1

https://naghd.com

چهارم گفتگوی: ی چپ ترک جبهه

حزب کمونیست کارگری ترکیه/لنینیست

یحیی مرادیی: نوشته

9911خرداد

2

، یىی اظ TKEP/L( یب Türkiye Komünist Emek Partisi/Leninist) حعة ویؿز وبضطی سطوی/ییؿز

ی ظطی دطاسیه وس. ضیك احعاة چخ سطوی اؾز و ثطای دكشیجبی اظ خجف ضغاا زض قب ؾضی فؼبیز ی

(THKO) ذك سطوی آظازیجرفاضسف ضفمبیكب ثب ب [1]دنیس گسهیصو طزز ثبظ یای حعة ث ؾبظبی

فطبسب ای حعة نضر طفش اؾز.ض ثب یؾف، یىی اظ ی دیف ثب بزس. فز

وطزس؟آغبظ زاض خجكی اؾز و زیع عیف ضفمبیف سب چ حس ا حعة ویؿز وبضطی سطوی/ییؿز

حعة ثلا ،قس، احعاة ویؿز زیطی یع خز زاقشسی ؿحب شبی یف ث جبضظو زیع ع ظبی

ی ؿحب ث جبضظای احعاة ویؿز اب .[3]وبضطا زمبب املاثی سطویحعة یب [2]ویؿز سطوی

بی فؼبیزثب 1971عض ػی ثطای رؿشی ثبض زض ی ؿحب، زض ؾغح خبؼ ث ثبض ساقشس. ضع جبضظ

ثبث یه ؿحب ضا ث ی بضظوبیب، چبیب عیف غطح قس. ای ضجطا ثزس و ثطای رؿشی ثبض ج وبیذبن

.ػی وطزسی جبضظاسی قی

1971ؾب ؼ ایدبز وطز. زض چبض بض ی ؿحب ثطای جبضظضا یسكىیلاسزیع عیف رؿشی وؿی ثز و

ثز. قس چسی ػیبر ادب ،قس. اجش سب دیف اظ اػلا خزیز ضؾی سأؾیؽ ذك سطوی آظازیجرفاضسف

ادب قس ثز. 1970زؾبجط 29ی ؾبظب زض و، رؿشی ػیبر ؿحب سط ای زلیك

حعة ویؿز بضوؿیؿز ـ ییؿز سطوی (THKP-C) ی ضبیی ذك سطوی خج و ز حعة رشهط آ

(TKP/ML) ذك سطوی آظازیجرفاضسف ؾبظب (THKO) ؾ سكىیلاسی ثزس و كی ؿحب ضا آغبظ

زض ب ای بی. زسظ ی كشطن ػیبرزؾز ث بعبسی خز زاقز بی ب اضسج . زض یب آسوطز

طفز. نضر ی[4] (DEV-GENÇفسضاؾی خاب املاثی سطوی )اظ عطیك سكىیلاسی ث ب ػسسب ػیبر

قس خجف ظب ثب ضازیىب ضؾس و ظط ی ؟ ثزاقز یچكیط زاكدیب سطوی سأثیطثط 68آیب خجف ی

ظبی یه فمظ قز. آیب ای ضازیىب ی ،ثززاكدیی سطوی یع و ػسسب چخ خجف زاكدیی زض اضدب،

سبضیری ثز؟

. اب الؼیز ای اؾز و ی سغییط ؿیط زازسیؿ ضازیىب ث ؾز 1968زض ؾب بی زاكدیی زض خب خجف

قز. ب ثبض ساضی چ ازػب ی سط اظ آ سا فز ثؿیبض و حشی ی قز؛ی سطوی صا ػیك ثط خبؼ یسأثیط 68

حعة ب اظ فؿغی . وثب یشب ثؿیبض ؤثطسط ثزس. كرهبسأثیطصاض ثز چساثط چخ سطوی ای خجف و

ثؿیبضی دصیطفز. ب یشب سأثیطوث

3

ویؿز لسیی احعاة ی زضثبضبی خسیسی زض، زض یب زاكدیب وبضطا ثحث زض ای

ی فؼب آ زض ثس ی انی حعة ب ثس ثزس. ضیك سبظ یب ث زجب ابی زضطفز. آ قب وبضی حبفظ

بی آب ضا ساس آضب شطلی شخ قس ثزس و حعة ویؿز سطوی یزاكدیی ثز. زاكدیب ،دیسایف

ؾق زاز. ذك سطوی آظازیجرفاضسف ب ضا ث ؾز سأؾیؽ . سأثیط یشب وثب ثط ای زاكدیب، آوس حمك

. ظزس زض ػیبسی ذزضی ؾفیط اؾطائی ضا آسف

ظس. ب ی ثبه ی املاثی حب زؾز ث هبزضسأی بی ػیبر ؿثطای 1971سب 1969بی زض ؾبب آ

ی ظبی وس. زض ای ثبظ ب زضذاؾز د ی یطس ثطای آظازی آ ؾطثبظ ثطیشبیبیی ضا طب ی 4دؽ اظ آ

زازس و قب ض و ازا ضا زض قطب ز ی ؿحب جبضظ ب آ .زازسوچه ادب ػیبرچس ػسسب

.ثز بی سطوی چس ػیبر ػی فبقیؿز

وس اضا، ؾؼی ی و اظ قط ث و حطوز وس. زض الغ شأثط اظ املاة وثب چ ثز ی انی آب ای ثطب

، ضفمبیی ضا ث فؿغی ظبیسبوشیه جبضظاسی ذز ضا ثب سطوع ثط و سغییط زس. ث ای ظض ثطای آظـ

.ضفز بی فؿغی طا آب ث وخ . زیع فطؾشبزس

آظازی ذك سطن بؾیبیؿشی، ثلا یثبث حطوش آظازی یه ز ث ،ذك سطوی آظازیجرفاضسف سف اظ سأؾیؽ

جبضظ ػی اؾشجساز عجمبسی ذك سطوی آظازیجرفاضسف خبؼ ثز. سف اظ ایدبز ثى ثطای آظازی سب جز،

یبثی ؾبظب( 1لطاض اؾز: ای ث ذك سطوی آظازیجرفاضسف حبو ثط ذك ؾبو زض سطوی ثز. ؾ ثیب اؾبؾی

زی ؼشمس ثزس و ثبیس ذز ضا ث قىی رفیب غیطلبی ؾبظبب آغیطلبی ثطای ػیبر ؿحب؛

آیع. ( املاة لطآیع یب غیطؿبز3 بقبر ثب زز( ػس ؿبح 2 وطز،

آظازیجرفاضسف فؼب ثز. یزض سطوی وطزؾشب، رؿشی خجف املاثی ویؿش ذك سطوی آظازیجرفاضسف

حعة ویؿز وبضطی سطوی/ییؿزث وطز بیشب ؾبظب ػ یچ ثى ،یه حعة جز ذك سطوی

حعة ویؿز وبضطی سطوی/ییؿز( ث ذك سطوی آظازیجرفاضسف شح قس. فبظ صاض اظ ؾبظب )اظ عطیك

ضطضی اخشبة بدصیط ثز.

خب جبضظ ضا آغبظ اظ آ ضؾبسس، ضفمبی ب ذز ضا ث و ی آظقی صضاس زضدؽ اظ ثبظكز اظ فؿغی

فی اؾشطاسػیه ث و ضفشس ذز ضا ثطای ؿیطی كرم آبز وطز ثزس و شأؾفب، ظض س . آب ثوطزس

آ سف حمك كس.، ثربعط سغییط قطایظ

4

. زیع وس ی سی سطوی ؿظ ثب خی اظ سحف ؾطوة زشی، ساؿز ظبیب ضا ثط خبؼ 1971وزسبی

ثزس. زض ؿیط قس ی ؿحب ضفش ث و آبز ثطای آغبظ جبضظ یی زیطبمعیف یؾف انلا ضف

اجش اسن ظبی دؽ اظ آ اػسا آسس دؽ اظ زضیطی ث اؾبضر زض افشبزسحطوز ث و، زض وی زق

.قسس

ظبی آطیىبییب خب ػی یه دبیب س زض آسضؾب بی ضبن آب ذز ضا ث وثركی زیط اظ ضفمبی

بض ق ،زض دع دؽ اظ وزسب .ضؾیسسضفیك زض خطیب ای جبضظ ث قبزر 30 . حسزوطزسػیبسی ضا آغبظ

ای زیط اظ ضفمبی ؾبظب، دؽ اظ وزسب زض . ػسقسسط اػسا ثؿیبضی زؾشیط ثطذی اظ وبزضبی ضجطی

.ضؾیسسث قبزر ب زض زضیطی زازسادب ػیبرچسی زض اظیط، بعك رشفی، ثلا

. یىی اظ وطزسؾطثبظ ایؿی ضا زؾشیط چبض ی ضبیی ذك سطوی حعة/خج، اػضبی 1972بضؼ 30زض

. زض چبض ی ب ؾب، ز ضظ دیف اظ اػسا زیع، ضفمبی ثز بی آب آظازی زیع ضفمبی زضثس ب ذاؾز

،بی شؼبلت آ . زض اثط ای ػیبر زضیطیطفشسب یه غطا فبقیؿز اضسف ضا زض آىبضا ث طب ؾبظب

. ضؾیسیه ضفیك ب ث قبزر

ث ای عطیك ذاؾشس ب آظازؾبظی زیع ضفمبی زضثس ثز. ضفمبی ب ی ظب سف اظ اخطای ای ػیبر زض آ

ساؿشی وس. زض زاكب، وبضذب، حلار رشف ... طخبیی و ی فطا خجبر آظازی زیع اظ ظسا ضا

ؾ ای . قسسزیع عیف، یؾف انلا حؿی ایب اػسا 1972زازی. زض قك ب ی ػیبسی ضا ادب ی

ای حبػ ؾبظبی ثى اظ ظط سئضیه یع ضطث ب سب ث آ فمساسطی افطاز ط ب ثزس. فط اظ ویسی

. اجش حؿی ایب ث ز ضفیك زیط سئضیؿی جز، اب اظ سا ظطی ثبلایی اضز وطزؾی ث خجف ب

دطزاظا ثب اػسا ای ضفمب، ؾبظب ب سب ضجطا سكىیلاسی، و ظطیو، ثطذضزاض ثز. رشهط آ

بی ذز ضا اظ زؾز زاز. اؾشطاسػیؿز

ث سكىیلار ب اضز قس. قطایظ ثؿیبض ؾرشی ثز خجف ب دطاوس ی ؾی ضحی ی دؽ اظ اػسا زیع، ضطث

زض ضؾبسسزضدی، ذز ضا ث وطزؾشب بس اظ ضطثبر دی قس. زض ای یب، طی اظ ضفمبی ب ثطای زض اب

زی، ثطای سسی وسب، فؼبیز ب ثب ؾبظب . آقسس كغ ثبظؾبظی ذز اعطاف ضؾشبب قطبی وطزؾشب

.زاقشسخجف ب ضا ظس

5

ث اثشىبض ذز ب آ ثز خبی بس صاضا خجف ث كرم سكىیلاسی اظ ؿ ثیبی ، ضجطزض ای ط

. اجش وسب ظبی دؽ اظ ثزچطاو ضغی سطوی اوثط ضفمبی وبزض ضجطی ضا زؾشیط وطز زازس،فؼبیز ضا ازا

ز ضفیك، سب اػضبی آ زؾشیط اظ غیط ز ثض اضسف ی ظیط ضطةحضضقب زض وطزؾشب، ای ط یع

قس. ی

ب سلاـ دؽ اظ اػسا زیع، آاظ ضفمبی سكىیلار ب چب زض فؿغی ثزس. اظ ؾی زیط، طی وچه

ب ػجض اظ طظ، زض ی شأؾفب ی خطیب شه قس. و ذز ضا ث وطزؾشب ثطؾبس ث ط ثبظبس وطزس

و اظ دع افطازی و زض فؿغی . سهض یضؾیسس ث قبزر افشبزساضسف ، ثطذی اظ ضفمبی ب زض سض1973

خب زض اب بسس، بثمی زؾشیط یب قیس قسس. یه یب ز ضفیك زض آ، فمظ ثبلی بس ثزس

خع زز ضطث ذضز اوثط وبزضبی ذز ضا اظ زؾز زاز. ث اظؾطػز ث ذك سطوی آظازیجرفاضسف ث ای سطسیت

ظسای. اػضبیی و سؼساز حسزی زض وطزؾشب فؿغی، سبی اػضبی سكىیلار ب یب قیس قسس یب زؾشیط

زس فؼبیز ذز ضا ب سغییط ىب ی اظ ضطثبر زق زض اب بس ثزس، اظ وطزؾشب فؿغی ث شطد

زس. زض ای یب اب افىبض خسیسی یع زض ط ب ضقس وطز. زض قطبی ثعضي ازا یسسضیح ث

چ افىبضی؟ ثلا

اضسف ثؿیبضی اظ وبزضبی شیدزض ػی ثطای ظسایب ؾیبؾی اػلا وطز. ، زز سطوی ػف1974زض ؾب

عض و اقبض وطز، ط وچىی اظ ضفمبی ب و اظ ظسا آظاز قسس. اظ ؾی زیط، ب ذك سطوی آظازیجرف

س زاز ؿشطـب )ث اؾشبج اظیط( بی ذز ضا زض شطد وطزس، قبذ یزض وطزؾشب فؿغی فؼبیز

دعا اظ ز ز ط سمطیجب 74سب 73بی ؾبی فبنزض و ای. ذلان یبفشسزی، ؿشطـ طض ثب ؾبظب ث

آیس. سكىیلار ؾبثك ب ثیط ی

صض ثبو ثز ایؿئ زس. سطسیت ییع بیی ضا وس كؿز ای ز ط ضس صاوط ثب یىسیط ضا آغبظ ی

ثب یىسیط زیط دقی جز چك بی شفبسی ضا دطضاس ثزس اذشلاف ظطی آب لبث ظب، ای ز ط ایس

بدصیط قس ثزس. ؾبظـ

ایدبز وطز ثز. ط ز ط ذك سطوی آظازیجرفاضسف ی حطوشی ؿشس و ػی ثبظبس اب ط ز ط ث

ز ؾب ث اذشلاف ظطی ضؾیسس؟سر وبزضبی ای سكىیلار ثزس. چ اسفبلی افشبز و زض

6

ی ؿحب قىؿز ذضز اقشجب ثز ػس خز زاقز. ط ظسا ؼشمس ثز و جبضظی ؿئزض الغ ز

ؿحب ضا یزی وی، چطاو خجك ثبیس اظ ای دؽ ذز ضا ث قى لبی ؾبظبفشس و ب ب ی اؾز. آ

بی لبی ثبیس اظ دشفطزیط ی ؿبئ ب جز ی ؿحب دبؾد قىؿز ذضزی. جبضظ آغبظ وطزی بیشب

ثطای فؼبیز لبی اؾشفبز وی.

ی ؿحب ضا آغبظ وی. اط زض صقش قىؿز جبضظ ا ب ثبیس دسزوطز و اؾشسلا ی ،ط وطزؾشب زض مبث

ی ؿحب فؼبیز رفی/غیطلبی ذز ضا ازا زی. ی، دؽ ثبیس ثشط ػ وی جبضظا ذضز

قضی ی زضثبضوطز، ظطار شفبر آب سط ی و قىبف ایسئغیه یب ای ز ط ضا ػیك یزیطی ؿئ

ب ؼشمس ثزس و قضی، ؾؾیب اذطیبیؿز اؾز. ط وطزؾشب اب ثز. ط ظسا، بئئیؿز قس ثز. آ

ثبث ؾؾیب ب ربف سحی ط ظسا اظ قضی، ث ؼشمس ثز و بئئیؿ ضایشی غظ اظ بضوؿیؿ اؾز. آ

وطزس. اظ ظط ط وطزؾشب، شی اظ بضوؿیؿ احطافی اضظیبثی یبئئیؿ یضا سحطیف اذطیبیؿز ثزس آ

.ثز یبضوؿیؿش ضسچی ثطزاقشی اظ قضی

اضسف ثب اكؼبة سكىی ز ؾبظب دعا ث دبیب ضؾیس: 1975آغبظ قس زض ؾب 1974ب اظ ؾب ای ثحث

– THKO) ـ آظازی ذكاضسف آظازیجرف ذك سطوی (THKO – MB) سطوی ـ حسر زض جبضظ آظازیجرف ذك

HK) حعة ب ثب لبی ایدبز وطز. اطظ آ یحعث 90ی زض ز ،اضسف آظازیجرف ذك سطوی ـ آظازی ذك. ؾبظب

فؼبیز ب یچ بیسبی زاضس. آ ثركی اظ آ ائشلاف ؿشس زض دبضب زاضسىبضی (HDP) ب زىطاسیه ذك

زس، اجش ؼشمسس و چب بضوؿیؿز ؿشس. ای ادب ی غیطلبی

؟قزآیب ای بلكبر ظطی زض اؾشطاسػی سكىیلار قب سأثیط حؿؾی صا

ی انی وبزضبی دؽ اظ ای بلكبر ظطی، ثس 1975. اظ ؾب سط قس ػیكی ؿحب اشعا ب ث جبضظ

اضسف آظازیجرف ذك ؿغی ضفشس سب سا ظبی ذز ضا ثب آظـ خ چطیىی ؿشطـ زس. ؾبظب ب ث ف

ثرف زیط ؾبظب زض ضؾشبب قطبی ،ظز. زض ای ظب زؾز ث ثبظؾبظبسی ذز ،سطوی ـ حسر زض جبضظ

آظازیجرف ذك سطوی ـ حسر اضسف ؾط طفز. ؾبظب اظضا زض ای بعك ؾبظبسی اطوطزؾشب ؿشمط قس

جز. ثطای سسی علای، ذثی ی ب سدطث سطخیح زاز زض وطزؾشب شطوع قز چطاو فؼبیز زض شطد ،زض جبضظ

( ثبلی اضسف آظازیجرف ذك سطوی ـ آظازی ذكبی سطوی اظ ظط فؼبیز املاثی سحز وشط ؾبظب زیط ) شطد

بی ثؿیبضی یبظ زاقشی سب ثبض زیط ثشای ث قطبی ثعضي سطوی زض وؿر سكىیلاسی اضز ؾبث بس. ػلا

قی.

7

بیی طسجظ ثب مف حعة ویؿز زض جبضظ، . ثحثبی ثؿیبضی یب ب قى طفز دؽ اظ ای اكؼبة، ثحث

ب زض ؾغح خبی یع قى طفش ثز. ظب ب ای ثحث. اؾشطاسػی جبضظاسی، چ ثبیس وطز، ؾؾیبیؿ ...

ی ثحثی و ث اكؼبة زض خطیب ب شی ی وبضط ثؿیبض ثحث وطزی. ثلا اضسجبط ثب عجمثطلطاضی ی زضثبض

زاضی اؾز؟ و آیب قضی ؾؾیب اذطیبیؿشی اؾز یب ؟ بیز قضی چیؿز؟ آیب زز ؾطبی قس، ای

وطزس یب بئئیؿشی ؿشس یب جؼث اظ افىبض و قضی ضا ؾؾیب اذطیبیؿشی اضظیبثی ی بیی ب ؼشمسی سحی

اضظ قضی ی زضثبضبئئیؿشی جزس اب بی ثؿیبضی زض سطوی خز زاقشس و نطاحشب بئئیؿشی. چطاو ط

ثزس. سأثیط بئئیؿ سحز اسیكیسس ػیمب ب ی دبی بئئیؿز

. وطزسط حبػ سئضیه درش ب ضا ث ذز طفز ثب فىطی خطیب زضضقس ضث یضس ،ی ای جبحث دػسأثیط

ؾبظب ؾیبؾی قس. ادب ی ذك سطوی آظازیجرفاضسف سئضی ظض سىی طی، ث بی زض ای ثحث

ی جبضظاسی ثطای ایدبز ظطی یفطنش یچ شأؾفب( THKO) اضسف آظازیجرف ذك سطویؾبظب بزض، یؼی

دطزاظا ای خجف ضا زض خطیب ؾطوة اظ ب طفز. ؾطػز ضجطا ظطی خسیس زض اذشیبض ساقز. زز سطوی ث

ب زض آای اظ یب فؿغی سطوی زض ضفز آس ثزس. ػس ، ضفمبی ؾبظب ب سا1980سب 1975بی زض ؾب

آسس. ای زیط ث سطوی ی بسس ػس بی فؿغیی ی لطاضب

اض اظ ظط سئضیه زچبض مهب ( THKO) اضسف آظازیجرف ذك سطویؾبظب زض ظط زاقش ثبقیس و ثبیس

و بئئیؿز ثبقس لسضر ثبلایی ساقشس ثس ایب س وثب یشب ضا زیس ثزس. زاف سئضیه ضؼف ثز. آ

و ؾبظب ،اضسف آظازیجرف ذك سطوی ـ حسر زض جبضظ، 1975زیسس. اب دؽ اظ انی املاة ضا زض ضؾشبئیب ی

ی انی املاة وبضطا ؿشس. وطز و عجم ثز، اؾشسلا ی( THKO) اضسف آظازیجرف ذك سطویؾبظب ذف

ظطار ب خز آضز ث طی فطنشی ثطای ضقس ثیف بضوؿیؿشی ثطای ؾبظب ب زض دع، جبحثبر زض

قس. ثیف اظ دیف ویؿشی بضوؿیؿشی

ی بی قب اظ خبؼ بی خسیسی ادبیس؟ آیب سحی ث چ اضظیبثی عض كرم ث ضقس سئضیه زض ؾبظب قب

وطز؟ ظیبزی سطوی زض لیبؼ ثب صقش سغییط

بی دیكطفز دطؾ ثز. زض ای سر ضفمبی ب ذز ضا اظ ظط سئضیه ثؿیبض سؾؼ زازس یه سط ثیفای زض الغ،

ی وبضط وبضطا اؾز. عجمشؼك ث ( لسضر انی املاة 1. ب ؼشمس ثزی و: وطزسثؿیبضی

ی ولاؾیه یؿز. وطزؾشب ط ب وطزؾشب ؿشؼط( اظ ظ2زی آ زض لیبؼ ثب ضؾشبئیب، ایز یبفز. ؾبظب

8

ی املاثی، ذك ث سطوی احبق قس اؾز. ب ث سئضی احبق ؼشمس ثزی. ث ی زی اظ ظط ب ثطای جبضظ

.وطز ذك سطن ثبیس ذز ضا ثب ؾبظب زس

بی قب، ضؾشبئیب چ خبیبی زاقشس؟ زض سحی

عض ولاؾیه ز قى ظطیبر املاثی عجمبسی ذز ضا سؾؼ زاز. ث ،ذك سطوی ـ حسر زض جبضظ اضسف آظازیجرف

،خز زاضز. یىی زض قى ؾؾیبیؿشی زیطی زوطاسیه ذك. زض حبز رؿززاضی ضسؾطبیاظ املاة

ضزاض ثبقس. زض حبز ز، زض قطایغی ی وبضط اظ لسضر املاثی وبفی ثطذ ضؾس و عجم املاة ظبی ث دیطظی ی

ث شحسای اظ عجمبر زیط یبظ ثبثطای، . ضا ساضس سبیی لبزض ث وؿت لسضر یؿشس آبزی لاظ و وبضطا ث

ی املاثی، یؼی زوطاسیه ذك ضا قى ز جبضظ ،اضسف آظازیجرف ذك سطوی ـ حسر زض جبضظ زاضس.

دصیطفز. ی

دؽ اظ وزسب، فبقیؿ زض ثبوض سطوی قى زشی دیسا وطز ،اضسف آظازیجرف ذك سطوی ـ حسر زض جبضظ ظطاظ

زیط . ثطذی احعاة وطز ؾبذشبض زز فبقیؿشی قس. ثبثطای ثطای جبضظ ثب فبقیؿ ثبیس زز ضا ؾط

ب زض زز ث لسضر ثطؾس، ط اؾز اط آفبقیؿ ث احعاة فبقیؿشی طثی ؿئ و وطزس اؾشسلا ی

اضسف آظازیجرف ذك سطوی ـ ب ضا وبض ظز. اب زاز ... آ آیع ث ضأی بی ؿبز سا ثب اشربثبر ضـ ی

سب ضا مبث ثب زاضزفبقیؿ قى زشی ؼشمس ثز و چی ثطزاقشی بزضؾز اؾز اطظ، ،حسر زض جبضظ

فبقیؿ، بثزی ؾبذشبض زشی حبو اؾز.

آؿشی زی وس، ث ساؿز وبضطا ضا ؾبظب 1980سب 1975اظ اضسف آظازیجرف ذك سطوی ـ حسر زض جبضظ

ؿغی زی ثعس. وبزضبی ثؿیبضی زض ف ب، ؾسیىبب ... زؾز ث ؾبظب ب ضؾخ وس، زض وبضذب زض شطد

سط ثیفقس. ؾبظب ب سط ی ط ضظ ثعضي ،اضسف آظازیجرف ذك سطوی ـ حسر زض جبضظ، آظـ زیسس. زض دع

ساؿشی چس طوع سكىیلاسی زض اؾشبج اظیط 1977وطز، اب اظ ؾب یب وبضطا ضؾشبئیب فؼبیز ی

یبفز. وطزؾشب زض قطبی ثعضي ط ضظ ؿشطـ یو، سكىیلار ب زض خز آضی. رشهط آث

ای سطسیت زاز اػلا وطز و ثطای ایدبز یه وط 1977زض ؾب اضسف آظازیجرف ذك سطوی ـ حسر زض جبضظ

فطاای ادب بی یبثی ث ای سف سلاـ ثطای زؾز 1980سب 1977حعة ویؿز ثبیس سلاـ وی. اظ ؾب

. ای وط وطزی ای زیط، خز سأؾیؽ حعة ویؿز ذز ضا آبز ثب ثطعاضی وط 1980 زازی. زض ؾب

حسب کوونیست ، 1980زض ضظ خبی وبضط، یى ی دیف اظ ضظ خبی وبضط )ا ی( ثطعاض قس. بیشب

( اػلا خزیز وطز.TKEP) کارگری ترکیه

9

ی ای بی شؼسزی اظ دػ بی فطاای زضطفز ثیبی عطح قس، ثحثبی ثؿیبضی ی یبزقس ایس زض وط

یی حسز یهیبفش ثز. ظیبزی زض ای زضا زض سطوی ثبوض ؿشطـ بی املاثی فؼبیزجبحثبر سی قس.

ب ؾبظب قس ی سط ثیفضظ ط. اػشهبثبر وبضطی سزض اؾشبج ث ذیبثب آس 1977زض ا ی ؾب فط

قس. اظ ضظ دیف ی سط ثیف. سظبطار ذیبثبی زضیطی ثب دیؽ ط ضظ سیبفش ؿشطـ ییع احعاة املاثی

بی املاثی، وزسبی ذیی ضا اخطا زض اوف ث ؿشطـ فؼبیز 1980یطبی فبقیؿشی زز زض ؾذشبجط

ثؿیبض مبز زضذكبی ادب زازس. ضفمبی ب یؿز وبضطی سطویحعة ووطزس. یطبی املاثی اظ خ

. حعة ویؿز وبضطی سطویزاضس ضطثبر وزسبی ظبی ه اظسب حس اىب سلاـ وطزس سب حعة ضا

فؼب اؾز. اػلا وطز و اظ ای دؽ، سبوشیه جبضظاسی ب حبفظز

ػیك ثب یظب شاؿش ثز اضسجبع . ؾبظب ب زض آثزسب خسا اظ سز ،املاثی ضجطا، 1971زض وزسبی ؾب

، ضؼیز خجف ب شفبر ثز. حعة 1980ی وبضط ثطلطاض وس. اب زض خطیب وزسبی ؾب بی طز عجم سز

1980ظبی ؾب ی وبضط عجمبر زیط ثطلطاض وس. اب فبظ رؿز وزسبی اضسجبعی ػیك ثب عجم ساؿز

سطی وزسبی سبضید سطوی ثز. اثؼبزی فطاسط اظ اشظبض ب زاقز. ای ثعضي

بی وزسب ضا وشط اسوی اظ سأثیطار وزسب ثط خجف ذز ثییس. آیب ثب بی ث صقش، ضای خز زاقز سب آؾیت

وس؟

اؾبی اعلاػبر ثیف اظ یه زض ای زض ثی. قبیس ثشط ثبقس ثطای زضن اثؼبز ای وزسب، وی اظ آبضبی آ

عاض فط ث 200عاض فط ثبظزاقز قسس. دیف اظ 500یی كشهس عاض فط زض زفبسط دیؽ ثجز قس. دیف اظ

اظ ب س اظ ای اػسای 3فط اػسا قسس. 50فط دبظار اػسا مطض قس. 570زازب فطاذاس قسس. ثطای

طاثز اظ وبض اذطاج قسس. ثز یب چخ ویؿزخط عاض فط ث 30وبضطای اظ اظیط ثزس. حسز سكىیلار ب،

سطوی ذغ عاض فط اظ 14قس. اػلا طا ع غیطلبی بی چخ ب ؾبظب سبی طفؼبیز دؽ اظ وزسب

زز چی ازػبیی ضا اجش فط سؾظ زز وكش قسس، 300سس. ی ؾیبؾی ق عاض فط دبس 30قسس. سبثؼیز

بی ظبی سبی اػشهبثبر وبضطی ضا ع ؾسیىبب ضا قىد خب ثبذشس. غطاظیط فط 171دصیطز. ی

زض ظسای ؾیبؾی 299ؾب ظسا حى قسس. لطیت ث 4000 ث دعزض بض ضظب 400سؼغی وطزس.

اظ ظسا فطاضظسای، زض حی سلاـ ثطای 16فط زض اػشهبة غصا خب زازس. 40وكش قسس. 1984ظسا، سب ؾب

زض زضیطی ؿحب ثب دیؽ وكش قسس. فط 95وكش قسس. حسز

زض ای یب ضؼیز حعة قب چ ثز؟

11

حعة ویؿز بیس ثز. فؼب سبوشیه جبضظاسی ذز ضا حبفظز حعة ویؿز وبضطی سطویای قطایظ زض

زض وطزؾشب، اؾشبج، اظیط ... ؾبظب زاز. حلار ثؿیبضی ث ی فطاای جبضظار ؿحب وبضطی سطوی

یبر ؿحب جبضظ زیط اػسا قسس، زض ػ 50ضفیك وبضطی و زض یب 3ب، دیؽ اضسف ادب زازی. فبقیؿز

13ب زؾشیط قسس زض زض اظیط بعك زیط فؼب ثزس. آفبقیؿز (MHP) بؾیبیؿشیخجف حعة ػی

زؾشیط یب وكش حعة ویؿز وبضطی سطویسؼساز ظیبزی اظ وبزضبی اػسا قسس. زض ای زضا 1982 ؼبض

س اظ 3قسس. زض ای زضا حعة ب زض فؿغی سؼسازی وبزض زاقز. زض خطیب خ زاذی جب ػی اؾطائی،

حاس ( یب ط بیفPFLPثب خطیب خطج حجف ) حعة ویؿز وبضطی سطویضفمبی ب ث قبزر ضؾیسس.

(DFLP )ضا ث ، ثركی اظ وبزضبخب زض آ ضفمبیب سؼساز اظحس ثیف زیؿشطوطز. ثطای خیطی اظ ىبضی ی

بی ذز ثطای ػجض ث . زض الغ ب یك، ضازاقشیب فؼبیز ؾضی یب جب شم وطزی زض وبض فؿغیی

ؾضی ضا زاقشی.

وطز. ضفمبی ب ثب مبز اػشهبة غصا، چب فؼبلا زض ظسا یع مبز ی حعة ویؿز وبضطی سطوی

مبز زض ظسا، ثب اظ ؾی زیط فؼبیز زض ؾضی، جب، وطزؾشب سطوی ثب یؼی اظ یه ؾ ؛وطزس جبضظ ی

دیزی اظ یچ وقكی فطصاض ای سلف حظ ضا ذز ضا ازا زاز. ب ضا ذز ضا ثی 1990سب ؾب بحعة

ىطزی.

قى طفز حعة یىذبضچ ثبلی ی خسایسئغیىی ی زض حعة ب بلكیلازی، 1990 ی بی ز سب ؾب

شبی ث یافىبض ،حعة زضیلازی، طایكی 1990ی اای ز 1980ی ثز و اظ ااذط ز ایؿئ . بس

بدصیط قس. ثب آ اخشبةطض زض حب ضقس ثز اظ آ دؽ، اخ زاز ث ضاؾز ضا دطضـ ی

اظ سأثیطار زكشبن وزسب ثط خبؼ وبؾش قس. مطضار ػیز ؾسیىبب غ قس. 1980ی زض ااذط ز

ب ای سغییطار، ای ط و طایكی ضاؾز ظب ث ب بزب ثطزاقش قس. ػیز فؼبیز ثطذی ؾبظب

وطز. حعة ویؿز وبضطی سطویزض زض زاقز، قطع ث دبز ثحث ایسئغیه

فشس آب ی بی ذز ضا آغبظ وطزس: ثحث ب ، آزض فضبی ػی خبؼ ایدبز قس ثزو اسن كبیكی ثب

سجغ آ، ثبیس سغییطاسی ثیبزی زض اؾشطاسػی یؿ اخ یؿشی ثفبق« قى زشی»قبیس اطظ ب زیط ثب یه

وی فمظ وطزس و اطظ قسر ربف ای فىط ثزس اؾشسلا ی بی ذز اػب وی. اب ضفمبی ب ث سبوشیه

اؾشطاسػی دیكی ب فبقیؿ اخی« قى زشی» اظ ثبض فكبض ؾیبؾی وبؾش قس اؾز چب ثب یه

.ذاس ثز ی كىلار ب چب دبؾد

11

وطزس و ثبیس نطاحز اػلا ی و ث ی ؿحب ضا ظیطؾؤا ثطزس، زضحبی جبضظ كرم ؿشمیعض ثب آ

ظطی زض ثب قب بیشب اظ فؼبیز رفی زؾز ثطزاقز فؼبیز لبی ػی ضا آغبظ وطز. طچس سف انی

ؿحب ثز. ی اؾشطاسػی جبضظ

،اكؼبة اػلازض دی 1990ای زض ؾذشبجط ضفمبی ب ثب ثطعاضی وط ،ی ایسئغیه ؾب جبحثز دؽ اظ

اػلا وطزس. چطاو ث ای شید ضؾیس ثزس و حعة ویؿز وبضطی سطوی/ییؿزخزیز ذز ضا ثب ب

خز ساضز. اب ای طایف ضاؾز ثب حعة ویؿز وبضطی سطویاىب ىبضی ثب ای خطیب زض لبت

ثطای ثب، یىی اظ اػضبی ای آضزس؛ یضفمبی ب فكبض عطق رشف ث طا ث بیی غیطضفیمب حی ضـ

ی اػضبی آؿشی كغ سهفی ی طوعی یع ثز، زض قطبیی ث اؾشبج اظیط ث یشط و ػض و

ط ب ثز.

آب ثز. اظ عطف ط ب ث فغ ی سطاظ زض ضس ای صاوطار ب زض لؼیز بؾجی جزی. ث ای ؼب و وف

خع یه فط شؼك ث ای ط ی طوعی ث ویش سبی اػضبی حضض زاقز. ی طوعی یه فط زض ویشفمظ

ب ؿیط ای صاوطار ضا ث قىی ایشی وشط . آوطز ی، خطیب صاوطار ضا ثؿیبض كى ای ضعثز

ی طوعی زازس و افطازی غیط اظ ویش اخبظ یب آقسس. وطزس بغ اظ كز طع عاضقی ی ی

یطی غغ قس. قى زضحب سط حعة اظ ای اكؼبة دبییضز وبزضبی

طوعی زاقشی. اػضبی ویشزض یه ؿئ فمظ زض اؾشبج ب سا فز و طاست سكىیلاسی ی اظ ظط ؾؿ

. زض زاقشس ػس ث بیی زاقز و زض حعة ؿئیز حضضعطف ب زی وبزض اظزض قطبی زیط یع سؼساز حس

حعة اظ آ بؾز، دؽ ثبیس ب حعة ویؿز وبضطی سطویبیز ضفمبی ب ؼشمس ثزس و حعة انی

حعة، حشی اظ خطیب ای جبحثبر ثطای ب ثبلی ثبس. ب زض الیز ثزی. ضفمبی ػبزی ویؿز وبضطی سطوی

قط فمظ عض و فش آب جزس، ای ط ثط سبی بفص اعلاػبسی چ اساذش ثز. ب یع ایسئغیه

طوعی ثز، سب ػض ی ویش ػضی قط اؾشبج اظ ط ب اؾشبج زض زؾز ب ثز، چطاو ؿئ ویش

حعة ویؿز وبضطی سطویوطزس و زیط چیعی ث ب ب اػلا ، آ1992اظ ط ب. ثؼس اظ ز ؾب زض ؾب

خز ساضز.

زض سطوی املاة وس؟ ذز اؾشطاسػی خسیس ثب ؟ آیب فك قسسآس ب چ لؼیشی زاضس؟ چ ثط ؾط آب اطظ آ

لبی ثز، ایدبز وطزس. زض یضا و حعث [5] (ÖDP) آظازی جؿشی ثب چس ط زیط اسحبز وطزس حعةب آ

وچه اظ یه حعة یاطظ ث ثرك بی دؽ اظ آ، ثبضب ثبضب سغییط ب زازس ائشلاف ػو وطزس بیشب ؾب

12

چطاو .ی ثعضي سبضیری ث خجف چخ سطوی ظزس ا چیع ضا بثز وطزس. ضطث ب وچه لبی ثس قسس. آ

ی وكشی ضا ب ػطق ثز وكشی زض سملا، آ یعفب زضیب بثز وطزس. احعاة سبضید سطوی ضا ػلا سطی یىی اظ ثعضي

ثط آة ظزس. ،زؾز آس ثز بیی ضا و ثب ذ خب ضفمبی ب ثبضزقىبفشس زؾش

د اؾح سبی اىببرب اظ نفط قطع وطزی. آ ایه ویش زض اؾشبج زاقشی وبض ذز ضا دسز فمظب

ب آثب جب، ؾضی، فؿغی، اضدب وطزؾشب اظ ثی ثطزس. ضا دؿشیه حعة ضا هبزض وطز ثزس. اضسجبعبر ب

و اظ یبزآضی و ای و آب ث خجف ب ظزس، ثبیس . ثطای فیس اثؼبز ضطثب ضا طفشسبی اضسجبعی سب وبب

اظ ح.ن.ن زض وطزؾشب ثعضشط ثز. 1984وی. حعة ب سب دیف اظ وچه یب حعثی حی نحجز ی یه حف

ی ثمبع زض جب ضفز. سب ای لسضر حعثی ثبض ث زض ثطای ای حعة ویؿز وبضطی سطویاخبلا ثب ؾفبضـ

ب ای اظ آ ای ط اظ ثی ضفز. خبت اؾز و ثرف ػس بی فؼبیززض اثط خجف ب، ای اضسجبعبر ؤثط ثی

وس. اظ فؼبیز زؾز ثطزاقشس اطظ زض ؾئیؽ ظسی ی

اػلا خزیز حعة ویؿز وبضطی سطوی/ییؿزی ذز ضا ثطعاض وطزی ثب ػا ب وط 1990 ؾبزض

ثبیس ثط اؾبؼ خط و ای طفشی. دیف اظ ط چیع وبض جبضظاسی ی ثبضوطزی. زض ای وط سهیبر فطاای زض

ب ضا بثز وطز ثز. ب املاثیبضزبی سب سا ظطی ب زؾش كؼتاملاثی ذز مبز ضقس وی. ظیطا ط

چطیىی ذز ضا بی احسای اسفبلبر یفشس. ب سب ثبض زیط املاثی ذز ضا ؿشطـ زی ظطارذاؾشی ی

ی ؿحب ثبض زیط زی وطزی. اظ ظط ب جبضظ ؾبظب زثبضب ضا بزی آ [6] واحذهای چریکی لنینی

زض اثشسا خجف ضا آغبظ وطز، ب یع ثبض زیط ذك سطوی آظازیجرفاضسف عض و ایز ذز ضا ثبظ یبفز. ب

اض ثطذای ذبؾز. لمؼ

ی ؿحب اذشهبل زاز. زض ذز ضا ث جبضظسب فؼبیز حعة ویؿز وبضطی سطوی/ییؿزاظ ای وط، دؽ

حعة زضا ای جبضظ ب ضفمبی ذز ضا اظ زؾز زازی، ثطذی اظ ضفمبی ب ث ظسا افشبزس. اظ آ ظب سب و

زاكدیی، وبضطی ... ، بسسلاـ وطز اؾز و زض ط بؾجز اػشطاضی ویؿز وبضطی سطوی/ییؿز

ىبضی ثب وطزی، بی زی ی حضض زاقش ثبقس. بی ب ذز سظبطار زاكدیی، وبضطی ... ضا ؾبظب

اس. زض ظسا، ضفمبی ظسای ب اض مبز وطز زیط خطیببر املاثی. ثلا

ب ضفیك ب ظسای ضا ث لش ضؾبسس. یىی اظ آ 32 ظسا ح وطزس 20دیؽ اضسف ث 2000ذشبجط ؾ 19زض

دؽ اظ ای زؾز ث اػشطاو ظز ثزس. [8]ث ظسا فق ایشی اشمبب ػی . ظسایثز [7]طاز اضزوچی

ؾب ازا یبفز. زض خطیب ای اػشهبة غصا، 7سطی اػشهبة غصای سبضید سطوی ضل ذضز ث سر بخطا، ثعضي

13

ثزس. ای مبز زض قى اػشهبة غصای ب یب آفط ث قبزر ضؾیسس و ز س اظ ضفمبی ب 100حسز

ازا یبفز. 2007/2008ؾطاؾطی سب حسز ؾب

زی ؾبظب ذز ضا ثطسطوع انی بی دؽ اظ آ، ؾب 2000سب ؾب ییؿزحعة ویؿز وبضطی سطوی/

سخ بی زیط یع ذاؾشی ث فؼبیز ی ب ی ؿحب ازا یبفز، اب جبضظ ،. ثؼس اظ آصاقزی ؿحب جبضظ

ثزی و ثبیس اضسجبعبر زی وبضطا زض قطبی رشف حلار. ب شخ قس ، ث ؾبظبزاقش ثبقی

بی فؼبیزثبیس حعة، قس ثطای ؿشطـ ثعضي؛ یع ی ثب وبضطا، طز، زاكدیب ... ثطلطاض ویسط ثیف

وطزی. چی زض اؾشبج، اظیط سط ثیفادب زی. زض ای زضا فؼبیز ذز ضا زض وطزؾشب یع ثؿیبض زیطی

. سب اطظ ضفمبی ثؿیبضی اظ حعة خجف ب قسی ث طز عزیه سط ثیف ؿشطـ زازی ... اضسجبعبر ذز ضا

لف سب ب یع ثی ؾب اؾز و زض ظسا اؾیطس. آ 20یب 15سر ضفمب ظ ثطذی اظ اس، ث قبزر ضؾیس

زس. ازا یث فؼبیز ذز اطظ

(THKO) سطوی ذك آظازیجرف اضسف ؾبظب ذهل ثقب، سا چی شید طفز و خجف آیب ی

وبؾشطیؿز )دیط وبؾشط( ثز اؾز؟

سأثیط ب ثی آشأثط اظ وثب، وبؾشط چ اضا جبقس. ب ث زیطا اظ ػلا وشط طی ثز و 70ی زض ز

. زاؿشی یضا بؾت بی چطیىی زض و، ب آ زؾشاحسبی فویی یب اؾشطاسػی ػیبر ی زضثبضاب جزی.

سا زیطی ضا ی ایی یب وبؾشطیؿز كبذشی. احعاةاض حعةچ ، ذز ضا ب ب زض سبضید خجف ب یچ

عض ثزس. یبفز و زض اضزی ای

؟ خز خاغ اظ ع قضی چیؿز ی ؾؾیبیؿ الؼب اضظیبثی قب اظ سدطث

سب دبیب ؾؾیبیؿشی ثز. قضی یی . ب یجزب ؼشمس یؿشی و دؽ اظ اؾشبی، قضی ؾؾیبیؿشی

ی ثعضي ؾؾیبیؿ كىلار ؿبئ ؾؾیبیؿ اؾز. قضی یه سدطث كىلاسی و قضی زاقز، زلیمب

. قز حؿة ی

دؽ اظ اؾشبی ؾؾیبیؿشی قضی و یب ای ،اذطیبیؿ اؾز و قضی ؾؾیب بی بئ جی ثط ای ب ایس

یک ثؼس اظ ؾؾیبیؿ ؼشمس اؾز وؿی و. بضوؿیؿ یه قى ػی اسیك اؾز. زای یضا غیطػی جز

یب ورزی هارکسیستی روش انذیطه اـ اظ زاكی ثی ػس آبی ذز فمظ ز، خز ساضزیط ضخص

وس. ضا ػیب ی دیالکتیکیهاتریالیسن

14

ای اظ قضی ثبیس زض ش سبضید قضی خ ؼشمس یؿشی و قضی ایسئب ثز. ط اضظیبثی یچ اب اظ ؾی زیط ث

اظ ی سب ضثبچف، وب ثی ػیت مم جز. اضظیبثی ب اظ ؾؾیبیؿ ادب قز، یؼی اظ ی سب ضثبچف. ثبثطای

سطی ؼشمسی و ثعضي ی ی زضثبضی ؾؾیبیؿ زض قضی طا ثب اضظیبثی اظ ضجطا آ اؾز. سدطث

ثطای ؾز سبضید سطی ذبئ ث ؾؾیبیؿ ثز. ثعضيضثبچف ؼشمسی و چی ؾؾیبیؿز آ وكض ثز،

اؾز.او یع ثؿیبض ی قضی سب املاة ویؿشی، سدطث

زض ح.ن.ن ػضیز زض حعة ؾبذشبض سكىیلاسی حعة قب ث چ قىی ثب قس اؾز؟ زض ثطذی احعاة ثلا

ظبی اؾز، اب زض ثطذی احعاة ویؿز، ػضیز زض یه ی قبذ ی آ ثلا شطازف ثب ػضیز زض ط قبذ

ؼبی ػضیز زض حعة یؿز. ی ظبی ث ویش یب قبذ

ؼبی ای یؿز و فطز وبزض حعة اؾز. ث ای احعاة ویؿز، ػضیز زض یه ویش ث عض اؾز. زض ی

ی ظبی یبفز و وبزض حعة جبقس، اب بی رشف حعثی، حشی قبذ سا وؿبی ضا زض ویش ی ،سطسیت

ث ح.ن.ن شفبر ی ظبی جبقس. ای ؾبذشبض ثب ؾبذشبض حعثی یبفز و ػض قبذسا یوبزضبیی ضا

اؾز.

( ػضیز زض 2ثسی ث آ. ( دصیطـ ایسئغی حعة دبی1زض دع ؾ قطط ػضیز زض حعة خز زاضز:

ی حك ػضیز. ( دطزاذز بیب3یه ویش فؼبیز كرم.

ضؾس و ثضوطاؾی حعثی سب ظط ی ویس؟ ث ثضوطاؾی دیكبز یی ؿئحی ثطای ثب ث سدطث، قب چ ضا

ی ثضوطاسیه ی اخ ی ضغاا ح و سدطث ی قضی یؿز. زؾز سبضیری حسز ث سدطثای ؿئ

سطی ایز بی زض و. وبزضبی ح.ن.ن زاضزثضوطاؾی ی ؿئثز ح.ن.ن ثب خبؼ كب اظ اضبی

اس. ی بیی یطس سهی ی سی بزبی خبؼ

قز. اط یه حسز یحعة ثكخسی اؾز سب ث ضغاا یب ای ؿئ ،ثضوطاؾی ثؼس اظ املاةی ؿئ

مس ث قىی زیط ح وی. آ ضا ی زض طودب، ثبیس قسیساثب ثضوطاؾی اخ قس الؼب

وس و بی ث چك ی ؾؾیبیؿ سأییس ی اؾز سدطث ثؿیبضای ؿئثضوطاؾی افم و

. ای ضای ثؿیبض «بایذ هردم را سیاسی کرد»ضق اؾز: آ ثشسایی ثطایاح قز. ضا اؾفسیبض خجف ثس ی

ثعضي زض سب سدبضة ای ؿئعلای اؾز، اب یه حعة ویؿز ثبیس ثطای آ دبؾری ثیبثس. ثضوطاؾی

یس ثبیس الشساض طوعیز ضا سضؼیف وطز. ب ث ثحث ثصاضی. ثطذی ی ضا زض دشفض ؾؾیبیؿشی اؾز. ب ثبیس آ

15

قز. ثطذی زیط كى چی ضقی ای اؾز و ثب سضؼیف الشساض طوعی، سكىیلار ثب كىلار ایشی اخ ی

ثطضؾی قز. ثبیس س سب ای ؿبئ ضا اضظیبثی وی شبیح آؼشمسس و ثبیس یطبی حی ضا لسضر ثركی. ب ثبی

اؾز؟ سؼیی وطز ظط ذز ای ثطای ؾؾیبیؿ ضز چ ثسی الشهبزی حعة ویؿز وبضطی سطوی/ییؿز

ظط قب شأثط اظ ابی الشهبزی قضی اؾز؟ ی الشهبزی ضز آیب ثطب

الشهبز ؾؾیبیؿشی اؾز. اظ ی زضثبضبی بضوؽ ظط ب، جشی ثط زاف ؾؾیبیؿشی قش ای الشهبزی ضز

الشهبز ی زضثبضی ؾؾیبیؿ، الشهبز اؾز و آ یع ثب سفبؾیط بضوؽ ضق قس اؾز. لاػس كرهی ظط ب دبی

ح ؾؾیبیؿشی شفبسی ، ضا زض ط وكضیو و فىط ی .طفزوبض ب ضا ث یبیؿشی خز زاضز و ثبیس آؾؾ

ی ثب، خبؼثطای سا عطاحی وطز. خز زاضز یه ا س ثبثز فطاسبضیری ثطای سبی مبط خب ی

سای ای ؿبئ ضا ثب یىسیط ث ثحث ی ایطا یب آطیىب اخ اؾز. ب ی سطوی ثب ؿبئی شفبر اظ خبؼ

ؼشمسی و سیس ثبیس زض زاذ نضر ثیطز چی، یىؿبی خز زاضز. ب انلا ای لاػس دبی چطاوثصاضی،

سظیغ قز. زض زاذ وكض

ب ضاثظ ػبعفی ثی ظ طز ضاثظ ػبعفی خز زاضز؟ زض ثطذی خجف ی زضثبضیب زض حعة قب لاػس كرهی آ

یع چی ػیشی خز زاضز؟ حعة ویؿز وبضطی سطوی/ییؿزلسغ اؾز، آیب زض

ساس زق یذهل اط و زض خ ثب زق ثبقس. ثط حعة خی ثبیس لاػس كرهی زاقش ثبقس،

حعة ویؿز وبضطی سطوی/ییؿزثطزاضی وس. زض ث خجف ثط ظز ؾز اظ ای غطایع ثطای ضطث ث

بی غیطظبی، ضاثظ ی سی ویش بی ظبی لسغ اؾز، اب زض خبؼ ضاثظ ضبشیه، زض و ثرف

ػبعفی ثی افطاز بؼشی ساضز.

الله جب زاضس ای آیع ؿجز ث ضغی ایطا، اؾس حعة خجف چخ سطوی، بی ؾشبیفبی ثطذی اظ خطیب

چیؿز؟ ثبض ای وس. ظط قب زض اذطیبیؿشی اضظیبثی یضسثن اضسدبػی لسضر ضا

یؿز. زض ای خسیس ؿئزاضی حبیز اظ آ، قز حشی خبت چ حض مبز ذاس ی عطفی ؿجز ث آ ثی

خبؾز و آیب ایؿئ وس. ب یثبث خطیبی ؾؾیبیؿشی بیی ث ای ثن لسضر ث زاذ سطوی ثرف

سا ثب یطبی صجی اضز ائشلاف دیب ؾیبؾی قس یب ؟ ی

سبظی اذجبض بن وكشبض ز ثز. آ ضظب ثضا افشب ثبی سطوی بیی زض ظسا یلازی چی ثحث 90ی زض ز

ب ؼشمس ثزس و ثطای مبث ثب فبقیؿ ث ب ضؾیس ثز. ثطذی اظ بئئیؿز ،طای ایطای سؾظ ضغی جبضظا چخ

بی زیط سا ثب یطبی صجی ىبضی وطز. ب ثطذی اظ ضفمبی ط ؾىلاض ؿشس، ی اضسف و ػسسب

16

ی ىبضی ثب یطبی صجی، ث لؼط زض شید زلیمبچخ ایطا شسلا ب ای ثز و چی ثبضی ساقشی. اؾ

ی اقشجب بن اؾشطاسػیه حعة سز ػب فدیؼی و زض ایطا ضخ زاز، شید بی سبضید ضفز. اظ ظط ب لش زذ

یی چخ سطوی ثب ضغی اؾس ؿجز حجة لس بی ث عزیه ث آ ثز. اطظ ثطذی اظ خطیببی خطیب

زض دع ث ظط [9]قب اؾز. ب بضوؿیؿ یؿز، ؼیبض زی كشطن ضاثغی ثؿیبض عزیه زاضس. ؼیبض آ

ىبضی ثب یطبی صجی ثؿیبض ذغطبن ثط ضس بفغ وبضطا اؾز.

پانویس:

[1] Deniz Gezmiş (1947 –1972،) ارتص صاضا املاثی بضوؿیؿز ییؿز. ا اظ ثیب دطزاظ ؾبظبس ظطی

وبیب یىی اظ ( اؾز. عیف زض وبض چبیب وبیذبنTürkiye Halk Kurtuluş Ordusu) آزادیبخص خلق ترکیه

ػا یىی اظ رؿشی وؿبی اظ زیع عیف ث قز. ث ای ؾ ؼطفی ی 60ی ؾ فطز سأثیطصاض خجف چخ سطوی اظ ز

ظس ثبز »ی زاض فطیبز وكیس، وطز دطزاذز. قؼبضی و عیف دیف اظ اػسا زض ثطاثط چثی ؿئث ػلا وقز یبز ی

ث یىی اظ قؼبضبی ؼطف خجف چخ سطوی ثس قس.« ثطازضی ذك وطز سطن

[2] Türkiye Komünist Partisi

[3] Türkiye İhtilâlci İşçi Köylü Partisi

فىطاف اظ ای سكىیلار ذبضج وبیب ثطذی اظ ثز. اثطای وبیذبن Şafakسكىیلاسی بئئیؿز و اضب ضؾی آ

ث یىی اظ دبزلار ظطی چخ سطوی ثس قس. Şafakث وبیب قسس. مسبی وبیذبن

[4] Türkiye Devrimci Gençlik Federasyonu

ی انی آ ایدبز قس. ثس 1965و زض ؾب ثز بضوؿیؿز/ییؿز خجكیفذراسیوى جواناى انقلابی ترکیه،

ب خطیببر رشف اظ ز ای سكىیلار ظاز قسس. ثب قس خجف چخ، ثطذی اظ ط زاكدیی ثز. شؼبلت ضازیىب

-DEVبیی و زض بظبقس اػضبی آ سحز دیطز لطاض طفشس. اظ خ ؾاػلا غیطلبیای ط 1971وزسبی

GENÇ ،ضیك زاضسDevrimci Yol اؾز. راه انقلابییب

[5] Özgürlük ve Dayanışma Partisi

سكىی 90ی ؿشم چخ زض ز چطیىی فؼبلا بی ؾؾیب زوطاسیه و اظ ائشلاف چسی ط ؾبثمب حعثی ثب طایف

ی ؾ ضخع قز. قس. ث هبحج

[6] Leninist Gerila Birliği

17

[7] murat ördekçi

[8] F tipi cezaevi / F Tipi Yüksek Güvenlikli Kapalı Ceza İnfaz Kurumu

طذیاقبض قس اؾز. ث Devrimci Halk Kurtuluş Partisi-Cephesiیب DHKP-Cخب ث حعة زض ای [9]

زی بیشب )چخ املاثی( ثبظؾبظب Dev Solیب Devrimci Solذز ضا ث ب THKP-Cثبظبس اظ بی طاظ

DHKP-C اس، شمسا سجبض ثز صاضا ای حعة ػی خب و ثطذی اظ ثیب ضا سأؾیؽ وطزس. اظ آDHKP-C ضا ث آ

زاضز. زض سجبض( خز ثب ضغی اؾس )ػی DHKP-C وس. صقش اظ ای اشمبزار، قاسی اظ عزیىی ثز ش ی صجی

بی یز ی ثبضای اذطیبیؿشی اضظیبثی وطز خبت ضغی اؾس ضا طفز. زض ضا سعئ آ DHKP-Cخطیب لیب طز ؾضی،

ای ثضغایی ضساملاثی وس ط ع ثحث اظ حمق ی ضا سعئ ضؼی ؾشی اسربش ی DHKP-C ؾبو زض سطوی،

،بی طز وطز احطاف اظ املاة ؾؾیبیؿشی ػز اؾز. زض ایطا ذاؾز DHKP-C، ثطای . ثبثطایذاس ی

DHKP-C طح یض عزیه ث آ یؼیؾیمی ث ب ط سط ثیف Grup Yorum قز. قبذش ی