NOWOŚCI W ŚWIATOWEJ - KOMAGkomag.eu/images/maszynygornicze1/Nowosci_w_literaturze/2019/m… · Geologia. Skała. (Magnetyzm). Pole magnetyczne. Pole elektromagnetyczne. (Ziemia)

Instytut Techniki Górniczej KOMAG

NOWOŚCI W ŚWIATOWEJ LITERATURZE GÓRNICZEJ

ISSN 2543-7100

Marzec 2019

Rok Wydania XXXV

Numer zawiera 90 pozycji ze źródeł otrzymanych

ostatnio przez Sekcję Informacji Naukowo-Technicznej

w Instytucie Techniki Górniczej KOMAG.

SPIS TREŚCI

1. Badania. Projektowanie. Konstruowanie. Wspo-

maganie komputerowe .......................................

2. Maszyny do drążenia chodników ........................

3. Obudowa chodnikowa. Mechanika górotworu ….

4. Maszyny ładujące ………………………………….

6. Urabianie. Sposoby urabiania. Narzędzia

skrawające ………………………………………….

7. Obudowa ścianowa ………………………………..

8. Zmechanizowane kompleksy ścianowe. Wybieranie

ścianowe ..............................................................

9. Maszyny do eksploatacji filarowej i komorowej …

10. Maszyny i urządzenia do odstawy urobku

z przodków eksploatacyjnych …………………….

11. Transport kołowy …………………………………..

13. Transport kopalniany pomocniczy ……………….

16. Maszyny i urządzenia do wiercenia ….................

17. Maszyny i urządzenia do przewietrzania

i klimatyzacji ........................................................

18. Odwadnianie kopalń. Pompy ……………………..

19. Transport pionowy …………………………..……..

20. Przeróbka mechaniczna ……………..…………....

21. Hydraulika i pneumatyka ……………………….

22. Ochrona środowiska. Składowanie i wykorzystanie

odpadów. Rekultywacja terenu …………………..

24. Podstawy konstrukcji maszyn i urządzeń

górniczych. Części maszyn ...............................

25. Bezpieczeństwo i higiena pracy w górnictwie.

Ergonomia. Biomechanika ................................

26. Eksploatacja i niezawodność maszyn i urządzeń

27. Napędy elektryczne. Automatyka. Mechatronika.

Aparatura pomiarowa i kontrolna. Wyposażenie

przeciwwybuchowe. Źródła energii ....................

28. Tworzywa sztuczne w budowie maszyn

górniczych…………………………………………..

29. Korozja. Zabezpieczenia przeciwkorozyjne ……..…

31. Organizacja i zarządzanie. Restrukturyzacja górnictwa

32. Jakość. Certyfikacja, akredytacja, normalizacja …..

WYKAZ TYTUŁÓW CZASOPISM I INNYCH ŹRÓDEŁ

REFEROWANYCH W BIEŻĄCYM NUMERZE

Czasopisma:

Bezpieczeństwo Pracy (2019) 2

Cyrkulacje (2019) 49

Górnictwo Odkrywkowe (2018) 4,5

Hydraulics & Pneumatics (2018) 7, 8, 9,10

Inżynieria Materiałowa (2019) 1

Journal of Sustainable Mining (2018) 4

Mechanik (2019) 2

Mining - Informatics Automation and Electrical

Engineering (2018) 3

Mining Report. Glückauf (2018) 6

Napędy i Sterowanie (2019) 1

Powder & Bulk (2019) 1

Problemy Jakości (2019) 2

Przegląd Górniczy (2019) 1

Przegląd Mechaniczny (2019) 1, 2

Służby Utrzymania Ruchu (2019) 1

Wiadomości Elektrotechniczne (2019) 2

World Coal (2018) 6

Wspólne Sprawy (2019) 1-2

Monografia:

Bezpieczeństwo pracy urządzeń transportowych

w górnictwie. Monografia, redakcja naukowa: Andrzej

Tytko, Marian Wójcik, Centrum Badań i Dozoru

Górnictwa Podziemnego sp. z o.o., Lędziny 2018

str.

2

3

3

3

4

4

4

5

5

6

7

8

8

8

8

11

11

12

14

16

17

18

19

19 19 21

- 3 -

1. BADANIA. PROJEKTOWANIE. KONSTRUOWANIE. WSPOMAGANIE KOMPUTEROWE

1. Boryga M., Kołodziej P.: Wykorzystanie syntezy strukturalnej mechanizmów do symulacji dynamicznej

w programie Autodesk Inventor. Mechanik 2019 nr 2 s. 140-143, il., bibliogr. 7 poz.

Projektowanie. Wspomaganie komputerowe. Program (Autodesk Inventor). Modelowanie (3D). Badanie

symulacyjne. Dynamika. Ruch. Kinetyka. Parametr. Obliczanie. Manipulator (równoległy). Uniw. Przyr.

Przedstawiono sposób wykorzystania syntezy strukturalnej mechanizmów do symulacji dynamicznej w programie

Autodesk Inventor. Zaprezentowano etapy przygotowania symulacji dynamicznej (w tym definiowanie typów

wiązań pomiędzy poszczególnymi ogniwami) oraz wykorzystano metodę łańcucha pośredniczącego,

umożliwiającą tworzenie kompletnych zestawów rozwiązań strukturalnych. Sposób postępowania zilustrowano

dwoma przykładami.

Streszczenie autorskie

2. Szewerda K.: The concept of the numerical computing methods for analysis of operational conditions of bucket

wheel excavators. Koncepcja numerycznych metod obliczeniowych do analizy warunków pracy koparek

wielonaczyniowych. Gór. Odkryw. 2018 nr 4 s. 66-73, il., bibliogr. 8 poz.

Modelowanie (3D). Badanie symulacyjne (MBS). Wspomaganie komputerowe. Konstrukcja. Obciążenie

dynamiczne. Cykl pracy. Eksploatacja. Zużycie. Awaria. Drgania. (Koparka wielonaczyniowa). Górnictwo

odkrywkowe. Projekt (BEWEXMIN). KOMAG.

Modernizacja i rozwój wielonaczyniowych koparek, stosowanych w kopalniach odkrywkowych, wymaga

identyfikacji ich pracy oraz analizy wpływu obciążeń koła czerpakowego na obciążenia poszczególnych węzłów

konstrukcji. W artykule przedstawiono możliwości zastosowania nowoczesnych metod obliczeniowych w celu

analizy obciążenia poszczególnych podzespołów nadwozia koparki, a także do analizy ich drgań. Zastosowanie

symulacji numerycznych umożliwia przeprowadzenie analizy zarówno w stanach normatywnej pracy, jak i

stanach awaryjnych. Dodatkowo technika symulacji równoległych umożliwia prowadzenie symulacji pracy

koparki przy dowolnej charakterystyce obciążenia poszczególnych czerpaków oraz związanego z tym sposobu

obciążenia elektrycznych silników napędowych. Kolejną korzyścią zastosowania metod numerycznych jest

możliwość przeprowadzenia symulacji sposobu działania układów sterowania poszczególnymi podzespołami

koparki. Zaprezentowano także wybrane wyniki symulacji numerycznych przeprowadzonych z zastosowaniem

uproszczonego przestrzennego modelu geometrycznego zbudowanego w ramach projektu BEWEXMIN.


3. Owczarek G., Hłobaż A.: Bezpieczeństwo teleinformatyczne w systemach przemysłowego Internetu

rzeczy na przykładzie środowiska pracy. Bezp. Pr. 2019 nr 2 s. 8-12, il., bibliogr. 22 poz.

Informatyka. System. (IoT - Internet Rzeczy). (Idea Przemysł 4.0 (Industry 4.0)). Dane. Informacja.

Bezpieczeństwo. Wyposażenie osobiste. Czujnik. CIOP. Uniw. Łódz.

W artykule omówiono powody, dla których konieczne jest zapewnienie bezpieczeństwa obiegu danych i

informacji w systemach przemysłowego Internetu rzeczy (IoT). Zaprezentowano warstwową architekturę

bezpieczeństwa wraz z elementami zabezpieczenia poszczególnych warstw. Obieg danych i informacji

zbieranych i przetwarzanych w strukturach Internetu rzeczy w środowisku pracy zilustrowano przykładem

systemu, w skład którego wchodzą czujniki zintegrowane ze środkami ochrony indywidualnej. Zaprezentowano

również ogólne zasady, jakimi należy się kierować przy wprowadzaniu dobrych praktyk w zakresie zapewnienia

bezpieczeństwa obiegu danych i informacji.


4. Pietruszka-Ortyl A.: Transfer wiedzy w warunkach nierówności na współczesnym rynku pracy. Bezp. Pr.

2019 nr 2 s. 20-24, il., bibliogr. 14 poz.

Wiedza. Zarządzanie. Optymalizacja. (Transfer wiedzy). Kadry. Rynek (pracy). Organizacja. Przedsiębiorstwo.

Uniw. Ekon.

Punktem wyjścia w artykule jest przedstawienie transferu wiedzy jako jednego z najważniejszych procesów w

funkcjonowaniu organizacji w warunkach gospodarki opartej na wiedzy. Zidentyfikowano wybrane poziomy

analizy transferu wiedzy w kontekście istniejących nierówności na rynku pracy, z uwzględnieniem strategicznej

wartościowości wiedzy, jej rodzaju, głównych subprocesów składowych transferu wiedzy oraz narzędzi

wspomagających jego realizację. Omówiono uniwersalne przesłanki efektywnego zarządzania transferem

- 4 -

wiedzy w organizacjach: kształtowanie optymalnej technicznej i społecznej infrastruktury środowiska wiedzy,

podejmowanie działań przyczyniających się do ewolucji kultury organizacyjnej w kierunku promującej wiedzę

oraz stosowanie naczelnych wartości, zasad ogólnych i szczegółowych transferu wiedzy.


5. Gierlotka S.: Geoelektromagnetyczne właściwości skał. Napędy Sterow. 2019 nr 1 s. 40-43, il., bibliogr. 8 poz.

Geologia. Skała. (Magnetyzm). Pole magnetyczne. Pole elektromagnetyczne. (Ziemia). SEP.

Istnienie magnetyzmu znane było ludziom od dawien dawna. Zwrócili uwagę na dziwne kamienie przyciągające

żelazo. Były to, jak się później okazało, rudy magnetytu. Przed czterema czy pięcioma tysiącami lat w Chinach

przy pomocy magnetytu sporządzono pierwszy kompas. W Europie prymitywnymi kompasami zaczęli

posługiwać się Wenecjanie w XII wieku. W niespełna sto lat później żeglarze zwrócili uwagę na fakt, iż

namagnesowana igła nie wskazuje dokładnie kierunku północnego bieguna geograficznego. W 1492 roku

Krzysztof Kolumb podczas swej podróży przez Ocean Atlantycki stwierdził, że odchylenia te są niejednakowe

dla różnych punktów globu ziemskiego. Wielu żeglarzy w miarę posuwania się na północ obserwowało coraz

większą różnicę między wskazaniami igły kompasu a kierunkiem bieguna północnego.

Z artykułu

6. Budzik G., Przeszłowski Ł., Woźniak J.: Badanie zdolności produkcyjnej w branży szybkiego

prototypowania. Prz. Mech. 2019 nr 2 s. 18-20, il., bibliogr. 11 poz.

Projektowanie. Wspomaganie komputerowe. Prototypowanie. (Wydruk 3D). Normalizacja. Wyrób. Rynek.

P.Rzesz.

Środowisko produkcyjne wymaga stałych udoskonaleń, których głównym zadaniem jest sprostanie wciąż

zwiększającym się oczekiwaniom klienta. Cykl życia produktu, który ulega ciągłemu skracaniu i konieczność

indywidualizacji wyrobów gotowych powoduje, że firmy produkcyjne poszukują nowych rozwiązań

technologicznych. Jednym ze sposobów redukcji czasu rozwoju produktu oraz wyjścia naprzeciw wymaganiom

klientów jest stosowanie technologii przyrostowych, które powoli przestają być traktowane jako nowinka

technologiczna. W polskiej literaturze przedmiotu wciąż brakuje badań i analiz związanych z biznesowymi

aspektami druku 3D, bo większość z licznego grona badaczy skupia się na aspektach technologicznych. W

związku z tym głównym celem artykułu jest próba omówienia aktualnego stanu rozwoju druku 3D. Rozważania

przeprowadzono na podstawie licznych raportów stanowiących zarówno polskie, jak i zagraniczne źródła.


7. Rompalski P., Greczichen A.: Measuring low mercury content in furnace waste, with ALTEC's automatic atomic

absorption spectrometer. Pomiar niskiej zawartości rtęci w odpadach ze spalania za pomocą

automatycznego spektrometru absorpcji atomowej firmy ALTEC. J. Sustain. Min. 2018 nr 4 s. 195-201, il.,

bibliogr. 36 poz.

Badanie laboratoryjne. Pobieranie próbek. Węgiel kamienny. Spalanie. Odpady przemysłowe. Popiół. Żużel.

Zanieczyszczenie. (Rtęć). Przyrząd pomiarowy. (Spektrometr absorpcji atomowej - AMA254). Parametr.

Obliczanie. Energetyka. Ochrona środowiska. GIG. LECO Polska sp. z o.o.

Zob. też poz.: 8, 9, 14, 15, 17, 18, 19, 20, 22, 28, 30, 31, 32, 42, 44, 50, 51, 53, 54, 55, 56, 57, 60, 61, 62, 63,

68, 70, 73, 76, 89.

2. MASZYNY DO DRĄŻENIA CHODNIKÓW

Zob. poz.: 12.

3. OBUDOWA CHODNIKOWA. MECHANIKA GÓROTWORU

Zob. poz.: 5, 50, 61, 63.

4. MASZYNY ŁADUJĄCE

8. Milisavljević V., Martinetti A., Cvjetić A.: Approach to solving mining machine selection problem by using grey

theory. Metoda rozwiązywania problemów związanych z doborem maszyn górniczych na podstawie teorii

szarych systemów. Min. - Inf. Autom. Electr. Eng. 2018 nr 3 s. 59-64, (65-70), il., bibliogr. 15 poz.

Ładowarka czerpakowa. Dobór. Parametr. (Analiza wielokryterialna). Badanie naukowe (teoria szarych

systemów). (Studium przypadku). Serbia. Holandia.

- 5 -

Wybór maszyn górniczych to złożony problem, wymagający rozważenia wielu różnych parametrów. Jednym z

najważniejszych zadań w przemyśle górniczym jest wybór najlepszych spośród kilkunastu dostępnych maszyn,

które często opisywane są zarówno za pomocą zmiennych numerycznych, jak i zmiennych lingwistycznych.

Zmienne numeryczne zwykle są związane z charakterystyką techniczną maszyn, która w większości

przypadków jest dostępna w szczegółach. Z drugiej strony niektóre równie ważne parametry, takie jak cena,

niezawodność, serwis i części zamienne, koszty operacyjne itd., z wielu przyczyn nie są dostępne na

wymaganym poziomie, stąd należy je uważać za informacje niepewne. Dlatego też informacje te opisywane są

za pomocą zmiennych lingwistycznych. Niniejszy artykuł przedstawia badania mające na celu przezwyciężenie

tego problemu z wykorzystaniem teorii szarych systemów do wyboru odpowiednich maszyn górniczych. Teoria

szarych systemów to dobrze znana metoda stosowana w przypadku problemów wyboru wielokryteriowego,

gdzie część informacji jest znana, a część pozostaje nieznana.


6. URABIANIE. SPOSOBY URABIANIA. NARZĘDZIA SKRAWAJĄCE

9. Mucha K., Krauze K.: Planning experiment for laboratory tests on rock abrasivity. Planowanie eksperymentu

dla laboratoryjnych badań ścierności skał. Min. - Inf. Autom. Electr. Eng. 2018 nr 3 s. 17-24, (25-32), il.,

bibliogr. 14 poz.

Urabianie mechaniczne. Skrawanie. Narzędzie skrawające. Nóż kombajnowy. Eksploatacja. Zużycie. Ścieranie.

Ścieralność. (Ścierność). Skała. Calizna. Pobieranie próbek. Badanie laboratoryjne. Stanowisko badawcze.

Parametr. Obliczanie. Wspomaganie komputerowe. Program (Statistica). AGH.

Właściwości fizykomechaniczne urabianej skały, takie jak wytrzymałość na ściskanie, wytrzymałość na

rozciąganie, urabialność czy zwięzłość, bardzo często są uwzględniane przy doborze sposobu urabiania,

rodzaju maszyny urabiającej, jak i samych narzędzi urabiających. Jednakże bardzo rzadko uwzględnia się

jedną z głównych przyczyn zużycia ściernego noży kombajnowych, jaką jest ścierność skał, gdyż brak jest

jednoznacznej i sprawdzonej metody jej określania. W artykule przedstawiono plan i metodykę badań,

stanowisko do badania ścierności skał, przebieg przeprowadzenia badań wstępnych oraz statystyczne

opracowanie wyników za pomocą programu Statistica i ustalenie ostatecznych wartości wielkości wejściowych

w badaniach zasadniczych. Metoda została opracowana w aspekcie uwzględniania ścierności skał przy

doborze i prognozowaniu zużycia narzędzi urabiających.


7. OBUDOWA ŚCIANOWA

10. Zhang D.: Supersize shields. Obudowy wielkogabarytowe. World Coal 2018 nr 6 s. 19-21, il.

Obudowa zmechanizowana ścianowa. Gabaryt. Wysokość (6-7 m; 7-7,4 m; 8,0 m; 8,8 m). Pokład gruby (6-9 m).

Górnictwo węglowe. Chiny (Zhengzhou Coal Mining Machinery Group Co. Ltd.). Mongolia.

8. ZMECHANIZOWANE KOMPLEKSY ŚCIANOWE. WYBIERANIE ŚCIANOWE

11. Biały W., Hąbek P.: Quality engineering tools in analysis of failure of longwall mining complex. Narzędzia

inżynierii jakości w analizie awaryjności ścianowych kompleksów wydobywczych. Min. - Inf. Autom.

Electr. Eng. 2018 nr 3 s. 33-39, (40-46), il., bibliogr. 14 poz.

Kompleks ścianowy kombajnowy. Kompleks ścianowy strugowy. Eksploatacja. Zużycie. Awaria. Przestój.

Utrzymanie ruchu. Efektywność. Inżynieria jakości (diagram Pareto-Lorenza). P.Śl.

Przerwy spowodowane awaryjnością maszyn wpływają na efektywność procesu wydobywczego. Głównym

zadaniem służb utrzymania ruchu w kopalniach węgla kamiennego jest zapewnienie ciągłości pracy

eksploatowanych maszyn (urządzeń). Wymiernym efektem tych działań powinno być ograniczenie kosztów

utrzymania ruchu maszyn (urządzeń), a tym samym obniżenie kosztów produkcji wydobycia węgla, czyli

działania kopalni. W niniejszym artykule przeanalizowano dwa kompleksy ścianowe: kombajnowy oraz

strugowy. Do analizy wykorzystano jedno z narzędzi inżynierii jakości - diagram Pareto-Lorenza. Narzędzie to

pozwala pogrupować przyczyny awarii oraz wskazać, które z nich są najistotniejsze i które powinny być w

pierwszej kolejności usuwane. Przeprowadzona analiza wskazała, jak istotny jest właściwy dobór maszyn

(urządzeń) do istniejących warunków geologiczno-górniczych. Niewłaściwy dobór skutkuje wzrostem

energochłonności procesu wydobywczego, przedwczesnym zużyciem czy zwiększonymi przerwami w pracy,

które są spowodowane awariami.


- 6 -

12. Bołoz Ł.: Mining of thin coal seams using surface-underground methods. Urabianie cienkich pokładów węgla

kamiennego metodami powierzchniowo-podziemnymi. Min. - Inf. Autom. Electr. Eng. 2018 nr 3 s. 47-52,

(53-58), il., bibliogr. 17 poz.

Technologia wybierania (powierzchniowo-podziemna). Węgiel kamienny. Pokład cienki. (Punch longwall

mining). Wybieranie ścianowe. Kompleks ścianowy kombajnowy. (Highwall mining). Chodnik wybierkowy. Filar

ochronny. Kombajn continuous miner. Kombajn chodnikowy. (Auger mining). Wiercenie obrotowe. Wiercenie

wielkośrednicowe. Kombajn wiercący. AGH.

Złoża węgla kamiennego zalegające płytko w postaci pokładów można eksploatować metodami

powierzchniowo-podziemnymi. Są to metody charakteryzujące się eksploatacją złoża z powierzchni, jednak

sam proces urabiania odbywa się pod ziemią. Duże zróżnicowanie warunków górniczo-geologicznych było

przyczyną powstania wielu metod i systemów eksploatacji oraz maszyn, stosowanych czasami jedynie lokalnie

w różnych zakątkach świata. W artykule przedstawiono stosowane na świecie metody powierzchniowo-

podziemne. Zwrócono uwagę na nietypowe i rzadko stosowane metody oraz maszyny, które z różnych

względów nie występują w Polsce. Omówiono maszyny urabiające, pracujące w metodach highwall mining,

auger mining, a także punch longwall mining wraz ich odmianami i typami.


Zob. też poz.: 46, 49, 50, 51, 61.

9. MASZYNY DO EKSPLOATACJI FILAROWEJ I KOMOROWEJ

13. Gierlotka S.: Filarowy system wybierania węgla i jego historia. Wsp. Spr. 2019 nr 1-2 s. 18, il.

Wybieranie filarowe. Wybieranie zabierkowe. Technologia wybierania. Górnictwo węglowe. Węgiel kamienny.

Historia górnictwa. GZW.

System filarowy wybierania węgla stosowany był w kopalniach śląskich przez cały XIX i w początkach XX

wieku. W połowie XX wieku system filarowo-zabierkowy tracił na znaczeniu i został zastąpiony przez ścianowy

system wybierania węgla.

Z artykułu

10. MASZYNY I URZĄDZENIA DO ODSTAWY UROBKU Z PRZODKÓW EKSPLOATACYJNYCH

14. Wolnik T., Rossa R.: Nowoczesne rozwiązanie napędu elektrycznego górniczego przenośnika

taśmowego. Napędy Sterow. 2019 nr 1 s. 36-39, il., bibliogr. 6 poz.

Przenośnik taśmowy. Napęd elektryczny (bezprzekładniowy). Silnik synchroniczny (wolnoobrotowy z

magnesami trwałymi - PMSM). Prędkość obrotowa. Regulacja. Wirnik (zewnętrzny). Prototyp. Innowacja.

Badanie laboratoryjne. Stanowisko badawcze. KOMEL. NAFRA Polska.

W niniejszym artykule przedstawiono i omówiono innowacyjne rozwiązanie napędu górniczego przenośnika

taśmowego, bazującego na wolnoobrotowym silniku synchronicznym z magnesami trwałymi, o regulowanej

prędkości obrotowej. Silnik z wirnikiem zewnętrznym umieszczony jest wewnątrz bębna napędowego, dzięki

czemu z układu napędowego można wyeliminować przekładnię mechaniczną, która - po pierwsze - zmniejsza

sprawność układu napędowego, a po drugie - ulega dość częstym awariom. Opracowane rozwiązanie napędu

przenośnika taśmowego znacząco ogranicza potrzebną do jego zabudowy przestrzeń, co w warunkach

wyrobiskowych ma szczególne znaczenie.


15. Kasza P.: Wybrane zagadnienia oporów ruchu przenośników zgrzebłowych. Bezpieczeństwo pracy

urządzeń transportowych w górnictwie. Monografia, redakcja naukowa: Andrzej Tytko, Marian Wójcik, Centrum

Badań i Dozoru Górnictwa Podziemnego sp. z o.o., Lędziny 2018 s. 39-49, il., bibliogr. 24 poz. (Sygn. bibl. 23235).

Przenośnik zgrzebłowy ścianowy. Przenośnik zgrzebłowy (rurowy). Trasa przenośnika. Ruch. Opór. Tarcie.

Ścieranie. Zużycie. Energochłonność. Parametr. Obliczanie. Wspomaganie komputerowe. MED. AGH.

W rozdziale przedstawione są wybrane zagadnienia oporów ruchu przenośników zgrzebłowych, a w

szczególności zjawiska zakleszczania i kruszenia ziaren materiału przy transporcie. Te opory są przyczyną

powstawania dodatkowych sił oporów ruchu, co przyczynia się do zwiększonej energochłonności i

przyśpieszonego zużycia ściernego. Omówiono metody obliczeń przenośników zgrzebłowych oraz

zaprezentowano wyniki badań własnych.


- 7 -

16. Kurek P., Sorek K., Duda S., Trochim J.: Mechaniczne urządzenie typu PCE-UT do lokalnego, rewersyjnego

przemieszczania załogi. Bezpieczeństwo pracy urządzeń transportowych w górnictwie. Monografia, redakcja

naukowa: Andrzej Tytko, Marian Wójcik, Centrum Badań i Dozoru Górnictwa Podziemnego sp. z o.o., Lędziny

2018 s. 50-56, il., bibliogr. 3 poz. (Sygn. bibl. 23235).

Przenośnik taśmowy (PCE-UT). Jazda ludzi. Taśma przenośnikowa. Pętlica. Stacja napinająca. Stacja zwrotna.

Trasa przenośnika. (Pomost do wsiadania i wysiadania). Carbomech sp. z o.o. PATENTUS SA.

Optymalizacja wykorzystania maszyn i urządzeń, poprawa efektywnego czasu pracy, zwiększenie wydajności

pracy powodują, że transport pracowników staje się jednym z najistotniejszych elementów zintegrowanego

systemu komunikacji kopalni. Mając na uwadze takie uwarunkowania, proponujemy zastosować do

przemieszczania załogi rozwiązanie oparte na wykorzystaniu pasa transportowego typu PCE-UT. W rozdziale,

nawiązując do problemu poruszania się pieszego po drogach transportowych, przedstawiono istotę stosowania i

budowę, a także konfigurację i wyposażenie mechanicznego urządzenia typu PCE-UT do lokalnego,

rewersyjnego przemieszczania załogi.


17. Wójcicki W., Kulinowski P., Kurek P., Kawencki J.: Jazda ludzi przenośnikami taśmowymi z prędkością

powyżej 2,5 m/s. Bezpieczeństwo pracy urządzeń transportowych w górnictwie. Monografia, redakcja

naukowa: Andrzej Tytko, Marian Wójcik, Centrum Badań i Dozoru Górnictwa Podziemnego sp. z o.o., Lędziny

2018 s. 57-64, il., bibliogr. 12 poz. (Sygn. bibl. 23235).

Przenośnik taśmowy. Trasa przenośnika. Taśma przenośnikowa. Jazda ludzi. Prędkość (2,5 m/s). (Pomost).

Konstrukcja. BHP. Przepis prawny. Badanie przemysłowe. FAMUR SA. AGH. Carbomech sp. z o.o.

W rozdziale przedstawiono analizę zmian w przepisach dotyczących jazdy ludzi na przenośnikach taśmowych

oraz spodziewane efekty ich wprowadzenia w kopalniach podziemnych. Omówiono także przebieg badań w

zakresie jazdy ludzi na przenośniku testowym z prędkościami powyżej 2,5 m/s i przedstawiono możliwości

wdrożenia wyników tych badań w warunkach normalnej eksploatacji przenośników górniczych.


18. Wieczorek A.N., Adamecki D.: Doświadczalne wyznaczanie współczynnika tarcia występującego w trakcie

współpracy zgrzebła z blachą ślizgową rynny przenośnika zgrzebłowego. Bezpieczeństwo pracy urządzeń

transportowych w górnictwie. Monografia, redakcja naukowa: Andrzej Tytko, Marian Wójcik, Centrum Badań i

Dozoru Górnictwa Podziemnego sp. z o.o., Lędziny 2018 s. 149-153, il., bibliogr. 3 poz. (Sygn. bibl. 23235).

Przenośnik zgrzebłowy. Trasa przenośnika. Rynna przenośnika zgrzebłowego. Zgrzebło. Blacha (ślizgowa).

Części maszyn. Materiał konstrukcyjny. Eksploatacja. Zużycie. Ścieranie. Tarcie. Para cierna. Badanie

laboratoryjne. Stanowisko badawcze. P.Śl.

W pracy opisano badania wpływu czynników eksploatacyjnych na współczynnik tarcia, będący podstawową

miarą określającą opory związane z przemieszczaniem się urobku wzdłuż rynien tras przenośników

zgrzebłowych. W szczególności, w pracy przedstawiono metodę wyznaczenia współczynnika tarcia pary ciernej

zgrzebło - blacha ślizgowa oraz wyniki pomiarów tego współczynnika w zależności od obecności i rodzaju

ścierniwa mineralnego oraz obciążenia.


Zob. też poz.: 64.

11. TRANSPORT KOŁOWY

19. Deja P.: Trakcyjno-akumulatorowy układ zasilania napędu dla górniczej lokomotywy spągowej. Napędy

Sterow. 2019 nr 1 s. 44-47, il., bibliogr. 8 poz.

Lokomotywa akumulatorowo-przewodowa. Lokomotywa przewodowa (Ld-31EM). Lokomotywa akumulatorowa

(Lea). Zasilanie elektryczne. Silnik elektryczny (bezszczotkowy z magnesami trwałymi). Akumulator elektryczny.

Modelowanie. Badanie symulacyjne. Wspomaganie komputerowe. Program (Matlab-Simulink). BHP.

Zagrożenie. Wybuch. KOMAG.

W polskich kopalniach węgla kamiennego stosowanych jest wiele środków technicznych do transportu

materiałów oraz przewozu ludzi. Ze względu na źródło zasilania energią dzieli się je na spalinowe oraz

elektryczne. Te drugie, z uwagi na sposób dostarczania energii elektrycznej, dzieli się na: akumulatorowe,

przewodowe oraz zasilane z trakcji elektrycznej. Koszty eksploatowania maszyn górniczych zasilanych energią

- 8 -

elektryczną są wysokie. Stąd uzasadnione jest wdrażanie rozwiązań umożliwiających zasilanie maszyn

zarówno z elektrycznej trakcji przewodowej, jak i z baterii akumulatorów. Podwójny układ napędu maszyny

akumulatorowej może zmniejszyć ograniczenia maszyny zasilanej tylko z trakcji, przewidzianej do stosowania

wyłącznie w pomieszczeniach niemetanowych lub ze stopniem "a" niebezpieczeństwa wybuchu metanu.

Przedstawiono wyniki prac zrealizowanych w Instytucie KOMAG, dotyczących układu napędu elektrycznej

lokomotywy spągowej.

Z artykułu

20. Żurek Z.H., Stokłosa Z., Chmiela B., Idziak P., Kowalski K.: Czułość detekcji zmian struktury w stali NTD

SHM w transporcie. Napędy Sterow. 2019 nr 1 s. 66-73, il., bibliogr. 17 poz.

Transport torowy. Transport powierzchniowy. Koło jezdne. Materiał konstrukcyjny. Stal. Eksploatacja. Zużycie.

Pęknięcie. Diagnostyka techniczna. Badanie nieniszczące. Defektoskopia magnetyczna. Badanie laboratoryjne.

Pobieranie próbek. P.Śl. Uniw. Śl. P.Pozn.

Metody defektoskopowe dedykowane szczególnie do diagnozowania deformacji i degradacji elementów

stalowych wymagają szczegółowych badań parametrów magnetycznych i elektrycznych. W opracowaniu

zamieszczono wybrane wyniki badań dotyczących możliwości wykrywania zmian strukturalnych za pomocą

metod indukcyjnych. Z grupy metod indukcyjnych opisano badania polegające na rozdziale i szczególnej

interpretacji przebiegu składowych impedancji w funkcji pulsacji pola magnetycznego w układzie współrzędnych

kartezjańskich, unormowanych według zależności F. Forstera. W wybranych zakresach częstotliwości możliwa

jest diagnostyka zarówno stanu powierzchni, jak i głębszych warstw materiału. Zainteresowanie badaniami

nieniszczącymi, analizą rozwoju defektu oraz skutecznym i wczesnym wykrywaniem nastąpiło po katastrofie

kolejowej w Eschede.


21. Stobiecki A., Dudek R.: Układy napędowe pojazdów trakcyjnych z trójfazowymi silnikami prądu

przemiennego. Napędy Sterow. 2019 nr 1 s. 82-87, il., bibliogr. 40 poz.

Transport torowy. Transport powierzchniowy. Lokomotywa elektryczna. Lokomotywa przewodowa. Trakcja

elektryczna. Silnik prądu zmiennego. Silnik synchroniczny (z magnesami trwałymi). Silnik indukcyjny. Silnik

klatkowy. AGH.

Istotne wady silników komutatorowych prądu stałego i przemiennego, związane przede wszystkim z istnieniem

węzła komutator - szczotki oraz dużymi wymiarami i masą przy danej mocy, w powiązaniu z rozwojem

energoelektroniki, spowodowały zastąpienie ich trójfazowymi silnikami prądu przemiennego. Do napędu

pojazdów wykorzystywane są silniki synchroniczne ze wzbudzeniem elektromagnetycznym, silniki indukcyjne

klatkowe oraz silniki synchroniczne wzbudzane magnesami trwałymi. W artykule przedstawiono typowy układ

napędowy pociągu napędzanego silnikami synchronicznymi wzbudzanymi elektromagnetycznie. Zdecydowaną

większość aktualnie wytwarzanych pojazdów napędzają silniki indukcyjne. Na podstawie literatury

przedstawiono koncepcje obwodów głównych układów napędowych pojazdów z trójfazowymi silnikami

klatkowymi przy zasilaniu z sieci napięcia stałego i przemiennego. Stwierdzono, że przy zasilaniu napięciem

przemiennym stosowana jest jedna konfiguracja układu zasilania, wspólna dla niemal wszystkich pojazdów.

Przy zasilaniu napięciem stałym istnieje większe zróżnicowanie konfiguracji układu napędowego. Poszczególne

koncepcje zilustrowano, przedstawiając układy napędowe wybranych pojazdów. Silniki synchroniczne

wzbudzane magnesami trwałymi wydają się być napędem, który będzie coraz szerzej stosowany w pojazdach

trakcyjnych. W artykule opisano układ napędowy przykładowego pociągu, wyposażonego w takie silniki.


Zob. też poz.: 68.

13. TRANSPORT KOPALNIANY POMOCNICZY

22. Pytel J.: Studium wykonania lokomotywy elektrycznej z silnikiem z magnesami trwałymi, z

zastosowaniem w rekreacyjnej kolejce parkowej. Napędy Sterow. 2019 nr 1 s. 77-81, il., bibliogr. 4 poz.

Kolej spągowa (rekreacyjna parkowa). Lokomotywa elektryczna. Lokomotywa akumulatorowa. Przekładnia

pasowa. Przekładnia zębata. Hamulec tarczowy. Parametr. Obliczanie. Modelowanie. KOMEL.

Artykuł opisuje część procesu konstrukcyjnego, obejmującego analizę i dobór istotnych podzespołów modelu

lokomotywy typu 6Dl wykonanej w skali 1:6, o napędzie elektrycznym i zasilaniu akumulatorowym. Artykuł jest

rozwinięciem koncepcji modelu przedstawionego w artykule. Dokonano analizy wytrzymałościowej ramy

- 9 -

pojazdu, cięgna trakcyjnego i wykonano ich modele. Dobrano zawieszenie wózków w ostoi oraz sposób

przeniesienia napędu. Opisano możliwy do zastosowania układ hamulcowy. Praca wraz z artykułem stanowi

studium wykonania modelu lokomotywy elektrycznej z silnikiem z magnesami trwałymi, z zastosowaniem w

rekreacyjnej kolejce parkowej.


16. MASZYNY I URZĄDZENIA DO WIERCENIA

Zob. poz.: 12.

17. MASZYNY I URZĄDZENIA DO PRZEWIETRZANIA I KLIMATYZACJI

23. Szczypiński R.: Stacja wentylatorów w kopalni Bogdanka. Cyrkulacje 2019 nr 49 s. 50-52, il.

Wentylacja. Sieć wentylacyjna. Wentylator. Klimatyzacja. LW Bogdanka SA.

Dla osób pracujących pod ziemią na głębokości około tysiąca metrów sprawna wentylacja to sprawa życia i

śmierci. Wentylatory nie mogą zawieść. Zapewnienie wysokiego poziomu niezawodności systemu wentylacji

jest więc bardzo odpowiedzialnym zadaniem.


Zob. też poz.: 57, 67.

18. ODWADNIANIE KOPALŃ. POMPY.

Zob. poz.: 67, 85.

19. TRANSPORT PIONOWY

24. Stawowiak M., Żołnierz M.: Uszkodzenia lin nośnych w rejonach zawieszeń naczyń wyciągowych. Prz.

Mech. 2019 nr 2 s. 37-44, il., bibliogr. 13 poz.

Wyciąg szybowy. Wyciąg jednolinowy. Naczynie wydobywcze. Lina wyciągowa. Lina nośna. Zawiesie. Zacisk

sercówkowy. Zacisk klinowy. Zacisk stożkowy. Zacisk płaski. Eksploatacja. Zużycie. Naprężenie. Awaria. P.Śl.

W artykule przedstawiono uszkodzenia eksploatacyjne lin wyciągowych na ich odcinkach znajdujących się w

zaciskach sercówkowych dwustronnego działania i innych zawieszeń górniczych naczyń wyciągowych lub w ich

pobliżu. Omówiono przyczyny takiego stanu lin. Przedstawiono wyniki analizy naprężeń w linie, w zacisku - na

przykładzie jednego z górniczych wyciągów jednolinowych.


25. Fryc M.: Zmiany w górniczych wyciągach szybowych będące w latach 2014-2017 przedmiotem kontroli

odbiorczych przez Specjalistyczny Urząd Górniczy. Bezpieczeństwo pracy urządzeń transportowych w

górnictwie. Monografia, redakcja naukowa: Andrzej Tytko, Marian Wójcik, Centrum Badań i Dozoru Górnictwa

Podziemnego sp. z o.o., Lędziny 2018 s. 13-24, il., bibliogr. 5 poz. (Sygn. bibl. 23235).

Szyb. Wyciąg szybowy. Maszyna wyciągowa. Napęd elektryczny. Zasilanie elektryczne. Zabezpieczenie

elektryczne. Sterowanie automatyczne. Modernizacja. Niezawodność. Nadzór techniczny. Kontrola techniczna

(odbiorcza). SUG.

W rozdziale przedstawiono zagadnienia zmian w górniczych wyciągach szybowych dokonanych przez ich

użytkowników w latach 2014-2017, będących przedmiotem kontroli odbiorczych wykonywanych przez SUG.

Przedstawiono zestawienia ilościowe i rzeczowe dokonanych zmian. Szczególną uwagę zwrócono na zespoły

napędu, sterowania i zabezpieczeń maszyn wyciągowych. Przedstawiono zmiany w maszynach wyciągowych

górniczych wyciągów szybowych w przedziale południowym w szybie Gigant Oddział CZOK i w szybie

Grunwald IV KWK Ruda R. Halemba, w przedziale zachodnim w szybie Julian I KWK Bobrek-Piekary, w

przedziale zachodnim w szybie I KWK Murcki-Staszic oraz w szybie Michał KS Kłodawa SA.


26. Lipecki T., Olszyna G., Sioma A., Tytko A.: Możliwości techniczne i organizacyjne podniesienia

bezpieczeństwa eksploatacji górniczych wyciągów szybowych. Bezpieczeństwo pracy urządzeń



- 10 -

Wyciąg szybowy. Wieża wyciągowa. Maszyna wyciągowa. Lina wyciągowa. Koło linowe. Eksploatacja. Zużycie.

Awaria. Przyrząd pomiarowy. Laser. (Skaning laserowy). Kontrola techniczna. Diagnostyka techniczna. BHP.

AGH.

Poziom bezpieczeństwa eksploatacji górniczych wyciągów szybowych w polskich kopalniach można uznać za

zadowalający. Postęp techniki daje możliwości zarówno organizacyjne, jak i i techniczne podwyższenia tego

poziomu bezpieczeństwa. Omówiono kierunki rozwoju podwyższenia bezpieczeństwa obsługi górniczych

wyciągów szybowych przy jednoczesnym zwiększeniu czasu dyspozycyjnego do transportu materiału i ludzi.

Przedstawiono możliwość zastosowania nowoczesnych technologii do oceny stanu technicznego podczas

codziennych rewizji szybowych. Technologie oparte na wykorzystaniu oryginalnych rozwiązań, w których

zastosowano techniki laserowe. Opisano zagadnienia związane z linami stalowymi, kołami linowymi oraz

wieżami szybowymi wraz z posadowieniem maszyn wyciągowych. W ostatniej części rozdziału sformułowano

wnioski końcowe.


27. Hansel J., Gas J.: Geneza lin wyrównawczych stalowo-gumowych SAG. Bezpieczeństwo pracy urządzeń


Dozoru Górnictwa Podziemnego sp. z o.o., Lędziny 2018 s. 65-72, il. (Sygn. bibl. 23235).

Lina wyciągowa. Lina wyrównawcza. Lina stalowo-gumowa (SAG). Lina płaska. Trwałość. Niezawodność. BHP.

Normalizacja. AGH. SAG sp. z o.o.

W dniu 4 września 1977 r., czyli ponad 40 lat temu, w szybie Chrobry w kopalni cynku i ołowiu Pomorzany w

Olkuszu zainstalowano pierwszy prototypowy odcinek liny wyrównawczej stalowo-gumowej. Drugi prototypowy

odcinek, nazwany już liną SAG, został założony w dniu 27 września 1978 r. w szybie Poniatowski KWK

Wieczorek w Katowicach. Liny SAG, których średni czas pracy jest co najmniej 3-4 razy dłuższy od trwałości lin

wyrównawczych stalowych, są w ocenie wielu specjalistów oryginalnym i znaczącym międzynarodowym

osiągnięciem naukowców z AGH i kilkunastu polskich inżynierów różnych specjalności, pracujących w wielu

firmach. W rozdziale przedstawiono istotne etapy kilkunastoletniego procesu naukowo-wdrożeniowego, który

rozpoczął się w AGH w listopadzie 1974 r. sformułowaniem pomysłu lin stalowo-gumowych, a zakończył się w

listopadzie 1989 r. oddaniem do użytku linii technologicznej dla seryjnej produkcji lin SAG w Wytwórni Lin

Stalowo-Gumowych przy KWK Wieczorek. Zamieszczono także nazwiska członków dwóch zespołów

uczelniano-przemysłowych, twórców patentów, nazwiska autorów podstawowych publikacji, propozycję normy

oznaczania stopnia zużycia lin stalowo-gumowych metodą magnetyczną, dokumentację dopuszczeniową itp.

oraz przedstawiono osoby, które w inny sposób przyczyniły się do wdrożenia lin SAG nie tylko w Polsce, ale w

wielu innych krajach. W podsumowaniu wykazano, że wszystkie cele twórców lin SAG zostały w pełni

osiągnięte.


28. Nowacki J., Pojnar A.: Korzyści stosowania lin nieodkrętnych w górniczych wyciągach szybowych.

Bezpieczeństwo pracy urządzeń transportowych w górnictwie. Monografia, redakcja naukowa: Andrzej Tytko,

Marian Wójcik, Centrum Badań i Dozoru Górnictwa Podziemnego sp. z o.o., Lędziny 2018 s. 75-82, il., bibliogr.

14 poz. (Sygn. bibl. 23235).

Wyciąg szybowy. Lina wyciągowa. Lina nośna (nieodkrętna; odkrętna). Moment odkrętu liny. Eksploatacja.

Zużycie. Trwałość. Zmęczenie. Parametr. Obliczanie. CBiDGP.

Od kilku lat obserwuje się wzrost liczby klin nieodkrętnych, które są stosowane jako liny nośne w górniczych

wyciągach szybowych. Dotyczy to szczególnie wyciągów szybowych głównych o dużym natężeniu ruchu. W

rozdziale przedstawiono zalety tych lin w porównaniu z linami odkrętnymi. Porównano zmianę niektórych

parametrów w czasie eksploatacji (wydłużanie, zmiana średnicy, zmiana długości skoku, wydzielanie się smaru)

lin nieodkrętnych i odkrętnych. Porównano wpływ obydwu konstrukcji lin na zużycie elementów wyciągów

szybowych: wykładzin kół linowych i linopędni, prowadnic tocznych i prowadników.


29. Kaczmarczyk A., Wowra D.: Analiza porównawcza rzeczywistego zużycia lin nośnych wielowarstwowych

po ich zdjęciu z bębnowych wyciągów szybowych z oceną uzyskaną metodą badań nieniszczących.


Marian Wójcik, Centrum Badań i Dozoru Górnictwa Podziemnego sp. z o.o., Lędziny 2018 s. 83-89, il., bibliogr.

6 poz. (Sygn. bibl. 23235).

- 11 -

Szyb. Głębienie. Wyciąg szybowy. Lina wyciągowa. Lina stalowa (wielowarstwowa). Drut. Eksploatacja.

Zużycie. Badanie nieniszczące. Defektoskopia magnetyczna (MTR; WMPR). Diagnostyka techniczna. CBiDGP.

KOPEX-PBSz SA.

W pracy przedstawiono wyniki badań dwóch lin nośnych eksploatowanych podczas głębienia szybu, wykonane

metodą MTR oraz WMPR. Po zdjęciu z urządzeń wyciągowych, rozpleciono odcinki obu lin i oceniono ubytki ich

przekroju metalicznego, w miejscach charakterystycznych wskazań rejestratorów stosowanych metod badań

nieniszczących. Praca jest próbą wyznaczenia najwyższego dopuszczalnego osłabienia lin wielowarstwowych z

wewnętrznymi ubytkami przekroju metalicznego za pomocą badań nieniszczących.


30. Knopik L., Mańka E., Matuszewski M., Styp-Rekowski M.: Statystyczna analiza zależności między

wielkościami określającymi stan lin w górniczych wyciągach szybowych. Bezpieczeństwo pracy urządzeń



Wyciąg szybowy. Wyciąg jednolinowy. Wyciąg dwulinowy. Wyciąg wielolinowy. Lina wyciągowa. Lina nośna.

Trwałość. Eksploatacja. Zużycie. Diagnostyka techniczna. Parametr. Obliczanie. Statystyka. Uniw. Technol.-

Przyr. CBiDGP.

Przedstawiono rezultaty badań diagnostycznych lin górniczych wyciągów szybowych: jedno-, dwu- i

czterolinowych (po 6 obiektów każdego z trzech systemów). Wyniki badań opracowano statystycznie. Pozwoliło

to określić wzajemne relacje pomiędzy wielkościami opisującymi stan lin, a w konsekwencji - całego wyciągu. W

analizie uwzględniono relacje między współczynnikiem wydłużenia liny a czasem pracy liny, wskaźnikiem pracy

liny WPL oraz stopniem osłabienia liny. Na podstawie przeprowadzonej analizy statystycznej stwierdzono

istnienie powtarzalnych zależności, jednakże tylko dla systemów cztero- i dwulinowych. Zidentyfikowanie

istnienia zależności oraz znajomość ich postaci może spowodować ograniczenie zakresu niezbędnych badań

diagnostycznych, nie pogarszając przy tym ich informatywności i wiarygodności.


31. Hankus J., Hankus Ł.: Charakterystyka własności eksploatacyjnych lin wyciągowych współzwitych i

przeciwzwitych. Bezpieczeństwo pracy urządzeń transportowych w górnictwie. Monografia, redakcja naukowa:

Andrzej Tytko, Marian Wójcik, Centrum Badań i Dozoru Górnictwa Podziemnego sp. z o.o., Lędziny 2018 s. 98-

106, il., bibliogr. 5 poz. (Sygn. bibl. 23235).

Wyciąg szybowy. Lina wyciągowa. Lina nośna. Lina stalowa (współzwita; przeciwzwita). Długość (powyżej 1000

m). Konstrukcja. Drut. Wytrzymałość. Skręcanie. Eksploatacja. Zużycie. Pęknięcie. Moment odkrętu liny.

Parametr. Obliczanie. Badanie laboratoryjne. Stanowisko badawcze. GIG.

W górniczych wyciągach szybowych, w zależności od warunków pracy, stosowane są liny różnych konstrukcji.

W okresie dynamicznego rozwoju wydobycia węgla kamiennego w latach 1946-1980 (od około 50 do 200

milionów ton/rok), a także rozwoju górnictwa miedzi, w wyciągach szybowych stosowano głównie liny nośne

współzwite. Pierwsze liny nośne przeciwzwite zastosowane zostały w latach 70. XX wieku w dwulinowym

wyciągu szybowym z maszyną zrębową i linowym prowadzeniem maszyn w KWK Bielszowice. W następnych

latach liny przeciwzwite zastosowano w Kopalni Halemba Głęboka w szybach Grunwald o głębokości powyżej

1000 m. W pracy niniejszej przedstawiono porównanie wyników badań doświadczalnych własności liny

wyciągowej współzwitej prawej o średnicy 52 mm. W opracowaniu wykorzystano wyniki badań doświadczalnych

przeprowadzonych w Laboratorium Lin Wyciągowych i Urządzeń Szybowych Głównego Instytutu Górnictwa.


32. Kwaśniewski J., Molski S., Roskosz M., Witoś M.: Aktywne i pasywne metody badania lin stalowych.


Marian Wójcik, Centrum Badań i Dozoru Górnictwa Podziemnego sp. z o.o., Lędziny 2018 s. 107-110, il.,

bibliogr. 7 poz. (Sygn. bibl. 23235).

Wyciąg szybowy. Lina wyciągowa. Lina stalowa (kompaktowana). Eksploatacja. Zużycie. Badanie nieniszczące

(aktywne; aktywno-pasywne; pasywne). Defektoskopia magnetyczna. Diagnostyka techniczna. Pole

magnetyczne. Badanie laboratoryjne. Pomiar. Czujnik. AGH. Inst. Tech. Wojsk Lot.

W rozdziale przedstawiono możliwości oceny stanu technicznego lin stalowych zarówno z wykorzystaniem

zewnętrznego pola magnetycznego, jak i pola własnego, ale wymagającego zastosowania czujników o bardzo

dużej czułości. Niektóre metody pozwalają na ilościowa ocenę, a inne, na obecną chwilę, tylko na ocenę

jakościową.


- 12 -

33. Klich A., Czyżowski J., Zuski Z., Płachno M.: Szyb Daniłowicz Kopalni Soli Wieliczka - historyczne

dziedzictwo i nowoczesność. Bezpieczeństwo pracy urządzeń transportowych w górnictwie. Monografia,

redakcja naukowa: Andrzej Tytko, Marian Wójcik, Centrum Badań i Dozoru Górnictwa Podziemnego sp. z o.o.,

Lędziny 2018 s. 113-123, il., bibliogr. 7 poz. (Sygn. bibl. 23235).

Szyb (Daniłowicz). Eksploatacja. Zużycie. Modernizacja. Remont. Wyciąg szybowy. Wyciąg klatkowy. Maszyna

wyciągowa. (Turystyka). Historia górnictwa. Rozwój. AGH. Kopalnia Soli Wieliczka SA.

Przedmiotem rozdziału jest prezentacja szybu górniczego Daniłowicz, którym przemieszcza się najwięcej w

Polsce osób niebędących górnikami, bo od trzech stuleci - jest ten szyb nierozerwalnie związany z obsługą

ruchu turystycznego. W rozdziale omówiono dokonywane w tym szybie na przestrzeni wieków modernizacje

obiektów górniczych, budowlanych i urządzeń transportowych. Są one świadectwem historycznego wkładu

kopalni soli Wieliczka w rozwój techniki szybowej zarówno w skali krajowej, jak i światowej.


Zob. też poz.: 57.

20. PRZERÓBKA MECHANICZNA

34. Hitchcox A.: Mobile crushers go where the work is. Kruszarki mobilne podążają za pracą. Hydraul. Pneum.

[USA] 2018 nr 9 s. 38-41, il.

Kruszarka szczękowa. Samojezdność. Podwozie gąsienicowe. Napęd hydrauliczny. Układ hydrauliczny.

21. HYDRAULIKA I PNEUMATYKA

35. Niezdropa D.: Vademecum hydrauliki siłowej w systemach automatyki. Część 1: Wprowadzenie. Służ.

Utrzym. Ruchu 2019 nr 1 s. 18-20, il.

Hydraulika. Układ hydrauliczny. Automatyka hydrauliczna. Element układu automatyki. Schemat hydrauliczny.

HYDROPRES.

Zanim do budowy maszyn na stałe wkroczyła hydraulika, wykorzystywano do tego celu różne rozwiązania

mechaniczne. Komplikowało to maszyny i powodowało duże straty energii. Na dodatek generowało dużą ilość

awarii oraz drgania. Łatwiej jest transportować energię rurami za pomocą oleju pod ciśnieniem, niż budować

skomplikowane układy mechaniczne realizujące napęd.

Z artykułu

36. Żabicki D.: Eksploatacja urządzeń hydraulicznych. Służ. Utrzym. Ruchu 2019 nr 1 s. 84-86, il.

Napęd hydrauliczny. Układ hydrauliczny. Ciecz robocza. Olej hydrauliczny. Przewód hydrauliczny. Złącze.

Siłownik hydrauliczny. Eksploatacja. Zużycie. Diagnostyka techniczna.

Układem hydraulicznym jest zespół wzajemnie połączonych części mających za zadanie przekazywanie energii

lub sterowanie za pomocą cieczy hydraulicznej pod ciśnieniem w układzie zamkniętym. Jednym z elementów

systemu hydraulicznego są przewody hydrauliczne.


37. Żabicki D.: Minimalizowanie strat poprzez efektywne wykorzystanie pneumatyki. Służ. Utrzym. Ruchu

2019 nr 1 s. 88-92, il.

Napęd pneumatyczny. Układ pneumatyczny. Sprężarka. Powietrze sprężone. Parametr. Strata. Efektywność.

O efektywności systemów pneumatyki decyduje odpowiednie wykorzystanie wszystkich elementów, które

pracują w instalacji. Chodzi tutaj zarówno o etap wytwarzania sprężonego powietrza, jak i jego dystrybucję oraz

odbiór.


38. Partyka M.A., Paszek A.: Analiza porównawcza funkcjonalności przedsiębiorstw według Katalogu

Branżowego "Napędy i Sterowanie" w latach 2017-2018. Napędy Sterow. 2019 nr 1 s. 26-28, 30-32, 34-35,

il., bibliogr. 5 poz.

Hydraulika. Napęd hydrauliczny. Pneumatyka. Napęd pneumatyczny. Przedsiębiorstwo. Oferta. Katalog. Polska.

Rynek. P.Opol.

- 13 -

Artykuł prezentuje analizę porównawczą firm działających na polskim rynku w zakresie hydrauliki, pneumatyki,

napędów i innych. Opracowanie zawiera opis dynamiki zmian zachodzących w wybranych firmach i

przedsiębiorstwach w poszczególnych sektorach przemysłu. Wykonana analiza porównawcza uwzględnia

ilościowe i jakościowe aspekty, wynikające z danych zgromadzonych w latach 2017 i 2018.


39. Johnson J.L.: Pumps for the new millennium. Pompy nowego tysiąclecia. Hydraul. Pneum. [USA] 2018 nr 8

s. 14-17, il.

Pompa hydrauliczna. Sterowanie elektrohydrauliczne. Wspomaganie komputerowe. Prototyp.

40. Nachtwey P.: How natural frequency limits frequency of acceleration. Jak częstotliwość drgań własnych

ogranicza częstość przyspieszenia. Hydraul. Pneum. [USA] 2018 nr 8 s. 30-32, il.

Układ hydrauliczny. Siłownik hydrauliczny. Drgania. Częstotliwość drgań. Przyspieszenie. Ruch. Sterowanie

elektrohydrauliczne.

41. Johnson J.: More on the hydraulic pump of the future. Więcej o pompie hydraulicznej przyszłości. Hydraul.

Pneum. [USA] 2018 nr 9 s. 20, 22-24, 26, il.

Pompa hydrauliczna. Sterowanie elektrohydrauliczne. Wspomaganie komputerowe. Prototyp.

42. Hitchcox A.: Don't let infected fluids afflict your operations. Zanieczyszczone ciecze robocze zagrażają

układom hydraulicznym. Hydraul. Pneum. [USA] 2018 nr 9 s. 28-31, il.

Układ hydrauliczny. Ciecz robocza. Zanieczyszczenie. Bakteria. Eksploatacja. Zużycie. Awaria. Monitoring.

Czujnik. Wspomaganie komputerowe. (IoT - Internet Rzeczy).

43. Hitchcox A.: Have you considered air-over-oil circuits? Czy stosować obiegi powietrzno-olejowe? Hydraul.

Pneum. [USA] 2018 nr 9 s. 32, 34, 36-37 il.

Układ hydrauliczny. Obieg hydrauliczny zamknięty. (Obieg powietrzno-olejowy). Powietrze sprężone.

44. Hitchcox A.: Cylinder sizing considerations for precision system control. Wpływ wymiarów cylindra na

precyzyjną kontrolę układu hydraulicznego. Hydraul. Pneum. [USA] 2018 nr 10 s. 10-12, 14, il.

Cylinder hydrauliczny. Wymiar. Optymalizacja. Parametr. Obliczanie.

45. Scroggins R.: High-speed solenoid valves control hydraulic pump displacement. Szybkie zawory

elektromagnetyczne kontrolują przemieszczanie pompy hydraulicznej. Hydraul. Pneum. [USA] 2018 nr 10

s. 26-30, il.

Pompa hydrauliczna. Pompa odśrodkowa. Pompa tłokowa. Przemieszczanie. Ruch. Kontrola. Wspomaganie

komputerowe. (Pozycjonowanie). Zawór (elektromagnetyczny).

Zob. też poz.: 34, 73.

22. OCHRONA ŚRODOWISKA. SKŁADOWANIE I WYKORZYSTANIE ODPADÓW. REKULTYWACJA TERENU

46. Ćwiękała M.: Korelacja wyników monitoringu geodezyjnego z sejsmicznością indukowaną w czasie

eksploatacji ściany VIb-E1 w pokładzie 703/1 w KWK ROW Ruch Rydułtowy. Prz. Gór. 2019 nr 1 s. 4-15, il.,

bibliogr. 8 poz.

Ochrona środowiska. Szkody górnicze. Powierzchnia kopalni. Odkształcenie. Osiadanie. Geodezja (GNSS).

Sejsmometria. Monitoring. Aparatura kontrolno-pomiarowa (ARAMIS; ARAMIS M/E). Wybieranie ścianowe.

Tąpanie. BHP. KWK ROW.

Przedstawiono wyniki badań przeprowadzonych w latach 2009-2010 w czasie eksploatacji ściany VIb-E1 w

pokładzie 703/1 w KWK Rydułtowy. Dotyczyły one korelacji zmian wysokości terenu w zastabilizowanych

punktach obserwacyjnych z zarejestrowanymi silnymi wstrząsami górniczymi. Badania wykazały, że epicentra

tych wstrząsów są lokalizowane w otoczeniu tego reperu geodezyjnego, na którym obserwowano w tym czasie

największe obniżenia terenu. Wskazuje to na istnienie związku fizycznego i czasowego pomiędzy procesem

deformacji warstw skalnych a wstrząsami górniczymi. Badanie te, w sytuacji ich rutynowego prowadzenia, mogą

poprawić wyniki oceny zagrożenia sejsmicznego, szczególnie w dobie rozwoju automatycznych systemów

ciągłej obserwacji geodezyjnej techniką GNSS.


- 14 -

47. Kopeć A., Kwinta A.: Osiadanie powierzchni terenu z tytułu sczerpywania wody - wyznaczanie technikami

InSAR. Prz. Gór. 2019 nr 1 s. 27-32, il., bibliogr. 20 poz.

Ochrona środowiska. Szkody górnicze. Woda (podziemna). Zapotrzebowanie. Powierzchnia kopalni.

Odkształcenie. Osiadanie. Pomiar ciągły (InSAR). Monitoring. Łączność satelitarna. Radar. Polska. Świat.

P.Wroc. (afiliacja autorów sprostowana w Prz. Gór. nr 2/2019 s.41).

Wody podziemne są głównym źródłem zaopatrzenia w wodę publicznych sieci wodociągowych oraz zakładów

przemysłowych. Jednocześnie wody podziemne stanowią zagrożenie dla kopalni podziemnych i odkrywkowych,

konieczna jest eksploatacja wód z obszarów objętych wydobyciem. Eksploatacja wód podziemnych powoduje

kształtowanie się wielkopowierzchniowych niecek odwodnieniowych. Pomiary przemieszczeń terenu wykonuje

się głównie klasycznymi metodami geodezyjnymi (niwelacja, tachimetria). W artykule przedstawiono możliwości

wykorzystania technik pomiarowych InSAR (DInSAR, PSInSAR, SBAS) do monitoringu osiadań powierzchni

terenu, wynikających ze sczerpywania wód podziemnych. Techniki InSAR umożliwiają jednoczesną obserwację

całego obszaru eksploatacji w quasi-ciągłej postaci (bardzo duża ilość punktów pomiarowych) i bardzo krótkich

interwałach czasowych (nawet co 6 dni), co stanowi zdecydowaną przewagę nad punktowym i czasochłonnym

klasycznym pomiarem geodezyjnym.


48. Wagner D.: Zanikanie obniżania powierzchni śródmieścia Bytomia w latach 2015-2018 po zakończonej

eksploatacji przez KWK Centrum. Prz. Gór. 2019 nr 1 s. 33-39, il., bibliogr. 11 poz.

Ochrona środowiska. Szkody górnicze. Powierzchnia kopalni. Odkształcenie. Osiadanie. Filar ochronny.

Wybieranie. Górnictwo węglowe. Polska. Restrukturyzacja. Likwidacja. KWK Centrum.

Artykuł jest kontynuacją i rozwinięciem artykułu przedstawionego na XIV Dniach Miernictwa Górniczego w

Ustroniu z 2017 r. Autor przedstawia rys historyczny eksploatacji pod śródmieściem Bytomia, od eksploatacji

złóż rud cynku i ołowiu do eksploatacji złóż węgla kamiennego, na tle historii KWK Centrum, genezy

eksploatacji i wykonanych pomiarów w filarze śródmieścia Bytomia. Następnie prezentuje metodę i dokładność

wykonywanych pomiarów oraz wyniki obniżeń terenu górniczego za okres ostatnich 15 lat eksploatacji oraz po

zakończeniu eksploatacji w przedmiotowym filarze. Ostatnia eksploatacja w filarze śródmieścia prowadzona

była ścianami 10, 8, 6, i 4 w dolnej warstwie pokładu 510 na podsadzkę hydrauliczną w latach 2005-2015.

Analiza obejmuje okres od wiosny 2015 r. (zakończenie eksploatacji) do jesieni 2018 r. (ostatni pomiar) na tle

eksploatacji od 2000 r. i historycznych wyników obniżenia punktów sieci niwelacji precyzyjnej we wspomnianym

rejonie. Autor w artykule ma zamiar udowodnić tezę: "Teren będący pod wpływem wieloletniej podziemnej

eksploatacji górniczej można uznać jako ustabilizowany po upływie 2 lat od zakończenia eksploatacji".


49. Niedojadło Z., Sopata P., Stoch T., Wójcik A., Mrocheń D.: Lokalne zmiany wektorów przemieszczenia w

czasie nad eksploatacją górniczą. Prz. Gór. 2019 nr 1 s. 40-45, il., bibliogr. 11 poz.

Ochrona środowiska. Szkody górnicze. Powierzchnia kopalni. Odkształcenie. Wybieranie ścianowe. GZW. AGH.

W artykule przedstawiono wyniki badań dotyczących poziomych przemieszczeń szeregu gęsto

rozmieszczonych punktów w rejonie podziemnej eksploatacji górniczej pokładu węgla kamiennego. Geometrię

układu pomiarowego stanowił prostoliniowy odcinek 49 punktów zastabilizowanych w interwale co jeden metr.

Analizą objęto całkowite wektory poziomego przemieszczenia punktów dla wybranych stanów frontu

eksploatacyjnego w stosunku do miejsca położenia sieci obserwacyjnej. Przeprowadzone badania umożliwiły

śledzenie rozwoju procesu przemieszczania się powierzchni terenu w ujęciu lokalnym w warunkach

przechodzącego frontu eksploatacyjnego, dając możliwość wykrycia nieregularnych wartości wskaźnika w

rejonie zaburzeń budowy geologicznej górotworu.


50. Majcherczyk T., Kryzia K.: Wpływ intensywności eksploatacji i zruszenia górotworu na wartość

współczynnika eksploatacji. Prz. Gór. 2019 nr 1 s. 46-52, il., bibliogr. 13 poz.

Ochrona środowiska. Powierzchnia kopalni. Odkształcenie. Osiadanie. Mechanika górotworu. Warunki

górniczo-geologiczne. Wybieranie ścianowe. Zawał. Współczynnik. Obliczanie. Modelowanie. GZW. AGH.

W artykule przedstawiono analizę wartości współczynnika eksploatacji, przeprowadzoną w jednym z rejonów

Górnośląskiego Zagłębia Węglowego. Analizie poddane zostały obszary, w których zróżnicowana była

intensywność eksploatacji. Wartości współczynników eksploatacji wyznaczono z dopasowania krzywej obniżeń

- 15 -

pomierzonych, a także na podstawie równania regresji, wynikającego z cech górotworu, w jakim prowadzona

jest działalność wydobywcza. Górotwór w analizowanych obszarach scharakteryzowano przez miąższość i

rodzaj warstw nadkładu, rodzaj warstw karbonu, głębokość eksploatacji oraz stopień naruszenia górotworu

wcześniej dokonaną eksploatacją. Ocenie poddano wartość współczynników eksploatacji dla przypadków

charakteryzujących się różnym stopniem zruszenia górotworu.


51. Duda A., Krzemień A.: Forecast of methane emission from closed underground coal mines exploited by longwall

mining - A case study of Anna coal mine. Prognoza emisji metanu z zamkniętych podziemnych kopalń

węgla wyeksploatowanych systemem ścianowym. Studium przypadku - kopalnia Anna. J. Sustain. Min.

2018 nr 4 s. 184-194, il., bibliogr. 37 poz.

Ochrona środowiska. Zagrożenie. Metan. BHP. Górnictwo węglowe. Kopalnia węgla. Likwidacja. Przestrzeń

poeksploatacyjna. Wybieranie ścianowe. Modelowanie. Prognozowanie. (Studium przypadku). KWK Anna.

Projekt (MERIDA). Współpraca międzynarodowa. Francja (INERIS). GIG.

Zob. też poz.: 7, 74, 77, 85, 86.

24. PODSTAWY KONSTRUKCJI MASZYN I URZĄDZEŃ GÓRNICZYCH. CZĘŚCI MASZYN

52. Zawiejski W.: Koncepcja zastosowania materiałów kompozytowych w osprzęcie maszyn roboczych. Prz.

Mech. 2019 nr 1 s. 25-29, il., bibliogr. 7 poz.

Części maszyn. Wysięgnik (teleskopowy). Konstrukcja. Materiał konstrukcyjny. (Kompozyt węglowo-

epoksydowy). Tworzywo sztuczne. Produkcja. Proces technologiczny. Inst. Mech. Bud. Gór. Skaln.

W artykule przedstawiono koncepcję zastosowania materiałów kompozytowych w elemencie osprzętu maszyn

roboczych. Wytypowano elementy składowe osprzętów powszechnie spotykanych w maszynach, które mogą

podlegać próbom wykonania z kompozytu. Spośród nich wybrano sekcję wysięgnika teleskopowego. Dla

takiego obiektu została stworzona koncepcja wykonania podzespołu z kompozytu węglowo-epoksydowego.

Zostały zaproponowane dwa rozwiązania technologiczne. Wstępnie wytypowano półfabrykaty przewidziane do

wykonania elementu. Określono zagadnienia konstrukcyjne, które muszą zostać rozwiązane na etapie

projektowania konstrukcji prototypowej. Wyznaczono ponadto obszary badawcze, które należy podjąć w fazie

badawczo-rozwojowej tego typu produktu. Oszacowano koszty produkcji jednostkowej i spodziewane korzyści z

zastosowania wysuwanego segmentu teleskopowego wykonanego z laminatu węglowo-epoksydowego.


53. Kołtało K., Kozioł M.: Modelowanie procesu formowania wtryskowego koła zębatego. Prz. Mech. 2019 nr 1

s. 38-42, il., bibliogr. 8 poz.

Koło zębate. Materiał konstrukcyjny. Tworzywo sztuczne (polimery). (Formowanie wtryskowe). Proces

technologiczny. Modelowanie. Badanie symulacyjne. Wspomaganie komputerowe. Program (SOLIDWORKS;

AUTODESK MOLDFLOW; CAMPUS). P.Śl.

Przedmiotem pracy jest modelowanie procesu formowania wtryskowego koła zębatego z tworzywa

termoplastycznego. W tym celu zastosowano program SOLIDWORKS do utworzenia modelu CAD wypraski i

program AUTODESK MOLDFLOW do przeprowadzenia symulacji komputerowych procesu wtryskiwania

wypraski oraz analiz przebiegu procesu i jego wyników. Doboru materiału użytego w badaniach dokonano w

programie CAMPUS. Wykonano symulację wtrysku, uwzględniając położenie punktu wtrysku oraz różne

parametry procesu. Wyniki analiz numerycznych procesu wytwarzania koła zębatego umożliwiły uzyskanie

odpowiedniej jakości wypraski oraz zoptymalizowane parametry przetwórstwa.


54. Pisula J., Budzik G., Cieplak M.: Ocena dokładności geometrycznej kół zębatych wykonanych metodami

addytywnymi z wykorzystaniem współrzędnościowej maszyny pomiarowej. Prz. Mech. 2019 nr 2 s. 21-24,

il., bibliogr. 9 poz.

Przekładnia zębata. Przekładnia stożkowa. Koło zębate stożkowe. Materiał konstrukcyjny. Tworzywo sztuczne.

Żywica syntetyczna (fotoutwardzalna). (Wydruk 3D). Dokładność. Pomiar. Wspomaganie komputerowe.

Badanie laboratoryjne. Normalizacja. P.Rzesz.

Artykuł prezentuje wyniki badań dotyczących geometrycznej analizy dokładności kół zębatych stożkowych o

kołowej linii zęba, wykonanych z żywic fotoutwardzalnych. Do badań wybrano koła zębate wykonane metodami

- 16 -

przyrostowymi wg technologii PolyJet oraz DLP. Pomiary wykonywano z wykorzystaniem współrzędnościowej

maszyny pomiarowej Klingelberg P40. Analiza otrzymanych wyników ujawniła odchylenia od geometrii bazowej

kół dla obu rozpatrywanych przypadków. Koła wykonane wg technologii PolyJet oraz DLP uzyskały 11 klasę

dokładności wg normy DIN 3965.


55. Skoczylas L., Skoczylas K.: Matematyczny opis zwoju ślimaka globoidalnego kształtowanego stożkowym

narzędziem trzpieniowym. Prz. Mech. 2019 nr 2 s. 25-27, il., bibliogr. 14 poz.

Przekładnia zębata. Przekładnia ślimakowa (globoidalna). (Ślimak globoidalny). Zęby. Zarys. Produkcja.

Obróbka skrawaniem. Modelowanie. Parametr. Obliczanie. P.Rzesz.

W artykule przedstawiono sposób kształtowania uzwojenia ślimaka globoidalnego za pomocą stożkowego

narzędzia trzpieniowego. Zamieszczono matematyczny opis geometrii zwoju ślimaka wynikający z kinematyki

kształtowania na obrabiarce oraz geometrii i ustawienia narzędzia. Przedstawiony opis pozwala na różne

ustawienia narzędzia w stosunku do obrabianego ślimaka, zapewniając możliwość wpływu na kształt

uzyskiwanego zwoju.


56. Filipowicz K., Kuczaj M., Gruszka P.: Experimental mechanical security assessment used in torsionally flexible

Raptor-SK couplings. Doświadczalna ocena zabezpieczeń mechanicznych stosowanych w podatnych

skrętnie sprzęgłach Raptor-SK. Min. - Inf. Autom. Electr. Eng. 2018 nr 3 s. 71-77, (78-84), il., bibliogr. 5 poz.

Sprzęgło mechaniczne. Sprzęgło nierozłączne. Sprzęgło podatne skrętnie (Raptor-SK). Konstrukcja.

Przeciążenie. Zapobieganie. (Kołki ścinane). Badanie laboratoryjne. Stanowisko badawcze. P.Śl. FENA sp. z

o.o.

Sprzęgła serii Dodge®Raptor należą do sprzęgieł nierozłącznych, mechanicznych, podatnych skrętnie o

możliwości kompensacji odchyłek współosiowości. W sprzęgłach o oznaczeniu Raptor-SK zastosowano

dodatkowo kołki ścinane, zabezpieczające układ napędowy przed przeciążeniem. Zastosowanie

"bezpieczników" w sprzęgle w postaci kołków ścinanych ogranicza wartość przenoszonego momentu

obrotowego do wartości ustalonej (bezpiecznej), po której przekroczeniu następuje ich ścięcie, a w

konsekwencji rozłączenie napędu. W odniesieniu do sprzęgła Raptor-SK przeprowadzono obliczenia mające na

celu dobór średnicy kołków ścinanych w zależności od wartości momentu granicznego. W celu oceny

poprawności doboru kołków użytych w mechanizmie sprzęgła przeprowadzono badania doświadczalne z

użyciem maszyny wytrzymałościowej. Dokonano porównania wykonanych obliczeń konstruktorskich kołków

ścinanych z wynikami badań na stanowisku badawczym.


57. Lewandowski J., Rozumek D.: Wpływ obróbki cieplnej na trwałość połączeń spawanych wykonanych ze

stali S355 poddanych cyklicznym obciążeniom zginającym. Bezpieczeństwo pracy urządzeń



Materiał konstrukcyjny. Stal. Złącze. Połączenie spawane. Naprężenie. Zmęczenie. Pęknięcie. Eksploatacja.

Zużycie. Badanie nieniszczące. Pobieranie próbek. Badanie laboratoryjne. Stanowisko badawcze. Maszyna

wyciągowa. Koło linowe. Wentylator. P.Opol.

W pracy przedstawione zostały, często spotykane w przemyśle górniczym, problemy związane z jakością oraz

trwałością połączeń spawanych. Autorzy skoncentrowali się na teowych połączeniach spawanych.

Przedstawiono przykłady urządzeń, w których podczas eksploatacji wykonano badania nieniszczące,

wykrywając wady złączy spawanych w postaci pęknięć. Z uwagi na fakt, że pęknięcia stanowią najpoważniejsze

zagrożenie dla bezpieczeństwa urządzeń pracujących pod zmiennymi obciążeniami, zagadnienia ich trwałości

są niezwykle istotne. W pracy przedstawiono wyniki badań inicjacji oraz wzrostu pęknięć zmęczeniowych

próbek ze stali S355 z pachwinowymi spoinami w dwóch wariantach lica spoin (wklęsłych oraz wypukłych),

poddanych zginaniu. Badania przeprowadzono przy stałej wartości współczynnika asymetrii cyklu R= -1 dla

próbek bez obróbki, jak i po obróbce cieplnej.


Zob. też poz.: 18, 20, 22, 31.

- 17 -

25. BEZPIECZEŃSTWO I HIGIENA PRACY W GÓRNICTWIE. ERGONOMIA. BIOMECHANIKA

58. Bieńkowski M.: Filtracja przemysłowa. Powd. Bulk 2019 nr 1 s. 20, 22-25, il., bibliogr. 6 poz.

BHP. Zagrożenie. Zapylenie. Pył o frakcji wdychalnej. Powietrze kopalniane. Powietrze sprężone.

Oczyszczanie. Filtrowanie. Filtr tkaninowy. Elektrofiltr. Normalizacja.

Filtracja powietrza to jeden z głównych sposobów zapewnienia zarówno czystego powietrza niezbędnego do

produkcyjnych procesów przemysłowych, jak i ochrony pracowników przed zanieczyszczeniem powietrza

cząstkami stałymi. W procesach filtracji wykorzystuje się zwykłe filtry dostosowane ściśle do określonych

potrzeb. Tak więc innego rodzaju filtry używane są w przemyśle farmaceutycznym i spożywczym, a innego

rodzaju w halach fabrycznych przy procesie spawania. Jeszcze inne rodzaje spotyka się w górnictwie czy

strefach zagrożonych wybuchem.


59. Senator M.: Analiza statystyczna wypadków przy pracy w trzech pierwszych kwartałach 2018 r. Służ.

Utrzym. Ruchu 2019 nr 1 s. 34-37, il., bibliogr. 5 poz.

BHP. Zagrożenie. Wypadkowość. Czynnik ludzki. Dane statystyczne. Przepis prawny. Open BHP.

Wypadki przy pracy były, są i będą. Dopóki człowiek jest integralną częścią procesu pracy, wypadków nie da się

uniknąć, ale można ograniczyć ich liczbę oraz/lub ciężkość następstw.


60. Suchecka M.: Nowości w portalu CIOP-PIB 2017-2018. Bezp. Pr. 2019 nr 2 s. 3-5, il., bibliogr. 23 poz.

BHP. Ergonomia. Baza danych. Wspomaganie komputerowe. Internet. Przepis prawny. CIOP.

Portal internetowy Centralnego Instytutu Ochrony Pracy - Państwowego Instytutu Badawczego pełni znaczącą

rolę w popularyzacji wiedzy w zakresie bhp i ergonomii, dostarcza informacji i promuje różne aktywności i

produkty Instytutu. Można tam znaleźć zarówno informacje o wynikach badań naukowych prowadzonych w

Instytucie, jak i opracowania aplikacyjne, przedstawiające gotowe do zastosowania rozwiązania. Są one

adresowane do różnych grup odbiorców: przedsiębiorców, służby bhp, pracowników, studentów, uczniów i in.


61. Drzewiecki J., Myszkowski J.: Mining-induced seismicity of a seam located in rock mass made of thick

sandstone layers with very low strength and deformation parameters. Sejsmiczność indukowana

działalnością górniczą pokładu zlokalizowanego w górotworze zbudowanym z grubych warstw

piaskowca o bardzo niskich parametrach wytrzymałościowych i odkształceniowych. J. Sustain. Min. 2018

nr 4 s. 167-174, il., bibliogr. 17 poz.

BHP. Zagrożenie. Tąpanie. Mechanika górotworu. Sejsmometria. Parametr. Obliczanie. Modelowanie. Prognozowanie.

Wspomaganie komputerowe. Program (MULTILOK). Wybieranie ścianowe. KWK Piast-Ziemowit. GIG.

62. Tripathy D.P., Ala C.K.: Identification of safety hazards in Indian underground coal mines. Identyfikacja

zagrożeń w indyjskich podziemnych kopalniach węgla. J. Sustain. Min. 2018 nr 4 s. 175-183, il., bibliogr. 43 poz.

BHP. Zarządzanie. Zagrożenie. Identyfikacja. Wypadkowość. Baza danych. Wspomaganie komputerowe.

Górnictwo węglowe. Indie.

63. Czarny R., Pilecki Z., Drzewińska D.: The application of seismic interferometry for estimating a 1D S-wave

velocity model with the use of mining induced seismicity. Zastosowanie interferometrii sejsmicznej do oceny

modelu prędkości fali S 1D z uwzględnieniem sejsmiczności indukowanej działalnością górniczą. J.

Sustain. Min. 2018 nr 4 s. 209-214, il., bibliogr. 44 poz.

BHP. Zagrożenie. Tąpanie. Warunki górniczo-geologiczne. Mechanika górotworu. Sejsmometria.

(Interferometria sejsmiczna). Parametr. Obliczanie. Modelowanie. Górnictwo rud. PAN. AGH.

64. Bałaga D., Kalita M., Siegmund M., Urbanek A., Waloszczyk A.: Koncepcja systemu gaszenia mgłowego

pożarów napędów przenośników taśmowych. Bezpieczeństwo pracy urządzeń transportowych w górnictwie.

Monografia, redakcja naukowa: Andrzej Tytko, Marian Wójcik, Centrum Badań i Dozoru Górnictwa

Podziemnego sp. z o.o., Lędziny 2018 s. 154-162, il., bibliogr. 7 poz. (Sygn. bibl. 23235).

BHP. Pożar kopalniany. Zwalczanie. Zraszanie. Urządzenie zraszające. Dysza zraszająca. Mgła wodna.

Przyrząd pomiarowy. Czujnik. Przenośnik taśmowy. Bęben napędowy. Trasa przenośnika. Taśma

przenośnikowa. KOMAG. ELEKTRON s.c.

- 18 -

Ciągłość pracy zakładów górniczych w znacznym stopniu zależy od transportu urobku, a więc również od

prawidłowej i bezawaryjnej pracy przenośników taśmowych. Obecnie obserwowane jest duże zainteresowanie

zakładów wydobywczych systemami zabezpieczającymi przed powstaniem pożaru na stacjach napędowych i

zwrotnych oraz na trasie przenośników. Przeprowadzono analizę obecnie stosowanych urządzeń do

samoczynnego gaszenia pożaru zespołów przenośników taśmowych. Wynika z niej, że wykorzystywane w

urządzeniach gaszących czujniki temperatury, lokalizowane są na końcach linii detekcyjnej, co w przypadku ich

awarii może przyczynić się do opóźnionej reakcji na wykryte źródło ognia. Jednocześnie stosowane w nich

dysze zraszające nie wykorzystują technologii wytwarzania mgły wodnej. Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom

zakładów górniczych, podjęto prace mające na celu opracowanie nowego systemu automatycznego gaszenia

mgłowego pożarów napędów przenośników taśmowych. Przedstawiono główne założenia projektowe nowego

systemu z wykorzystaniem liniowego układu detekcji. Zaprezentowano efekty prac projektowych i modelowych

systemu gaszenia sterowanego pneumatycznie i elektrycznie. Omówiono zasadę działania systemu gaszenia

oraz jego parametry techniczne.


Zob. też poz.: 3, 19, 46, 51.

26. EKSPLOATACJA I NIEZAWODNOŚĆ MASZYN I URZĄDZEŃ

65. Bonarski P.: Systemy zarządzania w utrzymaniu ruchu: kluczowe etapy wdrożenia okiem praktyka. Służ.

Utrzym. Ruchu 2019 nr 1 s. 42-44, il.

Utrzymanie ruchu. Zarządzanie. System. Optymalizacja. Certyfikacja. Jakość. Härter Technika Wytłaczania sp. z o.o.

Systemy zarządzania od dobrych kilku, kilkunastu lat powstają w różnych obszarach naszej "produkcyjnej"

rzeczywistości. Systemy zarządzania jakością (ISO 9001), systemy zarządzania energią (ISO 50001), system

zarządzania ochroną środowiska (ISO 14001) czy system zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy (ISO

18001) to obszary, w jakich powstały już odpowiednie normy i certyfikaty. Pracując w dziale służb utrzymania

ruchu, chciałoby się mieć wytyczne do właściwego zarządzania tym obszarem, a nawet zdobywać stosowne

certyfikaty. W artykule pochylono się nad tym zagadnieniem z kilku innych stron.


66. Cieszyński M.: Smarowanie pod kontrolą. Jak badać i diagnozować oleje przemysłowe? Służ. Utrzym.

Ruchu 2019 nr 1 s. 58-60, il.

Smarowanie. Olej maszynowy. Zanieczyszczenie. Parametr. Lepkość. Wskaźnik. Eksploatacja. Zużycie.

Oleje przemysłowe, oprócz swoich oczywistych funkcji, takich jak smarowanie, chłodzenie czy przenoszenie

ciśnień, odgrywają jeszcze jedną, bardzo istotna rolę. Ich diagnostyka pozwala nie tylko sprawdzić stan samej

cieczy, ale również daje informacje na temat kondycji i możliwych usterek urządzenia, w którym pracuje.

Regularna kontrola pozwala ograniczyć wydatki związane zarówno z wymianą środków smarnych, jak i

naprawą urządzeń. Dlatego tak ważnym elementem jest regularne sprawdzanie poszczególnych parametrów

olejów przemysłowych.


67. Piechota P.: Doświadczenia zebrane w trakcie badań i diagnostyki wibracyjnej maszyn wirujących.


Marian Wójcik, Centrum Badań i Dozoru Górnictwa Podziemnego sp. z o.o., Lędziny 2018 s. 171-177, il.,

bibliogr. 3 poz. (Sygn. bibl. 23235).

Eksploatacja. Zużycie. Awaria. Diagnostyka techniczna. Drgania. Wibroakustyka. Sygnał. Norma (PN-ISO

10816). Wentylator. Pompa. CBiDGP.

W rozdziale przedstawiono spostrzeżenia i doświadczenia uzyskane w trakcie wieloletniej analizy wibracyjnej

maszyn wirujących. Wykazano, że zastosowanie analizy sygnałów drgań, takich jak szerokopasmowe

wyliczanie wartości skutecznej, analiza widmowa czy stosowanie filtrów pasmowo przepustowych, ułatwia

określenie przyczyn nieprawidłowej pracy urządzeń. Przedstawiono nietypową metodę lokalizacji miejsca

powstania stuków i trzasków będących wczesnym symptomem możliwej awarii.


Zob. też poz.: 2, 9, 11, 15, 18, 20, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 31, 32, 33, 36, 42, 57, 72.

- 19 -

27. NAPĘDY ELEKTRYCZNE. AUTOMATYKA. MECHATRONIKA.

APARATURA POMIAROWA I KONTROLNA. WYPOSAŻENIE PRZECIWWYBUCHOWE. ŹRÓDŁA ENERGII

68. Biskup T., Chmielewski W., Cieniuch A., Jurkiewicz M., Kołodziej H., Maźnio S., Sontowski J.:

Zautomatyzowane stacje prób do stanowiskowych badań trakcyjnych silników prądu przemiennego i

stałego. Wiad. Elektrotech. 2019 nr 2 s. 22-28, il., bibliogr. 5 poz.

Silnik prądu zmiennego. Silnik indukcyjny. Silnik klatkowy. Silnik prądu stałego. Silnik szeregowy. Sterowanie

automatyczne. Wspomaganie komputerowe. Badanie laboratoryjne. Stanowisko badawcze. Transport torowy.

ENEL-PC sp. z o.o. ENTE sp. z o.o.

Przedstawiono dwa rozwiązania stacji prób dla trakcyjnych silników indukcyjnych klatkowych oraz szeregowych

prądu stałego, bazujących na przekształtnikach energoelektronicznych i komputerowym systemie kontrolno-

sterującym.


69. Hoppel W.: Elektryczny humor z kart katalogowych. Wiad. Elektrotech. 2019 nr 2 s. 30-31.

Elektrotechnika. Terminologia. (Język techniczny). Błąd. Normalizacja.

Język jest jednym z największych dóbr narodowych i trzeba to dobro chronić. Tej ochrony dotyczy ustawa o

języku polskim z 7 października 1999 roku. Jednym z jego składników jest język techniczny, który także

powinien być poprawny i elegancki, a przy tym komunikatywny.


70. Krok R.: Model do obliczeń sprawności silnika indukcyjnego, uwzględniający wpływ temperatury

otoczenia. Napędy Sterow. 2019 nr 1 s. 48-51, il., bibliogr. 6 poz.

Silnik elektryczny. Silnik indukcyjny. Silnik klatkowy. Temperatura (otoczenia). Ciepło. Moc. Strata. Sprawność.

Modelowanie. Obliczanie. Badanie laboratoryjne. Stanowisko badawcze. Pomiar. Energochłonność.

Oszczędność. P.Śl.

Sprawność jest jednym z najważniejszych parametrów branych pod uwagę przy wyborze silnika do układu

napędowego. Od jej wartości zależą koszty eksploatacji silnika. Wpływ na sprawność silnika mają nie tylko

warunki zasilania i obciążenia, ale również temperatura otoczenia. Temperatura otoczenia wpływa na

temperaturę uzwojeń, a w konsekwencji rezystancję uzwojeń oraz straty mocy. W celu porównania strat mocy w

różnych silnikach konieczne jest przeliczenie sprawności na jednakową temperaturę otoczenia. Pomiary

sprawności silników są wykonywane w laboratoriach przy różnej temperaturze otoczenia. Dokładne

wyznaczenie strat mocy w silniku w celu określenia kosztów eksploatacji wymaga obliczenia sprawności w

warunkach panujących podczas jego pracy, w szczególności przy zadanej temperaturze otoczenia. W artykule

przedstawiono model do obliczeń strat mocy oraz sprawności silnika indukcyjnego budowy zamkniętej,

uwzględniający wpływ temperatury otoczenia. Opracowana sieć cieplna umożliwia obliczenie temperatury

poszczególnych elementów silnika indukcyjnego oraz wytwarzanych w nich strat mocy przy zadanej

temperaturze otoczenia. Przykładowe obliczenia strat mocy i sprawności wykonano dla silnika klatkowego

budowy zamkniętej o mocy 3 kW.


71. Mars P., Góra G., Petko M., Karpiel G.: Przegląd aktualnych rozwiązań w projektowaniu stopni mocy

sterowników napędów bezpośrednich. Napędy Sterow. 2019 nr 1 s. 52-56, il., bibliogr. 18 poz.

Napęd elektryczny. Napęd bezpośredni. Moc. Sterownik. Element półprzewodnikowy. Prostownik. Tranzystor.

Tyrystor. Sprawność. AGH.

Napędy bezpośrednie są obecnie stosowane w wielu dziedzinach przemysłu, zwłaszcza w aplikacjach

wymagających zapewnienia dużego momentu napędowego przy jednocześnie wysokiej dokładności

odwzorowania trajektorii sterowania. Ostatnie lata przedstawiają bardzo silny rozwój coraz nowszych konstrukc ji

napędów bezpośrednich oraz ciągłą optymalizację istniejących rozwiązań. Równocześnie przebiega nieustanny

proces udoskonalania układów sprzętowych sterowników napędów bezpośrednich oraz rozwój

zaawansowanych algorytmów sterowania. Artykuł opisuje istniejące rozwiązania elektronicznych układów stopni

mocy stosowanych w sterownikach napędów bezpośrednich małej, średniej oraz dużej mocy. Omówiono

budowę podstawowych układów kluczujących z wykorzystaniem tranzystorów MOSFET oraz IGBT. Wymieniono

wady i zalety poszczególnych topologii przekształtników energoelektronicznych jedno- i wielopoziomowych.

- 20 -

Opisano również budowę zintegrowanych modułów mocy oraz inteligentnych modułów mocy, tzw. IPM (ang.

Intelligent Power Module). W finalnej części artykułu uwydatniono najbardziej obiecujące trendy w

projektowaniu stopni mocy sterowników napędów bezpośrednich.


72. Jakubowska-Ciszek A., Wąs P.: Urządzenie do monitorowania komutatora i pierścieni ślizgowych maszyn

elektrycznych. Napędy Sterow. 2019 nr 1 s. 58-65, il., bibliogr. 6 poz.

Silnik elektryczny. Silnik prądu zmiennego. Silnik komutatorowy. Silnik indukcyjny. Silnik pierścieniowy. Wirnik.

Eksploatacja. Zużycie. Awaria. Przestój. Diagnostyka techniczna. Monitoring. Aparatura kontrolno-pomiarowa.

(Głowica pomiarowa). P.Śl. OPA SA.

Nieodłącznym elementem elektrycznych silników dużej mocy są komutatory i pierścienie. W przypadku

wirujących maszyn elektrycznych siła odśrodkowa wirującej masy wirnika po pewnym czasie doprowadza do

uszkodzenia komutatora lub pierścieni. Takie uszkodzenia należą do największych zagrożeń, powodujących

długotrwały przestój. Dotychczasowe działania diagnostyczne są często nieskuteczne i nie zapobiegają nagłym

i niespodziewanym awariom. Dobór właściwej metody diagnostycznej umożliwia zapobieżenie poważnej awarii.

Prezentowana metoda diagnostyczna pozwala na wykrycie uszkodzeń już na początkowym etapie rozwoju.

Dzięki temu można zapobiec nagłym poważnym awariom i długim przestojom na remont. Opracowanie

dokładnej głowicy pomiarowej do prac w ruchu pozwoliło na określenie temperatury i geometrii komutatora lub

pierścienia. Dotychczasowe metody pomiarów wykonywanych na postoju nie pozwalają stwierdzić, czy

geometria i temperatura komutatora pod wpływem siły odśrodkowej nie ulegnie niebezpiecznej zmianie. Wady

tej pozbawiona jest proponowana metoda diagnostyczna.


73. Johnson J.L.: Applying integral control to electrohydraulic servosystems. Zastosowanie sterowania

zintegrowanego w serwomechanizmach elektrohydraulicznych. Hydraul. Pneum. [USA] 2018 nr 7 s. 18,

20-22, 24-25, 47, il.

Sterowanie elektrohydrauliczne. Sterowanie proporcjonalne. Serwomechanizm elektrohydrauliczny. Parametr.

Obliczanie.

Zob. też poz.: 7, 14, 19, 21, 22, 25, 26, 32, 39, 40, 41, 46, 47, 64, 86.

28. TWORZYWA SZTUCZNE W BUDOWIE MASZYN GÓRNICZYCH

Zob. poz.: 52, 53, 54.

29. KOROZJA. ZABEZPIECZENIA PRZECIWKOROZYJNE

74. Gruca A., Greczek-Stachura M.: Green corrosion inhibitors. A review. Przegląd ekologicznych inhibitorów

korozji. Inż. Mater. 2019 nr 1 s. 19-24, il., bibliogr. 86 poz.

Korozja. Ochrona przed korozją. (Ekologiczne inhibitory korozji - ekstrakty roślinne). Ochrona środowiska. Uniw.

Pedagog.

W pracy omówiono ekologiczne i nietoksyczne inhibitory korozji będące alternatywą dla obecnie stosowanych

rozwiązań. Wiele z omówionych substancji wykazuje duży potencjał aplikacyjny i może w przyszłości zastąpić

obecnie używane chemiczne inhibitory. Efektywność naturalnych ekstraktów w hamowaniu procesu korozji jest

porównywalna z efektywnością substancji użytkowanych komercyjnie. Naturalne substancje o właściwościach

antykorozyjnych, ekstrahowane z różnych gatunków roślin, mogą w znacznym stopniu przyczynić się do

obniżenia związanych z procesem korozji kosztów utrzymania infrastruktury. Wprowadzenie do powszechnego

użytku naturalnych inhibitorów może także pomóc w ochronie środowiska naturalnego. Pomimo postępów w

badaniach nad naturalnymi inhibitorami korozji, mechanizmy ich działania nie są jeszcze do końca dostatecznie

zbadane, aby mogły znaleźć zastosowanie w przemyśle. Konieczne są dalsze analizy mające na celu

udoskonalenie obecnie stosowanych metod ekstrakcji i modyfikacji naturalnych substancji aktywnych.

Z artykułu

31. ORGANIZACJA I ZARZĄDZANIE. RESTRUKTURYZACJA GÓRNICTWA

75. Gacek J., Wiśniewski T.: Wpływ wsparcia projektów dofinansowanych przez Unię Europejską na poziom

ryzyka realizowanego projektu. Gór. Odkryw. 2018 nr 5 s. 54-57, il., bibliogr. 7 poz.

- 21 -

Przedsiębiorstwo. Zarządzanie. Projekt. Innowacja. Ryzyko. Finanse. UE. (Studium przypadku). P.Wroc.

Wraz z dynamicznym wzrostem dostępu do funduszy unijnych dla realizowanych przez przedsiębiorstwa

projektów (zwłaszcza innowacyjnych), bardzo ważnym dla menedżerów projektu stało się ograniczanie ryzyka

oraz zabezpieczanie się przed jego skutkami. W dokumentacji aplikacyjnej coraz więcej uwagi zwraca się na to,

jak zostanie zidentyfikowane ryzyko już na etapie planowania projektu i jak opisane zostaną wyniki analiz

różnych przypadków ryzyka we wniosku o dofinansowanie. Przy realizacji projektów bierze się pod uwagę trzy

parametry przygotowania i zarządzania projektem - zakres, czas oraz budżet projektu. W odniesieniu do

każdego z tych czynników, mogą wystąpić zagrożenia wprowadzające turbulencje, a nawet uniemożliwiające

realizację przedsięwzięcia, co może w skrajnych przypadkach prowadzić nawet do zwrotu przyznanej dotacji.


76. Gacek J., Wiśniewski T.: Ryzyko finansowe w działalności gospodarczej dużych firm. Gór. Odkryw. 2018 nr

5 s. 58-62, il., bibliogr. 7 poz.

Przedsiębiorstwo. Zarządzanie. Inwestycja. Finanse. Ryzyko. Identyfikacja. (Matryca). Obliczanie. P.Wroc.

Struktura kapitałów przedsiębiorstwa ma istotny wpływ na ryzyko finansowe działalności gospodarczej. Wraz ze

wzrostem kapitałów obcych wzrasta zmienność przepływów gotówkowych netto firmy. Korelacja ta będzie

jednak różna w zależności od sytuacji rynkowej oraz wielkości sprzedaży. Jeżeli kapitał obcy zostanie

umiejętnie wykorzystany, można spodziewać się równowagi w przepływach gotówkowych. Równowaga

finansowa przedsiębiorstwa może się zachwiać, jeżeli zarządzający nieumiejętnie wykorzystywać będą zarówno

majątek, jak i kapitał przedsiębiorstwa. Analizując mierzalność skutków ryzyka, można je podzielić na ryzyko

finansowe lub pozafinansowe. Cechą charakterystyczną ryzyka finansowego jest możliwość jego zmierzenia i

określenia jego wpływu na wynik finansowy.


77. Kasztelewicz Z., Sikora M., Patyk M., Ptak M.: Diamentowy raport osiągnięć branży węgla brunatnego -

stan na 2017 rok część II. Wsp. Spr. 2019 nr 1-2 s. 4-10, il., bibliogr. 6 poz.

Górnictwo węglowe. Polska. Węgiel brunatny. Kadry. Zarządzanie. Wydajność. Wydobycie. Energochłonność.

Wskaźnik. Ochrona środowiska. Szkody górnicze. Rekultywacja. Dane statystyczne. AGH. OUG Wrocław. P.Wroc.

Poprzednia część artykułu poświęcona była analizie danych dotyczących wydobycia węgla brunatnego, udziału

poszczególnych kopalń w ogólnym wydobyciu oraz danych dotyczących zatrudnienia w branży górnictwa węgla

brunatnego w roku 2017. Druga część skupia się na szerszym aspekcie zatrudnienia, a co za tym idzie

wydajności pracy w poszczególnych kopalniach węgla brunatnego. Omówiono także gospodarkę gruntami i

rekultywację terenów pogórniczych w branży górnictwa węgla brunatnego.


78. Hauk M., Ignasiak R.: Motywacja pracowników - część 1. Służ. Utrzym. Ruchu 2019 nr 1 s. 70-75, il., bibliogr. 3 poz.

Kadry. Zarządzanie. (Motywacja). Finanse. Psychologia.

Podczas prowadzonych szkoleń, a także w trakcie przeprowadzania zmian u klientów, autorzy bardzo często

spotykają się z wypowiedziami szefów, wskazującymi, że jedną z ważniejszych trudności, z którymi przychodzi

im się mierzyć, jest spadek motywacji w zarządzanych przez nich zespołach, widoczny w zachowaniu

współpracowników (mniejsze zaangażowanie, narzekanie, itp.). Uczestnicy szkoleń pytają jak mogliby zadbać o

motywację podwładnych, jakie działania warto wdrożyć (na poziomie zarządzania, ale także rozwiązań

organizacyjnych), które przyczyniłyby się do wzrostu motywacji.


79. Kołomański D., Mól D.: Droga prawna do zwiększenia bazy zasobowej na przykładzie pozyskiwania

koncesji na wydobywanie węgla kamiennego ze złoża "Ostrów". Prz. Gór. 2019 nr 1 s. 1-3, bibliogr. 11 poz.

Górnictwo węglowe. Polska. Węgiel kamienny. Zasoby. Złoże. Poszukiwanie. Udostępnianie. Wydobycie.

(Koncesja). Przepis prawny. LW Bogdanka SA.

Artykuł przedstawia proces powiększenia bazy zasobowej na przykładzie pozyskiwania koncesji na wydobycie

węgla kamiennego ze złoża "Ostrów" przez Lubelski Węgiel "Bogdanka". Przedstawiono w nim działania

przedstawicieli Spółki, które zmierzały do uzyskania nowej koncesji wydobywczej.


- 22 -

80. Fensom A.: Australian coal revival: The return of the deal. Ożywienie w australijskim górnictwie węglowym -

powrót wielkich transakcji. World Coal 2018 nr 6 s. 10-12, 14, il.

Górnictwo węglowe. Australia. Rozwój. Wydobycie. Eksport.

81. Stephenson B.T.: Telling the full story. Powiedzieć całą prawdę. World Coal 2018 nr 6 s. 45-48, il.

Górnictwo węglowe. Świat. USA. Wydobycie. Zapotrzebowanie. Energetyka.

82. Imgenberg D., Lemke M., Junker M.: Dokumentation der technischen Entwicklung bei der RAG am Beispiel des

Abbaus sowie der Vorleistung und Logistik. Udokumentowanie postępu technicznego w korporacji RAG na

przykładach technologii wybierania węgla, prac przygotowawczych oraz logistyki. Min. Report, Glück.

2018 nr 6 s. 504-528, il.

Górnictwo węglowe. Węgiel kamienny. Niemcy (RAG). Restrukturyzacja. Likwidacja. Historia górnictwa. Postęp

techniczny. Technologia wybierania. Prace przygotowawcze. Logistyka.

83. Kroker J.: Eine Erfolgsgeschichte: Bottrop und der Bergbau. Historia sukcesu - Bottrop i górnictwo. Min.

Report, Glück 2018 nr 6 s. 529-537, il., bibliogr. 6 poz.

Górnictwo węglowe. Węgiel kamienny. Niemcy (RAG). Restrukturyzacja. Likwidacja. Historia górnictwa.

Kopalnia węgla (Prosper-Haniel).

84. Voß H.-W.: Letzte Schicht für das Bergwerk im tiefen Norden - das Ibbenbürener Steinkohlenrevier blickt auf

eine fast 500-jährige Historie zurück. Ostatnia szychta dla kopalni w rejonie północnym - spojrzenie wstecz

na prawie 500-letnią historię okręgu górniczego Ibbenbüren. Min. Report, Glück 2018 nr 6 s. 538-546, il.

Górnictwo węglowe. Węgiel kamienny. Niemcy (RAG Antrazit Ibbenbüren GmbH). Restrukturyzacja. Likwidacja.

Historia górnictwa.

85. Hagen G., Hager S.: Die RAG ab dem Jahr 2022. RAG po 2022 roku. Min. Report, Glück 2018 nr 6 s. 547-559, il.

Górnictwo węglowe. Węgiel kamienny. Niemcy (RAG). Restrukturyzacja. Likwidacja. Odwadnianie kopalni.

Powierzchnia kopalni. Zawodnienie. (Poldery). Rekultywacja. Ochrona środowiska.

86. Weberink M.: Steinkohle 2018 - Jahresbericht des Gesamtverbands Steinkohle. Górnictwo węgla kamiennego

2018 - raport roczny niemieckiego stowarzyszenia węgla kamiennego (GVSt). Min. Report, Glück 2018 nr

6 s. 560-578, il.

Górnictwo węglowe. Węgiel kamienny. Niemcy (RAG). Restrukturyzacja. Likwidacja. Historia górnictwa.

Energetyka. Ochrona środowiska. Sprawozdanie (raport roczny GVSt - www.gvst.de).

Zob. też poz.: 4, 33, 38, 48, 88, 90.

32. JAKOŚĆ. CERTYFIKACJA, AKREDYTACJA, NORMALIZACJA

87. Ciecierska A.: Europejska koncepcja kształtowania bezpieczeństwa maszyn. Służ. Utrzym. Ruchu 2019 nr

1 s. 30-33, il., bibliogr. 8 poz.

Jakość. Zarządzanie. Ryzyko. (Poziom bezpieczeństwa - PL). Wyrób. Maszyna. Cykl życia. Dyrektywa

(2006/42/WE; 2009/104/WE). UE. Przepis prawny. ELOKON Polska.

Niezależnie od tego, czy maszyna jest nowa, czy stara, przepisy definiują sposób i metody zapewnienia

odpowiedniego poziomu jej bezpieczeństwa. W przypadku maszyn nowych sposób ten jest jasno określony w

dyrektywach. Natomiast w przypadku maszyn starych, gdzie mamy wymagania minimalne, zmienia się tylko

sposób osiągnięcia akceptowanego poziomu bezpieczeństwa maszyn.


88. Kaczmarek A.: Zachowania ludzi w sytuacjach kryzysowych. Probl. Jakości 2019 nr 2 s. 21-27, il., bibliogr.

18 poz.

Jakość. Zarządzanie. Kadry. Kierownictwo. (Kryzys). Psychologia. (Stres). ASzWoj.

Społeczeństwa od zawsze borykają się z różnymi sytuacjami kryzysowymi, które wywołane mogą być przez

zdarzenia losowe czy indywidualne niepowodzenia. Żyjemy w świecie dynamicznie zmieniającym się, w którym

coraz ważniejsza wydaje się być umiejętność działania w sytuacjach noszących znamiona kryzysu. Są to

warunki, w których trudno jest ocenić konsekwencje podjętych działań. Stąd niezwykle ważną potrzebą w takich

sytuacjach jest racjonalne postępowanie. Dlatego celem niniejszego artykułu jest prezentacja wyników badań

- 23 -

dotyczących predyspozycji człowieka do działania w sytuacjach kryzysowych w oparciu o analizę wybranej

literatury przedmiotu. Konsekwencje braku predyspozycji do wykonywania obowiązków służbowych mogą

wpłynąć na jakość i efektywność realizowanych zadań.


89. Gajdzik B., Wyciślik A.: Dokumentacja w systemie jakości laboratorium badawczego. Probl. Jakości 2019

nr 2 s. 28-37, il., bibliogr. 22 poz.

Jakość. Zarządzanie. System. Norma (ISO 9001:2015; ISO/IEC 17025:2018). Dokumentacja. Laboratorium.

Badanie laboratoryjne. P.Śl.

W warunkach gospodarki rynkowej nowoczesne laboratoria badawcze stosują zasady dobrej praktyki

laboratoryjnej (GLP - Good Laboratory Practice), dążąc do zapewnienia wysokiej jakości realizowanych badań.

Laboratorium, opracowując i utrzymując system zarządzania jakością, dokumentuje działania potwierdzające

skuteczność systemu. Komunikowanie zaistniałych czynności i okoliczności w ramach systemu zrządzania

jakością realizowane jest za pomocą różnorodnych dokumentów. Charakter i formy dokumentów, ich liczba,

sposób sformalizowania, zasady obiegu wyznaczone są zakresem działalności laboratorium, strukturą

organizacyjną i sposobem zarządzania. Potrzeba dokumentowania systemu zarządzania jakością zapisana jest

w normie ISO 9001:2015 i w przypadku laboratorium - normie 17025:2018. Uwzględniając wytyczne norm,

poszczególne laboratoria tworzą wewnętrzne zbiory dokumentów. W celu usprawnienia procesu

dokumentowania, w niniejszym artykule podano klika przykładowych praktycznych rozwiązań dokumentowania

systemu zarządzania jakością w laboratoriach badawczych.


90. Bąk P.: Wykorzystanie zintegrowanego systemu zarządzania do poprawy efektywności funkcjonowania

przedsiębiorstwa górniczego. Polemiki - Dyskusje. Prz. Gór. 2019 nr 1 s. 62-66, il., bibliogr. 8 poz.

Jakość. Zarządzanie. System. Integracja. Normalizacja. Przedsiębiorstwo. Kopalnia węgla. Górnictwo węglowe.

Polska. AGH.

Z uwagi na strategiczne znaczenie węgla kamiennego jako surowca decydującego o bezpieczeństwie

energetycznym państwa, niezwykle istotną sprawą jest efektywne funkcjonowanie produkujących go

przedsiębiorstw górniczych. Jej uzyskanie i zachowanie, przy jednoczesnym dotrzymaniu wymogów

bezpieczeństwa pracy i ochrony środowiska, jest kluczowym problemem w procesie zarządzania tymi

przedsiębiorstwami i kopalniami wchodzącymi w ich skład. W celu usprawnienia i optymalizacji systemów

zarządzania realizowanych w przedsiębiorstwie oraz zapewnienia współdziałania poszczególnych systemów,

często jest w nich wdrażany zintegrowany system zarządzania (ZSZ). Implementacja zintegrowanych systemów

zarządzania to trend, który coraz mocniej zaznacza swoją obecność w przemyśle. Wdrażanie tego rodzaju

rozwiązania w przedsiębiorstwach górniczych jest pożądane i wpływa w istotny sposób na możliwość

doskonalenia planowania i realizacji procesów produkcji górniczej. W artykule przedstawiono najistotniejsze

aspekty skutecznego wdrażania poszczególnych systemów wskazując na potencjalne korzyści praktycznego

ich stosowania.


Zob. też poz.: 6, 11, 27, 54, 58, 65, 67, 69.

KOMAG 2019-03-29

Documents

NOWOŚCI W ŚWIATOWEJ - KOMAGkomag.eu/images/maszynygornicze1/Nowosci_w_literaturze/2019/m… · Geologia. Skała. (Magnetyzm). Pole magnetyczne. Pole elektromagnetyczne. (Ziemia)