Planiranje ogleda u cilju oplemenjivanja Tekome – Campsis

Radicans

Šumarski fakultet, Beograd

Profesor: Mirjana Šiljačić Nikolić Student: Naum Cvetkovski

Opis vrste

• Tekoma je listopadna penjačica iz familije Bignoniaceae.

• Listovi su naspramni, ovalni, nazubljeni, 3 do 10 cm dugi.

• Cvetovi su trubičasti. Jarkih, žutih, narandžasto-crvenih ili tamnocrvenih boja.

• Plod je mahuna.

Cilj oplemenjivanja• Cilj oplemenjivanja je stvoriti

sortu sa većom otpornošću na uslove spoljašnje sredine i napade bolesti i insekata.

• Unaprediti dekorativna svojstva, prvenstveno cvetova.

Izbor adekvatne metode oplemenjivanja

• Za realizaciju zadatog cilja, krenuli smo od osnovne metode oplemenjivanja – selekcije.

• Suština veštačke selekcije je razmnožavanje najboljih i pri tom

uklanjanje loših genotipova.

Definisanje konkretnih aktivnosti• Izvršena je individualna selekcija, koja se zasniva na odabiru

najboljih fenotipskih karakteristika, uz proučavanje njihove genetičke konstitucije u cilju proizvodnje kvalitetnog reproduktivnog materijala.

• Selekcija plus stabla- Odabrali smo individue koje su se posebno ističu svojim morfološkim ili fiziološkim osobinama.

• Postupci koji se obuhvataju u procesu izdvajanja plus stabla: kandidovanje, ocenjivanje i registrovanje plus stabala.

• Ocenu plus stabla smo odredili metodom bonitiranja, koji najmanje podleže subjektivnosti oplemenjivača.

• Odabrali smo 15 plus stabala na različitim lokacijama. Pored dekorativnih osobina, vodilo se računa i o otpornosti na abiotičke i biotičke faktore, štetočine i bolesti.

• Sledeći korak je bio vegetativno razmnožavanje plus stabala, odnosno skupljanje izdanaka plus stabala. Ovim dobijamo potomstvo i ujedno pratimo u kojoj se meri ispoljavaju roditeljske osobine.

• Od ukupnog broja dobijenih potomaka razmnožavamo one sa

najpovoljnijim osobinama.

Metod hibridizacije• Posle dobijenog potomstva,

pristupamo metodu hibridizacije.• Ovom metodom uspevamo da

ukrstimo odabrane individue i time sjedinimo željene osobine u jednoj novonastaloj jedinci.

• Metod bliske hibridizacije zasniva se na ukrštanju roditeljskih individua sa alterniranim osobinama, da bi se u novonastaloj individui sjedinili najbolje osobine matičnih biljaka.

Rezultati• Krajnji rezultat su

individue sa najboljim genotipom i najbolje ispoljenim fenotipskim osobinama.

• Potomstvo u kome su ostvareni zadati ciljevi, otpornost na uslove spoljšnje sredine, štetočine i bolesti, sa izraženim krupnim dekorativnim cvetovima.