รัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรไทย ๒๕๕๐มาตรา ๘๐ รัฐตองดําเนินการตามแนวนโยบายดานสังคม

การสาธารณสุข การศึกษา และวัฒนธรรม......

โดย...สงเสริม สนับสนุน และพัฒนาระบบสุขภาพที่เนนการสราง

เสริมสุขภาพอันนําไปสูสุขภาวะที่ยั่งยืนของประชาชน รวมทั้งจัดและ

สงเสริมใหประชาชนไดรับ บริการสาธารณสุขที่มีมาตรฐาน

อยางทั่วถึงและมีประสิทธิภาพ และสงเสริมใหเอกชนและชุมชนมี

สวนรวมในการพัฒนาสุขภาพและการจัดบริการสาธารณสุข โดยผู

มีหนาที่ใหบริการดังกลาวซึ่งไดปฏิบัติหนาทีต่ามมาตรฐานวิชาชีพ

และจริยธรรม ยอมไดรับความคุมครองตามกฎหมาย

กระทรวงสาธารณสขุ โดย กรมสนบัสนุนบริการสขุภาพ ไดกําหนด

มาตรฐานบริการ ที่เรยีกวา มาตรฐานบริการสาธารณสุข

(Public Health Service Standard : PHSS) มาตั้งแต ปงบประมาณ 2547

และปรบัปรุงเปน

มาตรฐานบริการสาธารณสุข

ฉบับเฉลมิพระเกียรติเนื่องในโอกาสมหามงคล

เฉลิมพระชมพรรษา 80 พรรษา 5 ธันวาคม 2550

กระทรวงสาธารณสุข

ความเชื่อมโยงการคุณภาพบริการ

มาตรฐา

น

บริการ

สาธาร

ณสุข

สิ่งสงมอบ

บริการ

มาตรฐานบริการ

สาธารณสุข

HNQA / HA / ISO / PSO / TQM

สถานบริการสขุภาพทุกระดับ

มุมมองของผูรับบริการ

“ตาแมน/ ยายชอย”

กระทรวงสาธารณสุข สปสช.= ผูซือ้บริการ(ผูถือเงินแทน

ประชาชน

Audit Process

(Auditor)

ตัวแทนตาแมน+ตัวแทนผูใหบริการ

ตกลงรวมกนั

กระบวนการคุณภาพตางๆ

ทีหนวยบรกิารเลือกที่จะทํา

(ไมไดถูกบังคับ)

กระตุนให Action(ผานแรงจูงใจ)

-Fix cost

- ตามผลงาน

กระตุนหนวยงาน

ให Action ผานการบังคับบัญชา

HCQA

แนวทางการพัฒนาคุณภาพสูมาตรฐานบริการสาธารณสุขของกระทรวงสาธารณสุขแนวทางการพัฒนาคุณภาพสูมาตรฐานบริการสาธารณสุขของกระทรวงสาธารณสุข

1. มาตรฐานหนวยบริการ คือ ปฐมภูมิ ทุติยภูมิ ตติยภูมิ Excellent Center 2. มาตรฐานอื่นๆ เชน มาตรฐานอาคาร มาตรฐานเครื่องมือ มาตรฐานวิชาชีพ มาตรฐานสุขศึกษา ฯลฯ

1. มาตรฐานการใหบริการ ทุกระดับ 2. มาตรฐาน HPH/HA/ISO3. TQA 4. TQM 5. PMQA 6. มาตรฐาน ……..7. กระบวนการพัฒนาคุณภาพแบบเครือขาย HNQA)

Input

Process

Output มาตรฐานบริการสาธารณสุขตามรัฐธรรมนูญ

สถานพยาบาลทุกระดับประกันคุณภาพบริการตาม

มาตรฐานบริการสาธารณสุขOutcome

Outcome

ประชาชน/สังคมไดรับสิ่งสงมอบที่ดีตามมาตรฐาน

บริการสาธารณสุข

ประโยชนสุขของประชาชนในการรับบริการที่มี

คุณภาพทั่วถึงและเปนธรรม

สปสช.

-ควบคุมคาใชจาย

-กํากับคุณภาพบริการ

กรมสนับสนุน

บริการสุขภาพ

-สงเสริมพัฒนาและ

ควบคุมกํากับ

สํานักตรวจและประเมินผล

-ติดตามกํากับหนวยบริการทุกระดับ

หมายถึง

มาตรฐานที่กําหนดบริการ หรือสิ่งสงมอบ และ

ลักษณะพึงประสงค ซึ่งจะตองสงมอบใหแก

ประชาชนผูมารบับริการ ชมุชน และสังคม เพื่อ

ตอบสนองความตองการบริการทางสาธารณสขุ

มาตรฐานบรกิารสาธารณสุข (Public Health Service Standard: PHSS)

•เปน มาตรฐานของ “สิ่งสงมอบ หรือบริการ”•กําหนดโดยขอยุติของ ผูรับบริการ ผูใหบริการ ผูมีสวนเกี่ยวของมีกระทรวงสาธารณสุขเปนเจาของและผูรักษาการ

•เปนกรอบเปดบนที่กระทรวงสาธารณสุขจะใช เพื่อการจัดและ สงเสริมการสาธารณสุข เพื่อใหประชาชนไดรับบริการที่มีคุณภาพ (ที่ดี ในสายตาของประชาชน)

• กําหนดขึ้นจากมุมมองของผูรับบริการ

ระบวุา บริการ (สิ่งสงมอบ) ที่ผูรบับริการ ไดรบัตองมีคุณภาพเชนไร

มาตรฐานบริการสาธารณสุข (Public Health Service Standard: PHSS)

1. ผลการตรวจ

2. ผลการวินิจฉัยเบื้องตนและหรือขอสันนษิฐาน

3. ความเห็นและคําแนะนํา

4. การฝกทักษะที่สําคัญและจําเปนใหแกผูปวยหรือญาติ

5. การเฝาระวังดูแลขณะอยูในพืน้ที่ ขณะเคลื่อนยายและขณะสงตอ

6. ยา วัคซนี เวชภัณฑหรือผลติภัณฑที่สงมอบใหผูรับบริการไป

7. หัตถการที่กระทําตอรางกายผูรับบริการ

8. ผลงานอืน่ที่ดําเนนิการให (ซึ่งมิใชหัตถการ)

9. สิ่งของและสถานที่ ที่จัดไวใหผูรับบริการใชหรือใชกับผูรับบริการ

10. ผลงานและสิ่งสิ่งสงมอบ ที่มีผลกระทบตอชมุชนและสังคม

บริการหรือสิ่งสงมอบ 10 กลุมตามมาตรฐานบรกิารสาธารณสุข

การบรรลุมาตรฐานบริการสาธารณสุข

และ...ผูใหบริการสาธารณสุขทุกรายตองสงมอบบริการที่มีคุณภาพ

ตามมาตรฐานบริการสาธารณสุขกาํหนด

1. มใีบรับรอง

เชน HA / HPH / ISO / PMQA

2. ไมมีใบรับรอง

เชน TQM หรือ

กระบวนการพัฒนาคุณภาพแบบเครือขาย (HNQA)

สถานบริการสุขภาพ

สามารถเลือกใชระบบการบริหารคุณภาพใดๆ ก็ได..

กระบวนการพัฒนาคุณภาพแบบเครือขาย(Hospital Network Quality Audit : HNQA)

• คุณภาพบริการในโรงพยาบาลจะเกิดขึน้ได จุดสําคัญสุดยอดจะอยูที่ หัวหนา แพทยผูปฏิบัติงาน ผูบริหารระดับสูง ผูปฏิบตัิงานในสนาม และผูสนับสนุนตามลําดับ สิง่ทีห่วัหนาหนวยงานจะตองรูและมีทกัษะจนสรางคุณภาพได คือ – หลกัและวิธี “การบริหารในแบบทีส่รางคุณภาพได”– วิธีการ “นํา” ใหลกูนองทกุคนสรางคุณภาพ– วิธีการ “ควบคุม แกไข ปองกันปญหาและการปรับปรุง”

ชชูาติ วริเศรณี ทีป่รึกษา

SustainableQuality

Improvement

H N Q AHospital Network Quality Audit

Quality and IntelligenceDeveloping Scheme

Management Brief

H-6

H-5

H-4

H-3

H-2

H-1

PoolQualityNetwork

6 Hospital’smanagement teams

establish theNetwork Quality Centre

Quality Centre

ER

OPD

LR

IPD

Doctors

NetworkQuality Management

Training Program

Dent. Disp.

Lab. Supply

Offices Others.,Service

Internal SpecificationService Provision

Standard

PeriodicManagement Activity

Basic skill review

Service QualityDevelopment

&Network

Round Audit & CAR

NetworkQuality Standard

• If we got…• 6 OKs = No ! …Poor Spec. & Std.• 0 OKs = No ! …Too tight control.• 0 < OKs < 6 = OK ! It’s Challenge

and Development !!

กิจกรรม (Activity)

• HNQA เปนชุดกิจกรรม การพัฒนาคุณภาพสูมาตรฐานบริการสาธารณสุข อยางกาวกระโดด

• 1.ผูอํานวยการโรงพยาบาลจํานวน 5 – 6 แหง มารวมเปนโรงพยาบาลเดียวกันจัดตั้งศูนยคุณภาพประจําเครือขายขึ้นเพื่อทาํหนาที่บริหารคุณภาพแบบเครือขาย)

• 2.พัฒนาทีมตรวจประเมนิในกลุมหัวหนางาน 4 หนวยงาน ไดแกอุบตัิเหตุ-ฉุกเฉนิ งานหองคลอด งานผูปวยใน งานผูปวยนอก (กลุม 1)

กิจกรรม(ตอ)

• กลุม 2 ไดแก ทันตกรรม เภสัชกรรม หองผาตัด ผูปวยใน (ที่เหลือ) และ อนามัยแมและเด็ก

• กลุม 3 ไดแก หองชันสูตร หองเอ็กซเรย โภชนาการ วิสัญญี กายภาพบําบัด แพทยแผนไทย หนวยจายกลาง

• กลุม 4 ไดแก กลุมสนับสนนุบริการ (Back office) ทั้งหมด

วิธีดําเนินการพัฒนาเครือขาย

• 1.มกีารฝกอบรมบุคลากรระดับนําในหนวยงาน ใหมีทกัษะในการจัดการแบบการบริหารคุณภาพทั่วทั้งองคกร (TQM) และการตรวจประเมินคณุภาพ แลวรวมกนักําหนด

-มาตรฐานบริหารเครอืขาย (Service Internal Specification: SIS)

-มาตรฐานวธิีการจัดการหรือมาตรฐานการใหบรกิาร (Service Provision Standard : SPS)

เรยีกรวมวา “รางมาตรฐานคณุภาพประจําเครือขาย”(Draft of Network Quality Standard)

• 2.ใหหัวหนาผูที่มอีาํนาจเขาไปจัดการกบัทกุปจจัยที่มีผลกระทบตอคุณภาพได ดีตามเกณฑขอกาํหนดคุณภาพบริการของเครือขาย

• 3.จัดใหมกีารตรวจประเมนิระบบคุณภาพ (Audit) ทัว่ทั้งเครือขาย ทุก 3-4 เดือน ตามกําหนดเวลาที่เหมาะสมตามกระบวนการพัฒนา เพื่อตรวจประเมนิดูการปฏิบัติตามแนวทางมาตรฐานทีก่ําหนดไว

หากพบวามสีิ่งใดไมเปนไปตามรางมาตรฐานกจ็ะไดรับคําขอใหมีปฏิบัติการเพื่อการแกไข (Corrective Action Request : CAR) เพื่อคนหาและจัดการสาเหตุมิใหเกิดซ้ํา

• 4. จัดใหมกีารประชมุเพื่อการปรับแตงรางมาตรฐานทัง้สองสวน และนํารางมาตรฐานใหมไปทดลองใชกนัใหม ทํากิจกรรมเชนนี้อยางตอเนือ่ง ในที่สุดเครือขายก็จะมมีาตรฐานคุณภาพประจําเครือขายของตนเอง

คือ กิจกรรมที่ผูตรวจประเมินคุณภาพบริการโรงพยาบาล

(Auditor)ของกรมสนับสนุนบริการสุขภาพ กระทรวงสาธารณสุข

ตรวจประเมินคุณภาพบริการของโรงพยาบาลที่สมัครเขารวม

โครงการฯ ตามแผนการตรวจประเมิน โดยใชเกณฑการตรวจ

ประเมินคุณภาพบริการโรงพยาบาลตามมาตรฐานบริการ

สาธารณสุข เพื่อมอบ รางวัลประกาศเกียรติคุณ คณุภาพบริการ

โรงพยาบาล (Hospital Care Quality Award : HCQA)

การตรวจประเมินคุณภาพบริการโรงพยาบาล ตามมาตรฐานบริการสาธารณสุข

- สิ่งของ สถานที่ ปลอดภัย

- ยา วัคซนี เวชภัณฑ ไมหมดอายุ ไมเสือ่มสภาพ

- หัตถการที่กระทําแกรางกายผูมารับบริการ

- ผลงานที่สงผลกระทบตอชุมชน สังคม

1. Preparednessความพรอมตอการบริการที่ปรากฏ

มี 2 ประเด็น

- ผลการตรวจ

- ผลการวินิจฉัยเบื้องตน หรือขอสนันิษฐาน

- ความเห็นและคําแนะนํา เชน คําแนะนํา ความรูคูยา

- ทักษะที่จําเปนและสําคัญใหแกผูรับบริการ

- การเฝาดูแลขณะอยูในพื้นที่

3. นโยบายสําคัญของกระทรวงสาธารณสขุ

2. Service Deliverable

ผูรับบรกิารไดรบัสิ่งสงมอบหรือบริการที่มีคุณภาพ

ภารกิจการพัฒนาคุณภาพบริการ

ตามมาตรฐานบริการสาธารณสุข

1.การสงเสริมพัฒนาคุณภาพบริการโรงพยาบาล

– พัฒนาคุณภาพดวยกระบวนการพัฒนาเครือขาย (HNQA) (259 แหง)

– พัฒนาองคความรูการนํามาตรฐานบริการสาธารณสุขไปปฏิบัติ (815 แหง)

– พัฒนาและสรางวิทยากรคุณภาพ (QI) (40 คน)

2. กํากับ ติดตาม การพัฒนาคุณภาพ- พัฒนาโปรแกรมรายงานสถานการณการพัฒนาคุณภาพ

- ตรวจประเมินคุณภาพบรกิารตามมาตรฐานบริการสาธารณสุข (HCQA)

(521 แหง)

ปงบประมาณ ตรวจประเมิน ผานเกณฑ รอยละผานเกณฑ

2550 223 217 97.31

2551 134 116 86.57

2552 164 121 73.78

ปงบประมาณ 2553

กําหนดแผนการตรวจประเมินคณุภาพบริการ 100 แหง

ใบประกาศเกยีรติคุณฉบบันี้ใหไวเพื่อแสดงวา

โรงพยาบาล

............................... ไดรับรางวัลโรงพยาบาลคณุภาพตามมาตรฐานบริการสาธารณสุข

ของกระทรวงสาธารณสุข

ใหไว ณ วันที่ พุทธศักราช

รัฐมนตรีวาการกระทรวงสาธารณสุข ปลัดกระทรวงสาธารณสุข

ระดับทอง

กลุมพฒันาคุณภาพบริการ

สํานักบรหิารการสาธารณสขุ

โทร 02-590 1642,02-590 1636