Nieuwkomers docAtlas okt. 2013

nieuwkomers

Tijdschrijft verschijnt tweemaandelijks behalve in juli-augustusCarnotstraat 110 - 2060 Antwerpen | afgiftekantoor 2140 Borgerhout 1

erkenningsnummer P708641

V.U.: Isabelle Vandenbergen, Carnotstraat 110 - 2060 Antwerpen

België - BelgiqueP.B.

2140 Borgerhout 18/6376

Aanwinstenlijst Provinciaal Documentatiecentrum Atlas

nr. 4

| s

epte

mbe

r -

okto

ber

2013

| j

aarg

ang

13

Provinciaal Documentatiecentrum Atlas vzw Carnotstraat 1102060 AntwerpenT 03 338 71 [email protected]

www.facebook.com/docAtlas

OpeningsurenDinsdag 9.00 – 19.00 u. (tijdens schoolvakanties tot 17.00u.)Woensdag 9.00 – 17.00 u.Donderdag 9.00 – 17.00 u.Vrijdag 9.00 – 13.00 u.Maandag, zaterdag en zondag: geslotenVoor sluitingsperiodes tijdens de schoolvakanties raadpleegt u best onze website.

Provinciaal Documentatiecentrum Atlas vzw - afdeling TurnhoutPatersstraat 622300 TurnhoutT 014 72 40 [email protected]

www.facebook.com/docAtlas

Nieuwe openingsurenMaandag op afspraakDinsdag 9.00 – 17.00 u.Woensdag 9.00 – 17.00 u.Vrijdag 9.30 – 17.30 u.Donderdag, zaterdag en zondag: geslotenVoor sluitingsperiodes tijdens de schoolvakanties raadpleegt u best onze website.

Je betaalt jaarlijks een inschrijvingsgeld van 5 euro.Ontlenen kan voor een periode van vier weken. Wie gericht advies wenst, maakt best op voorhand een afspraak.

Provinciaal Documentatiecentrum Atlas vzw

is een documentatie- en leermiddelencentrum, gespecialiseerd in interculturaliteit, Nederlands voor anderstaligen, intercultureel onderwijs en mondiale vorming.

Het Provinciaal Documentatiecentrum Atlas ...... biedt een kwalitatieve collectie van zo’n 20000 publicaties... adviseert je bij het gebruik van didactisch materiaal... organiseert vormingen aan (aspirant-)leerkrachten en vormingswerkers

NIEUWKOMERS • n°4 • september - oktober 2013 • 3

Nieuwkomers wordt Nieuwsbrief!

Dit is het voorlaatste nummer van de Nieuwkomers op papier. Ook docAtlas moet de komende jaren de uitgaven wat beperken. Geen gedrukt tijdschrift meer, maar als alternatief willen we jullie een tweemaandelijkse, digitale nieuwsbrief bezorgen. Met uiteraard nog een volledige aanwinstenlijst als bijlage.

Het volgende en laatste gedrukte nummer van ons tijd-schrift Nieuwkomers verschijnt samen met het eerste nummer van de digitale nieuwsbrief. Vanaf 2014 zal er enkel een digitale nieuwsbrief zijn. We doen ons best om er iets moois van te maken en kijken uit naar de reacties op de vernieuwing.

Krijg je deze nieuwkomers via e-mail als pdf? Dan krijg je automatisch de nieuwsbrief.

Krijg je de gedrukte versie van het tijdschrift?Dan kun je binnenkort via de website www.docatlas.be inschrijven op de nieuwsbrief.

Een woordenwolk van de titels in dit nummer

4 • NIEUWKOMERS • n°4 • september - oktober 2013

Open aanbodVormingen over leermiddelen en materialen

Het Provinciaal Documentatiecentrum Atlas biedt u de mogelijkheid individueel voor verschillende modules afzonderlijk in te schrijven.

Geeft u voor het eerst les aan anderstalige nieuwkomers? Bent u als zorgleer-kracht op zoek naar meer aangepaste NT2-materialen? Hebt u belangstelling voor taalspelletjes? Of wilt u gewoon graag kennismaken met een aantal leermiddelen die de taalvaardigheid van taalzwakke of anderstalige leerlin-gen bevorderen? Dan helpen deze modules u op weg:

•‘LeermiddelenonderwijsNederlandsals tweede taal voorOKANleerlingen in het secundair onderwijs’ op woensdag 23 oktober 2013 van 13.30 tot 16.30 uur.

•‘LeermiddelenvooralfabetiseringvanOKANleerlingen op woensdag 13 november 2013 van 13.30 tot 16.30 uur. Tijdens deze module staan wij stil bij de lees- en schrijfvoorwaarden en koppelen ze aan verschillende alfabetiseringsmethodes. Samen onderzoeken wij de bruikbaarheid voor de doelgroep.

•‘LeermiddelenonderwijsNederlandsalstweedetaalinhetsecundaironderwijs met aandacht voor taalgericht lesgeven en differentiatie’ op woensdag 20 november van 13.30 tot 16.30 uur.

Bent u als OKAN leerkracht op zoek naar materialen die u helpen om de ontwikkelingsdoelen rond sociale vaardigheden, burgerzin en interculturaliteit te bereiken? Wenst u materialen in te zetten rond sociale of interculturele vaardigheden? Deze module helpt u verder:

•‘Leermiddelensocialevaardigheden,burgerzineninterculturaliteitvoorOKAN-leerlingen inhet secundair onderwijs’op woensdag 11 december 2013 van 13.30 tot 16.30 uur.

De vormingen gaan door vanaf 8 deelnemers. Het maximum aantal personenisbeperkttot15.

Duur: 3 uur

Prijs: 15 euro per persoon, studenten: 7 euro

Plaats:Provinciaal Documentatiecentrum Atlas(vormingslokaal Kasjmier)Carnotstraat 110, 2060 Antwerpen

Meer info en inschrijving:Marie-Claude Gevaerte-mail: [email protected] T 03 338 71 67


Inhoud

1. Les- en vormingsmateriaal

1.1. Nederlands voor anderstaligen / taalvaardigheidsonderwijs ................. 6 1.1.1. Basis- en secundair onderwijs .............................................. 6 1.1.2. Volwassenenonderwijs .......................................................... 11 1.1.3. Hulpmiddelen bij het taalonderwijs ...................................... 13

1.2. Intercul tureel onderwi js . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15

1.3. Opvoeding en ouderbetrokkenheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24

1.4. Ander didactisch mater iaal .... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26 1.4.1. Basis- en secundair onderwijs ................................................. 26 1.4.2. Volwassenenonderwijs ......................................................... 28

1.5. Mondiale vorming (Kleur Bekennen) .................................... 28

2. Achtergrondliteratuur over onderwijs en didactiek

2.1. Algemeen ............................................................................ 332.2. Regul ier onderwi js . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 342.3. Volwassenenonderwijs ............................................................ 37

3. Achtergrondliteratuur over interculturaliteit

3.1. Algemeen .................................................................................................... 383.2. Cultuur ........................................................................................................ 393.3. Migratie ....................................................................................................... 403.4. Jeugd .......................................................................................................... 403.5. Hulpverlening .............................................................................................. 413.6. Vrouwen ...................................................................................................... 433.7. Religie ......................................................................................................... 433.8. Gezondheidszorg ........................................................................................ 443.9. Racisme, discriminatie en beeldvorming .................................................... 443.10. Beleid ........................................................................................................... 443.11. Recht ........................................................................................................... 453.12. Wonen ......................................................................................................... 453.13. Arbeid en tewerkstelling .............................................................................. 453.14. Vluchtelingen en asielzoekers ..................................................................... 473.15. Statistieken .................................................................................................. 473.16. Jaarverslagen .............................................................................................. 48

Alfabetische index van de titels in deze uitgave ................................................ 49

DocAtlas Antwerpen en do-cAtlas Turnhout zijn gesloten op vrijdag 1 november.

In de kerstvakantie is docAt-las Antwerpen gesloten van maandag 23 december tot en met donderdag 2 janua-ri. Op vrijdag 3 januari zijn we open van 9.00 tot 13.00 uur.

DocAtlas Turnhout is op het einde van het jaar uitzonder-lijk drie weken gesloten: van maandag 16 december tot en met donderdag 2 janu-ari. Op vrijdag 3 januari is docAtlas Turnhout open van 9.30 tot 17.30 uur.

sLuitiNGsdAGeN


1.1. Nederlands voor anderstaligen / taalvaardigheidsonderwijs

1.1.1. Basis- en secundair onderwijs

Praatpiratendierenplezier : logboek / Evers, Laure; Gettemans, Wendy. - Brussel: vzw Buurtwerk Chambéry, [s.a.]. - 44 p.Doelgroep: 3-6 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.1.2 praa *****

Vzw Buurtwerk Chambéry ontwikkelde een taalproject om het gebruik van het Neder-lands te stimuleren bij anderstalige kleuters. Het project de PraatPiraten bestaat uit een schatkist als spelkoffer. Daarnaast is er nog deze uitgebreide handleiding -het logboek- waarin taalmethodieken en spelmethodes worden toegelicht. In deze handleiding staan o.m. tips om zelf je eigen ‘praatpiraten’ of een taalstimulerend atelier op te starten.

/////Een schaap met witte voetjes : wiege-liedjes,knuffelversjesenhuppelliedjes/ Debaene, An; van der Linden, Martijn. - Leuven: Davidsfonds/Infodok, 2012. - 32 p., cd (32 min.). - ISBN: 978-90-5908-451-3: 9,95 EUR Doelgroep: 0-6 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.1.3 scha *****

Dit boek bundelt een heel aantal bekende liedjes voor jonge kinderen: wiegeliedjes, knieversjes, liedjes om te dansen en te spelen. De teksten staan in dit boek, zon-der muzieknotatie. De liedjes worden op de bijhorende cd helder gezongen door Riet Muylaert.

/////Mijn dag op school : fotodaglijn voor de jongste kleuters / Vandendries, Annicq. - Averbode: Altiora, 2011. - 61 fotokaarten, 4p. pedagogisch-didactische suggesties, een reuzenpaperclip. - ISBN: 90-317-2056-9: 39,95 EUR Doelgroep: 3-6 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.1.6 mijn *****

“Mijn dag op school” ontwikkelt het tijdsbe-sef bij de jongste kleuters en biedt structuur en veiligheid. Zowel de dagelijkse terugke-rende activiteiten (in de kring, tienuurtje, speeltijd, in hoeken werken en spelen ...) als de belangrijke hoogtepunten uit het leven in de klas (verjaardag, grootouder-dag, Sint op school ...) komen in duidelijke foto’s aan bod. Met een knijper om het nu-moment aan te duiden en pedagogische suggesties.

/////

Nijntjeseerstewoordenboek:Engels-Nederlands / Bruna, Dick. - Amsterdam: Mercis, 2013. - 30 p. - ISBN: 978-90-5647-555-0: 7,50 EUR Doelgroep: 3-6 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.1.8 nijn *****

In dit woordenboek verwijzen de letters en illustraties naar het Engelse woord. De Nederlandse vertaling staat eronder.

/////Ontdekwoordenboek Nederlands / Scharnberg, Stefanie. - Antwerpen: Prisma, 2012. - 24 p. - ISBN: 978-90-00-30369-4: 9,99 EUR Doelgroep: 3-6 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.1.8 ontd *****

Op deze grote zoekplaten kan je ontdekken wat Lotte en Tim allemaal beleven: Lotte en Tim spelen thuis, gaan naar school, de su-permarkt, de speeltuin en de boerderij. De zoekprenten hebben ook doorkijkvensters, als je de pagina omdraait leer je zo nieuwe woordenschat. Daar staan ook vragen in kadertjes, vragen die je laten tellen, zoeken of nadenken. Daardoor is dit boek meer dan een kijkboek. De lezer/kijker wordt actief betrokken bij de illustraties. Spelenderwijs leren ze nieuwe woordenschat en oefenen die tijdens het zoeken en vertellen.

/////Samen kijken met Wannes : educatieve map / Amant, Kathleen; De Volder, Ine. - Sint-Niklaas: Abimo, 2013. - 128 p. - ISBN: 978-90-5932-998-0: 37,26 EUR Doelgroep: 0-4 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.1.8 wann *****

Deze educatieve map vormt samen met het praatplatenboek “Samen kijken naar Wannes” een handig geheel om in de klas mee te werken. De thema’s die aan bod komen zijn herkenbaar voor de jongste kleuters: een bezoekje aan de speeltuin, de boerderij, de zee, het vieren van een verjaardag, op ontdekking in de keuken, de badkamer, de slaapkamer en de win-kel. De activiteiten hebben betrekking op verschillende leergebieden, met extra aandacht voor de taalontwikkeling van jonge kleuters. Elk thema wordt verkend vanuit de basiswoordenschat en tijdens diverse activiteiten maken de kinderen zich deze woorden eigen op een actieve en speelse wijze.

/////Detaalbende2/ [s.n.]. - Mechelen: Plan-tyn, 2012. - taalboek, spellingboek.Doelgroep: 7-8 jaar URL: http://goo.gl/wBl2OW Vindplaats Antwerpen: or 4.2.1 taal *****

De taalbende is een nieuwe taalmethode die didactisch het midden houdt tussen leren en doen, tussen gestructureerd en taakgericht. Het bestaat uit een evenwichtig programma met stof voor luisteren, spre-ken, lezen, schrijven volgens de nieuwe leerplannen taalbeschouwing. Dit spelling-boek deel 1 en taalboek is het ontdekthema voor het tweede leerjaar.

/////

Detaalbende4/ [s.n.]. - Mechelen: Plan-tyn, 2012. - taalboek, spellingboek.Doelgroep: 9-10 jaar URL: http://goo.gl/wBl2OW Vindplaats Antwerpen: or 4.2.1 taal *****

De taalbende is een nieuwe taalmethode die didactisch het midden houdt tussen leren en doen, tussen gestructureerd en taakgericht. Het bestaat uit een evenwichtig programma met stof voor luisteren, spre-ken, lezen, schrijven volgens de nieuwe leerplannen taalbeschouwing. Dit spelling-boek deel 1 en taalboek is het ontdekthema voor het vierde leerjaar.

/////Detaalbende6/ [s.n.]. - Mechelen: Plan-tyn, 2012. – taalboek, spellingboek.Doelgroep: 11-12 jaar URL: http://goo.gl/wBl2OW Vindplaats Antwerpen: or 4.2.1 taal *****

De taalbende is een nieuwe taalmethode die didactisch het midden houdt tussen leren en doen, tussen gestructureerd en taakgericht. Het bestaat uit een evenwichtig programma met stof voor luisteren, spre-ken, lezen, schrijven volgens de nieuwe leerplannen taalbeschouwing. Dit spelling-boek deel 1 en taalboek is het ontdekthema voor het zesde leerjaar.

/////Woordenschat groep 3 : primair onder-wijs:CitoVolgsysteem(LOVS):hulpboe-ken Woordenschat groep 3 / van Berkel, Saskia. - Arnhem: Cito, 2010. - 38 p. + 36 kopieerbladen: 52,50 EUR Doelgroep: 5-8 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.2.10 woor *****

Het hulpboek Woordenschat voor groep 3 sluit nauw aan bij de toetsen LOVS Woordenschat voor groep 3. Dit hulpboek biedt leerlingen met een oppervlakkige of beperkte woordenschat extra ondersteu-ning bij het ontwikkelen van het labelen van begrippen, het definiëren van woord-betekenissen en het leggen van relaties tussen begrippen.

/////Woordenschatgroep4:primaironder-wijs:CitoVolgsysteem(LOVS):hulpboe-kenWoordenschatgroep4/ van Berkel, Saskia. - Arnhem: Cito, 2010. - 42 p. + 26 kopieerbladen: 52,50 EUR Doelgroep: 7-10 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.2.10 woor *****


/////

1. Les- eNVormiNGsmAteriAAL


Woordenschat groep 5 : primair on-derwijs : CitoVolgsysteem (LOVS):hulpboekenWoordenschatgroep5/ van Berkel, Saskia; Alberts, Nicole; Groenen, Inge. - Arnhem: Cito, 2011. - 66 p. + 34 kopieerbladen: 52,50 EUR Doelgroep: 9-10 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.2.10 woor *****


/////Woordenschatgroep6:primaironder-wijs:CitoVolgsysteem(LOVS):hulpboe-kenWoordenschatgroep6/ van Berkel, Saskia; Hilte, Maartje; Groenen, Inge; Reinders, Inge. - Arnhem: Cito, 2012. - 68 p. + 32 kopieerbladen: 52,50 EUR Doelgroep: 9-10 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.2.10 woor *****

Het hulpboek Woordenschat voor groep 6 (vierde leerjaar) sluit nauw aan bij de toetsen LOVS Woordenschat voor groep 6. Dit hulpboek biedt leerlingen met een oppervlakkige of beperkte woordenschat extra ondersteuning bij het ontwikkelen van het labelen van begrippen, het definiëren van woordbetekenissen en het leggen van relaties tussen begrippen.

/////Debroccolireus/ Erdem, Atilla; Freeman, Mylo. - Antwerpen: Verbal Vision vzw, 2013. - 8 p.Vindplaats Antwerpen: or 4.2.11 broc *****

Dit verhaal kwam tot stand met hulp van de leerlingen van het tweede leerjaar van Stedelijke Basisschool De Evenaar in Borgerhout. Het kadert binnen het project Sesam, dat ijvert voor meer diversiteit in de wereld van het kinderboek.

/////Joep : altijd raak! / van de Vijver, Michiel. - Nijmegen: Plan A uitgevers, 2012. - 30 p. - (Kijk en lees). - ISBN: 978-90-818871-5-1: 9,95 EUR Doelgroep: 5-8 jaar URL: http://www.kijkenlees.nl Vindplaats Antwerpen: or 4.2.11 kijk *****

In deze strip beleeft Joep grappige avon-turen met zijn vriendjes Rolf en Vera. Deze strip is geschreven op AVI M4.

/////Joep : hoogvlieger / van de Vijver, Michiel. - Nijmegen: Plan A uitgevers, 2012. - 30 p. - (Kijk en lees). - ISBN: 978-90-818871-4-4: 9,95 EUR Doelgroep: 5-8 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.2.11 kijk *****

In deze strip beleeft Joep grappige avon-turen met zijn vriendjes Rolf en Vera. Deze strip is geschreven op AVI E4.

/////

Joep : vette pret! / van de Vijver, Michiel. - Nijmegen: Plan A uitgevers, 2012. - 30 p. - (Kijk en lees). - ISBN: 978-90-818871-6-8: 9,95 EUR Doelgroep: 5-8 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.2.11 kijk *****

In deze strip beleeft Joep grappige avon-turen met zijn vriendjes Rolf en Vera. Deze strip is geschreven op AVI E3.

/////Kik gaat los / Valkema, Gerben. - Nijme-gen: Plan A uitgevers, 2012. - 30 p. - (Kijk en lees). - ISBN: 978-90-818871-9-9: 9,95 EUR Doelgroep: 5-6 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.2.11 kijk *****

Kikker Kik beleeft in deze strip allerlei avonturen met zijn vriendjes, bekend uit het tijdschrift ‘Maan Roos Vis’. Deze strip is geschreven op AVI S.

/////Kik : goed gek! / Valkema, Gerben. - Nijmegen: Plan A uitgevers, 2012. - 30 p. - (Kijk en lees). - ISBN: 978-90-818871-7-5: 9,95 EUR Doelgroep: 5-6 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.2.11 kijk *****

Kikker Kik beleeft in deze strip allerlei avonturen met zijn vriendjes, bekend uit het tijdschrift ‘Maan Roos Vis’. Deze strip is geschreven op AVI E3.

/////Kik loopt voorop / Valkema, Gerben. - Nijmegen: Plan A uitgevers, 2012. - 30 p. - (Kijk en lees). - ISBN: 978-90-818871-8-2: 9,95 EUR Doelgroep: 5-6 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.2.11 kijk *****

Kikker Kik beleeft in deze strip allerlei avonturen met zijn vriendjes, bekend uit het tijdschrift ‘Maan Roos Vis’. Deze strip is geschreven op AVI M3.

/////Een monster met kaken / Jongbloed, An-nemarie; Schothorst, Daniëlle. - Dordrecht: De Inktvis, 2012. - 77 p. - ISBN: 978-90-75689-79-2: 14,50 EUR Doelgroep: 5-8 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.2.11 scha *****

Derde deel uit de ‘Schakel-reeks’, een serie samenleesboeken voor beginnende lezers, samen met een gevorderde lezer. De 40 verhaaltjes in dit boek, deels op rijm verteld, zijn geschikt om samen te lezen. De vetgedrukte woorden en zinnen zijn voor de beginnende lezer, de andere voor een volwassene (ouder, leerkracht, logopedist). Het boek is te gebruiken bij de kernen 9 t/m 12 van de methode Veilig Leren Lezen van Zwijsen. Via www.inktvis.nl zijn gratis extra oefenmaterialen bij het boek te downloaden.

/////

Iets met een muts / Jongbloed, Annema-rie; Schothorst, Daniëlle. - Dordrecht: De Inktvis, 2011. - 69 p. - ISBN: 978-90-75689-70-9: 14,50 EUR Doelgroep: 5-8 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.2.11 scha *****

Tweede deel uit de ‘Schakel-reeks’, een serie samenleesboeken voor beginnende lezers, samen met een gevorderde lezer. De verschillende korte verhaaltjes in dit boek, deels op rijm verteld, zijn geschikt om samen te lezen. De vetgedrukte woorden en zinnen zijn voor de beginnende lezer, de andere voor een volwassene (ouder, leerkracht, logopedist). Het boek sluit aan bij de kernen 7 en 8 van de methode Veilig Leren lezen van Zwijsen. Via www.inktvis.nl zijn gratis extra oefenmaterialen bij het boek te downloaden.

/////GO!LeerplannenBasisonderwijsNe-derlands / GO! onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap. - Brussel: Politeia, 2013. - 120 p. - ISBN: 978-90-5718-307-2: 8,50 EUR Doelgroep: 3-12 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.2.2 leer *****

Dit leerplan Nederlands vervangt vanaf 1 september 2013 de vorige leerplannen Nederlands voor het kleuter en lager onder-wijs en ook het deelleerplan Taalbeschou-wing van het GO! Interactief taalonderwijs wordt centraal gesteld in de praktijk van elke leraar. Interactief taalonderwijs streeft naar een geïntegreerd aanbod van (taal)vaardigheden, naar inhoudsgericht taalon-derwijs, naar een doorgaande lijn in ontwik-keling en naar een goede balans tussen leraargestuurd en leerlinggestuurd leren.

/////Van leesmotivatie naar taalprestatie : leesbevorderingindebasisschool.Tipsvoor leerkrachten / Broekhof, Kees; de Pater, Nicolien. - Den Haag: De bibliotheek op school, 2012. - 32 p.Doelgroep: 3-12 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.2.2. lees *****

Bibliotheek op school is een landelijke aanpak (Nederland) waarin bibliotheken en scholen structureel samenwerken aan taalontwikkeling, leesbevordering en medi-awijsheid van kinderen. Deze handleiding bevat tips voor leuke en effectieve werkvor-men om leesbevordering te organiseren en om ouders bij het lezen te betrekken.

/////Raptielen : rappen in hetNederlandsmet anderstalige kinderen / JES stad-slabo vzw. - Brussel: JES Stadslabo vzw, 2008.Doelgroep: 9-10 jaar 11-12 jaar 13-14 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.2.3 rapt *****

Voor veel kinderen uit het Nederlandstalig basisonderwijs in Brussel is het Neder-lands niet de gezinstaal. Meertaligheid is een troef. Geen enkele taal goed beheer-sen een probleem. Raptielen is een atelier dat de link legt tussen taalstimulering in


per thema en worden ook de verhaalplaten getoond die bij het fragment horen.

/////Hoorspel deel B : begrijpend luiste-renvoorgroep3en4vanhetprimaironderwijs / de Haan, Ido; Mathijssen, Colette; Wopereis, Stefanie. - Rotterdam: CED-groep, 2013. - 28 p. (algemene hand-leiding), 120 p. (handleiding bij de lessen), 9 kopieerbladen, 30 verhaalplaten (5 per thema), 12 foto’s bij moeilijke woorden, 5 pictogrammen, 3 stappenplannen. - ISBN: 978-90-5819-313-1: 149,50 EUR Doelgroep: 7-10 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.2.5 hoor *****

Begrijpend luisteren is één van de be-langrijkste aspecten van mondelinge taalvaardigheid, en kan ingezet worden als voorbereiding op begrijpend lezen. In de methode “Hoorspel” werkt u samen met de leerlingen toe naar de beheersing van di-verse strategieën voor begrijpend luisteren. Bij elk thema staat een verhaal centraal. Hoorspel deel B is geschikt voor groep 3 (eerste leerjaar) van het basisonderwijs en groep 4 (tweede leerjaar) van het speciaal basisonderwijs. Het kan gebruikt worden naast de taalmethode die de leerlingen al gebruiken of als remediërend materiaal. Elk deel bestaat uit zes thema’s waarbij steeds in vier (deel A) of vijf (deel B en C) lessen de diverse luisterstrategieën aan bod komen. Les 1 werkt aan luisterhouding, in les 2 voorspellen de leerlingen hoe het verhaal verder gaat, in les 3 is er aandacht voor het achterhalen van de betekenis van moeilijke woorden en in les 4 leren de leerlingen het verhaal samenvatten. Tot slot komt het stellen van vragen aan bod in de vijfde les. Op de bijhorende dvd staan alle luisterfragmenten per thema en worden ook de verhaalplaten getoond die bij het fragment horen.

/////Hoorspel deel C : begrijpend luiste-renvoorgroep4en5vanhetprimaironderwijs / de Haan, Ido; Mathijssen, Colette; Wopereis, Stefanie. - Rotterdam: CED-groep, 2013. - 28 p. (algemene hand-leiding), 122 p. (handleiding bij de lessen), 10 kopieerbladen, 30 verhaalplaten (5 per thema), 5 pictogrammen, 2 stappenplan-nen. - ISBN: 978-90-5819-314-8: 149,50 EUR Doelgroep: 7-10 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.2.5 hoor *****

Begrijpend luisteren is één van de be-langrijkste aspecten van mondelinge taalvaardigheid, en kan ingezet worden als voorbereiding op begrijpend lezen. In de methode “Hoorspel” werkt u samen met de leerlingen toe naar de beheersing van di-verse strategieën voor begrijpend luisteren. Bij elk thema staat een verhaal centraal. Hoorspel deel C is geschikt voor groep 4 (tweede leerjaar) van het basisonderwijs en groep 5 (derde leerjaar) van het speciaal basisonderwijs. Het kan gebruikt worden naast de taalmethode die de leerlingen al gebruiken of als remediërend materiaal.

Elk deel bestaat uit zes thema’s waarbij steeds in vier (deel A) of vijf (deel B en C) lessen de diverse luisterstrategieën aan bod komen. Les 1 werkt aan luisterhouding, in les 2 voorspellen de leerlingen hoe het verhaal verder gaat, in les 3 is er aandacht voor het achterhalen van de betekenis van moeilijke woorden en in les 4 leren de leerlingen het verhaal samenvatten. Tot slot komt het stellen van vragen aan bod in de vijfde les. Op de bijhorende dvd staan alle luisterfragmenten per thema en worden ook de verhaalplaten getoond die bij het fragment horen.

/////Mijnletterboekje/ Loeve, Dick. - Drunen: Delubas, 2013. - letterboekje (36 p.), nakijk-boekje (36 p.). - (Van beginnende geletterd-heid tot lezen). - ISBN: 978-90-5300-591-0. - ISBN: 978-90-5300-592-7Doelgroep: 3-6 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.2.6 vanb *****

Met ‘Mijn letterboekje’ kunnen kinderen alle letters en lettercombinaties systematisch inoefenen. Alle letter-klank combinaties komen aan bod in dit kleurige boekje. Je kunt zelf uitmaken in welke volgorde. Het nakijkboekje is gelijk aan het letterboekje, met alle antwoorden ingevuld.

///// ABCDE... citotrainingA : zelfstandigoefenenvantekstbegrip/ Roosegaarde Bisschop, Pauline; Moeys, Nele. - Utrecht: Schoolsupport bv, [s.a.]. – oefenboek (76 p.), antwoordenboek (76 p.). - (ABCDE... citotraining : zelfstandig oefenen van tekst-begrip): 14,50 EUR (oefenboek) : 8,95 EUR (antwoordenboek) Doelgroep: 9-12 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.2.7 abcd *****

Deze cito-training oefenboeken zijn voor (zelfstandige) oefening van tekstbegrip/begrijpend lezen en bevatten meerkeuze-vragen met woordenschatoefeningen en didactische tips voor leerlingen met ver-schillende lezersprofielen (probleemlezer, schoolse lezer en compenserende lezer). Bij ieder oefenboek hoort een antwoorden-boek om de antwoorden zelf na te kijken. Elk boek bevat 12 leesteksten van 1 niveau. Het oefenboek A is bedoeld voor groep 6-8/leerjaar 4-6.

/////ABCDE... citotrainingAA : zelfstandigoefenen van tekstbegrip / Roosegaar-de Bisschop, Pauline; Carré. - Utrecht: Schoolsupport bv, [s.a.]. – oefenboek (76 p.), antwoordenboek (76 p.). - (ABCDE... citotraining : zelfstandig oefenen van tekst-begrip): 14,50 EUR (oefenboek) : 8,95 EUR (antwoordenboek) Doelgroep: 9-10 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.2.7 abcd *****

Deze cito-training oefenboeken zijn voor (zelfstandige) oefening van tekstbegrip/begrijpend lezen en bevatten meerkeuze-vragen met woordenschatoefeningen en didactische tips voor leerlingen met ver-schillende lezersprofielen (probleemlezer,

de vrije tijd en cultuurbeleving. Het is een methode om anderstalige kinderen tussen 8 en 14 jaar te laten ervaren hoe ook het Nederlands zich leent tot creatieve verbui-gingen. De duur van het atelier kan verschil-len van een halve dag tot enkele dagen, het stramien blijft hetzelfde: ingeleid door rijmspelletjes worden in de eerste sessie rapteksten uitgeschreven, in een tweede sessie wordt er een beat bij gekozen. Op de dvd staat alles om als begeleider van zo’n atelier aan de slag te gaan: een handleiding met het gefaseerde verloop, een aantal afgewerkte voorbeelden, een catalogus met beats en interviews met jeugdwerkers.

/////Spelen met gedichten : gedichten voor kinderenvan6-10jaarmetvragenenopdrachten / Eggels, Pierre. - Katwijk: Panta Rhei, 2013. - 109 p. - ISBN: 978-90-8840-086-5: 14,50 EUR Doelgroep: 5-10 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.2.3 spel *****

Deze bundel bevat 60 gedichten, in drie leeftijdscategorieën ingedeeld. Bij elk gedicht staan een aantal concrete ver-werkingssuggesties. In een laatste deel zijn tips opgenomen om zelf gedichten te schrijven. Achterin het boek staat een themalijst en een lijst met allemaal weetjes over gedichten.

/////Hoorspel deelA : begrijpend luiste-renvoorgroep2en3vanhetprimaironderwijs / de Haan, Ido; Mathijssen, Colette; Wopereis, Stefanie. - Rotterdam: CED-groep, 2013. - 28 p. (algemene hand-leiding), 81 p. (handleiding bij de lessen), 9 kopieerbladen, 30 verhaalplaten (5 per thema), 18 foto’s bij moeilijke woorden, 4 pictogrammen, 2 stappenplannen. - ISBN: 978-90-5819-312-4: 149,50 EUR Doelgroep: 5-8 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.2.5 hoor *****

Begrijpend luisteren is één van de be-langrijkste aspecten van mondelinge taalvaardigheid, en kan ingezet worden als voorbereiding op begrijpend lezen. In de methode “Hoorspel” werkt u samen met de leerlingen toe naar de beheersing van diverse strategieën voor begrijpend luisteren. Bij elk thema staat een verhaal centraal. Hoorspel deel A is geschikt voor groep 2 (derde kleuterklas) van het ba-sisonderwijs en groep 3 (eerste leerjaar) van het speciaal basisonderwijs. Het kan gebruikt worden naast de taalmethode die de leerlingen al gebruiken of als remedi-erend materiaal. Elk deel bestaat uit zes thema’s waarbij steeds in vier (deel A) of vijf (deel B en C) lessen de diverse luister-strategieën aan bod komen. Les 1 werkt aan luisterhouding, in les 2 voorspellen de leerlingen hoe het verhaal verder gaat, in les 3 is er aandacht voor het achterhalen van de betekenis van moeilijke woorden en in les 4 leren de leerlingen het verhaal samenvatten. Tot slot komt het stellen van vragen aan bod in de vijfde les. Op de bij-horende dvd staan alle luisterfragmenten


schoolse lezer en compenserende lezer). Bij ieder oefenboek hoort een antwoorden-boek om de antwoorden zelf na te kijken. Elk boek bevat 12 leesteksten van 1 niveau. Het oefenboek AA is bedoeld voor groep 5/leerjaar 3.

/////ABCDE... citotrainingB : zelfstandigoefenen van tekstbegrip / Roosegaar-de Bisschop, Pauline; Carré. - Utrecht: Schoolsupport bv, [s.a.]. – oefenboek (76 p.), antwoordenboek (76 p.). - (ABCDE... citotraining : zelfstandig oefenen van tekst-begrip): 14,50 EUR (oefenboek) : 8,95 EUR (antwoordenboek) Doelgroep: 9-12 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.2.7 abcd *****

Deze cito-training oefenboeken zijn voor (zelfstandige) oefening van tekstbegrip/begrijpend lezen en bevatten meerkeu-zevragen met woordenschatoefeningen en didactische tips voor leerlingen met verschillende lezersprofielen. Bij ieder oefenboek hoort een antwoordenboek om de antwoorden zelf na te kijken. Elk boek bevat 12 leesteksten van 1 niveau. Het oefenboek B is bedoeld voor groep 6-7-8/leerjaar 4-5-6.

/////ABCDE... citotrainingC : zelfstandigoefenen van tekstbegrip / Roosegaar-de Bisschop, Pauline; Carré. - Utrecht: Schoolsupport bv, [s.a.]. – oefenboek (76 p.), antwoordenboek (76 p.). - (ABCDE... citotraining : zelfstandig oefenen van tekst-begrip): 14,50 EUR (oefenboek) : 8,95 EUR (antwoordenboek) Doelgroep: 11-12 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.2.7 abcd *****

Deze cito-training oefenboeken zijn voor (zelfstandige) oefening van tekstbegrip/begrijpend lezen en bevatten meerkeu-zevragen met woordenschatoefeningen en didactische tips voor leerlingen met verschillende lezersprofielen. Bij ieder oe-fenboek hoort een antwoordenboek om de antwoorden zelf na te kijken. Elk boek bevat 12 leesteksten van 1 niveau. Het oefenboek C is bedoeld voor groep 7-8/leerjaar 5-6.

/////ABCDE... citotrainingD : zelfstandigoefenen van tekstbegrip / Roosegaar-de Bisschop, Pauline; Carré. - Utrecht: Schoolsupport bv, [s.a.]. – oefenboek (76 p.), antwoordenboek (76 p.). - (ABCDE... citotraining : zelfstandig oefenen van tekst-begrip): 14,50 EUR (oefenboek) : 8,95 EUR (antwoordenboek) Doelgroep: 11-12 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.2.7 abcd *****

Deze cito-training oefenboeken zijn voor (zelfstandige) oefening van tekstbegrip/begrijpend lezen en bevatten meerkeu-zevragen met woordenschatoefeningen en didactische tips voor leerlingen met verschillende lezersprofielen. Bij ieder oe-fenboek hoort een antwoordenboek om de antwoorden zelf na te kijken. Elk boek bevat 12 leesteksten van 1 niveau. Het oefenboek D is bedoeld voor groep 8/leerjaar 6.

/////

ABCDEtweevoorhetbasisonderwijs:kennismakingsmap / [s.n.]. - Noordhorn: Schoolsupport, [s.a.]. - veelv. gepag.: 32,55 EUR Doelgroep: 7-12 jaar URL: http://www.schoolsupport.nl/arti-kel/2148 Vindplaats Antwerpen: or 4.2.7 abcd *****

Deze map bevat informatie over ABC-DEtwee, een methode begrijpend lezen die is afgestemd op de kerndoelen voor het basisonderwijs en refereert aan de recent verschenen referentieniveaus taal. In deze map vindt u achtergrondinformatie over ABCDEtwee, voorbeelden van teksten opdrachtkaarten voor elk niveau, de gedeelten uit de antwoordenboekjes die behoren bij deze voorbeeldkaarten, de (voorlopige) inhoudsopgave van de leer-krachthandleiding en een productoverzicht.

/////Nieuwsflits/ Troost, Iwan; Roosegaarde, Pauline; Elands, Ed. - Utrecht: Schoolsup-port, [s.a.]. – tekstbegrip (60 p.), lees-strategie (84 p.), tekstbegrip extra (60 p.), woordenschat (58 p.): 14,50 EUR Doelgroep: 9-14 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.2.7 nieu *****

Met Nieuwsflits trainen zwakkere lezers gericht hun woordenschat en/of tekst-begrip. Dat gebeurt met korte teksten uit het recente nieuws (2011-2012). Voor tekstbegrip zijn er drie opties: gewoon, extra (moeilijker, met gatenteksten) en via leesstrategieën (genietend, verkennend, zoekend, intensief, kritisch of studerend lezen). De teksten van Nieuwsflits zijn inhoudelijk geschikt voor leerlingen van 9 tot 14 jaar. Maar qua taalgebruik (tech-nisch lezen) hebben de teksten een lager niveau: van midden groep 5 basisschool tot en met eind basisschool. Elk oefenboek bevat teksten en opdrachten voor vier niveaus. Er zijn vier oefenboeken waarin belangrijke deelaspecten van begrijpend lezen apart aan bod komen: Nieuwsflits Woordenschat (o.a. puzzels), Nieuwsflits Tekstbegrip (open vragen en meerkeu-zevragen), Nieuwsflits Tekstbegrip Extra (gatenteksten) en Nieuwsflits Leesstra-tegie (genietend, verkennend, zoekend, intensief, kritisch en studerend lezen). Elk oefenboek bevat per niveau 6 teksten met bijbehorende opdrachten. De oefenboeken zijn bruikbaar als invulboek. Achterin staan de antwoorden, zodat leerlingen hun werk zelf kunnen nakijken.

/////Oefenteksten en toetsen voor begrij-pend lezen / Bazalt; HCO; Expertise-centrum Nederlands. - Vlissingen: Bazalt, [2013]. – cd-rom. - ISBN: 978-94-6118-155-8: 23,54 EUR Doelgroep: 9-12 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.2.7 oefe Vindplaats Turnhout: T 12.313 *****

Deze cd-rom bevat oefenmateriaal voor groep 5, 6, 7 en 8 (3de, 4de, 5de en 6de leerjaar). Per leerjaar zijn zes oefentek-sten en drie toetsen opgenomen, met een

uitgebreide instructie voor de leerkracht. Er komen verschillende tekstsoorten aan bod en er wordt ingegaan op lees- en oplossingsstrategieën. De teksten maken deel uit van de BLIKSEM-aanpak voor begrijpend lezen, maar zijn bruikbaar op iedere basisschool, ongeacht de methode die gebruikt wordt. BLIKSEM staat voor Begrijpend Lees Instructie Kan Strategisch én Motiverend.

/////Zinder : Leonardo daVinci, genieen kunstenaar / Strom, Laura Layton; Kingma, Gerard. - Utrecht: Schoolsupport, 2012. – boek (36 p.), werkboek (23 p.), handleiding (10 p.). - ISBN: 978-90-8664-101-7: 12,77 EUR Doelgroep: 9-10 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.2.7 zind *****

De lees- en werkboeken in de reeks ZIN-DER vormen een aanvulling op methoden voor taal, lezen en wereldoriëntatie. Dit boek gaat over het leven en werk van kunstenaar Leonardo da Vinci. Het boek bevat verklarende woordenlijsten, van woorden die in de teksten vetgedrukt staan. In het bijhorende werkboek worden deze woorden verder ingeoefend. De reeks wil lezen, begrijpend lezen, woordenschatont-wikkeling en oriëntatie op mens en wereld met elkaar verbinden.

/////Knipoog 2013-2014 / Oostmalle: De Boeck, 2013: 13,50 EUR (tijdschrift), 8,50 EUR (cd) Doelgroep: 9-16 jaar, volwassenen URL: http://www.knipoog.deboeck.com/ Vindplaats Antwerpen: or 4.2.9 knip *****

Nederlandstalig tijdschrift voor andersta-lige leerlingen in de hoogste klassen van het lager onderwijs of ouder. Bevat leuke taaloefeningen en taalspelletjes voor zowel jongeren als volwassenen. De cd bevat liedjes bij elk nummer. Het tijdschrift ver-schijnt vier keer per jaar.

/////Vakantiekalender:oefenblaadjesvoorde grote vakantie / Wommelgem: Van In, 2011. – 6 scheurblokken.Doelgroep: 6-12 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.2.9 vaka *****

Deze vakantiekalenders bevatten bij elke vakantiedag een oefenblaadje voor taal, rekenen of wo, gebaseerd op de eindter-men. Er is een scheurblok voor elk leerjaar (‘van het eerste leerjaar naar het tweede leerjaar’ tot ‘van het zesde leerjaar naar het eerste middelbaar’).

/////


FrappantNederlandsBVL2/ Vandrom-me, Jan; Becuwe, Filip; Dumarey, Kim; Lo-deweyckx, Marleen; Van Baelen, Caroline. - Kalmthout: Pelckmans, 2013. – handleiding (397 p.), dvd, audio-cd, leerwerkboek (386 p.), 6 posters. - ISBN: 978-90-289-6732-8. - ISBN: 978-90-289-6737-3. - ISBN: 978-90-289-6633-8. - ISBN: 978-90-289-6736-6: 79,50 EURDoelgroep: 11-14 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.3.1 frap *****

Frappant Nederlands BVL 2 is een me-thode Nederlands voor het beroepsvoor-bereidend jaar, waar leerlingen kunnen instappen na 1A of 1B, als voorbereiding op het beroepsonderwijs. Bij deze methode horen video- en audiofragmenten. In de handleiding staan telkens de ontwikke-lingsdoelen waaraan gewerkt wordt, op welke leerplanonderdelen de les zich toe-spitst en de nummers van de nagestreefde leerplandoelen per onderwijsnet. Thema’s die aan bod komen zijn: zakelijke teksten, een afspraak maken, een tabel lezen, een schema aanvullen, feit en mening, een formulier invullen, een folder lezen, spreek-woorden en uitdrukkingen, persoonsvorm in de tegenwoordige en verleden tijd, het voltooid deelwoord, ...

/////Iedereen held / leerlingen OKAN Sint-Niklaas. - Sint-Niklaas: Okan Sint-Niklaas, 2013. - 30 verhalenkaarten, 1 begeleidende briefDoelgroep: 11-18 jaar, volwassenen Vindplaats Antwerpen: or 4.3.12 iede*****

Deze verhalenbox bevat 30 heldenverhalen uit alle windhoeken. Ze werden opgetekend door OKAN-leerlingen uit Sint-Niklaas, die bij de verhalen ook lino’s sneden en drukten. Een inspirerend project!

/////Neeland / Balthazar, Nic; NyklyN. - Tielt: Lannoo, 2013. - 62 p. - ISBN: 978-94-014-0964-3: 14,99 EUR Doelgroep: 13-18 jaar, volwassenen Vindplaats Antwerpen: or 4.3.12 neel Vindplaats Turnhout: T 13.88 *****

Voor dit boek baseerde Nic Balthazar zich op verhalen van verschillende jonge asielzoekers. Hij vertelt het verhaal van een jonge asielzoeker die zijn land ontvlucht en in België neerstrijkt. Hij ontmoet er een jonge vrouw die ook uit haar land is weg-gevlucht. Een verhaal van hoop en liefde in eenvoudig Nederlands. Het boek werd geschreven op vraag van het leesbevorde-ringsproject “luisterogen”.

/////Eind van de wereld / Rose, M.; Vervelde, Anne-Marie. - Amsterdam: Eenvoudig Communiceren, 2013. - 71 p. - (Schaduw-reeks). - ISBN: 978-90-8696-168-9: 13,50 EUR Doelgroep: 13-18 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.3.12 scha *****

Voor de veertienjarige Jamiro heeft het leven nog maar weinig zin. Een groot rots-blok uit de ruimte komt op aarde af. Als hij inslaat, zal hij al het leven vernietigen. Kan Jamiro nog iets doen om deze ramp tegen te houden? Of moet hij maar afwachten tot hij doodgaat? Dit boek maakt deel uit van de schaduw-reeks. Dat is een serie span-nende verhalen voor en over jongeren. In elk verhaal krijgt de hoofdpersoon te ma-ken met een onverwachte gebeurtenis die vraagt om een moeilijke keuze: doorgaan of stoppen? Het boek bevat een verklarende woordenlijst.

/////Mams / van Abeelen, Marjan. - Amsterdam: Eenvoudig Communiceren, 2013. - 60 p. - (Thuisfront). - ISBN: 978-90-8696-164-1: 15,00 EUR Doelgroep: 13-18 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.3.12 thui *****

Thuisfront is een serie over jongeren met problemen thuis. De veertienjarige Ma-delief krijgt verschrikkelijk nieuws. Haar moeder heeft kanker en is terminaal. Om haar verdriet een plek te geven, begint Madelief een dagboek. Hierin schrijft ze over de laatste weken met haar moeder.

/////Een tiener als moeder / Jongbloed, Marte. - Deventer: Van Tricht, 2013. - 133 p. - (Troef-reeks). - ISBN: 978-90-77822-58-6: 11,00 EUR Doelgroep: 13-16 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.3.12 troe *****

De Troef-reeks is bedoeld voor kinderen en jongeren vanaf een jaar of 10 tot en met een jaar of 16. De boeken gaan over onderwer-pen die deze jongeren bezighouden. Door het eenvoudige taalgebruik en de korte zin-nen zijn de boeken prettig leesbaar, vooral voor jongeren met een taalachterstand. Bij de titels staat de leeftijdscategorie en het AVI-niveau aangegeven: deze zijn slechts als indicatie bedoeld. Er bestaan immers grote verschillen tussen kinderen, qua sociaal-emotionele ontwikkeling en qua taalniveau. Dit boek gaat over Lisa. Lisa is nog maar net 16 als ze zwanger wordt. Ze besluit de baby te houden. Dit verhaal laat zien wat het voor een jong meisje betekent om haar leven weer op te pakken nadat ze een baby gekregen heeft.

/////Mijn schuld / Jongbloed, Marte; Van der Schans, Roelof. - Twello: Van Tricht, 2012. - 140 p. - (Troef-reeks). - ISBN: 978-90-77822-47-0: 11,00 EUR Doelgroep: 13-16 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.3.12 troe *****

De Troef-reeks is bedoeld voor kinderen en jongeren vanaf een jaar of 10 tot en met een jaar of 16. De boeken gaan over onderwerpen die deze jongeren bezig-houden. Door het eenvoudige taalgebruik en de korte zinnen zijn de boeken prettig leesbaar, vooral voor jongeren met een taalachterstand. Bij de titels staat de leef-tijdscategorie en het AVI-niveau aangege-

ven: deze zijn slechts als indicatie bedoeld. Er bestaan immers grote verschillen tussen kinderen, qua sociaal-emotionele ontwik-keling en qua taalniveau. Dit boek gaat over geldproblemen: Ivo voelt zich onzeker op school. Hij heeft maar een goede vriend, Roy. Roy heeft niet veel tijd voor Ivo. Als Ivo kleedgeld krijgt en zijn eigen kleren mag uitkiezen denkt hij dat hij er eindelijk bij hoort. Ivo krijgt steeds meer vrienden, maar hij geeft ook steeds meer geld uit en hij verstuurt veel sms’jes. Het duurt niet lang of hij heeft schulden. Schulden die hij niet meer kan terugbetalen. Ivo moet iets verzinnen om aan geld te komen

/////Man schiet niet in knie : de grappigste taalkronkels uit de media / Noë, Ray-mond. - Amersfoort: Bekking & Blitz, 2011. - 98 p. - ISBN: 978-90-6109-350-3: 9,90 EUR Doelgroep: 13-18 jaar, volwassenen Vindplaats Antwerpen: or 4.3.2 mans *****

Een bloemlezing van gekke, bizarre en grappige krantenkoppen, samengesteld door het tijdschrift Onze Taal. De citaten gaan over ouderen, zorgverlening, uit eten, uiterlijk, politiek en tientallen andere onderwerpen. Twaalf kaderteksten geven een korte toelichting op de taalkundige achtergrond van de opgenomen tekstjes.

/////Poetry Slam Poetry : handleiding voor podiumdichters en competitiebees-ten / Vianen, ACG; Boute, Antoine; et al. - Antwerpen: Creatief Schrijven vzw, 2013. - 61 p.Doelgroep: 12-18 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.3.2 poet *****

Poetry slam wordt soms een boksmatch met woorden genoemd. Daarom is deze handleiding net als een boksmatch in drie rondes ingedeeld: in de eerste ronde wordt uitgelegd wat poetry slam is, waar het ontstaan is en hoe het een grote aan-trekking heeft op jongeren. In de tweede ronde worden concrete tips gegeven om een slammer te worden: van schrijven tot brengen voor een publiek. In de derde ronde wordt ingezoomd op de organisatie van een poetry slam. Mooi vormgegeven en inspirerende uitgave.

/////DISK / [s.n.]. - Amsterdam: BOOM, 2013. - 19 p.: 48,50 EUR (online, prijs per leerling per jaar) Doelgroep: 13-18 jaar URL: http://www.diskmethode.nl Vindplaats Antwerpen: or 4.3.4 DISK *****

DISK is een digitale methode Nederlands voor anderstalige jongeren in de interna-tionale schakelklas (ISK / Nederland) of onthaalklas anderstalige nieuwkomers (OKAN / Vlaanderen). DISK is een thema-tisch cursorische leermethode opgebouwd uit 20 thema’s, volgens de makers com-municatief en taakgericht. Ieder thema kan op drie niveaus worden doorlopen. De leerlingen werken binnen thema’s en in leerlijnen voor alle vaardigheden op


verschillende manieren aan de vergroting van hun taalvaardigheid. Een groot aantal activiteiten doen de leerlingen in de klas, met elkaar en de leerkracht, bijvb. spreek-taken. Een ander deel doen zij zelfstandig. Zij werken dan vooral achter de computer, dat kan zijn op school of thuis. Het Werk-boek DISK taken bevat alle taken die in DISK worden aangeboden, met de daarbij horende werkbladen. Het werken met het Werkboek DISK taken is optioneel: alle taken staan ook online. Instellingen kunnen een licentie en een docentenaccount voor DISK aanvragen bij een bestelling vanaf tien leerlingaccounts per jaar.

/////Luisterogen : projectMOOI / Moors, Oliva. - Antwerpen: KOCA vzw, 2013. - 28 p. (interactief traject), 10p. (AAD handleiding), 28 p. (AAD lesbundel), 5 spelborden, 20 beelden woordkaartjes, 3 postkaarten, 20 eigenschapkaarten, 1 flipboekje, 42 speeddatekaartenDoelgroep: 11-18 jaar, volwassenenURL: http://www.luisterogen.be/projecten.htm Vindplaats Antwerpen: or 4.3.5 luis *****

Luisterogen Project Mooi is een leesbe-vorderingsproject voor taalzwakke of niet-gealfabetiseerde allochtone dove jongeren met een mentale achterstand. Dit project wil de kennis van de Nederlandse taal en de Vlaamse Gebarentaal verbeteren, leesplezier bevorderen én sociale vaardig-heden verbreden en verdiepen. Daarvoor wordt in drie stappen gewerkt: Een AAD (Alfabetisering Allochtone Doven); dit is een praktische taalmethode, ontwikkeld en volledig uitgewerkt met bijbehorende instrumenten voor de klas. Hierbij horen woordposters, semantische oefenkaarten en digitale oefeningen, handleiding en breed toepasbare picto’s. Een op maat geschreven verhaal met beelden voor deze doelgroep en een actief & creatief integra-tieproject. In deze vierde editie is “mooi” het onderwerp. De uitdaging is jongeren de verschillende betekenissen van het woord mooi te laten ondervinden en hen te laten onderzoeken wat hun eigen kwaliteiten zijn.

/////Eerstehulpbij taal indeklas:prakti-sche tips voor docenten om taalontwik-kelingbijstudententestimuleren/ Huis van het Nederlands Brussel. - Brussel: Huis van het Nederlands, [2012]. - 39 p.Doelgroep: 12-18 jaar URL: http://goo.gl/mEobt6Vindplaats Antwerpen: or 4.3.9 ehbt *****

Deze handleiding bevat een reeks tips voor niet-taaldocenten die taalgericht(er) willen lesgeven. Het bevat ook taalfeedback en tips voor een betere uitspraak. Deze EHB-T is opgebouwd rond drie kernthema’s: hoe kan ik meer taalsteun bieden en ervoor zor-gen dat studenten bepaalde strategieën en attitudes ontwikkelen, hoe kan ik een rijke taalomgeving creëren en optimale oefen-kansen bieden en hoe kan ik gerichte en bruikbare feedback geven? In de bijlagen vindt u o.a. een zeer bruikbare kijkwijzer!

/////

1.1.2. Volwassenenonderwijs

Start.nl:Dutchforbeginners.Deel1/ Verbruggen, Katja; Hoogvorst, Welmoed. - Bussum: Coutinho, 2013. - 144 p. - ISBN: 978-90-469-0335-3: 24,50 EUR Doelgroep: volwassenen Vindplaats Antwerpen: pa 2 star *****

Start.nl is gemaakt voor mensen die snel Nederlands willen leren op een commu-nicatieve en interactieve manier. Start.nl deel 1 bestaat uit een zeer uitgebreide website en een werkboek. De methode is gebaseerd op drie pijlers: voorbereiden, uitvoeren en oefenen. Elk hoofdstuk be-gint met het onderdeel voorbereiding op de website. Cursisten gaan aan de slag met animatiefilmpjes, audiofragmenten en bijbehorende luisteren spreekopdrachten, en oefenen met grammatica en woorden-schat. Na de digitale voorbereiding kunnen ze in de les verder met de opdrachten in het werkboek. Vervolgens zijn er na elke les oefeningen beschikbaar op de website om de geleerde grammatica en woordenschat in te slijpen. De instructietaal op de website is Engels, die in het boek is Nederlands. Start.nl deel 1 omvat tien hoofdstukken met taalhandelingen die passen bij het ERK-niveau A1, zoals jezelf voorstellen, een drankje bestellen en boodschappen doen. In elk hoofdstuk is er aandacht voor de Nederlandse cultuur.

/////Zogezegd2.4Docentenmap/ Noblesse, Greet; Verstraeten, Katrien; Peeters, Ingrid ; Maes, Kris. - Kapellen: Pelckmans, 2013. - 647 p., bevat: cd, DVD. - ISBN: 978-90-289-7171-4: 85,00 EUR (incl. DVD, cd) Doelgroep: volwassenen Vindplaats Antwerpen: pa 3 zoge *****

Zo gezegd 2.4 is de laatste module van de vier modules (B1 Threshold) en wil de anderstalige volwassene trainen in com-municatieve taalvaardigheid, zodat hij op het einde van richtgraad 2.4 met nog be-perkte talige middelen kan communiceren in de meeste vertrouwde maatschappelijke situaties. De methode leert de cursist goed luisteren, lezen, spreken en schrijven en biedt zoveel mogelijk realistische taken aan met zoveel mogelijk authentiek materiaal.

/////Zogezegd2.4Leerwerkboek/ Noblesse, Greet; Verstraeten, Katrien; Peeters, Ingrid ; Maes, Kris. - Kapellen: Pelckmans, 2013. - 346 p., bevat: cd. - (Zo gezegd). - ISBN: 978-90-289-5375-8: 18,00 EUR Doelgroep: volwassenen Vindplaats Antwerpen: pa 3 zoge *****

beschrijving: zie vorige

/////

Zogezegd2.4Fotoset/ Noblesse, Greet; Verstraeten, Katrien; Peeters, Ingrid ; Maes, Kris. - Kapellen: Pelckmans, 2013. - 93 foto’s. - (Zo gezegd). - ISBN: 978-90-289-7355-8Doelgroep: volwassenen Vindplaats Antwerpen: pa 3 zoge *****

Deze fotokaarten horen bij Zo gezegd 2.4, de laatste module van de vier modules B1 Threshold.

/////Voedselveiligheid onder de loep / [s.n.]. - Brussel: JES, 2013. - 87 p.: 10,00 EUR Doelgroep: 15-18 jaar, volwassenen URL: http://goo.gl/YLzoHF Vindplaats Antwerpen: pa 3.1 voed ; or 4.3.9 voed *****

Dit is het nieuwe HACCP-handboek van JES. Deze handleiding werd opgesteld voor al wie wegwijs wil raken in de keuken- en zaalhygiëne. Het is opgesteld in toeganke-lijk Nederlands, op maat van anderstalige laaggeschoolden met veel foto’s. Het bevat geen ingewikkelde theorieën maar hap-klare richtlijnen.

/////Eva is weg / Meert, Ruud; Kets, Jimmy. - Mechelen: Wablieft, 2013. - 49 p. - ISBN: 978-90-74040-49-5: 8 EUR Doelgroep: 15-18 jaar, volwassenen Vindplaats Antwerpen: pa 5.2 evai *****

Eva is boos op haar mama en loopt weg. De politie belooft haar snel te vinden. De buurman biedt ook zijn hulp aan. Hij vindt Eva in de speeltuin. Dit boek maakt deel uit van een nieuwe reeks beeldboeken: verhalen in eenvoudig Nederlands met foto’s van Jimmy Kets. Dit boek is ook als luisterboek beschikbaar. Er werd ook een lesbundel uitgewerkt bij dit boek.

/////Vrienden voor het leven : naar het waargebeurde verhaal van PhilippePozzoDiBorgo/ Pozzo di Borgo, Philippe; Markowski, Sonja. - Amsterdam: Eenvoudig Communiceren, 2013. - 64 p. - (Leeslicht). - ISBN: 978-90-8696-175-7: 10,00 EUR Doelgroep: volwassenen Vindplaats Antwerpen: pa 5.2 lees *****

Philippe is een rijke, succesvolle zaken-man. Maar op een dag verandert een on-geluk zijn leven compleet. Hij raakt verlamd en is voor alles afhankelijk van anderen. Philippe gaat op zoek naar een hulp voor dag en nacht. Een van de sollicitanten is Abdel, een Algerijnse immigrant die net uit de gevangenis komt. Abdel lijkt helemaal niet geschikt voor het werk, maar Philippe neemt hem toch aan. En hoeveel ze ook van elkaar verschillen, ze worden vrienden voor het leven. Dit boek werd verfilmd als “Intouchables”.

/////


Milan is alleen / Plichart, Ilona; Kets, Jimmy. - Mechelen: Wablieft, 2013. - 57 p. - ISBN: 978-90-74040-00-6: 8,00 EUR Doelgroep: 15-18 jaar, volwassenen Vindplaats Antwerpen: pa 5.2 Mila *****

Milan is een alleenstaande vader. Wanneer zijn zoon Igor weer ziek is zit hij met de handen in het haar. Zijn baas heeft geen begrip meer voor zijn situatie. Hij moet gaan werken. Hij raapt alle moed bijeen en klopt aan bij zijn buurvrouw. Zij helpt Milan uit de nood. Stilaan durft Milan anderen te vertrouwen en toe te laten in zijn leven. Dit boek maakt deel uit van een nieuwe reeks beeldboeken: verhalen in eenvoudig Nederlands met foto’s van Jimmy Kets. Dit boek is ook als luisterboek beschikbaar. Er is ook een lesbundel bij dit boek.

/////Lastminute/ van Rijn, Linda. - Amsterdam: Eenvoudig Communiceren, 2013. - 143 p. - (Misdadig). - ISBN: 978-90-8696-171-9: 10,00 EUR Doelgroep: volwassenen Vindplaats Antwerpen: pa 5.2 misd *****

Dit boek maakt deel uit van de reeks Misdadig, een serie makkelijk te lezen thrillers. In “last minute” draait de zorge-loze duikvakantie in Egypte voor Susan en Hugo al snel uit op een nachtmerrie. Susan loopt in de Egyptische badplaats een oude bekende tegen het lijf. Meteen wordt ze geconfronteerd met haar verleden. Een verleden dat ze altijd verborgen heeft gehouden voor haar man.

/////Spreektaal : bellen / Baalman, Martijn; Olijhoek, Vita ; van der Voort, Carola. - Utrecht: ncb, 2013. - 45 p. - ISBN: 978-90-5517-152-1: 12,50 EUR Doelgroep: volwassenen URL: http://www.spreektaal.com Vindplaats Antwerpen: pa 5.4 spre *****

Spreektaal is materiaal voor een ieder die anderstaligen (van niveau 0 to A1+) wil ondersteunen bij het beter leren spreken van het Nederlands. Het is laagdrempelig en eenvoudig te gebruiken. Deze module gaat over bellen: telefoneren, voicemail, mobiel/gsm.

/////Spreektaal : dag & tijd / Baalman, Mar-tijn; Olijhoek, Vita ; van der Voort, Carola. - Utrecht: ncb, 2013. - 45 p. - ISBN: 978-90-5517-151-4: 12,50 EUR Doelgroep: volwassenen URL: http://www.spreektaal.com Vindplaats Antwerpen: pa 5.4 spre *****

Beschrijving: zie vorige. Deze module gaat over dag en tijd: kloklezen, dagindeling, de dagen, de maanden.

/////Spreektaal : eten & drinken / Baalman, Martijn; Olijhoek, Vita ; van der Voort, Ca-rola. - Utrecht: ncb, 2013. - 41 p. - ISBN: 978-90-5517-154-5: 12,50 EUR Doelgroep: volwassenen URL: http://www.spreektaal.com Vindplaats Antwerpen: pa 5.4 spre *****

Beschrijving: zie vorige. Deze module gaat over eten & drinken: bij de bakker, in een café, gezond eten.

/////Spreektaal : familie & vrienden / Baal-man, Martijn; Olijhoek, Vita ; van der Voort, Carola. - Utrecht: ncb, 2013. - 41 p. - ISBN: 978-90-5517-147-7: 12,50 EUR Doelgroep: volwassenen URL: http://www.spreektaal.com Vindplaats Antwerpen: pa 5.4 spre *****

Beschrijving: zie vorige. Deze module gaat over familie & vrienden: een geboorte, mijn familie, feest, vrienden.

/////Spreektaal : geld / Baalman, Martijn; Olij-hoek, Vita ; van der Voort, Carola. - Utrecht: ncb, 2013. - 45 p. - ISBN: 978-90-5517-146-0: 12,50 EUR Doelgroep: volwassenen URL: http://www.spreektaal.com Vindplaats Antwerpen: pa 5.4 spre *****

Beschrijving: zie vorige. Deze module gaat over geld: hoeveel kost het, geld uit de automaat halen (geld pinnen), diefstal, zuinig zijn.

/////Spreektaal : gezondheid / Baalman, Martijn; Olijhoek, Vita ; van der Voort, Carola. - Utrecht: ncb, 2013. - 45 p. - ISBN: 978-90-5517-153-8: 12,50 EUR Doelgroep: volwassenen URL: http://www.spreektaal.com Vindplaats Antwerpen: pa 5.4 spre *****

Beschrijving: zie vorige. Deze module gaat over gezondheid: ziek zijn, de huisarts, de apotheek, gezond bewegen.

/////Spreektaal : het weer / Baalman, Martijn; Olijhoek, Vita ; van der Voort, Carola. - Utrecht: ncb, 2013. - 49 p. - ISBN: 978-90-5517-160-6: 12,50 EUR Doelgroep: volwassenen URL: http://www.spreektaal.com Vindplaats Antwerpen: pa 5.4 spre *****

Beschrijving: zie vorige. Deze module gaat over het weer: gesprek over het weer, het weerbericht, de seizoenen.

/////Spreektaal : kleding & uiterlijk / Baalman, Martijn; Olijhoek, Vita ; van der Voort, Ca-rola. - Utrecht: ncb, 2013. - 45 p. - ISBN: 978-90-5517-165-1: 12,50 EUR Doelgroep: volwassenen URL: http://www.spreektaal.com Vindplaats Antwerpen: pa 5.4 spre *****

Beschrijving: zie vorige. Deze module gaat over kleding & uiterlijk: winkel, stof, wassen & strijken, op voetbal.

/////Spreektaal : kopen / Baalman, Martijn; Olijhoek, Vita ; van der Voort, Carola. - Utrecht: ncb, 2013. - 41 p. - ISBN: 978-90-5517-161-3: 12,50 EUR Doelgroep: volwassenen URL: http://www.spreektaal.com Vindplaats Antwerpen: pa 5.4 spre *****

Beschrijving: zie vorige. Deze module gaat over kopen: de supermarkt, de markt, kleding.

/////Spreektaal : leren / Baalman, Martijn; Olij-hoek, Vita ; van der Voort, Carola. - Utrecht: ncb, 2013. - 41 p. - ISBN: 978-90-5517-158-3: 12,50 EUR Doelgroep: volwassenen URL: http://www.spreektaal.com Vindplaats Antwerpen: pa 5.4 spre *****

Beschrijving: zie vorige. Deze module gaat over leren: computer, sportles, school-keuze.

/////Spreektaal : praten over jezelf / Baalman, Martijn; Olijhoek, Vita ; van der Voort, Ca-rola. - Utrecht: ncb, 2013. - 37 p. - ISBN: 978-90-5517-150-7: 12,50 EUR Doelgroep: volwassenen URL: http://www.spreektaal.com Vindplaats Antwerpen: pa 5.4 spre *****

Beschrijving: zie vorige. Deze module gaat over praten over jezelf: jezelf voorstellen, een inschrijvingsformulier, ...

/////Spreektaal : reizen / Baalman, Martijn; Olijhoek, Vita ; van der Voort, Carola. - Utrecht: ncb, 2013. - 45 p. - ISBN: 978-90-5517-157-6: 12,50 EUR Doelgroep: volwassenen URL: http://www.spreektaal.com Vindplaats Antwerpen: pa 5.4 spre *****

Beschrijving: zie vorige. Deze module gaat over reizen: de bus, op straat, de auto, de fiets.

/////Spreektaal : vrije tijd / Baalman, Martijn; Olijhoek, Vita ; van der Voort, Carola. - Utrecht: ncb, 2013. - 45 p. - ISBN: 978-90-5517-156-9: 12,50 EUR Doelgroep: volwassenen URL: http://www.spreektaal.com Vindplaats Antwerpen: pa 5.4 spre *****

Beschrijving: zie vorige. Deze module gaat over vrije tijd: een feest, het zwembad, de bibliotheek, een dagje uit.

/////Spreektaal : werk / Baalman, Martijn; Olij-hoek, Vita ; van der Voort, Carola. - Utrecht: ncb, 2013. - 45 p.. – ISBN: 978-90-5517-155-2: 12,50 EUR Doelgroep: volwassenen URL: http://www.spreektaal.com Vindplaats Antwerpen: pa 5.4 spre *****

Beschrijving: zie vorige. Deze module gaat over werk: werk zoeken, collega’s, vrijwil-ligerswerk, beroepen.

/////Spreektaal : wonen / Baalman, Martijn; Olijhoek, Vita ; van der Voort, Carola. - Utrecht: ncb, 2013. - 41 p. - ISBN: 978-90-5517-148-4: 12,50 EUR Doelgroep: volwassenen URL: http://www.spreektaal.com Vindplaats Antwerpen: pa 5.4 spre *****


Beschrijving: zie vorige. Deze module gaat over wonen: soorten woningen, in huis, verhuizen, de volkstuin.

/////LuisterenopB2:examentrainingluis-tervaardigheid voor het Staatsexamen II / Heijne, Nicky; Olie, Joke. - Amsterdam: Boom, 2013. - 78 p. - ISBN: 978-94-6105-921-5: 19,90 EUR Doelgroep: 15-18 jaar, volwassenen Vindplaats Antwerpen: pa 5.5 luis *****

Luisteren op B2 is een werkboek dat hulp biedt bij het trainen van deze vaardigheid in het Nederlands. Door gericht verschil-lende aspecten van de luistervaardigheid te oefenen, leer je steeds efficiënter te luisteren. Er wordt ook uitgebreid ingegaan op het aanleren van strategieën, zodat een luisteropdracht goed voorbereid gemaakt kan worden. Er worden ook examenvaar-digheden behandeld en veel praktische tips gegeven.

/////Wiebenjij?LiedjesvoorwieNederlandsleert / Schoenaerts, Peter; Croonenberghs, Andrea. - Brussel: Fast Forward, 2013. - cd (30 min.), boekje (14 p.): 15,00 EUR Doelgroep: 13-18 jaar, volwassenenURL: http://www.fast-forward.be Vindplaats Antwerpen: pa 5.5 wieb *****

Deze cd bevat 4 liedjes, telkens in een gezongen en instrumentale versie: ‘Fami-liefoto’, ‘Hoe voel jij je vandaag’, ‘Het Frans liedje’ en ‘Wie ben jij?’. 3 van deze liedjes vind je ook terug op de cd “Anders nog iets?”. Als bonus werd het verhaal ‘de man met het sombere gelaat’ toegevoegd. In het begeleidend boekje bij de cd staan de teksten en enkele verwerkingsopdrachten.

/////Krachtenspel : geef me de vijf! / Egelie, Jessica; van Dun, Zjev. - ‘s Hertogenbosch: CINOP, 2013. - handleiding, 1 vertelkaart, 89 kaarten. - (Zeg het voort : cursus voor Ambassadeurs Geletterdheid). - ISBN: 978-90-5003-548-4: 12,50 EUR Doelgroep: 15-18 jaar, volwassenen Vindplaats Antwerpen: pa 5.6 krach *****

Het “Krachtenspel. Geef me de vijf!” is ontwikkeld om laaggeletterde volwassenen meer inzicht te geven in hun persoonlijke krachten. Door na te denken en te praten over waar iemand goed in is, ontstaat bewustwording van deze krachten. Deze bewustwording is het uitgangspunt voor verdere ontwikkeling. Het spel bevat speel-kaarten voor twee taalniveaus: A1 en A2/B1. Aan de hand van deze speelkaarten kiezen de spelers de krachten die ze bij zichzelf of bij een medespeler herkennen. Door de krachten toe te lichten met voor-beelden uit het dagelijks leven ontstaat er erkenning, en verhoogt het zelfvertrouwen van de spelers. Het spel kan ook worden ingezet om te oefenen met taal.

/////

Nieuwleven:eensoapvoorlaaggelet-terde anderstaligen,met didactischewenken / [s.n.]. - Mechelen: Vocvo, 2013. – handleiding (40 p.), cd-rom (handleiding + scenario), 2 dvd’s: 15,00 EUR Doelgroep: 13-18 jaar, volwassenen Vindplaats Antwerpen: pa 5.6 nieu *****

‘Nieuw Leven’ bestaat uit drie componen-ten: een film (op 2 dvd’s), een handleiding (op cd-rom en in een handboek) en een scenario (op cd-rom). De film bestaat uit 8 afleveringen en duurt ongeveer een uur. ‘Nieuw Leven’ is een verhaal over twee gezinnen, een Vlaams gezin en een gemengd Vlaams-Afrikaans gezin met elk twee kinderen die in een volkse buurt in Gent wonen. Het verhaal is opgevat als een soap, maar de scènes kunnen evengoed apart getoond worden, aansluitend bij een thema uit je lespraktijk. De personages komen in herkenbare (taal)situaties terecht, waarmee cursisten in hun dagelijkse leven te maken krijgen en die ook in de lessen Nederlands op een basisniveau aan bod komen. De betrokkenheid van de cursisten is groter omdat ze de link met hun leef-wereld kunnen leggen. De personages moeten bv. hun kind op school inschrijven, formulieren invullen, een afspraak bij de dokter maken en een geboorte aangeven. De film motiveert cursisten om deel te nemen aan een eenvoudig gesprek en vermindert hun drempelvrees voor buiten-schoolse opdrachten. Nieuw Leven koppelt het didactische aan het humoristische, om de cursisten te doen lachen én om hun aandacht te verscherpen.

/////Zeg het voort : cursus voorAmbas-sadeurs Geletterdheid / CINOP, ‘s Her-togenbosch. - ‘s Hertogenbosch: CINOP, 2011. – handleiding (68 p.), portfolio ambas-sadeurs (23 p.), werkboek (24 p.)Doelgroep: volwassenen URL: http://goo.gl/78OGX6 Vindplaats Antwerpen: pa 5.6 zegh *****

De materialen ‘Zeg het voort’ zijn ontwik-keld binnen het Aanvalsplan Laaggeletterd-heid. Het doel was om docenten toe te rus-ten met materialen om educatiecursisten op te leiden tot volwaardige ambassadeurs laaggeletterdheid. Ambassadeurs waren en zijn een belangrijk instrument in de werving van laaggeletterde cursisten en dragen in belangrijke mate bij aan de taboedoorbre-king rondom het onderwerp laaggeletterd-heid. De methode “Zeg het Voort” bestaat uit tien lessen voor toekomstige ambas-sadeurs. Het lesmateriaal bestaat uit een cursistenboek, een docentenhandleiding met uitgangspunten voor tien lessen voor toekomstige ambassadeurs, gericht op onder meer het eigen verhaal vertellen, feedback en omgaan met media en een portfolio voor ambassadeurs, waarin het persoonlijke verhaal van de ambassadeur komt te staan en bewijzen worden verza-meld van de activiteiten als ambassadeur.

/////

1.1.3. Hulpmiddelen bij het taalonderwijs

Amiens’Arabisch-Nederlandswoor-denboek(pocket)/ Amien, Sharief. - Rot-terdam: Arabisch-Nederlandse Uitgeverij, 1998. - 982 p. - ISBN: 978-90-70971-20-5: 9,50 EUR Doelgroep: 15-18 jaar, volwassenenVindplaats Antwerpen: lg 1 arab *****

Arabisch-Nederlands vertalend en verkla-rend woordenboek.

/////Nederlands-Bulgaars en Bulgaars-Nederlandswoordenboek/ Pavlova, M.; Garnefski, A. - Sofia: Nora, 2008. - 568 p. - ISBN: 978-954-8046-91-6: 54,95 EUR Vindplaats Antwerpen: lg 1 bulg *****

Vertalend woordenboek Bulgaars-Neder-lands en Nederlands-Bulgaars.

/////Nederlands-Arabisch juridisch glos-sarium / Alsulaiman, Abied. - Antwerpen: Maklu, 2012. - 161 p. - ISBN: 978-90-466-0539-4: 22,50 EUR Vindplaats Antwerpen: lg 1 nede *****

Deze woordenlijst is het resultaat van jarenlange vertaalarbeid van juridische en administratieve teksten van het Neder-lands naar het Arabisch, en omgekeerd. Het bevat een tweeduizendtal juridische termen afkomstig uit de Nederlandstalige Belgische rechtspraak. Daarnaast komen er een driehonderdtal termen en woorden aan bod die in de vakliteratuur bij Vlaamse sociaal tolken voorkomen. Daarom kan dit glossarium een interessant hulpmiddel zijn voor juridisch en sociaal vertalers en tolken, die vertalen van het Nederlands naar het Arabisch en omgekeerd.

/////MedischRussisch,medischNederlands: thematische woordenschat voor ie-dereen / Bruggeman-Sekowska, Beata. - Heerlen: Communications-Unlimited, 2013. - 216 p. - ISBN: 978-90-79532-05-6: 34,95 EUR Doelgroep: volwassenen Vindplaats Antwerpen: lg 1 russ *****

Het boek is voor iedereen die medisch Nederlands of Russisch nodig heeft. Het is een handig naslagwerk voor op de werkvloer, in het dagelijks leven en het kan gebruikt worden voor zelfstudie, maar ook in elke cursus waarin de medische woordenschat aan de orde komt.

/////


Hoe maak ik een goede zin? De plaats van het onderwerp en de persoonsvorm.Nederlands1F-2F/ Anneveldt, Susan. - ‘ s Hertogenbosch: Malmberg, [s.a.]. - 91p. (leerwerkboek), 91 p. (handleiding en antwoordmodellen). - ISBN: 978-90-345-7227-1. - ISBN: 978-90-345-7226-4: 15,45 EUR (handleiding en antwoordmodellen), 10,30 EUR (leerwerkboek) Doelgroep: 13-18 jaar, volwassenenVindplaats Antwerpen: lg 2 hoem *****

De Nederlandse taal heeft, in tegenstelling tot vele andere talen, een minder voor de hand liggende zinsbouw. Met name het onderwerp en de persoonsvorm kunnen op meerdere plaatsen in de zin staan. Dit is een moeilijk onderdeel van de grammatica voor anderstaligen die de Nederlandse taal willen leren. De auteur was zelf docente NT2 en heeft vanuit haar praktijkervaring veel gemaakte fouten opgespoord en dit werd het uitgangspunt voor deze zinsbouw-methode. Door de opzet van de handleiding is het materiaal geschikt voor zelfstudie: de leerling kan zelf nakijken waar het onder-werp en de persoonsvorm in de zin moeten staan. Op deze manier ziet de leerling dat wel degelijk een patroon te herkennen is in de Nederlandse zinsbouw.

/////Zogeschreven3 :Niveau2.3en2.4 :grammaticalestruikelblokken+oefenin-gen / Mertens, Els. - Kapellen: Pelckmans, 2013. - 135 p. - ISBN: 978-90-289-7175-2: 8,50 EUR Doelgroep: Volwassenen Vindplaats Antwerpen: lg 2 zoge *****

Zo geschreven 3 is bedoeld voor de ver-volgmodules van niveau B1 (Threshold) (niveau 2.3 en 2.4) maar kan zeker ook ingezet worden in de hogere modules van niveau B2 en hoger, zij het eerder als herhaling en/of consolidering van de grammatica die op dat niveau verworven moet zijn. In “Zo geschreven 3” komen alle items van Zo geschreven 1 en 2 opnieuw aan bod maar ook een heleboel nieuwe grammaticale items. Het kan bij om het even welke methode gebruikt worden als aanvulling..

/////Zo geschreven 3 : handleiding / Mertens, Els. - Kapellen: Pelckmans, 2013. - 48 p. - ISBN: 978-90-289-7176-9: 27,50 EUR Doelgroep: volwassenen Vindplaats Antwerpen: lg 2 zoge*****

Handleiding bij Zo geschreven 3.

/////100 lachspelen / Rooyackers, Paul; Traïdia, Hakim. - Katwijk: Panta Rhei, 2013. - 102 p. - ISBN: 978-90-8840-079-7: 14,50 euro Doelgroep: 5-14 jaar Vindplaats Antwerpen: lg 3 100 *****

Dit boek bevat dynamische oefeningen en activiteiten waarin humor centraal staat: kennismakingsspelen, humorspelen, ge-luidsgrappen, lachspelen met materiaal, overdrijvingen, ... De spelen zijn geschikt

voor kinderen van 4 tot 15 jaar. het boek is bedoeld voor leerkrachten basisonderwijs, docenten Nederlands en drama en bege-leiders in het jeugdwerk. Doel van deze spelletjes is kinderen te laten lachen en het creëren van een vrolijke sfeer in de groep. Kinderen kunnen zich daarbij ontspannen en nieuwe energie opdoen. Tekenfilms en grote komieken vormden een belangrijke inspiratiebron voor deze spelletjes.

/////Alfabetdobbelsteen / [s.n.]. - Dordrecht: Leesletters, 2013. - 1 dobbelsteen, 1 blad met spelmogelijkheden: 6,95 EUR Vindplaats Antwerpen: lg 3 alfa Vindplaats Turnhout: T 15.107 *****

Een alfabetdobbelsteen met 30 vlakjes: het totale alfabet in kleine letters en vier ‘wild’-vlakjes. Bij het ‘wild-vlakje’ kan de gooier een eigen letter kiezen of een kleine opdracht uitvoeren. Er zijn verschillende spelmogelijkheden met deze dobbelsteen: ‘Ik zie ik zie wat jij niet ziet en het begint met de letter...’, woorden met een gegooide beginletter opzoeken in prentenboeken met gedetailleerde plaatjes, woorden ma-ken met de gegooide letter als eindklank, woorden maken bij een bepaald thema, ... En verder bij heel veel zelf te verzinnen spellen!

/////Code X : wie kraakt de lettercode? / Nieklin, Will; de Ridder, Marie-José; Schoonhein, Ben. - Tilburg: Zwijsen, 2010. - 51 letterkaarten, 25 fiches, 1 kaartenbak, 1 codekraker, 2 codezoekers, handleiding. - ISBN: 978-90-487-0564-1: 15,95 EUR Doelgroep: 7-10 jaar Vindplaats Antwerpen: lg 3 code *****

Code X is een spel voor alle kinderen, maar bij de samenstelling van de inhoud is ook rekening gehouden met kinderen die moeite hebben met lezen. Het spel helpt hen om meer plezier in lezen te krijgen en extra te oefenen met woorden, letters en klanken. Code X bevat een aantal elemen-ten die het lezen bevorderen: leesrichting, woordherkenning, hardop verklanken, ... Er zijn verschillende spelvarianten mogelijk. Deze staan allemaal beschreven in de handleiding.

/////magnetic poetry kit: Letters: PLAY / [s.n.]. - Minneapolis: Magnetic Poetry, 2013. - 140 lettermagneten, spelinstructies: 16,50 EUR Vindplaats Antwerpen: lg 3 lett *****

Doosje met 140 magneetletters om woor-den mee te maken. Bevat instructies voor andere interactieve spellen. Het stalen doosje kan als speelbord dienen.

/////MijnReuzeZoekboek/ Bécue, Benjamin; MÈGE, ANNABELLE; Balicevic, Didier. - St. Niklaas: Abimo, 2013. - 18 p. - ISBN: 978-90-5932-976-8: 19,95 EUR Doelgroep: 3-8 jaar Vindplaats Antwerpen: lg 3 mijn *****

Dit extra large kijken zoekboek bevat negen grote zoekplaten: in de stad, in de ruimte, onder de grond, in de woestijn, in de bergen, aan zee, op de kermis, in het bos en in de lucht. Er zijn tien personages die steeds terugkeren en op elke plaat zijn vijftig verstopte elementen. Een boek met rijke woordenschat dat uitnodigt om bij te vertellen en/of te schrijven.

/////Pim pam pet / [s.n.]. - Zaandam: Jumbo, [s.a.]., bevat: 1 draaiwiel, 33 kaarten, spel-regels: 10.95 EUR Doelgroep: Volwassenen 7-8 jaar 9-10 jaar 11-12 jaar 13-14 jaar 15-16 jaar 17-18 jaar Vindplaats Antwerpen: lg 3 pimp *****

Draai een vraagkaartje om, draai aan de schijf en zoek zo snel mogelijk het antwoord op de vraag met de gedraaide beginletter.

/////Scrabble / [s.n.]. - Amstelveen: Mattel, 2005., bevat: 1 spelbord, 102 letterblokjes, 4 plankjes, 1 letterzakje, folder met spel-regels, blad met extra informatie: 25 EUR Doelgroep: 9-18 jaar, volwassenenVindplaats Antwerpen: lg 3 scra *****

Dit is een reisversie van het bekende scrabble-spel: elke speler probeert met zijn letters een zo lang mogelijk woord te maken en plaatst dit op het spelbord.

/////Stapelwoord / [s.n.]. - Utrecht: Hasbro, 2007., bevat: speelbord, 108 letterblokjes (waarvan 8 blanco), 4 letterplankjes, 16 scoorpinnetjes: 11,75 EUR Doelgroep: 7-18 jaar, volwassenenVindplaats Antwerpen: lg 3 stap *****

Maak woorden door de letters op het speel-bord te leggen, of door aan te bouwen bij bestaande letters/woorden.

/////TestjeNederlandsmetpuzzelsenraad-sels / Daniëls, Wim; van Hapert, Michiel. - Antwerpen: Prisma, 2013. - 256 p. - ISBN: 978-90-00-32126-1: 14,50 EUR Doelgroep: 9-18 jaar, volwassenenVindplaats Antwerpen: lg 3 test *****

Een gevarieerd puzzelboek om de kennis van het Nederlands te verbreden, thuis of op school. ‘Test je Nederlands’ bevat ana-grammen, kruiswoordraadsels, rebussen, cryptogrammen, spreekwoordraadsels, woordzoekers, woordenschatoefeningen, taalquizzen en andere puzzels die allemaal met de Nederlandse taal te maken hebben. Al puzzelend vergroot je je woordenschat, je taalvaardigheid en je inzicht in de gram-matica. De oplossingen van de puzzels vind je steeds op de achterkant van de bladzijden. Bij die oplossingen wordt als extra ook steeds een leuk of interessant weetje over het Nederlands verteld.

/////


woordrummikub/ [s.n.]. - Hattem: Goliath BV, 2012., bevat: 112 letterstenen, 4 speel-plankjes + 8 voetjes, 1 handleiding: 15 EUR Doelgroep: 9-18 jaar, volwassenenVindplaats Antwerpen: lg 3 woor *****

Iedere speler probeert op zijn beurt met minimaal 4 letters van zijn eigen plankje een nieuw woord te vormen. Je mag let-ters van bestaande woorden afhalen en gebruiken om nieuwe woorden te maken, of letters toevoegen aan bestaande woorden om nieuwe woorden te maken.

/////Woordslingers: autogame / [s.n.]. - Beek: University Games Corporation, 2011., bevat: 50 kaarten, spelregels (3 kaarten: Nederlands-Frans-Duits): 5 EUR Doelgroep: 7-18 jaar, volwassenenVindplaats Antwerpen: lg 3 woor *****

Maak een woordslinger bij de opgegeven categorie op het kaartje dat u omdraait. Elk nieuw woord begint met de eindletter van het vorige woord.

/////Woordzoeker / [s.n.]. - Hattem: Goliath BV, 2012., bevat: 1 woordzoekerbord, 10 dubbelzijdige speelkaarten, 4 stiften (rood, geel, groen, blauw), 1 uitveegdoek: 15,95 EUR Doelgroep: 9-18 jaar, volwassenenVindplaats Antwerpen: lg 3 woor *****

Draai de kaart en zoek om ter snelst een woord op het woordzoekerbord, streep het door en zoek het volgende woord. De 10 dubbelzijdige opdrachtkaarten zijn the-matisch; aan bod komen o.a. winter, eten, beroepen,...

/////Typo / [s.n.]. - Beek: University Games, 2010., bevat: 64 kaarten, zandloper, spel-regels: 7,75 EUR Doelgroep: 9-18 jaar, volwassenenVindplaats Antwerpen: lg 3 word *****

Elke speler krijgt een stapeltje letter-kaarten. Iedere beurt leggen alle spelers tegelijkertijd een letterkaart op tafel, dan moeten de spelers om beurt proberen een bestaand woord te noemen dat start met deze letters.

/////Word spin : het uitdagende woordspel / [s.n.]. - [S.l.]: Geospace, [s.a.]., bevat: 8 magnetische wieltjes, spelregels: 10,15 EUR Doelgroep: 9-18 jaar, volwassenenVindplaats Antwerpen: lg 3 word *****

Deze 8 magnetische wieltjes bevatten elk combinaties van 10 verschillende letters waar op verschillende manieren woorden mee gemaakt kunnen worden.

/////

1.2. intercultureel onderwijs

Het dierenwoordenboek / Prap, Lila. - Rijswijk: De Vier Windstreken, 2006. - 36 p. - ISBN: 90-5579-594-1: 5,95 EUR Doelgroep: 3-18 jaar, volwassenen Vindplaats Antwerpen: or 2.1 dier *****

Niet alleen mensen spreken verschillende talen, ook dieren. Of misschien spreken die dieren wel dezelfde taal, maar klinken enkel de klanknabootsingen van al dat geblaf, gesnater en gezoem anders? In dit prentenboek staan verschillende dierenge-luiden in meer dan 40 talen.

/////Letters/ [s.n.]. - Beirut: Learning Company, 2008. - 20 p. - ISBN: 978-9953-516-23-3Doelgroep: 3-6 jaar Vindplaats Antwerpen: or 2.1 lett *****

In dit alfabetboekje staan bij elke letter twee foto’s met het woord in het Engels er naast. Onder het Engelse woord staat de Arabische vertaling.

/////LieveLiza / Hazelhoff, Veronica; Weve, Sylvia. - Utrecht: NJI, 2007. - 25 p. - ISBN: 978-90-8830-022-6: 10,95 EUR Doelgroep: 3-6 jaar Vindplaats Antwerpen: or 2.1 liza *****

Liza heeft twee dikke zusjes en twee dikke broertjes die nooit stout zijn. Liza is een beetje anders. Ze doet haar best om ook lief gevonden te worden, maar iedere keer loopt het mis...

/////LieveLiza[Arabischeversie]/ Hazelhoff, Veronica; Weve, Sylvia; Bouadi, Omar. - Amsterdam: Averroès stichting, 1995. - 25 p. - ISBN: 90-71686-69-8: 10,95 EUR Doelgroep: 3-6 jaar Vindplaats Antwerpen: or 2.1 liza *****

Bespreking: zie vorige titel

/////LieveLiza [Turkse versie] / Hazelhoff, Veronica; Weve, Sylvia; Sönmez, Alli. - Utrecht: NIZW, 2003. - 25 p. - ISBN: 90-5957-139-8: 10,95 EUR Doelgroep: 3-6 jaar Vindplaats Antwerpen: or 2.1 liza *****


/////Onzichtbaar/ Brouckaert, Marijn; Celas, Carolina. - [S.l.]: [s.n.], 2013. - 26 p.Doelgroep: 3-8 jaar URL: http://issuu.com/-m3- Vindplaats Antwerpen: URL *****

Kleine Bastiaan kijkt door het raam en vraagt zich af of de sprinkhaan op de dorre planten dood is. Zijn mama heeft het te druk om meteen te gaan kijken. Bastiaan gaat dan maar schilderen. Iets onzichtbaars.... Ontroerend verhaal over de verwondering, verbeelding en gevoelens van een kleuter. Dit prentenboek werd in 25 taalversies gepubliceerd op het digitaal publicatie-platform Issuu.

/////

Een opa voor opa / Kranendonk, Anke; Halfmouw, Saskia. - Utrecht: Nederlands Jeugdinstituut, 2009. - 17 p. - ISBN: 978-90-8830-084-4: 10,95 EUR Doelgroep: 3-6 jaar Vindplaats Antwerpen: or 2.1 opav *****

Job en mama gaan koekjes bakken voor opa. Job wil graag dat de koekjes snel klaar zijn. Daar zal hij wel even voor zorgen. Zonder mama! Als opa tenslotte komt, blijkt hij net zo ongeduldig te zijn als Job. Een levendige, makkelijke tekst waarin spelenderwijs hoeveelheidsbegrippen en tijdsbesef aan de orde komen.

/////Eenopa voor opa [Arabische versie]/ Kranendonk, Anke; Halfmouw, Saskia; Bouadi, Omar. - Amsterdam: Averroès stichting, 1994. - 17 p. - ISBN: 90-71686-52-3: 10,95 EUR Doelgroep: 3-6 jaar Vindplaats Antwerpen: or 2.1 opav *****


/////Een opa voor opa [Turkse versie] / Kranendonk, Anke; Halfmouw, Saskia; Sönmez, Alli. - Amsterdam: Averroès stich-ting, 1994. - 17 p. - ISBN: 90-71686-51-5: 10,95 EUR Doelgroep: 3-6 jaar Vindplaats Antwerpen: or 2.1 opav *****


/////De opruimspin / Hagen, Monique & Hans; Klaassen, Sandra. - Utrecht: NJI, [s.a.]2007. - 25 p. - ISBN: 978-90-8830-011-0: 10,95 EUR Doelgroep: 3-6 jaar Vindplaats Antwerpen: or 2.1 opru *****

Ruben vindt een spin op zolder en wil ermee spelen. Papa wil de spin liever niet huis. Maar Ruben wil de spin niet kwijt geraken en helpt papa met opruimen en poetsen. Een roldoorbrekend verhaal over de geheel eigen wijze waarop kleuters kunnen helpen in huis.

/////Deopruimspin[Arabischeversie]/ Ha-gen, Monique & Hans; Klaassen, Sandra; Bouadi, Omar. - Amsterdam: Averroès stichting, 1994. - 25 p.: 10,95 EUR Doelgroep: 3-6 jaar Vindplaats Antwerpen: or 2.1 opru *****


/////Deopruimspin[Turkseversie]/ Hagen, Monique & Hans; Klaassen, Sandra; Sön-mez, Alli. - Amsterdam: Averroès stichting, 1994. - 25 p. - ISBN: 90-71686-26-4: 10,95 EUR Doelgroep: 3-6 jaar Vindplaats Antwerpen: or 2.1 opru *****


/////


Een schaap met een rode das / Deniz, Hüseyin; Arik, Handan; van Montfoort, Agnes. - Utrecht: NJI, 2009. - 25 p. - ISBN: 978-90-8830-077-6: 10,95 EUR Doelgroep: 3-6 jaar Vindplaats Antwerpen: or 2.1 scha *****

Elif mag met mama mee naar oma in Turkije. Het sneeuwt in Turkije en daarom koopt oma voor Elif een rode das, muts en wanten. Maar als Elif een schaapje ziet dat bibbert van de kou, geeft ze oma’s cadeau aan het schaapje.

/////Een schaapmet een rode das [Ara-bische versie] / Deniz, Hüseyin; Arik, Handan; El Ans, Hafida. - Amsterdam: Averroès Stichting, 1996. - 25 p. - ISBN: 90-75866-43-7: 10,95 EUR Doelgroep: 3-6 jaar Vindplaats Antwerpen: or 2.1 scha *****


/////Eenschaapmeteenrodedas[Turkseversie] / Deniz, Hüseyin; Arik, Handan. - Utrecht: NIZW, 2004. - 25 p. - ISBN: 90-5957-134-7: 10,95 EUR Doelgroep: 3-6 jaar Vindplaats Antwerpen: or 2.1 scha *****


/////De wolf en het slimme geitje / van Mont-foort, Agnes; De Haas, Rick. - Utrecht: NJI, 2011. - 25 p. - ISBN: 978-90-8830-049-3: 10,95 EUR Doelgroep: 3-4 jaar Vindplaats Antwerpen: or 2.1 wolf *****

Een peuterversie van het bekende sprook-je. Spannend om voor te lezen en leuk om na te vertellen en te spelen.

/////Dewolf en het slimmegeitje [Arabi-scheversie] / van Montfoort, Agnes; De Haas, Rick; Bouadi, Omar. - Utrecht: NJI, 2007. - 25 p. - ISBN: 978-90-8830-026-4: 10,95 EUR Doelgroep: 3-4 jaar Vindplaats Antwerpen: or 2.1 wolf *****


/////Dewolf enhet slimmegeitje [Turkseversie]/ van Montfoort, Agnes; De Haas, Rick; Sönmez, Alli. - Amsterdam: Averroès, 1994. - 25 p.: 10,95 EUR Doelgroep: 3-4 jaar Vindplaats Antwerpen: or 2.1 wolf *****


/////SjamsienAliBabaindestad / Abdel-Qadir, Ghazi; Hoogstad, Alice; Bussink, Gerrit. - Utrecht: NJI, 2009. - 26 p. - ISBN: 978-90-8830-109-4: 10,95 EUR Doelgroep: 5-6 jaar Vindplaats Antwerpen: or 2.2 sjam *****

Sjamsi mag voor het eerst met zijn moeder mee naar de stad. Als hij belooft zijn haan Ali Baba goed vast te houden, mag die ook mee. Maar op de markt ontsnapt Ali Baba en richt een ravage aan. Sjamsi probeert zijn haan te redden uit de handen van de woedende kooplieden...

/////SjamsienAliBabaindestad[Arabischeversie] / Abdel-Qadir, Ghazi; Hoogstad, Alice; Bouadi, Omar. - Amsterdam: Aver-roès Stichting, 1994. - 26 p. - ISBN: 90-71686-24-8: 10,95 EUR Doelgroep: 5-6 jaar Vindplaats Antwerpen: or 2.2 sjam *****


/////SjamsienAliBabaindestad[Turkseversie] / Abdel-Qadir, Ghazi; Hoogstad, Alice; Ali, Sönmez. - Amsterdam: Averroès Stichting, 1994. - 26 p. - ISBN: 90-71686-22-1: 10,95 EUR Doelgroep: 5-6 jaar Vindplaats Antwerpen: or 2.2 sjam *****


/////Pionier1:prehistorie-Mesopotamië-Egypte:voorhetVOenvoorhetGO!/ Serlet, Kimberly; Hameeuw, Hendrik; De-leu, Koen. - Berchem: De Boeck nv, 2013. - handleiding (272 + 178 p.), leerwerkboek (208 p.), dvd, 3 cd’s. - ISBN: 978-90-455-4309-3. - ISBN: 978-90-455-4308-6: 77,60 EUR (pakket) Doelgroep: 13-14 jaar URL: http://www.pionier.deboeck.com Vindplaats Antwerpen: or 3.3.1 pion *****

Pionier is een geschiedenismethode voor het secundair onderwijs. De focus ligt op activerende werkvormen en taakgericht on-derwijs. Het leerwerkboek verweeft heden en verleden met elkaar door inspiratie te putten uit games en sluit hiermee aan bij de leefwereld van de jongeren. Veel aandacht gaat naar woordenschatdidactiek: nieuwe woorden worden in verschillende contexten herhaald. Daarnaast is er aandacht voor de vakoverschrijdende eindtermen gezond-heidseducatie, leren leren, milieueducatie, burgerzin en sociale vaardigheden. Het multimediamateriaal omvat dialogen, rol-lenspellen, filmextracten, reclamefilmpjes en documentaires van verschillende vooraanstaande tv-zenders. Bij de me-thode hoort een uitgebreid ICT-luik met studiehulp en interactieve oefeningen als zelfevaluatie, podcasts, een bezoek aan historische sites met behulp van Google Earth, hyperlinks. De unieke activatiecode in de handleiding en het leerwerkboek biedt gedurende het schooljaar toegang tot de methodesite. Pionier 1 biedt zowel Mesopotamië als het oude Egypte aan. De leerkracht kan één of beide culturen behan-delen. In Pionier 1 maakt de leerling kennis met onderzoeksmethoden en bronnen die in de volgende delen complexer worden.

/////

ICOPronto : thema kleur : kleurrijkekunst voor en door kleuters / Foyer. - Brussel: Foyer, 2013. - [11] p. - (ICO Pronto)Doelgroep: 3-6 jaar URL: http://tinyurl.com/d9pk8xz Vindplaats Antwerpen: or 3.1.2 icop *****

Het integratiecentrum Foyer publiceert elk schooljaar een aantal kant-en-klare interculturele lespakketten voor de basis-school. Dit schooljaar wordt er gewerkt rond het thema kleur. In deze les gaan kleuters aan de slag met kleurrijke kunstwerken uit vier werelddelen. De kunstwerken zijn zo gekozen dat ze niet stereotiep zijn maar tegelijk typisch voor de omgeving waarin ze gemaakt werden. Alle ICO PRONTO lessen kunnen, mits aanvraag van een paswoord per mail, gratis gedownload worden op de Foyer website.

/////Just aBeginning / Pozzi, Jean-Pierre; Barougier, Pierre. - Leuven: Avimo Kerknet, 2012. - dvd (98 min.): 22,95 EUR Vindplaats Antwerpen: or 3.1.3 just Vindplaats Turnhout: T 07.01.441 *****

Just a beginning is een documentaire over filosoferen met kleuters. Juf Pascaline leert haar kleuters tijdens de wekelijkse filoso-fieles om hun gevoelens en gedachten te uiten en te luisteren naar anderen. Ze praten over onderwerpen als liefde, vriend-schap, macht en dood. Frans gesproken met Nederlandse ondertiteling.

/////Ayabordspel:mobiliteitsspelvoorkleu-ters / Mobiel 21. - Leuven: Mobiel 21 vzw, [s.a.]. - handleiding, spelbord, dobbelsteen, 5 pionnen, 10 fotokaarten, 6 politiekaarten, 10 doekaarten, 10 vertelkaarten, 10 vraag-kaarten, kaart verkeerslicht, plattegrond straat, 10 Aya-kaarten, puzzel 24 stukken, puzzel 12 stukken, 30 ouderfolders: 20,00 EUR Doelgroep: 3-6 jaar URL: http://aya.be/Vindplaats Antwerpen: or 3.1.5 ayab *****

Met het Aya bordspel kunnen kleuters ken-nismaken met de wereld van de mobiliteit. Samen met Aya, Belle, Otto en de leer-kracht leggen de kleuters een parcours af. Daarbij voeren ze waarnemingsopdrach-ten, vertelopdrachten, inlevingsopdrachten en doe-opdrachten uit. Tijdens het spel vertellen de kinderen over hun ervaringen in het verkeer. Ze bespreken hun gedrag, leren de basisverkeersregels en proberen gevaarlijke situaties in te schatten. Het spel is gemaakt om met een kleine groep te spelen, maar het kan ook met de hele klas gespeeld worden. Folders in de vorm van een deurhanger informeren ouders over het gespeelde spel en bieden tips voor milieuvriendelijk en veilig mobiliteitsgedrag.

/////


Ikbenjarig[activiteitenbundel]/ Werk-groep Kleuteronderwijs VVKBaO; De Bode, Ann; Olaerts, Peter. - Brussel: vzw DOKO, 2006. - [65] p. + 4 prenten A3: 10,95 EUR Doelgroep: 3-6 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.1.5 jari *****

Deze activiteitenbundel bevat suggesties om rond het thema verjaardag te werken in de kleuterklas. Het eerste deel bevat uitgeschreven activiteiten, voor jongere en oudere kleuters, die aansluiten bij het prentenboek Kobe is jarig. Het tweede deel geeft details van het belangstel-lingscentrum en de componenten van levensbeschouwelijke en religieuze groei bij kleuters in dit thema. Verder bevat dit deel enkele uitgeschreven activiteiten met een specifieke invalshoek zoals ‘Ik heb een naam’, ‘Ik ben ik’ en ‘Mijn levenspad’.

/////Kobeisjarig!/ De Bode, Ann. - Mechelen: Wolters Plantyn, 2006. - 24 p. - ISBN: 90-301-2314-1: 26,00 EUR Doelgroep: 3-6 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.1.5 jari *****

Een prentenboek over een jarige kleuter dat uitnodigt om, thuis en op school, samen met je kleuter(s) te zoeken, te tellen en te praten. Het prentenboek sluit aan bij een activiteitenbundel voor de kleuterklas. Deze activiteiten kaderen in de visie van het Ont-wikkelingsplan voor het kleuteronderwijs van het VVKBaO.

/////Verkeersverkenning:verkeersboekvoorkleuters / Speelgoed, Paul. - Hoensbroek: Paul Speelgoed, [s.a.]. - 49 p. - ISBN: 978-90-817634-1-7: 19,95 EUR Doelgroep: 3-6 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.1.5 verk *****

Een verkeersboek met speelse lessen rond veilig weggebruik voor kleuters. De kindge-sprekken zijn verpakt in mogelijke vragen en antwoorden zodat de kinderen op een ‘ontdekkende’ manier kunnen leren hoe het verkeer er uit ziet en hoe het werkt. Om de verkeerssituaties na te bouwen, wordt o.a. gebruik gemaakt van grote houten straat-planken, speelgoedautootjes en LEGO. Het boek is ingedeeld in de volgende hoofd-stukken: de weg, weggebruikers, de stoep, oversteken, openbaar vervoer. Er is een overzicht toegevoegd van de aangeboden woordenschat per hoofdstuk. Het laatste deel van het boek bevat knutselideeën en werkbladen.

/////Bino en zijn gevoelens / van Driel, Marcel; de Backer, Vera; van Calsteren, Suze. - Amersfoort: Kwintessens, 2012. - 4 prentenboekjes, liedjescd met boekje, 2 handpoppen. - ISBN: 978-90-5788-349-1. - ISBN: 978-90-5788-350-7. - ISBN: 978-90-5788-351-4. - ISBN: 978-90-5788-352-1: 75,00 EUR Doelgroep: 3-6 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.1.6 bino *****

Aan de hand van het pakket ‘Bino en zijn gevoelens’ leren jonge kinderen de vier basisgevoelens (blij, boos, bedroefd, bang) herkennen en benoemen. Vervolgens leren ze hoe ze met die gevoelens van zichzelf en anderen moeten omgaan. Het pakket bevat vier prentenboekjes, een liedjescd en de handpoppen Bino en Kleintje. Elk boekje bevat een verhaal waarin Bino en zijn vriendjes avonturen beleven waarin één van de gevoelens naar voren komt. Achteraan in de boekjes zijn een aantal verdiepende activiteiten opgenomen. Op de cd staan acht liedjes, twee per basis-gevoel. De handpoppen kunnen gebruikt worden bij het voorlezen en bij de verdie-pingsactiviteiten.

/////Joep! / Haayema, Mark; Tulp, Wouter. - Haarlem: Gottmer, 2013. - [24] p. + audiocd. - ISBN: 978-90-257-5316-0: 14,95 EUR Doelgroep: 3-6 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.1.6 joep *****

Het schaapje Joep! stottert. Wanneer hij beseft dat hij verliefd is op zijn nieuwe buurschaap Rik, wil hij dat aan iedereen vertellen. Maar zijn vrienden zijn te onge-duldig om te luisteren en proberen steeds zijn zinnen af te maken. Alleen Dirk wacht geduldig af wat Joep te zeggen heeft. Bij het boek zit een cd waarop het hele verhaal als hoorspel te beluisteren is.

/////Mundo5:boxmetschakelactiviteiten7 : leven in de natuur / Demeurisse, Pol; Dewaele, Frank; Dons, Walter. - Brugge: die Keure, 2010. - Globo.mundo (handleiding, blad met antwoordkaartjes); Game.mundo (handleiding, 3 x spelregels, 108 spelkaar-ten); Filo.mundo (handleiding, 2 filowijzers); Techno.mundo (handleiding, 7 prenten); Link.mundo (handleiding); Plus.mundo (info voor de leerkracht, leerlingenbundel, correctiesleutel). - ISBN: 978-90-486-0771-6: 100,00 EUR Doelgroep: 9-12 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.2.1 mund *****

Mundo is een methode wereldoriëntatie voor het lager onderwijs. De methode be-staat uit drie lagen. Laag 1: alle verplichte doelen uit de verschillende wo-domeinen in afwisselende focusthema’s. Laag 2: projecten rond mini-thema’s (facultatief). Laag 3: per leerjaar bij elk focusthema uit laag 1 een box met schakelactiviteiten (facultatief). De boxen bevatten lessen ico, techniek, leren filosoferen, een spel met expliciete aandacht voor sociale vaardigheden. De boxen bieden ook kan-sen tot differentiatie. Box 7 voor het vijfde leerjaar bevat lessen mondiale vorming met als thema De baobab levensboom (globo.mundo); een gezelschapsspel rond biotopen(game.mundo), een les filosoferen over verschillen en gelijkenissen tussen dieren en mensen (filo.mundo), een les vogelkooi maken(techno.mundo), een opdrachtenbundel over dieren voor sterke leerlingen (plus.mundo) en een wiskunde-

en taalcontractwerk om de link te leggen vanuit het wereldoriëntatiepakket naar de taal- en wiskundelessen van de kinderen.

/////LevenslessenvanmeesterKanamori:alseenkindnietgelukkigis,isniemandgelukkig / Kanamori, Toshiro. - Driebergen: HetKind, 2012. - 143 p. - ISBN: 978-90-819493-0-9: 15,00 EUR Doelgroep: 5-10 jaar URL: http://goo.gl/boFIvq Vindplaats Antwerpen: or 3.2.2 leve *****

Dit boek is geschreven door de Japanse leraar Toshira Kanamori en verscheen naar aanleiding van zijn bezoek aan Nederland. Het boek biedt een kijkje achter de scher-men van zijn lespraktijk en beschrijft een context en een achtergrond van waaruit hij zijn levenslessen geeft. Kanamori toont dat volledige wederkerigheid tussen le-raar en leerling zich ontwikkelt door elke dag respectvol met elkaar om te gaan. Hij hanteert ook het principe ‘recht van spreken’: je spreekt over het hier en nu én over je eigen ervaringen. Door kinderen ten diepste te respecteren, wordt er ruimte gemaakt voor de autonomie die nodig is voor persoonlijke ontwikkeling. Tegelijker-tijd wordt ook de mogelijkheid geschapen voor een diepgaande verbondenheid. Het boek laat nadenken over de rol van het onderwijs en reikt tal van tools aan om te zorgen voor een veilig klasklimaat. Ka-namori werd wereldwijd populair door de documentaire ‘Children, full of life’ (deze staat op Youtube).

/////Handleiding nieuwsservice primair onderwijs / Stichting Nieuws in de klas. - Amsterdam: Stichting Nieuws in de klas, 2013. - 25 + 5 p.Doelgroep: 7-12 jaar URL: http://www.nieuwsindeklas.nl/po/handleiding Vindplaats Antwerpen: or 3.2.2 nieu *****

Deze handleiding geeft leerkrachten van het derde t/m vijfde leerjaar concrete handvatten voor de integratie van nieuws-media in hun lesprogramma. De lessen taal, mediawijsheid, wereldoriëntatie en burgerschap kunnen op een eenvoudige manier verrijkt worden met de actualiteit terwijl er ook gewerkt wordt aan de leer-doelen. In het nieuwsaanbod van Nieuws in de klas staat de Nieuwsservice centraal. Met de Nieuwsservice krijgen leerkrachten beschikking over de actualiteit in verschil-lende verschijningsvormen (papier, digitaal, beeld en geluid) en van vele nieuwstitels zoals het ANP, de Volkskrant, RTL Nieuws, BNR Nieuwsradio... In de bijlage wordt toegelicht hoe nieuwsmedia kunnen ge-koppeld worden aan de kerndoelen.

/////


Andersentochhetzelfde:lesbrieffilo-soferenmetboekenbij:Deroversgrot/ van Kempen, Fabien; van der Ham, Fabien. - Groningen: De Filosofiejuf, 2013. - boek (45 p.), lesbrief (4 p.): 9,95 EUR Doelgroep: 9-12 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.2.3 filo *****

De roversgrot is een spannend verhaal dat zich afspeelt in het Midden-Oosten. De broers Hamoed en Adiel gaan duiken in een grot die altijd onder water staat. Door een onweersbui stijgt het water in het grotmeertje enorm. Kunnen ze nog weg ko-men? In de bijbehorende filosofieles wordt nagedacht in hoeverre de cultuur waarin je opgroeit van invloed is op je identiteit. Te-gelijkertijd leren de kinderen het abstracte begrip cultuur beter begrijpen. Het boek is van het niveau AVI-E5 en geschikt vanaf 10 jaar.

/////Hoeandersisanders?:lesbrieffiloso-ferenmetboekenbij :KikkerpoepenSaharazand / van Kempen, Fabien; van der Ham, Fabien. - Groningen: De Filoso-fiejuf, 2013. - boek (32 p.), lesbrief (13 p.): 5,15 EUR Doelgroep: 9-12 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.2.3 filo *****

Kikkerpoep en Saharazand gaat over Jonne en David die de hulp inroepen van David’s Afrikaanse moeder en de spin Anansi om een vloek te doorbreken. Het verhaal leent zich in meerdere opzichten als stimulus voor een filosofisch gesprek. In de lesbrief komen de volgende vier filo-sofische vragen aan bod: Wat is cultuur? Word je wijzer van reizen? Weten versus geloven? Geloof of bijgeloof? Geschikt voor de tweede en de derde graad van het lager onderwijs.

/////Sprekend leren : wanneer groepswerk écht rendeert in het lager onderwijs / ‘T Sas, Jan. - Brugge: Die Keure, 2013. - 174 p. - ISBN: 978-90-486-0410-4: 27,50 EUR Doelgroep: 6-12 jaarVindplaats Antwerpen: or 3.2.3 spreVindplaats Turnhout: T 07.01.447 *****

Dit boek gaat over de organisatie en de structuur van groepswerk, over klasschik-king, over werksfeer creëren. Het beschrijft met meer dan twintig praktijkvoorbeelden hoe je leerlingen in groepen kunt laten werken. In groepswerk kunnen leerlingen tot sprekend leren komen. Samen leren doe je immers via taal. Maar dat lukt enkel als leerlingen basisregels volgen: naar elkaar luisteren, respect tonen voor elkaars mening, kritisch doorvragen, positieve feedback geven en als groep naar een consensus streven. Leerlingen moeten deze vaardigheden leren op school. Tot nu toe bestond daar in Vlaanderen geen didactiek voor, geen kant-en-klare lessen, geen evaluatievormen. Dit boek vult die leemte in. Niet met grote theorieën, wel met veel voorbeelden, suggesties en modelles-sen met werkbladen. Alleen sprekend leren doet groepswerk écht renderen.

/////

De magische pen / Van Sever, Nadja; Georger, Lucie. - Hasselt: Clavis, 2012. - 99 p. - ISBN: 978-90-448-1860-4: 14,95 EUR Doelgroep: 7-10 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.2.4 magi *****

Dit boek is het resultaat van een groot lees- en schrijfbevorderingsproject met kinderen in een basisschool. Het geeft een heden-daagse schoolsituatie levensecht weer, met thema’s als dyslexie en pesten. Mats heeft dyslexie en schrijft veel fouten. Hij wordt hiermee gepest. Als Mats op een dag een pen krijgt die magische krachten blijkt te hebben, verandert zijn leven op school.

/////Omgaanmetdiscriminatie:informatie-pakket : materialen om met het thema discriminatie aan de slag te gaan in de klas / Meldpunt Discriminatie. - Genk/Has-selt: Meldpunt Discriminatie, 2013. - 29 p.Doelgroep: 5-16 jaar URL: http://www.discrinimeer.be Vindplaats Antwerpen: or 3.2.4 omga *****

Het doel van dit pakket is steun bieden aan iedereen die op een speelse manier met het onderwerp discriminatie aan de slag wil gaan. Het beschrijft spelmaterialen en methodieken voor verschillende doelgroe-pen. Er wordt ook vermeld waar je terecht kan met een klacht rond discriminatie en waar de spelmaterialen te vinden/ontlenen zijn. Het informatiepakket is bedoeld voor directie, leerkrachten, leerlingen en ander personeel binnen het basis- en secundair onderwijs. Het werd uitgewerkt door de meldpunten discriminatie van de stad Has-selt en Genk in het kader van de campagne DiscriNImeer en kan via de campagneweb-site gedownload worden. Op de site staat ook een link naar de campagnefilmpjes waarin negen figuurtjes elk een bepaalde vorm van discriminatie aankaarten.

/////Spinnertje / De Schepper, Frederik; Van Gierdeghom, Olivier; Van de Velde, Katia. - Sint-Andries: Provinciebestuur West-Vlaanderen, 2008. - dvd, 2 boekjes ‘Jonas en Jasper en het verhaal van Spinnertje’ [20 p.] en [31 p.], poster, werkmap (35 p.). - ISBN: 978-90-812773-5-8. - ISBN: 978-90-812773-1-0: 8,00 EUR Doelgroep: 7-12 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.2.4 spin *****

Dit educatief pakket voor de lagere school behandelt het thema holebiseksualiteit. Het pakket bestaat uit twee versies van het prentenboek ‘Jonas en Jasper en het verhaal van Spinnertje’, de Spinnertje werkmap, een dvd en de kaft van het boek in posterformaat. De werkmap bevat 8 kant en klare lessen en 13 werkbladen. Aan de hand van het verhaal behandelen de les-sen de onderwerpen diversiteit, gender, lichaam, gevoelens, verliefdheid en hole-biseksualiteit. De dvd bevat een afbeelding van de kaft van het boek, de voorgelezen versie van het verhaal, informatie over het educatieve project en een videofragment over leven in een ander land dat eventu-eel aansluitend bij één van de lessen kan gebruikt worden.

/////

Uitdeboot:eenspelrondkansarmoedeen sociale uitsluiting : voor kinderen vanaf 9 jaar / Vandueren, Sylvie; Seminck, Jaak; Tak, Fieke. - Leuven: Buurtwerk ‘t Lampeke, 2013. - speelbord (in koker); handleiding; 4 spelersfiches; 4 bootpion-nen met staanders; 23 blauwe, 20 gele, 17 groene en 17 rode verhaalkaarten; 14 (+ 2 blanco) kennisvragen; 1 antwoordfiche; 1 twaalfzijdige, 2 tienzijdige, 1 achtzijdige, 2 zeszijdige dobbelsteen; 140 puntenfiches (in doos): 57,80 EUR Doelgroep: 9-14 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.2.4 uitd *****

Met ‘Uit de boot’ ontdekken kinderen spe-lenderwijs wat kansarmoede en sociale uitsluiting betekent. Op het einde van het spel wordt een groepsgesprek gevoerd. De verhalen in het spel zijn gebaseerd op waargebeurde feiten. ‘Uit de boot’ kan gespeeld worden met een groep van maxi-mum 12 personen en vereist een volwas-sen spelbegeleider.

/////Waarom moet ik mijn haren wassen? : en andere vragen over een gezonde huid en gezond haar / Spilsbury, Louise. - Etten-Leur: Ars Scribendi, 2009. - 32 p. - ISBN: 978-90-5566-391-0: 10,00 EUR Doelgroep: 7-10 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.2.5 jong *****

‘Waarom moet ik mijn haren wassen?’ maakt deel uit van een informatieve reeks over de ontwikkeling en verzorging van het menselijk lichaam voor kinderen van 8 tot 12 jaar. In dit boek lees je wat kippenvel is, waarom sommige mensen krulhaar hebben, waarom de huid kleurt in de zon, waarom je hoofd jeukt, enz... Je krijgt ook tips om je huid en haar gezond te houden. De informatie wordt verduidelijkt door foto’s en illustraties en het boek bevat een ver-klarende woordenlijst en register.

/////ZonnelandW.O.-dossier:schoolinzicht/ Louis, Fabian. - Averbode: Averbode, 2012. - 31 p. - (Zonneland;jg. 97, nr. 7). - ISBN: 0049-8750: 34,00 EUR (jaarabonnement) Doelgroep: 11-12 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.2.5 scho *****

Zonneland is een educatief tijdschrift voor het vijfde en het zesde leerjaar. In dit nummer wordt het thema school volledig uitgediept, met veel opdrachten voor het stimuleren van sociale vaardigheden en met activiteiten voor techniek, wiskunde, taal, muzische vorming. De w.o.-domeinen mens, natuur, leren leren en maatschappij komen allemaal aan bod. Midden in het nummer zit er een Dokus’Hoekje: acht pagina’s vol spelletjes, strips en grappige weetjes.

/////


Spel-de-prik : een informatief spel over de gevaren van zwerfvuil / School aan de Beurt Integrale Veiligheid Stad Antwerpen. - Leuven: Centrum Informatieve Spelen vzw, 2009. - handleiding (28 p.), 64 stads-tegels, 8 A4-bladen met speelgoed, 8 x 3 speelkaarten (fiets, voetganger, bus), 30 magneten, A3-kaart reactiemogelijkheden, 42 opdrachtkaarten, 1 ‘zwerfspuit’, kopieën opdrachtbladenDoelgroep: 5-8 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.2.5 spel *****

Spel-de-prik is een spannend zoekspel voor kinderen van 6 tot 8 jaar. Het doel is kinderen bewust maken van de gevaren van zwerfvuil voor hun gezondheid. Tijdens het spel leren kinderen waar wel/niet mee gespeeld kan worden en wat ze moeten doen wanneer ze een zwerfspuit vinden. Spel-de-prik wordt gespeeld met 10 tot 30 deelnemers en een begeleider en duurt 60 tot 90 minuten.

/////Communicatieboxvoorschoolenou-ders : Gesprekskaarten Gevoelswoor-den / Verstraete, Inge. - Huizen: Pica, 2013. - 2 doosjes met 110 kaarten, toelichting (10 p.). - ISBN: 978-90-77671-73-3: 11,95 EUR Doelgroep: 7-18 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.2.6 comm *****

De Gesprekskaarten Gevoelswoorden kunnen worden ingezet door ouders, leerkrachten, therapeuten en begeleiders tijdens een gesprek, om gevoelens (beter) onder woorden te brengen, het persoonlijke lexicon te vergroten bij woordvindingspro-blemen of bij het leren nuances aanbren-gen in de betekenis van gevoelens. De kaartenset is een hulpmiddel uit het boek ‘Communicatiebox voor school en ouders’ voor ondersteuning van normaal begaafde kinderen en jongeren met autisme. Kin-deren en jongeren met autisme kunnen problemen ervaren in het herkennen en verwoorden van gevoelens van zichzelf en van de ander. De kaarten bevatten 96 ge-voelswoorden en 8 aanvulzinnen. Op de 6 blanco kaartjes kunnen ontbrekende woor-den of aanvulzinnen met niet-permanente marker worden genoteerd. De handleiding biedt tips voor het inzetten van gevoels-woorden als steunkaarten bij een gesprek.

/////De eerste troost - set / De Geyndt, Luc; De Nil, Kim; De Vos, Rosemarie. - Averbode: CEGO Publishers, 2012. - handleiding [14]p., informatiebrochure voor ouders [22]p., fotoboekje, een boekje voor grote en kleine verdrietjes, gevoelsthermometer, 2 wasknijpertjes, fotokadertje, kaarsje, 2 rouwbandjes, 2 zorgenpopjes, 2 potjes glitter, set kleurpotloden, speelgoedtele-foon. - ISBN: 978-90-77343-30-2. - ISBN: 978-90-77343-32-6. - ISBN: 978-90-77343-50-0: 40,00 EUR Doelgroep: 3-12 jaar URL: http://www.cegopublishers.be/deeer-stetroost Vindplaats Antwerpen: or 3.2.6 eers *****

De Eerste Troost is een hulpmiddel dat kan gebruikt worden om kinderen (tot 12 jaar) na een plots overlijden te ondersteunen. De set bevat informatie over het rouwproces van kinderen en werkvormen die kinderen kunnen helpen bij het verwerken van hun verdriet. De informatie in de brochure is vooral gericht op de eerste weken na het overlijden. Voor meer informatie kan beroep gedaan worden op de boekenlijst voor vol-wassenen op de microsite van de uitgever. Op die site staat ook een boekenlijst voor kinderen van verschillende leeftijden.

/////Knoester / Engmark, Asleik. - Brussel: Jekino, 2013. - dvd (71 min.), filmfiche (47 p.). - ISBN: 978-90-76858-62-3: 10,00 EUR Doelgroep: 5-10 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.2.6 knoe *****

Knoester, een Noorse film uit 2009, gaat over een klein jongetje dat moet verhuizen van de stad naar het platteland. Het jonge-tje geraakt bevriend met een bijzondere tak die hem helpt om zijn angsten te overwin-nen en zijn plaats te vinden in een nieuwe omgeving. De bijgevoegde filmfiche biedt verwerkingssuggesties voor in de les.

/////BenCorrecthelpt...bijeenaangenamesfeer op school! / Vermeulen, Moniek; Geyskens, Emy; Pollet, Frank. - Sint-Niklaas: EFD, 2013. - 152 p. - ISBN: 978-94-90448-65-3: 39,50 EUR Doelgroep: 9-12 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.2.7 benc *****

Ben Correct geeft leerlingen tips rond soci-ale vaardigheden. Deze map bevat les- en kopieermateriaal bij de 16 thema’s op de posters van Ben Correct. Hiermee kan samen met de leerlingen gewerkt worden aan (on)beleefdheid, assertiviteit, orde en netheid, kennismaken, omgaan met kritiek, argumenteren en discussiëren, respect en dankbaarheid, pesten, omgaan met gevoe-lens en sociale media. De posters en les-sen zijn geschreven voor leerlingen van 8 tot 12 jaar. In de thema’s staat de werkvorm ‘denken - delen - doen’ centraal. Tijdens de thema’s wisselen de leerlingen ervaringen en goede voorbeelden uit. Daarnaast is er altijd een (creatieve) verwerkingsacti-viteit, zoals een knutselopdracht of een rollenspel.

/////Frogdewenskikker :18stappennaargelukkige kinderen / Benoit, Veronique; Persoons, Berti; Van Durme, Leen. - Wiels-beke: De Eenhoorn, 2013. - boekje (36 p.), 18 verhaalfiches. - ISBN: 978-90-5838-896-4: 19,95 EUR Doelgroep: 7-12 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.2.7 frog *****

De 18 verhalen in dit pakket bevatten elk een levenswijsheid die kinderen van 7 tot 12 jaar kunnen ontdekken. Op die manier wordt hun sociaal-emotionele ontwikkeling gestimuleerd. Het hoofdpersonage is Frog de wenskikker. Frog trekt de wijde wereld

in en onderweg ontmoet hij soortgenoten. Door deze ontmoetingen en gesprekken staat hij stil bij een aantal gevoelens en gedachten en leert hij hiermee om te gaan. In het pakket zit ook een begelei-dend boekje, ‘Het rondetafelgesprek der kikkers’, dat als een gebruiksaanwijzing bij de 18 stappen naar gelukkige kinderen gezien kan worden. Het boekje bevat bij elk verhaal twee pagina’s inzichtelijke vragen, praktische opdrachten en tips voor zowel de begeleider als het kind. Zowel therapeu-ten, leerkrachten, begeleiders als ouders kunnen met deze werkvormen aan de slag.

/////Ik+Jij=Wij:communicatiesetbijhetconcept voor relationele vorming in de katholiekebasisschool/ De Ruysscher, Kris; Defré, Kris; Didden, Lief. - Brussel: DOKO vzw, 2012. - handleiding (16 p.), kleine set communicatieprenten, 71 A3-vertelprenten + titelblad + 6 tussenbladen. - ISBN: 978-90-815688-9-0: 80,18 EUR Doelgroep: 3-12 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.2.7 ik+j *****

Deze communicatieset is verbonden met de inhouden van het Concept voor Relationele Vorming in de katholieke ba-sisschool, maar staat ook op zichzelf. De communicatieprenten uit Ik + Jij = Wij zijn bedoeld om kleuters en kinderen van de lagere school bewust te maken van wat relationele vorming allemaal inhoudt. Ze bieden contouren van waaruit ze aan zich-zelf kunnen werken en door leerkrachten gestimuleerd worden om het beste van zichzelf te geven. De prenten werden ge-ordend in zes rubrieken overeenkomstig de ontwikkelingsgebieden: werken aan zelfvertrouwen, werken aan eigen ge-voelens, werken aan inlevingsvermogen, werken aan sociale vaardigheden, werken aan waarde- en normbesef, werken aan seksuele vorming. Kleuren geven aan voor welke doelgroep een prent bedoeld is. Met arcering worden drie beheersingsniveaus aangeduid. Het gebruik van de prenten begint in principe met de verkenning en de bespreking van de tekening met de leerlingen. Op de keerzijde van de prent staan enkele kijkvragen ter ondersteuning. Bij elke prent wordt de context geduid met een verhaal dat aansluit bij de leefwereld van de kinderen. Dit verhaal is niet bedoeld om voor te lezen maar als leidraad bij de toelichting. Ook de achterliggende doelstel-ling wordt aangeduid op elke prent. Na de verkenning wordt samen met de kinderen aan de hand van reflectievragen nagegaan op welke manier de doelstelling in hun eigen leven aan bod komt. Bij de commu-nicatieset zit ook een set kaarten bedoeld voor individueel gebruik. Leerlingen kun-nen ermee reflecteren op hun eigen gedrag of de eigen relationele competentie in kaart brengen. Ook zorgleerkrachten kunnen deze individuele set aanwenden.

/////


PesteninPerspectief:Bang!/ Frankel, Erin; Heaphy, Paula. - Rotterdam: Bazalt, 2013. - 42 p. - ISBN: 978-94-6118-166-4: 12,50 EUR Doelgroep: 7-12 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.2.7 pest *****

Bang! maakt deel uit van de serie Pesten in Perspectief, een trilogie met realisti-sche verhalen over pesten, verteld vanuit drie perspectieven: het slachtoffer, de toeschouwer/meeloper en het kind dat pest. Bang! toont het perspectief van het kind dat toekijkt of meedoet met pesten. Het verhaal wordt gevolgd door tips van het hoofdpersonage voor kinderen die zich in een gelijkaardige positie bevinden. Dan volgen enkele pagina’s voor ouders, leerkrachten en andere betrokkenen met achtergrondinformatie en reflectievragen bij het verhaal. Achterin elk boek staan enkele klassikale verwerkingsactiviteiten bij de serie die bijdragen aan het bewust-wordingsproces over pesten en aan het voorkomen of stoppen van pestgedrag.

/////Pesten in Perspectief : Raar! / Frankel, Erin; Heaphy, Paula. - Rotterdam: Bazalt, 2013. - 42 p. - ISBN: 978-94-6118-165-7: 12,50 EUR Doelgroep: 7-12 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.2.7 pest *****

Raar! maakt deel uit van de serie Pesten in Perspectief, een trilogie met realisti-sche verhalen over pesten, verteld vanuit drie perspectieven: het slachtoffer, de toeschouwer/meeloper en het kind dat pest. Raar! toont het perspectief van het kind dat gepest wordt. Het verhaal wordt gevolgd door tips van het hoofdpersonage voor kinderen die zich in een gelijkaardige positie bevinden. Dan volgen enkele pa-gina’s voor ouders, leerkrachten en andere betrokkenen met achtergrondinformatie en reflectievragen bij het verhaal. Achterin elk boek staan enkele klassikale verwerkings-activiteiten bij de serie die bijdragen aan het bewustwordingsproces over pesten en aan het voorkomen of stoppen van pestgedrag.

/////Pesten in Perspectief : Stoer! / Frankel, Erin; Heaphy, Paula. - Rotterdam: Bazalt, 2013. - 42 p.: 12,50 EUR Doelgroep: 7-12 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.2.7 pest *****

Stoer! maakt deel uit van de serie Pesten in Perspectief, een trilogie met realistische verhalen over pesten, verteld vanuit drie perspectieven: het slachtoffer, de toe-schouwer/meeloper en het kind dat pest. Stoer! toont het perspectief van het kind dat pest. Het verhaal wordt gevolgd door tips van het hoofdpersonage voor kinderen die zich in een gelijkaardige positie bevinden. Dan volgen enkele pagina’s voor ouders, leerkrachten en andere betrokkenen met achtergrondinformatie en reflectievragen bij het verhaal. Achterin elk boek staan enkele klassikale verwerkingsactiviteiten

bij de serie die bijdragen aan het bewust-wordingsproces over pesten en aan het voorkomen of stoppen van pestgedrag.

/////Pest’Oog:informatiefspeloverdiver-siteit,pesten,beperkingenentalenten/ Zinloos Geweld vzw. - Deurle: Zinloos Geweld, 2013. - handleiding (13 p.), 40 kwartetkaarten, 14 vlinderkaarten, vlin-dertekening (te vergroten en in te kleuren), poster, postkaart: 38,00 EUR Doelgroep: 7-10 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.2.7 pest Vindplaats Turnhout: T 05.02.33 *****

Pest’Oog is een spel voor kinderen van 7 tot 10 jaar met als doel de kinderen inzicht bijbrengen dat iedereen anders is en tegelijk ook talenten bezit. Wanneer kinderen leren omgaan met verschillen, verschillen aanvaarden en meer bewust worden van positieve kwaliteiten kan het hen weerbaar(der) maken voor pesten. Pest’Oog biedt de spelers in de vorm van een kwartetspel, in combinatie met memory en doe-opdrachten, een speelse invalshoek om te praten over o.m. zwaar-lijvigheid, fysieke beperkingen, sociale armoede, holebi, kansarmoede, etnische afkomst, nieuwsamengestelde gezinnen enz. Geschikt voor 4 tot 20 spelers. Het spel en de bespreking duren samen 1 of 2 lesuren, afhankelijk van het aantal kwar-tetsituaties dat wordt besproken.

/////Pestpreventiemet PositiveBehaviorSupport : leer kinderen en jongeren om pestgedraguittebannen/ Horner, Rob; Scott, Ross; Stiller, Brianna. - Huizen: Pica, 2013. - 44 p.: 7,25 EUR Doelgroep: 5-14 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.2.7 pest *****

Deze pestpreventie sluit aan bij de in-terventies op het primaire niveau van de Positive Behavior Support piramide dat voor alle leerlingen geldt. De handleiding beschrijft hoe aan leerlingen kan aange-leerd worden hoe ze de aandacht van het pestgedrag kunnen weghalen. Daarbij wordt een driestappenreactie aangeleerd, geoefend en bekrachtigd: het gebruik van een stopreactie, weglopen en praten met een volwassene. Aan bod komen o.a. omgaan met roddelen, kwetsende opmer-kingen en cyberpesten. Er is ook specifieke aandacht voor het toezichthouden buiten de klaslokalen.

/////Rood,ofWaarompestennietgrappigis/ De Kinder, Jan. - Wielsbeke: De Eenhoorn, 2013. - [32] p. - ISBN: 978-90-5838-848-3: 13,95 EUR Doelgroep: 5-8 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.2.7 rood *****

Tuur bloost snel. Zijn klasgenoten pesten hem daarmee, aangevoerd door de sterke Paul. Eén meisje ergert zich aan het getrei-ter, maar ze durft er niet tegenin te gaan. Dan duwt Paul Tuur van het klimrek en vraagt de juf of iemand iets gezien heeft.

/////

Samen leven : kopieerboek info+ / Elands, Ed. - Utrecht: Schoolsupport, 2013. - [28] p. - (Samen leven): 12,50 EUR Doelgroep: 5-8 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.2.7 same *****

Dit kopieerboek bevat verwerkingsbladen bij de informatieve serie Samen Leven voor kinderen van 5 tot 7 jaar. Deze leesserie laat zien wat belangrijke waarden zijn in onze samenleving. Het kopieerboek biedt gerichte oefening op het gebied van woor-denschat, in de vorm van overzichtelijke werkbladen met 1-op-1-antwoordbladen.

/////Almanya:welcometoGermany/ Sam-dereli, Yasemin. - Amsterdam: Filmfreak Distributie, 2011. - dvd (97 min.), lesmap (50 p.). - ISBN: 978-94-6187-166-4: 13,99 EUR Doelgroep: 11-18 jaar, volwassenen URL: http://goo.gl/UTnQeQ Vindplaats Antwerpen: or 3.3.10 alma *****

Almanya is een luchtige familiekroniek over Turkse arbeidsmigranten in Duitsland. De film is opgebouwd als raamvertelling waarin de kleindochter van een ‘gastarbeider’ aan haar neefje het verhaal vertelt van de ver-huizing van opa en oma naar Duitsland in de jaren zestig. Bij de film maakte MOOOV een uitgebreide lesmap en een filmfiche voor leerlingen van de eerste en de tweede graad secundair onderwijs. De lesmap bevat informatie en vragen over de film en over de inhoudelijke thema’s ‘nationaliteit en identiteit’, ‘familie’ en ‘gastarbeiders’.

/////RedStarLineMuseum :aanbodvoorscholen en groepen / Red Star Line Museum. - Antwerpen: Stad Antwerpen, 2013. - 24 p.Doelgroep: 11-18 jaar, volwassenen URL: http://www.redstarline.be Vindplaats Antwerpen: or 3.3.10 reds *****

Deze brochure biedt een overzicht van de rondleidingen in het Antwerpse Red Star Line Museum en de groepswandelingen in de stad rond de Red Star Line geschiedenis en het thema migratie. Het museum opent in september 2013. Bij elke rondleiding wordt aangegeven om welk type het gaat (vb. zoektocht), hoeveel tijd ze in beslag neemt, hoeveel personen per gids kunnen deelnemen en voor welke doelgroepen de rondleiding geschikt is. Bij sommige rondleidingen is er aanvullend lesmateriaal beschikbaar.

/////Roots! Lesbrief voor de derde graadsecundair onderwijs met dvd : over migratiegeschiedenis en diversiteit in Limburg / Provinciaal Integratiecentrum Limburg. - Hasselt: Provinciaal Integratie-centrum Limburg, 2010. - lesbrief [5]p., dvdDoelgroep: 15-18 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.3.10 root *****

Roots! geeft inspiratie om met jongeren tussen 16 en 18 jaar te werken rond de lokale migratiegeschiedenis en de diverse samenleving. De lesbrief focust op de


Limburgse migratiegeschiedenis, maar is ook bruikbaar in een andere streek of stad met een diverse bevolking. De DVD bevat twee korte filmpjes die - samen met Villa Basta - gemaakt werden door leerlingen zelf en waarin zij hun verhaal vertellen. Aan bod komen items als integratie, geloof, vrienden, familie, migratiegeschie-denis, vluchtelingenopvang... De lesbrief bevat vragen bij de filmpjes voor een groepsgesprek en mogelijke opdrachten rond de thema’s zoals digital storytelling. Diversiteit en migratiegeschiedenis zijn vakoverschrijdende thema’s die passen in vakken als geschiedenis, cultuurwe-tenschappen, maatschappelijke vorming, PAV, levensbeschouwing... en die kunnen geïntegreerd worden in ‘multiculturele’ projecten of dagen.

/////Offerfeest:kanstotdialoogenweder-zijds respect / Janssens, Eddie; Hermans, Claude; Van Eycken, Jan. - Brussel: Inter-religieuze Dialoog van de Kerk in Brussel, 2013. - cd-rom met tekst en video-bestan-den: 5,00 EUR Doelgroep: 5-18 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.3.11 offe *****

Naar aanleiding van het Offerfeest (15 okto-ber 2013) biedt IDkB specifiek lesmateriaal aan over de oorsprong en betekenis van het grootste feest in de islam. Daarnaast is het de bedoeling de band te leggen met het joods-christelijke verhaal van het offer van Abraham en de leerlingen te stimuleren respect voor de drie religies op te brengen. De cd-rom bevat lesmateriaal voor het lager en het secundair onderwijs (powerpoint presentaties, verhaalteksten, videoclips, tips...), achtergrondlectuur en een wenskaart die de boodschap van het project weergeeft.

/////Sociale media op school : hoe verande-ren sociale media en smartphones het onderwijs? / Borgdorff, Martine; Desain, Carla; Fallaux, Belinda. - Den Haag: Stich-ting Mijn Kind Online, 2013. - 24 p.Doelgroep: 11-18 jaar URL: http://goo.gl/QdpwQ3 Vindplaats Antwerpen: or 3.3.2 soci *****

De brochure ‘Sociale media op school’ laat zien hoe sociale media kunnen bijdragen aan het leerproces bij jongeren van 10 tot en met 17 jaar. Het geeft leraren inspiratie en nieuwe inzichten hoe zij sociale me-dia kunnen inzetten in het onderwijs. De brochure geeft ook tips over hoe sociale media kunnen helpen in de communicatie met ouders en leerlingen. De brochure is gratis te downloaden.

/////Briefingcards:showandtell/ Cornelis-sen, Vincent; Wijnen, Marcel. - Amsterdam: De Witte Ridders, 2012. - 52 fotokaarten, 3 kaarten handl. (6 talen). - ISBN: 978-94-91203-03-9: 19,75 EUR Doelgroep: volwassenen URL: http://www.briefingcards.com/ Vindplaats Antwerpen: or 3.3.3 brie *****

Briefingcards zijn een set van 52 fotokaar-ten met afbeeldingen die tot de verbeelding spreken. Deze visuals worden gebruikt door bijvoorbeeld trainers, coaches, (loop-baan)adviseurs, ontwerpers, managers en verkopers. Het selecteren en bespreken van beelden stimuleert het associatief vermogen. De set is samengesteld uit foto’s van de website flickr.com.

/////Leren van horen zeggen : draaiboekvoor een vakoverschrijdend project mondelinge geschiedenis in het secun-dair onderwijs / De Witte, Nele; Simons, Joke; De Meester, Kurt; Van Heddegem, Ilse. - Berchem: De Boeck, 2012. - 91 p. - ISBN: 978-90-455-4137-2: 32,00 EUR Doelgroep: 13-18 jaar URL: http://goo.gl/ub1VWL Vindplaats Antwerpen: or 3.3.3 lere *****

Het draaiboek ‘Leren van horen zeggen’ wil leerkrachten uit het secundair onderwijs inspireren om een project mondelinge geschiedenis op te starten. Mondelinge geschiedenis is een totaalproject. De es-sentiële kennis en vaardigheden om aan mondelinge geschiedenis te doen zijn terug te vinden in de eindtermen van het se-cundair onderwijs. Zo wil een mondelinge geschiedenisproject de verantwoordelijk-heidszin van de leerlingen verhogen en bevordert het de ontwikkeling van intercul-turele competenties en socio-emotionele vaardigheden. Het zet de leerlingen aan tot kritisch nadenken over het heden en ver-leden. Het is dus een uitermate geschikte methode om de onderzoekende houding en onderzoekscompetenties van leerlingen aan te scherpen. De handleiding bestaat uit drie delen. In het inleidend gedeelte wordt het belang van mondelinge geschiedenis bij de realisatie van het curriculum, in het bijzonder van de vakoverschrijdende eind-termen, aangeduid. In deel twee worden de verschillende fasen van een mondelinge geschiedenisproject op school toegelicht. In deel drie worden inspirerende prak-tijkvoorbeelden beschreven. Bij het boek hoort ook een website waarop leerkrachten lesfiches en nuttige achtergrondbijlagen terugvinden.

/////Voorbeeldleerplanfilosofieindeonder-bouw/ Marsman, Pascal; Noordink, Han. - Enschede: SLO, 2013. - 83 p.Doelgroep: 13-14 jaar URL: http://goo.gl/9Jljqj Vindplaats Antwerpen: or 3.3.3 voor *****

Dit voorbeeldleerplan kan gebruikt worden bij het formuleren van een leerplan filosofe-ren voor de eigen school. Het biedt richting en structuur bij het maken van eigen leer-plankundige keuzes voor het formuleren van een visie op filosofie in de eerste graad van het secundair onderwijs, het bepalen en formuleren van leerdoelen en leerinhouden en het uitvoeren van leerac-tiviteiten. In het voorbeeldleerplan werden ook suggesties en ideeën opgenomen voor de daadwerkelijke invulling. Aan de hand van veertien filosofische vraagstukken

worden doorkijkjes gegeven in de vorm van lesvoorbeelden en uitgewerkte activiteiten.

/////Silentstories:fourpeople,threeconti-nents,onedream/ Vuylsteke, Catherine; Phlypo, Hanne. - Brussel: Clin D’Oeil Films, 2011. - dvd (52 min.), educatieve fiche (7 p.): 14,00 EUR URL: http://www.silentstories.be/ URL: http://goo.gl/TRVN2H Vindplaats Antwerpen: or 3.3.4 sile *****

Silent Stories is een poëtisch portret van twee mannen en twee vrouwen uit Dakar, Algiers, Conakry en Bagdad, die omwille van hun seksuele identiteit verplicht waren hun land te verlaten. Deze film gaat niet alleen over de pijn en het verdriet die hier-mee gepaard gaan, maar ook over de hoop waarmee het onbekende en de kleuren van de toekomst worden afgetast. Met de educatieve fiche voor de derde graad se-cundair onderwijs kan je de documentaire bespreken in de klas en leerlingen laten reflecteren over holebi- en transgender-rechten wereldwijd. Je krijgt hiervoor de nodige methodieken en heel wat tips.

/////Kern : gezondheid en voeding : natuur-wetenschappen voor de derde graad / Chalmet, Marleen; Debusschere, Marc; Goossens, Rudi. - Berchem: De Boeck, 2013. - 180 p. (leerwerkboek) + 178 p. (handleiding). - ISBN: 978-90-455-4211-9. - ISBN: 978-90-455-3998-0: 14,90 EUR (handleiding) + 28,50 EUR (leerwerkboek) Doelgroep: 17-18 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.3.5 kern *****

Kern is een methode natuurwetenschap-pen voor de ASO studierichtingen zonder componenten wiskunde of wetenschap in de derde graad. Ze biedt fysica, chemie en biologie op een geïntegreerde wijze aan. Diverse contexten en praktische toepas-singen verbinden de leerinhouden met de dagdagelijkse leefwereld. Het thema van deze Kern is gezondheid en voeding. Achtereenvolgens worden de volgende on-derwerpen behandeld: Van popcorn tot mi-crogolfoven, Berekeningen bij chemische reacties, Biochemie en gezondheid, Eiwit-synthese, Cellen delen: mitose en meiose, Genetische manipulatie: een staaltje van biotechnologie, Erfelijkheid bij de mens, Radioactiviteit. De handleiding biedt de leerkracht ondersteuning bij het klassikaal gebruik van het leerwerkboek. Ze herneemt de structuur van het leerwerkboek, alle invulopdrachten zijn met een voorbeeld-antwoord ingevuld, experimenten worden toegelicht en tal van tips moeten het ge-ven van de leerstof vereenvoudigen. De aanvullende methodesite biedt bijkomend ondersteunend materiaal. Deze is slechts toegankelijk met een unieke activatiecode gedurende één schooljaar.

/////


Hoe leer ik mijn innerlijke kracht te ge-bruiken?:eenhulpboekvoorjongeren: opdrachten en oefeningen om je sterke kanten te ontdekken en je angst los te laten / Ciarrochi, Joseph V.; Hayes, Louise; Baily, Ann. - Amsterdam: SWP, 2012. - 144 p. - ISBN: 978-90-8560-658-1: 17,90 EUR Doelgroep: 11-16 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.3.6 hoel *****

Dit werkboek reikt jongeren vanaf twaalf jaar handvatten en vaardigheden aan die hen helpen het hoofd te bieden aan verstik-kende emoties die verlammend kunnen werken. Door de opdrachten en oefeningen in het werkboek leren ze te vertrouwen op hun innerlijke kracht, negatieve emoties op een rustige manier te hanteren, vrienden te maken en doelen te bereiken.

/////Troost inwanhoop : educatiefpakketmbtdeleefwereldvanjongeren/ Dienst Welzijn Provincie West-Vlaanderen. - West-Vlaanderen: Provincie West-Vlaanderen, [s.a.]. - 63 p.Doelgroep: 11-18 jaar URL: http://goo.gl/50C5B5Vindplaats Antwerpen: or 3.3.6 troo *****

Dit educatief pakket biedt begeleiders, leerkrachten, opvoeders... van jongeren handvatten om thema’s als afscheid en rouw bespreekbaar te maken en om jon-geren de nodige aandacht en gepaste zorg te kunnen geven bij verlieservaringen. Het pakket omvat drie delen. In deel één vindt men naast algemene informatie over rouw, specifieke duiding over rouw bij jongeren. Deel twee bevat enkele draaiboeken die een houvast kunnen bieden in crisismo-menten. In deel drie kan men terecht voor suggesties en doe-ideeën.

/////Troosten : bronnenvanbemoediging/ De Jong, Saskia; Anzion, Paul. - Baarn: Forte, 2013. - 127 p. - ISBN: 978-90-5877-401-9: 14,95 EUR Doelgroep: Volwassenen 13-18 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.3.6 troo *****

Aan de hand van citaten, gedichten, co-lumns, tips, oefeningen en interviews met nabestaanden en mensen die uit hoofde van hun beroep te maken hebben met rouwverwerking, geeft dit boek steun bij intense verlieservaringen. Het biedt ook inzicht aan diegenen die anderen bij een groot verdriet willen steunen.

/////BeaMan!Liefde,relatiesenseks,watisOK?Peer educationmethodevoorlaagopgeleide jongens van 12 t/m 16jaarmet eenMarokkaanse ofTurkseachtergrond / Janssens, Kristin; Martens, Joke; Klaasen, Roger. - Utrecht: Movisie, 2013. - handleiding voor peer educators (80 p.), handleiding voor organisaties (102 p.), bijlagenDoelgroep: 13-18 jaar, volwassenen URL: http://www.movisie.nl/beaman URL: http://watiseer.nl Vindplaats Antwerpen: or 3.3.7 beam *****

Be A Man! is een interactief voorlichtings-programma dat wil bijdragen aan het voor-komen van seksueel grensoverschrijdend gedrag onder jongeren, door het vergroten van de seksuele weerbaarheid van 12- t/m 16-jarige laagopgeleide jongens met een Marokkaanse of Turkse achtergrond. De methode zet in op het vergroten en veran-deren van bewustwording, kennis over en attitude (houding) ten aanzien van seksu-eel grensoverschrijdend gedrag. Daarnaast zet de methode in op gedragsverandering, onder andere door het aanbieden van gedragsalternatieven. Be A Man! werkt met peer-education. Jonge mannen met een zelfde achtergrond - zij fungeren als rolmodellen - vertellen de doelgroep in interactieve voorlichtingen niet alleen hoe ze niét moeten omgaan met grenzen op het gebied van seksualiteit, maar gaan juist ook met hen in gesprek over hoe het wél kan. Dat doen ze onder andere door inzet van een film, rollenspellen en discussies. Het programma bestaat uit vijf bijeenkom-sten. Bij Movisie kunnen organisaties (vb. migranten(zelf)organisaties, islamitische organisaties, jongerenorganisaties, jonge-renwerk, straathoekwerk, ...) een opleiding train-de-trainer volgen zodat ze nadien (grotendeels) zelf peereducators kunnen opleiden. Op de website van Movisie kun-nen de handleidingen voor organisaties en peer educators, de bijlagen bij de handlei-ding voor organisaties en informatie over de training voor organisaties gedownload worden.

/////Bloosdoos:eenspelwaarjekleurvankrijgt : over verliefd zijn en zo / Jeugd en Seksualiteit. - Mechelen: Jeugd en Seksua-liteit vzw, 2007. - handleiding (32 p.), grote dobbelsteen, 71 kaarten: 10,00 EUR Doelgroep: 13-18 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.3.7 bloo *****

De Bloosdoos is een spel voor jongeren van 14 tot 18 jaar over verliefd zijn en alles wat daar bij komt kijken. De bedoeling van het spel is dat de deelnemers stilstaan bij de verschillende aspecten van verliefd zijn, relaties en seksualiteit, dat ze erover praten en een antwoord leren formuleren op de vragen. Niet alle vraagkaartjes moeten aan bod komen, de spelleider maakt vooraf best een selectie. Het spel kan gespeeld worden vanaf drie deelnemers, maar wanneer gewerkt wordt met opdrachtjes tussendoor (zie beschrijving in de hand-leiding) is er minstens een groep van zes deelnemers nodig.

/////Lichamelijke en seksuele integriteit :handleidingvoorsportclubs/ Vandevi-vere, Lore; Cools, Sophie; Vandenhoudt, Jos. - Sint-Amandsberg: ICES, [s.a.]. - 51 p.Vindplaats Antwerpen: or 3.3.7 lich URL: http://goo.gl/XJ7r7N*****

Deze handleiding helpt sportclubs op weg om binnen hun organisatie op een laag-drempelige manier aan de slag te gaan met het thema “lichamelijke en seksuele integriteit”. De praktische handleiding bevat

een opsomming van wat clubs kunnen doen, van heel laagdrempelige initiatie-ven tot acties die wat meer werk vragen. De ‘wegwijzer’ geeft een overzicht van instanties waarop een sportclub beroep kan doen voor informatie, advies of oplei-ding. Met de ‘Panathlonverklaring’ kan de sportclub de basis leggen voor een veiliger sportomgeving. Door een ‘gedragscode’ op te stellen wordt dit algemene engagement concreet gemaakt. Clubs die meer willen doen, kunnen leren werken met het ‘vlag-gensysteem’. Dit reikt concrete criteria aan waarmee situaties van (mogelijk) seksueel grensoverschrijdend gedrag beter kun-nen ingeschat en aangepakt worden. Het ‘reactieplan’ kan toegepast worden bij een vermoeden, onthulling of vaststelling van seksueel grensoverschrijdend gedrag. Clubs die het grondig willen aanpakken, kunnen hun beleid verankeren in een ‘op maat gesneden actieplan’ voor de be-scherming van de lichamelijke en seksuele integriteit van jonge sporters.

/////Oke?!:speloverseksueelgrensover-schrijdend gedrag / Vergauwen, Svenja ; Frans, Erika; Mestdagh, Tineke. - Antwer-pen: Jong & Van Zin vzw / Sensoa vzw, 2013. - handleiding (51 p.), spelbord, 15 tekeningen 12-14 jaar, 15 tekeningen 14-16 jaar, 100 kaartjes (34 steun, 30 doe, 20 aanvaard of niet, 16 wist je dat), 1 pion, 1 dobbelsteen: 25,00 EUR Doelgroep: 13-16 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.3.7 oké? *****

Oké?! is een spel voor jongeren van 12 tot 16 jaar om het thema seksueel grensover-schrijdend gedrag (SGG) bespreekbaar te maken. De spelers bespreken tekeningen waarop seksueel getinte situaties afge-beeld zijn aan de hand van zes criteria. Ze staan stil bij wat ze erbij voelen en denken, denken na over een gepaste reactie op de situatie en komen te weten waar ze steun kunnen vinden. Daarna komen verschil-lende weetjes aan bod, vormen de spelers een mening over stellingen en voeren ze enkele doe-opdrachten uit. Oké?! bestaat uit verschillende stappen in een welover-wogen volgorde. Het is aangeraden om de handleiding op voorhand te lezen. Deze bevat naast de speluitleg ook achtergrond-informatie voor de begeleiding. Oké?! wordt gespeeld met minimum drie tot maximum 20 spelers en duurt ongeveer twee uur.

/////Sport,eenspelmetgrenzen:omgaanmet lichamelijk of seksueel grensover-schrijdend gedrag met het vlaggensy-steem / Vandevivere, Lore; Frans, Erika; Vertommen, Tine. - [S.l.]: Sensoa, 2013. - handleiding (58 p.), 31 kaartenVindplaats Antwerpen: or 3.3.7 spor *****

Sport, een spel met grenzen is bedoeld als hulpinstrument voor bestuurders van een sportorganisatie, sportbegeleiders en andere medewerkers om samen na te denken en afspraken te maken over de manier waarop wordt omgegaan met lichamelijk of seksueel gedrag, zowel tus-


sen kinderen en jongeren onderling als tussen minderjarigen en volwassenen. Aan de hand van zes criteria leer je lichamelijk of seksueel grensoverschrijdend gedrag correct inschatten. Je leert een situatie beoordelen en hoe je er gepast op kan reageren. Ter illustratie zijn steekkaarten toegevoegd waarop allerlei situaties van lichamelijk en seksueel grensoverschrij-dend gedrag getekend en geschreven worden. Vaak worden er nuttige tips, acties en inzichten meegegeven die van toepas-sing kunnen zijn in een sportorganisatie. In de handleiding staat ook informatie over hoe je in een sportorganisatie het beleid rond lichamelijke en seksuele integriteit kan opstellen en waar je terecht kan voor informatie, advies of hulp.

/////Het axenroosspel : maak kennis met de dieren van de axenroos en pas hun eigenschappen toe! / De Raedemaec-ker, Jo. - Antwerpen: docAtlas, 2013. - spelbeschrijving, spelbord, 40 opdrach-tenkaartjes, 6 scorekaartjes, 6 pionnen, dobbelsteenDoelgroep: 13-18 jaar, volwassenen Vindplaats Antwerpen: or 3.3.8 axen *****

Met dit bordspel kunnen anderstalige nieuwkomers in het secundair onderwijs en volwassen NT2-cursisten op een speelse manier hun lees- en spreekvaardigheid oefenen terwijl ze verschillende gedrags-vormen verkennen en beleven. Zo leren ze ook zichzelf en de anderen beter kennen.

/////Belfedar:samenwerkenofhetbester-ven... van het lachen / Lacour, Christelle. - Antwerpen: Evens Foundation, 2013. - spelregels [4]p., uitgebreide handleiding [10]p., spelbord, timer, dobbelsteen, 8 pionnen, 8 poorten, 9 geheugensteun-kaarten, 9 schildkaarten, 49 kolfkaarten, 110 actiekaarten: 36,50 EUR Doelgroep: 11-18 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.3.8 belf Vindplaats Turnhout: T 07.01.440 *****

Belfedar is een coöperatief spel om op een speelse manier sociale vaardigheden te ontwikkelen die cruciaal zijn om geweld te voorkomen en conflicten op een positieve manier aan te pakken. De verschillende op-drachten hebben als doel zichzelf en elkaar beter te leren kennen, het zelfvertrouwen van de deelnemers aan te wakkeren, cre-ativiteit en samenwerking te stimuleren, de eigen gevoelens beter te leren kennen en te uiten,... De 250 uitdagingen zijn actief en interactief: mime, tekenen, woordspelletjes, beweging, zang, schrijven,... Bovenop het spelplezier biedt het spel voor eenieder de mogelijkheid om de eigen talenten in te zet-ten en aan de capaciteiten van de andere deelnemers te koppelen om zo het spel te kunnen winnen. Belfedar kan gespeeld worden met 4 tot 8 spelers en duurt 30 tot 60 minuten.

/////

Het communicatiespel : de strijd der communicatoren / Moes, Fenno. - Zalt-bommel: Thema, 2009. - spelregels, spel-bord, 72 kaarten, 30 fiches, dobbelsteen, 4 pionnen. - ISBN: 978-90-5871-651-4Doelgroep: 17-18 jaar, volwassenenVindplaats Antwerpen: or 3.3.8 comm *****

Het communicatiespel is bedoeld voor teams die willen spelen met hun com-municatiekennis en -vaardigheden en die het beste uit hun team willen halen. Het spel kan bijvoorbeeld gebruikt worden in trainingssituaties, werkoverleg en manage-mentteams. Het wordt gespeeld in twee of vier teams bestaande uit twee personen. De speelduur hangt af van het aantal teams en van het aantal lauwerkransen dat je moet verzamelen om te winnen. Dat laatste kan op voorhand afgesproken worden. De spelers moeten zowel kennisvragen beant-woorden als doe-opdrachten uitvoeren. Het team dat de meeste lauwerkransen heeft verzameld, mag zichzelf master in de com-municatie noemen.

/////Hoepakikmijneetprobleemaan?Eenhulpboekvoorjongeren/ Nelson, Tammy. - Amsterdam: SWP, 2012. - 128 p. - ISBN: 978-90-8560-659-8: 16,50 EUR Doelgroep: 11-16 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.3.8 hoep *****

Dit boek gaat over het voorkomen en be-handelen van eetstoornissen bij jongeren vanaf twaalf jaar. Met behulp van dit boek kunnen ze werken aan een gezonde ma-nier van eten, waarbij ze zowel lichamelijk als emotioneel in balans kunnen blijven. Ze komen meer te weten over eetgewoonten die disfunctioneel zijn en leren methoden aan voor het omgaan met stress en frus-tratie. Veel van de werkbladen gaan over het verbeteren van het lichaamsbeeld. Het werkboek richt zich voornamelijk op meis-jes, maar is ook te gebruiken door jongens.

/////Kaartenoptafel:eenspelombijelkaarin de kaart te kijken / Evangelische Om-roep. - Doorn: Agapè, 2006. - handleiding, 100 beeldkaarten, 4 x 25 vraagkaarten. - ISBN: 90-77667-81-4: 21,95 EUR Doelgroep: 15-18 jaar, volwassenenVindplaats Antwerpen: or 3.3.8 kaar Vindplaats Turnhout: T 07.01.443 *****

Het Kaarten op Tafel-spel biedt de mogelijk-heid om een gesprek op gang te brengen en elkaar (beter) te leren kennen. Bevat 100 kaarten met afbeeldingen en 100 vraagkaarten, ingedeeld in 4 categorieën: ontspanning, relaties, persoonlijkheid, ontmoeting. Nogal wat vraagkaarten verwijzen naar god en/of bijbelse citaten. In de handleiding worden verschillende spelvarianten beschreven zoals ijsbreker en kennismaking.

/////

Een koffer vol vertrouwen : talenten in beweging / Pappijn, Linda. - Averbode: CEGO Publishers, 2013. - handleiding (77 p.), spiegelschrift (52 p.), 5 A3-spelborden, 20 memory-kaarten, 20 domino-kaarten, 13 oranje kaartjes, 53 groene kaartjes (21 “wanneer geniet ik”, 16 “kwaliteiten”, 16 “te veel spel”), 47 blauwe kaartjes (21 “door welke bril...”, 13 “hoe denk ik”, 13 “denkpa-troon”), 62 paarse kaartjes (21 “contac-tenspel”, 12 “op de wip”, 11 “wie ben ik”, 18 “wat is moeilijk”), 6 pionnen, 1 kleurendob-belsteen, 1 gewone dobbelsteen. - ISBN: 978-90-77343-62-3: 150,00 EUR Doelgroep: 11-16 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.3.8 koff *****

Een koffer vol vertrouwen is een krachtig instrument, een gereedschapskist voor jon-geren tussen 12 en 16 jaar om de verschil-lende aspecten van hun persoonlijkheid te leren ontdekken. Door een beter inzicht te krijgen in hun mogelijkheden kunnen ze meer zelfvertrouwen ontwikkelen en zo een steviger basis verkrijgen om contacten te leggen met anderen. De koffer draagt ook bij aan het zelfsturingsproces van jongeren. Een koffer vol vertrouwen werd ontwikkeld voor jongeren met ASS, maar de doelgroep kan uitgebreid worden naar jongeren die zich beter in hun vel willen voelen en die sociaal en communicatief vaardiger willen worden. Naast GON-begeleiding/ambulante begeleiding in het Secundair Onderwijs is de koffer ook inzetbaar in het Buitengewoon Secundair onderwijs/speci-aal onderwijs. Hij kan gebruikt worden door thuisbegeleidingsdiensten ASS, geestelijke gezondheidscentra, praktijken voor logope-disten, psychologen en orthopedagogen.

/////Mytalent@work / [s.n.]. - Brussel: Dienst Beroepsopleiding, Departement Onderwijs & Vorming, 2013.Doelgroep: 15-18 jaar,volwassenenURL: http://www.ond.vlaanderen.be/dbo/ Vindplaats Antwerpen: or 3.3.8 myta *****

Mytalent@work is een (zelf)evaluatietool die jongeren de kans biedt om zichzelf te evalueren op elf vaardigheden die belangrijk zijn op de arbeidsmarkt. Het is de bedoeling dat de jongere zichzelf beoordeelt en dat de werkgever/leerkracht feedback geeft op zijn of haar werkhouding en prestaties. Het resultaat is een officiële “competentie top 3”. De tool kan tijdens alle vakken of projecten aan bod komen. Indien de leerkracht geen gebruik kan maken van computers, kan ook de geprinte versie van de tool dienen. De sociale vaardigheden die aan bod komen, zijn niet enkel arbeidsge-relateerd, zij zijn belangrijk in elke sociale context.

/////


Spoor naar jezelf : zelfbeeldontwik-kelingenhulpvraagverduidelijkingbijjongerenmetASS / Cromheeke, Karen; De Meyer, Mireille; Schepens, Karen. - Averbode: CEGO Publishers, 2013. - hand-leiding (63 p.), werkbladen (102 p.). - ISBN: 978-90-77343-70-8. - ISBN: 978-90-77343-69-2: 95,00 EUR (pakket) Doelgroep: Volwassenen 15-18 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.3.8 spoo *****

Spoor naar jezelf is een methode voor psycho-educatie gericht op normaal begaafde tot hoogbegaafde jongeren en jongvolwassenen (tussen 16 en 21 jaar) met een autismespectrumstoornis. De methodiek is specifiek ontwikkeld voor jongeren die hun diagnose ontkennen of er niet over willen praten. Spoor naar jezelf wil op een laagdrempelige, niet-bedreigende manier gesprekken op gang brengen waarin de kwaliteiten en de beperkingen van de jongeren ter sprake komen. De gespreksmethodieken werden gebundeld op vier metrolijnen: ik en de ander, houd grip op je leven, spoor naar je toekomst, talentenjacht. Inhoudelijk verwijzen deze metrolijnen naar de verschillende ont-wikkelingstaken van de adolescent, nl. vriendschapsrelatie en partnerkeuze; ont-wikkelen van zelfstandigheid; identiteitsont-wikkeling, zelfbeeld en zelfvertrouwen. Op elke metrolijn bevinden zich verschillende haltes. Elke halte bestaat uit gespreksme-thodieken over een bepaald thema. De jongere beslist zelf welk spoor hij/zij volgt en welke haltes hij/zij aandoet. Wel kan de GON-begeleider, volgens de aanwijzingen op de begeleidersfiche, de keuze van de jongere aansturen. Na elk bezoek aan een halte wordt de verkregen informatie in een mindmap bij elkaar geschreven door de GON-begeleider samen met de jongere.

/////Watiseenvluchteling?[educatiefpak-ket] / Frankl, Magali; Bonamini, Claudia; Addae, Jennifer. - Brussel: Vluchtelingen-werk Vlaanderen, 2013. - vormingspakket (31 p.), bijlagen ([7]p.), brochure (31 p.), achtergrondinformatie (21 p.)Doelgroep: 15-18 jaar, volwassenenURL: http://goo.gl/DfQxGh Vindplaats Antwerpen: or 3.3.9 wati *****

Dit pakket is bedoeld om een basisvorming te geven over asiel: in de buurt, in een vereniging of in de klas aan leerlingen van de derde graad SO. Het pakket omvat een handleiding voor de begeleider, een presentatie, een bundel met achtergrond-informatie, een bijlage en de brochure ‘Wat is een vluchteling’. De handleiding biedt oefeningen en uitleg bij de presentatie. De presentatie bestaat uit dertig slides die je kan projecteren of uitdelen aan de deelne-mers van je vorming. De meeste onderde-len van het pakket kan je downloaden, de presentatie kan je aanvragen door een mail te sturen naar [email protected]. De vorming bestaat uit drie delen. Een oefening bij elk deel maakt de vorming interactief. Het eerste deel gaat over Wat is een vluchteling en geeft een overzich-

telijk beeld van waar vluchtelingen komen en waar ze naartoe vluchten. Hier wordt uitgelegd wie bescherming kan krijgen. Het tweede deel geeft een inleiding in de asielprocedure die asielzoekers doorlopen in België en een overzicht van de verschil-lende instanties waarmee asielzoekers in contact komen. Het derde deel gaat over de rechten en plichten van asielzoekers en vluchtelingen. Er wordt ook kort ingegaan op wat er gebeurt als iemand niet erkend wordt als vluchteling.

/////

1.3. opvoeding en ouderbetrokkenheid

Anamnesemeertalige kinderen / SIG. - Destelbergen: SIG vzw, 2006. - 10 p. - ISBN: 90-5873-069-7Doelgroep: volwassenen URL: http://goo.gl/8PgJ98Vindplaats Antwerpen: pa 8.1.1 anam *****

De vragenlijst Anamnese Meertalige Kin-deren (AMK) dient om een beter zicht te krijgen op de kwalitatieve en kwantitatieve eigenschappen van het taalaanbod en op de attitude van het meertalige kind en zijn ouders (of verzorgers) tegenover de ver-schillende talen. Verder inventariseert de lijst gegevens in verband met spel en speel-goed. De AMK is bruikbaar in de diagnos-tiek van verbale en non-verbale problemen van niet-schoolgaande en schoolgaande kinderen. De anamneselijst bevat geen vragen over de medische voorgeschiede-nis, mijlpalen in de ontwikkeling, medische gegevens in verband met gehoor/visus of schoolse prestaties. Het is dus enkel een aanvulling bij een (standaard) anamnese als er sprake is van meertaligheid. Met een vertaalde lijst in het Frans, Engels, Turks, Italiaans en Spaans.

/////Biba en Loeba : speelkalender baby/ Verhoeven, Liesbeth; De Wilde, Ann. - Berchem: De Boeck, 2013. - [52] p. - ISBN: 978-90-455-4476-2: 8,00 EUR Doelgroep: 0-2 jaar Vindplaats Antwerpen: pa 8.1.1 biba *****

Deze speelkalender bevat 52 speelse ac-tiviteiten die ouders samen kunnen doen met hun baby. De spelletjes zijn leuk en bevorderen de motorische ontwikkeling. De speelkalender volgt de ontwikkeling van een baby zodat elk spelletje precies past bij wat de baby op dat moment al kan.

/////BibaenLoeba:speelkalenderpeuter1jaar / Verhoeven, Liesbeth; De Wilde, Ann. - Berchem: De Boeck, 2013. - [52]p. - ISBN: 978-90-455-4477-9: 8,00 EUR Doelgroep: 0-2 jaar Vindplaats Antwerpen: pa 8.1.1 biba *****

Beschrijving: zie vorige titel

/////

BibaenLoeba:speelkalenderpeuter2jaar / Verhoeven, Liesbeth; De Wilde, Ann. - Berchem: De Boeck, 2013. - [52]p. - ISBN: 978-90-455-4478-6: 8,00 EUR Doelgroep: 0-2 jaar Vindplaats Antwerpen: pa 8.1.1 biba *****

Beschrijving: zie vorige titel

/////Brein&Branie:jongerenenongelukken: eenkorte voorlichtingsfilmvoorou-ders[methandleiding]/ Podium Bureau voor Educatieve Communicatie. - Amster-dam: Consument en Veiligheid, 2009. - dvd (15 min.), handleiding [17] p.: 0,00 EUR Doelgroep: volwassenen Vindplaats Antwerpen: pa 8.1.1 brein *****

De voorlichtingsfilm Brein & Branie werd gemaakt om ouders inzicht te geven in de ontwikkeling van de hersenen en het gedrag van pubers. De film biedt ook prak-tische tips om ouders te helpen hun kind te behoeden voor ongelukken. Uit recent onderzoek is gebleken dat de hersenen van pubers nog in ontwikkeling zijn en dat dit in-vloed heeft op hun gedrag. De handleiding bij de film is bedoeld voor professionals die de dvd in groepsverband aan ouders willen vertonen en bevat suggesties voor het organiseren en invullen van een thema-bijeenkomst waarin de dvd centraal staat.

/////Goedmetgeld:hoefinanciëleopvoe-ding loont / Henselmans, Marieke; Ver-degaal, Erica; Weijers, Marion. - Utrecht: NIBUD, 2011. - 153 p. - ISBN: 978-90-8904-045-9: 20,00 EUR (incl. prentenboek) Doelgroep: volwassenen Vindplaats Antwerpen: pa 8.1.1 goed *****

‘Goed met geld’ wil ondersteuning bieden bij de financiële opvoeding van kinderen tot 18 jaar. De gids biedt informatie en tips rond het begeleiden van kinderen naar financiële zelfstandigheid. Aan bod komen o.a. gedragstypen van kinderen, opvoed-stijlen van ouders, handige checklists, zaken kleedgeldbedragen, invulschema’s en financiële opvoeding (leren sparen en uitgeven; weerbaar worden voor reclame; lenen en schulden; financiële verplichtin-gen; kleed-, zaken belgeld; verzekeringen en toeslagen; keuzes maken en grenzen stellen). Bij de gids hoort een prentenboek voor kinderen tussen 5 en 8 jaar.

/////Meneerbeer ismaar eeneenvoudigebeer/ Vaessen, Hennie. - Utrecht: NIBUD, 2009. - 153 p. - ISBN: 978-94-90000-02-8: 20,00 EUR (incl. boek) Doelgroep: 5-8 jaar Vindplaats Antwerpen: pa 8.1.1 goed *****

Dit prentenboek gaat over meneer Beer die allerlei dingen koopt die veel geld kosten, alleen om indruk te maken op zijn vriendin-netje. Hij leent hiervoor bij meneer Mens. Als meneer Beer het niet kan terugbetalen, laat meneer Mens zijn ware gezicht zien. Gelukkig loopt het verhaal goed af! ‘Meneer Beer is maar een eenvoudige beer’ is ge-


schikt voor kinderen van 5 tot 8 jaar. Het kan de financiële opvoeding van kinderen ondersteunen. Ouders vinden hiertoe meer informatie in het boek ‘Goed met Geld’.

/////Grensoverschrijdend gedrag naar men-senmeteenbeperking:voorbeelden,werkmateriaal en tips voor professio-nals / Heeringa, Nynke. - Utrecht: Vilans, 2013. - 43 p. - ISBN: 978-90-8839-102-6: 10,00 EUR Doelgroep: volwassenen Vindplaats Antwerpen: pa 8.1.1 gren *****

Deze bundel laat zien dat grensoverschrij-dend gedrag naar mensen met een beper-king regelmatig voorkomt en hoe hieraan kan gewerkt worden. De bundel is bedoeld als hulpmiddel om dit gedrag bespreekbaar te maken tussen begeleiders, ouders en andere betrokkenen. De bundel bevat alge-mene informatie over grensoverschrijdend gedrag en 28 voorbeelden. Bij de eerste negen voorbeelden wordt aangegeven hoe men de ernst van de situatie kan inschat-ten. Bij de latere voorbeelden blijft dit open zodat de casuïstiek kan gebruikt worden als werkmateriaal. Bij de voorbeelden wordt ook aangegeven wat de betrokkenen zelf kunnen ondernemen. Verder worden er bij elke casus vragen gesteld, bedoeld om er verder over na te denken, om als ouder te gebruiken als leidraad bij een gesprek, om erover in team van gedachten te wisselen.

/////De Family Factory Inspiratieteams : Ideeënboek : aanvulling2013 / Tuithof, Masha; Visser, Suzanne; Groeneveld, Paula. - Culemborg: de Family Factory, 2013. - veelv. gepag.Doelgroep: volwassenen URL: http://www.familyfactory.nu Vindplaats Antwerpen: pa 8.1.1 idee *****

De Family Factory is een netwerk van ouders die elkaar op allerlei manieren ver-sterken. Deze aanvulling voor het ‘Ideeën-boek voor Inspiratieteams’ biedt nog meer ideeën om activiteiten te organiseren met en voor andere ouders. De activiteiten in deze map zijn ingedeeld per soort: inspi-ratieworkshops, bijzondere ontmoetingen, ouderen kindactiviteiten en handen uit de mouwen. Voorbeelden van inspiratiework-shops zijn Opvoeden in de mediajungle en de Overstap van het lager naar het se-cundair onderwijs. Om het geven van deze inspiratieworkshops te vergemakkelijken heeft Family Factory een workshoppakket uitgebracht. Voorbeelden van Bijzondere ontmoetingen zijn een gespreksspel en opvoedTV. Levend ganzenspel en Opa vertel eens... zijn voorbeelden van activi-teiten om samen met de kinderen te doen. De activiteiten Handen uit de mouwen zijn bedoeld om anderen te helpen. Wie zich aansluit bij het (Nederlandse) netwerk ontvangt wekelijks een digitale nieuwsbrief met tips en kan Family Factory uitnodigen voor invulling van een netwerkactiviteit zo-als een workshop of ouderavond op school.

/////

Kinderen met autisme : informatie voor ouders [Nl,Ara,Tur] / Wijnker-Holmes, Bernadette; Post, Monique. - De Bilt: Nederlandse Vereniging voor Autisme, 2012. - 11 p.Doelgroep: volwassenen URL: http://goo.gl/QZokM2 Vindplaats Antwerpen: pa 8.1.1 kind *****

Deze folders zijn bedoeld om ouders meer inzicht te geven in wat het betekent om autisme/Asperger/PDD-NOS te hebben en hoe ze daar als ouders mee kunnen omgaan. De folders zijn beschikbaar in het Nederlands, het Arabisch en het Turks. Ze kunnen ook gedownload worden op de website www.autismeboek.nl.

/////Kleine vulkaantjes : jonge kinderen lerenomgaanmetboosheidenwoede/ Pudney, Warwick; Whitehouse, Éliane. - Amsterdam: Nieuwezijds, 2013. - 287 p. - ISBN: 978-90-5712-366-5: 22,95 EUR Doelgroep: volwassenen Vindplaats Antwerpen: pa 8.1.1 klei *****

‘Kleine vulkaantjes’ biedt ouders en profes-sionals een oplossingsgerichte methode om woede bij kinderen aan te pakken. Het boek geeft inzicht in de oorzaken van boosheid, woede en grensoverschrijdend gedrag van kinderen. Er worden empathi-sche en effectieve strategieën aangereikt om negatieve gevoelens te bestrijden en uitbarstingen te minimaliseren. Daarbij staan grenzen stellen aan gedrag en een kind helpen om zich veilig te voelen cen-traal. Aan de hand van eenvoudige activi-teiten voor kunnen kinderen vanaf vijf jaar leren om hun boosheid en woede op een positieve en constructieve manier te uiten.

/////Mijn gezin en ik : een therapeutisch familiespel / van den Wijngaart, Tanne; Schlattmann, Nathalie. - Amsterdam: Ho-grefe, 2012. - ISBN: 978-90-79729-55-5: 29,25 EUR Doelgroep: 7-18 jaar, volwassenen Vindplaats Antwerpen: pa 8.1.1 mijn *****

Het therapeutische familiespel ‘Mijn gezin en ik’ is een hulpmiddel voor behandelaars die werken met gezinnen. Het doel van het spel is om op speelse en toch gestructu-reerde wijze belangrijke gezinsthema’s te bespreken of te laten uitdrukken in doe-opdrachten. Zo wordt het gezin tot inzichten gestimuleerd, wensen duidelijk gemaakt en krachten ontdekt, waardoor uiteindelijk patronen kunnen worden doorbroken. Het belangrijkste doel is het inlevend vermogen en de nieuwsgierig-heid tussen de onderlinge gezinsleden te vergroten. Het spel maakt het mogelijk om de belevingswereld van ouders en kinderen met elkaar te verbinden. Kinderen worden aangesproken in hun eigen taal en zijn daardoor gemakkelijk bij de behandeling te betrekken. ‘Mijn gezin en ik’ bestaat uit twee spellen: Kennismaken en Veranderen. Kennismaken is bedoeld om het gezin te leren kennen, inzicht te ontwikkelen in de krachten en valkuilen van het gezin en het

gezinsfunctioneren, en gezamenlijk de hulpvraag in kaart te brengen. Veranderen is bedoeld om het gezin hun krachten en nieuwe manieren van met elkaar omgaan en communiceren te laten ontdekken en deze te leren gebruiken. De handleiding biedt uitgebreide uitleg en onderbouwing van de werkwijze van het spel voor de begeleider.

/////Mijn gezonde voorbeeld [serie] / van Dijk, Gaby. - Den Haag: Stichting Voe-dingscentrum Nederland, 2011. - 8 boekjes (Zwanger, Baby, Dreumes, Peuter, Kleuter, Mama, Papa, Opa+Oma)Doelgroep: volwassenen Vindplaats Antwerpen: pa 8.1.1 mijn *****

Deze acht minizines bevatten allerlei tips en weetjes over gezond eten en voldoende bewegen. Ze zijn bedoeld om (toekom-stige) ouders en grootouders te stimuleren het gezonde voorbeeld te geven aan hun (klein)kinderen. Op de site www.hetgezon-devoorbeeld.nl vinden ouders en profes-sionals meer tips en info over dit thema.

/////Monstersonderhetbed:opvoedwijzervooroudersvanbangekinderen/ Muris, Peter; Muris, Jip; Muris, Kiki. - Amsterdam: Hogrefe, 2009. - 110 p. - ISBN: 978-90-79729-12-8: 15,95 EUR Doelgroep: volwassenen Vindplaats Antwerpen: pa 8.1.1 mons *****

‘Monsters onder het bed’ gaat over normale en abnormale kinderangsten en hoe ou-ders daarmee kunnen omgaan. Het boek is zeer toegankelijk geschreven. Aan de hand van talloze herkenbare voorbeelden en casussen uit de praktijk laat de auteur zien wat ouders kunnen doen. Ook is een aantal eenvoudige meetinstrumenten opgenomen waarmee ouders kunnen bepalen hoe bang hun kind precies is. Verder is extra informatie over de huidige wetenschap-pelijke inzichten over angst bij kinderen toegevoegd in overzichtelijke kaders.

/////ProjectMoeder-Taal:draaiboek / CBE Kempen. - Geel: Centrum voor Basisedu-catie Kempen, 2013. - 27 p.Vindplaats Antwerpen: pa 8.1.1 proj *****

Het project Moeder-Taal is een aanbod voor laaggeletterde anderstalige jonge moeders in Geel. Het project heeft vier grote doelstel-lingen: Nederlands leren (alfa start en alfa module 1), ondersteuning bij verzorging en opvoeding, (taal-)ontwikkeling van de kinderen, integratie. Dit draaiboek biedt inspiratie aan wie een gelijkaardig project wil opstarten. De verschillende bouwstenen en de concrete aanpak van het project worden erin beschreven en het bevat een overzicht van de gegeven informatieses-sies, voorbeelden van lesmateriaal, een lijst met relevante links, enz.

/////


Allemaal in (inter)Actie!Eenpraktijk-gericht didactisch model over omgaan metheterogeniteit inOuders in(inter)Actie!-enKAAP-groepen/ Drijkoningen, Joke; Frijns, Carolien. - Leuven: Centrum voor Taal en Onderwijs, [s.a.]. - 29 p.URL: http://goo.gl/n6Twyl Vindplaats Antwerpen: pa 8.2.1 alle *****

Zowel NT2-docenten als lesgevers aan Ouders in (inter)Actie!- of KAAP-groepen hebben vaak te maken met heterogene groepen. In sommige groepen is de he-terogeniteit qua taalniveau zeer divers, in andere zitten cursisten met verschillende leerbehoeften. Deze publicatie biedt een houvast om met deze heterogeniteit om te gaan. Deel I bevat een stappenplan om de les zo te organiseren dat de verschillende taalvaardigheidsniveaus van de cursisten voldoende aan bod komen. Daartoe wordt het blokkenmodel gebruikt. Dit model dient als kapstok om nieuwe inhouden steeds volgens een bepaalde organisatievorm te kunnen concretiseren naar een heterogene groep. Deel II bevat 10 tips voor wie meer wil weten over omgaan met diversiteit in brede zin. Om steeds alle cursisten vanuit hun eigenheid te benaderen en op die manier hun verwerving van het Nederlands optimaal te ondersteunen, kunt u de toege-voegde wordcloud van deze tips uithangen als kattenbelletje.

/////Kijk wat ik al kan : ouders motiveren voor de kleuterklas: hoe pak je het aan? / Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vor-ming. - Brussel: Vlaamse Overheid - Agent-schap voor Onderwijscommunicatie, 2012. URL: http://goo.gl/y9Og4M Doelgroep: volwassenen Vindplaats Antwerpen: pa 8.2.1 kijk *****

Met de campagne ‘Kijk wat ik al kan’ wil de Vlaamse overheid de kleuterklas promoten en kleuterscholen helpen om ouders te stimuleren om hun kind regelmatig naar de kleuterklas te laten gaan. Deze informa-tiemap voor professionals bevat tips voor motiverende gesprekken met ouders, een rekenschema om te berekenen of een kind in de derde kleuterklas voldoende dagen aanwezig is en dus naar het eerste leerjaar kan, een zoekprent met opdrachtkaarten die zowel in de klas als door de ouders thuis kan gebruikt worden, een aantal ouderfolders en affiches. De dvd in het pakket bevat filmpjes uit de reeks Groei! over de ontwikkeling van kinderen met als onderwerpen: bewustwording, fijne moto-riek, structuur, conflicten oplossen, voorbe-reiding schrijven. Opvoedingsspecialist en kinderpsychiater Peter Adriaenssens geeft leerrijke duiding en commentaar. Meer tips en materialen voor professionals en voor ouders kunnen gedownload worden op de website.

/////

Met een handicap naar de school van je keuze : redelijke aanpassingen in het onderwijs / Centrum voor Gelijkheid van Kansen en voor Racismebestrijding. - Brus-sel: Centrum voor gelijkheid van kansen en voor racismebestrijding, 2013. - 38 p.URL: http://goo.gl/Mwxcfr Doelgroep: volwassenen Vindplaats Antwerpen: pa 8.2.1 mete *****

Leerlingen met een handicap hebben op school recht op redelijke aanpassingen. Een redelijke aanpassing is een maatregel die het effect van de beperking neutra-liseert waarmee een persoon met een handicap te maken krijgt in een onaange-paste (school)omgeving. Deze brochure wil leerlingen, ouders, leerkrachten en schooldirecties meer vertrouwd maken met het begrip ‘redelijke aanpassingen’.

/////Mijn kind leert schrijven (en hoe kan ik helpen?):gidsvoorouders,leerkrach-ten en hulpverleners. / Litière, Marc. - Tielt: Lannoo, 2007. - 299 p. - ISBN: 978-90-209-7386-0: 24,99 EUR Doelgroep: volwassenen Vindplaats Antwerpen: pa 8.2.1 mijn *****

In dit boek geeft Marc Litière concrete en heldere antwoorden op vragen die ouders en begeleiders zich stellen bij de overgang naar het eerste leerjaar, waar kinderen een belangrijke en moeilijke stap zetten: ze leren schrijven. Hij beschrijft de voorwaar-den waaraan kinderen moeten voldoen om goed te kunnen leren schrijven, biedt een overzicht van alle problemen en hun oplossingen, geeft bruikbare checklists en schema’s en introduceert een leuk en motiverend oefenprogramma. Met kopi-eerbladen.

/////

1.4. Ander didactisch materiaal

1.4.1. Basis- en secundair onderwijs

PAK&GO:ProjectAndersKiezenenGrafischeOpleidingen :docentenmap/ PAK & GO. - Brussel: DBO - Onderwijs Vlaanderen, 2003. - 63 p.Doelgroep: 11-14 jaar URL: http://goo.gl/67DDKl Vindplaats Antwerpen: or 5.1.1 bero *****

Het Project Anders Kiezen & Grafische Op-leidingen (PAK&Go) liep van begin 2001 tot einde 2003. Deze docentenmap is opgevat als een inspiratiebron voor leerkrachten die de studie- en beroepskeuze van 12 tot 14 jarigen, van het 6de leerjaar basison-derwijs tot het 2de jaar van de middelbare school, willen begeleiden. De map biedt een waaier aan opdrachten die leerlingen spelenderwijs kennis laten maken met de grafische sector en de papieren karton-verwerkende nijverheid. De opdrachten zijn niet vakgebonden en kunnen los van

elkaar of projectmatig worden aangeboden. Er zijn zowel communicatieve als manuele opdrachten. Ook een bedrijfsbezoek en een museumbezoek behoort tot de moge-lijkheden. De map kan gedownload worden op de M/V United-site.

/////Laterwordik...?Misschienontdekjehet wel via dit spel / Open Bedrijvendag. - Brussel: Agentschap Ondernemen, 2013. - 18 p. + spelbordDoelgroep: 11-12 jaar URL: http://goo.gl/1DbFbJ Vindplaats Antwerpen: or 5.1.1 late *****

Dit spel werd gemaakt door het eventbu-reau dat jaarlijks de Open Bedrijvendag organiseert. Het is gericht op leerlingen van de laatste graad lager onderwijs. Ze kunnen op een speelse manier kennis maken met een waaier aan beroepen. Via beroepenfiches komen ze meer te weten over de functie-inhoud van de verschillende beroepen en wat ze daarvoor kunnen studeren in het middelbaar en/of hoger on-derwijs. Er is aandacht voor beroepen die voortkomen uit een algemene, technische, beroeps- of kunstvorming.

/////Leesjeslimberoepen:laterwordik.../ Vermeulen, Moniek; Thys, Joris. - Wiels-beke: De Eenhoorn, 2013. - 31 p. - ISBN: 978-90-5838-869-8: 13,95 EUR Doelgroep: 5-8 jaar Vindplaats Antwerpen: or 5.1.1 lees *****

Een informatief boek waarin zeven be-roepen aan bod komen: brandweerman, onthaalouder, vuilnisman, marktkramer, bakker, juf of meester en buschauffeur. Het bestaat telkens uit een paginagrote foto, duidelijke tekeningen en korte stukjes tekst.

/////Metflairnaarhetsecundair:voorberei-ding secundair voor leerlingen van de zesde klas / Cox, Tom. - Hasselt: Leren met plezier, 2013. - leerlingenboek (51 p.), handleiding (21 p.). - ISBN: 978-90-818430-2-7: 12,25 EUR Doelgroep: 11-12 jaar URL: http://goo.gl/Yz6SgD Vindplaats Antwerpen: or 5.1.2 metf *****

Sommige kinderen van 11 jaar worstelen met de overgang naar het secundair on-derwijs. Ze hebben (nog) niet geleerd hoe ze op een goede manier contacten kunnen leggen en/of hoe ze best hun schoolwerk aanpakken. In Met flair naar het secundair wordt de basis aangeleerd van leven en studeren. Enerzijds wordt er gewerkt aan sociale vaardigheden, anderzijds worden studeervaardigheden onder de loep geno-men. De leerlingen krijgen tools aangereikt om zichzelf te kunnen inschatten en om dingen te kunnen bijleren in omgang met zichzelf en de ander. Ze leren strategieën die hen in staat stellen verandering te brengen in hun functioneren. Ze verwerven inzicht in leerstijlen en ze leren plannen, structureren en ordenen.

/////


Kinderenmetruimtelijk-visueleproble-men:eenberen-aanpak / Timmerman, Kaat; Van der Schoot, Dominique. - Leuven: Acco, 2009. - 356 p. - ISBN: 978-90-334-3994-0: 34,50 EUR Doelgroep: 5-12 jaar Vindplaats Antwerpen: or 5.1.2. kind *****

Dit boek biedt theorie, praktijk en oefen-materiaal. Aan de hand van voorbeelden krijgt de lezer een concreet beeld van deze problematiek. Het doel van de auteur is een handig werkdocument af te leveren voor de begeleiding van kinderen met ruimtelijk-visuele problemen. Het boek heeft aandacht voor de denkontwikkelende stijl van de begeleider/leerkracht om bij het kind een andere werken oplossings-stijl te realiseren. Het boek toont aan hoe taalvaardigheid kan helpen bij ruimtelijke disfuncties. De auteurs zetten de zelfin-structiemethode van Meichenbaum op de voorgrond en verrijken deze met de cognitieve mediatietheorie van Feuerstein.

/////GeldWeg : themakoffer omgaan met geld / OCMW Zottegem. - Brussel: Poli-teia, 2013. - handleiding (39 p.), cd-rom, 5 spelfiches, 5 x winkelkrant, 4 x 20 kaartjes producten, budgetplanners/boodschap-penlijstje, 5 pionnen, 2 dobbelstenen, dubbelzijdig spelbord. - ISBN: 978-90-5718-267-9: 89,00 EUR Doelgroep: 5-14 jaar Vindplaats Antwerpen: or 5.1.3 geld *****

De themakoffer GeldWeg wil lagere schoolkinderen spelenderwijs financieel geletterd maken. GeldWeg is een eenvou-dig bordspel dat kan gespeeld worden op verschillende niveaus, aangepast aan de opgedane kennis en vaardigheden van elke leeftijd. Kinderen uit de eerste graad leren hoe je geld kan uitgeven zodat er naast voeding en kledij toch nog centjes over zijn om iets leuk te doen. Kinderen uit de tweede en derde graad maken stil-aan kennis met het echte leven: verborgen verleiders, de mogelijkheden en gevaren van reclame, leningen en kopen op krediet. Het overzicht behouden en een grondige budgetplanning vormen hierbij de uitda-ging. Hoewel de opdrachten vooral gericht zijn op de lagere school, is GeldWeg mits kleine aanpassingen ook goed geschikt voor financiële educatie in de eerste graad van het secundair onderwijs en in het bui-tengewoon secundair onderwijs.

/////HetSchoolOndernemerschapsspel / van den Burg, Elke. - Amersfoort: CPS, onderwijsontwikkeling en advies, 2007. - handleiding (23 p.), 48 speelkaarten, overzichtsblad ondernemerskwaliteiten: 14,60 EUR Doelgroep: 15-18 jaar, volwassenen Vindplaats Antwerpen: or 5.2.1 scho *****

Dit kaartspel gaat over ondernemerschaps-kwaliteiten. Het werd gemaakt om een ondernemende houding in het onderwijs te stimuleren. Een ondernemende houding helpt mensen zich bewust te worden van

hun arbeidsomgeving en kansen te grij-pen. Het is de basis voor meer specifieke kennis en vaardigheden die ondernemers nodig hebben voor sociale of economische bedrijvigheid. Met het kaartspel kunnen managers, leraren en leerlingen op een speelse manier reflecteren en praten over ondernemerschapskwaliteiten. In de handleiding worden verschillende varian-ten van het spel beschreven, elk met een eigen doel.

/////Talenteninhetonderwijs:groenlicht!een roadmap als reisgids / Damen, Hanne; Fonderie, Hanne; Janssens, Sofie; Pauwels, Lotte; Vangrieken, Katrien; Van-haeren, Nine; van Weijnen, Sarah. - Leu-ven: KUL, Pedagogische Wetenschappen, 2012. - 68 p.Doelgroep: 11-18 jaar URL: http://goo.gl/ltNFwi Vindplaats Antwerpen: or 5.2.1 tale *****

Door de veranderende samenleving en economie maken arbeidsorganisaties grote veranderingen door. Daarom wordt het belang van talenten en talentbewustzijn op de arbeidsmarkt in de schijnwerpers gezet. Doordat jongeren reeds vooraf we-ten wat hun talenten zijn, zal de aansluiting met de arbeidsmarkt vlotter verlopen. Om concurrentieel te kunnen blijven, is het voor arbeidsorganisaties bovendien nood-zakelijk om in te zetten op getalenteerde werknemers en op talentmanagement. Tot nu toe schiet het onderwijs tekort in het aanwakkeren van talentbewustzijn bij jongeren. Deze ‘roadmap’ is bedoeld als handleiding, als een soort ‘reisgids’ voor de leerkrachten en directie van alle scholen van het (buiten)gewoon secundair onderwijs in Vlaanderen. Er worden ‘tips & trics’ voor leerkrachten geformuleerd om lessen op een talentgerichte wijze vorm te geven en er worden ook moeilijkheden aangegeven waarop de leerkracht kan botsen wanneer deze in de klas aan de slag wil gaan met een talentgerichte be-nadering. Verder worden een aantal tools en methoden aangereikt en uitgewerkt om de implementatie in de dagdagelijkse klaspraktijk te verwezenlijken.

/////Werken in de uiterlijke verzorging : stagegids voor het praktijkonderwijs / van Helsdingen, Linda. - Amsterdam: Eenvoudig Communiceren, 2013. - 27 p. - (Werken In-stagegidsen). - ISBN: 978-90-8696-165-8: 8,50 EUR Doelgroep: 15-18 jaar, volwassenen URL: http://www.eenvoudigcommuniceren.nl Vindplaats Antwerpen: or 5.2.1 werk *****

Deze stagegids voor het Praktijkonderwijs legt uit wat een leerling zoal moet kun-nen als hij of zij in de uiterlijke verzorging wil werken. De gids bevat interviews met leerlingen die al stage hebben gelopen in de sector en een interview met een ervaren kapster. Het bevat ook een verklarende woordenlijst en een kennisquiz.

/////

PAV-atelierL/XL : verkiezingen : kies-pijn? of in een goede stemming? / Pollet, Frank; Van Lysebetten, Patrick. - Berchem: De Boeck, 2012. - handleiding (137 p.), werkboek (64 p.). - ISBN: 978-90-455-3955-3. - ISBN: 978-90-455-3956-0: 15,00 EUR (handleiding) + 7,50 EUR (werkboek) Doelgroep: 15-18 jaar Vindplaats Antwerpen: or 5.2.3 pava *****

De methode PAV-Atelier presenteert verschillende bundels waarin een aantal thema’s uit verschillende levensdomeinen met elkaar verbonden zijn. In elke bundel zijn de verschillende vaardigheden even-wichtig en overzichtelijk geïntegreerd. Een unieke code in elke handleiding en elk leerwerkboek biedt toegang tot de methodesite gedurende één jaar. Deze bundel heeft het label large/extra large en is bedoeld voor leerlingen in de derde graad en in het zevende jaar BSO. De bundel behandelt het thema verkiezingen. Aan bod komt onder andere: wat politiek en de rol van democratie precies zijn, de bestuurlijke Belgische en regionale groeipijnen, de (onder)vertegenwoordiging van de vrouw in de politiek, het migrantenstemrecht, het extreem gedachtegoed.

/////PAV-love : monsters in de media / Stabel, Mario. - Antwerpen: De Boeck, 2009. - werkboek (56 p.), handleiding (70 p.). - ISBN: 978-90-455-3122-9. - ISBN: 978-90-455-2955-4: 7,50 EUR (werkboek); 14,00 EUR (handleiding) Doelgroep: 13-16 jaar Vindplaats Antwerpen: or 5.2.3 pavl *****

De reeks PAV-love is bestemd voor de 2de graad BSO en bestaat uit een werkboekje voor de leerling en een handleiding voor de leerkracht. Elk leerwerkboek behandelt een ander onderwerp dat aansluit bij de leefwereld van jongeren. De werkboeken zijn evenwichtig en gevarieerd samenge-steld en bevatten telkens opdrachten met een zinvolle en functionele integratie van vaardigheden, theoretische basisinzichten voor taal en rekenen, actualiteitsopdrach-ten en zelfevaluatie door de leerlingen. De handleiding bevat o.m. didactische tips per onderdeel uit de leerlingenbundel, modeloplossingen en kopieerbladen. De bundel Monsters in de media focust op het vaardiger maken van leerlingen in het gebruik van de media. Als insteek werd gekozen voor het thema monsters omdat het jongeren aanspreekt en omdat een kritische kijk van belang is bij een dergelijk onderwerp.

/////PAV : alshet kriebeltmoet je reizen / Martens, Frank. - Berchem: De Boeck, 2010. - handleiding (60 p.); werkboek (60 p.). - ISBN: 978-90-455-3302-5. - ISBN: 978-90-455-3301-8: 15,95 EUR (handlei-ding) + 7,00 EUR (werkboek) Doelgroep: 17-18 jaar Vindplaats Antwerpen: or 5.2.3 wone *****


In deze PAV-bundel voor de derde graad BSO verkennen de leerlingen de verschijn-sel reizen en toerisme aan de hand van reisfolders, het internet, cijfermateriaal ... Ze passen één en ander toe in twee door henzelf geplande reizen.

/////

1.4.2. Volwassenenonderwijs

Gezinshereniging met erkende vluch-telingen inBelgië / Bureau Gezinsher-eniging van het BCHV. - Brussel: Belgisch Comité voor Hulp aan Vluchtelingen, 2013. - 42 p.URL: http://tinyurl.com/ovv3neq Vindplaats Antwerpen: pa 8.6.1 gezi *****

Deze brochure is een hulpmiddel voor maatschappelijk werkers en advocaten om begunstigden van internationale bescher-ming beter te informeren over de procedure gezinshereniging die op hen van toepas-sing is. Gezien de actuele onzekerheid over de voorwaarden voor personen die subsidiaire bescherming genieten, werd voor hen een addendum voorzien. De brochure is een geactualiseerde versie van de brochure uit 2010 en is beschikbaar in 3 talen (Frans, Nederlands, Engels).

/////Relationeel leed op het werk / Université de Liège. - Brussel: FOD Werkgelegenheid, arbeid en sociaal overleg, [s.a.]. - 1 dvd, 3x ca. 20 min.: 0,00 EUR Vindplaats Antwerpen: pa 8.7 rela *****

De DVD bevat drie - door acteurs nage-speelde - getuigenissen, voorbeelden van relationeel leed op het werk. Elke situatie-schets bestaat uit vier verschillende maar complementaire onderdelen: een getuige-nis; de houding van de collega’s; hiërarchie; de organisatorische of persoonlijke context. De getuigen zijn een verpleegster, een leerkracht en een afdelingshoofd in een warenhuis.

/////Cursus thema solliciteren / Lelieur, Lien. - [S.l.]: CVO de Vlaamse Ardennen, [s.a.]. - 27 p.Vindplaats Antwerpen: pa 8.7 soll *****

Dit is een cursus “solliciteren” voor cursisten in het CVO. Er wordt ingezoomd op ver-schillende jobkanalen, hoe een Curriculum Vitae opstellen, hoe een goede sollicitatie-brief opstellen en het sollicitatiegesprek.

/////Belevend leren : improvisatie, dramaen rollenspel inopleiding, trainingencoaching / Pauwels, Christina. - Gent: Academia Press, 2013. - VII, 158 p. - ISBN: 978-90-382-2069-7: 18,00 EUR Doelgroep: 17-18 jaar, volwassenen Vindplaats Antwerpen: bl 3 bele *****

‘Belevend leren’ gaat over het inzetten van creativiteit om te leren vanuit de beleving. In het eerste deel geeft de auteur een aantal

positieve argumenten om creativiteit in alle contexten een kans te geven. In het tweede deel wordt dieper ingegaan op improvisatie als werkvorm. Want improviseren is nodig bij het toepassen van zowel drama als rollenspel. Het volgende deel gaat over drama, een werkvorm waarbij de deelne-mers met enkel maar zichzelf en hun eigen uitdrukkingsmogelijkheden tot expressie komen. Vervolgens komt rollenspel aan bod. Rollenspel wordt zeer grondig be-sproken, er wordt ook een link gelegd naar coaching. Ter afsluiting is er een checklist om tijdens het rollenspel te benoemen wat er in beeld komt. In elk deel worden verschillende toepassingen aangeboden. Voorbeelden en ervaringen uit de praktijk tonen aan dat het mogelijk is om rollen-spel toe te passen in totaal verschillende contexten zoals onderwijs en opvoeding, hulpverlening, politie, gevangeniswezen, magistratuur, advocatuur. Het boek richt zich tot begeleiders, lesgevers, trainers, coaches, studenten, therapeuten,... en het laatste deel over systeemdenken en com-municatie is ook interessant voor ouders en al wie met opvoeding te maken heeft.

/////Het derde alternatief : het principe van creatieve samenwerking / Covey, Stephen R.; England, Breck. - Amsterdam: Business Contact, 2011. - 459 p. - ISBN: 978-90-470-0457-8: 26,50 EUR Doelgroep: volwassenen Vindplaats Antwerpen: pa 8.10 derd *****

In dit boek laat Stephen Covey zien dat echte, duurzame oplossingen voor con-flicten, of deze nu nodig zijn op het werk, in relaties of op wereldniveau, alleen mo-gelijk zijn als we het ‘ik-versus-jou’-denken loslaten en gezamenlijk op zoek gaan naar het derde alternatief. Het derde alternatief is geen compromis maar een nieuwe uitkomst waar iedereen beter van wordt. Dit is te bereiken met synergie, empathie en bescheidenheid. Alles begint met een open, accepterende houding ten aanzien van de ander en het op waarde schatten van diens opvattingen. Hierbij mag je het best met elkaar oneens zijn. Uiteindelijk is het resultaat meer dan de optelsom van de individuele delen.

/////Diabolo : een spel over diversiteit / Kruispunt Migratie-Integratie. - Brussel: Kruispunt Migratie-Integratie, 2013. Doelgroep: volwassenen Vindplaats Antwerpen: pa 8.10 diab *****

Met dit spel kunnen integratiecentra en integratiediensten organisaties op weg hel-pen bij een interculturaliseringsproces. Het spel is een methodiek waarbij de deelne-mers afwisselend situatieschetsen bespre-ken en kennisvragen beantwoorden rond diversiteit. De situatieschetsen zijn steeds specifiek toegespitst op diversiteit binnen de organisatie. Dit spel is niet uitleen-baar, enkel ter inzage. Geïnteresseerde organisaties of instellingen kunnen bij de integratiecentra terecht voor begeleiding.

/////

1.5. mondiale vorming

Benjijbaas?Lesmateriaalbijdilemma’srond internationale samenwerking / van Middelkoop, Daniël. - Nederland: Alice O, 2012. - 6 p. + 3 bijlagenDoelgroep: 15-18 jaar URL: http://www.benjijbaas.nl/ Vindplaats Antwerpen: A 01.074 *****

Het debat dat gevoerd wordt over nut en noodzaak van internationale samenwer-king is vaak gepolariseerd: je bent voor of tegen, en als organisatie doe je het goed of fout. Met de website Ben jij baas? wil Alice O laten zien dat de werkelijkheid echter heel wat genuanceerder is. Vanuit de praktijk van de organisaties IKV Pax Christi en Gered Gereedschap werden twee online scenario’s uitgewerkt, waarin de soms moeilijke afwegingen en dilemma’s centraal staan. Op de website Ben jij baas? doorlopen de leerlingen één of meerdere van deze scenario’s, waarbij ze in de huid kruipen van een jonge medewerker van één van deze organisaties. Alle verhaallij-nen worden ondersteund door middel van beelden en door het verhaal, dat zowel te beluisteren als te lezen is. De dilemma’s kunnen individueel of klassikaal doorlopen worden. Als leerkracht kan je daarbij aan de slag met lessuggesties en verwijzingen naar kant-en-klaar lesmateriaal. Aan het einde van het scenario wordt duidelijk wat het eindresultaat is van de keuzes. Ook hier geldt dat er geen goede of foute uitkomsten zijn.

/////Grenzeloos gedreven / Juffermans, Janneke. - KIT Publishers: Amsterdam, 2010. - 224 p. - ISBN: 978-94-6022-120-0. : 17,50 EURDoelgroep: 11-18 jaar, volwassenen URL: www.grenzeloosgedreven.nl Vindplaats Antwerpen: A 01.075 *****

Het boek ‘Grenzeloos Gedreven’ bundelt twaalf interviews met bekende en minder bekende Nederlanders die werkzaam zijn in ontwikkelingssamenwerking. Het boek is een aanrader voor iedereen die meer wil weten over de persoonlijke kanten van het ontwikkelingswerk. Over drijfveren, dilemma’s en levenslessen van ontwikke-lingswerkers. Uit de openhartige verhalen blijkt dat ontwikkelingssamenwerking een veld is waarin mensen met hart en ziel betrokken zijn. Binnen het debat van ont-wikkelingssamenwerking wordt er vreemd genoeg zelden gepraat over de impact van dit werk op het persoonlijk leven van men-sen. Janneke Juffermans vult dit hiaat door juist deze kant te belichten. Zij hoopt dat hiermee zowel de positieve als de nega-tieve aspecten van het ontwikkelingswerk bespreekbaar worden gemaakt.

/////


Kanikjemijnverhaalvertellen?TekstentekeningendoorColombiaansevluch-telingenkinderen in Ecuador / UNHCR. - Brussel: UNHCR, 2013. - 18 p.Doelgroep: 7-12 jaar Vindplaats Antwerpen: A 03.04.040 Vindplaats Turnhout: T 07.02.76 *****

Dit klein boekje bevat verhalen en tekenin-gen van vluchtelingenkinderen in Ecuador.

/////Gewenst of niet gewenst : lessuggesties voor Dag van de Vluchteling / Oblimon. - Arnhem: Oblimon, 2012. - 18 p.Doelgroep: 9-12 jaar Vindplaats Antwerpen: A 03.04.041 *****

Aan de hand van het verhaal van Habiba, een 13-jarig meisje uit Afghanistan, leren kinderen op een positieve manier wat het is om vluchteling te zijn. Achteraan in de bundel vindt men ook heel wat website-adressen voor meer informatie.

/////De diamanten van Mudada : een avon-tuur in het asielzoekerscentrum / Vluch-telingenWerk Nederland. - Amsterdam: VluchtelingenWerk Nederland, [2013]. - 30 p.: 2,50 EUR Doelgroep: 9-12 jaar Vindplaats Antwerpen: A 03.04.042 *****

De zusjes Danah en Nila uit Afghanistan zijn met hun ouders pas in Nederland aangekomen. In het asielzoekerscentrum waar zij komen te wonen, maken zij kennis met Ghedi uit Somalië en Rahim uit Irak. De jongens vertellen hen over het leven in het centrum en ook over diamanten die daar mogelijk verstopt zijn. Samen gaan ze op onderzoek uit en beleven een span-nend avontuur.

/////Reportages:DenHaag,dePalestijnseGebieden,deKaukasus,Irak,migratie,India / Sacco, Joe. - Amsterdam: Oog & Blik, 2012. - 197 p. - ISBN: 978-90-5492-377-0: 24,90 EUR Doelgroep: 15-18 jaar, volwassenenVindplaats Antwerpen: A 06.01.063 *****

Joe Sacco is een pionier op het gebied van reportages in stripvorm. Hij heeft als correspondent in conflictgebieden over de hele wereld gewerkt. In Reportages voert hij de lezer mee van de smokkelaarstun-nels in de Gazastrook naar het oorlogstri-bunaal in Den Haag, van het Amerikaanse leger in Irak naar de gestrande Afrikaanse vluchtelingen op Malta. In confronterende en indringende reportages doet Sacco met compassie en vol zwarte humor ver-slag van zijn ontmoetingen. Met dit boek bevestigt Sacco zijn status als een van de belangrijkste internationale correspon-denten én striptekenaars van dit moment.

/////

Kinderen die gewoon kind willen zijn / Amnesty International. - Amsterdam: Am-nesty International, [s.a.]. - dvd (10 min.), 3 verschillende paspoorten, handleiding, kaartjes (4 kopieerbladen).Doelgroep: 7-10 jaar URL: http://goo.gl/wDMYNBURL: http://goo.gl/6NQe5gVindplaats Antwerpen: A 06.02.068 Vindplaats Turnhout: T 06.02.85 *****

Het Verdrag voor de Rechten van het Kind bestaat sinds 1989. Met het lesmateriaal ‘Kinderen die gewoon kind willen zijn’ ma-ken kinderen op een actieve en speelse manier kennis met de rechten uit dit ver-drag. De les duurt ruim 60 minuten inclusief nabespreking. Het begint met het uitdelen van paspoorten waarin de leerlingen hun persoonlijke gegevens kunnen invullen. Vervolgens wordt een korte animatiefilm vertoond. De film wordt mondeling bespro-ken en de leerlingen krijgen een aantal kijkvragen. De les wordt afgesloten met het spel ‘varen naar een nieuw land’. De leerlingen worden gestimuleerd om actief over het belang van de kinderrechten na te denken. Ze stellen zich voor dat ze naar een nieuwe land varen. Om daar te komen moeten ze kiezen welke overbodige dingen ze overboord gooien. Ze moeten prioriteiten stellen en kunnen in discussie gaan met elkaar. De leerlingen leren beoordelen wat nodig is om te overleven en wat nodig is voor ontwikkeling, leren een onderscheid maken tussen wat nodig en wat overbodig is en leren een verband te leggen tussen wat noodzakelijk is en wat kinderen men-senrechten zijn.

/////De interculturele dialoog : grensverleg-gendvoor lokalebesturen / Colpaert, Marc; Lippens, Luc; Elsen, Bob. - Brussel: Politeia, 2013. - 72 p. - (Noord-Zuid voor lo-kale besturen). - ISBN: 978-2-509-01657-7Doelgroep: volwassenen Vindplaats Antwerpen: A 08.078 *****

Deze pocket wil aan lokale besturen inzichten en handvatten aanreiken om op een zinvolle manier om te gaan met andere culturen en interculturaliteit. Wan-neer Vlaamse gemeentebesturen zich begeven op het internationale toneel, bijvoorbeeld in het kader van een ste-denband, worden zij geconfronteerd met andere culturen, andere overtuigingen en andere gebruiken. Deze pocket geeft een antwoord op vragen zoals: Hoe word je een Intercultureel Effectief Persoon (IEP)? Wat zijn de verschillende componenten van interculturele competentie? Hoe kan je interculturele gevoeligheid ontwikkelen? Hoe kan je de interactie met een cultureel andere decoderen?

/////

SISToolkit : Sustainable InnovationSystem / OVAM. - Mechelen: OVAM, 2011. – handleiding, 3 posters, 2 dobbelstenen: 150,00 EUR Doelgroep: volwassenen URL: http://www.ecodesignlink.be/nl/sis-toolkit Vindplaats Antwerpen: A 09.01.058 Vindplaats Turnhout: T 09.01.223 *****

Het ontwerpen van een product of dienst is in wezen altijd een proces van waar-decreatie. De OVAM SIS Toolkit wil de waardecreatie vergroten door naast de traditionele financiële waarde, ook natuur-lijke, menselijke, sociale en intellectuele waardecreatie in beschouwing te nemen. De OVAM SIS Toolkit heeft een plaats in elk innovatie- of designproces, ongeacht of het nu gaat over de ontwikkeling van pro-ducten, diensten, product-dienstconcepten (PDC’s), omgevingsontwerp of architectuur ... De toolkit vormt een matrix. Deze ma-trix visualiseert en stelt de verschillende waarden tijdens het ontwerpproces in vraag. Vijf categorieën (menselijk kapitaal, intellectueel kapitaal, financieel kapitaal, sociaal kapitaal en natuurlijk kapitaal) worden tegen 6 verschillende perspectie-ven (ambitie, behoeften, ontwerpproces, productie, distributie en gebruik, einde van de levenscylus) gezet. Via de website kan er ook gevraagd worden naar professionele begeleiding bij het gebruik van deze matrix.

/////Duurzaam op papier : een documentaire overpapierenecologischelabels/ Le-cluyse, An-Katrien; Broers, Leo. - Herzele: ‘t Uilekot, 2010. - dvd (39 min.): 8,00 EUR Doelgroep: 17-18 jaar, volwassenen URL: http://www.duurzaamoppapier.be/ Vindplaats Antwerpen: A 09.01.059 *****

In een gemeenschappelijk project tus-sen Finse en Belgische jongeren kwam de reportage ‘Duurzaam op papier’ van An-Katrien Lecluyse en Leo Broers tot stand. Zij maakten een documentaire over de minder frisse praktijken van het FSC label. Ze doen dit aan de hand van het voorbeeld van het Braziliaanse bedrijf Veracel. Veracel beschikt over grootscha-lige eucalyptusplantages die de biodiver-siteit bedreigen, lokale gemeenschappen van hun grond verjagen en liters pesticiden gebruiken in deze groene woestijnen. Hiermee wil de documentaire wijzen op een structureel probleem met FSC. De strategie van labels zorgt ervoor dat NGO’s hoe langer hoe meer geïntegreerd raken in de vrije markteconomie. Daardoor worden ze onderworpen aan de logica van vraag en aanbod en kan de markt bepalen hoe streng de criteria worden toegepast.

/////


Lesmap investeren induurzaamheid / CIS. - Brussel: Netwerk Vlaanderen, 2009. - 23 p. + bijlage 6 p.Doelgroep: 15-18 jaar URL: http://goo.gl/GbzHxz Vindplaats Antwerpen: A 09.01.060 *****

Jonge mensen dienen bewust gemaakt te worden over wat er met hun geld gebeurt. Hun keuzes kunnen wel degelijk een ver-schil maken. Het lespakket gaat over geld, over de rol van elke consument en spaar-der, het aanbod aan duurzame financiële producten en hoe bedrijven rekening kun-nen houden met mensenrechten en milieu. Het lespakket biedt veel mogelijkheden voor interactie, filmpjes en een rollenspel. Het bevat tevens achtergrondinformatie en suggesties voor verbreding of verdieping van de les. De les past in verschillende vakken en kan ook ingepast worden in een PAV-project. Het pakket is te downloaden.

/////Voedselenglobalisering:degrenzenin zicht / De Jong, Eelke; Bode, Christina; Brugmans, Edith. - [Nijmegen]: Valkhof, 2008. - 145 p. - ISBN: 978-90-5625-273-1: 14,50 EUR Doelgroep: volwassenen Vindplaats Antwerpen: A 09.01.061 *****

Klimaatveranderingen, bevolkingsgroei, toenemende vraag naar biobrandstoffen en eiwitrijk voedsel, verstedelijking... heb-ben grote invloed op onze wereldwijde voedselproductie. Is de aarde nog wel in staat de wereldbevolking te blijven voeden? Welke stappen kan de internationale poli-tiek zetten op weg naar een effectief voed-selbeleid, dat zorgt voor eerlijke verdeling en verantwoorde productie van voedsel? En wat is de verantwoordelijkheid van de consumenten? Is fair trade beter dan free trade? Zijn bioproducten beter dan cash crops? Is slow food beter dan fast food? In ‘Voedsel en globalisering’ worden de tech-nische, politieke, economische, ethische en religieuze aspecten van voedsel in een globaliserende wereld belicht.

/////Naschooltijddenatuurbeleven!Eenstappenplan voor duurzame samenwer-kingvooreengroennaschoolsaanbod/ Meindersma, Joke. - Utrecht: MOVISIE, 2012. - 23 p. + 5 p.Doelgroep: volwassenen Vindplaats Antwerpen: A 09.02.033 *****

Deze handreiking biedt concrete handvat-ten voor samenwerking om een groen naschools aanbod te ontwikkelen, te versterken én in te bedden in beleid. In zes stappen gaat u op zoek naar de juiste partners, formuleert u een gezamenlijke ambitie en werkt u aan een projectplan. De zes stappen zijn laagdrempelig, praktisch en bevatten veel aandachtspunten die u als checklist kunt gebruiken. Manieren om de samenwerking en het aanbod te verduurza-men staan hierbij centraal. Het is bedoeld voor professionals die in hun werk betrok-ken zijn bij (groene) naschoolse activiteiten

voor kinderen, zoals bv. gemeentelijke me-dewerkers, buitenschoolse opvang, welzijn, brede school of een groene organisatie.

/////EducationforSustainableDevelopmentToolkit/ McKeown, Rosalyn. - Tennessee: ESD Toolkit, 2002. - 142 p.Doelgroep: 17-18 jaar URL: http://www.esdtoolkit.org Vindplaats Antwerpen: A 09.03.088 *****

In het eerste deel van deze EDO-toolkit of Toolkit voor Educatie Duurzame Ont-wikkeling wordt uitgelegd wat duurzame ontwikkeling en EDO inhouden, welke de definities, uitgangspunten en prioriteiten zijn. Ook de uitdagingen en belemmeringen voor EDO komen aan bod. Het tweede deel van de toolkit bevat methodieken en werkvormen om het concept duurzame ontwikkeling uit te leggen, om educatie te heroriënteren naar duurzaamheid, om veranderingsmanagement te realiseren. Ook werden oefeningen toegevoegd om gemeenschappen te helpen bij het ontwik-kelen van duurzaamheidsdoelstellingen.

/////Wereldwijd : Vies? / Bonting, Mirjam. - Amsterdam: NCDO, 2013. - tijschrift 24 p., + 4 p. verwerkingssuggesties. - (Samsam)Doelgroep: 9-14 jaar URL: http://www.samsam.net Vindplaats Antwerpen: A 09.03.104 *****

‘Samsam’ is een Nederlands wereldtijd-schrift voor kinderen. Elk nummer bevat een aantal vaste rubrieken en is vergezeld van een docentenhandleiding met diverse suggesties en opdrachten. Wat is vies? Uit je neus eten? Je een week lang met dezelfde handdoek afdrogen? Haren uit het doucheputje halen? Rauwe vis eten of de afwas drogen met een theedoek? Stel de vraag aan mensen om je heen en iedereen geeft een ander antwoord. Maar er is vie-zigheid waarvoor iedereen moet uitkijken. Waar je ook ter wereld woont. Bacteriën in poep bijvoorbeeld, chemicaliën of uitlaat-gassen. Die kunnen je flink ziek maken.

/////Klimaat en energie pakket / Ecolife. - Brussel: Ecolife, 2011. - veelv. pag.Doelgroep: 17-18 jaar, volwassenenURL: http://goo.gl/6hMpMR Vindplaats Antwerpen: A 09.03.105 *****

Ecolife ontwikkelde een vormingspakket Klimaat en Energie op maat van en hap-klaar voor volwassenenverenigingen. Via verschillende werkvormen (quiz, foto’s) kun je er de energiekosten van je deelne-mers op een ludieke en interactieve wijze mee kraken. Het pakket vult makkelijk een vorming van 2,5 uur in. Thema’s die aan bod komen zijn: opwarming van de aarde en CO2-uitstoot, verwarming en warm water, elektriciteit, mobiliteit en voeding. Het pakket biedt besparingstips en vertaalt gedragstips ook in financiële besparing. De Vlaamse overheid subsidieerde het project en Ecolife werkte er voor samen met de KVLV, de KVG en Okra. Met het project be-

reikte Ecolife ook andere sociaal-culturele organisaties zoals de Bond Moyson, de KAV en Viva-SVV. In totaal leidde Ecolife al 43 lesgevers op en vond de vorming al 417 keer plaats. Het lespakket is ook downloadbaar via de aangegeven weblink.

/////Ponyoonthecliffbythesea/ Miyazaki, Hayao; Hisaishi, Joe. - [S.l.]: A Film, 2011. - dvd (97 min.), verwerkingssuggesties. - EAN: 8716777929148.Doelgroep: 5-10 jaar Vindplaats Antwerpen: A 09.04.234 *****

Diep in de zee leeft Ponyo, een visje met een mensengezicht. Wanneer ze ontsnapt uit de greep van haar vader, de watertove-naar, leert ze het jongetje Sosuke kennen, die op een klif woont aan de zee. Het is liefde en vriendschap op het eerste gezicht tussen Ponyo en Sosuke. Ponyo wil er al-les aan doen om samen met hem op het land te kunnen leven. Maar er komt een allesvernietigende storm op. Het natuurlijke evenwicht is verstoord.

/////Notyour typicalbookabout theenvi-ronment / Kelsey, Elin; Hanmer, Clayton. - Toronto: Owlkids, 2010. - 64 p. - ISBN: 978-1-897349-84-7: 11,95 EUR Doelgroep: 13-18 jaar Vindplaats Antwerpen: A 09.04.251 *****

De mens beheerst het milieu op aarde. We leven in een periode van nieuwe tech-nologische ontwikkelingen, vernieuwende ideeën en een groeiend engagement in alternatieve levenswijzen. Dit Engelstalig boek toont ons dat er al heel veel ‘groene’ oplossingen gevonden werden zowel door fabrieken, in de voedingssector, de energiesector, vervoer en ontspanning. Het wil ons vooral doen aanvoelen dat we deel uitmaken van de natuur en dat we in harmonie kunnen samenleven.

/////Overthetop:niksaandehandmetonzebol? / GoodPlanet Belgium. - Brussel: GoodPlanet Belgium, 2013. Doelgroep: 15-18 jaar URL: http://www.goodplanet.be/overthetop/ Vindplaats Antwerpen: A 09.04.252 *****

In deze opdrachtenbundel vind je enkele methodieken om te werken rond klimaat-veranderingen in je ASO, TSO klas. Hierbij vertrekken we vanuit vijf thema’s waarmee we dagelijks in contact komen: voeding, consumptie en afval, energie en wonen, mobiliteit en natuur en biodiversiteit. Deze worden uitgewerkt in de eerste vijf themahoofdstukken. Daarnaast is er een hoofdstuk Handen uit de mouwen, vol-ledig gewijd aan actiegerichtheid, en een Inspiratiewand, bedoeld voor wie dieper op een van de thema’s wil ingaan. Bij elk thema past een filmpje gekoppeld aan een opdrachtenbundel. Daarnaast vind je op de website heel wat fotomateriaal en extra filmpjes, krantenartikelen en links naar inspirerende voorbeelden en informatieve sites om te werken rond de vijf thema’s.


Verder heb je nog werkblaadjes, een do-cument ‘Op school’ met tips en tricks voor hoe je met de hele school je steentje kan bijdragen en achtergrondinformatie.

/////Draaiboekwereldwaterworkshop / Van Belleghem, Delphine. - Sint Niklaas: Be-vrijde Wereld, 2012. - 39 p.Doelgroep: 11-14 jaar URL: http://www.loopnaardepomp.be/wws Vindplaats Antwerpen: A 09.04.253 *****

De WereldWaterWorkshop is een webap-plicatie die ontwikkeld werd in het kader van Loop Naar de Pomp?!, een educatief project rond duurzame ontwikkeling. Dit draaiboek is bestemd als ondersteuning voor de leerkrachten bij het begeleiden van de workshop. De workshop duurt ongeveer 2 uur. Uiteraard zijn computers nodig even-als een internetverbinding.

/////Indeweervoorwater:voorbereidendlespakket voor tweede en derde graad lager onderwijs / Broeckx, Marijntje; De Block, Mariska; De Gryse, Els; Van Schoor, Marleen. - Sint Niklaas: Bevrijde Wereld, 2012. - 45 p.Doelgroep: 9-12 jaar URL: http://goo.gl/OIT5SL Vindplaats Antwerpen: A 09.04.254 *****

Het voorbereidend lespakket werd opge-maakt in het kader van het project ‘Loop naar de Pomp?! Lager onderwijs. Leerlin-gen uit de tweede en derde graad ‘beleven’ water. Aanzetten worden gegeven om te denken, te spelen, te luisteren en te voelen rond water. Het lespakket bestaat uit vier delen: ik en water, water in mijn omgeving, virtueel water en water in de wereld. Elk deel bevat zes verschillende methodieken, van opwarmer tot spel en beeldmateriaal.

/////Diarree,wegermee!Eenspelvoor8-10jarigen rond water in Senegal / Hulstaert, Joke. - Sint Niklaas: Bevrijde Wereld, 2012. Doelgroep: 9-10 jaar URL : h tt p : / /www.bev r i j dewere ld .be/?p=5378 Vindplaats Antwerpen: A 09.04.256 *****

Dit jeugdwerkspel heeft als specifiek thema ‘water voor de gezondheid’ in Senegal. De kinderen kruipen in de huid van een leeftijdsgenoot die ernstig ziek is. Ze wor-den uitgedaagd om hun leeftijdsgenoot in Senegal te helpen genezen. Maar daarvoor moeten ze eerst ontdekken welke ziekte hij heeft en hoe hij deze kreeg. Pas dan kunnen ze samen naar een oplossing zoeken. Het spel integreert verschillende elementen. Zoals de knelpunten van drink-baar water en van voldoende water voor de landbouw in Senegal. Ook de link met klimaat wordt niet vergeten. Het spel houdt hierbij rekening met de EDO-principes.

/////

Liphiringvechtterug / Vermost, Joris. - Leuven: Djapo vzw, 2012. – dvd, 52 min.: 15,00 EUR Doelgroep: 13-18 jaar URL: http://www.trantz.be/trailer/index.html Vindplaats Antwerpen: A 09.04.257 Vindplaats Turnhout: T 09.02.137 *****

De klimaatveranderingen slaan hard toe in Liphiring, een dorpje in het zuiden van Le-sotho. Vruchtbare aarde van akker- en wei-landen wordt meegesleurd in diepe geulen. Met de aarde verdwijnt de belangrijkste bron van inkomsten voor de inwoners. Maar zij weigeren hun thuis te verlaten. Dag in dag uit vechten ze op hun manier tegen de gevolgen van de klimaatveranderingen. Enkel hun samenwerking, creativiteit en doorzettingsvermogen houden de opruk-kende woestijn tegen. Samen gaan ze voor een dorp met toekomst. De documentaire is Engels gesproken, met Nederlandse on-dertitels. De film maakt deel uit van Trantz, een project waarin Djapo scholen begeleidt die met hun leerlingen (2de en 3de graad secundair onderwijs) willen reflecteren over duurzaamheid, onze manier van leven en consumeren.

/////Beestigeklas:neemjeklasmeenaarAfrika,ontdekdedierenvanhetVirun-gapark en... word een beestige klas2013!/ WWF. - Brussel: WWF, 2013. - 23 p. + 6 opdrachtkaarten + posterDoelgroep: 7-12 jaar Vindplaats Antwerpen: A 09.04.258 Vindplaats Turnhout: T 09.01.225 *****

WWF wil naar aanleiding van Werelddie-rendag aan scholen materiaal aanbieden om dieren en de natuur beter te leren ken-nen en te beschermen. Het Virungapark is gelegen in het uiterste oosten van Congo, langs de grens met Rwanda en Oeganda en werd opgericht om de berggorilla’s te beschermen. Maar in dit boekje vindt je ook meer over het nijlpaard, de okapi en de machtige olifant.

/////Virunga in actie : een concreet duur-zaamheidsvraagstuk / WWF. - [S.l.]: World wildlife fund.(WWF), 2013. - brochure (27 p.), dvd (2 x 20 min.)Doelgroep: 11-18 jaar URL: http://goo.gl/3DlNyB Vindplaats Antwerpen: A 09.04.259 *****

‘Virunga in actie’ is een project rond duur-zame ontwikkeling. Aan de hand van een terreinproject van WWF in Congo krijgen de leerlingen een echt duurzaamheidsvraag-stuk voorgeschoteld: hoe het Nationaal Park Virunga beschermen en toch voorzien in de energiebehoeften en noden van de lokale bevolking? Heel wat linken met de leefwereld van kinderen en jongeren hier maakt het energievraagstuk ook relevant voor de situatie in België. Met Virunga in actie stelt WWF een educatief pakket voor over het ecomakala-project (makala betekent houtskool), waarbij bomen wor-den aangeplant rond het park om er dan

houtskool van te maken, zodat de bevolking daarvoor niet meer in het park moet kap-pen. Met twee films, een versie voor 10-14 jarigen (echte beelden gecombineerd met animatiebeelden) en een voor 14-18 jari-gen, wordt dit project voorgesteld. Ideaal om het in de klas te hebben over duurzame ontwikkeling aan de hand van een concreet terreinproject.

/////Spelenindetuin:14werkfiches/ Vlaam-se Overheid. - Brussel: LNE Departement Leefmilieu, Natuur en Energie, 2012. - 14 fiches van 6 pagina’s: 0,00 EUR Doelgroep: 3-12 jaar URL: http://goo.gl/U1x1Zq Vindplaats Antwerpen: A 09.04.260 *****

Met deze 14 werkfiches kun je je eigen tuin of schooltuin natuurrijker, avontuur-lijker én kindvriendelijker kan maken. In elke fiche vind je algemene informatie, een stappenplan of concrete tips en leuke activiteiten om samen met kinderen de natuur te beleven.

/////Basisvaardigheden 2 voor de tweedegraad aardrijkskunde / Coulommier, Nora; Daenekint, David; Tibau, Georges. - Antwerpen: De Boeck, 2010. – handleiding, cd-rom, werkboek. - ISBN: 978-90-455-2121-3. - ISBN: 978-90-455-2122-0: 19,20 EUR + 10,10 EUR Doelgroep: 11-16 jaar Vindplaats Antwerpen: A 10.040 *****

In dit werkboekje voor de tweede graad werden talrijke kaarten, foto’s, grafieken e.d. opgenomen, waardoor het (al dan niet zelfstandig) inoefenen van vaardigheden centraal komt te staan. Alle eindtermen worden behandeld en ze worden altijd vermeld. Ook de vakoverschrijdende eind-termen van ‘leren leren’ komen aan bod. De handleiding bevat de ingevulde versie van Basisvaardigheden aardrijkskunde 2 + een cd-rom met PowerPointpresentaties.

/////Framing the other : when strangers meet in the name of tourism / Shumete, Yidne-kachew; Pallant, Tracy; Timmers, Willem. - Amsterdam: I camera You Productions, 2011. – dvd met Nederlandse ondertitels (25 min.), originele dvd, handleiding, info-boekje, synopsis: 285,00 EUR Doelgroep: 15-18 jaar, volwassenen URL: http://framingtheother.wordpress.com/Vindplaats Antwerpen: A AFR/ETH.011 *****

‘Framing the other’ is een korte documen-taire over toerisme en de complexiteit van communicatie met inheemse bevolkings-groepen. Een Mursi vrouw bereidt zich voor om kennis te maken met een Nederlandse toerist. De Mursi hebben een proces van “touristification” doorgemaakt meestal omwille van het exotische uiterlijke van de vrouwen met hun brede lippen. Maar hierdoor zijn zij ook anders gaan kijken naar hun eigen “anders zijn”.

/////


Straffe kost : gepeperde lessen over honger in de wereld en hoe wij omgaan met voedsel / Vandevyvere, Karen. - Brus-sel: Broederlijk Delen, 2013. - 31 p., dvd: 15,00 EUR Doelgroep: 13-18 jaar Vindplaats Antwerpen: A AFR/UGA.013 *****

De regio van Noord-Oeganda werd jaren door oorlog geteisterd. 25 % van de bevol-king sloeg op de vlucht en wie thuisbleef verloor zijn velden, veestapel, huis en an-dere bezittingen. Langzaam aan gaat het nu beter, de meesten zijn boeren en werken hard om nieuwe voedselreserves aan te leggen. Met dit pakket wordt het accent gelegd op duurzame landbouw en honger en er wordt aandacht besteed aan onze manier van omgaan met voedsel. De les-suggesties zijn bruikbaar in verschillende vakken zoals aardrijkskunde, godsdienst, Nederlands, geschiedenis,...

/////Jeruzalem / Delisle, Guy; Van Oudheus-den, Arend Jan. - Amsterdam: Oog & Blik, 2012. - 334 p. - ISBN: 978-90-5492-343-5: 24,90 EUR Doelgroep: 13-18 jaar, volwassenen Vindplaats Antwerpen: A AZI/AZI.024 *****

Delisle weet als geen ander reizen door conflictgebieden te beschrijven met de nuchtere, naïeve blik van een buitenstaan-der. Delisle verbleef een jaar in Jeruzalem maar vond er nooit een huis. Het was moeilijk voor hem om het vertrouwen te winnen van en vrienden te maken onder de lokale bevolking. Het leek wel of ieder-een speciaal voor hem een aardig gezicht opzette en dat niemand wilde praten over het eeuwenoude conflict. Toch bleef Delisle fundamentele vragen stellen en soms, op de hoek van een steegje, bij de uitgang van een tempel of op een terrasje, kreeg hij antwoord. Delisle zette zijn ervaringen om in een humoristisch verslag over de verschillen tussen de westerse en oosterse cultuur, in zijn bekende minimalistische stijl.

/////Shenzhen / Delisle, Guy. - Amsterdam: Oog & Blik, 2011. - [152] p. - ISBN: 978-90-5492-309-1: 19,90 EUR Doelgroep: 13-18 jaar, volwassenen Vindplaats Antwerpen: A AZI/CHI.043 *****

Guy Delisle werkte een tijdlang in de Chinese stad Shenzhen voor een Frans animatiebedrijf dat zijn productie, zoals veel moderne bedrijven, in deze stad had ondergebracht. Shenzhen wordt door gewapende bewakers en hekken met schrikdraad geïsoleerd van de rest van het land. Delisle heeft in Shenzhen vreemde dingen gegeten, want wat bestel je als je de kaart niet kunt lezen. Hond, bijvoorbeeld? Vrienden maken is bovendien moeilijk als de enige Chinezen die met je willen praten enkel hun Engels proberen te verbeteren, maar geen enkele volzin spreken. En vertalers die dat wel kunnen, doen dat

zo onbeholpen dat je je in de film ‘Lost in Translation’ waant. Delisle zette zijn ervarin-gen om in een humoristisch verslag over de verschillen tussen de westerse en oosterse cultuur, in zijn bekende minimalistische stijl.

/////Issun Boshi : bewerking voor ka-mishibai / Tsubota, Joji. - Brussel: Art Basics for Children, [s.a.]. - 12 vertelplaten: 59,00 EUR Doelgroep: 3-8 jaar Vindplaats Antwerpen: A AZI/JAP.007 *****

Issun Boshi is een lieve, slimme en dap-pere jongen die zo klein is als een duim. Op een dag verlaat hij zijn ouders om het geluk te gaan zoeken. Met een kom als een bootje en een stokje als roeispaan en bewapend met een naald als zwaard gaat hij op pad ... ABC bewerkte dit klassieke Japanse verhaal voor kamishibai.

/////Jemen : spiegelbeeld / Vande Voorde, Helga; Debonnet, Jan. - Brussel: Studio Globo, 2013. - 19 p. + kalenderfoto. - (We-reldreis)Doelgroep: 7-12 jaar Vindplaats Antwerpen: A AZI/JEM.002 Vindplaats Turnhout: T AZI/JEM.02 *****

Wereldreis is een maandelijkse lesbrief bij de foto’s van de Wereldkalender uitgegeven door 11.11.11. Elke maand wordt het land of thema van de foto uit de doeken gedaan. Je krijgt steeds achtergrondinformatie, een beschrijving van de foto, een brief bij de foto en allerlei lessuggesties en werkbladen. Bij elke uitgave krijg je ook een reisverslag van Lien. Speelgoed is een spiegel voor de maatschappij. Wat een groep mensen belangrijk vindt, wordt weerspiegeld in waar kinderen mee spelen en hoe ze er mee spelen. Speelgoed is zo veel meer dan een paar lukraak gekozen voorwerpen; ze zijn dragers van gewoontes en tradities.

/////De muur / Le Roy, Maximilien. - [S.l.]: Casterman, 2012. - 104 p. - ISBN: 978-90-303-6602-7: 17,50 EUR Doelgroep: 13-18 jaar, volwassenenVindplaats Antwerpen: A AZI/PAL.018 *****

Tijdens zijn eerste reis naar Palestina, in 2008, sloot de jonge Parijzenaar Maximi-lien Le Roy in het vluchtelingenkamp van Aida vriendschap met leeftijdsgenoot en collega-tekenaar Mahmoud Abu Srour. Nu heeft hij het leven van Mahmoud verstript in ‘De Muur’. Het resultaat is een boeiend politiek verhaal. ‘De Muur’ laat op fasci-nerende wijze zien dat elk conflict in de eerste plaats uit mensen en hun emoties bestaat, en dat heel de problematiek van Israël-Palestina in het westen misschien wel te clichématig wordt aangekaart. ‘De Muur’ is deels een politiek pamflet, maar vooral een boeiende vertelvorm om een conflict als dit een menselijk(er) gelaat te geven, dat zowel voor- als tegenstanders toch enigszins ongemakkelijk achterlaat.

/////

HetconflictinSyrië:eennationaaleninternationaal drama / Brackeva, Miep. - [S.l.]: Syrië 12-12, 2012. - veelv. pag.Doelgroep: 15-18 jaar Vindplaats Antwerpen: A AZI/SYR.003 Vindplaats Turnhout: T AZI/SYR.04 *****

Deze powerpoint is opgemaakt in het ka-der van de actie Syrië 12-12. Aan de hand van 29 dia’s wordt Syrië als land getoond, de conflicten in het verleden, de politieke situatie en de Arabische lente, het escalatie van het conflict, het burgeractivisme, de buitenlandse inmenging en het humanitair conflict. Met een kleine toelichting bij de verschillende dia’s en verwijzingen naar interessante websites.

/////Zeg eens EU : didactisch pakket over de EuropeseUnievoordocentenvanCBE’senderdegraadBSO / Centrum Rycke-velde. - West-Vlaanderen: Ryckevelde vzw, 2012. - 284 p.: 0,00 EUR Doelgroep: 15-18 jaar, volwassenen URL: http://goo.gl/uhlpha Vindplaats Antwerpen: A EUR/EUR.040 *****

‘Zeg eens EU’ is het didactische pakket over Europa voor leerlingen van de derde graad beroepsonderwijs of cursisten van de Centra voor Basiseducatie. Eventueel kan het ook gebruikt worden voor bepaalde groepen van het TSO. Het pakket is heel modulair uitgewerkt. De leerkracht selec-teert het aangeboden materiaal en past het aan aan de groep. De hoofdstukken over de ‘Europese landen’, het ‘ontstaan en de groei van de Europese Unie’ en de ‘werking van de Europese Unie’ staan vooraan. Daarna volgen de hoofdstukken met de ‘Europese thema’s: cultuur en taal, open grenzen, landbouw, milieu, veiligheid, de euro en regionaal beleid. Achteraan vind je de bijlagen bij de opdrachten en de landenfiches met basisinfo.

/////Europese Unie Maquette - koffer / Pro-vincie Antwerpen. - [S.l.]: -, [s.a.]. - Grote kaart Europa, 37 houten puzzelstukken, 4 diensten, 4 houten houdersDoelgroep: 5-18 jaar, volwassenen URL: http://www.provant.be/bestuur/inter-nationaal/europa_direct/ Vindplaats Turnhout: T EUR.71 *****

Koffer met grote mat met kaart van Europa, ong. 3m op 4m. Elk puzzelstuk is een land van Europa.

/////


2. AchterGroNdLiterAtuur oVer oNderwijs eN didActiek

2.1. Algemeen

Digitale dementie : hoe wij ons verstand kapotmaken / Spitzer, Manfred. - Amster-dam: Atlas Contact, 2013. - 351 p. - ISBN: 978-90-450-2433-2: 19,95 EUR Vindplaats Antwerpen: dg 1 digi *****

In het lijvige boek Digitale dementie stelt geheugenonderzoeker Manfred Spitzer dat de voortschrijdende digitalisering van de samenleving grote gevaren inhoudt voor het geheugen en de leerprestaties. Dit zou voornamelijk opgaan voor jonge kinderen, wat uitgelegd wordt aan de hand van de neurologische ontwikkeling van het brein. Ook de inzet van digitale media als pedagogisch hulpmiddel is volgens de auteur af te raden. Verder zou een hoge mate van gebruik van digitale media leiden tot concentratieproblemen, verslaving en vervreemding. Het boek bevat interessante informatie over het geheugen en de ontwik-keling van het brein, maar de stelling van de auteur is zeer gepolariseerd.

/////VierinBalansMonitor2013:delaatstestand van zaken van ict en onderwijs / Stichting Kennisnet. - Zoetermeer: Ken-nisnet, 2013. - 71 p.URL: http://goo.gl/nBTpVu Vindplaats Antwerpen: dg 1 vier *****

De Vier in Balans Monitor is de jaarlijkse uitgave van Kennisnet over het gebruik en de opbrengsten van ict in het onderwijs. De monitor is gebaseerd op onafhankelijk on-derzoek en gaat uit van het Vier in Balans-model. Dit model zegt dat invoering van ict in het onderwijs meer kans van slagen heeft bij een evenwichtige en samenhan-gende inzet van de vier bouwstenen: visie, deskundigheid, digitaal leermateriaal en ict-infrastructuur. De Vier in balans monitor 2013 laat zien dat ict een integraal onder-deel is van het Nederlandse onderwijs. Er is een groeiende behoefte aan digitaal leermateriaal en het gebruik van computers tijdens de les neemt gestaag toe. Bijna alle leraren gebruiken ict op een of andere manier in hun onderwijs. Toch haalt het onderwijs nog onvoldoende rendement uit ict. Het verschil tussen gewenst en daad-werkelijk gebruik van ict is nog steeds groot en de manier waarop ict wordt ingezet sluit veelal onvoldoende aan bij de doelen die men wil bereiken. Men weet steeds meer over hoe en wanneer ict werkt en waarom, en deze kennis kan worden gebruikt om een onbalans te voorkomen. De uitdaging voor scholen is kiezen voor een invulling van materiële voorzieningen, die past bij de opvattingen over het onderwijs binnen de school, waarbij rekening gehouden wordt met het huidige onderwijs en de gewenste onderwijsvorm.

/////

Vlaamsonderwijs in cijfers 2012-2013/ Departement Onderwijs en vorming. - [S.l.]: Vlaams departement Onderwijs en Vorming, 2013.URL: http://goo.gl/VQdve8 Vindplaats Antwerpen: url *****

De publicatie geeft via tabellen en grafieken per onderwijsniveau de basisgegevens over het Vlaams onderwijs voor het school- en academiejaar 2012-2013.

/////Meertaligheid als cement van de ste-delijke samenleving : een analyse van deBrusselsetaalsituatieopbasisvantaalbarometer3/ Janssens, Rudi. - Brus-sel: VUBPRESS, 2013. - 149 p. - ISBN: 978-90-5718-288-4: 23,95 EUR Vindplaats Antwerpen: dg 4 meer *****

In 1997 startte het toenmalige Centrum voor de Interdisciplinaire Studie van Brus-sel met de voorbereidingen van het eerste taalbarometeronderzoek. In dat onderzoek werd gepeild naar taalkennis, taalgebruik binnen verschillende contexten en naar de impact van taal op de attitudes van de Brusselaars. Inmiddels zijn we aan de derde taalbarometer toe. In een steeds kleurrijker en internationaler Brussel komt de relatie tussen taal en identiteit en de vraag naar een ‘sense of belonging’ meer en meer centraal te staan, zowel in het wetenschappelijke als in het politieke discours. Dit boek gaat dieper in op deze complexe (taal)relaties en de dynamiek van een meertalige en multiculturele stedelijke omgeving.

/////Overaltaal:brochurebijdetentoonstel-ling / Huis van het Nederlands. - Antwer-pen: Huis van het Nederlands, 2013. - 38 p.Doelgroep: Volwassenen 15-16 jaar 17-18 jaar Vindplaats Antwerpen: dg 4 over *****

Deze brochure hoort bij de expo “Overal Taal”, die van 19 september 2013 tot 20 de-cember 2013 loopt in het Atlasgebouw. De brochure bevat informatie en getuigenissen van mensen over taal, het Nederlands als taal, Nederlands leren, een tweede taal leren en meertaligheid.

/////Planet Word / Fry, Stephen. - [S.l.]: B-motion, 2012. - 2 dvd’s (5x59 min.). - ISBN: 8717306272414: 26,99 EUR URL: http://goo.gl/BUexEe Vindplaats Antwerpen: dg 4 plan *****

Dit is een vijfdelige BBC-reeks over taal, gepresenteerd door de acteur Stephen Fry. Afl. 1 Babel: Hoe is de menselijke taal ontstaan en waarom zijn mensen de enige levende wezens op aarde die taal beheer-sen? Afl. 2: Identity: In hoeverre is taal bepalend voor wie we zijn? Hoe ontwik-kelen talen zich? Afl. 3 Uses and abuses: Het gebruik en misbruik van taal. Welke rol speelt vloeken? Afl. 4 Spreading the word: Schrijven is onze grootste uitvinding. Het maakt communicatie over afstand en tijd

mogelijk. Hoe is het geschreven woord ontstaan? Afl. 5 The power and the glory: Een ode aan de vertelkunst en de invloed ervan op taal.

/////Activerend opleiden : didactiek voorresultaatgericht beroepsonderwijs / Bijkerk, Lia; Van der Heide, Willy. - Houten: Bohn Stafleu Van Loghum, 2012. - 369 p. - ISBN: 978-90-313-8842-4: 44,95 EUR Vindplaats Antwerpen: dg 5 acti *****

Dit boek geeft (startende) leerkrachten de kennis, tools en technieken die zij nodig hebben om studenten binnen het beroepsonderwijs effectief te begeleiden in het leerproces. De didactische visie op hoe goede leerresultaten behaald kunnen worden berust op zeven pijlers: werken vanuit een fundament, gebruik maken van breinprincipes, aansluiten bij leerstijlen, va-riatie in werkvormen, motiveren en stimu-leren, benutten van verschillen en toetsen van resultaten. De competenties waaraan gewerkt wordt zijn ontwikkelen, lesgeven, begeleiden, toetsen en professionaliseren. Het boek is in eerste instantie geschre-ven voor leraren van het middelbaar en hoger beroepsonderwijs, maar biedt ook inspiratie voor leraren uit het basis- en algemeen secundair onderwijs, trainers, praktijkopleiders, studieloopbaanbegelei-ders, coaches en docenten betrokken bij volwasseneneducatie.

/////Actief leren : bronnenboek / Ebbens, Sebo; Ettekoven, Simon. - Groningen: Wolters-Noordhoff, 2013. - 217 p. - ISBN: 9789001815455: 36,95 EUR Vindplaats Antwerpen: dg 5 lere *****

Actief leren maakt duidelijk wat het bete-kent voor docenten en leerlingen als de verantwoordelijkheid anders komt te liggen. Het is gebaseerd op de constructivistische leerprincipes, waarbij het leren van de leerling centraal staat. Het boek geeft aan onder welke condities dat goed en minder goed gaat. Daarmee brengt deze publicatie een aantal principes uit de leertheorie, de pedagogiek en de didactiek bij elkaar.

/////Interculturele ouderparticipatie : zo doe je dat! / Creemers, Iris. - [S.l.]: Platform INS, 2012.URL: http://goo.gl/y92pjh Vindplaats Antwerpen: dg 6 inte *****

Hoewel het belang van ouderparticipatie breed erkend wordt, blijft het lastig om ouders te activeren en te mobiliseren als vrijwilliger op de school van hun kinderen. Dit geldt nog sterker voor ouders met een biculturele achtergrond. Deze handleiding biedt beknopte informatie over ouderpar-ticipatie versus ouderbetrokkenheid, ver-schillende typen ouders en (interculturele) communicatie. Daarnaast worden tips, ideeën en suggesties aangeboden voor het vormgeven van het ouderparticipatiebeleid binnen basisscholen. De handleiding is een


praktisch hulpmiddel voor scholen die op zoek zijn naar nieuwe inspiratie en moge-lijkheden om biculturele ouders actiever bij de school te betrekken.

/////Kinderrechtenverdrag in de praktijk : handleiding voor de jeugdprofessio-nal / Cardol, Goos. - Antwerpen: Kluwer, 2012. - 211 p. - ISBN: 978-90-13-10971-9: 29,75 EUR Vindplaats Antwerpen: dg 6 kind *****

Dit boek gaat over de rechten van kinderen en hoe de professionele omgeving zich daartoe verhoudt. Met professionele omge-ving bedoelt men zowel jeugdhulpverleners die met ouders en kinderen werken in een ambulante of residentiële setting, werkers in de jeugdzorg en in de jeugdbescherming als begeleiders, behandelaars, leerkrach-ten, beleidsmedewerkers, opvoeders... De rode draad in het boek is het Kinder-rechtenverdrag. In alle hoofdstukken wordt dit verdrag als basis genomen en wordt beschreven hoe de professional er in de praktijk invulling aan kan geven. Het eerste hoofdstuk gaat over de ‘jeugdprofessional’ met aandacht voor de maatschappelijke context waarin deze werkt en de vragen waarmee hij of zij geconfronteerd kan worden. Hoofdstukken twee t/m vier gaan over mensenrechten en het ontstaan van het Kinderrechtenverdrag. In de daarop-volgende hoofdstukken wordt een aantal artikelen uit het verdrag uitgewerkt en naar de praktijk vertaald. Hoofdstuk 5 werkt het criterium ‘het belang van het kind’ uit, hoofdstuk 6 behandelt het recht op spel en hoofdstuk 7 het horen van jeugdigen. Hoofdstuk 8 gaat over de ouders en over het benutten van mogelijkheden om een uithuisplaatsing te voorkomen. Hoofdstuk 9 behandelt uithuisplaatsing. Hoofdstuk 10 gaat over kindermishandeling, het verbod op slaan en de pedagogische tik. Hoofdstuk 11 beschrijft de rechtspositie van een minderjarige die zonder papieren in Nederland verblijft. Ieder hoofdstuk sluit af met tips voor verdere informatie over het onderwerp.

/////Ouderbetrokkenheid-Ouderparticipatie[OMIG]/ Dewitte, Rita; Van Damme, Ge-orge. - Brussel: Dienst Beroepsopleiding Departement Onderwijs en Vorming, 2011. - 204 p.URL: http://goo.gl/gi4nbn Vindplaats Antwerpen: dg 6 oude *****

Deze handleiding bevat allerhande infor-matie, tips, goede voorbeelden en een stappenplan om te werken aan een betere ouderbetrokkenheid en ouderparticipatie. Behandeld worden: wie zijn de (allochtone) ouders, communiceren met ouders, hoe kijken leerlingen naar ouderbetrokkenheid, educatieve filmpjes rond oudercontacten, de stappencirkel, tips voor scholen. De bijlagen bevatten een syllabus over ou-dercontact, een bijdrage over de vorm van educatief partnerschap, ouderprofielen en schooltypes met verwachtingen van

leerkrachten. De publicatie is een van de instrumenten, ontwikkeld binnen het kader van het project OMIG, die handvatten bie-den om intercultureel gevoeliger te worden en de communicatie met andere culturen te bevorderen. Hoofddoelstelling van het project OMIG is om op een innovatieve manier de ongekwalificeerde uitstroom van allochtone jongeren aan te pakken.

/////Oudersengroenonderwijs:bouwste-nenvooreensterkerebetrokkenheid / van der Heijden, Frans. - Utrecht: Forum, 2013. - 30 p. - ISBN: 978-90-5714-180-5: 7,50 EUR URL: http://goo.gl/KOTFuc Vindplaats Antwerpen: dg 6 oude *****

Actief betrokken ouders hebben een positief effect op de leerprestaties, het gedrag en de werkhouding van hun kind op school. Dit boekje geeft bouwstenen voor een effectieve ouderbetrokkenheid waar de school, de ouders én de leerlingen van kunnen profiteren. Hoe informeer je ouders over het onderwijs van hun kind? Welke constructieve rol kunnen ouders daarbij spelen? Wat kunnen ouders van de school verwachten? Welke culturele verschillen tussen thuis en school kunnen er spelen? Hoe toegankelijk zijn informatie en communicatie?

/////Van eiland naar wij-land : inspiratiegids voor een goede samenwerking tussen ouders en secundaire scholen / De Mets, Jan. - Gent: Integratiedienst Stad Gent, 2013.URL: http://goo.gl/wPrBLS Vindplaats Antwerpen: dg 6 vane *****

Deze gids wil secundaire scholen een sti-mulans geven om hun samenwerking met ouders kritisch te (her)bekijken, als aanzet om een stevige basis en aanpak uit te werken. Citaten uit gesprekken met scho-len bieden inspiratie. Hier en daar werden reflectievragen toegevoegd. Ook werden er citaten uit onderzoeken opgenomen en kunt u in kaderteksten lezen wat organi-saties als Intercultureel Netwerk Gent, de Foyer, De8, Kruispunt Migratie-Integratie en anderen ervaren en aanbieden. De publicatie is ook downloadbaar via www.diversiteitenleren.be (bij ‘materiaal’) en via de onderwijspagina van de Integratiedienst Stad Gent.

/////

2.2. regulier onderwijs

10 jaar gelijke onderwijskansen opschool : tussen trouwaanhet beleiden aanpassingsvermogen / Juchtmans, Goedroen; Vandenbroucke, Anneloes. - Leuven: Steunpunt Studie- en school-loopbanen, 2013. - 45 p. - ISBN: 978-90-5550-516-6URL: http://goo.gl/oxkbFc Vindplaats Antwerpen: ro 1 10ja *****

Anno 2013 zijn scholen 10 jaar met het GOK-decreet op weg gegaan. Dit rapport onderzoekt de implementatie van het GOK-decreet in basisscholen. In welke mate zijn scholen er in geslaagd een consistent schooleigen GOK-beleid te ontwikkelen en dit beleid duurzaam te implementeren op de klasvloer? Welke factoren hebben die implementatie bevorderd of net afgeremd? Vervolgens reflecteren de auteurs kritisch verder op de resultaten van die analyse vanuit het perspectief van gelijke kansen en sociale rechtvaardigheid. In welke mate stemmen de keuzes van de scholen en de implementatieweg die ze hebben afgelegd overeen met dit perspectief?

/////Focus!Oversocialemediaalsdegroteafleider/ Pardoen, Justine. - Amsterdam: SWP, 2012. - 118 p. - ISBN: 978-90-8850-386-3: 14,90 EUR Vindplaats Antwerpen: ro 1 focu *****

Pubers en sociale media lijken voor elkaar gemaakt. Contact met anderen is voor hen immers even belangrijk als ademhalen. Het puberbrein vindt het bovendien heerlijk om tegelijkertijd met meerdere dingen bezig te zijn en ervaart binnenkomende berichtjes als beloningen. Toch wijst onderzoek uit dat pubers eigenlijk niet kunnen multitasken en dat de manier waarop ze omgaan met sociale media tot gevolg heeft dat ze te weinig oefenen met leren concentreren. Het boek Focus! is bedoeld als een hand-leiding om jongeren te helpen om hun ‘bewusteloos’ mediagebruik te veranderen in bewust mediagebruik, zodat ze met volle aandacht beslissingen nemen over wat ze gaan doen en waarom. De auteur stelt dat dit kan bereikt worden door een gesprek op gang te brengen met de jongere. Het stellen van de juiste vragen is daarbij een onmisbaar hulpmiddel. Het boek staat vol met dit soort vragen en biedt vele andere praktische adviezen voor ouders, opvoe-ders, leerkrachten en docenten.

/////MeerTaal / Prenger, Joanneke. - Assen: Koninklijke Van Gorcum BV, [s.a.]. - ISBN: 2214-5931: 39,95 EUR URL: http://www.vangorcum.nl/meertaal Vindplaats Antwerpen: ro 1 meer *****

MeerTaal is een onafhankelijk tijdschrift over taal in het basisonderwijs. Het richt zich op taaldidactiek in de breedste zin van het woord. Alle informatie is direct toepasbaar in de praktijk van de school, maar wel wetenschappelijk onderbouwd.

/////SchoolWidePositiveBehaviorSupport:NieuwMeesterschap:PraktijkgerichtOnderzoekinOnderwijsenOpvoeding[themanummer]/ van der Bruggen, Bas ; Kleijnen, Ria; Louwe, Jos. - Antwerpen: Garant, 2013. - 48 p.: 12,00 EUR Vindplaats Antwerpen: ro 1 nieu *****

Het tijdschrift Nieuw Meesterschap infor-meert iedereen die zich betrokken voelt bij de praktijk van het dagelijkse onderwijs


en de bijhorende opvoedkundige aspecten over gefundeerde ideeën, inzichten en on-derzoeksresultaten. Het wil een informatief podium zijn waar meerdere meningen een plaats krijgen om meningsvorming en ken-nisdeling te bevorderen. Dit themanummer behandelt School Wide Positive Behavior Support (SWPBS), een schoolbrede ge-dragsmodificerende aanpak die veel bijval krijgt in zowel het basis- als het voortgezet onderwijs. Het nummer bevat artikels, een boekbespreking en een column en bundelt zo een diversiteit aan informatie, opvat-tingen en gezichtspunten met betrekking tot SWPBS.

/////Opvoeden en ontwikkelen doenwesamen! Praktijkgericht onderzoek naar de manier waarop scholen in primair en voortgezet onderwijs hun maatschap-pelijke opdracht praktisch kunnen vormgeven / Verhoeven, Sophie; Willems, Wilma; Sontag, Linda. - ‘s Hertogenbosch: KPC Groep, 2012. - 76 p.URL: http://goo.gl/rbpYrSVindplaats Antwerpen: ro 1 opvo *****

Zowel in Nederland als in Vlaanderen wordt van scholen verwacht dat ze maat-schappelijke en opvoedkundige problemen helpen oplossen. Er wordt bijvoorbeeld een beroep gedaan op scholen voor het stimuleren van een gezonde levenswijze, sociaal-emotionele ontwikkeling, omgaan met geld, accepteren van verschillen, bur-gerschapsvorming, enzovoort. De website www.maatschappelijkeopdracht.nl biedt directies van lagere en secundaire scholen tips, tools, achtergronden en voorbeelden om dit te doen. Ook dit rapport kan op de website gedownload worden. Het rapport doet verslag van het ontwikkelproject Op-groeien in de grote stad waarin gedurende één schooljaar werd samengewerkt met zes scholen, gesitueerd in een grote stad, teneinde een antwoord te kunnen geven op de vraag: Op welke manier kunnen scholen hun maatschappelijke opdracht systematisch formuleren en koppelen aan concrete activiteiten en leerdoelen en evalueren? In het rapport werden eerst een aantal begrippen en principes uitgewerkt. Op basis daarvan ontwikkelden de onder-zoekers een stappenplan waarbij bij elke stap gebruik werd gemaakt van bestaande en speciaal voor het project ontwikkelde tools. De conclusies leidden tot een herzie-ning van het stappenplan en adviezen voor optimalisering van de werkwijze.

/////Samen leren : tieners en sociale media / Pijpers, Remco; Duimel, Marion; Borgdorff, Martine. - Amsterdam: Stichting Mijn Kind Online, 2013. - 51 p.URL: http://goo.gl/L2ppWs Vindplaats Antwerpen: ro 1 same *****

In berichten over jongeren en sociale me-dia komen vooral de negatieve kanten van sociale media aan bod en ligt de nadruk meestal op het thema (on)veiligheid. Dit rapport belicht de positieve kanten van sociale media. De centrale vraag van het

onderzoek luidde: ‘Hoe dragen internet en sociale media bij aan het leren van jonge-ren?’. Het rapport gaat in op participatie door sociale media waarbij de nadruk ligt op het gebruik voor eigen ontwikkeling, samenwerken en leren met sociale media. Er werd nagegaan hoe jongeren sociale media inzetten om te leren over hun hob-by’s en passies en hoe ze sociale media gebruiken voor het leren op school. Verder werd onderzocht welke digitale middelen 10 t/m 17-jarigen ter beschikking hebben. Uit de conclusies blijkt dat de beginvraag niet eenduidig kan beantwoord worden omdat er allerlei verschillen bestaan tussen jongeren. Je kan dus niet spreken van ‘de’ jongeren of ‘de’ sociale mediageneratie. Tenslotte leverde het onderzoek ook con-clusies voor mediawijsheid.

/////Samen tot aan de meet : alternatieven voor zittenblijven : inspiratieboek 2 / Huybrechts, Johan; Franck, Eva. - Ant-werpen: Garant, 2013. - 175 p. - ISBN: 978-90-441-3088-1.Vindplaats Antwerpen: ro 1 same *****

Dit is het derde boek in de reeks van Samen tot aan de meet. Het bouwt verder op de twee andere boeken, met nieuwe praktijkverhalen en extra methodieken. Deze publicatie focust vooral op samen tot aan de meet in het secundair onderwijs.

/////Burgerschap!Datdoenwetochal?Eenpraktischewerkwijze voor de basis-school / Studulski, Frank; van der Bolt, Lilian; Broek, Maryse. - Amsterdam: SWP, 2013. - 183 p. - ISBN: 978-90-8850-429-7: 25,90 EUR Vindplaats Antwerpen: ro 3 burg *****

Burgerschap raakt het hart van de school. Het vertrekpunt voor het gesprek over burgerschap zijn de leerlingen en de wijk waarin de school staat. In de praktijk blijken ook de opvattingen van de leerkrachten een bepalende factor. In de school zijn vaak al allerlei initiatieven die betrekking hebben op burgerschap, omdat de school een bepaalde levensbeschouwing heeft, maar het kan ook een project zijn: een Derde wereldproject, een schoolkrant, of een uitwisselingsproject. Daar is ooit voor gekozen, vanuit een bepaalde overtuiging. Om al deze initiatieven te verbinden en scholen te helpen bij het ontwikkelen van hun eigen aanpak, werd dit praktijkgericht boek ontwikkeld. In het praktijkboek staan tal van voorbeelden en ideeën over bur-gerschap in de school. Scholen kunnen het boek gebruiken om zich stapsgewijs en volgens eigen ambitie te oriënteren op burgerschap en integratie binnen hun schoolcultuur.

/////Denkgroot,doeklein:hetkindercen-trum als democratische oefenplaats / Van Keulen, Anke. - Amsterdam: SWP, 2013. - 95 p. - ISBN: 978-90-8850-400-6: 17,50 EUR Vindplaats Antwerpen: ro 3 denk *****

Met dit praktijkboek kunnen pedagogische medewerkers, hun team en leidinggeven-den werken aan democratisch burger-schap. Stap voor stap leren ze hoe ze bij de kinderen in hun kinder(dag)centrum een democratische basis kunnen leggen. In het eerste hoofdstuk wordt uitgelegd wat de-mocratisch burgerschap betekent, ook voor jonge kinderen. In hoofdstuk 2 wordt inge-zoemd op het belang van diversiteit, kinder-rechten en -participatie voor het werk met jonge kinderen. Hoofdstuk 3 biedt inspiratie om met democratisch burgerschap aan het werk te gaan op pedagogisch gebied: samen leren over democratie, samen diver-siteit ontdekken, samen verantwoordelijk zijn, samen conflicten oplossen, samen besluiten nemen. Hoofdstuk 4 gaat over de competenties die nodig zijn om het eigen kindercentrum tot democratische oefen-plaats te maken. In hoofdstuk 5 leert u een actieonderzoeksvraag te formuleren en in de praktijk toe te werken naar antwoorden op die vraag, volgens de cyclische methode van actieonderzoek. Na elk hoofdstuk zijn praktijkvoorbeelden toegevoegd. De bijlagen bevatten verschillende formats, bijvoorbeeld competentiekaders, die direct kunnen gebruikt worden in de praktijk.

/////Diversiteit en Muziekonderwijs in Gent :eenuitstekendecombinatie?Verslagvaneenbeleidsgerichtonderzoek/ Van Avermaet, Piet. - Gent: Ugent, 2009. - 93 p.URL: http://tinyurl.com/olvrls8 Vindplaats Antwerpen: URL *****

Onderzoek in opdracht van Intercultureel Centrum De Centrale, door studenten van het opleidingsonderdeel Multiculturalisme en Multiculturele Samenlevingen aan de UGent. Het hoofddoel van dit onderzoek was om de drie DKO instellingen in Gent te beschrijven. Deze beschrijvingen richten zich vooral op hoe diversiteit binnen de instellingen wordt gezien en ondersteund.

/////Het opleiden van diversiteitssensitieve pedagogen aan de VU / Radstake, H. - Utrecht: Verwey-Jonker Instituut, 2012. - 33 p. - (Kenniswerkplaats Tienplus). - ISBN: 978-90-5830-520-6URL: http://goo.gl/2C7h3x Vindplaats Antwerpen: ro 3 ople *****

Hoe kunnen pedagogiekopleidingen ervoor zorgen dat studenten zich ontwikkelen tot zulke diversiteitssensitieve professionals? De opleiding Pedagogische Wetenschap-pen aan de Vrije Universiteit Amsterdam ging met deze vraag aan de slag. Dit leidde tot een screening van het curriculum van de eerste jaren van de bacheloropleiding, interviews met studenten en vakcoördina-toren en het opstellen van een advies aan het Faculteitsbestuur. Het resultaat: een be-schrijving van wat er verstaan wordt onder diversiteitssensitief vakmanschap en de daarvoor essentiële kennis, vaardigheden en attituden. Ook is omschreven hoe hier-aan gewerkt kan worden in het onderwijs.

/////


Gl&schr:dyslexiebij+16jarigen.Testvoor gevorderd lezen & schrijven / Depessemier, Pieter; Andries, Caroline. - Antwerpen: Garant, 2009. - 160 p. - ISBN: 978-90-441-2388-3: 150,00 EUR Doelgroep: 15-18 jaar, volwassenenVindplaats Antwerpen: ro 5 gl&s *****

Goed kunnen lezen en schrijven is be-langrijk om te kunnen navigeren in onze maatschappij. In uiteenlopende contexten (school, werk, vrije tijd, verkeer ) heeft men deze vaardigheden voortdurend nodig. Niet iedereen slaagt er echter in om het lees- en schrijfproces voldoende onder de knie te krijgen, wat vaak moeilijkheden en frustraties met zich meebrengt. In de hulpverlening is er ruime aandacht voor deze problemen. In deze handleiding wordt het theoretische model over lezen en schrijven toegelicht en worden de con-structie, instructie en interpretatie van de tests uitgewerkt. Er komen zowel tests ter beoordeling van het lezen en spellen, als materiaal om de belangrijkste deelvaardig-heden te evalueren aan bod.

/////Taalontwikkelingsstoornissen : feno-menen, onderzoek en behandeling / Manders, Eric; De Bal, Chris; Van Den Heuvel, Ellen. - Antwerpen: Garant, 2012. - 428 p. - ISBN: 9789044129540: 39,90 EUR Vindplaats Antwerpen: ro 5 taal *****

Taalontwikkelingsstoornissen zijn zeer heterogeen, zowel in de verschijnings-vormen als wat betreft de ernst en de oorzaken. Bij de specifieke taalontwik-kelingsstoornissen is op het eerste zicht voldaan aan alle voorwaarden om tot een normale taalontwikkeling te komen, maar komt het taalverwervingsproces toch niet of onvoldoende op gang. Niet-specifieke taalstoornissen daarentegen zijn het gevolg van of hangen samen met problemen op andere gebieden, zoals gehoorstoornis-sen, autisme of verstandelijke beperkingen. Er zijn ook kinderen die door factoren als ziekte, meertalige opvoedingssituatie of verwaarlozing een verhoogd risico lopen op de ontwikkeling van taalproblemen. Verder komt in dit boek de diagnostiek van taalontwikkelingstoornissen ruim aan bod. Zowel multidisciplinaire diagnostiek als specifiek taalonderzoek worden gedetail-leerd beschreven. Het laatste deel van het boek handelt over de indirecte en directe behandeling van taalontwikkelingsstoornis-sen. Hierbij wordt ook aandacht besteed aan therapie-effectmetingen. Deze uitgave is een initiatief van de Opleiding Logopedie en Audiologie van Thomas More Antwer-pen. Het boek richt zich in de eerste plaats tot logopedisten en tot wie daarvoor in opleiding is, maar ook artsen, pedagogen en psychologen, leerlingenbegeleiders, zorgcoördinatoren of ouders vinden er nuttige informatie in.

/////

Eerstehulpbijtweedetaal:experimen-tele studies naar woordenschatdidac-tiek voor jonge tweede-taalverwervers / Bacchini, Sylvia. - ‘s-Hertogenbosch: BOXPress, [s.a.]. - 214 p. - ISBN: 978-90-8891-522-2Vindplaats Antwerpen: ro 6 eers *****

In dit onderzoek worden drie experimen-ten besproken die uitgevoerd werden om te onderzoeken welke factoren de Nederlandse woordenschatgroei bij jonge kinderen kunnen bevorderen. Er komt uit naar voren dat het van belang is voor jonge tweedetaalleerders nieuwe woorden zeer vaak te herhalen en deze woorden ook als losse woorden te laten horen. Voor de stimulering van de woordenschatgroei bleek het aanbieden van woorden via een voorleesverhaal even effectief als het aanbieden via handelingen. Het belang van herhaling door gebruik te maken van de computer wordt in dit onderzoek bevestigd.

/////Klaar voor de 21e eeuw : vaardighe-den voor een veranderende wereld / Marzano, Robert J.; Heflebower, Tammy. - Rotterdam: Bazalt, 2012. - 226 p. - ISBN: 978-94-6118-137-4: 58,49 EUR URL: http://www.klaarvoorde21eeeuw.nl Vindplaats Antwerpen: ro 6 klaa *****

Klaar voor de 21e eeuw geeft zicht op een aantal vaardigheden die leerlingen nodig hebben om zich te kunnen aanpassen aan gewijzigde omstandigheden in de 21e eeuw : een combinatie van cognitieve en conatieve vaardigheden. Het boek richt zich in het bijzonder op drie cognitieve vaardig-heden (analyse en gebruik van informatie, aanpak van complexe vraagstukken, het tot stand brengen van denkpatronen) en op twee conatieve vaardigheden (zelfkennis met de daarbij horende zelfbeheersing en omgang met anderen). De auteurs vertalen theoretische concepten, onderzoeksresul-taten, instructievormen en manieren van beoordelen in heldere aanwijzingen voor de dagelijkse praktijk in de klas. Klaar voor de 21e eeuw kan worden gebruikt voor zelfstudie om een goed begrip te krijgen hoe je lessen kunt overbrengen aan de leerling van nu. Elk hoofdstuk start met een “kapstok” om voorkennis aan te spreken en zicht te geven op wat er volgt. Aan het eind van elk hoofdstuk wordt een korte samen-vatting gegeven. De hoofdstukken 3 t/m 8 bevatten ook een aantal begripsvragen die helpen bij het verwerken en verankeren van de informatie. Leraren en schoolteams kun-nen de vragen individueel beantwoorden en de resultaten in groepsverband vergelij-ken. De website bij het boek bevat actuele informatie, verwijzingen, verdiepingen en praktijkvoorbeelden.

/////Leerlingenmet een specifieke hulp-vraag : achtergronden en tips / Nauta, Pyt; Giesing, Marinus; Coppens, Lieven. - Sint-Niklaas: Abimo, 2013. - 77 p. - ISBN: 978-90-5932-999-7: 6,11 EUR Vindplaats Antwerpen: ro 6 leer *****

Leerkrachten en leerlingbegeleiders er-varen dat de hulpvragen van leerlingen in aantal en complexiteit toenemen. Dat houdt in dat er ook op dit vlak een steeds sterker appèl wordt gedaan op de deskundigheid en de begeleiding door onderwijsgeven-den. Omdat de diagnostiek rond leer- en gedragsproblematiek steeds fijnmaziger wordt, is het voor de leerkracht vaak lastig te beoordelen wat hij of zij met de hulp-vraag van de leerling kan en moet doen. Deze uitgave is een handig boek voor alle mensen die werken in het onderwijs. In 26 overzichtelijk gestructureerde hoofd-stukken worden de meest voorkomende specifieke hulpvragen van leerlingen kort en helder beschreven. Er worden ook praktische handelingsadviezen voorzien.

/////Cegopracticummotiverendonderwijs1: differentiatie in de klas / Heylen, Ludo; Maes, Joost; Van Gucht, Ivan. - Averbode: CEGO Publishers, 2013. - 48 p. - ISBN: 978-90-77343-24-1: 12,00 EUR URL: http://cegopracticum.biglaunch.net Vindplaats Antwerpen: ro 6 moti *****

Dit boek is onderdeel van een drieluik, bestaande uit een publicatie over differen-tiatie, een publicatie over werken vanuit talenten en een publicatie over evalueren. Deze drie onderwerpen hebben te maken met een visie op leren die vertrekt vanuit de motivatie van kinderen. De onderwerpen zijn met elkaar verweven, maar kunnen ook op zichzelf bekeken worden. In dit boek worden verschillende manieren beschre-ven om werk te maken van differentiatie, o.a. coöperatief differentiëren, effectieve instructie met het 4-sporenbeleid, contract-werk en werkwinkels in de klas. Daarbij is het uitgangspunt dat er moet gekozen worden voor de manier die het kind nodig heeft. Het laatste hoofdstuk gaat in op de competenties die een leerkracht nodig heeft om te kunnen omgaan met verschil-len. Op de website bij de reeks kunnen extra documenten gedownload worden.

/////Cegopracticum motiverend onderwijs 2:talentenindekijker / Heylen, Ludo; Maes, Joost; Van Gucht, Ivan. - Averbode: CEGO Publishers, 2013. - 48 p. - ISBN: 978-90-77343-72-2: 12,00 EUR URL: http://cegopracticum.biglaunch.net Vindplaats Antwerpen: ro 6 moti *****

Dit tweede deel in de reeks gaat in op ta-lentonderwijs, waarbij vooral wordt ingezet en voortgebouwd op wat een kind al kan. Er wordt gezocht naar wat een kind prikkelt en motiveert. Talentonderwijs bevordert het zelfvertrouwen en de zelfkennis van kinderen. De bedoeling is om kinderen een fundamentele levenshouding aan te leren die hen vertrouwen geeft het heft zelf in handen te nemen, ook en vooral bij moeilijkheden. Naast achtergrondin-formatie geeft het boekje veel praktische voorbeelden, tips en aandachtspunten. Op de website bij de reeks kunnen extra documenten gedownload worden.

/////


Cegopracticum motiverend onderwijs 3 :breedevalueren/ Heylen, Ludo; Maes, Joost; Van Gucht, Ivan. - Averbode: CEGO Publishers, 2013. - 48 p. - ISBN: 978-90-77343-73-9: 12,00 EUR URL: http://cegopracticum.biglaunch.net Vindplaats Antwerpen: ro 6 moti *****

Dit derde deel in de reeks beschrijft het nieuwe evalueren, een wijze van evalueren die het leerproces stuurt en die motiverend werkt. Deze manier van evalueren wordt met diverse termen aangeduid: breed evalueren, anders evalueren, compe-tentiegericht evalueren of competentie-ontwikkelend evalueren. De laatste term geeft aan dat de competentieontwikkeling in kaart moet worden gebracht en dat de manier waarop er geëvalueerd wordt, moet bijdragen tot het doorontwikkelen van de competenties in functie van levenslang leren. In die zin gaat het competentie-ontwikkelend leren over het verwerven van “life-skills”. Men wil binnen het competentie-ontwikkelend evalueren ook deze life skills in kaart brengen en aangeven waar de sterktes liggen van kinderen zodat ze beter gebruik kunnen maken van hun mogelijk-heden. Op de website bij de reeks kunnen extra documenten gedownload worden.

/////OnderwijsmetICT:lerenenlesgevenmet technologie / Bolhuis, Erik; Van der Hoeff, Aike. - Bussum: Coutinho, 2013. - 240 p. - ISBN: 978-90-469-0339-1: 26,50 EUR Vindplaats Antwerpen: ro 6 onde *****

Dit handboek geeft (toekomstige) leraren inzichten, achtergrondinformatie en ideeën over hoe ze technologie en ICT kunnen inzetten als hulpmiddel bij het leren en lesgeven in het secundair onderwijs. Het boek begint met een inleidend hoofdstuk dat het gebruik van ICT in een context plaatst en bespreekt wat ervoor nodig is. De volgende hoofdstukken geven steeds een theoretische verdieping en een praktische uitwerking van een thema. Aan bod komen de volgende negen onderwerpen: interac-tief onderwijs via het web, mediawijsheid, de didactiek van het digibord, de ELO: rode draad in het onderwijs, mobiel leren in het onderwijs, digitaal toetsen, het leerlingvolg-systeem, games in het onderwijs, leren en internationaliseren via ICT.

/////Sterk starten : survivalkit voor de nieuwe leerkracht / Dehandschutter, Jo-han. - Leuven: acco, 2013. - 92 p. - ISBN: 978-90-334-9189-4: 19,50 EUR URL: http://sterkstarten.wordpress.com/ Vindplaats Antwerpen: ro 6 ster *****

Starten in een nieuwe school is als begin-nen aan een jungletocht. Iemand die zich daar aan waagt, is sterk gebaat met con-crete tips die voortspruiten uit terreinken-nis en ervaring. Dit boek is een praktisch overlevingspakket dat focust op veel meer factoren dan de klassieke startbrochure. Het staat aan de zijde van de starter en kijkt met hem naar de vele elementen die

hem kunnen maken of kraken. In dit over-levingspakket zitten 11 gereedschappen, elk met een bijhorende gebruiksaanwijzing. De survival kit toont de gebruiker hoe hij krediet kan verwerven en behouden op zijn nieuwe school. Het wil hem vervullen met zelfvertrouwen en zin om er in zijn boeiende onderwijsopdracht tegenaan te blijven gaan. Deze survival kit is een handig gereedschap en dat niet alleen voor wie in een nieuwe school van start gaat. Mentoren en directeurs kunnen hem inzetten bij de begeleiding van hun starters. Studenten in de lerarenopleiding vinden er in een noten-dop de vele facetten van hun toekomstige job en inzichten voor hun klasmanagement, voor hun relatie met hun toekomstige directeurs, collega’s en ouders en voor de beheersing van werkdruk en conflicten. De meer ervaren collega’s ontdekken er nieuwe ideeën en mogelijkheden in. Voor hen wil deze survival kit een revival kit zijn.

/////Eentoekomstvoortalent!Talentontwik-kelingende4O’s:ouders,onderwijs,overheid,ondernemers / Van Es, Wan-der; Verhaar, Kees. - Amsterdam: SWP, 2013. - 140 p. - ISBN: 978-90-8850-436-5: 18,90 EUR Vindplaats Antwerpen: ro 6 toek *****

Dit boekje bevat bijdragen van verschillen-de auteurs en heeft als centrale boodschap dat de gehele samenleving verantwoorde-lijk is voor de optimale ontwikkeling van àlle kinderen. Daarbij is de gehele samenleving gesymboliseerd in de vier O’s van Ouders, Onderwijs, Overheid en Ondernemers. Het is van maatschappelijk belang en het recht van alle kinderen dat de vier O’s hen prikkelen, uitdagen en ondersteunen zodat al hun mogelijkheden optimaal worden ontplooid en benut. De bundel bevat prak-tijkvoorbeelden van talentontwikkeling die inspireren tot navolging.

/////

2.3. Volwassenenonderwijs

Eeninburgeringsprojectvoorjongvol-wassennieuwkomers:MasirAvenir:deweg naar de toekomst / Verhaeghe, Floor; De Dobbeleer, Sofie; Peere, Dylan; Der-luyn, Ilse. - Brussel: bon vzw, 2012. - 67 p.URL: http://bon.be/nl/publicaties Vindplaats Antwerpen: bl 1 inbu *****

Bon, het Brussels onthaalbureau voor inburgering, organiseerde in 2012 voor het derde jaar op rij het zomerproject Masir Avenir, een inburgeringsprogramma voor jongvolwassen nieuwkomers. Deze keer werd er een onderzoeksluik aan het project gekoppeld, waarvoor bon in samenwerking met de UGent naging welke betekenis het programma heeft voor de deelnemende jongeren. De focus werd hierbij gelegd op het emotioneel welzijn van de jongeren, de competenties die ze bij zichzelf zien (of nog niet zien), hun visie op onderwijs, hun toekomstperspectieven.

/////

KlareTaal Rendeert / Huis van het Nederlands. - Antwerpen: Huis van het Nederlands, 2013. - 20 p.Vindplaats Antwerpen: bl 1 klar *****

Klare Taal Rendeert is een taalbeleidspro-ject van de Huizen van het Nederlands. In tal van bedrijven en organisaties onder-vinden laagtaalvaardigen en anderstaligen taalmoeilijkheden die de communicatie belemmeren. In deze brochure staan enkele voorbeelden van hoe een klare en duidelijke taal in de communicatie kan worden ingezet.

/////Professioneelgeprofileerd?Eenrende-mentstudievanhetNT2-aanbodbinnenCVOmet inbegrip van een evaluatievan de opleidingsprofielen. / Schuur-mans, Inge; Steverlynck, Carine. - Brussel: Vlaamse Overheid, 2008. - 161 p.Vindplaats Antwerpen: bl 1 prof *****

Dit rapport wil een antwoord bieden op twee vragen: de evaluatie van de ver-schillende opleidingsprofielen van het studiegebied NT2 en het rendement van deze opleidingen. Het bouwt voort op de externe kwaliteitscontrole die in 2000-2001 startte met de nieuwe formatie van de in-spectie volwassenenonderwijs. Er werden zeven verschillende onderzoeksmethoden gebruikt: een literatuurstudie, een data-analyse, een schriftelijke bevraging van de CVO’s en de Huizen van het Nederlands, interviews met stakeholders en andere NT2-aanbodverstrekkers, werkbezoeken aan de centra, vier diepte-onderzoeken en een groot debat met de centra en de Huizen van het Nederlands.

/////EindrapportauditNT2/ [s.n.]. - Brussel: Vlaams Ministerie van onderwijs en vor-ming, 2012. - 118 p.URL: http://goo.gl/qx3waQ Vindplaats Antwerpen: bl 2 eind *****

In deze publicatie wordt eerst het NT2 landschap in Vlaanderen geschetst. Ver-volgens wordt stilgestaan bij de evolutie in participatie en capaciteitsproblemen en welke maatregelen getroffen werden. Dan komt de audit Nederlands als tweede taal aan bod: de afbakening en werkwijze, de resultaten en vaststellingen.

/////HetNT2-aanbod inVlaanderen : pas-send voor werkenden en werkzoeken-den? / De Cuyper, Peter; Jacobs, Laura. - Leuven: Katholieke Universiteit Leuven, 2011. - 93 p.URL: http://goo.gl/hOJ9LO Vindplaats Antwerpen: bl 2 NT2a *****

In dit onderzoeksrapport worden de resul-taten gepresenteerd van het onderzoek waarin na gegaan werd of het bestaande NT2-aanbod in Vlaanderen passend is voor werkenden en werkzoekenden en welke lacunes er bestaan in het aanbod. Het is ingedeeld in vijf hoofdstukken: hoofdstuk een bevat het onderzoeksopzet


en de beschrijving van de gehanteerde methoden, hoofdstuk twee gaat in op het passend aanbod, hoofdstuk drie brengt het bestaande aanbod in kaart, hoofdstuk vier focust op de morfologie van het aanbod en de afstemming tussen de verschillende aanbodsverstrekkers en het vijfde hoofd-stuk bevat de synthese en aanbevelingen.

/////Belevend leren : improvisatie, dramaen rollenspel inopleiding, trainingencoaching / Pauwels, Christina. - Gent: Academia Press, 2013. - VII, 158 p. - ISBN: 978-90-382-2069-7: 18,00 EUR Vindplaats Antwerpen: bl 3 bele *****

‘Belevend leren’ gaat over het inzetten van creativiteit om te leren vanuit de beleving. In het eerste deel geeft de auteur een aantal positieve argumenten om creativiteit in alle contexten een kans te geven. In het tweede deel wordt dieper ingegaan op improvisatie als werkvorm. Want improviseren is nodig bij het toepassen van zowel drama als rollenspel. Het volgende deel gaat over drama, een werkvorm waarbij de deelne-mers met enkel maar zichzelf en hun eigen uitdrukkingsmogelijkheden tot expressie komen. Vervolgens komt rollenspel aan bod. Rollenspel wordt zeer grondig be-sproken, er wordt ook een link gelegd naar coaching. Ter afsluiting is er een checklist om tijdens het rollenspel te benoemen wat er in beeld komt. In elk deel worden verschillende toepassingen aangeboden. Voorbeelden en ervaringen uit de praktijk tonen aan dat het mogelijk is om rollen-spel toe te passen in totaal verschillende contexten zoals onderwijs en opvoeding, hulpverlening, politie, gevangeniswezen, magistratuur, advocatuur. Het boek richt zich tot begeleiders, lesgevers, trainers, coaches, studenten, therapeuten,... en het laatste deel over systeemdenken en com-municatie is ook interessant voor ouders en al wie met opvoeding te maken heeft.

/////

Twynstra Gudde kaarten / Twynstra Gudde. - Amersfoort: Twynstra Gudde, 2003. - 59 kaarten (57 foto’s, 2 kaarten met info): 12,50 EUR Doelgroep: volwassenen Vindplaats Antwerpen: bl 3 twyn *****

Deze set visuals bevat 57 kaarten met foto’s. Deelnemers in workshops kunnen zich door deze afbeeldingen laten inspire-ren bij het verwoorden van (on)gewenste, relevante of (on)mogelijke ideeën over organisatieaspecten, verandertrajecten en werkprocessen.

/////Goed voor de groep : het eerste zelf-hulpboekvoortrainers/ De Galan, Karin; Kügel, Gonnie. - Zaltbommel: Thema, 2013. - 221 p. - ISBN: 978-90-5871-636-1: 24,95 EUR Vindplaats Antwerpen: bl 7 goed *****

In dit boek vertaalt Karin de Galan vijf bekende concepten uit de psychologie naar het trainersvak. Ze analyseert lastige situaties waar je tegenaan kunt lopen in termen van fight- flight- of freeze-reacties, egoposities (TA), storende overtuigingen (RET), overdracht en cognitieve dissonan-tie. Aan deze modellen koppelt ze concrete instrumenten waarmee je als trainer weer uit het dal kunt komen: vanuit de storing weer terug in je professionele rol.

/////

3. AchterGroNdLiterAtuur oVer iNtercuLturALiteit

3.1. Algemeen

14-18vandichtbij:inspiratiegidsvoorlokaleprojectenoverdeGroteOorlog/ Nath, Giselle; Van Alstein, Maarten. - Leu-ven: Acco, 2012. - 235 p. - ISBN: 978-90-334-8974-7: 22,00 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 01 1418 *****

Dit boek is een leidraad om op lokaal vlak een project rond de Eerste Wereldoorlog op te zetten. Het nodigt de lezer uit om zelf creatief aan de slag te gaan met het lokale oorlogsverleden. Leerkrachten, erfgoedwerkers, cultuurbeleidscoördina-toren en andere geïnteresseerden kunnen zelfstandig het traject afleggen van idee naar tentoonstelling, van archiefvondst naar toeristische wandelroute. De inspi-ratiegids bestaat uit drie delen. Er worden enkele relevante invalshoeken beschreven om het dagelijks leven tijdens de eerste wereldoorlog te doorgronden. Dit maakt de kleine oorlog van verschillende groe-pen in eigen stad of dorp zichtbaar en biedt een staalkaart van de meest recente geschiedschrijving. Daarnaast worden de bronnen aan het woord gelaten (foto’s, dag-boekfragmenten, verzetskrantjes...). Een laatste deel gaat in op de omgang met het oorlogsverleden vandaag. Hoe zet je een project op met het oorlogs- en bezettings-verleden van je gemeente als startpunt? Welke vormen van publieksgeschiedenis bestaan er? Met welke aandachtspunten hou je best rekening?

/////Innoveren rond sociale uitdagingen : dat is van alle tijden / Schuurmans, An-ton. - Brussel: De Verenigde Verenigingen, [s.a.]. - 64 p.: 5,00 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 01 inno *****

Sociale innovatie duikt recent veel op tijdens studiedagen en conferenties, in beleidsstukken en subsidieoproepen. Het begrip sociale innovatie mag dan wel nieuw zijn, de gedachte erachter is dat veel minder. De Verenigde Verenigingen ging terug in de tijd en interviewde de betrok-kenen van het eerste uur bij tien historische voorbeelden van sociale innovaties. Als toemaatje is een analyse opgenomen van gemeenschappelijke karakteristieken en potentiële factoren tot succes.

/////Mark Elchardus : cultuursociologie buitendelijnen/ Glorieux, Ignace; Ach-terberg, Peter; Beckers, Theo; Berghman, Michaël; Siongers, Jessy; Smits, Wendy. - Leuven: LannooCampus, 2012. - 420 p. - ISBN: 978-94-014-0558-4: 29,99 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 01 mark *****

‘Cultuursociologie buiten de lijnen’ richt zich op de ruimere culturele dimensie van de samenleving en wil op die manier kennis aanreiken voor het begrijpen van


maatschappelijke handelingen en proces-sen. Het spectrum van vragen dat in dit boek aan bod komt is dan ook heel breed. Welke rol kan een publieke omroep spelen in een emancipatorisch media- en televi-siebeleid? Waarom presteren autochtone leerlingen beter in bepaalde scholen? Is er nog een relatie tussen stemgedrag en kerkbetrokkenheid in onze gesecula-riseerde samenleving? Wat is de rol van cultuur in de vorming van onze houdingen en smaakvoorkeuren? Verloopt het dage-lijkse leven nog geordend of flexibiliseert de tijdsordening onder invloed van detradi-tionaliseringsprocessen? In het spoor van Mark Elchardus werpen collega’s, “fellow travelers”, een verrassende kijk op cultuur, kunst, media, onderwijs, politiek en solida-riteit. De auteurs van dit boek vormen een fijne selectie invloedrijke Nederlandstalige sociale wetenschappers die werken rond de thema’s die Mark Elchardus’ loopbaan hebben vormgegeven. Hun analyses vor-men een pleidooi voor een onderbouwde, kritische cultuursociologie.

/////Vandemaakbarenaardelerendestad: depraktijkgerichtebijdragevan lec-toren / Walraven, Guido; Pen, Cees-Jan. - Antwerpen: Garant, 2011. - 309 p. - ISBN: 978-90-441-2869-7: 31,00 EUR U R L : h t t p : / / w w w . m a k l u . b e /link/9789044128697.pdf Vindplaats Antwerpen: ge 01 vand *****

Aan hogescholen zijn lectoren concreet en praktijkgericht bezig met het analyseren en helpen oplossen van stedelijke vraagstuk-ken. Dit boek geeft een actueel overzicht van hoe stedelijk onderzoek van zesen-twintig lectoraten eruit ziet en tot welke praktisch bruikbare resultaten dit leidt. De bijdragen zijn ingedeeld in 5 thematische hoofdstukken: gezondheid en sport; wel-zijn en integratie; economie en onderwijs; wijkaanpak en veilige wijken; ruimtelijke ordening en duurzaamheid. Uit het boek blijkt duidelijk dat burgers en ondernemers op lokaal niveau in samenwerking met de overheid en andere partners zelf bezig zijn wijken en buurten beter te maken en vooral van elkaar te leren. Leren van elkaar en van praktijkrelevant onderzoek draagt bij aan het vormen van een lerende stad.

/////3.2. cultuur

Makelaardij in erfgoed : praktijkken-nisvoorbruggenbouwers / Vantomme, Floortje; van Leeuwen, Jacqueline; Van Genechten, Hildegarde. - Brussel: FARO, 2011. - 120 p.Vindplaats Antwerpen: ge 02.1 make *****

Dat cultureel erfgoed mensen kan verbin-den en gemeenschappen kan motiveren, weten we natuurlijk al lang. Maar hoe bouw je in de praktijk bruggen tussen erfgoed en de maatschappij? Hoe laat je mensen met heel veel verschillende invalshoeken samenwerken aan een dynamisch erf-goed? En in welke mate kunnen sociaal-

agogische praktijken hierbij een inspiratie-bron zijn? In dit boekje vind je een scala aan stemmen uit de makelaarspraktijk, bijeengebracht rond een visietekst die het resultaat van de studiedag ‘Makelaardij in erfgoedland’ vormde. Daartoe interview-den de samenstellers medewerkers van verschillende musea, archieven, onderwijs, erfgoedcellen en -fora, cultuurbeleid, de sociaal-artistieke sector en kunstenaars.

/////De ondeelbaremens : antropologieingeleid / Stroeken, Koen. - Antwerpen: Garant, 2013. - 285 p. - ISBN: 978-90-441-3010-2: 24,90 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 02.1 onde *****

Antropologie fascineert meer dan ooit. Als studie van de mens kaart ze actuele vragen aan over identiteit en diversiteit, globalisering en de omgang met verschil-len, de relatie tussen natuur en cultuur, de evolutie van de mens, religie en cognitie, vooruitgang en technologie, de oorsprong van taal, de verschillen in zintuiglijke en lichamelijke beleving, in klederdracht en voedseltaboes. Actuele kwesties die toch zo oud zijn als de mens zelf. Hoe anders zijn andere culturen? Hoe zeker zijn we van onze Westerse kennis? En kunnen we uit andere culturen leren om alternatieve systemen van politiek, economie, com-municatie, architectuur en kunstbeleving te ontwikkelen? Antropologie is een we-tenschap die al meer dan een eeuw de debatten aaneenrijgt. Deze inleiding toont hoe de ondeelbare mens bestudeerd kan worden, als een knooppunt van processen die in aparte disciplines worden behandeld: de mens als dier, programma, subject en groepslid. De aangeboden synthese zou niet alleen de professional moeten bekoren, waaronder wetenschappers en beleidsmakers, maar eigenlijk iedereen die verbanden wil leggen tussen culturen, tussen milieu en economie, en andere zaken die de meeste disciplines liever gescheiden houden.

/////Culture’s consequences : international differences in work-related values / Hof-stede, Geert. - Beverly Hills: Sage, 1987. - 327 p. - (Cross cultural research and me-thodology series). - ISBN: 0-8039-1306-0Vindplaats Antwerpen: ge 02.4 cult *****

Sinds het verschijnen van de eerste editie van deze studie in 1981 geldt de Nederlandse professor Geert Hofstede wereldwijd als één van de grondleggers van het vergelijkend intercultureel onder-zoek. Deze studie is gebaseerd op de gegevens van een grootschalige enquête onder het personeel van de afdelingen in 72 landen van het bedrijf IBM. Op basis van de analyse van de database met meer dan 116.000 ingevulde vragenlijsten ontwik-kelde Hofstede een model met vijf dimen-sies als graadmeter voor cultuurverschillen: machtsafstand, individualisme versus col-lectivisme, masculiniteit versus feminiteit, onzekerheidsvermijding en lange- versus kortetermijndenken. Dit is een verkorte

editie van het oorspronkelijk onderzoek, in 2001 verscheen een nieuwe, herwerkte editie van ‘Culture’s consequences’.

/////Gedeeld verleden,gedeelde toekomst: erfgoedalshefboomvoor integratie/ [s.n.]. - Brussel: FARO, 2013. - brochure (54 p.) + fotowaaier (32 p.)URL: http://www.faronet.be/migratie Vindplaats Antwerpen: ge 02.4 gede *****

Deze nieuwe brochure wil organisaties, steden en gemeenten sensibiliseren en helpen om de menselijke verhalen en materiële getuigenissen over migratie te bewaren voor de toekomst en te ontslui-ten. De lezer maakt kennis met erfgoed, maar ook met praktijkvoorbeelden, tips en methodieken. In de bijhorende fotowaaier stellen 15 mensen van allochtone afkomst een stukje ‘erfgoed’ voor dat ze koesteren: een familiefoto, een schilderij, een heili-genbeeld...

/////Gemengderelaties,gemengdeaanvaar-ding? Verkennend kwalitatief onderzoek naar het aanvaardingsproces van inter-etnische relaties door de wederzijdse families in Vlaanderen / Van Vaerenbergh, Remco. - Gent: Ugent, 2012. - 71 p.URL: http://goo.gl/VRoZCV Vindplaats Antwerpen: ge 02.4 geme *****

In deze masterproef wordt getracht het aanvaardingsproces van interetnische relaties, door familieleden en vrienden van de betrokken partners, in Vlaanderen in kaart te brengen. Hierbij spitst het onder-zoek zich toe op relaties tussen enerzijds een individu met een autochtone Vlaamse of Belgische origine en een individu van Marokkaanse of Turkse origine. Hoewel dit soort interetnische relaties en huwelijken zeker niet de enige voorkomende etnisch gemengde relaties uitmaken in Vlaanderen of België, wordt verwacht dat dit soort lief-desverhoudingen omwille van de mogelijke verschillen op vlak van etniciteit, religie en cultuur van zowel de partners als hun directe omgevingen (geconceptualiseerd als vrienden en familie) mogelijk op meer weerstand zou kunnen stoten.

/////Intercultureel management : de dagelijk-sepraktijkinenkeleAntwerpsecultuur-huizen / Rybczynski, Katleen. - Antwerpen: Universiteit Antwerpen, 2007. - 33 p.URL: http://goo.gl/ZWTmKG Vindplaats Antwerpen: ge 02.4 inte *****

Deze scriptie wil nagaan of de grote cultuurhuizen in Antwerpen aan intercul-turaliteit doen en wil deze vergelijken op het vlak van intercultureel management. Wat verstaan zij hieronder? Wat doen zij op het terrein? Op vlak van beheer, in de organisatie zelf, naar de kunstenaars toe, naar het publiek toe... Daarnaast worden aanbevelingen geformuleerd voor deze cultuurhuizen, als eerste aanzet om de werking van hun intercultureel manage-ment te verbeteren.

/////


Negotiatingcommunity/ Laws, David. - Utrecht: Forum, 2013. - 69 p. - (Forum Es-say). - ISBN: 978-90-5714-182-9: 8,00 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 02.4 nego *****

Mensen proberen conflicten meestal te vermijden. In dit essay pleit David Laws juist voor het benutten van het conflict, om zo ervaringen op te doen in het omgaan met verschillen. Dit plaatst bemiddeling en onderhandeling op het voorplan. Deze aanpak vraagt - en geeft - ruimte aan actieve participatie van burgers, maar het stelt ook andere eisen aan ambtenaren en deskundigen en vraagt om een andere vorm van leiderschap. Daarmee legt het druk op bestaande rollen, gewoonten en procedures. Bemiddeling dwingt tot impro-visatie en vereist creativiteit, openheid en het lef en vermogen om te innoveren. Met Nederlandse samenvatting.

/////Neveneffecten:hetkleineontmoeteninhetlokaalcultuurbeleid/ Soenen, Ruth; De Brandt, Hilde. - Brussel: Locus, 2011. - 78 p. - ISBN: 978-90-814460-3-7URL: http://goo.gl/1pgS4u Vindplaats Antwerpen: ge 02.4 neve *****

‘Het kleine ontmoeten’: zo benoemt antro-pologe Ruth Soenen de korte, schijnbaar banale dagelijkse contacten tussen men-sen. Vluchtige contacten, met daaraan gekoppeld vrijblijvende vaak korte ont-moetingen, die toch verschil maken. Op vraag van LOCUS ging zij op zoek naar het potentieel van het kleine ontmoeten in het lokaal cultuurbeleid, naar concrete richtlijnen en aanpak voor gemeenschaps-vormende effecten. De brochure Nevenef-fecten is het resultaat van dat onderzoek. Soenen documenteert en benoemt, en finaal beschrijft ze een aantal formats: trics en trucs om sociale effecten te genereren.

/////NieuwinNederland:hetlevenvanre-centgemigreerdeBulgarenenPolen / Gijsberts, Mérove; Lubbers, Marcel. - Den Haag: SCP, 2013. - 162 p. - ISBN: 978-90-377-0655-0: 32,00 EUR URL: http://goo.gl/g15Xl5 Vindplaats Antwerpen: ge 02.4 nieu *****

Hoe gaat het met Bulgaren en Polen nadat ze net naar Nederland zijn gemigreerd? Er is in deze studie onder meer aandacht voor hun positie op de arbeidsmarkt, hun beheersing van de Nederlandse taal en hun sociale contacten en opvattingen. Hun situatie in Nederland wordt vergeleken met die in het land van herkomst en er wordt gekeken naar het verblijfsperspectief van deze recent gemigreerde Bulgaren en Po-len. Zijn ze van plan in Nederland te blijven of hebben ze een tijdelijk verblijf voor ogen?

/////

Superdiversiteit : een nieuwe visie op integratie / Crul, Maurice; Schneider, Jens; Lelie, Frans. - Amsterdam: VU University, 2013. - 110 p. - ISBN: 978-90-8659-633-1: 15,00 EUR URL: http://goo.gl/DV7P0y Vindplaats Antwerpen: ge 02.4 supe *****

Amsterdam is sinds 2011 een majority minority city. De autochtone bevolkings-groep is officieel een minderheid geworden. Kortom: grote steden worden superdivers, zowel in Nederland als in andere West-Europese landen. Maar het ontbreekt voor-alsnog aan een intellectueel perspectief op deze ontwikkeling. ‘Superdiversiteit’ biedt een nieuw vergezicht in het integratiedebat door de voorwaarden te schetsen van een grootstedelijk toekomstscenario van hoop. Deze internationaal vergelijkende studie laat zien dat in steden waar kinderen van migranten in het onderwijs en op de ar-beidsmarkt kansen krijgen zich een hoop-volle toekomst aftekent. De succesvolle tweede generatie neemt daar het voortouw in de emancipatie. Hoog opgeleide jonge-ren propageren in de eigen gemeenschap de gelijkheid van mannen en vrouwen en het individuele recht op zelfbeschikking met betrekking tot seksualiteit.

/////Superdiversiteit : hoe migratie onze samenleving verandert / Geldof, Dirk. - Leuven: Acco, 2013. - 140 p. - ISBN: 978-90-334-9336-2: 22,00 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 02.4 supe *****

De 21ste eeuw wordt een eeuw van super-diversiteit. Hoe verandert superdiversiteit onze samenleving? Hoe leven we samen in superdiversiteit? En stellen we de juiste vragen? De maatschappelijke debatten blijven nog te vaak steken in achterhoede-gevechten en symbooldossiers zoals de hoofddoek. Dit boek verkent de overgang naar superdiversiteit. Het bevraagt de denkkaders van waaruit we de verande-ringen benaderen. Het gaat op zoek naar manieren om het potentieel van superdi-versiteit beter tot zijn recht laten komen en de valkuilen te vermijden.

/////Roma in het Gentse onderwijs : een verhaal apart? / Hemelsoet, Elias. - Gent: Academia Press, 2013. - VI, 86 p. - ISBN: 978-90-382-2085-7: 12,50 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 02.5 roma *****

De toestroom van Roma in Vlaanderen gedurende de afgelopen jaren heeft maat-schappelijk veel teweeggebracht. Meer dan eens weerklinkt daarbij de stem dat Roma op één of andere manier anders zijn. Maar wat maakt hun verhaal nu zo apart? Deze uitgave gaat dieper in op de onderwijssituatie van Romakinderen in Gent. Over wie gaat het eigenlijk en wat zijn de specifieke problemen die zich stellen? Welke praktijken kunnen inspireren? En welke weg dient in de toekomst te worden bewandeld? De auteur geeft een aanzet tot beantwoording vanuit zijn ervaring met het veld en een pedagogische bekommernis voor de Roma-jeugd.

/////

3.3. migratie

Iedereen Migrant / Brauwers, Greet. - Brussel: Masereelfonds, 2012. - dvd, 19 min.Vindplaats Antwerpen: ge 04 iede *****

Film over migratie met getuigenissen van migranten. Migratie is van alle tijden. Al duizenden jaren vóór ontdekkingsreizigers de oceanen afschuimden, trokken onze prehistorische voorouders de wereld rond. Dat mensen hun recht om te migreren ge-bruiken, wordt hen niet altijd in dank afge-nomen. Het project ‘Iedereen migrant’ be-oogt een discussie teweeg te brengen over migratie. Waarom migreren mensen? Hoe worden ze onthaald in hun gastland? Wat moet een migrant weten van zijn gastland om een succesvol parcours af te leggen? En voelen ze zich er ook thuis? ‘Iedereen migrant’ is een project van het Brussels Onthaalbureau voor Nieuwkomers (BON), CDF vzw, FMDO en het Masereelfonds.

/////3.4. jeugd

VanJongeAllochtoneProbleemgroep(JAP) naar Jong Etnisch Potentieel(JEP):risico’senkansenbijdeontwik-keling van het potentieel aan talenten van migrantenjeugd / Sproet, Marola; Vos, Roelof. - Utrecht: Pharos, 2013. - 81 p.URL: http://goo.gl/dgywJS Vindplaats Antwerpen: ge 05.1 vanj *****

De Nederlandse Stichting Pharos deed onderzoek naar de verschillen in ontwikke-ling bij migrantenjeugd. Met zo’n 40% van de migrantenjeugd in Nederland gaat het erg goed. Deze groep ontplooit en benut talenten, presteert goed op school en doet actief mee op de arbeidsmarkt en in de sa-menleving. Daarentegen loopt 25% van de migrantenjeugd het risico op problemen op school, in de arbeidsmarkt en de samen-leving. De overige 35% kenmerkt zich niet specifiek door een uitgesproken positieve, dan wel negatieve ontwikkeling. Uit het onderzoek komt naar voren dat het verschil tussen Jonge Allochtone Probleemgroep (JAP) en Jong Etnisch Potentieel (JEP) te verklaren is uit een complexe wisselwer-king van persoonlijke en omgevingsfacto-ren. Er werd een antwoord gezocht op de volgende onderzoeksvragen: 1. Wat is de stand van zaken rond de kloof tussen de jonge allochtone probleemgroep en het jong etnisch potentieel? 2. Welke factoren spelen hierbij een bepalende rol en welke risico’s en kansen doen zich hierbij voor? 3. Welke specifieke doelen moeten interven-ties nastreven, gezien de gevonden risico’s en kansen? 4. Welke initiatieven bestaan al om die doelen te realiseren?

/////Een frisse start voor de stad : aan de slag met de talenten van stadsjongeren / Adams, Eddy; Arnkill, Robert. - Brussel: JINT, 2012. - 80 p.Vindplaats Antwerpen: ge 05.2 fris *****


Deze publicatie van SALTO-YOUTH Inclu-sion biedt inzichten en tips voor iedereen die werkt met jongeren in de stad. Enkele van de grote problemen waar jongeren in steden mee worstelen komen aan bod, zoals werkloosheid, zwak onderwijs, ge-brek aan voorzieningen, en wantrouwen jegens instituties. Ook belicht het boek de sleutelelementen om doeltreffend met stadsjongeren te werken, en etaleert het succesvolle projecten in heel Europa.

/////Sport extended : aan de slag met de maatschappelijke meerwaarde van sport in steden / JES. - Brussel: JES Stadslabo vzw, 2013. - 91 p.URL: http://goo.gl/bLFl0r Vindplaats Antwerpen: ge 05.2 spor *****

Vijf jaar geleden doken de medewerkers van JES vzw in de particuliere wereld van de stedelijke sportclubs: thaiboksers, urban dancers, jonge voetbalclubs,... In dit boekje brengen ze verslag uit. Hoe zouden ze een stedelijke sportclub typeren? Waar liggen de ontwikkelingsmogelijkheden? Hoe zijn ze te werk gegaan en wat hebben ze daaruit geleerd? En last but not least: als ze een kader voor de verenigingsonder-steuning van stedelijke sportclubs mogen uittekenen, hoe ziet dat er dan uit?

/////Wij sporten mee : verkennend onder-zoek naar de rol van sportclubs inhet leven van maatschappelijk kwets-barejongeren/ Haudenhuyse, Rein; Nols, Zeno; Theeboom, Marc; Coussée, Filip. - Brussel: Demos, 2013. - 92 p. - (Demos onderzoeksrapporten; 2013/ 1). - ISBN: 978-90-814339-8-3: 12,00 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 05.2 wijs *****

Er zijn sportclubs die er bijzonder goed in slagen om jongeren te bereiken die zich in een maatschappelijk kwetsbare situatie bevinden. De vraag is dan: hoe doen ze dat? Wat zijn de kritische succesfactoren die maken dat jongeren er zich thuis voelen en wat heeft een club nodig om zich duur-zaam te kunnen engageren? Dit praktijk-onderzoek gaat in op de concrete vragen hoe het sportaanbod vandaag bruikbaar, bereikbaar, beschikbaar, betaalbaar en be-grijpelijk wordt gemaakt voor maatschap-pelijk kwetsbare kinderen en jongeren, en wat we daaruit kunnen leren. Verschillende perspectieven komen aan bod: dat van de jongeren, van de trainers en van de experts.

/////Empowerment van de context : een net vansteunenstimulatievoorkwetsbareen gekwetste kinderen / De Corte, Kim; Bal, Sarah; Antrop, Inge; Van den haute, Elfi. - Antwerpen: Garant, 2013. - 174 p. - ISBN: 978-90-441-3005-8: 21,90 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 05.4 empo *****

In de geestelijke gezondheidszorg is er een groeiende tendens om meer empowe-rend te werken. Dit boek biedt de nodige handvatten voor hulpverleners om zich empowerend op te stellen, specifiek binnen

de jeugdhulpverlening. De centrale vraag is: hoe kan het netwerk van kinderen of jongeren met moeilijkheden of beperkingen door psychiatrische stoornissen of psychi-sche problemen voldoende empowerend worden? Hierbij komen zowel de eerste-, tweede- als derdelijnshulpverlening, met een uitdieping van specifieke vormen van hulpverlening, aan bod, evenals de algemene organisatie van de huidige ge-zondheidszorg. Het boek is bestemd voor professionals maar ook voor studenten en hun lesgevers.

/////Hulpverlening aan jeugd en gezin : sy-steemgericht werken met adolescenten / Noordegraaf, Martine; Vierwind, Gert. - Bussum: Coutinho, 2013. - 247 p. - ISBN: 978-90-469-0347-6: 26,50 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 05.4 hulp *****

‘Hulpverlening aan jeugd en gezin’ biedt een inleiding op het werken met gezinnen met adolescenten waarin vanuit praktijk, theorie en techniek handvatten worden gegeven voor de beroepspraktijk. De hoe-vraag staat centraal: hoe ziet de relatie tus-sen adolescenten en hun opvoeders eruit? Hoe ziet het werkveld eruit? Hoe gaan ervaren hulpverleners te werk? Het boek bestaat uit drie delen. In deel 1 komt de praktijk van het werken met gezinnen met adolescenten aan de orde. In deel 2 wordt de theoretische context van het werken met gezinnen met adolescenten uiteengezet. Daarbij is gekozen voor een benadering vanuit de ontwikkelingspsychologie, de sociologie en de ethiek. In deel 3 leggen de auteurs de hulpverleningspraktijk onder de microscoop. Wat zijn voorbeelden van goede praktijken waar aankomende en beginnende (gezins)hulpverleners van kunnen leren? ‘Hulpverlening aan jeugd en gezin’ is bestemd voor studenten aan sociale studies. Daarnaast is het geschikt voor professionals in de jeugdzorg

/////Jongeren op zoek naar hulp : een klare kijkop12-tot17-jarigen/ Beelen, San-dra; Van Hecke, Itte. - Berchem: Steunpunt Algemeen Welzijnswerk, 2012. - 39 p.: 15,00 EUR URL: http://www.steunpunt.be/library/76 Vindplaats Antwerpen: ge 05.4 jong *****

Op basis van literatuurstudie maakten de auteurs een synthese van belevingson-derzoek bij 12- tot 17-jarigen en specifiek bij maatschappelijk kwetsbare jongeren en jongvolwassenen. Daarnaast verwerk-ten ze de resultaten uit focusgroepen, interviews en enquêtebevragingen met jongeren en met beroepskrachten uit de sector jeugdhulp. Er wordt een antwoord geformuleerd op vragen als: Hoe beleven jongeren de op verschillende levensdo-meinen ingrijpende ontwikkelingen? Welke vragen, problemen en noden kunnen zich hierin stellen? Hoe proberen jongeren hun problemen op te lossen en waar lopen ze tegenaan wanneer ze de stap zetten naar professionele hulp? De twee laatste

hoofdstukjes beschrijven wat jongeren verwachten van professionele hulp en hoe die jeugdhulp in de praktijk georganiseerd wordt.

/////Watwerktindejeugdhulp?Laagdrem-pelige hulpverlening aan jongeren van 12-17jaar / Beelen, Sandra; Van Hecke, Itte. - Berchem: Steunpunt Algemeen Wel-zijnswerk, 2012. - 59 p.: 15,00 EUR URL: http://www.steunpunt.be/library/77 Vindplaats Antwerpen: ge 05.4 watw *****

“De sociale sector moet meer gaan werken met evidence basis practice.” Zo weerklinkt het vandaag vanuit verschillende hoeken. “Sociaal werk moet meer gebruik maken van sociale interventies waarvan onder-zoek heeft aangetoond dat ze werken.” Van waar komt die effectiviteitsvraag, op welke manier kan ze geformuleerd en beantwoord worden en wat kan het in de praktijk betekenen voor de hulp aan 12-17 jarigen in het algemeen welzijnswerk?

/////3.5. hulpverlening

De kleine gids : eigen kracht-conferentie 2013 / van Beek, Fiet; Muntendam, Mie-neke; Goorhuis, Marianne. - Alphen aan den Rijn: Kluwer, 2013. - 196 p. - ISBN: 978-90-13-11580-2: 20,00 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 06.1 klei *****

Eigen Kracht-conferenties (EK-c’s) hebben bewezen dé manier te zijn om burgers zelf aan het roer te laten. In Nederland zijn inmiddels al duizenden EK-c’s gehouden als er een plan moest komen voor bijvoor-beeld: gezinnen met opvoedproblemen; ex-gedetineerden die terugkeren in de maatschappij; huurders voor wie een huis-uitzetting dreigt; chronisch zieken; groepen burgers met problemen in een wijk. De Kleine Gids Eigen Kracht-conferentie 2013 geeft beknopt en praktijkgericht antwoord op vragen van burgers, professionals en beleidsmakers over de kenmerken, vari-anten, besparingen en mogelijkheden van de EK-c. Ook wordt uitgelegd hoe de Eigen Kracht Centrale werkt.

/////Outreachendwerkt!/ van Doorn, Lia; Hu-ber, Max A.; Kemmeren, Charlotte; van der Linde, Maarten; Räkers, Marc; van Uden, Tineke. - Utrecht: MOVISIE, 2013. - 120 p. - ISBN: 978-90-8869-097-6: 7,50 EUR URL: http://goo.gl/VxI15Q Vindplaats Antwerpen: ge 06.1 outr *****

In dit praktijkboek krijgen beginnende en gevorderde professionals handvatten om (nog meer) outreachend te werk te gaan. Het boek bestaat uit een theoretische, his-torische en ethische verkenning, gevolgd door een praktische handreiking waarin het outreachend sociaal werk stap voor stap wordt beschreven.

/////


Retourtje inzicht : creatief met diversiteit voor sociale professionals / Loeffen, Toinette; Tigchelaar, Herma. - Bussum: Coutinho, 2013. - 344 p. - ISBN: 978-90-469-0358-2: 37,50 EUR Doelgroep: Volwassenen Vindplaats Antwerpen: ge 06.1 reto *****

Voor sociale professionals is het belangrijk inzicht te hebben in de vele facetten van hun eigen identiteit en die van anderen. Retourtje inzicht helpt hen dit inzicht te ontwikkelen. Het boek bevat drie leerrou-tes. In de route Denken presenteren de auteurs theorieën en een diversiteitsmodel om met diverse aspecten van diversiteit te werken. Geïnspireerd door de Community Art-methode dagen zij in de route Doen studenten uit om op een creatieve en praktische manier aan hun diversiteitscom-petenties te werken. In het Dagblog van een reiziger kunnen ze zich laten inspireren door het verslag van een zoektocht naar inzicht. Verder maken studenten kennis met kleurrijke professionals die laten zien hoe zij creatief omgaan met diversiteit. Retourtje inzicht bevat veel opdrachten: individuele en groepsopdrachten, denken doeopdrachten, en real life- en filosofische opdrachten. In alle hoofdstukken wordt gewerkt met internetsites, films, portretten, muziek en theater. Deze tweede, geactua-liseerde druk heeft een gewijzigde hoofd-stukindeling waarin de diversiteitaspecten en de uitwerking daarvan zijn uitgebreid. De leertaken zijn overzichtelijk aan het einde van ieder hoofdstuk opgenomen. De casuïstiek is aangevuld met actuele voor-beelden en er worden meer instrumenten voor het vinden van aansluiting (inclusie) aangeboden.

/////Sociale innovatie ontleed : perspectie-ven voor armoedebestrijding / Ghys, T.; Oosterlynck, S. - Antwerpen: Vlaams Armoedesteunpunt, 2013. - 31 p. - (VLAS-Studies; 3)URL: http://goo.gl/1Jjsn3 Vindplaats Antwerpen: ge 06.1 soci *****

Sociale innovatie gericht op armoedebe-strijding is geen nieuw fenomeen. Sinds de jaren 1970 ontstonden verschillende nieuwe, vaak lokale initiatieven die vormen van sociale uitsluiting aanpakten. Het gaat hier bijvoorbeeld om buurtgezondheids-centra, voedselbanken, sociale kruideniers, plannen voor geïntegreerde buurtontwikke-ling, het aanstellen van ervaringsexperten en allerhande sociale economie projecten. Deze paper heeft als doel het begrip van sociale innovatie helder te definiëren en de mogelijkheden van sociale innovatie voor armoedebestrijding te verkennen.

/////Taalbarrièresindezorg:overtolkenbe-leidentolkenmetbeleid/ Bot, Hanneke. - Assen: Van Gorcum, 2013. - 144 p. - ISBN: 978-90-232-4624-4: 24,75 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 06.1 taal *****

‘Taalbarrières in de zorg’ beoogt de ge-voeligheden rond taal te benoemen en te beschouwen, en op basis daarvan een taalbeleid voor de gezondheidszorg te formuleren. In dit kader gaat het onder meer over: taal en taalvaardigheid, de emotionele en politieke betekenis van taal, het overbruggen van de taalkloof in een consult, tolken taalbeleid en de econo-mische, ethische en praktische aspecten daarvan. Uiteraard is er volop aandacht voor de gespreksvoering zelf. De laatste hoofdstukken van het boek behandelen de inzet van tolken bij speciale doelgroepen: patiënten en cliënten in de geestelijke gezondheidszorg, doven en slechthoren-den, en kinderen die in een meertalige omgeving opgroeien. De epiloog is gewijd aan het begrip cultuur en de afwezigheid daarvan in dit boek. In de bijlagen vindt de lezer onder andere informatie over de wijze waarop een professionele tolk kan worden ingeschakeld.

/////De teloorgang van thouiza*? Een ver-kenningvandeoplossingsstrategieënvan personen van buitenlandse her-komst in armoede / Dierckx, Danielle; Geerts, Anneline; Van Dam, Sylvie. - Ant-werpen: Oases, 2013. - 123 p.URL: http://goo.gl/fxbwIk Vindplaats Antwerpen: URL *****

Dit onderzoek verkent de armoedesituatie van personen van Marokkaanse en Turkse herkomst en de strategieën die zij hanteren om te overleven. Twee onderzoeksvragen staan centraal: (1) Hoe gaan deze mensen om met hun armoedesituatie en (hoe) proberen ze eruit te geraken? (2) Welke rol spelen middenveldorganisaties en de overheid hierin?

/////Achterhetgesprek :communicatie inpsychotherapie / De Cock, Vera. - Leuven: Acco, 2012. - 88 p. - ISBN: 978-90-334-8955-6: 20,00 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 06.2 acht *****

Hoe vaak interpreteren we niet andermans gelaatsuitdrukkingen en woorden vanuit ons eigen verhaal en blik op de wereld? Dit boek bestudeert waar onze interpretaties vandaan komen en hoe vaak ze ons sturen in de omgang met anderen. Mechanismen die meestal aan ons bewustzijn ontsnap-pen, maar vaak een bepalende invloed uitoefenen op het verloop van menselijke interactie, worden door de auteur op zeer bevattelijke manier naar de oppervlakte gebracht en belicht. Wilt u bewuster om-gaan met communicatie in persoonlijke en/of psychotherapeutische context? De praktische technieken en herkenbare voorbeelden uit de praktijk, maken van dit boek een hulpmiddel om de sterktes van communicatie beter te leren kennen, (h)erkennen en mogelijke valkuilen te vermij-den. Een weg naar rustiger en effectiever communiceren.

/////

Beschermjassen, transculturele hulpaan families / Tjin A Djie, Kitlyn; Zwaan, Irene. - Assen: Van Gorcum, 2013. - 124 p. - ISBN: 978-90-232-5122-4: 19,95 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 06.2 besc *****

Wat heeft een hulpverlener nodig om inter-cultureel competent te zijn? Welke invloed heeft zijn persoonlijke achtergrond op zijn omgang met en oordeel over mensen uit een andere cultuur of context? Hoe kan een werkelijk toegankelijke en goed werkende hulpverlening aan met name migranten en Nederlanders van allochtone afkomst gerealiseerd worden? Welke rol spelen het intergenerationele familiedenken en de gevolgen van migratie daarbij? Dit boek biedt een nieuw perspectief op de hulpverleningspraktijk. Het gaat in op wat een professional nodig heeft voor een open dialoog met de ‘vreemde ander’. Intercultu-rele competenties komen uitgebreid aan de orde. Ook worden instrumenten behandeld, zoals het genogram, die inzetbaar zijn in het contact tussen hulpverlener en cliënt. In deze herziene editie wordt ingegaan op de meerwaarde van het werkmodel beschermjassen bij actuele thema’s zoals destructieve familiepatronen (meisjes-besnijdenis en eerwraak), uitsluiting van vaders na scheiding en de acht bakens van welzijn nieuwe stijl.

/////Handboek methodische ouderbe-geleiding : opvoedproblemen naderverklaard / van der Pas, Alice. - Amster-dam: SWP, 2013. - 196 p. - (Handboek methodische ouderbegeleiding; 3). - ISBN: 978-90-8850-397-9: 24,90 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 06.2 hand *****

Hoe komen ouders in de problemen? En hoe komt het dat de ene ouder níet in de problemen komt en de andere wel, terwijl ze allebei even goed of slecht zijn toegerust voor het ouderschap en even moeilijke kinderen hebben? Alice van der Pas beargumenteert dat niet ouders of het kind bepalen of het lukt om een kind goed groot te brengen, maar dat zogenaamde ‘bufferprocessen’ een minstens zo belang-rijke rol spelen. Wanneer hulpverleners hun aandacht anders richten - minder op ouder en kind, en meer op de processen die én kinderen én ouders moeten beschermen - zullen zij minder moeite hebben met ‘moeilijke ouders’, en ouders minder moeite met hulpverlening. In deze herziene druk heeft de auteur de teksten aangescherpt met actuele kennis. Het boek is in de eer-ste plaats bedoeld voor beroepskrachten die met ouders of kinderen werken, maar kan ook voor ouders uitdagende leesstof bieden.

/////Kleine verhalen : narrativiteit met multi-mediainsocialeberoepen/ Van Haaster, Kees J.M. - Bussum: Coutinho, 2006. - 222 p. - ISBN: 90-469-0021-5: 21,00 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 06.2 klei *****


Mensen zijn van nature geneigd om flar-den informatie en belevenissen aaneen te smeden tot verhalen en er zo betekenis aan te geven. Op deze manier ontstaan kleine verhalen die diep geworteld kunnen zijn in persoonlijke levensgeschiedenissen. Voor professionals in sociale beroepen vormen deze verhalen bijzondere aanknopings-punten om hun cliënten te helpen ruimte te creëren voor verandering en groei. In een verhaal kun je immers spelen met ver-wachtingen, scenario’s, rollen en decors. In dit boek zet de auteur op een gedegen manier uiteen hoe professionals kunnen werken vanuit de narratieve benadering. Hij legt uit hoe ze cliënten kunnen helpen hun verhaal vorm te geven met de handige multimediale technieken van digital story-telling en hoe ze gebruik kunnen maken van de uitwisseling van de vertellingen en de dialoog daarover. Het boek bevat veel opdrachten waarmee de beginnende social worker kan oefenen in het werken vanuit de narratieve benadering.

/////Psychologie en de multiculturele sa-menleving / Knipscheer, Jeroen; Kleber, Rolf. - Amsterdam: Boom onderwijs, 2012. - 269 p., met: literatuurlijst. - ISBN: 978-90-5931-884-7: 31,00 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 06.2 psyc *****

In dit boek komen belangrijke theoretische en praktische vraagstukken aan de orde zoals de universaliteit dan wel de cultuur-gebondenheid van psychische processen, kenmerken en mechanismen en de conse-quenties hiervan voor de praktijk. Centrale vragen hierbij zijn bijvoorbeeld: Nemen mensen met een niet-westerse achtergrond anders waar dan West-Europeanen? Hoe verloopt de psychische ontwikkeling bij mi-grantenkinderen? etc. In tien hoofdstukken komen begrippen als waarnemen, emotie, informatieverwerking, socialisatie, com-municatieprocessen en organisatiekunde aan bod.

/////Somsbenjeuitgepraat:hetatelierendegeestelijke gezondheidszorg / Wertheim-Cahen, Truus; Festen, Theo. - Antwerpen: Garant, 2013. - 126 p. - ISBN: 978-90-441-2981-6: 19,70 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 06.2 soms *****

Creatieve therapie verbindt kunstbeoefe-ning en therapie. De auteurs geloven dat iedereen gevoelens, verlangens en frus-traties op creatieve wijze kan vormgeven. Het activeren van dit vermogen vergroot volgens hen het welzijn en geeft een gevoel van zelfstandigheid. Essays van o.m. kun-stenaars, beeldende therapeuten, filosofen en psychiaters.

/////Werken aan kwaliteit van bestaan :bouwstenenvoor inclusiefondersteu-nen / Verdoorn, Pieter; Van Vulpen, Audry. - Amsterdam: Boom/Nelissen, 2011. - 190 p. - ISBN: 978-90-244-0098-0: 25,50 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 06.2 werk *****

Ondersteuners van vandaag werken aan het vergroten van kwaliteit van bestaan, aan actief meedoen in de samenleving en aan het (her)vinden van eigen kracht. Dit doen ze voor én samen met mensen met een ondersteuningsvraag en hun omge-ving. ‘Werken aan kwaliteit van bestaan’ is een boek vol ‘bouwstenen’ of interventies die helpen om echt inhoud te geven aan persoonsgerichte ondersteuning. Uit het palet aan mogelijkheden kan iedere on-dersteuner steeds die (onderdelen van) bouwstenen kiezen die passen bij de unieke persoon en zijn vraag. Methoden die beschreven worden zijn bijvoorbeeld het bevorderen van eigen initiatief van de betrokkene, het kwartiermaken, oplos-singsgericht werken, rehabilitatie, sociale netwerkontwikkeling en het werken met verhalen. ‘Werken aan kwaliteit van be-staan’ is bedoeld voor iedereen die in zijn werk mensen ondersteunt. Studenten die een opleiding volgen in zorg of welzijn maken in dit boek kennis met de vele mogelijkheden die er zijn om te werken aan ondersteuning gericht op inclusie en empowerment.

/////3.6. Vrouwen

Lichtenschaduw:vijftienvrouwenoverleven en overleven / Ghorashi, Halleh; Brinkgreve, Christien. - Amsterdam: VU, 2010. - 352 p. - ISBN: 978-90-8659-422-1: 19,95 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 07.1 *****

Vijftien vrouwen die in Nederland leven, afkomstig uit alle delen van de wereld, treffen elkaar in een masterclass levens-verhalen schrijven onder leiding van Halleh Ghorashi en Christien Brinkgreve. Door hun persoonlijke aanpak ontstaat een sfeer van openheid en vertrouwen, waar de deel-nemers de ruimte voelen om, soms voor het eerst, het eigen verhaal te vertellen. In de inleiding schrijven de auteurs waarom en hoe ze aan het werk zijn gegaan. Ook komt het belang van het schrijven van levensverhalen aan bod. Dan komen de deelnemende vrouwen aan het woord, elk met hun eigen levensverhaal.

/////(W)eerbaar :wat iseergerelateerdge-weld?Welkbeleid iservoornodig? / Blow, Helen; Dedoncker, Koen. - Berchem: Steunpunt Algemeen Welzijnswerk, 2012. - 75 p.: 15,00 Eur URL: http://www.steunpunt.be/library/74 Vindplaats Antwerpen: ge 07.3 weer *****

Hulpverleners worden in toenemende mate geconfronteerd met denkpatronen, gewoontes, tradities... waarmee ze niet ver-trouwd zijn. Eén van die tradities is de cen-trale rol die eer speelt in sommige culturen of gemeenschappen, met als gevolg dat sommige meisjes (en soms ook jongens) het slachtoffer worden van eergerelateerd geweld. Dit dossier wil hulpverleners weg-

wijs maken in het verschijnsel. Er wordt ook een overzicht gegeven van bestaande projecten en er wordt ingegaan op de ste-reotype beeldvorming rond eergerelateerd geweld in de media. Het dossier sluit af met aanbevelingen voor beleid en praktijk.

/////3.7. religie

Kijk, jijbentalevenandersalsik!Le-vensbeschouwelijkkaartspelvoorwer-kers in de zorg / Broers, Arjan. - Utrecht: Stichting Geloofsovertuiging en Levensbe-schouwing, 2007. - doosje met boekje (64 p.) en 64 kaartenDoelgroep: Volwassenen 15-16 jaar 17-18 jaar Vindplaats Antwerpen: ge 08.1 kijk *****

Dit levensbeschouwelijke kaartspel is op-gezet rond de acht grootste religieuze stro-mingen die zorgverleners op de werkvloer ontmoeten: Jodendom, Protestantisme, Katholicisme, Boeddhisme, Hindoeïsme, Islam, Humanisme en Iets-isme. Op telkens acht kaarten worden acht thema’s zicht-baar gemaakt. Spelenderwijs informeert men zichzelf en elkaar over de boeiende wereld van verschillende levensopvattin-gen. Naast het kaartspel is er een boekje vol informatie die vooral gericht is op de zorgverlener en de situaties waarin hij of zij met deze stromingen in aanraking komt. Daarnaast is het spel ook geschikt om te gebruiken in het onderwijs.

/////MIRACLE:ModellenvanIntegratiedoormiddelvanReligie,Activering,Cultuur-educatie en -Uitwisseling / Bertelli, Olivia; Peschke, Doris. - Brussel: CCME, 2010. - 51 p.: 0,00 EUR URL: http://goo.gl/kdFxeF Vindplaats Antwerpen: ge 08.1 mira *****

Deze brochure is bedoeld als praktische handleiding voor alle kerken en kerkelijke organisaties die te maken hebben met interculturele vraagstukken. MIRACLE was een Europees project met partners van meerderheids- en minderheidskerken in Europa. De best practices die het resultaat zijn van de interviews en workshops van dit project zijn te vinden in deze publicatie.

/////Evaluatie islamen imamopleidingen in Nederland/ Heuts, Lars; Klaver, Jeanine; van der Welle, Inge. - Amsterdam: Regio-plan Beleidsonderzoek, 2012. - 156 p.URL: http://goo.gl/fp3r9Y Vindplaats Antwerpen: URL *****

Met dit onderzoek heeft Regioplan de islamen imamopleidingen aan drie on-derwijsinstellingen (Vrije Universiteit te Amsterdam, Universiteit Leiden en Hoge-school Inholland) geëvalueerd. Naast de curricula en de studentenpopulatie werden ook de (maatschappelijke) opbrengsten en effecten van de opleidingen onderzocht.

/////


Islamen radicalismebijMarokkaneninBrussel/ Benyaich, Bilal; Omar, Zibar. - Kessel-Lo: Van Halewyck, 2013. - 206 p. - ISBN: 978-94-6131-004-0: 17,50 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 08.2 isla *****

Brussel heeft een omvangrijke islamitische populatie, waarvan de meerderheid van Marokkaanse origine is. Wie zijn deze Brusselse moslims en hoe beleven zij de islam? Benyaich toont hoe de sjiitisering toeneemt en de islamiseringspolitiek van de Golfstaten bijdraagt aan de groeiende roep om een ‘zuivere islam’.

/////Wankele waarden : levenskwesties van moslims belicht voor professionals/ Ramsaran, Rekha; Spaans, Bregje. - Utrecht: Forum, 2009. - 304 p. - ISBN: 978-90-6734-672-6Vindplaats Antwerpen: ge 08.2 wank *****

Handreiking voor allen die als professional met moslims werken: in de klas, op het spreekuur, in een blijf-van-mijn-lijfhuis, op het politiebureau. De publicatie behandelt achtereenvolgens 17 casussen uit verschil-lende domeinen: opvoeding en onderwijs; zorg en hulpverlening; medische ethiek. In de casussen komen de volgende thema’s aan bod: interculturele dialoog; recht op onderwijs; opvoeden en straffen; verde-ling van arbeid en zorg; homoseksualiteit; partnerkeuze; huiselijk geweld; seksueel geweld; eerwraak; echtscheiding; berouw en vergeving; geesten en vervloeking; abortus; kinderen met een handicap; or-gaandonorschap; ziek zijn en de ramadan; euthanasie. Elke casus wordt gevolgd door een reactie van een deskundige en door een koranuitleg. Bedoeling is inzicht te bieden in de religieuze achtergrond van een belangrijke groep leerlingen, patiënten en cliënten en zo methodieken aan te reiken om de communicatie of de hulpverlening te verbeteren. En ook voor moslims zelf is dit boek een bron van kennis die hen kan helpen hun plek te vinden in een indivi-dualistische, westerse samenleving. Dit is een licht geactualiseerde versie van het handboek uit 2003.

/////3.8. Gezondheidszorg

Accesstohealthcareofexcludedpeoplein 14citiesof 7Europeancountries :finalreportonsocialandmedicaldatacollectedin2012/ Chauvin, Pierre; Simon-not, Nathalie. - Brussels: Doctors of the World, 2013. - 89 p.URL: http://doctorsoftheworld.org/ Vindplaats Antwerpen: ge 09 acce *****

Rapport over de toegang tot gezondheids-zorg in 7 Europese landen: België, Frank-rijk, Duitsland, Griekenland, Nederland, Spanje, Groot-Brittannië. Voor België werd het onderzoek uitgevoerd in Brussel en Antwerpen.

/////

Ongelijkheid in gezondheid bijBrus-selse jongeren : welke aanpak op lokaal niveau? / Ledune, Brigitte; Grevesse, Laurence; Ledune, Sylvie. - Brussel: Koning Boudewijnstichting, 2012. - 28 p.URL: http://tinyurl.com/profwzb Vindplaats Antwerpen: ge 09 onge *****

In dit magazine leest u meer over goede praktijken in Brussel waarbij het centrale uitgangspunt is dat voor iedereen de kan-sen moeten toenemen om gezond te zijn en ook te blijven. Het zijn voorbeeldprojecten die door de Koning Boudewijnstichting financieel gesteund worden. De geselec-teerde projecten pakken risicofactoren aan (tabakverslaving, een zittend leven, lawaaihinder, stress, analfabetisme, het ontbreken van een sociaal netwerk ...) en ze werken aan gezondheidsbevordering (fysieke activiteiten, een evenwichtige voeding, sociale contacten, een positief zelfbeeld...).

/////Wegwijzersnaarbijzonderenoden:overkwaliteit van zorg en communicatie / De Lepeleire, Jan; Keirse, Manu. - Leuven: Acco, 2013. - 199 p. - ISBN: 978-90-334-8797-2: 22,50 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 09 wegw *****

Hoe ga je om met patiënten die een speci-ale benadering vragen? Zoals agressieve patiënten, patiënten uit andere culturen, verslaafden of patiënten die moeilijk te motiveren zijn, dementerenden of ver-standelijk gehandicapten, patiënten met seksuele problemen of medisch onver-klaarbare klachten, patiënten met een psychose of een doodswens. Ook al richt het boek zich in eerste instantie tot artsen, het bevat nuttige informatie voor allen die in de gezondheids- en welzijnszorg werk-zaam zijn als zorgverstrekker, opleider of beleidsmedewerker.

/////3.9. racisme, discriminatie en beeldvorming

10 idées faussessur lesmigrations / Siréas asbl. - Bruxelles: Siréas asbl, 2013. - brochure (38 p.) met DVD (20 min.)Vindplaats Antwerpen: ge 10 10id *****

In deze brochure worden 10 vooroordelen over migranten weerlegd. Op de bijho-rende DVD “Etre étranger est-il un crime” (met Nederlandse ondertiteling) zien we 2 vriendinnen in gesprek over hun visie op migratie. Hierbij komen de 10 vooroordelen ter sprake. Elk vooroordeel wordt door een commentaarstem weerlegd aan de hand van film-, foto- en cijfermateriaal.

/////De nieuwe religieuze intolerantie : een uitweg uit de politiek van de angst / Nussbaum, Martha. - Amsterdam: Ambo, 2013. - 320 p. - ISBN: 978-90-263-2640-0: 24,95 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 10 nieu *****

Hoe komt het dat sommige kranten de moord op 77 Noren toeschreven aan islamitische extremisten, totdat duidelijk werd dat een rechtse terrorist de dader was? Waarom werden in Zwitserland, een land van vier minaretten, middels een referendum deze bouwwerken verboden? Hoe kan het dat het plan voor een cultureel centrum voor moslims op Manhattan leidde tot een verhit politiek debat in de Verenigde Staten? In haar nieuwe boek analyseert Martha Nussbaum een groot aantal voor-beelden van intolerantie ten opzichte van religieuze minderheden en dan met name ten opzichte van moslims. Ze laat zien dat in al deze gevallen angst voor het andere en onbekende een belangrijke drijfveer is. Geïnspireerd door de filosofie, geschiede-nis en literatuur formuleert zij een uitweg uit de greep van de angst. Respect voor andermans gewetensvrijheid is daarbij van cruciaal belang, en de bereidheid anderen te gunnen wat we voor onszelf verlangen.

/////3.10. beleid

BurgerparticipatieinVlaamsesteden:naareeninnoverendparticipatiebeleid/ De Rynck, Filip; Dezeure, Karolien. - Brugge: Vanden Broele, 2009. - XV, 174 p. - ISBN: 978-90-496-0009-9: 29,00 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 11 burg *****

Hoe kunnen bestuurders beter betrok-ken worden bij wat er in de samenleving beweegt, bij de kracht en bij de vragen van mensen die in de stad leven? Hoe kunnen bestuurders participeren in die lokale samenleving van doende en van vragende mensen? Deze vragen vormen de rode draad door het hele boek. De au-teurs verklaren hun visie op participatie, en belichten het belang van een actieve, kri-tische en innovatieve burgermaatschappij in de stad. Vervolgens staan ze uitgebreid stil bij stadsbrede participatie, participatie rond stadsprojecten en participatie op wijkniveau. Ten slotte komt ook de invloed van de Vlaamse overheid op het stedelijk participatiebeleid aan bod.

/////Handreikingpraktischdiversiteitsbeleidgemeenten / VNG. - Den Haag: VNG, 2010. - 20 p.URL: http://goo.gl/CWLqS8 Vindplaats Antwerpen: ge 11 hand *****

U bent geïnteresseerd in diversiteitsbeleid en wilt graag weten hoe u dat binnen uw gemeente zou kunnen aanpakken? Of u vindt diversiteitsbeleid belangrijk en heeft al beleid geformuleerd, maar het komt nog niet echt van de grond? Of u vraagt zich af wat de toegevoegde waarde is van diversiteitsbeleid? Deze handreiking is geschreven voor alle gemeenten die iets met diversiteitsbeleid hebben en het vooral ook gewoon willen gaan doen. De hand-reiking is ook bedoeld als ondersteuning voor alle medewerkers die betrokken zijn


bij de opzet, uitwerking en uitvoering van diversiteitsbeleid.

/////The intercultural city step bij step :practicalguideforapplyingtheurbanmodel of intercultural integration / [s.n.]. - Strasbourg: Council of Europe Publishing, 2013. - 114 p. - ISBN: 978-92-871-7631-8: 28,00 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 11 inte *****

Deze gids is bedoeld voor stadsbesturen en veldwerkers die inspiratie willen opdoen uit het ‘intercultural cities’-experiment. Dit pilootproject van de Raad van Europa en de Europese Commissie had als doel een nieuwe interculturele aanpak te ontwikke-len met het oog op een betere integratie van minderheden. Het wil beleidsmensen en practitioners helpen bij het heroriënteren en reorganiseren van stedelijke instellin-gen, diensten en beleidsacties, en zo de nodige beleidsstructuren en mechanis-men helpen creëren om obstakels weg te werken en de integratie van migranten en minderheden te bevorderen.

/////3.11. recht

Handbook onEuropean law relatingto asylum,borders and immigration / [s.n.]. - Vienna: European Union Agency for Fundamental Rights, 2013. - 260 p.URL: http://goo.gl/nrxtk7 Vindplaats Antwerpen: URL *****

Dit Handboek is een gezamenlijk product van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens en de FRA. Het bespreekt de relevante wetgeving op het terrein van asiel en immigratie in de systemen van de Europese Unie en de Raad van Europa. Het handboek is de tweede gezamenlijke publicatie en is een vervolg op het eerste handboek over non-discriminatie dat is uitgegeven in 2011. Het is gebaseerd op jurisprudentie van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens en van het Europees Hof van Justitie, alsmede op relevante EU- verordeningen en richtlijnen. Het handboek is bedoeld om hulp te bieden aan juristen die werkzaam zijn op nationaal en Europees niveau.

/////OCMWen vreemdelingen / Crauwels, Fabienne. - Brussel: Uitgeverij Politea, [2013- ]. - veelv. gepag. - ISBN: 2295-0737Vindplaats Antwerpen: ge 12 loka *****

OCMW’s worstelen met heel wat vragen over hun dienstverlening aan vreemdelin-gen. De regelgeving op dit terrein is soms onduidelijk en onvolledig, zeker en vast complex en bovendien aan voortdurende wijzigingen onderhevig. ‘OCMW en vreem-delingen’ is een losbladige uitgave die regelmatig aangevuld wordt en bestaat uit 2 mappen. De eerste map is een praktijkge-richt handboek op maat van de maatschap-pelijk werker. Het geeft een antwoord op de vraag welk OCMW bevoegd is en welke

dienstverlening aan welke vreemdeling geboden kan worden. De tweede map is een verzamelmap met een selectie van de belangrijkste omzendbrieven, richtlijnen en instructies.

/////Vrouwelijke genitale verminkingen in het kader van een asielaanvraag : praktischehandleidingbestemdvooradvocaten / [s.n.]. - Brussel: Intact, 2012. - 78 + 78 p.Vindplaats Antwerpen: ge 12 vrou *****

Deze handleiding is bedoeld om advoca-ten te ondersteunen in het kader van een asielaanvraag op grond van (de vrees voor) vrouwelijke genitale verminking (VGV). Naast de verschillende elementen van de definitie van vluchteling, omvat deze handleiding aspecten die verband houden met de rechtspleging (bewijsproblematiek, toezicht door het CGVS, etc.) evenals prak-tisch advies en nuttige adressen.

/////3.12. wonen

Het not-in-my-property-syndroom : etnische discriminatie op de huisves-tingsmarkt / Van der Bracht, Koen; Van de Putte, Bart. - Gent: Universiteit Gent, 2013. - 20 p.URL: http://goo.gl/qo1IMV Vindplaats Antwerpen: ge 13 noti *****

Dit rapport doet verslag van een systemati-sche analyse van etnische discriminatie in de private huurwoningmarkt in Vlaanderen. Aan de hand van een veldexperiment on-derzochten de auteurs discriminatie van eerste en tweede generatie migranten bij 581 huurwoningen in Antwerpen en Gent. Via correspondentietesten, meer bepaald telefonische contacten met verhuurders, onderzochten ze welke kans je hebt wan-neer je als eerste en tweede generatie migrant op zoek bent naar een huurwoning. Ze maakten daarbij een conservatieve schatting van etnische discriminatie op de huurwoningmarkt, door discriminatie vast te stellen bij kandidaat-huurders met een voor verhuurders interessant profiel. Naast de analyse van discriminatie en de invloed van kenmerken van de woning op de discriminatie, bekijken ze ook of er een samenhang is tussen het voorkomen van discriminatie en segregatie.

/////Ruimtelijke concentratie van niet-wes-tersemigranten : achtergronden, ge-volgen en aangrijpingspunten voor het beleid/ Dagevos, Jaco. - Den Haag: SCP, 2009. - 31 p. - ISBN: 978-90-377-0467-9URL: http://goo.gl/fp8Lwb Vindplaats Antwerpen: ge 13 ruim *****

Er zijn aantoonbare redenen om de ruim-telijke concentratie van migrantengroepen te minderen. De notitie geeft een inzicht in (1) de ruimtelijke spreiding van migranten, (2) de factoren achter woonconcentratie, (3) de betekenis van de ruimtelijke con-

centratie op uiteenlopende indicatoren voor integratie en leefsituatie (buurteffecten) en (4) aanknopingspunten voor beleid. De notitie bevat ook een uitgebreide literatuur-lijst van onderzoeken op de raakvlakken van integratie, segregatie en stedelijke vernieuwing.

/////3.13. Arbeid en tewerkstelling

Aandacht en kracht : verbinden vanactivering en zorg / Walraven, Guido; van Heerwaarden, Yvonne; Hofs, Josien. - Antwerpen: Garant, 2010. - 175 p. - ISBN: 978-90-441-2576-4: 19,90 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 14 aand *****

Dit boek gaat over de strategie van het verbinden van activering en zorg. Het wil inzicht bieden in het ontstaan en de opzet van de methodiek voor activerende zorgcoaching, zoals toegepast in de stad Rotterdam. Het boek wil ook een beeld schetsen van enkele verwante program-ma’s die activering en zorg willen kop-pelen. Daarbij wordt inzicht geboden in de werkzame elementen en factoren rond die programma’s. Tot slot willen de auteurs de aandacht vestigen op enkele interessante en recente ontwikkelingen. Hiermee willen ze een dialoog uitlokken en een bijdrage leveren aan actuele discussies.

/////Commitment:debeloftevanbetrokken-heid enbevlogenheid inorganisaties/ Vergouw, Gyuri. - Amsterdam: Boom Nelissen, 2013. - 205 p. - ISBN: 978-90-244-0235-9: 24,90 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 14 comm *****

Commitment gaat verder dan passie, be-zieling of bevlogenheid. Welke invloed heeft het op de bijdrage die de top, het midden-management en de overige medewerkers aan het succes van een organisatie leve-ren? En hoe kan het worden gestimuleerd binnen organisaties en teams? In ‘Com-mitment’ wordt op basis van wetenschap-pelijke beschouwingen, praktijkverhalen en voorbeelden het belang van betrokken en bevlogen leiders en medewerkers geduid. Het boek bevat daarnaast interviews met onder andere een CEO, een museumdi-recteur, een bondscoach, een rockster en een hoogleraar.

/////Diversiteit en kwaliteit : een literatuur-onderzoeknaarnieuwebevindingenophetgebiedvankwaliteitendiversiteit/ van Beek, Annemiek; Henderikse, Wilma; van Doorne-Huiskes, Anneke. - Zeist: Van-DoorneHuiskes en partners, 2011. - 39 p.URL: http://goo.gl/mBXHkf Vindplaats Antwerpen: ge 14 dive *****

Heeft diversiteit binnen arbeidsorgani-saties een meerwaarde voor de kwaliteit van organisaties? En kunnen de condities worden gespecificeerd waaronder deze kwaliteitswinst kan worden geboekt? In dit rapport komen deze vragen aan de


orde. Dat gebeurt op basis van bestaande bronnen betreffende mogelijke relaties tussen diversiteit en kwaliteit. Voor zover dit literatuuronderzoek dat mogelijk maakt, wordt ook op mogelijke relaties met het innoverend vermogen van organisaties ingegaan. Ook werd onderzocht welke voorwaarden nodig zijn om relaties tus-sen diversiteit en kwaliteit daadwerkelijk te doen optreden. Vervolgens werden de onderzoeksbevindingen omgezet in meer specifieke operationaliseringen, die in de verschillende resultaatgebieden van het INK-managementmodel kunnen worden ingevoegd. Aldus wordt het gezichtspunt diversiteit in het INK-model geïntegreerd.

/////Diversiteitenkwaliteitverbinden:aan-zet tot een geïntegreerd denkmodel / Sjollema, Sonia. - Arnhem: NSvP, 2011. - 31 p.URL: http://goo.gl/KqM6r9 Vindplaats Antwerpen: ge 14 dive *****

Deze brochure bevat de belangrijkste bevindingen uit het onderzoek ‘Diversiteit en kwaliteit: Een literatuuronderzoek naar nieuwe bevindingen op het gebied van kwaliteit en diversiteit’ (VanDoorneHuis-kes en partners, 2011). De resultaten uit dit onderzoek en de analyse van enkele praktijkcases vormen de basis van een aangepast INK-model, uitgebreid met diversiteitaspecten. Dit geïntegreerde denkmodel plaatst het benutten van ver-schil in het hart van de organisatie en biedt organisaties de mogelijkheid diversiteit te zien in een breder perspectief van organi-satieontwikkelingsvragen.

/////Duurzaam motiveren / Stichting Lodewijk de Raet. - Gent: Stichting Lodewijk de Raet, 2012. - 31 p.: 0,00 EUR URL: http://www.de-raet.be/motivatie/ URL: http://goo.gl/AzA30Y Vindplaats Antwerpen: ge 14 duur *****

Gemotiveerde medewerkers zijn de basis van een goed draaiende organisatie. Moti-veren heeft alles te maken met het creëren van enthousiasme bij medewerkers. We spreken over duurzame motivatie wanneer mensen enthousiast blijven functioneren. Deze kleine brochure en de bijhorende website geven inspiratie voor duurzame motivatie en cocreatie.

/////In betere banen : de toekomst vanarbeidsmigratie in deEuropeseUnie/ Holtslag, Jan Willem; Kremer, Monique; Schrijvers, Erik. - Den Haag: WRR, 2012. - 132 p. - ISBN: 978-94-90186-04-3URL: http://goo.gl/0Nqbos Vindplaats Antwerpen: ge 14 inbe *****

Europa is straks een krimpend continent. Hebben we daarom meer arbeidsmigran-ten nodig? En voegen zij zich als vanzelf in onze economie en samenleving? Of zijn de deuren al te ver opengezet? ‘In betere banen’ gaat in op de vraag hoe het arbeids-migratiebeleid nu en in de toekomst vorm

moet krijgen, in Nederland en de Europese Unie. Een aantal internationaal gerenom-meerde wetenschappers analyseert de Europese arbeidsmigratie van vandaag en kijkt naar de uitdagingen voor morgen. Dit boek maakt duidelijk dat migratie een ander gezicht heeft gekregen. De meeste migranten die nu naar Nederland komen zijn Europeanen, vaak uit Midden- en Oost-Europa. Sommigen blijven voorgoed, ande-ren keren terug. Ook verwelkomt Nederland steeds meer hoger opgeleiden, regelmatig van buiten Europa. Door open grenzen is migratiebeleid vooral arbeidsmarktbeleid geworden.

/////Respectvol vrijwilligen : positief om-gaanmetkwetsbaremensen/ Hambach, Eva. - Antwerpen: Vlaams Steunpunt Vrijwilligerswerk, 2013. - 50 p. - ISBN: 978-2-509-01673-7Vindplaats Antwerpen: ge 14 resp *****

Deze publicatie is bedoeld om verenigin-gen die inzetten op de strijd tegen armoede en sociale uitsluiting een kader voor hun vrijwilligers aan te bieden. De lezer maakt kennis met een aantal ‘kloven’ tussen de wereld van de armen en de wereld van de niet-armen, krijgt tips om in interactie te treden met een kwetsbare persoon, en ook heel wat achtergrondinformatie. Naast theoretische inzichten komen er concrete voorbeelden aan bod die recht uit de prak-tijk zijn geplukt.

/////Socio-economische monitoring / [s.n.]. - Brussel: FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg, 2013. - 335 p.URL: http://goo.gl/SKOLQA Vindplaats Antwerpen: URL *****

Dit eerste rapport socio-economische mo-nitoring beoogt de positie van de personen op de arbeidsmarkt te belichten in functie van hun afkomst of historische migratie. De bedoeling is om jaarlijks de situatie van werknemers van vreemde origine op de arbeidsmarkt in kaart te brengen en op termijn de impact van het arbeidsmarkt-beleid op de verschillende originegroepen die in België werkzaam zijn te evalueren.

/////Socratisch coachen voor leidingge-venden en HRM / Veraart-Maas, Hilde. - Amsterdam: Boom Nelissen, 2012. - 215 p. - ISBN: 978-90-244-0144-4: 24,90 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 14 socr *****

Socratisch coachen is gebaseerd op een grondhouding van onbevangenheid en oprecht willen weten. Het is door de jaren heen een effectieve, resultaatge-richte methode gebleken. Dit boek gaat in op de specifieke toepassing van het socratisch coachen door leidinggevenden en HR-professionals. Het geeft inzicht in socratisch coachen bij competentieontwik-keling, gedragsverandering, delegeren en weerstand, en is bedoeld voor iedereen die beroepsmatig een begeleidende of adviesrol vervult.

/////

Succesvolle diversiteitsinterventies bijdeNederlandseoverheid / Hofhuis, Joep; van ‘t Hoog, Mieke. - Groningen: ISW, 2010. - 130 p.URL: http://goo.gl/nIWJDX Vindplaats Antwerpen: ge 14 succ *****

Dit onderzoek werd uitgevoerd om inzichte-lijk te maken welke succesvolle interventies er bestaan om instroom, doorstroom en behoud van ondervertegenwoordigde groe-pen in de publieke sector te bevorderen. Di-versiteit heeft echter niet alleen betrekking op ondervertegenwoordigde groepen. Om tot succesvol diversiteitsbeleid te komen, is het van belang om een manier te vinden waarop de onderlinge verschillen tussen werknemers kunnen worden benut, terwijl de mogelijke nadelen worden beperkt. Het onderzoek beschrijft, op basis van weten-schappelijke literatuur, hoe organisaties diversiteitsbeleid zo vorm kunnen geven dat dit kan worden bereikt. Op basis van het onderzoek is een praktisch hand-boek geschreven voor leidinggevenden en beleidsmakers in de publieke sector, waarmee diversiteitsbeleid kan worden geformuleerd dat aansluit op de wensen en behoeften binnen de eigen organisatie. De voorbeeldinterventies bieden praktische handvaten om diversiteit op de werkvloer te bereiken, te behouden en te benutten.

/////Werkenmet Indonesië / Challik, David; Bouma, Elmar. - Amsterdam: KIT Publis-hers, 2007. - 123 p. - ISBN: 978-90-6832-476-1: 24,50 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 14 werk *****

Zakendoen in Indonesië is niet gemakkelijk. De cultuurverschillen tussen Nederland en Indonesië zijn groter dan ze op het eerste gezicht lijken. Begrip voor de Indonesische bedrijfscultuur en sociale omgang kunnen een aantal problemen voorkomen. Wer-ken met Indonesië biedt de drukbezette zakenreiziger die Indonesië nog niet zo goed kent, een overzicht van de omstandig-heden waarmee rekening gehouden moet worden. Uiteraard gecompleteerd met een lijst van waardevolle en praktische tips. In negen hoofdstukken komen de volgende thema’s aan bod: De recente geschiedenis toegelicht, Het Indonesië van nu, Zaken doen in Indonesië, Verschillende culturen, De praktijk van het zaken doen, Situaties waar u tegenaan kunt lopen, De Indonesi-sche communicatie, Tien Gouden Regels en Praktische zaken.

/////Werken met passie ?! / Herckens, Fred; Smeets, Mario; Coopmans, Marleen; Neutelaers, Anne. - Antwerpen: Garant, 2012. - 136 p. - ISBN: 978-90-441-2937-3: 16,60 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 14 werk *****

Dit boek werd geschreven door leerlingen van het zesde jaar secundair onderwijs in het kader van het project Oral History. ‘Oral History’ is een techniek waarbij men-sen via interviews en/of het vertellen van gebeurtenissen en/of feiten geschiedenis


schrijven. Voor dit project interviewden leerlingen mensen over hun beroep. Het gaat om diverse sectoren, o.m. de over-heid, kerk, gezondheidszorg, handenarbeid en zelfstandige ondernemers. Men vertelt over de aard en evolutie van het werk, de betrokkenheid en de omgang met collega’s, bazen en klanten. Enkele vluchtelingen vertellen over de wanhopige zoektocht naar volwaardig werk in België.

/////3.14. Vluchtelingen en asielzoekers

AsylumInformationDatabase:nationalcountryreportBelgium/ [s.n.]. - Brussels: ECRE, 2013. - 58 p.URL: http://www.asylumineurope.org/reports Vindplaats Antwerpen: ge 15 asyl *****

Met het AIDA-project wil de European Council on Refugees and Exiles (ECRE) onafhankelijke en actuele informatie bieden over de asielpraktijk in lidstaten van de EU, meer in het bijzonder over asielprocedures, toegangsvoorwaarden, onthaal en detentie. Dit rapport bevat een verslag van de situ-atie in België.

/////Fietsen met tegenwind : over vluchte-lingen en integratie / Engelhard, David; Weiler, Roswitha. - Amsterdam: Vluchtelin-genWerk Nederland, 2012. - 111 p. - ISBN: 978-90-6937-000-2: 2,50 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 15 fiet *****

Integratie is een wezenlijk deel van de bescherming van vluchtelingen. Dit boek gaat over wat er allemaal komt kijken bij het opbouwen van een nieuw bestaan in Nederland: procedures, gezinshereniging, huisvesting, inburgering, werk, naturalisa-tie. Deze thema’s worden afgewisseld met persoonlijke ervaringen van vluchtelingen en vrijwilligers en de visie van experts in het vluchtelingenbeleid: mensen die persoonlijk invulling geven aan vluchtelin-genbescherming.

/////Holebi’sopdevlucht:eenanalysevanbeslissingendoordeasielinstanties / Heylighen, Eef. - Brussel: Vluchtelingen-werk, 2013. - 39 p.URL: http://goo.gl/F72NFZ Vindplaats Antwerpen: ge 15 hole *****

Vluchtelingenwerk Vlaanderen voerde in 2013 een onderzoek naar de beoordeling van de asielaanvragen van holebi-asiel-zoekers die omwille van hun seksuele ge-aardheid vervolging vrezen in hun land van herkomst. Dit rapport - dat tot stand kwam in samenwerking met çavaria - schetst de resultaten van dit onderzoek en geeft aanbevelingen om het beleid te verbeteren.

/////

Inspiratiebijhulpverleningaanmensenmeteenprecairverblijfsstatuut/ Steun-punt Algemeen Welzijnswerk. - Berchem: Steunpunt Algemeen Welzijnswerk, 2013.URL: http://goo.gl/q2D7jN Vindplaats Antwerpen: URL *****

Werken met mensen met een precair verblijfsstatuut is niet altijd even evident. Er zijn een aantal aandachtspunten die de hulpverlener tot creativiteit dwingen. Zo is er een verschillende taal, een mi-gratiecontext, een sociaal netwerk in het buitenland,... Op deze website bundelde Steunpunt Algemeen Welzijnswerk de expertise in hulpverlening aan mensen met een precair verblijfsstatuut. Er worden verschillende methodieken beschreven die hulpverleners kunnen inzetten bij de begeleiding van deze mensen.

/////De internationalebeschermingendevrouwelijkegenitaleverminkingen(VGV):11aanbevelingenvan Intact / [s.n.]. - Brussel: Intact, [s.a.]. - 39 + 39 p.URL: http://goo.gl/oQNpZZ Vindplaats Antwerpen: ge 15 inte *****

Een werkgroep van deskundigen onder-zocht de moeilijkheden die zich kunnen voordoen binnen de asielprocedure wan-neer vrouwelijke genitale verminking (VGV) in het spel is. In deze brochure formuleren zij aanbevelingen over de opvang van asiel-zoekers en de interpretatie van het begrip vluchteling tegen de achtergrond van VGV. Deze richtlijnen moeten het makkelijker maken voor asielzoekers die VGV of angst voor VGV inroepen om in aanmerking te komen voor internationale bescherming.

/////Waystosurvive,battlestowin:Iranianwomenexiles in theNetherlandsandUnited States / Ghorashi, Halleh. - New York: Nova Science Publishers, 2003. - xi, 279 p. - ISBN: 1-59033-282-2. - ISBN: 1-59033-552-XVindplaats Antwerpen: ge 15 ways *****

Dit boek, gebaseerd op antropologisch onderzoek, brengt de ervaringen in beeld van Iraanse vrouwen die als opposanten van het regime genoodzaakt werden het land te verlaten en in Nederland of de VS een nieuw bestaan opbouwden. De ver-schillende sociaal-politieke context waarin zij terecht komen, blijkt van beslissende invloed op de ontwikkeling van hun nieuwe identiteit. Het boek brengt niet alleen een boeiende inkijk in het leven van deze vrouwen, maar relativeert ook het belang dat binnen sommige sociale theorieën toegekend wordt aan etniciteit.

/////

3.15. statistieken

DemografischestudieoverdepopulatievanTurkseherkomstinBelgië/ Schoon-vaere, Quentin. - Brussel: Centrum voor Gelijkheid van Kansen en voor racisme-bestrijding, 2013. - 77 p.URL: http://goo.gl/avwCC0 Vindplaats Antwerpen: ge 16 demo *****

50 jaar geleden kwamen de eerste werk-nemers met de Turkse nationaliteit aan in België. Vandaag wonen meer dan 150.000 mensen geboren met de Turkse nationali-teit in België, en blijft de migratie vanuit Tur-kije zich voortzetten. In deze studie wordt een demografische balans opgemaakt van 50 jaar Turkse migratie in België.

/////HandleidingbuurtmonitorAntwerpen/ Studiedienst Stadsobservatie. - Antwerpen: Stad Antwerpen, 2010. - 17 p.URL: http://www.antwerpen.buurtmonitor.be/ Vindplaats Antwerpen: ge 16 hand *****

Zoekt u cijfers over Antwerpen? Neem dan eens een kijkje op de buurtmonitor. U vindt er een schat aan gegevens over de stad. U kan de datasets op verschillende manieren raadplegen of gebruiken als open data. Hoe u dat doet, leest u in deze handleiding.

/////HetkindinVlaanderen2012/ Kind en Ge-zin. - Brussel: Kind en Gezin, 2013. - 219 p.URL: http://tinyurl.com/9j5mhbm Vindplaats Antwerpen: ge 16 kind *****

‘Het kind in Vlaanderen’ is een jaarlijks rapport over de leefsituatie en het welzijn van jonge kinderen in Vlaanderen. Het wil actuele informatie bieden aan journalisten, studenten, onderzoekers, politici, beleids-medewerkers, over heel uiteenlopende onderwerpen die te maken hebben met jonge kinderen en hun gezinnen. De jaar-rapporten zijn ook digitaal beschikbaar op de website van Kind & Gezin.

/////Omgevingsanalysediversiteit januari2012 / Peeters, Stephanie. - Antwerpen: Stad Antwerpen, 2012. - 56 p.Vindplaats Antwerpen: ge 16 omge *****

Dit rapport geeft een beschrijvend overzicht van de etnisch-culturele diversiteit in de stad Antwerpen. Het eerste deel bevat een demografische analyse. De volgende delen gaan in op de participatie van etnisch-culturele groepen aan maatschappelijke domeinen: arbeidsmarkt, onderwijs en vrije tijd.

/////


3.16. jaarverslagen

Discriminatie /diversiteit : jaarverslag2012:focusleeftijd:beschermings-ofuitsluitingscriterium? / Centrum voor Gelijkheid van Kansen en voor Racisme-bestrijding. - Brussel: CGKR, 2013. - 188 p.URL: http://tinyurl.com/khl2zrn Vindplaats Antwerpen: ge 17 cgkr *****

2012 is door de Europese Unie benoemd tot het Europees Jaar voor actief ouder worden en solidariteit tussen de genera-ties. Het Centrum besteedde het voorbije jaar niet alleen extra aandacht aan dat thema, het besliste ook om de Focus van dit Jaarverslag Discriminatie/Diversiteit aan het discriminatiecriterium leeftijd te wijden. Verder biedt dit jaarverslag cijfermateriaal over discriminatie en worden de klassieke thematische dossiers over werk, onderwijs en huisvesting in dit jaarverslag aangevuld met een dossier over seksuele geaardheid en één over handicap.

/////Migratie:jaarverslag2012/ Centrum voor Gelijkheid van Kansen en voor Racisme-bestrijding. - Brussel: CGKR, 2013. - 209 p.: 0,00 EUR URL: http://tinyurl.com/pfqnloa Vindplaats Antwerpen: ge 17 cgkr *****

Het Jaarverslag Migratie 2012 van het Centrum voor gelijkheid van kansen en voor racismebestrijding geeft een overzicht van cijfers en recente ontwikkelingen per thema (migratiestromen, toegang tot het grondgebied, internationale bescherming, recht op gezinsleven, terugkeer, nationali-teit, etc.) en telkens wordt één onderwerp verder uitgediept. Dit jaarverslag neemt on-dermeer het inreisverbod en de verschillen in behandeling volgens het verblijfsstatuut onder de loep.

/////

Het leven zoals het wordt : jaarver-slag 2012Onthaalbureau InburgeringAntwerpen / Onthaalbureau Inburgering Antwerpen. - Antwerpen: Stad Antwerpen, 2013. - 36 p.Vindplaats Antwerpen: ge 17 onth *****

In dit jaarverslag kunt u meer lezen over het Onthaalbureau van de stad Antwer-pen en de meerderjarige en minderjarige inburgeraars die er werden begeleid. Meer specifiek is informatie opgenomen over werving, trajectbegeleiding, toeleiding van minderjarigen naar onthaalonderwijs, maatschappelijke oriëntatie, NT2 en maat-schappelijke participatie.

/////Werknemerszonderpapieren:OR.C.A.vzwjaarverslag2012/ OR.C.A. - Brussel: OR.C.A., 2013. - 51 p.URL: http://goo.gl/XzrfXV Vindplaats Antwerpen: ge 17 orca *****

Als niet-gouvernementele organisatie volgt OR.C.A. van op de eerste rij de aanpak van de werknemersbescherming van de meest kwetsbare groepen op de arbeidsmarkt op. In dit jaarverslag geven zij inzicht in de concrete realisatie van onze werking, maar ook in enkele realiteiten die de krantenkop-pen niet halen.

/////


(W)eerbaar : wat is eergerelateerd geweld? Welk beleid is er

voor nodig? ....................................................................................43

10 idées fausses sur les migrations ...............................................44

10 jaar gelijke onderwijskansen op school : tussen trouw aan het

beleid en aanpassingsvermogen ...................................................34

100 lachspelen ............................................................................... 14

14-18 van dichtbij : inspiratiegids voor lokale projecten over de

Grote Oorlog ..................................................................................38

Aandacht en kracht : verbinden van activering en zorg .................45

ABCDE... citotraining A : zelfstandig oefenen van tekstbegrip .........8

ABCDE... citotraining AA : zelfstandig oefenen van tekstbegrip ......8

ABCDE... citotraining B : zelfstandig oefenen van tekstbegrip .........9

ABCDE... citotraining C : zelfstandig oefenen van tekstbegrip ........9

ABCDE... citotraining D : zelfstandig oefenen van tekstbegrip ........9

ABCDEtwee voor het basisonderwijs : kennismakingsmap ............9

Access to healthcare of excluded people in 14 cities of 7

European countries : final report on social and medical data

collected in 2012 ............................................................................44

Achter het gesprek : communicatie in psychotherapie ...................42

Actief leren : bronnenboek .............................................................33

Activerend opleiden : didactiek voor resultaatgericht

beroepsonderwijs ..........................................................................33

Alfabetdobbelsteen ........................................................................ 14

Allemaal in (inter)Actie! Een praktijkgericht didactisch model

over omgaan met heterogeniteit in Ouders in (inter)Actie!- en

KAAP-groepen ...............................................................................26

Almanya : welcome to Germany ....................................................20

Amiens’ Arabisch-Nederlands woordenboek (pocket) ................... 13

Anamnese meertalige kinderen .....................................................24

Anders en toch hetzelfde : lesbrief filosoferen met boeken bij :

De roversgrot ................................................................................. 18

Asylum Information Database : national country report Belgium ...47

Het axenroosspel : maak kennis met de dieren van de axenroos

en pas hun eigenschappen toe! ....................................................23

Aya bordspel : mobiliteitsspel voor kleuters ................................... 16

Basisvaardigheden 2 voor de tweede graad Aardrijkskunde .........31

Be a Man! Liefde, relaties en seks, wat is OK? Peer education

methode voor laagopgeleide jongens van 12 t/m 16 jaar met

een Marokkaanse of Turkse achtergrond .......................................22

Beestige klas : neem je klas mee naar Afrika, ontdek de dieren

van het Virungapark en... word een beestige klas2013! .................31

Belevend leren : improvisatie, drama en rollenspel in opleiding,

training en coaching ......................................................................28

Belevend leren : improvisatie, drama en rollenspel in opleiding,

training en coaching ......................................................................38

Belfedar : samenwerken of het besterven... van het lachen ..........23

Ben Correct helpt... : bij een aangename sfeer op school! ............ 19

Ben jij baas? Lesmateriaal bij dilemmas rond internationale

samenwerking ...............................................................................28

Beschermjassen, transculturele hulp aan families .........................42

Biba en Loeba : speelkalender baby .............................................24

Biba en Loeba : speelkalender peuter 1 jaar .................................24

Biba en Loeba : speelkalender peuter 2 jaar .................................24

Bino en zijn gevoelens ................................................................... 17

Bloosdoos : een spel waar je kleur van krijgt : over verliefd zijn

en zo ..............................................................................................22

Brein & Branie : jongeren en ongelukken : een korte

voorlichtingsfilm voor ouders [met handleiding] .............................24

Briefingcards : show and tell ..........................................................21

De broccolireus ................................................................................7

Burgerparticipatie in Vlaamse steden : naar een innoverend

participatiebeleid ...........................................................................44

Burgerschap! dat doen we toch al? : een praktische werkwijze

voor de basisschool .......................................................................35

Cegopracticum motiverend onderwijs 1 : differentiatie in de klas ..36

Cegopracticum motiverend onderwijs 2 : talenten in de kijker .......36

Cegopracticum motiverend onderwijs 3 : breed evalueren ............37

Code X : wie kraakt de lettercode? ................................................ 14

Commitment : de belofte van betrokkenheid en bevlogenheid in

organisaties ...................................................................................45

Communicatiebox voor school en ouders : Gesprekskaarten

Gevoelswoorden ............................................................................ 19

Het communicatiespel : de strijd der communicatoren ..................23

Het conflict in Syrië : een nationaal en internationaal drama .........32

Culture’s consequences : international differences in

work-related values ........................................................................39

Cursus thema solliciteren ..............................................................28

Demografische studie over de populatie van Turkse herkomst in

België .............................................................................................47

Denk groot, doe klein : het kindercentrum als democratische

oefenplaats ....................................................................................35

Het derde alternatief : het principe van creatieve samenwerking ..28

Diabolo : een spel over diversiteit ..................................................28

De diamanten van Mudada : een avontuur in het

asielzoekerscentrum ......................................................................29

Diarree, weg ermee! Een spel voor 8-10 jarigen rond water in

Senegal .........................................................................................31

Het dierenwoordenboek ................................................................. 15

Digitale dementie : hoe wij ons verstand kapotmaken ...................33

Discriminatie / diversiteit : jaarverslag 2012 : focus leeftijd :

beschermings- of uitsluitingscriterium? .........................................48

DISK .............................................................................................. 10

Diversiteit en kwaliteit : een literatuuronderzoek naar nieuwe

bevindingen op het gebied van kwaliteit en diversiteit ...................45

Diversiteit en kwaliteit verbinden : aanzet tot een geïntegreerd

denkmodel .....................................................................................46

Diversiteit en Muziekonderwijs in Gent : een uitstekende

combinatie? ....................................................................................35

Draaiboek wereldwaterworkshop ...................................................31

Duurzaam motiveren .....................................................................46

Duurzaam op papier : een documentaire over papier en

ecologische labels .........................................................................29

Education for Sustainable Development Toolkit .............................30

Eerste hulp bij taal in de klas : praktische tips voor docenten om

taalontwikkeling bij studenten te stimuleren .................................. 11

ALfAbetische iNdex VAN de titeLs iN deze uitGAVe


Eerste hulp bij tweede taal : experimentele studies naar

woordenschatdidactiek voor jonge tweede-taalverwervers ...........36

De eerste troost - set ..................................................................... 19

Eind van de wereld ........................................................................ 10

Eindrapport audit NT2 ...................................................................37

Empowerment van de context : een net van steun en stimulatie

voor kwetsbare en gekwetste kinderen ..........................................41

Europese Unie Maquette - koffer ...................................................32

Eva is weg ..................................................................................... 11

Evaluatie islamen imamopleidingen in Nederland ........................43

De Family Factory Inspiratieteams : Ideeënboek :

aanvulling 2013 ..............................................................................25

Fietsen met tegenwind : over vluchtelingen en integratie ..............47

Focus! : over sociale media als de grote afleider ...........................34

Framing the other : when strangers meet in the name of tourism .31

Frappant Nederlands BVL 2 .......................................................... 10

Een frisse start voor de stad : aan de slag met de talenten van

stadsjongeren ................................................................................40

Frog de wenskikker : 18 stappen naar gelukkige kinderen ............ 19

Gedeeld verleden, gedeelde toekomst : erfgoed als hefboom

voor integratie ................................................................................39

GeldWeg : themakoffer omgaan met geld .....................................27

Gemengde relaties, gemengde aanvaarding? Verkennend

kwalitatief onderzoek naar het aanvaardingsproces van inter-

etnische relaties door de wederzijdse families in Vlaanderen .......39

Gewenst of niet gewenst : lessuggesties voor Dag van de

Vluchteling .....................................................................................29

Gezinshereniging met erkende vluchtelingen in België .................28

Gl&schr : Dyslexie bij + 16 jarigen. Test voor gevorderd lezen &

schrijven ........................................................................................36

GO! Leerplannen Basisonderwijs Nederlands ................................7

Goed met geld : hoe financiële opvoeding loont ............................24

Goed voor de groep : het eerste zelfhulpboek voor trainers ..........38

Grensoverschrijdend gedrag naar mensen met een beperking :

voorbeelden, werkmateriaal en tips voor professionals .................25

Grenzeloos gedreven .....................................................................28

Handboek methodische ouderbegeleiding : opvoedproblemen

nader verklaard ..............................................................................42

Handbook on European law relating to asylum, borders and

immigration .....................................................................................45

Handleiding buurtmonitor Antwerpen ............................................47

Handleiding nieuwsservice primair onderwijs + bijlage ................. 17

Handreiking praktisch diversiteitsbeleid gemeenten ......................44

Hoe anders is anders? Lesbrief filosoferen met boeken bij :

Kikkerpoep en Saharazand ........................................................... 18

Hoe leer ik mijn innerlijke kracht te gebruiken? Een hulpboek

voor jongeren ..................................................................................22

Hoe maak ik een goede zin? De plaats van het onderwerp

en de persoonsvorm.Nederlands 1F-2F ........................................ 14

Hoe pak ik mijn eetprobleem aan? Een hulpboek voor jongeren ..23

Holebi’s op de vlucht : een analyse van beslissingen door de

asielinstanties ................................................................................47

Hoorspel deel A : begrijpend luisteren voor groep 2 en 3 van het

primair onderwijs .............................................................................8

Hoorspel deel B : begrijpend luisteren voor groep 3 en 4 van het


Hoorspel deel C : begrijpend luisteren voor groep 4 en 5 van het


Hulpverlening aan jeugd en gezin : systeemgericht werken met

adolescenten .................................................................................41

ICO Pronto : thema kleur : kleurrijke kunst voor en door kleuters .. 16

Iedereen held ................................................................................. 10

Iedereen Migrant ...........................................................................40

Iets met een muts ............................................................................7

Ik + Jij = Wij : communicatieset bij het concept voor relationele

vorming in de katholieke basisschool ............................................ 19

Ik ben jarig [activiteitenbundel] ...................................................... 17

In betere banen : de toekomst van arbeidsmigratie in de

Europese Unie ...............................................................................46

In de weer voor water : voorbereidend lespakket voor tweede en

derde graad lager onderwijs ..........................................................31

Een inburgeringsproject voor jongvolwassen nieuwkomers :

Masir Avenir : de weg naar de toekomst ........................................37

Innoveren rond sociale uitdagingen : dat is van alle tijden .............38

Inspiratie bij hulpverlening aan mensen met een precair

verblijfsstatuut ................................................................................47

The intercultural city step bij step : practical guide for applying

the urban model of intercultural integration ...................................45

Intercultureel management : de dagelijkse praktijk in enkele

Antwerpse cultuurhuizen ...............................................................39

De interculturele dialoog : grensverleggend voor lokale besturen .29

Interculturele ouderparticipatie : zo doe je dat! ..............................33

De internationale bescherming en de vrouwelijke

genitale verminkingen(VGV) : 11 aanbevelingen van Intact ...........47

Islam en radicalisme bij Marokkanen in Brussel ............................44

Issun Boshi : bewerking voor kamishibai .......................................32

Jemen : spiegelbeeld .....................................................................32

Jeruzalem ......................................................................................32

Joep : altijd raak! ..............................................................................7

Joep : hoogvlieger ...........................................................................7

Joep : vette pret! ..............................................................................7

Joep! .............................................................................................. 17

Jongeren op zoek naar hulp : een klare kijk op 12- tot 17-jarigen ..41

Just a Beginning ............................................................................ 16

Kaarten op tafel : een spel om bij elkaar in de kaart te kijken ........23

Kan ik je mijn verhaal vertellen? Tekst en tekeningen door

Colombiaanse vluchtelingenkinderen in Ecuador ..........................29

Kern : gezondheid en voeding : natuurwetenschappen voor de

derde graad ...................................................................................21

Kijk wat ik al kan : ouders motiveren voor de kleuterklas:

hoe pak je het aan? .......................................................................26

Kijk, jij bent al even anders als ik! Levensbeschouwelijk kaartspel

voor werkers in de zorg ..................................................................43

Kik : goed gek! .................................................................................7

Kik gaat los ......................................................................................7

Kik loopt voorop ...............................................................................7

Het kind in Vlaanderen 2012 ..........................................................47

Kinderen die gewoon kind willen zijn .............................................29

Kinderen met autisme : informatie voor ouders [Nl, Ara, Tur] .........25

Kinderen met ruimtelijk-visuele problemen : een beren-aanpak ....27

Kinderrechtenverdrag in de praktijk : handleiding voor de

jeugdprofessional ...........................................................................34

Klaar voor de 21e eeuw : vaardigheden voor een veranderende

wereld ............................................................................................36

Klare Taal Rendeert .......................................................................37

De kleine gids : eigen kracht-conferentie 2013 ..............................41


Kleine verhalen : narrativiteit met multimedia in sociale

beroepen .......................................................................................42

Kleine vulkaantjes : jonge kinderen leren omgaan met boosheid

en woede .......................................................................................25

Klimaat en energie pakket .............................................................30

Knipoog 2013-2014 ..........................................................................9

Knoester ........................................................................................ 19

Kobe is jarig! .................................................................................. 17

Een koffer vol vertrouwen : talenten in beweging ...........................23

Krachtenspel : geef me de vijf! ...................................................... 13

Last minute .................................................................................... 12

Later word ik ... ? Misschien ontdek je het wel via dit spel ............26

Leerlingen met een specifieke hulpvraag : achtergronden en tips .36

Lees je slim beroepen : later word ik ... ..........................................26

Leren van horen zeggen : draaiboek voor een vakoverschrijdend

project mondelinge geschiedenis in het secundair onderwijs ........21

Lesmap investeren in duurzaamheid .............................................30

Letters ............................................................................................ 15

Het leven zoals het wordt : jaarverslag 2012 Onthaalbureau

Inburgering Antwerpen ..................................................................48

Levenslessen van meester Kanamori : als een kind niet gelukkig is,

is niemand gelukkig ....................................................................... 17

Lichamelijke en seksuele integriteit : handleiding voor

sportclubs ......................................................................................22

Licht en schaduw : vijftien vrouwen over leven en overleven .........43

Lieve Liza ....................................................................................... 15

Lieve Liza [Arabische versie] ......................................................... 15

Lieve Liza [Turkse versie] ............................................................... 15

Liphiring vecht terug ......................................................................31

Luisteren op B2 : examentraining luistervaardigheid voor het

Staatsexamen II ............................................................................. 13

Luisterogen : project MOOI ............................................................ 11

De magische pen ........................................................................... 18

The magnetic poetry kit: Letters: PLAY .......................................... 14

Makelaardij in erfgoed : praktijkkennis voor bruggenbouwers .......39

Mams ............................................................................................. 10

Man schiet niet in knie : de grappigste taalkronkels uit de media .. 10

Mark Elchardus : cultuursociologie buiten de lijnen .......................38

Medisch Russisch, medisch Nederlands : thematische

woordenschat voor iedereen ......................................................... 13

MeerTaal ........................................................................................34

Meertaligheid als cement van de stedelijke samenleving : een

analyse van de Brusselse taalsituatie op basis van

taalbarometer 3 ..............................................................................33

Meneer beer is maar een eenvoudige beer ...................................24

Met een handicap naar de school van je keuze : redelijke

aanpassingen in het onderwijs ......................................................26

Met flair naar het secundair : voorbereiding secundair voor

leerlingen van de zesde klas .........................................................26

Migratie : jaarverslag 2012 .............................................................48

Mijn dag op school : fotodaglijn voor de jongste kleuters .................6

Mijn gezin en ik : een therapeutisch familiespel ............................25

Mijn gezonde voorbeeld [serie] ......................................................25

Mijn kind leert schrijven (en hoe kan ik helpen?) : gids voor

ouders, leerkrachten en hulpverleners. ..........................................26

Mijn letterboekje ...............................................................................8

Mijn reuze zoekboek ...................................................................... 14

Mijn schuld ..................................................................................... 10

Milan is alleen ................................................................................ 12

MIRACLE : Modellen van Integratie door middel van Religie,

Activering, Cultuureducatie en -Uitwisseling .................................43

Een monster met kaken ...................................................................7

Monsters onder het bed : opvoedwijzer voor ouders van bange

kinderen .........................................................................................25

Mundo 5 : box met schakelactiviteiten 7 : leven in de natuur ......... 17

De muur .........................................................................................32

Mytalent@work ..............................................................................23

Na schooltijd de natuur beleven! Een stappenplan voor

duurzame samenwerking voor een groen naschools aanbod .......30

Nederlands-Arabisch juridisch glossarium .................................... 13

Nederlands-Bulgaars en Bulgaars-Nederlands woordenboek ....... 13

Neeland ......................................................................................... 10

Negotiating community ..................................................................40

Neveneffecten : het kleine ontmoeten in het lokaal cultuurbeleid ..40

Nieuw in Nederland : het leven van recent gemigreerde Bulgaren

en Polen .........................................................................................40

Nieuw leven : een soap voor laaggeletterde anderstaligen, met

didactische wenken ....................................................................... 13

De nieuwe religieuze intolerantie : een uitweg uit de politiek

van de angst ..................................................................................44

Nieuwsflits .......................................................................................9

Nijntjes eerste woordenboek : Engels - Nederlands ........................6

Not your typical book about the environment ................................30

Het not-in-my-property-syndroom : etnische discriminatie op de

huisvestingsmarkt ..........................................................................45

Het NT2-aanbod in Vlaanderen : passend voor werkenden en

werkzoekenden? ...........................................................................37

OCMW en vreemdelingen .............................................................45

Oefenteksten en toetsen voor begrijpend lezen ..............................9

Offerfeest : kans tot dialoog en wederzijds respect ........................21

Oke?! Spel over seksueel grensoverschrijdend gedrag ................22

Omgaan met discriminatie : informatiepakket : materialen om met

het thema discriminatie aan de slag te gaan in de klas ................. 18

Omgevingsanalyse diversiteit januari 2012 ....................................47

De ondeelbare mens : antropologie ingeleid .................................39

Onderwijs met ICT : leren en lesgeven met technologie ................37

Ongelijkheid in gezondheid bij Brusselse jongeren : welke aanpak

op lokaal niveau? ...........................................................................44

Ontdekwoordenboek Nederlands ....................................................6

Onzichtbaar .................................................................................... 15

Een opa voor opa .......................................................................... 15

Een opa voor opa [Arabische versie] ............................................. 15

Een opa voor opa [Turkse versie] .................................................. 15

Het opleiden van diversiteitssensitieve pedagogen aan de VU .....35

De opruimspin ............................................................................... 15

De opruimspin [Arabische versie] .................................................. 15

De opruimspin [Turkse versie] ....................................................... 15

Opvoeden en ontwikkelen doen we samen! Praktijkgericht onderzoek

naar de manier waarop scholen in primair en voortgezet onderwijs hun

maatschappelijke opdracht praktisch kunnen vormgeven .............35

Ouderbetrokkenheid - Ouderparticipatie [OMIG] ...........................34

Ouders en groen onderwijs : bouwstenen voor een sterkere

betrokkenheid ................................................................................34

Outreachend werkt! .......................................................................41

Over the top : niks aan de hand met onze bol? .............................30

Overal taal : brochure bij de tentoonstelling ...................................33


PAK & GO : Project Anders Kiezen en Grafische Opleidingen :

docentenmap .................................................................................26

PAV : als het kriebelt moet je reizen ...............................................27

PAV-atelier L/XL : verkiezingen : kiespijn? of in een goede

stemming? .....................................................................................27

PAV-love : monsters in de media ....................................................27

Pesten in Perspectief : Bang! .........................................................20

Pesten in Perspectief : Raar! .........................................................20

Pesten in Perspectief : Stoer! .........................................................20

Pest’Oog : informatief spel over diversiteit, pesten, beperkingen

en talenten .....................................................................................20

Pestpreventie met Positive Behavior Support : leer kinderen en

jongeren om pestgedrag uit te bannen ..........................................20

Pim pam pet .................................................................................. 14

Pionier 1 : prehistorie - Mesopotamië - Egypte : voor het VO en

voor het GO! .................................................................................. 16

Planet word ....................................................................................33

Poetry Slam Poetry : handleiding voor podiumdichters &

competitiebeesten ......................................................................... 10

Ponyo on the cliff by the sea ..........................................................30

Praatpiraten dierenplezier : logboek ................................................6

Professioneel geprofileerd? Een rendementstudie van het NT2-

aanbod binnen CVO met inbegrip van een evaluatie van de

opleidingsprofielen. ........................................................................37

Project Moeder-Taal : draaiboek ....................................................25

Psychologie en de multiculturele samenleving ..............................43

Raptielen: rappen in het Nederlands met anderstalige kinderen .....7

Red Star Line Museum : aanbod voor scholen en groepen ...........20

Relationeel leed op het werk .........................................................28

Reportages : Den Haag, de Palestijnse Gebieden, de Kaukasus,

Irak, migratie, India ........................................................................29

Respectvol vrijwilligen : positief omgaan met kwetsbare mensen .46

Retourtje inzicht : creatief met diversiteit voor sociale

professionals ..................................................................................42

Roma in het Gentse onderwijs : een verhaal apart? ......................40

Rood, of Waarom pesten niet grappig is ........................................20

Roots! Lesbrief voor de derde graad secundair onderwijs met

DVD : over migratiegeschiedenis en diversiteit in Limburg ............20

Ruimtelijke concentratie van niet-westerse migranten :

achtergronden, gevolgen en aangrijpingspunten voor het beleid ..45

Samen kijken met Wannes : educatieve map ..................................6

Samen leren : tieners en sociale media .........................................35

Samen leven : kopieerboek info+ ...................................................20

Samen tot aan de meet : alternatieven voor zittenblijven :

inspiratieboek 2 .............................................................................35

Een schaap met een rode das ....................................................... 15

Een schaap met een rode das [Arabische versie] ......................... 15

Een schaap met een rode das [Turkse versie] ............................... 16

Een schaap met witte voetjes : wiegeliedjes, knuffelversjes en

huppelliedjes ....................................................................................6

Het School Ondernemerschapsspel ..............................................27

School Wide Positive Behavior Support : Nieuw Meesterschap :

Praktijkgericht Onderzoek in Onderwijs en Opvoeding

[themanummer] .............................................................................34

Scrabble ........................................................................................ 14

Shenzhen ......................................................................................32

Silent stories : four people, three continents, one dream ...............21

SIS Toolkit : Sustainable Innovation System ..................................29

Sjamsi en Ali Baba in de stad ........................................................ 16

Sjamsi en Ali Baba in de stad [Arabische versie] ........................... 16

Sjamsi en Ali Baba in de stad [Turkse versie] ................................ 16

Sociale innovatie ontleed : perspectieven voor

armoedebestrijding ........................................................................42

Sociale media op school : hoe veranderen sociale media en

smartphones het onderwijs? .........................................................21

Socio-economische monitoring .....................................................46

Socratisch coachen voor leidinggevenden en HRM ......................46

Soms ben je uitgepraat : het atelier en de geestelijke

gezondheidszorg ...........................................................................43

Spel-de-prik : een informatief spel over de gevaren van

zwerfvuil ......................................................................................... 19

Spelen in de tuin : 14 werkfiches ...................................................31

Spelen met gedichten : gedichten voor kinderen van 6 - 10

jaar met vragen en opdrachten ........................................................8

Spinnertje ...................................................................................... 18

Spoor naar jezelf : zelfbeeldontwikkeling en hulpvraag-

verduidelijking bij jongeren met ASS .............................................24

Sport extended : aan de slag met de maatschappelijke

meerwaarde van sport in steden ...................................................41

Sport, een spel met grenzen : omgaan met lichamelijk of

seksueel grensoverschrijdend gedrag met het vlaggensysteem ...22

Spreektaal : bellen ......................................................................... 12

Spreektaal : dag & tijd .................................................................... 12

Spreektaal : eten & drinken ............................................................ 12

Spreektaal : familie & vrienden ...................................................... 12

Spreektaal : geld ............................................................................ 12

Spreektaal : gezondheid ................................................................ 12

Spreektaal : het weer ..................................................................... 12

Spreektaal : kleding & uiterlijk ........................................................ 12

Spreektaal : kopen ......................................................................... 12

Spreektaal : leren ........................................................................... 12

Spreektaal : praten over jezelf ....................................................... 12

Spreektaal : reizen ......................................................................... 12

Spreektaal : vrije tijd ...................................................................... 12

Spreektaal : werk ........................................................................... 12

Spreektaal : wonen ........................................................................ 12

Sprekend leren : wanneer groepswerk écht rendeert in het

lager onderwijs .............................................................................. 18

Stapelwoord ................................................................................... 14

Start.nl : Dutch for beginners. Deel 1 ............................................. 11

Sterk starten : survivalkit voor de nieuwe leerkracht .....................37

Straffe kost : gepeperde lessen over honger in de wereld en

hoe wij omgaan met voedsel .........................................................32

Succesvolle diversiteitsinterventies bij de Nederlandse overheid ..46

Superdiversiteit : een nieuwe visie op integratie ............................40

Superdiversiteit : hoe migratie onze samenleving verandert .........40

Taalbarrières in de zorg : over tolkenbeleid en tolken met beleid ..42

De taalbende 2 ................................................................................6

De taalbende 4 ................................................................................6

De taalbende 6 ................................................................................6

Taalontwikkelingsstoornissen : fenomenen, onderzoek en

behandeling ...................................................................................36

Talenten in het onderwijs : groen licht! een roadmap als reisgids ..27

De teloorgang van thouiza? Een verkenning van de oplossings-

strategieën van personen van buitenlandse herkomst in

armoede ........................................................................................42


Test je Nederlands met puzzels en raadsels ................................. 14

Een tiener als moeder ................................................................... 10

Een toekomst voor talent! Talentontwikkeling en de 4 O’s :

ouders, onderwijs, overheid, ondernemers ....................................37

Troost in wanhoop : educatief pakket mbt de leefwereld van

jongeren .........................................................................................22

Troosten : bronnen van bemoediging .............................................22

Twynstra Gudde kaarten ................................................................38

Typo ............................................................................................... 15

Uit de boot : een spel rond kansarmoede en sociale uitsluiting :

voor kinderen vanaf 9 jaar ............................................................. 18

Vakantiekalender : oefenblaadjes voor de grote vakantie.

Van het 1ste naar het 2de leerjaar ..................................................9

Van de maakbare naar de lerende stad : de praktijkgerichte

bijdrage van lectoren .....................................................................39

Van eiland naar wij-land : inspiratiegids voor een goede samen-

werking tussen ouders en secundaire scholen ..............................34

Van Jonge Allochtone Probleemgroep (JAP) naar Jong Etnisch

Potentieel (JEP) : risico’s en kansen bij de ontwikkeling van het

potentieel aan talenten van migrantenjeugd ..................................40

Van leesmotivatie naar taalprestatie : leesbevordering in de

basisschool. Tips voor leerkrachten .................................................7

Verkeersverkenning : verkeersboek voor kleuters .......................... 17

Vier in Balans Monitor 2013 : de laatste stand van zaken van

ict en onderwijs ..............................................................................33

Virunga in actie : een concreet duurzaamheidsvraagstuk .............31

Vlaams onderwijs in cijfers 2012-2013 ............................................33

Voedsel en globalisering : de grenzen in zicht ...............................30

Voedselveiligheid onder de loep .................................................... 11

Voorbeeldleerplan filosofie in de onderbouw .................................21

Vrienden voor het leven : naar het waargebeurde verhaal van

Philippe Pozzo Di Borgo ................................................................ 11

Vrouwelijke genitale verminkingen in het kader van een asiel-

aanvraag : praktische handleiding bestemd voor advocaten .........45

Waarom moet ik mijn haren wassen? : en andere vragen over

een gezonde huid en gezond haar ................................................ 18

Wankele waarden : levenskwesties van moslims belicht voor

professionals ..................................................................................44

Wat is een vluchteling? [educatief pakket] .....................................24

Wat werkt in de jeugdhulp? Laagdrempelige hulpverlening aan

jongeren van 12-17 jaar .................................................................41

Ways to survive, battles to win : Iranian women exiles in the

Netherlands and United States ......................................................47

Wegwijzers naar bijzondere noden : over kwaliteit van zorg en

communicatie ................................................................................44

Wereldwijd : Vies? ..........................................................................30

Werken aan kwaliteit van bestaan : bouwstenen voor inclusief

ondersteunen .................................................................................43

Werken in de uiterlijke verzorging : stagegids voor het praktijkonder-

wijs .................................................................................................27

Werken met Indonesië ...................................................................46

Werken met passie ?! ....................................................................46

Werknemers zonder papieren : OR.C.A. vzw jaarverslag 2012 .....48

Wie ben jij? Liedjes voor wie Nederlands leert .............................. 13

Wij sporten mee : verkennend onderzoek naar de rol van

sportclubs in het leven van maatschappelijk kwetsbare jongeren .41

De wolf en het slimme geitje .......................................................... 16

De wolf en het slimme geitje [Arabische versie] ............................ 16

De wolf en het slimme geitje [Turkse versie] .................................. 16

woord rummikub ............................................................................ 15

Woordenschat groep 3 : primair onderwijs : Cito Volgsysteem (LOVS):

hulpboeken Woordenschat groep 3 .................................................6







Woordslingers: autogame .............................................................. 15

Woordzoeker ................................................................................. 15

Word spin : het uitdagende woordspel ........................................... 15

Zeg eens EU : didactisch pakket over de Europese Unie voor

docenten van CBE’s en derde graad BSO ....................................32

Zeg het voort : cursus voor Ambassadeurs Geletterdheid ............. 13

Zinder : Leonardo da Vinci, genie en kunstenaar ............................9

Zo geschreven 3 : handleiding ....................................................... 14

Zo geschreven 3 : Niveau 2.3 en 2.4 : grammaticale

struikelblokken + oefeningen ......................................................... 14

Zo gezegd 2.4 Docentenmap ........................................................ 11

Zo gezegd 2.4 Fotoset ................................................................... 11

Zo gezegd 2.4 Leerwerkboek ........................................................ 11

Zonneland W.O.-dossier : school in zicht ....................................... 18



Colofon

Nieuwkomers is de aanwinstenlijst van het Provinciaal Documentatie- centrum Atlas. Hij bevat een overzicht van de nieuw aangekochte publicaties die in het Provinciaal Documentatiecentrum Atlas geraadpleegd of ontleend kunnen worden. Nieuwkomers verschijnt tweemaandelijks, behalve in juli en augustus.

U kan zich gratis schriftelijk of via e-mail abonneren op volgend adres:Provinciaal Documentatiecentrum AtlasCarnotstraat 1102060 [email protected]

Departement Welzijn, Economie en PlattelandsbeleidProvinciaal Documentatiecentrum AtlasCarnotstraat 110 | 2060 AntwerpenT 03 338 71 60 | F 03 338 71 68

Documents

Nieuwkomers docAtlas okt. 2013