TêneBook:NhữngLáThưKhôngGửi

Tácgiả:SusieMorgenstern

Thểloại:Hàihước,Thiếunhi,Tiểuthuyết,Vănhọcphươngtây

Côngtypháthành:NhãNam

Nhàxuấtbản:NXBThếGiới

Trọnglượngvậnchuyển:300g

Kíchthước:13x20.5cm

Sốtrang:157

Ngàyxuấtbản:2006

Hìnhthức:BìaMềm

Giábìa:45.000₫

Đánhmáy:PhạmThúy,PhươngVũ,TuấnCườngThựchiện:HankiDuongNguyen,PhươngThảo

Ebookmiễnphítại:www.Sachvui.Com

Giớithiệu:

Ernestlàmộtcậubé10tuổi,đẹptraivàhọcgiỏi.Tuynhiên,tuổithơcủacậubélạithậtbuồn.Mẹcậumấtngaykhisinhcậu,cònchacậuđãbỏđikhôngtrởvề.

Ernestsốngvớibàtrongmộtchuỗingàybằnglặng,buồnchán,nhịpđiệukhôngthayđổi.Khôngcógìđểchơidùlàtivihayđiệnthoại.

Nhưngrồi,mộtbạngái tên làVictoredeMontardentmớiđến lớp.CôbéđãdànhtìnhyêumếnđặcbiệtchoErnest.NhờcóVictore,niềmvuitrongcuộcsốngđãđến.VàErnetđãkhámpháđượcnhiềuđiềubí

mậttrongthếgiớicủamình,đểrồitìmlạiđượcngườicha.Nồngnàn,dídỏm,Nhữngláthưkhônggửilàmộttrongnhữngcuốn

sáchthiếunhilôicuốnnhấttrongnhiềunămqua,đượcđộcgiảmọilứatuổitrênthếgiớiyêumến.

SusieMorgensternlànhàvăngốcMỹsinhraởbangNewJerseynăm

1945.SốphậnđãđưađẩybàgặpmộtnhàtoánhọcngườiPhápvàtớisốngởNice(Pháp),giảngdạytiếngAnhởtrườngSophieAnti-polistớinăm2005.

Bàđãviếttrêndưới60cuốnsáchvàgiànhđượcvôsốgiảithưởng.CáctácphẩmcủaSusieMorgensternđãđượcdịchranhiềuthứtiếngvàxuấtbảnởkhắpchâuÂu,châuÁ,châuMỹvàTrungĐông.

“Đầynhiệttìnhvàdídỏm,tuyệtđốikhôngnênbỏquacâuchuyệnvềcậu

chàngErnestnày.”-PublisherWeekly“Lôicuốn,vuinhộn…cáikếtcóhậumộtcáchxứngđáng…sẽkhiếncho

bọntrẻthèmmuốnđượcđọcthêmcáctậptiếptheonữa.”-Booklist“Mộtcuốntiểuthuyếtđểtanângniu.”-KirkusReviews“Mộtcâuchuyệnbổích,kíchthích,vàtrànđầyhyvọng.”–SDMNhữngláthưkhônggửiđãgiànhđượcGiảiTotemRoman1996do

PhòngsáchTuổitrẻMontreuiltraotặng,GiảiChronos1997,GiảiGayaDéconverte1997,GiảiLireaucollege1997,vàtrêndướihaimươigiải

thưởngvănhọckhác.DịchtừnguyênbảntiếngPháp:Lettresd'amourde0à10

©1996,L’EcoledesLoisirs,Paris,pourletextefrancais©NhàxuấtbảnThếgiới,2006,bảntiếngViệtCopyrightfortheVietnamesetransalationbyThếGiớiPublishers2006.

Mụclục1.Ernest2.Victorie3.Jérémie4.BàPrécieuse5.BàGermaine6.Alphonse7.Dan8.Simon9.ÔngMontardent10.Henriette11.Benjamin12.Elodie13:Issachar14:Jeannette15:Gaspard16:Adrien

DànhtặngPhilippeSilvy

IErnest

Cậu bước đi chậm rãi về phía tòa nhà.Mắt không hề nhìn ngó xungquanh.

Vẫnconđườngấy.Vẫnbênvỉahèấy.Cậuđithẳngmộtmạchtừnhàđếntrường,rồilạitừtrườngvềnhà,chẳngbaogiờphátkiếnraconđườngnàokhác.

Cậunặngnềleohếtnămmươibảybậccầuthanglêntớigácba.Cậukhôngnhảychânsáomàcứtừtừleotừngbậcmột.Ernestkhôngvội.Mườinămtrôiquatrongcuộcđờicậukhôngcógìgấpgáp.Cậubésốngnhưmộtôngcụnon.

Ernest cất cặp vào phòng riêng; căn phòng ít đồ đạc nhất nhà vì làphòng nhỏ nhất. Căn phòng khiến người ta liên tưởng tớimột cái tủ hốctườnghayphònggiamtrongnhàtùxưa:mộtchiếcgiườngcánhân,mộtcáibàn,mộtcáighế,mộtcáitủ,mọithứđượcxếpngănnắpkhôngchêvàođâuđược.Cậulôisẵnsáchvởbàitậprakhỏicặprồimớiđivàobếpănlótdạ.

Mộtquảtáoxanhtovàmộtmiếngbánhmìnướngđãnằmsẵnởđóchờcậutừbuổitrưa.Ngàynàocũngvậy,saukhidọnsạchbànănbữatrưa,bàquảngiaphầnsẵnđồănchocậutrênbàn.Thựcđơnbữalótdạítkhi thayđổi.

Ănđượcvàimiếng,móntáo làmcậuphátớn,nhưngcậuvẫnănhết.Sauđó,cậubắttayvàolàmbàitậprấtchămchúvàtheotrìnhtự.Cậubiếtlàmxongbàicàngnhanhthìcậucóthểlụcbớicáitủduynhấtkhôngkhóa.

Khibànộinghethấytiếngkẹtcửacủatủsáchvàtiếngcửakínhlách

cáchbàmới từ phòng riêng bước ra và đến ngồi trongphòngkhách cùngErnest.

“CháuchàoBàạ”Ernestvừanóivừangồixuốngchiếctràngkỷbằngnhungđãcũmèm.ChưabaogiờcóaigọiBànộibằngtên:Précieuse(1).Thậtkhótưởngtượngcóaiđólạixưnghôvớibànhưvậy.

Bàgậtđầuchàocháu.Hiếmkhithấybànói,mànếucóthìcũngchỉđôibalời.Ernestcảmgiácnếubàcửđộngthêmnữathìkhôngkhéobàtanbiếnmất.Bànộicậutámmươituổi,songtrôngbàgiànuahệtnhưnhữngngườibà trong chuyện cổ tích. Da bà nhăn nheo và khô tớimức Ernest sợ nếuchẳngmaybàcườithìnósẽtanthànhbụimất.NhưngBànộikhôngbaogiờcười.Bàđilạikhónhọc,ănuốngkhôngngonmiệng,vàbàtrôngnomcậucháubởinghĩavụ.Vìngoàibàrakhôngcònaikhác.

Bà đã nuôi Ernest khi cậu vừamới lọt lòng, sau ngàymẹ cậumất.NgườinhàMorlaissethườngchếtvìtainạn,nhữngtainạndolịchsửgậyra:ChiếntranhThếgiới thứHaiđãcướpđicụnộicủacậu,cònngườichađẻcủacậuthìbiếnmấtmộtcáchkhóhiểusauđámtangmẹcậu,khiErnestmớisinhđượcmộtngày.

Chẳngthếbànộicậuđãmấtchakhimớinămtuổi,mấtchồngvàonămbamươituổi,vàmấtconvàonămbảymươituổi,cùnglúcđượcthừahưởngmộtđứatrẻsơsinhmàbàchẳngcònsứclựchaytinhthầnđểnuôinấngnữa.

Songbàđãlàmđiềuphảilàm.Bàmướnngaymộtngườiphụnữcũnggầnbằngtuổibàđểchămsóc

ănuốngvàvệsinhchođứanhỏ.ĐólàGermaine.Lúcấybàcũngvừamấtchồng, lạikhôngcócon.Germainenhậncôngviệcnàyđể trốnnỗicôđơnhơnlàcầnkiếmtiền.Haingườiđànbàrấthợpnhauvìhọcócùngnguyêntắc…rấtnhiềunguyêntắc.Haingườisốngbênnhau,nhưhaiđườngthẳngsongsong.Trongsốrấtnhiềuphòngcủatòanhà,bànộicủaErnestdànhchobàGermainemộtphòngriêng,nhưngGermainekhôngthíchởlạiquađêm,trừthờigianđầukhiErnestvẫnhaythứcđêm,vàthithoảngnhữngkhixấutrời.

Vậy làbàGermainecũngđãcao tuổi.Bàchegiấu tuổigiàcủamìnhbằngmộtlớptrangđiểmrấthiệnđại.ĐồphấnsoncủabàGermainecólẽlàchúthiệnđạiduynhấttrongngôinhàkhônghềcóthiếtbịmáymócvàtivinày. Lúc đầu bà Germaine còn hăng hái nhổ tóc trắng, cố gắng làmmờnhữngvếtnhănvàhaylàmgiảmbớtnhữnglượngmỡthừa,nhưngrồibàđãđầuhàngvàrơivàotrầmuất.Nhữngnămđầu,bàâncầnchămsócErnestvànóivớicậunhữnglờiduynhấtcậucóthểngheđược,songngaykhicậuđihọc,Germainecũngbắtđầutrầmmặcnhưbàchủcủamình.Lờinóiqualạichỉdànhchonhữngtraođổicựckỳcầnthiết,vàthậmchíviệctraođổinàycũng không hẳn nhất thiết, vìmọi việc trong nhà tự nó vẫn trôi theo thờigian,theothóiquen,bởichánnản,chỉphụcvụchonhữngnhucầutốithiểu.

BàGermaine lochợbúavànấuăn.Đángnhẽbàcó thểgọiđiệnđặtmuahàngnhưngnhàkhôngcóđiệnthoại.MộtngườiphụnữkháccũngđãgiàlàbạncủaGermainethìdọndẹpnhàcửa.Cònquầnáobẩnđượcmangrahànggiặtlà.

BàMornaissengồiimnhưtượng,dángvẻủê.Khitrướcbàvẫnthườngđọc sách bên cạnh Ernest. Nhưng giờmắt bàmỏi rất nhanh. Thường khiErnestngẩngđầukhỏicuốnsách,cậuđãthấybàngồingủgậtthẳngđờtrongghếbành.Thậmchíbàcònngáykhiếnchocănphòngcóthêmchútâmthanhsốngđộngngoàitiếngtíchtắcđềuđặncủanhữngchiếcđồnghồtreotường.ErnestbiếtBànộichắckhôngthíchbiếtmìnhngáynêncậuchẳngbaogiờđểbànhậnthấyđiềunày.

Dùngủsâuđếnmấythìcứtới20giờbàlạibậtdậynghetintức.Chiếc

đàilàmộttrongnhữngkiểumẫuđượcsảnxuấtđờiđầu.BắtđượcsóngcủađàiFranceIntercũngkhónhưhồichiếntranhdònghetintứccủađàiphátthanh Luân Đôn. Âm thanh nghe cứ xa vời vợi, lại còn nhiễu nữa. BàMornaisse nghe không rõ nữa, còn người phóng viên không hề nghĩ phảinhắc lại mỗi tin tức ba lần. Điều đó không quan trọng, vì bà Mornaissekhôngquátòmòvềthếgiới.Thithoảngmớicómộttừ,mộtcáitên,mộtđấtnước khiến bà có phản ứng.Nếu tình cờ người phóng viên nói tới “nướcĐức”,thìbàlạithởdàinhắclại“nướcĐức”.Việcquantrọngvớibàlàbậtđàivàolúc20giờ,nhưbàvẫnthườnglàm.

CònErnestthìchămchúnghetừđầuđếncuối,nhưthểngườitasẽchocậulờigiảiđápvềđiềucậuđangtìm.Vấnđềchínhtrị,bầucử,cácchínhtrịgiakhônglàmcậuquantâm.CậukiênnhẫnngồitrênchiếctràngkỷvàchờđợicuộcĐạichiếnThếgiớilầnthứbanổra,màchắcchắnnólạicuốntheomộtngườinữatrongnhàMornaisse,giốngnhưnhữngcuộcchiếntrướcđó.

Haimươi giờ bamươi phút, nhàMornaissemới dùng bữa tối. Thựcđơnngàynàocũngnhưngàynào:mónsúp.Súpdễtiêuhóa,giúpchónglớnvàbanđêmngủngon,vớiđiềukiệnlàkhôngchomuốivàhạttiêu.BuổitốibàGermainekhôngđến.Ernesthâmnóng lạimón súpvàxếpbátđĩavàobồnrửabát.Sauđócậungoanngoãnđingủ,khôngnàinỉgìthêm.Trẻconcầnphảingủmà.Trướckhi làmvệ sinhcánhân,cậunói: “CháuchúcBàngủngon.”Vàbànháymắtđáplại.

Nhưvậy,cácngàytrongtuần,Ernestngoanngoãnthứcdậydùkhôngcógìphấnchấn,ănhaimiếngbánhmỳnướngquếtmứtcamđắngdongườiemhọcủabàGermaineởmiềnNamlàm,uốngmộtcốcsữaấm,thắtcà-vạt,xếp sách vở vào cặp và đi tới trường. Trưa nào cậu cũng về nhà, vì cảGermaine vàBà nội đều không tin tưởng đồ ăn ở căng-tin trường.Ở nhàMornaisse,mọingườikhôngănđồhộpvàđồđônglạnh.Cácòntươinguyênđầu, khoai tây thìmới đào khỏi đất chưa hề qua chế biến ở nhàmáy.BàMornaissesợđồănởtrườngcóquánhiềumuối,đườngvànhiềuảnhhưởngxấu.Germainethìngạinhữngthứdầuănkhôngđảmbảo,đồchiênrán,thịtôivàmôitrườngquáầmĩ.

ErnestkhôngcóđồJeanvàcũngchẳngcóđồ thể thao.Mỗinămhailầncóngườithợmaytớinhàđovàcắtmaychocậumộtbộquầnáokhôngthuộcmốtthếkỷtrướcvàcũngchẳngphảimốtthếkỷnày.TrôngnógiốngbộđồngphụccủahọcsinhnộitrúkiểuAnhquốcthìđúnghơn.Ngườithợmaycungcấpluôncảáosơ-mi,cà-vạt,khăntay,đồlót,tấtvàmộtchiếcáomăng-tôchocậu.

Cách ăn mặc này khiến cho Ernest khó tiếp xúc với những đứa trẻkhác;nóiđúngrathìcậunétránhkhôngphảivìđólàsởthíchmàbởitínhcẩn trọng.Mọingườikhôngchếgiễucậu.Họquen rồi.Ernest làhọcsinhgiỏinhấtlớp,trừmônviếtluậnkhithầygiáobắtphảithuậtlạimộtchương

trìnhti-vi,kỳnghỉhèvừaqua,haykểvềhoạtđộngngàychủnhật.Ngàychủnhật,Ernestcòníthoạtđộnghơnnhữngngàythường.Thời

giantrôinhỏgiọtnhưtrongmộtchiếcđồnghồcátbịẩm.BàGermainechỉrẽquađểchuẩnbịvàphụcvụbữatrưa,mộtbữaănchủnhậtcóthịtvàbaloạirau,kèmmóntrángmiệnglàmứt.

Saugiờnghỉtrưa,bàMornaissegọiErnestraphòngkhách.Bàrútratừbộngựcnhănnheomột chiếcchìakhóa,mởcánhcửabằnggỗdát, lấy ramộtchiếchộpbằngsứmỏngtangtrongcóđểláthư.Haibàcháungồiquanhchiếcbàncóchânđẽohìnhsưtửmạvàng.

“Bàđọcthưạ?”Ernesthỏi.BàMornaisserútláthưkhỏiphongbì,cẩnthậngiởnhẹnhàngvànhìn

đămđắmnhưthểláthưcónhữnggiảiphápchotấtcảtròchơighéphìnhtrênđờinày.Songchữtrongláthưkhôngđọcđược.Ernestbiếtđiềunày,nhưngmỗi chủ nhật cậu lại thêmhy vọng.Ngay đến cậu, tuy học giỏi nhất lớp,cũngkhôngthểhiểuđượcdùlàmộtkýhiệunhỏnhất.ChẳngphảilàchữA,chữB,haychữZ,màchỉtoànnhữngthứloằngngoằngcâmlặng.Bứcthưnàydocụnộicủacậugửivềtừmộtngôilànggầnmặttrận.Trongsốnhữngbímậtcủangôinhànàythìđâylàđiềubímậtlớnnhất,hoặccóthểlàđiềubímật lớn thứhai.Ernestnghĩnếucậu tiếp tục làhọcsinhxuất sắc, thìmộtngàynàođó,cậusẽkhámpháramọibímật.

IIVictorie

Ernestkhôngcười.Ở trường,cậuchỉ thamgia thảo luậnkhi thầygiáo

gọiđíchdanhtêncậu.Cáccâutrảlờicủacậubaogiờcũngchínhxác,cânnhắckỹvàhiệuquả,cònnhậnxétcủacậuthìrấttinhvàđúngmực.Ernestyêumếnngôitrườngbởiâmthanhgiọngnóilàmdịunỗicôđơncủacậu,vàngôitrườnggiúpcậunuôihyvọngmộtngàynàođócóthểđọcđượcđiềubímậtẩnsauvếtmựcnhemnhuốctrênbứcthưnhàunát.

TụicontraiđểErnestyêntrongsựđơnđộccủacậu.Tráilại,cáccôbạngáithìcốlàmmọicáchchocậuđểmắttới,cốlen

vàothếgiớicủacậu,vàrasứchútcậuvàovòngvâycủacácnàng.Mộtđiềukhôngthểchedấu,đólàvẻđẹpcủacậu.Tấtcảcáccôgáiđềumơướcđượcchạmvàongườicậu,đượcnắmbắtlấycậu.Haychíítcũngmongnhậnđượcmột cáinhìn từđôimắtđen láycủacậu,đôimắtvốnchỉnhìnxuốngđất,hướnglêntrờihaychămchúvàocáctrangsách.

Cácnàngmangbánhga-tôđặtlênchỗbàncủacậu,nhưngnóvẫnnằmnguyênởđóchotớikhingườidọndẹpđiqua.Ernestkhôngphảibấtlịchsự,chỉcóđiềucậuchưabaogiờănbánhga-tônênnókhiếncậusợ.Germainevàbànộicũngkhôngăn.Thithoảngcậuthấytrênbàncómộthộpmứtkẹorấthấpdẫnhaynhưmộtloạiquảlạ,songcậubiếtcónhữngnguyêntắcvàkhôngđượcănvặtgiữacácbữaăn.

Cáccônàng thườngxuyêngửi thưchocậu.Cậukhônghềcóýnghĩmởnhữngláthưrađọc.Chonêncậukhôngbiếtcónhữnglờinhắn:“Ernest,mìnhyêucậu.”“Cậuđẹptrailắm,cậuănbánhga-tôcủamìnhđi.”“Thứtưtớimờicậutớicuộcvuicủamình.”Nhữnglờitỏtìnhtrànđầyniềmhyvọngvôhiệu.

Giờrachơi,cậuthườngngồiđọcsáchtrênchiếcghếbănghoặcdướimáihiênsântrường.Tanhọc,cậuđithẳngvềnhà.Khônghềngónghiêngraxungquanh.Vàicôbéđitheocậuvớihyvọngcậusẽnóivớicáccôvàilời.Cáccôbiếtnhàcậu,nônnóngchờcậurakhỏinhà,vàmongchờcậunóimộtlờichào.

CuộcsốngcủaErnestkhôngcónhữngbấtngờ.Hàngngàynócứlặplạitheođúngmộtkiểu.Khôngcógìngạcnhiên…chotớimộtngàythứhaiđầuthángmườimột.Bàhiệutrưởngbấtngờxuấthiệntronglớphọc,bàđẩyratrướcmặtcôhọctròmới.“TôigiớithiệuvớicácemđâylàbạnVictoiredeMontardent.Từnaybạnsẽhọclớpcácem.”

Ernesthơibấtngờ.CáicôVictoirenàytrôngkhácvớiđámcongáikia,

côănmặcgầngiốngErnest,áovétmàuxanhnướcbiển,váyxếply,áosơ-minghiêmchỉnh.Mộtdảikhănmàuđencuốnbộtócdàimàuđen.Vàvìchỉcònchỗbêncạnhcậulàcòntrống,thầygiáoxếpcôbévàođó.CôbévừangồixuốngvừachàoErnestvớigiọngrấttựnhiênkhôngkiểucách.Ernestchẳngcòncáchnàokháclàphảichàođáplại.

Lúcthầygiáođưamộtquyểnsáchchocôbạnngồibên,Ernestchỉsốtrangchocô.Cậubắtbuộcphảilàmthế.Mỗikhithầynói:“Ernest,thầygiaochoconnhiệmvụgiảithíchbàichobạnmớinhé”,Ernestlàmtheolờithầynhưmột cáimáy, không hề nhìn cô bạn, song không quên kiểm tra chắcchắnxemcôđãhiểubàichưachỉbằngmộtcâu:“Đúngkhôngnào?”

Vàcôthưởngchocậumộtcâutrảlờicươngquyết:“Đồngý!”Giờrachơi,thayvìrachỗtụicongái,VictoirelạitheoErnesttớingồi

trênchiếcghếbăngvàcậulàmgìthìcôlàmtheo,cónghĩalàđọcmộtquyểnsách,cóđiềulàcôchẳngcócuốnnào.Thếlàcôngồisátvàocậucùngđọcmộtcuốnsách,cốđưamắt theonhịpđọccủacậuvàsẵnsàngmỗikhicậugiởsangtrangkhác.

Cuối giờ ra chơi, Ernest gấp sách lại và quay vào lớp, theo đuôi làVictoire.Đếngiờăntrưaởcăng-tintrườnghọc,Ernestkhoácáomăng-tôvềnhà, vẫn cóVictoire bám theo đuôi suốt dọc đường.Lúc cậumở cửa vàonhà,côkêutolênvớicậu:“Nhàtớcáchđâymộtchútthôi.Látnữatớsẽquađóncậunhé.Chúccậuănngon!”

Khicậurakhỏinhàcôbéđãđứngđợicậu.ErnestbướcđidứtkhoátnhưkhôngcóVictoirebêncạnh.Vàđểchocậucảmnhậnrõsựhiệndiệncủamình,côkhoáclấytaycậuvàhỏi:“Cậusốngởđâylâuchưa?”Ernestgậtđầu.“Cậukhôngbaogiờănởcăng-tintrườngà?”Cậulạilắcđầu.“Cậucó anh chị emgì không?”Cậu đưa đầu từ trái qua phải. “Chamẹ cậu cónghiêmkhắckhông?”VictoirechẳngmấyquantâmErnestcótrảlờicáccâuhỏicủacôhaykhông,mộtmìnhcônóithừađủchocảhai.“Chamẹmìnhrấtnghiêmkhắc:ởnhàmìnhchưalàmxongbàitậpthìcònlâumớiđượcxemti-vi.Cậu thíchchương trìnhnàonhất?Cậu thíchănmóngìnhất?Thứ tưđượcnghỉcậulàmgì?Còntớthìchơiđànpianovàđibơi.Nhàcậuđinghỉhèởđâu?Cậucósưutầmgìkhông?Mìnhthìchuyênsưutầmgiấybạcbọccácthanhkẹosô-cô-la.Cậuđãdulịchnướcngoàibaogiờchưa?Chamẹcậucóchocậutớihộihèkhông?”

Ernest,mộthọcsinhgiỏinhưthế,bỗngnhiênlạitỏrangớngẩn;cậukhông thể trả lời nổimột câu hỏi nào.Cậu không biết tênmột ca sĩ nào,khôngbiếtmộtchươngtrìnhtruyềnhìnhnào.Cònmónănưathíchnhấtcủacậuư?Ởnhàcậuănnhữnggìngườitaphụcvụ.Mónsúpthườngxuyêncótrongbátcủacậuchắcphảiđưalênđầudanhsách.Nhưngcậulạikhôngđặcbiệtthíchmónsúp.Cònbộsưutậpư,điềuduynhấtcậunghĩtới,đólànămmươibảybậccầuthangtrongtòanhàcậuở,hoặcnhữngbướcđitớitrường

(cậuthườngxuyênđếmchúng),hoặctừnggiâyphútănmònmộtngàythậmchíkhôngcầnbiếtngười tacónhậnra,haynhữngphútgiâykháctrôiquanặngtrịch.

“Mình hỏi cậu đến giờ khá nhiều rồi.Chẳng lẽ cậu không có gì hỏimìnhà?”

Ernestlolắng.Chưabaogiờcóaihỏicậuđiềugìvàcậucũngkhônghọcđượccáchđặtcâuhỏi.Hơnnữa,ởcậukhôngcótínhquátòmòmuốnbiếtvềnhữngngườicậugặpgỡ.Tuynhiêncậuvẫntìmcâuhỏi.Cậubắtcáiphầntrongbộóccủamìnhchotớigiờchưađượcdùngđếnphảilàmviệcđểcốlôiramộtđiểmthắcmắcnhỏnhất.Songmiệngcậukhôngthốtrađượclờinào.Nhưngcậulạimuốntỏtatửtếvớicôbạn.Nhưhiểuđượcsựbốirốicủacậu,Victoirehỏi:“KhôngsaođâuErnest.Cậuđẹp trai lắmnênchẳngcầnnóicũngđủhấpdẫnrồi.”Côcònnắmlấycánhtaycậuthậtchặt.Ernestkhôngtinởtaimình.Cậuư?Đẹptrai?Mộttinđầutiên.

Mộtcâuhỏi…mộtcâuhỏi.Ngườitakhônghỏinếukhôngmuốnbiết

câutrảlời.Cậuđưamắtnhìncôbấtthìnhlìnhvàlắpbắp:“V-V-V-Victoire!Cậutrịnhtrọngnói.SaobạnlạicótênlàVictoire(2)?”Cậuchờđợicâutrảlờilàđểkỷniệmmộtchiếnthắnglịchsửnàođó.

“Bởivìmìnhđượcsinhrasaumườihaingườianh trai.Bốmẹmìnhthèmmột cô congái tớimứcđã cố sinh tới lần thứmười ba.Vàmình làChiếncôngcủabốmẹ!”

Ernest tựhỏikhôngbiếtngườianh trai thứmườihaicủaVictoirecótênlàBạitrậnkhông.Cậuthìthào:“Mườihaianhtrai?!”

“Bâygiờnhàmìnhcómườibacơ.Mẹmìnhmuốnthửnốtmộtlầncuốixemcóthêmđượccôcongáinữakhông.Nhưnghỏngrồi.Lạimộtđứacontrai.Nóđượcsáutháng.”

“Đúng là cảmột tiểu đội”, Ernest nghĩ. Suốt buổi chiều, cậu khôngngừngtưởngtượngracảnhVictoiregiữamườibacậucontrai.Điềuđólàmcậukhôngtậptrung,nhưngvìcậuvốnquáchỉnchuởtrườngnênmọiviệcvẫntrôiquasuônsẻ.Victoirevẫntheocậusuốt.GiờrachơicôvẫnngồiđọcsáchquavaicủaErnest.Nhữngcôbạngáikháctronglớpimlặngcàunhàuxungquanhhaingười,nhưng“cặpđôi”vẫnđiềmnhiên,khônghềđểýtới.

Vàocuốingày,khithầygiáotớiđặtvàotayVictoiremộtchồngsáchchấtngấtvànóicôbéphảiđọchếtđểchuẩnbịchobuổihọcngàymai,côbéđặtmộtnửachồngsáchvàotayErnest,vàralệnh:“Cậuđicùngmình!”

IIIJérémie

Khi hai đứa về đến cửa nhà của Ernest, cậu rấtmuốn đặt chồng sách

xuốngvà lịch sựnói: “Mìnhkhông thểđi xahơn.”Nhưng rõ ràngvới sốsáchnhiềuthếkiathìmộtngườikhôngthểbênổi,vàcậuthừađủlòngtốtđểhiểu:ngườitakhôngbỏrơimộtđồngloạiđanglúccầngiúpđỡ.Tuynhiênviệcvượtquáranhgiớithóiquenkhiếncậuthấylạnhhếtcảsốnglưng.Bànộikhôngcấmcậulàmđiềunày,nhưngcậuvẫncảmthấykỳcụcthếnàođó.Cậungỡngàng thấymìnhvẫn còn thởkhiđi quakhunhà, vàkhôngcảmthấy sấmchớpđổ ậpxuốngcậu.CậuchưabaogiờbịBànộiphạt; vì cậuchẳnglàmđiềugìđểbịphạtcả.

Ernestđitừngạcnhiênnàytớingạcnhiênkhác.Chỉcáchnhàcậugầnbatrămmét,nơicậusốngkhépkíntrongbốnbứctườngtừmườinămnay,thìnàolàchómèo,trẻemvàđủthứkhácnữađangnôđùatronggióvàbỗngkhiến tâmhồnErnestchợt rungđộng.Lầnđầu tiêncậucảmthấybạodạn,nhưmộttayđisănthịthành,mộtngườiưaphiêulưukhámphángaytrongkhuởcủamình,gầngiốngnhưmộtngườianhhùng.

CậutheoVictoiređiquamộtvườnhoacôngcộngrồitớitrướccửakhunhàcủacôbé.Khunhàchạydọctheovườncâyxanhrìnày.Cậuđặtchồngsáchxuốngtrướccửavànói:“Đâynhé!”Cáitừ“đâynhé”nàychứacảmộtloạtýnghĩdiễnratrongđầuErnest:“Mìnhđãhoànthànhnghĩavụcủamộtngườihàngxóm,mộtngườibạnhọc,mộtngườicôngdân,nghĩavụcủamộtconngườirồinhé.”Ernesthiểuthấucáitừ“nghĩavụ”này.

“Không được,mà…!”Victoire chuyển chồng sách đang bê sang tayErnest,rồicúixuốngômchồngsáchkialênvàđẩycậuratrướccửathangmáy.ChồngsáchrungrungchứngtỏErnestđangsợ.“Mìnhđibộthôi.”

“Cậuđiênà?Lêntậntầngbảycơmà.Bốmìnhhaygọilàtầngtrờithứbảy.”Côbé đẩyErnest vào trong cái khungbằng sắt thô này và nó từ từchạylên.Ernestcảmgiácnhưngừngthở.“Trẻconcũngđượcphépđithangmáyà?”

Victoiredướnmộtbên lôngmàyvànheomộtmắt lại suynghĩ. “Tạisaokhông?”

Rakhỏithangmáy,Ernestcảmgiácnhưcóphéplạvìthấymìnhvẫncònsống.Cậuđặtchồngsáchxuốngtrướccánhcửaduynhấtcủachiếunghỉvàlạinói:“Đâynhé!”Nhưngcậuchưakịpchạyracầuthangbộthìcánhcửamởra,cómộtanhthanhniênđangbếmộtembétrêntay.Embécườitoétmiệng,ngóngoáyvàchìatavềphíaErnestđangđứngnhưtrờichồng.

“Cậubếemđi,nóthíchcậuđấy,Victoiređềnghị.ĐâylàJérémie”.JérémiekhoáichíđãbámchặtnhưđỉatrênngựcErnest.Cậuđangtự

hỏikhôngbiếtđâycóphảitrậnsấmsétđangđợicậukhông,vàbỗngnhiênmột cảm xúc hoàn toànmớimẻ khiến khuônmặt cậu thoáng rạng lên nụcười.Cảmxúcấycậuchưatừngđượcbiếtđến.Jérémiequàngchặtlấycậubằnghaicánhtaymũmmĩm,khiếncậugầnngạtthở.TrênđờinàychưabaogiờcóaiômchặtErnestnhưthế.Cậuthấythựcsựhạnhphúc.

“Đừngđứngởđấy!Vàonhàđi!”Ngườithanhniênnóivớicậu.“Emkhôngthể.Emphảiđiđây.”Cậunóimộtcâu“tạmbiệt”rấtnhỏ

vàđixuốngbậcthang.“Ê…cậubếemđitheoà?”Victoirehéttoánglên.“Ôi,xinlỗi!Mìnhkhôngđểý”,Ernestnóivàquaylại.“Chà,cậubiếtđấy,bớtđượcmộttên…”“Đây!Mìnhtrảlạiembéchomọingười!”Ernestnóidứtkhoátvàcố

gỡembébướngbỉnhđangbámchặtlấycậu.“Emvàonhàđi!”Anhcaolớnnhắclại.“ĐâylàDan,anhcảmình,anhấyhaimươihaituổi.Cònxingiớithiệu

vớianh,đâylàErnest,ngườibạnthânnhấtcủaem.”Nghetừ“bạn”,Ernestvôcùngxúcđộng.Cậutheohaingườiqua lối

vàonhà,nơicóhàngchồngcácthùnggiấytotướng,vàsauđóvàotrongmộthànhlangdàithậttiệnlợichohoạtđộngđangdiễnraởđó,mộtcuộctrượtpa-tanhbằngbánhxeluồngiữacácthùnggiấykhác.Cóbangườitrượtpa-tanh đang cãi nhau vềmột chức danh vô địch tự ứng tác. “Ba tên đấy làZabulon,NaphtalivàAsher,Victoirenóinhỏvớicậu,lũtinhnghịch!”

BatênnàysànsàntuổivớiErnestvàVictoire.Ernesttựhỏikhôngbiếtđấy có phải là những cái tên châu Phi không. Cậu nhắc lại mấy cái tên:“Zabulon,Naphtali,Asher?”

“Bốmẹmìnhmuốnđặttênchocáccontheochủđề.HọđãnghĩtớicácvịvuacủaPháp,nhưngkhôngthểgọitấtcảtụicontrai làLouisđược.BốmẹmìnhbiếtlàhọmuốncórấtnhiềuconnênđãtựnhủvớinhaurằnghọsẽbắtđầubằngnhữngtênmườihaithịtộccủaIsrael.Khôngngờhaingườilạiđẻrađủsốcontraidùnghếtmườihaicáitênđó.”

“TêncủaKinhThánhphảikhông?”“Ừ,cậubiếtà?”“Nhàmìnhcómộtquyểnkinh rấtcũ,mìnhcóđọcquanhưngkhông

nhớhếttấtcảcáctên.”Haiđứađivàomộtphòngkháchlớnởgiữacóbốn“thịtộc”khácđang

tranhnhaucáiđiềukhiểntừxa.Cáiti-vi,đồvậtduynhấtnằmngoàithùnggiấy,đangphátraâmthanhtotướngvàcảbốnđứacũngvậy.

“ĐấylàGad,Benjamin,EphraimvàManassé.”Ernestvẫnđangbếembé,cậungơngáccảmthấymộtthứnướclỏng

âmấm từ taymìnhchảyxuốngđấtnhư thácnướcNiagara(3).VitoirenhìnthấyvàcằnnhằnDan:“Anhkhôngthaytãchoemtừlâurồiphảikhông?”

“Anhvừavềđếnđây.HỏiJudaxem,đấylàphiêncậuấymà.”“Choquađi!Chúngtasẽthaytãchoem.”VictoirebảoErnestđitheocôvàocănphòngcôởchungvớiJérémine

cuốicănhộrộnglớn.Cănphònggiốngnhưmộtvườnthúnhồibôngvớicácđồ có động cơ, các hộp nhạc và vô số đồ chơi, tất cả vừa được lôi ra từnhững thùng các-tông rỗng. Chúng cũng góp phần trang trí thêm cho cănphòngđãquánhiều thứ.Ernestnghĩ tớicănbuồng thầy tucủamìnhvà tựhỏikhôngbiếtlàmsaoVictoirecóthểlàmviệcởtrongđó.VictoirechỉchoErnestmộttấmvánđầyrêu.CậuđặtJérémielênđóvàđứngquansátnhữngđộngtácthànhthụccủangườimẹtrẻconnày.ThaytãxongchoJérémie,côđểemvàogiữađốngthúbôngkhổnglồ,rồicôlauquầnáochoErnest,cầmtaycậuvàdẫnvàobếp.Cănhộchiathànhnhiềuphầncủagiađình.Chỗnàocũngthấycửakhiếncócảmgiácnhưcótớingànlẻmộtphòng.Trướcmộtcánhcửakhéphờ,VictoirechỉchoErnestmộtcậuanhkhácđangnghiêngngườibênbànlàmviệc.“ĐấylàanhRuben,suốtngàyhọc.Chuẩnbịthitútàimà!Nămnayanhấyđượcmiễnkhôngphảitrôngem.”

ỞnhàbếpcóIssacharvàSimonđanggọtmộtđốngkhoaitây.Ernestkhông đếm được nhưng cậu cảm giác tầng này chứa cả một trung đoàn.Victoirechìarachocậumộtcáikhaymàunâuđậmbằngcaosuvànói:“Cậumởmiệng ra!”Việc này thì Ernest không nghe theo. “Mình phải về đây.Thậtđấy!”

“Cậuphảiănsô-cô-lađã!”“Không,xincảmơn.”“Cậuphảigiúpmình.Nếucậuănmộtnửa thanh,mìnhsẽcó tờgiấy

bạcthứmộtngànchobộsưutậpcủamình.Cậunếmthửđi!Đâylàloạisô-cô-lacó72phầntrămcacaođấy.”

“Mìnhkhôngănđâu,mìnhcóbữalótdạởnhàrồi.”Ernestvừalùilạivừa nói: “Tạm biệt bạn.” Cậu nghe thấy tiếng hét của Jérémie bị bỏmộtmình.“Embékhóckìa”,cậunóitrongbếp.

“Cậu đừng lo, nó thể hiện đấy mà. Ai chẳng từng có lúc như thế”Vitoiređưacậuratậncửa.CómộtđiềutrongvôsốđiềukháckhiếnErnestthắc mắc. Cậu không thể không hỏi Victoire rằng: “Này, bạn có bố mẹkhông?”

Côbédướnlôngmàyvànheomộtmắt lại.“Hỏigì lạ thế,cóchứ,aichẳngcóbốmẹ!Cậucũngphảicóbốmẹchứ,đúngkhông?”

“Không,mìnhkhôngcó”,Ernestvừaquayđivừanói.

IVBàPrécieuse

Ernestngắmkỹcáikhungsắtcủacầuthangmáycókhảnăngđưacậulên

tớitầngbamàkhôngbịtoátmồhôi.Dùcảmgiácmệtđếnbấtchợt,theothóiquen,châncậuvẫnđiracầuthangbộ.Cậuleohếtnămmươibảybậccầuthang, trongkhiđầuóclạinghĩđếnchuyệnkhác.Cậunhưthấylạiembé,Victoire,mộtlôcácanhcontrai,vàcậuthắcmắc:“Lẽnàolạicómộtngườiphụnữcóchừngấyđứacon,trongkhimộtngườikháclạichếtngaysaukhihạsinhđượcduynhấtmộtđứacontraitộinghiệp?Mườibốnngườicon!CónghĩalàmẹcủaVictoiređãmấtmườihainămrưỡiđểmangthai,vớiítnhấtlànămmươisáuthángtrongtìnhtrạngbéophìkhủngkhiếp.Nhưngkhôngchỉ có vậy. Ernest nghĩ tới cái thứ chất thảm hai chứa trong tã lót củaJérémineđượcnhânthànhmườibốnlần.Làmcáchnàocóquầnáomặcchochừngấyngười,rồicònnuôinấng,dạydỗhọ?Thêmvàođóbốmẹthậmchíkhôngcómặtởnhàđểgiámsát.“Bốmẹlàmviệc”,Victoiređãnóivớicậunhưvậy.Phảilàmchứ,dùrõrànglàhọchỉcókhoaitâyđểăn.

Ernestbướcvàonhà,đểcặpsáchvàobuồngriêng,đưamắtnhìnquả

táovàmónbánhmỳkhôđangnằm imphắcđợi cậu.Cậuvòngqua trướcphòngbà.Mọithứkhôngcógìthayđổi,cóthểbàkhôngđểýtớiviệccậuvềmuộn,songcậuvốnquáthậtthà.Cậuthìthầm,khôngmuốnnhỡlàmbàthứcdậy:“Bàơi, cháuvề rồi.Cháuvềmuộn.”Rồicậu lạivòngmột lầnnữa–hômnayđúnglàngàyvòngđivònglại–trongphòngkhách,nơicấtcáihộpđựngláthưtháchthứccậu.Vànhưcómộtpháthiệnmới,cậutính:“Bâygiờmình tựnhiênquen tớimườibốnngười,đúngra làmườibangười,có thểgiúpmìnhđọc lá thư.”Lần thứhai chỉ trongmột ngày, cậubất giácmỉmcười.Cậu ăn hết quả táomột cách ngon lành, say sưa làmhết bài tập rấtnhanh.Nhưng,tớigiờnghỉgiảilaonhưmọikhi,mắtcậuvẫndánchặtvàocuốnsách,songkhôngthểđọcđượcdòngnào.Sựsaymêkhótảtừngbiếnnhữngbiểutượngtrêngiấythànhnhữngcảmxúcdângtrànlêntráitimnaykhôngcòntácdụngnữa.Cáctừngữkhôngthểchuivàođầu.Cáccâuchữthìứđọng.Cậugắngđọcđirồiđọclại,nhưngtrongđầucậuchỉđầyắpnhữngsựviệcdiễnra trongngày.Chỗnàychỗkia,một từ trongcuốnsáchđượcgánvớimộttìnhhuốngtrongngày:nhữngchữnhư“anh”,“bạn”trướcđâychưatừngcóýnghĩavớicậu.Đọcđếnchữ“cưỡngép”,cậucóýnghĩrằngVictoiređãcưỡngépcậu.Chẳng thèmhỏiýkiếncủacậu, côđãbiếncậuthànhnô lệcủacôấy.Đúnglàmột thủ lĩnh thựcsự,một thủ lĩnhcủakhu

phố.Hoặccậuđihoặccậuchết.VàErnest,khôngthểđừngđượcđãlạimỉmcườilầnthứba.“Thủlĩnhmuônnăm!”

Vào20giờ,vẫnchưa thấybà raphòngkhác.Ernest lo lắng.Liệucóphảicúsétđánhcậuđangđợikhông?Thếnhỡbàchếtthìsao?Phảimấtvàigiâycậumớiđủdũngcảmgõcửaphòngbà,vàítnhấtphảimộtphútsaumớidámbướcvào.Bàđangngồitrêngiường,chânthõngxuốngdướiđất,trôngnhưngườimộngdu, trên taycầmmộtphongbì.Nhìn thấyErnest,bànhưgiậtmìnhchoàngtỉnh.Độngtácđầutiêncủabàlànhétcáiphongbìxuốngdướigốigiữacảmộttậpthư.

“Bàơi,20giờrồiạ”Bàgậtđầu,runrunđứngdậyvàbướcđivẻkhónhọc.Bàbậtđài.Cái

đài tuôn ramột lômột lốc tin tứcvềđộngđất, cháy rừng,nạnđóivànộichiến. Bà tắt đài và Ernest hâm lại món súp. Lần đầu tiên trong đời cậumuốnkểvớibàvềnhữnggìdiễnratrongngày.Bàchẳngbaogiờhỏicậucả.Ngày thángđến rồiđi,nó trôiquanhưvốnphảivậy.Người ta làmnhữngviệcphảilàm.Khônghơn.BỗngErnestmongmuốnhơnthế.Màthithoảngcũngphảitạoramộtchútgìđókhácngàythườngchứ.

“Bàơi”,cậunói,cảmthấykhôngbiếtbáotinchobàthếnào.Bànộithấycậucháucóvẻbồnchồn.Mónsúpdườngnhưkhônglàmchocậubìnhtĩnh.“Mànóđãlớnrồi.Nóđẹptraithật,bànghĩ,vàngàycànggiốngthằngchanó.”BàbuôngmộttiếngthởdàikhiếnErnestsuýtphảidừngýđịnhcủamình.Cậukhôngbiếtnênchọnchuyệngì,trongtấtcảnhữngđiềucậumuốnhỏivàmuốnnóivớibà.Cuốicùngcậuchọnmộtchuyệnvôhạinhất,tuycóhơi làmcậubối rối.Khôngbiếtcónênđểbàbiếtnhững tròngungốccủacậukhông,haycậucầntránhđểbànghe?Cậucầnnóivớibà.

“Bàơi,hômnaycháukhôngvềthẳngnhà.Cháuphảigiúpmộtcôbạnhọccùnglớp.Vàtrênđườngđicùngcôấyvềnhà,chúngcháucóđiquamộtkhuvườnlớngầnngayđâythôibà.Bàcóbiếtkhuvườnấykhôngạ?”

Bàgậtđầu.“Vườnđẹplắmạ.Bàơi,thithoảngbàcórakhỏinhàkhicháuởtrường

không?”Bà cúi xuống và nói rất nhỏ “Không”.Quả thật, Ernest biết rằng bà

chẳngbaogiờrakhỏinhà.Vàlúcnàycậucảmthấyhơihốihậnvềýnghĩcủamình.Cậukhông chắc chắn rằng ra ngoài đi dạo là cần thiết cho sứckhỏe.CậucũngkhôngbiếtBànộituổiđãcaosongcókhỏekhông.Nhữnglúccảmthấykhóở,bàthườngđinghỉvànằmngủ.CònkhiErnestbịcúm,đauhọng,đautai,thìbàchocậumộtviênAspirine.Cậuchưabaogiờphảinghỉhọc.Bàcũngchưabaogiờchogọibácsĩtới.Cáccănbệnhrồicũngtrôiđi…ynhưngàythángvậy.

Cậulênkếhoạchđểđưabànộirangoàichơi.“Mìnhđãkhônglàmgìchobà,cậunghĩ.Vàmìnhchẳngbiếtgìvềbàcả.”

Hìnhảnhbàngồibấtđộngtrêngiườngđãkhiếncậubậthỏi:“Bàơi,bàlàmgìsuốtcảngàyạ?”

Bàchămchúnhìnđứacháunhưvừabịhócmóngì,haycógìđóđãpháđisựđềuđặncâmlặnghàngngàycủahaibàcháu.Chắcchắnbởihaibàcháukhôngcóthóiquennóichuyệnnêntừngữcứđầyắplên,chấtchứavànghẹnlạinơimiệngbàtớimứcnhưbịniêmphong.Lờinóinếukhôngtuônraliêntục,thìnóđóngbănglại.Ngôntừlànhữngvịsứgiảcủatâmhồn.“Talàmgìsuốtngàyư?Tatồntại.Mộtcáchchủđộng.”SongvớiErnestthìbàlạinói:“Chẳnglàmgìcả.Bànghỉngơi.”

“Nhưngbàơi,người tachỉnghỉsaukhiđã làmmộtviệcgìđóchứ.”Cậunghĩtớiđiềuthầygiáonói,rằngngườinàokhônglàmgìsẽtrởnênyếuớt,đauốmvàphátđiên.

“Bànghỉngơisaucảcuộcđờidài.Bàsuyngẫm.”“Bàsuynghĩvềchuyệngìhảbà?”“Vềnhữngngườithânđãchếtcủabà.”Ernestkhông thíchcâu trả lờinàyvìngười ta sẽchếtnếucảđờichỉ

sốngvớinhữngngườichết.“Ngườichếtthìđãchếtrồi,Bàạ.Họkhôngthểsốngtrởlạiđược.”

“Nhưngdùsaovẫnkhôngđượcquênhọ.”“Chúng tavẫncó thểnhớvềhọ trongkhi làmnhữngviệckhácphải

khôngạ?”Bàcólẽhơingạcnhiênvìquanđiểmcủacậucháu.Cậukhôngmuốntỏrahỗnxược.Nhờcóbàcậumớicóđượcmộtmái

nhà,đượcăn,đượcmặc,cósáchvở,songdùkhôngmuốncậuvẫnbuộtra:Bàcónghĩtớicháukhôngạ?”

“Ngườitathườngnghĩtớinhữngngườivắngmặtnhiềuhơn.Cháuthìvẫnởđó,buổisángđihọc,trưacháulạivề,cháulàmbàitậpvàcháuchẳnglàmtabuồnkhổgì.”

Ernestcảmthấyhốitiếctựnhủ:“Vàcháucũngchẳnglàmđượcgìđểbàvui.”

Cómộtcâucậumuốnhỏivôcùng,nhưngkhôngdámđềcập tới.Bàcậudườngnhưbừng tỉnh.Bà cảnhgiác, thậmchí hơi có cảmgiácbị vâyđồn,bàchờđợimộtcâuhỏihócbúa.Cậungắmnhìnnhữngnếpnhănthờigianđãghidấutrênkhuônmặtbànhưthểchúngcókhảnănggiảiđápchocậuđiềukhóhiểu.

“Ernest này, bàmuốndùng thêmmột ít súpnữa”, bànói đểkéodàithêmthờikhắcnày.Ernesthơibốirốikhithấybàănngonmiệnghơnbìnhthường.Cậuđứngdậy,rồilạingồixuống.Cậuđặtkhuỷutaylênbàn,haitaychốngcằmvàhỏi:

“Bàơi,bốcháuchếtrồiphảikhôngạ?”

VBàGermaine

“Bố cháu còn sống.” Câu nói của bà vang lên trong đầu khiến Ernest

khôngtàinàongủđược.Ernestkhôngdámđặtnhữngcậuhỏikhácmàcậuvẫncònthắcmắc:“Vậythìbốởđâu?Saobốkhôngtớithămcháu?Saobốkhôngviếtthưchocháu?”Nhữngcâuhỏinàycứbámriếtlấycậu,cảnhữngkhicậuđánhrăng,chảiđầu,vàkhinhìnvàotronggươngvớiđôimắttháchthức.

Germaineđứngyênlặngtrongbếp,bàđangrửahaicáiđĩađểlạitừtốiqua.Nhữngcáibátđãđượcđặttrênbàn.Bànộiđangngồibênbàn.Ernestcất tiếng chào hai bà như thường lệ.Đúng lúc đó thì cái chuông cửa vốnchưatừngbaogiờkêu,ngânlênnhưthứctỉnhnhữngngườichếtvàkhiếnhaibàcụvốnluôncóvẻvôcảmhốthoảng.

“Tôiraxem!”Germainenói,vẻdũngcảm.BàvừamởcửathìVictoirelaovụtvàophòngngoàivàtheobảnnăng

đivềphíanhàbếp.“Xinchào!CháulàVictoiredeMontardent,bạncủaErnestạ.”Germaineđànhphảiđisaucôbé,bàgắnghếtsứcmàkhôngthểngăn

côbécứàoàonhưcơnlốcnày,haychặnbướcđicủacôlại.Victoirehăngháiđặtmộtchiếctúiđựngnàolàbánhsừngbò,bánhxốp

vàbánhsô-cô-lalênbàn:“Bốđãmuahếtcảđồởcửahàngbánhsángnay.Nhàcháucónhiềuquá.CháuđãthủtheovàichiếcvàquyếtđịnhmangtớiđâyăncùngvớicảnhàtrướckhiđếntrườngvớiErnest.”Khônghềýthứcvềhậuquảđiềucôđanglàm,Victoiretiếptục:“Haibàkhỏechứạ?Haibàngủngonkhôngạ?Cònmìnhthìnằmmêthấycậuđấy,Ernestà.Mơthấychúngmìnhlàngườilớn,yêunhauvàsắpcướinhau.Mìnhchẳngbiếtrồithếnàonữa.Jéréminetựnhiêntỉnhgiấcvàkhócrúlên.Mìnhnghĩthằngbécũngmêthấycậu.”Victoirechẳngcầnaikhíchlệđểtiếptụcnóimộtmình,trừmỗiviệccôbéphảidừnglạinghỉlấyhơivànhânthểcầmlênmộtmiếngbánhxốptotướngrồilạiđặtvàotrongtúingaylậptức.

“Haibàvàbạndùngbánhđi!”côbéchìacáitúiravàđềnghị.“Cháumàcầmlênănđầutiênthìkhôngngoan.Mẹcháunóilàmẹđãnuôidạycảbầy chúng cháu mà không có vấn đề gì. Mẹ chỉ mong có thế. Còn nuôidạytốtcảbầyconnhưvậythìquảlàđòihỏicaoquá.”

GermainevàBànộiErnest sững sờvàgầnnhưngồiđóngbăng trênghế.CònErnestcốtỏra làngườiđượcdạydỗtốt,cậulấumộtchiếcbánh

sừngbòtừtrongchiếctúiVictoiređangchìara,nhìnchămchúnhưthểchiếcbánhdongườingoàihànhtinhlàm.Rồi,khôngnhìnhaingườichămlovềdinhdưỡngcủacậu,vìlịchsự,cậudũngcảmchomiếngbánhvàngươmvàgiòntanvàomiệng,vàchờsẽbịchếtngaytứckhắc.

“Ôi,mềmthật.Ngonlắm”,cậunóivàdùngmộttừchotớikhiđómớichỉcótronglýthuyết.“Bànếmthửmàxem!”

“Bàbiếtrồi”,bànóigiọngkhôkhốc.“BàGermainenếm thửđi ạ”Germaine,dùkhôngmuốn,vẫnbịmột

miếngbánhsô-cô-latocámdỗ.Đểanủilươngtâm,bàchìachiếcbánhxốpchobàchủvànói:“Bàănthửđi…mộtlầnthôimà…”

“Nhàmìnhcósô-cô-lanóngkhôngạ?”Victoirehỏi.“Chúngtôicónướcrễraudiếpxoăn”,Germainetrảlời,vẻngườitrên.“Thôi,khôngsao,cháuxinmộtcốcsữalạnhạ.”“Khôngtốtchotiêuhóađâu”,Germainecảnhbáocôbé.“Nhưnguốngsữamớilớnạ.”“Cômuốnlớnnhanhhơnư,thưacô?”“Dạvâng,đểcướiErnestạ!”Ernest thấy trong lòngmộtcảmgiác thúvị lạkỳ,vàngượngchíncả

người.BàcậuvàGermainekhôngnóigì,nhưngtỏrarấttòmò,nhưthểđiềulạkỳ,mộtchútlóesángcủacuộcđờinày,cuốicùngđãthâmnhậpvàogianphònggầnnhưnghĩatrangmàhọđangsốngnày.Mộtcánhcửađãmởra.

Ernestnhìnđồnghồ,hốthoảng.“Chúngtaphảiđithôi.Muộnrồi.”Từtrướctớigiờcậuluônthongdong,khôngbaogiờvộivàng.

“Nào!Giờthìđihọc!”Victoirethốtlên.Màđếntrưa,haibàđừngđợiErnestnhé.Bạnấyđượcmờitớinhàcháu.Hômnaymẹcháuởnhàvàmẹmuốngặpmặtngườiđànôngcủađờicháu.Cảnhàsẽănmónlẩuthịtbònấurượuvang.Cháukhoáilắm!chínhcháulênthựcđơnđấy.Vàsauđó,khitantrường,cháusẽtớiđâylàmbàitập,vìhômnaycháukhôngphảitrôngem.Cháusẽđượcxảhơi!Đồngý?Chúngtađithôi!CôlănvàoBàvàGermaine,hôn lên đôi má dăn dúm của hai bà, mỗi người hai lần. Bị cuốn theoVictoire,Ernest làmynhưbạn…vàđây là lầnđầu tiên trongđờicậu làmnhưvậy!

Ernestkhôngbướcđichậmrãiđềuđềunhưmọingày;cũngkhôngphảicậu chạy.Cậuvừađi theoVictoire vừavungvẩy tay,một việchoàn toànmớimẻ.

CậukhôngnhìnthấyđámcongáicùnglớpđanglườmnhưmuốnthiêuđốtVictoire.NhưngVictoirethìnhìnthấybọnhọvàđókhôngphảilàmộtchiếncông.Côđọcnhững lá thưnặcdanh trênbànhọc:“Chúng taoquencậuấytrướcmày!Coichừngđấy!”“CẩnthậnđấyconranhnhàMontardent,buôngErnestra!”“Đồnhãinhép!Đồquáiác!Ernestlàcủachúngtao.”Côbékiênnhẫn trả lời từng tờgiấyvớimột lờigiải thíchduynhất:“Tôiyêu

Ernest.Thế thôi.Việc là nhưvậy.Chúng tôi chẳng thể làmgì được.Hơnnữa,tôihiểucậuấyvàtôimuốncậuấyhạnhphúc.Mườibanăm,támtháng,bangàynữa,chúngtôisẽtổchứcđámcưới.Tôimờicácbạn.”

Ernesttiếptụclàmviệctrêncảmứccầnthiết, trừviệclàcậucònđặtnhiềutìnhcảmvàođóhơn,từkhicậupháthiệnrằngmìnhcũngcócontimbiếtrungđộng.Tráitimbịngủquênđãbắtđầuđượcthứctỉnh,tráitimkhôkhanbắtđầubiếtvuinhộn,tráitimcâmlặngđãcónhữngnhịpđậpmới,tráitimtrầmtĩnhđãđặtracâuhỏi,tráitimtừnayđượcnốibằngmộtsợidâygầnnhưhữuhìnhvớicôbạnhàngxómđầymạnhmẽ,vàrấtrấthaycười.

Cậukhôngphảnđốikhihaiđứađiquatrướcngôinhàcủacậuvàkhicôđẩycậutiếnlên.

“Cậuthíchmónlẩuthịtbònấurượuvangkhông?”“Mìnhkhôngbiết.Mìnhchưaănbaogiờ.”“Cậucóthíchmónchiliconcarnekhông?”Victoire tự trả lời câuhỏi

củamìnhvàtrêucậu:“Mìnhkhôngbiết.Mìnhchưabaogiờnếm!Đừnggiậnmình, Ernest, mình sẽ chịu trách nhiệm dạy cậu về nghệ thuật ẩm thực,nhưngnếucậuquyếtđịnhthíchsô-cô-lathìsẽtốtchomìnhhơn.Từđâytớinăm2000,mìnhmuốncóhainghìntờgiấybạccủanhữngthanhsô-cô-la.”

Ernestrấtmuốnnóivớicôbéđiềucậuđangnghĩmộtcáchhàihước:“Đó quả là một tham vọng lớnmang đầy tinh nhân đạo.” Yêu không cónghĩalàphảiluônluônđồngý.

Jérémiecười toe toétvớicậumột lúc lâu.MẹcủaVictoirecũngvậy.“GiớithiệuvớicậuđâylàMẹtớ.”Côbémuốnnóilà“mẹvợtươnglaicủacậu”,nhưnglầnnày,mộtthoángbẽnlẽnđãgiữcôlại.

Ernest–chẳngbiếthọcđượcphéplịchsựởđâu–nóingonxớt:“XinchàobácMontardent,xincámơnbácđãmờicháutớidựbữatrưa.”

“CháucứgọibáclàCatherine.Xinlỗivìvẻxoàngxĩnh.Từmấytuầnquabácbậndỡđồkhỏicácthùngcác-tông.Bácmệtquá,nhưngcháuđừngbậntâm,đấylàvẻtựnhiêncủabác.”

Ernestquansátngườiphụnữnày,đãmấtmườihainămrưỡicuộcđờiđểmangthai,trảiquamườibốnlầnsinh.“cậunghĩgìvềmónlẩu”VictoirehỏiErnest,thúcgiụccậutrảlờibằngvẻnhiệttình.ErnestcólẽnghĩtớitháiđộghêtởmcủaGermainevốnsợtiếngnổlốpđốpcủadầunóng(dầuăn,kẻthùsốmột),vàsáumónnướcsốtdùngđểnhúngnhữngmiếngthịt(nướcsốt,kẻthùsốhai),vàcảnúithịtđỏ(thịtđỏ,kẻthùsốba).Ernesttrảlờixãgiao:“Ănlẩuvuithật.Báclàmthếnàokhicảnhàởđâyạ?”

“Cả nhà không bao giờ ăn cùngmột lúc, Catherine nói. Nhưng nếuđôngngườihơnthìthêmnồithôi.”

“Vâng, hay thật”, Ernest nói và dần dần nhữngmiếng thịt biếnmất,“cháucảmơnbác.”

Victoire nghiềnmột quả chuối đưa cho Jérémie rồi đưa cho Ernest.

“Mìnhnhườngcậuânhuệđượcchoembéăn…nhưngvớiđiềukiệnlàcậuphải nếm món sô-cô-la hình sò.” Ernest vừa nếm vừa nhẩm trong đầu:“Đường,kẻthùsốbốn.”

Trước khi hai đứa đi,Catherine nồng nhiệt ôm hôn cậu bé và nhắc:“Khinàomuốncháucứtớinhàbácăncơm.”

“Cólẽnhàbácđãcóquánhiềumiệngănphảinuôirồi.”“Nếuđủđồănchomườisáungười thìcũngđủchomườibảyngười

thôi!”“Cháucảmơnbác,báctốtbụngquá,nhưngBàcháucómỗimộtmình

ởnhà.”“Cháuđưabàtớiđây.Càngđôngngườicàngvui…”Ernestmỉmcười.Giờthìcậuhaycườirồi.Victoirenóivớimẹlà tối

naycôvềmuộn.Jérémiehéttoánglên.Saugiờhọc,thậtngạcnhiênđãcósẵnhaiquảtáotrênbàn.Ernestmời

Victoire ngồi xuống.Cô ngấu nghiến quả táo phầnmình: “Táongon quá!Phảicốgắngăncảsô-cô-lanữa!”

“Chúngmìnhsẽngồiđâylàmbàitập.”“Cậuphảigiảnglạihếtchomìnhđấy.Mìnhchẳnghiểugìcả.”Ernest

bìnhtĩnhgiảithíchchocôlầnlượtcácvấnđềvềtoán,cácbàitậpngữpháp,từvựng,vàcảmthấyhàilòngkhitruyềnlạinhữngđiềucậuđãhiểu.

“Mìnhbịchậmnhiềuquá”Victoirethổlộ.“Cậusẽnắmđượchếtthôimà,cậuhọcnhanhlắm.”“Hyvọngthế.Mấyônganhmìnhchẳngbaogiờcóthờigiangiảithích

chomình điều gì. Các anh ấy nói rằngmình ngốc!Mà thôi!Quên nó đi.Chúngtahọcxongrồi.Giờthìđixemti-viđi.”

“Khôngcóti-vi”.Cậuđưamắtnhìnvềhướngtủcónhữngláthư.CậurấtmuốnchoVictoirexem,nhưngđúnglúcđóthìBànộibướcvàochàohaiđứa.

VIAlphonse

Sáng chủnhật, bànộiErnest không ra ngồi bênbàn ăn trongbếpnhư

mọikhi.“Đâylàlầnthứhaibànhưvậytrongvòngcóítngày”,Ernestnghĩ.Sốngvớibàchẳngmấyvuinhộn.nhưngErnestkhôngthểtưởngtượngđượccuộcsốngmìnhthiếuvắngbà.Mỗisángthứcdậyvàkhitốiđến,đượcgặpbàítnhiềucũngkhiếncậucảmthấyyêntâm.Khicậuđemphiếuđiểmvề,vàđặttaylênđầuErnest,gầngiốngnhưngườitavuốtvechúcúncon.Điểmtốtlàtấtcảnhữnggìcậucóthểmangtớichobàtừthếgiớibênngoài.VàbâygiờcóVictoire!Vàmónbánhxốp.Bỗngcậucảmthấysợsẽphảithấybàbấtđộngtrêngiường.

Ernestgõcửaphòngbà.Cậuthởphàokhinghethấytiếngđáplạiyếuớt“Gìthếcháu?”.Cậubướcvào.Bàđangnằmvẫnvớitậpthưtrênđùi.Bàcốgiấuchúng thậtnhanhdướigốinhưngbàchẳng thể làmgìnhanhđượcnữa.

Ernestlạigầngiường,đờngườinhưmộtngườilínhtrướcvịchỉhuy,nhưngquảquyếtbởinỗisợcậuvừacó,vànói:“Bàơi,bàcháutađãquenbiếtnhautừmườinămnay,vàsuốt thờigianquacủacuộcđờicháu,cháuchẳng biết gì về bà, về gia đình ta, về mẹ cháu, về cha cháu…ngoại trừnhữngbứcchândungcủanhữngconngườikhôngquenbiếtnàytrêntường.Chẳnghạnnhưôngđây”.Cậulấyngóntaychỉbứcảnhlớnmộtngườiđànôngvẻnghiêmnghị,tầmkhoảngbamươihaybốnmươituổi,rấtđẹptrai,vẻhơingạonghễnhưmộtngườilàmdángchụpảnhđểlạichohậuthế.

Thậtngạcnhiên làbàcậu trả lờiđơngiản,như thểcâuhỏiduynhấtnàylàmộtchiếcchìakhóasẽmởcánhcửacủalờinói:“Ôngđấyà,đólàôngnộicon,chồngcủabà,ôngAphonse.Ôngbàsốngvớinhauđượctámnăm.Ôngmấttrênchiếntrậnnăm1940.Chaconsinhrasauđó.Nóchưahềbiếtmặtchamình.”

“Cũngnhưcháuạ.”“Cũngnhưcháu.”Nhưngthayvìnghĩtớithânphậnmìnhthìcậulạinói:“Bàơi,đờibà

khổquá.”“Nỗimấtmátcànglớnthìtacàngítcóthểnóitớinó.”“Bà có thể kể cho cháu nghe về ông Alphonse không ạ?” Cậu nói

“Alphonse”đểcóthểdầndầnnhắctớiGaspard,chacủacậu.“Vớiôngthìchỉcónhữnglờikhenthôi.Ôngkhôngcóthờigianlàm

bàthấtvọng.”Bàđangkhôngbiếtnóithếnào.“Ôngrấtcaolớn,vạmvỡ,tao

nhã…thôngminh,sángláng,oaivệ,vàđẹptraivôcùng…giốngnhưcháuấy!”Bàtiếptụcnóithìthầm”“Giốngchacháu.”

“Đẹp trai chỉ là hình thức bên ngoài, chẳng quan trọng. Bà nói chocháuôngthếnàocơ.”

“Ônglàngườiluônmuốntìmhiểusựthật.Ôngmuốnhiểuvấnđềthậtsâu.Ôngchưabaogiờbiếtnóidối.Ônglúcnàocũngsuyngẫm.”

“Thếcònnhữngláthưbàhayđọctrêngiườngthìsao?”“Bàđãthuộclòngchúng,Ernestà.ĐólànhữngláthưtìnhAlphonse

viếtchobàởđây,tạingôinhànày.Ôngbẽnlẽnlắmnênkhôngthểnóivớibà,vìthếôngphảiviếtragiấy.”

“Ôngmấtđãhơnnămmươinămrồi.Bàvẫnnhớôngsao?”“Nhớ,nhớlắm,nhớtừngngày,từngphút…chỉcóđiềubàkhôngthể

chạmđượcvàoông.Vàôngcũngkhôngthểlàmnhưthếvớibà.”“Thếcònbốcháu?”Ernesthỏi, theobảnnăng,cậubiếtrằngmìnhđã

vượtquagiớihạn,nhưthểngườitacóquyềnnhắctớingườichếtchứkhôngcóquyềnnóivềngườiđangsống.Bàcậugiảnhưkhôngnghethấygì.

“Cháuđembữasángtớichobànhé?”“Thôi,khỏicần,bàdậybâygiờđây.Cháucóthểbảohâmnóngsữa.”Chưabaogiờhaibàcháunóichuyệnnhiềuđếnthế,cứnhưthểbàcậu

ytheodanhngôn:“Cáimiệnglàmộtcánhcửa,phảiluônđónglại.”Nhờnhữngcâuhỏi,Ernestđãtìmthấymộtchiếcchìakhóamởracánh

cửa,vàcậunhậnthấykhicánhcửahémở,bàthấydễchịuhơn.Vàcậucũngvậy.Trôngbànhưtrẻra,vàđỡyếuớthơn.

Từcửasổphòngbếp,Ernestthấymộtmảngtrờixanhvàcảmnhậnmộtniềmaoướcđiênrồmuốnđượcômlấy.

“Bàơi–cậunói–chúngtacóthiếutiềnkhôngạ?”“Saocháulạihỏivậy?”“Chúngtasốngthậtkhắckhổ.”“Chúngtacónhữngthứđểsống,Ernest.Songcầnphảicóthểsống…”“Bàơi,trờiđẹplắm.Haibàcháuthayđồvàrangoàiđidạođi.Bàcháu

mìnhsẽđivàokhuvườntươiđẹpkiavàsauđótớinhàhàngởgócphố.”Sửngsốt,bàcậuthởdài:“Ôi,bàkhôngthểđiđược.Bàgiàrồi,Ernest

à.Vàmệtmỏilắm.Còncháuthìphảilàmbàitập.”“Bàơi,cháulàmhếtbàitừhômquarồi.”Hyvọngchợtđếncủacậuđã

tan,nhưngcậuvẫncốnàinỉthêmmộtchút:“Nào,Bàơi,cứkhépkínmìnhtrongcănhộtốiomthếnàythậtkhôngbìnhthườngchútnào.”Cậunhắclạilời nói củaVictoire: “Sức lực cũng giống như cảm giác ăn ngon, nó đếntronglúcăn.”

“Germaineđãđểđồănchochúngtarồi.Khôngđượcbỏphí…vàhơnnữa,nóvượtquásứccủabà.”

“Bàạ,cầnphảisống…trướckhichết.”

Bànộikhôngnóigìthêm.Bàyênlặngdùngbữasángvàrakhỏiphòngbếp.

Ernest cảm thấy vô cùng thất vọng, cậumặc quần áo và ra ngồi lênchiếctràngkỷcũvớimộtcuốnsách,nhưthườnglệ,nhưngthóiquenhàngngàyđãbịnhuốmchútcayđắng.Cậukhôngthểdõi theonhữngdòngchữtrongsách,đầucậungậptrongmộtmànsươngmùbuồnbã.

Khibàbấtchợtxuấthiệntrongchiếcáochoàngmàuđen,đầuđộichiếcmũđenvàtayđeotúisắcnhưmộtbàphùthủy,bànóivớicậu:“Cháuchưabaogiờđòihỏibàđiềugì.Bàcóthểlàmđiềuđóvìcháu…dùchỉmộtlần.”

Ernest gấp vội cuốn sách,mặc áo và khoác tay bà.Hai bà cháu làmthànhmộtđôikỳlạ,nhưthểởtrongmộtcuốnsáchmàcậuvừakhéplại,mộtcuốnsáchxaxưa.

Hômsaulàmộtngàythứhaixámxịtdườngnhưđãquênhẳncáiánh

sángcủangàychủnhật.Thầygiáocứnhưbịkhôcổnhứcđầuvìuốngnhiềurượu.ÔngcàunhàuvàmặtmũithìcàuquặungaycảvớiErnest.ThayvìbắtđầutuầnhọcmớinàyvớiôngBlednhưbìnhthường,thìthầylạigiởcáitròmànhữngôngthầylườinhácdànhchonhữngkhicựckỳlười,vàôngphátgiấy.Thậmchíchẳngthèmnói,ôngghilênbảng:“NgàyChủnhật”vàlàmđộng tác ra hiệu “Viết đi!” Quả là ngày nào cũng phải làm thầy giáo thìchẳngthúvịgì.

Ernestmừngrơnvìítralầnnàycậucógìđóđểkểchứkhôngphảimệtmỏibịaramộtcâuchuyện.CậumỉmcườivớiVictoire,lấyđà,đặtngòibútsangbêntráidòngkẻđầutiênvàbuôngchonóchạytừtrênxuốngdướinhưthamgiavàocuộcđuamôtôcôngthức1.Vàcậulàngườichiếnthắng,vì,khicậuđặtbútdấuchấmhếtbài,cácbạnkhácvẫnđangviết.Thầygiáongồiởbàncủathầy,haitayômđầu,nhưđểchonókhỏirơixuốngđất.Victoirevẫnđangsaysưaviết.Côấymaymắnthật.Chỉcầnviếttêncủatấtcảmấyngườianhcủacô làđãđủhếtmột trangrồi.Khi thubài, trông thầycóvẻtươitỉnhhơn.Theothóiquen,thầyxếpbàicủaErnestlêntrêncùngđểđọcnóđầutiên,lấydũngcảmmàđọchếtnhữngbàicònlại.Thầyđọcto:

Ngàychủnhậtcủamóncouscous.Cảđờitôichưamộtlầnđếnnhàhàng.Tôichưabaogiờđichơingày

chủnhật.Tôichưabaogiờđượcănmóncouscous.TừkhibiếtBànộichotớinay,chưabaogiờtôithấybàrờikhỏiphòngriêngcủamình.Ngàymàchúng tôi xóa bỏ đi cái từ “chưa bao giờ” làmột ngày thật quan trọng.Ngàymàchúngtôixóabỏđiítnhấtbatừ“khôngbaogiờ”đểthayvàođónhữnglầnđầutiênthìcàngquantrọnggấpbộiphần.

Hômqua,tôiđãđirangoàivớibànội,tớimộtquánănởgócphốnhàchúngtôi,đểănmóncouscous.

MóncouscouslàmộtmónănđặcsảncủadânvùngBắcPhi,đượclàm

bằnghạtbộtlúamỳcứng.Ôngchủnhàhàngđãtrịnhtrọngbêmónnàytớibàn,chialàmbốnphần.Gồmcó:

1/couscous,2/nướcdùngvàrau,3/thịt,4/mộtthứnướcsốtdậymùi.Cáchdùngnhưsau:ngườitavunbộtmỳthànhmộthìnhnhưngọnđồi

nhỏtrongcáiđĩasâucủamình,trênđóbàythêmraugồmcócà-rốt,củcảitây,tỏitâyvànhữngviênnhỏlànhữnghạtđậumỏ.Ngườitacòndùngthêmthịt và rưới nước dùng vào. Nếu dũng cảm, ta có thể cho thêm nướcsốtharissa(4),ớtđỏ, làmcháylưỡibởisứcnóngcủanhữngxứsởchanhòaánhnắng.

LúcđầuBàsợkhôngdámăn,nhưngrồibàcũngănngonmiệng.Mỗimiếng làmột sự ngạc nhiên. Và thật tuyệt vời khi cảm nhận được nhữnghươngvịcủamiềnxaxôiấyvàđượcnhữngmùivịnóngbỏngxâmnhậpvàocơthểgiữamùađônggiálạnh.Niềmthíchthúmangtớinănglượngvàsựdũngcảm.ThấyrõhiệuquảnhấtlàởBà,bìnhthườngvốnlặnglẽ,giờđãbắtđầunóichuyện.Bànóivềnhữngcuộcchiếnvàvềnhữngngườiđãquácố, vềnỗiđauvàmấtmát.Nhưng thànói vềngườichếtđểhọđược sốngthêmmột chút cònhơn làđểhọchếtmỗingày thêmmột chút.Mỗi lần tanhắcđếnkỷniệmnàođó,talàmhọsốnglạimộtchút,dùchỉbằngmộtgiọtnướcmắt.

Vàngaycảchúng tôi,nhữngngườiđangsống thựcsự,nhữngngườiđang sống chả ra sống, điều đó có vẻ như ngốc nghếch, nhưng móncouscousgợichotôiýnghĩrằngchúngtavẫncóthểhọccáchsống,nếucómộtngười thầygiỏivàsứcmạnh.Tôirấtmuốncósứcmạnhđó,vàmuốnđượchọckhôngchỉcáckỹthuậtnhưđọcvàviết,màcảhọccáchsống,bởivìsauđóngườitaphảichếtvànhưvậysẽquámuộn.

Bàkhóchấpnhậntrảtiền.Bàcholàbữaănđắtquávàcólẽnhữngđồngxuđãtrởthànhmộtphầnxươngthịtcủabà.Bàđãđọcđiđọclạihóađơntớinămlầnvớiđôikínhbétýnửatròng.Bàcònbắttôikiểmtralại.

Trênđườngvềnhà,haibàcháutôiđiquakhuvườn.Dườngnhưbàđãbiếtkhuvườnnàytừkiếptrước.Chắcchắn,bàđãbiếtkhuvườnbởivìbàvẫnsốngởkhunày.Bàđithẳngtớimộtchiếcghếbăngnhưbàlàchủnhâncủanó.Haibàcháungồiyênlặngchẳngnóigì,nhưthườnglệ.Nhưnglờinóiđãbaoquanhchúngtôinhưmộtlờihứanhẹnhàngvềkỷniệmcủabữaănđặcbiệtmàhaibàcháuvừacùngăn,khoảnhkhắcđángnhớtrongmộtcuộcđờinhạtnhẽo.Trênđườngvề, khingangqua trướcnhàhàngTrungQuốc bên kia phố, tôi đã nói với Bà nội: “Để dành cho chủ nhật sau bànhỉ.”VàBàđãtrảlời:“Đâucóđó.”

CảlớpimphăngphắcvàErnestthấyxấuhổđãdốchếtbầutâmsựvàobàiluận.Victoirenắmlấybàntaycậuđangđểtrênđùi.Côgiơbàntaycậulênvàcọcọvàomámình.

VàErnestnhớlạilàhômqua,lầnđầutiênhaibàcháukhônglôibứcthưrangắmnghía.

VIIDan

Lờihứachochủnhậtsauđóđãtanrathànhmâykhói.Đólàmộtngày

màmọithứđềuuám,tạothànhbứctranhxámxịt.Mặttrờivàsựnáonhiệtcủachủnhậttuầntrướcchỉcònlàkỷniệm,nhưlàbứcthưcấttrongtủ.BàcủaErnestcũngrầurĩxámxịtnhưbầutrờivàErnestphảikhókhănlắmmớikhôngnóibuộtranhữngmongướcấpủ.

Mặc dầu vậy, ngày cũng trôi qua, từng phút từng phút, mở ra câuchuyệnđượcviếtrấtlâutrướckhiErnestrađời.Haibàcháuimlặngdùngbữatrưa,mộtbữaănchẳngcógìđángnói.Khôngcógìlayđộngbốnbứctườngbaoquanhcuộc sốngcủahaibàcháu.Lờinói cứchìmnghỉmdướiđáysâuđạidươngđentốicủanhữngýnghĩtuyệtvọng.

Láthưđượclôira,dùđãđượcmởsongvẫnchứađựngđầynhữngbíhiểm.Ngườitamuốnviếtgìtrongthưnhỉ?VớiErnest,láthứđãmấtđinétthúvị.Nósẽ làmthayđổigì?Chỉ thêmmộtđiềukhóhiểu trongngôinhàchứahàngngànbímậtnày.Ernestthậmchíđãthôikhôngcòntìmkiếmdấuvếtchamình.

May saonhữngngày thứhai vẫnđếnđềuđặn, trung thành, đáng tincậy.Thứhaiđếncónghĩa là lạiđihọc,vàđiềuđógiúpErnestnăngđộnghơnmộtchút.Cậuchưabaogiờởtrongbăngnhómnào,chưabaogiờchơivớihội con trai trong lớp.Cậuchỉ là conmồi tìnhyêucáccôbé săn tìm.Ngườitachẳnghỏihangìcậu,tớimứcngaycảbècánhnhữngkẻcứngđầunhấtcũngphải tránhxacậuvìnể,vìsợ.Nhưng, từkhiVictoirexuấthiện.Ernesthìnhnhưkhôngcònlàkẻ“khógần”nữa,vàmọingườibắtđầuhỏihancậu.

Vàomộtngàythứhaimùađông,tanhọc,đãthấyDanvàSimonđứngđợiVictoiretrướccổngtrườngtrongchiếcxeminibusgiađình.

“Hômnaychúngtaphảiđichợ.Ernest,emphảigiúpcácanh.ChúngtađisiêuthịBercynhé.”

“Vâng,sẵnsàngthôi,nhưngemphảibáochoBàbiết.”“Chúngtasẽđiquanhàemvàemchạynhanhvàobáochobà.”Ernestthậmchíchưabaogiờtrèolênmộtchiếcxevàđixequảlàmột

cảmgiácthíchthúmớivớicậu.Cậucũngchưabaogiờvàotrongmộtcửahàngdùbénhất,chẳngthếnêncậuthấycáisiêuthịnàygiốngnhưmộthànhtinh khác.Dan đưa cho cậumột tờ đồng 10Franc để thuê xe đẩy.ErnestquansátkỹcáchànhđộngcủaVictoire,DanvàSimon.Victoiregiải thíchchocậu:“Chúngtacầnbốnchiếcxeđẩy.Nhàtớđôngbằngbốnnhàkhác,

cậuhiểuchưa?”“Đâylàdanhsáchmuahàngcủaem”.DannóivàđưachoErnestmột

tờgiấyghiđầytênhàng.“45phútnữagặpnhauởquầythanhtoánnhé!”Ernestthấyđầuócđãquaycuồngnhưngcậuvẫnmuốngiácóthểhàng

giờliềnnghiêncứuđồđạc,nhữngchiếchộp,nhữngcáigói,nhữngcáitúi,nhữngconsốđềgiáhàng.Cậutừngđithămquanbảotàngvớicácbạncùnglớp,nhưngcáibảotàngấykémhấpdẫnhơnnhiềusovớicáisiêuthịnày.Vôsốthứđểxem…songcầnphảimuathậtnhanh.Bathùngsữasáuhộploạitáchkemmộtnửa,sáutátrứng,haigóitã-quần.Ernestlaovàochọnhàngrấtnhanhnhẹnvàchútâm,nhưtácphongcậuvẫnthểhiệntrongmọicôngviệc.Khảnănglàmviệchiệuquảđãgiúpcậukếtthúcviệcchọnmuahàngtrướcgiờhẹn,dùsiêuthịlàmộtthếgiớihoàntoànlạlẫmvớiErnest.Cậuđiragianhàngbánsáchnhưtớimộtmiềnđấtquenthuộc.Dựangườilênchiếcxeđẩy,cậuđọcnhữnghãngtíttrênnhữngbìasáchđủmàudựngtrênkệbày.Đôimắtcậuđưahếttừquyểnnàysangquyểnkhácvàmãitớikhiđâmphảimột chiếc xe đẩy khácErnestmới bừng tỉnh.May sao đó là chiếc xe củaDan,chấtđầycácloạihàngkhácnhau.Dannhặtlênnhữnghộpngũcốc,hộpngô,đồlótbịrơivànóinhỏ:“Hẹngặplạinhưđãđịnh.”

Ernestđẩychiếcxecủamình ra cáibànởgiữa,nơixếphàngchồngnhữngcuốnsáchănkhách.Vàởđó,cậubịhútvào,khôngphảibởitênsách,màbởitênmộttácgiả.Cậunhìnnhưxuyênthủngbìasách.Ernestđứngnhưchônchântạichỗ,nhìnchằmchằmmãimớiquyếtđịnhcầmcuốnsáchlên.Đâyquả lànơibấtngờchocuộcgặpgỡnày,vàomộtngàymàcậuchẳngtrôngđợiđiềugì,trừviệcthứcdậy,đilạivàngồi,ăn,đibộ,viết,đọc,vàđingủ.

Cậulậtđilậtlạicuốnsách,đọcphầntómtắtởbìabốnmànhưkhôngđọc,lướtquamộtlượttừđầuđếncuối,rồilạilộntừcuốisáchlênđoạnđầu.Cậuvỗcuốnsáchvàotrán,ômghìvàongực,khôngnhậnrađóchỉlàsáchbằng giấy, không nghĩ ra việc cậu chẳng có tiền đểmua. Thậm chí cũngchẳngcầnmua.Dùsaochăngnữa,cuốnsáchnàyđãthuộcvềcậu.

Cậubuôngngườingồiphệtxuốngđấtđểđượcngắmnghíacuốnsáchchothỏathích.Victorietìmthấycậutrongtrạngtháiđó.Hổnhểngầnnhưđứthơivàhoảnghốt,cônói:“Chúngtớđợicậutớimườiphútrồi.CậuđịnhmuốnchogiađìnhMontardentphảinhịntốinayhaysaohả?”

Ernestngẩngđầulên,songchẳngbiểulộgìhơn.CậugầnnhưkhôngbiếtcậuđangởđâuvàVictoiremuốngìởcậu.Chiếcxehàngcủacậuđanglưulạctậnđâuđâu,nóbịnhữngngườimuahàngvộivãđẩuhếtsangtráirồilạisangphải.Victoirechìacảhaitayrachocậu:“Nắmlấy!”cônóivớicậunhưvớimộtembévàcốkéocậulên.ErnestchợtbừngtỉnhvàđặtcuốnsáchtrướcmặtVictoire. Victoire chỉ để ý đến tên sách, cô đọc to: “CuộcĐạichiến–bàihọccủanhữngngườicha.”Côkhôngchúýtớitácgiả.“Ernestà,

cógìmàphảiquantâmđếnnhữngcuộcchiến.Trongcuộcsốngcònnhiềuthứkhácnữa,chứđâuchỉcóchiếntranh!Thôiđinào!Cácanhtớsốtruộtlắmrồi!“

Ernest nắm chặt cuốn sách, túm lấy chiếc xe đẩymà cậu đã tìm lạiđượcởđầugianhànggiấy,vàchạytheoVictoireraquầysố26nhanhnhưđibằngpa-tanh.

SimonđanglấyđồtừxeđẩycholênthảmtrượtởquầythanhtoánvàDan lại chuyển từ thảm trượt vào xe đẩy.Victoire chuyển thêmhàng củaErnest.MấykháchhàngởđằngsausốtruộtkhithấybađứađưaErnestlêntrướchọ.Victoiregiảithíchđơngiản:“Đâylàlầnđầutiênbạnấyđichợ.”NhưđểxinlỗihộErnest,côbénóithêm:“Bạnấyhọcgiỏilắmạ,chỉtộiđichợthìchẳngbiếtgì.”

Dantrả tiềnchocảbốnchiếcxehàng.“Cácanhcónhàhàngà?”Côthungânhỏi.

“Ồkhông,nếuthựcsựcômuốnbiết,thìtôilàanhcảtronggiađìnhcómườibacậucontraivàmộtcôcongái,vàdomộtnhucầukỳquặc,tấtcảthànhviêntronggiađìnhphảiănítnhấtbabữamộtngày.”

“Anhđùađấyà!”Côthungânnói.“Không,tôinóithậtđấy.Khisinhratôi,bốmẹthấytôiquáđẹptrai,

quáthôngminh,quáhoànhảo,nênđãquyếtđịnh:“Phảisinhthêmmườibađứanữagiốngnó!”Nhưngkhôngmay,nhữngđứakialạikhôngđượctoànvẹnnhưtôi”,cậunóivàlấytaychỉVictoirevàSimon.Côthungân,mộtcôgáitóchungxinhxắnmặttôvẻloèloẹt,đãbịanhchàngbẻmméphớphồn.ThựcraDancònlâumớiđánggọilàđẹptraihoànhảo.Anhthấpbé,bựcon,vớicáitránbịrụngtócsớmtrướctuổi.Nókhiếnanhtrônggiàhơntuổihaimươihaicủamình.Songđiềuđókhôngảnhhưởnggìvớiviệcanhrấtthànhcôngvớiphụnữavìhọ thíchnéthàihước,sựnồngnhiệtvàcóduyêncủaanh.NhưnganhchỉyêucómỗiMilène,côbạnsinhviênđanghọc thạcsĩlịchsửgiốnganh.

Khichiếctúihàngcuốicùngđượcchovàotrongxeđẩy.Ernestđitheođoàn, và cô thungânhét toángvềphía cậu” “Ênày, cònquyển sách, cậuđịnhăntrộmhả?”

Ernest nhìnVictoire, cô biết thừa là cậu chẳng cómột đồngxu nào.Dancầmcuốnsáchvàđọctêntácgiả:“GaspardMorlaisse…mộtngườihọhàngcủachúmàyà?”

“Emnghĩ…đólàbốem.”“Tác giả này rất nổi tiếng. Ông ấy có trong danh sách tham khảo

chươngtrìnhhọcthạcsĩcủaanh.Anhcũngquantâmtớicuốnnày.Anhsẽmuavàchochúmàymượn.”

Cóthựcsựcầnthiếtphảimuacuốnsáchcủabốđẻmìnhkhôngnhỉ?Mà liệu có đúng bố của cậu không? Nhỡ có thể có nhiều người tên là

GaspardMorlaisse?Ernest,chotớilúcnàythìthựcralàchưacóbố,liệucóthểbỗngnhiênlạicómộtôngbốnổitiếng?Cậumảimêtựđặtramộtloạtcâuhỏitớimứcimlặngsuốttừkhichuyểnnhữngchiếchộptừxeđẩyvàocốp xe minibus cho tới lúc khuân hàng từ xe vào trong căn hộ nhàMontardent.

“Chúmàyởlạiăntốinhé?”Danhỏicậu,anhcónhiệmvụnấuănvàothứhai.

“Dạkhông,emcámơn.Emvềđây…Bàem…”Nhưngcậukhôngthểquayđimàkhônghỏi.

“AnhDannày.Làmthếnàođểtìmđượcđịachỉmộttácgiảhảanh?”“Emviếtthưgửichonhàxuấtbản,emnhìnthấykhông,địachỉởdưới

bìaấy.Này,emmuốnđọctrướckhông?”“Vâng,cảmơnanh,nếuanhmuốn”,Ernestnói,cốgiấuvẻhấptấpvội

vàngxếpcuốnsáchvàotrongcặp,đểtránhkhôngchobànộinhìnthấy.Cậusợbàlạicàngbuồnhơnkhinhìnthấycuốnsách.

VIIISimon

Ernestômsáchđingủ,cậuquáphánkhíchnênchưađọccuốnsáchđược.

Cậubéphảimấtrấtlâumớingủđươc…vàcũngphảirấtlâumớitỉnhdậy.Thựcra làbàGermainephảivàobáogiờchocậu.Cậugiấucuốnsách rấtnhanhvàotrongcặpvàvộivàngbắtđầumộtngàymớiđãbịmuộn.

Lúc đó đã muộn nên xuống đến dưới cầu thang, cậu đã thấy ngayVictoire,nhưngkhôngchỉcómộtmìnhcôbé.Victoiremangtheocảmộtcáigóigìđócứđộngđậyluônvàphátratiếngkêu.Còntrôngcôthìđầutócbùxùvàlôithôilếchthếchtrongmộtchiếcáomăng–tôquákhổchắclàcủamẹcôbé…TrôngVictoirenhớnnhácđếnmứcaicũngphảilolắngtheocô.

Côđưacái bọc cho cậuvànói: “Nhanh lên!”Ernest chỉ còncách làphảicầmlấy.Nhưđểbanthưởngchocậu,cáibọctosùsụdànhchocậumột“từ”cảmơnduynhấtmàcậubiết:“Ơ!”MớibảythángchonênvốntừvựngcủaJérémiechỉgồmmộtâmduynhất,dùngđểthểhiệnmọicảmxúccóthể.Đikèmvớimộtnụcườitoétmiệng,từ“Ơ!”chothấyJérémiehẳnrấtkhoáichítrongmộthoàncảnhlạthườngnày.

ỞnhàMontardent,vớicảmộtlựclượngnhânlựchùnghậu,cộngthêmcảJeannette,thìluôncóaiđóchămsócembékhibốmẹđilàm.NhưngthứbalàngàynghỉcủaJeannette,vàSimonthìkhôngcógiờhọcthứbanênanhphảichămem.ChỉcóđiềuSimonđichơitừđêmhômtrướcvẫnchưavề,vàsau khimỗi thành viên gia đình vô tư ra khỏi nhà, thì còn lạiVictoire làngườicuốicùngduynhấtthừahưởng7.2kilô“phiềnphức”này.

Cô gào lên: “Cái tên Simon khốn kiếp vô trách nhiệmmặt mũi thìgiốngỉnsángnaychẳngthấyđâu.”

ErnestcảmthấybậntâmtớisựmấttíchcủaSimonhơnnênnói:“Nhỡcógìxảyravớianhấy…”

“Vớiaicơ?”“VớiSimon!Cólẽphảibáocảnhsát,hayítralàbáochobốmẹcậu.”“Khôngcóchuyệnđóđâu!Cáigãnàythườngxuyênđihítthởkhông

khíởnơikhác.Hắnthấyởnhàchúngtớđôngngườiquámà.”ErnesthẳnchưahềcókinhnghiệmsốnggìghêgớmnênnhìnVictoire

ngạcnhiên.“Chúngtalàmgìvớiembé?”JérémiecứtúmchặtlấymũicủaErnest,chắcthằngnhóctưởngđólàcáitigiả.

“Thiênthầnbénhỏcủachị,côkêulênvớiJérémie,emđi tới trườngnhé?Jérémietrảlờivớimộtchữ“Ơ!”rấtnhiệttình.

“Mìnhnghĩ làm thế làbịcấmđấy.Mìnhnghĩ,nếu làcậu,mìnhsẽở

nhà.”“Cậunóithếdễlắm,Ernestà,vìcảđờicậuđãbaogiờbỏmộtbuổihọc

nàođâu!Cậucónhớhômnaychúngtacógiờkiểmtrakhông?Mìnhđãhọcrấtkỹnênmìnhmuốncómặt.”

ErnestsuynghĩkhiVictoiregiảithíchkếhoạchcủacô:“Chúngtasẽgiấuembétrongáomăngtôcủatớ.Nếuthầyhỏivìsaotớmặcáothìtớsẽbảo là bị lạnh.”Ernest tiếp tục suy nghĩ, vẫn đứng immột chỗ, trong khiJérémiegiậttóccậu.

“Nhanhlên!Chúngtakhôngthểmuộnthêmđượcnữa.Khôngđượcđểmọingườinhậnra.”

“Thằngbétộinghiệpsẽbịnóngmất!”“Cảchúngtacũngsẽbịnóng!”Cáchtrườngvàibước,VictoirebếJérémievàđưachoErnestđốngtã

vàbìnhsữa.Cậuchohếtcácthứvàotrongcặp,đểcạnhcuốnsáchđangđènặnglêntráitimcậu.

Haiđứacốluồnvàođámđôngtrongsântrường,nhưngtrôngVictoirerấtgiốngmộtconlạcđànhìnngược.ErnestthìgắnghếtsứcđểngụytrangchocôtrongkhivẫnthìthàovớiJérémie:“Emđừngsợ,cóanhchịởđây.Trongđấytốivànóng,nhưngemcốgắngnhé,sắpquarồi.”Jérémiehứasẽngoanvớimộtchữ“Ơ!”vẻtrịnhtrọng.

Vừa ngồi xuống, bị kẹp giữa đùi củaVictoire và chiếc bàn, Jérémiequênngay lờihứa.Vàđúng lúc thầygiáophátđềkiểm tra,nó liềngừgừngherấtđángyêukhiếnmấyđứangồigầnđóđềuquaylạinhìn.

“Cậuđưachotớbìnhsữa?”VictoirethìthầmvớiErnest.ErnestđangnghiêngngườiđểlấybìnhsữathìVictoirenói:“Thôikhỏi,

mìnhnghĩnóngủrồi.”“Victoire,Ernest,hai congiữa trật tự.”Đây là lầnđầu tiênErnestbị

nhắcnhởtronglớp.Cậucảmthấycóchúttựhào.Nhưthểlàcậuđangđượcchúývậy.Trongkhitrảlờinhưmáyvàchẳngkhókhăngìtấtcảcáccâuhỏicủabàikiểmtra,Ernestvừatựhỏiliệucóphảicậubắtđầutrởthànhkẻxấukhông.

“Victoire,emnghĩđangởSibérielạnhgiáà?”thầygiáohỏi.Emmặcáomăng-tôtothếkiamàkhôngnóngsao?”

Victoire lắc đầu và không ngẩngmặt lên, với hy vọng thầy giáo sẽquênchuyệnnày.Cônóng tớimứcmồhôichảy ròng ròng lên tranggiấy,songcôrấtquyếttâmchứngtỏnhữngđiềucôđãhọcđượcvớisựgiúpđỡcủaErnest.

“Cậucóchắclàemkhôngbịngạtchứ?”“Cậuđừng lo,nóquen rồi,nóđã sống trongbụngmẹchín thángcơ

mà.”Nhưđểminhhọachonỗi locủaErnest, Jérémiegầmgừkhekhẽvà

kèmtheolàmộtmùikhóchịunhưquảbomgâybuồnnôntỏakhắpphòng.“Thốiquá”,Victoirenói.“Mìnhbiết.Làmgìbâygiờ?”“Chúngtacứtiếptục.Nóchỉđiịthôi,đồỉn.”Hai đứa sắp xong bài kiểm tra thì Jérémie bắt đầu rú lên. Chiếc áo

măng-tôchẳngcòntácdụnggìnữavàVictoirebuộcphảichoemrakhỏichỗẩnnấp.Thầygiáophảiđiếc,mùhaydởhơilắmmớikhôngnhậnrađiềuđó.Thầyđilạibànhaiđứabắtcóctrẻemvàbìnhtĩnhnói:“Cáigìđây?”

“EmtraiJérémiecủacon,thưathầy.Thầycóthểbếemhộconítphútchoconlàmnốtbàikiểmtrakhôngạ?”

Thầygiáochấpthuậnngaykhônglưỡnglự.Ôngbếnóratrướccửasổvàru:“Đừngkhócnữanhóccon”, thầynói.VàJérémievâng lờingay lậptức.Thằngbénàyxemrathíchởtrườngđây.

Bàhiệutrưởngkhôngcóthóiquentớithămcáclớphọc.Quanhệgiữabàvàthầygiáokhôngđượctốtđẹpcholắm.Nhưngcólẽbàđãcảmthấycógìđókỳcụcđangdiễn ra.Vìvậymàbàđãcódịpbắtquả tang thầygiáođangbếtrêntaymộtđứabékhôngphảihọcsinhcủalớp.“Trườnghọcnàykhôngphảilànhàtrẻ!Cáiđứabénàylàmgìởđây?Anhkhôngđượcphépgiữconcủaanhtronglớp.”

Jérémiengoácmiệngcườivớibàhiệutrưởngvàphátramộtchữ“Ơ!”tỏsựđồngý.

Victoire tiếp tụcviết,vẻđiềmnhiênnhưkhôngcóchuyệngìxảy ra.ChínhErnestđứnglêngiảithích:“Sángnaykhôngcóaiđểtrôngembénàyạ.”

“Đâykhôngphảilàphònggiữtrẻ.Đâylàtrườngcôngchứkhôngphảitrườngdòng.Đứabélàcủaai?”

ErnestkéoJérémievềphíacậu.VictoiređặtdấuchấmhếtlênbàikiểmtravàrađứngcạnhErnest.“Nólàcủachúngcon.”

Bàhiệutrưởngnémvềphíahauđứamộtcáinhìnnhưnhữngmũitêntẩmthuốcđộc.Chỉcònthiếunướcnàythôiđấy.

“Cónghĩalàemtraicon.”“Haingườiđi theotôi!”Bàhiệutrưởngra lệnhvớihai tên tộiphạm.

Cònvớithầygiáo,bànói:“Tôisẽgặpanhvàogiờrachơi.”“Thưa Cô, Victoire nói, chúng con có thể thay tã cho em bé được

khôngạ?Emcầnthayrồiạ!”“Đitheotôiđã!Đâykhôngphảilàphòngthaytã.”Ernerstmangtheocáicặpđểkhôngphảilôitãratrướcmặtmọingười.

Cácbạntronglớpvẫylấyvẫyđểvàkêutonhữngtiếngnựngtrẻcon.Khôngailàkhôngtỏrathíchthúvớimộtembé…trừbàhiệutrưởng.Thầyđãdịuđi cảmgiácmệtmỏikhi thấy Jérémie…chonên thậmchíôngcònkhôngnghĩđếnviệctráchmắnghaiđứa.

Trái lại, bà hiệu trưởng thì không ngừngmắngmỏ chúng: “Suốt bachục năm trong nghề, đây là lần đầu tiên người ta dám làm thế với tôi.Chúngtôisẽbáotinvềchochamẹcácem.”

Ernestnghĩlàsuốtnămnămđihọc,đâylàlầnđầutiêncậunhìnthấyvănphòngcủabàhiệutrưởng.

“Tôi sẽgọiđiệnvềchogiađìnhhaingười.”Ernestkhôngmuốnnóitráilờibà.Bàsẽtựbiếtrằng,nếubàmuốnliênlạcvới“giađình”cậu,thìbàphảigửimộtbứcđiện.

“Tôibắtđầuvớicôtrước,thưacôMontardent,”bàtuyênbốvớivẻcoithường.Bàlôirahồsơtrongsốhàngtrămbộ,tracứurồibấmsốmáycủanhà Victoire. Không có ai trả lời. Bà bấm số máy văn phòng của bàMontardentvànóito“bộNgoạigiao”.Qualoađiệnthoạingườitanghehếtmườihaitiếngchuông,sauđónghemộttinnhắnđãghiâmsẵntừtrước,rồicótiếngkêuláchcáchmộtbảnnhạcđiệntử.

Jérémiekhôngchịuyênnữa.Nóngọngoạytaychâncóýphảnđối.Nókêulênmộttừ“Ơ!Càunhàutỏýrằngnókhôngthíchbàhiệutrưởng.

“Chúngconthaytãchoembéđượcchưaạ?”“Làmđi”,bànói,vẻghêtởm,đúnglúctiếngchuôngchóitaibáogiờra

chơivanglên.VictoirebếJérémietrêntay,Ernest theođuôivớimộtcáctã,vềphía

nhàvệsinhnữ.“Mìnhkhôngthểđicùngcậu”.Ernestnói,ngượngngùngvìđámđông

cáccôgáiđứngxungquanhhọ.“Thếthìchúngtasangbênnhàvệsinhnam.MàJérémieđúnglàcon

traicòngì!Mìnhthìchẳngngạiquáigìmấycáithứ“chimcò””Victoire hoàn thành xong nhiệm vụ làm vệ sinh cho em và hai đứa

quayvềvănphòngbàhiệutrưởngđangđiêntiết.“Mẹcôđanghọp.Bốcôđanghọp,còntôikhôngtìmthấysốđiệnthoạinhàMorlaisse.Tôiphảilàmgìbâygiờ?”

“Emấyngoanlắmạ,thưaCô.Emấykhônglàmphiềnaicả.”“Nólàmphiềntôi!Cácngườilàmphiềntôi!Thếđấy!Haicôcậuđira

khỏiđâyvàtrôngthằngnhócconnàyởnhà.Tôimuốngặpbốmẹcôcậuvàosáng thứ năm, trước giờ học, không thì hai người đừng bao giờ đến đâynữa.”

Ngaysauđó,ErnestđilấyđồcủamìnhvàbếJérémieđỡchoVictoire.HaiđứađibộvềnhàVictoire, lo lắngchosốphậnbịđuổihọc.Chúngvềđếnnhàcùnglúcvới…Simon.Anhchàngnóinhưchẳngcógìxảyra”“Xinchào!”

“Anhđimàchàoanhấy!”Victoirechỉnóicóvậy.“Hôm nay không phải đi học à?” Anh chàng ngây thơ hỏi. Anh bế

JérémietừtayErnest.“Thếnào,embé,cáikẹo,emđichơià?”

VictoirenhúnvaivàhỏiErnest:“Làmgìvớinhữngngườinhưthếmớiđượcchứ?Anhấyđãlàmhỏnghoàntoàntươnglaicủachúngta,vàtrôngkìa,lạicònđếntươinhưhoa.Tớthềvớicậulàthậmchíanhấykhôngbiếthômnaylàthứbađâu.”

“A,chếtchửa!Hômnaylàthứbaà?Đãthứbarồicơà?Chếtcha!Emlàmthếnàovớinhóccon?”

“Nóđếntrường…”“Bốmẹbiếtchưa?”“Họsẽbiếtngaythôi!”Jérémiekhôngthíchvềnhà.Nóthíchđượcởtrườnghơn.“Anhsẽcho

emăn”,Simonnói,lấylạithếngườitrênnhưkhônglogìvềviệcanhtaquênlàm.

“Khoanđã,emcóbìnhsữacủabéđây.”Ernestmởcặpvàthấycảmộtmớlẫnlộnlungtung.Bìnhsữađãbịđổlênquyểnsáchđángquýnhấtvớicậu.Cậunhấc cái bình sữa rỗngkhông lênvàquyển sách chảy ròng ròngmột thứsữađặcvàdính.Victoirehiểungaysự trầmtrọngcủavấnđềnênhànhđộngrấtnhanh.“Cậuđừnglo,Ernest,chúngtasẽlausáchvàlấymáysấytócxìkhô.”TrongkhiSimontrôngem,VictoirevàErnestđi“gộiđầu”khẩncấpchocuốnsáchtrongphòngtắm.

Simoncảm thấy lương tâmvôcùngcắn rứt.“Anhsẽdẫncácem tớitrường.Anhsẽgiảithíchtấtcả.”

“Bàấyđãnóilà“bốmẹ”.Bàấycókhảnăngnghiềnnátanhrađấy.”“Thôiđượcrồi,nếudùsaocácemkhôngthểđếntrường,thìanhsẽtrả

nợchúngmàybằngcáchchođixemphim.”Victoireômhônônganhtrai lơđễnh,vốnhọcngànhđiệnảnhvàdù

saocũngbiếtđiều.“Đồngý,côbénói,anhkhuyênchúngemxemphimgì?”

IXÔngMontardent

Ernestđãcó thểchođiệnảnhvào trongdanhsáchnhữngthứ“lầnđầu

tiên”củamình.Khôngphảiđợithầygiáoyêucầuviếtmộtbàiluận,cậucảmthấybuộcphảikểlạichuyếnphiêulưubấtđộngnàytrêntranggiấy,vìcậukhôngthểkểđiềunàyvớiBànội,vìnếuthếsẽphảikểvớibàcảchuyệncậubị đuổi ra khỏi trường. Cậu theo lời khuyên của ôngMontardent: “Cháuđừng lo, Ernest, để cho bà cháu được yên, ta sẽ lo liệu hết vào sáng thứnăm.”

Vậylà,Ernestbìnhyênngồiviếtvềđiệnảnh:Ởmộtcửabánvé,Victoiređãtrảtiềnmuahaivé.Chúngtôivàotrong

mộtphòngchiếutốiomnơichỉcómànhìnhtophátraánhsáng.Tôicảmthấyhơisợ,nhấtlàkhiâmthanhrấttovàhìnhảnhthìdữdội.

“Đấylàbăngquảngcáo”,Victoirenóivớitôi.Vàocáigiờkỳcụcnày,chúngtôigầnnhưlànhữngkhảngiảduynhất.Haiđứadựasâuvàonhữngchiếcghếbànhêmái.Tôinghĩlạinhữngsựkiệnxảyrasángnay,kiểmtraxemquyểnsáchtrongcặpđãkhôchưa,vàtôiđịnhngủthìphimbắtđầu.Vàlúcđó,bỗngtôidừngsuynghĩ,chừngnhưcuộcsốngđangdiễnratrướcmắtchoánhếtýnghĩcủatôi.Tôinhưkhôngcòntồntạinữa,vàđólàmộtcảmgiácdễchịuvôcùng.Vàrồi,hếtphim,tôihơiloạngchoạngmộtchútlúcrakhỏiphòngchiếu,rồinhậnrarằnglúcnàycũnglàgiờtanhọcvàhômnay,ngàythứbanày,phảitiếptục,nósẽtiếptụcđeođuổitôi,hyvọngrằngnósẽkhôngkéotôilại.

Ernestchia tayVictoireở trướcnhàcô.VàchínhởđâycậugặpôngMontardentmàtrướcđócậuchưahềtrôngthấy.ÔngnóivớicậulàSimonđãbáochoôngbiếtsựviệcxảyraởtrườngvàsángthứnămôngsẽdẫnhaiđứatớitrường.Ernestbỗngcảmthấyvôcùngxalạvớicuộcsốngcủacậu,nhấtlàdướivẻhấpdẫncủađiệnảnh,vàcảmthấyhơithiếuhụt.Cậuvềnhà,ănquảtáođểphầnchocậuvànhậnranhữnggìcậuthiếu:cácbàitậpởnhà,bạnđồnghànhcủamỗibuổichiều!Chẳngcógìđểcậulàm.Cậuđãđểsáchởlớp.Cậuđóngcửaphòngriêng,lôicuốnsách“bịnạn”,lậtnhữngtrangđầutiên và dừng lại ở dòng chữ “Dành tặngGeneviève,Myrtille,Clémentine,Prune,CerisevàPomme”.Cậucócảmgiácítracònthiếumộtcáitêntronglờiđềtặngnày.Điềuđólàmchocậuthấysốc,và,thayvìđọccuốnsách,cậuviếtláthưđầutiêntrongđờimình

ÔngMorlaissethânmến,Cuốn sách của ông đã khiến cháu vô cùng chú ý, có nghĩa là, cháu

thực sự khôngcốđọcnó và khôngcốđể khámphá ranộidungcủanó…Điềuđặcbiệt làmcháuchúý,đó làhọcủaôngbởivì…cháucũngcóhọnhưvậy.

Cháukhôngmuốnôngphảiđộnglòngthươngchođờicháu.CuộcđờiDavid Copperfield và Oliver Twist còn đáng thương hơn nhiều. Thực ra,cháuđãkhônghềđểýtớisựkhắckhổcủađờimìnhtrướckhigặpVictoire,mộtcôbạncùnglớp,vàkhámpháramộtkhôngkhívuinhộnvàmộtcuộcsốngmàtrướcđócháuthậmchíkhôngbaogiờnghĩtới.CháuđãđượcănmónlẩunấurượuvangxứBologne,cháuđãđượcbếmộtembétrongtay,cháuđãđisiêuthị(hơnnữachínhởđócháuđãtìmthấycuốnsáchcủaông)vàcháuđãkiêntrì thuyếtphụcđượcBànộiphảiramộtnhàhàngởcùngphốđểănmóncouscous.CháukhôngbiếtkhicháucònbétíngườitacóômhôncháunhiềunhưbéJérémiekhông,nhưngcháucócảmgiácrằngnhữngcáihônđầutiêncủacháulàvớiVictoire,côấyhônlênmácháusuốtvàthềlàchúngcháusẽcướinhautrongvòngmườihainămnữa.

Cháumườituổi.Cháuhọclớpnămvàchotớingàyhômquacháuluônlàmộthọcsinhrấtngoan.Bànộiítnóilắm,nhưngcháunghĩbàhàilòngvềkếtquảhọctậpcủacháu.Cháumongbàsẽkhôngbiếtrằnghômquacháubịđuổikhỏitrường.

Cháuvừaýthứcrằngnhữngtrẻemkhácđềucóchamẹ,anhchịem.Cháuítgiao tiếpvớingườikhác.Cháuđãcốcó thêmthôngtinnhưngBànộirấtkíntiếng.Tuynhiênbàcónóivớicháurằngchacháucònsống.Ôngcóphảilàchacháukhôngạ?Cháukhôngbiếtphảihyvọngđiềugì,nhưngxinônghãynhậnởcháu, thưaôngMorlaisse thânmến,niềmhyvọngsâusắcnhất.

ErnestMorlaisseCậulụcngănkéocủakhôngbiếtbaonhiêucáitủmớithấymộtphong

bì đã ố vàng. Phần nắp phong bì không còn keo nữa. Cậu đề: GaspardMorlaisse,bôikeovàgiấubứcthưtrongcuốnsáchcậuđãbỏvàolạitrongcặpvàchờđợitớingàykiahãihùng.

Victoire và bố cô đang đợi cậu trong xe đỗ saumột chiếc xe khác,trướccửanhàcậu.VừathấyErnestbướcra,họbấmcòi.

ÔngMontardentcóvẻthoảimáitrongbộđồcà-vạt,nhưnghơibựcbộivìcóthêmnhiệmvụtrongmộtngàybậnrộnnày.Vàôngcóvẻmệtmỏi,mệtkinhkhủng,giốngnhưmộtngườichưahềxinônggiàNoel,xinChúatrờinhântừhayxinconcòmangđếnchoôngtớimườibốnngườicon.Ernestkhông biết ngưòi ta làm thế nào để sản xuất ra em bé. Cả Bà nội vàGermaineđềuchưabaogiờnóivớicậu.CậungạikhônghỏiVictoiređiềunày,vìcậusợlàcôbébiếtvàsẽgiảithíchchocậuđầyđủnhữngchitiếtđẫmmáu.Nhưngchắchẳnđiềuđókhôngquákhóvìnhữngngườibìnhthường

nhấtđềubiếtlàtừthờixaxưa.Cóthểlàcónhữngđiềumàngườitakhôngcầnhọc,nóđếntựnhiên,giốngnhưviệcănngủ,và…yêuVictoirethôi.

Bàhiệutrưởng,nhưmọingày,rấtdễphậtý,khóchịu,bựcbội,nhưngkhithấyôngMontardent,bàlạitỏrangọtngàonhưmíalùi.Trôngôngthậttuyệtvời,ănmặcbảnhbaonhưngườiItalia,tóccắtrấtđẹp.Ngườicaolớn,mảnhmai,khônghẳnlàđẹptraonhưngvớikhuônmặtgóccạnh,ôngcóvẻuyquyềntựnhiêncủamộtngườilãnhđạo.Ngaytrướckhinóichuyệnvớiông,bàhiệutrưởngđãlấylàmtiếclàlàmmấtthờigiancủamộtngườinhưông.Lúcnóichuyệnquađiệnthoại,bàtỏrarấtcươngquyết,nóidằntừngtiếng“khôngthểchấpnhậnđược!”.Nhưnggiờđây,đứngtrướcmặtông,tấtcảnhữnggìbànóivớiông là:“Khôngsao, thưaông,aichẳnggặpnhữngviệcđộtxuất”,vàcánhânbàtựhứarằngVictoirevàErnestsẽđượchọcbùbuổichiềubịlỡđóvàsẽkhôngảnhhưởnggìtớisổhọcbạcủachúng.BốVictoire không thể chen được một lời khi bà hiệu trưởng cứ liến thoắngnhữnglờixinlỗivàhốitiếc.ÔngMontardentgầnnhưcảmthấythấtvọng,nhưmộtngườiđãchuẩnbịchiếnđấuthìlạichỉnhậnđượcnhữngviênđạnbằngbông.Ôngômhônhaiđứatrẻrồichạyvộiđilocôngviệcbậnrộncủamình.

Quay lại lớp,Victoire vàErnest được các bạn và thầy giáo đón tiếpnhưnhữngngười anhhùng.Thầygiáo trả bài kiểm tra chohai đứa: điểmtuyệtđối.Jérémieđãđemlạimaymắnchohaiđứa.

Một trongbacôbé tên làÉlodiemờìhaiđứa tớibữa tiệcnhẹmừngsinh nhật và Ludovic thì rủ Ernest chơi bóng đá vào giờ ra chơi. Ernestkhôngcònlàkẻ“khógần”nữa,nhưngcậuvẫnchưabiếtchơiđábóng.

Và vìmọi người quen với tất cảmọi thứ, nên Ernest cũng quen rấtnhanhvớiquanhệxãhội.NhưngcàngnóichuyệnvớingườingoàithìcậulạicàngmuốntròchuyệnvớiBànộiởnhà.Khôngmuốnlàmchobàhoảngsợ,nhưngcậuvẫnmuốnkểchobàchuyệnJérémieởtrường,vàchobàxemcuốnsách.Lòngđãquyết,Ernestbướcvàotrongcănhộ,yênlặnghơncảrạpchiếuphimkhôngngười.Trongbếp,cậuthấytrênbànchưacógì,trênbếpkhôngcónồinàođangđun,thậmchícảnhữngngọnlửanhỏmangsựsốngnày cũng đã tắt.Chỉ có túi rau để nấu súp đặt trên tủ bếp.Cậu chạy vàophòngbà.Giường chưađượcdọndẹpvàngười chủ chiếcgiườngđãbiếnmất.

Cậu nghĩ tới lá thư củamình, như thể là nó đã gây ra trận sấm sét,nhưngcậubiếtlàcậucònchưagửiđi.Cậubécứquanhquẩnchẳngbiếtlàgì.Cậutìmláthưcấtgiấukianhưthểcáimớbòngbongnàysẽchocậumộtgiảipháp.CậuchẳngbiếtlàmgìngoàiviệcđicầuviệnVictoire,nhưnglạisợnhỡcậuđimàbàcậutrởvềvàkhôngthấycậuthìbàlạilolắng.

Cảmthấylolắng,Ernestquyếtđịnhngồixuốngghếsôphaphồnglênméomóvàđểmặcchonỗisợhãiđầuđộcócvàlàmtêliệthoàntoànmọiý

nghĩ.Cậungồiđó,khônghềcửđộng,khôngđọc,khôngsuynghĩ,ngheâmthanhvangvangkhôngngừngtrongđầu:“Bànộichếtrồi.”

Đến lần thứ năm, khi câu nói này vang lên rõ ràng tớimứcmà cậuhoàntoàntinlàthật,thìbàcậu,ănmặcnghiêmchỉnh,nhẹnhàngbướcvàophòngkhách,ngồixuốngcạnhcậuvànói:“Germainetrongngườikhóchịu.Bàđãđưabàấytớibệnhviệncấpcứu.Báchàngxómđãgọixecứuthươnghộ bà.Người ta sẽmổ tim cấp cứu cho bà ấy.”Và khi bà dứt lời,Ernestchứngkiếnmộtđiềucậuchưatừngthấy:bànộicậunướcmắtdàndụa.

Ernestômbàvàolòngvànói,khôngphải là“Bàđừngkhóc”,màlà:“Khócđibàơi,bàcứkhócđi!”

Bàthìthầm:“Trongthâmtâmbàđãbiếtrồisẽtớimộtngàychẳngcònai để chăm sóc cháu nữa.Khi người ta qua tuổi támmươi, thì cuộc sốngđượctínhtừngngày,songbàcứgiảvờnhưkhôngbiếttớinỗisợcủamình.”

Sauđóbàlấylạibìnhtĩnhvànóivớicậu:“Cháulạiđây,chúngtasẽăngìđóởdướinhàvàbàsẽđưacháutớitrường.Rồibàsẽđichợchobữaăntốinay.”

“Bàơi,cháucóthểđichợ,saukhitantrường.”“Bàkhôngbiếtchúngtasẽphảilàmsaođây,Ernest.Bàthìgiàquárồi

còncháuthìvẫncònbéquá.”“Bàơi,bàđừnglo.Chúngtasẽcóđủdũngcảmmà.”“CònGermaine…bàấy…”“Bàcóbịnặnglắmkhôngạ?”“Nặng,nhưnglúcnàythìbàấyđangngủ,vàhọnóivớibàrằng…”“…Bàấykhôngthểlaođộngđượcnữa.”Ernestnóinốtcâubànộibỏ

lửng.“Vàbàthìchẳngcònmấysứclựcnữa,Ernestà.”“Chúngtasẽchiasẻsứclựccủacháu,Bàạ.”

XHenriette

“Cậucóthểđếnsốngởnhàtớ!”Victoiređềxuấtvớicậunhưthế.“Tớcó

mộtcáiđệmdướigiường.”“ThếcònBà?”“Tớsẽhỏimẹ,maisẽnóicậubiết.Theotớthìnếucóđủchỗchomười

bảyngười,thìcũngđủchomườitámngười.”“Bạn biết đấy, mình nghĩ bà cần yên tĩnh, bà không quen có nhiều

người.”“Chúngtacóthểdànhchobàphòngchịgiúpviệc.”“Mìnhkhôngnghĩđâylàgiảipháphay.Trongkhichờđợi,nếubạncó

thểchomìnhmượnquyểnsáchnấuăn,mìnhsẽcốchuẩnbịđồănchohaibàcháu.”Ernesttìmtrongcặpsáchvàlôiraláthưđãviết.Cậuchìaláthưchocôbévàhỏi:“Victoirenày,anhDanđãnóivớimìnhlàcóthểhỏiđịachỉcủanhàxuấtbản…”

“Ừ,ừ,cậuđừnglo,chúngtasẽxoaysởđược.Danloviệcnày.”Saukhimuavàithứởcửahàngthựcphẩmnhỏgầntrường,Ernestvề

nhàvàthấybàđangởtrongbếpgọtraucủ.Bàmấtrấtnhiềuthờigianđểgọtmỗicủcà-rốtvàmỗicủkhoaitây,cứnhưthểbàđẽogọtchúngthànhtượngvậy.Cậungồibêncạnhbàvànhậnthấygọtraucủkhôngphảilàdễ.

Ngaycảviệcđậptrứngcũngkhôngdễnhưvẫntưởng.CậuhyvọngBàsẽthíchcáivỏtrứngbịvỡthànhtừngmảnhtrongmóntrứngtráng.Ernestrấtmongnấuthànhcôngbữaănđểchứngtỏvớibàlàhaibàcháuđãcóthểtiếptụcsống.

Món súp thì dễ hơn.Hai bà cháu bỏ rau vào trong nồi nước và chochúngbơitựdotrongđó.Nhưngbàcứđứngtrướcbếpnhưđểtrôngcholũraukhỏibịchếtđuốitrongnồi.Ernestngồiởbànănlàmbàitậpvềnhà.Cậubiết rằng bà sẽ yên tâm khi cảm thấy thế giới vẫn tiếp tục hoạt động vàErnestthíchsựcómặtlặnglẽcủabàtronggianphòng.

Cậuxếpbàitậpbêncạnhcuốnsáchđangthiêmthiếpvậtvãtrongcặp.Cậumớichỉvừađặtlênbànmộttronghaicáiđĩasâuthìcótiếngchuông.VictoirevàZabulonùavào trongbếpbưng theomộtcáinồivàmộtchiếcbánhga-tô.

“Thịthầmđấy”,Jabulonnói,anhchỉhơnVictoiremộtnăm,nhưngravẻngườilớnlắm,vìanhhọclớpsáumà.

“Ôi,ailạithế”,bàErnestnói,cảmthấyrấtngạingùngvìlònghàohiệpnhàMontardent.“Haibàcháuxoayxởđượcmà…”

“Bàbiếtkhông,ởnhàchúngcháucáigìcũngnhiềunhưởnhàhàngấy,chonênbàkhôngphảingạiđâuạ,thưabàMorlaisse…vìchúngcháucũngkhôngphảitrảđắthơnđâu…vàchúngcháutớiđâyăncùngvớibàvàErnestchovui…”

Ernest tìmthêmđĩa,nhưngbàcậuđãraphòngkháchvàquaytrở lạimangtheonhữngchiếcđĩadùngchongàylễmàErnestchưahềthấy.Thậmchíbàcònmỉmcười.

Trênbànvớimónthịtbòhầmnhừ,nhữngchiếcđĩađẹpvàBànộimỉmcười,hoàncảnhkhókhănmàhọđanggặpphảidườngnhưđãxa.

“Chúngcháuđãbànrồibàạ”,Victoirenóirấtphấnkhích,“Jeannettecómột cô con gái đang tìm việc, và rấtmuốn tới nhà bà để thay cho bàGermaine.Cháuchưabaogiờnhìn thấychịấynhưngJeannettenóichịấylúcnàocũngcứsôisụclên.”

“Thậtthếà?”Ernestthìthàovàotaicô.“Côấybaonhiêutuổi?”BàMorlaissehỏi.“Chịấykhoảnghaimươituổiạ.”“Cóthểsẽkhôngtồikhicóngườitrẻtuổiđếnlàmởnhànày,ítracũng

thửmộtlầnxemsao.”“Hìnhnhưchịấythíchnấuănlắmạ.Chịấymuốnlàđầubếpnhưng

chị ấykhông chịunổi cái trường trung cấpdạynghềkhách sạn.Người takhôngđểchịấylàmnhữngmónănchịấythích.Chịấyướcmơmởmộtnhàhàngriêng.”

“Nhưngởđâykhôngcógìnhiềuđểnấu.Cómỗihaibàcháumà.”“Chịấyđồngýlàmtấtcảmọiviệc.Chịấycònbiếtmayvánữa.”“Thôiđược,nếucôấymuốntớigặpchúngtôivàongàymaithì…để

rồixem.”HenriettecómặttrướckhiErnestđihọc.“CháutênlàHenrietteạ”,côgáikhổnglồnói.Trongcôđãcaolạicàng

caohơnvớiđôiguốcđếnhọntới10cm.Mímắtcôtômàuthâmquầnglên,trônghơiảmđạm.Tóccôđennhức,bùxùnhưmộtcáitổchimkềnkền.Cáiđầuđenbùxùấyđượcđặttrênmộtcáiváymàuvàngcambósátvàngắntớimứctrôngnhưmộtcáiváytắmthìđúnghơn.Cáiváytắmlạiđượcđặttrênđôichânhìnhnhưvẫnkhôngngừngdàithêm.Ernestkhôngthểngănmìnhnhìnbộngựclaoraphíatrướcmặtcậunhưhaikhẩusúngthầncông.Cậumơhồ linh cảm là có lẽ bà sẽ không thích cái vẻ bề ngoài đó, nhưng cậu đãnhầm.BàchỉthấyHenriettethậtsungsứcvàtươicười.

“Áichàchà,ởđâytốitămthếnhỉ”,Henriettenói.“Phảilàmchosángrựclênmớiđược.

Hômnaylàngàyduynhất,Ernestkhôngmuốnđếntrường.CólẽcậuthíchquansátHenrietteđangphấnkhởinhưmộtcôbéconvừađượcngườitatặngchomộtngôinhàđồchơi.

Buổitrưa,Ernestvừamớimởcửavàonhàđãthấythơmnứcmũi.Cậuhiếmkhicócảmgiácđói,nhưngtheochỉdẫncủacáimũi,cậuvềphíanhàbếpvàmuốnvụccảđầuvàomónnướcsốt.

“Chúngtasẽbắtđầubằngmộtchútsa-látthịtchimbồcâuvàsauđólàmónthịtgàhầmrượu.Cònmóntrángmiệngsẽlàmộtbấtngờ!”Bànộirabànănvớimộtchiếcváyngàylễkiểutừthờixửaxưa.NhìnthấyphảnứngcủaErnest,Henriettetuyênbốchocậubiết:“Ởđâykhôngphảilàbệnhviện!Khôngđượcmặcđồngủmàthưởngthứcđồănchịnấu.”

Nhưngdùđãchịucúimìnhchấpnhậnyêucầuvềănmặc,bàPrécieuselạikhóchấpnhậnnhữngmónănkỳcụcnày.Bàcẩnthậnnếmthứcănnhưmộtôngvuasợbịngộđộcvậy.Bànghingạimỗithìathứcănmới,nhưngphảnứngthậntrọngcủabàmấtdầnđi,thayvàođólàcảmgiácthíchthú.

Nói làngon tuyệt trầncó lẽ cũngchưađủđểmô tảbữa trưa.Ernestthấycầnphảitìmtừkhác.Trướckhicậuquaylạitrường,Henrittethìthầmvàotaicậu:“Bàcậubảochịchuẩnbịmộtmónsúptốinay.Đólàmónsúplơxanhnấyvớirauchânvịt.Emhâmnónglạivàchothêmnhữngmẩubánhráncóvịtỏivàonhé.Ngàymaichịsẽlàmchoemmónragu…”

Hếtngạcnhiênnàytớingạcnhiênkhác.Buổitối,Ernesttrởvềnhàvàthấytấtcảcáctấmrèmđãđượcdỡbỏ,mộtsốđồđạcvàcảmộtphầnnhữngđồmỹnghệtrangtríđãbiếnmất.Trongphòngcậuđồđạcđãđượcxếplại.

Bànộiđãtrảlờituycậukhônghỏi:“Henriettenóiđâylàcáichợtrời.”Bàcóvẻrấtvuikhilầnđầutiênbàkểchocậunghenhữngviệcdiễnratrongngày khi Ernest đi học: “Cái cô gái hăng say này nói luônmồm, cứ suốtngàyhỏibàrằngbàthíchgìhơn:hạttiêuhaythìalàAiCập,tỏihaygừng…CôấymuađồăntốngấpbốnlầnsovớiGermaine”

“Ítrathìcũngbốnlầnngonhơn.”“Côấyđãhứavớibàđóchỉ là thờigianđầu thôi, đểmuađồgiavị

vànhữngthứtốicấnthiết,nhưcôấynói.Ngàymaicôấymuốndẫnbàđicửahàngđểchọnmộttấmvảilàmrèmmới…nhưngkhôngđờinào!Vảlạiđằngnào,maibàphảiđithămGermaine.”

“Cháumuốnđicùngbà.”“Vậy,haibàcháusẽđicùngsaukhicháutanhọc.”Henriettemặcbộđồvàngcảtrênlẫndướivàvẫnvớiđôigiàycaogót.

Côthởkhôngrahơivìvừabêcáimáykhâutới,kèmtheolàmộtlônhữngđồvừađichợvềvàmộtsốthứkhácnữa.Ernestlạiphảiđihọcvớivẻtiếcnuối.

Lúctrởvề,cậuthíchthúngắmnghíanhữngtấmrèmmới,cóinhìnhhoaquảnhỏxíuđủmàu trênnềnmàuvàngsáng.Nókhiếnmọi thứxungquanhthayđổi.“Bàchọnmàuđẹpquá,Bàạ.Đẹplắm.”

“Bàcóchọngìđâu.BànóivớiHenriettelàbàtintưởngcôấy.Cháuănlótdạrồihaibàcháumìnhđi.”Bữalótdạlàmộtmiếngbánhgatôsô-cô-la

cònlạitừđồtrángmiệnghômqua.NhưngnókhônglàmchoErnestbớtsợhãivớiýnghĩgặplạiGermainetrongbệnhviện.

Ởcửaphòng,mộtnữytánóivớiErnestlàcậukhôngthểvào,cònbàcậuphảiđeokhẩutrang,độimũvàmặcmộtáosơmidàibằnggiấy.Ernestgiúpbàmặcáovànhìnbàbướctừngbướcngắnđilạigầngiường.

Germaineđangnhắmmắt.Mộtcáiốngthòratừmũi,vàmộtcáikhácthìđặtdướichăn.Bàkhôngtrangđiểm.Trôngbàcóvẻyếuớt.Bànộicủacậusờvàongườibàvànói:“Germainenày,haibàcháutôirấtbuồnvìbàđauốmthếnày,nhưngdầndầnmọichuyệnsẽổn.Germaineà,bàvữngvànglắm, bà sẽ hồi phục thôimà. Chúng tôi nhớ bà. Chúng tôi ở bên bà đây.Germaineà,bàđừnglochochúngtôi.Chúngtôixoaysởđược.Mọichuyệnổncả.Vànếubàmuốn,khinàoraviện,chúngtôisẽchuẩnbịchobàmộtcănphòngxinhxắnởnhà.Bàsẽnghỉngơi.Chúngtalạisốngbênnhau.”

ErnestngạcnhiênvìcậuchưabaogiờngheBànộixưnghôthânmậtnhưthếvớiGermaine.Cólẽlàphảithânmậtvớingườiốm,vìlúcđóhọnhưtrẻcon.Hayđó làảnhhưởngcủaHenriette:chịnày thìxưnghô thânmậtngayvớibà,vàbàcũngđáplạiđểkhỏilàmchịấycảmthấybẽmặt.

Germainemởmắtvànóimộtcáitên:“Ernest?”“Nócùngđivớitôi.Nhưngngườitakhôngchotrẻconvào.Nóđứngở

đằngsaucánhcửaấy.”Ernestcảmthấynhưtimmìnhthắtlại.Đồngthờitráitimcậunhưcũng

bắtđầuphátramộtthôngđiệpkhẩncấp.Chotớilúcấy,cậuchưabaogiờđểýđếnđiềuđó.HầunhưngàynàotrongđờicậucũngtrôngthấyGermaine.Vàchỉtronggiâyphútnàyýnghĩrằngbàcóthểchếtmớiậpđếntrongđầucậubé.Bàkhôngphảingườinấyănngonnhấtthếgiới,vàbàkhôngđemlạicải thiện gì lớn trong cuộc đời của hai bà cháu cậu, nhưngbà vẫn làmộtphầntrongđờisốngcủahọ…vàmộtphầntrongtráitimhọ.Thỉnhthoảngởtrườngcậuvẫnnghĩ tớibà.Khicậuhọc tốt,cậu tựnhủ:“Germainesẽhàilòng.”Bàkhônghayâuyếm,nhưngbàdànhchomìnhcậumộtnụcườicũngâuyếmnhưnhữngnụhôn.Cóđiềugìđókhiếnbàkhôngdámbộc lộ tìnhcảm.Cũnggiốngnhưbànội,Germainekhôngthuộcvềthếgiớicủanhữngâuyếmvuốtve.Cậubéthíchcáchgọi“Ernest”củabà,cứnhưmộtlờithầnkhải.Cậu thích cái khuônmặt trangđiểmđủmàucủabà.Cậu thích cái ýmuốn đặt ra các loại nguyên tắc của bà. Và rồi, phải, cậu yêu quí bàGermaine.Cậuđừngnhìnbàquacửakính,vàkhóc.

XIBenjamin

Ernest và bà Précieuse quen rất nhanh với sự ào ào chớp nhoáng của

Henriettevàtấtcảnhữngđiềuthúvịcômangtới,dùlúcđầucóhơi“sốc”.Ernestbiếtrằngcuộcđờicóthểbantặngnhữngđiềubấtngờvàmỗingàycóthểcóbấtngờriêngcủanó.Victoirelàbấtngờlớnnhất,kèmtheođólàcảmộtgóinhữngđiềubấtngờnhỏhơn,bìnhthườngvàtolớn.Mỗingàythứcdậy,Ernest lạicảmthấy thèmănhơnvà tòmòhơnvớinhữngthúvịmới.Nhưthểcáilầnđầutiêncậuđượcsinhrađờikhôngphảilàlầnmaymắn;mẹcậumất,chacậuthìmấttích,bànộihốthoảng,Germainerụngrờivàcậuthìlìxì,mộtHoàngtửngủtrongRừngchỉđợicóNàngcôngchúaxuấthiệnđểchocậuđượcsinhralầnthứhai.

Trướckhiđihọc,cậucứđợiHenriettemãi.Cậuđợichotớiphútchótvàcốtậptrungđểmongnghethấytiếngđôiguốccaogótcủacôgõcồmcộptrêncầuthang.Nhưngcậuphảiđihọcmàkhôngđượcnóilờinàovớichịấy.Vàhếtgiờhọc trởvềnhà,cậuchẳng thấycógìmới reo reo trênbếp lửa.Ernestđànhphảiănnhữngthứcăncònlạivàlàmbạnvớimộtngườibàítnói.VictoirekhôngđếntrườngvàErnestcũngkhôngmuốnnóichuyệnnữa,trừphiđểnhậnthấyrằngcuộcsốngchotanhữngđiềuthúvịrồilạilấyđi,vàrằngngàythángđôikhicũngchứađựngnhữngđiềubấtngờtồitệ.CậuđànhnóithếnàyvềHenriette:“Chắcchịấycóviệcbậnđộtxuất.”

ChínhBenjaminnhàMontardent,mườilămtuổi,đãtớibáotinchohaibà cháu là Henriette bị cảm cúm.Victoire, Jabulon, Jérémie cũng bị cúm.Henriettekhôngđếnvìsợlàmlâybệnhsanghaibàcháu.

KhiHenriette,trôngnhưcòngầyvàcaongẳnghơn,trởlạingôinhàvàcăn bếp của nhàMorlaisse bị bỏ quên, cô liên tục cằn nhằn:”Hai bà cháukhôngthấyà,thậtkhôngthểchịuđược!Đọcchotôitrênbáoxemhômnaylàngàybaonhiêu!ChúngtađangởvàothếkỷXX,vàsắpbướcsangthếkỷXXI.Mọingườiđềuđồngýthếphảikhông?Vậymàởđây,trongngôinhànày,cứnhưmọingườicònđangsốngởthếkỷXIX,hoặcthậmchítừthờitiềnsử.Tôi thềvớihaibàcháuđấy, tôi sẽkhông làmviệcởđâynữanếukhông có điện thoại! Thật không thể chịu đựng nổi.Không có điện thoạithànhratôiphảibáotinchonhữngngườichủcủamẹtôi,họphảisắpxếpđểtới tậnđây.Nhỡcóviệckhẩncấpthìsao?ThểnàochảcólúchaibàcháumuốngọiđiệnchocáiconbéHenrietteđángthươngsắpchếtvìlolắngchosứckhỏecủanó,vàđểnói:Henrietteyêuquý,cốgiữgìnsứckhỏevàsớmquaylạinhé.Đúngthếkhông?”

Ernest chưa bao giờ chứng kiến cảnh có ai làm ầm ỹ như thế. Cậukhôngbiếtbàsẽphảnứngthếnào.Cậusợbàsẽđẩycôgáicuồngnhiệtđồngbóngnàyrakhỏinhà.Nhưngbànộicậulàchấpnhậnđòihỏi“điênrồ”củaHenrriettemộtcáchgiảndị:”Chúngtasẽlàmđiềucầnthiết.”

Vàthếlà,nhờHenriettelocáckhâuthủtục,mộtchiếcđiệnthoạimàughisángđãđuợcđặtlêntrênchiếctủlycủaphòngkhách,cũnglàcáitỷlychứa bức thư bị bỏ rơi.Henriette ghi vào cuốn sổ nhỏmột danh sách dàigồm3sốđiệnthoại:sốcủachịấy,sốcủanhàMontardent,vàsốCấpcứubệnhviện.Ernestrấtthíchnhấcmáylêndùchỉđểnghetiếngchuôngkêutúttít.Cậuvuốtvecáimáyđiện thoạiđểđộngviênchonónói.Phíađầudâybênkia,ởnơinàođótrênthếgiới,cómộtthuêbao,mộtngườiđốithoại…mộtngườicha.

Henriette dạy vắn tắt cho cậu cách gọi điện, vàErnest thực hànhnóbằngcáchbấmmáynhàVictoire.Quatainghe,giọngnóibịngắtquãngbởimộttrậnhosùsụ,khônggiốnggiọngVictoire.

“CóphảiVictoiredeMontardentđấykhông?”“Haynhữnggìcònlạicủanó…”“Bạnbịlàmsaothế?”“Mìnhbịnhiễmvirútgâyđộcvàgâybệnhchovùnghohấptrênvàlũ

virútđangpháttriểnlênhệthầnkinh.Mìnhbịsốt,tàntậtvàdịchhạch!”“Cónặngkhông?”“Không!Chừngnàomìnhvẫncóthểănsô-cô-la.Đólàcáchchữatrị

haynhất.Nửasốngườitronggiađìnhmìnhbịnhiễm.Nhàmìnhthànhcáibệnhviệnmấtrồi.”

“Mìnhcóthểlàmgìgiúpcácbạn?”“Mànày,mìnhvừamớinhậnralàcậuđangGọiĐiệnchomình!Cậu

gọitừcabinđiệnthoạiđấyà?”“Mìnhởnhà.Nhàmìnhđãlắpđiệnthoại.”“Khôngthểtinđược!”“NhờHenrietteđấy.”“Ernest,mìnhsợlàcậuhiệnđạiquá,vàcậusẽtrởthànhnhưtấtcảmọi

ngườikhác.”“Chẳngaigiốngnhưtấtcảmọingườicả!”“Aicũngnhưai!”“Haisựthựcđềuđúng.”“Chomình số điện thoại nhà cậu, mình vẫn chưa tin…mìnhmuốn

kiểmtra,mìnhsẽgọilại.”KhiVictoiregọi, ainấygiậtbắnmìnhvì tiếngchuôngđanh lảnh lót

kêutừnghồi.Haibàcháuđờrasợtớimứcphảisaumườilămhồichuôngkêunhưcòibáođộngmớinhấcmáytrảlời.

Đầudâybênkia,Victoirenóivớigiọngdạybảo:”Khiđiện thoạikêu

thìphảitrảlờichứ.”Từlúccóđiệnthoại,nóchiếmnhiềuchỗhơn20cmvuôngthựcsựcủa

nóvìErnest lúcnào cũng thấp thỏmnhưbàmẹ củamột đứabéốm, rìnhtừngphútnhữngtiếngkêubấtngờcủanó.Đólàmộtsựhiệndiệnthựcsự,tăngtiềmnănggâybấtngờchomỗingày.Buổitối,ErnestvàbàPrécieusengồibênchiếcđiệnthoạinhưnhữngngườikhácngồibênlòsưởihaytrướcti-vi,vàErnestcầuvịChúahìnhnhưhơinặngtaihãybantặngchocậuvàitiếngchuôngđiệnthoạireo,nhưngthếgiớicủahaibàcháuquánhỏbé,vàVictoirethìđangquáyếunênkhôngthểgọiđiệnliêntụcđược.

Buổisáng,Ernestđiquachiếcđiệnthoạivàlàmđộngtáctừbiệtbuồnrầu, và, buổi chiềuvề, cậu lại tới thămnóngaykhi bướcqua cửa.Chẳngmấychốc,cậubắtđầutìmhọMorlaissetrongquyểndanhbạmàngườitađãđưa cho hai bà cháu kèm theomáy điện thoại, và cậu tìm thấy ngay tênGaspardMorlaisseởmộtquậnkhác,vàđiềukhôngthểtưởngtượngđượclàngườiđólạiởgầnhaibàcháuđếnmứcthấylolo.Cậuthuộclòngsốđiệnthoạivàcốcưỡnglạicáicámdỗlàbấmsốgọi.MỗilầncậuvuợtquađượcuớcmonggọichoGaspard,cậulạitựthưởngchomìnhmộtcúgọiđiệnchoVictoire.Vàmỗi lầnnhưvậy, lại làBenjaminnhấcmáy trả lời.BenjaminnóivớiErnestnhưvớimộtngườibạnthân.CậuhỏiErnest“khỏechứ?”vớigiọng rấtnồngnhiệt.Ernest thườngchảbiếtnóigì saukhiđã trả lời “Emkhỏe, thế cònanh?”.Benjamin thì chẳngbaogiờ thiếu chuyện,đủ cả trêntrờidướibể.Cậukểchuyệngiađình,hàngxómcủacănhộvànhữngtintứctrên ti-vi. Thỉnh thỏang, cậu cũng kể choErnest những thứ cậumới kiếmđượcchobộsưu tập tem.MặcdùErnestkhôngbiếtgìvề tem,nhưngcậuvẩnthíchchiasẻđammêcủaBenjamin.

ConnhàMontardentmỗingườimộtvẻ,ngườithìmangđôimắtxanhcủacha,ngườithìcóđôimắtmàuhạtdẻgiốngmẹ,đứanàytócnâu,đứakialạitóchạtdẻ,nhưngởBenjaminthìmọigienditruyềnxemrađềulộnxộnhết.Cậulàđứaconduynhấtcótóchungnhưđènđỏvàđôimắtmàuxanhlácâynhưđènxanhởngãtưvàbảnchấtlànhhiềnnhưmộtlácờtrắng.Cậucóthểngồihànggiờởbànhọcđểmânmêmấycáitemcủamình,nhưngcũngluônlàcậuchạyùranhấcđiệnthoạiđểtặngnhữngcâuchàonồngnhiệtchomọi người. Trong đám con trai nhà Montardent, duy nhất có Benjaminkhôngphảilàhọcsinhxuấtsắcởtrường.Cậuhọcđọcvớinhữngchiếctem,họcđịa lýquanhữngcon tem,vàcậuquan tâmtới lịchsử, thiênnhiênvàvănhọcquanhữngchủđềcủacontem.Vàcậusaymêsắpxếpnhữnghìnhảnhbéxíunàyvàokhuônthuộcvềchúngtrongnhữngquyểnalbumđuợcmọingườitặngnhândịpgìđó.

Gặp ai Benjamin cũng xin tem, ngay cả với Ernest: “Lúc nào nhậnđượcphongbìhayhaythìnhớchoanhxemđấynhé.”

“Tiếcquá,anhbiếtđấy,ngườiđưathưchưabaogiờcógìgiaochoem.

Nhữngngàyđìnhcôngcủabưuđiệnchẳngảnhhưởnggìđếnemhết.”Tuyvậy,Ernestcũngđãcóthóiquennhìnvàohòmthưtừhômchính

cậuđã…ítnhiều…gửimộtláthư.Haingàysau,cậuthấytrongcáitổbằnggỗ này một phong bì hình chữ nhật đề tên người nhận là Cậu ErnestMorlaissevàdánmộtcon tembình thườngcóchữNướcCộngHòaPháp.Timcậubắtđầuđậpmạnhvàolồngngựctrongkhimồhôitúaratrêntrán.Cậukhôngdámmởláthư.Cậuchạyvộilênphòng,tháocà-vạtdínhthườngxuyêntrênchiếcáosơmicủacậuvàngồixuốnggiường.Cậucẩnthậnbócnắpláthư,đợichoxúcđộngquađi.Cậuđọc:

Ernestthânmến,Xinchào!Chúcmừngsinhnhật.Chúcmừngnămmới.ChúcNoelvui

vẻ. Chúcmaymắn. Chúc lên đường bình an. Chúc sức khỏe.Mừng sinhnhật.MừngLễPhụcSinhvuivẻ.Xinchúcmừng.Vànhiềuhạnhphúctrongmọiđiềuemlàm.Chúcmộtngàytốtđẹp!

ErnestMorlaissethânmến,mongemhãynhậnởanhnhữngtìnhcảmtốtđẹpnhất.

Bạncủaem,BenjaminT.B:Emnóivớianhlàcảđờiemchưabaogiờnhậnđượcthư.Giờthì

emcóthưrồinhé!

XIIElodie

Đếntrường,cậuthấymộtláthưtrênbànhọc.Cảmộtcơnmưathư!“Mời

cácbạntớidựbữatiệcnhẹmừngsinhnhậttớ.”Trêntấmbìabưuthiếpcóhình vẽ một chiếc bánh ga-tô, bóng bay và giấy hoa dùng để ném trongnhữngngàyhội.Trên thưcóđềcảđịachỉ,giờvàmột tinnhắnphíadưới:“Bạnđừngquênlàbạnđãhứavớimìnhlàsẽđếnđấy,Elodie.”

ErnestnhớlàElodieđãmờicậuvàVictoire,nhưngcậukhôngnhớlàmìnhđãnhận lời.Đấykhôngphải là thóiquencủacậu,mặcdùcậuđã tựhứalàtừnaytrởđisẽxuôitheodòngsôngđời.Nếuđượcmờicậusẽđi.Nếucódịpgặpgỡthìphảitậndụng,bởivìtrênđờinàycòncógìtuyệtvờihơn,vĩđạihơn,phithuờnghơnlàconngười?Trongmườinămđầutiêncủacuộcđờimình,Ernestkhôngđuợcquenbiếtnhiềungười.Cậucóýđịnhlàsẽbùđắplạisựmuộnmàngcủamình.Hơnnữa,sẽcócảVictoiređicùng.

Victoirebịốmtừhơnmộttuầnnay,nênởlớpErnestthấymìnhchỉcòncómộtnửakhivắngmặtcôbé.Cậukhôngvượtquacáibiêngiớihìnhnhưngăncáchcậuvớinửakiacáibànhọccủahaiđứa,dùchỉ là thòsangmộtkhuỷu tay, chỉ sợđèphải cáibóng tưởng tượngcủaVictore.SựvắngmặtcủacôbéhóaracàngkhiếnsựhiệndiệncủacôcànglớnhơntrongErnest,nhưlàmộtcáihốmàngườitaphảiđivòngđểkhôngbịngã,songngườitanghĩtớicáihốđónhiềutớimứcngườitavẫnbịngãxuốngđó.Cậucótớihàngngànđiềuđểnóivớicôbévàcũngcóhàngngànđiềuvàđộngtáccủacôbékhiếncậucảmthấynhớnhung.Cáihốlàthếđấy,mộtsựthiếuvắngvôcùng.Truờnghọctrởthànhmộtcáihangđộng,vắngtanhvắngngắt.Ngườitanóirằngkhôngcóailàkhôngthểthaythế.“Saitoét”,Ernestnghĩ,“mỗingườiđềuquan trọngvàkhông thể thay thế, ítnhất làvớichamẹmình!”Cậukhôngbiếtsaonhữngsuyngẫmcủacậulạidẫntớichamẹ,vìcậulàmgìcóchamẹ.Đôikhi,cậukhôngmuốncứsuynghĩmiênmanmãi.

Từ hômvắngmặtVictoire, và thậm chí cả trước đó, Elodie đã bámquanhcậu.Cônàngtiếptụcmangđếnchocậubánhga-tôvànhữngmónquánhỏ:mộtmiếngtẩyhìnhtráitim,mộthònbicóhìnhmặtcười,mộtcànhcâylàmthànhbútchì.Ernestcảmthấyngạiquáđimất.Từchốicónghĩalàxúcphạmcôbé,nhưngcậucảmthấycônàngthíchcậuhơnlàcậuthíchcôấy.Cônàngtínhtìnhdễchịu,rấtâncần.Cônàngmuốnbằngmọigiálàbạngáicủacậu,muốnđượccậuyêu,nhưngcậuthìkhôngthểmangđếnchocôấytìnhyêucủamình.Ngườitakhôngthểcốgắngtrongtìnhcảm.Hoặclàcó,hoặc làkhông.Vàkhi tình cảm tới gõ cửa con tim, thì đó làmộtđiềukỳ

diệu.Cậu không thích cái kiểu cô bé bày trò để xin với thầy giáo được

chuyểnchỗkhinóirằngChristophelàmphiềncô.Cậukhôngthíchviệccôấyđãxinngồibêncạnhcậu.VớiErnest,đểmộtcôbékhácngồithếvàochỗcủaVictoirelàmộtđiềuxúcphạmkhôngthểchịuđựngnổi.Cậuphẫnnộvàcốhết sức thumìnhchonhỏ tớimứccôbé thậmchíkhông thểchạmvàongườicậuđược.

Cônàngkiếmđượcđiệnthoạicủacậuvàtốinàocũnggọiđiệnđếnđểnhắccậurằngthứbảylàsinhnhậtcô.Cậukhôngbiếtlàmthếnàođểnuốtlờivà,tuylàcậukhôngthíchcôbénày,nhưngdùsaonócũnglàmộtconngườivớiđầysựnhạycảmvàyếuđuốicủamình.

CònVictoirethìvẫnốm.Côcấmcậukhôngđượcđếnthăm:“Cẩnthậnđấy!Nhàmìnhlàcảmộtổvikhuẩnđấy.Nhưngmẹcónóilànếucuốituầnnàymàkhôngbịsốt,thìthứhaitớcóthểđihọcđược.Cậusẽcókhốiviệcvớicôbạnrùacủacậuđấy.”

“Chẳngcógìphảivộivàng,cứbìnhtĩnhmàtiếnlên.”“ErnestLaFontaine,cậulàchàngtraimừơituổicóvănhóanhấtnước

Pháp.”“Mìnhlàngườimiễncưỡngnhấttrongbuổilễbắtbuộcnày.”“Cậumuaquàgìtặngcônàngđấy?”“Muaư?Muaquàư?”“Ừ,đisinhnhậtphảimangquàgìđóchứ.”Ernestchưabaogiờđược

nhậnquàsinhnhật.“Mìnhchẳngnghĩ tới.”Cậuchỉcóýnghĩduynhất,đó làmộtquyển

sách.“Mộtquyểnsáchđượckhông?”“Elodiecóđọcsáchbaogiờđâu.”Thếnhỡcôấychưabaogiờcósáchhaythìsao.”“Cậucóthểđemkẹođếnchocôấy.Côấylúcnàocũngnhaikẹo.Hay

tốthơnhếtlàngàymaimìnhsẽchuẩnbịchocậumónsô-cô-lahìnhsò.Mìnhsẽnhờmộtônganhtớiđưachocậu.”

“Bạnđừngbậntâm.Mìnhsẽtìmđượcquàgìđó.”“Cậukhỏilo.Nhờchuẩnbịquàchocậumàmìnhsẽcóthêmbatờgiấy

bạcchobộsưutậpcủamình.”Ernestđếngầnnơidiễn rabữa tiệcvới sự tin tưởng.“Đó làmột thế

giớivănminh,cậutựnhủ,họsẽkhôngănthịtmìnhđâu.”Bàcủacậuhoàntoànkhôngthíchthấycháumìnhbắtđầuđichơinhưthế,songbàchẳngnóigìngoàicâu:”Cháu lớnrồi.”Bànhắcđinhắc lờiđiềuđócứnhư thểnó làmột lờinguyềnvậy.Ông thânsinh rabàđã lớn lênđểđi rachiến trường,chồngbàcũngvậy.Họđãkhôngtrởvề.Contraibàđãlớnđểrađi.Trưởngthànhcónghĩalàrađi,cónghĩalàbiếnmất.Liệucácvịkháchmờicủabữatiệccóhútmấtcháubàkhông?

Cậubấmchuôngvàchìagóibánhsô-cô-la,phầngópcủaVictoire.“Cámơnbạn”,Elodienóimàkhôngmởgóiquà.Khôngcóbóngbayđủmọimàusắc,khôngcóbóngđènnhấpnháyvà

nhữnghoagiấybắngtunglênnhưtronggiấymời…chỉcómộtcănphòngkháchrộngthênhthangsangtrọngtrốngrỗngchảcóđồđạcgì.ChỉcómỗiElodieđược tranghoàng,đánhphấnvàănmặcnhưmộtmệnhphụ.Côbécònđigiầycaogót,khôngcaotớimứcnhưgiầycủaHenriette,nhưngcaohơnnhữngđôigiàybằng.Cậutựhỏicóphảicôbéđãdựtínhmộtbuổivũhộihóatrangkhông.

Ernest không biết gì về thú ăn chơi của giới thượng lưu, nhưng cậucũngđủhiểuđờiđểnhậnthấycậulàtênngốcđầutiênthòmặtđếnbữatiệc.

“Cậungồixuốngđi”,cônàngchủnhànóivớicậu.CậutựnhủkhôngbiếtcóphảiElodiecũngkhôngcóchamẹnhưcậukhông,nhưngcậuchẳngdámhỏi.Dườngnhưcôbésốngmộtmìnhtrongcáicănhộrộngthênhthangnày.

“Cậumuốndùngđồuốnggì?Rượuwhisky,pastis,hayporto?”Ernest, nhờ quan hệ giao tiếp với Victoire, đã bắt đầu biết đùa. “

Không,cảmơn.Mìnhkhôngkhát.”“Chỉmộtchútthôimà.”Côbémởmộtcáchtủđựngđầychailọvàrót

mộtthứnướclỏngmàuhổpháchvàohaicáily.Hóaracônàngkhôngđùa.CônàngcụnglyvớiErnestcònđanglưỡnglựnânglyvàcôhétlên“Chúcsứckhỏe!”

Đểtỏralịchsự,cậunếmthửvàbiếtlàsẽkhôngbaogiờcóthểnuốtđược.Còncônàngthìtráilạinhấptừngngụmnhỏ.Cậuchẳngcógìđểnói,cốgắngtậptrungđợiquâncứuviện.Côtamởđầucuộcnóichuyệnvớimộtcâu:“Cógìmớikhông?”

Cóbiếtbaosựviệcmớimẻxảyratrongcuộcsốngcủacậumànhữngtừngữcứtắcnghẽnkhiếncậuchẳngthểnóigìhơnngoàimộtlời:“ởđâyxinhxắnthật”,nhưngtừ“đẹp”thìlạihơiquávàcậuthìkhôngcócảkhotínhtừđểmôtảtrangtrínộithất.

“Cứhai thángmẹmình lại thayđổiphòngkháchmột lần.Thờigiannày,bàthíchđểtrống.Cậudùngđàolạcnhé?”

“Không, cảmơncậu”.Ernestnóivànhìn ra cửa. “Chắc làmìnhđếnsớmquá.”

“Không,cậuđếnrấtđúnggiờ.”“Thếmọingườiđâu?”“Mìnhkhông thíchnhững lễ hội ầm ĩ,mình chỉ thíchngồi riêngvới

mộtngườithôi.”“NhưngcậuđãmờiVictoirevàcảlớpcơmà?”“KhibiếtVictoirebịốm,mìnhđãbáolạivớinhữngngườikháclàhủy

tiệc.Đâylàdịplýtưởngđểbọnmìnhlàmquen.”

“Bọnmìnhquennhaurồimà.Ngàynàochẳnggặpnhau.”“Nhưngchưabaogiờđượcngồiriêngvớinhau.”Đểphátanbầukhôngkhíimlặngtiếptheođó,Ernestnói:”Mónsô-cô-

lahìnhsòmìnhmangtớiđâylàdoVictoirelàmđấy.”“Thếà,Victoire!Cậukhôngthấynómặcquầnđùià?”“Mặc…quần…đùiư?”“Phải,nghĩalàtáotợnấymà.”“Mayquá!Giámà cô ấy có thể chomìnhmột chút…Cô ấy thật tự

nhiên.Côấythậtđầysứcsống.Côấytồntại!”“Đólàmộtconbéđểucáng!”ĐốivớiErnest, câunóinàyquả làmộtcúgiángvàosốngmũi.Cảm

thấybịtổnthương,cậunhìnchằmchằmvàoElodie.Đôimắtcủacậucóýđòihỏigiảithích.

“Cậubiếtđấy,nóchỉchămbẵmcậuvìthươnghạithôi.Nóvẫnnhaiđinhailạisuốtlà:“TộinghiệpErnest,cậuấykhôngcóchamẹ,khôngcóanhchịemvàphảisốngtrongmộtnấmmò.”

“Vậylàcậuđãbiếthếtmọichuyện.”“NếuVictoiremàbiếtthìaichẳngbiết.Nếucậumuốnbiếthếtvềbản

thânmình,thìhãyhỏicảlớpấy.”“Nếucậuđãbiếthếtrồi,thìchẳngcầnphảitiếptụccuộcđốiđầunày

nữa.”“Nhưngcậuvẫnchưabiếtgìvềmìnhcả…”“Mình nghĩ mình đã biết tất cả những điều mình muốn biết. Chào

cậu.”

XIIIIssachar

BấtchấpnhữnglờikhuyếncáocủaVictoirevềlâynhiễm,vừarờikhỏi

nhàElodie,Ernestchạyngaytớinhàcô.Issachar,haimươimốttuổi,ramởcổngvớiốngngheđeoởcổvàmiệngđeokhẩutrang.VìthếErnestmãimớihiểucâuanh lúngbúngquakhẩu trang:“Ngườinàobướcvàođâysẽchếtngay tức thì.” Issachar là sinhviênykhoa,nhưnganhcứnghĩmìnhđã làgiáosưcủaTrườngCollègedeFrancedanhtiếng.Nhiềukhi,vớivốnkiếnthứcchútxíu,ngườitacứnghĩmìnhđãbiếttấtcả.AnhthíchthúgiảithíchnhữngthôngtinmớinhấtvềbệnhviêmganC,vềungthư,vềsida,vềbệnhsơcứngtừngmảngtronghệthầnkinhtrungương,chứngnhồimáuvànhữngrốilọankháccủacơthể.Nhưnglĩnhvựcưathíchnhấtcủaanhlàtâmthầnhọcvàanhkhôngngừngchêmvàocáccâunóicủamìnhnhữngtừnhưlàhệthầnkinh,tâmlý,chứnghoangtưởngbộphận,hưng-trầmcảm,hộichứngtựmê.Câucửamiệngcủaanhlà”Đấylàbệnhlý,làmãntính,làbẩmsinh.”

Anhđohuyếtápcủamấyanhemtrongnhàvàcốmoimócnhữngtriệuchứngnhỏnhấtvềnhữngcănbệnhnany.Hồibé,anhđãchơiđónggiảbácsĩbằngcáchbăngbóchonhữngbệnhnhântrungthànhcủamìnhdùchúngcóđauhaykhông.Anh lôi ra từ tủ lạnh thứcăn thừa rồi lấy tayvê thànhnhữngviênthuốc.Vớisốdâncủanhàmình,anhcóđầybệnhnhân.AnhbỏkhẩutrangvàtựđộngđeovàomặtErnestvànói:”Anhđâyhòantoànmiễndịch.”

Ernest thích ở trong ngôi nhà này, nơimà anh em đông tớimức họthâmchícưxửvớingườingoàicũngnhưanhemruột.Chỉcầnbướcquacửanhàcủahọlàtrởthànhanhemcủahọngay.

“Victoiređangngủ.Cônàngnghĩlàngủđượctronghaingàythìsẽđủkhỏemạnhđểthứhainàyđihọc.Anhsẽvàogọinódậy.”

“Anhđừngđánhthứcbạnấy.”Ti-viởnhàMontardentbắtbuộcphảimởtođểát tiếngầmĩcủahọ.Ernestbiếtđólà ti-viởtrườngcậucũngcómộtchiếcnhưngcậuchưabaogiờđượcxemthỏaimái,vàcậuchắcchắnBànộicũngchưatừngxemti-vitrongđời.Cáihộpbiếtmuavuinàyhìnhnhưlàmcả thếgiới layđộng.Trướcmànhình ti-vi trongphòngkhách, chỉ cóDan,BenjaminvàIssacharngồitrênnhữngghếbànhlớn,Jérèmie,nướcmắtnướcmũi,nuớcdãichảyròngròngngồingaytrênđùiBenjamin,hìnhnhưembécũngđangsaysưatheodõicuộctranhluậntrongcáihộpti-vi.

“Lạiđây,Ernest!Dangọi.Haylắm.”MắtDanđảoqualạiliêntụcgiữamànhìnhvàErnest,ngườiđangcốdõitheolờinóicủaanh.

“Cómộtchươngtrìnhvềlịchsử.Kháchmờilàcácnhàsửhọcvànhàvăncònsống”,Benjaminnóivớicậu.

“Họkhôngthểmờinhữngngườiđãchết”,Victoirelúcnàyđãbịđánhthức,vậnđồpyjama,bướcvàophòngkhách,giọngcàunhàu.Giữabacơnho, cô nhìn thấyErnest và tỏ ra ngạc nhiên: “Cậu làmgì ở đây thế?CậukhôngđếnnhàElodieà?”

“MìnhlàkẻtrốntránhkhỏibuổilễcủaElodie.”“Ởđókhôngvuià?”Cónhữngai?”“CóElodie.”“Tấtnhiênrồi.”“Vàmộtconvậtkỳlạđangbịtuyệtchủng.”“Nghenày,hômnaymìnhchậmhiểulắm.Nóibìnhthườngđi.Aihả?”“Mình!”“Cònainữa?”“Mìnhđãnóichobạncảdanhsáchrồi.”“Đồconbò!Thếhaingườiđãlàmgì?”“Làmtìnhyêu!Cậukhôngbiếttạisaotừmiệngcâulạithốtralờinày.“Tôisẽgiếtcôta!Tôisẽgiếtchếtcậu!”“Xuy…ỵt!”Danthìthào.“Ơ!”Jérémienói.“Xemđi”Benjaminnói.“Côtađãtoantính…mộtvụmaiphục!”“Bạncònchưabiếtđiều tồi tệnhất: cô tađãchiếmchỗcủabạnbên

cạnhmìnhtronglớprồi.”“Còncậu,ErnestMorlaisse,cậucứmặcchomọiviệcdiễnrachứgì!”

Ernestkhôngbiếttrảlờithếnào.“Mìnhsẽmócmắtnóra.Cậuđừnglo,khôngthểđểnhưthếđược!”“Khôngcógìnghiêmtrọngđâu…”“Ernest,cậuhãybiếtmộtđiều,mìnhsẵnsàngchiếnđấuvìcậu!”“Cònmình,Victoireạ,mìnhsẽchiếnđấuvìbạn.”“KhôngphảitựnhiênmàmìnhmangtênVictoiređâunhé.”“Xuỵt!Ítralầnnàycỹngcómộtgãhaytrênti-vi!”Victoirengồidàitrênghếđi-văng.“Cậuđừnglạigầnquá”,côbénói

vớiErnest.ÔngMontardentbướcvàovớicâuchàovangnhưsấm,vợôngcũngvậy,rồivàingườianh,mỗingườiđềugâymộttiếngđộnggìđó.

“Xuỵtnào!”Jérémieđổisangngồilênđùingườikhác.EmtrèolênngườiErnestvà

lôikhẩutrangcủacậura.DannhìnchămchúErnest:“Ôngkiagiốngemkinhkhủng.”“Nhấtlàvớicáikhẩutrang.”Ernestnghiêncứukỹtừngđườngnéttrên

gươngmặtngườiđànôngđangnóivànhậnthấycậugiốngôngấynhưđúc.

Cũngcáicằmchẻ,cũngcáimũiấy,cũngcáimiệngấy,cũngđôimắtấy.Mọingườicũngcóđủ thứnhữngthứmắtmũimiệngấy,nhưngchỉcần lệchđimộtmi-li-métlàđẹpđãthànhxấu.

“Gãnàyđẹptraithật!Hệtnhưtàitửđiệnảnh!”Victoirethốtlên.Ernestluônthấynguợngkhimọingườinóivớicậuvềvẻđẹphìnhthức

bênngòai.“Đẹptrai!Cuộcđờicòncóthứkhácnữachứ,đúngkhông?”“Dùsaođócũnglàđiềuđầutiênngườitathấy!”“Xụyt!Đólàgãtrongcuốnsáchcủaem!”Ernestnhìnchămchúvàomànhìnhvàphảighìmmìnhkhôngtớisờ

vàohìnhảnhdướilớpkính.“GaspardMorlaisse,ôngcóbiếtnhữngbímậtvềchacủaôngkhông?”

Ngườidẫnchươngtrìnhti-vihỏi.“Tôikhôngđượcbiết chacủamình.Ônghi sinhởchiến trườngvào

năm1940,trướckhitôirađời.”“Tôikhôngbiếtchacủamình,Ernestnghĩ.Vàtôiđangởtrongcùng

mộtcănphòngvớiôngấy…”“Ôngấylàhọhàngvớicháuà,Ernest?”ÔngMontardenthỏi.Mặttrắngbệnhnhưngườivừanhìnthấyma,Ernestnói:Cóthểđólà

chacháu.”“Vàchắcchắnmìnhlàbímậtcủacha”,cậutựnhủ.Thựctếcậuđãbiếtđólàchamình.Cậuđãthuộclòngkhuônmặtông,khuônmặtởtrêncáibànngủ trongphòngbànội.“Liệuđócóphải làmộtngườichakhôngnếuôngkhôngmuốnlàmộtngườicha?”Ernestthìthầm.

Cuộcphỏngvấnđãkết thúcsongErnestvẫnngâyngườikhôngnhúcnhích.Cóthểcậunghĩrằngnếucậukhôngrờiánhmắtđinơikhácthìhìnhảnhsẽtrởlại.Cậucảmthấyđầyứmongướcvàbựcbộitớimứcchẳngcógìcóthểlàmchocậurờikhỏinơinày.Hơnnữa,Jérémieđãcắmrễlênđùicậu.

“Vậylàembiếtôngấy”,Benjaminhỏivàcảmthấyhốitiếcngaysauđóvềcâuhỏicủamình.

“Chaemđãbiếnmấtkhiemrađời.Bàchẳngbaogiờnóivớiemvềchuyệnđócả.Vẫnđầynhữngbímật.Emghétcayghétđắngnhữngbímật!Tấtcảđềucóthểđượcnóirachứ!Ngườitakhôngthểsinhrađờiđểchơitròútimvớichínhmình…màđểđitìmsựthựcvàhéttonólên!”

“Đấylàmộtnhiệmvụnặngnề”,bàMontardentnói.“Sốngđểlàmgìnếukhông…”“Chắcchacháuphảicólýdoriêng.”“Lúcđócháumớisinhrađượccóbangày.Cháucóthểlàmgìchoông

ấycơchứ?”Ernestcốghìmnhữnggiọtnướcmắtkhiếnmũicậucayxè.Victoiređãthahếtnhữngvikhuẩnlạigầnvàxoađầucậu.“Cháuchưabaogiờnghĩtớiđiềuđó.CháusốngvớiBàvàcháutựcấm

mìnhnghĩrằngđiềuđólàkhôngbìnhthường.Chỉkhitớiđây,cháumớithấyđượcnhiềukiểusốngkhác.”

“Ai cũng có những khó khăn riêng củamình…”BàMontardent nóixenvào.

“Vậylàchúngtôiđãkhiếnembuồn…”Benjaminnói.“Ồkhông,tráilại làđằngkhác,mọingườiđãkhiếncháubắtđầunói

chuyệnvớiBànội.Bàđãthúnhậnvớicháurằngchacháucònsống.Rồisauđócháutìnhcờtìmthấycuốnsáchnàyvàcháuđãtìmthấytrongcuốndanhbạđiệnthọaivàthấychacháusốngtrongcùngthànhphố…vàtừđócháuđãđitìmôngkhắpnơi,cháunằmmơvềchacháuvàcháukhôngbiếtcháuđãlàmgìđểôngphảibỏcháumãimãi.”

“Chắcphảicóchuyệngiữachavàbànộicháu.”“Vàrồi,cháutựhỏikhônghiểumìnhcócònmuốnmộtngườichađã

hènnhátbỏcháukhông?”“Chắcchắnôngấycũngphảicólýdocủamình…”“Haylàôngấybịđiên…Issacharnói.Cóthểđólàmộtsựtrầmcảm

sâusắc.”“Cũngcóthểôngấyđãquênhoàntoànvàchỉcóthếthôi”,Benjamin

đóan.Jérémietỏýtánthànhbằngmộttừ“Ơ!”Nhậnthấytrạngthái tinhthầncủavịkhách,bàMontardent tuyênbố:

“Cháuởlạiđâyvớichúngtatốinaynhé.”“Dạcháuxincảmơn,nhưngcònBàcháu.”“Chúngtasẽquađónbàtớiđây.”“Bácbiếtrồiđấy,bàcháucónhữngthóiquenriêng.”“Cácthóiquen…thìthỉnhthoảngcũngphảicónhữnglúclàmkhácđi

chứ.”Dan đứng dậy với chiếc chìa khóa xe ôtô trên tay, song Issachar đã

ngăn anh ấy lại: “Sẽ không cẩn trọng lắm,một cụ già như vậy với tất cảnhữngthứvikhuẩnnày.”

“Dạ,cháuphảivềthôi.Cháuxincảmơncảnhà.Đểlầnkhácạ.”Danđưacậuratớicửavàthìthầm:“Anhđãghiđịachỉvàgửiláthư

củaemđirồi.”

XIVJeannette

Ernestkhôngngờsẽtrôngthấycáicảnhdiễnralúccậuvềnhà.Bàngồi

trênchiếctràngkỷ,mắtmởtovềphíatủlyvớimộtvẻvôhồn.Cậukhôngtinvàomắtmìnhkhinhìnthấybêncạnhchiếcđiệnthoại, trêncái tủđựngbức thưhai bà cháuvẫnngắmnghía, đứng sừng sữngmột chiếc ti-vi nhỏxíu.Cậuđưamắtlêntrầnnhàxemcólỗthủngnàokhiếnchocáimáynàyrơitừtrêntrờixuốngkhông.Âmthanhtokhủngkhiếp.Chắctạibànộikhôngbiếtđiềuchỉnhâmlượng.

“Bàơi,ti-viởđâuravậy?”cậuhỏi,songbàvẫngiữcáinhìnvôhồnvàErnestbiếtrằngbàđãthấycùngmộtbóngmanhưcậu.

“Bàcũngđãxem…Bàđãnhìnthấychacháu.”Bàgậtđầuvànhắmmắt lại.Có thểnói trôngbàhệtnhưngườichết,

nếukhôngcónhữnggiọtlệđãbiếnthànhdòngsuốichảyratừhaimímắt.Nếunhữngvikhuẩnlàlâylan,thìnướcmắtcũngvậy,vàErnestđãđổ

gụcbên cạnhbàvà cũngbật khócnứcnở.Hai bà cháuđãômnhaukhócnhưvầykhálâu,đủđểtướilênnhữngvếtđauđầyắptráitimhọvàsauđóbàtrấntĩnhlại.“JeannettevàHenrietteđãbắtbàchođểcái ti-viởđó.HọvừamuamộtcáikiểumớivàhọđãđềnghịbàgiúphọgiữcáinàychotớikhiHenriettecầntới.”

“Cháuđãnhìnthấycha,bàạ.Cháuđãnhìnthấyôngtrênti-vi.Bànóiđibà,cóchuyệngìxảyravậy?Tạisaochacháuđãbỏhaibàcháumình?Bàđãlàmgìchacháu?”

“Bàđãthainghénchacon.Bàđãsinhchaconrađời.Bàđãmộtmìnhnuôinấngchacon.Bàđãyêuquýchacon.Bàvẫnyêuquýchacủacon.”

“Bàcóchongườitìmchacháukhôngạ?”“Không.Tưcáchlàmmẹkhôngphảikéodàimãimãi.Nhữngđứacon

sẽcóngàyphảirađi.”“Nhưngchacháuđãbỏcháu!”Précieusenhúnvaivàbuôngmộttiếngthởdài.“Đãxảyrachuyệngìphảikhôngbà?”Ernesthỏilại.“Bàkhôngbiết.Chaconcóthểkhôngđươngđầunổivớisựthựcđau

lòng.Bàđãkhôngchochaconđủsứcmạnh.Bàkhôngbiết…”“Chacháukhôngcóvẻgìlàquáchịuđựngcả.”“Ngườinàochịuđựngmộtmìnhlàngườichịuđựngnhiềunhất.Không

aicóthểhiểuđượcnỗiđaukhổcủangườikhác.”Ernestđứngdậyđểtắtnhữngtiếnghúđiênlọancủati-vi.Ngaykhiti-

vingừngkêu,haibàcháucảmthấynhưnhẹnhõmhẳn.“Cháuđãviếtchochacháumộtbứcthư,bàạ.”Jeannettetớihỗtrợchocongái,khôngphảivìHenriettekhôngđủsức

làmhếtmọiviệc,màbởivìJeannettecảmthấtrấtgắnbóvớicáigiađìnhkỳquặcnày.BàtớiđâytrongngàynghỉđểtròchuyệnvớiPrécieusevàkểchobànghenhững tin tứcmớinhấtvềnhàMontardent, Jeannetteyêumếnhọnhưngườiruộtthịt,nhưngkhôngphảiluônđồngývớisựbộtphátcủahọ,vớicáchsốngtháiquácủahọ,vànóichung,vớisốluợngngườiquáđôngcủagiađìnhhọ.“Bàbiếtkhông,cảnhàhọđãlàmườisáungười.Nếumỗingười kéo thêm những người bạn đến thì phải thành cả đội quân. Cháukhôngphải làchủkháchsạnđâu.Nhưngbàbiếtkhông,bọn trẻgiúpcháuđấy.Đólànhữngđứatrẻngoan.”

ChínhJeannetteđãđưaGermaine từbệnhviệnvề tớinhàMorlaisee.Bađứacon trainhàMontardentđã sơn lạimột trongnhữngcănbuồngđểđónbàvề.

Germaine, gầy gò và tính tình khó chịu hơn, ngay lập tức không ưaJeannettevàHenriette.Bàtỏrarấtkỳthịtấtcảnhữnggìkhôngtheonguyêntắccủabà.Cácmónăn,theogucủaGermaine,thìđềulàkhôngtốtvàsẽrấtcóhạichoPrécieuse.ViệcmàbàPrécieuselêncân,ănngonmiệng,chịukhóănmặc,thamgiahọatđộng,vàthậmchíthỉnhthoảngcòncườitokhônglàmchoGermaine thấycácnguyên tắccủabàchảcó íchgì.CònErnest, trongmắtGermaineđangtrởthànhtênducônvìđilạivớilũngườixấunày.

GermainenhữngmuốnbópcổHenriettekhichịlàmtấtcảnhữngđiềumàbàchưabaogiờcóýđịnhlàm.Vàbàpháhọaimỗikhicóthể.Bàgiấunhữngđồgiavịvàcốlàmgiảmnhiệttìnhcủabàchủnhàbằngnhữngcuộcnói chuyện tầmphào có hại cho người thay thếmình.Bà nhấnmạnh vàoviệcbàđãcảmthấyđủkhỏeđểcóthểlàmviệclạivàđuổicổconbédámđộtnhậpvàođâythếchỗbà.

“Bàcóbathángnghỉdưỡngsứccơmà,bàxứngđángđượchưởngnhưvậy.”

Tráilại,Germainelạirấtmêti-vi,vàbàômnósuốttừsángtớitối.Bàthuộclòngchươngtrìnhvàkhôngbỏlỡbấtcứmộtbộphimtruyềnhìnhnàovìbấtkỳlídogì.Cảnhàhàilòngvìti-vilàmchobàimmiệnglại.

ErnestbịốmngaysaukhiđếnthămVictoire,cùngtriệuchứng,điềuđóchứngtỏGermainecólývềnhữngmốiquanhệkhônghayhogìcủacậu.

CóđiềuGermainelạirấtquýVictoire.“Côbénàytốttínhđấy!”BárấtkhoáikhingheVictoirekểvềcuộcchiếngiành lạiđịaphậncủamìnhbêncạnhErnest.Côbéchỉviếtcóláthưsaugửitớithầygiáo:

ThưaThầy,

NhưThầybiết,conđãchuyểntrườngnhiềulầntrướckhichamẹcontìmđuợcmộtcănhộđủrộngđểchứađủmườisáuthànhviêngiađình.Dầndà,concảmthấythỏaimáitronglớphọccủathầy,trênmộthònđảonhỏmàconsốngvớiErnestMoralaisse.Bạnấyđãđộngviênconvàgiúpcon(thầycóthểnhậnthấynhữngtiếnbộcủacon)vàconkhôngdấudiếmgìthầyrằngchúngconyêunhauvàchúngconcóýđịnhcướinhau(saunày).

Không có lý do gìmàElodieHainaut chiếm chỗ của con.Con hiểurằngcũngcóthểcôấyyêucậuMorlaisse.Khôngchỉcócôấyđâu!Trongcuộcđời, người ta không thể cóđược tất cảnhữnggìmìnhmuốn.Nhưngcon,conthềvớithầy,consẽsụpđổnếuthầykhôngtrảconvềchỗcũ.Consẽkhôngthởđượcnữa,chonênthầycũnghiểulàviệchọchànhcủaconsẽrấttồitệ!(Ngườimàkhôngthởthìcũngkhônglàmviệcđược.)

Đâykhôngphảilàmộtsựđồngbóng,đâylàmộtnhucầu.Con tin tưởngvàosựphânđịnhđúngđắncủa thầy,conbiết thầysẽ

mang lại cho con khả năng làm việc trong những điều kiện sư phạm lýtưởng.

HọctròVictoirecủathầyErnestvốnđãđỏmặtlạicàngđỏhơnkhiđọcláthư.“Bạntựviếtmộtmìnhà?”“Ừ…”“TừSưphạm?”“ĐólàtừcủaDan.”“Consụpđổ?”“ĐólàcâucủaBenjamin.”“Tintưởngvàosựphânđịnhđúngđắncủathầy?”“Simon.”“ThếcònJérémie?”“Ơ!”“CònElodie?”“Cô takhôngnóichuyệnvớimìnhnữa.Thế là tốt,mìnhcũngchẳng

nóichuyệnvớicôta.”“Dễthuơngnhỉ!”“Ai?”“Cảhaingười!”“Người ta không thể yêu hết thẩymọi người.Đượcyêu ngườimình

yêulàmaymắnlắmrồi.”Mặc dù ngôi nhà đã quá ồn ào với sự thù địch củaGermanine, tính

đồngbóngcủaHenriette,nhữngkhámphácủaPrécieusevàsựchờđợicủaErnest,lạicóthêmanhemnhàMontardentlầnlượttớichơicùngvớiErnest.

Từkhicóđiệnthọaivàti-vitrênchiếctủly,Ernestlạinghĩtớiláthư,

đãtừngđộngviênhaibàcháurấtnhiềutrongthờigiantrướcđó.Cậucóýlàsẽ trốnmộtmình trongphòngvàcốgắng thêmđể luận ranhữngchữviếttrênđó.CậuđangcốđọcmộtlượtquanhữngkýtựtrênláthưthìDanbướcvào.Vừanhìnthấybứcthư,anhthốtlên:“Emnhậnđựơcthưhồiâmrồià?”

Ernestngướcđôimắtbuồnrầuvàlắcđầugiảithích:”LáthưnàylàdocụnộiemviếttừmặttrậntrongcuộcĐạichiếnthếgiớithứnhất.”

“Khôngđùađấychứ!Choanhxemnào!”Danliếcquavàrahiệuđồngý.“Phảicócácchuyêngia,cácnhàchiết

học, các chuyên gia lưu trữ, những người nghiên cứu chữ cổ… hoặc cácdượcsĩthìmớiluậnđựơccáithưnày.”

“Vâng,nhưngbiếttìmhọởđâu?”“Anh sẽ hỏi xem”,Dan hứa vàBenjamin nhanh chóng thế chỗ anh.

Bứcthưvẫnở trên tayErnest,phongbìở trênđùicủacậu,Benjamincầmphongbì lênvàlạiđặtxuống.“Hayđấy!cậunói.Emchoanhmuợnđượckhông?”

Ernestkhôngthíchcáiýnghĩphảirờixaláthưnày.“Anhchỉmúônkiểmtralạimộtđiềutrongsáchcủaanhthôi.”“Anhcóthểmangsáchcủaanhtớiđâyđượckhông?”“Ừ,nếuemmuốn…đólàmộtýkiếnhay.Hômkhácanhsẽquaylại.

Emkháhơnchưa?”“Sẽkháhơn”,Ernesttrảlờivànghĩ:“Kháhơnđểlàmgìnhỉ?”

XVGaspard

Bệnhcảmcúmđến rồiđi.Vốnkhôngphải lườinhác, songErnestvẫn

thíchcảmgiácnằmyêntrêngiuờng,vùitrongđốngchăngối.Ởbênngòaichiếc giường này có một thế giới khác, thế giới của mọi họat động, củanhữngconngười,nhưngnókhôngliênquantớicậu.Bịốm,đólànhữngkỳnghỉchophépthóatrakhỏisựvậnhànhcủavụtrụ.

Cậuđihọctrởlại,gặplạiVictoire,kếtnốilạiquanhệvớithếgiớibênngòai. Cậu trở lại học hành như trước kia, lại ăn nhữngmón ăn ngon doHenriettenấuvànghenhữnglờimỉamaichuachátcủabàGermaine,vàcậuchờđợi.

Cậuchờđợimộtláthư.Nhiềungàyrồinhiềutuầntrôiquamàkhôngcótiahivọngnào.Chotớimộthôm,khôngphảilàmộtláthư,màlàcảmộtthùnggiấytođãhạcánhtrướccửanhàcậu,domộtbácđưathưướtđẫmmồhôimangđến.

Lấyhếtsức,cậuyênlặngthacáithùnggiấyvàotrongtậnphòngcủamìnhkhôngchoaibiết.Cậutháodâybuộc,bócbăngdính,mởnắpvàlôiramườicặpđựnghồsơ.Trênmỗicặpđựnghồsơcóđềsốnăm.Nămđầutiêntrùngvớinămsinhcủacậu,rồichínnămliêntiếpchođếnhômnay.Cậumởcănghaibìacặpvàđọctrangđầutiên:

Ernestyêuquý,Chađãđặtchoconmộtcáitênképgồmmộtnửalàtêncủachavànửa

là têncon,songchalạikhôngmuốnchămsóccon.Đámtangcủamẹconcũngchínhlàđámtangcủacha.Chathấynhưmìnhkhôngcònthuộcvềthếgiớinàynữa.Chavẫnthở,vẫnđilại,vẫnăn,vẫnsuynghĩ,nhưngchađãởnơikhác…cùngvớimẹcon.Chakhôngthểchịunổinỗiđaunày.Nhưngdùsaothìviệcchađãđểconchobànộihoàntòanlàvìlòngíchkỷ.Chakhôngthểmangtheobấtcứthứgìngòaibảnthânmình.Sựthựclàchakhôngcònđượcômmẹcontrongvòngtaynữa.

“Nhưngconđây,chacóthểômcontrongvòngtaymà”,Ernestnghĩvà

tiếptụcđọc.Dườngnhưlàngườiviếtthưđãngheđượclờicủacậubé.Con,conởđóvà ta làchacủacon.Chaluônnghĩrằngchalàngười

mạnhmẽ…trướckhiphảicầntớisứcmạnh.Tuyđượchọchànhnhưngcuộcđờibuồnvàuámmàchađãsốngbêncạnhbànộiđãkhôngchuẩnbịchochanhữngcúvachạmthựctếkhókhăn.Chađãchạytrốn,dùbiếtrằngngườita

không thểchạy trốnbản thân.Ngừơi tadànhchochamột chỗ làmviệcởCanada.Chalênđường.Chathậthènnhátvàkhôngthểthathứ.Chakhôngbiếtsẽtiếptụcnhữngnghiêncứucủamìnhrasaovớimộtđứabétrêntay.Cóthểmộtngàynàođóconsẽthalỗichocha.

Mỗingàyđềucómộtláthư.Chacậuđãviếtchocậuliêntụcmỗingàytrongsuốtcuộcđờiông,đôilúclànhữngláthưdàikểchitiếtvềnhữngsựviệctrongngàycủaông,đôikhilàquanniệmsốngcủaông,haycôngviệcnghiêncứulịchsử.Mỗibứcthưđềuđượcbắtđầubằng”Ernestyêuquýcủacha”hoặc“Contraiyêuquýcủacha”.Ernestđãđọchếtmấytuầnthư.

Cậukhókhănlắmmớibắtmìnhđọctừtừvìcậumuốncùngmộtlúcngốnngấuhết thảy.Mỗi lá thư lại chocậubiết thêmmột chútxíuvềchamìnhvàcậucảmthấynhưtráitimcậu…nócănglên,gầnnhưnổtung.

Câucảmthấyluônởbêncha,ngaycảkhicậukhôngởtrongphònkgđểđọcthư,tớimứccậuítdànhthờigianhơnchoVictoire.Mắtcậunhìnmơhồvàkhôngthểđóanbiếtđượcđiềugìđangdiễnrađằngsaucáinhìnđó.Victoiregiữkhoảngcách,đủtếnhịđểcảmnhậnthấyrằngkhôngnênlàmphiềnbạn.Germainebìnhluậnsựviệcvànóirằngcậuđã“bìnhthuờng”trởlại.HenriettethìkhiểntráchErnestbằngcáchnhồinhétchocậunhữngmónchịnấuthử,cònbànộithìđànhquansátcháu,bảnthânbàcũngđangchìmtrongsuynghĩvàbịxáotrộnnênkhôngthểlàmgìhơn.

ChỉcóBenjaminvẫnđến thămcậuđềuđặnvớinhữngcuốnsáchvềchơitem.VàErnestcảmthấyráttiếckhinghĩtớisốlượngtemmàcậuđãcóthểđemchoBenjaminnếuchacậugửitấtcảnhữngláthưnàyquabưuđiện.

Nhữnglá thưghidấuchặngđườngcủaGapardquaCandavàMỹ, từđại học này tới đại học khác, trước khi tới sống ở Cambridge, bangMassachusetts,nơiôngđãgặpmộtnhàngônngữhọcngườiMỹvàlấylàmvợ.Ôngviết:“Sự trốngrỗng trong trái timvẫnhằnsâuvôcùngvàkhôngbaogiờcóthểđuợchàngắn,songtìnhyêumớinàynhưmộtlớpkemxoadịuvếtthương.”

Theochacậu,côgáiMỹnàynóitiếngPháprấttốt.MộtbuổitốicôbáochoGaspardbiếtmìnhđãcóbầu.Vàtrongmườinămsauđó,côlặplạitinnàythêmbốnlầnnữa.

Vànhưvậy,Ernestpháthiệnramình làanhcảcủamộtđạigiađìnhđôngcon,vớinămcôemgáitênlàMyrtille,Clèmentine,Prune,CerisevàPomme,theothứtựlàtám,sáu,bốn,haituổivàsáutháng.ErnestnghĩlàsẽgảcôemútchoJérémie.Mỗikhitưởngtượngđếnnhữngngườiemnày,thìướcmuốn,hivọng,thậmchílàkhátkhaođuợcgặpmặtmấyđứacứhànhhạcậubétớimứccậuphảidùngsô-cô-lađểlấylạibìnhtĩnh.Chacậuđãkhẳngđịnhvớicậurằngnhữngcôemsinhsaunàykhôngthểthaythếđượccậu,vàrằngtìnhphụtửcủaGasparddànhchocậuvẫnlớnhơnhếtthảy.

Mãitớigầnsáng,cậuvẫncònđọcnhữngbứcthư,thứlàmnênmiếng

ghépcònthiếutrongcuộcđờigiốngnhưtròchơighéphìnhcủacậu.Chưabaogiờcậuđọc thứgìhứng thú tớivậy.Cậukhôngmuốnđọchết,nhưngcậucũngkhôngthểkìmmìnhcứđọchếttrangnàyđếntrangkhác.

CậuđọctớiphầnthưkểvềviệcchacậunhậnmộtcôngviệctrongmộtnămởPháp:

Đểđượcởgầncon,đểcốgắngbắt liên lạc.Chađãđứngđợiconở

cổngtrường,cũnglànơichađãquanhữngnămđầutiêncủađờihọcsinh,songchađãkhôngthểlạigầnconđược.Chabiếtnóigìvớiconđây?“Chàocontrai.Talàchacủacon.Conkhôngnhớchasao?Chalàngườiđãbỏrơiconkhiconmớiđượcbangàytuổi,làngườiđãbỏlạichoconchínhcuộcđờitrĩunặngmàchađãtừngsống.”Vàchađãnhậnthấyrằngchađãbiếncon thànhngười em sinhđôi của cha.Cha khôngbiết về điểmđó thì chacũnggiốngvớitấtcảnhữngngườichakhác.Chacàngchờđợithìviệcxuấtđầulộdiệntrướcmặtconcàngtrởnênkhókhănhơnvớicha,thậmchílàkhôngthể.Chalàmộtconquỷ.Nhậnlỗicũngchẳngsửachữađượcsailầmnữa.

Chacứquanhquẩnbênnhàhaibàcháu.Chađãthấysựxúâthiệncủacôbạngáixinhxắnđãmanglạichoconchútniềmvui.Thậmchíchacònthấymộtsựviệctuởngnhưkhôngbaogiờxảyra:chathấybàconcùngvớiconrangòaivàomộtngàychủnhậtđẹptrời.

Mẹcủacha,tộinghiệpbà.Nóigìđây?Bàđãcốgắnghếtsứclựctàn,Bàđãbịchấnđộngmạnh.Mộtvàingườicóthểvuợtquathửthách.Cònbàthìkhông!Ngaycảchađây,dùtheocáchcủamìnhlàhènnhátvàphảnbội,chacũngđãvuợtquađược.Nhưngchachưabaogiờbỏcon,Ernestà.Vàcha chưa bao giờ phản bội con. Bà nội con cũng vậy. Bà đã làm tất cảnhữnggìcóthểchocon,nhưbàđãlàmdànhchochavậy.

Ernestcủachaơi,đểđượcgầncon,chađãnóichuyệnvới thầycủacon.Ôngnóivớicharằngđâylàlầnduynhấttrongđờidạyhọccủaôngcómộtcậuhọctrònhưconcứnhưthểtừtrêntrờirơixuốngvậy.Vàcharấttựhào,dùchachưabaogiờgiúpđỡgìchoconcả.Conthậtvữngvàngvàhơncảnhữnggìthầymongđợi.Thầyconchưabaogiờtựhỏivềnhữngđiềukiệnhọcvàđiềukiệnsốngcủacon,chotớingàyconviếtbàiluậnkểvềngàychủnhậtcủaconvàbànội.Thầynghĩrằngconmuốnđượcsốngcôđộcvàhơichútkỳquặc.

Ernestnày,chađãmuốncóconvà rồicha lại khôngmuốngặpconnữa,nhưngchưamộtkhỏanhkhắcnàotrongđờicharờibỏcon.Chađãviếtchoconhàngngày,dùđólàđểchochahơnlàchocon.Changhĩtớicontừsángtớitối,dùđiềuđóchẳngbaogiờchoconlợilộcgì!Chakhôngbiếtconcóthểthalỗichochakhông.Chachỉbiếtrằngchakhôngthểthathứchomình.Cha đã không cho phépmình được ở gần con lúc bé, có thể để tự

trừngphạtvềcáichếtcủamẹcon.Mẹconcũngđãướcaocócontớimứcnào.Mẹlànạnnhâncủamộtvụtainạnngungốc(liệucótainạnnàothôngminhkhôngnhỉ?):chỉvìmộtcúbănghuyếtkhôngkìmlạiđược.Chínhbảnthânmẹconcũng từng là trẻmồcôi.Sẽcóngàychakểconnghechuyệnnày.Mẹconlàmộtngườiphụnữrạngrỡêmdịu.Chađãyêumẹconđếnphátđiên.Vàchađãtrởthànhđiênrồvìtìnhyêuđó.

Changhĩgiờđâyvếtthươngchađãlành.Khôngphảilàlànhhẳnsongcóthểnóilàtiếptụcsốngđược.Vàchamuốnđượcômcontrongvòngtaymình,nóichuyệnvớiconbằnggiọngnói thựcchứkhôngphảiqua thư từ.Mongđượcgặpconhàngngày.Mongchoconđược làmquenvớicácemgáiconvàvợcủacha.Chađãgiấusựthậtvềconvớicôấy,chotớimãigầnđây.Conđãlàbímậtthầmkíncủariêngcha.

Tuy nhiên mong muốn không đủ để biến ý chí của cha thành hànhđộng.Vàngườitakhôngphảilúcnàocũngcóthểđạtđượcmọiđiềumìnhmongmuốn.Tiềnluônluônlàmộtvấnđề,nhưconbiếtđấy,giáoviênchẳnggiàucógìchocam.

Ernestà,talàchacủacon,mộtngườichavôhiệuquảvàbấtlựccứmuốntinrằngchỉcầnnghĩtrongđầulàđủ.

Bứcthưcuốicùngđểngàyhômtrướckhithùngthưđượcchuyểntới

địachỉnhàcậu:Ernest,Ernestcủacha,conđãđáplạitấtcảnhữnglờinguyệncầucủa

cha.Nhưvậychínhconsẽcóđuợclòngdũngcảmmàchakhôngcó.Chínhconsẽbướcvềphíacha.Chínhnhữngđứacondạychongườitacáchlàmchamẹ.Chađãbịmuộnmàngquánhiềurồi.Hãyđếnvớichakhiconcóthể.Conhãyđếnnhanhlênnhé!GiađìnhchasắpphảitrởlạiMỹrồi.

Ernesttựtráchmìnhvìđãkhôngbắtđầuđọctừláthưcuốicùng.Có

thểđãquámuộnrồi.

XVIAdrien

KhiErnestđọcxonghếtmườitậpthư,thìmùađôngảmđạmvớinhững

trậncảmcúmđãqua,vàthậmchímùaxuânvớichútnắngcũngsắpquađểnhườngchỗchomùahè.Henriettevẫnhátkhekhẽkhilàmnhữngmónsốtcủamình.Germainevẫnthìthàotrướccáiti-vi.Précieusethìvẫnkiênnhẫnchờđợi.Mộthôm,VictoiregõcửabếtheoJérémietrêntay.Côbébáotincho cả nhà: “Mọi người hãy xem đây!” Cô bé thả Jérémie xuống đất vàthằngbé bước lọang choạngnhưmột gã say về phíaGermaine đangbìnhphẩm:“Điềuđónhắctôinhớlạimộtvàithứ.”

Ernestđãquyếtđịnh,cậuchuồnvàophòngkháchlúcnàykhôngcònmộtkhángiảmànảnhnhỏnàovàbấmsốcủachacậu.Cậuphảilặplạiđộngtácnàytớicảtrămlầntrướckhiquyếtđịnhmìnhtớiđó.

Nămhọckết thúcnhẹnhàngtheonhịpcủangười thầygiáomệtmỏi.ErnestthườngxuyênquayvềnhàgiađìnhMontardentmỗikhitanhọc.CậuthíchnhìnJérémiechậpchữngđi.Cậudẫnemravườnvà thíchchạy theoem.“Khôngthểtưởngtuợngđược!”Ernestthốtlên.

“Aichảcóthờinhưthế”,Victoirenhậnxét.Mộtsángthứtư,Ernestcảmthấyđãsẵnsàngchocuộcviếngthămnày.

Vậyđấy…tanghĩ,tamơước,tatưởngtượng,vàtachẳnglàmgìchođiềumơướcđótrởthànhhiệnthực.Vàmộtngày,đùngmộtcái!taquyếtđịnhvàlênđường.

Ernestđibộ,kiếmđượcmộttấmbảnđồ,tìmconphốcầnđến,mòtìmđườngvàđitớiđókhôngkhókhăngì.Cậubấmchuôngởcửaravàotòanhàvànhậnđượccùngcâutrảlờigiốngnhưởđiệnthọai.Khôngcóaiởnhà.

CậuhỏithămngườigáccổngvàđượcbiếtgiađìnhMorlaisseđãtrởvềMỹtừmộttuầntrước.“Tôinhớlũbéconquá!Chúngnóxinhơilàxinh!”

Ernestquayđi,rồilạivộivàngquaylạiđểhỏingườigáccổng:“Họcóđểlạimộtđịachỉnàokhôngạ?”

“Có,đểtôiđưachocậu…chờnhé…”Ernest có cảm tưởngmình làmột cây anh đào bị người ta cưa thân

đúnglúctấtcảquảcủanóđãchín.Cậunhưbịcắtcụt!Cậuquaytrởlạiconđường,điloạngchoạnggiốngnhưJérémie.Cậusoạnnhẩmmộtláthưtrongđầu:“Cha thânyêu,conđã tha lỗichochamột lần.Conđãđọchết tấtcảnhữngláthưcủacha,chungđãgieotrongconnhữnggiọtmậtcủatìnhyêuthươngvàlòngngưỡngmộ.NhưchúbéPoucet,theogiấunhữnggiọtmật,

conđãtớicửanhàcha.Songlạimộtlầnnữachađãbỏcon.Concócảmộtmùahètrướcmặtđểđọclạinhữngláthưcủachavàcốgắnghiểu.”

Cậuđembứcthưnàyrabưuđiện,nơilầnđầutiêncậuthấymộtcuộctriễnlãmtem.CậuxếphàngvàmuatembằngtiềnvaycủaHenriette.

Cậuchờđợitrongcáinóngbứcoiảcuốithángsáu.Ernestkhôngphảiđợilâu.CậuđãnhậnđượcmộtgóithưmớimàlácuốicùngmuốnmờicậuquaMỹnghỉhè,“Nếubànộiđồngý,charấtmuốnbàsẽđicùngcon,bàsẽgặpcácđứacháugáicủabà,mongrằngbàsẽnhậnnhữnglờixinlỗi…vàtìnhyêucủacha.Chasẽtìmcáchđểgửivéchohaibàcháu.Concóthểchobànộiđọcnhữngbứcthưcủachanếuconmuốn.”

ĐọcxongErnestcảmthấytimmìnhselại.Cậuvòngquanhcănhộtớisáulầnnhưmộtconkhỉbịnhốttrongchuồng.Cậurấtmuốnđưabànộiđọcnhữngbứcthư,nhưngbỏđimấychữ“gắnghếtsứclựctàn”khichanóivềbà.

Cậubêcáithùngcarton“đãthanhlọc”vàophòngBànộivànói:“Chacháuđãviếtthưchocháuliêntụcmỗingàykểtừngàychabỏđi.Cháuđãnhậnđượcchúngcáchđâyvàitháng.Bàơi,bàđọcđi.”

CậusẽnóivớibàlàchacậuđãmờihaibàcháusangMỹsau.NhưngcậuphảinóingayviệcnàyvớiVictoire.

“Cậusướngthật!Mìnhmơcũngchẳngđược!”“Cũngcóthểbạnđicùngmìnhvàbà,cóđiềuviệcmìnhchắcchắnlà

bàsẽkhôngchịuđiđâu.”CảgiađìnhMontardentmừngchoErnestvìcậusắpđượcgặpchavà

giađìnhmớicủacậubé.Ernestrấtmuốnchiasẻnhữngláthưvớihọ.DancómộttinvuichoErnest.“Anhđãnóichuyệnvớimộtôngthầy

rấtgiỏivềchữcổ.Ôngấyrấtmuốnngóquacáithưnổitiếngcủaem.”GiữahainhàđãqualạirấtthừơngxuyênnênErnestkhôngkhókhăngì

đểchuyểnthưchoDan.“Emchắclàkhỏiphảinóivớianhlàphảigiữláthưthậtcẩnthận.EmkhôngnóigìvớiBàcả.”

“Emcómuốnđicùnganhkhông?”Danđềnghị.“Dạ,có,emrấtmuốnạ,emđãcốhếtsứcđểhiểuđuợcnghĩacủaláthư

này.”“Được rồi, anh sẽ xingặp thầyvào thứ tư tuần tới, saukhi thi xong

xuôi.”BàPrécieusechỉrakhỏiphòngvàogiờănvàlúcnàocũngthấymắtbà

đỏsưnghúp.Germainechuẩnbịtrởvềnhàbàấy.Cả,thấysứckhỏeđãhồiphục,bàkhôngthểchịuđựngnổiphảibơitrongnhữngmónănmỡmàngvànhữngmónsúpkemcủaHenrietteđượcnữa.Màhơnnữa,HenrietteđượcmờinấuănchomộtnhànghỉnhỏởCôted’Azurtrongcảmùahè.Précieuseđãđộngviêncônhậnlờimời.“Haibàcháusẽxoaysởđượcthôi.”

Ernestcảmthấyrằngđólàthờiđiểmthuậnlợiđểnóivềlờiđềnghịcủachacậu,nhưngcậuvẫnchưađủdũngcảm.

Cậukếtthúcnămhọcvớikếtquảxuấtsắcnhưmọilần.Thậmchíbàhiệu trưởngcòn tớiômcậuvà tặngcậu tuyển tậpchọn lọc tiểu thuyếtcủaMarcel Pagnolmà cậu đã nhận đuợc năm trước.Victoire cũng đuợc chúcmừng rất nhiều vì kết quả cố gắng phi thường của cô bé. Ernest tặng bộtruyệncủaPagnolchocônhưlàphầnthưởng.

VictoiređicùngcậuvớiDantớinhàônggiáosưchuyêngiavềchữcổ.Ôngthầynàyđã luậnđựơctấtcảchữtronglá thư,dùcũngkhákhókhăn.Ernestghilạitừngchữmột.Vàcuốicùngcậuđitớikếtquảsau:

Cảnhàyêuquý,Ởđây,ngoàimặttrậntrờilạnhkhủngkhiếp.Mọingườicóthểgửicho

tôimấychiếcquầnlótấmhơnvàtấtđượckhông?Tôiđãnhậnđượcbánhga-tôvàquần.

Hẹngặplại,AdrienErnest cảm thấy rất buồn cười, ngớ ngẩn, thất vọng và ngạc nhiên,

đúnglàmộtngườisănbắncọpbằnggiấythậtsự.“Chỉcóthếthôiư?”“Thếthôi.”“Ôngcóchắckhôngạ?”“Tôi nghĩ là chắc chắn rồi. Đây là một bức thư đặc trưng của một

người línhgửichogiađìnhmình,mộtngười línhbị lạnh,sợhãivàkhôngmuốnnóigìkhác.”

“ThếchúngtacónênnóivớiBàkhôngnhỉ?”ErnesthỏiDan.“Cóthểbàsẽcảmthấynhẹnhõm.Mộtbímậtđãđượcvénmàn.Vậylà

bớtđiđượcmộtbímật.”“Chúngtôisẽvềvớiem.”HọngạcnhiênkhithấybàđangnóichuyệnrấtsôinổivớiBenjamin.

Cậunàynhảylênkhithấymấyngườivề.“Bàơi,cháucóđiềunàymuốnbáochobàbiết.NhờanhDangiúpđỡ,

cháuđãmangláthưtớimộtvịgiáosư.Ôngấyđãđọcđuợcbàạ.Đâylànộidungôngấyđọcđược.”Cậuchìatờgiấyrachobà,vàthayvìkhóc,bàcậubậtcười.

“Nhữngbímậtnàythậttuyệtvời,Ernestạ.Đâylàbímậtcủacuộcđời:cốđểsốngsót!Chúngtasẽănmừngsựkiệnnày.HenrietteđãchuẩnbịmộtbữaănnhẹđểchiatayvàbàđãmờicảgiađìnhnhàMontardent.

“Nhưngcháuđãchờđợinhiềuhơnởláthưnày!”Ernestkêulên.“Nóichocậuấyngheđi,Benjamin!”Bàkhíchlệ.“Láthưthìchỉthếthôi.Nhưngchínhcáitemmớilàcảmộtgiatài!Đó

làmộtcontemtrongmộtlọattemrấtnổitiếngthờiđóvìnócólỗi.Anhđã

tìmđượcmộtngườimuahàngsẵnsàngtrảmộtkhoảntiềnrấtlớn.”“Anhđùađấyà?”“Khônghề,anhnóinghiêmtúcđấy.”Henriettebướcvàovớimónbánhkemsô-cô-lavàmộtphongbì lớn.

“Ernest,vémáybaycủaemđãcórồinày.”“Bàcóđikhôngạ?”“Chúngtasẽcùngđi,Ernestạ.Vésẽchẳngcòngiátrịkhitachết.”Ernestngồixuống,cậugụcđầuvàotayđểchenhữnggiọtnướcmắt.

Mọingườiđểcậumộtmình.Lúcngẩngmặtlên,cậuthấyVictoire,trongánhchớphạnhphúccóhơi

thoảngchútbuồn:“Mìnhsẽkhônggặpcậusuốtcảmùahè.”“Ernest này,bànói.Cónhữngbavé.Mộtvéđề tênCôMontardent.

Chacháuđãdànxếpvớibốmẹcôấyrồi.”Victoirenhảychồm lênErnest, ômhônbàPrécieuse,Henriette,mấy

ngườianhcủacôvàômtrọncảbầutrời.“Đâysẽlàchuyếnđinghỉtrăngmậtsớmcủachúngta.”

CònBenjaminthìhúlênnhưnhữngngườiMỹđầutiênđếnmiềnđấtmớingàyxưa:“TiếnvềmiềnTây!”

1.TiếngPhápnghĩalàQuý–ND.2.TiếngPhápnghĩalàChiếnCông–ND3.Mộtdanhthắngđượcxếphạngkỳquanthiênnhiênthếgiới,mộtnửa

nằmtrênđịaphậncủanướcMỹ,mộtnửacủaCanada-ND4.Nướcsốtlàmtừdầuănvàớt,cónguồngốctừBắcPhi-ND