Upload
others
View
1
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA
WE WROCŁAWIU
51-117 Wrocław, Paprotna 14
tel./fax 71 327-00-00, e-mail: [email protected]
OCENA JAKOŚCI WÓD PODZIEMNYCH
WOJEWÓDZTWA DOLNOŚLĄSKIEGO
RROOKK 22001166
Wrocław, kwiecień 2017
2
WWOOJJEEWWÓÓDDZZKKII IINNSSPPEEKKTTOORRAATT OOCCHHRROONNYY ŚŚRROODDOOWWIISSKKAA WWEE WWRROOCCŁŁAAWWIIUU
OCENA JAKOŚCI WÓD PODZIEMNYCH
WOJEWÓDZTWA DOLNOŚLĄSKIEGO
ROK 2016
Akceptuję: Dolnośląski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska Waldemar Kulaszka
Wrocław, marzec 2017 r.
3
Badania monitoringowe jakości środowiska na terenie województwa dolnośląskiego współfinansowane są przez:
Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej we Wrocławiu
Opracowanie wykonane w Wydziale Monitoringu Środowiska WIOŚ Wrocław przez:
mgr Piotra Hanulę Współpraca graficzna: mgr Mirosław Sikorski
4
SPIS TREŚCI
1. WSTĘP 5
2. PODSTAWA PRAWNA BADAŃ I OCENY JAKOŚCI WÓD PODZIEMNYCH 6
3. KLASYFIKACJA JAKOŚCI WÓD PODZIEMNYCH 7
4. ZAGROŻENIA I OCHRONA WÓD PODZIEMNYCH 8
5. OPIS MONITORINGU WÓD PODZIEMNYCH 8
6. WARUNKI HYDROGEOLOGICZNE 11
7. OCENA JAKOŚCI ZWYKŁYCH WÓD W PUNKTACH POMIAROWYCH
JEDNOLITYCH CZĘŚCI WÓD PODZIEMNYCH 13
8. OCENA ZWYKŁYCH WÓD PODZIEMNYCH WG PIĘTER WODONOŚNYCH 23
9. PODSUMOWANIE 27
5
1. WSTĘP
Celem monitoringu wód podziemnych jest dostarczenie informacji o jakości tych wód, obserwacja
zachodzących zmian chemizmu oraz sygnalizacja zagrożeń w skali regionu i kraju.
Wyniki badań i ocen są pomocne do optymalizacji związanych z ochroną i gospodarowaniem
zasobami wód działań, mających na celu utrzymanie lub osiągnięcie ich dobrego stanu.
Przedmiotem monitoringu są jednolite części wód podziemnych, w tym części uznane za
zagrożone nieosiągnięciem dobrego stanu, ze szczególnym uwzględnieniem obszarów narażonych
na zanieczyszczenia pochodzenia rolniczego.
Badania wykorzystywane są przy ocenie realizacji zadań zapisanych w Planach Gospodarowania
Wodami oraz na potrzeby wypełnienia obowiązków sprawozdawczych wobec Komisji
Europejskiej, wynikających z Ramowej Dyrektywy Wodnej (Nr 2000/60/WE z dn. 3 października
2000 r.) i dyrektywy dotyczącej ochrony wód przed zanieczyszczeniami powodowanymi przez
azotany pochodzenia rolniczego (Nr 91/676/EWR z dn, 12 grudnia 1991 r.)
6
2. PODSTAWA PRAWNA BADAŃ I OCENY JAKOŚCI WÓD PODZIEMNYCH
Państwowa służba hydrogeologiczna wykonuje badania i ocenia stan wód podziemnych
w zakresie elementów fizykochemicznych i ilościowych. W uzasadnionych przypadkach
Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska wykonuje, w uzgodnieniu z państwową służbą
hydrogeologiczną, uzupełniające badania wód podziemnych w zakresie elementów
fizykochemicznych, a wyniki tych badań przekazuje, za pośrednictwem Głównego Inspektora
Ochrony Środowiska, państwowej służbie hydrogeologicznej.
Zgodnie z programem Państwowego Monitoringu Środowiska (PMŚ) na lata 2016-2020
Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska we Wrocławiu realizuje program regionalny,
uwzględniający wymagania RDW i dyrektyw „użytkowych”.
W nawiązaniu do ustawy Prawo ochrony środowiska z dnia 27 kwietnia 2001 r. (Dz.U.2016.672
z późn. zm.) oraz ustawy Prawo wodne z dnia 18 lipca 2001 r. (Dz.U.2015.469 z późn. zm.)
obowiązują szczegółowe regulacje odnośnie kryteriów i sposobu oceny stanu wód podziemnych,
które zawarte zostały w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 21 grudnia 2015 r. w sprawie
kryteriów i sposobu oceny stanu wód podziemnych (Dz.U.2016, poz.85). Rozporządzenie określa
kryteria i sposób oceny stanu wód podziemnych, w tym m.in. klasyfikację elementów
fizykochemicznych i ilościowych stanu wód podziemnych, sposób interpretacji wyników badań
elementów, sposób prezentacji stanu wód podziemnych.
Formy i sposób prowadzenia monitoringu jednolitych części wód podziemnych określa
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 19 lipca 2016 r. w sprawie form i sposobu
prowadzenia monitoringu jednolitych części wód powierzchniowych i podziemnych
(Dz.U.2016.1178);
Monitoring wód podziemnych uwzględnia także obszary, które podlegają ocenie ze względu
na poziom azotanów, zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 23 grudnia 2002 r.
w sprawie kryteriów wyznaczania wód wrażliwych na zanieczyszczenie związkami azotu ze
źródeł rolniczych (Dz.U.2002.241.2093) oraz Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 23
grudnia 2002 r. w sprawie szczegółowych wymagań, jakim powinny odpowiadać programy
działań mających na celu ograniczenie odpływu azotu ze źródeł rolniczych (Dz.U.2003.4.44).
7
3. KLASYFIKACJA JAKOŚCI WÓD PODZIEMNYCH
Przy określaniu klasy jakości w punkcie pomiarowym dopuszcza się przekroczenie wartości
granicznych elementów fizykochemicznych, gdy jest ono spowodowane przez naturalne procesy,
z zastrzeżeniem, że to przekroczenie nie dotyczy elementów fizykochemicznych oznaczonych
w załączniku do rozporządzenia symbolem "H" i mieści się w granicach przyjętych dla kolejnej
niższej klasy jakości wody.
Klasyfikacja elementów fizykochemicznych stanu wód podziemnych obejmuje pięć następujących
klas jakości wód podziemnych:
klasa I – wody bardzo dobrej jakości, w których:
wartości elementów fizykochemicznych są kształtowane wyłącznie w efekcie naturalnych
procesów zachodzących w wodach podziemnych i mieszczą się w zakresie wartości stężeń
charakterystycznych dla badanych wód podziemnych (tła hydrogeochemicznego), wartości
elementów fizykochemicznych nie wskazują na wpływ działalności człowieka.
klasa II – wody dobrej jakości, w których:
a) wartości niektórych elementów fizykochemicznych są podwyższone w wyniku naturalnych
procesów zachodzących w wodach podziemnych,
wartości elementów fizykochemicznych nie wskazują na wpływ działalności człowieka albo jest
to wpływ bardzo słaby.
klasa III – wody zadowalającej jakości, w których wartości elementów fizykochemicznych są
podwyższone w wyniku naturalnych procesów zachodzących w wodach podziemnych lub słabego
wpływu działalności człowieka.
klasa IV – wody niezadowalającej jakości, w których wartości elementów fizykochemicznych są
podwyższone w wyniku naturalnych procesów zachodzących w wodach podziemnych oraz
wyraźnego wpływu działalności człowieka.
klasa V – wody złej jakości, w których wartości elementów fizykochemicznych potwierdzają
znaczący wpływ działalności człowieka.
Klasy jakości wód podziemnych I, II, III wskazują na dobry stan chemiczny, a klasy jakości wód
podziemnych IV, V oznaczają słaby stan chemiczny.
Interpretację wyników monitoringu wód podziemnych przeprowadzono za pomocą wykonanej w
2000 roku i zmodernizowanej w 2008 roku w dostosowaniu do potrzeb nowego rozporządzenia
komputerowej bazy danych jakości wód, opracowanej w Oddziale Świętokrzyskim Państwowego
Instytutu Geologicznego w Kielcach.
8
4. ZAGROŻENIA I OCHRONA WÓD PODZIEMNYCH
Obniżona jakość wód podziemnych z użytkowych poziomów wodonośnych na większym
obszarze województwa dolnośląskiego spowodowała konieczność objęcia ich szczególną ochroną.
Dotyczy to przede wszystkim głównych zbiorników wód podziemnych GZWP, obszarów
zasobowych i stref ochronnych ujęć, struktur wodonośnych (dolin rzecznych i kopalnych) oraz
obszarów występowania stref szczelinowych i struktur krasowych.
Ze względu na zróżnicowaną budowę geologiczną, występującą na terenie województwa
dolnośląskiego, a tym samym zmienne warunki hydrogeologiczne, skutki zanieczyszczeń wód
podziemnych są zależne nie tylko od wielkości i charakteru uciążliwych obiektów
zanieczyszczających, ale też od wykształcenia skał stanowiących izolację poziomów
wodonośnych, kierunków migracji oraz stopnia odporności wodonośca na zanieczyszczenie.
Zagrożenia wód podziemnych wynikają z ich kontaktu z powierzchnią ziemi, wodami glebowymi,
wodami powierzchniowymi, atmosferą oraz opadami atmosferycznymi.
W miejscach, gdzie brak jest izolacji poziomu wodonośnego lub izolacja jest niepełna, następuje
szybka wymiana wody, a tym samym przemieszczanie się zanieczyszczeń. Ma to szczególnie
znaczenie w dolinach rzek, gdzie występuje czwartorzędowy odkryty poziom wodonośny
a jednocześnie skupione są miasta i osady.
Mniej narażone na zanieczyszczenia są poziomy zalegające głębiej lub tam, gdzie w stropowej
części występuje warstwa izolacyjna.
Efektem takiej budowy geologicznej jest trudniejsza wymiana wody i długotrwała odnawialność
zasobów. Woda w czasie migracji ulega procesom samooczyszczania.
5. OPIS MONITORINGU WÓD PODZIEMNYCH
Przedmiotem monitoringu są jednolite części wód podziemnych (JCWPd), w tym części uznane
za zagrożone nieosiągnięciem dobrego stanu, ze szczególnym uwzględnieniem obszarów
narażonych na zanieczyszczenia pochodzenia rolniczego, znajdujących się na terenie niektórych
jednolitych części wód podziemnych.
Badania stanu chemicznego jednolitych części wód podziemnych w województwie dolnośląskim
w 2016 roku prowadzono w ramach:
monitoringu diagnostycznego, którym objęte były wszystkie jednolite części wód
podziemnych,
monitoring płytkich wód podziemnych zlokalizowanych na obszarach szczególnie narażonych
na zanieczyszczenia związkami azotu ze źródeł rolniczych,
W większości punktów pomiarowych ujmowane były płytkie poziomy wodonośne, występujące
przeważnie w obrębie czwartorzędowego piętra wodonośnego rozprzestrzenionego
najpowszechniej na terenie kraju, a w kilkunastu punktach pomiarowych ujmowane były głębsze
poziomy wodonośne.
Badania na obszarach narażonych na zanieczyszczenia pochodzenia rolniczego, zlokalizowanych
na terenie niektórych jednolitych części wód podziemnych, zostały przeprowadzone cztery razy w
roku. Badania były realizowane przez WIOŚ we Wrocławiu z uwzględnieniem wymagań ujętych
w rozporządzeniach w Dyrektora RZGW Wrocław w sprawie programów działań mających na
celu ograniczenie odpływu azotu ze źródeł rolniczych.
5.1. Charakterystyka systemu monitoringu diagnostycznego
WIOŚ we Wrocławiu w roku 2016 wykonywał w ramach monitoringu regionalnego, badania wód
podziemnych w zakresie elementów fizykochemicznych. Ich wyniki wzbogacały ocenę badań w
sieci krajowej na poszczególnych JCWPd w zakresie zagrożenia stanu chemicznego. W 2015 roku
przeprowadzono weryfikację sieci pomiarowej WIOŚ, uwzględniając punkty badawcze PIG-PIB,
tak aby sieć regionalna była uzupełnieniem sieci krajowej.
9
W 2016 roku monitoring wód podziemnych województwa dolnośląskiego prowadzony był przez
WIOŚ we Wrocławiu, na podstawie „Programu Państwowego Monitoringu Środowiska
województwa dolnośląskiego na latach 2016-2020”.
Monitoring diagnostyczny realizowany był w 86 punktach pomiarowo-kontrolnych, gdzie badania
prowadzone były już w latach ubiegłych. Są to studnie, ujmujące płytko występujące poziomy
wodonośne, słabo izolowane od powierzchni terenu. Wytypowane do badań punkty pomiarowe
rozmieszczone są na obszarze jednolitych części wód podziemnych JCWPd nr:
69,77,78,79,80,96,106,107,108,109,124,125,126,137 a także głównych zbiorników wód
podziemnych oraz użytkowych poziomów wodonośnych.
Zakres analityczny badań wód podziemnych obejmował następujące oznaczenia: temperaturę, tlen
rozpuszczony, przewodność elektrolityczną, odczyn, zasadowość ogólną, ogólny węgiel
organiczny, azot amonowy, arsen, azot azotanowy, azot azotynowy, bor, chlorki, chrom ogólny,
cyjanki wolne, cynk, fluorki, fosforany, glin, kadm, magnez, mangan, miedź, nikiel, ołów, potas,
rtęć, selen, siarczany, sód, srebro, wapń, wodorowęglany, żelazo.
Wyszczególnienie punktów pomiarowych WIOŚ we Wrocławiu: Bierutów, Boguszyce,
Brodziszów, Brzeg Głogowski, Bychowo, Chocianów, Czerwona Woda, Czeszów, Darnków,
Domanów, Domaszków, Działdowa Kłoda, Dziesław, Gaj Oławski, Gądkowice, Gniechowice,
Gorzanów, Gorzeszów, Góra, Grabownica, Grędzina, Jaksin, Janiszów, Jaszkowa Górna, Jelenia
Góra Grabarów, Jemielno, Jeżów Sudecki, Jodłownik, Jordanów Śląski, Kamieniec Ząbk., Kąty
Wrocławskie, Kiełczyn, Kłobuczyn, Kłodzko, Lądek Zdrój, Leśna Dolina, Ludów Polski,
Miechów, Mieroszów ul. Kwiatowa, Mieroszów ul. Sportowa, Międzylesie, Młoty, Moskorzyn,
Nadolice Wlk, Niemcza, Nowy Folwark/wodociąg Brzeziny, Orle Jakuszyce, Oska Piła,
Pełcznica, Piekary, Polanica-Nowy Wielisław, Przemków, Radków, Ruszów, Ryczeń, Rynarcice,
Serby, Smardzów, Sobin, Sosnówka Górna, Sosnówka/Brzezinka, Stara Kamienica, Starczówek,
Stolec, Stronia, Syców, Szalejów Górny, Szklarki, Śliwice, Św. Katarzyna, Świdnica, Świerzyna,
Świniary, Uciechów, Ujeździec Wielki, Unisław Śląski, Wabienice, Węgliniec, Węgry, Wiązów,
Wierzbna, Wilkocin, Wójcice, Wysoka, Zofiówka, Żabice/Rzeczyca.
5.2. Charakterystyka systemu monitoringu diagnostycznego realizowanego przez PIG PIB
w Warszawie
5.2.1. Monitoring diagnostyczny wód podziemnych – badania PIG PIB
W Polsce badania i oceny stanu wód podziemnych w zakresie elementów fizykochemicznych
i ilościowych wykonuje Państwowa służba hydrogeologiczna (PSH), działająca w strukturze
Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy, na zlecenie Głównego
Inspektoratu Ochrony Środowiska w sieci krajowej
Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy w Warszawie w 2016 roku
prowadził badania w 82 punktach kontrolno-pomiarowych w ramach monitoringu
diagnostycznego wód podziemnych, na obszarze JCWPd nr:
77,78,79,80,92,93,94,95,96,105,107,108,109, 122,123,124,125,137 i 138.
Zakres analityczny badań wód podziemnych obejmował następujące oznaczenia: przewodność
elektrolityczna w 20°C wartość terenowa, odczyn pH wartość terenowa, temperatura wartość
terenowa, tlen rozpuszczony wartość terenowa, przewodność elektrolityczna w 20°C, odczyn pH
wartość laboratoryjna, ogólny węgiel organiczny, amonowy jon, antymon, arsen, azotany,
azotyny, bar, beryl, bor, chlorki, chrom, cyjanki wolne, cyna, cynk, fluorki, fosforany, glin, kadm,
kobalt, magnez, mangan, miedź, molibden, nikiel, ołów, potas, rtęć, selen, siarczany, sód, srebro,
tal, tytan, uran, wanad, wapń, wodorowęglany, żelazo, fenole (indeks fenolowy).
Wyszczególnienie punktów pomiarowych PIG w Warszawie: Szklarki, Szymocin, Zameczno,
Brzezina Sułowska, Pracze, Cieszków, Rudna Wielka, Płoski, Czernina Górna, Czarny Las,
Milicz, Goszcz, Biskupice, Jankowa, Potasznia, Lasów, Czerniawa – Zdrój, Łupki, Trzebień,
Rakowice Wielkie, Paszowice, Gołocin, Legnica, Twardocice, Kwiatkowice, Goliszów, Roztoka,
Kostomłoty, Dębice, Rusko, Różana, Lubiąż, Oleśnica, Posadowice, Strzelce, Białopole, Opolno –
10
Zdrój, Osiek Łużycki, Zgorzelec, Bogatynia 1, Bogatynia 2, Zawidów, Janowice, Karpacz,
Kowary, Dobromyśl, Kamienna Góra, Marciszów, Dobromyśl 1, Dobromyśl 2, Dobromyśl 3,
Ptaszków, Piława Górna, Zebrzydów 1, Zebrzydów 2, Zebrzydów 3, Ujów, Bogdaszowice, Borek
Strzeliński, Wrocław, Bogdaszowice, Klecin, Białobrzezie, Czerńczyce, Biernacice, Żeleźnik,
Uniemyśl, Łączna, Kowalowa, Szklary, Wilkanów, Szczytna, Stary Wielisław, Szczytna 1,
Szczytna 2, Duszniki – Zdrój, Tłumaczów, Młoty, Różanka, Jeleniów, Poniatów, Różanka.
5.3. Charakterystyka systemu monitoringu operacyjnego realizowanego przez WIOŚ
we Wrocławiu
5.3.1. Monitoring płytkich wód podziemnych, zlokalizowanych na obszarach szczególnie
narażonych na zanieczyszczenia związkami azotu ze źródeł rolniczych – badania WIOŚ we
Wrocławiu
Obszary te wskazano w rozporządzeniu nr 4/2012 Dyrektora RZGW we Wrocławiu (Dziennik
Urzędowy Województwa Dolnośląskiego, poz. 2543 z dnia 17 lipca 2012 roku) w sprawie
określenia wód powierzchniowych i podziemnych wrażliwych na zanieczyszczenie związkami
azotu ze źródeł rolniczych oraz obszarów szczególnie narażonych (OSN), z których odpływ azotu
ze źródeł rolniczych do tych wód należy ograniczyć.
Rozporządzenie to określa wody powierzchniowe wrażliwe na zanieczyszczenie związkami azotu
ze źródeł rolniczych w zlewniach:
rzeki Orla od źródeł do ujścia do Baryczy,
rzeki Rów Polski od źródeł do ujścia do Baryczy,
rzeki Kuroch od źródeł do ujścia Baryczy,
rzeki Czarna Woda od źródeł do ujścia do Baryczy,
rzeki Świerzna we wskazanych obrębach geodezyjnych z terenu gminy Oleśnica
w powiecie oleśnickim,
rzeki Żurawka od źródeł do ujścia do Ślęzy,
rzeki Cicha Woda od źródeł do ujścia do Odry,
rzeki Wierzbiak od źródeł do ujścia do Kaczawy.
Ze względu na wysokie stężenie związków azotu w wodach powierzchniowych w wymienionych
rzekach, za potencjalnie zagrożone uznano także płytkie wody podziemne.
W 2016 roku przeprowadzono badania wód podziemnych dwa razy w roku w 15 punktach
pomiarowych, na obszarze JCWPd nr 69, 74, 92, 93, 114 w Brzezine Sułkowskiej, Budziszowie
Wlk., Bychowie - studnia S1 i studnia SIIIz, Czerninie, Domaniowie, Jaksinie, Ludowie Polskim -
Górcu, Mazurowicach, Piskorzowie, Świerznie, Świniarach-Borownie, Węgrach, Wiązowie,
Żmigródku.
Zakres analityczny badań wód podziemnych obejmował następujące oznaczenia: temperatura, tlen
rozpuszczony, przewodność elektrolityczna w 20°C, odczyn, azot amonowy, amoniak, azot
azotanowy, azotany, azot azotynowy, azotyny.
6. WARUNKI HYDROGEOLOGICZNE
6.1. Regiony hydrogeologiczne województwa dolnośląskiego
Według regionalizacji przedstawionej w Atlasie hydrogeologicznym Polski obszar województwa
dolnośląskiego leży w obrębie regionów: VI – wielkopolskiego, XVI – sudeckiego i XV –
wrocławskiego. W obrębie regionu sudeckiego wyróżniono następujące subregiony: XVI1 –
żytawsko-węgliniecki, XVI2 – bolesławiecki, XVI3 – sudecki. W regionie wrocławskim znajduje
się (w granicach województwa) subregion XV1 – przedsudecki. W regionie wielkopolskim w
granicach województwa dolnośląskiego znajdują się następujące subregiony: VI7 – trzebnicki VI5
– fragment zielonogórsko-leszczyńskiego oraz część VI6 – pradoliny barycko-głogowskiej.
Na rysunku nr 1 przedstawiono schematyczne rozmieszczenie poszczególnych regionów
wydzielonych w powyższej regionalizacji na obszarze województwa dolnośląskiego.
11
Rys. nr 1. Schemat regionalizacji hydrogeologicznej według Atlasu hydrogeologicznego Polski pod redakcją B. Paczyńskiego
Według podziału Polski na makroregiony obszar województwa dolnośląskiego znajduje się
w granicach dwóch takich jednostek:
makroregionu zachodniego Niżu Polskiego,
makroregionu południowopolskiego.
W obrębie makroregionów wyróżnia się dodatkowo regiony. Na obszarze województwa
dolnośląskiego znajdują się następujące regiony hydrogeologiczne: południowa część regionu
wielkopolskiego oraz region wrocławski – te jednostki zaliczane są do makroregionu
zachodniego, oraz region sudecki – zaliczany do makroregionu południowopolskiego.
6.2. Główne zbiorniki wód podziemnych
Zasoby wód podziemnych województwa dolnośląskiego są zróżnicowane w zależności od
budowy geologicznej. Duży deficyt wód podziemnych występuje w obszarze regionu
wałbrzyskiego i południowej części regionu wrocławskiego. Pozostała część regionu
wrocławskiego i regionu legnickiego dysponuje ilością wód wystarczającą na obecne potrzeby.
Dużą ilość wód podziemnych, przekraczającą obecne zapotrzebowanie, ma obszar regionu
jeleniogórskiego. W poniższej tabeli przedstawiono zestawienie głównych zbiorników wód
podziemnych (GZWP) położonych na terenie województwa. Tabela nr 1. Charakterystyka głównych zbiorników wód podziemnych województwa dolnośląskiego
Nr zbiornika
Nazwa zbiornika Wiek
i geneza Środo-wisko
Pow. [km2]
Średnia głębokość
[m]
Zasoby [tys.m3/d]
Moduł [dm3/s/km2]
302 Pradolina Barycz–Głogów (W)
+ Q por. 435,0 30 59 1,57
303 Pradolina Barycz-Głogów (E)
+ Q por. 1515,0 60 185 1,42
306 Zbiornik Wschowa Q por. 200,0 35 22 1,27
12
309 Zbiornik międzymorenowy Smoszew
Q por. 96,0 80 18 2,17
314 Pradolina Odry (Głogów) + Q por. 347,0 50-80 80 2,67
315 Zbiornik Chocianów Gozdnica
+ Q por. 1.052,0 60 292 3,21
316 Subzbiornik Lubin + Tr por. 258,0 130 50 2,24
317 Niecka zewnątrzsudecka Bolesławiec
+ K2 sz.-por. 1.000,0 100-200 80 0,93
318 Zbiornik Słup-Legnica Q por. 70,0 15 15 2,48
319 Subzbiornik Prochowice-Środa Śląska
Tr por. 326,0 65 25 0,89
320 Pradolina Odry (S Wrocław)
+ Q por. 500,0 12 250 5,79
321 Subzbiornik Kąty Wrocławskie-Oława–Brzeg
+ Tr por. 769,0 100 80 1,20
322 Zbiornik Oleśnica + Q por. 246,0 30-160 60 2,82
338 Subzbiornik Paczków-Niemodlin
Tr por. 735,0 80-150 60 0,94
339 Zbiornik Góry Bialskie–Śnieżnik
Pz sz.-por. 143,0 10-30 37 2,99
340 Dolina Kopalna Nysy Kłodzkiej
Qk por. 18.0 19+30 25 16,80
341 Niecka wewnątrzsudecka Kudowa-Bystrzyca
+ K2 sz.-por. 168,0 80-50 50 3,44
342 Niecka wewnątrzsudecka Krzeszów
+ K2 sz.-por. 55,0 180 10 3,44
343 Dolina Bobru (Marciszów) + Q por. 60,0 30 50 9,65 Oznaczenia:Q - zbiorniki czwartorzędowe + - przewidziane do ochrony K2 - zbiorniki kredowe (kreda górna) por. - w ośrodkach porowych Tr - zbiorniki trzeciorzędowe porowych sz-por. - w ośrodkach szczelinowo-porowych Pz - zbiorniki w utworach starszych
13
7. OCENA JAKOŚCI ZWYKŁYCH WÓD W PUNKTACH POMIAROWYCH
JEDNOLITYCH CZĘŚCI WÓD PODZIEMNYCH
7.1. Charakterystyka wyników monitoringu diagnostycznego jednolitych części wód
podziemnych – badania WIOŚ we Wrocławiu
W ramach monitoringu diagnostycznego wód podziemnych województwa dolnośląskiego badanie
jakości przeprowadzone zostało na obszarach jednolitych części wód podziemnych (JCWPd).
Ocenę stanu chemicznego wód podziemnych przeprowadza się dla wód podziemnych
występujących w jednolitych częściach wód podziemnych, w odniesieniu do punktu pomiarowego
i jednolitej części wód podziemnych.
Ocenę stanu chemicznego wód podziemnych w punkcie pomiarowym przeprowadza się, ustalając
klasę jakości wód podziemnych przez porównanie wartości badanych elementów
fizykochemicznych z wartościami granicznymi elementów fizykochemicznych określonymi w
załączniku do rozporządzenia z dnia 21 grudnia 2015 r. w sprawie kryteriów i sposobu oceny
stanu wód podziemnych (Dz.U.2016, poz.85);
Klasy jakości wód podziemnych I, II, III oznaczają dobry stan chemiczny, a klasy jakości wód
podziemnych IV, V oznaczają słaby stan chemiczny.
Ocena wyników badań monitoringu diagnostycznego w 2016 roku wg podziału na jednolite części
wód podziemnych wykazała, że 91% sumy punktów pomiarowych badanych wód zaliczono do
wód reprezentujących dobry stan chemiczny (klasy I-III). Wody o słabym stanie chemicznym
(klasy IV-V) stanowiły 9% sumy punktów pomiarowych. Do wskaźników decydujących o jakości
wody zaliczono: wapń, żelazo, mangan, odczyn, wodorowęglany, temperaturę wody, azotany,
fosforany, amoniak, potas, nikiel, siarczany i magnez. Tabela nr 2. Ocena jakości wód podziemnych na podstawie wyników monitoringu diagnostycznego w 2016 roku – badania WIOŚ we Wrocławiu
Nr JCWPd Klasa I Klasa II Klasa III Klasa IV Klasa V Suma ppk
69 0 2 0 0 0 2
77 3 4 3 1 0 11
78 1 3 0 1 0 5
79 2 4 2 1 0 9
80 2 2 0 0 0 4
96 3 8 0 0 0 11
106 0 0 1 0 0 1
107 2 2 2 0 0 6
108 6 5 1 1 0 13
109 2 3 2 3 0 10
124 1 2 0 0 0 3
125 3 1 3 1 0 8
126 0 1 1 0 0 2
137 1 0 0 0 0 1
Suma ppk 26 37 15 8 0 86
Tabela nr 3. Ocena jakości wód podziemnych na podstawie wyników monitoringu diagnostycznego w 2016 roku wg podziału na wody reprezentujące dobry i słaby stan chemiczny – badania WIOŚ we Wrocławiu
Nr JCWPd Wody reprezentujące dobry stan
chemiczny % ppk
Wody reprezentujące słaby stan chemiczny
% ppk
69 100 -
77 91 9
78 80 20
79 89 11
80 100 -
96 100 -
106 100 -
14
Nr JCWPd Wody reprezentujące dobry stan
chemiczny % ppk
Wody reprezentujące słaby stan chemiczny
% ppk
107 100 -
108 92 8
109 70 30
124 100 -
125 87,5 12.5
126 100 -
137 100 -
% sumy ppk 91 9
Wykres nr 1. Ocena jakości wód podziemnych punktów pomiarowych JCWP na podstawie wyników monitoringu diagnostycznego w 2016 roku – badania WIOŚ
Tabela nr 4. Monitoring diagnostyczny w 2016 roku – badania WIOŚ we Wrocławiu
L.p
.
Nr punkt
u pomi
ar
Miejscowość Nr
JCWPd Stratyg
rafia Typ wody Azotany Klasa
Wskaźniki w klasie III
Wskaźniki w klasie IV
Wskaźniki w klasie V
1 1 Bierutów 96 Q HCO3-SO4-Ca <0,5 II
K - 12,5 mg/l, Ca - 107 mg/l,
2 3 Boguszyce 96 Q HCO3-SO4-Cl-Ca <0,5 II
Mn - 0.59 mg/l, Ca - 129 mg/l, Fe - 4,7 mg/l,
3 7 Brodziszów 109 Q HCO3-SO4-Cl-Ca-Mg 48,71 III NO3 - 48,71 mg/l,
4 8 Brzeg Głogowski 78 Q HCO3-Ca-Mg <0,53 II Fe - 1,7 mg/l,
5 10 Bychowo 79 Q HCO3-Ca-Na-Mg <0,5 II NH4 - 1,49 mg/l,
6 11 Chocianów 77 Pg+Ng HCO3-Ca-Mg <0,53 II Fe – 1,1 mg/l,
7 12 Czerwona Woda 77 Pg+Ng SO4-Cl-Ca-Mg-Na 1,68 III Fe – 1,12 mg/l, pH - 6
8 14 Czeszów 79 Q HCO3-Ca-Mg 64,7 IV Ca – 108 mg/l,
NO3 – 64,7 mg/l,
9 15
Darnkó w 137 Cr HCO3-Ca 4,03 I
10 18 Domanów 108 Q HCO3-SO4-Ca-Mg <0,5 I
11 16 Domaszków 125 Cr HCO3-Ca-Na 11,07 IV
F – 1,8 mg/l,
12 17 Działdowa Kłoda 96 Q HCO3-SO4-Ca <0,5 I
15
13 19 Dziesław 78 Q HCO3-Ca-Mg <0,53 II Fe – 2 mg/l,
14 21 Gaj Oławski 109 Q HCO3-SO4-Ca-Mg <0,5 II Ca – 130 mg/l,
15 25 Gądkowice 80 Q HCO3-Ca-Na-Mg <0,5 II
NH4 – 1,32 mg/l, PO4 – 0,536 mg/l,
16 20 Gniechowice 108 Pg+Ng HCO3-Ca-Mg <0,5 I
17 27 Gorzanów 125 Cr HCO3-Ca 4,74 III
temp wody–13,6 [°C], Ca – 100 mg/l, HCO3 – 435 mg/l, Fe – 1,1 mg/l, pH - 6
18 28 Gorzeszów 107 Cr HCO3-Ca-Mg 14,7 II
19 31 Góra 79 Q SO4-HCO3-Cl-Ca 1,68 III
Mn – 0,68 mg/l, Ca – 148 mg/l, Fe – 1,2 mg/l,
NH4 – 1,79 mg/l,
20 30 Grabownica 80 Q HCO3-Ca <0,5 II NH4 – 1,41 mg/l,
21 22 Grędzina 96 Q HCO3-SO4-Ca <0,5 II
Mn – 0,44 mg/l, Ca – 125 mg/l,
22 40 Jaksin 108 Q HCO3-SO4-Cl-Ca-Mg <0,5 II Ca – 103 mg/l,
23 33 Janiszów 107 Q HCO3-SO4-Ca-Mg-Na 6,95 I
24 35 Jaszkowa Górna 126 Cr HCO3-SO4-Ca-Mg 16,39 II
25 36
Jelenia Góra Grabarów 107 Q
HCO3-Cl-SO4-Ca-Na-Mg 2,83 II
temp wody–14,7[°C],
26 37 Jemielno 79 Q HCO3-SO4-Ca-Mg <0,5 I
27 38 Jeżów Sudecki 107 Q HCO3-SO4-Ca-Na-Mg 6,82 I
28 39 Jodłownik 109 pCm HCO3-SO4-Ca-Mg <0,53 IV
Mn – 1,3 mg/l,
29 41 Jordanów Śląski 108 Pg+Ng HCO3-Mg-Ca <0,5 I
30 46 Kamieniec Ząbk. 109 Q SO4-HCO3-Ca-Mg 8,86 I
31 42 Kąty Wrocławskie 108 Pg+Ng HCO3-Ca-Mg-Na <0,5 I
32 47 Kiełczyn 108 Q HCO3-SO4-Ca-Mg <0,53 III
Mg – 80 mg/l, Mn – 0,75 mg/l, Ni – 0,0108 mg/l, Ca – 200 mg/l, Fe – 4,4 mg/l,
SO4 – 350 mg/l, HCO3 - 628 mg/l,
33 43 Kłobuczyn 77 Q SO4-HCO3-Cl-Ca <0,53 II Ca – 140 mg/l,
34 48 Kłodzko 125 Q HCO3-Cl-SO4-Ca-Mg 15,23 III Mn – 0,66 mg/l, pH – 6,4
35 49 Lądek Zdrój 126 pCm SO4-HCO3-Ca-Na 4,03 III pH – 6,2
36 51 Leśna Dolina 69 Q HCO3-Ca-Mg <0,53 II
temp wody-14,4[°C], HCO3 – 408 mg/l, Fe – 1,4 mg/l,
37 54 Ludów Polski 108 Q SO4-Cl-Ca-Mg <0,5 I
38 61 Miechów 79 Q HCO3-SO4-Ca-Mg <0,5 I
39 60
Mieroszów ul. Kwiatowa 124 P HCO3-Ca-Mg 23,91 II
40 24
Mieroszów ul. Sportowa 124 P HCO3-Ca-Mg 19,93 II HCO3 – 353 mg/l,
41 62 Międzylesie 125 Cr HCO3-Ca-Na-Mg 0,89 I
42 63 Młoty 125 Cr HCO3-Ca 3,19 I
43 64 Moskorzyn 78 Q HCO3-SO4-Ca 2,13 I
16
44 66 Nadolice Wlk 96 Pg+Ng HCO3-SO4-Ca-Na-Mg <0,5 II Ca – 126 mg/l,
45
67 Niemcza 108 C HCO3-Ca-Mg <0,53 II
temp wody–12,3[°C], HCO3 – 404 mg/l,
46 68 Nowy Folwark 79 Q HCO3-SO4-Cl-Ca <0,5 II Mn – 0,6 mg/l,
47 32 Orle Jakuszyce 106 C SO4-HCO3-Ca-Na-Mg 1,64 III pH - 6
48 73 Oska Piła 80 Q SO4-HCO3-Cl-Ca 5,18 I
49 74 Pełcznica 108 Q HCO3-SO4-Ca-Mg 2,97 I
50 76 Piekary 109 Q SO4-HCO3-Cl-Ca 50,93 IV Ca – 139 mg/l,
NO3 – 50,9 mg/l,
51 81
Polanica-Nowy Wielisław 125 Cr HCO3-Ca 1,15 II
temp wody–14,2[°C],
52 82 Przemków 77 Q HCO3-SO4-Ca 3,23 I
53 85 Radków 125 pCm HCO3-SO4-Ca 4,43 I
54 87 Ruszów 77 Q SO4-HCO3-Ca-Na <0,18 IV PO4 – 0,7 mg/l,
Fe – 10,6 mg/l,
55
83 Ryczeń 79 Q SO4-HCO3-Cl-Ca <0,5 II
Mn – 0,5 mg/l, Ca – 117 mg/l, Fe – 3,7 mg/l,
56 84 Rynarcice 78 Q SO4-HCO3-Ca-Mg <0,53 IV Fe – 4,9 mg/l,
Ni – 0,0443 mg/l,
57 99 Serby 69 Q HCO3-SO4-Ca <0,53 II Fe – 2,2 mg/l,
58 88 Smardzów 96 Q HCO3-Ca <0,5 I
59 100 Sobin 77 Q HCO3-SO4-Ca <0,53 I
60 90 Sosnówka Górna 107 C SO4-HCO3-Ca-Na-Mg 2,26 III pH – 6,4
61 91
Sosnówka/Brzezinka 96 Q HCO3-SO4-Ca 1,63 II
62 102 Stara Kamienica 107 pCm HCO3-SO4-Ca-Na-Mg 3,45 III pH – 6,4
63 93 Starczówek 109 Q HCO3-Ca-Mg <0,53 II
PO4 – 0,65 mg/l, Ca – 110 mg/l, HCO3-448 mg/l, Fe – 4 mg/l,
64 95 Stolec 109 Pg+Ng HCO3-Ca-Mg <0,53 II
temp wody – 12,6[°C], Mn – 0,55 mg/l, HCO3 – 435 mg/l,
65 101 Stronia 96 Q HCO3-SO4-Cl-Ca <0,5 II Ca – 103 mg/l,
66 96 Syców 80 Q HCO3-Ca-Mg <0,5 I
67
97 Szalejów Górny 125 Cr HCO3-Ca 1,73 III Ca – 170 mg/l,
pH – 6,4 HCO3–543 mg/l,
68 103 Szklarki 77 Q HCO3-SO4-Ca <0,53 II Fe – 2 mg/l,
69 105 Śliwice 96 Pg+Ng HCO3-SO4-Ca-Na-Mg <0,5 I
70 104 Św. Katarzyna 109 Pg+Ng SO4-HCO3-Cl-Ca-Na <0,5 III
Ca – 181 mg/l, Fe – 1,5 mg/l,
SO4 – 315 mg/l,
71 108 Świdnica 108 Pg+Ng HCO3-Ca-Mg-Na <0,53 II
temp wody–13,1[°C], Mn – 0,56 mg/l, Fe – 2,5 mg/l,
17
L.p
.
Nr punkt
u pomi
ar
Miejscowość Nr
JCWPd Stratyg
rafia Typ wody Azotany Klasa
Wskaźniki w klasie III
Wskaźniki w klasie IV
Wskaźniki w klasie V
72 107 Świerzna 96 Q HCO3-SO4-Cl-Ca <0,5 II Ca – 111 mg/l,
73 106 Świniary 79 Q HCO3-SO4-Ca 38,09 III
NO3 – 38,1 mg/l, Mn – 0,52 mg/l,
74 112 Uciechów 108 Q HCO3-SO4-Ca-Mg <0,53 IV
Ca – 130 mg/l, HCO3 – 382 mg/l, Fe – 1,5 mg/l,
Mn – 1,3 mg/l,
75 111 Ujeździec Wielki 79 Pg+Ng
HCO3-SO4-Cl-Na-Ca-Mg <0,5 II
temp wody – 12,6[°C],
76 110 Unisław Śląski 124 P HCO3-SO4-Cl-Ca-Mg 6,64 I
77 119 Wabienice 96 Q SO4-HCO3-Cl-Ca 13,91 II Ca – 16 mg/l,1
78 113 Węgliniec 77 Q SO4-HCO3-Ca-K-Na 13,15 III K – 20 mg/l,
79 114 Węgry 108 Pg+Ng HCO3-Ca-Na-Mg <0,5 II
temp wody–13,4[°C],
80 120 Wiązów 109 Q HCO3-Ca-Mg <0,5 I
81 121 Wierzbna 108 Pg+Ng HCO3-SO4-Ca-Mg 3,45 II
temp wody - 15[°C], Fe – 1,2 mg/l,
82 116 Wilkocin 77 Q HCO3-SO4-Ca 25,24 III NO3 – 25,2 mg/l,
83
124 Wójcice 109 Q HCO3-SO4-NO3-Ca 83,7 IV PO4 – 0,518 mg/l,
NO3 – 83,7 mg/l, K – 17,8 mg/l,
84 127 Wysoka 77 Q HCO3-SO4-Ca <0,53 I
85 130 Zofiówka 77 Q HCO3-SO4-Ca 4,87 II
Mn – 0,43 mg/l, Fe – 1,5 mg/l,
86 128 Żabice/Rzeczyca 78 Q HCO3-SO4-Ca <0,53 II Fe – 1,7 mg/l,
7.2. Charakterystyka wyników monitoringu diagnostycznego jednolitych części wód
podziemnych – badania PIG PIB w Warszawie
W ramach monitoringu diagnostycznego stanu chemicznego wód podziemnych województwa
dolnośląskiego badanie jakości przeprowadzone zostało na obszarach jednolitych części wód
podziemnych (JCWPd).
Ocena wyników badań monitoringu diagnostycznego w 2016 roku wg podziału na jednolite części
wód podziemnych wykazała, że 71% wód badanych w punktach pomiarowych zaliczono do
dobrego stanu chemicznego (klasy I-III) a 29% wód badanych w punktach pomiarowych
zaklasyfikowano do słabego stanu chemicznego (klasy IV-V).
Do wskaźników decydujących o jakości wody zaliczono: żelazo, mangan, nikiel, tlen
rozpuszczony, arsen, odczyn, temperatura wody, wapń, siarczany, azotany, uran, potas, węgiel
organiczny, sód, kadm i fluorki.
18
Tabela nr 5. Ocena jakości wód podziemnych na podstawie wyników monitoringu diagnostycznego w 2016 roku – badania PIG PIB w Warszawie
Nr JCWPd Klasa I Klasa II Klasa III Klasa IV Klasa V Suma ppk
77 - 1 - - - 1
78 - 1 - 1 - 2
79 - 2 4 1 - 7
80 - 3 - 2 - 5
92 - - 1 - - 1
93 - 2 2 - - 4
94 - 1 1 4 1 7
95 - - 2 2 1 5
96 - 3 - - - 3
105 - - 3 4 - 7
107 3 7 - - - 10
108 - 1 5 2 3 11
109 - 2 1 - - 3
122 1 - - - - 1
123 1 - - - - 1
124 - 1 - - - 1
125 3 5 1 - 1 10
137 - - - 1 - 1
138 1 - - - 1 2
Suma ppk 9 29 20 17 7 82
Tabela nr 6. Ocena jakości wód podziemnych na podstawie wyników monitoringu diagnostycznego w 2016 roku – badania PIG PIB w Warszawie
Nr JCWPd Wody reprezentujące dobry stan
chemiczny - % ppk Wody reprezentujące słaby stan
chemiczny - % ppk
77 100 0
78 50 50
79 86 14
80 60 40
92 100 0
93 100 0
94 29 71
95 40 60
96 100 0
105 43 57
107 100 0
108 55 45
109 100 0
122 100 0
123 100 0
124 100 0
125 90 10
137 - 100
138 50 50
% sumy ppk 71 29
19
Wykres nr 2. Ocena jakości wód podziemnych na podstawie wyników monitoringu diagnostycznego w 2016 roku – badania PIG PIB
Tabela nr 7. Monitoring diagnostyczny – badania PIG PIB w Warszawie w 2016 r.
Nr MONBA
DA
Wskaźniki fizyczno-chemiczne w zakresie stężeń III klasy jakości
Wskaźniki fizyczno-chemiczne w zakresie stężeń IV klasy jakości
Wskaźniki fizyczno-chemiczne w zakresie stężeń V klasy jakości
Końcowa klasa jakości
Powiat Miejscowość JCWPd Straty grafia
1854 polkowicki Szklarki 77 Q O2 - 0,17 mg/l, II
1810 polkowicki Szymocin 78 Q O2 – 0,00 mg/l, II
1853 głogowski Zamęczno 78 Q O2 – 0,21 mg/l, Ca -192,3 mg/l,
SO4 – 310 mg/l, Ni – 0,0439 mg/l,
IV
2626 milicki Brzezina Sułowska 79 Q Fe - 2,75 mg/l, Temp – 12,6[°C], Ca – 117,3 mg/l,
III
2627 milicki Pracze 79 Q
U – 0,00903 mg/l, Fe – 1,23 mg/l, Temp – 12,7[°C], Mn – 0,794 mg/l, Ni – 0,0118 mg/l,
III
2628 milicki Cieszków 79 Q II
2635 górowski Rudna Wielka 79 Q Fe – 1,04 mg/l, Ca – 127,1 mg/l,
III
2636 górowski Płoski 79 Q Fe – 3,35 mg/l, Mn – 0,116 mg/l, Ca – 127,1 mg/l,
III
2637 górowski Czernina Górna 79 Q
Fe – 2,04 mg/l, Temp – 12,1[°C], Ca – 105,8 mg/l, Ni – 0,0116 mg/l,
U – 0,03119 mg/l,
IV
2652 trzebnicki Czarny Las 79 Q Fe – 2,84 mg/l, II
1143 milicki Milicz 80 Q Fe – 2,08 mg/l, O2 – 0,44 mg/l,
II
1735 oleśnicki Goszcz 80 Q Mn – 0,586 mg/l, Ni – 0,0134 mg/l,
pH – 5,75, IV
1740 oleśnicki Biskupice 80 Pg+Ng O2 – 0,06 mg/l, II
2629 milicki Jankowa 80 Q Fe – 2,27 mg/l, O2 – 0,46 mg/l,
II
2707 milicki Potasznia 80 Q Mn – 0,428 mg/l, As – 0,02 mg/l, O2 – 0,05 mg/l,
NH4 – 6,41 mg/l, Fe – 16,9 mg/l,
IV
2698 zgorzelecki Lasów 92 Q O2 – 0,08 mg/l, Fe – 6,61 mg/l, pH – 6,31,
III
310 lubański Czerniawa - Zdrój 93 Pt pH – 6,08, III
561 lwówecki Łupki 93 T1+K2 Temp – 12,3[°C], II
1736 bolesławiecki Trzebień 93 Q pH – 6,43, III
1793 lwówecki Rakowice Wielkie 93 Q II
20
343 jaworski Paszowice 94 NgM U – 0,01586 mg/l, Fe – 1,04 mg/l,
Ni – 0,0361 mg/l, IV
347 legnicki Gołocin 94 Pg+Ng Fe – 3,38 mg/l, Mn – 0,459 mg/l,
II
642 Legnica Legnica 94 Q
Fe – 1,2 mg/l, O2 – 0,30 mg/l, Ca – 173,3 mg/l, Ni – 0,0152 mg/l,
SO4 – 367 mg/l, IV
1794 złotoryjski Twardocice 94 Q NO3 – 56,6, K – 28,7 mg/l, V
1857 legnicki Kwiatkowice 94 Q Temp – 12,4[°C], pH – 6,05, Ni – 0,0386 mg/l,
IV
1860 legnicki Goliszów 94 Q O2 – 0,27 mg/l, Fe – 25,96 mg/l, Mn – 1,707 mg/l,
IV
1862 świdnicki Roztoka 94 Q NO3 – 46,3 mg/l, III
342 średzki Kostomłoty 95 Q Temp – 12,6[°C], NO3 – 25,4 mg/l,
Ni – 0,0386 mg/l, IV
1473 średzki Dębice 95 Pg+Ng Temp – 12,1[°C], O2 – 0,24 mg/l,
Fe – 8,91 mg/l, III
1474 świdnicki Rusko 95 Pg+Ng Temp – 12,5[°C], O2 - 0,44 mg/l,
Mn – 1,572 mg/l, IV
1510 średzki Różana 95 Q Fe – 4,09 mg/l, As – 0,011 mg/l, O2 – 0,49 mg/l,
III
1792 wołowski Lubiąż 95 Q Ca – 151,7 mg/l, NO3 – 175 mg/l, V
645 oleśnicki Oleśnica 96 Q Temp – 12,6[°C], II
1548 oleśnicki Posadowice 96 Q Temp – 12,4[°C], Mn – 0,636 mg/l,
II
1808 oleśnicki Strzelce 96 Q O2 – 0,02 mg/l, II
1496 zgorzelecki Białopole 105 Ng Fe – 8,31 mg/l, pH – 6,49,
III
1497 zgorzelecki Opolno - Zdrój 105 Ng NH4 – 1,13 mg/l, Temp – 12,2[°C], Mn – 0,565 mg/l,
pH -6,22, Fe – 13,75 mg/l, TOC – 51 mg/l,
IV
1805 zgorzelecki Osiek Łużycki 105 Pg+Ng O2 – 0,08 mg/l, Fe – 6,22 mg/l, pH – 6,47,
III
1963 zgorzelecki Zgorzelec 105 Q pH – 6,09, Fe – 24,73 mg/l, Mn – 1,272 mg/l,
IV
2709 zgorzelecki Bogatynia 105 Pg+Ng NH4 – 1,42 mg/l, Temp - 13[°C],
pH – 6,85, Fe – 16,85 mg/l, Mn – 1,082 mg/l,
IV
2710 zgorzelecki Bogatynia 105 Pg+Ng Mn – 0,877 mg/l, pH – 6,15, Fe – 23,21 mg/l, TOC – 35 mg/l,
IV
2711 zgorzelecki Zawidów 105 Q Mn – 0,451 mg/l, O2 – 0,06 mg/l,
Fe – 23,21 mg/l, III
307 jeleniogórski Janowice 107 C3 II
313 jeleniogórski Karpacz 107 C3 I
314 jeleniogórski Kowary 107 C3 I
319 kamiennogórs
ki Dobromyśl 107 K2 II
1141 kamiennogórs
ki Kamienna Góra 107 Q I
1165 kamiennogórs
ki Marciszów 107 Q II
1551 kamiennogórs
ki Dobromyśl 107
P1+P2+T1
II
1552 kamiennogórs
ki Dobromyśl 107 K2 II
1553 kamiennogórs
ki Dobromyśl 107 K2 II
2152 kamiennogórs
ki Ptaszków 107 Q
Mn – 0,609 mg/l, O2 – 0,09 mg/l,
II
269 dzierżoniowski Piława Górna 108 Pt NO3 – 56,10 mg/l, pH – 6,38,
IV
367 świdnicki Zebrzydów 108 NgM
Temp – 12,4 [°C], O2 – 0,29 mg/l, Cl - 249 mg/l, F – 1,24 mg/l,
SO4 – 530 mg/l, Na – 310,9 mg/l,
V
368 świdnicki Zebrzydów 108 NgM Fe – 5,31 mg/l, III
21
369 Świdnicki Zebrzydów 108 Q Temp – 12,9[°C], Ca – 106,8 mg/l, Ni – 0,0146 mg/l,
NO3 – 68,9 mg/l, Cd–0,01124mg/l, V
564 wrocławski Ujów 108 Q NH4 – 1,3 mg/l, pH – 6,33, NO3 – 105 mg/l, V
565 średzki Bogdaszowice 108 Q Fe – 1,92 mg/l, O2 – 0,21 mg/l,
II
638 strzeliński Borek Strzeliński 108 Q Fe – 2,6 mg/l, O2 – 00,3 mg/l, Ca – 117,8 mg/l,
III
1376 Wrocław Wrocław 108 Q Fe – 3,68 mg/l, O2 – 0,01 mg/l, Ca – 112,4 mg/l,
III
1406 wrocławski Bogdaszowice 108 Q Fe – 3,63 mg/l, Zn – 0,743 mg/l, O2 – 0,00 mg/l,
III
1472 świdnicki Klecin 108 Ng Temp – 12,6[°C], Mn – 0,703 mg/l, O2 – 0,14 mg/l,
Fe – 9,1 mg/l, III
1801 strzeliński Białobrzezie 108 Q Temp – 13,5[°C], O2 – 0,27 mg/l, Ca – 152,1 mg/l,
As – 0,021 mg/l, Fe – 10,29 mg/l, Mn – 1,501 mg/l,
IV
266 ząbkowicki Czerńczyce 109 Q HCO3 - 355 mg/l, Mn – 0,817 mg/l,
II
552 ząbkowicki Biernacice 109 Pg+Ng O2 – 0,01 mg/l, Fe -7, 4 mg/l, III
557 strzeliński Żeleźnik 109 Q Fe -4,65 mg/l, II
1790 kamiennogórs
ki Uniemyśl 122 T I
1314 wałbrzyski Łączna 123 P I
1969 wałbrzyski Kowalowa 124 P1+2 II
252 kłodzki Szklary 125 Pt I
253 kłodzki Wilkanów 125 K2 II
254 kłodzki Szczytna 125 K2 II
1381 kłodzki Stary Wielisław 125 K2 Ca – 123,8 mg/l, III
1571 kłodzki Szczytna 125 K O2 – 0,2 mg/l,
Fe - 5,25 mg/l, Temp – 16,6[°C], pH – 6,6, As – 0,186 mg/l, Ca – 217,4 mg/l,
K – 27,7 mg/l, HCO3 – 895 mg/l,
V
1572 kłodzki Szczytna 125 K HCO3 - 351 mg/l, O2 – 0,13 mg/l,
II
1803 kłodzki Duszniki - Zdrój 125 K HCO3 - 393 mg/l, II
1807 kłodzki Tłumaczów 125 P1 II
1973 kłodzki Młoty 125 K2 I
1974 kłodzki Różanka 125 Pt I
1972 kłodzki Jeleniów 137 Pt Fe – 4,78 mg/l, HCO3 - 418 mg/l, O2 – 0,29 mg/l,
As – 0,094 mg/l, IV
1774 kłodzki Poniatów 138 Pt I
1775 kłodzki Różanka 138 Pt As – 0,3 mg/l, F – 4,87 mg/l,
V
7.2.1. Charakterystyka wyników monitoringu operacyjnego płytkich wód podziemnych
zlokalizowanych na obszarach szczególnie narażonych na zanieczyszczenia związkami azotu ze
źródeł rolniczych
Za wody zanieczyszczone uznaje się wody podziemne, w których zawartość azotanów wynosi
powyżej 50 mg NO3/l, a za wody zagrożone zanieczyszczeniem uznaje się wody podziemne, w
których zawartość azotanów wynosi od 40 do 50 mg NO3/l i wykazuje tendencję wzrostową.
Oceny jakości wód podziemnych na obszarach szczególnie narażonych na zanieczyszczenia
związkami azotu ze źródeł rolniczych wykazała, że w punktach pomiarowych stężenia azotanów
kształtowały się w granicach od <0,5 mg/l do 21,70 mg/l, co oznacza, że nie są to wody zagrożone
zanieczyszczeniem.
Według Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 23 lipca 2008 r. w sprawie kryteriów i sposobu
oceny stanu wód podziemnych (Dz.U. z 2008 r. Nr 143, poz. 896), wody podziemne narażone na
zanieczyszczenia związkami azotu ze źródeł rolniczych zaklasyfikowane zostały w 2016 r. do wód
22
charakteryzujących się dobrym stanem chemicznym (klasa I, II, III). Wskaźnikiem obniżającym
jakość w punktach pomiarowych był jon amonowy.
Tabela nr 8. Klasyfikacja jakości wód podziemnych w punktach pomiarowych zlokalizowanych na obszarach szczególnie narażonych na zanieczyszczenia związkami azotu ze źródeł rolniczych w 2016 roku - I pobór L.p.
Nr punktu pomiar miejscowość
Nr JCWPd stratygrafia azotany Klasa Wskaźniki w klasie III Wskaźniki w klasie IV Wskaźniki w klasie V
1 4A Brzezina Sułkowska 79 Q <0,5 II NH4 – 1,08 mg/l,
2 15A Budziszów Wlk. 95 Q 1,12 I
3 3A Bychowo SI 79 Q <0,5 II NH4 – 1,4 mg/l,
4 2A Bychowo SIII 79 Q <0,5 III NH4 – 1,68 mg/l,
5 6A Czernina 79 Q <0,5 I
6 9A Domanów 108 Q <0,5 I
7 13A Jaksin 108 Q <0,5 I
8 12A Ludów Polski-Górzec 108 Pg+Ng <0,5 I
9 14A Mazurowice 95 Pg+Ng <0,5 I
10 10A Piskorzów 108 Q <0,5 I
11 7A Świerzna 96 Q <0,5 I
12 5A Świniary Borowno 79 Q 20,81 III NO2 – 0,342 mg/l,
13 8A Węgry 108 Pg+Ng <0,5 I
14 11A Wiązów 109 Q <0,5 I
15 1A Żmigródek 79 Q <0,5 I
Tabela nr 9. Klasyfikacja jakości wód podziemnych w punktach pomiarowych zlokalizowanych na obszarach szczególnie narażonych na zanieczyszczenia związkami azotu ze źródeł rolniczych w 2016 roku - II pobór
L.p.
Nr punktu pomiar
miejscowość Nr
JCWPd stratygrafia azotany Klasa
Wskaźniki w klasie III
Wskaźniki w klasie IV
Wskaźniki w klasie V
1 4A Brzezina Sułkowska 79 Q <0,5 I
2 15A Budziszów Wlk. 95 Q 1,07 I
3 3A Bychowo SI 79 Q <0,5 II NH4 - 1,43 mg/l,
4 2A Bychowo SIII 79 Q <0,5 III NH4 - 1,65 mg/l,
5 6A Czernina 3 79 Q <0,5 I
6 9A Domanów 108 Q <0,5 I
7 13A Jaksin 108 Q <0,5 I
8 12A Ludów Polski-Górzec 108 Pg+Ng <0,5 I
9 14A Mazurowice 95 Pg+Ng <0,5 I
10 10A Piskorzów 108 Q <0,5 I
11 7A Świerzna 96 Q <0,5 I
12 5A Świniary Borowno 79 Q 21,7 III NO2 – 0,332 mg/l,
13 8A Węgry 108 Pg+Ng <0,5 I
14 11A Wiązów 109 Q <0,5 I
15 1A Żmigródek 79 Q <0,5 I
23
8. OCENA ZWYKŁYCH WÓD PODZIEMNYCH WG PIĘTER WODONOŚNYCH
W profilu hydrogeologicznym województwa dolnośląskiego występują piętra wodonośne
w utworach czwartorzędu, trzeciorzędu, kredy, triasu, permu, karbonu oraz w paleozoicznych
skałach krystalicznych. Ze względu na bardzo urozmaiconą budowę geologiczną oraz
zróżnicowanie litologiczne poszczególnych kompleksów stratygraficznych wody podziemne
znajdujące się w różnych ośrodkach charakteryzują się zmienną jakością oraz są w różnych
stopniach wykorzystywane.
Do określenia jakości wód brano pod uwagę punkty monitoringu diagnostycznego WIOŚ we
Wrocławiu z uwagi na szerokie spektrum badań laboratoryjnych.
8.1. Piętro wodonośne czwartorzędu (Q)
Piętro wodonośne czwartorzędu stanowi główny i najbardziej rozpowszechniony zbiornik wód
podziemnych województwa dolnośląskiego.
W regionie sudeckim można wyróżnić trzy rodzaje występowania wodonośnego czwartorzędu:
doliny kopalne związane z systemem staroplejstoceńskiej sieci rzecznej. Do najzasobniejszych
odcinków tych dolin należą: kopalna dolina Nysy Kłodzkiej w zachodniej części Kłodzka,
kopalna struktura w dolinie Bobru między Kamienną Górą a Marciszowem i Świdnikiem,
kopalna dolina Bobru biegnąca przez północną część Jeleniej Góry, kopalna dolina Kwisy i
Olzy w rejonie Gryfowa Śląskiego i Ubocza.
doliny rzeczne związane z systemem młodoplejstoceńskiej sieci rzecznej po okres
współczesny. Szczególne znaczenie mają tutaj doliny większych rzek sudeckich: Nysy
Kłodzkiej, Kaczawy, Bobru, Kwisy i Nysy Kłodzkiej.
obszary wysoczyznowe – utworami wodonośnymi są tu osady wodnolodowcowe
o charakterze pokrywowym lub międzymorenowym. Taki typ dominuje w zachodniej
części obszaru sudeckiego.
W regionie wrocławskim można wyróżnić następujące rodzaje występowania wodonośnego
czwartorzędu:
poziomy wodonośne w dolinach kopalnych. Do najważniejszych i najlepiej rozpoznanych
należą: pradolina Odry w okolicach Oleśnicy, Piekar i Jelcza-Laskowic; kopalna pradolina
Nysy Kłodzkiej w okolicach Wąwolnicy, Borku Strzelińskiego i Wrocławia, pradolina
Piławy koło Dzierżoniowa, Uciechowa, Kiełczyna, Białobrzezia, i Borowa, pradolina
Bystrzycy na odcinku Mietków – Kąty Wrocławskie – Wrocław.
poziomy wodonośne związane z dolinami rzecznymi. Największy obszar zajmują warstwy
wodonośne związane z dolinami Odry, Nysy Kłodzkiej, Widawy i Oławy, a także
fragmentarycznie Bystrzycy.
poziomy wodonośne w obrębie utworów wodnolodowcowych o charakterze pokrywowym
i międzymorenowym. Przeważają one w obrębie północno-wschodniej części regionu oraz
w obrębie pogrzebanych krawędzi neotektonicznych.
W południowej części regionu wielkopolskiego warunki hydrogeologiczne w obrębie piętra
czwartorzędowego charakteryzują się dużą zmiennością. W obrębie pradoliny barycko-
głogowskiej zaznacza się odrębność w wykształceniu strukturalnym i hydrodynamicznym
omawianego piętra wodonośnego wynikająca z genezy i rozwoju tej jednostki oraz stosunków
paleogeograficznych. Są to Kotlina Żmigrodzka i leżąca na terenie województwa wielkopolskiego
Kotlina Odolanowska.
Zbiorniki czwartorzędowe: Pradolina Barycz–Głogów W (GZWP 302), Pradolina Barycz–
Głogów E (GZWP 303), Zbiornik Wschowa (GZWP 306), Zbiornik międzymorenowy Smoszew
(GZWP 309), Pradolina Odry (Głogów) (GZWP 314), Zbiornik Chocianów Gozdnica (GZWP
315), Zbiornik Słup - Legnica (GZWP 318), Pradolina Odry (S Wrocław) (GZWP 320), Zbiornik
Oleśnica (GZWP 322), Dolina Kopalna Nysy Kłodzkiej (GZWP 340), Dolina Bobru (Marciszów)
(GZWP 343).
Wody tego piętra charakteryzują się występowaniem różnych typów wód, do których zaliczono
m.in.: HCO3-Ca, HCO3-Ca-Mg, HCO3-SO4-Ca, HCO3-SO4-Cl-Ca, HCO3-Ca-Na-Mg, HCO3-
24
SO4-Ca-Mg-Na, HCO3-SO4-Ca-Mg, HCO3-Cl-SO4-Ca-Mg, HCO3-Cl-SO4-Ca-Na-Mg, HCO3-
SO4-NO3-Ca, HCO3-SO4-Cl-Ca-Mg, SO4-Cl-Ca-Mg, SO4-HCO3-Ca-Mg, SO4-HCO3-Cl-Ca,
SO4-HCO3-Ca-K-Na
Piętro wodonośne czwartorzędu monitorowane w 2016 r. badane było w 55 punktach kontrolno-
pomiarowych.
W badanych punktach tego poziomu stwierdzono:
bardzo dobrą jakość wód (klasa I) – 31,5%,
dobrą jakość wód (klasa II) – 44,5%,
zadowalającą jakość wód (klasa III) – 13%,
niezadowalającą jakość wód (klasa IV) – 11%,
złą jakość wód (klasa V) – 0%.
Wskaźniki decydujące o jakości wody to: żelazo, mangan, temperatura, potas, wapń, magnez,
siarczany, nikiel, azotany, amoniak, fosforany, wodorowęglany i odczyn.
8.2. Piętro wodonośne paleogenu i neogenu (Pg/Ng)
W regionie sudeckim piętro wodonośne paleogenu i neogenu tworzą głównie osady miocenu oraz
w mniejszym stopniu pliocenu. Rozprzestrzenienie tego piętra jest ograniczone do zachodniej
i północno-zachodniej części obszaru sudeckiego. W obrębie omawianego piętra, charakteryzującego
się porowym rodzajem krążenia wód, można wyróżnić zwykle od jednego do czterech poziomów
wodonośnych. Dominującym typem skał są piaski średnio- i drobnoziarniste z domieszką frakcji
ilastej i pylastej. Zwierciadło wody znajduje się pod ciśnieniem. W regionie wrocławskim piętro
wodonośne trzeciorzędu stanowią osady piaszczyste, rzadziej żwirowe. Wśród wodonośnych utworów
tego piętra dominują tutaj piaski drobno i średnioziarniste ze zmienną, ale zwykle znaczną domieszką
frakcji drobniejszych: pylastej i ilastej. Zwierciadło ma charakter generalnie naporowy.
W południowej części regionu wielkopolskiego (rejon pradoliny barycko-głogowskiej oraz obszar
wysoczyznowy) poziomy wodonośne występują w utworach mioceńskich i lokalnie
oligoceńskich. Zdecydowanie lepiej poznane są warunki hydrogeologiczne panujące na skłonach
pradoliny. Na jej obszarze występuje przeważnie jeden podwęglowy, mioceński poziom
wodonośny – dwu- lub trzy warstwowy. Litologicznie są to piaski drobnoziarniste z domieszką
frakcji pylastej, rzadziej średnioziarniste.
Zbiorniki trzeciorzędowe: Subzbiornik Lubin (GZWP 316), Subzbiornik Prochowice–Środa
Śląska (GZWP 319), Subzbiornik Kąty Wrocławskie–Oława–Brzeg (GZWP 321), Subzbiornik
Paczków–Niemodlin (GZWP 338).
Wody tego piętra charakteryzują się występowaniem różnych typów wód, do których zaliczono
m.in.: HCO3-Ca-Mg, HCO3-Mg-Ca, HCO3-Ca-Mg-Na, HCO3-SO4-Ca-Na-Mg, HCO3-SO4-Ca-Mg,
HCO3-SO4-Cl-Na-Ca-Mg, HCO3-Ca-Na-Mg, SO4-Cl-Ca-Mg-Na, SO4-HCO3-Cl-Ca-Na.
Piętro wodonośne paleogenu i neogenu, monitorowane w 2016 r. obejmowało 12 punktów
kontrolno-pomiarowych.
W badanych punktach tego poziomu stwierdzono:
bardzo dobrą jakość wód (klasa I) – 31%,
dobrą jakość wód (klasa II) – 54%,
zadowalającą jakość wód (klasa III) – 15%,
niezadowalającą jakość wód (klasa IV) – 0%,
złą jakość wód (klasa V) – 0%.
Wskaźniki decydujące o jakości wody to: wapń, temp. wody, żelazo, mangan, siarczany, odczyn i
wodorowęglany.
8.3. Piętro wodonośne kredy
W regionie sudeckim wodonośne utwory kredy występują w obrębie depresji północnosudeckiej i
śródsudeckiej. Wody tego poziomu są często głównym i zarazem pierwszym poziomem
wodonośnym.
25
W obrębie niecki północnosudeckiej poziom ten jest na ogół reprezentowany przez piaskowce,
margle i iłowce, w okolicach Wlenia i Lwówka Śląskiego: piaskowce i warstwy piaszczyste oraz
margliste. W rejonie niecki północnosudeckiej można wydzielić od dwóch do czterech poziomów
wodonośnych. Parametry hydrogeologiczne są na omawianym obszarze zdeterminowane
wykształceniem litologicznym, stopniem ich zwietrzenia oraz zaangażowania tektonicznego. Na
podstawie dotychczasowych obserwacji hydrogeologicznych oraz wyników badań geologicznych
można stwierdzić, że na obszarze Niecki Północnosudeckiej istnieją kontakty hydrauliczne
pomiędzy wodami podziemnymi kredy, triasu i permu.
W obrębie depresji śródsudeckiej wydziela się w utworach kredowych dwa rejony: Krzeszowa i
Kudowy–Międzylesia. Kolektorami wody podziemnej są tutaj, podobnie jak w niecce
północnosudeckiej, przede wszystkim piaskowce ciosowe oraz spękane strefy margli i mułowców.
Zbiorniki kredowe: Niecka zewnątrznosudecka Bolesławiec (GZWP 317), Niecka
wewnątrzsudecka Kudowa–Bystrzyca (GZWP 341), Niecka wewnętrznosudecka Krzeszów
(GZWP 342).
Piętro wodonośne kredy monitorowane w 2016 r. obejmowało 9 punktów kontrolno-
pomiarowych.
Wody tego piętra charakteryzują się występowaniem różnych typów wód, do których zaliczono
m.in.: HCO3-Ca, HCO3-Ca-Na, HCO3-Ca-Mg, HCO3-Ca-Na-Mg, HCO3-SO4-Ca-Mg.
W badanych punktach tego poziomu stwierdzono:
bardzo dobrą jakość wód (klasa I) – 30%,
dobrą jakość wód (klasa II) – 30%,
zadawalającą jakość wód (klasa III) – 30%,
niezadawalającą jakość wód (klasa IV) – 10%,
złą jakość wód (klasa V) – 0%.
Wskaźniki decydujące o jakości wody to: temp. wody, żelazo, wapń, wodorowęglany i odczyn.
8.4. Piętro wodonośne w utworach starszych od kredy i w skałach krystalicznych
W regionie sudeckim wodonośne utwory triasu występują w obrębie depresji północnosudeckiej i
śródsudeckiej. Dotychczasowe badania wykazały, że trias nie stanowi pojemnego zbiornika wód
podziemnych. W regionie wrocławskim praktyczne znaczenie ma tylko poziom wodonośny
wapienia muszlowego.
W regionie sudeckim wodonośne utwory permu występują w obrębie depresji północnosudeckiej i
śródsudeckiej. Utwory permskie można traktować jako wodonośce szczelinowe,
półprzepuszczalne. W obrębie niecki śródsudeckiej utwory permskie mają większą pojemność, co
uwidocznia się w postaci większych wydajności eksploatacyjnych otworów (rzędu kilkanaście
metrów sześciennych na godzinę).
Piętro wodonośne karbonu ogranicza się do regionu sudeckiego, a konkretnie do obszaru depresji
śródsudeckiej, i jest słabo rozpoznane. Wyjątek stanowi niecka wałbrzyska, gdzie jest ono
zbadane lepiej. Zwierciadło wód szczelinowych piętra karbońskiego ma charakter swobodny i
kształtuje się na głębokości od kilku do kilkudziesięciu metrów. Należy również zaznaczyć, że na
znacznych obszarach w okolicy Wałbrzycha oraz Nowej Rudy pierwotne warunki
hydrogeologiczne zostały w dużej mierze zaburzone przez odwadnianie rejonu tamtejszych kopalń
węgla kamiennego.
W regionie sudeckim rozpoznanie hydrogeologiczne skał krystalicznych jest bardzo słabe.
Występuje tam poziom wód w spękanych i szczelinowych utworach krystalicznych oraz zasilający
je okresowo przypowierzchniowy poziom rumoszowy. Oba te poziomy różnią się zasadniczo
rodzajem krążenia: w pierwszym przypadku jest to przepływ szczelinowy (sporadycznie
zintensyfikowany procesami krasowymi), a w drugim – przepływ porowy.
Wodonośce szczelinowe krystaliniku sudeckiego zaliczyć należy do skał słabo przepuszczalnych z
zaznaczającymi się lokalnie strefami średnio- i dobrze przepuszczalnymi. Zwierciadło wód
26
podziemnych w wodonoścach krystalicznych regionu sudeckiego ma charakter swobodny, co
wiąże się z mechanizmem zasilania.
W regionie wrocławskim piętro wodonośne w obrębie skał krystalicznych obejmuje masywy
Strzelina, Sobótki, części Gór Sowich i Strzegomia oraz niewielkie obszary z płytko
występującymi skałami krystalicznymi pod cienką pokrywą czwartorzędu.
Rozpoznanie hydrogeologiczne tego piętra jest bardzo małe. Ogólnie mówiąc można w nim
wyróżnić dwa poziomy wodonośne: ciągły powierzchniowy poziom rumoszowy z nakładającym
się udziałem cienkich pokryw czwartorzędowych oraz poziom głębszy w spękanych i
szczelinowatych utworach krystalicznych.
Zbiorniki w utworach starszych od kredowych: Zbiornik Góry Bialskie–Śnieżnik (GZWP 339),
Zbiornik Karkonosze (nr 344 aktualnie nie zaliczany do GZWP).
Piętro wodonośne w utworach starszych od kredy i w skałach krystalicznych monitorowane
w 2016 r. obejmowało 9 punktów kontrolno-pomiarowych.
Wody tych pięter charakteryzują się występowaniem różnych typów wód, do których zaliczono:
HCO3-Ca-Mg, HCO3-SO4-Ca, HCO3-SO4-Ca-Mg, HCO3-SO4-Cl-Ca-Mg, HCO3-SO4-Ca-Na-Mg,
SO4-HCO3-Ca-Na, SO4-HCO3-Ca-Na-Mg, SO4-HCO3-Ca-Na-Mg.
W badanych punktach tego poziomu stwierdzono:
bardzo dobrą jakość wód (klasa I) – 22 %
dobrą jakość wód (klasa II) – 33,5 %
zadowalającą jakość wód (klasa III) – 33,5 %
niezadowalającą jakość wód (klasa IV) – 11 %
złą jakość wód (klasa V) – 0 %
Wskaźniki decydujące o jakości wody to: temperatura, mangan, wodorowęglany i odczyn.
Ocena jakości zwykłych wód podziemnych w układzie pięter wodonośnych w 2016 roku
wykazuje zdecydowaną przewagę wód charakteryzujących się dobrym stanem chemicznym (klasa
I, II, III) we wszystkich poziomach wodonośnych.
Ocena zwykłych wód podziemnych wg pięter wodonośnych wykazała, że wody podziemne
niezadowalającej jakości (klasa IV) stanowiły 11% wód w utworach czwartorzędowych.
W utworach paleogenu i neogenu wody podziemne niezadowalającej jakości nie występowały.
W utworach kredy i starszych od kredy wody podziemne niezadowalającej jakości (klasa IV)
stanowiły 10% i 11% badanych wód. Tabela 10. Ogólna ocena jakości wód podziemnych w układzie pięter wodonośnych w 2016 roku
Stratygrafia warstwy wodonośnej
Klasa jakości wody w JCWPd (% ppk)
I II III IV V
czwartorzęd (Q) 31,5 44,5 13 11 0
paleogen i neogen (Pg/Ng) 31 54 15 0 0
kreda (Cr) 30 30 30 10 0
utwory starsze od kredy (C do Pcm)
22 33,5 33,5 11 0
27
Wykres nr 3. Ogólna ocena jakości wód podziemnych w układzie pięter wodonośnych w 2016 roku
9. PODSUMOWANIE
W 2016 roku badania wód podziemnych prowadzone były na terenie województwa
dolnośląskiego w 183 punktach kontrolno-pomiarowych. Wojewódzki Inspektorat Ochrony
Środowiska we Wrocławiu badania prowadził w 86 punktach kontrolno-pomiarowych,
a Państwowy Instytut Geologiczny Państwowy Instytut Badawczy w Warszawie w 82 punktach
kontrolno-pomiarowych. Monitoring diagnostyczny realizowany był w 15 punktach pomiarowych
zlokalizowanych na obszarach szczególnie narażonych na zanieczyszczenia związkami azotu ze
źródeł rolniczych.
Ocena wyników badań monitoringu diagnostycznego prowadzonego przez WIOŚ we Wrocławiu
w 2016 roku wg podziału na jednolite części wód podziemnych wykazała, że 91% badanych wód
zaliczono do wód o dobrym stanie chemicznym (klasy I-III). Wody o słabym stanie chemicznym
(klasy IV-V) stanowiły 9%.
W ramach monitoringu diagnostycznego stanu chemicznego wód podziemnych województwa
dolnośląskiego prowadzonego przez PIG PIB w Warszawie na obszarach jednolitych części wód
podziemnych wykazały, że w 2016 roku 71% badanych wód zaliczono do wód o dobrym stanie
chemicznym (klasy I-III), wody o słabym stanie chemicznym (klasy IV-V) stanowiły 29%.
Występowanie wód zanieczyszczonych zaklasyfikowanych do klasy IV niezadowalającej jakości
stwierdzono w Czeszowie, Domaszkowie, Jodłowniku, Piekarach, Ruszowie, Rynarcicach,
Uciechowie, Wójcicach, Zamęcznie, Czerninie, Goszczu, Patoszni, Paszowicach, Legnicy,
Kwiatkowicach, Gościszowie, Kostomłotach, Rusku, Opolnie Zdrój, Zgorzelcu, Bogatyni, Piławie
Górnej, Białobrzeziu i Jeleniowie. W klasie V złej jakości wody podziemne występowały w
Twardocicach, Lubiążu, Zebrzydowie, Ujowie, Szczytnej i Różance.
Monitoring płytkich wód podziemnych, zlokalizowanych na obszarach szczególnie narażonych na
zanieczyszczenia związkami azotu ze źródeł rolniczych wykazał stężenia azotanów w granicach
od <0,5 mg/l do 21,70 mg/l, Nie występowały wody zanieczyszczone ani też zagrożone
zanieczyszczeniem azotanami.