psychologicznej*

DEKALOG grupy roboczejwszystkie zadania mog by prowadzone w toku codziennych czynnoci, w lokalach sub, przy czym atwiej si pracuje, gdy pomidzy instytucjami zawarte jest porozumienie o wsppracyjeli chcemy rozwija i upowszechnia wspprac interdyscyplinarn, dobrze jest powoa koordynatora lub centrum koordynujce i osobom tym wpisa w zakres obowizkw inicjowanie, tworzenie i rozwijanie pracy zespow, tak by mogy cz swoich godzin subowych przeznaczy na takie dziaania*

DEKALOG grupy roboczejwarto pamita, e zarwno my - przedstawiciele sub, jak i ludzie, z ktrymi pracujemy - osoby uwikane w przemoc - mamy te same cele: eby byo lepiej, eby by spokj oraz eby moliwe byo godne ycie - bez przemocyto dziaa i ma sens. Warto to robi! *

Strategie pomocowe kierowane do ofiar przemocy w rodzinie

Cel:Stworzenie organizacyjnych i kadrowych warunkw do udzielania profesjonalnej pomocy ofiarom przemocy w rodzinie.*

Strategie pomocowe kierowane do ofiar przemocy w rodzinieMetody realizacji: rozwj sieci instytucji wspierajcych ofiary przemocy w rodzinie:punktw konsultacyjnych dla ofiar przemocy w rodzinieorodkw wsparcia dla ofiar przemocy w rodziniespecjalistycznych orodkw wsparcia dla ofiar przemocy w rodziniedomw dla matek z maoletnimi dziemi i kobiet w ciy,orodkw interwencji kryzysowej*

Strategie pomocowe kierowane do ofiar przemocy w rodzinieMetody realizacji:zwikszenie zakresu dziaania oglnopolskiego telefonu zaufania Niebieska Linia dla ofiar przemocy w rodzinie czcego z lokalnymi punktami konsultacyjnymi lub orodkami wsparciastworzenie warunkw umoliwiajcych ofiarom przemocy otrzymanie w pierwszej kolejnoci mieszka socjalnychudostpnienie do publicznej wiadomoci informatorw o instytucjach udzielajcych pomocy w sytuacjach dowiadczania przemocy w rodzinie*

Strategie pomocowe kierowane do ofiar przemocy w rodziniePodmioty realizujce Strategie pomocowe:jednostki samorzdu terytorialnego szczebel powiatowy we wsppracy z organizacjami pozarzdowymijednostki samorzdu terytorialnego szczebel gminny we wsppracy z organizacjami pozarzdowymi*

Diagnozowanie sytuacji w rodzinie*Wywiad rodowiskowy warunki rodzinneUstalenie przejaww przemocyOcena skali zagroenia ycia, zdrowia ofiary przemocyOkrelenie prawdopodobnych przyczyn przemocyRozwaenie koniecznoci powoania grupy roboczejOkrelenie niezbdnych dziaa i ich podzia na czonkw grupyOkrelenie wskanikw kontroli sytuacji w rodzinie

TO JU KONIECDzikuj za uwag

************************************************************************************************************************

Documents

Praca z ofiarą przemocy ze szczególnym uwzględnieniem osób starszych i niepełnosprawnych