4
ЭСТОНИЫСЬ УДМУРТЪЁСЛЭН ГАЗЕТСЫ / EESTI UDMURTIDE AJALEHT • Номер 3 / Number 3 ИНВОЖО 2014 / JUUNI 2014 КЫӴЕ УМОЙ – ТОН ВАНЬ. АНАЙ ШӦМО, АНАЙ ТУСО, АНАЙ СЯМО УДМУРТ КЫЛЫ. Рос-прос, ваменэс сямо но эрико луло воргорон Инвожо толэзе вордӥськем нуналзэс пусйисьёс пöлын учкелэ али кыӵе нимъёс: Татьяна Ишматова, Татьяна Шкляева, Наталья Кондратьева, Николай Михайлов, Рейн Сикк, Тыну Сейленталь! Соос пöлын – Тартуын улӥсь удмурт эшмы Анатолий Мурзин но. Таӵе-таӵе удалтэм толэзе вордӥ- ськемед! Мар малпаськод ачид? Ну умой, чебер вакытэ вордӥсь- ки мон, мыным та вакыт туж кельше. Мон гужемез туж яратӥсько. Шунды пиштэ, пöсь куазь. Вордӥськи мон Татарста- нын, Кукмор ёросысь Лельвиж гуртын. Анае – удмурт кылъя но литературая дышетӥсь, атае – физика, алгебра, геоме- трия, астрономия дышетӥсь. Кызьы Тарту Университетэ вуид? Мон интернет пыр тодӥ Эсто- ниысь Ӵыжы-выжы луись ка- лыкъёслэн программазы ся- рысь. Озьы выныным ӵош ик лыктӥмы Тартуэ. Мае эскерон бордын ужаськод? Нырысь кутски вал бесермянъ- ёсты эскерыны. Но та темаез эскерисьёс вань ини. Соин ик али малпасько басьтыны выль тема. Эскеро удмурт Кузьма Ан- дреев югдытӥсьлэсь улэмзэ но ужамзэ. Нош тӥ кык кузя агай-вынъёс Тартуэ вуиды вал ук. Бен, но Веня выны Татарстанэ кошкиз, отысь аслыз удмурт кышно басьтӥз, но дышетскон- зэ азьланьтэ. Нош тон? Нош мынам татчы кылеме по- тӥз. Татын умойгес кадь потэ мыным ваньмыз ласянь. Тун- сыко но потэ мыным татын. Кузпалы но татысь. Тынад нимыд огвакыт удмурт интернетэз зуркатӥз. Бен, «Малпа выль кыл» шуыса нимаськись ужрадын мон вор- мисе потӥ. Ваньмызлы интер- нетэн тодмо адямиослы ӵектэ- мын вал быдэс список кылъёс, кудъёссэ берыктоно вал уд- мурт кылэ. Соос ваньмыз тер- минъёс вал. Тынэсьтыд мал- пам кылдэ дунъяны быгатӥзы ваньмыз та ужрадэз учкисьёс. Мынэсьтым кылъёсме умоен дунъясьёс самой трос вылэм! Соин мон вормисе потӥ. Тодӥсько, Тон удмурт кылэ беры- ктӥд тодмо эстон кылбурчилэсь Юрген Роостэлэсь кылбуръёссэ. Бен, солэн поэзиез мыным тун- сыко потӥз выль луэменыз. Учкисько ке, тунсыко берык- тэмын. Эстон кылысь -seks па- деж суффикс котьку берыктэ- мын секс шуыса. Кызьы озьы дисьтӥд, Удмуртиын таӵе эри- ко берыктонэз умоен дунъяло- зы, валалозы шуыса малпад-а? Ну котькудӥз поэзиез кылысь кылэ берыктӥсь ужез пыр ассэ но возьматэ ук. Туала поэзи- ез туала сямен берыктон – со сыӵе ик выль кылбур гожтон процесс. Та книгаез берыктон мон понна эстон кылэз адӟе- мелэн, эстон туала поэзиез ва- ламелэн одӥг этапез луэ. Али дыре Лииз Коогерез берыктон бордын ужасько. Кузпалъяськид шуыса кылиськиз? Бен, кузпалы – Тартуысь ны- лаш. Нылпиосмы ӧвӧл на: ны- рысь пыд вылэ йӧн-йӧн сул- тоно, собере ини малпаськоно семья сярысь. Мар ужасалыд ваньмон дыръяд? Мон марка, манетъёсты лю- касько, чорыганы, лыдӟиськы- ны туж кельше мыным. Мар малпаськод Эстониысь уд- мурт огазеяськон сярысь? Туж умой уж со, мае лэсьтӥсь- коды. «Юмшан гур» ансамбль но туж кулэ, Эстоние лыктэм бере ик огнад ӧвӧл шуыса ва- лан азинскыны юрттэ. Ваньзэ лэсьтӥськоды кадь озьы, кы- зьы кулэ. Ачим ужрадъёс ся- рысь лыдӟисько гинэ, пырись- кыны аслам дыры ӧвӧл мынам. Уже сыӵе али, сменаен ужасько. Удмурт иворъёсты чакласькод-а? Бен, ваньзэ удмурт иворъёсты тодыса улыны тыршисько. Уд- мурт интернетез чакласько, Удмуртлык группае ӵем пы- расько. Анатолий но Кристина Мурзинъёс. Тарту университетысь удмурт студентъёслэн огъяулонниын ӝытъёссы.

Ošmes 2014_3

Embed Size (px)

DESCRIPTION

 

Citation preview

Page 1: Ošmes 2014_3

ЭСТОНИЫСЬ УДМУРТЪЁСЛЭН ГАЗЕТСЫ / EESTI UDMURTIDE AJALEHT • Номер 3 / Number 3 ИНВОЖО 2014 / JUUNI 2014

КЫӴЕ УМОЙ – ТОН ВАНЬ. АНАЙ ШӦМО, АНАЙ ТУСО, АНАЙ СЯМО УДМУРТ КЫЛЫ.

Рос-прос, ваменэс сямо но эрико луло воргоронИнвожо толэзе вордӥськем нуналзэс пусйисьёс пöлын учкелэ али кыӵе нимъёс: Татьяна Ишматова, Татьяна Шкляева, Наталья Кондратьева, Николай Михайлов, Рейн Сикк, Тыну Сейленталь! Соос пöлын – Тартуын улӥсь удмурт эшмы Анатолий Мурзин но.

Таӵе-таӵе удалтэм толэзе вордӥ-ськемед! Мар малпаськод ачид?Ну умой, чебер вакытэ вордӥсь-ки мон, мыным та вакыт туж кельше. Мон гужемез туж яратӥсько. Шунды пиштэ, пöсь куазь. Вордӥськи мон Татарста-нын, Кукмор ёросысь Лельвиж гуртын. Анае – удмурт кылъя но литературая дышетӥсь, атае – физика, алгебра, геоме-трия, астрономия дышетӥсь.Кызьы Тарту Университетэ вуид?Мон интернет пыр тодӥ Эсто-ниысь Ӵыжы-выжы луись ка-лыкъёслэн программазы ся-рысь. Озьы выныным ӵош ик лыктӥмы Тартуэ.Мае эскерон бордын ужаськод?Нырысь кутски вал бесермянъ-ёсты эскерыны. Но та темаез эскерисьёс вань ини. Соин ик али малпасько басьтыны выль тема. Эскеро удмурт Кузьма Ан-дреев югдытӥсьлэсь улэмзэ но ужамзэ. Нош тӥ кык кузя агай-вынъёс Тартуэ вуиды вал ук. Бен, но Веня выны Татарстанэ кошкиз, отысь аслыз удмурт кышно басьтӥз, но дышетскон-зэ азьланьтэ.Нош тон?Нош мынам татчы кылеме по-тӥз. Татын умойгес кадь потэ мыным ваньмыз ласянь. Тун-сыко но потэ мыным татын. Кузпалы но татысь.Тынад нимыд огвакыт удмурт интернетэз зуркатӥз. Бен, «Малпа выль кыл» шуыса нимаськись ужрадын мон вор-

мисе потӥ. Ваньмызлы интер-нетэн тодмо адямиослы ӵектэ-мын вал быдэс список кылъёс, кудъёссэ берыктоно вал уд-мурт кылэ. Соос ваньмыз тер-минъёс вал. Тынэсьтыд мал-пам кылдэ дунъяны быгатӥзы ваньмыз та ужрадэз учкисьёс. Мынэсьтым кылъёсме умоен дунъясьёс самой трос вылэм! Соин мон вормисе потӥ.Тодӥсько, Тон удмурт кылэ беры-ктӥд тодмо эстон кылбурчилэсь Юрген Роостэлэсь кылбуръёссэ.Бен, солэн поэзиез мыным тун-сыко потӥз выль луэменыз.Учкисько ке, тунсыко берык-тэмын. Эстон кылысь -seks па-деж суффикс котьку берыктэ-мын секс шуыса. Кызьы озьы дисьтӥд, Удмуртиын таӵе эри-ко берыктонэз умоен дунъяло-зы, валалозы шуыса малпад-а?Ну котькудӥз поэзиез кылысь кылэ берыктӥсь ужез пыр ассэ но возьматэ ук. Туала поэзи-ез туала сямен берыктон – со сыӵе ик выль кылбур гожтон процесс. Та книгаез берыктон мон понна эстон кылэз адӟе-мелэн, эстон туала поэзиез ва-ламелэн одӥг этапез луэ. Али дыре Лииз Коогерез берыктон бордын ужасько.Кузпалъяськид шуыса кылиськиз?Бен, кузпалы – Тартуысь ны-лаш. Нылпиосмы ӧвӧл на: ны-рысь пыд вылэ йӧн-йӧн сул-тоно, собере ини малпаськоно семья сярысь.Мар ужасалыд ваньмон дыръяд? Мон марка, манетъёсты лю-

касько, чорыганы, лыдӟиськы-ны туж кельше мыным.Мар малпаськод Эстониысь уд-мурт огазеяськон сярысь?Туж умой уж со, мае лэсьтӥсь-коды. «Юмшан гур» ансамбль но туж кулэ, Эстоние лыктэм бере ик огнад ӧвӧл шуыса ва-лан азинскыны юрттэ. Ваньзэ лэсьтӥськоды кадь озьы, кы-зьы кулэ. Ачим ужрадъёс ся-рысь лыдӟисько гинэ, пырись-кыны аслам дыры ӧвӧл мынам. Уже сыӵе али, сменаен ужасько. Удмурт иворъёсты чакласькод-а?Бен, ваньзэ удмурт иворъёсты тодыса улыны тыршисько. Уд-мурт интернетез чакласько, Удмуртлык группае ӵем пы-расько.

Анатолий но Кристина Мурзинъёс.

Тарту университетысь удмурт студентъёслэн огъяулонниын ӝытъёссы.

Page 2: Ošmes 2014_3

2

Та дыре – 22.куартолэзьысен 12.пӧсьтолэзёзь – ИНВОЖО дыр. Та дыре, пе, уг яра музъемез гудыны, сяська бичаны, турнаны. Та вакытэ, шуо, инмаръёслэн кужымзы куалась сяськаос вылэ потэ. Со кужымез быдтонтэм, солы люкетонтэм вылысь та дыре возьёсти-нюлэсъёстӥ ветлыны уг яра.

19• Эмансипация нунал• «Ошмес» кырӟан ӝыт

20 • Беженецъёслэн нуналзы• Зоопаркъёсысь слонъёсты

утён нунал• 85 арессэ пусъе дано кылто-

досчи Глафира Николаевна Никольская, со вордӥське-мын Шаркан ёросысь Шляпи-но гуртын

21• Суоми куншетлэн нуналыз• Финляндиын Juhannus ну-

налэз пусъё• Скейтбординглэн нуналыз

23 • Та нунал эстон дырпусъёсын

Võidupüha шуыса пусъемын. Та нуналэ 1919.арын эстонъ-ёс вормизы Ландесвер немец ожгарчиосыз. Мозмытэмын вал Латвия, юнмаз Эстонилэн лымшор пал кунгожез.

• ООН-лэн нуналэз • Пал кылемъёслэн нуналзы• Калыккуспо Олимпиада ну-

нал

24• Jaanipäev• Чувашилэн нуналыз

25• Зарезьчиослэн, морякъёслэн

нуналзы• 85 ар тырме терапевт, эмъ-

яськон тодосчи Анатолий Максимович Корепанов (1929) вордӥськем дырысен,

вордӥськиз Игра ёросысь Сектыр гуртын

26• Эстон журналист, «Minu ugri-

mugri» книгалэн авторез Рейн Сикк вордӥськем нуналзэ пу-съе

• Наркотикъёсын но соосты волмытонлы пумит нунал

• «Ошмес» кырӟан ӝыт

27• Тартуысь удмурт Анатолий

Мурзин вордӥськем нуналзэ пусъе

• Чорыгасьёслэн калыккуспо нуналзы

28• «Перепечкин» кафе нош ик

опен-эйр ортчытэ. Озьыен, шулдыр но перепечо луоз та нунал «Лудорвай» музейын.

• Эстон кылтодосчи Тыну Сей-ленталь вордӥськем нуналзэ пусъе

29• Удмурт кылтодосчи, Удмурт

кылосбур факультетлэн де-канэз Наталья Кондратьева вордӥськем нуналзэ пусъе

• 80 ар тырме крезьгурез эскерись тодосчи Римма Ар-кадьевна Чуракова (1934–2011) вордӥськем дырысен, со Ижын вордӥськиз.

30• «Мумы дор» куно коркалэн

кузёез Николай Михайлов – 60!

12 • Россилэн нуналыз• Нылпиосты ужатонлы пумит

луон нунал• «Ошмес» кырӟан ӝыт

13• 80 ар тырме Удмуртиысь

писательёслэн союззылы (1934). Огазеяськонлэн ны-рысетӥ кивалтӥсез Кедра Митрей вал. Та дыре Союзэн кивалтэ Егор Загребин.

• Куасэн бызьылӥсь Тамара Ивановна Тихонова 50 арессэ пусъе, со вордӥськиз Кез ёро-сысь Ковалево гуртын.

14 • Эстониын та нуналэз

Leinapäev, Кайгырон нунал, шуо. Тодэ ваё 14.06.1941., 25.03.1947. нуналъёсы орт-чытэм депортациосын бы-ремъёсты, кунгож сьӧры пе-гӟыкузы виылэмъёсты, 1944. арын Таллиннэз пуштытъя-нын кулэмъёсты, кыкетӥ дун-не ожын быремъёсты.

• Вир донорлэн нуналыз• Миграционной службаын

ужасьлэн нуналыз• Блогерлэн нуналыз

15• Тӧллэн нуналыз• Эм удысын ужасьёслэн нунал-

зы

16• Мотикен ветлисьёслэн нунал-

зы• Африкаысь нылпиосты утён

нунал

17 • Вутэк кылён, музъем куась-

мон сярысь малпаськон ну-нал

18• «Лудорвай» музейлэн ки-

валтӥсез Татьяна Шкляева вордӥськем нуналзэ пусъе

• 125 ар тырме “Варзи-Ятчи” санаторий усьтон дырысен (1889)

ИНВОЖО / JUUNI

1 • Нылпиосты утён нунал• Йӧллы сӥзем нунал• Шуръёсты, тыосты тазатон

нунал

2• Австралилэн нуналыз

4 • Эстон куншетлэн нуналыз• Финляндиысь ожгарчиослэн

нуналзы• Tsiistres algab esimene Soome-

Ugri Filmifestival: http://www.fuff.ee/. Udmurdimaalt tuleb noorte filmi tegijate kamp ning Udmurdi-Poola kinostudiumi „Inwis“ esindajad. Festivali toetab Eesti Kultuurkapital.

5 • Инкуазез утёнлы сӥзем нунал• «Ошмес» кырӟан ӝыт

6• Швецилэн кун нуналыз• А.С.Пушкинлэн нуналыз

7• Та толэзьлэн нырысетӥ арня

нуналэз. Таллиннысь уд-муртъёс огинэ люкаськыса вераськыса, кырӟаса пуко.

8 • Карелилэн нуналыз• Океан нунал• Тройча, Троица

9• Эстон тодосчи но кылбурчи

Аадо Линтроп вордӥськем ну-налзэ пусъе. Тодосчи удмурт оскон сярысь нимаз книгаос поттӥз, 1970. аръёсы Удмурт шаере экпедициосы потаз

• Калыккуспо эшъяськон ну-нал

• Святой Духлэн нуналыз

11• Татьяна Ишматова вордӥсь-

кем нуналзэ пусъе

ИНВОЖО Инвожо толэзе туж трос куриськонъёс но мукет вӧсяськонъёс луыло. Быдӟымнунал келян бере 7 арня ортчыса луэ музъем вордӥськон. Со вакытэ нокыӵе ужъёсын выроно ӧвӧл ни, кудӥз музъемез вӧсь карыны быгатэ: гудӥськыны, уробоен ветлыны, корткуй йылзэ но улэ музъеме бышкалтыса поныны уг яра; мисьтаськоно ӧвӧл, пужыё диськут дӥсяны уг яра. Шыпыт улоно, шулдыръяськонъёс дугдэмын луоно, куара поттонъёс. Музъем вордӥськем бере куриськон ортчыто. Быдӟым вӧсь, Мӧр вӧсь, Дэмен вӧсь но мукет пӧртэм нимъесыз вань та вӧсьлэн. Таиз вӧсь шунды берытсконэн герӟамын.Собере ортчыто куар вӧсян яке куарсур – вож турын-куарез вӧсяса куриськон. Табере луэ турнаны потыны.

Татьяна Миннияхметова

Page 3: Ošmes 2014_3

3

Juba mitmel kevadel on toimunud Tartus kirjandusfestival Prima Vista, kus esinevad eesti kirjanike kõrval ka mitmed tuntud kirjanikud välis-maalt.Seekordse kirjandusfestivali patrooniks oli ka Udmurdimaal tuntud ja udmurdi keelde tõlgitud kirjanik Kristiina Ehin, üheks välisesinejaks aga udmurdi kirjanik ning kirjandusteadlane Arzami Otšei (Aleksei Arzamazov).

Kohtumine Arzami Otšeiga toimus 08.05.2014 ülikooli raamatuko-gu kohvikus Gaudeamus. Kohtumise juhatas sisse Fennougria esindaja Jaak Prozes ning udmurdi kirjaniku loomingut ning teadustegevust tut-vustas lühidalt Arvo Valton.

Arzami Otšei rääkis udmurdi kir-janduse tunnusjoontest ja otsin-gutest, sealhulgas ka udmurdi ja eesti kirjanduse vastastikustest suhetest.

Viidates idapoolsete soo-me-ugri kirjanduste tundjatele, kes väidavad, et udmurdi kir-jandus on nende hulgas kõige tugevam, eksperimenteerivam ja mitmekesisem, nõustus Arzami sellega talle omasel tagasihoid-likul viisil ning tõi mõningaid näiteid udmurdi kirjanduste uud-setest nähtustest. Eraldi nimetas ta Pjotr Zahharovit, kelle loomin-gust ta oli teinud ja kaitsnud oma kandidaaditöö (meil on see võrd-sustatav doktoritööga).

Vahest teatava viisaka kum-mardamisena kõneles ta eesti kirjanduse mõjudest nooremale udmurdi kirjandusele - eraldi ni-metades Arvo Valtonit ja Kristiina Ehinit ning muidugi eesti kirjan-duse viljakat tõlkijat Mush Na-diid, kes selle kirjanduse on ud-murdikeelsena toonud sealsesse kirjanduslikku ringlusesse.

Kui oma emakeelsest kirjan-dusest rääkis Arzami tunnus-tavalt, siis keele olukorra kohta polnud ta hoopiski nii positiivne – tunnistades, et paljud noored lähevad üle vene keelele. Maini-mata seejuures, et see on mingis mõttes sundkäik, kuna rahvalt on võetud omakeelne haridus ning selle keele – kuigi see on seaduse kohaselt vene keele kõrval teiseks riigikeeleks – kasutamine avali-kus elus on igati takistatud.

Talle esitati mitmeid küsimu-si, peamiselt udmurdi keele ja

kirjanduse kohta. Tartus õppiva udmurdi doktorandi küsimusele, kas kirjandusse on tulemas ka uusi arvestatavaid romaane, vas-tas ta kahetsevalt, et ei näe noori, kes seda võiksid teha. Siiski lootis ta, et mitmekülgselt andekas Da-rali Lelii võiks kunagi ka romaa-ne kirjutada. Üldse arvas ta, et proosaotsingud jäävad luuleot-singutele alla.

Oma kommentaaris märkisin ma, et noored tulevad proosasse kõikjal valdavalt ikka lühijuttu-dega ning alles hiljem jõuavad romaanini. Udmurdi noorte proo-sa on esindatud aga ka meil ees-ti keeles ilmunud proosakogus „Varsti on jälle kevad“, mille koos-tajaks on udmurdi kompetent-seim kirjandusteadlane Shiban Viktor.

Küsiti ka Arzami Otšei loodud soome-ugri „esperanto“ ehk või-maliku ühiskeele budinosi koh-ta. Kõigile meeldivaks üllatuseks oli ta teade, et Udmurdimaal on mitukümmend inimest, kes seda keelt räägivad, et seltskond – 30-40 inimest – käib regulaarselt koos ning vestleb omavahel selles keeles.

Kogu jutuajamine kohtumisel toimus udmurdi ja eesti keeles, vastastikku tõlkis Inna Ignatjeva.

See üks paljudest Prima Vis-ta üritustest paistis kahtlemata silma oma sisukuse ja intelligent-suse poolest – seda muidugi tänu noore kirjaniku ja teadlase targa-le ja väljapeetud esinemisele.

Arvo Valton

Kohtumine Arzami Otšeiga

FUFF яке Финн-угор фильм фестивальНырысетиез финн-угор фильм фестиваль ортчоз 4 – 8.инво-жое Эстониысь Циистре гуртын (http://et.wikipedia.org/wiki/Tsiistre). Отын радъямын луоз сценарий гожъянъя дышетскон класс. «Ӧтиськомы коми, удмурт, хант, манси, ненец, пор, меря, мок-ша, эрзя, вадья, лив, сету, вепс но эстон, мадьяр, суоми фильм лэсьтисьёсты. Тыриськомы сюрес, сиськон, кӧлон коньдон. Бы-дэс гуртэн дэмен ужаськом та нуналъёсы фестиваль понна», - гожтэмын одӥгаз ивор сётӥсь сайтын. Дышетскон классэз нуозы кык профессионалъёс, сценарист но режиссёр, соос юрттозы ваем фильм малпанысь фильмлы сценарий лэсьтыны (ваньмызлы куноослы тулыспал толэзёзь ыстыны косэмын вал А4 вылын гожъям малпанзэс).Тулыспалэ бырйизы, кинэ ӧтьыны. Фестивальлэн малпанэз – финн-угор кино бордын ужась адя-миосты огазеян, тодон-валан но мылкыд сётон, эксперимент но шудон фильмъёсты лэсьтон удысэз вӧлмытон.Ӧтиськомы соосты но, кинлэн лэсьтэм фильмъёссы вань ини. Соос фильмзэс возьматыны, фильм сярысь вераны мед быга-тозы.Ужрад котькинлы но усьтэмын. 5 нунал ӵоже возьматэмын луоз ог 50 фильм. Ортчытэмын луозы мастер-классъёс, адӟы-тонъёс, концертъёс, котырес ӝӧк сьӧрын вераськонъёс. Фестивальын ялэмын ӵошатскон но, финн-угор кунтэм калы-къёслэн фильмъёссы пӧлысь быръемын луозы устоосыз. Кунэн улись калыкъёслэсь фильм программазэс фестивальлы дасяло бадӟым фильм компаниос FFI, EFI но HFI.Фестивальлэн аслаз бамез: http://www.fuff.ee/

Soome-Ugri Filmifestival «FUFF»Meil on hea meel teatada, et esimene soome-ugri filmifestival toimub Eestis Tsiistres 4.–8. juunil 2014! Festival kuulutab välja stsenaariu-mide kirjutamise töötoa, mis toimub festivali ajal Tsiistres 4.–8. juu-nil 2014.Kutsume töötuppa 12 väikerahvaste (Komid, Udmurdid, Handid, Mansid, Neenetsid, Eenetsid, Marid, Merjalased,Mokšad, Mordvala-sed, Vadjalased, Liivlased, Ersad, Setud, Vepslased jne) filmitegijat ning tasume nende festivaliaegsed majutus-, reisi- ja toitlustamisku-lud. Samuti kutsume festivalile Eesti, Soome ja Ungari filmitegijaid ning tagame neile festivali ajal toidu ja majutuse.Töötoa viivad läbi kaks filmiprofessionaali, stsenarist ja režissöör, kes aitavad teil festivali ajal arendada oma sünopsisest lühifilmi stsenaariumi. Me ootame lühimängu- või eksperimentaalfilmi sü-nopsiseid ühel A4 lehel 15. veebruariks meiliaadressil [email protected] tehakse veebruari lõpuks. Festivali töökeel on inglise keel, kuid aktsepteerime venekeelseid sünopsiseid Venemaa territooriumilt. Me julgustame oma töid esitama ka tudengeid ja mitteprofessionaa-le; samuti neid, kelle inglise keel ei ole väga hea, sest töötoa ajal on meil olemas tõlgid.FUFF on:FUFF on lühifilmide festival, mille eesmärk on tekitada huvi soo-me-ugri mängu- ja eksperimentaalfilmide vastu, mille autorid on soome-ugri filmitegijad või mis käsitlevad soome-ugri teemasid. Fes-tivalile on teretulnud filmid kogu maailmast. Eriti julgustame oma töid esitama sõltumatuid filmitegijaid, kes ei tee põhivoolu kom-mertsfilme. Samuti ootame tudengifilme.Kutsume festivalile filmide autoreid, et tutvustada nende filme ja vestelda nende töödest pärast linastust. Piisava finantseerimise saa-misel võib festival osaliselt katta nende reisi- ja/või majutuskulud.Üritus on avatud kõigile, sealhulgas loovatele, uudishimulikele ja asjatundlikele filmitegijatele, õppejõududele, tudengitele ja kõigi-le teistele. Festivalinädalal linastub ligikaudu 50 filmi. Lisaks fil-miprogrammile toimuvad festivali raames ümarlauad, õpikojad, kontserdid ja näitused. Festivalil on ainult üks võistlusprogramm – väikerahvaste filmid, kuhu me valime soome-ugri, välja arvatud Eesti, Soome ja Ungari filmitegijate filmid.Suurte rahvaste festivaliprogramm pannakse kokku koostöös meie partnerite FFI, EFI ja HFI-ga.

Page 4: Ošmes 2014_3

4

ШУДОН ВУЭллен Ниит

Улӥз но вылӥз пичи адями, огшоры нылаш.Чебер дэрем, йырси пунэт, –ваньмыз интыяз.Но туж бадӟым куректонэнта адями улӥзанай-атай-песяй-песятаез

дорын.

Куректӥз нылаш, –малы шуоды, –лэземын ӧй вал солывуэн шудыны.Нокин но ӧз лэзьыкорка ву пыртыны,соин ик та пичи муртлымӧзмыт вал улыны.

Бушесьвал ваньмыз-ваньмызмунё тусьтыос,юэмзы потыса кужымтэм

пукизышудон гондыръёс.Малы шуоды,малы шуоды, –анай ӧз лэзь уго корка ву пыртыны.Ӧз юрттэ нылашлыпесяй но песятай, –шудон тусьтыосыногаз но ву ӧй вал.

Ныллэн мунёосыз кӧс мисьтӥськизы,кӧс сиён сиизы,кӧс чай юизы.

Огпол тазьыкӧс шудыкуз, шӧдтэк шорысьадӟиз нылаш шудон вуэз кӧс выж вылысь.Выж пул вискысьсо ву потӥз,жильыртыса дугдылытэк

бызиз, бызиз, бызиз!!!

Шудон вуын вал мунёос,тупъёс но тусьтыос,шудон вулэсь кот луизыдисьёс, вань пыдвылъёс.Шудон вуын ик уязыпукон, шудон валес,нош ведраос ваньмыз-ваньмызвал тырмемын вуэн,чылкыт ческыт яркыт-чагыршудон вуэн.

Та нылашмы шудон вуэзотысь-татчы кисьтаз,

Íûëïè äóííå

кужым но визь таӵе ужлытырмиз: шудӥз нылаш.Кисьтаз шудон вуэз котыр, азяз, бераз,укно дуре, укно улэ,коркалэн выж вылаз.

Вань бекчеос но ведраосвуэн пачыл тырмылӥзы,корка сэрге сюэн-сюрсэншудон шуръёс кылдылӥзы.Бызиз коркаетӥ ошмес,волмылӥз зарезь.Буёлъёсын тырмиз, тубизшудон малпан инме.

Шудон зарезь ялан лэйказныллэн ненег кияз,я со шыпыт вал, куддыръятулкымъёссэ вылэ куяз.Ваньмыз-ваньмыз шудон

тӧлъёс вал нылашлэн кисыосаз.Дуннеысь секытэз секытлыкта ныллы чик секыт ӧй вал.

Котмемын вал айшет,котмемын вал дэрем, –песятай, песянай чик ӧз адӟелэныллэсь кот луэмзэ.Шудон вуэз ӧз синйылтэанаен атай,нокинлы керетыны мугез ӧй

вал.

Анай но, атай но,песяй, песятай ноныл котырти ветлӥзыкот дэремен, кот пыдвылэн,кот костюмен,кот кышетэн,шучыр-шачыр кот пыдкутчанзы.

Нокин но ӧз тышкаськы нылашезшудон ву пыртӥд шуыса,нокин но ӧз потты вожзэтае трос шудон ву понна.Дуннеысь нокин нонокин но ӧз тоды,ныллэн таӵешудон вуэз вань шуыса.

Нокин но ӧз таланыллэсь шудон вузэ,вуэн шудэмезлэсь таӵе шумпотэмзэ.

Эстон кылысь берыктӥз Муш Нади

5. juunil kell 11 toimub uus teavitusüritus Rah-vusraamatukogu Kuppelsaalis, mis on mõel-dud kõigile Euroopa kolmandatest riikidest Eestisse elama asunud inimestele. Palume teil informatsiooni sellest üritusest jagada enda rahvuskultuuriseltsi liikmetega. Registreeruda saab 31. maini e-posti aadressil [email protected] või telefonil 56 566 280 (Kärt Kal-laste). Kui teil on soov saada rahvuskultuuriseltsi liikmete tarvis flaiereid teavitus- ja nõustamis-keskustest, siis kirjutage e-posti aadressil [email protected] ning andke teada, kui palju flaiereid soovite ning aadress, kuhu need saadame.Võimalusel külastage nõustamiskeskuste le-hekülge www.integratsiooniinfo.ee ning ka nõustamiskeskuseid. Ootame väga teie ja teiste rahvuskultuuriseltsi liikmete tagasisidet lehe ülesehituse ja vajaliku informatsiooni leitavuse kohta. Oodatud on kõik soovitused, kuidas lehte veel paremini teha ning millist informatsiooni sinna lisada. Samuti ootame Teie soovitusi ja tä-helepanekuid nõustamiskeskuste teenuste osas.

www.integratsiooniinfo.ee