112
MARZEC 2016 PODRĘCZNIK PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH Warsztaty Fundacji WWF Polska

PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

MARZEC2016

PODRĘCZNIK

PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI

PRODUKTÓW RYBNYCH Warsztaty Fundacji WWF Polska

Page 2: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU
Page 3: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

Fundacja WWF Polska

PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI

PRODUKTÓW RYBNYCH Warsztaty Fundacji WWF Polska

WERSJA DLA PODMIOTÓW BEZPOŚREDNIO OBSŁUGUJĄCYCH KLIENTA

MARZEC

2016

PODRĘCZNIK

Page 4: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH

Podręcznik z warsztatów z zakresu systemów certyfikacji produktów rybnych – wersja podstawowa

Autorzy: Olga Sarna, Wojciech Górski, Anna Dębicka, Katarzyna Skawińska

Skład: Agencja Wydawnicza EkoPress / 601 311 838

Fotografia na okładce: © WWF Polska / D. Bógdał

Wydawca:Fundacja WWF Polskaul. Mahatmy Gandhiego 3, 02-645 Warszawatel.: +48 22 849 84 69fax: +48 22 646 36 72

© WWF Polska

Publikacja jest dostępna na stronie internetowej: www. ryby.wwf.pl

Wyprodukowano na papierze ekologicznym.

Publikacja zrealizowana w ramach projektu: „Kampania na rzecz ochrony różnorodności biologicznej mórz i oceanów” korzystajacego z dofinansowania w kwocie 1 872 163 PLN pochodzącego z Islandii, Liechtensteinu i Norwegii w ramach funduszy EOG.

Celem projektu jest zwiększenie świadomości społecznej na temat wpływu codziennych decyzji konsumenckich na różnorodność biologiczną mórz i oceanów.

Page 5: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

3WERSJA DLA PODMIOTÓW BEZPOŚREDNIO OBSŁUGUJĄCYCH KLIENTA

SPIS TREŚCI

WSTĘP Fundacja WWF Polska .................................................................................................. 5

SUKCES CZY TYLKO KOLEJNA SZANSA Piotr J. Bykowski .................................................................... 6

p r e z e n t a c j e

1. KAMPANIA NA RZECZ OCHRONY RÓŻNORODNOŚCI BIOLOGICZNEJ MÓRZ I OCEANÓW Olga Sarna ................ 10

2. WPŁYW ZAOPATRYWANIA W PRODUKTY RYBNE NA ZACHOWANIE RÓŻNORODNOŚCI BIOLOGICZNEJ MÓRZ I OCEANÓW Wojciech Górski .................................................................................... 20

3. SYSTEMY CERTYFIKACJI GWARANTUJĄCE OCHRONĘ RÓŻNORODNOŚCI BIOLOGICZNEJ MÓRZ I OCEANÓW ORAZ GŁÓWNE ZASADY ICH FUNKCJONOWANIA (CZYM JEST PROGRAM CERTYFIKACJI, KTO PRZEPROWADZA AUDYTY) Anna Dębicka .......................... 32

4. CERTYFIKACJA RYBOŁÓWSTWA I JEJ ZNACZENIE W ŁAŃCUCHU DOSTAW Anna Dębicka ......................... 40

5. CERTYFIKACJA W ŁAŃCUCHU DOSTAW – WERSJA DLA PODMIOTÓW BEZPOŚREDNIO OBSŁUGUJĄCYCH KLIENTA Anna Dębicka ............................................................................... 58

6. JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU NA PRODUKTACH ABY UMOŻLIWIĆ KONSUMENTOM ŚWIADOMY WYBÓR I PRZYCZYNIĆ SIĘ DO OCHRONY RÓŻNORODNOŚCI BIOLOGICZNEJ MÓRZ I OCEANÓW? Katarzyna Skawińska ..................................................................................... 82

7. PRAWIDŁOWE KOMUNIKATY W DZIAŁANIACH MARKETINGOWYCH ZWIĘKSZAJĄCYCH ŚWIADOMOŚĆ KONSUMENTÓW W ZAKRESIE ICH WPŁYWU NA STAN RÓŻNORODNOŚCI BIOLOGICZNEJ MÓRZ I OCEANÓW Katarzyna Skawińska .............................................................................. 100

Page 6: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

4 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH

© Jürgen FREUND WWF-Canon

Page 7: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

5WERSJA DLA PODMIOTÓW BEZPOŚREDNIO OBSŁUGUJĄCYCH KLIENTA

Wstęp

Szanowni Państwo,

Fundacja WWF Polska ma przyjemność przekazać w Pań-stwa ręce podręcznik stanowiący materiał uzupełniający do warsztatów z zakresu systemów certyfikacji produk-tów rybnych, realizowanych w ramach projektu „Kampa-nia na rzecz ochrony różnorodności biologicznej mórz i oceanów”, finansowanego ze środków pochodzących z Islandii, Lichtensteinu i Norwegii w ramach funduszy EOG.

Morza i oceany pokrywają ponad 2/3 powierzchni Ziemi i stanowią bezcenne źródło surowców, w tym pokarmu człowieka. Dla 3 miliardów ludzi ryby są źródłem 20% białka w diecie. Według raportu opublikowanego przez WWF w 2015 roku wartość oceanów szacowana jest na ponad 24 bilionów USD, w tym ok. 7 bilionów USD to war-tość zasobów pochodzących z bezpośredniej produkcji oceanów. Roczny morski produkt brutto, równoznaczny z PKB, wynosi około 2,5 biliona USD, co plasuje oceany na siódmym miejscu światowej gospodarki. Należy jednak pamiętać, że 2/3 morskiego produktu brutto zależy od stanu środowiska morskiego.

W trosce o zachowanie różnorodności biologicznej mórz i oceanów Fundacja WWF od lat podejmuje działania na rzecz ochrony ekosystemów morskich. Prowadzenie takich działań jest niezbędne, aby zapewnić zachowanie przyrodniczo i gospodarczo cennych gatunków dla obec-nych i przyszłych pokoleń. Obecna sytuacja jest alarmu-jąca: w latach 1970-2010 o 39% zmalała liczba wszyst-kich gatunków morskich. Co więcej, według Organizacji Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnic-twa (FAO), aż 90% światowych zasobów ryb jest przeło-wionych lub poławianych na najwyższym możliwym poziomie (Raport FAO, Sofia 2014). Natomiast w naszych rodzimych zasobach jedynie 5 na 10 komercyjnie poła-wianych w Morzu Bałtyckim gatunków znajduje się na stabilnym poziomie.

W związku z tym Fundacja WWF Polska zachęca wszyst-kich użytkowników morza i jego zasobów do wykorzysty-wania ich w sposób zrównoważony, zgodnie z zasadami tzw. Zrównoważonej Niebieskiej Gospodarki.

Zrównoważona Niebieska Gospodarka to gospodarka morska, która:

• Zapewnia społeczne i ekonomiczne korzyści dla obecnych i przyszłych pokoleń, przyczyniając się do: zapewnienia bezpieczeństwa żywności, zwalczania ubóstwa, poprawy standardów życia, zarobków, zatrudnienia, bezpieczeństwa, zdrowia, sprawiedli-wości i politycznej stabilności.

• Przywraca, chroni i utrzymuje różnorodność, produk-tywność, odporność, podstawowe funkcje oraz rze-czywistą wartość ekosystemów morskich – kapitału przyrodniczego, od którego zależny jest dobrobyt.

• Oparta jest o czyste technologie, energię odnawialną i cyrkulacyjne zastosowanie surowców w celu zapew-nienia długofalowej stabilności ekonomicznej i spo-łecznej, przy jednoczesnym poszanowaniu możliwo-ści naszej planety.

Jednym z ważnych elementów Zrównoważonej Niebie-skiej Gospodarki są oznakowania ekologiczne, w tym cer-tyfikaty, stanowią potwierdzenie, że dany produkt został uznany za produkt o mniejszym wpływie na środowisko, niż funkcjonalnie lub konkurencyjnie podobne produkty. Dla przeciętnego konsumenta oznacza to po prostu, że kupując takie produkty wspiera ochronę środowiska oraz producentów prowadzących produkcję w sposób przyja-zny dla środowiska. W przypadku Certyfikacji Łańcucha Dostaw produktów rybnych znak certyfikatu zapewnia nabywców, że dane ryby i owoce morza rzeczywiście pochodzą ze zrównoważonego rybołówstwa lub odpo-wiedzialnej hodowli.

Projekt pn. „Kampania na rzecz ochrony różnorodności biologicznej mórz i oceanów” ma na celu zwiększenie społecznej świadomości odnośnie wpływu codziennych decyzji konsumenckich na różnorodność biologiczną mórz i oceanów, poprzez dostarczenie kluczowym pod-miotom sektora rybnego, dziennikarzom, blogerom kuli-narnym i kucharzom niezbędnej wiedzy na temat sposo-bów zaopatrywania w produkty rybne pochodzące z odpowiedzialnych połowów.

Państwo, jako przetwórcy i sprzedawcy produktów ryb-nych, macie ogromne znaczenie w wyznaczaniu nowych trendów gospodarczych i społecznych. Liczymy więc na Wasze zainteresowanie i zaangażowanie w działania na rzecz zachowania naszego wspólnego dziedzictwa, jakim jest różnorodność biologiczna ekosystemów morskich.

Życzymy inspirującej lektury.

Zespół WWF Polska

Page 8: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

6 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH

Sukces czy tylko kolejna szansa

W drugiej połowie XX w. konieczne stało się poszukiwa-nie alternatywnych dróg rozwoju świata, bowiem jego nie-zwykle szybki rozwój społeczno-gospodarczy doprowa-dził do sytuacji, w której ze wzmożoną siłą zaczęły ujawniać się zagrożenia wynikające z ciągłej, historycz-nej konfrontacji ludzi i przyrody. Nowy, zrównoważony rozwój – w którym wg definicji Grö Bruntdland „potrzeby obecnego pokolenia są realizowane bez zmniejszania szans przyszłych pokoleń do zaspokajania swych potrzeb” – miał być trwałym remedium na kłopoty ekonomiczne i poli-tyczno-społeczne świata.

Obszarem, w którym problemy ówczesnej światowej gospodarki były szczególnie widoczne, było rybołów-stwo. W opublikowanym w 1974 r. raporcie, dotyczącym stanu światowego rybołówstwa, FAO określiło, że 10% łowisk było przełowionych, w raporcie z 1989 r. – przeło-wionych stad było już 26%. Jak wielkie są te problemy, świadczą fakty zawarte w ostatnich statystykach FAO1 – blisko 90% światowych zasobów ryb jest przełowionych lub eksploatowanych na najwyższym możliwym pozio-mie. Znaczenie koncepcji zrównoważonego rozwoju w przezwyciężaniu problemów rybołówstwa polegało na uświadomieniu i wyraźnym podkreśleniu silnej zależno-ści między trwałością środowiska i trwałością rozwoju oraz na potrzebie całościowego podejścia do problemów rybołówstwa, uwzględniającego cele ekologiczne, ekono-miczne i społeczne.

Dyskusja związana z prawem do wolności korzystania z bogactw morza trwa w Europie od początku XVII w., kiedy to Holender Grotius opublikował pracę Mare Librum. Tą idealistyczną teorię zweryfikowało życie. Już w XVIII wieku wybuchła pomiędzy Danią i Holandią pierwsza z wojen o… śledzie. Po II wojnie światowej tendencja do ograniczeń praw do wolności korzystania z zasobów oce-anów zaczęła przyspieszać. Rozpoczął ją w 1945 r. słynny prezydent USA Harry Truman, rozciągając suwerenność USA nad zasobami mineralnymi szelfu kontynentalnego. Potem były Chile i Peru, które w 1952 r. objęły wyłączną jurysdykcją obszar 200-milowej strefy morskiej. W latach 1958-1973 Islandia kilkakrotnie rozszerzała swoją strefę rybołówstwa, ustalenie 200 milowej strefy ekonomicznej było powodem wojny kanonierek z Wielką Brytanią, nazwanej przez analogię do cold war – cod war [z ang. zimna wojna – wojna dorszowa]. W końcu wygrali Island-czycy, bo chcieli usunąć bazę NATO z Keflaviku.

1 http://www.fao.org/3/a-i3720e.pdf

Sytuacja w światowym rybołówstwie wymagała między-narodowych uregulowań. Do 1972 r. 10 państw proklamo-wało 200 milową strefę, do 1974 roku – 33, do 1977 roku – 51, wtedy to 200-milowe strefy objęły rejony, w których dokonywano 95% światowych połowów. Sprawa ta unor-mowana została dopiero w 1982 roku w czasie III Konfe-rencja Prawa Morza w Montego Bay, podczas której usta-nowiono Konwencję Prawa Morza ONZ, często nazywana konstytucją oceanów,. W praktyce oznaczało to koniec tradycyjnej wolności rybołówstwa.

Uchwalenie Konwencji Prawa Morza oraz podział formal-noprawny światowego oceanu nie zapobiegły nadmiernej eksploatacji zasobów morskich. Zmniejszeniu ulegał stan zasobów rybnych oraz następowały dalsze nieko-rzystne zmiany w ich strukturze. Były to objawy postępu-jącego przełowienia, czyli połowów na poziomie wyższym niż pozwala na to wydajność ekosystemów.

W 1992 r. na międzynarodowej konferencji w Cancun w Meksyku przyjęto deklarację, zakładającą dalszy roz-wój rybołówstwa w ramach zrównoważonego systemu. Jej efektem było przyjęcie przez FAO w 1995 r. obligato-ryjnego Kodeksu odpowiedzialnego rybołówstwa, a także wytycznych dotyczących oznakowania ekologicznego produktów rybnych. Warunkiem zrównoważonej działal-ności połowowej były: długoterminowość z zachowaniem akceptowanego poziomu produktywności biologicznej i ekonomicznej oraz uwzględnienie zaspokojenia potrzeb przyszłych pokoleń.

Problemem, obok przełowienia, przeinwestowania i zanie-czyszczenia środowiska są nadmierne odrzuty, a także rożnego typu dotacje państwowe dla sektora rybnego szacowane nawet na 50 mld USD rocznie. Trudno ukryć fakt, że odpowiedzialne za stan zasobów administracje państwowe, mimo ogromnych uprawnień i możliwości, z różnych względów nie były w stanie zapewnić prawidło-wego funkcjonowania rybołówstwa, doprowadzając do dalszej dewastacji zasobów.

Ta sytuacja dała jednak pewien optymistyczny efekt, gdyż doprowadziła do powstania ruchu konsumenckiego, którego celem było wprowadzenie rzeczywistych zmian w światowym rybołówstwie, a w konsekwencji doprowa-dzić do odbudowy zdewastowanych zasobów światowych. Spektakularnym wyrazem takich działań było powstanie pozarządowych organizacji, takich jak np. Marine Ste-wardship Council (MSC). MSC we współpracy z WWF oraz przedstawicielami sektora rybnego oraz w oparciu o istniejące dokumenty FAO, opracowała system certyfi-kacji dla poławianych gatunków ryb dziko żyjących.

„Problem z ziemią polega na tym, że jakiś czas temu przestano ją produkować.”

M. Twain

Page 9: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

7WERSJA DLA PODMIOTÓW BEZPOŚREDNIO OBSŁUGUJĄCYCH KLIENTA

Ideą MSC, utworzonego przez WWF i koncern żywno-ściowy Unilever, było wspieranie budowy zdrowych, sta-bilnych ekosystemów morskich i ochrona zasobów mórz i oceanów poprzez promowanie pozyskiwania surowca rybnego pochodzącego ze zrównoważonych połowów o udokumentowanym pochodzeniu. Dzisiaj, po ponad 15 latach działania MSC, nawet najwięksi adwersarze tej organizacji muszą przyznać, że ma ona przynajmniej pośredni wpływ na poprawę zarzadzania zasobami poprzez wdrożony i rozpoznawalny na świecie system certyfikacji dla zrównoważonego rybołówstwa i pocho-dzących z niego produktów rynkowych. Obejmuje cały łańcuch działań wg zasady „od łowiska do półmiska”.

Coraz powszechniejsze wdrażanie certyfikacji MSC jest poniekąd przyznaniem się władz i organizacji odpowie-dzialnych za rybołówstwo, że konieczne jest dodatkowe wsparcie społeczne w zakresie promocji i wdrażania zasad odpowiedzialnego zarządzania połowami. Jednym z przejawów tej sytuacji jest fakt, że Europejski Fundusz Morski i Rybacki na lata 2014-2020 zaleca organizacjom producentów konieczność certyfikowania połowów. System powinien w dalszym ciągu się rozwijać, a czas pokaże, czy ta metoda sprawdzi się wraz z jej rozwojem, gdyż pamiętać należy, że obecnie dotyczy tylko około 10% światowych połowów, chociaż ilość ta powoli wzra-sta. Zastrzeżenie budzi dobrowolność wdrażania sys-temu, gdyż w praktyce jest on wymuszany siłami rynku, na którym wykorzystywany jest bardzo nośny argument związany ze zrównoważonym rybołówstwem. Jak wspo-mniano wcześniej, certyfikacja MSC obejmuje jedynie około 10% światowych połowów ryb, nie jest tajemnicą, że są to gatunki osiągające najwyższe ceny na świato-wym rynku; wg kalkulacji autora, wartość certyfikowa-nych połowów to co najmniej 30% ogólnej wartości świa-towych połowów.

Certyfikacja MSC jest oparta na ocenach wykonywanych przez niezależną jednostkę certyfikującą (audyt trzeciej strony). Każdy proces oceny w ramach certyfikacji MSC jest z założenia oparty na najnowszych danych nauko-wych i informacji od zainteresowanych stron biorących udział w procesie. Wszystkie zainteresowane strony mają prawo wnieść uwagi do każdego procesu certyfikacji.

Certyfikat MSC jest przyznawany na 5 lat, a rybołówstwo przechodzi co roczne audyty. Zdarza się, że w wyniku pro-cesu aktualizacji danych i uzyskania nowych informacji na temat stanu danego stada certyfikat zostaje zawie-szony do momentu wprowadzenia działań naprawczych. Mamy też niestety przykład polski – udzielony w styczniu 2015 r. certyfikat MSC na dorsza bałtyckiego został po niecałym roku, na skutek przeprowadzonego audytu rocznego, zawieszony. Powstała sytuacja niewątpliwie wpłynęła na autorytet MSC ale też naraziła na istotne straty polskich przetwórców, którzy nie są w stanie zreali-zować podpisanych, często długoterminowych kontrak-tów. Program MSC powinien być bardziej dostosowany do zasad funkcjonowania rynku przetwórstwa aby nie zniechęcać partnerów. Jednocześnie musi pozostać wia-rygodny i gwarantować że certyfikowane połowy są dokonywane w sposób zrównoważony. Podsumowując należy stwierdzić, że dalszy rozwój programów certyfika-cji – uzupełniany o efektywne, właściwie zaplanowane i zrealizowane badania naukowe, mające ogromny wpływ na rzetelność audytów, wsparte działaniami władz admi-nistrujących rybołówstwem może w konsekwencji przy-nieść oczekiwane rezultaty.

Piotr J. Bykowski prof. zw. Akademia Morska w Gdyni

Page 10: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

8 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH

© Wild Wonders of Europe Magnus Lundgren WWF

Page 11: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

9WERSJA DLA PODMIOTÓW BEZPOŚREDNIO OBSŁUGUJĄCYCH KLIENTA

prezentacje

Page 12: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

10 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH

© n

atur

epl.c

om /

Dav

id F

leet

ham

/ W

WF

Kampania na rzecz ochrony różnorodności biologicznej

mórz i oceanówlistopad 2014 – kwiecień 2016

1

© W

WF/

D. B

ógda

ł

Kampania na rzecz ochrony różnorodności biologicznej mórz i oceanów

Olga Sarna

Projekt „Kampania na rzecz ochrony różnorodności biologicznej mórz i oceanów” korzysta z dofinansowania w kwocie 1 872 163 PLN pochodzącego z Islandii, Liechtensteinu i Norwegii w ramach funduszy EOG. Celem projektu jest zwiększenie świadomości społecznej na temat wpływu codziennych decyzji konsumenckich na

różnorodność biologiczną mórz i oceanów.

1

Page 13: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

11WERSJA DLA PODMIOTÓW BEZPOŚREDNIO OBSŁUGUJĄCYCH KLIENTA

Co 20 minut, na skutek działalności człowieka, z Ziemi znika jeden gatunek.A aż 30% stworzeń, w tym morskich, jest zagrożonych wyginięciem.

Wymieranie gatunków lądowych łatwo zauważyć

Dlaczego morza i oceany?Wymieranie cennych gatunków

żyjących w głębinach często jest poza naszą percepcją

© Klein & Hubert / WWF © Frédéric BASSEMAYOUSSE / WWF-Mediterranean

Page 14: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

12 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH

Aż 30 proc. stworzeń, w tym morskich, jest

zagrożonych wyginięciem.

W latach 1970-2010 liczba gatunków morskich zmalała o 39 proc.

W Bałtyku 5 na 10 poławianych komercyjnie

gatunków znajduje się na stabilnym poziomie

Według Organizacja Narodów Zjednoczonych do spraw

Wyżywienia i Rolnictwa (FAO), aż 90% światowych zasobów

ryb jest przełowionych lub poławianych na najwyższym

możliwym poziomie.

Cel Projektu

Zwiększenie świadomości społecznej odnośnie wpływu codziennych decyzji

konsumenckich na różnorodność biologiczną mórz i oceanów

poprzez dostarczenie kluczowym podmiotom sektora rybnego, a także dziennikarzom, blogerom kulinarnym

i kucharzom niezbędnej wiedzy na temat sposobów zaopatrywania w produkty rybne pochodzące

z odpowiedzialnych połowów

Page 15: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

13WERSJA DLA PODMIOTÓW BEZPOŚREDNIO OBSŁUGUJĄCYCH KLIENTA

Kulinarny roadshow po Polsce (16 warsztatów)

Publikacja kulinarnego e-booka

Edukacyjna kampania telewizyjna

Nowa edycja poradnika „Jaka ryba na obiad?”

4 warsztaty dla przetwórców i sprzedawców z zakresu certyfikacji produktów rybnych

Międzynarodowa Konferencja na temat zrównoważonego rybołówstwa

Główne działania w ramach projektu:

Medialna kampania edukacyjna

Celem kampanii było uświadomienie Polakom,

że poprzez odpowiednie wybory konsumenckie przyczynią się

do ochrony różnorodności biologicznej mórz i oceanów oraz poprawy stanu populacji zagrożonych gatunków ryb.

© G

ilber

t Van

Ryc

kevo

rsel

/ W

WF-

Can

ada

Page 16: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

14 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH

www.ryby.wwf.pl

Liczba unikalnych pobrań książki „Ryby Wybrane”: > 8 000

Liczba unikalnych pobrań poradnika rybnego: > 10 000

Ilość unikalnych odsłon strony internetowej: > 200 000

To Twój Wybór ma znaczenie!Medialna kampania edukacyjna

Kampania telewizyjna w okresie czerwiec-lipiec 2015

ZASIĘG: 13 862 587 osób!

Insert poradnika rybnego w trzech miesięcznikach dla kobiet

NAKŁAD: 410 tys.

Page 17: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

15WERSJA DLA PODMIOTÓW BEZPOŚREDNIO OBSŁUGUJĄCYCH KLIENTA

Sukces Kampanii

W lutym jedynie 11,2% ankietowanych słyszało

o poradniku rybnym. Po Kampanii liczba ta

wzrosła do 34,3%.

Kampania przyczyniła się do potrojenia wskaźnika osób

uwzględniających zagrożenie wyginięciem w procesie

zakupu ryb(z 2% ankietowanych w lutym 2015 do 6% w sierpniu 2015)

© G

ilber

t Van

Ryc

kevo

rsel

/ WW

F-C

anad

a

Social Media i filmiki promujące projekt

W ramach projektu powstały dwa 3-minutowe filmiki:• WYBÓR• RYBY I OWOCE

MORZA

Oglądalność:• I filmik: 43 239 wyświetleń

• II filmik: 10,649 wyświetleń

• III filmik: ??? (kwiecień 2016)

Page 18: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

16 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH

Seria wydarzeń w całej Polsce skierowanych do kucharzy i lokalnych liderów opinii

(dziennikarzy, samorządowców i blogerów).

Roczny roadshowpo Polsce: wizyta

w 16 największych miastach Polski.

Celem warsztatów jest uświadomienie uczestnikom konieczności

podejmowania świadomych wyborów żywieniowych oraz dostarczenie im niezbędnej wiedzy i umiejętności

by mogli ich dokonywać.

Warsztaty kulinarne

© A

. Rat

ajcz

ak/W

WF

WARSZTATY KULINARNE16 województwa, 16 miast, 270 osób

Page 19: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

17WERSJA DLA PODMIOTÓW BEZPOŚREDNIO OBSŁUGUJĄCYCH KLIENTA

Rybołówstwo a ochrona różnorodności biologicznej – najlepsze praktyki w zakresie ograniczania wpływu rybołówstwa

na środowisko morskie

PORUSZONE TEMATY: działania na rzecz ograniczenia odrzutów i przyłowu, poprawy selektywności narzędzi połowowych, ochrony siedlisk i gatunków chronionych, eliminacji nielegalnych połowów, oraz narzędzia promujące odpowiedzialne rybołówstwo.

W konferencji uczestniczyło 67 osób.

Udział wzięło 4 zagranicznych prelegentów reprezentujących: The Royal Society for the Protection of Birds, SeaScope Fisheries Research Ltd, Navama – technology for nature, Baltic Sea Advisory Council)oraz 4 prelegentów z Polski (Morski Instytut Rybacki - PIB, MSC, WWF, OCEANA)

Warsztaty z zakresu systemów certyfikacji produktów rybnych

Dwa warsztaty dla podmiotów bezpośrednio obsługujących klienta, dla firm sprzedających bezpośrednio do

odbiorców końcowych, takich jak restauracje, stołówki, sklepy rybne i

stoiska z rybą w sieciach handlowych

Dwa warsztaty dla podmiotów branży

przetwórstwa

Warsztaty odbędą się w dniach

29-30 marca oraz 7-8 kwietnia

Łącznie przeszkolonych zostanie minimum

80 osób

© M

erid

ithK

ohut

/ W

WF-

US

Page 20: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

18 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH

Badanie postaw konsumentów wobec zagrożenia wyginięciem wybranych gatunków ryb

Gatunek ryby jest, po świeżości, najważniejszym kryterium wyboru kupowanej ryby.

67% badanych deklaruje, że są skłonni uwzględnić informację o tym, że dany gatunek jest zagrożony przy wyborze kupowanej ryby.

77% badanych chciałoby, żeby informacje na temat zagrożonych i bezpiecznych gatunków ryb były umieszczane w miejscu sprzedaży.

17

Współpraca: sieci handlowe

18

Page 21: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

19WERSJA DLA PODMIOTÓW BEZPOŚREDNIO OBSŁUGUJĄCYCH KLIENTA

Wystawa na tematochrony różnorodności biologicznej

Dziękuję za uwagę!

Olli

Toiv

onen

/ W

WF

Dziękujemy za uwagę!

Projekt „Kampania na rzecz ochrony różnorodności biologicznej mórz i oceanów” korzysta z dofinansowania w kwocie 1 872 163 PLN pochodzącego z Islandii, Liechtensteinu i Norwegii w ramach funduszy EOG. Celem projektu jest zwiększenie świadomości społecznej na temat wpływu codziennych

decyzji konsumenckich na różnorodność biologiczną mórz i oceanów.

Page 22: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

20 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH

1

© W

WF/

D. B

ógda

ł

Wojciech Górski

Warsztaty z zakresu systemów certyfikacji produktów rybnych

Projekt „Kampania na rzecz ochrony różnorodności biologicznej mórz i oceanów” korzysta z dofinansowania w kwocie 1 872 163 PLN pochodzącego z Islandii, Liechtensteinu i Norwegii w ramach funduszy EOG.

Celem projektu jest zwiększenie świadomości społecznej na temat wpływu codziennych decyzji konsumenckich na różnorodność biologiczną mórz i oceanów.

Wpływ zaopatrywania w produkty rybne

na zachowanie różnorodności biologicznej

mórz i oceanów.

Aż 30 proc. stworzeń, w tym morskich, jest

zagrożonych wyginięciem.

W latach 1970-2010 liczba gatunków morskich

zmalała o 39 proc.

Według Organizacja Narodów Zjednoczonych do spraw

Wyżywienia i Rolnictwa (FAO), aż 90% światowych zasobów

ryb jest przełowionych lub poławianych na najwyższym

możliwym poziomie.

Wpływ działalności człowieka na ekosystemy morskiei różnorodność gatunkową

© D

. Bóg

dał/W

WF

Pol

ska

W tym 61,3% ryb jest w pełni wyławianych, co oznacza brak możliwości zwiększenia połowu.

2

Page 23: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

21WERSJA DLA PODMIOTÓW BEZPOŚREDNIO OBSŁUGUJĄCYCH KLIENTA

Wpływ działalności człowieka na ekosystemy morskiei różnorodność gatunkową

© D

. Bóg

dał/W

WF

Pol

ska

Od 1950 roku powierzchnia zagrożonych łowisk wzrosła

z 10 do 100 mln km2 i jest równa 1/3 powierzchni oceanów świata.

Wpływ działalności człowieka na ekosystemy morskiei różnorodność gatunkową

© D

. Bóg

dał/W

WF

Pol

ska

Obecnie w Morzu Północnym połowy dorsza,

storni i soli wynoszą jedynie 20%wielkości połowów osiągniętych 25 lat temu.

Brakuje danych dotyczących 55%populacji ryb w Morzu Północnym i Atlantyku. Ich stan jest nieokreślony.

75%, czyli 3 na 4 oszacowane populacje ryb europejskich są nadmiernie eksploatowane.

Potencjał połowowy floty europejskiej 2-3krotnie przewyższa potencjał odpowiadający istniejącym zasobom ryb.

Page 24: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

22 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH

Wielkość połowówStan eksploatowanych zasobów morskich – prognoza

Wielkość połowówWielkość połowów – dane FAO

FAO. 2014. The State of World Fisheries and Aquaculture 2014. Rome. 223 pp.

Years

Page 25: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

23WERSJA DLA PODMIOTÓW BEZPOŚREDNIO OBSŁUGUJĄCYCH KLIENTA

Wielkość połowówStan eksploatowanych zasobów morskich – FAO

FAO. 2014. The State of World Fisheries and Aquaculture 2014. Rome. 223 pp.

Years

Wielkość połowówWielkość połowów rekonstrukcja Sea Around Us

Pauly, D. & Zeller, D. Catch reconstructions reveal that global marine fisheries catches are higher than reported and declining. Nat. Commun. 7:10244 doi: 10.1038/ncomms10244 (2016).

Page 26: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

24 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH

Wielkość połowówWielkość połowów – Unia Europejska

Komisja Europejska Wspólna polityka rybołówstwa w liczbach – Podstawowe dane statystyczne – Wydanie 2014 Luksemburg: Urząd Publikacji Unii Europejskiej

Mieszkańcy Unii Europejskiej konsumują 1/4 wszystkich

światowych produktów rybołówstwa

Aż 65% konsumowanych w Unii Europejskiej ryb pochodzi

z innych części świata

Wielkość połowówWielkość połowów – Unia Europejska

(Eurostat, połowy dla 27 państw członkowski UE w okresie 2004–2013)

Tys.

ton

Lata

Page 27: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

25WERSJA DLA PODMIOTÓW BEZPOŚREDNIO OBSŁUGUJĄCYCH KLIENTA

Wielkość połowów Problem odrzutów

http://www.theguardian.com/environment/2013/dec/13/eu-discards-ban-fish-seas

Około 50% wszystkich ryb złowionychw wodach europejskich wyrzucanych

jest z powrotem do morza.

Rozwiązania należy szukać w stosowaniu bardziej selektywnych narzędzi połowowych oraz unikania rejonów, gdzie może występować

duża koncentracja gatunków stanowiących potencjalny odrzut.

© M

eridithK

ohut / WW

F-US

11- 26 milionów ton rocznie.

Około 25% wszystkich ryb trafiających na nasze talerze pochodzi z nielegalnych źródeł.

NIELEGALNE POŁOWY

Page 28: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

26 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH

13

SYTUACJA NA BAŁTYKU

5 z 10 stad ryb eksploatowane na stabilnym poziomie.

Wielkość połowów Unijna flota rybacka

Głównym powodem przełowienia niektórych stad na Morzu Bałtyckimjest brak zbilansowania wielkości nakładu połowowego unijnej floty

wobec wielkości dostępnych zasobów.

Wg. szacunków FAO z końca lat 90. odzyskanie równowagi między

dostępnymi zasobami ryb a eksploatującymi je flotami wymagałoby zredukowania tych ostatnich o około 30%.

www.worldfishing.net

Page 29: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

27WERSJA DLA PODMIOTÓW BEZPOŚREDNIO OBSŁUGUJĄCYCH KLIENTA

Wielkość połowówOddziaływanie rybołówstwa na środowisko

https://pl.wikipedia.org/wiki/Dorsz_atlantycki

http://nahak.pl/jesiotr-zachodni-acipenser-sturio/

http://dinoanimals.pl/zwierzeta/morswin

http://www.wwf.pl/co_robimy/gatunki_glowna/ssaki_baltyckie/

Wielkość połowówOddziaływanie rybołówstwa na środowisko

Wpływ na eksploatowane gatunki

Przyłów

Niszczenie cennych siedlisk

Sieci widma

Page 30: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

28 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH

Wielkość połowówWpływ na eksploatowane gatunki – dorsz Nowa Fundlandia

Liczebność, niegdyś największego stada dorsza na świecie, zmniejszyła się o 99%.

Połowy rekinów

© n

atur

epl.c

om /

Jeff

Rot

man

/ W

WF

Page 31: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

29WERSJA DLA PODMIOTÓW BEZPOŚREDNIO OBSŁUGUJĄCYCH KLIENTA

Wielkość połowów Przyłów ptaków – Bałtyk

Zydelis et al, 2009. Bycatch in gillnet fisheries – An overlooked threat to waterbird populations. Biological Conservation 142, 1269-1281 W.Górski

W.Górski

W.Górski

Wielkość połowów Przyłów

© M

iche

l Gun

ther

/ W

WF

© B

rian

J. S

kerry

/ N

atio

nal G

eogr

aphi

c S

tock

/ W

WF

Od 1986 do 2015 roku, z pośród 75 raportów o przyłowiemorświnów w polskiej części Morza Bałtyckiego, aż 66 dotyczyło

przyłowu w sieci skrzelowe (dane niepublikowane SMIOUG).

Morświn (Phocoena phocoena),zamieszkujący wody Morza Bałtyckiego,

został uznany przez IUCN jako krytycznie zagrożony.

M.Bała (Archiwum SMIOUG)

Page 32: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

30 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH

Wielkość połowów Niszczenie siedlisk

Źródło: FAO

22

Sieci widmaNadal łowią ryby

Ich zdolność połowowa utrzymuje się w granicach 6-20%.

© W

WF/

W. W

ójto

wic

z

Page 33: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

31WERSJA DLA PODMIOTÓW BEZPOŚREDNIO OBSŁUGUJĄCYCH KLIENTA

Wielkość połowówCZY PRAWO GWARANTUJE SPEŁNIENIE ZASAD ZRÓWNOWAŻONEGO RYBOŁÓWSTWA?

WPRyb

Akty wykonawcze

Ustawa o ochronie przyrody

Dyrektywa ptasia

Dyrektywa siedliskowa

Plany zarządzania

dla obszarów Natura 2000

UEPOLSKA

RESZTA ŚWIATA

Prawo, aby było skuteczne musi być przestrzegane i akceptowane.

Dziękuję za uwagę!

Olli

Toiv

onen

/ W

WF

Dziękuję za uwagę.

Projekt „Kampania na rzecz ochrony różnorodności biologicznej mórz i oceanów” korzysta z dofinansowania w kwocie 1 872 163 PLN pochodzącego z Islandii, Liechtensteinu i Norwegii w ramach funduszy EOG.

Celem projektu jest zwiększenie świadomości społecznej na temat wpływu codziennych decyzji konsumenckich na różnorodność biologiczną mórz i oceanów.

Page 34: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

32 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH

3

1

© W

WF/

D. B

ógda

ł

Anna Dębicka

Warsztaty z zakresu systemów certyfikacji produktów rybnych

Projekt „Kampania na rzecz ochrony różnorodności biologicznej mórz i oceanów” korzysta z dofinansowania w kwocie 1 872 163 PLN pochodzącego z Islandii, Liechtensteinu i Norwegii w ramach funduszy EOG.

Celem projektu jest zwiększenie świadomości społecznej na temat wpływu codziennych decyzji konsumenckich na różnorodność biologiczną mórz i oceanów.

Systemy certyfikacji gwarantujące ochronę

różnorodności biologicznej

Po co certyfikacja?Zrównoważone połowy (i hodowla) są niezbędne do zapewnienia żywności, dobrostanu ludzi i gospodarki na całym świecie.

• Ryby i owoce morza to podstawa diety dla ponad miliarda ludzi na świecie;

• Od odpowiedzialnej gospodarki rybackiej zależy dobrostan 1 na 10 osób na świecie;

• Wartość ekonomiczna gałęzi gospodarczej to blisko 3 tryliony USD;

• To rynek 10-krotnie większy niż rynek kawy.

2

Page 35: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

33WERSJA DLA PODMIOTÓW BEZPOŚREDNIO OBSŁUGUJĄCYCH KLIENTA

Historia certyfikacji i oznakowań

3

Wczesne lata 90.

Rozwój oznakowań ekologicznych w rybołówstwie i innych dziedzinach (rolnictwo, drewno)

Warsztat na temat zrównoważonej hodowli krewetek

Wytyczne FAO dotyczące znakowania ekologicznego ryb i produktów rybnych z połowów morskich (dyskusje rozpoczęte w roku 1996)

Powołanie MSC dla połowów ryb dziko żyjących1997

Forum dialogu na rzecz akwakultury, które doprowadziło do ustanowienia standardów dla akwakultury (GLOBAL G.A.P. i ASC)

1998

2005

2006

2010Unijne regulacje dla akwakultury ekologicznej (organicznej)

4© Loblaw Companies Limited

Znaki ekologiczneDefinicja FAO (2011): „Oznakowania ekologiczne są potwierdzeniem dla danego produktu, co do którego uważa się, że jego wpływ na środowisko jest mniejszy niż funkcjonalnie lub konkurencyjnie podobnych produktów”

Treść Zrównoważenie

zasobów ryb (stad)

Ochrona

środowiska

Bezpieczeństwo

i jakość żywności

Zdrowe pasze

i zdrowie zwierząt

Kwestie społeczne

Łańcuch dostaw

Typy BtoB lub BtoC(Business to Client) First/second/third

certification

Opracowane przez

NGO, przemysł,

instytucje publiczne

Ryby dzikie/hodowlane

Narodowe/regionalne/

międzynarodowe

Page 36: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

34 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH

Dzikie połowy AkwakulturaMSC XASC XFriend of the Sea X XDolphin Safe XGLOBAL G.A.P. XOrganic (EU regulations) X

Zakres globalnych programów certyfikacji

5

Program MSC

6

MSC jest niezależną, międzynarodową organizacją pozarządową założoną w 1997 roku. Wraz z naukowcami, rybakami oraz organizacjami ekologicznymi opracowaliśmy standardy środowiskowe w zakresie zrównoważonego rybołówstwa, aby promować przyjazne środowisku praktyki rybackie wśród konsumentów i partnerów na całym świecie.

Dziś jesteśmy światowym liderem programu certyfikacji na rzecz zrównoważonego rybołówstwa:

• Wyróżniamy zrównoważone praktyki rybackie

• Współpracujemy z parterami biznesowymi

• Wpływamy na wybory konsumenckie Polaków

Rybołówstwo Certyfikacja Rybołówstwa MSC

Certyfikacja Łańcucha Dostaw MSC

Licencja na produkty

Certyfikowany produkt - konsument

Page 37: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

35WERSJA DLA PODMIOTÓW BEZPOŚREDNIO OBSŁUGUJĄCYCH KLIENTA

MSC na świecie

7

16 biur 6 przedstawicielstw Ponad 150 pracowników na świecie.

HalifaxLondon

Boston

São PauloSantiago

Seattle

Singapore

Beijing

Nairobi

Cape Town

Stockholm

ParisWarsaw

Berlin

Madrid

The Hague

Reykjavik

Tokyo

Sydney

MoscowCopenhagen

Perth

Niezależna organizacja not-for-profit, finansowana głównie z licencji na logo i grantów.

• „Forum Dialogu na rzecz akwakultury” > 2000 uczestników,

przedstawicieli NGO i przemysłu;

• 7 standardów operacyjnych, 10 gatunków hodowlanych;

• 7 zasad środowiskowych i społecznych;

• Mierzalne wskaźniki efektywności:• najlepsze praktyki zarządzania w przemyśle,• oparte na solidnych podstawach naukowych,• ustanawiające mierzalne limity, np. dotyczące ścieków;

• Wszystkie wskaźniki efektywności są obowiązkowe;• Odpowiedzialność (wiarygodność) dzięki transparentności

• np. p-SIA, B-EIA oraz dane z monitoringu;• Ciągłe doskonalenie: cykl 3-5 lat.

Standardy ASC dla hodowli

1

2

3

4

5

6

7

Page 38: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

36 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH

„Zaufanie konsumentów zdobywa się dzięki informacji

o pochodzeniu żywności oraz wiarygodnej marce”

CoC-certified CoC-certified

Źródło: BEUC, 2012

Standardy hodowli ASCCertyfikacja łańcucha dostaw

Platforma wspólna z MSC

Zatwierdzanie wyrobów

Obsługiwane przez MSC

ASC Aquaculture Stewardship Council

10

GLOBALG.A.P.• Siedziba w Niemczech• GLOBALG.A.P. (wcześniej pod nazwą EUREPG.A.P.)

zostało powołane w 1997 przez europejskich handlowców

Zakres: rolnictwo i akwakultura od 2009, zgodnie z „Forum dialogu na rzecz akwakultury”

Standard dla rybołówstwa:• brak

Standard dla akwakultury:• Zarządzanie miejscem hodowli• Reprodukcja, zarządzanie paszami, środki chemiczne zdrowie i bezpieczeństwo, zwalczanie

szkodników• Dobrostan ryb, zarządzanie i hodowla• Pobieranie próbek i prowadzenie testów• Zarządzanie ochroną środowiska i bioróżnorodnością, zużycie i utylizacja wody• Organizacja zbiorów i działania po okresie zbiorów, bilans masy i identyfikowalność• Kryteria społeczneStandard dotyczący łańcucha dostaw obejmuje również akwakulturę

Page 39: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

37WERSJA DLA PODMIOTÓW BEZPOŚREDNIO OBSŁUGUJĄCYCH KLIENTA

11

Friend of the Sea • Program z siedzibą we Włoszech Powołany w 2006 roku • Związany z Earth Island Institute Dolphin Safe Project

(ochrona delfinów przed przyłowem podczas połowów tuńczyków)

Zakres: połowy ryb dziko żyjących oraz akwakultura

Standard dla rybołówstwa:• Status zasobów, wpływ na środowisko (ślad węglowy),

selektywność• Przestrzeganie prawa• Zarządzanie• Zarządzanie odpadami oraz energią• Społeczna odpowiedzialność

Standard dla akwakultury:• Zarządzanie systemem akwakultury• Lokalizacja hodowli oraz infrastruktury• Tuczenie, karmienie, GMO i hormony wzrostu,

zapobieganie chorobom i wykorzystanie leków, substancje niebezpieczne

• Zarządzanie wodą, ściekami oraz energią• Społeczna odpowiedzialność• Identyfikowalność

12

Organic• Struktura UE dla rolnictwa ekologicznego powołana

w 1991 roku• Akwakultura objęta programem od roku 2010 (grupa

na rzecz akwakultury IFOAM powołana w roku 2003)

Zakres: rolnictwo i akwakultura

Standard dla rybołówstwa:• Dzikie połowy (i łowiectwo) nie podlegają regulacją

certyfikacji unijnej

Standard dla akwakultury:• Pochodzenie zwierząt• Praktyki hodowlane• Zarządzanie zwierzętami• Pasze • Zakaz stosowania hormonów• Transport żywych ryb• Leczenie weterynaryjne

Page 40: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

38 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH

13

Wolumen w tonachMSC 9 000 000

ASC 500 000

Friend of the Sea(dzikie połowy)

10 000 000

Friend of the Sea (akwakultura) 500 000

GLOBAL G.A.P 2 000 000

Organic(2012 – estymacja)

21 000

Około• 22 milionów ton połowów

certyfikowanych • 12% światowej produkcji ryb

i owoców morza

Teoria zmian

Program Certyfikacji pozwala wszystkim odgrywać znaczącą rolę w zapewnieniu zdrowych ekosystemów morskich.

Page 41: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

39WERSJA DLA PODMIOTÓW BEZPOŚREDNIO OBSŁUGUJĄCYCH KLIENTA

Dziękuję za uwagę!

Olli

Toiv

onen

/ W

WF

Dziękuję za uwagę.

* zdjęcia: © Marine Stewardship Council

Projekt „Kampania na rzecz ochrony różnorodności biologicznej mórz i oceanów” korzysta z dofinansowania w kwocie 1 872 163 PLN pochodzącego z Islandii, Liechtensteinu i Norwegii w ramach funduszy EOG.

Celem projektu jest zwiększenie świadomości społecznej na temat wpływu codziennych decyzji konsumenckich na różnorodność biologiczną mórz i oceanów.

Page 42: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

40 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH

4

1

© W

WF/

D. B

ógda

ł

Anna Dębicka

Warsztaty z zakresu systemów certyfikacji produktów rybnych

Projekt „Kampania na rzecz ochrony różnorodności biologicznej mórz i oceanów” korzysta z dofinansowania w kwocie 1 872 163 PLN pochodzącego z Islandii, Liechtensteinu i Norwegii w ramach funduszy EOG.

Celem projektu jest zwiększenie świadomości społecznej na temat wpływu codziennych decyzji konsumenckich na różnorodność biologiczną mórz i oceanów.

Certyfikacja rybołówstwa i jej znaczenie w łańcuchu

dostaw

Certyfikacja rybołówstwa

Certyfikacja łowisk prowadzona jest przez niezależnych audytorów i opiera się na trzech zasadach dotyczących:

łowisk w programie MSC na świecie

Dane 17.11.2015r2

Stanu certyfikowanego łowiska

Wpływu rybołówstwa na ekosystem

Zarządzania

378

Page 43: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

41WERSJA DLA PODMIOTÓW BEZPOŚREDNIO OBSŁUGUJĄCYCH KLIENTA

W ramach MSC Poza programem MSC Rybołóstwo morskie i śródlądowe X Połowy płazów, gadów, ptaków

i ssaków

Dzikie połowy ryb oraz owoców morza (min. małże, skorupiaki, głowonogi).

X Akwakultura. Jednak niektóre połowy wspomagane (zarybianie) mogą

być objęte MSC

Działania rybackie wykonywane do momentu wyładunku.

X Korzystanie z niszczycielskich praktyk połowowych, takich jak użycie trucizn lub materiałów wybuchowych

X Kontrowersyjne połowy prowadzone z pominięciem umów międzynarodowych

X Przydział kwot i dostęp do morskich zasobów

Zakres certyfikacji rybołówstwa MSC

Jedyny standard spełniający najlepsze międzynarodowe wytyczne:

• ISEAL• UN FAO

Oparty na dowodach:• Bazujący na wiedzy naukowej

i najlepszych praktykach w zarządzaniu rybołówstwem.

• Regularnie rewidowany przez interesariuszy.

Trzy główne zasady:• P1: Zrównoważone łowiska ryb• P2: Minimalny wpływ na środowisko• P3: Efektywne zarządzanie

Standard Rybołówstwa MSC

Page 44: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

42 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH

Zasada 1 - Stabilne populacje rybPołowy muszą być prowadzone w sposób

zrównoważony. Certyfikowane rybołówstwo zapobiega nadmiernej

eksploatacji zasobów i załamaniu liczebności danego stada.

Zasada 3 - Skuteczne zarządzaniePołowy muszą być prowadzone zgodnie

z lokalnymi, krajowymi i międzynarodowymi przepisami prawnymi. System zarządzania

danym rybołówstwem powinien zapewniać elastyczne reagowanie na zmienne warunki i pozwalać na utrzymanie populacji ryb na

zrównoważonym poziomie.

Zasada 2 - Wpływ rybołówstwa na ekosystem

Rybołówstwo musi być prowadzone w sposób pozwalający na zachowanie

struktury, produktywności, funkcji i różnorodności ekosystemu,

w ramach którego funkcjonuje.

3 główne zasady

Co ? Gatunek - Makrela

Jak?Narzędzie - Longline

Gdzie ? Lokalizacja - Morze Północne

Kto? Rybołówstwo przybrzeżne w Kanale Angielskim

Jednostka oceniana UoA

Page 45: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

43WERSJA DLA PODMIOTÓW BEZPOŚREDNIO OBSŁUGUJĄCYCH KLIENTA

Co ? Gatunek -Makrela

Jak?Narzędzie - Longline

Gdzie ? Lokalizacja - Morze Północne

Kto? Rybołówstwo przybrzeżne w Kanale Angielskim

Jednostka certyfikowana UoC

UoC to to samo co UoA poza tożsamym rybołówstwem/

organizacją która nie poddała się certyfikacji, ale jest

uprawniona do dzielenia certyfikatu (ang. ‘certificate

sharing’ )

Jak określamy obszary ? Wg. FAO

Page 46: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

44 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH

Page 47: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

45WERSJA DLA PODMIOTÓW BEZPOŚREDNIO OBSŁUGUJĄCYCH KLIENTA

Czym są narzędzia połowowe?

International standard statistical classification of fishing gear (ISSCFG). http://www.fao.org/fishery/geartype/search/en

11 typów narzędzi, Ponad 70 rodzajów,niezliczona ilość regionalnych modyfikacji….

MSC nie dyskryminuje żadnych narzędzi połowowych, to certyfikowane rybołówstwo musi wykazać, że dane narzędzie połowowe pozyskuje żywe zasoby morza w sposób zrównoważony.

ISSCFG: 02.0.0 – denne narzędzia okrążająceWyróżniamy kilka rodzajów, najczęściej używane to niewody duńskie SDN – używane min. do połowu dorsza w FAO 27.

Niewody duńskie są lżejsze, nie mają ciężkich łańcuchów ani specjalnych desek trałowych służących do dodatkowego obciążenia sieci.

Nie są zaprojektowane do ciągnięcia ich po dnie morskim.

Mają więc mniejszy wpływ na ekosystemy denne, mniejszy poziom przyłowu, a do ich stosowania zużywa się mniej paliwa niż w przypadku większości trawlerów wykorzystujących włoki do trałowania dennego.

Niewody (l.p. niewód) [ang. seine nets]

Page 48: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

46 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH

ISSCFG: 03.0.0 – tzw. włoki, tukiWyróżniamy kilka rodzajów, najczęściej używane to:• włoki rozpornicowe denne [ang.

bottom otter trawls - OTB], oraz • włoki rozpornicowe pelagiczne

[ang. midwater trawls – OTM]

Używane min. do połowu szprota i śledzia w Bałtyku dorsza w FAO 27.

Główne narzędzie w połowach mintaja na Alasce FAO 67 oraz na Morzu Ochockim FAO 61.http://www.msc.org/track-a-fishery/fisheries-in-the-program/certified/pacific/gulf-of-alaska-pollock

Narzędzia ciągnione [ang. trawls]

ISSCFG: 07.0.0 Wyróżniamy kilka rodzajów, najczęściej używane to:• wontony (l.p. wonton) – nazwa

określająca całą grupę narzędzi usidlających stawnych (kotwiczonych) [ang. set gillnets (anchored)],GNS

Używane min. do połowu dorsza w Bałtyku FAO 27. (brak certyfikacji)

Główne narzędzie (GNS, GND) w połowach łososia na Alasce FAO 67http://www.msc.org/track-a-fishery/fisheries-in-the-program/certified/pacific/alaska-salmon/alaska-salmon

Narzędzia usidlające i oplątujące [ang. gillnets and entaglingnets],

Page 49: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

47WERSJA DLA PODMIOTÓW BEZPOŚREDNIO OBSŁUGUJĄCYCH KLIENTA

ISSCFG: 09.0.0 Wyróżniamy wędy, sznury, takle, najczęściej używane to:• Sznury haczykowe [ang. set long

line],LLS umieszczane są na dnie morskim lub w jego pobliżu. Przyczepione są do nich, w regularnych odstępach, krótkie liny (zwane siatkami) zakończone hakami z przynętą. Główne liny mogą mieć ponad 150 km długości i kilka tysięcy haczyków. • Używane min. do połowu dorsza

w Bałtyku i Arktyce – FAO 27. (certyfikacja MSC)

• Popularne narzędzie w połowach makreli i plamiaka FAO 27.

Narzędzia zahaczające [ang. hooks and lines]

Certyfikowane łowiska na mapie świata – zapraszam na stronę:http://www.msc.org/track-a-fishery/fisheries-in-the-program/certified/certified-fisheries-on-the-map

Przykłady http://www.msc.org/track-a-fishery

Page 50: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

48 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH

17

Morza północe są domem dla jednych z najbardziej produktywnych stad na naszej planecie. Dobrze znana tam certyfikacja MSC pomaga utrzymać stada na odpowiednim poziomie.

Zorza polarna AlaskaPołowy na Alasce

są w grupie najlepiej zarządzanych. 87% posiada

certyfikat MSC

Kanada78% połowów

zaangażowanych jest w Program MSC

IslandiaCertyfikowane gatunki

to dorsz, plamiak, śledź, czerniak.

Szkocja40% plamiaka jest sprzedawana

z certyfikatem MSC.

GrenlandiaKrewetka stanowi blisko

połowę eksportu Grenlandii.

MSC nie tylko pomaga spełnić wytyczne WPRyb. Standardy MSC wykraczają poza wytyczne UE.

Standardy MSC:• Międzynarodowe, nie tylko europejskie • To punkt odniesienia dla kadry

zarządzającej • Skupia się na wynikach,

a nie na ograniczeniach• Bierzę pod uwagę cały ekosystem,

a nie tylko rybołówstwo • To wyróżnienie odpowiedzialnych

praktyk rybackich, którego wynikiem może być otwarcie na nowe rynki zbytu.

Standardy MSC a nowe standardy EU WPRyb

Page 51: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

49WERSJA DLA PODMIOTÓW BEZPOŚREDNIO OBSŁUGUJĄCYCH KLIENTA

Schemat oceny

Status/dane

Zasada 1 –Stan łowiska

Status stada

Punkty referencyjne

Strategia kontroli

Dane Zasady kontroli

Stock Rebuilding

Informacja/Monitoring

Ocena statusu stada

Zasady i narzędzia kontroli

Zasada 2 –Ekosystem

Gatunki niecelowe Gatunki ETP EKosystem

Info.

Zarz..

Dane

Info.

Zarz..

Dane

Info.

Zarz..

Dane

Info.

Zarz..

Dane

Info.

Zarz..

Dane

Przyłów Siedliska

Zasada 3 –System zarządzania

System zarz. rybołówstwem

Nadzór i polityka

Monitoring/ Efektywność zarz.

Konkretne cele dla

rybołówstwa

Zachęty dla zrówn.

rybołówstwa

Cele długofalowe

Rola, konsultacje i odpowiedzialność

Ramy prawne i zwyczajowe

Zgodność i egzekucja

Proces decyzyjny

Plan badań naukowych

Komponent

Zarządzanie

Informację od rybołówstwa

• Każdy PI musi mieć ocenę ≥60, inaczej brak certyfikacji.• Jakikolwiek PI mający ocenę ≥60, <80 otrzymuje warunek.• Każdy PI tz oceną ≥80 ma bezwarunkową pozytywną ocenę.

• Każda zasada (ang. principle) musi mieć ocenę ≥80 – średnia ze wszystkich wskaźników dla danej zasady, inaczej brak certyfikacji.

Punktacja wskaźników PI w schemacie oceny

60 80 100

80 100

Page 52: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

50 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH

100 punktów:Najlepszy możliwy wynik

60 punktów:Akceptowalne minimum

Brak certyfikacji

Bezwarunkowa certyfikacja

Warunkowa certyfikacja

“pull” – by promować zmiany i postęp “push” z zewnątrz

80 punktów:Najlepsze praktyki

Usprawnienia i okresowe audyty Korzyści

rynkowe:coraz lepsze

wyniki

Zewnętrzne finansowanie

Ocena – jak MSC zmienia rybołówstwo

60 - 79

Zasada 1 –Stan łowiska

Status stada

Punkty referencyjne

Strategia kontroli

Dane Zasady kontroli

Stock Rebuilding

Informacja/Monitoring

Ocena statusu stada

Zasady i narzędzia kontroli

Ocena statusu stada

Zasady i narzędzia

kontroli

Zasada 2 –Ekosystem

Gatunki niecelowe Gatunki ETP EKosystem

Info.

Zarz..

Dane

Info.

Zarz..

Dane

Info.

Zarz..

Dane

Info.

Zarz..

Dane

Info.

Zarz..

Dane

Przyłów Siedliska

Zarz..

Dane

Info.

Zarz..

Zasada 3 –System zarządzania

System zarz. rybołówstwem

Nadzór i polityka

Monitoring/ Efektywność zarz.

Konkretne cele dla

rybołówstwa

Zachęty dla zrówn.

rybołówstwa

Cele długofalowe

Rola, konsultacje i odpowiedzialność

Ramy prawne i zwyczajowe

Zgodność i egzekucja

Proces decyzyjny

Plan badań naukowych> 80

<60

Page 53: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

51WERSJA DLA PODMIOTÓW BEZPOŚREDNIO OBSŁUGUJĄCYCH KLIENTA

60 - 79

Zasada 1 –Stan łowiska

Status stada

Punkty referencyjne

Strategia kontroli

Dane Zasady kontroli

Stock Rebuilding

Informacja/Monitoring

Ocena statusu stada

Zasady i narzędzia kontroli

Ocena statusu stada

Zasady i narzędzia

kontroli

Zasada 2 –Ekosystem

Gatunki niecelowe Gatunki ETP EKosystem

Info.

Zarz..

Dane

Info.

Zarz..

Dane

Info.

Zarz..

Dane

Info.

Zarz..

Dane

Info.

Zarz..

Dane

Przyłów Siedliska

Zarz..

Dane

Info.

Zarz..

Zasada 3 –System zarządzania

System zarz. rybołówstwem

Nadzór i polityka

Monitoring/ Efektywność zarz.

Konkretne cele dla

rybołówstwa

Zachęty dla zrówn.

rybołówstwa

Cele długofalowe

Rola, konsultacje i odpowiedzialność

Ramy prawne i zwyczajowe

Zgodność i egzekucja

Proces decyzyjny

Plan badań naukowych> 80

<60

60 - 79

Zasada 1 –Stan łowiska

Status stada

Punkty referencyjne

Strategia kontroli

Dane Zasady kontroli

Stock Rebuilding

Informacja/Monitoring

Ocena statusu stada

Zasady i narzędzia kontroli

Ocena statusu stada

Zasady i narzędzia

kontroli

Zasada 2 –Ekosystem

Gatunki niecelowe Gatunki ETP EKosystem

Info.

Zarz..

Dane

Info.

Zarz..

Dane

Info.

Zarz..

Dane

Info.

Zarz..

Dane

Info.

Zarz..

Dane

Przyłów Siedliska

Zarz..

Dane

Info.

Zarz..

Zasada 3 –System zarządzania

System zarz. rybołówstwem

Nadzór i polityka

Monitoring/ Efektywność zarz.

Konkretne cele dla

rybołówstwa

Zachęty dla zrówn.

rybołówstwa

Cele długofalowe

Rola, konsultacje i odpowiedzialność

Ramy prawne i zwyczajowe

Zgodność i egzekucja

Proces decyzyjny

Plan badań naukowych> 80

<60

Page 54: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

52 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH

MSC nie pobiera opłat za certyfikacje

Jednostki certyfikujące w Polsce (CABs):

MSC ustala standardy

MSC pobieraopłaty licencyjne

za logo

Proces certyfikacji przeprowadzają niezależne

jednostki certyfikujące (CABs)

Opłaty licencyjne przeznaczane są na rewizję standardów

Zespół oceniający

Jednostka oceniającaKlient rybackiInteresariusze

ASI MSC Recenzenci naukowi

Page 55: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

53WERSJA DLA PODMIOTÓW BEZPOŚREDNIO OBSŁUGUJĄCYCH KLIENTA

Proces oceny rybołówstwa

Rozeznanie

Przygotowanie

Ocena

Recenzja

Nadzór

Decyzja o przystąpieniu Ocena wstępna Decyzja o pełnej ocenie

Ogłoszenie decyzji o prowadzeniu pełnej oceny, ogłoszenie zespołu oceniającego

oraz schematu oceny

Wizyta na miejscu

Recenzja klienta do wstępnego raportu

Konsultacje wstępnego raportu

Recenzja ekspercka

Raport końcowy i decyzja Okres odwoławczy

Decyzja o certyfikacji

Rok 1 - audytRok 2 - audytRok 4 - audyt Rok 3 - audyt

Konsultacja recenzentówPunktacja

Konsultacje schematu oceny(jedynie kiedy jest modyfikacja)

Kluczowe gatunki

Produkty z certyfikatem MSC nie są już niszowe, a dla niektórych gatunków certyfikacja MSC staje się normą.

28

Ryby białe

Gatunki ryb białych, takie jak: dorsz,

plamiak, morszczuk,mintaj oraz ryby

płaskie są jednymi z najczęściej

importowanych gatunków, często

sprzedawanych jakomrożone filety. Dzisiaj 45,9%

światowych połowów ryb białych posiada

certyfikat MSC.

Łosoś

W tym roku po raz pierwszy większość

światowych zasobówłososia włączonych jest

w Program MSC.

50,3% wszystkich dzikich stad łososia posiada certyfikat

MSC lub jest w trakcie procesu

oceny.

HomarPonad 65 000 ton

homarów, mających certyfikat MSC,

zostało złowionych na całym świecie

w ubiegłym roku, w porównaniu z 10000 tonami złowionymi

w 2012 roku. W sumie ponad 22% światowych połowów homara

posiada certyfikat MSC.

Tuńczyk

Ponad 720 000 ton tuńczyka – około 15% globalnych

połowów posiada certyfikat MSC. Pochodzą one

z 10 rybołówstw. Oczekiwania rosną

i kolejne 19 rybołówstw

tuńczyka znajduje się w procesie

oceny.

KrylJako podstawa

łańcucha pokarmowego na Antarktydzie,

kryl jest bardzo ważnymgatunkiem. Obostrzenia limitów połowowych na kryla dotyczą tylko 1% biomasy. Blisko 50%

tych połowów poławianych jest przez

AkerBio Marine, organizację

certyfikowanąw tym roku..

Page 56: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

54 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH

Baza certyfikowanych gatunków

Zapraszam na stronę: http://www.msc.org/track-a-fishery/fisheries-in-the-program/fisheries-by-species

Ćw. Certyfikowane gatunki

1. Ile gatunków łososia posiada certyfikat MSC?

2. Na jakich obszarach FAO są certyfikowane łowiska mintaja?

3. Ile gatunków krewetek jest certyfikowanych?

4. Na jakich obszarach FAO są certyfikowane łowiska dorsza?

5. Czy są certyfikowane połowy sandacza?

6. Na jakich obszarach FAO są certyfikowane łowiska

morszczuka?

7. Z jakich obszarów FAO pochodzi certyfikowany śledź

atlantycki?

Odp. 5

Odp. 61 i 67

Odp. 11

Odp. 27 i 67

TAK

Odp. 81,47,27,67

Odp. 27, 21

Page 57: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

55WERSJA DLA PODMIOTÓW BEZPOŚREDNIO OBSŁUGUJĄCYCH KLIENTA

Pięć kluczowych aktualizacji w Standardach Rybołówstwa MSC

31

Nowe wymogi w stosunku do przyłowu

Jasna polityka w zakresie pracy przymusowej

Usprawniony proces

12

3

4

5

Nowe wskaźniki ochrony siedlisk

Skumulowany wpływ na przyławiane gatunki

Nauka u podstaw MSC

• MSC Science Series to zbiór publikacji naukowych przygotowanych przez naukowców z całego świata.

• Celem MSC Science Series jest dzielenie się najnowszymi zdobyczami nauki oraz przybliżenie podstaw naukowych, na których oparte są zasady programu certyfikacji MSC.

• Publikacje prezentują ważne i najświeższe badania w zakresie zasobów mórz i oceanów, ekosystemów morskich, siedlisk zwierząt, zarządzania rybołówstwem oraz certyfikacji owoców morza.

• Są dostępne dla wszystkich zainteresowanych.

Page 58: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

56 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH

Zmiany w morzu: Wpływ i usprawnienia

„Rybołówstwa będące w Programie MSC są jednymi z najlepszych na świecie, ale w dalszym ciągu wiele można poprawić. I jest to robione. MSC zapewnia ścieżkę, która pomaga wskazać obszary wymagające zmian, przy wsparciu firm z łańcucha dostaw, sprzedawców, organizacji pozarządowych, fundatorów i oraz administracji rządowej.”

David Agnew, Dyrektor MSC ds. Standardów

33

Usprawnienia w rybołówstwie MSC to między innymi::

Redukcja przyłowu

Unikanie interakcji z ptakami i innymi gatunkami

Wzrost wiedzy naukowej i badań

Minimalizacja wpływu na siedliska morskie

Poprawa systemów zarządzania w celu prowadzenia zrównoważonych połowów

Zrównoważone rybołówstwo dla zrównoważonego rozwoju

• Ponad połowa światowego handlu rybami i owocami morza pochodzi z krajów rozwijających.

• Wzrost dostępności Programu MSC dla rybołówstw w krajach rozwijających się jest ważną częścią naszej pracy.

• Odnotowano wzrost liczby certyfikowanych rybołówstw w krajach rozwijających się i na wschodzących rynkach.

• 19 rybołówstw na świecie z krajów rozwijających się jest certyfikowanych, a kolejnych 11 znajduje się w procesie oceny.

34

Page 59: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

57WERSJA DLA PODMIOTÓW BEZPOŚREDNIO OBSŁUGUJĄCYCH KLIENTA

35

Przeciwko nielegalnym połowom:

• Szacuje się, że nielegalne połowy IUU warte są od 10 do 23,5 miliardów dolarów. Są one zagrożeniem dla stad ryb, ekosystemów morskich i gospodarstw domowych oraz prowadzących swoje połowy w sposób legalny.

• Standardy MSC pomagają walczyć z nielegalnymi połowami.

• Rybołówstwa nie mogą zostać certyfikowane, jeżeli biorą udział w procederze nielegalnych połowów, lub jeżeli nielegalne połowy prowadzone przez innych mają negatywny wpływ na ich rybołówstwo.

• Standardy MSC zapewniają, że ryby i owoce morza z nielegalnych połowów nie trafiają do produktów z logo MSC.

• Również nie dopuszczają aby certyfikowane firmy współpracowały z firmami biorącymi udział w nielegalnych połowach.

Dziękuję za uwagę!

Olli

Toiv

onen

/ W

WF

Dziękuję za uwagę.

* zdjęcia: © Marine Stewardship Council

Projekt „Kampania na rzecz ochrony różnorodności biologicznej mórz i oceanów” korzysta z dofinansowania w kwocie 1 872 163 PLN pochodzącego z Islandii, Liechtensteinu i Norwegii w ramach funduszy EOG.

Celem projektu jest zwiększenie świadomości społecznej na temat wpływu codziennych decyzji konsumenckich na różnorodność biologiczną mórz i oceanów.

Page 60: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

58 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH

5

1

© W

WF/

D. B

ógda

ł

Anna Dębicka

Warsztaty z zakresu systemów certyfikacji produktów rybnych

Projekt „Kampania na rzecz ochrony różnorodności biologicznej mórz i oceanów” korzysta z dofinansowania w kwocie 1 872 163 PLN pochodzącego z Islandii, Liechtensteinu i Norwegii w ramach funduszy EOG. Celem projektu jest

zwiększenie świadomości społecznej na temat wpływu codziennych decyzji konsumenckich na różnorodność biologiczną mórz i oceanów.

Certyfikacja w łańcuchu dostaw – wersja dla

podmiotów bezpośrednio obsługujących klienta

Dlaczego Certyfikat Łańcucha Dostaw jest istotny?

Certyfikacja Łańcucha Dostaw daje pewność,że ryby i owoce morza rzeczywiście pochodzą

ze zrównoważonego rybołówstwa (MSC) lub odpowiedzialnej hodowli (ASC)

2

Rybołówstwo Certyfikacja rybołówstwa

Certyfikacja Łańcucha Dostaw

Licencja korzystania z

logo

Produkt dla konsumenta

Page 61: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

59WERSJA DLA PODMIOTÓW BEZPOŚREDNIO OBSŁUGUJĄCYCH KLIENTA

• Zamiast jednego Standardu Łańcucha Dostaw, istnieją teraztrzy wersje standardów dla lepszego dopasowania:

Co nowego w nowym Standardzie MSC

Pojedynczy/ wielokrotni posiadacze certyfikatów

Wielopodmiotowe organizacje

Firmy sprzedające bezpośrednio konsumentom

końcowym

Podstawowe GrupoweOrganizacje

BezpośredniegoKontaktu z

konsumentem

Na czym opiera się wiarygodność Łańcucha Dostaw?

4

Certyfikowane produkty nabywane są od certyfikowanych dostawców1Certyfikowane produkty są możliwe do zidentyfikowania2Certyfikowane produkty są segregowane3Certyfikowane produkty są możliwe do prześledzenia, a wolumen jest ewidencjonowany4Firma dysponuje systemem zarządzania5

Page 62: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

60 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH

Zasada 1: Certyfikowani dostawcy

• Kupuj certyfikowane ryby i owoce morza wyłącznie od certyfikowanych dostawców. Wszystkich certyfikowanych dostawców znajdziesz na: MSC: msc.org/suppliers ASC: www.asc-aqua.org

• Dostawcy certyfikowanych ryb i owoców morza muszą być zaaprobowani przez biuro centralne

• Certyfikowane ryby i owoce morza muszą być zweryfikowane w momencie przyjęcia (np.: poprzez porównanie zamówienia z dokumentem dostawy i etykietą na produkcie)

5

Ważne dla: nabywców ryb i owoców morza, menadżera operacyjnego, przełożonego

personelu odbierającego

Find a supplier – znajdź dostawcę - MSC

6

Page 63: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

61WERSJA DLA PODMIOTÓW BEZPOŚREDNIO OBSŁUGUJĄCYCH KLIENTA

Wyszukiwanie wg kodu MSC

Bezpośrednio od rybaka – baza połowów MSC

8

Page 64: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

62 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH

9

Certyfikowany dostawca i farma ASChttp://www.asc-aqua.org/index.cfm?act=tekst.item&iid=4&lng=1

Aktualna lista certyfikowanych farm wg Standardu ASC

10

Page 65: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

63WERSJA DLA PODMIOTÓW BEZPOŚREDNIO OBSŁUGUJĄCYCH KLIENTA

Aktualna lista dostawców ASC

11

Zasada 2: Identyfikacja produktów certyfikowanych

• Personel na miejscu musi wiedzieć, który produkt posiada certyfikat MSC/ASC od momentu jego przyjęcia do chwili sprzedaży/podania

• Musisz posiadać system zapewniający, że personel korzysta jedynie z opakowań, etykiet, metek, itd. dla produktów certyfikowanych

• Korzystanie z logo MSC/ASC możliwe jest jedynie za zgodą MSCI (organizacji licencjonującej MSC/ASC)

• Zachowaj podpisaną „Zgodę na korzystanie z logo” oraz potwierdzenia mailowe dla produktów

• Możliwa jest identyfikacja produktu certyfikowanego na wszystkich etapach obsługi

12

Ważne dla: personeluodpowiedzialnego za korzystanie

z logo MSC/ASC

Page 66: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

64 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH

Zasada 3: Segregacja produktów

• Certyfikowane ryby i owoce morza muszą być przechowywane oddzielnie od produktów nie posiadających certyfikatu.

• Certyfikowanych ryb i owoców morza nie można zastępować rybami i owocami morza nie posiadającymi certyfikatu

• Zgody MSCI wymaga:

• Mieszanie produktów z MSC i ASC

• Korzystanie z niewielkiej ilości niecertyfikowanych ryb i owoców morza w produktach certyfikowanych

13

Ważne: w miejscach sprzedaży. Wyjątki podlegają uzgodnieniom

z osobą ds. kontaktów z MSC

DLACZEGO? W ramach audytu audytor poprosi personel na miejscu o wykazanie, że produkty oznaczone logo certyfikatu MSC/ASC w menu można prześledzić aż do certyfikowanego dostawcy.

• Każda lokalizacja musi dawać możliwość prześledzenia wstecz produktu od momentu podania do przyjęcia od certyfikowanego dostawcy

• Jeśli następuje transport ryb lub owoców morza pomiędzy miejscami, wymagany jest system śledzenia dla każdego z etapów – od przyjęcia od dostawcy, aż do dostawy do miejsca bezpośredniej obsługi klienta

Zasada 4: Identyfikowalność część 1

14

Ważne dla: nabywców ryb i owoców morza, menadżera operacyjnego, przełożonego

personelu w miejscu

Page 67: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

65WERSJA DLA PODMIOTÓW BEZPOŚREDNIO OBSŁUGUJĄCYCH KLIENTA

Zasada 4: Identyfikowalność część 2

• MSC wymaga dokumentacji:• Zakupów wszystkich produktów

certyfikowanych ze wskazaniem ilości zakupionego i otrzymanego produktu

• Zakupów produktów nie posiadających certyfikatu z gatunków, które nabywane są również z certyfikatem

• Dokumenty muszą być dokładne i obejmujące wszelkie zmiany w ewidencji

• Zawczasu powiadom jednostkę certyfikującą o: sprzedaży nowych gatunków, podjęciu nowej działalności lub wdrożeniu nowego Standardu (np.: Standardu ASC)

15

Ważne dla: nabywców ryb i owoców morza, menadżera operacyjnego, przełożonego

personelu w miejscu

Zasada 4: Identyfikowalność część 3

• Jeśli produkty sprzedawane są jako certyfikowane, muszą być możliwe do zidentyfikowania w odpowiedniej pozycji właściwej faktury, chyba że wszystkie produkty na danej fakturze są objęte certyfikatem, np.:

• Przy użyciu skrótu „MSC/ ASC”, kodu łańcucha dostaw lub indywidualnego numeru odnoszącego się do produktu certyfikowanego

16

WskazówkaJeśli wszystkie produkty na fakturze objęte są certyfikatem, można użyć identyfikacji certyfikatu (np.: kodu łańcucha dostaw) na górze faktury.

Page 68: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

66 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH

Standard podstawowy Łańcucha Dostaw – Szczegółowe wprowadzenie

17

Przykłady faktur - 1

Standard podstawowy Łańcucha Dostaw – Szczegółowe wprowadzenie

18

Przykłady faktur - 2

Page 69: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

67WERSJA DLA PODMIOTÓW BEZPOŚREDNIO OBSŁUGUJĄCYCH KLIENTA

Standard podstawowy Łańcucha Dostaw – Szczegółowe wprowadzenie

19

Przykłady faktur - 3

Zasada 4: Identyfikowalność część 4

Ruch w obrębie kuchni – przykład wewnętrznej identyfikowalności

20

1. zamawiaj wyłącznie oddostawcy z certyfikatem MSC

2. Sprawdź dokument przyjęcia/ fakturę, by upewnić się, że produkty posiadają certyfikat

MSC i zachowaj dokument przyjęcia/ fakturę

Sprawdź certyfikat MSC na produkcie na podstawie: Kodu Certyfikatu Łańcucha Dostaw Nazwy/ logo MSC Jednostkowego kodu produktu (powiązanego

ze statusem certyfikatu)

3. Przechowuj produkty MSC we właściwy sposób, upewnij się, że potrafisz zawsze zidentyfikować, która z ryb posiada certyfikat MSC, a która nie

4. Przyrządzaj i podawaj jedynie ryby MSC,które można zidentyfikować i które wchodzą

w zakres Twojego certyfikatu

Page 70: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

68 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH

Zasada 5: System zarządzania część 1

• Musisz posiadać biuro centralne (biuro główne)

• Biuro centralne musi posiadać i wykorzystywać system zarządzania uwzględniający wszystkie wymogi standardu

• Musisz wyznaczyć osobę ds. kontaktów z MSC, odpowiedzialną za komunikację z jednostką certyfikującą i MSC

• Przechowuj wszystkie dokumenty dotyczące certyfikacji co najmniej 18 miesięcy

21

Ważne dla: osoby ds. kontaktów z MSC, personelu odpowiedzialnego za

dokumentację MSC/ASC

Zasada 5: System zarządzania część 2

• Upewnij się, że wszyscy odpowiedzialni pracownicy są przeszkoleni

Pracownicy odpowiedzialni: Wszystkie osoby odpowiedzialne za podejmowanie decyzji lub realizację procedur odnoszących się do standardu

• Odpowiedzialny personel musi być przeszkolony:

• Przed wstępną certyfikacją• W ramach wprowadzania nowych

pracowników• Raz w roku po wstępnej certyfikacji

• Należy przechowywać dokumentację szkoleń, w tym materiały szkoleniowe oraz harmonogramy

22

Ważne dla: osoby ds. kontaktów z MSC, personelu

odpowiedzialnego za szkolenia pracowników

Page 71: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

69WERSJA DLA PODMIOTÓW BEZPOŚREDNIO OBSŁUGUJĄCYCH KLIENTA

Zasada 5: System zarządzania część 3

• Prowadź listę miejsc, gdzie obsługuje się i sprzedaje/ serwuje ryby i owoce morza z certyfikatem MSC/ASC:

• Udostępnij ją na żądanie (w ciągu 5 dni)

• Powiadom jednostkę certyfikującą, jeśli liczba miejsc wzrośnie o więcej niż 50%

• Miej procedurę wycofania materiałów MSC/ASC w przypadku zamknięcia miejsca

• Opracuj procedurę zarządzania produktami niezgodnymi z wymogami

Produkt niezgodny z wymogami: -produkt, który jest zidentyfikowany jako certyfikowany, ale nie można wykazać, że pochodzi z certyfikowanego źródła.

23

Ważne dla: osoby ds. kontaktów z MSC, pracowników odpowiedzialnych

za produkty niezgodne z wymogami

Rozpoznawanie i zgłaszanie błędnego znakowania

24

Jaki jest problem?

Odkrycie błędnego znakowania („produkt niezgodny z wymogami”): ryba bez certyfikatu MSC sprzedawana jako certyfikowana

Co się dzieje?

Personel w miejscu: niezwłocznie powiadomzarządzającego miejscem MSC, który przekaże to osobie ds. kontaktów z MSC celem podjęcia właściwych działań

Dalsze kroki?

• Niezwłocznie ZAPRZESTAŃ SPRZEDAŻY wszelkichproduktów niezgodnych z wymogami jako opatrzonych certyfikatem MSC/ASC

• Powiadom jednostkę certyfikującą w ciągu 2 dni od wykrycia niezgodności

• Zidentyfikuj przyczynę problemu i – o ile to zasadne –podejmij działania zapobiegawcze

• W przypadku każdego produktu niezgodnego z wymogami, co do którego nie da się dowieść, że pochodzi z certyfikowanego źródła, oznakuj ponownie lub przepakuj tak, by mieć pewność, że nie zostanie sprzedany z etykietą lub logo certyfikatu

Page 72: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

70 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH

Rozpoznawanie i zgłaszanie innych problemów

25

Jaki jest problem?

Nie wykryto błędnego znakowania, ale wystąpił inny problem w odniesieniu do procedur MSC

Co się dzieje?

Personel w miejscu: niezwłocznie powiadom zarządzającego miejscem MSC, który albo samodzielnie rozwiąże problem, albo przekaże osobie ds. kontaktów z MSC w celu podjęcia właściwych działań

Dalsze kroki? Na tym etapie nie są konieczne

Kluczowe obowiązki w miejscach sprzedażyi biurze centralnym

26

Page 73: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

71WERSJA DLA PODMIOTÓW BEZPOŚREDNIO OBSŁUGUJĄCYCH KLIENTA

Kluczowe obowiązki w miejscach sprzedaży:

Prowadź aktualną listę certyfikowanych dostawców i produktów

Wiedz, jak sprawdzić czy produkt jest certyfikowany (porównanie zamówienia i dostarczonego produktu)

Bądź w stanie rozpoznać certyfikowane ryby i owoce morza na każdym etapie (przechowywanie, przygotowanie, itd.)

Wiedz, co zrobić w przypadku wykrycia błędnego znakowania

Wiedz, kto w firmie jest odpowiedziany za MSC/ASC (osoba ds. kontaktów z MSC)

W przypadku zmiany dokumentacji, zaznacz zmianę opatrując datą i nazwiskiem osoby jej dokonującej

Prowadź dokumentację identyfikowalności dla produktów sprzedawanych na miejscu oraz przechowywanych w magazynach

Miej świadomość, że audyt jest anonsowany z wyprzedzeniem 48 godzin

Miej świadomość czynności podejmowanych przez audytora (testy identyfikowalności, rozmowy, próbki produktów, weryfikacja stosowanych procedur identyfikacji i segregacji)

Dostarcz dokumentację identyfikowalności i udostępnij audytorowi ryby i owoce morza do pobrania próbek do badania DNA

27

Kluczowe obowiązki w biurze centralnym:

Podtrzymuj dobrą komunikację z jednostką certyfikującą

Przechowuj kopię podpisanej „Zgody na korzystanie z logo”

Przechowuj rejestry dotyczące łańcucha dostaw przez 18 miesięcy

Aktualizuj spisane zasady i proce-dury obowiązujące pracowników

Jasno wskaż, kto jest odpowiedzialny za łańcuch dostaw we wszystkich miejscach

Jeśli miejsce nie posiada już certyfikatu, wprowadź procedurę wycofania etykiet i logo MSC/ASC w całej bezpośredniej obsłudze klienta

Zapewnij przeszkolenie nowych i tymczasowych pracowników (personel odpowiedzialny), aby znali swoje obowiązki

Zapewnij szkolenie dla wszystkich pracowników odpowiedzialnych co najmniej raz na rok

Przechowuj dokumentację szkoleń uwzględniając np.: nazwiska pracowników i daty

Prowadź listę miejsc

Wiedz, kiedy aktualizować listę miejsc, zakres, dostawców oraz podwykonawców wobec jednostki certyfikującej

28

Page 74: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

72 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH

Przygotowania do pierwszego audytu

29

Przygotowania do audytu

W celu przygotowania do pierwszego audytu radzimy osobie ds. kontaktów z MSC by:

Zapoznała się ze Standardami MSC: https://www.msc.org/documents/scheme-documents/msc-standards/msc-cfo-coc-standard-v1/

Przeczytała Przewodnik po procesie certyfikacji: https://www.msc.org/publikacje/certyfikacja-lancucha-dostaw/przewodnik-po-procesie-certyfikacji-lancucha-dostaw-msc-wersja-cfo-1/view

Sprawdziła listę kontrolną audytuhttps://www.msc.org/publikacje/certyfikacja-lancucha-dostaw/lista-kontrolna-dla-certyfikacji-lancucha-dostaw-msc-wersja-cfo/view

30

Page 75: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

73WERSJA DLA PODMIOTÓW BEZPOŚREDNIO OBSŁUGUJĄCYCH KLIENTA

Standard Łańcucha Dostaw dla podmiotów bezpośrednio obsługujących klienta (CFO)

31

• Dla firm obsługujących klienta końcowego:• Stoiska rybne w sprzedaży detalicznej• Restauracje• Firmy cateringowe

• Standard opiera się na tych samych zasadach co podstawowy standard łańcucha dostaw, jednakże:• Pewne usprawnienia w zakresie prowadzenia dokumentacji• Audyty anonsowane z niewielkim wyprzedzeniem i w niektórych przypadkach obejmujące

pobieranie próbek produktów

• Uprawnienia audytorów• Bez nowych audytorów (przeprowadzone co najmniej 4 audyty łańcucha dostaw

lub porównywalnych standardów)• Ukończenie modułów szkoleniowych online

Wprowadzenie

32

Standard Łańcucha Dostaw dla podmiotów bezpośrednio obsługujących klienta (CFO)

Zmiany na rzecz poprawy dostępności Zmiany na rzecz utrzymania wiarygodności

1. Rezygnacja z porównania na wejściu/ wyjściu: zastąpiona wyłącznie dokumentacją na wejściu

2. Większa tolerancja wobec przypadkowego błędnego znakowania na poziomie miejsc(oceniana jako istotne naruszenie wymogów z automatycznym uruchomieniem audytu kontrolnego)

3. Brak wymogu dokumentacji historii identyfikowalności na poziomie miejsca: audytorzy przeprowadzają kontrolę identyfikowalności „w czasie rzeczywistym”

4. Rezygnacja z wymogu audytów wewnętrznych

5. Rejestr miejsca aktualizowany cyklicznie

6. Brak systemu zarządzania odnoszącego się konkretnie do MSC (zasady i procedury)

7. Dokumentacja przechowywana przez 18 miesięcy

1. Większy nacisk na szkolenie personelu –szkolenie co najmniej raz na rok, kierowane do odpowiedzialnego personelu, przechowywanie dokumentacji

2. Większy nacisk na rozmowy z pracownikami w trakcie audytu

3. Kontrole na miejscu anonsowane z niewielkim wyprzedzeniem (nie umawiane z wyprzedzeniem)

4. Pobieranie próbek DNA oraz dodatkowe analizy wsteczne dla firm wysokiego ryzyka(głównie stoiska rybne)

5. Automatyczne audyty kontrolne w przypadku istotnych naruszeń wymogów (mała próbka miejsc)

Page 76: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

74 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH

Standard Łańcucha Dostaw dla podmiotów bezpośrednio obsługujących klienta (CFO)

33

Uprawnienia do certyfikacji dla podmiotów bezpośrednio obsługujących klienta

• Podmiot sprzedaje i/lub serwuje certyfikowane ryby i owoce morza wyłącznie lub głównie konsumentom końcowym (głównie = przeważająca część jeśli chodzi o wolumen lub wartość)

• Wszelkie miejsca, w których prowadzone jest przetwórstwo lub przepakowywanie certyfikowanych ryb i owoców morza, robią to wyłącznie w imieniu organizacji aplikującej.

• Jeśli organizacja zleca przetwórstwo lub przepakowywanie podwykonawcom, muszą oni posiadać własny certyfikat łańcucha dostaw

Standard Łańcucha Dostaw dla podmiotów bezpośrednio obsługujących klienta (CFO)

34

• Wszystkie miejsca muszą podlegać kontroli w ramach wspólnego systemu zarządzania prowadzonego przez biuro centralne organizacji

ORAZ

• Biuro centralne jest właścicielem lub franczyzobiorcą każdego z miejsc lub też ma czasowe prawo zarządzania wszystkimi miejscami, w których prowadzona jest obsługa certyfikowanych ryb i owoców morza

ORAZ

• Zakup certyfikowanych ryb i owoców morza podlega kontroli biura centralnego, które gwarantuje, że miejsca mogą zamawiać certyfikowane ryby i owoce morza wyłącznie u certyfikowanych dostawców

Uprawnienia do certyfikacji – podmioty o większej liczbie miejsc

Page 77: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

75WERSJA DLA PODMIOTÓW BEZPOŚREDNIO OBSŁUGUJĄCYCH KLIENTA

Zadanie

Sprzedawca ryb sprzedaje certyfikowane ryby w sklepie. Lokalna restauracja, która posiada certyfikat dla podmiotów obsługujących klienta końcowego chciałaby skorzystać ze sprzedawcy jako certyfikowanego dostawcy.

Pytania:

Czy sprzedawca ryb kwalifikuje się do tego, jeśli sprzedaje certyfikowane ryby i owoce morza innym firmom?

Czy certyfikowana restauracja (podmiot bezpośrednio obsługujący klienta) może dokonywać zakupu u innego podmiotu bezpośredniego obsługującego klienta końcowego (CFO)?

35

Planowanie audytu

dobór próby miejsc, ocena ryzyka, przebieg audytu w zależności od oceny ryzyka

36

Page 78: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

76 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH

• Dobór próby miejsc: Audytor skorzysta z Tabeli 9 standardu łańcucha dostaw (CoC CR) do określenia liczby miejsc, które będą przedmiotem audytu

• Będzie to liczba wybranych miejsc plus biuro centralne oraz wszystkie miejsca wykonywania przetwórstwa/ przepakowywania („czynności”)

• Niektóre z tych audytów będą anonsowane z niewielkim wyprzedzeniem czasowym, w zależności od oceny ryzyka

37

Dobór próby miejsc

Standard Łańcucha Dostaw dla podmiotów bezpośrednio obsługujących klienta (CFO)

Standard Łańcucha Dostaw dla podmiotów bezpośrednio obsługujących klienta (CFO)

38

Ocena ryzyka: Musi być wykonana przed każdym audytem, a jej wynik stwierdza, czy organizacja jest firmą NISKIEGO RYZYKA czy też STANDARDOWEGO RYZYKA

• Firmy obsługujące jedynie certyfikowane ryby i owoce morza we wszystkich miejscach wskazanych w certyfikacie są automatycznie klasyfikowane jako NISKIEGO RYZYKA

Dwa czynniki mogą zmniejszyć ocenę ryzyka dla podmiotów CFO:

• Możliwość wykonania porównania na wejściu – wyjściu

• Prowadzenie wewnętrznych audytów

Poziom ryzyka wpływa na sposób prowadzenia audytu (podejmowane czynności)

Ocena ryzyka dla podmiotów bezpośrednio obsługujących klienta

Page 79: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

77WERSJA DLA PODMIOTÓW BEZPOŚREDNIO OBSŁUGUJĄCYCH KLIENTA

Standard Łańcucha Dostaw dla podmiotów bezpośrednio obsługujących klienta (CFO)

39

Czynności w ramach audytu związane z oceną ryzykaElement audytu Niskie ryzyko Standardowe ryzyko

Pobranie próbek ryb i owoców morza w miejscach bezpośredniej obsługi klienta końcowego (docelów stwierdzenia autentyczności produktu)

Nie jest wymagane Wymagane w trakcie audytu kontrolnego oraz przy ponownej certyfikacji, o ile to możliwe, w zależności od dostępności gatunków objętych certyfikatem(szczegóły opisane w Procedurze Pobierania Próbek MSC). Minimum 1 i maksimum 10 próbek ryb i owoców morza łącznie (we wszystkich miejscach), gdzie pobranie próbek jest możliwe

Test identyfikowalności wykonany dla prześledzenia produktu w miejscu od punktu sprzedaży/ serwowania wstecz do punktu wystawienia rachunku

Jeden test identyfikowalności na wizytowane miejsce obsługiklienta (o ile dostępne są produkty certyfikowane)

2 testy identyfikowalności na miejsce bezpośredniej obsługi klienta (w zależności od dostępności produktów certyfikowanych). Testy identyfikowalności muszą być zrealizowane dla każdego produktu, z którego pobierana jest próbka (wlicza się to do całościowej liczby)

Procent wizyt w miejscach przeprowadzanych po anonsie z niewielkim wyprzedzeniem czasowym

10% lub minimum jedno miejsce, jeśli próba jest mniejsza niż 10

100% (chyba że dostęp z niewielkim wyprzedzeniem czasowym nie jest możliwy)

Standard Łańcucha Dostaw dla podmiotów bezpośrednio obsługujących klienta (CFO)

40

• Wyłącznie w przypadku firm CFO standardowego ryzyka

• Wyłącznie w przypadku audytów kontrolnych i przy ponownej certyfikacji (nie przy audycie wstępnym)

• 1 – 2 próbki w zależności od dostępności certyfikowanych ryb i owoców morza

• Zgodnie z Procedurą Pobierania Próbek MSC

Jaki gatunek do pobrania próbki

Sposób pobrania próbki

Sposób postępowania z próbką

1. Pobieranie próbek ryb i owoców morza

UWAGA: W przypadku dotychczasowych klientów przechodzących na CFO, pobrania próbki dokonuje się w trakcie drugiego audytu zgodnie ze standardem dla firm bezpośrednio obsługujących klienta (CFO)

Page 80: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

78 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH

Standard Łańcucha Dostaw dla podmiotów bezpośrednio obsługujących klienta (CFO)

1 dla niskiego ryzyka (min)

2 dla standardowego ryzyka (min)

Uwaga: Obowiązkowe w przypadku wszystkich produktów, z których pobierane są próbki DNA(wliczają się do całości)

41

2. Testy identyfikowalności

42

• Powiadomienie klienta z wyprzedzeniem nie dłuższym niż 48 godzin

• Można podać daty wizyt z większym wyprzedzeniem – ale nie miejsca

• Niskie ryzyko: 10% lub przynajmniej 1 miejsce, jeśli próba jest mniejsza niż 10

• Standardowe ryzyko: 100% (jeśli wizyta anonsowana z niewielkim wyprzedzeniem czasowym nie jest możliwa)

3. Wizyty w miejscach anonsowane z niewielkim wyprzedzeniem czasowym

Standard Łańcucha Dostaw dla podmiotów bezpośrednio obsługujących klienta (CFO)

Uwaga: W przypadku miejsc prowadzących catering, do których dostęp jest ograniczony, można uprzedzić o audycie wcześniej niż 48 godzin, ale należy odnotować ten fakt w liście kontrolnej audytu

Page 81: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

79WERSJA DLA PODMIOTÓW BEZPOŚREDNIO OBSŁUGUJĄCYCH KLIENTA

• Większy nacisk na szkolenia pracowników

• Sformalizowane rozmowy z pracownikami

• Organizacja nie ma obowiązku prowadzić dokumentacji sprzedaży produktu klientowi końcowemu

• Identyfikowalność weryfikowana w momencie audytu

• „Przypadkowa” zamiana nie prowadzi do automatycznego zawieszenia

• Wizyty kontrolne w przypadku istotnych naruszeń

43

Dodatkowe różnice

Standard Łańcucha Dostaw dla podmiotów bezpośrednio obsługujących klienta (CFO)

Pytania?

Ogólne kwestie

44

Page 82: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

80 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH

Dziękuję za uwagę!

Olli

Toiv

onen

/ W

WF

Dziękuję za uwagę.

*zdjęcia: © Marine Stewardship Council

Projekt „Kampania na rzecz ochrony różnorodności biologicznej mórz i oceanów” korzysta z dofinansowania w kwocie 1 872 163 PLN pochodzącego z Islandii, Liechtensteinu i Norwegii w ramach funduszy EOG.

Celem projektu jest zwiększenie świadomości społecznej na temat wpływu codziennych decyzji konsumenckich na różnorodność biologiczną mórz i oceanów.

Page 83: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

81WERSJA DLA PODMIOTÓW BEZPOŚREDNIO OBSŁUGUJĄCYCH KLIENTA

Page 84: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

82 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH

1

© W

WF/

D. B

ógda

ł

Katarzyna Skawińska

Warsztaty z zakresu systemów certyfikacji produktów rybnych

Projekt „Kampania na rzecz ochrony różnorodności biologicznej mórz i oceanów” korzysta z dofinansowania w kwocie 1 872 163 PLN pochodzącego z Islandii, Liechtensteinu i Norwegii w ramach funduszy EOG. Celem projektu jest

zwiększenie świadomości społecznej na temat wpływu codziennych decyzji konsumenckich na różnorodność biologiczną mórz i oceanów.

Jak poprawnie stosować znak certyfikatu na produktach,

aby umożliwić konsumentom świadomy wybór i przyczynić się do ochrony różnorodności biologicznej mórz i oceanów?

Z czym Państwu kojarzy się ten znak?

2

6

Page 85: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

83WERSJA DLA PODMIOTÓW BEZPOŚREDNIO OBSŁUGUJĄCYCH KLIENTA

Wartość dodana do produktów i marek

3

Podobnie jak Intel, ekoznaki i certyfikatyfunkcjonują jako marka wspierająca dany produkt lub firmę (ang. ingredient brand).

Marka wspierająca nadaje dodatkową wartość marce/produktom, na opakowaniach których się znajduje.

Symbiotyczna relacja pomiędzy markami zapewniająca faktyczne korzyści dla obu marek – wspierającej i marki głównej.

Inne marki

4

Page 86: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

84 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH

Ekoznaki

5

Znak MSC

6

W przypadku np. znaku MSC, niebieski certyfikat MSC daje konsumentom pewność, że ryby, które kupują pochodzą ze zrównoważonych i dobrze zarządzanych łowisk.

Konsument dostaje jasny sygnał, że firma podjęła zobowiązanie dotyczące zakupu surowców ze zrównoważonych łowisk.

Firma postrzegana jest jako ta, która troszczy się o środowisko i podejmuje działania, aby je chronić.

Page 87: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

85WERSJA DLA PODMIOTÓW BEZPOŚREDNIO OBSŁUGUJĄCYCH KLIENTA

Czy wiesz, że:Według badań przeprowadzonych na zlecenie MSC, Polacy mają coraz większą świadomość w zakresie odpowiedzialnych zakupów ryb i owoców morza:

• 39% respondentów kupuje więcej produktów rybnych niż przed rokiem, 30% zwraca uwagę na oznakowania na etykiecie przed zakupem.

• 7 na 10 konsumentów deklaruje chęć zakupu produktów rybnych z logo MSC w przyszłości, 75% poleci zakup rodzinie lub znajomym.

• Zrównoważone połowy ryb są postrzegane jako jedna z 4. najważniejszych kwestii ekologicznych – po lokalnym pochodzeniu produktów, jajkach od kur z wolnego wybiegu i poszanowaniu praw zwierząt.

Dane: Badanie przeprowadzone przez amr na zlecenie MSC w 2014 roku.

7

Jak poprawnie stosować znak certyfikatu na produktach, aby umożliwić konsumentom świadomy wybór i przyczynić się do ochrony różnorodności biologicznej mórz i oceanów?

8

Page 88: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

86 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH

Logo MSC jest zastrzeżonym znakiem towarowym, dlatego szczegółowe reguły określają zasady umieszczania logo zarówno na produktach rybnych i owocach morza, jak i w materiałach promocyjnych i marketingowych.

Posługiwanie się niebieskim certyfikatem MSC wymaga specjalnej licencji oraz każdorazowej akceptacji ze strony MSC. Wykorzystywanie logo MSC wiąże się również z koniecznością uiszczenia opłat za licencję.

O MSC

Program certyfikacji produktów rybnych i owoców morza Marine Stewardship Councilwyróżnia i nagradza zrównoważone praktyki rybackie.

Posługiwanie się logo MSC daje wiele potencjalnych korzyści. Logo MSC pomaga wyróżnić firmę na tle konkurencji oraz pozwala na zdobycie nowych klientów. Warto także pamiętać, że wiele wiodących sieci handlowych oraz marek, pod którymi oferowane są produkty rybne i owoce morza, uważa MSC za główny element zrównoważonej polityki w zakresie asortymentu rybnego.

9

Własność certyfikatu

MSC jest właścicielem znaku towarowego, skrótu „MSC” oraz pełnej nazwy „Marine Stewardship Council”.

MSC zastrzega sobie wszelkie prawa w zakresie znaku towarowego. Jedynie organizacje, które podpisały z MSC umowę licencyjną w zakresie użytkowania logo MSC (the Ecolabel Licence Agreement) mogą wykorzystywać logo MSC.

Logo MSC nie może być używane bez wcześniejszej pisemnej zgodny MSC. Zgoda na wykorzystanie logo nie powoduje przeniesienia praw lub wydania licencji w zakresie własności intelektualnej na inne podmioty.

Logo może być wykorzystane jedynie po podpisaniu umowy licencyjnej.

10

Page 89: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

87WERSJA DLA PODMIOTÓW BEZPOŚREDNIO OBSŁUGUJĄCYCH KLIENTA

Kto może używać logo MSC?

Firmy w łańcuchu dostaw Przetwórcy, firmy transportowe i gastronomiczne, dostawcy i sprzedawcy detaliczni oferujący produkty z logo MSC w opakowaniach zbiorczych lub opakowaniach przeznaczonych dla konsumentów.

GastronomiaPodmioty, które sprzedają i serwują gotowe do konsumpcji certyfikowane produkty MSC zarówno na miejscu, jak i na wynos.

SprzedawcySklepy i domy towarowe sprzedające klientom indywidualnym produkty z logo MSC pochodzące od innych firm lub pod marką własną, włączając sklepy internetowe i sklepy rybne.

11

Kto może używać logo MSC?

Organizacje niekomercyjne Organizacje typu non profit oraz organizacje sektora publicznego, które chcą prowadzić działania komunikacyjne o swoim poparciu dla programu MSC.

Certyfikowane organizacje rybackie Podmiot poddany certyfikacji oraz jego członkowie.

Media Publikujące informacje o MSC.

12

Page 90: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

88 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH

Opłaty oraz raportowanieMSC będzie wymagać przedstawienia deklaracji o wysokości obrotów w odstępach kwartalnych, półrocznych lub rocznych w zależności od wielkości sprzedaży produktów z logo MSC. Informacje te pozwalają MSC na określenie wysokości opłaty rocznej oraz wysokości należności licencyjnej. Akceptacja elementów

graficznych W przypadku uzyskania zgody na wykorzystanie logo MSC podmiot wykorzystujący logo MSC zobowiązany jest do przedstawienia materiałów graficznych przed ich publikacją lub drukiem w celu uzyskania akceptacji MSC.

Podstawowe pojęcia

Licencja na użytkowanie logo Określa zasady użytkowania logo MSC na produktach rybnych lub w kartach dań, jak również powiązanych materiałach promocyjnych, takich jak strona internetowa. Podmiot, który podpisał umowę licencyjną w zakresie użytkowania logo MSC, jest zobowiązany do wnoszenia corocznej opłaty oraz – w zależności od sposobu wykorzystania logo – należności licencyjnej.

13

3 rodzaje umów licencyjnych

Standard ecolabel licensing agreement: do używania na produktach rybnych i owocach morza, wymaga posiadania Certyfikatu Łańcucha Dostaw

Marketing agreement:dla celów promocyjnych, dla sieci handlowych nie posiadających Certyfikatu Łańcucha Dostaw MSC

Non-commercial agreement:dla firm, fundacji, partnerów, którzy nie prowadzą działalności komercyjnej, nie sprzedają produktów rybnych i owoców morza

14

Page 91: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

89WERSJA DLA PODMIOTÓW BEZPOŚREDNIO OBSŁUGUJĄCYCH KLIENTA

Firmy, które podpisały licencję na posługiwanie się logo MSC są zobowiązane ponosić roczne koszty licencyjne wynoszące między 250 USD a 2000 USD oraz opłaty za korzystanie z logo na produktach, zwykle wynoszące 0,5% wartości sprzedanych produktów z logo MSC(w ciągu całego łańcucha dostaw produktu lub pozycjonowania w menu, należności licencyjne pobierane są tylko raz).

Koszty

15

Wartość sprzedanych zakupionych produktów

Opłata licencyjna

0 - $ 200 000 $ 250

$ 200 000 - $ 500 000 $ 1000

> $ 500 000 $ 2000

Uwaga! Akredytowane jednostki certyfikujące, media, organizacje pozarządowe, instytucje edukacyjne nie ponoszą opłat za korzystanie z logo MSC.

Jak uzyskać pliki graficzne z logo MSC?

16

1. Podpisanie umowy licencyjnej z MSCZłóż wniosek o podpisanie umowy licencyjnej w zakresie użytkowania logo MSC. Wniosek można złożyć drogą elektroniczną, wysyłając zgłoszenie na adres [email protected] akceptacji wniosku MSC dostarczy pliki graficzne z logo MSC w wysokiej rozdzielczości w formatach: JPG, TIFF, AI, EPS, BMP.

2. Umieszczenie logo MSC na materiałachWłącz logo MSC oraz powiązane elementy do projektu graficznego Twoich materiałów, takich jak opakowania produktów, lub materiałów promocyjnych zgodnie z wytycznymi zawartymi w niniejszym dokumencie.

Page 92: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

90 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH

3. Dostarczenie materiałów próbnych do akceptacji

Aby uniknąć ponownego wydrukowania lub ponownej publikacji materiałów z logo MSC w przypadku nieprawidłowego umieszczenia logo, przed ich wydrukowaniem lub opublikowaniem dostarcz do MSC:• Kolorowe próbki wszystkich materiałów

zawierających logo MSC, najlepiej w formie pliku PDF. W przypadku opakowań prosimy również o przesłanie ostatecznego projektu całego opakowania.

• Wypełniony formularz zatwierdzania, który można otrzymać drogą elektroniczną, kontaktując się z MSC pod adresem [email protected].

Akceptacja

17

4. Uzyskanie zgodyPo akceptacji projektu pracownik MSC wyśle Ci pisemną zgodę na użytkowanie logo. Rekomendujemy przystąpienie do druku materiałów dopiero na tym etapie.

5. Wysyłka materiałów do MSCPo wydrukowaniu materiałów z logo MSC wyślij jeden egzemplarz każdego z nich do siedziby głównej MSC w Londynie.

6. Produkt zostanie umieszczony na stronie MSCPo akceptacji materiałów MSC będzie promować Twój produkt na stronie internetowej MSC w zakładce Wyszukiwarka zrównoważonych produktów rybnych.

Zgoda

18

Page 93: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

91WERSJA DLA PODMIOTÓW BEZPOŚREDNIO OBSŁUGUJĄCYCH KLIENTA

Misją firmy jest zapewnienie długofalowego bezpieczeństwa finansowego dla MSC poprzez obsługę dochodów z licencji na logo.

Kto właściwie udziela licencji na logo?

MSCI – Marine Stewardship Council International Ltd

• Odrębna firma zarejestrowana w 1997 roku

• Odrębna Rada Nazorcza

• Zespół specjalistów odpowiedzialnych stanowiących Ecolabel Licensing Team

• Specjaliści odpowiedzialni za:

• Doradztwo w sprawie używania logo

• Kontrolę stosowania zasad używania logo

• Obsługę umów i licencji

• Obsługę systemów Ecert

19

Logo MSC

20

Page 94: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

92 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH

Logo MSC – główne elementy

A – Certyfikat Zrównoważonego Rybołówstwa To sformułowanie opisuje znaczenie logo MSC.

B – skrót MSC Litery MSC są skrótem od Marine Stewardship Council, właściciela znaku towarowego MSC.

C – www.msc.org/pl Adres strony internetowej MSC musi być zawsze umieszczony w pełnej formie, tak jak przedstawiono powyżej

D – biała linia Biała linia tworząca kontur logo MSC musi zawsze zostać umieszczona w logo. Użycie innego koloru nie jest dozwolone.

E – TM Logo MSC musi zawsze towarzyszyć znak TM. Litery TM oznaczają, że logo MSC jest znakiem towarowym. Znak towarowy MSC zarejestrowany jest w wielu krajach.

F – znacznik wyboru Owalny kształt będący graficzną częścią logo MSC ilustruje ciało ryby oraz znacznik wyboru.

21

Maksymalny rozmiarNie ma ograniczeń w zakresie maksymalnego rozmiaru logo MSC wykorzystywanego na produktach oraz materiałach promocyjnych.

KolorPantone 286. Logo MSC dostępne jest także w wersji czarnobiałej, której można użyć w przypadku, gdy opakowanie jest czarno-białe lub jego kolor odpowiada kolorowi znaku (Pantone). W tych przypadkach logo MSC musi być wydrukowane w kolorze czarno-białym z wyłączeniem skali szarości. Zgoda na wykorzystanie logo w wersji czarno-białej pozostaje w gestii MSC.

Logo MSC – kolor i rozmiar

22

Page 95: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

93WERSJA DLA PODMIOTÓW BEZPOŚREDNIO OBSŁUGUJĄCYCH KLIENTA

Owalne logo i pełna wersja logo z tekstem wyjaśniającym

A – niebieskie owalne logo może być umieszczoneobok poszczególnych pozycji znajdujących sięw karcie dan. Więcej niż 95% składników rybnychlub owoców morza we wskazanym daniu musiposiadać certyfikat MSC.B – pełna wersja logo MSC wraz wyjaśnieniemmusi również być umieszczona w karcie dan.

Logo MSC w kartach dań

Pełna wersja logo stanowi integralna całość i nie może być dzielona lub odchylana od jej własnej osi. Minimalny rozmiar pełnej wersji logo wynosi 15 mm (mierząc od podstawy do szczytu lewej strony logo).

Logo nie może być przerysowywane, zniekształcane lub zmieniane w jakikolwiek sposób względem Oryginału.

Inne wymogiKod certyfikacji w łańcuchu dostaw danej restauracji lub firmy cateringowej musi zostać umieszczony obok logo.

23

Przykładowe karty dań

24Ryby i owoce morza z tym znakiem pochodzą z połowów, które otrzymały Certyfikat MSC potwierdzający ich zgodność ze standardami MSC przez niezależnego audytora.

Page 96: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

94 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH

Logo MSC na stoiskach rybnych

Specjalne zasady obowiązują w przypadku, gdy logo MSC wykorzystywane jest przy sprzedaży świeżych ryb, ryb na ladach chłodniczych lub stoiskach rybnych w sieciach handlowych lub przez niezależnych sprzedawców ryb.

25

Każdy znacznik rybny powinien zawierać:nazwę gatunkowa,• logo MSC z literami TM, – kod certyfikacji

w łańcuchu dostaw danej firmy• dołączony do znacznika, opaski

lub innego znaku,• jedna z wersji opisu MSC

Znacznik rybny

Firma wykorzystująca znaczniki rybne musi wykazać MSC oraz swojej jednostce certyfikującej, ze znacznik jest zgodny z definicją MSC w zakresie opakowań zabezpieczonych i gotowych dla odbiorców. Opakowanie zabezpieczone oznacza, że znacznik rybny powinien być zabezpieczony mechanizmem uniemożliwia-jącym jego usuniecie lub powinien być jednorazowego użytku.

26

Page 97: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

95WERSJA DLA PODMIOTÓW BEZPOŚREDNIO OBSŁUGUJĄCYCH KLIENTA

Materiały towarzyszące

27

Materiały towarzyszącePlakat lub stojak wystawowy musza zostaćumieszczone na stoisku rybnym i zawierać:- logo MSC,- opis: „Produkty rybne i owoce morza z tym logopochodzą z łowisk spełniających standardy MSCw zakresie dobrze zarządzanego, zrównoważonegorybołówstwa. www.msc.org/pl”,- kod certyfikacji w łańcuchu dostaw sieci handlowejlub niezależnego sprzedawcy ryb.

Materiały promocyjne

Materiały promocyjne mogą zawierać logo MSC tylko w przypadku, gdy reklamowane produkty posiadają certyfikat MSC w łańcuchu dostaw, są oznaczone logo MSC oraz zostały wcześniej zaakceptowane przez MSC.

Reklamy, materiały dystrybuowane w punktach sprzedaży, reklamy na samochodach, ubrania pracowników, materiały drukowane (włączając cenniki, ulotki edukacyjne, książki) strony internetowe i aplikacje mobilne.

28

Page 98: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

96 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH

Logo na materiałach

29

Znak promocyjnyZnak promocyjny MSC może być wykorzystany w materiałach promocyjnych przez wszystkich użytkowników jako alternatywa dla logo z tekstem wspierającym (powyżej). Znak promocyjny może zawierać logo organizacji.

Logo MSC i tekst wspierającyJeśli materiały produkowane przez dana firmę odnoszą się jedynie do produktów z logo MSC lub wszystkie produkty sprzedawane przez firmę maja logo MSC, logo MSC może być użyte samodzielnie bez tekstu wspierającego.

Jeśli firma sprzedaje produkty z logo MSC oraz produkty rybne niecertyfikowane lub publikuje materiały,które odnoszą się zarówno do produktów certyfikowanych, jak i niecertyfikowanych, tekst wspierający(zobacz ramka powyżej) musi zostać użyty razem z logo MSC, aby wyraźnie wskazać konsumentowi, któreprodukty posiadają certyfikat MSC

Niewłaściwe użycie

30

Page 99: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

97WERSJA DLA PODMIOTÓW BEZPOŚREDNIO OBSŁUGUJĄCYCH KLIENTA

MSC pozostawia sobie prawo odmowy wydania zgody na użycie logo MSC w proponowanym formacie, jeśli uzna, że jest on nieodpowiedni. Stosowanie logo MSC nie powinno powodować żadnej szkody lub uszczerbku na reputacji i wizerunku MSC.

Użytkownicy logo MSC musza zagwarantować, ze logo MSC i nazwa „Marine StewardshipCouncil” nigdy nie są wykorzystywane w sposób, który:• prowadzi do błędnego powiazania przez

konsumentów logo MSC z innymi markami lub logo, sugeruje, ze dany produkt ma certyfikat MSC, mimo ze tak nie jest,

• tworzy powiazanie z produktami, które nie pochodzą z łowisk certyfikowanych w ramach standardów MSC.

Niewłaściwe użycie

31

Zaprojektuj prawidłowo oznakowane menu w restauracji lub etykietę cenową na rybie

z certyfikatem MSC.

ĆWICZENIE

32

Page 100: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

98 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH

Dziękuję za uwagę!

Olli

Toiv

onen

/ W

WF

Dziękuję za uwagę.

* zdjęcia: © Marine Stewardship Council

Projekt „Kampania na rzecz ochrony różnorodności biologicznej mórz i oceanów” korzysta z dofinansowania w kwocie 1 872 163 PLN pochodzącego z Islandii, Liechtensteinu i Norwegii w ramach funduszy EOG.

Celem projektu jest zwiększenie świadomości społecznej na temat wpływu codziennych decyzji konsumenckich na różnorodność biologiczną mórz i oceanów.

Page 101: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

99WERSJA DLA PODMIOTÓW BEZPOŚREDNIO OBSŁUGUJĄCYCH KLIENTA

Page 102: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

100 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH

1

© W

WF/

D. B

ógda

ł

Katarzyna Skawińska

Warsztaty z zakresu systemów certyfikacji produktów rybnych

Projekt „Kampania na rzecz ochrony różnorodności biologicznej mórz i oceanów” korzysta z dofinansowania w kwocie 1 872 163 PLN pochodzącego z Islandii, Liechtensteinu i Norwegii w ramach funduszy EOG. Celem projektu

jest zwiększenie świadomości społecznej na temat wpływu codziennych decyzji konsumenckich na różnorodność biologiczną mórz i oceanów.

Prawidłowe komunikaty w działaniach marketingowych zwiększających świadomość

konsumentów w zakresie ich wpływu na stan

różnorodności biologicznej mórz i oceanów.

Działania edukacyjne MSC na świecie

2

7

Page 103: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

101WERSJA DLA PODMIOTÓW BEZPOŚREDNIO OBSŁUGUJĄCYCH KLIENTA

Działania edukacyjne MSC w Polsce

3

Światowy Dzień Oceanów z MSC Polska

4

Page 104: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

102 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH

Świąteczny Śledzik z MSC Polska

5

6

MSC na co dzień i od święta!

Page 105: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

103WERSJA DLA PODMIOTÓW BEZPOŚREDNIO OBSŁUGUJĄCYCH KLIENTA

Kampanie marketingowe MSC na świecie

7

Kampania MSC Polska i FRoSTA

8

W 2014 roku razem z FRoSTAPolska MSC ogłosiło program „Może zadbajmy o morze?”. W ramach programu uczy konsumentów o tym jak wybierać ryby, które trafiają na nasze talerze. Pierwsza edycja programu odbyła się jesienią 2014 oraz wiosną 2015. Kolejna odbędzie się wiosną 2016 roku.

• 7 galerii handlowych w różnych miastach Polski

• 2 sklepy internetowe

• Reklama TV

• Spotkania prasowe

Page 106: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

104 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH

Kaufland przykład promocji w sieci sklepów

9

W 2015 roku Kaufland aktywnie promuje swoje produkty K-Classic z certyfikatem MSC• 190 sklepów

• Magazyn Tipp

• Strona internetowa

• Dotarcie: 5 mln

Nasze zasady komunikacji

10

POZYTYWNE

SPÓJNE CIEKAWE

…komunikaty, które podkreślają i wyróżniają zaangażowanie naszych partnerów

…komunikaty, które obrazują jak współpracujemy zmieniając środowisko

…komunikaty z komunikatami naszych partnerów i biurami MSC z całego świata

Page 107: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

105WERSJA DLA PODMIOTÓW BEZPOŚREDNIO OBSŁUGUJĄCYCH KLIENTA

Zasady kampanii MSC• Inspiruj konsumentów poprzez

pozytywne komunikaty

• Podkreślaj słowo „zrównoważone” we wszelkich komunikatach

• Podkreślaj słowo „identyfikowalność” wszystkich produktów z logo MSC

• Używaj określenia „niebieski certyfikat MSC”, „niebieski znak MSC” „certyfikat zrównoważonego rybołówstwa MSC”

• Mów o „produktach rybnych certyfikowanych MSC”

• Zachęcaj konsumentów do kupowania ryb z certyfikatem MSC

11

Uwaga!

12

Niebieski certyfikat MSC NIE oznacza,

że ryba jest zdrowa!

Niebieski certyfikat MSC NIE oznacza,

że ryba jest ekologiczna!

Page 108: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

106 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH

Key messages

Większość ryb na świecie jest poławiana w sposób zagrażający morzom i oceanom.

Niebieski certyfikat MSC oznacza, że ryba została złowiona w sposób zrównoważony, czyli w taki który w mniejszym stopniu wpływa na ekosystem, pozostawia więcej ryb w morzach i oceanach oraz sprzyja innym zwierzętom morskim.

Każdy z nas może wspierać zrównoważony rozwój mórz i oceanów poprzez codzienne wybory w sklepie!

13

Przykład komunikatu o MSC MSC jest niezależną, międzynarodową organizacją pozarządową.

Organizacja MSC w raz z naukowcami, rybakami oraz organizacjami

ekologicznymi opracowała standardy środowiskowe w zakresie zrówno-

ważonego rybołówstwa. Co to oznacza? Oznacza to, że dzięki MSC,

rybacy na całym świecie wiedzą jak łowić dziko żyjące populacje ryb,

aby nigdy nie zabrakło ich w naszych w morzach i oceanach.

Misją MSC jest wykorzystanie programu certyfikacji MSC i niebieskiego

certyfikatu MSC.

14

Page 109: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

107WERSJA DLA PODMIOTÓW BEZPOŚREDNIO OBSŁUGUJĄCYCH KLIENTA

Przykład komunikatu o MSCProgram certyfikacji to ocena rybaków pod kątem sposobu dokonywania przez nich połowów. Jeżeli są zgodne ze standardami MSC rybacy mogą oznaczać swoje ryby niebieskim certyfikatem MSC. Odpowiednie standardy muszą spełnić również producenci. Produkty rybne wytworzone z gatunków ryb, które otrzymały certyfikat, mogą być wyróżnione niebieskim certyfikatem MSC, tylko w przypadku potwierdzenia, że w ich składzie znajdują się jedynie ryby pochodzące z certyfikowanych łowisk.

Niebieski certyfikat MSC gwarantuje, że produkty pochodzą ze zrównoważonych połowów, a kupowana przez nas ryba pochodzi ze stabilnych i dobrze zarządzanych łowisk.

15

Przykłady komunikatów dla firm

• My, jako firma zobowiązaliśmy się do działania na rzecz ochrony zasobów mórz i oceanów”

• „Możemy chronić morza i oceany poprzez swoje decyzje zakupowe”

• „Organizacje rybackie z całego świata działają na rzecz pełnych ryb mórz i oceanów”

• „Ryby oznaczone niebieskim certyfikatem MSC zostały złowione w taki sposób, aby nigdy nie zabrakło ich dla nas i przyszłych pokoleń”

• „Niebieski certyfikat MSC oznacza, że surowiec pochodzi ze zrównoważonych łowisk MSC”

16

Page 110: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

108 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH

Dziękuję za uwagę!

Olli

Toiv

onen

/ W

WF

Dziękuję za uwagę.

* zdjęcia: © Marine Stewardship Council

Projekt „Kampania na rzecz ochrony różnorodności biologicznej mórz i oceanów” korzysta z dofinansowania w kwocie 1 872 163 PLN pochodzącego z Islandii, Liechtensteinu i Norwegii w ramach funduszy EOG.

Celem projektu jest zwiększenie świadomości społecznej na temat wpływu codziennych decyzji konsumenckich na różnorodność biologiczną mórz i oceanów.

Page 111: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU
Page 112: PODRĘCZNIK 2016 MARZEC PODRĘCZNIK Z ZAKRESU …ryby.wwf.pl/wp-content/uploads/2016/04/Podrecznik-wersja-dla... · MARZEC 2016 PODRĘCZNIK. ... JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU

©1986 P

anda symbol W

WF – W

orld Wide Fund For N

ature (Formerly W

orld Wildlife Fund) ®

“WW

F” and “living planet” are Registered Tradem

arks

Fundacja WWF Polska – Jesteśmy częścią międzynarodowej organi-zacji ekologicznej, która od ponad 50 lat chroni przyrodę na całym świecie, a od 2001 roku również w Polsce. Ratujemy zagrożone gatunki, promujemy zrównoważone rybołówstwo i rolnictwo oraz działamy na rzecz powstrzymania zmian klimatu. Walczymy z nielegalnym handlem ginącymi gatunkami roślin i zwierząt. Staramy się o to, aby morza i rzeki były pełne życia. Staramy się o to, aby morza i rzeki były pełne życia. Naszą misją jest powstrzymanie degradacji środowiska naturalnego naszej planety i kształtowanie przyszłości, w której ludzie będę żyli w harmonii z przyrodą.

wwf.pl

Podręcznik wydany w ramach realizacji projektu „Kampania na rzecz

ochrony różnorodności biologicznej mórz i oceanów” finansowanego ze

środków pochodzących z Islandii, Liechtensteinu i Norwegii w ramach

funduszy EOG.

Poprzez fundusze EOG i fundusze norweskie, Islandia, Liechtenstein

i Norwegia przyczyniają się do zmniejszania nierówności społecznych

i ekonomicznych oraz wzmacniania relacji dwustronnych z państwami

beneficjentami w Europie. Trzy państwa ściśle współpracują z UE

na podstawie Porozumienia o Europejskim Obszarze Gospodarczym

(Porozumienie EOG).

W okresie 2009–2014 wartość funduszy EOG i funduszy norweskich

wynosi 1,79 miliarda euro. Norwegia zapewnia około 97% łącznego

finansowania. Fundusze są dostępne dla organizacji pozarządowych,

instytucji badawczych i szkół wyższych, sektora publicznego i sektora

prywatnego w 12 nowo przyjętych państwach członkowskich UE oraz

Grecji, Portugalii i Hiszpanii. W ich ramach ma miejsce szeroka

współpraca z podmiotami z państw darczyńców, a przedsięwzięcia mogą

być wdrażane do 2016 r.

Najważniejsze obszary wsparcia obejmują ochronę środowiska i zmiany

klimatyczne, badania i stypendia, społeczeństwo obywatelskie, ochronę

zdrowia i wsparcie dla dzieci, równość płci, sprawiedliwość i dziedzictwo

kulturowe.

Wyd

rukow

an

o na

pa

pierze ekolog

icznym