17
2009 Glyvursvegur, 160 Argir Tlf. 322003 T-post: [email protected] Námsætlan fyri Dagstovnin á Hamrinum

Námsætlan fyri Dagstovnin á Hamrinum

  • Upload
    dag-ham

  • View
    162

  • Download
    4

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Námsætlan fyri Dagstovnin á Hamrinum

2009

Glyvursvegur, 160 Argir

Tlf. 322003

T-post: [email protected]

Námsætlan fyri Dagstovnin á Hamrinum

Page 2: Námsætlan fyri Dagstovnin á Hamrinum

Innihaldsyvirlit

Virðisgrundarlag fyri Dagstovnin á Hamrinum......

Námsfrøðilig ætlan fyri okkara arbeiði..................

3

4

Persónligir førleikar..............................................

5

Sosialir førleikar...................................................

6

Heilsa...................................................................

8

Rørsla...................................................................

Mál og samskifti...................................................

9

11

Náttúra og umhvørvi.............................................

12

Mentan og siðir.....................................................

14

Skapandi evni.......................................................

Eftirmeting............................................................

1

15

17

Page 3: Námsætlan fyri Dagstovnin á Hamrinum

Virðisgrundarlag hjá Dagstovninum á Hamrinum

Dagstovnurin á Hamrinum skal vera eitt stað, har børnini trívast, læra og mennast í tryggum

umhvørvi.

Øll børn mennast, hvør í sínum lag. Vit vilja taka støði í teirra sterku síðum og vilja virka fyri,

at hvørt barnið, í so stóran mun til ber, fær brúkt øll síni evni.

Foreldrini eiga til eina og hvørja tíð at kenna tryggleika við stovnin og at hava álit á

starvsfólkunum.

Vit vilja vera álítandi, opin og erlig. Og vit vilja lurta - eisini tá vit eru ósamd.

Øll menniskju eru ymisk. Hetta merkir, at vit mugu hava virðing fyri øðrvísi hugsanum, enn

okkara egnu. Vit mugu samstarva væl og taka felags ábyrgd.

Vit vilja síggja møguleikar fram um forðingar, og hava ein jaligan hugburð til okkara arbeiði.

Vit vilja regluliga ogna okkum nýggja vitan og førleikar, so vit eru til reiðar at møta nýggjum

avbjóðingum.

Page 4: Námsætlan fyri Dagstovnin á Hamrinum

Námsfrøðilig ætlan fyri okkara arbeiði

4. mai 2006 kom ein kunngerð til dagstovnalógina um virksemið o.a. á dagstovnum og í dagrøktum.

Her verður mælt til, at hvør dagstovnur setir orð á, hvørji námsfrøðilig mál eiga at vera nádd, og

hvussu hesi kunnu setast í verk.

Á Dagstovninum á Hamrinum hava vit tí gjørt eina námsfrøðiliga ætlan fyri okkara arbeiði.

Endamálið við námsætlan okkara er at gera pedagogiska arbeiðið á stovninum sjónligari, meira tilvitað

og málrættað. Námsætlanin skal eisini síggjast sum dokumentatión av tí námsfrøðiliga arbeiði, sum

longu verður gjørt á stovninum. Og vit vænta, at námsætlanin verður við til at menna fakliga kjakið á

stovninum í framtíðini.

Námsætlanin hjá okkum er eitt arbeiðsamboð, sum vit fara at brúka til at eftirmeta, um vit gera tað, vit

halda, at vit gera. Um okkurt er, sum vit kunnu gera betri, ella um vit eru á rættari kós.

Námsætlanin hjá okkum byggir á okkara virðisgrundarlag, og á teir málsetningar, vit settu okkum - og

hava arbeitt eftir - síðani stovnurin lat upp fyri skjótt 6 árum síðani.

Vit hava valt at býta námsætlanina sundur í átta øki. Hesi eru:

1. Persónligir førleikar

2. Sosialir førleikar

3. Heilsa

4. Rørsla

5. Mál og samskifti

6. Náttúra og umhvørvi

7. Mentan og siðir

8. Skapandi evni

Í námsætlanini nema vit við tað, sum vit halda, hevur størstan týdning at børn læra, meðan tey eru á

stovni. Hóast vit hava valt at bólka hetta undir átta ymisk øki, so flættast fleiri mál og tiltøk inn í hvørt

annað, tí tey menna fleiri øki í senn. Vit hava eisini valt at deila tiltøkini sundur í vøggustovur og

barnagarðar, men tiltøkini verða tó ofta brúkt av bæði teimum yngru og eldru børnunum, alt eftir aldri

og førimuni .

Fleiri av tiltøkunum, sum verða nevnd, eru ofta løgd til rættis av vaksnum.Vit eiga tó at hava í huga, at

børn ikki bara læra av tilvitaðum og tilrættisløgdum ætlanum hjá vaksnum. Stórur partur av

menningini og læringini hjá einum barni, hendir umvegis dagligu samveruna við hini børnini og tey

vaksnu, kallað óformell læring. Vit eiga tí altíð at varðveita tað spontana spæli og aktivitetirnar.

Avgerandi fyri, um børnini læra nakað gjøgnum okkara námsætlan, er, at tey tilboð og avbjóðingar, vit

geva børnunum, byggja á barnins egna forvitni, drívmegi og áhugamál.

Á stovninum eru:

2 vøggustovur fyri 0-3 ára gomul børn.

2 barnagarðsstovur fyri 3-7 ára gomul børn.

Page 5: Námsætlan fyri Dagstovnin á Hamrinum

Tvær ferðir um vikuna eru tey elstu børnini savnað saman í skúlabólki, har tey fáa serlig tilboð og

avbjóðingar, ið vit meta hóska til aldur teirra, og sum fyrireikar tey til skúlabyrjan.

Vit hava nýtt ”SMTTE”-modellið at arbeiða út frá:

S stendur fyri samanhang, hvussu skilja vit tey átta økini.

M stendur fyri mál, hvørji mál seta vit okkum fyri hvørt øki.

T stendur fyri tiltøk, hvørji tiltøk seta vit út í kortið fyri at náa málinum.

T stendur fyri tekin, hvussu kunnu vit síggja at málini verða rokkin.

E stendur fyri eftirmeting, hvussu og nær eftirmeta vit økini, so vit síggja hvat eydnast og hvat

skal broytast.

Persónligir førleikar

Samanhangur:

Gjøgnum felagsskap við onnur finna vit útav, hvørji vit eru - hvørjar styrkir og veikleikar - vit hava.

Øll menniskju eru ymisk og eru fødd við ymsum førleikum. Øll hava tørv á at verða viðurkend, sum

tann persónurin, tey eru.

Mál: At børnini fáa eina góða kenslu av, hvørji tey eru.

At børnini menna seg sum sterk og fjølbroytt menniskju.

At styrkja teirra sjálvskenslu, sjálvsálit og sjálvsvirði.

At menna teirra sjálvhjálpni.

At menna teirra áræði at royna nýggjar avbjóðingar.

Tiltøk:

Vøggustovur:

Vit leggja stóran dent á, at øll børn verða tikin væl ímóti, og at tey trívast á stovninum. Børnini

verða væl móttikin um morgunin og nevnd við navni. Hvørt einstakt barn skal verða sætt og hoyrt.

Hvørt barnið hevur familjumyndir við, sum verða hongdar upp. Hetta kann stuðla barninum í at tosa

um persónar, sum hava týdning fyri tað einstaka barnið.

Page 6: Námsætlan fyri Dagstovnin á Hamrinum

Starvsfólkini rósa og stuðla børnunum í at gera egnar royndir. Vit lurta og eygleiða, og royna at

fylgja barnsins hugskotum og áhugamálum, og geva tí avbjóðingar. Børnini fáa smáar uppgávur, t.d

at hjálpa øðrum børnum, at baka, at seta matpakkan í køliskápið, at rudda, at koyra rusk burtur, o.t.

Vit læra børnini at gerast sjálvhjálpin: stuðla teimum at fara á wc, vaska hendur, lata seg í, o.a.

Barnagarðar:

Barnið fær, umvegis samspæl við onnur, roynt seg – bæði tá ið tað gongst væl og tá ið gongst ímóti.

Barnið verður stuðlað í at siga sína hugsan og í at grundgeva. Tey verða stuðlað í at tora at traðka

fram og aftur. T.d. at greiða frá onkrum fyri einum bólki, ella at upptraðka fyri øðrum. Barnið

verður góðtikið fyri at hava egnar meiningar.

Barnið verður stuðlað í at virða onnur og í at vísa øðrum umsorgan. Barnið skal hava hóskandi

avbjóðingar, so tað fær kensluna av at eydnast.

Vit skipa fyri tiltøkum, so barnið fær upplivingar, sum víðka teirra almennu vitan, t.d vitja virkir og

arbeiðspláss.

Barnið skal hava kensluna av at vera ein týðandi liður í bólkinum.

Tekin: Gott sjálvsvirði, sterka sjálvskenslu, og gott sjálvsálit. At hava gott sjálvsvirði, er at kenna seg

virðismiklan og avhildnan, sum tann persónurin ein er - uttan at hava framt nakað ávíst. At hava

gott sjálvsálit er at hava dirvið at tora, at trúgva uppá at ”eg kann”, at taka nýggj stig.

Børnini vísa áræði og áhaldni. Duga at síggja møguleikar og hava hugflog.

Børnini eru sjálvbjargin.

Børnini kenna og virða mørk hjá sær sjálvum og øðrum, vísa empati.

At børnini kenna seg sum part av felagsskapinum og part av vinarlagi. At barnið kann passa seg og

sítt, og savnað seg um at loysa eina uppgávu, frá byrjan til enda. T.d at byggja eitt putlispæl, ella t.d.

at rudda upp eftir sær.

Sosialir førleikar

Samanhangur: At hava góðar sosialar førleikar er ein tann týdningarmiklasti eginleikin at menna hjá tí einstaka

barninum. Tað hevur stóran týdning fyri, hvussu barnið klárar seg seinni í lívinum. Á stovninum eru

Page 7: Námsætlan fyri Dagstovnin á Hamrinum

børnini alla tíðina í felagsskapi við onnur, og her læra tey, og eru sjálvi við til at ávirka, hvørjar

sosialar spælireglur eru galdandi.

Mál:

At øll børn fáa vinir og eru partur av bólkinum.

At tey læra empati.

At børnini hava eitt tætt tilknýti til bæði børn og vaksin.

At børnini kenna til demokratiskar reglur.

At fyribyrgja happing.

Tiltøk:

Vøggustovur:

Við at skapa góðar umstøður fyri spæli.

Við at børnini taka lut í praktiskum aktivitetum, so sum at seta á borðið.

Stuðla undir, at tey læra at býta við onnur, t.d. leikutoy.

Starvsfólkini eru fyrimyndir og hava góðan og jaligan tóna í húsinum.

Barnagarðar:

Stuðla børnunum í at knýta vinarbond.

Býta børnini sundur í smærri bólkar – skapar høvi fyri betri sambandi.

Innrætta stovurnar í krókar, so tey finna frið til spæl. Stuðla teimum í at spæla rolluspøl. Rúm skal

vera fyri bæði at spæla vilt og stilt.

Børnini verða tikin við uppá ráð, og læra at gera og halda felags avtalur. Læra tey at lurta, og at siga

til og frá, á ein virðiligan hátt, uttan at niðurgera onnur.

Hjálpa teimum at kenna reglur, við t.d. at hava ymisk mennandi regluspøl.

Starvsfólkini fylgja væl við, og hava ábyrgdina av, at happing ikki fer fram.

Tekin:

Vøggustovur:

Børn vísa evnini at hjálpa hvørjum øðrum.

Byrjandi fatan fyri kenslum hjá øðrum.

Børnini vísa hug og áræðið at verða við í aktivitetum.

Barnagarðar: Børnini hava vinir og trívast í bólki.

Børnini evna at loysa tvístøður.

Børnini taka ábyrgd og vísa empati.

Børnini vísa virðing fyri at øll eru ymisk.

Duga at bíða eftir tørni.

Børnini fylgja reglum t.d í spæli.

Page 8: Námsætlan fyri Dagstovnin á Hamrinum

Heilsa

Samanhangur: Tað hevur stóran týdning at børnini hava eitt heilsugott og rørsluliga stimbrandi umhvørvi at vaksa

upp í. Heilsa og rørsla hongur neyvt saman, og vilja vit fyrst koma inn á evni heilsa og síðani

rørsla.

Longu meðan børnini eru smá, er neyðugt at fyribyrgja móti vælferðarsjúkum. Tí er

týdningarmikið, at børnini longu frá barnsbeini, hava góðar og sunnar matvanar. Kostur hevur eisini

ávirkan á innlæringarevnini og atburðin hjá børnum, og sum heild hvussu tey trívast og mennast.

Fyri at minka um smittuvanda er týdningarmikið at reinførið er í hásæti.

Mál:

At maturin, sum stovnurin bjóðar, er heilsugóður og styrkjandi.

At vera við til at geva børnunum góðar kostvanar.

At læra børnini vanligan borðsið.

At børnini við jøvnum millumbilum eru uppií, tá ið vit gera mat á stovninum.

At stuðla undir, at børnini gerast sjálvbjargin, og sjálvi læra seg at fáa sær at eta og drekka.

At skapa góðar karmar um máltíðirnar, so tað verður hugnaligt at eta saman.

At børnini hava fáar sjúkradagar.

Tiltøk: Hvønn morgun fáa øll børnini niðurskornað frukt.

Vit hava køksfólk, sum hvønn dag ger heilsugóðan millummála.

Dentur verður lagdur á, at læra børnini vanligan borðsið, og at matarløtan er hugnalig.

Børnini hava føst sitipláss, tá vit eta, og vit sita friðarliga og práta, meðan etið verður.

Børnini í barnagarðinum taka sjálvi av borðinum, tá tey eru liðug, og seta steintoyið í

uppvaskimaskinuna.

Page 9: Námsætlan fyri Dagstovnin á Hamrinum

Hvønn mikudag í vetrarhálvuni bjóðar stovnurin børnunum døgurða ella kalt borð. Stovnurin bjóðar

vatn og mjólk afturvið máltíðunum. Av og á skipa stovurnar sjálvar fyri ”køldum borði”, og tá vit

gera matin kláran, eru børnini uppií, og tey fáa sær eisini sjálvi upp á tallerkin.

Vit leggja serligan dent á, at børnini ikki fáa ov nógv sukur og feitt og vit hava serligar reglar í

sambandi við føðingardagar og hvat børnini annars kunnu fáa bjóðað, tá tey eru á stovninum.

Starvsfólkið gevur sær far um reinførið fyri at minka um smittuvandan: Hvønn dag verður luftað

væl út, puslipútur verða sprittaðar av, og børnini verða stuðlað í persónligum reinføri. Á stovninum

nýta vit í stóran mun pappírshandklæði, pappírsundirlag og eingangslappar. Starvsfólkini nýta

handskar í samband við tá tey turka børnunum og tá tey skifta blæður, og hava serliga fokus á at

hava reinar hendur.

Tekin: Børnini hava byrjandi fatan av, hvat sunnur og ósunnur matur er, og tey tora at eta fjølbroyttan mat

og teimum dámar tað eisini.

Reinføri er ein náttúrligur partur av degnum.

At børnini hava fáar sjúkradagar.

Rørsla

Samanhangur: Tað er av stórum týdningi at børnini hava eitt rørsluliga stimbrandi umhvørvi at vaksa upp í. At

vera rørsluliga væl fyri, er grundleggjandi fyri at barnið trívist og fyri at barnið mennist á øðrum

økjum eisini.

Mál: At børnini læra at kenna og brúka sín kropp, soleiðis at teimum dámar væl at røra seg, og at tey orka

væl og verða mototriskt væl fyri.

At børnini gerast sjálvbjargin, tilvitað um teirra styrki og møguleikar, og hava áræðið at fara undir

nýggjar likamligar avbjóðingar.

Page 10: Námsætlan fyri Dagstovnin á Hamrinum

Tiltøk:

Øll børnini eru úti í garðinum - í øllum veðri - at kalla hvønn dag.

Úti í garðinum eru nógvir mennandi møguleikar. Har er óslætt lendi, sandur, mold, steinar, bøur,

vatn, reiggjur, dandur, súkklur og grillpláss, har allar sansir verða stimbraðir. Eisini verður vøllurin

nógv brúktur - serliga til bóltspøl.

Stovnurin liggur í haganum og hagin verður nógv brúktur fyri at menna javnvágina og

grovmotorikkin hjá børnunum.

Inni hoppa børnini á madrassum, klatra í rimum, eru í heingikoyggju o.l.

Risastova verður eisini brúkt - serliga av barnagarðsbørnunum - til at beistast í.

Inni eru stovurnar innrættaður soleiðis, at børnini kunna vera í frið og spæla stillari spøl, sum eisini

menna fínmotorikkin. T.d kunnu tey spæla við perlur, kubbar og putlispøl. Eisini ber til at spæla við

vatn í baðirúminum.

Vøggustovur:

Børnini sleppa sjálvi at royna seg í garðinum við stuðli frá teimum vaksnu.

Starvsfólkini eru sera tilvitað um at stuðla børnunum í sjálvi at ganga á ósløttum lendi og í

brekkum.

Dentur verður lagdur á at fara túrar, har børnini sleppa at røra seg og ganga sjálvi.

Barnagarðar:

Dentur verður her lagdur á at geva børnunum avbjóðingar, so at kroppur og sansir mennast.

Børnini lata seg sjálv í og úr klæðum við eitt sindur av hjálp frá starvsfólkunum. Tey sleppa eisini at

gera sær egnar royndir, so tey sansa t.d. hita og kulda, vátt og turt, og soleiðis læra tey at lata seg í

eftir veðrinum.

Eisini skipa tey vaksnu fyri spølum, so sum bóltspølum, at hoppa band og lakka, soleiðis, at børnini

umvegis spæl verða betur fyri rørsluliga.

Tekin:

Vøggustovur:

Børnini vísa gleði við at fara út at spæla, gera kropsligar royndir sjálvi, hava fríar rørslur, vísa áhuga

fyri at lata seg úr og í sjálvi.

Barnagarðar:

Børnini eru áhugað í at taka lut í tiltøkum, har kropsligar avbjóðingar eru. Tey hava góða javnvág,

vísa áhuga í at fara í hagan, og tey duga at seta orð á likamslutir.

Page 11: Námsætlan fyri Dagstovnin á Hamrinum

Mál og samskifti

Samanhangur:

At hava góðan málsligan førleika er ein fyritreyt fyri at kunna samskifta við onnur. Vit leggja dent á

at menna tann málsliga førleikan, tí mál og samskifti hongur neyvt saman. Vit samskifta bæði

verbalt og nonverbalt. Í málinum liggja orð, tónalag, kropsmál og andlitsbrøgd. Tað er

týdningarmikið, at børnini læra at brúka málið fyri at kunna seta orð á kenslur, tankar og gerðir.

Mál:

At barnið kann samskifta við onnur.

At barnið dugir at seta orð á seg sjálvt, og á sína hugsan.

At barnið skilir felags boð, og dugir at siga til og frá.

At barnið hevur hug til og torir at standa fram og dugir at lurta eftir øðrum.

At barnið vísir áhuga í skriftmálinum, tølum og øðrum teknum/symbolum.

Tiltøk:

Vøggustovur:

Tey vaksnu skulu vera týðilig, og hava týðiligt kropsmál.

Vit stuðla børnunum í at tosa reint, og í at læra nýggj orð. Dømi: barnið sigur: “Hygga vovur?”.

Starvsfólkið svarar: “Ja! Hygg, ein hundur!”

Tey vaksnu seta orð á tað sum tey gera saman við børnunum, soleiðis at børnini økja orðatilfeingið.

Vit taka – og tosa um - myndir av ymsum, sum hendir í gerandisdegnum, sum kann hjálpa

barninum at seta orð á upplivingar og á seg sjálvt.

Børnini hava myndir við heimanifrá, sum stuðla teimum í at greiða frá teirra lívi, og skapar meira

samanhang millum ymsu sosialu rúmini, tað ferðast í.

Vit stuðla børnunum í samskiftinum við hvørt annað.

Hyggja í myndabøkur, lesa søgur, syngja, lurta eftir tónleiki og hava rørsluspøl

Barnagarðar:

Vera tilvita um at víðka um orðatilfeingið.

Nýta myndir, “tekn til talu” (um tørvur er).

Lesa nógvar bøkur. Hava kunning og sangløtu. Læra børnini rím, ramsur og skjaldur. Tosa um

árstíðir, vikudagar, tøl, hugtøk og aðrar hendingar.

Page 12: Námsætlan fyri Dagstovnin á Hamrinum

Hava skúlabólk eina til tvær ferðir um vikuna, har børnini t.d. loysa lættar uppgávur, sum samsvara

aldri og áhugamálum teirra.

Vit nýta m.a. TRAS sum arbeiðsamboð til øll børn frá uml. 2 ára aldri.

Tekin:

Vøggustovur:

At barnið vísir áhuga fyri at samskifta, við t.d at peika.

At barnið vísir áhuga í at taka lut í sangi, og í at hoyra søgur.

At barnið brúkar málið í samskiftinum, og at tað skilir løtt boð.

At barnið dugir at seta orð á lutir.

At barnið nýtir 2-3 orða-setningar.

Barnagarðar:

At barnið vísir áhuga fyri at fortelja og í at standa fram.

At børnini í størri mun nýta málið at loysa tvístøður sínamillum.

At barnið dugir at siga eina søgu við samanhangi í.

At barnið skilir felagsboð.

At barnið dugir at seta orð á ynskir, kenslur, tankar, gerðir o.a.

Náttúran og umhvørvi

Samanhangur: Tað hevur stóran týdning fyri menningina hjá børnum, at tey eru nógv úti í náttúruni. Av tí at

dagstovnurin liggur væl fyri í náttúruni, hava vit høvi til at uppliva náttúruna allar árstíðir, uppliva

djór, plantur og onnur náttúrufyribrigdi. Við miðvíst og tilvitað at nýta náttúruna í tí pedagogiska

arbeiðinum, læra vit børnini at ferðast og at fóta sær í henni. Hetta hevur eisini við sær, at virðing

Page 13: Námsætlan fyri Dagstovnin á Hamrinum

og kunnleiki til náttúruna og umhvørvið verður ein náttúrligur partur av gerandisdegnum hjá

børnunum.

Mál:

At skapa virðing og kunnleika til náttúruna.

At vísa børnunum gleðina við at vera í náttúruni.

At styrkja kropp og sál (og fyribyrgja strongd).

At stimbra allar sansir.

At menna teirra skapandi evni/hugflog.

Tiltøk:

Vøggustovur:

Við at fara út í náttúruna í øllum veðri. Vit tosa um veðrið, og lata tey uppliva regn, vind, sól og

kava.

Við at geva teimum frið til at sansa og fordjúpa seg í tí, sum er rundan um tey.

Við at spæla við vatn, runu, sand og annað stimbrandi. Vit lata børnini nerta við tað, sum tey finna,

so tey kunnu sansa ymiskt tilfar, so sum vátt, kalt, bleytt, hart, hvat er tungt. o.s.fr., so at tey gerast

kropsliga tilvitað og gera egnar royndir.

Vit ganga túr í náttúruni, har vit vísa børnunum á ymiskt, vit møta á leiðini. Vit tosa um seyðin og

fuglarnar, sum vit síggja, hvussu seyðurin og tjøldrini siga. Vit tosa um blómurnar, og hvussu tær

anga, um mánan og sólina, og lurta eftir, hvussu áin tutlar. Vit blaka steinar í ánna, o.s.fr.

Barnagarðar: Við at fara út í náttúruna og tilvitað læra børnini um blómur, fuglar, staðarnøvn og onnur

náttúrufyribrigdi.

Vit arbeiða við náttúruverkætlanum á dagstovninum. Vit arbeiða við grundelementunum: eld, vatn,

luft og mold.

Vit fylgja við árstíðunum, og tosa um fuglarnar, so hvørt, teir koma til landið um várið.

Vit vitja á Sjósavninum, Náttúrugripasavninum og á bóndagørðum.

Vit spæla í fjøruni og kanna tað, sum vit finna. Vit fanga kombikk, marflugur, krabbar og aðrar

smáverur.

Vit tosa um at vísa nátturuni og øllum livandi virðing. Vit fara væl um, og taka upp eftir okkum úti í

náttúrini. Vit skilja burturkast, og tosa við børnini um endurnýtslu.

Vit skapa siðir við at vitja somu støð aftur.

Tekin: Børnini eru tilvitað um tær avbjóðingar, sum eru í garðinum. Eru trygg og jalig, tá ið vit fara túr.Taka

sjálv stig til at granska umhvørvið. Kenna støð og fyribrigdi aftur.

Page 14: Námsætlan fyri Dagstovnin á Hamrinum

Mentan og siðir

Samanhangur:

Tann mentan, vit liva í, hevur stóra ávirkan á, hvussu vit liva, og hvørji virði, vit hava sum

menniskju. Tann serføroyska mentanin er eisini ein stórur partur av okkara samleika. Ofta er lættast

at verða varug við okkara egnu mentan, tá vit møta øðrum, sum ikki eru líka sum vit sjálv. Tað

føroyska málið, tónin og umgangsformurin á stovninum og í samfelagnum annars, er eisini

mentanarberandi. At vit liva í einum fólkaræðisligum samfelag, er eisini partur av okkara mentan.

Mál: Halda føroyskar siðir og høgtíðir.

Geva børnunum eina fatan av tí føroyska samfelagnum.

Læra um onnur lond og aðrar mentanir.

Geva børnunum eina fatan av, at øll eru ymisk

At vísa týdningin av okkara nærumhvørvi og náttúruni.

Tiltøk:

Vøggustovur og barnagarðar:

Vit halda fastalávint, grækarismessu, flaggdag, jól og páskir o.a. Eisini halda vit føðingardagar.

Syngja føroyskar sangir, rím, ramsur, skjøldur og kvæði.

Lesa føroyskar bøkur. Vit eru limur í Barnabókaklubbanum, og fáa javnan nýggjar bøkur.

Arbeiða við list og skapandi evnum (sí skapandi evnir).

Stovnurin bjóðar av og á børnunum føroyskan mat.

Page 15: Námsætlan fyri Dagstovnin á Hamrinum

Barnagarðar:

Arbeiða við serføroyskum evnum, so sum: at fiska, bátar, grind, fuglar, seyðahald, hagin og fjøran,

o.a.

Hava ymiskar temavikur.

Tekna fløgg og hoyra um onnur lond.

Vitja virki og arbeiðspláss.

Tekin: Tá børnini vísa gleði við at taka lut. Tá børnini kenna siðirnar aftur. Tá børnini undrast um ymiskt

og spyrja.

Tá ymiskleiki er ein natúrligur partur av okkara gerandisdegi, og vit síggja, at børnini eru rúmlig og

vísa tolsemi, og góðtaka, at øll ikki eru líka.

Skapandi evni

Samanhangur:

Í vitanarsamfelagnum er kreativiteturin/skapandi evnini ein av kjarnu førleikunum. Tað er ígjøgnum

kreativi tilgongdina, vit skapa framburð og menna nýggja vitan. Vit eru kreativ, tá vit fáa nýggj

hugskot og duga at síggja nýggjar møguleikar. Skapandi evni ella kreativitetur er eitt natúrligt

tilfeingi, sum øll eru fødd við. Orðið ”kreativur” kemur av latínska orðinum ”creare” og merkir at

skapa. Um vit seta lítla orðið ”sær” aftanfyri fáa vit eisini eina breiðari merking av orðinum,

nevniliga at ”skapa sær” Tað hevur týdning at stimbra og brúka okkara skapandi evni frá barnsbeini

av, so at vit kunnu vaksa og útfolda okkum gjøgnum lívið.

Mál:

Vit vilja hava eitt kveikjandi umhvørvi á stovninum, har barnið fær ment hugflogið og kreativu

evnini hjá sær.

At barnið fær kunnleika til: myndlist, sjónleik, sang, drama, tónleik, dans.

Page 16: Námsætlan fyri Dagstovnin á Hamrinum

At barnið fær møguleika at skapa sjálvt úr náttúrutilfari og endurnýtslutilfari.

At barnið fær ment sín fagurfrøðiliga (estetiska) sans.

At barnið fær møguleika at úttrykkja egnar upplivingar frá nærumhvørvinum, t.d gjøgnum

myndaarbeiði, tónleik ella spæl.

Vísa egnar myndir fram fyri øðrum, t.d. á stovuni, fyri foreldrum ella til framsýningar.

At skapa umstøður, so barnið fær frið at fordjúpa seg.

Tiltøk:

Stovnurin hevur ymiskt tilfar tøkt, sum vekir skapandi hugin. T.d ull, træ, vatn og modellervoks til

at tekna, mála, byggja við. Vit hava grýluklæðir, sum børnini kunnu lata seg í, sum undirbyggja tær

ymsu leiklutirnar, tey hava hug at skapa.

Eitt gott íkast til áhugan og motivatiónina, er, at tey vaksnu eru fyrimyndir, sum tíma tað, tey gera

og sum brenna fyri tí.

Vit taka støðið í barnsins initiativum. Vit leggja dent á, at hava frítt spæl, har børnini sjálv finna

uppá. Eisini lata vit børnini keða seg, tí vit halda, at tað kveikir kreativa hugin.

Vøggustovur:

Vit hava hugnaløtu við sangi og rørsluspølum, dansa og lurta eftir fløgum, siga søgur, rím og

ramsur, og dramatisera smáar leikir/søgur.

Børnini tekna og mála við ymsum tilfari, og spæla við gandadeiggj og vatn.

Barnagarðar:

Fara til sjónleikir, konsertir og framsýningar. Tey vaksnu skipa fyri tiltøkum, sum geva íblástur,

soleiðis, at børnini eisini tora at royna seg á ymsum leikpallum, m.a. við sangløtum og sjónleiki.

Tekin.

At børnini sjálvi finna uppá og taka initiativ.

At børnini tora nýggjar avbjóðingar.

At børnini hugsa øðrvísi og finna kreativar loysnir.

Eftirmeting Vit vænta, at vit við at hava eina greiða námsætlan fyri okkara arbeiði, fara at hava lættari við at

arbeiða miðvíst og tilvitað við menningini av børnunum. Vit vænta at verða betur til at hugleiða um

okkara arbeiði og til at eygleiða børnini. Væntandi verður námsætlanin eisini við til at skapa spennandi

kjak millum starvsfólkini, so vit kunnu gerast enn betur til okkara arbeiði.

Tá námsætlanin hevur virkað í eina tíð er neyðugt at eftirmeta um okkurt er sum skal gerast øðrvísi,

leggjast afturat, ella broytast.

Page 17: Námsætlan fyri Dagstovnin á Hamrinum

Tað hevur stóran týdning at námsætlanin er eitt amboð sum gevur meining fyri starvsfólkið, og sum

verður brúkt í dagligdegnum. Tí má námsætlanin javnan endurskoðast og lagast til umstøðurnar vit

virka undir.

Eftirmetingin kann vera í gerandisdegnum, á stovufundum, starvsfólkafundum og á

ráðleggingardøgum.

Dømi um spurningar vit kunna seta okkum:

Hvussu verður ætlanin brúkt?

Hvat hevur gingið væl?

Hvat hevur gingið minni væl?

Eru málini og tiltøkini nóg væl orða?

Er okkurt, sum skal broytast?

Er okkurt, sum skal leggjast afturat?