VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

TUYỂN TẬP 88 BỘ ĐỀ CẢM THỤ VĂN HỌC – LỚP 5

CẢM THỤ VĂN HỌC LỚP 5

I. ThÕ nµo lµ c¶m thô v¨n häc?

C¶m thô v¨n häc lµ sù c¶m nhËn nh÷ng gi¸ trÞ næi bËt, nh÷ng ®iÒu s©u s¾c, tÕnhÞ vµ ®Ñp ®Ï cña v¨n häc thÓ hiÖn trong t¸c phÈm (cuèn truyÖn, bµi v¨n, bµi th¬...)hay mét bé phËn cña t¸c phÈm (®o¹n v¨n, ®o¹n th¬... thËm chÝ mét tõ ng÷ cã gi¸trÞ trong c©u v¨n, c©u th¬)

Nh­ vËy, c¶m thô v¨n häc cã nghÜa lµ khi ®äc (nghe) mét c©u chuyÖn, métbµi th¬... ta kh«ng nh÷ng hiÓu mµ cßn ph¶i xóc c¶m, t­ëng t­îng vµ thËt sù gÇngòi,“nhËp th©n” víi nh÷ng g× ®· ®äc...

§Ó cã ®­îc n¨ng lùc c¶m thô v¨n häc s©u s¾c vµ tinh tÕ, cÇn cã s­ say mª,høng thó khi tiÕp xóc víi th¬ v¨n; chÞu khã tÝch lòy vèn hiÓu biÕt vÒ thùc tÕ cuécsèng vµ v¨n häc; n¾m v÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ tiÕng ViÖt phôc vô cho c¶m thôv¨n häc.

II. C¸ch viÕt mét ®o¹n bµi c¶m thô v¨n häc:

a. §äc kü ®Ò bµi, n¾m ch¾c yªu cÇu cña bµi tËp (ph¶i tr¶ lêi ®­îc ®iÒu g×? CÇnnªu bËt ®­îc ý g×?...)

b. §äc vµ t×m hiÓu vÒ c©u th¬ (c©u v¨n) hay ®o¹n trÝch ®­îc nªu trong bµi(Dùa vµo yªu cÇu cô thª cña bµi tËp ®Ó t×m hiÓu, vÝ dô: c¸ch dïng tõ ®Æt c©u;c¸ch dïng h×nh ¶nh, chi tiÕt; c¸ch sö dông biÖn ph¸p nghÖ thuËt quen thuécnh­ so s¸nh, nh©n hãa, ®iÖp ng÷... ®· gióp em c¶m nhËn ®­îc néi dung, ýnghÜa g× ®Ñp ®Ï, s©u s¾c).

c. ViÕt ®o¹n v¨n vÒ c¶m thô v¨n häc (kho¶ng 5 - 7 dßng) h­íng vµo yªu cÇucña ®Ò bµi. (§o¹n v¨n cã thÓ b¾t ®Çu b»ng mét c©u “më ®o¹n” ®Ó dÉn d¾tng­êi ®äc hoÆc tr¶ lêi th¼ng vµo c©u hái chÝnh; tiÕp ®ã, cÇn nªu râ c¸c ýtheo yªu cÇu cña ®Ò bµi; cuèi cïng, cã htÓ “kÕt ®o¹n” b»ng mét c©u ng¾ngän ®Ó “gãi” l¹i néi dung c¶m thô)

N¾m v÷ng yªu cÇu vÒ c¶m thô v¨n häc ë tiểu häc, kiªn tr× tËp luyÖn tõngb­íc (tõ dÔ ®Õn khã), nhÊt ®Þnh häc sinh sÏ viÕt ®­îc nh÷ng ®o¹n v¨n hay vÒ c¶mthô v¨n häc, sÏ cã ®­îc n¨ng lùc c¶m thô v¨n häc tèt ®Ó ph¸t hiÖn biÕt bao ®iÒu®¸ng quý trong v¨n häc vµ cuéc sèng cña chóng ta.

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

TUYỂN TẬP 88 BỘ ĐỀ CẢM THỤ VĂN HỌC – LỚP 5

(§©y chØ lµ nh÷ng ý chÝnh trong néi dung c¶m thô, yªu cÇu em ph¶i biÕt viÕtnh÷ng ý chÝnh trªn thµnh mét, hai ®o¹n v¨n hoµn chØnh, cã c©u Më, c©u KÕtvµ phÇn Th©n ®o¹n râ rµng vµ hay, chø kh«ng ®­îc chØ chÐp y nguyªn nh÷nggîi ý ®ã.)

C©u 1: Trong bµi Mïa thu míi, nhµ th¬ Tè H÷u viÕt:

Yªu biÕt mÊy nh÷ng dßng s«ng b¸t ng¸t

Gi÷a ®«i bê dµo d¹t lóa ng« non

Yªu biÕt mÊy, nh÷ng con ®­êng ca h¸t

Qua c«ng tr­êng míi dùng m¸i nhµ son!

Theo em, khæ th¬ trªn ®· béc lé c¶m xóc cña t¸c gi¶ tr­íc nh÷ng vÎ ®Ñp g×trªn ®Êt n­íc chóng ta?

Gîi ý

Qua khæ th¬ t¸c gi¶ ®· béc lé c¶m xóc m¹nh mÏ cña m×nh tr­íc nh÷ng c¶nh®Ñp cña quª h­¬ng, ®Êt n­íc: VÎ ®Ñp cña nh÷ng “dßng s«ng b¸t ng¸t” ®ang ch¶ygi÷a “®«i bê dµo d¹t lóa non”. Nh÷ng vÎ ®Ñp ®· høa hÑn mét cuéc sèng Êm nocho nh÷ng ng­êi d©n trªn ®Êt n­íc chóng ta.

-VÎ ®Ñp cña nh÷ng “ con ®­êng ca h¸t” (vui, phÊn khëi) v× ®­îc ch¹y quac«ng tr­êng ®ang x©y dùng nh÷ng m¸i nhµ ngãi míi. §ã còng chÝnh lµ vÎ ®Ñpcña h¹nh phóc ®Çy høa hÑn ®èi víi nh©n d©n ta.

C©u 2: Trong bµi ViÖt Nam th©n yªu (TV5-tËp 1), nhµ th¬ NguyÔn §×nhThi cã viÕt:

ViÖt Nam ®Êt n­íc ta ¬i!

Mªnh m«ng biÓn lóa ®©u trêi ®Ñp h¬n.

C¸nh cß bay l¶ dËp dên,

M©y mê che ®Ønh Tr­êng S¬n sím chiÒu.

Nªu nh÷ng c¶m nhËn cña em khi ®äc ®o¹n th¬ trªn.

Gîi ý

§o¹n th¬ béc lé c¶m xóc d¹t dµo cña t¸c gi¶ tr­íc nh÷ng vÎ ®Ñp b×nh dÞ trªn®Êt n­íc ViÖt Nam th©n yªu. H×nh ¶nh “biÓn lóa” réng mªnh m«ng gîi cho taniÌm tù hµo vÒ sù giµu ®Ñp, trï phó cña quª h­¬ng. H×nh ¶nh “c¸nh cß bay l¶ dËpdên” gîi vÎ nªn th¬, xao xuyÕn mäi tÊm lßng. §Êt n­íc cßn mang niÒm tù hµovíi vÎ ®Ñp hïng vÜ cña “®Ønh Tr­êng S¬n” cao vêi vîi sím chiÒu m©y phñ. §o¹nth¬ ®· gióp ta c¶m nhËn ®­îc t×nh c¶m thiÕt tha yªu quý vµ tù hµo vÒ ®Êt n­íc cñat¸c gi¶ NguyÔn §×nh Thi.

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

TUYỂN TẬP 88 BỘ ĐỀ CẢM THỤ VĂN HỌC – LỚP 5

C©u 3: Trong cuèn Håi kÝ B¸c Hå, hai nhµ v¨n Hoµi Thanh vµ Thanh TÞnh®· t¶ phong c¶nh quª h­¬ng B¸c nh­ sau:

Tr­íc m¾t chóng t«i, gi÷a hai d·y nói lµ nhµ B¸c víi c¸nh ®ång quª B¸c.Nh×n xuèng c¸nh ®ång cã ®ñ c¸c mµu xanh, xanh pha vµng cña ruéng mÝa, xanhrÊt m­ît mµ cña lóa ®­¬ng thêi con g¸i, xanh ®Ëm cña nh÷ng rÆng tre; ®©y ®ãmét vµi c©y phi lao xanh biÕc vµ nhiÒu mµu xanh kh¸c n÷a.

§äc ®o¹n v¨n trªn, em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch dïng tõ ng÷ chØ mµu xanh?C¸ch dïng tõ ng÷ nh­ vËy ®· gãp phÇn gîi t¶ ®IÒu g× vÒ c¶nh vËt trªn quª B¸c?

Gîi ý

§o¹n v¨n dïng tõ ng÷ chØ mµu xanh thËt ®a d¹ng vµ phï hîp víi tõng c¶nhvËt: ruéng mÝa xanh pha vµng, lóa chiªm ®­¬ng thêi con g¸i (giai ®o¹n ph¸t triÓnm¹nh) cã mµu xanh rÊt m­ît, rÆng tre xanh ®Ëm, phi lao xanh biÕc. C¸ch dïng tõng÷ nh­ vËy gãp phÇn gîi t¶ vÎ ®Ñp nªn th¬ vµ trµn trÒ søc sèng cña c¶nh vËt trªnquª h­¬ng B¸c.

C©u 4: §äc bµi th¬ sau:

Quª em

Bªn nµy lµ nói uy nghiªm

Bªn kia lµ c¸nh ®ång liÒn ch©n m©y

Xãm lµng xanh m¸t bãng c©y

S«ng xa tr¾ng c¸nh buåm bay l­ng trêi...

(TrÇn §¨ng Khoa)

Em h×nh dung ®­îc c¶nh quª h­¬ng cña nhµ th¬ trÇn §¨ng Khoa nh­ thÕ nµo?

Gîi ý

Bµi th¬ cho ta thÊy quª h­¬ng cña nhµ th¬ TrÇn §¨ng Khoa rÊt ®Ñp. Mét bªncã ngän nói uy nghiªm nh­ ®øng ®ã tõ bao ®êi nay. Mét bªn lµ c¸nh ®ång réngmªnh m«ng, tr¶i xa tÝt t¾p nh­ ®Õn tËn ch©n trêi. ë gi÷a lµ xãm lµng th©n yªu®­îc che bëi bãng c©y xanh m¸t. Xa xa, h×nh ¶nh dßng s«ng hiÖn tr¾ng nh÷ngc¸nh buåm, tr«ng nh­ ®µn chim s¶i c¸nh bay trªn trêi cao. VÎ ®Ñp cña quª h­¬ngnhµ th¬ lµm cho ta thªm yªu quª h­¬ng ®Êt n­íc ViÖt Nam.

C©u 5: Trong bµi TiÕng ®µn Ba-la-lai-ca trªn s«ng §µ, nhµ th¬ Quang Huy®· miªu t¶ mét ®ªm tr¨ng võa tÜnh mÞch võa sinh ®éng trªn c«ng tr­êng s«ng §µnh­ sau:

Lóc Êy

C¶ c«ng tr­êng say ngñ c¹nh dßng s«ng

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

TUYỂN TẬP 88 BỘ ĐỀ CẢM THỤ VĂN HỌC – LỚP 5

Nh÷ng th¸p khoan nh« lªn trêi ngÉm nghÜ

Nh÷ng xe ñi, xe ben sang vai nhau n»m nghØ

ChØ cßn thiÕng ®µn ng©n nga

Víi mét dßng tr¨ng lÊp lo¸ng s«ng §µ.

Khæ th¬ trªn cã h×nh ¶nh nµo ®Ñp nhÊt? H×nh ¶nh Êy cho ta thÊy ý nghÜa g×s©u s¾c?

Gîi ý

H×nh ¶nh ®Ñp nhÊt ®­îc gîi lªn qua c©u th¬:

ChØ cßn tiÕng ®µn ng©n nga

Víi mét dßng tr¨ng lÊp lo¸ng s«ng §µ.

§ã lµ h×nh ¶nh mang ý nghÜa s©u s¾c: gi÷a con ng­êi víi thiªn nhiªn, gi÷a¸nh tr¨ng víi dßng s«ng d­êng nh­ cã sù g¾n bã, hoµ quyÖn thËt ®Ñp ®Ï. TiÕng®µn ng©n nga, lan to¶ trong ®ªm tr¨ng nh­ lay ®éng c¶ mÆt n­íc s«ng §µ, lµmcho dßng s«ng nh­ dßng tr¨ng Êy trë nªn lÊp lo¸ng ¸nh tr¨ng ®Ñp.

C©u 6: Trong bµi Bµi ca vÒ tr¸i ®Êt, nhµ th¬ §Þnh H¶i cã viÕt:

Tr¸i ®Êt nµy lµ cña chóng m×nh

Qu¶ bãng xanh bay gi÷a trêi xanh

Bå c©u ¬i, c¸nh chim gï th­¬ng mÕn

H¶i ©u ¬i, c¸nh chim vên sang biÓn

Cïng bay nµo, cho tr¸i ®Êt quay!

Cïng bay nµo, cho tr¸i ®Êt quay!

§o¹n th¬ trªn gióp em c¶m nhËn ®­îc nh÷ng ®iÒu g× vÒ tr¸i ®Êt th©n yªu?

Gîi ý

C¶m nhËn vÒ tr¸i ®Êt th©n yªu:

- Tr¸i ®Êt lµ tµi s¶n v« gi¸ cña tÊt c¶ mäi ng­êi.

- Tr¸i ®Êt ®­îc so s¸nh víi h×nh ¶nh qu¶ bãng xanh bay gi÷a trêi xanh chothÊy vÎ ®Ñp cña sù b×nh yªn, cña niÒm vui trong s¸ng, hån nhiªn.

- Tr¸i ®Êt hoµ b×nh lu«n Êm ¸p tiÕng chim gï (h×nh ¶nh chim bå c©u th­êngdïng lµm biÓu t­îng cña hoµ b×nh).

- Tr¸i ®Êt ®Ñp vµ nªn th¬ víi h×nh ¶nh c¸nh chim h¶i ©u bay chËp chên trªnsãng biÓn.

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

TUYỂN TẬP 88 BỘ ĐỀ CẢM THỤ VĂN HỌC – LỚP 5

C©u 7: Trong bµi H¹t g¹o lµng ta, nhµ th¬ TrÇn §¨ng Khoa cã viÕt:

H¹t g¹o lµng ta

Cã b·o th¸ng b¶y

Cã m­a th¸ng ba

Giät må h«i sa

Nh÷ng tr­a th¸ng s¸u

N­íc nh­ ai nÊu

ChÕt c¶ c¸ cê

Cua ngoi lªn bê

MÑ em xuèng cÊy

Em hiÓu ®o¹n th¬ trªn nh­ thÕ nµo? H×nh ¶nh ®èi lËp trong ®o¹n th¬ gîi choem nh÷ng suy nghÜ g×?

Gîi ý

H¹t g¹o cña lµng quª ta ®· tr¶i qua biÕt bao nhiªu khã kh¨n thö th¸ch to líncña thiªn nhiªn: nµo lµ b·o th¸ng b¶y (th­êng lµ b·o to), nµo lµ m­a th¸ng ba(th­êng lµ m­a lín). H¹t g¹o cßn ®­îc lµm ra tõ nh÷ng giät må h«I cña ng­êi mÑhiÒn trªn c¸nh ®ång n¾ng löa: “Giät må h«i sa/ Nh÷ng tr­a th¸ng s¸u/ N­íc nh­ai nÊu/ ChÕt c¶ c¸ cê/ Cua ngoi lªn bê/ MÑ em xuèng cÊy...”. H×nh ¶nh ®èi lËpcña hai dßng t¬ cuèi (“Cua ngoi lªn bê/ MÑ em xuèng cÊy”) gîi cho ta nghÜ ®Õnsù vÊt v¶, gian tru©n cña ng­êi mÑ khã cã g× so s¸nh næi. Cµng c¶m nhËn s©u s¾c®­îc nçi vÊt v¶ cña ng­êi mÑ ®Ó lµm ra h¹t g¹o, ta cµng thªm th­¬ng yªu mÑ biÕtbao nhiªu.

C©u 8: T¶ vÎ ®Ñp cña rõng m¬ ë H­¬ng S¬n (Hµ T©y), trong bµi Rõng m¬cña nhµ th¬ TrÇn Lª V¨n cã ®o¹n:

Rõng m¬ «m lÊy nói

M©y tr¾ng ®äng thµnh hoa

Giã chiÒu ®«ng gên gîn

H­¬ng bay gÇn bay xa...

H·y ghi l¹i vµi dßng c¶m nhËn cña em khi ®äc ®o¹n th¬ trªn.

Gîi ý

§o¹n th¬ gióp ta c¶m nhËn ®­îc vÎ ®Ñp hÊp dÉn cña rõng m¬ H­¬ng S¬n.Rõng m¬ bao quanh nói, rõng m¬ ®­îc nh©n ho¸ (“«m lÊy nói”) cµng cho ta thÊysù g¾n bã víi nói mét c¸ch gÇn gòi, th©n thiÕt vµ yªu th­¬ng. Hoa m¬ në tr¾ngnh­ m©y trªn trêi ®äng (kÕt) l¹i. Giã chiÒu ®«ng nhÑ nhµng gên gîn ®­a h­¬ng

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

TUYỂN TẬP 88 BỘ ĐỀ CẢM THỤ VĂN HỌC – LỚP 5

hoa m¬ lan to¶ kh¾p n¬i. Cã thÓ nãi: ®o¹n th¬ ®· vÏ ra bøc tranhmang vÎ ®Ñp cña®Êt trêi thiªn nhiªn hoµ quyÖn trong rõng m¬ H­¬ng S¬n.

C©u 9: Trong bµi Hoµng h«n trªn s«ng H­¬ng cã ®o¹n t¶ c¶nh nh­ sau:

PhÝa bªn s«ng, xãm Cån HÕn nÊu c¬m chiÒu, th¶ khãi nghi ngót c¶ mét vïngtre tróc. §©u ®ã, tõ khóc quanh v¾ng lÆng cña dßng s«ng, tiÕng lanh canh cñathuyÒn chµi gì nh÷ng mÎ c¸ cuèi cïng truyÒn ®i trªn mÆt n­íc, khiÕn mÆt s«ng

nghe nh­ réng h¬n…

(Theo Hoµng Phñ Ngäc T­êng)

Em h·y cho biÕt: §o¹n v¨n trªn cã nh÷ng h×nh ¶nh vµ ©m thanh nµo cã søcgîi t¶ sinh ®éng? Gîi t¶ ®­îc ®iÒu g×?

Gîi ý

- H×nh ¶nh cã søc gîi t¶ sinh ®éng: khãi nghi ngót c¶ mét vïng tre tróc (khixãm Cån HÕn nÊu c¬m chiÒu)- gîi t¶ vÎ Êm ¸p, b×nh yªn cña ng­êi d©n th«n xãmven s«ng, gióp ng­êi ®äc t­ëng t­îng ra bøc tranh thuû mÆc ®¬n s¬ nh­ng cã c¶mét kh«ng gian réng r·i (khãi bay lªn bÇu trêi, tre tróc vµ s«ng n­íc trªn mÆt ®Êt).

- ¢m thanh cã søc gîi t¶ sinh ®éng: tiÕng lanh canh cña thuyÒn chµi gình÷ng mÎ c¸ cuèi cïng truyÒn ®i trªn mÆt n­íc (ë ®©u ®ã sau khóc quanh v¾nglÆng cña dßng s«ng) d­êng nh­ cã søc ©m vang xa réng trong khung c¶nh tÜnhlÆng, khiÕn t¸c gi¶ cã c¶m gi¸c mÆt s«ng nghe nh­ réng h¬n, gîi cho ng­êi ®äcc¶m nhËn ®­îc vÎ thanh b×nh vµ nªn th¬ cña mét buæi chiÒu trªn s«ng H­¬ng.

C©u 10: Trong bµi Trªn hå Ba BÓ, nhµ th¬ Hoµng Trung Th«ng cã viÕt:

ThuyÒn ta l­ít nhÑ trªn Ba BÓ

Trªn c¶ m©y trêi, trªn nói xanh

M©y tr¾ng bßng bÒnh tr«i lÆng lÏ

M¸i chÌo khua bãng nói rung rinh

Theo em, ®o¹n th¬ trªn ®· béc lé nh÷ng c¶m xóc cña t¸c gi¶ khi ®i thuyÒntrªn hå Ba BÓ nh­ thÕ nµo?

Gîi ý

Khi con thuyÒn l­ít nhÑ trªn Ba BÓ, nh×n thÊy c¶ m©y trêi, nói xanh in bangtrªn mÆt n­íc, t¸c gi¶ c¶m thÊy m×nh ®­îc ®i trªn con thuyÒn ®ang tr«i trªn bÇutrêi vµ ngän nói cao, m¸i chÌo khua n­íc lµm cho bang nói rung rinh, c¶nh vËtthªm k× ¶o, nªn th¬. §ã lµ nh÷ng c¶m xóc tr­íc hå Ba BÓ ®Ñp ®Ï vµ th¬ méng, thÓhiÖn t×nh c¶m g¾n bã s©u nÆng cña t¸c gi¶ ®èi víi thiªn nhiªn dÊt n­íc t­¬i ®Ñp.

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

TUYỂN TẬP 88 BỘ ĐỀ CẢM THỤ VĂN HỌC – LỚP 5

C©u 11: KÕt thóc bµi th¬ TiÕng väng, nhµ th¬ NguyÔn Quang ThiÒu viÕt:

§ªm ®ªm t«i võa chip m¾t

C¸nh cöa l¹i rung lªn tiÕng ®Ëp c¸nh

Nh÷ng qu¶ trøng l¹i l¨n vµo giÊc ngñ

TiÕng l¨n nh­ ®¸ lë trªn ngµn.

§o¹n th¬ cho thÊy nh÷ng h×nh ¶nh nµo ®· ®Ó l¹i Ên t­îng s©u s¾c trong t©mtrÝ t¸c gi¶? V× sao nh­ vËy?

Gîi ý

§o¹n th¬ cho ta thÊy nh÷ng h×nh ¶nh ®· ®Ó l¹i Ên t­îng s©u s¾c trong t©m trÝt¸c gi¶: tiÕng ®Ëp c¸nh cña con chim sÎ nhá nh­ cÇu mong sù gióp ®ì trong ®ªmc¬n b·o vÒ gÇn s¸ng; nh÷ng qu¶ trøng trong tæ kh«ng cã chim mÑ Êp ñ sÏ m·i m·ikh«ng në thµnh chim non ®­îc. Nh÷ng h×nh ¶nh ®ã lµm nªn tiÕng väng “khñngkhiÕp” trong giÊc ngñ vµ trë thµnh nçi b¨n kho¨n, day døt kh«n ngu«i trong t©mhån t¸c gi¶.

C©u 12: Trong bµi Mïa th¶o qu¶, nhµ v¨n Ma V¨n Kh¸ng t¶ h­¬ng th¬mtrong th¶o qu¶ nh­ sau:

Giã t©y l­ít th­ít ba qua rõng, quyÕn h­¬ng th¶o qu¶ ®i, r¶i theo triÒn nói,®­a h­¬ng th¶o qu¶ ngät lung, th¬m nång vµo nh÷ng th«n xãm Chin San. Giãth¬m. C©y cá th¬m. §Êt trêi th¬m. Ng­êi ®i rõng th¶o qu¶ vÒ, h­¬ng th¬m ®¹m ñÊp trong tõng nÕp ¸o, nÕp kh¨n.

H·y nªu nhËn xÐt vÒ c¸ch dïng tõ, ®Æt c©u nh»m nhÊn m¹nh h­¬ng th¬m cñath¶o qu¶ chÝn trong ®o¹n v¨n trªn.

Gîi ý

T¸c gi¶ ®· lÆp l¹i liªn tiÕp 3 lÇn tõ “th¬m” (®iÖp tõ), dïng c¸c tõ th¬m nång,th¬m ®Ëm ®Ó nhÊn m¹nh h­¬ng th¬m cña th¶o qu¶ chÝn. C©u ®Çu cña ®o¹n v¨ntuy dµi nh­ng ®­îc ng¾t thµnh nhiÒu côm tõ diÔn t¶ c¬n giã mang h­¬ng th¬mcña th¶o qu¶ chÝn trong rõng bay ®i xa réng. Ba c©u ng¾n tiÕp theocµng kh¼ng®Þnh h­¬ng th¬m cña th¶o qu¶ chÝn nh­ lan to¶, thÊm ®­îm vµo tÊt c¶ thiªn nhiªn,®Êt trêi. H­¬ng th¶o qu¶ chÝn cßn Êp ñ trong tong nÕp ¸o, nÕp kh¨n cña ng­êi ®itõ rõng vÒ, th¬m m·i víi thêi gian.

C©u 13: Trong bµi MÆt trêi xanh cña t«io, nhµ th¬ NguyÔn ViÕt B×nh viÕt:

Rõng cä ¬i! Rõng cä!

L¸ ®Ñp, l¸ ngêi ngêi

T«i yªu th­êng vÉn gäi

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

TUYỂN TẬP 88 BỘ ĐỀ CẢM THỤ VĂN HỌC – LỚP 5

MÆt trêi xanh cña t«i.

Theo em, khæ th¬ trªn ®· béc lé t×nh c¶m cña t¸c gi¶ ®èi víi quª h­¬ng nh­thÕ nµo?

Gîi ý

Khæ th¬ béc lé t×nh c¶m thiÕt tha yªu quý cña t¸c gi¶ ®èi víi rõng cä cña quªh­¬ng. T¸c gi¶ trß chuyÖn víi rõng cä nh­ trß chuyÖn víi ng­êi th©n (“Rõng cä¬i! Rõng cä!”), t¶ nh÷ng chiÕc l¸ cä võa ®Ñp võa ngêi ngêi søc sèng. H×nh ¶nh“MÆt trêi xanh cña t«i” ë c©u th¬ cuèi kh«ng chØ nãi lªn sù liªn t­ëng, so s¸nhchÝnh x¸c cña t¸c gi¶ (l¸ cä xoÌ nh÷ng c¸nh nhá dµI tr«ng xa nh­ “mÆt trêi” d©ngto¶ chiÕu nh÷ng “tia n¾ng xanh”) mµ cßn béc lé râ t×nh c¶m yªu mÕn vµ tù hµocña t¸c gi¶ vÒ rõng cä cña quª h­¬ng.

C©u 14: KÕt bµi Hµnh tr×nh cña bÇy ong, nhµ th¬ NguyÔn §øc MËu cã viÕt:

BÇy ong gi÷ hé cho ng­êi

Nh÷ng loµi hoa ®· tµn phai th¸ng ngµy.

Qua hai dßng th¬ trªn, em hiÓu c«ng viÖc cña bÇy ong cã ý nghÜa g× ®Ñp ®Ï?

Gîi ý

Qua hai dßng th¬, ta thÊy c«ng viÖc cña bÇy ong cã ý nghÜa thËt ®Ñp ®Ï: BÇyong rong ruæi kh¾p n¬i ®Ó t×m hoa, hót nhuþ, mang vÒ lµm thµnh nh÷ng giät mËtth¬m ngon. Nh÷ng giät mËt ong ®­îc lµm nªn bëi sù kÕt tinh tõ h­¬ng th¬m vÞngät cña nh÷ng loµi hoa. Do vËy, khi th­ëng thøc mËt ong, dï hoa ®· tµn phaitheo thêi gian nh­ng con ng­êi vÉn c¶m thÊy nh÷ng mµu hoa ®­îc “gi÷ l¹i” trongh­¬ng th¬m, vÞ ngät cña mËt ong. Cã thÓ nãi: bÇy ong ®· gi÷ g×n ®­îc vÎ ®Ñp cñathiªn nhiªn ®Ó ban tÆng con ng­êi, lµm cho cuéc sèng cña con ng­êi thªm h¹nhphóc.

C©u 15: Trong bµ C« TÊm cña mÑ, nhµ th¬ Lª Hång ThiÖn cã viÕt:

Bao nhiªu c«ng viÖc lÆng thÇm

Bµn tay cña bÐ ®ì ®Çn mÑ cha

BÐ häc giái, bÐ nÕt na

BÐ lµ c« TÊm, bÐ lµ con ngoan.

§o¹n th¬ trªn gióp em thÊy ®­îc nh÷ng ®iÌu g× ®Ñp ®Ï ë c« bÐ ®¸ng yªu?

Gîi ý

§o¹n th¬ cho thÊy nh÷ng ®iÒu ®Ñp ®Ï ë c« bÐ ®¸ng yªu: ©m thÇm, lÆng lÏlµm nhiÒu c«ng viÖc ®ì ®Çn cho cha mÑ, häc hµnh giái giang, c­ xö tèt víi mäi

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

TUYỂN TẬP 88 BỘ ĐỀ CẢM THỤ VĂN HỌC – LỚP 5

ng­êi (tÝnh nÕt tèt).C« bÐ xøng ®¸ng lµ co tÊm trong gia ®×nh, lµ con ngoan cñacha mÑ, lu«n ®em ®Õn niÒm vui, h¹nh phóc cho mäi ng­êi.

C©u 16: Ca ngîi cuéc sèng cao ®Ñp cña b¸c Hå, trong bµi th¬ B¸c ¬i !, nhµth¬ Tè H÷u cã viÕt:

B¸c sèng nh­ trêi ®Êt cña ta

Yªu tõng ngän lóa, mçi cµnh hoa

Tù do cho mçi ®êi n« lÖ

S÷a ®Ó em th¬, lôa tÆng giµ.

§o¹n th¬ trªn ®· gióp em hiÓu ®­îc nh÷ng nÐt ®Ñp g× trong cuéc sèng cñaB¸c Hå kÝnh yªu ?

Gîi ý

§o¹n th¬ cho thÊy nh÷ng nÐt ®Ñp trong cuéc sèng cña B¸c Hå kÝnh yªu. §ãlµ cuéc sèng gÇn gòi víi tÊt c¶ mäi ng­êi nh­ trêi ®Êt cña ta, cuéc sèng trµn ®Çyt×nh yªu th­¬ng ®Õn tõng ngän lóa, mçi cµnh hoa. C¶m ®éng nhÊt lµ cuéc sèngcña B¸c lu«n v× h¹nh phóc cña con ng­êi. B¸c hi sinh c¶ ®êi m×nh v× cuéc sèng®Êu tranh giµnh ®éc lËp, tù do cho mçi ®êi n« lÖ, v× niÒm vui cho tÊt c¶ mäi ng­êi

(“S÷a ®Ó em th¬, lôa tÆng giµ“).

C©u 17: §äc hai c©u ca dao :

Ai ¬i, ®õng bá ruéng hoang,

Bao nhiªu tÊc ®Êt, tÊc vµng Êy nhiªu.

Rñ nhau ®i cÊy ®i cµy

B©y giê khã nhäc, cã ngµy phong l­u.

Em hiÓu ®ùoc ®iÒu g× cã ý nghÜa ®Ñp ®Ï trong cuéc sèng cña con ng­êi?

Gîi ý

Hai c©u ca dao ®· ghóp ta hiÓu ®­îc ý nghÜa ®Ñp ®Ï cña lao ®éng trong cuécsèng cña con ng­êi. C©u ca dao thø nhÊt khuyªn ng­êi n«ng d©n h·y ch¨m chØcµy cÊy, trång trät, ®õng bá ruéng hoang. Bëi v×, mçi tÊc ®Êt cã gi¸ trÞ nh­ tÊcvµng (“Bao nhiªu tÊc ®Êt,tÊc vµng bÊy nhiªu”). C©u ca dao thø hai còng lµ lêinh¾n göi ng­êi n«ng d©n h·y cÇn cï lao ®éng. Bëi v×, c«ng viÖc ®i cÊy ®i cµy h«mnay tuy vÊt v¶, khã nhäc nh­ng sÏ ®em l¹i cuéc sèng no ®ñ, sung tóc cho ngµymai (“B©y giê khã nhäc, cã ngµy phong l­u”).

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

TUYỂN TẬP 88 BỘ ĐỀ CẢM THỤ VĂN HỌC – LỚP 5

C©u 18: Trong bµi ChiÕc xe lu, nhµ th¬ TrÇn Nguyªn §µo cã viÕt :

Tí lµ chiÕc xe lu

Ng­êi tí to lï lï

Con ®­êng nµo míi ®¾p

Tí san bµng t¨m t¾p

Con ®­êng nµo r¶i nhùa

Tí lµ ph¼ng nh­ lôa

Trêi nãng nh­ löa thiªu

Tí vÉn l¨n ®Òu ®Òu

Trêi l¹nh nh­ ­íp ®¸

Tí cµng l¨n véi v·.

Theo em, qua h×nh ¶nh chiÕc xe lu (xe l¨n ®­êng), t¸c gi¶ muèn ca ngîi ai?Ca ngîi nh÷ng phÈm chÊt g× ®¸ng quý?

Gîi ý

Qua h×nh ¶nh chiÕc xe lu, t¸c gi¶ muèn ca ngîi ng­êi c«ng d©n lµm ®­êngcho mäi ng­êi ®i l¹i. Nh÷ng phÈm chÊt tèt ®Ñp cña xe lu còng chÝnh lµ nh÷ngphÈm chÊt ®¸nh kÝnh träng cña ng­êi c«ng nh©n lµm ®­êng. Hä ®· lao ®éng víitinh thÇn nhiÖt t×nh vµ tr¸ch nhiÖm cao: san bµng con ®­êng míi ®¾p, lµ ph¼ngcon ®­êng r¶i nhùa, mÆc cho “Trêi nãng nh­ löa thiªu” hay “Trêi l¹nh nh­ ­íp®¸” vÉn lµm viÖc miÖt mµi. ChiÕc xe lu hay chÝnh lµ ng­êi c«ng nh©n ®· lµm nªnnh÷ng con ®­êng, ®em niÒm vui ®Õn cho mäi ng­êi ®i trªn con ®­êng ®ã.

C©u 19: trong Th­ göi c¸c häc sinh nh©n ngµy khai tr­êng ®Çu tiªn cñan­íc ViÖt Nam ®éc lËp (1945), B¸c Hå ®· viÕt:

Non s«ng ViÖt Nam cã trë nªn t­¬i ®Ñp hay kh«ng, d©n téc ViÖt Nam cãb­íc tíi ®µi vinh quang ®Ó s¸nh vai víi cac c­êng quèc n¨m ch©u ®­îc haykh«ng, chÝnh lµ nhê mét phÇn lín ë c«ng häc tËp cña c¸c em.

Lêi d¹y cña B¸c Hå kÝnh yªu ®· gióp em hiÓu ®­ëc tr¸ch nhiÖm cña ng­êihäc sinh ®èi víi viªc häc tËp nh­ thÕ nµo?

Gîi ý

Lêi d¹y cña B¸c Hå ®· gióp em hiÓu ®­îc tr¸ch nhiÖm cña ng­êi häc sinh®èi víi viÖc häc tËp vµ rÌn luyÖn ®Ó trë thµnh ng­êi “trß giái, con ngoan”. Cã nh­vËy, khi lín lªn, ta míi cã thÓ gãp phÇn tÝch cùc ®Ó x©y dùng ®Êt n­íc cµng giÇum¹nh, lµm cho non s«ng ViÖt Nam ®­îc s¸nh vai víi c¸c c­êng quèc n¨m ch©utrªn thÕ giíi.

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

TUYỂN TẬP 88 BỘ ĐỀ CẢM THỤ VĂN HỌC – LỚP 5

C©u 20: §äc bµi th¬ sau:

C¶ nhµ ®i häc

§­a con ®Õn líp mçi ngµy

Nh­ con, mÑ còng “th­a thÇy”, “chµo c«”

ChiÒu qua bè ®ãn, t×nh cê

Con nghe bè còng “chµo c«”, “th­a thÇy”...

C¶ nhµ ®i häc, vui thay!

HÌn chi ®iÓm xÊu buån l©y c¶ nhµ

Nhµ m×nh nh­ thÓ ®­îc... ba ®iÓm m­êi.

(Cao Xu©n S¬n)

Em c¶m nhËn ®­îc niÒm vui ®i häc cña c¶ nhµ qua khæ th¬ thø hai trong bµith¬ nh­ thÕ nµo?

Gîi ý

NiÒm vui ®i häc cña c¶ nhµ ®­îc diÔn t¶ qua khæ th¬ thø hai thËt hån nhiªnvµ ®¸ng yªu. Khi c¶ nhµ ®Òu ®I häc, ®Òu lµ häc trß cña c¸c thÇy gi¸o, c« gi¸o th×ai còng ®­îc chia sÎ niÒm vui, nçi buån trong häc tËp. Khi cã “®iÓm xÊu” thדbuån l©y c¶ nhµ”. Khi ®­îc “®iÓm 10” th× niÒm vui còng ®­îc nh©n lªn. KÕt qu¶häc tËp tèt ®· thËt sù lµm cho c¶ nhµ sung s­íng vµ h¹nh phóc.

C©u 21: H×nh ¶nh ng­êi mÑ chiÕn sÜ trong kh¸ng chiÕn chèng MÜ ®­îc nhµth¬ B»ng ViÖt qua nh÷ng c©u th¬ trong bµi MÑ nh­ sau:

Con bÞ th­¬ng, n»m l¹i mét mïa m­a

Nhí d¸ng mÑ ©n cÇn mµ lÆng lÏ

Nhµ yªn ¾ng. TiÕng ch©n ®i rÊt nhÑ

Giã tõng håi trªn m¸i l¸ ïa qua.......

Con xãt lßng, mÑ h¸i tr¸i b­ëi ®µo

Con nh¹t miÖng cã canh t«m nÊu khÕ

Khoai n­íng, ng« bung ngät lßng ®Õn thÕ

Mçi ban mai to¶ khãi Êm trong nhµ.

H×nh ¶nh ng­êi mÑ chiÕn sÜ ®­îc gîi t¶ qua hai khæ th¬ cña nhµ th¬ B»ngViÖt thËt c¶m ®éng. MÑ th­¬ng anh chiÕn sÜ th­¬ng binh nh­ th­¬ng ®øa con ruétthÞt, mÑ ch¨m sãc anh “©n cÇn mµ lÆng lÏ”. C¨n nhµ “yªn ¾ng” chØ cã “ tiÕng ch©n®I rÊt nhÑ” cña mÑ nh­ gi÷ g×n, n©ng nui giÊc ngñ cho “con”. MÑ ®em ®Õn cho“ con” tr¸i b­ëi ®µo, canh t«m nÊu khÕ ®Ó “con” ®ì “ xãt lßng, nh¹t miÖng”. MÑlµm cho “con” ngät lßng bëi h­¬ng vÞ cña khoai n­íng, ng« bung ®Ëm ®µ t×nh quª

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

TUYỂN TẬP 88 BỘ ĐỀ CẢM THỤ VĂN HỌC – LỚP 5

h­¬ng, khiÕn cho mçi sím mai trong nhµ vÊn v­¬ng lµn khãi Êm. Cã thÓ nãi:H×nh ¶nh ng­êi chiÕn sÜ trong bµi MÑ cña nhµ th¬ B»ng ViÖt chÝnh lµ h×nh ¶nh®Ñp ®Ï cña quª h­¬ng th©n yªu.

C©u 22: Trong bµi Bé ®éi vÒ lµng, nhµ th¬ Hoµng Trung Th«ng cã viÕt:

C¸c anh vÒ

M¸i Êm nhµ vui

TiÕng h¸t c©u c­êi

Rén rµng xãm nhá.

C¸c anh vÒ

T­ng bõng tr­íc ngâ,

Líp líp ®µn em hín hë ch¹y theo sau.

MÑ giµ bÞn rÞn ¸o n©u

Vui ®µn con ë rõng s©u míi vÒ.

Em h·y cho biÕt: Nh÷ng h×nh ¶nh nµo thÓ hiÖn niÒm vui cña xãm nhë khi bé®éi vÒ? V× sao c¸c anh bé ®éi ®­îc mäi ng­êi mõng rì ®ãn chµo nh­ vËy?

Gîi ý

- Nh÷ng h×nh ¶nh thÓ hiÖn niÒm vui cña xãm nhá khi bé ®éi vÒ: m¸i Êm nhµvui, tiÕng h¸t c©u c­êi rén rµng xãm nhá, líp líp ®µn em hín hë ch¹y theo sau,mÑ giµ bÞn rÞn ¸o n©u. (NiÒm vui cña mÑ giµ khi ®ãn bé ®éi vÒ thËt khã nãi nªnlêi, chØ dån nÐn bªn ngoµi mµ kh«ng biÓu lé ra bªn ngoµi).

- C¸c anh bé ®éi ®­îc mäi ng­êi mõng rì ®ãn chµo nh­ vËy bëi v×: c¸c anh®i chiÕn ®Êu b¶o vÖ quª h­¬ng, ®Êt n­íc, s½n sµng hi sinh th©n m×nh ®Ó ®em l¹icuéc sèng Êm no h¹nh phóc cho mäi ng­êi; c¸c anh lµ con em cña nh©n d©n, lu«ngÇn gòi gióp ®ì mäi ng­êi víi t×nh c¶m yªu th­¬ng ®Ñp ®Ï.

C©u 23: Trong bµi th¬ Chó ®i tuÇn cña TrÇn Ngäc, h×nh ¶nh ng­êi chiÕn sÜ®i tuÇn trong ®ªm khuya thµnh phè ®­îc miªu t¶ nh­ sau:

Trong ®ªm khuya v¾ng vÎ,

Chó ®i tuÇn ®ªm nay.

NÐp m×nh d­íi bãng hµng c©y

Giã ®«ng l¹nh buèt ®«i tay chó råi!

RÐt th× mÆc rÐt ch¸u ¬i!

Chó ®i gi÷ m·i Êm n¬i ch¸u n»m.

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

TUYỂN TẬP 88 BỘ ĐỀ CẢM THỤ VĂN HỌC – LỚP 5

§o¹n th¬ nãi vÒ ng­êi chiÕn sÜ ®i tuÇn trong hoµn c¶nh nh­ thÕ nµo? Haidßng th¬ cuèi cho ta thÊy ý nghÜa g× ®Ñp ®Ï vµ s©u s¾c?

Gîi ý

§o¹n th¬ nãi vÒ ng­êi chiÕn sÜ ®i tuÇn trong hoµn c¶nh cã nh÷ng khã kh¨nvµ thö th¸ch: ®ªm khuya v¾ng vÎ (khi mäi ng­êi ®· yªn giÊc ngñ say), giã mïa®«ng ngoµi trêi lµm l¹nh buèt ®«i tay. Hai dßng th¬ cuèi cho ta thÊy ý nghÜa thËt®Ñp ®Ï vµ s©u s¾c: ng­êi chiÕn sÜ rÊt quan t©m vµ yªu th­¬ng c¸c ch¸u thiÕu nhi,s½n sµng chÞu ®ùng khã kh¨n gian khæ cña gi¸ rÐt ®ªm khuya (“RÐt th× mÆc rÐtch¸u ¬i!”) ®Ó gi÷ m·i cho c¸c ch¸u giÊc ngñ Êm ¸p, b×nh yªn (“Chó ®i gi÷ m·i Êmn¬i ch¸u n»m”). §ã còng chÝnh lµ vÎ ®Ñp cña tinh thÇn tr¸ch nhiÖm víi cuéc sèngvµ t×nh yªu th­¬ng s©u nÆng cña c¸c anh chiÕn sÜ ®èi víi con ng­êi.

C©u 24: Trong bµi Khóc h¸t ru nh÷ng em bÐ lín trªn l­ng mÑ, nhµ th¬NguyÔn Khoa §iÒm viÕt vÒ lêi h¸t ru cÊt lªn tõ tr¸i tim yªu th­¬ng cña ng­êi mÑnh­ sau:

Ngñ ngoan A-kay ¬i, ngñ ngoan A-kay hìi

MÑ th­¬ng A-kay, mÑ th­¬ng bé ®éi

Con m¬ cho mÑ h¹t g¹o tr¾ng ngÇn

Mai sau con lín vung chµy lón s©n...

Theo em, lêi h¸t ru cña ng­êi mÑ ®· béc lé nh÷ng ®iÒu g× ®Ñp ®Ï vµ s©u s¾c?

Gîi ý

- Lêi h¸t ru cña ng­êi mÑ béc lé t×nh c¶m yªu th­¬ng s©u nÆng ®èi víi ®øacon cßn nhá, ®èi víi anh bé ®éi ®ang chiÕn ®Êu b¶o vÖ quª h­¬ng: “MÑ th­¬ng a-kay, mÑ th­¬ng bé ®éi”.

- Lêi h¸t ru cßn béc lé niÒm hi väng lín lao vµ ®Ñp ®Ï cña mÑ: “Con m¬ cho

mÑ h¹t g¹o tr¾ng ngÇn” ®Ó nu«i anh bé ®éi, ®Ó nu«i con kh«n lín, giái giang

(“Mai sau con lín vung chµy lón s©n...”)

§ã lµ nh÷ng ®iÒu ®Ñp ®Ï vµ s©u s¾c béc lé qua lêi h¸t ru tõ tr¸i tim yªuth­¬ng cña mÑ.

C©u 25: NghÜ vÒ n¬i dßng s«ng ch¶y ra biÓn, trong bµi Cöa s«ng, nhµ th¬Quang Huy cã viÕt:

Dï gi¸p mÆt cïng biÓn réng

Cöa s«ng ch¼ng døt céi nguån

L¸ xanh mçi lÇn tr«i xuèng

Bçng... nhí mét vïng nói non.

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

TUYỂN TẬP 88 BỘ ĐỀ CẢM THỤ VĂN HỌC – LỚP 5

Em h·y chØ râ nh÷ng h×nh ¶nh nh©n ho¸ ®­îc t¸c gi¶ sö dông trong khæ th¬trªn vµ nªu ý nghÜa cña nh÷ng h×nh ¶nh ®ã.

Gîi ý

-Nh÷ng h×nh ¶nh nh©n ho¸: Cöa s«ng dï gi¸p mÆt cïng biÓn réng nh­ngch¼ng døt ®­îc céi nguån; l¸ xanh tr«i xuèng ®Õn cöa s«ng bçng nhí mét vïngnói non.

-ý nghÜa: Qua nh÷ng h×nh ¶nh trªn, t¸c gi¶ muèn ca ngîi t×nh c¶m (tÊm lßng)lu«n g¾n bã, thuû chung, kh«ng quªn céi nguån (n¬i ®· sinh ra) cña mçi conng­êi.

C©u 26: Trong bµi Nhí ViÖt B¾c (TV3 - TËp 1) nçi nhí cña ng­êi c¸n bé vÒxu«i ®­îc nhµ th¬ Tè H÷u gîi t¶ nh­ sau:

Ta vÒ mình cã nhí ta

Ta vÒ, ta nhí nh÷ng hoa cïng ng­êi.

Rõng xanh hoa chuèi ®á t­¬i

§Ìo cao n¾ng ¸nh dao gµi th¾t l­ng.

Ngµy xu©n m¬ në tr¾ng rõng

Nhí ng­êi ®an nãn chuèt tõng sîi giang...

Em h·y cho biÕt: Ng­êi c¸n bé vÒ xu«i nhí nh÷ng g× ë chiÕn khu ViÖt B¾c?Nçi nhí Êy béc lé t×nh c¶m g× ë ng­êi c¸n bé?

Gîi ý

- Ng­êi c¸n bé vÒ xu«i nhí “nh÷ng hoa cïng ng­êi” (c¶nh vµ ng­êi) ë chiÕnkhu ViÖt B¾c:

+ C¶nh: Hoa chuèi rõng ®á t­¬i næi bËt trªn nÒn l¸ xanh (“Rõng xanh hoachuèi ®á t­¬i”), hoa m¬ në tr¾ng kh¾p c¸nh rõng khi mïa xu©n vÒ (“Ngµy xu©nm¬ në tr¾ng rõng”).

+ Ng­êi: Ng­êi ®i rõng trªn n­¬ng (“§Ìo cao n¾ng ¸nh dao gµi th¾t l­ng”),ng­êi ®an nãn cÇn cï, ch¨m chØ “chuèt tõng sîi giang”.

- Nçi nhí Êy béc lé t×nh c¶m yªu th­¬ng, g¾n bã s©u nÆng cña ng­êi c¸n bévíi m¶nh ®Êt vµ con ng­êi ViÖt B¾c - “c¸i n«i” cña c¸ch m¹ng ViÖt Nam trongnh÷ng n¨m kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p.

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

TUYỂN TẬP 88 BỘ ĐỀ CẢM THỤ VĂN HỌC – LỚP 5

C©u 27: Trong bµi §Êt n­íc, nhµ th¬ nguyÔn §×nh Thi cã viÕt:

N­íc chóng ta,

N­íc nh÷ng ng­êi ch­a bao giê khuÊt

§ªm ®ªm r× rÇm trong tiÕng ®Êt

Nh÷ng buæi ngµy x­a väng nãi vÒ.

Em hiÓu nh÷ng c©u th¬ trªn nh­ thÕ nµo? Hai dßng th¬ cuèi muèn nh¾c nhëchóng ta ®iÒu g×?

Gîi ý

- §Êt n­íc ViÖt Nam lµ ®Êt n­íc cña nh÷ng ng­êi dòng c¶m, kiªn c­êngch­a bao giê chÞu khuÊt phôc tr­íc kÎ thï x©m l­îc. §ªm ®ªm, “r× rÇm trongtiÕng ®Êt” lµ lêi nãi cña cha «ng tõ ngh×n x­a väng vÒ nh¾n nhñ con ch¸u.

- Hai dßng th¬ cuèi muèn nh¾c nhë ta h·y ghi nhí vµ ph¸t huy truyÒn thèngbÊt khuÊt cña cha «ng tõ “nh÷ng buæi ngµy x­a” (nh÷ng ngµy th¸ng ®Çy vÎ vangvµ ®¸ng tù hµo vÒ lÞch sö dùng n­íc vµ gi÷ n­íc cña d©n téc).

C©u 28: §äc hai khæ th¬ sau trong bµi H­¬ng nh·n cña t¸c gi¶ TrÇn KimDòng:

Ngµy «ng trång nh·n

Ch¸u cßn bÐ th¬

V©ng lêi «ng dÆn

Ch¸u t­íi ch¸u che.

…

Nay mïa qu¶ chÝn

Th¬m h­¬ng nh·n lång

Ch¸u ¨n nh·n ngät

Nhí «ng vun trång.

Em cã nhËn xÐt g× vÒ h×nh ¶nh ng­êi ch¸u qua hai khæ th¬ trªn?

Gîi ý

- “Ch¸u cßn bÐ th¬” nh­ng biÕt nghe lêi «ng dÆn, ngoan ngo·n, chÞu khãch¨m sãc c©y nh·n do tay «ng trång (“V©ng lêi «ng dÆn. Ch¸u t­íi ch¸u che”).

- Ch¸u tuy cßn nhá nh­ng ®· cã t×nh c¶m ®Ñp ®Ï, biÕt nUèng n­íc nhínguån- ¡n qu¶ nhí kÎ trång c©y: ®­îc ¨n nh·n ngät nh­ng lu«n nhí ®Õn c«ng ¬ncña «ng - ng­êi ®· vun trång c©y nh·n.

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

TUYỂN TẬP 88 BỘ ĐỀ CẢM THỤ VĂN HỌC – LỚP 5

C©u 29: Trong bµi NghÖ nh©n B¸t trµng, nhµ th¬ Hå Minh Hµ t¶ nÐt vÏ cñac« g¸i lµm ®å gèm nh­ sau:

Bót nghiªng lÊt phÊt h¹t m­a

Bót chao gîn n­íc T©y Hå l¨n t¨n

Hµi hoµ ®­êng nÐt hoa v¨n

D¸ng em, d¸ng cña nghÖ nh©n B¸t Trµng.

§o¹n th¬ gióp em c¶m nhËn ®­îc nÐt bót tµi hoa cña ng­êi nghÖ nh©n B¸tTrµng nh­ thÕ nµo?

Gîi ý

NÐt bót trªn tay ng­êi nghÖ nh©n B¸t Trµng thËt tµi hoa:

- Khi “bót nghiªng” (phÈy nhanh nhanh tõ trªn xuèng), nh÷ng h¹t m­a bçnghiÖn ra nh­ ®ang bay lÊt phÊt ngoµi trêi.

- Khi “bót chao” (®­a qua ®­a l¹i nhÑ nhµng), nh÷ng gîn n­íc (lµn sãng nhÑ)T©y Hå nh­ ®ang chuyÓn ®éng l¨n t¨n tr­íc m¾t ta.

Nh÷ng “®­êng nÐt hoa v¨n” rÊt “hµi hoµ” còng ®­îc t¹o nªn tõ c©y bót Êy-c©y bót lµm cho vÎ ®Ñp cña cuéc sèng hiÖn ra mét c¸ch sinh ®éng trªn ®å gèmB¸t Trµng.

C©u 30: ViÕt vÒ ng­êi mÑ, nhµ th¬ Tr­¬ng Nam H­¬ng cã nh÷ng c©u th¬sau:

Thêi gian ch¹y qua tãc mÑ

Mét mµu tr¾ng ®Õn n«n nao

L­ng mÑ cø cßng dÇn xuèng

Cho con ngµy mét thªm cao.

MÑ ¬i, trong lêi mÑ h¸t

Cã c¶ cuéc ®êi hiÖn ra

Lêi ru ch¾p con ®«i c¸nh

Lín råi con sÏ bay xa.

(TrÝch trong Lêi mÑ h¸t)

Theo em, ®o¹n th¬ trªn ®· béc lé nh÷ng c¶m xóc vµ suy nghÜ g× cña t¸c gi¶?

Gîi ý

§o¹n th¬ béc lé nh÷ng c¶m xóc vµ suy nghÜ cña t¸c gi¶ vÒ ng­êi mÑ. H×nh¶nh m¸i tãc mÑ b¹c tr¾ng v× thêi gian lµm cho t¸c gi¶ xóc ®éng ®Õn n«n nao. ý®èi lËp trong hai c©u th¬ “L­ng mÑ cø cßng dÇn xuèng/ Cho con ngµy mét thªmcao.” Nh­ muèn béc lé suy nghÜ vÒ lßng biÕt ¬n cña t¸c gi¶ ®èi víi mÑ. MÑ ®em®Õn cho con c¶ cuéc ®êi trong lêi h¸t, mÑ ch¾p cho con “®«i c¸nh” ®Ó råi lín lªncon sÏ bay xa. Nh÷ng c¶m xóc vµ suy nghÜ cña t¸c gi¶ vÒ ng­êi mÑ thËt ®Ñp ®ÏbiÕt bao nhiªu.

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

TUYỂN TẬP 88 BỘ ĐỀ CẢM THỤ VĂN HỌC – LỚP 5

C©u 31: Trong bµi Thî rÌn, nhµ th¬ Kh¸nh Nguyªn viÕt:

Lµm thî rÌn mïa hÌ cã nùc

Quai mét trËn, n­íc tu õng ùc

Hai vai trÇn bãng nhÉy må h«i

Còng cã khi thÊy thë qua tai.

Lµm thî rÌn vui nh­ diÔn kÞch

R©u b»ng than mäc lªn b»ng thÝch

NghÞch ë ®©y giµ trÎ nh­ nhau

Nªn nô c­êi nµo cã t¾t ®©u.

§o¹n th¬ trªn gióp em hiÓu vÒ ng­êi thî rÌn vµ c«ng viÖc cña hä ra sao?

Gîi ý

- C«ng viÖc cña ng­êi thî rÌn thËt nÆng nhäc vµ vÊt v¶, thÓ hiÖn qua c¸c chitiÕt: lµm viÖc trong mïa hÌ th× “Quai mét trËn, n­íc tu õng ùc” (quai bóa nÆngnhäc), “Hai vai trÇn, bãng nhÉy må h«i”, cã nh÷ng lóc mÖt ®Õn møc “thë qua tai”(ý nãi rÊt mÖt).

- MÆc dï c«ng viÖc nÆng nhäc vµ vÊt v¶ nh­ng nh÷ng ng­êi thî rÌn vÉn l¹cquan, yªu ®êi v× hä rÊt yªu c«ng viÖc cña m×nh. Hä vui nh­ “diÔn kÞch” v× thÊymÆt mòi ai nom còng ngé (“R©u b»ng than, mäc lªn b»ng thÝch”), tÝnh t×nh aicòng hån nhiªn, vui nhén (“NghÞch ë ®©y giµ trÎ nh­ nhau”). Cho nªn “nô c­êi”lu«n në trªn m«i nh÷ng ng­êi thî rÌn (“Nªn nô c­êi nµo cã t¾t ®©u”), khiÕn häthªm ®Ñp ®Ï, ®¸ng yªu.

C©u 32: Nãi vÒ nh©n vËt chÞ Sø (ng­êi phô n÷ anh hïng trong kh¸ng chiÕnchèng MÜ), trong t¸c phÈm Hßn ®Êt cña nhµ v¨n Anh §øc cã ®o¹n viÕt:

ChÞ Sø yªu biÕt bao nhiªu c¸i chèn nµy, n¬i chÞ oa oa cÊt tiÕng khãc ®Çu tiªn,n¬i qu¶ ngät, tr¸i sai ®· th¾m hång da dÎ chÞ. ChÝnh t¹i n¬i nµy, mÑ chÞ ®· h¸t ruchÞ ngñ. Vµ ®Õn lóc lµm mÑ, chÞ l¹i h¸t ru con nh÷ng c©u h¸t ngµy x­a...

§äc ®o¹n v¨n trªn, em hiÓu ®­îc v× sao chÞ Sø rÊt yªu quý vµ g¾n bã víi quªh­¬ng?

Gîi ý

§äc ®o¹n v¨n, ta thÊy chÞ Sø rÊt yªu quý vµ g¾n bã víi quª h­¬ng bëi v×: quªh­¬ng lµ n¬i chÞ sinh ra “n¬i chÞ oa oa cÊt tiÕng khãc chµo ®êi”, ®­îc nu«i d­ìng®Ó tr­ëng thµnh vµ cã vÎ ®Ñp quý gi¸ “n¬i qu¶ ngät, tr¸i sai ®· th¾m hång da dÎchÞ”. Còng chÝnh t¹i m¶nh ®Êt cña que h­¬ng, chÞ ®­îc ngñ ngon vµ lín lªn trongtiÕng ru cña ng­êi mÑ th©n yªu; ®Õn khi lµm mÑ, “chÞ l¹i h¸t ru con nh÷ng c©u h¸tngµy x­a”, l¹i nu«i con lín kh«n b»ng c¶ t×nh yªu th­¬ng s©u nÆng cña ng­êi mÑ.

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

TUYỂN TẬP 88 BỘ ĐỀ CẢM THỤ VĂN HỌC – LỚP 5

C©u 33: Trong bµi Sang n¨m con lªn b¶y, nhµ th¬ Vò §×nh Minh cã viÕt:

§i qua thêi Êu th¬

Bao ®iÒu bay ®i mÊt

ChØ cßn trong ®êi thËt

TiÕng ng­êi nãi víi con

H¹nh phóc khã kh¨n h¬n

Mäi ®iÒu con ®· thÊy

Nh­ng lµ con giµnh lÊy

Tõ hai bµn tay con.

Qua ®o¹n th¬, t¸c gi¶ muèn nãi víi con ®iÒu g× khi con lín lªn vµ tõ gi· tuæiÊu th¬:

Gîi ý

Qua ®o¹n th¬, ng­êi cha muèn nãi víi con: khi lín lªnvµ tõ gi· thêi th¬ Êu,con sÏ b­íc vµo cuéc ®êi thùc cã nhiÒu thö th¸ch nh­ng còng ®¸ng tù hµo. §Ó cã®­îc h¹nh phóc, con ph¶i rÊt vÊt v¶, khã kh¨n v× ph¶i giµnh lÊy h¹nh phóc b»nglao ®éng, b»ng ®«i tay vµ khèi ãc cña chÝnh b¶n th©n m×nh (kh«ng gièng nh­h¹nh phóc t×m thÊy dÔ dµng trong c¸c truyÖn ®êi x­a, nhê sù gióp ®ì cña ¤ng Bôt,

Bµ Tiªn…). Nh­ng h¹nh phóc mµ con t×m ®­îc trong ®êi thùc sÏ thËt sù lµ cña

con (do chÝnh bµn tay vµ khèi ãc cña con lµm ra), sÏ ®em ®Õn cho con niÒm tù hµokiªu h·nh.

C©u 34: Trong bµi Con cß, nhµ th¬ ChÕ Lan Viªn viÕt vÒ lêi ru cña ng­êimÑ nh­ sau:

Mai kh«n lín con theo cß ®i häc,

C¸nh tr¾ng cß bay theo gãt ®«i ch©n.

Lín lªn, lín lªn, lín lªn...

Con lµm g×?

Con lµm thi sÜ.

C¸nh cß tr¾ng l¹i bay hoµi kh«ng nghØ,

Tr­íc hiªn nhµ

Vµ trong h¬i m¸t c©u v¨n.

H·y nªu nh÷ng suy nghÜ cña em vÒ h×nh ¶nh con cß trong ®o¹n th¬ trªn.

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

TUYỂN TẬP 88 BỘ ĐỀ CẢM THỤ VĂN HỌC – LỚP 5

Gîi ý

- H×nh ¶nh con cß th©n th­¬ng lu«n g¾n bã víi tuæi häc trß ng©y th¬, trongs¸ng cña con (“Mai kh«n lín con theo cß ®i häc / C¸nh tr¾ng cß bay theo gãtch©n”).

- Khi con lín lªn trë thµnh thi sÜ, h×nh ¶nh con cß vÉn lu«n gÇn gòi bªn con(“I”), hiÖn ra ngay tr­íc hiªn nhµ vµ “trong h¬i m¸t c©u v¨n” (ý nãi c©u v¨n cãchÊt th¬ ®Ñp ®Ï, bay bæng nh­ c¸nh cß tr¾ng th©n th­¬ng).

C©u 35: §äc nh÷ng khæ th¬ sau trong bµi Ng­ìng cöa cña nhµ th¬ Vò QuÇnPh­¬ng:

N¬i nµy ai còng quen

Ngay tõ thêi tÊm bÐ

Khi tay bµ, tay mÑ

Cßn d¾t vßng ®i men.

N¬i bè mÑ ngµy ®ªm

Lóc nµo qua còng véi,

N¬i b¹n bÌ ch¹y tíi

Th­êng lóc nµo còng vui.

N¬i nµy ®· ®­a t«i

Buæi ®Çu tiªn ®Õn líp

Nay con ®­êng xa t¾p,

VÉn ®ang chê t«i ®i.

H×nh ¶nh ng­ìng cöa cña ng«i nhµ trong mçi khæ th¬ trªn gîi cho em nghÜ®Õn nh÷ng ®iÒu g× ®Ñp ®Ï vµ s©u s¾c?

Gîi ý

H×nh ¶nh ng­ìng cöa qua mçi khæ th¬ gîi nh÷ng ®iÒu ®Ñp ®Ï vµ s©u s¾c:

- Khæ th¬ 1: Ng­ìng cöa th©n quen víi em ngay tõ thêi Êu th¬, chËp ch÷ng

b­íc ®i trong tay bµ, tay mÑ“d¾t ®i vßng men”.

Khæ th¬ 2: Ng­ìng cöa lµ n¬i chøng kiÕn sù vÊt v¶, lo toan cña bè mÑ nu«icon kh«n lín (“N¬i bè mÑ ngµy ®ªm/ Lóc nµo qua còng véi”); lµ n¬i em gÆp gìb¹n bÌ trong niÒm vui gÆp mÆt (“N¬i b¹n bÌ ch¹y tíi/ Th­êng lóc nµo còng vui”).

- Khæ th¬ 3: Ng­ìng cöa cßn lµ n¬i ®­a em “Buæi ®Çu ®Õn líp” ®Ó häc ®­îcbao nhiªu ®iÒu hay, gÇn gòi víi bao thÇy c«, b¹n bÌ mÕn th­¬ng.

Khi em lín lªn, ng­ìng cöa th©n quen còng lµ n¬i d­a em ®Õn víi “nh÷ngcon ®­êng xa t¾p” ®»y ­íc m¬ vµ hi väng ®ãn chê.

§Ò 36: Trong bµi Dõa ¬i, nhµ th¬ Lª Anh xu©n cã viÕt:

Dõa vÉn ®øng hiªn ngang cao vót,

L¸ vÉn xanh rÊt mùc dÞu dµng,

RÔ dõa b¸m s©u vµo lßng ®Êt,

Nh­ d©n lµng b¸m chÆt quª h­¬ng.

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

TUYỂN TẬP 88 BỘ ĐỀ CẢM THỤ VĂN HỌC – LỚP 5

Em h·y cho biÕt: h×nh ¶nh c©y dõa trong ®o¹n th¬ trªn nãi lªn nh÷ng ®IÒu g×®Ñp ®Ï cña ng­êi d©n miÌn Nam trong kh¸ng chiÕn chèng MÜ?

Gîi ý

- C©u Dõa vÉn ®øng hiªn ngang cao vót cã ý ca ngîi phÈm chÊt kiªn c­êng,anh dòng, hiªn ngang, tù hµo trong chiÕn ®Êu.

- C©u L¸ vÉn xanh rÊt mùc dÞu dµng ý nãi phÈm chÊt v« cïng trong s¸ng,thuû chung, dÞu dµng, ®Ñp ®Ï trong cuéc sèng.

- C¸c c©u: RÔ dõa b¸m s©u vµo lßng ®Êt/ Nh­ d©n lµng b¸m chÆt quªh­¬ng ýnãi phÈm chÊt kiªn c­êng b¸m trô, g¾n bã chÆt che xvíi m¶nh ®Êt quªh­¬ng miÒn Nam.

§Ò 37: T¶ c¶nh ®Ñp ë Sa Pa nhµ v¨n NguyÔn Phan H¸ch ®· viÕt:

Tho¾t c¸i, l¸c ®¸c l¸ vµng r¬i trong kho¶nh kh¾c mïa thu. Tho¾t c¸, tr¾nglong lanh mét c¬n m­a tuyÕt trªn nh÷ng cµnh ®µo, lª, mËn. Tho¾t c¸i, giã xu©nh©y hÈy nång nµn víi nh÷ng b«ng hoa lay ¬n mµu ®en nhung hiÕm quý.

Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch dïng tõ, ®Æt c©u ë ®o¹n v¨n trªn? Nªu t¸c dôngcña c¸ch dïng tõ, ®Æt c©u ®ã?

Gîi ý

- NhËn xÐt: Dïng 3 lµn tõ ng÷ “tho¾t c¸i” (®iÖp ng÷) ë ®Çu c©u; c©u 1 ®¶o bæng÷ “l¸c ®¸c” lªn tr­íc; c©u 2 ®¶o vÞ ng÷ “tr¾ng long lanh” lªn tr­íc.

- T¸c dông: §iÖp ng÷ “Tho¾t c¸i” gîi t¶ c¶m xóc ®ét ngét ngì ngµng, nhÊn

m¹nh sù thay ®æi nhanh chãng cña thêi gian, ®Õn møc g©y bÊt ngê; dïng ®¶o ng÷®Ó nhÊn m¹nh, lµm næi bËt vÎ ®Ñp nªn th¬ cña sù biÕn ®æi vÒ c¶nh s¾c thiªn nhiªnë Sa Pa.

§Ò 38: Trong bµi Bãc lÞch, nhµ th¬ Bïi KiÕn Quèc cã viÕt:

Ngµy h«m qua ë l¹i

Trong vë hång cña con

Con häc hµnh ch¨m chØ

Lµ ngµy qua vÉn cßn.

Nhµ th¬ muèn nãi víi em ®iÒu g× qua ®o¹n th¬ trªn:

Gîi ý

Nhµ th¬ muèn nãi: KÕt qu¶ häc tËp ch¨m chØ cña ngµy h«m qua ®­îc thÓhiÖn râ trªn trang vë hång ®Ñp ®Ï cña tuæi th¬;’ nã sÏ ®­îc l­u gi÷ m·i m·i cïngvíi thêi gian. V× vËy cã thÓ nãi ngµy h«m qua sÏ kh«ng bao giê bÞ mÊt ®i.

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

TUYỂN TẬP 88 BỘ ĐỀ CẢM THỤ VĂN HỌC – LỚP 5

§Ò 39: Bãng m©y

H«m nay trêi n¾ng nh­ nung

MÑ em ®i cÊy ph¬i l­ng c¶ ngµy

¦íc g× em ho¸ ®¸m m©y

Em che cho mÑ suèt ngµy bãng r©m.

§äc bµi th¬ trªn, em thÊy ®­îc nh÷ng nÐt g× ®Ñp vÒ t×nh c¶m cña ng­êi con®èi víi ng­êi mÑ?

Gîi ý

Nh÷ng nÐt ®Ñp vÒ t×nh c¶m cña ng­êi con ®èi víi mÑ qua bµi th¬ Bãng m©ylµ:

- Th­¬ng mÑ ph¶i lµm viÖc vÊt v¶: ph¬i l­ng ®i cÊy c¶ ngµy d­íi trêi n¾ngnãng (nãng nh­ nung).

- ¦íc mong ®­îc gãp phÇn lµm cho mÑ ®ì vÊt v¶ trong c«ng viÖc: ho¸ thµnhbãng mÊy ®Ó che cho mÑ suèt ngµy bãng r©m, gióp mÑ lµm viÖc trªn ®ång m¸tmÎ, khái bÞ n¾ng nãng. §ã lµ t×nh th­¬ng võa s©u s¾c võa rÊt cô thÓ vµ thiÕt thùccña ng­êi con ®èi víi mÑ.

§Ò 40: Trong bµi Vµm cá ®«ng, nhµ th¬ Hoµi Vò cã viÕt:

§©y con s«ng nh­ dßng s÷a mÑ

N­íc vÒ xanh ruéng lóa v­ên c©y.

Vµ ¨m ¾p nh­ lßng ng­êi mÑ

Chë t×nh th­¬ng trang tr¶i ®ªm ngµy.

§äc ®o¹n th¬ trªn, em c¶m nhËn ®­îc vÎ ®Ñp ®¸ng quý cña dßng s«ng quªh­¬ng nh­ thÕ nµo?

Gîi ý

- Dßng s«ng quª h­¬ng ®­a n­íc vÒ lµm cho nh÷ng ruéng lóa, v­ên c©yxanh t­¬i, ®Çy søc sèng. V× vËy, nã ®­îc vÝ nh­ dßng s÷a mÑ nu«i d­ìng c¸c conkh«n lín.

- N­íc s«ng ¨m ¾p ®Çy nh­ tÊm lßng ng­êi mÑ trµn ®Çy t×nh th­¬ng yªu,lu«n s½n sµng chia sÎ (trang tr¶i ®ªm ngµy) cho nh÷ng ®øa con, cho c¶ mäi ng­êi.

Nh÷ng vÎ ®Ñp Êm ¸p t×nh ng­êi ®ã lµm cho ta thªm yªu quý vµ g¾n bã víidßng s«ng quª h­¬ng.

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

TUYỂN TẬP 88 BỘ ĐỀ CẢM THỤ VĂN HỌC – LỚP 5

§Ò 41: Trong bµi C« gi¸o líp em, nhµ th¬ NguyÔn Xu©n Sanh cã viÕt:

C« d¹y em tËp viÕt

Giã ®­a tho¶ng h­¬ng nhµi

N¾ng ghÐ vµo cöa líp

Xem chóng em häc bµi.

Em h·y cho biÕt: khæ th¬ trªn ®· sö dông biÑn ph¸p nghÖ thuËt g× næi bËt?BiÖn ph¸p nghÖ thuËt ®ã gióp em thÊy ®­îc ®iÒu g× ®Ñp ®Ï cña c¸c b¹n häc sinh?

Gîi ý

- Khæ th¬ trªn ®· sö dông biÖn ph¸p nghÖ thuËt nh©n ho¸.

- T¸c dông cña biÖn ph¸p nghÖ thuËt nh©n ho¸ lµ: cho thÊy ®­îc tinh thÇnhäc tËp rÊt ch¨m chØ cña c¸c b¹n häc sinh (lµm cho n¾ng nh­ ®øa trÎ nhá ®angtung t¨ng ch¹y nh¶ còng muèn dõng l¹i ghÐ vµo cöa líp ®Ó xem c¸c b¹n häc bµi).

§Ò 42: Trong bµi ViÖt Nam th©n yªu, nhµ th¬ NguyÔn §×nh Thi cã viÕt:

ViÖt Nam ®Êt n­íc ta ¬i!

Mªnh m«ng biÓn lóa ®©u trêi ®Ñp h¬n

C¸nh cß bay l¶ rËp rên

M©y mê che ®Ønh Tr­êng S¬n sím chiÒu.

§äc ®o¹n th¬ trªn, em c¶m nhËn ®­îc ®iÒu g× vÒ ®Êt n­íc ViÖt Nam?

Gîi ý

§äc ®o¹n th¬ trªn em c¶m nhËn ®­îc:

- §Êt n­íc ViÖt Nam thËt giµu ®Ñp, ®¸ng yªu, thÓ hiÖn qua h×nh ¶nh: biÓnlóa réng mªnh m«ng (høa hÑn sù no Êm), c¸nh cß bay l¶ rËp rên (gîi nÐt gi¶n dÞ®¸ng yªu).

- §Êt n­íc ViÖt Nam thËt ®¸ng tù hµo víi c¶nh hïng vÜ mµ nªn th¬, thÎ hiÖnqua h×nh ¶nh ®Ønh Tr­êng S¬n cao vêi cîi sím chiÒu m©y phñ.

§Ò 43: KÕt thóc bµi Tre ViÖt Nam, nhµ th¬ NguyÔn Duy viÕt:

Mai sau,

Mai sau,

Mai sau,

§Êt xanh tre m·i xanh mµu tre xanh.

Em h·y cho biÕt nh÷ng c©u th¬ trªn nh»m kh¼ng ®Þnh ®iÒu g×? C¸ch diÔn ®¹tcña nhµ th¬ cã nh÷ng g× ®éc ®¸o, gãp phÇn kh¼ng ®Þnh ®iÒu ®ã?

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

TUYỂN TẬP 88 BỘ ĐỀ CẢM THỤ VĂN HỌC – LỚP 5

Gîi ý

- Nh÷ng c©u th¬ kÕt thóc cña bµi Tre ViÖt Nam nh»m kh¼ng ®Þnh mét mµuxanh vÜnh cöu cña tre ViÖt Nam, søc sèng bÊt diÖt cña con ng­êi ViÖt Nam,truyÒn thèng cao ®Ñp cña d©n téc ViÖt Nam.

- C¸ch diÔn ®¹t ®éc ®¸o cña nhµ th¬ gãp phÇn kh¼ng ®Þnh ®iÒu ®ã:

+ Thay ®æi c¸ch ng¾t nhÞp vµ ng¾t dßng (Mai sau, / Mai sau, /Mai sau) víibiÖnph¸p sö dông ®IÖp ng÷ “Mai sau” gãp phÇn gîi c¶m xóc vÒ thêi gian vµkh«ng gian nh­ më ra v« tËn, t¹o cho ý th¬ ©m vang bay bæng vµ ®em ®Õn chong­êi ®äc nh÷ng liªn t­ëng thó vÞ.

+ Dïng tõ “xanh” ba lÇn trong mét dßng th¬ víi nh÷ng sù kÕt hîp kh¸c nhau(xanh tre, xanh mµu, tre xanh) t¹o ra nh÷ng nÐt nghÜa ®a d¹ng, phong phó vµkh¼ng ®Þnh sù tr­êng tån cña mµu s¾c, cña søc sèng d©n téc.

§Ò 44: Trong bµi VÒ th¨m nhµ B¸c, nhµ th¬ NguyÔn §øc MËu cã viÕt:

Ng«i nhµ thuë B¸c thiÕu thêi

Nghiªng nghiªng m¸i lîp bao ®êi n¾ng m­a

ChiÕc gi­êng tre qu¸ ®¬n s¬

Vâng gai ru m¸t nh÷ng tr­a n¾ng hÌ.

Em h·y cho biÕt: ®o¹n th¬ gióp ta c¶m nhËn ®­îc ®IÒu g× ®Ñp ®Ï, th©nth­¬ng?

Gîi ý

- H×nh ¶nh ng«i nhµ cña B¸c lóc thiÕu thêi thËt ®¬n s¬, gi¶n dÞ nh­ bao ng«inhµ cña lµng quª ViÖt Nam: M¸i nhµ tranh nghiªng nghiªng tõng tr¶i bao m­an¾ng, chiÕc gi­êng tre ®¬n s¬, chiÕc vâng gai ru m¸t nh÷ng tr­a n¾ng hÌ.

- Sèng trong ng«i nhµ ®ã, B¸c Hå ®­îc lín lªn trong t×nh th­¬ng yªu cña gia®×nh: vâng gai ru m¸t nh÷ng tr­a n¾ng hÌ.

§Ò 45: Trong bµi th¬ Con cß, nhµ th¬ ChÕ Lan Viªn cã viÕt:

Con dï lín vÉn lµ con cña mÑ

§i hÕt ®êi, lßng mÑ vÉn theo con.

Hai dßng th¬ trªn ®· gióp em c¶m nhËn ®­îc ý nghÜa g× ®Ñp ®Ï?

Gîi ý

T×nh c¶m yªu th­¬ng cña mÑ dµnh cho con thËt to lín vµ kh«ng bao giê v¬ic¹n. Dï con ®· kh«n lín, dï cã ®i hÕt ®êi (sèng trän ®êi), t×nh th­¬ng cña mÑ ®èivíi con nh­ vÉn cßn sèng m·i, vÉn theo con ®Ó quan t©m lo l¾ng, gióp ®ì con, tiÕp

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

TUYỂN TẬP 88 BỘ ĐỀ CẢM THỤ VĂN HỌC – LỚP 5

cho con thªm søc m¹nh v­¬n lªn trong cuéc sèng. Cã thÓ nãi t×nh th­¬ng cña mÑlµ t×nh th­¬ng bÊt tö!

§Ò 46:

Quª h­¬ng lµ c¸nh diÒu biÕc

Tuæi h¬ con th¶ trªn ®ång

Quª h­¬ng lµ con ®ß nhá

£m ®Òm khua n­íc ven s«ng.

(Quª h­¬ng cña §ç Trung Qu©n)

§äc ®o¹n th¬ trªn, em thÊy ®­îc nh÷ng ý nghÜ vµ t×nh c¶m cña nhµ th¬ ®èivíi quª h­¬ng nh­ thÕ nµo?

Gîi ý

T¸c gi¶ béc lé nh÷ng suy nghÜ vÒ quª h­¬ng th«ng qua nh÷ng h×nh ¶nh rÊtcô thÓ:

- C¸nh diÒu biÕc th¶ trªn ®ång ®· tõng in ®Ëm dÊu Ên tuæi th¬ ®Ñp dÏ th¬méng trªn quª h­¬ng.

- Con ®ß nhá khua n­íc trªn dßng s«ng quª h­¬ng víi ©m thanh nhÑ nhµng,ªm ®Òm mµ l¾ng ®äng;

Cã thÓ nãi, nh÷ng sù vËt ®¬n s¬, gi¶n dÞ trªn quª h­¬ng lu«n cã sù g¾n bãvíi con ng­êi vµ ®· trë thµnh nh÷ng kØ niÖm kh«ng thÓ nµo quªn. NghÜ vÒ quªh­¬ng nh­ vËy, chøng tá t×nh c¶m cña t¸c gi¶ ®èi víi quª h­¬ng thËt s©u s¾c vµ®Ñp ®Ï.

§Ò 47: H·y ghi l¹i vµi dßng c¶m nhËn cña em vÒ vÎ ®Ñp cña rõng m¬ H­¬ngS¬n ®­îc gîi t¶ qua ®o¹n th¬ sau:

Rõng m¬ «m lÊy nói

M©y tr¾ng ®äng thµnh hoa

Giã chiÒu ®«ng gên gîn

H­¬ng bay gÇn bay xa...

(Rõng m¬ cña TrÇn Lª V¨n).

Gîi ý

- Rõng m¬ bao quanh nói ®­îc nh©n ho¸ («m lÊy nói) cho thÊy sù g¾n bãgÇn gòi, th©n thiÕt vµ th¾m ®­îm t×nh c¶m cña c¶nh vËt thiªn nhiªn.

- Hoa m¬ në tr¾ng nh­ m©y trªn trêi ®äng (kÕt) l¹i.

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

TUYỂN TẬP 88 BỘ ĐỀ CẢM THỤ VĂN HỌC – LỚP 5

- Giã chiÒu ®«ng nhÑ nhµng (gên gîn) ®­a h­¬ng hoa m¬ lan to¶ ®i kh¾p n¬i.

Cã thÓ nãi: ®o¹n th¬ ®· vÏ ra bøc tranh mang vÎ ®Ñp cña ®Êt trêi hoµ quyÖntrong rõng m¬ H­¬ng S¬n.

§Ò 48: Trong bai TiÕng h¸t mïa gÆt, nhµ th¬ NguyÔn Duy cã viÕt:

Giã n©ng tiÕng h¸t chãi chang

Long lanh l­ìi h¸i liÕm ngang ch©n trêi.

T¸c gi¶ ®· sö dông biÖn ph¸p nghÖ thuËt g× næi bËt ë hai c©u th¬ trªn? NhêbiÖn ph¸p nghÖ thuËt næi bËt ®ã, em c¶m nhËn ®­îc néi dung, ý nghÜa g× ®Ñp ®Ï?

Gîi ý

- BiÖn ph¸p nghÖ thuËt næi bËt ë hai c©u th¬ lµ biÖn ph¸p nh©n hãa (thÓ hiÑnrâ nh÷ng tõ gn÷ chØ ®Æc ®iÓm cña ng­êi: n©ng, liÕm).

- Néi dung, ý nghÜa ®Ñp ®Ï: c¶nh mïa gÆt ë n«ng th«n ViÖt Nam thËt vui t­¬I,n¸o nøc (Giã n©ng tiÕng h¸t chãi chang); c¸nh ®ång lóa tèt mªnh m«ng høa hÑnmét cuéc sèng Êm no (Long lanh l­ìi h¸i liÕm ngang ch©n trêi). Nh÷ng c¶nh ®ãgîi cho ta thÊy kh«ng khÝ ®Çm Êm, thanh b×nh n¬i th«n quª khi mïa gÆt ®Õn.

§Ò 49: Trong bµi Phong c¶nh Hßn §Êt, nhµ v¨n NguyÔn Anh §øc mieu t¶c¶nh Hßn §Êt nh­ sau:

Xa qu¸ khái Hßn mét ®çi lµ b·i Tre. ThÊp tho¸ng nh÷ng c©y tre ®»ng ngµcao vót, vµng ãng, nh÷ng c©y tre l©u nay vÉn ®øng ®Êy, b×nh yªn vµ thanh th¶n,mÆc cho bao nhiªu n¨m th¸ng ®· qua ®i, mÆc cho bao nhiªu giã m­a ®· thæi tíi.Sau rÆng tre Êy, biÓn c¶ cßn l©u ®êi h¬n, vÉn ®ang giìn sãng, mang mét mµu xanhlôc.

Theo em, ngoµi vÎ ®Ñp cña c¶nh vËt (tre ®»ng ngµa, biÓn c¶), ®o¹n v¨n cßncho ta thÊy vÎ ®Ñp g× cña c¶nh vËt quª h­¬ng? BiÖn ph¸p nghÖ thuËt nµo gióp choem nhËn biÕt ®­îc ®iÒu ®ã?

Gîi ý

- Ngoµi vÎ ®Ñp cña c¶nh vËt (tre ®»ng ngµ, biÓn c¶), ®o¹n v¨n cßn cho ta thÊyvÎ ®Ñp cña con ng­êi trªn quª h­¬ng.

- BiÖn ph¸p nghÖ thuËt nh©n ho¸ gióp ta nhËn th¾y ®­îc ®iÒu ®ã: c©y tre vÉn®øng ®Êy b×nh yªn vµ thanh th¶n, biÓn c¶ vÉn ®ang giìn sãng (tre vµ biÓn mangnh÷ng ®Æc ®iÓm cña con ng­êi). Nãi ®Õn c©y tre hay nãi ®Õn biÓn c¶ còng lµ nãi®Õn con ng­êi víi vÎ ®Ñp næi bËt: sù bÒn bØ, anh dòng, kiªn c­êng tr­íc mäi thöth¸ch cña thêi gian (mÆc cho bao nhiªu n¨m th¸ng ®· ®i qua, mÆc cho baonhiªu giã m­a ®· thæi tíi, biÓn c¶ cßn l©u ®êi h¬n)

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

TUYỂN TẬP 88 BỘ ĐỀ CẢM THỤ VĂN HỌC – LỚP 5

§Ò 50: Trong bµi H¹t g¹o lµng ta, nhµ th¬ TrÇn §¨ng Khoa cã viÕt:

H¹t g¹o lµng ta

Cã b·o th¸ng b¶y

Cã m­a th¸ng ba

Giät må h«i sa

Nh÷ng tr­a th¸ng s¸u

N­íc nh­ ai nÊu

ChÕt c¶ c¸ cê

Cua ngoi lªn bê

MÑ em xuèng cÊy…

§o¹n th¬ gióp em hiÓu ®­îc ý nghÜa g× cña h¹t g¹o? H·y nªu râ t¸c dông cña®iÖp ng÷ vµ h×nh ¶nh ®èi lËp ®­îc sö dông trong ®o¹n th¬ trªn?

Gîi ý

- Ý nghÜa cña h¹t g¹o: H¹t g¹o ph¶i tr¶i qua biÕt bao thö th¸ch khã kh¨ncña thiªn nhiªn víi nh÷ng c¬n b·o th¸ng b¸y (th­êng lµ b·o to), nh÷ng trËn m­ath¸ng ba (th­êng lµ m­a lín). Nh­ng ®iÒu quan träng h¬n lµ h¹t g¹o cßn cãnh÷ng giät må h«i cña con ng­êi lao ®éng cÇn cï trong nh÷ng ngµy n¾ng nãng(N­íc nh­ ai nÊu/ ChÕt c¶ c¸ cê/ Cua ngoi lªn bê MÑ em xuèng cÊy).

- §o¹n th¬ sö dông ®iÖp ng÷ cã nh»m nhÊn m¹nh khã kh¨n cña thiªn nhiªn;sö dông h×nh ¶nh ®èi lËp Cua ngoi lªn bê nh­ng MÑ em xuèng cÊy. Nh»m gîi t¶h×nh ¶nh lao ®éng vÊt v¶ cña ng­êi mÑ, ®ång thêi nhÊn m¹nh gi¸ trÞ to llín cñah¹t g¹o ®­îc lµm ra.

§Ò 51: Trong bµi TiÕng h¸t mïa gÆt, khi t¶ c¶nh bµ con n«ng d©n tuèt lóad­íi ®ªm tr¨ng s¸ng, nhµ th¬ NguyÔn Duy viÕt:

M¶nh s©n tr¨ng lóa chÊt ®Çy

Vµng tu«n trong tiÕng m¸y quay xËp x×nh.

Theo em, ë dßng th¬ thø nhÊt, trong hai c¸ch ng¾t nhÞp d­íi ®©y:

- M¶nh s©n/ tr¨ng lóa chÊt ®Çy.

- M¶nh s©n tr¨ng/ lóa chÊt ®Çy.

Em chon c¸ch ng¾t nhÞp nµo? V× sao?

Gîi ý

Mçi c¸ch ng¾t nhÞp cã søc gîi t¶, gîi c¶m riªng. Theo c¸ch ng¾t nhÞp thønhÊt(M¶nh s©n / tr¨ng lóa chÊt ®Çy),c©u th¬ ®­îc hiÓu: trªn s©n, c¶ lóa, c¶ tr¨ng®Òu chÊt ®Çy, ®Òu trµn ngËp. C¶nh t­îng nµy võa gîi sù no ®ñ, võa gîi c¶m gi¸cth¬ méng. C¸ch ng¾t nhÞp thø hai (M¶nh s©n tr¨ng / lóa chÊt ®Çy) th× gîi ®­îc ëng­êi ®äc vÒ mét m¶nh s©n trµn ngËp ¸nh tr¨ng, lung linh huyÒn ¶o, trªn ®ã lóachÊt ®Çy. Tuy nhiªn c¸ch ng¾t nhÞp thø hai cã phÇn khiªn c­ìng, thiÕu tù nhiªn.Do ®ã c¸ch ng¾t nhÞp thø nhÊt vÉn hîp lÝ h¬n.

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

TUYỂN TẬP 88 BỘ ĐỀ CẢM THỤ VĂN HỌC – LỚP 5

§Ò 52:

Con ®i tr¨m nói ngµn khe

Kh«ng b»ng mu«n nçi t¸i tª lßng bÇm.

(Tè H÷u)

Theo em, trong c©u th¬ trªn tr¨m cã b»ng 99 + 1 vµ ngµn cã b»ng 999 + 1hay kh«ng? V× sao?

Gîi ý

Trong c©u th¬ nµy tr¨m kh«ng ph¶i lµ con sè chÝnh x¸c 99 + 1 vµ ngµnkh«ng ph¶I lµ 999 + 1. Tr¨m vµ ngµn ë ®©y ®­îc hiÓu theo nghÜa bãng, chØ sènhiÒu. Dßng th¬ “Con ®i tr¨m nói ngµn khe” muèn nãi: Con ®· ®i qua rÊt nhiÒunói, nhiÒu khe, ®· vît qua rÊt nhiÒu khã kh¨n gian khæ trªn nh÷ng dÆm ®­êngkh¸ng chiÕn.

§Ò 53: §o¹n th¬ Khóc h¸t ru cña nhµ th¬ Nguüen Khoa §iÒm nãi vÒ t×nhc¶m cña ng­êi mÑ miÒn nói võa nu«i con võa tham gia c«ng t¸c kh¸ng chiÕn cãhai c©u:

MÑ gi· g¹o mÑ nu«i bé ®éi

NhÞp chµy nghiªng, giÊc ngñ em nghiªng.

Em hiÓu c©u th¬ “NhÞp chµy nghiªng, giÊc ngñ em nghiªng” nh­ thÕ nµo?

Gîi ý

C©u th¬ “NhÞp chµy nghiªng, giÊc ngñ em nghiªng” gîi ë ng­êi ®äc c¶nht­îng: Khi cÇm chµygi· g¹o, theo mçi nhÞp chµy, th©n h×nh cña ng­êi mÑ l¹i chaonghiªng. Em bÐ ngñ trªn l­ng mÑ nªn giÊc ngñ cña em còng d­êng nh­ nghiªngtheo d¸ng mÑ. §ã lµ h×nh ¶nh rÊt thËt nh­ng còng rÊt th¬ qua ngßi bót tinh tÕ cñat¸c gi¶. TÊm l­ng gÇy cña ng­êi mÑ miÒn nói rÊt vÊt v¶ qua lao ®éng ®Ó nu«i con,nu«i bé ®éi ®¸nh MÜ l¹i chÝnh lµ chiÕc n«i ªm ®Ó em bÐ ngñ ngon lµnh.

§Ò 54: Trong bµi C©y dõa cña nhµ th¬ TrÇn §¨ng Khoa cã ®o¹n:

C©y dõa xanh to¶ nhiÒu tµu

Dang tay ®ãn giã, gËt ®Çu gäi tr¨ng.

Th©n dõa b¹c phÕch th¸ng n¨m,

Qu¶ dõa - ®µn lîn con n»m trªn cao.

§ªm hÌ hoa në cïng sao

Tµu dõa - chiÕc l­îc ch¶i vµo m©y xanh...

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

TUYỂN TẬP 88 BỘ ĐỀ CẢM THỤ VĂN HỌC – LỚP 5

Theo em, phÐp nh©n ho¸ vµ so s¸nh ®­îc thÓ hiÖn trong nh÷ng tõ gnõ nµo ë®o¹n th¬ trªn? Thö ph©n tÝch c¸i hay cña phÐp nh©n ho¸ vµ phÐp so s¸nh trong®o¹n th¬ trªn?

Gîi ý

- PhÐp nh©n ho¸ ®­îc sö dông trong c¸c tõ ng÷: Dang tay ®ãn giã; gËt ®Çugäi tr¨ng. C¸c tõ ng÷ nµy cã t¸c dông lµm cho vËt v« tri lµ c©y dõa còng cã nh÷ngbiÓu hiÖn t×nh c¶m nh­ con ng­êi. Dõa còng më réng vßng tay ®ãn giã, còng gËt®Çu mêi gäi tr¨ng lªn. Qua c¸ch nãi nh©n ho¸, c¶nh vËt trë nªn sèng ®éng, cã®­êng nÐt, h×nh khèi, cã hån vµ cã søc gîi t¶, gîi c¶m cao.

- PhÐp so s¸nh ®­îc thÓ hiÖn trong c¸c tõ ng÷: qu¶ dõa (gièng nh­) ®µn lîncon; tµu dõa (gièng nh­) chiÕc l­îc. C¸ch so s¸nh ë ®©y kh¸ bÊt ngê, thó vÞ, thÓhiÖn sù liªn t­ëng, t­ëng t­îng phong phó cña t¸c gi¶. C¸ch so s¸nh nµy còng cãt¸c dông lµm cho c¶nh vËt trë nªn sèng ®éng, cã ®­êng nÐt, cã h×nh khèi, cã søcgîi t¶, gîi c¶m cao.

§Ò 55: Trong bµi Nghe thÇy ®äc th¬ cña nhµ th¬ TrÇn §¨ng Khoa, cã ®o¹n:

Em nghe thÇy ®äc bao ngµy

TiÕng th¬ ®á n¾ng xanh c©y quanh nhµ

M¸i chÌo nghe väng s«ng xa

£m ªm nghe tiÕng cña bµ n¨m x­a

Nghe tr¨ng thë ®éng tµu dõa...

Theo em, cuéc sèng xung quanh ®­îc gîi lªn nh­ thÕ nµo trong t©m trÝ cñacËu häc trß khi nghe thÇy gi¸o ®äc th¬?

Gîi ý

Cuéc sèng xung quanh ®­îc gîi lªn trong tam trÝ cña cËu häc trß khi nghethÇy ®äc th¬ bao gåm:

- C¸c h×nh ¶nh: n¾ng chãi chang, c©y cèi xanh t­¬I;

- C¸c âm thanh: tiÕng m¸i chÌo quÉy n­íc, khua n­íc väng l¹i tõ mét dßngs«ng hiÖn vÒ trong kÝ øc; tiÕng ru à êi cña ng­êi bµ ru ch¸u trong nh÷ng n¨mth¸ng cËu häc trß cßn th¬ bÐ; tiÕng tµu dõa cùa m×nh d­íi ¸nh tr¨ng khuya...

Cuéc sèng ®­îc gîi lªn, gîi ra cã sù kÕt nèi gi÷a qu¸ khø vµ hiÖn t¹i.

§Ò 56: Trong bµi Tre ViÖt Nam cña nhµ th¬ NguyÔn Duy cã ®o¹n:

B·o bïng th©n bäc lÊy th©n

Tay «m tay nói tre gÇn nhau thªm.

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

TUYỂN TẬP 88 BỘ ĐỀ CẢM THỤ VĂN HỌC – LỚP 5

Th­¬ng nhau tre ch¼ng ë riªng

Luü thµnh tõ ®ã mµ nªn hìi ng­êi.

Trong ®äan th¬ trªn, t¸c gi¶ ®· sö dông c¸ch nãi g× ®Ó ca ngîi nh÷ng phÈmchÊt tèt ®Ñp cña tre: sù ®ïm bäc, ®oµn kÕt? C¸ch nãi nµy hay ë chç nµo?

Gîi ý

- Trong ®o¹n th¬ nµy, t¸c gi¶ sö dông c¸ch nãi nh©n ho¸ ®Ó nãi vÒ nh÷ngphÈm chÊt tèt ®Ñp cña tre: sù ®ïm bäc, ®oµn kÕt. Nh©n ho¸ ë ®©y nghÜa lµ g¸n chotre nh÷ng ®Æc tÝnh cña ng­êi: nh÷ng th©n tre bao bäc, che chë cho nhau; tay tre

«m nói nhau quÊn quýt; hä hµng nhµ tre sèngqu©y quÇn, Êm cóng bªn nhau…

- C¸ch nãi nh©n ho¸ lµm cho c¶nh vËt trë nªn sang ®éng. Nh÷ng c©y tre nh­nh÷ng sinh thÓ mang hån ng­êi. C¸ch nãi nµy gióp t¸c gi¶ thÓ hiÖn ®­îc hai tÇngnghÜa: võa nãi ®­îc nh÷ng phÈm chÊt tèt ®Ñp cña c©y tre ViÖt Nam, võa nãi ®­îcnh÷ng phÈm chÊt tèt ®Ñp, nh÷ng truyÒn thèng cao ®Ñp cña con ng­êi ViÖt Nam,d©n téc ViÖt Nam.

§Ò 57: Trong bµi Hµnh tr×nh cña bÇy ong cña rnhµ th¬ NguyÔn §øc MËu,cã nh÷ng c©u th¬:

Víi ®«i c¸nh ®·m n¾ng trêi

BÇy ong bay ®Õn trän ®êi t×m hoa.

... BÇy ong giong ruæi tr¨m miÒn

Rï r× ®«i c¸nh nèi liÒn mïa hoa.

a) Theo em, t¸c gi¶ dïng tõ ®Ém ë trªn cã hay kh«ng? V× sao?

b) Em hiÓu nghÜa c©u th¬ Rï r× ®«i c¸nh nèi liÒn mïa hoa lµ thÕ nµo?

Gîi ý

a) Trong dßng th¬ ®Çu, tõ ®Ém ®­îc t¸c gØa dïng hay vµ s¸ng t¹o. NghÜa ®en

cña tõ nµy chØ tr¹ng th¸i ­ít sòng (vÝ dô: ¸o ®Ém må h«i; kh¨n ®Ém n­íc…). ë

dßng th¬ trªn, t¸c gi¶ dïng tõ ®Ém theo nghÜa bãng, chØ c¶nh t­îng ¸nh n¾ngchiÕu vµo ®«i c¸nh bÇy ong, khiÕn cho ®«i c¸nh cña bÇy ong lai l¸ng n¾ng trêi.C¸ch dïng tõ nµy gîi ®­îc ë ng­êi ®äc mét h×nh t­îng ®Ñp.

b) C©u th¬ Rï r× ®«i c¸nh nèi liÒn mïa hoa muèn diÔn t¶ ý: BÇy ong lµmviÖc ch¨m chØ tõ mïa hoa nµy sang mïa hoa kh¸c (xu©n, h¹, thu, ®«ng), ë kh¾prõng s©u vµ biÓn xa, lµm c¸i cÇu nèi gi÷a c¸c mïa hoa, gi÷a mäi miÒn ®Êt n­íc.

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

TUYỂN TẬP 88 BỘ ĐỀ CẢM THỤ VĂN HỌC – LỚP 5

§Ò 58: Trong bµi th¬ §µn bß trªn ®ång cá hoµng h«n, nhµ th¬ NguyÔn §øcMËu viÕt:

Gîi ý

C¸i míi l¹, ®ång thêi lµ c¸i hay cña hai dßng th¬ chñ yÕu ®­îc biÓu hÞªn ëc¸ch nãi gÆm c¶ hoµng h«n, gÆm buæi chiÒu xãt l¹i. C¶nh thùc mµ nhµ th¬ miªut¶ ë ®©y lµ: ChiÒu muén, hßang h«n bu«ng xuèng, nh­ng ®µn bß vÉn m¶i miÕtgÆm cá. Nãi c¸ch kh¸c, ®µn bß gÆm cá trong c¶nh hoµng h«n, c¶nh chiÒu muén.C¶nh thùc ®ã ®­îc t¸i hiÖn l¹i qua sù t­ëng t­îng cña nhµ th¬: ë ®©y, d­êng nh­®µn bß kh«ng chØ gÆm cá, mµ gÆm c¶ hoµng h«n ®ang bao trïm lªn ®ång cá, gÆmc¶ nh÷ng tia n¾ng cuèi cïng cßn sãt l¹i trªn ®ång cá. C¶nh vËt nh­ hoµ quyÖn vµonhau thËt th¬ méng.

§Ò 59: §äc ®o¹n th¬ sau:

H«m qua cßn lÊm tÊm

Chen lÉn mµu l¸ xanh

S¸ng nay bõng löa thÉm

Rõng rùc ch¸y trªn cµnh.

Theo em, ®iÒu g× g©y Ên t­îng m¹nh nhÊt cho ng­êi ®äc qua ®o¹n th¬ nµy?

Gîi ý

§iÒu g©y Ên t­îng m¹nh nhÊt cho ng­êi ®äc khi ®äc ®o¹n th¬ nµy lµ t¸c gi¶t¹o yÕu tè bÊt ngê b»ng c¸ch thÓ hiÖn sù ph¸t triÓn ®ét biÕn cña hoa ph­îng: h«mqua - cßn lÊm tÊm > < h«m nay - rõng rùc ch¸y trªn cµnh. D­íi c¸i nh×n cñanhµ th¬, d­êng nh­ thêi gian ®i nhanh h¬n, cho nªn hoa ph­îng d­êng nh­ nënhanh h¬n. Ên t­îng vÒ sù bÊt ngê, sù ph¸t triÓn ®ét biÕn cña hoa ph­îng còng tõ®ã mµ sinh ra.

§Ò 60: Trong bµi th¬ Qu¹t cho bµ ngñ cña nhµ th¬ Th¹ch Quú, cã ®o¹n:

Bµn tay bÐ nhá

VÉy qu¹t thËt ®Òu

NgÊn n¾ng thiu thiu

§Ëu trªn t­êng tr¾ng.

C¨n nhµ ®· v¾ng

Cèc chÐn n»m im

§«i m¾t lim dim

Ngñ ngon bµ nhÐ.

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

TUYỂN TẬP 88 BỘ ĐỀ CẢM THỤ VĂN HỌC – LỚP 5

Trong hai khæ th¬ trªn, mäi vËt ®­îc t¶ cã nÐt chung g×? T×nh c¶m cña ng­êich¸u th­¬ng bµ ®­îc thÓ hiÖn nh­ thÕ nµo?

Mäi vËt ®­îc nãi tíi trong hai khæ th¬ cã nÐt chung lµ: D­íi h¬i m¸t nhÌ nhÑtõ bµn tay vÉy qu¹t cña c« bÐ, mäi vËt xung quanh d­êng nh­ còng buån ngñ l©y(n¾ng thiu thiu, c¨n nhµ v¾ng, cèc chÐn n»m im...).

T×nh c¶m cña ng­êi ch¸u th­¬ng bµ ®ù¬c thÓ hiÖn rÊt râ nÐt qua mét sè chitiÕt: C« bÐ ngåi qu¹t rÊt l©u ®Ó cho bµ ngñ v× bµ ®ang bÞ mÖt, ®ang cÇn yªn tÜnh.C« bÐ d­êng nh­ dån t×nh th­¬ng yªu ®èi víi bµ vµo ®«i bµn tay vÉy qu¹t ®Òu ®Æn,rÊt kiªn tr× cña m×nh.

§Ò 61:

§ªm ®ªm tiÕng thËm tiÕng th×nh

Cèi g¹o ®Çy c¶ nghÜa t×nh n­íc non.

(Qua ThËm Th×nh cña NguyÔn Bïi Vîi)

- T¸c gi¶ sö dông biÖn ph¸p nghÖ thuËt g× trong c©u th¬ §ªm ®ªm tiÕngthËm tiÕng th×nh? Nãi râ c¸i hay cña biÖn ph¸p nghÖ thuËt Êy?

- C©u Cèi g¹o ®Çy c¶ nghÜa t×nh n­íc non ý nãi g×?

Gîi ý

- Trong c©u th¬ §ªm ®ªm tiÕng them tiÕng th×nh, t¸c gi¶ sö dông biÖn ph¸pnghÖ thuËt ch¬i ch÷. Cô thÓ thËm, th×nh võa lµ nh÷ng tiÕng t­îng thanh gîi t¶tiÕng chµy gi· g¹o väng l¹i tõ thêi vua Hïng, l¹i võa lµ hai tiÕng trong ®Þa danhThËm Th×nh thuéc huyÖn Phong Ch©u, tØnh Phó Thä (tôc truyÒn ®©y lµ n¬i vuaHïng dùng lÇu vµ kho chøa g¹o).

- C©u th¬ Cèi g¹o ®Çy c¶ nghÜa t×nh n­íc non gîi t¶ ý: lßng d©n ta thiÕt thayªu n­íc. Theo lêi ph¸n b¶o cña vua Hïng, nh©n d©n ®· dùng lÇu gi· g¹o, ®ªm®ªm gi· g¹o vµ h×nh ¶nh cèi g¹o ®Çy c¶ nghÜa t×nh n­íc non lµ t­îng tr­ng chotÊm lßng, t×nh c¶m cña ng­êi d©n ®èi víi ®Êt n­íc, víi vua Hïng.

§Ò 62: Trong bµi th¬ Luü tre cña nhµ th¬ NguyÔn C«ng D­¬ng cã ®o¹n:

Mçi sím mai thøc dËy

Luü tre xanh r× rµo

Ngän tre cong väng vã

KÐo mÆt trêi lªn cao.

Trong ®o¹n th¬ trªn, em thÝch nhÊt h×nh ¶nh th¬ nµo? Nãi râ v× sao em thÝch?

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

TUYỂN TẬP 88 BỘ ĐỀ CẢM THỤ VĂN HỌC – LỚP 5

Gîi ý

H×nh ¶nh gay Ên t­îng m¹nh cho ng­êi ®äc vµ thÓ hiÖn sù liªn t­ëng, t­ëngt­îng déc ®¸o cña t¸c gi¶ lµ h×nh ¶nh:

Ngän tre cong gäng vã

KÐo mÆt trêi lªn cao.

C¸c sù vËt: ngän tre-gäng vã-mÆt trêi vèn dÜ kh«ng liªn quan tíi nhau.Nh­ng qua liªn t­ëng, t­ëng t­îng cña t¸c gi¶ thÓ hiÖn trong hai dßng th¬ trªn,c¸c sù vËt nµy d­êng nh­ cã sù liªn hÖ víi nhau: ngän tre cong cong nh­ c¸igäng vã, c¸i gäng vã l¹i ®ang kÐo mÆt trêi lªn cao. C¶nh vËt nh­ hoµ quyÖn vµonhau, t¹o nªn sù sèng ®éng cho h×nh ¶nh th¬.

§Ò 63:

§êi cha «ng víi ®êi t«i

Nh­ con s«ng víi ch©n trêi ®· xa

ChØ cßn truyÖn cæ thiÕt tha

Cho t«i nhËn mÆt cha «ng cña m×nh.

(TruyÖn cæ n­íc m×nh - L©m ThÞ Mü D¹)

Em hiÓu thÕ nµo vÌ néi dung cña hai dßng th¬: ChØ cßn truyÖn cæ thiÕt tha-Cho t«I nhËn mÆt cha «ng cña m×nh?

Gîi ý

Qua hai dßng th¬ ChØ cßn truyÖn cæ thiÕt tha – Cho t«i nhËn mÆt cha «ng

cña m×nh t¸c gi¶ muèn diÔn t¶ ý: Tõ x­a ®Õn nay, tõ qu¸ khø ®Õn hiÖn t¹i lµ métkkho¶ng c¸ch thêi gian d»ng dÆc. C¸c truyÖn cæ d©n gian thùc sù lµ c¸i cÇu nèiqu¸ khø víi hiÖn t¹i. Qua truyÖn cæ, ng­êi ®äc thêi nay hiÓu ®­îc cha «ng ngµyx­a, cô thÓ hiÓu ®­îc ®êi sèng vËt chÊt vµ tinh thÇn, t©m hån vµ tÝnh c¸ch, phong

tôc tËp qu¸n vµ c¸c quan niÖm ®¹o ®øc… cña cha «ng ngµy x­a. H×nh ¶nh cña

cha «ng ngµy x­a in dÊu kh¸ râ trong c¸c truyÖn cæ d©n gian. V× vËy, cã thÓ nãitruyÖn cæ ®· gióp chóng ta nhËn biÕt ®­îc g­¬ng mÆt cña c¸c cha «ng ngµy x­a.

§Ò 64: ViÕt l¹i mét khæ th¬ trong bµi H¹t g¹o lµng ta cña nhµ th¬ TrÇn§¨ng Khoa mµ em thÝch nhÊt; nãi râ v× sao em thÝch khæ th¬ nµy?

Gîi ý: Em thÝch nhÊt khæ th¬:

H¹t g¹o lµng ta

Cã vÞ phï sa

Cña s«ng Kinh ThÇy

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

TUYỂN TẬP 88 BỘ ĐỀ CẢM THỤ VĂN HỌC – LỚP 5

Cã h­¬ng sen th¬m

Trong hå n­íc ®Çy.

Bëi v× ë khæ th¬ nµy t¸c gi¶ ®· lÝ gi¶i -theo c¸ch nãi cña nhµ th¬- h¹t g¹o quªh­¬ng th¬m ngon lµ do cã sù kÕt tô cña sù mµu mì cña ®Êt ®ai, h­¬ng th¬m cñahoa vµ c«ng søc cña con ng­êi. Tõ cã ®­îc lÆp l¹i nhiÒu lÇn ®· gãp phÇn nãi lªn®iÒu ®ã.

§Ò 65:

VÒ th¨m nhµ B¸c, lµng Sen

Cã hµng r©m bôt th¾p lªn löa hång

Cã con b­ím tr¾ng l­în vßng

Cã chïm æi chÝn vµng ong s¾c trêi.

(VÒ th¨m nhµ B¸c - NguyÔn §øc MËu)

§o¹n th¬ trªn cã nh÷ng h×nh ¶nh ®Ñp nµo? Theo em, t¸c gi¶ sö dông tõ th¾pvµ vµng ong cã haykh«ng? V× sao?

Gîi ý

- Nh÷ng h×nh ¶nh ®Ñp trong ®o¹n th¬ lµ: hµng r©m bôt th¾p löa hång; conb­ím tr¾ng l­în vßng; chïm æi chÝn vµng.

- Hai tõ th¾p, vµng ong ®­îc sö dông s¸ng t¹o vµ hay. Tõ th¾p vèn dïng ®Ó

chØ ho¹t ®éng: ch©m löa cho ch¸y lªn, th¾p ®Ìn… ë ®©y tõ th¾p ®­îc dïng theo

nghÜa bãng chØ s¾c ®á cña hoa r©m bôt nh­ ngän löa ®­îc th¾p lªn. C¸ch dïng tõnµy lµm cho c¶nh vËt miªu t¶ trë nªn sèng ®éng vµ gîi ®­îc ë ng­êi ®äc sù liªnt­ëng thó vÞ.

- Tõ vµng ong còng ®­îc dïng rÊt hay. Nã võa gîi t¶ ®­îc mµu vµng cñachïm æi chÝn, võa nªu ®­îc mèi quan hÖ gi÷a ®Êt trêi vµ c©y cèi. C¶nh s¾c vµngcña c©y cèi chÝnh lµ s¾c vµng cña bÇu trêi, mÆt ®Êt, c¶nh vËt. Tõ vµng ong cònggîi ®­îc sù lien t­ëng thó vÞ ë ng­êi ®äc.

§Ò 66: XÐt vÒ môc ®Ých nãi th× c¸c c©u sau thuéc kiÓu c©u g×? Em cã c¶mnhËn nh­ thÕ nµo khi ®äc cc¸c c©u th¬ ®ã?

§Ñp l¾m anh ¬i! Con s«ng Ngµn Phè!

S¸ng c¶ ®«i bê hoa b­ëi tr¾ng phau

(Mïa hoa b­ëi - T« Hïng)

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

TUYỂN TẬP 88 BỘ ĐỀ CẢM THỤ VĂN HỌC – LỚP 5

Gîi ý

- XÐt vÒ môc ®Ých th× c¶ ba c©u trong dßng th¬ lµ c©u c¶m.

- C¶m nhËn cña em khi ®äc c¸c c©u th¬ ®ã lµ:

+ VÒ c¶nh vËt: MÊy dßng trªn gîi ra c¶nh t­îng: gi÷a mïa hoa b­ëi, lµngm¹c däc hai bê s«ng Ngµn Phè nh­ s¸ng lªn víi mµu hoa b­ëi në tr¾ng phau.

+ Qua ®ã, t¸c gi¶ thÓ hiÖn t×nh yªu tha thiÕt ®èi víi quª h­¬ng t­¬i ®Ñp.

§Ò 67:

§ång chiªm ph¶ n¾ng lªn kh«ng

C¸nh cß dÉn giã qua thung lóa vµng.

Giã n©ng tiÕng h¸t chãi chang,

Lung linh l­ìi h¸i liÕm ngang ch©n trêi.

(TiÕng h¸t mïa gÆt - NguyÔn Duy)

Trong ®o¹n th¬ trªn, c¸nh ®ång lóa chÝn ®­îc t¶ cã mµu s¾c, ©m thanh, h×nh¶nh g× ®Ñp? T¸c gi¶ t¶ l­ìi h¸i ®Ñp vµ s¾c b»ng nh÷ng tõ ng÷ nµo?

Gîi ý

- Trong ®o¹n th¬ trªn, c¸nh ®ång lóa chÝn ®­îc t¶ víi mµu s¾c, ©m thanh,h×nh ¶nh ®Ñp lµ:

+ Mµu s¾c: vµng (cña ®ång lóa, cña n¾ng).

+ ¢m thanh: tiÕng h¸t.

+ H×nh ¶nh: c¸nh cß dÉn giã qua thung lóa vµng; long lanh l­ìi h¸i liÕmngang ch©n trêi.

- L­ìi h¸i ®Ñp vµ s¾c ®­îc t¸c gi¶ t¶ trong dßng th¬ cuèi, víi c¸c tõ ng÷:long lanh l­ìi h¸i (l­ìi h¸i ph¶n chiÕu ¸nh mÆt trêi s¸ng long lanh); liÕm ngangch©n trêi (h×nh ¶nh diÔn t¶ viÖc gÆt lóa b»ng h¸i cña ng­êi n«ng d©n: l­ìi h¸i s¾c®­a ngang c¾t rêi th©n lóa, ®­îc phãng ®¹i thµnh h×nh ¶nh l­ìi h¸i liÕm ngangch©n trêi).

§Ò 68:

Hiªn t©y xanh m¸t bãng r©m

§¬n s¬ c©y æi cø ngÇm ®¬m hoa

Qu¶ t¬ nÊp d­íi l¸ giµ

§Ó sang thu bçng oµ ra ngät ngµo

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

TUYỂN TẬP 88 BỘ ĐỀ CẢM THỤ VĂN HỌC – LỚP 5

Nªu nhËn xÐt cña em vÒ nghÖ thuËt miªu t¶ trong ®o¹n th¬ trªn. Víi c¸chmiªu t¶ Êy, nhµ th¬ ®· gióp em c¶m nhËn ®­îc h×nh ¶nh c©y æi ®Ñp nh­ thÕ nµo?

Gîi ý

- NghÖ thuËt miªu t¶: H×nh ¶nh, mµu s¾c rÊt dÞu nhÑ, khiªm nh­êng (xanh

m¸t bãng r©m; ®¬n s¬ c©y æi; ngÇm ®¬m hoa; qu¶ t¬ nóp d­íi l¸giµ…); Nh÷ng sù

vËt (c©y æi) vÉn Èn chøa mét søc sèng, vÉn ph¸t triÓn sinh s«i m¹nh mÏ (ngÇm®¬m hoa, qu¶ t¬ nóp d­íi l¸ chøa ®ùng h­¬ng th¬m, vÞ ngät..).

- Qua sù miªu t¶ mang tÝnh nghÖ thuËt cña nhµ th¬, h×nh ¶nh c©y æi hiÖn lªnrÊt ®Ñp trong t©m t­ëng ng­êi ®äc. C©y æi cã søc sèng ©m thÇm nh­ng m¹nh mÏ,mang l¹i hoa th¬m, qu¶ ngät cho ®êi.

§Ò 69:

Lµng quª t«i ®· khuÊt h¼n, nh­ng t«i vÉn ®¨m ®¾m nh×n theo. T«i ®· ®inhiÒu n¬i, ®ãng qu©n nhiÒu chç phong c¶nh ®Ñp h¬n ®©y nhiÒu, nh©n d©n coi t«inh­ ng­êi lµng vµ còng cã ng­êi yªu t«i tha thiÕt, nh­ng sao søc quyÕn rò, nhíth­¬ng vÉn kh«ng m·nh liÖt, day døt b»ng m¶nh ®Êt cäc c»n nµy.

(T×nh quª h­¬ng - NguyÔn Kh¶i)

§äc ®o¹n v¨n, em hiÓu vµ cã nh÷ng c¶m xóc g× víi quª h­¬ng, lµng xãm?

Gîi ý

T×nh c¶m cña anh bé ®éi trong ®o¹n v¨n nµy võa tha thiÕt võa m·nh liÖt nh­kh«ng muèn rêi xa n¬i ch«n rau c¾t rèn cña m×nh.

Mçi ng­êi ®Òu g¾n bã víi n¬i m×nh ®· sinh ra vµ lín lªn, n¬i m×nh tõng cãnhiÒu kØ niÖm. N¬i ®ã lµ xãm lµng, lµ ph­êng x·, n¬i ®ã còng lµ quª h­¬ng cñamçi ng­êi.

§Ò 70:

Nßi tre ®©u chÞu mäc cong

Ch­a lªn ®· nhän nh­ ch«ng l¹ th­êng.

L­ng trÇn ph¬i n¾ng ph¬i s­¬ng

Cã manh ¸o céc tre nh­êng cho con

(Tre ViÖt Nam - NguyÔn Duy)

Em thÊy ®o¹n th¬ trªn cã nh÷ng h×nh ¶nh nµo ®Ñp? H·y nªu ý nghÜa ®Ñp ®Ïvµ s©u s¾c cña nh÷ng h×nh ¶nh ®ã.

Gîi ý

§o¹n th¬ trªn cña nhµ th¬ NguyÔn Duy cã nh÷ng h×nh ¶nh ®Ñp sau ®©y:

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

TUYỂN TẬP 88 BỘ ĐỀ CẢM THỤ VĂN HỌC – LỚP 5

- H×nh ¶nh (m¨ng tre) nhän nh­ ch«ng gîi cho ta thÊy sù kiªu h·nh, hiªnngang, bÊt khuÊt cña loµi tre (hay còng chÝnh lµ cña d©n téc ViÖt Nam!).

- H×nh ¶nh (c©y tre) l­ng trÇn ph¬i n¾ng ph¬i s­¬ng cã ý nãi lªn sù d·i dÇu,

chÞu ®ùng mäi khã kh¨n, thö th¸ch trong cuéc sèng…

- H×nh ¶nh cã manh ¸o céc tre nh­êng cho con gîi cho ta nghÜ ®Õn sù chechë, hi sinh tÊt c¶ mµ ng­êi mÑ dµnh cho con; thÓ hiÖn lßng nh©n ¸i vµ t×nh mÉutö thËt c¶m ®éng.

§Ò 71:

T«i muèn ngµy nµo líp còng ®«ng vui

DÉu th¸ng ba cßn ®i qua n¨m häc.

Mçi kho¶ng trèng trªn bµn-cã em v¾ng mÆt

Lµ bao nhiªu kho¶ng trèng ë trong t«i

(Th¸ng ba ®Õn líp - Thanh øng)

Theo em, h×nh ¶nh nµo gãp phÇn nhiÒu nhÊt lµm nªn c¸i hay cña khæ th¬ tren?V× sao?

Gîi ý

Theo em, h×nh ¶nh gãp phÇn lµm nªn c¸i hay cña khæ th¬ lµ h×nh ¶nh kho¶ngtrèng trªn bµn trong hai c©u th¬:

Mçi kho¶ng trèng trªn bµn - cã em v¾ng mÆt

Lµ bao nhiªu kho¶ng trèng ë trong t«i

Tõ mét kho¶ng trèng ë trªn bµn- dÊu hiÖu b¸o cho thÇy gi¸o, c« gi¸o biÕt:l¹i cã mét em häc sinh v¾ng mÆt v× kh«ng cßn thãc g¹o ®Ó ¨n trong nh÷ng ngµygi¸p h¹t th¸ng ba- t¸c gi¶ liªn t­ëng ®Õn rÊt nhiÒu kho¶ng trèng cña nçi buånth­¬ng t©m trong t©m hån m×nh (Lµ bao nhiªu kho¶ng trèng ë trong t«i). §iÒu®ã cho thÊy tÊm lßng yªu th­¬ng tha thiÕt cña thÇy c« gi¸o ®èi víi c¸c em häcsinh ë mét vïng quª nghÌo tr­íc ®©y.

§Ò 72:

Lêi ru cã giã mïa thu

Bµn tay mÑ qu¹t mÑ ®­a giã vÒ

Nh÷ng ng«i sao thøc ngoµi kia

Còng ch¼ng b»ng mÑ ®· thøc v× chóng con.

§ªm nay con ngñ giÊc trßn

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

TUYỂN TẬP 88 BỘ ĐỀ CẢM THỤ VĂN HỌC – LỚP 5

MÑ lµ ngän giã cña con suèt ®êi.

Theo em, h×nh ¶nh nµo gãp phÇn nhiÒu nhÊt lµm nªn c¸i hay cña khæ th¬ trªn?V× sao?

H×nh ¶nh gãp phÇn nhiÒu nhÊt lµm nªn c¸i hay cña khæ th¬ lµ h×nh ¶nh ngängiã trong c©u MÑ lµ ngän giã cña con suèt ®êi. Bëi v×: Ngän giã cã t×nh th­¬ngyªu cña mÑ lµm cho con ®­îc ngñ ngon lµnh víi nh÷ng giÊc m¬ ®Ñp khi cßn nhá;lµm cho con yªn t©m v÷ng b­íckhi lín lªn; lu«n ë bªn con ®Ó con c¶m thÊy sungs­íng vµ h¹nh phóc suèt c¶ cuéc ®êi.

§Ò 73: Dßng th¬ cuèi cña khæ th¬ sau:

V­ên em cã mét luèng khoai

Cã hµng chuèi mËt víi hai luèng cµ

Em trång thªm mét c©y na

L¸ xanh vÉy giã nh­ lµ gäi chim

(V­ên em - TrÇn §¨ng Khoa).

cã nh÷ng h×nh ¶nh sinh ®éng. Theo em, b»ng c¸ch nµo nhµ th¬ ®· t¹o nªnh×nh ¶nh sinh ®éng Êy?

Gîi ý

H×nh ¶nh sinh ®éng trong hai c©u th¬ cuèi: vÉy giã, gäi chim ®­îc nhµ th¬t¹o nªn b»ng c¸ch nh©n ho¸ vµ so s¸nh (L¸ xanh vÉy giã nh­ lµ gäi chim).

§Ò 74: Më ®Çu bµi th¬ Nhí con s«ng quª h­¬ng, nhµ th¬ TÕ Hanh viÕt:

Quª h­¬ng t«i cã con s«ng xanh biÕc

N­íc g­¬ng trong soi tãc nh÷ng hµng tre

T©m hån t«i lµ mét buæi tr­a hÌ

To¶ n¾ng xuèng lßng s«ng lÊp lo¸ng

§o¹n th¬ trªn cã nh÷ng h×nh ¶nh th¬ nµo ®Ñp? Nh÷ng h×nh ¶nh Êy gióp emc¶m nhËn ®­îc ®iÒu g×?

Gîi ý

- H×nh ¶nh ®Ñp: con s«ng xanh biÕc cã n­íc trong nh­ mÆt g­¬ng ®Ó nh÷nghµng tre ngµy ngµy soi bãng; h×nh ¶nh dßng s«ng lÊp lo¸ng ph¶n chiÕu ¸nh n¾ngtr­a hÌ.

- Nh÷ng h×nh ¶nh Êy gióp em c¶m nhËn ®­îc: con s«ng quª h­¬ng cã vÎ ®ÑpthËt quyÕn rò lßng ng­êi vµ t×nh yªu quª h­¬ng tha thiÕt cña t¸c gi¶.

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

TUYỂN TẬP 88 BỘ ĐỀ CẢM THỤ VĂN HỌC – LỚP 5

§Ò 75: Nhµ v¨n Vâ V¨n Trùc viÕt:

¤m quanh Ba V× lµ b¸t ng¸t ®ång b»ng, mªnh m«ng hå n­íc víi nh÷ng SuèiHai, §ång M«, Ao Vua... næi tiÕng vÉy gäi. M­ít m¸t rõng keo nh÷ng ®¶o Hå,®¶o SÕu. Xanh ng¸t b¹ch ®µn nh÷ng ®åi M¨ng, ®åi Hßn. Rõng Êu th¬, rõng thanhxu©n...

(Vêi vîi Ba V×)

Em h·y ph©n tÝch nh÷ng nÐt ®Æc s¾c trong c¸ch dïng tõ, ®Æt c©u cña t¸c gi¶.

Gîi ý

- Dïng tõ gîi t¶ sinh ®éng, lµm cho c¶nh vËt còng m¹ng hån ng­êi: «m, b¸tng¸t, mªnh m«ng, vÉy gäi, m­ít m¸t, xanh ng¸t, Êu th¬, thanh xu©n.

- C¸ch ®Æt c©u ®¶o bé phËn vÞ ng÷ lªn tr­íc ë c©u 2 vµ c©u 3, ®¶o ®Þnh ng÷lªn tr­íc danh tõ ë c©u “b¸t ng¸t ®ång b»ng, mªnh m«ng hå n­íc” nh»m nhÊnm¹nh nh÷ng ý cÇn diÔn ®¹t vÒ c¶nh ®Ñp cña Ba V×.

§Ò 76: Trong bµi Trªn ®­êng thiªn lÝ nhµ th¬ Tè H÷u ®· ghi l¹i c¶m xóc cña m×nhtr­íc c¶nh mïa xu©n vÒ trªn ®Êt n­íc nh­ sau:

Ta ®øng dËy, ngÈn ng¬ mµ ng¾m m·i

Quª h­¬ng ta. Nghe phÊp phíi trong lßng.

§«i c¸nh cß tr¾ng vÉy mªnh m«ng.

¤i Tæ quèc! §¬n s¬ mµ léng lÉy!

§o¹n th¬ trªn gióp em c¶m nhËn ®­îc vÎ ®Ñp g× cña ®Êt n­íc ViÖt Namth©n yªu.

§o¹n th¬ gióp em c¶m nhËn ®­îc vÎ ®Ñp ®¬n s¬, gi¶n dÞ mµ v« cïng cao quý cña®Êt n­íc ViÖt Nam th©n yªu. C¶nh quª h­¬ng lµm cho t¸c gi¶ ®øng "ngÈn ng¬ mµng¾m m·i", thÊy trong lßng "phÊp phíi" niÒm vui; niÒm vui Êy chÝnh lµ h×nh ¶nh"§«i c¸nh cß tr¾ng vÉy mªnh m«ng". §Êt n­íc hiÖn ra trong vÎ ®Ñp thËt nªn th¬,thanh b×nh vµ Êm ¸p. §ã còng chÝnh lµ vÎ ®Ñp võa gi¶n dÞ võa léng lÉy vµ hÊp dÉnbiÕt bao.

§Ò 77: Trong bµi Vµm Cá §«ng nhµ th¬ Hoµi Vò cã viÕt.

“§©y con s«ng nh­ dßng s÷a mÑ

N­íc vÒ xanh ruéng lóa v­ên c©y

Vµ ¨m ¾p nh­ lßng ng­êi mÑ

Trë t×nh th­¬ng trang tr¶i ®ªm ngµy”

Em c¶m nhËn ®­îc ®iÒu g× qua ®o¹n th¬ vÒ dßng s«ng quª h­¬ng ?

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

TUYỂN TẬP 88 BỘ ĐỀ CẢM THỤ VĂN HỌC – LỚP 5

Gîi ý

- NghÖ thuËt: BiÖn ph¸p so s¸nh

+ So s¸nh dßng s«ng víi dßng s÷a (mÑ). Dßng s«ng t­íi n­íc cho v­ên c©yxanh tèt m­ît mµ còng nh­ dßng s÷a mÑ ®· nu«i con kh«n lín.

+ So s¸nh n­íc s«ng víi tÊm lßng ng­êi mÑ. N­íc s«ng ®Çy ¨m ¾p nh­lßng mÑ réng lín mªnh m«ng lu«n hy sinh tÊt c¶ cho c¸c con.

- Néi dung:

+ Nãi lªn tÇm quan träng cña dßng s«ng quª h­¬ng.

+ Nãi lªn t×nh c¶m g¾n bã th©n thiÕt gi÷a dßng s«ng quª h­¬ng víi t¸c gi¶.

Tõ ®ã lµm ta thªm yªu quý vµ g¾n bã víi dßng s«ng quª h­¬ng

§Ò 78: Trong bài Hoàng hôn trên sông Hương (Tiếng việt 5, tập một) có đoạn tảcảnh như sau:

Phía bên sông, xóm Cồn Hến nấu cơm chiều, thả khói nghi ngút cả một vùng tretrúc. Đâu đó, từ sau khúc quanh vắng lặng của dòng sồng, tiếng lanh canh củathuyền chài gỡ những mẻ cá cuối cùng truyền đi trên mặt nước, khiÕn mặt sôngnghe như rộng hơn…

(theo Hoàng Ngọc Phủ Tường)

Em hãy cho biết: Đoạn văn trên có những hình ảnh và âm thanh nào có sức gợi tảsinh động? Gợi tả được điều gì?

- Hình ảnh có sức gợi tả sinh động: Khói nghi ngút cả một vùng tre trúc(khi xóm Cồn Hến nấu cơm chiều)- gợi tả vẻ ấm áp, bình yên của người dân thônxóm ven sông; giúp người đọc tưởng tượng ra bức tranh thuỷ mặc đơn sơ nhưngcó cả một không gian rộng rãi (khói bay lên bầu trời, tre trúc và rộng nước trênmặt đất).

- Âm thanh có sức gợi tả sinh động: Tiếng lanh canh của thuyền chài gỡnhững mẻ cá cuối cùng truyền đi trên mặt nước (ở đâu đó sau khúc quanh vắnglặng của dòng sông) đường như có sức âm vang xa rộng trong khung cảnh tĩnhlặng, khiến tác giả có cảm giác mặt sông nghe như rông hơn, gợi cho người đọccảm nhận được vẻ thanh b×nh và nên thơ của một buổi chiều trên sông Hương.

§Ò 79:

Hiªn t©y xanh m¸t bãng r©m

§¬n s¬ c©y æi cø ngÇm ®¬m hoa

Qu¶ t¬ nÊp d­íi lµ giµ

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

TUYỂN TẬP 88 BỘ ĐỀ CẢM THỤ VĂN HỌC – LỚP 5

§Ó sang thu bçng oµ ra ngät ngµo

(V­ên nhµ -Tè H÷u)

Nªu nhËn xÐt cña em vÒ nghÖ thuËt miªu t¶ trong ®o¹n th¬ trªn.víi c¸ch miªu t¶Êy, nhµ th¬ ®· gióp em c¶m nhËn ®­îc h×nh ¶nh c©y æi ®Ñp nh­ thÕ nµo ?

Gợi ý:

- NghÖ thuËt miªu t¶ (1®)

+ H×nh ¶nh, mµu s¾c rÊt dÞu nhÑ, khiªm nh­êng: xanh m¸t bãng r©m, ®¬ns¬ c©y æi, ngÇm ®¬m hoa, qu¶ t¬ nÊp d­íi lµ giµ...

+ Nh÷ng sù vËt (c©y æi) vÉn Èn chøa 1 søc sèng, vÉn ph¸t triÓn sinh s«im¹nh mÏ: (ngÇm ®¬m hoa, qu¶ t¬ nÊp d­íi lµ giµ) chøa ®ùng h­¬ng th¬m, vÞ ngät.

- C¶m nhËn cña em: (1®)

Qua sù miªu t¶ mang tÝnh nghÖ thuËt cña nhµ th¬, h×nh ¶nh c©y æi hiÖn lªnrÊt ®Ñp trong t©m t­ëng ng­êi ®äc. C©y æi cã søc sèng ©m thÇm nh­ng m¹nh mÏ,mang l¹i hoa th¬m qu¶ ngät cho ®êi.

§Ò 80: Trong bài Con Cò, nhà thơ Chế Lan Viên có viết: (4 đ)

Con dù lớn vẫn là con của mẹ

Đi hết đời lòng mẹ vẫn theo con

Đồng chí cảm nhận được điều đẹp đẽ và sâu sắc ở 2 câu thơ trên?Gîi ý

- T×nh cảm Yªu thương của người mẹ dành cho con thật to lớn và không baogiờ vơi cạn. Dù con đã khôn lớn, “dù có đi hết đời” thì t×nh thương của mẹ đốivới con như vẫn còn sống mãi, vẫn theo con để quan tâm, lo lắng, giúp đỡ con,tiếp thêm cho con sức mạnh. Có thể nói đó chính là tình thương bất tử màngười mẹ dành cho con.

§Ò 81:

Trong bµi “TiÕng chim buæi s¸ng”, nhµ th¬ §Þnh H¶i viÕt:

TiÕng chim lay ®éng l¸ cµnh

TiÕng chim ®¸nh thøc chåi xanh dËy cïng.

TiÕng chim vç c¸nh bÇy ong

TiÕng chim tha n¾ng r¶i ®ång vµng th¬m

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

TUYỂN TẬP 88 BỘ ĐỀ CẢM THỤ VĂN HỌC – LỚP 5

Theo ®ång chÝ, nhµ th¬ ®· sö dông biÖn ph¸p nghÖ thuËt g× ®Ó miªu t¶ tiÕngchim buæi s¸ng? BiÖn ph¸p nghÖ thuËt ®ã gióp chóng ta c¶m nhËn ®­îc tiÕngchim buæi s¸ng cã ý nghÜa nh­ thÕ nµo?

Gîi ý

T¸c gi¶ ®· sö dông biÖn ph¸p nh©n ho¸ ®Ó miªu t¶ tiÕng chim buæi s¸ng(chó ý: C¸c ®éng tõ lay, ®¸nh thøc gîi cho ta nghÜ ®Õn nh÷ng ho¹t ®éng cña conng­êi).(1 ®iÓm)

BiÖn ph¸p nh©n ho¸ gióp ta c¶m nhËn ®­îc tiÕng chim buæi s¸ng cã ý nghÜathËt s©u s¾c: TiÕng chim kh«ng chØ lµm cho sù vËt xung quanh trë nªn ®Çy søcsèng (lay ®éng l¸ cµnh, ®¸nh thøc chåi xanh) mµ cßn th«i thóc chóng ®em l¹inh÷ng lîi Ých thiÕt thùc cho mäi ng­êi (vç c¸nh bÇy ong ®i t×m mËt cho ®êi, than¾ng r¶i ®ång vµng th¬m- lµm nªn nh÷ng h¹t lóa vµng nu«i sèng con ng­êi).)(1,5®iÓm)

§Ò 82: §äc khæ th¬ sau:

"V­ên em cã mét luèng khoai

Cã hµng chuèi mËt víi hai luèng cµ

Em trång thªm mét c©y na

L¸ xanh vÉy giã nh­ lµ gäi chim"

(V­ên em - TrÇn §¨ng Khoa)

Dßng th¬ cuèi cña khæ th¬ trªn cã nh÷ng h×nh ¶nh sinh ®éng nµo? Theo em,b»ng c¸ch nµo nhµ th¬ ®· t¹o nªn nh÷ng h×nh ¶nh sinh ®éng Êy? Em h·y ghi l¹inh÷ng c¶m nghÜ cña m×nh th«ng qua mét ®o¹n viÕt ng¾n (tõ 7 ®Õn 8) c©u v¨n.

Gîi ý:

Häc sinh chØ ra ®­îc h×nh ¶nh sinh ®éng trong c©u th¬ cuèi (vÉy giã, gäi chim)®­îc nhµ th¬ t¹o nªn b»ng c¸ch nh©n ho¸, so s¸nh (L¸ xanh vÉy giã nh­ lµ gäichim) b»ng mét ®o¹n viÕt ng¾n cña m×nh víi c¶m xóc ®­îc béc lé mét c¸ch hånnhiªn, ch©n thùc.

(Tuú møc ®é viÕt bµi cña HS mµ gi¸m kh¶o ®¸nh gi¸ cho tõ 0 ®Õn 1,5 ®iÓm)

§Ò 83 Trong bài Vê` thăm nhà B¸c, nhà thơ Nguyễn Đức Mậu có viết:

Ng«i nhà B¸c ở thiếu thời

Nghiêng nghiêng mái lợp bao đời nắng mưa

Chiếc giường tre quá đơn sơ

Võng gai ru m¸t những trưa nắng hè.

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

TUYỂN TẬP 88 BỘ ĐỀ CẢM THỤ VĂN HỌC – LỚP 5

Em hãy cho biết, đoạn thơ giúp ta cảm nhận được điều gì đẹp đẽ và thânthương?

* Yªu cầu cụ thể:

- Rõ ý cơ bản sau:

+ T¸c giả tả về vẻ đẹp mộc mạc, đơn sơ, b×nh dị của ng«i nhà của B¸c lóc thiếuthời cũng như bao ng«i nhà ở làng quê Việt nam. Thấy được ng«i nhà của B¸cthật gần gũi, chan hoà với cảnh vật quê hương. Sống trong ng«i nhà đó, B¸c Hồđược lớn lên trong t×nh Yªu thương của gia ®×nh: võng gai ru m¸t những trưanắng hè.

+ Chỉ ra và hiểu rõ ý nghĩa của các yếu tố nghệ thuật có trong đoạn thơ:

- Biện pháp đảo ngữ: “nghiêng nghiêng mái lợp”

- Biện pháp nhân hoá: “Võng gai ru m¸t những trưa nắng hè.”

§Ò 84: “… Ph­îng kh«ng ph¶i lµ mét ®ãa, kh«ng ph¶i vµi cµnh, ph­îng ®©y lµ c¶mét lo¹t, c¶ mét vïng, c¶ mét gãc trêi ®á rùc… Ng­êi ta quªn ®ãa hoa, chØ nghÜ®Õn c©y, ®Õn hµng, ®Õn nh÷ng t¸n lín xße ra, trªn ®Ëu khÝt nhau mu«n ngµn conb­ím th¾m”

(TrÝch Hoa häc trß – Xu©n DiÖu)

§Ó diÔn t¶ sè l­îng rÊt lín cña hoa ph­îng trong ®o¹n v¨n trªn, t¸c gi¶ ®·dïng nh÷ng biÖn ph¸p nghÖ thuËt nµo? H·y nªu c¶m xóc cña em vÒ hoa ph­îng.

Gợi ýT¸c gi¶ ®· miªu t¶ hoa ph­îng víi nh÷ng biÖn ph¸p tu tõ khÐo lÐo, tµi t×nh.

Nh÷ng ®iÖp tõ ®iÖp ng÷ cã tÝnh chÊt t¨ng tiÕn g©y Ên t­îng m¹nh mÏ cho ng­êi®äc: Ph­îng kh«ng ph¶i mét ®ãa, kh«ng ph¶i vµi cµnh… ®á rùc.

T¸c gi¶ cßn sö dông c©u kh¼ng ®Þnh nh»m diÔn t¶ ph­îng nhiÒu v« kÓ ®Õnnçi ng­êi ta quªn ®i ®ãa hoa mµ chØ nghÜ ®Õn c©y, hµng, nh÷ng t¸n lín…

Yªu cÇu häc sinh viÕt ®­îc nh÷ng c¶m xóc cña m×nh mét c¸ch tù nhiªn,ch©n thùc.

VÝ dô: Nãi ®Õn hoa Ph­îng lµ nãi ®Õn tuæi häc trß. Hoa Ph­îng në b¸o hiÖumïa thi ®· tíi. Hoa ph­îng në lµ kÕt quat tèt ®Ñp cña chóng em sau bao ngµy häctËp vÊt v¶. Hoa Ph­îng në chóng em sÏ ®­îc nghØ hÌ víi nh÷ng cuéc chia tay ®Çyl­u luyÕn…

§Ò 85: §äc ®o¹n th¬:

Ngçng kh«ng chÞu häc

Khoe biÕt ch÷ råi

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

TUYỂN TẬP 88 BỘ ĐỀ CẢM THỤ VĂN HỌC – LỚP 5

VÞt ®­a s¸ch ng­îc

Ngçng cø t­ëng xu«i

Cø gi¶ ®äc nhÈm

Lµm vÞt ph× c­êi

VÞt khuyªn mét håi:

- Ngçng ¬i! Häc! Häc!

(Ph¹m Hæ)

Theo em, ®iÒu g× ®· t¹o nªn sù hÊp dÉn cña ®o¹n th¬? H·y béc lé c¶m nghÜcña m×nh b»ng mét ®o¹n v¨n ng¾n tõ 7 ®Õn 8 c©u.

Häc sinh nªu ®­îc c¶m nhËn cña m×nh khi ®äc ®o¹n th¬ th«ng qua hai tÝn hiÖunéi dung vµ nghÖ thuËt b»ng mét ®o¹n viÕt ng¾n cã cÊu tróc chÆt chÏ, c¶m xóchån nhiªn ch©n thùc, ®¶m b¶o c¸c ý c¬ b¶n sau:

+ Néi dung:

§o¹n th¬ giíi thiÖu mét buæi häc ®Çy thó vÞ vµ vui nhén cña hai b¹n Ngçngvµ VÞt (hai con vËt ®· ®­îc nh©n ho¸), cã ý chª bai anh chµng Ngçng l­êi häcnh­ng hay khoe khoang kho¸c l¸c. §ång thêi, qua ®o¹n th¬, t¸c gi¶ còng muènnh¾n nhñ nh÷ng c« cËu häc trß yªu quý cña m×nh kh«ng nªn l­êi häc ®Ó trë thµnhnh÷ng häc giái, nh÷ng ng­êi con ngoan.

+ NghÖ thuËt:

T¸c gi¶ ®· rÊt thµnh c«ng trong viÖc sö dông biÖn ph¸p nghÖ thuËt nh©n ho¸®­îc thÓ hiÖn ë c¸c ®éng tõ dïng ®Ó chØ ho¹t ®éng cña ng­êi. Nhê cã biÖn ph¸pnh©n ho¸ Êy ®· lµm cho nh÷ng con vËt trë nªn sinh ®éng cã hån ng­êi, chóng nh­nh÷ng ng­êi b¹n nhÝ nh¶nh, v« t­, ngé nghÜnh rÊt ®¸ng yªu vµ rÊt gÇn gòi víi tuæith¬ em.

§Ò 86: §äc ®o¹n th¬ sau:

Cá giÊu mÇm trong ®Êt

Chê mét ngµy ®«ng qua

L¸ bµng nh­ giÊm löa

Suèt th¸ng ngµy hanh kh«

Bóp g¹o nh­ thËp thß

Ng¹i ngÇn nh×n giã bÊc

C¸nh tay xoan kh« khèc

T¹o d¸ng vµo trêi ®«ng.

§o¹n th¬ trªn t¸c gi¶ ®· dïng biÖn ph¸p nghÖ thuËt g× mµ hay ®Õn thÕ? Em h·y viÕt®o¹n v¨n ng¾n (tõ 6 ®Õn 8 c©u) ghi l¹i c¶m xóc cña em khi ®äc ®o¹n th¬ ®ã.

§Ò 87: ViÕt vÒ ng­êi mÑ, nhµ th¬ Tr­¬ng Nam H­¬ng cã nh÷ng c©u th¬ sau:

Thêi gian ch¹y qua tãc mÑ

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

TUYỂN TẬP 88 BỘ ĐỀ CẢM THỤ VĂN HỌC – LỚP 5

Mét mµu tr¾ng ®Õn n«n nao

L­ng mÑ cø cßng dÇn xuèng

Cho con ngµy mét thªm cao

MÑ ¬i trong lêi mÑ h¸t

Cã c¶ cuéc ®êi hiÖn ra

Lêi ru chÊp con ®«i c¸nh

Lín råi con sÏ bay qua

(TrÝch Trong lêi mÑ h¸t)

Theo em, ®o¹n th¬ trªn ®· béc lé nh÷ng c¶m xóc vµ suy nghÜ g× cña t¸c gi¶?

Gîi ý: §o¹n th¬ béc lé nh÷ng c¶m xóc, suy nghÜ vÒ ng­êi mÑ. H×nh ¶nh m¸itãc mÑ b¹c tr¾ng v× thêi gian lµm t¸c gi¶ thÊy xóc ®éng ®Õn “n«n nao”. ý ®èi lËp víihai c©u th¬ “L­ng mÑ cø cßng dÇn xuèng/ Cho con ngµy mét thªm cao” nh­ muènbéc lé suy nghÜ vµ lßng biÕt ¬n cña t¸c gi¶ ®èi víi mÑ. MÑ ®em ®Õn cho con c¶ cuéc®êi, trong lêi h¸t mÑ ch¾p cho con ®«i c¸nh ®Ó lín lªn con sÏ bay xa. Nh÷ng c¶m xócvµ suy nghÜ cña t¸c gi¶ vµ ng­êi mÑ thËt ®Ñp ®Ï biÕt bao.

§Ò 88: ViÕt vÒ ng­êi mÑ, nhµ th¬ TrÇn Quèc Minh ®· cã nh÷ng h×nh ¶nh sos¸nh rÊt hay trong bµi th¬ MÑ:

Nh÷ng ng«i sao thøc ngoµi kia

Ch¼ng b»ng mÑ ®· thøc v× chóng con.

§ªm nay con ngñ giÊc trßn

MÑ lµ ngän giã cña con suèt ®êi.

H·y cho biÕt: Nh÷ng h×nh ¶nh so s¸nh trong ®o¹n th¬ ®· gióp em c¶m nhËn®­îc ®iÒu g× ®Ñp ®Ï ë ng­êi mÑ kÝnh yªu.

Gîi ý: Nh÷ng h×nh ¶nh so s¸nh:

Nh÷ng ng«i sao thøc ngoµi kia

Ch¼ng b»ng mÑ ®· thøc v× chóng con.

Gióp em c¶m nhËn ®­îc, ng­êi mÑ rÊt th­¬ng con, mÑ cã thÓ thøc th©u ®ªmsuèt s¸ng ®Ó canh cho con ngñ ngon giÊc; h¬n c¶ nh÷ng ng«i sao "Thøc" soi s¸ngtrong ®ªm, bëi v× khi trêi s¸ng th× sao còng kh«ng thÓ thøc ®­îc n÷a.

§ªm nay con ngñ giÊc trßn

MÑ lµ ngän giã cña con suèt ®êi.

Cho ta thÊy mÑ cßn ®em ®Õn ngän giã m¸t trong ®ªm hÌ, gióp cho con ngñ say (giÊctrßn); cã thÓ nãi mÑ lµ ng­êi lu«n ®em ®Õn cho con nh÷ng ®iÒu tãt ®Ñp trong suètcuéc ®êi (ngän giã cña con suèt ®êi)

------HÕt----