Tạp chíKH-CN Nghệ An

SỐ 1/2016 [25]

CHÀO XUÂN 2016

Năm Thân, nói về loài hoa đẹp - Monkey Orchid

Lan Dracula simia Loại hoa đặc biệt này đã được con người phát

hiện trong những khu rừng đầy mây bao phủ ởđộ cao 1.000-2.000m của Ecuador và đông namPeru vào năm 1978 [3]. Cho đến nay, người tađã tìm được hơn 130 loài Dracula nhưng con sốnày còn có thể nhiều hơn thế. Người đầu tiênphát hiện ra cây Dracula simia là Carlyle A.Luer, một chuyên gia thực vật ở Pleurothallid.

Hoa của cây phong lan Dracula có một sựtương đồng mạnh mẽ với những đặc điểm củaloài vượn hay khỉ. Hoa của nó gần như luônluôn có hình dạng của labellum (cánh hoa môi)hình chén và 2 cánh nhỏ khác nhô lên, ở haibên của mũ (cap) trông như "đôi mắt" củakhuôn mặt. Điều thú vị là Dracula simia sẽ“hào phóng” ra hoa trong suốt cả năm miễn lànó nhận được một môi trường sống thích hợp.Cây Dracula có lá thịt trong, màu xanh, hìnhdài. Hình dạng của những bông hoa nhắc nhởta liên tưởng ngay đến mặt con khỉ. Màu sắccủa hoa vô cùng phong phú, có thể là: đen,tím, đỏ, xanh, hồng, trắng, cam, vàng, nâuhoặc xanh lá cây. Hoa có thể có được nhiềuhơn một màu sắc khi có thêm các sọc hoặcnhững chấm màu khác màu.

Điều kiện sốngVùng núi cao từ 1.000-2.000m có mây bao phủ kín

là nơi mà cây phong lan Dracula thích nghi để pháttriển [5]. Nó có sự tăng trưởng tốt nhất trong nhiệt độthích hợp là 55-650F (12,77-18,330C). Dracula cũngđược xem là "cây cầu kỳ". Đối với ánh sáng, nó cầnánh sáng yếu trong suốt cả ngày, vào buổi sáng sớmcó kích thích một lượng ánh sáng. Cây này cần cóđộ ẩm cao, khoảng 80% cho môi trường sống. Nhiềucây có nguồn gốc ở khu vực có độ ẩm rất cao(100%), kết hợp với các yêu cầu nhiệt độ kỳ lạ, từ40ºF (4,44ºC) đến 60ºF (15,55ºC).

Theo các thành viên của Pleurothallidinae the or-chid subtribe (2012), nhu cầu phân bón đối với cây nàykhông lớn. Khi thực nghiệm, có lúc người ta khôngcho nó bất kỳ loại phân bón nào trong gần 5 tháng màvẫn không có sự cố nào. Khi là sinh vật cảnh, câyDracula thường được trồng trong chậu rong rêu để giữđược môi trường ẩm, đồng thời các điều kiện nhiệt độ,ánh sáng cũng phải đáp ứng được [1], [4].

Loài nào hoa ấyCây Dracula có trên 100 loài, mỗi loài có hoa với

màu sắc đặc trưng, cho nên với từng ấy loài, màu sắccủa chúng rất phong phú. Chẳng hạn loài Draculaubangina màu gần đen; Dracula vampira màutrắng; Dracula deltoidea màu gần vàng hay tinh

Lan Dracula simia là loại hoa khá đặc biệt. Vìhoa của nó giống mặt khỉ nên người ta gọi vui làhoa lan khỉ - Monkey Orchid. Sự tồn tại của cáitên “Monkey Orchid” thực sự phù hợp với khuônmặt cười của một con khỉ rất nhỏ trên mỗi bônghoa [2]. Không hữu sắc vô hương như những câyhoa phong lan thường thấy, cây Dracula simia còntuyệt vời hơn bởi nó ra hoa gần như quanh nămvà có mùi thơm như quả cam chín [1].

n Nguyễn Dương Tuệ (Tổng hợp)

Tạp chí

KH-CN Nghệ AnSỐ 1/2016 [26]

CHÀO XUÂN 2016

khiết; Dracula deltoidea màu vàng không cósọc; Dracula incognita hoặc Dracula iricolorcó màu hồng đáng yêu; Dracula attleya cómàu tím. Nhiều loài, ở hoa còn có đốm sọcmàu đỏ hoặc nâu, hoặc được phủ trong lôngmịn. Một số thậm chí có thể là một bóng nhưDracula lotax, những "chú hề dracula", đượcđặc trưng bởi có một trung tâm màu đỏ baoquanh bởi lông, những cánh hoa nhỏ trắng,có gai tím, đỏ dài.

Sự phát triểnNgày nay, cây phong lan Dracula không

phải chỉ có ở Ecuador và đông nam Peru màvùng phân bố của nó đang được mở rộng tớicả miền Trung và Nam châu Âu, miền namnước Anh, các nước vùng Địa Trung Hải, Nga,Tiểu Á, Caucasus, miền bắc Iraq, Iran tớiTurkmenistan và Bắc Phi.

Tại vùng Huntington - đông nam NewYork, Hoa Kỳ có khoảng 10 loại khác nhau,bao gồm: D.psittacina, D.gigas, D.cordobae,D.simia, D.cordobae, D.hirsuta, D.vampira,D.diana, D.gaskelliana, .gaskelliana, Draculavampira. Rất tuyệt vời vì nhờ đó mà có nhữnghình mẫu cho đêm lễ hóa trang Halloween31/10.

Nếu những ai quan tâm đến việc mua mộtcây Dracula thì giá của nó khoảng 25-65USD/cây (Kreutz, CAJ (2004). Còn ở NhậtBản, theo các các phương tiện thông tin truyềnthông thì từ ngày 8/2/2016 (đúng tết âm lịchnày) sẽ đánh dấu sự khởi đầu của năm mới vớitriển lãm hoa “lan khỉ” tại thủy cung Aquama-rine Fukushima. Ở đó, người ta sẽ trình làngloại hoa lan tuyệt đẹp Dracula simia. Các dukhách có thể được quan sát những cánh hoarực rỡ với các tính năng nổi bật, một cấu trúcgiống nhau kỳ lạ có thể được tìm thấy trênkhuôn mặt của một động vật linh trưởng. Triểnlãm độc đáo này tại Aquamarine Fukushimachắc sẽ làm hài lòng du khách khi bước vàonăm mới, năm con khỉ [3]./.

Hoa Dracula của một số loài

Tài liệu tham khảo

1. Brian (July 28, 2012)- Monkey Orchids From Ecuador and Peru Ain’t No Chimps. 2. Erickson, Hal. December 26,2012.- "Bram Stoker's Dracula". Allmovie. Rovi. 3. Missopen in Random (January 2, 2016)-Monkey Orchid Showcases at Aquamarine Fukushima in Japan.4. Hubpages (January 18, 2012)- Case Study in Blooming A Difficult Orchid. 5. Spooky (on Category June 17th, 2013)-The Amazing Orchid That Looks Like a Monkey’s Face.