ErnestHemingway là nhàvănMỹnổi tiếng.Ông sinhngày21-7-1899 tạiOakPark thuộcbangIllinois(Mỹ)trongmộtgiađìnhbácsĩvàmấtngày2-7-1961.

Nguyênlýtảngbăngtrôi(IcebergTheory)làđặcđiểmtrongvănphongcủaHemingway.Nó

đượcmôtảbằngsựkiệmlờivàsúctích,vàcótầmảnhhưởngquantrọngtrongsựpháttriểncủavănchươngthếkỉXX.Nhânvật trungtâmtrongtácphẩmcủaônglànhữngngườimangđặctrưngcủaChủnghĩakhắckỷ“Stoicism”(chủnghĩachấpnhậnnghịchcảnh),thểhiệnmộtlýtưởngđượcmiêutảlà"sựvuilòngchịusứcép"("graceunderpressure").NhiềutácphẩmcủaônghiệnnayđượccoilànhữngtácphẩmkinhđiểncủanềnvănhọcMỹ.

ErnestHemingwayđượcnhậnGiảithưởngNobelvănhọcnăm1954.

E.HEMINGWAY-Nhữngdấuấncuộcđờivàvănchương

NGUYỄNTHỊTHỌCóthểnói,ônglàmộtnhàvănmàcuộcđờivàsựnghiệpvănchương

mangđầynhữngdấuấn.năm1917,khivừatròn18tuổi,ôngđãtìnhnguyệnthamgiaphụcvụởKansas(Mỹ).Khicuộcchiếntranhthếgiớilầnthứnhấtbướcvàogiaiđoạncuốicùng(1918),cũnglànămôngtìnhnguyệnvàophụcvụtrongmộtđơnvịquânyởItaliavàbịthươngkhánặngkhiliềumìnhcứumộtchiếnbinhngười Italia trênchiến trận.Thậtmaymắn,ông thoátchết.Trên cơ thể ông chằng chịt hơn 200 vết thương. Nhà vua Italia đã tặngthưởngôngKỷniệmchương“Chữthậpquânsự”vàHuychương“Vìlòngdũngcảm”.Cũngtạiđây,tráitimchàngtraiđacảmnàyđãrunglêntrướccôytáxinhđẹpngườiMỹlàArnessaPhonCurovska.

Vàcôytáxinhđẹpcũngcốlàmdịubớtnỗiđaucủaôngbằngnhững

câuchuyệnvui,haybằngnhữngkỷniệmthờithơấuvànhữngđiềuthầmkínriêngtưcủamình.Ôngvuimừngtổchứclễkỷniệmlầnthứ19ngàysinhcủamìnhvớisựcómặtcủacôgái.Rồihọthềthốtvớinhau.Ôngraviệnvàthángngàychờđợicôgái.Nhưngngườimàôngyêuđãgâychoôngmộtvếtthươnglòng.CôgáiviếtthưchoôngxinđượcthathứvìngaycảchínhcôcũngbịbấtngờkhichuẩnbịlàmlễcướivớiviêntrunguýngườiItalia.Bịsốc,ôngốmnặngvàsauđólànhữngcơnsaytriềnmien.Đâylàngườiphụnữđầutiênvàduynhấtbỏông.Vàcôytáduyêndáng,xinhđẹpđócũngđãthoảngqua.Saukhichiếntranhkếtthúc,vàonăm1920,ôngbắtđầunhữngbước đi đầu tiên trên con đường văn chương củamình bằng nghề báo tạiToronto(Canada)vàChicagovàthửviếtvàitruyệnngắnđầutiênnhưngthấtbại.

Năm1921,ởtuổi22trànđầysứclựcvàhammuốntìmtòinhữngcái

mớicủacuộcđời,ôngcướingườivợđầutiêncủamình,đóchínhlàHadleyRichardson.Tronghồiứccủamình,ôngnhớlạirằng:“…vàothờiđiểm,khinàngđivàophòng,tôirấtsửngsốt.Tôihiểungayrằng,đólàcôgáimàtôicầnlấylàmvợ”.HadleyRichardsonlàmộtcôgáitàihoa,giỏiđànvàmêthểthao.Sauđámcưới,ôngchuyểnđếnsốngtạiParisvàlầnđầutiênlàmquenvớicácnhàvăntrongnhóm“Tânvăn”củanữvănsĩGertrudeStein.

TừParis,ôngnhiềulầnđếnTâyBanNhađểdungoạnvàxemđấubò

tót.Chínhnhữngchuyếnđiđóđãtạochoôngnhữngnguồncảmhứngvôtậnvànhữngkho tư liệuquígiáđểônghoàn thành tácphẩm“Fiesta”vềTâyBanNharấtthànhcôngđượcôngchoxuấtbảnnăm1926.Mộtnămsau,ônglidịvớingườivợđầutiênđểcướiPolinaPleifer-mộtcôgáingườiMỹxinhđẹpvàgiàucó.Khingườitahỏiôngvềviệcnày,ôngđãtrảlờingắngọnvàquyếtđoánrằng:“Bởivìtôilàmộtthằngđểu”.Saukhilidịvợkhônglâu,ôngchorađờicuốntiểuthuyết“Mặttrờilạimọc”vớilờitựađềtặngvợvàcontrai.Tiềnnhuậnbútcuốnsáchôngchuyểnhếtchovợbởilươngtâmôngluôn bị dày vò khi li hôn vợ và cho rằng, đó là “tội lỗi lớn nhất của đờimình”.Có thể sự ănnăn củaông làđúng.Bởi trướckhi trở thànhvợcủaông,Polinalàbạngáithânthiếtcủavợôngvàsauđómớitrởthànhngườitình của chồng bạn.Và hai người phụ nữ đã “đàm phán” với nhau. Cuốicùng,cũngvìquáyêuông,nênHadleyđãbaochechochồngtrướcbạnbèvàngườithânrằngchínhnàngmuốnlidị,rằng…

Năm1928, saungàycướiPolinamộtnăm,ôngcho ramắtcuốn tiểu

thuyếtviếtvềđềtàichiếntranh,đólàtácphẩm“Trênmộtđấtnướckhác”.Tácphẩmđãnhanhchóng trở thànhcuốn tiểu thuyếtbánchạynhất.ThựcđúngnhưlờicủanhàvănMỹScothFinjerandtừngnói:“ĐểviếtđượcmộtcuốnsáchhaymớithìErnestHemingwaycầncómộtbàvợmới”.

Nhữngnăm1933,1934,ôngthựchiệnchuyếnđiphiêulưumạohiểm

lầnthứnhấtsangchâuPhi.Nhữngchuyếnđiđầylíthúnàyđãgiúpôngtạonêntácphẩm“NhữngngọnđồixanhcủachâuPhi”(1935).Đâylàtácphẩmnângônglênmộttầmcaomớivàôngđãchínhthứctrởthànhmộtngôisaotrênvănđànthếgiới.Thờigiannày,ôngsốngphiêulưunayđâymaiđó.Khicuộc nội chiến Tây BanNha bùng nổ, ông làmột trong những “nhà báochiếntrường”đầutiêncómặt.

Nhữngdấuấnsâusắcnhấtcủacuộcnộichiếnđượcôngtậphợptrong

tập trường ca “Khi giờ đã điểm” (1940). Cũng trong năm này, ông li dịPolinavàcướinữnhàbáoMarthaGelihorn.Vàtheoôngthì,ởMartha,ôngđãtìmthấyđượccáimàPolinakhôngthểcóđược.Cảhaiđềulànhàbáovànhàvăn.Marthacũngđãcócuốntiểuthuyết“Điềuđaukhổtôiđãnhìnthấy”đượcđánhgiácao.Đâycũnglàthờigianôngchorađờitácphẩmnổitiếng“Chuôngnguyệnhồnai”.

Khichiếntranhthếgiớithứhaibùngnổ,cảhaiđềuphóngtớimặttrận

châuÂu.NhưngtìnhcảmsayđắmvàmãnhliệtđócủaôngvớinữnhàbáoMarthacũng tanbiếnkhiôngbấtchợtbắtgặpmộtnữphóngviênkhác là

MaryWelsh.Tráitimôngđãbịchinhphụctừcáinhìnđầutiêncủanàng.Vànàngcũngthíchông.Ôngđãgọinànglà“quảdưachuộtnhỏbé”củatôi.Sauđúngmột tuần quen biết, ông ngõ lời cầu hôn “Tôimuốn bà lấy tôi làmchồng”,mặcdùôngbiếtMaryđãcóchồng,nhưngđãsao,thìcũngnhưôngđãcóvợvậy.VàôngchămsócchoMaryrấtchuđáo.Ôngviếtthưvàlàmthơtặngnàng.ÔnggọiMarylà“tìnhyêucủatôi”.Ôngluônluônthổlộrằng“anhyêuemđếnngầnnào”,rằng“hãyyêuanhnhiềuvàmãnhliệtnhé,luônchămsócanhnhưchămsócmộtđứabé,cũngnhưnhữngembéchămsócnhữngngườibạnlớncủamình…”Đâycũngchínhlàngườivợđãsốngvớiôngchođếnnhữngngàyôngđivàothếgiớivĩnhhằng.ThờigiansốngvớMary, ông cho ra đời nhiều tác phẩmmà trongđó phải kể đến những tácphẩm như“Tuyết vùng núi Kalimanscharo” (1948); “Vượt sông và rừngsâu”(1950)vàđặcbiệtlà“Ônggiàvàbiểncả”(1952)-tácphẩmđãđưaônglênhàngđầunhữngđạivănhàocủanhânloại.VàcũngchínhtácphẩmvănhọcmangtínhnhânvănsâusắcnàyđãmanglạichoôngGiải thưởngNobelvềvănhọc(1954)

Sauthờikìhoàngkim,ôngrơivàocuộcsốngẩndật,trầmcảm,xarời

bạnbèvàcuộcsốngvănđàn.MọingườikhôngnhậnramộtHemingway“rấtđànông,rấttựtinvàrấtđặctrưngcủapháimạnh”nữa.Trạngtháitrầmcảmvà“kẻthù”củaloàingười(Rượu)đãđẩyôngđếncáichếtbi thảm-ôngtựkết liễuđờimìnhbằngmột khẩu súng săn (Cónhiều tư liệu cho rằng: đóchínhlàđịnhmệnhcủadònghọHemingway.Bởichaông,emtraivàemgáiông,rồicảcháunộiôngcũngđềuchếtvì“tựsát”).

NhàvănHemingwayđãvềvớicõivĩnhhằng,nhưngcuộcđờiông,văn

chươngôngvẫncònđóvàluônẩnchứanhữngtriếtlísâusắcvềthếgiớitựnhiênvàconngười…

Ebookmiễnphítại:www.Sachvui.Com

NhữnggiaithoạilýthúvềHemingway

TríchđoạnvàphỏngdịchWritersGoneWild–theFeuds,Frolics,andFolliesofLiterature’sGreatAdventurers,Drunkards, Lovers, Iconoclasts, andMisanthropes (NhàVănĐạiNáo – nhữngchuyệntranhchấp,nôđùa,vàđiênrồtrongvănchươngcủacácnhàphiêulưu,chàngsay,ngườitình,kẻđảpháthầntượng,vàkẻghétngười).BillPeschelbiênsoạn.

NGUYỄNTHỊHẢIHÀdịch

Nhàvănnổitiếngthườngđượcbaovâybằnghàoquangcủasựthành

công.Ngườitangưỡngmộtàinăngcủanhàvănnênquênrằnghọcũngchỉlà người, đầy tật xấu. Một trong những nhà văn nhiều tài lắm tật làHemingway.TôixintặngbạnđọcnhữnggiaithoạivềHemingwaytôitríchđoạn, tóm tắtvàphỏngdịch từquyểnWritersGoneWildcủaBillPeschelbiênsoạn.Đâylàmộtquyểnsáchrấtthúvị,bạnsẽcólúctủmtỉmcườinhưkhibạnđọcvềcáccasĩhayhoahậuđánhghen,vàbạnsẽđôilầnngạcnhiênvềsựmạohiểmcóthểđưanhàvănvàocõichếthaytùđàynhưtrườnghợpcủaMargueriteDuras,ngườimàbạntưởnglàchỉviếttruyệnđầynhụccảmvớiđànôngchâuÁ.Quyểnsáchnhỏnàycóhằngtrămgiaithoạithúvịvềhằngtrămtácgiảnổitiếng.Nhưngtôikhôngmuốndôngdàilạcđề,ởđâytôichỉphỏngdịchnhữngđoạn tôi trích trongquyển sáchnói trênvềnhàvănHemingway.

HemingwaylàmJohnSteinbecknổilôiđình(1944)John Steinbeck thích truyện ngắn “The Butterfly and the Tank” của

Hemingway nên viết thư khen ngợi và nhân dịp ngỏ ý muốn gặpHemingway.Hẹngặpnhauởquán rượuSteinbeckvàHemingway tìnhcờgặpnhàvănJohnO’Hara.O’HarađưachoHemingwayxemcâygậybằngblackthornSteinbeckđã tặngchoông.Blackthorn làmột loạigỗnổi tiếngcứngrắn.Hemingwaytrềmôikhịtmũi,“cáinàykhôngphảigỗblackthorn.”HemingwayđánhcuộcnămmươiMỹkimvớiO’Haralàôngcóthểbẻgãycâygậybằngcáiđầucủaông.O’Haranhậnlờiđánhcuộc.Hemingwayđểgậylênđầudùnghaitaykéohaiđầugậyvàbẻgãynó.Ôngnémmảnhvỡcủa cây gậy vào góc quán và chế nhạo. “Cái này mà ông dám bảo làblackthorn.”

Steinbeckgiậnsôigan.Khôngnhữngvìcửchỉphôtrươngthôlỗcủa

HemingwaymàcònvìcâygậynàylàcủaôngcủaSteinbeckđểlại.BạnbècủaSteinbeckthườnggiậtmìnhkhithấybìnhthườngôngrấtdịudàngnhưngnổi giậnkhi nghenhắcđến tênHemingwayvànỗi ghét nàykéodài hằngchục năm. Steinbeck lấy quyển sách The Sun Also Rises (Mặt Trời VẫnMọc) trênkệ sáchvàđọcmộtđoạnđối thoại củaHemingwaybằnggiọngđềuđềulàmnódởđi,khónghe,rồibảo.“TôikhônghiểuđượctạisaongườitanghĩlàHemingwaycókhảnăngviếtđốithoại.”

DầndầnSteinbeckcũngbỏqua.KhiôngngheHemingwayphêbình

đoạnkếtcủaTheGrapesofWrath (ChùmNhoUấtHận)–chỗngườiđànông bị đói quá đã bú sữa từ ngực củamột người đàn bà đang hấp hối –“không thể là giải pháp cho những khó khăn về kinh tế của chúng ta,”Steinbeck viết, “Lời phân tích của ông Hemingway không hẵn có giá trịnhưngquảlàbuồncười.”

HemingwayđánhnhauvớiStevens(1936)Người Mỹ có câu nói “Sticks and stones may break my bones but

wordsneverhurtme.”thườngđượcdùngđểbiệnbãikhibịngườitadùnglờinói làmtổnthương.Câuthànhngữnàycónghĩalà“Gậygộcvàđácóthểlàmgãyxươngtôinhưnglờinóithìchẳngnhằmgì.”Thậtralờinóicònlàmđauhơngậygộc.GiữaHemingwayvàStevensthìcâunóikhôngphải,cóthểđưađếnchỗbịđấmvàomồm.

Ursula,emgáicủaHemingway,đượcgiới thiệuvớiWallaceStevens

trongmộtbuổi tiệcởKeyWest,Florida.Stevens lànhàthơnổi tiếng,gốcgác ở Hatford thuộc tiểu bang Connecticut. Stevens bảo với Ursula,Hemingwaychỉlàmộtkẻgiảdối,khôngphảilàđànông.Saubuổitiệc,cônàngUrsulavềnhàthuậtlạivớianh.Hemingwaylậptứcđitìmôngnhàthơhiệnđạiđểchomộtbàihọc.Đâylàmộtcuộcđọsứckhóbiếtphầnthắngsẽvềai.StevenstuyđãnămmươisáusovớiHemingwaychỉmớibamươisáu,nhưngôngcaohơn,tolớnhơn.ÔngcũnglàmộttaycừkhôivềquyềnAnh.StevenslúcấyđangsaysưavàHemingwaycũngđãngàngà.

HemingwaybắtkịpStevensởbếntàuvàđòichoảngnhau.Stevenschế

nhạo,“chúmàytưởngchúmàylàErnestHemingwaylàngonlànhlắmsao”rồithụichoHemingwaymộtcái.HemingwayđấmtrảlạivàsaukhitàncuộcchẳngnhữngbàntaycủaStevensbịbộxươnghàmcủaHemingwaylàmgãy,ôngcònbịđánhgụcvàibalần,mặtmũivàmắtbịbầmtím.

Longạichodanhtiếngcủamình,StevenslàGiámđốccủamộthãngbảohiểmnổitiếng,StevensyêucầuHemingwayđừngthốlộvớiaiviệcnày.Dùđồngý,lờiyêucầucủaStevenscắnrứtHemingwayđếnđộôngtachochitiếtnàyvàomộttruyệnôngđangviếtdangdở.Trong“TheShortHappyLifeofFrancisMacomber,”saukhiMacombersợhãiconsưtửnênbỏchạy,ôngtayêucầuWilson,mộtngườithợsănngườidatrắngrấttàigiỏi,đừngkểlạivớiaiđiềunày.

“Ôngtakhôngđoántrướcđượchậuquảnày,”Wilsonhồitưởng.“Ông

talàmộtthằngtồi,mộtkẻhènnhát…Yêucầuchúngtôi‘đừngkểlạichuyệnnày’làmộthànhđộngđángchê.”

Stevenscó lẽkhôngbaogiờbiếtvụnày.“VềHemingway,”ôngviết

thư chomột người bạn, “Tôi không thểnói gì nhiềubởi vì tôi khôngđọcsáchcủaôngấy.”

HemingwaychơikhămvợHemingwaylàmộtngườiíchkỷ,ôngcưxửxấuvớinhiềungười,kểcả

vợcủaông.NgườivợthứbacủaHemingway,MarthaGellhorn,kếthônvớiông từ năm 1940 đến năm 1945, làmột nhà báo có tài. Bà có nhiệm vụtườngthuậtngàytổngtấncông(D-day);tuykhôngphảicậnchiếnvớiPhátxítĐức,bàphảiđươngđầuvớichínhôngchồngcủabà.

Lấy nhau ba năm, hai người càng lúc càng lạnh nhạt với nhau.

Hemingway nhậu nhiều hơn, viết ít hơn, và – trái ngược với bà – khôngmuốndínhlíuđếnchuyệnchiếntranh.ÔngđãchánngánthếchiếnthứnhấtvàcuộcnộichiếnTâyBanNha.GiờđâyôngchỉmuốnđượcnhậuchođãđờivớinhữnganhCubađồngchírượucủaông.

TuynhiênkhiHemingwaynghetinGellhornnhậnlờitạpchíCollier’s,

bàsẽtườngtrìnhcuộcđổquânlênchâuÂu,bảntínhíchkỷmuốnhơnvợnổi dậy nên ông lập mưu chơi xấu. Trước tiên, ông thuyết phục tạp chíCollier’sthuêông,ôngcướpcủavợđộcquyềntườngthuậtchiếntranhchotờ tạp chí này. Sau đó ông không cho bà được cùng băng qua Đại TâyDươngvớiôngbằngphicơKhôngquânHoànggiamàbàđãsắpxếpchoông.

Gellhorn,đểđáp lại,đã thuyếtphụcmộtđoànquânkhácchobàquá

giang.Suốthaimươingàybàtheođoàntàuquanhcotrênbiểnvừađivừa

tránhtàungầmcủaĐức.Họcàngphảicẩnthậngắtgaohơnvìđoàntàunàychởđầychấtnổ.

ỞLuânĐôn,saukhiănnhậuthỏathuêvớibạnbèvàchờhồiphụcsau

một tainạnxehơi trênđườngphố tắtđènđiệnđể tránhbom,Hemingwayđượcđưatênmộtchiếctàukhutrụcđểđượctậnmắtxemcuộcđổbộ.Ôngthành công trongnhiệmvụmang tàu chuyên chởbộquânđổ lênbãi biểnOmaha.NgàyhômsauôngquaytrởlạiLuânĐônsắpxếphồsơtruyềntin.

Trong lúc ấy Gellhorn đến bãi biển Omaha bằng con đường khác.

Đượcđichungvớitàubệnhviện,bàđếnbờvànhìnthấyphicơĐồngMinhgầmthéttrênđầuvàđạnđạibácnổtungtóeởchântrời.Khichiếctàubệnhviện tiếp nhận bệnh nhân, bà tiếp tay với bác sĩ và y tá, thông dịch tiếngPhápvàtiếngĐức,mangnước,vàđútthứcănchobệnhnhân.

Đêmấy,bàlộinướcngậpthắtlưng,đitheocácngườicứuthươngvào

đấtliền.Bànhìnthấychiếntrậnxảyranhưcơnácmộngvớiđèntínhiệuđỏcháylóesoisángnhữngchiếcxetăngbịthủngtảtơi,nhữngcáibệbêtôngđặtsúngđạibácvịvỡtoang,vàsựvậnchuyểnliêntụccủaquânnhânvànhuyếuphẩmbăngquabãibiển.Bàghinhậnkỹlưỡnghàngngũcủathiếtgiápvàxevậntảitiếnsâuvàonộiđịarượtđuổiđịchquân.

ỞLuânĐôn,bàviếthaibàitườngthuậtchotạpchíCollier’strướckhi

bàbịbắtvàbịquânđộiHoaKỳđedọa trụcxuấtnếubàcònvượtrakhỏiphạmviphóngviên.Tuynhiênbàkhôngtuânlệnhvàlạilẻntrốn.Suốtcuộcchiếntranhbàluônđitrướccảnhsátquânđộimộtbước,đượccácquânnhângiúpđỡvìhọthánphụcsựcanđảmvànhansắccủabà.

KhiBáLinh thất thủ, bà đã thamdự cuộc oanh kích và tường thuật

cuộc giải phóng trại tập trungDachau. Bà cũng ly dị Hemingway, ngườikhôngbaogiờthathứchobàvìđãđổbộtrướcông.

HemingwaythiếtlậpđườngdâydothámHemingway đã từng giúp FBI thiết lậpmột đường do thám ở Cuba

trongchiếntranhđểthuthậptintứcvềnhữnghoạtđộngcủaĐứcQuốcXã.ÔngchấtđầyđạndượcvàchấtnổlênchiếcthuyềnđánhcáPilarcủaông,rồilong rong trên biển đi tìm tàu ngầm của địch quân. Kế hoạch củaHemingwaylàdụchotàungầmnổilênmặtnước.KhiquânđộiĐứcQuốcXãmởcửatàu,Hemingwayvàbạnbècủaôngsẽdùngsúngmáyvàlựuđạn

tấncôngkẻđịch.Tuynhiên,khôngcóchiếctàungầmnàobịmắcbẫycủaHemingway.

TuầntrăngmậtcủaHemingway(1921)Ônghaimươimốttuổivàlà“Hasovitch”củabà;Bàhaimươichíntuổi

và là“Nesto”củaông. Trongsuốtchín tháng theođuổinhau,họ traođổihằng trăm lá thư nhưng chỉ gặp nhau có bảy lần, vì thế có lẽ HadleyHemingwayrấtngỡngàngkhinhìnthấybảnchấtthậtcủaôngchồngErnest.

HaingườicướinhauởVịnhHorton,miềnbắcMichiganvàsaulễcưới,

họđượcđưavềhồWalloon,gầnhònđảonơigiađìnhcủaHemingwaycónhànghỉmátmùahè.

Tuầntrăngmậtbắtđầukhôngmấysuônsẻvìđôivợchồngbịốmvà

trờitrởlạnh.KhiErnestkhôngviếtvăn,họởtrongnhàvàdưỡngbệnhbằngrượuvang.

Mộtbuổisáng,Ernestquabênkiabờhồvàquágiangxeđểmuathức

ăn.Ôngmua2kíthịtbò,gặpmộtngườibạntraolạichoôngbộquânphụccũ,vàôngnhậurượulậuvớingườibạnnàyđếnkhisaykhôngcònbiếttrờiđấtgìcả.

Loạngchoạngđếnbờhồ,ông“mượn”chiếcxuồnggắnmáycủangười

bạnvàhướngvềnhà.Nghe tiếnghò la củaHemingway,Hadleyvộivàngxuốngbờhồvừakịplúcnhìnthấyôngchồngsaycủabàphóngxuồngtrênnhữngđợtsóngcao.Ôngnémchobàmiếngthịtbòvàphóngthuyềnlênmạntrêncủahồ.

HadleyđibộxuyênrừngchođếnkhibàcóthểnghetiếngcủaErnest.

Bànhìnthấyôngmặcbộquânphục,vẫncònnửatỉnhnửasay,vàđanghátmộtbàiquâncaÝ.

Ôngcũngchẳngđángyêukhicứnhấtquyếtmangvợđigiớithiệuvới

mấycôbồcũđangsốngởPetoskygầnđấy.Ônggiảithíchlàôngmuốnnângcaoconngườiôngtrongtầmmắtcủabà,nhưngbàcholàhànhđộngấylàmộtcửchỉđềcaotínhkhoekhoanghợmhĩnhcủaông.

Tuầntrăngmật,bàthúnhận,“phầnlớnlàsựthấtbại.”Hemingwaykhitrờitối

TiểuthuyếtcủaHemingwaycóthểđượcxemlàđiểnhìnhcủatrường

pháivănchươnghiệnđạinhưngtháiđộcủaôngđốivớitìnhdụcbắtnguồnsâuxa từ thờiVictoria.Ôngtinrằngmỗingườiđànôngchỉcómộtsố lầnnhấtđịnhđạtđếntộtđỉnhcủakhoáicảmvìthếnênphânchiađềunhữngtộtđỉnh khoái cảm này trong suốt chiều dài cuộc đời.Ông cũng tin vào hônnhân,nênđãđếnbệthờlàmđámcướibốnlần,vàluônluôncómộtngườichờsẵntrongkhiôngđanglàmthủtụclydịbàvợtrước.

WilliamFaulkner,ngườiluôngiữngườivợchínhthứcnhưngcóhàng

tá những cuộc tình vụn vặt, có cách tóm tắt triết lý về hôn nhân củaHemingwaytốtnhất:“LỗilầmcủaHemingwaylàôngtacứnghĩ làôngtaphảicướitấtcảcácbàtìnhnhân.”

Hemingwaycóthểlàngườihùngtrongnhữngcuộcđisăn,đicâu,đánh

quyền,vàđấubò,nhưngdườngnhưôngkhôngphải làdũngsĩ trongchăngối.Mộtphầncủavấnđềlàdotậtnghiệnrượucủaôngđưađếnchỗbịbấtlựcvàcànggiàcàngtrởnêntệhại.Tuynhiên,Hadley,bàvợđầutiên,chorằng sự bất lực này thật ra chỉ vì Hemingway quá đãng trí với việc yêuđương.Đangcơnchăngối,ôngbỗngvóilấyquyểnsáchtrênbànngủvàđọcsáchbêntrênbờvaicủabà.Điềunàyđủđểlàmnguộilửalòngcủabấtcứbậcnữnhinào.

PHẦN1

Lãođãgià,mộtmìnhmộtthuyềncâucátrêndòngNhiệtlưuvàđãtámmươitưngàyqualãokhôngbắtđượclấymộtmốngcánào.Bốnmươingàyđầuthằngbéđivớilão.Nhưngsaubốnmươingàykhôngcâuđượccá,chamẹthằngbébảonórằngrốtcuộcbâygiờônglãođãhoàntoànsalao,cáchdiễnđạttệnhấtcủavậnrủi,rồibuộcnóđitheothuyềnkhácvàngaytrongtuầnlễđầutiênchiếcthuyềnấyđãcâuđượcbaconcálớn.Điềuđókhiếnthằngbébuồnkhihằngngàythấyônglãotrởvềvớichiếcthuyềnkhông,nóluônxuốnggiúplãomangkhithìcuộndây,cáilaomócsăncá,khithìcáisàohaytấmbuồmquấnquanhcột.Tấmbuồmđượcvábằngbaobột,cuộnlạitrôngnhưmộtlácờbạitrậntriềnmiên.

Ônglãogầygò,giơcảxương,gáyhằnsâunhiềunếpnhăn.Nhữngvệt

námvôhạitrênlàndamácủalãodobịungthưbởiánhmặttrờiphảnhồitrênmặtbiểnnhiệtđới.Nhữngvệtấykéodàixuốngcảhaibênmá,taylãohằnnhữngvếtsẹosâubởikéonhữngconcálớn.Nhưngchẳngcóvếtnàotrongsốsẹoấycònmớicả.Chúngcũkỹnhưmấyvệtxóimòntrênsamạckhôngcá.Mọithứtrêncơthểlãođềutoátlênvẻgiànua,trừđôimắt;chúngcócùngmàuvớinướcbiển,vuivẻvàkhônghềthấtbại.

-ÔngSantiago!-thằngbénóikhihaingườileolênbờnơiconthuyền

đượckéolên.-Cháucóthểlạiđicùngông.Chúngtađãcóíttiềnrồi.Ônglãodạythằngbécâucávànóquýlão.-Đừng!-lãonói.-Cháuđangđivớiconthuyềnmaymắn.Hãyởlạivớihọ!-Nhưngôngcònnhớcóhồisuốttámmươibảyngàytakhôngbắtđược

cánhưngsauđótrongbatuầnlễngàynàotacũngvớđượccálớn!-Ôngnhớ!-ônglãonói.-Ôngbiếtcháuđãkhôngrờibỏôngvìthiếu

lòngtin!-Tạichacháubắtlàmnhưthế.Cháucònnhỏ,cháuphảinghelờicha!-Ônghiểu!-ônglãonói.-Đấylàchuyệnthường!

-Chacháuchẳngtinđâu!-Phải!-ônglãonói.-Nhưngchúngtatin,đúngkhông?!

-Vâng!-thằngbéđáp.-Cháucóthểmờiôngmộtlá1biaởkháchsạn

Terracetrướckhichúngtamangmấythứnàyvềnhàchứ?!-Tạisaolạikhông?!ônglãonói.-Dânchàivớinhaucảmà!HọngồiởTerracevàrấtnhiềungườiđánhcátrêuônglãonhưnglão

khônggiận.Mộtsốkhác,nhữngngưdânlớntuổihơn,nhìnlãovàcảmthấybuồn. Nhưng họ không để lộ ra mà chỉ từ tốn nói về dòng chảy, độ sâubuôngcâu,vềthờitiếttốt,ổnđịnhvàvềnhữngthứhọđãnhìnthấy.Mấytayđánhcáthànhcôngcủangàyấyđãtrởvề,xảthịtconcákiếmcủahọ,sắpđầylênhaitấmván,mỗingườikhiêngmộtđầuđixuyênđếnnhàđểcá,đợichiếcxetảiướplạnhđưađếnchợHavana.Nhữngngườibắtđượccámậpthìđưachúngđếnxưởngcámậpphíabênkiavịnh;chúngđượcmóc treo lênbằngròngrọc,ganbịmổlấy,vibịcắt,dabịlộtvàthịtthìđượcxẻthànhsúcđưaướpmuối.KhigióĐôngthổi,mùitanhnồngtừxưởngcámậpbênkiacảngphảđến.Nhưnghômnay,mùicáchỉthoangthoảngvìgióthổichếchsanghướngBắcrồilặnghẳn;trênTerracetrờitỏanắngdễchịu.

-ÔngSantiago!thằngbégọi.-Ừ! - ông lão đáp. Lão đang giữ cái lá và hồi tưởng về nhiều năm

trước.-Cháuđikiếmgiúpôngmấyconcámòichongàymainhé?!- Đừng. Đi chơi bóng chày đi. Ông vẫn có thể chèo và Rogelio sẽ

quănglưới!-Cháuthíchđi.Nếucháukhôngđượccâucávớiôngthìcháumuốn

giúpôngviệcgìđó!-Cháuđãmuabiachoông!ônglãonói.-Cháuthựcsựlàđànôngrồi!-Lầnđầutiênôngđưacháurakhơi,cháulênmấy?!- Lên năm, và suýt nữa cháu bị chết khi ông lôi con cá quá lớn lên

thuyền, nó gần như quật tan con thuyền ra nhiềumảnh.Cháu có còn nhớ

không?!-Cháuvẫnnhớcáiđuôiquậtmạnh;chỗngồichèo thuyềnbịgãyvà

tiếng nện của cái chày.Cháu nhớ ông ném cháu ra đằngmũi thuyền, nơilùngnhùngnhữngsợidâyướt rồicháucảmthấy toànbộcon thuyềnchaođảovàtiếngôngquậtconcánghenhưthểđangđốncây,máunónghổibắncảlênngườicháu!

-Cóphảicháuthựcsựnhớchuyệnấyhaylàdoôngkể?!-Cháunhớmọithứkểtừcáilầnđầutiênôngcháutađicùngnhau!Ônglãonhìnthằngbébằngánhmắtchanchứatìnhthương,tincậy,ấm

ápcủamình.-Nếucháulàcontathìtasẽđưacháuđicầumaymộtphen!-lãonói.-

Nhưngcháu làconcủachamẹcháuvàcháuđangđi trêncon thuyềnmaymắn!

-Cháucóthểđikiếmcámòichứ?Cháucònbiếtnơicháucóthểkiếm

đượcbốnconmồi!-Hômnayôngvẫncònmấycon.Ôngđãmuốichúngtrongthùng!-Đểcháuđikiếmbốncontươi!-Mộtthôi!ônglãonói.Niềmhyvọngvà lòng tincủaông lãochưabaogiờnguội lạnh.Còn

bâygiờthìchúngđangcuộnlênnhưkhigióđangnổi.-Hai!-thằngbénói.-Hai!-ônglãođồngý.-Cháukhôngăncắpđấychứ?!-Cháukhông!-thằngbéđáp.-Cháumua!-Cảmơncháu!-ônglãonói.

Lãoquágiảndịđểkhôngtựhỏitínhnhúnnhườngcủamìnhcótựbaogiờ.Nhưnglãobiếtlãođãcónóvàlãobiếtnóchẳngcógìxấuhổvàcũngchẳngmảymayphươnghạiđếnniềmkiêuhãnhthựcsự.

-Vớiconnướcnày,maisẽlàmộtngàytốtlành!-lãonói.-Ôngsẽđếnđâu!-thằngbéhỏi.-Đithậtxa,khigiótrởthìmớiquayvề.Ôngmuốnđếnđấytrướckhi

trờisáng!-Cháusẽtìmcáchđểôngấychoracâuxa!-thằngbénói.-Rồikhi

ôngcâuđượcmộtcongìđấythậtsựlớn,cháusẽcóthểđếngiúp!-Ôngấykhôngthíchrakhơixađâu!-Vâng!-thằngbénói.-Nhưngcháusẽthấycáigìđó,mộtconchimsănmồichẳnghạn,mà

ôngấykhôngthểthấyrồigiụcôngtabámtheobầycádorado!-Mắtôngấykémđếnthếư?!-Ôngấygầnnhưmù!-Lạthật!-ônglãonói.-Ôngấychưabaogiờđisănrùa.Đấylàlýdo

làmmắtkémthịlực!-NhưngôngđãnhiềunămđisănrùatậnMoaquitoCoatmàmắtông

vẫncòntốt!-Talàmộtlãogiàkỳlạ!- Nhưng giờ đây ông có còn đủ sức để dành cho con cá thật lớn

không?!-Ôngchắcthế.Vảlạicòncónhiềumẹonữa!-Chúngtahãymangdụngcụvềnhà!-thằngbénói.-Rồicháucóthể

manglướiquăngđibắtcámòi!Họtháovậtdụngkhỏithuyền.Ônglãováccộtbuồm,thằngbémang

thùnggỗđựngdây,nhữngsợidâycâumàunâuđượcbệnthậtchắc,cáimóc,

ngọn laovớicáncủanó.Thùngđựngmồiđểởđuôi thuyền,bêncạnhcáichàyđượcdùngđểquậtnhữngconcálớnkhibịkéolênkhoang.

Chẳngaiăn trộmđồđạccủaông lão,nhưngtốthơnthìcứđưacánh

buồm,cuộndâynặngvàonhàbởisươngcóthểlàmchúnghỏngvàdẫucholãocóhoàntoàntinchắclàchẳngcóngườiđịaphươngnàoăncắpcủalãothìlãovẫnnghĩcáimócvàngọnlaohẳncósứccámdỗkhiđểtrênthuyền.Họcùngđibộtrênconđườngđếnlềuônglãorồibướcvàoquacánhcửađểngỏ.Ônglãodựngcộtbuồmvớilábuồmquấnquanhvàovách,thằngbéđặtcáithùnggỗvàmấythứkhácbêncạnh.Cộtbuồmcaogầnbằngchiềucaocủacănlềumộtbuồng.Váchlềuđượcghépbằngthânloàicọxùxìcótêngọilàguano;tronglềucómộtcáigiường,mộtcáibàn,mộtcáighếvàmộtcái bếp trên nền đất để nấu bằng than củi. Trên bức tườngmàu nâu củanhữngthâncọguanođậpgiậpvớimấychiếclácứngqueocủachúngchồnglênnhau,làhaibứcảnhmàucủaĐứcChúaJesusvàĐứcMẹĐồngTrinhxứCobreĐấylàdivậtcủavợlão.Códạobứcảnhtômàucủavợlãocũngđượctreo trên tườngnhưngrồi lãođã tháoxuốngbởinókhiến lãocàngcôđơnhơnkhinhìnthấy,lãođểnótrêngiátronggócdướichiếcsơmisạchcủalão.

-Ôngcógìănkhông?!-thằngbéhỏi.-Mộtniêucơmgạovàngvớicá.Cháucómuốnănkhông?!-Thưakhông.Cháusẽănởnhà.Ôngcócầncháunhómlửakhông?!-Không!Đểlátnữaôngnhóm.Hoặccólẽôngsẽăncơmnguội!-Cháucóthểmangcáilướiquăngđichứ?!-Dĩnhiên!Khôngcó cái lướiquăngnào cả, thằngbénhớ rõ cái lúchọbánnó.

Nhưngngàynàohaiôngcháucũngvờ tưởng tượngnhư thế.Và thằngbécũngbiếtchẳngcóniêucơmgạovàngvàcánàocả.

-Támmươilămlàconsốmaymắn!-ônglãonói.-Cháucóthíchông

mangvềconcánặnggầnnửatấnkhông?!-Cháu sẽ lấycái lướiquăngđibắt cámòi.Ôngngồi sưởinắng trên

ngưỡngcửachứ?!

-Ừ!Ôngcótờbáohômquavàsẽđọcvềtrậnbóngchày!Thằngbékhôngchắcliệucáitờbáohômquaấycóphảilàsảnphẩm

củatrítưởngtượngnữakhông.Nhưngônglãođãlôitờbáotừdướigiườngra.

-Pericochoôngởbodega!-lãogiảithích.-Cháusẽquaylạikhikiếmđượcvàiconcámòi.Cháusẽướpđámấy

concủaôngcùngcủacháurồisángmaichúngtachianhau.Khicháuquaylại,ôngnhớkểchocháunghechuyệnđộibóngđấy!

-ĐộiYankeekhôngthểthua!-NhưngcháusợđộiDaĐỏCleveland!-HãytinvàođộiYankee,cháuà.HãytintưởngởDiMaggiovĩđại!-CháusợcảđộiHổDetroitlẫnđộiDaĐỏCleveland!-Hãycoichừngkhôngkhéocháu lại sợcảđộiĐỏCincinnativàđội

WhiteSoxcủaChicago!-Ôngđọcđirồikểchocháulúccháuquaylại!-Cháucónghĩchúngtanênmuatờvésốcósốcuốilàtámmươilăm

không?Mailàngàythứtámmươilăm!-Chúngtacóthểmua!thằngbénói.-Nhưngthếcònconsốcựckỳkỷlụccủaônglàtámmươibảy!-Không thểxảy ra lần thứhaiđâu.Cháucóchắc làcháucó thể tìm

đượctờvésốtámmươilămấychứ?!-Cháucóthểmuamộtchiếc!-Mộtchiếc?!Haiđôlarưỡiđấy!Aicóthểchochúngtavaymóntiền

ấy?!-Dễthôimà.Cháuluôncókhảnăngvayhaiđôrưỡi!-Ôngnghĩcólẽôngcũngcókhảnăngđó.Nhưngôngcốkhôngvay

mượn.Thoạttiênthìvaymượn.Rồisauđólàănmày!-Hãygiữấmôngạ!-thằngbénói.-Chúngtađãquathángchín!-Thángnàylàmùacálớn!-ônglãonói.-Vàothángnămthìaicũng

cóthểtrởthànhngườiđánhcá!-Bâygiờcháuđikiếmcámòiđây!-thằngbénói.Khithằngbétrởlạiônglãođãngủtrênghế,mặttrờiđãlặn.Thằngbé

mangcáimềnlínhcũtronggiườngratrảilênphíasaughế,đắpquavaiônglão.Đôivaithậtkỳlạ,vẫnchắcnịchdẫuđãrấtgià,cảcáicổvẫncònkhỏe,nhữngnếpnhănmờđikhiônglãongủgụcđầuvềphíatrước.Chiếcsơmicủaôngđượcvánhiềulầnđếnnỗitrôngnócũnghệtnhưtấmbuồm;mặttrờilàmmấymiếngváấyphainhạttheonhiềumàukhácnhau.Dẫusaothìcáiđầuônglãocũngđãrấtgiàvàkhiđôimắtnhắmlạithìkhuônmặtlãokhôngcònsinhkhí.Tờbáonằmvắtquađầugốilão,độnặngcủacánhtaygiữnóởlạiđótronglàngiónhẹbuổitối.Lãođichântrần.Thằngbéđểlãoởđóvàkhinóquaylạiônglãovẫncònngủ.

-Ôngơi,dậyđi!-thằngbégọivàđặttaylênđầugốilão.Ônglãomởmắt,ngơngácmộtlúcrồimớitỉnhhẳn.Rồilãomỉmcười.-Cháucócáigìđấy!-lãohỏi.-Đồăntối!-thằngbénói.-Chúngtasẽăntối!-Ôngkhôngđóilắmđâu!-Thìcứănvậy.Ôngkhôngthểkhôngănmàbắtcáđược!-Vẫncứcâuđược!-ônglãonóilúcđứngdậycầmtờbáogấplại.Rồilãochuẩnbịxếpmền.-Ôngcứquấnmềnquanhngười!-thằngbénói.-Tronglúccháucòn

sốngthìôngkhôngphảinhịnđóimàđicâucá!-Vậythìhãysốngchothậtlâuvàquantâmđếnbảnthânmình!-ông

lãonói.-Taăngìvậy?!

-Đậuđen,cơm,chuốichiênvàítthịthầmThằngbéđựngmấymónấytrongchiếccặplồnghaingăn,mangvềtừ

TerraceHaibộdaonĩa,thìađượcquấnbằnggiấyănđúttrongtúinó.-Aichocháumấymónnày?!-BácMartin.Chủquán!-Ôngphảicảmơnbácấy!-Cháuđãcảmơnrồi!-thằngbénói.-Ôngkhôngphảicảmơnbácấy

nữa!-Ôngsẽbiếubácấymiếngthịtbụngcủaconcálớn!-ônglãonói.-

Bácấyđãnhiềulầnchochúngtanhưthếnàyphảikhông?!-Cháunghĩthế!-Vậythìôngphảibiếubácấycáigìquíhơnmiếngthịtbụng.Bácấy

rấttửtếvớichúngta!-Bácấygửibiếuhaichaibia!-Ôngthíchbialonnhất!-Cháubiết.NhưngđâylàbiaHatueyđóngchai,cháusẽmangtrảchai!-Cháuchuđáoquá!-ônglãonói.-Taănchứ?!-Thìcháuđãmờiôngmãi!-thằngbédịudàngnói.-Cháuchưamuốn

mởcặplồngtrướckhiôngđãsẵnsàng!-Ôngsẽsẵnsàngngay!-ônglãonói.-Ôngchỉrửasơquamộttí!Ôngrửaởđâunhỉ,thằngbénghĩ.Nguồnnướccủalàngcáchđâyhai

conđường.Mìnhphảilấynướcvềchoông,thằngbénghĩ,xàphòngvàcảkhăntắmtươmtấtnữa.Saomìnhlạivôtâmđếnthế?Mìnhphảikiếmchoôngchiếcsơmikhác,mộtchiếcjacketmặcmùađông,đôigiàyvàmộtcáimềnnữa.

-Mónthịthầmcủacháutuyệtlắm!-ônglãonói.

-Kểchocháunghevềtrậnbóngđi!-thằngbégiụclão.-Nhưôngđãnói, trongLiênđoànMỹ,đấy làđộiYankee!-ônglão

hạnhphúcnói.-Hômnayhọthuarồi!-thằngbénóivớilão.-Điềuđóchẳnghềgì.DiMaggiovĩđạivẫncứlàDiMaggio!-Họcónhữngcầuthủkháctrongđội!-Rõ rồi.Nhưnganh ta thìkháchẳn.Trong liênđoànkhác,nếugiữa

BrooklynvàPhiladelphiathìchắcôngchọnBrooklyn.ÔngcònnhớđếncảDickSislervànhữngcúvụtbónglừngdanhtrênsânđấutrướcđâynữa!

-Khôngcóaisánhbằngđâu.Trongđờicháumớichỉ thấyanhấy là

ngườivụtbóngđixanhất!-CháucócònnhớthuởanhấythườngđếnTerracekhông?ôngmuốn

mờianhấyđicâucùngnhưnglạiquánhútnhátđểđưaralờiđềnghị.Khiôngbảocháumờianhấythìcháulạicũngnhátgan!

-Cháubiết.Đấylàmộtlỗilầmtaihại.Chắcanhấysẽđicùngchúng

ta.Rồichúngtasẽgiữkỷniệmấytrongsuốtcảcuộcđời!-ÔngcũngmuốnđưaDiMaggiovĩđạiđicâu!-ônglãonói.-Ngườitabảochaanhấylàngưdân.Cólẽanhấycũngnghèonhưta

vàsẽthôngcảm!-ChacủaSialerlừngdanhthìchẳngnghèotínào,ôngta,lúcvàođộ

tuổicủacháu,đãchơichoLiênđoànBig!-Khibằngtuổicháu,ôngđãđứngtrướccánhbuồm,trêncontàuđược

trangbịchuđáođếnchâuPhivàôngđãnhìnthấysưtửtrênbờbiểnvàolúcchiềutối!

-Cháubiết.Ôngđãkểchocháungherồi!-TanênnóichuyệnvềchâuPhihayvềbóngchày?!-Cháunghĩlàbóngchày!-thằngbéđáp.-Kểchocháunghevềdanh

thủJohnJ.McGraw!

NónóiJotathayvìchỉphátâmchữJ.-Thỉnhthoảngvàonhữngngàyxaxưaấy,anhtathườngđếnTerrace,

nhưngkhiđãrượuvàothìanhtanóngnảy,nóinăngnhátgừngvàkhóđămđăm.Đầuócanhtadồnhếtcảvàongựavàbóngchày.Lúcnàoanhtacũnggiữdanhsáchngựatrongtúiáorồicứxướngtênquađiệnthoại!

-Ôngtalàtayquảnlýratrò!-thằngbénói.-Chacháunghĩôngtalà

ngườivĩđạinhất!-Bởivì lúcnàoanhtacũngđếnđây!-ônglãonói.-Nếuhằngnăm

Durochercứđếnđâythìchắcchacháusẽnghĩanhtalàtayquảnlýcừkhôinhất!

-Thậtraailàôngbầuvĩđạinhất,LuquehayMikeGonzalez?!-Ôngnghĩhaingườingangnhau!-Cònngườiđánhcátàibanhấtlàông?!-Không!Ôngbiếtnhiềungườigiỏihơn!-Queva!thằngbéthốtlên.-Cónhiềungườiđánhcágiỏivàvàingười

vĩđại.Nhưngônglàngườiduynhất!-Cámơn!Cháulàmônghạnhphúc.Ônghyvọngsẽkhôngcóconcá

nàocùngvĩđạinhưthếđểchứngminhrằngôngcháutasai!-Sẽchẳngcóconcánàonhưthếnếuôngvẫncònkhỏenhưôngnói!-Cólẽôngkhôngđượckhỏenhưôngnghĩđâu!-ônglãonói.-Nhưng

ôngbiếtnhiềumẹovàcócáchxửlý!-Giờthìôngnênngủđiđểsángmaikhỏekhoắn.Cháumangmấythứ

trảTerrace!-Vậythìtạmbiệt.Sángmaiôngsẽđếnđánhthứccháu!-Ônglàcáiđồnghồcủacháu!-thằngbénói.-Tuổi tác làđồnghồcủaông! -ông lãonói. -Tại saongườigià lại

thứcgiấcquásớm?Phảichănglàmuốncómộtngàydàihơn?!

-Cháukhôngbiết!-thằngbénói.-Nhữnggìcháubiếtlàngườitrẻthì

thườngngủmuộnvàkhódậysớm!-Ôngnhớ!-ônglãonói.-Ôngsẽđánhthứccháuđúnggiờ!-Cháukhôngthíchôngtađánhthứccháu.Việcđónhưthểcháulàkẻ

bềdưới!-Ônghiểu!-Chúcôngngủngon!Thằngbéđira.Họănmò,khôngcóđèntrênbàn;ônglãocởiquầndài,

đingủtrongbóngtối.Lãoquấnchiếcquầnquanhtờbáolàmgối.Lãocuộnngười trongchăn,nằm lênnhững tờbáocũ trải trêngiátgiường.LãongủngayvàmơvềchâuPhi,khilãohãycònlàmộtchúnhóc,vớinhữngbờbiểncátvàng,cáttrắngtrảidài,trắngđếnnỗilàmmắtđaunhức,nhữngmũiđấtcaonhôrabiển,nhữngngọnnúixámđồsộ.Bâygiờhằngđêmlãovềlạibờbiển ấy và trongmơ lão nghe tiếng sóng gầm, lão thấy đoàn thuyền củangườibảnđịađangtrườnquanhữngconsóng.Khingủ,lãongửithấymùinhựađường,mùigỗsồilátboongtàu;rồilãongửithấyhươngvịchâuPhitheolàngióđấtphảtớivàobuổisáng.Thôngthườngkhingửithấylàngiónộiđịa,lãothứcdậy,mặcđồ,đếnđánhthứcthằngbé.Nhưngđêmnay,giónộiđịađếnrấtsớmvàtrongmơlãobiếthãycònquásớmnênlãotiếptụcmơđểthấynhữngmỏmtrắngxóacủanhữnghònđảonhôtrênbiển.Látsaulãomơ về những hải cảng khác, những vũng tàu đậu khác của quần đảoCanara.Lãokhôngcònmơvềbão,khôngcònmơvềđànbà,vềnhữngsựkiệntrọngđại,nhữngconcálớn,nhữngtrậnđánh,nhữngcuộcđấusứchayvợlão.Bâygiờlãochỉmơvềcácvùngđất,vềnhữngconsưtửtrênbờbiển.Chúngnôđùanhưnhữngchúmèocontronghoànghôn;lãoyêuchúngnhưyêuthằngbé.Lãokhôngbaogiờmơvềthằngbé.

Lãochợtthứcgiấc,nhìnánhtrăngbênngoàicánhcửađểngỏrồigiũ

quầnmặcvào.Lão tiểubên lều rồi lênđườngđi đánh thức thằngbé.Lãorùngmìnhtrongbầukhôngkhílạnhbanmai.Nhưnglãobiếtlãosẽcònrunmãichođếnlúctaychèolàmlãoấmlên.

Cánhcửangôinhàthằngbésốngkhôngkhóa,lãomởrồikhẽđưađôi

chântrầnbướcvào.Thằngbéngủtrênchiếcgiườngnhỏởphòngđầutiên;vàônglão,trongánhtrăngsắplặn,cóthểnhìnrõnó.Lãonhẹnhàngnắm

lấymộtbànchân,giữchođếnkhithằngbéthứcgiấc,quaylạinhìnlão.Ônglãogậtđầu,thằngbélấychiếcquầndàivắttrênghếcạnhgiường,mặcvàokhi cònngồi trêngiường.Ông lão ra cửa, thằngbéđi theo.Nóđangngáingủ,lãoquàngtayquavainóvànói:

-Ôngxinlỗi!-Queva!thằngbénói.-Đấylàviệcmàmộtngườiđànôngphảilàm!Họxuốngđườngđến lềuông lãovà suốtdọcđường, trongbóng tối,

nhiềungườiđichântrần,vácbuồmrathuyền.Khihaingườiđếnlềuônglão,thằngbéxáchcáixôđựngcuộndây,câylao,câysàomóc;cònônglãováccộtbuồmvớilábuồmđãquấnlại.

-Ôngcómuốnuốngcàphêkhông?!-thằngbéhỏi.-Chúngtađểdụng

cụxuốngthuyềnrồiđiuống!Họuốngcàphêtronghộpđựngsữađặctạiđiểmphụcvụnhữngngười

đánhcávàosángsớm.-Ôngngủcóngonkhông?!-thằngbéhỏi.Giờthìnódầntỉnhtáohơnnhưthểgiấcngủhẵngcứbámriếtlấynó.-Rấtngon,Manolinà!-ônglãođáp.-Hômnayôngcảmthấytựtin!-Cháucũngthế!-thằngbénói.-Bâygiờcháuphảiđilấycámòicủa

ôngcháutavàsốmồitươicủaông.Tựôngấymangdụngcụ.Ôngấychẳnghềmuốnbấtkỳaimangbấtcứ

thứgì!-Chúngtathìkhác!-ônglãonói.-Ôngđểcháumangđồnghềkểtừ

lúccháulênnăm!-Cháubiết điềuđó! - thằngbénói. -Cháu sẽ vềngayông cứuống

thêmtínữa.Chúngtacóthểuốngchịuởđây!Nóđichânkhôngtrênlớpsanhôđếnnhàướplạnhnơimồiđượcgiữở

đấy.Ônglãochậmrãiuốngcàphê.Đấylàtấtcảthựcphẩmlãocóchomộtngàyvàlãobiếtlãonênuống.Đãtừlâu,ănuốngđốivớilãotrởnênchánngắtvàlãokhôngbaogiờmangtheobữatrưa.Lãocómộtchainướcđằng

mũithuyềnvàđấylàtấtcảlãocầntrongmộtngày.Lúcnàythằngbéđãquaylại,mấyconcámòivàhaimiếngmồicâu

đượcbọctrongtờbáo,haingườimentheolốimònđếnthuyền,chângiẫmlênlớpcátphasỏi,nângconthuyềnđẩyxuốngnước.

-Chúcôngmaymắn!-Chúccháumaymắn!-ônglãonói.Lão tra quai chèo vào cọc, nghiêng người tới trước khuamạnhmái

chèo xuống nước; trong bóng tối, lão chèo ra khỏi bến. Có nhiều chiếcthuyềntừcácbãikhácrakhơi;ônglãonghetiếngmáichèokhuanướcmặcdùlãokhôngthểnhìnthấyhọbởibâygiờmặttrăngđãkhuấtsaurặngđồi.Thỉnhthoảng,cótiếngaiđónóitrênthuyền.Nhưnghầuhếtcácthuyềnđềuimlặngtrừtiếngmáichèokhuanước.

Họtỏarộngsaukhirakhỏicửabiển;mỗingườiđiđếnphầnđạidương

nơihọhyvọngtìmthấycá.Ônglãobiếtmìnhsẽđithậtxa,đểlạimùiđấtsaulưng,chèovàovùnghươngtinhkhôicủađạidươngbanmai.Lãothấyánh lân quang của đám rong vùng nhiệt lưu trong nước khi lão chèo quavùngbiểnmàngưdângọilàvùngGiếnglớn,bởivìđộsâuởđấybấtthìnhlìnhtụtxuốngđếnbảytrămsảinước;họhàngnhàcáđềudồntấttạiđódoxoáynướcdội thẳngvàobờváchdốccủađáyđạidương.Ởđấy tập trungtôm,cámòivàthỉnhthoảnghàngđàncámực,sốngtrongnhữnghốsâunhấtngoi lên gần mặt nước vào ban đêm để làmmồi cho những con cá langthang.

Trongbóng tối,ông lãocó thểcảmnhậnbìnhminhđangđếnvà lúc

chèo,lãonghethấynhữngâmthanhrunrẩykhiđàncáchuồnrờimặtnướcvàcảtiếnglaoxaophátratừbộcánhcứngkhichúnglaoxaotrongbóngtối.Lãorấtquýloàicáchuồnbởichúnglàbạngầngũicủalãotrênđạidương.Lãothươngcholũchim,đặcbiệtlàloàinhạnđennhỏ,mỏngmanhcứbayvàtìmkiếmmãinhưnghầunhưchẳngtìmthấygì;lãonghĩloàichimsốngkhổhơntatrừmấycáigiốngchimkẻcướpvànhữngloàitoxác,kềnhcàng.Tạisaotạohóalạisinhracáigiốngchimquáxinhxẻomỏngmanhnhưloàinhạnbiểnnàytrongkhiđạidươnglạicóthểquáưnghiệtngã?

Đạidươngtửtếvàrấtđẹp.Nhưngnócóthểrấtđộcácvàtráotrởbất

thìnhlình;cònloàichimkiathìphảibay,nhaoxuốngsănmồi;vàtiếngkêuthảng thốt, khẽkhàngcủa chúng lại quáyếuớt giữa trùngkhơi.Lão luôn

nghĩvềbiểnnhưelmar2,đấylàcáchngườitagọibiểnbằngtiếngTâyBan

Nhakhihọyêubiển.Thỉnh thoảngnhữngngườiyêubiểncũngbuông lờinguyền rủabiển

nhưnghọluônnóinhưthểbiểnlàphụnữ.Vàitayđánhcátrẻ,sửdụngphaonhựa làmphaocâuvàđi thuyềnmáy,sắmđượckhigancámậpđượcgiá,gọibiểnlàelmar, tứcgiốngđực.Chúngnóivềbiểnnhưmộtđốithủ,mộtđịađiểmhaythậmchí làmộtkẻ thù.Nhưngônglão thì luônnghĩvềbiểnnhưvềmộtphụnữ,nhưcáigìđócóthểbanpháthaychốigiữơnhuệ,vànếubiển làmđiềuácđộchay tànbạo thìbởi lẽ lúcấybiểnkhông thểnàokìmgiữnổi.

Mặttrăngtỏachiếutrênbiểnnhưthểtỏachiếutrêncơthểcủangười

đànbà,lãonghĩ.Lãobuôngchèonhịpnhàng,khôngphảimấtnhiềusứcbởilãolàmchủtốcđộcủamìnhvàbởiđạidươngbìnhlặngtrừđôichỗcódòngxoáy.Lãođangđểdòngchảyđỡđimộtphầnbacôngviệcvàkhi trờivừahửngsánglãothấymìnhđãđixahơnquãngđườnglãonghĩvàothờiđiểmấy.MìnhđãcâuởvùngGiếnglớnsuốtcảtuầnnaymàchẳngbắtđượcmốngnàohết,lãonghĩ.Hômnaymìnhsẽratậnnơicácđàncábonitovàalbacore

3

kiếmănvàcóthểconcálớnsẽquanhquẩnđâuđấy.Trước khi trời sáng rõ, lão buôngmồi và thả thuyền trôi theo dòng

chảy.Mộtconmồiởđộsâubốnmươisải.Mồithứhaisâutớibảymươilămsải;mồithứbavàthứtưchìmsâuhúttronglànnướcxanhđếnđộsâumộttrăm và một trăm hai mươi lăm sải. Mỗi con mồi được móc ngược đầuxuống,lưỡicâugiấutrongthâncá,buộcchặt,khâukỹvànhữngphầnthòiracủalưỡicâu,đoạncongvàmũinhọn,thìđượcchebằngnhữngconcámòitươirói.Chúngbịmócxuyênquahaimắttạothànhnửavònghoatrêncuốngthép.Khôngcònphầnnàocủalưỡicâuđểconcálớncóthểnhậnrangoạitrừhươngvịthơmlừngquyếnrũ.

Thằngbéchoônglãohaiconcáthunhỏtươi,thuộcloàialbacore;lão

mócchúngvàohailưỡicâusâunhất,chúngnặngnhưthểmấyhònchì;cònởhailưỡikia,lãomócmộtconnụcsònglớn,màuxanhvàmộtconngừbạcđãđượcsửdụnghômtrước;nhưngchúngvẫncòntốtvàxâucámòithơmphứcgiúpchúngtỏahươnghấpdẫn.

Mỗidâycâu,lớnbằngcâybútchìcỡlớn,đượcbuộcvàomộtcáiphao

bằngquegỗmàuxanhlụcđểbấtkỳmộtcúkéo,mộtcúđớpnàovàomiếngmồicũngkhiếnphaogỗchìmxuống;mỗidâycâucòncóhaicuộndâydài

bốnmươisảidựphòngsẵnsàngnốivớicáccuộnkhácđểkhicầnthiết,concácóthểcóhơnbatrămsảidây.

Bâygiờlãoquansátmũicủabachiếcphaogỗbênmạnthuyền,chèo

nhẹđểgiữchomấysợidâythẳngđứngđếnđộsâucầnthiếtcủachúng.Trờiđã sánghẳnvà chẳngmấynữamặt trời sẽmọc lên.Mặt trời nhô lênmặtbiển,ônglãocóthểnhìnthấynhữngthuyềnkhác,chìmthấptrongnước,dànrộngquadòngchảy,phíagầnbờ.

Khimặttrờirựcrỡhơn,ánhnắngchiếuxuốngmặtnướcvàlátsau,lúc

nócaohẳn lên,mặtbiểnphẳng lặngphảnchiếuánhnắngdộivàomắt lãolàmđaunhức; lãochèomàkhôngnhìnvàonónữa.Lãonhìnxuốngnước,theodõimấysợidâyđượcthảthẳngđứngxuốngvùngđencủađạidương.Lãogiữchúng thẳnghơnbấtkỳmộtaikhác,đểởmỗiđộsâu trongvùngnướcđenkiasẽcómộtconmồiđợiđúngngayởđấy,nơilãomuốndànhchobấtcứconcánàobơiqua.

Cáctaycâukhácthìđểchúngtrôitheodòngchảyvàđôikhichúngchỉ

ởđộsâusáumươithayvìmộttrămsảinhưhọmuốn.Nhưng,lãonghĩ,mìnhgiữ chúng chínhxác.Duy chỉmìnhkhông cònmaymắnnữa thôi.Nhưngbiếtđâuđược?Cóthểhômnay.Mỗingàylàmộtngàymới.Gặpmaythìtốthơn.Nhưngmìnhưasựchínhxác.Đểkhivậnmayđếnthìmìnhđãsẵnsàng.

Bâygiờmặttrờiđãmọccaođượchaitiếngđồnghồ,nókhônglàmmắt

lãođaunhiềukhinhìnvềhướngĐôngnữa.Giờđây,trongtầmmắt,chỉcònlạibabóngthuyền,mạnlúnsâuxuốngnướcvàởmãitítphíatrongbờ.Suốtcảđời,bìnhminhlàmbuốtmắtta,lãonghĩ.Nhưngchúngvẫncòntinhanh.Vàolúcchiềutối,tacóthểnhìnthẳngvàonómàkhôngbịnhữngđốmđentrongmắt.Buổichiều,ánhnắngmạnhhơn.Nhưngbuổisángnólàmtanhứcnhối.Ngaykhiđólãothấymộtconhảibằngtungđôicánhđendàilượntrênbầutrờitrênđầulão.Nósàxuốngnhanh,nghiêngcánhchaongườirồibayvòngtrởlại.

-Nótómđượccongìrồi!-ônglãonóilớn.-Nókhôngchỉnhìnđâu!Lãochèochậmrãi,đềuđặntiếnvềphíaconchimđanglượnvòng.Lão

khôngvội,lãocầngiữchonhữngsợidâythẳngđứngxuống.Nhưnglãohơinhanhhơndòngnướcmộtchúttrongchừngmựclãovẫncâuđúng,nếulãokhông cố bám theo con chim thì lão sẽ không chèo nhanh hơn cách lãothườngcâu.Conchimbaycaohơn, lại lượnvòng,đôicánhbấtđộng.Rồi

thìnhlìnhnólaoxuống,lãothấyđàncáchuồntungmìnhlênkhỏimặtnước,tuyệtvọngbaytrênmặtbiển.

-Dorado!-ônglãonóilớn.-Cádoradolớn!Lãodừngchèo,lôirasợidâycâunhỏđằngmũithuyền.Dâycâunày

cóđáythépvàlưỡicâucỡtrungbình,lãomócmồibằngmộtconmòi.Lãobuôngcâuquamạnthuyềnrồibuộcnóvàocáikhoenđằngsaulái.Lãotiếptụcmócmồilưỡicâukhácrồivẫnđểnócuộnnhưthếtrongbóngmátmũithuyền.Lãoquaylạichèovàtrôngchừngconchimcósảicánhđenrộngbâygiờđangsàthấpxuốngkiếmmồitrênmặtnước.Khilãoquansát,conchimlạinhàoxuống,nghiêngcánhliệngrồiđậploạnxạ,bấtlựckhibámtheođàncáchuồn.Ônglãocóthểnhìnthấymặtnướckhẽcuộnlênchỗđàncádoradolớnnhaongườiđuổitheobầycáchuồnđanglẩntrốn.Đámcádoradođangcắtxuyênvùngnướcbêndướiđườngbaycủađàncá,laohếttốclựcđợiđàncárơixuống.

Đàncádoradolớn,lãonghĩ.Chúngdànrộngra,lũcáchuồncóítcơ

hộitrốnthoát.Conchimcũngkhôngcócơhội.Đàncáchuồnquálớnsovớinó,vảlạichúnglaođirấtnhanh.Lãonhìntheođàncáchuồncứphónglênlặnxuốngvànhữngcúchaomìnhvôíchcủaconchim.Đàncáấyđãrờixata,lãonghĩ.Chúngdichuyểnnhanhquávàxaquá.Nhưngchắcchắntasẽtóm đượcmột chú đi lạc và có lẽ con cá lớn của ta hẳn quanh quẩn bênchúng.Concálớncủatahẳnđangởđâuđó.Bâygiờnhữngđámmâytrênđấtliềnđùnlêntựanhữngquảnúivàbờbiểnchỉcònlàmộtvệtxanhdàivớirặngđồixanhthẫmđằngsaunó.

Giờđây,mặt nướcxanh thẫm, thẫmđếnnỗi nhưngả sangmàu tím.

Khinhìnxuống,lãothấynhữngvệtrêuđỏtronglànnướctốisẫmvàbâygiờmặttrờilấplánhnhữngtiasángkỳlạ.Lãodõitheomấysợidâycâuđểthấychúngchạythẳngxuốngngútkhỏitầmmắttrongđáynướcvàlãohạnhphúckhithấynhiềurêubiển,bởiđấylàdấuhiệucócá.Ánhsángkỳlạcủamặttrờichiếuvàolànnướcchothấygiờđâymặttrờiđãlêncaohơn,cónghĩathời tiết thuận;cảhình thùcủanhữngđámmây trênđất liềnkiacũngbáohiệuđiềuđó.Nhưnggiờthìconchimđãgầnnhưkhuấtkhỏitầmmắt,trênmặtnướcchẳngcòngìnữa,ngoại trừnhữngvệt rongSargasao vàng ệch,bạcmàudướinắngtrờivàcáicơthểnungnúc,đỏtía,nhãonhớt,sặcsỡđủmàucủamộtconsứađanglềnhbềnhbênmạnthuyền.Nónghiêngmìnhrồitrởngườilạingayngắn.Nóháohứctrôiđitựacáibongbóngxàphòng,kéotheonhữngsợituadàigầnmộtmétmàuđỏtíachếtchócngầmtrongnước.

-Aguamala!-lãonói.-Đồđiếm!Từnơikhẽđưamáichèo,lãonhìnxuốngnướcvàthấynhữngconcá

nhỏcócùngmàuvớiđámsợituađangbơigiữachúngvàcảdướicáibóngnhỏmàconsứakiatạorakhitrôiđi.Lũcáấycókhảnăngđềkhángvớinọcđộcsứa.Nhưngconngười thìkhôngvàcódạomấysợi tuaấyvướngvàodâycâu,bámởđó,đỏtía,nhờnnhợtrồitronglúcxoayxởvớiconcáônglãođãchạmphảilàmcảcánhtaylẫnbàntaynhứcnhốinhưthểkhichạmphảimộtdâytrườngxuânđộchayloàisồiđộc.Chỉkháclàchấtđộctừsứaaguamalakhuếchtánnhanhhơn,tựanhátroiquấtvụtxuống.Cáigiốngsứalấplánhngũ sắc trông thậtđẹp.Nhưngchúng là loàiman tránhấtđạidương,ônglãothíchnhìnnhữngconrùabiểnlớnxơithịtchúng.Loàirùanhìnthấy,tiếpcậnchúng trựcdiện, rồinhắmnghiềnmắtđểchechắn toàn thânđoạnxôngtớichénsạchcảmớtualẫnngườingợmcủachúng.Ônglãoưanhìnloàirùachénthịtchúngvàlãothíchgiẫmnátkhichúngbịbãođánhgiạtvàobờđểnghetiếnglốpbốpkhibịgiẫmlênvànhữngmảnhsứalựtsựtnátradướibànchân.Lãoyêugiốngrùaxanh,lưngkhòm,duyêndáng,nhanhnhẹnvàgiátrịlớncủachúng;lãocótìnhcảmsuồngsãtheokiểubèbạnvớicáigiốngtođầu,nặngnề,đầnđần,davàngphíatrongmai,giaocấutheokiểukỳquặcvàhồhởichénthịtsứavớiđôimắtnhắmtịtấy.

Lãochẳngcònlạgìvềgiốngrùaấynữabởiđãnhiềunămlàmnghề

sănrùa.Lãoxótthươngchocảhọhàngnhàchúng,thậmchícảvớiloàilưnghộpkhổnglồ,dàibằngchiếcthuyềnvàcânnặngcảtấn.Hầuhếtmọingườiđềuácđộcvớirùabởitráitimrùavẫnđậptrongnhiềugiờsaukhiđãbịxẻthịtphanhthây.Nhưnglãonghĩ,tráitimtacũngnhưvậy,kểcảđôichânvàđôi tay cũng giống của chúng. Lão ăn những quả trứng rùa trắng để tăngthêmsứclực.Lãoănsuốtcảthángnămđểđếnthángchín,thángmườikhỏelênđợiconcálớnthậtsự.Hằngngàylãocũnguốngmộtládầugancámậpởcáithùnglớntrongcănlềunơinhiềungưdâncấtdụngcụ.Chỗdầuấydànhcho bất cứ ngư dân nàomuốn. Đa phần trong số họ ghétmùi vị của nó.Nhưngđiềuđóthìchẳngcótệhơnviệcphảithứcdậyvàođúngcáigiờđểrakhơi,hơnnữanóchốngcảmlạnh,cúmvàrấttốtchocảthịlực.Bâygiờônglãonhìnlênvàthấyconchimlạilượnvòng.

-Nótìmthấycá!-lãonóilớn.Khôngcóconcáchuồnnàotungmìnhlênmặtbiểnvàcũngchẳngcó

concámồinào lượn lờ.Nhưngkhiông lãoquan sát,một con cá thunhỏ

phónglên,vặnmình,laođầuxuốngnước.Concálấplánhtrongánhnắng,saukhinórơixuốngthìlầnlượtnhiềuconkhácnhảylên,chúngtúarakhắpmọi hướng, quẫy tung nước, phóng những bước dài đuổi theo con mồi.Chúngquây tròn conmồi vàxâuxé.Nếu chúngkhôngbơi nhanhquá thìmìnhsẽđuổikịp,ônglãonghĩvànhìnđàncáquẫytungbọtnướctrắngxóa,conchimbâygiờbuôngmìnhsàxuốngđàncámồidohoảngsợnênđãtrồihẳnlênmặtnước.

-Conchimđượcviệcthật!-ônglãonói.Chỉkhithấysợidâyởđuôithuyềngiậtgiậtdướichân,nơilãobuộchờ;

lãobuôngtaychèovàcảmthấyđộnặngcủamộtchúcáthunhỏđanggiậtgiậtkhilãonắmchặtsợidây,từtừkéovào.Sứcgiãygiụatănglênkhilãokéođếngầnvàcóthểnhìnthấysốnglưngxanhthẫmcủaconcátronglànnướcvàcảmàuvàngbên sườnnó trướckhi lãokéobổngnó lênđưaquamạnvào thuyền.Concánằmởphíađuôi thuyền, trongánhnắng, trùi trũinhưmộtviênđạn;đôimắttođờđẫncủanólồirakhicáiđuôigọnghẽcứquật,nảyliênhồitrênvánthuyềntìmlốithoát.Độnglòngtrắcẩn,ônglãonệnvàođầunórồiđácáithânhãycònrunrẩyvàodướitấmvánsaulái.

-Cáthu!-lãonóilớn.-Nósẽlàconmồituyệthảo.Gầnnămkilôchứchẳngchơi!

Lãokhôngnhớlầnđầutiênlãonóitomộtmìnhnhưthếlàtựbaogiờ.

Ngàyxưakhilủithủimộtmình,lãothườnghát;thỉnhthoảnglãohátvàobanđêmcôđơntrongphiêntrựcláitrênnhữngchiếcthuyềnbuồmđánhcáhaythuyềnsănrùa.Cólẽlãobắtđầunóilớnkhichỉcómộtmình,khithằngbérađi.Nhưnglãokhôngnhớ.

Ngàylãovàthằngbécòncâucùngnhau,haiôngcháuchỉnóikhithật

cầnthiết.Họnóivàobanđêmhaynhữngkhitrờiđổgiómưa.Nhữngngườiđibiểnkiêngnóichuyệnnhảm;ônglãoluônthựchiệnvàtôntrọngđiềuđó.Nhưng giờ thì lão đã nói rõ lớn ý nghĩ củamình hằng bao nhiêu lần bởichẳngcònaicóthểnghethấyđểbựcmình.

-Nếungườikhácnghemìnhnóilớnthìchắchọnghĩmìnhđiênmất!-

lãonóilớn.-Nhưngvìkhôngđiênnênmìnhchẳngquantâm.Cánhnhàgiàucóradiođểbầubạntrênthuyềnvàngaycảtrênsânbóngnữa!

Giờ thìkhôngphải là lúcnghĩvềbóngbiếc, lãonghĩ.Giờ là lúcchỉ

nghĩvềmộtđiềuduynhất.Ta sinh rađể làmgì?Chắc là cómột con lớn

quẩnquanhđàncáấy,lãonghĩ.Mìnhchỉtómđượcmộttênđilạctrongđàncáthuđangkiếmmồi.Nhưngchúngdichuyểnrấtnhanhvàđãđiquáxa.

Mọivậtxuấthiệntrênmặtbiểnhômnaysaolạicứvùnvụtchuồnvề

hướngĐôngBắc.Cóphảilàtạigiờkhắctrongngày?Hayđấylàdấuhiệucủa thời tiếtmàmình không biết? Bây giờ lão không còn nhìn thấy viềnxanhcủabờmàchỉcònthấyđỉnhcủamấyngọnđồitrắngxóanhưthểphủđầy tuyết, cả những đám mây tựa như ngọn núi tuyết đùn cao bên trênchúng.Biểnđenngòm,ánhnắngtạothànhnhữnghìnhlăngtrụtrongnước.Nhữngcụmrongbểdàyđặcbâygiờđãbịnhòađibởimặt trời lêncaovàánhsángchỉcònlànhữngkhốilăngtrụđồsộtronglànnướcthẫm;nơimấysợidâycâucủalãochìmsâuxuốngđáy,lãothấy,sâuhơncảngànrưỡimét.

Đàncáthu,dânchàigọitấtcảhọhàngnhàcánàynhưthếvàchỉphân

biệttênchúngkhimangđibánhoặcđổicámồi,lạilặnsâuxuốngnước.Bâygiờmặttrờinóngbỏng,ônglãocảmthấycáinóngrọitrêngáyvàmồhôitứaxuốnglưngkhilãochèo.Lãonghĩmìnhcóthểđểthuyềntrôivàchợpmắtmộtchốc trong lúcquấnmộtđầudâycâuvàongónchânđểnóđánh thứcmìnhdậy.Nhưnghômnayđãtámmươilămngàyvàmìnhvẫnđủsứcđểcâusuốtcảngày.Đúnglúcấy,quansátmấysợidây,lãothấymộttrongmấycáiphaoxanhchìmnhanhxuống.

-Nào!-lãonói.-Nào!Vàthumáichèo, tránhđểvavàomạnthuyền, lãovươntayphảikhẽ

cầmsợidâybằngngóntrỏvàngóncái.Lãokhôngcảmthấysứckéohayđộnặngnàovàlãocứthậntrọnggiữsợidâynhưthế.Látsau,sựtiếpxúclạixuấthiện.Lầnnàylàmộtcúkéothămdò,khôngdứtkhoátvàcũngchẳngmạnhmẽtínào;lãobiếtngayđấylàcongì.

Cáchxamộttrămsảinước,concákiếmđangănđámcámòicheđầu

mũivàthânlưỡicâunơiphầnlưỡicâuthòirakhỏiđầucủaconcáthumồinhỏ.Ônglãogiữhờsợidây,taytráinhẹnhàngtháonókhỏiphaogỗ.Lúcnàylãocóthểđểnódễdànglướtquamấyngóntayđểconcákhôngcảmthấychútvướngvíugìnữa.

Vàothángnày,xabờđếnthế,hẳnnólàconcákhổnglồ,lãonghĩ.Đớp

mồiđi,cá.Đớpmồiđi.Xinhãyđớpmồiđi.Chúngmớitươingonlàmsaotronglànnướclạnh,tốiomnơimàyởcáchgầnhaitrămmét.Hãylượnmộtvòng trong lànnước tốivàquay lạiđớpmồiđi.Lãocảmthấymộtcúgiật

nhẹrồimộtnhátkéomạnhhơnkhicáiđầucủaconcámòihẳnlàkhórứtrakhỏilưỡicâu.Látsauhoàntoànimắng.

-Tiếptụcđi!-ônglãonóilớn.-Hãyquaylại.Thửngửixem.Chúng

khônghấpdẫnsao?Ănngayđi,cảconcáthunữa.Cứng,mátlạnhvàhấpdẫn.Đừngxấuhổcáà,ănchúngđi!

Lãocầmsợidâygiữangóncáivàngóntrỏchờđợi,theodõinóvàmấy

dâycâukháctrongcùnglúc,phòngtrườnghợpconcábơi lênhaylặnsâuxuống.Thoángchốc,dâycâuấylạibịkéonhẹ.

-Nósắpđớpmồi!-ônglãonóilớn.-XinChúahãygiúpnóđớpmồi!Nhưngconcákhôngđớp.Nóbỏđi,ônglãocảmthấychốngchếnh.-Nókhôngthểđi!-lãonói.-Chúabiếtlànókhôngthểđi.Nóđang

lượnvòng.Cólẽtrướcđâynóđãbịdínhcâunênnónhớđôiđiềuvềchuyệnấy!

Lúcấylãocảmthấysợidâykhẽgiật,lãohớnhở.-Nóchỉlượnmộtvòngthôimà!-lãonói.-Nósẽcắncâu!Lãosungsướngcảmnhậncáigiậtkhẽvàrồi lão thấycáigìđónặng

chịch,căng,khôngthểnàotưởngtượngnổi.Đấylàđộnặngcủaconcávàlãođểsợidâytuồnxuống,xuống,xuốngmãihếtcuộndâyđầutiêntrongsốhaicuộndâydựtrữ.Khisợidâytuộtxuống,lướtnhẹquamấyngóntay,lãovẫncảmthấyđộcựcnặngmặcdùáplựccủangóncáivàngóntrỏcủalãohầunhưchỉlàconsốkhông.

-Mộtconcáratrò!-lãonói.-Bâygiờlưỡicâuđãđượcngậmtrong

miệngvànóđanglôiđi!Látnữanósẽlượnlạivànuốt,lãonghĩ.Lãokhôngnóirađiềuấybởi

lãobiếtnếungườitanóirađiềutốtlànhthìnósẽkhôngxảyra.Lãobiếtđấylàconcákhổnglồvàlãohìnhdungnóbơitrongvùngnướctối,miệngcắpngangconcáthu.Vàolúcđó,lãocảmthấynóngừngdichuyểnnhưngsứcnặngvẫncứtrĩuxuống.Rồisứcnặnggiatăng,lãonớithêmdây.Lãodùngngóncáivàngóntrỏcốníusợidâylạimộtlúcnhưngsứcnặngvẫnkhôngngừngtănglên,lôituộtsợidâyxuống.

-Nóđãđớpmồi!-lãonói.-Giờthìtasẽđểchonónuốthẳn!Vẫnđểsợidây tuồnquamấyngón tay, lãodùng tay tráinốiđầusợi

dâyvàocảhaicuộndâydựtrữkia.Lúcnàylãođãsẵnsàng.Lãođãcóbacuộndâydựtrữvớitổngchiềudàilàmộttrămhaimươisảicùngvớicuộnlãođangsửdụng.

-Nuốtthêmtínữađi!-lãonói.-Nuốtngayđi!Nuốtlàmsaođểmũi

lưỡicâuđâmvàotimvàgiếtchếtmày,lãonghĩ.Hãyngoanngoãntrồilênđểtaocắmphậpmũilaonày.Ổnthôi.Màysẵnsàngchưa?Đánhchénnhưthếlàđãđủrồichứ?

-Nào!-lãonóilớnvàdùngcảhaitaykéomạnhđượcchừngmộtmét

dâyrồilạikéo,kéonữa,taynọtiếptaykia,dồnhếtsứcmạnhcủacánhtayvàcủacảcơthểlênsợidây.

Nhưngchẳngđượcgì,concávẫnchậmrãibơiđivàônglãothìchẳng

thểnhúcnhíchnổinódẫuchỉmộtphân.Dâycâucủalãorấtbền,đượcbệnđểcâucálớn; lãokéocăngsợidâyqualưngchođếnlúcnhữnggiọtnướclănrakhỏinó.Thoángchốc,sợidâybắtđầuphátranhữngâmthanhtrầmtrầm trong lànnướcvà lãovẫngiữchặt, tì lênchỗngồichèo thuyền,ưỡnngườirasauvàkéo.ConthuyềnbắtđầutừtừtiếnvềhướngTâyBắc.Concávẫnmộtmựcbơiđivàhọdichuyểnchầmchậmtrênmặtbiểnphẳnglặng.Nhữngcáimồikhácvẫncònởdướinướcnhưnglãochẳngbiếtxoayxởrasaonữa.

-Giámàtacóthằngbé!-ônglãonóilớn.Tađangbịconcákéođivàtalàcáicọckéothuyền.Tacóthểbuộcsợi

dâylại.Nhưngnhưthếconcásẽbứtđứt.Mìnhphảigiữsợidâychođếnlúcsứctànlựckiệtvànớithêmdâykhinócần.ĐộiơnChúa,nócứbơingangchứkhônglặnxuống!

Mìnhsẽlàmgìnếunóquyếtđịnhlặnxuống,mìnhkhôngbiết.Mìnhsẽ

làmgìnếunólặnxuốngvàchết,mìnhcũngkhôngbiết.Nhưngmìnhsẽlàmcáigìđó.Cónhiềuthứmìnhcóthểlàm!Lãotìsợidâyvàolưngvànhìnđộnghiêngcủanótrênmặtnước,conthuyềncứlữngthữngtrôivềhướngTâyBắc.Thếnàysẽgiếtnó,lãonghĩ.Nókhôngthểcứkéomãithếnày.Nhưngbốngiờsau,concávẫnbìnhthảnbơirakhơi,kéotheochiếcthuyềnvàcảônglãođanggiữchặtsợidâyvắtqualưng.

-Mìnhcâuđượcnóvàoquãngtrưa!-lãonói.-Nhưngmìnhchưađượcnhìnthấynó!

Lãođãđẩychiếcmũrơmsụpmạnhxuốngđầutrướclúccâuđượccon

cá,cáimũcứađautránlão.Lãocũngkhátnướcbènquìgốixuống,cẩnthậnkhônglàmgiậtsợidây,rángvươnngườiquờtayvềphíamũithuyềnlôirachainước.Lãomởnắp,uốngmộtngụm.Rồilãotựalưngvàomũithuyền.Lão ngồi nghỉ trên đống cột buồm, cố không nghĩ ngợi điều gì, ngoại trừviệcchịuđựng.Khinhìnvềphíasau,lãokhôngcònthấybóngdángđấtliềnđâunữa.Chẳngcógìkhácđâu,lãonghĩ.MìnhluôncóthểquayvềdựavàoánhđèntừHavana.

Cònhaigiờnữamặttrờimớilặnvàcólẽconcásẽtrồilêntrướclúc

trờitối.Nếuchưangoilênthìcólẽnósẽngoilênkhitrăngmọc.Nếucũngkhông thìchắcbìnhminhnósẽnổi lên.Mìnhkhôngbịchuột rútvàmìnhcảmthấykhỏemạnh.Chínhnóđãbị lưỡicâumócvàomiệng.Nhưng thửhỏicóconcánàokéođượcnhưnó.Miệngnóhẳnngậmchặtđoạndâythép.Mìnhướcmìnhcóthểnhìnthấynó.Ướcchimìnhcóthểnhìnthấynódẫuchỉmộtlầnđểbiếtđốithủcủamìnhlàai.Concáchẳnghềgiảmtốcđộvàđổihướngsuốtđêmấynhư lãocó thểxácđịnhbằngcáchquansátcácvìsao.Trờilạnhsaulúcmặttrờilặnvàmồhôicủalãokhôlạnhtrênlưng,trêncánhtayvàcảđôichângiànuacủalão.

Lúcbanngày, lãođã lấycáibao tảiđậy thùngđựngmồi ra trảiphơi

khô.Saukhimặttrờilặn,lãocộtnóquanhcổ,đểphủxuốnglưngvàbâygiờlãocẩn thậnchènnóxuốngdướisợidâyvắtquavai.Cáibao lótdướisợidâyvàlãotìmcáchtựavàomạnthuyềnđểcơthểbớtcăngthẳng.Tưthếấythực ra cũng chỉ bớt được đôi phần, nhưng lão nghĩ là rất thoải mái. Tachẳngthểlàmgìđượcnóvànócũngchẳnglàmgìđượcta,lãonghĩ.Chẳnglàmđượcgìnếunócứkéomãithếnày.Mộtlầnlãođứngdậy,đáiquamạnthuyền,ngướcnhìnsaokiểmtrahướngđi.Từvailão,sợidâynhưthểmộtđườnglântinhdàixuyênthẳnglànnước.

Bâygiờhọdi chuyểnchậmvà ánhđiệnHavanacũngkhôngquá rõ,

vậylàlãobiếtdòngnướchẳnđangđưahọvềhướngĐông.NếumìnhkhôngcònthấyánhsángHavanathìchắcchúngmìnhđangtiếnxavềphíaĐông,lãonghĩ.VìnếuconcácứgiữđúnghướngcủanóthìmìnhphảithấyHavanathêmmộtlúcnữa.Mìnhkhôngrõmấytrậnđấubóngchàygiảingoạihạnghômnayrasaonữa,lãonghĩ.Cómộtchiếcrađiôkhiđicâunhưthếnàythìthậttuyệtdiệu.Rồilãonghĩ,cứphảinghĩmãivềnó.Nghĩvềcáiviệcmày

đanglàm.Màychớcólàmđiềugìngungốc.Látsaulãonóilớn:-Ướcchimìnhcóthằngbé.Đểgiúpmìnhvàchứngkiếncáicảnhnày!Conngườitakhôngnênsốngmộtmìnhkhituổiđãxếbóng,lãonghĩ.

Nhưng không thể nào tránh khỏi.Mình phải nhớ ăn con thu trước lúc nóhỏngđểgiữsứckhỏe.Hãynhớ,dùmàychẳngmuốnăntínào,màyphảiănnóvàosángmai.Nhớđấy,lãotựnhủ.Suốtđêmấy,haiconcáheobơiđếngần thuyền, lãocó thểnghe tiếngchúng trởmìnhvà thở.Lãocó thểnhậnbiếtsựkhácnhaugiữatiếngthởdốccủaconđựcvà tiếngthởdàicủaconcái.

-Chúng thậtđángyêu! - lãonói. -Chúngchơiđùa,nghịchngợmvà

yêunhau.Chúnglàanhemcủatanhưđàncáchuồnkiavậy!Rồilãobắtđầunghingạichoconcálớnmàlãođãcâu.Nótuyệtvời,

kỳlạvàtuổitáccủanólàsaonhỉ,lãonghĩ.Chưabaogiờmìnhgặpmộtconcánàokiêuhùngvàhànhđộngquáđỗikỳ lạnhưnó.Có lẽnócũng thừakhônngoanđểkhôngnhảylên.Bởinếucứphónglênhoặclaochạythìnócóthểhủyhoạimình.Nhưngchắctrướckiacucậuđãnhiềulầnnếmmùidâycâunênđãbiếtđâylàcáchchiếnđấutốtnhất.Nókhôngthểbiếtchỉcómỗimộtngườiduynhấtđangđươngđầuvớinóvàcũngchẳnghayrằngđấylàmộtlãogià.Nhưngcucậuđúnglàchúcávĩđạivàsựvĩđạiấycònđượcthểhiệnởphảnthịtnơichợnếuthịtnóhãycòntươikhiđượcmangđếnđó.Cucậuđớpmồihệtmộttrangnamtửvàcáicáchcucậukéocũnglàcủađấnghàohoa;cucậuchốngcựkhôngmộtchúthoảngsợ.Taphânvânchẳngbiếtnócómưuđồgìkhônghaycũngchỉcốgỡgạcnhưcáithâncủatathôi?

Lãonhớlầnlãocâuđượcmộtcontrongcặpcákiếm.Conđựcluônđể

concáiăntrướcvàkhibịdínhcâu,concáigiãygiụakinhhoàng,tuyệtvọngvẫyvùngthoátthânmạnhđếnnỗichẳngmấychốcđãkiệtsức,suốtthờigianđó,conđựcluônởbênbạn,bơiquabơilạidướisợidâyvàlượntròncùngbạntrênmặtnước.Nóbơigầnđếnnỗiônglãosợnócóthểtiệnphăngsợidâycâubằngcáiđuôicóhìnhdáng,kíchcỡvàsắctựalưỡihái.Khiônglãomócconcácái,giữchặtcáikiếmxùxìtựagiấynhámcủanóvàvungchàyquậtvàođỉnhđầuchođếnkhidanóchuyểnsangmàunhưmàuthủyngântrángphíasaugương.Vàrồivớisựtrợgiúpcủathằngbé,lãolôiconcálênthuyềntronglúcconcáđựcvẫncứsánlạibênmạnthuyền.Rồitronglúclãođangrửasợidâycâuvàxemxétlạicâylao,concáđựctungmìnhnhảyvọtlên lửng lơ trongkhông trungbêncạnhchiếc thuyềnđểxemconcácáiở

đâu,rồirơilặnsâuxuống;đôicánhmàuđỏhồng,tứcđôivâyhaibênngực,xòe rộngphôhết ranhữngđường sọcđỏhồng rộng.Nó thậtđẹp,ông lãonhớ,vànóthủychung.Đấylàchuyệnbuồnnhấtmàmìnhtừngchứngkiếnquađôicáấy,ônglãonghĩ.Thằngbécũngbuồnvàbọnmìnhcầuxinnóthathứtrướckhivộixảthịtnó.

-Giámàthằngbéởđây!-lãonóilớnrồitrởngườitìvàochỗvánuốn

congphíatrướcmũithuyềnvàcảmnhậnđượcsứcmạnhcủaconcákhổnglồquasợidâylãogiữvắtquavai,đangđềuđềutiếntheohướngnólựachọn.

Mộtkhimìnhđãgiởmẹothìviệcconcáchọnmộtlốithoátlàrấtthỏa

đáng,ônglãonghĩ.Sựlựachọncủanólàởtrongvùngnướcsâuthẳm,tốiom,cáchxahếtthảynhữnglưỡicâu,cạmbẫy,lừalọc.Cònmìnhthìlạichọnlốiđếntìmnóởnơicáchxavới loàingười.Cáchxatấtcả loàingười trêntráiđất.Bâygiờmìnhvànódínhchặtvàonhaukểtừbuổitrưa.Vàchẳngcóaigiúpđỡmìnhhoặcnó.Lẽratađừnglàmngưdân,lãonghĩ.Nhưngđấylàviệctasinhrađểlàm.Taphảinhớkỹlàphảiănconcáthusaukhitrờisáng.Vàolúcgầnsáng,cócongìđóđớpmộttrongmấymiếngmồiphíasaulão.Lão nghe tiếng phao gỗ gãy và sợi dây bắt đầu bị kéo xuống, qua mạnthuyền.Trongbóngtối,lãorútcondaotrongvỏra,dồnhếttrọnglựclênvaitrái,ngãngườicắtsợidâyvướngvàomấugỗởméptrênmạnthuyền.Rồilãocắtđếnsợidâygầnđấyvàtrongbóngtối,lãonốiđầudâycủacáccuộndựtrữlại.Lãonốirấtđiêuluyệnchỉvớimộtbàntayrồigiẫmchânlêngiữkhilãothắtchặtmúinối.

Bâygiờlãođãcósáucuộndâydựtrữ,bốncuộntừhaicáimồilãođã

cắt bỏ và hai cuộn từmiếngmồi con cá đang tha, tất cả đã đượcnối vàonhau.Khitrờisángrõ,lãonghĩ,mìnhsẽxemxétmiếngmồibốnmươisảivàcũngsẽcắtbỏđểnốinhữngcuộndâydựtrữ.MìnhsẽbịmấthaitrămsảidâyCatalanloạitốt,lưỡicâuvàcảchìnữa.

Sốtàisảnấycó thểđượcbùđắp.Nhưngcáigìsẽđềnbùnổiconcánàynếumìnhcâuđượcvàiconcákhácvàchúngsẽlàmđứtsợidâykia.Giờthìmìnhkhôngrõconcáđớpmồikiathuộcloạigì.Cóthểđấylàmộtconcákiếm,một conmõm lớnhaymột concámập.Mìnhkhôngnhận ra.Mìnhphảirũbỏnóquánhanh.Lãonóilớn:

-Giánhưmìnhcóthằngbé!Nhưngmàykhôngcóthằngbéđâu,lãonghĩ.Màychỉcómộtthânmột

mình và tốt hơn làmày nên quay lại với sợi dây câu còn lại kia, tối hay

khôngtốithìcũngphảicắtphăngnóđirồinốinốthaicuộndâydựtrữlại.Lãolàmnhưthế.Trongbóngtối,côngviệcquảkhókhănvàmộtdạoconcálồnglênkéolãongãsấpmặtxuống,đứtmộtvệtbêndướimắt.Máurỉxuốngmálão.Nhưngnóđônglạivàkhôtrướckhibòđếncằm,lãolầnvềphíamũithuyền,tựalưngvàomạn.Lãochỉnhlạicáibaovàthậntrọngnhíchsợidâyđểnóhằnsangvùngvaikhác,giữvàdùngvaineochặt;lãocẩnthậndòsứckéocủaconcárồinhúngtayxuốngnướcxemtốcđộthuyền.Mìnhkhôngrõnónhảylênđểlàmgì,lãonghĩ.Đoạndâythépđáyhẳnquéttrênmỏmlưngđồsộcủanó.Chắcchắnlưngnókhôngthểđaubằnglưngmìnhđâu.Nhưngnókhôngthểcứkéomãiconthuyềnnhưthếđượcdẫuchonókhổnglồđếnmứcnào.Giờ thìmìnhđã dọn sạchmọi thứvướngvíu vàmình lại có cảđốngdâydựtrữ;conngườitachỉcầncóthếthôi.

-Cánày!-lãodịugiọngnói,-taosẽcầmcựvớimàychođếnchết!Nócũngsẽcầmcựvớimình,mìnhchắcthế,ônglãonghĩrồiđợitrời

sáng.Giờđâytrướckhitrờisáng,khôngkhílạnhlẽo,lãonépsátmạnthuyền

tìmhơiấm.Mìnhcóthểchịuđựnglâunhưnó,lãonghĩ.Vàtrongánhbìnhminh,sợidâycâukéodài,chếchđâmxuốngnước.Conthuyềnvẫnmộtmựcthẳngtiếnvàkhimặttrờihélên,tianắngđầutiênđậulênvaiphảilão.

-NóbơivềphươngBắc!-ônglãonói.Dòngnướcsẽcuốntadạtxavềphươngđông,lãonghĩ.Mìnhmongnó

xuôitheodòngnước.Lúcấychứngtỏnóđãthấmmệt.Khimặttrờilêncaohơn, ông lão nhận thấy con cá vẫn chưamệt. Chỉ cómột dấu hiệu đángmừngduynhất.Độchếchcủasợidâychothấynókhôngcònbơisâunữa.Dấuhiệuấykhôngthựcsựcónghĩaconcásẽnhảylên.Nhưngnócóthể.

-CầuChúalàmnónhảylên!-ônglãonói.-Mìnhcònđủdâyđểchinh

phụcnó!Cólẽnếutakéocăngdâymộttíthìnósẽbịđauvànhảylên,lãonghĩ.

Bâygiờđãbanngàybanmặt,nócứnhảylênđiđểnhữngchiếctúidọctheoxươngsốngchứađầykhôngkhíkhiếnnókhôngthểlặnsâuxuốngchết.Lãocốkéo,nhưngsợidâyvẫncứcăngđếnmứcchuẩnbịđứttungnhưtừlúclãomớicâuđượcconcávàkhiưỡnngườirađểkéo,lãocảmnhậnđượcsứccảnấy và biết làmình không thể dồn thêm lực vào đó.Mình không nên giật

mạnh,lãonghĩ.Mỗicúgiậtsẽnớirộngthêmchỗlưỡicâumócvàorồikhinhảylên,concácóthểtuộtthoát.Dẫusaothìmặttrờiđãlàmmìnhdễchịuhơnvàlầnnàythìmìnhkhôngphảinhìntrựcdiệnvềphíamặttrời.Nhữngmảng rongbiểnmàuvàngbámvàodâycâunhưng lãobiết chúngchỉ làmtăngthêmsứccản,lãohàilòng.Đấylàgiốngrongvàngvùngnhiệtlưu,banđêmtỏanhiềulântinh.

-Cánày!-lãonói,-taorấtyêuvàngưỡngmộmày.Nhưngtaosẽgiếtmàytrướckhingàykếtthúc!Tahãyhyvọngthế,lão

nghĩ.TừphươngBắc,mộtconchimnhỏbayvềphíathuyền.Nóthuộcgiống

warblervàbayrấtthấptrênmặtnước.Ônglãocóthểnhậnthấyconchimđãthấmmệt.Conchimbayđếnđuôithuyền,đậuxuống.Látsaunólượnvòngquanhđầuônglãovàđápxuốngsợidâynơinócảmthấythoảimáihơn.

-Màybaonhiêu tuổi rồi?! - ông lãohỏi con chim. -Cóphải đây là

chuyếnđiđầutiêncủamàykhông?!Conchimnhìnlãokhilãonói.Nóthậmchíđãquámệtđểkiểmtrasợi

dâyvàkhiđôichânmảnhmaiđápnhanhtrênsợidây,conchimlảođảo.-Nóchắcđấy!-lãobảoconchim.-Nóchắclắm.Saumộtđêmlặng

giólẽramàychưamệtmớiphải.Loàichimnàosắpđếnđây?!Đámdiềuhâu, lãonghĩ, sẽ ra khơi săn chúng.Nhưng lãokhôngnói

điềuấyvớiconchimbởilàmsaomànócóthểhiểuđượclãovàđâucóthểlậptứchiểungayđượclũdiềuhâu.

-Cứnghỉngơithoảimáiđi,chúchimnhỏ!-lãonói.-Rồibayvàobờ,

tậnhưởngvậnmaynhưbấtkỳconngười,conchimhayconcánào!Con chim khuyến khích lão nói chuyện bởi suốt đêm lưng lão đã tê

cứngcònbâygiờthìthựcsựnhứcnhối.-Hãyởlạinhàtanếuchúmàymuốn,chimà!-lãonói.-Talấylàm

tiếc là không thểgiươngbuồmnương theo làngiónhẹđang thổi đưa chúmàyvàođấtliền.Bởitađangbậntiếpmộtngườibạn!

Đúng lúcấy,bất thình lìnhconcágiậtmạnh,kéo lãongãsấpxuống

mũithuyềnvàsuýtlôilãoxuốngbiểnnếulãokhônggồnghếtsứcníugiữvànớithêmdây.Conchimbayvụtlênkhisợidâygiậtmạnhvàônglãothậmchícũngkhôngnhìnthấynóbayđi.Lãothậntrọngđưatayphảisờsợidâyvàthấybàntaymìnhđangchảymáu.

-Đúnglàcócáigìđólàmđaunó!lãonóilớnvàkéodâylạiđểxemcó

thểlaychuyểnđượcconcákhông.Nhưngkhirángđếnđiểmcăngnhấtthìlãođànhgiữchặtvàquaylạichốngđỡsứckéocủasợidây.

-Giờthìmàysắpnếmmùirồiđấy,cáà!-lãonói.-VàlạyChúa,cả

taocũngvậy!Lúcnày lãonhìnquanh tìmconchimbởi lẽ lãomuốncónó làmbè

bạn.Conchimđãbayđi.Màykhôngchịuởlâuvớitaorồi,lãonghĩ.Nhưngsuốtđoạnđườngvàobờmàysẽchịugiannanhơnđấy.Làmsaomàmìnhlạiđểconcácắtđứttaybằngcúquẫychớpnhoángấy?Hẳnmìnhđanghóanguđầnrồi.Haycólẽtạimìnhmảinhìnconchimvànghĩvềnó.Giờđâymìnhsẽtậptrungvàoviệccủamìnhvàlátnữamìnhphảiănconthuđểkhôngbịđuốisức.

-Mìnhướcthằngbéởđâyvàcómộtítmuối!-lãonóilớn.Chuyểnsợi

dâynặngtrĩusangvaitráivàcẩnthậnquìxuống,lãorửabàntaytrongđạidươngrồingâmchúnghơnmộtphút,mắtnhìnnhữngvệtmáuloangravàsựdichuyểnđềuđềucủamặtnướctápvàotaykhiconthuyềntrôiđi.

-Nóđãchậmlắmrồi!-lãonói.Ônglãohẳnthíchngâmtaytrongnướcmặnthêmlátnữanhưnglãosợ

concálạithìnhlìnhquẫy,lãođứngdậy,gượnggiữthăngbằngvàđưabàntayrađónánhnắng.Chỉmộtcúgiãynảylênlàđãcắtđứtthịtdalão.MànólạinhằmđúngcáiphầnhoạtđộngcủabàntayLãobiếtlãocầnđôitaychođếnkhitrậnđấunàykếtthúcvàlãolạicàngkhôngmuốnbịcứađứttrướckhitrậnđấubắtđầu.

-Nào!-lãonóikhibàntayđãkhô.-Mìnhphảiănconthunhỏ.Mình

cóthểlấycáimóckhềunóravàcứngồiđâyănchothoảimái!Lãoquìxuống, tìmconthudướiđuôi thuyền,dùngcáimócgỡnóra

khỏiđốngdâydợ,kéovềphíamình.Vẫngiữsợidâybênvaitrái,dồnlựclênbàntaytráivàcánhtay,lãogỡconcáthurakhỏicáimócvàđặtcáimócvềvịtrícũ.Lãotìđầugốilênconcá,cắtdọcnhữngmiếngthịtđỏthẫmtừ

sauđầuđếnđuôi.ThịtcáđượcrạchtheohìnhchữV,lãotiếptụcxẻtừsốnglưngxuốngrìavùngbụng.Khicắtđượcsáulátlãotrảichúngratrêntấmgỗđằngmũithuyền,chùicondaovàoquần,nhấccáiđuôikéotheocảphầncònlạicủaconcáquẳngrangoàithuyền.

-Mìnhkhôngchắclàcóthểănhếtcảmiếngcá!-lãonóirồiđưadao

cắtđôimộtkhúcthịt.Lãocảmthấysợidâyvẫnkéomạnhđềuvàbàntaytráicủalãođãbị

chuộtrút.Lãobựcbộinhìnbàntayquắpchặtlấysợidâycâunặng.-Taytiếcquáiquỉgìmày!-lãonói.-Nếumuốnthìmàycứcoquắp

đi.Biếnthànhcáivuốtấy.Cũngsẽchẳnglàmmàytốtlànhhơngìđâu!Thế đấy, lão nghĩ rồi nhìn làn nước đen ngòm chỗ sợi dây chếch

xuống.Ăncángayđi,nósẽlấylạisứclựcchobàntay.Đấykhôngphảilỗicủabàntaybởimàyđãcầmcựquálâuvớiconcá.Nhưngmàyvẫncóthểđươngđầuvớiconcámãimãi.Ănconthuđithôi.Lãonhặtmộtmiếng,đútvàomiệng, từ từnhai.Cũngchẳngđếnnỗinào.Nhai thậtkỹ, lãonghĩvànuốt hết nước. Sẽ không tệ nếu được ăn kèm với một quả quất nhỏ, vớichanhhoặcvớimuối.

-Màycảmthấythếnàorồihởtay?!-lãohỏibàntaybịchuộtrútcứng

đếnmứcgầnnhưlàbàntaycủacáixácchếtlạnhngắt.-Vìmày,taosẽcốănthêmmộtít!

Lãoănphầncònlạicủakhúcthịtđãcắtralúcnãy.Lãonhaicẩnthận

rồinhổbỏda.-Thếnàorồihảtay?Hayhãycònquásớmđểhoànhồn?!Lãolấycảmiếngthịtdàikhácvànhainó.-Concánàychắcthịtvànhiềumáu!- lãonghĩ.-Mìnhmaymàtóm

đượcnóthayvìđámcádoradokia.Thịtcádoradongọtquá.Concánàythịtkhông ngọt nhưng chất bổ dưỡng trong nó thì nhiều và vẫn ngon sau khichết!

Dẫusaothìthựctiễncũngluônthắngmọigiảđịnh,lãonghĩ.Ướcchi

mìnhcóđượcítmuối.Mìnhkhôngrõliệumặttrờisẽlàmhỏnghoặcsấykhôsốcácònlại,vậynêntốthơnlàchéntấtdẫuchocáibụngkhôngđói.Concá

bìnhtĩnhvàkiêncường.Mìnhsẽănhếtcảchỗcánàyrồimìnhsẽsẵnsàng.-Hãykiênnhẫn,tayà!-lãonói.-Taolàmđiềunàyvìmàyđấy!Giámàtacóthểchoconcáăn,lãonghĩ.Nólàngườianhemcủata.

Nhưngtaphảigiếtnóvàgiữgìnsứckhỏeđểlàmđiềuđó.Từtốnvàtỉmẩn,lão ăn hết sạch nhữngmiếng cá hình chữV. Lão đứng dậy, chùi tay vàoquần.

-Nào!-lãonói.-Taynày,màycóthểbuôngsợidâyrađượcrồiđó,

taosẽđiềukhiểnnóvớimỗibàntayphảichođếnkhimàytừbỏcáitròngớngẩnấy!

Lãogiẫmchântráilênsợidâynặngmàbàntayphảiđãnắmgiữvàưỡn

ngườilàmgiảmbớtsứcnặngdồnlênlưnglão.-XinChúahãygiúpcontrừbỏcáichứngchuộtrútnàyđi!-lãonói.-

Bởilẽconkhôngbiếtrồiđâyconcásẽlàmgì!Nhưngdườngnhưnócứđiềmtĩnh, lãonghĩ, thựchiệnkếhoạchcủa

mình.Nhưngkếhoạchcủanólàgì,lãothầmnhủ.Thếcònkếhoạchcủata?Củata,taphảiứngbiếnkịpthờivớinóbởikíchthướckhổnglồấy.Nếunónhảy lên thì tacó thểgiếtnó.Nhưngsaonócứởmãidướiđó.Vậy thì tacũngsẽcầmcựluônvớinódướiđómãimãi.Lãoxátbàntaybịchuộtrútvàoquầndàivàcốcửđộngmấyngóntaysongnóvẫnkhôngduỗira.Cólẽmặttrờisẽlàmnóduỗi,lãonghĩ.Cólẽnósẽlạicửđộngkhichỗthịtcáthusốngbổdưỡngấyđượctiêuhóa.Nếuphảisửdụngnóthìtasẽcốmởbằngbấtcứgiánào.Nhưngbâygiờtachưamuốndùngsứcvớinó.Cứđểnótựduỗi ravàquay lạivớichứcnăngcủachínhmình.Tình thực tốiqua tađãlạmdụngnóquámứckhilẽranócầnđượcnghỉngơi,khôngvướngmắcvớimớdâydợkia.

Lão nhìn quanh biển và biết lúc này lão cô đơn biết nhường nào.

Nhưnglãovẫncóthểnhìnthấynhữngkhốihìnhtrụtronglànnướcđensẫmsâu hoắm, cả sợi dây câu thẳng chếch phía trướcmặt và những gợn sóngbìnhthảnđếnkỳlạ.Theolàngiómậudịch,giờđâynhữngđámmâyùnlên,lãonhìnratrướcmặtvàthấymộtđànvịttrờiinlênnềntrờitrênbiển,thoắtẩn,thoắthiệnvàlãobiếtchẳngcóaiphảicôđơntrênbiểncả.Lãonghĩđếnkiểusợcủanhiềungườilúclênhđênhtrênthuyềnnhỏmàkhôngnhìnthấyđấtliềnvàbiếthọđúng,bởitrongnhiềuthángthờitiếtsẽthấtthường.Bây

giờhọđangởvàonhữngthángcuồngphong,songnhữngkhikhôngcóbãothìthờitiết trongnhữngthángcuồngphonglạitốtnhấttrongnăm.Nếucóbãothìkhiđibiểnngườitasẽluônthấydấuhiệucủanótrênbầutrờitừvàihômtrước.Nhưngnhữngngườiởtrênbờthìkhôngthấybởihọchẳngbiếtquansátđểlàmgì,lãonghĩ.Đấtliềnrõlàkháchẳn,hìnhdángnhữngđámmâyấymà.Nhưngbâygiờ thìchưacóbão.Lãonhìn lênbầu trờivà thấynhữngđámmâytrắngxếplênnhautựachồngbánhkemngonlành,cònbêntrênlànhữngquầngmâymỏngnhẹtênhtrênbầutrờithángchínsâuthẳm.

-Giónhẹ!-lãonói.-Cánày,thờitiếtthuậnchotahơnlàchomày!Bàntay tráicủa lãovẫncoquắpnhưng lãođãkhẽduỗiđượcmột tí.

Mìnhcămthùchứngchuộtrút,lãonghĩ.Đâylàngónđồibạicủachínhthểxác.Thậtlànhụcnhãkhitrướcmặtngườikhácmàlạiỉachảyhaynônmửadongộđộcthứcăn.Nhưngtròchuộtrút,lãonghĩ,rõđúnglàmộtcalambre

4,

lạiđặcbiệtnhụcnhãkhixảyravớikẻmộtthânmộtmình.Nếuthằngbéởđâythìnósẽxoabópcánhtay,bàntayvàlàmnóduỗi

ra, lãonghĩ.Nhưng tựnócũngsẽkhỏi.Tiếpđóbàn tayphảicủa lãocảmnhậnsứcnặngcủasợidâycóphầnkhangkháctrướckhilãothấyđộnghiêngcủanóthayđổitrênmặtnước.Rồikhigiữchặtsợidây,đậpnhanhvàmạnhbàntaytráivàođùi,lãothấysợidâychênhchếchtừtừnổilên.

-Nóđangtrồilên!-lãonói.-ThôinàotayHãycốlên!Sợidâycứlữngthững,điềmtĩnhnhôlênvàlúcmặtbiểnvỡtoangphía

trướcthuyền,concátungmìnhlên.Nónhôlênbấttận,nướcđổròngròngtừhai bên lườn.Thân hình bóngnhẫy trong ánh nắng; đầu và lưngmàu tímsẫm; trong ánh nắng, những đường sọc hai bênmình nó nomđồ sộ, phớthồng.Cáikiếmcủanódàibằngcâygậybóngchày,thonnhưmộtlưỡikiếm;nóvươnhếtđộdàithânhìnhlênkhỏimặtnướcrồinhẹnhànglaoxuốngnhưmộttaythợlặn;ônglãonomthấycáiđuôihìnhlưỡiháiđồsộchìmxuốngvàsợidâycâulạihúttheo.

-Nódàihơnchiếcthuyềnchừngnămsáutấc!ônglãonói.Sợidâytuồnnhanhxuống,nhưngđềuđặn,chứngtỏconcákhônghề

hoảngsợ.Ônglãodồncảhaitayhãmsợidâynhưngchỉtrongmứcantoàn,tránhđểbịđứt.Lãobiết,nếulãokhôngkìmchậmtốcđộcủaconcáthìnócó thể lôi tuộthết cảdâyvàbứtđứt.Chúcá thậtkiêuhùngvàmìnhphải

chinhphụcnó, lãonghĩ.Taphảikhôngđểnóbiết rằngnókhỏecũngnhưnếunócứbơihoàinhưthếthìnócũngsẽchẳngmảymaybiếtchuyệnđãgâyrachota.Nếuta lànóthì tasẽdốchếtsứcbìnhsinhkéochodâycâuđứttunghếtcảlên.Nhưng,tạơnChúa,loàivật thìchẳngthôngminhbằngkẻtiêudiệt chúng;mặcdù chúngcao thượngvàhùng tránghơn.Ông lãođãtừngthấynhiềucálớn.Lãođãtậnmắtchứngkiếnnhiềuconcânnặnghơnnửatấnvàtrongđờichínhlãocũngđãbắtđượchaiconlớnnhưthế,nhưngkhôngphảichỉmộtmình.

Giờ đây, chỉmình lão, đất liền lại khuất xa tầmmắtmà lão lại tóm

đượcconcá lớnnhất,mộtconcá lãochưatừngthấyvà lớnhơncảnhữngconđượccánhchàilướitruyềntụng,tronglúcbàntaytráicủalãovẫnquắpchặtnhưcáivuốtcủaconđạibànglúccovào.Dẫusaothìnócũngsẽkhỏi,lãonghĩ.Chắcchắnnósẽduỗirađểgiúpbàntayphải.Cóbathứlàanhemta:concávàhaibàntay.Nóphảithôicáithóichuộtrútấyđi.Bịchuộtrútthìchẳngcònchútgiátrịgìnữa.Concálạigiảmtốcđộvàtiếnđềuđềunhưtrước.Mìnhthắcmắctạisaonólạinhảylênnhỉ,lãonghĩ.Nónhảylồnglênnhư thểnóđểmìnhbiếtnó lớnnhườngnào.Dẫusao thìbâygiờmìnhđãbiết;lãonghĩ.Giámàmìnhcóthểchonóthấymìnhthuộcloạingườinào.Nhưngngộnhỡnónhìnthấybàntaybịchuộtrút.Cứđểchonónghĩmìnhkhỏehơnchínhbảnthânmìnhvàmìnhsẽlànhưthế.Ướcgìtalàconcá,lãonghĩ,vớimọiphẩmchấtnócóchỉ trừkhátvọngvà trí tuệcủa ta.Lãolựachiềutựangườithoảimáihơnvàomạnthuyền,ránsứcchịuđựngtrọnglựcdồntớikhiconcábìnhthảnbơivàconthuyềnchầmchậmtrôitrênlànnướcthẫm.KhigiótừhướngĐôngthổilại,mặtbiểnkhẽcồnlênvàđếntrưa,bàntaytráicủalãohếtbịchuộtrút.

-Tinxấuchomàyđây,cá!-lãonóivàdịchsợidâytrênchiếcbaophủ

vailão.Đãchọnđượctưthếthoảimáinhưnglãovẫnthấyđaunhứcdẫucho

lãochẳngbậntâmđếncơnđauấytínào.-Mìnhvôthần!-lãonói.-NhưngmìnhsẽđọcmườilầnbàikinhLạy

ChavàmườilầnbàikinhMừngĐứcMẹđểmìnhcóthểbắtđượcconcánàyvàmìnhhứamìnhsẽhànhhươngđếnnhàthờĐứcMẹĐồngTrinhxứCobrenếumìnhbắtđượcnó.Mìnhxinhứanhưthế!

Lãobắtđầumáymócđọckinh.Đôichỗ,doquámệtnênlãokhôngthể

nhớbàikinhrồitiếpđólãođọcnhanhđếnnỗibàikinhnhưđộngùara.Kinh

MừngĐứcMẹdễđọchơnkinhLạyCha,lãonghĩ.-KínhĐứcMẹMariaơnsâu,ĐứcChúaTrờiởcùngBà.Bàcóphước

lạhơnmọiphụnữvàJesuscùngBàgồmnhiềuphướclạ.ThánhnữMaria,ĐứcMẹChúaTrời,cầuchochúngconlàkẻcótộibâygiờvàtronggiờlâmtử.Amen!

Rồilãođọcthêm:-ĐứcMẹĐồngTrinhđầyphéplạ,cầuchoconcánàychếtđi.Dẫucho

nócólàchúcásiêuphàm!Đọcxongmấybàikinhcủamình,cảmthấyđỡhơnnhiềunhưngcơn

đaunhứcvẫnnguyênnhưcũ,cólẽlạităngthêmchútít,lãotựavàomạnmũithuyềnvàbắtđầumáymóccửđộngmấyngóntayởbàntay trái.Bâygiờmặttrờinóngbứcdẫuchocơngiónhẹđangthoảngqua.

-Tốthơnlàtamóclạisợidâycâunhỏấyrồithảquađuôithuyền!lão

nói.-Nếuconcáquyếtđịnhnánthêmmộtđêmnữathìmìnhcầncócáiđểăn,vảlạitrongchai,nướcsắphếtrồi.

Nơinàymìnhkhônghyvọngbắtđượcloàinàokhácngoàicádorado.

Nhưngnếumìnhănlúcnócòntươirói thì thịtnócũngkhôngđếnnỗi tồi.Mìnhướctốinaymộtconcáchuồnbaylạclênthuyền.Nhưngmìnhkhôngcóđènđểdụnó.Thịtcáchuồnănsốngthìtuyệtcúmèovàmìnhsẽkhôngcầncắtra.Giờthìmìnhphảigiữgìnsứclực.LạyChúa,mìnhkhôngbiếtnólớnquá!

-Nhưngtasẽgiếtnó!-lãonói.-Dẫuchoconcácóvĩđạivàkiêuhãnh

đếnnhườngnào!Dẫusaothìcũngthậtbấtcông,lãonghĩ.Nhưngmìnhphảichoconcá

thấynhữnggìconngườicóthểlàmvàkhảnăngchịuđựngcủahắn.-Mìnhđãbảothằngbé,mìnhlà lãogiàkỳlạ!- lãonói. -Giờlà lúc

mìnhphảichứngminhđiềuđó!Đãhàngngànlầnlãochứngminhnhưngrồicũngchẳngcónghĩalýgì.

Bâygiờlãolạiđangchứngminh.Mỗilầnđềumớimẻvàlãochẳnghềnghĩvềquákhứkhilãolàmđiềuđó.Mìnhmongnóngủvàmìnhcóthểngủvàmơvềnhữngconsưtử,lãonghĩ.Tạisaođànsưtửlạilàhìnhảnhđậmnét

nhấttrongkýức?Đừngnghĩnữa,lãogiàạ,lãotựnhủ.Bâygiờhãytựavàomạnthuyềnnghỉngơimộtlátvàđừngnghĩngợivềbấtcứđiềugìcả.Concáthìmảikéo.Cònmàythìhạnchếdichuyểnđếnmứccóthể.

PHẦN2

Trờidầnsangchiều,con thuyềnvẫn lừđừ tiếnmộtcáchvữngchắc.Nhưnggiờthìđãxuấthiệntrợlực,gióĐôngđẩythuyềnđivàônglãonhấpnhô theonhữngconsóngnhỏ,nỗinhứcnhốicủasợidâyhằn trên lưngđãdịu đi, mềm mại. Trong buổi chiều ấy, sợi dây lại nổi lên một lần nữa.Nhưngconcávẫntiếptụcbơiởtầngnướccaohơnmộttí.

Mặttrờirọilêncánhtaytrái,vaivàlưnglão.Vậynênlãobiếtconcá

đãchuyểnsanghướngĐôngBắc.Bâygiờ,khiđãtrôngthấynó,lãocóthểhìnhdungconcáđangbơitrongđạidương,bộvâyđỏhồngdangrộngnhưđôi cánh, còn cái đuôidựngđứngđồ sộđang rẽnước trongvùng tối đen.Mìnhkhôngbiếtnócónhìnrõởđộsâuấykhông,lãonghĩ.Mắtnótolắmvàloài ngựamắt nhỏhơnnhiềuvẫn có thểnhìnxuyênquabóng tối.Cóhồimìnhcóthểnhìnkhárõtrongbóngtối.Khôngphảitốiđenkịtđâu.Nhưngcóthểnói làsánggầnnhưmắtmèo.Mặt trờivàviệccửđộngbềnbỉmấyngóntaycủalãođãlàmbàntaytráigiờđâyhoàntoànhếtbịchuộtrútvàlãobắtđầudồnthêmáplựclênnó;lãogồngcácbắpthịttrênlưngcốnhíchsợidâyđauđiếngsangmộttí.

-Cá này, nếumày khôngmỏimệt, - lão nói lớn, - thìmày quả thật

đúnglàdịthường!Lúcnày,lãocảmthấyrấtmệt, lãobiếtbóngtốisắpậpđếnvàlãocố

nghĩsangchuyệnkhác.LãonghĩvềLiênđoànBigmàlãogọilàGranLigasvàlãobiếtđộiYankeecủaNewYorkđangđấuvớiđộiTigrescủaDetroit.Bâygiờđãsangngàythứhaimàmìnhkhôngbiếtkếtquảcáctrậnđấu,lãonghĩ.NhưngmìnhphảitintưởngvàphảixứngđángvớitàidanhDiMaggiovĩđại,ngườiluônxửlýmọiviệchoànhảodẫuchophảimangcáigótchânđauvìchứngnẻcựagà.Chứngnẻcựagàlàgìnhỉ?Lãotựhỏi.UnaespueladeHueso

5,chúngmìnhkhôngmắcbệnhấy.Nócóđaunhưcựacủamộtchú

gà chọi đâmvào gót chân khôngnhỉ?Mìnhkhôngnghĩmình có thể chịuđựngđượcđiềuấyhayviệcmấtmộtmắt,haimắtmàvẫntiếptụcchiếnđấutheokiểucủađámgàchọi.Bêncạnhgiốngchimvàloài thúvĩđại thìconngườichẳngthấmthápgìnhiều.Vậynênmìnhthíchlàmconcáởdướikia,lộitrongvùngtốiđencủađạidương.

-Miễn là đừng gặp lũ cámập! -lão nói lớn. -Nếu cámập đến, cầu

Chúahãyrủlòngthươnglấyconcávàcảconnữa!MàycóchắcDiMaggiovĩđạisẽcầmcựvớimộtconcálâunhưtaođã

cầmcựvớichúcánàykhông?Lãonghĩ.Mìnhnghĩanhtacóthểvàthậmchícóthểlâuhơnnữabởianhtatrẻtrung,cườngtráng.Chaanhtacũnglàdânchàilưới.Nhưngcáichứngnẻcựagàcólàmanhtađaunhiềukhôngnhỉ?

-Takhôngbiết!-lãonóilớn.-Takhôngbaogiờmắccáichứngấy!Khimặt trời lặn, lãohồi tưởng, để tự củng cố thêmniềm tin, về cái

hômởquánrượutạiCasablancakhilãochơivậttayvớianhchàngdađenlực lưỡngquêởCienfuegos,ngườiđượcxem làkhỏenhấtởcảngấy.Haingườiđấusuốtmộtngàyvàmộtđêm;khuỷu tayđặt trongvòngphấn trênbàn,cánhtaydựngthẳng,haibàntaynắmchặtlấynhau.Ngườinàocũngcốvậttaycủađốithủxuốngbàn.Ngườitađặtcượcrấtnhiềuvàcứđivàođiracăn phòng sáng ánh đèn dầu; lão nhìn cánh tay, bàn tay rồi nhìnmặt anhchàngdađen.Sau támgiờđầu, người taquyếtđịnh cứbốn tiếng thì thaytrọngtàiđểhọcóthểđingủ.Máutừtaylãovàtayanhchàngdađentứarakẽmóngtay.Haiđấuthủnhìnvàomắt,vàobàntay,cánhtaycủanhau;dânđánhcượccứraravàovàovàngồitrênnhữngchiếcghếcaotựavàotườngtheodõi.Mấyngọnđènhắtbónghọlênnhữngbứctườnggỗsơnmàuxanhbiếc.Bóngtaydađennomđồsộ,cứchậpchờntrênváchmỗikhigiónhẹlùavàomấyngọnđèn.

Suốtđêm,tìnhthếtrậnđấuvẫnchưangãngũ,ngườitachotaydađen

uốngrượurumvàchâmthuốcmờihắn.Rồithìanhchàngdađen,saungụmrumđãdốchếtnỗlựcphithườngvàcólúcđãđènghiêngtaylão,ngườilúcấychưagiàmàlàSantiagoElCampeón,chừngbảyphân.Nhưnglãođãđẩybậttrởvềvịtríbanđầu.Lúcđólãochắclàlãosẽthắngtaydađen,mộtvậnđộngviênđiềnkinhcừkhôi,sungsức.

Rồingàylórạng,khinhữngngườicácượcđangđềnghịxemtrậnđấu

làhòavàtrọngtàiđanglắcđầuthìlãodồnhếtgâncốtđèbàntaycủaanhchàngdađenxuống,xuốngnữachođếnkhichạmhẳnmặtbàn.Trậnđấubắtđầuvàosángchủnhậtvàkếtthúcvàosángthứhai.NhiềutaycáđộđềnghịhòavìhọphảiracảngbốcváccácbaođườnghaylàmviệcchoCôngtythanHavana.

Nếukhôngthếthìmọingườihẳnmuốnđợixemchođếnlúckếtthúc.

Nhưngdẫusao thì lãocũngkết thúc trậnđấu trước lúcmọingườiphảiđi

làm.Trongsuốtthờigiandàisausựkiệnấy,mọingườiđềugọilãolàNhàVôĐịch;dĩnhiêncòncócảtrậnphụcthùvàomùaxuânnữakia.Nhưngtiềnđặtcượckhôngnhiềuvàlãođãchiếnthắngquádễdàngbởiđãđậptanlòngtin của tay da đen ởCienfuegoa trong trận chạm trán đầu tiên. Sau chiếnthắngấy,lãocònđấuvàitrậnnữarồinghỉhẳn.Lãobiếtlãocóthểđánhbạibấtcứainếulãothựcsựkhaokhátvàlãocũnghiểurằngbàntayphảicủalão sẽ kém đi khi câu cá. Lão đã thử vài trận đấu luyện với bàn tay trái.Nhưngtaytráilãoluônlàkẻphảnbội,khôngchịulàmtheoýchílãonênlãokhôngthểtincậynó.

Lúcnày,mặttrờiđãlàmnóđủấm,lãonghĩ.Nósẽkhôngbịchuộtrút

nữanếubanđêmkhôngbịlạnhquá.Mìnhkhôngrõ,đêmnaychuyệngìsẽđếnđây.Mộtchiếcmáybayvượtquabầu trời trênđườngđếnMiami, lãothấycáibóngcủanólàmcảđàncáchuồnhoảngsợ.

-Nhiềucáchuồnđếnthếthìởđóchắccócádorado!-lãonóirồitrìsợi

dâylạixemthửcókhảnăngđoạtđượcđoạndâynàotừconcákiakhông.Nhưnglãokhôngthể,nócứtrơtrơ,sợidâyrungrungbắncảnướccơ

hồnhưsắpđứt.Chiếcthuyềnvẫnbìnhlặngtiếnvềphíatrướcvàlãodõitheochiếcmáy bay cho đến khi không còn nhìn thấy nó.Ngồi trongmáy baychắclàlạlắm,lãonghĩ.Ởđộcaoấy,mìnhkhôngbiếtmặtbiểntrôngrasao?Họcóthểthấyrõconcánếukhôngbaycaoquá.Mìnhthíchbaythậtchậmởđộcaohai trămsảiđểquansátcá từ trêncao.Những lần theo thuyềnsănrùa,mìnhđứngtrênxàngangcủacộtbuồmtiềnvàchỉvớiđộcaongầnấymìnhcũngđãnhìnrõraphết.Đámcádoradotrôngxanhhơntừtrênđấyvàbạncóthểnhìnthấynhữngđườngsọc,nhữngđốmđỏtíatrênmìnhchúngvàcóthểthấyhếtcảđànkhichúngbơi.Tạisaotấtthảycácloàicábơinhanhtrongvùngnướctốithìlưnglạitímsẫmvàluôncóvằnvàđốmtím?Loàicádoradocómàuxanh thẫm làvìdachúngvàng ruộm.Nhưngkhichúngđikiếmmồi,vàonhững lúcđóingấu thìmấycáivằn tímhaibên lườn trônggiốnghệtnhưvằncủaloàicákiếm.Cóphảilàdogiậndữhaylàdotốcđộlớnmàdachúngcóhiệntượngấy?

Ngay trước khi trời tối, lúc vượt qua đảo rong biển Sargasso mênh

môngđangngảnghiêngdậpdềnh trongsóngnhẹnhư thểđạidươngđanglàmtìnhvớiaiđódướicáimềnvàng,thìsợidâycâunhỏcủalãođãmócvàohọngmộtconcádorado.Lãothấynólầnđầutiênkhinónhảylênmặtnước,vàng ruộm trong sắc nắng còn nán lại, uốn congmình vẫy vùng loạn xạtrongkhôngtrung.Nólạicứtiếptụclaolên,lầnnữa,rồilầnnữatrongcơn

hoảngsợtộtcùngvàônglãolomkhomlầnvềphíađuôithuyền,bàntayphảivàcảcánhtaygiữsợidâycâulớn,còntaytráilãolôiconcávào,chântráichậngiữnhữngđoạndâythuđược.Khivàogầnmạnthuyềnconcácứnhàolênlặnxuốnghoảngloạntrongcơntuyệtvọng,ônglãocúingườiquamạn,nhấcconcávàngcháylốmđốmvệttímsẫmvàothuyền.Mồmnócứhárarồingoạpliênhồixuốnglưỡicâurồicứnảytronglòngthuyềnbằngcáithândẹtdài,bằngcảđầuvàđuôinữachođếnlúcônglãoquậtmạnhxuốngcáiđầuvàngnhẫythìnómớirùngmìnhnằmim.Ônglãotháolưỡicâukhỏiconcá,móclạimồibằngmộtconcámòikhácrồibuôngquamạnthuyền.Lãodò dẫm trở lại mũi thuyền. Lão rửa tay trái và chùi vào quần. Đoạn lãochuyềnsợidâynặngtừtayphảisangtaytráirồirửatayphảitronglúcquansátmặttrờiđangchìmxuốngbiểnvàđộchếchcủasợidâylớn.

-Nóchẳngthayđổichútnào!-lãonói.Nhưngkhi nhìn sức cản của nướcdội vào tay, lão biết tốc độ đã có

phầngiảmđi.-Tasẽbuộchaimáichèosauláichéovàonhauđểlàmchậmconcá

vàobanđêm!-lãonói.-Vềđêmnókhỏevàtacũngthế!Tốthơnlàđểlátnữamớimổthịtconcá,nhưthếmớigiữđượcmáu

trongthịt,lãonghĩ.Látnữatalàmviệcấyvàcảviệcbuộchaimáichèođểlàmvậtcảnluônthể.Bâygiờtanênđểconcáyênthìtốthơnvàkhôngnênquấynóquávàolúchoànghôn.Hoànghônlàkhoảngthờigiankhókhănđốivớitấtcảcácloàicá.Lãođểbàntaychogióthổikhôrồinắmsợidây,thảlỏngcơthểhếtmức,nươngtheođàkéo,népvàomạnthuyềnđểconthuyềnchiađềuáplựchaychiếmhơnphầnlựcđèlênlão.Mìnhbiếtcáchrồiđấy,lãonghĩ.Dẫusaothìđấycũnglàmộttrongnhữngmẹo.Rồilãonhớconcáchưahềănthứgìkểtừlúccắncâu;nólàconcákhổnglồnêncầnphảiănnhiều.Mìnhđãănhếtconcá thu.Ngàymaimìnhsẽăncondorado.Mìnhgọiloàidolphinnàylàdorado.Cólẽtanênănmộtítkhiđãmổthịt.Thịtnósẽkhóănhơnthịtconthu.Nhưnggiờđây,cógìlàdễđâu.

-Màycảmthấythếnàohởcá?-lãohỏilớn.-Còntaothìthấykhỏe,

bàntaytráicũngđãkháhơn.Taocóđủthứcănchomộtđêm,mộtngàynữa.Cógiỏithìcứkéothuyềnđi,cá!

Lãokhôngthậtsựcảmthấykhỏekhoắnbởinỗinhứcnhốidosợidây

hằnlênlưnglãođãvượtquagiớihạnđauđểđivàomiềntêdạimàlãochẳng

thểnàolườngnổi.Nhưngtađãtừnggặpchuyệntồitệhơnthế,lãonghĩ.Bàntaychỉbịcứanhẹmộttí,cònchứngchuộtrútthìđãđiđâumấtrồi.Đôichâncònkhỏechán.Đấylàchưakểtacònnhỉnhhơnnóvềkhoảnthịtcákia.Giờthìtrờiđãtối,đêmthángchín,bóngtốiậpxuốngrấtnhanhngaysaulúcmặttrờilặn.Lãongảngườitựavàomạnthuyềnvàcốnghỉngơithưthái.Nhữngngôisaođầutiênxuấthiện.LãokhôngbiếttênvìRigel

6nhưnglãonhìnthấy

nóvàbiếtchẳngmấynữa,cảtrờisaosẽhiệnlênvàlãosẽcónhữngngườibạnởnơixaxôikia.

-Concácũnglàbạnta!lãonóilớn.-Tachưahềđượcnhìnthấyhay

nghenóivềmộtconcánàonhưthế.Nhưngtaphảigiếtnó.Talấylàmmừngvìchúngtakhôngphảicốgiếtnhữngvìsao!

Hãytưởngtượnghằngngàyconngườiphảicốgiếtcảmặttrăng.Mặt

trăngsẽlánhxa.Nhưngthửhìnhdungnếucóngàycóngườiphảigiếtcảmặttrời.Chúngtađượcsinhramaymắn,lãonghĩ.Rồilãoxótxachoconcálớnđãkhôngcócáigìđểănvàdẫuchocóxótxanhưthếthìquyếttâmgiếtconcácủalãocũngkhônghềsuygiảm.Baonhiêungườisẽănthịtconcánày,lãonghĩ.Nhưng liệuhọcóđủ tưcáchđểăn thịtnókhông.Không,đươngnhiênlàkhông.Chẳngmộtaicóđủtưcáchđểănthịtnóbởicáicáchcưxửđĩnhđạcvàphongđộcủanó.Mìnhkhônghiểunhữngchuyệnnày,lãonghĩ.Nhưngthậtdễchịukhichúngtakhôngphảicốgiếtmặttrời,mặttrănghaynhữngvìsao.Sốngnươngvàobiểnvàgiếtngườianhemthựcsựcủachúngta làđãquáđủrồi.Bâygiờ, lãonghĩ,mìnhphảinghĩvềchuyệnhãmbớt.Việcnàythìcóphầnlợivàcũngcóphầnhại.Nếuconcádốcsứcchạyvàhaicáichèocảnnướclàmconthuyềnmấtđộnhẹthìchắcmìnhcũngphảibuônghếtdâyrồiđểmấtconcá.Conthuyềncàngnhẹthìcàngkéodàinỗikhổcủamìnhlẫnconcánhưngđấylạilàđiểmantoàncủamìnhbởisứclựccủaconcáhãycònrấtdồidàovànóchưadùnghết.Dùgìđinữathìmìnhcũngphảimổthịtcondoradođểnókhôngbịhỏngvàănvàimiếngđểlấysức.Bâygiờmìnhsẽnghỉthêmmộttiếngnữađểxemnócócònlừnglữngvàngoancốtrướckhimìnhquayrasauláiquyếtrataythửxemsao.Nhưngtrongkhichờđợimìnhhẵngquansátxemcáchthứcnóhànhđộngvàliệunócógiởtrògìrakhông.

Buộcchèolàmẹotốtnhấtnhưngđãđếnlúccuộcchơiphảiantoàn.Nó

vẫncònsungsức,mìnhthấylưỡicâumócvàokhóemiệngvànócứngậmchặtmiệng.Nỗiđauđớncủalưỡicâuchẳngnghĩalýgìcả.Nhưngsựhànhhạcủacáiđóicùngvớiviệckhônghiểurõmìnhđangchốnglạicáigìlàcả

vấnđềđốivớiconcá.Giờthìhãynghỉđi,lãogiàạ,vàcứđểnókéochođếnkhinhiệmvụsắptớicủamàyđến.Lãonghỉđộchừnghaitiếng.Mặttrăngchưamọcbâygiờnhưnglátnữasẽmọc; lãokhôngcócáchnàođoánthờigian.Vàcáiviệcnghỉngơicủalãocũnglơmơnốt.Lãovẫncứchịusứckéocủaconcádồnlênvaituyđãđặtbàntaytráilênmépmạnthuyềntrướcmũiđể trútbớt,bớtnữagánhnặngcủaconcá lênchiếc thuyền.Thậtđơngiảnlàmsaonếutacóthểbuộcsợidây,lãonghĩ.Nhưngchỉvớimộtcúquẫynhẹ,concásẽgiậtđứt.Mìnhphảiđưathânralàmchiếcđệmchosợidâyvàlúcnàocũngsẵnsàngcảhaitaynớithêmdây.

-Nhưngmàyvẫnchưangủ,lãogiàơi!-lãonóilớn.-Đãnửangàyvà

mộtđêmcònbâygiờlạisangmộtngàynữamàmàyvẫnchưangủtínàocả.Nếuconcácứlặnglẽvàkéođềunhưthếthìmàyphảithuxếpđểngủđimộtlát.Nếumàykhôngngủthìđầuóckhôngchừngsẽrốitunglênmất!

Đầumìnhvẫncòn tỉnh táo, lãonghĩ.Quá tỉnh táonữa làđằngkhác.

Mìnhtỉnhnhưnhữngvìsaoanhemkia.Nhưngmìnhphảingủ.Saongủ,mặttrăng,mặttrờingủvàngaycảđạidươngđôikhicũngngủvàonhữnghômnàođókhidònghảilưungừngtrôivàmặtnướcphẳnglặng.Nhưnghãynhớchợpmắt,lãonghĩ.Cốngủđivàhãynghĩramộtkếgìđóđơngiảnnhưngbảođảmvềmấysợidâycâu.Bâygiờhãylùilạimổthịtconcádoradokia.Nếumàyphảingủ thìchớcó liềumạngbuộcchèo làmvậtcản.Tacó thểchịuđựngmàkhôngcầnngủ,lãotựnhủ.Nhưngnhưthếthìthậtlàquánguyhiểm.Lãobắtđầudòdẫmbòvềphíađuôithuyền,thậntrọngkhônglàmgiậtsợidây.Cólẽnócũngđanglơmơngủ,lãonghĩ.Nhưngmìnhkhôngmuốnnóđượcnghỉngơi.Nóphảikéochođếnkhichết.

Rađếnlái,lãoxoayngườiđểbàntaytráigiữchặtsợidâyvàdồnsức

mạnhlêncảhaivairồirútcondaorakhỏivỏbằngtayphải.Lúcnàyánhsaochiếusáng,lãonhìnrõconcádorado,cắmlưỡidaovàođầuvàlôinórakhỏitấmvánsaulái.Lãođèchânlênconcá,rạchphăngmộtnháttừphíadướibụngdọclênđếnmõmhàmdưới.Rồilãođặtdaoxuống,dùngtayphảimoisạchruộtvàmóchếtmangra.Cảmthấycáidạdàyconcánặngvàtrơntrơnnênlãomổnóra.Cóhaiconcáchuồntrongđó.Chúngcòntươirói,lãođặtnằm cạnh nhau rồi quẳngmớ lòng lẫnmang quamạn thuyền. Khi chìm,chúngkéothànhvệtlântinhdàitrongnước.

Concádoradolạnhngắt,trongánhsao,chỗthịttrắngnhợtmàuphonghủi;lãolộtmộtbêndatronglúcđạpchânphảilênđầucá.Rồilãolậtlạilộtnốtnửakiavàlócthịtcảhaibêntừđầuđếnđuôi.Lãoquẳngxươngxuống

biểnvànhìnxemthửcóxoáynướckhông.Nhưngchỉcóánhlântinhkhicáixươngtừtừchìmxuống.Rồilãoquaylạiđặthaiconcáchuồnvàogiữahaimiếng thịt cá; đút dao vào vỏ, lão chầm chậm quay về phíamũi thuyền.Lưnglãooằnxuốngbởiđộnặngcủasợidây;tayphảilãocầmmấymiếngthịtcá.Đếnmũi,lãođặtchỗthịtcálêntấmván,haiconcáchuồnxếpbêncạnh.Sauđólãonhíchsợidâysauvaisangchỗmới,taytráilạigiữnóvàtìlênmạnthuyền.Rồi lãonghiêngngườiquamạnrửaconcáchuồnvàđểýtốcđộnướcvỗvàotayTaylãodínhlântinhkhilộtdaconcá,lãonhìndòngnướcxóivàochỗấy.Dòngnướckhôngcònxiếtnữavàkhilãomiếtmubàntayvàovánthuyền,nhiềumảnhlântinhbongra,từtừtrôivềphíalái.

-Hoặclànóđangmệthoặclànóđangnghỉ!-ônglãonói.-Bâygiờta

cốănchỗthịtcádoradonày,rồinghỉngơivàngủmộttí!Dướitrờisao,trongđêmthâumỗilúcmộtlạnh,lãoănhếtnửamiếng

cádoradovàmộtconcáchuồnsaukhiđãmócruộtvàcắtbỏđầu.-Thịtcádoradonàycàngtuyệtvờikhinấuchínbaonhiêu!-lãonói,-

thìlạicàngdởẹckhiănsốngbấynhiêu.Mìnhsẽkhôngbaogiờrakhơimàlạikhôngmangtheomuốihayquấtnữa!

Nếubiếttrùtínhthìmìnhđãđổnướcbiểnlênvánmuiphơikhôđểlấy

muối, lãonghĩ.Nhưngmãi cho tới lúcgần tối thìmìnhmớibắtđượccondorado.Dẫusaothìcũngđãthiếusựchuẩnbị.Nhưngmìnhsẽnhaikỹvàcốkhôngbịnôn.TừhướngĐông,mâyđanggiănglênbầutrờivàlầnlượttừngngôisaolãothấychìmđi.Bâygiờlãonhưthểđangtrôivàohẻmmâylớnvàgióđãngừngthổi.

-Trờisẽtrởtrongvòngbabốnhômnữa!-lãonói.-Nhưngtốinayvà

ngàymaithìchẳngsao.Bâygiờtronglúcconcáđangbơibìnhtĩnh,đềuđặnthìhãyquênmọichuyệnvàcốngủđi,lãogiàạ!

Bàntayphảinắmchặtsợidây,đùilãokẹplấybàntaykhilãodồnhết

sứcnặngtựavàomạnthuyền.Rồilãođẩysợidâytrênlưngxuốngthấpmộttívàquàngtaytráiquagiữlấy.Tayphảicủamìnhcóthểgiữchắcsợidâychođếnkhinócònnắmchặt,lãonghĩ.Nếutronglúcngủnóbuôngsợidâyrathìtaytráisẽđánhthứcmìnhdậy.Tayphảisẽchịukhổđấy.Nhưngnóđãquenchịuđựngrồi.Dẫuchomìnhcóngủhaimươiphúthaynửatiếngthìnócũngkhôngsao.Nằmquắpngười tới trước,dồnhết trọng lượngcơ thểđèlênsợidây,lênbàntayphải,lãochìmvàogiấcngủ.Lãokhôngmơvềsưtử,

thayvàođólàđàncáheođôngnhưkiếncỏ,trảidàitámđếnmườidặm;đấylàmùa chúng giao phối, nhảy lên và rơi xuống đúng điểm nhảy trênmặtnước.

Rồi lãomơ, lãođangở làng, đang trêngiường, gióbấc thổi làm lão

lạnhcóng,cánhtayphảicủalãotêbuốtvìlãođãgốiđầulênthaygối.Sauđólãobắtđầumơvềbãicátdàivàngrực,lãothấyconsưtửđầutiênbướcratrongbóngtốichậpchoạngrồitiếpđólànhữngconkhác,cònlãothìtựalênmạncontàuđangthảneotronglàngiónhẹbuổitốitừđấtliềnthổiđến;lãocứđợixemthửcòncóthêmconnàonữakhông,lãohạnhphúc.

Trăngmọcđãlâumàlãovẫnngủvùi,concávẫnlữngthữngkéo,còn

conthuyềnthìchuivàođườnghầmmây.Lãochoàngtỉnhbởicúđậptừnắmtayphảivavàomặt,sợidâybỏngráttronglòngbàntayphải.Lãokhôngcócảmgiácvềbàntaytráinhưngđãdồnhếtsứclêntayphải,hãmsợidâykhibịkéođi.Cuốicùngtaytráilãocũngđãtìmthấysợidây,lãooằnngườiragiữvàbâygiờlưngvàbàntaytráilãobịsợidâylàmbỏngrát;độcăngdồnlênbàntaytrái,cắtnátnó.Lãonhìnlạimấycuộndâyvàthấynónhẹnhàngtuônra.

Đúnglúcấy,concánhảylên,xétoangmộtmảngđạidươngrồirơiầm

xuống.Nócứtiếptụcnhảy,conthuyềnlaođivùnvụtmặcdùdâyvẫnkhôngngừngtuônra;ônglãocứtiếnđếnđiểmsắpđứt,làmchùngxuốngrồicứlặpđilặplại.Rốtcuộclãobịkéosậpxuốngmũithuyền,mặtđậpvàochỗthịtcádoradovànằmbấtđộng.Đâylànhữnggìtachờđợi,lãonghĩ.Vậythìtahãynhậnngayđi.Bắtnótrảsợidây,lãonghĩ.Bắtnótrảsợidây.Lãokhôngthểnhìn thấy những cú nhảy của con cámà chỉ nghe thấy tiếng rách của đạidươngvàtiếngđậpxuốngnặngnềkhiconcárơi.Tốcđộcủasợidâyđangcứanáthaibàntaylãonhưngdolườngtrướcđượcchuyệnnàysẽxảyranênlãođãcốgiữsợidâylướttrênvùngchaisần,khôngđểnótuồnqualòngbàntayhaycứađứtmấyngóntayNếuthằngbéởđâythìnósẽ thấmướtmấycuộndây,lãonghĩ.Đúngđấy.Nếuthằngbéởđây.Nếuthằngbéởđây.Sợidâycứtuồn,tuồn,tuồnramãinhưnggiờthìnóchậmdầnvàlãochỉđểconcánhích,nhíchdầntừngtímột.Lúcnàylãođãngẩngđầulênkhỏitấmvánvàmiếngcámàlãođãđậpmávào.Lãoquìgốirồitừtừđứnglên.Lãođangtiếptụcnớithêmdâynhưngluôngiữchochậmhơn.Lãolầnlạinơilãocóthểđưachânsờđượccuộndâymàmắtlãokhôngnhìnthấy.Vẫncònnhiềudâyvàbâygiờconcáphảiđeothêmcáigánhnặngcủacảsốdâyvừamớibịkéochìmxuốngnước.

Phảiđấy,lãonghĩ.Đếngiờnóđãnhảyhơnmườihailầnvàđãlùađẩykhôngkhívàonhữngchiếctúidọclưngnó;nókhôngthểlặnxuốngsâumàchếtởnơimìnhkhôngthểkéolên.ChốcnữanósẽbắtđầulượnvòngvàlúcấymìnhsẽratayMìnhkhôngrõchuyệngìlàmnóbấtthìnhlìnhgiậtmìnhnhưvậy?Cóphảicơnđóikhiếnnóliềumạnghaylàđêmtốicócáigìlàmnósợhãi?Cólẽđộtnhiênnócảmthấysợ.Nhưngnólàconcáđiềmtĩnh,khỏemạnhcựckỳcơmà,nhưthểnóchẳngbiếtsợlàgìvàrấttựtin.Lạthật.

-Tốthơnlàmàykhôngđượcsợvàhãytựtin!-lãonói.-Màyđãkìm

đượcnónhưngchẳngthuvềđượctídâynào.Chẳngmấynữaconcásẽlượnvòng!

Bâygiờônglãodùngtaytráivàvaigiữconcárồicúingườiđưabàn

tayphảivốcnướcrửachỗcádínhtrênmặt.Lãosợmùicákhiếnlãobuồnnônvàkhinôn thì lãomấtsức.Khimặtđãsạch, lãorửabàn tayphảibênmạnthuyềnrồingâmnótronglànnướcmặntronglúcdõitheotianắngđầutiênhắt lên từphíamặt trờimọc.ConcágầnnhưbơivềhướngĐông, lãonghĩ.Đấylàdấuhiệuchứngtỏnóđãthấmmệt,phảixuôitheodòngnước.Chốcnữanósẽphảilượnvòng.Khiấycôngviệccủachúngtamớithựcsựbắtđầu.Saukhinghĩbàntayphảiđãngâmlâutrongnước,lãonhấclênquansát.

-Cũngkhôngđếnnỗitồi!-lãonói.-Vànỗiđaunhứcthìchẳnghềgì

đốivớimộtngườiđànông!Lãothậntrọngnắmsợidâyđểnókhônglọtxuốngnhữngđườngvừabị

cứavàdichuyểnngườiđểbàn tay tráicó thểnhúngxuốngnướcbênphíamạnthuyềnkia.

-Kểramàycũngđượcviệcđấy!-lãonóivớibàntaytrái.-Nhưngcó

lúctaođãkhôngtìmthấymày!Tạisao takhôngđượcsinhravớihaibàn taykhỏe?Lãonghĩ.Có lẽ

đấylàlỗicủatavìtakhôngchịutậpluyệnđúngcách.NhưngChúabiếtnócóđủcơhộiđểhọchỏi.Dẫusaotốiquanócũngkhôngđếnnỗiquátồi.Nếunólạibịchuộtrútthìtacứđểsợidâycắtphăngnóđi.Khinghĩnhưthế,lãobiết đầu lão không cònminhmẫn nữa và lão nghĩ nên ăn thêm ít thịt cádorado.Nhưngmìnhkhôngthể,lãotựnhủ.Thàrằnghơivángđầumộtchútcònhơnlàbịxuốngsứcdonôn.Kểtừlúcmặtmìnhvùivàođó,mìnhbiếtmìnhchẳngkiềmđượcnônnếumìnhănchỗcáấy.Mìnhsẽđểđấyđếnlúc

thậtcầnthiếtdẫuchonócóhỏngthìthôi.Bâygiờđãquámuộnđểgiữgìnsứckhỏedẫuchođấycólàchấtbổdưỡnggìđinữa.Màythậtngốc,lãotựmắng.Ănngayconcáchuồnkiađi.Concánằmđó,sạchsẽvàsẵnsàng;lãođưatayphảinhặtlên,nhaixươngthậtcẩnthận,ănhết,từđầuđếntậnđuôi.Thịt cáchuồnnhiềuđạmhơnnhiều loài cákhác, lãonghĩ.Chí ít thì cũnggiúpmìnhphụchồisứcđếnmứccầnthiết.Giờthìmìnhđãlàmxongnhữngviệccóthể,lãonghĩ.Nócứlượnvòngđivàtrậnđấuhãybắtđầu.Mặttrờiđangmọclênlầnthứbakểtừlúclãorakhơithìconcábắtđầulượnvòng.Lãochưathểnhìnđộnghiêngcủasợidâyđểbiếtconcáđangbơitròn.Hãycònquásớmchođiềuđó.Lãochỉcảmnhậnáplựccủasợidâyhơichùnglạivàdùng tayphải, lãonhẹnhàngkéovào.Sợidâychững lại,nhưmọikhi,nhưnglãokéođếnđiểmsắpđứtthìsợidâybắtđầuthuvào.Lãoláchvaivàđầurakhỏisợidâyvàbắtđầutừtừkéonhịpnhàng.Lãodùngcảhaitay,lắcngười,dồnhếtlựccủacảcơthể,củachântrụramàkéo.Đôichângiànuavàvailãobắtnhịpvớimỗicửđộngqualạicủađôitay.

-Vòngtrònrấtlớn!-lãonói.-Nhưngconcáđãquaytròn!Rồisợidâykhôngnhíchthêmtínàonữa,lãokéochotớilúclãothấy

trongánhnắng,nhữnggiọtnước từsợidâybắnra.Thếrồisợidâybịkéoxuống,ônglãoquìgốiđểnólaohúttrởlạivàotrongvùngnướctối.

-Bâygiờnóđang lượnđếnchỗxanhấtcủavòng trònrồiđấy! - lão

nói.Mìnhphảidốcsứcramàníulại,lãonghĩ.Độcăngsẽdầnthuhẹpcác

vòng lượn. Có lẽ độ tiếng nữamình sẽ nhìn thấy nó. Bây giờmình phảikhuấtphụcnórồisauđómìnhphảigiếtnó.Nhưngconcávẫnchậmrãilượnvòngvàhaigiờsaumồhôiướtđẫmngườiônglão,lãomệtđếntậnxương.Bâygiờvòngtrònđãhẹphơnnhiều;nhìnđộchếchcủasợidâylãocóthểbiếtconcádầnngoi lên trong lúcbơi.Ông lão thấyhoamắtsuốtcả tiếngđồnghồ,mồhôilàmmắtlãocayxè,vếtcắttrêntránvàmắtlãoranrát.Lãokhôngngạichuyệnhoamắt.Chứngấybìnhthườngkhicứphảicăngngườiramà kéo sợi dây. Nhưng đã hai lần lão cảm thấy chóngmặt và choángváng;điềuấykhiếnlãosợ.

-Takhôngthểlảngườichếtvìmộtconcánhưthếnàyđược!-lãonói.

-Bâygiờ là lúc ta đưa nó lênmột cách thật hoànhảo,Chúagiúp ta chịuđựng.TasẽđọcmộttrămlầnkinhlạyChavàmộttrămlầnkinhMừngĐứcMẹ.Nhưnglúcnàythìtachưathể!

Cứxemnhưmìnhđãhứa,lãonghĩ.Mìnhsẽđọcsauvậy.Đúnglúcđó

lãocảmthấysợidâynảymạnh,độtngột; lãodùngcảhai taygiữ.Sợidâynặngnề,nghiếnmạnh,bỏngrát.Lưỡikiếmcủaconcáđangquậtvàođoạndâythépđáy,lãonghĩ.Chuyệnấytấtxảyra.Nóphảilàmnhưthế.Nhưngđiềuđó sẽ làmconcánhảy lên, bâygiờmìnhmuốnnóhãy lượnvòngđithôi.Nhữngcúnhảycũngcầnđểnóchứađầykhôngkhí.Nhưngsaumỗilầnnhảy,chỗlưỡicâumócvàosẽbịrộnghơnrồinócóthểhấtvăngra.

-Đừngnhảy,cá!-lãonói.-Đừngnhảy!Concáquậtsợidâythêmvàilầnnữavàcứmỗilầnnóvăngđầu,ông

lãolạinớithêmchútdây.Mìnhphảigiữchonóđừngđauquá,lãonghĩ.Nỗiđaucủatathìkhôngthànhvấnđề.Tacóthểchếngự.Nhưngnỗiđaucủaconcáthìcóthểkhiếnnócuồnglên.Látsau,concákhôngquậtdâyđáynữavàbắtđầulạilượnvòngchầmchậm.Bâygiờônglãothongthảthudây.Nhưnglãolạicảmthấychoángváng.Lãođưataytráivốcítnướcbiểnvỗlênđầu.Rồilãotiếptụcvỗthêm,xoacảxuốnggáy.

-Takhôngđểbịchuộtrút!-lãonói.-Chốcnữanósẽngoilênvàtacó

thểcầmcự.Màyphảicầmcự.Chớcónóilằngnhằng!Lãotìgốivàomạnthuyềnmộtlúcrồilạiquàngsợidâylênlưng.Bây

giờmìnhsẽnghỉmộtláttronglúcnómảilượnvòngdướikiarồikhinóngoilênmìnhsẽđứngdậychiếnđấu,lãoquyếtđịnh.Đượcnghỉngơiởđằngmũithuyền,đểmặcconcábơivòngmàkhôngphảikéodâythìquảthậtlàcámdỗquámức.Nhưngkhiđộcăngcủasợidâychothấyconcáquayvềphíathuyền,ônglãonhổmngườidậy,xoay,lắcngườidốcsứckéosợidâyvào.Chưabaogiờmìnhmệtnhưthếnày,lãonghĩ,bâygiờgiómậudịchđangnổilên.Hướnggióthuậnlợiđểđưaconcávàobờ.Mìnhrấtcầnthứgiónày.

-Látnữanólượnra,tasẽnghỉ!-lãonói.-Tacảmthấyđỡhơnnhiều.

Chỉhaibavòngnữathôithìtasẽgiápmặtvớinó!Chiếcmũ rơmcủa lão trật ra saugáy,đểý sứckéocủa sợidây,khi

cảmthấyconcálượnlại,lãongồixuốngmũithuyền.Bâygiờmàycứlượnđi,cá,lãonghĩ.Taosẽđợikhimàyquaylại.Biểndậysóng.Nhưnggióấychỉxuấthiệnvàonhữnglúcthờitiếttốtvàlãocầnnóđểtrởvềđấtliền.

-TachỉviệcláitheohướngTâyNam!-lãonói.-Ngườitakhôngbao

giờlạctrênbiểnvàxứsởcủamìnhlạilàmộthònđảodài!

Đếnvòngthứba, lãothoángthấyconcá.Thoạt tiênlãothấymộtcái

bóngđentrùitrũivượtdàiquadướiconthuyền,đếnmứclãokhôngthểtinnổiđộdàicủanó.

-Không!-lãonói.-Nókhôngthểlớnnhưthếđược!Nhưngđúnglàconcá lớnnhưthếvàđếncuốiđườngvòng,chỉcách

chừnghai lămmét,nó trồi lênvà lãonom thấycáiđuôinhô lênkhỏimặtnước.Cáiđuôi lớnhơncảchiếclưỡihái lớn,màutímhồngdựngtrênmặtđạidươngxanhthẫm.Nólạilặnxuốngvàkhiconcáhãycònmấpmémặtnước,ông lãocó thểnhìn thấy thânhìnhđồsộvànhữngsọc tímsẫmtrênmìnhnó.Cánhvi trên lưngxếp lại, cònbộvây to lớnbên sườnđangxòerộng.Lầnlượnnày,ônglãocóthểnhìnthấymắtconcávàcảhaiconcáchétxámbơibêncạnh.Thỉnhthoảnghaiconcánàyrúcvàomìnhnó.Rồicólúcchúnggiạt ra.Chốcchốcchúngnhẹnhàngbơi trongbóngcủaconcá lớn.Mỗicondàicảthướcvàkhibơinhanh,chúngvặnvẹotoànthânnhưthểloàilươn.Bâygiờônglãođangtoátmồhôiđầmđìanhưngkhôngphảivìmặttrờimàlàvìmộtnguyênnhânkhác.

Cứmỗivòngbơibình lặngcủaconcá thì lão lại thudâyvàovà lão

chắc chỉ chừng hai vòng nữa thôi thì lão sẽ có cơ hội phóng lao vào nó.Nhưngmìnhphảiđểnóđếngần,gần, thậtgần, lãonghĩ.Mìnhkhôngcầnnhằmvàođầu.Mìnhphảinhằmthẳngvàotim.

-Hãybìnhtĩnhvàgiữsức,lãogiàạ!-lãonói.Vòng lượn tiếp theo, lưng con cá đã nhô lên nhưng hãy còn khá xa

thuyền.Vòngtiếptheođó,nóvẫnởxanhưngđãnhômìnhlêncaohơnvàônglãotinchắcrằngnếuthuthêmdâythìconcásẽcặpsátthuyền.Lãođãchuẩnbịmũilaotrướcđấykhálâu;cuộndâynhỏcủanóđểtrongcáixôtrònvàmộtđầudâyđãđượcbuộcvàocáimấuởmũithuyền.Bâygiờconcálạitiếp tục lượn theo vòng tròn của nó, chỉ có cái đuôi đồ sộ cử động, trôngđiềmtĩnhvàtuyệtđẹp.Ônglãodốchếtsứcrakéoconcávàogầnhơn.Concákhẽnghiêngmìnhtrongchốclát.Rồitrởmìnhthẳngdậyvàbắtđầulượnthêmvòngnữa.

-Tađãđiềukhiểnnó!-ônglãonói.-Tađãđiềukhiểnđượcnórồi!Lúcnàylãothấyxâyxẩmmặtmàynhưngvẫngượnghếtsứcbìnhsinh

ramàkéo.Mìnhkhuấtphụcđượcnó,lãonghĩ.Cólẽlầnnàymìnhsẽchonó

điđứt.Kéođi,tayơi,lãothầmgiục.Hãyđứngvững,đôichânkia.Tỉnhtáovìtao,đầuà.Hãytỉnhtáovìtao.Bọnmàychưabaogiờbạitrận.Lầnnàytasẽkhửnó.Nhưngkhilãotậptrunghếtsứclực,chuẩnbịdốckiệtratrướckhiconcábơisongsongvớimạnthuyềnthìconcáchaomìnhtránhra,lậtthẳngngườilênbơiđi.

-Cáơi! - ông lãonói. -Cánày, dẫu sao thìmàycũng sẽ chết.Màymuốntaocùngchếtnữaà?!

Cứcáiđànàythìkhôngổnrồi,lãonghĩ.Miệnglãokhôkhốckhôngthể

nóinổi,nhưnglúcnàylãokhôngthểvớilấychainước.Lầnnàymìnhphảikéo nó cặp mạn, lão nghĩ. Cứ thêm vài vòng nữa thì mình sẽ đuối sức.Không,màykhỏe,lãotựnhủ.Màysẽluônkhỏe.

Vònglượntiếptheo,lãogầnnhưkìmđượcconcá.Nhưnglầnnữanó

lạiláchmình,từtừbơiraxa.Màyđanggiếttao,cáà,ônglãonghĩ.Nhưngmày có quyền làm như thế. Tao chưa bao giờ thấy bất kỳ ai hùng dũng,duyêndáng,bình tĩnh, cao thượnghơnmày,người anh emạ.Hãyđếnvàgiếttađi.Takhôngquantâmchuyệnaigiếtai.Giờthìđầuócmàyđanglúlẫnlênhếtcảrồi,lãonghĩ.Màyphảigiữđầuóctỉnhtáo.Hãygiữđầuóctỉnhtáo và biết cách chịu đựng nhưmột con người.Hay nhưmột con cá, lãonghĩ.

-Đầuơi,hãytỉnhtáo!-lãonóibằnggiọngmàbảnthânhầunhưkhông

cònnghenổi.-Hãytỉnhtáo!Concáđiềmnhiênlượnthêmhaivòngnữa.Mìnhkhôngbiết,ônglão

nghĩ.Lão có cảmgiácnhư lão có thểđổ sụpxuốngbất cứ lúcnào.Mìnhkhôngbiết.Nhưngmìnhsẽcốthêmlầnnữa.Lãocốthêmlầnnữavàkhikìmconcá,lãotưởngnhưmìnhđangngấtđi.Concálạigiãyra,chầmchậmbơixa,cáiđuôiđồsộlắclưtrongkhôngtrung.Mìnhsẽlạicốthêm,ônglãohứamặcdùhaitaylãođãrãrờivàmắtlãokhôngthểnhìnrõvìhoaquá.Lãolạicốvàmọichuyệnvẫnnhưcũ.Thếđấy,lãonghĩvàlãocảmthấyxâyxẩmcảmặtmày trước lúcbắtđầu.Mình sẽ lại cố thêmmột lầnnữa.Cốnéncơnđau,dồnhếttànlực,dốchếtlòngkiêuhãnhcònlạilãomangrađươngđầuvới nỗi đớnđauvôbờ của con cá; con cá tiến gầnmạn thuyền, từ từ bơinghiêng,mõmnógầnnhưchạmvàován thuyềnvàsắpsửavượtqua,dài,sâu,rộng,ánhbạc,vằntímsẫmvàbấttậntrongdòngnước.Ônglãobuôngsợidâyxuống,giẫmchângiữ rồinhấccaongọn laohếtmức,vậnhết sứcbình sinh, cộng thêmsức lực lãovừahuyđộng trongngười,phóngxuốngsườnconcángaysaucáivâyngựcđồsộ,vươncaotrongkhôngtrungngang

ngựcônglão.Cảmthấymũisắtcắmphậpvào,lãotìngườilênấnsâuxuốngrồidồnhếttrọnglựclêncánlao.Concásựctỉnh;mangcáichếttrongmình,nóphóngvút lênkhỏimặtnướcphôhết tầmvóckhổng lồ,vẻđẹpvàsứclực.Nódườngnhưtreolơlửngtrongkhôngtrungphíatrênônglãovàchiếcthuyền.

Thoángchốcnórơisầmxuốnglàmnướcbắntungtrùmlêncảônglão

lẫnconthuyền.Ônglãocảmthấychoángváng,đauđớn;lãokhôngthểnhìnrõ.Nhưnglãovẫnkịpđónsợidâycủangọnlaorồiđểnótừtừchạyquađôitayxâyxát,vàkhiđãnhìnrõ,lãothấyconcánằmngửaphơicáibụngánhbạccủanólêntrời.Cánlaonhôratừcáihốcsauvâycá,cònbiểnthìđangđổimàubởimáuđỏloangratừtimcá.Thoạt tiên, lànmáuđensẫmtrôngnhưbãicátngầmtronglànnướcbiếcsâuhơnngànthước.Rồinólanrộngnomtựađámmây.Concátrắngbạc,thẳngđơ,bồngbềnhtrênsóng.Ônglãothậntrọngquansátkhithịlựccòntỏ.Rồilãoquấnsợidâymũilaohaivòngquanhcáimấuởđầuthuyềnvàgụcđầuvàolòngbàntay.

-Hãygiữđầuóctỉnhtáo!-lãonóikhitựavàomạnthuyền.-Talàlão

giàmệtmỏi.Nhưng tađãgiếtconcánày,ngườianhem ta,vàbâygiờ taphảilàmcáiviệcnhọcnhằn!

Lúcnàymìnhphảichuẩnbịdâyvàthònglọngđểbuộcconcávàomạn

thuyền,lãonghĩ.Dẫuchomìnhcóhaingườiđểnghiêngthuyềnkéonólênrồitátnướcrathìchiếcthuyềnnàycũngkhôngthểchứanổinó.Mìnhphảichuẩnbịmọithứ,kéonóvàobuộcchặtrồidựngcột,giongbuồmtrởvề.Lãokéoconcácặpsátthuyềnđểcóthểluồnsợidâyquamang,ramõmrồibuộcnóvàomũi thuyền.Mìnhmuốnngắmnó, lãonghĩ,muốnchạmvàsờvàomìnhnó.Concálàvậnmaycủata,lãonghĩ.Nhưngđấykhôngphảilàlýdođểtamuốnsờnó.Tachắctađãsờtrúngtim,lãonghĩ.Khitaấncáicánlaolầnthứhai.Bâygiờphảikéonóvào,buộcchặt;tròngmộtchiếcthònglọngvàogiữathânvàmộtchiếcnữavàođuôiđểbuộcnóvàothuyền.

-Làmngayđi,lãogiàơi!-lãonói.Lãohớpmộtngụmnướcrấtnhỏ.-

Bâygiờkhitrậnđấuđãkếtthúc,vẫnphảilàmmộtcôngviệchếtsứcnhọcnhằn!

Lãongướcnhìnbầu trời rồi cúinhìnconcá.Lãochămchúquansát

mặttrời.Chỉvừaxếtrưathôi,lãonghĩ.Vàgiómậudịchđangthổi.Cảđámdâycâuấybâygiờkhôngquantrọng.thằngbésẽcùngmìnhnốilạikhivềđếnnhà.

-Đếnđây,cá!-lãonói.Nhưngconcákhôngnhúcnhích.Thayvàođó, lúcnàynónằmdầm

mìnhtrongnắngvàônglãophảilôiconthuyềnlạichỗnó.Khiđếnbênconcávàkéođầunó tìsátmũi thuyền, lãokhông thểnào tinđượckích thướccủanó.Lãotháosợidâyởcánlaorakhỏicáimấu,luồnnóquamangcáramiệng,quấnmộtvòngquanhcáikiếmrồilạiđútsợidâyquamiệngramangkia,quấnmộtvòngquanhmiệngcá,gúthaimốidâylạirồicộtvàocáimấuđằngmũithuyền.Sauđólãocắtsợidâymangrasauláibuộcthònglọngvàođuôicá.Dacáchuyểntừmàugốc,tímsẫmánhbạc,sangmàutrắngbạcvànhữngcáisọccũngcócùngmàutímnhạtnhưđuôinó.Nhữngđườngsọcấylớnhơncảbàntayngườixòerộng,cònmắtnótrôngđờđẫnnhưnhữngtấmkínhtrongkínhviễnvọnghaynhưmắtmộtvịThánhtrongđámrước.

-Đấylàcáchduynhấtđểgiếtnó!-ônglãonói.Kểtừ lúcuốngnước, lãocảmthấykhỏehơnvàbiết lãosẽkhôngbị

ngất,đầuóclãotỉnhtáo.Vớicáilốinàythìconcáchắcphảinặnghơnnửatấn,lãonghĩ.Cólẽcònhơncảthế.Nếuchỉtínhhaiphầnbasốlượngthịttừtrọnglượngấyvớigiábamươicentmộtpoundthìsẽđượcbaonhiêu?

-Tacầnmột cáibút chìđể tính! - lãonói. -Đầu takhông thạo tính

toán.NhưngtanghĩDiMaggiovĩđạisẽtựhàovềtahômnayTakhôngmắcchứngnẻcựagà.Nhưngđôitayvàlưngthìthựcsựnhứcnhối!

Mìnhchẳnghaychứngnẻcựagàlàgì,lãonghĩ.Khôngchừngmìnhđã

mắcchứngấymàkhôngbiết.Lãobuộcchặtconcávàomũi,đuôithuyềnvàcảvàocáigióngnganggiữathuyền.Concálớnđếnnỗitrôngnhưthểônglãobuộcmộtconthuyềnkháclớnhơnnhiềuvàothuyềnmình.Lãocắtmộtmẩudâymangđếnbuộcchặtcáihàmdướicủaconcávàomiệngđểmiệngnókhônghára,đểconthuyềnlướtđicàngêmcàngtốt.Rồi lãodựngcột,căngbuồmvớithanhđỡlàcáisàomócởbêntrênvàcâysàodàigiữởbêndưới;cánhbuồmvácăngphồng,conthuyềnbắtđầulướtđi;tựangảngườilênđuôithuyền,lãoláivềhướngTâyNam.LãokhôngcầnđịabànđểbiếthướngTâyNam.Lãochỉcầnnươngtheohướnggiómậudịchvàchiềuxoaytrởcủacánhbuồm.Tốthơnlàmìnhnênbuôngmộtcáivóbuộcvàosợidâynhỏđểkiếmcáigìđóbỏbụngvà làmdịucơnkhát.Nhưng lãochẳng tìmthấynó,cònmấyconcámòithìđãươnình.VậynênlãodùngcáimóckhuamộtđámrongvàngvùngNhiệtLưulênthuyềnkhiđámrongđótrôiquavà

rũbắtnhữngcontômnhỏrơixuốnglòngthuyền.Chừnghơnmườiconvàchúngnhảybúngchânnhưloàibọchéttrêncát.Ônglãodùngngóncáivàngóntrỏrứtđầurồinhaigọncảvỏlẫnđuôi.Mấycontômrấtbénhưnglãobiếtchúnggiàuchấtdinhdưỡng,vảlạimùivịcủachúngthậtdễchịu.Ônglãovẫncòntrongchaiđộhaingụmnướcvàsaukhiănxongchỗtômấy,lãouốnghếtmộtnửa.Conthuyềnvẫnlướtêmbấtchấpvậtcảnkia;ônglãocặptayláivàonách,láithuyềnđi.Lãocóthểnhìnthấyconcá,vàchỉkhinhìnđôitayvàcảmnhậncáimạnthuyềndướilưng,lãobiếtviệcnàyđãthựcsựxảyrachứđâuphảitrongmơ

Đãcólúckhicuộcđấusắpkếtthúc,ngườilãorệurãđếnnỗilãonghĩ

chuyệnconcáhẳnlàtrongmơ.Rồikhilãothấyconcátungmìnhlênkhỏimặt nước, lơ lửng bất động trongkhông trung trước lúc rơi xuống thì lãochắcchắnlàcóđiềugìđóthựcsựquáiđảnvàlãokhôngthểnàotinnổi.Khiấylãokhôngthểnhìnrõ,nhưngbâygiờmắtlãolạitỏnhưthường.

Bâygiờlãobiếtconcá,đôibàntayvàlưnglãođâuphảilàmơ.Tasẽ

chónglành,lãonghĩ.Mìnhđãrửasạchmáuvànướcbiểnsẽlàmchúngbìnhphục. Dòng nước tối sẫm của chính vùng nhiệt lưu là phương thuốc làmnhanhlànhdataykìdiệunhất.Nhữnggìphảilàmbâygiờlàgiữchođầuóctỉnhtáo.Đôitayđanglàmbổnphậncủachúng,chúngtađinhanh.Vớicáimiệngbị buộc chặt, cái đuôi dựng thẳngdứng, nhấpnhô, con cávàmìnhlướtđinhưthểhaianhem.Rồiđầuóclãobắtđầuhơilẫnlộn,lãonghĩ,nóđangđưa ta vàobờhay ta đangđưanó?Nếu ta đangkéonóphía sau thìchẳngcầnphảithắcmắcgìnữa.Nếuconcáởtrênthuyềnvàdángvẻhiênngangcủanótiêutanhếtthìcũngchẳngcầnphảithắcmắcgìnữa.Nhưngcảconcálẫnônglãolạiđangcặpkèlướtđinênlãonghĩ,cứđểnóđưatavàobờnếuviệcđólàmhàilòngnó.Tachỉthạohơnnóởmỗicáitròmánhlới;cònnóthìđâucólàmhạitachútmảymay.

Thuyềnđinhanh,ônglãonhúnghaibàntayxuốngnướcmặnvàcốgiữ

đầuóctỉnhtáo.Nhìnnhữngđámmâytầngvươncaovànhữngdảimâytơbêntrên,ônglãobiếtgiónhẹsẽcònthổisuốtđêm.Ônglãothườngxuyênnhìnconcáđểchắcchắnlànócóthực.Đấylàgiờđồnghồđầutiêntrướckhiconcámậptấncông.Concámậpnàykhôngphảilàtìnhcờ.Nóngoilêntừphíabiểnsâukhiđámmâymáuđensẫmđượchìnhthànhrồi lannhanhxuốngvùngnướcsâuhơnngànthước.Nóbơilênrấtnhanhvàhoàntoànbấtcẩnđếnmứcđãxé tungmặtnướcxanh thẳm,nhaomình trongánhnắng.Thoángchốc,nórơitõmxuốngbiển,bắtmùibơitheochiếcthuyềnvàcon

cá.Thỉnhthoảngnóbịlạcđường.Nhưngnólậptứcbắtlạimùi,haymộtdấuhiệugìđó,rồicậtlựcbơinhanhvềhướngấy.NólàloàicámậpMakocựclớn,cơthểđượccấutrúcđểbơinhanhnhưbấtkìloàicánàobơinhanhnhấttrênđạidương;mọithứtrênngườinóđềuđẹpchỉtrừbộhàm.Lưngnócũngxanhnhưlưngloàicákiếm,bụngnóánhbạc,dađẹpvàbóngmượt.Thânhìnhnónomtựamộtconcákiếm,trừbộhàmđồsộlúcnàyđangngậmchặtkhilaonhanhmấpmémặtnước,chiếcvicaongồngtrênlưngsừngsữngcắtđôimặtbiển.Bêntrongcặpmôiđôimímchặtcủabộhàm,támhàngrăngnghiêng chếch vào trong. Chúng không phải là những chiếc răng bìnhthườngcóhìnhkimtựthápnhưrăngcủanhữngloàicámậpkhác.Hìnhdạngchúngnhưngóntaycủaconngườiquắplạikhibịchuộtrút.Chúngdàigầnbằngngóntayônglãovàsắcbéncảhaimặt.Đâylàgiốngcáđượccấutạođểănthịttấtcảcácloàicákhácởđạidương,chúngnhanhnhẹn,khỏemạnhvàđượctrangbịlợihạiđếnmứcchúngchẳngcòncóbấtkỳđốithủnàonữa.Bâygiờkhibắtđượcmùirõhơn,concá tăng tốc,cáivixanhvùnvụtcắtmặtnước.Khinhìnthấynólaođến,lãobiếtđấylàconcámậpkhônghềbiếtsợhãivàsẽ thựchiệnđúngnhữnggìnómuốn.Trong lúcquansátconcámậptiếnđến,lãochuẩnbịcâylaovàbuộcdâyvào.Sợidâyngắnbởivìlãođã cắt bớtđểbuộc con cá.Bâygiờ, đầuóc lão tỉnh táo, bình thản; lão cónhiềuquyếttâmnhưnglạiíthivọng.Cáiquátốtđẹpthìchẳngbền,lãonghĩ.

Khitheodõiconcámậpđangđếngần,lãoliếcnhìnconcákiếmkhổng

lồ.Cứnhưthểlàgiấcchiêmbaoấy,lãonghĩ.Mìnhkhôngthểngănnóđừngtấncôngnhưngcólẽmìnhsẽgiếtđượcnó.Dentuso,lãonghĩ.Mẹmày.Concámậpápnhanhmạnthuyềnvàkhinóđớpconcá,ônglãotrôngthấycáimồmrộng,đôimắtkì lạvàhàmrăngbổđánhcáchmột tiếngkhinócắmphậpvàochỗthịtphíatrênđuôi.

Đầuconcámậpnhôkhỏimặtnước, lưngnócũngđangbềnh lênvàônglãocóthểnghethấytiếngda thịt từconcá lớnbịrứtđứtkhi lãocắmphập mũi lao xuống đầu con cá mập, ngay điểm giao nhau giữa nhữngđườngkẻngangmắtvàđườngchạy thẳng từmũinóvắt rasau.Chẳngcónhữngđườngnhưvậyđâu.Chỉcócáiđầuxanhnhẫy,nặngnề,đôimắtlớn,tiếngrăngnghiếnxuống,vàtiếngkéonuốt.Nhưngđấylàvịtrícủanãovàônglãođãđâmtrúng.Lãođâmbằngcảhaibàntaytứamáu,dốchếtsứclựcấnsâumũilaoxuống.Lãođâmkhôngbằnghivọngmàbằngquyếttâmvàcảlòngcămhận.Concátrằnmìnhra,ônglãothấynódạiđivàkhilậtngườisangphíakia,concátựquấnsợidâyquanhmìnhhaivòng.Ônglãobiếtconcáđãchếtnhưngnókhôngthừanhậnđiềuđó.Látsau,nằmphơibụnglêntrời,đuôiquậtmạnh,haihàmrăngđớpcạchcạch,concámậpcàyđi trên

mặtnướcnhưchiếc thuyềnđua.Chỗđuôinóquậtxuống,nước tung trắngxóa,baphầntưngườinónhôkhỏimặtnướckhisợidâybịkéocăng,rungrungrồibậtđứt.Concámậpnằmimmộtlúctrênmặtnước;ônglãongắmnó.Rồinólặnxuống,rấtchậm.

-Nóđớpkhoảnghaimươicânrồi!-ônglãonóilớn.Nócũngđoạtluônmũilaovàcảdâynữa,lãonghĩ,cònbâygiờ,concá

củamìnhlạichảymáurồinhữngconkhácsẽkéođến.Lãochẳngcònmuốnnhìnconcáthêmchútnàonữakểtừlúcnóbịđớptoáccảthịtda.Lúcconcábịcắnthìnhưthểchínhbảnthânlãocũngđangbịcắn.Nhưngtađãgiếtconcámậpcắnconcácủata,lãonghĩ.Nólàcondentusolớnnhấtmàtađãtừngthấy.Chúachứnggiámrằngtađãthấynhiềuconcálớn.Cáiquátốtđẹpthìkhóbền,lãonghĩ.Bâygiờmìnhướcgiámàchuyệnnàychỉnhưlàmộtgiấcmơvàmìnhchưahềcâuđượcconcávàhãycònnằmngủmộtmìnhtrênlớpgiấybáolótgiường.Nhưngconngườisinhrakhôngphảiđểthấtbại!

Lãonói:-Conngườicóthểbịhủydiệtchứkhôngthểbịkhuấtphục!Dẫusaothìmìnhcũnglấylàmânhậnvìđãgiếtchếtconcá,lãonghĩ.

Bâygiờsắpđến lúcvấtvảvàmìnhthì lạikhôngcó lấymộtmũi lao.Condentusođấyđộcác,nhamhiểm,khỏemạnhvàliềulĩnh.Nhưngmìnhthìlạikhôn ngoan hơn nó bội phần.Có lẽ không, lão nghĩ.Có lẽmình chỉ giỏigiangkhicònvũkhí.

-Đừngnghĩnữa, lãogiàạ! -ông lãonói lớn. -Cứgiongbuồmtheo

hướngnàyvàhãysẵnsàngđốiđầukhisựviệcxảyđến!Nhưngmìnhphảitưduy,lãonghĩ.Bởivìđấylàtấtcảnhữnggìmình

cònlại.Tưduyvàbóngchày.MìnhkhôngchắcDiMaggiovĩđạicóthíchcáicáchmìnhđâmmũilaovàonãoconcákhông?Việcấychẳngtotátgì,lãonghĩ.Aicũngcóthểlàmđược.Nhưnganhtacónghĩđôitaytacũngcanđảmtronglúcbịthươngnhưchứngnẻcựagàkiakhông?Takhôngthểbiết.Gótchântachưabaogiờmắcbệnhgìcảchỉtrừhồiconcánhámcựachâmnọcvàokhibị tađạpphải lúcđangbơi;nọcđộc làm tê liệt cảphầnchândướivànhứcnhốikhôngtàinàochịunổi.

-Nghĩvềchuyệngìvuivuiđi,lãogiàơi!-lãonói.-Lúcnàycứmỗi

phútthìmàylạigầnđếnnhàhơn.Mấtđihaimươicâncáthìmàylướtnhẹ

hơn!Khivàođếngiữadòngnước thì lãobiết rõ chuyệngì có thểxảy ra.

Nhưnglúcnàythìchẳngthểlàmđượcgìnữa.-Ừ,phảiđấy!-lãonóilớn.-Tacóthểbuộclưỡidaovàođầumộtmái

chèo!Cặp tay láivàonách,chậnchân lêndây lèobuồmlão làmngayđiều

đó.-Bâygiờ!-lãonói,-tavẫnlàmộtlãogià.Nhưngtađãcóvũkhí!Lúcnàygiómátrượi,lãolướtnhanh.Lãochỉnhìnphầnphíatrướccủa

con cá và hi vọng lại lóe lên. Cómà ngốcmới không hi vọng, lão nghĩ.Thêmnữa,mìnhtinchắcđấylàtộilỗi.Đừngnghĩvềtộilỗinữa,lãonghĩ.Bâygiờ,trừcáichuyệntộilỗirathìcũngđãcóquáđủrắcrốirồi.Vảchăngmìnhđâucóhiểugìvềnó.Mìnhđâucóhiểugìvềnóvàmìnhcũngkhôngchắc làmình tincó tội lỗi.Có lẽgiếtconcá là tội lỗi.Mìnhcứcho là thếmặcdùmình làmđiềuđóđểnuôisốngmìnhvànhiềungườikhác.Nhưngnếuthếthìmọiviệcđềulàtộilỗihết.Đừngnghĩvềtộilỗinữa.Đãquámuộnđểânhậnvàđãcónhiềungườiđượctrảlươngđểlàmviệcđó.Cứđểhọnghĩvềđiềuđó.Màyđượcsinhrađểlàmngưdânnhưconcákiađượcsinhrađểlàmcá.SanPedrolàdânchàilưới,chacủaDiMaggiovĩđạicũngvậy.Bởivìkhôngcógìđểđọcvàchẳngcóradionênlãocứnghĩvềmọithứcóliênquanđếnlão,lãonghĩlanmanvàcứtiếptụcnghĩvềtộilỗi.Màygiếtconcákhôngchỉđểgiữmạngsốngvàđểđổilươngthực,lãonghĩ.Màycòngiếtnóvìlòngkiêuhãnhvàvìmàylàngườiđánhcá.Màyyêunókhinócònsốngvàmàycũngyêunósauđó.Nếumàyyêuconcáthìchẳngcótộilỗigìkhigiếtnó.Còngìnữakhông?

-Màynghĩquánhiều,lãogiàạ!-lãonóilớn.Nhưngmàyhảdạkhigiếtcondentuso,lãonghĩ.Nósốngbằngnhững

concásốngnhưmày.Nókhôngphảilàloàivậttìmthịtthốiđểănvàcũngkhôngphảilàcáidạdàybiếtbơinhưlũcámậpkia.Nóđẹpđẽ,caothượngvàchẳngsợbấtcứthứgì.

-Tagiếtnóchỉđểtựvệ!-ônglãonóilớn.-Vàtađãgiếtđượcnó!Ngoàira, lãonghĩ,bằngcáchnàyhaycáchkhácthìvạnvậtcũngsát

hại lẫnnhau.Nghềcâucáhại tayhệtnhưđãnuôi sống tavậy.Thằngbégiúptasống,lãonghĩ.Tachớtựlừadốimìnhquánhiều.Lãocúingườiquamạnrứtmẩuthịtcáchỗconcámậpngoạmdứt.Lãonhaivàcảmnhậnchấtcávàmùivịdễchịucủanó.Thịtconcásăn,nhiềunướcnhưchất thịtsúcvật,nhưngkhôngđỏbằng.Thịt concákhôngdai, lãobiết loại thịtnày sẽđượcgiácaonhấttrênthịtrường.Nhưngchẳngcócáchnàongănkhôngchomùicátỏatrongđạidươngvàlãobiếtrằnggiaiđoạnrấtcamgođangđếngần.Gióvẫnthổiđều.HướnggióhơichuyểnsangĐôngBắcvàlãobiếtđiềuđócónghĩalàgiósẽkhôngtắt.Nhìnthẳngphíatrước,lãochẳnghềthấymộtlábuồm,mộtbóngthuyềnhaymộtlànkhóitàunàocả.Chỉcóđàncáchuồnphónglêntừdướimũithuyền,baygiạtsangphíakiavànhữngvệtrongvàngcủavùngnhiệt lưu.Thậmchí lãokhôngcòn thấybóngdángcủamột conchimnàonữa.Trongsuốthaitiếngđồnghồ,lãoláithuyềnđivàsaukhitựangườisaulái,thỉnhthoảngnhaimộtmẩuthịtcákiếm,cốnghỉngơiđểphụchồisứcthìlãonomthấyconđầutiêntronghaiconcámập.

-Ấy!-lãothốtlớn.Khôngthểnàodiễnnghĩađượctừnàyvàcólẽnóchỉlàthứâmthanh

vôtìnhthốtlênkhimộtngườicảmthấycáiđinhxuyênquataymìnhghimvàogỗ.

-Galanos!-lãonóilớn.Bâygiờ lãomới trông thấychiếcvây thứhai bámsau con thứnhất;

nhìnchiếcvâyhìnhtamgiácmàunâuvàcáchthứcquẫyđuôi,lãonhậndạngđólàloàicá-mập-mũi-xẻng.Chúngbắtđượcmùi,háohứcvàtrongcơnđiêncuồngdobịcáiđóithôithúc,chúnglạclốirồilạihuyênnáokhiđịnhhướngmùivị.Nhưngmỗi lúcchúng lạiđếngầnhơn.Ông lãobuộcchặtdây lèobuồm, nêmkỹbánh lái.Rồi lão cầmmái chèođã buộc sẵn lưỡi dao.Lãoráng nâng lên từ từ bởi hai bàn tay lão đang nhức nhối. Rồi lão cứ khẽbuông,nắmmáichèođểđôitayquendần.Lúcnàylãonắmchặtđểchúngquenvớicơnđau;khôngnaonúng,lãonhìnhaiconcámậpđangđến.Giờthìlãocóthểnhìnthấymấycáiđầudẹt,phẳng,nhọnnhưhaimũixẻngvànhữngchiếcôngvibênsườnrộng,viềnchóptrắngcủachúng.Nhữngconcámậpđángghét,thốitha,nhữngkẻsăntìmthịtchếtvàcũnglànhữngkẻgiếtthịt;khiđóichúngđớpcảmáichèohaycảbánhláicủaconthuyền.Loàicámậpnàycóthểcắtđứtphăngchânvàchânchèocủaloàirùakhichúngngủlơmơtrênmặtnước;nếuđóithìchúngtấncôngcảconngườidướinướcdẫuchongườiấykhôngcómùimáucáhaychútnhớtcánàotrênmình.

-Này!-ônglãogọi.-Galanos!Hãyđếnđâygalanos!Chúng đến nhưng lại không theo kiểu của con Mako. Một con lắc

mình,lặnkhuấtdướithânthuyền;lãocóthểnhậnthấychiếcthuyềnrunglênkhinóđớpvàrứtthịtconcá.Cònconkiagiươngđôimắtvàngtihínhìnlãorồihárộngcáimõmnhưnửavòngtròncủanó,bấtthìnhlìnhxápvàođớpconcángaynơiđãbịđớp.Đườngnhănhằn rõ trênđỉnhđầunâuxámvắtngượcrasaunơinãocủaconcámậpnốivớixươngsống,ônglãocắmmũidaođầumáichèovàochỗấy,rútrađâmvàođôimắtvàngnhưmắtmèocủanó.Concámậpbuôngmồi,chìmxuống,nuốtvộichỗthịtđãngoạmđượctrongcơnhấphối.Chiếcthuyềnvẫncứchaođảobởisứctànphácủaconcámậpcònlạivàoconcá;ônglãobuôngchùngdâylèobuồmđểconthuyềnlạngsangbênlàmconcámậpphảihiệnra.Khinhìnthấy,lãocúingườiquamạnphóngmũidaovàonó.Lãomớichỉchạmvàophầnthịtbởidacámậprấtcứngvàlãokhócóthểthọcsâulưỡidaoxuống.Cúđâmdộilạikhôngchỉlàmbuốtđôitaymàcònlàmđaucảvailãonữa.Nhưngconcámậplạitrồinhanhđầulên,ônglãođâmthẳngxuốngđỉnhđầubẹtkhimũinónhôkhỏimặtnước,ápchặtvàoconcá.Ônglãorútdaorarồiđâmtrởlạingaychínhchỗấy.Nóvẫnbámchặtconcábởibộhàmđãngoạmvào,ônglãođâmvàomắttrái.Concámậpvẫncứđeocứng.

- Không nhả?! -ông lão nói rồi phóng dao đâm vào giữa điểm nối

xươngsốngvànão.Lúcnày,cúđâmđãdễdàng,lãocảmthấychỗxươngsụnvỡtan.Ông

lãorútmáichèoláchlưỡidaovàogiữahàmconcámập,cậymở.Lãoxoaylưỡidaovàokhiconcámậpbuôngra.Lãonói:

-Cútđigalanos!Cứchìmsâucảngànthước.Đimàgặpbạnmày,hay

gặpconmẹmàyấy!Ông lão chùi lưỡi dao rồi đặt cây chèo nằmxuống.Lão tìmdây lèo

buồm,cánhbuồmnogió,lãođưaconthuyềnvàobờ.-Bọnchúngđãxơihếtmộtphầntưconcá,màlạivàochỗthịtngon

nhấtnữacơchứ!-lãonóilớn.-Giámàđâychỉlàgiấcmộngvàtachưahềcâuđượcnó.Talấylàmtiếcvềđiềuđó,cáà.Nókhiếnmọichuyệnhỏngbétcảrồi!

Lãongừng lạivàbâygiờkhôngmuốnnhìnconcánữa.Kiệtmáuvà

bềnhbồngtrênsóng,trôngconcácómàubạcxỉncủalớpthủytránggươngnhưngnhữngcáisọccủanóvẫnrõnét.

-Lẽratađừngnênđiquáxa,cáà!-lãonói.-Khôngnênđốivớimày

vàcảđốivớita.Talấylàmtiếc,cáà!Nào,lãotựnhủ.Hãynhìnsợidâybuộcdaoxemnócóbịđứtkhông.

Rồichuẩnbịsẵnsàngbởivìnhữngconkhácsẽđến.-Giámàmìnhcóhònđámàidao!-lãonóisaulúckiểmtraxongsợi

dâybuộclưỡidaovàomáichèo.-Lẽramìnhnênmangtheohònđáấy!Lẽramàyphảimangtheonhiều thứ, lãonghĩ.Nhưngmàyđãkhông

mang,lãogiàơi.Giờthìkhôngphảilúcnghĩvềnhữngthứmàymanghaykhôngmang.Hãynghĩvềnhữngviệcmàycóthểxoayxởvớinhữngdụngcụcósẵnởđây.

-Màyrănbảotaoquánhiềulờihayhớmrồiđấy!-lãonóilớn.-Tao

mệtmỏilắmrồi!Lãocặptayláivàonáchvànhúngcảhaibàntayxuốngnướckhicon

thuyềnlướtvềphíatrước.-LạyChúa,cáiconcuốicùngấyđớpmớinhiềulàmsao!-lãonói.-

Nhưngbâygiờconthuyềnđãnhẹhơnnhiều!Lãokhôngmuốnnghĩđếncáibụngdướiráchnátcủaconcá.Lãobiết

mỗicúgiậtrungcủaconcámậpthìmộtmảngthịtbịrứtđivàbâygiờconcálạiđể lạimộtvệtmáu loang rộng, trảidàinhưconđườngcao tốc trênđạidươngchohọhànglũlĩnhàcámậpkia.Concánàycóthểnuôisốngmộtngườisuốtcảmùađông,lãonghĩ.Đừngnghĩvềđiềuđónữa.Hãynghỉngơivàxoadịuđôitayđểbảovệchỗthịtcácònlại.Bâygiờvớitấtcảkhốimùivịấy trongnước,mùimáutừđôi taymìnhsẽchẳngnghĩa lýgìcả.Vảlạichúngkhôngchảynhiềumáu.Bấtkìvếtcắtnàocũngđâuphảihoàntoànvôgiá trị. Không chừng, chỗmáu chảy kia sẽ ngăn bàn tay trái khỏi chứngchuột rút.Bâygiờmìnhcó thểnghĩvềcáigìnhỉ?Lãonghĩ.Chẳnggìcả.Mìnhphảikhôngsuynghĩvàchờđợinhữngconsắpđến.Giámàchuyệnnàychỉlàgiấcmơthật,lãonghĩ.Nhưngaibiếtđược?Khôngchừngnólạihóaratốtlành.

Concámậptiếptheođimộtmình,thuộcloàimũi-xẻng.Nólaotớinhư

conlợnxôngvàomángănnếuconlợnấycócáimõmrộngđủđểbạnđútlọtđầumìnhvào.Ônglãochờnóđớpconcárồiphóngmũidaođầumáichèovàonãonó.Concámập trằnmạnhngười ra sau, lúcnó lăn tròn lưỡidaogãy.Ônglãocầmlấytaylái.Thậmchílãocũngchẳngbuồnnhìnconcámậpđồsộtừtừchìmxuốngnước,lúcđầucòngiữnguyênkíchcỡ,rồinhỏdầnchỉcònmộtchấmnhỏ.Cảnhấyluônhấpdẫnlão.Nhưngbâygiờlãocũngchẳngbuồnliếcmắtnhìn.

-Bâygiờtacòncâysàomóc!-lãonói.-Nhưngcâysàoấychẳnggiúp

íchgìnhiều.Tacũngcònhaimáichèo,tayláivàcáichàyngắn!Giờ thì chúng thắng ta rồi, lãonghĩ.Còn ta thì đãquágiàđể có thể

vungchàyđậpchếtlũcámậpkia.Nhưngtasẽcốcầmcựnếutrongtaycònhaimáichèo,cáichàyngắnvàtaylái.Lãolạinhúngtayxuốngbiển.Chiềuđangxế,lãochẳngnhìnthấygìcảngoàimặtbiểnvàbầutrời.Gióthổimạnhhơnlúctrước,vàlãohivọngchẳngmấychốclãosẽvềđếnđấtliền.

-Màyđãrãrời,lãogiàkia!-lãonói.-Màyrãrờiđếntậnxươngtủy!Lũcámậpkhôngtiếptụctấncôngmãichođếnngaytrướckhimặttrời

lặn.Ông lãonhìn thấymấychiếcvixám lao theovệthơi rộngmàconcákiếmhẳnđãđểlạitrongnước.Chúngthậmchíkhôngthèmtảnrađánhhơi.Cùngsánhđôi,chúngbơithẳngđếnconthuyền.Lãochèntaylái,buộcchặtdâylèobuồmrồiđưatayxuốngđuôithuyềntìmcáichày.Đấylàkhúccánđượccưatừmáichèogãy,dàichừngtámtấc.Lãochỉcóthểsửdụngnóhiệuquảbằngmộttaybởichỗtaynắmcủanóchỉvừavặnvớimộtbàntay;tayphảilãođãnắmchắccáichàytronglúclãonhìnlũcámậpxôngđến.Cảhaiconthuộcloàigalanos.Mìnhphảiđểconđầutiênngoặmchặtrồimớinệnnóvàongaygiữamũihaygiãthẳngvàođỉnhđầu,lãonghĩ.Haiconcámậpcùngtiếnsátvàkhithấycongầnlãohámồmcắnphậpvàobênlườnánhbạccủaconcá thì lãonângcaocáichày,dốcsứcbìnhsinhgiángngayxuốngđỉnh đầu rộng của con cá mập. Khi chạm xuống, lão cảm thấy cái chàychùnglạinhưchạmphảilớpcaosurắn.Nhưnglãocũngcảmnhậnđượcđộcứngcủaxươngrồilãogiángthêmmộtđòncậtlựcvàochópmũicủaconcámậpkhinótrượtkhỏiconcá.Concámậpkiacứnhàovàotáprồilùira,bâygiờnólạingoáctomồmxôngvào.Ônglãocóthểnhìnthấynhữngdảithịtcá kéo thànhvệt trắng trongkhóehàmcon cámậpkhi nó laovào con cákiếmvàkhớpmõmxuống.Lãochồmngườibổmộtđònnhưngchỉtrúngvàođầunó,concámậpnhìnlãorồibứtnốtchỗthịtđãbịcắnrờira.Ônglãolạivungchàygiãxuốngkhinó lảng ranuốt, cái chày chỉđánh trúng lớp thịt

dày,chắcnhưcaosu.-Nhàovôđi,Galanos!-ônglãonói.-Hãylạinhàovôxem!Concámậpxốcthẳngtớivàkhinóvậphàmxuống,lãogiángchonó

mộtchày.Lãogiángcật lựctừđộcaomàlãocóthểnângcáichàyhếtcỡ.Lầnnàylãocảmnhậnđượclớpxươngsọ,rồilãolạiquậttiếpvàongaychỗấytronglúcconcámậplờđờkéođứtmiếngthịtchìmxuống.Ônglãochờnólạixôngđếnnhưngchẳngthấytămhơiđâucả.Rồilãothấymộtconđanglượn vòng trênmặt nước. Lão không thấy vi của con kia.Mình không hivọng giết được chúng, lão nghĩ. Như mình có thể làm thuở còn trai trẻ.Nhưngmìnhđãđánhchúngbịthươngnặngvàcảhaiconcámậpấyđềuđãchoángváng.Nếumìnhcóthểcầmcáichàybằngcảhaitaythìchắcmìnhđãhạ gục con đầu tiên rồi. Thậm chí ngay cả bây giờ, lão nghĩ. Lão chẳngmuốnnhìnconcá.Lãobiếtnóđãbịhủyhoạimấtmộtnửa.Mặttrờiđãlặntronglúclãođangkịchchiếnvớihaiconcámập.

- Chốc nữa trời sẽ tối! - lão nói. - Rồi mình sẽ nhìn thấy ánh đèn

Havana.NếumìnhđiquáxavềhướngĐôngthìmìnhcũngthấyánhđèncủamộttrongnhữngbãibiểnmới!

Bâygiờmìnhkhôngcònxaquánữa,lãonghĩ.Mìnhhyvọngkhôngcó

aiphảilolắngnhiều.Dĩnhiênchỉcómỗithằngbélomàthôi.Nhưngmìnhchắc nó vẫn tin tưởng.Nhiều bạn chài luống tuổi cũng sẽ lo lắng.Nhiềungườikháccũngvậy,lãonghĩ.Mìnhsốngtrongmộtthànhphốnghĩatình.Lãokhông thểnóichuyệnvớiconcáđượcnữabởi lẽnóđãbịxâuxénáttươmcảrồi.Látsauđầulãochợtnảyraýtưởng.

-Nửaconcákiaơi!-lãonói.-Cáà,trướckhimàylàthếđấy.Taân

hậnvìđãđiquáxa.Tađãhủyhoạicảhaichúngmình.Nhưngchúngtađãtiêu diệt được nhiều cámập,mày và ta, đã đánh trọng thương nhiều conkhác.Màyđãtừnggiếtđượcbaonhiêucon,hỡianhbạncágiàkia?Cáilưỡikiếmtrênđầumàychẳngphảivôcớmàđượcsinhranhưthế!

Lãothíchtưởngtượngvềconcávànhữnggìnócóthểlàmđốivớimột

concámậpnếunóđượctựdobơilội.Cólẽmìnhnêncắtcáilưỡikiếmđểdùng làmvũkhíchiếnđấu, lãonghĩ.Nhưngchẳngcócái rìunhỏhaycondaonàocả.Nhưngnếu tacóvàcó thểbuộcnóvàomáichèo thìđấymớiđíchthựclàvũkhí.Rồichúngtasẽcùngchiếnđấuvớibọnchúng.Bâygiờmàysẽlàmgìnếubọnchúngkéođếnvàobanđêm?Màycóthểlàmgì?

-Chống lại chúng! - lãonói. -Mình sẽ chống lại chúngchođến lúc

chết!Nhưnglúcnày,trongbóngtối,khôngmộtquầngsánglấplánh,không

mộtánhđiện,chỉcógióvàconthuyềnlữngthữngtrôi,lãocảmnhậnnhưthểlão đã chết tự baogiờ.Lão áp hai bàn tay vào nhau, sờ vào lòngbàn tayChúngchưachếtvàlãocóthểcảmnhậnnỗiđauđớnbằngcáchđơngiảnlànắm,mởđôibàntayLãongảngườitựalênđuôithuyềnvàbiếtmìnhchưachết.Đôivaiđãmáchlãođiềuđó.Mìnhnhớđọctấtcảnhữngbàikinhkhimìnhbắtđượcconcá,lãonghĩ.Nhưnglúcnày,mìnhđãquámệtđểđọcnổinữarồi.Tốthơnlàmìnhnênlấycáibaođắplênvai.

Lão nằm xuống phía sau thuyền, tay vẫn lái vàmắt dõi nhìn quầng

sánghắtlênnềntrời.Mìnhcònmộtnửa,lãonghĩ.Cólẽvậnmaysẽđếngiúpmìnhmangnửaconcánàyvàobờ.Ítrathìmìnhcũngphảicóchútmaymắnnàođấy.

-Không,-lãonói.-Cứđiquáxathếnàythìmàyđãtựlàmtổnhạicái

vậnmaycủamàyrồi.-Đừngcóngốc!- lãonói lớn. -Cốmàthứcvà lái thuyềnđi.Không

chừngmàylạigặpmaynhiềuđấy!-Tamuốnmuamộtítmaymắnnếunóđượcbánởbấtcứnơinào!-

lãonói.-Thế ta lấygìđểmuanóđây? -Lão tựhỏi.Tacó thểmuanóbằng

ngọnlaomất,condaogãyvàđôitaybịthươngư?-Màycó thể! - lãonói. -Màycốmuanóbằng támmươi tưngàyđi

biển.Suýtnữanóđãđượcbánchomày!Mìnhđừngnghĩvớvẩnnữa,lãonghĩ.Vậnmaylàthứđếnvớivôvàn

dángvẻ,aicóthểnhậndiệnranó?Dẫusaothìmìnhsẽnhậnmộtíttrongbấtcứhìnhthứcnàovàtrảbấtkỳgiánàomàngườibánđòihỏi.Giámàmìnhcóthểnhìnthấyánhđiện,lãonghĩ.Mìnhaoướcquánhiều.Nhưngđấylàthứmìnhcầnbâygiờ.Lãocốxoay trởcho thoảimáiđể lái thuyềnvànhờnỗiđaunhứclãobiếtmìnhchưachết.

Vàokhoảngmườigiờtối,lãotrôngthấyánhđènthànhphốhắtxuống

nước.Thoạttiên,đấychỉlàthứánhsángmangmángtrênbầutrờinhưtrướclúcmặttrăngmọc.Thoángchốcchúnghiệnrõraởđằngkiađạidương,lúcnàyđangdậysóngtheochiềugiómạnh.Lãoláithẳngvàogiữaquầngsáng,lãonghĩchẳngmấychốckểtừlúcnàylãosẽchạmđếnmédòngnước.Giờthìđãxong,lãonghĩ.Cólẽchúngsẽlạitấncôngta.Nhưngtrongđêmtối,khôngmột tấc sắt trong tay, conngười có thể làmgìđể chống lại chúng?Lúcnàylãođãtêcứng,nhứcnhốivàcáigiálạnhbanđêmcànglàmnhữngvếtthươngvàtấtcảnhữngchỗxâyxáttrênkhắpcơthểlãođaubuốt.Mìnhhyvọng làsẽkhôngcònchạmtránvớichúng, lãonghĩ.Mìnhrấthyvọngmìnhkhôngphảichạmtránlạivớibọnchúng.

Nhưngvào lúcnửađêm lãophải chiếnđấuvà lầnnày lãobiết cuộc

chiếnđấulàvôvọng.Chúngkéođếncảđàn,lãochỉnhìnthấynhữngđườngnướcdovâychúngxẻbơivànhữngvệtlântinhkhichúngquăngmìnhvàoconcá.Lãonệnchàyxuốngmấycáiđầu,nghetiếngrăngbậpvàcảmthấyconthuyềnchaođảokhichúngluồnxuốngdưới.Lãovungchàytuyệtvọngvàobấtcứchỗnàolãocóthểphỏngđoánhoặcnghethấy,rồilãocảmthấycócáigìđó tómlấycáichày, lôi tuộtđi.Lãogiậtcái tay lái rakhỏiổ lái,cầmcảhai tayđâm,bổdọc liênhồikì trận.Nhưngbâygiờbọnchúng lạidồn hết đến đằngmũi thuyền, lần lượt thay phiên nhau, hay cả bọn cùngxông vào xâu xé con cá, chỗ thịt chúng rứt được lấp lánh dưới nước khichúngtrởmìnhđểlạilaovào.Cuốicùngmộtconxápđếnđớpvàocáiđầucá, lãobiết thếlàhết.Lãovungtayláiquậtngangđầuconcámậpchỗbộhàmbịkẹpcứng trongxươngđầuconcákiếmmàkhông thể rứt rađược.Lãoquậtlầnnữa,thêmlầnnữa,rồithêmnữa.Lãonghetiếngcáitayláigãy;dùngphầngãylởmchởm,lãođâmvàoconcámập.Cảmthấyđoạntayláicắmphậpvào,lãobiếtnósắcrồithọcsâuxuống.Concámậpbuôngra,lănmìnhđi.Đấylàconcuốicùngcủađàncámập.Chẳngcòngìnữađểchúngxâuxé.Lúcnàylãonặngnềthởvàcảmthấycóvịlàlạtrongmiệng.Vịấyngòn ngọt và có mùi tanh đồng; lão thoáng lo sợ. Nhưng chỗmùi vị ấykhôngnhiều.Lãokhạcnhổxuốngđạidươngrồinói:

-Đớpđi, lũGalanoskia!Vàhãy tưởng tượng rằngbọnmàyđãgiết

chếtmộtconngười!Bâygiờ lãobiếtmìnhđãbại trậnhoàn toàn, không thểnào cứuvãn

nổi;lãoquaylạiđằnglái,tìmđoạntayláigãylởmchởmcònđủdàiđểlắpvàoổlái,đưathuyềnvàobờ.Lãokhoáccáibaoquavairồiláithuyềntheohướng cũ.Bâygiờ, tay lái lão nhẹ bẵngvà lo chẳng cònnghĩ hay thoáng

chútvươngvấngìnữa.Lúcnày lãoquênhếtmọichuyệnvàchỉ tập trungđưaconthuyềnvàobếnkhéoléovàantoàn.Trongđêm,đàncámậpkéođếngặmbộxươngnhưkiểuaiđónhặtnhữngmẩubánhvụntrênbàn.Ônglãochẳngbuồnbận tâmđến chúngvà cũngkhôngđểýđếnbất cứ chuyệngìngoàiviệcláithuyền.Bâygiờlãochỉlưuýđếnđộlướtnhẹvàđằmcủaconthuyềnkhikhôngcònphảiđeothêmcáigánhnặngbênmình.

Con thuyền vẫn còn tốt, lão nghĩ.Nó cũng chắc và chẳng hư hại gì

ngoàicáitaylái.CáiđóthìdễthayBâygiờlãocóthểnhậnthấylãođãvàogiữadòngchảy;lãotrôngthấyánhđèntrênnhữngbãibiểndọcbờ.Lãobiếtbâygiờlãođangởđâuvàlốivềthìchẳngcònlàvấnđềgìnữa.Ngẫmchocùngthìgiólàbạncủata,lãonghĩ.Rồilãonghĩtiếp,chỉđôikhi.Vàcảđạidươngbaolavớinhữngngườibạnlẫnkẻthùcủata.Vàgiườngchiếunữa,lãonghĩ.Giườnglàbạncủata.Chỉcógiườngthôi,lãonghĩ.Giườngchiếuhẳn làviệc trọngđại.Đơngiản làmsaokhimàybịđánhbại, lãonghĩ.Tachưahềhìnhdungchuyệnấylạiđơngiảnđếnthế.Cáigìlàmmàythấtbại,lãonghĩ.

-Chẳnggìcả!-lãonóilớn.-Tađãđiquáxa!Khiđưađược thuyềnvềcáibếnnhỏ,đènnơiTerraceđã tắt, lãobiết

mọingườiđãđingủ.Giókhôngngừnglớnthêmvàbâygiờđangthổimạnh.Nhưngphíatrongbếncảngvẫnyênả,lãocậpthuyềnvàoconlạchnhỏ,đầysỏi bêndưới ghềnhđá.Dokhông cóngười giúpnên lãodốc sứcđẩy conthuyền lênđếnmứckhảnăng chophép.Rồi lãonhảy ra buộc thuyềnvàomộttảngđá.Lãohạbuồm,quấnlábuồmlạivàbuộcchặt.Rồilãováccộtbuồmdợmchân leo lên.Chỉđếnkhiấy lãomớibiếtcơ thể lão rã rờiđếnmứcnào.Lãodừnglạinghỉmộtlát,ngoáinhìnvàthấyánhđènđườngphảnchiếulêncáiđuôitokềnhcủaconcáđangdựngthẳngđứngbêncạnhđuôithuyền.Lãothấycáixươngsốngvạchthànhđườngthẳngtrụitrần,trắnghếuvàcáiđầuđồsộvàđenngòmvớilưỡikiếmnhôthẳngtớitrướcmàchẳngcòntíthịtdanào.Lãolạitiếptụcleo,lênđếnđỉnhdốclãongãrồinằmmộtlát,cộtbuồmvẫnvắtngangquavai.Lãogượngđứngdậy.Nhưngviệcấylạiquákhónênlãocứváccộtbuồmngồiđónhìnconđường.Đằngxa,mộtconmèođangbăngquađườngtìmkiếmcáigìđó, lãonhìnnó.Látsaulãochỉnhìnconđường.Cuốicùnglãođặtcộtbuồmxuống,đứngdậy.Lãodựngcộtbuồm,vác lênvai rồi tiếp tụcđi.Lãophảingồinghỉnămlần trướckhivềđến lều. Vào trong lều, lão dựng cột buồm tựa vào tường. Lão tìm trongbóngtốirachainướcvàuốngmộtngụm.Rồi lãonằmxuốnggiường.Lão

kéocáimềnđắpquavai,xuốnglưngrồichân;lãonằmngủúpmặtlênlớpbáo,haitaydangrộng,lòngbàntayngửalên.

Sánghômsau,khithằngbénhìnvàolều,ônglãođangngủ.Trờiđang

nổigiólớnđếnnỗithuyềncâukhôngthểrakhơi;thằngbédậymuộnrồitạtqualềuônglãonhưnóthườnglàmvàomỗibuổisáng.Thằngbéthấyônglãođangthởvàkhinhìnvàođôibàntay,nóbậtkhóc.Nórónrénbướcrađimuacàphêmangvề;suốtconđườngdốcnócứthổnthứcmãi.Nhiềungườiđánhcáquâyquanhconthuyền,ngắmnhìncáivậtđượcbuộcbênmạn,mộtngườixắnquầnlộixuốngnướcdùngdâyđochiềudàibộxương.Thằngbékhôngxuốngđấy.Nóđã đến từ trước vàmột trong nhữngngười đánh cáthaynótrônghộconthuyền.

-Bácấysaorồi?!-mộttrongnhữngngườiđánhcáhỏivọnglên.-Đangngủ!-thằngbéđáp.Nókhôngbậntâmđếnviệcmọingườinhìnthấynókhóc.-Đừngđểaiđếnquấyrầyông!-Từmũiđếnđuôi,concádàigầnsáumét!-ngườiđangđoxướnglên.-Cháuchắclàthế!-thằngbénói.NóđivàoTerracevàhỏimuamộtloncàphê.-Thậtnóngvàchonhiềusữa,đườngvào!-Cầngìnữakhông?!-Thưakhông.Đểlátnữacháuxemôngcóthểănđượcgì!-Concá thật ra trò!-chủkháchsạnnói. -Chưatừngcómộtconcá

nàonhưthế.Kểcảhaicáiconđángmặtmàcháubắthômqua!-Mấyconcáquèncủacháuấymà!-thằngbénóirồilạikhóc.-Cháucómuốnuốngchútgìkhông?!-chủkháchsạnhỏi.-Thưakhông!-thằngbéđáp.-NhờbácnhắchộhọđừngđếnquấyrầyôngSantiago.Cháusẽquay

lại!-Chuyểnhộlờihỏithămcủabácđếnônglão!-Cámơnbác!Thằng bémang lon cà phê nóng lên lều ông lão và ngồi xuống bên

cạnhchođếnkhilãothứcgiấc.Cólúc,trôngônglãonhưthểsắptỉnhdậy.Nhưng lão lại chìm vào giấc ngủ vùi; còn thằng bé thì đi qua đường hỏimượnítcủivềhâmnóngcàphê.Rốtcuộcthìlãocũngthứcgiấc.

-Ôngkhoanngồidậyhãy!-thằngbénói.-Cứuốngcáinàyđiđã!Nórótmộtítcàphêralá.Ônglãonhìnchỗcàphêrồiuống.-Chúngđánhbạiông,Manolinà!- lãonói. -Chúngthậtsựđãđánh

bạiông!-Nókhôngđánhbạiđượcông.Kểcảconcá! -Thằngbénói -Anh

Pedricođangtrôngthuyềnvàdụngcụ.Ôngđịnhlàmgìvớicáiđầucákia?!-ĐểPedricochẻradùngbẫycá!-Thếcònlưỡikiếm?!-Nếucháuthíchthìgiữlấy!-Cháuthíchlưỡikiếm!-thằngbénói.-Bâygiờôngcháutaphảilên

kếhoạchchonhữngviệckhác!-Họcótìmôngkhông?!-Dĩnhiên.Cảthuyềntuầntrabờbiểnlẫnmáybay!-Đạidươngvôcùngvôtận,thuyềncâuthìquáưnhỏbénênkhónhìn

thấy!-ônglãonói.Lãonhậnthấyđượcnóichuyệnvớiaiđó thìdễchịuhơnphải tựnói

vớichínhbảnthânmìnhhayvớibiểncả.

-Ôngnhớcháu!-lãonói.-Cháubắtđượcmấycon?!-Hômđầuđượcmộtcon.Hômthứhaiđượcmộtvàhômthứbađược

hai!-Giỏilắm!-Bâygiờôngcháutalạicùngđicâu!-Đừng.Ôngkhônggặpmaymắn.Ôngchẳngcònmaychútnào!-Vứtquáchcáichuyệnmayrủiấyđi!-thằngbénói.-Cháusẽmang

vậnmaycủacháutheo!-Giađìnhcháusẽnóigì?!-Cháukhôngquantâm.Hômquacháubắtđượchaicon.Nhưngbây

giờôngcháutasẽđicâucùngnhaubởicháucònphảihọchỏinhiềuđiều!- Ta phải rènmột ngọn lao đâm cá thật tốt và luônmang theo trên

thuyền.CháunêncắtmộtlưỡidaotừláthépgiảmsóccủachiếcxeFordcũ.Chúngtacó thểmàinóởGuanabacoa.Phảimàisắcchứđừngmangnunglửakẻonósẽgãy.Daocủaôngđãgãy!

-Cháusẽcắtcondaokhácvàmangláthépấyđimài.Chẳngbiếtđợt

biểnđộnglớnnàysẽkéodàimấtmấyngày?!-Cólẽbahôm.Khôngchừnglâuhơnđấy!-Cháusẽchuẩnbịsẵnsàngđủmọithứ!-thằngbénói.-Ôngnhớchămsóchaibàntaycholành!-Ôngbiếtcáchchữatrị.Hồiđêmôngkhạcracáigìđóthậtlạvàcảm

thấycáigìđótrongngựcbịvỡ!-Cũngđểcáiđóbìnhphụcluôn!-thằngbénói.-Ônghãynằmnghỉ

đi,ôngạ;cháusẽmangchiếcsơmisạchcủaôngđếnchoông.Thêmcáigìđóđểăn!

-Nhớmangbấtcứtờbáonàotrongkhoảngthờigianôngđivắngđến

nhé!-ônglãodặn.

-Ôngphảikhỏelạithậtnhanhvìcònnhiềuthứcháucầnphảihọcvàôngcóthểdạycháumọiđiều.Chắcôngđãchịuđựngquánhiều?!

-Nhiềulắm!-ônglãođáp.-Cháusẽmangthứcănvàbáođến!-thằngbénói.-Ôngcứnghỉcho

lạisức.Cháusẽmuathuốcchữataytừhiệuthuốcnữa!-ĐừngquênbảoPedricocáiđầucáôngchoanhấyđấy!-Vâng.Cháunhớ!Khithằngbérakhỏicửa,đixuốngconđườngrảiđásanhôvụn,nólại

khóc.Chiều hôm ấy có đoàn du khách ởTerrace vào nhìn xuống khoảngnướcngổnnganglonbiarỗngvàxáccánhồng.Mộtngườiphụnữtrôngthấybộxươngsốngdài,trắngphau,cựclớnvớichiếcđuôiđồsộdínhđằngcuốidậpdềnh,đungđưatheolànsóngtronglúcgióĐôngthổitrênvùngbiểncồnsóngkhôngngớtphíangoàicửacảng.

-Cáigìkia?-bàtahỏianhbồivàđưataychỉchiếcxươngsốngdài

củaconcákhổnglồ,bâygiờchỉlàđồrácthảiđangđợithủytriềucuốnđi.-Tiburon!-anhbồiđáp.-Cámậpấymà!Anhtahàmýgiảithíchchuyệngìđãxảyra.-Tôikhôngngờcámậplạiđẹpnhưthế,dángđuôithậtduyêndáng!-Anhcũngthế!-bạntraicủabàtanói.Phía trênđường, trongcăn lều,ông lão lạingủ.Lãovẫnnằmúpmặt

ngủ;thằngbéngồibêncạnhnhìnlão.Ônglãođangmơvềnhữngconsưtử.

1952ErnestHemingway

(DịchtheobảntiếngAnh"TheOldManandtheSea"

BantamBook1965)

HẾT

***

TruyệnvừaÔNGGIÀVÀBIỂNCẢ

ErnestHemingway

***

BiêntậpLêThanhMinh

Trìnhbày,bìa,tạoEbookmatthoigian2001@

***

DịchgiảKhuyếtdanh

Chúthích

[←1]Mộtthứgiốngnhưcốcuốngbianhưngtohơnnhiều

[←2]elmar:Biển(TiếngTâybannha)

[←3]TiếngTâyBanNhachỉmộtloàisứa.

[←4]chứngvọpbẻ(TiếngTâyBanNha)

[←5]Mộtbệnhvềxương

[←6]SaoHôm,saoMai(LêThanhMinh)