Upload
yunus-dogan
View
64
Download
3
Embed Size (px)
DESCRIPTION
diş hekimliği adına olmazsa olmaz bir ders sunumu
Citation preview
* Dr.Servet KESİM19/10/2015
* Materia alba
Gıda artıkları Ölü epitel hücreleri Bakteriler
Nötrofil
yumuşak eklenti hava-su spreyi ile,
hastanın ağzını çalkalamasıyla
kolayca uzaklaşır.
Dental plağın organize yapısı
yoktur
*Pellikül (pellikle)
Dişler fırçalandıktan hemen sonra
oluşan glikoprotein
tabakadır. 1-2 μm kalınlıktadır.
Plak oluşumunda ilk aşamadır.
Pellikülün oluşumu ile bakteriler diş yüzeyine daha kolay biçimde
bağlanabilirler.
Supragingival bölgede
tükürükten, subgingival
bölgede DOS’ndan alır.
Diş yüzeylerine kayganlık vererek
aşınmaları azaltırlar. Yüzeyin
kurumasını engellerler.
Dental pellikül bir glikoproteindir.
*Dental plak
Diş yüzeyine yapışan biofilm
şeklinde yumuşak
eklentidir.
*Biofilmler nerelerdedir? Bacterial biofilmler kataterler yada IV kullanılan yada diğer tıbbi cihazlarla ilgili enfeksiyonlara neden olur.
Biofilmler doğada hemen her yerde (nehirler , göller , toprak , su kanalları , insan vücudunda) bulunur
Plak oluşturan biofilm
*Biofilm nedir?
*Biofilmler sert yüzeyler üzerinde toplanan bakteri yada mayaların multisellüler birikimidir.
*Biofilm; biofilmi oluşturan bakteri ile bir miktar suyun olduğu herhangi bir yüzeyde şekillenebilir.
* Biofilmler bakteriyi konak savunmasından, antibiyotiklerden ve zor ortam koşullarından koruyacak şekilde yapılanır.
Biofilm çok hücreli bir organizma gibi davranır.Biofilm çok hücreli bir organizma gibi davranır.
* Biofilmler neden araştırılıyor?
*Biofilmlerin morfolojisi nedeni ile bakteriler antibiyotiye direnç gösterdiğinden oluşan enfeksiyonun tedavisi güçleşir.
*Her yıl dünyada bakterial biofilmin neden olduğu hastahane enfeksiyonundan çok sayıda hastanın yatma süresi uzamakta , cerrahi ihtiyaç gündeme gelmekte , hatta hastalar ölebilmektedir.
*Biofilmler ve infeksiyonlar
Otitis media
Bakteriyal endokardits
Kistik fibrosis
Lejyoner hastalığı
* Dental plak oluşumu
Pellikül, 1 saat içerisinde plak için öncü olarak
bilinen mikroorganizmalar
tarafından istila edilir. İlk gelen mikroorganizmalar
gram (+) koklardır; S. sanguinis ve S. gordonii.
Daha sonra gram (+) çubuklar, gerek diş
yüzeyindeki pelliküle gerekse de ilk gelen
streptokoklara bağlanırlar
Daha sonra gram (-) kok ve çubuklar diş yüzeyine çoktan bağlanmış olan gr
(+) kok ve çubuklara bağlanırlar
*Dental plak oluşumu
Yeterli miktarda bakteri varlığında difüz olabilen sinyal moleküller bakteri
tarafından üretilir. Böylece diğer bakterilerle koordine
iletişim sağlanır.
*Biofilmler nasıl oluşur?Biofilm oluşumu yeterli hissetme ‘’quorum sensing’’ olarak bilinen bir süreçte hücrelerarası kimyasal sinyaller değişimiyledir
4 Biofilms y MMS.mp4
Plak kütle olarak artar
1 mm³ dental plak yaklaşık 1mg
ağırlığındadır ve 100’den fazla bakteri
türü içerir.
Dental plakta 300’ün üzerinde bakteri türü
izole edilebilmiş olmasına rağmen tüm
türlerin tanımlanabilmesi hala başarılabilmiş değildir.
* Bakteriyel İletișim (Çevreyi Algılama= Quorum Sensing)
Uzun yıllar boyunca, iletișim yeteneğinin çok hücreli “yüksek yapılı” organizmalara özgü bir özellik olduğu, bakteriler gibi
tek hücreli canlıların ise sadece büyümek ve bölünmekten
ibaret olan son derece basit bir yașam tarzına sahip varlıklar
oldukları düșünülüyordu.
Ancak günümüzde, bakterilerin “asosyal”, “yalnız yașayan”, “yalnız ölen” izole varlıklar olmadıkları, değișen ortam
koșullarına uyumlarını kolaylaștırmak için karmașık
hücreler arası iletișim sistemleri kullanan topluluklar halinde
bulundukları kabul edilmektedir
Biofilm formation.mp4
Bakterilerin bu sistemi; antibiyotik biyosentezi,
konjugasyon, önemli virülens faktörlerinin üretimi ve
biyofilm olușumu gibi çok çeșitli fizyolojik ișlemlerde
kullandığı bulunmuștur
Bakteriler bu sinyal molekülleri aracılığıyla yeterli
çoğunluğa ulașıp ulașmadıklarını izlemekte ve yeter çoğunluğa ulaștıkları
anda da virülens faktörlerinin üretimi gibi kritik gen
ekspresyonları tetiklenmektedir.
Hücreler arası iletișimi sağlayan bu haberleșme sistemi çevreyi algılama (quorum sensing) olarak
adlandırılır.
Bu olay bakteriye kendi hücre populasyon yoğunluğunu
izleme ve buna bağlı olarak davranıșlarını düzenlenme
olanağı verir.
Böylelikle, konakta enfeksiyon olușturabilecek yeterli
çoğunluğa ulașıncaya kadar bağıșıklık sistemi tarafından
patojen bakterinin fark edilmemesi sağlanarak
bașarılı bir enfeksiyon süreci olușturulur.
Biyofilm, bakteriyi bağıșıklık
sisteminden koruyan bir
yapı…. •
Biyofilm içindeki bakteri planktonik
bakteriye göre antibiyotiklere 1000 kat daha
dirençli!!!!
*Dental plağın yapısı
Mikroorganizmalar: Gr (+), Gr (-) kok ve
çubuklar
Ekstrasellüler matriks;
Mikroorganizmaların uzantıları
Mikroorganizmaların metabolizma
artıkları
Ölü mikroorganizmalar
Ölü konak hücreler Nötrofiller Epitel hücreleri
Eksopolisakkaridler
*Supragingival plak
Çok ince ya da çok kalın bir
tabaka halinde olabilir
* Çalkalama ya da su spreyi ile
uzaklaşmaz
Mikroorganizmalar ve
ekstrasellüler matriksten
oluşur
*Subgingival plak
*Subgingival plak
Görmek zordur, çünkü dişetinin
altında kalır
Mikroorganizmalar ve ekstrasellüler
matriksten oluşur
Supragingival plağın apikale doğru
ilerlemesi, subgingival plak
oluşumuna katkıda bulunur
Dişeti oluğu sıvısı (serum proteinleri,
antikorlar, nötrofiller,
kompleman) kökenlidir
Müdahale ile bozulduktan sonra
organize olması supragingival
plaktan daha hızlıdır (2-3 gün)
*Subgingival plak
Plağın apikalinde, plağın dişeti sulkusuna
bakan tarafında, sulkus/cep epiteli ve
subgingival plak arasında nötrofiller var
* Sığ sulkusta subgingival plak
supragingival plağa benzer, sulkus derinleştikçe
subgingival plak özellikleri farklılaşır *
Periodontal cepteki subgingival plakta, Gr
(+), Gr (-) kok ve çubuklar, filamantöz bakteriler, flagellalar,
spiroketler artar
* Subgingival türlerin kolonizasyonu için;
1. Yüzeylere bağlanabilme 2. Çoğalabilme
3. Ortamdaki diğer bakterilerle
yarışabilme
4. Kendini konak savunma
mekanizmalarından koruyabilme
*Dental plak biyofilminin önemi?
Biyofilmler, mikroorganizmaların
yüzeye yapışmasını ve çoğalmasını sağlarlar
Biyofilm içindeki mikroorganizmalar birbirleriyle de ğişik ilişkiler içerisinde
bulunurlar, metabolik ürün değişimi, sinyal
molekülleri ile iletişim ve genetik bilgi aktarımı gibi.
Besin alımında, besinlerin işlenmesinde, metabolik
atıkların uzaklaştırılmasında rol
oynarlar
Biyofilmler mikroorganizmaları konak savunma elemanlarından,
toksik maddelerden korurlar (antibiyotik
direnci)
*Plak hipotezleri
Spesifik plak
hipotezi
Non-spesifik
plak hipotezi
Ekolojik plak
hipotezi
* 100 Years of Periodontal Microbiology
Specific
Non-specific
Specific
1890
1930
1970
Fusoformis fusiformis (1890)Streptococci (1906)Spirochetes (1912)Amoeba (1915)
Mixed Infection - Fusospirochetal (1930)Mixed Infection - with Black pigmented Bacteroides (1955)
Spirochete - ANUG (1965)
A. viscosus (1969)
A. actinomycetemcomitans (1976)P. gingivalis (1980)P. intermedia (1980)C. rectusB. forsythus1990
*Ekolojik plak hipotezi
Dişeti kenarındaki biyofilmin artışı konak
immun cevabı enflamatuvar cevap
lokal çevrenin şartlarının değişmesi
Lokal çevrenin şartlarının değişmesi mikroorganizmaların rekabetçilikleri artar zararlı türler artar
*Koch’un önerileri
Etken olduğu düşünülen
mikroorganizma hastalığa sahip tüm
organizmalarda bulunmalı, sağlıklı organizmalarda bulunmamalı
Etken olduğu düşünülen
mikroorganizma hastalığa sahip
organizmadan izole edilebilmeli ve kültüre
edilebilmeli
Kültüre edilen mikroorganizma
sağlıklı organizmaya verildiğinde hastalık
oluşturabilmeli
Kültüre edilmiş mikroorganizma ile
hasta olan organizmadan etken
olduğu düşünülen mikroorganizma tekrar
izole edilebilmeli
*Periodontal patojen
Aggregatibacter actinomycetemcomit
ans
Porphyromonas gingivalis
Tannerella forsythia
S. mitusS. oralis
S. sanguisStreptococcus sp.
S. gordoniiS. intermedius
S. noxia A. antino. b
Subgingival Microbial Complex
P. intermediaP. nigrescensP. microsF. nuc. nucleatumF. nuc. vincentil F. nuc. polymorphum F. periodonticum
P. gingivalisB. forsythusT. denticola
V. parvulaA. odontolyticus
E. corrodensC. gingivalisC. sputigenaC. ochraceaC. concisusA. actino. a
Actinomyces species
S. constellatus
C. gracilis
C. rectus
E. nodatum
C. showae
*Periodontal sağlıklı
100-1000 bakteri bulunur
(sulkusta)
Gr (+) türler çoğunluktadır
%75-80 (Streptokok ve
Actinomiçesler)
Az miktarda Gr (-)’ler bulunur (Veillonella ve Fusobakteriler)
Hareketsiz bakteriler
çoğunluktadır
*Gingivitis
104 - 106 bakteri bulunur
(sulkusta)
Gr (+) türler çoğunluktadır
Gr (-)’ler artmıştır
Hareketli bakteriler artmıştır.
*Kronik periodontitis
Gr (-) türler çoğunluktadır
Hareketli bakteriler sayıca
çok artmıştır (Treponema denticola
spirochetes)
Bazı özel türler hastalıkta önemli role sahiptir (P. gingivalis ve Tannerella forsythia)
Turuncu ve kırmızı kompleks bakterileri artmıştır
* Lokalize Agresif Periodontitis
Gr (+) türler az Turuncu ve kırmızı
türler artmıştır Agregatibacter
actinomycetemcomitans
* Yaygın Agresif Periodontitis
Kronik periodontitisteki
floraya benzer. Gr (-) bakteriler,
hareketli bakteriler
Turuncu ve kırmızı kompleks bakterileri
çoğunluktadır