Upload
others
View
7
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
OLGULARLA ÖĞRENELİM SPECT VE SPECT/BT
Onkolojide SPECT-SPECT/BT
Dr.Murathan Şahin
Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Nükleer Tıp Anabilim Dalı
27. Ulusal Nükleer Tıp Kongresi-Adana
Onkolojide SPECT
1- Daha fazla patolojik odak saptanabilir mi?2- Bulgular daha kesin değerlendirilebilir mi?
SPECT/BT Avantajları SPECT/BT kemik, tümör, sentinel nod ve inflamasyon
çalışmalarında tanısal doğruluğu %30’un üzerinde artırır.
Fokal aktivitenin karşılığı olan morfolojik özellikler değerlendirilir.
SPECT ile korele olmayan BT anormallikleri saptanır.
BT ile SPECT görüntü kalitesi iyileştirilir (Atenuasyon düzeltmesi)
SPECT ile derinde yerleşmiş lezyonlar daha iyi saptanır.Kantitatif SPECT yapılabilir (kBq/ml gibi absolut miktar
saptanabilir). kSPECT’in tanısal faydaları?
Dİffüz anormalliklerin tanısıTedaviye yanıtta rolüRadyonüklid tedavide dozimetri
Gastroenteropankreatik tümörler
MEN Tip 1 ve 2'de medüller tiroit karsinomu
Az diferansiye/küçük hücre/atipik akciğer karsinoidi
Akciğerin küçük hücre karsinomu
Merkel hücre karsinomu
111In Oktreotid SRS
SRS-Kısıtlayıcı Faktörler
Küçük boyut / düşük düzey SR ekspresyonuOrgan ve dokuların reseptör düzeyine bağlı
fizyolojik dağılımBöbrek ve gastrointestinal eliminasyon yoluAksesuar dalak, renal kist, meme hastalığı,
granülomatöz akciğer hastalığı, yakın zaman cerrahi girişim alanı,...
%32 hastada tanısal değerlendirme değişikliği%14 hastada tedavi değişikliği
SPECT (AD) ile duyarlılıkta %2,2 artış67/227 (%29,5) odakta kontrast artışı
111In Oktreotid
111In Oktreotid39y, E
2006:Boyunda kitle eksizyonu(Paraganglioma)
2007:Sağ sürrenalektomi(Feokromositoma)
2010: Pankreas korpusunda 15 mm çaplı kitleden biyopsi (Pankreas endokrin tm).
2011:Pankreas posteriorundakitle rezeksiyonu (Feokromositoma)
111In Oktreotid
111In Oktreotid52y, E
MRG:Serebrum ve serebellumdametastatikkitleler
Patoloji: NE karsinommetastazı
111In Oktreotid
50y, K
Karaciğer patoloji: NE karsinom met.
BT ve MRG: Karaciğer dışı normal bulgular
123I -131I MIBG
Nöral Krest tümörleriFeokromositoma/ParaganliomaNöroblastoma
Sürrenal lokalizasyonda saptanan fokalodak, düşük intensitede ve asimetrik ise anatomik korelasyon gerektirir (Olguların %10-33).
SPECT/BT ile;
Karaciğer gibi yüksek aktivite gösteren organlarda rekürrent/metastatik odakların saptanmasıNormal dağılım/ekskresyonun ayırt edilmesi Hiperplastik adrenalden retroperitoneal rekürrens
ayırımı
123I -131I MIBG
Aktivitelerin %74’ü (23/31 hasta) füzyon görüntülerinde fizyolojik aktivite, %6 (2/31 hasta) şüpheli sürrenal aktivitesi heterojen karaciğer aktivitesi ile uyumlu bulundu.
123I MIBG
51y, Kİdrar metanefrinve normetanefrin: ArtmışPatoloji: Feokromositoma
131I MIBG
Patoloji:Feokromositoma
Katekolaminler:Artmış
123I -131I MIBG
16y, K
Üriner katekolaminlerhafif yüksek
Duyarlılık ÖzgüllükPlanar 40 98SPECT 87 86SPECT/BT 90 100
10Y, EHT ve yüzde kızarmaİdrar VMA ve HVA: Normalİdrar metanefrin ve normetanefrin: Hafif yüksekMRG:NormalPatoloji: Konjesyoneadrenal medulla ve korteks (sol).
Post-op:Klinik düzelmeİdrar VMA ve HVA: Normalİdrar Metanefrin: Hafif yüksek
Normetanefrin: Normal
123I MIBGEKİM 2014 MART 2015
131I MIBG
5y, EPatoloji: Nöroblastom
123I MIBG
Patoloji: Paraganglioma
Sentinel Lenf Nodu Sintigrafisi
SPECT/BT planar görüntülemeye üstündür;
Lenf noduna belirgin olmayan drenaj varsa
SLN, enjeksiyon yerine yakınsa
Aksilla dışı SLN varlığında (meme Ca)
Planar görüntülerde SLN saptanmamışsa (belirgin yumuşak doku atenuasyonu)
Kontaminasyon varlığında
Daha kesin lokalizasyon ile cerrahi/RT planlamada
Lenfosintigrafi:SLN70y, E
Epigastrik alandan kitle eksizyonu
Patoloji:
Malign melanoma
Patoloji:
Sol reaktif
Sağ malign
Lenfosintigrafi:SLN
74y, E
Sol kulaktan kitle eksizyonu
Patoloji: Malign melanom
Patoloji: Reaktif LN
44y, KSol zygomatik bölgeden eksizyonPatoloji: Malign melanomPatoloji: Reaktif LN
Lenfosintigrafi:SLN
SPECT/BT ile;Rezidü malignite, rekürrent/metastatik hastalık
odaklarının morfolojik değerlendirmesi Fizyolojik aktivite/artefaktların ayırt edilmesi
131I Tüm Vücut Tarama -SPECT/BT
Morfolojik karşılık bilinmediğinden 500 TVT’nin %59'unda ek görüntü/çalışma yapılmasına gerek duyuldu.
131I ile Tedavi Sonrası Tarama
64y, K
Tiroit foliküler Ca
TSH:30,55 µIU/ml
Tg:64 ng/ml
Anti Tg Ab:12,14 IU/ml
MAYIS 2013
131I ile Tedavi Sonrası Tarama devam
Abdominal MRG: N
TSH:>100 µIU/ml
Tg:4,27 ng/ml
Anti Tg Ab:20,78 IU/ml
MART 2014
131I ile Tüm Vücut Tarama devam
TSH:>100 µIU/ml
Tg:6,82 ng/ml
Anti Tg Ab:10,68 IU/ml
OCAK 2015
Akciğer kanseriEnfeksiyonİnflamatuvar lezyonlarFungal hastalıklarTüberküloz
67y, K
Tiroit foliküler Ca
TSH:>100 µIU/ml
Tg:>500 ng/ml
Anti Tg Ab:65,86 IU/ml
131I ile Tedavi Sonrası Tarama
131I ile Tedavi Sonrası Tarama
131I ile Tedavi Sonrası Tarama50y, K
Tiroit papiller Ca
TSH:40 µIU/ml
Tg:>142 ng/ml
Anti Tg Ab:13,68 IU/ml
131I ile Tedavi Sonrası Tarama
Embryolojik gelişimde tiroit ve timus arasında bağlantı
Timus “Hassall Body” (tiroit folikülüne benzer) iyot uptake
Timusda hNIS gen ekspresyonu
Erişkin hayvan deneylerinde ekzojen T4 ve T3 kullanımıyla timik aktivitenin artması
131I ile Tedavi Sonrası Tarama
34y, K
Tiroit papiller Ca
TSH:84 µIU/ml
Tg:0,281 ng/ml
Anti Tg Ab: <10 IU/ml
SPECT veya SPECT/BT planar görüntülemeye üstündür;MIBI pozitif tiroit nodülüAilesel hiperparatiroidi öyküsüMENBoyun cerrahisi/RT öyküsüEktopik paratiroit lokalizasyonuMinimal invazif paratiroidektomi düşünüldüğünde
Paratiroit Sintigrafisi
Paratiroit Sintigrafisi
n=48
Paratiroit Sintigrafisi
Paratiroit Sintigrafisi
Radyoembolizasyonda 99mTc MAA SPECT/BT
Dozimetriİntrahepatik dağılımEkstrahepatik dağılım
Ahmadzadehfar H, et.al. JNM, 51;8:1206, 2010.
Sonuç
SPECT/BT morfolojik değerlendirme ve atenuasyon düzeltmesi ile duyarlılık ve özgüllük artışı sağlayarak onkolojik görüntülemede vazgeçilmez bir modalite olarak yerini almıştır.