36

Μετάφρασηαπότασουηδικά:ΓρηγόρηςΝ.Κονδύληςwebdata.psichogios.gr/sample/9789604967377.pdf · i ¥ª µπ°¥23 𧩠¬±1975¬¦ ª °¬®¨

  • Upload
    others

  • View
    26

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Μετάφρασηαπότασουηδικά:ΓρηγόρηςΝ.Κονδύληςwebdata.psichogios.gr/sample/9789604967377.pdf · i ¥ª µπ°¥23 𧩠¬±1975¬¦ ª °¬®¨

ΤΙΤΛΟΣ ΠΡΩΤΟΤΥΠΟΥ EN ANNAN TID ETT ANNAT LIVAπό τις Εκδόσεις Bonnier Pocket Στοκχόλmicroη 2008

TEacuteOcircEumlIumlOacute AcircEacuteAcircEumlEacuteIumlOtilde Άλλη εποχή άλλη ζωήOacuteOtildeAtildeAtildeNtildeAacuteOumlAringAacuteOacute Leif G W Persson

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ Γρηγόρης Ν ΚονδύληςΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ndash ∆ΙΟΡΘΩΣΗ ΚΕΙΜΕΝΟΥ Εύα Καλεύρα

OacuteOtildeIacuteEgraveAringOacuteCcedil AringIcircUgraveOumlOtildeEumlEumlIumlOtilde Γιώργος ΠαζάλοςCcedilEumlAringEcircOcircNtildeIumlIacuteEacuteEcircCcedil OacuteAringEumlEacuteAumlIumlETHIumlEacuteCcedilOacuteCcedil Ελένη Σταυροπούλου

EEcircOcircOtildeETHUgraveOacuteCcedil Σταmicroάτιος Κοτσάτος amp ΣΙΑ ΟΕAcircEacuteAcircEumlEacuteIumlAumlAringOacuteEacuteAacute Κωνσταντίνα Παναγιώτου amp ΣΙΑ ΟΕ

copy Leif G W Persson 2003Published by agreement with Salomonsson Agency

copy Φωτογραφίας εξωφύλλου IWellmannMillenniumApeiron Photoscopy EEcircAumlIumlOacuteAringEacuteOacute OslashOtildetimesIumlAtildeEacuteIumlOacute AacuteAring AacuteegraveTHORNiacuteaacute 2012

ETHntildethornocircccedil Yacuteecircaumliumloacuteccedil Νοέmicroβριος 2012 2000 αντίτυπα

EacuteSBN 978-960-496-737-7

Ocircotildeeththornegraveccedilecircaring oacutearing divideaacutentildeocircszlig aringeumlaringyacuteegravearingntildeiuml divideccediligraveeacuteecircthorniacute iumlotildeoacuteeacutethorniacute προερχόmicroενο αποκλειστικάκαι microόνο από δάση που καλλιεργούνται για την παραγωγή χαρτιού

Το παρόν έργο πνευmicroατικής ιδιοκτησίας προστατεύεται κατά τις διατάξεις του Ελληνικού Νόmicroου (Ν21211993 όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει σήmicroερα) και τις διεθνείς συmicroβάσεις περί πνευmicroατικής ιδιο-κτησίας Απαγορεύεται απολύτως η άνευ γραπτής αδείας του εκδότη κατά οποιονδήποτε τρόπο ή microέσοαντιγραφή φωτοανατύπωση και εν γένει αναπαραγωγή διανοmicroή εκmicroίσθωση ή δανεισmicroός microετάφρασηδιασκευή αναmicroετάδοση παρουσίαση στο κοινό σε οποιαδήποτε microορφή (ηλεκτρονική microηχανική ή άλλη)και η εν γένει εκmicroετάλλευση του συνόλου ή microέρους του έργου

AringEcircAumlIumlOacuteAringEacuteOacute OslashOtildetimesIumlAtildeEacuteIumlOacute AacuteAring PSICHOGIOS PUBLICATIONS SAcedilaumlntildeaacute OcircaacuteocirciumlAgraveiumlotilde 121 Head office 121 Tatoiou Str144 52 Igravearingocircaacuteigraveuumlntildeoumlugraveoacuteccedil 144 52 Metamorfossi GreeceAcirceacuteacirceumleacuteiumlethugraveeumlaringszligiuml IgraveaacuteotildentildeiumligraveeacutedivideUumleumlccedil 1 Bookstore 1 Mavromichali Str106 79 AacuteegraveTHORNiacuteaacute 106 79 Aacutethens GreeceOcircccedileuml 2102804800 Tel 2102804800Telefax 2102819550 Telefax 2102819550wwwpsichogiosgr wwwpsichogiosgre-mail infopsichogiosgr e-mail infopsichogiosgr

Μετάφραση από τα σουηδικά Γρηγόρης Ν Κονδύλης

Στον Μιχαήλ και στον Αρκούδο

Τι νόηmicroα έχει να προειδοποιείς κάποιονπου δεν microπορεί να υπερασπιστεί τον εαυτό του

Ο Καθηγητής

Μέρος 1ο

Μια άλλη εποχή

I

Την Πέmicroπτη 23 Απριλίου 1975 ο θάνατος κατέφθασε σεώρες γραφείου και παραδόξως microε τη microορφή γυναίκαςκαι άντρα microαζί Μολονότι οι άντρες ακόmicroη κι αυτή τη

φορά είχαν τη συντριπτική πλειοψηφία Ο θάνατος ήταν όmicroορ-φος και καλοντυmicroένος και αρχικά συmicroπεριφέρθηκε microε ευγένειακαι αβρότητα ∆εν ήταν microάλιστα τυχαίο ότι ως και ο πρέσβηςβρισκόταν στο χώρο εργασίας του κάτι που δεν αποτελούσε συ-νήθεια γενικώς Αντιθέτως ήταν αποτέλεσmicroα λεπτοmicroερούς σχε-διασmicroού και άκρως ουσιαστικό κοmicromicroάτι της εν λόγω ενέργειας

Η πρεσβεία της Οmicroοσπονδιακής ∆ηmicroοκρατίας της Γερmicroα-νίας στη Σουηδία βρίσκεται στην περιοχή Γιουργκόρντεν στηνκεντρική Στοκχόλmicroη και εκεί βρισκόταν από τις αρχές της δε-καετίας του rsquo60 Το βορειοανατολικό τmicroήmicroα της εν λόγω περιο-χής το οποίο αποκαλείται Πόλη των ∆ιπλωmicroατών γειτονεύει microετο κτίριο της Ραδιοφωνίας και της Τηλεόρασης και microε τη νορ-βηγική πρεσβεία και ανήκει σε microία από τις αριστοκρατικότερεςγειτονιές της πρωτεύουσας Το καθαυτό κτίριο της πρεσβείαςmicroολαταύτα δεν είναι και κάνα σπουδαίο οικοδόmicroηmicroα Ένα συ-νηθισmicroένο και αδιάφορο κτίριο είναι από microπετόν σε φονξιονα-λιστικό στιλ της δεκαετίας του rsquo60 microε τρεις ορόφους και microε εmicroβα-δόν γραφείων δυο χιλιάδες τετραγωνικά microέτρα microε είσοδο απότη βόρεια πλευρά του ισογείου και πολύ microακριά από την απο-λύτως επιβλητικότερη υπηρεσία στην οποία ανήκε το Υπουρ-γείο Εξωτερικών της Γερmicroανίας

Ούτε για τον καιρό θα microπορούσε να καmicroαρώνει κανείς τηνηmicroέρα που ο θάνατος έκανε την επίσκεψή του Χαρακτηριστικήσουηδική άνοιξη ήταν microε microέτριους ανέmicroους microε νευρικά και αέ-ναα κινούmicroενα σύννεφα κάτω από έναν αχνογάλανο ουρανόκαι ελάχιστες παρείχε υποσχέσεις για καλύτερο και θερmicroότεροκαιρό Αλλά για το θάνατο αυτές ήταν ιδανικές συνθήκες και

το καλύτερο απrsquo όλα ήταν η σχεδόν ανύπαρκτη ασφάλεια στηνπρεσβεία Ένα κτίριο που εύκολα το καταλάmicroβανες και το υπε-ρασπιζόσουν αλλά δύσκολα το ανακτούσες microε έφοδο και έναςκαιρός τον οποίο ο πεισmicroατικός αντίπαλος δε θα microπορούσε νατον χρησιmicroοποιήσει ως επιχείρηmicroα όταν θα ερχόταν η στιγmicroήτης φυγής Και το καλύτερο όλων ένας και microοναδικός και αρ-κετά κουρασmicroένος φύλακας σε microια ρεσεψιόν όπου τις γυάλινεςπόρτες ασφαλείας microπορούσες στη χειρότερη περίπτωση νααπλώσεις το χέρι σου και να τις ανοίξεις

Κάποια στιγmicroή microεταξύ 1115 και 1130 το πρωί άρχισαν νασυmicroβαίνουν διάφορα Το γεγονός ότι δεν microπορούσε να ορίσεικανείς microια ακριβέστερη χρονική στιγmicroή οφειλόταν και στηνανύπαρκτη ασφάλεια Τέλος πάντων Η ουσία microέσα σε ελάχι-στα λεπτά κατέφθασαν έξι επισκέπτες σε τρεις οmicroάδες των δύοατόmicroων άτοmicroα νεαρά από είκοσι έως τριάντα ετών όλα microε γερ-microανική υπηκοότητα φυσικά και όλα ήθελαν κάποια βοήθειαγια διαφορετικά πράγmicroατα

Στην πατρίδα τους ήταν πασίγνωστοι Οι φωτογραφίες τουςκαι τα χαρακτηριστικά τους υπήρχαν σε χιλιάδες αφίσες κατα-ζητούmicroενων σε όλη τη Γερmicroανία Σε αεροδρόmicroια σε σταθmicroούςτρένων και λεωφορείων σε τράπεζες σε ταχυδροmicroεία και γενι-κώς σε κάθε δηmicroόσιο κτίριο και χώρο όπου υπήρχε ελεύθερος τοί-χος για επικόλληση των εν λόγω αφισών Οι ίδιες αφίσες υπήρ-χαν και στην πρεσβεία στη Στοκχόλmicroη και επίσης σε ένα ντοσιέπου φυλασσόταν σε ένα συρτάρι στη ρεσεψιόν ndashάγνωστο γιαποιο λόγοndash αλλά όταν τα άτοmicroα αυτά εmicroφανίστηκαν κανείς δεντα αναγνώρισε και τα ονόmicroατα microε τα οποία συστήθηκαν microερικάαπό αυτά ήταν διαφορετικά από τα πραγmicroατικά τους

Πρώτα εmicroφανίστηκαν δύο νεαροί άντρες που ήθελαν κάποιεςπληροφορίες για ένα θέmicroα κληρονοmicroιάς που αφορούσε τόσο τησουηδική όσο και τη γερmicroανική νοmicroοθεσία το ότι δεν επρόκει-το για απλό θέmicroα microπορούσε να το καταλάβει κανείς από ένανπαραφουσκωmicroένο χαρτοφύλακα τον οποίο κουβαλούσε ο έναςαπό τους δύο Ο φύλακας στη ρεσεψιόν τούς πληροφόρησε πού

10 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

θα microπορούσαν να βρουν τον αρmicroόδιο υπάλληλο microε τον οποίο θαmicroιλούσαν και τους άφησε να microπουν στην πρεσβεία

Αmicroέσως microετά εmicroφανίστηκε ένα νεαρό ζευγάρι που ήθελε ναανανεώσει τα διαβατήριά του Μια τυπική υπόθεση ρουτίναςαπό τις συνηθέστερες microε τις οποίες ασχολούνταν η πρεσβεία καιη νεαρή γυναίκα χαmicroογέλασε ευγενικά στο φύλακα όταν εκείνοςάνοιξε την πόρτα για να περάσουν η ίδια και ο σύντροφός της

Αλλά κατόπιν τα πράγmicroατα έγιναν περιπλοκότερα microε τηνεmicroφάνιση δύο νεαρών αντρών που ήθελαν να βγάλουν άδειαεργασίας στη Σουηδία Ο φύλακας τους εξήγησε ότι αυτό δενήταν δουλειά της πρεσβείας ήταν δουλειά των σουηδικών αρ-χών Εκείνοι όmicroως δεν ήθελαν να ακούσουν τίποτα Ένας απόαυτούς εκνευρίστηκε microάλιστα όταν ο φύλακας δε θέλησε να τουςαφήσει να microπουν αλλά εκεί που στέκονταν και αντάλλασσανκουβέντες πέρασε ένας από τους υπαλλήλους της πρεσβείας πουπήγαινε στην πόλη να φάει microεσηmicroεριανό Όταν εκείνος περνώ-ντας απέσπασε την προσοχή του φύλακα οι δύο νεαροί άρπα-ξαν την ευκαιρία να microπουν στο χώρο της πρεσβείας και εξαφα-νίστηκαν αmicroέσως στις σκάλες που οδηγούσαν στους πάνω ορό-φους ∆ίχως να δώσουν καmicroία σηmicroασία στο φύλακα που τουςφώναζε να γυρίσουν πίσω

Ύστερα έγιναν όλα πολύ γρήγορα Οι έξι αυτοί συγκεντρώ-θηκαν στο κεφαλόσκαλο έξω από το προξενικό τmicroήmicroα στον πρώ-το όροφο φόρεσαν κουκούλες ληστών και έβγαλαν πιστόλιααυτόmicroατα και χειροβοmicroβίδες Έπειτα καθάρισαν τους χώρουςαπό περιττούς επισκέπτες και προσωπικό έριξαν microερικούς πυ-ροβολισmicroούς στο ταβάνι και οι σοβάδες που έπεσαν ήταν αρ-κετοί για να τραπούν σε φυγή οι περισσότεροι και να βγουν στοδρόmicroο συγκέντρωσαν τους δώδεκα υπαλλήλους που απέmicroεινανκαι τους οδήγησαν σπρώχνοντας στη βιβλιοθήκη του πάνω ορό-φου Με στρατιωτική ακρίβεια και δίχως να σπαταλήσουν χρό-νο σε οποιεσδήποτε ευγένειες

Στις 1147 ήχησε στο Κέντρο ∆ιοίκησης της αστυνοmicroίας της

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 11

Στοκχόλmicroης ο πρώτος συναγερmicroός για laquoπυροβολισmicroούς στη δυ-τικογερmicroανική πρεσβείαraquo microε αποτέλεσmicroα την πλήρη κινητο-ποίηση Αστυνοmicroικοί από το Τάξης ντετέκτιβ της ∆ίωξης Εγκλή-microατος από τα κεντρικά από το Εγκληmicroάτων Βίας και την Αστυ-νοmicroία Ασφαλείας κινητοποιήθηκαν όλο το προσωπικό πουήταν διαθέσιmicroο πήρε εντολή να κινηθεί προς τα εκεί Με τουςmicroπλε φάρους να αναβοσβήνουν microε τις σειρήνες των περιπολικώννα ουρλιάζουν και microε τα λάστιχα να αφήνουν καπνό πίσω τουςστις στροφές κατευθύνονται όλοι προς τη δυτικογερmicroανική πρε-σβεία στο Γιουργκόρντεν και η εντολή συναγερmicroού που έχουνείναι αρκετά σαφής Η δυτικογερmicroανική πρεσβεία καταλήφθη-κε από τροmicroοκράτες Άτοmicroα οπλισmicroένα και επικίνδυνα Όλοι οιαστυνοmicroικοί διατάσσονται να κινηθούν microε υπερβολική προσοχή

Πρώτα κατέφθασε ένα περιπολικό από το τmicroήmicroα του Έστερ-microαλmicro και το γεγονός ότι έφτασε στις 1146 σύmicroφωνα microε την κα-τατεθείσα αναφορά δεν είχε να κάνει microε τις microαντικές ικανότη-τες του επικεφαλής της περιπόλου αλλά microε το ότι το ρολόι τουπήγαινε δύο λεπτά πίσω τη στιγmicroή που εκείνος κατέγραφε τηνώρα αλλά αν σκεφτεί κανείς αυτά που έγιναν microετά από αυτό τολάθος δεν είχε και τόσο microεγάλη σηmicroασία

Ως τις 1230 σαράντα λεπτά αργότερα δηλαδή η αστυνοmicroίαείχε ήδη περικυκλώσει την πρεσβεία είχε καταλάβει το υπόγειοκαι τους κάτω ορόφους του κτιρίου είχε αποκλείσει την περιο-χή γύρω από την πρεσβεία για να κρατήσει microακριά τα ταχύτα-τα αυξανόmicroενα στίφη των δηmicroοσιογράφων και των περίεργωνπεραστικών είχε στήσει ένα προσωρινό κέντρο διοίκησης επι-τόπου και είχε αρχίσει να βάζει σε τάξη τις ραδιοεπικοινωνίεςκαι τις τηλεφωνικές γραmicromicroές microε τα κεντρικά microε την πρεσβείακαι microε την κυβέρνηση Ο επικεφαλής του Βίας που θα ηγούνταντης επιχείρησης ήταν παρών και όσον αφορούσε αυτόν και τουςσυναδέλφους τους ήταν πανέτοιmicroοι για δράση

Ούτε οι έξι νεαροί που βρίσκονταν microέσα στην πρεσβεία εί-χαν καθίσει microε σταυρωmicroένα χέρια Οι δώδεκα υπάλληλοι πουείχαν κρατηθεί ως όmicroηροι συmicroπεριλαmicroβανοmicroένου και του πρέ-

12 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

σβη είχαν οδηγηθεί από τη βιβλιοθήκη στο γραφείο του πρέ-σβη στη νοτιοδυτική πτέρυγα του τελευταίου ορόφου του οικο-δοmicroήmicroατος και όσο microακρύτερα γινόταν από την κεντρική είσο-δο Μερικές γυναίκες υπάλληλοι υποχρεώθηκαν να βάλουν έναχεράκι για να γεmicroίσουν κάθε κάλαθο αχρήστων microε νερό και ναφράξουν νιπτήρες και λεκάνες τουαλέτας microε χάρτινες πετσέτεςώστε να εmicroποδίσουν πιθανές επιθέσεις microε αέρια microέσα από τοδίκτυο νερού ∆ύο τροmicroοκράτες τοποθέτησαν εκρηκτικούς microη-χανισmicroούς σε στρατηγικά σηmicroεία στον τελευταίο όροφο ενώ οιυπόλοιποι φρουρούσαν τους οmicroήρους και την πόρτα προς τοκλιmicroακοστάσιο Μετά απrsquo όλα αυτά ήταν πανέτοιmicroοι σχεδόνταυτόχρονα microε τον αντίπαλό τους

Οι τροmicroοκράτες έκαναν την πρώτη κίνηση και άνοιξαν τοπαιχνίδι microε ένα απλό και ξεκάθαρο αίτηmicroα Αν η αστυνοmicroία δενεγκατέλειπε αmicroέσως το κτίριο της πρεσβείας θα πυροβολούσανέναν από τους οmicroήρους Ο αρχηγός του τmicroήmicroατος ΕγκληmicroάτωνΒίας δεν ήταν άνθρωπος που νευρίαζε microε το παραmicroικρό και χω-ρίς λόγο και η αυτοπεποίθησή του ήταν τεράστια για να microηνπούmicroε απεριόριστη Εξάλλου είχε συmicromicroετάσχει στα τραγικά γε-γονότα της πλατείας Νορmicroάλmicro πριν από ενάmicroιση χρόνο και εκείείχε microάθει ότι αν οι δράστες είχαν το χρόνο να γνωρίσουν τουςοmicroήρους τους microπορούσαν να προκύψουν τα πιο αξιοπερίεργασυναισθήmicroατα πνευmicroατικής αλληλεγγύης microεταξύ τους καθώς οκίνδυνος για πράξεις βίας microειωνόταν σηmicroαντικά Αυτός ο εν-διαφέρων ανθρώπινος microηχανισmicroός είχε αποκτήσει microάλιστα καιειδική ονοmicroασία laquoΣύνδροmicroο της Στοκχόλmicroηςraquo και στη γενικήψυχολογική παραζάλη των αναλύσεων δεν είχε προλάβει κα-νείς να σκεφτεί έστω και για λίγο το microέγεθος της εmicroπειρικήςβάσης στην οποία στηριζόταν

Γιrsquo αυτό και ο αρχηγός του Βίας πίστεψε ότι είχε όλα τα συ-microπεριφοριστικά πατήmicroατα επιστηmicroονικά αποδεδειγmicroένα καιδε δίστασε να τους ανακοινώσει ότι είχε λάβει γνώση του αιτή-microατός τους και ότι ήταν πρόθυmicroος να το συζητήσει microαζί τους Προ-φανώς όmicroως οι αντίπαλοί του χρησιmicroοποιούσαν άλλες και σκλη-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 13

ρότερες microεθόδους αφού microόλις δύο λεπτά αργότερα ακούστηκεmicroια ριπή από τον τελευταίο όροφο της πρεσβείας Μετά είχε ανοί-ξει η πόρτα του πάνω διαδρόmicroου και το microατωmicroένο κι άψυχοκορmicroί του Γερmicroανού στρατιωτικού ακολούθου πετάχτηκε στοκλιmicroακοστάσιο απrsquo όπου κατρακύλησε στον microεσαίο όροφο Καιmicroετά από αυτό οι τροmicroοκράτες ξαναήρθαν σε επαφή

Το αίτηmicroα παρέmicroενε Αν ήθελαν να πάρουν το πτώmicroα microπο-ρούσαν να το κάνουν microε την προparaπόθεση ότι θα το περισυνέλε-γαν δύο αστυνοmicroικοί που δε θα φορούσαν παρά microόνο τα σλιπτους Κι αν δεν ήθελαν να κουβαλήσουν περισσότερα πτώmicroατακαλά θα έκαναν να εγκατέλειπαν το κτίριο Μα τι ξεροκέφαλοιάνθρωποι είναι ετούτοι σκέφτηκε ο επικεφαλής του Βίας τη στιγ-microή που έδινε κοφτά την πρώτη του επιχειρησιακή εντολή Φυ-σικά και θα εγκατέλειπαν το κτίριο Φυσικά και θα αποmicroάκρυ-ναν το πτώmicroα Οπωσδήποτε και microεmicroιάς

Μετά είχε έρθει σε επαφή microrsquo εκείνο τον αρχιεπιθεωρητή απότο κεντρικό τmicroήmicroα Ερευνών που ήταν επικεφαλής των δυνάmicroεωνmicroέσα στο κτίριο και του ζήτησε να κάνει τρία πράγmicroατα Πρώτοννα στείλει έξω από το κτίριο ένα microεγάλο και επιδεικτικά φανε-ρό αριθmicroό συναδέλφων ∆εύτερον να φροντίσει να ανασυντα-χθούν όσοι απέmicroεναν στο υπόγειο Και τρίτον και τελευταίο ναορίσει δύο εθελοντές που θα ήθελαν να πάνε και να κάνουντους τραυmicroατιοφορείς ντυmicroένοι microόνο microε τα σώβρακα

Ο αρχιφύλακας Μπου Γιάρνεmicroπρινγκ από το κεντρικό τmicroή-microα Ερευνών ήταν από τους πρώτους που microε το υπηρεσιακόόπλο στο χέρι microε θέρmicroη στην καρδιά και microε καθαρό microυαλό εί-χαν ορmicroήσει στο κτίριο της πρεσβείας και είχε προθυmicroοποιηθείπρώτος και καλύτερος να είναι εθελοντής Ο ανώτερός του εί-χε απλώς κουνήσει αρνητικά το κεφάλι Ακόmicroη και ένας σχεδόνγυmicroνός Γιάρνεmicroπρινγκ ήταν πολύ τροmicroακτικό θέαmicroα για να χρη-σιmicroοποιηθεί σε αυτή την ευαίσθητη και προκαταρκτική φάσηΈτσι η αποστολή ανατέθηκε σε δύο microεγαλύτερους σε ηλικία συ-ναδέλφους του που έδειχναν πιο καλοσυνάτοι και πιο παχουλοίενώ ο Γιάρνεmicroπρινγκ και δύο άλλοι σαν κι αυτόν πήραν εντολή

14 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

να περιφρουρήσουν τη microεταφορά του πτώmicroατος και αν χρεια-ζόταν να απαντήσουν σε πυρά από τον πάνω διάδροmicroο

Αυτό ταίριαζε στον Γιάρνεmicroπρινγκ πολύ καλύτερα και αmicroέ-σως σύρθηκε microε ταχύτητα στις σκάλες και πήρε θέση Οι δύο συ-νάδελφοί του κατάφεραν microε κάποια δυσκολία να ρίξουν το άψυ-χο και καταmicroατωmicroένο κορmicroί πάνω σε ένα φορείο το οποίο έσπρω-χναν και πίσω από το οποίο καλύπτονταν και οι ίδιοι ∆εν ήτανκαι ότι ευκολότερο ειδικά όπως ήταν πεσmicroένοι microπρούmicroυτα στασκαλοπάτια αλλά τελικά τα κατάφεραν και microετά άρχισαν πολύπροσεκτικά να σέρνονται προς τα κάτω στα σκαλοπάτια σέρ-νοντας και το φορείο microαζί τους καθώς ο Γιάρνεmicroπρινγκ κρα-τούσε το όπλο του σταθερά στραmicromicroένο προς την πόρτα του δια-δρόmicroου του τελευταίου ορόφου Ακριβώς τότε ήταν που απέ-κτησε την διά βίου ανάmicroνηση από τους Γερmicroανούς τροmicroοκράτεςκαι καταληψίες της δυτικογερmicroανικής πρεσβείας στη Στοκχόλ-microη Μυρωδιά καmicroένου τηλεφώνου

Είχε διακρίνει εντελώς ξαφνικά την κάνη ενός αυτόmicroατουστη χαραmicroάδα της πόρτας και ενώ προσπαθούσε ταυτόχρονανα αλλάξει θέση για να έχει καθαρά στο στόχαστρο αυτόν πουκρατούσε το αυτόmicroατο είδε τις λάmicroψεις από την κάνη άκουσετους πυροβολισmicroούς να αντηχούν εκκωφαντικά στο στενό κλι-microακοστάσιο και τις σφαίρες να εξοστρακίζονται σαν θυmicroωmicroέ-νες σφήκες γύρω του Ήταν όmicroως η microύτη του που θυmicroόταν κα-λύτερα τη microυρωδιά καmicroένου τηλεφώνου και microόνο την επόmicroενηmicroέρα ndashόταν ο ίδιος και κάποιοι άλλοι επέστρεψαν στον τόπο τηςκαταστροφής για να βοηθήσουν να καθαρίσουνndash ανακάλυψετην αιτία αυτής της εσαεί σφηνωmicroένης στο microυαλό του ανάmicroνη-σης Η κουπαστή της σκάλας ήταν ντυmicroένη microε microαύρο βακελίτηκαι περίπου microισό microέτρο πάνω από εκεί όπου βρισκόταν το κε-φάλι του microια σφαίρα από αυτόmicroατο είχε χαράξει microιαν αυλακιάmicroήκους ενός microέτρου στην κουπαστή

Αλλά η σουηδική αστυνοmicroία δε διέθετε ούτε εξοπλισmicroό ού-τε εκπαίδευση για τέτοιες καταστάσεις Τόσο απλά ήταν ταπράγmicroατα Και αυτό αφορούσε και τους αστυνοmicroικούς που εί-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 15

χαν κρυφτεί στο υπόγειο της πρεσβείας και τους αστυνοmicroικούςndashακόmicroη περισσότερο microάλισταndash που είχαν πάρει θέσεις έξω στοδρόmicroο Κι αυτό ήταν φυσικό εξάλλου αν σκεφτόταν κανείς ότιόλες κι όλες οι εmicroπειρίες που είχε το Σώmicroα από τέτοιες κατα-στάσεις δεν ξεπερνούσαν γενναιόδωρα microετρηmicroένες τις τρειςΗ δολοφονία του Γιουγκοσλάβου πρέσβη τον Απρίλιο του 1971microια αεροπειρατεία στο αεροδρόmicroιο Μπουλτόφτα έξω από τοΜάλmicroε το Σεπτέmicroβριο του 1972 και το λεγόmicroενο laquoδράmicroα τηςπλατείας Νορmicroάλmicroraquo στη Στοκχόλmicroη τον Αύγουστο του 1973Εκείνη τη φορά ήταν ένας απλός Σουηδός κλέφτης που είχεκρατήσει οmicroήρους το προσωπικό microιας τράπεζας για να microπορέ-σει να ζητήσει την αποφυλάκιση του πιο πολυσυζητηmicroένου λη-στή τραπεζών στη Σουηδία Η αεροπειρατεία και το δράmicroα τηςπλατείας Νορmicroάλmicro έληξαν καλά microε την έννοια ότι κανένας δεσκοτώθηκε αλλά εδώ στη δυτικογερmicroανική πρεσβεία απrsquo ότιφαινόταν ίσχυαν άλλοι κανόνες παιχνιδιού αφού microόλις microιαώρα microετά ο αρχηγός του τmicroήmicroατος Βίας είχε φορτωθεί ένα πτώ-microα και αυτό δεν του άρεσε καθόλου

Γιrsquo αυτό είχε αποφασίσει να αλλάξει τακτική και να κρατή-σει πολύ χαmicroηλό προφίλ τόσο χαmicroηλό όσο δεν έπαιρνε αν microητι άλλο για να δώσει microια ευκαιρία ακόmicroη στο Σύνδροmicroο τηςΣτοκχόλmicroης να εκδηλωθεί Βαθιά microέσα του επειδή κι ο ίδιοςήταν ένας καλός άνθρωπος δεν microπορούσε να διώξει αυτή τησκέψη από το microυαλό του Και καθώς το απόγευmicroα παραχώρησετη θέση του στο βράδυ είχε αφήσει τις δυνάmicroεις τους να εφαρ-microόσουν την αστυνοmicroική εκδοχή της προσεκτικής άmicroυνας ndashτουσουηδικού σκαντζόχοιρου όπως το αποκαλούσανndash και ο ίδιοςαφιέρωσε το χρόνο του σε τηλεφωνικές συνοmicroιλίες κυρίως Μετο τmicroήmicroα του microε τη Γενική Αστυνοmicroική ∆ιεύθυνση microε εκπροσώ-πους της κυβέρνησης και του Υπουργείου ∆ικαιοσύνης σχεδόνmicroε όλους που είχαν καταφέρει να έρθουν σε επαφή microαζί του

Αργά το απόγευmicroα είχαν εmicroφανιστεί και δυο συνάδελφοιαπό τη γερmicroανική Αστυνοmicroία Ασφαλείας στο προσωρινό τουαρχηγείο επιχειρήσεων Μετά από microια σύντοmicroη περιγραφή της

16 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

κατάστασης εκείνοι τον άφησαν για να συσκεφθούν και ένα τέ-ταρτο αργότερα ήρθε ασθmicroαίνων ένας αρχιεπιθεωρητής από τοΤάξης και του ανακοίνωσε ότι αυτά τα laquoγερmicroανικά καθάρmicroα-ταraquo είχαν πάει και microοίραζαν αmicroερικανικά στρατιωτικά ρεβόλ-βερ microεγάλου διαmicroετρήmicroατος στους Σουηδούς συναδέλφους τουςΈτσι για laquoνα έχουν να κρατάνε κάτι καλύτερο από ένα ευτε-λές πιστόλι microάρκας Βάλτερ όταν τα πράγmicroατα θα σοβάρευανraquoΟ αρχηγός του Βίας άφησε έναν αναστεναγmicroό αγανάκτησης καιείπε στον αρχιεπιθεωρητή να σταmicroατήσει το ταχύτερο δυνατόναυτές τις laquoφιλανθρωπικές δραστηριότητεςraquo και να φροντίσειαυτοπροσώπως να συγκεντρωθούν όλα τα laquoδώραraquo που είχανmicroοιραστεί

laquoΑλλιώς θα εξαγριωθούν microαζί microας τα παιδιά του Τεχνικούraquoπρόσθεσε ακαδηmicroαmicroκά και microε παιδαγωγικό ύφος ∆ιότι ασχέ-τως από την έκβαση της υπόθεσης κάποια στιγmicroή θα γινότανεξονυχιστική έρευνα στον τόπο του εγκλήmicroατος και microεγάλο microέ-ρος της έρευνας θα αφιερωνόταν στο να βρουν ποια σφαίραέπεσε και από ποιο όπλο Κι αυτό το ήξερε πολύ καλά ο ίδιοςmicroια που είχε αφιερώσει πάνω από είκοσι χρόνια στην εξιχνία-ση ειδεχθών εγκληmicroάτων βίας

Ο αντίπαλος microέσα στην πρεσβεία δεν είχε εκφράσει γενικώςκάποια συγκεκριmicroένη δυσαρέσκεια για τη νέα τακτική τηςσουηδικής αστυνοmicroίας Ήταν εξάλλου απασχοληmicroένοι microε τονέλεγχο της κατάστασης και συνάmicroα microε τις διαπραγmicroατεύσεις τό-σο microε τη δική τους όσο και microε τη σουηδική κυβέρνηση για τα αιτή-microατα που είχαν θέσει Άmicroεση απελευθέρωση είκοσι έξι συντρό-φων τους από τις γερmicroανικές φυλακές microεταξύ αυτών και τωνηγετών της οργάνωσης Μπάαντερ-Μάινχοφ Μεταφορά microε αε-ροπλάνο σε χώρα που θα τους υποδεχόταν φιλικά και 20000δολάρια για τον καθένα από τους αποφυλακισmicroένους Αν δεν ικα-νοποιούσαν τα αιτήmicroατά τους θα άρχιζαν να σκοτώνουν τουςοmicroήρους έναν κάθε microία ώρα αρχίζοντας από τις δέκα το βράδυΑυτό ήταν καθαρά και ξάστερα

Πέρασαν πολλές ώρες αναmicroονής δίχως να συmicroβεί κάτι αξιο-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 17

σηmicroείωτο και καθώς η ώρα πλησίαζε δέκα αποφάσισαν ndashλόγωέλλειψης καλύτερου που ούτως ή άλλως δεν υπήρχεndash να επιτα-χύνουν τις προετοιmicroασίες για την επίθεση microε δακρυγόνα αέριατην οποία σκέφτονταν εδώ και αρκετές ώρες

Η ώρα πήγε δέκα και τέταρτο πριν φτάσει η τελική απόφα-ση της γερmicroανικής κυβέρνησης στη Βόννη ndashmicroέσω της σουηδικήςκυβέρνησης στη Στοκχόλmicroηndash στους τροmicroοκράτες στην πρεσβείατης Στοκχόλmicroης Σε microια τέτοια περίπτωση όπου ένα ουσιαστι-κό κοmicromicroάτι της τακτικής των αστυνοmicroικών δυνάmicroεων ήταν ναπροσπαθούν να κερδίζουν συνεχώς χρόνο και να καθυστερούνκατά το δυνατόν η καθυστέρηση αυτή ήταν εντελώς φυσιολο-γική και microέχρι στιγmicroής δεν είχε συmicroβεί τίποτα Αλλά microερικά λε-πτά αργότερα κάποιος εκεί microέσα πρέπει να κουράστηκε να πε-ριmicroένει πήγε και πήρε τον εmicroπορικό ακόλουθο της πρεσβείαςτον οδήγησε microπροστά σε ένα παράθυρο και τον πυροβόλησεαπό πίσω πετώντας τον κάτω

Ένας από τους ντετέκτιβ της αστυνοmicroίας τοποθετηmicroένος σεmicroια εσοχή microιας γειτονικής πρεσβείας είχε δει τον εmicroπορικόακόλουθο να δολοφονείται και όταν microετέδιδε αυτά που έβλεπεndashlaquoφαίνεται σαν να τον πυροβόλησαν στην πλάτη ή στον αυχέ-ναraquondash ο αρχηγός του τmicroήmicroατος Βίας ένιωσε ξαφνικά αποθαρρυ-microένος Οι συνέπειες του Συνδρόmicroου της Στοκχόλmicroης αυτής τηςνόστιmicroης και παρηγορητικής καραmicroέλας φαίνονταν πλέον πιοαπόmicroακρες από ποτέ Σε λιγότερο από δέκα ώρες είχαν δολο-φονηθεί δύο όmicroηροι

Αν και microετά από λίγη ώρα άρχισε πάλι να ελπίζει Ήταν πε-ρασmicroένες έντεκα και δεν είχαν σκοτώσει άλλον ενώ microερικά λε-πτά αργότερα οι τροmicroοκράτες άφησαν ξαφνικά ελεύθερες τρειςγραmicromicroατείς Μια αχτίδα ελπίδας στο πυκνό απριλιάτικο σκοτά-δι καιhellip ίσως να πήγαιναν καλά τα πράγmicroατα σκέφτηκε ο αρ-χηγός του τmicroήmicroατος Βίας διότι microια επίθεση microε δακρυγόνα δενήταν κάτι που επιθυmicroούσε ιδιαίτερα Κάτι τέτοιο θα microπορούσενα καταλήξει σε περισσότερα θύmicroατα Εξάλλου γνώριζαν καλάπόσοι ήταν οι όmicroηροι Μια οmicroάδα ανθρώπων που microειωνόταν

18 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

γοργά και που δε θα υπήρχε microέχρι το πρωί αν οι τροmicroοκράτεςκρατούσαν το λόγο τους για microία εκτέλεση ανά ώρα

Η λύτρωση ήρθε ένα τέταρτο πριν τα microεσάνυχτα Ο αρχηγόςτου τmicroήmicroατος Βίας είχε βγει από εκείνο το παράπηγmicroα οικοδο-microής όπου είχε εγκαταστήσει το προσωρινό αρχηγείο του για ναπερπατήσει λιγάκι να πάρει λίγο φρέσκο αέρα και να καπνίσειάλλο ένα τσιγάρο Πρώτα είδε τη λάmicroψη από το κτίριο της πρε-σβείας έπειτα ένιωσε το ταρακούνηmicroα εκεί στην κατηφόραόπου στεκόταν και microόλις microετά άκουσε την ακολουθία των εκρή-ξεων Σύννεφα από θρυmicromicroατισmicroένα γυαλιά οικοδοmicroικά υλικάκαπνούς και τέλος οι κραυγές των ανθρώπων microέσα από το κτί-ριο Άνθρωποι που σκαρφάλωναν να βγουν από τα παράθυραπου πηδούσαν ρίχνονταν στο κενό γαντζώνονταν στην πρόσο-ψη γλιστρούσαν έπεφταν σηκώνονταν ξανά ή δε σηκώνοντανποτέ Έτσι τα θυmicroόταν κάθε φορά που τα ξανάφερνε στο microυα-λό του ακριβώς microε αυτή τη σειρά λάmicroψεις ταρακούνηmicroα κρό-τοι καπνός κραυγές άνθρωποι

Σε αντίθεση microε τον ρεπόρτερ της τηλεόρασης που ήταν υπεύ-θυνος για την απευθείας microετάδοση ο ίδιος δεν πετάχτηκε σαντρελός από το φόβο του Τώρα αν microετακινήθηκε λίγο ή αν ανα-πήδησε την ώρα της έκρηξης δεν ήταν κάτι που οφειλόταν σε δι-κή του αντίδραση Αντιθέτως είχε προλάβει να σκεφτεί αρκε-τά Που να πάρει ο διάβολος σκέφτηκε αν και ποτέ του δε βλα-στηmicroούσε Μετά είχε σβήσει το τσιγάρο του και είχε επιστρέψειστην καρέκλα του στο προσωρινό αρχηγείο Πάνω στην ώρα δη-λαδή microια που εκεί microέσα ήταν ήδη σωστό τρελοκοmicroείο

Μισή ώρα αργότερα είχαν περάσει όλα και ως εκ θαύmicroα-τος δίχως απώλειες σοβαρές Με microια εξαίρεση έδειχναν όλοιndashοι τροmicroοκράτες οι όmicroηροι και οι αστυνοmicroικοί στο υπόγειο τηςπρεσβείας και κοντά στο κτίριοndash να έχουν επιζήσει της εκρή-ξεως Πολλοί ήταν τραυmicroατισmicroένοι κάνα δυο microάλιστα σοβαράαλλά όλοι ήταν ζωντανοί

Οι τροmicroοκράτες συνελήφθησαν και αν ο ίδιος και οι συνά-δελφοί του δεν είχαν κάνει κάποιο λάθος πρέπει να είχαν συλ-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 19

ληφθεί όλοι Τουλάχιστον είχαν συλλάβει εκείνους που οι ερευ-νητές του τmicroήmicroατός του είχαν παρατηρήσει και microετρήσει κατάτη διάρκεια της ηmicroέρας και της νύχτας Ένας ήταν ακόmicroη microέσαστην πρεσβεία microόλις τον είχαν βρει ή microάλλον microόλις είχαν βρειτον microισό και τον είχαν αναγνωρίσει πριν από πολλές ώρες Τέσ-σερις από αυτούς είχαν συλληφθεί στο πάρκινγκ πίσω από τοκτίριο της πρεσβείας Προφανώς σε microια απέλπιδα προσπάθειαδιαφυγής microε το ενοικιασmicroένο αυτοκίνητο microε το οποίο είχαν φτά-σει εκεί πριν από δώδεκα ώρες ενέργεια εντελώς ανόητη διό-τι η αστυνοmicroία είχε διασφαλίσει το εν λόγω όχηmicroα ήδη από τοαπόγευmicroα

Ο πέmicroπτος και τελευταίος από τους τροmicroοκράτες είχε συλλη-φθεί καθώς περιπλανιόταν παραπατώντας στον κήπο της νορ-βηγικής πρεσβείας Μαυρισmicroένος από τους καπνούς microε ρούχαπου ακόmicroη κάπνιζαν από την έκρηξη microε καψαλισmicroένα microαλλιάγεmicroάτος εγκαύmicroατα σχεδόν τυφλωmicroένος παντελώς εν συγχύσειΑρχικά τον πέρασαν για κάποιον από τους οmicroήρους Αλλά τώ-ρα είχε λυθεί κι αυτό Τρεις από αυτούς είχαν οδηγηθεί στο νο-σοκοmicroείο ένας ήταν σε άθλια κατάσταση αλλά τους άλλους δύοτους έστειλαν κατευθείαν στα κελιά της αστυνοmicroίας αφού τουςέβαλαν κάποια τσιρότα Όλοι ήταν δεmicroένοι microε χειροπέδες καιδύο από αυτούς είχαν και αλυσίδες στα πόδια για σιγουριά

Ο Γιάρνεmicroπρινγκ είχε φύγει από εκεί λίγο microετά τις δύο τηνύχτα Ήταν ένας από τους τελευταίους άντρες του Ερευνώνπου έφυγαν Είχαν αποmicroείνει οι συνάδελφοι από το Τάξης πουείχαν αναλάβει τη φρούρηση του τόπου εγκλήmicroατος όπως καιοι τεχνικοί της Σήmicroανσης που προσπαθούσαν να ζεσταθούνόσο περίmicroεναν την πυροσβεστική να τελειώσει τη δουλειά τηςΗ ώρα είχε πάει τρεις ώσπου να φτάσει στο σπίτι Εκεί τον πε-ρίmicroενε microια ανήσυχη σύζυγος στα πρόθυρα νευρικού κλονισmicroούκαι τρία microικρά παιδιά που κοιmicroόνταν εκ των οποίων το microεγα-λύτερο είχε αποκοιmicroηθεί από την υπερένταση microπροστά στην τη-λεόραση πριν από πολλές ώρες δίχως όmicroως να είναι καθόλουανήσυχο

20 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

Ο ίδιος ένιωθε παράξενα αποστασιοποιηmicroένος και όταν ησύζυγός του του είπε ότι ο καλύτερος φίλος του και συνάδελφοςΛαρς Μάρτιν Γιούχανσον είχε τηλεφωνήσει καmicroιά δεκαριά φο-ρές όλο το απόγευmicroα και το βράδυ εκείνος απλώς έγνεψε καιέβγαλε το τηλέφωνο από την πρίζα για σιγουριά Μετά είχε κοι-microηθεί έπεσε σε ένα βαθύ ύπνο δίχως όνειρα και ξύπνησε έξιώρες αργότερα Εντελώς καθαρός στο microυαλό έστω κι αν υπήρ-χε ακόmicroη εκείνη η παράξενη αίσθηση πως όσα είχαν γίνει δενείχαν καmicroία σχέση microε τον ίδιο Η microυρωδιά του καmicroένου βακελί-τη ήταν κι αυτή εκεί Θα περάσει σκέφτηκε Θα περάσει

Κατά τη διάρκεια του ∆ευτέρου παγκοσmicroίου πολέmicroου ο Άγ-γλος ηγέτης Ουίνστον Τσόρτσιλ συνήθιζε συχνά να λέει ότιlaquoόποιος έχει προειδοποιηθεί είναι και προετοιmicroασmicroένοςraquo Όλατα δύσκολα χρόνια το επαναλάmicroβανε σχεδόν σαν ξόρκι στοκοινοβούλιο στο κυβερνητικό συmicroβούλιο και σε επίσηmicroες οmicroιλίεςπρος τον βαριά δοκιmicroαζόmicroενο λαό του laquoHe who is forewarnedis also forearmedraquo Και εκ των υστέρων microε όλα τα στοιχεία ανάχείρας βλέποντας πώς τέλειωσε εκείνος ο πόλεmicroος παρά τιςάσχηmicroες πιθανότητες που είχαν να νικήσουν αρχικά microάλλοναυτό που έλεγε συνεχώς πρέπει να ίσχυε για τον ίδιο και για πά-ρα πολλούς από τους συmicroπατριώτες του τουλάχιστον Αλλά τώραστη συγκεκριmicroένη περίπτωση microε την πρεσβεία δεν ίσχυε κάτιτέτοιο διότι όταν συνέβη ήρθε σαν κεραυνός εν αιθρία και απο-τέλεσε καθαρή έκπληξη αν και επί πολλά χρόνια οι προειδο-ποιήσεις έπεφταν βροχή

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 21

II

Οπρώτος από τα microέλη της κυβέρνησης που έmicroαθε τι γινό-ταν δεν ήταν ο υπουργός ∆ικαιοσύνης ndashδιότι αυτόςέπρεπε να είχε ενηmicroερωθεί πρώτοςndash αλλά ο πρωθυ-

πουργός και αυτό οφειλόταν σε κάποια κοινή ανθρώπινη λογι-κή που δεν είχε καmicroία ουσιαστική επίπτωση τελικά

Μόλις ο υπεύθυνος βάρδιας στο Κέντρο ∆ιοίκησης καιΕλέγχου της αστυνοmicroίας διασαφήνισε ότι τα πράγmicroατα ήταν σο-βαρά και δεν επρόκειτο για κάποιο ψεύτικο συναγερmicroό άρπα-ξε το ντοσιέ της υπηρεσίας και έριξε microια microατιά στον κατάλογοτων microέτρων που έπρεπε να ληφθούν σε microια περίπτωση σαν κιαυτή Τα υπόλοιπα ήταν θέmicroα ρουτίνας Πρώτα τηλεφώνησεστον αρχηγό του τmicroήmicroατος Εγκληmicroάτων Βίας που ήταν ο άmicroεσαυπεύθυνος στην αστυνοmicroία της Στοκχόλmicroης Εκείνος είχε απα-ντήσει microε το πρώτο κουδούνισmicroα άκουσε προσεκτικά και τουζήτησε να επανέλθει microόλις microάθαινε κάτι περισσότερο Μετά ουπεύθυνος βάρδιας στο Κέντρο ∆ιοίκησης τηλεφώνησε στονυπεύθυνο της Αστυνοmicroίας Ασφαλείας ο οποίος σύmicroφωνα microε τιςοδηγίες που είχε τηλεφώνησε στον βοηθό υφυπουργό ∆ικαιο-σύνης που ήταν αρmicroόδιος για το πρακτικό microέρος των επαφώντου Υπουργείου ∆ικαιοσύνης και της κυβέρνησης microε την Αστυ-νοmicroία Ασφαλείας

Το τηλέφωνο του βοηθού υφυπουργού ήταν κατειληmicromicroένοκαι ο υπεύθυνος του Κέντρου ∆ιοίκησης όσο περίmicroενε να ελευ-θερωθεί η γραmicromicroή ndashmicroια που τα δευτερόλεπτα κυλούσαν βασα-νιστικά αργάndash και για να microπορεί να κάνει και κάτι άλλο σε πε-ρίπτωση που εκείνος ο βλάκας στην άλλη άκρη της γραmicromicroής θασυνέχιζε να λέει microαλακίες στον αιώνα τον άπαντα είχε microετα-φέρει το κατειληmicromicroένο ακουστικό στο αριστερό χέρι και microε τοδεξί σχηmicroάτισε στο άλλο τηλέφωνο τον απευθείας αριθmicroό τουυφυπουργού παρά τω πρωθυπουργώ Εκείνος απάντησε αmicroέ-

σως και ενηmicroερώθηκε σε λιγότερο από ένα λεπτό Και ακριβώςτη στιγmicroή που τερmicroάτιζε τη συνοmicroιλία του άκουσε ένα laquoεmicroπρόςraquoαπό το κατειληmicromicroένο microέχρι στιγmicroής τηλέφωνο και όσα έγινανmicroετά ήταν απολύτως σύmicroφωνα microε τις γραπτές οδηγίες που είχε

Η παρέκκλιση από τη ρουτίνα δεν είχε ανακαλυφθεί ποτέούτε καν συζητήθηκε ∆εν είχε καmicroία απολύτως σηmicroασία ούτεγια τη σουηδική ούτε για τη γερmicroανική σύγχρονη ιστορία και οίδιος ο υπεύθυνος του Κέντρου ∆ιοίκησης δεν είχε κάνει καmicroίαιδιαίτερη σκέψη σχετικά Κάποια στιγmicroή είχε microιλήσει γιrsquo αυτόαναφέροντάς το σαν microικρή λεπτοmicroέρεια σε microια καλή ιστορίαόταν βρισκόταν microαζί microε συναδέλφους που εmicroπιστευόταν microετάαπό ένα ωραίο δείπνο και τη στιγmicroή που έπιναν το δεύτερο κο-νιάκ microε τον καφέ τους Αλλά τίποτα πέραν αυτού

Ο πρωθυπουργός και ο υπουργός του ήταν ενηmicroερωmicroένοιευθύς εξαρχής ο υπουργός ∆ικαιοσύνης θα πίστευε microέχρι ναπεθάνει ότι ήταν laquoο πρώτος που το έmicroαθεraquo και καθώς η microέραέγερνε προς το βράδυ και οσονούπω προς τη νύχτα ένας αυξα-νόmicroενος αριθmicroός microελών της κυβέρνησης υψηλόβαθmicroοι αστυνο-microικοί και ανώτεροι λειτουργοί της κυβέρνησης είχαν συγκεντρω-θεί στο γραφείο του πρωθυπουργού και κανείς τους δεν ήτανιδιαίτερα χαρούmicroενος Η ζωή τούς φαινόταν βαριά και άδικηδιότι εδώ δεν επρόκειτο γιrsquo αυτούς και για τη Σουηδία που εί-χαν αναλάβει να κυβερνήσουν κατόπιν κανονικότατων δηmicroο-κρατικών εκλογών

Πρώτα είχαν τη δολοφονία του πρέσβη της Γιουγκοσλαβίαςκάποιοι Κροάτες εξτρεmicroιστές και αυτονοmicroιστές και ένας νεκρόςΣέρβος πρέσβης και αν παρέβλεπε κανείς όλα τrsquo άλλα η Σουη-δία δεν έφερε καmicroία ευθύνη γιrsquo αυτό Μετά κάποιοι άλλοι Κροά-τες τροmicroοκράτες που είχαν κάνει αεροπειρατεία σε ένα αερο-πλάνο της SAS για να ελευθερώσουν τους δολοφόνους του πρέ-σβη και πάνω στη φούρια έθεσαν σε κίνδυνο τη ζωή περίπουεκατό απλών Σουηδών και κατέληξαν στην Ισπανία όπου αmicroέ-σως τα παράτησαν και παραδόθηκαν στην αστυνοmicroία Και τώ-ρα microισή ντουζίνα τρελοί φοιτητές που αυτοαποκαλούνταν Σο-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 23

σιαλιστική Κολεκτίβα Ασθενών ή επί το γερmicroανικότερον So-zialistisches Patientenkollektiv οι οποίοι ήθελαν να ανατρέψουνmicroε τη βία τη γερmicroανική κοινωνία και είχαν επιλέξει να το κά-νουν στη Στοκχόλmicroη λες και χάθηκαν οι άλλες πόλεις του κό-σmicroου Ήταν άδικο και τόσο microη σουηδικό που να σε πιάνει σύ-γκρυο Εξάλλου microε πολλή δυσκολία είχαν καταπιεί το γεγονόςότι ένα ντόπιο ταλέντο από το παραδοσιακό λούmicroπεν προλετα-ριάτο του εγκλήmicroατος είχε microπει σε microια τράπεζα στην πλατείαΝορmicroάλmicro και κράτησε οmicroήρους όλο το προσωπικό

Στην αρχή κάθισαν στο γραφείο του πρωθυπουργού και συ-ζήτησαν πώς να σώσουν τους οmicroήρους δίχως αχρείαστη και πα-ραπανίσια αιmicroατοχυσία Αρκετά ήταν αυτά που είχαν ήδη συmicro-βεί Οι ιδέες είχαν στερέψει αλλά τελικά ο πρωθυπουργός πουήταν παλιός έφεδρος αξιωmicroατικός στο ιππικό έκανε την πρότα-ση να επιτεθεί η αστυνοmicroία στο κτίριο Μια ιδέα που ωστόσοαπερρίφθη οmicroόφωνα microεmicroιάς από την ανώτατη αστυνοmicroική ηγε-σία Η σουηδική αστυνοmicroία δε διέθετε ούτε εξοπλισmicroό ούτε εκ-παίδευση για τέτοιες αποστολές παρόλο που ζητούσαν ndashκαθώςπολύ έξυπνα άρπαξε την ευκαιρία να υπενθυmicroίσει ο αρχηγός τηςΣουηδικής Αστυνοmicroίαςndash χρήmicroατα από το υπουργείο γιrsquo αυτή τηνυπόθεση διαρκώς και επί πολλά χρόνια Αλλά λεφτά δεν είχανδει ποτέ τους και γιrsquo αυτό δεν είχαν ούτε τον εξοπλισmicroό ούτε τηνεκπαίδευση Έστω κι αν η θέληση πάντα υπήρχε βεβαίως

laquoΘα είναι λοιπόν καθαρή αποστολή αυτοκτονίαςraquo διευκρί-νισε ο αρχηγός της σουηδικής αστυνοmicroίας microε τη ρωτακίζουσαπροφορά του χαρακτηριστική για όλους τους καταγόmicroενουςαπό τη Σκόνε Κι αmicroέσως microια δυσθυmicroία κατέλαβε το σύνολο τωνσυγκεντρωmicroένων

Όταν η γερmicroανική κυβέρνηση διεmicroήνυσε ότι απέρριπτε κα-τηγορηmicroατικά τα αιτήmicroατα των τροmicroοκρατών οι διαθέσεις έπε-σαν ακόmicroη χαmicroηλότερα και τελικά συmicroφώνησαν ndashλόγω έλλει-ψης καλύτερων ιδεών και επειδή κάτι έπρεπε να γίνει τέλος πά-ντωνndash ότι έπρεπε τουλάχιστον να εκτοξεύσουν λίγα δακρυγόναmicroέσα στο κτίριο Όσο σχεδίαζαν αυτή τη λύση το θέmicroα λύθηκε

24 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

από microόνο του microε την κυριολεκτική ανατίναξη του τελευταίου ορό-φου της πρεσβείας στον αέρα Κανείς δε γνώριζε πώς έγινε ανκαι αυτό θα το έλυναν αργότερα κάποιοι άλλοι αλλά δεν είχεσηmicroασία πια αφού όλοι microέσα στο κτίριο είχαν διασωθεί κατα-πώς φάνηκε και εξάλλου υπήρχαν άλλα πιο σηmicroαντικά και πε-ρίπλοκα ερωτήmicroατα που έπρεπε να απαντηθούν σε τούτη τη νυ-χτιάτικη laquoηmicroερήσιαraquo διάταξη

Σε αυτή τη φάση λίγο πριν τα microεσάνυχτα είχαν microεταβεί όλοιστην αίθουσα συνεδριάσεων της κυβέρνησης και οι συζητήσειςέλαβαν σύντοmicroα νέο προσανατολισmicroό ∆ηλαδή πώς θα microπορούσαντο συντοmicroότερο δυνατόν να απαλλαγούν από τους πέντε επιζή-σαντες τροmicroοκράτες Η ιδέα και microόνο να τους έχουν αmicroπαρωmicroέ-νους σε σουηδικές φυλακές microε συνεχείς προσπάθειες απελευθέ-ρωσης microέσω νέων αεροπειρατειών απαγωγών και άλλων τέτοιωνενεργειών που αναmicroενόταν να επινοήσουν οι σύντροφοί τους ήτανακριβώς το χειρότερο που θα microπορούσαν να φανταστούν

laquo∆ιώξτε τους ∆ε χρειάζεται να το συζητάmicroεraquo είπε ένας απότους γηραιότερους υπουργούς συνοψίζοντας το θέmicroα πριν αρ-χίσουν ακόmicroη καλά καλά οι διαβουλεύσεις

Ο microόνος που έφερε αντιρρήσεις ήταν ένας από τα microέλη τηςκυβέρνησης σύmicroβουλος στο Υπουργείο ∆ικαιοσύνης ειδικόςνοmicroικός σύmicroβουλος της κυβέρνησης και ο ίδιος ο συντάκτης τηςαντιτροmicroοκρατικής νοmicroοθεσίας που θα αποτελούσε τη βάση γιατην άmicroεση απέλαση Σύmicroφωνα microε αυτόν το πρόβληmicroα δεν ήτανκαν περίπλοκο Αν σκέφτονταν να χρησιmicroοποιήσουν τον αντι-τροmicroοκρατικό νόmicroο δεν υπήρχε νοmicroική βάση για να απελάσουντους πέντε τροmicroοκράτες αλλά επειδή δεν ήταν καιρός για νο-microικές σοφιστείες η κυβέρνηση οmicroόφωνα microαζί microε τον νοmicroικόσύmicroβουλο αποφάσισε να απελάσει αmicroέσως τους πέντε microε βάσηακριβώς τον αντιτροmicroοκρατικό νόmicroο που αφορούσε στην πρά-ξη microόνο ξένους πολίτες και ως εκ τούτου δεν αποτελούσε κανθέmicroα του Υπουργείου ∆ικαιοσύνης

laquo∆εν microπορεί να κρατάει κανείς το νόmicroο υπό microάλης σε τέτοιεςπεριπτώσειςraquo είπε το microέλος του κυβερνητικού συmicroβουλίου που

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 25

ήταν υπεύθυνο για θέmicroατα ξένων πολιτών συνοψίζοντας κοmicro-ψά την απόφαση Ήταν το νεαρότερο microέλος της κυβέρνησης ήτανγυναίκα και πολύ αποφασιστική σε σχέση microε τους άρρενες συ-ναδέλφους της που είχαν τα διπλά της χρόνια

Γιrsquo αυτήν η 25η Απριλίου ηmicroέρα Παρασκευή είχε ως εκ τού-του αποβεί microια ηmicroέρα γεmicroάτη πρακτικά καθήκοντα από νωρίςτο πρωί microέχρι αργά microετά τα microεσάνυχτα Πρώτα έπρεπε να προ-σπαθήσει για την επίλυση των νοmicroικών θεmicroάτων ndashόσο πιο καλάmicroπορούσε βεβαίωςndash και microετά να τακτοποιήσει χίλιες δυο πρα-κτικές λεπτοmicroέρειες σε σχέση microε την καθαυτό απέλαση Οι Γερ-microανοί για παράδειγmicroα είχαν υποσχεθεί να στείλουν ένα αερο-πλάνο που θα microετέφερε τους συmicroπατριώτες τους αλλά εκείνοδε φάνηκε ποτέ αν και αυτό δεν έπαιζε microεγάλο ρόλο αφού ήδηαπό την αρχή και για σιγουριά είχε παρθεί η απόφαση να έχουνένα σουηδικό αεροπλάνο σε αναmicroονή για παν ενδεχόmicroενο Γε-microάτο καύσιmicroα έτοιmicroο microε ξεκούραστο και ευδιάθετο πλήρωmicroακαι νοσηλευτικό προσωπικό βρισκόταν ήδη και περίmicroενε στοαεροδρόmicroιο της Αρλάντα

Η υγεία των απελαθέντων είχε δηmicroιουργήσει προβλήmicroαταΚανείς τους δεν ήταν σε άριστη κατάσταση αλλά για τρεις απόαυτούς οι γιατροί είχαν δώσει εν πάση περιπτώσει άδεια και microετον τέταρτο τα πράγmicroατα ήταν ακόmicroη απλούστερα Έφερε τό-σο βαριά εγκαύmicroατα που αν microετακινούσες λίγο το κρεβάτι τουαπό εκεί που ήταν θα ισοδυναmicroούσε microε πραγmicroατική εκτέλεσηΓιrsquo αυτό και αναγκάστηκαν να κάνουν λίγη υποmicroονή καmicroιά βδο-microάδα microέχρι να σταθεροποιηθεί η κατάστασή του αρκετά ώστενα microπορεί να επιζήσει κατά τη microεταφορά του στη ∆υτική Γερ-microανία Το να τον στείλουν έτσι όπως ήταν και να πεθάνει στοδρόmicroο δεν ήθελαν ούτε να το σκέφτονται Κάτι τέτοια έκαναντον κόσmicroο να θέλει να εκδικηθεί Αλλά microετά από microια εβδοmicroάδαείχε δοθεί άδεια να microεταφερθεί στην πατρίδα του και microόλιςέφτασε εκεί νοσηλεύτηκε άλλη microια εβδοmicroάδα σε γερmicroανικό νο-σοκοmicroείο και microετά πέθανε

Το πέmicroπτο microέλος της οmicroάδας των τροmicroοκρατών η microόνη γυ-

26 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

ναίκα που είχε συmicromicroετάσχει στην κατάληψη της πρεσβείας ήταναυτή που αποτέλεσε το microεγάλο πρόβληmicroα διότι εκεί οι γνώmicroεςτων γιατρών διίσταντο κατά πολύ Ο πρώτος γιατρός που ρωτή-θηκε δεν έβλεπε κανένα απολύτως κώλυmicroα στην πραγmicroατοποίη-ση της απέλασής της αλλά όταν εmicroφανίστηκαν το αρmicroόδιο κυ-βερνητικό στέλεχος microια microεγάλη συνοδεία αστυνοmicroικών και τοαπαραίτητο νοσηλευτικό προσωπικό για να την παραλάβουναπό το νοσοκοmicroείο ο υπεύθυνος αρχίατρος άρχισε να προβά-λει κάποιες αντιρρήσεις Στο τέλος έπαιξε και τον άσο που κρα-τούσε στο microανίκι του και απλώς αρνήθηκε να της δώσει εξιτή-ριο Αν την έπαιρναν από εκεί θα έπρεπε να αναλάβει κάποιοςάλλος την ιατρική ευθύνη και εκτός αυτού ήθελε και microια βε-βαίωση από το κυβερνητικό στέλεχος ότι ο ίδιος είχε εναντιω-θεί στη microεταφορά της

Αν τώρα αυτό που είχε κατά νου ήταν το καλό της ασθενούςmicroάλλον ανόητα είχε πράξει διότι είχε υποτιmicroήσει προφανέστα-τα την αντίπαλό του και σε τέτοιες περιπτώσεις δεν κέρδιζε κα-νείς νίκες περιφερόmicroενος microε το νόmicroο υπό microάλης Εντελώς ανέκ-φραστο το κυβερνητικό στέλεχος έβγαλε το στιλό του και υπέ-γραψε το εξιτήριο Μετά έγραψε και microια βεβαίωση την οποίαέδωσε στον κύριο γιατρό και εν συνεχεία η ίδια και η ακολου-θία της πήραν την ασθενή και κατευθύνθηκαν στο αεροδρόmicroιοτης Αρλάντα Αmicroέσως microετά τις τρεις το απόγευmicroα ηmicroέρα Σάβ-βατο απογειώθηκε επιτέλους το κυβερνητικό αεροπλάνο microεπροορισmicroό κάποια microυστική περιοχή στη ∆υτική Γερmicroανία microε-ταφέροντας τέσσερις Γερmicroανούς τροmicroοκράτες

Αυτό που είχε συmicroβεί δεν ήταν βεβαίως καmicroιά ευχάριστηιστορία αλλά microέσα στην ατυχία της η κυβέρνηση είχε την τύχηνα έχει την οmicroόφωνη υποστήριξη της κοινής γνώmicroης Κι επιπρο-σθέτως η ευαρέσκεια για πρώτη φορά προερχόταν τόσο απότον κόσmicroο όσο και από εκείνα τα microίντια Ο microέσος Σουηδός ήτανγια να το πούmicroε καθαρά οργισmicroένος Πολύ microη σουηδικό και ταυ-τόχρονα τόσο χαρακτηριστικά γερmicroανικό να φορτώνουν τα δι-κά τους προβλήmicroατα στους φιλειρηνικούς γείτονές τους κατά τέ-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 27

τοιον τρόπο Κάτι που δυστυχώς οι Γερmicroανοί συνήθιζαν να κά-νουν εδώ και πολύ καιρό ∆ιότι microε λίγα λόγια οι Γερmicroανοί είχαντους τροmicroοκράτες που τους άξιζαν και εκτός αυτού όλοι όσοιπήγαιναν στο εξωτερικό το χειmicroώνα γνώριζαν πως οι Γερmicroανοίπάντα χώνονταν πρώτοι στις ουρές των τελεφερίκ στις πιο δη-microοφιλείς πίστες σκι της Ευρώπης και παρά το γεγονός ότι αυτέςβρίσκονταν ως επί το πλείστον στην Αυστρία ή στην Ελβετία

Στα microέσα microαζικής επικοινωνίας οι διάφοροι αρθρογράφοικαι συντάκτες και οι λεγόmicroενοι ειδικοί είχαν επιδοθεί σε έναόργιο επιθέσεων κατά των αποτυχιών και των λαθών της γερ-microανικής κυβέρνησης Η γερmicroανική κυβέρνηση δεν είχε απλώςαποφύγει να αναλάβει κάθε ευθύνη αλλά είχε κι από πάνω τοθράσος να microεταβιβάσει κυριολεκτικά τις δικές της ευθύνες στησουηδική κυβέρνηση στη σουηδική αστυνοmicroία και στον σουη-δικό λαό Εκτός αυτού οι Γερmicroανοί αποδεικνύονταν τόσο από-λυτα και ολοκληρωτικά ανίκανοι ώστε το microοναδικό λογικό συ-microπέρασmicroα που θα microπορούσε να εξαχθεί ήταν ότι η γερmicroανικήπρεσβεία θα πρέπει να άρπαξε από microόνη της φωτιά και ότι η συmicro-βολή των τροmicroοκρατών στην όλη υπόθεση θα έπρεπε να θεω-ρείται microάλλον αποτέλεσmicroα και όχι αιτία

Αν καλοσκεφτόταν κανείς τι είχε συmicroβεί ο τρόπος microε τονοποίο αντιmicroετώπισαν τα microίντια την κατάσταση ήταν σχεδόν υπερ-βολικός και microε microία microόνο εξαίρεση την οποία έβρισκες φυσικάστη microεγάλη συντηρητική πρωινή εφηmicroερίδα Στο κεντρικό τηςάρθρο ndashlaquoσε αυτό το ληmicroέρι των γενικώς ολιγόνοων και microετα-στραφέντων οπορτουνιστώνraquo όπως τους αποκαλούσε ο πρω-θυπουργός όταν ξεχείλιζε από διάθεσηndash είχε προσθέσει microιασύντοmicroη πτυχή όπου ο συντάκτης είχε το θράσος να συγκρίνειτην κατάληψη της πρεσβείας από Γερmicroανούς τροmicroοκράτες microετην ανατίναξη του γεmicroάτου απεργοσπάστες αγγλικού πλοίουlaquoΑmicroάλθειαraquo από τον Άντον Νίλσον και τους συντρόφους τουστο Μάλmicroε πριν από εξήντα επτά χρόνια

Αυτό για να το πούmicroε ήπια εξόργισε τον υπουργό Οικονο-microικών και Νέστορα της κυβέρνησης έτσι που microετά από microια

28 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

εβδοmicroάδα έχωσε τους αντίχειρες στις τιράντες του και στη διάρ-κεια ενός υπέροχου microπουρζουάδικου δείπνου που παρέθεσανοι εκπρόσωποι της αγοράς laquoέψαλε τον αναβαλλόmicroενο στον αρ-χισυντάκτη της εφηmicroερίδαςraquo Σύmicroφωνα microε παρόντες microάρτυρεςη οmicroιλία του υπήρξε άκρως απολαυστική και ndashαν σκεφτεί κα-νείς το περιορισmicroένο κοινωνικοπολιτικό κατεστηmicroένο στη microικρήχώρα που λέγεται Σουηδίαndash άκρως λογική κατόπιν όσων είχανσυmicroβεί Αλλά πέρα από αυτά δεν έγινε ουσιαστικά τίποτα ∆ιό-τι το όλο πράγmicroα ήταν πολύ microη σουηδικό για να εξελιχθεί σε κά-τι περισσότερο

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 29

III

Ηαστυνοmicroική έρευνα που ακολούθησε δεν ήταν κακήΠανάθλια ήταν Αν microάλιστα λάβαινες υπόψη σου ότιεπρόκειτο για ένα από τα σοβαρότερα εγκλήmicroατα στην

ιστορία της χώρας microετά τον πόλεmicroο δε θα microπορούσες να κατα-λάβεις εύκολα πώς εξελίχθηκε έτσι Μία από τις εξηγήσεις πουδόθηκαν και συζητήθηκαν σε επίπεδο ανώτατης αστυνοmicroικήςηγεσίας ndashmicroεταξύ άλλων σε εmicroπιστευτικές συνοmicroιλίες του αρχη-γού της σουηδικής αστυνοmicroίας microε τους στενότερους και ηλικια-κά νεότερους συνεργάτες τουndash ήταν ότι η κυβέρνηση κατά κά-ποιον microυστηριώδη τρόπο έδειχνε πραγmicroατικά αδιάφορη να συ-ζητήσει το θέmicroα και ότι αυτή η στάση είχε microεταδοθεί και στηναστυνοmicroία ∆ιότι ήταν ένα έγκληmicroα καθαρά πολιτικό και είχεςταυτόχρονα microια κυβέρνηση που εντελώς απροκάλυπτα παρα-microέριζε την όλη υπόθεση από το δικό της τραπέζι συζητήσεων ndashοπότε τι να σου κάνει κι η αστυνοmicroία

Ο αρχηγός του τmicroήmicroατος Αντιmicroετώπισης Εγκληmicroάτων Βίαςτης αστυνοmicroίας της Στοκχόλmicroης δεν ήταν άνθρωπος που ασχο-λούνταν microε πολιτικές θεωρητικολογίες Αυτά microπορούσαν να τακάνουν άλλοι και η στάση που κρατούσε η κυβέρνηση στο έναή στο άλλο θέmicroα τον άφηνε παγερά αδιάφορο Ούτε που τουςψήφιζε εξάλλου Αντιθέτως ήταν πυρ και microανία που είχαν χώ-σει την ουρά τους στην έρευνά του και είχαν στείλει στο σπίτιτους τους δράστες Πώς δηλαδή να διεξήγε έρευνα εγκλήmicroατοςαν δεν είχε τη δυνατότητα να ανακρίνει τους υπόπτους

Ο ίδιος είχε πραγmicroατικά διακαή επιθυmicroία να microιλήσει microε τουςδράστες Με την ησυχία του microε τη σειρά και όσες φορές χρεια-ζόταν για να microπουν όλα τα κοmicromicroάτια του παζλ στη θέση τουςΑυτό το είχε καταφέρει αναρίθmicroητες φορές παλιότερα και ήτανπεπεισmicroένος ότι θα είχε κάνει το ίδιο και αυτή τη φορά και δί-χως καν τη βοήθεια διερmicroηνέα ∆ιότι σε αντίθεση microε τους συ-

ναδέλφους του είχε όντως πάρει πτυχίο από το σχολαρχείο Βιτ-φέλντσκα στο Γκέτεmicroποργκ και τα γερmicroανικά που είχε microάθειστο σχολείο λειτουργούσαν ακόmicroη άψογα Αυτό που είχε κατα-φέρει να κάνει η κυβέρνηση από ερευνητικής απόψεως ήτανκαθαρό σαmicroποτάζ Και το χειρότερο ήταν πως οι κυβερνητικοίέδειχναν να microην έχουν καταλάβει τι έκαναν

Τώρα ο αρχηγός και οι συνάδελφοί του αρκέστηκαν να διε-ξαγάγουν microια τεχνική έρευνα σε συνθήκες που microόνο ιδανικές δενήταν Ήδη microετά την έκρηξη ο τόπος του εγκλήmicroατος έmicroοιαζε σαννα είχε περάσει τυφώνας Σύmicroφωνα microε όσα είχαν πει οι τροmicroο-κράτες από τηλεφώνου όταν καλούσαν για να θέσουν τους εκ-βιαστικούς όρους τους στην κυβέρνηση είχαν τοποθετήσει δεκα-πέντε κιλά ΤΝΤ στο κτίριο και δεν υπήρχε απολύτως τίποτα στοντόπο του εγκλήmicroατος που να διέψευδε τον παραπάνω ισχυρισmicroό

Η παρέmicroβαση της πυροσβεστικής όσο αναπόφευκτη κι ανήταν δεν είχε κάνει καλύτερα τα πράγmicroατα οι τόνοι νερού πουείχαν πέσει στα ερείπια δεν microπορούσαν να προmicroηνύουν τίποτακαλό Αλλά αυτό που είχε εξοργίσει τον αρχηγό και τους συνα-δέλφους του ήταν όλοι οι κατά το microάλλον ή ήττον άσχετοι άν-θρωποι που έτρεχαν πέρα δώθε στον τόπο του εγκλήmicroατος ΟιΓερmicroανοί συνάδελφοι για παράδειγmicroα ανήκαν σε αυτό τονόχλο των περιπλανώmicroενων έστω κι αν ο ίδιος κατανοούσε απο-λύτως το ενδιαφέρον τους Αν ήθελε να είναι κανείς τυπικός οσυγκεκριmicroένος τόπος εγκλήmicroατος ήταν όντως γερmicroανικό έδα-φος οπότε δεν είχε καmicroία πιθανότητα να τους ζητήσει να φύ-γουν από εκεί

Το ίδιο συνέβαινε και microε τους laquoάκαπνουςraquo από την Ασφά-λεια και microε την άκρως ενοχλητική παλιοσυνήθεια που είχαν ναστέκονται πάνω από τους πραγmicroατικούς αστυνοmicroικούς όταν οιδεύτεροι προσπαθούσαν να κάνουν τη δουλειά τους Και σαννα microην ήταν αρκετό αυτό είχαν το θράσος να του προτείνουν να

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 31

Το ΤΝΤ (τρινιτροτολουόλη) είναι ένα από τα συχνότερα χρησιmicroο-ποιούmicroενα εκρηκτικά (ΣτΜ)

χρησιmicroοποιήσει τους δικούς τους τεχνικούς αλλά τότε τους απέ-πεmicroψε σκαιότατα διότι αν άρχιζε να δουλεύει έτσι δε θα προ-λάβαινε να κάνει ούτε το ένα ούτε το άλλο και δεν είχε διόλουσκοπό να σπαταλάει το χρόνο του κατουρώντας δεξιά αριστε-ρά σαν τα σκυλιά που ορίζουν τα laquoχωράφιαraquo τους Αυτό το άφη-νε σε άλλους και αν δεν εmicroπιστεύονταν τον ίδιο και τους άντρεςτου ας αναλάmicroβαναν όλη τη δουλειά οι ίδιοι

Αλλά τα πράγmicroατα δεν είχαν πάει καλά και όταν ο αστυνο-microικός διευθυντής microετά από microια βδοmicroάδα ndashσχεδόν την ίδια microέραπου κατήργησαν τον εξωτερικό αποκλεισmicroό της περιοχήςndash τουανακοίνωσε ότι οι περαιτέρω έρευνες θα γίνονταν από την Αστυ-νοmicroία Ασφαλείας κι ο αρχηγός ένιωσε σχεδόν ανακούφιση

Πάντως ο ίδιος και οι συνάδελφοί του κατάφεραν να κατα-νοήσουν αρκετά τον τρόπο microε τον οποίο πρέπει να είχε γίνει ηέκρηξη ∆εν υπήρχε τίποτα που να καταδεικνύει ότι οι τροmicroο-κράτες είχαν ανατινάξει συνειδητά το κτίριο στον αέρα Αντι-θέτως τα περισσότερα στοιχεία έδειχναν προς την κατεύθυνσηενός συνδυασmicroού ατυχήmicroατος γκάφας και άγνοιας και αυτόςπου microάλλον ήταν υπαίτιος ήταν ο ίδιος ο laquoειδικός ανατινάξεωνraquoτων τροmicroοκρατών ο οποίος όπως όλα τα παιδάκια έβαλε ταδάχτυλά του σε λάθος microέρος Σίγουρα δε θα τα είχε καταφέρεινα περάσει microια συνήθη σουηδική εξέταση στις ανατινάξεις Αυ-τό απεδείχθη microε την απαιτούmicroενη σαφήνεια από τις καλωδιώ-σεις και τις συνδέσεις που βγήκαν σώες από την έκρηξη έστωκι αν οι απογευmicroατινές εφηmicroερίδες εγκωmicroίασαν τις γνώσεις τουΓερmicroανού στον τοmicroέα αυτόν

Αλλά δεν έγινε τίποτα περισσότερο από αυτά και όσοναφορούσε τον ίδιο τον αρχηγό του ήταν αδιάφορο Το ποιαήταν πραγmicroατικά τα πορίσmicroατα της Ασφάλειας και τι είχε κα-ταφέρει microε την έρευνα που ανέλαβε από την αστυνοmicroία παρέ-microεινε καθώς ειπώθηκε ασαφές Εν πάση περιπτώσει δεν έκα-ναν κάτι που να οδήγησε σε νοmicroικά microέτρα ή σε microηνύσεις αλλάόπως πάντα λειτούργησαν laquoεν κρυπτώ και παραβύστωraquo και αντον ρωτούσε κανείς περί αυτού microπορούσε σίγουρα να πει ότι

32 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

όπως και τόσες φορές παλιότερα δεν είχαν καταφέρει καιπολλά Αν και δε χρειαζόταν να είναι κανείς αστυνοmicroικός γιανα υπολογίσει ότι πρέπει να υπήρχαν περισσότεροι εmicroπλεκό-microενοι από τους έξι τροmicroοκράτες που είχαν καταλάβει το κτίριοτης πρεσβείας

Ποιος ή ποιοι άραγε θα microπορούσαν ειδάλλως να είχαν αφή-σει το microήνυmicroα το οποίο στη microία το microεσηmicroέρι την Πέmicroπτη 24Απριλίου είχε καταλήξει στα κουτιά αλληλογραφίας τριών δια-φορετικών πρακτορείων ειδήσεων που φιλοξενούνταν στα γρα-φεία του ΤΤ στον πρώτο ουρανοξύστη της Χέτοργετ τρία χιλιό-microετρα και πάνω από πέντε λεπτά microε αmicroάξι από τη δυτικογερmicroα-νική πρεσβεία πέρα στο Γιουργκόρντεν Οι έξι microέσα στο κτίριοndashοι laquokommando holger meinsraquo όπως αυτοαποκαλούνταν microεόλα τα γράmicromicroατα πεζά στο όνοmicroαndash δε θα microπορούσαν να το εί-χαν κάνει

Ο αρχηγός του Βίας είχε κάνει πολλές σκέψεις για το τι θαmicroπορούσε να είχε συmicroβεί πριν microπουν εκείνοι οι έξι στην πρε-σβεία Κάπου θα πρέπει να έmicroεναν θα είχαν κάνει αναγνώρισητης περιοχής θα πρέπει να είχαν παρακολουθήσει τους υπαλ-λήλους της πρεσβείας και τις συνήθειές τους να είχαν ερευνή-σει κατάλληλους τρόπους να microεταβούν στην πρεσβεία και ναφύγουν από εκεί αν κάτι πήγαινε στραβά Θα πρέπει να είχανστέγη ένα κρεβάτι να κοιmicroηθούν τραπέζι καρέκλες και microα-χαιροπίρουνα οχήmicroατα για microεταφορά φαγητό και ποτό και όλατα άλλα πρακτικά είδη όπως όπλα εκρηκτικά και πλαστά έγ-γραφα Για όλες αυτές τις προετοιmicroασίες θα είχαν χρειαστεί σί-γουρα κάνα microήνα

Με άλλα λόγια κάποιος θα πρέπει να τους είχε βοηθήσειΠιθανότατα όχι microόνο ένα αλλά περισσότερα άτοmicroα Πιθανότα-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 33

Η οmicroάδα είχε πάρει αυτό το όνοmicroα στη microνήmicroη του Χόλγκερ Μάινςσηmicroαντικού στελέχους της RAF (της Φράξιας Κόκκινος Στρατός ή Μπάα-ντερ-Μάινχοφ) που πέθανε microετά από απεργία πείνας στις φυλακές τουΣτάmicroχαmicromicro στις 9 Νοεmicroβρίου 1974 (ΣτΜ)

τα άτοmicroα που είχαν σχέση microε τη Σουηδία και τη Στοκχόλmicroη Άτο-microα που microιλούσαν σουηδικά που γνώριζαν την περιοχή το περι-βάλλον στο οποίο κινούνταν τα ντόπια ήθη την καθηmicroερινότη-τα και πράγmicroατα αυτονόητα όπως αγορά εισιτηρίων στο microετρόή αγορά microεγάλων ποσοτήτων τροφίmicroων δίχως να κινήσουν τηνπεριέργεια Άτοmicroα συνηθισmicroένα ανώνυmicroα microε λευκό ποινικόmicroητρώο στην ηλικία των τροmicroοκρατών περίπου που έmicroοιαζανπίστευαν και σκέφτονταν όπως και οι τροmicroοκράτες

Ο αρχηγός του Βίας δεν ήταν ο τύπος που σκάλιζε τα πράγ-microατα χωρίς λόγο Στο επάγγελmicroά του είχε microάθει ότι η απλούστε-ρη εξήγηση ήταν η σωστή Μια οmicroάδα νεαροί φοιτητές σκέφτη-κε Ριζοσπάστες microε κίνητρα microε αυτοπειθαρχία και microε καλό microυα-λό Ίσως και να ζούσαν microαζί σε κάποια από εκείνες τις περίερ-γες κολεκτίβες για τις οποίες διάβαζε στην εφηmicroερίδα Και microάλ-λον δε χρειαζόταν και πολύ microυαλό για να καταλάβει κανείς ότιήταν Σουηδοί σκέφτηκε ο αρχηγός του τmicroήmicroατος ΑντιmicroετώπισηςΕγκληmicroάτων Βίας στην αστυνοmicroία της Στοκχόλmicroης

Όταν παρέδωσε την υπόθεση στο συνάδελφο της Ασφάλειαςπου θα αναλάmicroβανε την ευθύνη της έρευνας του είχε microιλήσεικαι για τις σκέψεις του Μερικές κουβέντες microόνο στα όρθια τιςοποίες microάλλον δεν έπρεπε να τις πει καθόλου Ο συνάδελφος δενήταν πραγmicroατικός αστυνοmicroικός αλλά ένας αστυνοmicroικός διευ-θυντής microε νοmicroικές σπουδές πίσω του από εκείνο το είδος τωνσυνηθισmicroένων εγωκεντρικών τύπων και φυσικά η αντίδρασήτου ήταν η αναmicroενόmicroενη

Είχε γνέψει microrsquo εκείνο ακριβώς το ύφος που έχουν κάτι τέτοιοιπου καταλαβαίνουν καλύτερα απrsquo όλους τους άλλους αναστέ-ναξε κουρασmicroένα και χάιδεψε microε το δείκτη του που microόλις είχεβγει από τη microανικιουρίστα τη microακριά του microύτη laquoΜας πέρασε σί-γουρα κι εmicroάς αυτή η σκέψη από το microυαλόraquo είπε ο αστυνοmicroικόςδιευθυντής microε microπλαζέ ύφος κι αυτό ήταν όλο Ο αρχηγός τουτmicroήmicroατος Βίας άρχισε σύντοmicroα να σκέφτεται όλο και λιγότεροτην υπόθεση και microόλις microετά από κάνα δυο χρόνια παρέλειπε νατην περιλαmicroβάνει και στο ρεπερτόριο των ηρωικών αστυνοmicroι-

34 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

κών ιστοριών που συνήθιζε να αφηγείται όταν συναντούσε πραγ-microατικούς συναδέλφους ∆ιότι στο ρεπερτόριο είχε πια φρεσκό-τερες και καλύτερες ιστορίες

Η Αστυνοmicroία Ασφαλείας εδώ που τα λέmicroε είχε αρκετά στοι-χεία για να δουλέψει microε την υπόθεση Οι προειδοποιήσεις ότιΓερmicroανοί τροmicroοκράτες σχεδίαζαν να κάνουν κάτι σε σουηδικόέδαφος είχαν πυκνώσει ένα χρόνο πριν από την κατάληψη τηςπρεσβείας Είχαν και microικρά και microεγάλα στοιχεία ακριβώς όπωςγίνεται συνήθως ανώνυmicroες πληροφορίες εmicroπιστευτικές πλη-ροφορίες από διάφορους πληροφοριοδότες και ακόmicroη microια έκ-θεση που είχε συντάξει ένας από τους δικούς της microυστικούς πρά-κτορες Αλλά όλα αυτά είχαν κάτι κοινό ∆εν υπήρχε τίποτα συ-γκεκριmicroένο και απτό και την άνοιξη φάνηκε πως όλα αυτά εί-χαν πλέον καταλαγιάσει Ο χώρος των πληροφοριοδοτών τουςείχε βουβαθεί Ούτε οι καλύτεροι από αυτούς δεν είχαν να πουντο παραmicroικρό

Μερικές πληροφορίες και παρατηρήσεις είχαν επίσης φτά-σει στην Ασφάλεια από συναδέλφους της ανοιχτής δραστηριό-τητας Επρόκειτο κυρίως για laquoύποπτα οχήmicroαταraquo και laquoύποπταάτοmicroαraquo που είχαν παρατηρηθεί κοντά και γύρω από την πρε-σβεία της ∆υτικής Γερmicroανίας κατά την περίοδο της τροmicroοκρα-τικής ενέργειας αλλά παρόλο που σπατάλησαν πολύ καιρό νατο ψάξουν δεν έδωσε τίποτα Ήταν όπως ακριβώς γινόταν microετις πληροφορίες αυτού του είδους ποτέ δεν έδιναν τίποτα Καιαυτά σε αντίθεση microε τη δική τους δραστηριότητα την οποίαέλεγχαν οι ίδιοι microε τη microορφή παρακολούθησης διείσδυσης καισυγκεκριmicroένης συγκέντρωσης στοιχείων microέσω τηλεφωνικώνυποκλοπών υποκλοπών σηmicroάτων και άλλων ηλεκτρονικών πα-ρακολουθήσεων

Οι επαναλαmicroβανόmicroενοι ισχυρισmicroοί των microίντια ότι η Αστυ-νοmicroία Ασφαλείας είχε αγνοήσει συγκεκριmicroένη εικόνα απειλήςείχαν συζητηθεί σε πολλές συναντήσεις της ηγεσίας της Ασφά-λειας όπως και στην υπεύθυνη κοινοβουλευτική ηγεσία της ενλόγω υπηρεσίας Όπως και τόσες φορές άλλοτε κατάφεραν να

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 35

αποδείξουν ότι επρόκειτο για καθαρές ανοησίες και για ανε-δαφικές εικασίες Το σίγουρο ήταν ότι ο απώτερος στόχος όλωναυτών ήταν να βλάψουν την υπηρεσία Είχαν λάβει microέτρα ταοποία έπρεπε να ληφθούν και microέσα σε microερικές εβδοmicroάδεςόταν οι φήmicroες είχαν φουντώσει για τα καλά έβαλαν την πρε-σβεία της ∆υτικής Γερmicroανίας στον κατάλογο φρουρούmicroενωνκτιρίων microε αυστηρή προτεραιότητα

Τα αποτελέσmicroατα αυτών των microέτρων ήταν σαφέστατα ∆ενείχαν προκύψει ενδείξεις ότι κάτι ύποπτο συνέβαινε και ανα-κάλεσαν την έξτρα φρούρηση κάτι που τους ήρθε κουτί microιαπου το τmicroήmicroα για τους Ρώσους εκείνη την περίοδο παρουσίασεαπρόσmicroενη και microεγάλη ανάγκη για περισσότερο προσωπικό Οιβουλευτές που συmicromicroετείχαν στη διοίκηση ήταν κι αυτοί απολύ-τως ικανοποιηmicroένοι microε την έκθεση που είχαν λάβει Η κατάλη-ψη της δυτικογερmicroανικής πρεσβείας ήταν ένα microεmicroονωmicroένο γε-γονός σχεδιασmicroένη και εκτελεσmicroένη από microια φράξια της γερ-microανικής τροmicroοκρατίας που θα microπορούσε να περιγραφεί σαν microιαοmicroάδα βίαιων τυχοδιωκτών από το Πανεπιστήmicroιο της Χαmicroδελ-βέργης σύmicroφωνα microε πληροφορίες από τους συναδέλφους τηςγερmicroανικής Αστυνοmicroίας Ασφαλείας πολλοί από τους πιο γνω-στούς συντρόφους τους ndashαπό τον δυστυχώς ιδιαίτερα ευρύ κύ-κλο των ριζοσπαστικών στοιχείωνndash είχαν διαφωνήσει έντονα microεαυτό που είχε συmicroβεί Η κατάληψη της πρεσβείας δεν είχε ωφε-λήσει τον κοινό αγώνα

Για να microπορέσει ο αγώνας να έχει επιτυχή κατάληξη απαι-τείτο καλύτερος σχεδιασmicroός και πιο οργανωmicroένες microορφές πά-λης Η σουηδική Αστυνοmicroία Ασφαλείας όλως παραδόξως είχεκαταλήξει στο ίδιο συmicroπέρασmicroα στην έκθεση που παρέδωσε στηδιοίκησή της σε λιγότερο από ένα χρόνο microετά την κατάληψηlaquoΜεταξύ άλλων και για το λόγο αυτόν ο κίνδυνος για microια νέακαι παρόmicroοια ενέργεια στη σουηδική επικράτεια που θα στρέ-φεται κατά γερmicroανικών ή σουηδικών συmicroφερόντων και θα διε-ξαχθεί από Γερmicroανούς τροmicroοκράτες πρέπει να εκτιmicroηθεί ωςελάχιστοςraquo Υπήρχαν laquoάλλοι κίνδυνοι πολύ σοβαρότεροιraquo και

36 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

ανεξαρτήτως του αν όλα αυτά ήταν αληθή ή ψευδή ο ισχυρισmicroόςπερί του αντιθέτου θα ήταν γραφειοκρατική αυτοκτονία Καιέτσι έκλεισε η έρευνα της Αστυνοmicroίας Ασφαλείας για την κα-τάληψη της πρεσβείας

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 37

Page 2: Μετάφρασηαπότασουηδικά:ΓρηγόρηςΝ.Κονδύληςwebdata.psichogios.gr/sample/9789604967377.pdf · i ¥ª µπ°¥23 𧩠¬±1975¬¦ ª °¬®¨

Μετάφραση από τα σουηδικά Γρηγόρης Ν Κονδύλης

Στον Μιχαήλ και στον Αρκούδο

Τι νόηmicroα έχει να προειδοποιείς κάποιονπου δεν microπορεί να υπερασπιστεί τον εαυτό του

Ο Καθηγητής

Μέρος 1ο

Μια άλλη εποχή

I

Την Πέmicroπτη 23 Απριλίου 1975 ο θάνατος κατέφθασε σεώρες γραφείου και παραδόξως microε τη microορφή γυναίκαςκαι άντρα microαζί Μολονότι οι άντρες ακόmicroη κι αυτή τη

φορά είχαν τη συντριπτική πλειοψηφία Ο θάνατος ήταν όmicroορ-φος και καλοντυmicroένος και αρχικά συmicroπεριφέρθηκε microε ευγένειακαι αβρότητα ∆εν ήταν microάλιστα τυχαίο ότι ως και ο πρέσβηςβρισκόταν στο χώρο εργασίας του κάτι που δεν αποτελούσε συ-νήθεια γενικώς Αντιθέτως ήταν αποτέλεσmicroα λεπτοmicroερούς σχε-διασmicroού και άκρως ουσιαστικό κοmicromicroάτι της εν λόγω ενέργειας

Η πρεσβεία της Οmicroοσπονδιακής ∆ηmicroοκρατίας της Γερmicroα-νίας στη Σουηδία βρίσκεται στην περιοχή Γιουργκόρντεν στηνκεντρική Στοκχόλmicroη και εκεί βρισκόταν από τις αρχές της δε-καετίας του rsquo60 Το βορειοανατολικό τmicroήmicroα της εν λόγω περιο-χής το οποίο αποκαλείται Πόλη των ∆ιπλωmicroατών γειτονεύει microετο κτίριο της Ραδιοφωνίας και της Τηλεόρασης και microε τη νορ-βηγική πρεσβεία και ανήκει σε microία από τις αριστοκρατικότερεςγειτονιές της πρωτεύουσας Το καθαυτό κτίριο της πρεσβείαςmicroολαταύτα δεν είναι και κάνα σπουδαίο οικοδόmicroηmicroα Ένα συ-νηθισmicroένο και αδιάφορο κτίριο είναι από microπετόν σε φονξιονα-λιστικό στιλ της δεκαετίας του rsquo60 microε τρεις ορόφους και microε εmicroβα-δόν γραφείων δυο χιλιάδες τετραγωνικά microέτρα microε είσοδο απότη βόρεια πλευρά του ισογείου και πολύ microακριά από την απο-λύτως επιβλητικότερη υπηρεσία στην οποία ανήκε το Υπουρ-γείο Εξωτερικών της Γερmicroανίας

Ούτε για τον καιρό θα microπορούσε να καmicroαρώνει κανείς τηνηmicroέρα που ο θάνατος έκανε την επίσκεψή του Χαρακτηριστικήσουηδική άνοιξη ήταν microε microέτριους ανέmicroους microε νευρικά και αέ-ναα κινούmicroενα σύννεφα κάτω από έναν αχνογάλανο ουρανόκαι ελάχιστες παρείχε υποσχέσεις για καλύτερο και θερmicroότεροκαιρό Αλλά για το θάνατο αυτές ήταν ιδανικές συνθήκες και

το καλύτερο απrsquo όλα ήταν η σχεδόν ανύπαρκτη ασφάλεια στηνπρεσβεία Ένα κτίριο που εύκολα το καταλάmicroβανες και το υπε-ρασπιζόσουν αλλά δύσκολα το ανακτούσες microε έφοδο και έναςκαιρός τον οποίο ο πεισmicroατικός αντίπαλος δε θα microπορούσε νατον χρησιmicroοποιήσει ως επιχείρηmicroα όταν θα ερχόταν η στιγmicroήτης φυγής Και το καλύτερο όλων ένας και microοναδικός και αρ-κετά κουρασmicroένος φύλακας σε microια ρεσεψιόν όπου τις γυάλινεςπόρτες ασφαλείας microπορούσες στη χειρότερη περίπτωση νααπλώσεις το χέρι σου και να τις ανοίξεις

Κάποια στιγmicroή microεταξύ 1115 και 1130 το πρωί άρχισαν νασυmicroβαίνουν διάφορα Το γεγονός ότι δεν microπορούσε να ορίσεικανείς microια ακριβέστερη χρονική στιγmicroή οφειλόταν και στηνανύπαρκτη ασφάλεια Τέλος πάντων Η ουσία microέσα σε ελάχι-στα λεπτά κατέφθασαν έξι επισκέπτες σε τρεις οmicroάδες των δύοατόmicroων άτοmicroα νεαρά από είκοσι έως τριάντα ετών όλα microε γερ-microανική υπηκοότητα φυσικά και όλα ήθελαν κάποια βοήθειαγια διαφορετικά πράγmicroατα

Στην πατρίδα τους ήταν πασίγνωστοι Οι φωτογραφίες τουςκαι τα χαρακτηριστικά τους υπήρχαν σε χιλιάδες αφίσες κατα-ζητούmicroενων σε όλη τη Γερmicroανία Σε αεροδρόmicroια σε σταθmicroούςτρένων και λεωφορείων σε τράπεζες σε ταχυδροmicroεία και γενι-κώς σε κάθε δηmicroόσιο κτίριο και χώρο όπου υπήρχε ελεύθερος τοί-χος για επικόλληση των εν λόγω αφισών Οι ίδιες αφίσες υπήρ-χαν και στην πρεσβεία στη Στοκχόλmicroη και επίσης σε ένα ντοσιέπου φυλασσόταν σε ένα συρτάρι στη ρεσεψιόν ndashάγνωστο γιαποιο λόγοndash αλλά όταν τα άτοmicroα αυτά εmicroφανίστηκαν κανείς δεντα αναγνώρισε και τα ονόmicroατα microε τα οποία συστήθηκαν microερικάαπό αυτά ήταν διαφορετικά από τα πραγmicroατικά τους

Πρώτα εmicroφανίστηκαν δύο νεαροί άντρες που ήθελαν κάποιεςπληροφορίες για ένα θέmicroα κληρονοmicroιάς που αφορούσε τόσο τησουηδική όσο και τη γερmicroανική νοmicroοθεσία το ότι δεν επρόκει-το για απλό θέmicroα microπορούσε να το καταλάβει κανείς από ένανπαραφουσκωmicroένο χαρτοφύλακα τον οποίο κουβαλούσε ο έναςαπό τους δύο Ο φύλακας στη ρεσεψιόν τούς πληροφόρησε πού

10 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

θα microπορούσαν να βρουν τον αρmicroόδιο υπάλληλο microε τον οποίο θαmicroιλούσαν και τους άφησε να microπουν στην πρεσβεία

Αmicroέσως microετά εmicroφανίστηκε ένα νεαρό ζευγάρι που ήθελε ναανανεώσει τα διαβατήριά του Μια τυπική υπόθεση ρουτίναςαπό τις συνηθέστερες microε τις οποίες ασχολούνταν η πρεσβεία καιη νεαρή γυναίκα χαmicroογέλασε ευγενικά στο φύλακα όταν εκείνοςάνοιξε την πόρτα για να περάσουν η ίδια και ο σύντροφός της

Αλλά κατόπιν τα πράγmicroατα έγιναν περιπλοκότερα microε τηνεmicroφάνιση δύο νεαρών αντρών που ήθελαν να βγάλουν άδειαεργασίας στη Σουηδία Ο φύλακας τους εξήγησε ότι αυτό δενήταν δουλειά της πρεσβείας ήταν δουλειά των σουηδικών αρ-χών Εκείνοι όmicroως δεν ήθελαν να ακούσουν τίποτα Ένας απόαυτούς εκνευρίστηκε microάλιστα όταν ο φύλακας δε θέλησε να τουςαφήσει να microπουν αλλά εκεί που στέκονταν και αντάλλασσανκουβέντες πέρασε ένας από τους υπαλλήλους της πρεσβείας πουπήγαινε στην πόλη να φάει microεσηmicroεριανό Όταν εκείνος περνώ-ντας απέσπασε την προσοχή του φύλακα οι δύο νεαροί άρπα-ξαν την ευκαιρία να microπουν στο χώρο της πρεσβείας και εξαφα-νίστηκαν αmicroέσως στις σκάλες που οδηγούσαν στους πάνω ορό-φους ∆ίχως να δώσουν καmicroία σηmicroασία στο φύλακα που τουςφώναζε να γυρίσουν πίσω

Ύστερα έγιναν όλα πολύ γρήγορα Οι έξι αυτοί συγκεντρώ-θηκαν στο κεφαλόσκαλο έξω από το προξενικό τmicroήmicroα στον πρώ-το όροφο φόρεσαν κουκούλες ληστών και έβγαλαν πιστόλιααυτόmicroατα και χειροβοmicroβίδες Έπειτα καθάρισαν τους χώρουςαπό περιττούς επισκέπτες και προσωπικό έριξαν microερικούς πυ-ροβολισmicroούς στο ταβάνι και οι σοβάδες που έπεσαν ήταν αρ-κετοί για να τραπούν σε φυγή οι περισσότεροι και να βγουν στοδρόmicroο συγκέντρωσαν τους δώδεκα υπαλλήλους που απέmicroεινανκαι τους οδήγησαν σπρώχνοντας στη βιβλιοθήκη του πάνω ορό-φου Με στρατιωτική ακρίβεια και δίχως να σπαταλήσουν χρό-νο σε οποιεσδήποτε ευγένειες

Στις 1147 ήχησε στο Κέντρο ∆ιοίκησης της αστυνοmicroίας της

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 11

Στοκχόλmicroης ο πρώτος συναγερmicroός για laquoπυροβολισmicroούς στη δυ-τικογερmicroανική πρεσβείαraquo microε αποτέλεσmicroα την πλήρη κινητο-ποίηση Αστυνοmicroικοί από το Τάξης ντετέκτιβ της ∆ίωξης Εγκλή-microατος από τα κεντρικά από το Εγκληmicroάτων Βίας και την Αστυ-νοmicroία Ασφαλείας κινητοποιήθηκαν όλο το προσωπικό πουήταν διαθέσιmicroο πήρε εντολή να κινηθεί προς τα εκεί Με τουςmicroπλε φάρους να αναβοσβήνουν microε τις σειρήνες των περιπολικώννα ουρλιάζουν και microε τα λάστιχα να αφήνουν καπνό πίσω τουςστις στροφές κατευθύνονται όλοι προς τη δυτικογερmicroανική πρε-σβεία στο Γιουργκόρντεν και η εντολή συναγερmicroού που έχουνείναι αρκετά σαφής Η δυτικογερmicroανική πρεσβεία καταλήφθη-κε από τροmicroοκράτες Άτοmicroα οπλισmicroένα και επικίνδυνα Όλοι οιαστυνοmicroικοί διατάσσονται να κινηθούν microε υπερβολική προσοχή

Πρώτα κατέφθασε ένα περιπολικό από το τmicroήmicroα του Έστερ-microαλmicro και το γεγονός ότι έφτασε στις 1146 σύmicroφωνα microε την κα-τατεθείσα αναφορά δεν είχε να κάνει microε τις microαντικές ικανότη-τες του επικεφαλής της περιπόλου αλλά microε το ότι το ρολόι τουπήγαινε δύο λεπτά πίσω τη στιγmicroή που εκείνος κατέγραφε τηνώρα αλλά αν σκεφτεί κανείς αυτά που έγιναν microετά από αυτό τολάθος δεν είχε και τόσο microεγάλη σηmicroασία

Ως τις 1230 σαράντα λεπτά αργότερα δηλαδή η αστυνοmicroίαείχε ήδη περικυκλώσει την πρεσβεία είχε καταλάβει το υπόγειοκαι τους κάτω ορόφους του κτιρίου είχε αποκλείσει την περιο-χή γύρω από την πρεσβεία για να κρατήσει microακριά τα ταχύτα-τα αυξανόmicroενα στίφη των δηmicroοσιογράφων και των περίεργωνπεραστικών είχε στήσει ένα προσωρινό κέντρο διοίκησης επι-τόπου και είχε αρχίσει να βάζει σε τάξη τις ραδιοεπικοινωνίεςκαι τις τηλεφωνικές γραmicromicroές microε τα κεντρικά microε την πρεσβείακαι microε την κυβέρνηση Ο επικεφαλής του Βίας που θα ηγούνταντης επιχείρησης ήταν παρών και όσον αφορούσε αυτόν και τουςσυναδέλφους τους ήταν πανέτοιmicroοι για δράση

Ούτε οι έξι νεαροί που βρίσκονταν microέσα στην πρεσβεία εί-χαν καθίσει microε σταυρωmicroένα χέρια Οι δώδεκα υπάλληλοι πουείχαν κρατηθεί ως όmicroηροι συmicroπεριλαmicroβανοmicroένου και του πρέ-

12 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

σβη είχαν οδηγηθεί από τη βιβλιοθήκη στο γραφείο του πρέ-σβη στη νοτιοδυτική πτέρυγα του τελευταίου ορόφου του οικο-δοmicroήmicroατος και όσο microακρύτερα γινόταν από την κεντρική είσο-δο Μερικές γυναίκες υπάλληλοι υποχρεώθηκαν να βάλουν έναχεράκι για να γεmicroίσουν κάθε κάλαθο αχρήστων microε νερό και ναφράξουν νιπτήρες και λεκάνες τουαλέτας microε χάρτινες πετσέτεςώστε να εmicroποδίσουν πιθανές επιθέσεις microε αέρια microέσα από τοδίκτυο νερού ∆ύο τροmicroοκράτες τοποθέτησαν εκρηκτικούς microη-χανισmicroούς σε στρατηγικά σηmicroεία στον τελευταίο όροφο ενώ οιυπόλοιποι φρουρούσαν τους οmicroήρους και την πόρτα προς τοκλιmicroακοστάσιο Μετά απrsquo όλα αυτά ήταν πανέτοιmicroοι σχεδόνταυτόχρονα microε τον αντίπαλό τους

Οι τροmicroοκράτες έκαναν την πρώτη κίνηση και άνοιξαν τοπαιχνίδι microε ένα απλό και ξεκάθαρο αίτηmicroα Αν η αστυνοmicroία δενεγκατέλειπε αmicroέσως το κτίριο της πρεσβείας θα πυροβολούσανέναν από τους οmicroήρους Ο αρχηγός του τmicroήmicroατος ΕγκληmicroάτωνΒίας δεν ήταν άνθρωπος που νευρίαζε microε το παραmicroικρό και χω-ρίς λόγο και η αυτοπεποίθησή του ήταν τεράστια για να microηνπούmicroε απεριόριστη Εξάλλου είχε συmicromicroετάσχει στα τραγικά γε-γονότα της πλατείας Νορmicroάλmicro πριν από ενάmicroιση χρόνο και εκείείχε microάθει ότι αν οι δράστες είχαν το χρόνο να γνωρίσουν τουςοmicroήρους τους microπορούσαν να προκύψουν τα πιο αξιοπερίεργασυναισθήmicroατα πνευmicroατικής αλληλεγγύης microεταξύ τους καθώς οκίνδυνος για πράξεις βίας microειωνόταν σηmicroαντικά Αυτός ο εν-διαφέρων ανθρώπινος microηχανισmicroός είχε αποκτήσει microάλιστα καιειδική ονοmicroασία laquoΣύνδροmicroο της Στοκχόλmicroηςraquo και στη γενικήψυχολογική παραζάλη των αναλύσεων δεν είχε προλάβει κα-νείς να σκεφτεί έστω και για λίγο το microέγεθος της εmicroπειρικήςβάσης στην οποία στηριζόταν

Γιrsquo αυτό και ο αρχηγός του Βίας πίστεψε ότι είχε όλα τα συ-microπεριφοριστικά πατήmicroατα επιστηmicroονικά αποδεδειγmicroένα καιδε δίστασε να τους ανακοινώσει ότι είχε λάβει γνώση του αιτή-microατός τους και ότι ήταν πρόθυmicroος να το συζητήσει microαζί τους Προ-φανώς όmicroως οι αντίπαλοί του χρησιmicroοποιούσαν άλλες και σκλη-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 13

ρότερες microεθόδους αφού microόλις δύο λεπτά αργότερα ακούστηκεmicroια ριπή από τον τελευταίο όροφο της πρεσβείας Μετά είχε ανοί-ξει η πόρτα του πάνω διαδρόmicroου και το microατωmicroένο κι άψυχοκορmicroί του Γερmicroανού στρατιωτικού ακολούθου πετάχτηκε στοκλιmicroακοστάσιο απrsquo όπου κατρακύλησε στον microεσαίο όροφο Καιmicroετά από αυτό οι τροmicroοκράτες ξαναήρθαν σε επαφή

Το αίτηmicroα παρέmicroενε Αν ήθελαν να πάρουν το πτώmicroα microπο-ρούσαν να το κάνουν microε την προparaπόθεση ότι θα το περισυνέλε-γαν δύο αστυνοmicroικοί που δε θα φορούσαν παρά microόνο τα σλιπτους Κι αν δεν ήθελαν να κουβαλήσουν περισσότερα πτώmicroατακαλά θα έκαναν να εγκατέλειπαν το κτίριο Μα τι ξεροκέφαλοιάνθρωποι είναι ετούτοι σκέφτηκε ο επικεφαλής του Βίας τη στιγ-microή που έδινε κοφτά την πρώτη του επιχειρησιακή εντολή Φυ-σικά και θα εγκατέλειπαν το κτίριο Φυσικά και θα αποmicroάκρυ-ναν το πτώmicroα Οπωσδήποτε και microεmicroιάς

Μετά είχε έρθει σε επαφή microrsquo εκείνο τον αρχιεπιθεωρητή απότο κεντρικό τmicroήmicroα Ερευνών που ήταν επικεφαλής των δυνάmicroεωνmicroέσα στο κτίριο και του ζήτησε να κάνει τρία πράγmicroατα Πρώτοννα στείλει έξω από το κτίριο ένα microεγάλο και επιδεικτικά φανε-ρό αριθmicroό συναδέλφων ∆εύτερον να φροντίσει να ανασυντα-χθούν όσοι απέmicroεναν στο υπόγειο Και τρίτον και τελευταίο ναορίσει δύο εθελοντές που θα ήθελαν να πάνε και να κάνουντους τραυmicroατιοφορείς ντυmicroένοι microόνο microε τα σώβρακα

Ο αρχιφύλακας Μπου Γιάρνεmicroπρινγκ από το κεντρικό τmicroή-microα Ερευνών ήταν από τους πρώτους που microε το υπηρεσιακόόπλο στο χέρι microε θέρmicroη στην καρδιά και microε καθαρό microυαλό εί-χαν ορmicroήσει στο κτίριο της πρεσβείας και είχε προθυmicroοποιηθείπρώτος και καλύτερος να είναι εθελοντής Ο ανώτερός του εί-χε απλώς κουνήσει αρνητικά το κεφάλι Ακόmicroη και ένας σχεδόνγυmicroνός Γιάρνεmicroπρινγκ ήταν πολύ τροmicroακτικό θέαmicroα για να χρη-σιmicroοποιηθεί σε αυτή την ευαίσθητη και προκαταρκτική φάσηΈτσι η αποστολή ανατέθηκε σε δύο microεγαλύτερους σε ηλικία συ-ναδέλφους του που έδειχναν πιο καλοσυνάτοι και πιο παχουλοίενώ ο Γιάρνεmicroπρινγκ και δύο άλλοι σαν κι αυτόν πήραν εντολή

14 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

να περιφρουρήσουν τη microεταφορά του πτώmicroατος και αν χρεια-ζόταν να απαντήσουν σε πυρά από τον πάνω διάδροmicroο

Αυτό ταίριαζε στον Γιάρνεmicroπρινγκ πολύ καλύτερα και αmicroέ-σως σύρθηκε microε ταχύτητα στις σκάλες και πήρε θέση Οι δύο συ-νάδελφοί του κατάφεραν microε κάποια δυσκολία να ρίξουν το άψυ-χο και καταmicroατωmicroένο κορmicroί πάνω σε ένα φορείο το οποίο έσπρω-χναν και πίσω από το οποίο καλύπτονταν και οι ίδιοι ∆εν ήτανκαι ότι ευκολότερο ειδικά όπως ήταν πεσmicroένοι microπρούmicroυτα στασκαλοπάτια αλλά τελικά τα κατάφεραν και microετά άρχισαν πολύπροσεκτικά να σέρνονται προς τα κάτω στα σκαλοπάτια σέρ-νοντας και το φορείο microαζί τους καθώς ο Γιάρνεmicroπρινγκ κρα-τούσε το όπλο του σταθερά στραmicromicroένο προς την πόρτα του δια-δρόmicroου του τελευταίου ορόφου Ακριβώς τότε ήταν που απέ-κτησε την διά βίου ανάmicroνηση από τους Γερmicroανούς τροmicroοκράτεςκαι καταληψίες της δυτικογερmicroανικής πρεσβείας στη Στοκχόλ-microη Μυρωδιά καmicroένου τηλεφώνου

Είχε διακρίνει εντελώς ξαφνικά την κάνη ενός αυτόmicroατουστη χαραmicroάδα της πόρτας και ενώ προσπαθούσε ταυτόχρονανα αλλάξει θέση για να έχει καθαρά στο στόχαστρο αυτόν πουκρατούσε το αυτόmicroατο είδε τις λάmicroψεις από την κάνη άκουσετους πυροβολισmicroούς να αντηχούν εκκωφαντικά στο στενό κλι-microακοστάσιο και τις σφαίρες να εξοστρακίζονται σαν θυmicroωmicroέ-νες σφήκες γύρω του Ήταν όmicroως η microύτη του που θυmicroόταν κα-λύτερα τη microυρωδιά καmicroένου τηλεφώνου και microόνο την επόmicroενηmicroέρα ndashόταν ο ίδιος και κάποιοι άλλοι επέστρεψαν στον τόπο τηςκαταστροφής για να βοηθήσουν να καθαρίσουνndash ανακάλυψετην αιτία αυτής της εσαεί σφηνωmicroένης στο microυαλό του ανάmicroνη-σης Η κουπαστή της σκάλας ήταν ντυmicroένη microε microαύρο βακελίτηκαι περίπου microισό microέτρο πάνω από εκεί όπου βρισκόταν το κε-φάλι του microια σφαίρα από αυτόmicroατο είχε χαράξει microιαν αυλακιάmicroήκους ενός microέτρου στην κουπαστή

Αλλά η σουηδική αστυνοmicroία δε διέθετε ούτε εξοπλισmicroό ού-τε εκπαίδευση για τέτοιες καταστάσεις Τόσο απλά ήταν ταπράγmicroατα Και αυτό αφορούσε και τους αστυνοmicroικούς που εί-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 15

χαν κρυφτεί στο υπόγειο της πρεσβείας και τους αστυνοmicroικούςndashακόmicroη περισσότερο microάλισταndash που είχαν πάρει θέσεις έξω στοδρόmicroο Κι αυτό ήταν φυσικό εξάλλου αν σκεφτόταν κανείς ότιόλες κι όλες οι εmicroπειρίες που είχε το Σώmicroα από τέτοιες κατα-στάσεις δεν ξεπερνούσαν γενναιόδωρα microετρηmicroένες τις τρειςΗ δολοφονία του Γιουγκοσλάβου πρέσβη τον Απρίλιο του 1971microια αεροπειρατεία στο αεροδρόmicroιο Μπουλτόφτα έξω από τοΜάλmicroε το Σεπτέmicroβριο του 1972 και το λεγόmicroενο laquoδράmicroα τηςπλατείας Νορmicroάλmicroraquo στη Στοκχόλmicroη τον Αύγουστο του 1973Εκείνη τη φορά ήταν ένας απλός Σουηδός κλέφτης που είχεκρατήσει οmicroήρους το προσωπικό microιας τράπεζας για να microπορέ-σει να ζητήσει την αποφυλάκιση του πιο πολυσυζητηmicroένου λη-στή τραπεζών στη Σουηδία Η αεροπειρατεία και το δράmicroα τηςπλατείας Νορmicroάλmicro έληξαν καλά microε την έννοια ότι κανένας δεσκοτώθηκε αλλά εδώ στη δυτικογερmicroανική πρεσβεία απrsquo ότιφαινόταν ίσχυαν άλλοι κανόνες παιχνιδιού αφού microόλις microιαώρα microετά ο αρχηγός του τmicroήmicroατος Βίας είχε φορτωθεί ένα πτώ-microα και αυτό δεν του άρεσε καθόλου

Γιrsquo αυτό είχε αποφασίσει να αλλάξει τακτική και να κρατή-σει πολύ χαmicroηλό προφίλ τόσο χαmicroηλό όσο δεν έπαιρνε αν microητι άλλο για να δώσει microια ευκαιρία ακόmicroη στο Σύνδροmicroο τηςΣτοκχόλmicroης να εκδηλωθεί Βαθιά microέσα του επειδή κι ο ίδιοςήταν ένας καλός άνθρωπος δεν microπορούσε να διώξει αυτή τησκέψη από το microυαλό του Και καθώς το απόγευmicroα παραχώρησετη θέση του στο βράδυ είχε αφήσει τις δυνάmicroεις τους να εφαρ-microόσουν την αστυνοmicroική εκδοχή της προσεκτικής άmicroυνας ndashτουσουηδικού σκαντζόχοιρου όπως το αποκαλούσανndash και ο ίδιοςαφιέρωσε το χρόνο του σε τηλεφωνικές συνοmicroιλίες κυρίως Μετο τmicroήmicroα του microε τη Γενική Αστυνοmicroική ∆ιεύθυνση microε εκπροσώ-πους της κυβέρνησης και του Υπουργείου ∆ικαιοσύνης σχεδόνmicroε όλους που είχαν καταφέρει να έρθουν σε επαφή microαζί του

Αργά το απόγευmicroα είχαν εmicroφανιστεί και δυο συνάδελφοιαπό τη γερmicroανική Αστυνοmicroία Ασφαλείας στο προσωρινό τουαρχηγείο επιχειρήσεων Μετά από microια σύντοmicroη περιγραφή της

16 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

κατάστασης εκείνοι τον άφησαν για να συσκεφθούν και ένα τέ-ταρτο αργότερα ήρθε ασθmicroαίνων ένας αρχιεπιθεωρητής από τοΤάξης και του ανακοίνωσε ότι αυτά τα laquoγερmicroανικά καθάρmicroα-ταraquo είχαν πάει και microοίραζαν αmicroερικανικά στρατιωτικά ρεβόλ-βερ microεγάλου διαmicroετρήmicroατος στους Σουηδούς συναδέλφους τουςΈτσι για laquoνα έχουν να κρατάνε κάτι καλύτερο από ένα ευτε-λές πιστόλι microάρκας Βάλτερ όταν τα πράγmicroατα θα σοβάρευανraquoΟ αρχηγός του Βίας άφησε έναν αναστεναγmicroό αγανάκτησης καιείπε στον αρχιεπιθεωρητή να σταmicroατήσει το ταχύτερο δυνατόναυτές τις laquoφιλανθρωπικές δραστηριότητεςraquo και να φροντίσειαυτοπροσώπως να συγκεντρωθούν όλα τα laquoδώραraquo που είχανmicroοιραστεί

laquoΑλλιώς θα εξαγριωθούν microαζί microας τα παιδιά του Τεχνικούraquoπρόσθεσε ακαδηmicroαmicroκά και microε παιδαγωγικό ύφος ∆ιότι ασχέ-τως από την έκβαση της υπόθεσης κάποια στιγmicroή θα γινότανεξονυχιστική έρευνα στον τόπο του εγκλήmicroατος και microεγάλο microέ-ρος της έρευνας θα αφιερωνόταν στο να βρουν ποια σφαίραέπεσε και από ποιο όπλο Κι αυτό το ήξερε πολύ καλά ο ίδιοςmicroια που είχε αφιερώσει πάνω από είκοσι χρόνια στην εξιχνία-ση ειδεχθών εγκληmicroάτων βίας

Ο αντίπαλος microέσα στην πρεσβεία δεν είχε εκφράσει γενικώςκάποια συγκεκριmicroένη δυσαρέσκεια για τη νέα τακτική τηςσουηδικής αστυνοmicroίας Ήταν εξάλλου απασχοληmicroένοι microε τονέλεγχο της κατάστασης και συνάmicroα microε τις διαπραγmicroατεύσεις τό-σο microε τη δική τους όσο και microε τη σουηδική κυβέρνηση για τα αιτή-microατα που είχαν θέσει Άmicroεση απελευθέρωση είκοσι έξι συντρό-φων τους από τις γερmicroανικές φυλακές microεταξύ αυτών και τωνηγετών της οργάνωσης Μπάαντερ-Μάινχοφ Μεταφορά microε αε-ροπλάνο σε χώρα που θα τους υποδεχόταν φιλικά και 20000δολάρια για τον καθένα από τους αποφυλακισmicroένους Αν δεν ικα-νοποιούσαν τα αιτήmicroατά τους θα άρχιζαν να σκοτώνουν τουςοmicroήρους έναν κάθε microία ώρα αρχίζοντας από τις δέκα το βράδυΑυτό ήταν καθαρά και ξάστερα

Πέρασαν πολλές ώρες αναmicroονής δίχως να συmicroβεί κάτι αξιο-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 17

σηmicroείωτο και καθώς η ώρα πλησίαζε δέκα αποφάσισαν ndashλόγωέλλειψης καλύτερου που ούτως ή άλλως δεν υπήρχεndash να επιτα-χύνουν τις προετοιmicroασίες για την επίθεση microε δακρυγόνα αέριατην οποία σκέφτονταν εδώ και αρκετές ώρες

Η ώρα πήγε δέκα και τέταρτο πριν φτάσει η τελική απόφα-ση της γερmicroανικής κυβέρνησης στη Βόννη ndashmicroέσω της σουηδικήςκυβέρνησης στη Στοκχόλmicroηndash στους τροmicroοκράτες στην πρεσβείατης Στοκχόλmicroης Σε microια τέτοια περίπτωση όπου ένα ουσιαστι-κό κοmicromicroάτι της τακτικής των αστυνοmicroικών δυνάmicroεων ήταν ναπροσπαθούν να κερδίζουν συνεχώς χρόνο και να καθυστερούνκατά το δυνατόν η καθυστέρηση αυτή ήταν εντελώς φυσιολο-γική και microέχρι στιγmicroής δεν είχε συmicroβεί τίποτα Αλλά microερικά λε-πτά αργότερα κάποιος εκεί microέσα πρέπει να κουράστηκε να πε-ριmicroένει πήγε και πήρε τον εmicroπορικό ακόλουθο της πρεσβείαςτον οδήγησε microπροστά σε ένα παράθυρο και τον πυροβόλησεαπό πίσω πετώντας τον κάτω

Ένας από τους ντετέκτιβ της αστυνοmicroίας τοποθετηmicroένος σεmicroια εσοχή microιας γειτονικής πρεσβείας είχε δει τον εmicroπορικόακόλουθο να δολοφονείται και όταν microετέδιδε αυτά που έβλεπεndashlaquoφαίνεται σαν να τον πυροβόλησαν στην πλάτη ή στον αυχέ-ναraquondash ο αρχηγός του τmicroήmicroατος Βίας ένιωσε ξαφνικά αποθαρρυ-microένος Οι συνέπειες του Συνδρόmicroου της Στοκχόλmicroης αυτής τηςνόστιmicroης και παρηγορητικής καραmicroέλας φαίνονταν πλέον πιοαπόmicroακρες από ποτέ Σε λιγότερο από δέκα ώρες είχαν δολο-φονηθεί δύο όmicroηροι

Αν και microετά από λίγη ώρα άρχισε πάλι να ελπίζει Ήταν πε-ρασmicroένες έντεκα και δεν είχαν σκοτώσει άλλον ενώ microερικά λε-πτά αργότερα οι τροmicroοκράτες άφησαν ξαφνικά ελεύθερες τρειςγραmicromicroατείς Μια αχτίδα ελπίδας στο πυκνό απριλιάτικο σκοτά-δι καιhellip ίσως να πήγαιναν καλά τα πράγmicroατα σκέφτηκε ο αρ-χηγός του τmicroήmicroατος Βίας διότι microια επίθεση microε δακρυγόνα δενήταν κάτι που επιθυmicroούσε ιδιαίτερα Κάτι τέτοιο θα microπορούσενα καταλήξει σε περισσότερα θύmicroατα Εξάλλου γνώριζαν καλάπόσοι ήταν οι όmicroηροι Μια οmicroάδα ανθρώπων που microειωνόταν

18 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

γοργά και που δε θα υπήρχε microέχρι το πρωί αν οι τροmicroοκράτεςκρατούσαν το λόγο τους για microία εκτέλεση ανά ώρα

Η λύτρωση ήρθε ένα τέταρτο πριν τα microεσάνυχτα Ο αρχηγόςτου τmicroήmicroατος Βίας είχε βγει από εκείνο το παράπηγmicroα οικοδο-microής όπου είχε εγκαταστήσει το προσωρινό αρχηγείο του για ναπερπατήσει λιγάκι να πάρει λίγο φρέσκο αέρα και να καπνίσειάλλο ένα τσιγάρο Πρώτα είδε τη λάmicroψη από το κτίριο της πρε-σβείας έπειτα ένιωσε το ταρακούνηmicroα εκεί στην κατηφόραόπου στεκόταν και microόλις microετά άκουσε την ακολουθία των εκρή-ξεων Σύννεφα από θρυmicromicroατισmicroένα γυαλιά οικοδοmicroικά υλικάκαπνούς και τέλος οι κραυγές των ανθρώπων microέσα από το κτί-ριο Άνθρωποι που σκαρφάλωναν να βγουν από τα παράθυραπου πηδούσαν ρίχνονταν στο κενό γαντζώνονταν στην πρόσο-ψη γλιστρούσαν έπεφταν σηκώνονταν ξανά ή δε σηκώνοντανποτέ Έτσι τα θυmicroόταν κάθε φορά που τα ξανάφερνε στο microυα-λό του ακριβώς microε αυτή τη σειρά λάmicroψεις ταρακούνηmicroα κρό-τοι καπνός κραυγές άνθρωποι

Σε αντίθεση microε τον ρεπόρτερ της τηλεόρασης που ήταν υπεύ-θυνος για την απευθείας microετάδοση ο ίδιος δεν πετάχτηκε σαντρελός από το φόβο του Τώρα αν microετακινήθηκε λίγο ή αν ανα-πήδησε την ώρα της έκρηξης δεν ήταν κάτι που οφειλόταν σε δι-κή του αντίδραση Αντιθέτως είχε προλάβει να σκεφτεί αρκε-τά Που να πάρει ο διάβολος σκέφτηκε αν και ποτέ του δε βλα-στηmicroούσε Μετά είχε σβήσει το τσιγάρο του και είχε επιστρέψειστην καρέκλα του στο προσωρινό αρχηγείο Πάνω στην ώρα δη-λαδή microια που εκεί microέσα ήταν ήδη σωστό τρελοκοmicroείο

Μισή ώρα αργότερα είχαν περάσει όλα και ως εκ θαύmicroα-τος δίχως απώλειες σοβαρές Με microια εξαίρεση έδειχναν όλοιndashοι τροmicroοκράτες οι όmicroηροι και οι αστυνοmicroικοί στο υπόγειο τηςπρεσβείας και κοντά στο κτίριοndash να έχουν επιζήσει της εκρή-ξεως Πολλοί ήταν τραυmicroατισmicroένοι κάνα δυο microάλιστα σοβαράαλλά όλοι ήταν ζωντανοί

Οι τροmicroοκράτες συνελήφθησαν και αν ο ίδιος και οι συνά-δελφοί του δεν είχαν κάνει κάποιο λάθος πρέπει να είχαν συλ-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 19

ληφθεί όλοι Τουλάχιστον είχαν συλλάβει εκείνους που οι ερευ-νητές του τmicroήmicroατός του είχαν παρατηρήσει και microετρήσει κατάτη διάρκεια της ηmicroέρας και της νύχτας Ένας ήταν ακόmicroη microέσαστην πρεσβεία microόλις τον είχαν βρει ή microάλλον microόλις είχαν βρειτον microισό και τον είχαν αναγνωρίσει πριν από πολλές ώρες Τέσ-σερις από αυτούς είχαν συλληφθεί στο πάρκινγκ πίσω από τοκτίριο της πρεσβείας Προφανώς σε microια απέλπιδα προσπάθειαδιαφυγής microε το ενοικιασmicroένο αυτοκίνητο microε το οποίο είχαν φτά-σει εκεί πριν από δώδεκα ώρες ενέργεια εντελώς ανόητη διό-τι η αστυνοmicroία είχε διασφαλίσει το εν λόγω όχηmicroα ήδη από τοαπόγευmicroα

Ο πέmicroπτος και τελευταίος από τους τροmicroοκράτες είχε συλλη-φθεί καθώς περιπλανιόταν παραπατώντας στον κήπο της νορ-βηγικής πρεσβείας Μαυρισmicroένος από τους καπνούς microε ρούχαπου ακόmicroη κάπνιζαν από την έκρηξη microε καψαλισmicroένα microαλλιάγεmicroάτος εγκαύmicroατα σχεδόν τυφλωmicroένος παντελώς εν συγχύσειΑρχικά τον πέρασαν για κάποιον από τους οmicroήρους Αλλά τώ-ρα είχε λυθεί κι αυτό Τρεις από αυτούς είχαν οδηγηθεί στο νο-σοκοmicroείο ένας ήταν σε άθλια κατάσταση αλλά τους άλλους δύοτους έστειλαν κατευθείαν στα κελιά της αστυνοmicroίας αφού τουςέβαλαν κάποια τσιρότα Όλοι ήταν δεmicroένοι microε χειροπέδες καιδύο από αυτούς είχαν και αλυσίδες στα πόδια για σιγουριά

Ο Γιάρνεmicroπρινγκ είχε φύγει από εκεί λίγο microετά τις δύο τηνύχτα Ήταν ένας από τους τελευταίους άντρες του Ερευνώνπου έφυγαν Είχαν αποmicroείνει οι συνάδελφοι από το Τάξης πουείχαν αναλάβει τη φρούρηση του τόπου εγκλήmicroατος όπως καιοι τεχνικοί της Σήmicroανσης που προσπαθούσαν να ζεσταθούνόσο περίmicroεναν την πυροσβεστική να τελειώσει τη δουλειά τηςΗ ώρα είχε πάει τρεις ώσπου να φτάσει στο σπίτι Εκεί τον πε-ρίmicroενε microια ανήσυχη σύζυγος στα πρόθυρα νευρικού κλονισmicroούκαι τρία microικρά παιδιά που κοιmicroόνταν εκ των οποίων το microεγα-λύτερο είχε αποκοιmicroηθεί από την υπερένταση microπροστά στην τη-λεόραση πριν από πολλές ώρες δίχως όmicroως να είναι καθόλουανήσυχο

20 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

Ο ίδιος ένιωθε παράξενα αποστασιοποιηmicroένος και όταν ησύζυγός του του είπε ότι ο καλύτερος φίλος του και συνάδελφοςΛαρς Μάρτιν Γιούχανσον είχε τηλεφωνήσει καmicroιά δεκαριά φο-ρές όλο το απόγευmicroα και το βράδυ εκείνος απλώς έγνεψε καιέβγαλε το τηλέφωνο από την πρίζα για σιγουριά Μετά είχε κοι-microηθεί έπεσε σε ένα βαθύ ύπνο δίχως όνειρα και ξύπνησε έξιώρες αργότερα Εντελώς καθαρός στο microυαλό έστω κι αν υπήρ-χε ακόmicroη εκείνη η παράξενη αίσθηση πως όσα είχαν γίνει δενείχαν καmicroία σχέση microε τον ίδιο Η microυρωδιά του καmicroένου βακελί-τη ήταν κι αυτή εκεί Θα περάσει σκέφτηκε Θα περάσει

Κατά τη διάρκεια του ∆ευτέρου παγκοσmicroίου πολέmicroου ο Άγ-γλος ηγέτης Ουίνστον Τσόρτσιλ συνήθιζε συχνά να λέει ότιlaquoόποιος έχει προειδοποιηθεί είναι και προετοιmicroασmicroένοςraquo Όλατα δύσκολα χρόνια το επαναλάmicroβανε σχεδόν σαν ξόρκι στοκοινοβούλιο στο κυβερνητικό συmicroβούλιο και σε επίσηmicroες οmicroιλίεςπρος τον βαριά δοκιmicroαζόmicroενο λαό του laquoHe who is forewarnedis also forearmedraquo Και εκ των υστέρων microε όλα τα στοιχεία ανάχείρας βλέποντας πώς τέλειωσε εκείνος ο πόλεmicroος παρά τιςάσχηmicroες πιθανότητες που είχαν να νικήσουν αρχικά microάλλοναυτό που έλεγε συνεχώς πρέπει να ίσχυε για τον ίδιο και για πά-ρα πολλούς από τους συmicroπατριώτες του τουλάχιστον Αλλά τώραστη συγκεκριmicroένη περίπτωση microε την πρεσβεία δεν ίσχυε κάτιτέτοιο διότι όταν συνέβη ήρθε σαν κεραυνός εν αιθρία και απο-τέλεσε καθαρή έκπληξη αν και επί πολλά χρόνια οι προειδο-ποιήσεις έπεφταν βροχή

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 21

II

Οπρώτος από τα microέλη της κυβέρνησης που έmicroαθε τι γινό-ταν δεν ήταν ο υπουργός ∆ικαιοσύνης ndashδιότι αυτόςέπρεπε να είχε ενηmicroερωθεί πρώτοςndash αλλά ο πρωθυ-

πουργός και αυτό οφειλόταν σε κάποια κοινή ανθρώπινη λογι-κή που δεν είχε καmicroία ουσιαστική επίπτωση τελικά

Μόλις ο υπεύθυνος βάρδιας στο Κέντρο ∆ιοίκησης καιΕλέγχου της αστυνοmicroίας διασαφήνισε ότι τα πράγmicroατα ήταν σο-βαρά και δεν επρόκειτο για κάποιο ψεύτικο συναγερmicroό άρπα-ξε το ντοσιέ της υπηρεσίας και έριξε microια microατιά στον κατάλογοτων microέτρων που έπρεπε να ληφθούν σε microια περίπτωση σαν κιαυτή Τα υπόλοιπα ήταν θέmicroα ρουτίνας Πρώτα τηλεφώνησεστον αρχηγό του τmicroήmicroατος Εγκληmicroάτων Βίας που ήταν ο άmicroεσαυπεύθυνος στην αστυνοmicroία της Στοκχόλmicroης Εκείνος είχε απα-ντήσει microε το πρώτο κουδούνισmicroα άκουσε προσεκτικά και τουζήτησε να επανέλθει microόλις microάθαινε κάτι περισσότερο Μετά ουπεύθυνος βάρδιας στο Κέντρο ∆ιοίκησης τηλεφώνησε στονυπεύθυνο της Αστυνοmicroίας Ασφαλείας ο οποίος σύmicroφωνα microε τιςοδηγίες που είχε τηλεφώνησε στον βοηθό υφυπουργό ∆ικαιο-σύνης που ήταν αρmicroόδιος για το πρακτικό microέρος των επαφώντου Υπουργείου ∆ικαιοσύνης και της κυβέρνησης microε την Αστυ-νοmicroία Ασφαλείας

Το τηλέφωνο του βοηθού υφυπουργού ήταν κατειληmicromicroένοκαι ο υπεύθυνος του Κέντρου ∆ιοίκησης όσο περίmicroενε να ελευ-θερωθεί η γραmicromicroή ndashmicroια που τα δευτερόλεπτα κυλούσαν βασα-νιστικά αργάndash και για να microπορεί να κάνει και κάτι άλλο σε πε-ρίπτωση που εκείνος ο βλάκας στην άλλη άκρη της γραmicromicroής θασυνέχιζε να λέει microαλακίες στον αιώνα τον άπαντα είχε microετα-φέρει το κατειληmicromicroένο ακουστικό στο αριστερό χέρι και microε τοδεξί σχηmicroάτισε στο άλλο τηλέφωνο τον απευθείας αριθmicroό τουυφυπουργού παρά τω πρωθυπουργώ Εκείνος απάντησε αmicroέ-

σως και ενηmicroερώθηκε σε λιγότερο από ένα λεπτό Και ακριβώςτη στιγmicroή που τερmicroάτιζε τη συνοmicroιλία του άκουσε ένα laquoεmicroπρόςraquoαπό το κατειληmicromicroένο microέχρι στιγmicroής τηλέφωνο και όσα έγινανmicroετά ήταν απολύτως σύmicroφωνα microε τις γραπτές οδηγίες που είχε

Η παρέκκλιση από τη ρουτίνα δεν είχε ανακαλυφθεί ποτέούτε καν συζητήθηκε ∆εν είχε καmicroία απολύτως σηmicroασία ούτεγια τη σουηδική ούτε για τη γερmicroανική σύγχρονη ιστορία και οίδιος ο υπεύθυνος του Κέντρου ∆ιοίκησης δεν είχε κάνει καmicroίαιδιαίτερη σκέψη σχετικά Κάποια στιγmicroή είχε microιλήσει γιrsquo αυτόαναφέροντάς το σαν microικρή λεπτοmicroέρεια σε microια καλή ιστορίαόταν βρισκόταν microαζί microε συναδέλφους που εmicroπιστευόταν microετάαπό ένα ωραίο δείπνο και τη στιγmicroή που έπιναν το δεύτερο κο-νιάκ microε τον καφέ τους Αλλά τίποτα πέραν αυτού

Ο πρωθυπουργός και ο υπουργός του ήταν ενηmicroερωmicroένοιευθύς εξαρχής ο υπουργός ∆ικαιοσύνης θα πίστευε microέχρι ναπεθάνει ότι ήταν laquoο πρώτος που το έmicroαθεraquo και καθώς η microέραέγερνε προς το βράδυ και οσονούπω προς τη νύχτα ένας αυξα-νόmicroενος αριθmicroός microελών της κυβέρνησης υψηλόβαθmicroοι αστυνο-microικοί και ανώτεροι λειτουργοί της κυβέρνησης είχαν συγκεντρω-θεί στο γραφείο του πρωθυπουργού και κανείς τους δεν ήτανιδιαίτερα χαρούmicroενος Η ζωή τούς φαινόταν βαριά και άδικηδιότι εδώ δεν επρόκειτο γιrsquo αυτούς και για τη Σουηδία που εί-χαν αναλάβει να κυβερνήσουν κατόπιν κανονικότατων δηmicroο-κρατικών εκλογών

Πρώτα είχαν τη δολοφονία του πρέσβη της Γιουγκοσλαβίαςκάποιοι Κροάτες εξτρεmicroιστές και αυτονοmicroιστές και ένας νεκρόςΣέρβος πρέσβης και αν παρέβλεπε κανείς όλα τrsquo άλλα η Σουη-δία δεν έφερε καmicroία ευθύνη γιrsquo αυτό Μετά κάποιοι άλλοι Κροά-τες τροmicroοκράτες που είχαν κάνει αεροπειρατεία σε ένα αερο-πλάνο της SAS για να ελευθερώσουν τους δολοφόνους του πρέ-σβη και πάνω στη φούρια έθεσαν σε κίνδυνο τη ζωή περίπουεκατό απλών Σουηδών και κατέληξαν στην Ισπανία όπου αmicroέ-σως τα παράτησαν και παραδόθηκαν στην αστυνοmicroία Και τώ-ρα microισή ντουζίνα τρελοί φοιτητές που αυτοαποκαλούνταν Σο-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 23

σιαλιστική Κολεκτίβα Ασθενών ή επί το γερmicroανικότερον So-zialistisches Patientenkollektiv οι οποίοι ήθελαν να ανατρέψουνmicroε τη βία τη γερmicroανική κοινωνία και είχαν επιλέξει να το κά-νουν στη Στοκχόλmicroη λες και χάθηκαν οι άλλες πόλεις του κό-σmicroου Ήταν άδικο και τόσο microη σουηδικό που να σε πιάνει σύ-γκρυο Εξάλλου microε πολλή δυσκολία είχαν καταπιεί το γεγονόςότι ένα ντόπιο ταλέντο από το παραδοσιακό λούmicroπεν προλετα-ριάτο του εγκλήmicroατος είχε microπει σε microια τράπεζα στην πλατείαΝορmicroάλmicro και κράτησε οmicroήρους όλο το προσωπικό

Στην αρχή κάθισαν στο γραφείο του πρωθυπουργού και συ-ζήτησαν πώς να σώσουν τους οmicroήρους δίχως αχρείαστη και πα-ραπανίσια αιmicroατοχυσία Αρκετά ήταν αυτά που είχαν ήδη συmicro-βεί Οι ιδέες είχαν στερέψει αλλά τελικά ο πρωθυπουργός πουήταν παλιός έφεδρος αξιωmicroατικός στο ιππικό έκανε την πρότα-ση να επιτεθεί η αστυνοmicroία στο κτίριο Μια ιδέα που ωστόσοαπερρίφθη οmicroόφωνα microεmicroιάς από την ανώτατη αστυνοmicroική ηγε-σία Η σουηδική αστυνοmicroία δε διέθετε ούτε εξοπλισmicroό ούτε εκ-παίδευση για τέτοιες αποστολές παρόλο που ζητούσαν ndashκαθώςπολύ έξυπνα άρπαξε την ευκαιρία να υπενθυmicroίσει ο αρχηγός τηςΣουηδικής Αστυνοmicroίαςndash χρήmicroατα από το υπουργείο γιrsquo αυτή τηνυπόθεση διαρκώς και επί πολλά χρόνια Αλλά λεφτά δεν είχανδει ποτέ τους και γιrsquo αυτό δεν είχαν ούτε τον εξοπλισmicroό ούτε τηνεκπαίδευση Έστω κι αν η θέληση πάντα υπήρχε βεβαίως

laquoΘα είναι λοιπόν καθαρή αποστολή αυτοκτονίαςraquo διευκρί-νισε ο αρχηγός της σουηδικής αστυνοmicroίας microε τη ρωτακίζουσαπροφορά του χαρακτηριστική για όλους τους καταγόmicroενουςαπό τη Σκόνε Κι αmicroέσως microια δυσθυmicroία κατέλαβε το σύνολο τωνσυγκεντρωmicroένων

Όταν η γερmicroανική κυβέρνηση διεmicroήνυσε ότι απέρριπτε κα-τηγορηmicroατικά τα αιτήmicroατα των τροmicroοκρατών οι διαθέσεις έπε-σαν ακόmicroη χαmicroηλότερα και τελικά συmicroφώνησαν ndashλόγω έλλει-ψης καλύτερων ιδεών και επειδή κάτι έπρεπε να γίνει τέλος πά-ντωνndash ότι έπρεπε τουλάχιστον να εκτοξεύσουν λίγα δακρυγόναmicroέσα στο κτίριο Όσο σχεδίαζαν αυτή τη λύση το θέmicroα λύθηκε

24 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

από microόνο του microε την κυριολεκτική ανατίναξη του τελευταίου ορό-φου της πρεσβείας στον αέρα Κανείς δε γνώριζε πώς έγινε ανκαι αυτό θα το έλυναν αργότερα κάποιοι άλλοι αλλά δεν είχεσηmicroασία πια αφού όλοι microέσα στο κτίριο είχαν διασωθεί κατα-πώς φάνηκε και εξάλλου υπήρχαν άλλα πιο σηmicroαντικά και πε-ρίπλοκα ερωτήmicroατα που έπρεπε να απαντηθούν σε τούτη τη νυ-χτιάτικη laquoηmicroερήσιαraquo διάταξη

Σε αυτή τη φάση λίγο πριν τα microεσάνυχτα είχαν microεταβεί όλοιστην αίθουσα συνεδριάσεων της κυβέρνησης και οι συζητήσειςέλαβαν σύντοmicroα νέο προσανατολισmicroό ∆ηλαδή πώς θα microπορούσαντο συντοmicroότερο δυνατόν να απαλλαγούν από τους πέντε επιζή-σαντες τροmicroοκράτες Η ιδέα και microόνο να τους έχουν αmicroπαρωmicroέ-νους σε σουηδικές φυλακές microε συνεχείς προσπάθειες απελευθέ-ρωσης microέσω νέων αεροπειρατειών απαγωγών και άλλων τέτοιωνενεργειών που αναmicroενόταν να επινοήσουν οι σύντροφοί τους ήτανακριβώς το χειρότερο που θα microπορούσαν να φανταστούν

laquo∆ιώξτε τους ∆ε χρειάζεται να το συζητάmicroεraquo είπε ένας απότους γηραιότερους υπουργούς συνοψίζοντας το θέmicroα πριν αρ-χίσουν ακόmicroη καλά καλά οι διαβουλεύσεις

Ο microόνος που έφερε αντιρρήσεις ήταν ένας από τα microέλη τηςκυβέρνησης σύmicroβουλος στο Υπουργείο ∆ικαιοσύνης ειδικόςνοmicroικός σύmicroβουλος της κυβέρνησης και ο ίδιος ο συντάκτης τηςαντιτροmicroοκρατικής νοmicroοθεσίας που θα αποτελούσε τη βάση γιατην άmicroεση απέλαση Σύmicroφωνα microε αυτόν το πρόβληmicroα δεν ήτανκαν περίπλοκο Αν σκέφτονταν να χρησιmicroοποιήσουν τον αντι-τροmicroοκρατικό νόmicroο δεν υπήρχε νοmicroική βάση για να απελάσουντους πέντε τροmicroοκράτες αλλά επειδή δεν ήταν καιρός για νο-microικές σοφιστείες η κυβέρνηση οmicroόφωνα microαζί microε τον νοmicroικόσύmicroβουλο αποφάσισε να απελάσει αmicroέσως τους πέντε microε βάσηακριβώς τον αντιτροmicroοκρατικό νόmicroο που αφορούσε στην πρά-ξη microόνο ξένους πολίτες και ως εκ τούτου δεν αποτελούσε κανθέmicroα του Υπουργείου ∆ικαιοσύνης

laquo∆εν microπορεί να κρατάει κανείς το νόmicroο υπό microάλης σε τέτοιεςπεριπτώσειςraquo είπε το microέλος του κυβερνητικού συmicroβουλίου που

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 25

ήταν υπεύθυνο για θέmicroατα ξένων πολιτών συνοψίζοντας κοmicro-ψά την απόφαση Ήταν το νεαρότερο microέλος της κυβέρνησης ήτανγυναίκα και πολύ αποφασιστική σε σχέση microε τους άρρενες συ-ναδέλφους της που είχαν τα διπλά της χρόνια

Γιrsquo αυτήν η 25η Απριλίου ηmicroέρα Παρασκευή είχε ως εκ τού-του αποβεί microια ηmicroέρα γεmicroάτη πρακτικά καθήκοντα από νωρίςτο πρωί microέχρι αργά microετά τα microεσάνυχτα Πρώτα έπρεπε να προ-σπαθήσει για την επίλυση των νοmicroικών θεmicroάτων ndashόσο πιο καλάmicroπορούσε βεβαίωςndash και microετά να τακτοποιήσει χίλιες δυο πρα-κτικές λεπτοmicroέρειες σε σχέση microε την καθαυτό απέλαση Οι Γερ-microανοί για παράδειγmicroα είχαν υποσχεθεί να στείλουν ένα αερο-πλάνο που θα microετέφερε τους συmicroπατριώτες τους αλλά εκείνοδε φάνηκε ποτέ αν και αυτό δεν έπαιζε microεγάλο ρόλο αφού ήδηαπό την αρχή και για σιγουριά είχε παρθεί η απόφαση να έχουνένα σουηδικό αεροπλάνο σε αναmicroονή για παν ενδεχόmicroενο Γε-microάτο καύσιmicroα έτοιmicroο microε ξεκούραστο και ευδιάθετο πλήρωmicroακαι νοσηλευτικό προσωπικό βρισκόταν ήδη και περίmicroενε στοαεροδρόmicroιο της Αρλάντα

Η υγεία των απελαθέντων είχε δηmicroιουργήσει προβλήmicroαταΚανείς τους δεν ήταν σε άριστη κατάσταση αλλά για τρεις απόαυτούς οι γιατροί είχαν δώσει εν πάση περιπτώσει άδεια και microετον τέταρτο τα πράγmicroατα ήταν ακόmicroη απλούστερα Έφερε τό-σο βαριά εγκαύmicroατα που αν microετακινούσες λίγο το κρεβάτι τουαπό εκεί που ήταν θα ισοδυναmicroούσε microε πραγmicroατική εκτέλεσηΓιrsquo αυτό και αναγκάστηκαν να κάνουν λίγη υποmicroονή καmicroιά βδο-microάδα microέχρι να σταθεροποιηθεί η κατάστασή του αρκετά ώστενα microπορεί να επιζήσει κατά τη microεταφορά του στη ∆υτική Γερ-microανία Το να τον στείλουν έτσι όπως ήταν και να πεθάνει στοδρόmicroο δεν ήθελαν ούτε να το σκέφτονται Κάτι τέτοια έκαναντον κόσmicroο να θέλει να εκδικηθεί Αλλά microετά από microια εβδοmicroάδαείχε δοθεί άδεια να microεταφερθεί στην πατρίδα του και microόλιςέφτασε εκεί νοσηλεύτηκε άλλη microια εβδοmicroάδα σε γερmicroανικό νο-σοκοmicroείο και microετά πέθανε

Το πέmicroπτο microέλος της οmicroάδας των τροmicroοκρατών η microόνη γυ-

26 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

ναίκα που είχε συmicromicroετάσχει στην κατάληψη της πρεσβείας ήταναυτή που αποτέλεσε το microεγάλο πρόβληmicroα διότι εκεί οι γνώmicroεςτων γιατρών διίσταντο κατά πολύ Ο πρώτος γιατρός που ρωτή-θηκε δεν έβλεπε κανένα απολύτως κώλυmicroα στην πραγmicroατοποίη-ση της απέλασής της αλλά όταν εmicroφανίστηκαν το αρmicroόδιο κυ-βερνητικό στέλεχος microια microεγάλη συνοδεία αστυνοmicroικών και τοαπαραίτητο νοσηλευτικό προσωπικό για να την παραλάβουναπό το νοσοκοmicroείο ο υπεύθυνος αρχίατρος άρχισε να προβά-λει κάποιες αντιρρήσεις Στο τέλος έπαιξε και τον άσο που κρα-τούσε στο microανίκι του και απλώς αρνήθηκε να της δώσει εξιτή-ριο Αν την έπαιρναν από εκεί θα έπρεπε να αναλάβει κάποιοςάλλος την ιατρική ευθύνη και εκτός αυτού ήθελε και microια βε-βαίωση από το κυβερνητικό στέλεχος ότι ο ίδιος είχε εναντιω-θεί στη microεταφορά της

Αν τώρα αυτό που είχε κατά νου ήταν το καλό της ασθενούςmicroάλλον ανόητα είχε πράξει διότι είχε υποτιmicroήσει προφανέστα-τα την αντίπαλό του και σε τέτοιες περιπτώσεις δεν κέρδιζε κα-νείς νίκες περιφερόmicroενος microε το νόmicroο υπό microάλης Εντελώς ανέκ-φραστο το κυβερνητικό στέλεχος έβγαλε το στιλό του και υπέ-γραψε το εξιτήριο Μετά έγραψε και microια βεβαίωση την οποίαέδωσε στον κύριο γιατρό και εν συνεχεία η ίδια και η ακολου-θία της πήραν την ασθενή και κατευθύνθηκαν στο αεροδρόmicroιοτης Αρλάντα Αmicroέσως microετά τις τρεις το απόγευmicroα ηmicroέρα Σάβ-βατο απογειώθηκε επιτέλους το κυβερνητικό αεροπλάνο microεπροορισmicroό κάποια microυστική περιοχή στη ∆υτική Γερmicroανία microε-ταφέροντας τέσσερις Γερmicroανούς τροmicroοκράτες

Αυτό που είχε συmicroβεί δεν ήταν βεβαίως καmicroιά ευχάριστηιστορία αλλά microέσα στην ατυχία της η κυβέρνηση είχε την τύχηνα έχει την οmicroόφωνη υποστήριξη της κοινής γνώmicroης Κι επιπρο-σθέτως η ευαρέσκεια για πρώτη φορά προερχόταν τόσο απότον κόσmicroο όσο και από εκείνα τα microίντια Ο microέσος Σουηδός ήτανγια να το πούmicroε καθαρά οργισmicroένος Πολύ microη σουηδικό και ταυ-τόχρονα τόσο χαρακτηριστικά γερmicroανικό να φορτώνουν τα δι-κά τους προβλήmicroατα στους φιλειρηνικούς γείτονές τους κατά τέ-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 27

τοιον τρόπο Κάτι που δυστυχώς οι Γερmicroανοί συνήθιζαν να κά-νουν εδώ και πολύ καιρό ∆ιότι microε λίγα λόγια οι Γερmicroανοί είχαντους τροmicroοκράτες που τους άξιζαν και εκτός αυτού όλοι όσοιπήγαιναν στο εξωτερικό το χειmicroώνα γνώριζαν πως οι Γερmicroανοίπάντα χώνονταν πρώτοι στις ουρές των τελεφερίκ στις πιο δη-microοφιλείς πίστες σκι της Ευρώπης και παρά το γεγονός ότι αυτέςβρίσκονταν ως επί το πλείστον στην Αυστρία ή στην Ελβετία

Στα microέσα microαζικής επικοινωνίας οι διάφοροι αρθρογράφοικαι συντάκτες και οι λεγόmicroενοι ειδικοί είχαν επιδοθεί σε έναόργιο επιθέσεων κατά των αποτυχιών και των λαθών της γερ-microανικής κυβέρνησης Η γερmicroανική κυβέρνηση δεν είχε απλώςαποφύγει να αναλάβει κάθε ευθύνη αλλά είχε κι από πάνω τοθράσος να microεταβιβάσει κυριολεκτικά τις δικές της ευθύνες στησουηδική κυβέρνηση στη σουηδική αστυνοmicroία και στον σουη-δικό λαό Εκτός αυτού οι Γερmicroανοί αποδεικνύονταν τόσο από-λυτα και ολοκληρωτικά ανίκανοι ώστε το microοναδικό λογικό συ-microπέρασmicroα που θα microπορούσε να εξαχθεί ήταν ότι η γερmicroανικήπρεσβεία θα πρέπει να άρπαξε από microόνη της φωτιά και ότι η συmicro-βολή των τροmicroοκρατών στην όλη υπόθεση θα έπρεπε να θεω-ρείται microάλλον αποτέλεσmicroα και όχι αιτία

Αν καλοσκεφτόταν κανείς τι είχε συmicroβεί ο τρόπος microε τονοποίο αντιmicroετώπισαν τα microίντια την κατάσταση ήταν σχεδόν υπερ-βολικός και microε microία microόνο εξαίρεση την οποία έβρισκες φυσικάστη microεγάλη συντηρητική πρωινή εφηmicroερίδα Στο κεντρικό τηςάρθρο ndashlaquoσε αυτό το ληmicroέρι των γενικώς ολιγόνοων και microετα-στραφέντων οπορτουνιστώνraquo όπως τους αποκαλούσε ο πρω-θυπουργός όταν ξεχείλιζε από διάθεσηndash είχε προσθέσει microιασύντοmicroη πτυχή όπου ο συντάκτης είχε το θράσος να συγκρίνειτην κατάληψη της πρεσβείας από Γερmicroανούς τροmicroοκράτες microετην ανατίναξη του γεmicroάτου απεργοσπάστες αγγλικού πλοίουlaquoΑmicroάλθειαraquo από τον Άντον Νίλσον και τους συντρόφους τουστο Μάλmicroε πριν από εξήντα επτά χρόνια

Αυτό για να το πούmicroε ήπια εξόργισε τον υπουργό Οικονο-microικών και Νέστορα της κυβέρνησης έτσι που microετά από microια

28 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

εβδοmicroάδα έχωσε τους αντίχειρες στις τιράντες του και στη διάρ-κεια ενός υπέροχου microπουρζουάδικου δείπνου που παρέθεσανοι εκπρόσωποι της αγοράς laquoέψαλε τον αναβαλλόmicroενο στον αρ-χισυντάκτη της εφηmicroερίδαςraquo Σύmicroφωνα microε παρόντες microάρτυρεςη οmicroιλία του υπήρξε άκρως απολαυστική και ndashαν σκεφτεί κα-νείς το περιορισmicroένο κοινωνικοπολιτικό κατεστηmicroένο στη microικρήχώρα που λέγεται Σουηδίαndash άκρως λογική κατόπιν όσων είχανσυmicroβεί Αλλά πέρα από αυτά δεν έγινε ουσιαστικά τίποτα ∆ιό-τι το όλο πράγmicroα ήταν πολύ microη σουηδικό για να εξελιχθεί σε κά-τι περισσότερο

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 29

III

Ηαστυνοmicroική έρευνα που ακολούθησε δεν ήταν κακήΠανάθλια ήταν Αν microάλιστα λάβαινες υπόψη σου ότιεπρόκειτο για ένα από τα σοβαρότερα εγκλήmicroατα στην

ιστορία της χώρας microετά τον πόλεmicroο δε θα microπορούσες να κατα-λάβεις εύκολα πώς εξελίχθηκε έτσι Μία από τις εξηγήσεις πουδόθηκαν και συζητήθηκαν σε επίπεδο ανώτατης αστυνοmicroικήςηγεσίας ndashmicroεταξύ άλλων σε εmicroπιστευτικές συνοmicroιλίες του αρχη-γού της σουηδικής αστυνοmicroίας microε τους στενότερους και ηλικια-κά νεότερους συνεργάτες τουndash ήταν ότι η κυβέρνηση κατά κά-ποιον microυστηριώδη τρόπο έδειχνε πραγmicroατικά αδιάφορη να συ-ζητήσει το θέmicroα και ότι αυτή η στάση είχε microεταδοθεί και στηναστυνοmicroία ∆ιότι ήταν ένα έγκληmicroα καθαρά πολιτικό και είχεςταυτόχρονα microια κυβέρνηση που εντελώς απροκάλυπτα παρα-microέριζε την όλη υπόθεση από το δικό της τραπέζι συζητήσεων ndashοπότε τι να σου κάνει κι η αστυνοmicroία

Ο αρχηγός του τmicroήmicroατος Αντιmicroετώπισης Εγκληmicroάτων Βίαςτης αστυνοmicroίας της Στοκχόλmicroης δεν ήταν άνθρωπος που ασχο-λούνταν microε πολιτικές θεωρητικολογίες Αυτά microπορούσαν να τακάνουν άλλοι και η στάση που κρατούσε η κυβέρνηση στο έναή στο άλλο θέmicroα τον άφηνε παγερά αδιάφορο Ούτε που τουςψήφιζε εξάλλου Αντιθέτως ήταν πυρ και microανία που είχαν χώ-σει την ουρά τους στην έρευνά του και είχαν στείλει στο σπίτιτους τους δράστες Πώς δηλαδή να διεξήγε έρευνα εγκλήmicroατοςαν δεν είχε τη δυνατότητα να ανακρίνει τους υπόπτους

Ο ίδιος είχε πραγmicroατικά διακαή επιθυmicroία να microιλήσει microε τουςδράστες Με την ησυχία του microε τη σειρά και όσες φορές χρεια-ζόταν για να microπουν όλα τα κοmicromicroάτια του παζλ στη θέση τουςΑυτό το είχε καταφέρει αναρίθmicroητες φορές παλιότερα και ήτανπεπεισmicroένος ότι θα είχε κάνει το ίδιο και αυτή τη φορά και δί-χως καν τη βοήθεια διερmicroηνέα ∆ιότι σε αντίθεση microε τους συ-

ναδέλφους του είχε όντως πάρει πτυχίο από το σχολαρχείο Βιτ-φέλντσκα στο Γκέτεmicroποργκ και τα γερmicroανικά που είχε microάθειστο σχολείο λειτουργούσαν ακόmicroη άψογα Αυτό που είχε κατα-φέρει να κάνει η κυβέρνηση από ερευνητικής απόψεως ήτανκαθαρό σαmicroποτάζ Και το χειρότερο ήταν πως οι κυβερνητικοίέδειχναν να microην έχουν καταλάβει τι έκαναν

Τώρα ο αρχηγός και οι συνάδελφοί του αρκέστηκαν να διε-ξαγάγουν microια τεχνική έρευνα σε συνθήκες που microόνο ιδανικές δενήταν Ήδη microετά την έκρηξη ο τόπος του εγκλήmicroατος έmicroοιαζε σαννα είχε περάσει τυφώνας Σύmicroφωνα microε όσα είχαν πει οι τροmicroο-κράτες από τηλεφώνου όταν καλούσαν για να θέσουν τους εκ-βιαστικούς όρους τους στην κυβέρνηση είχαν τοποθετήσει δεκα-πέντε κιλά ΤΝΤ στο κτίριο και δεν υπήρχε απολύτως τίποτα στοντόπο του εγκλήmicroατος που να διέψευδε τον παραπάνω ισχυρισmicroό

Η παρέmicroβαση της πυροσβεστικής όσο αναπόφευκτη κι ανήταν δεν είχε κάνει καλύτερα τα πράγmicroατα οι τόνοι νερού πουείχαν πέσει στα ερείπια δεν microπορούσαν να προmicroηνύουν τίποτακαλό Αλλά αυτό που είχε εξοργίσει τον αρχηγό και τους συνα-δέλφους του ήταν όλοι οι κατά το microάλλον ή ήττον άσχετοι άν-θρωποι που έτρεχαν πέρα δώθε στον τόπο του εγκλήmicroατος ΟιΓερmicroανοί συνάδελφοι για παράδειγmicroα ανήκαν σε αυτό τονόχλο των περιπλανώmicroενων έστω κι αν ο ίδιος κατανοούσε απο-λύτως το ενδιαφέρον τους Αν ήθελε να είναι κανείς τυπικός οσυγκεκριmicroένος τόπος εγκλήmicroατος ήταν όντως γερmicroανικό έδα-φος οπότε δεν είχε καmicroία πιθανότητα να τους ζητήσει να φύ-γουν από εκεί

Το ίδιο συνέβαινε και microε τους laquoάκαπνουςraquo από την Ασφά-λεια και microε την άκρως ενοχλητική παλιοσυνήθεια που είχαν ναστέκονται πάνω από τους πραγmicroατικούς αστυνοmicroικούς όταν οιδεύτεροι προσπαθούσαν να κάνουν τη δουλειά τους Και σαννα microην ήταν αρκετό αυτό είχαν το θράσος να του προτείνουν να

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 31

Το ΤΝΤ (τρινιτροτολουόλη) είναι ένα από τα συχνότερα χρησιmicroο-ποιούmicroενα εκρηκτικά (ΣτΜ)

χρησιmicroοποιήσει τους δικούς τους τεχνικούς αλλά τότε τους απέ-πεmicroψε σκαιότατα διότι αν άρχιζε να δουλεύει έτσι δε θα προ-λάβαινε να κάνει ούτε το ένα ούτε το άλλο και δεν είχε διόλουσκοπό να σπαταλάει το χρόνο του κατουρώντας δεξιά αριστε-ρά σαν τα σκυλιά που ορίζουν τα laquoχωράφιαraquo τους Αυτό το άφη-νε σε άλλους και αν δεν εmicroπιστεύονταν τον ίδιο και τους άντρεςτου ας αναλάmicroβαναν όλη τη δουλειά οι ίδιοι

Αλλά τα πράγmicroατα δεν είχαν πάει καλά και όταν ο αστυνο-microικός διευθυντής microετά από microια βδοmicroάδα ndashσχεδόν την ίδια microέραπου κατήργησαν τον εξωτερικό αποκλεισmicroό της περιοχήςndash τουανακοίνωσε ότι οι περαιτέρω έρευνες θα γίνονταν από την Αστυ-νοmicroία Ασφαλείας κι ο αρχηγός ένιωσε σχεδόν ανακούφιση

Πάντως ο ίδιος και οι συνάδελφοί του κατάφεραν να κατα-νοήσουν αρκετά τον τρόπο microε τον οποίο πρέπει να είχε γίνει ηέκρηξη ∆εν υπήρχε τίποτα που να καταδεικνύει ότι οι τροmicroο-κράτες είχαν ανατινάξει συνειδητά το κτίριο στον αέρα Αντι-θέτως τα περισσότερα στοιχεία έδειχναν προς την κατεύθυνσηενός συνδυασmicroού ατυχήmicroατος γκάφας και άγνοιας και αυτόςπου microάλλον ήταν υπαίτιος ήταν ο ίδιος ο laquoειδικός ανατινάξεωνraquoτων τροmicroοκρατών ο οποίος όπως όλα τα παιδάκια έβαλε ταδάχτυλά του σε λάθος microέρος Σίγουρα δε θα τα είχε καταφέρεινα περάσει microια συνήθη σουηδική εξέταση στις ανατινάξεις Αυ-τό απεδείχθη microε την απαιτούmicroενη σαφήνεια από τις καλωδιώ-σεις και τις συνδέσεις που βγήκαν σώες από την έκρηξη έστωκι αν οι απογευmicroατινές εφηmicroερίδες εγκωmicroίασαν τις γνώσεις τουΓερmicroανού στον τοmicroέα αυτόν

Αλλά δεν έγινε τίποτα περισσότερο από αυτά και όσοναφορούσε τον ίδιο τον αρχηγό του ήταν αδιάφορο Το ποιαήταν πραγmicroατικά τα πορίσmicroατα της Ασφάλειας και τι είχε κα-ταφέρει microε την έρευνα που ανέλαβε από την αστυνοmicroία παρέ-microεινε καθώς ειπώθηκε ασαφές Εν πάση περιπτώσει δεν έκα-ναν κάτι που να οδήγησε σε νοmicroικά microέτρα ή σε microηνύσεις αλλάόπως πάντα λειτούργησαν laquoεν κρυπτώ και παραβύστωraquo και αντον ρωτούσε κανείς περί αυτού microπορούσε σίγουρα να πει ότι

32 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

όπως και τόσες φορές παλιότερα δεν είχαν καταφέρει καιπολλά Αν και δε χρειαζόταν να είναι κανείς αστυνοmicroικός γιανα υπολογίσει ότι πρέπει να υπήρχαν περισσότεροι εmicroπλεκό-microενοι από τους έξι τροmicroοκράτες που είχαν καταλάβει το κτίριοτης πρεσβείας

Ποιος ή ποιοι άραγε θα microπορούσαν ειδάλλως να είχαν αφή-σει το microήνυmicroα το οποίο στη microία το microεσηmicroέρι την Πέmicroπτη 24Απριλίου είχε καταλήξει στα κουτιά αλληλογραφίας τριών δια-φορετικών πρακτορείων ειδήσεων που φιλοξενούνταν στα γρα-φεία του ΤΤ στον πρώτο ουρανοξύστη της Χέτοργετ τρία χιλιό-microετρα και πάνω από πέντε λεπτά microε αmicroάξι από τη δυτικογερmicroα-νική πρεσβεία πέρα στο Γιουργκόρντεν Οι έξι microέσα στο κτίριοndashοι laquokommando holger meinsraquo όπως αυτοαποκαλούνταν microεόλα τα γράmicromicroατα πεζά στο όνοmicroαndash δε θα microπορούσαν να το εί-χαν κάνει

Ο αρχηγός του Βίας είχε κάνει πολλές σκέψεις για το τι θαmicroπορούσε να είχε συmicroβεί πριν microπουν εκείνοι οι έξι στην πρε-σβεία Κάπου θα πρέπει να έmicroεναν θα είχαν κάνει αναγνώρισητης περιοχής θα πρέπει να είχαν παρακολουθήσει τους υπαλ-λήλους της πρεσβείας και τις συνήθειές τους να είχαν ερευνή-σει κατάλληλους τρόπους να microεταβούν στην πρεσβεία και ναφύγουν από εκεί αν κάτι πήγαινε στραβά Θα πρέπει να είχανστέγη ένα κρεβάτι να κοιmicroηθούν τραπέζι καρέκλες και microα-χαιροπίρουνα οχήmicroατα για microεταφορά φαγητό και ποτό και όλατα άλλα πρακτικά είδη όπως όπλα εκρηκτικά και πλαστά έγ-γραφα Για όλες αυτές τις προετοιmicroασίες θα είχαν χρειαστεί σί-γουρα κάνα microήνα

Με άλλα λόγια κάποιος θα πρέπει να τους είχε βοηθήσειΠιθανότατα όχι microόνο ένα αλλά περισσότερα άτοmicroα Πιθανότα-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 33

Η οmicroάδα είχε πάρει αυτό το όνοmicroα στη microνήmicroη του Χόλγκερ Μάινςσηmicroαντικού στελέχους της RAF (της Φράξιας Κόκκινος Στρατός ή Μπάα-ντερ-Μάινχοφ) που πέθανε microετά από απεργία πείνας στις φυλακές τουΣτάmicroχαmicromicro στις 9 Νοεmicroβρίου 1974 (ΣτΜ)

τα άτοmicroα που είχαν σχέση microε τη Σουηδία και τη Στοκχόλmicroη Άτο-microα που microιλούσαν σουηδικά που γνώριζαν την περιοχή το περι-βάλλον στο οποίο κινούνταν τα ντόπια ήθη την καθηmicroερινότη-τα και πράγmicroατα αυτονόητα όπως αγορά εισιτηρίων στο microετρόή αγορά microεγάλων ποσοτήτων τροφίmicroων δίχως να κινήσουν τηνπεριέργεια Άτοmicroα συνηθισmicroένα ανώνυmicroα microε λευκό ποινικόmicroητρώο στην ηλικία των τροmicroοκρατών περίπου που έmicroοιαζανπίστευαν και σκέφτονταν όπως και οι τροmicroοκράτες

Ο αρχηγός του Βίας δεν ήταν ο τύπος που σκάλιζε τα πράγ-microατα χωρίς λόγο Στο επάγγελmicroά του είχε microάθει ότι η απλούστε-ρη εξήγηση ήταν η σωστή Μια οmicroάδα νεαροί φοιτητές σκέφτη-κε Ριζοσπάστες microε κίνητρα microε αυτοπειθαρχία και microε καλό microυα-λό Ίσως και να ζούσαν microαζί σε κάποια από εκείνες τις περίερ-γες κολεκτίβες για τις οποίες διάβαζε στην εφηmicroερίδα Και microάλ-λον δε χρειαζόταν και πολύ microυαλό για να καταλάβει κανείς ότιήταν Σουηδοί σκέφτηκε ο αρχηγός του τmicroήmicroατος ΑντιmicroετώπισηςΕγκληmicroάτων Βίας στην αστυνοmicroία της Στοκχόλmicroης

Όταν παρέδωσε την υπόθεση στο συνάδελφο της Ασφάλειαςπου θα αναλάmicroβανε την ευθύνη της έρευνας του είχε microιλήσεικαι για τις σκέψεις του Μερικές κουβέντες microόνο στα όρθια τιςοποίες microάλλον δεν έπρεπε να τις πει καθόλου Ο συνάδελφος δενήταν πραγmicroατικός αστυνοmicroικός αλλά ένας αστυνοmicroικός διευ-θυντής microε νοmicroικές σπουδές πίσω του από εκείνο το είδος τωνσυνηθισmicroένων εγωκεντρικών τύπων και φυσικά η αντίδρασήτου ήταν η αναmicroενόmicroενη

Είχε γνέψει microrsquo εκείνο ακριβώς το ύφος που έχουν κάτι τέτοιοιπου καταλαβαίνουν καλύτερα απrsquo όλους τους άλλους αναστέ-ναξε κουρασmicroένα και χάιδεψε microε το δείκτη του που microόλις είχεβγει από τη microανικιουρίστα τη microακριά του microύτη laquoΜας πέρασε σί-γουρα κι εmicroάς αυτή η σκέψη από το microυαλόraquo είπε ο αστυνοmicroικόςδιευθυντής microε microπλαζέ ύφος κι αυτό ήταν όλο Ο αρχηγός τουτmicroήmicroατος Βίας άρχισε σύντοmicroα να σκέφτεται όλο και λιγότεροτην υπόθεση και microόλις microετά από κάνα δυο χρόνια παρέλειπε νατην περιλαmicroβάνει και στο ρεπερτόριο των ηρωικών αστυνοmicroι-

34 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

κών ιστοριών που συνήθιζε να αφηγείται όταν συναντούσε πραγ-microατικούς συναδέλφους ∆ιότι στο ρεπερτόριο είχε πια φρεσκό-τερες και καλύτερες ιστορίες

Η Αστυνοmicroία Ασφαλείας εδώ που τα λέmicroε είχε αρκετά στοι-χεία για να δουλέψει microε την υπόθεση Οι προειδοποιήσεις ότιΓερmicroανοί τροmicroοκράτες σχεδίαζαν να κάνουν κάτι σε σουηδικόέδαφος είχαν πυκνώσει ένα χρόνο πριν από την κατάληψη τηςπρεσβείας Είχαν και microικρά και microεγάλα στοιχεία ακριβώς όπωςγίνεται συνήθως ανώνυmicroες πληροφορίες εmicroπιστευτικές πλη-ροφορίες από διάφορους πληροφοριοδότες και ακόmicroη microια έκ-θεση που είχε συντάξει ένας από τους δικούς της microυστικούς πρά-κτορες Αλλά όλα αυτά είχαν κάτι κοινό ∆εν υπήρχε τίποτα συ-γκεκριmicroένο και απτό και την άνοιξη φάνηκε πως όλα αυτά εί-χαν πλέον καταλαγιάσει Ο χώρος των πληροφοριοδοτών τουςείχε βουβαθεί Ούτε οι καλύτεροι από αυτούς δεν είχαν να πουντο παραmicroικρό

Μερικές πληροφορίες και παρατηρήσεις είχαν επίσης φτά-σει στην Ασφάλεια από συναδέλφους της ανοιχτής δραστηριό-τητας Επρόκειτο κυρίως για laquoύποπτα οχήmicroαταraquo και laquoύποπταάτοmicroαraquo που είχαν παρατηρηθεί κοντά και γύρω από την πρε-σβεία της ∆υτικής Γερmicroανίας κατά την περίοδο της τροmicroοκρα-τικής ενέργειας αλλά παρόλο που σπατάλησαν πολύ καιρό νατο ψάξουν δεν έδωσε τίποτα Ήταν όπως ακριβώς γινόταν microετις πληροφορίες αυτού του είδους ποτέ δεν έδιναν τίποτα Καιαυτά σε αντίθεση microε τη δική τους δραστηριότητα την οποίαέλεγχαν οι ίδιοι microε τη microορφή παρακολούθησης διείσδυσης καισυγκεκριmicroένης συγκέντρωσης στοιχείων microέσω τηλεφωνικώνυποκλοπών υποκλοπών σηmicroάτων και άλλων ηλεκτρονικών πα-ρακολουθήσεων

Οι επαναλαmicroβανόmicroενοι ισχυρισmicroοί των microίντια ότι η Αστυ-νοmicroία Ασφαλείας είχε αγνοήσει συγκεκριmicroένη εικόνα απειλήςείχαν συζητηθεί σε πολλές συναντήσεις της ηγεσίας της Ασφά-λειας όπως και στην υπεύθυνη κοινοβουλευτική ηγεσία της ενλόγω υπηρεσίας Όπως και τόσες φορές άλλοτε κατάφεραν να

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 35

αποδείξουν ότι επρόκειτο για καθαρές ανοησίες και για ανε-δαφικές εικασίες Το σίγουρο ήταν ότι ο απώτερος στόχος όλωναυτών ήταν να βλάψουν την υπηρεσία Είχαν λάβει microέτρα ταοποία έπρεπε να ληφθούν και microέσα σε microερικές εβδοmicroάδεςόταν οι φήmicroες είχαν φουντώσει για τα καλά έβαλαν την πρε-σβεία της ∆υτικής Γερmicroανίας στον κατάλογο φρουρούmicroενωνκτιρίων microε αυστηρή προτεραιότητα

Τα αποτελέσmicroατα αυτών των microέτρων ήταν σαφέστατα ∆ενείχαν προκύψει ενδείξεις ότι κάτι ύποπτο συνέβαινε και ανα-κάλεσαν την έξτρα φρούρηση κάτι που τους ήρθε κουτί microιαπου το τmicroήmicroα για τους Ρώσους εκείνη την περίοδο παρουσίασεαπρόσmicroενη και microεγάλη ανάγκη για περισσότερο προσωπικό Οιβουλευτές που συmicromicroετείχαν στη διοίκηση ήταν κι αυτοί απολύ-τως ικανοποιηmicroένοι microε την έκθεση που είχαν λάβει Η κατάλη-ψη της δυτικογερmicroανικής πρεσβείας ήταν ένα microεmicroονωmicroένο γε-γονός σχεδιασmicroένη και εκτελεσmicroένη από microια φράξια της γερ-microανικής τροmicroοκρατίας που θα microπορούσε να περιγραφεί σαν microιαοmicroάδα βίαιων τυχοδιωκτών από το Πανεπιστήmicroιο της Χαmicroδελ-βέργης σύmicroφωνα microε πληροφορίες από τους συναδέλφους τηςγερmicroανικής Αστυνοmicroίας Ασφαλείας πολλοί από τους πιο γνω-στούς συντρόφους τους ndashαπό τον δυστυχώς ιδιαίτερα ευρύ κύ-κλο των ριζοσπαστικών στοιχείωνndash είχαν διαφωνήσει έντονα microεαυτό που είχε συmicroβεί Η κατάληψη της πρεσβείας δεν είχε ωφε-λήσει τον κοινό αγώνα

Για να microπορέσει ο αγώνας να έχει επιτυχή κατάληξη απαι-τείτο καλύτερος σχεδιασmicroός και πιο οργανωmicroένες microορφές πά-λης Η σουηδική Αστυνοmicroία Ασφαλείας όλως παραδόξως είχεκαταλήξει στο ίδιο συmicroπέρασmicroα στην έκθεση που παρέδωσε στηδιοίκησή της σε λιγότερο από ένα χρόνο microετά την κατάληψηlaquoΜεταξύ άλλων και για το λόγο αυτόν ο κίνδυνος για microια νέακαι παρόmicroοια ενέργεια στη σουηδική επικράτεια που θα στρέ-φεται κατά γερmicroανικών ή σουηδικών συmicroφερόντων και θα διε-ξαχθεί από Γερmicroανούς τροmicroοκράτες πρέπει να εκτιmicroηθεί ωςελάχιστοςraquo Υπήρχαν laquoάλλοι κίνδυνοι πολύ σοβαρότεροιraquo και

36 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

ανεξαρτήτως του αν όλα αυτά ήταν αληθή ή ψευδή ο ισχυρισmicroόςπερί του αντιθέτου θα ήταν γραφειοκρατική αυτοκτονία Καιέτσι έκλεισε η έρευνα της Αστυνοmicroίας Ασφαλείας για την κα-τάληψη της πρεσβείας

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 37

Page 3: Μετάφρασηαπότασουηδικά:ΓρηγόρηςΝ.Κονδύληςwebdata.psichogios.gr/sample/9789604967377.pdf · i ¥ª µπ°¥23 𧩠¬±1975¬¦ ª °¬®¨

Στον Μιχαήλ και στον Αρκούδο

Τι νόηmicroα έχει να προειδοποιείς κάποιονπου δεν microπορεί να υπερασπιστεί τον εαυτό του

Ο Καθηγητής

Μέρος 1ο

Μια άλλη εποχή

I

Την Πέmicroπτη 23 Απριλίου 1975 ο θάνατος κατέφθασε σεώρες γραφείου και παραδόξως microε τη microορφή γυναίκαςκαι άντρα microαζί Μολονότι οι άντρες ακόmicroη κι αυτή τη

φορά είχαν τη συντριπτική πλειοψηφία Ο θάνατος ήταν όmicroορ-φος και καλοντυmicroένος και αρχικά συmicroπεριφέρθηκε microε ευγένειακαι αβρότητα ∆εν ήταν microάλιστα τυχαίο ότι ως και ο πρέσβηςβρισκόταν στο χώρο εργασίας του κάτι που δεν αποτελούσε συ-νήθεια γενικώς Αντιθέτως ήταν αποτέλεσmicroα λεπτοmicroερούς σχε-διασmicroού και άκρως ουσιαστικό κοmicromicroάτι της εν λόγω ενέργειας

Η πρεσβεία της Οmicroοσπονδιακής ∆ηmicroοκρατίας της Γερmicroα-νίας στη Σουηδία βρίσκεται στην περιοχή Γιουργκόρντεν στηνκεντρική Στοκχόλmicroη και εκεί βρισκόταν από τις αρχές της δε-καετίας του rsquo60 Το βορειοανατολικό τmicroήmicroα της εν λόγω περιο-χής το οποίο αποκαλείται Πόλη των ∆ιπλωmicroατών γειτονεύει microετο κτίριο της Ραδιοφωνίας και της Τηλεόρασης και microε τη νορ-βηγική πρεσβεία και ανήκει σε microία από τις αριστοκρατικότερεςγειτονιές της πρωτεύουσας Το καθαυτό κτίριο της πρεσβείαςmicroολαταύτα δεν είναι και κάνα σπουδαίο οικοδόmicroηmicroα Ένα συ-νηθισmicroένο και αδιάφορο κτίριο είναι από microπετόν σε φονξιονα-λιστικό στιλ της δεκαετίας του rsquo60 microε τρεις ορόφους και microε εmicroβα-δόν γραφείων δυο χιλιάδες τετραγωνικά microέτρα microε είσοδο απότη βόρεια πλευρά του ισογείου και πολύ microακριά από την απο-λύτως επιβλητικότερη υπηρεσία στην οποία ανήκε το Υπουρ-γείο Εξωτερικών της Γερmicroανίας

Ούτε για τον καιρό θα microπορούσε να καmicroαρώνει κανείς τηνηmicroέρα που ο θάνατος έκανε την επίσκεψή του Χαρακτηριστικήσουηδική άνοιξη ήταν microε microέτριους ανέmicroους microε νευρικά και αέ-ναα κινούmicroενα σύννεφα κάτω από έναν αχνογάλανο ουρανόκαι ελάχιστες παρείχε υποσχέσεις για καλύτερο και θερmicroότεροκαιρό Αλλά για το θάνατο αυτές ήταν ιδανικές συνθήκες και

το καλύτερο απrsquo όλα ήταν η σχεδόν ανύπαρκτη ασφάλεια στηνπρεσβεία Ένα κτίριο που εύκολα το καταλάmicroβανες και το υπε-ρασπιζόσουν αλλά δύσκολα το ανακτούσες microε έφοδο και έναςκαιρός τον οποίο ο πεισmicroατικός αντίπαλος δε θα microπορούσε νατον χρησιmicroοποιήσει ως επιχείρηmicroα όταν θα ερχόταν η στιγmicroήτης φυγής Και το καλύτερο όλων ένας και microοναδικός και αρ-κετά κουρασmicroένος φύλακας σε microια ρεσεψιόν όπου τις γυάλινεςπόρτες ασφαλείας microπορούσες στη χειρότερη περίπτωση νααπλώσεις το χέρι σου και να τις ανοίξεις

Κάποια στιγmicroή microεταξύ 1115 και 1130 το πρωί άρχισαν νασυmicroβαίνουν διάφορα Το γεγονός ότι δεν microπορούσε να ορίσεικανείς microια ακριβέστερη χρονική στιγmicroή οφειλόταν και στηνανύπαρκτη ασφάλεια Τέλος πάντων Η ουσία microέσα σε ελάχι-στα λεπτά κατέφθασαν έξι επισκέπτες σε τρεις οmicroάδες των δύοατόmicroων άτοmicroα νεαρά από είκοσι έως τριάντα ετών όλα microε γερ-microανική υπηκοότητα φυσικά και όλα ήθελαν κάποια βοήθειαγια διαφορετικά πράγmicroατα

Στην πατρίδα τους ήταν πασίγνωστοι Οι φωτογραφίες τουςκαι τα χαρακτηριστικά τους υπήρχαν σε χιλιάδες αφίσες κατα-ζητούmicroενων σε όλη τη Γερmicroανία Σε αεροδρόmicroια σε σταθmicroούςτρένων και λεωφορείων σε τράπεζες σε ταχυδροmicroεία και γενι-κώς σε κάθε δηmicroόσιο κτίριο και χώρο όπου υπήρχε ελεύθερος τοί-χος για επικόλληση των εν λόγω αφισών Οι ίδιες αφίσες υπήρ-χαν και στην πρεσβεία στη Στοκχόλmicroη και επίσης σε ένα ντοσιέπου φυλασσόταν σε ένα συρτάρι στη ρεσεψιόν ndashάγνωστο γιαποιο λόγοndash αλλά όταν τα άτοmicroα αυτά εmicroφανίστηκαν κανείς δεντα αναγνώρισε και τα ονόmicroατα microε τα οποία συστήθηκαν microερικάαπό αυτά ήταν διαφορετικά από τα πραγmicroατικά τους

Πρώτα εmicroφανίστηκαν δύο νεαροί άντρες που ήθελαν κάποιεςπληροφορίες για ένα θέmicroα κληρονοmicroιάς που αφορούσε τόσο τησουηδική όσο και τη γερmicroανική νοmicroοθεσία το ότι δεν επρόκει-το για απλό θέmicroα microπορούσε να το καταλάβει κανείς από ένανπαραφουσκωmicroένο χαρτοφύλακα τον οποίο κουβαλούσε ο έναςαπό τους δύο Ο φύλακας στη ρεσεψιόν τούς πληροφόρησε πού

10 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

θα microπορούσαν να βρουν τον αρmicroόδιο υπάλληλο microε τον οποίο θαmicroιλούσαν και τους άφησε να microπουν στην πρεσβεία

Αmicroέσως microετά εmicroφανίστηκε ένα νεαρό ζευγάρι που ήθελε ναανανεώσει τα διαβατήριά του Μια τυπική υπόθεση ρουτίναςαπό τις συνηθέστερες microε τις οποίες ασχολούνταν η πρεσβεία καιη νεαρή γυναίκα χαmicroογέλασε ευγενικά στο φύλακα όταν εκείνοςάνοιξε την πόρτα για να περάσουν η ίδια και ο σύντροφός της

Αλλά κατόπιν τα πράγmicroατα έγιναν περιπλοκότερα microε τηνεmicroφάνιση δύο νεαρών αντρών που ήθελαν να βγάλουν άδειαεργασίας στη Σουηδία Ο φύλακας τους εξήγησε ότι αυτό δενήταν δουλειά της πρεσβείας ήταν δουλειά των σουηδικών αρ-χών Εκείνοι όmicroως δεν ήθελαν να ακούσουν τίποτα Ένας απόαυτούς εκνευρίστηκε microάλιστα όταν ο φύλακας δε θέλησε να τουςαφήσει να microπουν αλλά εκεί που στέκονταν και αντάλλασσανκουβέντες πέρασε ένας από τους υπαλλήλους της πρεσβείας πουπήγαινε στην πόλη να φάει microεσηmicroεριανό Όταν εκείνος περνώ-ντας απέσπασε την προσοχή του φύλακα οι δύο νεαροί άρπα-ξαν την ευκαιρία να microπουν στο χώρο της πρεσβείας και εξαφα-νίστηκαν αmicroέσως στις σκάλες που οδηγούσαν στους πάνω ορό-φους ∆ίχως να δώσουν καmicroία σηmicroασία στο φύλακα που τουςφώναζε να γυρίσουν πίσω

Ύστερα έγιναν όλα πολύ γρήγορα Οι έξι αυτοί συγκεντρώ-θηκαν στο κεφαλόσκαλο έξω από το προξενικό τmicroήmicroα στον πρώ-το όροφο φόρεσαν κουκούλες ληστών και έβγαλαν πιστόλιααυτόmicroατα και χειροβοmicroβίδες Έπειτα καθάρισαν τους χώρουςαπό περιττούς επισκέπτες και προσωπικό έριξαν microερικούς πυ-ροβολισmicroούς στο ταβάνι και οι σοβάδες που έπεσαν ήταν αρ-κετοί για να τραπούν σε φυγή οι περισσότεροι και να βγουν στοδρόmicroο συγκέντρωσαν τους δώδεκα υπαλλήλους που απέmicroεινανκαι τους οδήγησαν σπρώχνοντας στη βιβλιοθήκη του πάνω ορό-φου Με στρατιωτική ακρίβεια και δίχως να σπαταλήσουν χρό-νο σε οποιεσδήποτε ευγένειες

Στις 1147 ήχησε στο Κέντρο ∆ιοίκησης της αστυνοmicroίας της

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 11

Στοκχόλmicroης ο πρώτος συναγερmicroός για laquoπυροβολισmicroούς στη δυ-τικογερmicroανική πρεσβείαraquo microε αποτέλεσmicroα την πλήρη κινητο-ποίηση Αστυνοmicroικοί από το Τάξης ντετέκτιβ της ∆ίωξης Εγκλή-microατος από τα κεντρικά από το Εγκληmicroάτων Βίας και την Αστυ-νοmicroία Ασφαλείας κινητοποιήθηκαν όλο το προσωπικό πουήταν διαθέσιmicroο πήρε εντολή να κινηθεί προς τα εκεί Με τουςmicroπλε φάρους να αναβοσβήνουν microε τις σειρήνες των περιπολικώννα ουρλιάζουν και microε τα λάστιχα να αφήνουν καπνό πίσω τουςστις στροφές κατευθύνονται όλοι προς τη δυτικογερmicroανική πρε-σβεία στο Γιουργκόρντεν και η εντολή συναγερmicroού που έχουνείναι αρκετά σαφής Η δυτικογερmicroανική πρεσβεία καταλήφθη-κε από τροmicroοκράτες Άτοmicroα οπλισmicroένα και επικίνδυνα Όλοι οιαστυνοmicroικοί διατάσσονται να κινηθούν microε υπερβολική προσοχή

Πρώτα κατέφθασε ένα περιπολικό από το τmicroήmicroα του Έστερ-microαλmicro και το γεγονός ότι έφτασε στις 1146 σύmicroφωνα microε την κα-τατεθείσα αναφορά δεν είχε να κάνει microε τις microαντικές ικανότη-τες του επικεφαλής της περιπόλου αλλά microε το ότι το ρολόι τουπήγαινε δύο λεπτά πίσω τη στιγmicroή που εκείνος κατέγραφε τηνώρα αλλά αν σκεφτεί κανείς αυτά που έγιναν microετά από αυτό τολάθος δεν είχε και τόσο microεγάλη σηmicroασία

Ως τις 1230 σαράντα λεπτά αργότερα δηλαδή η αστυνοmicroίαείχε ήδη περικυκλώσει την πρεσβεία είχε καταλάβει το υπόγειοκαι τους κάτω ορόφους του κτιρίου είχε αποκλείσει την περιο-χή γύρω από την πρεσβεία για να κρατήσει microακριά τα ταχύτα-τα αυξανόmicroενα στίφη των δηmicroοσιογράφων και των περίεργωνπεραστικών είχε στήσει ένα προσωρινό κέντρο διοίκησης επι-τόπου και είχε αρχίσει να βάζει σε τάξη τις ραδιοεπικοινωνίεςκαι τις τηλεφωνικές γραmicromicroές microε τα κεντρικά microε την πρεσβείακαι microε την κυβέρνηση Ο επικεφαλής του Βίας που θα ηγούνταντης επιχείρησης ήταν παρών και όσον αφορούσε αυτόν και τουςσυναδέλφους τους ήταν πανέτοιmicroοι για δράση

Ούτε οι έξι νεαροί που βρίσκονταν microέσα στην πρεσβεία εί-χαν καθίσει microε σταυρωmicroένα χέρια Οι δώδεκα υπάλληλοι πουείχαν κρατηθεί ως όmicroηροι συmicroπεριλαmicroβανοmicroένου και του πρέ-

12 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

σβη είχαν οδηγηθεί από τη βιβλιοθήκη στο γραφείο του πρέ-σβη στη νοτιοδυτική πτέρυγα του τελευταίου ορόφου του οικο-δοmicroήmicroατος και όσο microακρύτερα γινόταν από την κεντρική είσο-δο Μερικές γυναίκες υπάλληλοι υποχρεώθηκαν να βάλουν έναχεράκι για να γεmicroίσουν κάθε κάλαθο αχρήστων microε νερό και ναφράξουν νιπτήρες και λεκάνες τουαλέτας microε χάρτινες πετσέτεςώστε να εmicroποδίσουν πιθανές επιθέσεις microε αέρια microέσα από τοδίκτυο νερού ∆ύο τροmicroοκράτες τοποθέτησαν εκρηκτικούς microη-χανισmicroούς σε στρατηγικά σηmicroεία στον τελευταίο όροφο ενώ οιυπόλοιποι φρουρούσαν τους οmicroήρους και την πόρτα προς τοκλιmicroακοστάσιο Μετά απrsquo όλα αυτά ήταν πανέτοιmicroοι σχεδόνταυτόχρονα microε τον αντίπαλό τους

Οι τροmicroοκράτες έκαναν την πρώτη κίνηση και άνοιξαν τοπαιχνίδι microε ένα απλό και ξεκάθαρο αίτηmicroα Αν η αστυνοmicroία δενεγκατέλειπε αmicroέσως το κτίριο της πρεσβείας θα πυροβολούσανέναν από τους οmicroήρους Ο αρχηγός του τmicroήmicroατος ΕγκληmicroάτωνΒίας δεν ήταν άνθρωπος που νευρίαζε microε το παραmicroικρό και χω-ρίς λόγο και η αυτοπεποίθησή του ήταν τεράστια για να microηνπούmicroε απεριόριστη Εξάλλου είχε συmicromicroετάσχει στα τραγικά γε-γονότα της πλατείας Νορmicroάλmicro πριν από ενάmicroιση χρόνο και εκείείχε microάθει ότι αν οι δράστες είχαν το χρόνο να γνωρίσουν τουςοmicroήρους τους microπορούσαν να προκύψουν τα πιο αξιοπερίεργασυναισθήmicroατα πνευmicroατικής αλληλεγγύης microεταξύ τους καθώς οκίνδυνος για πράξεις βίας microειωνόταν σηmicroαντικά Αυτός ο εν-διαφέρων ανθρώπινος microηχανισmicroός είχε αποκτήσει microάλιστα καιειδική ονοmicroασία laquoΣύνδροmicroο της Στοκχόλmicroηςraquo και στη γενικήψυχολογική παραζάλη των αναλύσεων δεν είχε προλάβει κα-νείς να σκεφτεί έστω και για λίγο το microέγεθος της εmicroπειρικήςβάσης στην οποία στηριζόταν

Γιrsquo αυτό και ο αρχηγός του Βίας πίστεψε ότι είχε όλα τα συ-microπεριφοριστικά πατήmicroατα επιστηmicroονικά αποδεδειγmicroένα καιδε δίστασε να τους ανακοινώσει ότι είχε λάβει γνώση του αιτή-microατός τους και ότι ήταν πρόθυmicroος να το συζητήσει microαζί τους Προ-φανώς όmicroως οι αντίπαλοί του χρησιmicroοποιούσαν άλλες και σκλη-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 13

ρότερες microεθόδους αφού microόλις δύο λεπτά αργότερα ακούστηκεmicroια ριπή από τον τελευταίο όροφο της πρεσβείας Μετά είχε ανοί-ξει η πόρτα του πάνω διαδρόmicroου και το microατωmicroένο κι άψυχοκορmicroί του Γερmicroανού στρατιωτικού ακολούθου πετάχτηκε στοκλιmicroακοστάσιο απrsquo όπου κατρακύλησε στον microεσαίο όροφο Καιmicroετά από αυτό οι τροmicroοκράτες ξαναήρθαν σε επαφή

Το αίτηmicroα παρέmicroενε Αν ήθελαν να πάρουν το πτώmicroα microπο-ρούσαν να το κάνουν microε την προparaπόθεση ότι θα το περισυνέλε-γαν δύο αστυνοmicroικοί που δε θα φορούσαν παρά microόνο τα σλιπτους Κι αν δεν ήθελαν να κουβαλήσουν περισσότερα πτώmicroατακαλά θα έκαναν να εγκατέλειπαν το κτίριο Μα τι ξεροκέφαλοιάνθρωποι είναι ετούτοι σκέφτηκε ο επικεφαλής του Βίας τη στιγ-microή που έδινε κοφτά την πρώτη του επιχειρησιακή εντολή Φυ-σικά και θα εγκατέλειπαν το κτίριο Φυσικά και θα αποmicroάκρυ-ναν το πτώmicroα Οπωσδήποτε και microεmicroιάς

Μετά είχε έρθει σε επαφή microrsquo εκείνο τον αρχιεπιθεωρητή απότο κεντρικό τmicroήmicroα Ερευνών που ήταν επικεφαλής των δυνάmicroεωνmicroέσα στο κτίριο και του ζήτησε να κάνει τρία πράγmicroατα Πρώτοννα στείλει έξω από το κτίριο ένα microεγάλο και επιδεικτικά φανε-ρό αριθmicroό συναδέλφων ∆εύτερον να φροντίσει να ανασυντα-χθούν όσοι απέmicroεναν στο υπόγειο Και τρίτον και τελευταίο ναορίσει δύο εθελοντές που θα ήθελαν να πάνε και να κάνουντους τραυmicroατιοφορείς ντυmicroένοι microόνο microε τα σώβρακα

Ο αρχιφύλακας Μπου Γιάρνεmicroπρινγκ από το κεντρικό τmicroή-microα Ερευνών ήταν από τους πρώτους που microε το υπηρεσιακόόπλο στο χέρι microε θέρmicroη στην καρδιά και microε καθαρό microυαλό εί-χαν ορmicroήσει στο κτίριο της πρεσβείας και είχε προθυmicroοποιηθείπρώτος και καλύτερος να είναι εθελοντής Ο ανώτερός του εί-χε απλώς κουνήσει αρνητικά το κεφάλι Ακόmicroη και ένας σχεδόνγυmicroνός Γιάρνεmicroπρινγκ ήταν πολύ τροmicroακτικό θέαmicroα για να χρη-σιmicroοποιηθεί σε αυτή την ευαίσθητη και προκαταρκτική φάσηΈτσι η αποστολή ανατέθηκε σε δύο microεγαλύτερους σε ηλικία συ-ναδέλφους του που έδειχναν πιο καλοσυνάτοι και πιο παχουλοίενώ ο Γιάρνεmicroπρινγκ και δύο άλλοι σαν κι αυτόν πήραν εντολή

14 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

να περιφρουρήσουν τη microεταφορά του πτώmicroατος και αν χρεια-ζόταν να απαντήσουν σε πυρά από τον πάνω διάδροmicroο

Αυτό ταίριαζε στον Γιάρνεmicroπρινγκ πολύ καλύτερα και αmicroέ-σως σύρθηκε microε ταχύτητα στις σκάλες και πήρε θέση Οι δύο συ-νάδελφοί του κατάφεραν microε κάποια δυσκολία να ρίξουν το άψυ-χο και καταmicroατωmicroένο κορmicroί πάνω σε ένα φορείο το οποίο έσπρω-χναν και πίσω από το οποίο καλύπτονταν και οι ίδιοι ∆εν ήτανκαι ότι ευκολότερο ειδικά όπως ήταν πεσmicroένοι microπρούmicroυτα στασκαλοπάτια αλλά τελικά τα κατάφεραν και microετά άρχισαν πολύπροσεκτικά να σέρνονται προς τα κάτω στα σκαλοπάτια σέρ-νοντας και το φορείο microαζί τους καθώς ο Γιάρνεmicroπρινγκ κρα-τούσε το όπλο του σταθερά στραmicromicroένο προς την πόρτα του δια-δρόmicroου του τελευταίου ορόφου Ακριβώς τότε ήταν που απέ-κτησε την διά βίου ανάmicroνηση από τους Γερmicroανούς τροmicroοκράτεςκαι καταληψίες της δυτικογερmicroανικής πρεσβείας στη Στοκχόλ-microη Μυρωδιά καmicroένου τηλεφώνου

Είχε διακρίνει εντελώς ξαφνικά την κάνη ενός αυτόmicroατουστη χαραmicroάδα της πόρτας και ενώ προσπαθούσε ταυτόχρονανα αλλάξει θέση για να έχει καθαρά στο στόχαστρο αυτόν πουκρατούσε το αυτόmicroατο είδε τις λάmicroψεις από την κάνη άκουσετους πυροβολισmicroούς να αντηχούν εκκωφαντικά στο στενό κλι-microακοστάσιο και τις σφαίρες να εξοστρακίζονται σαν θυmicroωmicroέ-νες σφήκες γύρω του Ήταν όmicroως η microύτη του που θυmicroόταν κα-λύτερα τη microυρωδιά καmicroένου τηλεφώνου και microόνο την επόmicroενηmicroέρα ndashόταν ο ίδιος και κάποιοι άλλοι επέστρεψαν στον τόπο τηςκαταστροφής για να βοηθήσουν να καθαρίσουνndash ανακάλυψετην αιτία αυτής της εσαεί σφηνωmicroένης στο microυαλό του ανάmicroνη-σης Η κουπαστή της σκάλας ήταν ντυmicroένη microε microαύρο βακελίτηκαι περίπου microισό microέτρο πάνω από εκεί όπου βρισκόταν το κε-φάλι του microια σφαίρα από αυτόmicroατο είχε χαράξει microιαν αυλακιάmicroήκους ενός microέτρου στην κουπαστή

Αλλά η σουηδική αστυνοmicroία δε διέθετε ούτε εξοπλισmicroό ού-τε εκπαίδευση για τέτοιες καταστάσεις Τόσο απλά ήταν ταπράγmicroατα Και αυτό αφορούσε και τους αστυνοmicroικούς που εί-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 15

χαν κρυφτεί στο υπόγειο της πρεσβείας και τους αστυνοmicroικούςndashακόmicroη περισσότερο microάλισταndash που είχαν πάρει θέσεις έξω στοδρόmicroο Κι αυτό ήταν φυσικό εξάλλου αν σκεφτόταν κανείς ότιόλες κι όλες οι εmicroπειρίες που είχε το Σώmicroα από τέτοιες κατα-στάσεις δεν ξεπερνούσαν γενναιόδωρα microετρηmicroένες τις τρειςΗ δολοφονία του Γιουγκοσλάβου πρέσβη τον Απρίλιο του 1971microια αεροπειρατεία στο αεροδρόmicroιο Μπουλτόφτα έξω από τοΜάλmicroε το Σεπτέmicroβριο του 1972 και το λεγόmicroενο laquoδράmicroα τηςπλατείας Νορmicroάλmicroraquo στη Στοκχόλmicroη τον Αύγουστο του 1973Εκείνη τη φορά ήταν ένας απλός Σουηδός κλέφτης που είχεκρατήσει οmicroήρους το προσωπικό microιας τράπεζας για να microπορέ-σει να ζητήσει την αποφυλάκιση του πιο πολυσυζητηmicroένου λη-στή τραπεζών στη Σουηδία Η αεροπειρατεία και το δράmicroα τηςπλατείας Νορmicroάλmicro έληξαν καλά microε την έννοια ότι κανένας δεσκοτώθηκε αλλά εδώ στη δυτικογερmicroανική πρεσβεία απrsquo ότιφαινόταν ίσχυαν άλλοι κανόνες παιχνιδιού αφού microόλις microιαώρα microετά ο αρχηγός του τmicroήmicroατος Βίας είχε φορτωθεί ένα πτώ-microα και αυτό δεν του άρεσε καθόλου

Γιrsquo αυτό είχε αποφασίσει να αλλάξει τακτική και να κρατή-σει πολύ χαmicroηλό προφίλ τόσο χαmicroηλό όσο δεν έπαιρνε αν microητι άλλο για να δώσει microια ευκαιρία ακόmicroη στο Σύνδροmicroο τηςΣτοκχόλmicroης να εκδηλωθεί Βαθιά microέσα του επειδή κι ο ίδιοςήταν ένας καλός άνθρωπος δεν microπορούσε να διώξει αυτή τησκέψη από το microυαλό του Και καθώς το απόγευmicroα παραχώρησετη θέση του στο βράδυ είχε αφήσει τις δυνάmicroεις τους να εφαρ-microόσουν την αστυνοmicroική εκδοχή της προσεκτικής άmicroυνας ndashτουσουηδικού σκαντζόχοιρου όπως το αποκαλούσανndash και ο ίδιοςαφιέρωσε το χρόνο του σε τηλεφωνικές συνοmicroιλίες κυρίως Μετο τmicroήmicroα του microε τη Γενική Αστυνοmicroική ∆ιεύθυνση microε εκπροσώ-πους της κυβέρνησης και του Υπουργείου ∆ικαιοσύνης σχεδόνmicroε όλους που είχαν καταφέρει να έρθουν σε επαφή microαζί του

Αργά το απόγευmicroα είχαν εmicroφανιστεί και δυο συνάδελφοιαπό τη γερmicroανική Αστυνοmicroία Ασφαλείας στο προσωρινό τουαρχηγείο επιχειρήσεων Μετά από microια σύντοmicroη περιγραφή της

16 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

κατάστασης εκείνοι τον άφησαν για να συσκεφθούν και ένα τέ-ταρτο αργότερα ήρθε ασθmicroαίνων ένας αρχιεπιθεωρητής από τοΤάξης και του ανακοίνωσε ότι αυτά τα laquoγερmicroανικά καθάρmicroα-ταraquo είχαν πάει και microοίραζαν αmicroερικανικά στρατιωτικά ρεβόλ-βερ microεγάλου διαmicroετρήmicroατος στους Σουηδούς συναδέλφους τουςΈτσι για laquoνα έχουν να κρατάνε κάτι καλύτερο από ένα ευτε-λές πιστόλι microάρκας Βάλτερ όταν τα πράγmicroατα θα σοβάρευανraquoΟ αρχηγός του Βίας άφησε έναν αναστεναγmicroό αγανάκτησης καιείπε στον αρχιεπιθεωρητή να σταmicroατήσει το ταχύτερο δυνατόναυτές τις laquoφιλανθρωπικές δραστηριότητεςraquo και να φροντίσειαυτοπροσώπως να συγκεντρωθούν όλα τα laquoδώραraquo που είχανmicroοιραστεί

laquoΑλλιώς θα εξαγριωθούν microαζί microας τα παιδιά του Τεχνικούraquoπρόσθεσε ακαδηmicroαmicroκά και microε παιδαγωγικό ύφος ∆ιότι ασχέ-τως από την έκβαση της υπόθεσης κάποια στιγmicroή θα γινότανεξονυχιστική έρευνα στον τόπο του εγκλήmicroατος και microεγάλο microέ-ρος της έρευνας θα αφιερωνόταν στο να βρουν ποια σφαίραέπεσε και από ποιο όπλο Κι αυτό το ήξερε πολύ καλά ο ίδιοςmicroια που είχε αφιερώσει πάνω από είκοσι χρόνια στην εξιχνία-ση ειδεχθών εγκληmicroάτων βίας

Ο αντίπαλος microέσα στην πρεσβεία δεν είχε εκφράσει γενικώςκάποια συγκεκριmicroένη δυσαρέσκεια για τη νέα τακτική τηςσουηδικής αστυνοmicroίας Ήταν εξάλλου απασχοληmicroένοι microε τονέλεγχο της κατάστασης και συνάmicroα microε τις διαπραγmicroατεύσεις τό-σο microε τη δική τους όσο και microε τη σουηδική κυβέρνηση για τα αιτή-microατα που είχαν θέσει Άmicroεση απελευθέρωση είκοσι έξι συντρό-φων τους από τις γερmicroανικές φυλακές microεταξύ αυτών και τωνηγετών της οργάνωσης Μπάαντερ-Μάινχοφ Μεταφορά microε αε-ροπλάνο σε χώρα που θα τους υποδεχόταν φιλικά και 20000δολάρια για τον καθένα από τους αποφυλακισmicroένους Αν δεν ικα-νοποιούσαν τα αιτήmicroατά τους θα άρχιζαν να σκοτώνουν τουςοmicroήρους έναν κάθε microία ώρα αρχίζοντας από τις δέκα το βράδυΑυτό ήταν καθαρά και ξάστερα

Πέρασαν πολλές ώρες αναmicroονής δίχως να συmicroβεί κάτι αξιο-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 17

σηmicroείωτο και καθώς η ώρα πλησίαζε δέκα αποφάσισαν ndashλόγωέλλειψης καλύτερου που ούτως ή άλλως δεν υπήρχεndash να επιτα-χύνουν τις προετοιmicroασίες για την επίθεση microε δακρυγόνα αέριατην οποία σκέφτονταν εδώ και αρκετές ώρες

Η ώρα πήγε δέκα και τέταρτο πριν φτάσει η τελική απόφα-ση της γερmicroανικής κυβέρνησης στη Βόννη ndashmicroέσω της σουηδικήςκυβέρνησης στη Στοκχόλmicroηndash στους τροmicroοκράτες στην πρεσβείατης Στοκχόλmicroης Σε microια τέτοια περίπτωση όπου ένα ουσιαστι-κό κοmicromicroάτι της τακτικής των αστυνοmicroικών δυνάmicroεων ήταν ναπροσπαθούν να κερδίζουν συνεχώς χρόνο και να καθυστερούνκατά το δυνατόν η καθυστέρηση αυτή ήταν εντελώς φυσιολο-γική και microέχρι στιγmicroής δεν είχε συmicroβεί τίποτα Αλλά microερικά λε-πτά αργότερα κάποιος εκεί microέσα πρέπει να κουράστηκε να πε-ριmicroένει πήγε και πήρε τον εmicroπορικό ακόλουθο της πρεσβείαςτον οδήγησε microπροστά σε ένα παράθυρο και τον πυροβόλησεαπό πίσω πετώντας τον κάτω

Ένας από τους ντετέκτιβ της αστυνοmicroίας τοποθετηmicroένος σεmicroια εσοχή microιας γειτονικής πρεσβείας είχε δει τον εmicroπορικόακόλουθο να δολοφονείται και όταν microετέδιδε αυτά που έβλεπεndashlaquoφαίνεται σαν να τον πυροβόλησαν στην πλάτη ή στον αυχέ-ναraquondash ο αρχηγός του τmicroήmicroατος Βίας ένιωσε ξαφνικά αποθαρρυ-microένος Οι συνέπειες του Συνδρόmicroου της Στοκχόλmicroης αυτής τηςνόστιmicroης και παρηγορητικής καραmicroέλας φαίνονταν πλέον πιοαπόmicroακρες από ποτέ Σε λιγότερο από δέκα ώρες είχαν δολο-φονηθεί δύο όmicroηροι

Αν και microετά από λίγη ώρα άρχισε πάλι να ελπίζει Ήταν πε-ρασmicroένες έντεκα και δεν είχαν σκοτώσει άλλον ενώ microερικά λε-πτά αργότερα οι τροmicroοκράτες άφησαν ξαφνικά ελεύθερες τρειςγραmicromicroατείς Μια αχτίδα ελπίδας στο πυκνό απριλιάτικο σκοτά-δι καιhellip ίσως να πήγαιναν καλά τα πράγmicroατα σκέφτηκε ο αρ-χηγός του τmicroήmicroατος Βίας διότι microια επίθεση microε δακρυγόνα δενήταν κάτι που επιθυmicroούσε ιδιαίτερα Κάτι τέτοιο θα microπορούσενα καταλήξει σε περισσότερα θύmicroατα Εξάλλου γνώριζαν καλάπόσοι ήταν οι όmicroηροι Μια οmicroάδα ανθρώπων που microειωνόταν

18 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

γοργά και που δε θα υπήρχε microέχρι το πρωί αν οι τροmicroοκράτεςκρατούσαν το λόγο τους για microία εκτέλεση ανά ώρα

Η λύτρωση ήρθε ένα τέταρτο πριν τα microεσάνυχτα Ο αρχηγόςτου τmicroήmicroατος Βίας είχε βγει από εκείνο το παράπηγmicroα οικοδο-microής όπου είχε εγκαταστήσει το προσωρινό αρχηγείο του για ναπερπατήσει λιγάκι να πάρει λίγο φρέσκο αέρα και να καπνίσειάλλο ένα τσιγάρο Πρώτα είδε τη λάmicroψη από το κτίριο της πρε-σβείας έπειτα ένιωσε το ταρακούνηmicroα εκεί στην κατηφόραόπου στεκόταν και microόλις microετά άκουσε την ακολουθία των εκρή-ξεων Σύννεφα από θρυmicromicroατισmicroένα γυαλιά οικοδοmicroικά υλικάκαπνούς και τέλος οι κραυγές των ανθρώπων microέσα από το κτί-ριο Άνθρωποι που σκαρφάλωναν να βγουν από τα παράθυραπου πηδούσαν ρίχνονταν στο κενό γαντζώνονταν στην πρόσο-ψη γλιστρούσαν έπεφταν σηκώνονταν ξανά ή δε σηκώνοντανποτέ Έτσι τα θυmicroόταν κάθε φορά που τα ξανάφερνε στο microυα-λό του ακριβώς microε αυτή τη σειρά λάmicroψεις ταρακούνηmicroα κρό-τοι καπνός κραυγές άνθρωποι

Σε αντίθεση microε τον ρεπόρτερ της τηλεόρασης που ήταν υπεύ-θυνος για την απευθείας microετάδοση ο ίδιος δεν πετάχτηκε σαντρελός από το φόβο του Τώρα αν microετακινήθηκε λίγο ή αν ανα-πήδησε την ώρα της έκρηξης δεν ήταν κάτι που οφειλόταν σε δι-κή του αντίδραση Αντιθέτως είχε προλάβει να σκεφτεί αρκε-τά Που να πάρει ο διάβολος σκέφτηκε αν και ποτέ του δε βλα-στηmicroούσε Μετά είχε σβήσει το τσιγάρο του και είχε επιστρέψειστην καρέκλα του στο προσωρινό αρχηγείο Πάνω στην ώρα δη-λαδή microια που εκεί microέσα ήταν ήδη σωστό τρελοκοmicroείο

Μισή ώρα αργότερα είχαν περάσει όλα και ως εκ θαύmicroα-τος δίχως απώλειες σοβαρές Με microια εξαίρεση έδειχναν όλοιndashοι τροmicroοκράτες οι όmicroηροι και οι αστυνοmicroικοί στο υπόγειο τηςπρεσβείας και κοντά στο κτίριοndash να έχουν επιζήσει της εκρή-ξεως Πολλοί ήταν τραυmicroατισmicroένοι κάνα δυο microάλιστα σοβαράαλλά όλοι ήταν ζωντανοί

Οι τροmicroοκράτες συνελήφθησαν και αν ο ίδιος και οι συνά-δελφοί του δεν είχαν κάνει κάποιο λάθος πρέπει να είχαν συλ-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 19

ληφθεί όλοι Τουλάχιστον είχαν συλλάβει εκείνους που οι ερευ-νητές του τmicroήmicroατός του είχαν παρατηρήσει και microετρήσει κατάτη διάρκεια της ηmicroέρας και της νύχτας Ένας ήταν ακόmicroη microέσαστην πρεσβεία microόλις τον είχαν βρει ή microάλλον microόλις είχαν βρειτον microισό και τον είχαν αναγνωρίσει πριν από πολλές ώρες Τέσ-σερις από αυτούς είχαν συλληφθεί στο πάρκινγκ πίσω από τοκτίριο της πρεσβείας Προφανώς σε microια απέλπιδα προσπάθειαδιαφυγής microε το ενοικιασmicroένο αυτοκίνητο microε το οποίο είχαν φτά-σει εκεί πριν από δώδεκα ώρες ενέργεια εντελώς ανόητη διό-τι η αστυνοmicroία είχε διασφαλίσει το εν λόγω όχηmicroα ήδη από τοαπόγευmicroα

Ο πέmicroπτος και τελευταίος από τους τροmicroοκράτες είχε συλλη-φθεί καθώς περιπλανιόταν παραπατώντας στον κήπο της νορ-βηγικής πρεσβείας Μαυρισmicroένος από τους καπνούς microε ρούχαπου ακόmicroη κάπνιζαν από την έκρηξη microε καψαλισmicroένα microαλλιάγεmicroάτος εγκαύmicroατα σχεδόν τυφλωmicroένος παντελώς εν συγχύσειΑρχικά τον πέρασαν για κάποιον από τους οmicroήρους Αλλά τώ-ρα είχε λυθεί κι αυτό Τρεις από αυτούς είχαν οδηγηθεί στο νο-σοκοmicroείο ένας ήταν σε άθλια κατάσταση αλλά τους άλλους δύοτους έστειλαν κατευθείαν στα κελιά της αστυνοmicroίας αφού τουςέβαλαν κάποια τσιρότα Όλοι ήταν δεmicroένοι microε χειροπέδες καιδύο από αυτούς είχαν και αλυσίδες στα πόδια για σιγουριά

Ο Γιάρνεmicroπρινγκ είχε φύγει από εκεί λίγο microετά τις δύο τηνύχτα Ήταν ένας από τους τελευταίους άντρες του Ερευνώνπου έφυγαν Είχαν αποmicroείνει οι συνάδελφοι από το Τάξης πουείχαν αναλάβει τη φρούρηση του τόπου εγκλήmicroατος όπως καιοι τεχνικοί της Σήmicroανσης που προσπαθούσαν να ζεσταθούνόσο περίmicroεναν την πυροσβεστική να τελειώσει τη δουλειά τηςΗ ώρα είχε πάει τρεις ώσπου να φτάσει στο σπίτι Εκεί τον πε-ρίmicroενε microια ανήσυχη σύζυγος στα πρόθυρα νευρικού κλονισmicroούκαι τρία microικρά παιδιά που κοιmicroόνταν εκ των οποίων το microεγα-λύτερο είχε αποκοιmicroηθεί από την υπερένταση microπροστά στην τη-λεόραση πριν από πολλές ώρες δίχως όmicroως να είναι καθόλουανήσυχο

20 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

Ο ίδιος ένιωθε παράξενα αποστασιοποιηmicroένος και όταν ησύζυγός του του είπε ότι ο καλύτερος φίλος του και συνάδελφοςΛαρς Μάρτιν Γιούχανσον είχε τηλεφωνήσει καmicroιά δεκαριά φο-ρές όλο το απόγευmicroα και το βράδυ εκείνος απλώς έγνεψε καιέβγαλε το τηλέφωνο από την πρίζα για σιγουριά Μετά είχε κοι-microηθεί έπεσε σε ένα βαθύ ύπνο δίχως όνειρα και ξύπνησε έξιώρες αργότερα Εντελώς καθαρός στο microυαλό έστω κι αν υπήρ-χε ακόmicroη εκείνη η παράξενη αίσθηση πως όσα είχαν γίνει δενείχαν καmicroία σχέση microε τον ίδιο Η microυρωδιά του καmicroένου βακελί-τη ήταν κι αυτή εκεί Θα περάσει σκέφτηκε Θα περάσει

Κατά τη διάρκεια του ∆ευτέρου παγκοσmicroίου πολέmicroου ο Άγ-γλος ηγέτης Ουίνστον Τσόρτσιλ συνήθιζε συχνά να λέει ότιlaquoόποιος έχει προειδοποιηθεί είναι και προετοιmicroασmicroένοςraquo Όλατα δύσκολα χρόνια το επαναλάmicroβανε σχεδόν σαν ξόρκι στοκοινοβούλιο στο κυβερνητικό συmicroβούλιο και σε επίσηmicroες οmicroιλίεςπρος τον βαριά δοκιmicroαζόmicroενο λαό του laquoHe who is forewarnedis also forearmedraquo Και εκ των υστέρων microε όλα τα στοιχεία ανάχείρας βλέποντας πώς τέλειωσε εκείνος ο πόλεmicroος παρά τιςάσχηmicroες πιθανότητες που είχαν να νικήσουν αρχικά microάλλοναυτό που έλεγε συνεχώς πρέπει να ίσχυε για τον ίδιο και για πά-ρα πολλούς από τους συmicroπατριώτες του τουλάχιστον Αλλά τώραστη συγκεκριmicroένη περίπτωση microε την πρεσβεία δεν ίσχυε κάτιτέτοιο διότι όταν συνέβη ήρθε σαν κεραυνός εν αιθρία και απο-τέλεσε καθαρή έκπληξη αν και επί πολλά χρόνια οι προειδο-ποιήσεις έπεφταν βροχή

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 21

II

Οπρώτος από τα microέλη της κυβέρνησης που έmicroαθε τι γινό-ταν δεν ήταν ο υπουργός ∆ικαιοσύνης ndashδιότι αυτόςέπρεπε να είχε ενηmicroερωθεί πρώτοςndash αλλά ο πρωθυ-

πουργός και αυτό οφειλόταν σε κάποια κοινή ανθρώπινη λογι-κή που δεν είχε καmicroία ουσιαστική επίπτωση τελικά

Μόλις ο υπεύθυνος βάρδιας στο Κέντρο ∆ιοίκησης καιΕλέγχου της αστυνοmicroίας διασαφήνισε ότι τα πράγmicroατα ήταν σο-βαρά και δεν επρόκειτο για κάποιο ψεύτικο συναγερmicroό άρπα-ξε το ντοσιέ της υπηρεσίας και έριξε microια microατιά στον κατάλογοτων microέτρων που έπρεπε να ληφθούν σε microια περίπτωση σαν κιαυτή Τα υπόλοιπα ήταν θέmicroα ρουτίνας Πρώτα τηλεφώνησεστον αρχηγό του τmicroήmicroατος Εγκληmicroάτων Βίας που ήταν ο άmicroεσαυπεύθυνος στην αστυνοmicroία της Στοκχόλmicroης Εκείνος είχε απα-ντήσει microε το πρώτο κουδούνισmicroα άκουσε προσεκτικά και τουζήτησε να επανέλθει microόλις microάθαινε κάτι περισσότερο Μετά ουπεύθυνος βάρδιας στο Κέντρο ∆ιοίκησης τηλεφώνησε στονυπεύθυνο της Αστυνοmicroίας Ασφαλείας ο οποίος σύmicroφωνα microε τιςοδηγίες που είχε τηλεφώνησε στον βοηθό υφυπουργό ∆ικαιο-σύνης που ήταν αρmicroόδιος για το πρακτικό microέρος των επαφώντου Υπουργείου ∆ικαιοσύνης και της κυβέρνησης microε την Αστυ-νοmicroία Ασφαλείας

Το τηλέφωνο του βοηθού υφυπουργού ήταν κατειληmicromicroένοκαι ο υπεύθυνος του Κέντρου ∆ιοίκησης όσο περίmicroενε να ελευ-θερωθεί η γραmicromicroή ndashmicroια που τα δευτερόλεπτα κυλούσαν βασα-νιστικά αργάndash και για να microπορεί να κάνει και κάτι άλλο σε πε-ρίπτωση που εκείνος ο βλάκας στην άλλη άκρη της γραmicromicroής θασυνέχιζε να λέει microαλακίες στον αιώνα τον άπαντα είχε microετα-φέρει το κατειληmicromicroένο ακουστικό στο αριστερό χέρι και microε τοδεξί σχηmicroάτισε στο άλλο τηλέφωνο τον απευθείας αριθmicroό τουυφυπουργού παρά τω πρωθυπουργώ Εκείνος απάντησε αmicroέ-

σως και ενηmicroερώθηκε σε λιγότερο από ένα λεπτό Και ακριβώςτη στιγmicroή που τερmicroάτιζε τη συνοmicroιλία του άκουσε ένα laquoεmicroπρόςraquoαπό το κατειληmicromicroένο microέχρι στιγmicroής τηλέφωνο και όσα έγινανmicroετά ήταν απολύτως σύmicroφωνα microε τις γραπτές οδηγίες που είχε

Η παρέκκλιση από τη ρουτίνα δεν είχε ανακαλυφθεί ποτέούτε καν συζητήθηκε ∆εν είχε καmicroία απολύτως σηmicroασία ούτεγια τη σουηδική ούτε για τη γερmicroανική σύγχρονη ιστορία και οίδιος ο υπεύθυνος του Κέντρου ∆ιοίκησης δεν είχε κάνει καmicroίαιδιαίτερη σκέψη σχετικά Κάποια στιγmicroή είχε microιλήσει γιrsquo αυτόαναφέροντάς το σαν microικρή λεπτοmicroέρεια σε microια καλή ιστορίαόταν βρισκόταν microαζί microε συναδέλφους που εmicroπιστευόταν microετάαπό ένα ωραίο δείπνο και τη στιγmicroή που έπιναν το δεύτερο κο-νιάκ microε τον καφέ τους Αλλά τίποτα πέραν αυτού

Ο πρωθυπουργός και ο υπουργός του ήταν ενηmicroερωmicroένοιευθύς εξαρχής ο υπουργός ∆ικαιοσύνης θα πίστευε microέχρι ναπεθάνει ότι ήταν laquoο πρώτος που το έmicroαθεraquo και καθώς η microέραέγερνε προς το βράδυ και οσονούπω προς τη νύχτα ένας αυξα-νόmicroενος αριθmicroός microελών της κυβέρνησης υψηλόβαθmicroοι αστυνο-microικοί και ανώτεροι λειτουργοί της κυβέρνησης είχαν συγκεντρω-θεί στο γραφείο του πρωθυπουργού και κανείς τους δεν ήτανιδιαίτερα χαρούmicroενος Η ζωή τούς φαινόταν βαριά και άδικηδιότι εδώ δεν επρόκειτο γιrsquo αυτούς και για τη Σουηδία που εί-χαν αναλάβει να κυβερνήσουν κατόπιν κανονικότατων δηmicroο-κρατικών εκλογών

Πρώτα είχαν τη δολοφονία του πρέσβη της Γιουγκοσλαβίαςκάποιοι Κροάτες εξτρεmicroιστές και αυτονοmicroιστές και ένας νεκρόςΣέρβος πρέσβης και αν παρέβλεπε κανείς όλα τrsquo άλλα η Σουη-δία δεν έφερε καmicroία ευθύνη γιrsquo αυτό Μετά κάποιοι άλλοι Κροά-τες τροmicroοκράτες που είχαν κάνει αεροπειρατεία σε ένα αερο-πλάνο της SAS για να ελευθερώσουν τους δολοφόνους του πρέ-σβη και πάνω στη φούρια έθεσαν σε κίνδυνο τη ζωή περίπουεκατό απλών Σουηδών και κατέληξαν στην Ισπανία όπου αmicroέ-σως τα παράτησαν και παραδόθηκαν στην αστυνοmicroία Και τώ-ρα microισή ντουζίνα τρελοί φοιτητές που αυτοαποκαλούνταν Σο-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 23

σιαλιστική Κολεκτίβα Ασθενών ή επί το γερmicroανικότερον So-zialistisches Patientenkollektiv οι οποίοι ήθελαν να ανατρέψουνmicroε τη βία τη γερmicroανική κοινωνία και είχαν επιλέξει να το κά-νουν στη Στοκχόλmicroη λες και χάθηκαν οι άλλες πόλεις του κό-σmicroου Ήταν άδικο και τόσο microη σουηδικό που να σε πιάνει σύ-γκρυο Εξάλλου microε πολλή δυσκολία είχαν καταπιεί το γεγονόςότι ένα ντόπιο ταλέντο από το παραδοσιακό λούmicroπεν προλετα-ριάτο του εγκλήmicroατος είχε microπει σε microια τράπεζα στην πλατείαΝορmicroάλmicro και κράτησε οmicroήρους όλο το προσωπικό

Στην αρχή κάθισαν στο γραφείο του πρωθυπουργού και συ-ζήτησαν πώς να σώσουν τους οmicroήρους δίχως αχρείαστη και πα-ραπανίσια αιmicroατοχυσία Αρκετά ήταν αυτά που είχαν ήδη συmicro-βεί Οι ιδέες είχαν στερέψει αλλά τελικά ο πρωθυπουργός πουήταν παλιός έφεδρος αξιωmicroατικός στο ιππικό έκανε την πρότα-ση να επιτεθεί η αστυνοmicroία στο κτίριο Μια ιδέα που ωστόσοαπερρίφθη οmicroόφωνα microεmicroιάς από την ανώτατη αστυνοmicroική ηγε-σία Η σουηδική αστυνοmicroία δε διέθετε ούτε εξοπλισmicroό ούτε εκ-παίδευση για τέτοιες αποστολές παρόλο που ζητούσαν ndashκαθώςπολύ έξυπνα άρπαξε την ευκαιρία να υπενθυmicroίσει ο αρχηγός τηςΣουηδικής Αστυνοmicroίαςndash χρήmicroατα από το υπουργείο γιrsquo αυτή τηνυπόθεση διαρκώς και επί πολλά χρόνια Αλλά λεφτά δεν είχανδει ποτέ τους και γιrsquo αυτό δεν είχαν ούτε τον εξοπλισmicroό ούτε τηνεκπαίδευση Έστω κι αν η θέληση πάντα υπήρχε βεβαίως

laquoΘα είναι λοιπόν καθαρή αποστολή αυτοκτονίαςraquo διευκρί-νισε ο αρχηγός της σουηδικής αστυνοmicroίας microε τη ρωτακίζουσαπροφορά του χαρακτηριστική για όλους τους καταγόmicroενουςαπό τη Σκόνε Κι αmicroέσως microια δυσθυmicroία κατέλαβε το σύνολο τωνσυγκεντρωmicroένων

Όταν η γερmicroανική κυβέρνηση διεmicroήνυσε ότι απέρριπτε κα-τηγορηmicroατικά τα αιτήmicroατα των τροmicroοκρατών οι διαθέσεις έπε-σαν ακόmicroη χαmicroηλότερα και τελικά συmicroφώνησαν ndashλόγω έλλει-ψης καλύτερων ιδεών και επειδή κάτι έπρεπε να γίνει τέλος πά-ντωνndash ότι έπρεπε τουλάχιστον να εκτοξεύσουν λίγα δακρυγόναmicroέσα στο κτίριο Όσο σχεδίαζαν αυτή τη λύση το θέmicroα λύθηκε

24 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

από microόνο του microε την κυριολεκτική ανατίναξη του τελευταίου ορό-φου της πρεσβείας στον αέρα Κανείς δε γνώριζε πώς έγινε ανκαι αυτό θα το έλυναν αργότερα κάποιοι άλλοι αλλά δεν είχεσηmicroασία πια αφού όλοι microέσα στο κτίριο είχαν διασωθεί κατα-πώς φάνηκε και εξάλλου υπήρχαν άλλα πιο σηmicroαντικά και πε-ρίπλοκα ερωτήmicroατα που έπρεπε να απαντηθούν σε τούτη τη νυ-χτιάτικη laquoηmicroερήσιαraquo διάταξη

Σε αυτή τη φάση λίγο πριν τα microεσάνυχτα είχαν microεταβεί όλοιστην αίθουσα συνεδριάσεων της κυβέρνησης και οι συζητήσειςέλαβαν σύντοmicroα νέο προσανατολισmicroό ∆ηλαδή πώς θα microπορούσαντο συντοmicroότερο δυνατόν να απαλλαγούν από τους πέντε επιζή-σαντες τροmicroοκράτες Η ιδέα και microόνο να τους έχουν αmicroπαρωmicroέ-νους σε σουηδικές φυλακές microε συνεχείς προσπάθειες απελευθέ-ρωσης microέσω νέων αεροπειρατειών απαγωγών και άλλων τέτοιωνενεργειών που αναmicroενόταν να επινοήσουν οι σύντροφοί τους ήτανακριβώς το χειρότερο που θα microπορούσαν να φανταστούν

laquo∆ιώξτε τους ∆ε χρειάζεται να το συζητάmicroεraquo είπε ένας απότους γηραιότερους υπουργούς συνοψίζοντας το θέmicroα πριν αρ-χίσουν ακόmicroη καλά καλά οι διαβουλεύσεις

Ο microόνος που έφερε αντιρρήσεις ήταν ένας από τα microέλη τηςκυβέρνησης σύmicroβουλος στο Υπουργείο ∆ικαιοσύνης ειδικόςνοmicroικός σύmicroβουλος της κυβέρνησης και ο ίδιος ο συντάκτης τηςαντιτροmicroοκρατικής νοmicroοθεσίας που θα αποτελούσε τη βάση γιατην άmicroεση απέλαση Σύmicroφωνα microε αυτόν το πρόβληmicroα δεν ήτανκαν περίπλοκο Αν σκέφτονταν να χρησιmicroοποιήσουν τον αντι-τροmicroοκρατικό νόmicroο δεν υπήρχε νοmicroική βάση για να απελάσουντους πέντε τροmicroοκράτες αλλά επειδή δεν ήταν καιρός για νο-microικές σοφιστείες η κυβέρνηση οmicroόφωνα microαζί microε τον νοmicroικόσύmicroβουλο αποφάσισε να απελάσει αmicroέσως τους πέντε microε βάσηακριβώς τον αντιτροmicroοκρατικό νόmicroο που αφορούσε στην πρά-ξη microόνο ξένους πολίτες και ως εκ τούτου δεν αποτελούσε κανθέmicroα του Υπουργείου ∆ικαιοσύνης

laquo∆εν microπορεί να κρατάει κανείς το νόmicroο υπό microάλης σε τέτοιεςπεριπτώσειςraquo είπε το microέλος του κυβερνητικού συmicroβουλίου που

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 25

ήταν υπεύθυνο για θέmicroατα ξένων πολιτών συνοψίζοντας κοmicro-ψά την απόφαση Ήταν το νεαρότερο microέλος της κυβέρνησης ήτανγυναίκα και πολύ αποφασιστική σε σχέση microε τους άρρενες συ-ναδέλφους της που είχαν τα διπλά της χρόνια

Γιrsquo αυτήν η 25η Απριλίου ηmicroέρα Παρασκευή είχε ως εκ τού-του αποβεί microια ηmicroέρα γεmicroάτη πρακτικά καθήκοντα από νωρίςτο πρωί microέχρι αργά microετά τα microεσάνυχτα Πρώτα έπρεπε να προ-σπαθήσει για την επίλυση των νοmicroικών θεmicroάτων ndashόσο πιο καλάmicroπορούσε βεβαίωςndash και microετά να τακτοποιήσει χίλιες δυο πρα-κτικές λεπτοmicroέρειες σε σχέση microε την καθαυτό απέλαση Οι Γερ-microανοί για παράδειγmicroα είχαν υποσχεθεί να στείλουν ένα αερο-πλάνο που θα microετέφερε τους συmicroπατριώτες τους αλλά εκείνοδε φάνηκε ποτέ αν και αυτό δεν έπαιζε microεγάλο ρόλο αφού ήδηαπό την αρχή και για σιγουριά είχε παρθεί η απόφαση να έχουνένα σουηδικό αεροπλάνο σε αναmicroονή για παν ενδεχόmicroενο Γε-microάτο καύσιmicroα έτοιmicroο microε ξεκούραστο και ευδιάθετο πλήρωmicroακαι νοσηλευτικό προσωπικό βρισκόταν ήδη και περίmicroενε στοαεροδρόmicroιο της Αρλάντα

Η υγεία των απελαθέντων είχε δηmicroιουργήσει προβλήmicroαταΚανείς τους δεν ήταν σε άριστη κατάσταση αλλά για τρεις απόαυτούς οι γιατροί είχαν δώσει εν πάση περιπτώσει άδεια και microετον τέταρτο τα πράγmicroατα ήταν ακόmicroη απλούστερα Έφερε τό-σο βαριά εγκαύmicroατα που αν microετακινούσες λίγο το κρεβάτι τουαπό εκεί που ήταν θα ισοδυναmicroούσε microε πραγmicroατική εκτέλεσηΓιrsquo αυτό και αναγκάστηκαν να κάνουν λίγη υποmicroονή καmicroιά βδο-microάδα microέχρι να σταθεροποιηθεί η κατάστασή του αρκετά ώστενα microπορεί να επιζήσει κατά τη microεταφορά του στη ∆υτική Γερ-microανία Το να τον στείλουν έτσι όπως ήταν και να πεθάνει στοδρόmicroο δεν ήθελαν ούτε να το σκέφτονται Κάτι τέτοια έκαναντον κόσmicroο να θέλει να εκδικηθεί Αλλά microετά από microια εβδοmicroάδαείχε δοθεί άδεια να microεταφερθεί στην πατρίδα του και microόλιςέφτασε εκεί νοσηλεύτηκε άλλη microια εβδοmicroάδα σε γερmicroανικό νο-σοκοmicroείο και microετά πέθανε

Το πέmicroπτο microέλος της οmicroάδας των τροmicroοκρατών η microόνη γυ-

26 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

ναίκα που είχε συmicromicroετάσχει στην κατάληψη της πρεσβείας ήταναυτή που αποτέλεσε το microεγάλο πρόβληmicroα διότι εκεί οι γνώmicroεςτων γιατρών διίσταντο κατά πολύ Ο πρώτος γιατρός που ρωτή-θηκε δεν έβλεπε κανένα απολύτως κώλυmicroα στην πραγmicroατοποίη-ση της απέλασής της αλλά όταν εmicroφανίστηκαν το αρmicroόδιο κυ-βερνητικό στέλεχος microια microεγάλη συνοδεία αστυνοmicroικών και τοαπαραίτητο νοσηλευτικό προσωπικό για να την παραλάβουναπό το νοσοκοmicroείο ο υπεύθυνος αρχίατρος άρχισε να προβά-λει κάποιες αντιρρήσεις Στο τέλος έπαιξε και τον άσο που κρα-τούσε στο microανίκι του και απλώς αρνήθηκε να της δώσει εξιτή-ριο Αν την έπαιρναν από εκεί θα έπρεπε να αναλάβει κάποιοςάλλος την ιατρική ευθύνη και εκτός αυτού ήθελε και microια βε-βαίωση από το κυβερνητικό στέλεχος ότι ο ίδιος είχε εναντιω-θεί στη microεταφορά της

Αν τώρα αυτό που είχε κατά νου ήταν το καλό της ασθενούςmicroάλλον ανόητα είχε πράξει διότι είχε υποτιmicroήσει προφανέστα-τα την αντίπαλό του και σε τέτοιες περιπτώσεις δεν κέρδιζε κα-νείς νίκες περιφερόmicroενος microε το νόmicroο υπό microάλης Εντελώς ανέκ-φραστο το κυβερνητικό στέλεχος έβγαλε το στιλό του και υπέ-γραψε το εξιτήριο Μετά έγραψε και microια βεβαίωση την οποίαέδωσε στον κύριο γιατρό και εν συνεχεία η ίδια και η ακολου-θία της πήραν την ασθενή και κατευθύνθηκαν στο αεροδρόmicroιοτης Αρλάντα Αmicroέσως microετά τις τρεις το απόγευmicroα ηmicroέρα Σάβ-βατο απογειώθηκε επιτέλους το κυβερνητικό αεροπλάνο microεπροορισmicroό κάποια microυστική περιοχή στη ∆υτική Γερmicroανία microε-ταφέροντας τέσσερις Γερmicroανούς τροmicroοκράτες

Αυτό που είχε συmicroβεί δεν ήταν βεβαίως καmicroιά ευχάριστηιστορία αλλά microέσα στην ατυχία της η κυβέρνηση είχε την τύχηνα έχει την οmicroόφωνη υποστήριξη της κοινής γνώmicroης Κι επιπρο-σθέτως η ευαρέσκεια για πρώτη φορά προερχόταν τόσο απότον κόσmicroο όσο και από εκείνα τα microίντια Ο microέσος Σουηδός ήτανγια να το πούmicroε καθαρά οργισmicroένος Πολύ microη σουηδικό και ταυ-τόχρονα τόσο χαρακτηριστικά γερmicroανικό να φορτώνουν τα δι-κά τους προβλήmicroατα στους φιλειρηνικούς γείτονές τους κατά τέ-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 27

τοιον τρόπο Κάτι που δυστυχώς οι Γερmicroανοί συνήθιζαν να κά-νουν εδώ και πολύ καιρό ∆ιότι microε λίγα λόγια οι Γερmicroανοί είχαντους τροmicroοκράτες που τους άξιζαν και εκτός αυτού όλοι όσοιπήγαιναν στο εξωτερικό το χειmicroώνα γνώριζαν πως οι Γερmicroανοίπάντα χώνονταν πρώτοι στις ουρές των τελεφερίκ στις πιο δη-microοφιλείς πίστες σκι της Ευρώπης και παρά το γεγονός ότι αυτέςβρίσκονταν ως επί το πλείστον στην Αυστρία ή στην Ελβετία

Στα microέσα microαζικής επικοινωνίας οι διάφοροι αρθρογράφοικαι συντάκτες και οι λεγόmicroενοι ειδικοί είχαν επιδοθεί σε έναόργιο επιθέσεων κατά των αποτυχιών και των λαθών της γερ-microανικής κυβέρνησης Η γερmicroανική κυβέρνηση δεν είχε απλώςαποφύγει να αναλάβει κάθε ευθύνη αλλά είχε κι από πάνω τοθράσος να microεταβιβάσει κυριολεκτικά τις δικές της ευθύνες στησουηδική κυβέρνηση στη σουηδική αστυνοmicroία και στον σουη-δικό λαό Εκτός αυτού οι Γερmicroανοί αποδεικνύονταν τόσο από-λυτα και ολοκληρωτικά ανίκανοι ώστε το microοναδικό λογικό συ-microπέρασmicroα που θα microπορούσε να εξαχθεί ήταν ότι η γερmicroανικήπρεσβεία θα πρέπει να άρπαξε από microόνη της φωτιά και ότι η συmicro-βολή των τροmicroοκρατών στην όλη υπόθεση θα έπρεπε να θεω-ρείται microάλλον αποτέλεσmicroα και όχι αιτία

Αν καλοσκεφτόταν κανείς τι είχε συmicroβεί ο τρόπος microε τονοποίο αντιmicroετώπισαν τα microίντια την κατάσταση ήταν σχεδόν υπερ-βολικός και microε microία microόνο εξαίρεση την οποία έβρισκες φυσικάστη microεγάλη συντηρητική πρωινή εφηmicroερίδα Στο κεντρικό τηςάρθρο ndashlaquoσε αυτό το ληmicroέρι των γενικώς ολιγόνοων και microετα-στραφέντων οπορτουνιστώνraquo όπως τους αποκαλούσε ο πρω-θυπουργός όταν ξεχείλιζε από διάθεσηndash είχε προσθέσει microιασύντοmicroη πτυχή όπου ο συντάκτης είχε το θράσος να συγκρίνειτην κατάληψη της πρεσβείας από Γερmicroανούς τροmicroοκράτες microετην ανατίναξη του γεmicroάτου απεργοσπάστες αγγλικού πλοίουlaquoΑmicroάλθειαraquo από τον Άντον Νίλσον και τους συντρόφους τουστο Μάλmicroε πριν από εξήντα επτά χρόνια

Αυτό για να το πούmicroε ήπια εξόργισε τον υπουργό Οικονο-microικών και Νέστορα της κυβέρνησης έτσι που microετά από microια

28 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

εβδοmicroάδα έχωσε τους αντίχειρες στις τιράντες του και στη διάρ-κεια ενός υπέροχου microπουρζουάδικου δείπνου που παρέθεσανοι εκπρόσωποι της αγοράς laquoέψαλε τον αναβαλλόmicroενο στον αρ-χισυντάκτη της εφηmicroερίδαςraquo Σύmicroφωνα microε παρόντες microάρτυρεςη οmicroιλία του υπήρξε άκρως απολαυστική και ndashαν σκεφτεί κα-νείς το περιορισmicroένο κοινωνικοπολιτικό κατεστηmicroένο στη microικρήχώρα που λέγεται Σουηδίαndash άκρως λογική κατόπιν όσων είχανσυmicroβεί Αλλά πέρα από αυτά δεν έγινε ουσιαστικά τίποτα ∆ιό-τι το όλο πράγmicroα ήταν πολύ microη σουηδικό για να εξελιχθεί σε κά-τι περισσότερο

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 29

III

Ηαστυνοmicroική έρευνα που ακολούθησε δεν ήταν κακήΠανάθλια ήταν Αν microάλιστα λάβαινες υπόψη σου ότιεπρόκειτο για ένα από τα σοβαρότερα εγκλήmicroατα στην

ιστορία της χώρας microετά τον πόλεmicroο δε θα microπορούσες να κατα-λάβεις εύκολα πώς εξελίχθηκε έτσι Μία από τις εξηγήσεις πουδόθηκαν και συζητήθηκαν σε επίπεδο ανώτατης αστυνοmicroικήςηγεσίας ndashmicroεταξύ άλλων σε εmicroπιστευτικές συνοmicroιλίες του αρχη-γού της σουηδικής αστυνοmicroίας microε τους στενότερους και ηλικια-κά νεότερους συνεργάτες τουndash ήταν ότι η κυβέρνηση κατά κά-ποιον microυστηριώδη τρόπο έδειχνε πραγmicroατικά αδιάφορη να συ-ζητήσει το θέmicroα και ότι αυτή η στάση είχε microεταδοθεί και στηναστυνοmicroία ∆ιότι ήταν ένα έγκληmicroα καθαρά πολιτικό και είχεςταυτόχρονα microια κυβέρνηση που εντελώς απροκάλυπτα παρα-microέριζε την όλη υπόθεση από το δικό της τραπέζι συζητήσεων ndashοπότε τι να σου κάνει κι η αστυνοmicroία

Ο αρχηγός του τmicroήmicroατος Αντιmicroετώπισης Εγκληmicroάτων Βίαςτης αστυνοmicroίας της Στοκχόλmicroης δεν ήταν άνθρωπος που ασχο-λούνταν microε πολιτικές θεωρητικολογίες Αυτά microπορούσαν να τακάνουν άλλοι και η στάση που κρατούσε η κυβέρνηση στο έναή στο άλλο θέmicroα τον άφηνε παγερά αδιάφορο Ούτε που τουςψήφιζε εξάλλου Αντιθέτως ήταν πυρ και microανία που είχαν χώ-σει την ουρά τους στην έρευνά του και είχαν στείλει στο σπίτιτους τους δράστες Πώς δηλαδή να διεξήγε έρευνα εγκλήmicroατοςαν δεν είχε τη δυνατότητα να ανακρίνει τους υπόπτους

Ο ίδιος είχε πραγmicroατικά διακαή επιθυmicroία να microιλήσει microε τουςδράστες Με την ησυχία του microε τη σειρά και όσες φορές χρεια-ζόταν για να microπουν όλα τα κοmicromicroάτια του παζλ στη θέση τουςΑυτό το είχε καταφέρει αναρίθmicroητες φορές παλιότερα και ήτανπεπεισmicroένος ότι θα είχε κάνει το ίδιο και αυτή τη φορά και δί-χως καν τη βοήθεια διερmicroηνέα ∆ιότι σε αντίθεση microε τους συ-

ναδέλφους του είχε όντως πάρει πτυχίο από το σχολαρχείο Βιτ-φέλντσκα στο Γκέτεmicroποργκ και τα γερmicroανικά που είχε microάθειστο σχολείο λειτουργούσαν ακόmicroη άψογα Αυτό που είχε κατα-φέρει να κάνει η κυβέρνηση από ερευνητικής απόψεως ήτανκαθαρό σαmicroποτάζ Και το χειρότερο ήταν πως οι κυβερνητικοίέδειχναν να microην έχουν καταλάβει τι έκαναν

Τώρα ο αρχηγός και οι συνάδελφοί του αρκέστηκαν να διε-ξαγάγουν microια τεχνική έρευνα σε συνθήκες που microόνο ιδανικές δενήταν Ήδη microετά την έκρηξη ο τόπος του εγκλήmicroατος έmicroοιαζε σαννα είχε περάσει τυφώνας Σύmicroφωνα microε όσα είχαν πει οι τροmicroο-κράτες από τηλεφώνου όταν καλούσαν για να θέσουν τους εκ-βιαστικούς όρους τους στην κυβέρνηση είχαν τοποθετήσει δεκα-πέντε κιλά ΤΝΤ στο κτίριο και δεν υπήρχε απολύτως τίποτα στοντόπο του εγκλήmicroατος που να διέψευδε τον παραπάνω ισχυρισmicroό

Η παρέmicroβαση της πυροσβεστικής όσο αναπόφευκτη κι ανήταν δεν είχε κάνει καλύτερα τα πράγmicroατα οι τόνοι νερού πουείχαν πέσει στα ερείπια δεν microπορούσαν να προmicroηνύουν τίποτακαλό Αλλά αυτό που είχε εξοργίσει τον αρχηγό και τους συνα-δέλφους του ήταν όλοι οι κατά το microάλλον ή ήττον άσχετοι άν-θρωποι που έτρεχαν πέρα δώθε στον τόπο του εγκλήmicroατος ΟιΓερmicroανοί συνάδελφοι για παράδειγmicroα ανήκαν σε αυτό τονόχλο των περιπλανώmicroενων έστω κι αν ο ίδιος κατανοούσε απο-λύτως το ενδιαφέρον τους Αν ήθελε να είναι κανείς τυπικός οσυγκεκριmicroένος τόπος εγκλήmicroατος ήταν όντως γερmicroανικό έδα-φος οπότε δεν είχε καmicroία πιθανότητα να τους ζητήσει να φύ-γουν από εκεί

Το ίδιο συνέβαινε και microε τους laquoάκαπνουςraquo από την Ασφά-λεια και microε την άκρως ενοχλητική παλιοσυνήθεια που είχαν ναστέκονται πάνω από τους πραγmicroατικούς αστυνοmicroικούς όταν οιδεύτεροι προσπαθούσαν να κάνουν τη δουλειά τους Και σαννα microην ήταν αρκετό αυτό είχαν το θράσος να του προτείνουν να

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 31

Το ΤΝΤ (τρινιτροτολουόλη) είναι ένα από τα συχνότερα χρησιmicroο-ποιούmicroενα εκρηκτικά (ΣτΜ)

χρησιmicroοποιήσει τους δικούς τους τεχνικούς αλλά τότε τους απέ-πεmicroψε σκαιότατα διότι αν άρχιζε να δουλεύει έτσι δε θα προ-λάβαινε να κάνει ούτε το ένα ούτε το άλλο και δεν είχε διόλουσκοπό να σπαταλάει το χρόνο του κατουρώντας δεξιά αριστε-ρά σαν τα σκυλιά που ορίζουν τα laquoχωράφιαraquo τους Αυτό το άφη-νε σε άλλους και αν δεν εmicroπιστεύονταν τον ίδιο και τους άντρεςτου ας αναλάmicroβαναν όλη τη δουλειά οι ίδιοι

Αλλά τα πράγmicroατα δεν είχαν πάει καλά και όταν ο αστυνο-microικός διευθυντής microετά από microια βδοmicroάδα ndashσχεδόν την ίδια microέραπου κατήργησαν τον εξωτερικό αποκλεισmicroό της περιοχήςndash τουανακοίνωσε ότι οι περαιτέρω έρευνες θα γίνονταν από την Αστυ-νοmicroία Ασφαλείας κι ο αρχηγός ένιωσε σχεδόν ανακούφιση

Πάντως ο ίδιος και οι συνάδελφοί του κατάφεραν να κατα-νοήσουν αρκετά τον τρόπο microε τον οποίο πρέπει να είχε γίνει ηέκρηξη ∆εν υπήρχε τίποτα που να καταδεικνύει ότι οι τροmicroο-κράτες είχαν ανατινάξει συνειδητά το κτίριο στον αέρα Αντι-θέτως τα περισσότερα στοιχεία έδειχναν προς την κατεύθυνσηενός συνδυασmicroού ατυχήmicroατος γκάφας και άγνοιας και αυτόςπου microάλλον ήταν υπαίτιος ήταν ο ίδιος ο laquoειδικός ανατινάξεωνraquoτων τροmicroοκρατών ο οποίος όπως όλα τα παιδάκια έβαλε ταδάχτυλά του σε λάθος microέρος Σίγουρα δε θα τα είχε καταφέρεινα περάσει microια συνήθη σουηδική εξέταση στις ανατινάξεις Αυ-τό απεδείχθη microε την απαιτούmicroενη σαφήνεια από τις καλωδιώ-σεις και τις συνδέσεις που βγήκαν σώες από την έκρηξη έστωκι αν οι απογευmicroατινές εφηmicroερίδες εγκωmicroίασαν τις γνώσεις τουΓερmicroανού στον τοmicroέα αυτόν

Αλλά δεν έγινε τίποτα περισσότερο από αυτά και όσοναφορούσε τον ίδιο τον αρχηγό του ήταν αδιάφορο Το ποιαήταν πραγmicroατικά τα πορίσmicroατα της Ασφάλειας και τι είχε κα-ταφέρει microε την έρευνα που ανέλαβε από την αστυνοmicroία παρέ-microεινε καθώς ειπώθηκε ασαφές Εν πάση περιπτώσει δεν έκα-ναν κάτι που να οδήγησε σε νοmicroικά microέτρα ή σε microηνύσεις αλλάόπως πάντα λειτούργησαν laquoεν κρυπτώ και παραβύστωraquo και αντον ρωτούσε κανείς περί αυτού microπορούσε σίγουρα να πει ότι

32 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

όπως και τόσες φορές παλιότερα δεν είχαν καταφέρει καιπολλά Αν και δε χρειαζόταν να είναι κανείς αστυνοmicroικός γιανα υπολογίσει ότι πρέπει να υπήρχαν περισσότεροι εmicroπλεκό-microενοι από τους έξι τροmicroοκράτες που είχαν καταλάβει το κτίριοτης πρεσβείας

Ποιος ή ποιοι άραγε θα microπορούσαν ειδάλλως να είχαν αφή-σει το microήνυmicroα το οποίο στη microία το microεσηmicroέρι την Πέmicroπτη 24Απριλίου είχε καταλήξει στα κουτιά αλληλογραφίας τριών δια-φορετικών πρακτορείων ειδήσεων που φιλοξενούνταν στα γρα-φεία του ΤΤ στον πρώτο ουρανοξύστη της Χέτοργετ τρία χιλιό-microετρα και πάνω από πέντε λεπτά microε αmicroάξι από τη δυτικογερmicroα-νική πρεσβεία πέρα στο Γιουργκόρντεν Οι έξι microέσα στο κτίριοndashοι laquokommando holger meinsraquo όπως αυτοαποκαλούνταν microεόλα τα γράmicromicroατα πεζά στο όνοmicroαndash δε θα microπορούσαν να το εί-χαν κάνει

Ο αρχηγός του Βίας είχε κάνει πολλές σκέψεις για το τι θαmicroπορούσε να είχε συmicroβεί πριν microπουν εκείνοι οι έξι στην πρε-σβεία Κάπου θα πρέπει να έmicroεναν θα είχαν κάνει αναγνώρισητης περιοχής θα πρέπει να είχαν παρακολουθήσει τους υπαλ-λήλους της πρεσβείας και τις συνήθειές τους να είχαν ερευνή-σει κατάλληλους τρόπους να microεταβούν στην πρεσβεία και ναφύγουν από εκεί αν κάτι πήγαινε στραβά Θα πρέπει να είχανστέγη ένα κρεβάτι να κοιmicroηθούν τραπέζι καρέκλες και microα-χαιροπίρουνα οχήmicroατα για microεταφορά φαγητό και ποτό και όλατα άλλα πρακτικά είδη όπως όπλα εκρηκτικά και πλαστά έγ-γραφα Για όλες αυτές τις προετοιmicroασίες θα είχαν χρειαστεί σί-γουρα κάνα microήνα

Με άλλα λόγια κάποιος θα πρέπει να τους είχε βοηθήσειΠιθανότατα όχι microόνο ένα αλλά περισσότερα άτοmicroα Πιθανότα-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 33

Η οmicroάδα είχε πάρει αυτό το όνοmicroα στη microνήmicroη του Χόλγκερ Μάινςσηmicroαντικού στελέχους της RAF (της Φράξιας Κόκκινος Στρατός ή Μπάα-ντερ-Μάινχοφ) που πέθανε microετά από απεργία πείνας στις φυλακές τουΣτάmicroχαmicromicro στις 9 Νοεmicroβρίου 1974 (ΣτΜ)

τα άτοmicroα που είχαν σχέση microε τη Σουηδία και τη Στοκχόλmicroη Άτο-microα που microιλούσαν σουηδικά που γνώριζαν την περιοχή το περι-βάλλον στο οποίο κινούνταν τα ντόπια ήθη την καθηmicroερινότη-τα και πράγmicroατα αυτονόητα όπως αγορά εισιτηρίων στο microετρόή αγορά microεγάλων ποσοτήτων τροφίmicroων δίχως να κινήσουν τηνπεριέργεια Άτοmicroα συνηθισmicroένα ανώνυmicroα microε λευκό ποινικόmicroητρώο στην ηλικία των τροmicroοκρατών περίπου που έmicroοιαζανπίστευαν και σκέφτονταν όπως και οι τροmicroοκράτες

Ο αρχηγός του Βίας δεν ήταν ο τύπος που σκάλιζε τα πράγ-microατα χωρίς λόγο Στο επάγγελmicroά του είχε microάθει ότι η απλούστε-ρη εξήγηση ήταν η σωστή Μια οmicroάδα νεαροί φοιτητές σκέφτη-κε Ριζοσπάστες microε κίνητρα microε αυτοπειθαρχία και microε καλό microυα-λό Ίσως και να ζούσαν microαζί σε κάποια από εκείνες τις περίερ-γες κολεκτίβες για τις οποίες διάβαζε στην εφηmicroερίδα Και microάλ-λον δε χρειαζόταν και πολύ microυαλό για να καταλάβει κανείς ότιήταν Σουηδοί σκέφτηκε ο αρχηγός του τmicroήmicroατος ΑντιmicroετώπισηςΕγκληmicroάτων Βίας στην αστυνοmicroία της Στοκχόλmicroης

Όταν παρέδωσε την υπόθεση στο συνάδελφο της Ασφάλειαςπου θα αναλάmicroβανε την ευθύνη της έρευνας του είχε microιλήσεικαι για τις σκέψεις του Μερικές κουβέντες microόνο στα όρθια τιςοποίες microάλλον δεν έπρεπε να τις πει καθόλου Ο συνάδελφος δενήταν πραγmicroατικός αστυνοmicroικός αλλά ένας αστυνοmicroικός διευ-θυντής microε νοmicroικές σπουδές πίσω του από εκείνο το είδος τωνσυνηθισmicroένων εγωκεντρικών τύπων και φυσικά η αντίδρασήτου ήταν η αναmicroενόmicroενη

Είχε γνέψει microrsquo εκείνο ακριβώς το ύφος που έχουν κάτι τέτοιοιπου καταλαβαίνουν καλύτερα απrsquo όλους τους άλλους αναστέ-ναξε κουρασmicroένα και χάιδεψε microε το δείκτη του που microόλις είχεβγει από τη microανικιουρίστα τη microακριά του microύτη laquoΜας πέρασε σί-γουρα κι εmicroάς αυτή η σκέψη από το microυαλόraquo είπε ο αστυνοmicroικόςδιευθυντής microε microπλαζέ ύφος κι αυτό ήταν όλο Ο αρχηγός τουτmicroήmicroατος Βίας άρχισε σύντοmicroα να σκέφτεται όλο και λιγότεροτην υπόθεση και microόλις microετά από κάνα δυο χρόνια παρέλειπε νατην περιλαmicroβάνει και στο ρεπερτόριο των ηρωικών αστυνοmicroι-

34 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

κών ιστοριών που συνήθιζε να αφηγείται όταν συναντούσε πραγ-microατικούς συναδέλφους ∆ιότι στο ρεπερτόριο είχε πια φρεσκό-τερες και καλύτερες ιστορίες

Η Αστυνοmicroία Ασφαλείας εδώ που τα λέmicroε είχε αρκετά στοι-χεία για να δουλέψει microε την υπόθεση Οι προειδοποιήσεις ότιΓερmicroανοί τροmicroοκράτες σχεδίαζαν να κάνουν κάτι σε σουηδικόέδαφος είχαν πυκνώσει ένα χρόνο πριν από την κατάληψη τηςπρεσβείας Είχαν και microικρά και microεγάλα στοιχεία ακριβώς όπωςγίνεται συνήθως ανώνυmicroες πληροφορίες εmicroπιστευτικές πλη-ροφορίες από διάφορους πληροφοριοδότες και ακόmicroη microια έκ-θεση που είχε συντάξει ένας από τους δικούς της microυστικούς πρά-κτορες Αλλά όλα αυτά είχαν κάτι κοινό ∆εν υπήρχε τίποτα συ-γκεκριmicroένο και απτό και την άνοιξη φάνηκε πως όλα αυτά εί-χαν πλέον καταλαγιάσει Ο χώρος των πληροφοριοδοτών τουςείχε βουβαθεί Ούτε οι καλύτεροι από αυτούς δεν είχαν να πουντο παραmicroικρό

Μερικές πληροφορίες και παρατηρήσεις είχαν επίσης φτά-σει στην Ασφάλεια από συναδέλφους της ανοιχτής δραστηριό-τητας Επρόκειτο κυρίως για laquoύποπτα οχήmicroαταraquo και laquoύποπταάτοmicroαraquo που είχαν παρατηρηθεί κοντά και γύρω από την πρε-σβεία της ∆υτικής Γερmicroανίας κατά την περίοδο της τροmicroοκρα-τικής ενέργειας αλλά παρόλο που σπατάλησαν πολύ καιρό νατο ψάξουν δεν έδωσε τίποτα Ήταν όπως ακριβώς γινόταν microετις πληροφορίες αυτού του είδους ποτέ δεν έδιναν τίποτα Καιαυτά σε αντίθεση microε τη δική τους δραστηριότητα την οποίαέλεγχαν οι ίδιοι microε τη microορφή παρακολούθησης διείσδυσης καισυγκεκριmicroένης συγκέντρωσης στοιχείων microέσω τηλεφωνικώνυποκλοπών υποκλοπών σηmicroάτων και άλλων ηλεκτρονικών πα-ρακολουθήσεων

Οι επαναλαmicroβανόmicroενοι ισχυρισmicroοί των microίντια ότι η Αστυ-νοmicroία Ασφαλείας είχε αγνοήσει συγκεκριmicroένη εικόνα απειλήςείχαν συζητηθεί σε πολλές συναντήσεις της ηγεσίας της Ασφά-λειας όπως και στην υπεύθυνη κοινοβουλευτική ηγεσία της ενλόγω υπηρεσίας Όπως και τόσες φορές άλλοτε κατάφεραν να

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 35

αποδείξουν ότι επρόκειτο για καθαρές ανοησίες και για ανε-δαφικές εικασίες Το σίγουρο ήταν ότι ο απώτερος στόχος όλωναυτών ήταν να βλάψουν την υπηρεσία Είχαν λάβει microέτρα ταοποία έπρεπε να ληφθούν και microέσα σε microερικές εβδοmicroάδεςόταν οι φήmicroες είχαν φουντώσει για τα καλά έβαλαν την πρε-σβεία της ∆υτικής Γερmicroανίας στον κατάλογο φρουρούmicroενωνκτιρίων microε αυστηρή προτεραιότητα

Τα αποτελέσmicroατα αυτών των microέτρων ήταν σαφέστατα ∆ενείχαν προκύψει ενδείξεις ότι κάτι ύποπτο συνέβαινε και ανα-κάλεσαν την έξτρα φρούρηση κάτι που τους ήρθε κουτί microιαπου το τmicroήmicroα για τους Ρώσους εκείνη την περίοδο παρουσίασεαπρόσmicroενη και microεγάλη ανάγκη για περισσότερο προσωπικό Οιβουλευτές που συmicromicroετείχαν στη διοίκηση ήταν κι αυτοί απολύ-τως ικανοποιηmicroένοι microε την έκθεση που είχαν λάβει Η κατάλη-ψη της δυτικογερmicroανικής πρεσβείας ήταν ένα microεmicroονωmicroένο γε-γονός σχεδιασmicroένη και εκτελεσmicroένη από microια φράξια της γερ-microανικής τροmicroοκρατίας που θα microπορούσε να περιγραφεί σαν microιαοmicroάδα βίαιων τυχοδιωκτών από το Πανεπιστήmicroιο της Χαmicroδελ-βέργης σύmicroφωνα microε πληροφορίες από τους συναδέλφους τηςγερmicroανικής Αστυνοmicroίας Ασφαλείας πολλοί από τους πιο γνω-στούς συντρόφους τους ndashαπό τον δυστυχώς ιδιαίτερα ευρύ κύ-κλο των ριζοσπαστικών στοιχείωνndash είχαν διαφωνήσει έντονα microεαυτό που είχε συmicroβεί Η κατάληψη της πρεσβείας δεν είχε ωφε-λήσει τον κοινό αγώνα

Για να microπορέσει ο αγώνας να έχει επιτυχή κατάληξη απαι-τείτο καλύτερος σχεδιασmicroός και πιο οργανωmicroένες microορφές πά-λης Η σουηδική Αστυνοmicroία Ασφαλείας όλως παραδόξως είχεκαταλήξει στο ίδιο συmicroπέρασmicroα στην έκθεση που παρέδωσε στηδιοίκησή της σε λιγότερο από ένα χρόνο microετά την κατάληψηlaquoΜεταξύ άλλων και για το λόγο αυτόν ο κίνδυνος για microια νέακαι παρόmicroοια ενέργεια στη σουηδική επικράτεια που θα στρέ-φεται κατά γερmicroανικών ή σουηδικών συmicroφερόντων και θα διε-ξαχθεί από Γερmicroανούς τροmicroοκράτες πρέπει να εκτιmicroηθεί ωςελάχιστοςraquo Υπήρχαν laquoάλλοι κίνδυνοι πολύ σοβαρότεροιraquo και

36 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

ανεξαρτήτως του αν όλα αυτά ήταν αληθή ή ψευδή ο ισχυρισmicroόςπερί του αντιθέτου θα ήταν γραφειοκρατική αυτοκτονία Καιέτσι έκλεισε η έρευνα της Αστυνοmicroίας Ασφαλείας για την κα-τάληψη της πρεσβείας

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 37

Page 4: Μετάφρασηαπότασουηδικά:ΓρηγόρηςΝ.Κονδύληςwebdata.psichogios.gr/sample/9789604967377.pdf · i ¥ª µπ°¥23 𧩠¬±1975¬¦ ª °¬®¨

Μέρος 1ο

Μια άλλη εποχή

I

Την Πέmicroπτη 23 Απριλίου 1975 ο θάνατος κατέφθασε σεώρες γραφείου και παραδόξως microε τη microορφή γυναίκαςκαι άντρα microαζί Μολονότι οι άντρες ακόmicroη κι αυτή τη

φορά είχαν τη συντριπτική πλειοψηφία Ο θάνατος ήταν όmicroορ-φος και καλοντυmicroένος και αρχικά συmicroπεριφέρθηκε microε ευγένειακαι αβρότητα ∆εν ήταν microάλιστα τυχαίο ότι ως και ο πρέσβηςβρισκόταν στο χώρο εργασίας του κάτι που δεν αποτελούσε συ-νήθεια γενικώς Αντιθέτως ήταν αποτέλεσmicroα λεπτοmicroερούς σχε-διασmicroού και άκρως ουσιαστικό κοmicromicroάτι της εν λόγω ενέργειας

Η πρεσβεία της Οmicroοσπονδιακής ∆ηmicroοκρατίας της Γερmicroα-νίας στη Σουηδία βρίσκεται στην περιοχή Γιουργκόρντεν στηνκεντρική Στοκχόλmicroη και εκεί βρισκόταν από τις αρχές της δε-καετίας του rsquo60 Το βορειοανατολικό τmicroήmicroα της εν λόγω περιο-χής το οποίο αποκαλείται Πόλη των ∆ιπλωmicroατών γειτονεύει microετο κτίριο της Ραδιοφωνίας και της Τηλεόρασης και microε τη νορ-βηγική πρεσβεία και ανήκει σε microία από τις αριστοκρατικότερεςγειτονιές της πρωτεύουσας Το καθαυτό κτίριο της πρεσβείαςmicroολαταύτα δεν είναι και κάνα σπουδαίο οικοδόmicroηmicroα Ένα συ-νηθισmicroένο και αδιάφορο κτίριο είναι από microπετόν σε φονξιονα-λιστικό στιλ της δεκαετίας του rsquo60 microε τρεις ορόφους και microε εmicroβα-δόν γραφείων δυο χιλιάδες τετραγωνικά microέτρα microε είσοδο απότη βόρεια πλευρά του ισογείου και πολύ microακριά από την απο-λύτως επιβλητικότερη υπηρεσία στην οποία ανήκε το Υπουρ-γείο Εξωτερικών της Γερmicroανίας

Ούτε για τον καιρό θα microπορούσε να καmicroαρώνει κανείς τηνηmicroέρα που ο θάνατος έκανε την επίσκεψή του Χαρακτηριστικήσουηδική άνοιξη ήταν microε microέτριους ανέmicroους microε νευρικά και αέ-ναα κινούmicroενα σύννεφα κάτω από έναν αχνογάλανο ουρανόκαι ελάχιστες παρείχε υποσχέσεις για καλύτερο και θερmicroότεροκαιρό Αλλά για το θάνατο αυτές ήταν ιδανικές συνθήκες και

το καλύτερο απrsquo όλα ήταν η σχεδόν ανύπαρκτη ασφάλεια στηνπρεσβεία Ένα κτίριο που εύκολα το καταλάmicroβανες και το υπε-ρασπιζόσουν αλλά δύσκολα το ανακτούσες microε έφοδο και έναςκαιρός τον οποίο ο πεισmicroατικός αντίπαλος δε θα microπορούσε νατον χρησιmicroοποιήσει ως επιχείρηmicroα όταν θα ερχόταν η στιγmicroήτης φυγής Και το καλύτερο όλων ένας και microοναδικός και αρ-κετά κουρασmicroένος φύλακας σε microια ρεσεψιόν όπου τις γυάλινεςπόρτες ασφαλείας microπορούσες στη χειρότερη περίπτωση νααπλώσεις το χέρι σου και να τις ανοίξεις

Κάποια στιγmicroή microεταξύ 1115 και 1130 το πρωί άρχισαν νασυmicroβαίνουν διάφορα Το γεγονός ότι δεν microπορούσε να ορίσεικανείς microια ακριβέστερη χρονική στιγmicroή οφειλόταν και στηνανύπαρκτη ασφάλεια Τέλος πάντων Η ουσία microέσα σε ελάχι-στα λεπτά κατέφθασαν έξι επισκέπτες σε τρεις οmicroάδες των δύοατόmicroων άτοmicroα νεαρά από είκοσι έως τριάντα ετών όλα microε γερ-microανική υπηκοότητα φυσικά και όλα ήθελαν κάποια βοήθειαγια διαφορετικά πράγmicroατα

Στην πατρίδα τους ήταν πασίγνωστοι Οι φωτογραφίες τουςκαι τα χαρακτηριστικά τους υπήρχαν σε χιλιάδες αφίσες κατα-ζητούmicroενων σε όλη τη Γερmicroανία Σε αεροδρόmicroια σε σταθmicroούςτρένων και λεωφορείων σε τράπεζες σε ταχυδροmicroεία και γενι-κώς σε κάθε δηmicroόσιο κτίριο και χώρο όπου υπήρχε ελεύθερος τοί-χος για επικόλληση των εν λόγω αφισών Οι ίδιες αφίσες υπήρ-χαν και στην πρεσβεία στη Στοκχόλmicroη και επίσης σε ένα ντοσιέπου φυλασσόταν σε ένα συρτάρι στη ρεσεψιόν ndashάγνωστο γιαποιο λόγοndash αλλά όταν τα άτοmicroα αυτά εmicroφανίστηκαν κανείς δεντα αναγνώρισε και τα ονόmicroατα microε τα οποία συστήθηκαν microερικάαπό αυτά ήταν διαφορετικά από τα πραγmicroατικά τους

Πρώτα εmicroφανίστηκαν δύο νεαροί άντρες που ήθελαν κάποιεςπληροφορίες για ένα θέmicroα κληρονοmicroιάς που αφορούσε τόσο τησουηδική όσο και τη γερmicroανική νοmicroοθεσία το ότι δεν επρόκει-το για απλό θέmicroα microπορούσε να το καταλάβει κανείς από ένανπαραφουσκωmicroένο χαρτοφύλακα τον οποίο κουβαλούσε ο έναςαπό τους δύο Ο φύλακας στη ρεσεψιόν τούς πληροφόρησε πού

10 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

θα microπορούσαν να βρουν τον αρmicroόδιο υπάλληλο microε τον οποίο θαmicroιλούσαν και τους άφησε να microπουν στην πρεσβεία

Αmicroέσως microετά εmicroφανίστηκε ένα νεαρό ζευγάρι που ήθελε ναανανεώσει τα διαβατήριά του Μια τυπική υπόθεση ρουτίναςαπό τις συνηθέστερες microε τις οποίες ασχολούνταν η πρεσβεία καιη νεαρή γυναίκα χαmicroογέλασε ευγενικά στο φύλακα όταν εκείνοςάνοιξε την πόρτα για να περάσουν η ίδια και ο σύντροφός της

Αλλά κατόπιν τα πράγmicroατα έγιναν περιπλοκότερα microε τηνεmicroφάνιση δύο νεαρών αντρών που ήθελαν να βγάλουν άδειαεργασίας στη Σουηδία Ο φύλακας τους εξήγησε ότι αυτό δενήταν δουλειά της πρεσβείας ήταν δουλειά των σουηδικών αρ-χών Εκείνοι όmicroως δεν ήθελαν να ακούσουν τίποτα Ένας απόαυτούς εκνευρίστηκε microάλιστα όταν ο φύλακας δε θέλησε να τουςαφήσει να microπουν αλλά εκεί που στέκονταν και αντάλλασσανκουβέντες πέρασε ένας από τους υπαλλήλους της πρεσβείας πουπήγαινε στην πόλη να φάει microεσηmicroεριανό Όταν εκείνος περνώ-ντας απέσπασε την προσοχή του φύλακα οι δύο νεαροί άρπα-ξαν την ευκαιρία να microπουν στο χώρο της πρεσβείας και εξαφα-νίστηκαν αmicroέσως στις σκάλες που οδηγούσαν στους πάνω ορό-φους ∆ίχως να δώσουν καmicroία σηmicroασία στο φύλακα που τουςφώναζε να γυρίσουν πίσω

Ύστερα έγιναν όλα πολύ γρήγορα Οι έξι αυτοί συγκεντρώ-θηκαν στο κεφαλόσκαλο έξω από το προξενικό τmicroήmicroα στον πρώ-το όροφο φόρεσαν κουκούλες ληστών και έβγαλαν πιστόλιααυτόmicroατα και χειροβοmicroβίδες Έπειτα καθάρισαν τους χώρουςαπό περιττούς επισκέπτες και προσωπικό έριξαν microερικούς πυ-ροβολισmicroούς στο ταβάνι και οι σοβάδες που έπεσαν ήταν αρ-κετοί για να τραπούν σε φυγή οι περισσότεροι και να βγουν στοδρόmicroο συγκέντρωσαν τους δώδεκα υπαλλήλους που απέmicroεινανκαι τους οδήγησαν σπρώχνοντας στη βιβλιοθήκη του πάνω ορό-φου Με στρατιωτική ακρίβεια και δίχως να σπαταλήσουν χρό-νο σε οποιεσδήποτε ευγένειες

Στις 1147 ήχησε στο Κέντρο ∆ιοίκησης της αστυνοmicroίας της

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 11

Στοκχόλmicroης ο πρώτος συναγερmicroός για laquoπυροβολισmicroούς στη δυ-τικογερmicroανική πρεσβείαraquo microε αποτέλεσmicroα την πλήρη κινητο-ποίηση Αστυνοmicroικοί από το Τάξης ντετέκτιβ της ∆ίωξης Εγκλή-microατος από τα κεντρικά από το Εγκληmicroάτων Βίας και την Αστυ-νοmicroία Ασφαλείας κινητοποιήθηκαν όλο το προσωπικό πουήταν διαθέσιmicroο πήρε εντολή να κινηθεί προς τα εκεί Με τουςmicroπλε φάρους να αναβοσβήνουν microε τις σειρήνες των περιπολικώννα ουρλιάζουν και microε τα λάστιχα να αφήνουν καπνό πίσω τουςστις στροφές κατευθύνονται όλοι προς τη δυτικογερmicroανική πρε-σβεία στο Γιουργκόρντεν και η εντολή συναγερmicroού που έχουνείναι αρκετά σαφής Η δυτικογερmicroανική πρεσβεία καταλήφθη-κε από τροmicroοκράτες Άτοmicroα οπλισmicroένα και επικίνδυνα Όλοι οιαστυνοmicroικοί διατάσσονται να κινηθούν microε υπερβολική προσοχή

Πρώτα κατέφθασε ένα περιπολικό από το τmicroήmicroα του Έστερ-microαλmicro και το γεγονός ότι έφτασε στις 1146 σύmicroφωνα microε την κα-τατεθείσα αναφορά δεν είχε να κάνει microε τις microαντικές ικανότη-τες του επικεφαλής της περιπόλου αλλά microε το ότι το ρολόι τουπήγαινε δύο λεπτά πίσω τη στιγmicroή που εκείνος κατέγραφε τηνώρα αλλά αν σκεφτεί κανείς αυτά που έγιναν microετά από αυτό τολάθος δεν είχε και τόσο microεγάλη σηmicroασία

Ως τις 1230 σαράντα λεπτά αργότερα δηλαδή η αστυνοmicroίαείχε ήδη περικυκλώσει την πρεσβεία είχε καταλάβει το υπόγειοκαι τους κάτω ορόφους του κτιρίου είχε αποκλείσει την περιο-χή γύρω από την πρεσβεία για να κρατήσει microακριά τα ταχύτα-τα αυξανόmicroενα στίφη των δηmicroοσιογράφων και των περίεργωνπεραστικών είχε στήσει ένα προσωρινό κέντρο διοίκησης επι-τόπου και είχε αρχίσει να βάζει σε τάξη τις ραδιοεπικοινωνίεςκαι τις τηλεφωνικές γραmicromicroές microε τα κεντρικά microε την πρεσβείακαι microε την κυβέρνηση Ο επικεφαλής του Βίας που θα ηγούνταντης επιχείρησης ήταν παρών και όσον αφορούσε αυτόν και τουςσυναδέλφους τους ήταν πανέτοιmicroοι για δράση

Ούτε οι έξι νεαροί που βρίσκονταν microέσα στην πρεσβεία εί-χαν καθίσει microε σταυρωmicroένα χέρια Οι δώδεκα υπάλληλοι πουείχαν κρατηθεί ως όmicroηροι συmicroπεριλαmicroβανοmicroένου και του πρέ-

12 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

σβη είχαν οδηγηθεί από τη βιβλιοθήκη στο γραφείο του πρέ-σβη στη νοτιοδυτική πτέρυγα του τελευταίου ορόφου του οικο-δοmicroήmicroατος και όσο microακρύτερα γινόταν από την κεντρική είσο-δο Μερικές γυναίκες υπάλληλοι υποχρεώθηκαν να βάλουν έναχεράκι για να γεmicroίσουν κάθε κάλαθο αχρήστων microε νερό και ναφράξουν νιπτήρες και λεκάνες τουαλέτας microε χάρτινες πετσέτεςώστε να εmicroποδίσουν πιθανές επιθέσεις microε αέρια microέσα από τοδίκτυο νερού ∆ύο τροmicroοκράτες τοποθέτησαν εκρηκτικούς microη-χανισmicroούς σε στρατηγικά σηmicroεία στον τελευταίο όροφο ενώ οιυπόλοιποι φρουρούσαν τους οmicroήρους και την πόρτα προς τοκλιmicroακοστάσιο Μετά απrsquo όλα αυτά ήταν πανέτοιmicroοι σχεδόνταυτόχρονα microε τον αντίπαλό τους

Οι τροmicroοκράτες έκαναν την πρώτη κίνηση και άνοιξαν τοπαιχνίδι microε ένα απλό και ξεκάθαρο αίτηmicroα Αν η αστυνοmicroία δενεγκατέλειπε αmicroέσως το κτίριο της πρεσβείας θα πυροβολούσανέναν από τους οmicroήρους Ο αρχηγός του τmicroήmicroατος ΕγκληmicroάτωνΒίας δεν ήταν άνθρωπος που νευρίαζε microε το παραmicroικρό και χω-ρίς λόγο και η αυτοπεποίθησή του ήταν τεράστια για να microηνπούmicroε απεριόριστη Εξάλλου είχε συmicromicroετάσχει στα τραγικά γε-γονότα της πλατείας Νορmicroάλmicro πριν από ενάmicroιση χρόνο και εκείείχε microάθει ότι αν οι δράστες είχαν το χρόνο να γνωρίσουν τουςοmicroήρους τους microπορούσαν να προκύψουν τα πιο αξιοπερίεργασυναισθήmicroατα πνευmicroατικής αλληλεγγύης microεταξύ τους καθώς οκίνδυνος για πράξεις βίας microειωνόταν σηmicroαντικά Αυτός ο εν-διαφέρων ανθρώπινος microηχανισmicroός είχε αποκτήσει microάλιστα καιειδική ονοmicroασία laquoΣύνδροmicroο της Στοκχόλmicroηςraquo και στη γενικήψυχολογική παραζάλη των αναλύσεων δεν είχε προλάβει κα-νείς να σκεφτεί έστω και για λίγο το microέγεθος της εmicroπειρικήςβάσης στην οποία στηριζόταν

Γιrsquo αυτό και ο αρχηγός του Βίας πίστεψε ότι είχε όλα τα συ-microπεριφοριστικά πατήmicroατα επιστηmicroονικά αποδεδειγmicroένα καιδε δίστασε να τους ανακοινώσει ότι είχε λάβει γνώση του αιτή-microατός τους και ότι ήταν πρόθυmicroος να το συζητήσει microαζί τους Προ-φανώς όmicroως οι αντίπαλοί του χρησιmicroοποιούσαν άλλες και σκλη-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 13

ρότερες microεθόδους αφού microόλις δύο λεπτά αργότερα ακούστηκεmicroια ριπή από τον τελευταίο όροφο της πρεσβείας Μετά είχε ανοί-ξει η πόρτα του πάνω διαδρόmicroου και το microατωmicroένο κι άψυχοκορmicroί του Γερmicroανού στρατιωτικού ακολούθου πετάχτηκε στοκλιmicroακοστάσιο απrsquo όπου κατρακύλησε στον microεσαίο όροφο Καιmicroετά από αυτό οι τροmicroοκράτες ξαναήρθαν σε επαφή

Το αίτηmicroα παρέmicroενε Αν ήθελαν να πάρουν το πτώmicroα microπο-ρούσαν να το κάνουν microε την προparaπόθεση ότι θα το περισυνέλε-γαν δύο αστυνοmicroικοί που δε θα φορούσαν παρά microόνο τα σλιπτους Κι αν δεν ήθελαν να κουβαλήσουν περισσότερα πτώmicroατακαλά θα έκαναν να εγκατέλειπαν το κτίριο Μα τι ξεροκέφαλοιάνθρωποι είναι ετούτοι σκέφτηκε ο επικεφαλής του Βίας τη στιγ-microή που έδινε κοφτά την πρώτη του επιχειρησιακή εντολή Φυ-σικά και θα εγκατέλειπαν το κτίριο Φυσικά και θα αποmicroάκρυ-ναν το πτώmicroα Οπωσδήποτε και microεmicroιάς

Μετά είχε έρθει σε επαφή microrsquo εκείνο τον αρχιεπιθεωρητή απότο κεντρικό τmicroήmicroα Ερευνών που ήταν επικεφαλής των δυνάmicroεωνmicroέσα στο κτίριο και του ζήτησε να κάνει τρία πράγmicroατα Πρώτοννα στείλει έξω από το κτίριο ένα microεγάλο και επιδεικτικά φανε-ρό αριθmicroό συναδέλφων ∆εύτερον να φροντίσει να ανασυντα-χθούν όσοι απέmicroεναν στο υπόγειο Και τρίτον και τελευταίο ναορίσει δύο εθελοντές που θα ήθελαν να πάνε και να κάνουντους τραυmicroατιοφορείς ντυmicroένοι microόνο microε τα σώβρακα

Ο αρχιφύλακας Μπου Γιάρνεmicroπρινγκ από το κεντρικό τmicroή-microα Ερευνών ήταν από τους πρώτους που microε το υπηρεσιακόόπλο στο χέρι microε θέρmicroη στην καρδιά και microε καθαρό microυαλό εί-χαν ορmicroήσει στο κτίριο της πρεσβείας και είχε προθυmicroοποιηθείπρώτος και καλύτερος να είναι εθελοντής Ο ανώτερός του εί-χε απλώς κουνήσει αρνητικά το κεφάλι Ακόmicroη και ένας σχεδόνγυmicroνός Γιάρνεmicroπρινγκ ήταν πολύ τροmicroακτικό θέαmicroα για να χρη-σιmicroοποιηθεί σε αυτή την ευαίσθητη και προκαταρκτική φάσηΈτσι η αποστολή ανατέθηκε σε δύο microεγαλύτερους σε ηλικία συ-ναδέλφους του που έδειχναν πιο καλοσυνάτοι και πιο παχουλοίενώ ο Γιάρνεmicroπρινγκ και δύο άλλοι σαν κι αυτόν πήραν εντολή

14 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

να περιφρουρήσουν τη microεταφορά του πτώmicroατος και αν χρεια-ζόταν να απαντήσουν σε πυρά από τον πάνω διάδροmicroο

Αυτό ταίριαζε στον Γιάρνεmicroπρινγκ πολύ καλύτερα και αmicroέ-σως σύρθηκε microε ταχύτητα στις σκάλες και πήρε θέση Οι δύο συ-νάδελφοί του κατάφεραν microε κάποια δυσκολία να ρίξουν το άψυ-χο και καταmicroατωmicroένο κορmicroί πάνω σε ένα φορείο το οποίο έσπρω-χναν και πίσω από το οποίο καλύπτονταν και οι ίδιοι ∆εν ήτανκαι ότι ευκολότερο ειδικά όπως ήταν πεσmicroένοι microπρούmicroυτα στασκαλοπάτια αλλά τελικά τα κατάφεραν και microετά άρχισαν πολύπροσεκτικά να σέρνονται προς τα κάτω στα σκαλοπάτια σέρ-νοντας και το φορείο microαζί τους καθώς ο Γιάρνεmicroπρινγκ κρα-τούσε το όπλο του σταθερά στραmicromicroένο προς την πόρτα του δια-δρόmicroου του τελευταίου ορόφου Ακριβώς τότε ήταν που απέ-κτησε την διά βίου ανάmicroνηση από τους Γερmicroανούς τροmicroοκράτεςκαι καταληψίες της δυτικογερmicroανικής πρεσβείας στη Στοκχόλ-microη Μυρωδιά καmicroένου τηλεφώνου

Είχε διακρίνει εντελώς ξαφνικά την κάνη ενός αυτόmicroατουστη χαραmicroάδα της πόρτας και ενώ προσπαθούσε ταυτόχρονανα αλλάξει θέση για να έχει καθαρά στο στόχαστρο αυτόν πουκρατούσε το αυτόmicroατο είδε τις λάmicroψεις από την κάνη άκουσετους πυροβολισmicroούς να αντηχούν εκκωφαντικά στο στενό κλι-microακοστάσιο και τις σφαίρες να εξοστρακίζονται σαν θυmicroωmicroέ-νες σφήκες γύρω του Ήταν όmicroως η microύτη του που θυmicroόταν κα-λύτερα τη microυρωδιά καmicroένου τηλεφώνου και microόνο την επόmicroενηmicroέρα ndashόταν ο ίδιος και κάποιοι άλλοι επέστρεψαν στον τόπο τηςκαταστροφής για να βοηθήσουν να καθαρίσουνndash ανακάλυψετην αιτία αυτής της εσαεί σφηνωmicroένης στο microυαλό του ανάmicroνη-σης Η κουπαστή της σκάλας ήταν ντυmicroένη microε microαύρο βακελίτηκαι περίπου microισό microέτρο πάνω από εκεί όπου βρισκόταν το κε-φάλι του microια σφαίρα από αυτόmicroατο είχε χαράξει microιαν αυλακιάmicroήκους ενός microέτρου στην κουπαστή

Αλλά η σουηδική αστυνοmicroία δε διέθετε ούτε εξοπλισmicroό ού-τε εκπαίδευση για τέτοιες καταστάσεις Τόσο απλά ήταν ταπράγmicroατα Και αυτό αφορούσε και τους αστυνοmicroικούς που εί-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 15

χαν κρυφτεί στο υπόγειο της πρεσβείας και τους αστυνοmicroικούςndashακόmicroη περισσότερο microάλισταndash που είχαν πάρει θέσεις έξω στοδρόmicroο Κι αυτό ήταν φυσικό εξάλλου αν σκεφτόταν κανείς ότιόλες κι όλες οι εmicroπειρίες που είχε το Σώmicroα από τέτοιες κατα-στάσεις δεν ξεπερνούσαν γενναιόδωρα microετρηmicroένες τις τρειςΗ δολοφονία του Γιουγκοσλάβου πρέσβη τον Απρίλιο του 1971microια αεροπειρατεία στο αεροδρόmicroιο Μπουλτόφτα έξω από τοΜάλmicroε το Σεπτέmicroβριο του 1972 και το λεγόmicroενο laquoδράmicroα τηςπλατείας Νορmicroάλmicroraquo στη Στοκχόλmicroη τον Αύγουστο του 1973Εκείνη τη φορά ήταν ένας απλός Σουηδός κλέφτης που είχεκρατήσει οmicroήρους το προσωπικό microιας τράπεζας για να microπορέ-σει να ζητήσει την αποφυλάκιση του πιο πολυσυζητηmicroένου λη-στή τραπεζών στη Σουηδία Η αεροπειρατεία και το δράmicroα τηςπλατείας Νορmicroάλmicro έληξαν καλά microε την έννοια ότι κανένας δεσκοτώθηκε αλλά εδώ στη δυτικογερmicroανική πρεσβεία απrsquo ότιφαινόταν ίσχυαν άλλοι κανόνες παιχνιδιού αφού microόλις microιαώρα microετά ο αρχηγός του τmicroήmicroατος Βίας είχε φορτωθεί ένα πτώ-microα και αυτό δεν του άρεσε καθόλου

Γιrsquo αυτό είχε αποφασίσει να αλλάξει τακτική και να κρατή-σει πολύ χαmicroηλό προφίλ τόσο χαmicroηλό όσο δεν έπαιρνε αν microητι άλλο για να δώσει microια ευκαιρία ακόmicroη στο Σύνδροmicroο τηςΣτοκχόλmicroης να εκδηλωθεί Βαθιά microέσα του επειδή κι ο ίδιοςήταν ένας καλός άνθρωπος δεν microπορούσε να διώξει αυτή τησκέψη από το microυαλό του Και καθώς το απόγευmicroα παραχώρησετη θέση του στο βράδυ είχε αφήσει τις δυνάmicroεις τους να εφαρ-microόσουν την αστυνοmicroική εκδοχή της προσεκτικής άmicroυνας ndashτουσουηδικού σκαντζόχοιρου όπως το αποκαλούσανndash και ο ίδιοςαφιέρωσε το χρόνο του σε τηλεφωνικές συνοmicroιλίες κυρίως Μετο τmicroήmicroα του microε τη Γενική Αστυνοmicroική ∆ιεύθυνση microε εκπροσώ-πους της κυβέρνησης και του Υπουργείου ∆ικαιοσύνης σχεδόνmicroε όλους που είχαν καταφέρει να έρθουν σε επαφή microαζί του

Αργά το απόγευmicroα είχαν εmicroφανιστεί και δυο συνάδελφοιαπό τη γερmicroανική Αστυνοmicroία Ασφαλείας στο προσωρινό τουαρχηγείο επιχειρήσεων Μετά από microια σύντοmicroη περιγραφή της

16 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

κατάστασης εκείνοι τον άφησαν για να συσκεφθούν και ένα τέ-ταρτο αργότερα ήρθε ασθmicroαίνων ένας αρχιεπιθεωρητής από τοΤάξης και του ανακοίνωσε ότι αυτά τα laquoγερmicroανικά καθάρmicroα-ταraquo είχαν πάει και microοίραζαν αmicroερικανικά στρατιωτικά ρεβόλ-βερ microεγάλου διαmicroετρήmicroατος στους Σουηδούς συναδέλφους τουςΈτσι για laquoνα έχουν να κρατάνε κάτι καλύτερο από ένα ευτε-λές πιστόλι microάρκας Βάλτερ όταν τα πράγmicroατα θα σοβάρευανraquoΟ αρχηγός του Βίας άφησε έναν αναστεναγmicroό αγανάκτησης καιείπε στον αρχιεπιθεωρητή να σταmicroατήσει το ταχύτερο δυνατόναυτές τις laquoφιλανθρωπικές δραστηριότητεςraquo και να φροντίσειαυτοπροσώπως να συγκεντρωθούν όλα τα laquoδώραraquo που είχανmicroοιραστεί

laquoΑλλιώς θα εξαγριωθούν microαζί microας τα παιδιά του Τεχνικούraquoπρόσθεσε ακαδηmicroαmicroκά και microε παιδαγωγικό ύφος ∆ιότι ασχέ-τως από την έκβαση της υπόθεσης κάποια στιγmicroή θα γινότανεξονυχιστική έρευνα στον τόπο του εγκλήmicroατος και microεγάλο microέ-ρος της έρευνας θα αφιερωνόταν στο να βρουν ποια σφαίραέπεσε και από ποιο όπλο Κι αυτό το ήξερε πολύ καλά ο ίδιοςmicroια που είχε αφιερώσει πάνω από είκοσι χρόνια στην εξιχνία-ση ειδεχθών εγκληmicroάτων βίας

Ο αντίπαλος microέσα στην πρεσβεία δεν είχε εκφράσει γενικώςκάποια συγκεκριmicroένη δυσαρέσκεια για τη νέα τακτική τηςσουηδικής αστυνοmicroίας Ήταν εξάλλου απασχοληmicroένοι microε τονέλεγχο της κατάστασης και συνάmicroα microε τις διαπραγmicroατεύσεις τό-σο microε τη δική τους όσο και microε τη σουηδική κυβέρνηση για τα αιτή-microατα που είχαν θέσει Άmicroεση απελευθέρωση είκοσι έξι συντρό-φων τους από τις γερmicroανικές φυλακές microεταξύ αυτών και τωνηγετών της οργάνωσης Μπάαντερ-Μάινχοφ Μεταφορά microε αε-ροπλάνο σε χώρα που θα τους υποδεχόταν φιλικά και 20000δολάρια για τον καθένα από τους αποφυλακισmicroένους Αν δεν ικα-νοποιούσαν τα αιτήmicroατά τους θα άρχιζαν να σκοτώνουν τουςοmicroήρους έναν κάθε microία ώρα αρχίζοντας από τις δέκα το βράδυΑυτό ήταν καθαρά και ξάστερα

Πέρασαν πολλές ώρες αναmicroονής δίχως να συmicroβεί κάτι αξιο-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 17

σηmicroείωτο και καθώς η ώρα πλησίαζε δέκα αποφάσισαν ndashλόγωέλλειψης καλύτερου που ούτως ή άλλως δεν υπήρχεndash να επιτα-χύνουν τις προετοιmicroασίες για την επίθεση microε δακρυγόνα αέριατην οποία σκέφτονταν εδώ και αρκετές ώρες

Η ώρα πήγε δέκα και τέταρτο πριν φτάσει η τελική απόφα-ση της γερmicroανικής κυβέρνησης στη Βόννη ndashmicroέσω της σουηδικήςκυβέρνησης στη Στοκχόλmicroηndash στους τροmicroοκράτες στην πρεσβείατης Στοκχόλmicroης Σε microια τέτοια περίπτωση όπου ένα ουσιαστι-κό κοmicromicroάτι της τακτικής των αστυνοmicroικών δυνάmicroεων ήταν ναπροσπαθούν να κερδίζουν συνεχώς χρόνο και να καθυστερούνκατά το δυνατόν η καθυστέρηση αυτή ήταν εντελώς φυσιολο-γική και microέχρι στιγmicroής δεν είχε συmicroβεί τίποτα Αλλά microερικά λε-πτά αργότερα κάποιος εκεί microέσα πρέπει να κουράστηκε να πε-ριmicroένει πήγε και πήρε τον εmicroπορικό ακόλουθο της πρεσβείαςτον οδήγησε microπροστά σε ένα παράθυρο και τον πυροβόλησεαπό πίσω πετώντας τον κάτω

Ένας από τους ντετέκτιβ της αστυνοmicroίας τοποθετηmicroένος σεmicroια εσοχή microιας γειτονικής πρεσβείας είχε δει τον εmicroπορικόακόλουθο να δολοφονείται και όταν microετέδιδε αυτά που έβλεπεndashlaquoφαίνεται σαν να τον πυροβόλησαν στην πλάτη ή στον αυχέ-ναraquondash ο αρχηγός του τmicroήmicroατος Βίας ένιωσε ξαφνικά αποθαρρυ-microένος Οι συνέπειες του Συνδρόmicroου της Στοκχόλmicroης αυτής τηςνόστιmicroης και παρηγορητικής καραmicroέλας φαίνονταν πλέον πιοαπόmicroακρες από ποτέ Σε λιγότερο από δέκα ώρες είχαν δολο-φονηθεί δύο όmicroηροι

Αν και microετά από λίγη ώρα άρχισε πάλι να ελπίζει Ήταν πε-ρασmicroένες έντεκα και δεν είχαν σκοτώσει άλλον ενώ microερικά λε-πτά αργότερα οι τροmicroοκράτες άφησαν ξαφνικά ελεύθερες τρειςγραmicromicroατείς Μια αχτίδα ελπίδας στο πυκνό απριλιάτικο σκοτά-δι καιhellip ίσως να πήγαιναν καλά τα πράγmicroατα σκέφτηκε ο αρ-χηγός του τmicroήmicroατος Βίας διότι microια επίθεση microε δακρυγόνα δενήταν κάτι που επιθυmicroούσε ιδιαίτερα Κάτι τέτοιο θα microπορούσενα καταλήξει σε περισσότερα θύmicroατα Εξάλλου γνώριζαν καλάπόσοι ήταν οι όmicroηροι Μια οmicroάδα ανθρώπων που microειωνόταν

18 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

γοργά και που δε θα υπήρχε microέχρι το πρωί αν οι τροmicroοκράτεςκρατούσαν το λόγο τους για microία εκτέλεση ανά ώρα

Η λύτρωση ήρθε ένα τέταρτο πριν τα microεσάνυχτα Ο αρχηγόςτου τmicroήmicroατος Βίας είχε βγει από εκείνο το παράπηγmicroα οικοδο-microής όπου είχε εγκαταστήσει το προσωρινό αρχηγείο του για ναπερπατήσει λιγάκι να πάρει λίγο φρέσκο αέρα και να καπνίσειάλλο ένα τσιγάρο Πρώτα είδε τη λάmicroψη από το κτίριο της πρε-σβείας έπειτα ένιωσε το ταρακούνηmicroα εκεί στην κατηφόραόπου στεκόταν και microόλις microετά άκουσε την ακολουθία των εκρή-ξεων Σύννεφα από θρυmicromicroατισmicroένα γυαλιά οικοδοmicroικά υλικάκαπνούς και τέλος οι κραυγές των ανθρώπων microέσα από το κτί-ριο Άνθρωποι που σκαρφάλωναν να βγουν από τα παράθυραπου πηδούσαν ρίχνονταν στο κενό γαντζώνονταν στην πρόσο-ψη γλιστρούσαν έπεφταν σηκώνονταν ξανά ή δε σηκώνοντανποτέ Έτσι τα θυmicroόταν κάθε φορά που τα ξανάφερνε στο microυα-λό του ακριβώς microε αυτή τη σειρά λάmicroψεις ταρακούνηmicroα κρό-τοι καπνός κραυγές άνθρωποι

Σε αντίθεση microε τον ρεπόρτερ της τηλεόρασης που ήταν υπεύ-θυνος για την απευθείας microετάδοση ο ίδιος δεν πετάχτηκε σαντρελός από το φόβο του Τώρα αν microετακινήθηκε λίγο ή αν ανα-πήδησε την ώρα της έκρηξης δεν ήταν κάτι που οφειλόταν σε δι-κή του αντίδραση Αντιθέτως είχε προλάβει να σκεφτεί αρκε-τά Που να πάρει ο διάβολος σκέφτηκε αν και ποτέ του δε βλα-στηmicroούσε Μετά είχε σβήσει το τσιγάρο του και είχε επιστρέψειστην καρέκλα του στο προσωρινό αρχηγείο Πάνω στην ώρα δη-λαδή microια που εκεί microέσα ήταν ήδη σωστό τρελοκοmicroείο

Μισή ώρα αργότερα είχαν περάσει όλα και ως εκ θαύmicroα-τος δίχως απώλειες σοβαρές Με microια εξαίρεση έδειχναν όλοιndashοι τροmicroοκράτες οι όmicroηροι και οι αστυνοmicroικοί στο υπόγειο τηςπρεσβείας και κοντά στο κτίριοndash να έχουν επιζήσει της εκρή-ξεως Πολλοί ήταν τραυmicroατισmicroένοι κάνα δυο microάλιστα σοβαράαλλά όλοι ήταν ζωντανοί

Οι τροmicroοκράτες συνελήφθησαν και αν ο ίδιος και οι συνά-δελφοί του δεν είχαν κάνει κάποιο λάθος πρέπει να είχαν συλ-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 19

ληφθεί όλοι Τουλάχιστον είχαν συλλάβει εκείνους που οι ερευ-νητές του τmicroήmicroατός του είχαν παρατηρήσει και microετρήσει κατάτη διάρκεια της ηmicroέρας και της νύχτας Ένας ήταν ακόmicroη microέσαστην πρεσβεία microόλις τον είχαν βρει ή microάλλον microόλις είχαν βρειτον microισό και τον είχαν αναγνωρίσει πριν από πολλές ώρες Τέσ-σερις από αυτούς είχαν συλληφθεί στο πάρκινγκ πίσω από τοκτίριο της πρεσβείας Προφανώς σε microια απέλπιδα προσπάθειαδιαφυγής microε το ενοικιασmicroένο αυτοκίνητο microε το οποίο είχαν φτά-σει εκεί πριν από δώδεκα ώρες ενέργεια εντελώς ανόητη διό-τι η αστυνοmicroία είχε διασφαλίσει το εν λόγω όχηmicroα ήδη από τοαπόγευmicroα

Ο πέmicroπτος και τελευταίος από τους τροmicroοκράτες είχε συλλη-φθεί καθώς περιπλανιόταν παραπατώντας στον κήπο της νορ-βηγικής πρεσβείας Μαυρισmicroένος από τους καπνούς microε ρούχαπου ακόmicroη κάπνιζαν από την έκρηξη microε καψαλισmicroένα microαλλιάγεmicroάτος εγκαύmicroατα σχεδόν τυφλωmicroένος παντελώς εν συγχύσειΑρχικά τον πέρασαν για κάποιον από τους οmicroήρους Αλλά τώ-ρα είχε λυθεί κι αυτό Τρεις από αυτούς είχαν οδηγηθεί στο νο-σοκοmicroείο ένας ήταν σε άθλια κατάσταση αλλά τους άλλους δύοτους έστειλαν κατευθείαν στα κελιά της αστυνοmicroίας αφού τουςέβαλαν κάποια τσιρότα Όλοι ήταν δεmicroένοι microε χειροπέδες καιδύο από αυτούς είχαν και αλυσίδες στα πόδια για σιγουριά

Ο Γιάρνεmicroπρινγκ είχε φύγει από εκεί λίγο microετά τις δύο τηνύχτα Ήταν ένας από τους τελευταίους άντρες του Ερευνώνπου έφυγαν Είχαν αποmicroείνει οι συνάδελφοι από το Τάξης πουείχαν αναλάβει τη φρούρηση του τόπου εγκλήmicroατος όπως καιοι τεχνικοί της Σήmicroανσης που προσπαθούσαν να ζεσταθούνόσο περίmicroεναν την πυροσβεστική να τελειώσει τη δουλειά τηςΗ ώρα είχε πάει τρεις ώσπου να φτάσει στο σπίτι Εκεί τον πε-ρίmicroενε microια ανήσυχη σύζυγος στα πρόθυρα νευρικού κλονισmicroούκαι τρία microικρά παιδιά που κοιmicroόνταν εκ των οποίων το microεγα-λύτερο είχε αποκοιmicroηθεί από την υπερένταση microπροστά στην τη-λεόραση πριν από πολλές ώρες δίχως όmicroως να είναι καθόλουανήσυχο

20 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

Ο ίδιος ένιωθε παράξενα αποστασιοποιηmicroένος και όταν ησύζυγός του του είπε ότι ο καλύτερος φίλος του και συνάδελφοςΛαρς Μάρτιν Γιούχανσον είχε τηλεφωνήσει καmicroιά δεκαριά φο-ρές όλο το απόγευmicroα και το βράδυ εκείνος απλώς έγνεψε καιέβγαλε το τηλέφωνο από την πρίζα για σιγουριά Μετά είχε κοι-microηθεί έπεσε σε ένα βαθύ ύπνο δίχως όνειρα και ξύπνησε έξιώρες αργότερα Εντελώς καθαρός στο microυαλό έστω κι αν υπήρ-χε ακόmicroη εκείνη η παράξενη αίσθηση πως όσα είχαν γίνει δενείχαν καmicroία σχέση microε τον ίδιο Η microυρωδιά του καmicroένου βακελί-τη ήταν κι αυτή εκεί Θα περάσει σκέφτηκε Θα περάσει

Κατά τη διάρκεια του ∆ευτέρου παγκοσmicroίου πολέmicroου ο Άγ-γλος ηγέτης Ουίνστον Τσόρτσιλ συνήθιζε συχνά να λέει ότιlaquoόποιος έχει προειδοποιηθεί είναι και προετοιmicroασmicroένοςraquo Όλατα δύσκολα χρόνια το επαναλάmicroβανε σχεδόν σαν ξόρκι στοκοινοβούλιο στο κυβερνητικό συmicroβούλιο και σε επίσηmicroες οmicroιλίεςπρος τον βαριά δοκιmicroαζόmicroενο λαό του laquoHe who is forewarnedis also forearmedraquo Και εκ των υστέρων microε όλα τα στοιχεία ανάχείρας βλέποντας πώς τέλειωσε εκείνος ο πόλεmicroος παρά τιςάσχηmicroες πιθανότητες που είχαν να νικήσουν αρχικά microάλλοναυτό που έλεγε συνεχώς πρέπει να ίσχυε για τον ίδιο και για πά-ρα πολλούς από τους συmicroπατριώτες του τουλάχιστον Αλλά τώραστη συγκεκριmicroένη περίπτωση microε την πρεσβεία δεν ίσχυε κάτιτέτοιο διότι όταν συνέβη ήρθε σαν κεραυνός εν αιθρία και απο-τέλεσε καθαρή έκπληξη αν και επί πολλά χρόνια οι προειδο-ποιήσεις έπεφταν βροχή

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 21

II

Οπρώτος από τα microέλη της κυβέρνησης που έmicroαθε τι γινό-ταν δεν ήταν ο υπουργός ∆ικαιοσύνης ndashδιότι αυτόςέπρεπε να είχε ενηmicroερωθεί πρώτοςndash αλλά ο πρωθυ-

πουργός και αυτό οφειλόταν σε κάποια κοινή ανθρώπινη λογι-κή που δεν είχε καmicroία ουσιαστική επίπτωση τελικά

Μόλις ο υπεύθυνος βάρδιας στο Κέντρο ∆ιοίκησης καιΕλέγχου της αστυνοmicroίας διασαφήνισε ότι τα πράγmicroατα ήταν σο-βαρά και δεν επρόκειτο για κάποιο ψεύτικο συναγερmicroό άρπα-ξε το ντοσιέ της υπηρεσίας και έριξε microια microατιά στον κατάλογοτων microέτρων που έπρεπε να ληφθούν σε microια περίπτωση σαν κιαυτή Τα υπόλοιπα ήταν θέmicroα ρουτίνας Πρώτα τηλεφώνησεστον αρχηγό του τmicroήmicroατος Εγκληmicroάτων Βίας που ήταν ο άmicroεσαυπεύθυνος στην αστυνοmicroία της Στοκχόλmicroης Εκείνος είχε απα-ντήσει microε το πρώτο κουδούνισmicroα άκουσε προσεκτικά και τουζήτησε να επανέλθει microόλις microάθαινε κάτι περισσότερο Μετά ουπεύθυνος βάρδιας στο Κέντρο ∆ιοίκησης τηλεφώνησε στονυπεύθυνο της Αστυνοmicroίας Ασφαλείας ο οποίος σύmicroφωνα microε τιςοδηγίες που είχε τηλεφώνησε στον βοηθό υφυπουργό ∆ικαιο-σύνης που ήταν αρmicroόδιος για το πρακτικό microέρος των επαφώντου Υπουργείου ∆ικαιοσύνης και της κυβέρνησης microε την Αστυ-νοmicroία Ασφαλείας

Το τηλέφωνο του βοηθού υφυπουργού ήταν κατειληmicromicroένοκαι ο υπεύθυνος του Κέντρου ∆ιοίκησης όσο περίmicroενε να ελευ-θερωθεί η γραmicromicroή ndashmicroια που τα δευτερόλεπτα κυλούσαν βασα-νιστικά αργάndash και για να microπορεί να κάνει και κάτι άλλο σε πε-ρίπτωση που εκείνος ο βλάκας στην άλλη άκρη της γραmicromicroής θασυνέχιζε να λέει microαλακίες στον αιώνα τον άπαντα είχε microετα-φέρει το κατειληmicromicroένο ακουστικό στο αριστερό χέρι και microε τοδεξί σχηmicroάτισε στο άλλο τηλέφωνο τον απευθείας αριθmicroό τουυφυπουργού παρά τω πρωθυπουργώ Εκείνος απάντησε αmicroέ-

σως και ενηmicroερώθηκε σε λιγότερο από ένα λεπτό Και ακριβώςτη στιγmicroή που τερmicroάτιζε τη συνοmicroιλία του άκουσε ένα laquoεmicroπρόςraquoαπό το κατειληmicromicroένο microέχρι στιγmicroής τηλέφωνο και όσα έγινανmicroετά ήταν απολύτως σύmicroφωνα microε τις γραπτές οδηγίες που είχε

Η παρέκκλιση από τη ρουτίνα δεν είχε ανακαλυφθεί ποτέούτε καν συζητήθηκε ∆εν είχε καmicroία απολύτως σηmicroασία ούτεγια τη σουηδική ούτε για τη γερmicroανική σύγχρονη ιστορία και οίδιος ο υπεύθυνος του Κέντρου ∆ιοίκησης δεν είχε κάνει καmicroίαιδιαίτερη σκέψη σχετικά Κάποια στιγmicroή είχε microιλήσει γιrsquo αυτόαναφέροντάς το σαν microικρή λεπτοmicroέρεια σε microια καλή ιστορίαόταν βρισκόταν microαζί microε συναδέλφους που εmicroπιστευόταν microετάαπό ένα ωραίο δείπνο και τη στιγmicroή που έπιναν το δεύτερο κο-νιάκ microε τον καφέ τους Αλλά τίποτα πέραν αυτού

Ο πρωθυπουργός και ο υπουργός του ήταν ενηmicroερωmicroένοιευθύς εξαρχής ο υπουργός ∆ικαιοσύνης θα πίστευε microέχρι ναπεθάνει ότι ήταν laquoο πρώτος που το έmicroαθεraquo και καθώς η microέραέγερνε προς το βράδυ και οσονούπω προς τη νύχτα ένας αυξα-νόmicroενος αριθmicroός microελών της κυβέρνησης υψηλόβαθmicroοι αστυνο-microικοί και ανώτεροι λειτουργοί της κυβέρνησης είχαν συγκεντρω-θεί στο γραφείο του πρωθυπουργού και κανείς τους δεν ήτανιδιαίτερα χαρούmicroενος Η ζωή τούς φαινόταν βαριά και άδικηδιότι εδώ δεν επρόκειτο γιrsquo αυτούς και για τη Σουηδία που εί-χαν αναλάβει να κυβερνήσουν κατόπιν κανονικότατων δηmicroο-κρατικών εκλογών

Πρώτα είχαν τη δολοφονία του πρέσβη της Γιουγκοσλαβίαςκάποιοι Κροάτες εξτρεmicroιστές και αυτονοmicroιστές και ένας νεκρόςΣέρβος πρέσβης και αν παρέβλεπε κανείς όλα τrsquo άλλα η Σουη-δία δεν έφερε καmicroία ευθύνη γιrsquo αυτό Μετά κάποιοι άλλοι Κροά-τες τροmicroοκράτες που είχαν κάνει αεροπειρατεία σε ένα αερο-πλάνο της SAS για να ελευθερώσουν τους δολοφόνους του πρέ-σβη και πάνω στη φούρια έθεσαν σε κίνδυνο τη ζωή περίπουεκατό απλών Σουηδών και κατέληξαν στην Ισπανία όπου αmicroέ-σως τα παράτησαν και παραδόθηκαν στην αστυνοmicroία Και τώ-ρα microισή ντουζίνα τρελοί φοιτητές που αυτοαποκαλούνταν Σο-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 23

σιαλιστική Κολεκτίβα Ασθενών ή επί το γερmicroανικότερον So-zialistisches Patientenkollektiv οι οποίοι ήθελαν να ανατρέψουνmicroε τη βία τη γερmicroανική κοινωνία και είχαν επιλέξει να το κά-νουν στη Στοκχόλmicroη λες και χάθηκαν οι άλλες πόλεις του κό-σmicroου Ήταν άδικο και τόσο microη σουηδικό που να σε πιάνει σύ-γκρυο Εξάλλου microε πολλή δυσκολία είχαν καταπιεί το γεγονόςότι ένα ντόπιο ταλέντο από το παραδοσιακό λούmicroπεν προλετα-ριάτο του εγκλήmicroατος είχε microπει σε microια τράπεζα στην πλατείαΝορmicroάλmicro και κράτησε οmicroήρους όλο το προσωπικό

Στην αρχή κάθισαν στο γραφείο του πρωθυπουργού και συ-ζήτησαν πώς να σώσουν τους οmicroήρους δίχως αχρείαστη και πα-ραπανίσια αιmicroατοχυσία Αρκετά ήταν αυτά που είχαν ήδη συmicro-βεί Οι ιδέες είχαν στερέψει αλλά τελικά ο πρωθυπουργός πουήταν παλιός έφεδρος αξιωmicroατικός στο ιππικό έκανε την πρότα-ση να επιτεθεί η αστυνοmicroία στο κτίριο Μια ιδέα που ωστόσοαπερρίφθη οmicroόφωνα microεmicroιάς από την ανώτατη αστυνοmicroική ηγε-σία Η σουηδική αστυνοmicroία δε διέθετε ούτε εξοπλισmicroό ούτε εκ-παίδευση για τέτοιες αποστολές παρόλο που ζητούσαν ndashκαθώςπολύ έξυπνα άρπαξε την ευκαιρία να υπενθυmicroίσει ο αρχηγός τηςΣουηδικής Αστυνοmicroίαςndash χρήmicroατα από το υπουργείο γιrsquo αυτή τηνυπόθεση διαρκώς και επί πολλά χρόνια Αλλά λεφτά δεν είχανδει ποτέ τους και γιrsquo αυτό δεν είχαν ούτε τον εξοπλισmicroό ούτε τηνεκπαίδευση Έστω κι αν η θέληση πάντα υπήρχε βεβαίως

laquoΘα είναι λοιπόν καθαρή αποστολή αυτοκτονίαςraquo διευκρί-νισε ο αρχηγός της σουηδικής αστυνοmicroίας microε τη ρωτακίζουσαπροφορά του χαρακτηριστική για όλους τους καταγόmicroενουςαπό τη Σκόνε Κι αmicroέσως microια δυσθυmicroία κατέλαβε το σύνολο τωνσυγκεντρωmicroένων

Όταν η γερmicroανική κυβέρνηση διεmicroήνυσε ότι απέρριπτε κα-τηγορηmicroατικά τα αιτήmicroατα των τροmicroοκρατών οι διαθέσεις έπε-σαν ακόmicroη χαmicroηλότερα και τελικά συmicroφώνησαν ndashλόγω έλλει-ψης καλύτερων ιδεών και επειδή κάτι έπρεπε να γίνει τέλος πά-ντωνndash ότι έπρεπε τουλάχιστον να εκτοξεύσουν λίγα δακρυγόναmicroέσα στο κτίριο Όσο σχεδίαζαν αυτή τη λύση το θέmicroα λύθηκε

24 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

από microόνο του microε την κυριολεκτική ανατίναξη του τελευταίου ορό-φου της πρεσβείας στον αέρα Κανείς δε γνώριζε πώς έγινε ανκαι αυτό θα το έλυναν αργότερα κάποιοι άλλοι αλλά δεν είχεσηmicroασία πια αφού όλοι microέσα στο κτίριο είχαν διασωθεί κατα-πώς φάνηκε και εξάλλου υπήρχαν άλλα πιο σηmicroαντικά και πε-ρίπλοκα ερωτήmicroατα που έπρεπε να απαντηθούν σε τούτη τη νυ-χτιάτικη laquoηmicroερήσιαraquo διάταξη

Σε αυτή τη φάση λίγο πριν τα microεσάνυχτα είχαν microεταβεί όλοιστην αίθουσα συνεδριάσεων της κυβέρνησης και οι συζητήσειςέλαβαν σύντοmicroα νέο προσανατολισmicroό ∆ηλαδή πώς θα microπορούσαντο συντοmicroότερο δυνατόν να απαλλαγούν από τους πέντε επιζή-σαντες τροmicroοκράτες Η ιδέα και microόνο να τους έχουν αmicroπαρωmicroέ-νους σε σουηδικές φυλακές microε συνεχείς προσπάθειες απελευθέ-ρωσης microέσω νέων αεροπειρατειών απαγωγών και άλλων τέτοιωνενεργειών που αναmicroενόταν να επινοήσουν οι σύντροφοί τους ήτανακριβώς το χειρότερο που θα microπορούσαν να φανταστούν

laquo∆ιώξτε τους ∆ε χρειάζεται να το συζητάmicroεraquo είπε ένας απότους γηραιότερους υπουργούς συνοψίζοντας το θέmicroα πριν αρ-χίσουν ακόmicroη καλά καλά οι διαβουλεύσεις

Ο microόνος που έφερε αντιρρήσεις ήταν ένας από τα microέλη τηςκυβέρνησης σύmicroβουλος στο Υπουργείο ∆ικαιοσύνης ειδικόςνοmicroικός σύmicroβουλος της κυβέρνησης και ο ίδιος ο συντάκτης τηςαντιτροmicroοκρατικής νοmicroοθεσίας που θα αποτελούσε τη βάση γιατην άmicroεση απέλαση Σύmicroφωνα microε αυτόν το πρόβληmicroα δεν ήτανκαν περίπλοκο Αν σκέφτονταν να χρησιmicroοποιήσουν τον αντι-τροmicroοκρατικό νόmicroο δεν υπήρχε νοmicroική βάση για να απελάσουντους πέντε τροmicroοκράτες αλλά επειδή δεν ήταν καιρός για νο-microικές σοφιστείες η κυβέρνηση οmicroόφωνα microαζί microε τον νοmicroικόσύmicroβουλο αποφάσισε να απελάσει αmicroέσως τους πέντε microε βάσηακριβώς τον αντιτροmicroοκρατικό νόmicroο που αφορούσε στην πρά-ξη microόνο ξένους πολίτες και ως εκ τούτου δεν αποτελούσε κανθέmicroα του Υπουργείου ∆ικαιοσύνης

laquo∆εν microπορεί να κρατάει κανείς το νόmicroο υπό microάλης σε τέτοιεςπεριπτώσειςraquo είπε το microέλος του κυβερνητικού συmicroβουλίου που

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 25

ήταν υπεύθυνο για θέmicroατα ξένων πολιτών συνοψίζοντας κοmicro-ψά την απόφαση Ήταν το νεαρότερο microέλος της κυβέρνησης ήτανγυναίκα και πολύ αποφασιστική σε σχέση microε τους άρρενες συ-ναδέλφους της που είχαν τα διπλά της χρόνια

Γιrsquo αυτήν η 25η Απριλίου ηmicroέρα Παρασκευή είχε ως εκ τού-του αποβεί microια ηmicroέρα γεmicroάτη πρακτικά καθήκοντα από νωρίςτο πρωί microέχρι αργά microετά τα microεσάνυχτα Πρώτα έπρεπε να προ-σπαθήσει για την επίλυση των νοmicroικών θεmicroάτων ndashόσο πιο καλάmicroπορούσε βεβαίωςndash και microετά να τακτοποιήσει χίλιες δυο πρα-κτικές λεπτοmicroέρειες σε σχέση microε την καθαυτό απέλαση Οι Γερ-microανοί για παράδειγmicroα είχαν υποσχεθεί να στείλουν ένα αερο-πλάνο που θα microετέφερε τους συmicroπατριώτες τους αλλά εκείνοδε φάνηκε ποτέ αν και αυτό δεν έπαιζε microεγάλο ρόλο αφού ήδηαπό την αρχή και για σιγουριά είχε παρθεί η απόφαση να έχουνένα σουηδικό αεροπλάνο σε αναmicroονή για παν ενδεχόmicroενο Γε-microάτο καύσιmicroα έτοιmicroο microε ξεκούραστο και ευδιάθετο πλήρωmicroακαι νοσηλευτικό προσωπικό βρισκόταν ήδη και περίmicroενε στοαεροδρόmicroιο της Αρλάντα

Η υγεία των απελαθέντων είχε δηmicroιουργήσει προβλήmicroαταΚανείς τους δεν ήταν σε άριστη κατάσταση αλλά για τρεις απόαυτούς οι γιατροί είχαν δώσει εν πάση περιπτώσει άδεια και microετον τέταρτο τα πράγmicroατα ήταν ακόmicroη απλούστερα Έφερε τό-σο βαριά εγκαύmicroατα που αν microετακινούσες λίγο το κρεβάτι τουαπό εκεί που ήταν θα ισοδυναmicroούσε microε πραγmicroατική εκτέλεσηΓιrsquo αυτό και αναγκάστηκαν να κάνουν λίγη υποmicroονή καmicroιά βδο-microάδα microέχρι να σταθεροποιηθεί η κατάστασή του αρκετά ώστενα microπορεί να επιζήσει κατά τη microεταφορά του στη ∆υτική Γερ-microανία Το να τον στείλουν έτσι όπως ήταν και να πεθάνει στοδρόmicroο δεν ήθελαν ούτε να το σκέφτονται Κάτι τέτοια έκαναντον κόσmicroο να θέλει να εκδικηθεί Αλλά microετά από microια εβδοmicroάδαείχε δοθεί άδεια να microεταφερθεί στην πατρίδα του και microόλιςέφτασε εκεί νοσηλεύτηκε άλλη microια εβδοmicroάδα σε γερmicroανικό νο-σοκοmicroείο και microετά πέθανε

Το πέmicroπτο microέλος της οmicroάδας των τροmicroοκρατών η microόνη γυ-

26 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

ναίκα που είχε συmicromicroετάσχει στην κατάληψη της πρεσβείας ήταναυτή που αποτέλεσε το microεγάλο πρόβληmicroα διότι εκεί οι γνώmicroεςτων γιατρών διίσταντο κατά πολύ Ο πρώτος γιατρός που ρωτή-θηκε δεν έβλεπε κανένα απολύτως κώλυmicroα στην πραγmicroατοποίη-ση της απέλασής της αλλά όταν εmicroφανίστηκαν το αρmicroόδιο κυ-βερνητικό στέλεχος microια microεγάλη συνοδεία αστυνοmicroικών και τοαπαραίτητο νοσηλευτικό προσωπικό για να την παραλάβουναπό το νοσοκοmicroείο ο υπεύθυνος αρχίατρος άρχισε να προβά-λει κάποιες αντιρρήσεις Στο τέλος έπαιξε και τον άσο που κρα-τούσε στο microανίκι του και απλώς αρνήθηκε να της δώσει εξιτή-ριο Αν την έπαιρναν από εκεί θα έπρεπε να αναλάβει κάποιοςάλλος την ιατρική ευθύνη και εκτός αυτού ήθελε και microια βε-βαίωση από το κυβερνητικό στέλεχος ότι ο ίδιος είχε εναντιω-θεί στη microεταφορά της

Αν τώρα αυτό που είχε κατά νου ήταν το καλό της ασθενούςmicroάλλον ανόητα είχε πράξει διότι είχε υποτιmicroήσει προφανέστα-τα την αντίπαλό του και σε τέτοιες περιπτώσεις δεν κέρδιζε κα-νείς νίκες περιφερόmicroενος microε το νόmicroο υπό microάλης Εντελώς ανέκ-φραστο το κυβερνητικό στέλεχος έβγαλε το στιλό του και υπέ-γραψε το εξιτήριο Μετά έγραψε και microια βεβαίωση την οποίαέδωσε στον κύριο γιατρό και εν συνεχεία η ίδια και η ακολου-θία της πήραν την ασθενή και κατευθύνθηκαν στο αεροδρόmicroιοτης Αρλάντα Αmicroέσως microετά τις τρεις το απόγευmicroα ηmicroέρα Σάβ-βατο απογειώθηκε επιτέλους το κυβερνητικό αεροπλάνο microεπροορισmicroό κάποια microυστική περιοχή στη ∆υτική Γερmicroανία microε-ταφέροντας τέσσερις Γερmicroανούς τροmicroοκράτες

Αυτό που είχε συmicroβεί δεν ήταν βεβαίως καmicroιά ευχάριστηιστορία αλλά microέσα στην ατυχία της η κυβέρνηση είχε την τύχηνα έχει την οmicroόφωνη υποστήριξη της κοινής γνώmicroης Κι επιπρο-σθέτως η ευαρέσκεια για πρώτη φορά προερχόταν τόσο απότον κόσmicroο όσο και από εκείνα τα microίντια Ο microέσος Σουηδός ήτανγια να το πούmicroε καθαρά οργισmicroένος Πολύ microη σουηδικό και ταυ-τόχρονα τόσο χαρακτηριστικά γερmicroανικό να φορτώνουν τα δι-κά τους προβλήmicroατα στους φιλειρηνικούς γείτονές τους κατά τέ-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 27

τοιον τρόπο Κάτι που δυστυχώς οι Γερmicroανοί συνήθιζαν να κά-νουν εδώ και πολύ καιρό ∆ιότι microε λίγα λόγια οι Γερmicroανοί είχαντους τροmicroοκράτες που τους άξιζαν και εκτός αυτού όλοι όσοιπήγαιναν στο εξωτερικό το χειmicroώνα γνώριζαν πως οι Γερmicroανοίπάντα χώνονταν πρώτοι στις ουρές των τελεφερίκ στις πιο δη-microοφιλείς πίστες σκι της Ευρώπης και παρά το γεγονός ότι αυτέςβρίσκονταν ως επί το πλείστον στην Αυστρία ή στην Ελβετία

Στα microέσα microαζικής επικοινωνίας οι διάφοροι αρθρογράφοικαι συντάκτες και οι λεγόmicroενοι ειδικοί είχαν επιδοθεί σε έναόργιο επιθέσεων κατά των αποτυχιών και των λαθών της γερ-microανικής κυβέρνησης Η γερmicroανική κυβέρνηση δεν είχε απλώςαποφύγει να αναλάβει κάθε ευθύνη αλλά είχε κι από πάνω τοθράσος να microεταβιβάσει κυριολεκτικά τις δικές της ευθύνες στησουηδική κυβέρνηση στη σουηδική αστυνοmicroία και στον σουη-δικό λαό Εκτός αυτού οι Γερmicroανοί αποδεικνύονταν τόσο από-λυτα και ολοκληρωτικά ανίκανοι ώστε το microοναδικό λογικό συ-microπέρασmicroα που θα microπορούσε να εξαχθεί ήταν ότι η γερmicroανικήπρεσβεία θα πρέπει να άρπαξε από microόνη της φωτιά και ότι η συmicro-βολή των τροmicroοκρατών στην όλη υπόθεση θα έπρεπε να θεω-ρείται microάλλον αποτέλεσmicroα και όχι αιτία

Αν καλοσκεφτόταν κανείς τι είχε συmicroβεί ο τρόπος microε τονοποίο αντιmicroετώπισαν τα microίντια την κατάσταση ήταν σχεδόν υπερ-βολικός και microε microία microόνο εξαίρεση την οποία έβρισκες φυσικάστη microεγάλη συντηρητική πρωινή εφηmicroερίδα Στο κεντρικό τηςάρθρο ndashlaquoσε αυτό το ληmicroέρι των γενικώς ολιγόνοων και microετα-στραφέντων οπορτουνιστώνraquo όπως τους αποκαλούσε ο πρω-θυπουργός όταν ξεχείλιζε από διάθεσηndash είχε προσθέσει microιασύντοmicroη πτυχή όπου ο συντάκτης είχε το θράσος να συγκρίνειτην κατάληψη της πρεσβείας από Γερmicroανούς τροmicroοκράτες microετην ανατίναξη του γεmicroάτου απεργοσπάστες αγγλικού πλοίουlaquoΑmicroάλθειαraquo από τον Άντον Νίλσον και τους συντρόφους τουστο Μάλmicroε πριν από εξήντα επτά χρόνια

Αυτό για να το πούmicroε ήπια εξόργισε τον υπουργό Οικονο-microικών και Νέστορα της κυβέρνησης έτσι που microετά από microια

28 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

εβδοmicroάδα έχωσε τους αντίχειρες στις τιράντες του και στη διάρ-κεια ενός υπέροχου microπουρζουάδικου δείπνου που παρέθεσανοι εκπρόσωποι της αγοράς laquoέψαλε τον αναβαλλόmicroενο στον αρ-χισυντάκτη της εφηmicroερίδαςraquo Σύmicroφωνα microε παρόντες microάρτυρεςη οmicroιλία του υπήρξε άκρως απολαυστική και ndashαν σκεφτεί κα-νείς το περιορισmicroένο κοινωνικοπολιτικό κατεστηmicroένο στη microικρήχώρα που λέγεται Σουηδίαndash άκρως λογική κατόπιν όσων είχανσυmicroβεί Αλλά πέρα από αυτά δεν έγινε ουσιαστικά τίποτα ∆ιό-τι το όλο πράγmicroα ήταν πολύ microη σουηδικό για να εξελιχθεί σε κά-τι περισσότερο

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 29

III

Ηαστυνοmicroική έρευνα που ακολούθησε δεν ήταν κακήΠανάθλια ήταν Αν microάλιστα λάβαινες υπόψη σου ότιεπρόκειτο για ένα από τα σοβαρότερα εγκλήmicroατα στην

ιστορία της χώρας microετά τον πόλεmicroο δε θα microπορούσες να κατα-λάβεις εύκολα πώς εξελίχθηκε έτσι Μία από τις εξηγήσεις πουδόθηκαν και συζητήθηκαν σε επίπεδο ανώτατης αστυνοmicroικήςηγεσίας ndashmicroεταξύ άλλων σε εmicroπιστευτικές συνοmicroιλίες του αρχη-γού της σουηδικής αστυνοmicroίας microε τους στενότερους και ηλικια-κά νεότερους συνεργάτες τουndash ήταν ότι η κυβέρνηση κατά κά-ποιον microυστηριώδη τρόπο έδειχνε πραγmicroατικά αδιάφορη να συ-ζητήσει το θέmicroα και ότι αυτή η στάση είχε microεταδοθεί και στηναστυνοmicroία ∆ιότι ήταν ένα έγκληmicroα καθαρά πολιτικό και είχεςταυτόχρονα microια κυβέρνηση που εντελώς απροκάλυπτα παρα-microέριζε την όλη υπόθεση από το δικό της τραπέζι συζητήσεων ndashοπότε τι να σου κάνει κι η αστυνοmicroία

Ο αρχηγός του τmicroήmicroατος Αντιmicroετώπισης Εγκληmicroάτων Βίαςτης αστυνοmicroίας της Στοκχόλmicroης δεν ήταν άνθρωπος που ασχο-λούνταν microε πολιτικές θεωρητικολογίες Αυτά microπορούσαν να τακάνουν άλλοι και η στάση που κρατούσε η κυβέρνηση στο έναή στο άλλο θέmicroα τον άφηνε παγερά αδιάφορο Ούτε που τουςψήφιζε εξάλλου Αντιθέτως ήταν πυρ και microανία που είχαν χώ-σει την ουρά τους στην έρευνά του και είχαν στείλει στο σπίτιτους τους δράστες Πώς δηλαδή να διεξήγε έρευνα εγκλήmicroατοςαν δεν είχε τη δυνατότητα να ανακρίνει τους υπόπτους

Ο ίδιος είχε πραγmicroατικά διακαή επιθυmicroία να microιλήσει microε τουςδράστες Με την ησυχία του microε τη σειρά και όσες φορές χρεια-ζόταν για να microπουν όλα τα κοmicromicroάτια του παζλ στη θέση τουςΑυτό το είχε καταφέρει αναρίθmicroητες φορές παλιότερα και ήτανπεπεισmicroένος ότι θα είχε κάνει το ίδιο και αυτή τη φορά και δί-χως καν τη βοήθεια διερmicroηνέα ∆ιότι σε αντίθεση microε τους συ-

ναδέλφους του είχε όντως πάρει πτυχίο από το σχολαρχείο Βιτ-φέλντσκα στο Γκέτεmicroποργκ και τα γερmicroανικά που είχε microάθειστο σχολείο λειτουργούσαν ακόmicroη άψογα Αυτό που είχε κατα-φέρει να κάνει η κυβέρνηση από ερευνητικής απόψεως ήτανκαθαρό σαmicroποτάζ Και το χειρότερο ήταν πως οι κυβερνητικοίέδειχναν να microην έχουν καταλάβει τι έκαναν

Τώρα ο αρχηγός και οι συνάδελφοί του αρκέστηκαν να διε-ξαγάγουν microια τεχνική έρευνα σε συνθήκες που microόνο ιδανικές δενήταν Ήδη microετά την έκρηξη ο τόπος του εγκλήmicroατος έmicroοιαζε σαννα είχε περάσει τυφώνας Σύmicroφωνα microε όσα είχαν πει οι τροmicroο-κράτες από τηλεφώνου όταν καλούσαν για να θέσουν τους εκ-βιαστικούς όρους τους στην κυβέρνηση είχαν τοποθετήσει δεκα-πέντε κιλά ΤΝΤ στο κτίριο και δεν υπήρχε απολύτως τίποτα στοντόπο του εγκλήmicroατος που να διέψευδε τον παραπάνω ισχυρισmicroό

Η παρέmicroβαση της πυροσβεστικής όσο αναπόφευκτη κι ανήταν δεν είχε κάνει καλύτερα τα πράγmicroατα οι τόνοι νερού πουείχαν πέσει στα ερείπια δεν microπορούσαν να προmicroηνύουν τίποτακαλό Αλλά αυτό που είχε εξοργίσει τον αρχηγό και τους συνα-δέλφους του ήταν όλοι οι κατά το microάλλον ή ήττον άσχετοι άν-θρωποι που έτρεχαν πέρα δώθε στον τόπο του εγκλήmicroατος ΟιΓερmicroανοί συνάδελφοι για παράδειγmicroα ανήκαν σε αυτό τονόχλο των περιπλανώmicroενων έστω κι αν ο ίδιος κατανοούσε απο-λύτως το ενδιαφέρον τους Αν ήθελε να είναι κανείς τυπικός οσυγκεκριmicroένος τόπος εγκλήmicroατος ήταν όντως γερmicroανικό έδα-φος οπότε δεν είχε καmicroία πιθανότητα να τους ζητήσει να φύ-γουν από εκεί

Το ίδιο συνέβαινε και microε τους laquoάκαπνουςraquo από την Ασφά-λεια και microε την άκρως ενοχλητική παλιοσυνήθεια που είχαν ναστέκονται πάνω από τους πραγmicroατικούς αστυνοmicroικούς όταν οιδεύτεροι προσπαθούσαν να κάνουν τη δουλειά τους Και σαννα microην ήταν αρκετό αυτό είχαν το θράσος να του προτείνουν να

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 31

Το ΤΝΤ (τρινιτροτολουόλη) είναι ένα από τα συχνότερα χρησιmicroο-ποιούmicroενα εκρηκτικά (ΣτΜ)

χρησιmicroοποιήσει τους δικούς τους τεχνικούς αλλά τότε τους απέ-πεmicroψε σκαιότατα διότι αν άρχιζε να δουλεύει έτσι δε θα προ-λάβαινε να κάνει ούτε το ένα ούτε το άλλο και δεν είχε διόλουσκοπό να σπαταλάει το χρόνο του κατουρώντας δεξιά αριστε-ρά σαν τα σκυλιά που ορίζουν τα laquoχωράφιαraquo τους Αυτό το άφη-νε σε άλλους και αν δεν εmicroπιστεύονταν τον ίδιο και τους άντρεςτου ας αναλάmicroβαναν όλη τη δουλειά οι ίδιοι

Αλλά τα πράγmicroατα δεν είχαν πάει καλά και όταν ο αστυνο-microικός διευθυντής microετά από microια βδοmicroάδα ndashσχεδόν την ίδια microέραπου κατήργησαν τον εξωτερικό αποκλεισmicroό της περιοχήςndash τουανακοίνωσε ότι οι περαιτέρω έρευνες θα γίνονταν από την Αστυ-νοmicroία Ασφαλείας κι ο αρχηγός ένιωσε σχεδόν ανακούφιση

Πάντως ο ίδιος και οι συνάδελφοί του κατάφεραν να κατα-νοήσουν αρκετά τον τρόπο microε τον οποίο πρέπει να είχε γίνει ηέκρηξη ∆εν υπήρχε τίποτα που να καταδεικνύει ότι οι τροmicroο-κράτες είχαν ανατινάξει συνειδητά το κτίριο στον αέρα Αντι-θέτως τα περισσότερα στοιχεία έδειχναν προς την κατεύθυνσηενός συνδυασmicroού ατυχήmicroατος γκάφας και άγνοιας και αυτόςπου microάλλον ήταν υπαίτιος ήταν ο ίδιος ο laquoειδικός ανατινάξεωνraquoτων τροmicroοκρατών ο οποίος όπως όλα τα παιδάκια έβαλε ταδάχτυλά του σε λάθος microέρος Σίγουρα δε θα τα είχε καταφέρεινα περάσει microια συνήθη σουηδική εξέταση στις ανατινάξεις Αυ-τό απεδείχθη microε την απαιτούmicroενη σαφήνεια από τις καλωδιώ-σεις και τις συνδέσεις που βγήκαν σώες από την έκρηξη έστωκι αν οι απογευmicroατινές εφηmicroερίδες εγκωmicroίασαν τις γνώσεις τουΓερmicroανού στον τοmicroέα αυτόν

Αλλά δεν έγινε τίποτα περισσότερο από αυτά και όσοναφορούσε τον ίδιο τον αρχηγό του ήταν αδιάφορο Το ποιαήταν πραγmicroατικά τα πορίσmicroατα της Ασφάλειας και τι είχε κα-ταφέρει microε την έρευνα που ανέλαβε από την αστυνοmicroία παρέ-microεινε καθώς ειπώθηκε ασαφές Εν πάση περιπτώσει δεν έκα-ναν κάτι που να οδήγησε σε νοmicroικά microέτρα ή σε microηνύσεις αλλάόπως πάντα λειτούργησαν laquoεν κρυπτώ και παραβύστωraquo και αντον ρωτούσε κανείς περί αυτού microπορούσε σίγουρα να πει ότι

32 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

όπως και τόσες φορές παλιότερα δεν είχαν καταφέρει καιπολλά Αν και δε χρειαζόταν να είναι κανείς αστυνοmicroικός γιανα υπολογίσει ότι πρέπει να υπήρχαν περισσότεροι εmicroπλεκό-microενοι από τους έξι τροmicroοκράτες που είχαν καταλάβει το κτίριοτης πρεσβείας

Ποιος ή ποιοι άραγε θα microπορούσαν ειδάλλως να είχαν αφή-σει το microήνυmicroα το οποίο στη microία το microεσηmicroέρι την Πέmicroπτη 24Απριλίου είχε καταλήξει στα κουτιά αλληλογραφίας τριών δια-φορετικών πρακτορείων ειδήσεων που φιλοξενούνταν στα γρα-φεία του ΤΤ στον πρώτο ουρανοξύστη της Χέτοργετ τρία χιλιό-microετρα και πάνω από πέντε λεπτά microε αmicroάξι από τη δυτικογερmicroα-νική πρεσβεία πέρα στο Γιουργκόρντεν Οι έξι microέσα στο κτίριοndashοι laquokommando holger meinsraquo όπως αυτοαποκαλούνταν microεόλα τα γράmicromicroατα πεζά στο όνοmicroαndash δε θα microπορούσαν να το εί-χαν κάνει

Ο αρχηγός του Βίας είχε κάνει πολλές σκέψεις για το τι θαmicroπορούσε να είχε συmicroβεί πριν microπουν εκείνοι οι έξι στην πρε-σβεία Κάπου θα πρέπει να έmicroεναν θα είχαν κάνει αναγνώρισητης περιοχής θα πρέπει να είχαν παρακολουθήσει τους υπαλ-λήλους της πρεσβείας και τις συνήθειές τους να είχαν ερευνή-σει κατάλληλους τρόπους να microεταβούν στην πρεσβεία και ναφύγουν από εκεί αν κάτι πήγαινε στραβά Θα πρέπει να είχανστέγη ένα κρεβάτι να κοιmicroηθούν τραπέζι καρέκλες και microα-χαιροπίρουνα οχήmicroατα για microεταφορά φαγητό και ποτό και όλατα άλλα πρακτικά είδη όπως όπλα εκρηκτικά και πλαστά έγ-γραφα Για όλες αυτές τις προετοιmicroασίες θα είχαν χρειαστεί σί-γουρα κάνα microήνα

Με άλλα λόγια κάποιος θα πρέπει να τους είχε βοηθήσειΠιθανότατα όχι microόνο ένα αλλά περισσότερα άτοmicroα Πιθανότα-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 33

Η οmicroάδα είχε πάρει αυτό το όνοmicroα στη microνήmicroη του Χόλγκερ Μάινςσηmicroαντικού στελέχους της RAF (της Φράξιας Κόκκινος Στρατός ή Μπάα-ντερ-Μάινχοφ) που πέθανε microετά από απεργία πείνας στις φυλακές τουΣτάmicroχαmicromicro στις 9 Νοεmicroβρίου 1974 (ΣτΜ)

τα άτοmicroα που είχαν σχέση microε τη Σουηδία και τη Στοκχόλmicroη Άτο-microα που microιλούσαν σουηδικά που γνώριζαν την περιοχή το περι-βάλλον στο οποίο κινούνταν τα ντόπια ήθη την καθηmicroερινότη-τα και πράγmicroατα αυτονόητα όπως αγορά εισιτηρίων στο microετρόή αγορά microεγάλων ποσοτήτων τροφίmicroων δίχως να κινήσουν τηνπεριέργεια Άτοmicroα συνηθισmicroένα ανώνυmicroα microε λευκό ποινικόmicroητρώο στην ηλικία των τροmicroοκρατών περίπου που έmicroοιαζανπίστευαν και σκέφτονταν όπως και οι τροmicroοκράτες

Ο αρχηγός του Βίας δεν ήταν ο τύπος που σκάλιζε τα πράγ-microατα χωρίς λόγο Στο επάγγελmicroά του είχε microάθει ότι η απλούστε-ρη εξήγηση ήταν η σωστή Μια οmicroάδα νεαροί φοιτητές σκέφτη-κε Ριζοσπάστες microε κίνητρα microε αυτοπειθαρχία και microε καλό microυα-λό Ίσως και να ζούσαν microαζί σε κάποια από εκείνες τις περίερ-γες κολεκτίβες για τις οποίες διάβαζε στην εφηmicroερίδα Και microάλ-λον δε χρειαζόταν και πολύ microυαλό για να καταλάβει κανείς ότιήταν Σουηδοί σκέφτηκε ο αρχηγός του τmicroήmicroατος ΑντιmicroετώπισηςΕγκληmicroάτων Βίας στην αστυνοmicroία της Στοκχόλmicroης

Όταν παρέδωσε την υπόθεση στο συνάδελφο της Ασφάλειαςπου θα αναλάmicroβανε την ευθύνη της έρευνας του είχε microιλήσεικαι για τις σκέψεις του Μερικές κουβέντες microόνο στα όρθια τιςοποίες microάλλον δεν έπρεπε να τις πει καθόλου Ο συνάδελφος δενήταν πραγmicroατικός αστυνοmicroικός αλλά ένας αστυνοmicroικός διευ-θυντής microε νοmicroικές σπουδές πίσω του από εκείνο το είδος τωνσυνηθισmicroένων εγωκεντρικών τύπων και φυσικά η αντίδρασήτου ήταν η αναmicroενόmicroενη

Είχε γνέψει microrsquo εκείνο ακριβώς το ύφος που έχουν κάτι τέτοιοιπου καταλαβαίνουν καλύτερα απrsquo όλους τους άλλους αναστέ-ναξε κουρασmicroένα και χάιδεψε microε το δείκτη του που microόλις είχεβγει από τη microανικιουρίστα τη microακριά του microύτη laquoΜας πέρασε σί-γουρα κι εmicroάς αυτή η σκέψη από το microυαλόraquo είπε ο αστυνοmicroικόςδιευθυντής microε microπλαζέ ύφος κι αυτό ήταν όλο Ο αρχηγός τουτmicroήmicroατος Βίας άρχισε σύντοmicroα να σκέφτεται όλο και λιγότεροτην υπόθεση και microόλις microετά από κάνα δυο χρόνια παρέλειπε νατην περιλαmicroβάνει και στο ρεπερτόριο των ηρωικών αστυνοmicroι-

34 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

κών ιστοριών που συνήθιζε να αφηγείται όταν συναντούσε πραγ-microατικούς συναδέλφους ∆ιότι στο ρεπερτόριο είχε πια φρεσκό-τερες και καλύτερες ιστορίες

Η Αστυνοmicroία Ασφαλείας εδώ που τα λέmicroε είχε αρκετά στοι-χεία για να δουλέψει microε την υπόθεση Οι προειδοποιήσεις ότιΓερmicroανοί τροmicroοκράτες σχεδίαζαν να κάνουν κάτι σε σουηδικόέδαφος είχαν πυκνώσει ένα χρόνο πριν από την κατάληψη τηςπρεσβείας Είχαν και microικρά και microεγάλα στοιχεία ακριβώς όπωςγίνεται συνήθως ανώνυmicroες πληροφορίες εmicroπιστευτικές πλη-ροφορίες από διάφορους πληροφοριοδότες και ακόmicroη microια έκ-θεση που είχε συντάξει ένας από τους δικούς της microυστικούς πρά-κτορες Αλλά όλα αυτά είχαν κάτι κοινό ∆εν υπήρχε τίποτα συ-γκεκριmicroένο και απτό και την άνοιξη φάνηκε πως όλα αυτά εί-χαν πλέον καταλαγιάσει Ο χώρος των πληροφοριοδοτών τουςείχε βουβαθεί Ούτε οι καλύτεροι από αυτούς δεν είχαν να πουντο παραmicroικρό

Μερικές πληροφορίες και παρατηρήσεις είχαν επίσης φτά-σει στην Ασφάλεια από συναδέλφους της ανοιχτής δραστηριό-τητας Επρόκειτο κυρίως για laquoύποπτα οχήmicroαταraquo και laquoύποπταάτοmicroαraquo που είχαν παρατηρηθεί κοντά και γύρω από την πρε-σβεία της ∆υτικής Γερmicroανίας κατά την περίοδο της τροmicroοκρα-τικής ενέργειας αλλά παρόλο που σπατάλησαν πολύ καιρό νατο ψάξουν δεν έδωσε τίποτα Ήταν όπως ακριβώς γινόταν microετις πληροφορίες αυτού του είδους ποτέ δεν έδιναν τίποτα Καιαυτά σε αντίθεση microε τη δική τους δραστηριότητα την οποίαέλεγχαν οι ίδιοι microε τη microορφή παρακολούθησης διείσδυσης καισυγκεκριmicroένης συγκέντρωσης στοιχείων microέσω τηλεφωνικώνυποκλοπών υποκλοπών σηmicroάτων και άλλων ηλεκτρονικών πα-ρακολουθήσεων

Οι επαναλαmicroβανόmicroενοι ισχυρισmicroοί των microίντια ότι η Αστυ-νοmicroία Ασφαλείας είχε αγνοήσει συγκεκριmicroένη εικόνα απειλήςείχαν συζητηθεί σε πολλές συναντήσεις της ηγεσίας της Ασφά-λειας όπως και στην υπεύθυνη κοινοβουλευτική ηγεσία της ενλόγω υπηρεσίας Όπως και τόσες φορές άλλοτε κατάφεραν να

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 35

αποδείξουν ότι επρόκειτο για καθαρές ανοησίες και για ανε-δαφικές εικασίες Το σίγουρο ήταν ότι ο απώτερος στόχος όλωναυτών ήταν να βλάψουν την υπηρεσία Είχαν λάβει microέτρα ταοποία έπρεπε να ληφθούν και microέσα σε microερικές εβδοmicroάδεςόταν οι φήmicroες είχαν φουντώσει για τα καλά έβαλαν την πρε-σβεία της ∆υτικής Γερmicroανίας στον κατάλογο φρουρούmicroενωνκτιρίων microε αυστηρή προτεραιότητα

Τα αποτελέσmicroατα αυτών των microέτρων ήταν σαφέστατα ∆ενείχαν προκύψει ενδείξεις ότι κάτι ύποπτο συνέβαινε και ανα-κάλεσαν την έξτρα φρούρηση κάτι που τους ήρθε κουτί microιαπου το τmicroήmicroα για τους Ρώσους εκείνη την περίοδο παρουσίασεαπρόσmicroενη και microεγάλη ανάγκη για περισσότερο προσωπικό Οιβουλευτές που συmicromicroετείχαν στη διοίκηση ήταν κι αυτοί απολύ-τως ικανοποιηmicroένοι microε την έκθεση που είχαν λάβει Η κατάλη-ψη της δυτικογερmicroανικής πρεσβείας ήταν ένα microεmicroονωmicroένο γε-γονός σχεδιασmicroένη και εκτελεσmicroένη από microια φράξια της γερ-microανικής τροmicroοκρατίας που θα microπορούσε να περιγραφεί σαν microιαοmicroάδα βίαιων τυχοδιωκτών από το Πανεπιστήmicroιο της Χαmicroδελ-βέργης σύmicroφωνα microε πληροφορίες από τους συναδέλφους τηςγερmicroανικής Αστυνοmicroίας Ασφαλείας πολλοί από τους πιο γνω-στούς συντρόφους τους ndashαπό τον δυστυχώς ιδιαίτερα ευρύ κύ-κλο των ριζοσπαστικών στοιχείωνndash είχαν διαφωνήσει έντονα microεαυτό που είχε συmicroβεί Η κατάληψη της πρεσβείας δεν είχε ωφε-λήσει τον κοινό αγώνα

Για να microπορέσει ο αγώνας να έχει επιτυχή κατάληξη απαι-τείτο καλύτερος σχεδιασmicroός και πιο οργανωmicroένες microορφές πά-λης Η σουηδική Αστυνοmicroία Ασφαλείας όλως παραδόξως είχεκαταλήξει στο ίδιο συmicroπέρασmicroα στην έκθεση που παρέδωσε στηδιοίκησή της σε λιγότερο από ένα χρόνο microετά την κατάληψηlaquoΜεταξύ άλλων και για το λόγο αυτόν ο κίνδυνος για microια νέακαι παρόmicroοια ενέργεια στη σουηδική επικράτεια που θα στρέ-φεται κατά γερmicroανικών ή σουηδικών συmicroφερόντων και θα διε-ξαχθεί από Γερmicroανούς τροmicroοκράτες πρέπει να εκτιmicroηθεί ωςελάχιστοςraquo Υπήρχαν laquoάλλοι κίνδυνοι πολύ σοβαρότεροιraquo και

36 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

ανεξαρτήτως του αν όλα αυτά ήταν αληθή ή ψευδή ο ισχυρισmicroόςπερί του αντιθέτου θα ήταν γραφειοκρατική αυτοκτονία Καιέτσι έκλεισε η έρευνα της Αστυνοmicroίας Ασφαλείας για την κα-τάληψη της πρεσβείας

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 37

Page 5: Μετάφρασηαπότασουηδικά:ΓρηγόρηςΝ.Κονδύληςwebdata.psichogios.gr/sample/9789604967377.pdf · i ¥ª µπ°¥23 𧩠¬±1975¬¦ ª °¬®¨

I

Την Πέmicroπτη 23 Απριλίου 1975 ο θάνατος κατέφθασε σεώρες γραφείου και παραδόξως microε τη microορφή γυναίκαςκαι άντρα microαζί Μολονότι οι άντρες ακόmicroη κι αυτή τη

φορά είχαν τη συντριπτική πλειοψηφία Ο θάνατος ήταν όmicroορ-φος και καλοντυmicroένος και αρχικά συmicroπεριφέρθηκε microε ευγένειακαι αβρότητα ∆εν ήταν microάλιστα τυχαίο ότι ως και ο πρέσβηςβρισκόταν στο χώρο εργασίας του κάτι που δεν αποτελούσε συ-νήθεια γενικώς Αντιθέτως ήταν αποτέλεσmicroα λεπτοmicroερούς σχε-διασmicroού και άκρως ουσιαστικό κοmicromicroάτι της εν λόγω ενέργειας

Η πρεσβεία της Οmicroοσπονδιακής ∆ηmicroοκρατίας της Γερmicroα-νίας στη Σουηδία βρίσκεται στην περιοχή Γιουργκόρντεν στηνκεντρική Στοκχόλmicroη και εκεί βρισκόταν από τις αρχές της δε-καετίας του rsquo60 Το βορειοανατολικό τmicroήmicroα της εν λόγω περιο-χής το οποίο αποκαλείται Πόλη των ∆ιπλωmicroατών γειτονεύει microετο κτίριο της Ραδιοφωνίας και της Τηλεόρασης και microε τη νορ-βηγική πρεσβεία και ανήκει σε microία από τις αριστοκρατικότερεςγειτονιές της πρωτεύουσας Το καθαυτό κτίριο της πρεσβείαςmicroολαταύτα δεν είναι και κάνα σπουδαίο οικοδόmicroηmicroα Ένα συ-νηθισmicroένο και αδιάφορο κτίριο είναι από microπετόν σε φονξιονα-λιστικό στιλ της δεκαετίας του rsquo60 microε τρεις ορόφους και microε εmicroβα-δόν γραφείων δυο χιλιάδες τετραγωνικά microέτρα microε είσοδο απότη βόρεια πλευρά του ισογείου και πολύ microακριά από την απο-λύτως επιβλητικότερη υπηρεσία στην οποία ανήκε το Υπουρ-γείο Εξωτερικών της Γερmicroανίας

Ούτε για τον καιρό θα microπορούσε να καmicroαρώνει κανείς τηνηmicroέρα που ο θάνατος έκανε την επίσκεψή του Χαρακτηριστικήσουηδική άνοιξη ήταν microε microέτριους ανέmicroους microε νευρικά και αέ-ναα κινούmicroενα σύννεφα κάτω από έναν αχνογάλανο ουρανόκαι ελάχιστες παρείχε υποσχέσεις για καλύτερο και θερmicroότεροκαιρό Αλλά για το θάνατο αυτές ήταν ιδανικές συνθήκες και

το καλύτερο απrsquo όλα ήταν η σχεδόν ανύπαρκτη ασφάλεια στηνπρεσβεία Ένα κτίριο που εύκολα το καταλάmicroβανες και το υπε-ρασπιζόσουν αλλά δύσκολα το ανακτούσες microε έφοδο και έναςκαιρός τον οποίο ο πεισmicroατικός αντίπαλος δε θα microπορούσε νατον χρησιmicroοποιήσει ως επιχείρηmicroα όταν θα ερχόταν η στιγmicroήτης φυγής Και το καλύτερο όλων ένας και microοναδικός και αρ-κετά κουρασmicroένος φύλακας σε microια ρεσεψιόν όπου τις γυάλινεςπόρτες ασφαλείας microπορούσες στη χειρότερη περίπτωση νααπλώσεις το χέρι σου και να τις ανοίξεις

Κάποια στιγmicroή microεταξύ 1115 και 1130 το πρωί άρχισαν νασυmicroβαίνουν διάφορα Το γεγονός ότι δεν microπορούσε να ορίσεικανείς microια ακριβέστερη χρονική στιγmicroή οφειλόταν και στηνανύπαρκτη ασφάλεια Τέλος πάντων Η ουσία microέσα σε ελάχι-στα λεπτά κατέφθασαν έξι επισκέπτες σε τρεις οmicroάδες των δύοατόmicroων άτοmicroα νεαρά από είκοσι έως τριάντα ετών όλα microε γερ-microανική υπηκοότητα φυσικά και όλα ήθελαν κάποια βοήθειαγια διαφορετικά πράγmicroατα

Στην πατρίδα τους ήταν πασίγνωστοι Οι φωτογραφίες τουςκαι τα χαρακτηριστικά τους υπήρχαν σε χιλιάδες αφίσες κατα-ζητούmicroενων σε όλη τη Γερmicroανία Σε αεροδρόmicroια σε σταθmicroούςτρένων και λεωφορείων σε τράπεζες σε ταχυδροmicroεία και γενι-κώς σε κάθε δηmicroόσιο κτίριο και χώρο όπου υπήρχε ελεύθερος τοί-χος για επικόλληση των εν λόγω αφισών Οι ίδιες αφίσες υπήρ-χαν και στην πρεσβεία στη Στοκχόλmicroη και επίσης σε ένα ντοσιέπου φυλασσόταν σε ένα συρτάρι στη ρεσεψιόν ndashάγνωστο γιαποιο λόγοndash αλλά όταν τα άτοmicroα αυτά εmicroφανίστηκαν κανείς δεντα αναγνώρισε και τα ονόmicroατα microε τα οποία συστήθηκαν microερικάαπό αυτά ήταν διαφορετικά από τα πραγmicroατικά τους

Πρώτα εmicroφανίστηκαν δύο νεαροί άντρες που ήθελαν κάποιεςπληροφορίες για ένα θέmicroα κληρονοmicroιάς που αφορούσε τόσο τησουηδική όσο και τη γερmicroανική νοmicroοθεσία το ότι δεν επρόκει-το για απλό θέmicroα microπορούσε να το καταλάβει κανείς από ένανπαραφουσκωmicroένο χαρτοφύλακα τον οποίο κουβαλούσε ο έναςαπό τους δύο Ο φύλακας στη ρεσεψιόν τούς πληροφόρησε πού

10 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

θα microπορούσαν να βρουν τον αρmicroόδιο υπάλληλο microε τον οποίο θαmicroιλούσαν και τους άφησε να microπουν στην πρεσβεία

Αmicroέσως microετά εmicroφανίστηκε ένα νεαρό ζευγάρι που ήθελε ναανανεώσει τα διαβατήριά του Μια τυπική υπόθεση ρουτίναςαπό τις συνηθέστερες microε τις οποίες ασχολούνταν η πρεσβεία καιη νεαρή γυναίκα χαmicroογέλασε ευγενικά στο φύλακα όταν εκείνοςάνοιξε την πόρτα για να περάσουν η ίδια και ο σύντροφός της

Αλλά κατόπιν τα πράγmicroατα έγιναν περιπλοκότερα microε τηνεmicroφάνιση δύο νεαρών αντρών που ήθελαν να βγάλουν άδειαεργασίας στη Σουηδία Ο φύλακας τους εξήγησε ότι αυτό δενήταν δουλειά της πρεσβείας ήταν δουλειά των σουηδικών αρ-χών Εκείνοι όmicroως δεν ήθελαν να ακούσουν τίποτα Ένας απόαυτούς εκνευρίστηκε microάλιστα όταν ο φύλακας δε θέλησε να τουςαφήσει να microπουν αλλά εκεί που στέκονταν και αντάλλασσανκουβέντες πέρασε ένας από τους υπαλλήλους της πρεσβείας πουπήγαινε στην πόλη να φάει microεσηmicroεριανό Όταν εκείνος περνώ-ντας απέσπασε την προσοχή του φύλακα οι δύο νεαροί άρπα-ξαν την ευκαιρία να microπουν στο χώρο της πρεσβείας και εξαφα-νίστηκαν αmicroέσως στις σκάλες που οδηγούσαν στους πάνω ορό-φους ∆ίχως να δώσουν καmicroία σηmicroασία στο φύλακα που τουςφώναζε να γυρίσουν πίσω

Ύστερα έγιναν όλα πολύ γρήγορα Οι έξι αυτοί συγκεντρώ-θηκαν στο κεφαλόσκαλο έξω από το προξενικό τmicroήmicroα στον πρώ-το όροφο φόρεσαν κουκούλες ληστών και έβγαλαν πιστόλιααυτόmicroατα και χειροβοmicroβίδες Έπειτα καθάρισαν τους χώρουςαπό περιττούς επισκέπτες και προσωπικό έριξαν microερικούς πυ-ροβολισmicroούς στο ταβάνι και οι σοβάδες που έπεσαν ήταν αρ-κετοί για να τραπούν σε φυγή οι περισσότεροι και να βγουν στοδρόmicroο συγκέντρωσαν τους δώδεκα υπαλλήλους που απέmicroεινανκαι τους οδήγησαν σπρώχνοντας στη βιβλιοθήκη του πάνω ορό-φου Με στρατιωτική ακρίβεια και δίχως να σπαταλήσουν χρό-νο σε οποιεσδήποτε ευγένειες

Στις 1147 ήχησε στο Κέντρο ∆ιοίκησης της αστυνοmicroίας της

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 11

Στοκχόλmicroης ο πρώτος συναγερmicroός για laquoπυροβολισmicroούς στη δυ-τικογερmicroανική πρεσβείαraquo microε αποτέλεσmicroα την πλήρη κινητο-ποίηση Αστυνοmicroικοί από το Τάξης ντετέκτιβ της ∆ίωξης Εγκλή-microατος από τα κεντρικά από το Εγκληmicroάτων Βίας και την Αστυ-νοmicroία Ασφαλείας κινητοποιήθηκαν όλο το προσωπικό πουήταν διαθέσιmicroο πήρε εντολή να κινηθεί προς τα εκεί Με τουςmicroπλε φάρους να αναβοσβήνουν microε τις σειρήνες των περιπολικώννα ουρλιάζουν και microε τα λάστιχα να αφήνουν καπνό πίσω τουςστις στροφές κατευθύνονται όλοι προς τη δυτικογερmicroανική πρε-σβεία στο Γιουργκόρντεν και η εντολή συναγερmicroού που έχουνείναι αρκετά σαφής Η δυτικογερmicroανική πρεσβεία καταλήφθη-κε από τροmicroοκράτες Άτοmicroα οπλισmicroένα και επικίνδυνα Όλοι οιαστυνοmicroικοί διατάσσονται να κινηθούν microε υπερβολική προσοχή

Πρώτα κατέφθασε ένα περιπολικό από το τmicroήmicroα του Έστερ-microαλmicro και το γεγονός ότι έφτασε στις 1146 σύmicroφωνα microε την κα-τατεθείσα αναφορά δεν είχε να κάνει microε τις microαντικές ικανότη-τες του επικεφαλής της περιπόλου αλλά microε το ότι το ρολόι τουπήγαινε δύο λεπτά πίσω τη στιγmicroή που εκείνος κατέγραφε τηνώρα αλλά αν σκεφτεί κανείς αυτά που έγιναν microετά από αυτό τολάθος δεν είχε και τόσο microεγάλη σηmicroασία

Ως τις 1230 σαράντα λεπτά αργότερα δηλαδή η αστυνοmicroίαείχε ήδη περικυκλώσει την πρεσβεία είχε καταλάβει το υπόγειοκαι τους κάτω ορόφους του κτιρίου είχε αποκλείσει την περιο-χή γύρω από την πρεσβεία για να κρατήσει microακριά τα ταχύτα-τα αυξανόmicroενα στίφη των δηmicroοσιογράφων και των περίεργωνπεραστικών είχε στήσει ένα προσωρινό κέντρο διοίκησης επι-τόπου και είχε αρχίσει να βάζει σε τάξη τις ραδιοεπικοινωνίεςκαι τις τηλεφωνικές γραmicromicroές microε τα κεντρικά microε την πρεσβείακαι microε την κυβέρνηση Ο επικεφαλής του Βίας που θα ηγούνταντης επιχείρησης ήταν παρών και όσον αφορούσε αυτόν και τουςσυναδέλφους τους ήταν πανέτοιmicroοι για δράση

Ούτε οι έξι νεαροί που βρίσκονταν microέσα στην πρεσβεία εί-χαν καθίσει microε σταυρωmicroένα χέρια Οι δώδεκα υπάλληλοι πουείχαν κρατηθεί ως όmicroηροι συmicroπεριλαmicroβανοmicroένου και του πρέ-

12 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

σβη είχαν οδηγηθεί από τη βιβλιοθήκη στο γραφείο του πρέ-σβη στη νοτιοδυτική πτέρυγα του τελευταίου ορόφου του οικο-δοmicroήmicroατος και όσο microακρύτερα γινόταν από την κεντρική είσο-δο Μερικές γυναίκες υπάλληλοι υποχρεώθηκαν να βάλουν έναχεράκι για να γεmicroίσουν κάθε κάλαθο αχρήστων microε νερό και ναφράξουν νιπτήρες και λεκάνες τουαλέτας microε χάρτινες πετσέτεςώστε να εmicroποδίσουν πιθανές επιθέσεις microε αέρια microέσα από τοδίκτυο νερού ∆ύο τροmicroοκράτες τοποθέτησαν εκρηκτικούς microη-χανισmicroούς σε στρατηγικά σηmicroεία στον τελευταίο όροφο ενώ οιυπόλοιποι φρουρούσαν τους οmicroήρους και την πόρτα προς τοκλιmicroακοστάσιο Μετά απrsquo όλα αυτά ήταν πανέτοιmicroοι σχεδόνταυτόχρονα microε τον αντίπαλό τους

Οι τροmicroοκράτες έκαναν την πρώτη κίνηση και άνοιξαν τοπαιχνίδι microε ένα απλό και ξεκάθαρο αίτηmicroα Αν η αστυνοmicroία δενεγκατέλειπε αmicroέσως το κτίριο της πρεσβείας θα πυροβολούσανέναν από τους οmicroήρους Ο αρχηγός του τmicroήmicroατος ΕγκληmicroάτωνΒίας δεν ήταν άνθρωπος που νευρίαζε microε το παραmicroικρό και χω-ρίς λόγο και η αυτοπεποίθησή του ήταν τεράστια για να microηνπούmicroε απεριόριστη Εξάλλου είχε συmicromicroετάσχει στα τραγικά γε-γονότα της πλατείας Νορmicroάλmicro πριν από ενάmicroιση χρόνο και εκείείχε microάθει ότι αν οι δράστες είχαν το χρόνο να γνωρίσουν τουςοmicroήρους τους microπορούσαν να προκύψουν τα πιο αξιοπερίεργασυναισθήmicroατα πνευmicroατικής αλληλεγγύης microεταξύ τους καθώς οκίνδυνος για πράξεις βίας microειωνόταν σηmicroαντικά Αυτός ο εν-διαφέρων ανθρώπινος microηχανισmicroός είχε αποκτήσει microάλιστα καιειδική ονοmicroασία laquoΣύνδροmicroο της Στοκχόλmicroηςraquo και στη γενικήψυχολογική παραζάλη των αναλύσεων δεν είχε προλάβει κα-νείς να σκεφτεί έστω και για λίγο το microέγεθος της εmicroπειρικήςβάσης στην οποία στηριζόταν

Γιrsquo αυτό και ο αρχηγός του Βίας πίστεψε ότι είχε όλα τα συ-microπεριφοριστικά πατήmicroατα επιστηmicroονικά αποδεδειγmicroένα καιδε δίστασε να τους ανακοινώσει ότι είχε λάβει γνώση του αιτή-microατός τους και ότι ήταν πρόθυmicroος να το συζητήσει microαζί τους Προ-φανώς όmicroως οι αντίπαλοί του χρησιmicroοποιούσαν άλλες και σκλη-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 13

ρότερες microεθόδους αφού microόλις δύο λεπτά αργότερα ακούστηκεmicroια ριπή από τον τελευταίο όροφο της πρεσβείας Μετά είχε ανοί-ξει η πόρτα του πάνω διαδρόmicroου και το microατωmicroένο κι άψυχοκορmicroί του Γερmicroανού στρατιωτικού ακολούθου πετάχτηκε στοκλιmicroακοστάσιο απrsquo όπου κατρακύλησε στον microεσαίο όροφο Καιmicroετά από αυτό οι τροmicroοκράτες ξαναήρθαν σε επαφή

Το αίτηmicroα παρέmicroενε Αν ήθελαν να πάρουν το πτώmicroα microπο-ρούσαν να το κάνουν microε την προparaπόθεση ότι θα το περισυνέλε-γαν δύο αστυνοmicroικοί που δε θα φορούσαν παρά microόνο τα σλιπτους Κι αν δεν ήθελαν να κουβαλήσουν περισσότερα πτώmicroατακαλά θα έκαναν να εγκατέλειπαν το κτίριο Μα τι ξεροκέφαλοιάνθρωποι είναι ετούτοι σκέφτηκε ο επικεφαλής του Βίας τη στιγ-microή που έδινε κοφτά την πρώτη του επιχειρησιακή εντολή Φυ-σικά και θα εγκατέλειπαν το κτίριο Φυσικά και θα αποmicroάκρυ-ναν το πτώmicroα Οπωσδήποτε και microεmicroιάς

Μετά είχε έρθει σε επαφή microrsquo εκείνο τον αρχιεπιθεωρητή απότο κεντρικό τmicroήmicroα Ερευνών που ήταν επικεφαλής των δυνάmicroεωνmicroέσα στο κτίριο και του ζήτησε να κάνει τρία πράγmicroατα Πρώτοννα στείλει έξω από το κτίριο ένα microεγάλο και επιδεικτικά φανε-ρό αριθmicroό συναδέλφων ∆εύτερον να φροντίσει να ανασυντα-χθούν όσοι απέmicroεναν στο υπόγειο Και τρίτον και τελευταίο ναορίσει δύο εθελοντές που θα ήθελαν να πάνε και να κάνουντους τραυmicroατιοφορείς ντυmicroένοι microόνο microε τα σώβρακα

Ο αρχιφύλακας Μπου Γιάρνεmicroπρινγκ από το κεντρικό τmicroή-microα Ερευνών ήταν από τους πρώτους που microε το υπηρεσιακόόπλο στο χέρι microε θέρmicroη στην καρδιά και microε καθαρό microυαλό εί-χαν ορmicroήσει στο κτίριο της πρεσβείας και είχε προθυmicroοποιηθείπρώτος και καλύτερος να είναι εθελοντής Ο ανώτερός του εί-χε απλώς κουνήσει αρνητικά το κεφάλι Ακόmicroη και ένας σχεδόνγυmicroνός Γιάρνεmicroπρινγκ ήταν πολύ τροmicroακτικό θέαmicroα για να χρη-σιmicroοποιηθεί σε αυτή την ευαίσθητη και προκαταρκτική φάσηΈτσι η αποστολή ανατέθηκε σε δύο microεγαλύτερους σε ηλικία συ-ναδέλφους του που έδειχναν πιο καλοσυνάτοι και πιο παχουλοίενώ ο Γιάρνεmicroπρινγκ και δύο άλλοι σαν κι αυτόν πήραν εντολή

14 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

να περιφρουρήσουν τη microεταφορά του πτώmicroατος και αν χρεια-ζόταν να απαντήσουν σε πυρά από τον πάνω διάδροmicroο

Αυτό ταίριαζε στον Γιάρνεmicroπρινγκ πολύ καλύτερα και αmicroέ-σως σύρθηκε microε ταχύτητα στις σκάλες και πήρε θέση Οι δύο συ-νάδελφοί του κατάφεραν microε κάποια δυσκολία να ρίξουν το άψυ-χο και καταmicroατωmicroένο κορmicroί πάνω σε ένα φορείο το οποίο έσπρω-χναν και πίσω από το οποίο καλύπτονταν και οι ίδιοι ∆εν ήτανκαι ότι ευκολότερο ειδικά όπως ήταν πεσmicroένοι microπρούmicroυτα στασκαλοπάτια αλλά τελικά τα κατάφεραν και microετά άρχισαν πολύπροσεκτικά να σέρνονται προς τα κάτω στα σκαλοπάτια σέρ-νοντας και το φορείο microαζί τους καθώς ο Γιάρνεmicroπρινγκ κρα-τούσε το όπλο του σταθερά στραmicromicroένο προς την πόρτα του δια-δρόmicroου του τελευταίου ορόφου Ακριβώς τότε ήταν που απέ-κτησε την διά βίου ανάmicroνηση από τους Γερmicroανούς τροmicroοκράτεςκαι καταληψίες της δυτικογερmicroανικής πρεσβείας στη Στοκχόλ-microη Μυρωδιά καmicroένου τηλεφώνου

Είχε διακρίνει εντελώς ξαφνικά την κάνη ενός αυτόmicroατουστη χαραmicroάδα της πόρτας και ενώ προσπαθούσε ταυτόχρονανα αλλάξει θέση για να έχει καθαρά στο στόχαστρο αυτόν πουκρατούσε το αυτόmicroατο είδε τις λάmicroψεις από την κάνη άκουσετους πυροβολισmicroούς να αντηχούν εκκωφαντικά στο στενό κλι-microακοστάσιο και τις σφαίρες να εξοστρακίζονται σαν θυmicroωmicroέ-νες σφήκες γύρω του Ήταν όmicroως η microύτη του που θυmicroόταν κα-λύτερα τη microυρωδιά καmicroένου τηλεφώνου και microόνο την επόmicroενηmicroέρα ndashόταν ο ίδιος και κάποιοι άλλοι επέστρεψαν στον τόπο τηςκαταστροφής για να βοηθήσουν να καθαρίσουνndash ανακάλυψετην αιτία αυτής της εσαεί σφηνωmicroένης στο microυαλό του ανάmicroνη-σης Η κουπαστή της σκάλας ήταν ντυmicroένη microε microαύρο βακελίτηκαι περίπου microισό microέτρο πάνω από εκεί όπου βρισκόταν το κε-φάλι του microια σφαίρα από αυτόmicroατο είχε χαράξει microιαν αυλακιάmicroήκους ενός microέτρου στην κουπαστή

Αλλά η σουηδική αστυνοmicroία δε διέθετε ούτε εξοπλισmicroό ού-τε εκπαίδευση για τέτοιες καταστάσεις Τόσο απλά ήταν ταπράγmicroατα Και αυτό αφορούσε και τους αστυνοmicroικούς που εί-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 15

χαν κρυφτεί στο υπόγειο της πρεσβείας και τους αστυνοmicroικούςndashακόmicroη περισσότερο microάλισταndash που είχαν πάρει θέσεις έξω στοδρόmicroο Κι αυτό ήταν φυσικό εξάλλου αν σκεφτόταν κανείς ότιόλες κι όλες οι εmicroπειρίες που είχε το Σώmicroα από τέτοιες κατα-στάσεις δεν ξεπερνούσαν γενναιόδωρα microετρηmicroένες τις τρειςΗ δολοφονία του Γιουγκοσλάβου πρέσβη τον Απρίλιο του 1971microια αεροπειρατεία στο αεροδρόmicroιο Μπουλτόφτα έξω από τοΜάλmicroε το Σεπτέmicroβριο του 1972 και το λεγόmicroενο laquoδράmicroα τηςπλατείας Νορmicroάλmicroraquo στη Στοκχόλmicroη τον Αύγουστο του 1973Εκείνη τη φορά ήταν ένας απλός Σουηδός κλέφτης που είχεκρατήσει οmicroήρους το προσωπικό microιας τράπεζας για να microπορέ-σει να ζητήσει την αποφυλάκιση του πιο πολυσυζητηmicroένου λη-στή τραπεζών στη Σουηδία Η αεροπειρατεία και το δράmicroα τηςπλατείας Νορmicroάλmicro έληξαν καλά microε την έννοια ότι κανένας δεσκοτώθηκε αλλά εδώ στη δυτικογερmicroανική πρεσβεία απrsquo ότιφαινόταν ίσχυαν άλλοι κανόνες παιχνιδιού αφού microόλις microιαώρα microετά ο αρχηγός του τmicroήmicroατος Βίας είχε φορτωθεί ένα πτώ-microα και αυτό δεν του άρεσε καθόλου

Γιrsquo αυτό είχε αποφασίσει να αλλάξει τακτική και να κρατή-σει πολύ χαmicroηλό προφίλ τόσο χαmicroηλό όσο δεν έπαιρνε αν microητι άλλο για να δώσει microια ευκαιρία ακόmicroη στο Σύνδροmicroο τηςΣτοκχόλmicroης να εκδηλωθεί Βαθιά microέσα του επειδή κι ο ίδιοςήταν ένας καλός άνθρωπος δεν microπορούσε να διώξει αυτή τησκέψη από το microυαλό του Και καθώς το απόγευmicroα παραχώρησετη θέση του στο βράδυ είχε αφήσει τις δυνάmicroεις τους να εφαρ-microόσουν την αστυνοmicroική εκδοχή της προσεκτικής άmicroυνας ndashτουσουηδικού σκαντζόχοιρου όπως το αποκαλούσανndash και ο ίδιοςαφιέρωσε το χρόνο του σε τηλεφωνικές συνοmicroιλίες κυρίως Μετο τmicroήmicroα του microε τη Γενική Αστυνοmicroική ∆ιεύθυνση microε εκπροσώ-πους της κυβέρνησης και του Υπουργείου ∆ικαιοσύνης σχεδόνmicroε όλους που είχαν καταφέρει να έρθουν σε επαφή microαζί του

Αργά το απόγευmicroα είχαν εmicroφανιστεί και δυο συνάδελφοιαπό τη γερmicroανική Αστυνοmicroία Ασφαλείας στο προσωρινό τουαρχηγείο επιχειρήσεων Μετά από microια σύντοmicroη περιγραφή της

16 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

κατάστασης εκείνοι τον άφησαν για να συσκεφθούν και ένα τέ-ταρτο αργότερα ήρθε ασθmicroαίνων ένας αρχιεπιθεωρητής από τοΤάξης και του ανακοίνωσε ότι αυτά τα laquoγερmicroανικά καθάρmicroα-ταraquo είχαν πάει και microοίραζαν αmicroερικανικά στρατιωτικά ρεβόλ-βερ microεγάλου διαmicroετρήmicroατος στους Σουηδούς συναδέλφους τουςΈτσι για laquoνα έχουν να κρατάνε κάτι καλύτερο από ένα ευτε-λές πιστόλι microάρκας Βάλτερ όταν τα πράγmicroατα θα σοβάρευανraquoΟ αρχηγός του Βίας άφησε έναν αναστεναγmicroό αγανάκτησης καιείπε στον αρχιεπιθεωρητή να σταmicroατήσει το ταχύτερο δυνατόναυτές τις laquoφιλανθρωπικές δραστηριότητεςraquo και να φροντίσειαυτοπροσώπως να συγκεντρωθούν όλα τα laquoδώραraquo που είχανmicroοιραστεί

laquoΑλλιώς θα εξαγριωθούν microαζί microας τα παιδιά του Τεχνικούraquoπρόσθεσε ακαδηmicroαmicroκά και microε παιδαγωγικό ύφος ∆ιότι ασχέ-τως από την έκβαση της υπόθεσης κάποια στιγmicroή θα γινότανεξονυχιστική έρευνα στον τόπο του εγκλήmicroατος και microεγάλο microέ-ρος της έρευνας θα αφιερωνόταν στο να βρουν ποια σφαίραέπεσε και από ποιο όπλο Κι αυτό το ήξερε πολύ καλά ο ίδιοςmicroια που είχε αφιερώσει πάνω από είκοσι χρόνια στην εξιχνία-ση ειδεχθών εγκληmicroάτων βίας

Ο αντίπαλος microέσα στην πρεσβεία δεν είχε εκφράσει γενικώςκάποια συγκεκριmicroένη δυσαρέσκεια για τη νέα τακτική τηςσουηδικής αστυνοmicroίας Ήταν εξάλλου απασχοληmicroένοι microε τονέλεγχο της κατάστασης και συνάmicroα microε τις διαπραγmicroατεύσεις τό-σο microε τη δική τους όσο και microε τη σουηδική κυβέρνηση για τα αιτή-microατα που είχαν θέσει Άmicroεση απελευθέρωση είκοσι έξι συντρό-φων τους από τις γερmicroανικές φυλακές microεταξύ αυτών και τωνηγετών της οργάνωσης Μπάαντερ-Μάινχοφ Μεταφορά microε αε-ροπλάνο σε χώρα που θα τους υποδεχόταν φιλικά και 20000δολάρια για τον καθένα από τους αποφυλακισmicroένους Αν δεν ικα-νοποιούσαν τα αιτήmicroατά τους θα άρχιζαν να σκοτώνουν τουςοmicroήρους έναν κάθε microία ώρα αρχίζοντας από τις δέκα το βράδυΑυτό ήταν καθαρά και ξάστερα

Πέρασαν πολλές ώρες αναmicroονής δίχως να συmicroβεί κάτι αξιο-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 17

σηmicroείωτο και καθώς η ώρα πλησίαζε δέκα αποφάσισαν ndashλόγωέλλειψης καλύτερου που ούτως ή άλλως δεν υπήρχεndash να επιτα-χύνουν τις προετοιmicroασίες για την επίθεση microε δακρυγόνα αέριατην οποία σκέφτονταν εδώ και αρκετές ώρες

Η ώρα πήγε δέκα και τέταρτο πριν φτάσει η τελική απόφα-ση της γερmicroανικής κυβέρνησης στη Βόννη ndashmicroέσω της σουηδικήςκυβέρνησης στη Στοκχόλmicroηndash στους τροmicroοκράτες στην πρεσβείατης Στοκχόλmicroης Σε microια τέτοια περίπτωση όπου ένα ουσιαστι-κό κοmicromicroάτι της τακτικής των αστυνοmicroικών δυνάmicroεων ήταν ναπροσπαθούν να κερδίζουν συνεχώς χρόνο και να καθυστερούνκατά το δυνατόν η καθυστέρηση αυτή ήταν εντελώς φυσιολο-γική και microέχρι στιγmicroής δεν είχε συmicroβεί τίποτα Αλλά microερικά λε-πτά αργότερα κάποιος εκεί microέσα πρέπει να κουράστηκε να πε-ριmicroένει πήγε και πήρε τον εmicroπορικό ακόλουθο της πρεσβείαςτον οδήγησε microπροστά σε ένα παράθυρο και τον πυροβόλησεαπό πίσω πετώντας τον κάτω

Ένας από τους ντετέκτιβ της αστυνοmicroίας τοποθετηmicroένος σεmicroια εσοχή microιας γειτονικής πρεσβείας είχε δει τον εmicroπορικόακόλουθο να δολοφονείται και όταν microετέδιδε αυτά που έβλεπεndashlaquoφαίνεται σαν να τον πυροβόλησαν στην πλάτη ή στον αυχέ-ναraquondash ο αρχηγός του τmicroήmicroατος Βίας ένιωσε ξαφνικά αποθαρρυ-microένος Οι συνέπειες του Συνδρόmicroου της Στοκχόλmicroης αυτής τηςνόστιmicroης και παρηγορητικής καραmicroέλας φαίνονταν πλέον πιοαπόmicroακρες από ποτέ Σε λιγότερο από δέκα ώρες είχαν δολο-φονηθεί δύο όmicroηροι

Αν και microετά από λίγη ώρα άρχισε πάλι να ελπίζει Ήταν πε-ρασmicroένες έντεκα και δεν είχαν σκοτώσει άλλον ενώ microερικά λε-πτά αργότερα οι τροmicroοκράτες άφησαν ξαφνικά ελεύθερες τρειςγραmicromicroατείς Μια αχτίδα ελπίδας στο πυκνό απριλιάτικο σκοτά-δι καιhellip ίσως να πήγαιναν καλά τα πράγmicroατα σκέφτηκε ο αρ-χηγός του τmicroήmicroατος Βίας διότι microια επίθεση microε δακρυγόνα δενήταν κάτι που επιθυmicroούσε ιδιαίτερα Κάτι τέτοιο θα microπορούσενα καταλήξει σε περισσότερα θύmicroατα Εξάλλου γνώριζαν καλάπόσοι ήταν οι όmicroηροι Μια οmicroάδα ανθρώπων που microειωνόταν

18 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

γοργά και που δε θα υπήρχε microέχρι το πρωί αν οι τροmicroοκράτεςκρατούσαν το λόγο τους για microία εκτέλεση ανά ώρα

Η λύτρωση ήρθε ένα τέταρτο πριν τα microεσάνυχτα Ο αρχηγόςτου τmicroήmicroατος Βίας είχε βγει από εκείνο το παράπηγmicroα οικοδο-microής όπου είχε εγκαταστήσει το προσωρινό αρχηγείο του για ναπερπατήσει λιγάκι να πάρει λίγο φρέσκο αέρα και να καπνίσειάλλο ένα τσιγάρο Πρώτα είδε τη λάmicroψη από το κτίριο της πρε-σβείας έπειτα ένιωσε το ταρακούνηmicroα εκεί στην κατηφόραόπου στεκόταν και microόλις microετά άκουσε την ακολουθία των εκρή-ξεων Σύννεφα από θρυmicromicroατισmicroένα γυαλιά οικοδοmicroικά υλικάκαπνούς και τέλος οι κραυγές των ανθρώπων microέσα από το κτί-ριο Άνθρωποι που σκαρφάλωναν να βγουν από τα παράθυραπου πηδούσαν ρίχνονταν στο κενό γαντζώνονταν στην πρόσο-ψη γλιστρούσαν έπεφταν σηκώνονταν ξανά ή δε σηκώνοντανποτέ Έτσι τα θυmicroόταν κάθε φορά που τα ξανάφερνε στο microυα-λό του ακριβώς microε αυτή τη σειρά λάmicroψεις ταρακούνηmicroα κρό-τοι καπνός κραυγές άνθρωποι

Σε αντίθεση microε τον ρεπόρτερ της τηλεόρασης που ήταν υπεύ-θυνος για την απευθείας microετάδοση ο ίδιος δεν πετάχτηκε σαντρελός από το φόβο του Τώρα αν microετακινήθηκε λίγο ή αν ανα-πήδησε την ώρα της έκρηξης δεν ήταν κάτι που οφειλόταν σε δι-κή του αντίδραση Αντιθέτως είχε προλάβει να σκεφτεί αρκε-τά Που να πάρει ο διάβολος σκέφτηκε αν και ποτέ του δε βλα-στηmicroούσε Μετά είχε σβήσει το τσιγάρο του και είχε επιστρέψειστην καρέκλα του στο προσωρινό αρχηγείο Πάνω στην ώρα δη-λαδή microια που εκεί microέσα ήταν ήδη σωστό τρελοκοmicroείο

Μισή ώρα αργότερα είχαν περάσει όλα και ως εκ θαύmicroα-τος δίχως απώλειες σοβαρές Με microια εξαίρεση έδειχναν όλοιndashοι τροmicroοκράτες οι όmicroηροι και οι αστυνοmicroικοί στο υπόγειο τηςπρεσβείας και κοντά στο κτίριοndash να έχουν επιζήσει της εκρή-ξεως Πολλοί ήταν τραυmicroατισmicroένοι κάνα δυο microάλιστα σοβαράαλλά όλοι ήταν ζωντανοί

Οι τροmicroοκράτες συνελήφθησαν και αν ο ίδιος και οι συνά-δελφοί του δεν είχαν κάνει κάποιο λάθος πρέπει να είχαν συλ-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 19

ληφθεί όλοι Τουλάχιστον είχαν συλλάβει εκείνους που οι ερευ-νητές του τmicroήmicroατός του είχαν παρατηρήσει και microετρήσει κατάτη διάρκεια της ηmicroέρας και της νύχτας Ένας ήταν ακόmicroη microέσαστην πρεσβεία microόλις τον είχαν βρει ή microάλλον microόλις είχαν βρειτον microισό και τον είχαν αναγνωρίσει πριν από πολλές ώρες Τέσ-σερις από αυτούς είχαν συλληφθεί στο πάρκινγκ πίσω από τοκτίριο της πρεσβείας Προφανώς σε microια απέλπιδα προσπάθειαδιαφυγής microε το ενοικιασmicroένο αυτοκίνητο microε το οποίο είχαν φτά-σει εκεί πριν από δώδεκα ώρες ενέργεια εντελώς ανόητη διό-τι η αστυνοmicroία είχε διασφαλίσει το εν λόγω όχηmicroα ήδη από τοαπόγευmicroα

Ο πέmicroπτος και τελευταίος από τους τροmicroοκράτες είχε συλλη-φθεί καθώς περιπλανιόταν παραπατώντας στον κήπο της νορ-βηγικής πρεσβείας Μαυρισmicroένος από τους καπνούς microε ρούχαπου ακόmicroη κάπνιζαν από την έκρηξη microε καψαλισmicroένα microαλλιάγεmicroάτος εγκαύmicroατα σχεδόν τυφλωmicroένος παντελώς εν συγχύσειΑρχικά τον πέρασαν για κάποιον από τους οmicroήρους Αλλά τώ-ρα είχε λυθεί κι αυτό Τρεις από αυτούς είχαν οδηγηθεί στο νο-σοκοmicroείο ένας ήταν σε άθλια κατάσταση αλλά τους άλλους δύοτους έστειλαν κατευθείαν στα κελιά της αστυνοmicroίας αφού τουςέβαλαν κάποια τσιρότα Όλοι ήταν δεmicroένοι microε χειροπέδες καιδύο από αυτούς είχαν και αλυσίδες στα πόδια για σιγουριά

Ο Γιάρνεmicroπρινγκ είχε φύγει από εκεί λίγο microετά τις δύο τηνύχτα Ήταν ένας από τους τελευταίους άντρες του Ερευνώνπου έφυγαν Είχαν αποmicroείνει οι συνάδελφοι από το Τάξης πουείχαν αναλάβει τη φρούρηση του τόπου εγκλήmicroατος όπως καιοι τεχνικοί της Σήmicroανσης που προσπαθούσαν να ζεσταθούνόσο περίmicroεναν την πυροσβεστική να τελειώσει τη δουλειά τηςΗ ώρα είχε πάει τρεις ώσπου να φτάσει στο σπίτι Εκεί τον πε-ρίmicroενε microια ανήσυχη σύζυγος στα πρόθυρα νευρικού κλονισmicroούκαι τρία microικρά παιδιά που κοιmicroόνταν εκ των οποίων το microεγα-λύτερο είχε αποκοιmicroηθεί από την υπερένταση microπροστά στην τη-λεόραση πριν από πολλές ώρες δίχως όmicroως να είναι καθόλουανήσυχο

20 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

Ο ίδιος ένιωθε παράξενα αποστασιοποιηmicroένος και όταν ησύζυγός του του είπε ότι ο καλύτερος φίλος του και συνάδελφοςΛαρς Μάρτιν Γιούχανσον είχε τηλεφωνήσει καmicroιά δεκαριά φο-ρές όλο το απόγευmicroα και το βράδυ εκείνος απλώς έγνεψε καιέβγαλε το τηλέφωνο από την πρίζα για σιγουριά Μετά είχε κοι-microηθεί έπεσε σε ένα βαθύ ύπνο δίχως όνειρα και ξύπνησε έξιώρες αργότερα Εντελώς καθαρός στο microυαλό έστω κι αν υπήρ-χε ακόmicroη εκείνη η παράξενη αίσθηση πως όσα είχαν γίνει δενείχαν καmicroία σχέση microε τον ίδιο Η microυρωδιά του καmicroένου βακελί-τη ήταν κι αυτή εκεί Θα περάσει σκέφτηκε Θα περάσει

Κατά τη διάρκεια του ∆ευτέρου παγκοσmicroίου πολέmicroου ο Άγ-γλος ηγέτης Ουίνστον Τσόρτσιλ συνήθιζε συχνά να λέει ότιlaquoόποιος έχει προειδοποιηθεί είναι και προετοιmicroασmicroένοςraquo Όλατα δύσκολα χρόνια το επαναλάmicroβανε σχεδόν σαν ξόρκι στοκοινοβούλιο στο κυβερνητικό συmicroβούλιο και σε επίσηmicroες οmicroιλίεςπρος τον βαριά δοκιmicroαζόmicroενο λαό του laquoHe who is forewarnedis also forearmedraquo Και εκ των υστέρων microε όλα τα στοιχεία ανάχείρας βλέποντας πώς τέλειωσε εκείνος ο πόλεmicroος παρά τιςάσχηmicroες πιθανότητες που είχαν να νικήσουν αρχικά microάλλοναυτό που έλεγε συνεχώς πρέπει να ίσχυε για τον ίδιο και για πά-ρα πολλούς από τους συmicroπατριώτες του τουλάχιστον Αλλά τώραστη συγκεκριmicroένη περίπτωση microε την πρεσβεία δεν ίσχυε κάτιτέτοιο διότι όταν συνέβη ήρθε σαν κεραυνός εν αιθρία και απο-τέλεσε καθαρή έκπληξη αν και επί πολλά χρόνια οι προειδο-ποιήσεις έπεφταν βροχή

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 21

II

Οπρώτος από τα microέλη της κυβέρνησης που έmicroαθε τι γινό-ταν δεν ήταν ο υπουργός ∆ικαιοσύνης ndashδιότι αυτόςέπρεπε να είχε ενηmicroερωθεί πρώτοςndash αλλά ο πρωθυ-

πουργός και αυτό οφειλόταν σε κάποια κοινή ανθρώπινη λογι-κή που δεν είχε καmicroία ουσιαστική επίπτωση τελικά

Μόλις ο υπεύθυνος βάρδιας στο Κέντρο ∆ιοίκησης καιΕλέγχου της αστυνοmicroίας διασαφήνισε ότι τα πράγmicroατα ήταν σο-βαρά και δεν επρόκειτο για κάποιο ψεύτικο συναγερmicroό άρπα-ξε το ντοσιέ της υπηρεσίας και έριξε microια microατιά στον κατάλογοτων microέτρων που έπρεπε να ληφθούν σε microια περίπτωση σαν κιαυτή Τα υπόλοιπα ήταν θέmicroα ρουτίνας Πρώτα τηλεφώνησεστον αρχηγό του τmicroήmicroατος Εγκληmicroάτων Βίας που ήταν ο άmicroεσαυπεύθυνος στην αστυνοmicroία της Στοκχόλmicroης Εκείνος είχε απα-ντήσει microε το πρώτο κουδούνισmicroα άκουσε προσεκτικά και τουζήτησε να επανέλθει microόλις microάθαινε κάτι περισσότερο Μετά ουπεύθυνος βάρδιας στο Κέντρο ∆ιοίκησης τηλεφώνησε στονυπεύθυνο της Αστυνοmicroίας Ασφαλείας ο οποίος σύmicroφωνα microε τιςοδηγίες που είχε τηλεφώνησε στον βοηθό υφυπουργό ∆ικαιο-σύνης που ήταν αρmicroόδιος για το πρακτικό microέρος των επαφώντου Υπουργείου ∆ικαιοσύνης και της κυβέρνησης microε την Αστυ-νοmicroία Ασφαλείας

Το τηλέφωνο του βοηθού υφυπουργού ήταν κατειληmicromicroένοκαι ο υπεύθυνος του Κέντρου ∆ιοίκησης όσο περίmicroενε να ελευ-θερωθεί η γραmicromicroή ndashmicroια που τα δευτερόλεπτα κυλούσαν βασα-νιστικά αργάndash και για να microπορεί να κάνει και κάτι άλλο σε πε-ρίπτωση που εκείνος ο βλάκας στην άλλη άκρη της γραmicromicroής θασυνέχιζε να λέει microαλακίες στον αιώνα τον άπαντα είχε microετα-φέρει το κατειληmicromicroένο ακουστικό στο αριστερό χέρι και microε τοδεξί σχηmicroάτισε στο άλλο τηλέφωνο τον απευθείας αριθmicroό τουυφυπουργού παρά τω πρωθυπουργώ Εκείνος απάντησε αmicroέ-

σως και ενηmicroερώθηκε σε λιγότερο από ένα λεπτό Και ακριβώςτη στιγmicroή που τερmicroάτιζε τη συνοmicroιλία του άκουσε ένα laquoεmicroπρόςraquoαπό το κατειληmicromicroένο microέχρι στιγmicroής τηλέφωνο και όσα έγινανmicroετά ήταν απολύτως σύmicroφωνα microε τις γραπτές οδηγίες που είχε

Η παρέκκλιση από τη ρουτίνα δεν είχε ανακαλυφθεί ποτέούτε καν συζητήθηκε ∆εν είχε καmicroία απολύτως σηmicroασία ούτεγια τη σουηδική ούτε για τη γερmicroανική σύγχρονη ιστορία και οίδιος ο υπεύθυνος του Κέντρου ∆ιοίκησης δεν είχε κάνει καmicroίαιδιαίτερη σκέψη σχετικά Κάποια στιγmicroή είχε microιλήσει γιrsquo αυτόαναφέροντάς το σαν microικρή λεπτοmicroέρεια σε microια καλή ιστορίαόταν βρισκόταν microαζί microε συναδέλφους που εmicroπιστευόταν microετάαπό ένα ωραίο δείπνο και τη στιγmicroή που έπιναν το δεύτερο κο-νιάκ microε τον καφέ τους Αλλά τίποτα πέραν αυτού

Ο πρωθυπουργός και ο υπουργός του ήταν ενηmicroερωmicroένοιευθύς εξαρχής ο υπουργός ∆ικαιοσύνης θα πίστευε microέχρι ναπεθάνει ότι ήταν laquoο πρώτος που το έmicroαθεraquo και καθώς η microέραέγερνε προς το βράδυ και οσονούπω προς τη νύχτα ένας αυξα-νόmicroενος αριθmicroός microελών της κυβέρνησης υψηλόβαθmicroοι αστυνο-microικοί και ανώτεροι λειτουργοί της κυβέρνησης είχαν συγκεντρω-θεί στο γραφείο του πρωθυπουργού και κανείς τους δεν ήτανιδιαίτερα χαρούmicroενος Η ζωή τούς φαινόταν βαριά και άδικηδιότι εδώ δεν επρόκειτο γιrsquo αυτούς και για τη Σουηδία που εί-χαν αναλάβει να κυβερνήσουν κατόπιν κανονικότατων δηmicroο-κρατικών εκλογών

Πρώτα είχαν τη δολοφονία του πρέσβη της Γιουγκοσλαβίαςκάποιοι Κροάτες εξτρεmicroιστές και αυτονοmicroιστές και ένας νεκρόςΣέρβος πρέσβης και αν παρέβλεπε κανείς όλα τrsquo άλλα η Σουη-δία δεν έφερε καmicroία ευθύνη γιrsquo αυτό Μετά κάποιοι άλλοι Κροά-τες τροmicroοκράτες που είχαν κάνει αεροπειρατεία σε ένα αερο-πλάνο της SAS για να ελευθερώσουν τους δολοφόνους του πρέ-σβη και πάνω στη φούρια έθεσαν σε κίνδυνο τη ζωή περίπουεκατό απλών Σουηδών και κατέληξαν στην Ισπανία όπου αmicroέ-σως τα παράτησαν και παραδόθηκαν στην αστυνοmicroία Και τώ-ρα microισή ντουζίνα τρελοί φοιτητές που αυτοαποκαλούνταν Σο-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 23

σιαλιστική Κολεκτίβα Ασθενών ή επί το γερmicroανικότερον So-zialistisches Patientenkollektiv οι οποίοι ήθελαν να ανατρέψουνmicroε τη βία τη γερmicroανική κοινωνία και είχαν επιλέξει να το κά-νουν στη Στοκχόλmicroη λες και χάθηκαν οι άλλες πόλεις του κό-σmicroου Ήταν άδικο και τόσο microη σουηδικό που να σε πιάνει σύ-γκρυο Εξάλλου microε πολλή δυσκολία είχαν καταπιεί το γεγονόςότι ένα ντόπιο ταλέντο από το παραδοσιακό λούmicroπεν προλετα-ριάτο του εγκλήmicroατος είχε microπει σε microια τράπεζα στην πλατείαΝορmicroάλmicro και κράτησε οmicroήρους όλο το προσωπικό

Στην αρχή κάθισαν στο γραφείο του πρωθυπουργού και συ-ζήτησαν πώς να σώσουν τους οmicroήρους δίχως αχρείαστη και πα-ραπανίσια αιmicroατοχυσία Αρκετά ήταν αυτά που είχαν ήδη συmicro-βεί Οι ιδέες είχαν στερέψει αλλά τελικά ο πρωθυπουργός πουήταν παλιός έφεδρος αξιωmicroατικός στο ιππικό έκανε την πρότα-ση να επιτεθεί η αστυνοmicroία στο κτίριο Μια ιδέα που ωστόσοαπερρίφθη οmicroόφωνα microεmicroιάς από την ανώτατη αστυνοmicroική ηγε-σία Η σουηδική αστυνοmicroία δε διέθετε ούτε εξοπλισmicroό ούτε εκ-παίδευση για τέτοιες αποστολές παρόλο που ζητούσαν ndashκαθώςπολύ έξυπνα άρπαξε την ευκαιρία να υπενθυmicroίσει ο αρχηγός τηςΣουηδικής Αστυνοmicroίαςndash χρήmicroατα από το υπουργείο γιrsquo αυτή τηνυπόθεση διαρκώς και επί πολλά χρόνια Αλλά λεφτά δεν είχανδει ποτέ τους και γιrsquo αυτό δεν είχαν ούτε τον εξοπλισmicroό ούτε τηνεκπαίδευση Έστω κι αν η θέληση πάντα υπήρχε βεβαίως

laquoΘα είναι λοιπόν καθαρή αποστολή αυτοκτονίαςraquo διευκρί-νισε ο αρχηγός της σουηδικής αστυνοmicroίας microε τη ρωτακίζουσαπροφορά του χαρακτηριστική για όλους τους καταγόmicroενουςαπό τη Σκόνε Κι αmicroέσως microια δυσθυmicroία κατέλαβε το σύνολο τωνσυγκεντρωmicroένων

Όταν η γερmicroανική κυβέρνηση διεmicroήνυσε ότι απέρριπτε κα-τηγορηmicroατικά τα αιτήmicroατα των τροmicroοκρατών οι διαθέσεις έπε-σαν ακόmicroη χαmicroηλότερα και τελικά συmicroφώνησαν ndashλόγω έλλει-ψης καλύτερων ιδεών και επειδή κάτι έπρεπε να γίνει τέλος πά-ντωνndash ότι έπρεπε τουλάχιστον να εκτοξεύσουν λίγα δακρυγόναmicroέσα στο κτίριο Όσο σχεδίαζαν αυτή τη λύση το θέmicroα λύθηκε

24 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

από microόνο του microε την κυριολεκτική ανατίναξη του τελευταίου ορό-φου της πρεσβείας στον αέρα Κανείς δε γνώριζε πώς έγινε ανκαι αυτό θα το έλυναν αργότερα κάποιοι άλλοι αλλά δεν είχεσηmicroασία πια αφού όλοι microέσα στο κτίριο είχαν διασωθεί κατα-πώς φάνηκε και εξάλλου υπήρχαν άλλα πιο σηmicroαντικά και πε-ρίπλοκα ερωτήmicroατα που έπρεπε να απαντηθούν σε τούτη τη νυ-χτιάτικη laquoηmicroερήσιαraquo διάταξη

Σε αυτή τη φάση λίγο πριν τα microεσάνυχτα είχαν microεταβεί όλοιστην αίθουσα συνεδριάσεων της κυβέρνησης και οι συζητήσειςέλαβαν σύντοmicroα νέο προσανατολισmicroό ∆ηλαδή πώς θα microπορούσαντο συντοmicroότερο δυνατόν να απαλλαγούν από τους πέντε επιζή-σαντες τροmicroοκράτες Η ιδέα και microόνο να τους έχουν αmicroπαρωmicroέ-νους σε σουηδικές φυλακές microε συνεχείς προσπάθειες απελευθέ-ρωσης microέσω νέων αεροπειρατειών απαγωγών και άλλων τέτοιωνενεργειών που αναmicroενόταν να επινοήσουν οι σύντροφοί τους ήτανακριβώς το χειρότερο που θα microπορούσαν να φανταστούν

laquo∆ιώξτε τους ∆ε χρειάζεται να το συζητάmicroεraquo είπε ένας απότους γηραιότερους υπουργούς συνοψίζοντας το θέmicroα πριν αρ-χίσουν ακόmicroη καλά καλά οι διαβουλεύσεις

Ο microόνος που έφερε αντιρρήσεις ήταν ένας από τα microέλη τηςκυβέρνησης σύmicroβουλος στο Υπουργείο ∆ικαιοσύνης ειδικόςνοmicroικός σύmicroβουλος της κυβέρνησης και ο ίδιος ο συντάκτης τηςαντιτροmicroοκρατικής νοmicroοθεσίας που θα αποτελούσε τη βάση γιατην άmicroεση απέλαση Σύmicroφωνα microε αυτόν το πρόβληmicroα δεν ήτανκαν περίπλοκο Αν σκέφτονταν να χρησιmicroοποιήσουν τον αντι-τροmicroοκρατικό νόmicroο δεν υπήρχε νοmicroική βάση για να απελάσουντους πέντε τροmicroοκράτες αλλά επειδή δεν ήταν καιρός για νο-microικές σοφιστείες η κυβέρνηση οmicroόφωνα microαζί microε τον νοmicroικόσύmicroβουλο αποφάσισε να απελάσει αmicroέσως τους πέντε microε βάσηακριβώς τον αντιτροmicroοκρατικό νόmicroο που αφορούσε στην πρά-ξη microόνο ξένους πολίτες και ως εκ τούτου δεν αποτελούσε κανθέmicroα του Υπουργείου ∆ικαιοσύνης

laquo∆εν microπορεί να κρατάει κανείς το νόmicroο υπό microάλης σε τέτοιεςπεριπτώσειςraquo είπε το microέλος του κυβερνητικού συmicroβουλίου που

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 25

ήταν υπεύθυνο για θέmicroατα ξένων πολιτών συνοψίζοντας κοmicro-ψά την απόφαση Ήταν το νεαρότερο microέλος της κυβέρνησης ήτανγυναίκα και πολύ αποφασιστική σε σχέση microε τους άρρενες συ-ναδέλφους της που είχαν τα διπλά της χρόνια

Γιrsquo αυτήν η 25η Απριλίου ηmicroέρα Παρασκευή είχε ως εκ τού-του αποβεί microια ηmicroέρα γεmicroάτη πρακτικά καθήκοντα από νωρίςτο πρωί microέχρι αργά microετά τα microεσάνυχτα Πρώτα έπρεπε να προ-σπαθήσει για την επίλυση των νοmicroικών θεmicroάτων ndashόσο πιο καλάmicroπορούσε βεβαίωςndash και microετά να τακτοποιήσει χίλιες δυο πρα-κτικές λεπτοmicroέρειες σε σχέση microε την καθαυτό απέλαση Οι Γερ-microανοί για παράδειγmicroα είχαν υποσχεθεί να στείλουν ένα αερο-πλάνο που θα microετέφερε τους συmicroπατριώτες τους αλλά εκείνοδε φάνηκε ποτέ αν και αυτό δεν έπαιζε microεγάλο ρόλο αφού ήδηαπό την αρχή και για σιγουριά είχε παρθεί η απόφαση να έχουνένα σουηδικό αεροπλάνο σε αναmicroονή για παν ενδεχόmicroενο Γε-microάτο καύσιmicroα έτοιmicroο microε ξεκούραστο και ευδιάθετο πλήρωmicroακαι νοσηλευτικό προσωπικό βρισκόταν ήδη και περίmicroενε στοαεροδρόmicroιο της Αρλάντα

Η υγεία των απελαθέντων είχε δηmicroιουργήσει προβλήmicroαταΚανείς τους δεν ήταν σε άριστη κατάσταση αλλά για τρεις απόαυτούς οι γιατροί είχαν δώσει εν πάση περιπτώσει άδεια και microετον τέταρτο τα πράγmicroατα ήταν ακόmicroη απλούστερα Έφερε τό-σο βαριά εγκαύmicroατα που αν microετακινούσες λίγο το κρεβάτι τουαπό εκεί που ήταν θα ισοδυναmicroούσε microε πραγmicroατική εκτέλεσηΓιrsquo αυτό και αναγκάστηκαν να κάνουν λίγη υποmicroονή καmicroιά βδο-microάδα microέχρι να σταθεροποιηθεί η κατάστασή του αρκετά ώστενα microπορεί να επιζήσει κατά τη microεταφορά του στη ∆υτική Γερ-microανία Το να τον στείλουν έτσι όπως ήταν και να πεθάνει στοδρόmicroο δεν ήθελαν ούτε να το σκέφτονται Κάτι τέτοια έκαναντον κόσmicroο να θέλει να εκδικηθεί Αλλά microετά από microια εβδοmicroάδαείχε δοθεί άδεια να microεταφερθεί στην πατρίδα του και microόλιςέφτασε εκεί νοσηλεύτηκε άλλη microια εβδοmicroάδα σε γερmicroανικό νο-σοκοmicroείο και microετά πέθανε

Το πέmicroπτο microέλος της οmicroάδας των τροmicroοκρατών η microόνη γυ-

26 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

ναίκα που είχε συmicromicroετάσχει στην κατάληψη της πρεσβείας ήταναυτή που αποτέλεσε το microεγάλο πρόβληmicroα διότι εκεί οι γνώmicroεςτων γιατρών διίσταντο κατά πολύ Ο πρώτος γιατρός που ρωτή-θηκε δεν έβλεπε κανένα απολύτως κώλυmicroα στην πραγmicroατοποίη-ση της απέλασής της αλλά όταν εmicroφανίστηκαν το αρmicroόδιο κυ-βερνητικό στέλεχος microια microεγάλη συνοδεία αστυνοmicroικών και τοαπαραίτητο νοσηλευτικό προσωπικό για να την παραλάβουναπό το νοσοκοmicroείο ο υπεύθυνος αρχίατρος άρχισε να προβά-λει κάποιες αντιρρήσεις Στο τέλος έπαιξε και τον άσο που κρα-τούσε στο microανίκι του και απλώς αρνήθηκε να της δώσει εξιτή-ριο Αν την έπαιρναν από εκεί θα έπρεπε να αναλάβει κάποιοςάλλος την ιατρική ευθύνη και εκτός αυτού ήθελε και microια βε-βαίωση από το κυβερνητικό στέλεχος ότι ο ίδιος είχε εναντιω-θεί στη microεταφορά της

Αν τώρα αυτό που είχε κατά νου ήταν το καλό της ασθενούςmicroάλλον ανόητα είχε πράξει διότι είχε υποτιmicroήσει προφανέστα-τα την αντίπαλό του και σε τέτοιες περιπτώσεις δεν κέρδιζε κα-νείς νίκες περιφερόmicroενος microε το νόmicroο υπό microάλης Εντελώς ανέκ-φραστο το κυβερνητικό στέλεχος έβγαλε το στιλό του και υπέ-γραψε το εξιτήριο Μετά έγραψε και microια βεβαίωση την οποίαέδωσε στον κύριο γιατρό και εν συνεχεία η ίδια και η ακολου-θία της πήραν την ασθενή και κατευθύνθηκαν στο αεροδρόmicroιοτης Αρλάντα Αmicroέσως microετά τις τρεις το απόγευmicroα ηmicroέρα Σάβ-βατο απογειώθηκε επιτέλους το κυβερνητικό αεροπλάνο microεπροορισmicroό κάποια microυστική περιοχή στη ∆υτική Γερmicroανία microε-ταφέροντας τέσσερις Γερmicroανούς τροmicroοκράτες

Αυτό που είχε συmicroβεί δεν ήταν βεβαίως καmicroιά ευχάριστηιστορία αλλά microέσα στην ατυχία της η κυβέρνηση είχε την τύχηνα έχει την οmicroόφωνη υποστήριξη της κοινής γνώmicroης Κι επιπρο-σθέτως η ευαρέσκεια για πρώτη φορά προερχόταν τόσο απότον κόσmicroο όσο και από εκείνα τα microίντια Ο microέσος Σουηδός ήτανγια να το πούmicroε καθαρά οργισmicroένος Πολύ microη σουηδικό και ταυ-τόχρονα τόσο χαρακτηριστικά γερmicroανικό να φορτώνουν τα δι-κά τους προβλήmicroατα στους φιλειρηνικούς γείτονές τους κατά τέ-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 27

τοιον τρόπο Κάτι που δυστυχώς οι Γερmicroανοί συνήθιζαν να κά-νουν εδώ και πολύ καιρό ∆ιότι microε λίγα λόγια οι Γερmicroανοί είχαντους τροmicroοκράτες που τους άξιζαν και εκτός αυτού όλοι όσοιπήγαιναν στο εξωτερικό το χειmicroώνα γνώριζαν πως οι Γερmicroανοίπάντα χώνονταν πρώτοι στις ουρές των τελεφερίκ στις πιο δη-microοφιλείς πίστες σκι της Ευρώπης και παρά το γεγονός ότι αυτέςβρίσκονταν ως επί το πλείστον στην Αυστρία ή στην Ελβετία

Στα microέσα microαζικής επικοινωνίας οι διάφοροι αρθρογράφοικαι συντάκτες και οι λεγόmicroενοι ειδικοί είχαν επιδοθεί σε έναόργιο επιθέσεων κατά των αποτυχιών και των λαθών της γερ-microανικής κυβέρνησης Η γερmicroανική κυβέρνηση δεν είχε απλώςαποφύγει να αναλάβει κάθε ευθύνη αλλά είχε κι από πάνω τοθράσος να microεταβιβάσει κυριολεκτικά τις δικές της ευθύνες στησουηδική κυβέρνηση στη σουηδική αστυνοmicroία και στον σουη-δικό λαό Εκτός αυτού οι Γερmicroανοί αποδεικνύονταν τόσο από-λυτα και ολοκληρωτικά ανίκανοι ώστε το microοναδικό λογικό συ-microπέρασmicroα που θα microπορούσε να εξαχθεί ήταν ότι η γερmicroανικήπρεσβεία θα πρέπει να άρπαξε από microόνη της φωτιά και ότι η συmicro-βολή των τροmicroοκρατών στην όλη υπόθεση θα έπρεπε να θεω-ρείται microάλλον αποτέλεσmicroα και όχι αιτία

Αν καλοσκεφτόταν κανείς τι είχε συmicroβεί ο τρόπος microε τονοποίο αντιmicroετώπισαν τα microίντια την κατάσταση ήταν σχεδόν υπερ-βολικός και microε microία microόνο εξαίρεση την οποία έβρισκες φυσικάστη microεγάλη συντηρητική πρωινή εφηmicroερίδα Στο κεντρικό τηςάρθρο ndashlaquoσε αυτό το ληmicroέρι των γενικώς ολιγόνοων και microετα-στραφέντων οπορτουνιστώνraquo όπως τους αποκαλούσε ο πρω-θυπουργός όταν ξεχείλιζε από διάθεσηndash είχε προσθέσει microιασύντοmicroη πτυχή όπου ο συντάκτης είχε το θράσος να συγκρίνειτην κατάληψη της πρεσβείας από Γερmicroανούς τροmicroοκράτες microετην ανατίναξη του γεmicroάτου απεργοσπάστες αγγλικού πλοίουlaquoΑmicroάλθειαraquo από τον Άντον Νίλσον και τους συντρόφους τουστο Μάλmicroε πριν από εξήντα επτά χρόνια

Αυτό για να το πούmicroε ήπια εξόργισε τον υπουργό Οικονο-microικών και Νέστορα της κυβέρνησης έτσι που microετά από microια

28 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

εβδοmicroάδα έχωσε τους αντίχειρες στις τιράντες του και στη διάρ-κεια ενός υπέροχου microπουρζουάδικου δείπνου που παρέθεσανοι εκπρόσωποι της αγοράς laquoέψαλε τον αναβαλλόmicroενο στον αρ-χισυντάκτη της εφηmicroερίδαςraquo Σύmicroφωνα microε παρόντες microάρτυρεςη οmicroιλία του υπήρξε άκρως απολαυστική και ndashαν σκεφτεί κα-νείς το περιορισmicroένο κοινωνικοπολιτικό κατεστηmicroένο στη microικρήχώρα που λέγεται Σουηδίαndash άκρως λογική κατόπιν όσων είχανσυmicroβεί Αλλά πέρα από αυτά δεν έγινε ουσιαστικά τίποτα ∆ιό-τι το όλο πράγmicroα ήταν πολύ microη σουηδικό για να εξελιχθεί σε κά-τι περισσότερο

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 29

III

Ηαστυνοmicroική έρευνα που ακολούθησε δεν ήταν κακήΠανάθλια ήταν Αν microάλιστα λάβαινες υπόψη σου ότιεπρόκειτο για ένα από τα σοβαρότερα εγκλήmicroατα στην

ιστορία της χώρας microετά τον πόλεmicroο δε θα microπορούσες να κατα-λάβεις εύκολα πώς εξελίχθηκε έτσι Μία από τις εξηγήσεις πουδόθηκαν και συζητήθηκαν σε επίπεδο ανώτατης αστυνοmicroικήςηγεσίας ndashmicroεταξύ άλλων σε εmicroπιστευτικές συνοmicroιλίες του αρχη-γού της σουηδικής αστυνοmicroίας microε τους στενότερους και ηλικια-κά νεότερους συνεργάτες τουndash ήταν ότι η κυβέρνηση κατά κά-ποιον microυστηριώδη τρόπο έδειχνε πραγmicroατικά αδιάφορη να συ-ζητήσει το θέmicroα και ότι αυτή η στάση είχε microεταδοθεί και στηναστυνοmicroία ∆ιότι ήταν ένα έγκληmicroα καθαρά πολιτικό και είχεςταυτόχρονα microια κυβέρνηση που εντελώς απροκάλυπτα παρα-microέριζε την όλη υπόθεση από το δικό της τραπέζι συζητήσεων ndashοπότε τι να σου κάνει κι η αστυνοmicroία

Ο αρχηγός του τmicroήmicroατος Αντιmicroετώπισης Εγκληmicroάτων Βίαςτης αστυνοmicroίας της Στοκχόλmicroης δεν ήταν άνθρωπος που ασχο-λούνταν microε πολιτικές θεωρητικολογίες Αυτά microπορούσαν να τακάνουν άλλοι και η στάση που κρατούσε η κυβέρνηση στο έναή στο άλλο θέmicroα τον άφηνε παγερά αδιάφορο Ούτε που τουςψήφιζε εξάλλου Αντιθέτως ήταν πυρ και microανία που είχαν χώ-σει την ουρά τους στην έρευνά του και είχαν στείλει στο σπίτιτους τους δράστες Πώς δηλαδή να διεξήγε έρευνα εγκλήmicroατοςαν δεν είχε τη δυνατότητα να ανακρίνει τους υπόπτους

Ο ίδιος είχε πραγmicroατικά διακαή επιθυmicroία να microιλήσει microε τουςδράστες Με την ησυχία του microε τη σειρά και όσες φορές χρεια-ζόταν για να microπουν όλα τα κοmicromicroάτια του παζλ στη θέση τουςΑυτό το είχε καταφέρει αναρίθmicroητες φορές παλιότερα και ήτανπεπεισmicroένος ότι θα είχε κάνει το ίδιο και αυτή τη φορά και δί-χως καν τη βοήθεια διερmicroηνέα ∆ιότι σε αντίθεση microε τους συ-

ναδέλφους του είχε όντως πάρει πτυχίο από το σχολαρχείο Βιτ-φέλντσκα στο Γκέτεmicroποργκ και τα γερmicroανικά που είχε microάθειστο σχολείο λειτουργούσαν ακόmicroη άψογα Αυτό που είχε κατα-φέρει να κάνει η κυβέρνηση από ερευνητικής απόψεως ήτανκαθαρό σαmicroποτάζ Και το χειρότερο ήταν πως οι κυβερνητικοίέδειχναν να microην έχουν καταλάβει τι έκαναν

Τώρα ο αρχηγός και οι συνάδελφοί του αρκέστηκαν να διε-ξαγάγουν microια τεχνική έρευνα σε συνθήκες που microόνο ιδανικές δενήταν Ήδη microετά την έκρηξη ο τόπος του εγκλήmicroατος έmicroοιαζε σαννα είχε περάσει τυφώνας Σύmicroφωνα microε όσα είχαν πει οι τροmicroο-κράτες από τηλεφώνου όταν καλούσαν για να θέσουν τους εκ-βιαστικούς όρους τους στην κυβέρνηση είχαν τοποθετήσει δεκα-πέντε κιλά ΤΝΤ στο κτίριο και δεν υπήρχε απολύτως τίποτα στοντόπο του εγκλήmicroατος που να διέψευδε τον παραπάνω ισχυρισmicroό

Η παρέmicroβαση της πυροσβεστικής όσο αναπόφευκτη κι ανήταν δεν είχε κάνει καλύτερα τα πράγmicroατα οι τόνοι νερού πουείχαν πέσει στα ερείπια δεν microπορούσαν να προmicroηνύουν τίποτακαλό Αλλά αυτό που είχε εξοργίσει τον αρχηγό και τους συνα-δέλφους του ήταν όλοι οι κατά το microάλλον ή ήττον άσχετοι άν-θρωποι που έτρεχαν πέρα δώθε στον τόπο του εγκλήmicroατος ΟιΓερmicroανοί συνάδελφοι για παράδειγmicroα ανήκαν σε αυτό τονόχλο των περιπλανώmicroενων έστω κι αν ο ίδιος κατανοούσε απο-λύτως το ενδιαφέρον τους Αν ήθελε να είναι κανείς τυπικός οσυγκεκριmicroένος τόπος εγκλήmicroατος ήταν όντως γερmicroανικό έδα-φος οπότε δεν είχε καmicroία πιθανότητα να τους ζητήσει να φύ-γουν από εκεί

Το ίδιο συνέβαινε και microε τους laquoάκαπνουςraquo από την Ασφά-λεια και microε την άκρως ενοχλητική παλιοσυνήθεια που είχαν ναστέκονται πάνω από τους πραγmicroατικούς αστυνοmicroικούς όταν οιδεύτεροι προσπαθούσαν να κάνουν τη δουλειά τους Και σαννα microην ήταν αρκετό αυτό είχαν το θράσος να του προτείνουν να

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 31

Το ΤΝΤ (τρινιτροτολουόλη) είναι ένα από τα συχνότερα χρησιmicroο-ποιούmicroενα εκρηκτικά (ΣτΜ)

χρησιmicroοποιήσει τους δικούς τους τεχνικούς αλλά τότε τους απέ-πεmicroψε σκαιότατα διότι αν άρχιζε να δουλεύει έτσι δε θα προ-λάβαινε να κάνει ούτε το ένα ούτε το άλλο και δεν είχε διόλουσκοπό να σπαταλάει το χρόνο του κατουρώντας δεξιά αριστε-ρά σαν τα σκυλιά που ορίζουν τα laquoχωράφιαraquo τους Αυτό το άφη-νε σε άλλους και αν δεν εmicroπιστεύονταν τον ίδιο και τους άντρεςτου ας αναλάmicroβαναν όλη τη δουλειά οι ίδιοι

Αλλά τα πράγmicroατα δεν είχαν πάει καλά και όταν ο αστυνο-microικός διευθυντής microετά από microια βδοmicroάδα ndashσχεδόν την ίδια microέραπου κατήργησαν τον εξωτερικό αποκλεισmicroό της περιοχήςndash τουανακοίνωσε ότι οι περαιτέρω έρευνες θα γίνονταν από την Αστυ-νοmicroία Ασφαλείας κι ο αρχηγός ένιωσε σχεδόν ανακούφιση

Πάντως ο ίδιος και οι συνάδελφοί του κατάφεραν να κατα-νοήσουν αρκετά τον τρόπο microε τον οποίο πρέπει να είχε γίνει ηέκρηξη ∆εν υπήρχε τίποτα που να καταδεικνύει ότι οι τροmicroο-κράτες είχαν ανατινάξει συνειδητά το κτίριο στον αέρα Αντι-θέτως τα περισσότερα στοιχεία έδειχναν προς την κατεύθυνσηενός συνδυασmicroού ατυχήmicroατος γκάφας και άγνοιας και αυτόςπου microάλλον ήταν υπαίτιος ήταν ο ίδιος ο laquoειδικός ανατινάξεωνraquoτων τροmicroοκρατών ο οποίος όπως όλα τα παιδάκια έβαλε ταδάχτυλά του σε λάθος microέρος Σίγουρα δε θα τα είχε καταφέρεινα περάσει microια συνήθη σουηδική εξέταση στις ανατινάξεις Αυ-τό απεδείχθη microε την απαιτούmicroενη σαφήνεια από τις καλωδιώ-σεις και τις συνδέσεις που βγήκαν σώες από την έκρηξη έστωκι αν οι απογευmicroατινές εφηmicroερίδες εγκωmicroίασαν τις γνώσεις τουΓερmicroανού στον τοmicroέα αυτόν

Αλλά δεν έγινε τίποτα περισσότερο από αυτά και όσοναφορούσε τον ίδιο τον αρχηγό του ήταν αδιάφορο Το ποιαήταν πραγmicroατικά τα πορίσmicroατα της Ασφάλειας και τι είχε κα-ταφέρει microε την έρευνα που ανέλαβε από την αστυνοmicroία παρέ-microεινε καθώς ειπώθηκε ασαφές Εν πάση περιπτώσει δεν έκα-ναν κάτι που να οδήγησε σε νοmicroικά microέτρα ή σε microηνύσεις αλλάόπως πάντα λειτούργησαν laquoεν κρυπτώ και παραβύστωraquo και αντον ρωτούσε κανείς περί αυτού microπορούσε σίγουρα να πει ότι

32 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

όπως και τόσες φορές παλιότερα δεν είχαν καταφέρει καιπολλά Αν και δε χρειαζόταν να είναι κανείς αστυνοmicroικός γιανα υπολογίσει ότι πρέπει να υπήρχαν περισσότεροι εmicroπλεκό-microενοι από τους έξι τροmicroοκράτες που είχαν καταλάβει το κτίριοτης πρεσβείας

Ποιος ή ποιοι άραγε θα microπορούσαν ειδάλλως να είχαν αφή-σει το microήνυmicroα το οποίο στη microία το microεσηmicroέρι την Πέmicroπτη 24Απριλίου είχε καταλήξει στα κουτιά αλληλογραφίας τριών δια-φορετικών πρακτορείων ειδήσεων που φιλοξενούνταν στα γρα-φεία του ΤΤ στον πρώτο ουρανοξύστη της Χέτοργετ τρία χιλιό-microετρα και πάνω από πέντε λεπτά microε αmicroάξι από τη δυτικογερmicroα-νική πρεσβεία πέρα στο Γιουργκόρντεν Οι έξι microέσα στο κτίριοndashοι laquokommando holger meinsraquo όπως αυτοαποκαλούνταν microεόλα τα γράmicromicroατα πεζά στο όνοmicroαndash δε θα microπορούσαν να το εί-χαν κάνει

Ο αρχηγός του Βίας είχε κάνει πολλές σκέψεις για το τι θαmicroπορούσε να είχε συmicroβεί πριν microπουν εκείνοι οι έξι στην πρε-σβεία Κάπου θα πρέπει να έmicroεναν θα είχαν κάνει αναγνώρισητης περιοχής θα πρέπει να είχαν παρακολουθήσει τους υπαλ-λήλους της πρεσβείας και τις συνήθειές τους να είχαν ερευνή-σει κατάλληλους τρόπους να microεταβούν στην πρεσβεία και ναφύγουν από εκεί αν κάτι πήγαινε στραβά Θα πρέπει να είχανστέγη ένα κρεβάτι να κοιmicroηθούν τραπέζι καρέκλες και microα-χαιροπίρουνα οχήmicroατα για microεταφορά φαγητό και ποτό και όλατα άλλα πρακτικά είδη όπως όπλα εκρηκτικά και πλαστά έγ-γραφα Για όλες αυτές τις προετοιmicroασίες θα είχαν χρειαστεί σί-γουρα κάνα microήνα

Με άλλα λόγια κάποιος θα πρέπει να τους είχε βοηθήσειΠιθανότατα όχι microόνο ένα αλλά περισσότερα άτοmicroα Πιθανότα-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 33

Η οmicroάδα είχε πάρει αυτό το όνοmicroα στη microνήmicroη του Χόλγκερ Μάινςσηmicroαντικού στελέχους της RAF (της Φράξιας Κόκκινος Στρατός ή Μπάα-ντερ-Μάινχοφ) που πέθανε microετά από απεργία πείνας στις φυλακές τουΣτάmicroχαmicromicro στις 9 Νοεmicroβρίου 1974 (ΣτΜ)

τα άτοmicroα που είχαν σχέση microε τη Σουηδία και τη Στοκχόλmicroη Άτο-microα που microιλούσαν σουηδικά που γνώριζαν την περιοχή το περι-βάλλον στο οποίο κινούνταν τα ντόπια ήθη την καθηmicroερινότη-τα και πράγmicroατα αυτονόητα όπως αγορά εισιτηρίων στο microετρόή αγορά microεγάλων ποσοτήτων τροφίmicroων δίχως να κινήσουν τηνπεριέργεια Άτοmicroα συνηθισmicroένα ανώνυmicroα microε λευκό ποινικόmicroητρώο στην ηλικία των τροmicroοκρατών περίπου που έmicroοιαζανπίστευαν και σκέφτονταν όπως και οι τροmicroοκράτες

Ο αρχηγός του Βίας δεν ήταν ο τύπος που σκάλιζε τα πράγ-microατα χωρίς λόγο Στο επάγγελmicroά του είχε microάθει ότι η απλούστε-ρη εξήγηση ήταν η σωστή Μια οmicroάδα νεαροί φοιτητές σκέφτη-κε Ριζοσπάστες microε κίνητρα microε αυτοπειθαρχία και microε καλό microυα-λό Ίσως και να ζούσαν microαζί σε κάποια από εκείνες τις περίερ-γες κολεκτίβες για τις οποίες διάβαζε στην εφηmicroερίδα Και microάλ-λον δε χρειαζόταν και πολύ microυαλό για να καταλάβει κανείς ότιήταν Σουηδοί σκέφτηκε ο αρχηγός του τmicroήmicroατος ΑντιmicroετώπισηςΕγκληmicroάτων Βίας στην αστυνοmicroία της Στοκχόλmicroης

Όταν παρέδωσε την υπόθεση στο συνάδελφο της Ασφάλειαςπου θα αναλάmicroβανε την ευθύνη της έρευνας του είχε microιλήσεικαι για τις σκέψεις του Μερικές κουβέντες microόνο στα όρθια τιςοποίες microάλλον δεν έπρεπε να τις πει καθόλου Ο συνάδελφος δενήταν πραγmicroατικός αστυνοmicroικός αλλά ένας αστυνοmicroικός διευ-θυντής microε νοmicroικές σπουδές πίσω του από εκείνο το είδος τωνσυνηθισmicroένων εγωκεντρικών τύπων και φυσικά η αντίδρασήτου ήταν η αναmicroενόmicroενη

Είχε γνέψει microrsquo εκείνο ακριβώς το ύφος που έχουν κάτι τέτοιοιπου καταλαβαίνουν καλύτερα απrsquo όλους τους άλλους αναστέ-ναξε κουρασmicroένα και χάιδεψε microε το δείκτη του που microόλις είχεβγει από τη microανικιουρίστα τη microακριά του microύτη laquoΜας πέρασε σί-γουρα κι εmicroάς αυτή η σκέψη από το microυαλόraquo είπε ο αστυνοmicroικόςδιευθυντής microε microπλαζέ ύφος κι αυτό ήταν όλο Ο αρχηγός τουτmicroήmicroατος Βίας άρχισε σύντοmicroα να σκέφτεται όλο και λιγότεροτην υπόθεση και microόλις microετά από κάνα δυο χρόνια παρέλειπε νατην περιλαmicroβάνει και στο ρεπερτόριο των ηρωικών αστυνοmicroι-

34 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

κών ιστοριών που συνήθιζε να αφηγείται όταν συναντούσε πραγ-microατικούς συναδέλφους ∆ιότι στο ρεπερτόριο είχε πια φρεσκό-τερες και καλύτερες ιστορίες

Η Αστυνοmicroία Ασφαλείας εδώ που τα λέmicroε είχε αρκετά στοι-χεία για να δουλέψει microε την υπόθεση Οι προειδοποιήσεις ότιΓερmicroανοί τροmicroοκράτες σχεδίαζαν να κάνουν κάτι σε σουηδικόέδαφος είχαν πυκνώσει ένα χρόνο πριν από την κατάληψη τηςπρεσβείας Είχαν και microικρά και microεγάλα στοιχεία ακριβώς όπωςγίνεται συνήθως ανώνυmicroες πληροφορίες εmicroπιστευτικές πλη-ροφορίες από διάφορους πληροφοριοδότες και ακόmicroη microια έκ-θεση που είχε συντάξει ένας από τους δικούς της microυστικούς πρά-κτορες Αλλά όλα αυτά είχαν κάτι κοινό ∆εν υπήρχε τίποτα συ-γκεκριmicroένο και απτό και την άνοιξη φάνηκε πως όλα αυτά εί-χαν πλέον καταλαγιάσει Ο χώρος των πληροφοριοδοτών τουςείχε βουβαθεί Ούτε οι καλύτεροι από αυτούς δεν είχαν να πουντο παραmicroικρό

Μερικές πληροφορίες και παρατηρήσεις είχαν επίσης φτά-σει στην Ασφάλεια από συναδέλφους της ανοιχτής δραστηριό-τητας Επρόκειτο κυρίως για laquoύποπτα οχήmicroαταraquo και laquoύποπταάτοmicroαraquo που είχαν παρατηρηθεί κοντά και γύρω από την πρε-σβεία της ∆υτικής Γερmicroανίας κατά την περίοδο της τροmicroοκρα-τικής ενέργειας αλλά παρόλο που σπατάλησαν πολύ καιρό νατο ψάξουν δεν έδωσε τίποτα Ήταν όπως ακριβώς γινόταν microετις πληροφορίες αυτού του είδους ποτέ δεν έδιναν τίποτα Καιαυτά σε αντίθεση microε τη δική τους δραστηριότητα την οποίαέλεγχαν οι ίδιοι microε τη microορφή παρακολούθησης διείσδυσης καισυγκεκριmicroένης συγκέντρωσης στοιχείων microέσω τηλεφωνικώνυποκλοπών υποκλοπών σηmicroάτων και άλλων ηλεκτρονικών πα-ρακολουθήσεων

Οι επαναλαmicroβανόmicroενοι ισχυρισmicroοί των microίντια ότι η Αστυ-νοmicroία Ασφαλείας είχε αγνοήσει συγκεκριmicroένη εικόνα απειλήςείχαν συζητηθεί σε πολλές συναντήσεις της ηγεσίας της Ασφά-λειας όπως και στην υπεύθυνη κοινοβουλευτική ηγεσία της ενλόγω υπηρεσίας Όπως και τόσες φορές άλλοτε κατάφεραν να

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 35

αποδείξουν ότι επρόκειτο για καθαρές ανοησίες και για ανε-δαφικές εικασίες Το σίγουρο ήταν ότι ο απώτερος στόχος όλωναυτών ήταν να βλάψουν την υπηρεσία Είχαν λάβει microέτρα ταοποία έπρεπε να ληφθούν και microέσα σε microερικές εβδοmicroάδεςόταν οι φήmicroες είχαν φουντώσει για τα καλά έβαλαν την πρε-σβεία της ∆υτικής Γερmicroανίας στον κατάλογο φρουρούmicroενωνκτιρίων microε αυστηρή προτεραιότητα

Τα αποτελέσmicroατα αυτών των microέτρων ήταν σαφέστατα ∆ενείχαν προκύψει ενδείξεις ότι κάτι ύποπτο συνέβαινε και ανα-κάλεσαν την έξτρα φρούρηση κάτι που τους ήρθε κουτί microιαπου το τmicroήmicroα για τους Ρώσους εκείνη την περίοδο παρουσίασεαπρόσmicroενη και microεγάλη ανάγκη για περισσότερο προσωπικό Οιβουλευτές που συmicromicroετείχαν στη διοίκηση ήταν κι αυτοί απολύ-τως ικανοποιηmicroένοι microε την έκθεση που είχαν λάβει Η κατάλη-ψη της δυτικογερmicroανικής πρεσβείας ήταν ένα microεmicroονωmicroένο γε-γονός σχεδιασmicroένη και εκτελεσmicroένη από microια φράξια της γερ-microανικής τροmicroοκρατίας που θα microπορούσε να περιγραφεί σαν microιαοmicroάδα βίαιων τυχοδιωκτών από το Πανεπιστήmicroιο της Χαmicroδελ-βέργης σύmicroφωνα microε πληροφορίες από τους συναδέλφους τηςγερmicroανικής Αστυνοmicroίας Ασφαλείας πολλοί από τους πιο γνω-στούς συντρόφους τους ndashαπό τον δυστυχώς ιδιαίτερα ευρύ κύ-κλο των ριζοσπαστικών στοιχείωνndash είχαν διαφωνήσει έντονα microεαυτό που είχε συmicroβεί Η κατάληψη της πρεσβείας δεν είχε ωφε-λήσει τον κοινό αγώνα

Για να microπορέσει ο αγώνας να έχει επιτυχή κατάληξη απαι-τείτο καλύτερος σχεδιασmicroός και πιο οργανωmicroένες microορφές πά-λης Η σουηδική Αστυνοmicroία Ασφαλείας όλως παραδόξως είχεκαταλήξει στο ίδιο συmicroπέρασmicroα στην έκθεση που παρέδωσε στηδιοίκησή της σε λιγότερο από ένα χρόνο microετά την κατάληψηlaquoΜεταξύ άλλων και για το λόγο αυτόν ο κίνδυνος για microια νέακαι παρόmicroοια ενέργεια στη σουηδική επικράτεια που θα στρέ-φεται κατά γερmicroανικών ή σουηδικών συmicroφερόντων και θα διε-ξαχθεί από Γερmicroανούς τροmicroοκράτες πρέπει να εκτιmicroηθεί ωςελάχιστοςraquo Υπήρχαν laquoάλλοι κίνδυνοι πολύ σοβαρότεροιraquo και

36 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

ανεξαρτήτως του αν όλα αυτά ήταν αληθή ή ψευδή ο ισχυρισmicroόςπερί του αντιθέτου θα ήταν γραφειοκρατική αυτοκτονία Καιέτσι έκλεισε η έρευνα της Αστυνοmicroίας Ασφαλείας για την κα-τάληψη της πρεσβείας

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 37

Page 6: Μετάφρασηαπότασουηδικά:ΓρηγόρηςΝ.Κονδύληςwebdata.psichogios.gr/sample/9789604967377.pdf · i ¥ª µπ°¥23 𧩠¬±1975¬¦ ª °¬®¨

το καλύτερο απrsquo όλα ήταν η σχεδόν ανύπαρκτη ασφάλεια στηνπρεσβεία Ένα κτίριο που εύκολα το καταλάmicroβανες και το υπε-ρασπιζόσουν αλλά δύσκολα το ανακτούσες microε έφοδο και έναςκαιρός τον οποίο ο πεισmicroατικός αντίπαλος δε θα microπορούσε νατον χρησιmicroοποιήσει ως επιχείρηmicroα όταν θα ερχόταν η στιγmicroήτης φυγής Και το καλύτερο όλων ένας και microοναδικός και αρ-κετά κουρασmicroένος φύλακας σε microια ρεσεψιόν όπου τις γυάλινεςπόρτες ασφαλείας microπορούσες στη χειρότερη περίπτωση νααπλώσεις το χέρι σου και να τις ανοίξεις

Κάποια στιγmicroή microεταξύ 1115 και 1130 το πρωί άρχισαν νασυmicroβαίνουν διάφορα Το γεγονός ότι δεν microπορούσε να ορίσεικανείς microια ακριβέστερη χρονική στιγmicroή οφειλόταν και στηνανύπαρκτη ασφάλεια Τέλος πάντων Η ουσία microέσα σε ελάχι-στα λεπτά κατέφθασαν έξι επισκέπτες σε τρεις οmicroάδες των δύοατόmicroων άτοmicroα νεαρά από είκοσι έως τριάντα ετών όλα microε γερ-microανική υπηκοότητα φυσικά και όλα ήθελαν κάποια βοήθειαγια διαφορετικά πράγmicroατα

Στην πατρίδα τους ήταν πασίγνωστοι Οι φωτογραφίες τουςκαι τα χαρακτηριστικά τους υπήρχαν σε χιλιάδες αφίσες κατα-ζητούmicroενων σε όλη τη Γερmicroανία Σε αεροδρόmicroια σε σταθmicroούςτρένων και λεωφορείων σε τράπεζες σε ταχυδροmicroεία και γενι-κώς σε κάθε δηmicroόσιο κτίριο και χώρο όπου υπήρχε ελεύθερος τοί-χος για επικόλληση των εν λόγω αφισών Οι ίδιες αφίσες υπήρ-χαν και στην πρεσβεία στη Στοκχόλmicroη και επίσης σε ένα ντοσιέπου φυλασσόταν σε ένα συρτάρι στη ρεσεψιόν ndashάγνωστο γιαποιο λόγοndash αλλά όταν τα άτοmicroα αυτά εmicroφανίστηκαν κανείς δεντα αναγνώρισε και τα ονόmicroατα microε τα οποία συστήθηκαν microερικάαπό αυτά ήταν διαφορετικά από τα πραγmicroατικά τους

Πρώτα εmicroφανίστηκαν δύο νεαροί άντρες που ήθελαν κάποιεςπληροφορίες για ένα θέmicroα κληρονοmicroιάς που αφορούσε τόσο τησουηδική όσο και τη γερmicroανική νοmicroοθεσία το ότι δεν επρόκει-το για απλό θέmicroα microπορούσε να το καταλάβει κανείς από ένανπαραφουσκωmicroένο χαρτοφύλακα τον οποίο κουβαλούσε ο έναςαπό τους δύο Ο φύλακας στη ρεσεψιόν τούς πληροφόρησε πού

10 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

θα microπορούσαν να βρουν τον αρmicroόδιο υπάλληλο microε τον οποίο θαmicroιλούσαν και τους άφησε να microπουν στην πρεσβεία

Αmicroέσως microετά εmicroφανίστηκε ένα νεαρό ζευγάρι που ήθελε ναανανεώσει τα διαβατήριά του Μια τυπική υπόθεση ρουτίναςαπό τις συνηθέστερες microε τις οποίες ασχολούνταν η πρεσβεία καιη νεαρή γυναίκα χαmicroογέλασε ευγενικά στο φύλακα όταν εκείνοςάνοιξε την πόρτα για να περάσουν η ίδια και ο σύντροφός της

Αλλά κατόπιν τα πράγmicroατα έγιναν περιπλοκότερα microε τηνεmicroφάνιση δύο νεαρών αντρών που ήθελαν να βγάλουν άδειαεργασίας στη Σουηδία Ο φύλακας τους εξήγησε ότι αυτό δενήταν δουλειά της πρεσβείας ήταν δουλειά των σουηδικών αρ-χών Εκείνοι όmicroως δεν ήθελαν να ακούσουν τίποτα Ένας απόαυτούς εκνευρίστηκε microάλιστα όταν ο φύλακας δε θέλησε να τουςαφήσει να microπουν αλλά εκεί που στέκονταν και αντάλλασσανκουβέντες πέρασε ένας από τους υπαλλήλους της πρεσβείας πουπήγαινε στην πόλη να φάει microεσηmicroεριανό Όταν εκείνος περνώ-ντας απέσπασε την προσοχή του φύλακα οι δύο νεαροί άρπα-ξαν την ευκαιρία να microπουν στο χώρο της πρεσβείας και εξαφα-νίστηκαν αmicroέσως στις σκάλες που οδηγούσαν στους πάνω ορό-φους ∆ίχως να δώσουν καmicroία σηmicroασία στο φύλακα που τουςφώναζε να γυρίσουν πίσω

Ύστερα έγιναν όλα πολύ γρήγορα Οι έξι αυτοί συγκεντρώ-θηκαν στο κεφαλόσκαλο έξω από το προξενικό τmicroήmicroα στον πρώ-το όροφο φόρεσαν κουκούλες ληστών και έβγαλαν πιστόλιααυτόmicroατα και χειροβοmicroβίδες Έπειτα καθάρισαν τους χώρουςαπό περιττούς επισκέπτες και προσωπικό έριξαν microερικούς πυ-ροβολισmicroούς στο ταβάνι και οι σοβάδες που έπεσαν ήταν αρ-κετοί για να τραπούν σε φυγή οι περισσότεροι και να βγουν στοδρόmicroο συγκέντρωσαν τους δώδεκα υπαλλήλους που απέmicroεινανκαι τους οδήγησαν σπρώχνοντας στη βιβλιοθήκη του πάνω ορό-φου Με στρατιωτική ακρίβεια και δίχως να σπαταλήσουν χρό-νο σε οποιεσδήποτε ευγένειες

Στις 1147 ήχησε στο Κέντρο ∆ιοίκησης της αστυνοmicroίας της

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 11

Στοκχόλmicroης ο πρώτος συναγερmicroός για laquoπυροβολισmicroούς στη δυ-τικογερmicroανική πρεσβείαraquo microε αποτέλεσmicroα την πλήρη κινητο-ποίηση Αστυνοmicroικοί από το Τάξης ντετέκτιβ της ∆ίωξης Εγκλή-microατος από τα κεντρικά από το Εγκληmicroάτων Βίας και την Αστυ-νοmicroία Ασφαλείας κινητοποιήθηκαν όλο το προσωπικό πουήταν διαθέσιmicroο πήρε εντολή να κινηθεί προς τα εκεί Με τουςmicroπλε φάρους να αναβοσβήνουν microε τις σειρήνες των περιπολικώννα ουρλιάζουν και microε τα λάστιχα να αφήνουν καπνό πίσω τουςστις στροφές κατευθύνονται όλοι προς τη δυτικογερmicroανική πρε-σβεία στο Γιουργκόρντεν και η εντολή συναγερmicroού που έχουνείναι αρκετά σαφής Η δυτικογερmicroανική πρεσβεία καταλήφθη-κε από τροmicroοκράτες Άτοmicroα οπλισmicroένα και επικίνδυνα Όλοι οιαστυνοmicroικοί διατάσσονται να κινηθούν microε υπερβολική προσοχή

Πρώτα κατέφθασε ένα περιπολικό από το τmicroήmicroα του Έστερ-microαλmicro και το γεγονός ότι έφτασε στις 1146 σύmicroφωνα microε την κα-τατεθείσα αναφορά δεν είχε να κάνει microε τις microαντικές ικανότη-τες του επικεφαλής της περιπόλου αλλά microε το ότι το ρολόι τουπήγαινε δύο λεπτά πίσω τη στιγmicroή που εκείνος κατέγραφε τηνώρα αλλά αν σκεφτεί κανείς αυτά που έγιναν microετά από αυτό τολάθος δεν είχε και τόσο microεγάλη σηmicroασία

Ως τις 1230 σαράντα λεπτά αργότερα δηλαδή η αστυνοmicroίαείχε ήδη περικυκλώσει την πρεσβεία είχε καταλάβει το υπόγειοκαι τους κάτω ορόφους του κτιρίου είχε αποκλείσει την περιο-χή γύρω από την πρεσβεία για να κρατήσει microακριά τα ταχύτα-τα αυξανόmicroενα στίφη των δηmicroοσιογράφων και των περίεργωνπεραστικών είχε στήσει ένα προσωρινό κέντρο διοίκησης επι-τόπου και είχε αρχίσει να βάζει σε τάξη τις ραδιοεπικοινωνίεςκαι τις τηλεφωνικές γραmicromicroές microε τα κεντρικά microε την πρεσβείακαι microε την κυβέρνηση Ο επικεφαλής του Βίας που θα ηγούνταντης επιχείρησης ήταν παρών και όσον αφορούσε αυτόν και τουςσυναδέλφους τους ήταν πανέτοιmicroοι για δράση

Ούτε οι έξι νεαροί που βρίσκονταν microέσα στην πρεσβεία εί-χαν καθίσει microε σταυρωmicroένα χέρια Οι δώδεκα υπάλληλοι πουείχαν κρατηθεί ως όmicroηροι συmicroπεριλαmicroβανοmicroένου και του πρέ-

12 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

σβη είχαν οδηγηθεί από τη βιβλιοθήκη στο γραφείο του πρέ-σβη στη νοτιοδυτική πτέρυγα του τελευταίου ορόφου του οικο-δοmicroήmicroατος και όσο microακρύτερα γινόταν από την κεντρική είσο-δο Μερικές γυναίκες υπάλληλοι υποχρεώθηκαν να βάλουν έναχεράκι για να γεmicroίσουν κάθε κάλαθο αχρήστων microε νερό και ναφράξουν νιπτήρες και λεκάνες τουαλέτας microε χάρτινες πετσέτεςώστε να εmicroποδίσουν πιθανές επιθέσεις microε αέρια microέσα από τοδίκτυο νερού ∆ύο τροmicroοκράτες τοποθέτησαν εκρηκτικούς microη-χανισmicroούς σε στρατηγικά σηmicroεία στον τελευταίο όροφο ενώ οιυπόλοιποι φρουρούσαν τους οmicroήρους και την πόρτα προς τοκλιmicroακοστάσιο Μετά απrsquo όλα αυτά ήταν πανέτοιmicroοι σχεδόνταυτόχρονα microε τον αντίπαλό τους

Οι τροmicroοκράτες έκαναν την πρώτη κίνηση και άνοιξαν τοπαιχνίδι microε ένα απλό και ξεκάθαρο αίτηmicroα Αν η αστυνοmicroία δενεγκατέλειπε αmicroέσως το κτίριο της πρεσβείας θα πυροβολούσανέναν από τους οmicroήρους Ο αρχηγός του τmicroήmicroατος ΕγκληmicroάτωνΒίας δεν ήταν άνθρωπος που νευρίαζε microε το παραmicroικρό και χω-ρίς λόγο και η αυτοπεποίθησή του ήταν τεράστια για να microηνπούmicroε απεριόριστη Εξάλλου είχε συmicromicroετάσχει στα τραγικά γε-γονότα της πλατείας Νορmicroάλmicro πριν από ενάmicroιση χρόνο και εκείείχε microάθει ότι αν οι δράστες είχαν το χρόνο να γνωρίσουν τουςοmicroήρους τους microπορούσαν να προκύψουν τα πιο αξιοπερίεργασυναισθήmicroατα πνευmicroατικής αλληλεγγύης microεταξύ τους καθώς οκίνδυνος για πράξεις βίας microειωνόταν σηmicroαντικά Αυτός ο εν-διαφέρων ανθρώπινος microηχανισmicroός είχε αποκτήσει microάλιστα καιειδική ονοmicroασία laquoΣύνδροmicroο της Στοκχόλmicroηςraquo και στη γενικήψυχολογική παραζάλη των αναλύσεων δεν είχε προλάβει κα-νείς να σκεφτεί έστω και για λίγο το microέγεθος της εmicroπειρικήςβάσης στην οποία στηριζόταν

Γιrsquo αυτό και ο αρχηγός του Βίας πίστεψε ότι είχε όλα τα συ-microπεριφοριστικά πατήmicroατα επιστηmicroονικά αποδεδειγmicroένα καιδε δίστασε να τους ανακοινώσει ότι είχε λάβει γνώση του αιτή-microατός τους και ότι ήταν πρόθυmicroος να το συζητήσει microαζί τους Προ-φανώς όmicroως οι αντίπαλοί του χρησιmicroοποιούσαν άλλες και σκλη-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 13

ρότερες microεθόδους αφού microόλις δύο λεπτά αργότερα ακούστηκεmicroια ριπή από τον τελευταίο όροφο της πρεσβείας Μετά είχε ανοί-ξει η πόρτα του πάνω διαδρόmicroου και το microατωmicroένο κι άψυχοκορmicroί του Γερmicroανού στρατιωτικού ακολούθου πετάχτηκε στοκλιmicroακοστάσιο απrsquo όπου κατρακύλησε στον microεσαίο όροφο Καιmicroετά από αυτό οι τροmicroοκράτες ξαναήρθαν σε επαφή

Το αίτηmicroα παρέmicroενε Αν ήθελαν να πάρουν το πτώmicroα microπο-ρούσαν να το κάνουν microε την προparaπόθεση ότι θα το περισυνέλε-γαν δύο αστυνοmicroικοί που δε θα φορούσαν παρά microόνο τα σλιπτους Κι αν δεν ήθελαν να κουβαλήσουν περισσότερα πτώmicroατακαλά θα έκαναν να εγκατέλειπαν το κτίριο Μα τι ξεροκέφαλοιάνθρωποι είναι ετούτοι σκέφτηκε ο επικεφαλής του Βίας τη στιγ-microή που έδινε κοφτά την πρώτη του επιχειρησιακή εντολή Φυ-σικά και θα εγκατέλειπαν το κτίριο Φυσικά και θα αποmicroάκρυ-ναν το πτώmicroα Οπωσδήποτε και microεmicroιάς

Μετά είχε έρθει σε επαφή microrsquo εκείνο τον αρχιεπιθεωρητή απότο κεντρικό τmicroήmicroα Ερευνών που ήταν επικεφαλής των δυνάmicroεωνmicroέσα στο κτίριο και του ζήτησε να κάνει τρία πράγmicroατα Πρώτοννα στείλει έξω από το κτίριο ένα microεγάλο και επιδεικτικά φανε-ρό αριθmicroό συναδέλφων ∆εύτερον να φροντίσει να ανασυντα-χθούν όσοι απέmicroεναν στο υπόγειο Και τρίτον και τελευταίο ναορίσει δύο εθελοντές που θα ήθελαν να πάνε και να κάνουντους τραυmicroατιοφορείς ντυmicroένοι microόνο microε τα σώβρακα

Ο αρχιφύλακας Μπου Γιάρνεmicroπρινγκ από το κεντρικό τmicroή-microα Ερευνών ήταν από τους πρώτους που microε το υπηρεσιακόόπλο στο χέρι microε θέρmicroη στην καρδιά και microε καθαρό microυαλό εί-χαν ορmicroήσει στο κτίριο της πρεσβείας και είχε προθυmicroοποιηθείπρώτος και καλύτερος να είναι εθελοντής Ο ανώτερός του εί-χε απλώς κουνήσει αρνητικά το κεφάλι Ακόmicroη και ένας σχεδόνγυmicroνός Γιάρνεmicroπρινγκ ήταν πολύ τροmicroακτικό θέαmicroα για να χρη-σιmicroοποιηθεί σε αυτή την ευαίσθητη και προκαταρκτική φάσηΈτσι η αποστολή ανατέθηκε σε δύο microεγαλύτερους σε ηλικία συ-ναδέλφους του που έδειχναν πιο καλοσυνάτοι και πιο παχουλοίενώ ο Γιάρνεmicroπρινγκ και δύο άλλοι σαν κι αυτόν πήραν εντολή

14 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

να περιφρουρήσουν τη microεταφορά του πτώmicroατος και αν χρεια-ζόταν να απαντήσουν σε πυρά από τον πάνω διάδροmicroο

Αυτό ταίριαζε στον Γιάρνεmicroπρινγκ πολύ καλύτερα και αmicroέ-σως σύρθηκε microε ταχύτητα στις σκάλες και πήρε θέση Οι δύο συ-νάδελφοί του κατάφεραν microε κάποια δυσκολία να ρίξουν το άψυ-χο και καταmicroατωmicroένο κορmicroί πάνω σε ένα φορείο το οποίο έσπρω-χναν και πίσω από το οποίο καλύπτονταν και οι ίδιοι ∆εν ήτανκαι ότι ευκολότερο ειδικά όπως ήταν πεσmicroένοι microπρούmicroυτα στασκαλοπάτια αλλά τελικά τα κατάφεραν και microετά άρχισαν πολύπροσεκτικά να σέρνονται προς τα κάτω στα σκαλοπάτια σέρ-νοντας και το φορείο microαζί τους καθώς ο Γιάρνεmicroπρινγκ κρα-τούσε το όπλο του σταθερά στραmicromicroένο προς την πόρτα του δια-δρόmicroου του τελευταίου ορόφου Ακριβώς τότε ήταν που απέ-κτησε την διά βίου ανάmicroνηση από τους Γερmicroανούς τροmicroοκράτεςκαι καταληψίες της δυτικογερmicroανικής πρεσβείας στη Στοκχόλ-microη Μυρωδιά καmicroένου τηλεφώνου

Είχε διακρίνει εντελώς ξαφνικά την κάνη ενός αυτόmicroατουστη χαραmicroάδα της πόρτας και ενώ προσπαθούσε ταυτόχρονανα αλλάξει θέση για να έχει καθαρά στο στόχαστρο αυτόν πουκρατούσε το αυτόmicroατο είδε τις λάmicroψεις από την κάνη άκουσετους πυροβολισmicroούς να αντηχούν εκκωφαντικά στο στενό κλι-microακοστάσιο και τις σφαίρες να εξοστρακίζονται σαν θυmicroωmicroέ-νες σφήκες γύρω του Ήταν όmicroως η microύτη του που θυmicroόταν κα-λύτερα τη microυρωδιά καmicroένου τηλεφώνου και microόνο την επόmicroενηmicroέρα ndashόταν ο ίδιος και κάποιοι άλλοι επέστρεψαν στον τόπο τηςκαταστροφής για να βοηθήσουν να καθαρίσουνndash ανακάλυψετην αιτία αυτής της εσαεί σφηνωmicroένης στο microυαλό του ανάmicroνη-σης Η κουπαστή της σκάλας ήταν ντυmicroένη microε microαύρο βακελίτηκαι περίπου microισό microέτρο πάνω από εκεί όπου βρισκόταν το κε-φάλι του microια σφαίρα από αυτόmicroατο είχε χαράξει microιαν αυλακιάmicroήκους ενός microέτρου στην κουπαστή

Αλλά η σουηδική αστυνοmicroία δε διέθετε ούτε εξοπλισmicroό ού-τε εκπαίδευση για τέτοιες καταστάσεις Τόσο απλά ήταν ταπράγmicroατα Και αυτό αφορούσε και τους αστυνοmicroικούς που εί-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 15

χαν κρυφτεί στο υπόγειο της πρεσβείας και τους αστυνοmicroικούςndashακόmicroη περισσότερο microάλισταndash που είχαν πάρει θέσεις έξω στοδρόmicroο Κι αυτό ήταν φυσικό εξάλλου αν σκεφτόταν κανείς ότιόλες κι όλες οι εmicroπειρίες που είχε το Σώmicroα από τέτοιες κατα-στάσεις δεν ξεπερνούσαν γενναιόδωρα microετρηmicroένες τις τρειςΗ δολοφονία του Γιουγκοσλάβου πρέσβη τον Απρίλιο του 1971microια αεροπειρατεία στο αεροδρόmicroιο Μπουλτόφτα έξω από τοΜάλmicroε το Σεπτέmicroβριο του 1972 και το λεγόmicroενο laquoδράmicroα τηςπλατείας Νορmicroάλmicroraquo στη Στοκχόλmicroη τον Αύγουστο του 1973Εκείνη τη φορά ήταν ένας απλός Σουηδός κλέφτης που είχεκρατήσει οmicroήρους το προσωπικό microιας τράπεζας για να microπορέ-σει να ζητήσει την αποφυλάκιση του πιο πολυσυζητηmicroένου λη-στή τραπεζών στη Σουηδία Η αεροπειρατεία και το δράmicroα τηςπλατείας Νορmicroάλmicro έληξαν καλά microε την έννοια ότι κανένας δεσκοτώθηκε αλλά εδώ στη δυτικογερmicroανική πρεσβεία απrsquo ότιφαινόταν ίσχυαν άλλοι κανόνες παιχνιδιού αφού microόλις microιαώρα microετά ο αρχηγός του τmicroήmicroατος Βίας είχε φορτωθεί ένα πτώ-microα και αυτό δεν του άρεσε καθόλου

Γιrsquo αυτό είχε αποφασίσει να αλλάξει τακτική και να κρατή-σει πολύ χαmicroηλό προφίλ τόσο χαmicroηλό όσο δεν έπαιρνε αν microητι άλλο για να δώσει microια ευκαιρία ακόmicroη στο Σύνδροmicroο τηςΣτοκχόλmicroης να εκδηλωθεί Βαθιά microέσα του επειδή κι ο ίδιοςήταν ένας καλός άνθρωπος δεν microπορούσε να διώξει αυτή τησκέψη από το microυαλό του Και καθώς το απόγευmicroα παραχώρησετη θέση του στο βράδυ είχε αφήσει τις δυνάmicroεις τους να εφαρ-microόσουν την αστυνοmicroική εκδοχή της προσεκτικής άmicroυνας ndashτουσουηδικού σκαντζόχοιρου όπως το αποκαλούσανndash και ο ίδιοςαφιέρωσε το χρόνο του σε τηλεφωνικές συνοmicroιλίες κυρίως Μετο τmicroήmicroα του microε τη Γενική Αστυνοmicroική ∆ιεύθυνση microε εκπροσώ-πους της κυβέρνησης και του Υπουργείου ∆ικαιοσύνης σχεδόνmicroε όλους που είχαν καταφέρει να έρθουν σε επαφή microαζί του

Αργά το απόγευmicroα είχαν εmicroφανιστεί και δυο συνάδελφοιαπό τη γερmicroανική Αστυνοmicroία Ασφαλείας στο προσωρινό τουαρχηγείο επιχειρήσεων Μετά από microια σύντοmicroη περιγραφή της

16 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

κατάστασης εκείνοι τον άφησαν για να συσκεφθούν και ένα τέ-ταρτο αργότερα ήρθε ασθmicroαίνων ένας αρχιεπιθεωρητής από τοΤάξης και του ανακοίνωσε ότι αυτά τα laquoγερmicroανικά καθάρmicroα-ταraquo είχαν πάει και microοίραζαν αmicroερικανικά στρατιωτικά ρεβόλ-βερ microεγάλου διαmicroετρήmicroατος στους Σουηδούς συναδέλφους τουςΈτσι για laquoνα έχουν να κρατάνε κάτι καλύτερο από ένα ευτε-λές πιστόλι microάρκας Βάλτερ όταν τα πράγmicroατα θα σοβάρευανraquoΟ αρχηγός του Βίας άφησε έναν αναστεναγmicroό αγανάκτησης καιείπε στον αρχιεπιθεωρητή να σταmicroατήσει το ταχύτερο δυνατόναυτές τις laquoφιλανθρωπικές δραστηριότητεςraquo και να φροντίσειαυτοπροσώπως να συγκεντρωθούν όλα τα laquoδώραraquo που είχανmicroοιραστεί

laquoΑλλιώς θα εξαγριωθούν microαζί microας τα παιδιά του Τεχνικούraquoπρόσθεσε ακαδηmicroαmicroκά και microε παιδαγωγικό ύφος ∆ιότι ασχέ-τως από την έκβαση της υπόθεσης κάποια στιγmicroή θα γινότανεξονυχιστική έρευνα στον τόπο του εγκλήmicroατος και microεγάλο microέ-ρος της έρευνας θα αφιερωνόταν στο να βρουν ποια σφαίραέπεσε και από ποιο όπλο Κι αυτό το ήξερε πολύ καλά ο ίδιοςmicroια που είχε αφιερώσει πάνω από είκοσι χρόνια στην εξιχνία-ση ειδεχθών εγκληmicroάτων βίας

Ο αντίπαλος microέσα στην πρεσβεία δεν είχε εκφράσει γενικώςκάποια συγκεκριmicroένη δυσαρέσκεια για τη νέα τακτική τηςσουηδικής αστυνοmicroίας Ήταν εξάλλου απασχοληmicroένοι microε τονέλεγχο της κατάστασης και συνάmicroα microε τις διαπραγmicroατεύσεις τό-σο microε τη δική τους όσο και microε τη σουηδική κυβέρνηση για τα αιτή-microατα που είχαν θέσει Άmicroεση απελευθέρωση είκοσι έξι συντρό-φων τους από τις γερmicroανικές φυλακές microεταξύ αυτών και τωνηγετών της οργάνωσης Μπάαντερ-Μάινχοφ Μεταφορά microε αε-ροπλάνο σε χώρα που θα τους υποδεχόταν φιλικά και 20000δολάρια για τον καθένα από τους αποφυλακισmicroένους Αν δεν ικα-νοποιούσαν τα αιτήmicroατά τους θα άρχιζαν να σκοτώνουν τουςοmicroήρους έναν κάθε microία ώρα αρχίζοντας από τις δέκα το βράδυΑυτό ήταν καθαρά και ξάστερα

Πέρασαν πολλές ώρες αναmicroονής δίχως να συmicroβεί κάτι αξιο-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 17

σηmicroείωτο και καθώς η ώρα πλησίαζε δέκα αποφάσισαν ndashλόγωέλλειψης καλύτερου που ούτως ή άλλως δεν υπήρχεndash να επιτα-χύνουν τις προετοιmicroασίες για την επίθεση microε δακρυγόνα αέριατην οποία σκέφτονταν εδώ και αρκετές ώρες

Η ώρα πήγε δέκα και τέταρτο πριν φτάσει η τελική απόφα-ση της γερmicroανικής κυβέρνησης στη Βόννη ndashmicroέσω της σουηδικήςκυβέρνησης στη Στοκχόλmicroηndash στους τροmicroοκράτες στην πρεσβείατης Στοκχόλmicroης Σε microια τέτοια περίπτωση όπου ένα ουσιαστι-κό κοmicromicroάτι της τακτικής των αστυνοmicroικών δυνάmicroεων ήταν ναπροσπαθούν να κερδίζουν συνεχώς χρόνο και να καθυστερούνκατά το δυνατόν η καθυστέρηση αυτή ήταν εντελώς φυσιολο-γική και microέχρι στιγmicroής δεν είχε συmicroβεί τίποτα Αλλά microερικά λε-πτά αργότερα κάποιος εκεί microέσα πρέπει να κουράστηκε να πε-ριmicroένει πήγε και πήρε τον εmicroπορικό ακόλουθο της πρεσβείαςτον οδήγησε microπροστά σε ένα παράθυρο και τον πυροβόλησεαπό πίσω πετώντας τον κάτω

Ένας από τους ντετέκτιβ της αστυνοmicroίας τοποθετηmicroένος σεmicroια εσοχή microιας γειτονικής πρεσβείας είχε δει τον εmicroπορικόακόλουθο να δολοφονείται και όταν microετέδιδε αυτά που έβλεπεndashlaquoφαίνεται σαν να τον πυροβόλησαν στην πλάτη ή στον αυχέ-ναraquondash ο αρχηγός του τmicroήmicroατος Βίας ένιωσε ξαφνικά αποθαρρυ-microένος Οι συνέπειες του Συνδρόmicroου της Στοκχόλmicroης αυτής τηςνόστιmicroης και παρηγορητικής καραmicroέλας φαίνονταν πλέον πιοαπόmicroακρες από ποτέ Σε λιγότερο από δέκα ώρες είχαν δολο-φονηθεί δύο όmicroηροι

Αν και microετά από λίγη ώρα άρχισε πάλι να ελπίζει Ήταν πε-ρασmicroένες έντεκα και δεν είχαν σκοτώσει άλλον ενώ microερικά λε-πτά αργότερα οι τροmicroοκράτες άφησαν ξαφνικά ελεύθερες τρειςγραmicromicroατείς Μια αχτίδα ελπίδας στο πυκνό απριλιάτικο σκοτά-δι καιhellip ίσως να πήγαιναν καλά τα πράγmicroατα σκέφτηκε ο αρ-χηγός του τmicroήmicroατος Βίας διότι microια επίθεση microε δακρυγόνα δενήταν κάτι που επιθυmicroούσε ιδιαίτερα Κάτι τέτοιο θα microπορούσενα καταλήξει σε περισσότερα θύmicroατα Εξάλλου γνώριζαν καλάπόσοι ήταν οι όmicroηροι Μια οmicroάδα ανθρώπων που microειωνόταν

18 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

γοργά και που δε θα υπήρχε microέχρι το πρωί αν οι τροmicroοκράτεςκρατούσαν το λόγο τους για microία εκτέλεση ανά ώρα

Η λύτρωση ήρθε ένα τέταρτο πριν τα microεσάνυχτα Ο αρχηγόςτου τmicroήmicroατος Βίας είχε βγει από εκείνο το παράπηγmicroα οικοδο-microής όπου είχε εγκαταστήσει το προσωρινό αρχηγείο του για ναπερπατήσει λιγάκι να πάρει λίγο φρέσκο αέρα και να καπνίσειάλλο ένα τσιγάρο Πρώτα είδε τη λάmicroψη από το κτίριο της πρε-σβείας έπειτα ένιωσε το ταρακούνηmicroα εκεί στην κατηφόραόπου στεκόταν και microόλις microετά άκουσε την ακολουθία των εκρή-ξεων Σύννεφα από θρυmicromicroατισmicroένα γυαλιά οικοδοmicroικά υλικάκαπνούς και τέλος οι κραυγές των ανθρώπων microέσα από το κτί-ριο Άνθρωποι που σκαρφάλωναν να βγουν από τα παράθυραπου πηδούσαν ρίχνονταν στο κενό γαντζώνονταν στην πρόσο-ψη γλιστρούσαν έπεφταν σηκώνονταν ξανά ή δε σηκώνοντανποτέ Έτσι τα θυmicroόταν κάθε φορά που τα ξανάφερνε στο microυα-λό του ακριβώς microε αυτή τη σειρά λάmicroψεις ταρακούνηmicroα κρό-τοι καπνός κραυγές άνθρωποι

Σε αντίθεση microε τον ρεπόρτερ της τηλεόρασης που ήταν υπεύ-θυνος για την απευθείας microετάδοση ο ίδιος δεν πετάχτηκε σαντρελός από το φόβο του Τώρα αν microετακινήθηκε λίγο ή αν ανα-πήδησε την ώρα της έκρηξης δεν ήταν κάτι που οφειλόταν σε δι-κή του αντίδραση Αντιθέτως είχε προλάβει να σκεφτεί αρκε-τά Που να πάρει ο διάβολος σκέφτηκε αν και ποτέ του δε βλα-στηmicroούσε Μετά είχε σβήσει το τσιγάρο του και είχε επιστρέψειστην καρέκλα του στο προσωρινό αρχηγείο Πάνω στην ώρα δη-λαδή microια που εκεί microέσα ήταν ήδη σωστό τρελοκοmicroείο

Μισή ώρα αργότερα είχαν περάσει όλα και ως εκ θαύmicroα-τος δίχως απώλειες σοβαρές Με microια εξαίρεση έδειχναν όλοιndashοι τροmicroοκράτες οι όmicroηροι και οι αστυνοmicroικοί στο υπόγειο τηςπρεσβείας και κοντά στο κτίριοndash να έχουν επιζήσει της εκρή-ξεως Πολλοί ήταν τραυmicroατισmicroένοι κάνα δυο microάλιστα σοβαράαλλά όλοι ήταν ζωντανοί

Οι τροmicroοκράτες συνελήφθησαν και αν ο ίδιος και οι συνά-δελφοί του δεν είχαν κάνει κάποιο λάθος πρέπει να είχαν συλ-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 19

ληφθεί όλοι Τουλάχιστον είχαν συλλάβει εκείνους που οι ερευ-νητές του τmicroήmicroατός του είχαν παρατηρήσει και microετρήσει κατάτη διάρκεια της ηmicroέρας και της νύχτας Ένας ήταν ακόmicroη microέσαστην πρεσβεία microόλις τον είχαν βρει ή microάλλον microόλις είχαν βρειτον microισό και τον είχαν αναγνωρίσει πριν από πολλές ώρες Τέσ-σερις από αυτούς είχαν συλληφθεί στο πάρκινγκ πίσω από τοκτίριο της πρεσβείας Προφανώς σε microια απέλπιδα προσπάθειαδιαφυγής microε το ενοικιασmicroένο αυτοκίνητο microε το οποίο είχαν φτά-σει εκεί πριν από δώδεκα ώρες ενέργεια εντελώς ανόητη διό-τι η αστυνοmicroία είχε διασφαλίσει το εν λόγω όχηmicroα ήδη από τοαπόγευmicroα

Ο πέmicroπτος και τελευταίος από τους τροmicroοκράτες είχε συλλη-φθεί καθώς περιπλανιόταν παραπατώντας στον κήπο της νορ-βηγικής πρεσβείας Μαυρισmicroένος από τους καπνούς microε ρούχαπου ακόmicroη κάπνιζαν από την έκρηξη microε καψαλισmicroένα microαλλιάγεmicroάτος εγκαύmicroατα σχεδόν τυφλωmicroένος παντελώς εν συγχύσειΑρχικά τον πέρασαν για κάποιον από τους οmicroήρους Αλλά τώ-ρα είχε λυθεί κι αυτό Τρεις από αυτούς είχαν οδηγηθεί στο νο-σοκοmicroείο ένας ήταν σε άθλια κατάσταση αλλά τους άλλους δύοτους έστειλαν κατευθείαν στα κελιά της αστυνοmicroίας αφού τουςέβαλαν κάποια τσιρότα Όλοι ήταν δεmicroένοι microε χειροπέδες καιδύο από αυτούς είχαν και αλυσίδες στα πόδια για σιγουριά

Ο Γιάρνεmicroπρινγκ είχε φύγει από εκεί λίγο microετά τις δύο τηνύχτα Ήταν ένας από τους τελευταίους άντρες του Ερευνώνπου έφυγαν Είχαν αποmicroείνει οι συνάδελφοι από το Τάξης πουείχαν αναλάβει τη φρούρηση του τόπου εγκλήmicroατος όπως καιοι τεχνικοί της Σήmicroανσης που προσπαθούσαν να ζεσταθούνόσο περίmicroεναν την πυροσβεστική να τελειώσει τη δουλειά τηςΗ ώρα είχε πάει τρεις ώσπου να φτάσει στο σπίτι Εκεί τον πε-ρίmicroενε microια ανήσυχη σύζυγος στα πρόθυρα νευρικού κλονισmicroούκαι τρία microικρά παιδιά που κοιmicroόνταν εκ των οποίων το microεγα-λύτερο είχε αποκοιmicroηθεί από την υπερένταση microπροστά στην τη-λεόραση πριν από πολλές ώρες δίχως όmicroως να είναι καθόλουανήσυχο

20 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

Ο ίδιος ένιωθε παράξενα αποστασιοποιηmicroένος και όταν ησύζυγός του του είπε ότι ο καλύτερος φίλος του και συνάδελφοςΛαρς Μάρτιν Γιούχανσον είχε τηλεφωνήσει καmicroιά δεκαριά φο-ρές όλο το απόγευmicroα και το βράδυ εκείνος απλώς έγνεψε καιέβγαλε το τηλέφωνο από την πρίζα για σιγουριά Μετά είχε κοι-microηθεί έπεσε σε ένα βαθύ ύπνο δίχως όνειρα και ξύπνησε έξιώρες αργότερα Εντελώς καθαρός στο microυαλό έστω κι αν υπήρ-χε ακόmicroη εκείνη η παράξενη αίσθηση πως όσα είχαν γίνει δενείχαν καmicroία σχέση microε τον ίδιο Η microυρωδιά του καmicroένου βακελί-τη ήταν κι αυτή εκεί Θα περάσει σκέφτηκε Θα περάσει

Κατά τη διάρκεια του ∆ευτέρου παγκοσmicroίου πολέmicroου ο Άγ-γλος ηγέτης Ουίνστον Τσόρτσιλ συνήθιζε συχνά να λέει ότιlaquoόποιος έχει προειδοποιηθεί είναι και προετοιmicroασmicroένοςraquo Όλατα δύσκολα χρόνια το επαναλάmicroβανε σχεδόν σαν ξόρκι στοκοινοβούλιο στο κυβερνητικό συmicroβούλιο και σε επίσηmicroες οmicroιλίεςπρος τον βαριά δοκιmicroαζόmicroενο λαό του laquoHe who is forewarnedis also forearmedraquo Και εκ των υστέρων microε όλα τα στοιχεία ανάχείρας βλέποντας πώς τέλειωσε εκείνος ο πόλεmicroος παρά τιςάσχηmicroες πιθανότητες που είχαν να νικήσουν αρχικά microάλλοναυτό που έλεγε συνεχώς πρέπει να ίσχυε για τον ίδιο και για πά-ρα πολλούς από τους συmicroπατριώτες του τουλάχιστον Αλλά τώραστη συγκεκριmicroένη περίπτωση microε την πρεσβεία δεν ίσχυε κάτιτέτοιο διότι όταν συνέβη ήρθε σαν κεραυνός εν αιθρία και απο-τέλεσε καθαρή έκπληξη αν και επί πολλά χρόνια οι προειδο-ποιήσεις έπεφταν βροχή

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 21

II

Οπρώτος από τα microέλη της κυβέρνησης που έmicroαθε τι γινό-ταν δεν ήταν ο υπουργός ∆ικαιοσύνης ndashδιότι αυτόςέπρεπε να είχε ενηmicroερωθεί πρώτοςndash αλλά ο πρωθυ-

πουργός και αυτό οφειλόταν σε κάποια κοινή ανθρώπινη λογι-κή που δεν είχε καmicroία ουσιαστική επίπτωση τελικά

Μόλις ο υπεύθυνος βάρδιας στο Κέντρο ∆ιοίκησης καιΕλέγχου της αστυνοmicroίας διασαφήνισε ότι τα πράγmicroατα ήταν σο-βαρά και δεν επρόκειτο για κάποιο ψεύτικο συναγερmicroό άρπα-ξε το ντοσιέ της υπηρεσίας και έριξε microια microατιά στον κατάλογοτων microέτρων που έπρεπε να ληφθούν σε microια περίπτωση σαν κιαυτή Τα υπόλοιπα ήταν θέmicroα ρουτίνας Πρώτα τηλεφώνησεστον αρχηγό του τmicroήmicroατος Εγκληmicroάτων Βίας που ήταν ο άmicroεσαυπεύθυνος στην αστυνοmicroία της Στοκχόλmicroης Εκείνος είχε απα-ντήσει microε το πρώτο κουδούνισmicroα άκουσε προσεκτικά και τουζήτησε να επανέλθει microόλις microάθαινε κάτι περισσότερο Μετά ουπεύθυνος βάρδιας στο Κέντρο ∆ιοίκησης τηλεφώνησε στονυπεύθυνο της Αστυνοmicroίας Ασφαλείας ο οποίος σύmicroφωνα microε τιςοδηγίες που είχε τηλεφώνησε στον βοηθό υφυπουργό ∆ικαιο-σύνης που ήταν αρmicroόδιος για το πρακτικό microέρος των επαφώντου Υπουργείου ∆ικαιοσύνης και της κυβέρνησης microε την Αστυ-νοmicroία Ασφαλείας

Το τηλέφωνο του βοηθού υφυπουργού ήταν κατειληmicromicroένοκαι ο υπεύθυνος του Κέντρου ∆ιοίκησης όσο περίmicroενε να ελευ-θερωθεί η γραmicromicroή ndashmicroια που τα δευτερόλεπτα κυλούσαν βασα-νιστικά αργάndash και για να microπορεί να κάνει και κάτι άλλο σε πε-ρίπτωση που εκείνος ο βλάκας στην άλλη άκρη της γραmicromicroής θασυνέχιζε να λέει microαλακίες στον αιώνα τον άπαντα είχε microετα-φέρει το κατειληmicromicroένο ακουστικό στο αριστερό χέρι και microε τοδεξί σχηmicroάτισε στο άλλο τηλέφωνο τον απευθείας αριθmicroό τουυφυπουργού παρά τω πρωθυπουργώ Εκείνος απάντησε αmicroέ-

σως και ενηmicroερώθηκε σε λιγότερο από ένα λεπτό Και ακριβώςτη στιγmicroή που τερmicroάτιζε τη συνοmicroιλία του άκουσε ένα laquoεmicroπρόςraquoαπό το κατειληmicromicroένο microέχρι στιγmicroής τηλέφωνο και όσα έγινανmicroετά ήταν απολύτως σύmicroφωνα microε τις γραπτές οδηγίες που είχε

Η παρέκκλιση από τη ρουτίνα δεν είχε ανακαλυφθεί ποτέούτε καν συζητήθηκε ∆εν είχε καmicroία απολύτως σηmicroασία ούτεγια τη σουηδική ούτε για τη γερmicroανική σύγχρονη ιστορία και οίδιος ο υπεύθυνος του Κέντρου ∆ιοίκησης δεν είχε κάνει καmicroίαιδιαίτερη σκέψη σχετικά Κάποια στιγmicroή είχε microιλήσει γιrsquo αυτόαναφέροντάς το σαν microικρή λεπτοmicroέρεια σε microια καλή ιστορίαόταν βρισκόταν microαζί microε συναδέλφους που εmicroπιστευόταν microετάαπό ένα ωραίο δείπνο και τη στιγmicroή που έπιναν το δεύτερο κο-νιάκ microε τον καφέ τους Αλλά τίποτα πέραν αυτού

Ο πρωθυπουργός και ο υπουργός του ήταν ενηmicroερωmicroένοιευθύς εξαρχής ο υπουργός ∆ικαιοσύνης θα πίστευε microέχρι ναπεθάνει ότι ήταν laquoο πρώτος που το έmicroαθεraquo και καθώς η microέραέγερνε προς το βράδυ και οσονούπω προς τη νύχτα ένας αυξα-νόmicroενος αριθmicroός microελών της κυβέρνησης υψηλόβαθmicroοι αστυνο-microικοί και ανώτεροι λειτουργοί της κυβέρνησης είχαν συγκεντρω-θεί στο γραφείο του πρωθυπουργού και κανείς τους δεν ήτανιδιαίτερα χαρούmicroενος Η ζωή τούς φαινόταν βαριά και άδικηδιότι εδώ δεν επρόκειτο γιrsquo αυτούς και για τη Σουηδία που εί-χαν αναλάβει να κυβερνήσουν κατόπιν κανονικότατων δηmicroο-κρατικών εκλογών

Πρώτα είχαν τη δολοφονία του πρέσβη της Γιουγκοσλαβίαςκάποιοι Κροάτες εξτρεmicroιστές και αυτονοmicroιστές και ένας νεκρόςΣέρβος πρέσβης και αν παρέβλεπε κανείς όλα τrsquo άλλα η Σουη-δία δεν έφερε καmicroία ευθύνη γιrsquo αυτό Μετά κάποιοι άλλοι Κροά-τες τροmicroοκράτες που είχαν κάνει αεροπειρατεία σε ένα αερο-πλάνο της SAS για να ελευθερώσουν τους δολοφόνους του πρέ-σβη και πάνω στη φούρια έθεσαν σε κίνδυνο τη ζωή περίπουεκατό απλών Σουηδών και κατέληξαν στην Ισπανία όπου αmicroέ-σως τα παράτησαν και παραδόθηκαν στην αστυνοmicroία Και τώ-ρα microισή ντουζίνα τρελοί φοιτητές που αυτοαποκαλούνταν Σο-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 23

σιαλιστική Κολεκτίβα Ασθενών ή επί το γερmicroανικότερον So-zialistisches Patientenkollektiv οι οποίοι ήθελαν να ανατρέψουνmicroε τη βία τη γερmicroανική κοινωνία και είχαν επιλέξει να το κά-νουν στη Στοκχόλmicroη λες και χάθηκαν οι άλλες πόλεις του κό-σmicroου Ήταν άδικο και τόσο microη σουηδικό που να σε πιάνει σύ-γκρυο Εξάλλου microε πολλή δυσκολία είχαν καταπιεί το γεγονόςότι ένα ντόπιο ταλέντο από το παραδοσιακό λούmicroπεν προλετα-ριάτο του εγκλήmicroατος είχε microπει σε microια τράπεζα στην πλατείαΝορmicroάλmicro και κράτησε οmicroήρους όλο το προσωπικό

Στην αρχή κάθισαν στο γραφείο του πρωθυπουργού και συ-ζήτησαν πώς να σώσουν τους οmicroήρους δίχως αχρείαστη και πα-ραπανίσια αιmicroατοχυσία Αρκετά ήταν αυτά που είχαν ήδη συmicro-βεί Οι ιδέες είχαν στερέψει αλλά τελικά ο πρωθυπουργός πουήταν παλιός έφεδρος αξιωmicroατικός στο ιππικό έκανε την πρότα-ση να επιτεθεί η αστυνοmicroία στο κτίριο Μια ιδέα που ωστόσοαπερρίφθη οmicroόφωνα microεmicroιάς από την ανώτατη αστυνοmicroική ηγε-σία Η σουηδική αστυνοmicroία δε διέθετε ούτε εξοπλισmicroό ούτε εκ-παίδευση για τέτοιες αποστολές παρόλο που ζητούσαν ndashκαθώςπολύ έξυπνα άρπαξε την ευκαιρία να υπενθυmicroίσει ο αρχηγός τηςΣουηδικής Αστυνοmicroίαςndash χρήmicroατα από το υπουργείο γιrsquo αυτή τηνυπόθεση διαρκώς και επί πολλά χρόνια Αλλά λεφτά δεν είχανδει ποτέ τους και γιrsquo αυτό δεν είχαν ούτε τον εξοπλισmicroό ούτε τηνεκπαίδευση Έστω κι αν η θέληση πάντα υπήρχε βεβαίως

laquoΘα είναι λοιπόν καθαρή αποστολή αυτοκτονίαςraquo διευκρί-νισε ο αρχηγός της σουηδικής αστυνοmicroίας microε τη ρωτακίζουσαπροφορά του χαρακτηριστική για όλους τους καταγόmicroενουςαπό τη Σκόνε Κι αmicroέσως microια δυσθυmicroία κατέλαβε το σύνολο τωνσυγκεντρωmicroένων

Όταν η γερmicroανική κυβέρνηση διεmicroήνυσε ότι απέρριπτε κα-τηγορηmicroατικά τα αιτήmicroατα των τροmicroοκρατών οι διαθέσεις έπε-σαν ακόmicroη χαmicroηλότερα και τελικά συmicroφώνησαν ndashλόγω έλλει-ψης καλύτερων ιδεών και επειδή κάτι έπρεπε να γίνει τέλος πά-ντωνndash ότι έπρεπε τουλάχιστον να εκτοξεύσουν λίγα δακρυγόναmicroέσα στο κτίριο Όσο σχεδίαζαν αυτή τη λύση το θέmicroα λύθηκε

24 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

από microόνο του microε την κυριολεκτική ανατίναξη του τελευταίου ορό-φου της πρεσβείας στον αέρα Κανείς δε γνώριζε πώς έγινε ανκαι αυτό θα το έλυναν αργότερα κάποιοι άλλοι αλλά δεν είχεσηmicroασία πια αφού όλοι microέσα στο κτίριο είχαν διασωθεί κατα-πώς φάνηκε και εξάλλου υπήρχαν άλλα πιο σηmicroαντικά και πε-ρίπλοκα ερωτήmicroατα που έπρεπε να απαντηθούν σε τούτη τη νυ-χτιάτικη laquoηmicroερήσιαraquo διάταξη

Σε αυτή τη φάση λίγο πριν τα microεσάνυχτα είχαν microεταβεί όλοιστην αίθουσα συνεδριάσεων της κυβέρνησης και οι συζητήσειςέλαβαν σύντοmicroα νέο προσανατολισmicroό ∆ηλαδή πώς θα microπορούσαντο συντοmicroότερο δυνατόν να απαλλαγούν από τους πέντε επιζή-σαντες τροmicroοκράτες Η ιδέα και microόνο να τους έχουν αmicroπαρωmicroέ-νους σε σουηδικές φυλακές microε συνεχείς προσπάθειες απελευθέ-ρωσης microέσω νέων αεροπειρατειών απαγωγών και άλλων τέτοιωνενεργειών που αναmicroενόταν να επινοήσουν οι σύντροφοί τους ήτανακριβώς το χειρότερο που θα microπορούσαν να φανταστούν

laquo∆ιώξτε τους ∆ε χρειάζεται να το συζητάmicroεraquo είπε ένας απότους γηραιότερους υπουργούς συνοψίζοντας το θέmicroα πριν αρ-χίσουν ακόmicroη καλά καλά οι διαβουλεύσεις

Ο microόνος που έφερε αντιρρήσεις ήταν ένας από τα microέλη τηςκυβέρνησης σύmicroβουλος στο Υπουργείο ∆ικαιοσύνης ειδικόςνοmicroικός σύmicroβουλος της κυβέρνησης και ο ίδιος ο συντάκτης τηςαντιτροmicroοκρατικής νοmicroοθεσίας που θα αποτελούσε τη βάση γιατην άmicroεση απέλαση Σύmicroφωνα microε αυτόν το πρόβληmicroα δεν ήτανκαν περίπλοκο Αν σκέφτονταν να χρησιmicroοποιήσουν τον αντι-τροmicroοκρατικό νόmicroο δεν υπήρχε νοmicroική βάση για να απελάσουντους πέντε τροmicroοκράτες αλλά επειδή δεν ήταν καιρός για νο-microικές σοφιστείες η κυβέρνηση οmicroόφωνα microαζί microε τον νοmicroικόσύmicroβουλο αποφάσισε να απελάσει αmicroέσως τους πέντε microε βάσηακριβώς τον αντιτροmicroοκρατικό νόmicroο που αφορούσε στην πρά-ξη microόνο ξένους πολίτες και ως εκ τούτου δεν αποτελούσε κανθέmicroα του Υπουργείου ∆ικαιοσύνης

laquo∆εν microπορεί να κρατάει κανείς το νόmicroο υπό microάλης σε τέτοιεςπεριπτώσειςraquo είπε το microέλος του κυβερνητικού συmicroβουλίου που

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 25

ήταν υπεύθυνο για θέmicroατα ξένων πολιτών συνοψίζοντας κοmicro-ψά την απόφαση Ήταν το νεαρότερο microέλος της κυβέρνησης ήτανγυναίκα και πολύ αποφασιστική σε σχέση microε τους άρρενες συ-ναδέλφους της που είχαν τα διπλά της χρόνια

Γιrsquo αυτήν η 25η Απριλίου ηmicroέρα Παρασκευή είχε ως εκ τού-του αποβεί microια ηmicroέρα γεmicroάτη πρακτικά καθήκοντα από νωρίςτο πρωί microέχρι αργά microετά τα microεσάνυχτα Πρώτα έπρεπε να προ-σπαθήσει για την επίλυση των νοmicroικών θεmicroάτων ndashόσο πιο καλάmicroπορούσε βεβαίωςndash και microετά να τακτοποιήσει χίλιες δυο πρα-κτικές λεπτοmicroέρειες σε σχέση microε την καθαυτό απέλαση Οι Γερ-microανοί για παράδειγmicroα είχαν υποσχεθεί να στείλουν ένα αερο-πλάνο που θα microετέφερε τους συmicroπατριώτες τους αλλά εκείνοδε φάνηκε ποτέ αν και αυτό δεν έπαιζε microεγάλο ρόλο αφού ήδηαπό την αρχή και για σιγουριά είχε παρθεί η απόφαση να έχουνένα σουηδικό αεροπλάνο σε αναmicroονή για παν ενδεχόmicroενο Γε-microάτο καύσιmicroα έτοιmicroο microε ξεκούραστο και ευδιάθετο πλήρωmicroακαι νοσηλευτικό προσωπικό βρισκόταν ήδη και περίmicroενε στοαεροδρόmicroιο της Αρλάντα

Η υγεία των απελαθέντων είχε δηmicroιουργήσει προβλήmicroαταΚανείς τους δεν ήταν σε άριστη κατάσταση αλλά για τρεις απόαυτούς οι γιατροί είχαν δώσει εν πάση περιπτώσει άδεια και microετον τέταρτο τα πράγmicroατα ήταν ακόmicroη απλούστερα Έφερε τό-σο βαριά εγκαύmicroατα που αν microετακινούσες λίγο το κρεβάτι τουαπό εκεί που ήταν θα ισοδυναmicroούσε microε πραγmicroατική εκτέλεσηΓιrsquo αυτό και αναγκάστηκαν να κάνουν λίγη υποmicroονή καmicroιά βδο-microάδα microέχρι να σταθεροποιηθεί η κατάστασή του αρκετά ώστενα microπορεί να επιζήσει κατά τη microεταφορά του στη ∆υτική Γερ-microανία Το να τον στείλουν έτσι όπως ήταν και να πεθάνει στοδρόmicroο δεν ήθελαν ούτε να το σκέφτονται Κάτι τέτοια έκαναντον κόσmicroο να θέλει να εκδικηθεί Αλλά microετά από microια εβδοmicroάδαείχε δοθεί άδεια να microεταφερθεί στην πατρίδα του και microόλιςέφτασε εκεί νοσηλεύτηκε άλλη microια εβδοmicroάδα σε γερmicroανικό νο-σοκοmicroείο και microετά πέθανε

Το πέmicroπτο microέλος της οmicroάδας των τροmicroοκρατών η microόνη γυ-

26 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

ναίκα που είχε συmicromicroετάσχει στην κατάληψη της πρεσβείας ήταναυτή που αποτέλεσε το microεγάλο πρόβληmicroα διότι εκεί οι γνώmicroεςτων γιατρών διίσταντο κατά πολύ Ο πρώτος γιατρός που ρωτή-θηκε δεν έβλεπε κανένα απολύτως κώλυmicroα στην πραγmicroατοποίη-ση της απέλασής της αλλά όταν εmicroφανίστηκαν το αρmicroόδιο κυ-βερνητικό στέλεχος microια microεγάλη συνοδεία αστυνοmicroικών και τοαπαραίτητο νοσηλευτικό προσωπικό για να την παραλάβουναπό το νοσοκοmicroείο ο υπεύθυνος αρχίατρος άρχισε να προβά-λει κάποιες αντιρρήσεις Στο τέλος έπαιξε και τον άσο που κρα-τούσε στο microανίκι του και απλώς αρνήθηκε να της δώσει εξιτή-ριο Αν την έπαιρναν από εκεί θα έπρεπε να αναλάβει κάποιοςάλλος την ιατρική ευθύνη και εκτός αυτού ήθελε και microια βε-βαίωση από το κυβερνητικό στέλεχος ότι ο ίδιος είχε εναντιω-θεί στη microεταφορά της

Αν τώρα αυτό που είχε κατά νου ήταν το καλό της ασθενούςmicroάλλον ανόητα είχε πράξει διότι είχε υποτιmicroήσει προφανέστα-τα την αντίπαλό του και σε τέτοιες περιπτώσεις δεν κέρδιζε κα-νείς νίκες περιφερόmicroενος microε το νόmicroο υπό microάλης Εντελώς ανέκ-φραστο το κυβερνητικό στέλεχος έβγαλε το στιλό του και υπέ-γραψε το εξιτήριο Μετά έγραψε και microια βεβαίωση την οποίαέδωσε στον κύριο γιατρό και εν συνεχεία η ίδια και η ακολου-θία της πήραν την ασθενή και κατευθύνθηκαν στο αεροδρόmicroιοτης Αρλάντα Αmicroέσως microετά τις τρεις το απόγευmicroα ηmicroέρα Σάβ-βατο απογειώθηκε επιτέλους το κυβερνητικό αεροπλάνο microεπροορισmicroό κάποια microυστική περιοχή στη ∆υτική Γερmicroανία microε-ταφέροντας τέσσερις Γερmicroανούς τροmicroοκράτες

Αυτό που είχε συmicroβεί δεν ήταν βεβαίως καmicroιά ευχάριστηιστορία αλλά microέσα στην ατυχία της η κυβέρνηση είχε την τύχηνα έχει την οmicroόφωνη υποστήριξη της κοινής γνώmicroης Κι επιπρο-σθέτως η ευαρέσκεια για πρώτη φορά προερχόταν τόσο απότον κόσmicroο όσο και από εκείνα τα microίντια Ο microέσος Σουηδός ήτανγια να το πούmicroε καθαρά οργισmicroένος Πολύ microη σουηδικό και ταυ-τόχρονα τόσο χαρακτηριστικά γερmicroανικό να φορτώνουν τα δι-κά τους προβλήmicroατα στους φιλειρηνικούς γείτονές τους κατά τέ-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 27

τοιον τρόπο Κάτι που δυστυχώς οι Γερmicroανοί συνήθιζαν να κά-νουν εδώ και πολύ καιρό ∆ιότι microε λίγα λόγια οι Γερmicroανοί είχαντους τροmicroοκράτες που τους άξιζαν και εκτός αυτού όλοι όσοιπήγαιναν στο εξωτερικό το χειmicroώνα γνώριζαν πως οι Γερmicroανοίπάντα χώνονταν πρώτοι στις ουρές των τελεφερίκ στις πιο δη-microοφιλείς πίστες σκι της Ευρώπης και παρά το γεγονός ότι αυτέςβρίσκονταν ως επί το πλείστον στην Αυστρία ή στην Ελβετία

Στα microέσα microαζικής επικοινωνίας οι διάφοροι αρθρογράφοικαι συντάκτες και οι λεγόmicroενοι ειδικοί είχαν επιδοθεί σε έναόργιο επιθέσεων κατά των αποτυχιών και των λαθών της γερ-microανικής κυβέρνησης Η γερmicroανική κυβέρνηση δεν είχε απλώςαποφύγει να αναλάβει κάθε ευθύνη αλλά είχε κι από πάνω τοθράσος να microεταβιβάσει κυριολεκτικά τις δικές της ευθύνες στησουηδική κυβέρνηση στη σουηδική αστυνοmicroία και στον σουη-δικό λαό Εκτός αυτού οι Γερmicroανοί αποδεικνύονταν τόσο από-λυτα και ολοκληρωτικά ανίκανοι ώστε το microοναδικό λογικό συ-microπέρασmicroα που θα microπορούσε να εξαχθεί ήταν ότι η γερmicroανικήπρεσβεία θα πρέπει να άρπαξε από microόνη της φωτιά και ότι η συmicro-βολή των τροmicroοκρατών στην όλη υπόθεση θα έπρεπε να θεω-ρείται microάλλον αποτέλεσmicroα και όχι αιτία

Αν καλοσκεφτόταν κανείς τι είχε συmicroβεί ο τρόπος microε τονοποίο αντιmicroετώπισαν τα microίντια την κατάσταση ήταν σχεδόν υπερ-βολικός και microε microία microόνο εξαίρεση την οποία έβρισκες φυσικάστη microεγάλη συντηρητική πρωινή εφηmicroερίδα Στο κεντρικό τηςάρθρο ndashlaquoσε αυτό το ληmicroέρι των γενικώς ολιγόνοων και microετα-στραφέντων οπορτουνιστώνraquo όπως τους αποκαλούσε ο πρω-θυπουργός όταν ξεχείλιζε από διάθεσηndash είχε προσθέσει microιασύντοmicroη πτυχή όπου ο συντάκτης είχε το θράσος να συγκρίνειτην κατάληψη της πρεσβείας από Γερmicroανούς τροmicroοκράτες microετην ανατίναξη του γεmicroάτου απεργοσπάστες αγγλικού πλοίουlaquoΑmicroάλθειαraquo από τον Άντον Νίλσον και τους συντρόφους τουστο Μάλmicroε πριν από εξήντα επτά χρόνια

Αυτό για να το πούmicroε ήπια εξόργισε τον υπουργό Οικονο-microικών και Νέστορα της κυβέρνησης έτσι που microετά από microια

28 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

εβδοmicroάδα έχωσε τους αντίχειρες στις τιράντες του και στη διάρ-κεια ενός υπέροχου microπουρζουάδικου δείπνου που παρέθεσανοι εκπρόσωποι της αγοράς laquoέψαλε τον αναβαλλόmicroενο στον αρ-χισυντάκτη της εφηmicroερίδαςraquo Σύmicroφωνα microε παρόντες microάρτυρεςη οmicroιλία του υπήρξε άκρως απολαυστική και ndashαν σκεφτεί κα-νείς το περιορισmicroένο κοινωνικοπολιτικό κατεστηmicroένο στη microικρήχώρα που λέγεται Σουηδίαndash άκρως λογική κατόπιν όσων είχανσυmicroβεί Αλλά πέρα από αυτά δεν έγινε ουσιαστικά τίποτα ∆ιό-τι το όλο πράγmicroα ήταν πολύ microη σουηδικό για να εξελιχθεί σε κά-τι περισσότερο

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 29

III

Ηαστυνοmicroική έρευνα που ακολούθησε δεν ήταν κακήΠανάθλια ήταν Αν microάλιστα λάβαινες υπόψη σου ότιεπρόκειτο για ένα από τα σοβαρότερα εγκλήmicroατα στην

ιστορία της χώρας microετά τον πόλεmicroο δε θα microπορούσες να κατα-λάβεις εύκολα πώς εξελίχθηκε έτσι Μία από τις εξηγήσεις πουδόθηκαν και συζητήθηκαν σε επίπεδο ανώτατης αστυνοmicroικήςηγεσίας ndashmicroεταξύ άλλων σε εmicroπιστευτικές συνοmicroιλίες του αρχη-γού της σουηδικής αστυνοmicroίας microε τους στενότερους και ηλικια-κά νεότερους συνεργάτες τουndash ήταν ότι η κυβέρνηση κατά κά-ποιον microυστηριώδη τρόπο έδειχνε πραγmicroατικά αδιάφορη να συ-ζητήσει το θέmicroα και ότι αυτή η στάση είχε microεταδοθεί και στηναστυνοmicroία ∆ιότι ήταν ένα έγκληmicroα καθαρά πολιτικό και είχεςταυτόχρονα microια κυβέρνηση που εντελώς απροκάλυπτα παρα-microέριζε την όλη υπόθεση από το δικό της τραπέζι συζητήσεων ndashοπότε τι να σου κάνει κι η αστυνοmicroία

Ο αρχηγός του τmicroήmicroατος Αντιmicroετώπισης Εγκληmicroάτων Βίαςτης αστυνοmicroίας της Στοκχόλmicroης δεν ήταν άνθρωπος που ασχο-λούνταν microε πολιτικές θεωρητικολογίες Αυτά microπορούσαν να τακάνουν άλλοι και η στάση που κρατούσε η κυβέρνηση στο έναή στο άλλο θέmicroα τον άφηνε παγερά αδιάφορο Ούτε που τουςψήφιζε εξάλλου Αντιθέτως ήταν πυρ και microανία που είχαν χώ-σει την ουρά τους στην έρευνά του και είχαν στείλει στο σπίτιτους τους δράστες Πώς δηλαδή να διεξήγε έρευνα εγκλήmicroατοςαν δεν είχε τη δυνατότητα να ανακρίνει τους υπόπτους

Ο ίδιος είχε πραγmicroατικά διακαή επιθυmicroία να microιλήσει microε τουςδράστες Με την ησυχία του microε τη σειρά και όσες φορές χρεια-ζόταν για να microπουν όλα τα κοmicromicroάτια του παζλ στη θέση τουςΑυτό το είχε καταφέρει αναρίθmicroητες φορές παλιότερα και ήτανπεπεισmicroένος ότι θα είχε κάνει το ίδιο και αυτή τη φορά και δί-χως καν τη βοήθεια διερmicroηνέα ∆ιότι σε αντίθεση microε τους συ-

ναδέλφους του είχε όντως πάρει πτυχίο από το σχολαρχείο Βιτ-φέλντσκα στο Γκέτεmicroποργκ και τα γερmicroανικά που είχε microάθειστο σχολείο λειτουργούσαν ακόmicroη άψογα Αυτό που είχε κατα-φέρει να κάνει η κυβέρνηση από ερευνητικής απόψεως ήτανκαθαρό σαmicroποτάζ Και το χειρότερο ήταν πως οι κυβερνητικοίέδειχναν να microην έχουν καταλάβει τι έκαναν

Τώρα ο αρχηγός και οι συνάδελφοί του αρκέστηκαν να διε-ξαγάγουν microια τεχνική έρευνα σε συνθήκες που microόνο ιδανικές δενήταν Ήδη microετά την έκρηξη ο τόπος του εγκλήmicroατος έmicroοιαζε σαννα είχε περάσει τυφώνας Σύmicroφωνα microε όσα είχαν πει οι τροmicroο-κράτες από τηλεφώνου όταν καλούσαν για να θέσουν τους εκ-βιαστικούς όρους τους στην κυβέρνηση είχαν τοποθετήσει δεκα-πέντε κιλά ΤΝΤ στο κτίριο και δεν υπήρχε απολύτως τίποτα στοντόπο του εγκλήmicroατος που να διέψευδε τον παραπάνω ισχυρισmicroό

Η παρέmicroβαση της πυροσβεστικής όσο αναπόφευκτη κι ανήταν δεν είχε κάνει καλύτερα τα πράγmicroατα οι τόνοι νερού πουείχαν πέσει στα ερείπια δεν microπορούσαν να προmicroηνύουν τίποτακαλό Αλλά αυτό που είχε εξοργίσει τον αρχηγό και τους συνα-δέλφους του ήταν όλοι οι κατά το microάλλον ή ήττον άσχετοι άν-θρωποι που έτρεχαν πέρα δώθε στον τόπο του εγκλήmicroατος ΟιΓερmicroανοί συνάδελφοι για παράδειγmicroα ανήκαν σε αυτό τονόχλο των περιπλανώmicroενων έστω κι αν ο ίδιος κατανοούσε απο-λύτως το ενδιαφέρον τους Αν ήθελε να είναι κανείς τυπικός οσυγκεκριmicroένος τόπος εγκλήmicroατος ήταν όντως γερmicroανικό έδα-φος οπότε δεν είχε καmicroία πιθανότητα να τους ζητήσει να φύ-γουν από εκεί

Το ίδιο συνέβαινε και microε τους laquoάκαπνουςraquo από την Ασφά-λεια και microε την άκρως ενοχλητική παλιοσυνήθεια που είχαν ναστέκονται πάνω από τους πραγmicroατικούς αστυνοmicroικούς όταν οιδεύτεροι προσπαθούσαν να κάνουν τη δουλειά τους Και σαννα microην ήταν αρκετό αυτό είχαν το θράσος να του προτείνουν να

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 31

Το ΤΝΤ (τρινιτροτολουόλη) είναι ένα από τα συχνότερα χρησιmicroο-ποιούmicroενα εκρηκτικά (ΣτΜ)

χρησιmicroοποιήσει τους δικούς τους τεχνικούς αλλά τότε τους απέ-πεmicroψε σκαιότατα διότι αν άρχιζε να δουλεύει έτσι δε θα προ-λάβαινε να κάνει ούτε το ένα ούτε το άλλο και δεν είχε διόλουσκοπό να σπαταλάει το χρόνο του κατουρώντας δεξιά αριστε-ρά σαν τα σκυλιά που ορίζουν τα laquoχωράφιαraquo τους Αυτό το άφη-νε σε άλλους και αν δεν εmicroπιστεύονταν τον ίδιο και τους άντρεςτου ας αναλάmicroβαναν όλη τη δουλειά οι ίδιοι

Αλλά τα πράγmicroατα δεν είχαν πάει καλά και όταν ο αστυνο-microικός διευθυντής microετά από microια βδοmicroάδα ndashσχεδόν την ίδια microέραπου κατήργησαν τον εξωτερικό αποκλεισmicroό της περιοχήςndash τουανακοίνωσε ότι οι περαιτέρω έρευνες θα γίνονταν από την Αστυ-νοmicroία Ασφαλείας κι ο αρχηγός ένιωσε σχεδόν ανακούφιση

Πάντως ο ίδιος και οι συνάδελφοί του κατάφεραν να κατα-νοήσουν αρκετά τον τρόπο microε τον οποίο πρέπει να είχε γίνει ηέκρηξη ∆εν υπήρχε τίποτα που να καταδεικνύει ότι οι τροmicroο-κράτες είχαν ανατινάξει συνειδητά το κτίριο στον αέρα Αντι-θέτως τα περισσότερα στοιχεία έδειχναν προς την κατεύθυνσηενός συνδυασmicroού ατυχήmicroατος γκάφας και άγνοιας και αυτόςπου microάλλον ήταν υπαίτιος ήταν ο ίδιος ο laquoειδικός ανατινάξεωνraquoτων τροmicroοκρατών ο οποίος όπως όλα τα παιδάκια έβαλε ταδάχτυλά του σε λάθος microέρος Σίγουρα δε θα τα είχε καταφέρεινα περάσει microια συνήθη σουηδική εξέταση στις ανατινάξεις Αυ-τό απεδείχθη microε την απαιτούmicroενη σαφήνεια από τις καλωδιώ-σεις και τις συνδέσεις που βγήκαν σώες από την έκρηξη έστωκι αν οι απογευmicroατινές εφηmicroερίδες εγκωmicroίασαν τις γνώσεις τουΓερmicroανού στον τοmicroέα αυτόν

Αλλά δεν έγινε τίποτα περισσότερο από αυτά και όσοναφορούσε τον ίδιο τον αρχηγό του ήταν αδιάφορο Το ποιαήταν πραγmicroατικά τα πορίσmicroατα της Ασφάλειας και τι είχε κα-ταφέρει microε την έρευνα που ανέλαβε από την αστυνοmicroία παρέ-microεινε καθώς ειπώθηκε ασαφές Εν πάση περιπτώσει δεν έκα-ναν κάτι που να οδήγησε σε νοmicroικά microέτρα ή σε microηνύσεις αλλάόπως πάντα λειτούργησαν laquoεν κρυπτώ και παραβύστωraquo και αντον ρωτούσε κανείς περί αυτού microπορούσε σίγουρα να πει ότι

32 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

όπως και τόσες φορές παλιότερα δεν είχαν καταφέρει καιπολλά Αν και δε χρειαζόταν να είναι κανείς αστυνοmicroικός γιανα υπολογίσει ότι πρέπει να υπήρχαν περισσότεροι εmicroπλεκό-microενοι από τους έξι τροmicroοκράτες που είχαν καταλάβει το κτίριοτης πρεσβείας

Ποιος ή ποιοι άραγε θα microπορούσαν ειδάλλως να είχαν αφή-σει το microήνυmicroα το οποίο στη microία το microεσηmicroέρι την Πέmicroπτη 24Απριλίου είχε καταλήξει στα κουτιά αλληλογραφίας τριών δια-φορετικών πρακτορείων ειδήσεων που φιλοξενούνταν στα γρα-φεία του ΤΤ στον πρώτο ουρανοξύστη της Χέτοργετ τρία χιλιό-microετρα και πάνω από πέντε λεπτά microε αmicroάξι από τη δυτικογερmicroα-νική πρεσβεία πέρα στο Γιουργκόρντεν Οι έξι microέσα στο κτίριοndashοι laquokommando holger meinsraquo όπως αυτοαποκαλούνταν microεόλα τα γράmicromicroατα πεζά στο όνοmicroαndash δε θα microπορούσαν να το εί-χαν κάνει

Ο αρχηγός του Βίας είχε κάνει πολλές σκέψεις για το τι θαmicroπορούσε να είχε συmicroβεί πριν microπουν εκείνοι οι έξι στην πρε-σβεία Κάπου θα πρέπει να έmicroεναν θα είχαν κάνει αναγνώρισητης περιοχής θα πρέπει να είχαν παρακολουθήσει τους υπαλ-λήλους της πρεσβείας και τις συνήθειές τους να είχαν ερευνή-σει κατάλληλους τρόπους να microεταβούν στην πρεσβεία και ναφύγουν από εκεί αν κάτι πήγαινε στραβά Θα πρέπει να είχανστέγη ένα κρεβάτι να κοιmicroηθούν τραπέζι καρέκλες και microα-χαιροπίρουνα οχήmicroατα για microεταφορά φαγητό και ποτό και όλατα άλλα πρακτικά είδη όπως όπλα εκρηκτικά και πλαστά έγ-γραφα Για όλες αυτές τις προετοιmicroασίες θα είχαν χρειαστεί σί-γουρα κάνα microήνα

Με άλλα λόγια κάποιος θα πρέπει να τους είχε βοηθήσειΠιθανότατα όχι microόνο ένα αλλά περισσότερα άτοmicroα Πιθανότα-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 33

Η οmicroάδα είχε πάρει αυτό το όνοmicroα στη microνήmicroη του Χόλγκερ Μάινςσηmicroαντικού στελέχους της RAF (της Φράξιας Κόκκινος Στρατός ή Μπάα-ντερ-Μάινχοφ) που πέθανε microετά από απεργία πείνας στις φυλακές τουΣτάmicroχαmicromicro στις 9 Νοεmicroβρίου 1974 (ΣτΜ)

τα άτοmicroα που είχαν σχέση microε τη Σουηδία και τη Στοκχόλmicroη Άτο-microα που microιλούσαν σουηδικά που γνώριζαν την περιοχή το περι-βάλλον στο οποίο κινούνταν τα ντόπια ήθη την καθηmicroερινότη-τα και πράγmicroατα αυτονόητα όπως αγορά εισιτηρίων στο microετρόή αγορά microεγάλων ποσοτήτων τροφίmicroων δίχως να κινήσουν τηνπεριέργεια Άτοmicroα συνηθισmicroένα ανώνυmicroα microε λευκό ποινικόmicroητρώο στην ηλικία των τροmicroοκρατών περίπου που έmicroοιαζανπίστευαν και σκέφτονταν όπως και οι τροmicroοκράτες

Ο αρχηγός του Βίας δεν ήταν ο τύπος που σκάλιζε τα πράγ-microατα χωρίς λόγο Στο επάγγελmicroά του είχε microάθει ότι η απλούστε-ρη εξήγηση ήταν η σωστή Μια οmicroάδα νεαροί φοιτητές σκέφτη-κε Ριζοσπάστες microε κίνητρα microε αυτοπειθαρχία και microε καλό microυα-λό Ίσως και να ζούσαν microαζί σε κάποια από εκείνες τις περίερ-γες κολεκτίβες για τις οποίες διάβαζε στην εφηmicroερίδα Και microάλ-λον δε χρειαζόταν και πολύ microυαλό για να καταλάβει κανείς ότιήταν Σουηδοί σκέφτηκε ο αρχηγός του τmicroήmicroατος ΑντιmicroετώπισηςΕγκληmicroάτων Βίας στην αστυνοmicroία της Στοκχόλmicroης

Όταν παρέδωσε την υπόθεση στο συνάδελφο της Ασφάλειαςπου θα αναλάmicroβανε την ευθύνη της έρευνας του είχε microιλήσεικαι για τις σκέψεις του Μερικές κουβέντες microόνο στα όρθια τιςοποίες microάλλον δεν έπρεπε να τις πει καθόλου Ο συνάδελφος δενήταν πραγmicroατικός αστυνοmicroικός αλλά ένας αστυνοmicroικός διευ-θυντής microε νοmicroικές σπουδές πίσω του από εκείνο το είδος τωνσυνηθισmicroένων εγωκεντρικών τύπων και φυσικά η αντίδρασήτου ήταν η αναmicroενόmicroενη

Είχε γνέψει microrsquo εκείνο ακριβώς το ύφος που έχουν κάτι τέτοιοιπου καταλαβαίνουν καλύτερα απrsquo όλους τους άλλους αναστέ-ναξε κουρασmicroένα και χάιδεψε microε το δείκτη του που microόλις είχεβγει από τη microανικιουρίστα τη microακριά του microύτη laquoΜας πέρασε σί-γουρα κι εmicroάς αυτή η σκέψη από το microυαλόraquo είπε ο αστυνοmicroικόςδιευθυντής microε microπλαζέ ύφος κι αυτό ήταν όλο Ο αρχηγός τουτmicroήmicroατος Βίας άρχισε σύντοmicroα να σκέφτεται όλο και λιγότεροτην υπόθεση και microόλις microετά από κάνα δυο χρόνια παρέλειπε νατην περιλαmicroβάνει και στο ρεπερτόριο των ηρωικών αστυνοmicroι-

34 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

κών ιστοριών που συνήθιζε να αφηγείται όταν συναντούσε πραγ-microατικούς συναδέλφους ∆ιότι στο ρεπερτόριο είχε πια φρεσκό-τερες και καλύτερες ιστορίες

Η Αστυνοmicroία Ασφαλείας εδώ που τα λέmicroε είχε αρκετά στοι-χεία για να δουλέψει microε την υπόθεση Οι προειδοποιήσεις ότιΓερmicroανοί τροmicroοκράτες σχεδίαζαν να κάνουν κάτι σε σουηδικόέδαφος είχαν πυκνώσει ένα χρόνο πριν από την κατάληψη τηςπρεσβείας Είχαν και microικρά και microεγάλα στοιχεία ακριβώς όπωςγίνεται συνήθως ανώνυmicroες πληροφορίες εmicroπιστευτικές πλη-ροφορίες από διάφορους πληροφοριοδότες και ακόmicroη microια έκ-θεση που είχε συντάξει ένας από τους δικούς της microυστικούς πρά-κτορες Αλλά όλα αυτά είχαν κάτι κοινό ∆εν υπήρχε τίποτα συ-γκεκριmicroένο και απτό και την άνοιξη φάνηκε πως όλα αυτά εί-χαν πλέον καταλαγιάσει Ο χώρος των πληροφοριοδοτών τουςείχε βουβαθεί Ούτε οι καλύτεροι από αυτούς δεν είχαν να πουντο παραmicroικρό

Μερικές πληροφορίες και παρατηρήσεις είχαν επίσης φτά-σει στην Ασφάλεια από συναδέλφους της ανοιχτής δραστηριό-τητας Επρόκειτο κυρίως για laquoύποπτα οχήmicroαταraquo και laquoύποπταάτοmicroαraquo που είχαν παρατηρηθεί κοντά και γύρω από την πρε-σβεία της ∆υτικής Γερmicroανίας κατά την περίοδο της τροmicroοκρα-τικής ενέργειας αλλά παρόλο που σπατάλησαν πολύ καιρό νατο ψάξουν δεν έδωσε τίποτα Ήταν όπως ακριβώς γινόταν microετις πληροφορίες αυτού του είδους ποτέ δεν έδιναν τίποτα Καιαυτά σε αντίθεση microε τη δική τους δραστηριότητα την οποίαέλεγχαν οι ίδιοι microε τη microορφή παρακολούθησης διείσδυσης καισυγκεκριmicroένης συγκέντρωσης στοιχείων microέσω τηλεφωνικώνυποκλοπών υποκλοπών σηmicroάτων και άλλων ηλεκτρονικών πα-ρακολουθήσεων

Οι επαναλαmicroβανόmicroενοι ισχυρισmicroοί των microίντια ότι η Αστυ-νοmicroία Ασφαλείας είχε αγνοήσει συγκεκριmicroένη εικόνα απειλήςείχαν συζητηθεί σε πολλές συναντήσεις της ηγεσίας της Ασφά-λειας όπως και στην υπεύθυνη κοινοβουλευτική ηγεσία της ενλόγω υπηρεσίας Όπως και τόσες φορές άλλοτε κατάφεραν να

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 35

αποδείξουν ότι επρόκειτο για καθαρές ανοησίες και για ανε-δαφικές εικασίες Το σίγουρο ήταν ότι ο απώτερος στόχος όλωναυτών ήταν να βλάψουν την υπηρεσία Είχαν λάβει microέτρα ταοποία έπρεπε να ληφθούν και microέσα σε microερικές εβδοmicroάδεςόταν οι φήmicroες είχαν φουντώσει για τα καλά έβαλαν την πρε-σβεία της ∆υτικής Γερmicroανίας στον κατάλογο φρουρούmicroενωνκτιρίων microε αυστηρή προτεραιότητα

Τα αποτελέσmicroατα αυτών των microέτρων ήταν σαφέστατα ∆ενείχαν προκύψει ενδείξεις ότι κάτι ύποπτο συνέβαινε και ανα-κάλεσαν την έξτρα φρούρηση κάτι που τους ήρθε κουτί microιαπου το τmicroήmicroα για τους Ρώσους εκείνη την περίοδο παρουσίασεαπρόσmicroενη και microεγάλη ανάγκη για περισσότερο προσωπικό Οιβουλευτές που συmicromicroετείχαν στη διοίκηση ήταν κι αυτοί απολύ-τως ικανοποιηmicroένοι microε την έκθεση που είχαν λάβει Η κατάλη-ψη της δυτικογερmicroανικής πρεσβείας ήταν ένα microεmicroονωmicroένο γε-γονός σχεδιασmicroένη και εκτελεσmicroένη από microια φράξια της γερ-microανικής τροmicroοκρατίας που θα microπορούσε να περιγραφεί σαν microιαοmicroάδα βίαιων τυχοδιωκτών από το Πανεπιστήmicroιο της Χαmicroδελ-βέργης σύmicroφωνα microε πληροφορίες από τους συναδέλφους τηςγερmicroανικής Αστυνοmicroίας Ασφαλείας πολλοί από τους πιο γνω-στούς συντρόφους τους ndashαπό τον δυστυχώς ιδιαίτερα ευρύ κύ-κλο των ριζοσπαστικών στοιχείωνndash είχαν διαφωνήσει έντονα microεαυτό που είχε συmicroβεί Η κατάληψη της πρεσβείας δεν είχε ωφε-λήσει τον κοινό αγώνα

Για να microπορέσει ο αγώνας να έχει επιτυχή κατάληξη απαι-τείτο καλύτερος σχεδιασmicroός και πιο οργανωmicroένες microορφές πά-λης Η σουηδική Αστυνοmicroία Ασφαλείας όλως παραδόξως είχεκαταλήξει στο ίδιο συmicroπέρασmicroα στην έκθεση που παρέδωσε στηδιοίκησή της σε λιγότερο από ένα χρόνο microετά την κατάληψηlaquoΜεταξύ άλλων και για το λόγο αυτόν ο κίνδυνος για microια νέακαι παρόmicroοια ενέργεια στη σουηδική επικράτεια που θα στρέ-φεται κατά γερmicroανικών ή σουηδικών συmicroφερόντων και θα διε-ξαχθεί από Γερmicroανούς τροmicroοκράτες πρέπει να εκτιmicroηθεί ωςελάχιστοςraquo Υπήρχαν laquoάλλοι κίνδυνοι πολύ σοβαρότεροιraquo και

36 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

ανεξαρτήτως του αν όλα αυτά ήταν αληθή ή ψευδή ο ισχυρισmicroόςπερί του αντιθέτου θα ήταν γραφειοκρατική αυτοκτονία Καιέτσι έκλεισε η έρευνα της Αστυνοmicroίας Ασφαλείας για την κα-τάληψη της πρεσβείας

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 37

Page 7: Μετάφρασηαπότασουηδικά:ΓρηγόρηςΝ.Κονδύληςwebdata.psichogios.gr/sample/9789604967377.pdf · i ¥ª µπ°¥23 𧩠¬±1975¬¦ ª °¬®¨

θα microπορούσαν να βρουν τον αρmicroόδιο υπάλληλο microε τον οποίο θαmicroιλούσαν και τους άφησε να microπουν στην πρεσβεία

Αmicroέσως microετά εmicroφανίστηκε ένα νεαρό ζευγάρι που ήθελε ναανανεώσει τα διαβατήριά του Μια τυπική υπόθεση ρουτίναςαπό τις συνηθέστερες microε τις οποίες ασχολούνταν η πρεσβεία καιη νεαρή γυναίκα χαmicroογέλασε ευγενικά στο φύλακα όταν εκείνοςάνοιξε την πόρτα για να περάσουν η ίδια και ο σύντροφός της

Αλλά κατόπιν τα πράγmicroατα έγιναν περιπλοκότερα microε τηνεmicroφάνιση δύο νεαρών αντρών που ήθελαν να βγάλουν άδειαεργασίας στη Σουηδία Ο φύλακας τους εξήγησε ότι αυτό δενήταν δουλειά της πρεσβείας ήταν δουλειά των σουηδικών αρ-χών Εκείνοι όmicroως δεν ήθελαν να ακούσουν τίποτα Ένας απόαυτούς εκνευρίστηκε microάλιστα όταν ο φύλακας δε θέλησε να τουςαφήσει να microπουν αλλά εκεί που στέκονταν και αντάλλασσανκουβέντες πέρασε ένας από τους υπαλλήλους της πρεσβείας πουπήγαινε στην πόλη να φάει microεσηmicroεριανό Όταν εκείνος περνώ-ντας απέσπασε την προσοχή του φύλακα οι δύο νεαροί άρπα-ξαν την ευκαιρία να microπουν στο χώρο της πρεσβείας και εξαφα-νίστηκαν αmicroέσως στις σκάλες που οδηγούσαν στους πάνω ορό-φους ∆ίχως να δώσουν καmicroία σηmicroασία στο φύλακα που τουςφώναζε να γυρίσουν πίσω

Ύστερα έγιναν όλα πολύ γρήγορα Οι έξι αυτοί συγκεντρώ-θηκαν στο κεφαλόσκαλο έξω από το προξενικό τmicroήmicroα στον πρώ-το όροφο φόρεσαν κουκούλες ληστών και έβγαλαν πιστόλιααυτόmicroατα και χειροβοmicroβίδες Έπειτα καθάρισαν τους χώρουςαπό περιττούς επισκέπτες και προσωπικό έριξαν microερικούς πυ-ροβολισmicroούς στο ταβάνι και οι σοβάδες που έπεσαν ήταν αρ-κετοί για να τραπούν σε φυγή οι περισσότεροι και να βγουν στοδρόmicroο συγκέντρωσαν τους δώδεκα υπαλλήλους που απέmicroεινανκαι τους οδήγησαν σπρώχνοντας στη βιβλιοθήκη του πάνω ορό-φου Με στρατιωτική ακρίβεια και δίχως να σπαταλήσουν χρό-νο σε οποιεσδήποτε ευγένειες

Στις 1147 ήχησε στο Κέντρο ∆ιοίκησης της αστυνοmicroίας της

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 11

Στοκχόλmicroης ο πρώτος συναγερmicroός για laquoπυροβολισmicroούς στη δυ-τικογερmicroανική πρεσβείαraquo microε αποτέλεσmicroα την πλήρη κινητο-ποίηση Αστυνοmicroικοί από το Τάξης ντετέκτιβ της ∆ίωξης Εγκλή-microατος από τα κεντρικά από το Εγκληmicroάτων Βίας και την Αστυ-νοmicroία Ασφαλείας κινητοποιήθηκαν όλο το προσωπικό πουήταν διαθέσιmicroο πήρε εντολή να κινηθεί προς τα εκεί Με τουςmicroπλε φάρους να αναβοσβήνουν microε τις σειρήνες των περιπολικώννα ουρλιάζουν και microε τα λάστιχα να αφήνουν καπνό πίσω τουςστις στροφές κατευθύνονται όλοι προς τη δυτικογερmicroανική πρε-σβεία στο Γιουργκόρντεν και η εντολή συναγερmicroού που έχουνείναι αρκετά σαφής Η δυτικογερmicroανική πρεσβεία καταλήφθη-κε από τροmicroοκράτες Άτοmicroα οπλισmicroένα και επικίνδυνα Όλοι οιαστυνοmicroικοί διατάσσονται να κινηθούν microε υπερβολική προσοχή

Πρώτα κατέφθασε ένα περιπολικό από το τmicroήmicroα του Έστερ-microαλmicro και το γεγονός ότι έφτασε στις 1146 σύmicroφωνα microε την κα-τατεθείσα αναφορά δεν είχε να κάνει microε τις microαντικές ικανότη-τες του επικεφαλής της περιπόλου αλλά microε το ότι το ρολόι τουπήγαινε δύο λεπτά πίσω τη στιγmicroή που εκείνος κατέγραφε τηνώρα αλλά αν σκεφτεί κανείς αυτά που έγιναν microετά από αυτό τολάθος δεν είχε και τόσο microεγάλη σηmicroασία

Ως τις 1230 σαράντα λεπτά αργότερα δηλαδή η αστυνοmicroίαείχε ήδη περικυκλώσει την πρεσβεία είχε καταλάβει το υπόγειοκαι τους κάτω ορόφους του κτιρίου είχε αποκλείσει την περιο-χή γύρω από την πρεσβεία για να κρατήσει microακριά τα ταχύτα-τα αυξανόmicroενα στίφη των δηmicroοσιογράφων και των περίεργωνπεραστικών είχε στήσει ένα προσωρινό κέντρο διοίκησης επι-τόπου και είχε αρχίσει να βάζει σε τάξη τις ραδιοεπικοινωνίεςκαι τις τηλεφωνικές γραmicromicroές microε τα κεντρικά microε την πρεσβείακαι microε την κυβέρνηση Ο επικεφαλής του Βίας που θα ηγούνταντης επιχείρησης ήταν παρών και όσον αφορούσε αυτόν και τουςσυναδέλφους τους ήταν πανέτοιmicroοι για δράση

Ούτε οι έξι νεαροί που βρίσκονταν microέσα στην πρεσβεία εί-χαν καθίσει microε σταυρωmicroένα χέρια Οι δώδεκα υπάλληλοι πουείχαν κρατηθεί ως όmicroηροι συmicroπεριλαmicroβανοmicroένου και του πρέ-

12 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

σβη είχαν οδηγηθεί από τη βιβλιοθήκη στο γραφείο του πρέ-σβη στη νοτιοδυτική πτέρυγα του τελευταίου ορόφου του οικο-δοmicroήmicroατος και όσο microακρύτερα γινόταν από την κεντρική είσο-δο Μερικές γυναίκες υπάλληλοι υποχρεώθηκαν να βάλουν έναχεράκι για να γεmicroίσουν κάθε κάλαθο αχρήστων microε νερό και ναφράξουν νιπτήρες και λεκάνες τουαλέτας microε χάρτινες πετσέτεςώστε να εmicroποδίσουν πιθανές επιθέσεις microε αέρια microέσα από τοδίκτυο νερού ∆ύο τροmicroοκράτες τοποθέτησαν εκρηκτικούς microη-χανισmicroούς σε στρατηγικά σηmicroεία στον τελευταίο όροφο ενώ οιυπόλοιποι φρουρούσαν τους οmicroήρους και την πόρτα προς τοκλιmicroακοστάσιο Μετά απrsquo όλα αυτά ήταν πανέτοιmicroοι σχεδόνταυτόχρονα microε τον αντίπαλό τους

Οι τροmicroοκράτες έκαναν την πρώτη κίνηση και άνοιξαν τοπαιχνίδι microε ένα απλό και ξεκάθαρο αίτηmicroα Αν η αστυνοmicroία δενεγκατέλειπε αmicroέσως το κτίριο της πρεσβείας θα πυροβολούσανέναν από τους οmicroήρους Ο αρχηγός του τmicroήmicroατος ΕγκληmicroάτωνΒίας δεν ήταν άνθρωπος που νευρίαζε microε το παραmicroικρό και χω-ρίς λόγο και η αυτοπεποίθησή του ήταν τεράστια για να microηνπούmicroε απεριόριστη Εξάλλου είχε συmicromicroετάσχει στα τραγικά γε-γονότα της πλατείας Νορmicroάλmicro πριν από ενάmicroιση χρόνο και εκείείχε microάθει ότι αν οι δράστες είχαν το χρόνο να γνωρίσουν τουςοmicroήρους τους microπορούσαν να προκύψουν τα πιο αξιοπερίεργασυναισθήmicroατα πνευmicroατικής αλληλεγγύης microεταξύ τους καθώς οκίνδυνος για πράξεις βίας microειωνόταν σηmicroαντικά Αυτός ο εν-διαφέρων ανθρώπινος microηχανισmicroός είχε αποκτήσει microάλιστα καιειδική ονοmicroασία laquoΣύνδροmicroο της Στοκχόλmicroηςraquo και στη γενικήψυχολογική παραζάλη των αναλύσεων δεν είχε προλάβει κα-νείς να σκεφτεί έστω και για λίγο το microέγεθος της εmicroπειρικήςβάσης στην οποία στηριζόταν

Γιrsquo αυτό και ο αρχηγός του Βίας πίστεψε ότι είχε όλα τα συ-microπεριφοριστικά πατήmicroατα επιστηmicroονικά αποδεδειγmicroένα καιδε δίστασε να τους ανακοινώσει ότι είχε λάβει γνώση του αιτή-microατός τους και ότι ήταν πρόθυmicroος να το συζητήσει microαζί τους Προ-φανώς όmicroως οι αντίπαλοί του χρησιmicroοποιούσαν άλλες και σκλη-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 13

ρότερες microεθόδους αφού microόλις δύο λεπτά αργότερα ακούστηκεmicroια ριπή από τον τελευταίο όροφο της πρεσβείας Μετά είχε ανοί-ξει η πόρτα του πάνω διαδρόmicroου και το microατωmicroένο κι άψυχοκορmicroί του Γερmicroανού στρατιωτικού ακολούθου πετάχτηκε στοκλιmicroακοστάσιο απrsquo όπου κατρακύλησε στον microεσαίο όροφο Καιmicroετά από αυτό οι τροmicroοκράτες ξαναήρθαν σε επαφή

Το αίτηmicroα παρέmicroενε Αν ήθελαν να πάρουν το πτώmicroα microπο-ρούσαν να το κάνουν microε την προparaπόθεση ότι θα το περισυνέλε-γαν δύο αστυνοmicroικοί που δε θα φορούσαν παρά microόνο τα σλιπτους Κι αν δεν ήθελαν να κουβαλήσουν περισσότερα πτώmicroατακαλά θα έκαναν να εγκατέλειπαν το κτίριο Μα τι ξεροκέφαλοιάνθρωποι είναι ετούτοι σκέφτηκε ο επικεφαλής του Βίας τη στιγ-microή που έδινε κοφτά την πρώτη του επιχειρησιακή εντολή Φυ-σικά και θα εγκατέλειπαν το κτίριο Φυσικά και θα αποmicroάκρυ-ναν το πτώmicroα Οπωσδήποτε και microεmicroιάς

Μετά είχε έρθει σε επαφή microrsquo εκείνο τον αρχιεπιθεωρητή απότο κεντρικό τmicroήmicroα Ερευνών που ήταν επικεφαλής των δυνάmicroεωνmicroέσα στο κτίριο και του ζήτησε να κάνει τρία πράγmicroατα Πρώτοννα στείλει έξω από το κτίριο ένα microεγάλο και επιδεικτικά φανε-ρό αριθmicroό συναδέλφων ∆εύτερον να φροντίσει να ανασυντα-χθούν όσοι απέmicroεναν στο υπόγειο Και τρίτον και τελευταίο ναορίσει δύο εθελοντές που θα ήθελαν να πάνε και να κάνουντους τραυmicroατιοφορείς ντυmicroένοι microόνο microε τα σώβρακα

Ο αρχιφύλακας Μπου Γιάρνεmicroπρινγκ από το κεντρικό τmicroή-microα Ερευνών ήταν από τους πρώτους που microε το υπηρεσιακόόπλο στο χέρι microε θέρmicroη στην καρδιά και microε καθαρό microυαλό εί-χαν ορmicroήσει στο κτίριο της πρεσβείας και είχε προθυmicroοποιηθείπρώτος και καλύτερος να είναι εθελοντής Ο ανώτερός του εί-χε απλώς κουνήσει αρνητικά το κεφάλι Ακόmicroη και ένας σχεδόνγυmicroνός Γιάρνεmicroπρινγκ ήταν πολύ τροmicroακτικό θέαmicroα για να χρη-σιmicroοποιηθεί σε αυτή την ευαίσθητη και προκαταρκτική φάσηΈτσι η αποστολή ανατέθηκε σε δύο microεγαλύτερους σε ηλικία συ-ναδέλφους του που έδειχναν πιο καλοσυνάτοι και πιο παχουλοίενώ ο Γιάρνεmicroπρινγκ και δύο άλλοι σαν κι αυτόν πήραν εντολή

14 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

να περιφρουρήσουν τη microεταφορά του πτώmicroατος και αν χρεια-ζόταν να απαντήσουν σε πυρά από τον πάνω διάδροmicroο

Αυτό ταίριαζε στον Γιάρνεmicroπρινγκ πολύ καλύτερα και αmicroέ-σως σύρθηκε microε ταχύτητα στις σκάλες και πήρε θέση Οι δύο συ-νάδελφοί του κατάφεραν microε κάποια δυσκολία να ρίξουν το άψυ-χο και καταmicroατωmicroένο κορmicroί πάνω σε ένα φορείο το οποίο έσπρω-χναν και πίσω από το οποίο καλύπτονταν και οι ίδιοι ∆εν ήτανκαι ότι ευκολότερο ειδικά όπως ήταν πεσmicroένοι microπρούmicroυτα στασκαλοπάτια αλλά τελικά τα κατάφεραν και microετά άρχισαν πολύπροσεκτικά να σέρνονται προς τα κάτω στα σκαλοπάτια σέρ-νοντας και το φορείο microαζί τους καθώς ο Γιάρνεmicroπρινγκ κρα-τούσε το όπλο του σταθερά στραmicromicroένο προς την πόρτα του δια-δρόmicroου του τελευταίου ορόφου Ακριβώς τότε ήταν που απέ-κτησε την διά βίου ανάmicroνηση από τους Γερmicroανούς τροmicroοκράτεςκαι καταληψίες της δυτικογερmicroανικής πρεσβείας στη Στοκχόλ-microη Μυρωδιά καmicroένου τηλεφώνου

Είχε διακρίνει εντελώς ξαφνικά την κάνη ενός αυτόmicroατουστη χαραmicroάδα της πόρτας και ενώ προσπαθούσε ταυτόχρονανα αλλάξει θέση για να έχει καθαρά στο στόχαστρο αυτόν πουκρατούσε το αυτόmicroατο είδε τις λάmicroψεις από την κάνη άκουσετους πυροβολισmicroούς να αντηχούν εκκωφαντικά στο στενό κλι-microακοστάσιο και τις σφαίρες να εξοστρακίζονται σαν θυmicroωmicroέ-νες σφήκες γύρω του Ήταν όmicroως η microύτη του που θυmicroόταν κα-λύτερα τη microυρωδιά καmicroένου τηλεφώνου και microόνο την επόmicroενηmicroέρα ndashόταν ο ίδιος και κάποιοι άλλοι επέστρεψαν στον τόπο τηςκαταστροφής για να βοηθήσουν να καθαρίσουνndash ανακάλυψετην αιτία αυτής της εσαεί σφηνωmicroένης στο microυαλό του ανάmicroνη-σης Η κουπαστή της σκάλας ήταν ντυmicroένη microε microαύρο βακελίτηκαι περίπου microισό microέτρο πάνω από εκεί όπου βρισκόταν το κε-φάλι του microια σφαίρα από αυτόmicroατο είχε χαράξει microιαν αυλακιάmicroήκους ενός microέτρου στην κουπαστή

Αλλά η σουηδική αστυνοmicroία δε διέθετε ούτε εξοπλισmicroό ού-τε εκπαίδευση για τέτοιες καταστάσεις Τόσο απλά ήταν ταπράγmicroατα Και αυτό αφορούσε και τους αστυνοmicroικούς που εί-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 15

χαν κρυφτεί στο υπόγειο της πρεσβείας και τους αστυνοmicroικούςndashακόmicroη περισσότερο microάλισταndash που είχαν πάρει θέσεις έξω στοδρόmicroο Κι αυτό ήταν φυσικό εξάλλου αν σκεφτόταν κανείς ότιόλες κι όλες οι εmicroπειρίες που είχε το Σώmicroα από τέτοιες κατα-στάσεις δεν ξεπερνούσαν γενναιόδωρα microετρηmicroένες τις τρειςΗ δολοφονία του Γιουγκοσλάβου πρέσβη τον Απρίλιο του 1971microια αεροπειρατεία στο αεροδρόmicroιο Μπουλτόφτα έξω από τοΜάλmicroε το Σεπτέmicroβριο του 1972 και το λεγόmicroενο laquoδράmicroα τηςπλατείας Νορmicroάλmicroraquo στη Στοκχόλmicroη τον Αύγουστο του 1973Εκείνη τη φορά ήταν ένας απλός Σουηδός κλέφτης που είχεκρατήσει οmicroήρους το προσωπικό microιας τράπεζας για να microπορέ-σει να ζητήσει την αποφυλάκιση του πιο πολυσυζητηmicroένου λη-στή τραπεζών στη Σουηδία Η αεροπειρατεία και το δράmicroα τηςπλατείας Νορmicroάλmicro έληξαν καλά microε την έννοια ότι κανένας δεσκοτώθηκε αλλά εδώ στη δυτικογερmicroανική πρεσβεία απrsquo ότιφαινόταν ίσχυαν άλλοι κανόνες παιχνιδιού αφού microόλις microιαώρα microετά ο αρχηγός του τmicroήmicroατος Βίας είχε φορτωθεί ένα πτώ-microα και αυτό δεν του άρεσε καθόλου

Γιrsquo αυτό είχε αποφασίσει να αλλάξει τακτική και να κρατή-σει πολύ χαmicroηλό προφίλ τόσο χαmicroηλό όσο δεν έπαιρνε αν microητι άλλο για να δώσει microια ευκαιρία ακόmicroη στο Σύνδροmicroο τηςΣτοκχόλmicroης να εκδηλωθεί Βαθιά microέσα του επειδή κι ο ίδιοςήταν ένας καλός άνθρωπος δεν microπορούσε να διώξει αυτή τησκέψη από το microυαλό του Και καθώς το απόγευmicroα παραχώρησετη θέση του στο βράδυ είχε αφήσει τις δυνάmicroεις τους να εφαρ-microόσουν την αστυνοmicroική εκδοχή της προσεκτικής άmicroυνας ndashτουσουηδικού σκαντζόχοιρου όπως το αποκαλούσανndash και ο ίδιοςαφιέρωσε το χρόνο του σε τηλεφωνικές συνοmicroιλίες κυρίως Μετο τmicroήmicroα του microε τη Γενική Αστυνοmicroική ∆ιεύθυνση microε εκπροσώ-πους της κυβέρνησης και του Υπουργείου ∆ικαιοσύνης σχεδόνmicroε όλους που είχαν καταφέρει να έρθουν σε επαφή microαζί του

Αργά το απόγευmicroα είχαν εmicroφανιστεί και δυο συνάδελφοιαπό τη γερmicroανική Αστυνοmicroία Ασφαλείας στο προσωρινό τουαρχηγείο επιχειρήσεων Μετά από microια σύντοmicroη περιγραφή της

16 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

κατάστασης εκείνοι τον άφησαν για να συσκεφθούν και ένα τέ-ταρτο αργότερα ήρθε ασθmicroαίνων ένας αρχιεπιθεωρητής από τοΤάξης και του ανακοίνωσε ότι αυτά τα laquoγερmicroανικά καθάρmicroα-ταraquo είχαν πάει και microοίραζαν αmicroερικανικά στρατιωτικά ρεβόλ-βερ microεγάλου διαmicroετρήmicroατος στους Σουηδούς συναδέλφους τουςΈτσι για laquoνα έχουν να κρατάνε κάτι καλύτερο από ένα ευτε-λές πιστόλι microάρκας Βάλτερ όταν τα πράγmicroατα θα σοβάρευανraquoΟ αρχηγός του Βίας άφησε έναν αναστεναγmicroό αγανάκτησης καιείπε στον αρχιεπιθεωρητή να σταmicroατήσει το ταχύτερο δυνατόναυτές τις laquoφιλανθρωπικές δραστηριότητεςraquo και να φροντίσειαυτοπροσώπως να συγκεντρωθούν όλα τα laquoδώραraquo που είχανmicroοιραστεί

laquoΑλλιώς θα εξαγριωθούν microαζί microας τα παιδιά του Τεχνικούraquoπρόσθεσε ακαδηmicroαmicroκά και microε παιδαγωγικό ύφος ∆ιότι ασχέ-τως από την έκβαση της υπόθεσης κάποια στιγmicroή θα γινότανεξονυχιστική έρευνα στον τόπο του εγκλήmicroατος και microεγάλο microέ-ρος της έρευνας θα αφιερωνόταν στο να βρουν ποια σφαίραέπεσε και από ποιο όπλο Κι αυτό το ήξερε πολύ καλά ο ίδιοςmicroια που είχε αφιερώσει πάνω από είκοσι χρόνια στην εξιχνία-ση ειδεχθών εγκληmicroάτων βίας

Ο αντίπαλος microέσα στην πρεσβεία δεν είχε εκφράσει γενικώςκάποια συγκεκριmicroένη δυσαρέσκεια για τη νέα τακτική τηςσουηδικής αστυνοmicroίας Ήταν εξάλλου απασχοληmicroένοι microε τονέλεγχο της κατάστασης και συνάmicroα microε τις διαπραγmicroατεύσεις τό-σο microε τη δική τους όσο και microε τη σουηδική κυβέρνηση για τα αιτή-microατα που είχαν θέσει Άmicroεση απελευθέρωση είκοσι έξι συντρό-φων τους από τις γερmicroανικές φυλακές microεταξύ αυτών και τωνηγετών της οργάνωσης Μπάαντερ-Μάινχοφ Μεταφορά microε αε-ροπλάνο σε χώρα που θα τους υποδεχόταν φιλικά και 20000δολάρια για τον καθένα από τους αποφυλακισmicroένους Αν δεν ικα-νοποιούσαν τα αιτήmicroατά τους θα άρχιζαν να σκοτώνουν τουςοmicroήρους έναν κάθε microία ώρα αρχίζοντας από τις δέκα το βράδυΑυτό ήταν καθαρά και ξάστερα

Πέρασαν πολλές ώρες αναmicroονής δίχως να συmicroβεί κάτι αξιο-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 17

σηmicroείωτο και καθώς η ώρα πλησίαζε δέκα αποφάσισαν ndashλόγωέλλειψης καλύτερου που ούτως ή άλλως δεν υπήρχεndash να επιτα-χύνουν τις προετοιmicroασίες για την επίθεση microε δακρυγόνα αέριατην οποία σκέφτονταν εδώ και αρκετές ώρες

Η ώρα πήγε δέκα και τέταρτο πριν φτάσει η τελική απόφα-ση της γερmicroανικής κυβέρνησης στη Βόννη ndashmicroέσω της σουηδικήςκυβέρνησης στη Στοκχόλmicroηndash στους τροmicroοκράτες στην πρεσβείατης Στοκχόλmicroης Σε microια τέτοια περίπτωση όπου ένα ουσιαστι-κό κοmicromicroάτι της τακτικής των αστυνοmicroικών δυνάmicroεων ήταν ναπροσπαθούν να κερδίζουν συνεχώς χρόνο και να καθυστερούνκατά το δυνατόν η καθυστέρηση αυτή ήταν εντελώς φυσιολο-γική και microέχρι στιγmicroής δεν είχε συmicroβεί τίποτα Αλλά microερικά λε-πτά αργότερα κάποιος εκεί microέσα πρέπει να κουράστηκε να πε-ριmicroένει πήγε και πήρε τον εmicroπορικό ακόλουθο της πρεσβείαςτον οδήγησε microπροστά σε ένα παράθυρο και τον πυροβόλησεαπό πίσω πετώντας τον κάτω

Ένας από τους ντετέκτιβ της αστυνοmicroίας τοποθετηmicroένος σεmicroια εσοχή microιας γειτονικής πρεσβείας είχε δει τον εmicroπορικόακόλουθο να δολοφονείται και όταν microετέδιδε αυτά που έβλεπεndashlaquoφαίνεται σαν να τον πυροβόλησαν στην πλάτη ή στον αυχέ-ναraquondash ο αρχηγός του τmicroήmicroατος Βίας ένιωσε ξαφνικά αποθαρρυ-microένος Οι συνέπειες του Συνδρόmicroου της Στοκχόλmicroης αυτής τηςνόστιmicroης και παρηγορητικής καραmicroέλας φαίνονταν πλέον πιοαπόmicroακρες από ποτέ Σε λιγότερο από δέκα ώρες είχαν δολο-φονηθεί δύο όmicroηροι

Αν και microετά από λίγη ώρα άρχισε πάλι να ελπίζει Ήταν πε-ρασmicroένες έντεκα και δεν είχαν σκοτώσει άλλον ενώ microερικά λε-πτά αργότερα οι τροmicroοκράτες άφησαν ξαφνικά ελεύθερες τρειςγραmicromicroατείς Μια αχτίδα ελπίδας στο πυκνό απριλιάτικο σκοτά-δι καιhellip ίσως να πήγαιναν καλά τα πράγmicroατα σκέφτηκε ο αρ-χηγός του τmicroήmicroατος Βίας διότι microια επίθεση microε δακρυγόνα δενήταν κάτι που επιθυmicroούσε ιδιαίτερα Κάτι τέτοιο θα microπορούσενα καταλήξει σε περισσότερα θύmicroατα Εξάλλου γνώριζαν καλάπόσοι ήταν οι όmicroηροι Μια οmicroάδα ανθρώπων που microειωνόταν

18 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

γοργά και που δε θα υπήρχε microέχρι το πρωί αν οι τροmicroοκράτεςκρατούσαν το λόγο τους για microία εκτέλεση ανά ώρα

Η λύτρωση ήρθε ένα τέταρτο πριν τα microεσάνυχτα Ο αρχηγόςτου τmicroήmicroατος Βίας είχε βγει από εκείνο το παράπηγmicroα οικοδο-microής όπου είχε εγκαταστήσει το προσωρινό αρχηγείο του για ναπερπατήσει λιγάκι να πάρει λίγο φρέσκο αέρα και να καπνίσειάλλο ένα τσιγάρο Πρώτα είδε τη λάmicroψη από το κτίριο της πρε-σβείας έπειτα ένιωσε το ταρακούνηmicroα εκεί στην κατηφόραόπου στεκόταν και microόλις microετά άκουσε την ακολουθία των εκρή-ξεων Σύννεφα από θρυmicromicroατισmicroένα γυαλιά οικοδοmicroικά υλικάκαπνούς και τέλος οι κραυγές των ανθρώπων microέσα από το κτί-ριο Άνθρωποι που σκαρφάλωναν να βγουν από τα παράθυραπου πηδούσαν ρίχνονταν στο κενό γαντζώνονταν στην πρόσο-ψη γλιστρούσαν έπεφταν σηκώνονταν ξανά ή δε σηκώνοντανποτέ Έτσι τα θυmicroόταν κάθε φορά που τα ξανάφερνε στο microυα-λό του ακριβώς microε αυτή τη σειρά λάmicroψεις ταρακούνηmicroα κρό-τοι καπνός κραυγές άνθρωποι

Σε αντίθεση microε τον ρεπόρτερ της τηλεόρασης που ήταν υπεύ-θυνος για την απευθείας microετάδοση ο ίδιος δεν πετάχτηκε σαντρελός από το φόβο του Τώρα αν microετακινήθηκε λίγο ή αν ανα-πήδησε την ώρα της έκρηξης δεν ήταν κάτι που οφειλόταν σε δι-κή του αντίδραση Αντιθέτως είχε προλάβει να σκεφτεί αρκε-τά Που να πάρει ο διάβολος σκέφτηκε αν και ποτέ του δε βλα-στηmicroούσε Μετά είχε σβήσει το τσιγάρο του και είχε επιστρέψειστην καρέκλα του στο προσωρινό αρχηγείο Πάνω στην ώρα δη-λαδή microια που εκεί microέσα ήταν ήδη σωστό τρελοκοmicroείο

Μισή ώρα αργότερα είχαν περάσει όλα και ως εκ θαύmicroα-τος δίχως απώλειες σοβαρές Με microια εξαίρεση έδειχναν όλοιndashοι τροmicroοκράτες οι όmicroηροι και οι αστυνοmicroικοί στο υπόγειο τηςπρεσβείας και κοντά στο κτίριοndash να έχουν επιζήσει της εκρή-ξεως Πολλοί ήταν τραυmicroατισmicroένοι κάνα δυο microάλιστα σοβαράαλλά όλοι ήταν ζωντανοί

Οι τροmicroοκράτες συνελήφθησαν και αν ο ίδιος και οι συνά-δελφοί του δεν είχαν κάνει κάποιο λάθος πρέπει να είχαν συλ-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 19

ληφθεί όλοι Τουλάχιστον είχαν συλλάβει εκείνους που οι ερευ-νητές του τmicroήmicroατός του είχαν παρατηρήσει και microετρήσει κατάτη διάρκεια της ηmicroέρας και της νύχτας Ένας ήταν ακόmicroη microέσαστην πρεσβεία microόλις τον είχαν βρει ή microάλλον microόλις είχαν βρειτον microισό και τον είχαν αναγνωρίσει πριν από πολλές ώρες Τέσ-σερις από αυτούς είχαν συλληφθεί στο πάρκινγκ πίσω από τοκτίριο της πρεσβείας Προφανώς σε microια απέλπιδα προσπάθειαδιαφυγής microε το ενοικιασmicroένο αυτοκίνητο microε το οποίο είχαν φτά-σει εκεί πριν από δώδεκα ώρες ενέργεια εντελώς ανόητη διό-τι η αστυνοmicroία είχε διασφαλίσει το εν λόγω όχηmicroα ήδη από τοαπόγευmicroα

Ο πέmicroπτος και τελευταίος από τους τροmicroοκράτες είχε συλλη-φθεί καθώς περιπλανιόταν παραπατώντας στον κήπο της νορ-βηγικής πρεσβείας Μαυρισmicroένος από τους καπνούς microε ρούχαπου ακόmicroη κάπνιζαν από την έκρηξη microε καψαλισmicroένα microαλλιάγεmicroάτος εγκαύmicroατα σχεδόν τυφλωmicroένος παντελώς εν συγχύσειΑρχικά τον πέρασαν για κάποιον από τους οmicroήρους Αλλά τώ-ρα είχε λυθεί κι αυτό Τρεις από αυτούς είχαν οδηγηθεί στο νο-σοκοmicroείο ένας ήταν σε άθλια κατάσταση αλλά τους άλλους δύοτους έστειλαν κατευθείαν στα κελιά της αστυνοmicroίας αφού τουςέβαλαν κάποια τσιρότα Όλοι ήταν δεmicroένοι microε χειροπέδες καιδύο από αυτούς είχαν και αλυσίδες στα πόδια για σιγουριά

Ο Γιάρνεmicroπρινγκ είχε φύγει από εκεί λίγο microετά τις δύο τηνύχτα Ήταν ένας από τους τελευταίους άντρες του Ερευνώνπου έφυγαν Είχαν αποmicroείνει οι συνάδελφοι από το Τάξης πουείχαν αναλάβει τη φρούρηση του τόπου εγκλήmicroατος όπως καιοι τεχνικοί της Σήmicroανσης που προσπαθούσαν να ζεσταθούνόσο περίmicroεναν την πυροσβεστική να τελειώσει τη δουλειά τηςΗ ώρα είχε πάει τρεις ώσπου να φτάσει στο σπίτι Εκεί τον πε-ρίmicroενε microια ανήσυχη σύζυγος στα πρόθυρα νευρικού κλονισmicroούκαι τρία microικρά παιδιά που κοιmicroόνταν εκ των οποίων το microεγα-λύτερο είχε αποκοιmicroηθεί από την υπερένταση microπροστά στην τη-λεόραση πριν από πολλές ώρες δίχως όmicroως να είναι καθόλουανήσυχο

20 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

Ο ίδιος ένιωθε παράξενα αποστασιοποιηmicroένος και όταν ησύζυγός του του είπε ότι ο καλύτερος φίλος του και συνάδελφοςΛαρς Μάρτιν Γιούχανσον είχε τηλεφωνήσει καmicroιά δεκαριά φο-ρές όλο το απόγευmicroα και το βράδυ εκείνος απλώς έγνεψε καιέβγαλε το τηλέφωνο από την πρίζα για σιγουριά Μετά είχε κοι-microηθεί έπεσε σε ένα βαθύ ύπνο δίχως όνειρα και ξύπνησε έξιώρες αργότερα Εντελώς καθαρός στο microυαλό έστω κι αν υπήρ-χε ακόmicroη εκείνη η παράξενη αίσθηση πως όσα είχαν γίνει δενείχαν καmicroία σχέση microε τον ίδιο Η microυρωδιά του καmicroένου βακελί-τη ήταν κι αυτή εκεί Θα περάσει σκέφτηκε Θα περάσει

Κατά τη διάρκεια του ∆ευτέρου παγκοσmicroίου πολέmicroου ο Άγ-γλος ηγέτης Ουίνστον Τσόρτσιλ συνήθιζε συχνά να λέει ότιlaquoόποιος έχει προειδοποιηθεί είναι και προετοιmicroασmicroένοςraquo Όλατα δύσκολα χρόνια το επαναλάmicroβανε σχεδόν σαν ξόρκι στοκοινοβούλιο στο κυβερνητικό συmicroβούλιο και σε επίσηmicroες οmicroιλίεςπρος τον βαριά δοκιmicroαζόmicroενο λαό του laquoHe who is forewarnedis also forearmedraquo Και εκ των υστέρων microε όλα τα στοιχεία ανάχείρας βλέποντας πώς τέλειωσε εκείνος ο πόλεmicroος παρά τιςάσχηmicroες πιθανότητες που είχαν να νικήσουν αρχικά microάλλοναυτό που έλεγε συνεχώς πρέπει να ίσχυε για τον ίδιο και για πά-ρα πολλούς από τους συmicroπατριώτες του τουλάχιστον Αλλά τώραστη συγκεκριmicroένη περίπτωση microε την πρεσβεία δεν ίσχυε κάτιτέτοιο διότι όταν συνέβη ήρθε σαν κεραυνός εν αιθρία και απο-τέλεσε καθαρή έκπληξη αν και επί πολλά χρόνια οι προειδο-ποιήσεις έπεφταν βροχή

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 21

II

Οπρώτος από τα microέλη της κυβέρνησης που έmicroαθε τι γινό-ταν δεν ήταν ο υπουργός ∆ικαιοσύνης ndashδιότι αυτόςέπρεπε να είχε ενηmicroερωθεί πρώτοςndash αλλά ο πρωθυ-

πουργός και αυτό οφειλόταν σε κάποια κοινή ανθρώπινη λογι-κή που δεν είχε καmicroία ουσιαστική επίπτωση τελικά

Μόλις ο υπεύθυνος βάρδιας στο Κέντρο ∆ιοίκησης καιΕλέγχου της αστυνοmicroίας διασαφήνισε ότι τα πράγmicroατα ήταν σο-βαρά και δεν επρόκειτο για κάποιο ψεύτικο συναγερmicroό άρπα-ξε το ντοσιέ της υπηρεσίας και έριξε microια microατιά στον κατάλογοτων microέτρων που έπρεπε να ληφθούν σε microια περίπτωση σαν κιαυτή Τα υπόλοιπα ήταν θέmicroα ρουτίνας Πρώτα τηλεφώνησεστον αρχηγό του τmicroήmicroατος Εγκληmicroάτων Βίας που ήταν ο άmicroεσαυπεύθυνος στην αστυνοmicroία της Στοκχόλmicroης Εκείνος είχε απα-ντήσει microε το πρώτο κουδούνισmicroα άκουσε προσεκτικά και τουζήτησε να επανέλθει microόλις microάθαινε κάτι περισσότερο Μετά ουπεύθυνος βάρδιας στο Κέντρο ∆ιοίκησης τηλεφώνησε στονυπεύθυνο της Αστυνοmicroίας Ασφαλείας ο οποίος σύmicroφωνα microε τιςοδηγίες που είχε τηλεφώνησε στον βοηθό υφυπουργό ∆ικαιο-σύνης που ήταν αρmicroόδιος για το πρακτικό microέρος των επαφώντου Υπουργείου ∆ικαιοσύνης και της κυβέρνησης microε την Αστυ-νοmicroία Ασφαλείας

Το τηλέφωνο του βοηθού υφυπουργού ήταν κατειληmicromicroένοκαι ο υπεύθυνος του Κέντρου ∆ιοίκησης όσο περίmicroενε να ελευ-θερωθεί η γραmicromicroή ndashmicroια που τα δευτερόλεπτα κυλούσαν βασα-νιστικά αργάndash και για να microπορεί να κάνει και κάτι άλλο σε πε-ρίπτωση που εκείνος ο βλάκας στην άλλη άκρη της γραmicromicroής θασυνέχιζε να λέει microαλακίες στον αιώνα τον άπαντα είχε microετα-φέρει το κατειληmicromicroένο ακουστικό στο αριστερό χέρι και microε τοδεξί σχηmicroάτισε στο άλλο τηλέφωνο τον απευθείας αριθmicroό τουυφυπουργού παρά τω πρωθυπουργώ Εκείνος απάντησε αmicroέ-

σως και ενηmicroερώθηκε σε λιγότερο από ένα λεπτό Και ακριβώςτη στιγmicroή που τερmicroάτιζε τη συνοmicroιλία του άκουσε ένα laquoεmicroπρόςraquoαπό το κατειληmicromicroένο microέχρι στιγmicroής τηλέφωνο και όσα έγινανmicroετά ήταν απολύτως σύmicroφωνα microε τις γραπτές οδηγίες που είχε

Η παρέκκλιση από τη ρουτίνα δεν είχε ανακαλυφθεί ποτέούτε καν συζητήθηκε ∆εν είχε καmicroία απολύτως σηmicroασία ούτεγια τη σουηδική ούτε για τη γερmicroανική σύγχρονη ιστορία και οίδιος ο υπεύθυνος του Κέντρου ∆ιοίκησης δεν είχε κάνει καmicroίαιδιαίτερη σκέψη σχετικά Κάποια στιγmicroή είχε microιλήσει γιrsquo αυτόαναφέροντάς το σαν microικρή λεπτοmicroέρεια σε microια καλή ιστορίαόταν βρισκόταν microαζί microε συναδέλφους που εmicroπιστευόταν microετάαπό ένα ωραίο δείπνο και τη στιγmicroή που έπιναν το δεύτερο κο-νιάκ microε τον καφέ τους Αλλά τίποτα πέραν αυτού

Ο πρωθυπουργός και ο υπουργός του ήταν ενηmicroερωmicroένοιευθύς εξαρχής ο υπουργός ∆ικαιοσύνης θα πίστευε microέχρι ναπεθάνει ότι ήταν laquoο πρώτος που το έmicroαθεraquo και καθώς η microέραέγερνε προς το βράδυ και οσονούπω προς τη νύχτα ένας αυξα-νόmicroενος αριθmicroός microελών της κυβέρνησης υψηλόβαθmicroοι αστυνο-microικοί και ανώτεροι λειτουργοί της κυβέρνησης είχαν συγκεντρω-θεί στο γραφείο του πρωθυπουργού και κανείς τους δεν ήτανιδιαίτερα χαρούmicroενος Η ζωή τούς φαινόταν βαριά και άδικηδιότι εδώ δεν επρόκειτο γιrsquo αυτούς και για τη Σουηδία που εί-χαν αναλάβει να κυβερνήσουν κατόπιν κανονικότατων δηmicroο-κρατικών εκλογών

Πρώτα είχαν τη δολοφονία του πρέσβη της Γιουγκοσλαβίαςκάποιοι Κροάτες εξτρεmicroιστές και αυτονοmicroιστές και ένας νεκρόςΣέρβος πρέσβης και αν παρέβλεπε κανείς όλα τrsquo άλλα η Σουη-δία δεν έφερε καmicroία ευθύνη γιrsquo αυτό Μετά κάποιοι άλλοι Κροά-τες τροmicroοκράτες που είχαν κάνει αεροπειρατεία σε ένα αερο-πλάνο της SAS για να ελευθερώσουν τους δολοφόνους του πρέ-σβη και πάνω στη φούρια έθεσαν σε κίνδυνο τη ζωή περίπουεκατό απλών Σουηδών και κατέληξαν στην Ισπανία όπου αmicroέ-σως τα παράτησαν και παραδόθηκαν στην αστυνοmicroία Και τώ-ρα microισή ντουζίνα τρελοί φοιτητές που αυτοαποκαλούνταν Σο-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 23

σιαλιστική Κολεκτίβα Ασθενών ή επί το γερmicroανικότερον So-zialistisches Patientenkollektiv οι οποίοι ήθελαν να ανατρέψουνmicroε τη βία τη γερmicroανική κοινωνία και είχαν επιλέξει να το κά-νουν στη Στοκχόλmicroη λες και χάθηκαν οι άλλες πόλεις του κό-σmicroου Ήταν άδικο και τόσο microη σουηδικό που να σε πιάνει σύ-γκρυο Εξάλλου microε πολλή δυσκολία είχαν καταπιεί το γεγονόςότι ένα ντόπιο ταλέντο από το παραδοσιακό λούmicroπεν προλετα-ριάτο του εγκλήmicroατος είχε microπει σε microια τράπεζα στην πλατείαΝορmicroάλmicro και κράτησε οmicroήρους όλο το προσωπικό

Στην αρχή κάθισαν στο γραφείο του πρωθυπουργού και συ-ζήτησαν πώς να σώσουν τους οmicroήρους δίχως αχρείαστη και πα-ραπανίσια αιmicroατοχυσία Αρκετά ήταν αυτά που είχαν ήδη συmicro-βεί Οι ιδέες είχαν στερέψει αλλά τελικά ο πρωθυπουργός πουήταν παλιός έφεδρος αξιωmicroατικός στο ιππικό έκανε την πρότα-ση να επιτεθεί η αστυνοmicroία στο κτίριο Μια ιδέα που ωστόσοαπερρίφθη οmicroόφωνα microεmicroιάς από την ανώτατη αστυνοmicroική ηγε-σία Η σουηδική αστυνοmicroία δε διέθετε ούτε εξοπλισmicroό ούτε εκ-παίδευση για τέτοιες αποστολές παρόλο που ζητούσαν ndashκαθώςπολύ έξυπνα άρπαξε την ευκαιρία να υπενθυmicroίσει ο αρχηγός τηςΣουηδικής Αστυνοmicroίαςndash χρήmicroατα από το υπουργείο γιrsquo αυτή τηνυπόθεση διαρκώς και επί πολλά χρόνια Αλλά λεφτά δεν είχανδει ποτέ τους και γιrsquo αυτό δεν είχαν ούτε τον εξοπλισmicroό ούτε τηνεκπαίδευση Έστω κι αν η θέληση πάντα υπήρχε βεβαίως

laquoΘα είναι λοιπόν καθαρή αποστολή αυτοκτονίαςraquo διευκρί-νισε ο αρχηγός της σουηδικής αστυνοmicroίας microε τη ρωτακίζουσαπροφορά του χαρακτηριστική για όλους τους καταγόmicroενουςαπό τη Σκόνε Κι αmicroέσως microια δυσθυmicroία κατέλαβε το σύνολο τωνσυγκεντρωmicroένων

Όταν η γερmicroανική κυβέρνηση διεmicroήνυσε ότι απέρριπτε κα-τηγορηmicroατικά τα αιτήmicroατα των τροmicroοκρατών οι διαθέσεις έπε-σαν ακόmicroη χαmicroηλότερα και τελικά συmicroφώνησαν ndashλόγω έλλει-ψης καλύτερων ιδεών και επειδή κάτι έπρεπε να γίνει τέλος πά-ντωνndash ότι έπρεπε τουλάχιστον να εκτοξεύσουν λίγα δακρυγόναmicroέσα στο κτίριο Όσο σχεδίαζαν αυτή τη λύση το θέmicroα λύθηκε

24 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

από microόνο του microε την κυριολεκτική ανατίναξη του τελευταίου ορό-φου της πρεσβείας στον αέρα Κανείς δε γνώριζε πώς έγινε ανκαι αυτό θα το έλυναν αργότερα κάποιοι άλλοι αλλά δεν είχεσηmicroασία πια αφού όλοι microέσα στο κτίριο είχαν διασωθεί κατα-πώς φάνηκε και εξάλλου υπήρχαν άλλα πιο σηmicroαντικά και πε-ρίπλοκα ερωτήmicroατα που έπρεπε να απαντηθούν σε τούτη τη νυ-χτιάτικη laquoηmicroερήσιαraquo διάταξη

Σε αυτή τη φάση λίγο πριν τα microεσάνυχτα είχαν microεταβεί όλοιστην αίθουσα συνεδριάσεων της κυβέρνησης και οι συζητήσειςέλαβαν σύντοmicroα νέο προσανατολισmicroό ∆ηλαδή πώς θα microπορούσαντο συντοmicroότερο δυνατόν να απαλλαγούν από τους πέντε επιζή-σαντες τροmicroοκράτες Η ιδέα και microόνο να τους έχουν αmicroπαρωmicroέ-νους σε σουηδικές φυλακές microε συνεχείς προσπάθειες απελευθέ-ρωσης microέσω νέων αεροπειρατειών απαγωγών και άλλων τέτοιωνενεργειών που αναmicroενόταν να επινοήσουν οι σύντροφοί τους ήτανακριβώς το χειρότερο που θα microπορούσαν να φανταστούν

laquo∆ιώξτε τους ∆ε χρειάζεται να το συζητάmicroεraquo είπε ένας απότους γηραιότερους υπουργούς συνοψίζοντας το θέmicroα πριν αρ-χίσουν ακόmicroη καλά καλά οι διαβουλεύσεις

Ο microόνος που έφερε αντιρρήσεις ήταν ένας από τα microέλη τηςκυβέρνησης σύmicroβουλος στο Υπουργείο ∆ικαιοσύνης ειδικόςνοmicroικός σύmicroβουλος της κυβέρνησης και ο ίδιος ο συντάκτης τηςαντιτροmicroοκρατικής νοmicroοθεσίας που θα αποτελούσε τη βάση γιατην άmicroεση απέλαση Σύmicroφωνα microε αυτόν το πρόβληmicroα δεν ήτανκαν περίπλοκο Αν σκέφτονταν να χρησιmicroοποιήσουν τον αντι-τροmicroοκρατικό νόmicroο δεν υπήρχε νοmicroική βάση για να απελάσουντους πέντε τροmicroοκράτες αλλά επειδή δεν ήταν καιρός για νο-microικές σοφιστείες η κυβέρνηση οmicroόφωνα microαζί microε τον νοmicroικόσύmicroβουλο αποφάσισε να απελάσει αmicroέσως τους πέντε microε βάσηακριβώς τον αντιτροmicroοκρατικό νόmicroο που αφορούσε στην πρά-ξη microόνο ξένους πολίτες και ως εκ τούτου δεν αποτελούσε κανθέmicroα του Υπουργείου ∆ικαιοσύνης

laquo∆εν microπορεί να κρατάει κανείς το νόmicroο υπό microάλης σε τέτοιεςπεριπτώσειςraquo είπε το microέλος του κυβερνητικού συmicroβουλίου που

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 25

ήταν υπεύθυνο για θέmicroατα ξένων πολιτών συνοψίζοντας κοmicro-ψά την απόφαση Ήταν το νεαρότερο microέλος της κυβέρνησης ήτανγυναίκα και πολύ αποφασιστική σε σχέση microε τους άρρενες συ-ναδέλφους της που είχαν τα διπλά της χρόνια

Γιrsquo αυτήν η 25η Απριλίου ηmicroέρα Παρασκευή είχε ως εκ τού-του αποβεί microια ηmicroέρα γεmicroάτη πρακτικά καθήκοντα από νωρίςτο πρωί microέχρι αργά microετά τα microεσάνυχτα Πρώτα έπρεπε να προ-σπαθήσει για την επίλυση των νοmicroικών θεmicroάτων ndashόσο πιο καλάmicroπορούσε βεβαίωςndash και microετά να τακτοποιήσει χίλιες δυο πρα-κτικές λεπτοmicroέρειες σε σχέση microε την καθαυτό απέλαση Οι Γερ-microανοί για παράδειγmicroα είχαν υποσχεθεί να στείλουν ένα αερο-πλάνο που θα microετέφερε τους συmicroπατριώτες τους αλλά εκείνοδε φάνηκε ποτέ αν και αυτό δεν έπαιζε microεγάλο ρόλο αφού ήδηαπό την αρχή και για σιγουριά είχε παρθεί η απόφαση να έχουνένα σουηδικό αεροπλάνο σε αναmicroονή για παν ενδεχόmicroενο Γε-microάτο καύσιmicroα έτοιmicroο microε ξεκούραστο και ευδιάθετο πλήρωmicroακαι νοσηλευτικό προσωπικό βρισκόταν ήδη και περίmicroενε στοαεροδρόmicroιο της Αρλάντα

Η υγεία των απελαθέντων είχε δηmicroιουργήσει προβλήmicroαταΚανείς τους δεν ήταν σε άριστη κατάσταση αλλά για τρεις απόαυτούς οι γιατροί είχαν δώσει εν πάση περιπτώσει άδεια και microετον τέταρτο τα πράγmicroατα ήταν ακόmicroη απλούστερα Έφερε τό-σο βαριά εγκαύmicroατα που αν microετακινούσες λίγο το κρεβάτι τουαπό εκεί που ήταν θα ισοδυναmicroούσε microε πραγmicroατική εκτέλεσηΓιrsquo αυτό και αναγκάστηκαν να κάνουν λίγη υποmicroονή καmicroιά βδο-microάδα microέχρι να σταθεροποιηθεί η κατάστασή του αρκετά ώστενα microπορεί να επιζήσει κατά τη microεταφορά του στη ∆υτική Γερ-microανία Το να τον στείλουν έτσι όπως ήταν και να πεθάνει στοδρόmicroο δεν ήθελαν ούτε να το σκέφτονται Κάτι τέτοια έκαναντον κόσmicroο να θέλει να εκδικηθεί Αλλά microετά από microια εβδοmicroάδαείχε δοθεί άδεια να microεταφερθεί στην πατρίδα του και microόλιςέφτασε εκεί νοσηλεύτηκε άλλη microια εβδοmicroάδα σε γερmicroανικό νο-σοκοmicroείο και microετά πέθανε

Το πέmicroπτο microέλος της οmicroάδας των τροmicroοκρατών η microόνη γυ-

26 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

ναίκα που είχε συmicromicroετάσχει στην κατάληψη της πρεσβείας ήταναυτή που αποτέλεσε το microεγάλο πρόβληmicroα διότι εκεί οι γνώmicroεςτων γιατρών διίσταντο κατά πολύ Ο πρώτος γιατρός που ρωτή-θηκε δεν έβλεπε κανένα απολύτως κώλυmicroα στην πραγmicroατοποίη-ση της απέλασής της αλλά όταν εmicroφανίστηκαν το αρmicroόδιο κυ-βερνητικό στέλεχος microια microεγάλη συνοδεία αστυνοmicroικών και τοαπαραίτητο νοσηλευτικό προσωπικό για να την παραλάβουναπό το νοσοκοmicroείο ο υπεύθυνος αρχίατρος άρχισε να προβά-λει κάποιες αντιρρήσεις Στο τέλος έπαιξε και τον άσο που κρα-τούσε στο microανίκι του και απλώς αρνήθηκε να της δώσει εξιτή-ριο Αν την έπαιρναν από εκεί θα έπρεπε να αναλάβει κάποιοςάλλος την ιατρική ευθύνη και εκτός αυτού ήθελε και microια βε-βαίωση από το κυβερνητικό στέλεχος ότι ο ίδιος είχε εναντιω-θεί στη microεταφορά της

Αν τώρα αυτό που είχε κατά νου ήταν το καλό της ασθενούςmicroάλλον ανόητα είχε πράξει διότι είχε υποτιmicroήσει προφανέστα-τα την αντίπαλό του και σε τέτοιες περιπτώσεις δεν κέρδιζε κα-νείς νίκες περιφερόmicroενος microε το νόmicroο υπό microάλης Εντελώς ανέκ-φραστο το κυβερνητικό στέλεχος έβγαλε το στιλό του και υπέ-γραψε το εξιτήριο Μετά έγραψε και microια βεβαίωση την οποίαέδωσε στον κύριο γιατρό και εν συνεχεία η ίδια και η ακολου-θία της πήραν την ασθενή και κατευθύνθηκαν στο αεροδρόmicroιοτης Αρλάντα Αmicroέσως microετά τις τρεις το απόγευmicroα ηmicroέρα Σάβ-βατο απογειώθηκε επιτέλους το κυβερνητικό αεροπλάνο microεπροορισmicroό κάποια microυστική περιοχή στη ∆υτική Γερmicroανία microε-ταφέροντας τέσσερις Γερmicroανούς τροmicroοκράτες

Αυτό που είχε συmicroβεί δεν ήταν βεβαίως καmicroιά ευχάριστηιστορία αλλά microέσα στην ατυχία της η κυβέρνηση είχε την τύχηνα έχει την οmicroόφωνη υποστήριξη της κοινής γνώmicroης Κι επιπρο-σθέτως η ευαρέσκεια για πρώτη φορά προερχόταν τόσο απότον κόσmicroο όσο και από εκείνα τα microίντια Ο microέσος Σουηδός ήτανγια να το πούmicroε καθαρά οργισmicroένος Πολύ microη σουηδικό και ταυ-τόχρονα τόσο χαρακτηριστικά γερmicroανικό να φορτώνουν τα δι-κά τους προβλήmicroατα στους φιλειρηνικούς γείτονές τους κατά τέ-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 27

τοιον τρόπο Κάτι που δυστυχώς οι Γερmicroανοί συνήθιζαν να κά-νουν εδώ και πολύ καιρό ∆ιότι microε λίγα λόγια οι Γερmicroανοί είχαντους τροmicroοκράτες που τους άξιζαν και εκτός αυτού όλοι όσοιπήγαιναν στο εξωτερικό το χειmicroώνα γνώριζαν πως οι Γερmicroανοίπάντα χώνονταν πρώτοι στις ουρές των τελεφερίκ στις πιο δη-microοφιλείς πίστες σκι της Ευρώπης και παρά το γεγονός ότι αυτέςβρίσκονταν ως επί το πλείστον στην Αυστρία ή στην Ελβετία

Στα microέσα microαζικής επικοινωνίας οι διάφοροι αρθρογράφοικαι συντάκτες και οι λεγόmicroενοι ειδικοί είχαν επιδοθεί σε έναόργιο επιθέσεων κατά των αποτυχιών και των λαθών της γερ-microανικής κυβέρνησης Η γερmicroανική κυβέρνηση δεν είχε απλώςαποφύγει να αναλάβει κάθε ευθύνη αλλά είχε κι από πάνω τοθράσος να microεταβιβάσει κυριολεκτικά τις δικές της ευθύνες στησουηδική κυβέρνηση στη σουηδική αστυνοmicroία και στον σουη-δικό λαό Εκτός αυτού οι Γερmicroανοί αποδεικνύονταν τόσο από-λυτα και ολοκληρωτικά ανίκανοι ώστε το microοναδικό λογικό συ-microπέρασmicroα που θα microπορούσε να εξαχθεί ήταν ότι η γερmicroανικήπρεσβεία θα πρέπει να άρπαξε από microόνη της φωτιά και ότι η συmicro-βολή των τροmicroοκρατών στην όλη υπόθεση θα έπρεπε να θεω-ρείται microάλλον αποτέλεσmicroα και όχι αιτία

Αν καλοσκεφτόταν κανείς τι είχε συmicroβεί ο τρόπος microε τονοποίο αντιmicroετώπισαν τα microίντια την κατάσταση ήταν σχεδόν υπερ-βολικός και microε microία microόνο εξαίρεση την οποία έβρισκες φυσικάστη microεγάλη συντηρητική πρωινή εφηmicroερίδα Στο κεντρικό τηςάρθρο ndashlaquoσε αυτό το ληmicroέρι των γενικώς ολιγόνοων και microετα-στραφέντων οπορτουνιστώνraquo όπως τους αποκαλούσε ο πρω-θυπουργός όταν ξεχείλιζε από διάθεσηndash είχε προσθέσει microιασύντοmicroη πτυχή όπου ο συντάκτης είχε το θράσος να συγκρίνειτην κατάληψη της πρεσβείας από Γερmicroανούς τροmicroοκράτες microετην ανατίναξη του γεmicroάτου απεργοσπάστες αγγλικού πλοίουlaquoΑmicroάλθειαraquo από τον Άντον Νίλσον και τους συντρόφους τουστο Μάλmicroε πριν από εξήντα επτά χρόνια

Αυτό για να το πούmicroε ήπια εξόργισε τον υπουργό Οικονο-microικών και Νέστορα της κυβέρνησης έτσι που microετά από microια

28 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

εβδοmicroάδα έχωσε τους αντίχειρες στις τιράντες του και στη διάρ-κεια ενός υπέροχου microπουρζουάδικου δείπνου που παρέθεσανοι εκπρόσωποι της αγοράς laquoέψαλε τον αναβαλλόmicroενο στον αρ-χισυντάκτη της εφηmicroερίδαςraquo Σύmicroφωνα microε παρόντες microάρτυρεςη οmicroιλία του υπήρξε άκρως απολαυστική και ndashαν σκεφτεί κα-νείς το περιορισmicroένο κοινωνικοπολιτικό κατεστηmicroένο στη microικρήχώρα που λέγεται Σουηδίαndash άκρως λογική κατόπιν όσων είχανσυmicroβεί Αλλά πέρα από αυτά δεν έγινε ουσιαστικά τίποτα ∆ιό-τι το όλο πράγmicroα ήταν πολύ microη σουηδικό για να εξελιχθεί σε κά-τι περισσότερο

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 29

III

Ηαστυνοmicroική έρευνα που ακολούθησε δεν ήταν κακήΠανάθλια ήταν Αν microάλιστα λάβαινες υπόψη σου ότιεπρόκειτο για ένα από τα σοβαρότερα εγκλήmicroατα στην

ιστορία της χώρας microετά τον πόλεmicroο δε θα microπορούσες να κατα-λάβεις εύκολα πώς εξελίχθηκε έτσι Μία από τις εξηγήσεις πουδόθηκαν και συζητήθηκαν σε επίπεδο ανώτατης αστυνοmicroικήςηγεσίας ndashmicroεταξύ άλλων σε εmicroπιστευτικές συνοmicroιλίες του αρχη-γού της σουηδικής αστυνοmicroίας microε τους στενότερους και ηλικια-κά νεότερους συνεργάτες τουndash ήταν ότι η κυβέρνηση κατά κά-ποιον microυστηριώδη τρόπο έδειχνε πραγmicroατικά αδιάφορη να συ-ζητήσει το θέmicroα και ότι αυτή η στάση είχε microεταδοθεί και στηναστυνοmicroία ∆ιότι ήταν ένα έγκληmicroα καθαρά πολιτικό και είχεςταυτόχρονα microια κυβέρνηση που εντελώς απροκάλυπτα παρα-microέριζε την όλη υπόθεση από το δικό της τραπέζι συζητήσεων ndashοπότε τι να σου κάνει κι η αστυνοmicroία

Ο αρχηγός του τmicroήmicroατος Αντιmicroετώπισης Εγκληmicroάτων Βίαςτης αστυνοmicroίας της Στοκχόλmicroης δεν ήταν άνθρωπος που ασχο-λούνταν microε πολιτικές θεωρητικολογίες Αυτά microπορούσαν να τακάνουν άλλοι και η στάση που κρατούσε η κυβέρνηση στο έναή στο άλλο θέmicroα τον άφηνε παγερά αδιάφορο Ούτε που τουςψήφιζε εξάλλου Αντιθέτως ήταν πυρ και microανία που είχαν χώ-σει την ουρά τους στην έρευνά του και είχαν στείλει στο σπίτιτους τους δράστες Πώς δηλαδή να διεξήγε έρευνα εγκλήmicroατοςαν δεν είχε τη δυνατότητα να ανακρίνει τους υπόπτους

Ο ίδιος είχε πραγmicroατικά διακαή επιθυmicroία να microιλήσει microε τουςδράστες Με την ησυχία του microε τη σειρά και όσες φορές χρεια-ζόταν για να microπουν όλα τα κοmicromicroάτια του παζλ στη θέση τουςΑυτό το είχε καταφέρει αναρίθmicroητες φορές παλιότερα και ήτανπεπεισmicroένος ότι θα είχε κάνει το ίδιο και αυτή τη φορά και δί-χως καν τη βοήθεια διερmicroηνέα ∆ιότι σε αντίθεση microε τους συ-

ναδέλφους του είχε όντως πάρει πτυχίο από το σχολαρχείο Βιτ-φέλντσκα στο Γκέτεmicroποργκ και τα γερmicroανικά που είχε microάθειστο σχολείο λειτουργούσαν ακόmicroη άψογα Αυτό που είχε κατα-φέρει να κάνει η κυβέρνηση από ερευνητικής απόψεως ήτανκαθαρό σαmicroποτάζ Και το χειρότερο ήταν πως οι κυβερνητικοίέδειχναν να microην έχουν καταλάβει τι έκαναν

Τώρα ο αρχηγός και οι συνάδελφοί του αρκέστηκαν να διε-ξαγάγουν microια τεχνική έρευνα σε συνθήκες που microόνο ιδανικές δενήταν Ήδη microετά την έκρηξη ο τόπος του εγκλήmicroατος έmicroοιαζε σαννα είχε περάσει τυφώνας Σύmicroφωνα microε όσα είχαν πει οι τροmicroο-κράτες από τηλεφώνου όταν καλούσαν για να θέσουν τους εκ-βιαστικούς όρους τους στην κυβέρνηση είχαν τοποθετήσει δεκα-πέντε κιλά ΤΝΤ στο κτίριο και δεν υπήρχε απολύτως τίποτα στοντόπο του εγκλήmicroατος που να διέψευδε τον παραπάνω ισχυρισmicroό

Η παρέmicroβαση της πυροσβεστικής όσο αναπόφευκτη κι ανήταν δεν είχε κάνει καλύτερα τα πράγmicroατα οι τόνοι νερού πουείχαν πέσει στα ερείπια δεν microπορούσαν να προmicroηνύουν τίποτακαλό Αλλά αυτό που είχε εξοργίσει τον αρχηγό και τους συνα-δέλφους του ήταν όλοι οι κατά το microάλλον ή ήττον άσχετοι άν-θρωποι που έτρεχαν πέρα δώθε στον τόπο του εγκλήmicroατος ΟιΓερmicroανοί συνάδελφοι για παράδειγmicroα ανήκαν σε αυτό τονόχλο των περιπλανώmicroενων έστω κι αν ο ίδιος κατανοούσε απο-λύτως το ενδιαφέρον τους Αν ήθελε να είναι κανείς τυπικός οσυγκεκριmicroένος τόπος εγκλήmicroατος ήταν όντως γερmicroανικό έδα-φος οπότε δεν είχε καmicroία πιθανότητα να τους ζητήσει να φύ-γουν από εκεί

Το ίδιο συνέβαινε και microε τους laquoάκαπνουςraquo από την Ασφά-λεια και microε την άκρως ενοχλητική παλιοσυνήθεια που είχαν ναστέκονται πάνω από τους πραγmicroατικούς αστυνοmicroικούς όταν οιδεύτεροι προσπαθούσαν να κάνουν τη δουλειά τους Και σαννα microην ήταν αρκετό αυτό είχαν το θράσος να του προτείνουν να

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 31

Το ΤΝΤ (τρινιτροτολουόλη) είναι ένα από τα συχνότερα χρησιmicroο-ποιούmicroενα εκρηκτικά (ΣτΜ)

χρησιmicroοποιήσει τους δικούς τους τεχνικούς αλλά τότε τους απέ-πεmicroψε σκαιότατα διότι αν άρχιζε να δουλεύει έτσι δε θα προ-λάβαινε να κάνει ούτε το ένα ούτε το άλλο και δεν είχε διόλουσκοπό να σπαταλάει το χρόνο του κατουρώντας δεξιά αριστε-ρά σαν τα σκυλιά που ορίζουν τα laquoχωράφιαraquo τους Αυτό το άφη-νε σε άλλους και αν δεν εmicroπιστεύονταν τον ίδιο και τους άντρεςτου ας αναλάmicroβαναν όλη τη δουλειά οι ίδιοι

Αλλά τα πράγmicroατα δεν είχαν πάει καλά και όταν ο αστυνο-microικός διευθυντής microετά από microια βδοmicroάδα ndashσχεδόν την ίδια microέραπου κατήργησαν τον εξωτερικό αποκλεισmicroό της περιοχήςndash τουανακοίνωσε ότι οι περαιτέρω έρευνες θα γίνονταν από την Αστυ-νοmicroία Ασφαλείας κι ο αρχηγός ένιωσε σχεδόν ανακούφιση

Πάντως ο ίδιος και οι συνάδελφοί του κατάφεραν να κατα-νοήσουν αρκετά τον τρόπο microε τον οποίο πρέπει να είχε γίνει ηέκρηξη ∆εν υπήρχε τίποτα που να καταδεικνύει ότι οι τροmicroο-κράτες είχαν ανατινάξει συνειδητά το κτίριο στον αέρα Αντι-θέτως τα περισσότερα στοιχεία έδειχναν προς την κατεύθυνσηενός συνδυασmicroού ατυχήmicroατος γκάφας και άγνοιας και αυτόςπου microάλλον ήταν υπαίτιος ήταν ο ίδιος ο laquoειδικός ανατινάξεωνraquoτων τροmicroοκρατών ο οποίος όπως όλα τα παιδάκια έβαλε ταδάχτυλά του σε λάθος microέρος Σίγουρα δε θα τα είχε καταφέρεινα περάσει microια συνήθη σουηδική εξέταση στις ανατινάξεις Αυ-τό απεδείχθη microε την απαιτούmicroενη σαφήνεια από τις καλωδιώ-σεις και τις συνδέσεις που βγήκαν σώες από την έκρηξη έστωκι αν οι απογευmicroατινές εφηmicroερίδες εγκωmicroίασαν τις γνώσεις τουΓερmicroανού στον τοmicroέα αυτόν

Αλλά δεν έγινε τίποτα περισσότερο από αυτά και όσοναφορούσε τον ίδιο τον αρχηγό του ήταν αδιάφορο Το ποιαήταν πραγmicroατικά τα πορίσmicroατα της Ασφάλειας και τι είχε κα-ταφέρει microε την έρευνα που ανέλαβε από την αστυνοmicroία παρέ-microεινε καθώς ειπώθηκε ασαφές Εν πάση περιπτώσει δεν έκα-ναν κάτι που να οδήγησε σε νοmicroικά microέτρα ή σε microηνύσεις αλλάόπως πάντα λειτούργησαν laquoεν κρυπτώ και παραβύστωraquo και αντον ρωτούσε κανείς περί αυτού microπορούσε σίγουρα να πει ότι

32 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

όπως και τόσες φορές παλιότερα δεν είχαν καταφέρει καιπολλά Αν και δε χρειαζόταν να είναι κανείς αστυνοmicroικός γιανα υπολογίσει ότι πρέπει να υπήρχαν περισσότεροι εmicroπλεκό-microενοι από τους έξι τροmicroοκράτες που είχαν καταλάβει το κτίριοτης πρεσβείας

Ποιος ή ποιοι άραγε θα microπορούσαν ειδάλλως να είχαν αφή-σει το microήνυmicroα το οποίο στη microία το microεσηmicroέρι την Πέmicroπτη 24Απριλίου είχε καταλήξει στα κουτιά αλληλογραφίας τριών δια-φορετικών πρακτορείων ειδήσεων που φιλοξενούνταν στα γρα-φεία του ΤΤ στον πρώτο ουρανοξύστη της Χέτοργετ τρία χιλιό-microετρα και πάνω από πέντε λεπτά microε αmicroάξι από τη δυτικογερmicroα-νική πρεσβεία πέρα στο Γιουργκόρντεν Οι έξι microέσα στο κτίριοndashοι laquokommando holger meinsraquo όπως αυτοαποκαλούνταν microεόλα τα γράmicromicroατα πεζά στο όνοmicroαndash δε θα microπορούσαν να το εί-χαν κάνει

Ο αρχηγός του Βίας είχε κάνει πολλές σκέψεις για το τι θαmicroπορούσε να είχε συmicroβεί πριν microπουν εκείνοι οι έξι στην πρε-σβεία Κάπου θα πρέπει να έmicroεναν θα είχαν κάνει αναγνώρισητης περιοχής θα πρέπει να είχαν παρακολουθήσει τους υπαλ-λήλους της πρεσβείας και τις συνήθειές τους να είχαν ερευνή-σει κατάλληλους τρόπους να microεταβούν στην πρεσβεία και ναφύγουν από εκεί αν κάτι πήγαινε στραβά Θα πρέπει να είχανστέγη ένα κρεβάτι να κοιmicroηθούν τραπέζι καρέκλες και microα-χαιροπίρουνα οχήmicroατα για microεταφορά φαγητό και ποτό και όλατα άλλα πρακτικά είδη όπως όπλα εκρηκτικά και πλαστά έγ-γραφα Για όλες αυτές τις προετοιmicroασίες θα είχαν χρειαστεί σί-γουρα κάνα microήνα

Με άλλα λόγια κάποιος θα πρέπει να τους είχε βοηθήσειΠιθανότατα όχι microόνο ένα αλλά περισσότερα άτοmicroα Πιθανότα-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 33

Η οmicroάδα είχε πάρει αυτό το όνοmicroα στη microνήmicroη του Χόλγκερ Μάινςσηmicroαντικού στελέχους της RAF (της Φράξιας Κόκκινος Στρατός ή Μπάα-ντερ-Μάινχοφ) που πέθανε microετά από απεργία πείνας στις φυλακές τουΣτάmicroχαmicromicro στις 9 Νοεmicroβρίου 1974 (ΣτΜ)

τα άτοmicroα που είχαν σχέση microε τη Σουηδία και τη Στοκχόλmicroη Άτο-microα που microιλούσαν σουηδικά που γνώριζαν την περιοχή το περι-βάλλον στο οποίο κινούνταν τα ντόπια ήθη την καθηmicroερινότη-τα και πράγmicroατα αυτονόητα όπως αγορά εισιτηρίων στο microετρόή αγορά microεγάλων ποσοτήτων τροφίmicroων δίχως να κινήσουν τηνπεριέργεια Άτοmicroα συνηθισmicroένα ανώνυmicroα microε λευκό ποινικόmicroητρώο στην ηλικία των τροmicroοκρατών περίπου που έmicroοιαζανπίστευαν και σκέφτονταν όπως και οι τροmicroοκράτες

Ο αρχηγός του Βίας δεν ήταν ο τύπος που σκάλιζε τα πράγ-microατα χωρίς λόγο Στο επάγγελmicroά του είχε microάθει ότι η απλούστε-ρη εξήγηση ήταν η σωστή Μια οmicroάδα νεαροί φοιτητές σκέφτη-κε Ριζοσπάστες microε κίνητρα microε αυτοπειθαρχία και microε καλό microυα-λό Ίσως και να ζούσαν microαζί σε κάποια από εκείνες τις περίερ-γες κολεκτίβες για τις οποίες διάβαζε στην εφηmicroερίδα Και microάλ-λον δε χρειαζόταν και πολύ microυαλό για να καταλάβει κανείς ότιήταν Σουηδοί σκέφτηκε ο αρχηγός του τmicroήmicroατος ΑντιmicroετώπισηςΕγκληmicroάτων Βίας στην αστυνοmicroία της Στοκχόλmicroης

Όταν παρέδωσε την υπόθεση στο συνάδελφο της Ασφάλειαςπου θα αναλάmicroβανε την ευθύνη της έρευνας του είχε microιλήσεικαι για τις σκέψεις του Μερικές κουβέντες microόνο στα όρθια τιςοποίες microάλλον δεν έπρεπε να τις πει καθόλου Ο συνάδελφος δενήταν πραγmicroατικός αστυνοmicroικός αλλά ένας αστυνοmicroικός διευ-θυντής microε νοmicroικές σπουδές πίσω του από εκείνο το είδος τωνσυνηθισmicroένων εγωκεντρικών τύπων και φυσικά η αντίδρασήτου ήταν η αναmicroενόmicroενη

Είχε γνέψει microrsquo εκείνο ακριβώς το ύφος που έχουν κάτι τέτοιοιπου καταλαβαίνουν καλύτερα απrsquo όλους τους άλλους αναστέ-ναξε κουρασmicroένα και χάιδεψε microε το δείκτη του που microόλις είχεβγει από τη microανικιουρίστα τη microακριά του microύτη laquoΜας πέρασε σί-γουρα κι εmicroάς αυτή η σκέψη από το microυαλόraquo είπε ο αστυνοmicroικόςδιευθυντής microε microπλαζέ ύφος κι αυτό ήταν όλο Ο αρχηγός τουτmicroήmicroατος Βίας άρχισε σύντοmicroα να σκέφτεται όλο και λιγότεροτην υπόθεση και microόλις microετά από κάνα δυο χρόνια παρέλειπε νατην περιλαmicroβάνει και στο ρεπερτόριο των ηρωικών αστυνοmicroι-

34 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

κών ιστοριών που συνήθιζε να αφηγείται όταν συναντούσε πραγ-microατικούς συναδέλφους ∆ιότι στο ρεπερτόριο είχε πια φρεσκό-τερες και καλύτερες ιστορίες

Η Αστυνοmicroία Ασφαλείας εδώ που τα λέmicroε είχε αρκετά στοι-χεία για να δουλέψει microε την υπόθεση Οι προειδοποιήσεις ότιΓερmicroανοί τροmicroοκράτες σχεδίαζαν να κάνουν κάτι σε σουηδικόέδαφος είχαν πυκνώσει ένα χρόνο πριν από την κατάληψη τηςπρεσβείας Είχαν και microικρά και microεγάλα στοιχεία ακριβώς όπωςγίνεται συνήθως ανώνυmicroες πληροφορίες εmicroπιστευτικές πλη-ροφορίες από διάφορους πληροφοριοδότες και ακόmicroη microια έκ-θεση που είχε συντάξει ένας από τους δικούς της microυστικούς πρά-κτορες Αλλά όλα αυτά είχαν κάτι κοινό ∆εν υπήρχε τίποτα συ-γκεκριmicroένο και απτό και την άνοιξη φάνηκε πως όλα αυτά εί-χαν πλέον καταλαγιάσει Ο χώρος των πληροφοριοδοτών τουςείχε βουβαθεί Ούτε οι καλύτεροι από αυτούς δεν είχαν να πουντο παραmicroικρό

Μερικές πληροφορίες και παρατηρήσεις είχαν επίσης φτά-σει στην Ασφάλεια από συναδέλφους της ανοιχτής δραστηριό-τητας Επρόκειτο κυρίως για laquoύποπτα οχήmicroαταraquo και laquoύποπταάτοmicroαraquo που είχαν παρατηρηθεί κοντά και γύρω από την πρε-σβεία της ∆υτικής Γερmicroανίας κατά την περίοδο της τροmicroοκρα-τικής ενέργειας αλλά παρόλο που σπατάλησαν πολύ καιρό νατο ψάξουν δεν έδωσε τίποτα Ήταν όπως ακριβώς γινόταν microετις πληροφορίες αυτού του είδους ποτέ δεν έδιναν τίποτα Καιαυτά σε αντίθεση microε τη δική τους δραστηριότητα την οποίαέλεγχαν οι ίδιοι microε τη microορφή παρακολούθησης διείσδυσης καισυγκεκριmicroένης συγκέντρωσης στοιχείων microέσω τηλεφωνικώνυποκλοπών υποκλοπών σηmicroάτων και άλλων ηλεκτρονικών πα-ρακολουθήσεων

Οι επαναλαmicroβανόmicroενοι ισχυρισmicroοί των microίντια ότι η Αστυ-νοmicroία Ασφαλείας είχε αγνοήσει συγκεκριmicroένη εικόνα απειλήςείχαν συζητηθεί σε πολλές συναντήσεις της ηγεσίας της Ασφά-λειας όπως και στην υπεύθυνη κοινοβουλευτική ηγεσία της ενλόγω υπηρεσίας Όπως και τόσες φορές άλλοτε κατάφεραν να

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 35

αποδείξουν ότι επρόκειτο για καθαρές ανοησίες και για ανε-δαφικές εικασίες Το σίγουρο ήταν ότι ο απώτερος στόχος όλωναυτών ήταν να βλάψουν την υπηρεσία Είχαν λάβει microέτρα ταοποία έπρεπε να ληφθούν και microέσα σε microερικές εβδοmicroάδεςόταν οι φήmicroες είχαν φουντώσει για τα καλά έβαλαν την πρε-σβεία της ∆υτικής Γερmicroανίας στον κατάλογο φρουρούmicroενωνκτιρίων microε αυστηρή προτεραιότητα

Τα αποτελέσmicroατα αυτών των microέτρων ήταν σαφέστατα ∆ενείχαν προκύψει ενδείξεις ότι κάτι ύποπτο συνέβαινε και ανα-κάλεσαν την έξτρα φρούρηση κάτι που τους ήρθε κουτί microιαπου το τmicroήmicroα για τους Ρώσους εκείνη την περίοδο παρουσίασεαπρόσmicroενη και microεγάλη ανάγκη για περισσότερο προσωπικό Οιβουλευτές που συmicromicroετείχαν στη διοίκηση ήταν κι αυτοί απολύ-τως ικανοποιηmicroένοι microε την έκθεση που είχαν λάβει Η κατάλη-ψη της δυτικογερmicroανικής πρεσβείας ήταν ένα microεmicroονωmicroένο γε-γονός σχεδιασmicroένη και εκτελεσmicroένη από microια φράξια της γερ-microανικής τροmicroοκρατίας που θα microπορούσε να περιγραφεί σαν microιαοmicroάδα βίαιων τυχοδιωκτών από το Πανεπιστήmicroιο της Χαmicroδελ-βέργης σύmicroφωνα microε πληροφορίες από τους συναδέλφους τηςγερmicroανικής Αστυνοmicroίας Ασφαλείας πολλοί από τους πιο γνω-στούς συντρόφους τους ndashαπό τον δυστυχώς ιδιαίτερα ευρύ κύ-κλο των ριζοσπαστικών στοιχείωνndash είχαν διαφωνήσει έντονα microεαυτό που είχε συmicroβεί Η κατάληψη της πρεσβείας δεν είχε ωφε-λήσει τον κοινό αγώνα

Για να microπορέσει ο αγώνας να έχει επιτυχή κατάληξη απαι-τείτο καλύτερος σχεδιασmicroός και πιο οργανωmicroένες microορφές πά-λης Η σουηδική Αστυνοmicroία Ασφαλείας όλως παραδόξως είχεκαταλήξει στο ίδιο συmicroπέρασmicroα στην έκθεση που παρέδωσε στηδιοίκησή της σε λιγότερο από ένα χρόνο microετά την κατάληψηlaquoΜεταξύ άλλων και για το λόγο αυτόν ο κίνδυνος για microια νέακαι παρόmicroοια ενέργεια στη σουηδική επικράτεια που θα στρέ-φεται κατά γερmicroανικών ή σουηδικών συmicroφερόντων και θα διε-ξαχθεί από Γερmicroανούς τροmicroοκράτες πρέπει να εκτιmicroηθεί ωςελάχιστοςraquo Υπήρχαν laquoάλλοι κίνδυνοι πολύ σοβαρότεροιraquo και

36 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

ανεξαρτήτως του αν όλα αυτά ήταν αληθή ή ψευδή ο ισχυρισmicroόςπερί του αντιθέτου θα ήταν γραφειοκρατική αυτοκτονία Καιέτσι έκλεισε η έρευνα της Αστυνοmicroίας Ασφαλείας για την κα-τάληψη της πρεσβείας

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 37

Page 8: Μετάφρασηαπότασουηδικά:ΓρηγόρηςΝ.Κονδύληςwebdata.psichogios.gr/sample/9789604967377.pdf · i ¥ª µπ°¥23 𧩠¬±1975¬¦ ª °¬®¨

Στοκχόλmicroης ο πρώτος συναγερmicroός για laquoπυροβολισmicroούς στη δυ-τικογερmicroανική πρεσβείαraquo microε αποτέλεσmicroα την πλήρη κινητο-ποίηση Αστυνοmicroικοί από το Τάξης ντετέκτιβ της ∆ίωξης Εγκλή-microατος από τα κεντρικά από το Εγκληmicroάτων Βίας και την Αστυ-νοmicroία Ασφαλείας κινητοποιήθηκαν όλο το προσωπικό πουήταν διαθέσιmicroο πήρε εντολή να κινηθεί προς τα εκεί Με τουςmicroπλε φάρους να αναβοσβήνουν microε τις σειρήνες των περιπολικώννα ουρλιάζουν και microε τα λάστιχα να αφήνουν καπνό πίσω τουςστις στροφές κατευθύνονται όλοι προς τη δυτικογερmicroανική πρε-σβεία στο Γιουργκόρντεν και η εντολή συναγερmicroού που έχουνείναι αρκετά σαφής Η δυτικογερmicroανική πρεσβεία καταλήφθη-κε από τροmicroοκράτες Άτοmicroα οπλισmicroένα και επικίνδυνα Όλοι οιαστυνοmicroικοί διατάσσονται να κινηθούν microε υπερβολική προσοχή

Πρώτα κατέφθασε ένα περιπολικό από το τmicroήmicroα του Έστερ-microαλmicro και το γεγονός ότι έφτασε στις 1146 σύmicroφωνα microε την κα-τατεθείσα αναφορά δεν είχε να κάνει microε τις microαντικές ικανότη-τες του επικεφαλής της περιπόλου αλλά microε το ότι το ρολόι τουπήγαινε δύο λεπτά πίσω τη στιγmicroή που εκείνος κατέγραφε τηνώρα αλλά αν σκεφτεί κανείς αυτά που έγιναν microετά από αυτό τολάθος δεν είχε και τόσο microεγάλη σηmicroασία

Ως τις 1230 σαράντα λεπτά αργότερα δηλαδή η αστυνοmicroίαείχε ήδη περικυκλώσει την πρεσβεία είχε καταλάβει το υπόγειοκαι τους κάτω ορόφους του κτιρίου είχε αποκλείσει την περιο-χή γύρω από την πρεσβεία για να κρατήσει microακριά τα ταχύτα-τα αυξανόmicroενα στίφη των δηmicroοσιογράφων και των περίεργωνπεραστικών είχε στήσει ένα προσωρινό κέντρο διοίκησης επι-τόπου και είχε αρχίσει να βάζει σε τάξη τις ραδιοεπικοινωνίεςκαι τις τηλεφωνικές γραmicromicroές microε τα κεντρικά microε την πρεσβείακαι microε την κυβέρνηση Ο επικεφαλής του Βίας που θα ηγούνταντης επιχείρησης ήταν παρών και όσον αφορούσε αυτόν και τουςσυναδέλφους τους ήταν πανέτοιmicroοι για δράση

Ούτε οι έξι νεαροί που βρίσκονταν microέσα στην πρεσβεία εί-χαν καθίσει microε σταυρωmicroένα χέρια Οι δώδεκα υπάλληλοι πουείχαν κρατηθεί ως όmicroηροι συmicroπεριλαmicroβανοmicroένου και του πρέ-

12 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

σβη είχαν οδηγηθεί από τη βιβλιοθήκη στο γραφείο του πρέ-σβη στη νοτιοδυτική πτέρυγα του τελευταίου ορόφου του οικο-δοmicroήmicroατος και όσο microακρύτερα γινόταν από την κεντρική είσο-δο Μερικές γυναίκες υπάλληλοι υποχρεώθηκαν να βάλουν έναχεράκι για να γεmicroίσουν κάθε κάλαθο αχρήστων microε νερό και ναφράξουν νιπτήρες και λεκάνες τουαλέτας microε χάρτινες πετσέτεςώστε να εmicroποδίσουν πιθανές επιθέσεις microε αέρια microέσα από τοδίκτυο νερού ∆ύο τροmicroοκράτες τοποθέτησαν εκρηκτικούς microη-χανισmicroούς σε στρατηγικά σηmicroεία στον τελευταίο όροφο ενώ οιυπόλοιποι φρουρούσαν τους οmicroήρους και την πόρτα προς τοκλιmicroακοστάσιο Μετά απrsquo όλα αυτά ήταν πανέτοιmicroοι σχεδόνταυτόχρονα microε τον αντίπαλό τους

Οι τροmicroοκράτες έκαναν την πρώτη κίνηση και άνοιξαν τοπαιχνίδι microε ένα απλό και ξεκάθαρο αίτηmicroα Αν η αστυνοmicroία δενεγκατέλειπε αmicroέσως το κτίριο της πρεσβείας θα πυροβολούσανέναν από τους οmicroήρους Ο αρχηγός του τmicroήmicroατος ΕγκληmicroάτωνΒίας δεν ήταν άνθρωπος που νευρίαζε microε το παραmicroικρό και χω-ρίς λόγο και η αυτοπεποίθησή του ήταν τεράστια για να microηνπούmicroε απεριόριστη Εξάλλου είχε συmicromicroετάσχει στα τραγικά γε-γονότα της πλατείας Νορmicroάλmicro πριν από ενάmicroιση χρόνο και εκείείχε microάθει ότι αν οι δράστες είχαν το χρόνο να γνωρίσουν τουςοmicroήρους τους microπορούσαν να προκύψουν τα πιο αξιοπερίεργασυναισθήmicroατα πνευmicroατικής αλληλεγγύης microεταξύ τους καθώς οκίνδυνος για πράξεις βίας microειωνόταν σηmicroαντικά Αυτός ο εν-διαφέρων ανθρώπινος microηχανισmicroός είχε αποκτήσει microάλιστα καιειδική ονοmicroασία laquoΣύνδροmicroο της Στοκχόλmicroηςraquo και στη γενικήψυχολογική παραζάλη των αναλύσεων δεν είχε προλάβει κα-νείς να σκεφτεί έστω και για λίγο το microέγεθος της εmicroπειρικήςβάσης στην οποία στηριζόταν

Γιrsquo αυτό και ο αρχηγός του Βίας πίστεψε ότι είχε όλα τα συ-microπεριφοριστικά πατήmicroατα επιστηmicroονικά αποδεδειγmicroένα καιδε δίστασε να τους ανακοινώσει ότι είχε λάβει γνώση του αιτή-microατός τους και ότι ήταν πρόθυmicroος να το συζητήσει microαζί τους Προ-φανώς όmicroως οι αντίπαλοί του χρησιmicroοποιούσαν άλλες και σκλη-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 13

ρότερες microεθόδους αφού microόλις δύο λεπτά αργότερα ακούστηκεmicroια ριπή από τον τελευταίο όροφο της πρεσβείας Μετά είχε ανοί-ξει η πόρτα του πάνω διαδρόmicroου και το microατωmicroένο κι άψυχοκορmicroί του Γερmicroανού στρατιωτικού ακολούθου πετάχτηκε στοκλιmicroακοστάσιο απrsquo όπου κατρακύλησε στον microεσαίο όροφο Καιmicroετά από αυτό οι τροmicroοκράτες ξαναήρθαν σε επαφή

Το αίτηmicroα παρέmicroενε Αν ήθελαν να πάρουν το πτώmicroα microπο-ρούσαν να το κάνουν microε την προparaπόθεση ότι θα το περισυνέλε-γαν δύο αστυνοmicroικοί που δε θα φορούσαν παρά microόνο τα σλιπτους Κι αν δεν ήθελαν να κουβαλήσουν περισσότερα πτώmicroατακαλά θα έκαναν να εγκατέλειπαν το κτίριο Μα τι ξεροκέφαλοιάνθρωποι είναι ετούτοι σκέφτηκε ο επικεφαλής του Βίας τη στιγ-microή που έδινε κοφτά την πρώτη του επιχειρησιακή εντολή Φυ-σικά και θα εγκατέλειπαν το κτίριο Φυσικά και θα αποmicroάκρυ-ναν το πτώmicroα Οπωσδήποτε και microεmicroιάς

Μετά είχε έρθει σε επαφή microrsquo εκείνο τον αρχιεπιθεωρητή απότο κεντρικό τmicroήmicroα Ερευνών που ήταν επικεφαλής των δυνάmicroεωνmicroέσα στο κτίριο και του ζήτησε να κάνει τρία πράγmicroατα Πρώτοννα στείλει έξω από το κτίριο ένα microεγάλο και επιδεικτικά φανε-ρό αριθmicroό συναδέλφων ∆εύτερον να φροντίσει να ανασυντα-χθούν όσοι απέmicroεναν στο υπόγειο Και τρίτον και τελευταίο ναορίσει δύο εθελοντές που θα ήθελαν να πάνε και να κάνουντους τραυmicroατιοφορείς ντυmicroένοι microόνο microε τα σώβρακα

Ο αρχιφύλακας Μπου Γιάρνεmicroπρινγκ από το κεντρικό τmicroή-microα Ερευνών ήταν από τους πρώτους που microε το υπηρεσιακόόπλο στο χέρι microε θέρmicroη στην καρδιά και microε καθαρό microυαλό εί-χαν ορmicroήσει στο κτίριο της πρεσβείας και είχε προθυmicroοποιηθείπρώτος και καλύτερος να είναι εθελοντής Ο ανώτερός του εί-χε απλώς κουνήσει αρνητικά το κεφάλι Ακόmicroη και ένας σχεδόνγυmicroνός Γιάρνεmicroπρινγκ ήταν πολύ τροmicroακτικό θέαmicroα για να χρη-σιmicroοποιηθεί σε αυτή την ευαίσθητη και προκαταρκτική φάσηΈτσι η αποστολή ανατέθηκε σε δύο microεγαλύτερους σε ηλικία συ-ναδέλφους του που έδειχναν πιο καλοσυνάτοι και πιο παχουλοίενώ ο Γιάρνεmicroπρινγκ και δύο άλλοι σαν κι αυτόν πήραν εντολή

14 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

να περιφρουρήσουν τη microεταφορά του πτώmicroατος και αν χρεια-ζόταν να απαντήσουν σε πυρά από τον πάνω διάδροmicroο

Αυτό ταίριαζε στον Γιάρνεmicroπρινγκ πολύ καλύτερα και αmicroέ-σως σύρθηκε microε ταχύτητα στις σκάλες και πήρε θέση Οι δύο συ-νάδελφοί του κατάφεραν microε κάποια δυσκολία να ρίξουν το άψυ-χο και καταmicroατωmicroένο κορmicroί πάνω σε ένα φορείο το οποίο έσπρω-χναν και πίσω από το οποίο καλύπτονταν και οι ίδιοι ∆εν ήτανκαι ότι ευκολότερο ειδικά όπως ήταν πεσmicroένοι microπρούmicroυτα στασκαλοπάτια αλλά τελικά τα κατάφεραν και microετά άρχισαν πολύπροσεκτικά να σέρνονται προς τα κάτω στα σκαλοπάτια σέρ-νοντας και το φορείο microαζί τους καθώς ο Γιάρνεmicroπρινγκ κρα-τούσε το όπλο του σταθερά στραmicromicroένο προς την πόρτα του δια-δρόmicroου του τελευταίου ορόφου Ακριβώς τότε ήταν που απέ-κτησε την διά βίου ανάmicroνηση από τους Γερmicroανούς τροmicroοκράτεςκαι καταληψίες της δυτικογερmicroανικής πρεσβείας στη Στοκχόλ-microη Μυρωδιά καmicroένου τηλεφώνου

Είχε διακρίνει εντελώς ξαφνικά την κάνη ενός αυτόmicroατουστη χαραmicroάδα της πόρτας και ενώ προσπαθούσε ταυτόχρονανα αλλάξει θέση για να έχει καθαρά στο στόχαστρο αυτόν πουκρατούσε το αυτόmicroατο είδε τις λάmicroψεις από την κάνη άκουσετους πυροβολισmicroούς να αντηχούν εκκωφαντικά στο στενό κλι-microακοστάσιο και τις σφαίρες να εξοστρακίζονται σαν θυmicroωmicroέ-νες σφήκες γύρω του Ήταν όmicroως η microύτη του που θυmicroόταν κα-λύτερα τη microυρωδιά καmicroένου τηλεφώνου και microόνο την επόmicroενηmicroέρα ndashόταν ο ίδιος και κάποιοι άλλοι επέστρεψαν στον τόπο τηςκαταστροφής για να βοηθήσουν να καθαρίσουνndash ανακάλυψετην αιτία αυτής της εσαεί σφηνωmicroένης στο microυαλό του ανάmicroνη-σης Η κουπαστή της σκάλας ήταν ντυmicroένη microε microαύρο βακελίτηκαι περίπου microισό microέτρο πάνω από εκεί όπου βρισκόταν το κε-φάλι του microια σφαίρα από αυτόmicroατο είχε χαράξει microιαν αυλακιάmicroήκους ενός microέτρου στην κουπαστή

Αλλά η σουηδική αστυνοmicroία δε διέθετε ούτε εξοπλισmicroό ού-τε εκπαίδευση για τέτοιες καταστάσεις Τόσο απλά ήταν ταπράγmicroατα Και αυτό αφορούσε και τους αστυνοmicroικούς που εί-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 15

χαν κρυφτεί στο υπόγειο της πρεσβείας και τους αστυνοmicroικούςndashακόmicroη περισσότερο microάλισταndash που είχαν πάρει θέσεις έξω στοδρόmicroο Κι αυτό ήταν φυσικό εξάλλου αν σκεφτόταν κανείς ότιόλες κι όλες οι εmicroπειρίες που είχε το Σώmicroα από τέτοιες κατα-στάσεις δεν ξεπερνούσαν γενναιόδωρα microετρηmicroένες τις τρειςΗ δολοφονία του Γιουγκοσλάβου πρέσβη τον Απρίλιο του 1971microια αεροπειρατεία στο αεροδρόmicroιο Μπουλτόφτα έξω από τοΜάλmicroε το Σεπτέmicroβριο του 1972 και το λεγόmicroενο laquoδράmicroα τηςπλατείας Νορmicroάλmicroraquo στη Στοκχόλmicroη τον Αύγουστο του 1973Εκείνη τη φορά ήταν ένας απλός Σουηδός κλέφτης που είχεκρατήσει οmicroήρους το προσωπικό microιας τράπεζας για να microπορέ-σει να ζητήσει την αποφυλάκιση του πιο πολυσυζητηmicroένου λη-στή τραπεζών στη Σουηδία Η αεροπειρατεία και το δράmicroα τηςπλατείας Νορmicroάλmicro έληξαν καλά microε την έννοια ότι κανένας δεσκοτώθηκε αλλά εδώ στη δυτικογερmicroανική πρεσβεία απrsquo ότιφαινόταν ίσχυαν άλλοι κανόνες παιχνιδιού αφού microόλις microιαώρα microετά ο αρχηγός του τmicroήmicroατος Βίας είχε φορτωθεί ένα πτώ-microα και αυτό δεν του άρεσε καθόλου

Γιrsquo αυτό είχε αποφασίσει να αλλάξει τακτική και να κρατή-σει πολύ χαmicroηλό προφίλ τόσο χαmicroηλό όσο δεν έπαιρνε αν microητι άλλο για να δώσει microια ευκαιρία ακόmicroη στο Σύνδροmicroο τηςΣτοκχόλmicroης να εκδηλωθεί Βαθιά microέσα του επειδή κι ο ίδιοςήταν ένας καλός άνθρωπος δεν microπορούσε να διώξει αυτή τησκέψη από το microυαλό του Και καθώς το απόγευmicroα παραχώρησετη θέση του στο βράδυ είχε αφήσει τις δυνάmicroεις τους να εφαρ-microόσουν την αστυνοmicroική εκδοχή της προσεκτικής άmicroυνας ndashτουσουηδικού σκαντζόχοιρου όπως το αποκαλούσανndash και ο ίδιοςαφιέρωσε το χρόνο του σε τηλεφωνικές συνοmicroιλίες κυρίως Μετο τmicroήmicroα του microε τη Γενική Αστυνοmicroική ∆ιεύθυνση microε εκπροσώ-πους της κυβέρνησης και του Υπουργείου ∆ικαιοσύνης σχεδόνmicroε όλους που είχαν καταφέρει να έρθουν σε επαφή microαζί του

Αργά το απόγευmicroα είχαν εmicroφανιστεί και δυο συνάδελφοιαπό τη γερmicroανική Αστυνοmicroία Ασφαλείας στο προσωρινό τουαρχηγείο επιχειρήσεων Μετά από microια σύντοmicroη περιγραφή της

16 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

κατάστασης εκείνοι τον άφησαν για να συσκεφθούν και ένα τέ-ταρτο αργότερα ήρθε ασθmicroαίνων ένας αρχιεπιθεωρητής από τοΤάξης και του ανακοίνωσε ότι αυτά τα laquoγερmicroανικά καθάρmicroα-ταraquo είχαν πάει και microοίραζαν αmicroερικανικά στρατιωτικά ρεβόλ-βερ microεγάλου διαmicroετρήmicroατος στους Σουηδούς συναδέλφους τουςΈτσι για laquoνα έχουν να κρατάνε κάτι καλύτερο από ένα ευτε-λές πιστόλι microάρκας Βάλτερ όταν τα πράγmicroατα θα σοβάρευανraquoΟ αρχηγός του Βίας άφησε έναν αναστεναγmicroό αγανάκτησης καιείπε στον αρχιεπιθεωρητή να σταmicroατήσει το ταχύτερο δυνατόναυτές τις laquoφιλανθρωπικές δραστηριότητεςraquo και να φροντίσειαυτοπροσώπως να συγκεντρωθούν όλα τα laquoδώραraquo που είχανmicroοιραστεί

laquoΑλλιώς θα εξαγριωθούν microαζί microας τα παιδιά του Τεχνικούraquoπρόσθεσε ακαδηmicroαmicroκά και microε παιδαγωγικό ύφος ∆ιότι ασχέ-τως από την έκβαση της υπόθεσης κάποια στιγmicroή θα γινότανεξονυχιστική έρευνα στον τόπο του εγκλήmicroατος και microεγάλο microέ-ρος της έρευνας θα αφιερωνόταν στο να βρουν ποια σφαίραέπεσε και από ποιο όπλο Κι αυτό το ήξερε πολύ καλά ο ίδιοςmicroια που είχε αφιερώσει πάνω από είκοσι χρόνια στην εξιχνία-ση ειδεχθών εγκληmicroάτων βίας

Ο αντίπαλος microέσα στην πρεσβεία δεν είχε εκφράσει γενικώςκάποια συγκεκριmicroένη δυσαρέσκεια για τη νέα τακτική τηςσουηδικής αστυνοmicroίας Ήταν εξάλλου απασχοληmicroένοι microε τονέλεγχο της κατάστασης και συνάmicroα microε τις διαπραγmicroατεύσεις τό-σο microε τη δική τους όσο και microε τη σουηδική κυβέρνηση για τα αιτή-microατα που είχαν θέσει Άmicroεση απελευθέρωση είκοσι έξι συντρό-φων τους από τις γερmicroανικές φυλακές microεταξύ αυτών και τωνηγετών της οργάνωσης Μπάαντερ-Μάινχοφ Μεταφορά microε αε-ροπλάνο σε χώρα που θα τους υποδεχόταν φιλικά και 20000δολάρια για τον καθένα από τους αποφυλακισmicroένους Αν δεν ικα-νοποιούσαν τα αιτήmicroατά τους θα άρχιζαν να σκοτώνουν τουςοmicroήρους έναν κάθε microία ώρα αρχίζοντας από τις δέκα το βράδυΑυτό ήταν καθαρά και ξάστερα

Πέρασαν πολλές ώρες αναmicroονής δίχως να συmicroβεί κάτι αξιο-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 17

σηmicroείωτο και καθώς η ώρα πλησίαζε δέκα αποφάσισαν ndashλόγωέλλειψης καλύτερου που ούτως ή άλλως δεν υπήρχεndash να επιτα-χύνουν τις προετοιmicroασίες για την επίθεση microε δακρυγόνα αέριατην οποία σκέφτονταν εδώ και αρκετές ώρες

Η ώρα πήγε δέκα και τέταρτο πριν φτάσει η τελική απόφα-ση της γερmicroανικής κυβέρνησης στη Βόννη ndashmicroέσω της σουηδικήςκυβέρνησης στη Στοκχόλmicroηndash στους τροmicroοκράτες στην πρεσβείατης Στοκχόλmicroης Σε microια τέτοια περίπτωση όπου ένα ουσιαστι-κό κοmicromicroάτι της τακτικής των αστυνοmicroικών δυνάmicroεων ήταν ναπροσπαθούν να κερδίζουν συνεχώς χρόνο και να καθυστερούνκατά το δυνατόν η καθυστέρηση αυτή ήταν εντελώς φυσιολο-γική και microέχρι στιγmicroής δεν είχε συmicroβεί τίποτα Αλλά microερικά λε-πτά αργότερα κάποιος εκεί microέσα πρέπει να κουράστηκε να πε-ριmicroένει πήγε και πήρε τον εmicroπορικό ακόλουθο της πρεσβείαςτον οδήγησε microπροστά σε ένα παράθυρο και τον πυροβόλησεαπό πίσω πετώντας τον κάτω

Ένας από τους ντετέκτιβ της αστυνοmicroίας τοποθετηmicroένος σεmicroια εσοχή microιας γειτονικής πρεσβείας είχε δει τον εmicroπορικόακόλουθο να δολοφονείται και όταν microετέδιδε αυτά που έβλεπεndashlaquoφαίνεται σαν να τον πυροβόλησαν στην πλάτη ή στον αυχέ-ναraquondash ο αρχηγός του τmicroήmicroατος Βίας ένιωσε ξαφνικά αποθαρρυ-microένος Οι συνέπειες του Συνδρόmicroου της Στοκχόλmicroης αυτής τηςνόστιmicroης και παρηγορητικής καραmicroέλας φαίνονταν πλέον πιοαπόmicroακρες από ποτέ Σε λιγότερο από δέκα ώρες είχαν δολο-φονηθεί δύο όmicroηροι

Αν και microετά από λίγη ώρα άρχισε πάλι να ελπίζει Ήταν πε-ρασmicroένες έντεκα και δεν είχαν σκοτώσει άλλον ενώ microερικά λε-πτά αργότερα οι τροmicroοκράτες άφησαν ξαφνικά ελεύθερες τρειςγραmicromicroατείς Μια αχτίδα ελπίδας στο πυκνό απριλιάτικο σκοτά-δι καιhellip ίσως να πήγαιναν καλά τα πράγmicroατα σκέφτηκε ο αρ-χηγός του τmicroήmicroατος Βίας διότι microια επίθεση microε δακρυγόνα δενήταν κάτι που επιθυmicroούσε ιδιαίτερα Κάτι τέτοιο θα microπορούσενα καταλήξει σε περισσότερα θύmicroατα Εξάλλου γνώριζαν καλάπόσοι ήταν οι όmicroηροι Μια οmicroάδα ανθρώπων που microειωνόταν

18 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

γοργά και που δε θα υπήρχε microέχρι το πρωί αν οι τροmicroοκράτεςκρατούσαν το λόγο τους για microία εκτέλεση ανά ώρα

Η λύτρωση ήρθε ένα τέταρτο πριν τα microεσάνυχτα Ο αρχηγόςτου τmicroήmicroατος Βίας είχε βγει από εκείνο το παράπηγmicroα οικοδο-microής όπου είχε εγκαταστήσει το προσωρινό αρχηγείο του για ναπερπατήσει λιγάκι να πάρει λίγο φρέσκο αέρα και να καπνίσειάλλο ένα τσιγάρο Πρώτα είδε τη λάmicroψη από το κτίριο της πρε-σβείας έπειτα ένιωσε το ταρακούνηmicroα εκεί στην κατηφόραόπου στεκόταν και microόλις microετά άκουσε την ακολουθία των εκρή-ξεων Σύννεφα από θρυmicromicroατισmicroένα γυαλιά οικοδοmicroικά υλικάκαπνούς και τέλος οι κραυγές των ανθρώπων microέσα από το κτί-ριο Άνθρωποι που σκαρφάλωναν να βγουν από τα παράθυραπου πηδούσαν ρίχνονταν στο κενό γαντζώνονταν στην πρόσο-ψη γλιστρούσαν έπεφταν σηκώνονταν ξανά ή δε σηκώνοντανποτέ Έτσι τα θυmicroόταν κάθε φορά που τα ξανάφερνε στο microυα-λό του ακριβώς microε αυτή τη σειρά λάmicroψεις ταρακούνηmicroα κρό-τοι καπνός κραυγές άνθρωποι

Σε αντίθεση microε τον ρεπόρτερ της τηλεόρασης που ήταν υπεύ-θυνος για την απευθείας microετάδοση ο ίδιος δεν πετάχτηκε σαντρελός από το φόβο του Τώρα αν microετακινήθηκε λίγο ή αν ανα-πήδησε την ώρα της έκρηξης δεν ήταν κάτι που οφειλόταν σε δι-κή του αντίδραση Αντιθέτως είχε προλάβει να σκεφτεί αρκε-τά Που να πάρει ο διάβολος σκέφτηκε αν και ποτέ του δε βλα-στηmicroούσε Μετά είχε σβήσει το τσιγάρο του και είχε επιστρέψειστην καρέκλα του στο προσωρινό αρχηγείο Πάνω στην ώρα δη-λαδή microια που εκεί microέσα ήταν ήδη σωστό τρελοκοmicroείο

Μισή ώρα αργότερα είχαν περάσει όλα και ως εκ θαύmicroα-τος δίχως απώλειες σοβαρές Με microια εξαίρεση έδειχναν όλοιndashοι τροmicroοκράτες οι όmicroηροι και οι αστυνοmicroικοί στο υπόγειο τηςπρεσβείας και κοντά στο κτίριοndash να έχουν επιζήσει της εκρή-ξεως Πολλοί ήταν τραυmicroατισmicroένοι κάνα δυο microάλιστα σοβαράαλλά όλοι ήταν ζωντανοί

Οι τροmicroοκράτες συνελήφθησαν και αν ο ίδιος και οι συνά-δελφοί του δεν είχαν κάνει κάποιο λάθος πρέπει να είχαν συλ-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 19

ληφθεί όλοι Τουλάχιστον είχαν συλλάβει εκείνους που οι ερευ-νητές του τmicroήmicroατός του είχαν παρατηρήσει και microετρήσει κατάτη διάρκεια της ηmicroέρας και της νύχτας Ένας ήταν ακόmicroη microέσαστην πρεσβεία microόλις τον είχαν βρει ή microάλλον microόλις είχαν βρειτον microισό και τον είχαν αναγνωρίσει πριν από πολλές ώρες Τέσ-σερις από αυτούς είχαν συλληφθεί στο πάρκινγκ πίσω από τοκτίριο της πρεσβείας Προφανώς σε microια απέλπιδα προσπάθειαδιαφυγής microε το ενοικιασmicroένο αυτοκίνητο microε το οποίο είχαν φτά-σει εκεί πριν από δώδεκα ώρες ενέργεια εντελώς ανόητη διό-τι η αστυνοmicroία είχε διασφαλίσει το εν λόγω όχηmicroα ήδη από τοαπόγευmicroα

Ο πέmicroπτος και τελευταίος από τους τροmicroοκράτες είχε συλλη-φθεί καθώς περιπλανιόταν παραπατώντας στον κήπο της νορ-βηγικής πρεσβείας Μαυρισmicroένος από τους καπνούς microε ρούχαπου ακόmicroη κάπνιζαν από την έκρηξη microε καψαλισmicroένα microαλλιάγεmicroάτος εγκαύmicroατα σχεδόν τυφλωmicroένος παντελώς εν συγχύσειΑρχικά τον πέρασαν για κάποιον από τους οmicroήρους Αλλά τώ-ρα είχε λυθεί κι αυτό Τρεις από αυτούς είχαν οδηγηθεί στο νο-σοκοmicroείο ένας ήταν σε άθλια κατάσταση αλλά τους άλλους δύοτους έστειλαν κατευθείαν στα κελιά της αστυνοmicroίας αφού τουςέβαλαν κάποια τσιρότα Όλοι ήταν δεmicroένοι microε χειροπέδες καιδύο από αυτούς είχαν και αλυσίδες στα πόδια για σιγουριά

Ο Γιάρνεmicroπρινγκ είχε φύγει από εκεί λίγο microετά τις δύο τηνύχτα Ήταν ένας από τους τελευταίους άντρες του Ερευνώνπου έφυγαν Είχαν αποmicroείνει οι συνάδελφοι από το Τάξης πουείχαν αναλάβει τη φρούρηση του τόπου εγκλήmicroατος όπως καιοι τεχνικοί της Σήmicroανσης που προσπαθούσαν να ζεσταθούνόσο περίmicroεναν την πυροσβεστική να τελειώσει τη δουλειά τηςΗ ώρα είχε πάει τρεις ώσπου να φτάσει στο σπίτι Εκεί τον πε-ρίmicroενε microια ανήσυχη σύζυγος στα πρόθυρα νευρικού κλονισmicroούκαι τρία microικρά παιδιά που κοιmicroόνταν εκ των οποίων το microεγα-λύτερο είχε αποκοιmicroηθεί από την υπερένταση microπροστά στην τη-λεόραση πριν από πολλές ώρες δίχως όmicroως να είναι καθόλουανήσυχο

20 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

Ο ίδιος ένιωθε παράξενα αποστασιοποιηmicroένος και όταν ησύζυγός του του είπε ότι ο καλύτερος φίλος του και συνάδελφοςΛαρς Μάρτιν Γιούχανσον είχε τηλεφωνήσει καmicroιά δεκαριά φο-ρές όλο το απόγευmicroα και το βράδυ εκείνος απλώς έγνεψε καιέβγαλε το τηλέφωνο από την πρίζα για σιγουριά Μετά είχε κοι-microηθεί έπεσε σε ένα βαθύ ύπνο δίχως όνειρα και ξύπνησε έξιώρες αργότερα Εντελώς καθαρός στο microυαλό έστω κι αν υπήρ-χε ακόmicroη εκείνη η παράξενη αίσθηση πως όσα είχαν γίνει δενείχαν καmicroία σχέση microε τον ίδιο Η microυρωδιά του καmicroένου βακελί-τη ήταν κι αυτή εκεί Θα περάσει σκέφτηκε Θα περάσει

Κατά τη διάρκεια του ∆ευτέρου παγκοσmicroίου πολέmicroου ο Άγ-γλος ηγέτης Ουίνστον Τσόρτσιλ συνήθιζε συχνά να λέει ότιlaquoόποιος έχει προειδοποιηθεί είναι και προετοιmicroασmicroένοςraquo Όλατα δύσκολα χρόνια το επαναλάmicroβανε σχεδόν σαν ξόρκι στοκοινοβούλιο στο κυβερνητικό συmicroβούλιο και σε επίσηmicroες οmicroιλίεςπρος τον βαριά δοκιmicroαζόmicroενο λαό του laquoHe who is forewarnedis also forearmedraquo Και εκ των υστέρων microε όλα τα στοιχεία ανάχείρας βλέποντας πώς τέλειωσε εκείνος ο πόλεmicroος παρά τιςάσχηmicroες πιθανότητες που είχαν να νικήσουν αρχικά microάλλοναυτό που έλεγε συνεχώς πρέπει να ίσχυε για τον ίδιο και για πά-ρα πολλούς από τους συmicroπατριώτες του τουλάχιστον Αλλά τώραστη συγκεκριmicroένη περίπτωση microε την πρεσβεία δεν ίσχυε κάτιτέτοιο διότι όταν συνέβη ήρθε σαν κεραυνός εν αιθρία και απο-τέλεσε καθαρή έκπληξη αν και επί πολλά χρόνια οι προειδο-ποιήσεις έπεφταν βροχή

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 21

II

Οπρώτος από τα microέλη της κυβέρνησης που έmicroαθε τι γινό-ταν δεν ήταν ο υπουργός ∆ικαιοσύνης ndashδιότι αυτόςέπρεπε να είχε ενηmicroερωθεί πρώτοςndash αλλά ο πρωθυ-

πουργός και αυτό οφειλόταν σε κάποια κοινή ανθρώπινη λογι-κή που δεν είχε καmicroία ουσιαστική επίπτωση τελικά

Μόλις ο υπεύθυνος βάρδιας στο Κέντρο ∆ιοίκησης καιΕλέγχου της αστυνοmicroίας διασαφήνισε ότι τα πράγmicroατα ήταν σο-βαρά και δεν επρόκειτο για κάποιο ψεύτικο συναγερmicroό άρπα-ξε το ντοσιέ της υπηρεσίας και έριξε microια microατιά στον κατάλογοτων microέτρων που έπρεπε να ληφθούν σε microια περίπτωση σαν κιαυτή Τα υπόλοιπα ήταν θέmicroα ρουτίνας Πρώτα τηλεφώνησεστον αρχηγό του τmicroήmicroατος Εγκληmicroάτων Βίας που ήταν ο άmicroεσαυπεύθυνος στην αστυνοmicroία της Στοκχόλmicroης Εκείνος είχε απα-ντήσει microε το πρώτο κουδούνισmicroα άκουσε προσεκτικά και τουζήτησε να επανέλθει microόλις microάθαινε κάτι περισσότερο Μετά ουπεύθυνος βάρδιας στο Κέντρο ∆ιοίκησης τηλεφώνησε στονυπεύθυνο της Αστυνοmicroίας Ασφαλείας ο οποίος σύmicroφωνα microε τιςοδηγίες που είχε τηλεφώνησε στον βοηθό υφυπουργό ∆ικαιο-σύνης που ήταν αρmicroόδιος για το πρακτικό microέρος των επαφώντου Υπουργείου ∆ικαιοσύνης και της κυβέρνησης microε την Αστυ-νοmicroία Ασφαλείας

Το τηλέφωνο του βοηθού υφυπουργού ήταν κατειληmicromicroένοκαι ο υπεύθυνος του Κέντρου ∆ιοίκησης όσο περίmicroενε να ελευ-θερωθεί η γραmicromicroή ndashmicroια που τα δευτερόλεπτα κυλούσαν βασα-νιστικά αργάndash και για να microπορεί να κάνει και κάτι άλλο σε πε-ρίπτωση που εκείνος ο βλάκας στην άλλη άκρη της γραmicromicroής θασυνέχιζε να λέει microαλακίες στον αιώνα τον άπαντα είχε microετα-φέρει το κατειληmicromicroένο ακουστικό στο αριστερό χέρι και microε τοδεξί σχηmicroάτισε στο άλλο τηλέφωνο τον απευθείας αριθmicroό τουυφυπουργού παρά τω πρωθυπουργώ Εκείνος απάντησε αmicroέ-

σως και ενηmicroερώθηκε σε λιγότερο από ένα λεπτό Και ακριβώςτη στιγmicroή που τερmicroάτιζε τη συνοmicroιλία του άκουσε ένα laquoεmicroπρόςraquoαπό το κατειληmicromicroένο microέχρι στιγmicroής τηλέφωνο και όσα έγινανmicroετά ήταν απολύτως σύmicroφωνα microε τις γραπτές οδηγίες που είχε

Η παρέκκλιση από τη ρουτίνα δεν είχε ανακαλυφθεί ποτέούτε καν συζητήθηκε ∆εν είχε καmicroία απολύτως σηmicroασία ούτεγια τη σουηδική ούτε για τη γερmicroανική σύγχρονη ιστορία και οίδιος ο υπεύθυνος του Κέντρου ∆ιοίκησης δεν είχε κάνει καmicroίαιδιαίτερη σκέψη σχετικά Κάποια στιγmicroή είχε microιλήσει γιrsquo αυτόαναφέροντάς το σαν microικρή λεπτοmicroέρεια σε microια καλή ιστορίαόταν βρισκόταν microαζί microε συναδέλφους που εmicroπιστευόταν microετάαπό ένα ωραίο δείπνο και τη στιγmicroή που έπιναν το δεύτερο κο-νιάκ microε τον καφέ τους Αλλά τίποτα πέραν αυτού

Ο πρωθυπουργός και ο υπουργός του ήταν ενηmicroερωmicroένοιευθύς εξαρχής ο υπουργός ∆ικαιοσύνης θα πίστευε microέχρι ναπεθάνει ότι ήταν laquoο πρώτος που το έmicroαθεraquo και καθώς η microέραέγερνε προς το βράδυ και οσονούπω προς τη νύχτα ένας αυξα-νόmicroενος αριθmicroός microελών της κυβέρνησης υψηλόβαθmicroοι αστυνο-microικοί και ανώτεροι λειτουργοί της κυβέρνησης είχαν συγκεντρω-θεί στο γραφείο του πρωθυπουργού και κανείς τους δεν ήτανιδιαίτερα χαρούmicroενος Η ζωή τούς φαινόταν βαριά και άδικηδιότι εδώ δεν επρόκειτο γιrsquo αυτούς και για τη Σουηδία που εί-χαν αναλάβει να κυβερνήσουν κατόπιν κανονικότατων δηmicroο-κρατικών εκλογών

Πρώτα είχαν τη δολοφονία του πρέσβη της Γιουγκοσλαβίαςκάποιοι Κροάτες εξτρεmicroιστές και αυτονοmicroιστές και ένας νεκρόςΣέρβος πρέσβης και αν παρέβλεπε κανείς όλα τrsquo άλλα η Σουη-δία δεν έφερε καmicroία ευθύνη γιrsquo αυτό Μετά κάποιοι άλλοι Κροά-τες τροmicroοκράτες που είχαν κάνει αεροπειρατεία σε ένα αερο-πλάνο της SAS για να ελευθερώσουν τους δολοφόνους του πρέ-σβη και πάνω στη φούρια έθεσαν σε κίνδυνο τη ζωή περίπουεκατό απλών Σουηδών και κατέληξαν στην Ισπανία όπου αmicroέ-σως τα παράτησαν και παραδόθηκαν στην αστυνοmicroία Και τώ-ρα microισή ντουζίνα τρελοί φοιτητές που αυτοαποκαλούνταν Σο-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 23

σιαλιστική Κολεκτίβα Ασθενών ή επί το γερmicroανικότερον So-zialistisches Patientenkollektiv οι οποίοι ήθελαν να ανατρέψουνmicroε τη βία τη γερmicroανική κοινωνία και είχαν επιλέξει να το κά-νουν στη Στοκχόλmicroη λες και χάθηκαν οι άλλες πόλεις του κό-σmicroου Ήταν άδικο και τόσο microη σουηδικό που να σε πιάνει σύ-γκρυο Εξάλλου microε πολλή δυσκολία είχαν καταπιεί το γεγονόςότι ένα ντόπιο ταλέντο από το παραδοσιακό λούmicroπεν προλετα-ριάτο του εγκλήmicroατος είχε microπει σε microια τράπεζα στην πλατείαΝορmicroάλmicro και κράτησε οmicroήρους όλο το προσωπικό

Στην αρχή κάθισαν στο γραφείο του πρωθυπουργού και συ-ζήτησαν πώς να σώσουν τους οmicroήρους δίχως αχρείαστη και πα-ραπανίσια αιmicroατοχυσία Αρκετά ήταν αυτά που είχαν ήδη συmicro-βεί Οι ιδέες είχαν στερέψει αλλά τελικά ο πρωθυπουργός πουήταν παλιός έφεδρος αξιωmicroατικός στο ιππικό έκανε την πρότα-ση να επιτεθεί η αστυνοmicroία στο κτίριο Μια ιδέα που ωστόσοαπερρίφθη οmicroόφωνα microεmicroιάς από την ανώτατη αστυνοmicroική ηγε-σία Η σουηδική αστυνοmicroία δε διέθετε ούτε εξοπλισmicroό ούτε εκ-παίδευση για τέτοιες αποστολές παρόλο που ζητούσαν ndashκαθώςπολύ έξυπνα άρπαξε την ευκαιρία να υπενθυmicroίσει ο αρχηγός τηςΣουηδικής Αστυνοmicroίαςndash χρήmicroατα από το υπουργείο γιrsquo αυτή τηνυπόθεση διαρκώς και επί πολλά χρόνια Αλλά λεφτά δεν είχανδει ποτέ τους και γιrsquo αυτό δεν είχαν ούτε τον εξοπλισmicroό ούτε τηνεκπαίδευση Έστω κι αν η θέληση πάντα υπήρχε βεβαίως

laquoΘα είναι λοιπόν καθαρή αποστολή αυτοκτονίαςraquo διευκρί-νισε ο αρχηγός της σουηδικής αστυνοmicroίας microε τη ρωτακίζουσαπροφορά του χαρακτηριστική για όλους τους καταγόmicroενουςαπό τη Σκόνε Κι αmicroέσως microια δυσθυmicroία κατέλαβε το σύνολο τωνσυγκεντρωmicroένων

Όταν η γερmicroανική κυβέρνηση διεmicroήνυσε ότι απέρριπτε κα-τηγορηmicroατικά τα αιτήmicroατα των τροmicroοκρατών οι διαθέσεις έπε-σαν ακόmicroη χαmicroηλότερα και τελικά συmicroφώνησαν ndashλόγω έλλει-ψης καλύτερων ιδεών και επειδή κάτι έπρεπε να γίνει τέλος πά-ντωνndash ότι έπρεπε τουλάχιστον να εκτοξεύσουν λίγα δακρυγόναmicroέσα στο κτίριο Όσο σχεδίαζαν αυτή τη λύση το θέmicroα λύθηκε

24 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

από microόνο του microε την κυριολεκτική ανατίναξη του τελευταίου ορό-φου της πρεσβείας στον αέρα Κανείς δε γνώριζε πώς έγινε ανκαι αυτό θα το έλυναν αργότερα κάποιοι άλλοι αλλά δεν είχεσηmicroασία πια αφού όλοι microέσα στο κτίριο είχαν διασωθεί κατα-πώς φάνηκε και εξάλλου υπήρχαν άλλα πιο σηmicroαντικά και πε-ρίπλοκα ερωτήmicroατα που έπρεπε να απαντηθούν σε τούτη τη νυ-χτιάτικη laquoηmicroερήσιαraquo διάταξη

Σε αυτή τη φάση λίγο πριν τα microεσάνυχτα είχαν microεταβεί όλοιστην αίθουσα συνεδριάσεων της κυβέρνησης και οι συζητήσειςέλαβαν σύντοmicroα νέο προσανατολισmicroό ∆ηλαδή πώς θα microπορούσαντο συντοmicroότερο δυνατόν να απαλλαγούν από τους πέντε επιζή-σαντες τροmicroοκράτες Η ιδέα και microόνο να τους έχουν αmicroπαρωmicroέ-νους σε σουηδικές φυλακές microε συνεχείς προσπάθειες απελευθέ-ρωσης microέσω νέων αεροπειρατειών απαγωγών και άλλων τέτοιωνενεργειών που αναmicroενόταν να επινοήσουν οι σύντροφοί τους ήτανακριβώς το χειρότερο που θα microπορούσαν να φανταστούν

laquo∆ιώξτε τους ∆ε χρειάζεται να το συζητάmicroεraquo είπε ένας απότους γηραιότερους υπουργούς συνοψίζοντας το θέmicroα πριν αρ-χίσουν ακόmicroη καλά καλά οι διαβουλεύσεις

Ο microόνος που έφερε αντιρρήσεις ήταν ένας από τα microέλη τηςκυβέρνησης σύmicroβουλος στο Υπουργείο ∆ικαιοσύνης ειδικόςνοmicroικός σύmicroβουλος της κυβέρνησης και ο ίδιος ο συντάκτης τηςαντιτροmicroοκρατικής νοmicroοθεσίας που θα αποτελούσε τη βάση γιατην άmicroεση απέλαση Σύmicroφωνα microε αυτόν το πρόβληmicroα δεν ήτανκαν περίπλοκο Αν σκέφτονταν να χρησιmicroοποιήσουν τον αντι-τροmicroοκρατικό νόmicroο δεν υπήρχε νοmicroική βάση για να απελάσουντους πέντε τροmicroοκράτες αλλά επειδή δεν ήταν καιρός για νο-microικές σοφιστείες η κυβέρνηση οmicroόφωνα microαζί microε τον νοmicroικόσύmicroβουλο αποφάσισε να απελάσει αmicroέσως τους πέντε microε βάσηακριβώς τον αντιτροmicroοκρατικό νόmicroο που αφορούσε στην πρά-ξη microόνο ξένους πολίτες και ως εκ τούτου δεν αποτελούσε κανθέmicroα του Υπουργείου ∆ικαιοσύνης

laquo∆εν microπορεί να κρατάει κανείς το νόmicroο υπό microάλης σε τέτοιεςπεριπτώσειςraquo είπε το microέλος του κυβερνητικού συmicroβουλίου που

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 25

ήταν υπεύθυνο για θέmicroατα ξένων πολιτών συνοψίζοντας κοmicro-ψά την απόφαση Ήταν το νεαρότερο microέλος της κυβέρνησης ήτανγυναίκα και πολύ αποφασιστική σε σχέση microε τους άρρενες συ-ναδέλφους της που είχαν τα διπλά της χρόνια

Γιrsquo αυτήν η 25η Απριλίου ηmicroέρα Παρασκευή είχε ως εκ τού-του αποβεί microια ηmicroέρα γεmicroάτη πρακτικά καθήκοντα από νωρίςτο πρωί microέχρι αργά microετά τα microεσάνυχτα Πρώτα έπρεπε να προ-σπαθήσει για την επίλυση των νοmicroικών θεmicroάτων ndashόσο πιο καλάmicroπορούσε βεβαίωςndash και microετά να τακτοποιήσει χίλιες δυο πρα-κτικές λεπτοmicroέρειες σε σχέση microε την καθαυτό απέλαση Οι Γερ-microανοί για παράδειγmicroα είχαν υποσχεθεί να στείλουν ένα αερο-πλάνο που θα microετέφερε τους συmicroπατριώτες τους αλλά εκείνοδε φάνηκε ποτέ αν και αυτό δεν έπαιζε microεγάλο ρόλο αφού ήδηαπό την αρχή και για σιγουριά είχε παρθεί η απόφαση να έχουνένα σουηδικό αεροπλάνο σε αναmicroονή για παν ενδεχόmicroενο Γε-microάτο καύσιmicroα έτοιmicroο microε ξεκούραστο και ευδιάθετο πλήρωmicroακαι νοσηλευτικό προσωπικό βρισκόταν ήδη και περίmicroενε στοαεροδρόmicroιο της Αρλάντα

Η υγεία των απελαθέντων είχε δηmicroιουργήσει προβλήmicroαταΚανείς τους δεν ήταν σε άριστη κατάσταση αλλά για τρεις απόαυτούς οι γιατροί είχαν δώσει εν πάση περιπτώσει άδεια και microετον τέταρτο τα πράγmicroατα ήταν ακόmicroη απλούστερα Έφερε τό-σο βαριά εγκαύmicroατα που αν microετακινούσες λίγο το κρεβάτι τουαπό εκεί που ήταν θα ισοδυναmicroούσε microε πραγmicroατική εκτέλεσηΓιrsquo αυτό και αναγκάστηκαν να κάνουν λίγη υποmicroονή καmicroιά βδο-microάδα microέχρι να σταθεροποιηθεί η κατάστασή του αρκετά ώστενα microπορεί να επιζήσει κατά τη microεταφορά του στη ∆υτική Γερ-microανία Το να τον στείλουν έτσι όπως ήταν και να πεθάνει στοδρόmicroο δεν ήθελαν ούτε να το σκέφτονται Κάτι τέτοια έκαναντον κόσmicroο να θέλει να εκδικηθεί Αλλά microετά από microια εβδοmicroάδαείχε δοθεί άδεια να microεταφερθεί στην πατρίδα του και microόλιςέφτασε εκεί νοσηλεύτηκε άλλη microια εβδοmicroάδα σε γερmicroανικό νο-σοκοmicroείο και microετά πέθανε

Το πέmicroπτο microέλος της οmicroάδας των τροmicroοκρατών η microόνη γυ-

26 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

ναίκα που είχε συmicromicroετάσχει στην κατάληψη της πρεσβείας ήταναυτή που αποτέλεσε το microεγάλο πρόβληmicroα διότι εκεί οι γνώmicroεςτων γιατρών διίσταντο κατά πολύ Ο πρώτος γιατρός που ρωτή-θηκε δεν έβλεπε κανένα απολύτως κώλυmicroα στην πραγmicroατοποίη-ση της απέλασής της αλλά όταν εmicroφανίστηκαν το αρmicroόδιο κυ-βερνητικό στέλεχος microια microεγάλη συνοδεία αστυνοmicroικών και τοαπαραίτητο νοσηλευτικό προσωπικό για να την παραλάβουναπό το νοσοκοmicroείο ο υπεύθυνος αρχίατρος άρχισε να προβά-λει κάποιες αντιρρήσεις Στο τέλος έπαιξε και τον άσο που κρα-τούσε στο microανίκι του και απλώς αρνήθηκε να της δώσει εξιτή-ριο Αν την έπαιρναν από εκεί θα έπρεπε να αναλάβει κάποιοςάλλος την ιατρική ευθύνη και εκτός αυτού ήθελε και microια βε-βαίωση από το κυβερνητικό στέλεχος ότι ο ίδιος είχε εναντιω-θεί στη microεταφορά της

Αν τώρα αυτό που είχε κατά νου ήταν το καλό της ασθενούςmicroάλλον ανόητα είχε πράξει διότι είχε υποτιmicroήσει προφανέστα-τα την αντίπαλό του και σε τέτοιες περιπτώσεις δεν κέρδιζε κα-νείς νίκες περιφερόmicroενος microε το νόmicroο υπό microάλης Εντελώς ανέκ-φραστο το κυβερνητικό στέλεχος έβγαλε το στιλό του και υπέ-γραψε το εξιτήριο Μετά έγραψε και microια βεβαίωση την οποίαέδωσε στον κύριο γιατρό και εν συνεχεία η ίδια και η ακολου-θία της πήραν την ασθενή και κατευθύνθηκαν στο αεροδρόmicroιοτης Αρλάντα Αmicroέσως microετά τις τρεις το απόγευmicroα ηmicroέρα Σάβ-βατο απογειώθηκε επιτέλους το κυβερνητικό αεροπλάνο microεπροορισmicroό κάποια microυστική περιοχή στη ∆υτική Γερmicroανία microε-ταφέροντας τέσσερις Γερmicroανούς τροmicroοκράτες

Αυτό που είχε συmicroβεί δεν ήταν βεβαίως καmicroιά ευχάριστηιστορία αλλά microέσα στην ατυχία της η κυβέρνηση είχε την τύχηνα έχει την οmicroόφωνη υποστήριξη της κοινής γνώmicroης Κι επιπρο-σθέτως η ευαρέσκεια για πρώτη φορά προερχόταν τόσο απότον κόσmicroο όσο και από εκείνα τα microίντια Ο microέσος Σουηδός ήτανγια να το πούmicroε καθαρά οργισmicroένος Πολύ microη σουηδικό και ταυ-τόχρονα τόσο χαρακτηριστικά γερmicroανικό να φορτώνουν τα δι-κά τους προβλήmicroατα στους φιλειρηνικούς γείτονές τους κατά τέ-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 27

τοιον τρόπο Κάτι που δυστυχώς οι Γερmicroανοί συνήθιζαν να κά-νουν εδώ και πολύ καιρό ∆ιότι microε λίγα λόγια οι Γερmicroανοί είχαντους τροmicroοκράτες που τους άξιζαν και εκτός αυτού όλοι όσοιπήγαιναν στο εξωτερικό το χειmicroώνα γνώριζαν πως οι Γερmicroανοίπάντα χώνονταν πρώτοι στις ουρές των τελεφερίκ στις πιο δη-microοφιλείς πίστες σκι της Ευρώπης και παρά το γεγονός ότι αυτέςβρίσκονταν ως επί το πλείστον στην Αυστρία ή στην Ελβετία

Στα microέσα microαζικής επικοινωνίας οι διάφοροι αρθρογράφοικαι συντάκτες και οι λεγόmicroενοι ειδικοί είχαν επιδοθεί σε έναόργιο επιθέσεων κατά των αποτυχιών και των λαθών της γερ-microανικής κυβέρνησης Η γερmicroανική κυβέρνηση δεν είχε απλώςαποφύγει να αναλάβει κάθε ευθύνη αλλά είχε κι από πάνω τοθράσος να microεταβιβάσει κυριολεκτικά τις δικές της ευθύνες στησουηδική κυβέρνηση στη σουηδική αστυνοmicroία και στον σουη-δικό λαό Εκτός αυτού οι Γερmicroανοί αποδεικνύονταν τόσο από-λυτα και ολοκληρωτικά ανίκανοι ώστε το microοναδικό λογικό συ-microπέρασmicroα που θα microπορούσε να εξαχθεί ήταν ότι η γερmicroανικήπρεσβεία θα πρέπει να άρπαξε από microόνη της φωτιά και ότι η συmicro-βολή των τροmicroοκρατών στην όλη υπόθεση θα έπρεπε να θεω-ρείται microάλλον αποτέλεσmicroα και όχι αιτία

Αν καλοσκεφτόταν κανείς τι είχε συmicroβεί ο τρόπος microε τονοποίο αντιmicroετώπισαν τα microίντια την κατάσταση ήταν σχεδόν υπερ-βολικός και microε microία microόνο εξαίρεση την οποία έβρισκες φυσικάστη microεγάλη συντηρητική πρωινή εφηmicroερίδα Στο κεντρικό τηςάρθρο ndashlaquoσε αυτό το ληmicroέρι των γενικώς ολιγόνοων και microετα-στραφέντων οπορτουνιστώνraquo όπως τους αποκαλούσε ο πρω-θυπουργός όταν ξεχείλιζε από διάθεσηndash είχε προσθέσει microιασύντοmicroη πτυχή όπου ο συντάκτης είχε το θράσος να συγκρίνειτην κατάληψη της πρεσβείας από Γερmicroανούς τροmicroοκράτες microετην ανατίναξη του γεmicroάτου απεργοσπάστες αγγλικού πλοίουlaquoΑmicroάλθειαraquo από τον Άντον Νίλσον και τους συντρόφους τουστο Μάλmicroε πριν από εξήντα επτά χρόνια

Αυτό για να το πούmicroε ήπια εξόργισε τον υπουργό Οικονο-microικών και Νέστορα της κυβέρνησης έτσι που microετά από microια

28 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

εβδοmicroάδα έχωσε τους αντίχειρες στις τιράντες του και στη διάρ-κεια ενός υπέροχου microπουρζουάδικου δείπνου που παρέθεσανοι εκπρόσωποι της αγοράς laquoέψαλε τον αναβαλλόmicroενο στον αρ-χισυντάκτη της εφηmicroερίδαςraquo Σύmicroφωνα microε παρόντες microάρτυρεςη οmicroιλία του υπήρξε άκρως απολαυστική και ndashαν σκεφτεί κα-νείς το περιορισmicroένο κοινωνικοπολιτικό κατεστηmicroένο στη microικρήχώρα που λέγεται Σουηδίαndash άκρως λογική κατόπιν όσων είχανσυmicroβεί Αλλά πέρα από αυτά δεν έγινε ουσιαστικά τίποτα ∆ιό-τι το όλο πράγmicroα ήταν πολύ microη σουηδικό για να εξελιχθεί σε κά-τι περισσότερο

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 29

III

Ηαστυνοmicroική έρευνα που ακολούθησε δεν ήταν κακήΠανάθλια ήταν Αν microάλιστα λάβαινες υπόψη σου ότιεπρόκειτο για ένα από τα σοβαρότερα εγκλήmicroατα στην

ιστορία της χώρας microετά τον πόλεmicroο δε θα microπορούσες να κατα-λάβεις εύκολα πώς εξελίχθηκε έτσι Μία από τις εξηγήσεις πουδόθηκαν και συζητήθηκαν σε επίπεδο ανώτατης αστυνοmicroικήςηγεσίας ndashmicroεταξύ άλλων σε εmicroπιστευτικές συνοmicroιλίες του αρχη-γού της σουηδικής αστυνοmicroίας microε τους στενότερους και ηλικια-κά νεότερους συνεργάτες τουndash ήταν ότι η κυβέρνηση κατά κά-ποιον microυστηριώδη τρόπο έδειχνε πραγmicroατικά αδιάφορη να συ-ζητήσει το θέmicroα και ότι αυτή η στάση είχε microεταδοθεί και στηναστυνοmicroία ∆ιότι ήταν ένα έγκληmicroα καθαρά πολιτικό και είχεςταυτόχρονα microια κυβέρνηση που εντελώς απροκάλυπτα παρα-microέριζε την όλη υπόθεση από το δικό της τραπέζι συζητήσεων ndashοπότε τι να σου κάνει κι η αστυνοmicroία

Ο αρχηγός του τmicroήmicroατος Αντιmicroετώπισης Εγκληmicroάτων Βίαςτης αστυνοmicroίας της Στοκχόλmicroης δεν ήταν άνθρωπος που ασχο-λούνταν microε πολιτικές θεωρητικολογίες Αυτά microπορούσαν να τακάνουν άλλοι και η στάση που κρατούσε η κυβέρνηση στο έναή στο άλλο θέmicroα τον άφηνε παγερά αδιάφορο Ούτε που τουςψήφιζε εξάλλου Αντιθέτως ήταν πυρ και microανία που είχαν χώ-σει την ουρά τους στην έρευνά του και είχαν στείλει στο σπίτιτους τους δράστες Πώς δηλαδή να διεξήγε έρευνα εγκλήmicroατοςαν δεν είχε τη δυνατότητα να ανακρίνει τους υπόπτους

Ο ίδιος είχε πραγmicroατικά διακαή επιθυmicroία να microιλήσει microε τουςδράστες Με την ησυχία του microε τη σειρά και όσες φορές χρεια-ζόταν για να microπουν όλα τα κοmicromicroάτια του παζλ στη θέση τουςΑυτό το είχε καταφέρει αναρίθmicroητες φορές παλιότερα και ήτανπεπεισmicroένος ότι θα είχε κάνει το ίδιο και αυτή τη φορά και δί-χως καν τη βοήθεια διερmicroηνέα ∆ιότι σε αντίθεση microε τους συ-

ναδέλφους του είχε όντως πάρει πτυχίο από το σχολαρχείο Βιτ-φέλντσκα στο Γκέτεmicroποργκ και τα γερmicroανικά που είχε microάθειστο σχολείο λειτουργούσαν ακόmicroη άψογα Αυτό που είχε κατα-φέρει να κάνει η κυβέρνηση από ερευνητικής απόψεως ήτανκαθαρό σαmicroποτάζ Και το χειρότερο ήταν πως οι κυβερνητικοίέδειχναν να microην έχουν καταλάβει τι έκαναν

Τώρα ο αρχηγός και οι συνάδελφοί του αρκέστηκαν να διε-ξαγάγουν microια τεχνική έρευνα σε συνθήκες που microόνο ιδανικές δενήταν Ήδη microετά την έκρηξη ο τόπος του εγκλήmicroατος έmicroοιαζε σαννα είχε περάσει τυφώνας Σύmicroφωνα microε όσα είχαν πει οι τροmicroο-κράτες από τηλεφώνου όταν καλούσαν για να θέσουν τους εκ-βιαστικούς όρους τους στην κυβέρνηση είχαν τοποθετήσει δεκα-πέντε κιλά ΤΝΤ στο κτίριο και δεν υπήρχε απολύτως τίποτα στοντόπο του εγκλήmicroατος που να διέψευδε τον παραπάνω ισχυρισmicroό

Η παρέmicroβαση της πυροσβεστικής όσο αναπόφευκτη κι ανήταν δεν είχε κάνει καλύτερα τα πράγmicroατα οι τόνοι νερού πουείχαν πέσει στα ερείπια δεν microπορούσαν να προmicroηνύουν τίποτακαλό Αλλά αυτό που είχε εξοργίσει τον αρχηγό και τους συνα-δέλφους του ήταν όλοι οι κατά το microάλλον ή ήττον άσχετοι άν-θρωποι που έτρεχαν πέρα δώθε στον τόπο του εγκλήmicroατος ΟιΓερmicroανοί συνάδελφοι για παράδειγmicroα ανήκαν σε αυτό τονόχλο των περιπλανώmicroενων έστω κι αν ο ίδιος κατανοούσε απο-λύτως το ενδιαφέρον τους Αν ήθελε να είναι κανείς τυπικός οσυγκεκριmicroένος τόπος εγκλήmicroατος ήταν όντως γερmicroανικό έδα-φος οπότε δεν είχε καmicroία πιθανότητα να τους ζητήσει να φύ-γουν από εκεί

Το ίδιο συνέβαινε και microε τους laquoάκαπνουςraquo από την Ασφά-λεια και microε την άκρως ενοχλητική παλιοσυνήθεια που είχαν ναστέκονται πάνω από τους πραγmicroατικούς αστυνοmicroικούς όταν οιδεύτεροι προσπαθούσαν να κάνουν τη δουλειά τους Και σαννα microην ήταν αρκετό αυτό είχαν το θράσος να του προτείνουν να

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 31

Το ΤΝΤ (τρινιτροτολουόλη) είναι ένα από τα συχνότερα χρησιmicroο-ποιούmicroενα εκρηκτικά (ΣτΜ)

χρησιmicroοποιήσει τους δικούς τους τεχνικούς αλλά τότε τους απέ-πεmicroψε σκαιότατα διότι αν άρχιζε να δουλεύει έτσι δε θα προ-λάβαινε να κάνει ούτε το ένα ούτε το άλλο και δεν είχε διόλουσκοπό να σπαταλάει το χρόνο του κατουρώντας δεξιά αριστε-ρά σαν τα σκυλιά που ορίζουν τα laquoχωράφιαraquo τους Αυτό το άφη-νε σε άλλους και αν δεν εmicroπιστεύονταν τον ίδιο και τους άντρεςτου ας αναλάmicroβαναν όλη τη δουλειά οι ίδιοι

Αλλά τα πράγmicroατα δεν είχαν πάει καλά και όταν ο αστυνο-microικός διευθυντής microετά από microια βδοmicroάδα ndashσχεδόν την ίδια microέραπου κατήργησαν τον εξωτερικό αποκλεισmicroό της περιοχήςndash τουανακοίνωσε ότι οι περαιτέρω έρευνες θα γίνονταν από την Αστυ-νοmicroία Ασφαλείας κι ο αρχηγός ένιωσε σχεδόν ανακούφιση

Πάντως ο ίδιος και οι συνάδελφοί του κατάφεραν να κατα-νοήσουν αρκετά τον τρόπο microε τον οποίο πρέπει να είχε γίνει ηέκρηξη ∆εν υπήρχε τίποτα που να καταδεικνύει ότι οι τροmicroο-κράτες είχαν ανατινάξει συνειδητά το κτίριο στον αέρα Αντι-θέτως τα περισσότερα στοιχεία έδειχναν προς την κατεύθυνσηενός συνδυασmicroού ατυχήmicroατος γκάφας και άγνοιας και αυτόςπου microάλλον ήταν υπαίτιος ήταν ο ίδιος ο laquoειδικός ανατινάξεωνraquoτων τροmicroοκρατών ο οποίος όπως όλα τα παιδάκια έβαλε ταδάχτυλά του σε λάθος microέρος Σίγουρα δε θα τα είχε καταφέρεινα περάσει microια συνήθη σουηδική εξέταση στις ανατινάξεις Αυ-τό απεδείχθη microε την απαιτούmicroενη σαφήνεια από τις καλωδιώ-σεις και τις συνδέσεις που βγήκαν σώες από την έκρηξη έστωκι αν οι απογευmicroατινές εφηmicroερίδες εγκωmicroίασαν τις γνώσεις τουΓερmicroανού στον τοmicroέα αυτόν

Αλλά δεν έγινε τίποτα περισσότερο από αυτά και όσοναφορούσε τον ίδιο τον αρχηγό του ήταν αδιάφορο Το ποιαήταν πραγmicroατικά τα πορίσmicroατα της Ασφάλειας και τι είχε κα-ταφέρει microε την έρευνα που ανέλαβε από την αστυνοmicroία παρέ-microεινε καθώς ειπώθηκε ασαφές Εν πάση περιπτώσει δεν έκα-ναν κάτι που να οδήγησε σε νοmicroικά microέτρα ή σε microηνύσεις αλλάόπως πάντα λειτούργησαν laquoεν κρυπτώ και παραβύστωraquo και αντον ρωτούσε κανείς περί αυτού microπορούσε σίγουρα να πει ότι

32 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

όπως και τόσες φορές παλιότερα δεν είχαν καταφέρει καιπολλά Αν και δε χρειαζόταν να είναι κανείς αστυνοmicroικός γιανα υπολογίσει ότι πρέπει να υπήρχαν περισσότεροι εmicroπλεκό-microενοι από τους έξι τροmicroοκράτες που είχαν καταλάβει το κτίριοτης πρεσβείας

Ποιος ή ποιοι άραγε θα microπορούσαν ειδάλλως να είχαν αφή-σει το microήνυmicroα το οποίο στη microία το microεσηmicroέρι την Πέmicroπτη 24Απριλίου είχε καταλήξει στα κουτιά αλληλογραφίας τριών δια-φορετικών πρακτορείων ειδήσεων που φιλοξενούνταν στα γρα-φεία του ΤΤ στον πρώτο ουρανοξύστη της Χέτοργετ τρία χιλιό-microετρα και πάνω από πέντε λεπτά microε αmicroάξι από τη δυτικογερmicroα-νική πρεσβεία πέρα στο Γιουργκόρντεν Οι έξι microέσα στο κτίριοndashοι laquokommando holger meinsraquo όπως αυτοαποκαλούνταν microεόλα τα γράmicromicroατα πεζά στο όνοmicroαndash δε θα microπορούσαν να το εί-χαν κάνει

Ο αρχηγός του Βίας είχε κάνει πολλές σκέψεις για το τι θαmicroπορούσε να είχε συmicroβεί πριν microπουν εκείνοι οι έξι στην πρε-σβεία Κάπου θα πρέπει να έmicroεναν θα είχαν κάνει αναγνώρισητης περιοχής θα πρέπει να είχαν παρακολουθήσει τους υπαλ-λήλους της πρεσβείας και τις συνήθειές τους να είχαν ερευνή-σει κατάλληλους τρόπους να microεταβούν στην πρεσβεία και ναφύγουν από εκεί αν κάτι πήγαινε στραβά Θα πρέπει να είχανστέγη ένα κρεβάτι να κοιmicroηθούν τραπέζι καρέκλες και microα-χαιροπίρουνα οχήmicroατα για microεταφορά φαγητό και ποτό και όλατα άλλα πρακτικά είδη όπως όπλα εκρηκτικά και πλαστά έγ-γραφα Για όλες αυτές τις προετοιmicroασίες θα είχαν χρειαστεί σί-γουρα κάνα microήνα

Με άλλα λόγια κάποιος θα πρέπει να τους είχε βοηθήσειΠιθανότατα όχι microόνο ένα αλλά περισσότερα άτοmicroα Πιθανότα-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 33

Η οmicroάδα είχε πάρει αυτό το όνοmicroα στη microνήmicroη του Χόλγκερ Μάινςσηmicroαντικού στελέχους της RAF (της Φράξιας Κόκκινος Στρατός ή Μπάα-ντερ-Μάινχοφ) που πέθανε microετά από απεργία πείνας στις φυλακές τουΣτάmicroχαmicromicro στις 9 Νοεmicroβρίου 1974 (ΣτΜ)

τα άτοmicroα που είχαν σχέση microε τη Σουηδία και τη Στοκχόλmicroη Άτο-microα που microιλούσαν σουηδικά που γνώριζαν την περιοχή το περι-βάλλον στο οποίο κινούνταν τα ντόπια ήθη την καθηmicroερινότη-τα και πράγmicroατα αυτονόητα όπως αγορά εισιτηρίων στο microετρόή αγορά microεγάλων ποσοτήτων τροφίmicroων δίχως να κινήσουν τηνπεριέργεια Άτοmicroα συνηθισmicroένα ανώνυmicroα microε λευκό ποινικόmicroητρώο στην ηλικία των τροmicroοκρατών περίπου που έmicroοιαζανπίστευαν και σκέφτονταν όπως και οι τροmicroοκράτες

Ο αρχηγός του Βίας δεν ήταν ο τύπος που σκάλιζε τα πράγ-microατα χωρίς λόγο Στο επάγγελmicroά του είχε microάθει ότι η απλούστε-ρη εξήγηση ήταν η σωστή Μια οmicroάδα νεαροί φοιτητές σκέφτη-κε Ριζοσπάστες microε κίνητρα microε αυτοπειθαρχία και microε καλό microυα-λό Ίσως και να ζούσαν microαζί σε κάποια από εκείνες τις περίερ-γες κολεκτίβες για τις οποίες διάβαζε στην εφηmicroερίδα Και microάλ-λον δε χρειαζόταν και πολύ microυαλό για να καταλάβει κανείς ότιήταν Σουηδοί σκέφτηκε ο αρχηγός του τmicroήmicroατος ΑντιmicroετώπισηςΕγκληmicroάτων Βίας στην αστυνοmicroία της Στοκχόλmicroης

Όταν παρέδωσε την υπόθεση στο συνάδελφο της Ασφάλειαςπου θα αναλάmicroβανε την ευθύνη της έρευνας του είχε microιλήσεικαι για τις σκέψεις του Μερικές κουβέντες microόνο στα όρθια τιςοποίες microάλλον δεν έπρεπε να τις πει καθόλου Ο συνάδελφος δενήταν πραγmicroατικός αστυνοmicroικός αλλά ένας αστυνοmicroικός διευ-θυντής microε νοmicroικές σπουδές πίσω του από εκείνο το είδος τωνσυνηθισmicroένων εγωκεντρικών τύπων και φυσικά η αντίδρασήτου ήταν η αναmicroενόmicroενη

Είχε γνέψει microrsquo εκείνο ακριβώς το ύφος που έχουν κάτι τέτοιοιπου καταλαβαίνουν καλύτερα απrsquo όλους τους άλλους αναστέ-ναξε κουρασmicroένα και χάιδεψε microε το δείκτη του που microόλις είχεβγει από τη microανικιουρίστα τη microακριά του microύτη laquoΜας πέρασε σί-γουρα κι εmicroάς αυτή η σκέψη από το microυαλόraquo είπε ο αστυνοmicroικόςδιευθυντής microε microπλαζέ ύφος κι αυτό ήταν όλο Ο αρχηγός τουτmicroήmicroατος Βίας άρχισε σύντοmicroα να σκέφτεται όλο και λιγότεροτην υπόθεση και microόλις microετά από κάνα δυο χρόνια παρέλειπε νατην περιλαmicroβάνει και στο ρεπερτόριο των ηρωικών αστυνοmicroι-

34 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

κών ιστοριών που συνήθιζε να αφηγείται όταν συναντούσε πραγ-microατικούς συναδέλφους ∆ιότι στο ρεπερτόριο είχε πια φρεσκό-τερες και καλύτερες ιστορίες

Η Αστυνοmicroία Ασφαλείας εδώ που τα λέmicroε είχε αρκετά στοι-χεία για να δουλέψει microε την υπόθεση Οι προειδοποιήσεις ότιΓερmicroανοί τροmicroοκράτες σχεδίαζαν να κάνουν κάτι σε σουηδικόέδαφος είχαν πυκνώσει ένα χρόνο πριν από την κατάληψη τηςπρεσβείας Είχαν και microικρά και microεγάλα στοιχεία ακριβώς όπωςγίνεται συνήθως ανώνυmicroες πληροφορίες εmicroπιστευτικές πλη-ροφορίες από διάφορους πληροφοριοδότες και ακόmicroη microια έκ-θεση που είχε συντάξει ένας από τους δικούς της microυστικούς πρά-κτορες Αλλά όλα αυτά είχαν κάτι κοινό ∆εν υπήρχε τίποτα συ-γκεκριmicroένο και απτό και την άνοιξη φάνηκε πως όλα αυτά εί-χαν πλέον καταλαγιάσει Ο χώρος των πληροφοριοδοτών τουςείχε βουβαθεί Ούτε οι καλύτεροι από αυτούς δεν είχαν να πουντο παραmicroικρό

Μερικές πληροφορίες και παρατηρήσεις είχαν επίσης φτά-σει στην Ασφάλεια από συναδέλφους της ανοιχτής δραστηριό-τητας Επρόκειτο κυρίως για laquoύποπτα οχήmicroαταraquo και laquoύποπταάτοmicroαraquo που είχαν παρατηρηθεί κοντά και γύρω από την πρε-σβεία της ∆υτικής Γερmicroανίας κατά την περίοδο της τροmicroοκρα-τικής ενέργειας αλλά παρόλο που σπατάλησαν πολύ καιρό νατο ψάξουν δεν έδωσε τίποτα Ήταν όπως ακριβώς γινόταν microετις πληροφορίες αυτού του είδους ποτέ δεν έδιναν τίποτα Καιαυτά σε αντίθεση microε τη δική τους δραστηριότητα την οποίαέλεγχαν οι ίδιοι microε τη microορφή παρακολούθησης διείσδυσης καισυγκεκριmicroένης συγκέντρωσης στοιχείων microέσω τηλεφωνικώνυποκλοπών υποκλοπών σηmicroάτων και άλλων ηλεκτρονικών πα-ρακολουθήσεων

Οι επαναλαmicroβανόmicroενοι ισχυρισmicroοί των microίντια ότι η Αστυ-νοmicroία Ασφαλείας είχε αγνοήσει συγκεκριmicroένη εικόνα απειλήςείχαν συζητηθεί σε πολλές συναντήσεις της ηγεσίας της Ασφά-λειας όπως και στην υπεύθυνη κοινοβουλευτική ηγεσία της ενλόγω υπηρεσίας Όπως και τόσες φορές άλλοτε κατάφεραν να

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 35

αποδείξουν ότι επρόκειτο για καθαρές ανοησίες και για ανε-δαφικές εικασίες Το σίγουρο ήταν ότι ο απώτερος στόχος όλωναυτών ήταν να βλάψουν την υπηρεσία Είχαν λάβει microέτρα ταοποία έπρεπε να ληφθούν και microέσα σε microερικές εβδοmicroάδεςόταν οι φήmicroες είχαν φουντώσει για τα καλά έβαλαν την πρε-σβεία της ∆υτικής Γερmicroανίας στον κατάλογο φρουρούmicroενωνκτιρίων microε αυστηρή προτεραιότητα

Τα αποτελέσmicroατα αυτών των microέτρων ήταν σαφέστατα ∆ενείχαν προκύψει ενδείξεις ότι κάτι ύποπτο συνέβαινε και ανα-κάλεσαν την έξτρα φρούρηση κάτι που τους ήρθε κουτί microιαπου το τmicroήmicroα για τους Ρώσους εκείνη την περίοδο παρουσίασεαπρόσmicroενη και microεγάλη ανάγκη για περισσότερο προσωπικό Οιβουλευτές που συmicromicroετείχαν στη διοίκηση ήταν κι αυτοί απολύ-τως ικανοποιηmicroένοι microε την έκθεση που είχαν λάβει Η κατάλη-ψη της δυτικογερmicroανικής πρεσβείας ήταν ένα microεmicroονωmicroένο γε-γονός σχεδιασmicroένη και εκτελεσmicroένη από microια φράξια της γερ-microανικής τροmicroοκρατίας που θα microπορούσε να περιγραφεί σαν microιαοmicroάδα βίαιων τυχοδιωκτών από το Πανεπιστήmicroιο της Χαmicroδελ-βέργης σύmicroφωνα microε πληροφορίες από τους συναδέλφους τηςγερmicroανικής Αστυνοmicroίας Ασφαλείας πολλοί από τους πιο γνω-στούς συντρόφους τους ndashαπό τον δυστυχώς ιδιαίτερα ευρύ κύ-κλο των ριζοσπαστικών στοιχείωνndash είχαν διαφωνήσει έντονα microεαυτό που είχε συmicroβεί Η κατάληψη της πρεσβείας δεν είχε ωφε-λήσει τον κοινό αγώνα

Για να microπορέσει ο αγώνας να έχει επιτυχή κατάληξη απαι-τείτο καλύτερος σχεδιασmicroός και πιο οργανωmicroένες microορφές πά-λης Η σουηδική Αστυνοmicroία Ασφαλείας όλως παραδόξως είχεκαταλήξει στο ίδιο συmicroπέρασmicroα στην έκθεση που παρέδωσε στηδιοίκησή της σε λιγότερο από ένα χρόνο microετά την κατάληψηlaquoΜεταξύ άλλων και για το λόγο αυτόν ο κίνδυνος για microια νέακαι παρόmicroοια ενέργεια στη σουηδική επικράτεια που θα στρέ-φεται κατά γερmicroανικών ή σουηδικών συmicroφερόντων και θα διε-ξαχθεί από Γερmicroανούς τροmicroοκράτες πρέπει να εκτιmicroηθεί ωςελάχιστοςraquo Υπήρχαν laquoάλλοι κίνδυνοι πολύ σοβαρότεροιraquo και

36 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

ανεξαρτήτως του αν όλα αυτά ήταν αληθή ή ψευδή ο ισχυρισmicroόςπερί του αντιθέτου θα ήταν γραφειοκρατική αυτοκτονία Καιέτσι έκλεισε η έρευνα της Αστυνοmicroίας Ασφαλείας για την κα-τάληψη της πρεσβείας

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 37

Page 9: Μετάφρασηαπότασουηδικά:ΓρηγόρηςΝ.Κονδύληςwebdata.psichogios.gr/sample/9789604967377.pdf · i ¥ª µπ°¥23 𧩠¬±1975¬¦ ª °¬®¨

σβη είχαν οδηγηθεί από τη βιβλιοθήκη στο γραφείο του πρέ-σβη στη νοτιοδυτική πτέρυγα του τελευταίου ορόφου του οικο-δοmicroήmicroατος και όσο microακρύτερα γινόταν από την κεντρική είσο-δο Μερικές γυναίκες υπάλληλοι υποχρεώθηκαν να βάλουν έναχεράκι για να γεmicroίσουν κάθε κάλαθο αχρήστων microε νερό και ναφράξουν νιπτήρες και λεκάνες τουαλέτας microε χάρτινες πετσέτεςώστε να εmicroποδίσουν πιθανές επιθέσεις microε αέρια microέσα από τοδίκτυο νερού ∆ύο τροmicroοκράτες τοποθέτησαν εκρηκτικούς microη-χανισmicroούς σε στρατηγικά σηmicroεία στον τελευταίο όροφο ενώ οιυπόλοιποι φρουρούσαν τους οmicroήρους και την πόρτα προς τοκλιmicroακοστάσιο Μετά απrsquo όλα αυτά ήταν πανέτοιmicroοι σχεδόνταυτόχρονα microε τον αντίπαλό τους

Οι τροmicroοκράτες έκαναν την πρώτη κίνηση και άνοιξαν τοπαιχνίδι microε ένα απλό και ξεκάθαρο αίτηmicroα Αν η αστυνοmicroία δενεγκατέλειπε αmicroέσως το κτίριο της πρεσβείας θα πυροβολούσανέναν από τους οmicroήρους Ο αρχηγός του τmicroήmicroατος ΕγκληmicroάτωνΒίας δεν ήταν άνθρωπος που νευρίαζε microε το παραmicroικρό και χω-ρίς λόγο και η αυτοπεποίθησή του ήταν τεράστια για να microηνπούmicroε απεριόριστη Εξάλλου είχε συmicromicroετάσχει στα τραγικά γε-γονότα της πλατείας Νορmicroάλmicro πριν από ενάmicroιση χρόνο και εκείείχε microάθει ότι αν οι δράστες είχαν το χρόνο να γνωρίσουν τουςοmicroήρους τους microπορούσαν να προκύψουν τα πιο αξιοπερίεργασυναισθήmicroατα πνευmicroατικής αλληλεγγύης microεταξύ τους καθώς οκίνδυνος για πράξεις βίας microειωνόταν σηmicroαντικά Αυτός ο εν-διαφέρων ανθρώπινος microηχανισmicroός είχε αποκτήσει microάλιστα καιειδική ονοmicroασία laquoΣύνδροmicroο της Στοκχόλmicroηςraquo και στη γενικήψυχολογική παραζάλη των αναλύσεων δεν είχε προλάβει κα-νείς να σκεφτεί έστω και για λίγο το microέγεθος της εmicroπειρικήςβάσης στην οποία στηριζόταν

Γιrsquo αυτό και ο αρχηγός του Βίας πίστεψε ότι είχε όλα τα συ-microπεριφοριστικά πατήmicroατα επιστηmicroονικά αποδεδειγmicroένα καιδε δίστασε να τους ανακοινώσει ότι είχε λάβει γνώση του αιτή-microατός τους και ότι ήταν πρόθυmicroος να το συζητήσει microαζί τους Προ-φανώς όmicroως οι αντίπαλοί του χρησιmicroοποιούσαν άλλες και σκλη-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 13

ρότερες microεθόδους αφού microόλις δύο λεπτά αργότερα ακούστηκεmicroια ριπή από τον τελευταίο όροφο της πρεσβείας Μετά είχε ανοί-ξει η πόρτα του πάνω διαδρόmicroου και το microατωmicroένο κι άψυχοκορmicroί του Γερmicroανού στρατιωτικού ακολούθου πετάχτηκε στοκλιmicroακοστάσιο απrsquo όπου κατρακύλησε στον microεσαίο όροφο Καιmicroετά από αυτό οι τροmicroοκράτες ξαναήρθαν σε επαφή

Το αίτηmicroα παρέmicroενε Αν ήθελαν να πάρουν το πτώmicroα microπο-ρούσαν να το κάνουν microε την προparaπόθεση ότι θα το περισυνέλε-γαν δύο αστυνοmicroικοί που δε θα φορούσαν παρά microόνο τα σλιπτους Κι αν δεν ήθελαν να κουβαλήσουν περισσότερα πτώmicroατακαλά θα έκαναν να εγκατέλειπαν το κτίριο Μα τι ξεροκέφαλοιάνθρωποι είναι ετούτοι σκέφτηκε ο επικεφαλής του Βίας τη στιγ-microή που έδινε κοφτά την πρώτη του επιχειρησιακή εντολή Φυ-σικά και θα εγκατέλειπαν το κτίριο Φυσικά και θα αποmicroάκρυ-ναν το πτώmicroα Οπωσδήποτε και microεmicroιάς

Μετά είχε έρθει σε επαφή microrsquo εκείνο τον αρχιεπιθεωρητή απότο κεντρικό τmicroήmicroα Ερευνών που ήταν επικεφαλής των δυνάmicroεωνmicroέσα στο κτίριο και του ζήτησε να κάνει τρία πράγmicroατα Πρώτοννα στείλει έξω από το κτίριο ένα microεγάλο και επιδεικτικά φανε-ρό αριθmicroό συναδέλφων ∆εύτερον να φροντίσει να ανασυντα-χθούν όσοι απέmicroεναν στο υπόγειο Και τρίτον και τελευταίο ναορίσει δύο εθελοντές που θα ήθελαν να πάνε και να κάνουντους τραυmicroατιοφορείς ντυmicroένοι microόνο microε τα σώβρακα

Ο αρχιφύλακας Μπου Γιάρνεmicroπρινγκ από το κεντρικό τmicroή-microα Ερευνών ήταν από τους πρώτους που microε το υπηρεσιακόόπλο στο χέρι microε θέρmicroη στην καρδιά και microε καθαρό microυαλό εί-χαν ορmicroήσει στο κτίριο της πρεσβείας και είχε προθυmicroοποιηθείπρώτος και καλύτερος να είναι εθελοντής Ο ανώτερός του εί-χε απλώς κουνήσει αρνητικά το κεφάλι Ακόmicroη και ένας σχεδόνγυmicroνός Γιάρνεmicroπρινγκ ήταν πολύ τροmicroακτικό θέαmicroα για να χρη-σιmicroοποιηθεί σε αυτή την ευαίσθητη και προκαταρκτική φάσηΈτσι η αποστολή ανατέθηκε σε δύο microεγαλύτερους σε ηλικία συ-ναδέλφους του που έδειχναν πιο καλοσυνάτοι και πιο παχουλοίενώ ο Γιάρνεmicroπρινγκ και δύο άλλοι σαν κι αυτόν πήραν εντολή

14 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

να περιφρουρήσουν τη microεταφορά του πτώmicroατος και αν χρεια-ζόταν να απαντήσουν σε πυρά από τον πάνω διάδροmicroο

Αυτό ταίριαζε στον Γιάρνεmicroπρινγκ πολύ καλύτερα και αmicroέ-σως σύρθηκε microε ταχύτητα στις σκάλες και πήρε θέση Οι δύο συ-νάδελφοί του κατάφεραν microε κάποια δυσκολία να ρίξουν το άψυ-χο και καταmicroατωmicroένο κορmicroί πάνω σε ένα φορείο το οποίο έσπρω-χναν και πίσω από το οποίο καλύπτονταν και οι ίδιοι ∆εν ήτανκαι ότι ευκολότερο ειδικά όπως ήταν πεσmicroένοι microπρούmicroυτα στασκαλοπάτια αλλά τελικά τα κατάφεραν και microετά άρχισαν πολύπροσεκτικά να σέρνονται προς τα κάτω στα σκαλοπάτια σέρ-νοντας και το φορείο microαζί τους καθώς ο Γιάρνεmicroπρινγκ κρα-τούσε το όπλο του σταθερά στραmicromicroένο προς την πόρτα του δια-δρόmicroου του τελευταίου ορόφου Ακριβώς τότε ήταν που απέ-κτησε την διά βίου ανάmicroνηση από τους Γερmicroανούς τροmicroοκράτεςκαι καταληψίες της δυτικογερmicroανικής πρεσβείας στη Στοκχόλ-microη Μυρωδιά καmicroένου τηλεφώνου

Είχε διακρίνει εντελώς ξαφνικά την κάνη ενός αυτόmicroατουστη χαραmicroάδα της πόρτας και ενώ προσπαθούσε ταυτόχρονανα αλλάξει θέση για να έχει καθαρά στο στόχαστρο αυτόν πουκρατούσε το αυτόmicroατο είδε τις λάmicroψεις από την κάνη άκουσετους πυροβολισmicroούς να αντηχούν εκκωφαντικά στο στενό κλι-microακοστάσιο και τις σφαίρες να εξοστρακίζονται σαν θυmicroωmicroέ-νες σφήκες γύρω του Ήταν όmicroως η microύτη του που θυmicroόταν κα-λύτερα τη microυρωδιά καmicroένου τηλεφώνου και microόνο την επόmicroενηmicroέρα ndashόταν ο ίδιος και κάποιοι άλλοι επέστρεψαν στον τόπο τηςκαταστροφής για να βοηθήσουν να καθαρίσουνndash ανακάλυψετην αιτία αυτής της εσαεί σφηνωmicroένης στο microυαλό του ανάmicroνη-σης Η κουπαστή της σκάλας ήταν ντυmicroένη microε microαύρο βακελίτηκαι περίπου microισό microέτρο πάνω από εκεί όπου βρισκόταν το κε-φάλι του microια σφαίρα από αυτόmicroατο είχε χαράξει microιαν αυλακιάmicroήκους ενός microέτρου στην κουπαστή

Αλλά η σουηδική αστυνοmicroία δε διέθετε ούτε εξοπλισmicroό ού-τε εκπαίδευση για τέτοιες καταστάσεις Τόσο απλά ήταν ταπράγmicroατα Και αυτό αφορούσε και τους αστυνοmicroικούς που εί-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 15

χαν κρυφτεί στο υπόγειο της πρεσβείας και τους αστυνοmicroικούςndashακόmicroη περισσότερο microάλισταndash που είχαν πάρει θέσεις έξω στοδρόmicroο Κι αυτό ήταν φυσικό εξάλλου αν σκεφτόταν κανείς ότιόλες κι όλες οι εmicroπειρίες που είχε το Σώmicroα από τέτοιες κατα-στάσεις δεν ξεπερνούσαν γενναιόδωρα microετρηmicroένες τις τρειςΗ δολοφονία του Γιουγκοσλάβου πρέσβη τον Απρίλιο του 1971microια αεροπειρατεία στο αεροδρόmicroιο Μπουλτόφτα έξω από τοΜάλmicroε το Σεπτέmicroβριο του 1972 και το λεγόmicroενο laquoδράmicroα τηςπλατείας Νορmicroάλmicroraquo στη Στοκχόλmicroη τον Αύγουστο του 1973Εκείνη τη φορά ήταν ένας απλός Σουηδός κλέφτης που είχεκρατήσει οmicroήρους το προσωπικό microιας τράπεζας για να microπορέ-σει να ζητήσει την αποφυλάκιση του πιο πολυσυζητηmicroένου λη-στή τραπεζών στη Σουηδία Η αεροπειρατεία και το δράmicroα τηςπλατείας Νορmicroάλmicro έληξαν καλά microε την έννοια ότι κανένας δεσκοτώθηκε αλλά εδώ στη δυτικογερmicroανική πρεσβεία απrsquo ότιφαινόταν ίσχυαν άλλοι κανόνες παιχνιδιού αφού microόλις microιαώρα microετά ο αρχηγός του τmicroήmicroατος Βίας είχε φορτωθεί ένα πτώ-microα και αυτό δεν του άρεσε καθόλου

Γιrsquo αυτό είχε αποφασίσει να αλλάξει τακτική και να κρατή-σει πολύ χαmicroηλό προφίλ τόσο χαmicroηλό όσο δεν έπαιρνε αν microητι άλλο για να δώσει microια ευκαιρία ακόmicroη στο Σύνδροmicroο τηςΣτοκχόλmicroης να εκδηλωθεί Βαθιά microέσα του επειδή κι ο ίδιοςήταν ένας καλός άνθρωπος δεν microπορούσε να διώξει αυτή τησκέψη από το microυαλό του Και καθώς το απόγευmicroα παραχώρησετη θέση του στο βράδυ είχε αφήσει τις δυνάmicroεις τους να εφαρ-microόσουν την αστυνοmicroική εκδοχή της προσεκτικής άmicroυνας ndashτουσουηδικού σκαντζόχοιρου όπως το αποκαλούσανndash και ο ίδιοςαφιέρωσε το χρόνο του σε τηλεφωνικές συνοmicroιλίες κυρίως Μετο τmicroήmicroα του microε τη Γενική Αστυνοmicroική ∆ιεύθυνση microε εκπροσώ-πους της κυβέρνησης και του Υπουργείου ∆ικαιοσύνης σχεδόνmicroε όλους που είχαν καταφέρει να έρθουν σε επαφή microαζί του

Αργά το απόγευmicroα είχαν εmicroφανιστεί και δυο συνάδελφοιαπό τη γερmicroανική Αστυνοmicroία Ασφαλείας στο προσωρινό τουαρχηγείο επιχειρήσεων Μετά από microια σύντοmicroη περιγραφή της

16 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

κατάστασης εκείνοι τον άφησαν για να συσκεφθούν και ένα τέ-ταρτο αργότερα ήρθε ασθmicroαίνων ένας αρχιεπιθεωρητής από τοΤάξης και του ανακοίνωσε ότι αυτά τα laquoγερmicroανικά καθάρmicroα-ταraquo είχαν πάει και microοίραζαν αmicroερικανικά στρατιωτικά ρεβόλ-βερ microεγάλου διαmicroετρήmicroατος στους Σουηδούς συναδέλφους τουςΈτσι για laquoνα έχουν να κρατάνε κάτι καλύτερο από ένα ευτε-λές πιστόλι microάρκας Βάλτερ όταν τα πράγmicroατα θα σοβάρευανraquoΟ αρχηγός του Βίας άφησε έναν αναστεναγmicroό αγανάκτησης καιείπε στον αρχιεπιθεωρητή να σταmicroατήσει το ταχύτερο δυνατόναυτές τις laquoφιλανθρωπικές δραστηριότητεςraquo και να φροντίσειαυτοπροσώπως να συγκεντρωθούν όλα τα laquoδώραraquo που είχανmicroοιραστεί

laquoΑλλιώς θα εξαγριωθούν microαζί microας τα παιδιά του Τεχνικούraquoπρόσθεσε ακαδηmicroαmicroκά και microε παιδαγωγικό ύφος ∆ιότι ασχέ-τως από την έκβαση της υπόθεσης κάποια στιγmicroή θα γινότανεξονυχιστική έρευνα στον τόπο του εγκλήmicroατος και microεγάλο microέ-ρος της έρευνας θα αφιερωνόταν στο να βρουν ποια σφαίραέπεσε και από ποιο όπλο Κι αυτό το ήξερε πολύ καλά ο ίδιοςmicroια που είχε αφιερώσει πάνω από είκοσι χρόνια στην εξιχνία-ση ειδεχθών εγκληmicroάτων βίας

Ο αντίπαλος microέσα στην πρεσβεία δεν είχε εκφράσει γενικώςκάποια συγκεκριmicroένη δυσαρέσκεια για τη νέα τακτική τηςσουηδικής αστυνοmicroίας Ήταν εξάλλου απασχοληmicroένοι microε τονέλεγχο της κατάστασης και συνάmicroα microε τις διαπραγmicroατεύσεις τό-σο microε τη δική τους όσο και microε τη σουηδική κυβέρνηση για τα αιτή-microατα που είχαν θέσει Άmicroεση απελευθέρωση είκοσι έξι συντρό-φων τους από τις γερmicroανικές φυλακές microεταξύ αυτών και τωνηγετών της οργάνωσης Μπάαντερ-Μάινχοφ Μεταφορά microε αε-ροπλάνο σε χώρα που θα τους υποδεχόταν φιλικά και 20000δολάρια για τον καθένα από τους αποφυλακισmicroένους Αν δεν ικα-νοποιούσαν τα αιτήmicroατά τους θα άρχιζαν να σκοτώνουν τουςοmicroήρους έναν κάθε microία ώρα αρχίζοντας από τις δέκα το βράδυΑυτό ήταν καθαρά και ξάστερα

Πέρασαν πολλές ώρες αναmicroονής δίχως να συmicroβεί κάτι αξιο-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 17

σηmicroείωτο και καθώς η ώρα πλησίαζε δέκα αποφάσισαν ndashλόγωέλλειψης καλύτερου που ούτως ή άλλως δεν υπήρχεndash να επιτα-χύνουν τις προετοιmicroασίες για την επίθεση microε δακρυγόνα αέριατην οποία σκέφτονταν εδώ και αρκετές ώρες

Η ώρα πήγε δέκα και τέταρτο πριν φτάσει η τελική απόφα-ση της γερmicroανικής κυβέρνησης στη Βόννη ndashmicroέσω της σουηδικήςκυβέρνησης στη Στοκχόλmicroηndash στους τροmicroοκράτες στην πρεσβείατης Στοκχόλmicroης Σε microια τέτοια περίπτωση όπου ένα ουσιαστι-κό κοmicromicroάτι της τακτικής των αστυνοmicroικών δυνάmicroεων ήταν ναπροσπαθούν να κερδίζουν συνεχώς χρόνο και να καθυστερούνκατά το δυνατόν η καθυστέρηση αυτή ήταν εντελώς φυσιολο-γική και microέχρι στιγmicroής δεν είχε συmicroβεί τίποτα Αλλά microερικά λε-πτά αργότερα κάποιος εκεί microέσα πρέπει να κουράστηκε να πε-ριmicroένει πήγε και πήρε τον εmicroπορικό ακόλουθο της πρεσβείαςτον οδήγησε microπροστά σε ένα παράθυρο και τον πυροβόλησεαπό πίσω πετώντας τον κάτω

Ένας από τους ντετέκτιβ της αστυνοmicroίας τοποθετηmicroένος σεmicroια εσοχή microιας γειτονικής πρεσβείας είχε δει τον εmicroπορικόακόλουθο να δολοφονείται και όταν microετέδιδε αυτά που έβλεπεndashlaquoφαίνεται σαν να τον πυροβόλησαν στην πλάτη ή στον αυχέ-ναraquondash ο αρχηγός του τmicroήmicroατος Βίας ένιωσε ξαφνικά αποθαρρυ-microένος Οι συνέπειες του Συνδρόmicroου της Στοκχόλmicroης αυτής τηςνόστιmicroης και παρηγορητικής καραmicroέλας φαίνονταν πλέον πιοαπόmicroακρες από ποτέ Σε λιγότερο από δέκα ώρες είχαν δολο-φονηθεί δύο όmicroηροι

Αν και microετά από λίγη ώρα άρχισε πάλι να ελπίζει Ήταν πε-ρασmicroένες έντεκα και δεν είχαν σκοτώσει άλλον ενώ microερικά λε-πτά αργότερα οι τροmicroοκράτες άφησαν ξαφνικά ελεύθερες τρειςγραmicromicroατείς Μια αχτίδα ελπίδας στο πυκνό απριλιάτικο σκοτά-δι καιhellip ίσως να πήγαιναν καλά τα πράγmicroατα σκέφτηκε ο αρ-χηγός του τmicroήmicroατος Βίας διότι microια επίθεση microε δακρυγόνα δενήταν κάτι που επιθυmicroούσε ιδιαίτερα Κάτι τέτοιο θα microπορούσενα καταλήξει σε περισσότερα θύmicroατα Εξάλλου γνώριζαν καλάπόσοι ήταν οι όmicroηροι Μια οmicroάδα ανθρώπων που microειωνόταν

18 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

γοργά και που δε θα υπήρχε microέχρι το πρωί αν οι τροmicroοκράτεςκρατούσαν το λόγο τους για microία εκτέλεση ανά ώρα

Η λύτρωση ήρθε ένα τέταρτο πριν τα microεσάνυχτα Ο αρχηγόςτου τmicroήmicroατος Βίας είχε βγει από εκείνο το παράπηγmicroα οικοδο-microής όπου είχε εγκαταστήσει το προσωρινό αρχηγείο του για ναπερπατήσει λιγάκι να πάρει λίγο φρέσκο αέρα και να καπνίσειάλλο ένα τσιγάρο Πρώτα είδε τη λάmicroψη από το κτίριο της πρε-σβείας έπειτα ένιωσε το ταρακούνηmicroα εκεί στην κατηφόραόπου στεκόταν και microόλις microετά άκουσε την ακολουθία των εκρή-ξεων Σύννεφα από θρυmicromicroατισmicroένα γυαλιά οικοδοmicroικά υλικάκαπνούς και τέλος οι κραυγές των ανθρώπων microέσα από το κτί-ριο Άνθρωποι που σκαρφάλωναν να βγουν από τα παράθυραπου πηδούσαν ρίχνονταν στο κενό γαντζώνονταν στην πρόσο-ψη γλιστρούσαν έπεφταν σηκώνονταν ξανά ή δε σηκώνοντανποτέ Έτσι τα θυmicroόταν κάθε φορά που τα ξανάφερνε στο microυα-λό του ακριβώς microε αυτή τη σειρά λάmicroψεις ταρακούνηmicroα κρό-τοι καπνός κραυγές άνθρωποι

Σε αντίθεση microε τον ρεπόρτερ της τηλεόρασης που ήταν υπεύ-θυνος για την απευθείας microετάδοση ο ίδιος δεν πετάχτηκε σαντρελός από το φόβο του Τώρα αν microετακινήθηκε λίγο ή αν ανα-πήδησε την ώρα της έκρηξης δεν ήταν κάτι που οφειλόταν σε δι-κή του αντίδραση Αντιθέτως είχε προλάβει να σκεφτεί αρκε-τά Που να πάρει ο διάβολος σκέφτηκε αν και ποτέ του δε βλα-στηmicroούσε Μετά είχε σβήσει το τσιγάρο του και είχε επιστρέψειστην καρέκλα του στο προσωρινό αρχηγείο Πάνω στην ώρα δη-λαδή microια που εκεί microέσα ήταν ήδη σωστό τρελοκοmicroείο

Μισή ώρα αργότερα είχαν περάσει όλα και ως εκ θαύmicroα-τος δίχως απώλειες σοβαρές Με microια εξαίρεση έδειχναν όλοιndashοι τροmicroοκράτες οι όmicroηροι και οι αστυνοmicroικοί στο υπόγειο τηςπρεσβείας και κοντά στο κτίριοndash να έχουν επιζήσει της εκρή-ξεως Πολλοί ήταν τραυmicroατισmicroένοι κάνα δυο microάλιστα σοβαράαλλά όλοι ήταν ζωντανοί

Οι τροmicroοκράτες συνελήφθησαν και αν ο ίδιος και οι συνά-δελφοί του δεν είχαν κάνει κάποιο λάθος πρέπει να είχαν συλ-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 19

ληφθεί όλοι Τουλάχιστον είχαν συλλάβει εκείνους που οι ερευ-νητές του τmicroήmicroατός του είχαν παρατηρήσει και microετρήσει κατάτη διάρκεια της ηmicroέρας και της νύχτας Ένας ήταν ακόmicroη microέσαστην πρεσβεία microόλις τον είχαν βρει ή microάλλον microόλις είχαν βρειτον microισό και τον είχαν αναγνωρίσει πριν από πολλές ώρες Τέσ-σερις από αυτούς είχαν συλληφθεί στο πάρκινγκ πίσω από τοκτίριο της πρεσβείας Προφανώς σε microια απέλπιδα προσπάθειαδιαφυγής microε το ενοικιασmicroένο αυτοκίνητο microε το οποίο είχαν φτά-σει εκεί πριν από δώδεκα ώρες ενέργεια εντελώς ανόητη διό-τι η αστυνοmicroία είχε διασφαλίσει το εν λόγω όχηmicroα ήδη από τοαπόγευmicroα

Ο πέmicroπτος και τελευταίος από τους τροmicroοκράτες είχε συλλη-φθεί καθώς περιπλανιόταν παραπατώντας στον κήπο της νορ-βηγικής πρεσβείας Μαυρισmicroένος από τους καπνούς microε ρούχαπου ακόmicroη κάπνιζαν από την έκρηξη microε καψαλισmicroένα microαλλιάγεmicroάτος εγκαύmicroατα σχεδόν τυφλωmicroένος παντελώς εν συγχύσειΑρχικά τον πέρασαν για κάποιον από τους οmicroήρους Αλλά τώ-ρα είχε λυθεί κι αυτό Τρεις από αυτούς είχαν οδηγηθεί στο νο-σοκοmicroείο ένας ήταν σε άθλια κατάσταση αλλά τους άλλους δύοτους έστειλαν κατευθείαν στα κελιά της αστυνοmicroίας αφού τουςέβαλαν κάποια τσιρότα Όλοι ήταν δεmicroένοι microε χειροπέδες καιδύο από αυτούς είχαν και αλυσίδες στα πόδια για σιγουριά

Ο Γιάρνεmicroπρινγκ είχε φύγει από εκεί λίγο microετά τις δύο τηνύχτα Ήταν ένας από τους τελευταίους άντρες του Ερευνώνπου έφυγαν Είχαν αποmicroείνει οι συνάδελφοι από το Τάξης πουείχαν αναλάβει τη φρούρηση του τόπου εγκλήmicroατος όπως καιοι τεχνικοί της Σήmicroανσης που προσπαθούσαν να ζεσταθούνόσο περίmicroεναν την πυροσβεστική να τελειώσει τη δουλειά τηςΗ ώρα είχε πάει τρεις ώσπου να φτάσει στο σπίτι Εκεί τον πε-ρίmicroενε microια ανήσυχη σύζυγος στα πρόθυρα νευρικού κλονισmicroούκαι τρία microικρά παιδιά που κοιmicroόνταν εκ των οποίων το microεγα-λύτερο είχε αποκοιmicroηθεί από την υπερένταση microπροστά στην τη-λεόραση πριν από πολλές ώρες δίχως όmicroως να είναι καθόλουανήσυχο

20 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

Ο ίδιος ένιωθε παράξενα αποστασιοποιηmicroένος και όταν ησύζυγός του του είπε ότι ο καλύτερος φίλος του και συνάδελφοςΛαρς Μάρτιν Γιούχανσον είχε τηλεφωνήσει καmicroιά δεκαριά φο-ρές όλο το απόγευmicroα και το βράδυ εκείνος απλώς έγνεψε καιέβγαλε το τηλέφωνο από την πρίζα για σιγουριά Μετά είχε κοι-microηθεί έπεσε σε ένα βαθύ ύπνο δίχως όνειρα και ξύπνησε έξιώρες αργότερα Εντελώς καθαρός στο microυαλό έστω κι αν υπήρ-χε ακόmicroη εκείνη η παράξενη αίσθηση πως όσα είχαν γίνει δενείχαν καmicroία σχέση microε τον ίδιο Η microυρωδιά του καmicroένου βακελί-τη ήταν κι αυτή εκεί Θα περάσει σκέφτηκε Θα περάσει

Κατά τη διάρκεια του ∆ευτέρου παγκοσmicroίου πολέmicroου ο Άγ-γλος ηγέτης Ουίνστον Τσόρτσιλ συνήθιζε συχνά να λέει ότιlaquoόποιος έχει προειδοποιηθεί είναι και προετοιmicroασmicroένοςraquo Όλατα δύσκολα χρόνια το επαναλάmicroβανε σχεδόν σαν ξόρκι στοκοινοβούλιο στο κυβερνητικό συmicroβούλιο και σε επίσηmicroες οmicroιλίεςπρος τον βαριά δοκιmicroαζόmicroενο λαό του laquoHe who is forewarnedis also forearmedraquo Και εκ των υστέρων microε όλα τα στοιχεία ανάχείρας βλέποντας πώς τέλειωσε εκείνος ο πόλεmicroος παρά τιςάσχηmicroες πιθανότητες που είχαν να νικήσουν αρχικά microάλλοναυτό που έλεγε συνεχώς πρέπει να ίσχυε για τον ίδιο και για πά-ρα πολλούς από τους συmicroπατριώτες του τουλάχιστον Αλλά τώραστη συγκεκριmicroένη περίπτωση microε την πρεσβεία δεν ίσχυε κάτιτέτοιο διότι όταν συνέβη ήρθε σαν κεραυνός εν αιθρία και απο-τέλεσε καθαρή έκπληξη αν και επί πολλά χρόνια οι προειδο-ποιήσεις έπεφταν βροχή

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 21

II

Οπρώτος από τα microέλη της κυβέρνησης που έmicroαθε τι γινό-ταν δεν ήταν ο υπουργός ∆ικαιοσύνης ndashδιότι αυτόςέπρεπε να είχε ενηmicroερωθεί πρώτοςndash αλλά ο πρωθυ-

πουργός και αυτό οφειλόταν σε κάποια κοινή ανθρώπινη λογι-κή που δεν είχε καmicroία ουσιαστική επίπτωση τελικά

Μόλις ο υπεύθυνος βάρδιας στο Κέντρο ∆ιοίκησης καιΕλέγχου της αστυνοmicroίας διασαφήνισε ότι τα πράγmicroατα ήταν σο-βαρά και δεν επρόκειτο για κάποιο ψεύτικο συναγερmicroό άρπα-ξε το ντοσιέ της υπηρεσίας και έριξε microια microατιά στον κατάλογοτων microέτρων που έπρεπε να ληφθούν σε microια περίπτωση σαν κιαυτή Τα υπόλοιπα ήταν θέmicroα ρουτίνας Πρώτα τηλεφώνησεστον αρχηγό του τmicroήmicroατος Εγκληmicroάτων Βίας που ήταν ο άmicroεσαυπεύθυνος στην αστυνοmicroία της Στοκχόλmicroης Εκείνος είχε απα-ντήσει microε το πρώτο κουδούνισmicroα άκουσε προσεκτικά και τουζήτησε να επανέλθει microόλις microάθαινε κάτι περισσότερο Μετά ουπεύθυνος βάρδιας στο Κέντρο ∆ιοίκησης τηλεφώνησε στονυπεύθυνο της Αστυνοmicroίας Ασφαλείας ο οποίος σύmicroφωνα microε τιςοδηγίες που είχε τηλεφώνησε στον βοηθό υφυπουργό ∆ικαιο-σύνης που ήταν αρmicroόδιος για το πρακτικό microέρος των επαφώντου Υπουργείου ∆ικαιοσύνης και της κυβέρνησης microε την Αστυ-νοmicroία Ασφαλείας

Το τηλέφωνο του βοηθού υφυπουργού ήταν κατειληmicromicroένοκαι ο υπεύθυνος του Κέντρου ∆ιοίκησης όσο περίmicroενε να ελευ-θερωθεί η γραmicromicroή ndashmicroια που τα δευτερόλεπτα κυλούσαν βασα-νιστικά αργάndash και για να microπορεί να κάνει και κάτι άλλο σε πε-ρίπτωση που εκείνος ο βλάκας στην άλλη άκρη της γραmicromicroής θασυνέχιζε να λέει microαλακίες στον αιώνα τον άπαντα είχε microετα-φέρει το κατειληmicromicroένο ακουστικό στο αριστερό χέρι και microε τοδεξί σχηmicroάτισε στο άλλο τηλέφωνο τον απευθείας αριθmicroό τουυφυπουργού παρά τω πρωθυπουργώ Εκείνος απάντησε αmicroέ-

σως και ενηmicroερώθηκε σε λιγότερο από ένα λεπτό Και ακριβώςτη στιγmicroή που τερmicroάτιζε τη συνοmicroιλία του άκουσε ένα laquoεmicroπρόςraquoαπό το κατειληmicromicroένο microέχρι στιγmicroής τηλέφωνο και όσα έγινανmicroετά ήταν απολύτως σύmicroφωνα microε τις γραπτές οδηγίες που είχε

Η παρέκκλιση από τη ρουτίνα δεν είχε ανακαλυφθεί ποτέούτε καν συζητήθηκε ∆εν είχε καmicroία απολύτως σηmicroασία ούτεγια τη σουηδική ούτε για τη γερmicroανική σύγχρονη ιστορία και οίδιος ο υπεύθυνος του Κέντρου ∆ιοίκησης δεν είχε κάνει καmicroίαιδιαίτερη σκέψη σχετικά Κάποια στιγmicroή είχε microιλήσει γιrsquo αυτόαναφέροντάς το σαν microικρή λεπτοmicroέρεια σε microια καλή ιστορίαόταν βρισκόταν microαζί microε συναδέλφους που εmicroπιστευόταν microετάαπό ένα ωραίο δείπνο και τη στιγmicroή που έπιναν το δεύτερο κο-νιάκ microε τον καφέ τους Αλλά τίποτα πέραν αυτού

Ο πρωθυπουργός και ο υπουργός του ήταν ενηmicroερωmicroένοιευθύς εξαρχής ο υπουργός ∆ικαιοσύνης θα πίστευε microέχρι ναπεθάνει ότι ήταν laquoο πρώτος που το έmicroαθεraquo και καθώς η microέραέγερνε προς το βράδυ και οσονούπω προς τη νύχτα ένας αυξα-νόmicroενος αριθmicroός microελών της κυβέρνησης υψηλόβαθmicroοι αστυνο-microικοί και ανώτεροι λειτουργοί της κυβέρνησης είχαν συγκεντρω-θεί στο γραφείο του πρωθυπουργού και κανείς τους δεν ήτανιδιαίτερα χαρούmicroενος Η ζωή τούς φαινόταν βαριά και άδικηδιότι εδώ δεν επρόκειτο γιrsquo αυτούς και για τη Σουηδία που εί-χαν αναλάβει να κυβερνήσουν κατόπιν κανονικότατων δηmicroο-κρατικών εκλογών

Πρώτα είχαν τη δολοφονία του πρέσβη της Γιουγκοσλαβίαςκάποιοι Κροάτες εξτρεmicroιστές και αυτονοmicroιστές και ένας νεκρόςΣέρβος πρέσβης και αν παρέβλεπε κανείς όλα τrsquo άλλα η Σουη-δία δεν έφερε καmicroία ευθύνη γιrsquo αυτό Μετά κάποιοι άλλοι Κροά-τες τροmicroοκράτες που είχαν κάνει αεροπειρατεία σε ένα αερο-πλάνο της SAS για να ελευθερώσουν τους δολοφόνους του πρέ-σβη και πάνω στη φούρια έθεσαν σε κίνδυνο τη ζωή περίπουεκατό απλών Σουηδών και κατέληξαν στην Ισπανία όπου αmicroέ-σως τα παράτησαν και παραδόθηκαν στην αστυνοmicroία Και τώ-ρα microισή ντουζίνα τρελοί φοιτητές που αυτοαποκαλούνταν Σο-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 23

σιαλιστική Κολεκτίβα Ασθενών ή επί το γερmicroανικότερον So-zialistisches Patientenkollektiv οι οποίοι ήθελαν να ανατρέψουνmicroε τη βία τη γερmicroανική κοινωνία και είχαν επιλέξει να το κά-νουν στη Στοκχόλmicroη λες και χάθηκαν οι άλλες πόλεις του κό-σmicroου Ήταν άδικο και τόσο microη σουηδικό που να σε πιάνει σύ-γκρυο Εξάλλου microε πολλή δυσκολία είχαν καταπιεί το γεγονόςότι ένα ντόπιο ταλέντο από το παραδοσιακό λούmicroπεν προλετα-ριάτο του εγκλήmicroατος είχε microπει σε microια τράπεζα στην πλατείαΝορmicroάλmicro και κράτησε οmicroήρους όλο το προσωπικό

Στην αρχή κάθισαν στο γραφείο του πρωθυπουργού και συ-ζήτησαν πώς να σώσουν τους οmicroήρους δίχως αχρείαστη και πα-ραπανίσια αιmicroατοχυσία Αρκετά ήταν αυτά που είχαν ήδη συmicro-βεί Οι ιδέες είχαν στερέψει αλλά τελικά ο πρωθυπουργός πουήταν παλιός έφεδρος αξιωmicroατικός στο ιππικό έκανε την πρότα-ση να επιτεθεί η αστυνοmicroία στο κτίριο Μια ιδέα που ωστόσοαπερρίφθη οmicroόφωνα microεmicroιάς από την ανώτατη αστυνοmicroική ηγε-σία Η σουηδική αστυνοmicroία δε διέθετε ούτε εξοπλισmicroό ούτε εκ-παίδευση για τέτοιες αποστολές παρόλο που ζητούσαν ndashκαθώςπολύ έξυπνα άρπαξε την ευκαιρία να υπενθυmicroίσει ο αρχηγός τηςΣουηδικής Αστυνοmicroίαςndash χρήmicroατα από το υπουργείο γιrsquo αυτή τηνυπόθεση διαρκώς και επί πολλά χρόνια Αλλά λεφτά δεν είχανδει ποτέ τους και γιrsquo αυτό δεν είχαν ούτε τον εξοπλισmicroό ούτε τηνεκπαίδευση Έστω κι αν η θέληση πάντα υπήρχε βεβαίως

laquoΘα είναι λοιπόν καθαρή αποστολή αυτοκτονίαςraquo διευκρί-νισε ο αρχηγός της σουηδικής αστυνοmicroίας microε τη ρωτακίζουσαπροφορά του χαρακτηριστική για όλους τους καταγόmicroενουςαπό τη Σκόνε Κι αmicroέσως microια δυσθυmicroία κατέλαβε το σύνολο τωνσυγκεντρωmicroένων

Όταν η γερmicroανική κυβέρνηση διεmicroήνυσε ότι απέρριπτε κα-τηγορηmicroατικά τα αιτήmicroατα των τροmicroοκρατών οι διαθέσεις έπε-σαν ακόmicroη χαmicroηλότερα και τελικά συmicroφώνησαν ndashλόγω έλλει-ψης καλύτερων ιδεών και επειδή κάτι έπρεπε να γίνει τέλος πά-ντωνndash ότι έπρεπε τουλάχιστον να εκτοξεύσουν λίγα δακρυγόναmicroέσα στο κτίριο Όσο σχεδίαζαν αυτή τη λύση το θέmicroα λύθηκε

24 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

από microόνο του microε την κυριολεκτική ανατίναξη του τελευταίου ορό-φου της πρεσβείας στον αέρα Κανείς δε γνώριζε πώς έγινε ανκαι αυτό θα το έλυναν αργότερα κάποιοι άλλοι αλλά δεν είχεσηmicroασία πια αφού όλοι microέσα στο κτίριο είχαν διασωθεί κατα-πώς φάνηκε και εξάλλου υπήρχαν άλλα πιο σηmicroαντικά και πε-ρίπλοκα ερωτήmicroατα που έπρεπε να απαντηθούν σε τούτη τη νυ-χτιάτικη laquoηmicroερήσιαraquo διάταξη

Σε αυτή τη φάση λίγο πριν τα microεσάνυχτα είχαν microεταβεί όλοιστην αίθουσα συνεδριάσεων της κυβέρνησης και οι συζητήσειςέλαβαν σύντοmicroα νέο προσανατολισmicroό ∆ηλαδή πώς θα microπορούσαντο συντοmicroότερο δυνατόν να απαλλαγούν από τους πέντε επιζή-σαντες τροmicroοκράτες Η ιδέα και microόνο να τους έχουν αmicroπαρωmicroέ-νους σε σουηδικές φυλακές microε συνεχείς προσπάθειες απελευθέ-ρωσης microέσω νέων αεροπειρατειών απαγωγών και άλλων τέτοιωνενεργειών που αναmicroενόταν να επινοήσουν οι σύντροφοί τους ήτανακριβώς το χειρότερο που θα microπορούσαν να φανταστούν

laquo∆ιώξτε τους ∆ε χρειάζεται να το συζητάmicroεraquo είπε ένας απότους γηραιότερους υπουργούς συνοψίζοντας το θέmicroα πριν αρ-χίσουν ακόmicroη καλά καλά οι διαβουλεύσεις

Ο microόνος που έφερε αντιρρήσεις ήταν ένας από τα microέλη τηςκυβέρνησης σύmicroβουλος στο Υπουργείο ∆ικαιοσύνης ειδικόςνοmicroικός σύmicroβουλος της κυβέρνησης και ο ίδιος ο συντάκτης τηςαντιτροmicroοκρατικής νοmicroοθεσίας που θα αποτελούσε τη βάση γιατην άmicroεση απέλαση Σύmicroφωνα microε αυτόν το πρόβληmicroα δεν ήτανκαν περίπλοκο Αν σκέφτονταν να χρησιmicroοποιήσουν τον αντι-τροmicroοκρατικό νόmicroο δεν υπήρχε νοmicroική βάση για να απελάσουντους πέντε τροmicroοκράτες αλλά επειδή δεν ήταν καιρός για νο-microικές σοφιστείες η κυβέρνηση οmicroόφωνα microαζί microε τον νοmicroικόσύmicroβουλο αποφάσισε να απελάσει αmicroέσως τους πέντε microε βάσηακριβώς τον αντιτροmicroοκρατικό νόmicroο που αφορούσε στην πρά-ξη microόνο ξένους πολίτες και ως εκ τούτου δεν αποτελούσε κανθέmicroα του Υπουργείου ∆ικαιοσύνης

laquo∆εν microπορεί να κρατάει κανείς το νόmicroο υπό microάλης σε τέτοιεςπεριπτώσειςraquo είπε το microέλος του κυβερνητικού συmicroβουλίου που

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 25

ήταν υπεύθυνο για θέmicroατα ξένων πολιτών συνοψίζοντας κοmicro-ψά την απόφαση Ήταν το νεαρότερο microέλος της κυβέρνησης ήτανγυναίκα και πολύ αποφασιστική σε σχέση microε τους άρρενες συ-ναδέλφους της που είχαν τα διπλά της χρόνια

Γιrsquo αυτήν η 25η Απριλίου ηmicroέρα Παρασκευή είχε ως εκ τού-του αποβεί microια ηmicroέρα γεmicroάτη πρακτικά καθήκοντα από νωρίςτο πρωί microέχρι αργά microετά τα microεσάνυχτα Πρώτα έπρεπε να προ-σπαθήσει για την επίλυση των νοmicroικών θεmicroάτων ndashόσο πιο καλάmicroπορούσε βεβαίωςndash και microετά να τακτοποιήσει χίλιες δυο πρα-κτικές λεπτοmicroέρειες σε σχέση microε την καθαυτό απέλαση Οι Γερ-microανοί για παράδειγmicroα είχαν υποσχεθεί να στείλουν ένα αερο-πλάνο που θα microετέφερε τους συmicroπατριώτες τους αλλά εκείνοδε φάνηκε ποτέ αν και αυτό δεν έπαιζε microεγάλο ρόλο αφού ήδηαπό την αρχή και για σιγουριά είχε παρθεί η απόφαση να έχουνένα σουηδικό αεροπλάνο σε αναmicroονή για παν ενδεχόmicroενο Γε-microάτο καύσιmicroα έτοιmicroο microε ξεκούραστο και ευδιάθετο πλήρωmicroακαι νοσηλευτικό προσωπικό βρισκόταν ήδη και περίmicroενε στοαεροδρόmicroιο της Αρλάντα

Η υγεία των απελαθέντων είχε δηmicroιουργήσει προβλήmicroαταΚανείς τους δεν ήταν σε άριστη κατάσταση αλλά για τρεις απόαυτούς οι γιατροί είχαν δώσει εν πάση περιπτώσει άδεια και microετον τέταρτο τα πράγmicroατα ήταν ακόmicroη απλούστερα Έφερε τό-σο βαριά εγκαύmicroατα που αν microετακινούσες λίγο το κρεβάτι τουαπό εκεί που ήταν θα ισοδυναmicroούσε microε πραγmicroατική εκτέλεσηΓιrsquo αυτό και αναγκάστηκαν να κάνουν λίγη υποmicroονή καmicroιά βδο-microάδα microέχρι να σταθεροποιηθεί η κατάστασή του αρκετά ώστενα microπορεί να επιζήσει κατά τη microεταφορά του στη ∆υτική Γερ-microανία Το να τον στείλουν έτσι όπως ήταν και να πεθάνει στοδρόmicroο δεν ήθελαν ούτε να το σκέφτονται Κάτι τέτοια έκαναντον κόσmicroο να θέλει να εκδικηθεί Αλλά microετά από microια εβδοmicroάδαείχε δοθεί άδεια να microεταφερθεί στην πατρίδα του και microόλιςέφτασε εκεί νοσηλεύτηκε άλλη microια εβδοmicroάδα σε γερmicroανικό νο-σοκοmicroείο και microετά πέθανε

Το πέmicroπτο microέλος της οmicroάδας των τροmicroοκρατών η microόνη γυ-

26 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

ναίκα που είχε συmicromicroετάσχει στην κατάληψη της πρεσβείας ήταναυτή που αποτέλεσε το microεγάλο πρόβληmicroα διότι εκεί οι γνώmicroεςτων γιατρών διίσταντο κατά πολύ Ο πρώτος γιατρός που ρωτή-θηκε δεν έβλεπε κανένα απολύτως κώλυmicroα στην πραγmicroατοποίη-ση της απέλασής της αλλά όταν εmicroφανίστηκαν το αρmicroόδιο κυ-βερνητικό στέλεχος microια microεγάλη συνοδεία αστυνοmicroικών και τοαπαραίτητο νοσηλευτικό προσωπικό για να την παραλάβουναπό το νοσοκοmicroείο ο υπεύθυνος αρχίατρος άρχισε να προβά-λει κάποιες αντιρρήσεις Στο τέλος έπαιξε και τον άσο που κρα-τούσε στο microανίκι του και απλώς αρνήθηκε να της δώσει εξιτή-ριο Αν την έπαιρναν από εκεί θα έπρεπε να αναλάβει κάποιοςάλλος την ιατρική ευθύνη και εκτός αυτού ήθελε και microια βε-βαίωση από το κυβερνητικό στέλεχος ότι ο ίδιος είχε εναντιω-θεί στη microεταφορά της

Αν τώρα αυτό που είχε κατά νου ήταν το καλό της ασθενούςmicroάλλον ανόητα είχε πράξει διότι είχε υποτιmicroήσει προφανέστα-τα την αντίπαλό του και σε τέτοιες περιπτώσεις δεν κέρδιζε κα-νείς νίκες περιφερόmicroενος microε το νόmicroο υπό microάλης Εντελώς ανέκ-φραστο το κυβερνητικό στέλεχος έβγαλε το στιλό του και υπέ-γραψε το εξιτήριο Μετά έγραψε και microια βεβαίωση την οποίαέδωσε στον κύριο γιατρό και εν συνεχεία η ίδια και η ακολου-θία της πήραν την ασθενή και κατευθύνθηκαν στο αεροδρόmicroιοτης Αρλάντα Αmicroέσως microετά τις τρεις το απόγευmicroα ηmicroέρα Σάβ-βατο απογειώθηκε επιτέλους το κυβερνητικό αεροπλάνο microεπροορισmicroό κάποια microυστική περιοχή στη ∆υτική Γερmicroανία microε-ταφέροντας τέσσερις Γερmicroανούς τροmicroοκράτες

Αυτό που είχε συmicroβεί δεν ήταν βεβαίως καmicroιά ευχάριστηιστορία αλλά microέσα στην ατυχία της η κυβέρνηση είχε την τύχηνα έχει την οmicroόφωνη υποστήριξη της κοινής γνώmicroης Κι επιπρο-σθέτως η ευαρέσκεια για πρώτη φορά προερχόταν τόσο απότον κόσmicroο όσο και από εκείνα τα microίντια Ο microέσος Σουηδός ήτανγια να το πούmicroε καθαρά οργισmicroένος Πολύ microη σουηδικό και ταυ-τόχρονα τόσο χαρακτηριστικά γερmicroανικό να φορτώνουν τα δι-κά τους προβλήmicroατα στους φιλειρηνικούς γείτονές τους κατά τέ-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 27

τοιον τρόπο Κάτι που δυστυχώς οι Γερmicroανοί συνήθιζαν να κά-νουν εδώ και πολύ καιρό ∆ιότι microε λίγα λόγια οι Γερmicroανοί είχαντους τροmicroοκράτες που τους άξιζαν και εκτός αυτού όλοι όσοιπήγαιναν στο εξωτερικό το χειmicroώνα γνώριζαν πως οι Γερmicroανοίπάντα χώνονταν πρώτοι στις ουρές των τελεφερίκ στις πιο δη-microοφιλείς πίστες σκι της Ευρώπης και παρά το γεγονός ότι αυτέςβρίσκονταν ως επί το πλείστον στην Αυστρία ή στην Ελβετία

Στα microέσα microαζικής επικοινωνίας οι διάφοροι αρθρογράφοικαι συντάκτες και οι λεγόmicroενοι ειδικοί είχαν επιδοθεί σε έναόργιο επιθέσεων κατά των αποτυχιών και των λαθών της γερ-microανικής κυβέρνησης Η γερmicroανική κυβέρνηση δεν είχε απλώςαποφύγει να αναλάβει κάθε ευθύνη αλλά είχε κι από πάνω τοθράσος να microεταβιβάσει κυριολεκτικά τις δικές της ευθύνες στησουηδική κυβέρνηση στη σουηδική αστυνοmicroία και στον σουη-δικό λαό Εκτός αυτού οι Γερmicroανοί αποδεικνύονταν τόσο από-λυτα και ολοκληρωτικά ανίκανοι ώστε το microοναδικό λογικό συ-microπέρασmicroα που θα microπορούσε να εξαχθεί ήταν ότι η γερmicroανικήπρεσβεία θα πρέπει να άρπαξε από microόνη της φωτιά και ότι η συmicro-βολή των τροmicroοκρατών στην όλη υπόθεση θα έπρεπε να θεω-ρείται microάλλον αποτέλεσmicroα και όχι αιτία

Αν καλοσκεφτόταν κανείς τι είχε συmicroβεί ο τρόπος microε τονοποίο αντιmicroετώπισαν τα microίντια την κατάσταση ήταν σχεδόν υπερ-βολικός και microε microία microόνο εξαίρεση την οποία έβρισκες φυσικάστη microεγάλη συντηρητική πρωινή εφηmicroερίδα Στο κεντρικό τηςάρθρο ndashlaquoσε αυτό το ληmicroέρι των γενικώς ολιγόνοων και microετα-στραφέντων οπορτουνιστώνraquo όπως τους αποκαλούσε ο πρω-θυπουργός όταν ξεχείλιζε από διάθεσηndash είχε προσθέσει microιασύντοmicroη πτυχή όπου ο συντάκτης είχε το θράσος να συγκρίνειτην κατάληψη της πρεσβείας από Γερmicroανούς τροmicroοκράτες microετην ανατίναξη του γεmicroάτου απεργοσπάστες αγγλικού πλοίουlaquoΑmicroάλθειαraquo από τον Άντον Νίλσον και τους συντρόφους τουστο Μάλmicroε πριν από εξήντα επτά χρόνια

Αυτό για να το πούmicroε ήπια εξόργισε τον υπουργό Οικονο-microικών και Νέστορα της κυβέρνησης έτσι που microετά από microια

28 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

εβδοmicroάδα έχωσε τους αντίχειρες στις τιράντες του και στη διάρ-κεια ενός υπέροχου microπουρζουάδικου δείπνου που παρέθεσανοι εκπρόσωποι της αγοράς laquoέψαλε τον αναβαλλόmicroενο στον αρ-χισυντάκτη της εφηmicroερίδαςraquo Σύmicroφωνα microε παρόντες microάρτυρεςη οmicroιλία του υπήρξε άκρως απολαυστική και ndashαν σκεφτεί κα-νείς το περιορισmicroένο κοινωνικοπολιτικό κατεστηmicroένο στη microικρήχώρα που λέγεται Σουηδίαndash άκρως λογική κατόπιν όσων είχανσυmicroβεί Αλλά πέρα από αυτά δεν έγινε ουσιαστικά τίποτα ∆ιό-τι το όλο πράγmicroα ήταν πολύ microη σουηδικό για να εξελιχθεί σε κά-τι περισσότερο

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 29

III

Ηαστυνοmicroική έρευνα που ακολούθησε δεν ήταν κακήΠανάθλια ήταν Αν microάλιστα λάβαινες υπόψη σου ότιεπρόκειτο για ένα από τα σοβαρότερα εγκλήmicroατα στην

ιστορία της χώρας microετά τον πόλεmicroο δε θα microπορούσες να κατα-λάβεις εύκολα πώς εξελίχθηκε έτσι Μία από τις εξηγήσεις πουδόθηκαν και συζητήθηκαν σε επίπεδο ανώτατης αστυνοmicroικήςηγεσίας ndashmicroεταξύ άλλων σε εmicroπιστευτικές συνοmicroιλίες του αρχη-γού της σουηδικής αστυνοmicroίας microε τους στενότερους και ηλικια-κά νεότερους συνεργάτες τουndash ήταν ότι η κυβέρνηση κατά κά-ποιον microυστηριώδη τρόπο έδειχνε πραγmicroατικά αδιάφορη να συ-ζητήσει το θέmicroα και ότι αυτή η στάση είχε microεταδοθεί και στηναστυνοmicroία ∆ιότι ήταν ένα έγκληmicroα καθαρά πολιτικό και είχεςταυτόχρονα microια κυβέρνηση που εντελώς απροκάλυπτα παρα-microέριζε την όλη υπόθεση από το δικό της τραπέζι συζητήσεων ndashοπότε τι να σου κάνει κι η αστυνοmicroία

Ο αρχηγός του τmicroήmicroατος Αντιmicroετώπισης Εγκληmicroάτων Βίαςτης αστυνοmicroίας της Στοκχόλmicroης δεν ήταν άνθρωπος που ασχο-λούνταν microε πολιτικές θεωρητικολογίες Αυτά microπορούσαν να τακάνουν άλλοι και η στάση που κρατούσε η κυβέρνηση στο έναή στο άλλο θέmicroα τον άφηνε παγερά αδιάφορο Ούτε που τουςψήφιζε εξάλλου Αντιθέτως ήταν πυρ και microανία που είχαν χώ-σει την ουρά τους στην έρευνά του και είχαν στείλει στο σπίτιτους τους δράστες Πώς δηλαδή να διεξήγε έρευνα εγκλήmicroατοςαν δεν είχε τη δυνατότητα να ανακρίνει τους υπόπτους

Ο ίδιος είχε πραγmicroατικά διακαή επιθυmicroία να microιλήσει microε τουςδράστες Με την ησυχία του microε τη σειρά και όσες φορές χρεια-ζόταν για να microπουν όλα τα κοmicromicroάτια του παζλ στη θέση τουςΑυτό το είχε καταφέρει αναρίθmicroητες φορές παλιότερα και ήτανπεπεισmicroένος ότι θα είχε κάνει το ίδιο και αυτή τη φορά και δί-χως καν τη βοήθεια διερmicroηνέα ∆ιότι σε αντίθεση microε τους συ-

ναδέλφους του είχε όντως πάρει πτυχίο από το σχολαρχείο Βιτ-φέλντσκα στο Γκέτεmicroποργκ και τα γερmicroανικά που είχε microάθειστο σχολείο λειτουργούσαν ακόmicroη άψογα Αυτό που είχε κατα-φέρει να κάνει η κυβέρνηση από ερευνητικής απόψεως ήτανκαθαρό σαmicroποτάζ Και το χειρότερο ήταν πως οι κυβερνητικοίέδειχναν να microην έχουν καταλάβει τι έκαναν

Τώρα ο αρχηγός και οι συνάδελφοί του αρκέστηκαν να διε-ξαγάγουν microια τεχνική έρευνα σε συνθήκες που microόνο ιδανικές δενήταν Ήδη microετά την έκρηξη ο τόπος του εγκλήmicroατος έmicroοιαζε σαννα είχε περάσει τυφώνας Σύmicroφωνα microε όσα είχαν πει οι τροmicroο-κράτες από τηλεφώνου όταν καλούσαν για να θέσουν τους εκ-βιαστικούς όρους τους στην κυβέρνηση είχαν τοποθετήσει δεκα-πέντε κιλά ΤΝΤ στο κτίριο και δεν υπήρχε απολύτως τίποτα στοντόπο του εγκλήmicroατος που να διέψευδε τον παραπάνω ισχυρισmicroό

Η παρέmicroβαση της πυροσβεστικής όσο αναπόφευκτη κι ανήταν δεν είχε κάνει καλύτερα τα πράγmicroατα οι τόνοι νερού πουείχαν πέσει στα ερείπια δεν microπορούσαν να προmicroηνύουν τίποτακαλό Αλλά αυτό που είχε εξοργίσει τον αρχηγό και τους συνα-δέλφους του ήταν όλοι οι κατά το microάλλον ή ήττον άσχετοι άν-θρωποι που έτρεχαν πέρα δώθε στον τόπο του εγκλήmicroατος ΟιΓερmicroανοί συνάδελφοι για παράδειγmicroα ανήκαν σε αυτό τονόχλο των περιπλανώmicroενων έστω κι αν ο ίδιος κατανοούσε απο-λύτως το ενδιαφέρον τους Αν ήθελε να είναι κανείς τυπικός οσυγκεκριmicroένος τόπος εγκλήmicroατος ήταν όντως γερmicroανικό έδα-φος οπότε δεν είχε καmicroία πιθανότητα να τους ζητήσει να φύ-γουν από εκεί

Το ίδιο συνέβαινε και microε τους laquoάκαπνουςraquo από την Ασφά-λεια και microε την άκρως ενοχλητική παλιοσυνήθεια που είχαν ναστέκονται πάνω από τους πραγmicroατικούς αστυνοmicroικούς όταν οιδεύτεροι προσπαθούσαν να κάνουν τη δουλειά τους Και σαννα microην ήταν αρκετό αυτό είχαν το θράσος να του προτείνουν να

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 31

Το ΤΝΤ (τρινιτροτολουόλη) είναι ένα από τα συχνότερα χρησιmicroο-ποιούmicroενα εκρηκτικά (ΣτΜ)

χρησιmicroοποιήσει τους δικούς τους τεχνικούς αλλά τότε τους απέ-πεmicroψε σκαιότατα διότι αν άρχιζε να δουλεύει έτσι δε θα προ-λάβαινε να κάνει ούτε το ένα ούτε το άλλο και δεν είχε διόλουσκοπό να σπαταλάει το χρόνο του κατουρώντας δεξιά αριστε-ρά σαν τα σκυλιά που ορίζουν τα laquoχωράφιαraquo τους Αυτό το άφη-νε σε άλλους και αν δεν εmicroπιστεύονταν τον ίδιο και τους άντρεςτου ας αναλάmicroβαναν όλη τη δουλειά οι ίδιοι

Αλλά τα πράγmicroατα δεν είχαν πάει καλά και όταν ο αστυνο-microικός διευθυντής microετά από microια βδοmicroάδα ndashσχεδόν την ίδια microέραπου κατήργησαν τον εξωτερικό αποκλεισmicroό της περιοχήςndash τουανακοίνωσε ότι οι περαιτέρω έρευνες θα γίνονταν από την Αστυ-νοmicroία Ασφαλείας κι ο αρχηγός ένιωσε σχεδόν ανακούφιση

Πάντως ο ίδιος και οι συνάδελφοί του κατάφεραν να κατα-νοήσουν αρκετά τον τρόπο microε τον οποίο πρέπει να είχε γίνει ηέκρηξη ∆εν υπήρχε τίποτα που να καταδεικνύει ότι οι τροmicroο-κράτες είχαν ανατινάξει συνειδητά το κτίριο στον αέρα Αντι-θέτως τα περισσότερα στοιχεία έδειχναν προς την κατεύθυνσηενός συνδυασmicroού ατυχήmicroατος γκάφας και άγνοιας και αυτόςπου microάλλον ήταν υπαίτιος ήταν ο ίδιος ο laquoειδικός ανατινάξεωνraquoτων τροmicroοκρατών ο οποίος όπως όλα τα παιδάκια έβαλε ταδάχτυλά του σε λάθος microέρος Σίγουρα δε θα τα είχε καταφέρεινα περάσει microια συνήθη σουηδική εξέταση στις ανατινάξεις Αυ-τό απεδείχθη microε την απαιτούmicroενη σαφήνεια από τις καλωδιώ-σεις και τις συνδέσεις που βγήκαν σώες από την έκρηξη έστωκι αν οι απογευmicroατινές εφηmicroερίδες εγκωmicroίασαν τις γνώσεις τουΓερmicroανού στον τοmicroέα αυτόν

Αλλά δεν έγινε τίποτα περισσότερο από αυτά και όσοναφορούσε τον ίδιο τον αρχηγό του ήταν αδιάφορο Το ποιαήταν πραγmicroατικά τα πορίσmicroατα της Ασφάλειας και τι είχε κα-ταφέρει microε την έρευνα που ανέλαβε από την αστυνοmicroία παρέ-microεινε καθώς ειπώθηκε ασαφές Εν πάση περιπτώσει δεν έκα-ναν κάτι που να οδήγησε σε νοmicroικά microέτρα ή σε microηνύσεις αλλάόπως πάντα λειτούργησαν laquoεν κρυπτώ και παραβύστωraquo και αντον ρωτούσε κανείς περί αυτού microπορούσε σίγουρα να πει ότι

32 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

όπως και τόσες φορές παλιότερα δεν είχαν καταφέρει καιπολλά Αν και δε χρειαζόταν να είναι κανείς αστυνοmicroικός γιανα υπολογίσει ότι πρέπει να υπήρχαν περισσότεροι εmicroπλεκό-microενοι από τους έξι τροmicroοκράτες που είχαν καταλάβει το κτίριοτης πρεσβείας

Ποιος ή ποιοι άραγε θα microπορούσαν ειδάλλως να είχαν αφή-σει το microήνυmicroα το οποίο στη microία το microεσηmicroέρι την Πέmicroπτη 24Απριλίου είχε καταλήξει στα κουτιά αλληλογραφίας τριών δια-φορετικών πρακτορείων ειδήσεων που φιλοξενούνταν στα γρα-φεία του ΤΤ στον πρώτο ουρανοξύστη της Χέτοργετ τρία χιλιό-microετρα και πάνω από πέντε λεπτά microε αmicroάξι από τη δυτικογερmicroα-νική πρεσβεία πέρα στο Γιουργκόρντεν Οι έξι microέσα στο κτίριοndashοι laquokommando holger meinsraquo όπως αυτοαποκαλούνταν microεόλα τα γράmicromicroατα πεζά στο όνοmicroαndash δε θα microπορούσαν να το εί-χαν κάνει

Ο αρχηγός του Βίας είχε κάνει πολλές σκέψεις για το τι θαmicroπορούσε να είχε συmicroβεί πριν microπουν εκείνοι οι έξι στην πρε-σβεία Κάπου θα πρέπει να έmicroεναν θα είχαν κάνει αναγνώρισητης περιοχής θα πρέπει να είχαν παρακολουθήσει τους υπαλ-λήλους της πρεσβείας και τις συνήθειές τους να είχαν ερευνή-σει κατάλληλους τρόπους να microεταβούν στην πρεσβεία και ναφύγουν από εκεί αν κάτι πήγαινε στραβά Θα πρέπει να είχανστέγη ένα κρεβάτι να κοιmicroηθούν τραπέζι καρέκλες και microα-χαιροπίρουνα οχήmicroατα για microεταφορά φαγητό και ποτό και όλατα άλλα πρακτικά είδη όπως όπλα εκρηκτικά και πλαστά έγ-γραφα Για όλες αυτές τις προετοιmicroασίες θα είχαν χρειαστεί σί-γουρα κάνα microήνα

Με άλλα λόγια κάποιος θα πρέπει να τους είχε βοηθήσειΠιθανότατα όχι microόνο ένα αλλά περισσότερα άτοmicroα Πιθανότα-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 33

Η οmicroάδα είχε πάρει αυτό το όνοmicroα στη microνήmicroη του Χόλγκερ Μάινςσηmicroαντικού στελέχους της RAF (της Φράξιας Κόκκινος Στρατός ή Μπάα-ντερ-Μάινχοφ) που πέθανε microετά από απεργία πείνας στις φυλακές τουΣτάmicroχαmicromicro στις 9 Νοεmicroβρίου 1974 (ΣτΜ)

τα άτοmicroα που είχαν σχέση microε τη Σουηδία και τη Στοκχόλmicroη Άτο-microα που microιλούσαν σουηδικά που γνώριζαν την περιοχή το περι-βάλλον στο οποίο κινούνταν τα ντόπια ήθη την καθηmicroερινότη-τα και πράγmicroατα αυτονόητα όπως αγορά εισιτηρίων στο microετρόή αγορά microεγάλων ποσοτήτων τροφίmicroων δίχως να κινήσουν τηνπεριέργεια Άτοmicroα συνηθισmicroένα ανώνυmicroα microε λευκό ποινικόmicroητρώο στην ηλικία των τροmicroοκρατών περίπου που έmicroοιαζανπίστευαν και σκέφτονταν όπως και οι τροmicroοκράτες

Ο αρχηγός του Βίας δεν ήταν ο τύπος που σκάλιζε τα πράγ-microατα χωρίς λόγο Στο επάγγελmicroά του είχε microάθει ότι η απλούστε-ρη εξήγηση ήταν η σωστή Μια οmicroάδα νεαροί φοιτητές σκέφτη-κε Ριζοσπάστες microε κίνητρα microε αυτοπειθαρχία και microε καλό microυα-λό Ίσως και να ζούσαν microαζί σε κάποια από εκείνες τις περίερ-γες κολεκτίβες για τις οποίες διάβαζε στην εφηmicroερίδα Και microάλ-λον δε χρειαζόταν και πολύ microυαλό για να καταλάβει κανείς ότιήταν Σουηδοί σκέφτηκε ο αρχηγός του τmicroήmicroατος ΑντιmicroετώπισηςΕγκληmicroάτων Βίας στην αστυνοmicroία της Στοκχόλmicroης

Όταν παρέδωσε την υπόθεση στο συνάδελφο της Ασφάλειαςπου θα αναλάmicroβανε την ευθύνη της έρευνας του είχε microιλήσεικαι για τις σκέψεις του Μερικές κουβέντες microόνο στα όρθια τιςοποίες microάλλον δεν έπρεπε να τις πει καθόλου Ο συνάδελφος δενήταν πραγmicroατικός αστυνοmicroικός αλλά ένας αστυνοmicroικός διευ-θυντής microε νοmicroικές σπουδές πίσω του από εκείνο το είδος τωνσυνηθισmicroένων εγωκεντρικών τύπων και φυσικά η αντίδρασήτου ήταν η αναmicroενόmicroενη

Είχε γνέψει microrsquo εκείνο ακριβώς το ύφος που έχουν κάτι τέτοιοιπου καταλαβαίνουν καλύτερα απrsquo όλους τους άλλους αναστέ-ναξε κουρασmicroένα και χάιδεψε microε το δείκτη του που microόλις είχεβγει από τη microανικιουρίστα τη microακριά του microύτη laquoΜας πέρασε σί-γουρα κι εmicroάς αυτή η σκέψη από το microυαλόraquo είπε ο αστυνοmicroικόςδιευθυντής microε microπλαζέ ύφος κι αυτό ήταν όλο Ο αρχηγός τουτmicroήmicroατος Βίας άρχισε σύντοmicroα να σκέφτεται όλο και λιγότεροτην υπόθεση και microόλις microετά από κάνα δυο χρόνια παρέλειπε νατην περιλαmicroβάνει και στο ρεπερτόριο των ηρωικών αστυνοmicroι-

34 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

κών ιστοριών που συνήθιζε να αφηγείται όταν συναντούσε πραγ-microατικούς συναδέλφους ∆ιότι στο ρεπερτόριο είχε πια φρεσκό-τερες και καλύτερες ιστορίες

Η Αστυνοmicroία Ασφαλείας εδώ που τα λέmicroε είχε αρκετά στοι-χεία για να δουλέψει microε την υπόθεση Οι προειδοποιήσεις ότιΓερmicroανοί τροmicroοκράτες σχεδίαζαν να κάνουν κάτι σε σουηδικόέδαφος είχαν πυκνώσει ένα χρόνο πριν από την κατάληψη τηςπρεσβείας Είχαν και microικρά και microεγάλα στοιχεία ακριβώς όπωςγίνεται συνήθως ανώνυmicroες πληροφορίες εmicroπιστευτικές πλη-ροφορίες από διάφορους πληροφοριοδότες και ακόmicroη microια έκ-θεση που είχε συντάξει ένας από τους δικούς της microυστικούς πρά-κτορες Αλλά όλα αυτά είχαν κάτι κοινό ∆εν υπήρχε τίποτα συ-γκεκριmicroένο και απτό και την άνοιξη φάνηκε πως όλα αυτά εί-χαν πλέον καταλαγιάσει Ο χώρος των πληροφοριοδοτών τουςείχε βουβαθεί Ούτε οι καλύτεροι από αυτούς δεν είχαν να πουντο παραmicroικρό

Μερικές πληροφορίες και παρατηρήσεις είχαν επίσης φτά-σει στην Ασφάλεια από συναδέλφους της ανοιχτής δραστηριό-τητας Επρόκειτο κυρίως για laquoύποπτα οχήmicroαταraquo και laquoύποπταάτοmicroαraquo που είχαν παρατηρηθεί κοντά και γύρω από την πρε-σβεία της ∆υτικής Γερmicroανίας κατά την περίοδο της τροmicroοκρα-τικής ενέργειας αλλά παρόλο που σπατάλησαν πολύ καιρό νατο ψάξουν δεν έδωσε τίποτα Ήταν όπως ακριβώς γινόταν microετις πληροφορίες αυτού του είδους ποτέ δεν έδιναν τίποτα Καιαυτά σε αντίθεση microε τη δική τους δραστηριότητα την οποίαέλεγχαν οι ίδιοι microε τη microορφή παρακολούθησης διείσδυσης καισυγκεκριmicroένης συγκέντρωσης στοιχείων microέσω τηλεφωνικώνυποκλοπών υποκλοπών σηmicroάτων και άλλων ηλεκτρονικών πα-ρακολουθήσεων

Οι επαναλαmicroβανόmicroενοι ισχυρισmicroοί των microίντια ότι η Αστυ-νοmicroία Ασφαλείας είχε αγνοήσει συγκεκριmicroένη εικόνα απειλήςείχαν συζητηθεί σε πολλές συναντήσεις της ηγεσίας της Ασφά-λειας όπως και στην υπεύθυνη κοινοβουλευτική ηγεσία της ενλόγω υπηρεσίας Όπως και τόσες φορές άλλοτε κατάφεραν να

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 35

αποδείξουν ότι επρόκειτο για καθαρές ανοησίες και για ανε-δαφικές εικασίες Το σίγουρο ήταν ότι ο απώτερος στόχος όλωναυτών ήταν να βλάψουν την υπηρεσία Είχαν λάβει microέτρα ταοποία έπρεπε να ληφθούν και microέσα σε microερικές εβδοmicroάδεςόταν οι φήmicroες είχαν φουντώσει για τα καλά έβαλαν την πρε-σβεία της ∆υτικής Γερmicroανίας στον κατάλογο φρουρούmicroενωνκτιρίων microε αυστηρή προτεραιότητα

Τα αποτελέσmicroατα αυτών των microέτρων ήταν σαφέστατα ∆ενείχαν προκύψει ενδείξεις ότι κάτι ύποπτο συνέβαινε και ανα-κάλεσαν την έξτρα φρούρηση κάτι που τους ήρθε κουτί microιαπου το τmicroήmicroα για τους Ρώσους εκείνη την περίοδο παρουσίασεαπρόσmicroενη και microεγάλη ανάγκη για περισσότερο προσωπικό Οιβουλευτές που συmicromicroετείχαν στη διοίκηση ήταν κι αυτοί απολύ-τως ικανοποιηmicroένοι microε την έκθεση που είχαν λάβει Η κατάλη-ψη της δυτικογερmicroανικής πρεσβείας ήταν ένα microεmicroονωmicroένο γε-γονός σχεδιασmicroένη και εκτελεσmicroένη από microια φράξια της γερ-microανικής τροmicroοκρατίας που θα microπορούσε να περιγραφεί σαν microιαοmicroάδα βίαιων τυχοδιωκτών από το Πανεπιστήmicroιο της Χαmicroδελ-βέργης σύmicroφωνα microε πληροφορίες από τους συναδέλφους τηςγερmicroανικής Αστυνοmicroίας Ασφαλείας πολλοί από τους πιο γνω-στούς συντρόφους τους ndashαπό τον δυστυχώς ιδιαίτερα ευρύ κύ-κλο των ριζοσπαστικών στοιχείωνndash είχαν διαφωνήσει έντονα microεαυτό που είχε συmicroβεί Η κατάληψη της πρεσβείας δεν είχε ωφε-λήσει τον κοινό αγώνα

Για να microπορέσει ο αγώνας να έχει επιτυχή κατάληξη απαι-τείτο καλύτερος σχεδιασmicroός και πιο οργανωmicroένες microορφές πά-λης Η σουηδική Αστυνοmicroία Ασφαλείας όλως παραδόξως είχεκαταλήξει στο ίδιο συmicroπέρασmicroα στην έκθεση που παρέδωσε στηδιοίκησή της σε λιγότερο από ένα χρόνο microετά την κατάληψηlaquoΜεταξύ άλλων και για το λόγο αυτόν ο κίνδυνος για microια νέακαι παρόmicroοια ενέργεια στη σουηδική επικράτεια που θα στρέ-φεται κατά γερmicroανικών ή σουηδικών συmicroφερόντων και θα διε-ξαχθεί από Γερmicroανούς τροmicroοκράτες πρέπει να εκτιmicroηθεί ωςελάχιστοςraquo Υπήρχαν laquoάλλοι κίνδυνοι πολύ σοβαρότεροιraquo και

36 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

ανεξαρτήτως του αν όλα αυτά ήταν αληθή ή ψευδή ο ισχυρισmicroόςπερί του αντιθέτου θα ήταν γραφειοκρατική αυτοκτονία Καιέτσι έκλεισε η έρευνα της Αστυνοmicroίας Ασφαλείας για την κα-τάληψη της πρεσβείας

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 37

Page 10: Μετάφρασηαπότασουηδικά:ΓρηγόρηςΝ.Κονδύληςwebdata.psichogios.gr/sample/9789604967377.pdf · i ¥ª µπ°¥23 𧩠¬±1975¬¦ ª °¬®¨

ρότερες microεθόδους αφού microόλις δύο λεπτά αργότερα ακούστηκεmicroια ριπή από τον τελευταίο όροφο της πρεσβείας Μετά είχε ανοί-ξει η πόρτα του πάνω διαδρόmicroου και το microατωmicroένο κι άψυχοκορmicroί του Γερmicroανού στρατιωτικού ακολούθου πετάχτηκε στοκλιmicroακοστάσιο απrsquo όπου κατρακύλησε στον microεσαίο όροφο Καιmicroετά από αυτό οι τροmicroοκράτες ξαναήρθαν σε επαφή

Το αίτηmicroα παρέmicroενε Αν ήθελαν να πάρουν το πτώmicroα microπο-ρούσαν να το κάνουν microε την προparaπόθεση ότι θα το περισυνέλε-γαν δύο αστυνοmicroικοί που δε θα φορούσαν παρά microόνο τα σλιπτους Κι αν δεν ήθελαν να κουβαλήσουν περισσότερα πτώmicroατακαλά θα έκαναν να εγκατέλειπαν το κτίριο Μα τι ξεροκέφαλοιάνθρωποι είναι ετούτοι σκέφτηκε ο επικεφαλής του Βίας τη στιγ-microή που έδινε κοφτά την πρώτη του επιχειρησιακή εντολή Φυ-σικά και θα εγκατέλειπαν το κτίριο Φυσικά και θα αποmicroάκρυ-ναν το πτώmicroα Οπωσδήποτε και microεmicroιάς

Μετά είχε έρθει σε επαφή microrsquo εκείνο τον αρχιεπιθεωρητή απότο κεντρικό τmicroήmicroα Ερευνών που ήταν επικεφαλής των δυνάmicroεωνmicroέσα στο κτίριο και του ζήτησε να κάνει τρία πράγmicroατα Πρώτοννα στείλει έξω από το κτίριο ένα microεγάλο και επιδεικτικά φανε-ρό αριθmicroό συναδέλφων ∆εύτερον να φροντίσει να ανασυντα-χθούν όσοι απέmicroεναν στο υπόγειο Και τρίτον και τελευταίο ναορίσει δύο εθελοντές που θα ήθελαν να πάνε και να κάνουντους τραυmicroατιοφορείς ντυmicroένοι microόνο microε τα σώβρακα

Ο αρχιφύλακας Μπου Γιάρνεmicroπρινγκ από το κεντρικό τmicroή-microα Ερευνών ήταν από τους πρώτους που microε το υπηρεσιακόόπλο στο χέρι microε θέρmicroη στην καρδιά και microε καθαρό microυαλό εί-χαν ορmicroήσει στο κτίριο της πρεσβείας και είχε προθυmicroοποιηθείπρώτος και καλύτερος να είναι εθελοντής Ο ανώτερός του εί-χε απλώς κουνήσει αρνητικά το κεφάλι Ακόmicroη και ένας σχεδόνγυmicroνός Γιάρνεmicroπρινγκ ήταν πολύ τροmicroακτικό θέαmicroα για να χρη-σιmicroοποιηθεί σε αυτή την ευαίσθητη και προκαταρκτική φάσηΈτσι η αποστολή ανατέθηκε σε δύο microεγαλύτερους σε ηλικία συ-ναδέλφους του που έδειχναν πιο καλοσυνάτοι και πιο παχουλοίενώ ο Γιάρνεmicroπρινγκ και δύο άλλοι σαν κι αυτόν πήραν εντολή

14 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

να περιφρουρήσουν τη microεταφορά του πτώmicroατος και αν χρεια-ζόταν να απαντήσουν σε πυρά από τον πάνω διάδροmicroο

Αυτό ταίριαζε στον Γιάρνεmicroπρινγκ πολύ καλύτερα και αmicroέ-σως σύρθηκε microε ταχύτητα στις σκάλες και πήρε θέση Οι δύο συ-νάδελφοί του κατάφεραν microε κάποια δυσκολία να ρίξουν το άψυ-χο και καταmicroατωmicroένο κορmicroί πάνω σε ένα φορείο το οποίο έσπρω-χναν και πίσω από το οποίο καλύπτονταν και οι ίδιοι ∆εν ήτανκαι ότι ευκολότερο ειδικά όπως ήταν πεσmicroένοι microπρούmicroυτα στασκαλοπάτια αλλά τελικά τα κατάφεραν και microετά άρχισαν πολύπροσεκτικά να σέρνονται προς τα κάτω στα σκαλοπάτια σέρ-νοντας και το φορείο microαζί τους καθώς ο Γιάρνεmicroπρινγκ κρα-τούσε το όπλο του σταθερά στραmicromicroένο προς την πόρτα του δια-δρόmicroου του τελευταίου ορόφου Ακριβώς τότε ήταν που απέ-κτησε την διά βίου ανάmicroνηση από τους Γερmicroανούς τροmicroοκράτεςκαι καταληψίες της δυτικογερmicroανικής πρεσβείας στη Στοκχόλ-microη Μυρωδιά καmicroένου τηλεφώνου

Είχε διακρίνει εντελώς ξαφνικά την κάνη ενός αυτόmicroατουστη χαραmicroάδα της πόρτας και ενώ προσπαθούσε ταυτόχρονανα αλλάξει θέση για να έχει καθαρά στο στόχαστρο αυτόν πουκρατούσε το αυτόmicroατο είδε τις λάmicroψεις από την κάνη άκουσετους πυροβολισmicroούς να αντηχούν εκκωφαντικά στο στενό κλι-microακοστάσιο και τις σφαίρες να εξοστρακίζονται σαν θυmicroωmicroέ-νες σφήκες γύρω του Ήταν όmicroως η microύτη του που θυmicroόταν κα-λύτερα τη microυρωδιά καmicroένου τηλεφώνου και microόνο την επόmicroενηmicroέρα ndashόταν ο ίδιος και κάποιοι άλλοι επέστρεψαν στον τόπο τηςκαταστροφής για να βοηθήσουν να καθαρίσουνndash ανακάλυψετην αιτία αυτής της εσαεί σφηνωmicroένης στο microυαλό του ανάmicroνη-σης Η κουπαστή της σκάλας ήταν ντυmicroένη microε microαύρο βακελίτηκαι περίπου microισό microέτρο πάνω από εκεί όπου βρισκόταν το κε-φάλι του microια σφαίρα από αυτόmicroατο είχε χαράξει microιαν αυλακιάmicroήκους ενός microέτρου στην κουπαστή

Αλλά η σουηδική αστυνοmicroία δε διέθετε ούτε εξοπλισmicroό ού-τε εκπαίδευση για τέτοιες καταστάσεις Τόσο απλά ήταν ταπράγmicroατα Και αυτό αφορούσε και τους αστυνοmicroικούς που εί-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 15

χαν κρυφτεί στο υπόγειο της πρεσβείας και τους αστυνοmicroικούςndashακόmicroη περισσότερο microάλισταndash που είχαν πάρει θέσεις έξω στοδρόmicroο Κι αυτό ήταν φυσικό εξάλλου αν σκεφτόταν κανείς ότιόλες κι όλες οι εmicroπειρίες που είχε το Σώmicroα από τέτοιες κατα-στάσεις δεν ξεπερνούσαν γενναιόδωρα microετρηmicroένες τις τρειςΗ δολοφονία του Γιουγκοσλάβου πρέσβη τον Απρίλιο του 1971microια αεροπειρατεία στο αεροδρόmicroιο Μπουλτόφτα έξω από τοΜάλmicroε το Σεπτέmicroβριο του 1972 και το λεγόmicroενο laquoδράmicroα τηςπλατείας Νορmicroάλmicroraquo στη Στοκχόλmicroη τον Αύγουστο του 1973Εκείνη τη φορά ήταν ένας απλός Σουηδός κλέφτης που είχεκρατήσει οmicroήρους το προσωπικό microιας τράπεζας για να microπορέ-σει να ζητήσει την αποφυλάκιση του πιο πολυσυζητηmicroένου λη-στή τραπεζών στη Σουηδία Η αεροπειρατεία και το δράmicroα τηςπλατείας Νορmicroάλmicro έληξαν καλά microε την έννοια ότι κανένας δεσκοτώθηκε αλλά εδώ στη δυτικογερmicroανική πρεσβεία απrsquo ότιφαινόταν ίσχυαν άλλοι κανόνες παιχνιδιού αφού microόλις microιαώρα microετά ο αρχηγός του τmicroήmicroατος Βίας είχε φορτωθεί ένα πτώ-microα και αυτό δεν του άρεσε καθόλου

Γιrsquo αυτό είχε αποφασίσει να αλλάξει τακτική και να κρατή-σει πολύ χαmicroηλό προφίλ τόσο χαmicroηλό όσο δεν έπαιρνε αν microητι άλλο για να δώσει microια ευκαιρία ακόmicroη στο Σύνδροmicroο τηςΣτοκχόλmicroης να εκδηλωθεί Βαθιά microέσα του επειδή κι ο ίδιοςήταν ένας καλός άνθρωπος δεν microπορούσε να διώξει αυτή τησκέψη από το microυαλό του Και καθώς το απόγευmicroα παραχώρησετη θέση του στο βράδυ είχε αφήσει τις δυνάmicroεις τους να εφαρ-microόσουν την αστυνοmicroική εκδοχή της προσεκτικής άmicroυνας ndashτουσουηδικού σκαντζόχοιρου όπως το αποκαλούσανndash και ο ίδιοςαφιέρωσε το χρόνο του σε τηλεφωνικές συνοmicroιλίες κυρίως Μετο τmicroήmicroα του microε τη Γενική Αστυνοmicroική ∆ιεύθυνση microε εκπροσώ-πους της κυβέρνησης και του Υπουργείου ∆ικαιοσύνης σχεδόνmicroε όλους που είχαν καταφέρει να έρθουν σε επαφή microαζί του

Αργά το απόγευmicroα είχαν εmicroφανιστεί και δυο συνάδελφοιαπό τη γερmicroανική Αστυνοmicroία Ασφαλείας στο προσωρινό τουαρχηγείο επιχειρήσεων Μετά από microια σύντοmicroη περιγραφή της

16 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

κατάστασης εκείνοι τον άφησαν για να συσκεφθούν και ένα τέ-ταρτο αργότερα ήρθε ασθmicroαίνων ένας αρχιεπιθεωρητής από τοΤάξης και του ανακοίνωσε ότι αυτά τα laquoγερmicroανικά καθάρmicroα-ταraquo είχαν πάει και microοίραζαν αmicroερικανικά στρατιωτικά ρεβόλ-βερ microεγάλου διαmicroετρήmicroατος στους Σουηδούς συναδέλφους τουςΈτσι για laquoνα έχουν να κρατάνε κάτι καλύτερο από ένα ευτε-λές πιστόλι microάρκας Βάλτερ όταν τα πράγmicroατα θα σοβάρευανraquoΟ αρχηγός του Βίας άφησε έναν αναστεναγmicroό αγανάκτησης καιείπε στον αρχιεπιθεωρητή να σταmicroατήσει το ταχύτερο δυνατόναυτές τις laquoφιλανθρωπικές δραστηριότητεςraquo και να φροντίσειαυτοπροσώπως να συγκεντρωθούν όλα τα laquoδώραraquo που είχανmicroοιραστεί

laquoΑλλιώς θα εξαγριωθούν microαζί microας τα παιδιά του Τεχνικούraquoπρόσθεσε ακαδηmicroαmicroκά και microε παιδαγωγικό ύφος ∆ιότι ασχέ-τως από την έκβαση της υπόθεσης κάποια στιγmicroή θα γινότανεξονυχιστική έρευνα στον τόπο του εγκλήmicroατος και microεγάλο microέ-ρος της έρευνας θα αφιερωνόταν στο να βρουν ποια σφαίραέπεσε και από ποιο όπλο Κι αυτό το ήξερε πολύ καλά ο ίδιοςmicroια που είχε αφιερώσει πάνω από είκοσι χρόνια στην εξιχνία-ση ειδεχθών εγκληmicroάτων βίας

Ο αντίπαλος microέσα στην πρεσβεία δεν είχε εκφράσει γενικώςκάποια συγκεκριmicroένη δυσαρέσκεια για τη νέα τακτική τηςσουηδικής αστυνοmicroίας Ήταν εξάλλου απασχοληmicroένοι microε τονέλεγχο της κατάστασης και συνάmicroα microε τις διαπραγmicroατεύσεις τό-σο microε τη δική τους όσο και microε τη σουηδική κυβέρνηση για τα αιτή-microατα που είχαν θέσει Άmicroεση απελευθέρωση είκοσι έξι συντρό-φων τους από τις γερmicroανικές φυλακές microεταξύ αυτών και τωνηγετών της οργάνωσης Μπάαντερ-Μάινχοφ Μεταφορά microε αε-ροπλάνο σε χώρα που θα τους υποδεχόταν φιλικά και 20000δολάρια για τον καθένα από τους αποφυλακισmicroένους Αν δεν ικα-νοποιούσαν τα αιτήmicroατά τους θα άρχιζαν να σκοτώνουν τουςοmicroήρους έναν κάθε microία ώρα αρχίζοντας από τις δέκα το βράδυΑυτό ήταν καθαρά και ξάστερα

Πέρασαν πολλές ώρες αναmicroονής δίχως να συmicroβεί κάτι αξιο-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 17

σηmicroείωτο και καθώς η ώρα πλησίαζε δέκα αποφάσισαν ndashλόγωέλλειψης καλύτερου που ούτως ή άλλως δεν υπήρχεndash να επιτα-χύνουν τις προετοιmicroασίες για την επίθεση microε δακρυγόνα αέριατην οποία σκέφτονταν εδώ και αρκετές ώρες

Η ώρα πήγε δέκα και τέταρτο πριν φτάσει η τελική απόφα-ση της γερmicroανικής κυβέρνησης στη Βόννη ndashmicroέσω της σουηδικήςκυβέρνησης στη Στοκχόλmicroηndash στους τροmicroοκράτες στην πρεσβείατης Στοκχόλmicroης Σε microια τέτοια περίπτωση όπου ένα ουσιαστι-κό κοmicromicroάτι της τακτικής των αστυνοmicroικών δυνάmicroεων ήταν ναπροσπαθούν να κερδίζουν συνεχώς χρόνο και να καθυστερούνκατά το δυνατόν η καθυστέρηση αυτή ήταν εντελώς φυσιολο-γική και microέχρι στιγmicroής δεν είχε συmicroβεί τίποτα Αλλά microερικά λε-πτά αργότερα κάποιος εκεί microέσα πρέπει να κουράστηκε να πε-ριmicroένει πήγε και πήρε τον εmicroπορικό ακόλουθο της πρεσβείαςτον οδήγησε microπροστά σε ένα παράθυρο και τον πυροβόλησεαπό πίσω πετώντας τον κάτω

Ένας από τους ντετέκτιβ της αστυνοmicroίας τοποθετηmicroένος σεmicroια εσοχή microιας γειτονικής πρεσβείας είχε δει τον εmicroπορικόακόλουθο να δολοφονείται και όταν microετέδιδε αυτά που έβλεπεndashlaquoφαίνεται σαν να τον πυροβόλησαν στην πλάτη ή στον αυχέ-ναraquondash ο αρχηγός του τmicroήmicroατος Βίας ένιωσε ξαφνικά αποθαρρυ-microένος Οι συνέπειες του Συνδρόmicroου της Στοκχόλmicroης αυτής τηςνόστιmicroης και παρηγορητικής καραmicroέλας φαίνονταν πλέον πιοαπόmicroακρες από ποτέ Σε λιγότερο από δέκα ώρες είχαν δολο-φονηθεί δύο όmicroηροι

Αν και microετά από λίγη ώρα άρχισε πάλι να ελπίζει Ήταν πε-ρασmicroένες έντεκα και δεν είχαν σκοτώσει άλλον ενώ microερικά λε-πτά αργότερα οι τροmicroοκράτες άφησαν ξαφνικά ελεύθερες τρειςγραmicromicroατείς Μια αχτίδα ελπίδας στο πυκνό απριλιάτικο σκοτά-δι καιhellip ίσως να πήγαιναν καλά τα πράγmicroατα σκέφτηκε ο αρ-χηγός του τmicroήmicroατος Βίας διότι microια επίθεση microε δακρυγόνα δενήταν κάτι που επιθυmicroούσε ιδιαίτερα Κάτι τέτοιο θα microπορούσενα καταλήξει σε περισσότερα θύmicroατα Εξάλλου γνώριζαν καλάπόσοι ήταν οι όmicroηροι Μια οmicroάδα ανθρώπων που microειωνόταν

18 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

γοργά και που δε θα υπήρχε microέχρι το πρωί αν οι τροmicroοκράτεςκρατούσαν το λόγο τους για microία εκτέλεση ανά ώρα

Η λύτρωση ήρθε ένα τέταρτο πριν τα microεσάνυχτα Ο αρχηγόςτου τmicroήmicroατος Βίας είχε βγει από εκείνο το παράπηγmicroα οικοδο-microής όπου είχε εγκαταστήσει το προσωρινό αρχηγείο του για ναπερπατήσει λιγάκι να πάρει λίγο φρέσκο αέρα και να καπνίσειάλλο ένα τσιγάρο Πρώτα είδε τη λάmicroψη από το κτίριο της πρε-σβείας έπειτα ένιωσε το ταρακούνηmicroα εκεί στην κατηφόραόπου στεκόταν και microόλις microετά άκουσε την ακολουθία των εκρή-ξεων Σύννεφα από θρυmicromicroατισmicroένα γυαλιά οικοδοmicroικά υλικάκαπνούς και τέλος οι κραυγές των ανθρώπων microέσα από το κτί-ριο Άνθρωποι που σκαρφάλωναν να βγουν από τα παράθυραπου πηδούσαν ρίχνονταν στο κενό γαντζώνονταν στην πρόσο-ψη γλιστρούσαν έπεφταν σηκώνονταν ξανά ή δε σηκώνοντανποτέ Έτσι τα θυmicroόταν κάθε φορά που τα ξανάφερνε στο microυα-λό του ακριβώς microε αυτή τη σειρά λάmicroψεις ταρακούνηmicroα κρό-τοι καπνός κραυγές άνθρωποι

Σε αντίθεση microε τον ρεπόρτερ της τηλεόρασης που ήταν υπεύ-θυνος για την απευθείας microετάδοση ο ίδιος δεν πετάχτηκε σαντρελός από το φόβο του Τώρα αν microετακινήθηκε λίγο ή αν ανα-πήδησε την ώρα της έκρηξης δεν ήταν κάτι που οφειλόταν σε δι-κή του αντίδραση Αντιθέτως είχε προλάβει να σκεφτεί αρκε-τά Που να πάρει ο διάβολος σκέφτηκε αν και ποτέ του δε βλα-στηmicroούσε Μετά είχε σβήσει το τσιγάρο του και είχε επιστρέψειστην καρέκλα του στο προσωρινό αρχηγείο Πάνω στην ώρα δη-λαδή microια που εκεί microέσα ήταν ήδη σωστό τρελοκοmicroείο

Μισή ώρα αργότερα είχαν περάσει όλα και ως εκ θαύmicroα-τος δίχως απώλειες σοβαρές Με microια εξαίρεση έδειχναν όλοιndashοι τροmicroοκράτες οι όmicroηροι και οι αστυνοmicroικοί στο υπόγειο τηςπρεσβείας και κοντά στο κτίριοndash να έχουν επιζήσει της εκρή-ξεως Πολλοί ήταν τραυmicroατισmicroένοι κάνα δυο microάλιστα σοβαράαλλά όλοι ήταν ζωντανοί

Οι τροmicroοκράτες συνελήφθησαν και αν ο ίδιος και οι συνά-δελφοί του δεν είχαν κάνει κάποιο λάθος πρέπει να είχαν συλ-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 19

ληφθεί όλοι Τουλάχιστον είχαν συλλάβει εκείνους που οι ερευ-νητές του τmicroήmicroατός του είχαν παρατηρήσει και microετρήσει κατάτη διάρκεια της ηmicroέρας και της νύχτας Ένας ήταν ακόmicroη microέσαστην πρεσβεία microόλις τον είχαν βρει ή microάλλον microόλις είχαν βρειτον microισό και τον είχαν αναγνωρίσει πριν από πολλές ώρες Τέσ-σερις από αυτούς είχαν συλληφθεί στο πάρκινγκ πίσω από τοκτίριο της πρεσβείας Προφανώς σε microια απέλπιδα προσπάθειαδιαφυγής microε το ενοικιασmicroένο αυτοκίνητο microε το οποίο είχαν φτά-σει εκεί πριν από δώδεκα ώρες ενέργεια εντελώς ανόητη διό-τι η αστυνοmicroία είχε διασφαλίσει το εν λόγω όχηmicroα ήδη από τοαπόγευmicroα

Ο πέmicroπτος και τελευταίος από τους τροmicroοκράτες είχε συλλη-φθεί καθώς περιπλανιόταν παραπατώντας στον κήπο της νορ-βηγικής πρεσβείας Μαυρισmicroένος από τους καπνούς microε ρούχαπου ακόmicroη κάπνιζαν από την έκρηξη microε καψαλισmicroένα microαλλιάγεmicroάτος εγκαύmicroατα σχεδόν τυφλωmicroένος παντελώς εν συγχύσειΑρχικά τον πέρασαν για κάποιον από τους οmicroήρους Αλλά τώ-ρα είχε λυθεί κι αυτό Τρεις από αυτούς είχαν οδηγηθεί στο νο-σοκοmicroείο ένας ήταν σε άθλια κατάσταση αλλά τους άλλους δύοτους έστειλαν κατευθείαν στα κελιά της αστυνοmicroίας αφού τουςέβαλαν κάποια τσιρότα Όλοι ήταν δεmicroένοι microε χειροπέδες καιδύο από αυτούς είχαν και αλυσίδες στα πόδια για σιγουριά

Ο Γιάρνεmicroπρινγκ είχε φύγει από εκεί λίγο microετά τις δύο τηνύχτα Ήταν ένας από τους τελευταίους άντρες του Ερευνώνπου έφυγαν Είχαν αποmicroείνει οι συνάδελφοι από το Τάξης πουείχαν αναλάβει τη φρούρηση του τόπου εγκλήmicroατος όπως καιοι τεχνικοί της Σήmicroανσης που προσπαθούσαν να ζεσταθούνόσο περίmicroεναν την πυροσβεστική να τελειώσει τη δουλειά τηςΗ ώρα είχε πάει τρεις ώσπου να φτάσει στο σπίτι Εκεί τον πε-ρίmicroενε microια ανήσυχη σύζυγος στα πρόθυρα νευρικού κλονισmicroούκαι τρία microικρά παιδιά που κοιmicroόνταν εκ των οποίων το microεγα-λύτερο είχε αποκοιmicroηθεί από την υπερένταση microπροστά στην τη-λεόραση πριν από πολλές ώρες δίχως όmicroως να είναι καθόλουανήσυχο

20 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

Ο ίδιος ένιωθε παράξενα αποστασιοποιηmicroένος και όταν ησύζυγός του του είπε ότι ο καλύτερος φίλος του και συνάδελφοςΛαρς Μάρτιν Γιούχανσον είχε τηλεφωνήσει καmicroιά δεκαριά φο-ρές όλο το απόγευmicroα και το βράδυ εκείνος απλώς έγνεψε καιέβγαλε το τηλέφωνο από την πρίζα για σιγουριά Μετά είχε κοι-microηθεί έπεσε σε ένα βαθύ ύπνο δίχως όνειρα και ξύπνησε έξιώρες αργότερα Εντελώς καθαρός στο microυαλό έστω κι αν υπήρ-χε ακόmicroη εκείνη η παράξενη αίσθηση πως όσα είχαν γίνει δενείχαν καmicroία σχέση microε τον ίδιο Η microυρωδιά του καmicroένου βακελί-τη ήταν κι αυτή εκεί Θα περάσει σκέφτηκε Θα περάσει

Κατά τη διάρκεια του ∆ευτέρου παγκοσmicroίου πολέmicroου ο Άγ-γλος ηγέτης Ουίνστον Τσόρτσιλ συνήθιζε συχνά να λέει ότιlaquoόποιος έχει προειδοποιηθεί είναι και προετοιmicroασmicroένοςraquo Όλατα δύσκολα χρόνια το επαναλάmicroβανε σχεδόν σαν ξόρκι στοκοινοβούλιο στο κυβερνητικό συmicroβούλιο και σε επίσηmicroες οmicroιλίεςπρος τον βαριά δοκιmicroαζόmicroενο λαό του laquoHe who is forewarnedis also forearmedraquo Και εκ των υστέρων microε όλα τα στοιχεία ανάχείρας βλέποντας πώς τέλειωσε εκείνος ο πόλεmicroος παρά τιςάσχηmicroες πιθανότητες που είχαν να νικήσουν αρχικά microάλλοναυτό που έλεγε συνεχώς πρέπει να ίσχυε για τον ίδιο και για πά-ρα πολλούς από τους συmicroπατριώτες του τουλάχιστον Αλλά τώραστη συγκεκριmicroένη περίπτωση microε την πρεσβεία δεν ίσχυε κάτιτέτοιο διότι όταν συνέβη ήρθε σαν κεραυνός εν αιθρία και απο-τέλεσε καθαρή έκπληξη αν και επί πολλά χρόνια οι προειδο-ποιήσεις έπεφταν βροχή

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 21

II

Οπρώτος από τα microέλη της κυβέρνησης που έmicroαθε τι γινό-ταν δεν ήταν ο υπουργός ∆ικαιοσύνης ndashδιότι αυτόςέπρεπε να είχε ενηmicroερωθεί πρώτοςndash αλλά ο πρωθυ-

πουργός και αυτό οφειλόταν σε κάποια κοινή ανθρώπινη λογι-κή που δεν είχε καmicroία ουσιαστική επίπτωση τελικά

Μόλις ο υπεύθυνος βάρδιας στο Κέντρο ∆ιοίκησης καιΕλέγχου της αστυνοmicroίας διασαφήνισε ότι τα πράγmicroατα ήταν σο-βαρά και δεν επρόκειτο για κάποιο ψεύτικο συναγερmicroό άρπα-ξε το ντοσιέ της υπηρεσίας και έριξε microια microατιά στον κατάλογοτων microέτρων που έπρεπε να ληφθούν σε microια περίπτωση σαν κιαυτή Τα υπόλοιπα ήταν θέmicroα ρουτίνας Πρώτα τηλεφώνησεστον αρχηγό του τmicroήmicroατος Εγκληmicroάτων Βίας που ήταν ο άmicroεσαυπεύθυνος στην αστυνοmicroία της Στοκχόλmicroης Εκείνος είχε απα-ντήσει microε το πρώτο κουδούνισmicroα άκουσε προσεκτικά και τουζήτησε να επανέλθει microόλις microάθαινε κάτι περισσότερο Μετά ουπεύθυνος βάρδιας στο Κέντρο ∆ιοίκησης τηλεφώνησε στονυπεύθυνο της Αστυνοmicroίας Ασφαλείας ο οποίος σύmicroφωνα microε τιςοδηγίες που είχε τηλεφώνησε στον βοηθό υφυπουργό ∆ικαιο-σύνης που ήταν αρmicroόδιος για το πρακτικό microέρος των επαφώντου Υπουργείου ∆ικαιοσύνης και της κυβέρνησης microε την Αστυ-νοmicroία Ασφαλείας

Το τηλέφωνο του βοηθού υφυπουργού ήταν κατειληmicromicroένοκαι ο υπεύθυνος του Κέντρου ∆ιοίκησης όσο περίmicroενε να ελευ-θερωθεί η γραmicromicroή ndashmicroια που τα δευτερόλεπτα κυλούσαν βασα-νιστικά αργάndash και για να microπορεί να κάνει και κάτι άλλο σε πε-ρίπτωση που εκείνος ο βλάκας στην άλλη άκρη της γραmicromicroής θασυνέχιζε να λέει microαλακίες στον αιώνα τον άπαντα είχε microετα-φέρει το κατειληmicromicroένο ακουστικό στο αριστερό χέρι και microε τοδεξί σχηmicroάτισε στο άλλο τηλέφωνο τον απευθείας αριθmicroό τουυφυπουργού παρά τω πρωθυπουργώ Εκείνος απάντησε αmicroέ-

σως και ενηmicroερώθηκε σε λιγότερο από ένα λεπτό Και ακριβώςτη στιγmicroή που τερmicroάτιζε τη συνοmicroιλία του άκουσε ένα laquoεmicroπρόςraquoαπό το κατειληmicromicroένο microέχρι στιγmicroής τηλέφωνο και όσα έγινανmicroετά ήταν απολύτως σύmicroφωνα microε τις γραπτές οδηγίες που είχε

Η παρέκκλιση από τη ρουτίνα δεν είχε ανακαλυφθεί ποτέούτε καν συζητήθηκε ∆εν είχε καmicroία απολύτως σηmicroασία ούτεγια τη σουηδική ούτε για τη γερmicroανική σύγχρονη ιστορία και οίδιος ο υπεύθυνος του Κέντρου ∆ιοίκησης δεν είχε κάνει καmicroίαιδιαίτερη σκέψη σχετικά Κάποια στιγmicroή είχε microιλήσει γιrsquo αυτόαναφέροντάς το σαν microικρή λεπτοmicroέρεια σε microια καλή ιστορίαόταν βρισκόταν microαζί microε συναδέλφους που εmicroπιστευόταν microετάαπό ένα ωραίο δείπνο και τη στιγmicroή που έπιναν το δεύτερο κο-νιάκ microε τον καφέ τους Αλλά τίποτα πέραν αυτού

Ο πρωθυπουργός και ο υπουργός του ήταν ενηmicroερωmicroένοιευθύς εξαρχής ο υπουργός ∆ικαιοσύνης θα πίστευε microέχρι ναπεθάνει ότι ήταν laquoο πρώτος που το έmicroαθεraquo και καθώς η microέραέγερνε προς το βράδυ και οσονούπω προς τη νύχτα ένας αυξα-νόmicroενος αριθmicroός microελών της κυβέρνησης υψηλόβαθmicroοι αστυνο-microικοί και ανώτεροι λειτουργοί της κυβέρνησης είχαν συγκεντρω-θεί στο γραφείο του πρωθυπουργού και κανείς τους δεν ήτανιδιαίτερα χαρούmicroενος Η ζωή τούς φαινόταν βαριά και άδικηδιότι εδώ δεν επρόκειτο γιrsquo αυτούς και για τη Σουηδία που εί-χαν αναλάβει να κυβερνήσουν κατόπιν κανονικότατων δηmicroο-κρατικών εκλογών

Πρώτα είχαν τη δολοφονία του πρέσβη της Γιουγκοσλαβίαςκάποιοι Κροάτες εξτρεmicroιστές και αυτονοmicroιστές και ένας νεκρόςΣέρβος πρέσβης και αν παρέβλεπε κανείς όλα τrsquo άλλα η Σουη-δία δεν έφερε καmicroία ευθύνη γιrsquo αυτό Μετά κάποιοι άλλοι Κροά-τες τροmicroοκράτες που είχαν κάνει αεροπειρατεία σε ένα αερο-πλάνο της SAS για να ελευθερώσουν τους δολοφόνους του πρέ-σβη και πάνω στη φούρια έθεσαν σε κίνδυνο τη ζωή περίπουεκατό απλών Σουηδών και κατέληξαν στην Ισπανία όπου αmicroέ-σως τα παράτησαν και παραδόθηκαν στην αστυνοmicroία Και τώ-ρα microισή ντουζίνα τρελοί φοιτητές που αυτοαποκαλούνταν Σο-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 23

σιαλιστική Κολεκτίβα Ασθενών ή επί το γερmicroανικότερον So-zialistisches Patientenkollektiv οι οποίοι ήθελαν να ανατρέψουνmicroε τη βία τη γερmicroανική κοινωνία και είχαν επιλέξει να το κά-νουν στη Στοκχόλmicroη λες και χάθηκαν οι άλλες πόλεις του κό-σmicroου Ήταν άδικο και τόσο microη σουηδικό που να σε πιάνει σύ-γκρυο Εξάλλου microε πολλή δυσκολία είχαν καταπιεί το γεγονόςότι ένα ντόπιο ταλέντο από το παραδοσιακό λούmicroπεν προλετα-ριάτο του εγκλήmicroατος είχε microπει σε microια τράπεζα στην πλατείαΝορmicroάλmicro και κράτησε οmicroήρους όλο το προσωπικό

Στην αρχή κάθισαν στο γραφείο του πρωθυπουργού και συ-ζήτησαν πώς να σώσουν τους οmicroήρους δίχως αχρείαστη και πα-ραπανίσια αιmicroατοχυσία Αρκετά ήταν αυτά που είχαν ήδη συmicro-βεί Οι ιδέες είχαν στερέψει αλλά τελικά ο πρωθυπουργός πουήταν παλιός έφεδρος αξιωmicroατικός στο ιππικό έκανε την πρότα-ση να επιτεθεί η αστυνοmicroία στο κτίριο Μια ιδέα που ωστόσοαπερρίφθη οmicroόφωνα microεmicroιάς από την ανώτατη αστυνοmicroική ηγε-σία Η σουηδική αστυνοmicroία δε διέθετε ούτε εξοπλισmicroό ούτε εκ-παίδευση για τέτοιες αποστολές παρόλο που ζητούσαν ndashκαθώςπολύ έξυπνα άρπαξε την ευκαιρία να υπενθυmicroίσει ο αρχηγός τηςΣουηδικής Αστυνοmicroίαςndash χρήmicroατα από το υπουργείο γιrsquo αυτή τηνυπόθεση διαρκώς και επί πολλά χρόνια Αλλά λεφτά δεν είχανδει ποτέ τους και γιrsquo αυτό δεν είχαν ούτε τον εξοπλισmicroό ούτε τηνεκπαίδευση Έστω κι αν η θέληση πάντα υπήρχε βεβαίως

laquoΘα είναι λοιπόν καθαρή αποστολή αυτοκτονίαςraquo διευκρί-νισε ο αρχηγός της σουηδικής αστυνοmicroίας microε τη ρωτακίζουσαπροφορά του χαρακτηριστική για όλους τους καταγόmicroενουςαπό τη Σκόνε Κι αmicroέσως microια δυσθυmicroία κατέλαβε το σύνολο τωνσυγκεντρωmicroένων

Όταν η γερmicroανική κυβέρνηση διεmicroήνυσε ότι απέρριπτε κα-τηγορηmicroατικά τα αιτήmicroατα των τροmicroοκρατών οι διαθέσεις έπε-σαν ακόmicroη χαmicroηλότερα και τελικά συmicroφώνησαν ndashλόγω έλλει-ψης καλύτερων ιδεών και επειδή κάτι έπρεπε να γίνει τέλος πά-ντωνndash ότι έπρεπε τουλάχιστον να εκτοξεύσουν λίγα δακρυγόναmicroέσα στο κτίριο Όσο σχεδίαζαν αυτή τη λύση το θέmicroα λύθηκε

24 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

από microόνο του microε την κυριολεκτική ανατίναξη του τελευταίου ορό-φου της πρεσβείας στον αέρα Κανείς δε γνώριζε πώς έγινε ανκαι αυτό θα το έλυναν αργότερα κάποιοι άλλοι αλλά δεν είχεσηmicroασία πια αφού όλοι microέσα στο κτίριο είχαν διασωθεί κατα-πώς φάνηκε και εξάλλου υπήρχαν άλλα πιο σηmicroαντικά και πε-ρίπλοκα ερωτήmicroατα που έπρεπε να απαντηθούν σε τούτη τη νυ-χτιάτικη laquoηmicroερήσιαraquo διάταξη

Σε αυτή τη φάση λίγο πριν τα microεσάνυχτα είχαν microεταβεί όλοιστην αίθουσα συνεδριάσεων της κυβέρνησης και οι συζητήσειςέλαβαν σύντοmicroα νέο προσανατολισmicroό ∆ηλαδή πώς θα microπορούσαντο συντοmicroότερο δυνατόν να απαλλαγούν από τους πέντε επιζή-σαντες τροmicroοκράτες Η ιδέα και microόνο να τους έχουν αmicroπαρωmicroέ-νους σε σουηδικές φυλακές microε συνεχείς προσπάθειες απελευθέ-ρωσης microέσω νέων αεροπειρατειών απαγωγών και άλλων τέτοιωνενεργειών που αναmicroενόταν να επινοήσουν οι σύντροφοί τους ήτανακριβώς το χειρότερο που θα microπορούσαν να φανταστούν

laquo∆ιώξτε τους ∆ε χρειάζεται να το συζητάmicroεraquo είπε ένας απότους γηραιότερους υπουργούς συνοψίζοντας το θέmicroα πριν αρ-χίσουν ακόmicroη καλά καλά οι διαβουλεύσεις

Ο microόνος που έφερε αντιρρήσεις ήταν ένας από τα microέλη τηςκυβέρνησης σύmicroβουλος στο Υπουργείο ∆ικαιοσύνης ειδικόςνοmicroικός σύmicroβουλος της κυβέρνησης και ο ίδιος ο συντάκτης τηςαντιτροmicroοκρατικής νοmicroοθεσίας που θα αποτελούσε τη βάση γιατην άmicroεση απέλαση Σύmicroφωνα microε αυτόν το πρόβληmicroα δεν ήτανκαν περίπλοκο Αν σκέφτονταν να χρησιmicroοποιήσουν τον αντι-τροmicroοκρατικό νόmicroο δεν υπήρχε νοmicroική βάση για να απελάσουντους πέντε τροmicroοκράτες αλλά επειδή δεν ήταν καιρός για νο-microικές σοφιστείες η κυβέρνηση οmicroόφωνα microαζί microε τον νοmicroικόσύmicroβουλο αποφάσισε να απελάσει αmicroέσως τους πέντε microε βάσηακριβώς τον αντιτροmicroοκρατικό νόmicroο που αφορούσε στην πρά-ξη microόνο ξένους πολίτες και ως εκ τούτου δεν αποτελούσε κανθέmicroα του Υπουργείου ∆ικαιοσύνης

laquo∆εν microπορεί να κρατάει κανείς το νόmicroο υπό microάλης σε τέτοιεςπεριπτώσειςraquo είπε το microέλος του κυβερνητικού συmicroβουλίου που

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 25

ήταν υπεύθυνο για θέmicroατα ξένων πολιτών συνοψίζοντας κοmicro-ψά την απόφαση Ήταν το νεαρότερο microέλος της κυβέρνησης ήτανγυναίκα και πολύ αποφασιστική σε σχέση microε τους άρρενες συ-ναδέλφους της που είχαν τα διπλά της χρόνια

Γιrsquo αυτήν η 25η Απριλίου ηmicroέρα Παρασκευή είχε ως εκ τού-του αποβεί microια ηmicroέρα γεmicroάτη πρακτικά καθήκοντα από νωρίςτο πρωί microέχρι αργά microετά τα microεσάνυχτα Πρώτα έπρεπε να προ-σπαθήσει για την επίλυση των νοmicroικών θεmicroάτων ndashόσο πιο καλάmicroπορούσε βεβαίωςndash και microετά να τακτοποιήσει χίλιες δυο πρα-κτικές λεπτοmicroέρειες σε σχέση microε την καθαυτό απέλαση Οι Γερ-microανοί για παράδειγmicroα είχαν υποσχεθεί να στείλουν ένα αερο-πλάνο που θα microετέφερε τους συmicroπατριώτες τους αλλά εκείνοδε φάνηκε ποτέ αν και αυτό δεν έπαιζε microεγάλο ρόλο αφού ήδηαπό την αρχή και για σιγουριά είχε παρθεί η απόφαση να έχουνένα σουηδικό αεροπλάνο σε αναmicroονή για παν ενδεχόmicroενο Γε-microάτο καύσιmicroα έτοιmicroο microε ξεκούραστο και ευδιάθετο πλήρωmicroακαι νοσηλευτικό προσωπικό βρισκόταν ήδη και περίmicroενε στοαεροδρόmicroιο της Αρλάντα

Η υγεία των απελαθέντων είχε δηmicroιουργήσει προβλήmicroαταΚανείς τους δεν ήταν σε άριστη κατάσταση αλλά για τρεις απόαυτούς οι γιατροί είχαν δώσει εν πάση περιπτώσει άδεια και microετον τέταρτο τα πράγmicroατα ήταν ακόmicroη απλούστερα Έφερε τό-σο βαριά εγκαύmicroατα που αν microετακινούσες λίγο το κρεβάτι τουαπό εκεί που ήταν θα ισοδυναmicroούσε microε πραγmicroατική εκτέλεσηΓιrsquo αυτό και αναγκάστηκαν να κάνουν λίγη υποmicroονή καmicroιά βδο-microάδα microέχρι να σταθεροποιηθεί η κατάστασή του αρκετά ώστενα microπορεί να επιζήσει κατά τη microεταφορά του στη ∆υτική Γερ-microανία Το να τον στείλουν έτσι όπως ήταν και να πεθάνει στοδρόmicroο δεν ήθελαν ούτε να το σκέφτονται Κάτι τέτοια έκαναντον κόσmicroο να θέλει να εκδικηθεί Αλλά microετά από microια εβδοmicroάδαείχε δοθεί άδεια να microεταφερθεί στην πατρίδα του και microόλιςέφτασε εκεί νοσηλεύτηκε άλλη microια εβδοmicroάδα σε γερmicroανικό νο-σοκοmicroείο και microετά πέθανε

Το πέmicroπτο microέλος της οmicroάδας των τροmicroοκρατών η microόνη γυ-

26 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

ναίκα που είχε συmicromicroετάσχει στην κατάληψη της πρεσβείας ήταναυτή που αποτέλεσε το microεγάλο πρόβληmicroα διότι εκεί οι γνώmicroεςτων γιατρών διίσταντο κατά πολύ Ο πρώτος γιατρός που ρωτή-θηκε δεν έβλεπε κανένα απολύτως κώλυmicroα στην πραγmicroατοποίη-ση της απέλασής της αλλά όταν εmicroφανίστηκαν το αρmicroόδιο κυ-βερνητικό στέλεχος microια microεγάλη συνοδεία αστυνοmicroικών και τοαπαραίτητο νοσηλευτικό προσωπικό για να την παραλάβουναπό το νοσοκοmicroείο ο υπεύθυνος αρχίατρος άρχισε να προβά-λει κάποιες αντιρρήσεις Στο τέλος έπαιξε και τον άσο που κρα-τούσε στο microανίκι του και απλώς αρνήθηκε να της δώσει εξιτή-ριο Αν την έπαιρναν από εκεί θα έπρεπε να αναλάβει κάποιοςάλλος την ιατρική ευθύνη και εκτός αυτού ήθελε και microια βε-βαίωση από το κυβερνητικό στέλεχος ότι ο ίδιος είχε εναντιω-θεί στη microεταφορά της

Αν τώρα αυτό που είχε κατά νου ήταν το καλό της ασθενούςmicroάλλον ανόητα είχε πράξει διότι είχε υποτιmicroήσει προφανέστα-τα την αντίπαλό του και σε τέτοιες περιπτώσεις δεν κέρδιζε κα-νείς νίκες περιφερόmicroενος microε το νόmicroο υπό microάλης Εντελώς ανέκ-φραστο το κυβερνητικό στέλεχος έβγαλε το στιλό του και υπέ-γραψε το εξιτήριο Μετά έγραψε και microια βεβαίωση την οποίαέδωσε στον κύριο γιατρό και εν συνεχεία η ίδια και η ακολου-θία της πήραν την ασθενή και κατευθύνθηκαν στο αεροδρόmicroιοτης Αρλάντα Αmicroέσως microετά τις τρεις το απόγευmicroα ηmicroέρα Σάβ-βατο απογειώθηκε επιτέλους το κυβερνητικό αεροπλάνο microεπροορισmicroό κάποια microυστική περιοχή στη ∆υτική Γερmicroανία microε-ταφέροντας τέσσερις Γερmicroανούς τροmicroοκράτες

Αυτό που είχε συmicroβεί δεν ήταν βεβαίως καmicroιά ευχάριστηιστορία αλλά microέσα στην ατυχία της η κυβέρνηση είχε την τύχηνα έχει την οmicroόφωνη υποστήριξη της κοινής γνώmicroης Κι επιπρο-σθέτως η ευαρέσκεια για πρώτη φορά προερχόταν τόσο απότον κόσmicroο όσο και από εκείνα τα microίντια Ο microέσος Σουηδός ήτανγια να το πούmicroε καθαρά οργισmicroένος Πολύ microη σουηδικό και ταυ-τόχρονα τόσο χαρακτηριστικά γερmicroανικό να φορτώνουν τα δι-κά τους προβλήmicroατα στους φιλειρηνικούς γείτονές τους κατά τέ-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 27

τοιον τρόπο Κάτι που δυστυχώς οι Γερmicroανοί συνήθιζαν να κά-νουν εδώ και πολύ καιρό ∆ιότι microε λίγα λόγια οι Γερmicroανοί είχαντους τροmicroοκράτες που τους άξιζαν και εκτός αυτού όλοι όσοιπήγαιναν στο εξωτερικό το χειmicroώνα γνώριζαν πως οι Γερmicroανοίπάντα χώνονταν πρώτοι στις ουρές των τελεφερίκ στις πιο δη-microοφιλείς πίστες σκι της Ευρώπης και παρά το γεγονός ότι αυτέςβρίσκονταν ως επί το πλείστον στην Αυστρία ή στην Ελβετία

Στα microέσα microαζικής επικοινωνίας οι διάφοροι αρθρογράφοικαι συντάκτες και οι λεγόmicroενοι ειδικοί είχαν επιδοθεί σε έναόργιο επιθέσεων κατά των αποτυχιών και των λαθών της γερ-microανικής κυβέρνησης Η γερmicroανική κυβέρνηση δεν είχε απλώςαποφύγει να αναλάβει κάθε ευθύνη αλλά είχε κι από πάνω τοθράσος να microεταβιβάσει κυριολεκτικά τις δικές της ευθύνες στησουηδική κυβέρνηση στη σουηδική αστυνοmicroία και στον σουη-δικό λαό Εκτός αυτού οι Γερmicroανοί αποδεικνύονταν τόσο από-λυτα και ολοκληρωτικά ανίκανοι ώστε το microοναδικό λογικό συ-microπέρασmicroα που θα microπορούσε να εξαχθεί ήταν ότι η γερmicroανικήπρεσβεία θα πρέπει να άρπαξε από microόνη της φωτιά και ότι η συmicro-βολή των τροmicroοκρατών στην όλη υπόθεση θα έπρεπε να θεω-ρείται microάλλον αποτέλεσmicroα και όχι αιτία

Αν καλοσκεφτόταν κανείς τι είχε συmicroβεί ο τρόπος microε τονοποίο αντιmicroετώπισαν τα microίντια την κατάσταση ήταν σχεδόν υπερ-βολικός και microε microία microόνο εξαίρεση την οποία έβρισκες φυσικάστη microεγάλη συντηρητική πρωινή εφηmicroερίδα Στο κεντρικό τηςάρθρο ndashlaquoσε αυτό το ληmicroέρι των γενικώς ολιγόνοων και microετα-στραφέντων οπορτουνιστώνraquo όπως τους αποκαλούσε ο πρω-θυπουργός όταν ξεχείλιζε από διάθεσηndash είχε προσθέσει microιασύντοmicroη πτυχή όπου ο συντάκτης είχε το θράσος να συγκρίνειτην κατάληψη της πρεσβείας από Γερmicroανούς τροmicroοκράτες microετην ανατίναξη του γεmicroάτου απεργοσπάστες αγγλικού πλοίουlaquoΑmicroάλθειαraquo από τον Άντον Νίλσον και τους συντρόφους τουστο Μάλmicroε πριν από εξήντα επτά χρόνια

Αυτό για να το πούmicroε ήπια εξόργισε τον υπουργό Οικονο-microικών και Νέστορα της κυβέρνησης έτσι που microετά από microια

28 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

εβδοmicroάδα έχωσε τους αντίχειρες στις τιράντες του και στη διάρ-κεια ενός υπέροχου microπουρζουάδικου δείπνου που παρέθεσανοι εκπρόσωποι της αγοράς laquoέψαλε τον αναβαλλόmicroενο στον αρ-χισυντάκτη της εφηmicroερίδαςraquo Σύmicroφωνα microε παρόντες microάρτυρεςη οmicroιλία του υπήρξε άκρως απολαυστική και ndashαν σκεφτεί κα-νείς το περιορισmicroένο κοινωνικοπολιτικό κατεστηmicroένο στη microικρήχώρα που λέγεται Σουηδίαndash άκρως λογική κατόπιν όσων είχανσυmicroβεί Αλλά πέρα από αυτά δεν έγινε ουσιαστικά τίποτα ∆ιό-τι το όλο πράγmicroα ήταν πολύ microη σουηδικό για να εξελιχθεί σε κά-τι περισσότερο

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 29

III

Ηαστυνοmicroική έρευνα που ακολούθησε δεν ήταν κακήΠανάθλια ήταν Αν microάλιστα λάβαινες υπόψη σου ότιεπρόκειτο για ένα από τα σοβαρότερα εγκλήmicroατα στην

ιστορία της χώρας microετά τον πόλεmicroο δε θα microπορούσες να κατα-λάβεις εύκολα πώς εξελίχθηκε έτσι Μία από τις εξηγήσεις πουδόθηκαν και συζητήθηκαν σε επίπεδο ανώτατης αστυνοmicroικήςηγεσίας ndashmicroεταξύ άλλων σε εmicroπιστευτικές συνοmicroιλίες του αρχη-γού της σουηδικής αστυνοmicroίας microε τους στενότερους και ηλικια-κά νεότερους συνεργάτες τουndash ήταν ότι η κυβέρνηση κατά κά-ποιον microυστηριώδη τρόπο έδειχνε πραγmicroατικά αδιάφορη να συ-ζητήσει το θέmicroα και ότι αυτή η στάση είχε microεταδοθεί και στηναστυνοmicroία ∆ιότι ήταν ένα έγκληmicroα καθαρά πολιτικό και είχεςταυτόχρονα microια κυβέρνηση που εντελώς απροκάλυπτα παρα-microέριζε την όλη υπόθεση από το δικό της τραπέζι συζητήσεων ndashοπότε τι να σου κάνει κι η αστυνοmicroία

Ο αρχηγός του τmicroήmicroατος Αντιmicroετώπισης Εγκληmicroάτων Βίαςτης αστυνοmicroίας της Στοκχόλmicroης δεν ήταν άνθρωπος που ασχο-λούνταν microε πολιτικές θεωρητικολογίες Αυτά microπορούσαν να τακάνουν άλλοι και η στάση που κρατούσε η κυβέρνηση στο έναή στο άλλο θέmicroα τον άφηνε παγερά αδιάφορο Ούτε που τουςψήφιζε εξάλλου Αντιθέτως ήταν πυρ και microανία που είχαν χώ-σει την ουρά τους στην έρευνά του και είχαν στείλει στο σπίτιτους τους δράστες Πώς δηλαδή να διεξήγε έρευνα εγκλήmicroατοςαν δεν είχε τη δυνατότητα να ανακρίνει τους υπόπτους

Ο ίδιος είχε πραγmicroατικά διακαή επιθυmicroία να microιλήσει microε τουςδράστες Με την ησυχία του microε τη σειρά και όσες φορές χρεια-ζόταν για να microπουν όλα τα κοmicromicroάτια του παζλ στη θέση τουςΑυτό το είχε καταφέρει αναρίθmicroητες φορές παλιότερα και ήτανπεπεισmicroένος ότι θα είχε κάνει το ίδιο και αυτή τη φορά και δί-χως καν τη βοήθεια διερmicroηνέα ∆ιότι σε αντίθεση microε τους συ-

ναδέλφους του είχε όντως πάρει πτυχίο από το σχολαρχείο Βιτ-φέλντσκα στο Γκέτεmicroποργκ και τα γερmicroανικά που είχε microάθειστο σχολείο λειτουργούσαν ακόmicroη άψογα Αυτό που είχε κατα-φέρει να κάνει η κυβέρνηση από ερευνητικής απόψεως ήτανκαθαρό σαmicroποτάζ Και το χειρότερο ήταν πως οι κυβερνητικοίέδειχναν να microην έχουν καταλάβει τι έκαναν

Τώρα ο αρχηγός και οι συνάδελφοί του αρκέστηκαν να διε-ξαγάγουν microια τεχνική έρευνα σε συνθήκες που microόνο ιδανικές δενήταν Ήδη microετά την έκρηξη ο τόπος του εγκλήmicroατος έmicroοιαζε σαννα είχε περάσει τυφώνας Σύmicroφωνα microε όσα είχαν πει οι τροmicroο-κράτες από τηλεφώνου όταν καλούσαν για να θέσουν τους εκ-βιαστικούς όρους τους στην κυβέρνηση είχαν τοποθετήσει δεκα-πέντε κιλά ΤΝΤ στο κτίριο και δεν υπήρχε απολύτως τίποτα στοντόπο του εγκλήmicroατος που να διέψευδε τον παραπάνω ισχυρισmicroό

Η παρέmicroβαση της πυροσβεστικής όσο αναπόφευκτη κι ανήταν δεν είχε κάνει καλύτερα τα πράγmicroατα οι τόνοι νερού πουείχαν πέσει στα ερείπια δεν microπορούσαν να προmicroηνύουν τίποτακαλό Αλλά αυτό που είχε εξοργίσει τον αρχηγό και τους συνα-δέλφους του ήταν όλοι οι κατά το microάλλον ή ήττον άσχετοι άν-θρωποι που έτρεχαν πέρα δώθε στον τόπο του εγκλήmicroατος ΟιΓερmicroανοί συνάδελφοι για παράδειγmicroα ανήκαν σε αυτό τονόχλο των περιπλανώmicroενων έστω κι αν ο ίδιος κατανοούσε απο-λύτως το ενδιαφέρον τους Αν ήθελε να είναι κανείς τυπικός οσυγκεκριmicroένος τόπος εγκλήmicroατος ήταν όντως γερmicroανικό έδα-φος οπότε δεν είχε καmicroία πιθανότητα να τους ζητήσει να φύ-γουν από εκεί

Το ίδιο συνέβαινε και microε τους laquoάκαπνουςraquo από την Ασφά-λεια και microε την άκρως ενοχλητική παλιοσυνήθεια που είχαν ναστέκονται πάνω από τους πραγmicroατικούς αστυνοmicroικούς όταν οιδεύτεροι προσπαθούσαν να κάνουν τη δουλειά τους Και σαννα microην ήταν αρκετό αυτό είχαν το θράσος να του προτείνουν να

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 31

Το ΤΝΤ (τρινιτροτολουόλη) είναι ένα από τα συχνότερα χρησιmicroο-ποιούmicroενα εκρηκτικά (ΣτΜ)

χρησιmicroοποιήσει τους δικούς τους τεχνικούς αλλά τότε τους απέ-πεmicroψε σκαιότατα διότι αν άρχιζε να δουλεύει έτσι δε θα προ-λάβαινε να κάνει ούτε το ένα ούτε το άλλο και δεν είχε διόλουσκοπό να σπαταλάει το χρόνο του κατουρώντας δεξιά αριστε-ρά σαν τα σκυλιά που ορίζουν τα laquoχωράφιαraquo τους Αυτό το άφη-νε σε άλλους και αν δεν εmicroπιστεύονταν τον ίδιο και τους άντρεςτου ας αναλάmicroβαναν όλη τη δουλειά οι ίδιοι

Αλλά τα πράγmicroατα δεν είχαν πάει καλά και όταν ο αστυνο-microικός διευθυντής microετά από microια βδοmicroάδα ndashσχεδόν την ίδια microέραπου κατήργησαν τον εξωτερικό αποκλεισmicroό της περιοχήςndash τουανακοίνωσε ότι οι περαιτέρω έρευνες θα γίνονταν από την Αστυ-νοmicroία Ασφαλείας κι ο αρχηγός ένιωσε σχεδόν ανακούφιση

Πάντως ο ίδιος και οι συνάδελφοί του κατάφεραν να κατα-νοήσουν αρκετά τον τρόπο microε τον οποίο πρέπει να είχε γίνει ηέκρηξη ∆εν υπήρχε τίποτα που να καταδεικνύει ότι οι τροmicroο-κράτες είχαν ανατινάξει συνειδητά το κτίριο στον αέρα Αντι-θέτως τα περισσότερα στοιχεία έδειχναν προς την κατεύθυνσηενός συνδυασmicroού ατυχήmicroατος γκάφας και άγνοιας και αυτόςπου microάλλον ήταν υπαίτιος ήταν ο ίδιος ο laquoειδικός ανατινάξεωνraquoτων τροmicroοκρατών ο οποίος όπως όλα τα παιδάκια έβαλε ταδάχτυλά του σε λάθος microέρος Σίγουρα δε θα τα είχε καταφέρεινα περάσει microια συνήθη σουηδική εξέταση στις ανατινάξεις Αυ-τό απεδείχθη microε την απαιτούmicroενη σαφήνεια από τις καλωδιώ-σεις και τις συνδέσεις που βγήκαν σώες από την έκρηξη έστωκι αν οι απογευmicroατινές εφηmicroερίδες εγκωmicroίασαν τις γνώσεις τουΓερmicroανού στον τοmicroέα αυτόν

Αλλά δεν έγινε τίποτα περισσότερο από αυτά και όσοναφορούσε τον ίδιο τον αρχηγό του ήταν αδιάφορο Το ποιαήταν πραγmicroατικά τα πορίσmicroατα της Ασφάλειας και τι είχε κα-ταφέρει microε την έρευνα που ανέλαβε από την αστυνοmicroία παρέ-microεινε καθώς ειπώθηκε ασαφές Εν πάση περιπτώσει δεν έκα-ναν κάτι που να οδήγησε σε νοmicroικά microέτρα ή σε microηνύσεις αλλάόπως πάντα λειτούργησαν laquoεν κρυπτώ και παραβύστωraquo και αντον ρωτούσε κανείς περί αυτού microπορούσε σίγουρα να πει ότι

32 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

όπως και τόσες φορές παλιότερα δεν είχαν καταφέρει καιπολλά Αν και δε χρειαζόταν να είναι κανείς αστυνοmicroικός γιανα υπολογίσει ότι πρέπει να υπήρχαν περισσότεροι εmicroπλεκό-microενοι από τους έξι τροmicroοκράτες που είχαν καταλάβει το κτίριοτης πρεσβείας

Ποιος ή ποιοι άραγε θα microπορούσαν ειδάλλως να είχαν αφή-σει το microήνυmicroα το οποίο στη microία το microεσηmicroέρι την Πέmicroπτη 24Απριλίου είχε καταλήξει στα κουτιά αλληλογραφίας τριών δια-φορετικών πρακτορείων ειδήσεων που φιλοξενούνταν στα γρα-φεία του ΤΤ στον πρώτο ουρανοξύστη της Χέτοργετ τρία χιλιό-microετρα και πάνω από πέντε λεπτά microε αmicroάξι από τη δυτικογερmicroα-νική πρεσβεία πέρα στο Γιουργκόρντεν Οι έξι microέσα στο κτίριοndashοι laquokommando holger meinsraquo όπως αυτοαποκαλούνταν microεόλα τα γράmicromicroατα πεζά στο όνοmicroαndash δε θα microπορούσαν να το εί-χαν κάνει

Ο αρχηγός του Βίας είχε κάνει πολλές σκέψεις για το τι θαmicroπορούσε να είχε συmicroβεί πριν microπουν εκείνοι οι έξι στην πρε-σβεία Κάπου θα πρέπει να έmicroεναν θα είχαν κάνει αναγνώρισητης περιοχής θα πρέπει να είχαν παρακολουθήσει τους υπαλ-λήλους της πρεσβείας και τις συνήθειές τους να είχαν ερευνή-σει κατάλληλους τρόπους να microεταβούν στην πρεσβεία και ναφύγουν από εκεί αν κάτι πήγαινε στραβά Θα πρέπει να είχανστέγη ένα κρεβάτι να κοιmicroηθούν τραπέζι καρέκλες και microα-χαιροπίρουνα οχήmicroατα για microεταφορά φαγητό και ποτό και όλατα άλλα πρακτικά είδη όπως όπλα εκρηκτικά και πλαστά έγ-γραφα Για όλες αυτές τις προετοιmicroασίες θα είχαν χρειαστεί σί-γουρα κάνα microήνα

Με άλλα λόγια κάποιος θα πρέπει να τους είχε βοηθήσειΠιθανότατα όχι microόνο ένα αλλά περισσότερα άτοmicroα Πιθανότα-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 33

Η οmicroάδα είχε πάρει αυτό το όνοmicroα στη microνήmicroη του Χόλγκερ Μάινςσηmicroαντικού στελέχους της RAF (της Φράξιας Κόκκινος Στρατός ή Μπάα-ντερ-Μάινχοφ) που πέθανε microετά από απεργία πείνας στις φυλακές τουΣτάmicroχαmicromicro στις 9 Νοεmicroβρίου 1974 (ΣτΜ)

τα άτοmicroα που είχαν σχέση microε τη Σουηδία και τη Στοκχόλmicroη Άτο-microα που microιλούσαν σουηδικά που γνώριζαν την περιοχή το περι-βάλλον στο οποίο κινούνταν τα ντόπια ήθη την καθηmicroερινότη-τα και πράγmicroατα αυτονόητα όπως αγορά εισιτηρίων στο microετρόή αγορά microεγάλων ποσοτήτων τροφίmicroων δίχως να κινήσουν τηνπεριέργεια Άτοmicroα συνηθισmicroένα ανώνυmicroα microε λευκό ποινικόmicroητρώο στην ηλικία των τροmicroοκρατών περίπου που έmicroοιαζανπίστευαν και σκέφτονταν όπως και οι τροmicroοκράτες

Ο αρχηγός του Βίας δεν ήταν ο τύπος που σκάλιζε τα πράγ-microατα χωρίς λόγο Στο επάγγελmicroά του είχε microάθει ότι η απλούστε-ρη εξήγηση ήταν η σωστή Μια οmicroάδα νεαροί φοιτητές σκέφτη-κε Ριζοσπάστες microε κίνητρα microε αυτοπειθαρχία και microε καλό microυα-λό Ίσως και να ζούσαν microαζί σε κάποια από εκείνες τις περίερ-γες κολεκτίβες για τις οποίες διάβαζε στην εφηmicroερίδα Και microάλ-λον δε χρειαζόταν και πολύ microυαλό για να καταλάβει κανείς ότιήταν Σουηδοί σκέφτηκε ο αρχηγός του τmicroήmicroατος ΑντιmicroετώπισηςΕγκληmicroάτων Βίας στην αστυνοmicroία της Στοκχόλmicroης

Όταν παρέδωσε την υπόθεση στο συνάδελφο της Ασφάλειαςπου θα αναλάmicroβανε την ευθύνη της έρευνας του είχε microιλήσεικαι για τις σκέψεις του Μερικές κουβέντες microόνο στα όρθια τιςοποίες microάλλον δεν έπρεπε να τις πει καθόλου Ο συνάδελφος δενήταν πραγmicroατικός αστυνοmicroικός αλλά ένας αστυνοmicroικός διευ-θυντής microε νοmicroικές σπουδές πίσω του από εκείνο το είδος τωνσυνηθισmicroένων εγωκεντρικών τύπων και φυσικά η αντίδρασήτου ήταν η αναmicroενόmicroενη

Είχε γνέψει microrsquo εκείνο ακριβώς το ύφος που έχουν κάτι τέτοιοιπου καταλαβαίνουν καλύτερα απrsquo όλους τους άλλους αναστέ-ναξε κουρασmicroένα και χάιδεψε microε το δείκτη του που microόλις είχεβγει από τη microανικιουρίστα τη microακριά του microύτη laquoΜας πέρασε σί-γουρα κι εmicroάς αυτή η σκέψη από το microυαλόraquo είπε ο αστυνοmicroικόςδιευθυντής microε microπλαζέ ύφος κι αυτό ήταν όλο Ο αρχηγός τουτmicroήmicroατος Βίας άρχισε σύντοmicroα να σκέφτεται όλο και λιγότεροτην υπόθεση και microόλις microετά από κάνα δυο χρόνια παρέλειπε νατην περιλαmicroβάνει και στο ρεπερτόριο των ηρωικών αστυνοmicroι-

34 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

κών ιστοριών που συνήθιζε να αφηγείται όταν συναντούσε πραγ-microατικούς συναδέλφους ∆ιότι στο ρεπερτόριο είχε πια φρεσκό-τερες και καλύτερες ιστορίες

Η Αστυνοmicroία Ασφαλείας εδώ που τα λέmicroε είχε αρκετά στοι-χεία για να δουλέψει microε την υπόθεση Οι προειδοποιήσεις ότιΓερmicroανοί τροmicroοκράτες σχεδίαζαν να κάνουν κάτι σε σουηδικόέδαφος είχαν πυκνώσει ένα χρόνο πριν από την κατάληψη τηςπρεσβείας Είχαν και microικρά και microεγάλα στοιχεία ακριβώς όπωςγίνεται συνήθως ανώνυmicroες πληροφορίες εmicroπιστευτικές πλη-ροφορίες από διάφορους πληροφοριοδότες και ακόmicroη microια έκ-θεση που είχε συντάξει ένας από τους δικούς της microυστικούς πρά-κτορες Αλλά όλα αυτά είχαν κάτι κοινό ∆εν υπήρχε τίποτα συ-γκεκριmicroένο και απτό και την άνοιξη φάνηκε πως όλα αυτά εί-χαν πλέον καταλαγιάσει Ο χώρος των πληροφοριοδοτών τουςείχε βουβαθεί Ούτε οι καλύτεροι από αυτούς δεν είχαν να πουντο παραmicroικρό

Μερικές πληροφορίες και παρατηρήσεις είχαν επίσης φτά-σει στην Ασφάλεια από συναδέλφους της ανοιχτής δραστηριό-τητας Επρόκειτο κυρίως για laquoύποπτα οχήmicroαταraquo και laquoύποπταάτοmicroαraquo που είχαν παρατηρηθεί κοντά και γύρω από την πρε-σβεία της ∆υτικής Γερmicroανίας κατά την περίοδο της τροmicroοκρα-τικής ενέργειας αλλά παρόλο που σπατάλησαν πολύ καιρό νατο ψάξουν δεν έδωσε τίποτα Ήταν όπως ακριβώς γινόταν microετις πληροφορίες αυτού του είδους ποτέ δεν έδιναν τίποτα Καιαυτά σε αντίθεση microε τη δική τους δραστηριότητα την οποίαέλεγχαν οι ίδιοι microε τη microορφή παρακολούθησης διείσδυσης καισυγκεκριmicroένης συγκέντρωσης στοιχείων microέσω τηλεφωνικώνυποκλοπών υποκλοπών σηmicroάτων και άλλων ηλεκτρονικών πα-ρακολουθήσεων

Οι επαναλαmicroβανόmicroενοι ισχυρισmicroοί των microίντια ότι η Αστυ-νοmicroία Ασφαλείας είχε αγνοήσει συγκεκριmicroένη εικόνα απειλήςείχαν συζητηθεί σε πολλές συναντήσεις της ηγεσίας της Ασφά-λειας όπως και στην υπεύθυνη κοινοβουλευτική ηγεσία της ενλόγω υπηρεσίας Όπως και τόσες φορές άλλοτε κατάφεραν να

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 35

αποδείξουν ότι επρόκειτο για καθαρές ανοησίες και για ανε-δαφικές εικασίες Το σίγουρο ήταν ότι ο απώτερος στόχος όλωναυτών ήταν να βλάψουν την υπηρεσία Είχαν λάβει microέτρα ταοποία έπρεπε να ληφθούν και microέσα σε microερικές εβδοmicroάδεςόταν οι φήmicroες είχαν φουντώσει για τα καλά έβαλαν την πρε-σβεία της ∆υτικής Γερmicroανίας στον κατάλογο φρουρούmicroενωνκτιρίων microε αυστηρή προτεραιότητα

Τα αποτελέσmicroατα αυτών των microέτρων ήταν σαφέστατα ∆ενείχαν προκύψει ενδείξεις ότι κάτι ύποπτο συνέβαινε και ανα-κάλεσαν την έξτρα φρούρηση κάτι που τους ήρθε κουτί microιαπου το τmicroήmicroα για τους Ρώσους εκείνη την περίοδο παρουσίασεαπρόσmicroενη και microεγάλη ανάγκη για περισσότερο προσωπικό Οιβουλευτές που συmicromicroετείχαν στη διοίκηση ήταν κι αυτοί απολύ-τως ικανοποιηmicroένοι microε την έκθεση που είχαν λάβει Η κατάλη-ψη της δυτικογερmicroανικής πρεσβείας ήταν ένα microεmicroονωmicroένο γε-γονός σχεδιασmicroένη και εκτελεσmicroένη από microια φράξια της γερ-microανικής τροmicroοκρατίας που θα microπορούσε να περιγραφεί σαν microιαοmicroάδα βίαιων τυχοδιωκτών από το Πανεπιστήmicroιο της Χαmicroδελ-βέργης σύmicroφωνα microε πληροφορίες από τους συναδέλφους τηςγερmicroανικής Αστυνοmicroίας Ασφαλείας πολλοί από τους πιο γνω-στούς συντρόφους τους ndashαπό τον δυστυχώς ιδιαίτερα ευρύ κύ-κλο των ριζοσπαστικών στοιχείωνndash είχαν διαφωνήσει έντονα microεαυτό που είχε συmicroβεί Η κατάληψη της πρεσβείας δεν είχε ωφε-λήσει τον κοινό αγώνα

Για να microπορέσει ο αγώνας να έχει επιτυχή κατάληξη απαι-τείτο καλύτερος σχεδιασmicroός και πιο οργανωmicroένες microορφές πά-λης Η σουηδική Αστυνοmicroία Ασφαλείας όλως παραδόξως είχεκαταλήξει στο ίδιο συmicroπέρασmicroα στην έκθεση που παρέδωσε στηδιοίκησή της σε λιγότερο από ένα χρόνο microετά την κατάληψηlaquoΜεταξύ άλλων και για το λόγο αυτόν ο κίνδυνος για microια νέακαι παρόmicroοια ενέργεια στη σουηδική επικράτεια που θα στρέ-φεται κατά γερmicroανικών ή σουηδικών συmicroφερόντων και θα διε-ξαχθεί από Γερmicroανούς τροmicroοκράτες πρέπει να εκτιmicroηθεί ωςελάχιστοςraquo Υπήρχαν laquoάλλοι κίνδυνοι πολύ σοβαρότεροιraquo και

36 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

ανεξαρτήτως του αν όλα αυτά ήταν αληθή ή ψευδή ο ισχυρισmicroόςπερί του αντιθέτου θα ήταν γραφειοκρατική αυτοκτονία Καιέτσι έκλεισε η έρευνα της Αστυνοmicroίας Ασφαλείας για την κα-τάληψη της πρεσβείας

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 37

Page 11: Μετάφρασηαπότασουηδικά:ΓρηγόρηςΝ.Κονδύληςwebdata.psichogios.gr/sample/9789604967377.pdf · i ¥ª µπ°¥23 𧩠¬±1975¬¦ ª °¬®¨

να περιφρουρήσουν τη microεταφορά του πτώmicroατος και αν χρεια-ζόταν να απαντήσουν σε πυρά από τον πάνω διάδροmicroο

Αυτό ταίριαζε στον Γιάρνεmicroπρινγκ πολύ καλύτερα και αmicroέ-σως σύρθηκε microε ταχύτητα στις σκάλες και πήρε θέση Οι δύο συ-νάδελφοί του κατάφεραν microε κάποια δυσκολία να ρίξουν το άψυ-χο και καταmicroατωmicroένο κορmicroί πάνω σε ένα φορείο το οποίο έσπρω-χναν και πίσω από το οποίο καλύπτονταν και οι ίδιοι ∆εν ήτανκαι ότι ευκολότερο ειδικά όπως ήταν πεσmicroένοι microπρούmicroυτα στασκαλοπάτια αλλά τελικά τα κατάφεραν και microετά άρχισαν πολύπροσεκτικά να σέρνονται προς τα κάτω στα σκαλοπάτια σέρ-νοντας και το φορείο microαζί τους καθώς ο Γιάρνεmicroπρινγκ κρα-τούσε το όπλο του σταθερά στραmicromicroένο προς την πόρτα του δια-δρόmicroου του τελευταίου ορόφου Ακριβώς τότε ήταν που απέ-κτησε την διά βίου ανάmicroνηση από τους Γερmicroανούς τροmicroοκράτεςκαι καταληψίες της δυτικογερmicroανικής πρεσβείας στη Στοκχόλ-microη Μυρωδιά καmicroένου τηλεφώνου

Είχε διακρίνει εντελώς ξαφνικά την κάνη ενός αυτόmicroατουστη χαραmicroάδα της πόρτας και ενώ προσπαθούσε ταυτόχρονανα αλλάξει θέση για να έχει καθαρά στο στόχαστρο αυτόν πουκρατούσε το αυτόmicroατο είδε τις λάmicroψεις από την κάνη άκουσετους πυροβολισmicroούς να αντηχούν εκκωφαντικά στο στενό κλι-microακοστάσιο και τις σφαίρες να εξοστρακίζονται σαν θυmicroωmicroέ-νες σφήκες γύρω του Ήταν όmicroως η microύτη του που θυmicroόταν κα-λύτερα τη microυρωδιά καmicroένου τηλεφώνου και microόνο την επόmicroενηmicroέρα ndashόταν ο ίδιος και κάποιοι άλλοι επέστρεψαν στον τόπο τηςκαταστροφής για να βοηθήσουν να καθαρίσουνndash ανακάλυψετην αιτία αυτής της εσαεί σφηνωmicroένης στο microυαλό του ανάmicroνη-σης Η κουπαστή της σκάλας ήταν ντυmicroένη microε microαύρο βακελίτηκαι περίπου microισό microέτρο πάνω από εκεί όπου βρισκόταν το κε-φάλι του microια σφαίρα από αυτόmicroατο είχε χαράξει microιαν αυλακιάmicroήκους ενός microέτρου στην κουπαστή

Αλλά η σουηδική αστυνοmicroία δε διέθετε ούτε εξοπλισmicroό ού-τε εκπαίδευση για τέτοιες καταστάσεις Τόσο απλά ήταν ταπράγmicroατα Και αυτό αφορούσε και τους αστυνοmicroικούς που εί-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 15

χαν κρυφτεί στο υπόγειο της πρεσβείας και τους αστυνοmicroικούςndashακόmicroη περισσότερο microάλισταndash που είχαν πάρει θέσεις έξω στοδρόmicroο Κι αυτό ήταν φυσικό εξάλλου αν σκεφτόταν κανείς ότιόλες κι όλες οι εmicroπειρίες που είχε το Σώmicroα από τέτοιες κατα-στάσεις δεν ξεπερνούσαν γενναιόδωρα microετρηmicroένες τις τρειςΗ δολοφονία του Γιουγκοσλάβου πρέσβη τον Απρίλιο του 1971microια αεροπειρατεία στο αεροδρόmicroιο Μπουλτόφτα έξω από τοΜάλmicroε το Σεπτέmicroβριο του 1972 και το λεγόmicroενο laquoδράmicroα τηςπλατείας Νορmicroάλmicroraquo στη Στοκχόλmicroη τον Αύγουστο του 1973Εκείνη τη φορά ήταν ένας απλός Σουηδός κλέφτης που είχεκρατήσει οmicroήρους το προσωπικό microιας τράπεζας για να microπορέ-σει να ζητήσει την αποφυλάκιση του πιο πολυσυζητηmicroένου λη-στή τραπεζών στη Σουηδία Η αεροπειρατεία και το δράmicroα τηςπλατείας Νορmicroάλmicro έληξαν καλά microε την έννοια ότι κανένας δεσκοτώθηκε αλλά εδώ στη δυτικογερmicroανική πρεσβεία απrsquo ότιφαινόταν ίσχυαν άλλοι κανόνες παιχνιδιού αφού microόλις microιαώρα microετά ο αρχηγός του τmicroήmicroατος Βίας είχε φορτωθεί ένα πτώ-microα και αυτό δεν του άρεσε καθόλου

Γιrsquo αυτό είχε αποφασίσει να αλλάξει τακτική και να κρατή-σει πολύ χαmicroηλό προφίλ τόσο χαmicroηλό όσο δεν έπαιρνε αν microητι άλλο για να δώσει microια ευκαιρία ακόmicroη στο Σύνδροmicroο τηςΣτοκχόλmicroης να εκδηλωθεί Βαθιά microέσα του επειδή κι ο ίδιοςήταν ένας καλός άνθρωπος δεν microπορούσε να διώξει αυτή τησκέψη από το microυαλό του Και καθώς το απόγευmicroα παραχώρησετη θέση του στο βράδυ είχε αφήσει τις δυνάmicroεις τους να εφαρ-microόσουν την αστυνοmicroική εκδοχή της προσεκτικής άmicroυνας ndashτουσουηδικού σκαντζόχοιρου όπως το αποκαλούσανndash και ο ίδιοςαφιέρωσε το χρόνο του σε τηλεφωνικές συνοmicroιλίες κυρίως Μετο τmicroήmicroα του microε τη Γενική Αστυνοmicroική ∆ιεύθυνση microε εκπροσώ-πους της κυβέρνησης και του Υπουργείου ∆ικαιοσύνης σχεδόνmicroε όλους που είχαν καταφέρει να έρθουν σε επαφή microαζί του

Αργά το απόγευmicroα είχαν εmicroφανιστεί και δυο συνάδελφοιαπό τη γερmicroανική Αστυνοmicroία Ασφαλείας στο προσωρινό τουαρχηγείο επιχειρήσεων Μετά από microια σύντοmicroη περιγραφή της

16 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

κατάστασης εκείνοι τον άφησαν για να συσκεφθούν και ένα τέ-ταρτο αργότερα ήρθε ασθmicroαίνων ένας αρχιεπιθεωρητής από τοΤάξης και του ανακοίνωσε ότι αυτά τα laquoγερmicroανικά καθάρmicroα-ταraquo είχαν πάει και microοίραζαν αmicroερικανικά στρατιωτικά ρεβόλ-βερ microεγάλου διαmicroετρήmicroατος στους Σουηδούς συναδέλφους τουςΈτσι για laquoνα έχουν να κρατάνε κάτι καλύτερο από ένα ευτε-λές πιστόλι microάρκας Βάλτερ όταν τα πράγmicroατα θα σοβάρευανraquoΟ αρχηγός του Βίας άφησε έναν αναστεναγmicroό αγανάκτησης καιείπε στον αρχιεπιθεωρητή να σταmicroατήσει το ταχύτερο δυνατόναυτές τις laquoφιλανθρωπικές δραστηριότητεςraquo και να φροντίσειαυτοπροσώπως να συγκεντρωθούν όλα τα laquoδώραraquo που είχανmicroοιραστεί

laquoΑλλιώς θα εξαγριωθούν microαζί microας τα παιδιά του Τεχνικούraquoπρόσθεσε ακαδηmicroαmicroκά και microε παιδαγωγικό ύφος ∆ιότι ασχέ-τως από την έκβαση της υπόθεσης κάποια στιγmicroή θα γινότανεξονυχιστική έρευνα στον τόπο του εγκλήmicroατος και microεγάλο microέ-ρος της έρευνας θα αφιερωνόταν στο να βρουν ποια σφαίραέπεσε και από ποιο όπλο Κι αυτό το ήξερε πολύ καλά ο ίδιοςmicroια που είχε αφιερώσει πάνω από είκοσι χρόνια στην εξιχνία-ση ειδεχθών εγκληmicroάτων βίας

Ο αντίπαλος microέσα στην πρεσβεία δεν είχε εκφράσει γενικώςκάποια συγκεκριmicroένη δυσαρέσκεια για τη νέα τακτική τηςσουηδικής αστυνοmicroίας Ήταν εξάλλου απασχοληmicroένοι microε τονέλεγχο της κατάστασης και συνάmicroα microε τις διαπραγmicroατεύσεις τό-σο microε τη δική τους όσο και microε τη σουηδική κυβέρνηση για τα αιτή-microατα που είχαν θέσει Άmicroεση απελευθέρωση είκοσι έξι συντρό-φων τους από τις γερmicroανικές φυλακές microεταξύ αυτών και τωνηγετών της οργάνωσης Μπάαντερ-Μάινχοφ Μεταφορά microε αε-ροπλάνο σε χώρα που θα τους υποδεχόταν φιλικά και 20000δολάρια για τον καθένα από τους αποφυλακισmicroένους Αν δεν ικα-νοποιούσαν τα αιτήmicroατά τους θα άρχιζαν να σκοτώνουν τουςοmicroήρους έναν κάθε microία ώρα αρχίζοντας από τις δέκα το βράδυΑυτό ήταν καθαρά και ξάστερα

Πέρασαν πολλές ώρες αναmicroονής δίχως να συmicroβεί κάτι αξιο-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 17

σηmicroείωτο και καθώς η ώρα πλησίαζε δέκα αποφάσισαν ndashλόγωέλλειψης καλύτερου που ούτως ή άλλως δεν υπήρχεndash να επιτα-χύνουν τις προετοιmicroασίες για την επίθεση microε δακρυγόνα αέριατην οποία σκέφτονταν εδώ και αρκετές ώρες

Η ώρα πήγε δέκα και τέταρτο πριν φτάσει η τελική απόφα-ση της γερmicroανικής κυβέρνησης στη Βόννη ndashmicroέσω της σουηδικήςκυβέρνησης στη Στοκχόλmicroηndash στους τροmicroοκράτες στην πρεσβείατης Στοκχόλmicroης Σε microια τέτοια περίπτωση όπου ένα ουσιαστι-κό κοmicromicroάτι της τακτικής των αστυνοmicroικών δυνάmicroεων ήταν ναπροσπαθούν να κερδίζουν συνεχώς χρόνο και να καθυστερούνκατά το δυνατόν η καθυστέρηση αυτή ήταν εντελώς φυσιολο-γική και microέχρι στιγmicroής δεν είχε συmicroβεί τίποτα Αλλά microερικά λε-πτά αργότερα κάποιος εκεί microέσα πρέπει να κουράστηκε να πε-ριmicroένει πήγε και πήρε τον εmicroπορικό ακόλουθο της πρεσβείαςτον οδήγησε microπροστά σε ένα παράθυρο και τον πυροβόλησεαπό πίσω πετώντας τον κάτω

Ένας από τους ντετέκτιβ της αστυνοmicroίας τοποθετηmicroένος σεmicroια εσοχή microιας γειτονικής πρεσβείας είχε δει τον εmicroπορικόακόλουθο να δολοφονείται και όταν microετέδιδε αυτά που έβλεπεndashlaquoφαίνεται σαν να τον πυροβόλησαν στην πλάτη ή στον αυχέ-ναraquondash ο αρχηγός του τmicroήmicroατος Βίας ένιωσε ξαφνικά αποθαρρυ-microένος Οι συνέπειες του Συνδρόmicroου της Στοκχόλmicroης αυτής τηςνόστιmicroης και παρηγορητικής καραmicroέλας φαίνονταν πλέον πιοαπόmicroακρες από ποτέ Σε λιγότερο από δέκα ώρες είχαν δολο-φονηθεί δύο όmicroηροι

Αν και microετά από λίγη ώρα άρχισε πάλι να ελπίζει Ήταν πε-ρασmicroένες έντεκα και δεν είχαν σκοτώσει άλλον ενώ microερικά λε-πτά αργότερα οι τροmicroοκράτες άφησαν ξαφνικά ελεύθερες τρειςγραmicromicroατείς Μια αχτίδα ελπίδας στο πυκνό απριλιάτικο σκοτά-δι καιhellip ίσως να πήγαιναν καλά τα πράγmicroατα σκέφτηκε ο αρ-χηγός του τmicroήmicroατος Βίας διότι microια επίθεση microε δακρυγόνα δενήταν κάτι που επιθυmicroούσε ιδιαίτερα Κάτι τέτοιο θα microπορούσενα καταλήξει σε περισσότερα θύmicroατα Εξάλλου γνώριζαν καλάπόσοι ήταν οι όmicroηροι Μια οmicroάδα ανθρώπων που microειωνόταν

18 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

γοργά και που δε θα υπήρχε microέχρι το πρωί αν οι τροmicroοκράτεςκρατούσαν το λόγο τους για microία εκτέλεση ανά ώρα

Η λύτρωση ήρθε ένα τέταρτο πριν τα microεσάνυχτα Ο αρχηγόςτου τmicroήmicroατος Βίας είχε βγει από εκείνο το παράπηγmicroα οικοδο-microής όπου είχε εγκαταστήσει το προσωρινό αρχηγείο του για ναπερπατήσει λιγάκι να πάρει λίγο φρέσκο αέρα και να καπνίσειάλλο ένα τσιγάρο Πρώτα είδε τη λάmicroψη από το κτίριο της πρε-σβείας έπειτα ένιωσε το ταρακούνηmicroα εκεί στην κατηφόραόπου στεκόταν και microόλις microετά άκουσε την ακολουθία των εκρή-ξεων Σύννεφα από θρυmicromicroατισmicroένα γυαλιά οικοδοmicroικά υλικάκαπνούς και τέλος οι κραυγές των ανθρώπων microέσα από το κτί-ριο Άνθρωποι που σκαρφάλωναν να βγουν από τα παράθυραπου πηδούσαν ρίχνονταν στο κενό γαντζώνονταν στην πρόσο-ψη γλιστρούσαν έπεφταν σηκώνονταν ξανά ή δε σηκώνοντανποτέ Έτσι τα θυmicroόταν κάθε φορά που τα ξανάφερνε στο microυα-λό του ακριβώς microε αυτή τη σειρά λάmicroψεις ταρακούνηmicroα κρό-τοι καπνός κραυγές άνθρωποι

Σε αντίθεση microε τον ρεπόρτερ της τηλεόρασης που ήταν υπεύ-θυνος για την απευθείας microετάδοση ο ίδιος δεν πετάχτηκε σαντρελός από το φόβο του Τώρα αν microετακινήθηκε λίγο ή αν ανα-πήδησε την ώρα της έκρηξης δεν ήταν κάτι που οφειλόταν σε δι-κή του αντίδραση Αντιθέτως είχε προλάβει να σκεφτεί αρκε-τά Που να πάρει ο διάβολος σκέφτηκε αν και ποτέ του δε βλα-στηmicroούσε Μετά είχε σβήσει το τσιγάρο του και είχε επιστρέψειστην καρέκλα του στο προσωρινό αρχηγείο Πάνω στην ώρα δη-λαδή microια που εκεί microέσα ήταν ήδη σωστό τρελοκοmicroείο

Μισή ώρα αργότερα είχαν περάσει όλα και ως εκ θαύmicroα-τος δίχως απώλειες σοβαρές Με microια εξαίρεση έδειχναν όλοιndashοι τροmicroοκράτες οι όmicroηροι και οι αστυνοmicroικοί στο υπόγειο τηςπρεσβείας και κοντά στο κτίριοndash να έχουν επιζήσει της εκρή-ξεως Πολλοί ήταν τραυmicroατισmicroένοι κάνα δυο microάλιστα σοβαράαλλά όλοι ήταν ζωντανοί

Οι τροmicroοκράτες συνελήφθησαν και αν ο ίδιος και οι συνά-δελφοί του δεν είχαν κάνει κάποιο λάθος πρέπει να είχαν συλ-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 19

ληφθεί όλοι Τουλάχιστον είχαν συλλάβει εκείνους που οι ερευ-νητές του τmicroήmicroατός του είχαν παρατηρήσει και microετρήσει κατάτη διάρκεια της ηmicroέρας και της νύχτας Ένας ήταν ακόmicroη microέσαστην πρεσβεία microόλις τον είχαν βρει ή microάλλον microόλις είχαν βρειτον microισό και τον είχαν αναγνωρίσει πριν από πολλές ώρες Τέσ-σερις από αυτούς είχαν συλληφθεί στο πάρκινγκ πίσω από τοκτίριο της πρεσβείας Προφανώς σε microια απέλπιδα προσπάθειαδιαφυγής microε το ενοικιασmicroένο αυτοκίνητο microε το οποίο είχαν φτά-σει εκεί πριν από δώδεκα ώρες ενέργεια εντελώς ανόητη διό-τι η αστυνοmicroία είχε διασφαλίσει το εν λόγω όχηmicroα ήδη από τοαπόγευmicroα

Ο πέmicroπτος και τελευταίος από τους τροmicroοκράτες είχε συλλη-φθεί καθώς περιπλανιόταν παραπατώντας στον κήπο της νορ-βηγικής πρεσβείας Μαυρισmicroένος από τους καπνούς microε ρούχαπου ακόmicroη κάπνιζαν από την έκρηξη microε καψαλισmicroένα microαλλιάγεmicroάτος εγκαύmicroατα σχεδόν τυφλωmicroένος παντελώς εν συγχύσειΑρχικά τον πέρασαν για κάποιον από τους οmicroήρους Αλλά τώ-ρα είχε λυθεί κι αυτό Τρεις από αυτούς είχαν οδηγηθεί στο νο-σοκοmicroείο ένας ήταν σε άθλια κατάσταση αλλά τους άλλους δύοτους έστειλαν κατευθείαν στα κελιά της αστυνοmicroίας αφού τουςέβαλαν κάποια τσιρότα Όλοι ήταν δεmicroένοι microε χειροπέδες καιδύο από αυτούς είχαν και αλυσίδες στα πόδια για σιγουριά

Ο Γιάρνεmicroπρινγκ είχε φύγει από εκεί λίγο microετά τις δύο τηνύχτα Ήταν ένας από τους τελευταίους άντρες του Ερευνώνπου έφυγαν Είχαν αποmicroείνει οι συνάδελφοι από το Τάξης πουείχαν αναλάβει τη φρούρηση του τόπου εγκλήmicroατος όπως καιοι τεχνικοί της Σήmicroανσης που προσπαθούσαν να ζεσταθούνόσο περίmicroεναν την πυροσβεστική να τελειώσει τη δουλειά τηςΗ ώρα είχε πάει τρεις ώσπου να φτάσει στο σπίτι Εκεί τον πε-ρίmicroενε microια ανήσυχη σύζυγος στα πρόθυρα νευρικού κλονισmicroούκαι τρία microικρά παιδιά που κοιmicroόνταν εκ των οποίων το microεγα-λύτερο είχε αποκοιmicroηθεί από την υπερένταση microπροστά στην τη-λεόραση πριν από πολλές ώρες δίχως όmicroως να είναι καθόλουανήσυχο

20 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

Ο ίδιος ένιωθε παράξενα αποστασιοποιηmicroένος και όταν ησύζυγός του του είπε ότι ο καλύτερος φίλος του και συνάδελφοςΛαρς Μάρτιν Γιούχανσον είχε τηλεφωνήσει καmicroιά δεκαριά φο-ρές όλο το απόγευmicroα και το βράδυ εκείνος απλώς έγνεψε καιέβγαλε το τηλέφωνο από την πρίζα για σιγουριά Μετά είχε κοι-microηθεί έπεσε σε ένα βαθύ ύπνο δίχως όνειρα και ξύπνησε έξιώρες αργότερα Εντελώς καθαρός στο microυαλό έστω κι αν υπήρ-χε ακόmicroη εκείνη η παράξενη αίσθηση πως όσα είχαν γίνει δενείχαν καmicroία σχέση microε τον ίδιο Η microυρωδιά του καmicroένου βακελί-τη ήταν κι αυτή εκεί Θα περάσει σκέφτηκε Θα περάσει

Κατά τη διάρκεια του ∆ευτέρου παγκοσmicroίου πολέmicroου ο Άγ-γλος ηγέτης Ουίνστον Τσόρτσιλ συνήθιζε συχνά να λέει ότιlaquoόποιος έχει προειδοποιηθεί είναι και προετοιmicroασmicroένοςraquo Όλατα δύσκολα χρόνια το επαναλάmicroβανε σχεδόν σαν ξόρκι στοκοινοβούλιο στο κυβερνητικό συmicroβούλιο και σε επίσηmicroες οmicroιλίεςπρος τον βαριά δοκιmicroαζόmicroενο λαό του laquoHe who is forewarnedis also forearmedraquo Και εκ των υστέρων microε όλα τα στοιχεία ανάχείρας βλέποντας πώς τέλειωσε εκείνος ο πόλεmicroος παρά τιςάσχηmicroες πιθανότητες που είχαν να νικήσουν αρχικά microάλλοναυτό που έλεγε συνεχώς πρέπει να ίσχυε για τον ίδιο και για πά-ρα πολλούς από τους συmicroπατριώτες του τουλάχιστον Αλλά τώραστη συγκεκριmicroένη περίπτωση microε την πρεσβεία δεν ίσχυε κάτιτέτοιο διότι όταν συνέβη ήρθε σαν κεραυνός εν αιθρία και απο-τέλεσε καθαρή έκπληξη αν και επί πολλά χρόνια οι προειδο-ποιήσεις έπεφταν βροχή

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 21

II

Οπρώτος από τα microέλη της κυβέρνησης που έmicroαθε τι γινό-ταν δεν ήταν ο υπουργός ∆ικαιοσύνης ndashδιότι αυτόςέπρεπε να είχε ενηmicroερωθεί πρώτοςndash αλλά ο πρωθυ-

πουργός και αυτό οφειλόταν σε κάποια κοινή ανθρώπινη λογι-κή που δεν είχε καmicroία ουσιαστική επίπτωση τελικά

Μόλις ο υπεύθυνος βάρδιας στο Κέντρο ∆ιοίκησης καιΕλέγχου της αστυνοmicroίας διασαφήνισε ότι τα πράγmicroατα ήταν σο-βαρά και δεν επρόκειτο για κάποιο ψεύτικο συναγερmicroό άρπα-ξε το ντοσιέ της υπηρεσίας και έριξε microια microατιά στον κατάλογοτων microέτρων που έπρεπε να ληφθούν σε microια περίπτωση σαν κιαυτή Τα υπόλοιπα ήταν θέmicroα ρουτίνας Πρώτα τηλεφώνησεστον αρχηγό του τmicroήmicroατος Εγκληmicroάτων Βίας που ήταν ο άmicroεσαυπεύθυνος στην αστυνοmicroία της Στοκχόλmicroης Εκείνος είχε απα-ντήσει microε το πρώτο κουδούνισmicroα άκουσε προσεκτικά και τουζήτησε να επανέλθει microόλις microάθαινε κάτι περισσότερο Μετά ουπεύθυνος βάρδιας στο Κέντρο ∆ιοίκησης τηλεφώνησε στονυπεύθυνο της Αστυνοmicroίας Ασφαλείας ο οποίος σύmicroφωνα microε τιςοδηγίες που είχε τηλεφώνησε στον βοηθό υφυπουργό ∆ικαιο-σύνης που ήταν αρmicroόδιος για το πρακτικό microέρος των επαφώντου Υπουργείου ∆ικαιοσύνης και της κυβέρνησης microε την Αστυ-νοmicroία Ασφαλείας

Το τηλέφωνο του βοηθού υφυπουργού ήταν κατειληmicromicroένοκαι ο υπεύθυνος του Κέντρου ∆ιοίκησης όσο περίmicroενε να ελευ-θερωθεί η γραmicromicroή ndashmicroια που τα δευτερόλεπτα κυλούσαν βασα-νιστικά αργάndash και για να microπορεί να κάνει και κάτι άλλο σε πε-ρίπτωση που εκείνος ο βλάκας στην άλλη άκρη της γραmicromicroής θασυνέχιζε να λέει microαλακίες στον αιώνα τον άπαντα είχε microετα-φέρει το κατειληmicromicroένο ακουστικό στο αριστερό χέρι και microε τοδεξί σχηmicroάτισε στο άλλο τηλέφωνο τον απευθείας αριθmicroό τουυφυπουργού παρά τω πρωθυπουργώ Εκείνος απάντησε αmicroέ-

σως και ενηmicroερώθηκε σε λιγότερο από ένα λεπτό Και ακριβώςτη στιγmicroή που τερmicroάτιζε τη συνοmicroιλία του άκουσε ένα laquoεmicroπρόςraquoαπό το κατειληmicromicroένο microέχρι στιγmicroής τηλέφωνο και όσα έγινανmicroετά ήταν απολύτως σύmicroφωνα microε τις γραπτές οδηγίες που είχε

Η παρέκκλιση από τη ρουτίνα δεν είχε ανακαλυφθεί ποτέούτε καν συζητήθηκε ∆εν είχε καmicroία απολύτως σηmicroασία ούτεγια τη σουηδική ούτε για τη γερmicroανική σύγχρονη ιστορία και οίδιος ο υπεύθυνος του Κέντρου ∆ιοίκησης δεν είχε κάνει καmicroίαιδιαίτερη σκέψη σχετικά Κάποια στιγmicroή είχε microιλήσει γιrsquo αυτόαναφέροντάς το σαν microικρή λεπτοmicroέρεια σε microια καλή ιστορίαόταν βρισκόταν microαζί microε συναδέλφους που εmicroπιστευόταν microετάαπό ένα ωραίο δείπνο και τη στιγmicroή που έπιναν το δεύτερο κο-νιάκ microε τον καφέ τους Αλλά τίποτα πέραν αυτού

Ο πρωθυπουργός και ο υπουργός του ήταν ενηmicroερωmicroένοιευθύς εξαρχής ο υπουργός ∆ικαιοσύνης θα πίστευε microέχρι ναπεθάνει ότι ήταν laquoο πρώτος που το έmicroαθεraquo και καθώς η microέραέγερνε προς το βράδυ και οσονούπω προς τη νύχτα ένας αυξα-νόmicroενος αριθmicroός microελών της κυβέρνησης υψηλόβαθmicroοι αστυνο-microικοί και ανώτεροι λειτουργοί της κυβέρνησης είχαν συγκεντρω-θεί στο γραφείο του πρωθυπουργού και κανείς τους δεν ήτανιδιαίτερα χαρούmicroενος Η ζωή τούς φαινόταν βαριά και άδικηδιότι εδώ δεν επρόκειτο γιrsquo αυτούς και για τη Σουηδία που εί-χαν αναλάβει να κυβερνήσουν κατόπιν κανονικότατων δηmicroο-κρατικών εκλογών

Πρώτα είχαν τη δολοφονία του πρέσβη της Γιουγκοσλαβίαςκάποιοι Κροάτες εξτρεmicroιστές και αυτονοmicroιστές και ένας νεκρόςΣέρβος πρέσβης και αν παρέβλεπε κανείς όλα τrsquo άλλα η Σουη-δία δεν έφερε καmicroία ευθύνη γιrsquo αυτό Μετά κάποιοι άλλοι Κροά-τες τροmicroοκράτες που είχαν κάνει αεροπειρατεία σε ένα αερο-πλάνο της SAS για να ελευθερώσουν τους δολοφόνους του πρέ-σβη και πάνω στη φούρια έθεσαν σε κίνδυνο τη ζωή περίπουεκατό απλών Σουηδών και κατέληξαν στην Ισπανία όπου αmicroέ-σως τα παράτησαν και παραδόθηκαν στην αστυνοmicroία Και τώ-ρα microισή ντουζίνα τρελοί φοιτητές που αυτοαποκαλούνταν Σο-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 23

σιαλιστική Κολεκτίβα Ασθενών ή επί το γερmicroανικότερον So-zialistisches Patientenkollektiv οι οποίοι ήθελαν να ανατρέψουνmicroε τη βία τη γερmicroανική κοινωνία και είχαν επιλέξει να το κά-νουν στη Στοκχόλmicroη λες και χάθηκαν οι άλλες πόλεις του κό-σmicroου Ήταν άδικο και τόσο microη σουηδικό που να σε πιάνει σύ-γκρυο Εξάλλου microε πολλή δυσκολία είχαν καταπιεί το γεγονόςότι ένα ντόπιο ταλέντο από το παραδοσιακό λούmicroπεν προλετα-ριάτο του εγκλήmicroατος είχε microπει σε microια τράπεζα στην πλατείαΝορmicroάλmicro και κράτησε οmicroήρους όλο το προσωπικό

Στην αρχή κάθισαν στο γραφείο του πρωθυπουργού και συ-ζήτησαν πώς να σώσουν τους οmicroήρους δίχως αχρείαστη και πα-ραπανίσια αιmicroατοχυσία Αρκετά ήταν αυτά που είχαν ήδη συmicro-βεί Οι ιδέες είχαν στερέψει αλλά τελικά ο πρωθυπουργός πουήταν παλιός έφεδρος αξιωmicroατικός στο ιππικό έκανε την πρότα-ση να επιτεθεί η αστυνοmicroία στο κτίριο Μια ιδέα που ωστόσοαπερρίφθη οmicroόφωνα microεmicroιάς από την ανώτατη αστυνοmicroική ηγε-σία Η σουηδική αστυνοmicroία δε διέθετε ούτε εξοπλισmicroό ούτε εκ-παίδευση για τέτοιες αποστολές παρόλο που ζητούσαν ndashκαθώςπολύ έξυπνα άρπαξε την ευκαιρία να υπενθυmicroίσει ο αρχηγός τηςΣουηδικής Αστυνοmicroίαςndash χρήmicroατα από το υπουργείο γιrsquo αυτή τηνυπόθεση διαρκώς και επί πολλά χρόνια Αλλά λεφτά δεν είχανδει ποτέ τους και γιrsquo αυτό δεν είχαν ούτε τον εξοπλισmicroό ούτε τηνεκπαίδευση Έστω κι αν η θέληση πάντα υπήρχε βεβαίως

laquoΘα είναι λοιπόν καθαρή αποστολή αυτοκτονίαςraquo διευκρί-νισε ο αρχηγός της σουηδικής αστυνοmicroίας microε τη ρωτακίζουσαπροφορά του χαρακτηριστική για όλους τους καταγόmicroενουςαπό τη Σκόνε Κι αmicroέσως microια δυσθυmicroία κατέλαβε το σύνολο τωνσυγκεντρωmicroένων

Όταν η γερmicroανική κυβέρνηση διεmicroήνυσε ότι απέρριπτε κα-τηγορηmicroατικά τα αιτήmicroατα των τροmicroοκρατών οι διαθέσεις έπε-σαν ακόmicroη χαmicroηλότερα και τελικά συmicroφώνησαν ndashλόγω έλλει-ψης καλύτερων ιδεών και επειδή κάτι έπρεπε να γίνει τέλος πά-ντωνndash ότι έπρεπε τουλάχιστον να εκτοξεύσουν λίγα δακρυγόναmicroέσα στο κτίριο Όσο σχεδίαζαν αυτή τη λύση το θέmicroα λύθηκε

24 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

από microόνο του microε την κυριολεκτική ανατίναξη του τελευταίου ορό-φου της πρεσβείας στον αέρα Κανείς δε γνώριζε πώς έγινε ανκαι αυτό θα το έλυναν αργότερα κάποιοι άλλοι αλλά δεν είχεσηmicroασία πια αφού όλοι microέσα στο κτίριο είχαν διασωθεί κατα-πώς φάνηκε και εξάλλου υπήρχαν άλλα πιο σηmicroαντικά και πε-ρίπλοκα ερωτήmicroατα που έπρεπε να απαντηθούν σε τούτη τη νυ-χτιάτικη laquoηmicroερήσιαraquo διάταξη

Σε αυτή τη φάση λίγο πριν τα microεσάνυχτα είχαν microεταβεί όλοιστην αίθουσα συνεδριάσεων της κυβέρνησης και οι συζητήσειςέλαβαν σύντοmicroα νέο προσανατολισmicroό ∆ηλαδή πώς θα microπορούσαντο συντοmicroότερο δυνατόν να απαλλαγούν από τους πέντε επιζή-σαντες τροmicroοκράτες Η ιδέα και microόνο να τους έχουν αmicroπαρωmicroέ-νους σε σουηδικές φυλακές microε συνεχείς προσπάθειες απελευθέ-ρωσης microέσω νέων αεροπειρατειών απαγωγών και άλλων τέτοιωνενεργειών που αναmicroενόταν να επινοήσουν οι σύντροφοί τους ήτανακριβώς το χειρότερο που θα microπορούσαν να φανταστούν

laquo∆ιώξτε τους ∆ε χρειάζεται να το συζητάmicroεraquo είπε ένας απότους γηραιότερους υπουργούς συνοψίζοντας το θέmicroα πριν αρ-χίσουν ακόmicroη καλά καλά οι διαβουλεύσεις

Ο microόνος που έφερε αντιρρήσεις ήταν ένας από τα microέλη τηςκυβέρνησης σύmicroβουλος στο Υπουργείο ∆ικαιοσύνης ειδικόςνοmicroικός σύmicroβουλος της κυβέρνησης και ο ίδιος ο συντάκτης τηςαντιτροmicroοκρατικής νοmicroοθεσίας που θα αποτελούσε τη βάση γιατην άmicroεση απέλαση Σύmicroφωνα microε αυτόν το πρόβληmicroα δεν ήτανκαν περίπλοκο Αν σκέφτονταν να χρησιmicroοποιήσουν τον αντι-τροmicroοκρατικό νόmicroο δεν υπήρχε νοmicroική βάση για να απελάσουντους πέντε τροmicroοκράτες αλλά επειδή δεν ήταν καιρός για νο-microικές σοφιστείες η κυβέρνηση οmicroόφωνα microαζί microε τον νοmicroικόσύmicroβουλο αποφάσισε να απελάσει αmicroέσως τους πέντε microε βάσηακριβώς τον αντιτροmicroοκρατικό νόmicroο που αφορούσε στην πρά-ξη microόνο ξένους πολίτες και ως εκ τούτου δεν αποτελούσε κανθέmicroα του Υπουργείου ∆ικαιοσύνης

laquo∆εν microπορεί να κρατάει κανείς το νόmicroο υπό microάλης σε τέτοιεςπεριπτώσειςraquo είπε το microέλος του κυβερνητικού συmicroβουλίου που

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 25

ήταν υπεύθυνο για θέmicroατα ξένων πολιτών συνοψίζοντας κοmicro-ψά την απόφαση Ήταν το νεαρότερο microέλος της κυβέρνησης ήτανγυναίκα και πολύ αποφασιστική σε σχέση microε τους άρρενες συ-ναδέλφους της που είχαν τα διπλά της χρόνια

Γιrsquo αυτήν η 25η Απριλίου ηmicroέρα Παρασκευή είχε ως εκ τού-του αποβεί microια ηmicroέρα γεmicroάτη πρακτικά καθήκοντα από νωρίςτο πρωί microέχρι αργά microετά τα microεσάνυχτα Πρώτα έπρεπε να προ-σπαθήσει για την επίλυση των νοmicroικών θεmicroάτων ndashόσο πιο καλάmicroπορούσε βεβαίωςndash και microετά να τακτοποιήσει χίλιες δυο πρα-κτικές λεπτοmicroέρειες σε σχέση microε την καθαυτό απέλαση Οι Γερ-microανοί για παράδειγmicroα είχαν υποσχεθεί να στείλουν ένα αερο-πλάνο που θα microετέφερε τους συmicroπατριώτες τους αλλά εκείνοδε φάνηκε ποτέ αν και αυτό δεν έπαιζε microεγάλο ρόλο αφού ήδηαπό την αρχή και για σιγουριά είχε παρθεί η απόφαση να έχουνένα σουηδικό αεροπλάνο σε αναmicroονή για παν ενδεχόmicroενο Γε-microάτο καύσιmicroα έτοιmicroο microε ξεκούραστο και ευδιάθετο πλήρωmicroακαι νοσηλευτικό προσωπικό βρισκόταν ήδη και περίmicroενε στοαεροδρόmicroιο της Αρλάντα

Η υγεία των απελαθέντων είχε δηmicroιουργήσει προβλήmicroαταΚανείς τους δεν ήταν σε άριστη κατάσταση αλλά για τρεις απόαυτούς οι γιατροί είχαν δώσει εν πάση περιπτώσει άδεια και microετον τέταρτο τα πράγmicroατα ήταν ακόmicroη απλούστερα Έφερε τό-σο βαριά εγκαύmicroατα που αν microετακινούσες λίγο το κρεβάτι τουαπό εκεί που ήταν θα ισοδυναmicroούσε microε πραγmicroατική εκτέλεσηΓιrsquo αυτό και αναγκάστηκαν να κάνουν λίγη υποmicroονή καmicroιά βδο-microάδα microέχρι να σταθεροποιηθεί η κατάστασή του αρκετά ώστενα microπορεί να επιζήσει κατά τη microεταφορά του στη ∆υτική Γερ-microανία Το να τον στείλουν έτσι όπως ήταν και να πεθάνει στοδρόmicroο δεν ήθελαν ούτε να το σκέφτονται Κάτι τέτοια έκαναντον κόσmicroο να θέλει να εκδικηθεί Αλλά microετά από microια εβδοmicroάδαείχε δοθεί άδεια να microεταφερθεί στην πατρίδα του και microόλιςέφτασε εκεί νοσηλεύτηκε άλλη microια εβδοmicroάδα σε γερmicroανικό νο-σοκοmicroείο και microετά πέθανε

Το πέmicroπτο microέλος της οmicroάδας των τροmicroοκρατών η microόνη γυ-

26 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

ναίκα που είχε συmicromicroετάσχει στην κατάληψη της πρεσβείας ήταναυτή που αποτέλεσε το microεγάλο πρόβληmicroα διότι εκεί οι γνώmicroεςτων γιατρών διίσταντο κατά πολύ Ο πρώτος γιατρός που ρωτή-θηκε δεν έβλεπε κανένα απολύτως κώλυmicroα στην πραγmicroατοποίη-ση της απέλασής της αλλά όταν εmicroφανίστηκαν το αρmicroόδιο κυ-βερνητικό στέλεχος microια microεγάλη συνοδεία αστυνοmicroικών και τοαπαραίτητο νοσηλευτικό προσωπικό για να την παραλάβουναπό το νοσοκοmicroείο ο υπεύθυνος αρχίατρος άρχισε να προβά-λει κάποιες αντιρρήσεις Στο τέλος έπαιξε και τον άσο που κρα-τούσε στο microανίκι του και απλώς αρνήθηκε να της δώσει εξιτή-ριο Αν την έπαιρναν από εκεί θα έπρεπε να αναλάβει κάποιοςάλλος την ιατρική ευθύνη και εκτός αυτού ήθελε και microια βε-βαίωση από το κυβερνητικό στέλεχος ότι ο ίδιος είχε εναντιω-θεί στη microεταφορά της

Αν τώρα αυτό που είχε κατά νου ήταν το καλό της ασθενούςmicroάλλον ανόητα είχε πράξει διότι είχε υποτιmicroήσει προφανέστα-τα την αντίπαλό του και σε τέτοιες περιπτώσεις δεν κέρδιζε κα-νείς νίκες περιφερόmicroενος microε το νόmicroο υπό microάλης Εντελώς ανέκ-φραστο το κυβερνητικό στέλεχος έβγαλε το στιλό του και υπέ-γραψε το εξιτήριο Μετά έγραψε και microια βεβαίωση την οποίαέδωσε στον κύριο γιατρό και εν συνεχεία η ίδια και η ακολου-θία της πήραν την ασθενή και κατευθύνθηκαν στο αεροδρόmicroιοτης Αρλάντα Αmicroέσως microετά τις τρεις το απόγευmicroα ηmicroέρα Σάβ-βατο απογειώθηκε επιτέλους το κυβερνητικό αεροπλάνο microεπροορισmicroό κάποια microυστική περιοχή στη ∆υτική Γερmicroανία microε-ταφέροντας τέσσερις Γερmicroανούς τροmicroοκράτες

Αυτό που είχε συmicroβεί δεν ήταν βεβαίως καmicroιά ευχάριστηιστορία αλλά microέσα στην ατυχία της η κυβέρνηση είχε την τύχηνα έχει την οmicroόφωνη υποστήριξη της κοινής γνώmicroης Κι επιπρο-σθέτως η ευαρέσκεια για πρώτη φορά προερχόταν τόσο απότον κόσmicroο όσο και από εκείνα τα microίντια Ο microέσος Σουηδός ήτανγια να το πούmicroε καθαρά οργισmicroένος Πολύ microη σουηδικό και ταυ-τόχρονα τόσο χαρακτηριστικά γερmicroανικό να φορτώνουν τα δι-κά τους προβλήmicroατα στους φιλειρηνικούς γείτονές τους κατά τέ-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 27

τοιον τρόπο Κάτι που δυστυχώς οι Γερmicroανοί συνήθιζαν να κά-νουν εδώ και πολύ καιρό ∆ιότι microε λίγα λόγια οι Γερmicroανοί είχαντους τροmicroοκράτες που τους άξιζαν και εκτός αυτού όλοι όσοιπήγαιναν στο εξωτερικό το χειmicroώνα γνώριζαν πως οι Γερmicroανοίπάντα χώνονταν πρώτοι στις ουρές των τελεφερίκ στις πιο δη-microοφιλείς πίστες σκι της Ευρώπης και παρά το γεγονός ότι αυτέςβρίσκονταν ως επί το πλείστον στην Αυστρία ή στην Ελβετία

Στα microέσα microαζικής επικοινωνίας οι διάφοροι αρθρογράφοικαι συντάκτες και οι λεγόmicroενοι ειδικοί είχαν επιδοθεί σε έναόργιο επιθέσεων κατά των αποτυχιών και των λαθών της γερ-microανικής κυβέρνησης Η γερmicroανική κυβέρνηση δεν είχε απλώςαποφύγει να αναλάβει κάθε ευθύνη αλλά είχε κι από πάνω τοθράσος να microεταβιβάσει κυριολεκτικά τις δικές της ευθύνες στησουηδική κυβέρνηση στη σουηδική αστυνοmicroία και στον σουη-δικό λαό Εκτός αυτού οι Γερmicroανοί αποδεικνύονταν τόσο από-λυτα και ολοκληρωτικά ανίκανοι ώστε το microοναδικό λογικό συ-microπέρασmicroα που θα microπορούσε να εξαχθεί ήταν ότι η γερmicroανικήπρεσβεία θα πρέπει να άρπαξε από microόνη της φωτιά και ότι η συmicro-βολή των τροmicroοκρατών στην όλη υπόθεση θα έπρεπε να θεω-ρείται microάλλον αποτέλεσmicroα και όχι αιτία

Αν καλοσκεφτόταν κανείς τι είχε συmicroβεί ο τρόπος microε τονοποίο αντιmicroετώπισαν τα microίντια την κατάσταση ήταν σχεδόν υπερ-βολικός και microε microία microόνο εξαίρεση την οποία έβρισκες φυσικάστη microεγάλη συντηρητική πρωινή εφηmicroερίδα Στο κεντρικό τηςάρθρο ndashlaquoσε αυτό το ληmicroέρι των γενικώς ολιγόνοων και microετα-στραφέντων οπορτουνιστώνraquo όπως τους αποκαλούσε ο πρω-θυπουργός όταν ξεχείλιζε από διάθεσηndash είχε προσθέσει microιασύντοmicroη πτυχή όπου ο συντάκτης είχε το θράσος να συγκρίνειτην κατάληψη της πρεσβείας από Γερmicroανούς τροmicroοκράτες microετην ανατίναξη του γεmicroάτου απεργοσπάστες αγγλικού πλοίουlaquoΑmicroάλθειαraquo από τον Άντον Νίλσον και τους συντρόφους τουστο Μάλmicroε πριν από εξήντα επτά χρόνια

Αυτό για να το πούmicroε ήπια εξόργισε τον υπουργό Οικονο-microικών και Νέστορα της κυβέρνησης έτσι που microετά από microια

28 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

εβδοmicroάδα έχωσε τους αντίχειρες στις τιράντες του και στη διάρ-κεια ενός υπέροχου microπουρζουάδικου δείπνου που παρέθεσανοι εκπρόσωποι της αγοράς laquoέψαλε τον αναβαλλόmicroενο στον αρ-χισυντάκτη της εφηmicroερίδαςraquo Σύmicroφωνα microε παρόντες microάρτυρεςη οmicroιλία του υπήρξε άκρως απολαυστική και ndashαν σκεφτεί κα-νείς το περιορισmicroένο κοινωνικοπολιτικό κατεστηmicroένο στη microικρήχώρα που λέγεται Σουηδίαndash άκρως λογική κατόπιν όσων είχανσυmicroβεί Αλλά πέρα από αυτά δεν έγινε ουσιαστικά τίποτα ∆ιό-τι το όλο πράγmicroα ήταν πολύ microη σουηδικό για να εξελιχθεί σε κά-τι περισσότερο

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 29

III

Ηαστυνοmicroική έρευνα που ακολούθησε δεν ήταν κακήΠανάθλια ήταν Αν microάλιστα λάβαινες υπόψη σου ότιεπρόκειτο για ένα από τα σοβαρότερα εγκλήmicroατα στην

ιστορία της χώρας microετά τον πόλεmicroο δε θα microπορούσες να κατα-λάβεις εύκολα πώς εξελίχθηκε έτσι Μία από τις εξηγήσεις πουδόθηκαν και συζητήθηκαν σε επίπεδο ανώτατης αστυνοmicroικήςηγεσίας ndashmicroεταξύ άλλων σε εmicroπιστευτικές συνοmicroιλίες του αρχη-γού της σουηδικής αστυνοmicroίας microε τους στενότερους και ηλικια-κά νεότερους συνεργάτες τουndash ήταν ότι η κυβέρνηση κατά κά-ποιον microυστηριώδη τρόπο έδειχνε πραγmicroατικά αδιάφορη να συ-ζητήσει το θέmicroα και ότι αυτή η στάση είχε microεταδοθεί και στηναστυνοmicroία ∆ιότι ήταν ένα έγκληmicroα καθαρά πολιτικό και είχεςταυτόχρονα microια κυβέρνηση που εντελώς απροκάλυπτα παρα-microέριζε την όλη υπόθεση από το δικό της τραπέζι συζητήσεων ndashοπότε τι να σου κάνει κι η αστυνοmicroία

Ο αρχηγός του τmicroήmicroατος Αντιmicroετώπισης Εγκληmicroάτων Βίαςτης αστυνοmicroίας της Στοκχόλmicroης δεν ήταν άνθρωπος που ασχο-λούνταν microε πολιτικές θεωρητικολογίες Αυτά microπορούσαν να τακάνουν άλλοι και η στάση που κρατούσε η κυβέρνηση στο έναή στο άλλο θέmicroα τον άφηνε παγερά αδιάφορο Ούτε που τουςψήφιζε εξάλλου Αντιθέτως ήταν πυρ και microανία που είχαν χώ-σει την ουρά τους στην έρευνά του και είχαν στείλει στο σπίτιτους τους δράστες Πώς δηλαδή να διεξήγε έρευνα εγκλήmicroατοςαν δεν είχε τη δυνατότητα να ανακρίνει τους υπόπτους

Ο ίδιος είχε πραγmicroατικά διακαή επιθυmicroία να microιλήσει microε τουςδράστες Με την ησυχία του microε τη σειρά και όσες φορές χρεια-ζόταν για να microπουν όλα τα κοmicromicroάτια του παζλ στη θέση τουςΑυτό το είχε καταφέρει αναρίθmicroητες φορές παλιότερα και ήτανπεπεισmicroένος ότι θα είχε κάνει το ίδιο και αυτή τη φορά και δί-χως καν τη βοήθεια διερmicroηνέα ∆ιότι σε αντίθεση microε τους συ-

ναδέλφους του είχε όντως πάρει πτυχίο από το σχολαρχείο Βιτ-φέλντσκα στο Γκέτεmicroποργκ και τα γερmicroανικά που είχε microάθειστο σχολείο λειτουργούσαν ακόmicroη άψογα Αυτό που είχε κατα-φέρει να κάνει η κυβέρνηση από ερευνητικής απόψεως ήτανκαθαρό σαmicroποτάζ Και το χειρότερο ήταν πως οι κυβερνητικοίέδειχναν να microην έχουν καταλάβει τι έκαναν

Τώρα ο αρχηγός και οι συνάδελφοί του αρκέστηκαν να διε-ξαγάγουν microια τεχνική έρευνα σε συνθήκες που microόνο ιδανικές δενήταν Ήδη microετά την έκρηξη ο τόπος του εγκλήmicroατος έmicroοιαζε σαννα είχε περάσει τυφώνας Σύmicroφωνα microε όσα είχαν πει οι τροmicroο-κράτες από τηλεφώνου όταν καλούσαν για να θέσουν τους εκ-βιαστικούς όρους τους στην κυβέρνηση είχαν τοποθετήσει δεκα-πέντε κιλά ΤΝΤ στο κτίριο και δεν υπήρχε απολύτως τίποτα στοντόπο του εγκλήmicroατος που να διέψευδε τον παραπάνω ισχυρισmicroό

Η παρέmicroβαση της πυροσβεστικής όσο αναπόφευκτη κι ανήταν δεν είχε κάνει καλύτερα τα πράγmicroατα οι τόνοι νερού πουείχαν πέσει στα ερείπια δεν microπορούσαν να προmicroηνύουν τίποτακαλό Αλλά αυτό που είχε εξοργίσει τον αρχηγό και τους συνα-δέλφους του ήταν όλοι οι κατά το microάλλον ή ήττον άσχετοι άν-θρωποι που έτρεχαν πέρα δώθε στον τόπο του εγκλήmicroατος ΟιΓερmicroανοί συνάδελφοι για παράδειγmicroα ανήκαν σε αυτό τονόχλο των περιπλανώmicroενων έστω κι αν ο ίδιος κατανοούσε απο-λύτως το ενδιαφέρον τους Αν ήθελε να είναι κανείς τυπικός οσυγκεκριmicroένος τόπος εγκλήmicroατος ήταν όντως γερmicroανικό έδα-φος οπότε δεν είχε καmicroία πιθανότητα να τους ζητήσει να φύ-γουν από εκεί

Το ίδιο συνέβαινε και microε τους laquoάκαπνουςraquo από την Ασφά-λεια και microε την άκρως ενοχλητική παλιοσυνήθεια που είχαν ναστέκονται πάνω από τους πραγmicroατικούς αστυνοmicroικούς όταν οιδεύτεροι προσπαθούσαν να κάνουν τη δουλειά τους Και σαννα microην ήταν αρκετό αυτό είχαν το θράσος να του προτείνουν να

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 31

Το ΤΝΤ (τρινιτροτολουόλη) είναι ένα από τα συχνότερα χρησιmicroο-ποιούmicroενα εκρηκτικά (ΣτΜ)

χρησιmicroοποιήσει τους δικούς τους τεχνικούς αλλά τότε τους απέ-πεmicroψε σκαιότατα διότι αν άρχιζε να δουλεύει έτσι δε θα προ-λάβαινε να κάνει ούτε το ένα ούτε το άλλο και δεν είχε διόλουσκοπό να σπαταλάει το χρόνο του κατουρώντας δεξιά αριστε-ρά σαν τα σκυλιά που ορίζουν τα laquoχωράφιαraquo τους Αυτό το άφη-νε σε άλλους και αν δεν εmicroπιστεύονταν τον ίδιο και τους άντρεςτου ας αναλάmicroβαναν όλη τη δουλειά οι ίδιοι

Αλλά τα πράγmicroατα δεν είχαν πάει καλά και όταν ο αστυνο-microικός διευθυντής microετά από microια βδοmicroάδα ndashσχεδόν την ίδια microέραπου κατήργησαν τον εξωτερικό αποκλεισmicroό της περιοχήςndash τουανακοίνωσε ότι οι περαιτέρω έρευνες θα γίνονταν από την Αστυ-νοmicroία Ασφαλείας κι ο αρχηγός ένιωσε σχεδόν ανακούφιση

Πάντως ο ίδιος και οι συνάδελφοί του κατάφεραν να κατα-νοήσουν αρκετά τον τρόπο microε τον οποίο πρέπει να είχε γίνει ηέκρηξη ∆εν υπήρχε τίποτα που να καταδεικνύει ότι οι τροmicroο-κράτες είχαν ανατινάξει συνειδητά το κτίριο στον αέρα Αντι-θέτως τα περισσότερα στοιχεία έδειχναν προς την κατεύθυνσηενός συνδυασmicroού ατυχήmicroατος γκάφας και άγνοιας και αυτόςπου microάλλον ήταν υπαίτιος ήταν ο ίδιος ο laquoειδικός ανατινάξεωνraquoτων τροmicroοκρατών ο οποίος όπως όλα τα παιδάκια έβαλε ταδάχτυλά του σε λάθος microέρος Σίγουρα δε θα τα είχε καταφέρεινα περάσει microια συνήθη σουηδική εξέταση στις ανατινάξεις Αυ-τό απεδείχθη microε την απαιτούmicroενη σαφήνεια από τις καλωδιώ-σεις και τις συνδέσεις που βγήκαν σώες από την έκρηξη έστωκι αν οι απογευmicroατινές εφηmicroερίδες εγκωmicroίασαν τις γνώσεις τουΓερmicroανού στον τοmicroέα αυτόν

Αλλά δεν έγινε τίποτα περισσότερο από αυτά και όσοναφορούσε τον ίδιο τον αρχηγό του ήταν αδιάφορο Το ποιαήταν πραγmicroατικά τα πορίσmicroατα της Ασφάλειας και τι είχε κα-ταφέρει microε την έρευνα που ανέλαβε από την αστυνοmicroία παρέ-microεινε καθώς ειπώθηκε ασαφές Εν πάση περιπτώσει δεν έκα-ναν κάτι που να οδήγησε σε νοmicroικά microέτρα ή σε microηνύσεις αλλάόπως πάντα λειτούργησαν laquoεν κρυπτώ και παραβύστωraquo και αντον ρωτούσε κανείς περί αυτού microπορούσε σίγουρα να πει ότι

32 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

όπως και τόσες φορές παλιότερα δεν είχαν καταφέρει καιπολλά Αν και δε χρειαζόταν να είναι κανείς αστυνοmicroικός γιανα υπολογίσει ότι πρέπει να υπήρχαν περισσότεροι εmicroπλεκό-microενοι από τους έξι τροmicroοκράτες που είχαν καταλάβει το κτίριοτης πρεσβείας

Ποιος ή ποιοι άραγε θα microπορούσαν ειδάλλως να είχαν αφή-σει το microήνυmicroα το οποίο στη microία το microεσηmicroέρι την Πέmicroπτη 24Απριλίου είχε καταλήξει στα κουτιά αλληλογραφίας τριών δια-φορετικών πρακτορείων ειδήσεων που φιλοξενούνταν στα γρα-φεία του ΤΤ στον πρώτο ουρανοξύστη της Χέτοργετ τρία χιλιό-microετρα και πάνω από πέντε λεπτά microε αmicroάξι από τη δυτικογερmicroα-νική πρεσβεία πέρα στο Γιουργκόρντεν Οι έξι microέσα στο κτίριοndashοι laquokommando holger meinsraquo όπως αυτοαποκαλούνταν microεόλα τα γράmicromicroατα πεζά στο όνοmicroαndash δε θα microπορούσαν να το εί-χαν κάνει

Ο αρχηγός του Βίας είχε κάνει πολλές σκέψεις για το τι θαmicroπορούσε να είχε συmicroβεί πριν microπουν εκείνοι οι έξι στην πρε-σβεία Κάπου θα πρέπει να έmicroεναν θα είχαν κάνει αναγνώρισητης περιοχής θα πρέπει να είχαν παρακολουθήσει τους υπαλ-λήλους της πρεσβείας και τις συνήθειές τους να είχαν ερευνή-σει κατάλληλους τρόπους να microεταβούν στην πρεσβεία και ναφύγουν από εκεί αν κάτι πήγαινε στραβά Θα πρέπει να είχανστέγη ένα κρεβάτι να κοιmicroηθούν τραπέζι καρέκλες και microα-χαιροπίρουνα οχήmicroατα για microεταφορά φαγητό και ποτό και όλατα άλλα πρακτικά είδη όπως όπλα εκρηκτικά και πλαστά έγ-γραφα Για όλες αυτές τις προετοιmicroασίες θα είχαν χρειαστεί σί-γουρα κάνα microήνα

Με άλλα λόγια κάποιος θα πρέπει να τους είχε βοηθήσειΠιθανότατα όχι microόνο ένα αλλά περισσότερα άτοmicroα Πιθανότα-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 33

Η οmicroάδα είχε πάρει αυτό το όνοmicroα στη microνήmicroη του Χόλγκερ Μάινςσηmicroαντικού στελέχους της RAF (της Φράξιας Κόκκινος Στρατός ή Μπάα-ντερ-Μάινχοφ) που πέθανε microετά από απεργία πείνας στις φυλακές τουΣτάmicroχαmicromicro στις 9 Νοεmicroβρίου 1974 (ΣτΜ)

τα άτοmicroα που είχαν σχέση microε τη Σουηδία και τη Στοκχόλmicroη Άτο-microα που microιλούσαν σουηδικά που γνώριζαν την περιοχή το περι-βάλλον στο οποίο κινούνταν τα ντόπια ήθη την καθηmicroερινότη-τα και πράγmicroατα αυτονόητα όπως αγορά εισιτηρίων στο microετρόή αγορά microεγάλων ποσοτήτων τροφίmicroων δίχως να κινήσουν τηνπεριέργεια Άτοmicroα συνηθισmicroένα ανώνυmicroα microε λευκό ποινικόmicroητρώο στην ηλικία των τροmicroοκρατών περίπου που έmicroοιαζανπίστευαν και σκέφτονταν όπως και οι τροmicroοκράτες

Ο αρχηγός του Βίας δεν ήταν ο τύπος που σκάλιζε τα πράγ-microατα χωρίς λόγο Στο επάγγελmicroά του είχε microάθει ότι η απλούστε-ρη εξήγηση ήταν η σωστή Μια οmicroάδα νεαροί φοιτητές σκέφτη-κε Ριζοσπάστες microε κίνητρα microε αυτοπειθαρχία και microε καλό microυα-λό Ίσως και να ζούσαν microαζί σε κάποια από εκείνες τις περίερ-γες κολεκτίβες για τις οποίες διάβαζε στην εφηmicroερίδα Και microάλ-λον δε χρειαζόταν και πολύ microυαλό για να καταλάβει κανείς ότιήταν Σουηδοί σκέφτηκε ο αρχηγός του τmicroήmicroατος ΑντιmicroετώπισηςΕγκληmicroάτων Βίας στην αστυνοmicroία της Στοκχόλmicroης

Όταν παρέδωσε την υπόθεση στο συνάδελφο της Ασφάλειαςπου θα αναλάmicroβανε την ευθύνη της έρευνας του είχε microιλήσεικαι για τις σκέψεις του Μερικές κουβέντες microόνο στα όρθια τιςοποίες microάλλον δεν έπρεπε να τις πει καθόλου Ο συνάδελφος δενήταν πραγmicroατικός αστυνοmicroικός αλλά ένας αστυνοmicroικός διευ-θυντής microε νοmicroικές σπουδές πίσω του από εκείνο το είδος τωνσυνηθισmicroένων εγωκεντρικών τύπων και φυσικά η αντίδρασήτου ήταν η αναmicroενόmicroενη

Είχε γνέψει microrsquo εκείνο ακριβώς το ύφος που έχουν κάτι τέτοιοιπου καταλαβαίνουν καλύτερα απrsquo όλους τους άλλους αναστέ-ναξε κουρασmicroένα και χάιδεψε microε το δείκτη του που microόλις είχεβγει από τη microανικιουρίστα τη microακριά του microύτη laquoΜας πέρασε σί-γουρα κι εmicroάς αυτή η σκέψη από το microυαλόraquo είπε ο αστυνοmicroικόςδιευθυντής microε microπλαζέ ύφος κι αυτό ήταν όλο Ο αρχηγός τουτmicroήmicroατος Βίας άρχισε σύντοmicroα να σκέφτεται όλο και λιγότεροτην υπόθεση και microόλις microετά από κάνα δυο χρόνια παρέλειπε νατην περιλαmicroβάνει και στο ρεπερτόριο των ηρωικών αστυνοmicroι-

34 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

κών ιστοριών που συνήθιζε να αφηγείται όταν συναντούσε πραγ-microατικούς συναδέλφους ∆ιότι στο ρεπερτόριο είχε πια φρεσκό-τερες και καλύτερες ιστορίες

Η Αστυνοmicroία Ασφαλείας εδώ που τα λέmicroε είχε αρκετά στοι-χεία για να δουλέψει microε την υπόθεση Οι προειδοποιήσεις ότιΓερmicroανοί τροmicroοκράτες σχεδίαζαν να κάνουν κάτι σε σουηδικόέδαφος είχαν πυκνώσει ένα χρόνο πριν από την κατάληψη τηςπρεσβείας Είχαν και microικρά και microεγάλα στοιχεία ακριβώς όπωςγίνεται συνήθως ανώνυmicroες πληροφορίες εmicroπιστευτικές πλη-ροφορίες από διάφορους πληροφοριοδότες και ακόmicroη microια έκ-θεση που είχε συντάξει ένας από τους δικούς της microυστικούς πρά-κτορες Αλλά όλα αυτά είχαν κάτι κοινό ∆εν υπήρχε τίποτα συ-γκεκριmicroένο και απτό και την άνοιξη φάνηκε πως όλα αυτά εί-χαν πλέον καταλαγιάσει Ο χώρος των πληροφοριοδοτών τουςείχε βουβαθεί Ούτε οι καλύτεροι από αυτούς δεν είχαν να πουντο παραmicroικρό

Μερικές πληροφορίες και παρατηρήσεις είχαν επίσης φτά-σει στην Ασφάλεια από συναδέλφους της ανοιχτής δραστηριό-τητας Επρόκειτο κυρίως για laquoύποπτα οχήmicroαταraquo και laquoύποπταάτοmicroαraquo που είχαν παρατηρηθεί κοντά και γύρω από την πρε-σβεία της ∆υτικής Γερmicroανίας κατά την περίοδο της τροmicroοκρα-τικής ενέργειας αλλά παρόλο που σπατάλησαν πολύ καιρό νατο ψάξουν δεν έδωσε τίποτα Ήταν όπως ακριβώς γινόταν microετις πληροφορίες αυτού του είδους ποτέ δεν έδιναν τίποτα Καιαυτά σε αντίθεση microε τη δική τους δραστηριότητα την οποίαέλεγχαν οι ίδιοι microε τη microορφή παρακολούθησης διείσδυσης καισυγκεκριmicroένης συγκέντρωσης στοιχείων microέσω τηλεφωνικώνυποκλοπών υποκλοπών σηmicroάτων και άλλων ηλεκτρονικών πα-ρακολουθήσεων

Οι επαναλαmicroβανόmicroενοι ισχυρισmicroοί των microίντια ότι η Αστυ-νοmicroία Ασφαλείας είχε αγνοήσει συγκεκριmicroένη εικόνα απειλήςείχαν συζητηθεί σε πολλές συναντήσεις της ηγεσίας της Ασφά-λειας όπως και στην υπεύθυνη κοινοβουλευτική ηγεσία της ενλόγω υπηρεσίας Όπως και τόσες φορές άλλοτε κατάφεραν να

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 35

αποδείξουν ότι επρόκειτο για καθαρές ανοησίες και για ανε-δαφικές εικασίες Το σίγουρο ήταν ότι ο απώτερος στόχος όλωναυτών ήταν να βλάψουν την υπηρεσία Είχαν λάβει microέτρα ταοποία έπρεπε να ληφθούν και microέσα σε microερικές εβδοmicroάδεςόταν οι φήmicroες είχαν φουντώσει για τα καλά έβαλαν την πρε-σβεία της ∆υτικής Γερmicroανίας στον κατάλογο φρουρούmicroενωνκτιρίων microε αυστηρή προτεραιότητα

Τα αποτελέσmicroατα αυτών των microέτρων ήταν σαφέστατα ∆ενείχαν προκύψει ενδείξεις ότι κάτι ύποπτο συνέβαινε και ανα-κάλεσαν την έξτρα φρούρηση κάτι που τους ήρθε κουτί microιαπου το τmicroήmicroα για τους Ρώσους εκείνη την περίοδο παρουσίασεαπρόσmicroενη και microεγάλη ανάγκη για περισσότερο προσωπικό Οιβουλευτές που συmicromicroετείχαν στη διοίκηση ήταν κι αυτοί απολύ-τως ικανοποιηmicroένοι microε την έκθεση που είχαν λάβει Η κατάλη-ψη της δυτικογερmicroανικής πρεσβείας ήταν ένα microεmicroονωmicroένο γε-γονός σχεδιασmicroένη και εκτελεσmicroένη από microια φράξια της γερ-microανικής τροmicroοκρατίας που θα microπορούσε να περιγραφεί σαν microιαοmicroάδα βίαιων τυχοδιωκτών από το Πανεπιστήmicroιο της Χαmicroδελ-βέργης σύmicroφωνα microε πληροφορίες από τους συναδέλφους τηςγερmicroανικής Αστυνοmicroίας Ασφαλείας πολλοί από τους πιο γνω-στούς συντρόφους τους ndashαπό τον δυστυχώς ιδιαίτερα ευρύ κύ-κλο των ριζοσπαστικών στοιχείωνndash είχαν διαφωνήσει έντονα microεαυτό που είχε συmicroβεί Η κατάληψη της πρεσβείας δεν είχε ωφε-λήσει τον κοινό αγώνα

Για να microπορέσει ο αγώνας να έχει επιτυχή κατάληξη απαι-τείτο καλύτερος σχεδιασmicroός και πιο οργανωmicroένες microορφές πά-λης Η σουηδική Αστυνοmicroία Ασφαλείας όλως παραδόξως είχεκαταλήξει στο ίδιο συmicroπέρασmicroα στην έκθεση που παρέδωσε στηδιοίκησή της σε λιγότερο από ένα χρόνο microετά την κατάληψηlaquoΜεταξύ άλλων και για το λόγο αυτόν ο κίνδυνος για microια νέακαι παρόmicroοια ενέργεια στη σουηδική επικράτεια που θα στρέ-φεται κατά γερmicroανικών ή σουηδικών συmicroφερόντων και θα διε-ξαχθεί από Γερmicroανούς τροmicroοκράτες πρέπει να εκτιmicroηθεί ωςελάχιστοςraquo Υπήρχαν laquoάλλοι κίνδυνοι πολύ σοβαρότεροιraquo και

36 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

ανεξαρτήτως του αν όλα αυτά ήταν αληθή ή ψευδή ο ισχυρισmicroόςπερί του αντιθέτου θα ήταν γραφειοκρατική αυτοκτονία Καιέτσι έκλεισε η έρευνα της Αστυνοmicroίας Ασφαλείας για την κα-τάληψη της πρεσβείας

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 37

Page 12: Μετάφρασηαπότασουηδικά:ΓρηγόρηςΝ.Κονδύληςwebdata.psichogios.gr/sample/9789604967377.pdf · i ¥ª µπ°¥23 𧩠¬±1975¬¦ ª °¬®¨

χαν κρυφτεί στο υπόγειο της πρεσβείας και τους αστυνοmicroικούςndashακόmicroη περισσότερο microάλισταndash που είχαν πάρει θέσεις έξω στοδρόmicroο Κι αυτό ήταν φυσικό εξάλλου αν σκεφτόταν κανείς ότιόλες κι όλες οι εmicroπειρίες που είχε το Σώmicroα από τέτοιες κατα-στάσεις δεν ξεπερνούσαν γενναιόδωρα microετρηmicroένες τις τρειςΗ δολοφονία του Γιουγκοσλάβου πρέσβη τον Απρίλιο του 1971microια αεροπειρατεία στο αεροδρόmicroιο Μπουλτόφτα έξω από τοΜάλmicroε το Σεπτέmicroβριο του 1972 και το λεγόmicroενο laquoδράmicroα τηςπλατείας Νορmicroάλmicroraquo στη Στοκχόλmicroη τον Αύγουστο του 1973Εκείνη τη φορά ήταν ένας απλός Σουηδός κλέφτης που είχεκρατήσει οmicroήρους το προσωπικό microιας τράπεζας για να microπορέ-σει να ζητήσει την αποφυλάκιση του πιο πολυσυζητηmicroένου λη-στή τραπεζών στη Σουηδία Η αεροπειρατεία και το δράmicroα τηςπλατείας Νορmicroάλmicro έληξαν καλά microε την έννοια ότι κανένας δεσκοτώθηκε αλλά εδώ στη δυτικογερmicroανική πρεσβεία απrsquo ότιφαινόταν ίσχυαν άλλοι κανόνες παιχνιδιού αφού microόλις microιαώρα microετά ο αρχηγός του τmicroήmicroατος Βίας είχε φορτωθεί ένα πτώ-microα και αυτό δεν του άρεσε καθόλου

Γιrsquo αυτό είχε αποφασίσει να αλλάξει τακτική και να κρατή-σει πολύ χαmicroηλό προφίλ τόσο χαmicroηλό όσο δεν έπαιρνε αν microητι άλλο για να δώσει microια ευκαιρία ακόmicroη στο Σύνδροmicroο τηςΣτοκχόλmicroης να εκδηλωθεί Βαθιά microέσα του επειδή κι ο ίδιοςήταν ένας καλός άνθρωπος δεν microπορούσε να διώξει αυτή τησκέψη από το microυαλό του Και καθώς το απόγευmicroα παραχώρησετη θέση του στο βράδυ είχε αφήσει τις δυνάmicroεις τους να εφαρ-microόσουν την αστυνοmicroική εκδοχή της προσεκτικής άmicroυνας ndashτουσουηδικού σκαντζόχοιρου όπως το αποκαλούσανndash και ο ίδιοςαφιέρωσε το χρόνο του σε τηλεφωνικές συνοmicroιλίες κυρίως Μετο τmicroήmicroα του microε τη Γενική Αστυνοmicroική ∆ιεύθυνση microε εκπροσώ-πους της κυβέρνησης και του Υπουργείου ∆ικαιοσύνης σχεδόνmicroε όλους που είχαν καταφέρει να έρθουν σε επαφή microαζί του

Αργά το απόγευmicroα είχαν εmicroφανιστεί και δυο συνάδελφοιαπό τη γερmicroανική Αστυνοmicroία Ασφαλείας στο προσωρινό τουαρχηγείο επιχειρήσεων Μετά από microια σύντοmicroη περιγραφή της

16 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

κατάστασης εκείνοι τον άφησαν για να συσκεφθούν και ένα τέ-ταρτο αργότερα ήρθε ασθmicroαίνων ένας αρχιεπιθεωρητής από τοΤάξης και του ανακοίνωσε ότι αυτά τα laquoγερmicroανικά καθάρmicroα-ταraquo είχαν πάει και microοίραζαν αmicroερικανικά στρατιωτικά ρεβόλ-βερ microεγάλου διαmicroετρήmicroατος στους Σουηδούς συναδέλφους τουςΈτσι για laquoνα έχουν να κρατάνε κάτι καλύτερο από ένα ευτε-λές πιστόλι microάρκας Βάλτερ όταν τα πράγmicroατα θα σοβάρευανraquoΟ αρχηγός του Βίας άφησε έναν αναστεναγmicroό αγανάκτησης καιείπε στον αρχιεπιθεωρητή να σταmicroατήσει το ταχύτερο δυνατόναυτές τις laquoφιλανθρωπικές δραστηριότητεςraquo και να φροντίσειαυτοπροσώπως να συγκεντρωθούν όλα τα laquoδώραraquo που είχανmicroοιραστεί

laquoΑλλιώς θα εξαγριωθούν microαζί microας τα παιδιά του Τεχνικούraquoπρόσθεσε ακαδηmicroαmicroκά και microε παιδαγωγικό ύφος ∆ιότι ασχέ-τως από την έκβαση της υπόθεσης κάποια στιγmicroή θα γινότανεξονυχιστική έρευνα στον τόπο του εγκλήmicroατος και microεγάλο microέ-ρος της έρευνας θα αφιερωνόταν στο να βρουν ποια σφαίραέπεσε και από ποιο όπλο Κι αυτό το ήξερε πολύ καλά ο ίδιοςmicroια που είχε αφιερώσει πάνω από είκοσι χρόνια στην εξιχνία-ση ειδεχθών εγκληmicroάτων βίας

Ο αντίπαλος microέσα στην πρεσβεία δεν είχε εκφράσει γενικώςκάποια συγκεκριmicroένη δυσαρέσκεια για τη νέα τακτική τηςσουηδικής αστυνοmicroίας Ήταν εξάλλου απασχοληmicroένοι microε τονέλεγχο της κατάστασης και συνάmicroα microε τις διαπραγmicroατεύσεις τό-σο microε τη δική τους όσο και microε τη σουηδική κυβέρνηση για τα αιτή-microατα που είχαν θέσει Άmicroεση απελευθέρωση είκοσι έξι συντρό-φων τους από τις γερmicroανικές φυλακές microεταξύ αυτών και τωνηγετών της οργάνωσης Μπάαντερ-Μάινχοφ Μεταφορά microε αε-ροπλάνο σε χώρα που θα τους υποδεχόταν φιλικά και 20000δολάρια για τον καθένα από τους αποφυλακισmicroένους Αν δεν ικα-νοποιούσαν τα αιτήmicroατά τους θα άρχιζαν να σκοτώνουν τουςοmicroήρους έναν κάθε microία ώρα αρχίζοντας από τις δέκα το βράδυΑυτό ήταν καθαρά και ξάστερα

Πέρασαν πολλές ώρες αναmicroονής δίχως να συmicroβεί κάτι αξιο-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 17

σηmicroείωτο και καθώς η ώρα πλησίαζε δέκα αποφάσισαν ndashλόγωέλλειψης καλύτερου που ούτως ή άλλως δεν υπήρχεndash να επιτα-χύνουν τις προετοιmicroασίες για την επίθεση microε δακρυγόνα αέριατην οποία σκέφτονταν εδώ και αρκετές ώρες

Η ώρα πήγε δέκα και τέταρτο πριν φτάσει η τελική απόφα-ση της γερmicroανικής κυβέρνησης στη Βόννη ndashmicroέσω της σουηδικήςκυβέρνησης στη Στοκχόλmicroηndash στους τροmicroοκράτες στην πρεσβείατης Στοκχόλmicroης Σε microια τέτοια περίπτωση όπου ένα ουσιαστι-κό κοmicromicroάτι της τακτικής των αστυνοmicroικών δυνάmicroεων ήταν ναπροσπαθούν να κερδίζουν συνεχώς χρόνο και να καθυστερούνκατά το δυνατόν η καθυστέρηση αυτή ήταν εντελώς φυσιολο-γική και microέχρι στιγmicroής δεν είχε συmicroβεί τίποτα Αλλά microερικά λε-πτά αργότερα κάποιος εκεί microέσα πρέπει να κουράστηκε να πε-ριmicroένει πήγε και πήρε τον εmicroπορικό ακόλουθο της πρεσβείαςτον οδήγησε microπροστά σε ένα παράθυρο και τον πυροβόλησεαπό πίσω πετώντας τον κάτω

Ένας από τους ντετέκτιβ της αστυνοmicroίας τοποθετηmicroένος σεmicroια εσοχή microιας γειτονικής πρεσβείας είχε δει τον εmicroπορικόακόλουθο να δολοφονείται και όταν microετέδιδε αυτά που έβλεπεndashlaquoφαίνεται σαν να τον πυροβόλησαν στην πλάτη ή στον αυχέ-ναraquondash ο αρχηγός του τmicroήmicroατος Βίας ένιωσε ξαφνικά αποθαρρυ-microένος Οι συνέπειες του Συνδρόmicroου της Στοκχόλmicroης αυτής τηςνόστιmicroης και παρηγορητικής καραmicroέλας φαίνονταν πλέον πιοαπόmicroακρες από ποτέ Σε λιγότερο από δέκα ώρες είχαν δολο-φονηθεί δύο όmicroηροι

Αν και microετά από λίγη ώρα άρχισε πάλι να ελπίζει Ήταν πε-ρασmicroένες έντεκα και δεν είχαν σκοτώσει άλλον ενώ microερικά λε-πτά αργότερα οι τροmicroοκράτες άφησαν ξαφνικά ελεύθερες τρειςγραmicromicroατείς Μια αχτίδα ελπίδας στο πυκνό απριλιάτικο σκοτά-δι καιhellip ίσως να πήγαιναν καλά τα πράγmicroατα σκέφτηκε ο αρ-χηγός του τmicroήmicroατος Βίας διότι microια επίθεση microε δακρυγόνα δενήταν κάτι που επιθυmicroούσε ιδιαίτερα Κάτι τέτοιο θα microπορούσενα καταλήξει σε περισσότερα θύmicroατα Εξάλλου γνώριζαν καλάπόσοι ήταν οι όmicroηροι Μια οmicroάδα ανθρώπων που microειωνόταν

18 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

γοργά και που δε θα υπήρχε microέχρι το πρωί αν οι τροmicroοκράτεςκρατούσαν το λόγο τους για microία εκτέλεση ανά ώρα

Η λύτρωση ήρθε ένα τέταρτο πριν τα microεσάνυχτα Ο αρχηγόςτου τmicroήmicroατος Βίας είχε βγει από εκείνο το παράπηγmicroα οικοδο-microής όπου είχε εγκαταστήσει το προσωρινό αρχηγείο του για ναπερπατήσει λιγάκι να πάρει λίγο φρέσκο αέρα και να καπνίσειάλλο ένα τσιγάρο Πρώτα είδε τη λάmicroψη από το κτίριο της πρε-σβείας έπειτα ένιωσε το ταρακούνηmicroα εκεί στην κατηφόραόπου στεκόταν και microόλις microετά άκουσε την ακολουθία των εκρή-ξεων Σύννεφα από θρυmicromicroατισmicroένα γυαλιά οικοδοmicroικά υλικάκαπνούς και τέλος οι κραυγές των ανθρώπων microέσα από το κτί-ριο Άνθρωποι που σκαρφάλωναν να βγουν από τα παράθυραπου πηδούσαν ρίχνονταν στο κενό γαντζώνονταν στην πρόσο-ψη γλιστρούσαν έπεφταν σηκώνονταν ξανά ή δε σηκώνοντανποτέ Έτσι τα θυmicroόταν κάθε φορά που τα ξανάφερνε στο microυα-λό του ακριβώς microε αυτή τη σειρά λάmicroψεις ταρακούνηmicroα κρό-τοι καπνός κραυγές άνθρωποι

Σε αντίθεση microε τον ρεπόρτερ της τηλεόρασης που ήταν υπεύ-θυνος για την απευθείας microετάδοση ο ίδιος δεν πετάχτηκε σαντρελός από το φόβο του Τώρα αν microετακινήθηκε λίγο ή αν ανα-πήδησε την ώρα της έκρηξης δεν ήταν κάτι που οφειλόταν σε δι-κή του αντίδραση Αντιθέτως είχε προλάβει να σκεφτεί αρκε-τά Που να πάρει ο διάβολος σκέφτηκε αν και ποτέ του δε βλα-στηmicroούσε Μετά είχε σβήσει το τσιγάρο του και είχε επιστρέψειστην καρέκλα του στο προσωρινό αρχηγείο Πάνω στην ώρα δη-λαδή microια που εκεί microέσα ήταν ήδη σωστό τρελοκοmicroείο

Μισή ώρα αργότερα είχαν περάσει όλα και ως εκ θαύmicroα-τος δίχως απώλειες σοβαρές Με microια εξαίρεση έδειχναν όλοιndashοι τροmicroοκράτες οι όmicroηροι και οι αστυνοmicroικοί στο υπόγειο τηςπρεσβείας και κοντά στο κτίριοndash να έχουν επιζήσει της εκρή-ξεως Πολλοί ήταν τραυmicroατισmicroένοι κάνα δυο microάλιστα σοβαράαλλά όλοι ήταν ζωντανοί

Οι τροmicroοκράτες συνελήφθησαν και αν ο ίδιος και οι συνά-δελφοί του δεν είχαν κάνει κάποιο λάθος πρέπει να είχαν συλ-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 19

ληφθεί όλοι Τουλάχιστον είχαν συλλάβει εκείνους που οι ερευ-νητές του τmicroήmicroατός του είχαν παρατηρήσει και microετρήσει κατάτη διάρκεια της ηmicroέρας και της νύχτας Ένας ήταν ακόmicroη microέσαστην πρεσβεία microόλις τον είχαν βρει ή microάλλον microόλις είχαν βρειτον microισό και τον είχαν αναγνωρίσει πριν από πολλές ώρες Τέσ-σερις από αυτούς είχαν συλληφθεί στο πάρκινγκ πίσω από τοκτίριο της πρεσβείας Προφανώς σε microια απέλπιδα προσπάθειαδιαφυγής microε το ενοικιασmicroένο αυτοκίνητο microε το οποίο είχαν φτά-σει εκεί πριν από δώδεκα ώρες ενέργεια εντελώς ανόητη διό-τι η αστυνοmicroία είχε διασφαλίσει το εν λόγω όχηmicroα ήδη από τοαπόγευmicroα

Ο πέmicroπτος και τελευταίος από τους τροmicroοκράτες είχε συλλη-φθεί καθώς περιπλανιόταν παραπατώντας στον κήπο της νορ-βηγικής πρεσβείας Μαυρισmicroένος από τους καπνούς microε ρούχαπου ακόmicroη κάπνιζαν από την έκρηξη microε καψαλισmicroένα microαλλιάγεmicroάτος εγκαύmicroατα σχεδόν τυφλωmicroένος παντελώς εν συγχύσειΑρχικά τον πέρασαν για κάποιον από τους οmicroήρους Αλλά τώ-ρα είχε λυθεί κι αυτό Τρεις από αυτούς είχαν οδηγηθεί στο νο-σοκοmicroείο ένας ήταν σε άθλια κατάσταση αλλά τους άλλους δύοτους έστειλαν κατευθείαν στα κελιά της αστυνοmicroίας αφού τουςέβαλαν κάποια τσιρότα Όλοι ήταν δεmicroένοι microε χειροπέδες καιδύο από αυτούς είχαν και αλυσίδες στα πόδια για σιγουριά

Ο Γιάρνεmicroπρινγκ είχε φύγει από εκεί λίγο microετά τις δύο τηνύχτα Ήταν ένας από τους τελευταίους άντρες του Ερευνώνπου έφυγαν Είχαν αποmicroείνει οι συνάδελφοι από το Τάξης πουείχαν αναλάβει τη φρούρηση του τόπου εγκλήmicroατος όπως καιοι τεχνικοί της Σήmicroανσης που προσπαθούσαν να ζεσταθούνόσο περίmicroεναν την πυροσβεστική να τελειώσει τη δουλειά τηςΗ ώρα είχε πάει τρεις ώσπου να φτάσει στο σπίτι Εκεί τον πε-ρίmicroενε microια ανήσυχη σύζυγος στα πρόθυρα νευρικού κλονισmicroούκαι τρία microικρά παιδιά που κοιmicroόνταν εκ των οποίων το microεγα-λύτερο είχε αποκοιmicroηθεί από την υπερένταση microπροστά στην τη-λεόραση πριν από πολλές ώρες δίχως όmicroως να είναι καθόλουανήσυχο

20 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

Ο ίδιος ένιωθε παράξενα αποστασιοποιηmicroένος και όταν ησύζυγός του του είπε ότι ο καλύτερος φίλος του και συνάδελφοςΛαρς Μάρτιν Γιούχανσον είχε τηλεφωνήσει καmicroιά δεκαριά φο-ρές όλο το απόγευmicroα και το βράδυ εκείνος απλώς έγνεψε καιέβγαλε το τηλέφωνο από την πρίζα για σιγουριά Μετά είχε κοι-microηθεί έπεσε σε ένα βαθύ ύπνο δίχως όνειρα και ξύπνησε έξιώρες αργότερα Εντελώς καθαρός στο microυαλό έστω κι αν υπήρ-χε ακόmicroη εκείνη η παράξενη αίσθηση πως όσα είχαν γίνει δενείχαν καmicroία σχέση microε τον ίδιο Η microυρωδιά του καmicroένου βακελί-τη ήταν κι αυτή εκεί Θα περάσει σκέφτηκε Θα περάσει

Κατά τη διάρκεια του ∆ευτέρου παγκοσmicroίου πολέmicroου ο Άγ-γλος ηγέτης Ουίνστον Τσόρτσιλ συνήθιζε συχνά να λέει ότιlaquoόποιος έχει προειδοποιηθεί είναι και προετοιmicroασmicroένοςraquo Όλατα δύσκολα χρόνια το επαναλάmicroβανε σχεδόν σαν ξόρκι στοκοινοβούλιο στο κυβερνητικό συmicroβούλιο και σε επίσηmicroες οmicroιλίεςπρος τον βαριά δοκιmicroαζόmicroενο λαό του laquoHe who is forewarnedis also forearmedraquo Και εκ των υστέρων microε όλα τα στοιχεία ανάχείρας βλέποντας πώς τέλειωσε εκείνος ο πόλεmicroος παρά τιςάσχηmicroες πιθανότητες που είχαν να νικήσουν αρχικά microάλλοναυτό που έλεγε συνεχώς πρέπει να ίσχυε για τον ίδιο και για πά-ρα πολλούς από τους συmicroπατριώτες του τουλάχιστον Αλλά τώραστη συγκεκριmicroένη περίπτωση microε την πρεσβεία δεν ίσχυε κάτιτέτοιο διότι όταν συνέβη ήρθε σαν κεραυνός εν αιθρία και απο-τέλεσε καθαρή έκπληξη αν και επί πολλά χρόνια οι προειδο-ποιήσεις έπεφταν βροχή

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 21

II

Οπρώτος από τα microέλη της κυβέρνησης που έmicroαθε τι γινό-ταν δεν ήταν ο υπουργός ∆ικαιοσύνης ndashδιότι αυτόςέπρεπε να είχε ενηmicroερωθεί πρώτοςndash αλλά ο πρωθυ-

πουργός και αυτό οφειλόταν σε κάποια κοινή ανθρώπινη λογι-κή που δεν είχε καmicroία ουσιαστική επίπτωση τελικά

Μόλις ο υπεύθυνος βάρδιας στο Κέντρο ∆ιοίκησης καιΕλέγχου της αστυνοmicroίας διασαφήνισε ότι τα πράγmicroατα ήταν σο-βαρά και δεν επρόκειτο για κάποιο ψεύτικο συναγερmicroό άρπα-ξε το ντοσιέ της υπηρεσίας και έριξε microια microατιά στον κατάλογοτων microέτρων που έπρεπε να ληφθούν σε microια περίπτωση σαν κιαυτή Τα υπόλοιπα ήταν θέmicroα ρουτίνας Πρώτα τηλεφώνησεστον αρχηγό του τmicroήmicroατος Εγκληmicroάτων Βίας που ήταν ο άmicroεσαυπεύθυνος στην αστυνοmicroία της Στοκχόλmicroης Εκείνος είχε απα-ντήσει microε το πρώτο κουδούνισmicroα άκουσε προσεκτικά και τουζήτησε να επανέλθει microόλις microάθαινε κάτι περισσότερο Μετά ουπεύθυνος βάρδιας στο Κέντρο ∆ιοίκησης τηλεφώνησε στονυπεύθυνο της Αστυνοmicroίας Ασφαλείας ο οποίος σύmicroφωνα microε τιςοδηγίες που είχε τηλεφώνησε στον βοηθό υφυπουργό ∆ικαιο-σύνης που ήταν αρmicroόδιος για το πρακτικό microέρος των επαφώντου Υπουργείου ∆ικαιοσύνης και της κυβέρνησης microε την Αστυ-νοmicroία Ασφαλείας

Το τηλέφωνο του βοηθού υφυπουργού ήταν κατειληmicromicroένοκαι ο υπεύθυνος του Κέντρου ∆ιοίκησης όσο περίmicroενε να ελευ-θερωθεί η γραmicromicroή ndashmicroια που τα δευτερόλεπτα κυλούσαν βασα-νιστικά αργάndash και για να microπορεί να κάνει και κάτι άλλο σε πε-ρίπτωση που εκείνος ο βλάκας στην άλλη άκρη της γραmicromicroής θασυνέχιζε να λέει microαλακίες στον αιώνα τον άπαντα είχε microετα-φέρει το κατειληmicromicroένο ακουστικό στο αριστερό χέρι και microε τοδεξί σχηmicroάτισε στο άλλο τηλέφωνο τον απευθείας αριθmicroό τουυφυπουργού παρά τω πρωθυπουργώ Εκείνος απάντησε αmicroέ-

σως και ενηmicroερώθηκε σε λιγότερο από ένα λεπτό Και ακριβώςτη στιγmicroή που τερmicroάτιζε τη συνοmicroιλία του άκουσε ένα laquoεmicroπρόςraquoαπό το κατειληmicromicroένο microέχρι στιγmicroής τηλέφωνο και όσα έγινανmicroετά ήταν απολύτως σύmicroφωνα microε τις γραπτές οδηγίες που είχε

Η παρέκκλιση από τη ρουτίνα δεν είχε ανακαλυφθεί ποτέούτε καν συζητήθηκε ∆εν είχε καmicroία απολύτως σηmicroασία ούτεγια τη σουηδική ούτε για τη γερmicroανική σύγχρονη ιστορία και οίδιος ο υπεύθυνος του Κέντρου ∆ιοίκησης δεν είχε κάνει καmicroίαιδιαίτερη σκέψη σχετικά Κάποια στιγmicroή είχε microιλήσει γιrsquo αυτόαναφέροντάς το σαν microικρή λεπτοmicroέρεια σε microια καλή ιστορίαόταν βρισκόταν microαζί microε συναδέλφους που εmicroπιστευόταν microετάαπό ένα ωραίο δείπνο και τη στιγmicroή που έπιναν το δεύτερο κο-νιάκ microε τον καφέ τους Αλλά τίποτα πέραν αυτού

Ο πρωθυπουργός και ο υπουργός του ήταν ενηmicroερωmicroένοιευθύς εξαρχής ο υπουργός ∆ικαιοσύνης θα πίστευε microέχρι ναπεθάνει ότι ήταν laquoο πρώτος που το έmicroαθεraquo και καθώς η microέραέγερνε προς το βράδυ και οσονούπω προς τη νύχτα ένας αυξα-νόmicroενος αριθmicroός microελών της κυβέρνησης υψηλόβαθmicroοι αστυνο-microικοί και ανώτεροι λειτουργοί της κυβέρνησης είχαν συγκεντρω-θεί στο γραφείο του πρωθυπουργού και κανείς τους δεν ήτανιδιαίτερα χαρούmicroενος Η ζωή τούς φαινόταν βαριά και άδικηδιότι εδώ δεν επρόκειτο γιrsquo αυτούς και για τη Σουηδία που εί-χαν αναλάβει να κυβερνήσουν κατόπιν κανονικότατων δηmicroο-κρατικών εκλογών

Πρώτα είχαν τη δολοφονία του πρέσβη της Γιουγκοσλαβίαςκάποιοι Κροάτες εξτρεmicroιστές και αυτονοmicroιστές και ένας νεκρόςΣέρβος πρέσβης και αν παρέβλεπε κανείς όλα τrsquo άλλα η Σουη-δία δεν έφερε καmicroία ευθύνη γιrsquo αυτό Μετά κάποιοι άλλοι Κροά-τες τροmicroοκράτες που είχαν κάνει αεροπειρατεία σε ένα αερο-πλάνο της SAS για να ελευθερώσουν τους δολοφόνους του πρέ-σβη και πάνω στη φούρια έθεσαν σε κίνδυνο τη ζωή περίπουεκατό απλών Σουηδών και κατέληξαν στην Ισπανία όπου αmicroέ-σως τα παράτησαν και παραδόθηκαν στην αστυνοmicroία Και τώ-ρα microισή ντουζίνα τρελοί φοιτητές που αυτοαποκαλούνταν Σο-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 23

σιαλιστική Κολεκτίβα Ασθενών ή επί το γερmicroανικότερον So-zialistisches Patientenkollektiv οι οποίοι ήθελαν να ανατρέψουνmicroε τη βία τη γερmicroανική κοινωνία και είχαν επιλέξει να το κά-νουν στη Στοκχόλmicroη λες και χάθηκαν οι άλλες πόλεις του κό-σmicroου Ήταν άδικο και τόσο microη σουηδικό που να σε πιάνει σύ-γκρυο Εξάλλου microε πολλή δυσκολία είχαν καταπιεί το γεγονόςότι ένα ντόπιο ταλέντο από το παραδοσιακό λούmicroπεν προλετα-ριάτο του εγκλήmicroατος είχε microπει σε microια τράπεζα στην πλατείαΝορmicroάλmicro και κράτησε οmicroήρους όλο το προσωπικό

Στην αρχή κάθισαν στο γραφείο του πρωθυπουργού και συ-ζήτησαν πώς να σώσουν τους οmicroήρους δίχως αχρείαστη και πα-ραπανίσια αιmicroατοχυσία Αρκετά ήταν αυτά που είχαν ήδη συmicro-βεί Οι ιδέες είχαν στερέψει αλλά τελικά ο πρωθυπουργός πουήταν παλιός έφεδρος αξιωmicroατικός στο ιππικό έκανε την πρότα-ση να επιτεθεί η αστυνοmicroία στο κτίριο Μια ιδέα που ωστόσοαπερρίφθη οmicroόφωνα microεmicroιάς από την ανώτατη αστυνοmicroική ηγε-σία Η σουηδική αστυνοmicroία δε διέθετε ούτε εξοπλισmicroό ούτε εκ-παίδευση για τέτοιες αποστολές παρόλο που ζητούσαν ndashκαθώςπολύ έξυπνα άρπαξε την ευκαιρία να υπενθυmicroίσει ο αρχηγός τηςΣουηδικής Αστυνοmicroίαςndash χρήmicroατα από το υπουργείο γιrsquo αυτή τηνυπόθεση διαρκώς και επί πολλά χρόνια Αλλά λεφτά δεν είχανδει ποτέ τους και γιrsquo αυτό δεν είχαν ούτε τον εξοπλισmicroό ούτε τηνεκπαίδευση Έστω κι αν η θέληση πάντα υπήρχε βεβαίως

laquoΘα είναι λοιπόν καθαρή αποστολή αυτοκτονίαςraquo διευκρί-νισε ο αρχηγός της σουηδικής αστυνοmicroίας microε τη ρωτακίζουσαπροφορά του χαρακτηριστική για όλους τους καταγόmicroενουςαπό τη Σκόνε Κι αmicroέσως microια δυσθυmicroία κατέλαβε το σύνολο τωνσυγκεντρωmicroένων

Όταν η γερmicroανική κυβέρνηση διεmicroήνυσε ότι απέρριπτε κα-τηγορηmicroατικά τα αιτήmicroατα των τροmicroοκρατών οι διαθέσεις έπε-σαν ακόmicroη χαmicroηλότερα και τελικά συmicroφώνησαν ndashλόγω έλλει-ψης καλύτερων ιδεών και επειδή κάτι έπρεπε να γίνει τέλος πά-ντωνndash ότι έπρεπε τουλάχιστον να εκτοξεύσουν λίγα δακρυγόναmicroέσα στο κτίριο Όσο σχεδίαζαν αυτή τη λύση το θέmicroα λύθηκε

24 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

από microόνο του microε την κυριολεκτική ανατίναξη του τελευταίου ορό-φου της πρεσβείας στον αέρα Κανείς δε γνώριζε πώς έγινε ανκαι αυτό θα το έλυναν αργότερα κάποιοι άλλοι αλλά δεν είχεσηmicroασία πια αφού όλοι microέσα στο κτίριο είχαν διασωθεί κατα-πώς φάνηκε και εξάλλου υπήρχαν άλλα πιο σηmicroαντικά και πε-ρίπλοκα ερωτήmicroατα που έπρεπε να απαντηθούν σε τούτη τη νυ-χτιάτικη laquoηmicroερήσιαraquo διάταξη

Σε αυτή τη φάση λίγο πριν τα microεσάνυχτα είχαν microεταβεί όλοιστην αίθουσα συνεδριάσεων της κυβέρνησης και οι συζητήσειςέλαβαν σύντοmicroα νέο προσανατολισmicroό ∆ηλαδή πώς θα microπορούσαντο συντοmicroότερο δυνατόν να απαλλαγούν από τους πέντε επιζή-σαντες τροmicroοκράτες Η ιδέα και microόνο να τους έχουν αmicroπαρωmicroέ-νους σε σουηδικές φυλακές microε συνεχείς προσπάθειες απελευθέ-ρωσης microέσω νέων αεροπειρατειών απαγωγών και άλλων τέτοιωνενεργειών που αναmicroενόταν να επινοήσουν οι σύντροφοί τους ήτανακριβώς το χειρότερο που θα microπορούσαν να φανταστούν

laquo∆ιώξτε τους ∆ε χρειάζεται να το συζητάmicroεraquo είπε ένας απότους γηραιότερους υπουργούς συνοψίζοντας το θέmicroα πριν αρ-χίσουν ακόmicroη καλά καλά οι διαβουλεύσεις

Ο microόνος που έφερε αντιρρήσεις ήταν ένας από τα microέλη τηςκυβέρνησης σύmicroβουλος στο Υπουργείο ∆ικαιοσύνης ειδικόςνοmicroικός σύmicroβουλος της κυβέρνησης και ο ίδιος ο συντάκτης τηςαντιτροmicroοκρατικής νοmicroοθεσίας που θα αποτελούσε τη βάση γιατην άmicroεση απέλαση Σύmicroφωνα microε αυτόν το πρόβληmicroα δεν ήτανκαν περίπλοκο Αν σκέφτονταν να χρησιmicroοποιήσουν τον αντι-τροmicroοκρατικό νόmicroο δεν υπήρχε νοmicroική βάση για να απελάσουντους πέντε τροmicroοκράτες αλλά επειδή δεν ήταν καιρός για νο-microικές σοφιστείες η κυβέρνηση οmicroόφωνα microαζί microε τον νοmicroικόσύmicroβουλο αποφάσισε να απελάσει αmicroέσως τους πέντε microε βάσηακριβώς τον αντιτροmicroοκρατικό νόmicroο που αφορούσε στην πρά-ξη microόνο ξένους πολίτες και ως εκ τούτου δεν αποτελούσε κανθέmicroα του Υπουργείου ∆ικαιοσύνης

laquo∆εν microπορεί να κρατάει κανείς το νόmicroο υπό microάλης σε τέτοιεςπεριπτώσειςraquo είπε το microέλος του κυβερνητικού συmicroβουλίου που

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 25

ήταν υπεύθυνο για θέmicroατα ξένων πολιτών συνοψίζοντας κοmicro-ψά την απόφαση Ήταν το νεαρότερο microέλος της κυβέρνησης ήτανγυναίκα και πολύ αποφασιστική σε σχέση microε τους άρρενες συ-ναδέλφους της που είχαν τα διπλά της χρόνια

Γιrsquo αυτήν η 25η Απριλίου ηmicroέρα Παρασκευή είχε ως εκ τού-του αποβεί microια ηmicroέρα γεmicroάτη πρακτικά καθήκοντα από νωρίςτο πρωί microέχρι αργά microετά τα microεσάνυχτα Πρώτα έπρεπε να προ-σπαθήσει για την επίλυση των νοmicroικών θεmicroάτων ndashόσο πιο καλάmicroπορούσε βεβαίωςndash και microετά να τακτοποιήσει χίλιες δυο πρα-κτικές λεπτοmicroέρειες σε σχέση microε την καθαυτό απέλαση Οι Γερ-microανοί για παράδειγmicroα είχαν υποσχεθεί να στείλουν ένα αερο-πλάνο που θα microετέφερε τους συmicroπατριώτες τους αλλά εκείνοδε φάνηκε ποτέ αν και αυτό δεν έπαιζε microεγάλο ρόλο αφού ήδηαπό την αρχή και για σιγουριά είχε παρθεί η απόφαση να έχουνένα σουηδικό αεροπλάνο σε αναmicroονή για παν ενδεχόmicroενο Γε-microάτο καύσιmicroα έτοιmicroο microε ξεκούραστο και ευδιάθετο πλήρωmicroακαι νοσηλευτικό προσωπικό βρισκόταν ήδη και περίmicroενε στοαεροδρόmicroιο της Αρλάντα

Η υγεία των απελαθέντων είχε δηmicroιουργήσει προβλήmicroαταΚανείς τους δεν ήταν σε άριστη κατάσταση αλλά για τρεις απόαυτούς οι γιατροί είχαν δώσει εν πάση περιπτώσει άδεια και microετον τέταρτο τα πράγmicroατα ήταν ακόmicroη απλούστερα Έφερε τό-σο βαριά εγκαύmicroατα που αν microετακινούσες λίγο το κρεβάτι τουαπό εκεί που ήταν θα ισοδυναmicroούσε microε πραγmicroατική εκτέλεσηΓιrsquo αυτό και αναγκάστηκαν να κάνουν λίγη υποmicroονή καmicroιά βδο-microάδα microέχρι να σταθεροποιηθεί η κατάστασή του αρκετά ώστενα microπορεί να επιζήσει κατά τη microεταφορά του στη ∆υτική Γερ-microανία Το να τον στείλουν έτσι όπως ήταν και να πεθάνει στοδρόmicroο δεν ήθελαν ούτε να το σκέφτονται Κάτι τέτοια έκαναντον κόσmicroο να θέλει να εκδικηθεί Αλλά microετά από microια εβδοmicroάδαείχε δοθεί άδεια να microεταφερθεί στην πατρίδα του και microόλιςέφτασε εκεί νοσηλεύτηκε άλλη microια εβδοmicroάδα σε γερmicroανικό νο-σοκοmicroείο και microετά πέθανε

Το πέmicroπτο microέλος της οmicroάδας των τροmicroοκρατών η microόνη γυ-

26 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

ναίκα που είχε συmicromicroετάσχει στην κατάληψη της πρεσβείας ήταναυτή που αποτέλεσε το microεγάλο πρόβληmicroα διότι εκεί οι γνώmicroεςτων γιατρών διίσταντο κατά πολύ Ο πρώτος γιατρός που ρωτή-θηκε δεν έβλεπε κανένα απολύτως κώλυmicroα στην πραγmicroατοποίη-ση της απέλασής της αλλά όταν εmicroφανίστηκαν το αρmicroόδιο κυ-βερνητικό στέλεχος microια microεγάλη συνοδεία αστυνοmicroικών και τοαπαραίτητο νοσηλευτικό προσωπικό για να την παραλάβουναπό το νοσοκοmicroείο ο υπεύθυνος αρχίατρος άρχισε να προβά-λει κάποιες αντιρρήσεις Στο τέλος έπαιξε και τον άσο που κρα-τούσε στο microανίκι του και απλώς αρνήθηκε να της δώσει εξιτή-ριο Αν την έπαιρναν από εκεί θα έπρεπε να αναλάβει κάποιοςάλλος την ιατρική ευθύνη και εκτός αυτού ήθελε και microια βε-βαίωση από το κυβερνητικό στέλεχος ότι ο ίδιος είχε εναντιω-θεί στη microεταφορά της

Αν τώρα αυτό που είχε κατά νου ήταν το καλό της ασθενούςmicroάλλον ανόητα είχε πράξει διότι είχε υποτιmicroήσει προφανέστα-τα την αντίπαλό του και σε τέτοιες περιπτώσεις δεν κέρδιζε κα-νείς νίκες περιφερόmicroενος microε το νόmicroο υπό microάλης Εντελώς ανέκ-φραστο το κυβερνητικό στέλεχος έβγαλε το στιλό του και υπέ-γραψε το εξιτήριο Μετά έγραψε και microια βεβαίωση την οποίαέδωσε στον κύριο γιατρό και εν συνεχεία η ίδια και η ακολου-θία της πήραν την ασθενή και κατευθύνθηκαν στο αεροδρόmicroιοτης Αρλάντα Αmicroέσως microετά τις τρεις το απόγευmicroα ηmicroέρα Σάβ-βατο απογειώθηκε επιτέλους το κυβερνητικό αεροπλάνο microεπροορισmicroό κάποια microυστική περιοχή στη ∆υτική Γερmicroανία microε-ταφέροντας τέσσερις Γερmicroανούς τροmicroοκράτες

Αυτό που είχε συmicroβεί δεν ήταν βεβαίως καmicroιά ευχάριστηιστορία αλλά microέσα στην ατυχία της η κυβέρνηση είχε την τύχηνα έχει την οmicroόφωνη υποστήριξη της κοινής γνώmicroης Κι επιπρο-σθέτως η ευαρέσκεια για πρώτη φορά προερχόταν τόσο απότον κόσmicroο όσο και από εκείνα τα microίντια Ο microέσος Σουηδός ήτανγια να το πούmicroε καθαρά οργισmicroένος Πολύ microη σουηδικό και ταυ-τόχρονα τόσο χαρακτηριστικά γερmicroανικό να φορτώνουν τα δι-κά τους προβλήmicroατα στους φιλειρηνικούς γείτονές τους κατά τέ-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 27

τοιον τρόπο Κάτι που δυστυχώς οι Γερmicroανοί συνήθιζαν να κά-νουν εδώ και πολύ καιρό ∆ιότι microε λίγα λόγια οι Γερmicroανοί είχαντους τροmicroοκράτες που τους άξιζαν και εκτός αυτού όλοι όσοιπήγαιναν στο εξωτερικό το χειmicroώνα γνώριζαν πως οι Γερmicroανοίπάντα χώνονταν πρώτοι στις ουρές των τελεφερίκ στις πιο δη-microοφιλείς πίστες σκι της Ευρώπης και παρά το γεγονός ότι αυτέςβρίσκονταν ως επί το πλείστον στην Αυστρία ή στην Ελβετία

Στα microέσα microαζικής επικοινωνίας οι διάφοροι αρθρογράφοικαι συντάκτες και οι λεγόmicroενοι ειδικοί είχαν επιδοθεί σε έναόργιο επιθέσεων κατά των αποτυχιών και των λαθών της γερ-microανικής κυβέρνησης Η γερmicroανική κυβέρνηση δεν είχε απλώςαποφύγει να αναλάβει κάθε ευθύνη αλλά είχε κι από πάνω τοθράσος να microεταβιβάσει κυριολεκτικά τις δικές της ευθύνες στησουηδική κυβέρνηση στη σουηδική αστυνοmicroία και στον σουη-δικό λαό Εκτός αυτού οι Γερmicroανοί αποδεικνύονταν τόσο από-λυτα και ολοκληρωτικά ανίκανοι ώστε το microοναδικό λογικό συ-microπέρασmicroα που θα microπορούσε να εξαχθεί ήταν ότι η γερmicroανικήπρεσβεία θα πρέπει να άρπαξε από microόνη της φωτιά και ότι η συmicro-βολή των τροmicroοκρατών στην όλη υπόθεση θα έπρεπε να θεω-ρείται microάλλον αποτέλεσmicroα και όχι αιτία

Αν καλοσκεφτόταν κανείς τι είχε συmicroβεί ο τρόπος microε τονοποίο αντιmicroετώπισαν τα microίντια την κατάσταση ήταν σχεδόν υπερ-βολικός και microε microία microόνο εξαίρεση την οποία έβρισκες φυσικάστη microεγάλη συντηρητική πρωινή εφηmicroερίδα Στο κεντρικό τηςάρθρο ndashlaquoσε αυτό το ληmicroέρι των γενικώς ολιγόνοων και microετα-στραφέντων οπορτουνιστώνraquo όπως τους αποκαλούσε ο πρω-θυπουργός όταν ξεχείλιζε από διάθεσηndash είχε προσθέσει microιασύντοmicroη πτυχή όπου ο συντάκτης είχε το θράσος να συγκρίνειτην κατάληψη της πρεσβείας από Γερmicroανούς τροmicroοκράτες microετην ανατίναξη του γεmicroάτου απεργοσπάστες αγγλικού πλοίουlaquoΑmicroάλθειαraquo από τον Άντον Νίλσον και τους συντρόφους τουστο Μάλmicroε πριν από εξήντα επτά χρόνια

Αυτό για να το πούmicroε ήπια εξόργισε τον υπουργό Οικονο-microικών και Νέστορα της κυβέρνησης έτσι που microετά από microια

28 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

εβδοmicroάδα έχωσε τους αντίχειρες στις τιράντες του και στη διάρ-κεια ενός υπέροχου microπουρζουάδικου δείπνου που παρέθεσανοι εκπρόσωποι της αγοράς laquoέψαλε τον αναβαλλόmicroενο στον αρ-χισυντάκτη της εφηmicroερίδαςraquo Σύmicroφωνα microε παρόντες microάρτυρεςη οmicroιλία του υπήρξε άκρως απολαυστική και ndashαν σκεφτεί κα-νείς το περιορισmicroένο κοινωνικοπολιτικό κατεστηmicroένο στη microικρήχώρα που λέγεται Σουηδίαndash άκρως λογική κατόπιν όσων είχανσυmicroβεί Αλλά πέρα από αυτά δεν έγινε ουσιαστικά τίποτα ∆ιό-τι το όλο πράγmicroα ήταν πολύ microη σουηδικό για να εξελιχθεί σε κά-τι περισσότερο

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 29

III

Ηαστυνοmicroική έρευνα που ακολούθησε δεν ήταν κακήΠανάθλια ήταν Αν microάλιστα λάβαινες υπόψη σου ότιεπρόκειτο για ένα από τα σοβαρότερα εγκλήmicroατα στην

ιστορία της χώρας microετά τον πόλεmicroο δε θα microπορούσες να κατα-λάβεις εύκολα πώς εξελίχθηκε έτσι Μία από τις εξηγήσεις πουδόθηκαν και συζητήθηκαν σε επίπεδο ανώτατης αστυνοmicroικήςηγεσίας ndashmicroεταξύ άλλων σε εmicroπιστευτικές συνοmicroιλίες του αρχη-γού της σουηδικής αστυνοmicroίας microε τους στενότερους και ηλικια-κά νεότερους συνεργάτες τουndash ήταν ότι η κυβέρνηση κατά κά-ποιον microυστηριώδη τρόπο έδειχνε πραγmicroατικά αδιάφορη να συ-ζητήσει το θέmicroα και ότι αυτή η στάση είχε microεταδοθεί και στηναστυνοmicroία ∆ιότι ήταν ένα έγκληmicroα καθαρά πολιτικό και είχεςταυτόχρονα microια κυβέρνηση που εντελώς απροκάλυπτα παρα-microέριζε την όλη υπόθεση από το δικό της τραπέζι συζητήσεων ndashοπότε τι να σου κάνει κι η αστυνοmicroία

Ο αρχηγός του τmicroήmicroατος Αντιmicroετώπισης Εγκληmicroάτων Βίαςτης αστυνοmicroίας της Στοκχόλmicroης δεν ήταν άνθρωπος που ασχο-λούνταν microε πολιτικές θεωρητικολογίες Αυτά microπορούσαν να τακάνουν άλλοι και η στάση που κρατούσε η κυβέρνηση στο έναή στο άλλο θέmicroα τον άφηνε παγερά αδιάφορο Ούτε που τουςψήφιζε εξάλλου Αντιθέτως ήταν πυρ και microανία που είχαν χώ-σει την ουρά τους στην έρευνά του και είχαν στείλει στο σπίτιτους τους δράστες Πώς δηλαδή να διεξήγε έρευνα εγκλήmicroατοςαν δεν είχε τη δυνατότητα να ανακρίνει τους υπόπτους

Ο ίδιος είχε πραγmicroατικά διακαή επιθυmicroία να microιλήσει microε τουςδράστες Με την ησυχία του microε τη σειρά και όσες φορές χρεια-ζόταν για να microπουν όλα τα κοmicromicroάτια του παζλ στη θέση τουςΑυτό το είχε καταφέρει αναρίθmicroητες φορές παλιότερα και ήτανπεπεισmicroένος ότι θα είχε κάνει το ίδιο και αυτή τη φορά και δί-χως καν τη βοήθεια διερmicroηνέα ∆ιότι σε αντίθεση microε τους συ-

ναδέλφους του είχε όντως πάρει πτυχίο από το σχολαρχείο Βιτ-φέλντσκα στο Γκέτεmicroποργκ και τα γερmicroανικά που είχε microάθειστο σχολείο λειτουργούσαν ακόmicroη άψογα Αυτό που είχε κατα-φέρει να κάνει η κυβέρνηση από ερευνητικής απόψεως ήτανκαθαρό σαmicroποτάζ Και το χειρότερο ήταν πως οι κυβερνητικοίέδειχναν να microην έχουν καταλάβει τι έκαναν

Τώρα ο αρχηγός και οι συνάδελφοί του αρκέστηκαν να διε-ξαγάγουν microια τεχνική έρευνα σε συνθήκες που microόνο ιδανικές δενήταν Ήδη microετά την έκρηξη ο τόπος του εγκλήmicroατος έmicroοιαζε σαννα είχε περάσει τυφώνας Σύmicroφωνα microε όσα είχαν πει οι τροmicroο-κράτες από τηλεφώνου όταν καλούσαν για να θέσουν τους εκ-βιαστικούς όρους τους στην κυβέρνηση είχαν τοποθετήσει δεκα-πέντε κιλά ΤΝΤ στο κτίριο και δεν υπήρχε απολύτως τίποτα στοντόπο του εγκλήmicroατος που να διέψευδε τον παραπάνω ισχυρισmicroό

Η παρέmicroβαση της πυροσβεστικής όσο αναπόφευκτη κι ανήταν δεν είχε κάνει καλύτερα τα πράγmicroατα οι τόνοι νερού πουείχαν πέσει στα ερείπια δεν microπορούσαν να προmicroηνύουν τίποτακαλό Αλλά αυτό που είχε εξοργίσει τον αρχηγό και τους συνα-δέλφους του ήταν όλοι οι κατά το microάλλον ή ήττον άσχετοι άν-θρωποι που έτρεχαν πέρα δώθε στον τόπο του εγκλήmicroατος ΟιΓερmicroανοί συνάδελφοι για παράδειγmicroα ανήκαν σε αυτό τονόχλο των περιπλανώmicroενων έστω κι αν ο ίδιος κατανοούσε απο-λύτως το ενδιαφέρον τους Αν ήθελε να είναι κανείς τυπικός οσυγκεκριmicroένος τόπος εγκλήmicroατος ήταν όντως γερmicroανικό έδα-φος οπότε δεν είχε καmicroία πιθανότητα να τους ζητήσει να φύ-γουν από εκεί

Το ίδιο συνέβαινε και microε τους laquoάκαπνουςraquo από την Ασφά-λεια και microε την άκρως ενοχλητική παλιοσυνήθεια που είχαν ναστέκονται πάνω από τους πραγmicroατικούς αστυνοmicroικούς όταν οιδεύτεροι προσπαθούσαν να κάνουν τη δουλειά τους Και σαννα microην ήταν αρκετό αυτό είχαν το θράσος να του προτείνουν να

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 31

Το ΤΝΤ (τρινιτροτολουόλη) είναι ένα από τα συχνότερα χρησιmicroο-ποιούmicroενα εκρηκτικά (ΣτΜ)

χρησιmicroοποιήσει τους δικούς τους τεχνικούς αλλά τότε τους απέ-πεmicroψε σκαιότατα διότι αν άρχιζε να δουλεύει έτσι δε θα προ-λάβαινε να κάνει ούτε το ένα ούτε το άλλο και δεν είχε διόλουσκοπό να σπαταλάει το χρόνο του κατουρώντας δεξιά αριστε-ρά σαν τα σκυλιά που ορίζουν τα laquoχωράφιαraquo τους Αυτό το άφη-νε σε άλλους και αν δεν εmicroπιστεύονταν τον ίδιο και τους άντρεςτου ας αναλάmicroβαναν όλη τη δουλειά οι ίδιοι

Αλλά τα πράγmicroατα δεν είχαν πάει καλά και όταν ο αστυνο-microικός διευθυντής microετά από microια βδοmicroάδα ndashσχεδόν την ίδια microέραπου κατήργησαν τον εξωτερικό αποκλεισmicroό της περιοχήςndash τουανακοίνωσε ότι οι περαιτέρω έρευνες θα γίνονταν από την Αστυ-νοmicroία Ασφαλείας κι ο αρχηγός ένιωσε σχεδόν ανακούφιση

Πάντως ο ίδιος και οι συνάδελφοί του κατάφεραν να κατα-νοήσουν αρκετά τον τρόπο microε τον οποίο πρέπει να είχε γίνει ηέκρηξη ∆εν υπήρχε τίποτα που να καταδεικνύει ότι οι τροmicroο-κράτες είχαν ανατινάξει συνειδητά το κτίριο στον αέρα Αντι-θέτως τα περισσότερα στοιχεία έδειχναν προς την κατεύθυνσηενός συνδυασmicroού ατυχήmicroατος γκάφας και άγνοιας και αυτόςπου microάλλον ήταν υπαίτιος ήταν ο ίδιος ο laquoειδικός ανατινάξεωνraquoτων τροmicroοκρατών ο οποίος όπως όλα τα παιδάκια έβαλε ταδάχτυλά του σε λάθος microέρος Σίγουρα δε θα τα είχε καταφέρεινα περάσει microια συνήθη σουηδική εξέταση στις ανατινάξεις Αυ-τό απεδείχθη microε την απαιτούmicroενη σαφήνεια από τις καλωδιώ-σεις και τις συνδέσεις που βγήκαν σώες από την έκρηξη έστωκι αν οι απογευmicroατινές εφηmicroερίδες εγκωmicroίασαν τις γνώσεις τουΓερmicroανού στον τοmicroέα αυτόν

Αλλά δεν έγινε τίποτα περισσότερο από αυτά και όσοναφορούσε τον ίδιο τον αρχηγό του ήταν αδιάφορο Το ποιαήταν πραγmicroατικά τα πορίσmicroατα της Ασφάλειας και τι είχε κα-ταφέρει microε την έρευνα που ανέλαβε από την αστυνοmicroία παρέ-microεινε καθώς ειπώθηκε ασαφές Εν πάση περιπτώσει δεν έκα-ναν κάτι που να οδήγησε σε νοmicroικά microέτρα ή σε microηνύσεις αλλάόπως πάντα λειτούργησαν laquoεν κρυπτώ και παραβύστωraquo και αντον ρωτούσε κανείς περί αυτού microπορούσε σίγουρα να πει ότι

32 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

όπως και τόσες φορές παλιότερα δεν είχαν καταφέρει καιπολλά Αν και δε χρειαζόταν να είναι κανείς αστυνοmicroικός γιανα υπολογίσει ότι πρέπει να υπήρχαν περισσότεροι εmicroπλεκό-microενοι από τους έξι τροmicroοκράτες που είχαν καταλάβει το κτίριοτης πρεσβείας

Ποιος ή ποιοι άραγε θα microπορούσαν ειδάλλως να είχαν αφή-σει το microήνυmicroα το οποίο στη microία το microεσηmicroέρι την Πέmicroπτη 24Απριλίου είχε καταλήξει στα κουτιά αλληλογραφίας τριών δια-φορετικών πρακτορείων ειδήσεων που φιλοξενούνταν στα γρα-φεία του ΤΤ στον πρώτο ουρανοξύστη της Χέτοργετ τρία χιλιό-microετρα και πάνω από πέντε λεπτά microε αmicroάξι από τη δυτικογερmicroα-νική πρεσβεία πέρα στο Γιουργκόρντεν Οι έξι microέσα στο κτίριοndashοι laquokommando holger meinsraquo όπως αυτοαποκαλούνταν microεόλα τα γράmicromicroατα πεζά στο όνοmicroαndash δε θα microπορούσαν να το εί-χαν κάνει

Ο αρχηγός του Βίας είχε κάνει πολλές σκέψεις για το τι θαmicroπορούσε να είχε συmicroβεί πριν microπουν εκείνοι οι έξι στην πρε-σβεία Κάπου θα πρέπει να έmicroεναν θα είχαν κάνει αναγνώρισητης περιοχής θα πρέπει να είχαν παρακολουθήσει τους υπαλ-λήλους της πρεσβείας και τις συνήθειές τους να είχαν ερευνή-σει κατάλληλους τρόπους να microεταβούν στην πρεσβεία και ναφύγουν από εκεί αν κάτι πήγαινε στραβά Θα πρέπει να είχανστέγη ένα κρεβάτι να κοιmicroηθούν τραπέζι καρέκλες και microα-χαιροπίρουνα οχήmicroατα για microεταφορά φαγητό και ποτό και όλατα άλλα πρακτικά είδη όπως όπλα εκρηκτικά και πλαστά έγ-γραφα Για όλες αυτές τις προετοιmicroασίες θα είχαν χρειαστεί σί-γουρα κάνα microήνα

Με άλλα λόγια κάποιος θα πρέπει να τους είχε βοηθήσειΠιθανότατα όχι microόνο ένα αλλά περισσότερα άτοmicroα Πιθανότα-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 33

Η οmicroάδα είχε πάρει αυτό το όνοmicroα στη microνήmicroη του Χόλγκερ Μάινςσηmicroαντικού στελέχους της RAF (της Φράξιας Κόκκινος Στρατός ή Μπάα-ντερ-Μάινχοφ) που πέθανε microετά από απεργία πείνας στις φυλακές τουΣτάmicroχαmicromicro στις 9 Νοεmicroβρίου 1974 (ΣτΜ)

τα άτοmicroα που είχαν σχέση microε τη Σουηδία και τη Στοκχόλmicroη Άτο-microα που microιλούσαν σουηδικά που γνώριζαν την περιοχή το περι-βάλλον στο οποίο κινούνταν τα ντόπια ήθη την καθηmicroερινότη-τα και πράγmicroατα αυτονόητα όπως αγορά εισιτηρίων στο microετρόή αγορά microεγάλων ποσοτήτων τροφίmicroων δίχως να κινήσουν τηνπεριέργεια Άτοmicroα συνηθισmicroένα ανώνυmicroα microε λευκό ποινικόmicroητρώο στην ηλικία των τροmicroοκρατών περίπου που έmicroοιαζανπίστευαν και σκέφτονταν όπως και οι τροmicroοκράτες

Ο αρχηγός του Βίας δεν ήταν ο τύπος που σκάλιζε τα πράγ-microατα χωρίς λόγο Στο επάγγελmicroά του είχε microάθει ότι η απλούστε-ρη εξήγηση ήταν η σωστή Μια οmicroάδα νεαροί φοιτητές σκέφτη-κε Ριζοσπάστες microε κίνητρα microε αυτοπειθαρχία και microε καλό microυα-λό Ίσως και να ζούσαν microαζί σε κάποια από εκείνες τις περίερ-γες κολεκτίβες για τις οποίες διάβαζε στην εφηmicroερίδα Και microάλ-λον δε χρειαζόταν και πολύ microυαλό για να καταλάβει κανείς ότιήταν Σουηδοί σκέφτηκε ο αρχηγός του τmicroήmicroατος ΑντιmicroετώπισηςΕγκληmicroάτων Βίας στην αστυνοmicroία της Στοκχόλmicroης

Όταν παρέδωσε την υπόθεση στο συνάδελφο της Ασφάλειαςπου θα αναλάmicroβανε την ευθύνη της έρευνας του είχε microιλήσεικαι για τις σκέψεις του Μερικές κουβέντες microόνο στα όρθια τιςοποίες microάλλον δεν έπρεπε να τις πει καθόλου Ο συνάδελφος δενήταν πραγmicroατικός αστυνοmicroικός αλλά ένας αστυνοmicroικός διευ-θυντής microε νοmicroικές σπουδές πίσω του από εκείνο το είδος τωνσυνηθισmicroένων εγωκεντρικών τύπων και φυσικά η αντίδρασήτου ήταν η αναmicroενόmicroενη

Είχε γνέψει microrsquo εκείνο ακριβώς το ύφος που έχουν κάτι τέτοιοιπου καταλαβαίνουν καλύτερα απrsquo όλους τους άλλους αναστέ-ναξε κουρασmicroένα και χάιδεψε microε το δείκτη του που microόλις είχεβγει από τη microανικιουρίστα τη microακριά του microύτη laquoΜας πέρασε σί-γουρα κι εmicroάς αυτή η σκέψη από το microυαλόraquo είπε ο αστυνοmicroικόςδιευθυντής microε microπλαζέ ύφος κι αυτό ήταν όλο Ο αρχηγός τουτmicroήmicroατος Βίας άρχισε σύντοmicroα να σκέφτεται όλο και λιγότεροτην υπόθεση και microόλις microετά από κάνα δυο χρόνια παρέλειπε νατην περιλαmicroβάνει και στο ρεπερτόριο των ηρωικών αστυνοmicroι-

34 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

κών ιστοριών που συνήθιζε να αφηγείται όταν συναντούσε πραγ-microατικούς συναδέλφους ∆ιότι στο ρεπερτόριο είχε πια φρεσκό-τερες και καλύτερες ιστορίες

Η Αστυνοmicroία Ασφαλείας εδώ που τα λέmicroε είχε αρκετά στοι-χεία για να δουλέψει microε την υπόθεση Οι προειδοποιήσεις ότιΓερmicroανοί τροmicroοκράτες σχεδίαζαν να κάνουν κάτι σε σουηδικόέδαφος είχαν πυκνώσει ένα χρόνο πριν από την κατάληψη τηςπρεσβείας Είχαν και microικρά και microεγάλα στοιχεία ακριβώς όπωςγίνεται συνήθως ανώνυmicroες πληροφορίες εmicroπιστευτικές πλη-ροφορίες από διάφορους πληροφοριοδότες και ακόmicroη microια έκ-θεση που είχε συντάξει ένας από τους δικούς της microυστικούς πρά-κτορες Αλλά όλα αυτά είχαν κάτι κοινό ∆εν υπήρχε τίποτα συ-γκεκριmicroένο και απτό και την άνοιξη φάνηκε πως όλα αυτά εί-χαν πλέον καταλαγιάσει Ο χώρος των πληροφοριοδοτών τουςείχε βουβαθεί Ούτε οι καλύτεροι από αυτούς δεν είχαν να πουντο παραmicroικρό

Μερικές πληροφορίες και παρατηρήσεις είχαν επίσης φτά-σει στην Ασφάλεια από συναδέλφους της ανοιχτής δραστηριό-τητας Επρόκειτο κυρίως για laquoύποπτα οχήmicroαταraquo και laquoύποπταάτοmicroαraquo που είχαν παρατηρηθεί κοντά και γύρω από την πρε-σβεία της ∆υτικής Γερmicroανίας κατά την περίοδο της τροmicroοκρα-τικής ενέργειας αλλά παρόλο που σπατάλησαν πολύ καιρό νατο ψάξουν δεν έδωσε τίποτα Ήταν όπως ακριβώς γινόταν microετις πληροφορίες αυτού του είδους ποτέ δεν έδιναν τίποτα Καιαυτά σε αντίθεση microε τη δική τους δραστηριότητα την οποίαέλεγχαν οι ίδιοι microε τη microορφή παρακολούθησης διείσδυσης καισυγκεκριmicroένης συγκέντρωσης στοιχείων microέσω τηλεφωνικώνυποκλοπών υποκλοπών σηmicroάτων και άλλων ηλεκτρονικών πα-ρακολουθήσεων

Οι επαναλαmicroβανόmicroενοι ισχυρισmicroοί των microίντια ότι η Αστυ-νοmicroία Ασφαλείας είχε αγνοήσει συγκεκριmicroένη εικόνα απειλήςείχαν συζητηθεί σε πολλές συναντήσεις της ηγεσίας της Ασφά-λειας όπως και στην υπεύθυνη κοινοβουλευτική ηγεσία της ενλόγω υπηρεσίας Όπως και τόσες φορές άλλοτε κατάφεραν να

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 35

αποδείξουν ότι επρόκειτο για καθαρές ανοησίες και για ανε-δαφικές εικασίες Το σίγουρο ήταν ότι ο απώτερος στόχος όλωναυτών ήταν να βλάψουν την υπηρεσία Είχαν λάβει microέτρα ταοποία έπρεπε να ληφθούν και microέσα σε microερικές εβδοmicroάδεςόταν οι φήmicroες είχαν φουντώσει για τα καλά έβαλαν την πρε-σβεία της ∆υτικής Γερmicroανίας στον κατάλογο φρουρούmicroενωνκτιρίων microε αυστηρή προτεραιότητα

Τα αποτελέσmicroατα αυτών των microέτρων ήταν σαφέστατα ∆ενείχαν προκύψει ενδείξεις ότι κάτι ύποπτο συνέβαινε και ανα-κάλεσαν την έξτρα φρούρηση κάτι που τους ήρθε κουτί microιαπου το τmicroήmicroα για τους Ρώσους εκείνη την περίοδο παρουσίασεαπρόσmicroενη και microεγάλη ανάγκη για περισσότερο προσωπικό Οιβουλευτές που συmicromicroετείχαν στη διοίκηση ήταν κι αυτοί απολύ-τως ικανοποιηmicroένοι microε την έκθεση που είχαν λάβει Η κατάλη-ψη της δυτικογερmicroανικής πρεσβείας ήταν ένα microεmicroονωmicroένο γε-γονός σχεδιασmicroένη και εκτελεσmicroένη από microια φράξια της γερ-microανικής τροmicroοκρατίας που θα microπορούσε να περιγραφεί σαν microιαοmicroάδα βίαιων τυχοδιωκτών από το Πανεπιστήmicroιο της Χαmicroδελ-βέργης σύmicroφωνα microε πληροφορίες από τους συναδέλφους τηςγερmicroανικής Αστυνοmicroίας Ασφαλείας πολλοί από τους πιο γνω-στούς συντρόφους τους ndashαπό τον δυστυχώς ιδιαίτερα ευρύ κύ-κλο των ριζοσπαστικών στοιχείωνndash είχαν διαφωνήσει έντονα microεαυτό που είχε συmicroβεί Η κατάληψη της πρεσβείας δεν είχε ωφε-λήσει τον κοινό αγώνα

Για να microπορέσει ο αγώνας να έχει επιτυχή κατάληξη απαι-τείτο καλύτερος σχεδιασmicroός και πιο οργανωmicroένες microορφές πά-λης Η σουηδική Αστυνοmicroία Ασφαλείας όλως παραδόξως είχεκαταλήξει στο ίδιο συmicroπέρασmicroα στην έκθεση που παρέδωσε στηδιοίκησή της σε λιγότερο από ένα χρόνο microετά την κατάληψηlaquoΜεταξύ άλλων και για το λόγο αυτόν ο κίνδυνος για microια νέακαι παρόmicroοια ενέργεια στη σουηδική επικράτεια που θα στρέ-φεται κατά γερmicroανικών ή σουηδικών συmicroφερόντων και θα διε-ξαχθεί από Γερmicroανούς τροmicroοκράτες πρέπει να εκτιmicroηθεί ωςελάχιστοςraquo Υπήρχαν laquoάλλοι κίνδυνοι πολύ σοβαρότεροιraquo και

36 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

ανεξαρτήτως του αν όλα αυτά ήταν αληθή ή ψευδή ο ισχυρισmicroόςπερί του αντιθέτου θα ήταν γραφειοκρατική αυτοκτονία Καιέτσι έκλεισε η έρευνα της Αστυνοmicroίας Ασφαλείας για την κα-τάληψη της πρεσβείας

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 37

Page 13: Μετάφρασηαπότασουηδικά:ΓρηγόρηςΝ.Κονδύληςwebdata.psichogios.gr/sample/9789604967377.pdf · i ¥ª µπ°¥23 𧩠¬±1975¬¦ ª °¬®¨

κατάστασης εκείνοι τον άφησαν για να συσκεφθούν και ένα τέ-ταρτο αργότερα ήρθε ασθmicroαίνων ένας αρχιεπιθεωρητής από τοΤάξης και του ανακοίνωσε ότι αυτά τα laquoγερmicroανικά καθάρmicroα-ταraquo είχαν πάει και microοίραζαν αmicroερικανικά στρατιωτικά ρεβόλ-βερ microεγάλου διαmicroετρήmicroατος στους Σουηδούς συναδέλφους τουςΈτσι για laquoνα έχουν να κρατάνε κάτι καλύτερο από ένα ευτε-λές πιστόλι microάρκας Βάλτερ όταν τα πράγmicroατα θα σοβάρευανraquoΟ αρχηγός του Βίας άφησε έναν αναστεναγmicroό αγανάκτησης καιείπε στον αρχιεπιθεωρητή να σταmicroατήσει το ταχύτερο δυνατόναυτές τις laquoφιλανθρωπικές δραστηριότητεςraquo και να φροντίσειαυτοπροσώπως να συγκεντρωθούν όλα τα laquoδώραraquo που είχανmicroοιραστεί

laquoΑλλιώς θα εξαγριωθούν microαζί microας τα παιδιά του Τεχνικούraquoπρόσθεσε ακαδηmicroαmicroκά και microε παιδαγωγικό ύφος ∆ιότι ασχέ-τως από την έκβαση της υπόθεσης κάποια στιγmicroή θα γινότανεξονυχιστική έρευνα στον τόπο του εγκλήmicroατος και microεγάλο microέ-ρος της έρευνας θα αφιερωνόταν στο να βρουν ποια σφαίραέπεσε και από ποιο όπλο Κι αυτό το ήξερε πολύ καλά ο ίδιοςmicroια που είχε αφιερώσει πάνω από είκοσι χρόνια στην εξιχνία-ση ειδεχθών εγκληmicroάτων βίας

Ο αντίπαλος microέσα στην πρεσβεία δεν είχε εκφράσει γενικώςκάποια συγκεκριmicroένη δυσαρέσκεια για τη νέα τακτική τηςσουηδικής αστυνοmicroίας Ήταν εξάλλου απασχοληmicroένοι microε τονέλεγχο της κατάστασης και συνάmicroα microε τις διαπραγmicroατεύσεις τό-σο microε τη δική τους όσο και microε τη σουηδική κυβέρνηση για τα αιτή-microατα που είχαν θέσει Άmicroεση απελευθέρωση είκοσι έξι συντρό-φων τους από τις γερmicroανικές φυλακές microεταξύ αυτών και τωνηγετών της οργάνωσης Μπάαντερ-Μάινχοφ Μεταφορά microε αε-ροπλάνο σε χώρα που θα τους υποδεχόταν φιλικά και 20000δολάρια για τον καθένα από τους αποφυλακισmicroένους Αν δεν ικα-νοποιούσαν τα αιτήmicroατά τους θα άρχιζαν να σκοτώνουν τουςοmicroήρους έναν κάθε microία ώρα αρχίζοντας από τις δέκα το βράδυΑυτό ήταν καθαρά και ξάστερα

Πέρασαν πολλές ώρες αναmicroονής δίχως να συmicroβεί κάτι αξιο-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 17

σηmicroείωτο και καθώς η ώρα πλησίαζε δέκα αποφάσισαν ndashλόγωέλλειψης καλύτερου που ούτως ή άλλως δεν υπήρχεndash να επιτα-χύνουν τις προετοιmicroασίες για την επίθεση microε δακρυγόνα αέριατην οποία σκέφτονταν εδώ και αρκετές ώρες

Η ώρα πήγε δέκα και τέταρτο πριν φτάσει η τελική απόφα-ση της γερmicroανικής κυβέρνησης στη Βόννη ndashmicroέσω της σουηδικήςκυβέρνησης στη Στοκχόλmicroηndash στους τροmicroοκράτες στην πρεσβείατης Στοκχόλmicroης Σε microια τέτοια περίπτωση όπου ένα ουσιαστι-κό κοmicromicroάτι της τακτικής των αστυνοmicroικών δυνάmicroεων ήταν ναπροσπαθούν να κερδίζουν συνεχώς χρόνο και να καθυστερούνκατά το δυνατόν η καθυστέρηση αυτή ήταν εντελώς φυσιολο-γική και microέχρι στιγmicroής δεν είχε συmicroβεί τίποτα Αλλά microερικά λε-πτά αργότερα κάποιος εκεί microέσα πρέπει να κουράστηκε να πε-ριmicroένει πήγε και πήρε τον εmicroπορικό ακόλουθο της πρεσβείαςτον οδήγησε microπροστά σε ένα παράθυρο και τον πυροβόλησεαπό πίσω πετώντας τον κάτω

Ένας από τους ντετέκτιβ της αστυνοmicroίας τοποθετηmicroένος σεmicroια εσοχή microιας γειτονικής πρεσβείας είχε δει τον εmicroπορικόακόλουθο να δολοφονείται και όταν microετέδιδε αυτά που έβλεπεndashlaquoφαίνεται σαν να τον πυροβόλησαν στην πλάτη ή στον αυχέ-ναraquondash ο αρχηγός του τmicroήmicroατος Βίας ένιωσε ξαφνικά αποθαρρυ-microένος Οι συνέπειες του Συνδρόmicroου της Στοκχόλmicroης αυτής τηςνόστιmicroης και παρηγορητικής καραmicroέλας φαίνονταν πλέον πιοαπόmicroακρες από ποτέ Σε λιγότερο από δέκα ώρες είχαν δολο-φονηθεί δύο όmicroηροι

Αν και microετά από λίγη ώρα άρχισε πάλι να ελπίζει Ήταν πε-ρασmicroένες έντεκα και δεν είχαν σκοτώσει άλλον ενώ microερικά λε-πτά αργότερα οι τροmicroοκράτες άφησαν ξαφνικά ελεύθερες τρειςγραmicromicroατείς Μια αχτίδα ελπίδας στο πυκνό απριλιάτικο σκοτά-δι καιhellip ίσως να πήγαιναν καλά τα πράγmicroατα σκέφτηκε ο αρ-χηγός του τmicroήmicroατος Βίας διότι microια επίθεση microε δακρυγόνα δενήταν κάτι που επιθυmicroούσε ιδιαίτερα Κάτι τέτοιο θα microπορούσενα καταλήξει σε περισσότερα θύmicroατα Εξάλλου γνώριζαν καλάπόσοι ήταν οι όmicroηροι Μια οmicroάδα ανθρώπων που microειωνόταν

18 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

γοργά και που δε θα υπήρχε microέχρι το πρωί αν οι τροmicroοκράτεςκρατούσαν το λόγο τους για microία εκτέλεση ανά ώρα

Η λύτρωση ήρθε ένα τέταρτο πριν τα microεσάνυχτα Ο αρχηγόςτου τmicroήmicroατος Βίας είχε βγει από εκείνο το παράπηγmicroα οικοδο-microής όπου είχε εγκαταστήσει το προσωρινό αρχηγείο του για ναπερπατήσει λιγάκι να πάρει λίγο φρέσκο αέρα και να καπνίσειάλλο ένα τσιγάρο Πρώτα είδε τη λάmicroψη από το κτίριο της πρε-σβείας έπειτα ένιωσε το ταρακούνηmicroα εκεί στην κατηφόραόπου στεκόταν και microόλις microετά άκουσε την ακολουθία των εκρή-ξεων Σύννεφα από θρυmicromicroατισmicroένα γυαλιά οικοδοmicroικά υλικάκαπνούς και τέλος οι κραυγές των ανθρώπων microέσα από το κτί-ριο Άνθρωποι που σκαρφάλωναν να βγουν από τα παράθυραπου πηδούσαν ρίχνονταν στο κενό γαντζώνονταν στην πρόσο-ψη γλιστρούσαν έπεφταν σηκώνονταν ξανά ή δε σηκώνοντανποτέ Έτσι τα θυmicroόταν κάθε φορά που τα ξανάφερνε στο microυα-λό του ακριβώς microε αυτή τη σειρά λάmicroψεις ταρακούνηmicroα κρό-τοι καπνός κραυγές άνθρωποι

Σε αντίθεση microε τον ρεπόρτερ της τηλεόρασης που ήταν υπεύ-θυνος για την απευθείας microετάδοση ο ίδιος δεν πετάχτηκε σαντρελός από το φόβο του Τώρα αν microετακινήθηκε λίγο ή αν ανα-πήδησε την ώρα της έκρηξης δεν ήταν κάτι που οφειλόταν σε δι-κή του αντίδραση Αντιθέτως είχε προλάβει να σκεφτεί αρκε-τά Που να πάρει ο διάβολος σκέφτηκε αν και ποτέ του δε βλα-στηmicroούσε Μετά είχε σβήσει το τσιγάρο του και είχε επιστρέψειστην καρέκλα του στο προσωρινό αρχηγείο Πάνω στην ώρα δη-λαδή microια που εκεί microέσα ήταν ήδη σωστό τρελοκοmicroείο

Μισή ώρα αργότερα είχαν περάσει όλα και ως εκ θαύmicroα-τος δίχως απώλειες σοβαρές Με microια εξαίρεση έδειχναν όλοιndashοι τροmicroοκράτες οι όmicroηροι και οι αστυνοmicroικοί στο υπόγειο τηςπρεσβείας και κοντά στο κτίριοndash να έχουν επιζήσει της εκρή-ξεως Πολλοί ήταν τραυmicroατισmicroένοι κάνα δυο microάλιστα σοβαράαλλά όλοι ήταν ζωντανοί

Οι τροmicroοκράτες συνελήφθησαν και αν ο ίδιος και οι συνά-δελφοί του δεν είχαν κάνει κάποιο λάθος πρέπει να είχαν συλ-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 19

ληφθεί όλοι Τουλάχιστον είχαν συλλάβει εκείνους που οι ερευ-νητές του τmicroήmicroατός του είχαν παρατηρήσει και microετρήσει κατάτη διάρκεια της ηmicroέρας και της νύχτας Ένας ήταν ακόmicroη microέσαστην πρεσβεία microόλις τον είχαν βρει ή microάλλον microόλις είχαν βρειτον microισό και τον είχαν αναγνωρίσει πριν από πολλές ώρες Τέσ-σερις από αυτούς είχαν συλληφθεί στο πάρκινγκ πίσω από τοκτίριο της πρεσβείας Προφανώς σε microια απέλπιδα προσπάθειαδιαφυγής microε το ενοικιασmicroένο αυτοκίνητο microε το οποίο είχαν φτά-σει εκεί πριν από δώδεκα ώρες ενέργεια εντελώς ανόητη διό-τι η αστυνοmicroία είχε διασφαλίσει το εν λόγω όχηmicroα ήδη από τοαπόγευmicroα

Ο πέmicroπτος και τελευταίος από τους τροmicroοκράτες είχε συλλη-φθεί καθώς περιπλανιόταν παραπατώντας στον κήπο της νορ-βηγικής πρεσβείας Μαυρισmicroένος από τους καπνούς microε ρούχαπου ακόmicroη κάπνιζαν από την έκρηξη microε καψαλισmicroένα microαλλιάγεmicroάτος εγκαύmicroατα σχεδόν τυφλωmicroένος παντελώς εν συγχύσειΑρχικά τον πέρασαν για κάποιον από τους οmicroήρους Αλλά τώ-ρα είχε λυθεί κι αυτό Τρεις από αυτούς είχαν οδηγηθεί στο νο-σοκοmicroείο ένας ήταν σε άθλια κατάσταση αλλά τους άλλους δύοτους έστειλαν κατευθείαν στα κελιά της αστυνοmicroίας αφού τουςέβαλαν κάποια τσιρότα Όλοι ήταν δεmicroένοι microε χειροπέδες καιδύο από αυτούς είχαν και αλυσίδες στα πόδια για σιγουριά

Ο Γιάρνεmicroπρινγκ είχε φύγει από εκεί λίγο microετά τις δύο τηνύχτα Ήταν ένας από τους τελευταίους άντρες του Ερευνώνπου έφυγαν Είχαν αποmicroείνει οι συνάδελφοι από το Τάξης πουείχαν αναλάβει τη φρούρηση του τόπου εγκλήmicroατος όπως καιοι τεχνικοί της Σήmicroανσης που προσπαθούσαν να ζεσταθούνόσο περίmicroεναν την πυροσβεστική να τελειώσει τη δουλειά τηςΗ ώρα είχε πάει τρεις ώσπου να φτάσει στο σπίτι Εκεί τον πε-ρίmicroενε microια ανήσυχη σύζυγος στα πρόθυρα νευρικού κλονισmicroούκαι τρία microικρά παιδιά που κοιmicroόνταν εκ των οποίων το microεγα-λύτερο είχε αποκοιmicroηθεί από την υπερένταση microπροστά στην τη-λεόραση πριν από πολλές ώρες δίχως όmicroως να είναι καθόλουανήσυχο

20 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

Ο ίδιος ένιωθε παράξενα αποστασιοποιηmicroένος και όταν ησύζυγός του του είπε ότι ο καλύτερος φίλος του και συνάδελφοςΛαρς Μάρτιν Γιούχανσον είχε τηλεφωνήσει καmicroιά δεκαριά φο-ρές όλο το απόγευmicroα και το βράδυ εκείνος απλώς έγνεψε καιέβγαλε το τηλέφωνο από την πρίζα για σιγουριά Μετά είχε κοι-microηθεί έπεσε σε ένα βαθύ ύπνο δίχως όνειρα και ξύπνησε έξιώρες αργότερα Εντελώς καθαρός στο microυαλό έστω κι αν υπήρ-χε ακόmicroη εκείνη η παράξενη αίσθηση πως όσα είχαν γίνει δενείχαν καmicroία σχέση microε τον ίδιο Η microυρωδιά του καmicroένου βακελί-τη ήταν κι αυτή εκεί Θα περάσει σκέφτηκε Θα περάσει

Κατά τη διάρκεια του ∆ευτέρου παγκοσmicroίου πολέmicroου ο Άγ-γλος ηγέτης Ουίνστον Τσόρτσιλ συνήθιζε συχνά να λέει ότιlaquoόποιος έχει προειδοποιηθεί είναι και προετοιmicroασmicroένοςraquo Όλατα δύσκολα χρόνια το επαναλάmicroβανε σχεδόν σαν ξόρκι στοκοινοβούλιο στο κυβερνητικό συmicroβούλιο και σε επίσηmicroες οmicroιλίεςπρος τον βαριά δοκιmicroαζόmicroενο λαό του laquoHe who is forewarnedis also forearmedraquo Και εκ των υστέρων microε όλα τα στοιχεία ανάχείρας βλέποντας πώς τέλειωσε εκείνος ο πόλεmicroος παρά τιςάσχηmicroες πιθανότητες που είχαν να νικήσουν αρχικά microάλλοναυτό που έλεγε συνεχώς πρέπει να ίσχυε για τον ίδιο και για πά-ρα πολλούς από τους συmicroπατριώτες του τουλάχιστον Αλλά τώραστη συγκεκριmicroένη περίπτωση microε την πρεσβεία δεν ίσχυε κάτιτέτοιο διότι όταν συνέβη ήρθε σαν κεραυνός εν αιθρία και απο-τέλεσε καθαρή έκπληξη αν και επί πολλά χρόνια οι προειδο-ποιήσεις έπεφταν βροχή

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 21

II

Οπρώτος από τα microέλη της κυβέρνησης που έmicroαθε τι γινό-ταν δεν ήταν ο υπουργός ∆ικαιοσύνης ndashδιότι αυτόςέπρεπε να είχε ενηmicroερωθεί πρώτοςndash αλλά ο πρωθυ-

πουργός και αυτό οφειλόταν σε κάποια κοινή ανθρώπινη λογι-κή που δεν είχε καmicroία ουσιαστική επίπτωση τελικά

Μόλις ο υπεύθυνος βάρδιας στο Κέντρο ∆ιοίκησης καιΕλέγχου της αστυνοmicroίας διασαφήνισε ότι τα πράγmicroατα ήταν σο-βαρά και δεν επρόκειτο για κάποιο ψεύτικο συναγερmicroό άρπα-ξε το ντοσιέ της υπηρεσίας και έριξε microια microατιά στον κατάλογοτων microέτρων που έπρεπε να ληφθούν σε microια περίπτωση σαν κιαυτή Τα υπόλοιπα ήταν θέmicroα ρουτίνας Πρώτα τηλεφώνησεστον αρχηγό του τmicroήmicroατος Εγκληmicroάτων Βίας που ήταν ο άmicroεσαυπεύθυνος στην αστυνοmicroία της Στοκχόλmicroης Εκείνος είχε απα-ντήσει microε το πρώτο κουδούνισmicroα άκουσε προσεκτικά και τουζήτησε να επανέλθει microόλις microάθαινε κάτι περισσότερο Μετά ουπεύθυνος βάρδιας στο Κέντρο ∆ιοίκησης τηλεφώνησε στονυπεύθυνο της Αστυνοmicroίας Ασφαλείας ο οποίος σύmicroφωνα microε τιςοδηγίες που είχε τηλεφώνησε στον βοηθό υφυπουργό ∆ικαιο-σύνης που ήταν αρmicroόδιος για το πρακτικό microέρος των επαφώντου Υπουργείου ∆ικαιοσύνης και της κυβέρνησης microε την Αστυ-νοmicroία Ασφαλείας

Το τηλέφωνο του βοηθού υφυπουργού ήταν κατειληmicromicroένοκαι ο υπεύθυνος του Κέντρου ∆ιοίκησης όσο περίmicroενε να ελευ-θερωθεί η γραmicromicroή ndashmicroια που τα δευτερόλεπτα κυλούσαν βασα-νιστικά αργάndash και για να microπορεί να κάνει και κάτι άλλο σε πε-ρίπτωση που εκείνος ο βλάκας στην άλλη άκρη της γραmicromicroής θασυνέχιζε να λέει microαλακίες στον αιώνα τον άπαντα είχε microετα-φέρει το κατειληmicromicroένο ακουστικό στο αριστερό χέρι και microε τοδεξί σχηmicroάτισε στο άλλο τηλέφωνο τον απευθείας αριθmicroό τουυφυπουργού παρά τω πρωθυπουργώ Εκείνος απάντησε αmicroέ-

σως και ενηmicroερώθηκε σε λιγότερο από ένα λεπτό Και ακριβώςτη στιγmicroή που τερmicroάτιζε τη συνοmicroιλία του άκουσε ένα laquoεmicroπρόςraquoαπό το κατειληmicromicroένο microέχρι στιγmicroής τηλέφωνο και όσα έγινανmicroετά ήταν απολύτως σύmicroφωνα microε τις γραπτές οδηγίες που είχε

Η παρέκκλιση από τη ρουτίνα δεν είχε ανακαλυφθεί ποτέούτε καν συζητήθηκε ∆εν είχε καmicroία απολύτως σηmicroασία ούτεγια τη σουηδική ούτε για τη γερmicroανική σύγχρονη ιστορία και οίδιος ο υπεύθυνος του Κέντρου ∆ιοίκησης δεν είχε κάνει καmicroίαιδιαίτερη σκέψη σχετικά Κάποια στιγmicroή είχε microιλήσει γιrsquo αυτόαναφέροντάς το σαν microικρή λεπτοmicroέρεια σε microια καλή ιστορίαόταν βρισκόταν microαζί microε συναδέλφους που εmicroπιστευόταν microετάαπό ένα ωραίο δείπνο και τη στιγmicroή που έπιναν το δεύτερο κο-νιάκ microε τον καφέ τους Αλλά τίποτα πέραν αυτού

Ο πρωθυπουργός και ο υπουργός του ήταν ενηmicroερωmicroένοιευθύς εξαρχής ο υπουργός ∆ικαιοσύνης θα πίστευε microέχρι ναπεθάνει ότι ήταν laquoο πρώτος που το έmicroαθεraquo και καθώς η microέραέγερνε προς το βράδυ και οσονούπω προς τη νύχτα ένας αυξα-νόmicroενος αριθmicroός microελών της κυβέρνησης υψηλόβαθmicroοι αστυνο-microικοί και ανώτεροι λειτουργοί της κυβέρνησης είχαν συγκεντρω-θεί στο γραφείο του πρωθυπουργού και κανείς τους δεν ήτανιδιαίτερα χαρούmicroενος Η ζωή τούς φαινόταν βαριά και άδικηδιότι εδώ δεν επρόκειτο γιrsquo αυτούς και για τη Σουηδία που εί-χαν αναλάβει να κυβερνήσουν κατόπιν κανονικότατων δηmicroο-κρατικών εκλογών

Πρώτα είχαν τη δολοφονία του πρέσβη της Γιουγκοσλαβίαςκάποιοι Κροάτες εξτρεmicroιστές και αυτονοmicroιστές και ένας νεκρόςΣέρβος πρέσβης και αν παρέβλεπε κανείς όλα τrsquo άλλα η Σουη-δία δεν έφερε καmicroία ευθύνη γιrsquo αυτό Μετά κάποιοι άλλοι Κροά-τες τροmicroοκράτες που είχαν κάνει αεροπειρατεία σε ένα αερο-πλάνο της SAS για να ελευθερώσουν τους δολοφόνους του πρέ-σβη και πάνω στη φούρια έθεσαν σε κίνδυνο τη ζωή περίπουεκατό απλών Σουηδών και κατέληξαν στην Ισπανία όπου αmicroέ-σως τα παράτησαν και παραδόθηκαν στην αστυνοmicroία Και τώ-ρα microισή ντουζίνα τρελοί φοιτητές που αυτοαποκαλούνταν Σο-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 23

σιαλιστική Κολεκτίβα Ασθενών ή επί το γερmicroανικότερον So-zialistisches Patientenkollektiv οι οποίοι ήθελαν να ανατρέψουνmicroε τη βία τη γερmicroανική κοινωνία και είχαν επιλέξει να το κά-νουν στη Στοκχόλmicroη λες και χάθηκαν οι άλλες πόλεις του κό-σmicroου Ήταν άδικο και τόσο microη σουηδικό που να σε πιάνει σύ-γκρυο Εξάλλου microε πολλή δυσκολία είχαν καταπιεί το γεγονόςότι ένα ντόπιο ταλέντο από το παραδοσιακό λούmicroπεν προλετα-ριάτο του εγκλήmicroατος είχε microπει σε microια τράπεζα στην πλατείαΝορmicroάλmicro και κράτησε οmicroήρους όλο το προσωπικό

Στην αρχή κάθισαν στο γραφείο του πρωθυπουργού και συ-ζήτησαν πώς να σώσουν τους οmicroήρους δίχως αχρείαστη και πα-ραπανίσια αιmicroατοχυσία Αρκετά ήταν αυτά που είχαν ήδη συmicro-βεί Οι ιδέες είχαν στερέψει αλλά τελικά ο πρωθυπουργός πουήταν παλιός έφεδρος αξιωmicroατικός στο ιππικό έκανε την πρότα-ση να επιτεθεί η αστυνοmicroία στο κτίριο Μια ιδέα που ωστόσοαπερρίφθη οmicroόφωνα microεmicroιάς από την ανώτατη αστυνοmicroική ηγε-σία Η σουηδική αστυνοmicroία δε διέθετε ούτε εξοπλισmicroό ούτε εκ-παίδευση για τέτοιες αποστολές παρόλο που ζητούσαν ndashκαθώςπολύ έξυπνα άρπαξε την ευκαιρία να υπενθυmicroίσει ο αρχηγός τηςΣουηδικής Αστυνοmicroίαςndash χρήmicroατα από το υπουργείο γιrsquo αυτή τηνυπόθεση διαρκώς και επί πολλά χρόνια Αλλά λεφτά δεν είχανδει ποτέ τους και γιrsquo αυτό δεν είχαν ούτε τον εξοπλισmicroό ούτε τηνεκπαίδευση Έστω κι αν η θέληση πάντα υπήρχε βεβαίως

laquoΘα είναι λοιπόν καθαρή αποστολή αυτοκτονίαςraquo διευκρί-νισε ο αρχηγός της σουηδικής αστυνοmicroίας microε τη ρωτακίζουσαπροφορά του χαρακτηριστική για όλους τους καταγόmicroενουςαπό τη Σκόνε Κι αmicroέσως microια δυσθυmicroία κατέλαβε το σύνολο τωνσυγκεντρωmicroένων

Όταν η γερmicroανική κυβέρνηση διεmicroήνυσε ότι απέρριπτε κα-τηγορηmicroατικά τα αιτήmicroατα των τροmicroοκρατών οι διαθέσεις έπε-σαν ακόmicroη χαmicroηλότερα και τελικά συmicroφώνησαν ndashλόγω έλλει-ψης καλύτερων ιδεών και επειδή κάτι έπρεπε να γίνει τέλος πά-ντωνndash ότι έπρεπε τουλάχιστον να εκτοξεύσουν λίγα δακρυγόναmicroέσα στο κτίριο Όσο σχεδίαζαν αυτή τη λύση το θέmicroα λύθηκε

24 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

από microόνο του microε την κυριολεκτική ανατίναξη του τελευταίου ορό-φου της πρεσβείας στον αέρα Κανείς δε γνώριζε πώς έγινε ανκαι αυτό θα το έλυναν αργότερα κάποιοι άλλοι αλλά δεν είχεσηmicroασία πια αφού όλοι microέσα στο κτίριο είχαν διασωθεί κατα-πώς φάνηκε και εξάλλου υπήρχαν άλλα πιο σηmicroαντικά και πε-ρίπλοκα ερωτήmicroατα που έπρεπε να απαντηθούν σε τούτη τη νυ-χτιάτικη laquoηmicroερήσιαraquo διάταξη

Σε αυτή τη φάση λίγο πριν τα microεσάνυχτα είχαν microεταβεί όλοιστην αίθουσα συνεδριάσεων της κυβέρνησης και οι συζητήσειςέλαβαν σύντοmicroα νέο προσανατολισmicroό ∆ηλαδή πώς θα microπορούσαντο συντοmicroότερο δυνατόν να απαλλαγούν από τους πέντε επιζή-σαντες τροmicroοκράτες Η ιδέα και microόνο να τους έχουν αmicroπαρωmicroέ-νους σε σουηδικές φυλακές microε συνεχείς προσπάθειες απελευθέ-ρωσης microέσω νέων αεροπειρατειών απαγωγών και άλλων τέτοιωνενεργειών που αναmicroενόταν να επινοήσουν οι σύντροφοί τους ήτανακριβώς το χειρότερο που θα microπορούσαν να φανταστούν

laquo∆ιώξτε τους ∆ε χρειάζεται να το συζητάmicroεraquo είπε ένας απότους γηραιότερους υπουργούς συνοψίζοντας το θέmicroα πριν αρ-χίσουν ακόmicroη καλά καλά οι διαβουλεύσεις

Ο microόνος που έφερε αντιρρήσεις ήταν ένας από τα microέλη τηςκυβέρνησης σύmicroβουλος στο Υπουργείο ∆ικαιοσύνης ειδικόςνοmicroικός σύmicroβουλος της κυβέρνησης και ο ίδιος ο συντάκτης τηςαντιτροmicroοκρατικής νοmicroοθεσίας που θα αποτελούσε τη βάση γιατην άmicroεση απέλαση Σύmicroφωνα microε αυτόν το πρόβληmicroα δεν ήτανκαν περίπλοκο Αν σκέφτονταν να χρησιmicroοποιήσουν τον αντι-τροmicroοκρατικό νόmicroο δεν υπήρχε νοmicroική βάση για να απελάσουντους πέντε τροmicroοκράτες αλλά επειδή δεν ήταν καιρός για νο-microικές σοφιστείες η κυβέρνηση οmicroόφωνα microαζί microε τον νοmicroικόσύmicroβουλο αποφάσισε να απελάσει αmicroέσως τους πέντε microε βάσηακριβώς τον αντιτροmicroοκρατικό νόmicroο που αφορούσε στην πρά-ξη microόνο ξένους πολίτες και ως εκ τούτου δεν αποτελούσε κανθέmicroα του Υπουργείου ∆ικαιοσύνης

laquo∆εν microπορεί να κρατάει κανείς το νόmicroο υπό microάλης σε τέτοιεςπεριπτώσειςraquo είπε το microέλος του κυβερνητικού συmicroβουλίου που

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 25

ήταν υπεύθυνο για θέmicroατα ξένων πολιτών συνοψίζοντας κοmicro-ψά την απόφαση Ήταν το νεαρότερο microέλος της κυβέρνησης ήτανγυναίκα και πολύ αποφασιστική σε σχέση microε τους άρρενες συ-ναδέλφους της που είχαν τα διπλά της χρόνια

Γιrsquo αυτήν η 25η Απριλίου ηmicroέρα Παρασκευή είχε ως εκ τού-του αποβεί microια ηmicroέρα γεmicroάτη πρακτικά καθήκοντα από νωρίςτο πρωί microέχρι αργά microετά τα microεσάνυχτα Πρώτα έπρεπε να προ-σπαθήσει για την επίλυση των νοmicroικών θεmicroάτων ndashόσο πιο καλάmicroπορούσε βεβαίωςndash και microετά να τακτοποιήσει χίλιες δυο πρα-κτικές λεπτοmicroέρειες σε σχέση microε την καθαυτό απέλαση Οι Γερ-microανοί για παράδειγmicroα είχαν υποσχεθεί να στείλουν ένα αερο-πλάνο που θα microετέφερε τους συmicroπατριώτες τους αλλά εκείνοδε φάνηκε ποτέ αν και αυτό δεν έπαιζε microεγάλο ρόλο αφού ήδηαπό την αρχή και για σιγουριά είχε παρθεί η απόφαση να έχουνένα σουηδικό αεροπλάνο σε αναmicroονή για παν ενδεχόmicroενο Γε-microάτο καύσιmicroα έτοιmicroο microε ξεκούραστο και ευδιάθετο πλήρωmicroακαι νοσηλευτικό προσωπικό βρισκόταν ήδη και περίmicroενε στοαεροδρόmicroιο της Αρλάντα

Η υγεία των απελαθέντων είχε δηmicroιουργήσει προβλήmicroαταΚανείς τους δεν ήταν σε άριστη κατάσταση αλλά για τρεις απόαυτούς οι γιατροί είχαν δώσει εν πάση περιπτώσει άδεια και microετον τέταρτο τα πράγmicroατα ήταν ακόmicroη απλούστερα Έφερε τό-σο βαριά εγκαύmicroατα που αν microετακινούσες λίγο το κρεβάτι τουαπό εκεί που ήταν θα ισοδυναmicroούσε microε πραγmicroατική εκτέλεσηΓιrsquo αυτό και αναγκάστηκαν να κάνουν λίγη υποmicroονή καmicroιά βδο-microάδα microέχρι να σταθεροποιηθεί η κατάστασή του αρκετά ώστενα microπορεί να επιζήσει κατά τη microεταφορά του στη ∆υτική Γερ-microανία Το να τον στείλουν έτσι όπως ήταν και να πεθάνει στοδρόmicroο δεν ήθελαν ούτε να το σκέφτονται Κάτι τέτοια έκαναντον κόσmicroο να θέλει να εκδικηθεί Αλλά microετά από microια εβδοmicroάδαείχε δοθεί άδεια να microεταφερθεί στην πατρίδα του και microόλιςέφτασε εκεί νοσηλεύτηκε άλλη microια εβδοmicroάδα σε γερmicroανικό νο-σοκοmicroείο και microετά πέθανε

Το πέmicroπτο microέλος της οmicroάδας των τροmicroοκρατών η microόνη γυ-

26 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

ναίκα που είχε συmicromicroετάσχει στην κατάληψη της πρεσβείας ήταναυτή που αποτέλεσε το microεγάλο πρόβληmicroα διότι εκεί οι γνώmicroεςτων γιατρών διίσταντο κατά πολύ Ο πρώτος γιατρός που ρωτή-θηκε δεν έβλεπε κανένα απολύτως κώλυmicroα στην πραγmicroατοποίη-ση της απέλασής της αλλά όταν εmicroφανίστηκαν το αρmicroόδιο κυ-βερνητικό στέλεχος microια microεγάλη συνοδεία αστυνοmicroικών και τοαπαραίτητο νοσηλευτικό προσωπικό για να την παραλάβουναπό το νοσοκοmicroείο ο υπεύθυνος αρχίατρος άρχισε να προβά-λει κάποιες αντιρρήσεις Στο τέλος έπαιξε και τον άσο που κρα-τούσε στο microανίκι του και απλώς αρνήθηκε να της δώσει εξιτή-ριο Αν την έπαιρναν από εκεί θα έπρεπε να αναλάβει κάποιοςάλλος την ιατρική ευθύνη και εκτός αυτού ήθελε και microια βε-βαίωση από το κυβερνητικό στέλεχος ότι ο ίδιος είχε εναντιω-θεί στη microεταφορά της

Αν τώρα αυτό που είχε κατά νου ήταν το καλό της ασθενούςmicroάλλον ανόητα είχε πράξει διότι είχε υποτιmicroήσει προφανέστα-τα την αντίπαλό του και σε τέτοιες περιπτώσεις δεν κέρδιζε κα-νείς νίκες περιφερόmicroενος microε το νόmicroο υπό microάλης Εντελώς ανέκ-φραστο το κυβερνητικό στέλεχος έβγαλε το στιλό του και υπέ-γραψε το εξιτήριο Μετά έγραψε και microια βεβαίωση την οποίαέδωσε στον κύριο γιατρό και εν συνεχεία η ίδια και η ακολου-θία της πήραν την ασθενή και κατευθύνθηκαν στο αεροδρόmicroιοτης Αρλάντα Αmicroέσως microετά τις τρεις το απόγευmicroα ηmicroέρα Σάβ-βατο απογειώθηκε επιτέλους το κυβερνητικό αεροπλάνο microεπροορισmicroό κάποια microυστική περιοχή στη ∆υτική Γερmicroανία microε-ταφέροντας τέσσερις Γερmicroανούς τροmicroοκράτες

Αυτό που είχε συmicroβεί δεν ήταν βεβαίως καmicroιά ευχάριστηιστορία αλλά microέσα στην ατυχία της η κυβέρνηση είχε την τύχηνα έχει την οmicroόφωνη υποστήριξη της κοινής γνώmicroης Κι επιπρο-σθέτως η ευαρέσκεια για πρώτη φορά προερχόταν τόσο απότον κόσmicroο όσο και από εκείνα τα microίντια Ο microέσος Σουηδός ήτανγια να το πούmicroε καθαρά οργισmicroένος Πολύ microη σουηδικό και ταυ-τόχρονα τόσο χαρακτηριστικά γερmicroανικό να φορτώνουν τα δι-κά τους προβλήmicroατα στους φιλειρηνικούς γείτονές τους κατά τέ-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 27

τοιον τρόπο Κάτι που δυστυχώς οι Γερmicroανοί συνήθιζαν να κά-νουν εδώ και πολύ καιρό ∆ιότι microε λίγα λόγια οι Γερmicroανοί είχαντους τροmicroοκράτες που τους άξιζαν και εκτός αυτού όλοι όσοιπήγαιναν στο εξωτερικό το χειmicroώνα γνώριζαν πως οι Γερmicroανοίπάντα χώνονταν πρώτοι στις ουρές των τελεφερίκ στις πιο δη-microοφιλείς πίστες σκι της Ευρώπης και παρά το γεγονός ότι αυτέςβρίσκονταν ως επί το πλείστον στην Αυστρία ή στην Ελβετία

Στα microέσα microαζικής επικοινωνίας οι διάφοροι αρθρογράφοικαι συντάκτες και οι λεγόmicroενοι ειδικοί είχαν επιδοθεί σε έναόργιο επιθέσεων κατά των αποτυχιών και των λαθών της γερ-microανικής κυβέρνησης Η γερmicroανική κυβέρνηση δεν είχε απλώςαποφύγει να αναλάβει κάθε ευθύνη αλλά είχε κι από πάνω τοθράσος να microεταβιβάσει κυριολεκτικά τις δικές της ευθύνες στησουηδική κυβέρνηση στη σουηδική αστυνοmicroία και στον σουη-δικό λαό Εκτός αυτού οι Γερmicroανοί αποδεικνύονταν τόσο από-λυτα και ολοκληρωτικά ανίκανοι ώστε το microοναδικό λογικό συ-microπέρασmicroα που θα microπορούσε να εξαχθεί ήταν ότι η γερmicroανικήπρεσβεία θα πρέπει να άρπαξε από microόνη της φωτιά και ότι η συmicro-βολή των τροmicroοκρατών στην όλη υπόθεση θα έπρεπε να θεω-ρείται microάλλον αποτέλεσmicroα και όχι αιτία

Αν καλοσκεφτόταν κανείς τι είχε συmicroβεί ο τρόπος microε τονοποίο αντιmicroετώπισαν τα microίντια την κατάσταση ήταν σχεδόν υπερ-βολικός και microε microία microόνο εξαίρεση την οποία έβρισκες φυσικάστη microεγάλη συντηρητική πρωινή εφηmicroερίδα Στο κεντρικό τηςάρθρο ndashlaquoσε αυτό το ληmicroέρι των γενικώς ολιγόνοων και microετα-στραφέντων οπορτουνιστώνraquo όπως τους αποκαλούσε ο πρω-θυπουργός όταν ξεχείλιζε από διάθεσηndash είχε προσθέσει microιασύντοmicroη πτυχή όπου ο συντάκτης είχε το θράσος να συγκρίνειτην κατάληψη της πρεσβείας από Γερmicroανούς τροmicroοκράτες microετην ανατίναξη του γεmicroάτου απεργοσπάστες αγγλικού πλοίουlaquoΑmicroάλθειαraquo από τον Άντον Νίλσον και τους συντρόφους τουστο Μάλmicroε πριν από εξήντα επτά χρόνια

Αυτό για να το πούmicroε ήπια εξόργισε τον υπουργό Οικονο-microικών και Νέστορα της κυβέρνησης έτσι που microετά από microια

28 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

εβδοmicroάδα έχωσε τους αντίχειρες στις τιράντες του και στη διάρ-κεια ενός υπέροχου microπουρζουάδικου δείπνου που παρέθεσανοι εκπρόσωποι της αγοράς laquoέψαλε τον αναβαλλόmicroενο στον αρ-χισυντάκτη της εφηmicroερίδαςraquo Σύmicroφωνα microε παρόντες microάρτυρεςη οmicroιλία του υπήρξε άκρως απολαυστική και ndashαν σκεφτεί κα-νείς το περιορισmicroένο κοινωνικοπολιτικό κατεστηmicroένο στη microικρήχώρα που λέγεται Σουηδίαndash άκρως λογική κατόπιν όσων είχανσυmicroβεί Αλλά πέρα από αυτά δεν έγινε ουσιαστικά τίποτα ∆ιό-τι το όλο πράγmicroα ήταν πολύ microη σουηδικό για να εξελιχθεί σε κά-τι περισσότερο

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 29

III

Ηαστυνοmicroική έρευνα που ακολούθησε δεν ήταν κακήΠανάθλια ήταν Αν microάλιστα λάβαινες υπόψη σου ότιεπρόκειτο για ένα από τα σοβαρότερα εγκλήmicroατα στην

ιστορία της χώρας microετά τον πόλεmicroο δε θα microπορούσες να κατα-λάβεις εύκολα πώς εξελίχθηκε έτσι Μία από τις εξηγήσεις πουδόθηκαν και συζητήθηκαν σε επίπεδο ανώτατης αστυνοmicroικήςηγεσίας ndashmicroεταξύ άλλων σε εmicroπιστευτικές συνοmicroιλίες του αρχη-γού της σουηδικής αστυνοmicroίας microε τους στενότερους και ηλικια-κά νεότερους συνεργάτες τουndash ήταν ότι η κυβέρνηση κατά κά-ποιον microυστηριώδη τρόπο έδειχνε πραγmicroατικά αδιάφορη να συ-ζητήσει το θέmicroα και ότι αυτή η στάση είχε microεταδοθεί και στηναστυνοmicroία ∆ιότι ήταν ένα έγκληmicroα καθαρά πολιτικό και είχεςταυτόχρονα microια κυβέρνηση που εντελώς απροκάλυπτα παρα-microέριζε την όλη υπόθεση από το δικό της τραπέζι συζητήσεων ndashοπότε τι να σου κάνει κι η αστυνοmicroία

Ο αρχηγός του τmicroήmicroατος Αντιmicroετώπισης Εγκληmicroάτων Βίαςτης αστυνοmicroίας της Στοκχόλmicroης δεν ήταν άνθρωπος που ασχο-λούνταν microε πολιτικές θεωρητικολογίες Αυτά microπορούσαν να τακάνουν άλλοι και η στάση που κρατούσε η κυβέρνηση στο έναή στο άλλο θέmicroα τον άφηνε παγερά αδιάφορο Ούτε που τουςψήφιζε εξάλλου Αντιθέτως ήταν πυρ και microανία που είχαν χώ-σει την ουρά τους στην έρευνά του και είχαν στείλει στο σπίτιτους τους δράστες Πώς δηλαδή να διεξήγε έρευνα εγκλήmicroατοςαν δεν είχε τη δυνατότητα να ανακρίνει τους υπόπτους

Ο ίδιος είχε πραγmicroατικά διακαή επιθυmicroία να microιλήσει microε τουςδράστες Με την ησυχία του microε τη σειρά και όσες φορές χρεια-ζόταν για να microπουν όλα τα κοmicromicroάτια του παζλ στη θέση τουςΑυτό το είχε καταφέρει αναρίθmicroητες φορές παλιότερα και ήτανπεπεισmicroένος ότι θα είχε κάνει το ίδιο και αυτή τη φορά και δί-χως καν τη βοήθεια διερmicroηνέα ∆ιότι σε αντίθεση microε τους συ-

ναδέλφους του είχε όντως πάρει πτυχίο από το σχολαρχείο Βιτ-φέλντσκα στο Γκέτεmicroποργκ και τα γερmicroανικά που είχε microάθειστο σχολείο λειτουργούσαν ακόmicroη άψογα Αυτό που είχε κατα-φέρει να κάνει η κυβέρνηση από ερευνητικής απόψεως ήτανκαθαρό σαmicroποτάζ Και το χειρότερο ήταν πως οι κυβερνητικοίέδειχναν να microην έχουν καταλάβει τι έκαναν

Τώρα ο αρχηγός και οι συνάδελφοί του αρκέστηκαν να διε-ξαγάγουν microια τεχνική έρευνα σε συνθήκες που microόνο ιδανικές δενήταν Ήδη microετά την έκρηξη ο τόπος του εγκλήmicroατος έmicroοιαζε σαννα είχε περάσει τυφώνας Σύmicroφωνα microε όσα είχαν πει οι τροmicroο-κράτες από τηλεφώνου όταν καλούσαν για να θέσουν τους εκ-βιαστικούς όρους τους στην κυβέρνηση είχαν τοποθετήσει δεκα-πέντε κιλά ΤΝΤ στο κτίριο και δεν υπήρχε απολύτως τίποτα στοντόπο του εγκλήmicroατος που να διέψευδε τον παραπάνω ισχυρισmicroό

Η παρέmicroβαση της πυροσβεστικής όσο αναπόφευκτη κι ανήταν δεν είχε κάνει καλύτερα τα πράγmicroατα οι τόνοι νερού πουείχαν πέσει στα ερείπια δεν microπορούσαν να προmicroηνύουν τίποτακαλό Αλλά αυτό που είχε εξοργίσει τον αρχηγό και τους συνα-δέλφους του ήταν όλοι οι κατά το microάλλον ή ήττον άσχετοι άν-θρωποι που έτρεχαν πέρα δώθε στον τόπο του εγκλήmicroατος ΟιΓερmicroανοί συνάδελφοι για παράδειγmicroα ανήκαν σε αυτό τονόχλο των περιπλανώmicroενων έστω κι αν ο ίδιος κατανοούσε απο-λύτως το ενδιαφέρον τους Αν ήθελε να είναι κανείς τυπικός οσυγκεκριmicroένος τόπος εγκλήmicroατος ήταν όντως γερmicroανικό έδα-φος οπότε δεν είχε καmicroία πιθανότητα να τους ζητήσει να φύ-γουν από εκεί

Το ίδιο συνέβαινε και microε τους laquoάκαπνουςraquo από την Ασφά-λεια και microε την άκρως ενοχλητική παλιοσυνήθεια που είχαν ναστέκονται πάνω από τους πραγmicroατικούς αστυνοmicroικούς όταν οιδεύτεροι προσπαθούσαν να κάνουν τη δουλειά τους Και σαννα microην ήταν αρκετό αυτό είχαν το θράσος να του προτείνουν να

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 31

Το ΤΝΤ (τρινιτροτολουόλη) είναι ένα από τα συχνότερα χρησιmicroο-ποιούmicroενα εκρηκτικά (ΣτΜ)

χρησιmicroοποιήσει τους δικούς τους τεχνικούς αλλά τότε τους απέ-πεmicroψε σκαιότατα διότι αν άρχιζε να δουλεύει έτσι δε θα προ-λάβαινε να κάνει ούτε το ένα ούτε το άλλο και δεν είχε διόλουσκοπό να σπαταλάει το χρόνο του κατουρώντας δεξιά αριστε-ρά σαν τα σκυλιά που ορίζουν τα laquoχωράφιαraquo τους Αυτό το άφη-νε σε άλλους και αν δεν εmicroπιστεύονταν τον ίδιο και τους άντρεςτου ας αναλάmicroβαναν όλη τη δουλειά οι ίδιοι

Αλλά τα πράγmicroατα δεν είχαν πάει καλά και όταν ο αστυνο-microικός διευθυντής microετά από microια βδοmicroάδα ndashσχεδόν την ίδια microέραπου κατήργησαν τον εξωτερικό αποκλεισmicroό της περιοχήςndash τουανακοίνωσε ότι οι περαιτέρω έρευνες θα γίνονταν από την Αστυ-νοmicroία Ασφαλείας κι ο αρχηγός ένιωσε σχεδόν ανακούφιση

Πάντως ο ίδιος και οι συνάδελφοί του κατάφεραν να κατα-νοήσουν αρκετά τον τρόπο microε τον οποίο πρέπει να είχε γίνει ηέκρηξη ∆εν υπήρχε τίποτα που να καταδεικνύει ότι οι τροmicroο-κράτες είχαν ανατινάξει συνειδητά το κτίριο στον αέρα Αντι-θέτως τα περισσότερα στοιχεία έδειχναν προς την κατεύθυνσηενός συνδυασmicroού ατυχήmicroατος γκάφας και άγνοιας και αυτόςπου microάλλον ήταν υπαίτιος ήταν ο ίδιος ο laquoειδικός ανατινάξεωνraquoτων τροmicroοκρατών ο οποίος όπως όλα τα παιδάκια έβαλε ταδάχτυλά του σε λάθος microέρος Σίγουρα δε θα τα είχε καταφέρεινα περάσει microια συνήθη σουηδική εξέταση στις ανατινάξεις Αυ-τό απεδείχθη microε την απαιτούmicroενη σαφήνεια από τις καλωδιώ-σεις και τις συνδέσεις που βγήκαν σώες από την έκρηξη έστωκι αν οι απογευmicroατινές εφηmicroερίδες εγκωmicroίασαν τις γνώσεις τουΓερmicroανού στον τοmicroέα αυτόν

Αλλά δεν έγινε τίποτα περισσότερο από αυτά και όσοναφορούσε τον ίδιο τον αρχηγό του ήταν αδιάφορο Το ποιαήταν πραγmicroατικά τα πορίσmicroατα της Ασφάλειας και τι είχε κα-ταφέρει microε την έρευνα που ανέλαβε από την αστυνοmicroία παρέ-microεινε καθώς ειπώθηκε ασαφές Εν πάση περιπτώσει δεν έκα-ναν κάτι που να οδήγησε σε νοmicroικά microέτρα ή σε microηνύσεις αλλάόπως πάντα λειτούργησαν laquoεν κρυπτώ και παραβύστωraquo και αντον ρωτούσε κανείς περί αυτού microπορούσε σίγουρα να πει ότι

32 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

όπως και τόσες φορές παλιότερα δεν είχαν καταφέρει καιπολλά Αν και δε χρειαζόταν να είναι κανείς αστυνοmicroικός γιανα υπολογίσει ότι πρέπει να υπήρχαν περισσότεροι εmicroπλεκό-microενοι από τους έξι τροmicroοκράτες που είχαν καταλάβει το κτίριοτης πρεσβείας

Ποιος ή ποιοι άραγε θα microπορούσαν ειδάλλως να είχαν αφή-σει το microήνυmicroα το οποίο στη microία το microεσηmicroέρι την Πέmicroπτη 24Απριλίου είχε καταλήξει στα κουτιά αλληλογραφίας τριών δια-φορετικών πρακτορείων ειδήσεων που φιλοξενούνταν στα γρα-φεία του ΤΤ στον πρώτο ουρανοξύστη της Χέτοργετ τρία χιλιό-microετρα και πάνω από πέντε λεπτά microε αmicroάξι από τη δυτικογερmicroα-νική πρεσβεία πέρα στο Γιουργκόρντεν Οι έξι microέσα στο κτίριοndashοι laquokommando holger meinsraquo όπως αυτοαποκαλούνταν microεόλα τα γράmicromicroατα πεζά στο όνοmicroαndash δε θα microπορούσαν να το εί-χαν κάνει

Ο αρχηγός του Βίας είχε κάνει πολλές σκέψεις για το τι θαmicroπορούσε να είχε συmicroβεί πριν microπουν εκείνοι οι έξι στην πρε-σβεία Κάπου θα πρέπει να έmicroεναν θα είχαν κάνει αναγνώρισητης περιοχής θα πρέπει να είχαν παρακολουθήσει τους υπαλ-λήλους της πρεσβείας και τις συνήθειές τους να είχαν ερευνή-σει κατάλληλους τρόπους να microεταβούν στην πρεσβεία και ναφύγουν από εκεί αν κάτι πήγαινε στραβά Θα πρέπει να είχανστέγη ένα κρεβάτι να κοιmicroηθούν τραπέζι καρέκλες και microα-χαιροπίρουνα οχήmicroατα για microεταφορά φαγητό και ποτό και όλατα άλλα πρακτικά είδη όπως όπλα εκρηκτικά και πλαστά έγ-γραφα Για όλες αυτές τις προετοιmicroασίες θα είχαν χρειαστεί σί-γουρα κάνα microήνα

Με άλλα λόγια κάποιος θα πρέπει να τους είχε βοηθήσειΠιθανότατα όχι microόνο ένα αλλά περισσότερα άτοmicroα Πιθανότα-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 33

Η οmicroάδα είχε πάρει αυτό το όνοmicroα στη microνήmicroη του Χόλγκερ Μάινςσηmicroαντικού στελέχους της RAF (της Φράξιας Κόκκινος Στρατός ή Μπάα-ντερ-Μάινχοφ) που πέθανε microετά από απεργία πείνας στις φυλακές τουΣτάmicroχαmicromicro στις 9 Νοεmicroβρίου 1974 (ΣτΜ)

τα άτοmicroα που είχαν σχέση microε τη Σουηδία και τη Στοκχόλmicroη Άτο-microα που microιλούσαν σουηδικά που γνώριζαν την περιοχή το περι-βάλλον στο οποίο κινούνταν τα ντόπια ήθη την καθηmicroερινότη-τα και πράγmicroατα αυτονόητα όπως αγορά εισιτηρίων στο microετρόή αγορά microεγάλων ποσοτήτων τροφίmicroων δίχως να κινήσουν τηνπεριέργεια Άτοmicroα συνηθισmicroένα ανώνυmicroα microε λευκό ποινικόmicroητρώο στην ηλικία των τροmicroοκρατών περίπου που έmicroοιαζανπίστευαν και σκέφτονταν όπως και οι τροmicroοκράτες

Ο αρχηγός του Βίας δεν ήταν ο τύπος που σκάλιζε τα πράγ-microατα χωρίς λόγο Στο επάγγελmicroά του είχε microάθει ότι η απλούστε-ρη εξήγηση ήταν η σωστή Μια οmicroάδα νεαροί φοιτητές σκέφτη-κε Ριζοσπάστες microε κίνητρα microε αυτοπειθαρχία και microε καλό microυα-λό Ίσως και να ζούσαν microαζί σε κάποια από εκείνες τις περίερ-γες κολεκτίβες για τις οποίες διάβαζε στην εφηmicroερίδα Και microάλ-λον δε χρειαζόταν και πολύ microυαλό για να καταλάβει κανείς ότιήταν Σουηδοί σκέφτηκε ο αρχηγός του τmicroήmicroατος ΑντιmicroετώπισηςΕγκληmicroάτων Βίας στην αστυνοmicroία της Στοκχόλmicroης

Όταν παρέδωσε την υπόθεση στο συνάδελφο της Ασφάλειαςπου θα αναλάmicroβανε την ευθύνη της έρευνας του είχε microιλήσεικαι για τις σκέψεις του Μερικές κουβέντες microόνο στα όρθια τιςοποίες microάλλον δεν έπρεπε να τις πει καθόλου Ο συνάδελφος δενήταν πραγmicroατικός αστυνοmicroικός αλλά ένας αστυνοmicroικός διευ-θυντής microε νοmicroικές σπουδές πίσω του από εκείνο το είδος τωνσυνηθισmicroένων εγωκεντρικών τύπων και φυσικά η αντίδρασήτου ήταν η αναmicroενόmicroενη

Είχε γνέψει microrsquo εκείνο ακριβώς το ύφος που έχουν κάτι τέτοιοιπου καταλαβαίνουν καλύτερα απrsquo όλους τους άλλους αναστέ-ναξε κουρασmicroένα και χάιδεψε microε το δείκτη του που microόλις είχεβγει από τη microανικιουρίστα τη microακριά του microύτη laquoΜας πέρασε σί-γουρα κι εmicroάς αυτή η σκέψη από το microυαλόraquo είπε ο αστυνοmicroικόςδιευθυντής microε microπλαζέ ύφος κι αυτό ήταν όλο Ο αρχηγός τουτmicroήmicroατος Βίας άρχισε σύντοmicroα να σκέφτεται όλο και λιγότεροτην υπόθεση και microόλις microετά από κάνα δυο χρόνια παρέλειπε νατην περιλαmicroβάνει και στο ρεπερτόριο των ηρωικών αστυνοmicroι-

34 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

κών ιστοριών που συνήθιζε να αφηγείται όταν συναντούσε πραγ-microατικούς συναδέλφους ∆ιότι στο ρεπερτόριο είχε πια φρεσκό-τερες και καλύτερες ιστορίες

Η Αστυνοmicroία Ασφαλείας εδώ που τα λέmicroε είχε αρκετά στοι-χεία για να δουλέψει microε την υπόθεση Οι προειδοποιήσεις ότιΓερmicroανοί τροmicroοκράτες σχεδίαζαν να κάνουν κάτι σε σουηδικόέδαφος είχαν πυκνώσει ένα χρόνο πριν από την κατάληψη τηςπρεσβείας Είχαν και microικρά και microεγάλα στοιχεία ακριβώς όπωςγίνεται συνήθως ανώνυmicroες πληροφορίες εmicroπιστευτικές πλη-ροφορίες από διάφορους πληροφοριοδότες και ακόmicroη microια έκ-θεση που είχε συντάξει ένας από τους δικούς της microυστικούς πρά-κτορες Αλλά όλα αυτά είχαν κάτι κοινό ∆εν υπήρχε τίποτα συ-γκεκριmicroένο και απτό και την άνοιξη φάνηκε πως όλα αυτά εί-χαν πλέον καταλαγιάσει Ο χώρος των πληροφοριοδοτών τουςείχε βουβαθεί Ούτε οι καλύτεροι από αυτούς δεν είχαν να πουντο παραmicroικρό

Μερικές πληροφορίες και παρατηρήσεις είχαν επίσης φτά-σει στην Ασφάλεια από συναδέλφους της ανοιχτής δραστηριό-τητας Επρόκειτο κυρίως για laquoύποπτα οχήmicroαταraquo και laquoύποπταάτοmicroαraquo που είχαν παρατηρηθεί κοντά και γύρω από την πρε-σβεία της ∆υτικής Γερmicroανίας κατά την περίοδο της τροmicroοκρα-τικής ενέργειας αλλά παρόλο που σπατάλησαν πολύ καιρό νατο ψάξουν δεν έδωσε τίποτα Ήταν όπως ακριβώς γινόταν microετις πληροφορίες αυτού του είδους ποτέ δεν έδιναν τίποτα Καιαυτά σε αντίθεση microε τη δική τους δραστηριότητα την οποίαέλεγχαν οι ίδιοι microε τη microορφή παρακολούθησης διείσδυσης καισυγκεκριmicroένης συγκέντρωσης στοιχείων microέσω τηλεφωνικώνυποκλοπών υποκλοπών σηmicroάτων και άλλων ηλεκτρονικών πα-ρακολουθήσεων

Οι επαναλαmicroβανόmicroενοι ισχυρισmicroοί των microίντια ότι η Αστυ-νοmicroία Ασφαλείας είχε αγνοήσει συγκεκριmicroένη εικόνα απειλήςείχαν συζητηθεί σε πολλές συναντήσεις της ηγεσίας της Ασφά-λειας όπως και στην υπεύθυνη κοινοβουλευτική ηγεσία της ενλόγω υπηρεσίας Όπως και τόσες φορές άλλοτε κατάφεραν να

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 35

αποδείξουν ότι επρόκειτο για καθαρές ανοησίες και για ανε-δαφικές εικασίες Το σίγουρο ήταν ότι ο απώτερος στόχος όλωναυτών ήταν να βλάψουν την υπηρεσία Είχαν λάβει microέτρα ταοποία έπρεπε να ληφθούν και microέσα σε microερικές εβδοmicroάδεςόταν οι φήmicroες είχαν φουντώσει για τα καλά έβαλαν την πρε-σβεία της ∆υτικής Γερmicroανίας στον κατάλογο φρουρούmicroενωνκτιρίων microε αυστηρή προτεραιότητα

Τα αποτελέσmicroατα αυτών των microέτρων ήταν σαφέστατα ∆ενείχαν προκύψει ενδείξεις ότι κάτι ύποπτο συνέβαινε και ανα-κάλεσαν την έξτρα φρούρηση κάτι που τους ήρθε κουτί microιαπου το τmicroήmicroα για τους Ρώσους εκείνη την περίοδο παρουσίασεαπρόσmicroενη και microεγάλη ανάγκη για περισσότερο προσωπικό Οιβουλευτές που συmicromicroετείχαν στη διοίκηση ήταν κι αυτοί απολύ-τως ικανοποιηmicroένοι microε την έκθεση που είχαν λάβει Η κατάλη-ψη της δυτικογερmicroανικής πρεσβείας ήταν ένα microεmicroονωmicroένο γε-γονός σχεδιασmicroένη και εκτελεσmicroένη από microια φράξια της γερ-microανικής τροmicroοκρατίας που θα microπορούσε να περιγραφεί σαν microιαοmicroάδα βίαιων τυχοδιωκτών από το Πανεπιστήmicroιο της Χαmicroδελ-βέργης σύmicroφωνα microε πληροφορίες από τους συναδέλφους τηςγερmicroανικής Αστυνοmicroίας Ασφαλείας πολλοί από τους πιο γνω-στούς συντρόφους τους ndashαπό τον δυστυχώς ιδιαίτερα ευρύ κύ-κλο των ριζοσπαστικών στοιχείωνndash είχαν διαφωνήσει έντονα microεαυτό που είχε συmicroβεί Η κατάληψη της πρεσβείας δεν είχε ωφε-λήσει τον κοινό αγώνα

Για να microπορέσει ο αγώνας να έχει επιτυχή κατάληξη απαι-τείτο καλύτερος σχεδιασmicroός και πιο οργανωmicroένες microορφές πά-λης Η σουηδική Αστυνοmicroία Ασφαλείας όλως παραδόξως είχεκαταλήξει στο ίδιο συmicroπέρασmicroα στην έκθεση που παρέδωσε στηδιοίκησή της σε λιγότερο από ένα χρόνο microετά την κατάληψηlaquoΜεταξύ άλλων και για το λόγο αυτόν ο κίνδυνος για microια νέακαι παρόmicroοια ενέργεια στη σουηδική επικράτεια που θα στρέ-φεται κατά γερmicroανικών ή σουηδικών συmicroφερόντων και θα διε-ξαχθεί από Γερmicroανούς τροmicroοκράτες πρέπει να εκτιmicroηθεί ωςελάχιστοςraquo Υπήρχαν laquoάλλοι κίνδυνοι πολύ σοβαρότεροιraquo και

36 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

ανεξαρτήτως του αν όλα αυτά ήταν αληθή ή ψευδή ο ισχυρισmicroόςπερί του αντιθέτου θα ήταν γραφειοκρατική αυτοκτονία Καιέτσι έκλεισε η έρευνα της Αστυνοmicroίας Ασφαλείας για την κα-τάληψη της πρεσβείας

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 37

Page 14: Μετάφρασηαπότασουηδικά:ΓρηγόρηςΝ.Κονδύληςwebdata.psichogios.gr/sample/9789604967377.pdf · i ¥ª µπ°¥23 𧩠¬±1975¬¦ ª °¬®¨

σηmicroείωτο και καθώς η ώρα πλησίαζε δέκα αποφάσισαν ndashλόγωέλλειψης καλύτερου που ούτως ή άλλως δεν υπήρχεndash να επιτα-χύνουν τις προετοιmicroασίες για την επίθεση microε δακρυγόνα αέριατην οποία σκέφτονταν εδώ και αρκετές ώρες

Η ώρα πήγε δέκα και τέταρτο πριν φτάσει η τελική απόφα-ση της γερmicroανικής κυβέρνησης στη Βόννη ndashmicroέσω της σουηδικήςκυβέρνησης στη Στοκχόλmicroηndash στους τροmicroοκράτες στην πρεσβείατης Στοκχόλmicroης Σε microια τέτοια περίπτωση όπου ένα ουσιαστι-κό κοmicromicroάτι της τακτικής των αστυνοmicroικών δυνάmicroεων ήταν ναπροσπαθούν να κερδίζουν συνεχώς χρόνο και να καθυστερούνκατά το δυνατόν η καθυστέρηση αυτή ήταν εντελώς φυσιολο-γική και microέχρι στιγmicroής δεν είχε συmicroβεί τίποτα Αλλά microερικά λε-πτά αργότερα κάποιος εκεί microέσα πρέπει να κουράστηκε να πε-ριmicroένει πήγε και πήρε τον εmicroπορικό ακόλουθο της πρεσβείαςτον οδήγησε microπροστά σε ένα παράθυρο και τον πυροβόλησεαπό πίσω πετώντας τον κάτω

Ένας από τους ντετέκτιβ της αστυνοmicroίας τοποθετηmicroένος σεmicroια εσοχή microιας γειτονικής πρεσβείας είχε δει τον εmicroπορικόακόλουθο να δολοφονείται και όταν microετέδιδε αυτά που έβλεπεndashlaquoφαίνεται σαν να τον πυροβόλησαν στην πλάτη ή στον αυχέ-ναraquondash ο αρχηγός του τmicroήmicroατος Βίας ένιωσε ξαφνικά αποθαρρυ-microένος Οι συνέπειες του Συνδρόmicroου της Στοκχόλmicroης αυτής τηςνόστιmicroης και παρηγορητικής καραmicroέλας φαίνονταν πλέον πιοαπόmicroακρες από ποτέ Σε λιγότερο από δέκα ώρες είχαν δολο-φονηθεί δύο όmicroηροι

Αν και microετά από λίγη ώρα άρχισε πάλι να ελπίζει Ήταν πε-ρασmicroένες έντεκα και δεν είχαν σκοτώσει άλλον ενώ microερικά λε-πτά αργότερα οι τροmicroοκράτες άφησαν ξαφνικά ελεύθερες τρειςγραmicromicroατείς Μια αχτίδα ελπίδας στο πυκνό απριλιάτικο σκοτά-δι καιhellip ίσως να πήγαιναν καλά τα πράγmicroατα σκέφτηκε ο αρ-χηγός του τmicroήmicroατος Βίας διότι microια επίθεση microε δακρυγόνα δενήταν κάτι που επιθυmicroούσε ιδιαίτερα Κάτι τέτοιο θα microπορούσενα καταλήξει σε περισσότερα θύmicroατα Εξάλλου γνώριζαν καλάπόσοι ήταν οι όmicroηροι Μια οmicroάδα ανθρώπων που microειωνόταν

18 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

γοργά και που δε θα υπήρχε microέχρι το πρωί αν οι τροmicroοκράτεςκρατούσαν το λόγο τους για microία εκτέλεση ανά ώρα

Η λύτρωση ήρθε ένα τέταρτο πριν τα microεσάνυχτα Ο αρχηγόςτου τmicroήmicroατος Βίας είχε βγει από εκείνο το παράπηγmicroα οικοδο-microής όπου είχε εγκαταστήσει το προσωρινό αρχηγείο του για ναπερπατήσει λιγάκι να πάρει λίγο φρέσκο αέρα και να καπνίσειάλλο ένα τσιγάρο Πρώτα είδε τη λάmicroψη από το κτίριο της πρε-σβείας έπειτα ένιωσε το ταρακούνηmicroα εκεί στην κατηφόραόπου στεκόταν και microόλις microετά άκουσε την ακολουθία των εκρή-ξεων Σύννεφα από θρυmicromicroατισmicroένα γυαλιά οικοδοmicroικά υλικάκαπνούς και τέλος οι κραυγές των ανθρώπων microέσα από το κτί-ριο Άνθρωποι που σκαρφάλωναν να βγουν από τα παράθυραπου πηδούσαν ρίχνονταν στο κενό γαντζώνονταν στην πρόσο-ψη γλιστρούσαν έπεφταν σηκώνονταν ξανά ή δε σηκώνοντανποτέ Έτσι τα θυmicroόταν κάθε φορά που τα ξανάφερνε στο microυα-λό του ακριβώς microε αυτή τη σειρά λάmicroψεις ταρακούνηmicroα κρό-τοι καπνός κραυγές άνθρωποι

Σε αντίθεση microε τον ρεπόρτερ της τηλεόρασης που ήταν υπεύ-θυνος για την απευθείας microετάδοση ο ίδιος δεν πετάχτηκε σαντρελός από το φόβο του Τώρα αν microετακινήθηκε λίγο ή αν ανα-πήδησε την ώρα της έκρηξης δεν ήταν κάτι που οφειλόταν σε δι-κή του αντίδραση Αντιθέτως είχε προλάβει να σκεφτεί αρκε-τά Που να πάρει ο διάβολος σκέφτηκε αν και ποτέ του δε βλα-στηmicroούσε Μετά είχε σβήσει το τσιγάρο του και είχε επιστρέψειστην καρέκλα του στο προσωρινό αρχηγείο Πάνω στην ώρα δη-λαδή microια που εκεί microέσα ήταν ήδη σωστό τρελοκοmicroείο

Μισή ώρα αργότερα είχαν περάσει όλα και ως εκ θαύmicroα-τος δίχως απώλειες σοβαρές Με microια εξαίρεση έδειχναν όλοιndashοι τροmicroοκράτες οι όmicroηροι και οι αστυνοmicroικοί στο υπόγειο τηςπρεσβείας και κοντά στο κτίριοndash να έχουν επιζήσει της εκρή-ξεως Πολλοί ήταν τραυmicroατισmicroένοι κάνα δυο microάλιστα σοβαράαλλά όλοι ήταν ζωντανοί

Οι τροmicroοκράτες συνελήφθησαν και αν ο ίδιος και οι συνά-δελφοί του δεν είχαν κάνει κάποιο λάθος πρέπει να είχαν συλ-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 19

ληφθεί όλοι Τουλάχιστον είχαν συλλάβει εκείνους που οι ερευ-νητές του τmicroήmicroατός του είχαν παρατηρήσει και microετρήσει κατάτη διάρκεια της ηmicroέρας και της νύχτας Ένας ήταν ακόmicroη microέσαστην πρεσβεία microόλις τον είχαν βρει ή microάλλον microόλις είχαν βρειτον microισό και τον είχαν αναγνωρίσει πριν από πολλές ώρες Τέσ-σερις από αυτούς είχαν συλληφθεί στο πάρκινγκ πίσω από τοκτίριο της πρεσβείας Προφανώς σε microια απέλπιδα προσπάθειαδιαφυγής microε το ενοικιασmicroένο αυτοκίνητο microε το οποίο είχαν φτά-σει εκεί πριν από δώδεκα ώρες ενέργεια εντελώς ανόητη διό-τι η αστυνοmicroία είχε διασφαλίσει το εν λόγω όχηmicroα ήδη από τοαπόγευmicroα

Ο πέmicroπτος και τελευταίος από τους τροmicroοκράτες είχε συλλη-φθεί καθώς περιπλανιόταν παραπατώντας στον κήπο της νορ-βηγικής πρεσβείας Μαυρισmicroένος από τους καπνούς microε ρούχαπου ακόmicroη κάπνιζαν από την έκρηξη microε καψαλισmicroένα microαλλιάγεmicroάτος εγκαύmicroατα σχεδόν τυφλωmicroένος παντελώς εν συγχύσειΑρχικά τον πέρασαν για κάποιον από τους οmicroήρους Αλλά τώ-ρα είχε λυθεί κι αυτό Τρεις από αυτούς είχαν οδηγηθεί στο νο-σοκοmicroείο ένας ήταν σε άθλια κατάσταση αλλά τους άλλους δύοτους έστειλαν κατευθείαν στα κελιά της αστυνοmicroίας αφού τουςέβαλαν κάποια τσιρότα Όλοι ήταν δεmicroένοι microε χειροπέδες καιδύο από αυτούς είχαν και αλυσίδες στα πόδια για σιγουριά

Ο Γιάρνεmicroπρινγκ είχε φύγει από εκεί λίγο microετά τις δύο τηνύχτα Ήταν ένας από τους τελευταίους άντρες του Ερευνώνπου έφυγαν Είχαν αποmicroείνει οι συνάδελφοι από το Τάξης πουείχαν αναλάβει τη φρούρηση του τόπου εγκλήmicroατος όπως καιοι τεχνικοί της Σήmicroανσης που προσπαθούσαν να ζεσταθούνόσο περίmicroεναν την πυροσβεστική να τελειώσει τη δουλειά τηςΗ ώρα είχε πάει τρεις ώσπου να φτάσει στο σπίτι Εκεί τον πε-ρίmicroενε microια ανήσυχη σύζυγος στα πρόθυρα νευρικού κλονισmicroούκαι τρία microικρά παιδιά που κοιmicroόνταν εκ των οποίων το microεγα-λύτερο είχε αποκοιmicroηθεί από την υπερένταση microπροστά στην τη-λεόραση πριν από πολλές ώρες δίχως όmicroως να είναι καθόλουανήσυχο

20 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

Ο ίδιος ένιωθε παράξενα αποστασιοποιηmicroένος και όταν ησύζυγός του του είπε ότι ο καλύτερος φίλος του και συνάδελφοςΛαρς Μάρτιν Γιούχανσον είχε τηλεφωνήσει καmicroιά δεκαριά φο-ρές όλο το απόγευmicroα και το βράδυ εκείνος απλώς έγνεψε καιέβγαλε το τηλέφωνο από την πρίζα για σιγουριά Μετά είχε κοι-microηθεί έπεσε σε ένα βαθύ ύπνο δίχως όνειρα και ξύπνησε έξιώρες αργότερα Εντελώς καθαρός στο microυαλό έστω κι αν υπήρ-χε ακόmicroη εκείνη η παράξενη αίσθηση πως όσα είχαν γίνει δενείχαν καmicroία σχέση microε τον ίδιο Η microυρωδιά του καmicroένου βακελί-τη ήταν κι αυτή εκεί Θα περάσει σκέφτηκε Θα περάσει

Κατά τη διάρκεια του ∆ευτέρου παγκοσmicroίου πολέmicroου ο Άγ-γλος ηγέτης Ουίνστον Τσόρτσιλ συνήθιζε συχνά να λέει ότιlaquoόποιος έχει προειδοποιηθεί είναι και προετοιmicroασmicroένοςraquo Όλατα δύσκολα χρόνια το επαναλάmicroβανε σχεδόν σαν ξόρκι στοκοινοβούλιο στο κυβερνητικό συmicroβούλιο και σε επίσηmicroες οmicroιλίεςπρος τον βαριά δοκιmicroαζόmicroενο λαό του laquoHe who is forewarnedis also forearmedraquo Και εκ των υστέρων microε όλα τα στοιχεία ανάχείρας βλέποντας πώς τέλειωσε εκείνος ο πόλεmicroος παρά τιςάσχηmicroες πιθανότητες που είχαν να νικήσουν αρχικά microάλλοναυτό που έλεγε συνεχώς πρέπει να ίσχυε για τον ίδιο και για πά-ρα πολλούς από τους συmicroπατριώτες του τουλάχιστον Αλλά τώραστη συγκεκριmicroένη περίπτωση microε την πρεσβεία δεν ίσχυε κάτιτέτοιο διότι όταν συνέβη ήρθε σαν κεραυνός εν αιθρία και απο-τέλεσε καθαρή έκπληξη αν και επί πολλά χρόνια οι προειδο-ποιήσεις έπεφταν βροχή

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 21

II

Οπρώτος από τα microέλη της κυβέρνησης που έmicroαθε τι γινό-ταν δεν ήταν ο υπουργός ∆ικαιοσύνης ndashδιότι αυτόςέπρεπε να είχε ενηmicroερωθεί πρώτοςndash αλλά ο πρωθυ-

πουργός και αυτό οφειλόταν σε κάποια κοινή ανθρώπινη λογι-κή που δεν είχε καmicroία ουσιαστική επίπτωση τελικά

Μόλις ο υπεύθυνος βάρδιας στο Κέντρο ∆ιοίκησης καιΕλέγχου της αστυνοmicroίας διασαφήνισε ότι τα πράγmicroατα ήταν σο-βαρά και δεν επρόκειτο για κάποιο ψεύτικο συναγερmicroό άρπα-ξε το ντοσιέ της υπηρεσίας και έριξε microια microατιά στον κατάλογοτων microέτρων που έπρεπε να ληφθούν σε microια περίπτωση σαν κιαυτή Τα υπόλοιπα ήταν θέmicroα ρουτίνας Πρώτα τηλεφώνησεστον αρχηγό του τmicroήmicroατος Εγκληmicroάτων Βίας που ήταν ο άmicroεσαυπεύθυνος στην αστυνοmicroία της Στοκχόλmicroης Εκείνος είχε απα-ντήσει microε το πρώτο κουδούνισmicroα άκουσε προσεκτικά και τουζήτησε να επανέλθει microόλις microάθαινε κάτι περισσότερο Μετά ουπεύθυνος βάρδιας στο Κέντρο ∆ιοίκησης τηλεφώνησε στονυπεύθυνο της Αστυνοmicroίας Ασφαλείας ο οποίος σύmicroφωνα microε τιςοδηγίες που είχε τηλεφώνησε στον βοηθό υφυπουργό ∆ικαιο-σύνης που ήταν αρmicroόδιος για το πρακτικό microέρος των επαφώντου Υπουργείου ∆ικαιοσύνης και της κυβέρνησης microε την Αστυ-νοmicroία Ασφαλείας

Το τηλέφωνο του βοηθού υφυπουργού ήταν κατειληmicromicroένοκαι ο υπεύθυνος του Κέντρου ∆ιοίκησης όσο περίmicroενε να ελευ-θερωθεί η γραmicromicroή ndashmicroια που τα δευτερόλεπτα κυλούσαν βασα-νιστικά αργάndash και για να microπορεί να κάνει και κάτι άλλο σε πε-ρίπτωση που εκείνος ο βλάκας στην άλλη άκρη της γραmicromicroής θασυνέχιζε να λέει microαλακίες στον αιώνα τον άπαντα είχε microετα-φέρει το κατειληmicromicroένο ακουστικό στο αριστερό χέρι και microε τοδεξί σχηmicroάτισε στο άλλο τηλέφωνο τον απευθείας αριθmicroό τουυφυπουργού παρά τω πρωθυπουργώ Εκείνος απάντησε αmicroέ-

σως και ενηmicroερώθηκε σε λιγότερο από ένα λεπτό Και ακριβώςτη στιγmicroή που τερmicroάτιζε τη συνοmicroιλία του άκουσε ένα laquoεmicroπρόςraquoαπό το κατειληmicromicroένο microέχρι στιγmicroής τηλέφωνο και όσα έγινανmicroετά ήταν απολύτως σύmicroφωνα microε τις γραπτές οδηγίες που είχε

Η παρέκκλιση από τη ρουτίνα δεν είχε ανακαλυφθεί ποτέούτε καν συζητήθηκε ∆εν είχε καmicroία απολύτως σηmicroασία ούτεγια τη σουηδική ούτε για τη γερmicroανική σύγχρονη ιστορία και οίδιος ο υπεύθυνος του Κέντρου ∆ιοίκησης δεν είχε κάνει καmicroίαιδιαίτερη σκέψη σχετικά Κάποια στιγmicroή είχε microιλήσει γιrsquo αυτόαναφέροντάς το σαν microικρή λεπτοmicroέρεια σε microια καλή ιστορίαόταν βρισκόταν microαζί microε συναδέλφους που εmicroπιστευόταν microετάαπό ένα ωραίο δείπνο και τη στιγmicroή που έπιναν το δεύτερο κο-νιάκ microε τον καφέ τους Αλλά τίποτα πέραν αυτού

Ο πρωθυπουργός και ο υπουργός του ήταν ενηmicroερωmicroένοιευθύς εξαρχής ο υπουργός ∆ικαιοσύνης θα πίστευε microέχρι ναπεθάνει ότι ήταν laquoο πρώτος που το έmicroαθεraquo και καθώς η microέραέγερνε προς το βράδυ και οσονούπω προς τη νύχτα ένας αυξα-νόmicroενος αριθmicroός microελών της κυβέρνησης υψηλόβαθmicroοι αστυνο-microικοί και ανώτεροι λειτουργοί της κυβέρνησης είχαν συγκεντρω-θεί στο γραφείο του πρωθυπουργού και κανείς τους δεν ήτανιδιαίτερα χαρούmicroενος Η ζωή τούς φαινόταν βαριά και άδικηδιότι εδώ δεν επρόκειτο γιrsquo αυτούς και για τη Σουηδία που εί-χαν αναλάβει να κυβερνήσουν κατόπιν κανονικότατων δηmicroο-κρατικών εκλογών

Πρώτα είχαν τη δολοφονία του πρέσβη της Γιουγκοσλαβίαςκάποιοι Κροάτες εξτρεmicroιστές και αυτονοmicroιστές και ένας νεκρόςΣέρβος πρέσβης και αν παρέβλεπε κανείς όλα τrsquo άλλα η Σουη-δία δεν έφερε καmicroία ευθύνη γιrsquo αυτό Μετά κάποιοι άλλοι Κροά-τες τροmicroοκράτες που είχαν κάνει αεροπειρατεία σε ένα αερο-πλάνο της SAS για να ελευθερώσουν τους δολοφόνους του πρέ-σβη και πάνω στη φούρια έθεσαν σε κίνδυνο τη ζωή περίπουεκατό απλών Σουηδών και κατέληξαν στην Ισπανία όπου αmicroέ-σως τα παράτησαν και παραδόθηκαν στην αστυνοmicroία Και τώ-ρα microισή ντουζίνα τρελοί φοιτητές που αυτοαποκαλούνταν Σο-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 23

σιαλιστική Κολεκτίβα Ασθενών ή επί το γερmicroανικότερον So-zialistisches Patientenkollektiv οι οποίοι ήθελαν να ανατρέψουνmicroε τη βία τη γερmicroανική κοινωνία και είχαν επιλέξει να το κά-νουν στη Στοκχόλmicroη λες και χάθηκαν οι άλλες πόλεις του κό-σmicroου Ήταν άδικο και τόσο microη σουηδικό που να σε πιάνει σύ-γκρυο Εξάλλου microε πολλή δυσκολία είχαν καταπιεί το γεγονόςότι ένα ντόπιο ταλέντο από το παραδοσιακό λούmicroπεν προλετα-ριάτο του εγκλήmicroατος είχε microπει σε microια τράπεζα στην πλατείαΝορmicroάλmicro και κράτησε οmicroήρους όλο το προσωπικό

Στην αρχή κάθισαν στο γραφείο του πρωθυπουργού και συ-ζήτησαν πώς να σώσουν τους οmicroήρους δίχως αχρείαστη και πα-ραπανίσια αιmicroατοχυσία Αρκετά ήταν αυτά που είχαν ήδη συmicro-βεί Οι ιδέες είχαν στερέψει αλλά τελικά ο πρωθυπουργός πουήταν παλιός έφεδρος αξιωmicroατικός στο ιππικό έκανε την πρότα-ση να επιτεθεί η αστυνοmicroία στο κτίριο Μια ιδέα που ωστόσοαπερρίφθη οmicroόφωνα microεmicroιάς από την ανώτατη αστυνοmicroική ηγε-σία Η σουηδική αστυνοmicroία δε διέθετε ούτε εξοπλισmicroό ούτε εκ-παίδευση για τέτοιες αποστολές παρόλο που ζητούσαν ndashκαθώςπολύ έξυπνα άρπαξε την ευκαιρία να υπενθυmicroίσει ο αρχηγός τηςΣουηδικής Αστυνοmicroίαςndash χρήmicroατα από το υπουργείο γιrsquo αυτή τηνυπόθεση διαρκώς και επί πολλά χρόνια Αλλά λεφτά δεν είχανδει ποτέ τους και γιrsquo αυτό δεν είχαν ούτε τον εξοπλισmicroό ούτε τηνεκπαίδευση Έστω κι αν η θέληση πάντα υπήρχε βεβαίως

laquoΘα είναι λοιπόν καθαρή αποστολή αυτοκτονίαςraquo διευκρί-νισε ο αρχηγός της σουηδικής αστυνοmicroίας microε τη ρωτακίζουσαπροφορά του χαρακτηριστική για όλους τους καταγόmicroενουςαπό τη Σκόνε Κι αmicroέσως microια δυσθυmicroία κατέλαβε το σύνολο τωνσυγκεντρωmicroένων

Όταν η γερmicroανική κυβέρνηση διεmicroήνυσε ότι απέρριπτε κα-τηγορηmicroατικά τα αιτήmicroατα των τροmicroοκρατών οι διαθέσεις έπε-σαν ακόmicroη χαmicroηλότερα και τελικά συmicroφώνησαν ndashλόγω έλλει-ψης καλύτερων ιδεών και επειδή κάτι έπρεπε να γίνει τέλος πά-ντωνndash ότι έπρεπε τουλάχιστον να εκτοξεύσουν λίγα δακρυγόναmicroέσα στο κτίριο Όσο σχεδίαζαν αυτή τη λύση το θέmicroα λύθηκε

24 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

από microόνο του microε την κυριολεκτική ανατίναξη του τελευταίου ορό-φου της πρεσβείας στον αέρα Κανείς δε γνώριζε πώς έγινε ανκαι αυτό θα το έλυναν αργότερα κάποιοι άλλοι αλλά δεν είχεσηmicroασία πια αφού όλοι microέσα στο κτίριο είχαν διασωθεί κατα-πώς φάνηκε και εξάλλου υπήρχαν άλλα πιο σηmicroαντικά και πε-ρίπλοκα ερωτήmicroατα που έπρεπε να απαντηθούν σε τούτη τη νυ-χτιάτικη laquoηmicroερήσιαraquo διάταξη

Σε αυτή τη φάση λίγο πριν τα microεσάνυχτα είχαν microεταβεί όλοιστην αίθουσα συνεδριάσεων της κυβέρνησης και οι συζητήσειςέλαβαν σύντοmicroα νέο προσανατολισmicroό ∆ηλαδή πώς θα microπορούσαντο συντοmicroότερο δυνατόν να απαλλαγούν από τους πέντε επιζή-σαντες τροmicroοκράτες Η ιδέα και microόνο να τους έχουν αmicroπαρωmicroέ-νους σε σουηδικές φυλακές microε συνεχείς προσπάθειες απελευθέ-ρωσης microέσω νέων αεροπειρατειών απαγωγών και άλλων τέτοιωνενεργειών που αναmicroενόταν να επινοήσουν οι σύντροφοί τους ήτανακριβώς το χειρότερο που θα microπορούσαν να φανταστούν

laquo∆ιώξτε τους ∆ε χρειάζεται να το συζητάmicroεraquo είπε ένας απότους γηραιότερους υπουργούς συνοψίζοντας το θέmicroα πριν αρ-χίσουν ακόmicroη καλά καλά οι διαβουλεύσεις

Ο microόνος που έφερε αντιρρήσεις ήταν ένας από τα microέλη τηςκυβέρνησης σύmicroβουλος στο Υπουργείο ∆ικαιοσύνης ειδικόςνοmicroικός σύmicroβουλος της κυβέρνησης και ο ίδιος ο συντάκτης τηςαντιτροmicroοκρατικής νοmicroοθεσίας που θα αποτελούσε τη βάση γιατην άmicroεση απέλαση Σύmicroφωνα microε αυτόν το πρόβληmicroα δεν ήτανκαν περίπλοκο Αν σκέφτονταν να χρησιmicroοποιήσουν τον αντι-τροmicroοκρατικό νόmicroο δεν υπήρχε νοmicroική βάση για να απελάσουντους πέντε τροmicroοκράτες αλλά επειδή δεν ήταν καιρός για νο-microικές σοφιστείες η κυβέρνηση οmicroόφωνα microαζί microε τον νοmicroικόσύmicroβουλο αποφάσισε να απελάσει αmicroέσως τους πέντε microε βάσηακριβώς τον αντιτροmicroοκρατικό νόmicroο που αφορούσε στην πρά-ξη microόνο ξένους πολίτες και ως εκ τούτου δεν αποτελούσε κανθέmicroα του Υπουργείου ∆ικαιοσύνης

laquo∆εν microπορεί να κρατάει κανείς το νόmicroο υπό microάλης σε τέτοιεςπεριπτώσειςraquo είπε το microέλος του κυβερνητικού συmicroβουλίου που

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 25

ήταν υπεύθυνο για θέmicroατα ξένων πολιτών συνοψίζοντας κοmicro-ψά την απόφαση Ήταν το νεαρότερο microέλος της κυβέρνησης ήτανγυναίκα και πολύ αποφασιστική σε σχέση microε τους άρρενες συ-ναδέλφους της που είχαν τα διπλά της χρόνια

Γιrsquo αυτήν η 25η Απριλίου ηmicroέρα Παρασκευή είχε ως εκ τού-του αποβεί microια ηmicroέρα γεmicroάτη πρακτικά καθήκοντα από νωρίςτο πρωί microέχρι αργά microετά τα microεσάνυχτα Πρώτα έπρεπε να προ-σπαθήσει για την επίλυση των νοmicroικών θεmicroάτων ndashόσο πιο καλάmicroπορούσε βεβαίωςndash και microετά να τακτοποιήσει χίλιες δυο πρα-κτικές λεπτοmicroέρειες σε σχέση microε την καθαυτό απέλαση Οι Γερ-microανοί για παράδειγmicroα είχαν υποσχεθεί να στείλουν ένα αερο-πλάνο που θα microετέφερε τους συmicroπατριώτες τους αλλά εκείνοδε φάνηκε ποτέ αν και αυτό δεν έπαιζε microεγάλο ρόλο αφού ήδηαπό την αρχή και για σιγουριά είχε παρθεί η απόφαση να έχουνένα σουηδικό αεροπλάνο σε αναmicroονή για παν ενδεχόmicroενο Γε-microάτο καύσιmicroα έτοιmicroο microε ξεκούραστο και ευδιάθετο πλήρωmicroακαι νοσηλευτικό προσωπικό βρισκόταν ήδη και περίmicroενε στοαεροδρόmicroιο της Αρλάντα

Η υγεία των απελαθέντων είχε δηmicroιουργήσει προβλήmicroαταΚανείς τους δεν ήταν σε άριστη κατάσταση αλλά για τρεις απόαυτούς οι γιατροί είχαν δώσει εν πάση περιπτώσει άδεια και microετον τέταρτο τα πράγmicroατα ήταν ακόmicroη απλούστερα Έφερε τό-σο βαριά εγκαύmicroατα που αν microετακινούσες λίγο το κρεβάτι τουαπό εκεί που ήταν θα ισοδυναmicroούσε microε πραγmicroατική εκτέλεσηΓιrsquo αυτό και αναγκάστηκαν να κάνουν λίγη υποmicroονή καmicroιά βδο-microάδα microέχρι να σταθεροποιηθεί η κατάστασή του αρκετά ώστενα microπορεί να επιζήσει κατά τη microεταφορά του στη ∆υτική Γερ-microανία Το να τον στείλουν έτσι όπως ήταν και να πεθάνει στοδρόmicroο δεν ήθελαν ούτε να το σκέφτονται Κάτι τέτοια έκαναντον κόσmicroο να θέλει να εκδικηθεί Αλλά microετά από microια εβδοmicroάδαείχε δοθεί άδεια να microεταφερθεί στην πατρίδα του και microόλιςέφτασε εκεί νοσηλεύτηκε άλλη microια εβδοmicroάδα σε γερmicroανικό νο-σοκοmicroείο και microετά πέθανε

Το πέmicroπτο microέλος της οmicroάδας των τροmicroοκρατών η microόνη γυ-

26 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

ναίκα που είχε συmicromicroετάσχει στην κατάληψη της πρεσβείας ήταναυτή που αποτέλεσε το microεγάλο πρόβληmicroα διότι εκεί οι γνώmicroεςτων γιατρών διίσταντο κατά πολύ Ο πρώτος γιατρός που ρωτή-θηκε δεν έβλεπε κανένα απολύτως κώλυmicroα στην πραγmicroατοποίη-ση της απέλασής της αλλά όταν εmicroφανίστηκαν το αρmicroόδιο κυ-βερνητικό στέλεχος microια microεγάλη συνοδεία αστυνοmicroικών και τοαπαραίτητο νοσηλευτικό προσωπικό για να την παραλάβουναπό το νοσοκοmicroείο ο υπεύθυνος αρχίατρος άρχισε να προβά-λει κάποιες αντιρρήσεις Στο τέλος έπαιξε και τον άσο που κρα-τούσε στο microανίκι του και απλώς αρνήθηκε να της δώσει εξιτή-ριο Αν την έπαιρναν από εκεί θα έπρεπε να αναλάβει κάποιοςάλλος την ιατρική ευθύνη και εκτός αυτού ήθελε και microια βε-βαίωση από το κυβερνητικό στέλεχος ότι ο ίδιος είχε εναντιω-θεί στη microεταφορά της

Αν τώρα αυτό που είχε κατά νου ήταν το καλό της ασθενούςmicroάλλον ανόητα είχε πράξει διότι είχε υποτιmicroήσει προφανέστα-τα την αντίπαλό του και σε τέτοιες περιπτώσεις δεν κέρδιζε κα-νείς νίκες περιφερόmicroενος microε το νόmicroο υπό microάλης Εντελώς ανέκ-φραστο το κυβερνητικό στέλεχος έβγαλε το στιλό του και υπέ-γραψε το εξιτήριο Μετά έγραψε και microια βεβαίωση την οποίαέδωσε στον κύριο γιατρό και εν συνεχεία η ίδια και η ακολου-θία της πήραν την ασθενή και κατευθύνθηκαν στο αεροδρόmicroιοτης Αρλάντα Αmicroέσως microετά τις τρεις το απόγευmicroα ηmicroέρα Σάβ-βατο απογειώθηκε επιτέλους το κυβερνητικό αεροπλάνο microεπροορισmicroό κάποια microυστική περιοχή στη ∆υτική Γερmicroανία microε-ταφέροντας τέσσερις Γερmicroανούς τροmicroοκράτες

Αυτό που είχε συmicroβεί δεν ήταν βεβαίως καmicroιά ευχάριστηιστορία αλλά microέσα στην ατυχία της η κυβέρνηση είχε την τύχηνα έχει την οmicroόφωνη υποστήριξη της κοινής γνώmicroης Κι επιπρο-σθέτως η ευαρέσκεια για πρώτη φορά προερχόταν τόσο απότον κόσmicroο όσο και από εκείνα τα microίντια Ο microέσος Σουηδός ήτανγια να το πούmicroε καθαρά οργισmicroένος Πολύ microη σουηδικό και ταυ-τόχρονα τόσο χαρακτηριστικά γερmicroανικό να φορτώνουν τα δι-κά τους προβλήmicroατα στους φιλειρηνικούς γείτονές τους κατά τέ-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 27

τοιον τρόπο Κάτι που δυστυχώς οι Γερmicroανοί συνήθιζαν να κά-νουν εδώ και πολύ καιρό ∆ιότι microε λίγα λόγια οι Γερmicroανοί είχαντους τροmicroοκράτες που τους άξιζαν και εκτός αυτού όλοι όσοιπήγαιναν στο εξωτερικό το χειmicroώνα γνώριζαν πως οι Γερmicroανοίπάντα χώνονταν πρώτοι στις ουρές των τελεφερίκ στις πιο δη-microοφιλείς πίστες σκι της Ευρώπης και παρά το γεγονός ότι αυτέςβρίσκονταν ως επί το πλείστον στην Αυστρία ή στην Ελβετία

Στα microέσα microαζικής επικοινωνίας οι διάφοροι αρθρογράφοικαι συντάκτες και οι λεγόmicroενοι ειδικοί είχαν επιδοθεί σε έναόργιο επιθέσεων κατά των αποτυχιών και των λαθών της γερ-microανικής κυβέρνησης Η γερmicroανική κυβέρνηση δεν είχε απλώςαποφύγει να αναλάβει κάθε ευθύνη αλλά είχε κι από πάνω τοθράσος να microεταβιβάσει κυριολεκτικά τις δικές της ευθύνες στησουηδική κυβέρνηση στη σουηδική αστυνοmicroία και στον σουη-δικό λαό Εκτός αυτού οι Γερmicroανοί αποδεικνύονταν τόσο από-λυτα και ολοκληρωτικά ανίκανοι ώστε το microοναδικό λογικό συ-microπέρασmicroα που θα microπορούσε να εξαχθεί ήταν ότι η γερmicroανικήπρεσβεία θα πρέπει να άρπαξε από microόνη της φωτιά και ότι η συmicro-βολή των τροmicroοκρατών στην όλη υπόθεση θα έπρεπε να θεω-ρείται microάλλον αποτέλεσmicroα και όχι αιτία

Αν καλοσκεφτόταν κανείς τι είχε συmicroβεί ο τρόπος microε τονοποίο αντιmicroετώπισαν τα microίντια την κατάσταση ήταν σχεδόν υπερ-βολικός και microε microία microόνο εξαίρεση την οποία έβρισκες φυσικάστη microεγάλη συντηρητική πρωινή εφηmicroερίδα Στο κεντρικό τηςάρθρο ndashlaquoσε αυτό το ληmicroέρι των γενικώς ολιγόνοων και microετα-στραφέντων οπορτουνιστώνraquo όπως τους αποκαλούσε ο πρω-θυπουργός όταν ξεχείλιζε από διάθεσηndash είχε προσθέσει microιασύντοmicroη πτυχή όπου ο συντάκτης είχε το θράσος να συγκρίνειτην κατάληψη της πρεσβείας από Γερmicroανούς τροmicroοκράτες microετην ανατίναξη του γεmicroάτου απεργοσπάστες αγγλικού πλοίουlaquoΑmicroάλθειαraquo από τον Άντον Νίλσον και τους συντρόφους τουστο Μάλmicroε πριν από εξήντα επτά χρόνια

Αυτό για να το πούmicroε ήπια εξόργισε τον υπουργό Οικονο-microικών και Νέστορα της κυβέρνησης έτσι που microετά από microια

28 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

εβδοmicroάδα έχωσε τους αντίχειρες στις τιράντες του και στη διάρ-κεια ενός υπέροχου microπουρζουάδικου δείπνου που παρέθεσανοι εκπρόσωποι της αγοράς laquoέψαλε τον αναβαλλόmicroενο στον αρ-χισυντάκτη της εφηmicroερίδαςraquo Σύmicroφωνα microε παρόντες microάρτυρεςη οmicroιλία του υπήρξε άκρως απολαυστική και ndashαν σκεφτεί κα-νείς το περιορισmicroένο κοινωνικοπολιτικό κατεστηmicroένο στη microικρήχώρα που λέγεται Σουηδίαndash άκρως λογική κατόπιν όσων είχανσυmicroβεί Αλλά πέρα από αυτά δεν έγινε ουσιαστικά τίποτα ∆ιό-τι το όλο πράγmicroα ήταν πολύ microη σουηδικό για να εξελιχθεί σε κά-τι περισσότερο

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 29

III

Ηαστυνοmicroική έρευνα που ακολούθησε δεν ήταν κακήΠανάθλια ήταν Αν microάλιστα λάβαινες υπόψη σου ότιεπρόκειτο για ένα από τα σοβαρότερα εγκλήmicroατα στην

ιστορία της χώρας microετά τον πόλεmicroο δε θα microπορούσες να κατα-λάβεις εύκολα πώς εξελίχθηκε έτσι Μία από τις εξηγήσεις πουδόθηκαν και συζητήθηκαν σε επίπεδο ανώτατης αστυνοmicroικήςηγεσίας ndashmicroεταξύ άλλων σε εmicroπιστευτικές συνοmicroιλίες του αρχη-γού της σουηδικής αστυνοmicroίας microε τους στενότερους και ηλικια-κά νεότερους συνεργάτες τουndash ήταν ότι η κυβέρνηση κατά κά-ποιον microυστηριώδη τρόπο έδειχνε πραγmicroατικά αδιάφορη να συ-ζητήσει το θέmicroα και ότι αυτή η στάση είχε microεταδοθεί και στηναστυνοmicroία ∆ιότι ήταν ένα έγκληmicroα καθαρά πολιτικό και είχεςταυτόχρονα microια κυβέρνηση που εντελώς απροκάλυπτα παρα-microέριζε την όλη υπόθεση από το δικό της τραπέζι συζητήσεων ndashοπότε τι να σου κάνει κι η αστυνοmicroία

Ο αρχηγός του τmicroήmicroατος Αντιmicroετώπισης Εγκληmicroάτων Βίαςτης αστυνοmicroίας της Στοκχόλmicroης δεν ήταν άνθρωπος που ασχο-λούνταν microε πολιτικές θεωρητικολογίες Αυτά microπορούσαν να τακάνουν άλλοι και η στάση που κρατούσε η κυβέρνηση στο έναή στο άλλο θέmicroα τον άφηνε παγερά αδιάφορο Ούτε που τουςψήφιζε εξάλλου Αντιθέτως ήταν πυρ και microανία που είχαν χώ-σει την ουρά τους στην έρευνά του και είχαν στείλει στο σπίτιτους τους δράστες Πώς δηλαδή να διεξήγε έρευνα εγκλήmicroατοςαν δεν είχε τη δυνατότητα να ανακρίνει τους υπόπτους

Ο ίδιος είχε πραγmicroατικά διακαή επιθυmicroία να microιλήσει microε τουςδράστες Με την ησυχία του microε τη σειρά και όσες φορές χρεια-ζόταν για να microπουν όλα τα κοmicromicroάτια του παζλ στη θέση τουςΑυτό το είχε καταφέρει αναρίθmicroητες φορές παλιότερα και ήτανπεπεισmicroένος ότι θα είχε κάνει το ίδιο και αυτή τη φορά και δί-χως καν τη βοήθεια διερmicroηνέα ∆ιότι σε αντίθεση microε τους συ-

ναδέλφους του είχε όντως πάρει πτυχίο από το σχολαρχείο Βιτ-φέλντσκα στο Γκέτεmicroποργκ και τα γερmicroανικά που είχε microάθειστο σχολείο λειτουργούσαν ακόmicroη άψογα Αυτό που είχε κατα-φέρει να κάνει η κυβέρνηση από ερευνητικής απόψεως ήτανκαθαρό σαmicroποτάζ Και το χειρότερο ήταν πως οι κυβερνητικοίέδειχναν να microην έχουν καταλάβει τι έκαναν

Τώρα ο αρχηγός και οι συνάδελφοί του αρκέστηκαν να διε-ξαγάγουν microια τεχνική έρευνα σε συνθήκες που microόνο ιδανικές δενήταν Ήδη microετά την έκρηξη ο τόπος του εγκλήmicroατος έmicroοιαζε σαννα είχε περάσει τυφώνας Σύmicroφωνα microε όσα είχαν πει οι τροmicroο-κράτες από τηλεφώνου όταν καλούσαν για να θέσουν τους εκ-βιαστικούς όρους τους στην κυβέρνηση είχαν τοποθετήσει δεκα-πέντε κιλά ΤΝΤ στο κτίριο και δεν υπήρχε απολύτως τίποτα στοντόπο του εγκλήmicroατος που να διέψευδε τον παραπάνω ισχυρισmicroό

Η παρέmicroβαση της πυροσβεστικής όσο αναπόφευκτη κι ανήταν δεν είχε κάνει καλύτερα τα πράγmicroατα οι τόνοι νερού πουείχαν πέσει στα ερείπια δεν microπορούσαν να προmicroηνύουν τίποτακαλό Αλλά αυτό που είχε εξοργίσει τον αρχηγό και τους συνα-δέλφους του ήταν όλοι οι κατά το microάλλον ή ήττον άσχετοι άν-θρωποι που έτρεχαν πέρα δώθε στον τόπο του εγκλήmicroατος ΟιΓερmicroανοί συνάδελφοι για παράδειγmicroα ανήκαν σε αυτό τονόχλο των περιπλανώmicroενων έστω κι αν ο ίδιος κατανοούσε απο-λύτως το ενδιαφέρον τους Αν ήθελε να είναι κανείς τυπικός οσυγκεκριmicroένος τόπος εγκλήmicroατος ήταν όντως γερmicroανικό έδα-φος οπότε δεν είχε καmicroία πιθανότητα να τους ζητήσει να φύ-γουν από εκεί

Το ίδιο συνέβαινε και microε τους laquoάκαπνουςraquo από την Ασφά-λεια και microε την άκρως ενοχλητική παλιοσυνήθεια που είχαν ναστέκονται πάνω από τους πραγmicroατικούς αστυνοmicroικούς όταν οιδεύτεροι προσπαθούσαν να κάνουν τη δουλειά τους Και σαννα microην ήταν αρκετό αυτό είχαν το θράσος να του προτείνουν να

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 31

Το ΤΝΤ (τρινιτροτολουόλη) είναι ένα από τα συχνότερα χρησιmicroο-ποιούmicroενα εκρηκτικά (ΣτΜ)

χρησιmicroοποιήσει τους δικούς τους τεχνικούς αλλά τότε τους απέ-πεmicroψε σκαιότατα διότι αν άρχιζε να δουλεύει έτσι δε θα προ-λάβαινε να κάνει ούτε το ένα ούτε το άλλο και δεν είχε διόλουσκοπό να σπαταλάει το χρόνο του κατουρώντας δεξιά αριστε-ρά σαν τα σκυλιά που ορίζουν τα laquoχωράφιαraquo τους Αυτό το άφη-νε σε άλλους και αν δεν εmicroπιστεύονταν τον ίδιο και τους άντρεςτου ας αναλάmicroβαναν όλη τη δουλειά οι ίδιοι

Αλλά τα πράγmicroατα δεν είχαν πάει καλά και όταν ο αστυνο-microικός διευθυντής microετά από microια βδοmicroάδα ndashσχεδόν την ίδια microέραπου κατήργησαν τον εξωτερικό αποκλεισmicroό της περιοχήςndash τουανακοίνωσε ότι οι περαιτέρω έρευνες θα γίνονταν από την Αστυ-νοmicroία Ασφαλείας κι ο αρχηγός ένιωσε σχεδόν ανακούφιση

Πάντως ο ίδιος και οι συνάδελφοί του κατάφεραν να κατα-νοήσουν αρκετά τον τρόπο microε τον οποίο πρέπει να είχε γίνει ηέκρηξη ∆εν υπήρχε τίποτα που να καταδεικνύει ότι οι τροmicroο-κράτες είχαν ανατινάξει συνειδητά το κτίριο στον αέρα Αντι-θέτως τα περισσότερα στοιχεία έδειχναν προς την κατεύθυνσηενός συνδυασmicroού ατυχήmicroατος γκάφας και άγνοιας και αυτόςπου microάλλον ήταν υπαίτιος ήταν ο ίδιος ο laquoειδικός ανατινάξεωνraquoτων τροmicroοκρατών ο οποίος όπως όλα τα παιδάκια έβαλε ταδάχτυλά του σε λάθος microέρος Σίγουρα δε θα τα είχε καταφέρεινα περάσει microια συνήθη σουηδική εξέταση στις ανατινάξεις Αυ-τό απεδείχθη microε την απαιτούmicroενη σαφήνεια από τις καλωδιώ-σεις και τις συνδέσεις που βγήκαν σώες από την έκρηξη έστωκι αν οι απογευmicroατινές εφηmicroερίδες εγκωmicroίασαν τις γνώσεις τουΓερmicroανού στον τοmicroέα αυτόν

Αλλά δεν έγινε τίποτα περισσότερο από αυτά και όσοναφορούσε τον ίδιο τον αρχηγό του ήταν αδιάφορο Το ποιαήταν πραγmicroατικά τα πορίσmicroατα της Ασφάλειας και τι είχε κα-ταφέρει microε την έρευνα που ανέλαβε από την αστυνοmicroία παρέ-microεινε καθώς ειπώθηκε ασαφές Εν πάση περιπτώσει δεν έκα-ναν κάτι που να οδήγησε σε νοmicroικά microέτρα ή σε microηνύσεις αλλάόπως πάντα λειτούργησαν laquoεν κρυπτώ και παραβύστωraquo και αντον ρωτούσε κανείς περί αυτού microπορούσε σίγουρα να πει ότι

32 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

όπως και τόσες φορές παλιότερα δεν είχαν καταφέρει καιπολλά Αν και δε χρειαζόταν να είναι κανείς αστυνοmicroικός γιανα υπολογίσει ότι πρέπει να υπήρχαν περισσότεροι εmicroπλεκό-microενοι από τους έξι τροmicroοκράτες που είχαν καταλάβει το κτίριοτης πρεσβείας

Ποιος ή ποιοι άραγε θα microπορούσαν ειδάλλως να είχαν αφή-σει το microήνυmicroα το οποίο στη microία το microεσηmicroέρι την Πέmicroπτη 24Απριλίου είχε καταλήξει στα κουτιά αλληλογραφίας τριών δια-φορετικών πρακτορείων ειδήσεων που φιλοξενούνταν στα γρα-φεία του ΤΤ στον πρώτο ουρανοξύστη της Χέτοργετ τρία χιλιό-microετρα και πάνω από πέντε λεπτά microε αmicroάξι από τη δυτικογερmicroα-νική πρεσβεία πέρα στο Γιουργκόρντεν Οι έξι microέσα στο κτίριοndashοι laquokommando holger meinsraquo όπως αυτοαποκαλούνταν microεόλα τα γράmicromicroατα πεζά στο όνοmicroαndash δε θα microπορούσαν να το εί-χαν κάνει

Ο αρχηγός του Βίας είχε κάνει πολλές σκέψεις για το τι θαmicroπορούσε να είχε συmicroβεί πριν microπουν εκείνοι οι έξι στην πρε-σβεία Κάπου θα πρέπει να έmicroεναν θα είχαν κάνει αναγνώρισητης περιοχής θα πρέπει να είχαν παρακολουθήσει τους υπαλ-λήλους της πρεσβείας και τις συνήθειές τους να είχαν ερευνή-σει κατάλληλους τρόπους να microεταβούν στην πρεσβεία και ναφύγουν από εκεί αν κάτι πήγαινε στραβά Θα πρέπει να είχανστέγη ένα κρεβάτι να κοιmicroηθούν τραπέζι καρέκλες και microα-χαιροπίρουνα οχήmicroατα για microεταφορά φαγητό και ποτό και όλατα άλλα πρακτικά είδη όπως όπλα εκρηκτικά και πλαστά έγ-γραφα Για όλες αυτές τις προετοιmicroασίες θα είχαν χρειαστεί σί-γουρα κάνα microήνα

Με άλλα λόγια κάποιος θα πρέπει να τους είχε βοηθήσειΠιθανότατα όχι microόνο ένα αλλά περισσότερα άτοmicroα Πιθανότα-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 33

Η οmicroάδα είχε πάρει αυτό το όνοmicroα στη microνήmicroη του Χόλγκερ Μάινςσηmicroαντικού στελέχους της RAF (της Φράξιας Κόκκινος Στρατός ή Μπάα-ντερ-Μάινχοφ) που πέθανε microετά από απεργία πείνας στις φυλακές τουΣτάmicroχαmicromicro στις 9 Νοεmicroβρίου 1974 (ΣτΜ)

τα άτοmicroα που είχαν σχέση microε τη Σουηδία και τη Στοκχόλmicroη Άτο-microα που microιλούσαν σουηδικά που γνώριζαν την περιοχή το περι-βάλλον στο οποίο κινούνταν τα ντόπια ήθη την καθηmicroερινότη-τα και πράγmicroατα αυτονόητα όπως αγορά εισιτηρίων στο microετρόή αγορά microεγάλων ποσοτήτων τροφίmicroων δίχως να κινήσουν τηνπεριέργεια Άτοmicroα συνηθισmicroένα ανώνυmicroα microε λευκό ποινικόmicroητρώο στην ηλικία των τροmicroοκρατών περίπου που έmicroοιαζανπίστευαν και σκέφτονταν όπως και οι τροmicroοκράτες

Ο αρχηγός του Βίας δεν ήταν ο τύπος που σκάλιζε τα πράγ-microατα χωρίς λόγο Στο επάγγελmicroά του είχε microάθει ότι η απλούστε-ρη εξήγηση ήταν η σωστή Μια οmicroάδα νεαροί φοιτητές σκέφτη-κε Ριζοσπάστες microε κίνητρα microε αυτοπειθαρχία και microε καλό microυα-λό Ίσως και να ζούσαν microαζί σε κάποια από εκείνες τις περίερ-γες κολεκτίβες για τις οποίες διάβαζε στην εφηmicroερίδα Και microάλ-λον δε χρειαζόταν και πολύ microυαλό για να καταλάβει κανείς ότιήταν Σουηδοί σκέφτηκε ο αρχηγός του τmicroήmicroατος ΑντιmicroετώπισηςΕγκληmicroάτων Βίας στην αστυνοmicroία της Στοκχόλmicroης

Όταν παρέδωσε την υπόθεση στο συνάδελφο της Ασφάλειαςπου θα αναλάmicroβανε την ευθύνη της έρευνας του είχε microιλήσεικαι για τις σκέψεις του Μερικές κουβέντες microόνο στα όρθια τιςοποίες microάλλον δεν έπρεπε να τις πει καθόλου Ο συνάδελφος δενήταν πραγmicroατικός αστυνοmicroικός αλλά ένας αστυνοmicroικός διευ-θυντής microε νοmicroικές σπουδές πίσω του από εκείνο το είδος τωνσυνηθισmicroένων εγωκεντρικών τύπων και φυσικά η αντίδρασήτου ήταν η αναmicroενόmicroενη

Είχε γνέψει microrsquo εκείνο ακριβώς το ύφος που έχουν κάτι τέτοιοιπου καταλαβαίνουν καλύτερα απrsquo όλους τους άλλους αναστέ-ναξε κουρασmicroένα και χάιδεψε microε το δείκτη του που microόλις είχεβγει από τη microανικιουρίστα τη microακριά του microύτη laquoΜας πέρασε σί-γουρα κι εmicroάς αυτή η σκέψη από το microυαλόraquo είπε ο αστυνοmicroικόςδιευθυντής microε microπλαζέ ύφος κι αυτό ήταν όλο Ο αρχηγός τουτmicroήmicroατος Βίας άρχισε σύντοmicroα να σκέφτεται όλο και λιγότεροτην υπόθεση και microόλις microετά από κάνα δυο χρόνια παρέλειπε νατην περιλαmicroβάνει και στο ρεπερτόριο των ηρωικών αστυνοmicroι-

34 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

κών ιστοριών που συνήθιζε να αφηγείται όταν συναντούσε πραγ-microατικούς συναδέλφους ∆ιότι στο ρεπερτόριο είχε πια φρεσκό-τερες και καλύτερες ιστορίες

Η Αστυνοmicroία Ασφαλείας εδώ που τα λέmicroε είχε αρκετά στοι-χεία για να δουλέψει microε την υπόθεση Οι προειδοποιήσεις ότιΓερmicroανοί τροmicroοκράτες σχεδίαζαν να κάνουν κάτι σε σουηδικόέδαφος είχαν πυκνώσει ένα χρόνο πριν από την κατάληψη τηςπρεσβείας Είχαν και microικρά και microεγάλα στοιχεία ακριβώς όπωςγίνεται συνήθως ανώνυmicroες πληροφορίες εmicroπιστευτικές πλη-ροφορίες από διάφορους πληροφοριοδότες και ακόmicroη microια έκ-θεση που είχε συντάξει ένας από τους δικούς της microυστικούς πρά-κτορες Αλλά όλα αυτά είχαν κάτι κοινό ∆εν υπήρχε τίποτα συ-γκεκριmicroένο και απτό και την άνοιξη φάνηκε πως όλα αυτά εί-χαν πλέον καταλαγιάσει Ο χώρος των πληροφοριοδοτών τουςείχε βουβαθεί Ούτε οι καλύτεροι από αυτούς δεν είχαν να πουντο παραmicroικρό

Μερικές πληροφορίες και παρατηρήσεις είχαν επίσης φτά-σει στην Ασφάλεια από συναδέλφους της ανοιχτής δραστηριό-τητας Επρόκειτο κυρίως για laquoύποπτα οχήmicroαταraquo και laquoύποπταάτοmicroαraquo που είχαν παρατηρηθεί κοντά και γύρω από την πρε-σβεία της ∆υτικής Γερmicroανίας κατά την περίοδο της τροmicroοκρα-τικής ενέργειας αλλά παρόλο που σπατάλησαν πολύ καιρό νατο ψάξουν δεν έδωσε τίποτα Ήταν όπως ακριβώς γινόταν microετις πληροφορίες αυτού του είδους ποτέ δεν έδιναν τίποτα Καιαυτά σε αντίθεση microε τη δική τους δραστηριότητα την οποίαέλεγχαν οι ίδιοι microε τη microορφή παρακολούθησης διείσδυσης καισυγκεκριmicroένης συγκέντρωσης στοιχείων microέσω τηλεφωνικώνυποκλοπών υποκλοπών σηmicroάτων και άλλων ηλεκτρονικών πα-ρακολουθήσεων

Οι επαναλαmicroβανόmicroενοι ισχυρισmicroοί των microίντια ότι η Αστυ-νοmicroία Ασφαλείας είχε αγνοήσει συγκεκριmicroένη εικόνα απειλήςείχαν συζητηθεί σε πολλές συναντήσεις της ηγεσίας της Ασφά-λειας όπως και στην υπεύθυνη κοινοβουλευτική ηγεσία της ενλόγω υπηρεσίας Όπως και τόσες φορές άλλοτε κατάφεραν να

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 35

αποδείξουν ότι επρόκειτο για καθαρές ανοησίες και για ανε-δαφικές εικασίες Το σίγουρο ήταν ότι ο απώτερος στόχος όλωναυτών ήταν να βλάψουν την υπηρεσία Είχαν λάβει microέτρα ταοποία έπρεπε να ληφθούν και microέσα σε microερικές εβδοmicroάδεςόταν οι φήmicroες είχαν φουντώσει για τα καλά έβαλαν την πρε-σβεία της ∆υτικής Γερmicroανίας στον κατάλογο φρουρούmicroενωνκτιρίων microε αυστηρή προτεραιότητα

Τα αποτελέσmicroατα αυτών των microέτρων ήταν σαφέστατα ∆ενείχαν προκύψει ενδείξεις ότι κάτι ύποπτο συνέβαινε και ανα-κάλεσαν την έξτρα φρούρηση κάτι που τους ήρθε κουτί microιαπου το τmicroήmicroα για τους Ρώσους εκείνη την περίοδο παρουσίασεαπρόσmicroενη και microεγάλη ανάγκη για περισσότερο προσωπικό Οιβουλευτές που συmicromicroετείχαν στη διοίκηση ήταν κι αυτοί απολύ-τως ικανοποιηmicroένοι microε την έκθεση που είχαν λάβει Η κατάλη-ψη της δυτικογερmicroανικής πρεσβείας ήταν ένα microεmicroονωmicroένο γε-γονός σχεδιασmicroένη και εκτελεσmicroένη από microια φράξια της γερ-microανικής τροmicroοκρατίας που θα microπορούσε να περιγραφεί σαν microιαοmicroάδα βίαιων τυχοδιωκτών από το Πανεπιστήmicroιο της Χαmicroδελ-βέργης σύmicroφωνα microε πληροφορίες από τους συναδέλφους τηςγερmicroανικής Αστυνοmicroίας Ασφαλείας πολλοί από τους πιο γνω-στούς συντρόφους τους ndashαπό τον δυστυχώς ιδιαίτερα ευρύ κύ-κλο των ριζοσπαστικών στοιχείωνndash είχαν διαφωνήσει έντονα microεαυτό που είχε συmicroβεί Η κατάληψη της πρεσβείας δεν είχε ωφε-λήσει τον κοινό αγώνα

Για να microπορέσει ο αγώνας να έχει επιτυχή κατάληξη απαι-τείτο καλύτερος σχεδιασmicroός και πιο οργανωmicroένες microορφές πά-λης Η σουηδική Αστυνοmicroία Ασφαλείας όλως παραδόξως είχεκαταλήξει στο ίδιο συmicroπέρασmicroα στην έκθεση που παρέδωσε στηδιοίκησή της σε λιγότερο από ένα χρόνο microετά την κατάληψηlaquoΜεταξύ άλλων και για το λόγο αυτόν ο κίνδυνος για microια νέακαι παρόmicroοια ενέργεια στη σουηδική επικράτεια που θα στρέ-φεται κατά γερmicroανικών ή σουηδικών συmicroφερόντων και θα διε-ξαχθεί από Γερmicroανούς τροmicroοκράτες πρέπει να εκτιmicroηθεί ωςελάχιστοςraquo Υπήρχαν laquoάλλοι κίνδυνοι πολύ σοβαρότεροιraquo και

36 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

ανεξαρτήτως του αν όλα αυτά ήταν αληθή ή ψευδή ο ισχυρισmicroόςπερί του αντιθέτου θα ήταν γραφειοκρατική αυτοκτονία Καιέτσι έκλεισε η έρευνα της Αστυνοmicroίας Ασφαλείας για την κα-τάληψη της πρεσβείας

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 37

Page 15: Μετάφρασηαπότασουηδικά:ΓρηγόρηςΝ.Κονδύληςwebdata.psichogios.gr/sample/9789604967377.pdf · i ¥ª µπ°¥23 𧩠¬±1975¬¦ ª °¬®¨

γοργά και που δε θα υπήρχε microέχρι το πρωί αν οι τροmicroοκράτεςκρατούσαν το λόγο τους για microία εκτέλεση ανά ώρα

Η λύτρωση ήρθε ένα τέταρτο πριν τα microεσάνυχτα Ο αρχηγόςτου τmicroήmicroατος Βίας είχε βγει από εκείνο το παράπηγmicroα οικοδο-microής όπου είχε εγκαταστήσει το προσωρινό αρχηγείο του για ναπερπατήσει λιγάκι να πάρει λίγο φρέσκο αέρα και να καπνίσειάλλο ένα τσιγάρο Πρώτα είδε τη λάmicroψη από το κτίριο της πρε-σβείας έπειτα ένιωσε το ταρακούνηmicroα εκεί στην κατηφόραόπου στεκόταν και microόλις microετά άκουσε την ακολουθία των εκρή-ξεων Σύννεφα από θρυmicromicroατισmicroένα γυαλιά οικοδοmicroικά υλικάκαπνούς και τέλος οι κραυγές των ανθρώπων microέσα από το κτί-ριο Άνθρωποι που σκαρφάλωναν να βγουν από τα παράθυραπου πηδούσαν ρίχνονταν στο κενό γαντζώνονταν στην πρόσο-ψη γλιστρούσαν έπεφταν σηκώνονταν ξανά ή δε σηκώνοντανποτέ Έτσι τα θυmicroόταν κάθε φορά που τα ξανάφερνε στο microυα-λό του ακριβώς microε αυτή τη σειρά λάmicroψεις ταρακούνηmicroα κρό-τοι καπνός κραυγές άνθρωποι

Σε αντίθεση microε τον ρεπόρτερ της τηλεόρασης που ήταν υπεύ-θυνος για την απευθείας microετάδοση ο ίδιος δεν πετάχτηκε σαντρελός από το φόβο του Τώρα αν microετακινήθηκε λίγο ή αν ανα-πήδησε την ώρα της έκρηξης δεν ήταν κάτι που οφειλόταν σε δι-κή του αντίδραση Αντιθέτως είχε προλάβει να σκεφτεί αρκε-τά Που να πάρει ο διάβολος σκέφτηκε αν και ποτέ του δε βλα-στηmicroούσε Μετά είχε σβήσει το τσιγάρο του και είχε επιστρέψειστην καρέκλα του στο προσωρινό αρχηγείο Πάνω στην ώρα δη-λαδή microια που εκεί microέσα ήταν ήδη σωστό τρελοκοmicroείο

Μισή ώρα αργότερα είχαν περάσει όλα και ως εκ θαύmicroα-τος δίχως απώλειες σοβαρές Με microια εξαίρεση έδειχναν όλοιndashοι τροmicroοκράτες οι όmicroηροι και οι αστυνοmicroικοί στο υπόγειο τηςπρεσβείας και κοντά στο κτίριοndash να έχουν επιζήσει της εκρή-ξεως Πολλοί ήταν τραυmicroατισmicroένοι κάνα δυο microάλιστα σοβαράαλλά όλοι ήταν ζωντανοί

Οι τροmicroοκράτες συνελήφθησαν και αν ο ίδιος και οι συνά-δελφοί του δεν είχαν κάνει κάποιο λάθος πρέπει να είχαν συλ-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 19

ληφθεί όλοι Τουλάχιστον είχαν συλλάβει εκείνους που οι ερευ-νητές του τmicroήmicroατός του είχαν παρατηρήσει και microετρήσει κατάτη διάρκεια της ηmicroέρας και της νύχτας Ένας ήταν ακόmicroη microέσαστην πρεσβεία microόλις τον είχαν βρει ή microάλλον microόλις είχαν βρειτον microισό και τον είχαν αναγνωρίσει πριν από πολλές ώρες Τέσ-σερις από αυτούς είχαν συλληφθεί στο πάρκινγκ πίσω από τοκτίριο της πρεσβείας Προφανώς σε microια απέλπιδα προσπάθειαδιαφυγής microε το ενοικιασmicroένο αυτοκίνητο microε το οποίο είχαν φτά-σει εκεί πριν από δώδεκα ώρες ενέργεια εντελώς ανόητη διό-τι η αστυνοmicroία είχε διασφαλίσει το εν λόγω όχηmicroα ήδη από τοαπόγευmicroα

Ο πέmicroπτος και τελευταίος από τους τροmicroοκράτες είχε συλλη-φθεί καθώς περιπλανιόταν παραπατώντας στον κήπο της νορ-βηγικής πρεσβείας Μαυρισmicroένος από τους καπνούς microε ρούχαπου ακόmicroη κάπνιζαν από την έκρηξη microε καψαλισmicroένα microαλλιάγεmicroάτος εγκαύmicroατα σχεδόν τυφλωmicroένος παντελώς εν συγχύσειΑρχικά τον πέρασαν για κάποιον από τους οmicroήρους Αλλά τώ-ρα είχε λυθεί κι αυτό Τρεις από αυτούς είχαν οδηγηθεί στο νο-σοκοmicroείο ένας ήταν σε άθλια κατάσταση αλλά τους άλλους δύοτους έστειλαν κατευθείαν στα κελιά της αστυνοmicroίας αφού τουςέβαλαν κάποια τσιρότα Όλοι ήταν δεmicroένοι microε χειροπέδες καιδύο από αυτούς είχαν και αλυσίδες στα πόδια για σιγουριά

Ο Γιάρνεmicroπρινγκ είχε φύγει από εκεί λίγο microετά τις δύο τηνύχτα Ήταν ένας από τους τελευταίους άντρες του Ερευνώνπου έφυγαν Είχαν αποmicroείνει οι συνάδελφοι από το Τάξης πουείχαν αναλάβει τη φρούρηση του τόπου εγκλήmicroατος όπως καιοι τεχνικοί της Σήmicroανσης που προσπαθούσαν να ζεσταθούνόσο περίmicroεναν την πυροσβεστική να τελειώσει τη δουλειά τηςΗ ώρα είχε πάει τρεις ώσπου να φτάσει στο σπίτι Εκεί τον πε-ρίmicroενε microια ανήσυχη σύζυγος στα πρόθυρα νευρικού κλονισmicroούκαι τρία microικρά παιδιά που κοιmicroόνταν εκ των οποίων το microεγα-λύτερο είχε αποκοιmicroηθεί από την υπερένταση microπροστά στην τη-λεόραση πριν από πολλές ώρες δίχως όmicroως να είναι καθόλουανήσυχο

20 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

Ο ίδιος ένιωθε παράξενα αποστασιοποιηmicroένος και όταν ησύζυγός του του είπε ότι ο καλύτερος φίλος του και συνάδελφοςΛαρς Μάρτιν Γιούχανσον είχε τηλεφωνήσει καmicroιά δεκαριά φο-ρές όλο το απόγευmicroα και το βράδυ εκείνος απλώς έγνεψε καιέβγαλε το τηλέφωνο από την πρίζα για σιγουριά Μετά είχε κοι-microηθεί έπεσε σε ένα βαθύ ύπνο δίχως όνειρα και ξύπνησε έξιώρες αργότερα Εντελώς καθαρός στο microυαλό έστω κι αν υπήρ-χε ακόmicroη εκείνη η παράξενη αίσθηση πως όσα είχαν γίνει δενείχαν καmicroία σχέση microε τον ίδιο Η microυρωδιά του καmicroένου βακελί-τη ήταν κι αυτή εκεί Θα περάσει σκέφτηκε Θα περάσει

Κατά τη διάρκεια του ∆ευτέρου παγκοσmicroίου πολέmicroου ο Άγ-γλος ηγέτης Ουίνστον Τσόρτσιλ συνήθιζε συχνά να λέει ότιlaquoόποιος έχει προειδοποιηθεί είναι και προετοιmicroασmicroένοςraquo Όλατα δύσκολα χρόνια το επαναλάmicroβανε σχεδόν σαν ξόρκι στοκοινοβούλιο στο κυβερνητικό συmicroβούλιο και σε επίσηmicroες οmicroιλίεςπρος τον βαριά δοκιmicroαζόmicroενο λαό του laquoHe who is forewarnedis also forearmedraquo Και εκ των υστέρων microε όλα τα στοιχεία ανάχείρας βλέποντας πώς τέλειωσε εκείνος ο πόλεmicroος παρά τιςάσχηmicroες πιθανότητες που είχαν να νικήσουν αρχικά microάλλοναυτό που έλεγε συνεχώς πρέπει να ίσχυε για τον ίδιο και για πά-ρα πολλούς από τους συmicroπατριώτες του τουλάχιστον Αλλά τώραστη συγκεκριmicroένη περίπτωση microε την πρεσβεία δεν ίσχυε κάτιτέτοιο διότι όταν συνέβη ήρθε σαν κεραυνός εν αιθρία και απο-τέλεσε καθαρή έκπληξη αν και επί πολλά χρόνια οι προειδο-ποιήσεις έπεφταν βροχή

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 21

II

Οπρώτος από τα microέλη της κυβέρνησης που έmicroαθε τι γινό-ταν δεν ήταν ο υπουργός ∆ικαιοσύνης ndashδιότι αυτόςέπρεπε να είχε ενηmicroερωθεί πρώτοςndash αλλά ο πρωθυ-

πουργός και αυτό οφειλόταν σε κάποια κοινή ανθρώπινη λογι-κή που δεν είχε καmicroία ουσιαστική επίπτωση τελικά

Μόλις ο υπεύθυνος βάρδιας στο Κέντρο ∆ιοίκησης καιΕλέγχου της αστυνοmicroίας διασαφήνισε ότι τα πράγmicroατα ήταν σο-βαρά και δεν επρόκειτο για κάποιο ψεύτικο συναγερmicroό άρπα-ξε το ντοσιέ της υπηρεσίας και έριξε microια microατιά στον κατάλογοτων microέτρων που έπρεπε να ληφθούν σε microια περίπτωση σαν κιαυτή Τα υπόλοιπα ήταν θέmicroα ρουτίνας Πρώτα τηλεφώνησεστον αρχηγό του τmicroήmicroατος Εγκληmicroάτων Βίας που ήταν ο άmicroεσαυπεύθυνος στην αστυνοmicroία της Στοκχόλmicroης Εκείνος είχε απα-ντήσει microε το πρώτο κουδούνισmicroα άκουσε προσεκτικά και τουζήτησε να επανέλθει microόλις microάθαινε κάτι περισσότερο Μετά ουπεύθυνος βάρδιας στο Κέντρο ∆ιοίκησης τηλεφώνησε στονυπεύθυνο της Αστυνοmicroίας Ασφαλείας ο οποίος σύmicroφωνα microε τιςοδηγίες που είχε τηλεφώνησε στον βοηθό υφυπουργό ∆ικαιο-σύνης που ήταν αρmicroόδιος για το πρακτικό microέρος των επαφώντου Υπουργείου ∆ικαιοσύνης και της κυβέρνησης microε την Αστυ-νοmicroία Ασφαλείας

Το τηλέφωνο του βοηθού υφυπουργού ήταν κατειληmicromicroένοκαι ο υπεύθυνος του Κέντρου ∆ιοίκησης όσο περίmicroενε να ελευ-θερωθεί η γραmicromicroή ndashmicroια που τα δευτερόλεπτα κυλούσαν βασα-νιστικά αργάndash και για να microπορεί να κάνει και κάτι άλλο σε πε-ρίπτωση που εκείνος ο βλάκας στην άλλη άκρη της γραmicromicroής θασυνέχιζε να λέει microαλακίες στον αιώνα τον άπαντα είχε microετα-φέρει το κατειληmicromicroένο ακουστικό στο αριστερό χέρι και microε τοδεξί σχηmicroάτισε στο άλλο τηλέφωνο τον απευθείας αριθmicroό τουυφυπουργού παρά τω πρωθυπουργώ Εκείνος απάντησε αmicroέ-

σως και ενηmicroερώθηκε σε λιγότερο από ένα λεπτό Και ακριβώςτη στιγmicroή που τερmicroάτιζε τη συνοmicroιλία του άκουσε ένα laquoεmicroπρόςraquoαπό το κατειληmicromicroένο microέχρι στιγmicroής τηλέφωνο και όσα έγινανmicroετά ήταν απολύτως σύmicroφωνα microε τις γραπτές οδηγίες που είχε

Η παρέκκλιση από τη ρουτίνα δεν είχε ανακαλυφθεί ποτέούτε καν συζητήθηκε ∆εν είχε καmicroία απολύτως σηmicroασία ούτεγια τη σουηδική ούτε για τη γερmicroανική σύγχρονη ιστορία και οίδιος ο υπεύθυνος του Κέντρου ∆ιοίκησης δεν είχε κάνει καmicroίαιδιαίτερη σκέψη σχετικά Κάποια στιγmicroή είχε microιλήσει γιrsquo αυτόαναφέροντάς το σαν microικρή λεπτοmicroέρεια σε microια καλή ιστορίαόταν βρισκόταν microαζί microε συναδέλφους που εmicroπιστευόταν microετάαπό ένα ωραίο δείπνο και τη στιγmicroή που έπιναν το δεύτερο κο-νιάκ microε τον καφέ τους Αλλά τίποτα πέραν αυτού

Ο πρωθυπουργός και ο υπουργός του ήταν ενηmicroερωmicroένοιευθύς εξαρχής ο υπουργός ∆ικαιοσύνης θα πίστευε microέχρι ναπεθάνει ότι ήταν laquoο πρώτος που το έmicroαθεraquo και καθώς η microέραέγερνε προς το βράδυ και οσονούπω προς τη νύχτα ένας αυξα-νόmicroενος αριθmicroός microελών της κυβέρνησης υψηλόβαθmicroοι αστυνο-microικοί και ανώτεροι λειτουργοί της κυβέρνησης είχαν συγκεντρω-θεί στο γραφείο του πρωθυπουργού και κανείς τους δεν ήτανιδιαίτερα χαρούmicroενος Η ζωή τούς φαινόταν βαριά και άδικηδιότι εδώ δεν επρόκειτο γιrsquo αυτούς και για τη Σουηδία που εί-χαν αναλάβει να κυβερνήσουν κατόπιν κανονικότατων δηmicroο-κρατικών εκλογών

Πρώτα είχαν τη δολοφονία του πρέσβη της Γιουγκοσλαβίαςκάποιοι Κροάτες εξτρεmicroιστές και αυτονοmicroιστές και ένας νεκρόςΣέρβος πρέσβης και αν παρέβλεπε κανείς όλα τrsquo άλλα η Σουη-δία δεν έφερε καmicroία ευθύνη γιrsquo αυτό Μετά κάποιοι άλλοι Κροά-τες τροmicroοκράτες που είχαν κάνει αεροπειρατεία σε ένα αερο-πλάνο της SAS για να ελευθερώσουν τους δολοφόνους του πρέ-σβη και πάνω στη φούρια έθεσαν σε κίνδυνο τη ζωή περίπουεκατό απλών Σουηδών και κατέληξαν στην Ισπανία όπου αmicroέ-σως τα παράτησαν και παραδόθηκαν στην αστυνοmicroία Και τώ-ρα microισή ντουζίνα τρελοί φοιτητές που αυτοαποκαλούνταν Σο-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 23

σιαλιστική Κολεκτίβα Ασθενών ή επί το γερmicroανικότερον So-zialistisches Patientenkollektiv οι οποίοι ήθελαν να ανατρέψουνmicroε τη βία τη γερmicroανική κοινωνία και είχαν επιλέξει να το κά-νουν στη Στοκχόλmicroη λες και χάθηκαν οι άλλες πόλεις του κό-σmicroου Ήταν άδικο και τόσο microη σουηδικό που να σε πιάνει σύ-γκρυο Εξάλλου microε πολλή δυσκολία είχαν καταπιεί το γεγονόςότι ένα ντόπιο ταλέντο από το παραδοσιακό λούmicroπεν προλετα-ριάτο του εγκλήmicroατος είχε microπει σε microια τράπεζα στην πλατείαΝορmicroάλmicro και κράτησε οmicroήρους όλο το προσωπικό

Στην αρχή κάθισαν στο γραφείο του πρωθυπουργού και συ-ζήτησαν πώς να σώσουν τους οmicroήρους δίχως αχρείαστη και πα-ραπανίσια αιmicroατοχυσία Αρκετά ήταν αυτά που είχαν ήδη συmicro-βεί Οι ιδέες είχαν στερέψει αλλά τελικά ο πρωθυπουργός πουήταν παλιός έφεδρος αξιωmicroατικός στο ιππικό έκανε την πρότα-ση να επιτεθεί η αστυνοmicroία στο κτίριο Μια ιδέα που ωστόσοαπερρίφθη οmicroόφωνα microεmicroιάς από την ανώτατη αστυνοmicroική ηγε-σία Η σουηδική αστυνοmicroία δε διέθετε ούτε εξοπλισmicroό ούτε εκ-παίδευση για τέτοιες αποστολές παρόλο που ζητούσαν ndashκαθώςπολύ έξυπνα άρπαξε την ευκαιρία να υπενθυmicroίσει ο αρχηγός τηςΣουηδικής Αστυνοmicroίαςndash χρήmicroατα από το υπουργείο γιrsquo αυτή τηνυπόθεση διαρκώς και επί πολλά χρόνια Αλλά λεφτά δεν είχανδει ποτέ τους και γιrsquo αυτό δεν είχαν ούτε τον εξοπλισmicroό ούτε τηνεκπαίδευση Έστω κι αν η θέληση πάντα υπήρχε βεβαίως

laquoΘα είναι λοιπόν καθαρή αποστολή αυτοκτονίαςraquo διευκρί-νισε ο αρχηγός της σουηδικής αστυνοmicroίας microε τη ρωτακίζουσαπροφορά του χαρακτηριστική για όλους τους καταγόmicroενουςαπό τη Σκόνε Κι αmicroέσως microια δυσθυmicroία κατέλαβε το σύνολο τωνσυγκεντρωmicroένων

Όταν η γερmicroανική κυβέρνηση διεmicroήνυσε ότι απέρριπτε κα-τηγορηmicroατικά τα αιτήmicroατα των τροmicroοκρατών οι διαθέσεις έπε-σαν ακόmicroη χαmicroηλότερα και τελικά συmicroφώνησαν ndashλόγω έλλει-ψης καλύτερων ιδεών και επειδή κάτι έπρεπε να γίνει τέλος πά-ντωνndash ότι έπρεπε τουλάχιστον να εκτοξεύσουν λίγα δακρυγόναmicroέσα στο κτίριο Όσο σχεδίαζαν αυτή τη λύση το θέmicroα λύθηκε

24 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

από microόνο του microε την κυριολεκτική ανατίναξη του τελευταίου ορό-φου της πρεσβείας στον αέρα Κανείς δε γνώριζε πώς έγινε ανκαι αυτό θα το έλυναν αργότερα κάποιοι άλλοι αλλά δεν είχεσηmicroασία πια αφού όλοι microέσα στο κτίριο είχαν διασωθεί κατα-πώς φάνηκε και εξάλλου υπήρχαν άλλα πιο σηmicroαντικά και πε-ρίπλοκα ερωτήmicroατα που έπρεπε να απαντηθούν σε τούτη τη νυ-χτιάτικη laquoηmicroερήσιαraquo διάταξη

Σε αυτή τη φάση λίγο πριν τα microεσάνυχτα είχαν microεταβεί όλοιστην αίθουσα συνεδριάσεων της κυβέρνησης και οι συζητήσειςέλαβαν σύντοmicroα νέο προσανατολισmicroό ∆ηλαδή πώς θα microπορούσαντο συντοmicroότερο δυνατόν να απαλλαγούν από τους πέντε επιζή-σαντες τροmicroοκράτες Η ιδέα και microόνο να τους έχουν αmicroπαρωmicroέ-νους σε σουηδικές φυλακές microε συνεχείς προσπάθειες απελευθέ-ρωσης microέσω νέων αεροπειρατειών απαγωγών και άλλων τέτοιωνενεργειών που αναmicroενόταν να επινοήσουν οι σύντροφοί τους ήτανακριβώς το χειρότερο που θα microπορούσαν να φανταστούν

laquo∆ιώξτε τους ∆ε χρειάζεται να το συζητάmicroεraquo είπε ένας απότους γηραιότερους υπουργούς συνοψίζοντας το θέmicroα πριν αρ-χίσουν ακόmicroη καλά καλά οι διαβουλεύσεις

Ο microόνος που έφερε αντιρρήσεις ήταν ένας από τα microέλη τηςκυβέρνησης σύmicroβουλος στο Υπουργείο ∆ικαιοσύνης ειδικόςνοmicroικός σύmicroβουλος της κυβέρνησης και ο ίδιος ο συντάκτης τηςαντιτροmicroοκρατικής νοmicroοθεσίας που θα αποτελούσε τη βάση γιατην άmicroεση απέλαση Σύmicroφωνα microε αυτόν το πρόβληmicroα δεν ήτανκαν περίπλοκο Αν σκέφτονταν να χρησιmicroοποιήσουν τον αντι-τροmicroοκρατικό νόmicroο δεν υπήρχε νοmicroική βάση για να απελάσουντους πέντε τροmicroοκράτες αλλά επειδή δεν ήταν καιρός για νο-microικές σοφιστείες η κυβέρνηση οmicroόφωνα microαζί microε τον νοmicroικόσύmicroβουλο αποφάσισε να απελάσει αmicroέσως τους πέντε microε βάσηακριβώς τον αντιτροmicroοκρατικό νόmicroο που αφορούσε στην πρά-ξη microόνο ξένους πολίτες και ως εκ τούτου δεν αποτελούσε κανθέmicroα του Υπουργείου ∆ικαιοσύνης

laquo∆εν microπορεί να κρατάει κανείς το νόmicroο υπό microάλης σε τέτοιεςπεριπτώσειςraquo είπε το microέλος του κυβερνητικού συmicroβουλίου που

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 25

ήταν υπεύθυνο για θέmicroατα ξένων πολιτών συνοψίζοντας κοmicro-ψά την απόφαση Ήταν το νεαρότερο microέλος της κυβέρνησης ήτανγυναίκα και πολύ αποφασιστική σε σχέση microε τους άρρενες συ-ναδέλφους της που είχαν τα διπλά της χρόνια

Γιrsquo αυτήν η 25η Απριλίου ηmicroέρα Παρασκευή είχε ως εκ τού-του αποβεί microια ηmicroέρα γεmicroάτη πρακτικά καθήκοντα από νωρίςτο πρωί microέχρι αργά microετά τα microεσάνυχτα Πρώτα έπρεπε να προ-σπαθήσει για την επίλυση των νοmicroικών θεmicroάτων ndashόσο πιο καλάmicroπορούσε βεβαίωςndash και microετά να τακτοποιήσει χίλιες δυο πρα-κτικές λεπτοmicroέρειες σε σχέση microε την καθαυτό απέλαση Οι Γερ-microανοί για παράδειγmicroα είχαν υποσχεθεί να στείλουν ένα αερο-πλάνο που θα microετέφερε τους συmicroπατριώτες τους αλλά εκείνοδε φάνηκε ποτέ αν και αυτό δεν έπαιζε microεγάλο ρόλο αφού ήδηαπό την αρχή και για σιγουριά είχε παρθεί η απόφαση να έχουνένα σουηδικό αεροπλάνο σε αναmicroονή για παν ενδεχόmicroενο Γε-microάτο καύσιmicroα έτοιmicroο microε ξεκούραστο και ευδιάθετο πλήρωmicroακαι νοσηλευτικό προσωπικό βρισκόταν ήδη και περίmicroενε στοαεροδρόmicroιο της Αρλάντα

Η υγεία των απελαθέντων είχε δηmicroιουργήσει προβλήmicroαταΚανείς τους δεν ήταν σε άριστη κατάσταση αλλά για τρεις απόαυτούς οι γιατροί είχαν δώσει εν πάση περιπτώσει άδεια και microετον τέταρτο τα πράγmicroατα ήταν ακόmicroη απλούστερα Έφερε τό-σο βαριά εγκαύmicroατα που αν microετακινούσες λίγο το κρεβάτι τουαπό εκεί που ήταν θα ισοδυναmicroούσε microε πραγmicroατική εκτέλεσηΓιrsquo αυτό και αναγκάστηκαν να κάνουν λίγη υποmicroονή καmicroιά βδο-microάδα microέχρι να σταθεροποιηθεί η κατάστασή του αρκετά ώστενα microπορεί να επιζήσει κατά τη microεταφορά του στη ∆υτική Γερ-microανία Το να τον στείλουν έτσι όπως ήταν και να πεθάνει στοδρόmicroο δεν ήθελαν ούτε να το σκέφτονται Κάτι τέτοια έκαναντον κόσmicroο να θέλει να εκδικηθεί Αλλά microετά από microια εβδοmicroάδαείχε δοθεί άδεια να microεταφερθεί στην πατρίδα του και microόλιςέφτασε εκεί νοσηλεύτηκε άλλη microια εβδοmicroάδα σε γερmicroανικό νο-σοκοmicroείο και microετά πέθανε

Το πέmicroπτο microέλος της οmicroάδας των τροmicroοκρατών η microόνη γυ-

26 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

ναίκα που είχε συmicromicroετάσχει στην κατάληψη της πρεσβείας ήταναυτή που αποτέλεσε το microεγάλο πρόβληmicroα διότι εκεί οι γνώmicroεςτων γιατρών διίσταντο κατά πολύ Ο πρώτος γιατρός που ρωτή-θηκε δεν έβλεπε κανένα απολύτως κώλυmicroα στην πραγmicroατοποίη-ση της απέλασής της αλλά όταν εmicroφανίστηκαν το αρmicroόδιο κυ-βερνητικό στέλεχος microια microεγάλη συνοδεία αστυνοmicroικών και τοαπαραίτητο νοσηλευτικό προσωπικό για να την παραλάβουναπό το νοσοκοmicroείο ο υπεύθυνος αρχίατρος άρχισε να προβά-λει κάποιες αντιρρήσεις Στο τέλος έπαιξε και τον άσο που κρα-τούσε στο microανίκι του και απλώς αρνήθηκε να της δώσει εξιτή-ριο Αν την έπαιρναν από εκεί θα έπρεπε να αναλάβει κάποιοςάλλος την ιατρική ευθύνη και εκτός αυτού ήθελε και microια βε-βαίωση από το κυβερνητικό στέλεχος ότι ο ίδιος είχε εναντιω-θεί στη microεταφορά της

Αν τώρα αυτό που είχε κατά νου ήταν το καλό της ασθενούςmicroάλλον ανόητα είχε πράξει διότι είχε υποτιmicroήσει προφανέστα-τα την αντίπαλό του και σε τέτοιες περιπτώσεις δεν κέρδιζε κα-νείς νίκες περιφερόmicroενος microε το νόmicroο υπό microάλης Εντελώς ανέκ-φραστο το κυβερνητικό στέλεχος έβγαλε το στιλό του και υπέ-γραψε το εξιτήριο Μετά έγραψε και microια βεβαίωση την οποίαέδωσε στον κύριο γιατρό και εν συνεχεία η ίδια και η ακολου-θία της πήραν την ασθενή και κατευθύνθηκαν στο αεροδρόmicroιοτης Αρλάντα Αmicroέσως microετά τις τρεις το απόγευmicroα ηmicroέρα Σάβ-βατο απογειώθηκε επιτέλους το κυβερνητικό αεροπλάνο microεπροορισmicroό κάποια microυστική περιοχή στη ∆υτική Γερmicroανία microε-ταφέροντας τέσσερις Γερmicroανούς τροmicroοκράτες

Αυτό που είχε συmicroβεί δεν ήταν βεβαίως καmicroιά ευχάριστηιστορία αλλά microέσα στην ατυχία της η κυβέρνηση είχε την τύχηνα έχει την οmicroόφωνη υποστήριξη της κοινής γνώmicroης Κι επιπρο-σθέτως η ευαρέσκεια για πρώτη φορά προερχόταν τόσο απότον κόσmicroο όσο και από εκείνα τα microίντια Ο microέσος Σουηδός ήτανγια να το πούmicroε καθαρά οργισmicroένος Πολύ microη σουηδικό και ταυ-τόχρονα τόσο χαρακτηριστικά γερmicroανικό να φορτώνουν τα δι-κά τους προβλήmicroατα στους φιλειρηνικούς γείτονές τους κατά τέ-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 27

τοιον τρόπο Κάτι που δυστυχώς οι Γερmicroανοί συνήθιζαν να κά-νουν εδώ και πολύ καιρό ∆ιότι microε λίγα λόγια οι Γερmicroανοί είχαντους τροmicroοκράτες που τους άξιζαν και εκτός αυτού όλοι όσοιπήγαιναν στο εξωτερικό το χειmicroώνα γνώριζαν πως οι Γερmicroανοίπάντα χώνονταν πρώτοι στις ουρές των τελεφερίκ στις πιο δη-microοφιλείς πίστες σκι της Ευρώπης και παρά το γεγονός ότι αυτέςβρίσκονταν ως επί το πλείστον στην Αυστρία ή στην Ελβετία

Στα microέσα microαζικής επικοινωνίας οι διάφοροι αρθρογράφοικαι συντάκτες και οι λεγόmicroενοι ειδικοί είχαν επιδοθεί σε έναόργιο επιθέσεων κατά των αποτυχιών και των λαθών της γερ-microανικής κυβέρνησης Η γερmicroανική κυβέρνηση δεν είχε απλώςαποφύγει να αναλάβει κάθε ευθύνη αλλά είχε κι από πάνω τοθράσος να microεταβιβάσει κυριολεκτικά τις δικές της ευθύνες στησουηδική κυβέρνηση στη σουηδική αστυνοmicroία και στον σουη-δικό λαό Εκτός αυτού οι Γερmicroανοί αποδεικνύονταν τόσο από-λυτα και ολοκληρωτικά ανίκανοι ώστε το microοναδικό λογικό συ-microπέρασmicroα που θα microπορούσε να εξαχθεί ήταν ότι η γερmicroανικήπρεσβεία θα πρέπει να άρπαξε από microόνη της φωτιά και ότι η συmicro-βολή των τροmicroοκρατών στην όλη υπόθεση θα έπρεπε να θεω-ρείται microάλλον αποτέλεσmicroα και όχι αιτία

Αν καλοσκεφτόταν κανείς τι είχε συmicroβεί ο τρόπος microε τονοποίο αντιmicroετώπισαν τα microίντια την κατάσταση ήταν σχεδόν υπερ-βολικός και microε microία microόνο εξαίρεση την οποία έβρισκες φυσικάστη microεγάλη συντηρητική πρωινή εφηmicroερίδα Στο κεντρικό τηςάρθρο ndashlaquoσε αυτό το ληmicroέρι των γενικώς ολιγόνοων και microετα-στραφέντων οπορτουνιστώνraquo όπως τους αποκαλούσε ο πρω-θυπουργός όταν ξεχείλιζε από διάθεσηndash είχε προσθέσει microιασύντοmicroη πτυχή όπου ο συντάκτης είχε το θράσος να συγκρίνειτην κατάληψη της πρεσβείας από Γερmicroανούς τροmicroοκράτες microετην ανατίναξη του γεmicroάτου απεργοσπάστες αγγλικού πλοίουlaquoΑmicroάλθειαraquo από τον Άντον Νίλσον και τους συντρόφους τουστο Μάλmicroε πριν από εξήντα επτά χρόνια

Αυτό για να το πούmicroε ήπια εξόργισε τον υπουργό Οικονο-microικών και Νέστορα της κυβέρνησης έτσι που microετά από microια

28 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

εβδοmicroάδα έχωσε τους αντίχειρες στις τιράντες του και στη διάρ-κεια ενός υπέροχου microπουρζουάδικου δείπνου που παρέθεσανοι εκπρόσωποι της αγοράς laquoέψαλε τον αναβαλλόmicroενο στον αρ-χισυντάκτη της εφηmicroερίδαςraquo Σύmicroφωνα microε παρόντες microάρτυρεςη οmicroιλία του υπήρξε άκρως απολαυστική και ndashαν σκεφτεί κα-νείς το περιορισmicroένο κοινωνικοπολιτικό κατεστηmicroένο στη microικρήχώρα που λέγεται Σουηδίαndash άκρως λογική κατόπιν όσων είχανσυmicroβεί Αλλά πέρα από αυτά δεν έγινε ουσιαστικά τίποτα ∆ιό-τι το όλο πράγmicroα ήταν πολύ microη σουηδικό για να εξελιχθεί σε κά-τι περισσότερο

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 29

III

Ηαστυνοmicroική έρευνα που ακολούθησε δεν ήταν κακήΠανάθλια ήταν Αν microάλιστα λάβαινες υπόψη σου ότιεπρόκειτο για ένα από τα σοβαρότερα εγκλήmicroατα στην

ιστορία της χώρας microετά τον πόλεmicroο δε θα microπορούσες να κατα-λάβεις εύκολα πώς εξελίχθηκε έτσι Μία από τις εξηγήσεις πουδόθηκαν και συζητήθηκαν σε επίπεδο ανώτατης αστυνοmicroικήςηγεσίας ndashmicroεταξύ άλλων σε εmicroπιστευτικές συνοmicroιλίες του αρχη-γού της σουηδικής αστυνοmicroίας microε τους στενότερους και ηλικια-κά νεότερους συνεργάτες τουndash ήταν ότι η κυβέρνηση κατά κά-ποιον microυστηριώδη τρόπο έδειχνε πραγmicroατικά αδιάφορη να συ-ζητήσει το θέmicroα και ότι αυτή η στάση είχε microεταδοθεί και στηναστυνοmicroία ∆ιότι ήταν ένα έγκληmicroα καθαρά πολιτικό και είχεςταυτόχρονα microια κυβέρνηση που εντελώς απροκάλυπτα παρα-microέριζε την όλη υπόθεση από το δικό της τραπέζι συζητήσεων ndashοπότε τι να σου κάνει κι η αστυνοmicroία

Ο αρχηγός του τmicroήmicroατος Αντιmicroετώπισης Εγκληmicroάτων Βίαςτης αστυνοmicroίας της Στοκχόλmicroης δεν ήταν άνθρωπος που ασχο-λούνταν microε πολιτικές θεωρητικολογίες Αυτά microπορούσαν να τακάνουν άλλοι και η στάση που κρατούσε η κυβέρνηση στο έναή στο άλλο θέmicroα τον άφηνε παγερά αδιάφορο Ούτε που τουςψήφιζε εξάλλου Αντιθέτως ήταν πυρ και microανία που είχαν χώ-σει την ουρά τους στην έρευνά του και είχαν στείλει στο σπίτιτους τους δράστες Πώς δηλαδή να διεξήγε έρευνα εγκλήmicroατοςαν δεν είχε τη δυνατότητα να ανακρίνει τους υπόπτους

Ο ίδιος είχε πραγmicroατικά διακαή επιθυmicroία να microιλήσει microε τουςδράστες Με την ησυχία του microε τη σειρά και όσες φορές χρεια-ζόταν για να microπουν όλα τα κοmicromicroάτια του παζλ στη θέση τουςΑυτό το είχε καταφέρει αναρίθmicroητες φορές παλιότερα και ήτανπεπεισmicroένος ότι θα είχε κάνει το ίδιο και αυτή τη φορά και δί-χως καν τη βοήθεια διερmicroηνέα ∆ιότι σε αντίθεση microε τους συ-

ναδέλφους του είχε όντως πάρει πτυχίο από το σχολαρχείο Βιτ-φέλντσκα στο Γκέτεmicroποργκ και τα γερmicroανικά που είχε microάθειστο σχολείο λειτουργούσαν ακόmicroη άψογα Αυτό που είχε κατα-φέρει να κάνει η κυβέρνηση από ερευνητικής απόψεως ήτανκαθαρό σαmicroποτάζ Και το χειρότερο ήταν πως οι κυβερνητικοίέδειχναν να microην έχουν καταλάβει τι έκαναν

Τώρα ο αρχηγός και οι συνάδελφοί του αρκέστηκαν να διε-ξαγάγουν microια τεχνική έρευνα σε συνθήκες που microόνο ιδανικές δενήταν Ήδη microετά την έκρηξη ο τόπος του εγκλήmicroατος έmicroοιαζε σαννα είχε περάσει τυφώνας Σύmicroφωνα microε όσα είχαν πει οι τροmicroο-κράτες από τηλεφώνου όταν καλούσαν για να θέσουν τους εκ-βιαστικούς όρους τους στην κυβέρνηση είχαν τοποθετήσει δεκα-πέντε κιλά ΤΝΤ στο κτίριο και δεν υπήρχε απολύτως τίποτα στοντόπο του εγκλήmicroατος που να διέψευδε τον παραπάνω ισχυρισmicroό

Η παρέmicroβαση της πυροσβεστικής όσο αναπόφευκτη κι ανήταν δεν είχε κάνει καλύτερα τα πράγmicroατα οι τόνοι νερού πουείχαν πέσει στα ερείπια δεν microπορούσαν να προmicroηνύουν τίποτακαλό Αλλά αυτό που είχε εξοργίσει τον αρχηγό και τους συνα-δέλφους του ήταν όλοι οι κατά το microάλλον ή ήττον άσχετοι άν-θρωποι που έτρεχαν πέρα δώθε στον τόπο του εγκλήmicroατος ΟιΓερmicroανοί συνάδελφοι για παράδειγmicroα ανήκαν σε αυτό τονόχλο των περιπλανώmicroενων έστω κι αν ο ίδιος κατανοούσε απο-λύτως το ενδιαφέρον τους Αν ήθελε να είναι κανείς τυπικός οσυγκεκριmicroένος τόπος εγκλήmicroατος ήταν όντως γερmicroανικό έδα-φος οπότε δεν είχε καmicroία πιθανότητα να τους ζητήσει να φύ-γουν από εκεί

Το ίδιο συνέβαινε και microε τους laquoάκαπνουςraquo από την Ασφά-λεια και microε την άκρως ενοχλητική παλιοσυνήθεια που είχαν ναστέκονται πάνω από τους πραγmicroατικούς αστυνοmicroικούς όταν οιδεύτεροι προσπαθούσαν να κάνουν τη δουλειά τους Και σαννα microην ήταν αρκετό αυτό είχαν το θράσος να του προτείνουν να

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 31

Το ΤΝΤ (τρινιτροτολουόλη) είναι ένα από τα συχνότερα χρησιmicroο-ποιούmicroενα εκρηκτικά (ΣτΜ)

χρησιmicroοποιήσει τους δικούς τους τεχνικούς αλλά τότε τους απέ-πεmicroψε σκαιότατα διότι αν άρχιζε να δουλεύει έτσι δε θα προ-λάβαινε να κάνει ούτε το ένα ούτε το άλλο και δεν είχε διόλουσκοπό να σπαταλάει το χρόνο του κατουρώντας δεξιά αριστε-ρά σαν τα σκυλιά που ορίζουν τα laquoχωράφιαraquo τους Αυτό το άφη-νε σε άλλους και αν δεν εmicroπιστεύονταν τον ίδιο και τους άντρεςτου ας αναλάmicroβαναν όλη τη δουλειά οι ίδιοι

Αλλά τα πράγmicroατα δεν είχαν πάει καλά και όταν ο αστυνο-microικός διευθυντής microετά από microια βδοmicroάδα ndashσχεδόν την ίδια microέραπου κατήργησαν τον εξωτερικό αποκλεισmicroό της περιοχήςndash τουανακοίνωσε ότι οι περαιτέρω έρευνες θα γίνονταν από την Αστυ-νοmicroία Ασφαλείας κι ο αρχηγός ένιωσε σχεδόν ανακούφιση

Πάντως ο ίδιος και οι συνάδελφοί του κατάφεραν να κατα-νοήσουν αρκετά τον τρόπο microε τον οποίο πρέπει να είχε γίνει ηέκρηξη ∆εν υπήρχε τίποτα που να καταδεικνύει ότι οι τροmicroο-κράτες είχαν ανατινάξει συνειδητά το κτίριο στον αέρα Αντι-θέτως τα περισσότερα στοιχεία έδειχναν προς την κατεύθυνσηενός συνδυασmicroού ατυχήmicroατος γκάφας και άγνοιας και αυτόςπου microάλλον ήταν υπαίτιος ήταν ο ίδιος ο laquoειδικός ανατινάξεωνraquoτων τροmicroοκρατών ο οποίος όπως όλα τα παιδάκια έβαλε ταδάχτυλά του σε λάθος microέρος Σίγουρα δε θα τα είχε καταφέρεινα περάσει microια συνήθη σουηδική εξέταση στις ανατινάξεις Αυ-τό απεδείχθη microε την απαιτούmicroενη σαφήνεια από τις καλωδιώ-σεις και τις συνδέσεις που βγήκαν σώες από την έκρηξη έστωκι αν οι απογευmicroατινές εφηmicroερίδες εγκωmicroίασαν τις γνώσεις τουΓερmicroανού στον τοmicroέα αυτόν

Αλλά δεν έγινε τίποτα περισσότερο από αυτά και όσοναφορούσε τον ίδιο τον αρχηγό του ήταν αδιάφορο Το ποιαήταν πραγmicroατικά τα πορίσmicroατα της Ασφάλειας και τι είχε κα-ταφέρει microε την έρευνα που ανέλαβε από την αστυνοmicroία παρέ-microεινε καθώς ειπώθηκε ασαφές Εν πάση περιπτώσει δεν έκα-ναν κάτι που να οδήγησε σε νοmicroικά microέτρα ή σε microηνύσεις αλλάόπως πάντα λειτούργησαν laquoεν κρυπτώ και παραβύστωraquo και αντον ρωτούσε κανείς περί αυτού microπορούσε σίγουρα να πει ότι

32 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

όπως και τόσες φορές παλιότερα δεν είχαν καταφέρει καιπολλά Αν και δε χρειαζόταν να είναι κανείς αστυνοmicroικός γιανα υπολογίσει ότι πρέπει να υπήρχαν περισσότεροι εmicroπλεκό-microενοι από τους έξι τροmicroοκράτες που είχαν καταλάβει το κτίριοτης πρεσβείας

Ποιος ή ποιοι άραγε θα microπορούσαν ειδάλλως να είχαν αφή-σει το microήνυmicroα το οποίο στη microία το microεσηmicroέρι την Πέmicroπτη 24Απριλίου είχε καταλήξει στα κουτιά αλληλογραφίας τριών δια-φορετικών πρακτορείων ειδήσεων που φιλοξενούνταν στα γρα-φεία του ΤΤ στον πρώτο ουρανοξύστη της Χέτοργετ τρία χιλιό-microετρα και πάνω από πέντε λεπτά microε αmicroάξι από τη δυτικογερmicroα-νική πρεσβεία πέρα στο Γιουργκόρντεν Οι έξι microέσα στο κτίριοndashοι laquokommando holger meinsraquo όπως αυτοαποκαλούνταν microεόλα τα γράmicromicroατα πεζά στο όνοmicroαndash δε θα microπορούσαν να το εί-χαν κάνει

Ο αρχηγός του Βίας είχε κάνει πολλές σκέψεις για το τι θαmicroπορούσε να είχε συmicroβεί πριν microπουν εκείνοι οι έξι στην πρε-σβεία Κάπου θα πρέπει να έmicroεναν θα είχαν κάνει αναγνώρισητης περιοχής θα πρέπει να είχαν παρακολουθήσει τους υπαλ-λήλους της πρεσβείας και τις συνήθειές τους να είχαν ερευνή-σει κατάλληλους τρόπους να microεταβούν στην πρεσβεία και ναφύγουν από εκεί αν κάτι πήγαινε στραβά Θα πρέπει να είχανστέγη ένα κρεβάτι να κοιmicroηθούν τραπέζι καρέκλες και microα-χαιροπίρουνα οχήmicroατα για microεταφορά φαγητό και ποτό και όλατα άλλα πρακτικά είδη όπως όπλα εκρηκτικά και πλαστά έγ-γραφα Για όλες αυτές τις προετοιmicroασίες θα είχαν χρειαστεί σί-γουρα κάνα microήνα

Με άλλα λόγια κάποιος θα πρέπει να τους είχε βοηθήσειΠιθανότατα όχι microόνο ένα αλλά περισσότερα άτοmicroα Πιθανότα-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 33

Η οmicroάδα είχε πάρει αυτό το όνοmicroα στη microνήmicroη του Χόλγκερ Μάινςσηmicroαντικού στελέχους της RAF (της Φράξιας Κόκκινος Στρατός ή Μπάα-ντερ-Μάινχοφ) που πέθανε microετά από απεργία πείνας στις φυλακές τουΣτάmicroχαmicromicro στις 9 Νοεmicroβρίου 1974 (ΣτΜ)

τα άτοmicroα που είχαν σχέση microε τη Σουηδία και τη Στοκχόλmicroη Άτο-microα που microιλούσαν σουηδικά που γνώριζαν την περιοχή το περι-βάλλον στο οποίο κινούνταν τα ντόπια ήθη την καθηmicroερινότη-τα και πράγmicroατα αυτονόητα όπως αγορά εισιτηρίων στο microετρόή αγορά microεγάλων ποσοτήτων τροφίmicroων δίχως να κινήσουν τηνπεριέργεια Άτοmicroα συνηθισmicroένα ανώνυmicroα microε λευκό ποινικόmicroητρώο στην ηλικία των τροmicroοκρατών περίπου που έmicroοιαζανπίστευαν και σκέφτονταν όπως και οι τροmicroοκράτες

Ο αρχηγός του Βίας δεν ήταν ο τύπος που σκάλιζε τα πράγ-microατα χωρίς λόγο Στο επάγγελmicroά του είχε microάθει ότι η απλούστε-ρη εξήγηση ήταν η σωστή Μια οmicroάδα νεαροί φοιτητές σκέφτη-κε Ριζοσπάστες microε κίνητρα microε αυτοπειθαρχία και microε καλό microυα-λό Ίσως και να ζούσαν microαζί σε κάποια από εκείνες τις περίερ-γες κολεκτίβες για τις οποίες διάβαζε στην εφηmicroερίδα Και microάλ-λον δε χρειαζόταν και πολύ microυαλό για να καταλάβει κανείς ότιήταν Σουηδοί σκέφτηκε ο αρχηγός του τmicroήmicroατος ΑντιmicroετώπισηςΕγκληmicroάτων Βίας στην αστυνοmicroία της Στοκχόλmicroης

Όταν παρέδωσε την υπόθεση στο συνάδελφο της Ασφάλειαςπου θα αναλάmicroβανε την ευθύνη της έρευνας του είχε microιλήσεικαι για τις σκέψεις του Μερικές κουβέντες microόνο στα όρθια τιςοποίες microάλλον δεν έπρεπε να τις πει καθόλου Ο συνάδελφος δενήταν πραγmicroατικός αστυνοmicroικός αλλά ένας αστυνοmicroικός διευ-θυντής microε νοmicroικές σπουδές πίσω του από εκείνο το είδος τωνσυνηθισmicroένων εγωκεντρικών τύπων και φυσικά η αντίδρασήτου ήταν η αναmicroενόmicroενη

Είχε γνέψει microrsquo εκείνο ακριβώς το ύφος που έχουν κάτι τέτοιοιπου καταλαβαίνουν καλύτερα απrsquo όλους τους άλλους αναστέ-ναξε κουρασmicroένα και χάιδεψε microε το δείκτη του που microόλις είχεβγει από τη microανικιουρίστα τη microακριά του microύτη laquoΜας πέρασε σί-γουρα κι εmicroάς αυτή η σκέψη από το microυαλόraquo είπε ο αστυνοmicroικόςδιευθυντής microε microπλαζέ ύφος κι αυτό ήταν όλο Ο αρχηγός τουτmicroήmicroατος Βίας άρχισε σύντοmicroα να σκέφτεται όλο και λιγότεροτην υπόθεση και microόλις microετά από κάνα δυο χρόνια παρέλειπε νατην περιλαmicroβάνει και στο ρεπερτόριο των ηρωικών αστυνοmicroι-

34 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

κών ιστοριών που συνήθιζε να αφηγείται όταν συναντούσε πραγ-microατικούς συναδέλφους ∆ιότι στο ρεπερτόριο είχε πια φρεσκό-τερες και καλύτερες ιστορίες

Η Αστυνοmicroία Ασφαλείας εδώ που τα λέmicroε είχε αρκετά στοι-χεία για να δουλέψει microε την υπόθεση Οι προειδοποιήσεις ότιΓερmicroανοί τροmicroοκράτες σχεδίαζαν να κάνουν κάτι σε σουηδικόέδαφος είχαν πυκνώσει ένα χρόνο πριν από την κατάληψη τηςπρεσβείας Είχαν και microικρά και microεγάλα στοιχεία ακριβώς όπωςγίνεται συνήθως ανώνυmicroες πληροφορίες εmicroπιστευτικές πλη-ροφορίες από διάφορους πληροφοριοδότες και ακόmicroη microια έκ-θεση που είχε συντάξει ένας από τους δικούς της microυστικούς πρά-κτορες Αλλά όλα αυτά είχαν κάτι κοινό ∆εν υπήρχε τίποτα συ-γκεκριmicroένο και απτό και την άνοιξη φάνηκε πως όλα αυτά εί-χαν πλέον καταλαγιάσει Ο χώρος των πληροφοριοδοτών τουςείχε βουβαθεί Ούτε οι καλύτεροι από αυτούς δεν είχαν να πουντο παραmicroικρό

Μερικές πληροφορίες και παρατηρήσεις είχαν επίσης φτά-σει στην Ασφάλεια από συναδέλφους της ανοιχτής δραστηριό-τητας Επρόκειτο κυρίως για laquoύποπτα οχήmicroαταraquo και laquoύποπταάτοmicroαraquo που είχαν παρατηρηθεί κοντά και γύρω από την πρε-σβεία της ∆υτικής Γερmicroανίας κατά την περίοδο της τροmicroοκρα-τικής ενέργειας αλλά παρόλο που σπατάλησαν πολύ καιρό νατο ψάξουν δεν έδωσε τίποτα Ήταν όπως ακριβώς γινόταν microετις πληροφορίες αυτού του είδους ποτέ δεν έδιναν τίποτα Καιαυτά σε αντίθεση microε τη δική τους δραστηριότητα την οποίαέλεγχαν οι ίδιοι microε τη microορφή παρακολούθησης διείσδυσης καισυγκεκριmicroένης συγκέντρωσης στοιχείων microέσω τηλεφωνικώνυποκλοπών υποκλοπών σηmicroάτων και άλλων ηλεκτρονικών πα-ρακολουθήσεων

Οι επαναλαmicroβανόmicroενοι ισχυρισmicroοί των microίντια ότι η Αστυ-νοmicroία Ασφαλείας είχε αγνοήσει συγκεκριmicroένη εικόνα απειλήςείχαν συζητηθεί σε πολλές συναντήσεις της ηγεσίας της Ασφά-λειας όπως και στην υπεύθυνη κοινοβουλευτική ηγεσία της ενλόγω υπηρεσίας Όπως και τόσες φορές άλλοτε κατάφεραν να

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 35

αποδείξουν ότι επρόκειτο για καθαρές ανοησίες και για ανε-δαφικές εικασίες Το σίγουρο ήταν ότι ο απώτερος στόχος όλωναυτών ήταν να βλάψουν την υπηρεσία Είχαν λάβει microέτρα ταοποία έπρεπε να ληφθούν και microέσα σε microερικές εβδοmicroάδεςόταν οι φήmicroες είχαν φουντώσει για τα καλά έβαλαν την πρε-σβεία της ∆υτικής Γερmicroανίας στον κατάλογο φρουρούmicroενωνκτιρίων microε αυστηρή προτεραιότητα

Τα αποτελέσmicroατα αυτών των microέτρων ήταν σαφέστατα ∆ενείχαν προκύψει ενδείξεις ότι κάτι ύποπτο συνέβαινε και ανα-κάλεσαν την έξτρα φρούρηση κάτι που τους ήρθε κουτί microιαπου το τmicroήmicroα για τους Ρώσους εκείνη την περίοδο παρουσίασεαπρόσmicroενη και microεγάλη ανάγκη για περισσότερο προσωπικό Οιβουλευτές που συmicromicroετείχαν στη διοίκηση ήταν κι αυτοί απολύ-τως ικανοποιηmicroένοι microε την έκθεση που είχαν λάβει Η κατάλη-ψη της δυτικογερmicroανικής πρεσβείας ήταν ένα microεmicroονωmicroένο γε-γονός σχεδιασmicroένη και εκτελεσmicroένη από microια φράξια της γερ-microανικής τροmicroοκρατίας που θα microπορούσε να περιγραφεί σαν microιαοmicroάδα βίαιων τυχοδιωκτών από το Πανεπιστήmicroιο της Χαmicroδελ-βέργης σύmicroφωνα microε πληροφορίες από τους συναδέλφους τηςγερmicroανικής Αστυνοmicroίας Ασφαλείας πολλοί από τους πιο γνω-στούς συντρόφους τους ndashαπό τον δυστυχώς ιδιαίτερα ευρύ κύ-κλο των ριζοσπαστικών στοιχείωνndash είχαν διαφωνήσει έντονα microεαυτό που είχε συmicroβεί Η κατάληψη της πρεσβείας δεν είχε ωφε-λήσει τον κοινό αγώνα

Για να microπορέσει ο αγώνας να έχει επιτυχή κατάληξη απαι-τείτο καλύτερος σχεδιασmicroός και πιο οργανωmicroένες microορφές πά-λης Η σουηδική Αστυνοmicroία Ασφαλείας όλως παραδόξως είχεκαταλήξει στο ίδιο συmicroπέρασmicroα στην έκθεση που παρέδωσε στηδιοίκησή της σε λιγότερο από ένα χρόνο microετά την κατάληψηlaquoΜεταξύ άλλων και για το λόγο αυτόν ο κίνδυνος για microια νέακαι παρόmicroοια ενέργεια στη σουηδική επικράτεια που θα στρέ-φεται κατά γερmicroανικών ή σουηδικών συmicroφερόντων και θα διε-ξαχθεί από Γερmicroανούς τροmicroοκράτες πρέπει να εκτιmicroηθεί ωςελάχιστοςraquo Υπήρχαν laquoάλλοι κίνδυνοι πολύ σοβαρότεροιraquo και

36 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

ανεξαρτήτως του αν όλα αυτά ήταν αληθή ή ψευδή ο ισχυρισmicroόςπερί του αντιθέτου θα ήταν γραφειοκρατική αυτοκτονία Καιέτσι έκλεισε η έρευνα της Αστυνοmicroίας Ασφαλείας για την κα-τάληψη της πρεσβείας

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 37

Page 16: Μετάφρασηαπότασουηδικά:ΓρηγόρηςΝ.Κονδύληςwebdata.psichogios.gr/sample/9789604967377.pdf · i ¥ª µπ°¥23 𧩠¬±1975¬¦ ª °¬®¨

ληφθεί όλοι Τουλάχιστον είχαν συλλάβει εκείνους που οι ερευ-νητές του τmicroήmicroατός του είχαν παρατηρήσει και microετρήσει κατάτη διάρκεια της ηmicroέρας και της νύχτας Ένας ήταν ακόmicroη microέσαστην πρεσβεία microόλις τον είχαν βρει ή microάλλον microόλις είχαν βρειτον microισό και τον είχαν αναγνωρίσει πριν από πολλές ώρες Τέσ-σερις από αυτούς είχαν συλληφθεί στο πάρκινγκ πίσω από τοκτίριο της πρεσβείας Προφανώς σε microια απέλπιδα προσπάθειαδιαφυγής microε το ενοικιασmicroένο αυτοκίνητο microε το οποίο είχαν φτά-σει εκεί πριν από δώδεκα ώρες ενέργεια εντελώς ανόητη διό-τι η αστυνοmicroία είχε διασφαλίσει το εν λόγω όχηmicroα ήδη από τοαπόγευmicroα

Ο πέmicroπτος και τελευταίος από τους τροmicroοκράτες είχε συλλη-φθεί καθώς περιπλανιόταν παραπατώντας στον κήπο της νορ-βηγικής πρεσβείας Μαυρισmicroένος από τους καπνούς microε ρούχαπου ακόmicroη κάπνιζαν από την έκρηξη microε καψαλισmicroένα microαλλιάγεmicroάτος εγκαύmicroατα σχεδόν τυφλωmicroένος παντελώς εν συγχύσειΑρχικά τον πέρασαν για κάποιον από τους οmicroήρους Αλλά τώ-ρα είχε λυθεί κι αυτό Τρεις από αυτούς είχαν οδηγηθεί στο νο-σοκοmicroείο ένας ήταν σε άθλια κατάσταση αλλά τους άλλους δύοτους έστειλαν κατευθείαν στα κελιά της αστυνοmicroίας αφού τουςέβαλαν κάποια τσιρότα Όλοι ήταν δεmicroένοι microε χειροπέδες καιδύο από αυτούς είχαν και αλυσίδες στα πόδια για σιγουριά

Ο Γιάρνεmicroπρινγκ είχε φύγει από εκεί λίγο microετά τις δύο τηνύχτα Ήταν ένας από τους τελευταίους άντρες του Ερευνώνπου έφυγαν Είχαν αποmicroείνει οι συνάδελφοι από το Τάξης πουείχαν αναλάβει τη φρούρηση του τόπου εγκλήmicroατος όπως καιοι τεχνικοί της Σήmicroανσης που προσπαθούσαν να ζεσταθούνόσο περίmicroεναν την πυροσβεστική να τελειώσει τη δουλειά τηςΗ ώρα είχε πάει τρεις ώσπου να φτάσει στο σπίτι Εκεί τον πε-ρίmicroενε microια ανήσυχη σύζυγος στα πρόθυρα νευρικού κλονισmicroούκαι τρία microικρά παιδιά που κοιmicroόνταν εκ των οποίων το microεγα-λύτερο είχε αποκοιmicroηθεί από την υπερένταση microπροστά στην τη-λεόραση πριν από πολλές ώρες δίχως όmicroως να είναι καθόλουανήσυχο

20 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

Ο ίδιος ένιωθε παράξενα αποστασιοποιηmicroένος και όταν ησύζυγός του του είπε ότι ο καλύτερος φίλος του και συνάδελφοςΛαρς Μάρτιν Γιούχανσον είχε τηλεφωνήσει καmicroιά δεκαριά φο-ρές όλο το απόγευmicroα και το βράδυ εκείνος απλώς έγνεψε καιέβγαλε το τηλέφωνο από την πρίζα για σιγουριά Μετά είχε κοι-microηθεί έπεσε σε ένα βαθύ ύπνο δίχως όνειρα και ξύπνησε έξιώρες αργότερα Εντελώς καθαρός στο microυαλό έστω κι αν υπήρ-χε ακόmicroη εκείνη η παράξενη αίσθηση πως όσα είχαν γίνει δενείχαν καmicroία σχέση microε τον ίδιο Η microυρωδιά του καmicroένου βακελί-τη ήταν κι αυτή εκεί Θα περάσει σκέφτηκε Θα περάσει

Κατά τη διάρκεια του ∆ευτέρου παγκοσmicroίου πολέmicroου ο Άγ-γλος ηγέτης Ουίνστον Τσόρτσιλ συνήθιζε συχνά να λέει ότιlaquoόποιος έχει προειδοποιηθεί είναι και προετοιmicroασmicroένοςraquo Όλατα δύσκολα χρόνια το επαναλάmicroβανε σχεδόν σαν ξόρκι στοκοινοβούλιο στο κυβερνητικό συmicroβούλιο και σε επίσηmicroες οmicroιλίεςπρος τον βαριά δοκιmicroαζόmicroενο λαό του laquoHe who is forewarnedis also forearmedraquo Και εκ των υστέρων microε όλα τα στοιχεία ανάχείρας βλέποντας πώς τέλειωσε εκείνος ο πόλεmicroος παρά τιςάσχηmicroες πιθανότητες που είχαν να νικήσουν αρχικά microάλλοναυτό που έλεγε συνεχώς πρέπει να ίσχυε για τον ίδιο και για πά-ρα πολλούς από τους συmicroπατριώτες του τουλάχιστον Αλλά τώραστη συγκεκριmicroένη περίπτωση microε την πρεσβεία δεν ίσχυε κάτιτέτοιο διότι όταν συνέβη ήρθε σαν κεραυνός εν αιθρία και απο-τέλεσε καθαρή έκπληξη αν και επί πολλά χρόνια οι προειδο-ποιήσεις έπεφταν βροχή

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 21

II

Οπρώτος από τα microέλη της κυβέρνησης που έmicroαθε τι γινό-ταν δεν ήταν ο υπουργός ∆ικαιοσύνης ndashδιότι αυτόςέπρεπε να είχε ενηmicroερωθεί πρώτοςndash αλλά ο πρωθυ-

πουργός και αυτό οφειλόταν σε κάποια κοινή ανθρώπινη λογι-κή που δεν είχε καmicroία ουσιαστική επίπτωση τελικά

Μόλις ο υπεύθυνος βάρδιας στο Κέντρο ∆ιοίκησης καιΕλέγχου της αστυνοmicroίας διασαφήνισε ότι τα πράγmicroατα ήταν σο-βαρά και δεν επρόκειτο για κάποιο ψεύτικο συναγερmicroό άρπα-ξε το ντοσιέ της υπηρεσίας και έριξε microια microατιά στον κατάλογοτων microέτρων που έπρεπε να ληφθούν σε microια περίπτωση σαν κιαυτή Τα υπόλοιπα ήταν θέmicroα ρουτίνας Πρώτα τηλεφώνησεστον αρχηγό του τmicroήmicroατος Εγκληmicroάτων Βίας που ήταν ο άmicroεσαυπεύθυνος στην αστυνοmicroία της Στοκχόλmicroης Εκείνος είχε απα-ντήσει microε το πρώτο κουδούνισmicroα άκουσε προσεκτικά και τουζήτησε να επανέλθει microόλις microάθαινε κάτι περισσότερο Μετά ουπεύθυνος βάρδιας στο Κέντρο ∆ιοίκησης τηλεφώνησε στονυπεύθυνο της Αστυνοmicroίας Ασφαλείας ο οποίος σύmicroφωνα microε τιςοδηγίες που είχε τηλεφώνησε στον βοηθό υφυπουργό ∆ικαιο-σύνης που ήταν αρmicroόδιος για το πρακτικό microέρος των επαφώντου Υπουργείου ∆ικαιοσύνης και της κυβέρνησης microε την Αστυ-νοmicroία Ασφαλείας

Το τηλέφωνο του βοηθού υφυπουργού ήταν κατειληmicromicroένοκαι ο υπεύθυνος του Κέντρου ∆ιοίκησης όσο περίmicroενε να ελευ-θερωθεί η γραmicromicroή ndashmicroια που τα δευτερόλεπτα κυλούσαν βασα-νιστικά αργάndash και για να microπορεί να κάνει και κάτι άλλο σε πε-ρίπτωση που εκείνος ο βλάκας στην άλλη άκρη της γραmicromicroής θασυνέχιζε να λέει microαλακίες στον αιώνα τον άπαντα είχε microετα-φέρει το κατειληmicromicroένο ακουστικό στο αριστερό χέρι και microε τοδεξί σχηmicroάτισε στο άλλο τηλέφωνο τον απευθείας αριθmicroό τουυφυπουργού παρά τω πρωθυπουργώ Εκείνος απάντησε αmicroέ-

σως και ενηmicroερώθηκε σε λιγότερο από ένα λεπτό Και ακριβώςτη στιγmicroή που τερmicroάτιζε τη συνοmicroιλία του άκουσε ένα laquoεmicroπρόςraquoαπό το κατειληmicromicroένο microέχρι στιγmicroής τηλέφωνο και όσα έγινανmicroετά ήταν απολύτως σύmicroφωνα microε τις γραπτές οδηγίες που είχε

Η παρέκκλιση από τη ρουτίνα δεν είχε ανακαλυφθεί ποτέούτε καν συζητήθηκε ∆εν είχε καmicroία απολύτως σηmicroασία ούτεγια τη σουηδική ούτε για τη γερmicroανική σύγχρονη ιστορία και οίδιος ο υπεύθυνος του Κέντρου ∆ιοίκησης δεν είχε κάνει καmicroίαιδιαίτερη σκέψη σχετικά Κάποια στιγmicroή είχε microιλήσει γιrsquo αυτόαναφέροντάς το σαν microικρή λεπτοmicroέρεια σε microια καλή ιστορίαόταν βρισκόταν microαζί microε συναδέλφους που εmicroπιστευόταν microετάαπό ένα ωραίο δείπνο και τη στιγmicroή που έπιναν το δεύτερο κο-νιάκ microε τον καφέ τους Αλλά τίποτα πέραν αυτού

Ο πρωθυπουργός και ο υπουργός του ήταν ενηmicroερωmicroένοιευθύς εξαρχής ο υπουργός ∆ικαιοσύνης θα πίστευε microέχρι ναπεθάνει ότι ήταν laquoο πρώτος που το έmicroαθεraquo και καθώς η microέραέγερνε προς το βράδυ και οσονούπω προς τη νύχτα ένας αυξα-νόmicroενος αριθmicroός microελών της κυβέρνησης υψηλόβαθmicroοι αστυνο-microικοί και ανώτεροι λειτουργοί της κυβέρνησης είχαν συγκεντρω-θεί στο γραφείο του πρωθυπουργού και κανείς τους δεν ήτανιδιαίτερα χαρούmicroενος Η ζωή τούς φαινόταν βαριά και άδικηδιότι εδώ δεν επρόκειτο γιrsquo αυτούς και για τη Σουηδία που εί-χαν αναλάβει να κυβερνήσουν κατόπιν κανονικότατων δηmicroο-κρατικών εκλογών

Πρώτα είχαν τη δολοφονία του πρέσβη της Γιουγκοσλαβίαςκάποιοι Κροάτες εξτρεmicroιστές και αυτονοmicroιστές και ένας νεκρόςΣέρβος πρέσβης και αν παρέβλεπε κανείς όλα τrsquo άλλα η Σουη-δία δεν έφερε καmicroία ευθύνη γιrsquo αυτό Μετά κάποιοι άλλοι Κροά-τες τροmicroοκράτες που είχαν κάνει αεροπειρατεία σε ένα αερο-πλάνο της SAS για να ελευθερώσουν τους δολοφόνους του πρέ-σβη και πάνω στη φούρια έθεσαν σε κίνδυνο τη ζωή περίπουεκατό απλών Σουηδών και κατέληξαν στην Ισπανία όπου αmicroέ-σως τα παράτησαν και παραδόθηκαν στην αστυνοmicroία Και τώ-ρα microισή ντουζίνα τρελοί φοιτητές που αυτοαποκαλούνταν Σο-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 23

σιαλιστική Κολεκτίβα Ασθενών ή επί το γερmicroανικότερον So-zialistisches Patientenkollektiv οι οποίοι ήθελαν να ανατρέψουνmicroε τη βία τη γερmicroανική κοινωνία και είχαν επιλέξει να το κά-νουν στη Στοκχόλmicroη λες και χάθηκαν οι άλλες πόλεις του κό-σmicroου Ήταν άδικο και τόσο microη σουηδικό που να σε πιάνει σύ-γκρυο Εξάλλου microε πολλή δυσκολία είχαν καταπιεί το γεγονόςότι ένα ντόπιο ταλέντο από το παραδοσιακό λούmicroπεν προλετα-ριάτο του εγκλήmicroατος είχε microπει σε microια τράπεζα στην πλατείαΝορmicroάλmicro και κράτησε οmicroήρους όλο το προσωπικό

Στην αρχή κάθισαν στο γραφείο του πρωθυπουργού και συ-ζήτησαν πώς να σώσουν τους οmicroήρους δίχως αχρείαστη και πα-ραπανίσια αιmicroατοχυσία Αρκετά ήταν αυτά που είχαν ήδη συmicro-βεί Οι ιδέες είχαν στερέψει αλλά τελικά ο πρωθυπουργός πουήταν παλιός έφεδρος αξιωmicroατικός στο ιππικό έκανε την πρότα-ση να επιτεθεί η αστυνοmicroία στο κτίριο Μια ιδέα που ωστόσοαπερρίφθη οmicroόφωνα microεmicroιάς από την ανώτατη αστυνοmicroική ηγε-σία Η σουηδική αστυνοmicroία δε διέθετε ούτε εξοπλισmicroό ούτε εκ-παίδευση για τέτοιες αποστολές παρόλο που ζητούσαν ndashκαθώςπολύ έξυπνα άρπαξε την ευκαιρία να υπενθυmicroίσει ο αρχηγός τηςΣουηδικής Αστυνοmicroίαςndash χρήmicroατα από το υπουργείο γιrsquo αυτή τηνυπόθεση διαρκώς και επί πολλά χρόνια Αλλά λεφτά δεν είχανδει ποτέ τους και γιrsquo αυτό δεν είχαν ούτε τον εξοπλισmicroό ούτε τηνεκπαίδευση Έστω κι αν η θέληση πάντα υπήρχε βεβαίως

laquoΘα είναι λοιπόν καθαρή αποστολή αυτοκτονίαςraquo διευκρί-νισε ο αρχηγός της σουηδικής αστυνοmicroίας microε τη ρωτακίζουσαπροφορά του χαρακτηριστική για όλους τους καταγόmicroενουςαπό τη Σκόνε Κι αmicroέσως microια δυσθυmicroία κατέλαβε το σύνολο τωνσυγκεντρωmicroένων

Όταν η γερmicroανική κυβέρνηση διεmicroήνυσε ότι απέρριπτε κα-τηγορηmicroατικά τα αιτήmicroατα των τροmicroοκρατών οι διαθέσεις έπε-σαν ακόmicroη χαmicroηλότερα και τελικά συmicroφώνησαν ndashλόγω έλλει-ψης καλύτερων ιδεών και επειδή κάτι έπρεπε να γίνει τέλος πά-ντωνndash ότι έπρεπε τουλάχιστον να εκτοξεύσουν λίγα δακρυγόναmicroέσα στο κτίριο Όσο σχεδίαζαν αυτή τη λύση το θέmicroα λύθηκε

24 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

από microόνο του microε την κυριολεκτική ανατίναξη του τελευταίου ορό-φου της πρεσβείας στον αέρα Κανείς δε γνώριζε πώς έγινε ανκαι αυτό θα το έλυναν αργότερα κάποιοι άλλοι αλλά δεν είχεσηmicroασία πια αφού όλοι microέσα στο κτίριο είχαν διασωθεί κατα-πώς φάνηκε και εξάλλου υπήρχαν άλλα πιο σηmicroαντικά και πε-ρίπλοκα ερωτήmicroατα που έπρεπε να απαντηθούν σε τούτη τη νυ-χτιάτικη laquoηmicroερήσιαraquo διάταξη

Σε αυτή τη φάση λίγο πριν τα microεσάνυχτα είχαν microεταβεί όλοιστην αίθουσα συνεδριάσεων της κυβέρνησης και οι συζητήσειςέλαβαν σύντοmicroα νέο προσανατολισmicroό ∆ηλαδή πώς θα microπορούσαντο συντοmicroότερο δυνατόν να απαλλαγούν από τους πέντε επιζή-σαντες τροmicroοκράτες Η ιδέα και microόνο να τους έχουν αmicroπαρωmicroέ-νους σε σουηδικές φυλακές microε συνεχείς προσπάθειες απελευθέ-ρωσης microέσω νέων αεροπειρατειών απαγωγών και άλλων τέτοιωνενεργειών που αναmicroενόταν να επινοήσουν οι σύντροφοί τους ήτανακριβώς το χειρότερο που θα microπορούσαν να φανταστούν

laquo∆ιώξτε τους ∆ε χρειάζεται να το συζητάmicroεraquo είπε ένας απότους γηραιότερους υπουργούς συνοψίζοντας το θέmicroα πριν αρ-χίσουν ακόmicroη καλά καλά οι διαβουλεύσεις

Ο microόνος που έφερε αντιρρήσεις ήταν ένας από τα microέλη τηςκυβέρνησης σύmicroβουλος στο Υπουργείο ∆ικαιοσύνης ειδικόςνοmicroικός σύmicroβουλος της κυβέρνησης και ο ίδιος ο συντάκτης τηςαντιτροmicroοκρατικής νοmicroοθεσίας που θα αποτελούσε τη βάση γιατην άmicroεση απέλαση Σύmicroφωνα microε αυτόν το πρόβληmicroα δεν ήτανκαν περίπλοκο Αν σκέφτονταν να χρησιmicroοποιήσουν τον αντι-τροmicroοκρατικό νόmicroο δεν υπήρχε νοmicroική βάση για να απελάσουντους πέντε τροmicroοκράτες αλλά επειδή δεν ήταν καιρός για νο-microικές σοφιστείες η κυβέρνηση οmicroόφωνα microαζί microε τον νοmicroικόσύmicroβουλο αποφάσισε να απελάσει αmicroέσως τους πέντε microε βάσηακριβώς τον αντιτροmicroοκρατικό νόmicroο που αφορούσε στην πρά-ξη microόνο ξένους πολίτες και ως εκ τούτου δεν αποτελούσε κανθέmicroα του Υπουργείου ∆ικαιοσύνης

laquo∆εν microπορεί να κρατάει κανείς το νόmicroο υπό microάλης σε τέτοιεςπεριπτώσειςraquo είπε το microέλος του κυβερνητικού συmicroβουλίου που

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 25

ήταν υπεύθυνο για θέmicroατα ξένων πολιτών συνοψίζοντας κοmicro-ψά την απόφαση Ήταν το νεαρότερο microέλος της κυβέρνησης ήτανγυναίκα και πολύ αποφασιστική σε σχέση microε τους άρρενες συ-ναδέλφους της που είχαν τα διπλά της χρόνια

Γιrsquo αυτήν η 25η Απριλίου ηmicroέρα Παρασκευή είχε ως εκ τού-του αποβεί microια ηmicroέρα γεmicroάτη πρακτικά καθήκοντα από νωρίςτο πρωί microέχρι αργά microετά τα microεσάνυχτα Πρώτα έπρεπε να προ-σπαθήσει για την επίλυση των νοmicroικών θεmicroάτων ndashόσο πιο καλάmicroπορούσε βεβαίωςndash και microετά να τακτοποιήσει χίλιες δυο πρα-κτικές λεπτοmicroέρειες σε σχέση microε την καθαυτό απέλαση Οι Γερ-microανοί για παράδειγmicroα είχαν υποσχεθεί να στείλουν ένα αερο-πλάνο που θα microετέφερε τους συmicroπατριώτες τους αλλά εκείνοδε φάνηκε ποτέ αν και αυτό δεν έπαιζε microεγάλο ρόλο αφού ήδηαπό την αρχή και για σιγουριά είχε παρθεί η απόφαση να έχουνένα σουηδικό αεροπλάνο σε αναmicroονή για παν ενδεχόmicroενο Γε-microάτο καύσιmicroα έτοιmicroο microε ξεκούραστο και ευδιάθετο πλήρωmicroακαι νοσηλευτικό προσωπικό βρισκόταν ήδη και περίmicroενε στοαεροδρόmicroιο της Αρλάντα

Η υγεία των απελαθέντων είχε δηmicroιουργήσει προβλήmicroαταΚανείς τους δεν ήταν σε άριστη κατάσταση αλλά για τρεις απόαυτούς οι γιατροί είχαν δώσει εν πάση περιπτώσει άδεια και microετον τέταρτο τα πράγmicroατα ήταν ακόmicroη απλούστερα Έφερε τό-σο βαριά εγκαύmicroατα που αν microετακινούσες λίγο το κρεβάτι τουαπό εκεί που ήταν θα ισοδυναmicroούσε microε πραγmicroατική εκτέλεσηΓιrsquo αυτό και αναγκάστηκαν να κάνουν λίγη υποmicroονή καmicroιά βδο-microάδα microέχρι να σταθεροποιηθεί η κατάστασή του αρκετά ώστενα microπορεί να επιζήσει κατά τη microεταφορά του στη ∆υτική Γερ-microανία Το να τον στείλουν έτσι όπως ήταν και να πεθάνει στοδρόmicroο δεν ήθελαν ούτε να το σκέφτονται Κάτι τέτοια έκαναντον κόσmicroο να θέλει να εκδικηθεί Αλλά microετά από microια εβδοmicroάδαείχε δοθεί άδεια να microεταφερθεί στην πατρίδα του και microόλιςέφτασε εκεί νοσηλεύτηκε άλλη microια εβδοmicroάδα σε γερmicroανικό νο-σοκοmicroείο και microετά πέθανε

Το πέmicroπτο microέλος της οmicroάδας των τροmicroοκρατών η microόνη γυ-

26 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

ναίκα που είχε συmicromicroετάσχει στην κατάληψη της πρεσβείας ήταναυτή που αποτέλεσε το microεγάλο πρόβληmicroα διότι εκεί οι γνώmicroεςτων γιατρών διίσταντο κατά πολύ Ο πρώτος γιατρός που ρωτή-θηκε δεν έβλεπε κανένα απολύτως κώλυmicroα στην πραγmicroατοποίη-ση της απέλασής της αλλά όταν εmicroφανίστηκαν το αρmicroόδιο κυ-βερνητικό στέλεχος microια microεγάλη συνοδεία αστυνοmicroικών και τοαπαραίτητο νοσηλευτικό προσωπικό για να την παραλάβουναπό το νοσοκοmicroείο ο υπεύθυνος αρχίατρος άρχισε να προβά-λει κάποιες αντιρρήσεις Στο τέλος έπαιξε και τον άσο που κρα-τούσε στο microανίκι του και απλώς αρνήθηκε να της δώσει εξιτή-ριο Αν την έπαιρναν από εκεί θα έπρεπε να αναλάβει κάποιοςάλλος την ιατρική ευθύνη και εκτός αυτού ήθελε και microια βε-βαίωση από το κυβερνητικό στέλεχος ότι ο ίδιος είχε εναντιω-θεί στη microεταφορά της

Αν τώρα αυτό που είχε κατά νου ήταν το καλό της ασθενούςmicroάλλον ανόητα είχε πράξει διότι είχε υποτιmicroήσει προφανέστα-τα την αντίπαλό του και σε τέτοιες περιπτώσεις δεν κέρδιζε κα-νείς νίκες περιφερόmicroενος microε το νόmicroο υπό microάλης Εντελώς ανέκ-φραστο το κυβερνητικό στέλεχος έβγαλε το στιλό του και υπέ-γραψε το εξιτήριο Μετά έγραψε και microια βεβαίωση την οποίαέδωσε στον κύριο γιατρό και εν συνεχεία η ίδια και η ακολου-θία της πήραν την ασθενή και κατευθύνθηκαν στο αεροδρόmicroιοτης Αρλάντα Αmicroέσως microετά τις τρεις το απόγευmicroα ηmicroέρα Σάβ-βατο απογειώθηκε επιτέλους το κυβερνητικό αεροπλάνο microεπροορισmicroό κάποια microυστική περιοχή στη ∆υτική Γερmicroανία microε-ταφέροντας τέσσερις Γερmicroανούς τροmicroοκράτες

Αυτό που είχε συmicroβεί δεν ήταν βεβαίως καmicroιά ευχάριστηιστορία αλλά microέσα στην ατυχία της η κυβέρνηση είχε την τύχηνα έχει την οmicroόφωνη υποστήριξη της κοινής γνώmicroης Κι επιπρο-σθέτως η ευαρέσκεια για πρώτη φορά προερχόταν τόσο απότον κόσmicroο όσο και από εκείνα τα microίντια Ο microέσος Σουηδός ήτανγια να το πούmicroε καθαρά οργισmicroένος Πολύ microη σουηδικό και ταυ-τόχρονα τόσο χαρακτηριστικά γερmicroανικό να φορτώνουν τα δι-κά τους προβλήmicroατα στους φιλειρηνικούς γείτονές τους κατά τέ-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 27

τοιον τρόπο Κάτι που δυστυχώς οι Γερmicroανοί συνήθιζαν να κά-νουν εδώ και πολύ καιρό ∆ιότι microε λίγα λόγια οι Γερmicroανοί είχαντους τροmicroοκράτες που τους άξιζαν και εκτός αυτού όλοι όσοιπήγαιναν στο εξωτερικό το χειmicroώνα γνώριζαν πως οι Γερmicroανοίπάντα χώνονταν πρώτοι στις ουρές των τελεφερίκ στις πιο δη-microοφιλείς πίστες σκι της Ευρώπης και παρά το γεγονός ότι αυτέςβρίσκονταν ως επί το πλείστον στην Αυστρία ή στην Ελβετία

Στα microέσα microαζικής επικοινωνίας οι διάφοροι αρθρογράφοικαι συντάκτες και οι λεγόmicroενοι ειδικοί είχαν επιδοθεί σε έναόργιο επιθέσεων κατά των αποτυχιών και των λαθών της γερ-microανικής κυβέρνησης Η γερmicroανική κυβέρνηση δεν είχε απλώςαποφύγει να αναλάβει κάθε ευθύνη αλλά είχε κι από πάνω τοθράσος να microεταβιβάσει κυριολεκτικά τις δικές της ευθύνες στησουηδική κυβέρνηση στη σουηδική αστυνοmicroία και στον σουη-δικό λαό Εκτός αυτού οι Γερmicroανοί αποδεικνύονταν τόσο από-λυτα και ολοκληρωτικά ανίκανοι ώστε το microοναδικό λογικό συ-microπέρασmicroα που θα microπορούσε να εξαχθεί ήταν ότι η γερmicroανικήπρεσβεία θα πρέπει να άρπαξε από microόνη της φωτιά και ότι η συmicro-βολή των τροmicroοκρατών στην όλη υπόθεση θα έπρεπε να θεω-ρείται microάλλον αποτέλεσmicroα και όχι αιτία

Αν καλοσκεφτόταν κανείς τι είχε συmicroβεί ο τρόπος microε τονοποίο αντιmicroετώπισαν τα microίντια την κατάσταση ήταν σχεδόν υπερ-βολικός και microε microία microόνο εξαίρεση την οποία έβρισκες φυσικάστη microεγάλη συντηρητική πρωινή εφηmicroερίδα Στο κεντρικό τηςάρθρο ndashlaquoσε αυτό το ληmicroέρι των γενικώς ολιγόνοων και microετα-στραφέντων οπορτουνιστώνraquo όπως τους αποκαλούσε ο πρω-θυπουργός όταν ξεχείλιζε από διάθεσηndash είχε προσθέσει microιασύντοmicroη πτυχή όπου ο συντάκτης είχε το θράσος να συγκρίνειτην κατάληψη της πρεσβείας από Γερmicroανούς τροmicroοκράτες microετην ανατίναξη του γεmicroάτου απεργοσπάστες αγγλικού πλοίουlaquoΑmicroάλθειαraquo από τον Άντον Νίλσον και τους συντρόφους τουστο Μάλmicroε πριν από εξήντα επτά χρόνια

Αυτό για να το πούmicroε ήπια εξόργισε τον υπουργό Οικονο-microικών και Νέστορα της κυβέρνησης έτσι που microετά από microια

28 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

εβδοmicroάδα έχωσε τους αντίχειρες στις τιράντες του και στη διάρ-κεια ενός υπέροχου microπουρζουάδικου δείπνου που παρέθεσανοι εκπρόσωποι της αγοράς laquoέψαλε τον αναβαλλόmicroενο στον αρ-χισυντάκτη της εφηmicroερίδαςraquo Σύmicroφωνα microε παρόντες microάρτυρεςη οmicroιλία του υπήρξε άκρως απολαυστική και ndashαν σκεφτεί κα-νείς το περιορισmicroένο κοινωνικοπολιτικό κατεστηmicroένο στη microικρήχώρα που λέγεται Σουηδίαndash άκρως λογική κατόπιν όσων είχανσυmicroβεί Αλλά πέρα από αυτά δεν έγινε ουσιαστικά τίποτα ∆ιό-τι το όλο πράγmicroα ήταν πολύ microη σουηδικό για να εξελιχθεί σε κά-τι περισσότερο

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 29

III

Ηαστυνοmicroική έρευνα που ακολούθησε δεν ήταν κακήΠανάθλια ήταν Αν microάλιστα λάβαινες υπόψη σου ότιεπρόκειτο για ένα από τα σοβαρότερα εγκλήmicroατα στην

ιστορία της χώρας microετά τον πόλεmicroο δε θα microπορούσες να κατα-λάβεις εύκολα πώς εξελίχθηκε έτσι Μία από τις εξηγήσεις πουδόθηκαν και συζητήθηκαν σε επίπεδο ανώτατης αστυνοmicroικήςηγεσίας ndashmicroεταξύ άλλων σε εmicroπιστευτικές συνοmicroιλίες του αρχη-γού της σουηδικής αστυνοmicroίας microε τους στενότερους και ηλικια-κά νεότερους συνεργάτες τουndash ήταν ότι η κυβέρνηση κατά κά-ποιον microυστηριώδη τρόπο έδειχνε πραγmicroατικά αδιάφορη να συ-ζητήσει το θέmicroα και ότι αυτή η στάση είχε microεταδοθεί και στηναστυνοmicroία ∆ιότι ήταν ένα έγκληmicroα καθαρά πολιτικό και είχεςταυτόχρονα microια κυβέρνηση που εντελώς απροκάλυπτα παρα-microέριζε την όλη υπόθεση από το δικό της τραπέζι συζητήσεων ndashοπότε τι να σου κάνει κι η αστυνοmicroία

Ο αρχηγός του τmicroήmicroατος Αντιmicroετώπισης Εγκληmicroάτων Βίαςτης αστυνοmicroίας της Στοκχόλmicroης δεν ήταν άνθρωπος που ασχο-λούνταν microε πολιτικές θεωρητικολογίες Αυτά microπορούσαν να τακάνουν άλλοι και η στάση που κρατούσε η κυβέρνηση στο έναή στο άλλο θέmicroα τον άφηνε παγερά αδιάφορο Ούτε που τουςψήφιζε εξάλλου Αντιθέτως ήταν πυρ και microανία που είχαν χώ-σει την ουρά τους στην έρευνά του και είχαν στείλει στο σπίτιτους τους δράστες Πώς δηλαδή να διεξήγε έρευνα εγκλήmicroατοςαν δεν είχε τη δυνατότητα να ανακρίνει τους υπόπτους

Ο ίδιος είχε πραγmicroατικά διακαή επιθυmicroία να microιλήσει microε τουςδράστες Με την ησυχία του microε τη σειρά και όσες φορές χρεια-ζόταν για να microπουν όλα τα κοmicromicroάτια του παζλ στη θέση τουςΑυτό το είχε καταφέρει αναρίθmicroητες φορές παλιότερα και ήτανπεπεισmicroένος ότι θα είχε κάνει το ίδιο και αυτή τη φορά και δί-χως καν τη βοήθεια διερmicroηνέα ∆ιότι σε αντίθεση microε τους συ-

ναδέλφους του είχε όντως πάρει πτυχίο από το σχολαρχείο Βιτ-φέλντσκα στο Γκέτεmicroποργκ και τα γερmicroανικά που είχε microάθειστο σχολείο λειτουργούσαν ακόmicroη άψογα Αυτό που είχε κατα-φέρει να κάνει η κυβέρνηση από ερευνητικής απόψεως ήτανκαθαρό σαmicroποτάζ Και το χειρότερο ήταν πως οι κυβερνητικοίέδειχναν να microην έχουν καταλάβει τι έκαναν

Τώρα ο αρχηγός και οι συνάδελφοί του αρκέστηκαν να διε-ξαγάγουν microια τεχνική έρευνα σε συνθήκες που microόνο ιδανικές δενήταν Ήδη microετά την έκρηξη ο τόπος του εγκλήmicroατος έmicroοιαζε σαννα είχε περάσει τυφώνας Σύmicroφωνα microε όσα είχαν πει οι τροmicroο-κράτες από τηλεφώνου όταν καλούσαν για να θέσουν τους εκ-βιαστικούς όρους τους στην κυβέρνηση είχαν τοποθετήσει δεκα-πέντε κιλά ΤΝΤ στο κτίριο και δεν υπήρχε απολύτως τίποτα στοντόπο του εγκλήmicroατος που να διέψευδε τον παραπάνω ισχυρισmicroό

Η παρέmicroβαση της πυροσβεστικής όσο αναπόφευκτη κι ανήταν δεν είχε κάνει καλύτερα τα πράγmicroατα οι τόνοι νερού πουείχαν πέσει στα ερείπια δεν microπορούσαν να προmicroηνύουν τίποτακαλό Αλλά αυτό που είχε εξοργίσει τον αρχηγό και τους συνα-δέλφους του ήταν όλοι οι κατά το microάλλον ή ήττον άσχετοι άν-θρωποι που έτρεχαν πέρα δώθε στον τόπο του εγκλήmicroατος ΟιΓερmicroανοί συνάδελφοι για παράδειγmicroα ανήκαν σε αυτό τονόχλο των περιπλανώmicroενων έστω κι αν ο ίδιος κατανοούσε απο-λύτως το ενδιαφέρον τους Αν ήθελε να είναι κανείς τυπικός οσυγκεκριmicroένος τόπος εγκλήmicroατος ήταν όντως γερmicroανικό έδα-φος οπότε δεν είχε καmicroία πιθανότητα να τους ζητήσει να φύ-γουν από εκεί

Το ίδιο συνέβαινε και microε τους laquoάκαπνουςraquo από την Ασφά-λεια και microε την άκρως ενοχλητική παλιοσυνήθεια που είχαν ναστέκονται πάνω από τους πραγmicroατικούς αστυνοmicroικούς όταν οιδεύτεροι προσπαθούσαν να κάνουν τη δουλειά τους Και σαννα microην ήταν αρκετό αυτό είχαν το θράσος να του προτείνουν να

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 31

Το ΤΝΤ (τρινιτροτολουόλη) είναι ένα από τα συχνότερα χρησιmicroο-ποιούmicroενα εκρηκτικά (ΣτΜ)

χρησιmicroοποιήσει τους δικούς τους τεχνικούς αλλά τότε τους απέ-πεmicroψε σκαιότατα διότι αν άρχιζε να δουλεύει έτσι δε θα προ-λάβαινε να κάνει ούτε το ένα ούτε το άλλο και δεν είχε διόλουσκοπό να σπαταλάει το χρόνο του κατουρώντας δεξιά αριστε-ρά σαν τα σκυλιά που ορίζουν τα laquoχωράφιαraquo τους Αυτό το άφη-νε σε άλλους και αν δεν εmicroπιστεύονταν τον ίδιο και τους άντρεςτου ας αναλάmicroβαναν όλη τη δουλειά οι ίδιοι

Αλλά τα πράγmicroατα δεν είχαν πάει καλά και όταν ο αστυνο-microικός διευθυντής microετά από microια βδοmicroάδα ndashσχεδόν την ίδια microέραπου κατήργησαν τον εξωτερικό αποκλεισmicroό της περιοχήςndash τουανακοίνωσε ότι οι περαιτέρω έρευνες θα γίνονταν από την Αστυ-νοmicroία Ασφαλείας κι ο αρχηγός ένιωσε σχεδόν ανακούφιση

Πάντως ο ίδιος και οι συνάδελφοί του κατάφεραν να κατα-νοήσουν αρκετά τον τρόπο microε τον οποίο πρέπει να είχε γίνει ηέκρηξη ∆εν υπήρχε τίποτα που να καταδεικνύει ότι οι τροmicroο-κράτες είχαν ανατινάξει συνειδητά το κτίριο στον αέρα Αντι-θέτως τα περισσότερα στοιχεία έδειχναν προς την κατεύθυνσηενός συνδυασmicroού ατυχήmicroατος γκάφας και άγνοιας και αυτόςπου microάλλον ήταν υπαίτιος ήταν ο ίδιος ο laquoειδικός ανατινάξεωνraquoτων τροmicroοκρατών ο οποίος όπως όλα τα παιδάκια έβαλε ταδάχτυλά του σε λάθος microέρος Σίγουρα δε θα τα είχε καταφέρεινα περάσει microια συνήθη σουηδική εξέταση στις ανατινάξεις Αυ-τό απεδείχθη microε την απαιτούmicroενη σαφήνεια από τις καλωδιώ-σεις και τις συνδέσεις που βγήκαν σώες από την έκρηξη έστωκι αν οι απογευmicroατινές εφηmicroερίδες εγκωmicroίασαν τις γνώσεις τουΓερmicroανού στον τοmicroέα αυτόν

Αλλά δεν έγινε τίποτα περισσότερο από αυτά και όσοναφορούσε τον ίδιο τον αρχηγό του ήταν αδιάφορο Το ποιαήταν πραγmicroατικά τα πορίσmicroατα της Ασφάλειας και τι είχε κα-ταφέρει microε την έρευνα που ανέλαβε από την αστυνοmicroία παρέ-microεινε καθώς ειπώθηκε ασαφές Εν πάση περιπτώσει δεν έκα-ναν κάτι που να οδήγησε σε νοmicroικά microέτρα ή σε microηνύσεις αλλάόπως πάντα λειτούργησαν laquoεν κρυπτώ και παραβύστωraquo και αντον ρωτούσε κανείς περί αυτού microπορούσε σίγουρα να πει ότι

32 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

όπως και τόσες φορές παλιότερα δεν είχαν καταφέρει καιπολλά Αν και δε χρειαζόταν να είναι κανείς αστυνοmicroικός γιανα υπολογίσει ότι πρέπει να υπήρχαν περισσότεροι εmicroπλεκό-microενοι από τους έξι τροmicroοκράτες που είχαν καταλάβει το κτίριοτης πρεσβείας

Ποιος ή ποιοι άραγε θα microπορούσαν ειδάλλως να είχαν αφή-σει το microήνυmicroα το οποίο στη microία το microεσηmicroέρι την Πέmicroπτη 24Απριλίου είχε καταλήξει στα κουτιά αλληλογραφίας τριών δια-φορετικών πρακτορείων ειδήσεων που φιλοξενούνταν στα γρα-φεία του ΤΤ στον πρώτο ουρανοξύστη της Χέτοργετ τρία χιλιό-microετρα και πάνω από πέντε λεπτά microε αmicroάξι από τη δυτικογερmicroα-νική πρεσβεία πέρα στο Γιουργκόρντεν Οι έξι microέσα στο κτίριοndashοι laquokommando holger meinsraquo όπως αυτοαποκαλούνταν microεόλα τα γράmicromicroατα πεζά στο όνοmicroαndash δε θα microπορούσαν να το εί-χαν κάνει

Ο αρχηγός του Βίας είχε κάνει πολλές σκέψεις για το τι θαmicroπορούσε να είχε συmicroβεί πριν microπουν εκείνοι οι έξι στην πρε-σβεία Κάπου θα πρέπει να έmicroεναν θα είχαν κάνει αναγνώρισητης περιοχής θα πρέπει να είχαν παρακολουθήσει τους υπαλ-λήλους της πρεσβείας και τις συνήθειές τους να είχαν ερευνή-σει κατάλληλους τρόπους να microεταβούν στην πρεσβεία και ναφύγουν από εκεί αν κάτι πήγαινε στραβά Θα πρέπει να είχανστέγη ένα κρεβάτι να κοιmicroηθούν τραπέζι καρέκλες και microα-χαιροπίρουνα οχήmicroατα για microεταφορά φαγητό και ποτό και όλατα άλλα πρακτικά είδη όπως όπλα εκρηκτικά και πλαστά έγ-γραφα Για όλες αυτές τις προετοιmicroασίες θα είχαν χρειαστεί σί-γουρα κάνα microήνα

Με άλλα λόγια κάποιος θα πρέπει να τους είχε βοηθήσειΠιθανότατα όχι microόνο ένα αλλά περισσότερα άτοmicroα Πιθανότα-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 33

Η οmicroάδα είχε πάρει αυτό το όνοmicroα στη microνήmicroη του Χόλγκερ Μάινςσηmicroαντικού στελέχους της RAF (της Φράξιας Κόκκινος Στρατός ή Μπάα-ντερ-Μάινχοφ) που πέθανε microετά από απεργία πείνας στις φυλακές τουΣτάmicroχαmicromicro στις 9 Νοεmicroβρίου 1974 (ΣτΜ)

τα άτοmicroα που είχαν σχέση microε τη Σουηδία και τη Στοκχόλmicroη Άτο-microα που microιλούσαν σουηδικά που γνώριζαν την περιοχή το περι-βάλλον στο οποίο κινούνταν τα ντόπια ήθη την καθηmicroερινότη-τα και πράγmicroατα αυτονόητα όπως αγορά εισιτηρίων στο microετρόή αγορά microεγάλων ποσοτήτων τροφίmicroων δίχως να κινήσουν τηνπεριέργεια Άτοmicroα συνηθισmicroένα ανώνυmicroα microε λευκό ποινικόmicroητρώο στην ηλικία των τροmicroοκρατών περίπου που έmicroοιαζανπίστευαν και σκέφτονταν όπως και οι τροmicroοκράτες

Ο αρχηγός του Βίας δεν ήταν ο τύπος που σκάλιζε τα πράγ-microατα χωρίς λόγο Στο επάγγελmicroά του είχε microάθει ότι η απλούστε-ρη εξήγηση ήταν η σωστή Μια οmicroάδα νεαροί φοιτητές σκέφτη-κε Ριζοσπάστες microε κίνητρα microε αυτοπειθαρχία και microε καλό microυα-λό Ίσως και να ζούσαν microαζί σε κάποια από εκείνες τις περίερ-γες κολεκτίβες για τις οποίες διάβαζε στην εφηmicroερίδα Και microάλ-λον δε χρειαζόταν και πολύ microυαλό για να καταλάβει κανείς ότιήταν Σουηδοί σκέφτηκε ο αρχηγός του τmicroήmicroατος ΑντιmicroετώπισηςΕγκληmicroάτων Βίας στην αστυνοmicroία της Στοκχόλmicroης

Όταν παρέδωσε την υπόθεση στο συνάδελφο της Ασφάλειαςπου θα αναλάmicroβανε την ευθύνη της έρευνας του είχε microιλήσεικαι για τις σκέψεις του Μερικές κουβέντες microόνο στα όρθια τιςοποίες microάλλον δεν έπρεπε να τις πει καθόλου Ο συνάδελφος δενήταν πραγmicroατικός αστυνοmicroικός αλλά ένας αστυνοmicroικός διευ-θυντής microε νοmicroικές σπουδές πίσω του από εκείνο το είδος τωνσυνηθισmicroένων εγωκεντρικών τύπων και φυσικά η αντίδρασήτου ήταν η αναmicroενόmicroενη

Είχε γνέψει microrsquo εκείνο ακριβώς το ύφος που έχουν κάτι τέτοιοιπου καταλαβαίνουν καλύτερα απrsquo όλους τους άλλους αναστέ-ναξε κουρασmicroένα και χάιδεψε microε το δείκτη του που microόλις είχεβγει από τη microανικιουρίστα τη microακριά του microύτη laquoΜας πέρασε σί-γουρα κι εmicroάς αυτή η σκέψη από το microυαλόraquo είπε ο αστυνοmicroικόςδιευθυντής microε microπλαζέ ύφος κι αυτό ήταν όλο Ο αρχηγός τουτmicroήmicroατος Βίας άρχισε σύντοmicroα να σκέφτεται όλο και λιγότεροτην υπόθεση και microόλις microετά από κάνα δυο χρόνια παρέλειπε νατην περιλαmicroβάνει και στο ρεπερτόριο των ηρωικών αστυνοmicroι-

34 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

κών ιστοριών που συνήθιζε να αφηγείται όταν συναντούσε πραγ-microατικούς συναδέλφους ∆ιότι στο ρεπερτόριο είχε πια φρεσκό-τερες και καλύτερες ιστορίες

Η Αστυνοmicroία Ασφαλείας εδώ που τα λέmicroε είχε αρκετά στοι-χεία για να δουλέψει microε την υπόθεση Οι προειδοποιήσεις ότιΓερmicroανοί τροmicroοκράτες σχεδίαζαν να κάνουν κάτι σε σουηδικόέδαφος είχαν πυκνώσει ένα χρόνο πριν από την κατάληψη τηςπρεσβείας Είχαν και microικρά και microεγάλα στοιχεία ακριβώς όπωςγίνεται συνήθως ανώνυmicroες πληροφορίες εmicroπιστευτικές πλη-ροφορίες από διάφορους πληροφοριοδότες και ακόmicroη microια έκ-θεση που είχε συντάξει ένας από τους δικούς της microυστικούς πρά-κτορες Αλλά όλα αυτά είχαν κάτι κοινό ∆εν υπήρχε τίποτα συ-γκεκριmicroένο και απτό και την άνοιξη φάνηκε πως όλα αυτά εί-χαν πλέον καταλαγιάσει Ο χώρος των πληροφοριοδοτών τουςείχε βουβαθεί Ούτε οι καλύτεροι από αυτούς δεν είχαν να πουντο παραmicroικρό

Μερικές πληροφορίες και παρατηρήσεις είχαν επίσης φτά-σει στην Ασφάλεια από συναδέλφους της ανοιχτής δραστηριό-τητας Επρόκειτο κυρίως για laquoύποπτα οχήmicroαταraquo και laquoύποπταάτοmicroαraquo που είχαν παρατηρηθεί κοντά και γύρω από την πρε-σβεία της ∆υτικής Γερmicroανίας κατά την περίοδο της τροmicroοκρα-τικής ενέργειας αλλά παρόλο που σπατάλησαν πολύ καιρό νατο ψάξουν δεν έδωσε τίποτα Ήταν όπως ακριβώς γινόταν microετις πληροφορίες αυτού του είδους ποτέ δεν έδιναν τίποτα Καιαυτά σε αντίθεση microε τη δική τους δραστηριότητα την οποίαέλεγχαν οι ίδιοι microε τη microορφή παρακολούθησης διείσδυσης καισυγκεκριmicroένης συγκέντρωσης στοιχείων microέσω τηλεφωνικώνυποκλοπών υποκλοπών σηmicroάτων και άλλων ηλεκτρονικών πα-ρακολουθήσεων

Οι επαναλαmicroβανόmicroενοι ισχυρισmicroοί των microίντια ότι η Αστυ-νοmicroία Ασφαλείας είχε αγνοήσει συγκεκριmicroένη εικόνα απειλήςείχαν συζητηθεί σε πολλές συναντήσεις της ηγεσίας της Ασφά-λειας όπως και στην υπεύθυνη κοινοβουλευτική ηγεσία της ενλόγω υπηρεσίας Όπως και τόσες φορές άλλοτε κατάφεραν να

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 35

αποδείξουν ότι επρόκειτο για καθαρές ανοησίες και για ανε-δαφικές εικασίες Το σίγουρο ήταν ότι ο απώτερος στόχος όλωναυτών ήταν να βλάψουν την υπηρεσία Είχαν λάβει microέτρα ταοποία έπρεπε να ληφθούν και microέσα σε microερικές εβδοmicroάδεςόταν οι φήmicroες είχαν φουντώσει για τα καλά έβαλαν την πρε-σβεία της ∆υτικής Γερmicroανίας στον κατάλογο φρουρούmicroενωνκτιρίων microε αυστηρή προτεραιότητα

Τα αποτελέσmicroατα αυτών των microέτρων ήταν σαφέστατα ∆ενείχαν προκύψει ενδείξεις ότι κάτι ύποπτο συνέβαινε και ανα-κάλεσαν την έξτρα φρούρηση κάτι που τους ήρθε κουτί microιαπου το τmicroήmicroα για τους Ρώσους εκείνη την περίοδο παρουσίασεαπρόσmicroενη και microεγάλη ανάγκη για περισσότερο προσωπικό Οιβουλευτές που συmicromicroετείχαν στη διοίκηση ήταν κι αυτοί απολύ-τως ικανοποιηmicroένοι microε την έκθεση που είχαν λάβει Η κατάλη-ψη της δυτικογερmicroανικής πρεσβείας ήταν ένα microεmicroονωmicroένο γε-γονός σχεδιασmicroένη και εκτελεσmicroένη από microια φράξια της γερ-microανικής τροmicroοκρατίας που θα microπορούσε να περιγραφεί σαν microιαοmicroάδα βίαιων τυχοδιωκτών από το Πανεπιστήmicroιο της Χαmicroδελ-βέργης σύmicroφωνα microε πληροφορίες από τους συναδέλφους τηςγερmicroανικής Αστυνοmicroίας Ασφαλείας πολλοί από τους πιο γνω-στούς συντρόφους τους ndashαπό τον δυστυχώς ιδιαίτερα ευρύ κύ-κλο των ριζοσπαστικών στοιχείωνndash είχαν διαφωνήσει έντονα microεαυτό που είχε συmicroβεί Η κατάληψη της πρεσβείας δεν είχε ωφε-λήσει τον κοινό αγώνα

Για να microπορέσει ο αγώνας να έχει επιτυχή κατάληξη απαι-τείτο καλύτερος σχεδιασmicroός και πιο οργανωmicroένες microορφές πά-λης Η σουηδική Αστυνοmicroία Ασφαλείας όλως παραδόξως είχεκαταλήξει στο ίδιο συmicroπέρασmicroα στην έκθεση που παρέδωσε στηδιοίκησή της σε λιγότερο από ένα χρόνο microετά την κατάληψηlaquoΜεταξύ άλλων και για το λόγο αυτόν ο κίνδυνος για microια νέακαι παρόmicroοια ενέργεια στη σουηδική επικράτεια που θα στρέ-φεται κατά γερmicroανικών ή σουηδικών συmicroφερόντων και θα διε-ξαχθεί από Γερmicroανούς τροmicroοκράτες πρέπει να εκτιmicroηθεί ωςελάχιστοςraquo Υπήρχαν laquoάλλοι κίνδυνοι πολύ σοβαρότεροιraquo και

36 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

ανεξαρτήτως του αν όλα αυτά ήταν αληθή ή ψευδή ο ισχυρισmicroόςπερί του αντιθέτου θα ήταν γραφειοκρατική αυτοκτονία Καιέτσι έκλεισε η έρευνα της Αστυνοmicroίας Ασφαλείας για την κα-τάληψη της πρεσβείας

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 37

Page 17: Μετάφρασηαπότασουηδικά:ΓρηγόρηςΝ.Κονδύληςwebdata.psichogios.gr/sample/9789604967377.pdf · i ¥ª µπ°¥23 𧩠¬±1975¬¦ ª °¬®¨

Ο ίδιος ένιωθε παράξενα αποστασιοποιηmicroένος και όταν ησύζυγός του του είπε ότι ο καλύτερος φίλος του και συνάδελφοςΛαρς Μάρτιν Γιούχανσον είχε τηλεφωνήσει καmicroιά δεκαριά φο-ρές όλο το απόγευmicroα και το βράδυ εκείνος απλώς έγνεψε καιέβγαλε το τηλέφωνο από την πρίζα για σιγουριά Μετά είχε κοι-microηθεί έπεσε σε ένα βαθύ ύπνο δίχως όνειρα και ξύπνησε έξιώρες αργότερα Εντελώς καθαρός στο microυαλό έστω κι αν υπήρ-χε ακόmicroη εκείνη η παράξενη αίσθηση πως όσα είχαν γίνει δενείχαν καmicroία σχέση microε τον ίδιο Η microυρωδιά του καmicroένου βακελί-τη ήταν κι αυτή εκεί Θα περάσει σκέφτηκε Θα περάσει

Κατά τη διάρκεια του ∆ευτέρου παγκοσmicroίου πολέmicroου ο Άγ-γλος ηγέτης Ουίνστον Τσόρτσιλ συνήθιζε συχνά να λέει ότιlaquoόποιος έχει προειδοποιηθεί είναι και προετοιmicroασmicroένοςraquo Όλατα δύσκολα χρόνια το επαναλάmicroβανε σχεδόν σαν ξόρκι στοκοινοβούλιο στο κυβερνητικό συmicroβούλιο και σε επίσηmicroες οmicroιλίεςπρος τον βαριά δοκιmicroαζόmicroενο λαό του laquoHe who is forewarnedis also forearmedraquo Και εκ των υστέρων microε όλα τα στοιχεία ανάχείρας βλέποντας πώς τέλειωσε εκείνος ο πόλεmicroος παρά τιςάσχηmicroες πιθανότητες που είχαν να νικήσουν αρχικά microάλλοναυτό που έλεγε συνεχώς πρέπει να ίσχυε για τον ίδιο και για πά-ρα πολλούς από τους συmicroπατριώτες του τουλάχιστον Αλλά τώραστη συγκεκριmicroένη περίπτωση microε την πρεσβεία δεν ίσχυε κάτιτέτοιο διότι όταν συνέβη ήρθε σαν κεραυνός εν αιθρία και απο-τέλεσε καθαρή έκπληξη αν και επί πολλά χρόνια οι προειδο-ποιήσεις έπεφταν βροχή

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 21

II

Οπρώτος από τα microέλη της κυβέρνησης που έmicroαθε τι γινό-ταν δεν ήταν ο υπουργός ∆ικαιοσύνης ndashδιότι αυτόςέπρεπε να είχε ενηmicroερωθεί πρώτοςndash αλλά ο πρωθυ-

πουργός και αυτό οφειλόταν σε κάποια κοινή ανθρώπινη λογι-κή που δεν είχε καmicroία ουσιαστική επίπτωση τελικά

Μόλις ο υπεύθυνος βάρδιας στο Κέντρο ∆ιοίκησης καιΕλέγχου της αστυνοmicroίας διασαφήνισε ότι τα πράγmicroατα ήταν σο-βαρά και δεν επρόκειτο για κάποιο ψεύτικο συναγερmicroό άρπα-ξε το ντοσιέ της υπηρεσίας και έριξε microια microατιά στον κατάλογοτων microέτρων που έπρεπε να ληφθούν σε microια περίπτωση σαν κιαυτή Τα υπόλοιπα ήταν θέmicroα ρουτίνας Πρώτα τηλεφώνησεστον αρχηγό του τmicroήmicroατος Εγκληmicroάτων Βίας που ήταν ο άmicroεσαυπεύθυνος στην αστυνοmicroία της Στοκχόλmicroης Εκείνος είχε απα-ντήσει microε το πρώτο κουδούνισmicroα άκουσε προσεκτικά και τουζήτησε να επανέλθει microόλις microάθαινε κάτι περισσότερο Μετά ουπεύθυνος βάρδιας στο Κέντρο ∆ιοίκησης τηλεφώνησε στονυπεύθυνο της Αστυνοmicroίας Ασφαλείας ο οποίος σύmicroφωνα microε τιςοδηγίες που είχε τηλεφώνησε στον βοηθό υφυπουργό ∆ικαιο-σύνης που ήταν αρmicroόδιος για το πρακτικό microέρος των επαφώντου Υπουργείου ∆ικαιοσύνης και της κυβέρνησης microε την Αστυ-νοmicroία Ασφαλείας

Το τηλέφωνο του βοηθού υφυπουργού ήταν κατειληmicromicroένοκαι ο υπεύθυνος του Κέντρου ∆ιοίκησης όσο περίmicroενε να ελευ-θερωθεί η γραmicromicroή ndashmicroια που τα δευτερόλεπτα κυλούσαν βασα-νιστικά αργάndash και για να microπορεί να κάνει και κάτι άλλο σε πε-ρίπτωση που εκείνος ο βλάκας στην άλλη άκρη της γραmicromicroής θασυνέχιζε να λέει microαλακίες στον αιώνα τον άπαντα είχε microετα-φέρει το κατειληmicromicroένο ακουστικό στο αριστερό χέρι και microε τοδεξί σχηmicroάτισε στο άλλο τηλέφωνο τον απευθείας αριθmicroό τουυφυπουργού παρά τω πρωθυπουργώ Εκείνος απάντησε αmicroέ-

σως και ενηmicroερώθηκε σε λιγότερο από ένα λεπτό Και ακριβώςτη στιγmicroή που τερmicroάτιζε τη συνοmicroιλία του άκουσε ένα laquoεmicroπρόςraquoαπό το κατειληmicromicroένο microέχρι στιγmicroής τηλέφωνο και όσα έγινανmicroετά ήταν απολύτως σύmicroφωνα microε τις γραπτές οδηγίες που είχε

Η παρέκκλιση από τη ρουτίνα δεν είχε ανακαλυφθεί ποτέούτε καν συζητήθηκε ∆εν είχε καmicroία απολύτως σηmicroασία ούτεγια τη σουηδική ούτε για τη γερmicroανική σύγχρονη ιστορία και οίδιος ο υπεύθυνος του Κέντρου ∆ιοίκησης δεν είχε κάνει καmicroίαιδιαίτερη σκέψη σχετικά Κάποια στιγmicroή είχε microιλήσει γιrsquo αυτόαναφέροντάς το σαν microικρή λεπτοmicroέρεια σε microια καλή ιστορίαόταν βρισκόταν microαζί microε συναδέλφους που εmicroπιστευόταν microετάαπό ένα ωραίο δείπνο και τη στιγmicroή που έπιναν το δεύτερο κο-νιάκ microε τον καφέ τους Αλλά τίποτα πέραν αυτού

Ο πρωθυπουργός και ο υπουργός του ήταν ενηmicroερωmicroένοιευθύς εξαρχής ο υπουργός ∆ικαιοσύνης θα πίστευε microέχρι ναπεθάνει ότι ήταν laquoο πρώτος που το έmicroαθεraquo και καθώς η microέραέγερνε προς το βράδυ και οσονούπω προς τη νύχτα ένας αυξα-νόmicroενος αριθmicroός microελών της κυβέρνησης υψηλόβαθmicroοι αστυνο-microικοί και ανώτεροι λειτουργοί της κυβέρνησης είχαν συγκεντρω-θεί στο γραφείο του πρωθυπουργού και κανείς τους δεν ήτανιδιαίτερα χαρούmicroενος Η ζωή τούς φαινόταν βαριά και άδικηδιότι εδώ δεν επρόκειτο γιrsquo αυτούς και για τη Σουηδία που εί-χαν αναλάβει να κυβερνήσουν κατόπιν κανονικότατων δηmicroο-κρατικών εκλογών

Πρώτα είχαν τη δολοφονία του πρέσβη της Γιουγκοσλαβίαςκάποιοι Κροάτες εξτρεmicroιστές και αυτονοmicroιστές και ένας νεκρόςΣέρβος πρέσβης και αν παρέβλεπε κανείς όλα τrsquo άλλα η Σουη-δία δεν έφερε καmicroία ευθύνη γιrsquo αυτό Μετά κάποιοι άλλοι Κροά-τες τροmicroοκράτες που είχαν κάνει αεροπειρατεία σε ένα αερο-πλάνο της SAS για να ελευθερώσουν τους δολοφόνους του πρέ-σβη και πάνω στη φούρια έθεσαν σε κίνδυνο τη ζωή περίπουεκατό απλών Σουηδών και κατέληξαν στην Ισπανία όπου αmicroέ-σως τα παράτησαν και παραδόθηκαν στην αστυνοmicroία Και τώ-ρα microισή ντουζίνα τρελοί φοιτητές που αυτοαποκαλούνταν Σο-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 23

σιαλιστική Κολεκτίβα Ασθενών ή επί το γερmicroανικότερον So-zialistisches Patientenkollektiv οι οποίοι ήθελαν να ανατρέψουνmicroε τη βία τη γερmicroανική κοινωνία και είχαν επιλέξει να το κά-νουν στη Στοκχόλmicroη λες και χάθηκαν οι άλλες πόλεις του κό-σmicroου Ήταν άδικο και τόσο microη σουηδικό που να σε πιάνει σύ-γκρυο Εξάλλου microε πολλή δυσκολία είχαν καταπιεί το γεγονόςότι ένα ντόπιο ταλέντο από το παραδοσιακό λούmicroπεν προλετα-ριάτο του εγκλήmicroατος είχε microπει σε microια τράπεζα στην πλατείαΝορmicroάλmicro και κράτησε οmicroήρους όλο το προσωπικό

Στην αρχή κάθισαν στο γραφείο του πρωθυπουργού και συ-ζήτησαν πώς να σώσουν τους οmicroήρους δίχως αχρείαστη και πα-ραπανίσια αιmicroατοχυσία Αρκετά ήταν αυτά που είχαν ήδη συmicro-βεί Οι ιδέες είχαν στερέψει αλλά τελικά ο πρωθυπουργός πουήταν παλιός έφεδρος αξιωmicroατικός στο ιππικό έκανε την πρότα-ση να επιτεθεί η αστυνοmicroία στο κτίριο Μια ιδέα που ωστόσοαπερρίφθη οmicroόφωνα microεmicroιάς από την ανώτατη αστυνοmicroική ηγε-σία Η σουηδική αστυνοmicroία δε διέθετε ούτε εξοπλισmicroό ούτε εκ-παίδευση για τέτοιες αποστολές παρόλο που ζητούσαν ndashκαθώςπολύ έξυπνα άρπαξε την ευκαιρία να υπενθυmicroίσει ο αρχηγός τηςΣουηδικής Αστυνοmicroίαςndash χρήmicroατα από το υπουργείο γιrsquo αυτή τηνυπόθεση διαρκώς και επί πολλά χρόνια Αλλά λεφτά δεν είχανδει ποτέ τους και γιrsquo αυτό δεν είχαν ούτε τον εξοπλισmicroό ούτε τηνεκπαίδευση Έστω κι αν η θέληση πάντα υπήρχε βεβαίως

laquoΘα είναι λοιπόν καθαρή αποστολή αυτοκτονίαςraquo διευκρί-νισε ο αρχηγός της σουηδικής αστυνοmicroίας microε τη ρωτακίζουσαπροφορά του χαρακτηριστική για όλους τους καταγόmicroενουςαπό τη Σκόνε Κι αmicroέσως microια δυσθυmicroία κατέλαβε το σύνολο τωνσυγκεντρωmicroένων

Όταν η γερmicroανική κυβέρνηση διεmicroήνυσε ότι απέρριπτε κα-τηγορηmicroατικά τα αιτήmicroατα των τροmicroοκρατών οι διαθέσεις έπε-σαν ακόmicroη χαmicroηλότερα και τελικά συmicroφώνησαν ndashλόγω έλλει-ψης καλύτερων ιδεών και επειδή κάτι έπρεπε να γίνει τέλος πά-ντωνndash ότι έπρεπε τουλάχιστον να εκτοξεύσουν λίγα δακρυγόναmicroέσα στο κτίριο Όσο σχεδίαζαν αυτή τη λύση το θέmicroα λύθηκε

24 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

από microόνο του microε την κυριολεκτική ανατίναξη του τελευταίου ορό-φου της πρεσβείας στον αέρα Κανείς δε γνώριζε πώς έγινε ανκαι αυτό θα το έλυναν αργότερα κάποιοι άλλοι αλλά δεν είχεσηmicroασία πια αφού όλοι microέσα στο κτίριο είχαν διασωθεί κατα-πώς φάνηκε και εξάλλου υπήρχαν άλλα πιο σηmicroαντικά και πε-ρίπλοκα ερωτήmicroατα που έπρεπε να απαντηθούν σε τούτη τη νυ-χτιάτικη laquoηmicroερήσιαraquo διάταξη

Σε αυτή τη φάση λίγο πριν τα microεσάνυχτα είχαν microεταβεί όλοιστην αίθουσα συνεδριάσεων της κυβέρνησης και οι συζητήσειςέλαβαν σύντοmicroα νέο προσανατολισmicroό ∆ηλαδή πώς θα microπορούσαντο συντοmicroότερο δυνατόν να απαλλαγούν από τους πέντε επιζή-σαντες τροmicroοκράτες Η ιδέα και microόνο να τους έχουν αmicroπαρωmicroέ-νους σε σουηδικές φυλακές microε συνεχείς προσπάθειες απελευθέ-ρωσης microέσω νέων αεροπειρατειών απαγωγών και άλλων τέτοιωνενεργειών που αναmicroενόταν να επινοήσουν οι σύντροφοί τους ήτανακριβώς το χειρότερο που θα microπορούσαν να φανταστούν

laquo∆ιώξτε τους ∆ε χρειάζεται να το συζητάmicroεraquo είπε ένας απότους γηραιότερους υπουργούς συνοψίζοντας το θέmicroα πριν αρ-χίσουν ακόmicroη καλά καλά οι διαβουλεύσεις

Ο microόνος που έφερε αντιρρήσεις ήταν ένας από τα microέλη τηςκυβέρνησης σύmicroβουλος στο Υπουργείο ∆ικαιοσύνης ειδικόςνοmicroικός σύmicroβουλος της κυβέρνησης και ο ίδιος ο συντάκτης τηςαντιτροmicroοκρατικής νοmicroοθεσίας που θα αποτελούσε τη βάση γιατην άmicroεση απέλαση Σύmicroφωνα microε αυτόν το πρόβληmicroα δεν ήτανκαν περίπλοκο Αν σκέφτονταν να χρησιmicroοποιήσουν τον αντι-τροmicroοκρατικό νόmicroο δεν υπήρχε νοmicroική βάση για να απελάσουντους πέντε τροmicroοκράτες αλλά επειδή δεν ήταν καιρός για νο-microικές σοφιστείες η κυβέρνηση οmicroόφωνα microαζί microε τον νοmicroικόσύmicroβουλο αποφάσισε να απελάσει αmicroέσως τους πέντε microε βάσηακριβώς τον αντιτροmicroοκρατικό νόmicroο που αφορούσε στην πρά-ξη microόνο ξένους πολίτες και ως εκ τούτου δεν αποτελούσε κανθέmicroα του Υπουργείου ∆ικαιοσύνης

laquo∆εν microπορεί να κρατάει κανείς το νόmicroο υπό microάλης σε τέτοιεςπεριπτώσειςraquo είπε το microέλος του κυβερνητικού συmicroβουλίου που

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 25

ήταν υπεύθυνο για θέmicroατα ξένων πολιτών συνοψίζοντας κοmicro-ψά την απόφαση Ήταν το νεαρότερο microέλος της κυβέρνησης ήτανγυναίκα και πολύ αποφασιστική σε σχέση microε τους άρρενες συ-ναδέλφους της που είχαν τα διπλά της χρόνια

Γιrsquo αυτήν η 25η Απριλίου ηmicroέρα Παρασκευή είχε ως εκ τού-του αποβεί microια ηmicroέρα γεmicroάτη πρακτικά καθήκοντα από νωρίςτο πρωί microέχρι αργά microετά τα microεσάνυχτα Πρώτα έπρεπε να προ-σπαθήσει για την επίλυση των νοmicroικών θεmicroάτων ndashόσο πιο καλάmicroπορούσε βεβαίωςndash και microετά να τακτοποιήσει χίλιες δυο πρα-κτικές λεπτοmicroέρειες σε σχέση microε την καθαυτό απέλαση Οι Γερ-microανοί για παράδειγmicroα είχαν υποσχεθεί να στείλουν ένα αερο-πλάνο που θα microετέφερε τους συmicroπατριώτες τους αλλά εκείνοδε φάνηκε ποτέ αν και αυτό δεν έπαιζε microεγάλο ρόλο αφού ήδηαπό την αρχή και για σιγουριά είχε παρθεί η απόφαση να έχουνένα σουηδικό αεροπλάνο σε αναmicroονή για παν ενδεχόmicroενο Γε-microάτο καύσιmicroα έτοιmicroο microε ξεκούραστο και ευδιάθετο πλήρωmicroακαι νοσηλευτικό προσωπικό βρισκόταν ήδη και περίmicroενε στοαεροδρόmicroιο της Αρλάντα

Η υγεία των απελαθέντων είχε δηmicroιουργήσει προβλήmicroαταΚανείς τους δεν ήταν σε άριστη κατάσταση αλλά για τρεις απόαυτούς οι γιατροί είχαν δώσει εν πάση περιπτώσει άδεια και microετον τέταρτο τα πράγmicroατα ήταν ακόmicroη απλούστερα Έφερε τό-σο βαριά εγκαύmicroατα που αν microετακινούσες λίγο το κρεβάτι τουαπό εκεί που ήταν θα ισοδυναmicroούσε microε πραγmicroατική εκτέλεσηΓιrsquo αυτό και αναγκάστηκαν να κάνουν λίγη υποmicroονή καmicroιά βδο-microάδα microέχρι να σταθεροποιηθεί η κατάστασή του αρκετά ώστενα microπορεί να επιζήσει κατά τη microεταφορά του στη ∆υτική Γερ-microανία Το να τον στείλουν έτσι όπως ήταν και να πεθάνει στοδρόmicroο δεν ήθελαν ούτε να το σκέφτονται Κάτι τέτοια έκαναντον κόσmicroο να θέλει να εκδικηθεί Αλλά microετά από microια εβδοmicroάδαείχε δοθεί άδεια να microεταφερθεί στην πατρίδα του και microόλιςέφτασε εκεί νοσηλεύτηκε άλλη microια εβδοmicroάδα σε γερmicroανικό νο-σοκοmicroείο και microετά πέθανε

Το πέmicroπτο microέλος της οmicroάδας των τροmicroοκρατών η microόνη γυ-

26 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

ναίκα που είχε συmicromicroετάσχει στην κατάληψη της πρεσβείας ήταναυτή που αποτέλεσε το microεγάλο πρόβληmicroα διότι εκεί οι γνώmicroεςτων γιατρών διίσταντο κατά πολύ Ο πρώτος γιατρός που ρωτή-θηκε δεν έβλεπε κανένα απολύτως κώλυmicroα στην πραγmicroατοποίη-ση της απέλασής της αλλά όταν εmicroφανίστηκαν το αρmicroόδιο κυ-βερνητικό στέλεχος microια microεγάλη συνοδεία αστυνοmicroικών και τοαπαραίτητο νοσηλευτικό προσωπικό για να την παραλάβουναπό το νοσοκοmicroείο ο υπεύθυνος αρχίατρος άρχισε να προβά-λει κάποιες αντιρρήσεις Στο τέλος έπαιξε και τον άσο που κρα-τούσε στο microανίκι του και απλώς αρνήθηκε να της δώσει εξιτή-ριο Αν την έπαιρναν από εκεί θα έπρεπε να αναλάβει κάποιοςάλλος την ιατρική ευθύνη και εκτός αυτού ήθελε και microια βε-βαίωση από το κυβερνητικό στέλεχος ότι ο ίδιος είχε εναντιω-θεί στη microεταφορά της

Αν τώρα αυτό που είχε κατά νου ήταν το καλό της ασθενούςmicroάλλον ανόητα είχε πράξει διότι είχε υποτιmicroήσει προφανέστα-τα την αντίπαλό του και σε τέτοιες περιπτώσεις δεν κέρδιζε κα-νείς νίκες περιφερόmicroενος microε το νόmicroο υπό microάλης Εντελώς ανέκ-φραστο το κυβερνητικό στέλεχος έβγαλε το στιλό του και υπέ-γραψε το εξιτήριο Μετά έγραψε και microια βεβαίωση την οποίαέδωσε στον κύριο γιατρό και εν συνεχεία η ίδια και η ακολου-θία της πήραν την ασθενή και κατευθύνθηκαν στο αεροδρόmicroιοτης Αρλάντα Αmicroέσως microετά τις τρεις το απόγευmicroα ηmicroέρα Σάβ-βατο απογειώθηκε επιτέλους το κυβερνητικό αεροπλάνο microεπροορισmicroό κάποια microυστική περιοχή στη ∆υτική Γερmicroανία microε-ταφέροντας τέσσερις Γερmicroανούς τροmicroοκράτες

Αυτό που είχε συmicroβεί δεν ήταν βεβαίως καmicroιά ευχάριστηιστορία αλλά microέσα στην ατυχία της η κυβέρνηση είχε την τύχηνα έχει την οmicroόφωνη υποστήριξη της κοινής γνώmicroης Κι επιπρο-σθέτως η ευαρέσκεια για πρώτη φορά προερχόταν τόσο απότον κόσmicroο όσο και από εκείνα τα microίντια Ο microέσος Σουηδός ήτανγια να το πούmicroε καθαρά οργισmicroένος Πολύ microη σουηδικό και ταυ-τόχρονα τόσο χαρακτηριστικά γερmicroανικό να φορτώνουν τα δι-κά τους προβλήmicroατα στους φιλειρηνικούς γείτονές τους κατά τέ-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 27

τοιον τρόπο Κάτι που δυστυχώς οι Γερmicroανοί συνήθιζαν να κά-νουν εδώ και πολύ καιρό ∆ιότι microε λίγα λόγια οι Γερmicroανοί είχαντους τροmicroοκράτες που τους άξιζαν και εκτός αυτού όλοι όσοιπήγαιναν στο εξωτερικό το χειmicroώνα γνώριζαν πως οι Γερmicroανοίπάντα χώνονταν πρώτοι στις ουρές των τελεφερίκ στις πιο δη-microοφιλείς πίστες σκι της Ευρώπης και παρά το γεγονός ότι αυτέςβρίσκονταν ως επί το πλείστον στην Αυστρία ή στην Ελβετία

Στα microέσα microαζικής επικοινωνίας οι διάφοροι αρθρογράφοικαι συντάκτες και οι λεγόmicroενοι ειδικοί είχαν επιδοθεί σε έναόργιο επιθέσεων κατά των αποτυχιών και των λαθών της γερ-microανικής κυβέρνησης Η γερmicroανική κυβέρνηση δεν είχε απλώςαποφύγει να αναλάβει κάθε ευθύνη αλλά είχε κι από πάνω τοθράσος να microεταβιβάσει κυριολεκτικά τις δικές της ευθύνες στησουηδική κυβέρνηση στη σουηδική αστυνοmicroία και στον σουη-δικό λαό Εκτός αυτού οι Γερmicroανοί αποδεικνύονταν τόσο από-λυτα και ολοκληρωτικά ανίκανοι ώστε το microοναδικό λογικό συ-microπέρασmicroα που θα microπορούσε να εξαχθεί ήταν ότι η γερmicroανικήπρεσβεία θα πρέπει να άρπαξε από microόνη της φωτιά και ότι η συmicro-βολή των τροmicroοκρατών στην όλη υπόθεση θα έπρεπε να θεω-ρείται microάλλον αποτέλεσmicroα και όχι αιτία

Αν καλοσκεφτόταν κανείς τι είχε συmicroβεί ο τρόπος microε τονοποίο αντιmicroετώπισαν τα microίντια την κατάσταση ήταν σχεδόν υπερ-βολικός και microε microία microόνο εξαίρεση την οποία έβρισκες φυσικάστη microεγάλη συντηρητική πρωινή εφηmicroερίδα Στο κεντρικό τηςάρθρο ndashlaquoσε αυτό το ληmicroέρι των γενικώς ολιγόνοων και microετα-στραφέντων οπορτουνιστώνraquo όπως τους αποκαλούσε ο πρω-θυπουργός όταν ξεχείλιζε από διάθεσηndash είχε προσθέσει microιασύντοmicroη πτυχή όπου ο συντάκτης είχε το θράσος να συγκρίνειτην κατάληψη της πρεσβείας από Γερmicroανούς τροmicroοκράτες microετην ανατίναξη του γεmicroάτου απεργοσπάστες αγγλικού πλοίουlaquoΑmicroάλθειαraquo από τον Άντον Νίλσον και τους συντρόφους τουστο Μάλmicroε πριν από εξήντα επτά χρόνια

Αυτό για να το πούmicroε ήπια εξόργισε τον υπουργό Οικονο-microικών και Νέστορα της κυβέρνησης έτσι που microετά από microια

28 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

εβδοmicroάδα έχωσε τους αντίχειρες στις τιράντες του και στη διάρ-κεια ενός υπέροχου microπουρζουάδικου δείπνου που παρέθεσανοι εκπρόσωποι της αγοράς laquoέψαλε τον αναβαλλόmicroενο στον αρ-χισυντάκτη της εφηmicroερίδαςraquo Σύmicroφωνα microε παρόντες microάρτυρεςη οmicroιλία του υπήρξε άκρως απολαυστική και ndashαν σκεφτεί κα-νείς το περιορισmicroένο κοινωνικοπολιτικό κατεστηmicroένο στη microικρήχώρα που λέγεται Σουηδίαndash άκρως λογική κατόπιν όσων είχανσυmicroβεί Αλλά πέρα από αυτά δεν έγινε ουσιαστικά τίποτα ∆ιό-τι το όλο πράγmicroα ήταν πολύ microη σουηδικό για να εξελιχθεί σε κά-τι περισσότερο

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 29

III

Ηαστυνοmicroική έρευνα που ακολούθησε δεν ήταν κακήΠανάθλια ήταν Αν microάλιστα λάβαινες υπόψη σου ότιεπρόκειτο για ένα από τα σοβαρότερα εγκλήmicroατα στην

ιστορία της χώρας microετά τον πόλεmicroο δε θα microπορούσες να κατα-λάβεις εύκολα πώς εξελίχθηκε έτσι Μία από τις εξηγήσεις πουδόθηκαν και συζητήθηκαν σε επίπεδο ανώτατης αστυνοmicroικήςηγεσίας ndashmicroεταξύ άλλων σε εmicroπιστευτικές συνοmicroιλίες του αρχη-γού της σουηδικής αστυνοmicroίας microε τους στενότερους και ηλικια-κά νεότερους συνεργάτες τουndash ήταν ότι η κυβέρνηση κατά κά-ποιον microυστηριώδη τρόπο έδειχνε πραγmicroατικά αδιάφορη να συ-ζητήσει το θέmicroα και ότι αυτή η στάση είχε microεταδοθεί και στηναστυνοmicroία ∆ιότι ήταν ένα έγκληmicroα καθαρά πολιτικό και είχεςταυτόχρονα microια κυβέρνηση που εντελώς απροκάλυπτα παρα-microέριζε την όλη υπόθεση από το δικό της τραπέζι συζητήσεων ndashοπότε τι να σου κάνει κι η αστυνοmicroία

Ο αρχηγός του τmicroήmicroατος Αντιmicroετώπισης Εγκληmicroάτων Βίαςτης αστυνοmicroίας της Στοκχόλmicroης δεν ήταν άνθρωπος που ασχο-λούνταν microε πολιτικές θεωρητικολογίες Αυτά microπορούσαν να τακάνουν άλλοι και η στάση που κρατούσε η κυβέρνηση στο έναή στο άλλο θέmicroα τον άφηνε παγερά αδιάφορο Ούτε που τουςψήφιζε εξάλλου Αντιθέτως ήταν πυρ και microανία που είχαν χώ-σει την ουρά τους στην έρευνά του και είχαν στείλει στο σπίτιτους τους δράστες Πώς δηλαδή να διεξήγε έρευνα εγκλήmicroατοςαν δεν είχε τη δυνατότητα να ανακρίνει τους υπόπτους

Ο ίδιος είχε πραγmicroατικά διακαή επιθυmicroία να microιλήσει microε τουςδράστες Με την ησυχία του microε τη σειρά και όσες φορές χρεια-ζόταν για να microπουν όλα τα κοmicromicroάτια του παζλ στη θέση τουςΑυτό το είχε καταφέρει αναρίθmicroητες φορές παλιότερα και ήτανπεπεισmicroένος ότι θα είχε κάνει το ίδιο και αυτή τη φορά και δί-χως καν τη βοήθεια διερmicroηνέα ∆ιότι σε αντίθεση microε τους συ-

ναδέλφους του είχε όντως πάρει πτυχίο από το σχολαρχείο Βιτ-φέλντσκα στο Γκέτεmicroποργκ και τα γερmicroανικά που είχε microάθειστο σχολείο λειτουργούσαν ακόmicroη άψογα Αυτό που είχε κατα-φέρει να κάνει η κυβέρνηση από ερευνητικής απόψεως ήτανκαθαρό σαmicroποτάζ Και το χειρότερο ήταν πως οι κυβερνητικοίέδειχναν να microην έχουν καταλάβει τι έκαναν

Τώρα ο αρχηγός και οι συνάδελφοί του αρκέστηκαν να διε-ξαγάγουν microια τεχνική έρευνα σε συνθήκες που microόνο ιδανικές δενήταν Ήδη microετά την έκρηξη ο τόπος του εγκλήmicroατος έmicroοιαζε σαννα είχε περάσει τυφώνας Σύmicroφωνα microε όσα είχαν πει οι τροmicroο-κράτες από τηλεφώνου όταν καλούσαν για να θέσουν τους εκ-βιαστικούς όρους τους στην κυβέρνηση είχαν τοποθετήσει δεκα-πέντε κιλά ΤΝΤ στο κτίριο και δεν υπήρχε απολύτως τίποτα στοντόπο του εγκλήmicroατος που να διέψευδε τον παραπάνω ισχυρισmicroό

Η παρέmicroβαση της πυροσβεστικής όσο αναπόφευκτη κι ανήταν δεν είχε κάνει καλύτερα τα πράγmicroατα οι τόνοι νερού πουείχαν πέσει στα ερείπια δεν microπορούσαν να προmicroηνύουν τίποτακαλό Αλλά αυτό που είχε εξοργίσει τον αρχηγό και τους συνα-δέλφους του ήταν όλοι οι κατά το microάλλον ή ήττον άσχετοι άν-θρωποι που έτρεχαν πέρα δώθε στον τόπο του εγκλήmicroατος ΟιΓερmicroανοί συνάδελφοι για παράδειγmicroα ανήκαν σε αυτό τονόχλο των περιπλανώmicroενων έστω κι αν ο ίδιος κατανοούσε απο-λύτως το ενδιαφέρον τους Αν ήθελε να είναι κανείς τυπικός οσυγκεκριmicroένος τόπος εγκλήmicroατος ήταν όντως γερmicroανικό έδα-φος οπότε δεν είχε καmicroία πιθανότητα να τους ζητήσει να φύ-γουν από εκεί

Το ίδιο συνέβαινε και microε τους laquoάκαπνουςraquo από την Ασφά-λεια και microε την άκρως ενοχλητική παλιοσυνήθεια που είχαν ναστέκονται πάνω από τους πραγmicroατικούς αστυνοmicroικούς όταν οιδεύτεροι προσπαθούσαν να κάνουν τη δουλειά τους Και σαννα microην ήταν αρκετό αυτό είχαν το θράσος να του προτείνουν να

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 31

Το ΤΝΤ (τρινιτροτολουόλη) είναι ένα από τα συχνότερα χρησιmicroο-ποιούmicroενα εκρηκτικά (ΣτΜ)

χρησιmicroοποιήσει τους δικούς τους τεχνικούς αλλά τότε τους απέ-πεmicroψε σκαιότατα διότι αν άρχιζε να δουλεύει έτσι δε θα προ-λάβαινε να κάνει ούτε το ένα ούτε το άλλο και δεν είχε διόλουσκοπό να σπαταλάει το χρόνο του κατουρώντας δεξιά αριστε-ρά σαν τα σκυλιά που ορίζουν τα laquoχωράφιαraquo τους Αυτό το άφη-νε σε άλλους και αν δεν εmicroπιστεύονταν τον ίδιο και τους άντρεςτου ας αναλάmicroβαναν όλη τη δουλειά οι ίδιοι

Αλλά τα πράγmicroατα δεν είχαν πάει καλά και όταν ο αστυνο-microικός διευθυντής microετά από microια βδοmicroάδα ndashσχεδόν την ίδια microέραπου κατήργησαν τον εξωτερικό αποκλεισmicroό της περιοχήςndash τουανακοίνωσε ότι οι περαιτέρω έρευνες θα γίνονταν από την Αστυ-νοmicroία Ασφαλείας κι ο αρχηγός ένιωσε σχεδόν ανακούφιση

Πάντως ο ίδιος και οι συνάδελφοί του κατάφεραν να κατα-νοήσουν αρκετά τον τρόπο microε τον οποίο πρέπει να είχε γίνει ηέκρηξη ∆εν υπήρχε τίποτα που να καταδεικνύει ότι οι τροmicroο-κράτες είχαν ανατινάξει συνειδητά το κτίριο στον αέρα Αντι-θέτως τα περισσότερα στοιχεία έδειχναν προς την κατεύθυνσηενός συνδυασmicroού ατυχήmicroατος γκάφας και άγνοιας και αυτόςπου microάλλον ήταν υπαίτιος ήταν ο ίδιος ο laquoειδικός ανατινάξεωνraquoτων τροmicroοκρατών ο οποίος όπως όλα τα παιδάκια έβαλε ταδάχτυλά του σε λάθος microέρος Σίγουρα δε θα τα είχε καταφέρεινα περάσει microια συνήθη σουηδική εξέταση στις ανατινάξεις Αυ-τό απεδείχθη microε την απαιτούmicroενη σαφήνεια από τις καλωδιώ-σεις και τις συνδέσεις που βγήκαν σώες από την έκρηξη έστωκι αν οι απογευmicroατινές εφηmicroερίδες εγκωmicroίασαν τις γνώσεις τουΓερmicroανού στον τοmicroέα αυτόν

Αλλά δεν έγινε τίποτα περισσότερο από αυτά και όσοναφορούσε τον ίδιο τον αρχηγό του ήταν αδιάφορο Το ποιαήταν πραγmicroατικά τα πορίσmicroατα της Ασφάλειας και τι είχε κα-ταφέρει microε την έρευνα που ανέλαβε από την αστυνοmicroία παρέ-microεινε καθώς ειπώθηκε ασαφές Εν πάση περιπτώσει δεν έκα-ναν κάτι που να οδήγησε σε νοmicroικά microέτρα ή σε microηνύσεις αλλάόπως πάντα λειτούργησαν laquoεν κρυπτώ και παραβύστωraquo και αντον ρωτούσε κανείς περί αυτού microπορούσε σίγουρα να πει ότι

32 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

όπως και τόσες φορές παλιότερα δεν είχαν καταφέρει καιπολλά Αν και δε χρειαζόταν να είναι κανείς αστυνοmicroικός γιανα υπολογίσει ότι πρέπει να υπήρχαν περισσότεροι εmicroπλεκό-microενοι από τους έξι τροmicroοκράτες που είχαν καταλάβει το κτίριοτης πρεσβείας

Ποιος ή ποιοι άραγε θα microπορούσαν ειδάλλως να είχαν αφή-σει το microήνυmicroα το οποίο στη microία το microεσηmicroέρι την Πέmicroπτη 24Απριλίου είχε καταλήξει στα κουτιά αλληλογραφίας τριών δια-φορετικών πρακτορείων ειδήσεων που φιλοξενούνταν στα γρα-φεία του ΤΤ στον πρώτο ουρανοξύστη της Χέτοργετ τρία χιλιό-microετρα και πάνω από πέντε λεπτά microε αmicroάξι από τη δυτικογερmicroα-νική πρεσβεία πέρα στο Γιουργκόρντεν Οι έξι microέσα στο κτίριοndashοι laquokommando holger meinsraquo όπως αυτοαποκαλούνταν microεόλα τα γράmicromicroατα πεζά στο όνοmicroαndash δε θα microπορούσαν να το εί-χαν κάνει

Ο αρχηγός του Βίας είχε κάνει πολλές σκέψεις για το τι θαmicroπορούσε να είχε συmicroβεί πριν microπουν εκείνοι οι έξι στην πρε-σβεία Κάπου θα πρέπει να έmicroεναν θα είχαν κάνει αναγνώρισητης περιοχής θα πρέπει να είχαν παρακολουθήσει τους υπαλ-λήλους της πρεσβείας και τις συνήθειές τους να είχαν ερευνή-σει κατάλληλους τρόπους να microεταβούν στην πρεσβεία και ναφύγουν από εκεί αν κάτι πήγαινε στραβά Θα πρέπει να είχανστέγη ένα κρεβάτι να κοιmicroηθούν τραπέζι καρέκλες και microα-χαιροπίρουνα οχήmicroατα για microεταφορά φαγητό και ποτό και όλατα άλλα πρακτικά είδη όπως όπλα εκρηκτικά και πλαστά έγ-γραφα Για όλες αυτές τις προετοιmicroασίες θα είχαν χρειαστεί σί-γουρα κάνα microήνα

Με άλλα λόγια κάποιος θα πρέπει να τους είχε βοηθήσειΠιθανότατα όχι microόνο ένα αλλά περισσότερα άτοmicroα Πιθανότα-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 33

Η οmicroάδα είχε πάρει αυτό το όνοmicroα στη microνήmicroη του Χόλγκερ Μάινςσηmicroαντικού στελέχους της RAF (της Φράξιας Κόκκινος Στρατός ή Μπάα-ντερ-Μάινχοφ) που πέθανε microετά από απεργία πείνας στις φυλακές τουΣτάmicroχαmicromicro στις 9 Νοεmicroβρίου 1974 (ΣτΜ)

τα άτοmicroα που είχαν σχέση microε τη Σουηδία και τη Στοκχόλmicroη Άτο-microα που microιλούσαν σουηδικά που γνώριζαν την περιοχή το περι-βάλλον στο οποίο κινούνταν τα ντόπια ήθη την καθηmicroερινότη-τα και πράγmicroατα αυτονόητα όπως αγορά εισιτηρίων στο microετρόή αγορά microεγάλων ποσοτήτων τροφίmicroων δίχως να κινήσουν τηνπεριέργεια Άτοmicroα συνηθισmicroένα ανώνυmicroα microε λευκό ποινικόmicroητρώο στην ηλικία των τροmicroοκρατών περίπου που έmicroοιαζανπίστευαν και σκέφτονταν όπως και οι τροmicroοκράτες

Ο αρχηγός του Βίας δεν ήταν ο τύπος που σκάλιζε τα πράγ-microατα χωρίς λόγο Στο επάγγελmicroά του είχε microάθει ότι η απλούστε-ρη εξήγηση ήταν η σωστή Μια οmicroάδα νεαροί φοιτητές σκέφτη-κε Ριζοσπάστες microε κίνητρα microε αυτοπειθαρχία και microε καλό microυα-λό Ίσως και να ζούσαν microαζί σε κάποια από εκείνες τις περίερ-γες κολεκτίβες για τις οποίες διάβαζε στην εφηmicroερίδα Και microάλ-λον δε χρειαζόταν και πολύ microυαλό για να καταλάβει κανείς ότιήταν Σουηδοί σκέφτηκε ο αρχηγός του τmicroήmicroατος ΑντιmicroετώπισηςΕγκληmicroάτων Βίας στην αστυνοmicroία της Στοκχόλmicroης

Όταν παρέδωσε την υπόθεση στο συνάδελφο της Ασφάλειαςπου θα αναλάmicroβανε την ευθύνη της έρευνας του είχε microιλήσεικαι για τις σκέψεις του Μερικές κουβέντες microόνο στα όρθια τιςοποίες microάλλον δεν έπρεπε να τις πει καθόλου Ο συνάδελφος δενήταν πραγmicroατικός αστυνοmicroικός αλλά ένας αστυνοmicroικός διευ-θυντής microε νοmicroικές σπουδές πίσω του από εκείνο το είδος τωνσυνηθισmicroένων εγωκεντρικών τύπων και φυσικά η αντίδρασήτου ήταν η αναmicroενόmicroενη

Είχε γνέψει microrsquo εκείνο ακριβώς το ύφος που έχουν κάτι τέτοιοιπου καταλαβαίνουν καλύτερα απrsquo όλους τους άλλους αναστέ-ναξε κουρασmicroένα και χάιδεψε microε το δείκτη του που microόλις είχεβγει από τη microανικιουρίστα τη microακριά του microύτη laquoΜας πέρασε σί-γουρα κι εmicroάς αυτή η σκέψη από το microυαλόraquo είπε ο αστυνοmicroικόςδιευθυντής microε microπλαζέ ύφος κι αυτό ήταν όλο Ο αρχηγός τουτmicroήmicroατος Βίας άρχισε σύντοmicroα να σκέφτεται όλο και λιγότεροτην υπόθεση και microόλις microετά από κάνα δυο χρόνια παρέλειπε νατην περιλαmicroβάνει και στο ρεπερτόριο των ηρωικών αστυνοmicroι-

34 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

κών ιστοριών που συνήθιζε να αφηγείται όταν συναντούσε πραγ-microατικούς συναδέλφους ∆ιότι στο ρεπερτόριο είχε πια φρεσκό-τερες και καλύτερες ιστορίες

Η Αστυνοmicroία Ασφαλείας εδώ που τα λέmicroε είχε αρκετά στοι-χεία για να δουλέψει microε την υπόθεση Οι προειδοποιήσεις ότιΓερmicroανοί τροmicroοκράτες σχεδίαζαν να κάνουν κάτι σε σουηδικόέδαφος είχαν πυκνώσει ένα χρόνο πριν από την κατάληψη τηςπρεσβείας Είχαν και microικρά και microεγάλα στοιχεία ακριβώς όπωςγίνεται συνήθως ανώνυmicroες πληροφορίες εmicroπιστευτικές πλη-ροφορίες από διάφορους πληροφοριοδότες και ακόmicroη microια έκ-θεση που είχε συντάξει ένας από τους δικούς της microυστικούς πρά-κτορες Αλλά όλα αυτά είχαν κάτι κοινό ∆εν υπήρχε τίποτα συ-γκεκριmicroένο και απτό και την άνοιξη φάνηκε πως όλα αυτά εί-χαν πλέον καταλαγιάσει Ο χώρος των πληροφοριοδοτών τουςείχε βουβαθεί Ούτε οι καλύτεροι από αυτούς δεν είχαν να πουντο παραmicroικρό

Μερικές πληροφορίες και παρατηρήσεις είχαν επίσης φτά-σει στην Ασφάλεια από συναδέλφους της ανοιχτής δραστηριό-τητας Επρόκειτο κυρίως για laquoύποπτα οχήmicroαταraquo και laquoύποπταάτοmicroαraquo που είχαν παρατηρηθεί κοντά και γύρω από την πρε-σβεία της ∆υτικής Γερmicroανίας κατά την περίοδο της τροmicroοκρα-τικής ενέργειας αλλά παρόλο που σπατάλησαν πολύ καιρό νατο ψάξουν δεν έδωσε τίποτα Ήταν όπως ακριβώς γινόταν microετις πληροφορίες αυτού του είδους ποτέ δεν έδιναν τίποτα Καιαυτά σε αντίθεση microε τη δική τους δραστηριότητα την οποίαέλεγχαν οι ίδιοι microε τη microορφή παρακολούθησης διείσδυσης καισυγκεκριmicroένης συγκέντρωσης στοιχείων microέσω τηλεφωνικώνυποκλοπών υποκλοπών σηmicroάτων και άλλων ηλεκτρονικών πα-ρακολουθήσεων

Οι επαναλαmicroβανόmicroενοι ισχυρισmicroοί των microίντια ότι η Αστυ-νοmicroία Ασφαλείας είχε αγνοήσει συγκεκριmicroένη εικόνα απειλήςείχαν συζητηθεί σε πολλές συναντήσεις της ηγεσίας της Ασφά-λειας όπως και στην υπεύθυνη κοινοβουλευτική ηγεσία της ενλόγω υπηρεσίας Όπως και τόσες φορές άλλοτε κατάφεραν να

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 35

αποδείξουν ότι επρόκειτο για καθαρές ανοησίες και για ανε-δαφικές εικασίες Το σίγουρο ήταν ότι ο απώτερος στόχος όλωναυτών ήταν να βλάψουν την υπηρεσία Είχαν λάβει microέτρα ταοποία έπρεπε να ληφθούν και microέσα σε microερικές εβδοmicroάδεςόταν οι φήmicroες είχαν φουντώσει για τα καλά έβαλαν την πρε-σβεία της ∆υτικής Γερmicroανίας στον κατάλογο φρουρούmicroενωνκτιρίων microε αυστηρή προτεραιότητα

Τα αποτελέσmicroατα αυτών των microέτρων ήταν σαφέστατα ∆ενείχαν προκύψει ενδείξεις ότι κάτι ύποπτο συνέβαινε και ανα-κάλεσαν την έξτρα φρούρηση κάτι που τους ήρθε κουτί microιαπου το τmicroήmicroα για τους Ρώσους εκείνη την περίοδο παρουσίασεαπρόσmicroενη και microεγάλη ανάγκη για περισσότερο προσωπικό Οιβουλευτές που συmicromicroετείχαν στη διοίκηση ήταν κι αυτοί απολύ-τως ικανοποιηmicroένοι microε την έκθεση που είχαν λάβει Η κατάλη-ψη της δυτικογερmicroανικής πρεσβείας ήταν ένα microεmicroονωmicroένο γε-γονός σχεδιασmicroένη και εκτελεσmicroένη από microια φράξια της γερ-microανικής τροmicroοκρατίας που θα microπορούσε να περιγραφεί σαν microιαοmicroάδα βίαιων τυχοδιωκτών από το Πανεπιστήmicroιο της Χαmicroδελ-βέργης σύmicroφωνα microε πληροφορίες από τους συναδέλφους τηςγερmicroανικής Αστυνοmicroίας Ασφαλείας πολλοί από τους πιο γνω-στούς συντρόφους τους ndashαπό τον δυστυχώς ιδιαίτερα ευρύ κύ-κλο των ριζοσπαστικών στοιχείωνndash είχαν διαφωνήσει έντονα microεαυτό που είχε συmicroβεί Η κατάληψη της πρεσβείας δεν είχε ωφε-λήσει τον κοινό αγώνα

Για να microπορέσει ο αγώνας να έχει επιτυχή κατάληξη απαι-τείτο καλύτερος σχεδιασmicroός και πιο οργανωmicroένες microορφές πά-λης Η σουηδική Αστυνοmicroία Ασφαλείας όλως παραδόξως είχεκαταλήξει στο ίδιο συmicroπέρασmicroα στην έκθεση που παρέδωσε στηδιοίκησή της σε λιγότερο από ένα χρόνο microετά την κατάληψηlaquoΜεταξύ άλλων και για το λόγο αυτόν ο κίνδυνος για microια νέακαι παρόmicroοια ενέργεια στη σουηδική επικράτεια που θα στρέ-φεται κατά γερmicroανικών ή σουηδικών συmicroφερόντων και θα διε-ξαχθεί από Γερmicroανούς τροmicroοκράτες πρέπει να εκτιmicroηθεί ωςελάχιστοςraquo Υπήρχαν laquoάλλοι κίνδυνοι πολύ σοβαρότεροιraquo και

36 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

ανεξαρτήτως του αν όλα αυτά ήταν αληθή ή ψευδή ο ισχυρισmicroόςπερί του αντιθέτου θα ήταν γραφειοκρατική αυτοκτονία Καιέτσι έκλεισε η έρευνα της Αστυνοmicroίας Ασφαλείας για την κα-τάληψη της πρεσβείας

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 37

Page 18: Μετάφρασηαπότασουηδικά:ΓρηγόρηςΝ.Κονδύληςwebdata.psichogios.gr/sample/9789604967377.pdf · i ¥ª µπ°¥23 𧩠¬±1975¬¦ ª °¬®¨

II

Οπρώτος από τα microέλη της κυβέρνησης που έmicroαθε τι γινό-ταν δεν ήταν ο υπουργός ∆ικαιοσύνης ndashδιότι αυτόςέπρεπε να είχε ενηmicroερωθεί πρώτοςndash αλλά ο πρωθυ-

πουργός και αυτό οφειλόταν σε κάποια κοινή ανθρώπινη λογι-κή που δεν είχε καmicroία ουσιαστική επίπτωση τελικά

Μόλις ο υπεύθυνος βάρδιας στο Κέντρο ∆ιοίκησης καιΕλέγχου της αστυνοmicroίας διασαφήνισε ότι τα πράγmicroατα ήταν σο-βαρά και δεν επρόκειτο για κάποιο ψεύτικο συναγερmicroό άρπα-ξε το ντοσιέ της υπηρεσίας και έριξε microια microατιά στον κατάλογοτων microέτρων που έπρεπε να ληφθούν σε microια περίπτωση σαν κιαυτή Τα υπόλοιπα ήταν θέmicroα ρουτίνας Πρώτα τηλεφώνησεστον αρχηγό του τmicroήmicroατος Εγκληmicroάτων Βίας που ήταν ο άmicroεσαυπεύθυνος στην αστυνοmicroία της Στοκχόλmicroης Εκείνος είχε απα-ντήσει microε το πρώτο κουδούνισmicroα άκουσε προσεκτικά και τουζήτησε να επανέλθει microόλις microάθαινε κάτι περισσότερο Μετά ουπεύθυνος βάρδιας στο Κέντρο ∆ιοίκησης τηλεφώνησε στονυπεύθυνο της Αστυνοmicroίας Ασφαλείας ο οποίος σύmicroφωνα microε τιςοδηγίες που είχε τηλεφώνησε στον βοηθό υφυπουργό ∆ικαιο-σύνης που ήταν αρmicroόδιος για το πρακτικό microέρος των επαφώντου Υπουργείου ∆ικαιοσύνης και της κυβέρνησης microε την Αστυ-νοmicroία Ασφαλείας

Το τηλέφωνο του βοηθού υφυπουργού ήταν κατειληmicromicroένοκαι ο υπεύθυνος του Κέντρου ∆ιοίκησης όσο περίmicroενε να ελευ-θερωθεί η γραmicromicroή ndashmicroια που τα δευτερόλεπτα κυλούσαν βασα-νιστικά αργάndash και για να microπορεί να κάνει και κάτι άλλο σε πε-ρίπτωση που εκείνος ο βλάκας στην άλλη άκρη της γραmicromicroής θασυνέχιζε να λέει microαλακίες στον αιώνα τον άπαντα είχε microετα-φέρει το κατειληmicromicroένο ακουστικό στο αριστερό χέρι και microε τοδεξί σχηmicroάτισε στο άλλο τηλέφωνο τον απευθείας αριθmicroό τουυφυπουργού παρά τω πρωθυπουργώ Εκείνος απάντησε αmicroέ-

σως και ενηmicroερώθηκε σε λιγότερο από ένα λεπτό Και ακριβώςτη στιγmicroή που τερmicroάτιζε τη συνοmicroιλία του άκουσε ένα laquoεmicroπρόςraquoαπό το κατειληmicromicroένο microέχρι στιγmicroής τηλέφωνο και όσα έγινανmicroετά ήταν απολύτως σύmicroφωνα microε τις γραπτές οδηγίες που είχε

Η παρέκκλιση από τη ρουτίνα δεν είχε ανακαλυφθεί ποτέούτε καν συζητήθηκε ∆εν είχε καmicroία απολύτως σηmicroασία ούτεγια τη σουηδική ούτε για τη γερmicroανική σύγχρονη ιστορία και οίδιος ο υπεύθυνος του Κέντρου ∆ιοίκησης δεν είχε κάνει καmicroίαιδιαίτερη σκέψη σχετικά Κάποια στιγmicroή είχε microιλήσει γιrsquo αυτόαναφέροντάς το σαν microικρή λεπτοmicroέρεια σε microια καλή ιστορίαόταν βρισκόταν microαζί microε συναδέλφους που εmicroπιστευόταν microετάαπό ένα ωραίο δείπνο και τη στιγmicroή που έπιναν το δεύτερο κο-νιάκ microε τον καφέ τους Αλλά τίποτα πέραν αυτού

Ο πρωθυπουργός και ο υπουργός του ήταν ενηmicroερωmicroένοιευθύς εξαρχής ο υπουργός ∆ικαιοσύνης θα πίστευε microέχρι ναπεθάνει ότι ήταν laquoο πρώτος που το έmicroαθεraquo και καθώς η microέραέγερνε προς το βράδυ και οσονούπω προς τη νύχτα ένας αυξα-νόmicroενος αριθmicroός microελών της κυβέρνησης υψηλόβαθmicroοι αστυνο-microικοί και ανώτεροι λειτουργοί της κυβέρνησης είχαν συγκεντρω-θεί στο γραφείο του πρωθυπουργού και κανείς τους δεν ήτανιδιαίτερα χαρούmicroενος Η ζωή τούς φαινόταν βαριά και άδικηδιότι εδώ δεν επρόκειτο γιrsquo αυτούς και για τη Σουηδία που εί-χαν αναλάβει να κυβερνήσουν κατόπιν κανονικότατων δηmicroο-κρατικών εκλογών

Πρώτα είχαν τη δολοφονία του πρέσβη της Γιουγκοσλαβίαςκάποιοι Κροάτες εξτρεmicroιστές και αυτονοmicroιστές και ένας νεκρόςΣέρβος πρέσβης και αν παρέβλεπε κανείς όλα τrsquo άλλα η Σουη-δία δεν έφερε καmicroία ευθύνη γιrsquo αυτό Μετά κάποιοι άλλοι Κροά-τες τροmicroοκράτες που είχαν κάνει αεροπειρατεία σε ένα αερο-πλάνο της SAS για να ελευθερώσουν τους δολοφόνους του πρέ-σβη και πάνω στη φούρια έθεσαν σε κίνδυνο τη ζωή περίπουεκατό απλών Σουηδών και κατέληξαν στην Ισπανία όπου αmicroέ-σως τα παράτησαν και παραδόθηκαν στην αστυνοmicroία Και τώ-ρα microισή ντουζίνα τρελοί φοιτητές που αυτοαποκαλούνταν Σο-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 23

σιαλιστική Κολεκτίβα Ασθενών ή επί το γερmicroανικότερον So-zialistisches Patientenkollektiv οι οποίοι ήθελαν να ανατρέψουνmicroε τη βία τη γερmicroανική κοινωνία και είχαν επιλέξει να το κά-νουν στη Στοκχόλmicroη λες και χάθηκαν οι άλλες πόλεις του κό-σmicroου Ήταν άδικο και τόσο microη σουηδικό που να σε πιάνει σύ-γκρυο Εξάλλου microε πολλή δυσκολία είχαν καταπιεί το γεγονόςότι ένα ντόπιο ταλέντο από το παραδοσιακό λούmicroπεν προλετα-ριάτο του εγκλήmicroατος είχε microπει σε microια τράπεζα στην πλατείαΝορmicroάλmicro και κράτησε οmicroήρους όλο το προσωπικό

Στην αρχή κάθισαν στο γραφείο του πρωθυπουργού και συ-ζήτησαν πώς να σώσουν τους οmicroήρους δίχως αχρείαστη και πα-ραπανίσια αιmicroατοχυσία Αρκετά ήταν αυτά που είχαν ήδη συmicro-βεί Οι ιδέες είχαν στερέψει αλλά τελικά ο πρωθυπουργός πουήταν παλιός έφεδρος αξιωmicroατικός στο ιππικό έκανε την πρότα-ση να επιτεθεί η αστυνοmicroία στο κτίριο Μια ιδέα που ωστόσοαπερρίφθη οmicroόφωνα microεmicroιάς από την ανώτατη αστυνοmicroική ηγε-σία Η σουηδική αστυνοmicroία δε διέθετε ούτε εξοπλισmicroό ούτε εκ-παίδευση για τέτοιες αποστολές παρόλο που ζητούσαν ndashκαθώςπολύ έξυπνα άρπαξε την ευκαιρία να υπενθυmicroίσει ο αρχηγός τηςΣουηδικής Αστυνοmicroίαςndash χρήmicroατα από το υπουργείο γιrsquo αυτή τηνυπόθεση διαρκώς και επί πολλά χρόνια Αλλά λεφτά δεν είχανδει ποτέ τους και γιrsquo αυτό δεν είχαν ούτε τον εξοπλισmicroό ούτε τηνεκπαίδευση Έστω κι αν η θέληση πάντα υπήρχε βεβαίως

laquoΘα είναι λοιπόν καθαρή αποστολή αυτοκτονίαςraquo διευκρί-νισε ο αρχηγός της σουηδικής αστυνοmicroίας microε τη ρωτακίζουσαπροφορά του χαρακτηριστική για όλους τους καταγόmicroενουςαπό τη Σκόνε Κι αmicroέσως microια δυσθυmicroία κατέλαβε το σύνολο τωνσυγκεντρωmicroένων

Όταν η γερmicroανική κυβέρνηση διεmicroήνυσε ότι απέρριπτε κα-τηγορηmicroατικά τα αιτήmicroατα των τροmicroοκρατών οι διαθέσεις έπε-σαν ακόmicroη χαmicroηλότερα και τελικά συmicroφώνησαν ndashλόγω έλλει-ψης καλύτερων ιδεών και επειδή κάτι έπρεπε να γίνει τέλος πά-ντωνndash ότι έπρεπε τουλάχιστον να εκτοξεύσουν λίγα δακρυγόναmicroέσα στο κτίριο Όσο σχεδίαζαν αυτή τη λύση το θέmicroα λύθηκε

24 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

από microόνο του microε την κυριολεκτική ανατίναξη του τελευταίου ορό-φου της πρεσβείας στον αέρα Κανείς δε γνώριζε πώς έγινε ανκαι αυτό θα το έλυναν αργότερα κάποιοι άλλοι αλλά δεν είχεσηmicroασία πια αφού όλοι microέσα στο κτίριο είχαν διασωθεί κατα-πώς φάνηκε και εξάλλου υπήρχαν άλλα πιο σηmicroαντικά και πε-ρίπλοκα ερωτήmicroατα που έπρεπε να απαντηθούν σε τούτη τη νυ-χτιάτικη laquoηmicroερήσιαraquo διάταξη

Σε αυτή τη φάση λίγο πριν τα microεσάνυχτα είχαν microεταβεί όλοιστην αίθουσα συνεδριάσεων της κυβέρνησης και οι συζητήσειςέλαβαν σύντοmicroα νέο προσανατολισmicroό ∆ηλαδή πώς θα microπορούσαντο συντοmicroότερο δυνατόν να απαλλαγούν από τους πέντε επιζή-σαντες τροmicroοκράτες Η ιδέα και microόνο να τους έχουν αmicroπαρωmicroέ-νους σε σουηδικές φυλακές microε συνεχείς προσπάθειες απελευθέ-ρωσης microέσω νέων αεροπειρατειών απαγωγών και άλλων τέτοιωνενεργειών που αναmicroενόταν να επινοήσουν οι σύντροφοί τους ήτανακριβώς το χειρότερο που θα microπορούσαν να φανταστούν

laquo∆ιώξτε τους ∆ε χρειάζεται να το συζητάmicroεraquo είπε ένας απότους γηραιότερους υπουργούς συνοψίζοντας το θέmicroα πριν αρ-χίσουν ακόmicroη καλά καλά οι διαβουλεύσεις

Ο microόνος που έφερε αντιρρήσεις ήταν ένας από τα microέλη τηςκυβέρνησης σύmicroβουλος στο Υπουργείο ∆ικαιοσύνης ειδικόςνοmicroικός σύmicroβουλος της κυβέρνησης και ο ίδιος ο συντάκτης τηςαντιτροmicroοκρατικής νοmicroοθεσίας που θα αποτελούσε τη βάση γιατην άmicroεση απέλαση Σύmicroφωνα microε αυτόν το πρόβληmicroα δεν ήτανκαν περίπλοκο Αν σκέφτονταν να χρησιmicroοποιήσουν τον αντι-τροmicroοκρατικό νόmicroο δεν υπήρχε νοmicroική βάση για να απελάσουντους πέντε τροmicroοκράτες αλλά επειδή δεν ήταν καιρός για νο-microικές σοφιστείες η κυβέρνηση οmicroόφωνα microαζί microε τον νοmicroικόσύmicroβουλο αποφάσισε να απελάσει αmicroέσως τους πέντε microε βάσηακριβώς τον αντιτροmicroοκρατικό νόmicroο που αφορούσε στην πρά-ξη microόνο ξένους πολίτες και ως εκ τούτου δεν αποτελούσε κανθέmicroα του Υπουργείου ∆ικαιοσύνης

laquo∆εν microπορεί να κρατάει κανείς το νόmicroο υπό microάλης σε τέτοιεςπεριπτώσειςraquo είπε το microέλος του κυβερνητικού συmicroβουλίου που

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 25

ήταν υπεύθυνο για θέmicroατα ξένων πολιτών συνοψίζοντας κοmicro-ψά την απόφαση Ήταν το νεαρότερο microέλος της κυβέρνησης ήτανγυναίκα και πολύ αποφασιστική σε σχέση microε τους άρρενες συ-ναδέλφους της που είχαν τα διπλά της χρόνια

Γιrsquo αυτήν η 25η Απριλίου ηmicroέρα Παρασκευή είχε ως εκ τού-του αποβεί microια ηmicroέρα γεmicroάτη πρακτικά καθήκοντα από νωρίςτο πρωί microέχρι αργά microετά τα microεσάνυχτα Πρώτα έπρεπε να προ-σπαθήσει για την επίλυση των νοmicroικών θεmicroάτων ndashόσο πιο καλάmicroπορούσε βεβαίωςndash και microετά να τακτοποιήσει χίλιες δυο πρα-κτικές λεπτοmicroέρειες σε σχέση microε την καθαυτό απέλαση Οι Γερ-microανοί για παράδειγmicroα είχαν υποσχεθεί να στείλουν ένα αερο-πλάνο που θα microετέφερε τους συmicroπατριώτες τους αλλά εκείνοδε φάνηκε ποτέ αν και αυτό δεν έπαιζε microεγάλο ρόλο αφού ήδηαπό την αρχή και για σιγουριά είχε παρθεί η απόφαση να έχουνένα σουηδικό αεροπλάνο σε αναmicroονή για παν ενδεχόmicroενο Γε-microάτο καύσιmicroα έτοιmicroο microε ξεκούραστο και ευδιάθετο πλήρωmicroακαι νοσηλευτικό προσωπικό βρισκόταν ήδη και περίmicroενε στοαεροδρόmicroιο της Αρλάντα

Η υγεία των απελαθέντων είχε δηmicroιουργήσει προβλήmicroαταΚανείς τους δεν ήταν σε άριστη κατάσταση αλλά για τρεις απόαυτούς οι γιατροί είχαν δώσει εν πάση περιπτώσει άδεια και microετον τέταρτο τα πράγmicroατα ήταν ακόmicroη απλούστερα Έφερε τό-σο βαριά εγκαύmicroατα που αν microετακινούσες λίγο το κρεβάτι τουαπό εκεί που ήταν θα ισοδυναmicroούσε microε πραγmicroατική εκτέλεσηΓιrsquo αυτό και αναγκάστηκαν να κάνουν λίγη υποmicroονή καmicroιά βδο-microάδα microέχρι να σταθεροποιηθεί η κατάστασή του αρκετά ώστενα microπορεί να επιζήσει κατά τη microεταφορά του στη ∆υτική Γερ-microανία Το να τον στείλουν έτσι όπως ήταν και να πεθάνει στοδρόmicroο δεν ήθελαν ούτε να το σκέφτονται Κάτι τέτοια έκαναντον κόσmicroο να θέλει να εκδικηθεί Αλλά microετά από microια εβδοmicroάδαείχε δοθεί άδεια να microεταφερθεί στην πατρίδα του και microόλιςέφτασε εκεί νοσηλεύτηκε άλλη microια εβδοmicroάδα σε γερmicroανικό νο-σοκοmicroείο και microετά πέθανε

Το πέmicroπτο microέλος της οmicroάδας των τροmicroοκρατών η microόνη γυ-

26 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

ναίκα που είχε συmicromicroετάσχει στην κατάληψη της πρεσβείας ήταναυτή που αποτέλεσε το microεγάλο πρόβληmicroα διότι εκεί οι γνώmicroεςτων γιατρών διίσταντο κατά πολύ Ο πρώτος γιατρός που ρωτή-θηκε δεν έβλεπε κανένα απολύτως κώλυmicroα στην πραγmicroατοποίη-ση της απέλασής της αλλά όταν εmicroφανίστηκαν το αρmicroόδιο κυ-βερνητικό στέλεχος microια microεγάλη συνοδεία αστυνοmicroικών και τοαπαραίτητο νοσηλευτικό προσωπικό για να την παραλάβουναπό το νοσοκοmicroείο ο υπεύθυνος αρχίατρος άρχισε να προβά-λει κάποιες αντιρρήσεις Στο τέλος έπαιξε και τον άσο που κρα-τούσε στο microανίκι του και απλώς αρνήθηκε να της δώσει εξιτή-ριο Αν την έπαιρναν από εκεί θα έπρεπε να αναλάβει κάποιοςάλλος την ιατρική ευθύνη και εκτός αυτού ήθελε και microια βε-βαίωση από το κυβερνητικό στέλεχος ότι ο ίδιος είχε εναντιω-θεί στη microεταφορά της

Αν τώρα αυτό που είχε κατά νου ήταν το καλό της ασθενούςmicroάλλον ανόητα είχε πράξει διότι είχε υποτιmicroήσει προφανέστα-τα την αντίπαλό του και σε τέτοιες περιπτώσεις δεν κέρδιζε κα-νείς νίκες περιφερόmicroενος microε το νόmicroο υπό microάλης Εντελώς ανέκ-φραστο το κυβερνητικό στέλεχος έβγαλε το στιλό του και υπέ-γραψε το εξιτήριο Μετά έγραψε και microια βεβαίωση την οποίαέδωσε στον κύριο γιατρό και εν συνεχεία η ίδια και η ακολου-θία της πήραν την ασθενή και κατευθύνθηκαν στο αεροδρόmicroιοτης Αρλάντα Αmicroέσως microετά τις τρεις το απόγευmicroα ηmicroέρα Σάβ-βατο απογειώθηκε επιτέλους το κυβερνητικό αεροπλάνο microεπροορισmicroό κάποια microυστική περιοχή στη ∆υτική Γερmicroανία microε-ταφέροντας τέσσερις Γερmicroανούς τροmicroοκράτες

Αυτό που είχε συmicroβεί δεν ήταν βεβαίως καmicroιά ευχάριστηιστορία αλλά microέσα στην ατυχία της η κυβέρνηση είχε την τύχηνα έχει την οmicroόφωνη υποστήριξη της κοινής γνώmicroης Κι επιπρο-σθέτως η ευαρέσκεια για πρώτη φορά προερχόταν τόσο απότον κόσmicroο όσο και από εκείνα τα microίντια Ο microέσος Σουηδός ήτανγια να το πούmicroε καθαρά οργισmicroένος Πολύ microη σουηδικό και ταυ-τόχρονα τόσο χαρακτηριστικά γερmicroανικό να φορτώνουν τα δι-κά τους προβλήmicroατα στους φιλειρηνικούς γείτονές τους κατά τέ-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 27

τοιον τρόπο Κάτι που δυστυχώς οι Γερmicroανοί συνήθιζαν να κά-νουν εδώ και πολύ καιρό ∆ιότι microε λίγα λόγια οι Γερmicroανοί είχαντους τροmicroοκράτες που τους άξιζαν και εκτός αυτού όλοι όσοιπήγαιναν στο εξωτερικό το χειmicroώνα γνώριζαν πως οι Γερmicroανοίπάντα χώνονταν πρώτοι στις ουρές των τελεφερίκ στις πιο δη-microοφιλείς πίστες σκι της Ευρώπης και παρά το γεγονός ότι αυτέςβρίσκονταν ως επί το πλείστον στην Αυστρία ή στην Ελβετία

Στα microέσα microαζικής επικοινωνίας οι διάφοροι αρθρογράφοικαι συντάκτες και οι λεγόmicroενοι ειδικοί είχαν επιδοθεί σε έναόργιο επιθέσεων κατά των αποτυχιών και των λαθών της γερ-microανικής κυβέρνησης Η γερmicroανική κυβέρνηση δεν είχε απλώςαποφύγει να αναλάβει κάθε ευθύνη αλλά είχε κι από πάνω τοθράσος να microεταβιβάσει κυριολεκτικά τις δικές της ευθύνες στησουηδική κυβέρνηση στη σουηδική αστυνοmicroία και στον σουη-δικό λαό Εκτός αυτού οι Γερmicroανοί αποδεικνύονταν τόσο από-λυτα και ολοκληρωτικά ανίκανοι ώστε το microοναδικό λογικό συ-microπέρασmicroα που θα microπορούσε να εξαχθεί ήταν ότι η γερmicroανικήπρεσβεία θα πρέπει να άρπαξε από microόνη της φωτιά και ότι η συmicro-βολή των τροmicroοκρατών στην όλη υπόθεση θα έπρεπε να θεω-ρείται microάλλον αποτέλεσmicroα και όχι αιτία

Αν καλοσκεφτόταν κανείς τι είχε συmicroβεί ο τρόπος microε τονοποίο αντιmicroετώπισαν τα microίντια την κατάσταση ήταν σχεδόν υπερ-βολικός και microε microία microόνο εξαίρεση την οποία έβρισκες φυσικάστη microεγάλη συντηρητική πρωινή εφηmicroερίδα Στο κεντρικό τηςάρθρο ndashlaquoσε αυτό το ληmicroέρι των γενικώς ολιγόνοων και microετα-στραφέντων οπορτουνιστώνraquo όπως τους αποκαλούσε ο πρω-θυπουργός όταν ξεχείλιζε από διάθεσηndash είχε προσθέσει microιασύντοmicroη πτυχή όπου ο συντάκτης είχε το θράσος να συγκρίνειτην κατάληψη της πρεσβείας από Γερmicroανούς τροmicroοκράτες microετην ανατίναξη του γεmicroάτου απεργοσπάστες αγγλικού πλοίουlaquoΑmicroάλθειαraquo από τον Άντον Νίλσον και τους συντρόφους τουστο Μάλmicroε πριν από εξήντα επτά χρόνια

Αυτό για να το πούmicroε ήπια εξόργισε τον υπουργό Οικονο-microικών και Νέστορα της κυβέρνησης έτσι που microετά από microια

28 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

εβδοmicroάδα έχωσε τους αντίχειρες στις τιράντες του και στη διάρ-κεια ενός υπέροχου microπουρζουάδικου δείπνου που παρέθεσανοι εκπρόσωποι της αγοράς laquoέψαλε τον αναβαλλόmicroενο στον αρ-χισυντάκτη της εφηmicroερίδαςraquo Σύmicroφωνα microε παρόντες microάρτυρεςη οmicroιλία του υπήρξε άκρως απολαυστική και ndashαν σκεφτεί κα-νείς το περιορισmicroένο κοινωνικοπολιτικό κατεστηmicroένο στη microικρήχώρα που λέγεται Σουηδίαndash άκρως λογική κατόπιν όσων είχανσυmicroβεί Αλλά πέρα από αυτά δεν έγινε ουσιαστικά τίποτα ∆ιό-τι το όλο πράγmicroα ήταν πολύ microη σουηδικό για να εξελιχθεί σε κά-τι περισσότερο

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 29

III

Ηαστυνοmicroική έρευνα που ακολούθησε δεν ήταν κακήΠανάθλια ήταν Αν microάλιστα λάβαινες υπόψη σου ότιεπρόκειτο για ένα από τα σοβαρότερα εγκλήmicroατα στην

ιστορία της χώρας microετά τον πόλεmicroο δε θα microπορούσες να κατα-λάβεις εύκολα πώς εξελίχθηκε έτσι Μία από τις εξηγήσεις πουδόθηκαν και συζητήθηκαν σε επίπεδο ανώτατης αστυνοmicroικήςηγεσίας ndashmicroεταξύ άλλων σε εmicroπιστευτικές συνοmicroιλίες του αρχη-γού της σουηδικής αστυνοmicroίας microε τους στενότερους και ηλικια-κά νεότερους συνεργάτες τουndash ήταν ότι η κυβέρνηση κατά κά-ποιον microυστηριώδη τρόπο έδειχνε πραγmicroατικά αδιάφορη να συ-ζητήσει το θέmicroα και ότι αυτή η στάση είχε microεταδοθεί και στηναστυνοmicroία ∆ιότι ήταν ένα έγκληmicroα καθαρά πολιτικό και είχεςταυτόχρονα microια κυβέρνηση που εντελώς απροκάλυπτα παρα-microέριζε την όλη υπόθεση από το δικό της τραπέζι συζητήσεων ndashοπότε τι να σου κάνει κι η αστυνοmicroία

Ο αρχηγός του τmicroήmicroατος Αντιmicroετώπισης Εγκληmicroάτων Βίαςτης αστυνοmicroίας της Στοκχόλmicroης δεν ήταν άνθρωπος που ασχο-λούνταν microε πολιτικές θεωρητικολογίες Αυτά microπορούσαν να τακάνουν άλλοι και η στάση που κρατούσε η κυβέρνηση στο έναή στο άλλο θέmicroα τον άφηνε παγερά αδιάφορο Ούτε που τουςψήφιζε εξάλλου Αντιθέτως ήταν πυρ και microανία που είχαν χώ-σει την ουρά τους στην έρευνά του και είχαν στείλει στο σπίτιτους τους δράστες Πώς δηλαδή να διεξήγε έρευνα εγκλήmicroατοςαν δεν είχε τη δυνατότητα να ανακρίνει τους υπόπτους

Ο ίδιος είχε πραγmicroατικά διακαή επιθυmicroία να microιλήσει microε τουςδράστες Με την ησυχία του microε τη σειρά και όσες φορές χρεια-ζόταν για να microπουν όλα τα κοmicromicroάτια του παζλ στη θέση τουςΑυτό το είχε καταφέρει αναρίθmicroητες φορές παλιότερα και ήτανπεπεισmicroένος ότι θα είχε κάνει το ίδιο και αυτή τη φορά και δί-χως καν τη βοήθεια διερmicroηνέα ∆ιότι σε αντίθεση microε τους συ-

ναδέλφους του είχε όντως πάρει πτυχίο από το σχολαρχείο Βιτ-φέλντσκα στο Γκέτεmicroποργκ και τα γερmicroανικά που είχε microάθειστο σχολείο λειτουργούσαν ακόmicroη άψογα Αυτό που είχε κατα-φέρει να κάνει η κυβέρνηση από ερευνητικής απόψεως ήτανκαθαρό σαmicroποτάζ Και το χειρότερο ήταν πως οι κυβερνητικοίέδειχναν να microην έχουν καταλάβει τι έκαναν

Τώρα ο αρχηγός και οι συνάδελφοί του αρκέστηκαν να διε-ξαγάγουν microια τεχνική έρευνα σε συνθήκες που microόνο ιδανικές δενήταν Ήδη microετά την έκρηξη ο τόπος του εγκλήmicroατος έmicroοιαζε σαννα είχε περάσει τυφώνας Σύmicroφωνα microε όσα είχαν πει οι τροmicroο-κράτες από τηλεφώνου όταν καλούσαν για να θέσουν τους εκ-βιαστικούς όρους τους στην κυβέρνηση είχαν τοποθετήσει δεκα-πέντε κιλά ΤΝΤ στο κτίριο και δεν υπήρχε απολύτως τίποτα στοντόπο του εγκλήmicroατος που να διέψευδε τον παραπάνω ισχυρισmicroό

Η παρέmicroβαση της πυροσβεστικής όσο αναπόφευκτη κι ανήταν δεν είχε κάνει καλύτερα τα πράγmicroατα οι τόνοι νερού πουείχαν πέσει στα ερείπια δεν microπορούσαν να προmicroηνύουν τίποτακαλό Αλλά αυτό που είχε εξοργίσει τον αρχηγό και τους συνα-δέλφους του ήταν όλοι οι κατά το microάλλον ή ήττον άσχετοι άν-θρωποι που έτρεχαν πέρα δώθε στον τόπο του εγκλήmicroατος ΟιΓερmicroανοί συνάδελφοι για παράδειγmicroα ανήκαν σε αυτό τονόχλο των περιπλανώmicroενων έστω κι αν ο ίδιος κατανοούσε απο-λύτως το ενδιαφέρον τους Αν ήθελε να είναι κανείς τυπικός οσυγκεκριmicroένος τόπος εγκλήmicroατος ήταν όντως γερmicroανικό έδα-φος οπότε δεν είχε καmicroία πιθανότητα να τους ζητήσει να φύ-γουν από εκεί

Το ίδιο συνέβαινε και microε τους laquoάκαπνουςraquo από την Ασφά-λεια και microε την άκρως ενοχλητική παλιοσυνήθεια που είχαν ναστέκονται πάνω από τους πραγmicroατικούς αστυνοmicroικούς όταν οιδεύτεροι προσπαθούσαν να κάνουν τη δουλειά τους Και σαννα microην ήταν αρκετό αυτό είχαν το θράσος να του προτείνουν να

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 31

Το ΤΝΤ (τρινιτροτολουόλη) είναι ένα από τα συχνότερα χρησιmicroο-ποιούmicroενα εκρηκτικά (ΣτΜ)

χρησιmicroοποιήσει τους δικούς τους τεχνικούς αλλά τότε τους απέ-πεmicroψε σκαιότατα διότι αν άρχιζε να δουλεύει έτσι δε θα προ-λάβαινε να κάνει ούτε το ένα ούτε το άλλο και δεν είχε διόλουσκοπό να σπαταλάει το χρόνο του κατουρώντας δεξιά αριστε-ρά σαν τα σκυλιά που ορίζουν τα laquoχωράφιαraquo τους Αυτό το άφη-νε σε άλλους και αν δεν εmicroπιστεύονταν τον ίδιο και τους άντρεςτου ας αναλάmicroβαναν όλη τη δουλειά οι ίδιοι

Αλλά τα πράγmicroατα δεν είχαν πάει καλά και όταν ο αστυνο-microικός διευθυντής microετά από microια βδοmicroάδα ndashσχεδόν την ίδια microέραπου κατήργησαν τον εξωτερικό αποκλεισmicroό της περιοχήςndash τουανακοίνωσε ότι οι περαιτέρω έρευνες θα γίνονταν από την Αστυ-νοmicroία Ασφαλείας κι ο αρχηγός ένιωσε σχεδόν ανακούφιση

Πάντως ο ίδιος και οι συνάδελφοί του κατάφεραν να κατα-νοήσουν αρκετά τον τρόπο microε τον οποίο πρέπει να είχε γίνει ηέκρηξη ∆εν υπήρχε τίποτα που να καταδεικνύει ότι οι τροmicroο-κράτες είχαν ανατινάξει συνειδητά το κτίριο στον αέρα Αντι-θέτως τα περισσότερα στοιχεία έδειχναν προς την κατεύθυνσηενός συνδυασmicroού ατυχήmicroατος γκάφας και άγνοιας και αυτόςπου microάλλον ήταν υπαίτιος ήταν ο ίδιος ο laquoειδικός ανατινάξεωνraquoτων τροmicroοκρατών ο οποίος όπως όλα τα παιδάκια έβαλε ταδάχτυλά του σε λάθος microέρος Σίγουρα δε θα τα είχε καταφέρεινα περάσει microια συνήθη σουηδική εξέταση στις ανατινάξεις Αυ-τό απεδείχθη microε την απαιτούmicroενη σαφήνεια από τις καλωδιώ-σεις και τις συνδέσεις που βγήκαν σώες από την έκρηξη έστωκι αν οι απογευmicroατινές εφηmicroερίδες εγκωmicroίασαν τις γνώσεις τουΓερmicroανού στον τοmicroέα αυτόν

Αλλά δεν έγινε τίποτα περισσότερο από αυτά και όσοναφορούσε τον ίδιο τον αρχηγό του ήταν αδιάφορο Το ποιαήταν πραγmicroατικά τα πορίσmicroατα της Ασφάλειας και τι είχε κα-ταφέρει microε την έρευνα που ανέλαβε από την αστυνοmicroία παρέ-microεινε καθώς ειπώθηκε ασαφές Εν πάση περιπτώσει δεν έκα-ναν κάτι που να οδήγησε σε νοmicroικά microέτρα ή σε microηνύσεις αλλάόπως πάντα λειτούργησαν laquoεν κρυπτώ και παραβύστωraquo και αντον ρωτούσε κανείς περί αυτού microπορούσε σίγουρα να πει ότι

32 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

όπως και τόσες φορές παλιότερα δεν είχαν καταφέρει καιπολλά Αν και δε χρειαζόταν να είναι κανείς αστυνοmicroικός γιανα υπολογίσει ότι πρέπει να υπήρχαν περισσότεροι εmicroπλεκό-microενοι από τους έξι τροmicroοκράτες που είχαν καταλάβει το κτίριοτης πρεσβείας

Ποιος ή ποιοι άραγε θα microπορούσαν ειδάλλως να είχαν αφή-σει το microήνυmicroα το οποίο στη microία το microεσηmicroέρι την Πέmicroπτη 24Απριλίου είχε καταλήξει στα κουτιά αλληλογραφίας τριών δια-φορετικών πρακτορείων ειδήσεων που φιλοξενούνταν στα γρα-φεία του ΤΤ στον πρώτο ουρανοξύστη της Χέτοργετ τρία χιλιό-microετρα και πάνω από πέντε λεπτά microε αmicroάξι από τη δυτικογερmicroα-νική πρεσβεία πέρα στο Γιουργκόρντεν Οι έξι microέσα στο κτίριοndashοι laquokommando holger meinsraquo όπως αυτοαποκαλούνταν microεόλα τα γράmicromicroατα πεζά στο όνοmicroαndash δε θα microπορούσαν να το εί-χαν κάνει

Ο αρχηγός του Βίας είχε κάνει πολλές σκέψεις για το τι θαmicroπορούσε να είχε συmicroβεί πριν microπουν εκείνοι οι έξι στην πρε-σβεία Κάπου θα πρέπει να έmicroεναν θα είχαν κάνει αναγνώρισητης περιοχής θα πρέπει να είχαν παρακολουθήσει τους υπαλ-λήλους της πρεσβείας και τις συνήθειές τους να είχαν ερευνή-σει κατάλληλους τρόπους να microεταβούν στην πρεσβεία και ναφύγουν από εκεί αν κάτι πήγαινε στραβά Θα πρέπει να είχανστέγη ένα κρεβάτι να κοιmicroηθούν τραπέζι καρέκλες και microα-χαιροπίρουνα οχήmicroατα για microεταφορά φαγητό και ποτό και όλατα άλλα πρακτικά είδη όπως όπλα εκρηκτικά και πλαστά έγ-γραφα Για όλες αυτές τις προετοιmicroασίες θα είχαν χρειαστεί σί-γουρα κάνα microήνα

Με άλλα λόγια κάποιος θα πρέπει να τους είχε βοηθήσειΠιθανότατα όχι microόνο ένα αλλά περισσότερα άτοmicroα Πιθανότα-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 33

Η οmicroάδα είχε πάρει αυτό το όνοmicroα στη microνήmicroη του Χόλγκερ Μάινςσηmicroαντικού στελέχους της RAF (της Φράξιας Κόκκινος Στρατός ή Μπάα-ντερ-Μάινχοφ) που πέθανε microετά από απεργία πείνας στις φυλακές τουΣτάmicroχαmicromicro στις 9 Νοεmicroβρίου 1974 (ΣτΜ)

τα άτοmicroα που είχαν σχέση microε τη Σουηδία και τη Στοκχόλmicroη Άτο-microα που microιλούσαν σουηδικά που γνώριζαν την περιοχή το περι-βάλλον στο οποίο κινούνταν τα ντόπια ήθη την καθηmicroερινότη-τα και πράγmicroατα αυτονόητα όπως αγορά εισιτηρίων στο microετρόή αγορά microεγάλων ποσοτήτων τροφίmicroων δίχως να κινήσουν τηνπεριέργεια Άτοmicroα συνηθισmicroένα ανώνυmicroα microε λευκό ποινικόmicroητρώο στην ηλικία των τροmicroοκρατών περίπου που έmicroοιαζανπίστευαν και σκέφτονταν όπως και οι τροmicroοκράτες

Ο αρχηγός του Βίας δεν ήταν ο τύπος που σκάλιζε τα πράγ-microατα χωρίς λόγο Στο επάγγελmicroά του είχε microάθει ότι η απλούστε-ρη εξήγηση ήταν η σωστή Μια οmicroάδα νεαροί φοιτητές σκέφτη-κε Ριζοσπάστες microε κίνητρα microε αυτοπειθαρχία και microε καλό microυα-λό Ίσως και να ζούσαν microαζί σε κάποια από εκείνες τις περίερ-γες κολεκτίβες για τις οποίες διάβαζε στην εφηmicroερίδα Και microάλ-λον δε χρειαζόταν και πολύ microυαλό για να καταλάβει κανείς ότιήταν Σουηδοί σκέφτηκε ο αρχηγός του τmicroήmicroατος ΑντιmicroετώπισηςΕγκληmicroάτων Βίας στην αστυνοmicroία της Στοκχόλmicroης

Όταν παρέδωσε την υπόθεση στο συνάδελφο της Ασφάλειαςπου θα αναλάmicroβανε την ευθύνη της έρευνας του είχε microιλήσεικαι για τις σκέψεις του Μερικές κουβέντες microόνο στα όρθια τιςοποίες microάλλον δεν έπρεπε να τις πει καθόλου Ο συνάδελφος δενήταν πραγmicroατικός αστυνοmicroικός αλλά ένας αστυνοmicroικός διευ-θυντής microε νοmicroικές σπουδές πίσω του από εκείνο το είδος τωνσυνηθισmicroένων εγωκεντρικών τύπων και φυσικά η αντίδρασήτου ήταν η αναmicroενόmicroενη

Είχε γνέψει microrsquo εκείνο ακριβώς το ύφος που έχουν κάτι τέτοιοιπου καταλαβαίνουν καλύτερα απrsquo όλους τους άλλους αναστέ-ναξε κουρασmicroένα και χάιδεψε microε το δείκτη του που microόλις είχεβγει από τη microανικιουρίστα τη microακριά του microύτη laquoΜας πέρασε σί-γουρα κι εmicroάς αυτή η σκέψη από το microυαλόraquo είπε ο αστυνοmicroικόςδιευθυντής microε microπλαζέ ύφος κι αυτό ήταν όλο Ο αρχηγός τουτmicroήmicroατος Βίας άρχισε σύντοmicroα να σκέφτεται όλο και λιγότεροτην υπόθεση και microόλις microετά από κάνα δυο χρόνια παρέλειπε νατην περιλαmicroβάνει και στο ρεπερτόριο των ηρωικών αστυνοmicroι-

34 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

κών ιστοριών που συνήθιζε να αφηγείται όταν συναντούσε πραγ-microατικούς συναδέλφους ∆ιότι στο ρεπερτόριο είχε πια φρεσκό-τερες και καλύτερες ιστορίες

Η Αστυνοmicroία Ασφαλείας εδώ που τα λέmicroε είχε αρκετά στοι-χεία για να δουλέψει microε την υπόθεση Οι προειδοποιήσεις ότιΓερmicroανοί τροmicroοκράτες σχεδίαζαν να κάνουν κάτι σε σουηδικόέδαφος είχαν πυκνώσει ένα χρόνο πριν από την κατάληψη τηςπρεσβείας Είχαν και microικρά και microεγάλα στοιχεία ακριβώς όπωςγίνεται συνήθως ανώνυmicroες πληροφορίες εmicroπιστευτικές πλη-ροφορίες από διάφορους πληροφοριοδότες και ακόmicroη microια έκ-θεση που είχε συντάξει ένας από τους δικούς της microυστικούς πρά-κτορες Αλλά όλα αυτά είχαν κάτι κοινό ∆εν υπήρχε τίποτα συ-γκεκριmicroένο και απτό και την άνοιξη φάνηκε πως όλα αυτά εί-χαν πλέον καταλαγιάσει Ο χώρος των πληροφοριοδοτών τουςείχε βουβαθεί Ούτε οι καλύτεροι από αυτούς δεν είχαν να πουντο παραmicroικρό

Μερικές πληροφορίες και παρατηρήσεις είχαν επίσης φτά-σει στην Ασφάλεια από συναδέλφους της ανοιχτής δραστηριό-τητας Επρόκειτο κυρίως για laquoύποπτα οχήmicroαταraquo και laquoύποπταάτοmicroαraquo που είχαν παρατηρηθεί κοντά και γύρω από την πρε-σβεία της ∆υτικής Γερmicroανίας κατά την περίοδο της τροmicroοκρα-τικής ενέργειας αλλά παρόλο που σπατάλησαν πολύ καιρό νατο ψάξουν δεν έδωσε τίποτα Ήταν όπως ακριβώς γινόταν microετις πληροφορίες αυτού του είδους ποτέ δεν έδιναν τίποτα Καιαυτά σε αντίθεση microε τη δική τους δραστηριότητα την οποίαέλεγχαν οι ίδιοι microε τη microορφή παρακολούθησης διείσδυσης καισυγκεκριmicroένης συγκέντρωσης στοιχείων microέσω τηλεφωνικώνυποκλοπών υποκλοπών σηmicroάτων και άλλων ηλεκτρονικών πα-ρακολουθήσεων

Οι επαναλαmicroβανόmicroενοι ισχυρισmicroοί των microίντια ότι η Αστυ-νοmicroία Ασφαλείας είχε αγνοήσει συγκεκριmicroένη εικόνα απειλήςείχαν συζητηθεί σε πολλές συναντήσεις της ηγεσίας της Ασφά-λειας όπως και στην υπεύθυνη κοινοβουλευτική ηγεσία της ενλόγω υπηρεσίας Όπως και τόσες φορές άλλοτε κατάφεραν να

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 35

αποδείξουν ότι επρόκειτο για καθαρές ανοησίες και για ανε-δαφικές εικασίες Το σίγουρο ήταν ότι ο απώτερος στόχος όλωναυτών ήταν να βλάψουν την υπηρεσία Είχαν λάβει microέτρα ταοποία έπρεπε να ληφθούν και microέσα σε microερικές εβδοmicroάδεςόταν οι φήmicroες είχαν φουντώσει για τα καλά έβαλαν την πρε-σβεία της ∆υτικής Γερmicroανίας στον κατάλογο φρουρούmicroενωνκτιρίων microε αυστηρή προτεραιότητα

Τα αποτελέσmicroατα αυτών των microέτρων ήταν σαφέστατα ∆ενείχαν προκύψει ενδείξεις ότι κάτι ύποπτο συνέβαινε και ανα-κάλεσαν την έξτρα φρούρηση κάτι που τους ήρθε κουτί microιαπου το τmicroήmicroα για τους Ρώσους εκείνη την περίοδο παρουσίασεαπρόσmicroενη και microεγάλη ανάγκη για περισσότερο προσωπικό Οιβουλευτές που συmicromicroετείχαν στη διοίκηση ήταν κι αυτοί απολύ-τως ικανοποιηmicroένοι microε την έκθεση που είχαν λάβει Η κατάλη-ψη της δυτικογερmicroανικής πρεσβείας ήταν ένα microεmicroονωmicroένο γε-γονός σχεδιασmicroένη και εκτελεσmicroένη από microια φράξια της γερ-microανικής τροmicroοκρατίας που θα microπορούσε να περιγραφεί σαν microιαοmicroάδα βίαιων τυχοδιωκτών από το Πανεπιστήmicroιο της Χαmicroδελ-βέργης σύmicroφωνα microε πληροφορίες από τους συναδέλφους τηςγερmicroανικής Αστυνοmicroίας Ασφαλείας πολλοί από τους πιο γνω-στούς συντρόφους τους ndashαπό τον δυστυχώς ιδιαίτερα ευρύ κύ-κλο των ριζοσπαστικών στοιχείωνndash είχαν διαφωνήσει έντονα microεαυτό που είχε συmicroβεί Η κατάληψη της πρεσβείας δεν είχε ωφε-λήσει τον κοινό αγώνα

Για να microπορέσει ο αγώνας να έχει επιτυχή κατάληξη απαι-τείτο καλύτερος σχεδιασmicroός και πιο οργανωmicroένες microορφές πά-λης Η σουηδική Αστυνοmicroία Ασφαλείας όλως παραδόξως είχεκαταλήξει στο ίδιο συmicroπέρασmicroα στην έκθεση που παρέδωσε στηδιοίκησή της σε λιγότερο από ένα χρόνο microετά την κατάληψηlaquoΜεταξύ άλλων και για το λόγο αυτόν ο κίνδυνος για microια νέακαι παρόmicroοια ενέργεια στη σουηδική επικράτεια που θα στρέ-φεται κατά γερmicroανικών ή σουηδικών συmicroφερόντων και θα διε-ξαχθεί από Γερmicroανούς τροmicroοκράτες πρέπει να εκτιmicroηθεί ωςελάχιστοςraquo Υπήρχαν laquoάλλοι κίνδυνοι πολύ σοβαρότεροιraquo και

36 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

ανεξαρτήτως του αν όλα αυτά ήταν αληθή ή ψευδή ο ισχυρισmicroόςπερί του αντιθέτου θα ήταν γραφειοκρατική αυτοκτονία Καιέτσι έκλεισε η έρευνα της Αστυνοmicroίας Ασφαλείας για την κα-τάληψη της πρεσβείας

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 37

Page 19: Μετάφρασηαπότασουηδικά:ΓρηγόρηςΝ.Κονδύληςwebdata.psichogios.gr/sample/9789604967377.pdf · i ¥ª µπ°¥23 𧩠¬±1975¬¦ ª °¬®¨

σως και ενηmicroερώθηκε σε λιγότερο από ένα λεπτό Και ακριβώςτη στιγmicroή που τερmicroάτιζε τη συνοmicroιλία του άκουσε ένα laquoεmicroπρόςraquoαπό το κατειληmicromicroένο microέχρι στιγmicroής τηλέφωνο και όσα έγινανmicroετά ήταν απολύτως σύmicroφωνα microε τις γραπτές οδηγίες που είχε

Η παρέκκλιση από τη ρουτίνα δεν είχε ανακαλυφθεί ποτέούτε καν συζητήθηκε ∆εν είχε καmicroία απολύτως σηmicroασία ούτεγια τη σουηδική ούτε για τη γερmicroανική σύγχρονη ιστορία και οίδιος ο υπεύθυνος του Κέντρου ∆ιοίκησης δεν είχε κάνει καmicroίαιδιαίτερη σκέψη σχετικά Κάποια στιγmicroή είχε microιλήσει γιrsquo αυτόαναφέροντάς το σαν microικρή λεπτοmicroέρεια σε microια καλή ιστορίαόταν βρισκόταν microαζί microε συναδέλφους που εmicroπιστευόταν microετάαπό ένα ωραίο δείπνο και τη στιγmicroή που έπιναν το δεύτερο κο-νιάκ microε τον καφέ τους Αλλά τίποτα πέραν αυτού

Ο πρωθυπουργός και ο υπουργός του ήταν ενηmicroερωmicroένοιευθύς εξαρχής ο υπουργός ∆ικαιοσύνης θα πίστευε microέχρι ναπεθάνει ότι ήταν laquoο πρώτος που το έmicroαθεraquo και καθώς η microέραέγερνε προς το βράδυ και οσονούπω προς τη νύχτα ένας αυξα-νόmicroενος αριθmicroός microελών της κυβέρνησης υψηλόβαθmicroοι αστυνο-microικοί και ανώτεροι λειτουργοί της κυβέρνησης είχαν συγκεντρω-θεί στο γραφείο του πρωθυπουργού και κανείς τους δεν ήτανιδιαίτερα χαρούmicroενος Η ζωή τούς φαινόταν βαριά και άδικηδιότι εδώ δεν επρόκειτο γιrsquo αυτούς και για τη Σουηδία που εί-χαν αναλάβει να κυβερνήσουν κατόπιν κανονικότατων δηmicroο-κρατικών εκλογών

Πρώτα είχαν τη δολοφονία του πρέσβη της Γιουγκοσλαβίαςκάποιοι Κροάτες εξτρεmicroιστές και αυτονοmicroιστές και ένας νεκρόςΣέρβος πρέσβης και αν παρέβλεπε κανείς όλα τrsquo άλλα η Σουη-δία δεν έφερε καmicroία ευθύνη γιrsquo αυτό Μετά κάποιοι άλλοι Κροά-τες τροmicroοκράτες που είχαν κάνει αεροπειρατεία σε ένα αερο-πλάνο της SAS για να ελευθερώσουν τους δολοφόνους του πρέ-σβη και πάνω στη φούρια έθεσαν σε κίνδυνο τη ζωή περίπουεκατό απλών Σουηδών και κατέληξαν στην Ισπανία όπου αmicroέ-σως τα παράτησαν και παραδόθηκαν στην αστυνοmicroία Και τώ-ρα microισή ντουζίνα τρελοί φοιτητές που αυτοαποκαλούνταν Σο-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 23

σιαλιστική Κολεκτίβα Ασθενών ή επί το γερmicroανικότερον So-zialistisches Patientenkollektiv οι οποίοι ήθελαν να ανατρέψουνmicroε τη βία τη γερmicroανική κοινωνία και είχαν επιλέξει να το κά-νουν στη Στοκχόλmicroη λες και χάθηκαν οι άλλες πόλεις του κό-σmicroου Ήταν άδικο και τόσο microη σουηδικό που να σε πιάνει σύ-γκρυο Εξάλλου microε πολλή δυσκολία είχαν καταπιεί το γεγονόςότι ένα ντόπιο ταλέντο από το παραδοσιακό λούmicroπεν προλετα-ριάτο του εγκλήmicroατος είχε microπει σε microια τράπεζα στην πλατείαΝορmicroάλmicro και κράτησε οmicroήρους όλο το προσωπικό

Στην αρχή κάθισαν στο γραφείο του πρωθυπουργού και συ-ζήτησαν πώς να σώσουν τους οmicroήρους δίχως αχρείαστη και πα-ραπανίσια αιmicroατοχυσία Αρκετά ήταν αυτά που είχαν ήδη συmicro-βεί Οι ιδέες είχαν στερέψει αλλά τελικά ο πρωθυπουργός πουήταν παλιός έφεδρος αξιωmicroατικός στο ιππικό έκανε την πρότα-ση να επιτεθεί η αστυνοmicroία στο κτίριο Μια ιδέα που ωστόσοαπερρίφθη οmicroόφωνα microεmicroιάς από την ανώτατη αστυνοmicroική ηγε-σία Η σουηδική αστυνοmicroία δε διέθετε ούτε εξοπλισmicroό ούτε εκ-παίδευση για τέτοιες αποστολές παρόλο που ζητούσαν ndashκαθώςπολύ έξυπνα άρπαξε την ευκαιρία να υπενθυmicroίσει ο αρχηγός τηςΣουηδικής Αστυνοmicroίαςndash χρήmicroατα από το υπουργείο γιrsquo αυτή τηνυπόθεση διαρκώς και επί πολλά χρόνια Αλλά λεφτά δεν είχανδει ποτέ τους και γιrsquo αυτό δεν είχαν ούτε τον εξοπλισmicroό ούτε τηνεκπαίδευση Έστω κι αν η θέληση πάντα υπήρχε βεβαίως

laquoΘα είναι λοιπόν καθαρή αποστολή αυτοκτονίαςraquo διευκρί-νισε ο αρχηγός της σουηδικής αστυνοmicroίας microε τη ρωτακίζουσαπροφορά του χαρακτηριστική για όλους τους καταγόmicroενουςαπό τη Σκόνε Κι αmicroέσως microια δυσθυmicroία κατέλαβε το σύνολο τωνσυγκεντρωmicroένων

Όταν η γερmicroανική κυβέρνηση διεmicroήνυσε ότι απέρριπτε κα-τηγορηmicroατικά τα αιτήmicroατα των τροmicroοκρατών οι διαθέσεις έπε-σαν ακόmicroη χαmicroηλότερα και τελικά συmicroφώνησαν ndashλόγω έλλει-ψης καλύτερων ιδεών και επειδή κάτι έπρεπε να γίνει τέλος πά-ντωνndash ότι έπρεπε τουλάχιστον να εκτοξεύσουν λίγα δακρυγόναmicroέσα στο κτίριο Όσο σχεδίαζαν αυτή τη λύση το θέmicroα λύθηκε

24 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

από microόνο του microε την κυριολεκτική ανατίναξη του τελευταίου ορό-φου της πρεσβείας στον αέρα Κανείς δε γνώριζε πώς έγινε ανκαι αυτό θα το έλυναν αργότερα κάποιοι άλλοι αλλά δεν είχεσηmicroασία πια αφού όλοι microέσα στο κτίριο είχαν διασωθεί κατα-πώς φάνηκε και εξάλλου υπήρχαν άλλα πιο σηmicroαντικά και πε-ρίπλοκα ερωτήmicroατα που έπρεπε να απαντηθούν σε τούτη τη νυ-χτιάτικη laquoηmicroερήσιαraquo διάταξη

Σε αυτή τη φάση λίγο πριν τα microεσάνυχτα είχαν microεταβεί όλοιστην αίθουσα συνεδριάσεων της κυβέρνησης και οι συζητήσειςέλαβαν σύντοmicroα νέο προσανατολισmicroό ∆ηλαδή πώς θα microπορούσαντο συντοmicroότερο δυνατόν να απαλλαγούν από τους πέντε επιζή-σαντες τροmicroοκράτες Η ιδέα και microόνο να τους έχουν αmicroπαρωmicroέ-νους σε σουηδικές φυλακές microε συνεχείς προσπάθειες απελευθέ-ρωσης microέσω νέων αεροπειρατειών απαγωγών και άλλων τέτοιωνενεργειών που αναmicroενόταν να επινοήσουν οι σύντροφοί τους ήτανακριβώς το χειρότερο που θα microπορούσαν να φανταστούν

laquo∆ιώξτε τους ∆ε χρειάζεται να το συζητάmicroεraquo είπε ένας απότους γηραιότερους υπουργούς συνοψίζοντας το θέmicroα πριν αρ-χίσουν ακόmicroη καλά καλά οι διαβουλεύσεις

Ο microόνος που έφερε αντιρρήσεις ήταν ένας από τα microέλη τηςκυβέρνησης σύmicroβουλος στο Υπουργείο ∆ικαιοσύνης ειδικόςνοmicroικός σύmicroβουλος της κυβέρνησης και ο ίδιος ο συντάκτης τηςαντιτροmicroοκρατικής νοmicroοθεσίας που θα αποτελούσε τη βάση γιατην άmicroεση απέλαση Σύmicroφωνα microε αυτόν το πρόβληmicroα δεν ήτανκαν περίπλοκο Αν σκέφτονταν να χρησιmicroοποιήσουν τον αντι-τροmicroοκρατικό νόmicroο δεν υπήρχε νοmicroική βάση για να απελάσουντους πέντε τροmicroοκράτες αλλά επειδή δεν ήταν καιρός για νο-microικές σοφιστείες η κυβέρνηση οmicroόφωνα microαζί microε τον νοmicroικόσύmicroβουλο αποφάσισε να απελάσει αmicroέσως τους πέντε microε βάσηακριβώς τον αντιτροmicroοκρατικό νόmicroο που αφορούσε στην πρά-ξη microόνο ξένους πολίτες και ως εκ τούτου δεν αποτελούσε κανθέmicroα του Υπουργείου ∆ικαιοσύνης

laquo∆εν microπορεί να κρατάει κανείς το νόmicroο υπό microάλης σε τέτοιεςπεριπτώσειςraquo είπε το microέλος του κυβερνητικού συmicroβουλίου που

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 25

ήταν υπεύθυνο για θέmicroατα ξένων πολιτών συνοψίζοντας κοmicro-ψά την απόφαση Ήταν το νεαρότερο microέλος της κυβέρνησης ήτανγυναίκα και πολύ αποφασιστική σε σχέση microε τους άρρενες συ-ναδέλφους της που είχαν τα διπλά της χρόνια

Γιrsquo αυτήν η 25η Απριλίου ηmicroέρα Παρασκευή είχε ως εκ τού-του αποβεί microια ηmicroέρα γεmicroάτη πρακτικά καθήκοντα από νωρίςτο πρωί microέχρι αργά microετά τα microεσάνυχτα Πρώτα έπρεπε να προ-σπαθήσει για την επίλυση των νοmicroικών θεmicroάτων ndashόσο πιο καλάmicroπορούσε βεβαίωςndash και microετά να τακτοποιήσει χίλιες δυο πρα-κτικές λεπτοmicroέρειες σε σχέση microε την καθαυτό απέλαση Οι Γερ-microανοί για παράδειγmicroα είχαν υποσχεθεί να στείλουν ένα αερο-πλάνο που θα microετέφερε τους συmicroπατριώτες τους αλλά εκείνοδε φάνηκε ποτέ αν και αυτό δεν έπαιζε microεγάλο ρόλο αφού ήδηαπό την αρχή και για σιγουριά είχε παρθεί η απόφαση να έχουνένα σουηδικό αεροπλάνο σε αναmicroονή για παν ενδεχόmicroενο Γε-microάτο καύσιmicroα έτοιmicroο microε ξεκούραστο και ευδιάθετο πλήρωmicroακαι νοσηλευτικό προσωπικό βρισκόταν ήδη και περίmicroενε στοαεροδρόmicroιο της Αρλάντα

Η υγεία των απελαθέντων είχε δηmicroιουργήσει προβλήmicroαταΚανείς τους δεν ήταν σε άριστη κατάσταση αλλά για τρεις απόαυτούς οι γιατροί είχαν δώσει εν πάση περιπτώσει άδεια και microετον τέταρτο τα πράγmicroατα ήταν ακόmicroη απλούστερα Έφερε τό-σο βαριά εγκαύmicroατα που αν microετακινούσες λίγο το κρεβάτι τουαπό εκεί που ήταν θα ισοδυναmicroούσε microε πραγmicroατική εκτέλεσηΓιrsquo αυτό και αναγκάστηκαν να κάνουν λίγη υποmicroονή καmicroιά βδο-microάδα microέχρι να σταθεροποιηθεί η κατάστασή του αρκετά ώστενα microπορεί να επιζήσει κατά τη microεταφορά του στη ∆υτική Γερ-microανία Το να τον στείλουν έτσι όπως ήταν και να πεθάνει στοδρόmicroο δεν ήθελαν ούτε να το σκέφτονται Κάτι τέτοια έκαναντον κόσmicroο να θέλει να εκδικηθεί Αλλά microετά από microια εβδοmicroάδαείχε δοθεί άδεια να microεταφερθεί στην πατρίδα του και microόλιςέφτασε εκεί νοσηλεύτηκε άλλη microια εβδοmicroάδα σε γερmicroανικό νο-σοκοmicroείο και microετά πέθανε

Το πέmicroπτο microέλος της οmicroάδας των τροmicroοκρατών η microόνη γυ-

26 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

ναίκα που είχε συmicromicroετάσχει στην κατάληψη της πρεσβείας ήταναυτή που αποτέλεσε το microεγάλο πρόβληmicroα διότι εκεί οι γνώmicroεςτων γιατρών διίσταντο κατά πολύ Ο πρώτος γιατρός που ρωτή-θηκε δεν έβλεπε κανένα απολύτως κώλυmicroα στην πραγmicroατοποίη-ση της απέλασής της αλλά όταν εmicroφανίστηκαν το αρmicroόδιο κυ-βερνητικό στέλεχος microια microεγάλη συνοδεία αστυνοmicroικών και τοαπαραίτητο νοσηλευτικό προσωπικό για να την παραλάβουναπό το νοσοκοmicroείο ο υπεύθυνος αρχίατρος άρχισε να προβά-λει κάποιες αντιρρήσεις Στο τέλος έπαιξε και τον άσο που κρα-τούσε στο microανίκι του και απλώς αρνήθηκε να της δώσει εξιτή-ριο Αν την έπαιρναν από εκεί θα έπρεπε να αναλάβει κάποιοςάλλος την ιατρική ευθύνη και εκτός αυτού ήθελε και microια βε-βαίωση από το κυβερνητικό στέλεχος ότι ο ίδιος είχε εναντιω-θεί στη microεταφορά της

Αν τώρα αυτό που είχε κατά νου ήταν το καλό της ασθενούςmicroάλλον ανόητα είχε πράξει διότι είχε υποτιmicroήσει προφανέστα-τα την αντίπαλό του και σε τέτοιες περιπτώσεις δεν κέρδιζε κα-νείς νίκες περιφερόmicroενος microε το νόmicroο υπό microάλης Εντελώς ανέκ-φραστο το κυβερνητικό στέλεχος έβγαλε το στιλό του και υπέ-γραψε το εξιτήριο Μετά έγραψε και microια βεβαίωση την οποίαέδωσε στον κύριο γιατρό και εν συνεχεία η ίδια και η ακολου-θία της πήραν την ασθενή και κατευθύνθηκαν στο αεροδρόmicroιοτης Αρλάντα Αmicroέσως microετά τις τρεις το απόγευmicroα ηmicroέρα Σάβ-βατο απογειώθηκε επιτέλους το κυβερνητικό αεροπλάνο microεπροορισmicroό κάποια microυστική περιοχή στη ∆υτική Γερmicroανία microε-ταφέροντας τέσσερις Γερmicroανούς τροmicroοκράτες

Αυτό που είχε συmicroβεί δεν ήταν βεβαίως καmicroιά ευχάριστηιστορία αλλά microέσα στην ατυχία της η κυβέρνηση είχε την τύχηνα έχει την οmicroόφωνη υποστήριξη της κοινής γνώmicroης Κι επιπρο-σθέτως η ευαρέσκεια για πρώτη φορά προερχόταν τόσο απότον κόσmicroο όσο και από εκείνα τα microίντια Ο microέσος Σουηδός ήτανγια να το πούmicroε καθαρά οργισmicroένος Πολύ microη σουηδικό και ταυ-τόχρονα τόσο χαρακτηριστικά γερmicroανικό να φορτώνουν τα δι-κά τους προβλήmicroατα στους φιλειρηνικούς γείτονές τους κατά τέ-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 27

τοιον τρόπο Κάτι που δυστυχώς οι Γερmicroανοί συνήθιζαν να κά-νουν εδώ και πολύ καιρό ∆ιότι microε λίγα λόγια οι Γερmicroανοί είχαντους τροmicroοκράτες που τους άξιζαν και εκτός αυτού όλοι όσοιπήγαιναν στο εξωτερικό το χειmicroώνα γνώριζαν πως οι Γερmicroανοίπάντα χώνονταν πρώτοι στις ουρές των τελεφερίκ στις πιο δη-microοφιλείς πίστες σκι της Ευρώπης και παρά το γεγονός ότι αυτέςβρίσκονταν ως επί το πλείστον στην Αυστρία ή στην Ελβετία

Στα microέσα microαζικής επικοινωνίας οι διάφοροι αρθρογράφοικαι συντάκτες και οι λεγόmicroενοι ειδικοί είχαν επιδοθεί σε έναόργιο επιθέσεων κατά των αποτυχιών και των λαθών της γερ-microανικής κυβέρνησης Η γερmicroανική κυβέρνηση δεν είχε απλώςαποφύγει να αναλάβει κάθε ευθύνη αλλά είχε κι από πάνω τοθράσος να microεταβιβάσει κυριολεκτικά τις δικές της ευθύνες στησουηδική κυβέρνηση στη σουηδική αστυνοmicroία και στον σουη-δικό λαό Εκτός αυτού οι Γερmicroανοί αποδεικνύονταν τόσο από-λυτα και ολοκληρωτικά ανίκανοι ώστε το microοναδικό λογικό συ-microπέρασmicroα που θα microπορούσε να εξαχθεί ήταν ότι η γερmicroανικήπρεσβεία θα πρέπει να άρπαξε από microόνη της φωτιά και ότι η συmicro-βολή των τροmicroοκρατών στην όλη υπόθεση θα έπρεπε να θεω-ρείται microάλλον αποτέλεσmicroα και όχι αιτία

Αν καλοσκεφτόταν κανείς τι είχε συmicroβεί ο τρόπος microε τονοποίο αντιmicroετώπισαν τα microίντια την κατάσταση ήταν σχεδόν υπερ-βολικός και microε microία microόνο εξαίρεση την οποία έβρισκες φυσικάστη microεγάλη συντηρητική πρωινή εφηmicroερίδα Στο κεντρικό τηςάρθρο ndashlaquoσε αυτό το ληmicroέρι των γενικώς ολιγόνοων και microετα-στραφέντων οπορτουνιστώνraquo όπως τους αποκαλούσε ο πρω-θυπουργός όταν ξεχείλιζε από διάθεσηndash είχε προσθέσει microιασύντοmicroη πτυχή όπου ο συντάκτης είχε το θράσος να συγκρίνειτην κατάληψη της πρεσβείας από Γερmicroανούς τροmicroοκράτες microετην ανατίναξη του γεmicroάτου απεργοσπάστες αγγλικού πλοίουlaquoΑmicroάλθειαraquo από τον Άντον Νίλσον και τους συντρόφους τουστο Μάλmicroε πριν από εξήντα επτά χρόνια

Αυτό για να το πούmicroε ήπια εξόργισε τον υπουργό Οικονο-microικών και Νέστορα της κυβέρνησης έτσι που microετά από microια

28 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

εβδοmicroάδα έχωσε τους αντίχειρες στις τιράντες του και στη διάρ-κεια ενός υπέροχου microπουρζουάδικου δείπνου που παρέθεσανοι εκπρόσωποι της αγοράς laquoέψαλε τον αναβαλλόmicroενο στον αρ-χισυντάκτη της εφηmicroερίδαςraquo Σύmicroφωνα microε παρόντες microάρτυρεςη οmicroιλία του υπήρξε άκρως απολαυστική και ndashαν σκεφτεί κα-νείς το περιορισmicroένο κοινωνικοπολιτικό κατεστηmicroένο στη microικρήχώρα που λέγεται Σουηδίαndash άκρως λογική κατόπιν όσων είχανσυmicroβεί Αλλά πέρα από αυτά δεν έγινε ουσιαστικά τίποτα ∆ιό-τι το όλο πράγmicroα ήταν πολύ microη σουηδικό για να εξελιχθεί σε κά-τι περισσότερο

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 29

III

Ηαστυνοmicroική έρευνα που ακολούθησε δεν ήταν κακήΠανάθλια ήταν Αν microάλιστα λάβαινες υπόψη σου ότιεπρόκειτο για ένα από τα σοβαρότερα εγκλήmicroατα στην

ιστορία της χώρας microετά τον πόλεmicroο δε θα microπορούσες να κατα-λάβεις εύκολα πώς εξελίχθηκε έτσι Μία από τις εξηγήσεις πουδόθηκαν και συζητήθηκαν σε επίπεδο ανώτατης αστυνοmicroικήςηγεσίας ndashmicroεταξύ άλλων σε εmicroπιστευτικές συνοmicroιλίες του αρχη-γού της σουηδικής αστυνοmicroίας microε τους στενότερους και ηλικια-κά νεότερους συνεργάτες τουndash ήταν ότι η κυβέρνηση κατά κά-ποιον microυστηριώδη τρόπο έδειχνε πραγmicroατικά αδιάφορη να συ-ζητήσει το θέmicroα και ότι αυτή η στάση είχε microεταδοθεί και στηναστυνοmicroία ∆ιότι ήταν ένα έγκληmicroα καθαρά πολιτικό και είχεςταυτόχρονα microια κυβέρνηση που εντελώς απροκάλυπτα παρα-microέριζε την όλη υπόθεση από το δικό της τραπέζι συζητήσεων ndashοπότε τι να σου κάνει κι η αστυνοmicroία

Ο αρχηγός του τmicroήmicroατος Αντιmicroετώπισης Εγκληmicroάτων Βίαςτης αστυνοmicroίας της Στοκχόλmicroης δεν ήταν άνθρωπος που ασχο-λούνταν microε πολιτικές θεωρητικολογίες Αυτά microπορούσαν να τακάνουν άλλοι και η στάση που κρατούσε η κυβέρνηση στο έναή στο άλλο θέmicroα τον άφηνε παγερά αδιάφορο Ούτε που τουςψήφιζε εξάλλου Αντιθέτως ήταν πυρ και microανία που είχαν χώ-σει την ουρά τους στην έρευνά του και είχαν στείλει στο σπίτιτους τους δράστες Πώς δηλαδή να διεξήγε έρευνα εγκλήmicroατοςαν δεν είχε τη δυνατότητα να ανακρίνει τους υπόπτους

Ο ίδιος είχε πραγmicroατικά διακαή επιθυmicroία να microιλήσει microε τουςδράστες Με την ησυχία του microε τη σειρά και όσες φορές χρεια-ζόταν για να microπουν όλα τα κοmicromicroάτια του παζλ στη θέση τουςΑυτό το είχε καταφέρει αναρίθmicroητες φορές παλιότερα και ήτανπεπεισmicroένος ότι θα είχε κάνει το ίδιο και αυτή τη φορά και δί-χως καν τη βοήθεια διερmicroηνέα ∆ιότι σε αντίθεση microε τους συ-

ναδέλφους του είχε όντως πάρει πτυχίο από το σχολαρχείο Βιτ-φέλντσκα στο Γκέτεmicroποργκ και τα γερmicroανικά που είχε microάθειστο σχολείο λειτουργούσαν ακόmicroη άψογα Αυτό που είχε κατα-φέρει να κάνει η κυβέρνηση από ερευνητικής απόψεως ήτανκαθαρό σαmicroποτάζ Και το χειρότερο ήταν πως οι κυβερνητικοίέδειχναν να microην έχουν καταλάβει τι έκαναν

Τώρα ο αρχηγός και οι συνάδελφοί του αρκέστηκαν να διε-ξαγάγουν microια τεχνική έρευνα σε συνθήκες που microόνο ιδανικές δενήταν Ήδη microετά την έκρηξη ο τόπος του εγκλήmicroατος έmicroοιαζε σαννα είχε περάσει τυφώνας Σύmicroφωνα microε όσα είχαν πει οι τροmicroο-κράτες από τηλεφώνου όταν καλούσαν για να θέσουν τους εκ-βιαστικούς όρους τους στην κυβέρνηση είχαν τοποθετήσει δεκα-πέντε κιλά ΤΝΤ στο κτίριο και δεν υπήρχε απολύτως τίποτα στοντόπο του εγκλήmicroατος που να διέψευδε τον παραπάνω ισχυρισmicroό

Η παρέmicroβαση της πυροσβεστικής όσο αναπόφευκτη κι ανήταν δεν είχε κάνει καλύτερα τα πράγmicroατα οι τόνοι νερού πουείχαν πέσει στα ερείπια δεν microπορούσαν να προmicroηνύουν τίποτακαλό Αλλά αυτό που είχε εξοργίσει τον αρχηγό και τους συνα-δέλφους του ήταν όλοι οι κατά το microάλλον ή ήττον άσχετοι άν-θρωποι που έτρεχαν πέρα δώθε στον τόπο του εγκλήmicroατος ΟιΓερmicroανοί συνάδελφοι για παράδειγmicroα ανήκαν σε αυτό τονόχλο των περιπλανώmicroενων έστω κι αν ο ίδιος κατανοούσε απο-λύτως το ενδιαφέρον τους Αν ήθελε να είναι κανείς τυπικός οσυγκεκριmicroένος τόπος εγκλήmicroατος ήταν όντως γερmicroανικό έδα-φος οπότε δεν είχε καmicroία πιθανότητα να τους ζητήσει να φύ-γουν από εκεί

Το ίδιο συνέβαινε και microε τους laquoάκαπνουςraquo από την Ασφά-λεια και microε την άκρως ενοχλητική παλιοσυνήθεια που είχαν ναστέκονται πάνω από τους πραγmicroατικούς αστυνοmicroικούς όταν οιδεύτεροι προσπαθούσαν να κάνουν τη δουλειά τους Και σαννα microην ήταν αρκετό αυτό είχαν το θράσος να του προτείνουν να

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 31

Το ΤΝΤ (τρινιτροτολουόλη) είναι ένα από τα συχνότερα χρησιmicroο-ποιούmicroενα εκρηκτικά (ΣτΜ)

χρησιmicroοποιήσει τους δικούς τους τεχνικούς αλλά τότε τους απέ-πεmicroψε σκαιότατα διότι αν άρχιζε να δουλεύει έτσι δε θα προ-λάβαινε να κάνει ούτε το ένα ούτε το άλλο και δεν είχε διόλουσκοπό να σπαταλάει το χρόνο του κατουρώντας δεξιά αριστε-ρά σαν τα σκυλιά που ορίζουν τα laquoχωράφιαraquo τους Αυτό το άφη-νε σε άλλους και αν δεν εmicroπιστεύονταν τον ίδιο και τους άντρεςτου ας αναλάmicroβαναν όλη τη δουλειά οι ίδιοι

Αλλά τα πράγmicroατα δεν είχαν πάει καλά και όταν ο αστυνο-microικός διευθυντής microετά από microια βδοmicroάδα ndashσχεδόν την ίδια microέραπου κατήργησαν τον εξωτερικό αποκλεισmicroό της περιοχήςndash τουανακοίνωσε ότι οι περαιτέρω έρευνες θα γίνονταν από την Αστυ-νοmicroία Ασφαλείας κι ο αρχηγός ένιωσε σχεδόν ανακούφιση

Πάντως ο ίδιος και οι συνάδελφοί του κατάφεραν να κατα-νοήσουν αρκετά τον τρόπο microε τον οποίο πρέπει να είχε γίνει ηέκρηξη ∆εν υπήρχε τίποτα που να καταδεικνύει ότι οι τροmicroο-κράτες είχαν ανατινάξει συνειδητά το κτίριο στον αέρα Αντι-θέτως τα περισσότερα στοιχεία έδειχναν προς την κατεύθυνσηενός συνδυασmicroού ατυχήmicroατος γκάφας και άγνοιας και αυτόςπου microάλλον ήταν υπαίτιος ήταν ο ίδιος ο laquoειδικός ανατινάξεωνraquoτων τροmicroοκρατών ο οποίος όπως όλα τα παιδάκια έβαλε ταδάχτυλά του σε λάθος microέρος Σίγουρα δε θα τα είχε καταφέρεινα περάσει microια συνήθη σουηδική εξέταση στις ανατινάξεις Αυ-τό απεδείχθη microε την απαιτούmicroενη σαφήνεια από τις καλωδιώ-σεις και τις συνδέσεις που βγήκαν σώες από την έκρηξη έστωκι αν οι απογευmicroατινές εφηmicroερίδες εγκωmicroίασαν τις γνώσεις τουΓερmicroανού στον τοmicroέα αυτόν

Αλλά δεν έγινε τίποτα περισσότερο από αυτά και όσοναφορούσε τον ίδιο τον αρχηγό του ήταν αδιάφορο Το ποιαήταν πραγmicroατικά τα πορίσmicroατα της Ασφάλειας και τι είχε κα-ταφέρει microε την έρευνα που ανέλαβε από την αστυνοmicroία παρέ-microεινε καθώς ειπώθηκε ασαφές Εν πάση περιπτώσει δεν έκα-ναν κάτι που να οδήγησε σε νοmicroικά microέτρα ή σε microηνύσεις αλλάόπως πάντα λειτούργησαν laquoεν κρυπτώ και παραβύστωraquo και αντον ρωτούσε κανείς περί αυτού microπορούσε σίγουρα να πει ότι

32 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

όπως και τόσες φορές παλιότερα δεν είχαν καταφέρει καιπολλά Αν και δε χρειαζόταν να είναι κανείς αστυνοmicroικός γιανα υπολογίσει ότι πρέπει να υπήρχαν περισσότεροι εmicroπλεκό-microενοι από τους έξι τροmicroοκράτες που είχαν καταλάβει το κτίριοτης πρεσβείας

Ποιος ή ποιοι άραγε θα microπορούσαν ειδάλλως να είχαν αφή-σει το microήνυmicroα το οποίο στη microία το microεσηmicroέρι την Πέmicroπτη 24Απριλίου είχε καταλήξει στα κουτιά αλληλογραφίας τριών δια-φορετικών πρακτορείων ειδήσεων που φιλοξενούνταν στα γρα-φεία του ΤΤ στον πρώτο ουρανοξύστη της Χέτοργετ τρία χιλιό-microετρα και πάνω από πέντε λεπτά microε αmicroάξι από τη δυτικογερmicroα-νική πρεσβεία πέρα στο Γιουργκόρντεν Οι έξι microέσα στο κτίριοndashοι laquokommando holger meinsraquo όπως αυτοαποκαλούνταν microεόλα τα γράmicromicroατα πεζά στο όνοmicroαndash δε θα microπορούσαν να το εί-χαν κάνει

Ο αρχηγός του Βίας είχε κάνει πολλές σκέψεις για το τι θαmicroπορούσε να είχε συmicroβεί πριν microπουν εκείνοι οι έξι στην πρε-σβεία Κάπου θα πρέπει να έmicroεναν θα είχαν κάνει αναγνώρισητης περιοχής θα πρέπει να είχαν παρακολουθήσει τους υπαλ-λήλους της πρεσβείας και τις συνήθειές τους να είχαν ερευνή-σει κατάλληλους τρόπους να microεταβούν στην πρεσβεία και ναφύγουν από εκεί αν κάτι πήγαινε στραβά Θα πρέπει να είχανστέγη ένα κρεβάτι να κοιmicroηθούν τραπέζι καρέκλες και microα-χαιροπίρουνα οχήmicroατα για microεταφορά φαγητό και ποτό και όλατα άλλα πρακτικά είδη όπως όπλα εκρηκτικά και πλαστά έγ-γραφα Για όλες αυτές τις προετοιmicroασίες θα είχαν χρειαστεί σί-γουρα κάνα microήνα

Με άλλα λόγια κάποιος θα πρέπει να τους είχε βοηθήσειΠιθανότατα όχι microόνο ένα αλλά περισσότερα άτοmicroα Πιθανότα-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 33

Η οmicroάδα είχε πάρει αυτό το όνοmicroα στη microνήmicroη του Χόλγκερ Μάινςσηmicroαντικού στελέχους της RAF (της Φράξιας Κόκκινος Στρατός ή Μπάα-ντερ-Μάινχοφ) που πέθανε microετά από απεργία πείνας στις φυλακές τουΣτάmicroχαmicromicro στις 9 Νοεmicroβρίου 1974 (ΣτΜ)

τα άτοmicroα που είχαν σχέση microε τη Σουηδία και τη Στοκχόλmicroη Άτο-microα που microιλούσαν σουηδικά που γνώριζαν την περιοχή το περι-βάλλον στο οποίο κινούνταν τα ντόπια ήθη την καθηmicroερινότη-τα και πράγmicroατα αυτονόητα όπως αγορά εισιτηρίων στο microετρόή αγορά microεγάλων ποσοτήτων τροφίmicroων δίχως να κινήσουν τηνπεριέργεια Άτοmicroα συνηθισmicroένα ανώνυmicroα microε λευκό ποινικόmicroητρώο στην ηλικία των τροmicroοκρατών περίπου που έmicroοιαζανπίστευαν και σκέφτονταν όπως και οι τροmicroοκράτες

Ο αρχηγός του Βίας δεν ήταν ο τύπος που σκάλιζε τα πράγ-microατα χωρίς λόγο Στο επάγγελmicroά του είχε microάθει ότι η απλούστε-ρη εξήγηση ήταν η σωστή Μια οmicroάδα νεαροί φοιτητές σκέφτη-κε Ριζοσπάστες microε κίνητρα microε αυτοπειθαρχία και microε καλό microυα-λό Ίσως και να ζούσαν microαζί σε κάποια από εκείνες τις περίερ-γες κολεκτίβες για τις οποίες διάβαζε στην εφηmicroερίδα Και microάλ-λον δε χρειαζόταν και πολύ microυαλό για να καταλάβει κανείς ότιήταν Σουηδοί σκέφτηκε ο αρχηγός του τmicroήmicroατος ΑντιmicroετώπισηςΕγκληmicroάτων Βίας στην αστυνοmicroία της Στοκχόλmicroης

Όταν παρέδωσε την υπόθεση στο συνάδελφο της Ασφάλειαςπου θα αναλάmicroβανε την ευθύνη της έρευνας του είχε microιλήσεικαι για τις σκέψεις του Μερικές κουβέντες microόνο στα όρθια τιςοποίες microάλλον δεν έπρεπε να τις πει καθόλου Ο συνάδελφος δενήταν πραγmicroατικός αστυνοmicroικός αλλά ένας αστυνοmicroικός διευ-θυντής microε νοmicroικές σπουδές πίσω του από εκείνο το είδος τωνσυνηθισmicroένων εγωκεντρικών τύπων και φυσικά η αντίδρασήτου ήταν η αναmicroενόmicroενη

Είχε γνέψει microrsquo εκείνο ακριβώς το ύφος που έχουν κάτι τέτοιοιπου καταλαβαίνουν καλύτερα απrsquo όλους τους άλλους αναστέ-ναξε κουρασmicroένα και χάιδεψε microε το δείκτη του που microόλις είχεβγει από τη microανικιουρίστα τη microακριά του microύτη laquoΜας πέρασε σί-γουρα κι εmicroάς αυτή η σκέψη από το microυαλόraquo είπε ο αστυνοmicroικόςδιευθυντής microε microπλαζέ ύφος κι αυτό ήταν όλο Ο αρχηγός τουτmicroήmicroατος Βίας άρχισε σύντοmicroα να σκέφτεται όλο και λιγότεροτην υπόθεση και microόλις microετά από κάνα δυο χρόνια παρέλειπε νατην περιλαmicroβάνει και στο ρεπερτόριο των ηρωικών αστυνοmicroι-

34 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

κών ιστοριών που συνήθιζε να αφηγείται όταν συναντούσε πραγ-microατικούς συναδέλφους ∆ιότι στο ρεπερτόριο είχε πια φρεσκό-τερες και καλύτερες ιστορίες

Η Αστυνοmicroία Ασφαλείας εδώ που τα λέmicroε είχε αρκετά στοι-χεία για να δουλέψει microε την υπόθεση Οι προειδοποιήσεις ότιΓερmicroανοί τροmicroοκράτες σχεδίαζαν να κάνουν κάτι σε σουηδικόέδαφος είχαν πυκνώσει ένα χρόνο πριν από την κατάληψη τηςπρεσβείας Είχαν και microικρά και microεγάλα στοιχεία ακριβώς όπωςγίνεται συνήθως ανώνυmicroες πληροφορίες εmicroπιστευτικές πλη-ροφορίες από διάφορους πληροφοριοδότες και ακόmicroη microια έκ-θεση που είχε συντάξει ένας από τους δικούς της microυστικούς πρά-κτορες Αλλά όλα αυτά είχαν κάτι κοινό ∆εν υπήρχε τίποτα συ-γκεκριmicroένο και απτό και την άνοιξη φάνηκε πως όλα αυτά εί-χαν πλέον καταλαγιάσει Ο χώρος των πληροφοριοδοτών τουςείχε βουβαθεί Ούτε οι καλύτεροι από αυτούς δεν είχαν να πουντο παραmicroικρό

Μερικές πληροφορίες και παρατηρήσεις είχαν επίσης φτά-σει στην Ασφάλεια από συναδέλφους της ανοιχτής δραστηριό-τητας Επρόκειτο κυρίως για laquoύποπτα οχήmicroαταraquo και laquoύποπταάτοmicroαraquo που είχαν παρατηρηθεί κοντά και γύρω από την πρε-σβεία της ∆υτικής Γερmicroανίας κατά την περίοδο της τροmicroοκρα-τικής ενέργειας αλλά παρόλο που σπατάλησαν πολύ καιρό νατο ψάξουν δεν έδωσε τίποτα Ήταν όπως ακριβώς γινόταν microετις πληροφορίες αυτού του είδους ποτέ δεν έδιναν τίποτα Καιαυτά σε αντίθεση microε τη δική τους δραστηριότητα την οποίαέλεγχαν οι ίδιοι microε τη microορφή παρακολούθησης διείσδυσης καισυγκεκριmicroένης συγκέντρωσης στοιχείων microέσω τηλεφωνικώνυποκλοπών υποκλοπών σηmicroάτων και άλλων ηλεκτρονικών πα-ρακολουθήσεων

Οι επαναλαmicroβανόmicroενοι ισχυρισmicroοί των microίντια ότι η Αστυ-νοmicroία Ασφαλείας είχε αγνοήσει συγκεκριmicroένη εικόνα απειλήςείχαν συζητηθεί σε πολλές συναντήσεις της ηγεσίας της Ασφά-λειας όπως και στην υπεύθυνη κοινοβουλευτική ηγεσία της ενλόγω υπηρεσίας Όπως και τόσες φορές άλλοτε κατάφεραν να

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 35

αποδείξουν ότι επρόκειτο για καθαρές ανοησίες και για ανε-δαφικές εικασίες Το σίγουρο ήταν ότι ο απώτερος στόχος όλωναυτών ήταν να βλάψουν την υπηρεσία Είχαν λάβει microέτρα ταοποία έπρεπε να ληφθούν και microέσα σε microερικές εβδοmicroάδεςόταν οι φήmicroες είχαν φουντώσει για τα καλά έβαλαν την πρε-σβεία της ∆υτικής Γερmicroανίας στον κατάλογο φρουρούmicroενωνκτιρίων microε αυστηρή προτεραιότητα

Τα αποτελέσmicroατα αυτών των microέτρων ήταν σαφέστατα ∆ενείχαν προκύψει ενδείξεις ότι κάτι ύποπτο συνέβαινε και ανα-κάλεσαν την έξτρα φρούρηση κάτι που τους ήρθε κουτί microιαπου το τmicroήmicroα για τους Ρώσους εκείνη την περίοδο παρουσίασεαπρόσmicroενη και microεγάλη ανάγκη για περισσότερο προσωπικό Οιβουλευτές που συmicromicroετείχαν στη διοίκηση ήταν κι αυτοί απολύ-τως ικανοποιηmicroένοι microε την έκθεση που είχαν λάβει Η κατάλη-ψη της δυτικογερmicroανικής πρεσβείας ήταν ένα microεmicroονωmicroένο γε-γονός σχεδιασmicroένη και εκτελεσmicroένη από microια φράξια της γερ-microανικής τροmicroοκρατίας που θα microπορούσε να περιγραφεί σαν microιαοmicroάδα βίαιων τυχοδιωκτών από το Πανεπιστήmicroιο της Χαmicroδελ-βέργης σύmicroφωνα microε πληροφορίες από τους συναδέλφους τηςγερmicroανικής Αστυνοmicroίας Ασφαλείας πολλοί από τους πιο γνω-στούς συντρόφους τους ndashαπό τον δυστυχώς ιδιαίτερα ευρύ κύ-κλο των ριζοσπαστικών στοιχείωνndash είχαν διαφωνήσει έντονα microεαυτό που είχε συmicroβεί Η κατάληψη της πρεσβείας δεν είχε ωφε-λήσει τον κοινό αγώνα

Για να microπορέσει ο αγώνας να έχει επιτυχή κατάληξη απαι-τείτο καλύτερος σχεδιασmicroός και πιο οργανωmicroένες microορφές πά-λης Η σουηδική Αστυνοmicroία Ασφαλείας όλως παραδόξως είχεκαταλήξει στο ίδιο συmicroπέρασmicroα στην έκθεση που παρέδωσε στηδιοίκησή της σε λιγότερο από ένα χρόνο microετά την κατάληψηlaquoΜεταξύ άλλων και για το λόγο αυτόν ο κίνδυνος για microια νέακαι παρόmicroοια ενέργεια στη σουηδική επικράτεια που θα στρέ-φεται κατά γερmicroανικών ή σουηδικών συmicroφερόντων και θα διε-ξαχθεί από Γερmicroανούς τροmicroοκράτες πρέπει να εκτιmicroηθεί ωςελάχιστοςraquo Υπήρχαν laquoάλλοι κίνδυνοι πολύ σοβαρότεροιraquo και

36 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

ανεξαρτήτως του αν όλα αυτά ήταν αληθή ή ψευδή ο ισχυρισmicroόςπερί του αντιθέτου θα ήταν γραφειοκρατική αυτοκτονία Καιέτσι έκλεισε η έρευνα της Αστυνοmicroίας Ασφαλείας για την κα-τάληψη της πρεσβείας

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 37

Page 20: Μετάφρασηαπότασουηδικά:ΓρηγόρηςΝ.Κονδύληςwebdata.psichogios.gr/sample/9789604967377.pdf · i ¥ª µπ°¥23 𧩠¬±1975¬¦ ª °¬®¨

σιαλιστική Κολεκτίβα Ασθενών ή επί το γερmicroανικότερον So-zialistisches Patientenkollektiv οι οποίοι ήθελαν να ανατρέψουνmicroε τη βία τη γερmicroανική κοινωνία και είχαν επιλέξει να το κά-νουν στη Στοκχόλmicroη λες και χάθηκαν οι άλλες πόλεις του κό-σmicroου Ήταν άδικο και τόσο microη σουηδικό που να σε πιάνει σύ-γκρυο Εξάλλου microε πολλή δυσκολία είχαν καταπιεί το γεγονόςότι ένα ντόπιο ταλέντο από το παραδοσιακό λούmicroπεν προλετα-ριάτο του εγκλήmicroατος είχε microπει σε microια τράπεζα στην πλατείαΝορmicroάλmicro και κράτησε οmicroήρους όλο το προσωπικό

Στην αρχή κάθισαν στο γραφείο του πρωθυπουργού και συ-ζήτησαν πώς να σώσουν τους οmicroήρους δίχως αχρείαστη και πα-ραπανίσια αιmicroατοχυσία Αρκετά ήταν αυτά που είχαν ήδη συmicro-βεί Οι ιδέες είχαν στερέψει αλλά τελικά ο πρωθυπουργός πουήταν παλιός έφεδρος αξιωmicroατικός στο ιππικό έκανε την πρότα-ση να επιτεθεί η αστυνοmicroία στο κτίριο Μια ιδέα που ωστόσοαπερρίφθη οmicroόφωνα microεmicroιάς από την ανώτατη αστυνοmicroική ηγε-σία Η σουηδική αστυνοmicroία δε διέθετε ούτε εξοπλισmicroό ούτε εκ-παίδευση για τέτοιες αποστολές παρόλο που ζητούσαν ndashκαθώςπολύ έξυπνα άρπαξε την ευκαιρία να υπενθυmicroίσει ο αρχηγός τηςΣουηδικής Αστυνοmicroίαςndash χρήmicroατα από το υπουργείο γιrsquo αυτή τηνυπόθεση διαρκώς και επί πολλά χρόνια Αλλά λεφτά δεν είχανδει ποτέ τους και γιrsquo αυτό δεν είχαν ούτε τον εξοπλισmicroό ούτε τηνεκπαίδευση Έστω κι αν η θέληση πάντα υπήρχε βεβαίως

laquoΘα είναι λοιπόν καθαρή αποστολή αυτοκτονίαςraquo διευκρί-νισε ο αρχηγός της σουηδικής αστυνοmicroίας microε τη ρωτακίζουσαπροφορά του χαρακτηριστική για όλους τους καταγόmicroενουςαπό τη Σκόνε Κι αmicroέσως microια δυσθυmicroία κατέλαβε το σύνολο τωνσυγκεντρωmicroένων

Όταν η γερmicroανική κυβέρνηση διεmicroήνυσε ότι απέρριπτε κα-τηγορηmicroατικά τα αιτήmicroατα των τροmicroοκρατών οι διαθέσεις έπε-σαν ακόmicroη χαmicroηλότερα και τελικά συmicroφώνησαν ndashλόγω έλλει-ψης καλύτερων ιδεών και επειδή κάτι έπρεπε να γίνει τέλος πά-ντωνndash ότι έπρεπε τουλάχιστον να εκτοξεύσουν λίγα δακρυγόναmicroέσα στο κτίριο Όσο σχεδίαζαν αυτή τη λύση το θέmicroα λύθηκε

24 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

από microόνο του microε την κυριολεκτική ανατίναξη του τελευταίου ορό-φου της πρεσβείας στον αέρα Κανείς δε γνώριζε πώς έγινε ανκαι αυτό θα το έλυναν αργότερα κάποιοι άλλοι αλλά δεν είχεσηmicroασία πια αφού όλοι microέσα στο κτίριο είχαν διασωθεί κατα-πώς φάνηκε και εξάλλου υπήρχαν άλλα πιο σηmicroαντικά και πε-ρίπλοκα ερωτήmicroατα που έπρεπε να απαντηθούν σε τούτη τη νυ-χτιάτικη laquoηmicroερήσιαraquo διάταξη

Σε αυτή τη φάση λίγο πριν τα microεσάνυχτα είχαν microεταβεί όλοιστην αίθουσα συνεδριάσεων της κυβέρνησης και οι συζητήσειςέλαβαν σύντοmicroα νέο προσανατολισmicroό ∆ηλαδή πώς θα microπορούσαντο συντοmicroότερο δυνατόν να απαλλαγούν από τους πέντε επιζή-σαντες τροmicroοκράτες Η ιδέα και microόνο να τους έχουν αmicroπαρωmicroέ-νους σε σουηδικές φυλακές microε συνεχείς προσπάθειες απελευθέ-ρωσης microέσω νέων αεροπειρατειών απαγωγών και άλλων τέτοιωνενεργειών που αναmicroενόταν να επινοήσουν οι σύντροφοί τους ήτανακριβώς το χειρότερο που θα microπορούσαν να φανταστούν

laquo∆ιώξτε τους ∆ε χρειάζεται να το συζητάmicroεraquo είπε ένας απότους γηραιότερους υπουργούς συνοψίζοντας το θέmicroα πριν αρ-χίσουν ακόmicroη καλά καλά οι διαβουλεύσεις

Ο microόνος που έφερε αντιρρήσεις ήταν ένας από τα microέλη τηςκυβέρνησης σύmicroβουλος στο Υπουργείο ∆ικαιοσύνης ειδικόςνοmicroικός σύmicroβουλος της κυβέρνησης και ο ίδιος ο συντάκτης τηςαντιτροmicroοκρατικής νοmicroοθεσίας που θα αποτελούσε τη βάση γιατην άmicroεση απέλαση Σύmicroφωνα microε αυτόν το πρόβληmicroα δεν ήτανκαν περίπλοκο Αν σκέφτονταν να χρησιmicroοποιήσουν τον αντι-τροmicroοκρατικό νόmicroο δεν υπήρχε νοmicroική βάση για να απελάσουντους πέντε τροmicroοκράτες αλλά επειδή δεν ήταν καιρός για νο-microικές σοφιστείες η κυβέρνηση οmicroόφωνα microαζί microε τον νοmicroικόσύmicroβουλο αποφάσισε να απελάσει αmicroέσως τους πέντε microε βάσηακριβώς τον αντιτροmicroοκρατικό νόmicroο που αφορούσε στην πρά-ξη microόνο ξένους πολίτες και ως εκ τούτου δεν αποτελούσε κανθέmicroα του Υπουργείου ∆ικαιοσύνης

laquo∆εν microπορεί να κρατάει κανείς το νόmicroο υπό microάλης σε τέτοιεςπεριπτώσειςraquo είπε το microέλος του κυβερνητικού συmicroβουλίου που

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 25

ήταν υπεύθυνο για θέmicroατα ξένων πολιτών συνοψίζοντας κοmicro-ψά την απόφαση Ήταν το νεαρότερο microέλος της κυβέρνησης ήτανγυναίκα και πολύ αποφασιστική σε σχέση microε τους άρρενες συ-ναδέλφους της που είχαν τα διπλά της χρόνια

Γιrsquo αυτήν η 25η Απριλίου ηmicroέρα Παρασκευή είχε ως εκ τού-του αποβεί microια ηmicroέρα γεmicroάτη πρακτικά καθήκοντα από νωρίςτο πρωί microέχρι αργά microετά τα microεσάνυχτα Πρώτα έπρεπε να προ-σπαθήσει για την επίλυση των νοmicroικών θεmicroάτων ndashόσο πιο καλάmicroπορούσε βεβαίωςndash και microετά να τακτοποιήσει χίλιες δυο πρα-κτικές λεπτοmicroέρειες σε σχέση microε την καθαυτό απέλαση Οι Γερ-microανοί για παράδειγmicroα είχαν υποσχεθεί να στείλουν ένα αερο-πλάνο που θα microετέφερε τους συmicroπατριώτες τους αλλά εκείνοδε φάνηκε ποτέ αν και αυτό δεν έπαιζε microεγάλο ρόλο αφού ήδηαπό την αρχή και για σιγουριά είχε παρθεί η απόφαση να έχουνένα σουηδικό αεροπλάνο σε αναmicroονή για παν ενδεχόmicroενο Γε-microάτο καύσιmicroα έτοιmicroο microε ξεκούραστο και ευδιάθετο πλήρωmicroακαι νοσηλευτικό προσωπικό βρισκόταν ήδη και περίmicroενε στοαεροδρόmicroιο της Αρλάντα

Η υγεία των απελαθέντων είχε δηmicroιουργήσει προβλήmicroαταΚανείς τους δεν ήταν σε άριστη κατάσταση αλλά για τρεις απόαυτούς οι γιατροί είχαν δώσει εν πάση περιπτώσει άδεια και microετον τέταρτο τα πράγmicroατα ήταν ακόmicroη απλούστερα Έφερε τό-σο βαριά εγκαύmicroατα που αν microετακινούσες λίγο το κρεβάτι τουαπό εκεί που ήταν θα ισοδυναmicroούσε microε πραγmicroατική εκτέλεσηΓιrsquo αυτό και αναγκάστηκαν να κάνουν λίγη υποmicroονή καmicroιά βδο-microάδα microέχρι να σταθεροποιηθεί η κατάστασή του αρκετά ώστενα microπορεί να επιζήσει κατά τη microεταφορά του στη ∆υτική Γερ-microανία Το να τον στείλουν έτσι όπως ήταν και να πεθάνει στοδρόmicroο δεν ήθελαν ούτε να το σκέφτονται Κάτι τέτοια έκαναντον κόσmicroο να θέλει να εκδικηθεί Αλλά microετά από microια εβδοmicroάδαείχε δοθεί άδεια να microεταφερθεί στην πατρίδα του και microόλιςέφτασε εκεί νοσηλεύτηκε άλλη microια εβδοmicroάδα σε γερmicroανικό νο-σοκοmicroείο και microετά πέθανε

Το πέmicroπτο microέλος της οmicroάδας των τροmicroοκρατών η microόνη γυ-

26 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

ναίκα που είχε συmicromicroετάσχει στην κατάληψη της πρεσβείας ήταναυτή που αποτέλεσε το microεγάλο πρόβληmicroα διότι εκεί οι γνώmicroεςτων γιατρών διίσταντο κατά πολύ Ο πρώτος γιατρός που ρωτή-θηκε δεν έβλεπε κανένα απολύτως κώλυmicroα στην πραγmicroατοποίη-ση της απέλασής της αλλά όταν εmicroφανίστηκαν το αρmicroόδιο κυ-βερνητικό στέλεχος microια microεγάλη συνοδεία αστυνοmicroικών και τοαπαραίτητο νοσηλευτικό προσωπικό για να την παραλάβουναπό το νοσοκοmicroείο ο υπεύθυνος αρχίατρος άρχισε να προβά-λει κάποιες αντιρρήσεις Στο τέλος έπαιξε και τον άσο που κρα-τούσε στο microανίκι του και απλώς αρνήθηκε να της δώσει εξιτή-ριο Αν την έπαιρναν από εκεί θα έπρεπε να αναλάβει κάποιοςάλλος την ιατρική ευθύνη και εκτός αυτού ήθελε και microια βε-βαίωση από το κυβερνητικό στέλεχος ότι ο ίδιος είχε εναντιω-θεί στη microεταφορά της

Αν τώρα αυτό που είχε κατά νου ήταν το καλό της ασθενούςmicroάλλον ανόητα είχε πράξει διότι είχε υποτιmicroήσει προφανέστα-τα την αντίπαλό του και σε τέτοιες περιπτώσεις δεν κέρδιζε κα-νείς νίκες περιφερόmicroενος microε το νόmicroο υπό microάλης Εντελώς ανέκ-φραστο το κυβερνητικό στέλεχος έβγαλε το στιλό του και υπέ-γραψε το εξιτήριο Μετά έγραψε και microια βεβαίωση την οποίαέδωσε στον κύριο γιατρό και εν συνεχεία η ίδια και η ακολου-θία της πήραν την ασθενή και κατευθύνθηκαν στο αεροδρόmicroιοτης Αρλάντα Αmicroέσως microετά τις τρεις το απόγευmicroα ηmicroέρα Σάβ-βατο απογειώθηκε επιτέλους το κυβερνητικό αεροπλάνο microεπροορισmicroό κάποια microυστική περιοχή στη ∆υτική Γερmicroανία microε-ταφέροντας τέσσερις Γερmicroανούς τροmicroοκράτες

Αυτό που είχε συmicroβεί δεν ήταν βεβαίως καmicroιά ευχάριστηιστορία αλλά microέσα στην ατυχία της η κυβέρνηση είχε την τύχηνα έχει την οmicroόφωνη υποστήριξη της κοινής γνώmicroης Κι επιπρο-σθέτως η ευαρέσκεια για πρώτη φορά προερχόταν τόσο απότον κόσmicroο όσο και από εκείνα τα microίντια Ο microέσος Σουηδός ήτανγια να το πούmicroε καθαρά οργισmicroένος Πολύ microη σουηδικό και ταυ-τόχρονα τόσο χαρακτηριστικά γερmicroανικό να φορτώνουν τα δι-κά τους προβλήmicroατα στους φιλειρηνικούς γείτονές τους κατά τέ-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 27

τοιον τρόπο Κάτι που δυστυχώς οι Γερmicroανοί συνήθιζαν να κά-νουν εδώ και πολύ καιρό ∆ιότι microε λίγα λόγια οι Γερmicroανοί είχαντους τροmicroοκράτες που τους άξιζαν και εκτός αυτού όλοι όσοιπήγαιναν στο εξωτερικό το χειmicroώνα γνώριζαν πως οι Γερmicroανοίπάντα χώνονταν πρώτοι στις ουρές των τελεφερίκ στις πιο δη-microοφιλείς πίστες σκι της Ευρώπης και παρά το γεγονός ότι αυτέςβρίσκονταν ως επί το πλείστον στην Αυστρία ή στην Ελβετία

Στα microέσα microαζικής επικοινωνίας οι διάφοροι αρθρογράφοικαι συντάκτες και οι λεγόmicroενοι ειδικοί είχαν επιδοθεί σε έναόργιο επιθέσεων κατά των αποτυχιών και των λαθών της γερ-microανικής κυβέρνησης Η γερmicroανική κυβέρνηση δεν είχε απλώςαποφύγει να αναλάβει κάθε ευθύνη αλλά είχε κι από πάνω τοθράσος να microεταβιβάσει κυριολεκτικά τις δικές της ευθύνες στησουηδική κυβέρνηση στη σουηδική αστυνοmicroία και στον σουη-δικό λαό Εκτός αυτού οι Γερmicroανοί αποδεικνύονταν τόσο από-λυτα και ολοκληρωτικά ανίκανοι ώστε το microοναδικό λογικό συ-microπέρασmicroα που θα microπορούσε να εξαχθεί ήταν ότι η γερmicroανικήπρεσβεία θα πρέπει να άρπαξε από microόνη της φωτιά και ότι η συmicro-βολή των τροmicroοκρατών στην όλη υπόθεση θα έπρεπε να θεω-ρείται microάλλον αποτέλεσmicroα και όχι αιτία

Αν καλοσκεφτόταν κανείς τι είχε συmicroβεί ο τρόπος microε τονοποίο αντιmicroετώπισαν τα microίντια την κατάσταση ήταν σχεδόν υπερ-βολικός και microε microία microόνο εξαίρεση την οποία έβρισκες φυσικάστη microεγάλη συντηρητική πρωινή εφηmicroερίδα Στο κεντρικό τηςάρθρο ndashlaquoσε αυτό το ληmicroέρι των γενικώς ολιγόνοων και microετα-στραφέντων οπορτουνιστώνraquo όπως τους αποκαλούσε ο πρω-θυπουργός όταν ξεχείλιζε από διάθεσηndash είχε προσθέσει microιασύντοmicroη πτυχή όπου ο συντάκτης είχε το θράσος να συγκρίνειτην κατάληψη της πρεσβείας από Γερmicroανούς τροmicroοκράτες microετην ανατίναξη του γεmicroάτου απεργοσπάστες αγγλικού πλοίουlaquoΑmicroάλθειαraquo από τον Άντον Νίλσον και τους συντρόφους τουστο Μάλmicroε πριν από εξήντα επτά χρόνια

Αυτό για να το πούmicroε ήπια εξόργισε τον υπουργό Οικονο-microικών και Νέστορα της κυβέρνησης έτσι που microετά από microια

28 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

εβδοmicroάδα έχωσε τους αντίχειρες στις τιράντες του και στη διάρ-κεια ενός υπέροχου microπουρζουάδικου δείπνου που παρέθεσανοι εκπρόσωποι της αγοράς laquoέψαλε τον αναβαλλόmicroενο στον αρ-χισυντάκτη της εφηmicroερίδαςraquo Σύmicroφωνα microε παρόντες microάρτυρεςη οmicroιλία του υπήρξε άκρως απολαυστική και ndashαν σκεφτεί κα-νείς το περιορισmicroένο κοινωνικοπολιτικό κατεστηmicroένο στη microικρήχώρα που λέγεται Σουηδίαndash άκρως λογική κατόπιν όσων είχανσυmicroβεί Αλλά πέρα από αυτά δεν έγινε ουσιαστικά τίποτα ∆ιό-τι το όλο πράγmicroα ήταν πολύ microη σουηδικό για να εξελιχθεί σε κά-τι περισσότερο

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 29

III

Ηαστυνοmicroική έρευνα που ακολούθησε δεν ήταν κακήΠανάθλια ήταν Αν microάλιστα λάβαινες υπόψη σου ότιεπρόκειτο για ένα από τα σοβαρότερα εγκλήmicroατα στην

ιστορία της χώρας microετά τον πόλεmicroο δε θα microπορούσες να κατα-λάβεις εύκολα πώς εξελίχθηκε έτσι Μία από τις εξηγήσεις πουδόθηκαν και συζητήθηκαν σε επίπεδο ανώτατης αστυνοmicroικήςηγεσίας ndashmicroεταξύ άλλων σε εmicroπιστευτικές συνοmicroιλίες του αρχη-γού της σουηδικής αστυνοmicroίας microε τους στενότερους και ηλικια-κά νεότερους συνεργάτες τουndash ήταν ότι η κυβέρνηση κατά κά-ποιον microυστηριώδη τρόπο έδειχνε πραγmicroατικά αδιάφορη να συ-ζητήσει το θέmicroα και ότι αυτή η στάση είχε microεταδοθεί και στηναστυνοmicroία ∆ιότι ήταν ένα έγκληmicroα καθαρά πολιτικό και είχεςταυτόχρονα microια κυβέρνηση που εντελώς απροκάλυπτα παρα-microέριζε την όλη υπόθεση από το δικό της τραπέζι συζητήσεων ndashοπότε τι να σου κάνει κι η αστυνοmicroία

Ο αρχηγός του τmicroήmicroατος Αντιmicroετώπισης Εγκληmicroάτων Βίαςτης αστυνοmicroίας της Στοκχόλmicroης δεν ήταν άνθρωπος που ασχο-λούνταν microε πολιτικές θεωρητικολογίες Αυτά microπορούσαν να τακάνουν άλλοι και η στάση που κρατούσε η κυβέρνηση στο έναή στο άλλο θέmicroα τον άφηνε παγερά αδιάφορο Ούτε που τουςψήφιζε εξάλλου Αντιθέτως ήταν πυρ και microανία που είχαν χώ-σει την ουρά τους στην έρευνά του και είχαν στείλει στο σπίτιτους τους δράστες Πώς δηλαδή να διεξήγε έρευνα εγκλήmicroατοςαν δεν είχε τη δυνατότητα να ανακρίνει τους υπόπτους

Ο ίδιος είχε πραγmicroατικά διακαή επιθυmicroία να microιλήσει microε τουςδράστες Με την ησυχία του microε τη σειρά και όσες φορές χρεια-ζόταν για να microπουν όλα τα κοmicromicroάτια του παζλ στη θέση τουςΑυτό το είχε καταφέρει αναρίθmicroητες φορές παλιότερα και ήτανπεπεισmicroένος ότι θα είχε κάνει το ίδιο και αυτή τη φορά και δί-χως καν τη βοήθεια διερmicroηνέα ∆ιότι σε αντίθεση microε τους συ-

ναδέλφους του είχε όντως πάρει πτυχίο από το σχολαρχείο Βιτ-φέλντσκα στο Γκέτεmicroποργκ και τα γερmicroανικά που είχε microάθειστο σχολείο λειτουργούσαν ακόmicroη άψογα Αυτό που είχε κατα-φέρει να κάνει η κυβέρνηση από ερευνητικής απόψεως ήτανκαθαρό σαmicroποτάζ Και το χειρότερο ήταν πως οι κυβερνητικοίέδειχναν να microην έχουν καταλάβει τι έκαναν

Τώρα ο αρχηγός και οι συνάδελφοί του αρκέστηκαν να διε-ξαγάγουν microια τεχνική έρευνα σε συνθήκες που microόνο ιδανικές δενήταν Ήδη microετά την έκρηξη ο τόπος του εγκλήmicroατος έmicroοιαζε σαννα είχε περάσει τυφώνας Σύmicroφωνα microε όσα είχαν πει οι τροmicroο-κράτες από τηλεφώνου όταν καλούσαν για να θέσουν τους εκ-βιαστικούς όρους τους στην κυβέρνηση είχαν τοποθετήσει δεκα-πέντε κιλά ΤΝΤ στο κτίριο και δεν υπήρχε απολύτως τίποτα στοντόπο του εγκλήmicroατος που να διέψευδε τον παραπάνω ισχυρισmicroό

Η παρέmicroβαση της πυροσβεστικής όσο αναπόφευκτη κι ανήταν δεν είχε κάνει καλύτερα τα πράγmicroατα οι τόνοι νερού πουείχαν πέσει στα ερείπια δεν microπορούσαν να προmicroηνύουν τίποτακαλό Αλλά αυτό που είχε εξοργίσει τον αρχηγό και τους συνα-δέλφους του ήταν όλοι οι κατά το microάλλον ή ήττον άσχετοι άν-θρωποι που έτρεχαν πέρα δώθε στον τόπο του εγκλήmicroατος ΟιΓερmicroανοί συνάδελφοι για παράδειγmicroα ανήκαν σε αυτό τονόχλο των περιπλανώmicroενων έστω κι αν ο ίδιος κατανοούσε απο-λύτως το ενδιαφέρον τους Αν ήθελε να είναι κανείς τυπικός οσυγκεκριmicroένος τόπος εγκλήmicroατος ήταν όντως γερmicroανικό έδα-φος οπότε δεν είχε καmicroία πιθανότητα να τους ζητήσει να φύ-γουν από εκεί

Το ίδιο συνέβαινε και microε τους laquoάκαπνουςraquo από την Ασφά-λεια και microε την άκρως ενοχλητική παλιοσυνήθεια που είχαν ναστέκονται πάνω από τους πραγmicroατικούς αστυνοmicroικούς όταν οιδεύτεροι προσπαθούσαν να κάνουν τη δουλειά τους Και σαννα microην ήταν αρκετό αυτό είχαν το θράσος να του προτείνουν να

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 31

Το ΤΝΤ (τρινιτροτολουόλη) είναι ένα από τα συχνότερα χρησιmicroο-ποιούmicroενα εκρηκτικά (ΣτΜ)

χρησιmicroοποιήσει τους δικούς τους τεχνικούς αλλά τότε τους απέ-πεmicroψε σκαιότατα διότι αν άρχιζε να δουλεύει έτσι δε θα προ-λάβαινε να κάνει ούτε το ένα ούτε το άλλο και δεν είχε διόλουσκοπό να σπαταλάει το χρόνο του κατουρώντας δεξιά αριστε-ρά σαν τα σκυλιά που ορίζουν τα laquoχωράφιαraquo τους Αυτό το άφη-νε σε άλλους και αν δεν εmicroπιστεύονταν τον ίδιο και τους άντρεςτου ας αναλάmicroβαναν όλη τη δουλειά οι ίδιοι

Αλλά τα πράγmicroατα δεν είχαν πάει καλά και όταν ο αστυνο-microικός διευθυντής microετά από microια βδοmicroάδα ndashσχεδόν την ίδια microέραπου κατήργησαν τον εξωτερικό αποκλεισmicroό της περιοχήςndash τουανακοίνωσε ότι οι περαιτέρω έρευνες θα γίνονταν από την Αστυ-νοmicroία Ασφαλείας κι ο αρχηγός ένιωσε σχεδόν ανακούφιση

Πάντως ο ίδιος και οι συνάδελφοί του κατάφεραν να κατα-νοήσουν αρκετά τον τρόπο microε τον οποίο πρέπει να είχε γίνει ηέκρηξη ∆εν υπήρχε τίποτα που να καταδεικνύει ότι οι τροmicroο-κράτες είχαν ανατινάξει συνειδητά το κτίριο στον αέρα Αντι-θέτως τα περισσότερα στοιχεία έδειχναν προς την κατεύθυνσηενός συνδυασmicroού ατυχήmicroατος γκάφας και άγνοιας και αυτόςπου microάλλον ήταν υπαίτιος ήταν ο ίδιος ο laquoειδικός ανατινάξεωνraquoτων τροmicroοκρατών ο οποίος όπως όλα τα παιδάκια έβαλε ταδάχτυλά του σε λάθος microέρος Σίγουρα δε θα τα είχε καταφέρεινα περάσει microια συνήθη σουηδική εξέταση στις ανατινάξεις Αυ-τό απεδείχθη microε την απαιτούmicroενη σαφήνεια από τις καλωδιώ-σεις και τις συνδέσεις που βγήκαν σώες από την έκρηξη έστωκι αν οι απογευmicroατινές εφηmicroερίδες εγκωmicroίασαν τις γνώσεις τουΓερmicroανού στον τοmicroέα αυτόν

Αλλά δεν έγινε τίποτα περισσότερο από αυτά και όσοναφορούσε τον ίδιο τον αρχηγό του ήταν αδιάφορο Το ποιαήταν πραγmicroατικά τα πορίσmicroατα της Ασφάλειας και τι είχε κα-ταφέρει microε την έρευνα που ανέλαβε από την αστυνοmicroία παρέ-microεινε καθώς ειπώθηκε ασαφές Εν πάση περιπτώσει δεν έκα-ναν κάτι που να οδήγησε σε νοmicroικά microέτρα ή σε microηνύσεις αλλάόπως πάντα λειτούργησαν laquoεν κρυπτώ και παραβύστωraquo και αντον ρωτούσε κανείς περί αυτού microπορούσε σίγουρα να πει ότι

32 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

όπως και τόσες φορές παλιότερα δεν είχαν καταφέρει καιπολλά Αν και δε χρειαζόταν να είναι κανείς αστυνοmicroικός γιανα υπολογίσει ότι πρέπει να υπήρχαν περισσότεροι εmicroπλεκό-microενοι από τους έξι τροmicroοκράτες που είχαν καταλάβει το κτίριοτης πρεσβείας

Ποιος ή ποιοι άραγε θα microπορούσαν ειδάλλως να είχαν αφή-σει το microήνυmicroα το οποίο στη microία το microεσηmicroέρι την Πέmicroπτη 24Απριλίου είχε καταλήξει στα κουτιά αλληλογραφίας τριών δια-φορετικών πρακτορείων ειδήσεων που φιλοξενούνταν στα γρα-φεία του ΤΤ στον πρώτο ουρανοξύστη της Χέτοργετ τρία χιλιό-microετρα και πάνω από πέντε λεπτά microε αmicroάξι από τη δυτικογερmicroα-νική πρεσβεία πέρα στο Γιουργκόρντεν Οι έξι microέσα στο κτίριοndashοι laquokommando holger meinsraquo όπως αυτοαποκαλούνταν microεόλα τα γράmicromicroατα πεζά στο όνοmicroαndash δε θα microπορούσαν να το εί-χαν κάνει

Ο αρχηγός του Βίας είχε κάνει πολλές σκέψεις για το τι θαmicroπορούσε να είχε συmicroβεί πριν microπουν εκείνοι οι έξι στην πρε-σβεία Κάπου θα πρέπει να έmicroεναν θα είχαν κάνει αναγνώρισητης περιοχής θα πρέπει να είχαν παρακολουθήσει τους υπαλ-λήλους της πρεσβείας και τις συνήθειές τους να είχαν ερευνή-σει κατάλληλους τρόπους να microεταβούν στην πρεσβεία και ναφύγουν από εκεί αν κάτι πήγαινε στραβά Θα πρέπει να είχανστέγη ένα κρεβάτι να κοιmicroηθούν τραπέζι καρέκλες και microα-χαιροπίρουνα οχήmicroατα για microεταφορά φαγητό και ποτό και όλατα άλλα πρακτικά είδη όπως όπλα εκρηκτικά και πλαστά έγ-γραφα Για όλες αυτές τις προετοιmicroασίες θα είχαν χρειαστεί σί-γουρα κάνα microήνα

Με άλλα λόγια κάποιος θα πρέπει να τους είχε βοηθήσειΠιθανότατα όχι microόνο ένα αλλά περισσότερα άτοmicroα Πιθανότα-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 33

Η οmicroάδα είχε πάρει αυτό το όνοmicroα στη microνήmicroη του Χόλγκερ Μάινςσηmicroαντικού στελέχους της RAF (της Φράξιας Κόκκινος Στρατός ή Μπάα-ντερ-Μάινχοφ) που πέθανε microετά από απεργία πείνας στις φυλακές τουΣτάmicroχαmicromicro στις 9 Νοεmicroβρίου 1974 (ΣτΜ)

τα άτοmicroα που είχαν σχέση microε τη Σουηδία και τη Στοκχόλmicroη Άτο-microα που microιλούσαν σουηδικά που γνώριζαν την περιοχή το περι-βάλλον στο οποίο κινούνταν τα ντόπια ήθη την καθηmicroερινότη-τα και πράγmicroατα αυτονόητα όπως αγορά εισιτηρίων στο microετρόή αγορά microεγάλων ποσοτήτων τροφίmicroων δίχως να κινήσουν τηνπεριέργεια Άτοmicroα συνηθισmicroένα ανώνυmicroα microε λευκό ποινικόmicroητρώο στην ηλικία των τροmicroοκρατών περίπου που έmicroοιαζανπίστευαν και σκέφτονταν όπως και οι τροmicroοκράτες

Ο αρχηγός του Βίας δεν ήταν ο τύπος που σκάλιζε τα πράγ-microατα χωρίς λόγο Στο επάγγελmicroά του είχε microάθει ότι η απλούστε-ρη εξήγηση ήταν η σωστή Μια οmicroάδα νεαροί φοιτητές σκέφτη-κε Ριζοσπάστες microε κίνητρα microε αυτοπειθαρχία και microε καλό microυα-λό Ίσως και να ζούσαν microαζί σε κάποια από εκείνες τις περίερ-γες κολεκτίβες για τις οποίες διάβαζε στην εφηmicroερίδα Και microάλ-λον δε χρειαζόταν και πολύ microυαλό για να καταλάβει κανείς ότιήταν Σουηδοί σκέφτηκε ο αρχηγός του τmicroήmicroατος ΑντιmicroετώπισηςΕγκληmicroάτων Βίας στην αστυνοmicroία της Στοκχόλmicroης

Όταν παρέδωσε την υπόθεση στο συνάδελφο της Ασφάλειαςπου θα αναλάmicroβανε την ευθύνη της έρευνας του είχε microιλήσεικαι για τις σκέψεις του Μερικές κουβέντες microόνο στα όρθια τιςοποίες microάλλον δεν έπρεπε να τις πει καθόλου Ο συνάδελφος δενήταν πραγmicroατικός αστυνοmicroικός αλλά ένας αστυνοmicroικός διευ-θυντής microε νοmicroικές σπουδές πίσω του από εκείνο το είδος τωνσυνηθισmicroένων εγωκεντρικών τύπων και φυσικά η αντίδρασήτου ήταν η αναmicroενόmicroενη

Είχε γνέψει microrsquo εκείνο ακριβώς το ύφος που έχουν κάτι τέτοιοιπου καταλαβαίνουν καλύτερα απrsquo όλους τους άλλους αναστέ-ναξε κουρασmicroένα και χάιδεψε microε το δείκτη του που microόλις είχεβγει από τη microανικιουρίστα τη microακριά του microύτη laquoΜας πέρασε σί-γουρα κι εmicroάς αυτή η σκέψη από το microυαλόraquo είπε ο αστυνοmicroικόςδιευθυντής microε microπλαζέ ύφος κι αυτό ήταν όλο Ο αρχηγός τουτmicroήmicroατος Βίας άρχισε σύντοmicroα να σκέφτεται όλο και λιγότεροτην υπόθεση και microόλις microετά από κάνα δυο χρόνια παρέλειπε νατην περιλαmicroβάνει και στο ρεπερτόριο των ηρωικών αστυνοmicroι-

34 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

κών ιστοριών που συνήθιζε να αφηγείται όταν συναντούσε πραγ-microατικούς συναδέλφους ∆ιότι στο ρεπερτόριο είχε πια φρεσκό-τερες και καλύτερες ιστορίες

Η Αστυνοmicroία Ασφαλείας εδώ που τα λέmicroε είχε αρκετά στοι-χεία για να δουλέψει microε την υπόθεση Οι προειδοποιήσεις ότιΓερmicroανοί τροmicroοκράτες σχεδίαζαν να κάνουν κάτι σε σουηδικόέδαφος είχαν πυκνώσει ένα χρόνο πριν από την κατάληψη τηςπρεσβείας Είχαν και microικρά και microεγάλα στοιχεία ακριβώς όπωςγίνεται συνήθως ανώνυmicroες πληροφορίες εmicroπιστευτικές πλη-ροφορίες από διάφορους πληροφοριοδότες και ακόmicroη microια έκ-θεση που είχε συντάξει ένας από τους δικούς της microυστικούς πρά-κτορες Αλλά όλα αυτά είχαν κάτι κοινό ∆εν υπήρχε τίποτα συ-γκεκριmicroένο και απτό και την άνοιξη φάνηκε πως όλα αυτά εί-χαν πλέον καταλαγιάσει Ο χώρος των πληροφοριοδοτών τουςείχε βουβαθεί Ούτε οι καλύτεροι από αυτούς δεν είχαν να πουντο παραmicroικρό

Μερικές πληροφορίες και παρατηρήσεις είχαν επίσης φτά-σει στην Ασφάλεια από συναδέλφους της ανοιχτής δραστηριό-τητας Επρόκειτο κυρίως για laquoύποπτα οχήmicroαταraquo και laquoύποπταάτοmicroαraquo που είχαν παρατηρηθεί κοντά και γύρω από την πρε-σβεία της ∆υτικής Γερmicroανίας κατά την περίοδο της τροmicroοκρα-τικής ενέργειας αλλά παρόλο που σπατάλησαν πολύ καιρό νατο ψάξουν δεν έδωσε τίποτα Ήταν όπως ακριβώς γινόταν microετις πληροφορίες αυτού του είδους ποτέ δεν έδιναν τίποτα Καιαυτά σε αντίθεση microε τη δική τους δραστηριότητα την οποίαέλεγχαν οι ίδιοι microε τη microορφή παρακολούθησης διείσδυσης καισυγκεκριmicroένης συγκέντρωσης στοιχείων microέσω τηλεφωνικώνυποκλοπών υποκλοπών σηmicroάτων και άλλων ηλεκτρονικών πα-ρακολουθήσεων

Οι επαναλαmicroβανόmicroενοι ισχυρισmicroοί των microίντια ότι η Αστυ-νοmicroία Ασφαλείας είχε αγνοήσει συγκεκριmicroένη εικόνα απειλήςείχαν συζητηθεί σε πολλές συναντήσεις της ηγεσίας της Ασφά-λειας όπως και στην υπεύθυνη κοινοβουλευτική ηγεσία της ενλόγω υπηρεσίας Όπως και τόσες φορές άλλοτε κατάφεραν να

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 35

αποδείξουν ότι επρόκειτο για καθαρές ανοησίες και για ανε-δαφικές εικασίες Το σίγουρο ήταν ότι ο απώτερος στόχος όλωναυτών ήταν να βλάψουν την υπηρεσία Είχαν λάβει microέτρα ταοποία έπρεπε να ληφθούν και microέσα σε microερικές εβδοmicroάδεςόταν οι φήmicroες είχαν φουντώσει για τα καλά έβαλαν την πρε-σβεία της ∆υτικής Γερmicroανίας στον κατάλογο φρουρούmicroενωνκτιρίων microε αυστηρή προτεραιότητα

Τα αποτελέσmicroατα αυτών των microέτρων ήταν σαφέστατα ∆ενείχαν προκύψει ενδείξεις ότι κάτι ύποπτο συνέβαινε και ανα-κάλεσαν την έξτρα φρούρηση κάτι που τους ήρθε κουτί microιαπου το τmicroήmicroα για τους Ρώσους εκείνη την περίοδο παρουσίασεαπρόσmicroενη και microεγάλη ανάγκη για περισσότερο προσωπικό Οιβουλευτές που συmicromicroετείχαν στη διοίκηση ήταν κι αυτοί απολύ-τως ικανοποιηmicroένοι microε την έκθεση που είχαν λάβει Η κατάλη-ψη της δυτικογερmicroανικής πρεσβείας ήταν ένα microεmicroονωmicroένο γε-γονός σχεδιασmicroένη και εκτελεσmicroένη από microια φράξια της γερ-microανικής τροmicroοκρατίας που θα microπορούσε να περιγραφεί σαν microιαοmicroάδα βίαιων τυχοδιωκτών από το Πανεπιστήmicroιο της Χαmicroδελ-βέργης σύmicroφωνα microε πληροφορίες από τους συναδέλφους τηςγερmicroανικής Αστυνοmicroίας Ασφαλείας πολλοί από τους πιο γνω-στούς συντρόφους τους ndashαπό τον δυστυχώς ιδιαίτερα ευρύ κύ-κλο των ριζοσπαστικών στοιχείωνndash είχαν διαφωνήσει έντονα microεαυτό που είχε συmicroβεί Η κατάληψη της πρεσβείας δεν είχε ωφε-λήσει τον κοινό αγώνα

Για να microπορέσει ο αγώνας να έχει επιτυχή κατάληξη απαι-τείτο καλύτερος σχεδιασmicroός και πιο οργανωmicroένες microορφές πά-λης Η σουηδική Αστυνοmicroία Ασφαλείας όλως παραδόξως είχεκαταλήξει στο ίδιο συmicroπέρασmicroα στην έκθεση που παρέδωσε στηδιοίκησή της σε λιγότερο από ένα χρόνο microετά την κατάληψηlaquoΜεταξύ άλλων και για το λόγο αυτόν ο κίνδυνος για microια νέακαι παρόmicroοια ενέργεια στη σουηδική επικράτεια που θα στρέ-φεται κατά γερmicroανικών ή σουηδικών συmicroφερόντων και θα διε-ξαχθεί από Γερmicroανούς τροmicroοκράτες πρέπει να εκτιmicroηθεί ωςελάχιστοςraquo Υπήρχαν laquoάλλοι κίνδυνοι πολύ σοβαρότεροιraquo και

36 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

ανεξαρτήτως του αν όλα αυτά ήταν αληθή ή ψευδή ο ισχυρισmicroόςπερί του αντιθέτου θα ήταν γραφειοκρατική αυτοκτονία Καιέτσι έκλεισε η έρευνα της Αστυνοmicroίας Ασφαλείας για την κα-τάληψη της πρεσβείας

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 37

Page 21: Μετάφρασηαπότασουηδικά:ΓρηγόρηςΝ.Κονδύληςwebdata.psichogios.gr/sample/9789604967377.pdf · i ¥ª µπ°¥23 𧩠¬±1975¬¦ ª °¬®¨

από microόνο του microε την κυριολεκτική ανατίναξη του τελευταίου ορό-φου της πρεσβείας στον αέρα Κανείς δε γνώριζε πώς έγινε ανκαι αυτό θα το έλυναν αργότερα κάποιοι άλλοι αλλά δεν είχεσηmicroασία πια αφού όλοι microέσα στο κτίριο είχαν διασωθεί κατα-πώς φάνηκε και εξάλλου υπήρχαν άλλα πιο σηmicroαντικά και πε-ρίπλοκα ερωτήmicroατα που έπρεπε να απαντηθούν σε τούτη τη νυ-χτιάτικη laquoηmicroερήσιαraquo διάταξη

Σε αυτή τη φάση λίγο πριν τα microεσάνυχτα είχαν microεταβεί όλοιστην αίθουσα συνεδριάσεων της κυβέρνησης και οι συζητήσειςέλαβαν σύντοmicroα νέο προσανατολισmicroό ∆ηλαδή πώς θα microπορούσαντο συντοmicroότερο δυνατόν να απαλλαγούν από τους πέντε επιζή-σαντες τροmicroοκράτες Η ιδέα και microόνο να τους έχουν αmicroπαρωmicroέ-νους σε σουηδικές φυλακές microε συνεχείς προσπάθειες απελευθέ-ρωσης microέσω νέων αεροπειρατειών απαγωγών και άλλων τέτοιωνενεργειών που αναmicroενόταν να επινοήσουν οι σύντροφοί τους ήτανακριβώς το χειρότερο που θα microπορούσαν να φανταστούν

laquo∆ιώξτε τους ∆ε χρειάζεται να το συζητάmicroεraquo είπε ένας απότους γηραιότερους υπουργούς συνοψίζοντας το θέmicroα πριν αρ-χίσουν ακόmicroη καλά καλά οι διαβουλεύσεις

Ο microόνος που έφερε αντιρρήσεις ήταν ένας από τα microέλη τηςκυβέρνησης σύmicroβουλος στο Υπουργείο ∆ικαιοσύνης ειδικόςνοmicroικός σύmicroβουλος της κυβέρνησης και ο ίδιος ο συντάκτης τηςαντιτροmicroοκρατικής νοmicroοθεσίας που θα αποτελούσε τη βάση γιατην άmicroεση απέλαση Σύmicroφωνα microε αυτόν το πρόβληmicroα δεν ήτανκαν περίπλοκο Αν σκέφτονταν να χρησιmicroοποιήσουν τον αντι-τροmicroοκρατικό νόmicroο δεν υπήρχε νοmicroική βάση για να απελάσουντους πέντε τροmicroοκράτες αλλά επειδή δεν ήταν καιρός για νο-microικές σοφιστείες η κυβέρνηση οmicroόφωνα microαζί microε τον νοmicroικόσύmicroβουλο αποφάσισε να απελάσει αmicroέσως τους πέντε microε βάσηακριβώς τον αντιτροmicroοκρατικό νόmicroο που αφορούσε στην πρά-ξη microόνο ξένους πολίτες και ως εκ τούτου δεν αποτελούσε κανθέmicroα του Υπουργείου ∆ικαιοσύνης

laquo∆εν microπορεί να κρατάει κανείς το νόmicroο υπό microάλης σε τέτοιεςπεριπτώσειςraquo είπε το microέλος του κυβερνητικού συmicroβουλίου που

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 25

ήταν υπεύθυνο για θέmicroατα ξένων πολιτών συνοψίζοντας κοmicro-ψά την απόφαση Ήταν το νεαρότερο microέλος της κυβέρνησης ήτανγυναίκα και πολύ αποφασιστική σε σχέση microε τους άρρενες συ-ναδέλφους της που είχαν τα διπλά της χρόνια

Γιrsquo αυτήν η 25η Απριλίου ηmicroέρα Παρασκευή είχε ως εκ τού-του αποβεί microια ηmicroέρα γεmicroάτη πρακτικά καθήκοντα από νωρίςτο πρωί microέχρι αργά microετά τα microεσάνυχτα Πρώτα έπρεπε να προ-σπαθήσει για την επίλυση των νοmicroικών θεmicroάτων ndashόσο πιο καλάmicroπορούσε βεβαίωςndash και microετά να τακτοποιήσει χίλιες δυο πρα-κτικές λεπτοmicroέρειες σε σχέση microε την καθαυτό απέλαση Οι Γερ-microανοί για παράδειγmicroα είχαν υποσχεθεί να στείλουν ένα αερο-πλάνο που θα microετέφερε τους συmicroπατριώτες τους αλλά εκείνοδε φάνηκε ποτέ αν και αυτό δεν έπαιζε microεγάλο ρόλο αφού ήδηαπό την αρχή και για σιγουριά είχε παρθεί η απόφαση να έχουνένα σουηδικό αεροπλάνο σε αναmicroονή για παν ενδεχόmicroενο Γε-microάτο καύσιmicroα έτοιmicroο microε ξεκούραστο και ευδιάθετο πλήρωmicroακαι νοσηλευτικό προσωπικό βρισκόταν ήδη και περίmicroενε στοαεροδρόmicroιο της Αρλάντα

Η υγεία των απελαθέντων είχε δηmicroιουργήσει προβλήmicroαταΚανείς τους δεν ήταν σε άριστη κατάσταση αλλά για τρεις απόαυτούς οι γιατροί είχαν δώσει εν πάση περιπτώσει άδεια και microετον τέταρτο τα πράγmicroατα ήταν ακόmicroη απλούστερα Έφερε τό-σο βαριά εγκαύmicroατα που αν microετακινούσες λίγο το κρεβάτι τουαπό εκεί που ήταν θα ισοδυναmicroούσε microε πραγmicroατική εκτέλεσηΓιrsquo αυτό και αναγκάστηκαν να κάνουν λίγη υποmicroονή καmicroιά βδο-microάδα microέχρι να σταθεροποιηθεί η κατάστασή του αρκετά ώστενα microπορεί να επιζήσει κατά τη microεταφορά του στη ∆υτική Γερ-microανία Το να τον στείλουν έτσι όπως ήταν και να πεθάνει στοδρόmicroο δεν ήθελαν ούτε να το σκέφτονται Κάτι τέτοια έκαναντον κόσmicroο να θέλει να εκδικηθεί Αλλά microετά από microια εβδοmicroάδαείχε δοθεί άδεια να microεταφερθεί στην πατρίδα του και microόλιςέφτασε εκεί νοσηλεύτηκε άλλη microια εβδοmicroάδα σε γερmicroανικό νο-σοκοmicroείο και microετά πέθανε

Το πέmicroπτο microέλος της οmicroάδας των τροmicroοκρατών η microόνη γυ-

26 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

ναίκα που είχε συmicromicroετάσχει στην κατάληψη της πρεσβείας ήταναυτή που αποτέλεσε το microεγάλο πρόβληmicroα διότι εκεί οι γνώmicroεςτων γιατρών διίσταντο κατά πολύ Ο πρώτος γιατρός που ρωτή-θηκε δεν έβλεπε κανένα απολύτως κώλυmicroα στην πραγmicroατοποίη-ση της απέλασής της αλλά όταν εmicroφανίστηκαν το αρmicroόδιο κυ-βερνητικό στέλεχος microια microεγάλη συνοδεία αστυνοmicroικών και τοαπαραίτητο νοσηλευτικό προσωπικό για να την παραλάβουναπό το νοσοκοmicroείο ο υπεύθυνος αρχίατρος άρχισε να προβά-λει κάποιες αντιρρήσεις Στο τέλος έπαιξε και τον άσο που κρα-τούσε στο microανίκι του και απλώς αρνήθηκε να της δώσει εξιτή-ριο Αν την έπαιρναν από εκεί θα έπρεπε να αναλάβει κάποιοςάλλος την ιατρική ευθύνη και εκτός αυτού ήθελε και microια βε-βαίωση από το κυβερνητικό στέλεχος ότι ο ίδιος είχε εναντιω-θεί στη microεταφορά της

Αν τώρα αυτό που είχε κατά νου ήταν το καλό της ασθενούςmicroάλλον ανόητα είχε πράξει διότι είχε υποτιmicroήσει προφανέστα-τα την αντίπαλό του και σε τέτοιες περιπτώσεις δεν κέρδιζε κα-νείς νίκες περιφερόmicroενος microε το νόmicroο υπό microάλης Εντελώς ανέκ-φραστο το κυβερνητικό στέλεχος έβγαλε το στιλό του και υπέ-γραψε το εξιτήριο Μετά έγραψε και microια βεβαίωση την οποίαέδωσε στον κύριο γιατρό και εν συνεχεία η ίδια και η ακολου-θία της πήραν την ασθενή και κατευθύνθηκαν στο αεροδρόmicroιοτης Αρλάντα Αmicroέσως microετά τις τρεις το απόγευmicroα ηmicroέρα Σάβ-βατο απογειώθηκε επιτέλους το κυβερνητικό αεροπλάνο microεπροορισmicroό κάποια microυστική περιοχή στη ∆υτική Γερmicroανία microε-ταφέροντας τέσσερις Γερmicroανούς τροmicroοκράτες

Αυτό που είχε συmicroβεί δεν ήταν βεβαίως καmicroιά ευχάριστηιστορία αλλά microέσα στην ατυχία της η κυβέρνηση είχε την τύχηνα έχει την οmicroόφωνη υποστήριξη της κοινής γνώmicroης Κι επιπρο-σθέτως η ευαρέσκεια για πρώτη φορά προερχόταν τόσο απότον κόσmicroο όσο και από εκείνα τα microίντια Ο microέσος Σουηδός ήτανγια να το πούmicroε καθαρά οργισmicroένος Πολύ microη σουηδικό και ταυ-τόχρονα τόσο χαρακτηριστικά γερmicroανικό να φορτώνουν τα δι-κά τους προβλήmicroατα στους φιλειρηνικούς γείτονές τους κατά τέ-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 27

τοιον τρόπο Κάτι που δυστυχώς οι Γερmicroανοί συνήθιζαν να κά-νουν εδώ και πολύ καιρό ∆ιότι microε λίγα λόγια οι Γερmicroανοί είχαντους τροmicroοκράτες που τους άξιζαν και εκτός αυτού όλοι όσοιπήγαιναν στο εξωτερικό το χειmicroώνα γνώριζαν πως οι Γερmicroανοίπάντα χώνονταν πρώτοι στις ουρές των τελεφερίκ στις πιο δη-microοφιλείς πίστες σκι της Ευρώπης και παρά το γεγονός ότι αυτέςβρίσκονταν ως επί το πλείστον στην Αυστρία ή στην Ελβετία

Στα microέσα microαζικής επικοινωνίας οι διάφοροι αρθρογράφοικαι συντάκτες και οι λεγόmicroενοι ειδικοί είχαν επιδοθεί σε έναόργιο επιθέσεων κατά των αποτυχιών και των λαθών της γερ-microανικής κυβέρνησης Η γερmicroανική κυβέρνηση δεν είχε απλώςαποφύγει να αναλάβει κάθε ευθύνη αλλά είχε κι από πάνω τοθράσος να microεταβιβάσει κυριολεκτικά τις δικές της ευθύνες στησουηδική κυβέρνηση στη σουηδική αστυνοmicroία και στον σουη-δικό λαό Εκτός αυτού οι Γερmicroανοί αποδεικνύονταν τόσο από-λυτα και ολοκληρωτικά ανίκανοι ώστε το microοναδικό λογικό συ-microπέρασmicroα που θα microπορούσε να εξαχθεί ήταν ότι η γερmicroανικήπρεσβεία θα πρέπει να άρπαξε από microόνη της φωτιά και ότι η συmicro-βολή των τροmicroοκρατών στην όλη υπόθεση θα έπρεπε να θεω-ρείται microάλλον αποτέλεσmicroα και όχι αιτία

Αν καλοσκεφτόταν κανείς τι είχε συmicroβεί ο τρόπος microε τονοποίο αντιmicroετώπισαν τα microίντια την κατάσταση ήταν σχεδόν υπερ-βολικός και microε microία microόνο εξαίρεση την οποία έβρισκες φυσικάστη microεγάλη συντηρητική πρωινή εφηmicroερίδα Στο κεντρικό τηςάρθρο ndashlaquoσε αυτό το ληmicroέρι των γενικώς ολιγόνοων και microετα-στραφέντων οπορτουνιστώνraquo όπως τους αποκαλούσε ο πρω-θυπουργός όταν ξεχείλιζε από διάθεσηndash είχε προσθέσει microιασύντοmicroη πτυχή όπου ο συντάκτης είχε το θράσος να συγκρίνειτην κατάληψη της πρεσβείας από Γερmicroανούς τροmicroοκράτες microετην ανατίναξη του γεmicroάτου απεργοσπάστες αγγλικού πλοίουlaquoΑmicroάλθειαraquo από τον Άντον Νίλσον και τους συντρόφους τουστο Μάλmicroε πριν από εξήντα επτά χρόνια

Αυτό για να το πούmicroε ήπια εξόργισε τον υπουργό Οικονο-microικών και Νέστορα της κυβέρνησης έτσι που microετά από microια

28 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

εβδοmicroάδα έχωσε τους αντίχειρες στις τιράντες του και στη διάρ-κεια ενός υπέροχου microπουρζουάδικου δείπνου που παρέθεσανοι εκπρόσωποι της αγοράς laquoέψαλε τον αναβαλλόmicroενο στον αρ-χισυντάκτη της εφηmicroερίδαςraquo Σύmicroφωνα microε παρόντες microάρτυρεςη οmicroιλία του υπήρξε άκρως απολαυστική και ndashαν σκεφτεί κα-νείς το περιορισmicroένο κοινωνικοπολιτικό κατεστηmicroένο στη microικρήχώρα που λέγεται Σουηδίαndash άκρως λογική κατόπιν όσων είχανσυmicroβεί Αλλά πέρα από αυτά δεν έγινε ουσιαστικά τίποτα ∆ιό-τι το όλο πράγmicroα ήταν πολύ microη σουηδικό για να εξελιχθεί σε κά-τι περισσότερο

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 29

III

Ηαστυνοmicroική έρευνα που ακολούθησε δεν ήταν κακήΠανάθλια ήταν Αν microάλιστα λάβαινες υπόψη σου ότιεπρόκειτο για ένα από τα σοβαρότερα εγκλήmicroατα στην

ιστορία της χώρας microετά τον πόλεmicroο δε θα microπορούσες να κατα-λάβεις εύκολα πώς εξελίχθηκε έτσι Μία από τις εξηγήσεις πουδόθηκαν και συζητήθηκαν σε επίπεδο ανώτατης αστυνοmicroικήςηγεσίας ndashmicroεταξύ άλλων σε εmicroπιστευτικές συνοmicroιλίες του αρχη-γού της σουηδικής αστυνοmicroίας microε τους στενότερους και ηλικια-κά νεότερους συνεργάτες τουndash ήταν ότι η κυβέρνηση κατά κά-ποιον microυστηριώδη τρόπο έδειχνε πραγmicroατικά αδιάφορη να συ-ζητήσει το θέmicroα και ότι αυτή η στάση είχε microεταδοθεί και στηναστυνοmicroία ∆ιότι ήταν ένα έγκληmicroα καθαρά πολιτικό και είχεςταυτόχρονα microια κυβέρνηση που εντελώς απροκάλυπτα παρα-microέριζε την όλη υπόθεση από το δικό της τραπέζι συζητήσεων ndashοπότε τι να σου κάνει κι η αστυνοmicroία

Ο αρχηγός του τmicroήmicroατος Αντιmicroετώπισης Εγκληmicroάτων Βίαςτης αστυνοmicroίας της Στοκχόλmicroης δεν ήταν άνθρωπος που ασχο-λούνταν microε πολιτικές θεωρητικολογίες Αυτά microπορούσαν να τακάνουν άλλοι και η στάση που κρατούσε η κυβέρνηση στο έναή στο άλλο θέmicroα τον άφηνε παγερά αδιάφορο Ούτε που τουςψήφιζε εξάλλου Αντιθέτως ήταν πυρ και microανία που είχαν χώ-σει την ουρά τους στην έρευνά του και είχαν στείλει στο σπίτιτους τους δράστες Πώς δηλαδή να διεξήγε έρευνα εγκλήmicroατοςαν δεν είχε τη δυνατότητα να ανακρίνει τους υπόπτους

Ο ίδιος είχε πραγmicroατικά διακαή επιθυmicroία να microιλήσει microε τουςδράστες Με την ησυχία του microε τη σειρά και όσες φορές χρεια-ζόταν για να microπουν όλα τα κοmicromicroάτια του παζλ στη θέση τουςΑυτό το είχε καταφέρει αναρίθmicroητες φορές παλιότερα και ήτανπεπεισmicroένος ότι θα είχε κάνει το ίδιο και αυτή τη φορά και δί-χως καν τη βοήθεια διερmicroηνέα ∆ιότι σε αντίθεση microε τους συ-

ναδέλφους του είχε όντως πάρει πτυχίο από το σχολαρχείο Βιτ-φέλντσκα στο Γκέτεmicroποργκ και τα γερmicroανικά που είχε microάθειστο σχολείο λειτουργούσαν ακόmicroη άψογα Αυτό που είχε κατα-φέρει να κάνει η κυβέρνηση από ερευνητικής απόψεως ήτανκαθαρό σαmicroποτάζ Και το χειρότερο ήταν πως οι κυβερνητικοίέδειχναν να microην έχουν καταλάβει τι έκαναν

Τώρα ο αρχηγός και οι συνάδελφοί του αρκέστηκαν να διε-ξαγάγουν microια τεχνική έρευνα σε συνθήκες που microόνο ιδανικές δενήταν Ήδη microετά την έκρηξη ο τόπος του εγκλήmicroατος έmicroοιαζε σαννα είχε περάσει τυφώνας Σύmicroφωνα microε όσα είχαν πει οι τροmicroο-κράτες από τηλεφώνου όταν καλούσαν για να θέσουν τους εκ-βιαστικούς όρους τους στην κυβέρνηση είχαν τοποθετήσει δεκα-πέντε κιλά ΤΝΤ στο κτίριο και δεν υπήρχε απολύτως τίποτα στοντόπο του εγκλήmicroατος που να διέψευδε τον παραπάνω ισχυρισmicroό

Η παρέmicroβαση της πυροσβεστικής όσο αναπόφευκτη κι ανήταν δεν είχε κάνει καλύτερα τα πράγmicroατα οι τόνοι νερού πουείχαν πέσει στα ερείπια δεν microπορούσαν να προmicroηνύουν τίποτακαλό Αλλά αυτό που είχε εξοργίσει τον αρχηγό και τους συνα-δέλφους του ήταν όλοι οι κατά το microάλλον ή ήττον άσχετοι άν-θρωποι που έτρεχαν πέρα δώθε στον τόπο του εγκλήmicroατος ΟιΓερmicroανοί συνάδελφοι για παράδειγmicroα ανήκαν σε αυτό τονόχλο των περιπλανώmicroενων έστω κι αν ο ίδιος κατανοούσε απο-λύτως το ενδιαφέρον τους Αν ήθελε να είναι κανείς τυπικός οσυγκεκριmicroένος τόπος εγκλήmicroατος ήταν όντως γερmicroανικό έδα-φος οπότε δεν είχε καmicroία πιθανότητα να τους ζητήσει να φύ-γουν από εκεί

Το ίδιο συνέβαινε και microε τους laquoάκαπνουςraquo από την Ασφά-λεια και microε την άκρως ενοχλητική παλιοσυνήθεια που είχαν ναστέκονται πάνω από τους πραγmicroατικούς αστυνοmicroικούς όταν οιδεύτεροι προσπαθούσαν να κάνουν τη δουλειά τους Και σαννα microην ήταν αρκετό αυτό είχαν το θράσος να του προτείνουν να

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 31

Το ΤΝΤ (τρινιτροτολουόλη) είναι ένα από τα συχνότερα χρησιmicroο-ποιούmicroενα εκρηκτικά (ΣτΜ)

χρησιmicroοποιήσει τους δικούς τους τεχνικούς αλλά τότε τους απέ-πεmicroψε σκαιότατα διότι αν άρχιζε να δουλεύει έτσι δε θα προ-λάβαινε να κάνει ούτε το ένα ούτε το άλλο και δεν είχε διόλουσκοπό να σπαταλάει το χρόνο του κατουρώντας δεξιά αριστε-ρά σαν τα σκυλιά που ορίζουν τα laquoχωράφιαraquo τους Αυτό το άφη-νε σε άλλους και αν δεν εmicroπιστεύονταν τον ίδιο και τους άντρεςτου ας αναλάmicroβαναν όλη τη δουλειά οι ίδιοι

Αλλά τα πράγmicroατα δεν είχαν πάει καλά και όταν ο αστυνο-microικός διευθυντής microετά από microια βδοmicroάδα ndashσχεδόν την ίδια microέραπου κατήργησαν τον εξωτερικό αποκλεισmicroό της περιοχήςndash τουανακοίνωσε ότι οι περαιτέρω έρευνες θα γίνονταν από την Αστυ-νοmicroία Ασφαλείας κι ο αρχηγός ένιωσε σχεδόν ανακούφιση

Πάντως ο ίδιος και οι συνάδελφοί του κατάφεραν να κατα-νοήσουν αρκετά τον τρόπο microε τον οποίο πρέπει να είχε γίνει ηέκρηξη ∆εν υπήρχε τίποτα που να καταδεικνύει ότι οι τροmicroο-κράτες είχαν ανατινάξει συνειδητά το κτίριο στον αέρα Αντι-θέτως τα περισσότερα στοιχεία έδειχναν προς την κατεύθυνσηενός συνδυασmicroού ατυχήmicroατος γκάφας και άγνοιας και αυτόςπου microάλλον ήταν υπαίτιος ήταν ο ίδιος ο laquoειδικός ανατινάξεωνraquoτων τροmicroοκρατών ο οποίος όπως όλα τα παιδάκια έβαλε ταδάχτυλά του σε λάθος microέρος Σίγουρα δε θα τα είχε καταφέρεινα περάσει microια συνήθη σουηδική εξέταση στις ανατινάξεις Αυ-τό απεδείχθη microε την απαιτούmicroενη σαφήνεια από τις καλωδιώ-σεις και τις συνδέσεις που βγήκαν σώες από την έκρηξη έστωκι αν οι απογευmicroατινές εφηmicroερίδες εγκωmicroίασαν τις γνώσεις τουΓερmicroανού στον τοmicroέα αυτόν

Αλλά δεν έγινε τίποτα περισσότερο από αυτά και όσοναφορούσε τον ίδιο τον αρχηγό του ήταν αδιάφορο Το ποιαήταν πραγmicroατικά τα πορίσmicroατα της Ασφάλειας και τι είχε κα-ταφέρει microε την έρευνα που ανέλαβε από την αστυνοmicroία παρέ-microεινε καθώς ειπώθηκε ασαφές Εν πάση περιπτώσει δεν έκα-ναν κάτι που να οδήγησε σε νοmicroικά microέτρα ή σε microηνύσεις αλλάόπως πάντα λειτούργησαν laquoεν κρυπτώ και παραβύστωraquo και αντον ρωτούσε κανείς περί αυτού microπορούσε σίγουρα να πει ότι

32 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

όπως και τόσες φορές παλιότερα δεν είχαν καταφέρει καιπολλά Αν και δε χρειαζόταν να είναι κανείς αστυνοmicroικός γιανα υπολογίσει ότι πρέπει να υπήρχαν περισσότεροι εmicroπλεκό-microενοι από τους έξι τροmicroοκράτες που είχαν καταλάβει το κτίριοτης πρεσβείας

Ποιος ή ποιοι άραγε θα microπορούσαν ειδάλλως να είχαν αφή-σει το microήνυmicroα το οποίο στη microία το microεσηmicroέρι την Πέmicroπτη 24Απριλίου είχε καταλήξει στα κουτιά αλληλογραφίας τριών δια-φορετικών πρακτορείων ειδήσεων που φιλοξενούνταν στα γρα-φεία του ΤΤ στον πρώτο ουρανοξύστη της Χέτοργετ τρία χιλιό-microετρα και πάνω από πέντε λεπτά microε αmicroάξι από τη δυτικογερmicroα-νική πρεσβεία πέρα στο Γιουργκόρντεν Οι έξι microέσα στο κτίριοndashοι laquokommando holger meinsraquo όπως αυτοαποκαλούνταν microεόλα τα γράmicromicroατα πεζά στο όνοmicroαndash δε θα microπορούσαν να το εί-χαν κάνει

Ο αρχηγός του Βίας είχε κάνει πολλές σκέψεις για το τι θαmicroπορούσε να είχε συmicroβεί πριν microπουν εκείνοι οι έξι στην πρε-σβεία Κάπου θα πρέπει να έmicroεναν θα είχαν κάνει αναγνώρισητης περιοχής θα πρέπει να είχαν παρακολουθήσει τους υπαλ-λήλους της πρεσβείας και τις συνήθειές τους να είχαν ερευνή-σει κατάλληλους τρόπους να microεταβούν στην πρεσβεία και ναφύγουν από εκεί αν κάτι πήγαινε στραβά Θα πρέπει να είχανστέγη ένα κρεβάτι να κοιmicroηθούν τραπέζι καρέκλες και microα-χαιροπίρουνα οχήmicroατα για microεταφορά φαγητό και ποτό και όλατα άλλα πρακτικά είδη όπως όπλα εκρηκτικά και πλαστά έγ-γραφα Για όλες αυτές τις προετοιmicroασίες θα είχαν χρειαστεί σί-γουρα κάνα microήνα

Με άλλα λόγια κάποιος θα πρέπει να τους είχε βοηθήσειΠιθανότατα όχι microόνο ένα αλλά περισσότερα άτοmicroα Πιθανότα-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 33

Η οmicroάδα είχε πάρει αυτό το όνοmicroα στη microνήmicroη του Χόλγκερ Μάινςσηmicroαντικού στελέχους της RAF (της Φράξιας Κόκκινος Στρατός ή Μπάα-ντερ-Μάινχοφ) που πέθανε microετά από απεργία πείνας στις φυλακές τουΣτάmicroχαmicromicro στις 9 Νοεmicroβρίου 1974 (ΣτΜ)

τα άτοmicroα που είχαν σχέση microε τη Σουηδία και τη Στοκχόλmicroη Άτο-microα που microιλούσαν σουηδικά που γνώριζαν την περιοχή το περι-βάλλον στο οποίο κινούνταν τα ντόπια ήθη την καθηmicroερινότη-τα και πράγmicroατα αυτονόητα όπως αγορά εισιτηρίων στο microετρόή αγορά microεγάλων ποσοτήτων τροφίmicroων δίχως να κινήσουν τηνπεριέργεια Άτοmicroα συνηθισmicroένα ανώνυmicroα microε λευκό ποινικόmicroητρώο στην ηλικία των τροmicroοκρατών περίπου που έmicroοιαζανπίστευαν και σκέφτονταν όπως και οι τροmicroοκράτες

Ο αρχηγός του Βίας δεν ήταν ο τύπος που σκάλιζε τα πράγ-microατα χωρίς λόγο Στο επάγγελmicroά του είχε microάθει ότι η απλούστε-ρη εξήγηση ήταν η σωστή Μια οmicroάδα νεαροί φοιτητές σκέφτη-κε Ριζοσπάστες microε κίνητρα microε αυτοπειθαρχία και microε καλό microυα-λό Ίσως και να ζούσαν microαζί σε κάποια από εκείνες τις περίερ-γες κολεκτίβες για τις οποίες διάβαζε στην εφηmicroερίδα Και microάλ-λον δε χρειαζόταν και πολύ microυαλό για να καταλάβει κανείς ότιήταν Σουηδοί σκέφτηκε ο αρχηγός του τmicroήmicroατος ΑντιmicroετώπισηςΕγκληmicroάτων Βίας στην αστυνοmicroία της Στοκχόλmicroης

Όταν παρέδωσε την υπόθεση στο συνάδελφο της Ασφάλειαςπου θα αναλάmicroβανε την ευθύνη της έρευνας του είχε microιλήσεικαι για τις σκέψεις του Μερικές κουβέντες microόνο στα όρθια τιςοποίες microάλλον δεν έπρεπε να τις πει καθόλου Ο συνάδελφος δενήταν πραγmicroατικός αστυνοmicroικός αλλά ένας αστυνοmicroικός διευ-θυντής microε νοmicroικές σπουδές πίσω του από εκείνο το είδος τωνσυνηθισmicroένων εγωκεντρικών τύπων και φυσικά η αντίδρασήτου ήταν η αναmicroενόmicroενη

Είχε γνέψει microrsquo εκείνο ακριβώς το ύφος που έχουν κάτι τέτοιοιπου καταλαβαίνουν καλύτερα απrsquo όλους τους άλλους αναστέ-ναξε κουρασmicroένα και χάιδεψε microε το δείκτη του που microόλις είχεβγει από τη microανικιουρίστα τη microακριά του microύτη laquoΜας πέρασε σί-γουρα κι εmicroάς αυτή η σκέψη από το microυαλόraquo είπε ο αστυνοmicroικόςδιευθυντής microε microπλαζέ ύφος κι αυτό ήταν όλο Ο αρχηγός τουτmicroήmicroατος Βίας άρχισε σύντοmicroα να σκέφτεται όλο και λιγότεροτην υπόθεση και microόλις microετά από κάνα δυο χρόνια παρέλειπε νατην περιλαmicroβάνει και στο ρεπερτόριο των ηρωικών αστυνοmicroι-

34 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

κών ιστοριών που συνήθιζε να αφηγείται όταν συναντούσε πραγ-microατικούς συναδέλφους ∆ιότι στο ρεπερτόριο είχε πια φρεσκό-τερες και καλύτερες ιστορίες

Η Αστυνοmicroία Ασφαλείας εδώ που τα λέmicroε είχε αρκετά στοι-χεία για να δουλέψει microε την υπόθεση Οι προειδοποιήσεις ότιΓερmicroανοί τροmicroοκράτες σχεδίαζαν να κάνουν κάτι σε σουηδικόέδαφος είχαν πυκνώσει ένα χρόνο πριν από την κατάληψη τηςπρεσβείας Είχαν και microικρά και microεγάλα στοιχεία ακριβώς όπωςγίνεται συνήθως ανώνυmicroες πληροφορίες εmicroπιστευτικές πλη-ροφορίες από διάφορους πληροφοριοδότες και ακόmicroη microια έκ-θεση που είχε συντάξει ένας από τους δικούς της microυστικούς πρά-κτορες Αλλά όλα αυτά είχαν κάτι κοινό ∆εν υπήρχε τίποτα συ-γκεκριmicroένο και απτό και την άνοιξη φάνηκε πως όλα αυτά εί-χαν πλέον καταλαγιάσει Ο χώρος των πληροφοριοδοτών τουςείχε βουβαθεί Ούτε οι καλύτεροι από αυτούς δεν είχαν να πουντο παραmicroικρό

Μερικές πληροφορίες και παρατηρήσεις είχαν επίσης φτά-σει στην Ασφάλεια από συναδέλφους της ανοιχτής δραστηριό-τητας Επρόκειτο κυρίως για laquoύποπτα οχήmicroαταraquo και laquoύποπταάτοmicroαraquo που είχαν παρατηρηθεί κοντά και γύρω από την πρε-σβεία της ∆υτικής Γερmicroανίας κατά την περίοδο της τροmicroοκρα-τικής ενέργειας αλλά παρόλο που σπατάλησαν πολύ καιρό νατο ψάξουν δεν έδωσε τίποτα Ήταν όπως ακριβώς γινόταν microετις πληροφορίες αυτού του είδους ποτέ δεν έδιναν τίποτα Καιαυτά σε αντίθεση microε τη δική τους δραστηριότητα την οποίαέλεγχαν οι ίδιοι microε τη microορφή παρακολούθησης διείσδυσης καισυγκεκριmicroένης συγκέντρωσης στοιχείων microέσω τηλεφωνικώνυποκλοπών υποκλοπών σηmicroάτων και άλλων ηλεκτρονικών πα-ρακολουθήσεων

Οι επαναλαmicroβανόmicroενοι ισχυρισmicroοί των microίντια ότι η Αστυ-νοmicroία Ασφαλείας είχε αγνοήσει συγκεκριmicroένη εικόνα απειλήςείχαν συζητηθεί σε πολλές συναντήσεις της ηγεσίας της Ασφά-λειας όπως και στην υπεύθυνη κοινοβουλευτική ηγεσία της ενλόγω υπηρεσίας Όπως και τόσες φορές άλλοτε κατάφεραν να

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 35

αποδείξουν ότι επρόκειτο για καθαρές ανοησίες και για ανε-δαφικές εικασίες Το σίγουρο ήταν ότι ο απώτερος στόχος όλωναυτών ήταν να βλάψουν την υπηρεσία Είχαν λάβει microέτρα ταοποία έπρεπε να ληφθούν και microέσα σε microερικές εβδοmicroάδεςόταν οι φήmicroες είχαν φουντώσει για τα καλά έβαλαν την πρε-σβεία της ∆υτικής Γερmicroανίας στον κατάλογο φρουρούmicroενωνκτιρίων microε αυστηρή προτεραιότητα

Τα αποτελέσmicroατα αυτών των microέτρων ήταν σαφέστατα ∆ενείχαν προκύψει ενδείξεις ότι κάτι ύποπτο συνέβαινε και ανα-κάλεσαν την έξτρα φρούρηση κάτι που τους ήρθε κουτί microιαπου το τmicroήmicroα για τους Ρώσους εκείνη την περίοδο παρουσίασεαπρόσmicroενη και microεγάλη ανάγκη για περισσότερο προσωπικό Οιβουλευτές που συmicromicroετείχαν στη διοίκηση ήταν κι αυτοί απολύ-τως ικανοποιηmicroένοι microε την έκθεση που είχαν λάβει Η κατάλη-ψη της δυτικογερmicroανικής πρεσβείας ήταν ένα microεmicroονωmicroένο γε-γονός σχεδιασmicroένη και εκτελεσmicroένη από microια φράξια της γερ-microανικής τροmicroοκρατίας που θα microπορούσε να περιγραφεί σαν microιαοmicroάδα βίαιων τυχοδιωκτών από το Πανεπιστήmicroιο της Χαmicroδελ-βέργης σύmicroφωνα microε πληροφορίες από τους συναδέλφους τηςγερmicroανικής Αστυνοmicroίας Ασφαλείας πολλοί από τους πιο γνω-στούς συντρόφους τους ndashαπό τον δυστυχώς ιδιαίτερα ευρύ κύ-κλο των ριζοσπαστικών στοιχείωνndash είχαν διαφωνήσει έντονα microεαυτό που είχε συmicroβεί Η κατάληψη της πρεσβείας δεν είχε ωφε-λήσει τον κοινό αγώνα

Για να microπορέσει ο αγώνας να έχει επιτυχή κατάληξη απαι-τείτο καλύτερος σχεδιασmicroός και πιο οργανωmicroένες microορφές πά-λης Η σουηδική Αστυνοmicroία Ασφαλείας όλως παραδόξως είχεκαταλήξει στο ίδιο συmicroπέρασmicroα στην έκθεση που παρέδωσε στηδιοίκησή της σε λιγότερο από ένα χρόνο microετά την κατάληψηlaquoΜεταξύ άλλων και για το λόγο αυτόν ο κίνδυνος για microια νέακαι παρόmicroοια ενέργεια στη σουηδική επικράτεια που θα στρέ-φεται κατά γερmicroανικών ή σουηδικών συmicroφερόντων και θα διε-ξαχθεί από Γερmicroανούς τροmicroοκράτες πρέπει να εκτιmicroηθεί ωςελάχιστοςraquo Υπήρχαν laquoάλλοι κίνδυνοι πολύ σοβαρότεροιraquo και

36 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

ανεξαρτήτως του αν όλα αυτά ήταν αληθή ή ψευδή ο ισχυρισmicroόςπερί του αντιθέτου θα ήταν γραφειοκρατική αυτοκτονία Καιέτσι έκλεισε η έρευνα της Αστυνοmicroίας Ασφαλείας για την κα-τάληψη της πρεσβείας

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 37

Page 22: Μετάφρασηαπότασουηδικά:ΓρηγόρηςΝ.Κονδύληςwebdata.psichogios.gr/sample/9789604967377.pdf · i ¥ª µπ°¥23 𧩠¬±1975¬¦ ª °¬®¨

ήταν υπεύθυνο για θέmicroατα ξένων πολιτών συνοψίζοντας κοmicro-ψά την απόφαση Ήταν το νεαρότερο microέλος της κυβέρνησης ήτανγυναίκα και πολύ αποφασιστική σε σχέση microε τους άρρενες συ-ναδέλφους της που είχαν τα διπλά της χρόνια

Γιrsquo αυτήν η 25η Απριλίου ηmicroέρα Παρασκευή είχε ως εκ τού-του αποβεί microια ηmicroέρα γεmicroάτη πρακτικά καθήκοντα από νωρίςτο πρωί microέχρι αργά microετά τα microεσάνυχτα Πρώτα έπρεπε να προ-σπαθήσει για την επίλυση των νοmicroικών θεmicroάτων ndashόσο πιο καλάmicroπορούσε βεβαίωςndash και microετά να τακτοποιήσει χίλιες δυο πρα-κτικές λεπτοmicroέρειες σε σχέση microε την καθαυτό απέλαση Οι Γερ-microανοί για παράδειγmicroα είχαν υποσχεθεί να στείλουν ένα αερο-πλάνο που θα microετέφερε τους συmicroπατριώτες τους αλλά εκείνοδε φάνηκε ποτέ αν και αυτό δεν έπαιζε microεγάλο ρόλο αφού ήδηαπό την αρχή και για σιγουριά είχε παρθεί η απόφαση να έχουνένα σουηδικό αεροπλάνο σε αναmicroονή για παν ενδεχόmicroενο Γε-microάτο καύσιmicroα έτοιmicroο microε ξεκούραστο και ευδιάθετο πλήρωmicroακαι νοσηλευτικό προσωπικό βρισκόταν ήδη και περίmicroενε στοαεροδρόmicroιο της Αρλάντα

Η υγεία των απελαθέντων είχε δηmicroιουργήσει προβλήmicroαταΚανείς τους δεν ήταν σε άριστη κατάσταση αλλά για τρεις απόαυτούς οι γιατροί είχαν δώσει εν πάση περιπτώσει άδεια και microετον τέταρτο τα πράγmicroατα ήταν ακόmicroη απλούστερα Έφερε τό-σο βαριά εγκαύmicroατα που αν microετακινούσες λίγο το κρεβάτι τουαπό εκεί που ήταν θα ισοδυναmicroούσε microε πραγmicroατική εκτέλεσηΓιrsquo αυτό και αναγκάστηκαν να κάνουν λίγη υποmicroονή καmicroιά βδο-microάδα microέχρι να σταθεροποιηθεί η κατάστασή του αρκετά ώστενα microπορεί να επιζήσει κατά τη microεταφορά του στη ∆υτική Γερ-microανία Το να τον στείλουν έτσι όπως ήταν και να πεθάνει στοδρόmicroο δεν ήθελαν ούτε να το σκέφτονται Κάτι τέτοια έκαναντον κόσmicroο να θέλει να εκδικηθεί Αλλά microετά από microια εβδοmicroάδαείχε δοθεί άδεια να microεταφερθεί στην πατρίδα του και microόλιςέφτασε εκεί νοσηλεύτηκε άλλη microια εβδοmicroάδα σε γερmicroανικό νο-σοκοmicroείο και microετά πέθανε

Το πέmicroπτο microέλος της οmicroάδας των τροmicroοκρατών η microόνη γυ-

26 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

ναίκα που είχε συmicromicroετάσχει στην κατάληψη της πρεσβείας ήταναυτή που αποτέλεσε το microεγάλο πρόβληmicroα διότι εκεί οι γνώmicroεςτων γιατρών διίσταντο κατά πολύ Ο πρώτος γιατρός που ρωτή-θηκε δεν έβλεπε κανένα απολύτως κώλυmicroα στην πραγmicroατοποίη-ση της απέλασής της αλλά όταν εmicroφανίστηκαν το αρmicroόδιο κυ-βερνητικό στέλεχος microια microεγάλη συνοδεία αστυνοmicroικών και τοαπαραίτητο νοσηλευτικό προσωπικό για να την παραλάβουναπό το νοσοκοmicroείο ο υπεύθυνος αρχίατρος άρχισε να προβά-λει κάποιες αντιρρήσεις Στο τέλος έπαιξε και τον άσο που κρα-τούσε στο microανίκι του και απλώς αρνήθηκε να της δώσει εξιτή-ριο Αν την έπαιρναν από εκεί θα έπρεπε να αναλάβει κάποιοςάλλος την ιατρική ευθύνη και εκτός αυτού ήθελε και microια βε-βαίωση από το κυβερνητικό στέλεχος ότι ο ίδιος είχε εναντιω-θεί στη microεταφορά της

Αν τώρα αυτό που είχε κατά νου ήταν το καλό της ασθενούςmicroάλλον ανόητα είχε πράξει διότι είχε υποτιmicroήσει προφανέστα-τα την αντίπαλό του και σε τέτοιες περιπτώσεις δεν κέρδιζε κα-νείς νίκες περιφερόmicroενος microε το νόmicroο υπό microάλης Εντελώς ανέκ-φραστο το κυβερνητικό στέλεχος έβγαλε το στιλό του και υπέ-γραψε το εξιτήριο Μετά έγραψε και microια βεβαίωση την οποίαέδωσε στον κύριο γιατρό και εν συνεχεία η ίδια και η ακολου-θία της πήραν την ασθενή και κατευθύνθηκαν στο αεροδρόmicroιοτης Αρλάντα Αmicroέσως microετά τις τρεις το απόγευmicroα ηmicroέρα Σάβ-βατο απογειώθηκε επιτέλους το κυβερνητικό αεροπλάνο microεπροορισmicroό κάποια microυστική περιοχή στη ∆υτική Γερmicroανία microε-ταφέροντας τέσσερις Γερmicroανούς τροmicroοκράτες

Αυτό που είχε συmicroβεί δεν ήταν βεβαίως καmicroιά ευχάριστηιστορία αλλά microέσα στην ατυχία της η κυβέρνηση είχε την τύχηνα έχει την οmicroόφωνη υποστήριξη της κοινής γνώmicroης Κι επιπρο-σθέτως η ευαρέσκεια για πρώτη φορά προερχόταν τόσο απότον κόσmicroο όσο και από εκείνα τα microίντια Ο microέσος Σουηδός ήτανγια να το πούmicroε καθαρά οργισmicroένος Πολύ microη σουηδικό και ταυ-τόχρονα τόσο χαρακτηριστικά γερmicroανικό να φορτώνουν τα δι-κά τους προβλήmicroατα στους φιλειρηνικούς γείτονές τους κατά τέ-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 27

τοιον τρόπο Κάτι που δυστυχώς οι Γερmicroανοί συνήθιζαν να κά-νουν εδώ και πολύ καιρό ∆ιότι microε λίγα λόγια οι Γερmicroανοί είχαντους τροmicroοκράτες που τους άξιζαν και εκτός αυτού όλοι όσοιπήγαιναν στο εξωτερικό το χειmicroώνα γνώριζαν πως οι Γερmicroανοίπάντα χώνονταν πρώτοι στις ουρές των τελεφερίκ στις πιο δη-microοφιλείς πίστες σκι της Ευρώπης και παρά το γεγονός ότι αυτέςβρίσκονταν ως επί το πλείστον στην Αυστρία ή στην Ελβετία

Στα microέσα microαζικής επικοινωνίας οι διάφοροι αρθρογράφοικαι συντάκτες και οι λεγόmicroενοι ειδικοί είχαν επιδοθεί σε έναόργιο επιθέσεων κατά των αποτυχιών και των λαθών της γερ-microανικής κυβέρνησης Η γερmicroανική κυβέρνηση δεν είχε απλώςαποφύγει να αναλάβει κάθε ευθύνη αλλά είχε κι από πάνω τοθράσος να microεταβιβάσει κυριολεκτικά τις δικές της ευθύνες στησουηδική κυβέρνηση στη σουηδική αστυνοmicroία και στον σουη-δικό λαό Εκτός αυτού οι Γερmicroανοί αποδεικνύονταν τόσο από-λυτα και ολοκληρωτικά ανίκανοι ώστε το microοναδικό λογικό συ-microπέρασmicroα που θα microπορούσε να εξαχθεί ήταν ότι η γερmicroανικήπρεσβεία θα πρέπει να άρπαξε από microόνη της φωτιά και ότι η συmicro-βολή των τροmicroοκρατών στην όλη υπόθεση θα έπρεπε να θεω-ρείται microάλλον αποτέλεσmicroα και όχι αιτία

Αν καλοσκεφτόταν κανείς τι είχε συmicroβεί ο τρόπος microε τονοποίο αντιmicroετώπισαν τα microίντια την κατάσταση ήταν σχεδόν υπερ-βολικός και microε microία microόνο εξαίρεση την οποία έβρισκες φυσικάστη microεγάλη συντηρητική πρωινή εφηmicroερίδα Στο κεντρικό τηςάρθρο ndashlaquoσε αυτό το ληmicroέρι των γενικώς ολιγόνοων και microετα-στραφέντων οπορτουνιστώνraquo όπως τους αποκαλούσε ο πρω-θυπουργός όταν ξεχείλιζε από διάθεσηndash είχε προσθέσει microιασύντοmicroη πτυχή όπου ο συντάκτης είχε το θράσος να συγκρίνειτην κατάληψη της πρεσβείας από Γερmicroανούς τροmicroοκράτες microετην ανατίναξη του γεmicroάτου απεργοσπάστες αγγλικού πλοίουlaquoΑmicroάλθειαraquo από τον Άντον Νίλσον και τους συντρόφους τουστο Μάλmicroε πριν από εξήντα επτά χρόνια

Αυτό για να το πούmicroε ήπια εξόργισε τον υπουργό Οικονο-microικών και Νέστορα της κυβέρνησης έτσι που microετά από microια

28 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

εβδοmicroάδα έχωσε τους αντίχειρες στις τιράντες του και στη διάρ-κεια ενός υπέροχου microπουρζουάδικου δείπνου που παρέθεσανοι εκπρόσωποι της αγοράς laquoέψαλε τον αναβαλλόmicroενο στον αρ-χισυντάκτη της εφηmicroερίδαςraquo Σύmicroφωνα microε παρόντες microάρτυρεςη οmicroιλία του υπήρξε άκρως απολαυστική και ndashαν σκεφτεί κα-νείς το περιορισmicroένο κοινωνικοπολιτικό κατεστηmicroένο στη microικρήχώρα που λέγεται Σουηδίαndash άκρως λογική κατόπιν όσων είχανσυmicroβεί Αλλά πέρα από αυτά δεν έγινε ουσιαστικά τίποτα ∆ιό-τι το όλο πράγmicroα ήταν πολύ microη σουηδικό για να εξελιχθεί σε κά-τι περισσότερο

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 29

III

Ηαστυνοmicroική έρευνα που ακολούθησε δεν ήταν κακήΠανάθλια ήταν Αν microάλιστα λάβαινες υπόψη σου ότιεπρόκειτο για ένα από τα σοβαρότερα εγκλήmicroατα στην

ιστορία της χώρας microετά τον πόλεmicroο δε θα microπορούσες να κατα-λάβεις εύκολα πώς εξελίχθηκε έτσι Μία από τις εξηγήσεις πουδόθηκαν και συζητήθηκαν σε επίπεδο ανώτατης αστυνοmicroικήςηγεσίας ndashmicroεταξύ άλλων σε εmicroπιστευτικές συνοmicroιλίες του αρχη-γού της σουηδικής αστυνοmicroίας microε τους στενότερους και ηλικια-κά νεότερους συνεργάτες τουndash ήταν ότι η κυβέρνηση κατά κά-ποιον microυστηριώδη τρόπο έδειχνε πραγmicroατικά αδιάφορη να συ-ζητήσει το θέmicroα και ότι αυτή η στάση είχε microεταδοθεί και στηναστυνοmicroία ∆ιότι ήταν ένα έγκληmicroα καθαρά πολιτικό και είχεςταυτόχρονα microια κυβέρνηση που εντελώς απροκάλυπτα παρα-microέριζε την όλη υπόθεση από το δικό της τραπέζι συζητήσεων ndashοπότε τι να σου κάνει κι η αστυνοmicroία

Ο αρχηγός του τmicroήmicroατος Αντιmicroετώπισης Εγκληmicroάτων Βίαςτης αστυνοmicroίας της Στοκχόλmicroης δεν ήταν άνθρωπος που ασχο-λούνταν microε πολιτικές θεωρητικολογίες Αυτά microπορούσαν να τακάνουν άλλοι και η στάση που κρατούσε η κυβέρνηση στο έναή στο άλλο θέmicroα τον άφηνε παγερά αδιάφορο Ούτε που τουςψήφιζε εξάλλου Αντιθέτως ήταν πυρ και microανία που είχαν χώ-σει την ουρά τους στην έρευνά του και είχαν στείλει στο σπίτιτους τους δράστες Πώς δηλαδή να διεξήγε έρευνα εγκλήmicroατοςαν δεν είχε τη δυνατότητα να ανακρίνει τους υπόπτους

Ο ίδιος είχε πραγmicroατικά διακαή επιθυmicroία να microιλήσει microε τουςδράστες Με την ησυχία του microε τη σειρά και όσες φορές χρεια-ζόταν για να microπουν όλα τα κοmicromicroάτια του παζλ στη θέση τουςΑυτό το είχε καταφέρει αναρίθmicroητες φορές παλιότερα και ήτανπεπεισmicroένος ότι θα είχε κάνει το ίδιο και αυτή τη φορά και δί-χως καν τη βοήθεια διερmicroηνέα ∆ιότι σε αντίθεση microε τους συ-

ναδέλφους του είχε όντως πάρει πτυχίο από το σχολαρχείο Βιτ-φέλντσκα στο Γκέτεmicroποργκ και τα γερmicroανικά που είχε microάθειστο σχολείο λειτουργούσαν ακόmicroη άψογα Αυτό που είχε κατα-φέρει να κάνει η κυβέρνηση από ερευνητικής απόψεως ήτανκαθαρό σαmicroποτάζ Και το χειρότερο ήταν πως οι κυβερνητικοίέδειχναν να microην έχουν καταλάβει τι έκαναν

Τώρα ο αρχηγός και οι συνάδελφοί του αρκέστηκαν να διε-ξαγάγουν microια τεχνική έρευνα σε συνθήκες που microόνο ιδανικές δενήταν Ήδη microετά την έκρηξη ο τόπος του εγκλήmicroατος έmicroοιαζε σαννα είχε περάσει τυφώνας Σύmicroφωνα microε όσα είχαν πει οι τροmicroο-κράτες από τηλεφώνου όταν καλούσαν για να θέσουν τους εκ-βιαστικούς όρους τους στην κυβέρνηση είχαν τοποθετήσει δεκα-πέντε κιλά ΤΝΤ στο κτίριο και δεν υπήρχε απολύτως τίποτα στοντόπο του εγκλήmicroατος που να διέψευδε τον παραπάνω ισχυρισmicroό

Η παρέmicroβαση της πυροσβεστικής όσο αναπόφευκτη κι ανήταν δεν είχε κάνει καλύτερα τα πράγmicroατα οι τόνοι νερού πουείχαν πέσει στα ερείπια δεν microπορούσαν να προmicroηνύουν τίποτακαλό Αλλά αυτό που είχε εξοργίσει τον αρχηγό και τους συνα-δέλφους του ήταν όλοι οι κατά το microάλλον ή ήττον άσχετοι άν-θρωποι που έτρεχαν πέρα δώθε στον τόπο του εγκλήmicroατος ΟιΓερmicroανοί συνάδελφοι για παράδειγmicroα ανήκαν σε αυτό τονόχλο των περιπλανώmicroενων έστω κι αν ο ίδιος κατανοούσε απο-λύτως το ενδιαφέρον τους Αν ήθελε να είναι κανείς τυπικός οσυγκεκριmicroένος τόπος εγκλήmicroατος ήταν όντως γερmicroανικό έδα-φος οπότε δεν είχε καmicroία πιθανότητα να τους ζητήσει να φύ-γουν από εκεί

Το ίδιο συνέβαινε και microε τους laquoάκαπνουςraquo από την Ασφά-λεια και microε την άκρως ενοχλητική παλιοσυνήθεια που είχαν ναστέκονται πάνω από τους πραγmicroατικούς αστυνοmicroικούς όταν οιδεύτεροι προσπαθούσαν να κάνουν τη δουλειά τους Και σαννα microην ήταν αρκετό αυτό είχαν το θράσος να του προτείνουν να

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 31

Το ΤΝΤ (τρινιτροτολουόλη) είναι ένα από τα συχνότερα χρησιmicroο-ποιούmicroενα εκρηκτικά (ΣτΜ)

χρησιmicroοποιήσει τους δικούς τους τεχνικούς αλλά τότε τους απέ-πεmicroψε σκαιότατα διότι αν άρχιζε να δουλεύει έτσι δε θα προ-λάβαινε να κάνει ούτε το ένα ούτε το άλλο και δεν είχε διόλουσκοπό να σπαταλάει το χρόνο του κατουρώντας δεξιά αριστε-ρά σαν τα σκυλιά που ορίζουν τα laquoχωράφιαraquo τους Αυτό το άφη-νε σε άλλους και αν δεν εmicroπιστεύονταν τον ίδιο και τους άντρεςτου ας αναλάmicroβαναν όλη τη δουλειά οι ίδιοι

Αλλά τα πράγmicroατα δεν είχαν πάει καλά και όταν ο αστυνο-microικός διευθυντής microετά από microια βδοmicroάδα ndashσχεδόν την ίδια microέραπου κατήργησαν τον εξωτερικό αποκλεισmicroό της περιοχήςndash τουανακοίνωσε ότι οι περαιτέρω έρευνες θα γίνονταν από την Αστυ-νοmicroία Ασφαλείας κι ο αρχηγός ένιωσε σχεδόν ανακούφιση

Πάντως ο ίδιος και οι συνάδελφοί του κατάφεραν να κατα-νοήσουν αρκετά τον τρόπο microε τον οποίο πρέπει να είχε γίνει ηέκρηξη ∆εν υπήρχε τίποτα που να καταδεικνύει ότι οι τροmicroο-κράτες είχαν ανατινάξει συνειδητά το κτίριο στον αέρα Αντι-θέτως τα περισσότερα στοιχεία έδειχναν προς την κατεύθυνσηενός συνδυασmicroού ατυχήmicroατος γκάφας και άγνοιας και αυτόςπου microάλλον ήταν υπαίτιος ήταν ο ίδιος ο laquoειδικός ανατινάξεωνraquoτων τροmicroοκρατών ο οποίος όπως όλα τα παιδάκια έβαλε ταδάχτυλά του σε λάθος microέρος Σίγουρα δε θα τα είχε καταφέρεινα περάσει microια συνήθη σουηδική εξέταση στις ανατινάξεις Αυ-τό απεδείχθη microε την απαιτούmicroενη σαφήνεια από τις καλωδιώ-σεις και τις συνδέσεις που βγήκαν σώες από την έκρηξη έστωκι αν οι απογευmicroατινές εφηmicroερίδες εγκωmicroίασαν τις γνώσεις τουΓερmicroανού στον τοmicroέα αυτόν

Αλλά δεν έγινε τίποτα περισσότερο από αυτά και όσοναφορούσε τον ίδιο τον αρχηγό του ήταν αδιάφορο Το ποιαήταν πραγmicroατικά τα πορίσmicroατα της Ασφάλειας και τι είχε κα-ταφέρει microε την έρευνα που ανέλαβε από την αστυνοmicroία παρέ-microεινε καθώς ειπώθηκε ασαφές Εν πάση περιπτώσει δεν έκα-ναν κάτι που να οδήγησε σε νοmicroικά microέτρα ή σε microηνύσεις αλλάόπως πάντα λειτούργησαν laquoεν κρυπτώ και παραβύστωraquo και αντον ρωτούσε κανείς περί αυτού microπορούσε σίγουρα να πει ότι

32 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

όπως και τόσες φορές παλιότερα δεν είχαν καταφέρει καιπολλά Αν και δε χρειαζόταν να είναι κανείς αστυνοmicroικός γιανα υπολογίσει ότι πρέπει να υπήρχαν περισσότεροι εmicroπλεκό-microενοι από τους έξι τροmicroοκράτες που είχαν καταλάβει το κτίριοτης πρεσβείας

Ποιος ή ποιοι άραγε θα microπορούσαν ειδάλλως να είχαν αφή-σει το microήνυmicroα το οποίο στη microία το microεσηmicroέρι την Πέmicroπτη 24Απριλίου είχε καταλήξει στα κουτιά αλληλογραφίας τριών δια-φορετικών πρακτορείων ειδήσεων που φιλοξενούνταν στα γρα-φεία του ΤΤ στον πρώτο ουρανοξύστη της Χέτοργετ τρία χιλιό-microετρα και πάνω από πέντε λεπτά microε αmicroάξι από τη δυτικογερmicroα-νική πρεσβεία πέρα στο Γιουργκόρντεν Οι έξι microέσα στο κτίριοndashοι laquokommando holger meinsraquo όπως αυτοαποκαλούνταν microεόλα τα γράmicromicroατα πεζά στο όνοmicroαndash δε θα microπορούσαν να το εί-χαν κάνει

Ο αρχηγός του Βίας είχε κάνει πολλές σκέψεις για το τι θαmicroπορούσε να είχε συmicroβεί πριν microπουν εκείνοι οι έξι στην πρε-σβεία Κάπου θα πρέπει να έmicroεναν θα είχαν κάνει αναγνώρισητης περιοχής θα πρέπει να είχαν παρακολουθήσει τους υπαλ-λήλους της πρεσβείας και τις συνήθειές τους να είχαν ερευνή-σει κατάλληλους τρόπους να microεταβούν στην πρεσβεία και ναφύγουν από εκεί αν κάτι πήγαινε στραβά Θα πρέπει να είχανστέγη ένα κρεβάτι να κοιmicroηθούν τραπέζι καρέκλες και microα-χαιροπίρουνα οχήmicroατα για microεταφορά φαγητό και ποτό και όλατα άλλα πρακτικά είδη όπως όπλα εκρηκτικά και πλαστά έγ-γραφα Για όλες αυτές τις προετοιmicroασίες θα είχαν χρειαστεί σί-γουρα κάνα microήνα

Με άλλα λόγια κάποιος θα πρέπει να τους είχε βοηθήσειΠιθανότατα όχι microόνο ένα αλλά περισσότερα άτοmicroα Πιθανότα-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 33

Η οmicroάδα είχε πάρει αυτό το όνοmicroα στη microνήmicroη του Χόλγκερ Μάινςσηmicroαντικού στελέχους της RAF (της Φράξιας Κόκκινος Στρατός ή Μπάα-ντερ-Μάινχοφ) που πέθανε microετά από απεργία πείνας στις φυλακές τουΣτάmicroχαmicromicro στις 9 Νοεmicroβρίου 1974 (ΣτΜ)

τα άτοmicroα που είχαν σχέση microε τη Σουηδία και τη Στοκχόλmicroη Άτο-microα που microιλούσαν σουηδικά που γνώριζαν την περιοχή το περι-βάλλον στο οποίο κινούνταν τα ντόπια ήθη την καθηmicroερινότη-τα και πράγmicroατα αυτονόητα όπως αγορά εισιτηρίων στο microετρόή αγορά microεγάλων ποσοτήτων τροφίmicroων δίχως να κινήσουν τηνπεριέργεια Άτοmicroα συνηθισmicroένα ανώνυmicroα microε λευκό ποινικόmicroητρώο στην ηλικία των τροmicroοκρατών περίπου που έmicroοιαζανπίστευαν και σκέφτονταν όπως και οι τροmicroοκράτες

Ο αρχηγός του Βίας δεν ήταν ο τύπος που σκάλιζε τα πράγ-microατα χωρίς λόγο Στο επάγγελmicroά του είχε microάθει ότι η απλούστε-ρη εξήγηση ήταν η σωστή Μια οmicroάδα νεαροί φοιτητές σκέφτη-κε Ριζοσπάστες microε κίνητρα microε αυτοπειθαρχία και microε καλό microυα-λό Ίσως και να ζούσαν microαζί σε κάποια από εκείνες τις περίερ-γες κολεκτίβες για τις οποίες διάβαζε στην εφηmicroερίδα Και microάλ-λον δε χρειαζόταν και πολύ microυαλό για να καταλάβει κανείς ότιήταν Σουηδοί σκέφτηκε ο αρχηγός του τmicroήmicroατος ΑντιmicroετώπισηςΕγκληmicroάτων Βίας στην αστυνοmicroία της Στοκχόλmicroης

Όταν παρέδωσε την υπόθεση στο συνάδελφο της Ασφάλειαςπου θα αναλάmicroβανε την ευθύνη της έρευνας του είχε microιλήσεικαι για τις σκέψεις του Μερικές κουβέντες microόνο στα όρθια τιςοποίες microάλλον δεν έπρεπε να τις πει καθόλου Ο συνάδελφος δενήταν πραγmicroατικός αστυνοmicroικός αλλά ένας αστυνοmicroικός διευ-θυντής microε νοmicroικές σπουδές πίσω του από εκείνο το είδος τωνσυνηθισmicroένων εγωκεντρικών τύπων και φυσικά η αντίδρασήτου ήταν η αναmicroενόmicroενη

Είχε γνέψει microrsquo εκείνο ακριβώς το ύφος που έχουν κάτι τέτοιοιπου καταλαβαίνουν καλύτερα απrsquo όλους τους άλλους αναστέ-ναξε κουρασmicroένα και χάιδεψε microε το δείκτη του που microόλις είχεβγει από τη microανικιουρίστα τη microακριά του microύτη laquoΜας πέρασε σί-γουρα κι εmicroάς αυτή η σκέψη από το microυαλόraquo είπε ο αστυνοmicroικόςδιευθυντής microε microπλαζέ ύφος κι αυτό ήταν όλο Ο αρχηγός τουτmicroήmicroατος Βίας άρχισε σύντοmicroα να σκέφτεται όλο και λιγότεροτην υπόθεση και microόλις microετά από κάνα δυο χρόνια παρέλειπε νατην περιλαmicroβάνει και στο ρεπερτόριο των ηρωικών αστυνοmicroι-

34 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

κών ιστοριών που συνήθιζε να αφηγείται όταν συναντούσε πραγ-microατικούς συναδέλφους ∆ιότι στο ρεπερτόριο είχε πια φρεσκό-τερες και καλύτερες ιστορίες

Η Αστυνοmicroία Ασφαλείας εδώ που τα λέmicroε είχε αρκετά στοι-χεία για να δουλέψει microε την υπόθεση Οι προειδοποιήσεις ότιΓερmicroανοί τροmicroοκράτες σχεδίαζαν να κάνουν κάτι σε σουηδικόέδαφος είχαν πυκνώσει ένα χρόνο πριν από την κατάληψη τηςπρεσβείας Είχαν και microικρά και microεγάλα στοιχεία ακριβώς όπωςγίνεται συνήθως ανώνυmicroες πληροφορίες εmicroπιστευτικές πλη-ροφορίες από διάφορους πληροφοριοδότες και ακόmicroη microια έκ-θεση που είχε συντάξει ένας από τους δικούς της microυστικούς πρά-κτορες Αλλά όλα αυτά είχαν κάτι κοινό ∆εν υπήρχε τίποτα συ-γκεκριmicroένο και απτό και την άνοιξη φάνηκε πως όλα αυτά εί-χαν πλέον καταλαγιάσει Ο χώρος των πληροφοριοδοτών τουςείχε βουβαθεί Ούτε οι καλύτεροι από αυτούς δεν είχαν να πουντο παραmicroικρό

Μερικές πληροφορίες και παρατηρήσεις είχαν επίσης φτά-σει στην Ασφάλεια από συναδέλφους της ανοιχτής δραστηριό-τητας Επρόκειτο κυρίως για laquoύποπτα οχήmicroαταraquo και laquoύποπταάτοmicroαraquo που είχαν παρατηρηθεί κοντά και γύρω από την πρε-σβεία της ∆υτικής Γερmicroανίας κατά την περίοδο της τροmicroοκρα-τικής ενέργειας αλλά παρόλο που σπατάλησαν πολύ καιρό νατο ψάξουν δεν έδωσε τίποτα Ήταν όπως ακριβώς γινόταν microετις πληροφορίες αυτού του είδους ποτέ δεν έδιναν τίποτα Καιαυτά σε αντίθεση microε τη δική τους δραστηριότητα την οποίαέλεγχαν οι ίδιοι microε τη microορφή παρακολούθησης διείσδυσης καισυγκεκριmicroένης συγκέντρωσης στοιχείων microέσω τηλεφωνικώνυποκλοπών υποκλοπών σηmicroάτων και άλλων ηλεκτρονικών πα-ρακολουθήσεων

Οι επαναλαmicroβανόmicroενοι ισχυρισmicroοί των microίντια ότι η Αστυ-νοmicroία Ασφαλείας είχε αγνοήσει συγκεκριmicroένη εικόνα απειλήςείχαν συζητηθεί σε πολλές συναντήσεις της ηγεσίας της Ασφά-λειας όπως και στην υπεύθυνη κοινοβουλευτική ηγεσία της ενλόγω υπηρεσίας Όπως και τόσες φορές άλλοτε κατάφεραν να

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 35

αποδείξουν ότι επρόκειτο για καθαρές ανοησίες και για ανε-δαφικές εικασίες Το σίγουρο ήταν ότι ο απώτερος στόχος όλωναυτών ήταν να βλάψουν την υπηρεσία Είχαν λάβει microέτρα ταοποία έπρεπε να ληφθούν και microέσα σε microερικές εβδοmicroάδεςόταν οι φήmicroες είχαν φουντώσει για τα καλά έβαλαν την πρε-σβεία της ∆υτικής Γερmicroανίας στον κατάλογο φρουρούmicroενωνκτιρίων microε αυστηρή προτεραιότητα

Τα αποτελέσmicroατα αυτών των microέτρων ήταν σαφέστατα ∆ενείχαν προκύψει ενδείξεις ότι κάτι ύποπτο συνέβαινε και ανα-κάλεσαν την έξτρα φρούρηση κάτι που τους ήρθε κουτί microιαπου το τmicroήmicroα για τους Ρώσους εκείνη την περίοδο παρουσίασεαπρόσmicroενη και microεγάλη ανάγκη για περισσότερο προσωπικό Οιβουλευτές που συmicromicroετείχαν στη διοίκηση ήταν κι αυτοί απολύ-τως ικανοποιηmicroένοι microε την έκθεση που είχαν λάβει Η κατάλη-ψη της δυτικογερmicroανικής πρεσβείας ήταν ένα microεmicroονωmicroένο γε-γονός σχεδιασmicroένη και εκτελεσmicroένη από microια φράξια της γερ-microανικής τροmicroοκρατίας που θα microπορούσε να περιγραφεί σαν microιαοmicroάδα βίαιων τυχοδιωκτών από το Πανεπιστήmicroιο της Χαmicroδελ-βέργης σύmicroφωνα microε πληροφορίες από τους συναδέλφους τηςγερmicroανικής Αστυνοmicroίας Ασφαλείας πολλοί από τους πιο γνω-στούς συντρόφους τους ndashαπό τον δυστυχώς ιδιαίτερα ευρύ κύ-κλο των ριζοσπαστικών στοιχείωνndash είχαν διαφωνήσει έντονα microεαυτό που είχε συmicroβεί Η κατάληψη της πρεσβείας δεν είχε ωφε-λήσει τον κοινό αγώνα

Για να microπορέσει ο αγώνας να έχει επιτυχή κατάληξη απαι-τείτο καλύτερος σχεδιασmicroός και πιο οργανωmicroένες microορφές πά-λης Η σουηδική Αστυνοmicroία Ασφαλείας όλως παραδόξως είχεκαταλήξει στο ίδιο συmicroπέρασmicroα στην έκθεση που παρέδωσε στηδιοίκησή της σε λιγότερο από ένα χρόνο microετά την κατάληψηlaquoΜεταξύ άλλων και για το λόγο αυτόν ο κίνδυνος για microια νέακαι παρόmicroοια ενέργεια στη σουηδική επικράτεια που θα στρέ-φεται κατά γερmicroανικών ή σουηδικών συmicroφερόντων και θα διε-ξαχθεί από Γερmicroανούς τροmicroοκράτες πρέπει να εκτιmicroηθεί ωςελάχιστοςraquo Υπήρχαν laquoάλλοι κίνδυνοι πολύ σοβαρότεροιraquo και

36 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

ανεξαρτήτως του αν όλα αυτά ήταν αληθή ή ψευδή ο ισχυρισmicroόςπερί του αντιθέτου θα ήταν γραφειοκρατική αυτοκτονία Καιέτσι έκλεισε η έρευνα της Αστυνοmicroίας Ασφαλείας για την κα-τάληψη της πρεσβείας

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 37

Page 23: Μετάφρασηαπότασουηδικά:ΓρηγόρηςΝ.Κονδύληςwebdata.psichogios.gr/sample/9789604967377.pdf · i ¥ª µπ°¥23 𧩠¬±1975¬¦ ª °¬®¨

ναίκα που είχε συmicromicroετάσχει στην κατάληψη της πρεσβείας ήταναυτή που αποτέλεσε το microεγάλο πρόβληmicroα διότι εκεί οι γνώmicroεςτων γιατρών διίσταντο κατά πολύ Ο πρώτος γιατρός που ρωτή-θηκε δεν έβλεπε κανένα απολύτως κώλυmicroα στην πραγmicroατοποίη-ση της απέλασής της αλλά όταν εmicroφανίστηκαν το αρmicroόδιο κυ-βερνητικό στέλεχος microια microεγάλη συνοδεία αστυνοmicroικών και τοαπαραίτητο νοσηλευτικό προσωπικό για να την παραλάβουναπό το νοσοκοmicroείο ο υπεύθυνος αρχίατρος άρχισε να προβά-λει κάποιες αντιρρήσεις Στο τέλος έπαιξε και τον άσο που κρα-τούσε στο microανίκι του και απλώς αρνήθηκε να της δώσει εξιτή-ριο Αν την έπαιρναν από εκεί θα έπρεπε να αναλάβει κάποιοςάλλος την ιατρική ευθύνη και εκτός αυτού ήθελε και microια βε-βαίωση από το κυβερνητικό στέλεχος ότι ο ίδιος είχε εναντιω-θεί στη microεταφορά της

Αν τώρα αυτό που είχε κατά νου ήταν το καλό της ασθενούςmicroάλλον ανόητα είχε πράξει διότι είχε υποτιmicroήσει προφανέστα-τα την αντίπαλό του και σε τέτοιες περιπτώσεις δεν κέρδιζε κα-νείς νίκες περιφερόmicroενος microε το νόmicroο υπό microάλης Εντελώς ανέκ-φραστο το κυβερνητικό στέλεχος έβγαλε το στιλό του και υπέ-γραψε το εξιτήριο Μετά έγραψε και microια βεβαίωση την οποίαέδωσε στον κύριο γιατρό και εν συνεχεία η ίδια και η ακολου-θία της πήραν την ασθενή και κατευθύνθηκαν στο αεροδρόmicroιοτης Αρλάντα Αmicroέσως microετά τις τρεις το απόγευmicroα ηmicroέρα Σάβ-βατο απογειώθηκε επιτέλους το κυβερνητικό αεροπλάνο microεπροορισmicroό κάποια microυστική περιοχή στη ∆υτική Γερmicroανία microε-ταφέροντας τέσσερις Γερmicroανούς τροmicroοκράτες

Αυτό που είχε συmicroβεί δεν ήταν βεβαίως καmicroιά ευχάριστηιστορία αλλά microέσα στην ατυχία της η κυβέρνηση είχε την τύχηνα έχει την οmicroόφωνη υποστήριξη της κοινής γνώmicroης Κι επιπρο-σθέτως η ευαρέσκεια για πρώτη φορά προερχόταν τόσο απότον κόσmicroο όσο και από εκείνα τα microίντια Ο microέσος Σουηδός ήτανγια να το πούmicroε καθαρά οργισmicroένος Πολύ microη σουηδικό και ταυ-τόχρονα τόσο χαρακτηριστικά γερmicroανικό να φορτώνουν τα δι-κά τους προβλήmicroατα στους φιλειρηνικούς γείτονές τους κατά τέ-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 27

τοιον τρόπο Κάτι που δυστυχώς οι Γερmicroανοί συνήθιζαν να κά-νουν εδώ και πολύ καιρό ∆ιότι microε λίγα λόγια οι Γερmicroανοί είχαντους τροmicroοκράτες που τους άξιζαν και εκτός αυτού όλοι όσοιπήγαιναν στο εξωτερικό το χειmicroώνα γνώριζαν πως οι Γερmicroανοίπάντα χώνονταν πρώτοι στις ουρές των τελεφερίκ στις πιο δη-microοφιλείς πίστες σκι της Ευρώπης και παρά το γεγονός ότι αυτέςβρίσκονταν ως επί το πλείστον στην Αυστρία ή στην Ελβετία

Στα microέσα microαζικής επικοινωνίας οι διάφοροι αρθρογράφοικαι συντάκτες και οι λεγόmicroενοι ειδικοί είχαν επιδοθεί σε έναόργιο επιθέσεων κατά των αποτυχιών και των λαθών της γερ-microανικής κυβέρνησης Η γερmicroανική κυβέρνηση δεν είχε απλώςαποφύγει να αναλάβει κάθε ευθύνη αλλά είχε κι από πάνω τοθράσος να microεταβιβάσει κυριολεκτικά τις δικές της ευθύνες στησουηδική κυβέρνηση στη σουηδική αστυνοmicroία και στον σουη-δικό λαό Εκτός αυτού οι Γερmicroανοί αποδεικνύονταν τόσο από-λυτα και ολοκληρωτικά ανίκανοι ώστε το microοναδικό λογικό συ-microπέρασmicroα που θα microπορούσε να εξαχθεί ήταν ότι η γερmicroανικήπρεσβεία θα πρέπει να άρπαξε από microόνη της φωτιά και ότι η συmicro-βολή των τροmicroοκρατών στην όλη υπόθεση θα έπρεπε να θεω-ρείται microάλλον αποτέλεσmicroα και όχι αιτία

Αν καλοσκεφτόταν κανείς τι είχε συmicroβεί ο τρόπος microε τονοποίο αντιmicroετώπισαν τα microίντια την κατάσταση ήταν σχεδόν υπερ-βολικός και microε microία microόνο εξαίρεση την οποία έβρισκες φυσικάστη microεγάλη συντηρητική πρωινή εφηmicroερίδα Στο κεντρικό τηςάρθρο ndashlaquoσε αυτό το ληmicroέρι των γενικώς ολιγόνοων και microετα-στραφέντων οπορτουνιστώνraquo όπως τους αποκαλούσε ο πρω-θυπουργός όταν ξεχείλιζε από διάθεσηndash είχε προσθέσει microιασύντοmicroη πτυχή όπου ο συντάκτης είχε το θράσος να συγκρίνειτην κατάληψη της πρεσβείας από Γερmicroανούς τροmicroοκράτες microετην ανατίναξη του γεmicroάτου απεργοσπάστες αγγλικού πλοίουlaquoΑmicroάλθειαraquo από τον Άντον Νίλσον και τους συντρόφους τουστο Μάλmicroε πριν από εξήντα επτά χρόνια

Αυτό για να το πούmicroε ήπια εξόργισε τον υπουργό Οικονο-microικών και Νέστορα της κυβέρνησης έτσι που microετά από microια

28 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

εβδοmicroάδα έχωσε τους αντίχειρες στις τιράντες του και στη διάρ-κεια ενός υπέροχου microπουρζουάδικου δείπνου που παρέθεσανοι εκπρόσωποι της αγοράς laquoέψαλε τον αναβαλλόmicroενο στον αρ-χισυντάκτη της εφηmicroερίδαςraquo Σύmicroφωνα microε παρόντες microάρτυρεςη οmicroιλία του υπήρξε άκρως απολαυστική και ndashαν σκεφτεί κα-νείς το περιορισmicroένο κοινωνικοπολιτικό κατεστηmicroένο στη microικρήχώρα που λέγεται Σουηδίαndash άκρως λογική κατόπιν όσων είχανσυmicroβεί Αλλά πέρα από αυτά δεν έγινε ουσιαστικά τίποτα ∆ιό-τι το όλο πράγmicroα ήταν πολύ microη σουηδικό για να εξελιχθεί σε κά-τι περισσότερο

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 29

III

Ηαστυνοmicroική έρευνα που ακολούθησε δεν ήταν κακήΠανάθλια ήταν Αν microάλιστα λάβαινες υπόψη σου ότιεπρόκειτο για ένα από τα σοβαρότερα εγκλήmicroατα στην

ιστορία της χώρας microετά τον πόλεmicroο δε θα microπορούσες να κατα-λάβεις εύκολα πώς εξελίχθηκε έτσι Μία από τις εξηγήσεις πουδόθηκαν και συζητήθηκαν σε επίπεδο ανώτατης αστυνοmicroικήςηγεσίας ndashmicroεταξύ άλλων σε εmicroπιστευτικές συνοmicroιλίες του αρχη-γού της σουηδικής αστυνοmicroίας microε τους στενότερους και ηλικια-κά νεότερους συνεργάτες τουndash ήταν ότι η κυβέρνηση κατά κά-ποιον microυστηριώδη τρόπο έδειχνε πραγmicroατικά αδιάφορη να συ-ζητήσει το θέmicroα και ότι αυτή η στάση είχε microεταδοθεί και στηναστυνοmicroία ∆ιότι ήταν ένα έγκληmicroα καθαρά πολιτικό και είχεςταυτόχρονα microια κυβέρνηση που εντελώς απροκάλυπτα παρα-microέριζε την όλη υπόθεση από το δικό της τραπέζι συζητήσεων ndashοπότε τι να σου κάνει κι η αστυνοmicroία

Ο αρχηγός του τmicroήmicroατος Αντιmicroετώπισης Εγκληmicroάτων Βίαςτης αστυνοmicroίας της Στοκχόλmicroης δεν ήταν άνθρωπος που ασχο-λούνταν microε πολιτικές θεωρητικολογίες Αυτά microπορούσαν να τακάνουν άλλοι και η στάση που κρατούσε η κυβέρνηση στο έναή στο άλλο θέmicroα τον άφηνε παγερά αδιάφορο Ούτε που τουςψήφιζε εξάλλου Αντιθέτως ήταν πυρ και microανία που είχαν χώ-σει την ουρά τους στην έρευνά του και είχαν στείλει στο σπίτιτους τους δράστες Πώς δηλαδή να διεξήγε έρευνα εγκλήmicroατοςαν δεν είχε τη δυνατότητα να ανακρίνει τους υπόπτους

Ο ίδιος είχε πραγmicroατικά διακαή επιθυmicroία να microιλήσει microε τουςδράστες Με την ησυχία του microε τη σειρά και όσες φορές χρεια-ζόταν για να microπουν όλα τα κοmicromicroάτια του παζλ στη θέση τουςΑυτό το είχε καταφέρει αναρίθmicroητες φορές παλιότερα και ήτανπεπεισmicroένος ότι θα είχε κάνει το ίδιο και αυτή τη φορά και δί-χως καν τη βοήθεια διερmicroηνέα ∆ιότι σε αντίθεση microε τους συ-

ναδέλφους του είχε όντως πάρει πτυχίο από το σχολαρχείο Βιτ-φέλντσκα στο Γκέτεmicroποργκ και τα γερmicroανικά που είχε microάθειστο σχολείο λειτουργούσαν ακόmicroη άψογα Αυτό που είχε κατα-φέρει να κάνει η κυβέρνηση από ερευνητικής απόψεως ήτανκαθαρό σαmicroποτάζ Και το χειρότερο ήταν πως οι κυβερνητικοίέδειχναν να microην έχουν καταλάβει τι έκαναν

Τώρα ο αρχηγός και οι συνάδελφοί του αρκέστηκαν να διε-ξαγάγουν microια τεχνική έρευνα σε συνθήκες που microόνο ιδανικές δενήταν Ήδη microετά την έκρηξη ο τόπος του εγκλήmicroατος έmicroοιαζε σαννα είχε περάσει τυφώνας Σύmicroφωνα microε όσα είχαν πει οι τροmicroο-κράτες από τηλεφώνου όταν καλούσαν για να θέσουν τους εκ-βιαστικούς όρους τους στην κυβέρνηση είχαν τοποθετήσει δεκα-πέντε κιλά ΤΝΤ στο κτίριο και δεν υπήρχε απολύτως τίποτα στοντόπο του εγκλήmicroατος που να διέψευδε τον παραπάνω ισχυρισmicroό

Η παρέmicroβαση της πυροσβεστικής όσο αναπόφευκτη κι ανήταν δεν είχε κάνει καλύτερα τα πράγmicroατα οι τόνοι νερού πουείχαν πέσει στα ερείπια δεν microπορούσαν να προmicroηνύουν τίποτακαλό Αλλά αυτό που είχε εξοργίσει τον αρχηγό και τους συνα-δέλφους του ήταν όλοι οι κατά το microάλλον ή ήττον άσχετοι άν-θρωποι που έτρεχαν πέρα δώθε στον τόπο του εγκλήmicroατος ΟιΓερmicroανοί συνάδελφοι για παράδειγmicroα ανήκαν σε αυτό τονόχλο των περιπλανώmicroενων έστω κι αν ο ίδιος κατανοούσε απο-λύτως το ενδιαφέρον τους Αν ήθελε να είναι κανείς τυπικός οσυγκεκριmicroένος τόπος εγκλήmicroατος ήταν όντως γερmicroανικό έδα-φος οπότε δεν είχε καmicroία πιθανότητα να τους ζητήσει να φύ-γουν από εκεί

Το ίδιο συνέβαινε και microε τους laquoάκαπνουςraquo από την Ασφά-λεια και microε την άκρως ενοχλητική παλιοσυνήθεια που είχαν ναστέκονται πάνω από τους πραγmicroατικούς αστυνοmicroικούς όταν οιδεύτεροι προσπαθούσαν να κάνουν τη δουλειά τους Και σαννα microην ήταν αρκετό αυτό είχαν το θράσος να του προτείνουν να

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 31

Το ΤΝΤ (τρινιτροτολουόλη) είναι ένα από τα συχνότερα χρησιmicroο-ποιούmicroενα εκρηκτικά (ΣτΜ)

χρησιmicroοποιήσει τους δικούς τους τεχνικούς αλλά τότε τους απέ-πεmicroψε σκαιότατα διότι αν άρχιζε να δουλεύει έτσι δε θα προ-λάβαινε να κάνει ούτε το ένα ούτε το άλλο και δεν είχε διόλουσκοπό να σπαταλάει το χρόνο του κατουρώντας δεξιά αριστε-ρά σαν τα σκυλιά που ορίζουν τα laquoχωράφιαraquo τους Αυτό το άφη-νε σε άλλους και αν δεν εmicroπιστεύονταν τον ίδιο και τους άντρεςτου ας αναλάmicroβαναν όλη τη δουλειά οι ίδιοι

Αλλά τα πράγmicroατα δεν είχαν πάει καλά και όταν ο αστυνο-microικός διευθυντής microετά από microια βδοmicroάδα ndashσχεδόν την ίδια microέραπου κατήργησαν τον εξωτερικό αποκλεισmicroό της περιοχήςndash τουανακοίνωσε ότι οι περαιτέρω έρευνες θα γίνονταν από την Αστυ-νοmicroία Ασφαλείας κι ο αρχηγός ένιωσε σχεδόν ανακούφιση

Πάντως ο ίδιος και οι συνάδελφοί του κατάφεραν να κατα-νοήσουν αρκετά τον τρόπο microε τον οποίο πρέπει να είχε γίνει ηέκρηξη ∆εν υπήρχε τίποτα που να καταδεικνύει ότι οι τροmicroο-κράτες είχαν ανατινάξει συνειδητά το κτίριο στον αέρα Αντι-θέτως τα περισσότερα στοιχεία έδειχναν προς την κατεύθυνσηενός συνδυασmicroού ατυχήmicroατος γκάφας και άγνοιας και αυτόςπου microάλλον ήταν υπαίτιος ήταν ο ίδιος ο laquoειδικός ανατινάξεωνraquoτων τροmicroοκρατών ο οποίος όπως όλα τα παιδάκια έβαλε ταδάχτυλά του σε λάθος microέρος Σίγουρα δε θα τα είχε καταφέρεινα περάσει microια συνήθη σουηδική εξέταση στις ανατινάξεις Αυ-τό απεδείχθη microε την απαιτούmicroενη σαφήνεια από τις καλωδιώ-σεις και τις συνδέσεις που βγήκαν σώες από την έκρηξη έστωκι αν οι απογευmicroατινές εφηmicroερίδες εγκωmicroίασαν τις γνώσεις τουΓερmicroανού στον τοmicroέα αυτόν

Αλλά δεν έγινε τίποτα περισσότερο από αυτά και όσοναφορούσε τον ίδιο τον αρχηγό του ήταν αδιάφορο Το ποιαήταν πραγmicroατικά τα πορίσmicroατα της Ασφάλειας και τι είχε κα-ταφέρει microε την έρευνα που ανέλαβε από την αστυνοmicroία παρέ-microεινε καθώς ειπώθηκε ασαφές Εν πάση περιπτώσει δεν έκα-ναν κάτι που να οδήγησε σε νοmicroικά microέτρα ή σε microηνύσεις αλλάόπως πάντα λειτούργησαν laquoεν κρυπτώ και παραβύστωraquo και αντον ρωτούσε κανείς περί αυτού microπορούσε σίγουρα να πει ότι

32 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

όπως και τόσες φορές παλιότερα δεν είχαν καταφέρει καιπολλά Αν και δε χρειαζόταν να είναι κανείς αστυνοmicroικός γιανα υπολογίσει ότι πρέπει να υπήρχαν περισσότεροι εmicroπλεκό-microενοι από τους έξι τροmicroοκράτες που είχαν καταλάβει το κτίριοτης πρεσβείας

Ποιος ή ποιοι άραγε θα microπορούσαν ειδάλλως να είχαν αφή-σει το microήνυmicroα το οποίο στη microία το microεσηmicroέρι την Πέmicroπτη 24Απριλίου είχε καταλήξει στα κουτιά αλληλογραφίας τριών δια-φορετικών πρακτορείων ειδήσεων που φιλοξενούνταν στα γρα-φεία του ΤΤ στον πρώτο ουρανοξύστη της Χέτοργετ τρία χιλιό-microετρα και πάνω από πέντε λεπτά microε αmicroάξι από τη δυτικογερmicroα-νική πρεσβεία πέρα στο Γιουργκόρντεν Οι έξι microέσα στο κτίριοndashοι laquokommando holger meinsraquo όπως αυτοαποκαλούνταν microεόλα τα γράmicromicroατα πεζά στο όνοmicroαndash δε θα microπορούσαν να το εί-χαν κάνει

Ο αρχηγός του Βίας είχε κάνει πολλές σκέψεις για το τι θαmicroπορούσε να είχε συmicroβεί πριν microπουν εκείνοι οι έξι στην πρε-σβεία Κάπου θα πρέπει να έmicroεναν θα είχαν κάνει αναγνώρισητης περιοχής θα πρέπει να είχαν παρακολουθήσει τους υπαλ-λήλους της πρεσβείας και τις συνήθειές τους να είχαν ερευνή-σει κατάλληλους τρόπους να microεταβούν στην πρεσβεία και ναφύγουν από εκεί αν κάτι πήγαινε στραβά Θα πρέπει να είχανστέγη ένα κρεβάτι να κοιmicroηθούν τραπέζι καρέκλες και microα-χαιροπίρουνα οχήmicroατα για microεταφορά φαγητό και ποτό και όλατα άλλα πρακτικά είδη όπως όπλα εκρηκτικά και πλαστά έγ-γραφα Για όλες αυτές τις προετοιmicroασίες θα είχαν χρειαστεί σί-γουρα κάνα microήνα

Με άλλα λόγια κάποιος θα πρέπει να τους είχε βοηθήσειΠιθανότατα όχι microόνο ένα αλλά περισσότερα άτοmicroα Πιθανότα-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 33

Η οmicroάδα είχε πάρει αυτό το όνοmicroα στη microνήmicroη του Χόλγκερ Μάινςσηmicroαντικού στελέχους της RAF (της Φράξιας Κόκκινος Στρατός ή Μπάα-ντερ-Μάινχοφ) που πέθανε microετά από απεργία πείνας στις φυλακές τουΣτάmicroχαmicromicro στις 9 Νοεmicroβρίου 1974 (ΣτΜ)

τα άτοmicroα που είχαν σχέση microε τη Σουηδία και τη Στοκχόλmicroη Άτο-microα που microιλούσαν σουηδικά που γνώριζαν την περιοχή το περι-βάλλον στο οποίο κινούνταν τα ντόπια ήθη την καθηmicroερινότη-τα και πράγmicroατα αυτονόητα όπως αγορά εισιτηρίων στο microετρόή αγορά microεγάλων ποσοτήτων τροφίmicroων δίχως να κινήσουν τηνπεριέργεια Άτοmicroα συνηθισmicroένα ανώνυmicroα microε λευκό ποινικόmicroητρώο στην ηλικία των τροmicroοκρατών περίπου που έmicroοιαζανπίστευαν και σκέφτονταν όπως και οι τροmicroοκράτες

Ο αρχηγός του Βίας δεν ήταν ο τύπος που σκάλιζε τα πράγ-microατα χωρίς λόγο Στο επάγγελmicroά του είχε microάθει ότι η απλούστε-ρη εξήγηση ήταν η σωστή Μια οmicroάδα νεαροί φοιτητές σκέφτη-κε Ριζοσπάστες microε κίνητρα microε αυτοπειθαρχία και microε καλό microυα-λό Ίσως και να ζούσαν microαζί σε κάποια από εκείνες τις περίερ-γες κολεκτίβες για τις οποίες διάβαζε στην εφηmicroερίδα Και microάλ-λον δε χρειαζόταν και πολύ microυαλό για να καταλάβει κανείς ότιήταν Σουηδοί σκέφτηκε ο αρχηγός του τmicroήmicroατος ΑντιmicroετώπισηςΕγκληmicroάτων Βίας στην αστυνοmicroία της Στοκχόλmicroης

Όταν παρέδωσε την υπόθεση στο συνάδελφο της Ασφάλειαςπου θα αναλάmicroβανε την ευθύνη της έρευνας του είχε microιλήσεικαι για τις σκέψεις του Μερικές κουβέντες microόνο στα όρθια τιςοποίες microάλλον δεν έπρεπε να τις πει καθόλου Ο συνάδελφος δενήταν πραγmicroατικός αστυνοmicroικός αλλά ένας αστυνοmicroικός διευ-θυντής microε νοmicroικές σπουδές πίσω του από εκείνο το είδος τωνσυνηθισmicroένων εγωκεντρικών τύπων και φυσικά η αντίδρασήτου ήταν η αναmicroενόmicroενη

Είχε γνέψει microrsquo εκείνο ακριβώς το ύφος που έχουν κάτι τέτοιοιπου καταλαβαίνουν καλύτερα απrsquo όλους τους άλλους αναστέ-ναξε κουρασmicroένα και χάιδεψε microε το δείκτη του που microόλις είχεβγει από τη microανικιουρίστα τη microακριά του microύτη laquoΜας πέρασε σί-γουρα κι εmicroάς αυτή η σκέψη από το microυαλόraquo είπε ο αστυνοmicroικόςδιευθυντής microε microπλαζέ ύφος κι αυτό ήταν όλο Ο αρχηγός τουτmicroήmicroατος Βίας άρχισε σύντοmicroα να σκέφτεται όλο και λιγότεροτην υπόθεση και microόλις microετά από κάνα δυο χρόνια παρέλειπε νατην περιλαmicroβάνει και στο ρεπερτόριο των ηρωικών αστυνοmicroι-

34 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

κών ιστοριών που συνήθιζε να αφηγείται όταν συναντούσε πραγ-microατικούς συναδέλφους ∆ιότι στο ρεπερτόριο είχε πια φρεσκό-τερες και καλύτερες ιστορίες

Η Αστυνοmicroία Ασφαλείας εδώ που τα λέmicroε είχε αρκετά στοι-χεία για να δουλέψει microε την υπόθεση Οι προειδοποιήσεις ότιΓερmicroανοί τροmicroοκράτες σχεδίαζαν να κάνουν κάτι σε σουηδικόέδαφος είχαν πυκνώσει ένα χρόνο πριν από την κατάληψη τηςπρεσβείας Είχαν και microικρά και microεγάλα στοιχεία ακριβώς όπωςγίνεται συνήθως ανώνυmicroες πληροφορίες εmicroπιστευτικές πλη-ροφορίες από διάφορους πληροφοριοδότες και ακόmicroη microια έκ-θεση που είχε συντάξει ένας από τους δικούς της microυστικούς πρά-κτορες Αλλά όλα αυτά είχαν κάτι κοινό ∆εν υπήρχε τίποτα συ-γκεκριmicroένο και απτό και την άνοιξη φάνηκε πως όλα αυτά εί-χαν πλέον καταλαγιάσει Ο χώρος των πληροφοριοδοτών τουςείχε βουβαθεί Ούτε οι καλύτεροι από αυτούς δεν είχαν να πουντο παραmicroικρό

Μερικές πληροφορίες και παρατηρήσεις είχαν επίσης φτά-σει στην Ασφάλεια από συναδέλφους της ανοιχτής δραστηριό-τητας Επρόκειτο κυρίως για laquoύποπτα οχήmicroαταraquo και laquoύποπταάτοmicroαraquo που είχαν παρατηρηθεί κοντά και γύρω από την πρε-σβεία της ∆υτικής Γερmicroανίας κατά την περίοδο της τροmicroοκρα-τικής ενέργειας αλλά παρόλο που σπατάλησαν πολύ καιρό νατο ψάξουν δεν έδωσε τίποτα Ήταν όπως ακριβώς γινόταν microετις πληροφορίες αυτού του είδους ποτέ δεν έδιναν τίποτα Καιαυτά σε αντίθεση microε τη δική τους δραστηριότητα την οποίαέλεγχαν οι ίδιοι microε τη microορφή παρακολούθησης διείσδυσης καισυγκεκριmicroένης συγκέντρωσης στοιχείων microέσω τηλεφωνικώνυποκλοπών υποκλοπών σηmicroάτων και άλλων ηλεκτρονικών πα-ρακολουθήσεων

Οι επαναλαmicroβανόmicroενοι ισχυρισmicroοί των microίντια ότι η Αστυ-νοmicroία Ασφαλείας είχε αγνοήσει συγκεκριmicroένη εικόνα απειλήςείχαν συζητηθεί σε πολλές συναντήσεις της ηγεσίας της Ασφά-λειας όπως και στην υπεύθυνη κοινοβουλευτική ηγεσία της ενλόγω υπηρεσίας Όπως και τόσες φορές άλλοτε κατάφεραν να

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 35

αποδείξουν ότι επρόκειτο για καθαρές ανοησίες και για ανε-δαφικές εικασίες Το σίγουρο ήταν ότι ο απώτερος στόχος όλωναυτών ήταν να βλάψουν την υπηρεσία Είχαν λάβει microέτρα ταοποία έπρεπε να ληφθούν και microέσα σε microερικές εβδοmicroάδεςόταν οι φήmicroες είχαν φουντώσει για τα καλά έβαλαν την πρε-σβεία της ∆υτικής Γερmicroανίας στον κατάλογο φρουρούmicroενωνκτιρίων microε αυστηρή προτεραιότητα

Τα αποτελέσmicroατα αυτών των microέτρων ήταν σαφέστατα ∆ενείχαν προκύψει ενδείξεις ότι κάτι ύποπτο συνέβαινε και ανα-κάλεσαν την έξτρα φρούρηση κάτι που τους ήρθε κουτί microιαπου το τmicroήmicroα για τους Ρώσους εκείνη την περίοδο παρουσίασεαπρόσmicroενη και microεγάλη ανάγκη για περισσότερο προσωπικό Οιβουλευτές που συmicromicroετείχαν στη διοίκηση ήταν κι αυτοί απολύ-τως ικανοποιηmicroένοι microε την έκθεση που είχαν λάβει Η κατάλη-ψη της δυτικογερmicroανικής πρεσβείας ήταν ένα microεmicroονωmicroένο γε-γονός σχεδιασmicroένη και εκτελεσmicroένη από microια φράξια της γερ-microανικής τροmicroοκρατίας που θα microπορούσε να περιγραφεί σαν microιαοmicroάδα βίαιων τυχοδιωκτών από το Πανεπιστήmicroιο της Χαmicroδελ-βέργης σύmicroφωνα microε πληροφορίες από τους συναδέλφους τηςγερmicroανικής Αστυνοmicroίας Ασφαλείας πολλοί από τους πιο γνω-στούς συντρόφους τους ndashαπό τον δυστυχώς ιδιαίτερα ευρύ κύ-κλο των ριζοσπαστικών στοιχείωνndash είχαν διαφωνήσει έντονα microεαυτό που είχε συmicroβεί Η κατάληψη της πρεσβείας δεν είχε ωφε-λήσει τον κοινό αγώνα

Για να microπορέσει ο αγώνας να έχει επιτυχή κατάληξη απαι-τείτο καλύτερος σχεδιασmicroός και πιο οργανωmicroένες microορφές πά-λης Η σουηδική Αστυνοmicroία Ασφαλείας όλως παραδόξως είχεκαταλήξει στο ίδιο συmicroπέρασmicroα στην έκθεση που παρέδωσε στηδιοίκησή της σε λιγότερο από ένα χρόνο microετά την κατάληψηlaquoΜεταξύ άλλων και για το λόγο αυτόν ο κίνδυνος για microια νέακαι παρόmicroοια ενέργεια στη σουηδική επικράτεια που θα στρέ-φεται κατά γερmicroανικών ή σουηδικών συmicroφερόντων και θα διε-ξαχθεί από Γερmicroανούς τροmicroοκράτες πρέπει να εκτιmicroηθεί ωςελάχιστοςraquo Υπήρχαν laquoάλλοι κίνδυνοι πολύ σοβαρότεροιraquo και

36 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

ανεξαρτήτως του αν όλα αυτά ήταν αληθή ή ψευδή ο ισχυρισmicroόςπερί του αντιθέτου θα ήταν γραφειοκρατική αυτοκτονία Καιέτσι έκλεισε η έρευνα της Αστυνοmicroίας Ασφαλείας για την κα-τάληψη της πρεσβείας

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 37

Page 24: Μετάφρασηαπότασουηδικά:ΓρηγόρηςΝ.Κονδύληςwebdata.psichogios.gr/sample/9789604967377.pdf · i ¥ª µπ°¥23 𧩠¬±1975¬¦ ª °¬®¨

τοιον τρόπο Κάτι που δυστυχώς οι Γερmicroανοί συνήθιζαν να κά-νουν εδώ και πολύ καιρό ∆ιότι microε λίγα λόγια οι Γερmicroανοί είχαντους τροmicroοκράτες που τους άξιζαν και εκτός αυτού όλοι όσοιπήγαιναν στο εξωτερικό το χειmicroώνα γνώριζαν πως οι Γερmicroανοίπάντα χώνονταν πρώτοι στις ουρές των τελεφερίκ στις πιο δη-microοφιλείς πίστες σκι της Ευρώπης και παρά το γεγονός ότι αυτέςβρίσκονταν ως επί το πλείστον στην Αυστρία ή στην Ελβετία

Στα microέσα microαζικής επικοινωνίας οι διάφοροι αρθρογράφοικαι συντάκτες και οι λεγόmicroενοι ειδικοί είχαν επιδοθεί σε έναόργιο επιθέσεων κατά των αποτυχιών και των λαθών της γερ-microανικής κυβέρνησης Η γερmicroανική κυβέρνηση δεν είχε απλώςαποφύγει να αναλάβει κάθε ευθύνη αλλά είχε κι από πάνω τοθράσος να microεταβιβάσει κυριολεκτικά τις δικές της ευθύνες στησουηδική κυβέρνηση στη σουηδική αστυνοmicroία και στον σουη-δικό λαό Εκτός αυτού οι Γερmicroανοί αποδεικνύονταν τόσο από-λυτα και ολοκληρωτικά ανίκανοι ώστε το microοναδικό λογικό συ-microπέρασmicroα που θα microπορούσε να εξαχθεί ήταν ότι η γερmicroανικήπρεσβεία θα πρέπει να άρπαξε από microόνη της φωτιά και ότι η συmicro-βολή των τροmicroοκρατών στην όλη υπόθεση θα έπρεπε να θεω-ρείται microάλλον αποτέλεσmicroα και όχι αιτία

Αν καλοσκεφτόταν κανείς τι είχε συmicroβεί ο τρόπος microε τονοποίο αντιmicroετώπισαν τα microίντια την κατάσταση ήταν σχεδόν υπερ-βολικός και microε microία microόνο εξαίρεση την οποία έβρισκες φυσικάστη microεγάλη συντηρητική πρωινή εφηmicroερίδα Στο κεντρικό τηςάρθρο ndashlaquoσε αυτό το ληmicroέρι των γενικώς ολιγόνοων και microετα-στραφέντων οπορτουνιστώνraquo όπως τους αποκαλούσε ο πρω-θυπουργός όταν ξεχείλιζε από διάθεσηndash είχε προσθέσει microιασύντοmicroη πτυχή όπου ο συντάκτης είχε το θράσος να συγκρίνειτην κατάληψη της πρεσβείας από Γερmicroανούς τροmicroοκράτες microετην ανατίναξη του γεmicroάτου απεργοσπάστες αγγλικού πλοίουlaquoΑmicroάλθειαraquo από τον Άντον Νίλσον και τους συντρόφους τουστο Μάλmicroε πριν από εξήντα επτά χρόνια

Αυτό για να το πούmicroε ήπια εξόργισε τον υπουργό Οικονο-microικών και Νέστορα της κυβέρνησης έτσι που microετά από microια

28 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

εβδοmicroάδα έχωσε τους αντίχειρες στις τιράντες του και στη διάρ-κεια ενός υπέροχου microπουρζουάδικου δείπνου που παρέθεσανοι εκπρόσωποι της αγοράς laquoέψαλε τον αναβαλλόmicroενο στον αρ-χισυντάκτη της εφηmicroερίδαςraquo Σύmicroφωνα microε παρόντες microάρτυρεςη οmicroιλία του υπήρξε άκρως απολαυστική και ndashαν σκεφτεί κα-νείς το περιορισmicroένο κοινωνικοπολιτικό κατεστηmicroένο στη microικρήχώρα που λέγεται Σουηδίαndash άκρως λογική κατόπιν όσων είχανσυmicroβεί Αλλά πέρα από αυτά δεν έγινε ουσιαστικά τίποτα ∆ιό-τι το όλο πράγmicroα ήταν πολύ microη σουηδικό για να εξελιχθεί σε κά-τι περισσότερο

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 29

III

Ηαστυνοmicroική έρευνα που ακολούθησε δεν ήταν κακήΠανάθλια ήταν Αν microάλιστα λάβαινες υπόψη σου ότιεπρόκειτο για ένα από τα σοβαρότερα εγκλήmicroατα στην

ιστορία της χώρας microετά τον πόλεmicroο δε θα microπορούσες να κατα-λάβεις εύκολα πώς εξελίχθηκε έτσι Μία από τις εξηγήσεις πουδόθηκαν και συζητήθηκαν σε επίπεδο ανώτατης αστυνοmicroικήςηγεσίας ndashmicroεταξύ άλλων σε εmicroπιστευτικές συνοmicroιλίες του αρχη-γού της σουηδικής αστυνοmicroίας microε τους στενότερους και ηλικια-κά νεότερους συνεργάτες τουndash ήταν ότι η κυβέρνηση κατά κά-ποιον microυστηριώδη τρόπο έδειχνε πραγmicroατικά αδιάφορη να συ-ζητήσει το θέmicroα και ότι αυτή η στάση είχε microεταδοθεί και στηναστυνοmicroία ∆ιότι ήταν ένα έγκληmicroα καθαρά πολιτικό και είχεςταυτόχρονα microια κυβέρνηση που εντελώς απροκάλυπτα παρα-microέριζε την όλη υπόθεση από το δικό της τραπέζι συζητήσεων ndashοπότε τι να σου κάνει κι η αστυνοmicroία

Ο αρχηγός του τmicroήmicroατος Αντιmicroετώπισης Εγκληmicroάτων Βίαςτης αστυνοmicroίας της Στοκχόλmicroης δεν ήταν άνθρωπος που ασχο-λούνταν microε πολιτικές θεωρητικολογίες Αυτά microπορούσαν να τακάνουν άλλοι και η στάση που κρατούσε η κυβέρνηση στο έναή στο άλλο θέmicroα τον άφηνε παγερά αδιάφορο Ούτε που τουςψήφιζε εξάλλου Αντιθέτως ήταν πυρ και microανία που είχαν χώ-σει την ουρά τους στην έρευνά του και είχαν στείλει στο σπίτιτους τους δράστες Πώς δηλαδή να διεξήγε έρευνα εγκλήmicroατοςαν δεν είχε τη δυνατότητα να ανακρίνει τους υπόπτους

Ο ίδιος είχε πραγmicroατικά διακαή επιθυmicroία να microιλήσει microε τουςδράστες Με την ησυχία του microε τη σειρά και όσες φορές χρεια-ζόταν για να microπουν όλα τα κοmicromicroάτια του παζλ στη θέση τουςΑυτό το είχε καταφέρει αναρίθmicroητες φορές παλιότερα και ήτανπεπεισmicroένος ότι θα είχε κάνει το ίδιο και αυτή τη φορά και δί-χως καν τη βοήθεια διερmicroηνέα ∆ιότι σε αντίθεση microε τους συ-

ναδέλφους του είχε όντως πάρει πτυχίο από το σχολαρχείο Βιτ-φέλντσκα στο Γκέτεmicroποργκ και τα γερmicroανικά που είχε microάθειστο σχολείο λειτουργούσαν ακόmicroη άψογα Αυτό που είχε κατα-φέρει να κάνει η κυβέρνηση από ερευνητικής απόψεως ήτανκαθαρό σαmicroποτάζ Και το χειρότερο ήταν πως οι κυβερνητικοίέδειχναν να microην έχουν καταλάβει τι έκαναν

Τώρα ο αρχηγός και οι συνάδελφοί του αρκέστηκαν να διε-ξαγάγουν microια τεχνική έρευνα σε συνθήκες που microόνο ιδανικές δενήταν Ήδη microετά την έκρηξη ο τόπος του εγκλήmicroατος έmicroοιαζε σαννα είχε περάσει τυφώνας Σύmicroφωνα microε όσα είχαν πει οι τροmicroο-κράτες από τηλεφώνου όταν καλούσαν για να θέσουν τους εκ-βιαστικούς όρους τους στην κυβέρνηση είχαν τοποθετήσει δεκα-πέντε κιλά ΤΝΤ στο κτίριο και δεν υπήρχε απολύτως τίποτα στοντόπο του εγκλήmicroατος που να διέψευδε τον παραπάνω ισχυρισmicroό

Η παρέmicroβαση της πυροσβεστικής όσο αναπόφευκτη κι ανήταν δεν είχε κάνει καλύτερα τα πράγmicroατα οι τόνοι νερού πουείχαν πέσει στα ερείπια δεν microπορούσαν να προmicroηνύουν τίποτακαλό Αλλά αυτό που είχε εξοργίσει τον αρχηγό και τους συνα-δέλφους του ήταν όλοι οι κατά το microάλλον ή ήττον άσχετοι άν-θρωποι που έτρεχαν πέρα δώθε στον τόπο του εγκλήmicroατος ΟιΓερmicroανοί συνάδελφοι για παράδειγmicroα ανήκαν σε αυτό τονόχλο των περιπλανώmicroενων έστω κι αν ο ίδιος κατανοούσε απο-λύτως το ενδιαφέρον τους Αν ήθελε να είναι κανείς τυπικός οσυγκεκριmicroένος τόπος εγκλήmicroατος ήταν όντως γερmicroανικό έδα-φος οπότε δεν είχε καmicroία πιθανότητα να τους ζητήσει να φύ-γουν από εκεί

Το ίδιο συνέβαινε και microε τους laquoάκαπνουςraquo από την Ασφά-λεια και microε την άκρως ενοχλητική παλιοσυνήθεια που είχαν ναστέκονται πάνω από τους πραγmicroατικούς αστυνοmicroικούς όταν οιδεύτεροι προσπαθούσαν να κάνουν τη δουλειά τους Και σαννα microην ήταν αρκετό αυτό είχαν το θράσος να του προτείνουν να

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 31

Το ΤΝΤ (τρινιτροτολουόλη) είναι ένα από τα συχνότερα χρησιmicroο-ποιούmicroενα εκρηκτικά (ΣτΜ)

χρησιmicroοποιήσει τους δικούς τους τεχνικούς αλλά τότε τους απέ-πεmicroψε σκαιότατα διότι αν άρχιζε να δουλεύει έτσι δε θα προ-λάβαινε να κάνει ούτε το ένα ούτε το άλλο και δεν είχε διόλουσκοπό να σπαταλάει το χρόνο του κατουρώντας δεξιά αριστε-ρά σαν τα σκυλιά που ορίζουν τα laquoχωράφιαraquo τους Αυτό το άφη-νε σε άλλους και αν δεν εmicroπιστεύονταν τον ίδιο και τους άντρεςτου ας αναλάmicroβαναν όλη τη δουλειά οι ίδιοι

Αλλά τα πράγmicroατα δεν είχαν πάει καλά και όταν ο αστυνο-microικός διευθυντής microετά από microια βδοmicroάδα ndashσχεδόν την ίδια microέραπου κατήργησαν τον εξωτερικό αποκλεισmicroό της περιοχήςndash τουανακοίνωσε ότι οι περαιτέρω έρευνες θα γίνονταν από την Αστυ-νοmicroία Ασφαλείας κι ο αρχηγός ένιωσε σχεδόν ανακούφιση

Πάντως ο ίδιος και οι συνάδελφοί του κατάφεραν να κατα-νοήσουν αρκετά τον τρόπο microε τον οποίο πρέπει να είχε γίνει ηέκρηξη ∆εν υπήρχε τίποτα που να καταδεικνύει ότι οι τροmicroο-κράτες είχαν ανατινάξει συνειδητά το κτίριο στον αέρα Αντι-θέτως τα περισσότερα στοιχεία έδειχναν προς την κατεύθυνσηενός συνδυασmicroού ατυχήmicroατος γκάφας και άγνοιας και αυτόςπου microάλλον ήταν υπαίτιος ήταν ο ίδιος ο laquoειδικός ανατινάξεωνraquoτων τροmicroοκρατών ο οποίος όπως όλα τα παιδάκια έβαλε ταδάχτυλά του σε λάθος microέρος Σίγουρα δε θα τα είχε καταφέρεινα περάσει microια συνήθη σουηδική εξέταση στις ανατινάξεις Αυ-τό απεδείχθη microε την απαιτούmicroενη σαφήνεια από τις καλωδιώ-σεις και τις συνδέσεις που βγήκαν σώες από την έκρηξη έστωκι αν οι απογευmicroατινές εφηmicroερίδες εγκωmicroίασαν τις γνώσεις τουΓερmicroανού στον τοmicroέα αυτόν

Αλλά δεν έγινε τίποτα περισσότερο από αυτά και όσοναφορούσε τον ίδιο τον αρχηγό του ήταν αδιάφορο Το ποιαήταν πραγmicroατικά τα πορίσmicroατα της Ασφάλειας και τι είχε κα-ταφέρει microε την έρευνα που ανέλαβε από την αστυνοmicroία παρέ-microεινε καθώς ειπώθηκε ασαφές Εν πάση περιπτώσει δεν έκα-ναν κάτι που να οδήγησε σε νοmicroικά microέτρα ή σε microηνύσεις αλλάόπως πάντα λειτούργησαν laquoεν κρυπτώ και παραβύστωraquo και αντον ρωτούσε κανείς περί αυτού microπορούσε σίγουρα να πει ότι

32 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

όπως και τόσες φορές παλιότερα δεν είχαν καταφέρει καιπολλά Αν και δε χρειαζόταν να είναι κανείς αστυνοmicroικός γιανα υπολογίσει ότι πρέπει να υπήρχαν περισσότεροι εmicroπλεκό-microενοι από τους έξι τροmicroοκράτες που είχαν καταλάβει το κτίριοτης πρεσβείας

Ποιος ή ποιοι άραγε θα microπορούσαν ειδάλλως να είχαν αφή-σει το microήνυmicroα το οποίο στη microία το microεσηmicroέρι την Πέmicroπτη 24Απριλίου είχε καταλήξει στα κουτιά αλληλογραφίας τριών δια-φορετικών πρακτορείων ειδήσεων που φιλοξενούνταν στα γρα-φεία του ΤΤ στον πρώτο ουρανοξύστη της Χέτοργετ τρία χιλιό-microετρα και πάνω από πέντε λεπτά microε αmicroάξι από τη δυτικογερmicroα-νική πρεσβεία πέρα στο Γιουργκόρντεν Οι έξι microέσα στο κτίριοndashοι laquokommando holger meinsraquo όπως αυτοαποκαλούνταν microεόλα τα γράmicromicroατα πεζά στο όνοmicroαndash δε θα microπορούσαν να το εί-χαν κάνει

Ο αρχηγός του Βίας είχε κάνει πολλές σκέψεις για το τι θαmicroπορούσε να είχε συmicroβεί πριν microπουν εκείνοι οι έξι στην πρε-σβεία Κάπου θα πρέπει να έmicroεναν θα είχαν κάνει αναγνώρισητης περιοχής θα πρέπει να είχαν παρακολουθήσει τους υπαλ-λήλους της πρεσβείας και τις συνήθειές τους να είχαν ερευνή-σει κατάλληλους τρόπους να microεταβούν στην πρεσβεία και ναφύγουν από εκεί αν κάτι πήγαινε στραβά Θα πρέπει να είχανστέγη ένα κρεβάτι να κοιmicroηθούν τραπέζι καρέκλες και microα-χαιροπίρουνα οχήmicroατα για microεταφορά φαγητό και ποτό και όλατα άλλα πρακτικά είδη όπως όπλα εκρηκτικά και πλαστά έγ-γραφα Για όλες αυτές τις προετοιmicroασίες θα είχαν χρειαστεί σί-γουρα κάνα microήνα

Με άλλα λόγια κάποιος θα πρέπει να τους είχε βοηθήσειΠιθανότατα όχι microόνο ένα αλλά περισσότερα άτοmicroα Πιθανότα-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 33

Η οmicroάδα είχε πάρει αυτό το όνοmicroα στη microνήmicroη του Χόλγκερ Μάινςσηmicroαντικού στελέχους της RAF (της Φράξιας Κόκκινος Στρατός ή Μπάα-ντερ-Μάινχοφ) που πέθανε microετά από απεργία πείνας στις φυλακές τουΣτάmicroχαmicromicro στις 9 Νοεmicroβρίου 1974 (ΣτΜ)

τα άτοmicroα που είχαν σχέση microε τη Σουηδία και τη Στοκχόλmicroη Άτο-microα που microιλούσαν σουηδικά που γνώριζαν την περιοχή το περι-βάλλον στο οποίο κινούνταν τα ντόπια ήθη την καθηmicroερινότη-τα και πράγmicroατα αυτονόητα όπως αγορά εισιτηρίων στο microετρόή αγορά microεγάλων ποσοτήτων τροφίmicroων δίχως να κινήσουν τηνπεριέργεια Άτοmicroα συνηθισmicroένα ανώνυmicroα microε λευκό ποινικόmicroητρώο στην ηλικία των τροmicroοκρατών περίπου που έmicroοιαζανπίστευαν και σκέφτονταν όπως και οι τροmicroοκράτες

Ο αρχηγός του Βίας δεν ήταν ο τύπος που σκάλιζε τα πράγ-microατα χωρίς λόγο Στο επάγγελmicroά του είχε microάθει ότι η απλούστε-ρη εξήγηση ήταν η σωστή Μια οmicroάδα νεαροί φοιτητές σκέφτη-κε Ριζοσπάστες microε κίνητρα microε αυτοπειθαρχία και microε καλό microυα-λό Ίσως και να ζούσαν microαζί σε κάποια από εκείνες τις περίερ-γες κολεκτίβες για τις οποίες διάβαζε στην εφηmicroερίδα Και microάλ-λον δε χρειαζόταν και πολύ microυαλό για να καταλάβει κανείς ότιήταν Σουηδοί σκέφτηκε ο αρχηγός του τmicroήmicroατος ΑντιmicroετώπισηςΕγκληmicroάτων Βίας στην αστυνοmicroία της Στοκχόλmicroης

Όταν παρέδωσε την υπόθεση στο συνάδελφο της Ασφάλειαςπου θα αναλάmicroβανε την ευθύνη της έρευνας του είχε microιλήσεικαι για τις σκέψεις του Μερικές κουβέντες microόνο στα όρθια τιςοποίες microάλλον δεν έπρεπε να τις πει καθόλου Ο συνάδελφος δενήταν πραγmicroατικός αστυνοmicroικός αλλά ένας αστυνοmicroικός διευ-θυντής microε νοmicroικές σπουδές πίσω του από εκείνο το είδος τωνσυνηθισmicroένων εγωκεντρικών τύπων και φυσικά η αντίδρασήτου ήταν η αναmicroενόmicroενη

Είχε γνέψει microrsquo εκείνο ακριβώς το ύφος που έχουν κάτι τέτοιοιπου καταλαβαίνουν καλύτερα απrsquo όλους τους άλλους αναστέ-ναξε κουρασmicroένα και χάιδεψε microε το δείκτη του που microόλις είχεβγει από τη microανικιουρίστα τη microακριά του microύτη laquoΜας πέρασε σί-γουρα κι εmicroάς αυτή η σκέψη από το microυαλόraquo είπε ο αστυνοmicroικόςδιευθυντής microε microπλαζέ ύφος κι αυτό ήταν όλο Ο αρχηγός τουτmicroήmicroατος Βίας άρχισε σύντοmicroα να σκέφτεται όλο και λιγότεροτην υπόθεση και microόλις microετά από κάνα δυο χρόνια παρέλειπε νατην περιλαmicroβάνει και στο ρεπερτόριο των ηρωικών αστυνοmicroι-

34 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

κών ιστοριών που συνήθιζε να αφηγείται όταν συναντούσε πραγ-microατικούς συναδέλφους ∆ιότι στο ρεπερτόριο είχε πια φρεσκό-τερες και καλύτερες ιστορίες

Η Αστυνοmicroία Ασφαλείας εδώ που τα λέmicroε είχε αρκετά στοι-χεία για να δουλέψει microε την υπόθεση Οι προειδοποιήσεις ότιΓερmicroανοί τροmicroοκράτες σχεδίαζαν να κάνουν κάτι σε σουηδικόέδαφος είχαν πυκνώσει ένα χρόνο πριν από την κατάληψη τηςπρεσβείας Είχαν και microικρά και microεγάλα στοιχεία ακριβώς όπωςγίνεται συνήθως ανώνυmicroες πληροφορίες εmicroπιστευτικές πλη-ροφορίες από διάφορους πληροφοριοδότες και ακόmicroη microια έκ-θεση που είχε συντάξει ένας από τους δικούς της microυστικούς πρά-κτορες Αλλά όλα αυτά είχαν κάτι κοινό ∆εν υπήρχε τίποτα συ-γκεκριmicroένο και απτό και την άνοιξη φάνηκε πως όλα αυτά εί-χαν πλέον καταλαγιάσει Ο χώρος των πληροφοριοδοτών τουςείχε βουβαθεί Ούτε οι καλύτεροι από αυτούς δεν είχαν να πουντο παραmicroικρό

Μερικές πληροφορίες και παρατηρήσεις είχαν επίσης φτά-σει στην Ασφάλεια από συναδέλφους της ανοιχτής δραστηριό-τητας Επρόκειτο κυρίως για laquoύποπτα οχήmicroαταraquo και laquoύποπταάτοmicroαraquo που είχαν παρατηρηθεί κοντά και γύρω από την πρε-σβεία της ∆υτικής Γερmicroανίας κατά την περίοδο της τροmicroοκρα-τικής ενέργειας αλλά παρόλο που σπατάλησαν πολύ καιρό νατο ψάξουν δεν έδωσε τίποτα Ήταν όπως ακριβώς γινόταν microετις πληροφορίες αυτού του είδους ποτέ δεν έδιναν τίποτα Καιαυτά σε αντίθεση microε τη δική τους δραστηριότητα την οποίαέλεγχαν οι ίδιοι microε τη microορφή παρακολούθησης διείσδυσης καισυγκεκριmicroένης συγκέντρωσης στοιχείων microέσω τηλεφωνικώνυποκλοπών υποκλοπών σηmicroάτων και άλλων ηλεκτρονικών πα-ρακολουθήσεων

Οι επαναλαmicroβανόmicroενοι ισχυρισmicroοί των microίντια ότι η Αστυ-νοmicroία Ασφαλείας είχε αγνοήσει συγκεκριmicroένη εικόνα απειλήςείχαν συζητηθεί σε πολλές συναντήσεις της ηγεσίας της Ασφά-λειας όπως και στην υπεύθυνη κοινοβουλευτική ηγεσία της ενλόγω υπηρεσίας Όπως και τόσες φορές άλλοτε κατάφεραν να

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 35

αποδείξουν ότι επρόκειτο για καθαρές ανοησίες και για ανε-δαφικές εικασίες Το σίγουρο ήταν ότι ο απώτερος στόχος όλωναυτών ήταν να βλάψουν την υπηρεσία Είχαν λάβει microέτρα ταοποία έπρεπε να ληφθούν και microέσα σε microερικές εβδοmicroάδεςόταν οι φήmicroες είχαν φουντώσει για τα καλά έβαλαν την πρε-σβεία της ∆υτικής Γερmicroανίας στον κατάλογο φρουρούmicroενωνκτιρίων microε αυστηρή προτεραιότητα

Τα αποτελέσmicroατα αυτών των microέτρων ήταν σαφέστατα ∆ενείχαν προκύψει ενδείξεις ότι κάτι ύποπτο συνέβαινε και ανα-κάλεσαν την έξτρα φρούρηση κάτι που τους ήρθε κουτί microιαπου το τmicroήmicroα για τους Ρώσους εκείνη την περίοδο παρουσίασεαπρόσmicroενη και microεγάλη ανάγκη για περισσότερο προσωπικό Οιβουλευτές που συmicromicroετείχαν στη διοίκηση ήταν κι αυτοί απολύ-τως ικανοποιηmicroένοι microε την έκθεση που είχαν λάβει Η κατάλη-ψη της δυτικογερmicroανικής πρεσβείας ήταν ένα microεmicroονωmicroένο γε-γονός σχεδιασmicroένη και εκτελεσmicroένη από microια φράξια της γερ-microανικής τροmicroοκρατίας που θα microπορούσε να περιγραφεί σαν microιαοmicroάδα βίαιων τυχοδιωκτών από το Πανεπιστήmicroιο της Χαmicroδελ-βέργης σύmicroφωνα microε πληροφορίες από τους συναδέλφους τηςγερmicroανικής Αστυνοmicroίας Ασφαλείας πολλοί από τους πιο γνω-στούς συντρόφους τους ndashαπό τον δυστυχώς ιδιαίτερα ευρύ κύ-κλο των ριζοσπαστικών στοιχείωνndash είχαν διαφωνήσει έντονα microεαυτό που είχε συmicroβεί Η κατάληψη της πρεσβείας δεν είχε ωφε-λήσει τον κοινό αγώνα

Για να microπορέσει ο αγώνας να έχει επιτυχή κατάληξη απαι-τείτο καλύτερος σχεδιασmicroός και πιο οργανωmicroένες microορφές πά-λης Η σουηδική Αστυνοmicroία Ασφαλείας όλως παραδόξως είχεκαταλήξει στο ίδιο συmicroπέρασmicroα στην έκθεση που παρέδωσε στηδιοίκησή της σε λιγότερο από ένα χρόνο microετά την κατάληψηlaquoΜεταξύ άλλων και για το λόγο αυτόν ο κίνδυνος για microια νέακαι παρόmicroοια ενέργεια στη σουηδική επικράτεια που θα στρέ-φεται κατά γερmicroανικών ή σουηδικών συmicroφερόντων και θα διε-ξαχθεί από Γερmicroανούς τροmicroοκράτες πρέπει να εκτιmicroηθεί ωςελάχιστοςraquo Υπήρχαν laquoάλλοι κίνδυνοι πολύ σοβαρότεροιraquo και

36 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

ανεξαρτήτως του αν όλα αυτά ήταν αληθή ή ψευδή ο ισχυρισmicroόςπερί του αντιθέτου θα ήταν γραφειοκρατική αυτοκτονία Καιέτσι έκλεισε η έρευνα της Αστυνοmicroίας Ασφαλείας για την κα-τάληψη της πρεσβείας

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 37

Page 25: Μετάφρασηαπότασουηδικά:ΓρηγόρηςΝ.Κονδύληςwebdata.psichogios.gr/sample/9789604967377.pdf · i ¥ª µπ°¥23 𧩠¬±1975¬¦ ª °¬®¨

εβδοmicroάδα έχωσε τους αντίχειρες στις τιράντες του και στη διάρ-κεια ενός υπέροχου microπουρζουάδικου δείπνου που παρέθεσανοι εκπρόσωποι της αγοράς laquoέψαλε τον αναβαλλόmicroενο στον αρ-χισυντάκτη της εφηmicroερίδαςraquo Σύmicroφωνα microε παρόντες microάρτυρεςη οmicroιλία του υπήρξε άκρως απολαυστική και ndashαν σκεφτεί κα-νείς το περιορισmicroένο κοινωνικοπολιτικό κατεστηmicroένο στη microικρήχώρα που λέγεται Σουηδίαndash άκρως λογική κατόπιν όσων είχανσυmicroβεί Αλλά πέρα από αυτά δεν έγινε ουσιαστικά τίποτα ∆ιό-τι το όλο πράγmicroα ήταν πολύ microη σουηδικό για να εξελιχθεί σε κά-τι περισσότερο

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 29

III

Ηαστυνοmicroική έρευνα που ακολούθησε δεν ήταν κακήΠανάθλια ήταν Αν microάλιστα λάβαινες υπόψη σου ότιεπρόκειτο για ένα από τα σοβαρότερα εγκλήmicroατα στην

ιστορία της χώρας microετά τον πόλεmicroο δε θα microπορούσες να κατα-λάβεις εύκολα πώς εξελίχθηκε έτσι Μία από τις εξηγήσεις πουδόθηκαν και συζητήθηκαν σε επίπεδο ανώτατης αστυνοmicroικήςηγεσίας ndashmicroεταξύ άλλων σε εmicroπιστευτικές συνοmicroιλίες του αρχη-γού της σουηδικής αστυνοmicroίας microε τους στενότερους και ηλικια-κά νεότερους συνεργάτες τουndash ήταν ότι η κυβέρνηση κατά κά-ποιον microυστηριώδη τρόπο έδειχνε πραγmicroατικά αδιάφορη να συ-ζητήσει το θέmicroα και ότι αυτή η στάση είχε microεταδοθεί και στηναστυνοmicroία ∆ιότι ήταν ένα έγκληmicroα καθαρά πολιτικό και είχεςταυτόχρονα microια κυβέρνηση που εντελώς απροκάλυπτα παρα-microέριζε την όλη υπόθεση από το δικό της τραπέζι συζητήσεων ndashοπότε τι να σου κάνει κι η αστυνοmicroία

Ο αρχηγός του τmicroήmicroατος Αντιmicroετώπισης Εγκληmicroάτων Βίαςτης αστυνοmicroίας της Στοκχόλmicroης δεν ήταν άνθρωπος που ασχο-λούνταν microε πολιτικές θεωρητικολογίες Αυτά microπορούσαν να τακάνουν άλλοι και η στάση που κρατούσε η κυβέρνηση στο έναή στο άλλο θέmicroα τον άφηνε παγερά αδιάφορο Ούτε που τουςψήφιζε εξάλλου Αντιθέτως ήταν πυρ και microανία που είχαν χώ-σει την ουρά τους στην έρευνά του και είχαν στείλει στο σπίτιτους τους δράστες Πώς δηλαδή να διεξήγε έρευνα εγκλήmicroατοςαν δεν είχε τη δυνατότητα να ανακρίνει τους υπόπτους

Ο ίδιος είχε πραγmicroατικά διακαή επιθυmicroία να microιλήσει microε τουςδράστες Με την ησυχία του microε τη σειρά και όσες φορές χρεια-ζόταν για να microπουν όλα τα κοmicromicroάτια του παζλ στη θέση τουςΑυτό το είχε καταφέρει αναρίθmicroητες φορές παλιότερα και ήτανπεπεισmicroένος ότι θα είχε κάνει το ίδιο και αυτή τη φορά και δί-χως καν τη βοήθεια διερmicroηνέα ∆ιότι σε αντίθεση microε τους συ-

ναδέλφους του είχε όντως πάρει πτυχίο από το σχολαρχείο Βιτ-φέλντσκα στο Γκέτεmicroποργκ και τα γερmicroανικά που είχε microάθειστο σχολείο λειτουργούσαν ακόmicroη άψογα Αυτό που είχε κατα-φέρει να κάνει η κυβέρνηση από ερευνητικής απόψεως ήτανκαθαρό σαmicroποτάζ Και το χειρότερο ήταν πως οι κυβερνητικοίέδειχναν να microην έχουν καταλάβει τι έκαναν

Τώρα ο αρχηγός και οι συνάδελφοί του αρκέστηκαν να διε-ξαγάγουν microια τεχνική έρευνα σε συνθήκες που microόνο ιδανικές δενήταν Ήδη microετά την έκρηξη ο τόπος του εγκλήmicroατος έmicroοιαζε σαννα είχε περάσει τυφώνας Σύmicroφωνα microε όσα είχαν πει οι τροmicroο-κράτες από τηλεφώνου όταν καλούσαν για να θέσουν τους εκ-βιαστικούς όρους τους στην κυβέρνηση είχαν τοποθετήσει δεκα-πέντε κιλά ΤΝΤ στο κτίριο και δεν υπήρχε απολύτως τίποτα στοντόπο του εγκλήmicroατος που να διέψευδε τον παραπάνω ισχυρισmicroό

Η παρέmicroβαση της πυροσβεστικής όσο αναπόφευκτη κι ανήταν δεν είχε κάνει καλύτερα τα πράγmicroατα οι τόνοι νερού πουείχαν πέσει στα ερείπια δεν microπορούσαν να προmicroηνύουν τίποτακαλό Αλλά αυτό που είχε εξοργίσει τον αρχηγό και τους συνα-δέλφους του ήταν όλοι οι κατά το microάλλον ή ήττον άσχετοι άν-θρωποι που έτρεχαν πέρα δώθε στον τόπο του εγκλήmicroατος ΟιΓερmicroανοί συνάδελφοι για παράδειγmicroα ανήκαν σε αυτό τονόχλο των περιπλανώmicroενων έστω κι αν ο ίδιος κατανοούσε απο-λύτως το ενδιαφέρον τους Αν ήθελε να είναι κανείς τυπικός οσυγκεκριmicroένος τόπος εγκλήmicroατος ήταν όντως γερmicroανικό έδα-φος οπότε δεν είχε καmicroία πιθανότητα να τους ζητήσει να φύ-γουν από εκεί

Το ίδιο συνέβαινε και microε τους laquoάκαπνουςraquo από την Ασφά-λεια και microε την άκρως ενοχλητική παλιοσυνήθεια που είχαν ναστέκονται πάνω από τους πραγmicroατικούς αστυνοmicroικούς όταν οιδεύτεροι προσπαθούσαν να κάνουν τη δουλειά τους Και σαννα microην ήταν αρκετό αυτό είχαν το θράσος να του προτείνουν να

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 31

Το ΤΝΤ (τρινιτροτολουόλη) είναι ένα από τα συχνότερα χρησιmicroο-ποιούmicroενα εκρηκτικά (ΣτΜ)

χρησιmicroοποιήσει τους δικούς τους τεχνικούς αλλά τότε τους απέ-πεmicroψε σκαιότατα διότι αν άρχιζε να δουλεύει έτσι δε θα προ-λάβαινε να κάνει ούτε το ένα ούτε το άλλο και δεν είχε διόλουσκοπό να σπαταλάει το χρόνο του κατουρώντας δεξιά αριστε-ρά σαν τα σκυλιά που ορίζουν τα laquoχωράφιαraquo τους Αυτό το άφη-νε σε άλλους και αν δεν εmicroπιστεύονταν τον ίδιο και τους άντρεςτου ας αναλάmicroβαναν όλη τη δουλειά οι ίδιοι

Αλλά τα πράγmicroατα δεν είχαν πάει καλά και όταν ο αστυνο-microικός διευθυντής microετά από microια βδοmicroάδα ndashσχεδόν την ίδια microέραπου κατήργησαν τον εξωτερικό αποκλεισmicroό της περιοχήςndash τουανακοίνωσε ότι οι περαιτέρω έρευνες θα γίνονταν από την Αστυ-νοmicroία Ασφαλείας κι ο αρχηγός ένιωσε σχεδόν ανακούφιση

Πάντως ο ίδιος και οι συνάδελφοί του κατάφεραν να κατα-νοήσουν αρκετά τον τρόπο microε τον οποίο πρέπει να είχε γίνει ηέκρηξη ∆εν υπήρχε τίποτα που να καταδεικνύει ότι οι τροmicroο-κράτες είχαν ανατινάξει συνειδητά το κτίριο στον αέρα Αντι-θέτως τα περισσότερα στοιχεία έδειχναν προς την κατεύθυνσηενός συνδυασmicroού ατυχήmicroατος γκάφας και άγνοιας και αυτόςπου microάλλον ήταν υπαίτιος ήταν ο ίδιος ο laquoειδικός ανατινάξεωνraquoτων τροmicroοκρατών ο οποίος όπως όλα τα παιδάκια έβαλε ταδάχτυλά του σε λάθος microέρος Σίγουρα δε θα τα είχε καταφέρεινα περάσει microια συνήθη σουηδική εξέταση στις ανατινάξεις Αυ-τό απεδείχθη microε την απαιτούmicroενη σαφήνεια από τις καλωδιώ-σεις και τις συνδέσεις που βγήκαν σώες από την έκρηξη έστωκι αν οι απογευmicroατινές εφηmicroερίδες εγκωmicroίασαν τις γνώσεις τουΓερmicroανού στον τοmicroέα αυτόν

Αλλά δεν έγινε τίποτα περισσότερο από αυτά και όσοναφορούσε τον ίδιο τον αρχηγό του ήταν αδιάφορο Το ποιαήταν πραγmicroατικά τα πορίσmicroατα της Ασφάλειας και τι είχε κα-ταφέρει microε την έρευνα που ανέλαβε από την αστυνοmicroία παρέ-microεινε καθώς ειπώθηκε ασαφές Εν πάση περιπτώσει δεν έκα-ναν κάτι που να οδήγησε σε νοmicroικά microέτρα ή σε microηνύσεις αλλάόπως πάντα λειτούργησαν laquoεν κρυπτώ και παραβύστωraquo και αντον ρωτούσε κανείς περί αυτού microπορούσε σίγουρα να πει ότι

32 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

όπως και τόσες φορές παλιότερα δεν είχαν καταφέρει καιπολλά Αν και δε χρειαζόταν να είναι κανείς αστυνοmicroικός γιανα υπολογίσει ότι πρέπει να υπήρχαν περισσότεροι εmicroπλεκό-microενοι από τους έξι τροmicroοκράτες που είχαν καταλάβει το κτίριοτης πρεσβείας

Ποιος ή ποιοι άραγε θα microπορούσαν ειδάλλως να είχαν αφή-σει το microήνυmicroα το οποίο στη microία το microεσηmicroέρι την Πέmicroπτη 24Απριλίου είχε καταλήξει στα κουτιά αλληλογραφίας τριών δια-φορετικών πρακτορείων ειδήσεων που φιλοξενούνταν στα γρα-φεία του ΤΤ στον πρώτο ουρανοξύστη της Χέτοργετ τρία χιλιό-microετρα και πάνω από πέντε λεπτά microε αmicroάξι από τη δυτικογερmicroα-νική πρεσβεία πέρα στο Γιουργκόρντεν Οι έξι microέσα στο κτίριοndashοι laquokommando holger meinsraquo όπως αυτοαποκαλούνταν microεόλα τα γράmicromicroατα πεζά στο όνοmicroαndash δε θα microπορούσαν να το εί-χαν κάνει

Ο αρχηγός του Βίας είχε κάνει πολλές σκέψεις για το τι θαmicroπορούσε να είχε συmicroβεί πριν microπουν εκείνοι οι έξι στην πρε-σβεία Κάπου θα πρέπει να έmicroεναν θα είχαν κάνει αναγνώρισητης περιοχής θα πρέπει να είχαν παρακολουθήσει τους υπαλ-λήλους της πρεσβείας και τις συνήθειές τους να είχαν ερευνή-σει κατάλληλους τρόπους να microεταβούν στην πρεσβεία και ναφύγουν από εκεί αν κάτι πήγαινε στραβά Θα πρέπει να είχανστέγη ένα κρεβάτι να κοιmicroηθούν τραπέζι καρέκλες και microα-χαιροπίρουνα οχήmicroατα για microεταφορά φαγητό και ποτό και όλατα άλλα πρακτικά είδη όπως όπλα εκρηκτικά και πλαστά έγ-γραφα Για όλες αυτές τις προετοιmicroασίες θα είχαν χρειαστεί σί-γουρα κάνα microήνα

Με άλλα λόγια κάποιος θα πρέπει να τους είχε βοηθήσειΠιθανότατα όχι microόνο ένα αλλά περισσότερα άτοmicroα Πιθανότα-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 33

Η οmicroάδα είχε πάρει αυτό το όνοmicroα στη microνήmicroη του Χόλγκερ Μάινςσηmicroαντικού στελέχους της RAF (της Φράξιας Κόκκινος Στρατός ή Μπάα-ντερ-Μάινχοφ) που πέθανε microετά από απεργία πείνας στις φυλακές τουΣτάmicroχαmicromicro στις 9 Νοεmicroβρίου 1974 (ΣτΜ)

τα άτοmicroα που είχαν σχέση microε τη Σουηδία και τη Στοκχόλmicroη Άτο-microα που microιλούσαν σουηδικά που γνώριζαν την περιοχή το περι-βάλλον στο οποίο κινούνταν τα ντόπια ήθη την καθηmicroερινότη-τα και πράγmicroατα αυτονόητα όπως αγορά εισιτηρίων στο microετρόή αγορά microεγάλων ποσοτήτων τροφίmicroων δίχως να κινήσουν τηνπεριέργεια Άτοmicroα συνηθισmicroένα ανώνυmicroα microε λευκό ποινικόmicroητρώο στην ηλικία των τροmicroοκρατών περίπου που έmicroοιαζανπίστευαν και σκέφτονταν όπως και οι τροmicroοκράτες

Ο αρχηγός του Βίας δεν ήταν ο τύπος που σκάλιζε τα πράγ-microατα χωρίς λόγο Στο επάγγελmicroά του είχε microάθει ότι η απλούστε-ρη εξήγηση ήταν η σωστή Μια οmicroάδα νεαροί φοιτητές σκέφτη-κε Ριζοσπάστες microε κίνητρα microε αυτοπειθαρχία και microε καλό microυα-λό Ίσως και να ζούσαν microαζί σε κάποια από εκείνες τις περίερ-γες κολεκτίβες για τις οποίες διάβαζε στην εφηmicroερίδα Και microάλ-λον δε χρειαζόταν και πολύ microυαλό για να καταλάβει κανείς ότιήταν Σουηδοί σκέφτηκε ο αρχηγός του τmicroήmicroατος ΑντιmicroετώπισηςΕγκληmicroάτων Βίας στην αστυνοmicroία της Στοκχόλmicroης

Όταν παρέδωσε την υπόθεση στο συνάδελφο της Ασφάλειαςπου θα αναλάmicroβανε την ευθύνη της έρευνας του είχε microιλήσεικαι για τις σκέψεις του Μερικές κουβέντες microόνο στα όρθια τιςοποίες microάλλον δεν έπρεπε να τις πει καθόλου Ο συνάδελφος δενήταν πραγmicroατικός αστυνοmicroικός αλλά ένας αστυνοmicroικός διευ-θυντής microε νοmicroικές σπουδές πίσω του από εκείνο το είδος τωνσυνηθισmicroένων εγωκεντρικών τύπων και φυσικά η αντίδρασήτου ήταν η αναmicroενόmicroενη

Είχε γνέψει microrsquo εκείνο ακριβώς το ύφος που έχουν κάτι τέτοιοιπου καταλαβαίνουν καλύτερα απrsquo όλους τους άλλους αναστέ-ναξε κουρασmicroένα και χάιδεψε microε το δείκτη του που microόλις είχεβγει από τη microανικιουρίστα τη microακριά του microύτη laquoΜας πέρασε σί-γουρα κι εmicroάς αυτή η σκέψη από το microυαλόraquo είπε ο αστυνοmicroικόςδιευθυντής microε microπλαζέ ύφος κι αυτό ήταν όλο Ο αρχηγός τουτmicroήmicroατος Βίας άρχισε σύντοmicroα να σκέφτεται όλο και λιγότεροτην υπόθεση και microόλις microετά από κάνα δυο χρόνια παρέλειπε νατην περιλαmicroβάνει και στο ρεπερτόριο των ηρωικών αστυνοmicroι-

34 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

κών ιστοριών που συνήθιζε να αφηγείται όταν συναντούσε πραγ-microατικούς συναδέλφους ∆ιότι στο ρεπερτόριο είχε πια φρεσκό-τερες και καλύτερες ιστορίες

Η Αστυνοmicroία Ασφαλείας εδώ που τα λέmicroε είχε αρκετά στοι-χεία για να δουλέψει microε την υπόθεση Οι προειδοποιήσεις ότιΓερmicroανοί τροmicroοκράτες σχεδίαζαν να κάνουν κάτι σε σουηδικόέδαφος είχαν πυκνώσει ένα χρόνο πριν από την κατάληψη τηςπρεσβείας Είχαν και microικρά και microεγάλα στοιχεία ακριβώς όπωςγίνεται συνήθως ανώνυmicroες πληροφορίες εmicroπιστευτικές πλη-ροφορίες από διάφορους πληροφοριοδότες και ακόmicroη microια έκ-θεση που είχε συντάξει ένας από τους δικούς της microυστικούς πρά-κτορες Αλλά όλα αυτά είχαν κάτι κοινό ∆εν υπήρχε τίποτα συ-γκεκριmicroένο και απτό και την άνοιξη φάνηκε πως όλα αυτά εί-χαν πλέον καταλαγιάσει Ο χώρος των πληροφοριοδοτών τουςείχε βουβαθεί Ούτε οι καλύτεροι από αυτούς δεν είχαν να πουντο παραmicroικρό

Μερικές πληροφορίες και παρατηρήσεις είχαν επίσης φτά-σει στην Ασφάλεια από συναδέλφους της ανοιχτής δραστηριό-τητας Επρόκειτο κυρίως για laquoύποπτα οχήmicroαταraquo και laquoύποπταάτοmicroαraquo που είχαν παρατηρηθεί κοντά και γύρω από την πρε-σβεία της ∆υτικής Γερmicroανίας κατά την περίοδο της τροmicroοκρα-τικής ενέργειας αλλά παρόλο που σπατάλησαν πολύ καιρό νατο ψάξουν δεν έδωσε τίποτα Ήταν όπως ακριβώς γινόταν microετις πληροφορίες αυτού του είδους ποτέ δεν έδιναν τίποτα Καιαυτά σε αντίθεση microε τη δική τους δραστηριότητα την οποίαέλεγχαν οι ίδιοι microε τη microορφή παρακολούθησης διείσδυσης καισυγκεκριmicroένης συγκέντρωσης στοιχείων microέσω τηλεφωνικώνυποκλοπών υποκλοπών σηmicroάτων και άλλων ηλεκτρονικών πα-ρακολουθήσεων

Οι επαναλαmicroβανόmicroενοι ισχυρισmicroοί των microίντια ότι η Αστυ-νοmicroία Ασφαλείας είχε αγνοήσει συγκεκριmicroένη εικόνα απειλήςείχαν συζητηθεί σε πολλές συναντήσεις της ηγεσίας της Ασφά-λειας όπως και στην υπεύθυνη κοινοβουλευτική ηγεσία της ενλόγω υπηρεσίας Όπως και τόσες φορές άλλοτε κατάφεραν να

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 35

αποδείξουν ότι επρόκειτο για καθαρές ανοησίες και για ανε-δαφικές εικασίες Το σίγουρο ήταν ότι ο απώτερος στόχος όλωναυτών ήταν να βλάψουν την υπηρεσία Είχαν λάβει microέτρα ταοποία έπρεπε να ληφθούν και microέσα σε microερικές εβδοmicroάδεςόταν οι φήmicroες είχαν φουντώσει για τα καλά έβαλαν την πρε-σβεία της ∆υτικής Γερmicroανίας στον κατάλογο φρουρούmicroενωνκτιρίων microε αυστηρή προτεραιότητα

Τα αποτελέσmicroατα αυτών των microέτρων ήταν σαφέστατα ∆ενείχαν προκύψει ενδείξεις ότι κάτι ύποπτο συνέβαινε και ανα-κάλεσαν την έξτρα φρούρηση κάτι που τους ήρθε κουτί microιαπου το τmicroήmicroα για τους Ρώσους εκείνη την περίοδο παρουσίασεαπρόσmicroενη και microεγάλη ανάγκη για περισσότερο προσωπικό Οιβουλευτές που συmicromicroετείχαν στη διοίκηση ήταν κι αυτοί απολύ-τως ικανοποιηmicroένοι microε την έκθεση που είχαν λάβει Η κατάλη-ψη της δυτικογερmicroανικής πρεσβείας ήταν ένα microεmicroονωmicroένο γε-γονός σχεδιασmicroένη και εκτελεσmicroένη από microια φράξια της γερ-microανικής τροmicroοκρατίας που θα microπορούσε να περιγραφεί σαν microιαοmicroάδα βίαιων τυχοδιωκτών από το Πανεπιστήmicroιο της Χαmicroδελ-βέργης σύmicroφωνα microε πληροφορίες από τους συναδέλφους τηςγερmicroανικής Αστυνοmicroίας Ασφαλείας πολλοί από τους πιο γνω-στούς συντρόφους τους ndashαπό τον δυστυχώς ιδιαίτερα ευρύ κύ-κλο των ριζοσπαστικών στοιχείωνndash είχαν διαφωνήσει έντονα microεαυτό που είχε συmicroβεί Η κατάληψη της πρεσβείας δεν είχε ωφε-λήσει τον κοινό αγώνα

Για να microπορέσει ο αγώνας να έχει επιτυχή κατάληξη απαι-τείτο καλύτερος σχεδιασmicroός και πιο οργανωmicroένες microορφές πά-λης Η σουηδική Αστυνοmicroία Ασφαλείας όλως παραδόξως είχεκαταλήξει στο ίδιο συmicroπέρασmicroα στην έκθεση που παρέδωσε στηδιοίκησή της σε λιγότερο από ένα χρόνο microετά την κατάληψηlaquoΜεταξύ άλλων και για το λόγο αυτόν ο κίνδυνος για microια νέακαι παρόmicroοια ενέργεια στη σουηδική επικράτεια που θα στρέ-φεται κατά γερmicroανικών ή σουηδικών συmicroφερόντων και θα διε-ξαχθεί από Γερmicroανούς τροmicroοκράτες πρέπει να εκτιmicroηθεί ωςελάχιστοςraquo Υπήρχαν laquoάλλοι κίνδυνοι πολύ σοβαρότεροιraquo και

36 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

ανεξαρτήτως του αν όλα αυτά ήταν αληθή ή ψευδή ο ισχυρισmicroόςπερί του αντιθέτου θα ήταν γραφειοκρατική αυτοκτονία Καιέτσι έκλεισε η έρευνα της Αστυνοmicroίας Ασφαλείας για την κα-τάληψη της πρεσβείας

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 37

Page 26: Μετάφρασηαπότασουηδικά:ΓρηγόρηςΝ.Κονδύληςwebdata.psichogios.gr/sample/9789604967377.pdf · i ¥ª µπ°¥23 𧩠¬±1975¬¦ ª °¬®¨

III

Ηαστυνοmicroική έρευνα που ακολούθησε δεν ήταν κακήΠανάθλια ήταν Αν microάλιστα λάβαινες υπόψη σου ότιεπρόκειτο για ένα από τα σοβαρότερα εγκλήmicroατα στην

ιστορία της χώρας microετά τον πόλεmicroο δε θα microπορούσες να κατα-λάβεις εύκολα πώς εξελίχθηκε έτσι Μία από τις εξηγήσεις πουδόθηκαν και συζητήθηκαν σε επίπεδο ανώτατης αστυνοmicroικήςηγεσίας ndashmicroεταξύ άλλων σε εmicroπιστευτικές συνοmicroιλίες του αρχη-γού της σουηδικής αστυνοmicroίας microε τους στενότερους και ηλικια-κά νεότερους συνεργάτες τουndash ήταν ότι η κυβέρνηση κατά κά-ποιον microυστηριώδη τρόπο έδειχνε πραγmicroατικά αδιάφορη να συ-ζητήσει το θέmicroα και ότι αυτή η στάση είχε microεταδοθεί και στηναστυνοmicroία ∆ιότι ήταν ένα έγκληmicroα καθαρά πολιτικό και είχεςταυτόχρονα microια κυβέρνηση που εντελώς απροκάλυπτα παρα-microέριζε την όλη υπόθεση από το δικό της τραπέζι συζητήσεων ndashοπότε τι να σου κάνει κι η αστυνοmicroία

Ο αρχηγός του τmicroήmicroατος Αντιmicroετώπισης Εγκληmicroάτων Βίαςτης αστυνοmicroίας της Στοκχόλmicroης δεν ήταν άνθρωπος που ασχο-λούνταν microε πολιτικές θεωρητικολογίες Αυτά microπορούσαν να τακάνουν άλλοι και η στάση που κρατούσε η κυβέρνηση στο έναή στο άλλο θέmicroα τον άφηνε παγερά αδιάφορο Ούτε που τουςψήφιζε εξάλλου Αντιθέτως ήταν πυρ και microανία που είχαν χώ-σει την ουρά τους στην έρευνά του και είχαν στείλει στο σπίτιτους τους δράστες Πώς δηλαδή να διεξήγε έρευνα εγκλήmicroατοςαν δεν είχε τη δυνατότητα να ανακρίνει τους υπόπτους

Ο ίδιος είχε πραγmicroατικά διακαή επιθυmicroία να microιλήσει microε τουςδράστες Με την ησυχία του microε τη σειρά και όσες φορές χρεια-ζόταν για να microπουν όλα τα κοmicromicroάτια του παζλ στη θέση τουςΑυτό το είχε καταφέρει αναρίθmicroητες φορές παλιότερα και ήτανπεπεισmicroένος ότι θα είχε κάνει το ίδιο και αυτή τη φορά και δί-χως καν τη βοήθεια διερmicroηνέα ∆ιότι σε αντίθεση microε τους συ-

ναδέλφους του είχε όντως πάρει πτυχίο από το σχολαρχείο Βιτ-φέλντσκα στο Γκέτεmicroποργκ και τα γερmicroανικά που είχε microάθειστο σχολείο λειτουργούσαν ακόmicroη άψογα Αυτό που είχε κατα-φέρει να κάνει η κυβέρνηση από ερευνητικής απόψεως ήτανκαθαρό σαmicroποτάζ Και το χειρότερο ήταν πως οι κυβερνητικοίέδειχναν να microην έχουν καταλάβει τι έκαναν

Τώρα ο αρχηγός και οι συνάδελφοί του αρκέστηκαν να διε-ξαγάγουν microια τεχνική έρευνα σε συνθήκες που microόνο ιδανικές δενήταν Ήδη microετά την έκρηξη ο τόπος του εγκλήmicroατος έmicroοιαζε σαννα είχε περάσει τυφώνας Σύmicroφωνα microε όσα είχαν πει οι τροmicroο-κράτες από τηλεφώνου όταν καλούσαν για να θέσουν τους εκ-βιαστικούς όρους τους στην κυβέρνηση είχαν τοποθετήσει δεκα-πέντε κιλά ΤΝΤ στο κτίριο και δεν υπήρχε απολύτως τίποτα στοντόπο του εγκλήmicroατος που να διέψευδε τον παραπάνω ισχυρισmicroό

Η παρέmicroβαση της πυροσβεστικής όσο αναπόφευκτη κι ανήταν δεν είχε κάνει καλύτερα τα πράγmicroατα οι τόνοι νερού πουείχαν πέσει στα ερείπια δεν microπορούσαν να προmicroηνύουν τίποτακαλό Αλλά αυτό που είχε εξοργίσει τον αρχηγό και τους συνα-δέλφους του ήταν όλοι οι κατά το microάλλον ή ήττον άσχετοι άν-θρωποι που έτρεχαν πέρα δώθε στον τόπο του εγκλήmicroατος ΟιΓερmicroανοί συνάδελφοι για παράδειγmicroα ανήκαν σε αυτό τονόχλο των περιπλανώmicroενων έστω κι αν ο ίδιος κατανοούσε απο-λύτως το ενδιαφέρον τους Αν ήθελε να είναι κανείς τυπικός οσυγκεκριmicroένος τόπος εγκλήmicroατος ήταν όντως γερmicroανικό έδα-φος οπότε δεν είχε καmicroία πιθανότητα να τους ζητήσει να φύ-γουν από εκεί

Το ίδιο συνέβαινε και microε τους laquoάκαπνουςraquo από την Ασφά-λεια και microε την άκρως ενοχλητική παλιοσυνήθεια που είχαν ναστέκονται πάνω από τους πραγmicroατικούς αστυνοmicroικούς όταν οιδεύτεροι προσπαθούσαν να κάνουν τη δουλειά τους Και σαννα microην ήταν αρκετό αυτό είχαν το θράσος να του προτείνουν να

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 31

Το ΤΝΤ (τρινιτροτολουόλη) είναι ένα από τα συχνότερα χρησιmicroο-ποιούmicroενα εκρηκτικά (ΣτΜ)

χρησιmicroοποιήσει τους δικούς τους τεχνικούς αλλά τότε τους απέ-πεmicroψε σκαιότατα διότι αν άρχιζε να δουλεύει έτσι δε θα προ-λάβαινε να κάνει ούτε το ένα ούτε το άλλο και δεν είχε διόλουσκοπό να σπαταλάει το χρόνο του κατουρώντας δεξιά αριστε-ρά σαν τα σκυλιά που ορίζουν τα laquoχωράφιαraquo τους Αυτό το άφη-νε σε άλλους και αν δεν εmicroπιστεύονταν τον ίδιο και τους άντρεςτου ας αναλάmicroβαναν όλη τη δουλειά οι ίδιοι

Αλλά τα πράγmicroατα δεν είχαν πάει καλά και όταν ο αστυνο-microικός διευθυντής microετά από microια βδοmicroάδα ndashσχεδόν την ίδια microέραπου κατήργησαν τον εξωτερικό αποκλεισmicroό της περιοχήςndash τουανακοίνωσε ότι οι περαιτέρω έρευνες θα γίνονταν από την Αστυ-νοmicroία Ασφαλείας κι ο αρχηγός ένιωσε σχεδόν ανακούφιση

Πάντως ο ίδιος και οι συνάδελφοί του κατάφεραν να κατα-νοήσουν αρκετά τον τρόπο microε τον οποίο πρέπει να είχε γίνει ηέκρηξη ∆εν υπήρχε τίποτα που να καταδεικνύει ότι οι τροmicroο-κράτες είχαν ανατινάξει συνειδητά το κτίριο στον αέρα Αντι-θέτως τα περισσότερα στοιχεία έδειχναν προς την κατεύθυνσηενός συνδυασmicroού ατυχήmicroατος γκάφας και άγνοιας και αυτόςπου microάλλον ήταν υπαίτιος ήταν ο ίδιος ο laquoειδικός ανατινάξεωνraquoτων τροmicroοκρατών ο οποίος όπως όλα τα παιδάκια έβαλε ταδάχτυλά του σε λάθος microέρος Σίγουρα δε θα τα είχε καταφέρεινα περάσει microια συνήθη σουηδική εξέταση στις ανατινάξεις Αυ-τό απεδείχθη microε την απαιτούmicroενη σαφήνεια από τις καλωδιώ-σεις και τις συνδέσεις που βγήκαν σώες από την έκρηξη έστωκι αν οι απογευmicroατινές εφηmicroερίδες εγκωmicroίασαν τις γνώσεις τουΓερmicroανού στον τοmicroέα αυτόν

Αλλά δεν έγινε τίποτα περισσότερο από αυτά και όσοναφορούσε τον ίδιο τον αρχηγό του ήταν αδιάφορο Το ποιαήταν πραγmicroατικά τα πορίσmicroατα της Ασφάλειας και τι είχε κα-ταφέρει microε την έρευνα που ανέλαβε από την αστυνοmicroία παρέ-microεινε καθώς ειπώθηκε ασαφές Εν πάση περιπτώσει δεν έκα-ναν κάτι που να οδήγησε σε νοmicroικά microέτρα ή σε microηνύσεις αλλάόπως πάντα λειτούργησαν laquoεν κρυπτώ και παραβύστωraquo και αντον ρωτούσε κανείς περί αυτού microπορούσε σίγουρα να πει ότι

32 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

όπως και τόσες φορές παλιότερα δεν είχαν καταφέρει καιπολλά Αν και δε χρειαζόταν να είναι κανείς αστυνοmicroικός γιανα υπολογίσει ότι πρέπει να υπήρχαν περισσότεροι εmicroπλεκό-microενοι από τους έξι τροmicroοκράτες που είχαν καταλάβει το κτίριοτης πρεσβείας

Ποιος ή ποιοι άραγε θα microπορούσαν ειδάλλως να είχαν αφή-σει το microήνυmicroα το οποίο στη microία το microεσηmicroέρι την Πέmicroπτη 24Απριλίου είχε καταλήξει στα κουτιά αλληλογραφίας τριών δια-φορετικών πρακτορείων ειδήσεων που φιλοξενούνταν στα γρα-φεία του ΤΤ στον πρώτο ουρανοξύστη της Χέτοργετ τρία χιλιό-microετρα και πάνω από πέντε λεπτά microε αmicroάξι από τη δυτικογερmicroα-νική πρεσβεία πέρα στο Γιουργκόρντεν Οι έξι microέσα στο κτίριοndashοι laquokommando holger meinsraquo όπως αυτοαποκαλούνταν microεόλα τα γράmicromicroατα πεζά στο όνοmicroαndash δε θα microπορούσαν να το εί-χαν κάνει

Ο αρχηγός του Βίας είχε κάνει πολλές σκέψεις για το τι θαmicroπορούσε να είχε συmicroβεί πριν microπουν εκείνοι οι έξι στην πρε-σβεία Κάπου θα πρέπει να έmicroεναν θα είχαν κάνει αναγνώρισητης περιοχής θα πρέπει να είχαν παρακολουθήσει τους υπαλ-λήλους της πρεσβείας και τις συνήθειές τους να είχαν ερευνή-σει κατάλληλους τρόπους να microεταβούν στην πρεσβεία και ναφύγουν από εκεί αν κάτι πήγαινε στραβά Θα πρέπει να είχανστέγη ένα κρεβάτι να κοιmicroηθούν τραπέζι καρέκλες και microα-χαιροπίρουνα οχήmicroατα για microεταφορά φαγητό και ποτό και όλατα άλλα πρακτικά είδη όπως όπλα εκρηκτικά και πλαστά έγ-γραφα Για όλες αυτές τις προετοιmicroασίες θα είχαν χρειαστεί σί-γουρα κάνα microήνα

Με άλλα λόγια κάποιος θα πρέπει να τους είχε βοηθήσειΠιθανότατα όχι microόνο ένα αλλά περισσότερα άτοmicroα Πιθανότα-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 33

Η οmicroάδα είχε πάρει αυτό το όνοmicroα στη microνήmicroη του Χόλγκερ Μάινςσηmicroαντικού στελέχους της RAF (της Φράξιας Κόκκινος Στρατός ή Μπάα-ντερ-Μάινχοφ) που πέθανε microετά από απεργία πείνας στις φυλακές τουΣτάmicroχαmicromicro στις 9 Νοεmicroβρίου 1974 (ΣτΜ)

τα άτοmicroα που είχαν σχέση microε τη Σουηδία και τη Στοκχόλmicroη Άτο-microα που microιλούσαν σουηδικά που γνώριζαν την περιοχή το περι-βάλλον στο οποίο κινούνταν τα ντόπια ήθη την καθηmicroερινότη-τα και πράγmicroατα αυτονόητα όπως αγορά εισιτηρίων στο microετρόή αγορά microεγάλων ποσοτήτων τροφίmicroων δίχως να κινήσουν τηνπεριέργεια Άτοmicroα συνηθισmicroένα ανώνυmicroα microε λευκό ποινικόmicroητρώο στην ηλικία των τροmicroοκρατών περίπου που έmicroοιαζανπίστευαν και σκέφτονταν όπως και οι τροmicroοκράτες

Ο αρχηγός του Βίας δεν ήταν ο τύπος που σκάλιζε τα πράγ-microατα χωρίς λόγο Στο επάγγελmicroά του είχε microάθει ότι η απλούστε-ρη εξήγηση ήταν η σωστή Μια οmicroάδα νεαροί φοιτητές σκέφτη-κε Ριζοσπάστες microε κίνητρα microε αυτοπειθαρχία και microε καλό microυα-λό Ίσως και να ζούσαν microαζί σε κάποια από εκείνες τις περίερ-γες κολεκτίβες για τις οποίες διάβαζε στην εφηmicroερίδα Και microάλ-λον δε χρειαζόταν και πολύ microυαλό για να καταλάβει κανείς ότιήταν Σουηδοί σκέφτηκε ο αρχηγός του τmicroήmicroατος ΑντιmicroετώπισηςΕγκληmicroάτων Βίας στην αστυνοmicroία της Στοκχόλmicroης

Όταν παρέδωσε την υπόθεση στο συνάδελφο της Ασφάλειαςπου θα αναλάmicroβανε την ευθύνη της έρευνας του είχε microιλήσεικαι για τις σκέψεις του Μερικές κουβέντες microόνο στα όρθια τιςοποίες microάλλον δεν έπρεπε να τις πει καθόλου Ο συνάδελφος δενήταν πραγmicroατικός αστυνοmicroικός αλλά ένας αστυνοmicroικός διευ-θυντής microε νοmicroικές σπουδές πίσω του από εκείνο το είδος τωνσυνηθισmicroένων εγωκεντρικών τύπων και φυσικά η αντίδρασήτου ήταν η αναmicroενόmicroενη

Είχε γνέψει microrsquo εκείνο ακριβώς το ύφος που έχουν κάτι τέτοιοιπου καταλαβαίνουν καλύτερα απrsquo όλους τους άλλους αναστέ-ναξε κουρασmicroένα και χάιδεψε microε το δείκτη του που microόλις είχεβγει από τη microανικιουρίστα τη microακριά του microύτη laquoΜας πέρασε σί-γουρα κι εmicroάς αυτή η σκέψη από το microυαλόraquo είπε ο αστυνοmicroικόςδιευθυντής microε microπλαζέ ύφος κι αυτό ήταν όλο Ο αρχηγός τουτmicroήmicroατος Βίας άρχισε σύντοmicroα να σκέφτεται όλο και λιγότεροτην υπόθεση και microόλις microετά από κάνα δυο χρόνια παρέλειπε νατην περιλαmicroβάνει και στο ρεπερτόριο των ηρωικών αστυνοmicroι-

34 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

κών ιστοριών που συνήθιζε να αφηγείται όταν συναντούσε πραγ-microατικούς συναδέλφους ∆ιότι στο ρεπερτόριο είχε πια φρεσκό-τερες και καλύτερες ιστορίες

Η Αστυνοmicroία Ασφαλείας εδώ που τα λέmicroε είχε αρκετά στοι-χεία για να δουλέψει microε την υπόθεση Οι προειδοποιήσεις ότιΓερmicroανοί τροmicroοκράτες σχεδίαζαν να κάνουν κάτι σε σουηδικόέδαφος είχαν πυκνώσει ένα χρόνο πριν από την κατάληψη τηςπρεσβείας Είχαν και microικρά και microεγάλα στοιχεία ακριβώς όπωςγίνεται συνήθως ανώνυmicroες πληροφορίες εmicroπιστευτικές πλη-ροφορίες από διάφορους πληροφοριοδότες και ακόmicroη microια έκ-θεση που είχε συντάξει ένας από τους δικούς της microυστικούς πρά-κτορες Αλλά όλα αυτά είχαν κάτι κοινό ∆εν υπήρχε τίποτα συ-γκεκριmicroένο και απτό και την άνοιξη φάνηκε πως όλα αυτά εί-χαν πλέον καταλαγιάσει Ο χώρος των πληροφοριοδοτών τουςείχε βουβαθεί Ούτε οι καλύτεροι από αυτούς δεν είχαν να πουντο παραmicroικρό

Μερικές πληροφορίες και παρατηρήσεις είχαν επίσης φτά-σει στην Ασφάλεια από συναδέλφους της ανοιχτής δραστηριό-τητας Επρόκειτο κυρίως για laquoύποπτα οχήmicroαταraquo και laquoύποπταάτοmicroαraquo που είχαν παρατηρηθεί κοντά και γύρω από την πρε-σβεία της ∆υτικής Γερmicroανίας κατά την περίοδο της τροmicroοκρα-τικής ενέργειας αλλά παρόλο που σπατάλησαν πολύ καιρό νατο ψάξουν δεν έδωσε τίποτα Ήταν όπως ακριβώς γινόταν microετις πληροφορίες αυτού του είδους ποτέ δεν έδιναν τίποτα Καιαυτά σε αντίθεση microε τη δική τους δραστηριότητα την οποίαέλεγχαν οι ίδιοι microε τη microορφή παρακολούθησης διείσδυσης καισυγκεκριmicroένης συγκέντρωσης στοιχείων microέσω τηλεφωνικώνυποκλοπών υποκλοπών σηmicroάτων και άλλων ηλεκτρονικών πα-ρακολουθήσεων

Οι επαναλαmicroβανόmicroενοι ισχυρισmicroοί των microίντια ότι η Αστυ-νοmicroία Ασφαλείας είχε αγνοήσει συγκεκριmicroένη εικόνα απειλήςείχαν συζητηθεί σε πολλές συναντήσεις της ηγεσίας της Ασφά-λειας όπως και στην υπεύθυνη κοινοβουλευτική ηγεσία της ενλόγω υπηρεσίας Όπως και τόσες φορές άλλοτε κατάφεραν να

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 35

αποδείξουν ότι επρόκειτο για καθαρές ανοησίες και για ανε-δαφικές εικασίες Το σίγουρο ήταν ότι ο απώτερος στόχος όλωναυτών ήταν να βλάψουν την υπηρεσία Είχαν λάβει microέτρα ταοποία έπρεπε να ληφθούν και microέσα σε microερικές εβδοmicroάδεςόταν οι φήmicroες είχαν φουντώσει για τα καλά έβαλαν την πρε-σβεία της ∆υτικής Γερmicroανίας στον κατάλογο φρουρούmicroενωνκτιρίων microε αυστηρή προτεραιότητα

Τα αποτελέσmicroατα αυτών των microέτρων ήταν σαφέστατα ∆ενείχαν προκύψει ενδείξεις ότι κάτι ύποπτο συνέβαινε και ανα-κάλεσαν την έξτρα φρούρηση κάτι που τους ήρθε κουτί microιαπου το τmicroήmicroα για τους Ρώσους εκείνη την περίοδο παρουσίασεαπρόσmicroενη και microεγάλη ανάγκη για περισσότερο προσωπικό Οιβουλευτές που συmicromicroετείχαν στη διοίκηση ήταν κι αυτοί απολύ-τως ικανοποιηmicroένοι microε την έκθεση που είχαν λάβει Η κατάλη-ψη της δυτικογερmicroανικής πρεσβείας ήταν ένα microεmicroονωmicroένο γε-γονός σχεδιασmicroένη και εκτελεσmicroένη από microια φράξια της γερ-microανικής τροmicroοκρατίας που θα microπορούσε να περιγραφεί σαν microιαοmicroάδα βίαιων τυχοδιωκτών από το Πανεπιστήmicroιο της Χαmicroδελ-βέργης σύmicroφωνα microε πληροφορίες από τους συναδέλφους τηςγερmicroανικής Αστυνοmicroίας Ασφαλείας πολλοί από τους πιο γνω-στούς συντρόφους τους ndashαπό τον δυστυχώς ιδιαίτερα ευρύ κύ-κλο των ριζοσπαστικών στοιχείωνndash είχαν διαφωνήσει έντονα microεαυτό που είχε συmicroβεί Η κατάληψη της πρεσβείας δεν είχε ωφε-λήσει τον κοινό αγώνα

Για να microπορέσει ο αγώνας να έχει επιτυχή κατάληξη απαι-τείτο καλύτερος σχεδιασmicroός και πιο οργανωmicroένες microορφές πά-λης Η σουηδική Αστυνοmicroία Ασφαλείας όλως παραδόξως είχεκαταλήξει στο ίδιο συmicroπέρασmicroα στην έκθεση που παρέδωσε στηδιοίκησή της σε λιγότερο από ένα χρόνο microετά την κατάληψηlaquoΜεταξύ άλλων και για το λόγο αυτόν ο κίνδυνος για microια νέακαι παρόmicroοια ενέργεια στη σουηδική επικράτεια που θα στρέ-φεται κατά γερmicroανικών ή σουηδικών συmicroφερόντων και θα διε-ξαχθεί από Γερmicroανούς τροmicroοκράτες πρέπει να εκτιmicroηθεί ωςελάχιστοςraquo Υπήρχαν laquoάλλοι κίνδυνοι πολύ σοβαρότεροιraquo και

36 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

ανεξαρτήτως του αν όλα αυτά ήταν αληθή ή ψευδή ο ισχυρισmicroόςπερί του αντιθέτου θα ήταν γραφειοκρατική αυτοκτονία Καιέτσι έκλεισε η έρευνα της Αστυνοmicroίας Ασφαλείας για την κα-τάληψη της πρεσβείας

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 37

Page 27: Μετάφρασηαπότασουηδικά:ΓρηγόρηςΝ.Κονδύληςwebdata.psichogios.gr/sample/9789604967377.pdf · i ¥ª µπ°¥23 𧩠¬±1975¬¦ ª °¬®¨

ναδέλφους του είχε όντως πάρει πτυχίο από το σχολαρχείο Βιτ-φέλντσκα στο Γκέτεmicroποργκ και τα γερmicroανικά που είχε microάθειστο σχολείο λειτουργούσαν ακόmicroη άψογα Αυτό που είχε κατα-φέρει να κάνει η κυβέρνηση από ερευνητικής απόψεως ήτανκαθαρό σαmicroποτάζ Και το χειρότερο ήταν πως οι κυβερνητικοίέδειχναν να microην έχουν καταλάβει τι έκαναν

Τώρα ο αρχηγός και οι συνάδελφοί του αρκέστηκαν να διε-ξαγάγουν microια τεχνική έρευνα σε συνθήκες που microόνο ιδανικές δενήταν Ήδη microετά την έκρηξη ο τόπος του εγκλήmicroατος έmicroοιαζε σαννα είχε περάσει τυφώνας Σύmicroφωνα microε όσα είχαν πει οι τροmicroο-κράτες από τηλεφώνου όταν καλούσαν για να θέσουν τους εκ-βιαστικούς όρους τους στην κυβέρνηση είχαν τοποθετήσει δεκα-πέντε κιλά ΤΝΤ στο κτίριο και δεν υπήρχε απολύτως τίποτα στοντόπο του εγκλήmicroατος που να διέψευδε τον παραπάνω ισχυρισmicroό

Η παρέmicroβαση της πυροσβεστικής όσο αναπόφευκτη κι ανήταν δεν είχε κάνει καλύτερα τα πράγmicroατα οι τόνοι νερού πουείχαν πέσει στα ερείπια δεν microπορούσαν να προmicroηνύουν τίποτακαλό Αλλά αυτό που είχε εξοργίσει τον αρχηγό και τους συνα-δέλφους του ήταν όλοι οι κατά το microάλλον ή ήττον άσχετοι άν-θρωποι που έτρεχαν πέρα δώθε στον τόπο του εγκλήmicroατος ΟιΓερmicroανοί συνάδελφοι για παράδειγmicroα ανήκαν σε αυτό τονόχλο των περιπλανώmicroενων έστω κι αν ο ίδιος κατανοούσε απο-λύτως το ενδιαφέρον τους Αν ήθελε να είναι κανείς τυπικός οσυγκεκριmicroένος τόπος εγκλήmicroατος ήταν όντως γερmicroανικό έδα-φος οπότε δεν είχε καmicroία πιθανότητα να τους ζητήσει να φύ-γουν από εκεί

Το ίδιο συνέβαινε και microε τους laquoάκαπνουςraquo από την Ασφά-λεια και microε την άκρως ενοχλητική παλιοσυνήθεια που είχαν ναστέκονται πάνω από τους πραγmicroατικούς αστυνοmicroικούς όταν οιδεύτεροι προσπαθούσαν να κάνουν τη δουλειά τους Και σαννα microην ήταν αρκετό αυτό είχαν το θράσος να του προτείνουν να

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 31

Το ΤΝΤ (τρινιτροτολουόλη) είναι ένα από τα συχνότερα χρησιmicroο-ποιούmicroενα εκρηκτικά (ΣτΜ)

χρησιmicroοποιήσει τους δικούς τους τεχνικούς αλλά τότε τους απέ-πεmicroψε σκαιότατα διότι αν άρχιζε να δουλεύει έτσι δε θα προ-λάβαινε να κάνει ούτε το ένα ούτε το άλλο και δεν είχε διόλουσκοπό να σπαταλάει το χρόνο του κατουρώντας δεξιά αριστε-ρά σαν τα σκυλιά που ορίζουν τα laquoχωράφιαraquo τους Αυτό το άφη-νε σε άλλους και αν δεν εmicroπιστεύονταν τον ίδιο και τους άντρεςτου ας αναλάmicroβαναν όλη τη δουλειά οι ίδιοι

Αλλά τα πράγmicroατα δεν είχαν πάει καλά και όταν ο αστυνο-microικός διευθυντής microετά από microια βδοmicroάδα ndashσχεδόν την ίδια microέραπου κατήργησαν τον εξωτερικό αποκλεισmicroό της περιοχήςndash τουανακοίνωσε ότι οι περαιτέρω έρευνες θα γίνονταν από την Αστυ-νοmicroία Ασφαλείας κι ο αρχηγός ένιωσε σχεδόν ανακούφιση

Πάντως ο ίδιος και οι συνάδελφοί του κατάφεραν να κατα-νοήσουν αρκετά τον τρόπο microε τον οποίο πρέπει να είχε γίνει ηέκρηξη ∆εν υπήρχε τίποτα που να καταδεικνύει ότι οι τροmicroο-κράτες είχαν ανατινάξει συνειδητά το κτίριο στον αέρα Αντι-θέτως τα περισσότερα στοιχεία έδειχναν προς την κατεύθυνσηενός συνδυασmicroού ατυχήmicroατος γκάφας και άγνοιας και αυτόςπου microάλλον ήταν υπαίτιος ήταν ο ίδιος ο laquoειδικός ανατινάξεωνraquoτων τροmicroοκρατών ο οποίος όπως όλα τα παιδάκια έβαλε ταδάχτυλά του σε λάθος microέρος Σίγουρα δε θα τα είχε καταφέρεινα περάσει microια συνήθη σουηδική εξέταση στις ανατινάξεις Αυ-τό απεδείχθη microε την απαιτούmicroενη σαφήνεια από τις καλωδιώ-σεις και τις συνδέσεις που βγήκαν σώες από την έκρηξη έστωκι αν οι απογευmicroατινές εφηmicroερίδες εγκωmicroίασαν τις γνώσεις τουΓερmicroανού στον τοmicroέα αυτόν

Αλλά δεν έγινε τίποτα περισσότερο από αυτά και όσοναφορούσε τον ίδιο τον αρχηγό του ήταν αδιάφορο Το ποιαήταν πραγmicroατικά τα πορίσmicroατα της Ασφάλειας και τι είχε κα-ταφέρει microε την έρευνα που ανέλαβε από την αστυνοmicroία παρέ-microεινε καθώς ειπώθηκε ασαφές Εν πάση περιπτώσει δεν έκα-ναν κάτι που να οδήγησε σε νοmicroικά microέτρα ή σε microηνύσεις αλλάόπως πάντα λειτούργησαν laquoεν κρυπτώ και παραβύστωraquo και αντον ρωτούσε κανείς περί αυτού microπορούσε σίγουρα να πει ότι

32 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

όπως και τόσες φορές παλιότερα δεν είχαν καταφέρει καιπολλά Αν και δε χρειαζόταν να είναι κανείς αστυνοmicroικός γιανα υπολογίσει ότι πρέπει να υπήρχαν περισσότεροι εmicroπλεκό-microενοι από τους έξι τροmicroοκράτες που είχαν καταλάβει το κτίριοτης πρεσβείας

Ποιος ή ποιοι άραγε θα microπορούσαν ειδάλλως να είχαν αφή-σει το microήνυmicroα το οποίο στη microία το microεσηmicroέρι την Πέmicroπτη 24Απριλίου είχε καταλήξει στα κουτιά αλληλογραφίας τριών δια-φορετικών πρακτορείων ειδήσεων που φιλοξενούνταν στα γρα-φεία του ΤΤ στον πρώτο ουρανοξύστη της Χέτοργετ τρία χιλιό-microετρα και πάνω από πέντε λεπτά microε αmicroάξι από τη δυτικογερmicroα-νική πρεσβεία πέρα στο Γιουργκόρντεν Οι έξι microέσα στο κτίριοndashοι laquokommando holger meinsraquo όπως αυτοαποκαλούνταν microεόλα τα γράmicromicroατα πεζά στο όνοmicroαndash δε θα microπορούσαν να το εί-χαν κάνει

Ο αρχηγός του Βίας είχε κάνει πολλές σκέψεις για το τι θαmicroπορούσε να είχε συmicroβεί πριν microπουν εκείνοι οι έξι στην πρε-σβεία Κάπου θα πρέπει να έmicroεναν θα είχαν κάνει αναγνώρισητης περιοχής θα πρέπει να είχαν παρακολουθήσει τους υπαλ-λήλους της πρεσβείας και τις συνήθειές τους να είχαν ερευνή-σει κατάλληλους τρόπους να microεταβούν στην πρεσβεία και ναφύγουν από εκεί αν κάτι πήγαινε στραβά Θα πρέπει να είχανστέγη ένα κρεβάτι να κοιmicroηθούν τραπέζι καρέκλες και microα-χαιροπίρουνα οχήmicroατα για microεταφορά φαγητό και ποτό και όλατα άλλα πρακτικά είδη όπως όπλα εκρηκτικά και πλαστά έγ-γραφα Για όλες αυτές τις προετοιmicroασίες θα είχαν χρειαστεί σί-γουρα κάνα microήνα

Με άλλα λόγια κάποιος θα πρέπει να τους είχε βοηθήσειΠιθανότατα όχι microόνο ένα αλλά περισσότερα άτοmicroα Πιθανότα-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 33

Η οmicroάδα είχε πάρει αυτό το όνοmicroα στη microνήmicroη του Χόλγκερ Μάινςσηmicroαντικού στελέχους της RAF (της Φράξιας Κόκκινος Στρατός ή Μπάα-ντερ-Μάινχοφ) που πέθανε microετά από απεργία πείνας στις φυλακές τουΣτάmicroχαmicromicro στις 9 Νοεmicroβρίου 1974 (ΣτΜ)

τα άτοmicroα που είχαν σχέση microε τη Σουηδία και τη Στοκχόλmicroη Άτο-microα που microιλούσαν σουηδικά που γνώριζαν την περιοχή το περι-βάλλον στο οποίο κινούνταν τα ντόπια ήθη την καθηmicroερινότη-τα και πράγmicroατα αυτονόητα όπως αγορά εισιτηρίων στο microετρόή αγορά microεγάλων ποσοτήτων τροφίmicroων δίχως να κινήσουν τηνπεριέργεια Άτοmicroα συνηθισmicroένα ανώνυmicroα microε λευκό ποινικόmicroητρώο στην ηλικία των τροmicroοκρατών περίπου που έmicroοιαζανπίστευαν και σκέφτονταν όπως και οι τροmicroοκράτες

Ο αρχηγός του Βίας δεν ήταν ο τύπος που σκάλιζε τα πράγ-microατα χωρίς λόγο Στο επάγγελmicroά του είχε microάθει ότι η απλούστε-ρη εξήγηση ήταν η σωστή Μια οmicroάδα νεαροί φοιτητές σκέφτη-κε Ριζοσπάστες microε κίνητρα microε αυτοπειθαρχία και microε καλό microυα-λό Ίσως και να ζούσαν microαζί σε κάποια από εκείνες τις περίερ-γες κολεκτίβες για τις οποίες διάβαζε στην εφηmicroερίδα Και microάλ-λον δε χρειαζόταν και πολύ microυαλό για να καταλάβει κανείς ότιήταν Σουηδοί σκέφτηκε ο αρχηγός του τmicroήmicroατος ΑντιmicroετώπισηςΕγκληmicroάτων Βίας στην αστυνοmicroία της Στοκχόλmicroης

Όταν παρέδωσε την υπόθεση στο συνάδελφο της Ασφάλειαςπου θα αναλάmicroβανε την ευθύνη της έρευνας του είχε microιλήσεικαι για τις σκέψεις του Μερικές κουβέντες microόνο στα όρθια τιςοποίες microάλλον δεν έπρεπε να τις πει καθόλου Ο συνάδελφος δενήταν πραγmicroατικός αστυνοmicroικός αλλά ένας αστυνοmicroικός διευ-θυντής microε νοmicroικές σπουδές πίσω του από εκείνο το είδος τωνσυνηθισmicroένων εγωκεντρικών τύπων και φυσικά η αντίδρασήτου ήταν η αναmicroενόmicroενη

Είχε γνέψει microrsquo εκείνο ακριβώς το ύφος που έχουν κάτι τέτοιοιπου καταλαβαίνουν καλύτερα απrsquo όλους τους άλλους αναστέ-ναξε κουρασmicroένα και χάιδεψε microε το δείκτη του που microόλις είχεβγει από τη microανικιουρίστα τη microακριά του microύτη laquoΜας πέρασε σί-γουρα κι εmicroάς αυτή η σκέψη από το microυαλόraquo είπε ο αστυνοmicroικόςδιευθυντής microε microπλαζέ ύφος κι αυτό ήταν όλο Ο αρχηγός τουτmicroήmicroατος Βίας άρχισε σύντοmicroα να σκέφτεται όλο και λιγότεροτην υπόθεση και microόλις microετά από κάνα δυο χρόνια παρέλειπε νατην περιλαmicroβάνει και στο ρεπερτόριο των ηρωικών αστυνοmicroι-

34 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

κών ιστοριών που συνήθιζε να αφηγείται όταν συναντούσε πραγ-microατικούς συναδέλφους ∆ιότι στο ρεπερτόριο είχε πια φρεσκό-τερες και καλύτερες ιστορίες

Η Αστυνοmicroία Ασφαλείας εδώ που τα λέmicroε είχε αρκετά στοι-χεία για να δουλέψει microε την υπόθεση Οι προειδοποιήσεις ότιΓερmicroανοί τροmicroοκράτες σχεδίαζαν να κάνουν κάτι σε σουηδικόέδαφος είχαν πυκνώσει ένα χρόνο πριν από την κατάληψη τηςπρεσβείας Είχαν και microικρά και microεγάλα στοιχεία ακριβώς όπωςγίνεται συνήθως ανώνυmicroες πληροφορίες εmicroπιστευτικές πλη-ροφορίες από διάφορους πληροφοριοδότες και ακόmicroη microια έκ-θεση που είχε συντάξει ένας από τους δικούς της microυστικούς πρά-κτορες Αλλά όλα αυτά είχαν κάτι κοινό ∆εν υπήρχε τίποτα συ-γκεκριmicroένο και απτό και την άνοιξη φάνηκε πως όλα αυτά εί-χαν πλέον καταλαγιάσει Ο χώρος των πληροφοριοδοτών τουςείχε βουβαθεί Ούτε οι καλύτεροι από αυτούς δεν είχαν να πουντο παραmicroικρό

Μερικές πληροφορίες και παρατηρήσεις είχαν επίσης φτά-σει στην Ασφάλεια από συναδέλφους της ανοιχτής δραστηριό-τητας Επρόκειτο κυρίως για laquoύποπτα οχήmicroαταraquo και laquoύποπταάτοmicroαraquo που είχαν παρατηρηθεί κοντά και γύρω από την πρε-σβεία της ∆υτικής Γερmicroανίας κατά την περίοδο της τροmicroοκρα-τικής ενέργειας αλλά παρόλο που σπατάλησαν πολύ καιρό νατο ψάξουν δεν έδωσε τίποτα Ήταν όπως ακριβώς γινόταν microετις πληροφορίες αυτού του είδους ποτέ δεν έδιναν τίποτα Καιαυτά σε αντίθεση microε τη δική τους δραστηριότητα την οποίαέλεγχαν οι ίδιοι microε τη microορφή παρακολούθησης διείσδυσης καισυγκεκριmicroένης συγκέντρωσης στοιχείων microέσω τηλεφωνικώνυποκλοπών υποκλοπών σηmicroάτων και άλλων ηλεκτρονικών πα-ρακολουθήσεων

Οι επαναλαmicroβανόmicroενοι ισχυρισmicroοί των microίντια ότι η Αστυ-νοmicroία Ασφαλείας είχε αγνοήσει συγκεκριmicroένη εικόνα απειλήςείχαν συζητηθεί σε πολλές συναντήσεις της ηγεσίας της Ασφά-λειας όπως και στην υπεύθυνη κοινοβουλευτική ηγεσία της ενλόγω υπηρεσίας Όπως και τόσες φορές άλλοτε κατάφεραν να

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 35

αποδείξουν ότι επρόκειτο για καθαρές ανοησίες και για ανε-δαφικές εικασίες Το σίγουρο ήταν ότι ο απώτερος στόχος όλωναυτών ήταν να βλάψουν την υπηρεσία Είχαν λάβει microέτρα ταοποία έπρεπε να ληφθούν και microέσα σε microερικές εβδοmicroάδεςόταν οι φήmicroες είχαν φουντώσει για τα καλά έβαλαν την πρε-σβεία της ∆υτικής Γερmicroανίας στον κατάλογο φρουρούmicroενωνκτιρίων microε αυστηρή προτεραιότητα

Τα αποτελέσmicroατα αυτών των microέτρων ήταν σαφέστατα ∆ενείχαν προκύψει ενδείξεις ότι κάτι ύποπτο συνέβαινε και ανα-κάλεσαν την έξτρα φρούρηση κάτι που τους ήρθε κουτί microιαπου το τmicroήmicroα για τους Ρώσους εκείνη την περίοδο παρουσίασεαπρόσmicroενη και microεγάλη ανάγκη για περισσότερο προσωπικό Οιβουλευτές που συmicromicroετείχαν στη διοίκηση ήταν κι αυτοί απολύ-τως ικανοποιηmicroένοι microε την έκθεση που είχαν λάβει Η κατάλη-ψη της δυτικογερmicroανικής πρεσβείας ήταν ένα microεmicroονωmicroένο γε-γονός σχεδιασmicroένη και εκτελεσmicroένη από microια φράξια της γερ-microανικής τροmicroοκρατίας που θα microπορούσε να περιγραφεί σαν microιαοmicroάδα βίαιων τυχοδιωκτών από το Πανεπιστήmicroιο της Χαmicroδελ-βέργης σύmicroφωνα microε πληροφορίες από τους συναδέλφους τηςγερmicroανικής Αστυνοmicroίας Ασφαλείας πολλοί από τους πιο γνω-στούς συντρόφους τους ndashαπό τον δυστυχώς ιδιαίτερα ευρύ κύ-κλο των ριζοσπαστικών στοιχείωνndash είχαν διαφωνήσει έντονα microεαυτό που είχε συmicroβεί Η κατάληψη της πρεσβείας δεν είχε ωφε-λήσει τον κοινό αγώνα

Για να microπορέσει ο αγώνας να έχει επιτυχή κατάληξη απαι-τείτο καλύτερος σχεδιασmicroός και πιο οργανωmicroένες microορφές πά-λης Η σουηδική Αστυνοmicroία Ασφαλείας όλως παραδόξως είχεκαταλήξει στο ίδιο συmicroπέρασmicroα στην έκθεση που παρέδωσε στηδιοίκησή της σε λιγότερο από ένα χρόνο microετά την κατάληψηlaquoΜεταξύ άλλων και για το λόγο αυτόν ο κίνδυνος για microια νέακαι παρόmicroοια ενέργεια στη σουηδική επικράτεια που θα στρέ-φεται κατά γερmicroανικών ή σουηδικών συmicroφερόντων και θα διε-ξαχθεί από Γερmicroανούς τροmicroοκράτες πρέπει να εκτιmicroηθεί ωςελάχιστοςraquo Υπήρχαν laquoάλλοι κίνδυνοι πολύ σοβαρότεροιraquo και

36 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

ανεξαρτήτως του αν όλα αυτά ήταν αληθή ή ψευδή ο ισχυρισmicroόςπερί του αντιθέτου θα ήταν γραφειοκρατική αυτοκτονία Καιέτσι έκλεισε η έρευνα της Αστυνοmicroίας Ασφαλείας για την κα-τάληψη της πρεσβείας

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 37

Page 28: Μετάφρασηαπότασουηδικά:ΓρηγόρηςΝ.Κονδύληςwebdata.psichogios.gr/sample/9789604967377.pdf · i ¥ª µπ°¥23 𧩠¬±1975¬¦ ª °¬®¨

χρησιmicroοποιήσει τους δικούς τους τεχνικούς αλλά τότε τους απέ-πεmicroψε σκαιότατα διότι αν άρχιζε να δουλεύει έτσι δε θα προ-λάβαινε να κάνει ούτε το ένα ούτε το άλλο και δεν είχε διόλουσκοπό να σπαταλάει το χρόνο του κατουρώντας δεξιά αριστε-ρά σαν τα σκυλιά που ορίζουν τα laquoχωράφιαraquo τους Αυτό το άφη-νε σε άλλους και αν δεν εmicroπιστεύονταν τον ίδιο και τους άντρεςτου ας αναλάmicroβαναν όλη τη δουλειά οι ίδιοι

Αλλά τα πράγmicroατα δεν είχαν πάει καλά και όταν ο αστυνο-microικός διευθυντής microετά από microια βδοmicroάδα ndashσχεδόν την ίδια microέραπου κατήργησαν τον εξωτερικό αποκλεισmicroό της περιοχήςndash τουανακοίνωσε ότι οι περαιτέρω έρευνες θα γίνονταν από την Αστυ-νοmicroία Ασφαλείας κι ο αρχηγός ένιωσε σχεδόν ανακούφιση

Πάντως ο ίδιος και οι συνάδελφοί του κατάφεραν να κατα-νοήσουν αρκετά τον τρόπο microε τον οποίο πρέπει να είχε γίνει ηέκρηξη ∆εν υπήρχε τίποτα που να καταδεικνύει ότι οι τροmicroο-κράτες είχαν ανατινάξει συνειδητά το κτίριο στον αέρα Αντι-θέτως τα περισσότερα στοιχεία έδειχναν προς την κατεύθυνσηενός συνδυασmicroού ατυχήmicroατος γκάφας και άγνοιας και αυτόςπου microάλλον ήταν υπαίτιος ήταν ο ίδιος ο laquoειδικός ανατινάξεωνraquoτων τροmicroοκρατών ο οποίος όπως όλα τα παιδάκια έβαλε ταδάχτυλά του σε λάθος microέρος Σίγουρα δε θα τα είχε καταφέρεινα περάσει microια συνήθη σουηδική εξέταση στις ανατινάξεις Αυ-τό απεδείχθη microε την απαιτούmicroενη σαφήνεια από τις καλωδιώ-σεις και τις συνδέσεις που βγήκαν σώες από την έκρηξη έστωκι αν οι απογευmicroατινές εφηmicroερίδες εγκωmicroίασαν τις γνώσεις τουΓερmicroανού στον τοmicroέα αυτόν

Αλλά δεν έγινε τίποτα περισσότερο από αυτά και όσοναφορούσε τον ίδιο τον αρχηγό του ήταν αδιάφορο Το ποιαήταν πραγmicroατικά τα πορίσmicroατα της Ασφάλειας και τι είχε κα-ταφέρει microε την έρευνα που ανέλαβε από την αστυνοmicroία παρέ-microεινε καθώς ειπώθηκε ασαφές Εν πάση περιπτώσει δεν έκα-ναν κάτι που να οδήγησε σε νοmicroικά microέτρα ή σε microηνύσεις αλλάόπως πάντα λειτούργησαν laquoεν κρυπτώ και παραβύστωraquo και αντον ρωτούσε κανείς περί αυτού microπορούσε σίγουρα να πει ότι

32 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

όπως και τόσες φορές παλιότερα δεν είχαν καταφέρει καιπολλά Αν και δε χρειαζόταν να είναι κανείς αστυνοmicroικός γιανα υπολογίσει ότι πρέπει να υπήρχαν περισσότεροι εmicroπλεκό-microενοι από τους έξι τροmicroοκράτες που είχαν καταλάβει το κτίριοτης πρεσβείας

Ποιος ή ποιοι άραγε θα microπορούσαν ειδάλλως να είχαν αφή-σει το microήνυmicroα το οποίο στη microία το microεσηmicroέρι την Πέmicroπτη 24Απριλίου είχε καταλήξει στα κουτιά αλληλογραφίας τριών δια-φορετικών πρακτορείων ειδήσεων που φιλοξενούνταν στα γρα-φεία του ΤΤ στον πρώτο ουρανοξύστη της Χέτοργετ τρία χιλιό-microετρα και πάνω από πέντε λεπτά microε αmicroάξι από τη δυτικογερmicroα-νική πρεσβεία πέρα στο Γιουργκόρντεν Οι έξι microέσα στο κτίριοndashοι laquokommando holger meinsraquo όπως αυτοαποκαλούνταν microεόλα τα γράmicromicroατα πεζά στο όνοmicroαndash δε θα microπορούσαν να το εί-χαν κάνει

Ο αρχηγός του Βίας είχε κάνει πολλές σκέψεις για το τι θαmicroπορούσε να είχε συmicroβεί πριν microπουν εκείνοι οι έξι στην πρε-σβεία Κάπου θα πρέπει να έmicroεναν θα είχαν κάνει αναγνώρισητης περιοχής θα πρέπει να είχαν παρακολουθήσει τους υπαλ-λήλους της πρεσβείας και τις συνήθειές τους να είχαν ερευνή-σει κατάλληλους τρόπους να microεταβούν στην πρεσβεία και ναφύγουν από εκεί αν κάτι πήγαινε στραβά Θα πρέπει να είχανστέγη ένα κρεβάτι να κοιmicroηθούν τραπέζι καρέκλες και microα-χαιροπίρουνα οχήmicroατα για microεταφορά φαγητό και ποτό και όλατα άλλα πρακτικά είδη όπως όπλα εκρηκτικά και πλαστά έγ-γραφα Για όλες αυτές τις προετοιmicroασίες θα είχαν χρειαστεί σί-γουρα κάνα microήνα

Με άλλα λόγια κάποιος θα πρέπει να τους είχε βοηθήσειΠιθανότατα όχι microόνο ένα αλλά περισσότερα άτοmicroα Πιθανότα-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 33

Η οmicroάδα είχε πάρει αυτό το όνοmicroα στη microνήmicroη του Χόλγκερ Μάινςσηmicroαντικού στελέχους της RAF (της Φράξιας Κόκκινος Στρατός ή Μπάα-ντερ-Μάινχοφ) που πέθανε microετά από απεργία πείνας στις φυλακές τουΣτάmicroχαmicromicro στις 9 Νοεmicroβρίου 1974 (ΣτΜ)

τα άτοmicroα που είχαν σχέση microε τη Σουηδία και τη Στοκχόλmicroη Άτο-microα που microιλούσαν σουηδικά που γνώριζαν την περιοχή το περι-βάλλον στο οποίο κινούνταν τα ντόπια ήθη την καθηmicroερινότη-τα και πράγmicroατα αυτονόητα όπως αγορά εισιτηρίων στο microετρόή αγορά microεγάλων ποσοτήτων τροφίmicroων δίχως να κινήσουν τηνπεριέργεια Άτοmicroα συνηθισmicroένα ανώνυmicroα microε λευκό ποινικόmicroητρώο στην ηλικία των τροmicroοκρατών περίπου που έmicroοιαζανπίστευαν και σκέφτονταν όπως και οι τροmicroοκράτες

Ο αρχηγός του Βίας δεν ήταν ο τύπος που σκάλιζε τα πράγ-microατα χωρίς λόγο Στο επάγγελmicroά του είχε microάθει ότι η απλούστε-ρη εξήγηση ήταν η σωστή Μια οmicroάδα νεαροί φοιτητές σκέφτη-κε Ριζοσπάστες microε κίνητρα microε αυτοπειθαρχία και microε καλό microυα-λό Ίσως και να ζούσαν microαζί σε κάποια από εκείνες τις περίερ-γες κολεκτίβες για τις οποίες διάβαζε στην εφηmicroερίδα Και microάλ-λον δε χρειαζόταν και πολύ microυαλό για να καταλάβει κανείς ότιήταν Σουηδοί σκέφτηκε ο αρχηγός του τmicroήmicroατος ΑντιmicroετώπισηςΕγκληmicroάτων Βίας στην αστυνοmicroία της Στοκχόλmicroης

Όταν παρέδωσε την υπόθεση στο συνάδελφο της Ασφάλειαςπου θα αναλάmicroβανε την ευθύνη της έρευνας του είχε microιλήσεικαι για τις σκέψεις του Μερικές κουβέντες microόνο στα όρθια τιςοποίες microάλλον δεν έπρεπε να τις πει καθόλου Ο συνάδελφος δενήταν πραγmicroατικός αστυνοmicroικός αλλά ένας αστυνοmicroικός διευ-θυντής microε νοmicroικές σπουδές πίσω του από εκείνο το είδος τωνσυνηθισmicroένων εγωκεντρικών τύπων και φυσικά η αντίδρασήτου ήταν η αναmicroενόmicroενη

Είχε γνέψει microrsquo εκείνο ακριβώς το ύφος που έχουν κάτι τέτοιοιπου καταλαβαίνουν καλύτερα απrsquo όλους τους άλλους αναστέ-ναξε κουρασmicroένα και χάιδεψε microε το δείκτη του που microόλις είχεβγει από τη microανικιουρίστα τη microακριά του microύτη laquoΜας πέρασε σί-γουρα κι εmicroάς αυτή η σκέψη από το microυαλόraquo είπε ο αστυνοmicroικόςδιευθυντής microε microπλαζέ ύφος κι αυτό ήταν όλο Ο αρχηγός τουτmicroήmicroατος Βίας άρχισε σύντοmicroα να σκέφτεται όλο και λιγότεροτην υπόθεση και microόλις microετά από κάνα δυο χρόνια παρέλειπε νατην περιλαmicroβάνει και στο ρεπερτόριο των ηρωικών αστυνοmicroι-

34 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

κών ιστοριών που συνήθιζε να αφηγείται όταν συναντούσε πραγ-microατικούς συναδέλφους ∆ιότι στο ρεπερτόριο είχε πια φρεσκό-τερες και καλύτερες ιστορίες

Η Αστυνοmicroία Ασφαλείας εδώ που τα λέmicroε είχε αρκετά στοι-χεία για να δουλέψει microε την υπόθεση Οι προειδοποιήσεις ότιΓερmicroανοί τροmicroοκράτες σχεδίαζαν να κάνουν κάτι σε σουηδικόέδαφος είχαν πυκνώσει ένα χρόνο πριν από την κατάληψη τηςπρεσβείας Είχαν και microικρά και microεγάλα στοιχεία ακριβώς όπωςγίνεται συνήθως ανώνυmicroες πληροφορίες εmicroπιστευτικές πλη-ροφορίες από διάφορους πληροφοριοδότες και ακόmicroη microια έκ-θεση που είχε συντάξει ένας από τους δικούς της microυστικούς πρά-κτορες Αλλά όλα αυτά είχαν κάτι κοινό ∆εν υπήρχε τίποτα συ-γκεκριmicroένο και απτό και την άνοιξη φάνηκε πως όλα αυτά εί-χαν πλέον καταλαγιάσει Ο χώρος των πληροφοριοδοτών τουςείχε βουβαθεί Ούτε οι καλύτεροι από αυτούς δεν είχαν να πουντο παραmicroικρό

Μερικές πληροφορίες και παρατηρήσεις είχαν επίσης φτά-σει στην Ασφάλεια από συναδέλφους της ανοιχτής δραστηριό-τητας Επρόκειτο κυρίως για laquoύποπτα οχήmicroαταraquo και laquoύποπταάτοmicroαraquo που είχαν παρατηρηθεί κοντά και γύρω από την πρε-σβεία της ∆υτικής Γερmicroανίας κατά την περίοδο της τροmicroοκρα-τικής ενέργειας αλλά παρόλο που σπατάλησαν πολύ καιρό νατο ψάξουν δεν έδωσε τίποτα Ήταν όπως ακριβώς γινόταν microετις πληροφορίες αυτού του είδους ποτέ δεν έδιναν τίποτα Καιαυτά σε αντίθεση microε τη δική τους δραστηριότητα την οποίαέλεγχαν οι ίδιοι microε τη microορφή παρακολούθησης διείσδυσης καισυγκεκριmicroένης συγκέντρωσης στοιχείων microέσω τηλεφωνικώνυποκλοπών υποκλοπών σηmicroάτων και άλλων ηλεκτρονικών πα-ρακολουθήσεων

Οι επαναλαmicroβανόmicroενοι ισχυρισmicroοί των microίντια ότι η Αστυ-νοmicroία Ασφαλείας είχε αγνοήσει συγκεκριmicroένη εικόνα απειλήςείχαν συζητηθεί σε πολλές συναντήσεις της ηγεσίας της Ασφά-λειας όπως και στην υπεύθυνη κοινοβουλευτική ηγεσία της ενλόγω υπηρεσίας Όπως και τόσες φορές άλλοτε κατάφεραν να

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 35

αποδείξουν ότι επρόκειτο για καθαρές ανοησίες και για ανε-δαφικές εικασίες Το σίγουρο ήταν ότι ο απώτερος στόχος όλωναυτών ήταν να βλάψουν την υπηρεσία Είχαν λάβει microέτρα ταοποία έπρεπε να ληφθούν και microέσα σε microερικές εβδοmicroάδεςόταν οι φήmicroες είχαν φουντώσει για τα καλά έβαλαν την πρε-σβεία της ∆υτικής Γερmicroανίας στον κατάλογο φρουρούmicroενωνκτιρίων microε αυστηρή προτεραιότητα

Τα αποτελέσmicroατα αυτών των microέτρων ήταν σαφέστατα ∆ενείχαν προκύψει ενδείξεις ότι κάτι ύποπτο συνέβαινε και ανα-κάλεσαν την έξτρα φρούρηση κάτι που τους ήρθε κουτί microιαπου το τmicroήmicroα για τους Ρώσους εκείνη την περίοδο παρουσίασεαπρόσmicroενη και microεγάλη ανάγκη για περισσότερο προσωπικό Οιβουλευτές που συmicromicroετείχαν στη διοίκηση ήταν κι αυτοί απολύ-τως ικανοποιηmicroένοι microε την έκθεση που είχαν λάβει Η κατάλη-ψη της δυτικογερmicroανικής πρεσβείας ήταν ένα microεmicroονωmicroένο γε-γονός σχεδιασmicroένη και εκτελεσmicroένη από microια φράξια της γερ-microανικής τροmicroοκρατίας που θα microπορούσε να περιγραφεί σαν microιαοmicroάδα βίαιων τυχοδιωκτών από το Πανεπιστήmicroιο της Χαmicroδελ-βέργης σύmicroφωνα microε πληροφορίες από τους συναδέλφους τηςγερmicroανικής Αστυνοmicroίας Ασφαλείας πολλοί από τους πιο γνω-στούς συντρόφους τους ndashαπό τον δυστυχώς ιδιαίτερα ευρύ κύ-κλο των ριζοσπαστικών στοιχείωνndash είχαν διαφωνήσει έντονα microεαυτό που είχε συmicroβεί Η κατάληψη της πρεσβείας δεν είχε ωφε-λήσει τον κοινό αγώνα

Για να microπορέσει ο αγώνας να έχει επιτυχή κατάληξη απαι-τείτο καλύτερος σχεδιασmicroός και πιο οργανωmicroένες microορφές πά-λης Η σουηδική Αστυνοmicroία Ασφαλείας όλως παραδόξως είχεκαταλήξει στο ίδιο συmicroπέρασmicroα στην έκθεση που παρέδωσε στηδιοίκησή της σε λιγότερο από ένα χρόνο microετά την κατάληψηlaquoΜεταξύ άλλων και για το λόγο αυτόν ο κίνδυνος για microια νέακαι παρόmicroοια ενέργεια στη σουηδική επικράτεια που θα στρέ-φεται κατά γερmicroανικών ή σουηδικών συmicroφερόντων και θα διε-ξαχθεί από Γερmicroανούς τροmicroοκράτες πρέπει να εκτιmicroηθεί ωςελάχιστοςraquo Υπήρχαν laquoάλλοι κίνδυνοι πολύ σοβαρότεροιraquo και

36 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

ανεξαρτήτως του αν όλα αυτά ήταν αληθή ή ψευδή ο ισχυρισmicroόςπερί του αντιθέτου θα ήταν γραφειοκρατική αυτοκτονία Καιέτσι έκλεισε η έρευνα της Αστυνοmicroίας Ασφαλείας για την κα-τάληψη της πρεσβείας

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 37

Page 29: Μετάφρασηαπότασουηδικά:ΓρηγόρηςΝ.Κονδύληςwebdata.psichogios.gr/sample/9789604967377.pdf · i ¥ª µπ°¥23 𧩠¬±1975¬¦ ª °¬®¨

όπως και τόσες φορές παλιότερα δεν είχαν καταφέρει καιπολλά Αν και δε χρειαζόταν να είναι κανείς αστυνοmicroικός γιανα υπολογίσει ότι πρέπει να υπήρχαν περισσότεροι εmicroπλεκό-microενοι από τους έξι τροmicroοκράτες που είχαν καταλάβει το κτίριοτης πρεσβείας

Ποιος ή ποιοι άραγε θα microπορούσαν ειδάλλως να είχαν αφή-σει το microήνυmicroα το οποίο στη microία το microεσηmicroέρι την Πέmicroπτη 24Απριλίου είχε καταλήξει στα κουτιά αλληλογραφίας τριών δια-φορετικών πρακτορείων ειδήσεων που φιλοξενούνταν στα γρα-φεία του ΤΤ στον πρώτο ουρανοξύστη της Χέτοργετ τρία χιλιό-microετρα και πάνω από πέντε λεπτά microε αmicroάξι από τη δυτικογερmicroα-νική πρεσβεία πέρα στο Γιουργκόρντεν Οι έξι microέσα στο κτίριοndashοι laquokommando holger meinsraquo όπως αυτοαποκαλούνταν microεόλα τα γράmicromicroατα πεζά στο όνοmicroαndash δε θα microπορούσαν να το εί-χαν κάνει

Ο αρχηγός του Βίας είχε κάνει πολλές σκέψεις για το τι θαmicroπορούσε να είχε συmicroβεί πριν microπουν εκείνοι οι έξι στην πρε-σβεία Κάπου θα πρέπει να έmicroεναν θα είχαν κάνει αναγνώρισητης περιοχής θα πρέπει να είχαν παρακολουθήσει τους υπαλ-λήλους της πρεσβείας και τις συνήθειές τους να είχαν ερευνή-σει κατάλληλους τρόπους να microεταβούν στην πρεσβεία και ναφύγουν από εκεί αν κάτι πήγαινε στραβά Θα πρέπει να είχανστέγη ένα κρεβάτι να κοιmicroηθούν τραπέζι καρέκλες και microα-χαιροπίρουνα οχήmicroατα για microεταφορά φαγητό και ποτό και όλατα άλλα πρακτικά είδη όπως όπλα εκρηκτικά και πλαστά έγ-γραφα Για όλες αυτές τις προετοιmicroασίες θα είχαν χρειαστεί σί-γουρα κάνα microήνα

Με άλλα λόγια κάποιος θα πρέπει να τους είχε βοηθήσειΠιθανότατα όχι microόνο ένα αλλά περισσότερα άτοmicroα Πιθανότα-

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 33

Η οmicroάδα είχε πάρει αυτό το όνοmicroα στη microνήmicroη του Χόλγκερ Μάινςσηmicroαντικού στελέχους της RAF (της Φράξιας Κόκκινος Στρατός ή Μπάα-ντερ-Μάινχοφ) που πέθανε microετά από απεργία πείνας στις φυλακές τουΣτάmicroχαmicromicro στις 9 Νοεmicroβρίου 1974 (ΣτΜ)

τα άτοmicroα που είχαν σχέση microε τη Σουηδία και τη Στοκχόλmicroη Άτο-microα που microιλούσαν σουηδικά που γνώριζαν την περιοχή το περι-βάλλον στο οποίο κινούνταν τα ντόπια ήθη την καθηmicroερινότη-τα και πράγmicroατα αυτονόητα όπως αγορά εισιτηρίων στο microετρόή αγορά microεγάλων ποσοτήτων τροφίmicroων δίχως να κινήσουν τηνπεριέργεια Άτοmicroα συνηθισmicroένα ανώνυmicroα microε λευκό ποινικόmicroητρώο στην ηλικία των τροmicroοκρατών περίπου που έmicroοιαζανπίστευαν και σκέφτονταν όπως και οι τροmicroοκράτες

Ο αρχηγός του Βίας δεν ήταν ο τύπος που σκάλιζε τα πράγ-microατα χωρίς λόγο Στο επάγγελmicroά του είχε microάθει ότι η απλούστε-ρη εξήγηση ήταν η σωστή Μια οmicroάδα νεαροί φοιτητές σκέφτη-κε Ριζοσπάστες microε κίνητρα microε αυτοπειθαρχία και microε καλό microυα-λό Ίσως και να ζούσαν microαζί σε κάποια από εκείνες τις περίερ-γες κολεκτίβες για τις οποίες διάβαζε στην εφηmicroερίδα Και microάλ-λον δε χρειαζόταν και πολύ microυαλό για να καταλάβει κανείς ότιήταν Σουηδοί σκέφτηκε ο αρχηγός του τmicroήmicroατος ΑντιmicroετώπισηςΕγκληmicroάτων Βίας στην αστυνοmicroία της Στοκχόλmicroης

Όταν παρέδωσε την υπόθεση στο συνάδελφο της Ασφάλειαςπου θα αναλάmicroβανε την ευθύνη της έρευνας του είχε microιλήσεικαι για τις σκέψεις του Μερικές κουβέντες microόνο στα όρθια τιςοποίες microάλλον δεν έπρεπε να τις πει καθόλου Ο συνάδελφος δενήταν πραγmicroατικός αστυνοmicroικός αλλά ένας αστυνοmicroικός διευ-θυντής microε νοmicroικές σπουδές πίσω του από εκείνο το είδος τωνσυνηθισmicroένων εγωκεντρικών τύπων και φυσικά η αντίδρασήτου ήταν η αναmicroενόmicroενη

Είχε γνέψει microrsquo εκείνο ακριβώς το ύφος που έχουν κάτι τέτοιοιπου καταλαβαίνουν καλύτερα απrsquo όλους τους άλλους αναστέ-ναξε κουρασmicroένα και χάιδεψε microε το δείκτη του που microόλις είχεβγει από τη microανικιουρίστα τη microακριά του microύτη laquoΜας πέρασε σί-γουρα κι εmicroάς αυτή η σκέψη από το microυαλόraquo είπε ο αστυνοmicroικόςδιευθυντής microε microπλαζέ ύφος κι αυτό ήταν όλο Ο αρχηγός τουτmicroήmicroατος Βίας άρχισε σύντοmicroα να σκέφτεται όλο και λιγότεροτην υπόθεση και microόλις microετά από κάνα δυο χρόνια παρέλειπε νατην περιλαmicroβάνει και στο ρεπερτόριο των ηρωικών αστυνοmicroι-

34 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

κών ιστοριών που συνήθιζε να αφηγείται όταν συναντούσε πραγ-microατικούς συναδέλφους ∆ιότι στο ρεπερτόριο είχε πια φρεσκό-τερες και καλύτερες ιστορίες

Η Αστυνοmicroία Ασφαλείας εδώ που τα λέmicroε είχε αρκετά στοι-χεία για να δουλέψει microε την υπόθεση Οι προειδοποιήσεις ότιΓερmicroανοί τροmicroοκράτες σχεδίαζαν να κάνουν κάτι σε σουηδικόέδαφος είχαν πυκνώσει ένα χρόνο πριν από την κατάληψη τηςπρεσβείας Είχαν και microικρά και microεγάλα στοιχεία ακριβώς όπωςγίνεται συνήθως ανώνυmicroες πληροφορίες εmicroπιστευτικές πλη-ροφορίες από διάφορους πληροφοριοδότες και ακόmicroη microια έκ-θεση που είχε συντάξει ένας από τους δικούς της microυστικούς πρά-κτορες Αλλά όλα αυτά είχαν κάτι κοινό ∆εν υπήρχε τίποτα συ-γκεκριmicroένο και απτό και την άνοιξη φάνηκε πως όλα αυτά εί-χαν πλέον καταλαγιάσει Ο χώρος των πληροφοριοδοτών τουςείχε βουβαθεί Ούτε οι καλύτεροι από αυτούς δεν είχαν να πουντο παραmicroικρό

Μερικές πληροφορίες και παρατηρήσεις είχαν επίσης φτά-σει στην Ασφάλεια από συναδέλφους της ανοιχτής δραστηριό-τητας Επρόκειτο κυρίως για laquoύποπτα οχήmicroαταraquo και laquoύποπταάτοmicroαraquo που είχαν παρατηρηθεί κοντά και γύρω από την πρε-σβεία της ∆υτικής Γερmicroανίας κατά την περίοδο της τροmicroοκρα-τικής ενέργειας αλλά παρόλο που σπατάλησαν πολύ καιρό νατο ψάξουν δεν έδωσε τίποτα Ήταν όπως ακριβώς γινόταν microετις πληροφορίες αυτού του είδους ποτέ δεν έδιναν τίποτα Καιαυτά σε αντίθεση microε τη δική τους δραστηριότητα την οποίαέλεγχαν οι ίδιοι microε τη microορφή παρακολούθησης διείσδυσης καισυγκεκριmicroένης συγκέντρωσης στοιχείων microέσω τηλεφωνικώνυποκλοπών υποκλοπών σηmicroάτων και άλλων ηλεκτρονικών πα-ρακολουθήσεων

Οι επαναλαmicroβανόmicroενοι ισχυρισmicroοί των microίντια ότι η Αστυ-νοmicroία Ασφαλείας είχε αγνοήσει συγκεκριmicroένη εικόνα απειλήςείχαν συζητηθεί σε πολλές συναντήσεις της ηγεσίας της Ασφά-λειας όπως και στην υπεύθυνη κοινοβουλευτική ηγεσία της ενλόγω υπηρεσίας Όπως και τόσες φορές άλλοτε κατάφεραν να

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 35

αποδείξουν ότι επρόκειτο για καθαρές ανοησίες και για ανε-δαφικές εικασίες Το σίγουρο ήταν ότι ο απώτερος στόχος όλωναυτών ήταν να βλάψουν την υπηρεσία Είχαν λάβει microέτρα ταοποία έπρεπε να ληφθούν και microέσα σε microερικές εβδοmicroάδεςόταν οι φήmicroες είχαν φουντώσει για τα καλά έβαλαν την πρε-σβεία της ∆υτικής Γερmicroανίας στον κατάλογο φρουρούmicroενωνκτιρίων microε αυστηρή προτεραιότητα

Τα αποτελέσmicroατα αυτών των microέτρων ήταν σαφέστατα ∆ενείχαν προκύψει ενδείξεις ότι κάτι ύποπτο συνέβαινε και ανα-κάλεσαν την έξτρα φρούρηση κάτι που τους ήρθε κουτί microιαπου το τmicroήmicroα για τους Ρώσους εκείνη την περίοδο παρουσίασεαπρόσmicroενη και microεγάλη ανάγκη για περισσότερο προσωπικό Οιβουλευτές που συmicromicroετείχαν στη διοίκηση ήταν κι αυτοί απολύ-τως ικανοποιηmicroένοι microε την έκθεση που είχαν λάβει Η κατάλη-ψη της δυτικογερmicroανικής πρεσβείας ήταν ένα microεmicroονωmicroένο γε-γονός σχεδιασmicroένη και εκτελεσmicroένη από microια φράξια της γερ-microανικής τροmicroοκρατίας που θα microπορούσε να περιγραφεί σαν microιαοmicroάδα βίαιων τυχοδιωκτών από το Πανεπιστήmicroιο της Χαmicroδελ-βέργης σύmicroφωνα microε πληροφορίες από τους συναδέλφους τηςγερmicroανικής Αστυνοmicroίας Ασφαλείας πολλοί από τους πιο γνω-στούς συντρόφους τους ndashαπό τον δυστυχώς ιδιαίτερα ευρύ κύ-κλο των ριζοσπαστικών στοιχείωνndash είχαν διαφωνήσει έντονα microεαυτό που είχε συmicroβεί Η κατάληψη της πρεσβείας δεν είχε ωφε-λήσει τον κοινό αγώνα

Για να microπορέσει ο αγώνας να έχει επιτυχή κατάληξη απαι-τείτο καλύτερος σχεδιασmicroός και πιο οργανωmicroένες microορφές πά-λης Η σουηδική Αστυνοmicroία Ασφαλείας όλως παραδόξως είχεκαταλήξει στο ίδιο συmicroπέρασmicroα στην έκθεση που παρέδωσε στηδιοίκησή της σε λιγότερο από ένα χρόνο microετά την κατάληψηlaquoΜεταξύ άλλων και για το λόγο αυτόν ο κίνδυνος για microια νέακαι παρόmicroοια ενέργεια στη σουηδική επικράτεια που θα στρέ-φεται κατά γερmicroανικών ή σουηδικών συmicroφερόντων και θα διε-ξαχθεί από Γερmicroανούς τροmicroοκράτες πρέπει να εκτιmicroηθεί ωςελάχιστοςraquo Υπήρχαν laquoάλλοι κίνδυνοι πολύ σοβαρότεροιraquo και

36 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

ανεξαρτήτως του αν όλα αυτά ήταν αληθή ή ψευδή ο ισχυρισmicroόςπερί του αντιθέτου θα ήταν γραφειοκρατική αυτοκτονία Καιέτσι έκλεισε η έρευνα της Αστυνοmicroίας Ασφαλείας για την κα-τάληψη της πρεσβείας

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 37

Page 30: Μετάφρασηαπότασουηδικά:ΓρηγόρηςΝ.Κονδύληςwebdata.psichogios.gr/sample/9789604967377.pdf · i ¥ª µπ°¥23 𧩠¬±1975¬¦ ª °¬®¨

τα άτοmicroα που είχαν σχέση microε τη Σουηδία και τη Στοκχόλmicroη Άτο-microα που microιλούσαν σουηδικά που γνώριζαν την περιοχή το περι-βάλλον στο οποίο κινούνταν τα ντόπια ήθη την καθηmicroερινότη-τα και πράγmicroατα αυτονόητα όπως αγορά εισιτηρίων στο microετρόή αγορά microεγάλων ποσοτήτων τροφίmicroων δίχως να κινήσουν τηνπεριέργεια Άτοmicroα συνηθισmicroένα ανώνυmicroα microε λευκό ποινικόmicroητρώο στην ηλικία των τροmicroοκρατών περίπου που έmicroοιαζανπίστευαν και σκέφτονταν όπως και οι τροmicroοκράτες

Ο αρχηγός του Βίας δεν ήταν ο τύπος που σκάλιζε τα πράγ-microατα χωρίς λόγο Στο επάγγελmicroά του είχε microάθει ότι η απλούστε-ρη εξήγηση ήταν η σωστή Μια οmicroάδα νεαροί φοιτητές σκέφτη-κε Ριζοσπάστες microε κίνητρα microε αυτοπειθαρχία και microε καλό microυα-λό Ίσως και να ζούσαν microαζί σε κάποια από εκείνες τις περίερ-γες κολεκτίβες για τις οποίες διάβαζε στην εφηmicroερίδα Και microάλ-λον δε χρειαζόταν και πολύ microυαλό για να καταλάβει κανείς ότιήταν Σουηδοί σκέφτηκε ο αρχηγός του τmicroήmicroατος ΑντιmicroετώπισηςΕγκληmicroάτων Βίας στην αστυνοmicroία της Στοκχόλmicroης

Όταν παρέδωσε την υπόθεση στο συνάδελφο της Ασφάλειαςπου θα αναλάmicroβανε την ευθύνη της έρευνας του είχε microιλήσεικαι για τις σκέψεις του Μερικές κουβέντες microόνο στα όρθια τιςοποίες microάλλον δεν έπρεπε να τις πει καθόλου Ο συνάδελφος δενήταν πραγmicroατικός αστυνοmicroικός αλλά ένας αστυνοmicroικός διευ-θυντής microε νοmicroικές σπουδές πίσω του από εκείνο το είδος τωνσυνηθισmicroένων εγωκεντρικών τύπων και φυσικά η αντίδρασήτου ήταν η αναmicroενόmicroενη

Είχε γνέψει microrsquo εκείνο ακριβώς το ύφος που έχουν κάτι τέτοιοιπου καταλαβαίνουν καλύτερα απrsquo όλους τους άλλους αναστέ-ναξε κουρασmicroένα και χάιδεψε microε το δείκτη του που microόλις είχεβγει από τη microανικιουρίστα τη microακριά του microύτη laquoΜας πέρασε σί-γουρα κι εmicroάς αυτή η σκέψη από το microυαλόraquo είπε ο αστυνοmicroικόςδιευθυντής microε microπλαζέ ύφος κι αυτό ήταν όλο Ο αρχηγός τουτmicroήmicroατος Βίας άρχισε σύντοmicroα να σκέφτεται όλο και λιγότεροτην υπόθεση και microόλις microετά από κάνα δυο χρόνια παρέλειπε νατην περιλαmicroβάνει και στο ρεπερτόριο των ηρωικών αστυνοmicroι-

34 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

κών ιστοριών που συνήθιζε να αφηγείται όταν συναντούσε πραγ-microατικούς συναδέλφους ∆ιότι στο ρεπερτόριο είχε πια φρεσκό-τερες και καλύτερες ιστορίες

Η Αστυνοmicroία Ασφαλείας εδώ που τα λέmicroε είχε αρκετά στοι-χεία για να δουλέψει microε την υπόθεση Οι προειδοποιήσεις ότιΓερmicroανοί τροmicroοκράτες σχεδίαζαν να κάνουν κάτι σε σουηδικόέδαφος είχαν πυκνώσει ένα χρόνο πριν από την κατάληψη τηςπρεσβείας Είχαν και microικρά και microεγάλα στοιχεία ακριβώς όπωςγίνεται συνήθως ανώνυmicroες πληροφορίες εmicroπιστευτικές πλη-ροφορίες από διάφορους πληροφοριοδότες και ακόmicroη microια έκ-θεση που είχε συντάξει ένας από τους δικούς της microυστικούς πρά-κτορες Αλλά όλα αυτά είχαν κάτι κοινό ∆εν υπήρχε τίποτα συ-γκεκριmicroένο και απτό και την άνοιξη φάνηκε πως όλα αυτά εί-χαν πλέον καταλαγιάσει Ο χώρος των πληροφοριοδοτών τουςείχε βουβαθεί Ούτε οι καλύτεροι από αυτούς δεν είχαν να πουντο παραmicroικρό

Μερικές πληροφορίες και παρατηρήσεις είχαν επίσης φτά-σει στην Ασφάλεια από συναδέλφους της ανοιχτής δραστηριό-τητας Επρόκειτο κυρίως για laquoύποπτα οχήmicroαταraquo και laquoύποπταάτοmicroαraquo που είχαν παρατηρηθεί κοντά και γύρω από την πρε-σβεία της ∆υτικής Γερmicroανίας κατά την περίοδο της τροmicroοκρα-τικής ενέργειας αλλά παρόλο που σπατάλησαν πολύ καιρό νατο ψάξουν δεν έδωσε τίποτα Ήταν όπως ακριβώς γινόταν microετις πληροφορίες αυτού του είδους ποτέ δεν έδιναν τίποτα Καιαυτά σε αντίθεση microε τη δική τους δραστηριότητα την οποίαέλεγχαν οι ίδιοι microε τη microορφή παρακολούθησης διείσδυσης καισυγκεκριmicroένης συγκέντρωσης στοιχείων microέσω τηλεφωνικώνυποκλοπών υποκλοπών σηmicroάτων και άλλων ηλεκτρονικών πα-ρακολουθήσεων

Οι επαναλαmicroβανόmicroενοι ισχυρισmicroοί των microίντια ότι η Αστυ-νοmicroία Ασφαλείας είχε αγνοήσει συγκεκριmicroένη εικόνα απειλήςείχαν συζητηθεί σε πολλές συναντήσεις της ηγεσίας της Ασφά-λειας όπως και στην υπεύθυνη κοινοβουλευτική ηγεσία της ενλόγω υπηρεσίας Όπως και τόσες φορές άλλοτε κατάφεραν να

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 35

αποδείξουν ότι επρόκειτο για καθαρές ανοησίες και για ανε-δαφικές εικασίες Το σίγουρο ήταν ότι ο απώτερος στόχος όλωναυτών ήταν να βλάψουν την υπηρεσία Είχαν λάβει microέτρα ταοποία έπρεπε να ληφθούν και microέσα σε microερικές εβδοmicroάδεςόταν οι φήmicroες είχαν φουντώσει για τα καλά έβαλαν την πρε-σβεία της ∆υτικής Γερmicroανίας στον κατάλογο φρουρούmicroενωνκτιρίων microε αυστηρή προτεραιότητα

Τα αποτελέσmicroατα αυτών των microέτρων ήταν σαφέστατα ∆ενείχαν προκύψει ενδείξεις ότι κάτι ύποπτο συνέβαινε και ανα-κάλεσαν την έξτρα φρούρηση κάτι που τους ήρθε κουτί microιαπου το τmicroήmicroα για τους Ρώσους εκείνη την περίοδο παρουσίασεαπρόσmicroενη και microεγάλη ανάγκη για περισσότερο προσωπικό Οιβουλευτές που συmicromicroετείχαν στη διοίκηση ήταν κι αυτοί απολύ-τως ικανοποιηmicroένοι microε την έκθεση που είχαν λάβει Η κατάλη-ψη της δυτικογερmicroανικής πρεσβείας ήταν ένα microεmicroονωmicroένο γε-γονός σχεδιασmicroένη και εκτελεσmicroένη από microια φράξια της γερ-microανικής τροmicroοκρατίας που θα microπορούσε να περιγραφεί σαν microιαοmicroάδα βίαιων τυχοδιωκτών από το Πανεπιστήmicroιο της Χαmicroδελ-βέργης σύmicroφωνα microε πληροφορίες από τους συναδέλφους τηςγερmicroανικής Αστυνοmicroίας Ασφαλείας πολλοί από τους πιο γνω-στούς συντρόφους τους ndashαπό τον δυστυχώς ιδιαίτερα ευρύ κύ-κλο των ριζοσπαστικών στοιχείωνndash είχαν διαφωνήσει έντονα microεαυτό που είχε συmicroβεί Η κατάληψη της πρεσβείας δεν είχε ωφε-λήσει τον κοινό αγώνα

Για να microπορέσει ο αγώνας να έχει επιτυχή κατάληξη απαι-τείτο καλύτερος σχεδιασmicroός και πιο οργανωmicroένες microορφές πά-λης Η σουηδική Αστυνοmicroία Ασφαλείας όλως παραδόξως είχεκαταλήξει στο ίδιο συmicroπέρασmicroα στην έκθεση που παρέδωσε στηδιοίκησή της σε λιγότερο από ένα χρόνο microετά την κατάληψηlaquoΜεταξύ άλλων και για το λόγο αυτόν ο κίνδυνος για microια νέακαι παρόmicroοια ενέργεια στη σουηδική επικράτεια που θα στρέ-φεται κατά γερmicroανικών ή σουηδικών συmicroφερόντων και θα διε-ξαχθεί από Γερmicroανούς τροmicroοκράτες πρέπει να εκτιmicroηθεί ωςελάχιστοςraquo Υπήρχαν laquoάλλοι κίνδυνοι πολύ σοβαρότεροιraquo και

36 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

ανεξαρτήτως του αν όλα αυτά ήταν αληθή ή ψευδή ο ισχυρισmicroόςπερί του αντιθέτου θα ήταν γραφειοκρατική αυτοκτονία Καιέτσι έκλεισε η έρευνα της Αστυνοmicroίας Ασφαλείας για την κα-τάληψη της πρεσβείας

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 37

Page 31: Μετάφρασηαπότασουηδικά:ΓρηγόρηςΝ.Κονδύληςwebdata.psichogios.gr/sample/9789604967377.pdf · i ¥ª µπ°¥23 𧩠¬±1975¬¦ ª °¬®¨

κών ιστοριών που συνήθιζε να αφηγείται όταν συναντούσε πραγ-microατικούς συναδέλφους ∆ιότι στο ρεπερτόριο είχε πια φρεσκό-τερες και καλύτερες ιστορίες

Η Αστυνοmicroία Ασφαλείας εδώ που τα λέmicroε είχε αρκετά στοι-χεία για να δουλέψει microε την υπόθεση Οι προειδοποιήσεις ότιΓερmicroανοί τροmicroοκράτες σχεδίαζαν να κάνουν κάτι σε σουηδικόέδαφος είχαν πυκνώσει ένα χρόνο πριν από την κατάληψη τηςπρεσβείας Είχαν και microικρά και microεγάλα στοιχεία ακριβώς όπωςγίνεται συνήθως ανώνυmicroες πληροφορίες εmicroπιστευτικές πλη-ροφορίες από διάφορους πληροφοριοδότες και ακόmicroη microια έκ-θεση που είχε συντάξει ένας από τους δικούς της microυστικούς πρά-κτορες Αλλά όλα αυτά είχαν κάτι κοινό ∆εν υπήρχε τίποτα συ-γκεκριmicroένο και απτό και την άνοιξη φάνηκε πως όλα αυτά εί-χαν πλέον καταλαγιάσει Ο χώρος των πληροφοριοδοτών τουςείχε βουβαθεί Ούτε οι καλύτεροι από αυτούς δεν είχαν να πουντο παραmicroικρό

Μερικές πληροφορίες και παρατηρήσεις είχαν επίσης φτά-σει στην Ασφάλεια από συναδέλφους της ανοιχτής δραστηριό-τητας Επρόκειτο κυρίως για laquoύποπτα οχήmicroαταraquo και laquoύποπταάτοmicroαraquo που είχαν παρατηρηθεί κοντά και γύρω από την πρε-σβεία της ∆υτικής Γερmicroανίας κατά την περίοδο της τροmicroοκρα-τικής ενέργειας αλλά παρόλο που σπατάλησαν πολύ καιρό νατο ψάξουν δεν έδωσε τίποτα Ήταν όπως ακριβώς γινόταν microετις πληροφορίες αυτού του είδους ποτέ δεν έδιναν τίποτα Καιαυτά σε αντίθεση microε τη δική τους δραστηριότητα την οποίαέλεγχαν οι ίδιοι microε τη microορφή παρακολούθησης διείσδυσης καισυγκεκριmicroένης συγκέντρωσης στοιχείων microέσω τηλεφωνικώνυποκλοπών υποκλοπών σηmicroάτων και άλλων ηλεκτρονικών πα-ρακολουθήσεων

Οι επαναλαmicroβανόmicroενοι ισχυρισmicroοί των microίντια ότι η Αστυ-νοmicroία Ασφαλείας είχε αγνοήσει συγκεκριmicroένη εικόνα απειλήςείχαν συζητηθεί σε πολλές συναντήσεις της ηγεσίας της Ασφά-λειας όπως και στην υπεύθυνη κοινοβουλευτική ηγεσία της ενλόγω υπηρεσίας Όπως και τόσες φορές άλλοτε κατάφεραν να

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 35

αποδείξουν ότι επρόκειτο για καθαρές ανοησίες και για ανε-δαφικές εικασίες Το σίγουρο ήταν ότι ο απώτερος στόχος όλωναυτών ήταν να βλάψουν την υπηρεσία Είχαν λάβει microέτρα ταοποία έπρεπε να ληφθούν και microέσα σε microερικές εβδοmicroάδεςόταν οι φήmicroες είχαν φουντώσει για τα καλά έβαλαν την πρε-σβεία της ∆υτικής Γερmicroανίας στον κατάλογο φρουρούmicroενωνκτιρίων microε αυστηρή προτεραιότητα

Τα αποτελέσmicroατα αυτών των microέτρων ήταν σαφέστατα ∆ενείχαν προκύψει ενδείξεις ότι κάτι ύποπτο συνέβαινε και ανα-κάλεσαν την έξτρα φρούρηση κάτι που τους ήρθε κουτί microιαπου το τmicroήmicroα για τους Ρώσους εκείνη την περίοδο παρουσίασεαπρόσmicroενη και microεγάλη ανάγκη για περισσότερο προσωπικό Οιβουλευτές που συmicromicroετείχαν στη διοίκηση ήταν κι αυτοί απολύ-τως ικανοποιηmicroένοι microε την έκθεση που είχαν λάβει Η κατάλη-ψη της δυτικογερmicroανικής πρεσβείας ήταν ένα microεmicroονωmicroένο γε-γονός σχεδιασmicroένη και εκτελεσmicroένη από microια φράξια της γερ-microανικής τροmicroοκρατίας που θα microπορούσε να περιγραφεί σαν microιαοmicroάδα βίαιων τυχοδιωκτών από το Πανεπιστήmicroιο της Χαmicroδελ-βέργης σύmicroφωνα microε πληροφορίες από τους συναδέλφους τηςγερmicroανικής Αστυνοmicroίας Ασφαλείας πολλοί από τους πιο γνω-στούς συντρόφους τους ndashαπό τον δυστυχώς ιδιαίτερα ευρύ κύ-κλο των ριζοσπαστικών στοιχείωνndash είχαν διαφωνήσει έντονα microεαυτό που είχε συmicroβεί Η κατάληψη της πρεσβείας δεν είχε ωφε-λήσει τον κοινό αγώνα

Για να microπορέσει ο αγώνας να έχει επιτυχή κατάληξη απαι-τείτο καλύτερος σχεδιασmicroός και πιο οργανωmicroένες microορφές πά-λης Η σουηδική Αστυνοmicroία Ασφαλείας όλως παραδόξως είχεκαταλήξει στο ίδιο συmicroπέρασmicroα στην έκθεση που παρέδωσε στηδιοίκησή της σε λιγότερο από ένα χρόνο microετά την κατάληψηlaquoΜεταξύ άλλων και για το λόγο αυτόν ο κίνδυνος για microια νέακαι παρόmicroοια ενέργεια στη σουηδική επικράτεια που θα στρέ-φεται κατά γερmicroανικών ή σουηδικών συmicroφερόντων και θα διε-ξαχθεί από Γερmicroανούς τροmicroοκράτες πρέπει να εκτιmicroηθεί ωςελάχιστοςraquo Υπήρχαν laquoάλλοι κίνδυνοι πολύ σοβαρότεροιraquo και

36 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

ανεξαρτήτως του αν όλα αυτά ήταν αληθή ή ψευδή ο ισχυρισmicroόςπερί του αντιθέτου θα ήταν γραφειοκρατική αυτοκτονία Καιέτσι έκλεισε η έρευνα της Αστυνοmicroίας Ασφαλείας για την κα-τάληψη της πρεσβείας

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 37

Page 32: Μετάφρασηαπότασουηδικά:ΓρηγόρηςΝ.Κονδύληςwebdata.psichogios.gr/sample/9789604967377.pdf · i ¥ª µπ°¥23 𧩠¬±1975¬¦ ª °¬®¨

αποδείξουν ότι επρόκειτο για καθαρές ανοησίες και για ανε-δαφικές εικασίες Το σίγουρο ήταν ότι ο απώτερος στόχος όλωναυτών ήταν να βλάψουν την υπηρεσία Είχαν λάβει microέτρα ταοποία έπρεπε να ληφθούν και microέσα σε microερικές εβδοmicroάδεςόταν οι φήmicroες είχαν φουντώσει για τα καλά έβαλαν την πρε-σβεία της ∆υτικής Γερmicroανίας στον κατάλογο φρουρούmicroενωνκτιρίων microε αυστηρή προτεραιότητα

Τα αποτελέσmicroατα αυτών των microέτρων ήταν σαφέστατα ∆ενείχαν προκύψει ενδείξεις ότι κάτι ύποπτο συνέβαινε και ανα-κάλεσαν την έξτρα φρούρηση κάτι που τους ήρθε κουτί microιαπου το τmicroήmicroα για τους Ρώσους εκείνη την περίοδο παρουσίασεαπρόσmicroενη και microεγάλη ανάγκη για περισσότερο προσωπικό Οιβουλευτές που συmicromicroετείχαν στη διοίκηση ήταν κι αυτοί απολύ-τως ικανοποιηmicroένοι microε την έκθεση που είχαν λάβει Η κατάλη-ψη της δυτικογερmicroανικής πρεσβείας ήταν ένα microεmicroονωmicroένο γε-γονός σχεδιασmicroένη και εκτελεσmicroένη από microια φράξια της γερ-microανικής τροmicroοκρατίας που θα microπορούσε να περιγραφεί σαν microιαοmicroάδα βίαιων τυχοδιωκτών από το Πανεπιστήmicroιο της Χαmicroδελ-βέργης σύmicroφωνα microε πληροφορίες από τους συναδέλφους τηςγερmicroανικής Αστυνοmicroίας Ασφαλείας πολλοί από τους πιο γνω-στούς συντρόφους τους ndashαπό τον δυστυχώς ιδιαίτερα ευρύ κύ-κλο των ριζοσπαστικών στοιχείωνndash είχαν διαφωνήσει έντονα microεαυτό που είχε συmicroβεί Η κατάληψη της πρεσβείας δεν είχε ωφε-λήσει τον κοινό αγώνα

Για να microπορέσει ο αγώνας να έχει επιτυχή κατάληξη απαι-τείτο καλύτερος σχεδιασmicroός και πιο οργανωmicroένες microορφές πά-λης Η σουηδική Αστυνοmicroία Ασφαλείας όλως παραδόξως είχεκαταλήξει στο ίδιο συmicroπέρασmicroα στην έκθεση που παρέδωσε στηδιοίκησή της σε λιγότερο από ένα χρόνο microετά την κατάληψηlaquoΜεταξύ άλλων και για το λόγο αυτόν ο κίνδυνος για microια νέακαι παρόmicroοια ενέργεια στη σουηδική επικράτεια που θα στρέ-φεται κατά γερmicroανικών ή σουηδικών συmicroφερόντων και θα διε-ξαχθεί από Γερmicroανούς τροmicroοκράτες πρέπει να εκτιmicroηθεί ωςελάχιστοςraquo Υπήρχαν laquoάλλοι κίνδυνοι πολύ σοβαρότεροιraquo και

36 ΛΕΦ ΠΕΡΣΟΝ

ανεξαρτήτως του αν όλα αυτά ήταν αληθή ή ψευδή ο ισχυρισmicroόςπερί του αντιθέτου θα ήταν γραφειοκρατική αυτοκτονία Καιέτσι έκλεισε η έρευνα της Αστυνοmicroίας Ασφαλείας για την κα-τάληψη της πρεσβείας

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 37

Page 33: Μετάφρασηαπότασουηδικά:ΓρηγόρηςΝ.Κονδύληςwebdata.psichogios.gr/sample/9789604967377.pdf · i ¥ª µπ°¥23 𧩠¬±1975¬¦ ª °¬®¨

ανεξαρτήτως του αν όλα αυτά ήταν αληθή ή ψευδή ο ισχυρισmicroόςπερί του αντιθέτου θα ήταν γραφειοκρατική αυτοκτονία Καιέτσι έκλεισε η έρευνα της Αστυνοmicroίας Ασφαλείας για την κα-τάληψη της πρεσβείας

ΑΛΛΗ ΕΠΟΧΗ ΑΛΛΗ ΖΩΗ 37

Page 34: Μετάφρασηαπότασουηδικά:ΓρηγόρηςΝ.Κονδύληςwebdata.psichogios.gr/sample/9789604967377.pdf · i ¥ª µπ°¥23 𧩠¬±1975¬¦ ª °¬®¨