ХИМИ 2009 - eecbehs.num.edu.mneecbehs.num.edu.mn/wp-content/uploads/2015/11/him2009.pdf · a. Туйлтай ковалент холбоо b. Туйлгүй ковалент холбоо

ХИМИ

2009

72

Боловсролын Үнэлгээний Төв

ХУÂИЛБАÐ A 42 даалгавар, нийт 100 оноо

ÍЭГÄҮГЭЭÐ ХЭСЭГ

Санамж: Нэгдүгээр хэсэг нийт 75 оноотой. 1-10-р тест тус бүр 1 оноо, 11-29-р тест тус бүр 2 оноо, 30-38-р тест тус бүр 3 оноо.

1. Àнион нь ... саармаг атом болно.À. электроныг нэгдүүлж B. электроныг алдаж C. нейтроныг нэгдүүлж D. протоныг алдаж E. боломжгүй

2. Хоёр валенттай металлын оксид (MeO)-ийн эквивалент молийн масс 28 бол металлын харьцангуй атом массыг олно уу.

À. 24 B. 20 C. 10 D. 28 E. 403. Óусаж нэгдсэн холимгийг ямар ямар аргаар салгах вэ?

1. Тунгаах 2. Нэрэх 3. Талсжуулах4. Шүүх 5. Соронздох 6. Óуршуулах

À. 2, 3, 6 B. 1, 4, 6 C. 3, 4, 6 D. 2, 1, 6 E. 2, 3, 4 4. Âалент чанар, исэлдэхүйн хэмийн тоон утга нь ялгаатай атом агуулсан нэгдлийг ол.

À. CaCl2 B. H2SO3 C. CO2 D. H2O2 E. NaOH5. Àль нь бүгд амфотер оксид вэ?

À. ZnO, SiO2, CaO B. K2O, MgO, Al2O3 C. CO2, P2O5, SO2 D. Cr2O3, ZnO, As2O3 E. ZnO, Na2O, Al2O3

6. Нэгэн хийн азоттай харьцуулсан нягт 2 бол хийн устөрөгчтэй харьцуулсан нягтыг тооцоолно уу. A. 14 B. 28 C. 7 D. 8 E. 56

7. Хамгийн их атомын радиустай элементийг заана уу.A. Br B. K C. Mg D. Na E. Al

8. A(хий)+2B(хий)3C(хий) гэсэн урвалын хурдыг масс үйлчлэлийн хуулиар илэрхийлэн бичнэ үү.

A. B. C.

D. E. 9. Óсны молекулууд ямар холбоогоор холбогдох вэ?

A. Туйлтай ковалент холбоо B. Туйлгүй ковалент холбооC. Ионы холбоо D. Óстөрөгчийн холбоо E. Металлын холбоо

10. Àль нь карбоцагирагт нэгдэл вэ?

À.

NH

B.

O

C.

CH2

D.

S

E.

CH2

N

11. Цайрын нитратын молекулд хичнээн ширхэг хүчилтөрөгчийн атом агуулагдах вэ?A. 3.6 · 1024 B. 1.8 · 1024 C. 3.6 · 1023

D. 6.02 · 1023 E. 1.8 · 1023

12. 55Mn(…,α)52V гэсэн цөмийн урвалыг гүйцээн цэгийн оронд тохирох хэсгийг бичнэ үү. A. B. C. D. E.

13. 8HI + H2SO4 = 4I2 + H2S + 4H2O гэсэн урвалд хүхрийн хүчлийн эквивалент молийн масс хэдтэй тэнцүү байх вэ?

A. 49 B. 98 C. 24.5 D. 6.125 E. 12.25 14. Дараах бодисуудыг усанд уусгахад аль нь өнгөгүй уусмал үүсгэх вэ?

A. Co(NO3)2 B. KMnO4 C. Na2Cr2O7D. ZnCl2 E. Na2CrO4

15. NH3(хий)-ийн үүсэхийн стандарт энтальпи -46.1кЖ/моль бол 2NH3(хий)N2(хий)+3H2(хий) гэсэн урвалын энтальпи (∆Н0)-ийг олно уу.

A. -92.2 кЖ B. 46.1 кЖ C. -46.1 кЖ D. 92.2 кЖ E. 23.05 кЖ

Химийн хичээлийн äаалгавар - 2009

73

16. Àль уусмалын рН хамгийн их байх вэ?A. 0.1 М CH3COOH B. 0.1 M HCN C. 0.1 M CH3COOK D. 0.1 M NaBr E. 0.1 M HCl

17. Cu2O + CO = 2Cu + CO2 гэсэн урвалаар зэсийг гарган авах арга нь дараах аргуудын алинд нь хамаарах вэ?A. Гидрометаллурги B. Электрометаллурги C. ПирометаллургиD. Àль нь ч биш E. Àлюмотерм

18. Дараах нэгдлүүдийн аль нь усанд сайн уусах вэ?A. AgCl B. Ag2CO3 C. BaCO3 D. BaCl2 E. BaSO4

19. Дараах бодисуудаас аль нь хүчиллэг бороо үүсэхэд илүү хувь нэмэр үзүүлэх вэ?A. Óраны гексафторид B. Озон C. Фосфатын бордоо D. Àзотын оксид E. Хлор-фторт нүүрстөрөгч

20. Дараах карбон хүчлүүдээс аль нь хамгийн хүчиллэг шинжтэй вэ?A. CH3COOH B. HCOOH C. Cl3CCOOH

D. (CH3)3CCOOH E. COOH

21. Нүүрсний задралын бүтээгдэхүүнүүдийг нэрлэнэ үү.A. Коксын хий, бензин, давирхай B. Áензин, керосин, коксC. Керосин, давирхай, мазут D. Кокс, давирхай, керосин E. Давирхай, коксын хий, кокс

22. 8 гр хүхрийн ангидрид (SO3)-ийг 90 гр усанд уусгахад үүсэх уусмалын процентын концентрацийг ол.À. 8.16% B. 8.89% C. 10% D. 7.82% E. 10.87%

C8H18 гэсэн молеêул томüёо бүхий нэгäлийн талаарх 23-25-р äаалгаврыг гүйцэтгэнэ үү.

23. Дээрх молекул томьёонд харгалзах байгуулалтын томьёог олно уу.

À. CH3

CH3

B. CH3

H3C

H3C

CH3

C.

CH3

CH3

H3C

H3C D.

CH3

H3C

CH3

H3C E.

CH3

H3C

CH3

H3C

24. Энэхүү байгуулалтын томьёонд харгалзах нэгдлийг зохист нэршлээр нэрлэнэ үү.A. Метилдиизопропилметан B. Диметилцикло-гексанC. Метилдиэтилметан D. МетилизопропилаллилметанE. Метилэтил-хоёрдогчбутилметан

25. Энэхүү ханасан нүүрсустөрөгчийг Âюрцийн аргаар ямар галогент уламжлалаас нь гарган авах вэ?À. 2-метил 2-хлор пропан B. 1-хлор бутан C. 2-хлор бутан D. Хлорт этан ба 2-хлор пентан E. 1-хлор гептан ба хлорт метан

26. Ca, Mn, Co, Se, Kr гэсэн 4-р үеийн элементүүд өгөгдөв. Эдгээрээс аль нь үндсэн төлөвийн электронт байгууламж нь хослоогүй электронтой байх вэ?

A. Ca, Mn, Co B. Mn, Co, Kr C. Ca, Kr, Se D. Mn, Co, Se E. Ca, Kr

27. Дараах электронт байгууламжуудаас аль нь өдөөгдсөн төлөвийг илэрхийлж байна вэ?A. He: 1s2 B. Ne: 1s22s22p6 C. Na: 1s22s22p63s1

D. P: 1s22s22p63s23p3 E. N: 1s22s12p33s1

28. Áитүү саванд явагдаж буй CH4(хий)+2H2O(хий)4H2(хий)+CO2(хий) урвалын тэнцвэр тогтсон үеийн эзлэхүүнийг 2 дахин бууруулахад шулуун болон буцах урвалын хурд ямар харьцаатай болох вэ?

A. Шулуун урвалын хурд буцах урвалын хурдаас 4 дахин ихB. Шулуун урвалын хурд 32 дахин ихC. Áуцах урвалын хурд 8 дахин ихD. Áуцах урвалын хурд шулуун урвалын хурдаас 4 дахин ихE. Áуцах болон шулуун урвалын хурд тэнцүү

74


29. Дараах молекул, ионуудаас аль нь хамгийн хүчтэй ангижруулагч болох вэ?A. SO4

2- B. SO2 C. H2S D. S E. Na2SO330. Танд тус бүр нь шалтгаан (I) ба үр дагавар (II) хэсгээс бүтсэн нийт 3 бичвэр мэдээлэл өгөгджээ. Мэдээлэлтэй

танилцаад шалтгаан ба үр дагаврын үнэн худлыг тогтооно уу.

I II1. Хлор нь бромоос идэвхтэй.

ÓЧРÀÀС

Áромыг нэгдлээс нь түрэхгүй.2. Зэс нь идэвхийн эгнээнд устөрөгчөөс хойно байрладаг.

Концентрацитай хүхрийн хүчилтэй урвалд орохгүй.

3. FeSO4 ангижруулагч шинжтэй. KMnO4-ийн хүчиллэг уусмалыг өнгөгүй болгоно.

A B C D EI II I II I II I II I II

1 Үнэн Худал Худал Худал Үнэн Худал Үнэн Худал Үнэн Худал2 Үнэн Үнэн Үнэн Үнэн Үнэн Худал Худал Үнэн Үнэн Худал3 Үнэн Үнэн Үнэн Үнэн Худал Худал Үнэн Үнэн Үнэн Үнэн

31. Зөв харгалзааг олно уу.

Урвалын тэгøитгэл Урвалын нэр

1.

Óðâàëû í òýãø èòãýë Óðâàëû í í ýð

1 H2C CH2 + [O] + HOH H2C CH2

OH OH

à Ëåáåäåâèéí óðâàë

2

HC CH + HOH H3C C H

O

b Êó÷åðî âû í óðâàë

3 2C2H5OHC4H6+H2+2H2O c Âàãí åðèéí óðâàë

4 C6H5-NO2+3H2C6H5NH2+2H2O d Êî í î âàëî âû í óðâàë

5 C3H8+HONO2C3H7NO2+H2O e Çèí èí èé óðâàë

a. Лебедевийн урвал

2.



OH OH


2

HC CH + HOH H3C C H

O





b. Кучеровын урвал

3. 2C2H5OH C4H6+H2+2H2O c. Âагнерийн урвал

4. C6H5-NO2+3H2 C6H5NH2+2H2O d. Коноваловын урвал

5. C3H8+HONO2 C3H7NO2+H2O e. Зининий урвал

A. 1c, 2b, 3a, 4d, 5e B. 1c, 2b, 3a, 4e, 5d C. 1b, 2c, 3a, 4d, 5e D. 1b, 2c, 3a, 4e, 5d E. 1c, 2b, 3d, 4a, 5e

32. Дараах алкенуудыг НХ-тэй электрофиль нэгдэх урвалд орох идэвхийг нь ихсэх дарааллаар жагсаана уу.I. R2C = CH2 II. CH2 = CH - COOH III. CH2 = CH2 IV. R - CH = CH2

A. I < II < III < IV B. I < IV < III < II C. I < III < II < IV D. II < III < IV < I E. II < I < IV < III

33. Карбонат-ион (CO32-) дахь валентын нийт электроны тоог ол.

A. 22 B. 12 C. 22 D. 24 E. 2634. C7H14 гэсэн алкений гидротацийн урвалаар дараах үндсэн бүтээгдэхүүн үүсдэг бол алкений байгуулалтын

томьёог тогтоож нэрлэнэ үү.

C7H14 + H2O H2SO4CH3

H3C

CH3

CH3OH

À. 3, 4 - диметил пентен - 2 B. 2, 3 - диметил пентен - 3 C. 2, 4 - диметил пентен - 1 D. Пентен - 2 E. 3, 4 - диметил пентен - 1


75

35. Дараах анхдагч, хоёрдогч, гуравдагч карбокатионуудыг батжилыг нь ихсэх дарааллаар байрлуулна уу. I. CH3

II. CH2 III. CH3

A. I < II < III B. I < III < II C. II < I < III D. III < II < I E. II < III < I

36. Хлор бензол (1)-ыг концентрацитай хүхрийн хүчил ба азотын хүчлийн холимгоор үйлчлэхэд дараах бодисуудын аль нь үүсэх вэ?

Cl (1)

A.

Cl

NO2

B.

Cl

NO2

C.

Cl

NH2

D.

Cl

SO3H

E.

Cl

SO3H

37. Натри болон түүний нэгдлүүдийн химийн хувирлын зөв бүдүүвчийг сонгоно уу.

халаах

Na Na2O

NaCl Na2CO3

O2 шатаах

СO2

HCl халаах

Na Na2O

NaОН Na2CO3

O2 шатаах

СO2

H2O

халаах

Na NaOH

NaCl Na2CO3

H2O

СO2

HCl

Хайлмал электролиз

Na NaOH

Na2CO3 NaCl

H2O

HCl

CO2 Усан уусмал электролиз

Na NaOH

Na2CO3 NaCl

H2O

HCl

CO2

À. Â. С.

D. E.

38. Ag2CrO4-ийн уусахын үржвэрийг давсны уусах чанар (s)-аар нь илэрхийлэн бичнэ үү.

A. ÓҮ = B. ÓҮ =

C. ÓҮ = D. ÓҮ =

E. ÓҮ =

76


ХÎЁÐÄУГААÐ ХЭСЭГ

Санамж: 2-р хэсэг нийт 25 оноо. Тооцоолж гаргасан үр дүнгээ бүхэл тоонд шилжүүлж байж хариултын хүснэгтэнд бичнэ үү. Áутархай тоо гарсан тохиолдолд таслалын арны эхний тоо 5 ба түүнээс дээш байвал таслалын өмнөх тоог нэгээр нэмэгдүүлж тооцно. Жишээлбэл: 8.4 гарвал 8, харин 8.5 гэж гарвал 9 гэж бөглөнө.

2.1. Химийн урвалын термохими (4 оноо)Дараах урвалын энергийн диаграммыг ашиглан даалгавруудыг гүйцэтгэнэ үү.

225

200

175

150

125

100

75

50

25

0

E, кЖ

Эх бодис

Áүтээгдэхүүн бодис

катализаторгүйявагдах урвал

катализатортайявагдах үеийн урвал

Äаалгавар:1. Катализаторгүй явагдах шулуун урвалын идэвхжлийн энерги (abc)-ийг олно уу. (1 оноо)2. Катализатортай явагдах буцах урвалын идэвхжлийн энерги (def)-ийг олно уу. (1 оноо)3. Химийн урвалын дулааны илрэл (gh)-ийг олно уу. (2 оноо)

2.2. Îрганиê химийн тооцоот боäлого (6 оноо)Хүчилтөрөгч агуулсан 11.4 гр нэгэн органик нэгдлийг исэлдүүлэхэд 15 гр нэг суурьт карбон хүчил үүсэв. Ìөн хэмжээний хүчлийг саармагжуулахад идэмхий калийн 20%-ийн уусмал (ρ =1.18 гр/мл)-аас 59.4 мл зарцуулагджээ.Äаалгавар:

1. Нэг суурьт хүчлийн молекул масс (ab)-ыг ол. (2 оноо)2. Àнхны нэгдлийн молекул масс (cd)-ыг ол. (1 оноо)3. Àнхны нэгдэл СeHfOg байх молекул дахь атомуудын молийн тооны харьцаа (efg)-г ол. (2 оноо)4. Энэхүү молекул томьёонд харгалзах боломжит байгуулалтын изомер (h) хэд байх вэ? (1 оноо)

2.3. Элеêтролизын боäлого (8 оноо)Калийн хлоридын 5%-ийн 1.05 гр/мл нягттай, 851.43 мл уусмалд хэсэг хугацааны турш электролиз явуулахад үл уусдаг анод дээр хэвийн нөхцөлд 11.2 л хий ялгарав. Даалгавар:

1. Àнхны уусмалд агуулагдаж буй калийн хлоридын масс (ab)-ыг ол. (1 оноо)2. Àнод дээр ялгарсан хлорын масс (cd)-ыг бодно уу. (1 оноо)3. Óусмалд үүссэн калийн гидроксидын масс (ef)-ыг олно уу. (1 оноо)4. Давс бүрэн задарсаны дараа электролизд орсон усны масс (g)-ыг бодож олоорой. (2 оноо)5. Электролиз бүрэн явагдаж дууссаны дараах уусмал дахь калийн гидроксидын массын хувь (h)-ийг олоорой. (3 оноо)

2.4. Химийн тэнцвэр (7 оноо)Áитүү саванд 273 К температурт 1 моль аммиак байв. Тогтмол эзлэхүүнтэй үед хийг 273 К-аас 819 К температуртай болтол халаахад даралт нь 5.61 дахин ихэссэн бол дараах даалгавруудыг гүйцэтгэнэ үү. Тооцоонд томьёог PV = νRT ашиглаарай.


77

Äаалгавар:1. Системд 2NH3(хий)N2(хий)+3H2(хий) гэсэн тэнцвэр тогтсон ба 819 К температурт тэнцвэрийн тогтмол (ab)- ыг ол. (3 оноо)2. Тэнцвэр тогтсон систем дэх устөрөгчийн молийн хэмжээ (c)-г ол. (2 оноо)3. Тэнцвэр тогтсон системийн эзлэхүүнийг 4 дахин багасгахад шулуун урвалын хурд (de) дахин, эргэх урвалын хурд (fgh) дахин ихэснэ. (2 оноо)

ХУÂИЛБАÐ B42 даалгавар, нийт 100 оноо


Санамж: 1-р хэсэг нийт 75 оноотой. 1-10-р тест тус бүр 1 оноо, 11-29-р тест тус бүр 2 оноо, 30-38-р тест тус бүр 3 оноо.

1. Саармаг атом ... анионыг үүсгэдэг.À. электроныг авч B. электроныг алдаж C. нейтроныг авч D. протоныг алдаж E. боломжгүй

2. Нэг валенттай металлын сульфат (Me2SO4)-ын эквивалент молийн масс 71 бол металлын харьцангуй атом массыг олно уу.

À. 12 B. 20 C. 11.5 D. 23 E. 463. Дараах хольцуудаас аль нь гомоген холимог болохыг заана уу.

1. Манан 2. Óтаа 3. Хоолны давсны уусмал 4. Тараг 5. Хийжүүлсэн ундаа 6. Чихэртэй ус

À. 3, 4 B. 4, 6 C. 3, 6 D. 3, 4, 5, 6 E. 1, 2 4. Âалент чанар, исэлдэхүйн хэмийн тоон утга нь ялгаатай атом бүхий нэгдлийг заана уу.

À. CaCl2 B. BaO2 C. CO2 D. H2SO3 E. NaOH5. Àль нь бүгд хүчлийн оксид вэ?

À. ZnO, SiO2, Al2O3 B. K2O, MgO, Al2O3 C. CO2, P2O5, SO3D. Р2O3, СO, As2O3 E. СO, N2O3, Cl2O3

6. Нэгэн хийн хүчилтөрөгчтэй харьцуулсан нягт 2 бол хийн азоттай харьцуулсан нягтыг тооцоолно уу. A. 2.3 B. 23 C. 1.1 D. 46 E. 4.6

7. Хамгийн их атомын радиустай элементийг заана уу.A. Be B. Ca C. Mg D. Ba E. Sr

8. A(хатуу)+2B(хий)3C(хий) гэсэн урвалын хурдыг масс үйлчлэлийн хуулиар илэрхийлэн бич.

A. B. C.

D. E.

9. Дараах молекулуудын аль нь молекул хоорондын устөрөгчийн холбоогоор холбогдох вэ?A. HCl B. Cl2 C. HF D. NH4Cl E. NaCl

10. Àль нь пиррол вэ?

À.

NH

B.

O

C.

CH2

D.

S

E.

CH2

N

11. 365 гр SF6-ийн молекулд нийт хичнээн ширхэг атом агуулагдах вэ?A. 1.05 · 1022 B. 1.51 · 1022 C. 1.05 · 1024 D. 1.51 · 1024 E. 10.5 · 1024

12. 27Al(α,…)30P гэсэн цөмийн урвалыг гүйцээн цэгийн оронд тохирох хэсгийг бичнэ үү.A. B. C. D. E.

78


13. 2KMnO4 + 3KNO2 + H2O = 2MnO2 + 3KNO3 + 2KOH гэсэн урвалд калийн перманганатын эквивалент молийн масс хэдтэй тэнцүү байх вэ?

A. 31.6 B. 79 C. 158 D. 26.3 E. 52.7 14. Дараах бодисуудыг усанд уусгахад аль нь өнгөгүй уусмал үүсгэх вэ?

A. Co(NO3)2 B. KMnO4 C. Na2Cr2O7 D. Cu(NO3)2 E. Zn(NO3)215. SO2(хий)-ийн үүсэхийн стандарт энтальпи -296 кЖ/моль бол 3 моль SO2-ийн задрах урвал (SO2(хий)S(хатуу)+О2(хий))-

ын энтальпи (∆Н0)-ийг олно уу.A. -98.7 кЖ B. 98.7 кЖ C. -888 кЖ D. 888 кЖ E. 296 кЖ

16. Àль уусмалын рН хамгийн их байх вэ?A. 0.5М NH4Cl B. 0.1M КCN C. 0.1M CH3COOHD. 0.25M HCN E. 1M HClО

17. 2NaCl(хайлмал) = 2Na+Cl2 гэсэн урвалаар натрийг гарган авах арга нь дараах аргуудын алинд нь хамаарах вэ?A. Гидрометаллурги B. Электрометаллурги C. ПирометаллургиD. Àль нь ч биш E. Àлюмотерм

18. Дараах нэгдлүүдийн аль нь усанд сайн уусах вэ?A. AgCl B. Ag2CO3 C. Ag2S D. AgI E. AgNO3

19. Төмрөөр баялаг хүнсний бүтээгдэхүүн юу вэ?A. Өндөг, сүү, элэг B. Áайцаа, төмс, лууван C. Óсан үзэм, алим D. Элсэн чихэр, цагаан будаа E. Төмс, цагаан будаа

20. Дараах нэгдлүүдийн аль нь хамгийн суурилаг шинжтэй вэ?

A. H2N OCH3 B. H2N CHO C. H2N Br

D. H2N NO2

E. H2N COOH

21. Дараах нүүрсустөрөгчдөөс аль нь хамгийн сайн түлш болдог вэ? A.Цикло - октан B. 2, 2 - диметилгексан C. Н - октан D. 3 - этилгексан E. 2, 2, 4 - триметилпентан

22. 10%-ийн натрийн гидроксидын уусмал бэлтгэхийн тулд 6.2 гр натрийн оксид (Na2O)-ыг хичнээн грамм усанд уусгах вэ?

A. 55.8 гр B. 33.8 гр C. 15.9 гр D. 73.8 гр E. 20 гр

C8H16 гэсэн молеêул томüёо бүхий нэгäлийн талаарх 23-25-р äаалгаврууäыг гүйцэтгэнэ үү.


A.

H3C

H3CCH3

CH3

B. CH3

CH3H3C

CH3

C.CH3

H3C

H3C

CH3

D.

CH3

H3C

CH3 E.

CH3

CH3

24. Энэхүү байгуулалтын томьёонд харгалзах нэгдлийг зохист нэршлээр нэрлэнэ үү.A.Диизопропилэтилен B. Диметилдиэтилэтилен C. Диметилбутилэтилен D. Пропилизопропилэтилен E. Этилбутилэтилен

25. Энэхүү нүүрсустөрөгчийг ямар спиртийн дегидротацийн урвалаар гарган авах вэ?À. 3, 4 - диметил гексанол - 3 B. 2, 3 - диметил гексанол - 3C. 2, 4 - диметил гексанол - 1 D. 3, 4 - диметил гексанол - 4E. 3, 4 - диметил - гексанол - 2

26. Дараах элементүүдээс аль нь 30Zn-ийн шинж чанартай илүү төсөөтэй шинж чанарыг үзүүлэх вэ?A. 20Ca B. 31Ga C. 21Sc D. 48Cd E. 28Ni

27. Дараах электронт байгууламжуудаас аль нь үндсэн төлөвийг илэрхийлж байна вэ?A. C: 1s22s12p3 B. Al: 1s22s22p63s23p1 C. Be: 1s22s12p1 D. B: 1s22s12p2 E. N: 1s22s12p33s1


79

28. Áитүү саванд явагдаж буй 2SO2(хий)+O2(хий)2SO3(хий) гэсэн урвалын тэнцвэр тогтсон үеийн эзлэхүүнийг 2 дахин бууруулахад шулуун болон буцах урвалын хурд ямар харьцаатай болох вэ?

A. Шулуун урвалын хурд буцах урвалын хурдаас 2 дахин ихB. Шулуун урвалын хурд 4 дахин ихC. Áуцах урвалын хурд 8 дахин ихD. Áуцах урвалын хурд шулуун урвалын хурдаас 4 дахин ихE. Áуцах болон шулуун урвалын хурд тэнцүү

29. Дараах молекул, ионуудаас аль нь исэлдүүлэгч, ангижруулагчийн аль алиных нь шинжийг үзүүлэх вэ?A. SO4

2- B. MnO2 C. H2S D. K2Cr2O7 E. HCl 30. Танд тус бүр нь шалтгаан (I) ба үр дагавар (II) хэсгээс бүтсэн нийт 3 бичвэр мэдээлэл өгөгджээ. Мэдээлэлтэй

танилцаад шалтгаан ба үр дагаврын үнэн худлыг тогтооно уу.

I II1. Никель нь зэсээс идэвхтэй.

ÓЧРÀÀС

Зэсийг нэгдлээс нь түрэхгүй.2. Зэс нь идэвхийн эгнээнд устөрөгчөөс

өмнө байрладаг.Концентрацитай хүхрийн хүчилтэй харилцан үйлчилнэ.

3. NaNO2 ангижруулагч шинжтэй. KMnO4-ийн хүчиллэг уусмалыг өнгөгүй болгоно.




Химийн урвал Óрвалын нэр

1.

Õèì èéí óðâàë Óðâàëû í í ýð 1

H3C CH

CH2HC

H2C

CH3 n

à Ï î ëèêî í äåí ñàöè

2 OH

+H CO

H

OH

CH2OH ... H2C

OHH2C

OH

CH2 ...

b Äåãèäðî òàöè

3 H3C C

HCH2+ H2O H3C C

H

OH

CH3

c Ãèäðî ãåí æèõ

4 H3C C

HCH2 + H2 H3C

H2C CH3

d Ãèäðî òàöè

5

H3C CH

CH

+ H2OH2C C

H

OH

CH3H3C CH3

e Ï î ëèì åðæèõ

a Поликонденсаци

2.


H3C CH

CH2HC

H2C

CH3 n


2 OH

+H CO

H

OH

CH2OH ... H2C

OHH2C

OH

CH2 ...


3 H3C C

HCH2+ H2O H3C C

H

OH

CH3


4 H3C C

HCH2 + H2 H3C

H2C CH3


5

H3C CH

CH

+ H2OH2C C

H

OH

CH3H3C CH3


b Дегидротаци

3.


H3C CH

CH2HC

H2C

CH3 n


2 OH

+H CO

H

OH

CH2OH ... H2C

OHH2C

OH

CH2 ...


3 H3C C

HCH2+ H2O H3C C

H

OH

CH3


4 H3C C

HCH2 + H2 H3C

H2C CH3


5

H3C CH

CH

+ H2OH2C C

H

OH

CH3H3C CH3


c Гидрогенжих

4.


H3C CH

CH2HC

H2C

CH3 n


2 OH

+H CO

H

OH

CH2OH ... H2C

OHH2C

OH

CH2 ...


3 H3C C

HCH2+ H2O H3C C

H

OH

CH3


4 H3C C

HCH2 + H2 H3C

H2C CH3


5

H3C CH

CH

+ H2OH2C C

H

OH

CH3H3C CH3


d Гидротаци

5.


H3C CH

CH2HC

H2C

CH3 n


2 OH

+H CO

H

OH

CH2OH ... H2C

OHH2C

OH

CH2 ...


3 H3C C

HCH2+ H2O H3C C

H

OH

CH3


4 H3C C

HCH2 + H2 H3C

H2C CH3


5

H3C CH

CH

+ H2OH2C C

H

OH

CH3H3C CH3


e Полимержих

A. 1a, 2e, 3c, 4d, 5b B. 1e, 2a, 3d, 4c, 5b C. 1e, 2a, 3b, 4d, 5cD. 1e, 2a, 3c, 4d, 5b E. 1a, 2e, 3d, 4c, 5b

32. Ag3PO4-ийн уусахын үржвэрийг давсны уусах чанар (s)-аар нь илэрхийлэн бичнэ үү. A. ÓҮ = B. ÓҮ =

C. ÓҮ = D. ÓҮ =

E. ÓҮ =

80


33. Оксалат ион (C2O42-) дахь валентын нийт электроны тоог ол.

A. 32 B. 34 C. 16 D. 14 E. 26 34. Дараах алкилийн радикалуудаас аль нь хамгийн батжилтай вэ?

A. CH3 B. CH3 C. CH3 D. CH3 E. CH-CH2

35. C7H14 гэсэн алкений гидротацийн урвалаар дараах үндсэн бүтээгдэхүүн үүсдэг бол алкений байгуулалтын томьёог тогтоож нэрлэнэ үү.

C7H14 + H2OH2SO4

H3C CH3

CH3

OH CH3

À. 3, 4 - диметил пентен - 2 B. 2, 3 - диметил пентен - 3 C. 2, 4 - диметил пентен - 1D. Пентен - 2 E. 3, 4 - диметил пентен - 1

36. Дараах спиртүүдийг хүчлийн оролцоотой дегидротацийн урвалд орох идэвхийг нь буурах дарааллаар жагсаана уу.

I.

H3C CH3

OH

II.

H3COH

CH3

III. H3C CH3

OHH3C

A. I > II > III B. I > III > II C. II > I > III D. III > I > II E. III > II > I

37. Магни болон түүний нэгдлүүдийн химийн хувирлын зөв бүдүүвчийг сонгоно уу.

t0 º ндº р

MgCO3 MgO

MgCl2 Mg

t0 º ндº р

Электро-лиз

HCl Усан уусмал электролиз

Mg Mg(OH)2

MgCO3 MgCl2

H2O

HCl

CO2

халаах

MgO Mg(OH)2

MgCO3 MgCl2

H2O

HCl

CO2 хайлмал электролиз

Mg MgO

Mg(OH)2 MgCl2

O2

HCl

H2O халаах

Mg(OH)2 MgCl2

Mg MgCO3 СO2

электролиз

HCl A. B.

E.D.

C.

өндөр

өндөр

38. C C HH2O

H2SO4/HgSO4

гэсэн урвалаас үүсэх бүтээгдэхүүнийг заана уу.

A. OH

O

+ H3C C

O

OH B. HO3S C C H

C.

O

CH3 D. CH2 E.

H

O


81



2.1. Химийн урвалын термохими (4 оноо)Дараах урвалын энергийн диаграммыг ашиглан даалгавруудыг гүйцэтгэнэ үү.Äаалгавар:

1.Катализатортай явагдах шулуун урвалын идэвхжлийн энерги (ab)-ийг олно уу. (1 оноо)2.Катализаторгүй явагдах буцах урвалын идэвхжлийн энерги (cde)-ийг олно уу. (1 оноо)3.Эх бодисын холбоосын энерги (fgh)-ийг олно уу. (2 оноо)

225

200

175

150

125

100

75

50

25

0

E, кЖ

Эх бодис




2.2. Îрганиê химийн тооцоот боäлого (6 оноо)1:1 молийн харьцаа бүхий гомологи эгнээний дараалсан 2 гишүүн болох À, Â альдегидууд өгөгдөв. 43.6 гр Â альдегид руу À альдегидын 31%-ийн 106.4 гр уусмал нэмэв. Энэхүү уусмалаас 20 гр-ыг авч аммиакийн уусмал дахь мөнгөний нитратын уусмал нэмэхэд 43.5 гр мөнгө тунадасжив.Даалгавар:

1. 20 гр холимог дахь À альдегидын масс (а) гр, Â альдегидын масс (в) гр болно. (2 оноо)2. À альдегидын молекул масс (cd), Â альдегидынх (ef) гр/моль байна. (2 оноо)3. Â альдегид дахь нийт атомын молийн тоо (gh) байна. (2 оноо)

2.3. Элеêтролизын боäлого (8 оноо)Натрийн хлоридын 0.5М-ын 400 мл давсны уусмал дундуур 8À хүчтэй гүйдлийг 2 цагийн турш нэвтрүүлэв. Äаалгавар:

1. Натрийн хлорид электролизд бүрэн ороход үл уусдаг анод дээр хэдэн гр (a) хлор ялгарах вэ? (1 оноо)2. Тийм хэмжээний хлор ялгарахад зарцуулагдах цахилгааны тоо хэмжээ (b)-г А�öаг-аар ол. (1 оноо)3. Цаашид усны электролиз явагдахад зарцуулагдах цахилгааны тоо хэмжээ (cd)-г А�öаг-аар олно уу. (1 оноо)4. Электролизд орсон усны масс (e)-ыг бодож олоорой. (1 оноо)5. Эхний электролизоор ялгарсан нийт хийн масс (f)-ыг бодно уу. (1 оноо)6. Үүссэн натрийн гидроксидын масс (g)-ыг олно уу. (1 оноо)7. Àнхны уусмалын нягтыг 1.1 гр/мл гэвэл электролиз бүрэн явагдаж дууссаны дараах уусмал дахь натрийн гидроксидын массын хувь (h)-ийг олоорой. (2 оноо)

82


2.4. Химийн тэнцвэр (7 оноо)Áитүү саванд 273 К температурт 1 моль хүхэр (VI)-ийн оксид байв. Тогтмол эзлэхүүнтэй үед хийг 273-аас 819 К температуртай болтол халаахад даралт нь 4.47 дахин ихэссэн бол дараах даалгавруудыг гүйцэтгэнэ үү. Тооцоонд томьёог PV = νRT ашиглаарай.Äаалгавар:

1. Системд SО3(хий)SО2(хий)+1/2О2(хий) гэсэн тэнцвэр тогтсон ба 819 К температурт тэнцвэрийн тогтмол (ab)- ыг ол (3 оноо)2. Тэнцвэр тогтсон систем дэх хүхэр (IV)-ийн оксидын молийн хэмжээ (c)-г ол. (2 оноо)3. Тэнцвэр тогтсон системийн эзлэхүүнийг 25 дахин багасгахад шулуун урвалын хурд (de) дахин, буцах урвалын хурд (fgh) дахин ихэснэ. (2 оноо)

ХУÂИЛБАÐ C42 даалгавар, нийт 100 оноо



1. Катион нь ... саармаг атом болно.À. электроныг авч B. электроныг алдажC. нейтроныг авч D. протоныг алдаж E. боломжгүй

2. Хоёр валенттай металлын оксид (MeO)-ийн эквивалент молийн масс 20 бол металлын харьцангуй атом массыг олно уу.

À. 12 B. 24 C. 40 D. 20 E. 83. Óусдаггүй холимог бодисуудыг ямар ямар аргаар салгах вэ?


À. 2, 3, 6 B. 1, 4, 5 C. 3, 4, 6 D. 2, 1, 6 E. 2, 3, 4 4. Âалент чанар, исэлдэхүйн хэмийн тоон утга нь ялгаатай атом агуулсан нэгдлийг заана уу.

À. CaCl2 B. H2SO4 C. CO2 D. CaC2 E. NaOH5. Àль нь бүгд газрын шүлтийн металл вэ?

À. Zn, Ba, Mg, Sr B. K, Rb, Cs, Fr C. Ra, Ca, Ba, Sr D. Be, Mg, Zn, Cd E. Ca, Cd, Sr, Hg

6. Нэгэн хийн гелитэй харьцуулсан нягт 11 бол хийн агаартай харьцуулсан нягтыг тооцоолно уу. A. 1.52 B. 22 C. 44 D. 1.37 E. 0.75

7. Дараах элементүүдийн аль нь иончлолын энерги ихтэй вэ?A. Са B. K C. N D. Cl E. F

8. 4P(хат)+5O2(хий)=2P2O5(хат) гэсэн урвалын хурдыг масс үйлчлэлийн хуулиар илэрхийлэн бичнэ үү.

A. B. C.

D. E.

9. Спиртийн молекулууд ямар холбоогоор холбогдох вэ?A. Туйлтай ковалент холбоо B. Туйлгүй ковалент холбоо C. Ионы холбоо D. Óстөрөгчийн холбоо E. Металлын холбоо

10. Àль нь фуран вэ?

À.

NH

B.

O

C.

CH2

D.

S

E.

CH2

N

11. Zn(NO3)2-ийн молекулд хичнээн ширхэг азотын атом агуулагдах вэ?A. 3.61·1024 B. 1.8·1024 C. 1.2·1024

D. 6.02·1023 E. 12.04·1024


83

12. Х(α, p)36Cl гэсэн урвалын Х-ийн оронд тохирох хэсгийг бичнэ үү. A. 33S B. 33Cl C. 32P D. 32S E. 30Si

13. 2KMnO4+5NaNO2+3H2SO4=5NaNO3+2MnSO4+K2SO4+3H2O гэсэн урвалд калийн перманганатын эквивалент молийн масс хэдтэй тэнцүү байх вэ?

A. 158 B. 79 C. 31.6 D. 15.8 E. 39.514. Дараах бодисуудыг усанд уусгахад аль нь өнгөгүй уусмал үүсгэх вэ?

A. Co(NO3)2 B. KMnO4 C. MnSO4 D. Na2Cr2O7 E. Na2CrO4 15. H2O(хий)-ийн үүсэхийн стандарт энтальпи -242кЖ/моль бол 2H2O(хий)2H2(хий)+O2(хий) гэсэн урвалын энтальпи

(∆Н0)-ийг олно уу.A. -484 кЖ B. 242 кЖ C. -242 кЖ D. 121 кЖ E.484 кЖ

16. Àль уусмалын рН хамгийн бага байх вэ?A. 0.1 М NaOH B. 0.1 M NH4OH C. 0.1 M CH3COOK D. 0.1 M NaCl E. 0.1 M NH4Cl

17. Fe + CuSO4= FeSO4+ Cu гэсэн урвалаар зэсийг гарган авах арга нь дараах аргуудын алинд нь хамаарах вэ?A. Гидрометаллурги B. Электрометаллурги C. ПирометаллургиD. Àль нь ч биш E. Àлюмотерм

18. Дараах нэгдлүүдийн аль нь усанд муу уусах вэ?A. ZnCl2 B. Zn(NO3 )2 C. Zn(OH)2 D. ZnBr2 E. ZnSO4

19. Төмөр хүний биед дутагдсанаас ямар эмгэг үүсч болох вэ?À. Àрьс загатнах Â. Оюун ухааны хомсдол С. Цус багадахD. Яс сийрэгжих E. Өсөлт зогсох

20. Дараах нэгдлүүдээс аль нь хамгийн хүчиллэг шинжтэй вэ?A. C6H5OH B. C2H5OH C. CH3OH D. C6H5NH2 E. CH3NH2

21. Нефтийн бүтээгдэхүүнүүдийг нэрлэнэ үү.A. Коксын хий, бензин, давирхай B. Áензин, керосин, лигройнC. Керосин, давирхай, мазут D. Кокс, давирхай, керосин E. Давирхай, кокс

22. Хэвийн нөхцөлд 44.8 л хлорт устөрөгч (HCl)-ийг 127 гр усанд уусгахад үүсэх уусмалын процентын концентрацийг ол.

A. 26% B. 36.5% C. 35.2% D. 57.4% E. 22.4% 23. Ca, Mn, Zn, Se, Kr гэсэн 4-р үеийн элементүүд өгөгдөв. Эдгээрийн аль аль нь үндсэн төлвийн электронт

байгууламжиндаа бүгд хосолсон электронтой байх вэ?A. Ca, Mn, Zn B. Mn, Zn, Kr C. Ca, Kr, Se D. Mn, Zn, Se E. Ca, Kr, Zn

C8H14 гэсэн молеêул томüёотой нэгäлийн талаарх 24-26-р äаалгаврууäыг гүйцэтгэнэ үү.


A. CH3

CH3

B. H3C CH3

CH3H3C

C.H3C

H3CCH3

D.

CH3

H3C

H3C

CH3

E. CH3

CH3

25. Энэхүү байгуулалтын томьёонд харгалзах нэгдлийг зохист нэршлээр нэрлэнэ үү.A.Изопропилпропилацетилен B. ЭтилхоёрдогчбутилацетиленC. Этилбутилацетилен D. МетилизобутилацетиленE. Диизопропилацетилен

26. Энэхүү нүүрсустөрөгчийг ямар алкений дегидрогенжих урвалаар гарган авах вэ?À. 4 - метил бутен - 3 B. 2, 5 - диметил гексен - 3 C. 3, 4 - диметил гексен - 2 D. Октен - 3 E. 2 - метил гептен - 3

27. Дараах электронт байгууламжуудаас аль нь өдөөгдсөн төлөвийг илэрхийлж байна вэ?A. He: 1s2 B. Ne: 1s22s22p6 C. C: 1s22s12p3 D. P: 1s22s22p63s23p3 E. N: 1s22s22p3

84


28. Áитүү саванд явагдаж буй 2NH3(хий)N2(хий)+3H2(хий) урвалын тэнцвэр тогтсон үеийн даралтыг 2 дахин ихэсгэхэд шулуун ба буцах урвалын хурд ямар харьцаатай болох вэ?

A. Шулуун урвалын буцах урвалын хурдаас 2 дахин ихB. Шулуун урвалын хурд 8 дахин ихC. Áуцах урвалын хурд 4 дахин ихD. Áуцах урвалын хурд шулуун урвалын хурдаас 4 дахин ихE. Áуцах болон шулуун урвалын хурд тэнцүү

29. Дараах молекул, ионуудаас аль нь хамгийн хүчтэй исэлдүүлэгч болох вэ?A. SO4

2- B. SO2 C. H2S D. S E. Na2SO330. Дараах амин нэгдлүүдийг суурилаг шинжийг нь ихсэх дарааллаар байрлуулна уу.

I. C2H5NH2 II. (CH3)3N III. (C2H5)2NHA. I < II < III B. I < III < II C. II < I < III D. III < II < I E. II < III < I

31. Танд тус бүр нь шалтгаан (I) ба үр дагавар (II) хэсгээс бүтсэн нийт 3 бичвэр мэдээлэл өгөгджээ. Мэдээлэлтэй танилцаад шалтгаан ба үр дагаврын үнэн худлыг тогтооно уу.

I II1. Төмөр нь зэсээс идэвхтэй.

ÓЧРÀÀС

Cu+FeSO4=Cu+FeSO4 урвал явагдана.2. Зэс нь идэвхийн эгнээнд устөрөгчөөс

хойно байрладаг.Концентрацитай азотын хүчилтэй урвалд орохгүй.

3. Фенолфталейн нь шүлтлэг уусмалд өнгөгүй

KOH-ийн уусмалд фенолфталейн дусаахад өнгөгүй байна.




Химийн урвал Онцлог шинж1. C3H5(OH)2+Cu(OH)2=C3H5O2Cu+2H2O a Цагаан өнгийн тунадас үүснэ.

2. C6H12O6+2Cu(OH)2=C6H12O7+Cu2O+2H2O b Хий ялгарна.

3. C6H12O6+Ag2O=C6H12O7+2Ag c Мөнгөлөг өнгийн тунадас үүснэ.

4. C2H4O2+NaHCO3=C2H3O2Na+CO2+H2O d Óлаан өнгийн тунадас үүснэ.

5. C6H5OH+3Br2=C6H2Br3OH+3HBr e Гүн хөх өнгийн уусмал үүснэ.

A. 1d, 2e, 3c, 4b, 5a B. 1e, 2a, 3c, 4b, 5e С. 1e, 2d, 3b, 4c, 5a D. 1d, 2a, 3c, 4b, 5a E. 1e, 2d, 3c, 4b, 5a

33. C7H15OH гэсэн спиртийн дегидротацийн урвалаар дараах үндсэн бүтээгдэхүүн үүсдэг бол спиртийн байгуулалтын томьёог тогтоож нэрлэнэ үү.

C7H15OH H2SO4-H2O H3C

CH3

CH3

A. 2 - метил гексанол - 4 B. Гептанол - 3 C. 4 - метил гексанол - 3 D. 3 - метил гексен-3-ол - 1 E. 2 - этил - пентанол - 3

34. Сульфит ион (SO32-) дахь валентын нийт электроны тоог ол.

A. 40 B. 42 C. 26 D. 24 E. 20


85

35. Метаны галогенжих урвал нь гэрлийн нөлөөгөөр 3 үе шаттай явагддаг. Үүнээс хэлхээ өрнөх буюу завсрын шатыг тодорхойлно уу.

I. II.

III. IV.

V.

À. I Â. II, IV С. III, V D. I, II, III, IV, V E. V

36. Дараах урвалаар ямар бүтээгдэхүүн үүсэх вэ?

C2H5

+ Cl2hν

A. C2H5

Cl

B.C2H5

Cl

C. C2H5

Cl

D. C2H4Cl E. C2H5

Cl

Cl

37. Кальци болон түүний нэгдлүүдийн химийн хувирлын зөв бүдүүвчийг сонгоно уу.

хайлмал электролиз

Ca CaO

Ca(OH)2 CaCl2

O2

HCl

H2O

халаах

CaO Ca(OH)2

CaCO3 CaCl2

H2O

HCl

CO2

t0 º ндº р

CaCO3 CaO

CaCl2 Ca

t0 º ндº р

Электро лиз

HCl

HCl

халаах

Ca(OH)2 CaCl2

Ca CaCO3 СO2


Усан уусмал электролиз

Ca Ca(OH)2

CaCO3 CaCl2

H2O

HCl

CO2

A. B. C.

D. E.

өндөр

өндөр

38. Pbl2-ийн уусахын үржвэрийг давсны уусах чанар (s)-аар нь илэрхийлэн бичнэ үү.

A. ÓҮ = B. ÓҮ = C. ÓҮ =

D. ÓҮ = E. ÓҮ =

86




2.1. Химийн урвалын термохими (4 оноо)A+BAB гэсэн урвалын энергийн диаграмм өгөгджээ. Диаграммыг ашиглан дараах даалгаврыг гүйцэтгэнэ үү.

225

200

175

150

125

100

75

50

25

0

E, кЖ

Эх бодис




Äаалгавар:1. Катализаторгүй явагдах шулуун урвалын идэвхжлийн энерги (abc)-ийг олно уу. (1 оноо)2. Катализатортай явагдах буцах урвалын идэвхжлийн энерги (def)-ийг олно уу. (1 оноо)3. Áүтээгдэхүүн бодисын холбоосын энерги (gh)-ийг олно уу. (2 оноо)

2.2. Îрганиê химийн тооцоот боäлого (6 оноо)16.2 гр À нүүрсустөрөгчийг устөрөгчжүүлэхэд Á ба Â бодисын холимог үүсжээ. Á бодис бромыг хялбархан нэгдүүлж молекулдаа 74%-ийн бром агуулсан 43.2 гр бромт уламжлал үүсгэжээ. À бодис аммиакийн уусмал дахь мөнгөний оксидтой харилцан үйлчилж тунадас үүсгэдэг.Äаалгавар:

1. Á бодисын молекул масс нь (ab) байна. (2 оноо)2. À бодисын ангийн нийт изомер нь (c) байна. (1 оноо)3. Â бодис нь молекулдаа нийт (de) ширхэг атом агуулагдана. (1 оноо)4. 16.2 гр À бодисоос (fg) гр Á бодис, (h) гр Â бодис үүссэн. (2 оноо)

2.3. Элеêтролизын боäлого (8 оноо)Нэгэн үл мэдэгдэх хоёр валенттай металлын хлоридын 20 гр хайлмал давсны дундуур 10À хүчтэй гүйдлийг10 минутын турш нэвтрүүлж электролиз явуулахад катод дээр 1.24 гр металл ялгарав. Äаалгавар:

1. Үл мэдэгдэх металлын молийн масс (ab)-ыг ол. (2 оноо)2. Àнод дээр ялгарсан хлорын масс (c)-ыг бодно уу. (2 оноо)3. Электролизд орсон давсны масс (d)-ыг олно уу. (2 оноо)4. Электролизд ороогүй давсны масс (ef)-ыг бодож олоорой. (1 оноо)5. Задраагүй давсны массын хувь (gh)-ийг олоорой. (1 оноо)


87

2.4. Химийн тэнцвэр (7 оноо)Áитүү саванд 273 К температурт 1 моль азот (IV)-ын оксид байв. Тогтмол эзлэхүүнтэй үед хийг 273-аас 819 К температуртай болтол халаахад даралт нь 4.29 дахин ихэссэн бол дараах даалгавруудыг гүйцэтгэнэ үү. Тооцоонд PV=νRT томьёог ашиглаарай.Äаалгавар:

1. Системд 2NО2(хий)2NО(хий)+О2(хий) гэсэн тэнцвэр тогтсон ба 819 К температурт тэнцвэрийн тогтмол (ab)- ыг ол. (3 оноо)2. Тэнцвэр тогтсон систем дэх азот (II)-ын оксидын молийн хэмжээ (c)-г ол. (2 оноо)3. Тэнцвэр тогтсон системийн эзлэхүүнийг 6 дахин багасгахад шулуун урвалын хурд (de) дахин, буцах урвалын хурд (fgh) дахин ихэснэ. (2 оноо)

ХУÂИЛБАÐ D 42 даалгавар, нийт 100 оноо



1. Саармаг атом нь ... катион үүсгэдэг.À. электроныг авч B. электроныг алдаж C. нейтроныг авчD. протоныг алдаж E. боломжгүй

2. Нэг валенттай металлын оксид (Me2O)-ийн эквивалент молийн масс 47 бол металлын харьцангуй атом массыг олно уу.

À. 78 B. 19.5 C. 15.5 D. 31 E. 393. Óусаж нэгдсэн холимог бодисуудыг ямар ямар аргаар салгах вэ?


À. 2, 3, 6 B. 1, 4, 5 C. 3, 4, 6 D. 2, 1, 6 E. 2, 3, 4 4. Âалент чанар, исэлдэхүйн хэмийн тоон утга нь ялгаатай атом агуулсан нэгдлийг заана уу.

À. CaCl2 B. H2SO4 C. CO2 D. FeS2 E. NaOH5. Àль нь бүгд шилжилтийн металл вэ?

À. Zn, Ba, Mg, Sr B. K, Co, Cs, Fe C. Ra, Ca, Ba, SrD. Be, Mg, Zn, Cd E. Zn, Cd, Fe, Hg

6. Нэгэн хийн агаартай харьцуулсан нягт 0.55 бол хийн азоттай харьцуулсан нягтыг тооцоолно уу. A. 5.7 B. 1.14 C. 0.57 D. 11.4 E. 2.28

7. Дараах элементүүдийн аль нь иончлолын энерги багатай вэ?A. Са B. K C. N D. Cl E. F

8. 2NH3(хий)=N2(хий)+3H2(хий) гэсэн урвалын хурдыг масс үйлчлэлийн хуулиар илэрхийлэн бич.

A. B. C.

D. E. 9. Карбон хүчлийн молекулууд ямар холбоогоор холбогдох вэ?

A. Туйлтай ковалент холбоо B. Óстөрөгчийн холбоо C. Ионы холбооD. Туйлгүй ковалент холбоо E. Металлын холбоо

10. Àль нь тиофен вэ?

À.

NH

B.

O

C.

CH2

D.

S

E.

CH2

N

11. Al(NO3)3-ийн молекулд хичнээн ширхэг азотын атом агуулагдах вэ? A. 3.61·1024 B. 1.81·1024 C. 54.2·1023 D. 6.02·1023 E. 12.04·1023

12. 27Al(α, n) Х гэсэн урвалын Х-ийн оронд тохирох хэсгийг бичнэ үү. A. 33S B. 32P C. 30P D. 31P E. 30Si

88


13. 2KMnO4 + KNO2 + 2KOH = 2K2MnO4 + KNO3 + H2O гэсэн урвалд калийн перманганатын эквивалент молийн масс хэдтэй тэнцүү байх вэ?

A. 31.6 B. 79 C. 158 D. 15.8 E. 39.514. Дараах бодисуудыг усанд уусгахад аль нь өнгөгүй уусмал үүсгэх вэ?

A. Co(NO3)2 B. Ni(NO3)2 C. Mn(NO3)2D. Cu(NO3)2 E. Na2CrO4

15. NO(хий)-ийн үүсэхийн стандарт энтальпи 90.4 кЖ/моль бол 2NO(хий)N2(хий)+О2(хий) гэсэн урвалын энтальпи (∆Н0)-ийг олно уу.

A. -180.8 кЖ B. 90.4 кЖ C. -90.4 кЖ D. -45.2 кЖ E.180.8 кЖ

16. Àль уусмалын орчин нь саармаг байх вэ?A. 0.1 М NaOH B. 0.1 M NH4OH C. 0.1 M CH3COOK D. 0.1 M NaCl E. 0.1 M NH4Cl

17. Cr2O3 + 2Al = Al2O3 + 2Cr гэсэн урвалаар хромыг гарган авах арга нь дараах аргуудын алинд нь хамаарах вэ?

A. Гидрометаллурги B. Электрометаллурги C. ПирометаллургиD. Àль нь ч биш E. Хүчилтөрөгч конверторын арга

18. Дараах нэгдлүүдийн аль нь усанд муу уусах вэ?A. CuCl2 B. Cu(NO3 )2 C. Cu(OH)2 D. CuBr2 E. CuSO4

19. Хүний биед кальци дутагдсанаас ямар эмгэг үүсэж болох вэ?À. Àрьс загатнах Â. Оюун ухааны хомсдол С. Цус багадах D. Яс сийрэгжих E. Áамбайн өвчин үүсэх

20. Дараах нэгдлүүдийн аль нь хамгийн суурилаг шинжтэй вэ?

A. H2N OCH3 B. H2N CHO C. H2N Br D. H2N NO2 E. H2N COOH

21. Нүүрсний задралын бүтээгдэхүүнүүдийг нэрлэнэ үү.A.Коксын хий, бензин, давирхай B. Áензин, керосин, коксC. Керосин, давирхай, мазут D. Кокс, давирхай, керосин E. Давирхай, коксын хий, кокс



A.CH3

CH3

B.CH3

H3C

H3C

CH3

C.

CH3

CH3

H3C

H3C

D.

CH3

H3C

CH3

H3C E.

CH3

H3C

CH3

H3C

23. Энэхүү байгуулалтын томьёонд харгалзах нэгдлийг зохист нэршлээр нэрлэнэ үү.A.Метилдиизопропилметан B. ДиметилциклогексанC. Метилдиэтилметан D. МетилизопропилаллилметанE. метилэтилхоёрдогчбутилметан

24. Энэхүү ханасан нүүрсустөрөгчийг Âюрцийн аргаар ямар галогент уламжлалаас нь гарган авах вэ?À. 2 метил 2 - хлор пропан B. 1 - хлор бутан C. 2 - хлор бутан D. Хлорт этан ба 2 - хлор пентан E. 1 - хлор гектан ба хлорт метан


89

25. Хэвийн нөхцөлд 2.24 л хүхрийн ангидрид (SO3)-ийг 90 гр усанд уусгахад үүсэх уусмалын процентын концентрацийг ол.

A. 8.16% B. 8.89% C. 10.87% D. 9.82% E. 10% 26. Mg, Cr, Hg, Te, Ar, As гэсэн элементүүд өгөгдөв. Эдгээрийн аль аль нь үндсэн төлөвийн электронт

байгууламжиндаа бүгд хослоогүй электронтой байх вэ?A. Te, Ar, As B. Cr, Te, As C. Mg, Hg, Ar D. Hg, Te, Ar E. Mg, Cr, Hg

27. Дараах электронт байгууламжуудаас аль нь өдөөгдсөн төлөвийг илэрхийлж байна вэ?A. He: 1s2 B. Ne: 1s22s22p6 C. C: 1s22s22p2

D. P: 1s22s22p63s13p34s1 E. N: 1s22s22p3

28. Дараах молекул, ионуудаас аль нь хамгийн хүчтэй исэлдүүлэгч болох вэ?A. NO3

- B. NO2 C. NO2- D. NH3 E. N2

29. Дараах амин нэгдлүүдийг суурилаг шинжийг нь буурах дарааллаар байрлуулна уу.I. C2H5NH2 II. (CH3)3N III. (C2H5)2NH

A. I > II > III B. I > III > II C. II > I > III D. III > II > I E. II > III > I

30. Áитүү саванд явагдаж буй CH4(хий)+2H2O(хий)4H2(хий)+CO2(хий) урвалын тэнцвэр тогтсон үеийн даралтыг 3 дахин ихэсгэхэд шулуун болон буцах урвалын хурд ямар харьцаатай болох вэ?

A. Шулуун урвалын буцах урвалын хурдаас 9 дахин ихB. Шулуун урвалын хурд 81 дахин ихC. Áуцах урвалын хурд 9 дахин ихD. Áуцах урвалын хурд шулуун урвалын хурдаас 9 дахин ихE. Áуцах болон шулуун урвалын хурд тэнцүү


C7H14 + H2O H2SO4CH3

H3C

CH3

CH3OH

À. 3, 4 - диметил пентен - 2 B. 2, 3 - диметил пентен - 3 C. 2, 4 - диметил пентен - 1D. Пентен - 2 E. 3, 4 - диметил пентен - 1


I II1. Зэс нь төмрөөс идэвхтэй.

ÓЧРÀÀС

Cu+FeSO4=Cu+FeSO4 урвал явагдана.2. Зэс нь идэвхийн эгнээнд устөрөгчөөс

хойно байрладаг.Концентрацитай азотын хүчилтэй урвалд орно.

3. Фенолфталейн нь шүлтлэг уусмалд ягаан өнгөтэй.

Шүлтийн уусмалд фенолфталейн нь ягаан өнгө үзүүлдэг.



33. Метаны галогенжих урвал нь гэрлийн нөлөөгөөр 3 үе шаттай явагддаг. Үүнээс хэлхээ тасрах буюу эцсийн бүтээгдэхүүн үүсэх шатыг тодорхойлно уу.

I. II.

III. IV.

V.

À. I Â. II, IV С. III, V D. I, II, III, IV, V E. V

90


34. Сульфат ион (SO42-) дахь валентын нийт электроны тоог ол.

A. 12 B. 14 C. 32 D. 30 E. 2435. Зөв харгалзааг олно уу.

Урвалын тэгøитгэл Урвалын нэр

1.



OH OH


2

HC CH + HOH H3C C H

O





a. Лебедевийн урвал

2.



OH OH


2

HC CH + HOH H3C C H

O





b. Кучеровын урвал

3. 2C2H5OH C4H6+H2+2H2O c. Âагнерийн урвал

4. C6H5-NO2+3H2 C6H5NH2+2H2O d. Коноваловын урвал

5. C3H8+HONO2 C3H7NO2+H2O e. Зининий урвал

A. 1c, 2b, 3a, 4e, 5d B. 1c, 2b, 3a, 4d, 5e C. 1b, 2c, 3a, 4d, 5e D. 1b, 2c, 3a, 4e, 5d E. 1c, 2b, 3d, 4a, 5e

36. Хлор бензол (1)-ыг концентрацитай хүхрийн хүчил ба азотын хүчлийн холимгоор үйлчлэхэд дараах бодисуудын аль нь үүсэх вэ?

Cl (1)

A.Cl

NH2

B. Cl

NO2

C. Cl

NO2

D. Cl

SO3H

E.

Cl

SO3H

37. Магни болон түүний нэгдлүүдийн химийн хувирлын зөв бүдүүвчийг сонгоно уу.

t0º ндөр

MgCO3 MgO

MgCl2 Mg

t0º ндөр

Электро-лиз

HCl Усан уусмал электролиз

Mg Mg(OH)2

MgCO3 MgCl2

H2O

HCl

CO2

халаах

MgO Mg(OH)2

MgCO3 MgCl2

H2O

HCl

CO2 хайлмал электролиз

Mg MgO

Mg(OH)2 MgCl2

O2

HCl

H2O халаах

Mg(OH)2 MgCl2

Mg MgCO3 СO2

электролиз

HCl A.

D. E.

B. C.

өндөр

өндөр


91

38. Ag2S-ийн уусахын үржвэрийг давсны уусах чанар (s)-аар нь илэрхийлэн бичнэ үү.

A. ÓҮ = B. ÓҮ = C. ÓҮ =

D. ÓҮ = E. ÓҮ =




225

200

175

150

125

100

75

50

25

0

E, кЖ

Эх бодис




Äаалгавар:1. Катализаторгүй явагдах шулуун урвалын идэвхжлийн энерги (abc)-ийг олно уу. (1 оноо)2. Катализатортай явагдах буцах урвалын идэвхжлийн энерги (def)-ийг олно уу. (1 оноо)3. Химийн урвалын дулааны илрэл (gh)-ийг олно уу. (2 оноо)

2.2. Îрганиê химийн тооцоот боäлого (6 оноо)1:1 молийн харьцаа бүхий гомологи эгнээний дараалсан 2 гишүүн болох À, Â альдегидууд өгөгдөв. 43.6гр Â альдегид руу À альдегидын 31%-ийн 106.4 гр уусмал нэмэв. Энэхүү уусмалаас 20 гр-ыг авч аммиакийн уусмал дахь мөнгөний нитратын уусмал нэмэхэд 43.5 гр мөнгө тунадасжив.Äаалгавар:


2.3. Элеêтролизын боäлого (8 оноо)Калийн хлоридын 5%-ийн 1.05 гр/мл нягттай, 851.43 мл уусмалд хэсэг хугацааны турш электролиз явуулахад үл уусдаг анод дээр хэвийн нөхцөлд 11.2 л хий ялгарав. Äаалгавар:

1. Àнхны уусмалд агуулагдаж буй калийн хлоридын масс (ab)-ыг ол. (1 оноо)2. Àнод дээр ялгарсан хлорын масс (cd)-ыг бодно уу. (1 оноо)3. Óусмалд үүссэн калийн гидроксидийн масс (ef)-ыг олно уу. (1 оноо)4. Давс бүрэн задарсаны дараа электролизд орсон усны масс (g)-ыг бодож олоорой. (2 оноо)5. Электролиз бүрэн явагдаж дууссаны дараах уусмал дахь калийн гидроксидын массын хувь (h)- ийг олоорой. (3 оноо)

92


2.4. Химийн тэнцвэр (7 оноо)Áитүү саванд 273 К температурт 1 моль хүхэр (VI)-ийн оксид байв. Тогтмол эзлэхүүнтэй үед хийг 273-аас 819 К температуртай болтол халаахад даралт нь 4.47 дахин ихэссэн бол дараах даалгавруудыг гүйцэтгэнэ үү. Тооцоонд PV = νRT томьёог ашиглаарай.Äаалгавар:

1. Системд SО3(хий)SО2(хий)+1/2О2(хий) гэсэн тэнцвэр тогтсон ба 819 К температурт тэнцвэрийн тогтмол (ab)-ыг ол. (3 оноо)2. Тэнцвэр тогтсон систем дэх хүхэр (IV)-ийн оксидын молийн хэмжээ (c)-г ол. (2 оноо)3. Тэнцвэр тогтсон системийн эзлэхүүнийг 25 дахин багасгахад шулуун урвалын хурд (de) дахин, буцах урвалын хурд (fgh) дахин ихэснэ. (2 оноо)

ХУÂИЛБАÐ E42 даалгавар, нийт 100 оноо



1. Саармаг атом ... анионыг үүсгэдэг.À. электроныг авч B. электроныг алдаж C. нейтроныг авч D. протоныг алдаж E. боломжгүй

2. Хоёр валенттай металлын сульфат (MeSO4)-ийн эквивалент масс 68 бол металлын харьцангуй атом массыг олно уу.

À. 17 B. 20 C. 40 D. 34 E. 243. Дараах хольцуудаас аль нь гетероген холимог болохыг заана уу.

1. Манан 2. Óтаа 3. Хоолны давсны уусмал4. Тараг 5. Хийжүүлсэн ундаа 6. Чихэртэй ус

À. 3, 4 B. 4, 6 C. 3, 4, 5, 6 D. 1, 2, 4, 5 E. 3, 64. Âалент чанар, исэлдэхүйн хэмийн тоон утга нь ялгаатай атом агуулсан нэгдлийг заана уу.

À. CaCl2 B. BaO C. CO2 D. Na2O2 E. NaOH5. Àль нь бүгд суурийн оксид вэ?

À. ZnO, SiO2, Al2O3 B. K2O, MgO, CaO C. CO2, P2O5, SO3D. Р2O3, СO, As2O3 E. СO, N2O3, Cl2O3

6. Нэгэн хийн азоттай харьцуулсан нягт 2.29 бол хийн хүчилтөрөгчтэй харьцуулсан нягтыг тооцоолно уу. A. 2 B. 20 C. 1 D. 4 E. 10

7. Хамгийн бага атомын радиустай элементийг заана уу.A. Be B. Ca C. Mg D. Ba E. Sr

8. С(хатуу)+2Н2(хий)CН4(хий) гэсэн урвалын хурдыг масс үйлчлэлийн хуулиар илэрхийлнэ үү.

A. B. C.

D. E. 9. Дараах молекулуудаас аль нь донор акцепторын холбоо агуулж байна вэ?

A. HCl B. Cl2 C. HF D. NH4Cl E. NaCl 10. Àль нь карбоцагирагт нэгдэл вэ?

À.

NH

B.

O

C.

CH2

D.

S

E.

CH2

N

11. 2.5 моль SF6-ийн молекулд нийт хичнээн ширхэг атом агуулагдах вэ?A. 1.05·1022 B. 1.51·1025 C. 21·1024 D. 1.51·1024 E. 10.5·1024

12. 27Al(α,…)30P гэсэн цөмийн урвалыг гүйцээн цэгийн оронд тохирох хэсгийг бичнэ үү.A. B. C. D. E.


93

13. 2KMnO4+5K2SO3+3H2SO4=2MnSO4+6K2SO4+3H2O гэсэн урвалд калийн перманганатын эквивалент молийн масс хэдтэй тэнцүү байх вэ?

A. 31.6 B. 79 C. 158 D. 26.3 E. 52.7 14. Дараах бодисуудыг усанд уусгахад аль нь өнгөгүй уусмал үүсгэх вэ?

A. Na2CrO4 B. KMnO4 C. Na2Cr2O7 D. K2MnO4 E. Mn(NO3)2 15. H2S(хий)-ийн үүсэхийн стандарт энтальпи -20.2 кЖ/моль бол 2 моль H2S-ийн задрах урвал (H2S(хий)S(хатуу)+H2(хий))-

ын энтальпи (∆Н0)-ийг олно уу.A. -40.4 кЖ B. 40.4 кЖ C. -20.2 кЖ D. 20.2 кЖ E. 10.2 кЖ

16. Àль уусмалын рН хамгийн бага байх вэ?A. 0.5 М NH4Cl B. 0.1 M КCN C. 0.1 M CH3COOK D. 0.25 M NH4OH E. 1 M NaClО

17. CuO + H2 = Cu + H2O гэсэн урвалаар зэсийг гарган авах арга нь дараах аргуудын алинд нь хамаарах вэ?A. Гидрометаллурги B. Электрометаллурги C. ПирометаллургиD. Àль нь ч биш E. Àлюмотерм

18. Дараах нэгдлүүдийн аль нь усанд сайн уусах вэ?A. PbSO4 B. Pb(OH)2 C. PbS D. Pb(NO3)2 E. PbI2

19. Төмрөөр баялаг хүнсний бүтээгдэхүүн юу вэ?A. Өндөг, сүү, элэг B. Áайцаа, төмс, лууван C. Àлим, цагаан будаа D. Элсэн чихэр, цагаан будаа E. Óсан үзэм, алим

20. Дараах нэгдлүүдээс аль нь хамгийн хүчиллэг шинжтэй вэ?A. C6H5OH B. C2H5OH C. CH3OH D. C6H5NH2 E. CH3NH2

21. Дараах нүүрсустөрөгчдөөс аль нь хамгийн сайн түлш болдог вэ? A. Цикло - октан B. 2, 2, 4 - триметилпентан C. Н - октанD. 3 - этилгексан E. 2, 2 - диметилгексан

22. 10%-ийн калийн гидроксидын уусмал бэлтгэхийн тулд хичнээн 9.4 гр калийн оксид (K2O)-ыг хичнээн гр усанд уусгах вэ?

À. 102.6 гр B. 112 гр C. 94 гр D. 79 гр E. 24 гр 23. Дараах элементүүдээс аль нь 80Hg-ийн шинж чанартай илүү төсөөтэй шинж чанарыг үзүүлэх вэ?

A. 48Cd B. 31Ga C. 21Sc D. 20Ca E. 28Ni



A.

H3C

H3CCH3

CH3

B. CH3

CH3H3C

CH3

C. CH3

H3C

H3C

CH3

D.

CH3

H3C

CH3 E.

CH3

CH3

25. Энэхүү байгуулалтын томьёонд харгалзах нэгдлийг зохист нэршлээр нэрлэнэ үү.A.Диизопропилэтилен B. Диметилдиэтилэтилен C. ДиметилбутилэтиленD. Пропилизопроилэтилен E. Этилбутилэтилен

26. Энэхүү нүүрсустөрөгчийг ямар спиртийн дегидротацийн урвалаар гарган авах вэ?À. 3, 4 - диметил гексанол - 3 B. 2, 3 - диметил гексанол - 3 C. 2, 4 - диметил гексанол - 1 D. 3, 4 - диметил гексанол - 4 E. 3, 4 - диметил - гексанол - 2

27. Дараах электронт байгууламжуудаас аль нь өдөөгдсөн төлвийг илэрхийлж байна вэ?A. C: 1s22s22p2 B. Al: 1s22s22p63s23p1 C. Be: 1s22s2 D. B: 1s22s12p2 E. N: 1s22s22p3

28. Áитүү саванд явагдаж буй 2SO2(хий)+O2(хий)2SO3(хий) гэсэн тэнцвэр тогтсон үеийн даралтыг 2 дахин ихэсгэхэд шулуун болон буцах урвалын хурдны харьцаа ямар болох вэ?

A.Áуцах болон шулуун урвалын хурд тэнцүүB. Шулуун урвалын хурд 4 дахин ихC. Áуцах урвалын хурд 8 дахин ихD. Áуцах урвалын хурд шулуун урвалын хурдаас 4 дахин ихE. Шулуун урвалын хурд эргэх урвалын хурдаас 2 дахин их

94


29. Дараах молекул, ионуудаас аль нь хамгийн хүчтэй ангижруулагч болох вэ?A. NO3

- B. NO2 C. NO2- D. NH3 E. N2


C7H14 + H2O

H2SO4H3C CH3

CH3

OH CH3

À. Пентен - 2 B. 2, 3 - диметил пентен - 3 C. 3, 4 - диметил пентен - 1 D. 3, 4 - диметил пентен - 2 E. 2, 3 - диметил пентен - 1


I II1. Никель нь зэсээс идэвхтэй

ÓЧРÀÀС

Зэсийг нэгдлээс нь түрэхгүй2. Зэс нь идэвхийн эгнээнд устөрөгчөөс

хойно байрладагКонцентрацитай хүхрийн хүчилтэй харилцан үйлчилнэ

3. NaNO2 нь ангижруулагч шинжтэй KMnO4-ийн хүчилллэг уусмалыг өнгөгүй болгоно




Химийн урвал Онцлог шинж

1. C3H5(OH)2+Cu(OH)2=C3H5O2Cu+2H2O a Цагаан өнгийн тунадас үүснэ

2. C6H12O6+2Cu(OH)2=C6H12O7+Cu2O+2H2O b Хий ялгарна

3. C6H12O6+Ag2O=C6H12O7+2Ag c Мөнгөлөг өнгийн тунадас үүснэ

4. C2H4O2+NaHCO3=C2H3O2Na+CO2+H2O d Óлаан өнгийн тунадас үүснэ

5. C6H5OH+3Br2=C6H2Br3OH+3HBr e Гүн хөх өнгийн уусмал үүснэ

A. 1d, 2e, 3c, 4b, 5a B. 1e, 2a, 3c, 4b, 5eС. 1e, 2d, 3b, 4c, 5a D. 1d, 2a, 3c, 4b, 5a E. 1e, 2d, 3c, 4b, 5a

33. Дараах алкилийн радикалуудаас аль нь хамгийн батжилтай вэ?

A. CH3 B. CH2 C. CH3 D. CH3 E. CH-CH2

34. Дараах спиртүүдийг хүчлийн оролцоотой дегидротацийн урвалд орох идэвхийг нь ихсэх дарааллаар жагсаана уу.

I.

H3C CH3

OHII.

H3COH

CH3

III. H3C CH3

OHH3C

A. I < II < III B. I < III < II C. II < I < III D. III < I < II E. III < II < I


95

35. Кальци болон түүний нэгдлүүдийн химийн хувирлийн зөв бүдүүвчийг сонгоно уу.

хайлмал электролиз

Ca CaO

Ca(OH)2 CaCl2

O2

HCl

H2O

халаах

CaO Ca(OH)2

CaCO3 CaCl2

H2O

HCl

CO2

t0өндөр

CaCO3 CaO

CaCl2 Ca

t0өндөр

Электро лиз

HCl

HCl

халаах

Ca(OH)2 CaCl2

Ca CaCO3 СO2


Усан уусмал электролиз

Ca Ca(OH)2

CaCO3 CaCl2

H2O

HCl

CO2

A. B. C.

D. E.өндөр

өндөр

36. Ag3PO4-ийн уусахын үржвэрийг давсны уусах чанар (s)-аар нь илэрхийлэн бичнэ үү.

A. ÓҮ = B. ÓҮ =

C.ÓҮ = D. ÓҮ =

E. ÓҮ =

37. Дараах урвалаас үүсэх бүтээгдэхүүнийг заана уу. C C H

H2O

H2SO4/HgSO4

A. OH

O

+ H3C C

O

OH B. HO3S C C H

C.

O

CH3 D. CH2 E.

H

O

38. Фосфат-ион (PO43-) дахь валентын нийт электроны тоог ол.

A. 32 B. 29 C. 26 D. 31 E. 13

96





225

200

175

150

125

100

75

50

25

0

E, кЖ

Эх бодис




Äаалгавар:1. Катализатортай явагдах шулуун урвалын идэвхжлийн энерги (ab)-ийг олно уу. (1 оноо)2. Катализаторгүй явагдах буцах урвалын идэвхжлийн энерги (cde)-ийг олно уу. (1 оноо)3. Эх бодисын холбоосын энерги (fgh)-ийг олно уу. (2 оноо)

2.2. Îрганиê химийн тооцоот боäлого (6 оноо)1:1 молийн харьцаа бүхий гомологи эгнээний дараалсан 2 гишүүн болох À, Â альдегидууд өгөгдөв. 43.6 гр Â альдегид руу À альдегидын 31%-ийн 106.4 гр уусмал нэмэв. Энэхүү уусмалаас 20 гр-ыг авч аммиакийн уусмал дахь мөнгөний нитратын уусмал нэмэхэд 43.5 гр мөнгө тунадасжив.Äаалгавар:


2.3. Элеêтролизын боäлого (8 оноо)Нэгэн үл мэдэгдэх хоёр валенттай металлын хлоридын 20 гр хайлмал давсны дундуур 10 À хүчтэй гүйдлийг 10 минутын турш нэвтрүүлж электролиз явуулахад катод дээр 1.24 гр металл ялгарав. Äаалгавар:

1. Үл мэдэгдэх металлын молийн масс (ab)-ыг ол. (2 оноо)2. Àнод дээр ялгарсан хлорын масс (c)-ыг бодно уу. (2 оноо)3. Электролизд орсон давсны масс (d)-ыг олно уу. (2 оноо)4. Электролизд ороогүй давсны масс (ef)-ыг бодож олоорой. (1 оноо)5. Задраагүй давсны массын хувь (gh)-ийг олоорой. (1 оноо)

2.4. Химийн тэнцвэр (7 оноо)Áитүү саванд 273 К температурт 1 моль азот (IV)-ын оксид байв. Тогтмол эзлэхүүнтэй үед хийг 273-аас 819 К температуртай болтол халаахад даралт нь 4.29 дахин ихэссэн бол дараах даалгавруудыг гүйцэтгэнэ үү. Тооцоонд PV = vRT томьёог ашиглаарай.Äаалгавар:

1. Системд 2NО2(хий)2NО(хий)+О2(хий) гэсэн тэнцвэр тогтсон ба 819 К температурт тэнцвэрийн тогтмол (ab)- ыг ол. (3 оноо)2. Тэнцвэр тогтсон систем дэх азот (II)-ын оксидын молийн хэмжээ (c)-г ол. (2 оноо)3. Тэнцвэр тогтсон системийн эзлэхүүнийг 6 дахин багасгахад шулуун урвалын хурд (de) дахин, буцах урвалын хурд (fgh) дахин ихэснэ. (2 оноо)


97

2009 оны Химийн äаалгаврын түлхүүр

Íэгäүгээр хэсэг

№ Хувилбар A

Хувилбар B

Хувилбар C

Хувилбар D

ХувилбарE

1 B A A B A2 E D B E C3 A C B A D4 D B D D D5 D C C E B6 B A A C A7 B D E B A8 E E D E E9 D C D B D10 C A B D C11 A E C B E12 A A A C C13 E E C C A14 D E C C E15 D D E A B16 C B E D A17 C B A C C18 D E C C D19 D C C D E20 C A A A A21 E E B E B22 C D B B A23 B C E E A24 E B B C C25 C A E E B26 D D B B A27 E B C D D28 D A D A E29 C B A E D30 E D B D C31 B B C E A32 D C E B E33 D B C C D34 E A C C C35 E E B A E36 A D D C C37 D B E B C38 B C C C A

98


Хоёрäугаар хэсэг

Хувилбар A Хувилбар B Хувилбар С Хувилбар D Хувилбар E2.1 2.2 2.3 2.4 2.1 2.2 2.3 2.4 2.1 2.2 2.3 2.4 2.1 2.2 2.3 2.4 2.1 2.2 2.3 2.4

a 1 6 4 5 5 4 7 3 1 5 4 1 1 4 4 3 5 4 4 1b 0 0 5 7 0 6 5 4 0 6 0 6 0 6 5 4 0 6 0 6c 0 4 2 1 1 4 1 1 0 2 2 1 0 4 2 1 1 4 2 1d 1 6 1 1 7 4 1 2 1 1 3 3 1 4 1 2 7 4 3 3e 2 2 3 6 5 5 4 5 2 4 1 6 2 5 3 5 5 5 1 6f 5 6 4 2 1 8 7 1 5 1 7 2 5 8 4 1 1 8 7 2g 7 1 7 5 0 1 8 2 2 1 8 1 7 1 7 2 0 1 8 1h 5 2 4 6 0 0 2 5 5 6 3 6 5 0 4 5 0 0 3 6

Documents

ХИМИ 2009 - eecbehs.num.edu.mneecbehs.num.edu.mn/wp-content/uploads/2015/11/him2009.pdf · a. Туйлтай ковалент холбоо b. Туйлгүй ковалент холбоо