Peranan Guru Dalam Perencanaan Pendidikan

Embed Size (px)

Citation preview

  • 8/15/2019 Peranan Guru Dalam Perencanaan Pendidikan

    1/12

    PERANAN GURU DALAM PERENCANAAN PENDIDIKAN / PROGRAM

    PEMBELAJARAN DI SEKOLAH

    Oleh : Nurdian Nafarin

    I. PENDAHULUAN

    1. Tinjauan Pustaka

    Ua!a "#nin$katkan "utu #n%i%ikan a%a&a' ()kus uta"a %a&a"

     #"*an$unan #n%i%ikan %#+asa ini, %an #(#kti(itas #"*#&aja-an )' $u-u

     -)(#si)na& a%a&a' (akt)- uta"a #nin$katan "utu #n%i%ikan t#-s#*ut. P#n%i%ikan

    a%a&a' in#stasi jan$ka anjan$ !an$ "#"#-&ukan usa'a %an %ana !an$ uku

    0as+an%i, 2234. D#"ikian 'a&n!a %iakui )' s#"ua )-an$ atau suatu *an$sa %#"i

    k#&an$sun$an "asa %#ann!a.

    M#ski %iakui *a'+a #n%i%ikan a%a&a' in#stasi *#sa- jan$ka anjan$ !an$

    'a-us %itata, %isiakan %an %i*#-ikan sa-ana "auun -asa-anan!a %a&a" a-it ")%a&

    "at#-ia& !an$ uku *#sa- t#tai sa"ai saat ini In%)n#sia "asi' *#-kutat a%a

     -)*"atika 0#-"asa&a'an4 k&asik %a&a" 'a& ini !aitu kua&itas #n%i%ikan.

    P-)*"atika ini s#t#&a' %i)*a untuk %ia-i aka- #-"asa&a'ann!a a%a&a' *a$aikan

    s#*ua' "ata -antai !an$ "#&in$ka- %an ti%ak ta'u %a-i"ana "#sti 'a-us %ia+a&i.Dik#&u'kan )' s#"ua a-a #n%i%ik *a'kan )-an$5)-an$ tua s#n%i-i, ka-#na

    anak atau sis+an!a ti%ak %aat &u&us. Ha& ini &uu !an$ s#*#na-n!a ti%ak #-&u t#-ja%i.

    M#&i'at k)n%isi -#n%a'n!a -#stasi atau 'asi& *#&aja- sis+a t#-s#*ut *#*#-aa ua!a

    %i&akukan sa&a' satun!a a%a&a' #"*#-ian tu$as *#-ua k#a%a sis+a, %#n$an

     #"*#-ian #k#-jaan -u"a' 0PR4 %i'a-akan sis+a %aat "#nin$katkan akti(itas

     *#&aja-n!a, 'in$$a t#-ja%i #n$u&an$an %an #n$uatan t#-'a%a "at#-i !an$ %i*#-ikan

    %is#k)&a' %#n$an 'a-aan sis+a "a"u "#nin$katkan 'asi& *#&aja- atau -#stasi

    sis+a.

    Li*#-t!.U.U N). Ta'un 226 "#ninjau *a'+a #n#ntu k#*ijakan %an a-a

    "anaj#- #n%i%ikan s#-in$ t#-na %#n$an *#*#-aa isu !an$ instan !an$ "#n!#*a*kan

    "#-#ka k#'i&an$an akan an%an$an 'asi& ak'i- atau tujuan !an$ '#n%ak %iaai %a-i

     #-#nanaan !an$ t#&a' %i*uat. Itu s#*a*n!a suatu tinjauan u&an$ 0-#i#+4 atau

     #-siaan suatu #-#nanaan st-at#$is san$at %i#-&ukan. Ha& t#-s#*ut *ukan&a' suatu

    -#s# untuk k#suks#san s#*ua' #-#nanaan, na"un tana 'a& t#-s#*ut #-#nanaan

    atau t#atn!a suatu *isnis atau -)!#k #n%i%ikan jau' *i' "un$kin untuk $a$a&.

    S#a-a s#%#-'ana suatu #-#nanaan s#'a-usn!a7

    • M#-uakan k#-an$ka untuk suatu #n$a"*i&an k#utusan

    • M#n!#%iakan *asis untuk #-#nanaan !an$ *i' t#-#-ini

  • 8/15/2019 Peranan Guru Dalam Perencanaan Pendidikan

    2/12

  • 8/15/2019 Peranan Guru Dalam Perencanaan Pendidikan

    3/12

    "#n#-akan -)s#%u- i&"ia' %an "#t)%# #n#&itian. P#-*#%aan anta-a #a&uasi %an

     #n#&itian t#-tak a%a tujuann!a. Ea&uasi *#-tujuan untuk "#n$$u"u&kan,

    "#n$ana&isis %an "#n!ajikan %ata untuk *a'an #n#ntuan k#utusan "#n$#nai

    ku-iku&u" aaka' akan %i-#isi atau %i$anti. S#%an$kan #n#&itian "#"i&iki tujuan

    !an$ *i' &uas %a-i #a&uasi !aitu "#n$$u"u&kan, "#n$ana&isis %an "#n!ajikan %ata

    untuk "#n$uji t#)-i atau "#"*uat t#)-i *a-u.

    :)kus #a&uasi ku-iku&u" %aat %i&akukan a%a outcome  %a-i ku-iku&u"

    t#-s#*ut 0outcomes based evaluation4 %an ju$a %aat a%a k)")n#n ku-iku&u"

    t#-s#*ut 0intrinsic evaluation4. Outcomes based evaluation "#-uakan ()kus #a&uasi

    ku-iku&u" !an$ a&in$ s#-in$ %i&akukan. P#-tan!aan !an$ "unu& a%a j#nis #a&uasi

    ini a%a&a' =aaka' ku-iku&u" t#&a' "#naai tujuan !an$ 'a-us %iaain!a>? %an=*a$ai"anaka' #n$a-u' ku-iku&u" t#-'a%a suatu #naaian !an$ %iin$inkan>?.

    S#%an$kan ()kus #a&uasi intrinsic evaluation  s##-ti #a&uasi sa-ana -asa-ana

     #nunjan$ ku-iku&u", #a&uasi su"*#- %a!a "anusia untuk "#nunjan$ ku-iku&u" %an

    ka-akt#-istik sis+a !an$ "#nja&ankan ku-iku&u" t#-s#*ut

    II. PERUMUSAN MASALAH

    A%aun #nu&is )*a "#"*uat suatu #-u"usan %#n$an "#n$a"ati = faktor-

    faktor apa a!akah "an# $e$pen#aruhi ke%erhailan pendidikan i&a dikaitkan

    den#an tu#a dan fun#i' erta peranan #uru dala$ hal proe pe$%ela!aran

    diekolah(.

    III.)U*UAN DAN HASIL PEM+AHASAN

      @an$ "#&an%a *an$sa kita s#jak 1889 &a&u, !an$ K#*#-a%aan $u-u %i s#k)&a'

    %an %it#n$a'5t#n$a' "as!a-akat ak'i-5ak'i- ini s#-in$ "#n%aat s)-)tan taja",

    s#ti%ak!as##-ti !an$ %iun$kakan )' P-)(. DR. :ua% Hasan %a&a" satu %ia&)$

    int#-kti( T;RI *a'+a 'an!a 62 < $u-u5$u-u "asa kini !an$ &a!ak "#n$aja-.T#-as

    %a-i -) %an k)nt-a t#-'a%a k#*#na-an 'asi& #n#&itian t#-s#*ut, *a'+a

    #ksist#nsi/k#*#-a%aan %an k#-)(#si)na&an $u-u %i s#k)&a' %a&a" "#n$aja- t#&a'

    %i#-tan!akan, *i'5*i' jika %i'u*un$kan %#n$an "#-)s)tn!a kua&itas #n%i%ikan

    nasi)na& kita !an$ %i-asakan 'a"i- s#tia &ini #n%i%ikan. S#a-a $a-is *#sa- ti%ak&a'

    +aja- #n!#*a* -#n%a'n!a "utu #n%i%ikan jika %iti"a'kan k#a%a $u-u, t#ntu

     *an!ak in%ikat)- 0u-ituk#t4 &ainn!a, !akni i*a-at "ata -antai satu %#n$an !an$

    &ainn!a.

  • 8/15/2019 Peranan Guru Dalam Perencanaan Pendidikan

    4/12

      M#nu-ut DRS. Us"a#%i, M.E%. 018884 s#ti%akn!a a%a %ua (akt)- !an$

    %aat"#nj#&askan "#n$aa ua!a #-*aikan #n%i%ikan s#&a"a ini ku-an$ ti%ak 

     *#-'asi& !aitu7014 St-at#$i #"*an$unan #n%i%ikan s#&a"a ini *#-si(at

    inut)-i#nt#%,!aitu#"#nu'an s#"ua inut #n%i%ikan s##-ti #n!#%iaan "at#-i

    untuk *#&aja- %an "#n$aja- %an a&at5a&at, akan %aat "#n$'asi&kan )ut ut !an$ sa"a

    "utun!a, na"un sa"ai s#ka-an$ ini ti%ak s#suai s##-ti !an$ %i'a-akan. 04

    P#n$#&)&aan

     #n%i%ikan s#&a"a ini *i' *#-si(at "ak-) )-i#nt#%, a-tin!a *i' )-i#ntasi #n%i%ikan

     *an!ak %iatu- )' usat, a%a'a& *an!ak !an$ s#"#stin!a %aat %i&akukan %itin$kat

    "ik-) 0s#k)&a'4. M#n!a%a-i akan k#"a'an s#&"a ini, "aka k# %#an sist#"

     #n$#&)&aan #n%i%ikan *i' %is#-a'kan k#a%a )t)n)"i s#k)&a' %#n$an k)ns#

    Manaj#"#n P#nin$katan Mutu B#-*asis S#k)&a' 0MPMBS4. P#-an $u-u %i s#k)&a'

    Gu-u %a&a" -)s#s *#&aja- "#n$aja- "#"un!ai (un$si $an%a, s#*a$ai #n$aja- %an

     #n%i%ikan, "aka $u-u s#a-a )t)"atis "#"un!ai tan$$un$ ja+a !an$ *#sa-

    %a&a" "#naai k#"ajuan #n%i%ikan. B#$itu *#sa-n!a #-anan $u-u, s#*a$ai

     #n$aja- %an #n%i%ikan, %ik#"ukakan )' Su$#n$ 018314 'a-us %iakui *a'+a

    k#"ajuan %i*i%an$ #n%i%ikan s#*a$ian *#sa- t#-$antun$ k#+#nan$an %an

    k#"a"uan sta( #n$aja- 0$u-u4. R#a&itas %i s#k)&a'5s#k)&a', t#-uta"a %i%a#-a'5

    %a#-a', i'ak i"inan s#k)&a' i-)nisn!a just-u %i-#)tkan )' "asa&a' $u-u,

    k#ti"*an$ #-s)a&an #nin$katan "utu %an #n$#"*an$an s#k)&a'n!a. A%aun

     #-"asa&a'an !an$ "#n$#"uka%ianta-an!a k#ku-an$an t#na$a $u-u %an #$a+ai tata

    usa'a, $u-u "#n$aja- tana #-siaan "atan$ %an s#k#%a- sa"ai "at#-i aja-,

    "#n$aja- t#-asa ")n)t)n, %ita"*a' ku-an$n!a ")tiasi "#&aksanakan tu$asn!a.

     Krisis motivasi guru

      P#nu-unan $ai-a' %an k#"auan $u-u "#n$aja- akan *#-%a"ak t#-'a%a 'asi&

     #n%i%ikan, 'a& ini aki*at %a-i %a"ak k-isis #k)n)"i, k-isis )&itik, k-isis

    k##-a!aan'in$$a saat ini *#&u" "#nunjukkan tan%a5tan%a u&i'. R#()-"asi ju$a

    t#&a' "#n$$#&iatkan $u-u "#&a&ui %#")nst-asi *#sa-5*#sa-an "#nuntut #"#-inta'

    a$a- "#"#-*aiki nasi* %an k#s#ja't#-aan $u-u, na"un #"#-inta' *i' *an!ak 

    %ia" k#ti"*an$ "#"#-'atikan asi-asi $u-u. Sika ku-an$ tan$$an!a i'ak5i'ak 

    t#-kait t#-'a%a nasi* t#ntu akan "#n%)-)n$ ti"*u&n!a k-isis ")tiasi $u-u "#n$aja-.

    S#&ain itu a%a *#*#-aa (akt)- &a$i !an$ %i %u$a "#nja%i #n!#*a* 7 014 Gaji $u-u

    !an$ -ata5-ata -#n%a' %an *#&u" "#"a%ai, aki*atn!a $u-u "#na-i a&t#-nati( su"*#- 

     #n$'asi&an &ain,04 K#j#nu'an *i-)k-asi "#n$u-us in%a' tu$as 064 P#&uan$ k#i& *a$i

     #nin$katan ka-i- 04 K##n%-un$an "#n$a"*i& k-#%it ii&an uan$ %i *ank s#'in$$a

    $aji !an$ %it#-i"a tia *u&ann!a -#&ati( k#i& 04 K#ku-an$an k#a&a s#k)&a' untuk 

    "#nja%it#&a%an/anutan

  • 8/15/2019 Peranan Guru Dalam Perencanaan Pendidikan

    5/12

    Paa-an %i "uka "#"an$ *i' *an!ak "#n$$a"*a-kan )t-#t su-a"

     #n%i%ikan kita, !an$ sa&a' satu #n!#*a*n!a k-isis ")tiasi $u-u "#n$aja-, t#tai itu

     *ukan&a' "#-#(ksikan k##si"isan %an ku-an$n!a k-#%i*i&itas 0k##-a!aan4 k#a%a

    $u-u. K)n%isi itu 'a-us kita -u*a' jika kita in$in "#+uju%kan kua&itas #n%i%ikan !an$

     *aik %an su"*#- %a!a "anusia !an$ "#"i&iki k#"a"uan %a!a sain$ tin$$i %i #-a

    $&)*a&isasi

      P#"#-inta' s#*a$ai #n$a"*i& k#*ijakan k# %#an %i'a-aakan *i' -#s)nti( 

    t#-'a%aa asi-asi %an nasi* $u-u %#n$an "#nin$katkan k#s#ja't#-aann!a, #nin$katan

     -)(#si)na&is"#, %an k)"#t#nsi 0k#+#nan$an4 $u-u, #n!#$a-an t#"at tu$as

    "#n$aja-, *a$i $u-u !an$ su%a' *i' 12 ta'un %i t#"at t#-t#ntu #-&u %ikaji u&an$,

    %an k#a&a s#k)&a' s#*a$ai #nan$$un$ ja+a* uta"a #n!#n$$a-aan #n%i%ikan %i

    s#k)&a'n!a %aat "#nin$katkan kin#-jan!a, s#-ta au&a%an *a$i $u-u, %an $u-u un

    "#nja%i anutan sis+a %an ju$a "as!a-akat &in$kun$ann!a. s#'in$$a k#k'a+ati-an kita

    t#-'a%a k-isis ")tiasi $u-u %a&a" -)s#s *#&aja- "#n$aja- %aat %i'in%a-i s#%ini

    "un$kin.

    E(#ktiitas %an #(isi#n *#&aja- in%ii%u %i s#k)&a' san$at *#-$antun$ k#a%a #-an

    $u-u. A*in S!a"su%%in 02264 "#n$#"ukakan *a'+a %a&a" #n$#-tian #n%i%ikan

    s#a-a &uas, s#)-an$ $u-u !an$ i%#a& s#!)$!an!a %aat *#-#-an s#*a$ai 7

    1. K)ns#-at)- 0#"#&i'a-a4 sist#" ni&ai !an$ "#-uakan su"*#- n)-"a k#%#+asaan

    . In)at)- 0#n$#"*an$4 sist#" ni&ai i&"u #n$#ta'uan

    6. T-ans"it)- 0#n#-us4 sist#"5sist#" ni&ai t#-s#*ut k#a%a #s#-ta %i%ik

    . T-ans()-"at)- 0#nt#-j#"a'4 sist#"5sist#" ni&ai t#-s#*ut "#&a&ui #nj#&"aan

    %a&a" -i*a%in!a %an #-i&akun!a, %a&a" -)s#s int#-aksi %#n$an sasa-an %i%ik

    . O-$anisat)- 0#n!#n$$a-a4 t#-itan!a -)s#s #%ukati( !an$ %aat

    %i#-tan$$un$ja+a*kan, *aik s#a-a ()-"a& 0k#a%a i'ak !an$ "#n$an$kat %an

    "#nu$askann!a4 "auun s#a-a ")-a& 0k#a%a sasa-an %i%ik, s#-ta Tu'an !an$

    "#nitakann!a4.

      S#%an$kan %a&a" #n$#-tian #n%i%ikan !an$ t#-*atas, A*in S!a"su%%in

    %#n$an "#n$uti #"iki-an Ga$# %an B#-&in#-, "#n$#"ukakan #-an $u-u %a&a"

     -)s#s #"*#&aja-an #s#-ta %i%ik, !an$ "#naku 7

    1. Gu-u s#*a$ai #-#nana 0 planner 4 !an$ 'a-us "#"#-siakan aa !an$ akan

    %i&akukan %i %a&a" -)s#s *#&aja- "#n$aja- 0-#5t#a'in$ -)*"s4.

    . Gu-u s#*a$ai #&aksana 0organizer 4, !an$ 'a-us %aat "#nitakan situasi,

    "#"i"in, "#-an$san$, "#n$$#-akkan, %an "#n$a-a'kan k#$iatan *#&aja- 

    "#n$aja- s#suai %#n$an -#nana, %i "ana ia *#-tin%ak s#*a$ai )-an$ su"*#- 

  • 8/15/2019 Peranan Guru Dalam Perencanaan Pendidikan

    6/12

    0resource person4, k)nsu&tan k##"i"inan !an$ *ijaksana %a&a" a-ti %#")k-atik 

    'u"anistik 0"anusia+i4 s#&a"a -)s#s *#-&an$sun$ 0%u-in$ t#a'in$ -)*"s4.

    6. Gu-u s#*a$ai #ni&ai 0evaluator 4 !an$ 'a-us "#n$u"u&kan, "#n$ana&isa,

    "#na(si-kan %an ak'i-n!a 'a-us "#"*#-ikan #-ti"*an$an 0ju%$#"#nt4, atas

    tin$kat k#*#-'asi&an -)s#s #"*#&aja-an, *#-%asa-kan k-it#-ia !an$ %it#takan,

     *aik "#n$#nai as#k k##(#kti(an -)s#sn!a "auun kua&i(ikasi -)%ukn!a.

    S#&anjutn!a, %a&a" k)nt#ks -)s#s *#&aja- "#n$aja- %i In%)n#sia, A*in

    S!a"su%%in "#na"*a'kan satu #-an &a$i !aitu s#*a$ai #"*i"*in$ 0teacher 

    counsel 4, %i "ana $u-u %ituntut untuk "a"u "#n$i%#nti(ikasi #s#-ta %i%ik !an$

    %i%u$a "#n$a&a"i k#su&itan %a&a" *#&aja-, "#&akukan %ia$n)sa, -)$n)sa, %an ka&au

    "asi' %a&a" *atas k#+#nan$ann!a, 'a-us "#"*antu #"#a'ann!a 0-#"#%ia&t#a'in$4.

    M#nu-ut Liannak# $una+an.229. %i&ain i'ak "#n$#"ukakan t#ntan$

     #-anan $u-u %i s#k)&a', k#&ua-$a %an "as!a-akat. Di s#k)&a', $u-u *#-#-an s#*a$ai

     #-anan$ #"*#&aja-an, #n$#&)&a #"*#&aja-an, #ni&ai 'asi& #"*#&aja-an #s#-ta

    %i%ik, #n$a-a' #"*#&aja-an %an #"*i"*in$ #s#-ta %i%ik. S#%an$kan %a&a"

    k#&ua-$a, $u-u *#-#-an s#*a$ai #n%i%ik %a&a" k#&ua-$a 0 family educator 4. S#"#nta-a

    itu %i "as!a-akat, $u-u *#-#-an s#*a$ai #"*ina "as!a-akat 0 social developer 4,

     #n#"u "as!a-akat 0 social inovator 4, %an a$#n "as!a-akat 0s)ia& a$#nt4.

    L#*i' jau', %ik#"ukakan u&a t#ntan$ #-anan $u-u !an$ *#-'u*un$an %#n$an

    aktiitas #n$aja-an %an a%"inist-asi #n%i%ikan, %i-i -i*a%i 0 self oriented 4, %an %a-i

    su%ut an%an$ sik)&)$is.

    Da&a" 'u*un$ann!a %#n$an aktiitas #"*#&aja-an %an a%"inist-asi

     #n%i%ikan, $u-u *#-#-an s#*a$ai 7

    1. P#n$a"*i& inisiati(, #n$a-a', %an #ni&ai #n%i%ikan

    . aki& "as!a-akat %i s#k)&a', a-tin!a $u-u *#-#-an s#*a$ai #"*a+a sua-a %an

    k##ntin$an "as!a-akat %a&a" #n%i%ikan

    6. S#)-an$ aka- %a&a" *i%an$n!a, !aitu "#n$uasai *a'an !an$ 'a-us %iaja-kann!a

    . P#n#$ak %isi&in, !aitu $u-u 'a-us "#nja$a a$a- a-a #s#-ta %i%ik "#&aksanakan

    %isi&in

    . P#&aksana a%"inist-asi #n%i%ikan, !aitu $u-u *#-tan$$un$ ja+a* a$a- #n%i%ikan

    %aat *#-&an$sun$ %#n$an *aik

    3. P#"i"in $#n#-asi "u%a, a-tin!a $u-u *#-tan$$un$ ja+a* untuk "#n$a-a'kan

     #-k#"*an$an #s#-ta %i%ik s#*a$ai $#n#-asi "u%a !an$ akan "#nja%i #+a-is

    "asa %#an %an

  • 8/15/2019 Peranan Guru Dalam Perencanaan Pendidikan

    7/12

    9. P#nt#-j#"a' k#a%a "as!a-akat, !aitu $u-u *#-#-an untuk "#n!a"aikan

     *#-*a$ai k#"ajuan i&"u #n$#ta'uan %an t#kn)&)$i k#a%a "as!a-akat.

    M#nu-ut Hi%a!ant) ,D N.223. Di an%an$ %a-i s#$i %i-i5-i*a%in!a 0 self 

    oriented 4, s#)-an$ $u-u *#-#-an s#*a$ai 7

      P#k#-ja s)sia& (social worker 4, !aitu s#)-an$ !an$ 'a-us "#"*#-ikan #&a!anan

    k#a%a "as!a-akat

    1. P#&aja- %an i&"u+an, !aitu s#)-an$ !an$ 'a-us s#nantiasa *#&aja- s#a-a t#-us

    "#n#-us untuk "#n$#"*an$kan #n$uasaan k#i&"uann!a

    . O-an$ tua, a-tin!a $u-u a%a&a' +aki& )-an$ tua #s#-ta %i%ik *a$i s#tia #s#-ta

    %i%ik %i s#k)&a'

    6. ")%#& k#t#&a%anan, a-tin!a $u-u a%a&a' ")%#& #-i&aku !an$ 'a-us %i)nt)' )'

    "a-a #s#-ta %i%ik %an

    . P#"*#-i k#s#&a"atan *a$i s#tia #s#-ta %i%ik. P#s#-ta %i%ik %i'a-akan akan

    "#-asa a"an *#-a%a %a&a" %i%ikan $u-un!a.

      Da-i su%ut an%an$ s#a-a sik)&)$is, $u-u *#-#-an s#*a$ai 7

    1. Paka- sik)&)$i #n%i%ikan, a-tin!a $u-u "#-uakan s#)-an$ !an$ "#"a'a"i

     sik)&)$i #n%i%ikan %an "a"u "#n$a"a&kann!a %a&a" "#&aksanakan tu$asn!a

    s#*a$ai #n%i%ik

    . s#ni"an %a&a" 'u*un$an anta- "anusia 0artist in human relations4, a-tin!a $u-u

    a%a&a' )-an$ !an$ "#"i&iki k#"a"uan "#nitakan suasana 'u*un$an anta- 

    "anusia, k'ususn!a %#n$an a-a #s#-ta %i%ik s#'in$$a %aat "#naai tujuan

     #n%i%ikan

    6. P#"*#ntuk k#&)")k 0 group builder 4, !aitu "a"u "a"*#ntuk "#nitakan

    k#&)")k %an aktiitasn!a s#*a$ai a-a untuk "#naai tujuan #n%i%ikan

    . Cata&!k a$#nt atau in)at)-, !aitu $u-u "#-uakan )-an$ !an$ !an$ "a"u

    "#nitakan suatu #"*a'a-uan *a$i "#"*uat suatu 'a& !an$ *aik %an

    . P#tu$as k#s#'atan "#nta& 0mental hygiene worker 4, a-tin!a $u-u *#-tan$$un$

     ja+a* *a$i t#-itan!a k#s#'atan "#nta& a-a #s#-ta %i%ik.

    S#"#nta-a itu %ua #-an uta"a $u-u %a&a" #"*#&aja-an !aitu "#nitakan

    k#t#-atu-an 0establishing order 4 %an "#"(asi&itasi -)s#s *#&aja- 0( acilitating 

    learning 4. @an$ %i"aksu% k#t#-atu-an %i sini "#naku 'a&5'a& !an$ t#-kait &an$sun$

    atau ti%ak &an$sun$ %#n$an -)s#s #"*#&aja-an, s##-ti 7 tata tak t#"at %u%uk,

  • 8/15/2019 Peranan Guru Dalam Perencanaan Pendidikan

    8/12

    %isi&in #s#-ta %i%ik %i k#&as, int#-aksi #s#-ta %i%ik %#n$an s#sa"an!a, int#-aksi

     #s#-ta %i%ik %#n$an $u-u, ja" "asuk %an k#&ua- untuk s#tia s#si "ata #&aja-an,

     #n$#&)&aan su"*#- *#&aja-, #n$#&)&aan *a'an *#&aja-, -)s#%u- %an sist#" !an$

    "#n%ukun$ -)s#s #"*#&aja-an, &in$kun$an *#&aja-, %an &ain5&ain.

    S#ja&an %#n$an tantan$an k#'i%uan $&)*a&, #-an %an tan$$un$ ja+a* $u-u

     a%a "asa "#n%atan$ akan s#"akin k)"ks, s#'in$$a "#nuntut $u-u untuk 

    s#nantiasa "#&akukan *#-*a$ai #nin$katan %an #n!#suaian k#"a"uan

     -)(#si)na&n!a. Gu-u 'a-us 'a-us *i' %ina"is %an k-#ati( %a&a" "#n$#"*an$kan

     -)s#s #"*#&aja-an #s#-ta %i%ik. Gu-u %i "asa "#n%atan$ ti%ak &a$i "#nja%i satu5

    satun!a )-an$ !an$ a&in$ well informed t#-'a%a *#-*a$ai in()-"asi %an #n$#ta'uan

    !an$ s#%an$ tu"*u', *#-k#"*an$, *#-int#-aksi %#n$an "anusia %i ja$at -a!a ini. Di"asa %#an, $u-u *ukan satu5satun!a )-an$ !an$ *i' an%ai %i t#n$a'5t#n$a' #s#-ta

    %i%ikn!a.

    Jika $u-u ti%ak "#"a'a"i "#kanis"# %an )&a #n!#*a-an in()-"asi !an$

    %#"ikian #at, ia akan t#-u-uk s#a-a -)(#si)na&. Ka&au 'a& ini t#-ja%i, ia akan

    k#'i&an$an k##-a!aan *aik %a-i #s#-ta %i%ik, )-an$ tua "auun "as!a-akat. Untuk 

    "#n$'a%ai tantan$an -)(#si)na&itas t#-s#*ut, $u-u #-&u *#-(iki- s#a-a antisiati( 

    %an -)akti(. A-tin!a, $u-u 'a-us "#&akukan #"*a-uan i&"u %an #n$#ta'uan !an$

    %i"i&ikin!a s#a-a t#-us "#n#-us. Disa"in$ itu, $u-u "asa %#an 'a-us a'a"

     #n#&itian $una "#n%ukun$ t#-'a%a #(#ktiitas #n$aja-an !an$ %i&aksanakann!a,

    s#'in$$a %#n$an %ukun$an 'asi& #n#&itiaan $u-u ti%ak t#-j#*ak a%a -akt#k 

     #n$aja-an !an$ "#nu-ut asu"si "#-#ka su%a' #(#kti(, na"u" k#n!ataann!a just-u

    "#"atikan k-#atiitas a-a #s#-ta %i%ikn!a. B#$itu ju$a, %#n$an %ukun$an 'asi&

     #n#&itian !an$ "utak'i- "#"un$kinkan $u-u untuk "#&akukan #n$aja-an !an$

     *#-a-iasi %a-i ta'un k# ta'un, %is#suaikan %#n$an k)nt#ks #-k#"*an$an i&"u

     #n$#ta'uan %an t#kn)&)$i !an$ s#%an$ *#-&an$sun$

    I,. ESIMPULAN

    A%aun k#si"u&an !an$ %aat #nu&is k#"ukakan %i"aka&a' !an$ s#%#-'ana ini a%a&a' 7

    1. Gu-u "#"i&iki tu$as !an$ uku *#-at %#n$an kata &ain s#&ain s#*a$ai #n$aja- 

     ju$a s#*a$ai #n%i%ik, !an$ %i*#*ani %#n$an "#"*uat a%"inist-asi atau

     -)$-a" #"*#&aja-an !an$ s#%#"ikian *an!ak %an 'a-us t#-uku-.

    . Sa-ana #nunjan$ *a$i k#*#-'asi&an $u-u %a&a" "#nja&ankan -)(#sin!a 'a-us

    %i%uku$ s#a-a "aksi"a& %an *#-k#&anjutan a$a- %ik#"u%ian 'a-i ti%ak a%a

    a&asan $u-u ti%ak *#k#-ja

      6. Gu-u !an$ i%#a& s#!)$!an!a %aat *#-#-an s#*a$ai 7

  • 8/15/2019 Peranan Guru Dalam Perencanaan Pendidikan

    9/12

    a. K)ns#-at)- 0#"#&i'a-a4 sist#" ni&ai !an$ "#-uakan su"*#- n)-"a

    k#%#+asaan

     *. In)at)- 0#n$#"*an$4 sist#" ni&ai i&"u #n$#ta'uan

    . T-ans"it)- 0#n#-us4 sist#"5sist#" ni&ai t#-s#*ut k#a%a #s#-ta %i%ik

    %. T-ans()-"at)- 0#nt#-j#"a'4 sist#"5sist#" ni&ai t#-s#*ut "#&a&ui #nj#&"aan

    %a&a" -i*a%in!a %an #-i&akun!a, %a&a" -)s#s int#-aksi %#n$an sasa-an

    %i%ik

    #. O-$anisat)- 0#n!#n$$a-a4 t#-itan!a -)s#s #%ukati( !an$ %aat

    %i#-tan$$un$ja+a*kan, *aik s#a-a ()-"a& 0k#a%a i'ak !an$ "#n$an$kat

    %an "#nu$askann!a4 "auun s#a-a ")-a& 0k#a%a sasa-an %i%ik, s#-ta Tu'an

    !an$ "#nitakann!a4.

    ,. SARAN

    1. P#nu&is *#-s#%ia "#n#-i"a k-itik %an sa-an !an$ *#-si(at "#"*an$un 'in$$a

    *i' s#"u-nan!a #nu&isan "aka&a' !an$ s#%#-'ana ini.

    . A$a- %i&anjutkan k# %a&a" #n#&itian !an$ *i' i&"ia' %an t#-a-a' t#-*uka

    untuk u"u" untuk "#"#-)' $a$asan !an$ *i' i%#a& %an k)"-#'#nsi( 

    DA)AR PUS)AA

    As+an%i.223. Guru sebagai peneliti.

    'tt7//+++.)ntianak)st.)"/*#-ita/in%#F.as>B#-itaR#s#nsii%18. 'a&

    Liannak# $una+an.229. As!ikn!a #k#-jaan -u"a'.

    'tt7//+++.%unia *#&aja-t.)"/tis.&i'at.'>i% k#&as 1

    Hi%a!ant). D.N. 223. P#"iki-an k##n%i%ikan, dari filsafat ke ruang kelas, !)$!aka-ta7

    Li*#-t!.U.U N). Ta'un 226 t#ntan$ Sistem pendidikan Nasional , P#n#-*it A-"as Duta

    Ja!a, Jaka-ta

    A*in S!a"su%%in 02264. Pendidikan untuk Masa epan. Jaka-ta IPSI

    http://www.dunia/http://www.dunia/

  • 8/15/2019 Peranan Guru Dalam Perencanaan Pendidikan

    10/12

  • 8/15/2019 Peranan Guru Dalam Perencanaan Pendidikan

    11/12

    TUGAS MANDIRI

    PEREN7ANAAN PENDIDIAN 8MP+ 1349

    JAABAN SOAL UJIAN TENGAH SEMESTER 

    DOSEN PENGASUH

    H. M. AUI' SH' M.S;

    DISUSUN OLEH 7

    NURDIAN NAARIN

    NIM.A1E234565

    PROGRAM STUDI PENDIDIKAN IPA S1 KONSENTRASI KANDANGAN

    :AKULTAS KEGURUAN DAN ILMU PENDIDIKAN

    UNI;ERSITAS LAMBUNG MANGKURAT

    BANJARMASIN

    22

  • 8/15/2019 Peranan Guru Dalam Perencanaan Pendidikan

    12/12