56
PISMO POLSKIEGO ZWI Ą ZKU FILATELISTÓW L. Ś Nie wprowadzona do obiegu seria znaczków z 1945 roku N r 2 (940) rok XLVIII luty 2001 r. Cena 5.- z ł PL ISSN 0015-0975

PISMO POLSKIEGO ZWIĄZKU FILATELISTÓW L.Ś · znane dotychczas adresy pomocnicze z tymi falsyfikatami towarzyszyły paczkom nadawanym za pobraniem, w których ... kat. 3106-9) oraz

  • Upload
    lethuan

  • View
    263

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

PISMO POLSKIEGO ZWIĄZKU FILATELISTÓW

L.Ś Nie wprowadzona do obiegu seria znaczków z 1945 roku

Nr 2 (940) rok XLVIII luty 2001 r.

Cena 5.- zł PL ISSN 0015-0975

10 )0 ,JLGOSLAVIJA

150 GODNA Op SART/ FREOERIKA 50PENA

41 -

11 POLONICA

W SIERRA LEONE Portret

Fryderyka Chopina Wydany w Sierra Lenne

jednoznaczkowy blok przedstawia poprawną reprodukcję portretu Fryderyka Chopina z 1838 r., pędzla przyjaciela kompozytora. Eugdne Delacroix. Widocznie uznano, że jest to powszechnie znany obraz, gdyż blok zawiera absolutne minimum s łów: ,,SIERRALEONELe400"

W.A.

Walc czy

Polonez?

NIE WPROWADZONE DO OBIEGU ZNACZKI z 1945 roku

Wzmianki o przygotowywanych przez polskie wladze na emigracji znaczkach pocztowych (patrz I str. okładki) lecz nie wprowadzonych do obiegu, spotykamy w krajowej prasie filatelistycznej tylko w dwóch artykułach [1, 2]. Fragment jednego z nich powtórzono w dziele "Polskie Znaki Pocztowe" [3]. Ilustracje projektów (czarno-białe) tych nie wydanych znaczków ukazały się tylko raz w jednym z angielskich czasopism filatelistycznych [4], są więc raczej nie znane polskim filatelistom.

Artykuł [2] kończy się stwierdzeniem: Autorowi niniejszych uwag nie jest znany projektant omawianych znaczków, ani też szczegóły co do planowanego nakładu, rodzaju papieru, druku, ząbkowania, barwy rysunku. Nie są także mi znane losy wydrukowanych znaczków.

Jakiś czas temu w jednej z renomowanych zagranicznych firm aukcyjnych zaoferowano do licytacji za stosunkowo wysoką sumę (w przeliczeniu ponad 20 tys. zł - nic dziwnego więc, że walor nie został sprzedany) serię barwnych prób tych znaczków. Zaprojektował je artysta malarz Artur kiurowiec (1898-1962), zaś rytował Włodzimierz Vacek ( ? - 1961) - artysta sztycharz, który w czasie wojny pracował w brytyjskich zakładach graficznych Thomas De La Rue & Co. Próby znaczków wydrukowała właśnie ta firma.

Znamy więc ,już barwy znaczków, ich projektanta i rytownika oraz zakłady graficzne, które je wykonały. Być może, dowiemy się także o innych szczegółach tego nie zrealizowanego wydania.

JANUSZ ZBIGNIEW PIEKUT AUP 1085

[1] Fierla J.: Poczta Polska w Wielkiej Brytanii, Przegląd Filatelistyczny, Lódź, MI, nr 10 z 1949 r. [2] Goldman T.: Nie wprowadzony do obiegu znaczek z 1945 r. z Zamkiem Królewskim w Warszawie, LBF, R.XVI, 1975, nr 4 (54). [3] Polskie Znaki Pocztowe t. 3, s. 104. [nr 4]

10 Stamp

(1648). Collecting, R. LXIV, 1945,

Od redakcji. Nieco więcej szczegółów na ten temat podają George K. Kay i Ron Negus - autorzy wydanej niedawno w Wielkiej Brytanii książki pod tytułem "Polish Dile Mail in Great Britain 1939-1949", wyd. J. Barefoot Ltd. (recenzja - zob. „F' nr 6 /2000, s. 309).

Kiedy II wojna światowa miała się już ku końcowi, polski Rząd

Emigracyjny w Londynie przygotowywał się do przejęcia władzy w kraju. W Wielkiej Brytanii mialy być wydrukowane znaczki pocztowe na podstawie dwóch projektów Artura Horowicza: na jednym przedstawiono powitanie polskiego żołnierza z Zachodu, a na drugim - dwóch robotników przy odbudowie Waiszawy (fot.). Na projektach nie bylo wartości nominalnej. Bazując na tych projektach, w firmie De La Rue przygotowano formy drukowe dla emisji składającej się z 10 znaczków o następujących nominałach: 5, 10, 15, 25, 30.50 i 80 gr w mniejszym formacie oraz 1, 2 i 3 zł w formacie większym. 10 maja 1945 r. próbne odbitki po naklejeniu na karton, zostały przedstawione władzom pocztowym do ostatecznego akceptu.

Znaczki te były przygotowywane z zamiarem wprowadzenia ich do obiegu w Polsce, podobnie jak miało to miejsce ze znaczkami czechosłowackimi wydrukowanymi w Wielkiej Brytanii. Produkcja znaczków polskich została jednak wstrzymana, kiedy

stolo się jasne, że Rząd Emigracyjny samodzielnie nie obejmie władzy w kroju.

Dodajmy, że 8 maja 1945 r. zakończyła się w Europie II wojna światowa. W wyniku ustaleń przyjętych przez trzy

• mocarstwa na konferencji w Jałcie w lutym 1945 r., 28 czerwca 1945 r. w Warszawie powołano Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej, w którym 5 tek przypadło politykom emigracyjnym, a funkcję wicepremiera objął ludowiec, Stanisław Mikołajczyk. 5 lipca 1945 r. Wielka Brytania i Stany Zjednoczone cofnęły uznanie Rządowi Emigracyjnemu w Londynie i uznały Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej w Warszawie, jako jedyny mający prawo mówić w imieniu Polski (z deklaracji Ernesta Bevina). Jednocześnie Polskie Sity Zbrojne na Zachodzie przeszly pod dowództwo brytyjskie, a 11 lipca 1945 r. utraciły ważność obiegową wszystkie znaczki Rządu Emigracyjnego.

Jakie byty istotne powody, dla których zrezygnowano z zaawansowanej już produkcji polskich znaczków w Wielkiej Brytanii? Zapewne zadecydował tu rozlam wśród polityków emigracyjnych na tle współpracy z rządem w kraju, a może obawa wytwórni, czy otrzyma należną zaplatę? Jedną z przyczyn mogły być też zbyt niskie nominały, jak na potrzeby taryfowe Poczty Polskiej w tym czasie.

W listopadzie 1986 r., te właśnie próbne odbitki przedłożone w maju 1945 t. do akceptu, pojawiły się na aukcji w firmie Harmers of London lecz zostały wycofane, ponieważ nie osiągnęty ceny wywoławczej 1000 funtów.

B.R.

59

,

FAŁSZERSTWO ZNACZKA 20 MK Z UŁANEM

W nawiązaniu do artykułu p. Jerzego Tokara „Fałszerstwo na szkodę poczty znaczka 20 mk z Wlanem" ("F" nr 9 z 2000 r. s. 457-458) pan Lesław Schmutz z Krakowa nadesłał kolorowe ilustracje dwóch adresów pomocniczych do paczek za pobraniem, z tymi fałszywymi znaczkami. Na formularzach tych, z lewej strony wpisano czerwonym atramentem (prawdopodobnie przy kontroli) &bzowam 20 m. (patrz III str. okładki).

Pan Schmurz przypomina jednocześnie, że w numerze 22 (708) "Filatelisty" z 1985 roku w artykule jego autorstwa pod podobnym tytułem, pokazane są jeszcze dwa inne takie formularze opłacone fałszywymi znaczkami, rodem z Tarnowa.

urzędzie pocztowym Tarnów 1 nadano 358 paczek. W ciągu następnych kilku dni - do 31 marca 1921 r. liczba nadanych paczek w tym urzędzie wzrosła o dalszych 616. Ruch paczkowy byl zatem wyjątkowo duży, więc proceder z używaniem fałszywych znaczków do opla[ pocztowych był zapewne opłacalny, nawet jeżeli nie wszystkie adresy pomocnicze miały naklejone falszywe znaczki.

Sprawa tego fałszerstwa nie została jednak do końca wyjaśniona. Do dzisiaj nie wiadomo, kto wyprodukował fałszywe znaczki na szkodę poczty i czy poniósł jakieś konsekwencje z tego tytułu. Może w archiwum sądowym w Tarnowie przechowywane są jeszcze akta sprawy z procesu, jaki zapewne wytoczono fałszerzom.

Zwracamy się zatem z apelem do Kolegów-! filatelistów z 'Tamowa o wgląd do sądowych

zasobów archiwalnych z 1921 roku, jeżeli takowe istnieją.

Wyjaśnijmy jeszcze, że polski formularz z początku lat dwudziestych, służący jako adres pomocniczy do paczek, mial nazwę "pocztowy list przesyłkowy". Byt to druk płatny z wydrukowaną obok nóg orka ceną 10 gr. Zaprojektowany został w przewidywaniu bliskiego zastąpienia wałuty markowej polskim złotym, co nastąpiło jednak dopiero trzy lata później.

Rewers adresu pomocniczego 1845, pokazanego na III str. okładki. Zastanawia brak stempli odbiorczych Drohobycza na tej stronie. Stempel Drohobycz 1 27 III 21 umieszczono na awersie, częściowo na znaczku

3 Mk./40 f.

Rewers adresu pomocniczego 1518, ł,,,,,.._,--,......z....1.ł.nr...c...en=inr-.1..../..,,, 4- --,.............,...;,

pokazanego na III str. okładki. W Krośnie . „....„,„,,,„_—,,,,„=.....--„.„, _ - , _ w charakterze znaczków dopłaty użyto

N .., 41.m.a I

dwa prawdziwe znaczki po 20 rok oraz ̀.."'"' dwa po 5 rok.

W uzupełnieniu artykułów panów Tokara i Schmutza pragniemy dodać, że wszystkie znane dotychczas adresy pomocnicze z tymi falsyfikatami towarzyszyły paczkom nadawanym za pobraniem, w których wysyłano męską konfekcję do różnych miejscowości w Małopolsce. Nadawcą , tych paczek byla firma "D. Rubin i S. Lieder -Wyrób ubrań i bielizny", mająca siedzibę w Tarnowie przy ulicy Lwowskiej 15.

Na podstawie numerów nalepek paczkowych, znajdujących się na adresach pomocniczych będących w posiadaniu filatelistów można stwierdzić, że tylko w okresie między 17 a 25 marca 1921 r. w

60

FAŁSZERSTWO PODWÓJNEGO I ODWRÓCONEGO NADRUKU

na znaczku nr katalogowy 3105

Z dniem 1.01.1990 r. nastąpiła kolejna - jedna z wielu w latach 90-tych - podwyżka taryf pocztowych. Większość znaczków znajdujących się w tym czasie w obiegu nie była dostosowana do nowo obowiązujących stawek. Także i przygotowywane nowe znaczki emisji „Sławni śpiewacy polscy" (nr kat. 3106-9) oraz „Dyscypliny sportowe" (3110-15) nie do końca zostały dopasowane nominałami do podwyższonych cen usług pocztowych.

Najbardziej dotkliwy był brak znaczków o nominale 350 zl, która to kwota odpowiadali, opłacie za zwykły list zamiejscowy (i do KDL) o ciężarze do 20 g. Stąd też zgodnie z zarządzeniem nr I Ministra Łączności z 3.01.1990 r., w dniu 31.01.1990 r. wszedł do obiegu znaczek pocztowy z przedrukiem. Przedniku dokonano na znaczku „Dziewczyna w wianku" o pierwotnej wartości 15 .1 z cyklu „Głowy wawelskie" emisji z 1988 r. (nr kat. 3015). Nadruk w kolorze czarnym składał się z trzech kresek kasujących poprzedni nominał oraz z nowej wartości 350 zI (fot. I). Wykonano go techniką drukowania płaskiego pośredniego — offsetu, w Drukami Centrum Handlu i Poligrafii Poczty Polskiej we Wrocławiu. Forma przedrukowa dopasowana była do rozmiarów arkusza znaczków podstawowych, a zatem zawierała 150 wizerunków nadruków w układzie 15 z 10.

Znane są różnorodne, nieraz bardzo znaczne przesunięcia nadruku na arkuszach, powodujące np. powstanie poziomych parek zn. 3015+3105 - a więc obok siebie znaczka bez przedruku i z przedrukiem, pochodzących z dwóch pierwszych

Fot. 1. Schemat rozmie-szczenia elementów na-druku prawdziwego wraz z podstawowymi wymiarami.

F

sig mm

Fot. 2. Parka znaczków bez przedruku i z przedrukiem.

rzędów pionowych arkusza (fot. 2). Sądząc na podstawie zachowanych fragmentów arkuszy, które znalazły się w rękach filatelistów, przesunięcia takie mogły być wynikiem niewłaściwego spasowania przedrukowywanych arkuszy z formą drukową w maszynie.

Na rynku filatelistycznym pojawiły się także dość znaczne ilości znaczków z nadrukami podwójnymi i odwróconymi

35 ól

- być może nielegalnego pochodzenia z makulatury, które dość szybko znajdowały chętnych nabywców (fot. 3). Spora liczba takich błędnodruków w kraju przyczyniła się do spadku cen na te osobliwości i stosunkowo niskich notowań w polskich katalogach. Zupełnie inaczej postrzegano te znaczki za granicą, wyceniając je dość wysoko, co być może stało się zachętą do sfałszowania zarówno nadruków podwójnych, jak i odwróconych (fot. 4 i 5).

Dla porównania nadruków fałszywych z prawdziwymi wykonano pomiary zasadniczych ich elementów (p. tabela).

Do rozróżnienia nadruku prawdziwego i fałszywego praktycznie wystarczą następujące elementy:

• technika wykonania przedruku - w przypadku znaczków oryginalnych jest to offset, farba czarna równomiernie rozłożona; wahania koloru od odcinała szaroczarnego do głębokoczarnego wynikają z różnej gęstości użytej farby, ale cecha ta dotyczy znaczków pochodzących z różnych arkuszy,

- nadruki fałszywe wykonano prawdopodobnie techniką typografii,» farbą dającą odcienie od szaroczarnego do czarnego występujące na jednym przedruku; farba jest nie równomiernie rozłożona, miejscami jak gdyby rozrzedzona,

• dlugoić kresek unieważniających dawny nominał waha się od 2,9-3 mm; w nadrukach fałszywych długość kreski najwyżej położonej wynosi 4,2-4,4 mm, kreski środkowej —ok. 4,5 mm, a najniżej położonej 4,5-4,6 mm,

• diugoU kreski skośnej w literze „l" oznaczenia waluty (zł) wynosi 2,4 mm; w nadrukach fałszywych długość ta wynosi 1,5 mm,

For. 3. Nadruki odwrócone autentyczne.

• Zdaniem redakcji, ustalenie, wjalci sposób wykonano fałszywe przedruki wymaga dalszych badań porównawczych.

• nadruki prawdziwe maję powtarzalne rozmiary i czysty (elegancki) wygląd; w przypadku nadruków fałszywych często na sąsiednich znaczkach mają one różne wymiary tych samych elementów; poza tym obrysy nadruków falszywych nie są nigdy równe, farba często ulegała rozlaniu. Dość często występują naddatki w postaci dodatkowych kresek i artefaktów,

• w cyfrze ,,5" w nadruku prawdziwym dolne zakończenie wystaje w lewo poza pionową kreskę cyfry; natomiast w nadruku fałszywym dolny punkt ogonica cyfry „5" znajduje się praktycznie na poziomie pionowej kreski cyfty.

Sądzę, że próżno do-ciekać, gdzie i przez kogo ten nadruk został sfabrykowany. Pewną wskazówką może być fakt, że egzemplarze pokazane w niniejszym artykule zostały przywiezione z Węgicr. Prostota

Fot. 4 i 5. Nadruki fałszywe.

62

Element Wymiary nadruku prawdziwego (mm)

Wymiary nadruku fałszywego (mm)

Długość kresek unieważniających dawny nominał 2,9 - 3,0 4,2 - 4,6

Grubość kresek: odpowiednio najwyższej, ś rodkowej i najniższej 0,3; 03 - 04; 04 4,2 - 4,4; 4,5; 4,5 - 4,6

Odstępy między wewn. brzegami kresek najwyższej i ś rodkowej oraz ś rodkowej i

najniższej 0,4; 2,0 0,5; 1,6

Wysokość całego elementu kasującego dawną wartość 3,4 3,5-3,8

Długość nadruku (mierzona od początku cyfry 3 do zakończenia skośnej kreski „Ł"

13,9 ok. 14,0

Wysokość całego nadruku 16,3 16,2-16,5

Wysokość cyfr 3, 5 i O 4,4 (każda) 3 - 4,2 - 4,6; 5 - 4,2; O - 4,5

Szerokość cyfry 3 2,2 2,7

Szerokość cyfry 5 2,4 - 2,5 2,7 - 2,8

Szerokość cyfry O 2,6 - 2,7 2,9 - 3,0

Odstęp między najniższą kreską a najwyższym punktem cyfry 3 8,5 8,4 - 8,6

Odległość między najbardziej wypukłym punktem cyfry 3 i pionową kreską 5 1,1 0,8

Dlugoś ć poziomej kreski cyfry 5 1,9 2,3

Odległość między brzuszkiem cyfry 5 a najbardziej wypukłym punktem cyfry O 0,6 0,5

Odległoś ć między dolnym punktem cyfry O a literą z (lewym pkt dolnej poz. kreski) 2,5 2,2

Odległość między wypukłoś cią cyfry O i lewym górnym punktem litery ,,z" 1,2 1,0

Wysokość litery „z" 2,8 3,2 - 3,3

Długość górnej poziomej kreski „z" 2,4 2,2 - 2 5 ,

Długość dolnej poziomej kreski „ż" 2,5 2,3

Wysokość „I" 4,4 4,4 - 4,5

Szerokość „1" 0,5 0,6 - 0,7

Długość skośnej kreski w „ł" 2,4 1,5

nadruku, łatwość zdobycia i niska cena arkuszy znaczków podstawowych oraz wysoka wycena w katalogach zagranicznych tych osobliwości byty chyba wystarczającymi motywami do wytworzenia falsyfikatów. Do tej pory nie spotkałem znaczków kasowanych z fałszywymi przedrukami.

Reasumując: fałszerstwo nie jest może zbyt udane, ale stosunkowo niska cena falsyfikatów oraz brak materiału porównawczego (zwłaszcza w chwili zakupu) mogą przyczynić się do jego łatwej dystrybucji w.środowisku filatelistycznym,

JERZY A. WALOCFIA

63

WALC CZY POL Zagadka utworu Chopina na znaczku

rozwiązana

ONEZ ? Jugosławii nr 2930

Przypomnijmy. Dla upamiętnienia 150. rocznicy śmierci Fryderyka Chopina poczta Jugoslawii wydała w 1999 roku bardzo ładny znaczek (Mi. 2930) przedstawiający podobiznę kompozytora na tle zapisu nutowego. Na znaczku, z prawej strony obok podobizny Chopina, umieszczony jest tylko jeden pełny takt jakiegoś utworu muzycznego, pod nim wskazówka wykonawcza dal segno al fine oraz fragment wpisu Oskara Kolberga Bibliotece Jagiellońskiej O. Kolberg. Kilka innych taktów (nie wszystkie pelne) z tego samego utworu umieszczono na przywieszce w środkowej części arkusika, na której pokazano fortepian (fot. 1 - p. II str. okladki).

Przygotowując notatkę o tym znaczku do numeru nr 2/2000 - nie będąc muzykologiem - nie chciałem przesądzać z jakiego utworu pochodzi ten fragment, dlatego napisałem, że jest to "zagadka dla muzykologów". Wiedząc zaś, że miody Fryderyk przed wyjazdem do Dusznik (Reinerz) 28 lipca 1826 roku dedykował Wilhelmowi Kolbergowi* (bratu Oskara), swemu przyjacielowi szkolnemu poloneza b-moll, wyraziłem jednocześnie przypuszczenie, że być może fragment ten pochodzi z tego właśnie młodzieńczego utworu Chopina. Widocznie nie mamy wśród naszych czytelników muzykologów -znawców muzyki Chopina, gdyż nikt taki nie pospieszył z rozwiązaniem tej zagadki muzycznej.

Odezwał się natomiast p. Jarosław Kaziński z Sopotu, który pisze, że wprawdzie nie jest muzykologiem, ale ustalił, iż nie jest to polonez lecz walc h-moll, opus 69 nr 2 (czyi. „Chopinowskie dysonanse" w rubr. Czytelnicy piszą).

Przyznaję pełną rację panu Kazińskiemu. Istotnie omawiany fragment rękopisu na znaczku Jugosławii pochodzi z walca h-moll opus 69 nr 2, według numeracji Juliana Fontany. W pełnym zapisie walc ten sklada się ze 145 taktów. Incipit tego utworu pokazujemy na fot. 2. Utworu tego można wysłuchać z nagrania na' CD-Rom SONY w interpretacji Aleksandra Brailowskiego.

fot. 2

Ale na tym sprawa samego autografu utworu pokazanego na maczku Jugoslawii się nie kończy. Czy jest to rzeczywiście autograf Chopina? Dawniej przypisywano go samemu kompozytorowi. Obecnie chopinolodzy doszli do przekonania, że nie jest to autograf Chopina lecz kopia sporządzona przez

fot. 3

Wojciecha Żywnego (fot. 3), pierwszego nauczyciela muzyki małego Fryderyka. Czyżby zatem mylił się Oskar Kolberg (a nie K. Kolberg jak mylnie podaje p. Kaziński za błędną informacją w IX tomie „Dziel Wszystkich") przekazując zapis nutowy tego utworu Bibliotece Jagiellońskiej po śmierci brata Wilhelma, czy też mylą się inni? Wprawdzie z zapisu Oskara Kolberga na przekazanym Bibliotece Jagiellońskiej rękopisie tego walca nie wynika bezpośrednio, że jest to autograf samego Chopina, ale dlaczego w takim razie fotokopię tego właśnie rękopisu pokazano W IX tomie „Dziel Wszystkich" Chopina ?

Autor projektu znaczka i arkusika jugosłowiańskiego z 1999 r. oparł swoje rozwiązanie na ilustracji tej właśnie fotokopii.

Dowodem na to, że nie jest to autograf Chopina, ma być sposób oznaczania repetycji w tej kopii czterema kropkami, podczas gdy Chopin w swoich autografach repetycje zaznaczal tylko dwiema kropkami (Katalog Dziel Fryderyka Chopina, PWM 1990, s. 218).

Natomiast oryginał autografu Chopina tego walca nie jest obecnie znany

Tak więc, w świetle obecnie panujących poglądów, pokazany na znaczku jugosłowiańskim ten jeden takt, a na przywieszcze fragment kompozycji walca, nie jest autografem Chopina. Pochodzi z kopii przypisywanej Wojciechowi Żywnemu. Tę właśnie kopię, być może w przekonaniu, że jest to autograf Chopina, ofiarował Bibliotece Jagiellońskiej 29 marca 1881 Oskar Kolberg...

BRONISŁAW REJNOWSKI

P.S. A oto kolejna nasza zagadka muzyczna. Z

Kolberg Wilhelm Karol Adolf (1807-1877), inżynier dróg i mostów, kartograf i hydrograf, brat Oskara. .0 Fotokopia autografu tego walca znajduje się

w zbiorach biblioteki TiFC w Warszawie, sygn. E 1700.

64

65

jakiego utworu mu-zycznego pochodzą nuty, pokazane na kartce, wydanej przez DOP w Warszawie z okazji XIV Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego in, Fryderyka Chopina ?

Co to zu stemple ?

2611-77' s 4 n.0

się tym zagadnieniem, o czym świadczą wzmianki w pismach filatelistycznych, nawet za granicą.

Przedstawiam trzy stemple PKO w Łodzi, używane w latach 1974-1977.

(Pp)

Od redakcji. Liczne oddziały PKO stosują ponadto własne stemple polecenia (Kraków), a niektóre równieżnalepki "R". Przy okazji pokazujemy stempel i nalepkę "R" z I Oddziału PKO w Poznaniu, z maja 1990 r. Oprócz Poznania, własne nalepki polecenia stosowały też oddziały PKO w Lesznie f Wolsztynie.

<r x o r-6.-wzectina 1(con Osiczędnof

Koi.4:1uszlci nr 15 .017 D:2 I

90-920 w t. o dz i Ew. 7

NIE OPISANE STEMPLE PKO

W pierwszych latach powojennych, podobnie jak przed wojną, Powszechna Kasa Oszczędności (która przed wojną nazywała się Pocztową Kasą Oszczędności) miała zezwolenie na stemplowanie wysyłanej korespondencji swoimi stemplami-datownikami. Taki sposób stemplowania przesyłek PKO stosowany był przez niektóre większe oddziały PKO również w latach późniejszych, a nawet praktykowany jest i obecnie. Są filateliści interesujący

MOJE, WRAŻENIA

Z LOTU DO TOKIO

7,70:zacne L1G1 OBRONY 2 7

AER °filatelistyka JESZCZE RAZ O LOCIE ORLIŃSKIEGO

NA TRASIE WARSZAWA - TOKIO - WARSZAWA

Na kanwie artykułu Stefana Petriuka ,Rajd Orlińskiego i Kubiaka w 1926 r. na trasie Warszawa -Tokio - Warszawa", zamieszczonego w „F" nr 3/2000 r., s. 134-138, zgłosiliśmy szereg pytań i wątpliwości pod adresem specjalistów z zakresu aerofilatelistyki. Na wątpliwości te odpowiada poniżej Kol. Andrzej KJosiński. Przed lekturą poniższego tekstu radzimy zapoznać się najpierw z publikacją S. Petriuka i zgłoszonymi wątpliwościami. Redakc'a.

Wywołany „do tablicy" przez red. B. Rejnowskiego w 3 (929) numerze ,,Filatelisty" specjalnie zwlekałem z uwagami do artykułu Stefana Petriu ka oraz wyjaśnieniami wątpliwości Redakcji - chcąc, aby publikacja nastąpiła w 2001 roku, a więc w 75. rocznicę tego wspaniałego rajdu lotniczego.

Rozpocząć należy od źródła opisu lotu, który S. Petriuk zaczerpnął z wydanej w Kanadzie przez Bolesława Orlihskiego książki „Do krainy wschodzącego Słońca". Nie jest prawdą, że Orlifiski opisal swoje wspomnienia z wyprawy do Tokio dopiero po 52 latach od rajdu, czyli w 1978 r. Podstawowe źródło informacji stanowi bowiem publikacja B. Orlińskiego „Moje wrażenia z lotu do Tokio", wydana w 1927 r. w Warszawie nakładem Ligi Obrony Powietrznej Państwa (fot. 1 - il. redakcji). Książka wydana w Kanadzie po 52 latach od rajdu zawiera więcej wątków beletrystycznych i oczywistym jest, że musi ustąpić miejsca relacji dokumentalnej, opublikowanej przez LOPP w 1927 r.

Nieudany przelot z Paryża do Warszawy mial miejsce nie 17 maja 1926 r., jak podaje S. Petriuk, faktycznie bowiem B. Orliński z L. Kubiakiem wystartowali z Paryża 24 maja 1926 r.

Warto dodać, że inicjatorem rajdu był płk. Ludomir Rayski, który dopiero po nominacji na Szefa IV Departamentu Ministerstwa Spraw Wojskowych scedował to zadanie na por. Orlińskiego. Zanim to nastąpiło, zapytany przez Polskie Towarzystwo Filatelistyczne w Warszawie o możliwość zabrania samolotem korespondencji do Tokio, zgodził się na przewóz ok. 1 kg poczty, o czym zawiadomił na piśmie Generalną Dyrekcję Poczt i Telegrafów.

Por. Orlihslci, kontynuator idei rajdu, nie był tak uprzejmy dla filatelistów jak płk. Rayski. Na prośbę Ligi Obrony Powietrznej Państwa zgodzil się przewieźć samolotem w swoim mapniku jedynie kilkadziesiąt listów.

W tym stanie rzeczy LOPP przygotował kilkadziesiąt przesyłek zaadresowanych do por. Orlińskiego w Tokio. Są to głównie koperty firmowe (rzadko kartki) z nadrukami „Liga Obrony Powietrznej Państwa" lub „Lot Polski". Stempel dodatkowy „Raid Polonais, Raid Polski - Mai 1926 - Paris-Warszawa-Tokyo" ma pochodzenie pocztowe, co potwierdzilo Ministerstwo Poczt i Telegrafów -Wydział VII w piśmie z 7 lutego 1927 r. do Polskiego Towarzystwa Filatelistycznego w Warszawie.

Przesyłki przygotowane do przewozu samolotem przez por. Orlińskiego zostały ofrankowane zgodnie z obowiązującą wówczas taryfą:

- druk zagraniczny 6 gr - opłata za przewóz lotniczy równa opiacie

pocztowej za zwykłą przesyłkę listową (znaczkami lotniczymi) 6 gr

- opłata dodatkowa dla Zarządu Pocztowego -20 gr

Razem 32 gr i ostemplowane 16 V 1926 r. przeważnie przez Urząd Pocztowy Warszawa 2. Tylko nieliczne dodatkowe przesyłki ostemplował Urząd Pocztowy Warszawa 1 w dniu 23 V 1926 r.

Data wydania przez LOPP nalepek dla rajdu do Tokio, określona w IV tomie powojennych „Polskich Znaków Pocztowych" na 22 maja 1926 r. - nie polegh na prawdzie. Jest to powielenie błędu T. Gryżewskiego z „Polskich Znaków Pocztowych"

fot 1

66

Z u:

0.12,,AN

T.I. 311-I& Id-T. LOT POLSKI

wydanych nakładem „ficarosa" w 1935 r. Odnosi się to do wszystkich lotniczych znaczków wspólpocztowych, którym autor przypisał daty wydania zgodne z terminami zawodów lotniczych (w tym przypadku termin przyjmowania przesyłek na przelot). Faktycznie nalepki wydrukowano wcześniej, na pewno przed 16 maja 1926 r. Brak jest jednak źródłowych danych, w którym dniu drukarnia dostarczyła nalepki do LOPP,

Przesylki od indywidualnych nadawców przyjmowało biuro LOPP za opłatą 5 zł, z zobowiązaniem zwrotu ich wysyłającym. Zostały one przekazane do Urzędu Pocztowego Warszawa 1, gdzie 22 maja 1926 r. w godz, 12.00-14.00 okienko lotnicze bezpośrednio przyjmowało listy do Tokio. Ponieważ wiadomo już było, że brak jest możliwości zabrania tej poczty samolotem - opłata wynosiła 6 gr, jak za druk w taryfie zagranicznej. Przesylki te adresowane byty następująco: Legation Polonaise - Tokyo (niekiedy: Mr. Orliński - Tokyo - Poste restante) i mają adresy zwrotne. Przesyłki otrzymane z biura LOPP i z własnego okienka lotniczego, Urząd Pocztowy Warszawa 1 ostemplował datownikiem w dniu 23 maja 1926 r., zaopatrując je nie tylko w stempel dodatkowy lotu, ale i pieczątkę „Par avion", co było świadomą mistyfikacją.

Nie wiadomo jakim skandalem zakończyłaby się sprawa „pamiątek" z rajdu do Tokio, gdyby nie katastrofa samolotu na odcinku Paryż - Warszawa. Opóźnienie wylotu por. Orlińskiego z Warszawy do Tokio o 3 miesiące umożliwiło poczcie, w porozumieniu z LOPP, wysłanie przygotowanych przesyłek do Ambasady Polskiej w Tokio drogą lądowo-morską poprzez transsyberyjską linię kolejową. Przesylki zapakowane w 2 paczki, w

ogólnej liczbie ok. 150 szt. dotarty do Ambasady Polskiej w Tokio przed przylotem por. Orlińskiego.

W dniu triumfalnego przylotu por. Orliósldego do Tokio, tj. 5 września 1926 r., pracownik Ambasady Polskiej omyłkowo dostarczy! do ostemplowania w Urzędzie Pocztowym Tokio tylko przesyłki z jednej z dwóch paczek. Otrzymaly one odcisk datownika Tokio 59.26 w kolorze fioletowym.

Sprawy filatelistyczne musiały być bardzo obce pracownikom Ambasady. skoro także płk. W. iędrzejewicz - attache wojskowy, który otrzymał od por. Orlińskiego przesyłki faktycznie przewiezione samolotem - odłożył je i zapomniał o nich. Dopiero po interwencji LOPP o zwrot przesyłek zorientowano się, że nie ostemplowane są przesyłki przywiezione samolotem przez por. Orlińskiego oraz druga paczka przesylek nadesłanych drogą lądowo-morską . Przesyłki te dostarczono 27 września 1926 do Urzędu Pocztowego Tokio, gdzie otrzymały odcisk datownika z tą datą w kolorze czarnym. Przez omyłkę, do tej partii przesyłek dostała się też pewna liczba listów już wcześniej ostemplowanych datownikiem 5.9.26. Całą pocztę zapakowano w jedną paczkę i odesłano do biura LOPP w Warszawie drogą lądowo-morską.

Ponieważ duża część prywatnej poczty wystana została w celach komercyjnych przez kupców filatelistycznych - skrzętnie ukrywano fakt przewozu większości listów drogą lądowo-morską, a nie lotniczą. Dopomogła w tej mistyfikacji poczta, znakując przygotowane przesyłki stempelkiem „Par avion", niezgodnie z taryfą pocztową i faktycznym sposobem ich przewozu. Oryginalne przesyłki przewiezione przez por. Orlińskiego samolotem, szczególnie te z nalepkami ciętymi, stanowią dużej klasy rzadkość (fot. 2).

fot 2

67

7/ 4„,,,,„

/14,1,4_ ,5 IJk

fot. 3 Reasumując, wyznacznikiem przewozu

przesytki samolotem przez pora Orlińskiego jest frankatura 32 gr i stempel odbiorczy Tokio 27.9.26. Przesylki z frankaturą 6 gr i stemplami odbiorczymi 5.9.26, 27.9.26 lub łącznie 5.9.26 i 27.9.26 przesłane zostały do Tokio drogą lądowo-morską.

O ile identyfikacja sposobu przewozu poczty z Warszawy do Tokio budzila przez kilkadziesiąt lat sporo emocji, o tyle nie ma tych problemów z pocztą zabraną z Tokio do Warszawy. Katalogi powtarzają za K. Gryżewskim informację z 1927 r., że por. Orliński zabral z Tokio 150 kartek pocztowych adresowanych do LOPP w Warszawie, zaopatrując niektóre z nich swoim autografem. Być może tak było, chociaż z kilku względów wydaje się to malo

prawdopodobne. Przesy ł ki te spotyka się na światowym rynku filatelistycznym bardzo rzadko. Rodzi się ponadto pytanie, czy możliwe jest, ażeby por. Orliński po dramatycznym przebiegu lotu do Tokio; w drodze powrotnej zgodził się przewieźć znacznie większą i cięższą partię przesyłek? Jeżeli jednak tak było, to być może obecna rzadkość tych walorów wynika z likwidacji przez LOPP części nie sprzedanego nakładu (mała atrakcyjność wizualna kartek, trudność identyfikacji przelotu przez nie specjalistów). Ale największą rzadkością z tego przelotu jest prywatny list zabrany z Tokio przez por. Orlińskiego do Warszawy (fot. 3). Na odwrocie koperty znajduje się stempel odbiorczy Warszawa 19 Port Lotniczy 25 IX 26.

ANDRZEJ KLOSIŃSK1 Ekspert EZE w zakresie polskich poczt lotniczych

PROBLEMATYKA FILATELISTYCZNA W BELETRYSTYCE

Filatelistyka jest bogata w legendy i barwne fakty. Przy czym jedne przemalują w drogie, bo czy np. fakt, że jakiś walor osiągnął na aukcji cenę kilkuset tysięcy dolarów nie jest faktem-legendą? Pierwsze i drugie można pogrupować na kategorie, które wynikają:

- ze szczególnych okoliczności powstania lub emisji określonych walorów,

- ze szczególnych okoliczności ich odkrycia, - z bogatych, nieraz skomplikowanych losów

kariery filatelistycznej. Wymieniam tę znaną przecież wszystkim

zaawansowanym filatelistom charakterystykę nie bez powodu. Każda z tych okoliczności kwalifikuje wybrane walory do roli bohaterów opowiadań i powieści.

A jednak, według mojej, niepełnej - to przyznaję - wiedży, tak nie jest. Nie znaczy to, że w ogóle nie ma piśmiennictwa beletrystycznego na tematy filatelistyczne. Owszem, jest. Ale bardzo skąpe. Znacznie poniżej samonarzucających się oczekiwań.

Weźmy pierwszy z brzegu przykład literatury kryminalnej. Od dawna wiadomo, że wśród walorów filatelistycznych są - jeśli oceniać je z punktu widzenia finansowego - skarby wielomilionowej wartości. Jakiż świetny temat »kryminał. Przecież włamania do banków, do muzeów i prywatnych sejfów, w których przechowywane są pieniądze, dziela sztuki, biżuteria, papiery wartościowe - są powszechnymi motywami tego rodzaju piśmiennictwa. Walory filatelistyczne w niczym im nie ustępują, a można powiedzieć, że w wielu przypadkach je przewyższają. A ja raptem, na polskim gruncie, zetknąłem się bodaj tylko z trzema tytułami. Wymienię je:

Joanny Chmielewskiej „Upiorny legar, Powieść napisana z dużą dozą autoironii i humoru, oparta jest na komplikacjach, które wynikly z przebiegłego pomysłu schorowanego staruszka. Przed pójściem do szpitala oddal szkatulę ze zbiorem cennych znaczków, wśród których znajdował się „mauritius" na

68

BRUNO SCHULZ

przechowanie swojemu przyjacielowi. Następuje splot kryminalnych wydarzeń łącznie z dwoma zabójstwami, kradzieżą szkatuly i bardzo rozbudowaną akcją kradzieży dewiz w światku kombinatorów finansowych. W końcu okazuje się, że szkatuła z mauritiusem i innymi białymi krukami filatelistycznymi byla przechowywana w szpitalu przy jej w laścicielu, a ta, która została powierzona przyjacielowi - zawierała masówkę.

Jerzy Parflniełvicz w powieści „Dwa wcielenia mamlemy" wątek kryminalny zbudował na zasadzie filatelistycznej mankolisty, za pomocą której negatywny bohater przekazywal szpiegowskie informacje za granicę.

Wreszcie trzeci krajowy autor, Przemysław Bystrzycki, w powieści „Wyspa Mauritius" również buduje wątek kryminalny na filatelistycznym motywie. Zwiększa liczbę „mauritiusów" o nie zewidencjonowany w światowych rejestrach egzemplarz mauritiusa znajdujący się w posiadaniu polskiego zbieracza. Ów zbieracz ginie od kuli w okolicznościach mieszczących się w sferze fantazji.

Wskazać jeszcze mogę dwie pozycje autorów zagranicznych: Roberta Gravesa „Urazową Antiquę" i Frantiska Langera „Opowiadania filatelistyczne". Pierwszy z nich, pisarz angielski, jest stosunkowo dobrze znany w Polsce z historycznych powieści na temat antycznego Rzymu, m. in. „Ja, Klaudiusz" i „Klaudiusz i Mesalina". „Brązowa Antiqua" jest współczesną powieścią obyczajową, której osią fabularną jest zaciekly spór między rodzeństwem, bratem i siostrą, o kolekcję znaczków, przy czym brat jest zapalonym filatelistą, a siostra usiłuje, z powodzeniem, w drodze przestępstwa i procesu sądowego odebrać mu kolekcję „na złość".

Natomiast Fr. Langer, głośny pisarz czeski, w kilku opowiadaniach, których bohaterem jest jedna osoba - bardzo niepozorny, skromniutki urzędnik bankowy, a zarazem fanatyk filatelistyki, przedstawia fantastyczne historie filatelistyczne. Przede wszystkim ów zaniedbany, niepozorny urzędnik okazuje się być wybitnym ekspertem, ba słabo powiedziane, geniuszem ekspertyz filatelistycznych i posiadaczem muzeum filatelistycznych rarytasów. Pracuje jako wykrywacz fałszywych banknotów i sam powiada, że jest to „male piwo" przy wnikliwości i wiedzy, jaką trzeba się wykazać przy ekspertyzach filatelistycznych. Powiada o sobie, że uratował nie jeden kraj od zamętu. Powstrzymał wybuch wojny w Indiach, wzniecił ją na Bałkanach, uratował honor niejednemu księciu krwi itp. Przy tych wszystkich fantazjach autor opowiadań wykazuje się dobrą znajomością filatelistyki i pisze o niej z czeskim, przednim humorem.

Ot, i koniec mojej wiedzy o problematyce filatelistycznej w powieściopisarstwie. Jest ona, powtarzam, niepełna i dlatego radbym uzupełnić ją. Stąd apel o informacje. Poza rejestrem pozostaje grupa opracowań, które powstały z wyraźnym przeznaczeniem profilatelistycznym, to jest jako opracowania informacyjne, propagandowe lub edukacyjne.

Zastanówmy się, jakie są przyczyny braku urodzaju na bardzo przecież płodny temat. Znajduję tylko jedną. Wykorzystywanie problematyki filatelistycznej wymaga specjalnej wiedzy. Trzeba coś niecoś, a raczej dużo o niej wiedzieć i zarazem znać klimat, zwyczaje, normy panujące m tym środowisku. Drugie trudniejsze od pierwszego.

O ile łatwo jest dowiedzieć się, które walory należą do najbardziej wartościowych, to jednak, aby sensownie obmyśleć i rozwinąć intrygę na tematy filatelistyczne, trzeba wejść w to środowisko. Tego nie da się osiągnąć w drodze korepetycji. A tak się składu, ze w świecie ludzi pióra i sztuki, filatelistyka jest z jakichś szczególnych powodów mato popularna. Są filateliści wśród głów koronowanych i szefów rządów, polityków, wojskowych, wszelkich służb mundurowych itp., a w interesującej nas grupie ich brak. I stąd posucha.

ZYGMUNT JANIK

Od redakcji. Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom autora pragniemy dorzucić jeszcze nazwiska dwóch polskich pisarzy, którzy pasjonowali się filatelistyką. Jednym z nich byl Bruno Schulz (jego autoportret pokazany jest na znaczku z 1992 r. - Fi. 3252), który we właściwym sobie stylu wplótl w opowiadanie „Wiosna" opowieść o swojej młodzieńczej pasji, konkurującej z miłością do Bianki. „Ma rkownik" - to była dla młodego Schulza „prawdziwa księga blasku". Ale bylo to jeszcze w czasach Franciszka Józefa. Jest w tym określeniu „markownika" wyraźna aluzja do tytulu tajemnego dzieła „Sefer ha-Zohar" („Księgi blasku", hebr. zohar = blask) napisanej po aramejsku w końcu XIII w. przez głośnego kabalistę hiszpańskiego Mojżesza z Leonu (1240-1305). W Polsce wydana po raz pierwszy m 1623 r. w Lublinie.

Autorem pasjonującej powieści kryminalnej „Otwarte okno", wydanej w 1961 roku przez Wydawnictwo MON byt Andrzej Piwowarczyk, świetny znawca problematyki filatelistycznej i - co ważniejsze - znakomity odtwórca swoistej aury, ótaczającej środowisko kolekcjonerów. Agra szla nie o byle jaki unikat - odwrotkę „Polski nr 1" !

W czasie pisania tej powieści Piwowarczyk często bywał w warszawskim klubie filatelistycznym. Pisywał również artykuły problemowe w prasie filatelistycznej. Jest wspólautorein (razem z J. Wierzbowską) książki pt. „Jarmark znaczków polskich", wydanej w 1966 r.

B.R.

69

(-; r"rj %multa '

Ktingsgefangenenhiger 3.

Mi'inster L Westi.

XoppeoncitionoR BOOMOnntran—lrickeimipeamSe0i. - 11.111

OrKpbrroe [141

replICLIfiR.— Deutsch

rEPMAHIII.

PopoKb Bopp" (Worms).

B.INI10.E.8.0My

Bo..K.

NIEMIECKIE FORMULARZE KORESPONDENCYJNE

z czasów pierwszej wojny światowej DLA JEŃCÓW Z ARMII ROSYJSKIEJ

W czasie I wojny światowej Polacy służyli we wszystkich trzech armiach zaborczych. Dla tych żołnierzy z armii rosyjskiej, którzy dostali się do niewoli niemieckiej, władze obozowe wydrukowały specjalne dwujęzyczne formularze korespondencyjne z tekstem rosyjskim i niemieckim w adresie. Składały się one z dwóch części. Część pierwsza służyła do korespondencji od jeńca, druga przeznaczona była na odpowiedź. Formularze takie są obecnie stosunkowo rzadko spotykane w Polsce, gdyż przeważnie wysyłane były do Rosji lub z Rosji do Niemiec w przypadku odpowiedzi. Również nie są bliżej znane dzieje jeńców Polaków z armii rosyjskiej w niewoli niemieckiej.

Przykłady dwóch różnych takich formularzy, stanowiących część przeznaczoną na odpowiedź, pokazujemy na ilustracjach. Zostały one wysłane w 1918 roku przez członków rodzin z terenu Królestwa Polskiego pod okupacją austriackądo jeńców-Polaków, przebywających w obozach w głębi Niemiec.

Pierwszy formularz wysłany został 22 III 1918 r. ze Stomnik do obozu jeńców wojennych nr 3 w Monter w Westfalii (fot. 1), drugi - 16 VII 1918 r. z Szydlowca do obozu w Worms (fot. 2). Jak wskazująna to daty nadania, było to już po podpisaniu traktatu pokojowego między Rosją a Niemcami. Na podstawie treści korespondencji trudno stwierdzić, kiedy i w jakich okolicznościach

adresaci obu tych kartek dostali się do niewoli niemieckiej: czy jeszcze przed przewrotem bol-szewickim w listopadzie 1917 r., czy też może już w wyniku walk oddziałów bolszewickich z Niemcami zimą 1918 roku,czy jeszcze w innych okolicznościach. ,

Za udostępnienie obu egzemplatzy tych kartek do reprodukcji w „F" redakcja dziękuje panu Zbig-niewowi M. Roeske z Łodzi. Chętnie zamieś-cimy dalsze informacje o korespondencji jenieckiej Polaków w niewoli niemieckiej w czasie I wojny światowej.

B.R.

lot.

fot. 2

70

XLI KONKURS-PLEBISCYT

NA NAJŁADNIEJSZY

ZNACZEK POLSKI 2000 r.

KRAKÓW 0519335

Europejskie Miasto Kultury

Ogłaszamy Konkurs-Plebiscyt na najład-niejszy znaczek (blok) wydany przez Pocztę Polską w roku 2000. Dla ułatwienia na str. 71-73 zamieszczamy reprodukcje wszystkich znaczków i bloków wydanych w 2000 r. oraz ich numery katalogowe.

Należy wytypować znaczek lub blok, który najbardziej się podobał, wpisać jego numer na kartce pocztowej i przestać do redakcji najpóźniej do 30 kwiet-nia 2001 roku.

Zapraszamy do udziału w plebiscycie. Wśród Czytelników, którzy trafnie wytypują znaczek lub blok, na który oddanych zostanie najwięcej glos ów, rozlosowane zostaną wartościowe nagrody.

Redakcja

Zwiqxku riloieiiLów

71

72

73

Zagraniczne aukcje filatelistyczne

310 AUKCJA FIRMY 1(4511LER Na aukcję, która odbyła się w końcu września 2000 r.,

zgłoszono ponad 7 tys. lotów oraz 51 poz. literatury filatelistycznej. Za sprzedane walory i zbiory uzyskano blisko 5 mln DM, co stanowi 97 % cen urywolawczych.

Najwyższą cenę 22 tys. DM zapłacono za nie wydaną serię niemieckiej poczty w Turcji (cena wywoławcza tego walom wynosiła 13 tys.). Równie wysoką cenę 21 tys. DM uzyskał nadpalony list z katastrofy niemieckiego sterowca „Hindenburg" w 1937 r. w czasie pierwszego laudo Ameryki Południowej (cena wywoławcza 18 tys.); może dziwić tak wysoka cena zapłacona za ten walor, gdyż nadpalone listy są niechętnie kupowane, ponieważ w przyszłości mogą ulec pokoszeniu.

Przebito do 16,5 tys. DM (10 tys.) list lotniczy, ofrankowany aż 7 znaczkami (w tym rzadkim zielonym za 40 pfg) z lotu Konstancja-Stuttgart w 1921 r. Poniżej ceny wywolawczej (12 tys.), za 10 tys. DM sprzedano ładną kopertę Bawarii z 1850 r., ofrankowaną „Czarną jedynką". Także poniżej ceny wywolawczej (22 tys.), za 17 tys. DM sprzedano polówkę slynnej „Vinety" z 1901 r., cieszącej się do niedawna wielkim powodzeniem.

Jak zwykle na aukcjach KOhlera, niektóre walory wycenione poniżej ,,magicznej" granicy 10 tys. DM uzyskały przebicia, często bardzo wysokie. Najwyższe przebicie do 22 tys. DM (3 tys.), uzyskała pięlma koperta Bremy z 1865 r., ofrankowana ciemnozielonym znaczkiem za 5 Sgr, listu wysłanego do Liverpoolu. Dwie inne koperty przebito także wysoko: za piękną białą kopertę z 1858 r. ofrankowaną niebieskim znaczkiem za 3 gr zapłacono 13 tys. DM (4,5 tys.), zaś za dekoracyjną żółtą kopertę z 1861 r. ofrankowaną żółtym znaczkiem za 2 gr -11 tys. DM (3,5 tys.). Równie wysokie przebicie do 25 tys. DM (8 tys.) uzyskała

niebieska koperta Badenii z 1866 r. ofrankowana dwoma znaczkami: pomarańczowym za 30 kr i niebieskim za 6 kr, listu skierowanego do Londynu; za drugą dekoracyjną kopertę Badenii z 1865 r. ofrankowaną zielonym znaczkiem za 18 kr, listu wystanego do Włoch, zapłacono 20,5 tys. DM (7,5 tys.).

Bardzo drogich zbiorów bylo 20, z których sprzedano 11: trzy poniżej ceny wywolawczej zaś 8 przebito. Najwyższą cenę 28 tys. DM (12 tys.) zapłacono za dwa zbiory: Wielkiej Brytanii z lat 1840-1946 (znaczki nie stemplowane, czyste, stemplowane, na wycinkach i całości) oraz za kolekcję znaczków nie stemplowanych, czystych i stemplowanych krajów Europy Zachodniej z lat 1849-1964, która miała cenę wywolawczą 15 tys. DM. Równie wysoką cenę, 27 tys. DM (12 tys.) uzyskał wielki zestaw znaczków Rumunii z lat 1861-1872. Prawie dwukrotnie przebito zbiór niemieckich wydań lokalnych z lat 1945-1946 (znaczki nie stemplowane, czyste, stemplowane, na wycinkach oraz całości - wg Michla ca 79,5 tys. rok) - z 12 tys. do 23 tys. DM. Za zawierającą podobny zestaw znaków interesującą kolekcję Urugwaju z lat 1856-1981 zapłacono 12,5 tys. DM (10 tys.).

Także niektóre zbiory, wycenione stosunkowo nisko, zostały przelicytowane, czasami wysoko. Najwyższą cenę 20 tys. DM przy czterokrotnym przebiciu (5 tys.) uzyskał zestaw 1220 niemieckich całości z lat 1924-1943; najwyższe przebicie - z 3 tys. do 17,5 tys. DM - zestaw 56 całości Chin z lat 1900-1902, zaś zestaw 63 całości Szwajcarii z lat 1850-1855 przebito z 6 tys. do 10 tys. DM; także dwa zestawy całości Niemieckiej Afryki Wschodniej uzyskały wysokie przebicia: 37 z lat 1913-1916 z 5 tys. do 10 tys. DM zaś 70 szt. z lat 1890-1901 z 5 tys. do 13 tys. DM. Jak widzimy, całości cieszą się w

7J

dalszym ciągu znacznym powodzeniem. Bardzo wysokie przebicie - z 4 tys. do 18 tys. DM - uzyskal specjalizowany zbiór wydania USA z 1869 r., zawierający znaczki nie stemplowane, stemplowane i 9 całości. Stemplowany zbiór Wielkiej Brytanii z lat 1840-1979 przebito z 8 tys. do 14 tys. DM, zaś rzadki zbiór wydań Rumunii z lat 1858-1864, uzyskał dwukrotne przebicie z 5 tys. do 10 tys. DM. Dwie kolekcje, zawierające znaczki stemplowane, na wycinkach i całości: Francji z lat 1751-1959 sprzedano za 11 tys. DM (8 tys.) zaś specjalizowany zbiór Holandii wydania z 1852 r. z królem Wilhelmem

- za 14 tys. DM (6 tys.). Z 14 pozycji „Polska" sprzedano 13, większość z

przebiciem, co zdarza się rzadko. Trzy listy przedznaczkowe Królestwa Polskiego, adresowane do Niemiec, uzyskaly: z Rudy Guzowskiej z 1866 r. 300 DM (cena wywoławcza), z Aleksandrowa Pogranicznego z 1870 r. - 400 DM (200 DM) oraz z Warszawy z 1869 r. - 210 DM (200 DM). Próbę 1 zt z Mościckim z 1928 r. sprzedano za 160 DM (150 DM) zaś próbę znaczka 5 gr z 1937 r. (klasztor częstochowski) za 260 DM (200 DM); za czysty czworoblok znaczków Wystawy w Katowicach w 1935 r. zapłacono 160 DM (150 DM). Dwie całości lotnicze poszly z przebiciem: lot z 1932 r. Warszawa-Tallin za 130 DM (120 DM) i lot z 1935 r. do Ameryki Południowej za 340 DM (300 DM), trzecia całość lotu z 1932 r. także do Ameryki Południowej, wyceniona 500, poszła za 400 DM; nie sprzedano koperty z 1934 r. lotu balonu „Syrena" w ramach zawodów Gordon Bennetta, wycenionej 150 DM.

W ramach działu „Europejskie stemple tranzytowe" wystawiono zestaw 13 całości ze stemplami „Aus Polen", adresowanych do Prus, wyceniając go I tys.; poszedl za 800 DM. Z 20 pojedyńczych calości ze stemplami „Aus Polen" sprzedano 11 uzyskując: za 2 szt. ceny wywoławcze po 100 DM, także za 2 szt. ceny poniżej wywoławczych (120 ze 150 DM i 280 z 300 DM) zaś 7 szt. przebito (ceny wywoławcze od 100 do 400 DM, ceny uzyskane od 160 do 580 DM).

Generalne Gubernatorstwo 1939-1945 reprezentowały 4 walory i 4 zestawy. Serię nie wydanych „Górali" sprzedano za 620 DM (700 DM), dwie próby małych służbowych w czworoblokach poszły po cenach wywoławczych 350 DM. Komplety GO: czysty z blędami sprzedano za 560 DM (700 DM), podstawowe znaczki stemplowane za 140 DM (100 DM); za 37 calości ze stemplami prowizorycznymi zapłacono 360 DM (400 DM) zaś w 10 kopert i kart wysłanych w latach 1941-1944 z Warszawy przez pocztę polową SS uzyskano 110 DM (100 DM).

Z ciekawostek wylowilem listy „Cholera" ze stemplami sanitarnymi: z zestawu 35 szt. (przeważnie z Włoch) - wyceniony od 100 do 1,5 tys. DM sprzedano 25 szt., uzyskując od 100 do 1550 DM; ten najdroższy walor to list z 1833 r. z Meklemburgii do Berlina. Za zestaw innych 18 listów ze stemplami sanitarnymi z lat 1836-1855 zaplacono 560 DM (500 DM). Z 7 ciekawych całości z wojny rosyjsko-japońskiej w latach 1904-1905, wycenionych od 200 do 600 DM, sprzedano 5 szt uzyskując od 300 do 620 DM. Interesujący walor Zachodniej Ukrainy, nadany w Kołomyi w 1919 r. poszedł za 540 DM (200 DM) zaś także ocenzurowana całość z wojny w Etiopii w latach 1935-1936 została sprzedana za 920 DM (800 DM).

Z 51 poz. literatury filatelistycznej zaciekawiły mnie roczniki biuletynów ArGe Zensur z lat 1977-1980 sprzedane za 80 DM (100 DM) i z lat 1981-1985 - za 120 DM (150 DM); nie sprzedano roczników 1986-2000 wycenionych 300 DM. Paka z ok. 1,5 tys. katalogów aukcyjnych z lat 1965-2000 poszła za 800 DM (I tys.). Za katalog aukcyjny firmy „Corinphila", w którym opisano sprzedawany w 1999 r. zbiór Fabeige'go ziemstw rosyjskich zaplacono 65 DM (80 DM).

Na 310 aukcji licytowano także znany zbiór Hanoweru, który byt własnością inż . Emila Hoffmanna (1855- 1944 ). Po licytacji wspaniałego zbioru Johna Bokera jr. z Nowego Jorku, zbiór Hoffmanna to także filatelistyczny highlight Starych Niemiec. Zbiór obejmował 303 pozycje, z których sprzedano 277, uzyskując 371 tys. DM przy cenie wywoławczej wszys-tkich pozycji 246 tys.

Najwyższą cenę 100 tys. DM (wywoławcza) uzyskał pionowy pasek czterech czystych pierwszych znacz-ków po 1 „Dobrym groszu" z 1850 r. Piękna biala koperta z 1864 r. ofrankowana zielonym znaczkiem za 10 gr z 1864 r, zaadresowana do Meksyku poszła za 53 tys. DM (18 tys.). Całostka z 1858 r. (znana tylko w dwóch egzemplarzach) osiągnęła cenę 10,5 tys. DM (6 tys.).

Piękny, jak zawsze, katalog aukcyjny w formacie A4 z 284 str. opiSów i 196 tablicami dobrych fotografii (w tym 38 w barwie). Osobny katalog z bordo okładką ze zł oconymi napisami prezentował na 83 str. kredowanego papieru z barwnymi fotografiami zbiór E. Hoffmanna.

JANUSZ ZBIGNIEW PIEKUT ALP 1085

75

ZŁOTY JUBILEUSZ MAŁOPOLSKIEGO OKRĘGU PZF

W Krakowie Polski Związek Filatelistów zapoczątkował swoją działalność 5 listopada 1950 r. Jego struktura w postaci Krakowskiego Oddziału powstała w nietypowy sposób. W stolicy Małopolski istniało bowiem Polskie Towarzystwo Filatelistyczne. Działali w nim w tym czasie tacy długoletni i wytrawni filateliści, jak Zbigniew Kukulski, Andrzej Lipski, Józef Machowski, Stanisław Mikstein, Ludwik Nesterski, Zdzislaw Pikulski, Kazimierz Radwański, Tadeusz Sikora, Zygmunt Zieliński i wielu innych.

24 września 1950 r. członkowie PTF podjęli na walnym zebraniu uchwałę o przekształceniu Towarzystwa w Oddział PZF, a następnie 5 listopada na nadzwyczajnym walnym zebraniu jednomyślną uchwałę o rozwiązaniu PTF i przekazaniu majątku Oddziałowi PZF, do którego członkowie PTF zgłosili swój akces. Tego samego dnia odbyło się zebranie członków PZF, którzy utworzyli Oddział Krakowski, przemianowany w 1969 r. na Okręg Krakowski, a w 1999 r. na Małopolski Okręg PZF. Obecnie okręg ma cztery oddziały - w Krakowie-Nowej Hucie, Nowym Sączu, Trzebini i Zakopanem.

PZF popularyzując szeroko filatelistykę, rozwijał się w okręgu bardzo szybko, osiągając w szczytowym okresie w 1987 r. liczbę 20.984 członków. To wielkie zrzeszenie zdynamizowało życie filatelistyczne i osiągnęło sukcesy. Powstało kilka tysięcy zbiorów filatelistycznych. Zostało zorganizowanych kilkaset wystaw i pokazów filatelistycznych prezentujących zbiory własne filatelistów małopolskich i najlepsze eksponaty z kraju. Największym sukcesem była X OWF „75 lat polskiej filatelistyki - Kraków 1968", na którą zgłoszono 679 zbiorów, a przyjęto i eksponowano 502. Sprzedano kilkadziesiąt tysięcy biletów wstępu na wystawę.

Później bylo szereg wystaw krajowych, jak chociażby w ostatnich latach: „100 lat polskiego mchu filatelistycznego", „Salon Filatelistyki Olimpijskiej i Sportowej'', „Salon Filatelistyczny Poczty Lotniczej", ekspozycja filatelistyczno-filokartystyczna, „80. rocznica urodzin papieża Jana Pawia II" oraz dziesiątki wystaw i pamiątek filatelistycznych z okazji ważnych wydarzeń i rocznic.

Liczny był również udział Małopolan w wystawach w kraju i za granicą. Na wystawach ogólnopolskich uzyskano od 1957 r. 62 medale duże złote, złote, duże pozłacane i pozłacane. Rekordzistą jest Janusz Adamczyk, którego zbiory zostały wyróżnione 9.

' najwyższymi medalami tych wystaw oraz 5. dużymi pozłacanymi i pozłacanymi, a na wystawach światowych, w których uczestniczył 22 razy - 16. medalami wysokiej rangi. Spektakularny sukces odniósł Teodor Broda na XII OWF „Łódź 75", uzyskując Grand Priz oraz 3 medale złote (wówczas najwyższe) i 2 pozłacane.

Duży dorobek osiągnięty został również w dziedzinie naukowo-badawczej. Środowisko krakowskie stworzyło podwaliny naukowych metod badawczych w filatelistyce, których prekursorem w naszym kraju był Stanisław Mikstein. Kontynuatorami badań znaków pocztowych od samego początku istnienia PZF byli: Józef Machowski, Zbigniew Kukulski, Henryk Brancewicz, Witold Humin, Zbigniew Mikulski, Andrzej Lipski, Jan Ryblewski i in. W ostatnich latach największy dorobek badawczy osiągnęli Janusz Adamczyk, Jerzy Ramka, Leslaw Schmurz i Kazimierz Sztaba.

Okręg zapisał się także niemałym dorobkiem piśmienniczym. Przez 18 pierwszych lat 1951-1969 wydawany był „Komunikat Wewnętrzny", następnie w latach 1972-1976 „Informator Filatelistyczny", a od 1981 r. kolejny periodyk, który ukazuje się do dzisiaj pt. „Filatelista Małopolski". Przez pewien okres w Krakowie wydawały swoje biuletyny kluby zainteresowań „Cracoviana", „Esperanto" i „Ruch Robotniczy".

Okręg może się poszczycić pierwszą regionalną monografią „Krakowski ruch filatelistycmy 1893-1968" i pierwszą monografia-katalogiem „Poczty polskie w niemieckich obozach jeńców" autorstwa Józefa Machowsidego oraz katalogiem X OWF w 1968 r. zapoczątkowującym wydawanie katalogów wystawowych z merytorycznymi publikacjami o znakach pocztowym.

Cennym osiągnięciem środowiska krakowskiego jest też „przebicie się" z publikacjami filatelistycznymi do czasopism naukowych i popularnonaukowych. W ostatnich latach ukazały się m.in. „Historia poczty w Krakowie 1846-1918" Janusza Ada mczyka w Zeszytach Naukowych „Krzysztofory" i w tymże czasopiśmie „Poczta austro-węgierskiej flotylli na Wille 1914-1918" Stefana Danielskiego i Weta Kandeńsklego, opracowania tematyczne w „Arsenale Polskim" autorstwa niżej podpisanego oraz artykuły tematyczne w „Zeszytach Prasoznawczych" Uniwersytetu Jagiellońskiego i w miesięczniku „Aura", autorstwa Zbigniewa Guzowsldego.

W przekazie informacji filatelistycznych dla filatelistów i potencjalnych miłośników znaków pocztowych dużą rolę odgrywali filateliści-dziennikarze redagujący przez bardzo drugi okres stale rubryki filatelistyczne w prasie oraz stałe audycje w radio i telewizji krakowskiej. O skali ich pracy i oddziaływania może świadczyć przykład Tadeusza Grabikowskiego, który w ciągu 33 lat (1959.1992) byt autorem 1718 kącików filatelistycznych w tygodniku „Przekrój" i przez 28 lat opublikował ponad 10 tysięcy informacji filatelistycznych w dzienniku popołudniowym „Echo Krakowa".

76

Redakeis

Al. 3 /faja 12

9 WARSZAWA O 3

POCZTA POLSKA

ZLOTY JUBILEUSZ .•straancs., „

Malopol~~ Po~whOurn~ów

19.50 i 2600

POLSKA 70""

Warto również wspomnieć o takich zrealizowanych inicjatywach i przedsięwzięciach, jak powołanie do życia 30 lat temu jednego z najbardziej aktywnych i zasłużonych klubów zainteresowań - Klubu ,,Cracoviana", który dokonał nie lada dzieła przeprowadzając gruntowne badania nad historią poczty w Krakowie; wydanie cyklu emisji pocztowych poświęconych wielkiemu dzieli odnowy zabytków Krakowa w latach 1981-1988, której inicjatorami i współtwórcami byli filateliści krakowscy; wprowadzenie w latach 80-tych pionierskiej metody wykorzystywania filatelistyki jako pomocniczego ś rodka terapeutycznego, pedagogiczno- wychowawczego i opiekuńczego w leczeniu i nauce dzieci przebywających długo w sanatoriach dziecięcych w Rabce; kilka ogólnopolskich sympozjów filatelistycznych, poświęconych prasie filatelistycznej i problemom filatelistyki, zorganizowanych w Krakowie itp.

• • •

Podsumowania dotychczasowego dorobku dokonano na jubileuszowym spotkaniu filatelistów Malopolski w Krakowie, dokładnie w 50-lecie powstania Małopolskiego Okręgu PZF - 5 listopada 2000 r. Przybyli na nie także honorowi goście: przewodniczący Komitetu Honorowego Obchodów Jubileuszowych dyrektor Okręgu Poczty w Krakowie Jerzy Spolitakiewicz oraz dyrektorzy rejonowych urzędów poczty i grupa pracowników Dyrekcji Okręgu Poczty, dyrektor Muzeum Historycznego Miasta Krakowa Andrzej Szczygieł i jego z-ca Wacław PIISSOWiC2, art. rzeźbiarz, twórca wielu medali filatelistycznych prof. ASP w Krakowie Bronislaw Chromy, Honorowy Prezes Małopolskiego Okręgu PZF Jan Ryblewski i in. Obecny był również wiceprezes Zarządu Głównego PZF Jan Olejnik.

W czasie spotkania, któremu przewodniczył przewodniczący Komitetu Organizacyjnego Obchodów 50-lecia PZF w Okręgu Janusz Adamczyk, przemówienie wygłosił dyr. Jerzy Spolitakiewicz, podkreślając niezaprzeczalne wartości i znaczenie filatelistyki nie tylko w życiu jej miłośników, ale jednocześnie w życiu kulturalnym regionu i działalności poczty. Prezes Zarządu Okręgu Jan Molik dokonał podsumowania 50-letniego dorobku PZF, a prof. Kazimierz Sztaba zarysował perspektywy i uwarunkowania rozwoju filatelistyki w Małopolsce. Następnie Jan Olejnik podkreś lił znaczące osiągnięcia Okręgu oraz przekazał adres okolicznościowy Zarządu Głównego PZF z podziękowaniami za wkład do polskiej filatelistyki i życzeniami dalszego pomyślnego rozwoju filatelistyki w Małopolsce. Nie obyło się też bez odznaczeń honorowych. Złotą Odznaką Honorową PZF zostali uhonorowani dyrektor Okręgu Poczty Jerzy Spolitakiewicz, Bronisław Chromy, Andrzej Szczygieł i Wacław Passowicz.

Z okazji jubileuszu ukazała sig pamiątkowa publikacja „Filatelistyka w Małopolsce 1950-2000" autorstwa niżej podpisanego, w której przedstawiono syntetyczny zarys działalności PZF w Okręgu. Dyrekcja Okręgu Poczty upamiętniła jubileusz kartką pocztową, okolicznościowym datownikiem i pamiątkową nalepką polecenia „R". Ponadto Dyrektor Okręgu Poczty przekazał uczestnikom spotkania specjalny karnet z okolicznościowym wpisem,, zawierający nie perforowany blok znaczkowy r emisji „Kraków 2000" ostemplowany datownikiem jubileuszowym. W zaproszeniach karnetowych wysłanych do uczestników został natomiast umieszczony blok znaczkowy „50 lat PZF'.

LUCJAN PIEKARZ

77

P OLS KA

9500

OLS KA

YSOU z.

s \ POLSKA

O L S KA

e

POLO KA

POISK\

30ffir..

POLSK Ą 'OLS \

3181117. 3000z1

POLSKA1 POLSKA

agionzi 3ItOżel

poLkA ł>oLsk.\

9007,. 3000z

' 027900 _ fot.1

'OLSKA

' I

I POLSK A

044455

P O I.. S K A

POLSKA

P 01..SKA

I PO

P<ILS h \ POLSK')

3(?(K),..! Pl) I S h \ POLSK \

P O LSKA

t) ) \

1't~LS0.1

n

PO LS KA

ofoe,Liwoict IzNAczKów poLsKIGHt

NIEPRAWIDŁOWE CIĘCIE ARKUSZY zn. nr kat. 3280

W numerze 6 (932) z ub. roku, pisząc o numeracji arkuszy znaczków emisji "Szlak bursztynowy" apelowaliśmy o nadsyłanie informacji, czy istnieją

arkusze bez nazwy emisji. Wprawdzie nikt z Czytelników dotychczas nie zasygnalizował istnienia takiego arkusza, ale oto pan Zdzisław Szałkowski z Warszawy okazał redakcji dwa arkusze sprzedażne znaczków o wartości nominalnej 2500 zł (nr kat. 3280), które zostały pocięte na sektory z arkuszy drukarskich w inny sposób, niż arkusze normalne. W rezultacie tego, górny margines, na którym powinna być nazwa emisji prawie nie istnieje, natomiast margines dolny arkusza ma szerokość aż 33 mm,

78

POI P O LS1A. SZLAK BURSZTYNI5WY

zamiast około 14 mm (fot.1). Ponieważ dolny margines jest w całości przeperforowany, można przyjąć, że arkusz ten pochodzi z jednego z górnych sektorów arkusza drukarskiego.

Numer arkusza znajduje się w tym samym miejscu, jak w przypadku arkuszy ciętych prawidłowo.

Sądzimy, że tak pociętych akcydensów musiało być dużo więcej, chyba że trafiły do makulatury.

Tak więc nasze pytanie, czy istnieją arkusze znaczków emisji „Szlak bursztynowy" bez nazwy emisji, ale z pełnym górnym marginesem, jest nadal aktualne.

SZLAK BURSZTYNhWY Fot. 2. Przy kład różnego usytuowania nazwy emisji na górnym marginesie arkusza sprzedażnego.

POLSKA POLSKA POLSKA

,300 z

to i owo- PRYWATNE DODRUKI NA BLOKU Z LEONEM WYCZÓŁKOWSKIM

Z okazji XXI Okręgowej Wystawy Filatelistycznej „Dni Włocławka 2000", jaka odbyła się w dniach 24-30 czerwca 2000 r., wykonano pamiątkowy dodruk

zarówno na górnym i dolnym marginesie oraz na znaczkach, wykonano z kolorze złotym z okazji Krajowej Wystawy Filatelistycznej w Inowrocławiu Cuiaviana 2000 16-24.092000 r.

Bloki z tymi dodrukami zostały przekazane jako upominki wystawcom i niektórym innym osobom.

Znaczki z bloku utraciły ważność obiegową z dniem 31 grudnia 1996 r. Dodruki na bloku nie powodują powstania żadnego nowego waloru fila-

telistycznego.

XXI Okręgowa Wystawa Filatelistyczna

"Dni Włocławka 2000" 24-30.06.2000

3000.

Wartość filatelistyczną mają tylko bloki bez dodruku, natomiast bloki z dodrukami traktować należy jako pamiątki z wystaw.

Redakcja

KRAJOWA WYSTAWA FILATELISTYCZNA

na marginesach bliżej nie znanej liczby bloków z roku 1991, ze znaczkami przedstawiającymi autoportret Leona Wyczół-kowskiego (Fi. bl. 100). Dodruki te mają kolor zielony.

Inny dodruk tego rodzaju na bloku z Wyczółkowskim,

i NOW ROCLAVv"

79

3000n. 3000. 3000.

86. PIELGRZYMKA Rumunia.

(7-9.V.1999)

80

180 Ouublild lek O.Fe Ysvoo 11.1. 33.

Jan Pawei H w filatelistyce cz. 56

85. PIELGRZYMKA Meksyk, USA (22-27.1.1999)

Watykan

Watykan Kasownik: 7-9.V.1999, Jan Paweł II oraz napis 10 PAULUS II PRIMUM ROM ANIAM VISIT/POSTE VAT1CANE 7-9 MAG 1999

Rumunia Znaczki: 7.V.1999, seria czterech znaczków drukowanych w

arkusiku zawierającym rerroeuwirna sześć znaczków i dwie

przywieszki. Arkusik zawiera po dwa znaczki o nominatach 2300 L i 6380 L. Na poszczególnych znaczkach przedstawiono:

1300 L, bazylikę św.Piotra w Rzymie 1600 L, katedrę Patriarchy w Bukareszcie 2300 L, patriarchę Teoklista 6300 L, papieża Jana Pawła II

Na jednej z przywieszek umieszczono herb Jana Pawła II, na drugiej herb Rumunii. Kasowniki: 7.V.1999, (FDC), Bukareszt, na rysunku krzyż oraz herby Jana Pawła II i Patriarchy Teoklista oraz napis PRIMA ZI A EMISIUNII 7.V.1999, 70700 Bukareszt 1 Jan Pawel II oraz napis VISITA ECUMENICA IN ROMANIA A SANCTITATE SALE PAPAIO Alą PAUL AL. 1L-LEA 8.V.1999, 70700 Bukareszt 1, patriarcha Teoklist oraz napis PAPA IOAN PAUL AL. IL-LEAPATRIARHUL TEOCT1ST 9.V.1999, 70700 Bukareszt I. na rysunku herb Patriarchy oraz napis: PAPA IOAN PAUL AL. IL-LEA PATRIARHUL TEOCTIST SANTA LITURGHIE ORTODOXA.

(c.d.n.) WOJCIECH HENRYKOWSKI

Kasowniki: 22-26.1.1999, na rysunku postać Jana Pawła II i Matki Boskiej oraz napis 10 PAULUS MEXICUM REVISIT 26-27.1,1999 na rysunku Jan Paweł II na tle bazyliki św. Piotra w Rzymie oraz napis Ki PAULUS II S.LUDOVICI GRECEM 1NVISIT

Meksyk Znaczki 22.1.1999, Znaczek o nominale 10 S drukowany w (mnie bloku. Na znaczku przedstawiono Jana Pawła II i Matkę Boską z Guadelupe na tle zarysu kontynentu amerykańskiego. Na marginesie nowa i stara katedra oraz kościół z Guadelupe i dum wiernych. Kasowniki: 22.1.1999, (FDC), Meksyk, przedstawiono herb Jana Panda II na tle zarysu granic Meksyku oraz napis VISITA DE JUAN PABLO II A MEXICO/SERVICIO POSTAL MEXICANO DIA DE EMISSION: 22 ENE 99/MEXICO, 22.1.1999, (FDC), identyczny stosowany w luarez.

USA Kasowniki Stosowany w mieście SLLuis w dniach 26 i 27 stycznia. 26/27.1.1999, bez rysunku o treści: PASTORAL VISIT STATION ARCHIDIOCESE OF ST.LOUIS MISSOURI

r.",8011 Moaco

.POPE JOHN PADU

rd.—O

marcophily - oznakowania pocztowe.

margin - margines. marginal role - drukowane linie otaczające

znaczki w arkuszu drukarskim, zazwyczaj jedna dla każdego koloru.

maritime mail - przesyłka poczty morskiej.

marque d'entnee - (z francuskiego) — stempel pochodzenia.

master die - płyta pierwotna, grawerowana przez rytownika.

matted pane - arkusz sprzedażny znaczków USA z obwódką.

maximaphily - maksimafilia.

maximum card - karta maksimum. meter franking - frankatura mechaniczna.

meter mark - frankatura mechaniczna. mileage stamp - stemple miast z uwidocznioną

liczbą mil z Londynu, Edynburga lub Dublina. military internee camp mail - poczta z

wojskowych obozów internowania.

military mail - przesyłka wojskowa. minature sheet - blok znaczkowy.

mint stamp - znaczek nie kasowany (czysty). mirror print - lustrzane odbicie rysunku na

odwrotnej stronie znaczka. missent - list wysłany (zazwyczaj z powodu

złego adresu) do innego miasta.

mistake - błąd. inbred franking - frankatura mieszana.

mixture - luźna mieszanina znaczków z różnych krajów.

mount - (i) każdy rodzaj urządzenia do przytwierdzania znaczków; (ii) uchwytka; (Hi) podlepka.

mounted mint - czysty znaczek ze śladem podlepki.

mourning stamps - znaczki żałobne. Mulready - koperta Mulreadiego.

multiple - wielokrotność. mute cancellation - kasownik niemy.

N. skrót od „normar' — normalny (odnosi się do ceny).

N.P.B. - skrót od „Newspaper Branch" — oddział gazetowy.

N.R. - skrót od „Northern Railway" (North Western Railway) — Kolej Północna (Kolej Północno-Zachodnia).

N/h. - skrót od „never hinged" — znaczek, który nigdy nie mial podlepki, czyli z oryginalną gumą.

native - pojęcie określające ręcznie wykonany papier używany do produkcji znaczków (w różnych stanach Indii).

news paper wraper - opaska gazetowa.

newspaper band - opaska gazetowa. newspaper stamps - znaczki gazetowe.

newspaper tax stamp - znaczek gazetowy.

not issued - nie wydany.

note - uwaga.

number - liczba. numeral cancellation - kasownik numerowy.

NVI - skrót od „Non Value Indicator" - całostki, sprzedawane po określonej cenie, na których zaznaczono jedynie, że należność za usługę pocztową została uiszczona, bez podania wartości.

O. - skrót od „oridinary" — zwykły.

0.G., Og lub og - skrót od „original gum" - guma oryginalna.

0/P - skrót od "overprint" - przedruk.

obliterator - kasownik. obsolete - znaczek wycofany z obiegu.

off-center - przesunięty środek. official mail - poczta urzędowa.

official postmark - stempel urzędowy. official stamps - znaczki urzędowe.

offset - offset. omnibus issues - znaczki okolicznościowe

wydawane przez wiele państw z tej samej okazji.

on the bark - z tyłu.

oridinary - zwykły. oridinary cancellation - kasownik zwykły.

original gum (skrót o.g.) - znaczek posiadający oryginalną gumę.

original -oryginalny. overpriatt padruk na znaczku, w postaci tekstu

lub wzoru.

Filatelista ix

overstamping - prostemplowanie (np. polskich miejscowników rosyjskimi).

ovpt. - skrót od „overprint" — nadruk.

P. - skrót od „proof' — próba.

P.C. - skrót od „passed censor" — przeszedł cenzurę, ocenzurowany.

P.D. - skrót od „pajd to destination" — opłacony do miejsca przeznaczenia.

P.O.A. - skrót od „Post Office Agency" -agencja pocztowa.

P.O.A. - skrót od „price on application" — cena na żądanie.

P.V.A. - skrót od „polyvinyl alcohol" — alkohol poliwinylowy.

P/SET - skrót od „part set" — niekompletna seria.

packet - (i) pakiet; (ii) statek pływający przewożący przesyłki pocztowe.

packet boat - przesyłki pocztowe nadane na statkach pływających, rozsyłane dalej z lądu. Przesyłki te często mają odciśnięte lcaszety i inne dodatkowe ostemplowania.

pair - parka.

pane - (i) część arkusza znaczków oddzielona marginesami; (ii) cała strona znaczków z zeszycika.

paper fault - usterka papieru.

paper variety - odmiana papieru.

paquebot - termin francuski dla „packet boat".

parallel issue - wydania równoległe (np. cięte obok ząbkowanych).

parcel post stamp - znaczek na paczki.

partial strike - częściowe odbicie (kasownika).

part impression - znaczek, na którym w wyniku usterki druku wydrukowano tylko część wzoni.

Pc. - skrót od „postcard" — kartka pocztowa.

pelure - pelur (rodzaj papieru).

pen-cancel, pen-cancelled - skasowanie piórem.

panny post - poczta pensowa.

Perf. - skrót od „perforated" — perforowany. perfect - perfekcyjny.

pedra - znaczek dziurkowany, zazwyczaj przez różne przedsiębiorstwa, co zapobiega ich kradzieży.

perforated - perforowany.

perforation - perforacja.

perforation gauge - ząbkomierz.

phantom stamp - pojęcie obejmujące bogus stamps i fantasy issue.

philatelic counterfies - fał szerstwa filatelistyczne.

philatelic forgeries - fałszerstwa filatelistyczne.

philatelic i mportance - znaczenie filatelistyczne.

philatelic material - materiał filatelistyczny.

philatelic significance - znaczenie filatelistyczne.

philatelist - filatelista.

philately - filatelistyka.

Phos. - skrót od „phosphor." — rodzaj fotoluminiscencji.

Photo. - skrót od „photogravure" —rotograwiura.

photogravure - rotograwiura.

PHQ Card - (Post Headquarter Card) -pocztówki wydawane przez pocztę Wielkiej Brytanii dla nowo ukazujących się znaczków,' przedstawiające na ilustracji te znaczki.

picture postcard - ilustrowana widokówka (do kart maksimum).

piece - (i) sztuka; (ii) wycinek z koperty ze znaczkiem i kasownikiem.

pigeon post - poczta gołębia.

pinhole - dziurki w znaczku, inne od wprowadzonych oficjalnie przez pocztę.

Pl. - skrót od „plate" — płyta.

plai n - znaczek nie wykazujący fotoluminiscencji (w odróżnieniu od wykazujących ją).

plata - płyta.

plate błock - blok legitymacyjny.

plata flaw - usterka płyty drukarskiej.

plata number - numer płyty (na marginesie arkusza).

plata proof - próba z płyty drukarskiej.

plating - plating (rekonstrukcja arkusza znaczków).

Pmk. -.skrót od „postmark" stempel pocztowy.

pneumatic post - poczta pneumatyczna.

x Filatelista

pocket stockbook - klaser kieszonkowy.

polyvinyl alcohol - alkohol poliwinylowy (najpopularniejsza współczesna guma znaczków).

positional piece - część arkusza znaczków zawierająca znaczek charakterystyczny, na podstawie którego, można określić ich położenie w arkuszu.

post card (lub postcard) - kartka pocztowa (z wydrukowanym znaczkiem).

postcode - kod pocztowy.

post office - urząd pocztowy.

postage - opłata pocztowa, przesyłanie poczty.

postage due - znaczki dopłaty pocztowej.

postage due mail - przesyłka pocztowa z dopłatą.

postage due stamp - znaczek dopłaty pocztowej.

postał document - dokument pocztowy.

postał fiscal - znaczki skarbowe używane do opłat pocztowych.

postał bistory - historia poczty.

postał markings - wszelkiego rodzaju stemple pocztowe i adnotacje.

postal marks - wszelkiego rodzaju stemple pocztowe i adnotacje.

postał matter - rzecz pocztowa (materiał pocztowy).

postał obliteration - kasowniki (stemple) pocztowe.

postał order - przekaz pieniężny.

postał payment service - obsługa płatności pocztowych.

postał rate - taryfa pocztowa.

postał route - trasa pocztowa.

postał stationery - całostki pocztowe.

postai stationery envelope - koperta z wydrukowanym znakiem opłaty pocztowej.

postally valid - ważny pocztowo.

posted at sea - „wysłany na morzu" — stempel ręczny.

posthorn - trąbka pocztowa.

postmark - stempel pocztowy.

POW mail (skrót od „Prisoner of War") -przesyłka z obozu jeńców wojennych.

Pp/c. - skrót od "picture postcard" —ilustrowana całostka (kartka pocztowa).

pre-adhesive postał service - usługa pocztowa z okresu przedznaczkowego.

pre-cancel lub precancel - znaczek przedstemplowany; znaczek z wydatkowanym kasownikiem, ożywane do masowych przesyłek pocztowych.

Pres. - skrót od „presentation pick" — pakiet prezentacyjny.

presorted - odmiana znaczka przedstemplowanego, w USA stosowane przez autoryzowanych nadawców wielkiej liczby przesyłek, które są już sortowane do odpowiedniego poziomu.

prestamp (ilem) - '(walor) z okresu przedznaczkowego.

pre-stamped envelope - koperta pocztowa z wydrukowanym znakiem opłaty.

prestige stamp booklet - luksusowy (prestiżowy) zeszycik znaczkowy; zawierający szerokie opisy. Często są wydawane z inicjatywy różnych organizacji upamiętniając rocznice lub inne wydarzenia.

price - cena.

print - druk. printed matter - druk. printed on back - drukowany na odwrotnej

stronie znaczka.

printed on gum - drukowany na gumie. printing flaw - usterka druku.

prisoner of war mail - poczta obozów jenieckich.

private mail - poczta prywatna.

proof - próbnodruk (zwykle wykonany z kliszy ostatecznej, w ostatecznym kolorze).

protective mount - uchwytka.

provisional - znaczek prowizoryczny; znaczek przedrukowany celem użycia z powodu czasowego braku innych znaczków lub z powodu innych konieczności.

Quartz lamp — lampa kwarcowa.

R. - skrót od „reprint" — przedruk, ponowne wydanie, odbitka.

Filatelista ‚a

R., R,R., R.R.R. - stopnie rzadkości (porządek wstępujący).

R.H. - skrót od „nweiving house" - otrzymane w domu.

R.L.B. - skrót od „Retumed Letter Branch" - oddzial listów zwrotnych.

R.L.S. - skrót od „Retumed Letter Section" -sekcja listów zwrotnych.

R.M.S. - skrót od „Railway Mail Sorter" -kolejowa sortownia listów.

R.P.O. - skrót od „Railway Post Office" -kolejowy urząd pocztowy.

railway mail - przesyłka kolejowa. rare - rzadki. ranty - rzadkości. receiver's stamp - datownik wskazujący

nazwisko lub inicjały odbiorcy lokalnych listów w XVII i XVIII wieku.

recess printing - drukowanie wklęsłe. recommande - polecony. reconstruction - rekonstrukcja, plating. recovered mail - przesyłka odzyskana (z

katastrof itp.). reengraved - ponownie (dodatkowo)

grawerowany. re-entry - podwójny druk. regional - znaczek regionalny (Szkocja, Walia,

Irlandia).

registered - polecony. registration envelope - koperta polecona. regumated - z nowo nałożoną gumą. reissues - odbitki znaczków z oryginalnych plyt,

posiadające ważność obiegową. remainder - pozostałość (i) część kolekcji w

klaserze lub albumie, bez najlepszych pozycji; (ii) pozostałość nie sprzedanych, a wycofanych z obiegu znaczków na poczcie.

repair - poprawiona usterka druku. repaired - naprawiany. repiquages - oficjalne całostki pocztowe z

prywatnym dodrukiem, wykonywane głównie .dla celów filatelistycznych.

reply pajd stationery - koperty, całostki oraz nalepki na paczki z opłaconą odpowiedzią

reprint - reprint, odbitka z oryginalnych płyt znaczków wycofanych z obiegu.

restoration - odnowienie (kiedyś np. gumy - obecnie odnowienie gumy to fałszerstwo).

retouch - retusz.

revenue - znaczek fiskalny.

revenue stamp - znaczek fiskalny.

reversed - odwrócony.

ring canceller - kasownik obrączkowy.

rocket mail - poczta rakietowa. roli - rolka znaczków.

roulette - nacinanie, ruletowanie.

row - (dosłownie - rząd) poziomy pasek znaczków.

rub - uszkodzenie powierzchni znaczka, zwykle związane z usuwaniem kasownika.

rubber - gumowy.

rubber hand-stamp - datownik wykonany z gumy.

run - wyblakły kolor z powodu częściowego rozpuszczenia się farby.

S. - skrót od (i) „scarce" - rzadki (w skali, rzadkości); (ii) „specimen" - próba.

S.C. - skrót od „sorting carriage" - powóz sortujący.

S.G. skrót od „Stanley Gibbons". S.O. - skrót od „sorting office" -urząd sortujący.

S.T.C. - skrót od „stated-to-catalogue" - w oparciu o ceny katalogowe.

S/b. - skrót od „stock-book" - album.

S/F - skrót od „space filier" - wypełniacz (znaczek o mniejszej wartości, tymczasowo znajdujący się w eksponacie).

sale - sprzedaż. scout post - poczta skautowska (też harcerska).

set-off - lustrzane odbicie rysunku na odwrotnej stronie znaczka.

ship post. - poczta okrętowa.

script - pismo ręczne.

se tenant stamps - znaczki połączone ze sobą. scal - pieczęć. self-adhesive - znaczek samoprzylepny.

selvedge - papier marginesów arkuszy znaczkowych.

xa Filatelista

semi-official stamp - znaczek półurzędowy.

sender - nadawca.

senes - (i) seria; (ii) rząd. service cover - przesyłka wojskowa, z

odpowiednim stemplem, często zwolniona od opłaty.

service overprint - przedrukowany znaczek pocztowy dla celów wojska.

set - seria.

se-tenant - połączone znaczki, dwa lub więcej, o różnym nominale lub różnym wzorze (część arkusza, część zeszycika znaczkowego, rolki znaczków).

setting - dokładne geometryczne ustawienie maczków przy przedrukach.

shade - odcień. sheet - arkusz.

sheetlet - bloczek znaczkowy.

shift - przesunięcie koloru.

ship letter - list okrętowy; (i) wczesne przesyłki listowe transportowane prywatnymi statkami na odpowiedzialność kapitana, opłacane jako poczta morska przy przekazywaniu w urzędzie pocztowym w porcie przybycia; (ii) ręczny stempel odbijany na listach dostarczanych drogą morską.

short perf. - (dosłownie „krótka perforacja"), znaczek pocztowy, którego ząbki na jednym z boków - w wyniku oddzielenia - zostały skrócone.

short set - krótka seria. short stamp - (dosłownie „krótki znaczek"),

znaczki, których wysokość, z uwagi na sposób perforacji jest mniejsza nil innych. Prawie wszystkie wczesne perforowane znaczki brytyjskie z górnego rzędu arkusza (rząd A) są o jedną dziurkę perforacyjną niższe od pozostałych.

side illustration - ilustracja całostki.

side ways double datestamp - patrz „sideways duplex".

side ways duplex - pieczęć (kasownik) łącząca okrągły datownik i stempel miasta.

side-delivery - automat sprzedający znaczki z rolki, które połączone są bok do boku.

siege mail - poczta z okresu oblężenia.

sigo - znak.

signed - podpisany.

silk thread - włókna jedwabiu.

single - pojedynczy znaczek pocztowy.

single-ring c.d.s. - okrągły datownik w jednym kole.

size - rozmiar.

skeleton - datownik ręczny wykonany z pojedynczych czcionek.

slogan cancellation - wirnik reklamowy.

slogan postmark - wirnik propagandowy.

soldier 's letter - list żołnierski, ze zredukowaną opłatą.

souvenir sheet - blok. space filier - znaczek o niższym standardzie,

umieszczony w eksponacie do czasu uzyskania lepszego egzemplarza.

special delivery stamp - znaczek przesyłki specjalnej.

special event postmark - kasownik okolicznościowy.

specimen - (i) pojedynczy znaczek lub znak pocztowy; (ii) bardziej prawidłowo: znaczek pocztowy przedrukowany jako specimen (wzór).

specimen - wzór; (wykonywany zgodnie z regulaminem Światowego Związku Pocztowego), przesyłany wszystkim członkom, jako wzór ważnych pocztowo znaczków; oznaczone są zwykle nadrukami, perforacjami czy też ze skreśleniem nominału.

aplit stamps - „znaczki", które powstały z podzielenia znaczka zasadniczego tak, aby dostosować opłatę odpowiednio do przesyłki.

submarine mail - poczta trąpsportowana okrętem podwodnym.

spoon - kasownik typu „duplex", którego lewa część zwykle jest owalna, co w pewnym stopniu przypomina łyżeczkę.

squared-chile- okrągły datownik w kwadracie.

SREV - Regulamin Specjalny Oceny Eksponatów na Wystawach HR

stamp album - album znaczków.

stamp booldet - zeszycik znaczkowy.

stamp dealer - kupiec filatelistyczny.

Filatelista xei

stamp hinge - podlepka. stamp money - czyste znaczki pocztowe

wydawane jako monety, w przypadku braku monet.

stamp packet - pakiet znaczków. stamp vending machina - automat do sprzedaży

znaczków.

stampcard (stamped card) - całostka w formie kartki.

stamped message - stemple pocztowe z różnymi• napisami.

stamped to order (private) issues - całostki posiadające znak opłaty, drukowane za zgodą władz pocztowych w ramach odpowiednich przepisów, ale na zlecenie odbiorców prywatnych albo organizacji.

stampless (item) bezznaczkowy (walor).

stated-to-catalogue - według katalogu (na aukcji aukcjoner, w przypadku lotu o dużej liczbie znaków pocztowych, przyjmuje oświadczenie sprzedającego o wartości katalogowej lotu, nie sprawdzając tej wartości).

steel engraved - staloryt. stock book lub stockbook - album, klaser.

straight line handstamp - ręczny stempel prostokątny.

strike - (i) odbitka datownika, (ii) poczta strajkowa - znaczki i kasowniki używane przez prywatne firmy w przypadku strajku poczty oficjalnej.

strip - pasek trzech lub więcej znaczków połączonych w jednym rzędzie.

subject - temat. subject collection - zbiór motywowy

(dokumentalny).

submarine mail - poczta transportowa okrętem podwodnym.

sur. - skrót od „surcharge".

surcharge - przedruk nowej wartości na znaczku.

surcharge - zmiana wartości nominalnej poprzez wykonanie nadruku.

surface printed - patrz „typography".

T - skrót od „fax".

T.P.O. - skrót od „Travelling Post Office".

tab - tabs; opisowa lub obrazkowa przywieszka znaczka.

tab. - skrót od „tablet".

tablet - przywieszka, w przypadku znaczków nowszych stosuje się określenie tab.

tagged stamps - znakowane znaczki (luminiscencja, fluorescencja, fosforoscencja).

tagging - znakowanie znaczków. tax stamp - znaczek podatkowy, wydawany w

określonym celu. telegraph cancel - datownik telegraficzny,

zwykle mały okrągły - wskazujący, iż na wysłanym telegramie znajdował się znaczek pocztowy.

telegraph form - blankiet telegraficzny.

telegraph stamp - znaczek telegraficzny.

testing labet - dosłownie „nalepki testowe". Nalepki pod wieloma względami identyczne ze znaczkami pocztowymi, ale nie posiadające wzoru znaczka, albo też znacznie zmienione tak, aby nie miały ważności obiegowej, używane do testowania automatów sprzedających znaczki z rolki.

tete-beche - tetbeszka. thematic collecting - zbieractwo tematyczne.

thematic exhibit - eksponat tematyczny. Mick - gruby.

tbin - cienki.

tied - dosłownie „związany". Znaczek pocztowy związany jest z kopertą poprzez datownik.

tinted - w drukarstwie tyntowany (papier barwiony powierzchniowo).

tissue paper papier jedwabisty (pelur).

tombstone date-stamp - datownik w kształcie płyty nagrobkowej.

toned - papier barwiony. too lata - za późno. Stempel ręczny stosowany

do przesyłek, które nie mogły już być wysłane w dniu nadania.

topical collecting - zbieractwo tematyczne.

topka' exbibit - eksponat tematyczny.

town mark - stempel miejscowości (miejscownik).

town stapli) - miejscownik.

TPO - skrót „travelling post orfice".

xlv Filatelista

trafne lights -(dosłownie: światła drogowe) kontrolna skala kolorów, przeważnie w kształcie małych kół lub innych figur geometrycznych na marginesie arkuszy znaczków, w kolorach zastosowanych do ich drukowania.

training stamp - znaczki pocztowe używane do szkolenia nowych pracownikow poczty, pod wieloma względami identyczne ze znaczkami normalnymi, ale zmienione tak, aby nie miały ważności obiegowej (zwykle przedrukowane grubymi pionowymi liniami).

transit mark - stempel pocztowy stosowany w czasie transportu pomiędzy miejscem nadania i miejscem przeznaczenia.

transit strike - stempel pocztowy stosowany w czasie transportu pomiędzy miejscem nadania i miejscem przeznaczenia.

travelling post office - ambulans, w którym dokonywane jest rozdzielanie przesyłek pocztowych; korespondencja nadawana na takie ambulanse stemplowana jest w ambulansie specjalnym stemplem TPO.

treatment - opracowanie (eksponatu). trinamed - znaczek ze skróconymi ząbkami. tweezer - pęseta. type - wzór. typo. - skrót od „typography". typography - typografia.

U - skrót od „used". U.S.D. - skrót od „United States dollars". U.V. - skrót od „Ultra-Violet light" - ultrafiolet. U/m. - skrót od „unmounted mint". ultra-violet - ultrafiolet. ultraviolet lamp - lampa ultrafioletowa

(kwarcowa). Un. - skrót od „unused" (nie używany). Uncat. - skrót od „uncatalogued" (nie

katalogowany). uncatalogued - nie katalogowany (walor,

zwykle wykazywany w katalogu, ale bez podania ceny).

underprint - nadruk z tylu znaczka, zwykle pod gumą i w tym samym kolorze co wzór znaczka. Napisy te mogą mieć znaczenie

ochronne (np. instytucji zamawiającej) czy też reklamowe. Mogą to być także wzory geometryczne jako utrudnienie przed fałszerstwem.

unissued - znaczek przygotowany do wydania, ale nie wydany.

unmounted miot - znaczek czysty, bez śladu podlepki.

unsorted - nie posortowany. unused - znaczek, który nie przeszedł drogi

pocztowej. unused stamp - znaczek nie kasowany. unwatermarked - bez znaku wodnego. osad abroad — znaczek wystany i skasowany w

urzędzie pocztowym znajdującym się na terenie innego kraju (tak wykorzystywano wiele znaczków brytyjskich w latach 1857 - (885).

used stamp - (i) znaczek kasowany; (ii) znaczek, który przeszedł drogę pocztową.

Uw. — skrót od „unwatermarked" — bez znaku wodnego.

V, VV, VVV - skróty od „valuable" - cenny. valid - ważny. value tablet - na wielu znaczkach oddzielna

część, na której ukazany jest nominał. rapom - statek. variety, 1. mnoga varieties - odmiany,

wynikające z usterek formy drukarskiej, usterki powtarzalne.

veldpost - poczta polowa. vertical - pionowy. view - widok.

vignette - (i) środkowa część -"znaczka; (ii) winietka; (iii) niekiedy też określenie niebieskiej nalepki poczty lotniczej.

V-mail - aerograf.

WADP — skrót od „World Asssociation for Development of Philately" — Światowe Stowarzyszenie na rzecz Rozwoju Filatelistyki.

war stamps - znaczki wydane w okresie wojny i tak opisane.

Filatelista xv

watermark - wodny znak.

watermark detector - urządzenie do badania znaków wodnych (wywoływacz znaków wodnych).

weak - dosłownie „słaby". Część znaczka, chociaż nie w prawidłowym stanie, ale nie tak zła, aby go opisać jako znaczek uszkodzony (zwykle ząbki narożnikowe).

wide - szeroki.

wing margin — margines wewnętrzny.

withdrawn - wycofany.

wmk. - skrót od „watermark".

wood cut - wycięty w drzewie.

woodblock —lub „Carved on wood" —dosłownie „blok drewniany" lub „rzeźbiony w drewnie" (drzeworyt). Potoczna nazwa trójkątnych znaczków Przylądka Dobrej Nadziei.

worn - używany.

wrapper - opaska.

wreck mail - poczta z katastrof (morskich lub lotniczych).

Zemstvo issues - ziemstwa (rosyjskie poczty lokalne, 1870 - 1890).

Zeppelin post - poczta zeppelinowa.

Zip code - w USA kod pocztowy (od „Zone Improvement Plan").

Literatura źródłowa:

Mackay, J.: Philatelic Terms Illustrated, Stanley Gibbons Publications Ltd., London and Ringwood (1987).

Wood, K.A.: This is Philately. An Encyclopedia of the Fascinating World of Stamp Collecting. Van Dahl Publications, Albany, OR 97321, USA (1983).

PZF: Encyklopedia Filatelistyki (red. T. Hampel), PWN Warszawa (1993).

FIP — Statut, wszystkie regulaminy i wytyczne.

Katalogi aukcyjne różnych firm filatelistycznych.

Internetowy słownik filatelistyczny „richard"

DOM AUKCYJNY KRZYSZTOF SKWARA

WIELKA SENSACJA

PIERWSZY RAZ NA RYNKU FILATELISTYCZNYM W POLSCE

ZNACZEK POLSKA NR 1- CIĘTY ! ! I 1 ! (STEMPLOWANY - STEMPEL NR 260, FOTOATEST MIKULSKI)

ORAZ WIELE INNYCH BARDZO CIEKAWYCH POZYCJI POLSKIEJ FILATELISTYKI

OFERUJE

AUKCJA FIIATELISTYCZNA NR 5 KATOWICE

HOTEL WARSZAWA 31.03.2001

ABY OTRZYMAĆ KOLOROWY KATALOG PROSZĘ PRZESŁAĆ 12 zł. NA ADRES:

DOM AUKCYJNY KRZYSZTOF SKWARA • SKR. POCZT. 126 • 44-200 RYBNIK TEL. 0324226514 • FAX: 0324239727

xvi Filatelista

2 4 JAN. 20`

Sitt2.2 YTEL1 c

Za to dwujęzyczne angielsko-arabskie datowniki LIBANPOST o różnych kształtach, mają duże wymiary. Pokazujemy tu dwa, jeden prostokątny o wymiarach 42x31,5 mm i drugi okrągły - o średnicy 40 mm.

r.

WIADOMOŚCI ZE ŚWIATA

MEDAL WITKOWSKIEGO DLA ARDO VAUMUNDA

Laureatem prestiżowego wyróżnienia- medalu im. Jana Witkowskiego za rok 2000 - przyznawanego przez Związkowy Klub POLONIA w Niemczech (Arge-Polen) - został wybitny niemiecki filatelista, pan Ardo Vaumund z Bremy.

Ardo Vaumund urodził się w Poznaniu i od wielu lat zbiera znaki pocztowe związane z tym miastem. Przez szereg lat był redaktorem biuletynu klubowego Arge-Polen. Jest posiadaczem jednego z największych na świecie zbioru przesyłek ze znakami cenzur wojskowych w Polsce z lat 1918-1922. Eksponat ten, wystawiony w 1999 roku na XVIII OWF w Książu zdobył medal duży złoty.

Z okazji przyznania tego zaszczytnego wyróżnienia, składamy panu Ardo Vaumundowi serdeczne gratulacje.

Redakcja

WIGILIA W NAZARECIE

Jak co roku, również i •24.12-

2000. tym razem 24 grudnia Z 3 2000 r. - w wigilię

NI 4( ó T„Q Święta Bożego Na-

e., rodzenia - urząd pocztowy w Nazarecie

stosował okolicz-

- NOEL nościowy datownik. Oprócz tego datownika

.fiCuyjjf11•7£73 T7. stosowano też stempel dodatkowy bez (laty.

Zwykle w dzień wigilijny również poczta w Botkiem stosuje datownik okoliczno ś ciowy. Dotychczas nie mamy jednak żadnej informacji z Autonomii Pales-tyńskiej, czy tym razem datownik taki był stosowany.

CEDRY LIBANU

Od czasów biblijnych Liban słynie z cedrowych lasów. Cedr (obecnie pod ochroną) jest też symbolem narodowym Libanu, a wizerunek wiecznie zielonego drzewka cedrowego znajduje się w środkowej części trójpolowej flagi państwowej Republiki Libańskiej.

Od zakończenia w 1989 roku trwającej 14 lat wojny domowej, gospodarka libańska jeszcze nie odzyskała swego dawnego znaczenia. Widać to chociażby ze sposobu frankowania listów. Jednobarwne obiegowe znaczki libańskie, na których pokazany jest cedr, drukowane są bardzo oszczędnie. Mają one format 20x2 I mm i można je zaliczyć do najmniejszych obecnie maczków pocztowych na świecie. W ich szaro-bnizowym rysunku trudno dopatrzyć się widoku wspaniałego cedru.

CI4RISTMAS

-H-RISTMM NOEL

c

>' 1/i'ET k-ł •

PODZI Ę KOWANIE

Serdecznie dziękujemy wszystkim Osobom: Prezesom, Członkom Zarządów ogniw "klikowych i innych organizacji i instytucji - w tym również Poczty Polskiej, a także Autorom i Czytelnikom z calego kraju i zagranicy, za przysłane liczne życzenia świąteczne i noworoczne oraz wyrazy uznania i sympatii.

REDAKCJA trlr rr itai

89

j$ 11441,4"°'' •

i nr 3/2000) pragnę poinformować, że 17.10.1999 r datowniki tego samego typu, jak w Paryżu i Lambec, stosowane byty również w 25 Besanęon i 92 Bourg-la-Reine.

Strawbem Soda: Pubeld, ' 13142 June 23, 21.00

POLONICA WE FRANCJI

Dalsze chopiniana

W uzupełnieniu informacji o datownikach okolicznościowych stosowanych we Francji w 150. rocznicę śmierci Fryderyka Chopina (p. „F" nr 11/99

W SŁOWACJI Polska flaga oa kartce pocztowej

Pan dr inż. Józef Tekel z Bratysławy nadesłał dla Czytelników naszego pisma serdeczne pozdrowienia na kartce pocztowej, wydanej przez pocztę słowacką z okazji "uroczystości dzwonów". Uroczystość ta była obchodzona w ub. roku w niedzielę Il listopada, w dniu św. Marcina.

Znak opłaty na kartce przedstawia widok na wieże kościelne Bratysławy, natomiast ilustracja - pomnik konny św. Marcina, który dzieli się swoim płaszczem z ubogim. Pod tym umieszczono hasło w języku słowackim: „Posolstvo Zjednotenej Európe - Bratislava, 11.11.2000".

Elementami ilustracji są również: logo Roku Jubileuszowego 2000, dzwon z nalożonym nań

wieńcem laurowym oraz wizerunki flag pięciu krajów, sąsiadujących ze Słowacją, z przypisanymi im imionami: Republiki Czeskiej - św. Wojciecha, Węgier - św. Małgorzaty, Polski - Jana Pawła II, Austrii - Marii Teresy i Ukrainy - św. Włodzimierza.

Z tej samej okazji urząd pocztowy Bratysława I stosował 11.11.2000 r. 2. okolicznościowe datowniki z wizerunkiem dzwonu z Katedry św. Marcina (średn. 34 i 35 mm), Uderza duża różnica między ceną sprzedażną kartki - 6,50 Sk., a wartością nominalną znaku opiaty na kartce - 4,50 Sk.

W imieniu Czytelników i własnym dziękujemy p. J.Tekelowi za nadesłaną kartkę i życzenia.

red.

W USA Datownik chopinowski

Również w USA, w Mllwaukee 53203 w stanie Wisconsin, 19 czerwca 1999 r. stosowny był

POLISH FEST STATION MILWAUKEE, VVI 53203

JUNE 19. 1999

r 150. ANNIVERSARY of

POLAND'S GIANT OF MUSIC Fr4d6ric Fren9014 Chopin

1810 - 1849

datownik, upamiętniający 150. rocznicę śmierci kompozytora.

JERZY FISCHER Swarzędz

Truskawkowe święto

Pokazany tu datownik okolicznościowy z 23 czerwca 2000 r. upamiętnia "Truskawkowe

spotkanie" w miejscowości Pulaski 13142 w stanie New York. Dochód z tej imprezy przeznaczony został na potrzeby Towarzystwa Historycznego - The Pulaski Historical Sodety. Datownik odbito w kolorze czerwonym.

WEADYSLAW ALEXIEYVICZ

90

Ilustracje podobnych kopert żałobnych z czasów III Rzeszy

• nadesłał również p. Jan Cis oń z De brana. ł Dziękujemy. Red.

czytelnicy - piszą

ŻAŁOBNY TEMAT

Szanowna Redakcjo! W nawiązaniu do artykułu pana B.

Rejnowskiego „Zalobny temat", zamieszczonego w "Filateliście" z listopada 2000 r. pragnę poinformować, że zwyczaj wysyłania klepsydr w kopertach obramowanych czarną obwódka na znak żałoby, stosowany byl na Pomorzu jeszcze w czasie II wojny światowej. W papierach rodzinnych zachowała się taka koperta z klepsydrą, zaadresowana do członka mojej rodziny Jana Terberta w Osiu. Wysłana została 5 maja 1944 r. ze Swiecia nad Wisłą jako druk (znaczek niemiecki za 3 fen. Mi. 782) i zawierała klepsydrę zawiadomieniem o śmierci marynarza o polskim nazwisku Józef Wesołowski, który 20 kwietnia 1944 r. „rne/ari swój grób w głębinach Morza Północnego”. Dalej informowała o mszy żałobnej w kościele klasztornym w Swieciu.

HENRYK KUBRAK Szczecin

Mad) Ooklas lnianem 9911101 traf urts ale twurige freadwidn,,Refe wełn inniggefiebeer Wenn, seter eraefergenbee %eter, nein guterSobn nnb B4u4rsoloha, unfte lieber Banto, ~egee, blefft nut Ztttee

• ber 9Retrele

3ofer Werolowzr tm Iffter"bpn 94 $affren nen 20. Ilbrit in ben Utrat '0011oebfee felo &ak fant.

$n betem Eneentetg

łeetada Entfoltoafil geb. 293enbeelf

edmand and ftafimle Weincanati ale Gabne

• utai alte Venroandlen.

sda.g, im 9)łni 1944. Rear 010erStr.

%Om am 11'. mai 1941 om r. abe 5., 11101e.k■ke aa Stlo•ch.

91

• Aoaende, Nadiawca

Azki. ,(1,J4 P

POSTKAr POCZT(»

F 3.,

4o.im

.A"

CENZURA WOJENNA ZNACZKÓW GENERALNEGO GUBERNATORSTWA

Artykul kol. Zdzisława Mąki pt. „Cenzura wojenna korespondencji w Polsce w latach 1944-1946" ("F" nr 10/2000) przyspieszył moją decyzję pokazania bardzo ciekawej przesyłki wojennej z ostatnich dni GG, na której również występuje stempel polskiej cenzury wojskowej z orzelkiem.

Dwujęzyczna POSTKARTE / POCZTÓWKA wyslana została 15 stycznia 1945 r. z Krakowa tuż przed jego wyzwoleniem, które miało miejsce 19 stycznia 1945 r. Ofrankowana przez nadawcę dworna znaczkami GG z podobizną Hitlera po 8 gr, razem 16 gr. Jest więc przefrankowana o 4 gr prawdopodobnie z prozaicznej przyczyny - braku znaczków o różnych wartościach na poczcie krakowskiej, w związku ze zbliżającym się frontem. Wyslana została do Częstochowy, do której dotarła na pewno po 17 stycznia 1945 r. (dzień wyzwolenia Częstochowy). Dlatego na pewno, bo o tym świadczy stempel nr 710 polskiej cenzury z orzełkiem.

Stempel tej cenzury nie mógł być przystawiony w Krakowie, bowiem przesyłka została nadana w placówce Niemieckiej Poczty Wschód, a odebrana w wyzwolonej już Częstochowie. Z filatelistycznego punktu widzenia jest ona ważna, bowiem wskazuje, iż cenzura wojenna dotyczyła nie tylko korespondencji. Na przesyłce widzimy wyraźnie cenzurę znaczków pocztowych. Cenzor nie dokonał żadnego zakreślenia korespondencji, a zamazal ołówkiem wydrukowany na znaczkach profil Hitlera.

Druga uwaga może dotyczyć stosunkowo wysokiego numeru stempla cenzury w styczniu 1945 r. Myślę, że warto postawić pytanie: jakie kryteria stosowano przy przydzielaniu tych stempli?

ZBIGNIEW A. KACZMAREK Bystrzyca Kłodzka

Od redakcji. Wydaje się, że Autor zbyt pochopnie przyjął, iż stempel polskiej cenzury wojskowej na prezentowanej kartce pochodzi ze stycznia 1945 r. i

ze nie mógł być przystawiony w Krakowie. Problem przesyłek GG, które zostały przejęte przez polskie władze pocztowe po przejściu frontu - zarówno latem 1944 r, jak i zima 1945 roku - nie był dotychczas w literaturze filatelistycznej poruszany. Apelujemy więc do badaczy, którzy zajmują się problematyką cenzury wojskowej w latach 1944-45, o nadsyłanie swoich Spostrzeżeń na ten temat.

CHOPINOWSKIE „DYSONANSE"

XIV Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina w Warszawie, zainspirował mnie do głębszej analizy posiadanych walorów filatelistycznych dotyczących naszego wielkiego FRYDERYKA. A oto wstępne spostrzeżenia i wyniki: ♦ W opracowaniu C. Rudzińskiego „Muzyka jako

temat w filatelistyce" (Biblioteka Filatelisty - PZF Okręg Warszawski) można przeczytać: „Koperta lotnicza nr Ck 50 wydana z okazji VIII Międzynarodowego Konkursu Chopinowskiego w Warszawie w roku 1970. Znak opiaty: portret kompozytora wg rysunku E. Radziwillówny z 1829 e na tle fakrymile partytury etiudy fortepianowej c-moll „Rewolucyjnej" opus 10 nr 12. Oryginal w Muzeum Towarzystwa im. Fe Chopina w W-wie". Podobną informację znajdujemy w Katalogu Specjalizowanym Znaków Pocztowych Ziem Polskich 1985, ez. 4.

Obie wyżej podane informacje są blędne w odniesieniu do opisu znaku opiaty na kopercie (fot.). Fragment utworu (zapisu nutowego), na tle którego widzimy portret mlodego F. Chopina, to Rondo c-moli. Utwór ten rozpoczyna listę opusowanych utworów wielkiego kompozytora jako op. 1, dedykowany JW. pani Linde. Kompozycja powstała i została wydana te Warszawie w 1825 r. w oficynie Antoniego Brzeziny. Rondo c-moll op. 1 rozpoczyna XII tom Dzieł Wszystkich Fr. Chopina pod redakcją LI. Paderewskiego 1949-61, wyd. Instytut Fryderyka Chopina - Polskie Wydawnictwo Muzyczne.

Określenie •,partytura" w cytowanej informacji C. Rudzifiskiego w odniesieniu do utworu solowego - w

tym przypadku etiudy fortepianowej - jest błędne. Partytura bowiem wg Encyklopedii Muzyki PWN, to flotacyjne zestawienie nad sobą wszystkich partii wokalnych i instrumentalnych utworu zespołowego, np. opery lub symfonii.

Fragmenty etiudy forte-pianowej c-moll „Rewo-lucyjnej" op. 10 nr 12 pre-zentuje blok nr 18 wydany z okazji Dnia Znaczka War-szawa - Budapeszt 1956 r., następnie znaczek nr 1166 „Wielcy Polacy" wyd. 20 VI 1962 r. oraz znaczek ZSRR wydany z okazji 150-lecia urodzin Chopina, Michel nr 2430. ♦ Kolejny „dysonans",

który należy zamienić na

92

„konsonans”, zabrzmiał w tym roku [2000 r. - uwaga red.]. W „Filateliście" nr 2 (928) znajdujemy informację dotyczącą 8-znaczkowego arkusika wydanego w Jugosławii, upamię tniającego 150. rocznicę śmierci Fryderyka Chopina (p. II str. okl.). Informacja zawiera sugestię, iż portret i fortepian Chopina na znaczkach arkusika, znajdują się na tle autografu Poloneza b-moll (czyi. art. na str. 64 - red.).

Chociaż nie jestem muzykologiem, udalo mi się rozwiązać zagadkę dotyczącą „tożsamości" tego autografu. Jest to jeden z najznakomitszych walców Chopina, poświęcony przyjacielowi Wilhelmowi Kolbergowi (Igor Belza - Fr. Chopin, Instytut Wydawniczy PAX 1980). Rok powstania utworu 1829, w/g pośmiertnej edycji Juliana Fontany - opus 69 nr 2. Wydany po śmierci Chopina przez J. Wildta w roku 1852. Autograf utworu przechowywany w Bibliotece Jagiellońskiej w Krakowie ma napis: „Oryginał Walca ofiarowanego memu bratu Wilhelmowi w r. 1829 ofiaruję Bibliotece Jagiellońskiej dn. 29 marca 1881. K. Kolberg".

Walc h-moll op. 69 nr 2 znajduje się w IX tomie Dzieł Wszystkich Fr. Chopina pod redakcją I.J. Paderewskiego 1949-61, wyd. Instytut Fr. Chopina -Polskie Wydawnictwo Muzyczne.

JAROSŁAW KAZINSICI Sopot

NIE NOTOWANE FRANKATURY Z AUTOMATÓW BANPOL

W jednym z numerów „Filatelisty" ukazał się artykuł dotyczący frankatur mechanicznych z automatów BANPOL. Przebywając w sierpniu ub. roku w Szczyrku i Bielsku-Białej, natrafiłem na trzy automaty, nie ujęte w żadnym z wykazów. Można z nich uzyskać frankatury w typie II:

U.P. Bielsko-Biała 1 - wyróżnik AA U.P. Bielsko-Biała 19 - wyróżnik BA U.P. Szczyrk - wyróżnik AT.

PIOTR MUSZNER Piotrków Trybuna Iski

C13-4€pisz1?! INNI PRZEGLĄD

W numerze 1(55) z 2 stycznia br. ukazał się obszerny wywiad z historykiem sztuki, dr Mieczysławem Morką, na temat Galerii Por-czyńskich, zatytułowany „Muzeum Osobliwości". Z wywiadu tego cytujemy następujący fragment: ... Najbardziej kompromitujące by ło jednak wydanie serii znaczków Poczty Polskiej, na których zaprezentowano sześć kopii autoportretów malarzy, jako t,Arcydzieta w Kolekcji im. Jana Pawia II". Doszło więc do tego, że na papierach wartościowych Państwa Polskiego reklamuje się prywatną własność obywatela brytyjskiego. Tej kompromitacji nie uda się zatuszować, bo znaczki te są na całym świecie i będą pokazywane na filatelistycznych wystawach.

„PHILATELIE" - ORGAN BDPh Celnicy niemieccy udaremnili

przemyt na wielką skalę falszywych znaczków z Polski

W numerze grudniowym z 2000 r. Wolfgang Maassen w artykule zatytułowanym „Urząd Celny rozbił polskq bandę fałszerzy" informuje o wykryciu przez służby śledcze Urzędu Celnego w Norymberdze przemytu z Polski na wielką skalę falszywych znaczków niemieckich. Poinformowano o tym dziennikarzy 26 października ub. roku.

Jak podaje . W. Maassen, 22 września 2000 r. celnicy niemieccy skonfiskowali przewożony przez dwóch Polaków (jeden w wieku 25 lat, drogi 34 lata) w przyczepie samochodowej z polskimi znakami rozpoznawczymi 20 paczek, zawierających około 630 tysięcy fałszywych znaczków okolicznościowych po 3 marki każdy, emisji Jobami Strauss z 10 czerwca 1999 r. Wartość nominalna falsyfikatów wynosi okolo 1,9 miliona DM. Produkty te mialy być sprzedane odbiorcy w Norymberdze za 300 tys. DM.

Na pierwszy rzut oka falsyfikaty nie różnią się od maczków oryginalnych. Zostały wydrukowane w jednej z drukaril Polsce, w arkusikach po 10 sztuk, ale bez perforacji. Perforacja miała być wykonana w Niemczech. Przemytnicy podobno nie zdawali sobie sprawy, że przewożą fałszywe znaczki. Byli przekonani, że są to jakieś jubileuszowe nalepki, ponieważ nie ma na nich określonego rodzaju waluty.

Policja polska powiadomiona o aferze, skonfiskowała 'w drukarni diapozytywy i formy drukowe, które postużyty do produkcji falsyfikatów.

93

W odróżnieniu od znaczków oryginalnych, które byty drukowane wielobarwnym wklęsłodrukiem rastrowym, falsyfikaty wydrukowano techniką

offsetową. W artykule omówiono bliżej różnice występujące między znaczkami oryginalnymi, a falsyfikatami.

z życia PZF ZASADY DZIAŁANIA

KLUBU CZŁONKÓW WSPIERAJĄCYCH PZF

1. W oparciu o art. 5, punkty 2 i 7 Statutu Polskiego Związku Filatelistów (WF), Zarząd Główny WF na posiedzeniu 25-26 listopada 2000 r. w Ciechocinku, uchwalą nr 16/XVII/ 2000/P1 powołał Klub Członków Wspierających PZF, zwany dalej Klubem.

2. Członkiem Klubu może być osoba fizyczna lub prawna, zainteresowana realizacją celów WF i opłacająca dobrowolną roczną składkę członkowską w kwocie minimum 4-krotnej wysokości składki pełnopłatnego członka WF.

3. Składka członkowska Klubu proznaczona jest na realizację działalności statutowej PZF.

4. Po wpłacie pierwszej składki członek Klubu ma prawo otrzymać legitymację członkowską. Dowody wpłaty na kolejne lata są potwierdzeniem przedłużenia członkostwa. Wykaz wpłat, a tym samym wykaz członków Klubu publikowany jest w „Biuletynie Informacyjnym PZF". Każdy członek otrzymuje egzemplarz kwartalnika, w którym odnotowano jego wpłatę (imię i nazwisko oraz miasto).

5. Wpłaty składki dokonuje się bezpośrednio w Biurze Zarządu Głównego PZF bądź też na konto ZG PZF: Bank Gdański, IV 0/ Warszawa, nr 11601120-7054-132, z podaniem adresu oraz celu wpłaty „Klub Czlonków Wspierających".

6. Członkowie Klubu wyrażają zgodę na umieszczenie ich adresu korespondencyjnego w rejestrze członków Klubu oraz na otrzymywanie korespondencji drogą pocztową.

7. Członkowie Klubu mają prawo uczestniczenia w imprezach organizowanych przez Klub. Z tytułu przynależności do Klubu członkom nie przysługują dodatkowe przywileje związkowe.

8. Obsługę działalności Klubu prowadzi Biuro ZG PZF, a nadzór finansowy nad nią sprawuje Skarbnik ZG PZF.

Powyższe zasady obowiązują do końca 2001 roku. Po konsultacjach z członkami Klubu, do tego terminu zostanie opracowany model działalności Klubu. W tym okresie Klubem kieruje sekretarz Zarządu Głównego PZF.

94

Z żałobnej karty

Dr STANLEY KRONENBERG nie żyje

9 grudnia 2000 r. zmarł w USA, na atak serca, dr Stanicy Kronenberg - wielki znawca i ekspert polskiej filatelistyki na terenie Stanów Zjednoczonych.

Urodził się 3 maja 1927 r. w Krośnie. Do szkół uczęszczał w Cieszynie i Krakowie. W latach 1945-46 pracował w zakładach silników elektrycznych w Łodzi.

Po wyjeździe z Polski studiował fizykę na uniwersytecie w Wiedniu, utyskując w roku 1952 tytuł doktora fizyki atomowej. Od 1953 roku pracował jako fizyk atomowy w USA.

Dr. Kronenberga poznałem przed 30 laty, podczas jednego z moich pobytów w USA. Już wówczas byłem zaskoczony Jego wiedzę o filatelistyce polskiej.

Pan Kronenberg postawił sobie za zadanie zbieranie wszystkich znaczków, jakie kiedykolwiek zostały wydane przez polskie władze pocztowe. Jako uzupełnienie zbierał także wszelkie wydania nieoficjalne i spekulacyjne uważając, że te działy należą także do polskiej filatelistyki. Chciał zebrać wszystkie znaczki, jakie notowane byty w polskich specjalizowanych katalogach.

Jego kolekcja, obejmująca 60 albumów, jest w tej chwili najbardziej kompletnym zbiorem polskich znaczków na świecie. Zbiory te umożliwiły p.

Kronenbergowi wykonywanie ekspertyz polskich znaczków. Jego ekspertyzy są i były bardzo cenione w USA.

Pan Kronenberg opublikowal także wiele artykułów o polskiej poczcie i polskich znaczkach. Dzięki tym publikacjom zbieracze w USA mieli możliwość zapoznania się z polską filatelistyką.

Pan Kronenberg byt bardzo pomocny rodakom w USA - i to bezinteresownie - przy budowaniu zbiorów polskich. Np. cały wystawowy zbiór p. Kuderewicza opisany byl przez p. Kronenberga. Śmierć tego przemiłego Człowieka jest wielką

stratą dla filatelistyki polskiej. Mam nadzieję, że syn p. Kronenberga, również interesujący się filatelistyką, będzie kontynuował hobby Ojca.

ZBIGNIEW MCMXI

ES zoo WERNISAŻ ZBIORU DR. JERZEGO DUDY

W BIBLIOTECE JAGIELLOŃSKIEJ

Dr inż. Jerzy Duda z Krakowa - z zawodu drogowiec, z zamiłowań bibliofil i filatelista-może poszczycić się nie byle jakim sukcesem. Dzięki wykorzystaniu i połączeniu zdobytej wiedzy z obu swych pasji kolekcjonerskich, zbudował jedyną w swoim rodzaju tematyczną kolekcję filatelistyczną w Polsce, którą nazwał utworzonym przez siebie terminem "Bilnioinatena" (zob. też „F" nr 8/2000 r., s. 410).

28 listopada 2000 r. w Bibliotece Jagiellońskiej otwarto ekspozycję zbioru Jerzego Dudy. Patronat nad wystawą sprawował rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego. Otwarcia wystawy dokonał prorektor UJ prof. dr hab. Wojciech Frondsz w towarzystwie dyrektora Biblioteki Jagiellońskiej dr. Krzysztofa Zamorskiego oraz członków Kapituły Rycerskiego Zakonu Bibliofilskiego. Na

otwarciu wystawy członkowie Zakonu wystąpili w strojach rytualnych. Wystawa poświęcona była jubileuszowi 600-lecia urodzin Mistrza Gutenberga.

Eksponat obejmuje 12 działów: „Mistrz Gutenberg", „Książka na znaczkach pocztowych", „Człowiek z książką", „Zanim człowiek nauczył się pisać", „Z dziejów pisma i materiałów piśmiennych", „Książka rękopiśmienna", „Rozwój drukarstwa", „Biblioteki", „W znaczkowej bibliotece", „Promocja książki", „Ludzie książki" i „Piękno książki".

Tradycje związków krakowskiego bibliofilstwa z filatelistyką sięgają roku 1919, kiedy to Kazimierz W. Witkiewicz, późniejszy założyciel i wieloletni prezes Towarzystwa Miłośników Książki oeublikował w wychodzącym w Krakowie miesięczniku „Filatelista Polski" artykuł zatyhdowany „Artystyczna wartość polskich marek pocztowych". Dr Duda jest

kontynuatorem tej tradycji, piastuje bowiem zaszczytną funkcję kanclerza Rycerskiego Zakonu Bibliofilskiego z Kapitułą Orderu Białego Kruka.

Pokaz zbioru dr. Dudy trwał do 15 grudnia 2000 r. i wzbudził żywe zainteresowanie nie tylko bibliofilów. Wydano interesujący katalog, który niewątpliwie też będzie „białym krukiem" bibliofilskim. Teraz wystawa trafi do innych bibliotek naukowych w Polsce.

95

.0-Yck

lut

JW LAT POSTH TORINSII

04 12 2000 T

47?:;. /2; 05. 47; 44; 7

'•

[5j,9 r:-71 so

350 - LECIE POSTHALTERNI TORUŃSKIEJ

Dla upamiętnienia szczególnego nie tylko dla Poczty, ale i Torunia wydarzenia, jakim było usankcjonowanie dekretem królewskim, istniejącej od 1650 roku stacji pocztowej, ówczesnej posthalterni mieszczącej się przy ul. Rabiańskiej 120 (obecnie nr 3), Rejonowy Urząd Poczty w Toruniu zorganizował 4 grudnia 2000 r. Pokaz Filatelistyczny „350-lecie Posthalterni Toruńskiej". Protektorem był dyrektor RUP Toruń Marek Smoczyk. Patronat Honorowy Pokazu objęta marszałek Senatu RP prof. dr hab. Alicja GrzeSkowiak, która osobiście przybyła na uroczystość.

Swoje eksponaty prezentowali: Regina Zalewska - „Trąbka - symbol poczty na

znakach pocztowych Europy", Lech Popielewski - jedyny polski filatelista,

który otrzymał od papieża Jana Pawła II „Medaglia Oficjale - Cita ciel Vaticano, Segretaria di Stało": członek Królewskiego Klubu Filatelistów w Londynie - „Prusy Królewskie 1466-1793",

Edward Rudaś - „Poczty w Gdańsku w czasach Prus 1466-1871".

Cennym wprowadzeniem do Pokazu były wygłoszone przez wystawców referaty: ,,Trqbka Pocztowa" Regina Zalewska, „Reforma Stefana Batorego wyprzedzająca o ponad 250 lat brytyjską reformę Rowlanda Hilla z 1840 roku" Lech Popielewski, „150. rocznica wprowadzenia znaczka pocztowego w Prusach - 15.11.1850 r." Edward Hadaś.

Dla upamiętnienia 350 - lecia Posthalterni Toruńskiej przygotowano datownik okolicznościowy oraz formularz beznominalowy.

Pamiątką pokazu jest również katalog, wydany z tej okazji przez RUP Toruń.

W uroczystym otwarciu uczestniczyły również wszystkie lokalne media.

Sukces eksponatów związanych z Polską na OWF „JAPEX 2000" w TOKIO

Na odbywającej się w Tokio w dniach 3-5 XI 2000 r. Ogólnojapońskiej Wystawie Filatelistycznej „JAPEX 2000" zbiór p. Tsutomu Yamamoto z Kobe, zatytułowany „Polska do roku 1939" odnióSł wspaniały sukces. W klasie konkursowej tradycyjnej został nagrodzony medalem złotym (medal duży złoty nie został nikomu przyznany). Otrzymał też Grand Prix, a ponadto uhonorowano go nagrodą Masaaki SUMMO, przyznawaną w tej klasie za najlepszy zbiór znaczków pozajapońskich.

Również znany już u nas, a redagowany i wydawany przez p. T. Yamamoto dwumiesięcznik

„Porando Yushu" (Filatelistyka polska), organ japońskiego klubu miłośników znaczka polskiego, zdobył medal duży srebrny (było to najwyższe wyróżnienie w klasie literatury na tej wystawie).

Wszystkie cztery trofea uzyskane przez p. Yamamoto są najwyższe w swoich konkurencjach, tym bardziej więc cenić należy sukces odniesiony przez niestrudzonego propagatora znaków pocztowych ziem polskich, jakim jest właśnie pan Tsutomu Yamamoto.

Serdecznie gratulujemy!

Pan Lech Popielewski opowiada o swoich zbiorach. MICHAL PRZEWLOCKI

96

„ ;dałe.4.94' 3-ikb2p, 12

W1Wi

ŚWIEBODZICKI JUBILEUSZ

Od 19 do 26 listopada 2000 r. Świebodzice na Dolnym Śląsku byly „Mekką" filatelistów nie tylko z Polski ale i z zagranicy. Z okazji 50-lecia Polskiego Związku Filatelistów, 50-lecia Koła PZF w świebodficach oraz 20-lecia działalności Okręgu PZF w Wałbrzychu, odbyła się tu Krajowa Wystawa Filatelistyczna. Przewodniczącym Komitetu Organizacyjnego Wystawy oraz pozostałych uroczystości byl kol. Kazimierz Chojnowski.

Na wystawie zaprezentowano eksponaty z kraju i z Niemiec. Za najlepszy - nagrodzony Grand Prix -Pucharem Protektora Wystawy, przewodniczącego Rady Powiatu Świdnickiego Lubomira Trojanowskiego, Sąd Konkursowy uznał eksponat -„Urzędy i agencje pocztowe podlegle Naddyrekcji Poczty w Poznaniu do 1918 r" kol. Marka Banasiaka z Ostrzeszowa. Natomiast Nagrodę Specjalną za najlepszy eksponat młodzieżowy otrzymała Urszula Jaworska ze Świebodzic za „Filatelistyczny przewodnik po Sudetach". Fundatorem tej nagrody jest burmistrz świebodzic, pan Leszek ~m.

Z okazji Wystawy Wydano katalog i palmares, cztery kartki pocztowe, trzy koperty oraz wybito okolicznościowy medal. Poczta stosowała okolicznościową nalepkę polecenia „R" oraz dwa okolicznościowe stemple - w dnia otwarcia i zamknięcia wystawy.

Sięgając do historii, należy powiedzieć, że to właśnie w Swiebodzicach 19 listopada 1950 r. powstalo pierwsze kolo PZF w części wałbrzyskiej Dolnego Śląska, które do dziś ma w ewidencji kól nr I. Systematycznie prowadzona jest Kronika Kola. Z grupy założycieli Kola nadal działa jeden z pionierów filatelistyki w Świebodzicach - part świętosław Patronik, który zaszczycił swą obecnością spotkanie jubileuszowe. ś wiebodzickie ś rodowisko filatelistyczne

swoją aktywność ukierunkowało szczególnie na zbiory o tematyce sportowej. Zainteresowania filatelistyką są rodzinnie przekazywane z pokolenia na pokolenie. Przykładem mogą być cztery pokolenia rodziny Gaiusitiskich. Początek dał w 1950 r. Czesław, jeden z założycieli Kola, który swą pasję filatelistyczną przekazał synowi Zbigniewowi, ten zaś z kolei

swoim dzieciom Izabeli i Mirosławowi oraz wnuczce Alicji.

Prezes Zarządu Okręgu PZF w Wałbrzychu, Jerzy Śliwa, podczas uroczystej akademii udekorowal zasinionych filatelistów odznakami 50-lecia PZF, natomiast z okazji 20-lecia działalności Okręgu PZF w Wałbrzychu najbardziej aktywni filateliści otrzymali dyplomy z podziękowaniami.

ZBIGNIEW PATRALSKI

OWF GOSTYŃ 2000

W dniach 14-23 paMziernika ub. roku w Domu Katolickim w Gostyniu czynna była Okręgowa Wystawa Filatelistyczna. Zaprezentowano prawie 50 eksponatów, w tej liczbie 17 zbiorów miejscowych filatelistów, co jest chyba największym sukcesem organizatorów. W klasie honorowej pokazano też kilka eksponatów filatelistów francuskich z Franqueville-Saint Pierre, z którymi Kolo PZF w Gostyniu utrzymuje przyjacielskie kontakty.

Dyplomy w randze medalu zlo tego zdobyli; VVladystaw Ługowski (Leszno) za eksponat Papiery stemplowe ziem polskich, Edmund Jankowski (Leszno) - za eksponat Walka Polaków o narodową tożsamość w czasie 11 wojny -światowej, Janusz Jaskulski (Poznań) - za Wędkarstwo i Jan Urbanek z Poznania - za eksponat Poznań - historia poczty i telekomunikacji do 1920 roku.

Przewodniczącym Komitetu Organizacyjnego wystawy był Andrzej Dudek, a Sądow' Konkursowemu przewodniczył Bronisław Jasicki. Organizatorzy oceniają,- że wystawę zwiedziło kilka tysięcy osób. Wśród zwiedzających był też prezes Zarządu Głównego PZF, prof. Ludwik K. Malendowicz, który wysoko oceni} osiągnięcia filatelistów gostyńskich.

Z okazji wystawy ROP w Lesznie wydal cztery kartki pocztowe, a organizatorzy - katalog i palmares. Stosowany był datownik okolicznościowy i pamiątkowa nalepka „R". Obszerne relacje o wystawie wraz z podobiznami i wypowiedziami wielu laureatów, a także szczegółowy wykaz wyróżnień opublikowala Gazeta Gostyńska.

red.

97

PLAN WYSTAW NA 2001 R. Udział w wystawach

międzynarodowych pod patronatem i poparciu FIP i FEPA

1. Belgica 01 • Bruksela, Belgia, 9-15 czerwca (FIP); komisarz Jan Olejnik - zgłoszono 12 eksp. + 8 literatury.

2. Philanippon 01 - Tokio, Japonia, 1-7 sierpnia (FIP); komisarz Jacek Kosmala - 11 eksp. ł lit.

3. Rainia 01 - Kopenhaga, Dania, 16-21 października (PIP); komisarz Antoni Kurczyfiski - 7 eksp. + 8 lit.

4. Euro-Cuprism 01- Lubin, Polska, 1-9 września (FEPA), komisarz generalny - Zdzislaw Wiatrowslci, kom. krajowy Marian Broniec.

WYSTAWY KRAJOWE - H STOPNIA

1. „Sopot 1901-2001" KWF, październik (org. 0/ Gdańsk); 1 dat.

2. „Przemysl i Technika" KWF, 27 IX, Zabrze (org. 0/Katowice); 1 dat.

3. „Ochrona środowiska" KWF, czerwiec, Lublin (org. O/Lublin), 1 dat.

4. Młodzieżowa KWF, wrzesień, Łódź (Dąbrowa) (org. O/Łódź); I dat.

5. Dzień Olimpijczyka - Rawa 2001 KWF, 6-13 IV, Iława (org. 0/Olsztyn); 1 dat.

6. „Łoza 750" KWF Chelmża - 750 lat nadania praw miejskich, 21-28 VII, amimia (org. 0/Toruń); 1 dat.

7. „Rok Wyszyńskiego" - 100-lecie urodzin Kardynala, W-wa. (mg. 0/W-wa); 1 dat.

WYSTAWY OKRĘGOWE - III STOPNIA

1. Pólfinal Konkursu Młodzieżowego -Czeremcha (org. °Białystok); I dat.

2. „Żywiec 2001" - Międzyokręg. Wodz. WF, 25 IV - 5 V, Żywiec (org. 0/Bielsko-Biała); I dat.

3. OWF z okazji XXXIX Ogólnopolskiego Mlodz. Konkursu Filat„ 6-10 VI, Malbork (Zamek); 2. dat.

4. XXV Okr. Młoda. WF, Borne-Sulinowo (org. 0/Koszalin); 1 dat.

L Debiutantów Bieg w XXI wiek, maj, Kosooka (org. 0/Koszalin); I dat.

6. Kraków OWE Kraków (org. 0/Małopolski); 1 dat. ,

7. „Sport i Turystyka" OWF, wrzesień, Lublin (org. O/Lublin); I dat.

8. 75 lat Wydziału Farmaceutycznego A.M. w Warszawie OWF, 6-8 VI, Warszawa (org. 0/ Warszawa); 1 dat.

9. „Głogów 2001" OWF - Militaria, 9-listopada Głogów (org. 0/Wroclaw); 1 dat.

SPOTKANIA I IMPREZY

1. Sympozjum Polskiej Akademii Filatelistyki, maj, Ciechocinek (org. 0/Bydgoszcz).

2. Jubileuszowy Zjazd śląskich Filatelistów, 10 III, Katowice (org. O/Śląsko-Dąbrowski); 1 dat.

3. III edycja rozdania „Prymusów", 10 III, Katowice (org. 0/81ąsko-Dąbr.); 1 dat.

4. XIII Bal Filatelistów; luty, Ruda Śląska (org. 0/81ąsko-Dąbn); 1 dat.

5. Bal Filatelistów; luty, Chorzów (org. 0/31ąske-Dąbrowski); 1 dat.

6. Półfinał Mł. Konk. Filat., kwiecień, (org. 0/ 81ąsko-Dąbrowski); 1 dat.

7. Spotkanie członków KZ „Kopasyny", wrzesień, (org. O/Śląsko-Dąbrowski); 1 dat.

8. Poczta Gołębia z okazji 50-lecia Kola nr 1 PZF w Rybniku, sierpień, Rybnik (erg. 0/81ąsko-Dąbrowski); I dat • 9. Walne zebranie sprawozdawczo-wyborcze 0/

8ląsko-Dąbr., listopad, Katowice; 1 dat. 10.VIII. Spotkanie młodych filatelistów z

Okręgów: Bielsko-Biała, Katowice, Opole, Wałbrzych, (org 0/Opole); 1 dat.

11. Eliminacje MI. Konk. Piłat. „Zamki i Warownie w Polsce", kwiecień, (org. O/Zielona Góra); 1 dat.

12. Eliminacje Okręgowe XXXIX MI. Kciuk. Filat. Zamki i Warownie w Polsce, kwiecień (org. Kont Wodz. PZF) -

13.Ćwierefinał XXXIX MKF, kwiecień, Ruda Śląska, I dat.

14. Finał Ogólnopolskiego Konk. Filat., 6-10 czerwiec, Malbork - Zamek.

WYMIANA :Ii z zagranieg Litery w nawiasach oznaczają język, w jakim można

korespondować: a. - angielski, n.- niemiecki, p. -polski, r. - rosyjski. Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za skutki korespondencji.

• LIN EMING, Sichuan (N) 1774/46, Shanghai, CHINY. Wymienia czyste znaczki w kompletnych seriach z tematów: kompozytorzy, olimpiady, sport, samoloty, statki, samochody itp (a., r.).

• GERD DITTMAR, Staufenbergstr. 6, 99734 Nordhausen, NIEMCY. Zbiera: niemieckie znaczki, widokówki i książki sprzed 1945 r., przesyłki Feldpost z I i 11 w. św., obozowe; oferuje zm., bloki i FDC DDR i RFN (n).

• ARMIN WALTHER, Triltzschlerstr. 19, 08527 Plauen, NIEMCY. Oczekuje na oferty z cenami znaczków polskich stemplowanych z lat 1945-1960. Numeracja wg kat. Fischera (n).

• JULIAN RUDNICKI, Brodaczki 35 m. 8, 42408 Natania, ISRAEL. Zbiera czyste znaczki polskie (p.).

• MICHAEL VISHNIPOLSKY, P.O. Boi 296, 59 102 Bat-Yam, ISRAEL. Za zn. polskie i b. ZSRR daje izraelskie (a., n).

• Dr (adwokat) EGERSZEGI GYORGY, H-3530 Miskolc; Toronyalja u. 18, Węgry. Tem.. paleontologia, psy, historia Węgier, Leonardo da Vnici (a. r.).

98

nowości Qp OL sK I E UNIWERSJADA

7 lutego br. Poczta Polska wprowadzi do obiegu znaczek pocztowy wartości 1 al emisji „XX Zimowa Uniwersjada Zakopane 2001".

Znaczek wykonano techniką offsetową, na papierze Fluorescencyjnym, w formacie 39,5 x 31,25 mm, w nakładzie 1,3 mln. sztuk. Arkusz sprzedażny zawiera 20 znaczków.

*****

XX ZMOWA UNIWERSJADA 07. OS 2001 • ~parwo •

W dniu wejścia znaczka do obiegu będzie w sprzedaży FDC, opatrzona datownikiem okolicznościowym, stosowanym w O. Zakopane I.

Znaczek, kopertę i datownik zaprojektował art. plastyk Jacek Konarzewski.

INTERNET - SIEĆ GLOBALNA

22 lutego br. wejdzie do obiegu znaczek pocztowy wartości 1 d emisji „Internet - sieć globalna".

Znaczek wykonano techniką offsetową, na papierze fluorescencyjnym, w formacie 39,5 x 31,25 mm, w nakładzie 3,4 mln. sztuk. Arkusz sprzedażny zawiera 20 znaczków,

W dniu wejścia znaczka do obiegu będzie w sprzedaży FDC, opatrzona datownikiem okolicznościowym, stosowanym w up. Warszawa I.

Znaczek, kopertę i datownik zaprojektowala art. plastyk Agnieszka Sobczyńska.

WIELKANOC

16 marca br. zostaną wprowadzone do obiegu 2 znaczki pocztowe wartości 1 i 1,90 d emisji „Wielkanoc".

Znaczki wykonano techniką offsetową, na papierze fluorescencyjnym, w formacie 40,5 x 40,5 mm, w nakładzie: 1 zl- 10 mln., 1,90 zł - 4 mln. sztuk. Arkusz sprzedażny zawiera po 16 znaczków.

W dniu wejścia znaczków do obiegu będzie w sprzedaży FDC, opatrzona datownikiem okolicznościowym, stosowanym w up. Warszawa I.

Znaczki, kopertę i datownik zaprojektował art. plastyk Maciej Jędrysik.

KARTKI POCZTOWE S marca br. wejdzie do obiegu kartka pocztowa z

wydrukowanym znaczkiem pocztowym wartości I al emisji „100. rocznica urodzin Juliana Przybosia".

Kartkę zaprojektował art. plastyk Wojciech Freudenreich. Nakład 215 tys. sztuk.

24 marca br. zostanie wprowadzona do obiegu kartka pocztowa z wydrukowanym znaczkiem pocztowym wartości 1 z1 emisji „350. rocznica koronacji obrazu Matki Boskiej Łaskawej -Warszawa".

Kartkę zaprojektował art. plastyk Jacek Konarzewski. Nakład 250 tys. sztuk.

30 marca br. Poczta Polska wprowadzi do obiegu kartkę pocztową z wydrukowanym znaczkiem pocztowym wartości 1 zł emisji Parki Narodowe -Park Babiogórski.

Kartkę zaprojektował art. plastyk Jacek Brodowski. Naklad 190 tys. sztuk.

Cena sprzedażna kartek po 1,10 zł.

Ukazał się 6 stycznia br. Poczta Polska wprowadziła do obiegu

znaczek pocztowy z oznaczeniem literowym „A," (Jan Paweł II w otoczeniu wiernych na tle znaku Jubileuszu Roku 2000 oraz flag polskiej i papieskiej) emisji „Zakończenie obchodów Wielkiego Jubileuszu Roku 2000" (p. „F" nr 12 z 2000 r. i nr 1). Znaczek wydrukowano w kolorach: żółtym, czerwonym, niebieskim i czarnym (Zarządzenie Dyrektora Generalnego Poczty Polskiej nr 74 z 29 XII 2000 r.).

Zarządzenie nr 73 z 28 XII 2000 r.

1. Każdy znaczek pocztowy oznaczony literą A lub B stanowi ekwiwalent za usługę pocztową w wysokości 1 zł.

2. Poczta Polska zaprzestaje drukowania znaczków pocztowych z oznaczeniem literowym B.

(...)zarzadz,s się przewartościowanie następujących znaczków pocztowych z oznaczeniem literowym A i B: Ślimaki i małże; Owoce drzew liściastych; Kocham Cię 1997,1998, 999; Dworki polskie,-Jubileusz roku 2000.

Zarządzenie wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2001 r.

Stemple okolicznościowe Centralny Zarząd Poczty Polskiej wyrazil zgodę

na stosowanie następujących datowników okolicznościowych:

201 w up. 41-500 Chorzów 1: IV Bal Filatelistów Oddziału Chorzowskiego.

1011 w up. 81-301 Gdynia 1: 75. rocznica nadania Gdyni praw miejskich.

1411 w up: 44-190 Knurów 1: Apostołowie Slowian - Patroni pojednania Europy. Święci Cyryl i Metody.

99.

14 II w up. 87-800 Wloclawek 1: Walentynki. 14 11 w up. 90-001 Łódź 1: Walentynki.

22 H w up. 87-100 Toruń 1: VII Targi Conservatio. 21 M w up. 64-330 Opalenizn: 600 lat parafii św.

Mateusza.

POCZTA POSŁANNICZA

Z okazji święta patronów pojednania Europy św. Cyryla i Metodego, 14 lutego br. na trasie Knurów -Wrocław będzie zorganizowany przewóz przesylek filatelistycznych przez postańca.

Do przewozu Pocztą Posłanniczą dopuszczone będą kartki pocztowe oraz listy krajowe i zagraniczne, zwykle i polecone, opłacone zgodnie z obowiązującą taryfą, opatrzone - lub nie - specjalnymi nalepkami, wydanymi przez Komitet Organizacyjny. Nalepki w cenie 1 zl za sztukę, wydane w bloczkach po 4 szt.,

w nakladzie 500 szt., można zamawiać pod adresem: PZF Kolo Nr 3 Knurów; skr. poczt. 17; 44-190 Knurów 1.

Przesyłki przeznaczone do przewozu Pocztą Posłanniczą należy przestać w zamkniętej kopercie do Urzędu Pocztowego Knurów 1; ul. Dworcowa 12; 44-190 Knurów, w terminie do 12 lutego br., z dopiskiem „Poczta Posłannicza".

Organizatorami Poczty Poslanniczej są DOP w Katowicach i Wroclawiu, RUP w Zabrzu, PZF Okręg Śląsko-Dąbrowski oraz Centrum Kultury w Knurowie.

100

nowości

ZAGRANICZNE

AFRYKA CENTRALNA. 25.11.2000. Ptaki. 6 zn.; 3 bl.; 3 ark.: 100; 150; 200; 300; 450; 750; bi.: 3 x 2000; ark. x 9 zn. x 390, 440; 485 CFA-F.

AFRYKI Pd. Rep. 22.1X.2000. Znane tereny. 3 zn. x 1,30 R (wyspy Robben; park wodny; Sterkfontein).

ALDERNEY. 19.X.2000. Historia. 8 zn. w parkach: 2 x 21 (boks; pochód); 2 x 26 (bal oficerski; 1873); 2 x 36 (wizyta królowej); 2 x 40 p (wizyta gubernatora sir Marcusa Slade, 1863).

ANDORA poczta franc. 18.XII.2000. Prehistoria. 1 zn. 6,70 F (misy z Prats).

23.X1.1. 25 lat archiwów. 1 zn. x 15,50 F (stary dokument).

ANGUILLA. 21.IX.2000. Festiwal sztuki. 5 zn.; 1 bl.: 15 („Anguilla Montage", Werne Caster); 30 („Spokój", Damien Carty); 65 c („Fracht między wyspami", Paula Walden); 1,50 („Tęczowe miasto", Flona Perzy); 1,90 d („Sailing Silver Sens". Valeria Carpenter); bl. 7 d. („Anguilla historyczna", M. Fleming).

ANTYLE HOLENDERSKIE. 1.IX.2000. 40. roczn. banku ubezp. socjalnego, SVB. 3 zn.: 75 (różne generacje: od dziecka do dziadka); 110 (dloń dziecka w dloni dziadka); 225 c (logo).

ARGENTYNA. 23.IX.2000. 200. urodziny dr. Dalmacio Velez Sarsfield. 1 zn. 75 c (portret prawnika, sędziego, podpis, herb m. Cordoba).

23.IX. Olimpiada w Sydney. 4 zn. x 75 c (żeglarstwo; hokej na trawie; siatkówka; ciężary); w pasku.

BELIZE. 18.IX.2000, 50 lat Partii Ludowej. 5 zn.: 10

(zgromadzenie przed budynkiem sądu); 25 (prawa wyborcze); 60 (samorząd); 75 c. (budowa nowej stalicy); 1 d. (niepodległość, flagi, ludzie).

BOLIWIA. 21. V01.2000. 100 lat szkoty wojskowej dla podoficerów im. Maximiliano Paredes, sierż. 1 zn. 2,50 s (kondor, portret Paredesa).

BOTSWANA. 17.VII.2000. Ćmy. 5 zn.: 35; 70 t; I; 2; 15 p; bl. z w.w. zn.

23.VIII. Dekada czytelnictwa, ONZ: walka z analfabetyzmem. 5 m.: 35; 70 t; 1; 2; 2,50 P.

BRAZYLIA. 10.V111.2000. 100. roczn. urodzin Gustavo Capena. 1 zn. 0,60 Rs. (polityk, intelektualista, org. Ministerstwa Edukacji Narod., szkice Oscara Niemeyera, Lucio Costa, Candido Portinari - architektów).

16.VIII. 100. roczn. urodz. Miltona Campos. 1 zn. I Rs. (intelektualista, polityk, gmach biblioteki, flaga prow. Minas Getias).

16.IX. świat. Dzień Ochrony Ozonowej. I zn. 1,45 Rs. (ręka oslaniająca kulę ziemską, punkt ozonowy).

27.IX. Transplantacje. 2 zn. x 1,50 Rs. w parce (sylwetki ludzi; serce na dłoni).

9.X. 25. roczn. wspólpracy dyplomat. Brazylia - Ch.R.L. 2 zn. x 0,27 Rs. (maska brazyk,

101

karnawał; lalka chińska z teatru lalek).

13.X. Projekt 2000: nauka przez TV. 1 zn. 0,27 Rs. (ekran TV, ręka robiąca notatki).

BRYTYJSKIE TERYT. OCEANU INDYJSKIEGO. 25.)/2000. Stamp Show 2000" London, zwierzęta. 4 zn. w bl.

BUŁGARIA. 19.VII.2000. 25 lat KBWE. Helsinki, 1975. 2 zn. x 20 st. w bl, (dwie ręce uformow. w literę E; trzy litery ,,e" w kształcie ludzików).

BURUNDI. 24.VII.2000. Historia zdobywania kosmosu. 12 zn. x 165 F w ark.; bl, 1500 F (teleskop Newtona).

CHILE. 13.VII.2000. Święta folklorystyczne. 4 zn.: 150 (diably z Tirany); 200 (święto w San Pedro de Atacame); 370 (§w jęto z Candelaria Copiago); 460 d (balet z Andacollo).

CYPR TURECKI. 2817(2000. Ryba. 1 zn. 50 000 L (przednik na 6000 L.).

16.X. Kwiaty. 4 zn.: 125 000; 200 000; 275 000; 800 000 L.

CZECHY. 4.X.2000. Łowiectwo. 4 zn.: 2 x 5 w parce (jesień: sokół; zima: rogacze); 2 x 5,40 Kc w parce (wiosna: kaczki; lato: ratunek dla zwierząt).

EGIPT. 9.17(.2000. Olimpiada w Sydney. 1 za 20 pt. (biegaczka z dzwonkiem i szarfą w barwach Egiptu, kangur, embl.).

27.IX Dzień turystyki. 1 zn. 125 p. (Egipcjanin na tle schemat. kuli ziemskiej, orzeł).

10.X. Most Ferdan. 1 zn. 20 pt. (pociąg na moście, trasa linii kolejowej).

15.X. IV etap budowy metra. I zn. 20 pt. (piramidy, wagon metra).

ESTONIA. 20.IX.2000. 100. urodziny Augusta Maik. L zn. 4,40 kr (portret pisarza).

FRANCJA. 11.XII.200 O. Metalurgia. 1 zn. 4,50 F (wieża Eiffla, rakieta).

GRENADA. 15.V.2000. WF Expo 2000, Anaheim, kosmos. 1 ark. 6 zn. x 1,50 d (Łunnik IV; pojazd Clementine; Łuna XII; Łuna XVI; Apollo 11; Ranger); bl. 6 d. (Apollo 13).

GUERNSEY. 19.X.2000. Boże Narodzenie. 6 zn.: 18; 26; 36; 40; 45; 65 p. (sceny zimowe przed kościolami).

HONGKONG. 30.IX.2000. Park rozlewisk Tm Shui Wai. 6 zn.

x. 25 d.; 2 bl. x 2 zn.: 3, 10 +5; i 1,30 + 2,50 d. w parkach (ptaki wodne).

IRLANDIA. 9.X.2000. Lotnictwo wojskowe. 4 zn.: 30; 38; 45; 57 c w parkach.

ISLANDIA. 9.X.2000. Motyle. 2 zn.: 40; 50 kr.

9.X. Dzień znaczka. 1 zn. 250 kr. („Emigracja", mal. Arni Sigurosson, 1884-1970); w bl.

JAPONIA. 23.V.2000. XX wiek. 10 za: 2 zn. x 50 w parce (komiks „Tetsuwan Atom", aut. Osamu Tezuka); 8 zn. x 80 jen. (pieśń „Ringo no. uta", z f. „Soyokaze", kompoz. Hachiroch Satok, tekst Tadashi Manjohme; komiks „Sazae-San", 1946, Machiko Hasegawa; konstytucja 1946; rzeźba plywaka Hironoshin Furuhashi, medal w Los Angeles, 1949; Hideki Yukaw a, fizyk, Nobel 1949; konkurs śpiewaczy, 1951; film „Kimo no na ha", Kamo Kiura, 1953, aktorzy Kaiko Ki shi, Kenii Sada; powieść „Nijushi no Flitard", Salcae Tsuboi, 1952).

21.VI. Konferencja państw uprzemysłowionych, Kyushu,

Okinawa. 2 zn. x 80 jen w parce (kwiaty, motyle na tle morza).

23.V1. XX wiek. 10 711.: 2 zn. x 50 jen w parce (Tokio: wieża TV; stary radioodbiornik); 8 zn. x 80 jen (radio i Tv, aparat z 1953 r; Akira Kurosawa, reż. f., 2 zn. w parce: reż. przy realu. f. „Shichi min no Samurai"; sumo, 2 zn. w parce: złoty pas; walka; f. „Godzina", 1954; moda „Tayio-zoku", oparta na f. „Tayio roku", oparta na f. „Tayio ma Icisetsu", wg pow. Shintaro Ishihara; banknot 10 000 jen, 1958).

30.VI. Walka z przestępczością gospodarczą. 2 zn. x 80 jen w parce (słoneczniki).

KAMBODŻA. 10.IV.2000. Ryby. 5 zn.: 200; 500; 900; 1500; 4000 R; 1 bl. 4500 R.

13.IV. Kultura Khmerów, rzeźby. 3 zn.: 500; 1500; 2000 R.

KANADA. 2.X.2000. Paź-dziernik, miesiąc kolekcjonowania maczków. 4 zn. x 46 c. (wieloryb grenlandzki; narwal; wal błękitny; wal biały); w czwórce.

LIBERIA. 22.VI.2000. Wydarzenia. XVI wieku. 17 zn.x 8 d (sobór w Trydencie, 1545; król Filip, 1556; budowa bazyliki w ' Moskwie, 1560; handel niewolnikami, 1562; budowa Escorialu w Madrycie, 1563; dzieła Wen-Po-Jen, 1563; El Graco; dzieła Toyokami Mideyoshi, 1590; śmierć kompozyt. G. Pierluigi z Palestriny; 1525 „Don Quijote"; edykt z Nantes, 1598; śmierć Michała Anioła, 1564 Caravaggio, 1573-1610; sir Francis Draka, 1540-96; armada hiszpańska, 1588, załoi. miasta St Augustina, 1565; Łapana', 1571).

11.IX. 80. roczn. urodzin Jana Pawia II. 2 ark.: 16 zn. x 20 d; 6 zn. x 35 d; bl. 100 d.

MALEZJA. 20.VIII.2000. 100 lat Instytutu Medycyny. 3 zn.; 1 bl.: 30 (odkrycie wit. Bl, 1906- II); 50 sen (bakterie antyzakaźne); 1 RM (DNA); bl. 2 RM (molekuła DNA).

26.VIII. Ssaki chronione. 3 zn. w pasku: 20; 30; 50 sen.; bl 1 RM.

MALTA. 13.1X.2000. Kwiaty. 6 zn.: 1; 3; 5; 10; 12 c; 1 L.

MAYOTTE. 27.7(1.2000. Destylarnia Ylang. 1 zn. 2,70 F.

27.X1. Szpital. 1 zn. 10 F. MOŁDAWIA. 12.VIII.2000.

Zabytkowe Kościoły. 4 zn.: 25 B

102

(kościół skalny, „Opona, 16 17 w.); 1,50 (k. drewniany św. Mikołaja, Heciul Vechi, 1791); 1 80 (k. drewn. M. Boskiej, Palanca, 18-19w.); 3 DL (k. skalny, Butuceni, 15-16 w.).

NIEMCY. 9.XI2000. Kobiety. 2 zn.: 100 (Grethe Weiser, akt. teatr.); 110 F. (Kace Strobel, polityk, minister).

9.X1. Boże Narodzenie. 2 zn.: 100 + 50 (obraz Conrada v. &Jest); 110 f + 50 f (witraż Christiane Hemmerich).

9.XI. Parlament Saary, 1 zn. 110 f. (budynek).

9.X1. 125. roczn. urodz. Reinera Marii Rilke. I zn. 110 f. (okładka książki).

9.XI. 100. urodz. Arnolda Bode. 1 zn. 110 f. (malarz, rysownik, wykładowca).

NORWEGIA. l7.X1.2000. Komiksy. 2 zn. x 4,20 kr („Nils og Blamann"; Nr 91 Stomperud").

17.XI. Witraże. 2 zn. 3,60; 4,20 kr.

NOWA KALEDONIA. 25.X.2000. VII festiw, sztuki Pacyfiku. zn. x 15,40 F w bl. (rysunki).

25.X. Muzeum. 2 zn.: 5; 5.80 F. (totemy).

10.VI. Królowa Hortensja. I zn. 6,10 F (portret).

10.XI. Krajobrazy. 3 zn. x 5,50 F (jeziora).

O.N.Z. 9.XI.2000. Szacunek wychodźcom. 3 zn.: 7 sz (kobiety); 0,80 F (rodzina); 33 c (grupa Hindusów); 3 bl.: 711. jw.: 25 sz: 1,80 F; I d. (mat Juri Geworgian, Armenia).

PALESTYNA. 21.VIII.2000. Wizyta Arafata w Berlinie. 2 zn.: 200 (z kanclerzem G. Schrdderem); 300 Fils (z prezd. J. Ranem).

PITCAIRN. 4.VIII.2000. 100. roczn. urodz. bryt. Królowej Matki. 2 zn.: 2; 3 d. (portret); w bl. owalnym.

a

9 9 10

PORTUGALIA. 15.IX.2000. Olimpiada w Sydney. 4 zn.: 52 (biegi); 85 (hippika); 100 (żeglarstwo); 140 esc (skoki do wody); bl.: 2 za.: 85 (szermierka); 215 esc (siatkówka).

6.X. Snoopy i poczta. 6 zn.: 2 zn. x 52; 85; 100; 140; 215 esc (Snoopy, fig. komiksowa, rys. Charles M. Schultz, jako listonosz).

Portugalia - AZORY. 9.X.2000. Poczta zeppelinowa i przy pomocy boi morskich. 2 zn.: 85 (rybacy holujący boję); 140 esc (zrzut poczty z zeppelina).

Portugalia - MADERA. 15.1X.2000. Port lotniczy Funchal.

1 zn. w bl.: 140 esc (samolot nad pasem startowym).

RUMUNIA. 12.VII.2000. 100 lat lotnictwa. 1 zn. 2100 L (F.V. Zeppelin, zeppelin LZ. 1).

SAINT PIERRE I MIQUELON. 10.X12000. Boże Narodzenie. 1 zn. 3 F (anioły nad miastem, rys. prymitywny).

SAINT VINCENT-GRENADINY. 5.IX.2000. 100. roczn. urodz. bryt. Królowej Matki. 8 zn. x I d w2 paskach x 4 zn.

SUAZI. 3.VII.2000. Dzikie zwierzęta. 4 zn.: 65 (lew „Libhubesi"); 90 c (lampart „Ingwe"); 1,50 (nosorożec „Bhejane"); 2,50 E (bawół „Inyatsi").

SZWECJA. 16.X1.2000. Boże Narodzenie. 2 zn. x 6 kr. w parce (plotki śniegu).

TONGA Królestwo. 15.0(2000. Olimpiada w Sydney. 5 zn. x 80 c. w pasku (boks; bieg przez plotki; biegacz ze zniczem, sportowiec na wózku inwalidzkim; dysk; ciężary).

TURCJA. 30.VIII.2000. Dowódcy wojny wyzwoleńczej. 4 zn.: 100 000 (gen. Yakup Sevka Subasi, 1876-1939); 200000 (gen-por. Musa Kozim Karabir, 1882-1948); 275 000 (marsz. polny Mustafa Fevzi Cakmak, 1876-1950); 300 000 L (gen. Cevat Cobanli, 1870-1938).

15.1X. Olimpiada w Sydney. 4 • zn.: 125 000 (rytmika); 150 000 (pływanie); 275 000 (skok wzwyż); 300 000 L (strzelanie).

TUVALU. 3.VII.1.2000. Ptaki i zwierzęta. 2 ark. x6 zn. x 91) c.; I bl.

VANUATU. 15.1X.2000. Olimpiada w Sydney. 4 zn.: 56 (bieg); 67 (ciężary); 90 (skok wzwyż); 96 VF (boks).

103

WALLIS I FUTUNA. 23.X.2000. VIII fest. sztuki Pacyfiku. 1 zn. 330 CFP (malowidła tubylców).

9.XI. Ryby. 3 zn. x 115 CFP. 13.XI. Rocznica kanonizacji St

Charnpagnat. 1 zn. 380 CFP. (kościół, ksiądz).

WATYKAN. 7.XI.2000. 2000. rocz.). narodzin Jezusa. 4 zn.: 800 (narodziny); 1200 (Jezus); 1500 (Maria); 2000 L (Józef).

WĘGRY. 19.IX.2000. Synagoga Dohany. I zn. 120 Ft (widok synagogi); wyd. wsp. z Izraelem.

9.XI. Zabytkowe krzesła cz. II 5 zn.: 4; 5; 6; 80; 90 Ft.

3.X11. Boże Narodzenie. 4 zn.: 26 (ucieczka do Egiptu); 28 (gałązka choinki); 29 (choinka); 34 Ft (stajenka)

WŁOCHY. 14.X.2000. Rok matematyki. 1 zn. 800 L (logo, kula w walcu).

20.X. 400. roczn. śmierci Giordano Bruno. 1 zn. 800 L. (popiersie Bruno, rzeźba Pietra Masulli, 1863. w Neapolu, pergamin z tytułami dziel).

24.X. 250 lat akademii Roveretano delii Agiata. 1 zn. 800 L, (herb, dyplom z 1753 r.).

25.X. sztuka. 1 zn. 800 L. (figura Madonny, rzeźba Luca della R obbia, w 600. rocz. urodzin).

3.XI. 500. roczn. urodz. Benvenuto Cellini. I zn. 1200 L. ( „Perseusz").

3.XI. 100. roczn. urodz. Gaetano Martino. 1 zn. 800 L (portret min. spr. zagr.. mapa Europy).

• • OO

C

Ol Mik 22 r ill 7i

• CENY• CENY• CENY• CENY• CENY• CENY• CENY•

... W NOWYM KATALOGU FISCHERA W połowie grudnia ub.r. ukazał się „Katalog

Polskich Znaków Pocztowych" Fischera, tom I na rok 2001. W tym miejscu interesują nas najbardziej notowania cen walorów w nowym katalogu, dlatego poświęcimy im nieco uwagi. Zmian cen jest bardzo dużo i tylko o niektórych możemy tu powiedzieć.

W większości poszły w górę ceny znaczków czystych z lat międzywojennych, chociaż nie wszystkie w jednakowym stopniu. Najwięcej drożeją znaczki już i tak bardzo drogie, a więc rzadkie i poszukiwane. Np. 25 h. (F.I) z wydania krakowskiego ze stycznia 1919 r. drożeje z 7,5 tys. zł na 10 tys. zł czysty, a stemplowany z 8,5 tys. zł na 12 tys. z!. Podniesiono również cenę 10 kor. jasnofioletowej z 12 na 16 tys. zl, a ciemnofioletowej z 17 na 25 tys. zl. Seria przedrukowa PP/GGW drożeje z 360 zl na 450 zl, 5 fen. z wydania gnieźnieńskiego z 1600 z1 na 2000 zl, pierwsza seria MPiT w walucie koronowej nieperf. ze 170 na 300 zł, a walucie markowej - z 270 na 400 zł.

0 50 - z 50 z1 na 75 z1 drożeje seria zn. czystych z 1922 r. dla Górnego Śląska. Z tej serii podrożał też najbardziej zn. kasowany 200 tuk. (oczywiście z oryginalnym stemplem i widoczną datą) - z 15 da 60 zł O 50 % podniesiono też cenę serii przedrukowej z

lat 1923-24. Kosztowała ona 40 zl, obecnie 60 zł. Pierwsza seria zn. w walucie zlotowej z maja 1924 r. podrożała z 290 na 400 zl. Drożeje parka zn. 75 gr z Janem 111 (nr kat. 245) w kombinacji z pustopolem w środku - z 350 na 500 zł.

Na dotychczasowym poziomie 1200 7.1 utrzymała się cena bloku nr I. z 1928 r. oraz szeregu rzadszych pozycji z lat 1944-1954. Tak więc "Monte Cassino" ma nadal cenę 220 zl seria czysta i 260 zl stemplowana, "Wodzowie" odpowiednio 200 zlj 400 zł, "Komisja Edukacji" seria zn. 270 z1 i 420 zł, blok 1500 zl i 1600 zl, a seria "Bojownicy" z przywieszkami - 250 z1 i 400 zł, natomiast blok 800 z! i 1000 zł. Na dotychczasowym poziomie 3000 zł pozostaje też cena karnetu "Świat Pracy" i bloku niebieskiego "111 Zjazd PZF" - 500 zł i 650 zł.

Po raz pierwszy podano ceny 1000 zl i 5000 z1 dla znaczków nie wprowadzonych do obiegu z grudnia 1944 r. (IV i V - urzędowe U 19-20 z przedrukiem). Niewątpliwie pojawią się teraz falsyfikaty, gdyż znaczki podstawowe są bardzo popularne, a nadruki łatwe do podrobienia.

Wprowadzono również cenę 11 tys. d za błędnodruk znaczkś 20 gr z emisji olimpijskiej z 1956 r. z odwróconym wizerunkiem bokserów.

104

Niezwykle rzadko spotykane całości ze znaczkiem 686s 80 gr z widokiem Pałacu Kultury w Warszawie w barwie purpurowej wyceniono obecnie 8 tyS. Poprzednio szacowano takie całości na 4,5 tys. zł.

W recenzji z poprzedniego wydania katalogu („F" nr 2/2000, s. 91) zadałem pytanie, czy rzeczywiście nie istnieją urzędowe FDC ze znaczkami emisji królewskiej, nie wprowadzonymi do obiegu? Okazuje się, że chyba jednak istnieją. Tym razem bowiem, 10 lat od czasu ich ukazania się, w katalogu zmieniono zapis i pojawiła się cena na FDC z tymi nie wprowadzonymi do obiegu znaczkami - 1200 zł. Oczywiście, że są już też i falsyfikaty, dlatego trzeba być bardzo ostrożnym przy nabywaniu tych walorów na FDC, gdyż różnica między ceną znaczków czystych luzem, a ich ceną na FDC wynosi ponad 100 %.

ś ś ś W nowym katalogu wprowadzono szereg innowacji,

które będą stanowić cenną pomoc dla zbieraczy. I tak, „w główce" opisu każdej emisji umieszczono informacje o technice drukowania znaczków oraz -w większości przypadków - podano liczbę sektorów lub bloków w arkuszu drukarskum. Na stronach 286 do 319 ?wydrukowano encyklopedyczne wiadomości o wizerunkach przedstawionych na znaczkach, co będzie wielką pomocą szczególnie dla tematyków, opracowujących swoje zbiory. Na stronach 320-326 umieszczono informacje o nietypowych wzajemnych układach znaczków i przywieszek w arkuszach, w zależności od sposobu drukowania i podziału arkusza.

B.R.

Nowości polskie w „Michel-Rundschau" nr 12/2000 i nr 1/2001

Nr kat. Data i nazwa emisji C e

nominał a n a

o

1.09.2000 Sydney 2000 3854 70 gr 1,10 0,70 3855 80 gr 1,30 0,80 3856 1,10 z1 1,90 1,10 3857 1,55 z1 2,40 1,60

Seria (4 zn.) 6,70 4,20 2 FDC 9,70

9.10.2000 Światowy Dzień Poczty 3858 70 gr 1,10 0,70 3859 80 gr 1,30 0,80 3860 1,10 21 1,80 1,10 3861 1,55 z1 2,70 1,60

Seria (4 zn.) 6,90 4,20 2 FDC 10,00

12.10.2000 50-lecie PZF 3862 1,55 zł z bloku 2,70 1,60 Blok 143 2,70 1,60

FDC 4,20 23.10.2000 Poczet królów i książąt polskich

3863 70 gr 1,10 0,70 3864 80 gr 1,30 0,80 3865 1,10 zł 1,80 1,10 3866 1,55 zł 2,70 1,60

Seria (4 zn.) 6,90 4,20 2 FDC 10,00

r.

! Ogłoszenia

Polska, Europa, wymienię, sprzedam. Stale aktualne. Telefon: 0604-220-532.

Sprzedam według listy braków czyste i kasowane walory PRL, PMW, GO, Port Gdańsk, Plebiscyty (także usterki, odmiany). Skrytka 111; 80-305 Gdańsk 5.

Likwiduję zbiory listów ze znakami pocztowymi Królestwa Polskiego, listy i kartki ze stemplami okolicznościowymi PMW, listy ze stemplami lotniczymi PMW i PRL, kartki legionowa, Cp i inne walory filatelistyczne. Stojak; Kościelna 67; 33-370 Miozyna.

Poszukuję listów izraelskich do roku 1960. B. Cymerys; skr. poczt. 95; 00-976 Warszawa 13.

Kupię przesyłki ze stemplem cenzusy (trójkąt) z 1939 roku. Iw. ze stemplem polskiej poczty polowej 1939. Szczególnie po 1.09.39. Adam. L. Woźniak; ul. Mokra 25/55; 91-034 Lódz. •

Sprzedam zbiory znaczków stemplowanych Anglii, Austrii, Bawarii, Danii, Finlandii, Francji, Gdańska, Generalnej Gubernii, Holandii, Izraela, Łotwy, Norwegii, Palestyny, Szwajcarii, Szwecji, Włoch, Niemiec, NRD, RFN, Berlina oraz komplet „Filatelisty" od nr. 1 do nr 800. Michelson Bohdan; 05-520 Konstancin; Wilanowska 3 m.16; tel. (022) 756 31 65.

Kupię znaczki i stare listy Europy Zachodniej, Polski. Także listy i wszelkie dokumenty z obozów koncentracyjnych. Poszukuję plakatów, afiszów i obwieszczeń z lat 1900-1950 o tematyce propagandowej, wojskowej, filmowej itp. Zbigniew Koniarski; 48-250 Glogówek; ul. Pasternik 2; tel. (077) 43 73 681.

Poszukuję czyste Cp 91; 92; 110 I i 11; 121 I do IV. Janusz Bartek skr. poczt. 78; 15-959 Białystok 2.

Kupię pojedyńcze serie, roczniki, zaawansowane zbiory czystych znaczków do tematu Europa CEPT. Halina Kaczmarek; 59-220 Legnica; skr. poczt. 316; tel. (076) 856-19-39.

CENTER STAMPS 08-110 Siedlce 2 ; skr. 25 telJfax (025) 644 78 41

Rosja, Litwa, Łotwa, Estonia, Białoruś, Ukraina, Gruzja, Armenia, Mołdawia oraz

Bośnia Hercegowina, Chorwacja, Macedonia, Słowenia, Serbia, Jugosławia

i inne Abonament nowości • kompletne roczniki

• serie tematyczne • • maczki z listy braków •

Sprzedażamysy ł kowa• ofertagratis

Redakcja nieod- powiada zatreść

ogłoszeń

105

MICHAŁ JANKOWSKI FIRMA FILATELISTYCZNA

Zdecydowanie kupimy: rarytasy, próby, błędy,

rzadkie całości pocztowe oraz wielkie kolekcje

znaczków Polski, Chin i krajów europejskich.

Bezpośredni kontakt z właścicielem (od rana do wieczora)

pod numerem O 601 28-12-76.

Czekamy na Twój list, fax bądź telefon.

Biuro zakupów i sprzedaż wysyłkowa ul. Marszałkowska 83 lok. 70

00-683 Warszawa

(022) 629-10-02 (022) 629-43-06

Sklep: Warszawa, ul. HOŻA 19, tel./fax (022) 625-38-56 NR. KONTA BANKOWEGO: PKO BP IX OfWARSZAWA 10201097-319492.270-1-PLN

1114

naczkill.com r.rJ J J J J J J J _I _ś —r

internetowy dom aukcyjny polskich znaków pocztowych

)0 •

r r

r r r r r r

r

r-r

r

r r

r

"I 1 e '- 1,q I I 1 r' •

Y.."

d • •

Lidd•Il=

r

r r

r znaczki-pl.com • briefmarken-pl.com • stamps-pl.com

r

pierwsza aukcja już

w grudniu 2000 rrrrrrrrrrrrrrrrrr rrrrrrrrrrrerrrrrr rrr r,---

Wypełnij formularz zgłoszeniowy, a otrzymasz bezpłatnie r kod dostępu, który umożliwi Ci licytowanie i zakup na aukcji. Zgłoś się pod adres [email protected] lub Find and Buy skr. poczt. 256; 00-987 Warszawa 4

107

O INTERFIL O

00-357 WARSZAWA, NOWY ŚWIAT 66, TEL./ FAX (0-22) 826-83-22

widz. I1w-17"

NAJSTARSZA WARSZAWSKA FIRMA FILATELISTYCZNA

Nasza specjalność to: • klasyczne pozycje polskie i tzw. „przyległości" • klasyczne maczki z calego świata • hsty, całostki, ostemplowania do r. 1946 • stare pocztówki • sprzedaż wysylkowa roczników (palnych albo abonamentowych)

oraz znaczków z listy braków Warunki wysyłki są następujące:

L Sunna transakcji musi przekroczyć 100 d. 2. Wysylka następuje na koszt zamawiającego po uprzednim otrzymaniu zwykłego przekazu pieniężnego

(wpłata na konto lub telegraficznie jest możliwa, ale wycltuża procedurę o kilka dni). 3. Szczegóły i warunki transakcji potwierdzone są telefonicznie - przy zamówieniach prosimy podawać swój

nr telefonu - w razie wątpliwości zadzwonimy na pewno! Pertraktacje pisemne z naszej strony możliwe są tylko przy transakcjach, których wartość przekracza 5000.- zł.

naszą specjalnością są duże zakupy !!!

INTERFIL jest firmą, która dokonała najwięcej transakcji zakupu!!!

Dlaczego tyle osób sprzedaje u nas swoje zbiory? Oczywiście również dlatego, że nie boimy się takiego zakupu. Ale też dlatego, że proponujemy atrakcyjna procedurę. Z zasady nie wyceniamy zbiorów, których nie widzimy, ale doradzamy wszystkim, by przyszli do nas, oszacować swoje zbiory.

KUPUJEMY STALE

• Specjalizowane zbiory • Lepsze polskie serie i szpice • Wszystkie błędnodruki, odmiany i próby znaczków polskich • Listy z powstań, obozów, wojenne itp. • Rzadsze stemple, listy o tematyce harcerskiej, szachowej, judaika i inne • Lepsze całostki ziem polskich xx, z obiegu • Dobre zbiory znaczków zagranicznych • Serie, luzaki Chin, Japonii, Korei i innych krajów tego regionu • Stare pocztówki

W naszej bogatej ofercie sprzedaży znajdziecie prócz bogatego wyboru znaczków -

listy, ostemplowania, ealostki, karty, winietki, nalepki i literaturę

108

• INTERFIL • 00-357 WARSZAWA, NOWY ŚWIAT 66, TEL./FAX (0-22) 826-83-22

godz. 1160-17" NAJSTARSZA WARSZAWSKA FIRMA FILATELISTYCZNA

Aktualne ceny nie stemplowanych znaczków polskich z lat 1944-1998 w rocznikach

Oferta Interfil Oferta knedli

Rocznik Katalog

Fischer Cennik

FKR Cena

la kart ni lb Rocznik

Katalog Fischer

Cennik FKR

Cena 1a YslaYl61

1944 pełny 211.- 255.- 205.- 200.- 1970 palny 65,60 107.- 55.- 50.- 1945 palny 366,50 394.- 255.- 245, 1970 abon. 33,10 54- 25.- 20.- 1946 palny 1853,60 2202.- 1625.- 1575.- 1971 palny 82,40 122.- 65.- 60.- 1946 abon. 83,60 122.- 65.- 60.- 1971 abon. 36,40 53.- 25, 20.- 1947 palny 132.- 167.- 120, 115.- 1972 palny 54,30 71.- 35.- 30.- 1948 palny 1390.- 1626.- 1180.- 1150.- 1973 palny 45,20 63.- 35.- 30.- 1948 abon. 160.- 206.- 125.- 120.- 1974 palny 51,70 87.- 45.- 40.- 1949 palny 73.- 102.- 60.- 55.- 1974 abon. 32,70 47.- 25, 20.- 1950 palny 83,20 143.- 105.- 100,- 1975 palny 52,20 70.- 30.- 25.- 1951 palny 157,20 196.- 130, 125.- 1976 palny 27,20 49.- 25, 20.- 1952 palny 215.- 313.- 175, 170.- 1977 palny 31,35 66.- 30.- 25.- 1953 palny 271.- 313.- 205.- 200.- 1978 palny 28,50 49.- 25.- 20.- 1954 palny 803.- 1002.- 660.- 650.- 1979 palny 54,60 86.- 45, 40.- 1954 abon. 303.- 402.- 210.- 205.- 1980 pełny 30,40 47.- 25.- 20.- 1955 palny 180,10 246.- 140.- 135.- 1981 palny 31,50 50.- 25, 20.- 1956 polny 128,90 185.- 120.- 115.- 1982 palny 37,90 64.- 30.- 25.- 1957 palny 87,70 135.- 80.- 75.- 1983 palny 27,70 45.- 25.- 20.- 1958 palny 82,70 173.- 95.- 90.- 1984 palny 26,80 48.- 25.- 20.- 1959 pełny 68,10 115.- 60.- 55.- 1985 pełny 41,20 79.- 30.- 25.- 1960 palny 1602,10 1794.- 1150, 1100.- 1986 palny 42,20 78.- 25.- 20.- 1960 abon. 142,10 214.- 110, 105.- 1987 pełny 168,40 205.- 135.- 125.- 1961 pełny 93,90 125.- 65.- 60.- 1987 abon. 28,40 45.- 25.- 20.- 1962 pełny 467.- 477.- 340, 330,- 1988 palny 102,50 131.- 90.- 85.- 1962 abon. 66.- 89,- 35.- 30,- 1988 abon. 22,50 41.- 25.- 20.- 1963 palny 283,80 362.- 240.- 235.- 1989 palny 64,80 82.- 40.- 35.- 1963 abon. 53,80 72.- 30.- 25.- 1989 abon. 27,80 44.- 25.- 20.- 1964 palny 202,20 251.- 155.- 150.- 1990 palny 40,60 56.- 30.- 25.- 1964 abon. 57,20 86.- 30.- 25.- 1991 pełny 60.- 94.- 45.- 40.- 1965 polny 59,60 83.- 35.- 30.- 1992 palny 93,40 135.- 65.- 60.- 1966 'miny 43.60 68.- 30.- 25.- 1993 palny 125,60 175.- 85.- 80.- 1967 palny 38,15 70.- 25.- 20.- 1994 palny 92,50 142.- /10.- 75.- 1668 polny 60,10 90.- 40.- 35, 1995 palny 70,45 108.- 55.- 50.- 1968 abon.' 30,10 50.- 25, 20.- 1996 polny 77.- 115.- 70.- 65.- 1969 palny 72.- 99.- 50, 45.- 1997 palny 125,30 163.- 110.- I05.- 1969 abon. 37.- 54.- 25.- 20,- 1998 palny 81,30 121.- . 85,- 80:

OFERTA AKTUALNA DO WYCZERPANIA

CHCESZ KUPIĆ • ALBO • SPRZEDAĆ

INTERFIL TWOIM PARTNEREM Nr konta: PKO BP I Oddz. W-wa 10201013-532165-270-1-111

109

UM set.

Kupię maczki z oznaczeniami nakład w na margr esie, pośrednictwa pocztowe, poczty hotelowe, poczty peronowe, poczty lokalne 1918 - I , wydania lokaln maczków dopłaty, blankiety telegramów. Zbigniew Korsuń, Ekspert Illatelistyczay PZF

skr.poczt. 82, 00-950 Warszawa 1 • tel/fax : 022- 629-49-47

PHILATRADE Wysyłkowa Sprzedaż Znaczków

Skr. Poczt. 576 • 00-950 Warszawa 1 telJfax (0-22) 674-40-71

e-mail: [email protected]

Prowadzimy:

- sprzedaż wysyłkową tematycznych znaczków całego świata

- abonament nowości tematycznych calego świata

- sprzedaż zestawów maczków kasowanych dla firm oraz osób prowadzących dzialalnoSó handlową

- zakup zbiorów maczków tematycznych

Udzielamy znacznych zniżek w stosunku do detalicznych cen cennikowych dla stałych klientów, dla osób i firm prowadzących działalność handlową oraz przy zakupach abonamentowych

Niną ofertę (cennik) wraz z warunkami sprzedały wysyłamy po otrzymaniu zwrotnej, ofrankowanej koperty

„FILATELISTA" ul. Ho ż a 9

00-528 WARSZAWA tel. (022) 621 - 40 - 07

SKUP - KOMIS - WYCENA znaczki, Cp, Ck, FDC, zbiory

SPRZEDAŻ PRL - WYSOKIE RABATY

W NUMERZE na 56 str.

• J. Z. Piekut - Nie wprowadzona do obiegu seria znaczków z 1945 r. • B. Rejnowski - Fałszerstwo znaczka

20 Mk z ułanem • J. A. Walocha - Fałszerstwo pod-wójnego i odwróconego nadruku na znaczku nr kat. 3105 • B. Rejnowski - Walc czy polonez

CO TO ZA STEMPLE? AEROFILATELISTYKA - A. Klositisid - leszcze raz o locie Orlińskiego • Z. Janik - Problematyka filatelistyczna

w beletrystyce • B. Rejnowski - Niemieckie formularze

korespondencyjne z czasów I wojny świa- towej dla jeńców z armii rosyjskiej • XLI Konkurs na najładniejszy znaczek

polski 2000 r. • J. Z. Piekut - Zagraniczne aukcje fila-

telistyczne ........... ................. ........ • L. Piekarz - Złoty jubileusz Mało-

polskiego Okręgu PZF OSOBLIWOŚCI ZNACZKÓW POLSKICH TO i OWO • Wojciech Henrykowski - łan Pawel II

w filatelistyce cz. 56 • L. K. Malendowicz - Słownik filatelistyczny angielsko-polski - ez. II dokończenie STALE DZIAŁY .....

str.

59

60

61 64 65

66

68

70

71

74

76 78 79

80

81 od 89

Adres redakcji Al. 3 Maja 12, 00.391 Warszawa, e1.625-35.56. Pismo finansowane ze środków ZG PZF. Wydawca: Zarząd Główny PZF, A1.3 Maja 12,00-391 Warszawa, telifax 625-20-52; e-mag: zgpzf®eta.pl

redaktor naczelny: Bronisław Rejnowski • sekretarz redakcji: Beatu Mickiewicz Materiałów nie zamówionych nic zwracamy. Zastrzegamy sobie prawo do skracania i opracowywania redakcyjnego tekstów

oraz zmiany tytułów. Za treść ogłoszeń redakcja nie odpowiada. Przyjmujemy ogłoszenia: drobne • 1 nowo • 40 gr, 1 cni" w ramce - 1,20 zl. Należność prosimy wpłacać na konto

ZG PZF Bank Gda6skI IV Oddalał w Warszawie, nr 11601120-7054-132, nr konta dolarowego: 11601120.7054- 867874-116-11270H z zaznaczeniem „ogłoszenia do „F", a tekst ogłoszenia przesłać do redakcji.

Warunki prenumeraty krajowej prowadzonej przez Pocztę Polsk ą; wmówienia na kwartał, półrocze, trzy kwartały i cały rok przyjmują wszystkie placówki pocztowe w terminach: do 25 listopada na następny rok, do 25 lutego

na II, III i IV kwartał, do 25 maja na III i IV kw., do 25 sierpnia na IV kwartał. Cena odpowiednio: 15.-; 30.-; 45.-.; 60.- zl.

Prenumerata za granicę (prowadzi redakcja) droższa o 100 %. Bieżące numery „Filatelisty" można kupić w redakcji, sklepach filatelistycznych i ogniwach PZF. Prowadzimy również sprzedaż starych numerów pisma. Druk: Zakład Poligraficzny „Neodruk" 04-404Warszawn, W. Republikańska 37 • tel. 612-90-74 • e-mail: [email protected]

110

f) Waga

. kg

I k dro,i,

Pobranie

.2,4,km;

ulica, n umer domu ■.7a 21,11,1 . ∎

-'f-ma ostatnia poczta, ziemie

— ' ,.,•, a.kie1lone .51, wop.. wyeend ..claw,;,

Tarnów 1

Fałszerstwo znaczka 20 Mk z ułanem

Adres pomocniczy z nalepką

paczkową 1518. Dwa pojedyncze znaczki fałszywe po 20 Ink., użyte 17 111 1921 r. w up. Tarnów 1.

Adres pomocniczy z

nalepką paczkową 1845. Parka tete-

becha użyta 25 III 1921 r. w up Tamów L

Sopocki Dom Aukcyjny

OFERUJEMY PAŃSTWU ZNACZKI ZIEM POLSKICH

PO BARDZO ATRAKCYJNYCH CENACH

Unikat Zamość 25 VII 1944

Nadruk na znaczku G.G. Nr 44 Fotoatest Lesław Schmutz

NAJWIĘKSZA W POLSCE OFERTA ZNACZKóW;CALOSTEK, LISTÓW ZWIĄZANYCH

Z WOLNYM MIASTEM GDAŃSK I PORTEM GDAŃSK

JESTEŚMY ZAINTERESOWANI KUPNEM ZA GOTÓWKĘ DUŻYCH KOLEKCJI ZNACZKÓW, MONET, BANKNOTÓW,

ODZNACZEŃ I POCZTÓWEK

WYCENY SZACUNKOWE BEZPŁATNIE

Gdynia Sopot Gdańsk ul.Swiętojańska 73 ul.Boh. Monte Cassino 43 ul.Dluga 67/68 tel. (+4858) 620 80 53 tel/fax (+4858) 551 22 89 tel. (+4858) 301 05 54