ANGPahayagan ng Partido Komunista ng Pilipinas

Pinapatnubayan ng Marxismo-Leninismo-Maoismo

Tomo XLIX Blg. 11

Hunyo 7, 2018

www.phi l ippinerevolution. info

Mabilis na lumalala ang krisis pangkabuhayan sa ilalim ng re-himeng US-Duterte. Milyun-milyon ang lugmok sa sumisid-hing hirap at gutom sa harap ng pumapaimbulog na presyo

ng mga bilihin, dagdag na pabigat na buwis at sumasadsad na sahodat kita. Pawang buladas ang pinangakong "pagbabago" ni Duterte.Malinaw ngayon na sa landas lamang ng pag-oorganisa at pakikibakamaisusulong ng mamamayan ang kanilang kapakanan.

Bulag na pinalawig ni Duterteang dati nang pahirap na pataka-rang neoliberal sa ekonomya at li-punan. Pinakamabigat sa mga itoang batas na TRAIN na nagpatawng kabi-kabilang dagdag na pasa-ning buwis. Mula nang isagasa itonoong Enero, napakabilis ng pagsi-rit ng presyo ng mga bilihin, lalunang mga batayang pangangaila-ngan. Pumatong at lalo pang nag-palala rito ang umaabot na sa hu-migit-kumulang 40% pagtaas sapresyo ng diesel at iba pang pro-

duktong petrolyo.Lubhang kulang ang sahod ng

mga manggagawa at karaniwangmga kawani para makaagapay sapagsirit ng mga presyo. Ang kaka-rampot na minimum na sahod aywala pa sa kalahati ng kailanganpara disenteng mabuhay ang isangkaraniwang laking pamilya. Milyun-milyon ang nagkakandarapa kungpapaanong itatawid ang araw-a-raw sa harap ng pagtaas ng gastossa pagkain, upa, tubig, kuryente,pamasahe, pag-aaral, pagpapaga-

Makibaka sa harapng krisis at pasismo

PNP, inambusng BHBsa Mt. Province

SAMPUNG PULIS ANG sugatan atisa ang napatay sa ambus ng Ba-gong Hukbong Bayan-Mt.Province (Leonardo Pacsi Com-mand o LPC) sa nag-ooperasyongtropa ng PNP sa Mt. Masini sa Ba-rangay Aguid, Sagada noong Hun-yo 5. Kabilang sa mga nasugatansina PSupt. Joseph Bangcawayanat Insp. Mariano Liban Jr..

Ayon kay Ka Magno Ugyaw,tagapagsalita ng LPC, noon pangPebrero nag-ooperasyon ang PNPsa lugar para manghuli ng mgamaliitang minero na kunwa'y wa-lang permit. Ito ay habang pina-babayaan nila ang operasyon ngmapangwasak na malalaking da-yuhang mina sa lugar. Pinagba-walan din ng mga pulis ang mgakatutubo sa lugar na magputol ngkahoy para sa sariling gamit sangalan ng huwad na total log ban.Nagresulta na sa maraming pag-labag sa karapatang-tao ang da-lawang huwad na maka-kalika-sang kampanyang ito.

Ayon pa kay Ka Magno, pag-labag sa karapatan ng mga katu-tubong Igorot ang pagbabawalng PNP na gamitin ang rekurso sasarili nilang lupang ninuno.

Samantala, sa North EasternMindanao Region, hindi bababa sapitong aksyong militar ang inilun-sad ng mga yunit ng BHB noongMayo 25-31. Sa mga ito, hindi ba-baba sa walo ang kaswalti ng AFP.

Dalawang operasyong harasat isang operasyong isnayp anginilunsad ng BHB-Surigao delSur. Noong Mayo 25, nadikitan atpinaputukan ng BHB ang

EDITORYAL

...sundan sa pahina 3

Hunyo 7 , 2018 ANG BAYAN2

laan, mga estudyante at iba pangmga demokratikong sektor para sadagdag na sweldo, libreng eduka-syon at iba pang serbisyongpampubliko.

Mula nang maupo si Duterte sapoder, wala siyang ipinatupad nabagong hakbang o patakaran paraipihit ang direksyon ng lokal naekonomya at iahon ito mula sapagkasadlak sa krisis. Sa posiblengmatuloy na pakikipag-usapangpangkapayapaan kay Duterte, tak-dang adyenda ang tunay na repor-ma sa lupa at pambansang in-dustriyalisasyon—mga susing usa-ping itinutulak ng NDFP bilang pi-nakamahalagang hakbangin paraiahon ang masang anakpawis sakinasasadlakang krisis at kamtinang pangmatagalang kapayapaan.

Sa nakaraang dalawang taon,nagbingi-bingihan si Duterte sahinaing ng mahihirap. Tiraniya atterorismo ang ipinalaganap ngpasistang rehimen sa imbing la-yong supilin ang mga paglaban, atgayo'y pairalin ang kanyang tipong kapayapaan—yaong hangad ngmga nagsasamantala at nang-aa-ping mga uri. Ginagamit ni Duterteang militar at pulis sa panunupil.Laganap ang mga kaso ng pagpa-tay, pag-aresto, pagkulong atpagsasampa ng gawa-gawang ka-so.

Subalit hindi mapipigilan angpagbabangon ng mamamayang Pi-lipino. Binabasag nila ang takot naipinapataw ni Duterte at nagpu-punyaging sumulong sa landas ngpaglaban. Hindi pwedeng manahi-mik at tiisin na lamang ang pang-aapi at pagpapahirap sa kanila.Humahalaw sila ng lakas sa kani-lang pagkakaisa at matatag na su-musulong sa landas ng paglaban.Ang sumisiklab na mga paglaba'ynagbabadyang maging higantengapoy. Hindi magtatagal, dadagun-dong sa buong bansa ang mga ya-bag ng nagngangalit na mamama-yan at yayanigin ang poder ngnaghahari-hariang si Duterte.

Ang Ang Bayan ay ini la lathala dalawang beses bawat buwan

ng Komite Sentral ng Partido Komunista ng Pi l ipinas

mot at iba pa.Milyun-milyon ang pinagkakai-

tan ng tamang sahod at mga bene-pisyo, kabilang ang karapatan saseguridad sa trabaho. Halos siyamna milyong Pilipino ang wala o ku-lang ang trabaho, dagdag pa samahigit 27 milyong hindi na ibinibi-lang ng estado sa pwersa ng pag-gawa. Marami ang pinagtatrabahosa peligrosong mga kundisyon.Dagdag na pang-aapi pa angkontraktwal na sistema ng pag-eempleyo, na pinangakong tapusinpero bigong tuparin ni Duterte.

Sa buong bansa, kaliwa't kananang pangangamkam ng lupa ngmga panginoong maylupa at mgakapitalista sa real estate at agri-bisnes para bigyang-daan ang mgakomersyal na pananim, plantasyon,proyektong pang-imprastruktura opang-enerhiya, trosohan at mgamina. Bingi si Duterte sa hinaingng mga magsasaka para sa tunayna reporma sa lupa; mas interesa-do siya sa mga sosyohan sa agri-kultura sa mga dayuhan, laluna saitinutulak niyang pagtatanim ng

goma at oil palm.Itinutulak ng masidhing so-

syo-ekonomikong krisis ang ma-mamayang Pilipino na makibakaupang ipagtanggol at isulong angkanilang kagalingan at kapakanan.Sumisiklab-siklab ang mga pagla-ban ng masang anakpawis. Nitongnagdaang ilang linggo, sunud-su-nod na pumutok ang ilang welga atkilos-protesta ng mga manggaga-wa. Komun na kahilingan nilanggawing regular ang lahat ngmanggagawang kontraktwal atitaas ang minimum na sahod.

Sa kanayunan, patuloy din angpagsulong ng mga pakikibakangmagsasaka para isulong ang tunayna reporma sa lupa at igiit ang ka-rapatan sa lupang matagal na ni-lang sinasaka. Naglulunsad sila ngsama-samang okupasyon at pag-bubungkal sa lupa. Pinalalakas nilaang kanilang sigaw para tuluyannang wakasan ang CARP, ang hu-wad na programa sa reporma salupa.

Sumusulong din ang pakikibakang mga guro, kawani ng pamaha-

Editoryal: Makibaka sa harap ng krisis atpasismo 1

PNP, inambus ng BHB-Mt. Province 1

BBL ni Duterte 3

BBL, ginutay-gutay 4

Protesta laban sa batas militar 5

Pagtatanggol sa mga eskwelahan 5

Burukrata-kapitalistang korapsyon 6

CARP, ipinalilibing 7

Welga ng mga manggagawa 8

Parada laban sa tiraniya 9

Mapaniil na National ID system 10

Mga katutubo, sapilitang napalikas 11

7 MILF, minasaker 12

Parangal kay Ka Pepe Luneta 13

Tomo XLIX Blg. 11 | Hunyo 7, 2018

Nilalaman

Ang Ang Bayan ay ini la labas sa

wikang Pi l ipino, Bisaya, I loko,

Hi l igaynon, Waray at Ingles.

Tumatanggap ang Ang Bayan ng

mga kontribusyon sa anyo ng mga

artikulo at bal ita. Hinihikayat din ang

mga mambabasa na magpaabot ng

mga puna at rekomendasyon sa

ikauunlad ng ating pahayagan.

ANG

instagram.com/sine.proletaryo

@prwc_info

fb.com/groups/cppinformationbureau

cppinformationbureau@gmail.com

ANG BAYAN Hunyo 7 , 2018 3

Pinakamahalaga, tanging anggubyernong sentral ang may kara-patang magbuo ng armadongpwersa sa teritoryong Bangsamo-ro, at ipinaiilalim sa PhilippineNational Police ang lokal na ope-rasyong pulis. Layunin ng BBL niDuterte na alisan ng kapangyari-han ang mamamayang Moro sapamamagitan ng pagdis-arma atdemobilisasyon ng kanilang huk-bo, at gayo'y ipagkait sa kanila namagtanggol sa kanilang karapa-tan, at gumamit ng pampulitikangawtoridad.

Dagdag pa, ipinagkakait samamamayang Moro ang eksklusi-bong karapatan na itakda ang ga-mit sa kanilang likas na yaman.Habampanahon nilang pagduru-sahan na mawala sa kanila angyaman ng Liguasan Marsh at La-nao Lake na parehong matagalnang pinaglalawayan ng mga da-yuhang mamumuhunan. Babagu-hin ng BBL ni Duterte ang mukhang Bangsamoro, bibigyang-daanang dayong pandarambong atmagdudulot ng malawakang pag-papalayas sa mamamayang Morosa kanilang lupa.

Mapaglalang ang BBL ni Du-terte na nagpapanggap na nagsi-silbi sa mamamayang Moro perokatunaya'y lalong nang-aapi sakanila. Sa maraming Moro, angBBL ni Duterte ay dagdag na in-sulto at pagdaluhong sa mga Morona kamakailan lamang ay duma-nas ng matinding pagdurusa sagera ng pagwasak sa Marawi Cityna kagagawan ni Duterte, ng AFPat ng militar ng US.

Inuulitlamang niDuterte at ngbuong anti-Morong sobi-nistang estadongreaksyunaryo angdating pagkaka-maling linlanginang mamamayangMoro. Inuupat nito ang mamama-yang Moro, laluna ang malawakna masang magsasaka, mangga-gawa at malaproletaryado, ma-ging mga petiburges na inte-lektwal, na ipagpatuloy ang kani-lang rebolusyonaryong paglaban.Ibayong iigting ang armadongpakikibaka ng iba't ibang arma-dong rebolusyonaryong grupongMoro matapos na maging malinawsa BBL ni Duterte na wala na si-lang ibang masusulingan.

Muling ipinapahayag ng Par-tido Komunista ng Pilipinas anglubos na suporta sa pakikibaka ngmamamayang Moro para sa kara-patan sa sariling-pagpapasya.Nananawagan ang Partido sa ma-lawak na mamamayang Moro namagbangon kasama ang mama-mayang Pilipino laban sa rehimengDuterte na siyang nagpahirap sakanila sa mga gera at walang ha-bas na pagyurak sa karapatang-tao. Mahigpit na magkarugtongang mamamayang Pilipino at ma-mamayang Moro sa kanilang mgapakikibaka para sa pambansa atpanlipunang paglaya laban sa ko-mun na kaaway. Patuloy ang ka-saysayan ng kanilang nagtutulu-ngang paglaban.

hedkwarters ng 36th IB sa UpperAmbago, Barangay Dayuan, Tago.Noong Mayo 26, hinaras ng isa pangyunit ng BHB ang mga pwersa ng75th IB sa Km. 9, Diatagon, Lianga.Noong Mayo 31, naglunsad ang BHBng operasyong isnayp laban sahedkwarters ng "C" coy 36th IB saBarangay Cabangahan, Cantilan.Napatay dito si Sgt. Alden Awadi.

Sa Surigao del Norte, tinamba-ngan ng BHB noong Mayo 26 ang36th IB sa Little Baguio, Bacuaghabang pauwi sila mula sa opera-syong militar. Isa ang napatay atlima ang nasugatan sa mga sundalo.

Sa Agusan del Sur, hinaras ngBHB ang detatsment ng CAFGU saBarangay New Tubigon, Sibagatnoong Mayo 29. Kinabukasan, inis-nayp ng BHB ang mga pwersa ng 8thSpecial Forces Coy na nagkampo saSityo San Roque, Magsaysay, sa pa-rehong bayan.

Sa Agusan del Norte, inambusng BHB noong Mayo 30 si EdgarPanisan, isang aktibong elementong CAFGU sa Mahaba, Cabadbaran.Ginamit ni Panisan ang kanyangpusisyon sa baryo bilang kagawadupang maniktik at itulak ang mgasibilyan na sumurender bilang mgakasapi ng BHB.

Sa North Cotabato, matagum-pay na naagaw ng BHB ang inisya-tiba mula sa pananalakay ng 39thIB noong Mayo 8 bandang alas-10ng umaga sa Sityo Kapatagan, Ba-rangay Luayon, Makilala. Hindi ba-baba sa siyam ang namatay sa ha-nay ng militar sa labanan.

Sa South Cotabato, pinasabu-gan ng BHB ang mga tropa ng 27thIB sa Sityo Lemteneneg, BarangayKematu, T'boli noong Mayo 8.Sampu ang patay habang 11 angsugatan sa AFP.

Sa Quezon, inisnayp ng BHB angnag-ooperasyong tropa ng 80th IBsa Sityo Longo, Umiray, General Na-kar noong Mayo 24 bandang ala-6 ngumaga. Isang upisyal ang napatay.Noon Mayo 27, hinaras ng BHB angisang platun ng 80th IB sa SityoInamitan sa parehong barangay.Nagresulta ito sa ilang sugatan saAFP.

"NEMR...," mula sa pahina 1 BBL ni Duterte, lalong nagpapaalab

sa pakikibakang Moro*LALONG PANG PINAGTITIBAY ngBangsamoro Basic Law (BBL) niDuterte ang pambansang pang-aapi sa mga Moro. Anumang paii-raling awtoridad na Moro ay ipaii-lalim sa konstitusyong 1987 ng Pi-lipinas at sa kapangyarihan nggubyernong sentral.

*Mula sa pahayag ng PKP, Hunyo 5, 2018

Hunyo 7 , 2018 ANG BAYAN4

Nakatakdang pag-isahin angdalawang bersyon sa susunod nabuwan bago pirmahan ni RodrigoDuterte sa kanyang pangatlongState of the Nation Address sa Hul-yo 23. Alinsunod sa panukala, isa-salang ito sa isang reperendum namaaaring maganap bandang hulingbahagi ng taon.

Ipinasa ang BBL nang ginawaito ni Duterte na “urgent” o kagyatna panukalang batas matapos anghalos dalawang taong pagbabagal-bagalan. Sa Kamara de Represen-tante, 227 ang pabor, 12 (kabilangang Makabayan Bloc) ang tumutolat dalawa ang hindi bumoto. Sa-mantala sa Senado, walang tumutolsa 21 senador.

Sa magkahiwalay na mga paha-yag, mariing binatikos ng SuaraBangsamoro at Bayan Muna angparehong bersyon ng BBL bilangpagtataksil sa mahigit daantaongpakikibaka ng Bangsamoro para sakatarungan at karapatan sa sarilingpagpapasya.

“Wala kaming dapat ipagdi-wang,” komentaryo ng ilang kasaping Bangsamoro Transition Commis-sion (BTC) na bumalangkas ng ori-hinal na bersyon ng BBL. Halos lu-haan sila habang ginugutay-gutayang kanilang panukala sa dalawangkapulungan. Binubuo ang BTC ng 11hinirang ng MILF at 10 hinirang niDuterte, kabilang ang apat na mulasa MNLF.

Ayon kay Jerome Succor Aba,pambansang pangulo ng SuaraBangsamoro, walang kontrol angmga Moro sa mga rekurso nito sailalim ng ipinasang BBL.

Hihirang ang BBL ng isang ba-gong pampulitikang entidad ngBangsamoro na siyang mangangasi-wa sa buu-buong pagbebenta ng

kanilang teritoryo at likas na yamansa mga dayuhang korporasyon nainilalako ng rehimen na magdudulotdiumano ng paglago sa ekonomya atkaunlaran sa mga erya ng Bangsa-moro. Papalitan nito ang kasaluku-yang Autonomous Region of MuslimMindanao (ARMM).

Sa bersyon ng Senado, tinang-gal ang kritikal na mga salitang“karapatan para sa sariling pagpa-pasya”—ang esensya ng pakikiba-kang Moro—sa preambulo ng batas.Tinanggal din ang prinsipyo ng“subsidiarity” na nagbibigay ng masmalaking kontrol sa lokal na awto-ridad at yaon lamang hindi nito ka-yang gampanan ang ibinibigay sasentral na awtoridad at “parity ofesteem” (pantay na turingan).

Sa pag-aaral ng Bayan Muna, sa58 eksklusibong kapangyarihan ngBangsamoro Government sa ber-syong binalangkas ng BTC, 12 angtinanggal ng Kongreso. Kabilang di-to ang krusyal na pamamahala atpamamahagi ng lupa, reklasipika-syon ng mga lupang agrikultural,awtoridad sa regulasyon, transmi-syon at distribusyon ng kuryente(nasa teritoryo ng magiging Bang-samoro ang malalaking dam nanagsusuplay sa kalakhan ng kur-yente ng buong Mindanao) at ope-rasyon ng mga pampublikong utili-dad tulad ng transportasyon. Ti-nanggalan din ng awtoridad angmga korte ng Shari'ah at ang kani-lang katutubong sistemang hudi-syal. Hindi na rin bahagi ng BBL angpagtitiyak sa mga karapatan ng ibapang katutubong mamamayan sakanilang saklaw.

Ginawang 20 ang kapangyari-hang reserbado sa GubyernongSentral (gubyernong nakabase saMaynila) sa halip na siyam lamang

BBL, ginutay-gutay ng Kongreso

Matapos ang matagal na paghihintay, magkasabay na ipinasa ng reak-syunaryong Kongreso at Senado ang kani-kanilang bersyon ng Bang-

samoro Basic Law (BBL) noong Mayo 31. Tulad ng kinatatakutan ng mama-mayang Moro, ang ipinasang mga bersyon ng BBL ay hindi kumikilala sa ka-nilang karapatan sa sariling pagpapasya.

sa orihinal na BBL. Hawak nito angArmed Forces of the Philippines atPhilippine National Police at admi-nistrasyon ng hustisya. Pinakama-sahol dito, si Duterte ang hihirangsa 80 kasapi ng Bangsamoro Tran-sition Authority (BTA), kabilang angPunong Ministro nito.

Sa usapin ng ekonomya, nana-tiling sa Gubyernong Sentral angkapangyarihang “eminent domain”o ang kapangyarihang kunin angpribadong pag-aari para sa gamit-publiko ng isang estado at ang ka-pangyarihang magbigay ng mgakarapatan, pribilehyo, at konse-syon sa eksplorasyon, pagpapaun-lad at paggamit ng mga fossil fuelat uranium tulad ng sa LiguasanMarsh.

Dagdag pa, walang itinakdang25 taong hanggahan o "60-40" nahatian sa pag-aari para sa mga da-yuhang imbestor kundi ang pagbi-bigay lamang ng konsiderasyon sa"environmental protection andecological balance.” Ang mga nego-syo at iba pang kumpanya sa loobng mga Bangsamoro free port aymagtatamasa ng mga insentibo atiba pang benepisyong itinakda ngGubyernong Sentral sa mga specialeconomic zone.

Sa paghawak ng GubyernongSentral sa AFP, tiyak na dadamipa ang mga kaso ng paglabag sakarapatang-tao. Dalawampu’tanim sa 74 batalyon ng PhilippineArmy ang nakadeploy ngayon saARMM. Responsable ang mgapwersang ito sa malawakangebakwasyon sa ARMM, panguna-hin na sa Marawi.

Sa kabila ng masaklap na sina-pit ng bersyong BBL, na bunga ngkasunduan ng usapang pangkapa-yapaan ng MILF at GRP noong2014, umaasa pa rin ang liderato ngMILF na “marereporma” pa ito“pabor” sa mamamayang Moro sadarating na pulong ng komitengbicameral ng kongreso.

ANG BAYAN Hunyo 7 , 2018 5

na programa para sa mga nawalanng tirahan at bayad sa pagnana-kaw ng mga sundalo sa mga ba-hay.

Pinangunahan naman ng Bayanat Sandugo ang martsa mulaUniversity of Santo Tomas patu-ngong tulay ng Mendiola sa May-nila. Ayon kay Jerome Succor Abang Sandugo, terorismo ang dala ngbatas militar ni Duterte sa buongMindanao. "Wala itong ibang ka-hulugan kundi ang pambobomba,pagpatay, at lalong pagpapahirapsa mamamayan."

hedkwarters ng 36th IB sa UpperAmbago, Barangay Dayuan, Tago.Noong Mayo 26, hinaras ng isa pangyunit ng BHB ang mga pwersa ng75th IB sa Km. 9, Diatagon, Lianga.Noong Mayo 31, naglunsad ang BHBng operasyong isnayp laban sahedkwarters ng "C" coy 36th IB saBarangay Cabangahan, Cantilan.Napatay dito si Sgt. Alden Awadi.

Sa Surigao del Norte, tinamba-ngan ng BHB noong Mayo 26 ang36th IB sa Little Baguio, Bacuaghabang pauwi sila mula sa opera-syong militar. Isa ang napatay atlima ang nasugatan sa mga sundalo.

Sa Agusan del Sur, hinaras ngBHB ang detatsment ng CAFGU saBarangay New Tubigon, Sibagatnoong Mayo 29. Kinabukasan, inis-nayp ng BHB ang mga pwersa ng 8thSpecial Forces Coy na nagkampo saSityo San Roque, Magsaysay, sa pa-rehong bayan.

Sa Agusan del Norte, inambusng BHB noong Mayo 30 si EdgarPanisan, isang aktibong elementong CAFGU sa Mahaba, Cabadbaran.Ginamit ni Panisan ang kanyangpusisyon sa baryo bilang kagawadupang maniktik at itulak ang mgasibilyan na sumurender bilang mgakasapi ng BHB.

Sa North Cotabato, matagum-pay na naagaw ng BHB ang inisya-tiba mula sa pananalakay ng 39thIB noong Mayo 8 bandang alas-10ng umaga sa Sityo Kapatagan, Ba-rangay Luayon, Makilala. Hindi ba-baba sa siyam ang namatay sa ha-nay ng militar sa labanan.

Sa South Cotabato, pinasabu-gan ng BHB ang mga tropa ng 27thIB sa Sityo Lemteneneg, BarangayKematu, T'boli noong Mayo 8.Sampu ang patay habang 11 angsugatan sa AFP.

Sa Quezon, inisnayp ng BHB angnag-ooperasyong tropa ng 80th IBsa Sityo Longo, Umiray, General Na-kar noong Mayo 24 bandang ala-6 ngumaga. Isang upisyal ang napatay.Noon Mayo 27, hinaras ng BHB angisang platun ng 80th IB sa SityoInamitan sa parehong barangay.Nagresulta ito sa ilang sugatan saAFP.

Ipagtanggol ang mga eskwelahang LumadNAG-ULAT ANG Save Our Schools Network at Salugpungan Ta TanuIgkanugon Learning Center (STTILC) ng di-bababa sa limang kaso ngpagkakampo at pandarahas ng AFP sa mga paaralang Lumad sa pagbubu-kas ng klase nitong Hunyo 4.

Sa kampus ng STTILC Tibucag sa Barangay Dagohoy sa Talaingod, 20sundalo mula sa 51st IB ang nagkampo sa loob ng paaralan mula pa Mayo29. Nasa 25 sundalo naman ang nagpapatrulya sa paligid ng paaralan atumukopa sa limang pribadong tahanan sa komunidad.

Samantala, nagkampo rin ang hindi bababa sa 23 sundalo sa loob ngeskwelahan sa Sityo KM 17. Umalis lamang sila matapos kumprontahin ngmga guro.

Mahigit 40 sundalo naman ang nagkampo sa loob ng paaralan sa Sit-yo Laslasakan, Barangay Palma Gil.

Noong Hunyo 3, pumasok ang mga sundalo sa loob ng kampus sa Sit-yo Nasilaban, Barangay Palma Gil at ginambala ang paglilinis ng mgamag-aaral at ilang mga guro ng kanilang klasrum.

Sa loob ng isang linggo bago ang pasukan, nagtayo ng mga tsekpoyntang 51st IB mula sa kalsada hanggang sa mga komunidad at tinatargetang mga gurong Lumad.

Sa pagbubukas ng klase sa kampus ng STTILC sa Sityo Nasilaban,nagpalipad ng drone ang militar habang nagsasagawa ng flag ceremonyang mga estudyante at guro. Matapos nito, dumating ang mga sundalo atinutusan silang anihin ang kanilang tanim na gulay at dalhin sa kampo ngmilitar. Sa taya ng STTILC, may 241 mag-aaral at 11 guro ang apektadong pandarahas.

Sa panahon ng batas militar, iniulat ang pagtigil ng pag-aaral ng2,200 bata, pagpatay sa dalawang estudyante, iligal na detensyon ngisang guro, pambubuyo sa iba pang guro upang sumurender bilang kasaping BHB, at pag-aresto at pagsasampa ng gawa-gawang mga kaso labansa mga gurong Lumad

Nasa 59 eskwelahan ang nananatiling sarado nitong pasukan dahil satuluy-tuloy na operasyong militar ng AFP.

Unang taon ng batas mil itar,sinalubong ng protesta

Sa unang taon ng batas militar sa Mindanao, nagrali ang mga progresi-bong grupo sa Maynila at sa iba't ibang lugar sa Mindanao upang kun-

denahin ang malawakang paglabag sa karapatang-tao na resulta nito atigiit na kagyat itong wakasan.

Sa Davao City, nagmartsanoong Mayo 23 ang mga myembrong Bayan, Karapatan, KilusangMagbubukid ng Pilipinas, KilusangMayo Uno, Pasaka Confederationof Lumad Organizations at SaveOur Schools Network upang kun-denahin ang dumaraming kaso ngpamamaslang, pang-aaresto, de-tensyon, pagpapabakwit at iba pasa ilalim ng batas militar. Nagpiketang mga Lumad sa harap nghedkwarters ng Eastmincom saPanacan. Tinuligsa nila ang mati-tinding pag-abusong nagaganap sakanilang mga komunidad. Sa DavaoCity rin, pinangunahan ng Move-ment for Civil Liberties (MCL) angdasal ng iba't ibang relihiyon saOrcullo's Park upang ipanawaganang paghilom, hustisya at kapaya-paan ng mga biktima ng batas mi-litar.

Sa Tagum City, nagrali angmga magsasaka, manggagawa saagrikultura at Lumad upang ilantadang mga atake sa kanila atkanilang mga lider sa komunidad.Kinundena nila ang militarisasyonsa mga baryo at pwersahang pag-papasurender sa kanila bilang mgaPulang mandirigma.

Sa Marawi City, naglunsad ngindoor prayer rally ang mga resi-dente. Noong Mayo 25, nagpiketang Tindeg Ranao, organisasyon ngmga biktima ng gera sa Marawi, saharap ng Lanao del Sur ProvincialCapitol. Ipinrotesta nila ang anti-mamamayang rehabilitasyon ngTask Force Bangon Marawi na pu-mapabor sa pagtatayo ng kampong militar at paggawad ng kanilangmga lupain sa mga dayuhang ne-gosyo.

Sa pambansang kabisera, ini-lahad ni Sultan Abdul Atar ng Ma-

rawi ang iginigiit ng mga Moro napanagutan ng rehimen sa isangporum na inilunsad sa Universityof the Philippines-Diliman. Aniya,kabilang sa kailangang papanagu-tan nito ang pagkawasak sa 37moske at mahigit 30 madrasah(paaralan ng Islam) dahil sa mgaairstrike ng AFP. Panawagan dinniya ang pagbawi ng mga residentesa kanilang mga ari-arian, malinaw

Hunyo 7 , 2018 ANG BAYAN6

Burukrata-kapitalistang korapsyon

Umaalingasaw ang baho ng rehimen ni Rodrigo Duterte sa sunud-sunodna pagkakabunyag ng mga kaso ng korapsyon ng kanyang mga

alipures. Hindi natatabunan ng kanyang pekeng kampanyang kontra-ko-rapsyon ang lawak at lalim ng burukratikong pangungulimbat at pagpapa-sasa ng kanyang mga kroni at malalapit na kaibigan sa rekurso at pondo ngbayan. Ginagamit din niya ang huwad na kampanyang ito para gipitin angmga upisyal, kapwa tiwali at hindi, na hindi umaayon sa kanyang mga pata-karan at ambisyon.

Noong kandidato si Duterte,nangako siyang “buburahin” angkorapsyon sa loob ng “tatlo hang-gang anim na buwan” ng kanyangpanunungkulan. Diumano’y kan-yang “tatalupan nang buhay” angmga tiwaling upisyal, o di kaya'yihuhulog sa helikopter. Makaamoylamang diumano siya ng anumangbahid ng korapsyon, sisipain na ni-ya agad sa pwesto ang sinumangupisyal.

Matapos ang dalawang taon, la-lupang tumindi ang burukratikongkorapsyon sa burukrasya ni Duterte.Ang pana-panahon niyang pagta-tanggal ng piling mga upisyal ay pu-rong pakitang-tao lamang. Ang mgasinisante ay pinalitan niya ng sa-mutsaring mga tagasuportang nag-uunahan sa pagwawaldas ng perang bayan. Nagsasalit-salitan sa po-der ang kanyang mga tagahanga,kaibigan at kroni para pondohanang kani-kanilang mararangyangpamumuhay. Puno ang burukrasya-sibil ng kanyang mga kaalyado samilitar at pulitika na walang patu-manggang gumagamit sa kani-kani-lang pusisyon para sa sariling paki-nabang. Walang maliit o malakingkontrata at pribilehiyo ang hindi nilapinagkakakitaan. Hindi ligtas kahitang ayuda o pondong pangrehabili-tasyon sa kanilang mga kamay.

Sa mga pinangalanan niyang ti-wali, wala halos sinampahan nganumang kasong kriminal o admi-nistratibo. Ilan sa kanila ay itina-talaga pa niya sa bagong mgapwesto. Nananatili sa poder angpinakamalalapit niyang alagad sakabila ng pagkakasangkot ng mga

ito sa malalaking kaso ng anomalyaat korapsyon.

Burukratikong pakinabangSa gitna ng kabi-kabilang pag-

batikos, nananatili ang “tiwala” niDuterte kay Solicitor General JoseCalida, isa sa mga opereytor labansa kanyang mga kalaban sa puliti-ka. Kinasuhan si Calida sa Office ofthe Ombudsman dulot ng pag-aariniya ng isang kumpanya na nagsu-suplay ng mga gwardya sa tatlongpampublikong institusyon. Naha-lungkat rin ang pagbibigay niya sasarili ng sobra-sobrang alawans(P7.46 milyon milyon noong 2017).

Malaki rin ang “tiwala” ni Du-terte kay Wanda Tulfo-Teo at Ce-sar Montano ng Department ofTourism, bago sila inobligangmagbitiw matapos malantad sapubliko ang kahiya-hiyang pagbibi-gay-pabor ng dalawa sa kani-kani-lang mga kapamilya at kaibigan.Ibinigay ni Teo ang P60 milyongkontrata sa sariling mga kapatid athinirang ang kanyang asawa saisang mataas na pwesto. Samanta-la, noon pang nakaraang taon na-lantad ang paggamit ni Montano ngkanyang pwesto para swelduhanang kanyang mga kamag-anak,kaibigan at maging ang kanyanghardinero. Hindi ipinasauli sakanila ang ninakaw nilang pondo.

“Tiwala” rin si Duterte kay Vi-taliano Aguirre, dating kalihim ngDepartment of Justice, bago siyasinisante noong matapos maaku-sahang tumanggap ng suhol sahindi pagsampa ng kaso laban saumaming drug lord na si Kerwin

Espinosa at kay Peter Lim, at pag-tanggap kay Janet Lim Napoles,tinaguriang "pork barrel queen,"sa Witness Protection Program ngDOJ. Wala ring isinampang anu-mang kaso laban sa kanya.

Noong Oktubre 2017, sinisanteni Duterte sina Ismael Sueno (De-partment of Interior and LocalGovernment) at Peter Laviña (Na-tional Irrigation Administration),dalawa sa pinakamasusugid niyangkampanyador. Kapwa sila inirek-lamo ng nakabababang mga upi-syal dulot ng kanilang paggamit ngpondo para sa sariling negosyo.

Instrumento ng tiraniyaGinagamit ni Duterte ang

kampanyang kontra-korapsyonpara patalsikin o pagbantaang pa-tatalsikin ang mga di-alyadongupisyal para bigyan-daan angpagpwesto ng kanyang mga tau-han, hawakan sa leeg ang mgaupisyal na hindi niya kontrolado atpasunurin ang kanilang mga ahen-sya sa kanyang mga kapritso.

Noong Marso 2017, inianunsyoniya ang pagkakatanggal sa 92mga upisyal na hindi niya pinanga-lanan. Karamihan sa kanila ayhumawak ng mabababang pwestoat itinalaga ng nagdaang rehimensa mga ahensya ng Bureau of Cus-toms (BoC), Bureau of InternalRevenue (BIR), Land Transporta-tion Franchising and RegulatoryBoard (LTFRB), Energy RegulatoryCommission (ERC), at LandTransportation Office (LTO). Pina-litan sila ni Duterte ng kanyangsariling mga tauhan, panguhaninang BIR na ginagamit niyang pang-atake sa kalaban o lumalabangmga negosyante.

Sa kaso ng BoC, itinalaga niyasi Nicanor Faeldon para kontrolinang ismagling ng mga kalakal. Na-pilitang magbitiw sa pwesto siFaeldon matapos masangkot siya

ANG BAYAN Hunyo 7 , 2018 7

gay kay Carandang ng mga papelesna nagbubunyag sa yamang ito atpinagbantaang patatalsikin mismoang Ombudsman sa parehong da-hilan.

Gabinete ng mga bilyunaryoat milyunaryo

Mga bilyunaryo at milyunaryoang bumubuo ng gabinete ni Pres.Rodrigo Duterte. Pinakamayamansa kanila si Mark Villar, ang kali-him ng Department of PublicWorks and Highways. Umaabot saP1.4 bilyon ang idineklara niyangyaman sa kanyang statement ofassets, lialibilities and net worth o(SALN) noong 2017. Ang pamil-yang Villar ay nagmamay-ari ngsamutsaring mga kumpanya sakonstruksyon, real estate at ibapang imprastruktura. Kasunod ni

Villar na pinakamayaman si Alfon-so Cusi ng Department of Energyna nagdeklara ng P1.3 bilyong ya-man. Kasunod nila ang mga milyu-naryong sina Carlos Dominguez ngDepartment of Finance (P338 mil-yon), Arturo Tugade ng De-partment of Transportation (P303milyon), Martin Andanar ng Presi-dential Communications Operati-ons Office (P115 milyon) atFrancisco Duque III ng De-partment of Health (P120 milyon).

Samantala, ang pinatalsik na siWanda Tulfo-Teo ng Departmentof Tourism ay nagdeklara ng ya-man na P48 milyon. Pinasisinu-ngalingan nito ang ipinagmama-yabang ni Duterte na hindi ma-ngungurakot ang pinili niyang mgatauhan dahil dati na silang maya-man.

CARP, ipinalil ibing

"MATAGAL NANG patay ang Comprehensive Agrarian Reform Program(CARP) at dapat nang isabatas ang tunay na reporma sa lupa." Ito angpahayag ng Kilusang Magbubukid ng Pilipinas noong Mayo 30 bilang pag-tuligsa sa House Bill 7425. Sa naturang panukala, hiniling ng Committeeon Agrarian Reform sa Kongreso na alisin ang pinakamababang edad ngkwalipikasyon (15 taong gulang) para sa mga tagapagmana ng mga pa-nginoong maylupa.

Ayon sa KMP, binubuhay ng hakbang na ito ang CARP na noon pangHunyo 2014 nagtapos. Ngayong buwan ang ika-30 taon ng CARP.

Binatikos ng grupo ang rehimeng Duterte sa kawalan nito ng tunayna programa sa reporma sa lupa sa mahigit dalawang taon na niya sapwesto. Sa halip, pinapayagan ng rehimen ang pamamayagpag ng mgapanginoong maylupa at pang-aagaw ng mga dayuhan sa malalawak nalupain ng bansa. Hindi binubuwag ang daan-daanlibong ektaryang mgaasyenda sa buong bansa, at kaliwa't kanan ang mga kontrata sa agribis-nes na pinasok ng rehimen, kabilang sa US, China, Russia, Japan, Malay-sia at iba pa. Taliwas dito, mahigit isang dekada nang nakabimbin saKongreso ang itinutulak ng Anakpawis Partylist na Genuine AgrarianReform Bill.

Ayon pa sa KMP, bilang paglaban, naglulunsad ng okupasyon sa lupa,kampanyang bungkalan at sama-samang pagkilos ang mga magsasakaupang igiit ang karapatan sa lupa at kabuhayan.

Sa Masbate, matagumpay ang inilunsad na piket-dayalogo ng Kilu-sang Magbubukid ng Masbate sa pamprubinsyang upisina ng Departmentof Agrarian Reform (DAR) noong Mayo 29. Napagkaisahan sa naturangdayalogo na ituloy ang bungkalan ngayong buwan sa isla ng Deagan sabayan ng Dimasalang. Naigiit din ng mga magsasaka na paalisin ng DARang armadong mga tauhan ng kumpanyang nang-aagaw ng lupa, at ibi-gay na sa kooperatiba ng magsasaka ang pangangasiwa sa produksyonng kopra.

sa ismagling ng iligal na droga atnapailalim sa imbestigasyon.Subalit itinalaga siya ni Duterte nahepe ng Office of the Civil Defensekahit matapos ang desisyon ngombudsman na kasuhan siya.

Sa ilang kaso, ginamit ni Du-terte ang dahilan ng magastos napaglalakbay sa ibang bansa parapatalsikin ang mga upisyal na hindiniya hawak o wala nang pakinabangsa kanya. (Ang totoo, siya mismoang nagtala ng pinakamalakinggastos sa paglalakbay sa ibangbansa—tatlong beses na mas malakikaysa sa naunang mga presidente).Kabilang sa mga pinatalsik niyakaugnay nito ay sina PatriciaLicuanan ng CHED, Melissa Ara-nadas at apat na upisyal ng Presi-dential Commission for the UrbanPoor (PCUP), ang pinuno ng Phil-health na si Ma. Celestina De laCerna at tatlo pa. Pero sa kaso ninaDe la Cerna at Aranadas, inilipatlamang sila ng pwesto na may pa-rehong mga benepisyo.

Pinatatalsik din ni Duterte angmga upisyal na sagabal sa kanyangmga plano. Pinatalsik niya si USec.Maia Chiara Halmen Valdez saOffice of the Cabinet Secretarymatapos niya palawigin ang mgapermit sa pag-aangkat ng bigas napinirmahan ng dating rehimengAquino. Kinalauna'y naglabas ngbagong mga permit ang rehimen atipinagpatuloy ang importasyon ngbigas.

Banta naman ng pagpapatalsikang ginamit ni Duterte laban samga upisyal ng Securities andExchange Commission para ipitinang Rappler, isa sa mga pinagku-kunan ng balita na kritikal sa kan-ya. Bagaman hindi saklaw ngkanyang kapangyarihan, sinuspin-de ni Duterte si Assistant Om-budsman Melchor Arthur Caran-dang na naglantad sa ilandaangmilyong deposito sa bangko ngpamilyang Duterte. Pinalitan dinniya ang tagapangulo ng Anti-mo-ney Laundering Council, na nagbi-

Hunyo 7 , 2018 ANG BAYAN8

Mga manggagawa sa NutriAsia, nagwelga

Ipinutok ng mga manggagawa ng NutriAsia ang kanilang welga noongHunyo 2 matapos iligal na tanggalin ng kumpanya ang mga nagbuo ng

unyon. Kasabay nito, magkakasunod na pagkilos ang ikinasa ng mga mang-gagawa upang ipaglaban ang kanilang karapatan sa trabaho at sahodnitong nakaraang dalawang linggo.

Itinayo ng mga myembro ngNagkakaisang Manggagawa ngNutriAsia ang kanilang piketlayn saharap ng tarangkahan ng pabrikasa Marilao, Bulacan. Nagpunta sawelga at nagpahayag ng kanilangpagsuporta ang mga maralita atkabataang myembro ng Kadamay atAnakbayan.

Iginiit ng mga manggagawa naibalik ang mga tinanggal, kilalaninang unyon at gawing regular angmga kontraktwal. Sa halos 1,500 namanggagawa sa NutriAsia, 100 la-mang ang mga regular. Marami sakanila ang dekada nang nagtatra-baho sa kumpanya ngunit nanana-tiling mga kontraktwal.

Mababa ang tinatanggap nasahod ng mga manggagawa sapabrika. Bukod dito, kulang angibinabayad sa kanila na overtimepay at wala rin silang natatanggapna mga benepisyo sa kabila ng mgakinakaltas sa kanilang sahod. Hindirin iniuulat ng kumpanya ang mgamanggagawang naaaksidente at ti-natanggal na lamang sila sa traba-ho sa paghahabol na maging "zero-accident" ang pabrika.

Bilang tugon,kinasabwat ngkumpanya ang PNPna nagpadala ng 30pulis na armado ngmahahabang baril,kalasag at batuta,at trak ng bumberoupang gipitin at ta-kutin ang mga wel-gista. Ang NutriAsiaay kumpanyang gu-magawa ng mgaproduktong ketsap,sarsa at mantika.

Sa Pasig City,

hindi napigilan ng maneydsmentng PLDT ang pagdagsa ng mahigitisanlibong kontraktwal na mang-gagawa sa upisina nito sa PLDTTeltec Building upang igiit na ipa-tupad na ang kautusan ng DOLEna gawin silang regular. Nagmulaang mga kontraktwal sa iba'tibang sangay ng kumpanya sabuong Luzon at nagpunta sa upi-sina ng PLDT upang maibilang nasa payroll ng kumpanya bilangmga regular na empleyado.

Reklamo ng mga manggagawa,nagpapataw ang maneydsment ngmga rekisito na taliwas o wala sakautusan ng DOLE. Ilan sa mgamanggagawa ang dekada 1980 panagtatrabaho sa kumpanya perohindi pa rin nareregularisa. Mara-mi na ang mga empleyado na na-matay dahil sa aksidente pero wa-lang natatanggap na benepisyoang kanilang mga pamilya.

Sa Laguna, patuloy na nilala-banan ng mga manggagawa ngMiddleby ang panggigipit ng kum-panya sa mga nagsasagawa ng sit-down strike. Simula noong Mayo

23, nagpataw ng blokeyo sa pag-kain ang kumpanya sa pakikipag-sabwatan sa DOLE 4-A. Kasabaynito ay tinangka ng kumpanya nailabas ang mga makina mula sapabrika. Pinagbawalang makapasokang mga kamag-anak at tagasu-porta ng mga welgista upang bu-misita at maghatid ng pagkain. Bi-nomba rin ng tubig ang mgamanggagawang pumipigil sa mgagwardya ng Middleby na buksanang tarangkahan upang makapasokang pagkain.

Bilang suporta, ilang mangga-gawa sa kalapit na pabrika ngHonda Cars ang pumuslit sa gilidng bakod at naghagis ng basket ngbigas at de-lata para sa mga wel-gista. Maging sila ay binomba ngtubig mula sa trak ng bumbero.Dahil dito, naglagay ang kumpanyang malalaking lambat sa ibabaw ngbakod.

Sa Zambales, naglunsad ng pi-ket protesta ang Kilos Na Mang-gagawa sa labas ng Hanjin HeavyIndustries and Construction saSubic. Nakiisa rin sa pagkilos angLeague of Filipino Students at Ka-bataan Partylist. Kinundena nggrupo ang hindi makataong mgakundisyon sa paggawa ng halos40,000 manggagawa ng Hanjin.

ANG BAYAN Hunyo 7 , 2018 9

Noong Mayo 12, kumalat angbidyo ng aksidente kung saandalawang manggagawa ang na-matay at isa ang na-comatosedahil sa pagkakahulog mula sascaffolding o andamyo. Sa tayang Institute for OccupationHealth, Safety & Development,mahigit 60 manggagawa na angnamamatay mula 2006 dahil sahindi ligtas na mga kundisyon sapaggawa sa loob ng Hanjin.

Dagdag pa ng grupo, patuloydin ang pagtanggal sa maramingmga manggagawa gamit ang"Voluntary Retrenchment Prog-ram" at sistemang "over-night/overday" kung saan pi-nagtatrabaho ang mga mangga-gawa ng mahigit 24 oras ngunitsinasahuran lamang ng katum-bas sa walong oras na araw-paggawa.

Nanawagan ang tagapa-ngulo ng Kilos Na Manggagawana si Jen Pajel sa mga mangga-gawa ng Hanjin na magbuo ngunyon, igiit ang kanilang kara-patan para sa nakabubuhay nasahod, kasiguraduhan sa tra-baho at kaligtasan sa loob nglugar-paggawa. Namahagi rinang grupo ng mga polyeto atbabasahin sa mga manggagawaat pasahero.

Kilala ang Hanjin bilangikaapat na pinakamalaking kum-panya na gumagawa ng mgabarko sa buong mundo.

Samantala, inihain noongMayo 28 ng Makabayan bloc saKongreso ang National MinimumWage Bill (o House Bill No. 7787)na nagtutulak para sa P750pambansang minimum na sahod.Ipinapanukala din ng HB 7787ang pagbuwag sa mga RegionalWage Board na siyang nagtatak-da ng sahod sa mga prubinsyabatay sa umano'y partikular namga gastusin sa pamumuhay. Si-nuportahan ng Kilusang MayoUno at Kilos Na Manggagawa angnaturang panukala.

Parada laban sa tiraniyaat para sa karapatan

Nitong huling linggo ng Mayo, dalawang alternatibong parada ang isi-nagawa ng mga progresibong organisasyon upang bigyan ng

alternatibong kabuluhan ang tradisyong Flores de Mayo.Sa UP Diliman, inilunsad ng

Karapatan noong Mayo 26 angMay Protest Against Tyranny,isang parada ng mga "reyna" nalumalaban sa tiraniya ni Duterte.Limang "reyna" ang nagsuot ngmga bestida na sumisimbolo sapagkamartir, kapayapaan, husti-sya, katotohanan at pag-asa.

Ayon kay Cristina Palabay ngKarapatan, ang aktibidad ay am-bag din sa kampanyang #BabaeAkoat #LalabanAko na inilunsad sasocial media ng kababaihang Pilipi-no laban sa lantarang pagkamuhini Duterte sa kababaihan. Mariinding kinundena ng kababaihan angmapagkutyang sagot ni Duterte sakampanyang #BabaeAko nang ha-likan niya sa labi sa harap ng pub-liko ang isang manggagawangPilipina sa South Korea.

Dalawang araw naman ang ini-lunsad na Flores de Endo ng Pag-kakaisa ng Manggagawa sa TimogKatagalugan (Pamantik). Sa pama-magitan ng aktibidad, ipinarada ngmga manggagawa ang mga isyu atpatakaran ng rehimeng US-Duter-te na nagpapahirap sa mamama-

yan, partikular dito ang kontrak-twalisasyon. Umikot sa mga tam-pok na lugar at mga lokal na upi-sina ng mga ahensya ng estado sarehiyon ang parada noong Mayo30-31.

Noong Mayo 31, pinagbabatong pintura ng mga manggagawangkontraktwal ang sagisag ng DOLEsa upisina nito sa Intramuros,Manila upang ipakita ang kanilanggalit sa ahensya. Ito ay mataposmabigo si DOLE Sec. Silvestre BelloIII na ibigay ang ipinangakongsulat para payagang makapasokang pagkain para sa mga naka-welgang manggagawa ng Middle-by.

Kampanyang pagbasurasa TRAIN at taas-presyo

Nagsagawa ng signature cam-paign ang Bayan, Bayan Muna atGabriela noong Mayo 22 naisusumite sa Kongreso para iba-sura ang repormang buwis sailalim ng TRAIN. Pumwesto angmga myembro ng Bayan at BayanMuna sa istasyon ng MRT sa NorthAvenue upang doon mangalap ng

Hunyo 7 , 2018 ANG BAYAN10

pirma ng mga pasahero at du-madaang mga tao. Sa paradahanng traysikel naman ng BarangayBatasan, Quezon City pumwestoang Gabriela.

Kaugnay nito, tinuligsa ngGabriela Women's Party (GWP)ang pahayag ni Department ofBudget and Management Sec.Benjamin Diokno na dapat uma-nong "bawasan ang pagiging iya-kin" ng mamamayan sa gitna ngnagtataasang presyo ng petrolyoat iba pang bilihin.

Ani Rep. Emmi de Jesus ngGWP, nagsasatsat si Diokno mulasa kanyang kumportableng pusi-syon gayong hirap na hirap naang mamamayan sa 17 ulit nangpagtaas ng presyo ng langis mulaEnero.

Sinundan pa ang komentongito ni Diokno ng pahayag ngNational Economic DevelopmentAuthority na maaaring mabuhayang isang 5-kataong pamilya saP10,000 kada buwan.

Pinasimulan ng KMU-MetroManila ang protesta sa socialmedia na Crybaby Selfie Challe-nge against Oil Price Hikes. Nag-paskil ang mga netizen ng kani-kanilang mga litrato na kunwa’yumiiyak sa tapat ng mga konsu-mo sa bahay. Hinikayat din nilaang mga netizen na ipaskil angbuwanang gastusin ng kanilangmga pamilya para pasinungaliganna sapat ang P10,000/buwan.

Mapaniil na National ID system

NAIPASA NA SA pinagsanib na kumperensya ng Kongreso at Senado angnational identification (ID) system o ang “Philippine Identification System(PhilSys) Act of 2018” noong Mayo 22. Pirma na lamang ni Rodrigo Duterteng GRP ang kailangan para ganap na itong maging isang batas.

Mula pa sa panahon ng rehi-meng Ramos, paulit-ulit nang ipi-nanukala ang pagkakaroon ng pam-bansang ID. Nailusot ito ng rehi-meng Duterte gamit ang superma-yorya sa Kongreso at Senado, nakinokontrol nito sa pamamagitan ngkumbinasyon ng panunuhol atpanggigipit.

Sa ilalim ng pakanang ito, obli-gado nang magparehistro ng perso-nal at sensitibong mga imporma-syon ang lahat ng Pilipinong mayedad 18 anyos pataas. Sa kamay ngisang mamamatay-tao, demagogoat nag-aambisyong diktador, angsistemang ito ay gagamitin bilangmekanismo ng pasismo at pagsupilsa mamamayan. Pangunahing silbinito ang malawakang sarbeylans atpagsubaybay sa kilos ng mamama-yan, hindi lamang sa mga lumala-ban at kritiko ng reaksyunaryongrehimen. Ilalagay nito sa kamay ngabusado at kriminal na mga ele-mento ng estado ang mga impor-masyong maaari nilang gamitin la-ban sa isang indibidwal o grupo.

Ngayon pa lamang, ginagamitna ng rehimen ang sistema ng ID(kahit anong ID na nanggaling sagubyerno) para gipitin at kontrolinang mamamayan. Sa Mindanao,

inoobliga ng militar at pulis namagpakita ng ID ang lahat ng du-madaan sa kanilang mga tsek-poynt. Sa mga baryo, inoobliga ni-lang kumuha ng sedula o barangayclearance ang mga tao para patu-nayang residente sila ng lugar.Ang sinumang hindi makapagpa-pakita ng ID o mga papeles ayagad na pinagsusupetsahang te-rorista o kriminal at maaaringarestuhin at idetine. Nangyari itosa mga unang araw ng batasmilitar kung saan mahigit 200 si-bilyan ang idinetine sa Davao Citydahil sa kabiguan nilang magpakitang ID. Tuluy-tuloy at malawakanitong nagaganap sa mga baryongsinasakop ng AFP.

Sa pinakabatayan, labag angsistema ng national ID sa karapa-tan ng mamamayan para sa priba-siya. Pinapawi nito ang pribilehiyona gawing confidential (lihim) angmga sensitibong impormasyonghindi kailangang isapubliko, tuladng mga detalyeng pangkalusugan atiba pa.

Tinatayang aabot sa mahigitP20 bilyon ang ilalaang pondo parasa sistemang ito, pabor sa mga ko-rap na kasosyong burukrata ni Du-terte.

ANG BAYAN Hunyo 7 , 2018 11

Mga katutubo, sapilitang napalikas

Sapilitang napalikas ang mga pamilyang katutubo saMindanao at Luzon sa harap ng matinding

militarisasyon sa kanilang mga komunidad. Samantala,dalawang aktibistang babae ang pinaslang ng mgaahente ng militar habang nagpapatuloy ang pandarahasat panggipit sa mga komunidad ng magsasaka.Pagbabakwit

Sa Misamis Oriental, 47 pamil-yang Higaonon ang napilitang lumi-kas dahil sa pinatinding operasyonng 58th IB na nagkampo sa kanilangkomunidad sa Sityo Camansi, Ba-rangay Banglay, Lagonglong noongMayo 26.

Sa pamumuno ni 1st LieutenantValleser ng 58th IB, paulit-ulit napinagbantaan, dinahas at tinakot ngmga sundalo at inakusahang mgatagasuporta ng BHB ang mga resi-dente ng naturang sityo. Pinaulananrin ng mga sundalo ng bala angpaaralan sa komunidad. Isang sibil-yan ang tinutukan ng baril at nireydang limang kabahayan sa sityo.

Sinundan ng mga sundalo angmga residente habang naglalakadtungong Lagonglong Gym, kungsaan una silang nagkampo. Hindi si-la pinayagang magtagal dito ng lo-kal na gubyerno kaya napilitan si-lang maglakad ng mahigit 100kilometro patungong sentro ng Ca-gayan de Oro.

Patuloy din ang kampanyangpagpapasurender ng mga sundalosa pangunguna ng isang CaptainDiaz kapalit ang pabuya at pagkain.Sa tabing ng pamamahagi ng reliefgoods, isa-isang pinagtatatanongang mga residente at kinukuhananng litrato. Ika-anim na beses nangnagbakwit ang komunidad na itomula 2015.

Sa Quezon, nagbakwit ang 420katutubong Dumagat sa tabi ng ilogSumag, Barangay Umiray, Gen. Na-kar, dahil sa pandarahas ng mgaelemento ng 80th IB at 2nd ID ma-tapos magkaroon ng engkwentro sapagitan ng mga tropa nito at ngBHB noong Mayo 14. Labindala-wang sibilyang Dumagat ang ina-resto at sinampahan ng kasong

paglabag sagun ban. Sa-mantala, hu-maharap nga-yon sa ga-wa-gawangkasong pag-paslang sinaRockey Torres at DandoyAvillaneda, mga Dumagat na iligalna inaresto at tinortyur ng mgasundalo noong Mayo 14 (Basahin saAng Bayan, Mayo 21, 2018).

Kasalukuyang nakakampo angmga sundalo sa barangay hall ngBarangay Umiray habang nagtitiissa "talikod mundo" (mga pinagtag-pi-tagping dahon ng niyog at sako)sa tabing-ilog ang mga residente.Dahil sa militarisasyon sa kanilangkomunidad, napilitan silang iwanang kanilang mga pananim at ka-buhayan. Kinatay na ng mga naka-kampong sundalo ang kanilang mgaalagang hayop.

Sa Zamboanga del Norte, mu-ling nagbakwit ang mga residenteng Barangay Saad, Siayan noongAbril 26 dahil sa tuluy-tuloy naoperasyong militar ng AFP. Pansa-mantala silang nakatigil sa coveredcourt ng Barangay Poblacion ngSiayan.

PamamaslangPinatay sa pamamaril ng mga

elemento ng 25th IB si Beverly Ge-ronimo, 27, kasapi ng Tabing Gua-ngan Farmers Association(TAGUAFA) at lider ng Parents-Teachers Association ng MindanaoInterfaith Services Foundation Inc.,(MISFI) noong Mayo 26 saBarangay Salvacion, Trento, Agu-san del Sur. Hinarang ng mga sus-pek ang sasakyan nina Geronimo atkanyang anak na si Nene (hindi tu-

nay na pangalan) habang pauwi silagaling sa sentro ng Trento. Pitongbala ang tumama kay Beverly ha-bang tinamaan sa braso si Nene. Sasalaysay ng bata, itinulak siya ngkanyang ina para makaligtas sapamamaril.

Mula pa noong 2009 ginigipit nang mga sundalo si Beverly dahil sakanyang masugid na paglaban samalakihang pagmimina at samalawakang operasyon ng OZ Me-tals at Agusan Petroleum. Dalawangbuwan bago ang pamamaril, pina-labas siya at iba pang kasapi ngTAGUAFA na mga surenderi na Pu-lang mandirigma. Binantaan din si-lang "totokhangin" (papatayin satabing ng "gera kontra-droga")kung magpapatuloy diumano sila sapagsuporta sa BHB.

Sa araw ding iyon, iniulat ngBayan-Central Luzon ang pagpas-lang kay Carolina Lana na dating li-der ng Samahan ng mga Magbubu-kid na Kababaihan sa Aurora. Bina-ril si Lana ng dalawang kalalakihanna tumambay sa kanyang tindahansa Barangay Dianawan, Maria Au-rora, Aurora Province.

PandarahasSa Bukidnon, dalawang ulit na

pinaputukan ng mga armadong ma-ton ni Quezon Vice Mayor PabloLorenzo ang mga magsasakangManobo-Pulangihon noong Mayo 26sa Barangay Botong, Quezon. Ni-nakaw din ng mga maton ang pera,

Hunyo 7 , 2018 ANG BAYAN12

9 na Moro, minasaker ng AFP at PNPSA TABING NG huwad na “gera-kontra droga,” minasaker ng pinagsa-nib na tropa ng 7th IB at North Cotabato PNP ang siyam na Moro,kabilang ang pitong kasapi ng 105th Base Command ng BangsamoroIslamic Armed Forces-Moro Islamic Liberation Front at dalawangmenor-de-edad na sibilyan. Naganap ang insidente sa Sityo Biao, Bara-ngay Kilada, Matalam, North Cotabato noong Mayo 26. Inaresto rinang mga kaanak ng mga biktima.

Naganap ang masaker apat na araw bago maaprubahan ang Bang-samoro Basic Law sa Kongreso. Kinilala ang mga nasawi na sina DadtingM. Hassan, Muhamidin A. Hassan, Konne A. Hassan, Burrah S. Salping,Muhalidin S. Salping, Tiyo Mantik, Orom Mantis, Deng Malunok at isangkinilala lamang sa palayaw na Abu.

Mariing kinundena ni Butch Malang, pinuno ng MILF CoordinatingCommittee on the Cessation of Hostilities (CCCH) ang masaker. Aniya,paglabag ito sa mga karapatang-tao at sa probisyon ng OperationalGuidelines of the Government of the Philippines and the MILF Agree-ment on the General Cessation of Hostilities. Batay sa kanilang imbesti-gasyon, walang nakitang shabu sa pinangyarihan ng masaker. Wala ringnaganap na palitan ng putok dahil dinis-armahan na at natutulog angiba pang biktima nang pagbabarilin ng mga sundalo at pulis.

Pinuna ni Malang ang kabiguan ng tropa ng estado na makipag-ug-nayan sa MILF para sa mga operasyong saklaw ng kanilang teritoryo sakabila ng serye ng pulong para sa tulungan at koordinasyon na naganapsa pagitan ng PNP at MILF noong Mayo 25 at Mayo 11 na dinaluhanmismo ng hepe ng PNP North Cotabato. Ang mga yunit ng gubyerno ayinaatasan na makipagkoordina sa MILF at sa Ad Hoc Joint Action Groupbilang protocol sa kanilang kontra-drogang operasyon.

Sa imbestigasyon ng Kawagib Moro Human Rights group, mariingpinasinungalingan ng mga taga-Biao na gumagamit at nagtutulak ngdroga ang mga minasaker. Ayon sa mga residente, dumating ang may70 kasapi ng PNP at AFP sa kanilang komunidad noong Mayo 25. Kina-bukasan, nireyd na nila ang bahay ni Dadting Hassan. Dahil dito, lumi-kas ang 50 pamilya sa takot na maulit ang pag-atake.

Para sa Suara Bangsamoro, ang masaker sa Matalam ay hindi hiwa-lay na kaso sa dumaraming bilang ng pamamaslang at masaker sa rehi-men ni Duterte. Bago pa ang masaker sa Matalam, pinaslang ng mgapwersa ng estado si Mindatu Aminola, isa pang kasapi ng MILF mula saBarangay Olonoling, Tupi, South Cotabato noong Mayo 19. Nitong na-karaang taon, minasaker din ang tatlong kasapi ng MILF ng pinag-isangpwersa ng AFP at PNP sa Barangay Koronadal Proper, Polomolok, SouthCotabato.

mga gamit at pagkain sa pansa-mantalang pulungan ng mga mag-sasaka, kabilang ang limang sakongbigas.

Ang mga magsasaka ay kasaping Tribal Indigenous OppressedGroup Association na naggigiit sakanilang karapatan sa kanilang lu-pang ninuno. Tinutulan din nila angplano ng pamilyang Lorenzo na ga-mitin ang kanilang lupa para saplantasyon ng pinya. Iniulat nilaang insidente sa lokal na pulis perohindi sila sinaklolohan ng mga ito.

Sa Cavite, isang serye ng pang-gigipit at pananakot ang isinagawamula Hunyo 2-4 ng mga tauhan ngbentador ng lupa na si Rudy Herreralaban sa mga magsasaka sa ilalim ngKASAMA-LR na nagbubungkalan saLupang Ramos sa Dasmariñas parapalayasin sila sa lugar. Ginamit niHerrera si Nestor Pangilinan atkanyang grupong BUKLOD para pa-sukin noong Mayo 28 ang 150-ek-taryang lupang binubungkal ng mgamagsasaka.

Noong Hunyo 2, sinaktan ngmga tauhan ni Herrera sina Rosa-linda Atienza, 62 taong gulang atRomeo Aledia, 45, parehong mgakasapi ng KASAMA-LR. Noong Hun-yo 3, isinama nina Herrera at Pa-ngilinan ang 40 taong pinangakuannila ng lupa para guluhin ang bung-kalan. Kasabwat ang PNP, pinigilannila na makapasok ang mga tagasu-porta ng KASAMA-LR sa kampuhanng mga magsasaka. Noong Hunyo 4,pinaputukan ang mga kasapi ngKASAMA-LR habang pauwi sila sakanilang mga bahay mula sa bari-kadang itinayo nila sa loob ng kani-lang lupain.

Matagal nang nakikibaka angmga magsasaka ng Lupang Ramospara sa kanilang karapatan sa lupa.Taong 1990 pa nang ipamahagi ngDepartment of Agrarian Reform anglupa sa ilalim ng ComprehensiveAgrarian Reform Program. Peromakalipas ang mahigit isang deka-da, binawi ito ng Korte Suprema atidineklarang hindi ito saklaw ngCARP. Bilang paggigiit sa kanilangkarapatan, nagpasya ang mga

magsasaka na ilunsad ang bungka-lan noong Setyembre 2017.

Sa Metro Manila, pinaulanan ngbala noong Mayo 27 ng mga priba-dong gwardya ni Mayor AntolinOreta III ng Malabon ang tinda-hang nagsisilbing upisina ng Sandi-gan ng Maralitang Nagkakaisa saDumpsite Catmon Org. Inc.. Nasaloob ng upisina noon ang 13 resi-dente ng Barangay Catmon, Mala-bon kabilang ang mga lider ng orga-

nisasyon at dalawang menor-de-e-dad.

Pag-aresto at detensyonNoong Hunyo 2, iligal na ina-

resto ng mga ahente ng estado siJuan Alexander Reyes, isang orga-nisador ng mga unyon, sa BarangaySan Antonio, Quezon City. Sapilitansiyang isinakay sa isang van at di-nala sa Criminal Investigation andDetection Group (CIDG)-NCR sa

ANG BAYAN Hunyo 7 , 2018 13

Parangal kay Ka Pepe Luneta

Pinararangalan ng Partido Komunista ng Pi-lipinas si Jose (Ka Pepe) Luneta bilang ba-

yani ng proletaryong Pilipino. Si Ka Pepe aykabilang sa mga muling nagtatagng PKP noong 1968. Pumanaw siyanoong Mayo 1 sa Bielefeld, Ger-many sa edad na 73 matapos iukolang 55 taon sa pagsusulong ngrebolusyong Pilipino.

Ipinanganak si Ka Pepe noongDisyembre 12, 1944. Mula siya saisang panggitnang uring pamilya saBatangas City ngunit pinili ang ma-kauring paninindigan, pananaw atpamamaraan ng rebolusyonaryongproletaryado. Naging aktibistangmasa siya noong 1963 at lumahok samga Marxista-Leninstang sirkulo ngpag-aaral. Lumahok siya sa mga raling mga estudyante at sa gawaingmasa sa Manila at Central Luzon.

Kabilang siya sa mga nangu-nang tagapagtatag ng KM noong1964. Nasa China siya noong 1968para tumulong sa seksyong Pilipinong Radyo Peking. Delegadong inabsentia siya sa kongreso ng pag-tatatag ng Partido Komunista ngPilipinas (PKP) noong Disyembre 26,1968 at nahalal na kasapi ng KomiteSentral at Kawanihang Pampulitikang PKP. Bumalik siya sa Pilipinasnoong 1969, naging kasapi ng Ko-miteng Tagapagpaganap ng KomiteSentral at hinirang na Pangkalaha-tang Kalihim noong Hunyo 1971.

Mahusay siya sa gawaing edu-kasyon, lenggwahe at kultura. Isi-nalin niya mula sa Chinese ang awi-ting "Ang Masa" na mabilis na ku-malat sa mga aktibistang masa no-ong Sigwa ng Unang Kwarto ng1970.

Naaresto siya sa Malabon, Rizalnoong Enero 1976. Siya at ang kan-yang mga kasama ay nadetine at la-bis na pinahirapan sa mga safehouseng military intelligence. Pinalakasniya ang loob ng kanyang mga kasa-ma sa pagsabing wala silang takotdahil walang imbot sila para sa ba-

Camp Crame kung saan sinam-pahan siya ng gawa-gawang ka-song illegal possession of fire-arms at arson na naganapdiumano sa Agusan del Sur.

Si Reyes ay isa sa mga liderng Sandigang Manggagawa saQuezon City (SMQC) at Bayan-Quezon City. Aktibo siya sakampanya laban sa endo at sapakikibaka ng mga manggagawasa Pearl Island CommercialCorporation at iba pang pabrikasa syudad.

Sa Butuan City, inaresto siNerita de Castro sa EmenvilleSubdivision, Barangay Ambagonoong Mayo 31 ng mga elementong CIDG-Davao at Caraga at ng402nd Brigade. Si de Castro ayisang maliit na negosyante nanaglaan ng kanyang panahon sapagtataguyod ng karapatan ngkababaihan. Dati din siyang ka-sapi ng Karapatan-Surigao delSur noong dekada 1990 at na-ging executive director ng PulsoMicro Media Services mula 1990hanggang 2006. Ang Pulso aynasa ilalim ng Social ActionCenter ng Diocese of Tandag.Sinampahan siya ng gawa-ga-wang kasong pagpaslang at bi-gong pagpaslang sa Lianga, Su-rigao del Sur. Patuloy siyanginiinteroga ng mga tauhan ngCIDG-Davao City, Office of thePresidential Adviser on thePeace Process, Presidential Ma-nagement Staff at kasapi ngPNP-Caraga.

Sa Negros Oriental, inarestong mga elemento ng 62nd IB siJesus Rafols, isang mag-uulingmula sa Sityo Bungao, BarangayTrinidad, Guihulngan City noongMayo 25. Tatlong oras siyangiligal na idinetine ng militar.Matapos nito, ipinailalim ng mgasundalo ang naturang sityo samatinding militarisasyon kungsaan mahigpit nilang minanma-nan ang kilos ng mga tagabaryo.Nagpalipad din sila ng drone sakomunidad mula Mayo 26 hang-gang 29.

yan. Natakasan niya ang kanyangmga gwardya noong 1982 nang inila-bas siya para magpadentista.

Kumilos siya sa rehiyong Ilocos-Mountain Province-Pangasinanhanggang 1984 at nag-ambag sapagsulong nito. Inilipat siya sa Sout-hern Luzon Commission (SLC) atnagsilbing kalihim ng Partido ditonoong 1984 hanggang 1989. Maka-buluhan ang ambag niya sa pag-unladng mga rehiyong Southern Tagalog atBicol at ang gawaing pagpapalawaksa mga isla ng Mindoro at Palawan sailalim ng SLC.

Noong 1990, iniwan niya ang Pi-lipinas para isabalikat ang gawaingpampulitika sa mga Pilipino sa iba-yong-dagat at tumulong sa pagbubuong mapagkaisang relasyon sa ibangmamamayan. Malao'y tutungo siya saGermany para mag-political asylumnoong 1994. Mula noon, nanirahansiya sa Germany bilang refugee. Iti-nuon niya ang sarili sa pagpapalaga-nap ng impormasyon hinggil sa paki-kibaka para sa pambansa at panlipu-nang paglaya sa Pilipinas at sa pag-papaunlad ng pagkakaisa ng mama-mayang Pilipino at German at ibapang mga mamamayan.

Sa itinakbo ng buong buhay niyabilang proletaryong rebolusyonaryo,nakagawa si Ka Pepe ng makabulu-hang ambag sa paglakas at pagsulongng PKP at ng demokratikong rebolu-syong bayan sa Pilipinas at sa pag-unlad ng proletaryong internasyuna-listang relasyon at pakikipagkaisa samga mamamayan ng daigdig.

Halaw sa "Parangal kay Kasamang Jose (Ka Pepe) Ebora Luneta" ni KaJose Ma. Sison na mababasa sa http://www.philippinerevolution.info