POFALBA NA DEVSTVENOSTApreminportal.com.mk/pdf/POFALBA_NA_DEVSTVENOSTA.pdfPOFALBA NA DEVSTVENOSTA- Sv. Grigorij Bogoslov Prepev 10 POFALBA NA DEVSTVENOSTA 1 Devstvoto1 da go oven~ame,

POFALBA NA DEVSTVENOSTA- Sv. Grigorij Bogoslov Prepev 10

POFALBA NA DEVSTVENOSTA

1 Devstvoto1 da go oven~ame, site so sopstveni venci,

Opevaj]i2, od ~isto srce so pre~isti himni,

êstit dar e ona, na na[iot prizemen ìvot,

Posvetol i od zlato, i elektron, slonova koska,

5 Plamenot3 devstven so niv4 go prezre i ìvotot zemen,

Krilo na umot krevaj]i, kon Boga koj vladee vi[no.

Himnata zapo~a, ajde, voskliknete svetii site;

Himnata po~esen dar e, od site blaèni rabi.

Pred porti nadvor ajde, zavidlivi, zatnete u[i;

10 Ako pak nekoj gi otne, so raskazov um nek’ si blaì.

Devstvo, raduvaj se mnogu, bogomdano, tvor~e na dobra,

Majko na zdravje, `rebu5 na Hrista, na nebesni dobra

Bezbra~ni ej, sobra~ni~e; Bezbra~en najprvo Bog e,

Potoa horot na Boga, koj ve~no biduva,6 sledi.

15 Izvor na svetlina On e, no svetlina ime Mu nee

Dostojno, niti e Lovliv, iako blizu, na umot

Brzo mu bega, i razum ve~no predvodi sekoj,

Da bi ni kopneòt po Nego, visini pokaàl novi;

Svetlini vtori ima, po Troica7 so carska slava.

20 Prva e deva Troica îsta. Vladika, Sin na

Otec bezna~alen, odnadvor niti On8 potiknat be[e

(Samiot na~alo, koren i pat e na sekoe ne[to),

Niti pak rodi dete sli~no na smrtnici lu\e,

No kako svetlost od svetlost [to doa\a. Posle pak Sinot 1 Na gr~ki: se imenki od ènski rod, [to mislam deka ne e slu~ajno, no toa e tema za druga rasprava; ovdeka treba da kaème deka, na pove]e mesta vo prepevov, poradi metar e koristena imenkata „devstvo“ [to e od sreden rod, a ne „devstvenost“ [to bi odgovaralo pove]e spored rodot. 2 Paroksitona. 3 Revnosta na devstvoto, samoto devstvo. 4 Zlatoto, elektronot i slonovata koska. 5 Nasledstvo, imot, posed. 6 „koj ve~no biduva“ se odnesuva na Bog. 7 Grupata ‘oi’ vo zborot„Troica“, vo ovoj stih, se ~ita so sinojkesis poradi metar. 8 Se odnesuva na Otecot, koj ne be[e potiknat od nadvor pri ra\aweto na Sinot.


25 Nema drugo dete vozqubeno, slava [to nosi

Ista; Ta Roditel celosen On e, a Ovoj pak Sinot

Edinstven, Ro`ba od Edinstven. Edno biduva so Niv

Duhot Velik, ednakvosta ~umki si sledi od strana

O~eva, Eden Bog, Koj vo tri Se otkriva zraci.

30 Ova na Troica ~ista e priroda. Posle pak Nea,

Angeli svetli, nevidlivi, prestolot velik go kruàt,

Umovi tie se leki, ogan i duhovi bo`ji,

Brzo niz vozduh letaj]i9, na veliki povelbi vedna[

Pokorni. Nemaat tie ni brak, ni bolki, ni griì,

35 Niti na strasti mete`, nepristoen, strahovit mnogu;

Razcepi nemaat, niti na delovi, niti na ku]i:

Edni za drugi, so edna misla me\usebe site,

Sekoj eden vo sebe. Edna priroda, edna

Namisla, edno èlanie Bogot, Vladika Velik.

40 Niti so deca se veselat, niti so nevesti dragi,

Bolka slatka gi obzema; bogatstvo ne im e milo,

Niti pak griì zlobni, [to zemja na smrtni gi nosi.

Niti po more plovat, ne oraat, zaradi ~revo10

Raspusno, stomakot toj zlona~alnik; hrana pak edna

45 Najdobra, Slovo od Boga Velikiot, Svetlost od Svetla11

Troica12 Nepodatna zemaat, u[te i rado se ~estat.

@iveat sami, na îstiot Bog sluìteli ~isti,

Niti od telesa vodeni, mislovni, prozra~ni, prosti

(Telata [tom se zacvrsnat, ginat vistina vedna[)13,

50 Niti kon telesa stremat, bez izmena, kakvi [to bile,

Bivaat. Devstvo bogoliko imaat, pat za kon Boga

9 Paroksitona. 10 Stomak, utroba. 11 Se raboti za prevod na pridavkata : pa moè da zna~i i: vidliva, poznata, na o~igled. 12 Se ~ita so sinojkesis. 13 Site telesni ne[ta brzo zginuvaat.


Prigotven, promisli [to na Besmrtniot Velik si sledi,

Koj pak mudro upravuva uzdi i remni na svetot;

A i za sinot nebesen, zemniot, sr~niot, smrten,

55 Rod na lu\e àlosni, vladi~na toa14 e slava.

Sega ]e gi kaàm ~estitite tajni na Boga,

Devstvoto kako vo posledno vreme ni zasvetli silno.

Mra~na nekoga[ no] gi prekriva[e ne[tata site,

Niti postoe[e milata svetlost na zorata, niti

60 Trag ogneobilen, son~ev, od istok se kreva[e svetlo,

Niti pak mesecot rogat svetle[e, nakitot no]en.

Ne[tata site izme[ani, vrzani, skitaa slepo

V okovi mra~ni na haos, prvoroden, mra~niot onoj.

Ti pak, Hriste Blaè, na Povelbi Ot~evi toga[

65 Pokoren, ne[tata site po red gi rasporedi blago.

Svetlina najprvo re~e, i bidna svetlina ete15,

Delata site da bidat obdareni, polni so svetlost.

Neboto yvezdeno potoa, Si go zaokruìl ~udno,

Prozra~no Si go stvoril, so sonce, mese~ina sjajna.

70 Ona, na lu\eto vzori rodenata16 da im ja vesti,

Zraci so svetlost bespredelna, godi[ni doba da dviì;

Ovaa, samrakot da go osvetluva, vtor den da redi.

Zemjata toga[ ja postavi pod nego, sedelo moe,

Moreto v zavoj zemjen go vrza i zemja so more

75 Porabi, v lonoto na okeanot. Zemjata koga

Bidna, i nebo i more, i redot [tom bidna za site,

Neboto vosklikna toga[ so svetila nebesni sjajni,

More so pliva~i brzi i zemja so pe[aci stasni.

{tom gi prosudi toga[ i obmisli delata dobro,

80 Se izraduvaa site na dela ednodu[ni vakvi, 14 Devstvoto. 15 Genesis 1, 1. 16 se misli na zorata.


Vladika Sin [to gi stvori. Vo mudrost sou~esnik toga[

Pribavi, majka na sè17, bogoobrazen carevi~ zemen,

Velej]i18: ‘~isti i ve~ni slugi, so neboto [irno

Vladeat, umovi svetli, ~estiti angeli sveti,

85 Pevci na himni, ne malaksuvaat nikoga[ tie

Da Ja vospevaat Slavata Moja, no zemjata ene

Klika so ìvini u[te nerazumni. Mene Mi godi

U[te, da me[an posadam rod od obete strani:

Smrtna i besmrtna; razborit ~ovek posrede, da im

90 Klika na delata moi, tajnik nebesen, umen,

Velika vlast nad zemnite, pevec na Revnosta Moja

Umna, angel od zemja’. Kako [to re~e i grutka

Novosozdadena zemja zede so Besmrtni Race,

Obrazot moj go vospostavi. Del od Negoviot @ivot,

95 Vnatre Go poloì Duhot, Ishod od Boèska Sila

Obraz [to nema. Od pravot i Zdivot ~ovekot stana,

Ikona toj na Besmrtniot; kwaz pak niven19 e umot.

Poradi toa kon krma20 si klonam, zemjata radi,

Kopne` pak v gradite imam od delot boèstven radi.

100 {tom boèstvenata tvorba se javi na zemjata [irna,

Zemna21 vo isto vreme, vo rajot, ve~niot, zelen,

Bez da ima nekoj sli~en ko potpora svoja,

Slovoto, Koe promisluva, ova najveliko ~udo

G’ ispolni toga[: sozercatel svoj, [tom sozdade ~ovek;

105 Mojot koren, i seme na ìvot raznoviden, na dve

{tom go podeli toga[ so @ivotvornata Raka,

Rebro od slabini edno izvadi, sozdade èna22,

17 Se odnesuva na mudrosta kako majka na sè. 18 Proparoksitona. 19 Na pravot i zdivot, na teloto i du[ata, kako dva dela na ~ovekot. 20 Odgoj, hrana, jadewe (gradivno). 21 Se misli na tvorbata, ~ovekot. 22 Genesis 2.


Potoa qubovna dra`23 vo gradi im nato~i nivni,

N’ obata eden za drug da nosat im dodeli vaka:

110 Ne za site i ne so site24, no me\a im stavi

Na èlanijata25, brak [to go narekuvaat, uzda

Gradivo za neumereno, za da ne besnee è[ko,

Bez uzda da ne se upatat26 eden kon drug vturnuvaj]i27,

I ne go rastrgne svetiot rod na lu\eto, radi

115 @elba28 nevjarmena, vojni i vra`bi na site da plete,

{trkelot29 zaàren, brz kon ludost, nezauzdan onoj.

Dodeka majkata zemja seu[te nema[e lu\e,

Niti pak Ukras30 Najvozvi[en, Doli~en, Kakov [to treba,

Prviot ete ~ovek radi neumnosta svoja,

120 Prelesta radi na svirep a`der31, frlen od rajot,

Zalakot radi zlokoben od maèmornoto drvo,

Bremen32 od koèni nametki ste`na kon zemjata33 svoja;

Toga[ ima[e dvojka kaj lu\eto najdobra neli,

Brakot, stroe` na rodot ~ove~ki, brana od gibel.

125 Za da, od poginatite, rod na menlivi lu\e,

A i tie [to idat, ko potok se provle~e vekov34,

Smrtta radi nepostojan, opstoil ~edata radi.

Potoa lonata, [tom, i na zemjata [irnite me\i,

Istok i zapad, na jugot stranata, a i na sever,

130 Smrtnici gi ispolnija, drskost vozbudi kalta35,

23 24 Maìte da nemaat qubovna dra` za site èni i ènite da nemaat qubovna dra` so site maì. 25 26 Se misli na telesen odnos. 27 Paroksitona. 28 29 Ostrica, bode`, osilo, revnost... Se odnesuva na qubvnata, telesna dra`. 30 Se misli na Hrista (mislewe na preveduva~ot). 31 Zmijata [to go prelaà ~ovekot vo rajot. 32 Natovaren. 33 Teloto koe za gradivo ja ima zemjata. 34 Rodot na ~ovekot da se odrùva preku umirawe i ra\awe. 35 Teloto stvoreno od kal.


Iako tvorbata be[e so pouki krotena mnogu:

Jazici deleni36, vodni poplavi37, do`doj od ogan38,

Pi[an zakon39 so pouki, a i so proroci mnogu,

Okovot sepak ne saka[e40, prvoto zlo, da go strese,

135 Sekoga[ ~voroj na teloto drè[e cvrsto i jako,

Bludstva, pijan~ewa mnogu, bes pred idoli kleti,

Najposle miliov rod dobi udel vo ~esta,

Povelbi radi na Otca i Sina Besmrten dela.

Hristos, koga vo smrtno telo go poloì delot

140 Nebesen41, otkako svetot go vide rastrgnat mnogu,

Zlobata srcemorna i a`der42 kaj vladee svirep,

Za da go voskresne svoeto ìtelstvo; druga pak beda

Ve]e ne isprati pripomo[ radi, (ta dovolno nee

Malo lekarstvo za golemi strasti43), Slavata Svoja

145 {tom Ja ostavi, iako Nebesen, Ikona Sveta

O~eva, nasproti ~ove~ki smrtni zakoni ete44,

Vo znamenito ~revo na Neiskusobra~na @ena45

Se ovoploti, lele, za najslabi neverno ~udo,

Prijde Bog i Smrten, Prirodi otkako sobra

150 Dve vo Edno, Pritaena Edna, a Druga na pogled

Pred jazicite46 site, od Koi [to Ednata Bog e,

Drugata najposle nam ni se zgodi, na utroba koga

36 Pri vavilonskata kula (Genesis 11). 37 Pri Noe (Genesis 6-10). 38 Pri faraonot (Exodus 9). 39 Pri Mojsej (Exodus 20). 40 Tvorenieto ne saka[e da go strese okovot na prvoto zlo. 41 Postana ~ovek (Novum Testamentum). 42 Zmijata, demonot. 43 Vo ovoj prepev imenkata: koja na makedonski moè da zna~i pokraj drugoto i strast i stradawe, za koe [to ne[to denes poimame dva razli~ni poimi e prevedena so imenkata: ‘strast’, koja zavisno od kontekstot moè da gi nosi i dvete zna~ewa. 44 Ovoj stih vo gr~kiot tekst glasi: , [to zna~i: vo isto vreme i spored ~ove~kite zakoni i protiv ~ove~kite zakoni. 45 Presveta Bogorodica Marija. 46 Narodite.


ôve~ka Bog se priop[ti; Eden od obete strani:

ôvekot zdruèn so Boèstvo postana Vladika, Hristos.

155 Novo se ispolni op[tewe, [tom prethodnoto jas go

Prezrev. Jaska prvo od Zdivot Boèstven dobiv,

Najposle Hristos moite kraci47 i du[a gi primi,

Adam48 koj, gol49 od prekr[ok, prvo sloboden be[e,

Zmijata pred da ja vidi i plodot pred da go vkusi

160 Smrten50, i koj [to srce so misli si hrane[e prosti,

Nebesni, za Boèstvenite51 prosvetlen tajnik52 na Boga.

Podignuvaj]i go povtorno, Bog vo ~ove~ka prijde

Priroda, za da, otkako postrada, poradi smrtta

Krvnikon53 g’ ubie, vkusot so òl~ka54, za gre[nite race

165 Klinovi55, Krstot za drvoto56, zemjata voznesot radi57,

Adam kon ìvotot novovozdignat slavno go krene.

{tom na rabot Ja sprostre Svetata Stava58, i maòt

Go sovospostavi Sam od me\ite zemni, vo eden

Povrzan ~ovek, i v Lono go stavi na Gospoda Velik,

170 Otkako seta ja skvernost so Krvta na Agnecot59 izmi,

I kon neboto Voda~ na smrtni Se izdigna toga[.

Vladiko, Umot Tvoj i Dlabo~ina, koj bi Gi otkril,

Ti, Koj na do`dot kapkite, Ti, Koj na morskiot pesok

Brojot go znae[ cel, i Koj patot na vetrot go znae[?

47 Telesni ~lenovi, organi, telo. 48 Hristos go primi Adama (kakov [to be[e pred padot), Se oble~e vo nego, Se oble~e vo telo, postana ôvek, Nov Adam. 49 Gol / bez (prekr[ok). 50 Se odnesuva na plodot. 51 Za boèstvenite (ne[ta). 52 53 Demonot, smrtta i grevot. 54 Vkusot adamov Hristos go o~istuva piej]i òl~ka. 55 Racete gre[ni adamovi koi posegnale po plodot na drvoto na poznanieto na dobroto i zloto, Hristos gi o~istuva primaj]i klinovi vo Svoite Pre~isti Race. 56 Pri Adam be[e drvoto, pri Hrista e Krstot (Drven). 57 So izdigaweto na êsniot Krst, pri Raspetieto, se o~istuva zemjata, koja be[e oskverneta pri Adam. 58 Be[e Raspnat. 59 Hristos/ Agnec.


175 Koj bi gi Stapkite spoznal, Blaè, na Voljata Tvoja,

Vladiko Vi[en, [to site gi gleda[ i site gi kormi[60,

Koi [to vekot gi krie bezgrani~en? Kon Tebe umot

ôve~ki odej]i zrak zabeleùva najkratok, kako

Molwa [to bega od vozduhot. Ova e sosema to~no

180 Deka so strastite61 tvoi go podigna celiot ~ovek,

@ivot drug mu podade, sloboden namesto gre[en.

Porano boleduva[e nazemi vekot i svetot,

ûmki na zemnite carot62 golem go opkoli narod,

Kogo [to toj go otkrade, lukav, od Carot ni Velik.

185 Sega pak Hristos od raka go otrgna zlobna i stra[na,

Povtorno go vozveduva kon Sebe, Vladika Velik,

I kon podobar svet. Bezbra~nosta ova63 e bo`ja,

Ona64 pak brakot za lu\e. Na horot nebesen taa

Blagoredie, toj pak na zemjata. Kako [to sliki

190 Vreùva ma`65 na tabli; so najprvo vtisoci mali,

Nejasni, lik si zasen~uva gri`no; sledno pak potem,

Celiot obraz go tvori so boi raznovrsni krasni;

Taka devstvenosta, `rebot na Hrista, Koj biduva ve~no,

Prethodno kaj malkumina be[e zasen~ena blago,

195 Duri caruva[e zakon66, so boi nejako vidni,

Skri[en na malcina blesok im zasvetluva[e tivok.

Potoa, Hristos niz îsta Majka, Devstvena projde,

Pre~ista, Bogodoli~na, Neiskusobra~na67, Sveta

(Nu`no be[e bez brak i tatko da Si Se rodi), 60 Gi kormilari[, gi upravuva[, gi vodi[. 61 Se misli na Stradawata Hristovi (v. bel. 43). 62 Moè da se odnesuva na demonot, no i na bilo koj svetoven car (osven svetite carevi) kako simbol na svetovnoto. 63 @ivotot posle Ovoplotuvaweto na Hrista. 64 @ivotot pred Ovoplotuvaweto na Hrista. 65 Slikar. 66 Vo vremeto na Stariot Zavet, pred Hrista. 67 Koja ne iskusila brak. Bogorodica bila vo brak so svetiot i praveden Josif, no nikoga[ ne ja vkusila „prirodata“, „su[tinata“ na brakot: poznavaweto od strana na ma`, Taa e Prisnodeva (Sekoga[ Deva).


200 Site gi o~isti èni, ja ottrese gorkata Eva,

Zakonot telesen g’ otpu[ti i so veliki slova

Bukva68 na Duhot Mu pokori, Blagodat posrede pride;

Toga[ im devstvoto blesna na lu\eto svetlo i jasno,

Slobodno si e od svetot i svetot g’ oslobodi nejak,

205 Tolku go nadvi[e brakot i ìvotot v’ okovi69 frlen,

Kolku [to du[ata na[a ponadvi[na ni e od telo,

I od zemjata kolku [to [irnoto nebo e vi[no,

I od ìvotot menliv postojniot ìvot ni blaèn,

Kolku [to Bog e od ~oveka Podobar. Okolu stoi

210 Horot neporo~en pred Svetlonosec Vladika Velik,

Nebesen70, od zemja koj se stremi bog71 da si bide,

Toj go prezira svetot, Hristonosec, sluì na Krstot,

Mrtov za zemni, na nebesni posveten, fakli72 na svetot,

Proyirni blesci na svetlost, [to Boga Go zercaat Niven,

215 Tie pak bo`ji73. Ajde ednodu[ni vie so rebra74,

Tajnici bra~ni, vi[noglavi, koi [to itrici o~i

Nosite, zlato i kamni blagorodni, ko[uli meki

Rabeni ne`no, kaète dobit [to brakot na smrtni

Lu\e i vrskata bra~na im pribira? Bezbra~na strana

220 Potem ]e vikneme75. Onie ete vozvra]aat brzo,

Nadmeno: ‘po~ujte mili na[i, ~eda na brakot,

Carot76 na zemnite, nie, koi [to imame grià

Bra~na, vrska i ìvotna pranga77 ko povelba na[a,

68 Zakonot mu go pokori na Blagodatta, Stariot Zavet na Noviot. 69 Pokraj okovite na grevot, ovde moè da se misli i na telesnite okovi/ vrski pome\u ma` i èna. 70 Se odnesuva na horot. 71 Bog po Blagodat. Poznat e zborot na sv. Atanasij Veliki: Bog postana ôvek, za ~ovekot da postane bog. 72 Ovdeka zboruva vo mnoìna poradi toa [to se raboti za hor (od angeli). 73 Bog e Niven, a tie se bo`ji. 74 So èni/ rebra. @enata e sozdadena od rebroto adamovo. 75 Prvo neka zboruvaat bra~nite, a potoa ]e ja vikneme i bezbra~nata strana, za i taa da gi kaè nejzinite pridobivki. 76 Brakot kako izvor na ra\awe na lu\e se narekuva car. 77 Vrska (Da go zabeleìme etimolo[liot odnos me\u zborovite: ‘brak’ i ‘pranga’).


I od rodot ~ove~ki i od krvta ni na[a,

225 Koja [to uredba ni ja vospostavi Sinot na Otca

Besmrten, otkako prvion Adam so rebro78 go svrza,

Plod od ~ovek da postane ~ovek, i seme od seme,

Iako smrten, da opstoi, klasej]i klas, preku ~eda,

Ovoj go zakon cenej]i79 i sojaremnosta80 mila,

230 Edni so drugi se zdruìvme, rodeni od zemja81 radi,

Zakon na zemjata prastar, a i na Boga ~uvaj]i82.

Ete, prirodite83, koi go steknaa neboto [irno,

Nebra~ni ìveat, kwazi na strasti i griìte ma~ni,

Ukrepa pak za kratkove~ni84 brakot i vrskata biva.

235 Obostran ete na mladici mili i plodovi èlni

Koren e, ~estit potpor na ìvot mednomislen sladok.

Prvo e Roditel Bog na site. (smiluvaj Se Hriste,

Spored zakonite ~isti tvoi, Najprv od site.)

Poradi ova biva na kopneòt85 vrskata86 vakva,

240 {tom i zemja i eter i more so ~eda, na brakot

Darovi, cveta. Ako navistina postoi zakon

@elben kaj urmi lisnati, deka, pome[ani v’ prolet

@ensko i ma[ko od race na vo[tar87, plodot go bujat

Grozdolik, Ako i kamen od kamewa dvojni se ra\a,

245 Spoeni, kako [to glagolat88 maìte znalci za kamen,

Toga[ i bezdu[ni imaat brak i vrska na kopne`.

{to mi se mene trebni raskazi tu\i za draèst89

78 So èna. 79 Paroksitona. 80 Brakot, 81 „Od zemja“ e akcentska celost. 82 Paroksitona. 83 Angelite. 84 Lu\eto. 85 86 . 87 Ovo[tar. 88 Zboruvaat.


A i èlanija90? Gledaj [to na lu\eto brakot

Umen im priredil! Koj na mudrost gi nau~il draga,

250 Dlabini koj li ispita, zemjata, moreto [irno,

Nebo [to vnatre gi grabi? Koj postavi v’ gradovi zakon,

Pred toa, gradovi koj li podigna, iznajde uka

Vladina91? Zbori[ta92 koj li sotvori, domovi, koj li

Megdani93? Vojskata koj vo vojnite, trpezi koj na

255 Veselbi?Horon koj himnopevec v hramot go stavi

Miomirisen94? Koj na yverovi razre[e ìvot,

Zemja da oraat nau~i, v gradina koj gi stavi,

V moriwa brod koj otpu[ti, mra~en i gonet od veter?

Zemja koj i more so pateka povrza vodna,

260 Bez brak? Koj, u[te oddamna ne[tata v edno gi spoi?

Ovde se ne[tata vakvi, a vi[nite podobri mnogu.

V brakot eden na drug sme si race i u[i i noze.

Brakot postavi ete dvojno jakost i slabost,

Za blagonaklonet radost e velika, maka za du[man.

265 Griì spodeleni ete polesen teret si nosat,

Radost spodelena dvojno, na obata poslatka mnogu.

Na ednodu[nite mnogu pougodno blagoto95 im e,

A na siroma[ni sloga96 pougodna im e od blago.

Klu~alka im e na dvata vo ~ednost97 i èlbite nivni,

270 Bra~nosta, taa e u[te i pe~at na nu`nata draèst.

@drebe e koe, so igri na draèst, sr~nost98 si blaì,

Pitie edno od semeen bunar za vkusot na ~u`di 89 90 91 Ve[tina na vladeewe, so dene[en jazik: politika. 92 93 94 Blagouhan, so ubav miris. 95 Bogatstvoto. 96 97 98


Lu\e nepodatno, nadvor niti istekuva, niti

Odnadvor drugo pritekuva. Telesno srasnati vie,

275 Slo`ni, vo blago~estieto99 potikot edni so drugi

Draèsno si go pomagate. Niti pak nekogo brakot

Daleku stavil od Boga, no kolku [to potikne nekoj

Tolku i pove]e ima. Kako [to gemija mala

Vetrec [to tivok ja tera, so edra razletani plovi

280 Brzo niz vrtlog, il race podavaat ene kon vesla,

Vetrec pak tivok golem korab ne nosi, te[ko

Plovi po more, posilen veter mu treba za potik,

Taka i bezbra~ni, oti ìveat slobodno lesno,

Imaat potreba mala od pomo[ na Boga ni Velik.

285 Onoj pak, koj za nevesta draga i imot se griì

I za ~eda, i plovi po mnogu velikoto more

@ivotno, golemi potrebi ima i Boga Go qubi100

Pove]e. Brakot ova go dava, a ìvot bez draèst:

Sakat, bez milosen, besku]en, gor[tak101, od pogledot bega,

290 Nema vo strastite uteha, niti vo starosta troma

Lek; i duri roditeli mladeat ~edata radi,

Onie102 nemaat potpor vo mednomisleniot ìvot.

V sobori ne se veselat, niti na proslavi mili,

Nasmevka nemaat, nadvor od svetot, na ìvoten koren

295 Ne se pokorni, iako ìvi, niti so lu\e

Imaat volja ednodu[na. Ako pak nekoj, sakaj]i103

Doblest, besceni draèst104, doblesta daleku ne e

Ete, od draèst: na blago~estivite site im be[e

Brakot drag, a i ro`destva oni na mila se draèst,

99 . 100 101 Koj ìvee, obitava, vo gorite. 102 Bezbra~nite. 103 Paroksitona. 104 Se misli na qubov me\u ma` i èna.


300 Znalci na Hristovi Strasti, proroci, patrici105 sveti,

Pobedonosci106, sve[tenici, carevi, doblesni krasni.

Zemjata dobri lu\e ne podigna, kako [to zborat,

Plemiwa na giganti, gorostasni, golemi mnogu,

Lu\eto site se ro`ba sovr[ena, slava na brakot.

305 Koj na lu\eto Bog im Go kaà, Vladetelot Velik,

Iako daleku bea, i um so kopne` im hrani107

Boèstven mo[ne, vo drug gi, od tamu, odvede ìvot?

Du[ite koj im gi izmi na site poznati lu\e?

Verata Enoh108 go preseli. Onoj109 od voda go spasi

310 Svetot cel so malku du[i i semiwa plovni

Noe velikiot. Avraam110 otec na jazic’ i gradoj,

I kako `rtva na Hrista, krajoltarna, sinot go stavi111.

Mojsej112 si povede narod od te[kiot Egiped ma~en,

Veliki ~uda pravej]i i zakon113 primi na plo~i

315 Kameni, od gore vi[no, i Boga Go sogleda sproti.

Veren me\u poprvite sve[tenosluìtel be[e

Aaron114. Iisus115 blagiot patot go zadrà son~ev,

Mese~ev, na neprijateli priredi golema gibel

Ma~na. Samuile116 blaè, koj rog na pomazani kreva[,

320 Celomudrene, David117 me\u carevite site

Vospevan be[e, i Solomon118 slava na premudrost prva.

105 Patrijarsi. 106 Paroksitona. 107 108 Genesis 5, 24. 109 Se misli na Noe (Genesis 7-9). 110 Proparoksitona. 111 Genesis 22. 112 Exodus. 113 Exodus 20. 114 Exodus 28. Proparoksitona. 115 Iesu Nave 10, 12. 116 Regum Primus 16, 13. 117 Regum Primus et Secundus. 118 Regum Tertius.


Proroci ne ]e zaboravam: Ilija119 ko~ija k nebo

G’ otkradna. Koj ne go po~udil Joanna120, sredina me\u

Duhot i zakonot, prete~a on bojnoglasen121 na Vi[na

325 Svetlost? I koj dvanaesette122, tie, u~enici krasni?

Revnosta, koj na Pavel123, neboìtel velikosr~en124,

Drugite koi se rodile, najdobri koi se sega,

Proglas na Slovoto, slava na svetot i naroden temel?

Brakot i Hristos na lu\eto, site niv im gi dade.

330 Niti pak ènite, koi so blago~estie kitni,

îj [to broj e, vo knigite bogovdahnoveni, velik,

Ne se izdignale bez brak i blagoimenito telo.

Posilen glagol ]e kaàm ~estej]i125 ja mojata draèst.

Hristos na ~isto, no sepak, se priop[ti ~ove~ko ~revo,

335 U[te i pronikna ete, preku obru~ena èna126,

Pola od bra~nosta qudska na Boga ja priop[ti toga[.

Edna nad site najgolema mene mi pripa\a vlada127.

Dokolku vladeat bezbra~ni i tie moja se ro`ba,

Kako i site. Niti od bezbra~ni bra~nite, a od

340 Brak se bezbra~nite. ‘Krepnete ~eda vo podvigot!’ Ete,

Povelba na[a. Od tatkovci ste postanale, Ako

Tatkovci moèbi ne ste128. Toa brakot go kaà129.

Potem so lice podzasrameno, v partalav kostret130,

S kraci131 ovenati, bosa, oslabena, s’ o~ite v zemja

119 Regum Guartus 2, 12. 120 Iohannes 1, 6. 121 Paroksitona. 122 Apostolite na Hrista (Novum Testamentum). 123 Actus Apostolorum. 124 Akcent na slogotvorno r; 125 Paroksitona. 126 Bogorodica. 127 Vlast, mo]. 128 Iako moèbi ne ste tatkovci. 129 Ovde zavr[uva govorot na Bra~nosta. 130 Gruba tkaenina, simbol na pokajanie. 131 Race i noze.


345 Vpereni, devstvoto, usni so srame` podotvoraj]i

Malku, crvenej]i obrazi svoi so ~estita krvca,

Poleka si go trgna, od glava pokriena, velot.

Nea jas ja predubediv, zborovi vakvi zborej]i132:

‘êdo na Boga Nebesen, slavoobilna ti si

350 Odvnatre! Ti koja stoi[ vo horot na Gospoda Velik,

Pevec na himni, iako tebe te stava133 i zemja

Pritiska, dojdi ovde i zbor ti kaì ni jasen!

Jaska ]e kraj tebe stojam. Vladi~ice kaj mene dojde,

Bogomdadena, po~esto ah da mi doa\a[, milna

355 Ah da mi bide[.’ Iako ne sakam, koj li me vodi

V soborov mene, koja sum èlna, bez trepet so dela,

Mojot Bog da Go ~estam, so katadneven134 mi napor,

No]ni so pesni, so kladenci solzni, so ~istewa blagi,

Pokajni? V prepirka koj li me vika prazna, i v kavga

360 Zborovna? Mojata vlast me\u lu\eto ne e, vo slova

Ne sum dovitliva, niti vo zbori[ta op[tam, na dobri

Sudii ne se veselam, glasalki135 poradi nivni,

Malku za pravda se griàt, malubrojni136, pove]e sepak,

Poleka leka po obi~aj svivaat137 pravedna mera.

365 Drugi gi imaat skapocenostite ìvotni138, jas pak

Zakon eden, edna si misla imam: na qubov139

Bo`ja prilepena, k Vi[en Svetlonosec Gospod da odam.

@elba za drugine blaga tolku mi mislive pleni,

Suetni140 razmisluvaat, prazno nadueni, za niv,

132 Paroksitona. 133 Stava/ telo, rast. 134 Paroksitona. 135 Sudski re[enija, presudi koi se donesuvale so glasawe. 136 Malubrojni se onie sudii koi se griàt za pravda. 137 Ja izmenuvaat pravdata. 138 Skapocenostite na ìvotot. 139 140 Suetni lu\e.


370 Brzo [to nadoa\aat, mo[ne zginuvaat brzo141,

Kolku za ~ad i magla, ili za promaja prazna,

Koja [to duva, za prav od vetri[ta treseni veen

Sekade, ili za traga morska na mra~nion korab.

Sakam neceneta me\u lu\e da bidam, i mala

375 Me\u nebesnite, koi se ve~ni, slava da imam,

Otkolku vlast nad site, od Boga da daleku pa\am.

Treperam sepak, se pla[am, otkako podignat nekoj

Letne niz eter, na kriloto mlado na devstvenost mila,

Slovava142 radi, brzo, na zemja da ne si padne.

380 Zatoa v sredina dojdov ko brana na moite ~eda,

Pomo[nik glagol od Boga niv da im pruàm so raka.

Prvo na majkata moja ]e & progovoram, kako

{to e doli~no. Pravo go raskaà ona i re~e,

Braku blagodaten, falen (ta ete jaska ]e na~nam,

385 Kade [to zavr[i tvoeto slovo), na bezbra~ni deka

Koren e brakot. Se pogodi koren i na~alo ete.

Razborit, koj bi roditeli odrekol? Ne kaà sepak

Pravo sè, za site ne[ta. No slu[ni go ajde,

Iako majka, mudriov razumen glagol i tajna,

390 Okolu ra\awe, velika mudrost, [to bezdni na Boga

Velik mi ja pokaàa. Ne na celiot ~ovek

Tatko e ~ovekot, kako [to velat, no samo na krv i

Telo, a i obete ginat, a du[ata zdiv od

Boga e, Koj [to vlast Si ima, ottamu taa

395 Vpa\a vo tvorba od zemja. Onoj Koj priop[til znae,

Kako, najprvo duvna i priop[ti obraz vo zemja.

@elanieto tvoe e svedok na moive slova.

Polusovr[eno143, telata samo na ~eda gi saka,

141 Suetnite svetovni blaga se nevredni, brzo nadoa\aat, no i brzo propa\aat. 142 Se misli na slovata izre~eni od Bra~nosta.


Du[ite ne, pa koga se ma~at si àlosna, [tom pak

400 Cvetaat radosna. Pove]e tatko i gospo\a majka,

Sitni bole[tini radi na ro`bite, svoe si srce

Ma~at, otkolku golemi radi na du[ite zlobi,

Polo[i bolki. Roditeli im se na onie144, a na

Ovie145 voop[to ne se. I, ako te nare~am majka,

405 Radi polo[iot udel, zo[to im zavidi[ toga[

Na celomudreni, Otecot radi na podobar udel?

Volno povle~i se pred Roditelot Velik na lu\e,

Devstvoto po~ituvaj]i146 go, sluì Go Otecot Boga.

Ova & kaàv na majka, i dovolen ovoj e glagol.

410 Potoa, mili ~eda na Boga, Carot na site,

Ovoj zakon ~estej]i147 go, ednodu[ieto dra`no148

V Boga samo go priop[tiv, ostaviv kopne` po pravot,

Kako [to Sinot na Otca Besmrtniot odgore re~e,

Ra\aj]i149 Se od Neobru~en, Netlen bivaj]i od Netlen,

415 Adam [tom prvo vo rajot go postavi bezbra~en, potem

Dade zakon i pro~isti narod, izmi so zakon

Ra\awa, po~esti hram so sve[tenici telesno ~isti,

^redni150. Svedok e tatkoto151 velik na Joanna, koj [to

Prethodno ~edo ne poseal, vnatre vo hramot go primil

420 Onoj, na Hrista Velikiot predvesnik152 pred kratkodobni,153

Pred da ispolni tajni na Boga vo denovi ~isti.

Me\a pak Hristos na zakon154 e, [tom so lu\e se sme[a, 143 Qubovta, èlanieto roditelsko e polusovr[eno, polovi~no. Go qubi teloto, du[ata ne. 144 Na telata. 145 Na du[ite. 146 Paroksitona. 147 Paroksitona. 148 149 Proparoksitona. 150 ^reda e period vo koj na sve[tenikot mu se pa\a da sluì vo hramot pri [to sve[tenikot treba da bide ~ist od op[tewe so svojata èna. 151 Prvosve[tenikot Zaharija. (Luca 1). 152 Sv. Jovan Krstitel i Prete~a Gospodov. 153 Paroksitona.


V zemja brakot go smiri, od devstvena utroba dojde.

{tom se prikloni brakot, se izdigna podobar svetot;

425 Udelot smrten155 [to doa\a preku razvrzano telo

Rodona~alno156, preku na rodeni tekot i rod na

Lu\e [to ginat, od devstvoto be[e zgoden i zgina,

Kako [to golem bran od moreobleen kamen

Gine i plamen krmen157 od voda. So gradovi koj li,

430 Tromi so zakoni, koj li e vesel so zbori[ta ili

Buici, podvizi158 [to gi sostavija basni za mladi159

Predvreme zginati? Vojskata koj vo vojni ja fali,

Trpezi vo izobilie? Koj li mudrosta prazna,

Koja [to leì vo race i zboroj, paja`ni spletki,

435 Od nego samiot rodeni, vmagla is~eznati? Koj li

ûmki, so ova se raduva i so gradinarski maki,

I so brzoploven korab pod buri goropadni jaki?

Iako ovie, povelbi ne se na brakot, tuku

Siten del se od drevna adamova plata, niz koi

440 Gorka se zmija prikraduva, k petata160 stremej]i161 moja.

A i na brakot da bea, zdravo im162. Ne se sopatnici moi;

Od ovde brzam kon ìvot drug, a i sjajot ]e zgine

Denes siot, ili so tekot menliv na svetot;

Te~ej]i ete ko potok go minuva[163 potokot ìvot,

445 Edvaj go vtasuva[ pritr~uvaj]i164 mu dodeka tr~a.

Ako na mudri se raduva[, deka se od tebe ro`bi, 154 So Nego zavr[uva Stariot i zapo~nuva Noviot Zavet. 155 Prvorodniot grev koj se nasleduva so ra\awe od roditelite, a koj se mie so kr[tenieto. 156 Telo na rodona~alnikot Adam. 157 Hranet, poen. 158 Sportski natprevari. 159 Mladi~i, mladi lu\e. 160 Genesis 3, 15. 161 Proparoksitona. 162 Ne me zasegaat, neka si odat po svojot pat. 163 Ova vtoro lice moè da ima i eti~ka upotreba, da ne se odnesuva strogo na Brakot, ami da ima vakva smisla: ‘ta kako potok ~ovek go preminuva potokot na svetot’. 164 Paroksitona.


Zlobata primi ja isto na gre[ni, ~ij [to si koren.

Koren si kainov165, na sodomjanite166, n’ onie167 koi

Hristos pri kula gi podeli, lo[i, ~ija [to drskost

450 Do`dot168 ja zgasna nebesen, cela [to pro~isti zemja

V migot od sè [to di[e. Ahav169 bezo~niot koj li,

Koj faraonot170 zlorasuden, kralevi odgleda gorki,

Asirci? Koj li Irod, detemorec171, gibelen, krv [to

Pravedna predade172, piewe radi, na ]erka i ora

455 Razvratni radi, i ubijci koj li na secarot Hrista,

Koj li goniteli, pred toa, posle i v posledno vreme,

Prviot od niv i posleden, bezdna na Velijar173 zlobna,

Stra[nata vlast na Julijan174, ubiec onoj na du[i,

Udren od Boga, otkako mete` na Hrista si dignal;

460 @e[ko seu[te pravot si vrie, ne~estiva silna

Postoi strav; i drugi [to brakot gi dade vo ìvot,

U[te i ]e gi dava, krivokletno koi se kolnat,

La`ci, maèmorci, a i prevrtlivci, kradci na tu\o,

Skverni175 na tu\a lo`nica, koj bi gi izbroil pravo?

465 Ova za site e o~igled: kako [to pravot od zlato

Pove]e biva, pove]e ima lo[i od dobri;

Odat po patot nepraveden. Zlite se lukavo mudri,

Dobrite protivnost se~at. Po~esto, poradi toa,

165 Genesis 4, 8. 166 Genesis 19. 167 Genesis 11. 168 Genesis 7. 169 Regum Tertius. Ne~estiv car izrailev od vremeto na sv. prorok Ilija. Nagovoren od svojata sirijka èna Jezavela mu izgradil hram na siriskiot demon Vaal i go teral Izrailot da mu se poklonuva. 170 Exodus. 171 Mattheus 2, 16. 172 Mattheus 14, 3-12; Marcus 6, 21-30. 173 Demon po~ituvan od sirijcite. 174 Romejski car (361-363), poznat kako Julijan Otstapnik, predvodnik na paganskata reakcija i golem gonitel na Hristijanite, nekoga[en [kolski drugar na sv. Grigorij Bogoslov i sv. Vasilij Veliki vo Atina. ‘Julijan’ e proparoksitona. 175 Onie koi skvernavat tu\a lo`nica.


Zlite gi nadminuvaat lu\eto ~estiti brojno.

470 Koga bi ti prestanala da si se gordi[ so ~eda,

Velej]i: ìvotot nemo]en, deka e prijatel bo`ji,

Nie ]e sopreme ovde glagol, bi imala toga[

Slava soodvetna. Nikako ne mu zaviduvam jas na

Zemniot roditel. Ako pak prvoto mesto go demne[,

475 Otkako nasledi vtoro mesto do Boga, ]e kaàm

Nepritaeno glagol srcebolen. Koj li od site

Lu\e go uspea ova: da posee najdobro ~edo?

Koj e na~inot ete neprokopcan sin da se gai176?

Obraz nekoj nacrta nikako polo[ od obraz,

480 Vajajot ete vtisna soodvetni tvorbi na oblik.

Zanaet zlato so dlanki ukrasuva kako [to umot

Povela, klas pak sjaen od dobro seme si kosa~

Pokosi, èlba mu cel ne proma[i, nade`na mnogu,

Smrtnik pak jasno ne znae kakva ]e prirodi ro`ba,

485 Niti lo[iot, niti dobriot, iako dobriot saka

Podobro; Dali nekoj Pavle ne ]e rodi ro`ba

Hristoubiec, Anna i Kajafa177 prkosen, Juda178,

Dali nekoj za zlobata prirasnat, kakov [to Juda,

Roditel ]e se kaè na Pavla poboèn, ili

490 Ovoj na Petra, kamenot nepokolebliv, koj go

Nasledil klu~ot. Sin li ]e drag il ]erka si rodi,

Ne znae tatko. @arot sal zemjen go gasne vo leglo.

Kain i Avel od ist rodona~alnik179 stanaa ete,

Zavidliv onoj, i ~estit na `rtva prinositel ovoj

495 Bogodoli~na. Zliot pak Isav i predobar Jakov

Sinoj na Isak180, obliznata ro`ba od roditel eden

176 Kako da se vospituva sin koj e lo[. 177 Prvosve[tenici judejski koi go predvodea soborot [to go osudi Hrista da bide raspnat. 178 Apostolot koj go predade Hrista na judeite. 179 Kain i Avel se sinovi na Adam i Eva (Genesis 4,1).


Ista ne e. I Solomon181 prvo mudar, najlo[

Potoa, otkako trgna so èni zavodni~ki ete.

U[te i sr~nosta pavlova be[e golema na dve,

500 Edna[ Go Hrista bescene[e182, potem na site Go javi183,

Ogneobilnata snaga vo blaga ja obrna revnost.

{to da vozdademe ete od ova na bra~nosta? Jaska

Ni[to. Likot sakan ne gi sledi bra~nite lu\e184.

No kako nekoj od zaroj prevrtlivi raspalen v umot,

505 Zarovi frlil, i paren il nepar, ete mu padna,

Bez race, od sebe samo prevrtlivo zapira kam~e,

Taka brakot, sea~ na ~eda, dobri i lo[i

Ne rodil, niv gi takvi nau~i priroda ili

Uka ~ove~ka. Ako posakuva[ pravo da slovo

510 Spoznae[, najdobri mi se najdobri Duhot i Slovo

{to gi pou~ile. Iskra na blago~estie ima

Skri[na vo lu\e, kako vo kamewa nekoi è[kost

Ognena, kako od yvekot od kam~e [to èlezo blesok

Pu[ta, taka na smrtni blagost im Slovoto vedi185.

515 Zlite od bra~nost se pove]e186. Pove]e taa gi ra\a,

Pridruèn klin e na svetot koj te~e, koj na zemja telo

Vrzuva, olovo du[a [to nadolu tovari te[ko,

@dreb od roditeli ednakov, koj [to ostanuva ovde.

Sepak, na roditelite da im progledame ajde187,

520 Za da ne ropta[ ti na dobri, ostavam jaska

Na strana zli. Za drugi pak, kolku e ~istiot ìvot

Poblag, bi spoznala, draèst kon Boga i zgoeno telo 180 Genesis 25, 25-26. 181 Regum Tertius 11. 182 Actus Apostolorum 8. 183 Actus Apostolorum 9. 184 Bra~nite ne ra\aat ro`ba kakva ]e posakaat, ami kakva ]e im se padne i kako ]e ja vospitaat. 185 Izveduva, proizveduva. 186 Od onie [to poteknuvaat od brak pove]eto se zli. 187 Ajde da prestaneme da zboruvame za roditelite.


Otkako smisli[188 i priroda svetska i me\ite dvojni.

Ah da ja trgne[ malku od vidot raskata tvoja

525 Valkana, magla vo zrakot o~en, i zenica da si

Vperi[ kon zraci na Sonceno Na[e189, so ~ist da si pamet

Sogleda[, devstvoto ]e si go najde[ ko zavet pred Boga,

Posvetol i od zlato, i elektron, slonova koska,

Tivko, blagovidno, krilesto, visokotemeno, blago,

530 Sesvetlo, nad zemja, ne vo dolini zemni, a v gradot

{irnotemelen190, nebesen, prebiva nadvor od telo,

V obete race drèj]i, v edna neostarliv ìvot,

V druga bogatstvo golemo, u[te i netlena slava;

Ne vle~e kako polàv pod tovarot lu[pest si telo

535 Vla`no po mlitavi pateki, bedno; podelena ne e

Pome\u carstvo na Hrista i ona telesno carstvo;

Niti kako [to zakon e kaj vodozemcite ete,

Kopnoto da si go drì, i v ne`ni d’ obitava vodi

No]e i v rani zori; no celiot um si go v Boga

540 Pravo upravuva, raduvaj]i191 se s potomstvo v Boga

Pove]e otkolku s ~eda, v nade` so pre~isti misli,

îsti ód Pre~istiot. Bra~nosta pak ]e ja vidi[

Kako od Hrista ene se deli potpolno, radi

Vrie` na pravot192 gibelen, ma~en i griì za svetot

545 Sekakvi, ili do Boga kaj se prilepuva malku.

Taka bidej]i vnimava v’ isto vreme na dvete

Glavi i dvete lica, ili na pi[ani bukvi

Dvojni na listovi, ne go sozercuva celoto pismo

Neiskriveno, ~umki bivaj]i rasejana mnogu,

188 Otkako razmisli[ za... 189 Hristos. 190 Nebesniot Ierusalim (Apocalypsis 21). 191 Paroksitona. 192 Teloto.


550 Edno go lovi, a drugo go bega so pogledot kratok,

Rasfrlen, revnosta ~umki razdvoena slabee na dve,

I kon svetot i Hrista, a cvrsta e onaa koja

Ete, kon edno potegnuva. Nekoj Hrista Go ima

Cel, za èna ne se griì, ili pak draèst na pravot

555 êsti193 zaboravaj]i194 na Hrista. Ta kamenorezec195

Vidov il nekoj si znalec za drveni raboti, maì

Umni i razumni; pravec kako so konci si vle~at,

Edno [tom oko pod ve\ite vrzat, so drugoto zrakot,

Sobran vo edno, go pu[taat cel i neskriveno196 godat,

560 @elezo potoa stavaat. @elba kon edno [tom odi

Poblisku si e do Hrista, Koj èlen197 poèluva198, zerca199

Ete sozercatel200, Si go presretnuva toj [to Mu bliì.

Kolku [to nekoj poèluva, si Go sozercuva tolku,

Kolku [to si Go sozercuva, si Go poèluva tolku:

565 V krug se odvrtuva odli~en. Poèluvaj]i201 Go Nego

@ivot si ostaviv, ne moèv oko na druga da frlam

Strana, ta sladok okov me pre~i Ubavoto [tom Go

Dràm, misli mi vladee [tom Go sozercuvam, fakel

Sesvetol nad mene sprostre, me postavi celata svetla,

570 Ubava. Edno èlanie, ubava podiga mera

Ete, pred onoj [to kopnee èlno, i blaèn e onoj

Koj [to Go primil. Druga ti èlba vo gradite rasne[,

Misli[: boèm pove]e do nebesnite bliì[,

Kako [to veli[, roditeli, ~eda i imotot radi,

193 Po~estuva, mu sluì. 194 Paroksitona. 195 Paroksitona. 196 Neiskriveno. 197 198 199 200 201 Paroksitona.


575 Korabot na olesnetite mal e, i patot e kratok,

Olesnet dobit od ne[ta propadlivi202, èlbata nivna

Za tebe, mudrice, mnogu beskorisna. Plovidba ima[

Beskrajna, tesnec pominuvaj]i203, otpu[taj]i204 edra,

Nade` si ima[ da plovi[ niz onoj, basenot jonski.

580 Vetrec edra ti nosi, i podobro povolen nekoj;

Ako pak duvne sprotiven, malku ti treba da zgine[.

Plovidba velika ima du[a i duhot ni ~estit.

Za nea205 treperej]i206 kon Hrista se prilepiv cvrsto,

Hrista, èlanie ~isto, Moj Go poèluvam mirno,

585 Povtorno, ne samo edna[; za onie koi Go qubat

Toj e neiscrpen. Rakata Bo`ja ja nao\a èden,

Onoj koj ne saka èdnost vo migot go napu[ta èlba.

Eh da gi Hristos strelometne odgore tvoite gradi,

I da te rani v polovina s voodu[eveno kopje,

590 Tebe, koja kon obata kopneà posebno zreva[,

Toga[ bi spoznala, bodeòt vladi~in kolku e sladok.

Pove]e [to? Za roditel v starost neguvan, sinot

Radost, za ènih e mlada, za mlada solo`nikot nejzin.

Radosti se zaedni~ki, griì i golemi bolki

595 Polesni, onoj koj ~ekori potpor na hrom mu e golem.

Zatoa moi roditeli, mojte u~iteli dobri,

Deca pak mi se u~enici, Soprug eden si primiv,

Hristos, za bezbra~ni pove]e privrzan nasproti drugi,

Iako prikovan be[e i Krstot Go digna za site.

600 Voskliknuvaj]i, i da mi dopu[ti nemili ne[ta,

Jas Mu se raduvam, koga me v maki, sloboda radi,

202 Dobit koj ne poseduva propadlivi ne[ta, koj e olesnet od niv. 203 Paroksitona. 204 Proparoksitona. 205 Za du[ata. 206 Paroksitona.


Stava, ta kako zlato sum valkano, ~isteno v pe~ka.

Za ~istotata, koja [to vrska i brak ti ja ~uva,

Slovo i kopne` si postaviv pomo[nik, nikako telo,

605 Koj207 so vlast neprijatelot nadvor go postavi ete,

Kako skimen nekoj nasproti yverovi slabi.

Telata v strasti ednodu[no boteat, bidej]i208 znaat

Radost nekoja eden na drug da si prinesat ete.

Trpeza te natovaruva, mene pak zalak me hrani,

610 Kako [to Hristos Velikiot v pustina nahrani brojni.209

Ti pialokot lozov, moe pak pitie ve~no

Bogato: kladenci, vrutoci, potoci veliki, reki.

Ti namasteni obrazi ima[ i bleskavi rubi,

Moj pak e ukras kosa valkana, àlovni rubi.

615 Ruba Go nosam, zlatni so resi raspe[trena210, Hrista,

Skri[en mi ukras na du[ata preubav. Leglo ti ima[

Meko, udobno ete, postela moja e kostret,

Leàj e podot, zemja so solzi pokropena drobni.

Zlato ima[ ceneto, moja pak sakana, pravta.

620 Ti si od jun~e pojarostna, jas se poklonuvam, o~i

Vednam. Se kikoti[, smee[, ne razvrzav nikoga[ obraz.

Ugled posakuva[, mene slavata ne mi e zemna.

Otkako ova go razgleda[, uvidi[, vidi gi sega

Ne[tata bra~ni, [to se na teloto sprotivni ete.

625 Roba e maòt za stopanka, u[te polo[o, ~esto

Ne e dobra; i roba za ènih e nevesta, taa

êsto omrazena: zloba prava, a ne smee da se

Otpu[ti. Koga bi stanale edno, ednodu[ni, ~esni,

Sepak e kratka plovidbata ìvotna, veterot me[an.

207 Se odnesuva na Slovoto i kopneòt kako pomo[nik. 208 Proparoksitona. 209 Mattheus 14; Marcus 6; Luca 9; Iohannes 6. 210 Преиспещре'нный (crkovnoslovenska pridavka: ukrasen, oble~en vo razni boi).


630 Ako pak lo[i se, doma[na vnatre imaat beda,

Omraza nesopirliva. Neka ne bidat lo[i,

Tuku ednodu[ni: te[ka mnogupati brakot go sudba

Napa\a, novooven~an. @enihot mrtov e ete:

Lo`nica, grob; nesme[livi bolki so radosti; pesna

635 Mala radosna, potem taàlenka; eden si fa]el

Zapalil svatovski, drugi pak izgasnal. Sinok mi nekoj

Tatka imenuval, bezdeten drug mi odnenade` stanal,

Granka ko nekoja vetroistresena. Do sega moma,

@ena, pa vdovica, ~esto vo eden den ili ve~er.

640 Pletenki korne, nakit si svadben daleku frla,

Obrazi kine so tenkite race, na devstvoto ~esta

Strasti radi gorki ja ostavi, jadoven maòt

Nare~uvaj]i211 go, domot so solzi go nakropi prazen,

Vdovec e lo`nica, bolka si ima prerana taa.

645 Jaska ]e premol~am trudovi rodilni, bremeto mrtvo

V slabini maj~ini, plodot gorok i bezmaj~in; ete

Rodilki pred da bidat, na ~eda postanale grobje;

Smrtniot usud na nevesta rodilka, pred ro`ba, ma~en.

Za nedonoseni ete, maloumni, nakazi, mol~am,

650 Grdost na rodot ~ove~ki, porugi telesni mnogu.

Nekoj koga bi premeril, kako navaluva tasot

Koga bi videl za ova, ìvotot moj bi go dignal

K Vi[niot Vladika Bog, pred site najdobri viden.

Sramnite, eden za drugi, ]e gi premol~ime dela,

655 Obi~aj radi: usni na devstvo ~estiti gonat

Zboronafrlawa. Ako pak ti, bogoobrazno devstvo

Prekori[: ako i nekoj nekako mojot go malku

Obraz usramil, hitonot hristov neokalen v sram go

Priop[til, [tom se pot~inil gre[no na prvoto tvoe 211 Paroksitona.


660 Dobro, pi[man oènet212, skrenal od ìvotot velik,

îst i celomudren213, kra`ba ]e spomnam na legloto, sramna,

{to go ne~estivi kradat, gazej]i prekori bo`ji.

Pome\u smrtnite ova najpogubno lo[o od site,

Pove]e ~umki ~revo od ogan pro`deruva èstok,

665 Koga nekoj zlokrojnik tu\a si dopira loà,

Rod neizvesen ima i okov na kopneòt ma~en.

Niti prequbodejci214, ni zlostori tebe od brakot

Ne te odvra]aat: ènet e onoj koj me~ot go stavil

Neveromorec vo rebro na du[man, dodeka u[te

670 Krvta ja lie ma[ka, i onoj koj izbegnal ostrec.

Koj ]e me bezumen daleku stavi od kopneòt hristov?

Kam~e li malo ]e zadrì [iroka reka il potok?

Niti dolikuva, pravedno ne e, no podobro mnogu:

Nekoj da padne od mnozina, koi [to nagore odat

675 (Ako smee so jazik ovoj zbor da se kaè

Protiven),otkolku na zemja da ~eka upla[en, da ne

Kriloto nekako v zemja go ene strmoglavi nego.

Slava na Hrista se dobrite, zlite pak, kamen [to v nebo

Frlaat, ludi, na glava si primaat zloba i sramnost.

680 Zoronosecot215 prethodno angel be[e. {tom padna,

Premina slavata negova nebesna, taka i Juda

Ne be[e za u~enicite grdost, no vedna[ [tom padna

Odbroen be[e od sobor216, ostanaa najdobri tie

Edinaesette. Moreto pogubi nekoi, onoj

685 Beli pak edra si sprostrel, plovi gledaj]i217 go grobot

Na brodolomecot, vrzal za mogila ortoma, jaè

212 Onoj koj prvo se re[il da ìvee devstveno, no potoa privle~en od strastite se vra]a na brakot. 213 Se odnesuva na ìvotot velik, na bezbra~nosta. 214 Paroksitona. 215 Lucifer, Denica; Pred da otpadne od Blagodatta Bo`ja demonot bil angel. 216 Od soborot na apostolite. 217 Paroksitona.


Razvrzal. Majko, mene mi povela[ vozvi[en ìvot

Ovoj da ostavam; dali slovo da postavam deka:

Ako pobedi ]erka, roditelska pobeda radi,

690 Pobeda imam i jaska? Dali ti kako majka,

Ete, na devstvoto, slavata moja, se pofali mnogu?

Gleda[ li, site najdobri koi gi kaà ko ro`bi,

Deka od roditel podobri se i popravedni mnogu?

Hristos e Sin na Marija, sepak ponadma[en mnogu,

695 Ne od Marija samo i koi obgrnale tela,

No i od onie umovi218 nebo [to [irno gi grabi.

Klas e od sitno seme, iako rasne od seme,

Zlato od pesok izleze, odli~no, ceneto mnogu.

Ova e kruna na slovoto219, lik [to ]e iznedri glagol,

700 Z’ obata ìvota: i za brakot i bezbra~nost sveta;

Ovde ]e skop~a[ i svr[etok, ti na mojov mi glagol.

V zima ima viulici, cvetovi v doba na prolet,

Sedini ima podgrbaven, mladiot ima pak snaga.

Sepak cvetovi v zima, i vetrovi nekoga[ zimski

705 Videle v proletni denovi. Sedini izrasnal mladi~,

Starost zabeleàv lesna kaj ma` zakoraven, krepka.

Kako [to bra~nost od zemjata izrasna, bezbra~nost ete

Sopruga si e na Secarot Hrista; i obratno vaì:

Nekoga[ devstvoto si se naklonuva kon zemja, te[ko,

710 Bra~nosta isto taka priklonuva kon nebo, dvete

Neo~ekuvano ete izlaàni, ona od brakot,

Ovaa eve od mominstvo. Dragi roditeli, momci

Seu[te bezbra~ni, doli~no, ajde, do koga na èlki

Prizemni ili krivoodni morski osmono`ni rakoj,

715 Krivi dolgi ehidni220, griìte radi na ~revo,

218 Bogorodica e Po~esna od Heruvimite i nesporedlivo Poslavna od Serafimite. 219 Na govorot koj go kaùva Devstvenosta.


Bremeni221 ]e si ìveete, ~umki, pot kletion tovar

Telesen? Ajde, ovde slu[nete pottik na Hrista,

Slava, izobilstvo, rodot, bogatstvo, ubost vi zemna,

Otkako frlite, ugodni ro`bi na svirepa zloba,

720 Sokolni222 da si premineme k ìvot osloboden brzo,

Celomudreni223, u[te so ~isto somisleni nebo,

Kako na Boga sledbenici, Velik, sovr[eni, himna

Prazni~na da Mu na Vladika peeme veseli nie;

{tom od rajot na krasota k brakot izbegavme nadvor,

725 K ~emerna zemja, kon ne[ta [to sledat gibelni maì,

Povtorno ajde, od raspu[ten, d’ odime, ìvot kon slava,

V lagot kon drvoto svetlo, od kade [to bezumno padnav.

Bra~nosta bogodoli~na ovoj go proslovi glagol.

Sudii iako bra~nost si poèluvaat, sepak

730 Temeto devstveno ]e go oven~aat. Hristos pak edna

Blisku do desnata raka ja stavi, a druga do leva,

Dar e sepak toa i slava velika mo[ne.

220 Zmii. 221 Natovareni. 222 Osokoleni, potiknati. 223

Documents

POFALBA NA DEVSTVENOSTApreminportal.com.mk/pdf/POFALBA_NA_DEVSTVENOSTA.pdfPOFALBA NA DEVSTVENOSTA- Sv. Grigorij Bogoslov Prepev 10 POFALBA NA DEVSTVENOSTA 1 Devstvoto1 da go oven~ame,