Posługiwanie si ę j ęzykiem obcym zawodowym 311[10].Z5 · − sprawdzian osi ągni ęć, którego zaliczenie jest potwierdzeniem nabycia wystarczaj ących umiej ętno ści do poprawnego

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ

Halina Kobusińska

Posługiwanie się językiem obcym zawodowym 311[10].Z5.02 Poradnik dla ucznia Wydawca Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy Radom 2007


1

Recenzenci: mgr inŜ. Julitta Rosa mgr inŜ. Wanda Brześcińska Opracowanie redakcyjne: mgr Halina Kobusińska Konsultacja: mgr Małgorzata Sienna

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 311[10].Z5.02 „Posługiwanie się językiem obcym zawodowym”, zawartego w modułowym programie nauczania dla zawodu technik geodeta. Wydawca Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007


2

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie 3 2. Wymagania wstępne 4 3. Cele kształcenia 5 4. Materiał nauczania 6

4.1. Język zawodowy geodety 6 4.1.1. Materiał nauczania 6 4.1.2. Pytania sprawdzające 13 4.1.3. Ćwiczenia 14 4.1.4. Sprawdzian postępów 17

4.2. Kontakty zawodowe 18 4.2.1. Materiał nauczania 18 4.2.2. Pytania sprawdzające 26 4.2.3. Ćwiczenia 26 4.2.4. Sprawdzian postępów 30

4.3. Zatrudnienie 31 4.3.1. Materiał nauczania 31 4.3.2. Pytania sprawdzające 38 4.3.3. Ćwiczenia 38 4.3.4. Sprawdzian postępów 42

5. Sprawdzian osiągnięć 43 6. Literatura 47


3

1. WPROWADZENIE

Poradnik będzie Ci pomocny w przyswajaniu wiedzy o zasadach poprawnego stosowania struktur leksykalnych i gramatycznych w języku angielskim w Ŝyciu codziennym i zawodowym.

W poradniku zamieszczono: − wymagania wstępne – określające umiejętności jakie powinieneś posiadać, abyś mógł

korzystać z poradnika, − cele kształcenia – określające wykaz umiejętności jakie nabędziesz w trakcie pracy

z poradnikiem, − materiał nauczania – wiadomości teoretyczne niezbędne do osiągnięcia załoŜonych celów

kształcenia i opanowania umiejętności zawartych w jednostce modułowej, − pytania sprawdzające, które pozwolą Ci upewnić się, czy i w jakim stopniu przyswoiłeś

sobie materiał danej jednostki, − zestaw ćwiczeń, które mają na celu wykształcenie umiejętności sprawnego posługiwania

się językiem angielskim w konkretnych sytuacjach Ŝyciowych i zawodowych, − sprawdzian osiągnięć, którego zaliczenie jest potwierdzeniem nabycia wystarczających

umiejętności do poprawnego komunikowania treści zawartych w całej jednostce modułowej,

− wykaz literatury pomocnej w realizacji jednostki modułowej.

Warunkiem efektywnej pracy jest przeprowadzenie na jednych z pierwszych zajęć testu diagnozującego poziom umiejętności językowych uczniów, na bazie którego nauczyciel dokonuje podziału uczniów na grupy.

Schemat układu jednostek modułowych

311[10].Z5 Usługi geodezyjne

311[10].Z5.01 Prowadzenie działalności

geodezyjnej

311[10].Z5.02 Posługiwanie się językiem

obcym zawodowym


4

2. WYMAGANIA WST ĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć:

− korzystać z róŜnych źródeł informacji, − współpracować w grupie, − posługiwać się słownikiem polsko-angielskim i angielsko-polskim, − uŜytkować biurowe programy komputerowe, − posługiwać się podstawowym słownictwem z róŜnych obszarów językowych, − poprawnie budować wypowiedź pod względem gramatycznym, − posługiwać się konstrukcjami gramatycznymi zdania podrzędnie złoŜonego, − rozumieć ogólny sens wysłuchanego komunikatu pochodzącego z róŜnych środków

przekazu, − analizować tekst, − prowadzić korespondencję biurową w języku polskim, − posługiwać się podstawowymi pojęciami z zakresu geodezji w języku polskim, − prezentować wykonaną pracę, − prezentować się na rozmowie kwalifikacyjnej.


5

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć: − posłuŜyć się ustnie i pisemnie językiem obcym na poziomie zaawansowanym w zakresie

wykonywanych zadań, − porozumieć się z uczestnikami procesu pracy wykorzystując słownictwo ogólne

i ogólnotechniczne w języku obcym, − wydać instrukcje i polecenia w języku obcym, − skorzystać z dwujęzycznych słowników: ogólnego, technicznego oraz z obcojęzycznych

słowników specjalistycznych, − przeczytać i przetłumaczyć obcojęzyczną korespondencję, literaturę i prasę z zakresu

geodezji i kartografii, − przeczytać ze zrozumieniem i przetłumaczyć obcojęzyczną instrukcję obsługi instrumentu

geodezyjnego, − pozyskać w drodze konwersacji telefonicznej informacje dotyczące roboty geodezyjnej, − zredagować notatkę w języku obcym z tekstu zawodowego słuchanego i czytanego, − rozróŜnić polecenia przy wykonywaniu prac geodezyjnych i kartograficznych, − skorzystać z obcojęzycznych zasobów Internetu związanych z tematyką zawodową, − przeczytać ze zrozumieniem i przetłumaczyć korespondencję otrzymywaną za pomocą

poczty elektronicznej, − przetłumaczyć, z zachowaniem zasad gramatyki i ortografii języka obcego, teksty

zawodowe napisane w języku polskim, − zastosować język obcy w korespondencji biznesowej z firmami, instytucjami i osobami

prywatnymi przy uŜyciu poczty tradycyjnej i elektronicznej, − zaprezentować się w języku obcym podczas poszukiwania pracy, − posłuŜyć się słownictwem związanym z prowadzeniem działalności gospodarczej.


6

4. MATERIAŁ NAUCZANIA

4.1. Język zawodowy geodety 4.1.1. Materiał nauczania

Wielopłaszczyznowe działania geodety wymagają bardzo szerokiego zasobu słownictwa obejmującego róŜne dziedziny nauki i gospodarki, jak geografia, informatyka, matematyka, fizyka i chemia.

geodesy; geodetic surveying

(geodezja)

geodesist, land surveyor geodetic, geodesic (geodeta) (geodezyjny)

geodetic point geodesic line (punkt geodezyjny) (linia geodezyjna)

Rys. 1. Rodzina terminu „geodezja”[opracowanie własne]

Tabela 1. Podstawowe pojęcia geodezyjne [opracowanie własne]

azymut – azimuth biegun – pole błąd – error błąd dopuszczalny – admissible error błąd odczytu – reading error, error of reading ciąg sytuacyjny – situation traverse fotogrametria – photogrammetry futerał – case geodezja górnicza – mine surveying geodezja inŜynieryjna – engineering geodesy geodezja niŜsza – surveying geodezja wyŜsza – higher geodesy, higher surveying geodynamika – geodynamics geofizyka – geophysics interpolacja – interpolation kąt pionowy – vertical angle kąt poziomy – horizontal angle klasyfikacja gruntów – land classification krzywa przejściowa – transition curve luz – play


7

mapa tematyczna – area map mapa topograficzna – topographic map miara kontrolna – control measure odczyt – reading odczyt w przód – forward reading odczyt wstecz – back reading osnowa – matrix parametry techniczne – technical parameters pochylenie – inclination pochyły – inclined pomiar – measurement, survey pomiar gruntów – land surveying przeźrocza – slides rezultat pomiaru – survey skala mapy – map scale stanowisko – stand, station, position stanowisko pomiarowe – measuring position, observation stand szkic pomiarowy – measure outline śruba sprzęgająca – screw, clamp screw, lock screw tachymetria – tachymetry współrzędne geodezyjne – geodesic coordinates współrzędna – coordinate współrzędne biegunowe – polar coordinates wysokościowy – height

Wybrane pojęcia geograficzne: dolina – valley krajobraz pagórkowaty – hilly landscape nizina – lowland równina – plain rzeźba terenu – sculpture of the (earth) surface, relief skała – rock skarpa – slope,scarp szczyt – top teren – terrain teren pagórkowaty – hilly country teren płaski – flat ground teren pofalowany – undulating country teren pofałdowany – uneven country ukształtowanie terenu – topographical features wzgórze – hill Wybrane pojęcia matematyczne

Niezwykle waŜną umiejętnością geodety w posługiwaniu się językiem angielskim jest uŜywanie róŜnych wielkości liczbowych, znaków matematycznych oraz jednostek miar.


8

Tabela 2. Znaki matematyczne [opracowanie własne]

+ plus - minus x times/ multiplied by (razy/pomnoŜyć przez) ÷ divided by (podzielić przez) = equals/is (równe, równa się) ≠ inequal (nierówne) ≈ approximately (w zaokrągleniu/w przybliŜeniu) < smaller than (mniejsze od) > bigger than (większe od) % per cent, percent (procent) 32 three squared (trzy do potęgi drugiej) 53 five cubed (pięć do sześcianu) 610 six to the power of ten (sześć do potęgi dziesiątej) √ square root of (pierwiastek kwadratowy)

Wybrane pojęcia geometryczne: cięciwa koła – chord czworokąt – tetragon kąt – angle kąt ostry – acute angle kąt prosty – right angle kąt rozwarty – obtuse angle kwadrat – square odcinek – section okrąg – circle płaszczyzna – plane pod kątem prostym – on the square/square to (with sth) powierzchnia (pole) koła – area półpłaszczyzna – half plane prosta – straight line prosta prostopadła – normal line przecinać się wzajemnie – to cross each other, to intersect romb – rhombus równoległe do siebie – parallel skośne – diagonal średnica – diameter trapez – trapezium trójkąt – triangle Liczebniki i zasady ich pisowni

Stosując liczebniki w języku angielskim w pisowni i mowie naleŜy przestrzegać następujących zasad: 1. Liczebniki od 13 do 19 przyjmują końcówkę – teen. Szczególną uwagę naleŜy zwrócić na

liczebniki 13 i 15 gdzie następuje zmiana w pisowni członu podstawowego: 13 – thirteen, 15 – fifteen.

2. Natomiast liczebniki od 20 do 90 przyjmują końcówkę – ty. W liczebniku 40 utworzonym od „four” opuszczamy literę „u” (forty).

3. Dziesiątki z jednościami łączymy za pomocą myślnika, np.: thirty-one.


9

4. Przy setkach, tysiącach, milionach, itd. nie dodajemy -s do liczebnika, np.: 3 hundred, 10 million.

5. Przy dłuŜszych liczebnikach przed dziesiątkami uŜywamy spójnika „and”, np.: 4,789 – four thousand seven hundred and eighty-nine.

6. Liczebniki porządkowe od 4 do 19 tworzymy przez dodanie końcówki – th do liczebnika głównego, np.: 11 – eleventh.

7. Liczebniki porządkowe od 1 do 3 tworzymy nieregularnie: pierwszy – first, drugi – second, trzeci – third.

100 – a hundred, one hundred 1,000 – a thousand, one thousand 100,000 – a hundred thousand 1,000,000 – a million, one million 1,000,000,000 – a billion, one billion Tabela 3. Ułamki (Fractions) [opracowanie własne]

½ – a/one half ⅓ – a/one third ¼ – a/one quarter, a/one fourth 1/12 – one twelfth 1/16 – one sixteenth 2/3 – two thirds ¾ – three quarters, three fourths 9/10 – nine tenths

Ułamki dziesiętne (Decimals)

79.3 – seventy-nine point three 3.142 – three point one four two 0.67 – nought point six seven

Tabela 4. Jednostki miar [opracowanie własne]

Jednostki powierzchni (Surface area measurements)

1 sq in. = 1 square inch – 1 cal kwadratowy 1 sq ft = 1 square feet – 1 stopa kwadratowa 1 sq yd = 1 square yard – 1 jard kwadratowy 1 acre – 1 ar 1 sq ml = 1 square mile – 1 mila kwadratowa 1 sq cm = 1 square centimetre – 1 centymetr kwadratowy 1 sq m = 1 square metre – 1 metr kwadratowy 1 sq km = 1 square kilometre – 1 kilometr kwadratowy 1 sq h = 1 square hectare – 1 hektar kwadratowy it's 200 square metres – ma 200 metrów kwadratowych it's 20 metres by 10 metres – ma 20 na 10 metrów

Temperatura (Temperature)

at a temperature of 200o – w temperaturze 200 stopni above 30o – powyŜej 30 stopni over 30o – ponad 30 stopni below 30o – poniŜej 30 stopni it's 40 degrees – jest 40 stopni


10

Jednostki pojemności (Volume measurements)

what is its volume? – jaka jest jego/jej objętość 100 cubic metres – 100 metrów sześciennych a 200-cubic-metres tank – zbiornik o pojemności 200 metrów sześciennych 1 cu. in = 1 cubic inch – 1 cal sześcienny 1 cu. ft = 1 cubic feet –1 stopa sześcienna 1 cu. yd = 1 cubic yard – 1 jard sześcienny

Jednostki cięŜaru (Weight measurements)

1 oz = 1 ounce – 1 uncja 1 lb = 1 pound – 1 funt 1 st = 1 stone – jednostka nie ma odpowiednika w języku polskim 1 ton – 1 tona

Jednostki objętości (Capacity measurements)

1 fl oz = 1 fluid ounce – 1 uncja objętości 1 qt = 1 quart – 1 kwarta 1 pt = 1 pint – pół kwarty 1 gal = 1 gallon – 1 galon

Jednostki kątowe (Angle measurements)

degree – stopień minute – minuta second – sekunda grade – grad centigrade – centygrad decimiligrade – decymiligrad

Instrumenty geodezyjne: busola geodezyjna – compass dalmierz optyczny – optical rangefinder instrument busolowy – compass instrument instrument tachimetryczny – tachymetric instrument luneta – telescope lupa – magnifying glass, reading glass, hand magnifier mikroskop – microscope niwelator – levelling instrument; survey level niwelator cyfrowy – digital levelling instrument, digital level niwelator samopoziomujący – self-levelling instrument odbiornik GPS – GPS receiver rejestrator polny – field recorder ruletka geodezyjna – measuring tape soczewka – lens, lenticle statyw geodezyjny – tripod tachymetr elektroniczny – electronic tachymeter tarcza sygnałowa – signal disc, target teodolit – theodolite tyczka geodezyjna – flagpole, range pole


11

łata niwelacyjna – levelling rod węgielnica – square zwierciadlana węgielnica – optical square Instrukcja obsługi instrumentu geodezyjnego

W pracach geodezyjnych wykorzystuje się róŜne typy instrumentów geodezyjnych. KaŜdy z producentów sprzętu załącza do sprzedanego produktu instrukcję obsługi, która szczegółowo opisuje czynności, jakie powinien wykonać uŜytkownik. Dla duŜej grupy instrumentów pewne polecenia są zbieŜne. Tabela 5. Instrukcje i polecenia o charakterze zawodowym [opracowanie własne]

dobierz sprzęt do – select the equipment to dobrać – to match/to select dziennik polowy – field record nanieść – to mark objaśnić – to explain oblicz współrzędne – calculate coordinates obliczenie – calculations obliczyć (np. wysokość) – to calculate oblicz pole powierzchni – calculate square obserwacja – observation obserwować – to observe obsługa urządzenia – operating a machine określ warunki techniczne pomiaru – determine technical specifications of measurement określić – to define opisać – to describe opracować – to develop opracuj projekt – prepare a draft opracuj zasady – develop principles przelicz na komputerze wyniki wykonanych pomiarów – convert on the computer taken measurements przetwórz wyniki pomiaru – process the measurement result scharakteryzować zasady wykonania – to charakterise the principles sklasyfikuj szczegóły – classify the details skompletować – to complete sporządź opis – make/abstract a description sporządź plan – lay out a plan sporządź wykres – abstract a graph/plot sprawdzić – to check ustawić – to set up wyjąć – to take out wykonać – to make wykonaj obliczenia – make calculations wykonaj odczyt – make/take a reading wykonaj pomiary – take/make measurements wykonaj próbę – carry out a test wykonaj wywiad terenowy – make/do field inspection wykonaj zadanie – perform a task


12

wykreślić – to draught, to draw wypełnij dziennik – fill in the record wyrównać – to equalize; to level out wytyczyć – to set up wyznacz krzywą – determine a curve zaktualizować – to update zastosować – to use zaznaczyć – to mark zbierać dane – to collect data zdjąć – to take down zestawić dane – to set data zlokalizować – to situate, to place zmierz wysokość sygnału – measure the signal height

Wybrane dane techniczne

W geodezji posługujemy się róŜnymi instrumentami w zaleŜności od rodzaju wykonywanego pomiaru, wymogów dokładnościowych czy wykonywanego zadania. Technik geodeta często sięga do danych technicznych instrumentów geodezyjnych. Dane techniczne: dokładność – accuracy minimalna odległość – minimal distance pojemność pamięci wewnętrznej – inner storage capacity pole widzenia np. lunety – visual field, field of view waga – weight wielkość ekranu – screen size zakres np. kompensatora – compensator range zasięg pomiaru – measurement range Organizacja stanowiska pracy

Organizacja stanowiska pracy zaleŜy od rodzaju i miejsca wykonywanych prac. Inne wymagania ma praca wykonywana w terenie, a inne praca wykonywana w biurze. Prace wykonywane w terenie wymagają udziału zespołu pomiarowego (measuring team), w skład którego wchodzi: − kierownik – a manager, − obserwator – an observer, − protokolant – a recorder, − pomiarowy – a rodman.

Poza pracami polowymi technik geodeta moŜe wykonywać takŜe prace biurowe (office works). Są one integralnym elementem działalności firmy. Większość czynności biurowych to działania typowe – powtarzalne, wykonywane na wielu stanowiskach pracy. Dobra organizacja pracy biurowej wpływa na sprawne zarządzanie przedsiębiorstwem. Do prac biurowych naleŜą: − wykonywanie obliczeń geodezyjnych – doing geodesic calculations, − wykonywanie szkiców/rysunków/planów – making sketches, drafts/drawings/plans, − kreślenie map – drawing maps, − wykonywanie zestawień, wykazów, tabel – preparing tabulations/lists/charts, − kontaktowanie się z urzędami i instytucjami – contacting various offices and institutions.


13

Do wykonywania prac biurowych wykorzystywany jest odpowiedni sprzęt biurowy (office equipment) oraz kreślarski (drafting equipment). WyposaŜenie biura geodezyjnego: artykuły biurowe – office articles automatyczna sekretarka – answering machine bindownica – binder dziurkacz – punch gilotyna do papieru – paper cutter kalkulator – calculator klej w sztyfcie – glue stick korektor w sztyfcie – correction fluid/Tipp Ex kserokopiarka – Xerox copier naklejka samoprzylepna – self-adhesive label/sticker niszczarka do dokumentów – paper destroyer paczka papieru – paper box, pack of paper pieczątka – stamp ryza papieru – ream of paper segregator – folder skoroszyt – file skorowidz – index spinacz – paper clip taca na dokumenty – desk tray taśma samoprzylepna – sticky tape telefax/fax – fax machine zszywacz – stapler zszywki – staples 4.1.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń. 1. Na czym polega praca biurowa technika geodety? 2. Jakie są angielskie nazwy podstawowych instrumentów geodezyjnych? 3. Jakie są angielskie odpowiedniki róŜnych jednostek miary? 4. Jakie polecenia moŜna znaleźć w instrukcji obsługi? 5. Jakie są podstawowe polecenia zawodowe w języku angielskim? 6. Jakie jest podstawowe słownictwo z zakresu geodezji? 7. Jak nazwać podstawowe elementy wyposaŜenia biurowego? 8. Jak scharakteryzujesz podstawowe instrumenty geodezyjne?


14

4.1.3. Ćwiczenia Ćwiczenie 1

Wykonaj test diagnozujący poziom kompetencji językowych, który otrzymasz od nauczyciela.

Sposób wykonania ćwiczenia Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) przeczytać polecenie, 2) zapoznać się dokładnie z treścią testu kompetencyjnego, 3) podpisać test, 4) rozwiązać poprawnie test zgodnie z poleceniem, 5) sprawdzić poprawność wykonanego testu.

WyposaŜenie stanowiska pracy: − arkusz testu kompetencyjnego. Ćwiczenie 2

Dokonaj analizy własności technicznych porównywalnych, zagranicznych instrumentów geodezyjnych róŜnych producentów.


1) przeczytać uwaŜnie polecenie, 2) zidentyfikować w Internecie lub zagranicznej prasie fachowej interesujące Cię

instrumenty geodezyjne róŜnych producentów, 3) zapoznać się z danymi technicznymi tych instrumentów, 4) przetłumaczyć pisemnie dane techniczne na język polski, 5) sporządzić w języku polskim tabelę danych technicznych wybranych instrumentów, 6) dokonać pisemnie analizy tych własności w języku angielskim, 7) zaprezentować swoją pracę na forum grupy.

WyposaŜenie stanowiska pracy: − techniczny i specjalistyczny słownik polsko-angielski i angielsko-polski, − arkusze papieru i artykuły piśmienne, − arkusz do ćwiczenia, − komputer z dostępem do Internetu, − fachowe czasopisma zagraniczne, − drukarka, − poradnik dla ucznia.


15

Ćwiczenie 3 Twoja firma ma zamiar zakupić nowy instrument geodezyjny. Przetłumacz na język

polski jego instrukcję obsługi. Sposób wykonania ćwiczenia Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) przeczytać uwaŜnie polecenie, 2) zidentyfikować w Internecie lub zagranicznej prasie fachowej interesujący Cię instrument

geodezyjny, 3) zapoznać się w całości z angielską instrukcją obsługi wybranego instrumentu, 4) wyszukać w słowniku angielsko-polskim słowa, których znaczenia nie rozumiesz lub nie

jesteś pewien, 5) przetłumaczyć pisemnie instrukcję obsługi instrumentu na język polski, 6) sprawdzić poprawność tłumaczenia, 7) zaprezentować przetłumaczoną instrukcję na forum grupy.

WyposaŜenie stanowiska pracy: − techniczny i specjalistyczny słownik angielsko-polski, − arkusze papieru i artykuły piśmienne, − arkusz do ćwiczenia, − komputer z dostępem do Internetu, − zagraniczna prasa fachowa, − drukarka, − poradnik dla ucznia. Ćwiczenie 4

Przetłumacz wybrane polecenia przy wykonywaniu prac geodezyjnych i wpisz w tabelkę brakującą wersję polecenia fachowego. Tabela 6. Polecenia do tłumaczenia [opracowanie własne]

Polecenie w języku polskim Polecenie w języku angielskim

Zamontuj urządzenie pomiarowe na statywie.

Abstract a graph.

Spoziomuj instrument.

Przestrzegaj zasad bezpieczeństwa.

Select the equipment to a proper task.

Process the measurement results.

Calculate coordinates.


1) przeczytać uwaŜnie polecenie, 2) przeczytać dokładnie podane polecenie fachowe, 3) wyszukać w słowniku określenia, których nie znasz,


16

4) przetłumaczyć pisemnie podane w tabelce polecenie, 5) sprawdzić poprawność wykonanego ćwiczenia, 6) porównać swoje tłumaczenie z wersją kolegi, 7) wybrać trafniejsze tłumaczenia.

WyposaŜenie stanowiska pracy: − techniczny i specjalistyczny słownik polsko-angielski i angielsko-polski, − arkusz do ćwiczenia, − poradnik dla ucznia. Ćwiczenie 5

Poruszasz się po polach rzucając kostką. KaŜdy kwadrat zawiera polecenie do wykonania w języku angielskim. Jeśli Twoja odpowiedź jest bardzo dobra/perfekcyjna, to rzucasz kostką ponownie. Jeśli jest to odpowiedź dobra, to zostajesz na swoim polu. Jeśli natomiast Twoja odpowiedź jest niewłaściwa, to cofasz się na pole, z którego przyszedłeś. Twoi przeciwnicy oceniają odpowiedzi, więc odpowiadaj i słuchaj bardzo uwaŜnie. Tabela 7. Gra planszowa [opracowanie własne]

SSTTAARRTT Zapytaj, gdzie jest zszywacz.

Wymień 5 instrumentów geodezyjnych.

Podaj w języku angielskim odpowiedniki zwrotów:

wyznacz krzywą, wykonaj obliczenia, błąd dopuszczalny.

Podaj w 5 zdaniach instrukcję obsługi

wybranego instrumentu geodezyjnego.

Podaj 3 przykładowe wpisy do dziennika pomiarowego.

Wymień angielskie jednostki metryczne.

Wydaj 3 polecenia w trakcie wykonywania zadań

polowych.

Wytłumacz koledze zasady obsługi wybranego

instrumentu tachimetrycznego.

Wymień 6 przedmiotów wchodzących w skład

wyposaŜenia biurowego.

Podaj następujące wielkości: 0.125; 1 ¾ ; 6.05; 12 m2;

12,680,005.

Podaj następujące wielkości: 9/10; 0.63; 50 m x 80 m; 1 cal sześcienny; 1 uncja;

1 kwarta.

Podaj dane techniczne wybranego instrumentu

geodezyjnego.

KK OONNII EECC


1) przeczytać uwaŜnie polecenie, 2) dobrać się w pary lub zespoły 3–4 osobowe,


17

3) ustalić, kto rozpoczyna grę, 4) kolejno rzucić kostką i wykonać ustnie polecenie zapisane w danym polu, 5) wysłuchać uwaŜnie wykonanego przez przeciwników polecenia, 6) ocenić poprawność wykonanego polecenia przez druŜynę przeciwną, 7) śledzić poprawność przebiegu gry.

WyposaŜenie stanowiska pracy:

− przygotowane wcześniej plansze do gry i kostki, − techniczny i specjalistyczny słownik polsko-angielski, − poradnik dla ucznia. Ćwiczenie 6

Przetłumacz na język angielski sprawozdanie z prac geodezyjnych przeprowadzonych w terenie dla swojego zagranicznego partnera.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś: 1) przeczytać uwaŜnie polecenie, 2) przypomnieć sobie zasady pisania sprawozdania z terenowych prac geodezyjnych, 3) przygotować w języku polskim sprawozdanie z prac geodezyjnych przeprowadzonych

w terenie, 4) upewnić się Ŝe znasz odpowiedniki terminologii fachowej w języku angielskim, 5) przetłumaczyć pisemnie sprawozdanie na język angielski, 6) sprawdzić poprawność wykonanego tłumaczenia, 7) zaprezentować sprawozdanie w języku angielskim na forum grupy.

WyposaŜenie stanowiska pracy: − arkusze papieru i artykuły piśmienne, − techniczny i specjalistyczny słownik polsko-angielski, − arkusz do ćwiczenia, − poradnik dla ucznia. 4.1.4. Sprawdzian postępów Czy potrafisz: Tak Nie 1) nazwać róŜne jednostki miary? � � 2) rozróŜnić podstawowe polecenia zawodowe? � � 3) przeczytać ze zrozumieniem instrukcję obsługi instrumentu

geodezyjnego? � � 4) scharakteryzować róŜne instrumenty geodezyjne? � � 5) posłuŜyć się fachowym słownictwem związanym z wykonywaniem

zawodu geodety? � � 6) przetłumaczyć tekst zawodowy w języku polskim na język angielski? � �


18

4.2. Kontakty zawodowe 4.2.1. Materiał nauczania

W kontaktach zawodowych niezwykle waŜnym elementem oprócz znajomości słownictwa fachowego oraz zasad posługiwania się językiem angielskim, jest takŜe umiejętność rozumienia usłyszanego komunikatu. Zrozumienie informacji zawartych w wypowiedziach ustnych jest niezbędnym i integralnym elementem komunikacji językowej.

Ćwiczenia na rozumienie ze słuchu dają niepowtarzalną okazję do ukształtowania właściwych nawyków wymowy, właściwej intonacji i akcentu. Ćwicząc sprawność rozumienia ze słuchu naleŜy korzystać z róŜnych, dostępnych, nowoczesnych technologii. MoŜna słuchać nagrań w języku angielskim nie tylko w radiu i telewizji czy materiałów nagranych na taśmie, ale równieŜ w komputerze, discmanie, MP3, MP4, itd.

W niektórych sytuacjach oprócz słuchania wypowiedzi moŜemy takŜe obserwować język ciała rozmówcy. Wszelkie gesty, mimika, postawa rozmówcy w znacznym stopniu ułatwiają zrozumienie komunikatu słownego.

Wysłuchując danego komunikatu nie ma potrzeby rozumienia poszczególnych wyrazów. Zadaniem ucznia jest zrozumienie ogólnego sensu wypowiedzi i domyślenie się znaczenia nieznanych słów z kontekstu. Rozmowy telefoniczne

W dobie komputerów i Internetu telefon pozostaje ciągle najpowszechniejszym sposobem komunikowania się.

Scenariusz rozmowy telefonicznej (Telephone call scenario) Osoba dzwoniąca – caller Osoba do której dzwonimy – receiver

Rozpoczęcie rozmowy: Tabela 8. Przykładowe zwroty rozpoczynania rozmowy telefonicznej[opracowanie własne]

Receiver Caller 1.Park and Garden, good morning. Hello, Sales Department. Hello, Sales. 2.How can I help you? 2.Could I speak to…? What can I do for you? Can I speak to…? I’d like to speak to… . Extension123, please. 3.Who’s calling, please?/Kto mówi? 3.This is Tom Brown/Mówi Tom Brown. Tom Brown speaking. Tom Brown from Biomax International. It’s Tom here. 4. Can I have your name again? 4.Yes, it’s… Could you spell that?/Czy mogę prosić o przeliterowanie?

5. Is that Mary?/Marysia? 5.Yes, speaking.


19

Jeśli telefonujesz w sprawach słuŜbowych do krajów anglojęzycznych, powinieneś podać imię i nazwisko oraz tytuł osoby, z którą chcesz rozmawiać (Mr, Mrs, Ms). Kiedy rozmawiasz z obcokrajowcem i podajesz mu swoje nazwisko, nazwę firmy lub adres, bardzo często proszony jesteś o przeliterowanie. Poszczególne litery w alfabecie angielskim wymawia się inaczej niŜ w języku polskim. Dzwoniąc w sprawach słuŜbowych do osoby, którą znasz, dobrze jest rozpocząć rozmowę od kilku zwrotów grzecznościowych np. spytać o pogodę, co słychać w interesach itp.

Często prowadząc rozmowę telefoniczną kontrolujemy jej przebieg: − prosząc, aby osoba mówiła wolniej np. Could you speak more slowly, please? − prosząc osobę o powtórzenie np. Pardon? − prosząc osobę o potwierdzenie najwaŜniejszych danych/faktów np. Could you repeat the

dates, please? − prosząc osobę o podanie informacji w momencie kiedy ty uwaŜasz za stosowne np. Can

I have the invoice number, please? − prosząc o przeliterowanie konkretnych danych np. Can you spell the street for me, please? Próby połączenia 1. Ann Smith in Finance, please. 1. One moment, please. I’m putting you through. Sorry to keep you waiting. I’m afraid you’ve got the wrong extension. I’ll try to transfer you – postaram się przełączyć. 2. I phoned a minute ago but I was cut off. 2. I’m afraid the line’s busy/engaged. I’m sorry but there’s no reply. . 3. Do you want to hold or you call back later? 3. I’ll hold – zaczekam. Could you put me through to her secretary 4. I’m afraid…is on the other line – obawiam się, iŜ rozmawia przez inny telefon. I’m afraid…is off – obawiam się, iŜ wyszedł. I’m afraid… is tied up right now – obawiam się, iŜ jest teraz zajęty. I’m afraid…is in a meeting – obawiam się, iŜ jest na spotkaniu.

Rys. 2. Schemat przeprowadzenia próby połączenia [opracowanie własne]

Zakończenie rozmowy

Jeśli udało nam się porozmawiać, to na zakończenie rozmowy stosujemy jeden ze zwrotów poŜegnalnych stosownych do sytuacji. Jeśli natomiast nie udało nam się porozmawiać z daną osobą z róŜnych przyczyn, to kończymy rozmowę: − mówiąc: I’ll call back later. Thank you. Good bye., − zostawiając wiadomość u osoby z którą rozmawialiśmy, − zostawiając informację na automatycznej sekretarce.

W wypadku, gdy to my odbieramy telefon, kończąc rozmowę zawsze dziękujemy za rozmowę uŜywając np. zwrotu: Thank you for calling.


20

Zostawianie wiadomości: − Could I leave a message? – Czy mógłbym zostawić wiadomość? − Could you tell Mr/Mrs….that… – Czy mógłby pan powiedzieć panu/pani…Ŝe… . − Could you ask him/her to ring/call me? – Czy mógłby pan poprosić jego/ją aby do mnie

zadzwonił/a? − Can you tell him/her I called? – Czy mógłby pan przekazać mu/jej, Ŝe dzwoniłem/-łam? Automatyczna sekretarka (Voicemail/Answerphone machine)

W momencie, gdy włącza się automatyczna sekretarka moŜesz usłyszeć następujący komunikat: You’re through to the voicemail of … .I’m not at my desk now, but if you leave a message, I’ll get back to you/call you back.

Po sygnale zostawiasz wiadomość. Koniecznie podaj swój numer kontaktowy: − I’m available on 00 49 22 655 873. − Here in Warsaw I’m available on… Ustalanie terminu spotkania

W kontaktach międzyludzkich, a w kontaktach zawodowych w szczególności, ustalając termin spotkania najczęściej korzystamy z telefonu. WyraŜenie chęci spotkania biznesowego / formalnego: − Can/shall we fix / arrange an appointment / a meeting? – Czy moglibyśmy ustalić termin

spotkania? − Would it be useful to meet up soon? – Czy nie dobrze byłoby wkrótce się spotkać? − I’d like to make an appointment to see…/with – Chciałbym umówić się na spotkanie z… − I’d like to see…– Chciałbym spotkać się z… − Would you like to come and see…– Czy zechciałby pan przyjść i spotkać się z… − Would it be possible to meet? – Czy byłaby moŜliwość spotkania? Korespondencja

We wszystkich typach korespondencji handlowej/urzędowej w języku angielskim dwoma, najwaŜniejszymi elementami są: układ graficzny i styl.

W zaleŜności od formalności sytuacji stosujemy język formalny, na wpół formalny lub nieformalny, bez względu na typ korespondencji. Z reguły faksy i emaile są mniej oficjalne niŜ pisma. JednakŜe, jeśli kontaktujemy się z kimś po raz pierwszy, to równieŜ w faksach i emailach uŜywamy stylu listu formalnego.

KaŜdy list powinien zawierać co najmniej 3 paragrafy: − pierwszy paragraf, w którym wyjaśniamy cel pisma, − drugi paragraf, w którym podajemy szczegóły, − trzeci paragraf, stanowiący grzeczne zakończenie.

Zawsze staramy się wyraŜać precyzyjnie, ograniczając stosowanie interpunkcji, szczególnie przy podawaniu adresu. Umiejętność zwięzłego wyraŜania myśli w li ście lub innej formie pisemnej komunikatu, jak równieŜ odpowiednia jego forma, układ graficzny, znajomość ogólnie przyjętych i stosowanych sformułowań decyduje o poprawnym napisaniu listu biznesowego. Umiejętność ta jest niezwykle waŜna, poniewaŜ dobrze napisany list/faks/e-mail stanowi wizytówkę naszej firmy.


21

Podstawowe zwroty korespondencji biznesowej 1. Rozpoczynanie listów, e-maili, faksów:

− I refer to your application for the post of... – Nawiązuję do pana/pani podania o posadę...

− With reference to/Further to our telephone conversation... – W nawiązaniu do naszej rozmowy telefonicznej...

− With reference to/Further to your letter of 18 August 2006 I am writing to let you know that... – W nawiązaniu do pana/pani pisma z 18 sierpnia 2006 pragnę powiadomić pana/panią, iŜ...

− As requested, here is the report on... – Zgodnie z waszą/pana/pani prośbą, przesyłamy raport dotyczący...

2. Wyjaśnianie celu listu: − I am writing in connection with... – Piszę w związku z... − We are writing in response to... – Piszemy w odpowiedzi na... − We are pleased to inform you that... – Miło nam poinformować pana/panią, Ŝe...

3. Podawanie szczegółów: − I am enclosing a copy of the invoice number... – Załączam kopię faktury numer... − Please find enclosed... – W załączniku przesyłam... − We are pleased to tell you about... – Miło nam powiadomić Państwa/pana/panią o...

4. Podawanie powodów: − This is due to.. – Jest to spowodowane... − This is because of... /owing to... – To wynika z...

5. Zakończenie listu: − I hope that this information will help you. – Mam nadzieję, iŜ ta informacja pomoŜe

Państwu/panu/pani. − Please feel free to contact me if you have any further questions. – Jeśli macie

Państwo/pan/pani jakieś dodatkowe pytania proszę nie wahać się skontaktować ze mną.

− Should you need more information, please feel free to contact me.– Jeśli potrzebujecie Państwo/pan/pani jakieś dodatkowe informacje proszę nie wahać się skontaktować ze mną.

− If you require any further information, do not hestitate to contact me. – Jeśli potrzebujecie Państwo/pan/pani jakiejś dalszej informacji, proszę nie wahać się skontaktować ze mną.

− I look forward to hearing from you. – Oczekuję na wiadomość od Państwa /pana /pani.

Jeśli do pisma załączone są jakieś dokumenty, materiały, to w lewym rogu pisma, poniŜej podpisu zamieszczamy słowo Enclosure (załącznik) – w skrócie Encl. lub Encls. A następnie wyliczamy poszczególne dokumenty.

W tym samym miejscu moŜemy równieŜ zamieścić informację do kogo wysyłamy kopię naszego pisma:

Copy to: Technology Department attn.: Dr Green W korespondencji biznesowej szczególnie w pisaniu faksów i e-maili powszechne

zastosowanie znajdują skróty.


22

Tabela 9. Skróty w korespondencji biznesowej [opracowanie własne]

@ at małpa

a/c account konto, rachunek

approx. approximately w przybliŜeniu

asap as soon as possible jak najszybciej

attn. attention uwaga

cc copies to kopie do

c/o care of na adres

Co company spółka, firma, przedsiębiorstwo

cont'd continued kontynuowany, dalszy ciąg

del delivery dostawa

dept. department dział, oddział

ea. each kaŜdy

e.g. for example na przykład

encl. enclosed załączone

ETA estimated time of arrival przewidywany czas przybycia

fwd forward z góry, na przyszłość

incl. including włączać, obejmować, włącznie

j.i.t. just in time na czas

K thousand tysiąc

N/A not applicable nie dotyczy

no. number numer

p.a. per annum/per year rocznie

Pd paid zapłacony

PP on behalf of w imieniu, z upowaŜnienia

PTO please turn over proszę odwrócić, verte

qty quantity ilość

re regarding; about dotyczy

ref reference referencje, odnośnie

tba to be announced do ogłoszenia

V.A.T value added tax (UK) podatek od wartości towaru i usług

W krajach anglojęzycznych stosuję się w listach handlowych następujący układ treści

pisma. Jest to układ tekstu blokowego.


23

Novatel plc

56 Hill Place, London SE4 8WT tel: 0171 485 7896 Fax: 0171 475 8383

e-mail [email protected] 12 May 2008

Ms Emiko Nakamura Training Manager Novatel Japan 1-22-7 Shimada Mansions Setagya-ku Tokyo 155 Japan Dear Ms Nakamura Novatel 'Year 2008' conference As discussed, I am enclosing the schedule for the 'Year 2008' conference which will be held here in London from 22–26 July this year. Could you please send me the names of the participants from your office who will be attending, so that we can confirm hotel and local transport arrangements? I look forward to hearing from you soon. Yours sincerely Ailsa Macauley Ailsa Macauley Organizer

Rys. 3. Układ blokowy listu biznesowego[opracowanie własne] E-mails – zasady pisania e-maili i faksów 1. Zawsze rozpoczynaj e-maila od informacji, czego dotyczy, kto jest nadawcą i do kogo

jest adresowany: To: (adresat) From: (nadawca) Subject: (temat e-maila)

2. Jeśli piszesz do kogoś po raz pierwszy, przedstaw się i wyjaśnij powód korespondencji: I am Luigi Breston from Padwa, the geodesist. I'm interested in... Could you send me more information... (Nazywam się Luigi Breston, jestem z Padwy, jestem geodetą. Interesuje mnie/ Jestem zainteresowany... Czy mogliby Państwo/Pan/Pani przesłać mi więcej informacji...)

3. Stosuj zwroty powitalne i poŜegnalne zgodnie z zasadami pisania listów. 4. UŜywaj prostych, zrozumiałych konstrukcji zdaniowych. 5. Stosuj te same zasady układu graficznego treści e-maila, jak w przypadku listu

biznesowego. 6. W e-mailach biznesowych zawsze stosuj styl formalny i grzecznościowy. Unikaj

stosowania emoticon i akronimów. 7. Nie uŜywaj duŜych liter drukowanych w środku zdania. 8. Po napisaniu e-maila sprawdź pisownię i interpunkcję.


24

Oferty biznesowe Oferty są bardzo waŜnym elementem kontaktów biznesowych. W dobie duŜej

konkurencyjności na polskim i międzynarodowym rynku pracy naleŜy bacznie obserwować i analizować wszelkie informacje na jego temat, aby poznać potrzeby nabywców oraz rozpoznać konkurencję. Konfrontacja uzyskanych informacji z moŜliwościami naszej firmy pozwoli na opracowanie właściwej oferty. Oferta powinna jasno precyzować moŜliwości współpracy. Od naszej kreatywności i operatywności zaleŜy sukces firmy.

Istnieją dwa rodzaje ofert: − oferta będąca odpowiedzią na zapytanie ofertowe klienta, − oferta jako forma materiału reklamowego, tzw. „sales letters”.

„Sales letters” – powinny wzbudzić zainteresowanie jak największej liczby odbiorców, jako naszych potencjalnych klientów. Taka oferta powinna zawierać nie tylko korzyści, jakie odniesie klient, który z niej skorzysta, ale takŜe podkreślać przewagę naszej oferty nad innymi tego typu ofertami znajdującymi się na rynku. Chcąc umoŜliwi ć klientom szybki kontakt z nami, powinniśmy podać nr faksu, telefonu, komórki lub adres e-mailowy. W sytuacji, kiedy nasz rynek otwiera się na zachód, niezwykle waŜna dla pracowników geodezyjnych staje się umiejętność opracowania takiej oferty w języku angielskim.

Jasność i zwięzłość treści to podstawowa zasada, jaką kierujemy się przy doborze słownictwa ofertowego.

Typowe zwroty: − We are much obliged for your... – Czujemy się zobowiązani za... − May we draw your attention to ... – Chcielibyśmy zwrócić uwagę Państwa/pana/pani na... − As requested we are sending... – Zgodnie z Państwa/pana/pani prośbą przesyłamy... − Please let us know if you would like to have/receive samples... – Prosimy o informację

jeśli chcielibyście Państwo/pan/pani otrzymać próbki... − You will/Please note that our prices are exceptionally competitive. – Prosimy zwrócić

uwagę na fakt, iŜ nasze ceny są wyjątkowo konkurencyjne. − You will/might be interested to know that we have just introduced our new ... – Mamy

nadzieję, Ŝe będziecie Państwo/pan/pani zainteresowani informacją, iŜ właśnie wprowadziliśmy nowy...

− You may be able to profit from special terms on your initial order. – MoŜecie Państwo/pan/pani skorzystać ze specjalnych warunków przy złoŜeniu pierwszego zamówienia.

− Having once seen and handled ... you will be able to place your order. – Gdy zobaczą Państwo/pan/pani i skorzystają po raz pierwszy z... to na pewno zechcecie złoŜyć zamówienie.

− The reputation of this product is spread by everyone who... – Dobra opinia dotycząca produktu rozpowszechniana jest przez wszystkich, którzy...

− The discount increases in proportion to the size of the order. – ZniŜki zwiększają się w zaleŜności od wielkości zamówienia.

− We are prepared to start... – Gotowi jesteśmy rozpocząć... − Please confirm that... – Prosimy potwierdzić, Ŝe... Relacjonowanie wypowiedzi innych osób

Rozmawiając na tematy zawodowe, często powołujemy się na opinie innych osób. Przytaczając ich wypowiedzi w języku angielskim uŜywamy konstrukcji mowy zaleŜnej. Zdania w mowie zaleŜnej/Reported Sentences

Przytaczając czyjąś wypowiedź rozpoczynamy od zdania typu: − Tom said (that)…+ wypowiedź (ze zmianą uŜytego czasu),


25

− Tom told me (that)… + wypowiedź (ze zmianą uŜytego czasu). Uwaga! W mowie potocznej odstępuje się od zasady zmiany czasu w przytaczanej

wypowiedzi, jeśli relacjonowana wypowiedź dotyczy stanu, np. „I’m tired” lub prawd oczywistych, np. „The sun rises in the east”.

Oprócz zmian czasu w przytaczanej wypowiedzi, zaleŜnie od okoliczności, zmieniamy zaimki osobowe, zaimki dzierŜawcze, zaimki wskazujące i określenia czasu. Zmiany te ilustruje poniŜsza tabela.

Tabela 10. Zmiany zaimków i określeń czasu w mowie zaleŜnej [opracowanie własne]

Mowa niezaleŜna / Direct Speech Mowa zaleŜna / Indirect Speech

Today that day Tomorrow the next day, the following day Yesterday the day before, the previous day last week, month etc. the week, month before next week, month etc. the following week, month This that These those Now then Here there

Następstwo czasów (Sequence Of Tenses)

Inną konstrukcją gramatyczną często stosowaną do relacjonowania wydarzeń i opinii jest następstwo czasów. Stosuje się je w zdaniach złoŜonych podrzędnie tylko w wypadku, gdy czasownik w zdaniu nadrzędnym jest uŜyty w języku angielskim w czasie przeszłym. W zdaniu podrzędnym następuje wówczas przesunięcie czasu jak gdyby o krok do tyłu. Zdanie nadrzędne w czasie Zdanie podrzędne w dowolnym teraźniejszym/przyszłym czasie We know that Mary is in Australia. – My wiemy, Ŝe Marysia jest w Australii.

W tym przypadku nie stosujemy zasady następstwa czasów, poniewaŜ zdanie nadrzędne nie jest w czasie przeszłym. Zdanie nadrzędne w czasie Zdanie podrzędne z przesunięciem przeszłym czasu We knew that Mary was in Australia. – My wiedzieliśmy, Ŝe Marysia jest w Australii.

W tym przypadku stosujemy zasadę następstwa czasów. Uwaga! W języku polskim takie przesunięcie w czasie w zdaniu podrzędnym nie występuje.

Zasada następstwa czasów w języku angielskim nie obowiązuje jednak, gdy zdanie podrzędne wyraŜa prawa, reguły, treści zawsze prawdziwe np.: They didn’t realise that only club members have this reduction. – Nie zdawali sobie sprawy, iŜ tylko członkowie klubu mają tę zniŜkę.


26

4.2.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń. 1. Jak rozpoczniesz rozmowę telefoniczną dzwoniąc do instytucji? 2. W jaki sposób ustalić telefonicznie termin spotkania biznesowego? 3. Jaki jest układ graficzny listu biznesowego? 4. Jakie są podstawowe zwroty korespondencji biznesowej? 5. Jakie są zasady sporządzenia oferty jako formy materiału reklamowego? 6. Jakie są podstawowe zasady pisania faksów i e-maili? 7. Na czym polegają zasady mowy zaleŜnej? 4.2.3. Ćwiczenia Ćwiczenie 1

Opracuj projekt oferty na wykonanie prac geodezyjnych dla zagranicznego odbiorcy.


Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś: 1) przeczytać uwaŜnie polecenie, 2) przypomnieć sobie, jakie informacje powinna zawierać taka oferta, 3) prześledzić w Internecie i prasie fachowej oferty prac geodezyjnych, 4) dokonać analizy ofert zagranicznych pod kątem przygotowania projektu własnej, 5) sporządzić listę informacji, które według ciebie powinny się znaleźć w Twoim projekcie

oferty, 6) przygotować treść projektu oferty w języku polskim, 7) przetłumaczyć przygotowany projekt oferty na język angielski z zastosowaniem zwrotów

zawartych w materiale szkoleniowym, 8) sprawdzić poprawność tłumaczenia, 9) wydrukować opracowany w języku angielskim projekt oferty, 10) zaprezentować własny projekt oferty na forum grupy, 11) dokonać porównania z projektami ofert innych uczniów.

WyposaŜenie stanowiska pracy: − arkusze papieru i artykuły piśmienne, − techniczny i specjalistyczny słownik polsko-angielski i angielsko-polski, − fachowa prasa obcojęzyczna, − komputer z dostępem do Internetu, − drukarka, − arkusz do ćwiczenia, − poradnik dla ucznia.


27

Ćwiczenie 2 Chcesz zaprosić do szkoły zagranicznego specjalistę z firmy handlującej instrumentami

geodezyjnymi, w celu zorganizowania pokazu obsługi wybranego instrumentu. Przygotuj inscenizację rozmowy telefonicznej dotyczącej szczegółów organizacyjnych.


Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) przeczytać uwaŜnie polecenie, 2) zidentyfikować w Internecie lub prasie fachowej interesującego Cię przedstawiciela firmy

handlującej urządzeniami geodezyjnymi, 3) przygotować rozpoczęcie rozmowy telefonicznej w języku angielskim w formie pisemnej

(kilka zdań przedstawiających swoją szkołę), 4) opracować formułę zaproszenia, 5) wynotować w języku angielskim listę szczegółów organizacyjnych dotyczących wizyty, 6) napisać w języku angielskim przebieg rozmowy telefonicznej uwzględniając formy

grzecznościowe i informacje merytoryczne, 7) sprawdzić poprawność wykonanego zadania, 8) zainscenizować z kolegą/koleŜanką przygotowaną rozmowę telefoniczną na forum grupy

i dokonać porównania z inscenizacjami innych uczniów.

WyposaŜenie stanowiska pracy: − arkusze papieru i artykuły piśmienne, − techniczny i specjalistyczny słownik polsko-angielski i angielsko-polski, − fachowa prasa obcojęzyczna, − komputer z dostępem do Internetu, − drukarka, − arkusz do ćwiczenia, − poradnik dla ucznia. Ćwiczenie 3

Współpracujesz z zagranicznym biurem geodezyjnym. Przygotuj scenariusz rozmowy telefonicznej dotyczącej wykonania zleconej pracy geodezyjnej.


1) przeczytać uwaŜnie polecenie, 2) dobrać się w pary, 3) sprecyzować rodzaj roboty geodezyjnej, jakiej będzie dotyczyć rozmowa telefoniczna, 4) przypomnieć sobie zasady odpowiedniego prowadzenia rozmowy biznesowej w języku

angielskim, 5) przygotować listę pytań i ewentualnych odpowiedzi w języku polskim, 6) przetłumaczyć przygotowane pytania i odpowiedzi na język angielski, 7) sprawdzić poprawność tłumaczenia, 8) przygotować pisemnie przebieg rozmowy telefonicznej w języku angielskim, 9) przeprowadzić inscenizację rozmowy telefonicznej z kolegą/koleŜanką na forum grupy, 10) dokonać porównania z inscenizacjami rozmowy telefonicznej innych uczniów.


28

WyposaŜenie stanowiska pracy: − arkusze papieru i artykuły piśmienne, − techniczny i specjalistyczny słownik polsko-angielski i angielsko-polski, − arkusz do ćwiczenia, − poradnik dla ucznia. Ćwiczenie 4

Jesteś na międzynarodowych targach branŜowych. Zbierz informacje dotyczące nowości technologicznych i przygotuj ich prezentację na forum grupy.


Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś: 1) przeczytać uwaŜnie polecenie, 2) na targach branŜowych zebrać materiały reklamowe (ulotki, broszury) firm

zagranicznych, 3) zapoznać się z ich treścią, 4) opracować plan swojej prezentacji, 5) wynotować interesujące cię informacje, których nie znalazłeś w materiałach, 6) pisemnie przygotować listę pytań w języku angielskim do producentów, 7) wysłać przygotowane pytania drogą mailową do producentów, 8) wyszukać w Internecie, zagranicznej prasie fachowej, polskich publikacjach dodatkowe

informacje przydatne do przygotowywanej prezentacji, 9) opracować zebrane informacje z róŜnych źródeł w formie pisemnej prezentacji w języku

angielskim, 10) sprawdzić poprawność tłumaczeń, 11) przeprowadzić prezentację w języku angielskim na forum grupy i dokonać porównania

z pracami innych uczniów.

WyposaŜenie stanowiska pracy: − arkusze papieru i artykuły piśmienne, − techniczny i specjalistyczny słownik polsko-angielski i angielsko-polski, − fachowa prasa obcojęzyczna, − komputer z dostępem do Internetu, − drukarka, − arkusz do ćwiczenia, − poradnik dla ucznia. Ćwiczenie 5

Przygotuj streszczenie w języku angielskim wybranego artykułu z zagranicznej prasy fachowej.


Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś: 1) przeczytać uwaŜnie polecenie, 2) zidentyfikować w Internecie lub zagranicznej prasie fachowej interesujący Cię artykuł,


29

3) upewnić się Ŝe znasz odpowiedniki zwrotów w terminologii fachowej w języku angielskim,

4) przypomnieć sobie zasady przytaczania opinii osób w języku angielskim, 5) przygotować streszczenie artykułu w języku polskim przytaczając zaprezentowane

w artykule opinie fachowców, 6) przetłumaczyć pisemnie streszczenie na język angielski, zgodnie z zasadami gramatyki

angielskiej, 7) sprawdzić poprawność wykonanego tłumaczenia, 8) zaprezentować streszczenie artykułu na forum grupy.

WyposaŜenie stanowiska pracy: − techniczny i specjalistyczny słownik polsko-angielski i angielsko-polski, − podręcznik do gramatyki języka angielskiego, − fachowa prasa obcojęzyczna, − komputer z dostępem do Internetu, − poradnik dla ucznia.

Ćwiczenie 6

Wysłuchaj nagrania. Odpowiedz koledze/koleŜance na 3 pytania przygotowane wcześniej przez nauczyciela do wysłuchanego materiału.


1) przeczytać uwaŜnie polecenie, 2) zapoznać się z pytaniami przygotowanymi przez nauczyciela, 3) wysłuchać uwaŜnie nagrania, 4) napisać odpowiedzi na pytania po wysłuchaniu nagrania, 5) wysłuchać nagrania ponownie, 6) sprawdzić poprawność odpowiedzi, 7) zainscenizować tak przygotowany dialog w parach.

WyposaŜenie stanowiska pracy: − magnetofon/odtwarzacz CD, − kaseta audio z nagraniem/płyta CD, − poradnik dla ucznia. Ćwiczenie 7

Wysłuchaj nagrania. Sporządź w języku angielskim notatkę dla przełoŜonego z wysłuchanego materiału.


1) przeczytać uwaŜnie polecenie, 2) wysłuchać nagrania, 3) w punktach wynotować najwaŜniejsze informacje z wysłuchanego materiału, 4) wysłuchać nagrania ponownie, 5) uzupełnić brakujące informacje,


30

6) zredagować notatkę w języku angielskim na podstawie zanotowanych informacji, 7) sprawdzić poprawność napisanej notatki, 8) zaprezentować sporządzoną notatkę na forum grupy.

WyposaŜenie stanowiska pracy: − magnetofon/odtwarzacz CD, − kaseta audio z nagraniem/płyta CD, − poradnik dla ucznia. 4.2.4. Sprawdzian postępów Czy potrafisz: Tak Nie 1) zrelacjonować wypowiedzi innych osób ? � � 2) wyszukiwać konkretne informacje w słuchanych wypowiedziach? � � 3) uzyskiwać i udzielać informacji w języku angielskim przez telefon? � � 4) przeczytać i przetłumaczyć anglojęzyczną korespondencję i prasę

fachową? � � 5) skorzystać z anglojęzycznych zasobów internetu związanych

z tematyką zawodową? � � 6) zastosować język angielski w korespondencji biznesowej? � � 7) opracować w języku angielskim ofertę na wykonanie prac

geodezyjnych? � �


31

4.3. Zatrudnienie

4.3.1. Materiał nauczania

W ostatnich latach rynek pracy staje się coraz bardziej elastyczny. Pojawia się coraz więcej ofert pracy za granicą. Działające na naszym rynku pracy firmy zagraniczne poszukują pracowników mówiących po angielsku. Jednocześnie coraz więcej polskich przedsiębiorców rozpoczyna prowadzenie własnej działalności gospodarczej za granicą. Prowadzenie działalności gospodarczej za granicą Zakładanie przedsiębiorstw w krajach Unii Europejskiej

Wstępując 1 maja 2004 do Unii Europejskiej, Polska przystąpiła równieŜ do jej Rynku Wewnętrznego, którego reguły gwarantują m.in. swobodę przepływu pracowników, swobodę świadczenia usług i zakładania przedsiębiorstw. W ramach swobody świadczenia usług i zakładania przedsiębiorstw, polskie firmy mają prawo wykonywać usługi w krajach Unii, zatrudniając przy tym polskich pracowników.

Art. 43 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską (TWE) dotyczy swobody zakładania i prowadzenia działalności gospodarczej. Zgodnie z tym artykułem Polacy mogą prowadzić działalność gospodarczą w kaŜdym z 24 krajów Unii, a takŜe, w nienaleŜących do UE, Norwegii, Islandii i Lichtensteinie.

Przedsiębiorca prowadzący juŜ działalność gospodarczą w Polsce, moŜe w innym państwie Unii otworzyć przedsiębiorstwo podległe (czyli tzw. spółkę-córkę), oddział lub przedstawicielstwo. Przy czym przysługują mu te same prawa, co przedsiębiorcy lokalnemu danego państwa.

WaŜnym elementem przy podejmowaniu decyzji dotyczącej załoŜenia firmy na terenie UE jest wybór formy organizacyjno-prawnej prowadzenia działalności gospodarczej. Pomimo, Ŝe w poszczególnych krajach członkowskich formy te znacznie się od siebie róŜnią, jednak moŜna wyróŜnić cztery podstawowe, które są wspólne dla wszystkich krajów członkowskich: − jednoosobowa działalność gospodarcza na własny rachunek, − podstawowa spółka osobowa (odpowiednik polskiej spółki jawnej), − kapitałowa spółka prywatna z ograniczoną odpowiedzialnością, − kapitałowa spółka publiczna z ograniczoną odpowiedzialnością (odpowiednik polskiej

spółki akcyjnej). Gdzie moŜna szukać pomocy i szczegółowych informacji

Decydując się na świadczenie usług w innych państwach członkowskich UE, polscy przedsiębiorcy oraz osoby myślące o załoŜeniu własnej firmy mogą liczyć na fachową pomoc i wsparcie finansowe. Więcej informacji moŜna uzyskać na stronach http://www.eures.praca.gov.pl oraz http://www.europa.eu.int/eures.

Niezbędna, obok znajomości prawa danego kraju Unii, jest dobra znajomość języka tego kraju. Bez niej trudno zrealizować wymagane formalności.


32

Przydatne słownictwo dla przedsiębiorcy: Tabela 11. Słownictwo dotyczące pracy [opracowanie własne]

PRACA

być na urlopie – to be on one's leave filia – subsidiary forma działalności – type of company kluczowy personel – key personnel personel – personnel podatek – tax pozwolenie na pracę – work permit pracobiorca – employee pracodawca – employer premia – bonus prowizja – commission przedsiębiorstwo – company przyjmować do pracy – to employ samozatrudnienie – self-employment składka na ubezpieczenie – premium swobodne świadczenie usług – free flow of services transgraniczne świadczenie usług – transborder services ubezpieczenie społeczne – social insurance urlop – leave urlop macierzyński – maternity leave urlop zdrowotny – sick leave urząd pośrednictwa pracy – employment agency właściciel – owner wypowiedzieć umowę o pracę – to give sb notice zwolnić kogoś z pracy – to dismiss sb, to fire sb zysk – profit

Tabela 12. Słownictwo związane z operacjami bankowymi [opracowanie własne]

BANK

bank centralny – central bank bank handlowy – commercial bank bank narodowy – national bank bank państwowy – state bank bank prywatny – private bank Bank Światowy – the World Bank bankier – banker dozwolone przekroczenie stanu konta – overdraft kapitał – capital kapitał zakładowy – equity kasa – cash desk kasa oszczędnościowa – savings bank kasjerka – cashier konto bankowe – bank account konto/rachunek – account


33

koszty bankowe – banking costs mieć rachunek w banku – to have a bank account nadawca pieniędzy – money sender naleŜność, dobro – dues, amount due numer banku – bank number odbiorca pieniędzy – money recipient odsetki – interest opłata – charge opłata bankowa – charge oprocentowanie – interest oprocentowanie stałe – constant interest oprocentowanie zmienne – variable interest otworzyć konto w banku – to open a bank account podjąć pieniądze z konta – to take money from an account posiadacz/właściciel konta – account owner posiadać kapitał – to have/possess a capital przekazać (przelać) pieniądze na konto – to transfer money on an account przekazanie pieniędzy za granicę – money transfer abroad przekazywać – to transfer przekroczenie stanu konta bankowego – overdue przekroczyć stan konta – to overdraw an account stan konta – balance (of account) stopa procentowa – interest wkład – deposit wkład gotówkowy – cash deposit wkłas oszczędnościowy – savings deposit wpłacić pieniądze do banku – to pay money into a bank wpłacić pieniądze na konto – to pay money on an account wyciąg z konta – account statement wycofać pieniądze z konta – to withdraw money from an account zamknąć rachunek/konto – to close an account

Tabela 13. Słownictwo dotyczące podatków [opracowanie własne]

PODATKI

deklaracja podatkowa – tax return dochód – income dochód brutto – gross income dochód netto – net income dochód po odliczeniu podatku – after-tax income dochód podlegający opodatkowaniu – taxtable income dochód roczny – annual income izba skarbowa – Inland Revenue kraj pobierający niskie podatki – low-tax country księgowość – bookkeeping/accountancy majątek – assets (Pl.) podatek – tax podatek naleŜny – due tax podatek obrotowy – turnover tax


34

podatek od dochodów – income tax podatek od towarów i usług/od wartości dodanej – VAT (Value Added Tax) podatek od wynagrodzenia – income tax podatnik – tax payer podstawa opodatkowania – tax basis rejestracja działalności gospodarczej – registration of business strata – loss ubezpieczenia społeczne – social insurance ulga podatkowa – tax relief/allowance urząd d.s. ubezpieczeń – social insurance office ustawa podatkowa/ przepisy podatkowe – tax regulations zaliczka na poczet podatku – tax advance znaczek skarbowy/opłata skarbowa – stamp duty zysk – profit

Poszukiwanie pracy

Aktywne poszukiwanie pracy to działania związane z rozpoznaniem własnych moŜliwości zawodowych, rozpoznaniem rynku pracy, skutecznym nawiązaniem kontaktu z pracodawcą poprzez wykorzystanie róŜnorodnych metod i sposobów komunikacji, zaprezentowaniem swoich umiejętności poprzez przygotowanie dokumentów towarzyszących procesowi poszukiwania pracy i podczas bezpośredniego spotkania z pracodawcą. Dodatkowo dochodzi bariera językowa, gdy nasze poszukiwania dotyczą firmy zagranicznej lub wręcz pracy w innym kraju. Europass Europass to portfolio 5 dokumentów umoŜliwiających obywatelom Unii Europejskiej i EOG lepsze dokumentowanie i prezentowanie swoich kwalifikacji i kompetencji na obszarze całej Europy. Europass został przyjęty decyzją Parlamentu Europejskiego i Rady z 15 grudnia 2004 roku i obowiązuje od 1 stycznia 2005 roku. W skład Europass wchodzą następujące dokumenty przeznaczone dla wszystkich obywateli: − Euro CV, − Europaszport językowy, dokumenty wydawane przez właściwe organizacje obywatelom,

którzy uzyskali określone doświadczenie w zakresie uczenia się, − Europaszport Mobilności (wykaz wyjazdów za granicę w celach kształceniowych), − Uzupełnienie Dyplomu Europaszportu (opis przebiegu nauki – suplement do dyplomu

studiów wyŜszych), − Uzupełnienie Świadectwa Europaszportu (informacje nt. posiadanych kwalifikacji,

wydawane ze świadectwem ukończenia szkoły zawodowej). Europass moŜe być wykorzystany: do przygotowania kompletnego portfolio dokumentów związanych z karierą zawodową, w celu udokumentowania kwalifikacji zdobytych w róŜnej formie (kształcenie formalne, szkolenia, staŜe i praktyki zagraniczne), do samooceny i prezentacji kompetencji językowych, przy poszukiwaniu pracy w kraju i za granicą, wyjeździe na staŜ lub praktykę, w przypadku kontynuacji nauki za granicą, przy przekwalifikowaniu się.


35

śyciorys Osoba poszukująca pracy przede wszystkim przygotowuje swój Ŝyciorys i list

motywacyjny. śyciorys powinien zawierać:

− dane osobowe (personal details), − doświadczenie zawodowe (professional experience), − wykształcenie i kwalifikacje (education and qualifications), − umiejętności (skills), − zainteresowania (interests), − referencje (referees).

śyciorys powinien być zwięzły i mieścić się na 1–2 stronach. Informacje naleŜy podawać w punktach, a nie w formie opisowej. Podając swoje doświadczenie zawodowe, zawsze zaczynamy od ostatniego stanowiska i stopniowo cofamy się w czasie. Wymieniając zainteresowania, skupiamy się na tych, które zainteresują pracodawcę. Podstawowe słownictwo uŜywane do pisania Ŝyciorysu: Ŝyciorys – curriculum vitae nazwisko panieńskie – maiden name miejsce urodzenia – place of birth data urodzenia – date of birth dotychczasowa praca zawodowa – previous professional activity dokształcanie zawodowe – professional training obywatelstwo – citizenship licencjat nauk humanistycznych – BA licencjat nauk ścisłych – BSc magister nauk humanistycznych – MA magister nauk ścisłych – Msc płynny angielski – fluent English pracować na własny rachunek – to work on one's own przebieg pracy zawodowej – career szkolenie zawodowe – job training słuŜba wojskowa – army service stan cywilny – marital status technik – technician zakres obowiązków – responsibilities

Kończąc pisanie Ŝyciorysu, umieszczamy zdanie: Names of referees available on request. – W razie potrzeby podam nazwiska osób, które mogą udzielić o mnie informacji. Europass – Curriculum Vitae (CV) Europass – CV to standardowy formularz Ŝyciorysu, uŜywany w takiej samej formie we wszystkich krajach, co umoŜliwia przejrzyste zaprezentowanie swoich umiejętności, zainteresowań oraz kwalifikacji zawodowych. Formularz we wszystkich językach UE oraz instrukcja jego wypełnienia dostępne są bezpłatnie na stronie: http://www.europass.cedefop.eu.int.


36

List motywacyjny KaŜdy list motywacyjny musi być tworzony w inny sposób, w zaleŜności od tego, czy:

− odpowiadamy na ogłoszenie prasowe określonej firmy, − piszemy do przedsiębiorstwa, do którego uzyskaliśmy kontakt i wierzymy, Ŝe nasza oferta

okaŜe się interesująca, − wysyłamy zgłoszenie do bazy danych firmy konsultingowej, która poszukuje

pracowników na zlecenie przedsiębiorstw. JeŜeli pracowników poszukuje wielka międzynarodowa korporacja mająca kilka

oddziałów i długoletnią tradycję, moŜna spodziewać się ustalonych wzorców, standardów, procedur działania. Dobrze przygotowane dokumenty to dopiero wstęp do rozmowy kwalifikacyjnej. Decyzja o zakwalifikowaniu kandydata do kolejnego etapu selekcji lub odrzuceniu jego zgłoszenia w duŜej mierze zaleŜy od tego, co przysłał.

Przykładowe zwroty do pisania listów motywacyjnych: 1. Rozpoczęcie listu:

− I am writing to apply for the post / position of manager advertised in yesterday's Professional Surveyor Magazine – Piszę, aby ubiegać się o stanowisko menadŜera z ogłoszenia zamieszczonego we wczorajszym Magazynie “Professional Surveyor”.

− I am writing in connection with the vacancy in your Marketing Department, as advertised in The Times of 14 February. – Piszę w związku z wolną posadą w Państwa Dziale Marketingu, jak ogłoszono w The Times 14 lutego.

2. Doświadczenie/Kwalifikacje: − I am currently / At present I am employed / working as... – Obecnie jestem

zatrudniony / pracuję jako... − I was employed as ... by ... from ... to... – Byłem zatrudniony jako ... przez firmę ...

w okresie od ... do... − During this time, I held the position of... / was responsible for... / my duties

included... – W tym okresie pracowałem na stanowisku... / byłem odpowiedzialny za... / do moich obowiązków naleŜało...

− My qualifications include... – Do moich kwalifikacji naleŜą... − I have successfully / recently completed a course in ... at... – Pomyślnie / Ostatnio

ukończyłem kurs z .... w.... − I have a good knowledge of computers. – Posiadam umiejętność obsługi komputera. − I feel I would be suitable for the job because I have good interpersonal skills / am

good at teamwork / etc. – UwaŜam, Ŝe byłbym odpowiednim kandydatem na to stanowisko poniewaŜ posiadam odpowiednie umiejętności interpersonalne / potrafię pracować w grupie / itp.

3. Zakończenie listu: − Please find enclosed my CV. – W załączeniu przesyłam mój Ŝyciorys. − I would appreciate a reply at your earliest convenience. – Byłbym wdzięczny za

odpowiedź w dogodnym dla Państwa terminie. − I would be able / I would be available for an interview at any time / until the end of

June / etc. – Jestem gotów stawić się na rozmowę kwalifikacyjną w wyznaczonym przez Państwa terminie / do końca czerwca / itp.

− Please contact me should you have any further questions / queries. – W razie jakichkolwiek zapytań, proszę o kontakt.

− I look forward to hearing from you. – Oczekują na Państwa odpowiedź.


37

Przykładowy list motywacyjny:

Dear Sir/Madam, I am writing to apply for the position of Marketing Manager in your Tokyo office, as advertised in last week's Guardian newspaper on 9th October. As outlined in my curriculum vitae, which I have enclosed, I attended Riverside Secondary School in Gloucester where I completed my GCSE and 'A'Level studies. In 1987, I graduated from the University of Wales with a BSc in Business Studies and Marketing. After graduation, I moved to Tokyo where I trained as a market researcher for the Yen Company for two years. On my return to England, I continued working as a market researcher until 1993 when I obtained my present position. I am currently employed as Assistant Managing Director at Melton Enterprises, where my duties include the organisation of staff and stock, as well as the allocation of budget within the sales department. I am also responsible for overseeing the whole business, and am generally noted for my good organisational and managerial skills. I believe that I would be an ideal candidate for the position you have outlined, as I have had extensive marketing training with a well-known Japanese marketing and public relations firm. Finally, I am willing and able to relocate at short notice, which I understand to be a requirement of the position. I enclose my curriculum vitae and a photograph as requested, and I would be happy to supply you with further details should they be required. I thank you for considering my application and am willing to attend an interview at any time. Yours faithfully, Steven Bradley

Rys. 4. Układ blokowy listu motywacyjnego [opracowanie własne] Rozmowa kwalifikacyjna

W rozmowie kwalifikacyjnej celem pracodawcy jest zebranie dodatkowych informacji o potencjalnym pracowniku, kandydat natomiast ma moŜliwość zaprezentowania swoich jak najlepszych umiejętności i predyspozycji przyszłemu pracodawcy. Od niego zatem zaleŜy, jak wykorzysta tę szansę, czy potrafi pokazać w obcym języku, Ŝe jest najlepszym kandydatem do pracy. Panują tu reguły podobne do przebiegu rozmowy kwalifikacyjnej w firmie polskiej, aczkolwiek naleŜy uwzględnić specyfikę danego kraju, mentalność ludzi i charakter firmy. Nie moŜna przewidzieć dokładnie pytań, jakie zada przyszły pracodawca podczas rozmowy kwalifikacyjnej. Jednak przygotowanie odpowiedzi na typowe pytania powinno ułatwić prowadzenie rozmowy.

Podczas rozmowy kwalifikacyjnej zadawane są nie tylko pytania szczegółowe, dotyczące danego typu pracy. Padają równieŜ pytania bardziej ogólne, takie jak: − Why do you want to join this company? – Dlaczego chce pan/pani pracować w tej firmie? − What are your strengths and weaknesses? – Jakie są pana/pani mocne i słabe strony? − What can you contribute to this work? – Co moŜe pan/pani wnieść do tej pracy?


38

− Could you tell us something about responsibilities in your last job? – Czy mógłby pan/ pani powiedzieć nam coś o swoich obowiązkach w poprzedniej pracy?

− What do you see yourself doing in 5 years? – Jak pan/pani widzi siebie za 5 lat? − How do you see yourself developing personally? – Jak zamierza pan/pani się rozwijać?

Europass – Paszport Językowy to dokument prezentujący stopień znajomości języków obcych zgodnie z jednolitymi kryteriami przyjętymi na obszarze całej UE. UmoŜliwia udokumentowanie umiejętności językowych zdobytych poprzez edukację szkolną, prywatne kursy i szkolenia, a takŜe kształcenie nieformalne. Dokument Europass – Paszport Językowy został opracowany przez Radę Europy jako część Europejskiego Portfolio Językowego, na które składają się trzy dokumenty:

1) Paszport Językowy – moŜna go regularnie aktualizować. Składa się z opisu znajomości języków (łącznie z ojczystym) w kategoriach: pisanie, konwersacja, prezentacja, czytanie, rozumienie ze słuchu. Tu teŜ znajdzie się informacja o świadectwach i certyfikatach, które formalnie potwierdzają znajomość języków obcych,

2) Biografia Językowa – gdzie i w jaki sposób uczyliśmy się języków, 3) Dossier – tu moŜna praktycznie udowodnić swoją znajomość języka, np. załączając esej,

jakieś tłumaczenie itp. Europass – Paszport Językowy wypełniany jest samodzielnie. Formularz we wszystkich

językach UE oraz instrukcja jego wypełnienia dostępne są bezpłatnie na stronie http://www.europass.cedefop.eu.int. 4.3.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń. 1. Jakie elementy naleŜy wziąć pod uwagę decydując się na podjęcie działalności

gospodarczej za granicą? 2. Jakie dokumenty wchodzą w skład Europass? 3. Jaka jest struktura Europass CV? 4. Jakie informacje powinien zawierać list motywacyjny pisany w języku angielskim? 5. Jakie pytania najczęściej są zadawane podczas rozmowy kwalifikacyjnej? 6. Jakie informacje zawiera Paszport Językowy Europass? 7. Jakie są zasady pisania CV w języku angielskim? 8. Jakie są podstawowe zwroty w języku angielskim związane z prowadzeniem działalności

gospodarczej? 4.3.3. Ćwiczenia Ćwiczenie 1

Przetłumacz poniŜsze pytania na język angielski i udziel odpowiedzi na nie tak, jak podczas rozmowy kwalifikacyjnej w języku angielskim. 1. Dlaczego chciał(a)by Pan/i podjąć pracę w naszej firmie? MoŜesz wykorzystać informacje, które wcześniej zdobyłeś o firmie (renoma firmy, dbałość o klientów itp.) ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................


39

2. Dlaczego właśnie Pana/Panią powinniśmy zatrudnić? Podkreśl swoje zalety, np. dobre przygotowanie zawodowe, doświadczenia, odpowiedzialność, chęć sprostania nowym wyzwaniom. ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ 3. Jakie są Pana/i mocne strony? Wymień swoje umiejętności oraz cechy najbardziej twoim zdaniem przydatne w pracy, o którą się starasz. Podaj przykłady jak je do tej pory wykorzystywałeś. ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ 4. Czy ma Pan/i jakieś wady? Nie wymieniaj swoich słabości. Powiedz, Ŝe jak kaŜdy je masz, ale nie będą wpływać na twoją pracę. ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ 5. Co było Pana/i największym sukcesem? Krótko opisz swój sukces w szkole lub innej dziedzinie Ŝycia. Nie opowiadaj, Ŝe nie masz Ŝadnych sukcesów. ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ 6. Jakiego wynagrodzenia Pan/i oczekuje? Na to trudne pytanie odpowiadaj elastycznie. Nie podawaj konkretnej sumy. Spróbuj przerzucić decyzję na pracodawcę. JeŜeli nalega, odpowiedz dyplomatycznie, Ŝe oczekujesz średniej płacy, przeciętnej na danym stanowisku. ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................


Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś: 1) przeczytać dokładnie polecenie, 2) przetłumaczyć pisemnie pytania na język angielski, 3) odpowiedzieć pisemnie w języku angielskim na zadane pytania wg wskazówek

umieszczonych pod pytaniem, 4) sprawdzić poprawność wykonanego ćwiczenia, 5) zainscenizować powstały dialog w parach.

WyposaŜenie stanowiska pracy: − arkusze papieru i artykuły piśmienne,


40

− techniczny i specjalistyczny słownik polsko-angielski i angielsko-polski, − literatura z zakresu Business English, − arkusz do ćwiczenia, − poradnik dla ucznia. Ćwiczenie 2

Przygotuj nagranie wideo rozmowy kwalifikacyjnej z pracodawcą w języku angielskim.


Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś: 1) przeczytać dokładnie polecenie, 2) przypomnieć sobie sposób przeprowadzania rozmowy kwalifikacyjnej, 3) przygotować zasób słownictwa z języka angielskiego potrzebny do odbycia rozmowy, 4) wspólnie z kolegą/koleŜanką sporządzić scenariusz rozmowy kwalifikacyjnej w języku

angielskim osoby, która ubiega się o stanowisko w firmie geodezyjnej, 5) sprawdzić poprawność sporządzonego scenariusza, 6) nagrać rozmowę zgodnie ze scenariuszem, 7) zaprezentować nagraną na wideo rozmowę kwalifikacyjną na forum grupy.

WyposaŜenie stanowiska pracy: − słownik polsko-angielski, − arkusz do ćwiczenia, − kamera, − rekwizyty przydatne w rozmowie kwalifikacyjnej, − literatura z zakresu Business English, − poradnik dla ucznia. Ćwiczenie 3

Ubiegasz się o stanowisko w angielskiej firmie geodezyjnej z ogłoszenia w Internecie. Napisz swój list motywacyjny.


Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś: 1) przeczytać dokładnie polecenie, 2) wyszukać w Internecie ofertę pracy w angielskiej firmie geodezyjnej, 3) przypomnieć sobie zasady pisania listu motywacyjnego w języku angielskim, 4) sporządzić schemat listu motywacyjnego, 5) przygotować zasób słownictwa z języka angielskiego potrzebny do napisania listu, 6) napisać w języku angielskim list motywacyjny w odpowiedzi na wybraną ofertę, 7) sprawdzić poprawność wykonanego ćwiczenia, 8) zaprezentować napisany list motywacyjny na forum grupy.

WyposaŜenie stanowiska pracy: − techniczny i specjalistyczny słownik polsko-angielski i angielsko-polski, − arkusze formatu A4, − arkusz do ćwiczenia,


41

− literatura z zakresu Business English, − komputer z dostępem do Internetu, − drukarka, − poradnik dla ucznia. Ćwiczenie 4

Wypełnij w języku angielskim formularz Europass CV, który złoŜysz w angielskiej firmie geodezyjnej.


Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś: 1) przeczytać dokładnie polecenie, 2) wyszukać w Internecie formularz Europass CV, 3) dokładnie zapoznać się z zawartością formularza, 4) upewnić się, Ŝe rozumiesz wszystkie polecenia w języku angielskim, zawarte

w formularzu, 5) przygotować zasób słownictwa z języka angielskiego potrzebny do wypełnienia

formularza, 6) wypełnić formularz w języku angielskim zgodnie z zawartymi w nim poleceniami, 7) sprawdzić poprawność wykonanego ćwiczenia, 8) zaprezentować wypełniony formularz na forum grupy.

WyposaŜenie stanowiska pracy: − techniczny i specjalistyczny słownik polsko-angielski i angielsko-polski, − arkusz do ćwiczenia, − literatura z zakresu Business English, − komputer z dostępem do Internetu, − drukarka, − poradnik dla ucznia. Ćwiczenie 5

Wyszukaj informacje na stronach internetowych, w prasie i bibliografii dotyczące aktualnej sytuacji prawnej zakładania działalności gospodarczej w wybranym kraju UE z wyjątkiem Niemiec, Irlandii i Portugalii.


Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś: 1) przeczytać dokładnie polecenie, 2) zapoznać się z materiałem nauczania, 3) zgromadzić materiały do poprawnego wykonania ćwiczenia, 4) ze zgromadzonych materiałów wybrać informacje uwzględniające rynek geodezyjny, 5) sporządzić notatkę w języku angielskim dotyczącą zakładania firmy w wybranym kraju

UE, 6) sprawdzić poprawność wykonanego ćwiczenia, 7) zaprezentować efekty pracy na forum grupy.


42

WyposaŜenie stanowiska pracy: − techniczny i specjalistyczny słownik polsko-angielski i angielsko-polski, − prasa i publikacje zawodowe, − komputer z dostępem do Internetu, − arkusz do ćwiczenia, − arkusze formatu A4, − poradnik dla ucznia. Ćwiczenie 6

Zareaguj w języku angielskim na typowe sytuacje związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. − Powiedz, Ŝe chcesz zapłacić podatek od wynagrodzenia. − Podaj swój numer identyfikacji podatkowej. − Powiedz, Ŝe chcesz przelać pieniądze za granicę. − Powiedz, Ŝe chcesz wycofać pieniądze ze swojego konta. − Zapytaj o moŜliwość transgranicznego świadczenia usług. − Spytaj, gdzie jest urząd pośrednictwa pracy.


Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś: 1) przeczytać uwaŜnie polecenie, 2) zareagować pisemnie w języku polskim na przedstawioną w poleceniu sytuację, podając

odpowiedź drugiej osoby biorącej udział w danej scence, 3) upewnić się, Ŝe znasz odpowiedniki terminologii fachowej w języku angielskim, 4) przetłumaczyć zdania / pytania na język angielski, 5) sprawdzić poprawność wykonanego tłumaczenia, 6) porównać swoją angielską wersję scenek z wersją kolegi, 7) wybrać razem z kolegą trafniejszą wersję scenek, 8) zainscenizować przygotowane scenki sytuacyjne.

WyposaŜenie stanowiska pracy: − arkusze papieru i artykuły piśmienne, − techniczny i specjalistyczny słownik polsko-angielski i angielsko-polski, − arkusz do ćwiczenia, − poradnik dla ucznia.

4.3.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak Nie 1) napisać list motywacyjny w języku angielskim? � � 2) wypełnić formularz Europass CV w języku angielskim? � � 3) odpowiedzieć na pytania i zadać pytania w języku angielskim podczas

rozmowy kwalifikacyjnej? � � 4) zaprezentować się w języku angielskim podczas poszukiwania pracy? � � 5) rozróŜnić podstawowe zwroty w języku angielskim związane

z prowadzeniem działalności gospodarczej? � � 6) posługiwać się fachowym słownictwem związanym z prowadzeniem

działalności gospodarczej? � �


43

5. SPRAWDZIAN OSIĄGNIĘĆ INSTRUKCJA DLA UCZNIA 1. Przeczytaj uwaŜnie instrukcję. 2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi. 3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych. 4. Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi. 5. W kaŜdym zadaniu tylko jedna odpowiedź jest właściwa. 6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania. 7. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, odłóŜ jego rozwiązanie na

później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas. 8. Na rozwiązanie testu masz 45 minut.

Powodzenia! ZESTAW ZADA Ń TESTOWYCH 1. Europass – Paszport Językowy wypełniany jest przez

a) Narodowe Agencje Europassu. b) szkoły języków obcych. c) ośrodki egzaminacyjne. d) samodzielnie.

2. Prawidłowy zapis skrótowy pojęcia 1 jardu kwadratowego w języku angielskim to

a) 1 sq. yd. b) 1 sq yd. c) 1 sq yd. d) 1sq. yd.

3. Określenie instrument geodezyjny w języku angielskim to

a) Operating machine. b) Technical measurement. c) Field inspection factor. d) Optical range-finder.

4. Chcąc telefonicznie ustalić dokładnie termin spotkania, uŜyjesz zwrotu

a) Can I fax you arrangement details? b) Would it be useful to meet up soon? c) Can you confirm the dates in writing? d) How about Wednesday the 20 April?

5. Prawidłowy sposób zakończenia listu handlowego pisanego do konkretnej osoby, z którą

pozostajemy w stosunkach słuŜbowych, brzmi a) Yours faithfully. b) Wishes. c) Best regards. d) Yours sincerely.


44

6. Social insurance office to instytucja zajmująca się: a) pośrednictwem pracy. b) usługami bankowymi. c) ubezpieczeniami społecznymi. d) ubezpieczeniami mieszkaniowymi.

7. Przytocz następującą wypowiedź geodety: „I think that land classification is vital.”

w mowie zaleŜnej. a) One of the geodesists told me that he thought land classification was vital. b) One of the geodesists told me I think land classification was vital. c) One of the geodesists told me I think land classification had been vital. d) One of the geodesists told to me that he thought land classification was vital.

8. Rozpoczynając fax biznesowy uŜyjemy zwrotu

a) Please find enclosed.... b) This is because of... . c) I'm enclosing a copy of.... d) I'm pleased to inform you....

9. Kończąc email biznesowy do osoby, z którą masz regularny kontakt uŜyjesz zwrotu

a) Your sincerely, .... b) I look forward to hearing from you, .... c) Yours sincerely, .... d) Yours, ....

10. Przyrząd biurowy to

a) Lens. b) Square. c) Stapler. d) Angle.

11. Work experience to element

a) Ŝyciorysu zawodowego. b) listu motywacyjnego. c) prawa pracy. d) reklamacji.

12. Sformułowania jakiego uŜyjesz wydając polecenie w trakcie wykonywania prac

geodezyjnych to a) Cross each other. b) 1 cubic feet. c) Determine technical specifications. d) Prepare a package.

13. Konstrukcji gramatycznej, jakiej uŜyjesz, przytaczając opinię geodetów na temat nowego

urządzenia to a) strony biernej. b) mowy zaleŜnej. c) zdań warunkowych. d) konstrukcji imiesłowowej.


45

14. Zgodnie z Art. 43 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską Polacy mogą prowadzić działalność gospodarczą na terytorium a) tych samych krajów, w których mogą zatrudniać się jako pracownicy. b) 24 krajach UE i Norwegii, Islandii i Lichtensteinie. c) wszystkich krajów UE. d) tylko Wielkiej Brytanii, Portugalii, Niemczech i Irlandii.

15. Prowadząc rozmowę telefoniczną, zwrotem jakiego uŜyjesz prosząc osobę, której nie

znasz, aby mówiła głośniej jest a) Speak up! b) Speak up, will you? c) Please, might you speak louder? d) Could you speak up, please?

16. Jesteś w pracy. Odbierając telefon uŜyjesz zwrotu

a) Hello! Good morning! b) Good morning! How can I help you? c) Smith & Son. Hello! d) Smith & Son. Good morning!

17. Opracowując ofertę na wykonanie roboty geodezyjnej, uŜyjesz zwrotu

a) May we draw your attention to.... b) You won't be interested to know.... c) We may draw your attention to.... d) You will not be interested to know....

18. Odpowiedni zwrot dotyczący praw pracowniczych to

a) Sick leave. b) Employment agency. c) Bank account. d) Inland Revenue.

19. Zwrotem jakiego uŜyjesz pisząc list motywacyjny jest

a) I was born in 1990. b) I would be available for an interview. c) I come from Łódź. d) I like reading professional articles.

20. Pytaniem jakie zadasz podczas rozmowy kwalifikacyjnej jest

a) Where will I work? b) What will be the range of my duties? c) Where are your branches located? d) Do you need my insurance number?


46

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko............................................................................................................................. Posługiwanie się językiem obcym zawodowym Zakreśl poprawną odpowiedź.

Nr zadania

Odpowiedź Punkty

1 a b c d 2 a b c d 3 a b c d 4 a b c d 5 a b c d 6 a b c d 7 a b c d 8 a b c d 9 a b c d

10 a b c d 11 a b c d 12 a b c d 13 a b c d 14 a b c d 15 a b c d 16 a b c d 17 a b c d 18 a b c d 19 a b c d 20 a b c d

Razem:


47

6. LITERATURA 1. Barker Ch.: Boost Your Vocabulary 1,2,3,4. Pearson Education Limited, Essex 2002 2. Czerni S., Skrzyńska M.: Słownik naukowo-techniczny polsko-angielski. Wydawnictwa

Naukowo-Techniczne, Warszawa 1986 3. Hollett V.: Business Objectives. Oxford University Press, Oxford 2002 4. Kuźma W.: Korespondencja handlowa w języku angielskim. Wydawnictwo FOOX,

Warszawa 1991 5. Linde-Usiekniewicz J.(red.): Wielki słownik angielsko-polski. Wydawnictwo Naukowe

PWN, Warszawa 2004 6. Murphy R.: English Grammar In Use. Cambridge University Press, Cambridge 1991 7. Nadstoga Z.: Writing Business Letters. Altravox Press, Włocławek 1994 8. O’Driscoll N., Scott-Barrett F.: Business Challenges. Pearson Education Limited, Essex

1999 9. Okoń W.: Wprowadzenie do dydaktyki ogólnej. Wydawnictwo Akademickie “śak”,

Warszawa 1998 10. Pater W.: Na biało – jak legalnie pracować w Europie. Eurodesk Polska, Warszawa 2006 11. Puńko E., Rostek E.: English - Słownik tematyczny. Wagros, Poznań 2006 12. Rabiega E., Czerwińska M.: Small Business Briefs. Yes, Marbig 1994 13. Szlosek F.: Wstęp do dydaktyki przedmiotów zawodowych. Instytut Technologii

Eksploatacji, Radom 1998 14. Thompson A. J., Martinet A.V.: A Practical English Grammar. Oxford University Press,

Oxford 1990 15. Wach K.: Jak załoŜyć firmę w Unii Europejskiej. Oficyna Ekonomiczna, Kraków 2004 16. Wilson Ph.: Angielski w biznesie. Wydawnictwo Philip Wilson, Warszawa 2001 17. www.eures.praca.gov.pl 18. www.europa.eu.int/eures. 19. www.europa.eu.int/comm/internal_market/services_en.htm 20. www.europass.cedefop.eu.int 21. www.gazeta.pl 22. www.parp.gov.pl 23. www.quazell.com/businessletters

Documents

Posługiwanie si ę j ęzykiem obcym zawodowym 311[10].Z5 · − sprawdzian osi ągni ęć, którego zaliczenie jest potwierdzeniem nabycia wystarczaj ących umiej ętno ści do poprawnego