Akademia Grniczo-Hutnicza im. S. Staszica
Wydzia Inynierii Mechanicznej i Robotyki
Zenon Jdrzykiewicz, Janusz Pluta, Jerzy Stojek
NAPD I STEROWANIE HYDRAULICZNE
Na prawach rkopisu
Krakw, 2004
SPIS TRECI Wstp . ............................................................................................................. 3 1. Wprowadzenie ........................................... ............................................................ 4
1.1. Zalety i wady ukadw hydrostatycznych .................................... 4 1.2. Oglny schemat blokowy ukadu hydrostatycznego ............................ ........ 12 1.3. Przykady ukadw hydrostatycznych .................................................. ........ 14 1.4. Pytania kontrolne ...................................................................... 18
2. Pompy wyporowe ................................................................................................... 19 2.1. Zasada dziaania i klasyfikacja ............................................................. ........ 19 2.2. Okrelenia podstawowe i charakterystyki statyczne ............................... ..... 20
2.2.1. Wydajno nominalna ......................................................................... 20 2.2.2. Cinienie nominalne ............................................................................ 21 2.2.3. Nominalne zapotrzebowanie mocy ..................................................... 21 2.2.4. Wydajnoci jednostkowe ..................................................................... 22 2.2.5. Charakterystyki statyczne ................................................................... 26
2.3. Opisy dziaania i przykady rozwiza konstrukcyjnych ............................. 28 2.3.1. Pompy zbate o zazbieniu zewntrznym .......................................... 28 2.3.2. Pompy opatkowe ............................................................................... 28 2.3.3. Pompy wielotoczkowe promieniowe ................................................. 32 2.3.4. Pompy wielotoczkowe osiowe .......................................................... 32
2.4. Symbole graficzne ........................................................................................ 38 2.5. Pytania kontrolne .............................................................. 38
3. Silniki wyporowe ................................................................................................... 39 3.1. Zasada dziaania i klasyfikacja ..................................................................... 39 3.2. Okrelenia podstawowe i charakterystyki statyczne .................................... 40
3.2.1. Chonno nominalna ......................................................................... 40 3.2.2. Cinienie nominalne ............................................................................ 41 3.2.3. Moc nominalna .................................................................................... 41 3.2.4. Charakterystyki statyczne .................................................................... 42
3.3. Opisy dziaania i przykady rozwiza konstrukcyjnych silnikw szybkoobrotowych niskomomentowych ....................................................... 42
3.3.1. Silniki zbate ...................................................................................... 42 3.3.2. Silniki wielotoczkowe osiowe ........................................................... 42
3.4. Opisy dziaania i przykady rozwiza konstrukcyjnych silnikw wolnoobrotowych wysokomomentowych .................................................... 45
3.4.1. Silniki zbate ...................................................................................... 45 3.4.2. Silniki tokowe promieniowe .............................................................. 48 3.4.3. Silniki tokowe osiowe ....................................................................... 52
3.5. Symbole graficzne ........................................................................................ 53 3.6. Pytania kontrolne .................................................................. 53
4. Siowniki................................................................................................................. 54 4.1. Zasada dziaania i klasyfikacja ..................................................................... 54 4.2. Okrelenia podstawowe ................................................................................ 55
II
4.2.1. Parametry siownikw toczyskowych ............................................... 55 4.2.2. Parametry siownikw wahliwych ...................................................... 56 4.2.3. Parametry siownikw nurnikowych .................................................. 56
4.3. Przykady rozwiza konstrukcyjnych siownikw dwustronnego dziaania ........................................................................................................ 56
4.3.1. Siowniki jednotoczyskowe ............................................................... 56 4.3.2. Siowniki dwutoczyskowe ................................................................. 58 4.3.3. Siowniki wielotokowe ....................................................................... 60 4.3.4. Siowniki teleskopowe ...................................................................... .. 60 4.3.5. Siowniki wahliwe z tokiem obrotowym ........................................... 60 4.3.6. Siowniki wahliwe z koem zbatym i zbatk ................................... 63
4.4. Przykady rozwiza konstrukcyjnych siownikw jednostronnego dziaania .................................................................................................. .. 63
4.4.1. Siowniki nurnikowe ........................................................................... 63 4.4.2. Siowniki teleskopowe ........................................................................ 63
4.5. Symbole graficzne ........................................................................................ 66 5. Elementy sterujce ............................................................................................... .. 68
5.1. Elementy sterujce kierunkiem przepywu ................................................... 68 5.1.1. Zawory odcinajce ............................................................................. . 68 5.1.2. Zawory zwrotne ................................................................................... 70
5.1.2.1. Zawory zwrotne zwyke ............................................................. 70 5.1.2.2. Zawory zwrotne sterowane pojedyncze bez odprowadzenia
przeciekw ................................................................................ . 70 5.1.2.3. Zawory zwrotne sterowane pojedyncze z odprowadzeniem
przeciekw ............................................................................... .. 73 5.1.2.4. Zawory zwrotne sterowane podwjne ........................................ 73 5.1.2.5. Symbole graficzne ...................................................................... 73
5.1.3. Rozdzielacze ........................................................................................ 74 5.1.3.1. Rozdzielacze suwakowe ............................................................. 75 5.1.3.2. Rozdzielacze zaworowe ............................................................. 83 5.1.3.3. Symbole graficzne ...................................................................... 85
5.2. Elementy sterujce cinieniem ...................................................................... 89 5.2.1. Zawory maksymalne ........................................................................... 89
5.2.1.1. Opisy dziaania i schematy rozwiza ....................................... 90 5.2.1.2. Charakterystyki statyczne ........................................................ .. 93 5.2.1.3. Symbole graficzne ...................................................................... 93
5.2.2. Zawory redukcyjne .............................................................................. 97 5.2.2.1. Opisy dziaania i schematy rozwiza ....................................... 97 5.2.2.2. Charakterystyki statyczne ........................................................ .. 101 5.2.2.3. Symbole graficzne ...................................................................... 101
5.2.3. Zawory przeczajce ......................................................................... 102 5.2.3.1. Opisy dziaania i schematy rozwiza ....................................... 102 5.2.3.2. Symbole graficzne ...................................................................... 106
5.3. Elementy sterujce nateniem przepywu ................................................... 107 5.3.1. Zawory dawice ................................................................................. 107
5.3.1.1. Charakterystyki statyczne zaworw .......................................... 107 5.3.1.2. Opisy dziaania i schematy rozwiza ....................................... 109 5.3.1.3. Symbole graficzne ..................................................................... 114
5.3.2. Regulatory przepywu ......................................................................... 114
III
5.3.2.1. Regulatory nienastawne ............................................................. 115 5.3.2.2. Regulatory nastawne .................................................................. 115 5.3.2.3. Symbole graficzne .....................................................................
