Nacionalni Parkovi Crne Gore - IZVJEŠTAJ O REALIZACIJI …nparkovi.me/wp-content/uploads/2013/12/Izvjestaj-o-radu... · 2020-02-06 · Izvještaj o realizaciji godišnjeg Programa

JAVNO PREDUZEĆE ZA NACIONALNE PARKOVE CRNE GORE

IZVJEŠTAJ O REALIZACIJI GODIŠNJEG PROGRAMA UPRAVLJANJA ZA 2018. GODINU

Podgorica, februar 2019. godine

Izvještaj o realizaciji godišnjeg Programa upravljanja za 2018. godinu

1

Sadržaj

UVOD ............................................................................................................................................................ 4

Zakonska regulativa ...................................................................................................................................... 4

POSLOVANJE JPNPCG............................................................................................................................... 5

I Organizacija poslovanja JPNPCG ...................................................................................................... 5

II Poslovanje JPNPCG u 2018. godini .................................................................................................. 7

1. SLUŽBA ZAJEDNIČKIH POSLOVA ................................................................................................... 10

1.1. Služba direktora ........................................................................................................................... 10

1.1.1. Kapitalne investicije u nacionalnim parkovima .......................................................................... 10

1.1.2. Socio ekonomski savjet ............................................................................................................. 11

1.1.3. Uređenje prostora ...................................................................................................................... 11

1.1.4. Objekti privremenog karaktera u nacionalnim parkovima ......................................................... 12

1.1.5. Odnosi sa javnošću ................................................................................................................... 12

1.2. Služba za zaštitu prirodne i kulturne baštine i održivi razvoj ........................................................ 13

1.2.1. Zaštita i unapređivanje prostora ................................................................................................ 14

1.2.2. Zaštita flore i vegetacije............................................................................................................. 15

1.2.3. Zaštita i razvoj šuma ................................................................................................................. 16

1.2.4. Zaštita faune .............................................................................................................................. 16

1.2.5. Zaštita kulturno-istorijskog nasljeđa .......................................................................................... 17

1.2.6.1. Međunarodna i domaća saradnja, učešće na konferencijama i okruglim stolovima .............. 18

1.2.6.2. Učešće u radnim grupama i komisijama ................................................................................ 19

1.2.6.3. Jačanje kapaciteta stručnih službi .......................................................................................... 19

1.2.7. Naučno - istraživački rad .......................................................................................................... 20

1.2.8. Odjeljenje za projekte i međunarodnu saradnju ....................................................................... 20

1.2.8.1. Saradnja sa međunarodnim organizacijama i realizacija projekata ....................................... 20

1.2.8.2. Ostale aktivnosti Odjeljenja za projekte i međunarodnu sradnju ........................................... 21

1.3. Služba za promociju, edukaciju i turizam .................................................................................... 22

1.3.1. Promocija ................................................................................................................................. 22

1.3.1.1. Učešće na festivalima i manifestacijama ............................................................................... 24

1.3.2. Edukacija .................................................................................................................................. 24

1.3.3. Turizam .................................................................................................................................... 26

1.3.4. Realizovani projekti .................................................................................................................. 28

1.4 Služba za pravne poslove ............................................................................................................ 29

1.4.1. Izvještaj o javnim nabavkama ................................................................................................... 30

1.4.2. Izvještaj o zastupanju u sudskim predmetima .......................................................................... 34

1.5. Služba za finansijske poslove ...................................................................................................... 37

1.6. Služba za administrativno-tehničku podršku i poslove kontrole .................................................. 38

2. NACIONALNI PARK LOVĆEN ........................................................................................................... 39

2.1. Funkcija zaštite i razvoja ............................................................................................................. 39

2.1.1. Fizička zaštita ............................................................................................................................ 39

2.1.2. Stručna zaštita ........................................................................................................................... 40


2

2.1.2.1. Flora i vegetacija .................................................................................................................... 40

2.1.2.2. Zaštita šuma ........................................................................................................................... 41

2.1.3. Kulturno-istorijsko nasljeđe ...................................................................................................... 41

2.1.4. Naučno-istraživački rad ............................................................................................................ 41

2.2. Korišćenje dobara ....................................................................................................................... 42

2.3. Uređenje prostora ........................................................................................................................ 42

2.4. Pružanje usluga ........................................................................................................................... 42

2.5. Turizam i rekreacija ..................................................................................................................... 42

2.6. Edukacija i interpretacija ............................................................................................................. 43

2.7. Promocija i marketing .................................................................................................................. 43

3. NACIONALNI PARK SKADARSKO JEZERO..................................................................................... 44

3.1. Funkcija zaštite i razvoja ............................................................................................................. 44

3.1.1. Fizička zaštita ........................................................................................................................... 44

3.1.2. Aktivnosti službe za održavanje ambijentalne higijene i infrastrukture za 2018. godinu ......... 45

3.2. Stručna zaštita ............................................................................................................................. 46

3.2.1. Zaštita flore ............................................................................................................................... 46

3.2.2. Zaštita faune ............................................................................................................................. 47

3.3. Očuvanje kulturno-istorijskog nasljeđa ........................................................................................ 47

3.4. Zaštita faune ............................................................................................................................... 48

3.5. Edukacija .................................................................................................................................... 50

3.5.1. Informisanje i odnosi sa javnošću ............................................................................................ 52

3.5.2. Podržavanje održivog turizma i socio-ekonomskog razvoja i omogućavanje rekreativnih aktivnosti ......................................................................................................................................... 52

3.5.3. Etnografska baština ................................................................................................................... 53

3.6. Pružanje usluga .......................................................................................................................... 53

3.7. Uređenje prostora ....................................................................................................................... 53

4. NACIONALNI PARK DURMITOR ....................................................................................................... 54

4.1. Funkcija zaštite i razvoja ........................................................................................................... 54

4.1.1. Fizička zaštita ............................................................................................................................ 54

4.2. Stručna zaštita ........................................................................................................................... 57

4.2.1. Zaštita flore ................................................................................................................................ 57

4.2.2. Zaštita šuma .............................................................................................................................. 58

4.2.3. Zaštita faune .............................................................................................................................. 59

4.2.4. Zaštita kulturno-istorijskog nasljeđa .......................................................................................... 59

4.2. Korišćenje dobara ..................................................................................................................... 59

4.3. Uređenje prostora ...................................................................................................................... 60

4.4. Pružanje usluga ......................................................................................................................... 61

4.5. Turizam i rekreacija ................................................................................................................... 62

4.6. Edukacija i interpretacija ........................................................................................................... 63

4.7. Promocija i marketing ................................................................................................................ 63

5. NACIONALNI PARK BIOGRADSKA GORA ....................................................................................... 64

5.1. Funkcija zaštite i razvoja ........................................................................................................... 64

5.1.1. Fizička zaštita ............................................................................................................................ 64


3

5.2. Stručna zaštita .............................................................................................................................. 66

5.2.1. Zaštita zemljišta ......................................................................................................................... 66

5.2.2. Zaštita flore ................................................................................................................................ 66

5.2.3. Zaštita šuma .............................................................................................................................. 67

5.2.4. Zaštita faune .............................................................................................................................. 67

5.2.5. Očuvanje kulturnih vrijednosti – etnografska baština ................................................................ 68

5.3.Turizam i rekreacija ....................................................................................................................... 68

5.4. Edukacija i interpretacija .............................................................................................................. 68

5.5. Promocija i marketing ................................................................................................................... 69

5.5.1.Saradnja sa domaćim i stranim organizacijama i institucijama .................................................. 69

5.6.Stručna zaštita ............................................................................................................................... 69

5.6.1.Stručno usavršavanje zaposlenih .............................................................................................. 69

5.7. Korišćenje dobara ........................................................................................................................ 69

5.8. Pružanje usluga ............................................................................................................................ 70

5.9. Uređenje prostora ......................................................................................................................... 70

6. NACIONALNI PARK PROKLETIJE .................................................................................................... 71

6.1.Funkcija zaštite i razvoja ............................................................................................................... 71

6.1.1.Fizička zaštita ............................................................................................................................. 71

6.1.2. Ostale aktivnosti sluzbe zaštite ................................................................................................. 71

6.2. Aktivnosti službe za održavanje ambijentalne higijene i infrastrukture za 2018. godinu ............. 74

6.3. Stručna zaštita .............................................................................................................................. 74

6.3.1. Zaštita flore ................................................................................................................................ 74

6.3.2. Zaštita šuma .............................................................................................................................. 75

6.3.3. Očuvanje kulturno-istorijskog nasljeđa ...................................................................................... 75

6.3.4. Očuvanje etnografskog nasljeđa ............................................................................................... 75

6.4. Turizam i rekreacija ...................................................................................................................... 75

6.5. Edukacija i interpretacija .............................................................................................................. 76

6.6. Promocija i marketing ................................................................................................................... 77

6.7. Pružanje usluga ............................................................................................................................ 77

6.8. Uređenje prostora ......................................................................................................................... 77

III Završna razmatranja ............................................................................................................................... 78

PRILOG I ..................................................................................................................................................... 80

NP LOVĆEN ........................................................................................................................................ 80

NP SKADARSKO JEZERO ................................................................................................................ 86

NP DURMITOR ................................................................................................................................... 94

NP BIOGRADSKA GORA ................................................................................................................. 101

NP PROKLETIJE .............................................................................................................................. 104


4

UVOD

Poslovanje JPNPCG u 2018. godini odlikuje se ostvarivanjem poslovnih funkcija koje su definisane Zakonom o nacionalnim parkovima, a koje se primarno odnose na zaštitu, unaprijeđenje i razvoj prostora crnogorskih nacionalnih parkova.

Izvještaj o realizaciji godišnjeg programa upravljanja Javnog preduzeća za nacionalne parkove Crne Gore (JPNPCG) za 2018. godinu, urađen je na osnovu izvještaja organizacionih jedinica i službi zajedničkih poslova. Metodološki je koncipiran tako da daje prikaz realizovanih aktivnosti u toku programske godine, uzimajući u obzir osnovne funkcije zaštite i razvoja, korišćenje dobara i pružanje usluga kroz rad službi zajedničkih poslova i organizacionih jedinica JPNPCG.

Sve pomenute aktivnosti realizovane su u skladu sa planiranom dinamikom definisanom Programima upravljanja za nacionalne parkove Crne Gore, za programsku 2018. godinu.

Zakonska regulativa

Zakon o životnoj sredini (Sl. list CG br. 52/16) uređuje principe zaštite životne sredine i održivog razvoja, subjekte i instrumente zaštite životne sredine, učešće javnosti o pitanjima životne sredine i druga pitanja od značaja za životnu sredinu. Zaštitom životne sredine obezbjeđuje se cjelovito očuvanje kvaliteta životne sredine, očuvanje biološke i pejzažne raznovrsnosti, racionalno korišćenje prirodnih dobara i energije na najpovoljniji način za životnu sredinu, kao osnovni uslov održivog razvoja.

Temeljni pravni dokument kojim se uređuje zaštita i očuvanje prirode je Zakon o zaštiti prirode (Sl. list CG br. 54/16). Ovim zakonom uređuje se zaštita i očuvanje prirode, definišu kategorije zaštićenih područja, odgovorne institucije, kao i osnovne upravljačke dokumente za zaštićena područja.

Nacionalni parkovi kao zaštićena prirodna dobra uživaju posebnu zaštitu, pa je iz tog razloga Zakonom o nacionalnim parkovima (Sl. list CG br. 28/14, 39/16) regulisana njihova zaštita, unapređivanje i razvoj i ove djelatnosti definisane su kao djelatnosti od javnog interesa.

Ovaj Zakon u članu 13 definiše ključna planska akta koja uređuju poslovanje preduzeća a to su:

- Prostorni planovi posebne namjene u skladu sa Zakonom; - Plan upravljanja (donosi Vlada na period od 5 godina); - Godišnji program upravljanja (donosi Preduzeće u skladu sa Prostornim planom

posebne namjene i petogodišnjim Planom upravljanja).

Navedeni zakonski „trougao“ (Zakon o životnoj sredini, Zakon o zaštiti prirode i Zakon o nacionalnim parkovima) definiše misiju Preduzeća „Održivo očuvanje životne sredine na zaštićenim područjima“ kao i primarne ciljeve njegovog poslovanja:

- Obezbjeđivanje uslova za zaštitu, unaprjeđivanje i racionalno korišćenje dobara nacionalnih parkova;

- Stvaranje povoljnih uslova za održavanje i razvoj biljnih i životinjskih vrsta i gljiva i njihovih zajednica;

- Očuvanje i unaprjeđivane posebnih prirodnih vrijednosti; - Istraživanje i korištenje parkova za potrebe razvoja nauke, obrazovanja, turizma, kulture

i rekreacije; - Sprečavanje radnji koje mogu da naruše osnovna svojstva i osobine nacionalnih parkova

i očuvanja životne sredine.


5

POSLOVANJE JPNPCG

I Organizacija poslovanja JPNPCG

Javno preduzeće za nacionalne parkove Crne Gore osnovano je na osnovu Odluke o osnivanju Javnog preduzeća za nacionalne parkove (Sl. List CG br. 39/92) a nastavilo sa radom u skladu sa Zakonom o nacionalnim parkovima (Sl. list CG br. 28/14, 39/16) i Odlukom o organizovanju Javnog preduzeća za nacionalne parkove Crne Gore (Sl. list CG br. 20/11 od 15.04.2011.godine). Statut preduzeća je donešen od strane Upravnog odbora dana 09.05.2011. godine, a stupio na snagu nakon davanja saglasnosti na isti nadležnog Ministarstva održivog razvoja i turizma. Poslednje izmjene i dopune Statuta Preduzeća donešene su 21.06.2017. godine, a stupile na snagu 22.06.2017. godine. Osnivač preduzeća je Skupština Crne Gore.

U skladu sa navedenim određene su unutrašnje organizacione jedinice Preduzeća:

- Nacionalni park Biogradska gora, - Nacionalni park Durmitor, - Nacionalni park Lovćen, - Nacionalni park Skadarsko jezero i - Nacionalni park Prokletije.

U okviru organizacionih jedinica, formirane su sljedeće službe:

- Služba za stručno administrativne poslove; - Služba zaštite; - Služba za održavanje ambijentalne higijene i infrastrukture.

Radi obavljanja zajedničkih poslova i objedinjenih funkcija na nivou Preduzeća formirane su Službe zajedničkih poslova sa sjedištem u Podgorici:

- Služba direktora; - Služba za zaštitu prirodne i kulturne baštine i održivi razvoj ; - Služba za promociju, edukaciju i turizam; - Služba za pravne poslove; - Služba za finansijske poslove; - Služba za administrativno- tehničku podršku i poslove kontrole.

Shodno Zakonu o nacionalnim parkovima (Sl. list CG broj 28/14, 39/16), Javno preduzeće za Nacionalne parkove Crne Gore upravlja sa prirodnim dobrima nacionalnih parkova Crne Gore i preduzima potrebne mjere u cilju njihove zaštite, unapređivanja i razvoja, kao djelatnosti od javnog interesa.

Članom 13 stav 2 Zakona o unapređenju poslovnog ambijenta (Sl. list CG broj 40/10), propisano je da će se javna preduzeća reorganizovati u skladu sa Zakonom o privrednim društvima (Sl. list RCG broj 6/02 i Sl. list CG broj 17/07, 80/08, 40/10, 73/10, 36/11 i 40/11) u roku od tri godine od dana stupanja na snagu ovog zakona.

Zakonom o Nacionalnim parkovima (Sl. list CG broj 28/14, 39/16), definisano je da nacionalnim parkovima treba da upravlja privredno društvo i da isto osniva Vlada Crne Gore. Zakonom je takođe definisano da će se privredno društvo osnovati u roku od šest mjeseci od dana stupanja na snagu ovog zakona. JPNPCG još uvijek nije transformisano.


6

Organi upravljanja Preduzećem su:

- Upravni odbor; - Izvršni direktor.

Organizaciona šema Preduzeća je prikazana na sledećem dijagramu:

Upravni odbor JPNPCG imenuje Vlada CG na period od četiri godine, a sačinjavaju ga pet članova, koji mogu biti ponovo imenovani. Način rada i odlučivanja UO regulisan je Poslovnikom o radu. Izvršnog direktora Preduzeća takođe imenuje Vlada Crne Gore, na period od 4 godine i može biti ponovo imenovan.

Naučni savjet za nacionalne parkove je savjetodavno tijelo koje formira Upravni odbor radi davanja predloga za odlučivanje o stručnim pitanjima i za stručnu pomoć u postupku donošenja odluka i pripreme propisa iz oblasti zaštite nacionalnih parkova. Organizacija Naučnog savjeta je bliže uređena Poslovnikom savjeta.

Djelatnost Preduzeća je:

- Preduzimanje mjera i aktivnosti za ostvarivanje utvrđene politike u upravljanju, korišćenju, zaštiti , razvoju i unapređenju nacionalnih parkova;

- Staranje o sprovođenju Planova i Programa upravljanja nacionalnim parkovima; - Sprovođenje mjera zaštite u skladu sa režimom zaštite; - Čuvanje, unapređivanje i promocija nacionalnih parkova; - Održavanje oznaka kojima su obilježene granice nacionalnih parkova; - Obezbjeđivanje nesmetanog odvijanja prirodnih procesa i održivog korišćenja

nacionalnih parkova; - Praćenje stanja u nacionalnim parkovima i dostavljanje podataka organu uprave

nadležnom za poslove zaštite prirode i pravnom licu; - Davanje na korišćenje i istraživanje nacionalnih parkova za potrebe razvoja nauke,

turizma, kulture i rekreacije;


7

- Davanje na korišćenje dobara i objekata nacionalnih parkova za potrebe turizma, ugostiteljstva, lova i ribolova;

- Vještački uzgoj ribe, proizvodnja riblje mlađi; - Sanitarna sječa šume, branje šumskih proizvoda i sakupljanje sjemena; - Drugi poslovi u funkciji zaštite, unapređivanja i racionalnog korišćenja nacionalnih

parkova u skladu sa zakonom. Sredstva za rad preduzeća obezbjeđuju se iz:

- Budžeta Crne Gore; - Naknada za korišćenje nacionalnih parkova iz člana 21 Zakona o nacionalnim

parkovima; - Donacija; - Kredita; - Drugih izvora u skladu sa Zakonom.

II Poslovanje JPNPCG u 2018. godini

Koordiniranim aktivnostima službi zajedničkih poslova i organizacionih jedinica u prošloj 2018. godini nastavljeno je sa realizacijom aktivnosti definisanim u planovima i programima upravljanja za područja svih pet nacionalnih parkova.

Izvještaj o radu JPNPCG ima za cilj da realno, pojedinačno i objektivno prikaže sprovođenje funkcije fizičke i stručne zaštite, korišćenje dobara, pružanje usluga, promotivno–edukativnih poslova i marketinga, aktivnosti na uređenju prostora, istraživačkom radu, saradnji sa domaćim i međunarodnim organizacijama, kao i stanje ukupnih prihoda i rashoda.

U izvještaju su navedene aktivnosti koje su planski predstavljene u Programima upravljanja svih pet nacionalnih parkova i koji su determinisani ciljevima zaštite i unapređivanja zaštite prirode i životne sredine. Pored aktivnosti koje su realizovane za postizanje programski definisanih ciljeva, koji su bili u funkciji fizičke i stručne zaštite, uređenja prostora, održivog korišćenja dobara i pružanja usluga, saradnje sa domaćim i međunarodnim organizacijama, promocije, edukacije i marketinga, JPNPCG je sprovodilo brojne vanredne i vanprogramske aktivnosti u cilju pospješivanja ukupnog upravljanja nacionalnim parkovima, rješavanja organizacionih pitanja, kao i unaprijeđenjem ukupnog poslovanja.

- Izrađen je Program rada Ulcinjske solane za period avgust 2018 - avgust 2019. godine.

Izrađen je Izvještaj o radu Ulcinjske solane za period avgust 2017 - avgust 2018. godine,

koji je realizovan na osnovu prethodnog Ugovora o zakupu;

- Kroz rad Socio ekonomskih savjeta, ali i pojedinačnim sastancima sa reprezentativnim

predstavnicima lokalne turističke privrede i jedinica lokalne samouprave unaprijeđen je

odnos sa istima i postignut partnerski odnos između Nacionalnih parkova i lokalnih

zajednica, što je jedna od strateških programskih smjernica ovog preduzeća;

- Stručne službe JPNPCG učestvovle su u izradi Periodičnog izvještaja o Rezervatu

biosfere-basena rijeke Tare koji je dostavljen UNESCO Sekretarijatu;

- Urađena je Tentativna lista za NP Biogradska gora u u cilju izrade zajedničke serijske

nominacije evropskih bukovih šuma za UNESCO zaštićena prirodna dobra “Ancient and

Primeval Beech Forests of the Carpathians and Other Regions of Europe“.

- Povodom 140. godina od proglašenja prašume Biogradske gore sa Biogradskim jezerom

„Knjaževim zabranom'' u Kolašinu je 14. decembra 2018. godine održana Svečana

Akademija u okviru koje su učestvovali visoki zvaničnici Vlade, Predsjednik Skupštine

Crne Gore, Princ Nikola Petrović, istaknuti pojedinci-članovi akademske zajednice i na

kojoj su uručene zahvalnice direktorima i zaštitarima ovog područja iz ranijeg perioda.


8

- U cilju upotpunjavanja edukativnog sadržaja, izrađene su skulpture vuka u drvetu u

neposrednoj blizini Centra za posjetioce u NP Lovćen i skulpture medvjeda u kamenu u

NP Biogradska gora;

- Povodom organizovanja izložbe „Iz riznice Skadarskog jezera‟ posvećene 35 godišnjici

od osnivanja NP (Muzeji i galerije, Podgorica), prezentovana je maketa čamca

Skenderbeg;

- Ostvarena je dobra saradnja sa regionalnim i inostranim organizacijama iz oblasti zaštite

životne sredine i zaštite prirode, NVO sektorom, lokalnim zajednicama kao i značajnim

brojem privrednih društava. S tim u vezi Nacionalni parkovi su aplicirali za projekte koji

se finansiraju iz pred pristupnih fonova EU.

- Sa Parkom prirode Piva potpisan je sporazum u cilju ostvarivanja saradnje na valorizaciji

objekta Partnerskog Vizitor centra, koji se nalazi u Opštini Plužine.

- Ostvarena je saradnja sa Vojskom Crne Gore i kroz Plan jedinice inžinjerije je

predviđeno da se saniraju putni pravci prema Hridskom jezeru i Bjelasici.

- JPNPCG je aktivno uključeno u izradi Strategije pametne specijalizacije koju vodi

Ministarstvo nauke. S tim u vezi ističemo da su Nacionalni parkovi u okviru pomenute

Strategije prepoznati kao područja od visokog značaja za budući razvoj svih oblika

zdravstvenog turizma u Crnoj Gori;

- U prošloj, 2018. godini nastavljeno je poslovanje u skladu sa preporukama Državne

revizorske institucije iz prethodnog perioda, urađena je Procjena kapitala JPNPCG od

strane ovlaštenog procijenitelja.

- Novim Anexom produžen je Ugovor o zakupu Ulcinjske Solane na period od godinu, a

koji je zaključen 24.08.2018. godine;

- Nacionalni parkovi su dobili na upravljanje zaštićeno prirodno dobro Botanički vrt

Dulovina u Kolašinu;

- Nacionalni parkovi su u segmentu promocije u prošloj programskoj godini bili prisutni na

svim važnijim međunarodnim sajmovima i berzama turizma, a kao najveći poduhvat

ističe se lansiranje savremene mobilne aplikacije i WEB platforme koje na interaktivan

način prezentuju atrakcije zaštićenih područja. Povodom puštanja u rad mobilne

aplikacije organizovan je promotivni press u NP Skadarsko jezero ;

- U cilju bolje promocije određenih lokaliteta u Parkovima, izvršena je nabavka šest

komada WR naočara i započeto je prikupljanje video materijala urađenih u formatu 360°;

- Usvojen je novi vizuelni identitet JPNPCG, koji je izrađen u prethodnom periodu;

- Kao rezultat odgovornog načina upravljanja Nacionalni parkovi su u prošloj godini dobili

dvije prestižne međunarodne nagrade: Brend lider award prilikom održavanja

međunarodne konferencije posvećenoj turističkom tržištu jugoistočne Evrope u

Beogradu i nagardu za isvrsnost u doprinosu sklada čovjeka, biljnog i životinjskog

svijeta, a time i razvoju turizma Crne Gore na sajmu turizma INTERSTAS u Solinu u

Hrvatskoj;

- Kolektivni ugovor je potpisan od strane Sindikata i poslodavca, i isti je proslijeđen na

saglasnost Ministarstvu održivog razvoja i turizma;

- U cilju rješavanja stambenih potreba zaposlenih, u toku 2018. godine, Preduzeće je u

svojstvu suosnivača zajedno sa zaposlenima osnovalo stambenu zadrugu „SZ

Nacionalni parkovi Crne Gore“;

- Pristupilo se aktivnostima koje su definisane Zakonom o sistemu unutrašnjih kontrola u

javnom sektoru. Potpisan je ugovor sa firmom o uvođenju sistema finansijskog

upravljanja i kontrole u JPNPCG, što ima za cilj pored ispunjavanja zakonske obaveze,

praćenje procesa rada kroz jasno definisane procedure i poboljšanje rada unutrašnje

revizije.


9

- Za potrebe poslovanja NP Prokletije, iznajmljen je adekvatan poslovni prostor.

- Ugovorena je izrada softverskog rješenja za prodaju ulaznica i ostalih naknada sa čijom

primjenom će se otpočeti u 2019. godini, sa ciljem unapređenja sistema kontrole naplate

i kvalitetnijeg sačinjavanja izvještaja;

- Radi poboljšanja sistema čuvanja i arhiviranja dokumentacije ugovoreno je eksterno

arhiviranje dokumentacije sa specijalizovanom firmom za te vrste poslova, kako bi se

eliminisali rizici u vezi sa sigurnošću čuvanja arhivske građe i formirala elektronska baza

bitnih dokumenata;

- U cilju unapređenja poslovanja JP NPCG, izvršena je nabavka tri čamca za rafting i

dijela prateće opreme.

- Izvršena je nabavka ljetnjih i zimskih uniformi za Službu zaštite i Službu ambijentalne

higijene, kao i određena materijalno tehnička sredstva u cilju adekvatnijeg obavljanja

poslova i prepoznatljivosti zaposlenih u parkovima.

- Izrađeni su Programi upravljanja nacionalnim parkovima za 2019. godinu i predati na

saglasnost resornom ministarstvu.

- U programskoj godini bilježi se rast broja posjetilaca u odnost na predhodnu godinu za

124.084 odnosno 38 %.

U narednoj tabeli dat je pregled ostavrenih prihoda i rahoda JP NPCG u 2018. godini po

kategorijama.

R. b. PRIHODI JP NPCG Iznos (u €)

1 Prihodi od ulaznica 1.374.201,36

2 Prihodi od raftinga 301.263,00

3 Prihodi od ribolovnih dozvola 45.694,78

4 Prihodi od korišćenja dobara 128.313,45

5 Prihodi od zakupa 35.896,70

6 Prihodi od prodaje suvenira 19.737,31

7 Ostali prihodi 73.972,93

8 Prihod naplate potraživanja iz ranijeg perioda i ostali finansijski prihodi 185.550,28

9 Prihodi od subvencija 928.549,99

10 Prihodi iz donacija 20.850,75

UKUPNO 3.114.030,55

R. b. RASHODI JP NPCG Iznos (u €)

1 Troškovi zarada i ostalih naknada 1.880.770,83

2 Ostali lični rashodi 144.885,80

3 Nabavka robe-suvenirnice 7.914,02

4 Troškovi sajmova promocije, edukacije i članarina 38.429,94

5 Troškovi materijala i usluga održavanja 277.525,21

6 Troškovi električne energije, komunalnih usluga i goriva 141.210,35

7 Troškovi rezervisanja za sudske sporove 150.000,00

8 Troškovi zakupnina i transportnih usluga 80.335,63

9 Ostali finansijski rashodi 43.482,24

10 Troškovi ranijeg perioda i otpisa 30.714,28

UKUPNO 2.795.268,30


10

1. SLUŽBA ZAJEDNIČKIH POSLOVA

1.1. Služba direktora

1.1.1. Kapitalne investicije u nacionalnim parkovima

U prethodnoj godini sopstvenim ulaganjima i opredijeljenim sredstvima iz Kapitalnog budžeta u saradnji sa Direkcijom za javne radove, započete su ili su u fazi realizacije sljedeće aktivnosti:

- Završeni su svi radovi na rekonstrukciji nacionalnog restorana “Crno jezero” u NP

Durmitor i restorana u NP Biogradska gora, koji su tokom jula mjeseca pušteni u rad;

- Završeni su radovi na uređenju okolnog prostora restorana Crno jezero, izgrađene su

pristupne staze prema restoranu i Crnom jezeru, javnim toaletima i sve su prilagođene

potrebama lica sa invaliditetom.

- Obezbijeđen je revidovani projekat i građevinska dozvola i izabran je izvođač radova za

valorizaciju Žugića luke u kanjonu Tare u NP Durmitor;

- U NP Biogradska gora završena je rekonstrukcija putne infrastrukture;

- Izgrađeni su novi kontrolno – naplatni punktovi, dva u NP Skadarsko jezero i jedan u NP Biogradska gora;

- U skladu sa savremenim standardima izgrađeni su novi javni toaleti u NP Skadarsko, NP

Biogradska gora i NP Durmitor, dok je sanacija istih izvršena u NP Lovćen.

- Izvršena je nabavka 5 (pet) atumobila za potrebe Sluzbi fizičke zaštite u svim

nacionalnim parkovima;

- U saradnji sa Direkcijom za javne radove i UNDP, JP NPCG je realizacijom projekta

karbonski otisak, izvršilo nabavku dva vozića koji će se koristiti za prevoz posjetilaca NP

BG, od Kraljevog kola do Biogradskog jezera;

- Izgrađen je novi objekat za Službu zaštite u NP Skadarsko jezero na Vranjini;

- U NP Durmitor pored Crnog jezera izgrađen je objekat Spremište za čamce;

- Izvršena je zamjena krovnog pokrivača na Centrima za posjetioce u NP Biogradska gora

i NP Prokletije i Suvenirnici u NP Biogradska gora;

- Izvršena je rekonstrukcija terase na ulazu upravne zgrade u NP Durmitor, postavljena je

nova ograda i saniran je dio fasade sa prednje strane objekta;

- Rekonstruisan je objekat na ulazu ulcinjske Solane, sanirana je osmatračnica sa

pratećim mobilijarom;

- U ulcinjskoj Solani je izvršena sanacija bentova (nasipa) između jezera 1 i jezera 2 uz

angažovanje bagera.

- Izgrađena je ograda u Virpazaru i na Vranjini, uređen je okolni prostor upotpunjen

pratećim mobilijarom i izvršena sanacija info staze na Vranjini;

- Postavljeni su smjerokazi i info table u svim parkovima i izvršena markacija i remarkacija

velikog dijela pješačkih, biciklističkih, planinarskih i drugih tematskih staza u svim

nacionalnim parkovima;

- Izvršena je zamjena vazdušnog voda elektro napajanja, ugradnjom podzemnog kabla do

Centra za posjetioce i javnih toaleta u NP Biogradska gora;

- U cilju unapređenja turističke ponude u NP Biogradska gora izvršena je nabavka

mobilijara za dječije igralište u skladu sa ekološkim standardima;


11

- Preduzeće je izabralo obrađivača projektne dokumentacije i podnijelo zahtjev za UTU kod Opštine za rekonstrukciju bivše vojne karaule u NP Prokletije kao i izrada projektne dokumentacije za uređenje lokaliteta polazišta za raftere u NP Durmitor;

- Ugovoreni su radovi za izradu splavova na Crnom i na Skadarskom jezeru; - Ugovorena je izrada prilazne staze do restorana u NP Biogradska gora;

- Ugovorena je izrada projektne dokumentacije za izgradnju parking prostora na

Kraljevom kolu u NP Biogradska gora;

- Ugovorena je izgradnja pet kontrolno naplatnih punktova u NP Lovćen, NP Durmitor i NP

Biogradska gora.

- Ugovoreno je postavljanje mobilijara na novoformiranoj ribolovnoj stazi u NP Skadarsko

jezero;

- Ugovorena je izrada potpornog zida iza Upravne zgrade u NP Durmitor;

- Ugovoreno je asfaltiranje parkinga ispred Upravne zgrade u NP Durmitor.

1.1.2. Socio ekonomski savjet

U drugoj polovini juna mjeseca (19.06.2018. godine) održana je sjednica Socio ekonomskog savjeta ovog nacionalnog parka u Upravi NP Skadarsko jezero.

Osim predstavnika JP NPCG, sjednici su prisustvovali i reprezentativni predstavnici (opunomoćeni članovi savjeta), a njihovu strukturu činili su: predstavnici Glavnog grada, gradskih opština Tuzi i Golubovci, MZ Virpazar i Rijeka Crnojevića, TO Podgorica i Bar, NTO CG, predstavnici turističke privrede iz regiona Skadarskog jezera, renomirane turističke agencije sa crnogorskog primorja, NVO Sektor i dr.

Tokom konstruktivne rasprave istaknuta je potreba za saradnjom koja za rezultat treba da ima: poboljšanje uslova za život lokalnog stanovništva, zajednička briga za očuvanjem biodiverziteta Skadarskoj jezera i stvaranje optimalnih uslova za kontinuirano poboljšanje svih aspekata turističke ponude NP Skadarsko jezero. Generalni zaključak svih učesnika je da u narednom periodu treba uložiti maksimalnu posvećenost ka unapređenju svih vidova saradnje NP Skadarsko jezero i lokalnih zajednica.

U ostalim parkovima Socio ekonomski savjet nije održan.

1.1.3. Uređenje prostora

Javno preduzeće za nacionalne parkove uzelo je aktivno učešće na javnim raspravama u vezi predstavljanja Nacrta Prostornog plana za NP Skadarsko jezero. Predstavnici ovog preduzeća aktivno su učestvovali na javnoj raspravi koje je organizovalo nadležno Ministarstvo (MORT) u Podgorici i na javnoj raspravi koja je organizovana u Baru. S tim u vezi, u zakonom predviđenom roku sa naše strane pripremljen je opsežan dokument koji se odnosio na primjedbe i sugestije i isti upućen obrađivaču Plana na dalje razmatranje. Uzeto je aktivno učešće u javnim raspravama koje su prethodile usvajanju Prostornog plana za NP Prokletije.

Za potrebe Vlade Crne Gore pripremljena je detaljna informacija (Izvještaj) o stanju uređenja prostora za područja Nacionalnih parkova u 2018.godini.

Biogradsko jezero

U vezi sanacije Biogradskog jezera ažurirana je dokumentaciona osnova koja se odnosi na problem zasipanja jezera nanosima iz Biogradske rijeke i Lalevog potoka, odnosno saniranja klizišta izazvanog erozijom Jezerštice. Praćenje parametara koji se odnose na vodni režim jezera u 2018. godini pokazala su da nije dolazilo da značajnije oscilacije nivoa vode u samom jezeru.


12

Na osnovu analize dosadašnje projektne dokumentacije i prethodnih istraživanja, smatramo da je neophodno uraditi Glavni projekat za sanaciju rijeke Jezerštice i nastaviti započeta istraživanja na jezerskom dnu.

1.1.4. Objekti privremenog karaktera u nacionalnim parkovima Planovima objekata privremenog karaktera na području nacionalnih parkova za period 2017-2019.godine, donesenih od strane Ministarstva, predviđene su lokacije za privremene objekte koji su u vlasništvu nacionalnih parkova, lokacije za privremene objekte postavljene na zemljištu u državnom vlasništvu i lokacije za privremene objekte postavljene na zemljištu u privatnom vlasništvu: - Na prostoru NP Biogradska gora, od strane Javnog preduzeća, izdato je 13 rješenja za

postavljanje privremenih objekta uz propratne urbanističko-tehničke uslove na državnom zemljištu u vlasništvu nacionalnih parkova.

- Na prostoru NP Durmitor izdato je 34 rješenja za postavljanje privremenih objekata uz propratne urbanističko-tehničke uslove i to: 9 za privremene objekte postavljene na državnom zemljištu u vlasništvu nacionalnih parkova, 16 za privremene objekte postavljene na zemljištu u državnom vlasništvu i 9 za privremene objekte postavljene na zemljištu u privatnom vlasništvu.

- Na prostoru NP Skadarsko jezero izdato je 31 rješenja za postavljanje privremenih objekata uz propratne urbanističko-tehničke uslove i to: 9 za privremene objekate postavljene na državnom zemljištu u vlasništvu nacionalnih parkova, 20 za privremene objekte postavljene na zemljištu u državnom vlasništvu i 2 za privremene objekte postavljene na zemljištu u privatnom vlasništvu.

- Na prostoru NP Lovćen izdato je 16 rješenja za postavljanje privremenih objekata uz propratne urbanističko-tehničke uslove i to: 8 za privremene objekate postavljene na državnom zemljištu u vlasništvu nacionalnih parkova, 4 za privremene objekte postavljene na zemljištu u državnom vlasništvu i 4 za privremene objekte postavljene na zemljištu u privatnom vlasništvu.

Tabela: Pregled izdatih rješenja i urbanističko-tehičkih uslova u nacionalnim parkovima

Izdata rješenja i

urbanističko-tehnički uslovi

Privremeni objekti na državnom

zemljištu

Privremeni objekti na privatnom zemljištu

Privremeni objekti na državnom zemljištu u vlasništvu nacionalnih

parkova Fizička lica

Pravna lica

Fizička lica

Pravna lica

NP Biogradska gora - - - - 13

NP Durmitor 15 1 4 5 9

NP Skadarsko jezero 12 8 2 - 9

NP Lovćen 4 - 4 - 8

UKUPNO 31 9 10 5 39

1.1.5. Odnosi sa javnošću

Tokom izvještajnog perioda, dostavljeno je više od 100 saopštenja i informacija za medije, organizovano je preko 30 gostovanja u vezi sa najznačajnijim aktivnostima koje je realizovalo JPNPCG, a u cilju zaštite, unaprjeđenja i promocije pet zaštićenih područja i Solane “Bajo Sekulić”, ostvarena je redovna komunikacija sa predstavnicima medija i PR Službama drugih subjekata, posebno NTO CG, LTO Bar, LTO Podgorica i LTO Žabljak.

Od najznačajnijh informacija koje su dostavljene medijima, između ostalog, izdvajaju se:

- promocija mobilne aplikacije, veb sajta i logoa JP;


13

- organizovanje tradicionalnog događaja „Pješačenje s ambasadorima” (NP Biogradska gora); - Svečana akademija posvećena 140-godišnjici zaštite Biogradske gore (Kolašin); - organizovanje izložbe „Iz riznice Skadarskog jezera‟ posvećene 35 godišnjici od osnivanja NP (Muzeji i galerije, Podgorica); - realizacija ekološke kampanje „Budi odgovoran - Baci otpad na pravo mjesto” koju je JP implementiralo u saradnji sa delegacijom EU i MORT-om u cilju podizanja svijesti javnosti o pravilnom odlaganju otpada. Takođe, pripremljene su i plasirane informacije o aktivnostima u vezi sa sajamskim nastupima i dobijanjem turističkih nagrada „Brand leader award 2018” - Lider u oblasti upravljanja, očuvanja i održivog razvoja zaštićenih prirodnih vrijednosti (Regionalna 8. Biznis konferencija -„Turističko tržište Jugoistočne Evrope - SEET 2018”, Beograd, septembar), Zlatnog Interstasa na jubilarnom 25. međunarodnom turističkom sajmu u Solinu (Split, Hrvatska), u novembru.

Medijima su blagovremeno dostavljane informacije o odvijanju ljetnje turističke sezone, turističkoj ponudi i broju posjetilaca, saradnji sa drugim subjektima, realizaciji edukativnih radionica organizovanih povodom ekoloških datuma, aktivnostima Službi zaštite u cilju očuvanja prirodnih i kulturnih vrijednosti i prostora NPCG. Takođe, pripremljene su informacije za regionalni IUCN-ov bilten „ECARO News“.

Kada je riječ o informisanju o aktivnostima u vezi sa Ulcinjskom Solanom, iste su bile u vezi sa radom pumpnih postrojenja-upumpavanjem morske vode, sanacijom nasipa, postavljanju kućica za ptice, spriječavanju krivolova, kao i uređenjem prostora.

Uzeto je učešće u pripremi saopštenja sa sjednica UO, kao i različite vrste velikog broja dopisa kao što su odgovori posjetiocima, pisma preporuke, odobrenja za ulazak u NPCG i davanje popusta i gratisa, i sl. Služba je redovno ažurirala segment „vijesti“ u okviru sajta www.nparkovi.me i facebook stranicu.

1.2 Služba za zaštitu prirodne i kulturne baštine i održivi razvoj

Programima upravljanja NP Lovćen, NP Durmitor, NP Skadarsko jezero, NP Biogradska gora i NP Prokletije i Programom rada na Ulcinjskoj solani, utvrđene su aktivnosti Službe za zaštitu prirodne i kulturne baštine i održivi razvoj u 2018. godini. Planirane programske aktivnosti Služba je realizovala samostalno, ili u koordinaciji sa drugim zajedničkim službama i organizacionim jedinicama Javnog preduzeća. Pored redovnih programskih aktivnosti, u izvještajnom periodu stručni saradnici Službe bili su uključeni u realizaciju brojnih vanprogramskih aktivnosti.

Služba za zaštitu prirodne i kulturne baštine i održivi razvoj je pripremila godišnje Programe upravljanja za sve nacionalne parkove za 2019. godinu i učestvovala je u izradi Izvještaja o realizaciji programskih aktivnosti JP za 2018. godinu. Izrađen je Izvještaj o radu Ulcinjske solane 2017-2018. godina i Program rada za 2018-2019. za Ulcinjsku solanu. Pored toga, Služba je učestvovala u izradi Programa upravljanja Botaničkom baštom Dulovine za 2019. godinu.

Od brojnih aktivnosti u izvještajnom periodu izdvajamo:

Urađena je Tentativna lista za NP Biogradska gora u u cilju izrade zajedničke serijske nominacije evropskih bukovih šuma za UNESCO zaštićena prirodna dobra “Ancient and Primeval Beech Forests of the Carpathians and Other Regions of Europe“.

Projekat “Upravljanje šumama u nacionalnim parkovima i drugim zaštićenim područjima” koji finansira Vlada Kraljevine Norveške, potpuno je realizovan tokom 2018. godine. Sve aktivnosti su bile usmjerene na izradu Bazne studije o šumama u nacionalnim parkovima


14

Crne Gore. Realizovane su dodatne aktivnosti ugovorene realokacijom prostalih sredstava. U ovoj planskoj godini su realizovane sledeće aktivnosti: organizovan je okrugli sto pod nazivom „Značaj šuma i ekosistemske usluge u zaštićenim područjima’’, donijeto je uputstvo za lakše upravljanje šumama u zaštićenim područjima i izvršena je nabavka softvera za potrebe formiranja prostorne baze podataka.

U okviru projekta „Jačanje prekogranične saradnje i integralnog upravljanja vodenim resursom u proširenom basenu rijeke Drim“, implementirana je projektna aktivnost: "Višenamjensko upravljanje vegetacijom na Skadarskom jezeru kroz prikupljanje biomase i proizvodnju briketa u Crnoj Gori" u NP Skadarsko jezero. Projekat implementira program Ujedinjenih nacija za razvoj (UNDP), a sprovodi ga Globalno partnerstvo za vode (GWP) kroz GWP Mediteran (GWP-Med).

Služba za zaštitu prirodne i kulturne baštine i održivi razvoj izradila je veliki broj izvještaja, predmeta i stručnih analiza, mišljenja i informacija u skladu sa zahtjevima resornog ministarstva, Agencije za zaštitu prirode i životne sredine i drugih ministarstava i državnih institucija. Za potrebe izrade nacionalnih strategija i drugih nacionalnih izvještaja dostavljani su podaci izvještaj o Realizaciji Predloga mjera za smanjenje negativnog uticaja na životnu sredinu iz oblasti Bodiverzitet za period jun 2017-jun 2018. godina i Izvještaj o sprovođenju Nacionalne strategije integralnog upravljanja obalnim područjem Crne Gore do 2030. godine. Uzeto je učešće u izradi nacionalnog dokumenta: ''Uputstvo za izradu procjene rizika od katastrofa'', kojim rukovodi Ministarstvo unutrašnjih poslova, Direktorat za vanredne situacije. Podnijet je izvještaj o mjerama koje će se preduzeti u narednom priodu za potrebe zaštite nacionalnih parkova od požara; Tokom izvještajnog perioda, dat je veći broj mišljenja o vršenju naučno-obrazovnih istraživanja na prostoru nacionalnih parkova. U vezi sa prostorno-planskom dokumentacijom, izdvajamo davanje mišljenja na Nacrte Prostornih planova posebne namjene NP Skadarsko jezero i NP Prokletije, mišljenje na Stratešku procjenu uticaja za Prostorni plan posebne namjene za NP Skadarsko jezero, mišljenje o potrebi procjene uticaja na životnu sredinu za izgradnju turističkog naselja standard 5* u zahvatu DSL Mihailovići, Opština Cetinje, kao i mišljenje na izmjene i dopune Prostornog plana posebne namjene za NP Durmtior, vezano za izmjene zona zaštite na području Savinog kuka, a za potrebe izgranje novih turističkih sadržaja; Takođe, data su brojna mišljenja u vezi predmeta koji su se ticali zaštite životne sredine i zaštite prirode u nacionalnim parkovima (mišljenje na odlučuvanje o potrebi procjene uticaja na životnu sredinu za izgradnju i funkcionisanje ZIP LINE-Virpazar, mišljenje za izgradnju privremenog (sezonskog) parkinga ispod hotela „Vir", KO Boljevići, KP 34/1, mišljenje u vezi izdavanja odobrenja za postavljanje i izgradnju privremenog objekta-biljnog sistema za tretman otpadnih voda (BPPOV) na KO Vranjina, mišljenje u vezi sa sa Izvještajem o Strateškoj procjeni uticaja na životnu sredinu za Detaljni urbanistički plan „Razvršje“ Žabljak, mišljenje za rekonstrukciju objekta mini hidroelektrane „Rijeka Crnojevića" itd).

1.2.1. Zaštita i unapređivanje prostora Na osnovu člana 222 Zakona o planiranju prostora i izgradnju objekata ("Službeni list Crne Gore", br. 64/17), Ministarstvo održivog razvoja i turizma, donijelo je izmjene i dopuna Planova objekata privremenog karaktera na području nacionalnih pakova za period 2017-2019. godine, za sve nacionalne parkove. Planom objekata privremenog karaktera su predviđene lokacije za privremene objekte koji su u vlasništvu nacionalnih parkova, lokacije za privremene objekte postavljene na državnom vlasništvu i lokacije za privremene objekte postavljene na privatnom vlasništvu. U cilju realizacije aktivnosti zaštite i unapređivanja prostora za 2018. godinu realozovan je 1 terenski izlazak.


15

1.2.2. Zaštita flore i vegetacije

- Urađena je inventarizacija vaskularne flore na različitim terenima i stanišnim tipovima u svim nacionalnim parkovima. Elektronska baza podataka (u Exel-u), dopunjena novim podacima, ukupno sadrži 11703 tabelarna reda, što je ekvivalentno istom broju literaturnih i terenskih navoda. Zbog neusaglašenosti taksonomskih podataka iz različitih literaturnih izvora (što umanjuje funkcionalnost baze u pretraživanju podataka), za većinu taksona, urađena su poređenja i nomenklaturna usaglašavanja naučnih naziva sa zvaničnim evropskim listama (Flora Europaea, Euro+Med Plantbase, Med-Checklist, The Plant List). Zbog obilnosti materijala ovaj dio aktivnosti nastavlja se u kontinuitetu.

- U svim nacionalnim parkovima, na definisanim transektima, vršen je popis međunarodno i/ili nacionalno značajnih rijetkih, ugroženih i endemskih vrsta, i obavljen monitoring i uporedna analiza odabranih vrsta. Grafički su prikazani (mapirani) transekti istraživanja sa punktiranim GPS koordinatama popisanih vrsta. Svi nalazi su fotofokumentovani i unijeti u bazu podataka.

- Analizom podataka obezbijeđenih inventarizacijom (baza podataka), za istraživanja u 2018. godini, odabrane su rijetke endemske i nacionalno zaštićene vrste: Berteroa gintlii (NP Lovćen), Edraianthus serpyllifolius (NP Durmitor), Barbarea balcana (NP Biogradska gora) i Narthecium scardicum (NP Prokletije). Nalazi za Berteroa gintlii i za Edraianthus serpyllifolius nijesu potvrđeni. Mala populacija vrste Barbarea balcana je evidentirana nedaleko od izvorišta Biogradske rijeke, dok je Narthecium scardicum evidentiran na vlažnim i tresetnim staništima (acidofilni niski cretovi - prelazne tresave) Bogićevice i gradi značajnu zajednicu sa endemskim vrstama Willemetia stipitata ssp. albanica, Pinguicula balcanica, Gymnadenia frivaldii, Dactylorhiza cordigera ssp. bosniaca (NATURA 2000 habitat).

- U NP Skadarsko jezero uspostavljen je monitoring vrste Marsilea quadrifolia na rijeci Moračici (Žabljačke livade). Populacija je pronađena na navedenom lokalitetu juna 2017. godine, i predstavlja novi i za sada jedini nalaz u Crnoj Gori (raniji literaturni navodi iz 1942 i 1949 godine na Plavnici i Gostiljskoj rijeci nijesu potvrđeni). Prorijeđenost populacije i zarastanje staništa, uočeno ove godine, predstavljaju potencijalni rizik za opstanak ove vrste. Neophodno je nastaviti monitoring kako bi se ustanovilo da li se radi o godišnjim fluktuacijama ili o progresivnom stanju zarastanja koje bi ugrozilo opstanak vrste. Istraživanje staništa Marsilea quadrifolia je prošireno na gornji tok Moračice, ali vrsta nije evidentirana.

- Monitoring močvarne biljke Caldesia parnassifolia nije bio uspješan na ranije ustanovljenim koordinatama na lokalitetu Pančeva oka, ali postoje indicije da je ima na širem području ovog rezervata, kao i na sličnim staništima na Crnom žaru.

- Duž sjeverne obale Skadarskog jezera prikupljeni su podaci o distribuciji i stepenu invazivnosti pojedinih introdukovanih biljnih vrsta, naročito bagremca - Amorpha fruticosa. U vodotoku rijeke Plavnice ustanovljeno je prisustvo strane invazivne makrofite Egeria densa, što je prvi zabilježeni ulazak ove vrste u prirodne vodotoke Crne Gore, koji zahtijeva hitnost reagovanja. Obaviještene su nadležne institucije i definisane mjere i aktivnosti koje je neophodno preduzeti.

- U cilju uspostavljanja bolje kontrole ubiranja divlje flore i sagledavanja stanja na terenu u svim nacionalnim parkovima, preuzeti su podaci o izdatim dozvolama od Agencije za zaštitu prirode i životne sredine, i podaci iz službenih zabilješki nadzornika NP Lovćen, NP Biogradska gora i NP Prokletije. Njihovom obradom u Exel tabeli, urađena je analiza stanja na terenu za ova tri nacionalna parka.

- U cilju realizacije aktivnosti za očuvanje flore i vegetacije u 2018. godini realozovano je 35 terenskih izlazaka.


16

1.2.3.Zaštita i razvoj šuma

- U svim nacionalnim parkovima u cilju poboljšanja zdravstvenog stanja šuma realizovane su potrebne sanitarne i druge mjere u šumama državnoj svojini.

- U svim nacionalnim parkovima realizovan je Plan korišćenja šuma u privatnoj svojini i izvršeno obilježavanje stabala za uklanjanje.

- Realizovane su dodatne aktivnosti predviđene realokacijom sredstava projekta ‘’Upravljanje šumama u nacionalnim parkovima‘’

- U NP Lovćen donešen je Plan sanacije za područje koje je tokom 2017. godine degradirano požarom. Preduzeti su određeni koraci na uklanjanju ostataka izgorelog rastinja i priprema terena za pošumljavanje;

- U NP Lovćen izvršena je doznaka stabala za uklanjanje na trasi dalekovoda 400 KW u širini koridora od 30 m;

- Na području NP Durmitor izvršeno je postavljanje feromonskih klopki; - Uzeto je učešće u radnom timu za definisanje trase nove skijaške staze u NP Durmitor koja

prolazi kroz šumski kompleks u zoni Savinog kuka; - Za potrebe otvaranja dionice puta u zoni Savinog kuka i skraćenje postojećeg puta Žabljak –

Tepca, izvršena je doznaka stabla za uklanjanje; - Obrazovana je međuinstitucionalna komisija za realizovanje aktivnosti iz Akcionog plana

Strategije za smanjenje rizika od katastrofa. Zadatak komisije će biti donošenje Studije o postavljanju video nadzora za potrebe ranog otkrivanja požara u nacionalnim parkovima;

- Na osnovu zahtjeva Željeznice Crne Gore, komisijski je odobreno uklanjanje drvenastog rastinja koje ugrožava nesmetan željeznički saobraćaj na području NP Biogradska gora;

- Održan je međunarodni okrugli sto na temu unapređenja upravljanja šumama u zaštićenim područjima.

- Izvršena je nabavka sofisticiranog softvera ArcGIS za potrebe formiranja prostorne baze podataka (GIS) i skladištenja svih podataka koji u svojoj osnovi imaju prostorno obilježje. Takođe, održana je i obuka za dva zaposlena za koriščenje softvera, obradu i analizu prikupljenih vektorizovanih podataka;

- Donešena je Interna procedura za prodaju šume stanovništvu u ruralnim područjima, na osnovu koje se vrši prodaja drveta i drvnih sortimenata za potrebe stanovnika koji se nalaze na području nacionalnih parkova;

- U proceduri donošenja je i Interna procedura za besplatnu dodjelu ogreva stanovništvu sa socijalnim potreba u ruralnim područjima nacionalnih parkova. Ovom Procedurom će se socijalno ugroženom stanovništvu besplatno odobravati ogrev na osnovu Zaključaka Vlade Crne Gore.

- Komisijski je realizovana obuka i testiranje nadzornika za sprovođenje procedura i obavljanja poslova vezanih za šume u zaštićenim područjima.

- U cilju realizacije aktivnosti za očivanje šuma za 2018. godinu realizovana su 49 terenska izlaska.

1.2.4. Zaštita faune Ribarstvo

- U cilju implementiranja i sprovođenja zahtjeva i normi definisanih Poglavljem 13 (Ribarstvo) održavani su redovni sastanci sa Ministarstvom poljoprivrede i ruralnog razvoja.

- Otpočelo se sa implementacijom sistema digitalnog izdavanja dozvola i korišćenja baze podataka o ribarstvu koje vodi Ministarstvo poljoprivrede i ruralnog razvoja. U cilju buduće evidencije ulova koja će se realizovati kroz postojeću bazu, vršene su obuke nadzornika u Parkovima.

- Izrađen je Plan upravljanja ribarstvom na Skadarskom jezeru nakon usvajanja novog Zakona o slatkovodnom ribarstvu na osnovu koga su proizišli ostali podazkonski akti koji će definisati pravila obavljanja privrednog i sportsko-rekreativnog ribolova. Proglašene su


17

ribolovne zone, zone zabranjenog ribolova, definisana su ovlaščenja i funkcija ribočuvarske službe, specifikacije ribolovnih alate, te izgled i način izdavanja dozvola za ribolov.

- U cilju unapređenja u oblasti ribarstva za 2018. godinu realozovan je 1 terenski izlazak. Ornitofauna

U NP Skadarsko jezero sredinom januara je izvršeno zimsko brojanje ptica IWC. Dobijeni rezultati su preko nacionalnog koordinatora proslijeđeni u Međunarodni biro za zaštitu vodenih ptica IWRB, koji u saradnji sa Bird Life publikuje rezultate cenzusa sa svih vodenih objekata u Evropi. Pored zimskog cenzusa ptica, utvrđen i kvalitativni sastav populacija, kao i njihova prostorna distribucija na jezeru.

- U proljećnem i ljetnjem sezonskom aspektu realizovana je aktivnost utvrđivanje stepena ugroženosti kolonijalnih vrsta sa posebnim osvrtom na vrste koje gnijezde u ornitološkim rezervatima kao što je ibis – Plegadis falcinellus (Bon II; EU Direktiva I; Bern III; EMERALD; opadajući trend CG trend - trend u Evropi - umjereno opada.

- Izvršen je monitoring gnijezdeće populacije malog kormorana – M. pygmeus (brojnost gnijezdećih parova, broj gnijezda u koloniji, procjena uspješnosti gniježđenja i prostorna disperzija;). U cilju izrade predloga u vezi zastite odabranih vrsta koje su bile uključene u monitoring 2018. izrađeni su Protokoli monitoring za svaku od navedenih vrsta: A. nyroca, Ch. hybridus, Ph. mycrocarbo, A. ferina koji je zasnovan na iskustvu i stečenom znanju nakon dugog niza godina terenskih istraživanja na Skadarskom jezeru i sadrži precizno definisane smjernice za obavljanje istraživanja, kao i Preporuke i mjere zaštite vrste i konzervacione mjere staništa na kojem populacije vrsta gnijezde.

- Realizovana je aktivnost u vezi cenzusa pelikana P. crispus priikom ovog monitoringa utvrđuj se brojnst ove ptice na svim vodenm objektima u Evropi. Projekat predstavlja strogo definisanu akciju među svi zemljama u kojima žive pelikani i sprovodi se na način da se u isto vrijeme istog dana broji populacija i utvrđuje polna struktura. Na trećem međunarodnom brojanju utvrđeno je prisustvo 190 odraslih jedinki na Skadarskom jezeru, što pokazuje rast u odnosu na predhodne tri godine.

- Realizovana je aktivnost monitoring patke crnke - A. nyroca, bjelobrade čigre - Ch. hybrida, . - Utvrđena je uspješnost gniježđenja kudravog pelikana - P. crispus. Uz pomoć video nadzora

(kamere na platformi) uporedo u realnom vremenu vršilo nadgledanje uznemiravanja ove populacije o čemu je redovno obavještavanja Služba zaštite NPSJ koja je reagovala na vrijeme kako bi se negativni efekti uznemiravanja kolonije sveli na minimum.

- Izvršen je monitoring velikog kormorana - Ph. carbo koji je i ovoj godini pokazao da se glavna kolonija nalazi u Specijalnom rezervatu Pancevo oko. Monitoring čaplje govedarice – B. ibis upućuje da se trend poslednjih nekoliko godina ne povećava te da je lokalizovana vrsta na području Crnog žara u velikoj mješovitoj koloniji. Što se tiče utvrđivanja brojnosti i lokaliteta za vrstu crni ibis P. falcinelus utvrđeno je nakon više godina izuzetno pozitivan trend.

- U NP Durmitor tokom programske godine vršen monitoring velikog tetrijeba. Na prostoru Štulac izvršeno kartiranje na osnovu kvantitativnog monitoringa i urađene preporuke za mjere zaštite.

- U NP Prokletije na području rezervata Hridsko jezero i Bogićevici urađen kvantitativni i kvalitativni monitoring ornitofaune. Posebno je urađen monitoring i utvrđivanje brojnosti na individualnom nivou velikog tetrijeba

1.2.5. Zaštita kulturno-istorijskog nasljeđa

- U NP Durmitor nastavljena su terenska istraživanja vodenica na vodotocima kanjona Tare, na Branovu i Brajkovačkom potoku. Uporedo su prikupljeni podaci od lokalnog stanovništva u selima Novakovići i Brajkovača, koja gravitiraju slivovima na kojima su se nalazili mlinovi.

- U NP Skadarsko jezero nastavljena su terenska istraživanja mlinova na pritokama Skadarskog jezera, u selima Bese, Mužovići i Boguti i evidentirani podaci od mjesnog stanovništva.


18

- Urađena je konzervacija većeg broja izložbenih eksponata iz zbirki kulturno-istorijskog nasljeđa, kao i dopuna nedostajućih predmeta za potrebe izložbe i stalne postavke.

- Urađena je priprema i štampan katalog „Iz riznice Skadarskog jezera“ u kojem su prezentovana kulturna dobra - manastiri i utvrđenja; Domaća radinost skadarske Krajine sa Šestanima; Tradicionalno privrjeđivanje i Razvoj plovidbe na Skadarskom jezeru.

- Povodom jubileja 35 godina Nacionalnog parka Skadarsko jezero, u okviru manifestacije „Dani evropske baštine“ u JU Muzeji i galerije u Podgorici je, od 24. septembra do 01. novembra, organizovana izložba „Iz riznice Skadarskog jezera“, pod pokroviteljstvom Glavnog grada Podgorice i Ministarstva kulture.

- Održano je više sastanaka i proslijeđene inicijative nadležnim institucijama u vezi iznalaženja adekvatnog prostora u Virpazaru za stalnu postavku tematskih zbirki kulturno-istorijskog nasljeđa Skadarskog jezera.

- Vršeno je prikupljanje litaraturne i foto-građe o kulturnoj baštini nacionalnih parkova kod relevantnih institucija, za potrebe istraživanja, zakonske zaštite i organizovanja izložbi predviđenih Planovima upravljanja.

Vanprogramske aktivnosti

- Na konstitutivnom sastanku Upravljačkog tijela za očuvanje Stećaka-srednjevjekovnih nadgrobnih spomenika Crne Gore (za lokalitete Žugića Bare i Grčko groblje Novakovići, Žabljak i Grčko groblje Plužine) u Ministarstvu kulture, utvrđena je metodologija rada i dogovor o prioritetnim aktivnostima u narednom periodu.

- U saradnji sa Centrom za kulturu i Zavičajnim muzejom iz Bara urađena je izložbena postavka „Plovidba i tradicionalni ribolov na Skadarskom jezeru“ u kompleksu utvrđenja Besac, za vrijeme turističke sezone.

- Proslijeđen godišnji izvještaj Ministarstvu kulture o sprovođenju implementacije Akcionog plana Menadžment plana utvrđenja Besac.

- Urađena je revizija i inventarizacija tematskih zbirki kulturno-istorijskog nasljeđa Skadarskog jezera.

- U sklopu programa manifestacije Dan Evropskih parkova, pod sloganom „Kulturna baština - To nam je u prirodi“, u NP Lovćen, ispred Centra za posjetioce na Ivanovim koritima, 29. maja prezentovana je i foto izložba „Lovćen na starim fotografijama i razglednicama od 1890 do 1940“.

- Urađena je inventarizacija zbirke „Lovćen na starim fotografijama i razglednicama Lovćena od 1890 do 1940“.

- Urađeni su prijedlozi idejnih projekata kulturno-istorijskog nasljeđa nacionalnih parkova. - Urađena je prezentacija kulturne baštine NPCG za Fondaciju Konrad Adenauer. - Učešće u izradi INTERREG projekta C-BH-M BORDER TRIANGLE COOPERATION, za

izložbene prostore kulturne baštine NP Lovćen i NP Skadarsko jezero. - U cilju realizacije aktivnosti za unapređenje kulturno istorijskog nasleđa za 2018. godinu

realozovana su 22 terenska izlaska. 1.2.6. Međunarodna i domaća saradnja, učešće na konferencijama, okruglim stolovima, radnim grupama i komisijama predstavnika Službe za zaštitu prirodne i kulturne baštine i održivi razvoj i Službe za promotivno-edukativne poslove i turizam

1.2.6.1. Međunarodna i domaća saradnja, učešće na konferencijama i okruglim stolovima

- Učešće u regionalnoj konferenciji o šumskim požarima, 22-23.02.2018, Podgorica

- Učešće na konferenciji Moć kulture (Multikulturalizam i savremene umjetničke prakse) u organizaciji Fondacije Konrad Adenauer i NVO IACTO, 04 - 06. decembra u Ulcinju.

- Učešće na 4. međunarodnoj konferenciji o zaštiti Ulcinjske solane

- Učešće na Konferenciji o upravljanju mrkim medvjedom u Crnoj Gori


19

- Učešće na sastanku sa ekspertskim timom Bernske i Ramsarske konvencije povodom

analize stanja u NP Skadarsko jezero

- Učešće na sastanku sa savjetodavnom Misijom IUCN i Centrom za svjetsku baštinu

UNESCO povodom analize statusa očuvanosti NP Durmitor kao UNESCO područja

Svjetske prirodne baštine

- Učešće na sastancima sa GIZ-om u cilju realizacije druge faze projekta ORF

Biodiverzitet i CBSL III.

- Učešće na javnoj raspravi o reorganizaciji šumarstva u Crnoj gori. Privredna komora

Crne Gore (X 2018.)

- Učešće na sastanku “Wildlife Turističke mogućnosti u Nacionalnom Parku Durmitor”

1.2.6.2. Učešće u radnim grupama i komisijama

- Učešće predstavnika JPNPCG u radu Operativnog tima projekta „Uspostavljanje Natura

2000 mreže u Crnoj Gori“.

- Učešće predstavnika JPNPCG u Radnoj grupi MORT-a formiranoj u cilju praćenja

realizacije projekta „Finalizacija Studije zaštite Ulcinjske solane“

- Učešće u Radnoj grupi za izradu Zakona o stranim i invazivnim stranim vrstama

- Učešće u komisiji za izradu Izvještaja o strateškoj procjeni uticaja na životnu sredinu

Prostornog plana područja posebne namjene NP Skadarsko jezero,

- Učešće u radnoj grupi za izradu dokumenta „Plan upravljanja ribarstvom na Skadarskom

jezeru“

- Učešće u radnoj grupi za izradu podzakonskih akata upravljanja ribarstvom koji proizilaze iz Plana upravljanja ribarstvom i novog Zakona o slatkovodnom ribarstvu iz 2018 godine.

- Učešće u radnoj grupi za izradu dokumenta ''Procjena rizika od katastrofa'', pod rukovodstvom Direktorata za vanredne situacije, Ministarstva unutrašnjih poslova

- Učešće u međuinstitucionalnoj Komiisji za obilježavanje stabala koja ometaju prolaz vozova na prostoru NP Biogradska gora.

- Učešće u radnoj grupi Upravljačkog tijela za očuvanje Stećaka-srednjevjekovnih nadgrobnih spomenika Crne Gore (za lokalitete Žugića Bare i Grčko groblje Novakovići, Žabljak i Grčko groblje Plužine) u Ministarstvu kulture.

- Učešće u Komisijama internog karaktera (Komisja za obuku Službe fizičke zaštite (Komiisja za utvrđivanje stanja šume u NP Prokletije, Komisija za izradu Interne procedure za prodaju šume rurlnom stanovništvu, Komisija za izradu Interne procedure za besplatnu dodjelu ogrevnog drveta, Komisija za utvrđivanje opožarene šume u NP Lovćen, Komisija za prodaju drveta na lagerima, Komisija za prodaju drveta u dubećem stanju ruralnom stnovništvu, Komisija za sanitarnu doznaku stabala oko Biogradskog i Crnog jezera, Komisija za utvrđivanje plana sječa u privatnim šumama).

1.2.6.3. Jačanje kapaciteta stručnih službi

- Učešće na radionicama u okviru projekta „Uspostavljanje Natura 2000 mreže u Crnoj

Gori“, Podgorica

- Učešće na radionici TAIEX - ekspertska misija za uspostavljanje zakonodavnog i

instutucionalnog okvira za invazivne strane vrste, Agencija za zaštitu prirode i životne

sredine, Podgorica

- Predstavnici Službe za promociju, edukaciju i turizam angažovani su u regionalnom obrazovnom projektu „Mreže škola u zaštićenim područjima”, prilikom kojeg se


20

unapređuju kapaciteti edukatora u zaštićenim područjima koji realizuju WWF i „Parkovi Dinarida.”

1.2.7. Naučno - istraživački rad

Istraživači za speleobiologiju Biotehničkog fakulteta, Univerziteta u Ljubljani u periodu od 01.04 - 31.12.2018 godine realizovali su naučna istraživanja u spelološkim objektima na prostoru NP Durmitor i NP Lovćen u cilju proučavanja podzemnih rakova (Crustacea) i kornjača (Coleoptera) u saradnji sa Biospelološkim društvom Crne Gore.

Istraživači iz JU Prirodnjački muzej Crne Gore su u periodu od 23.05-31.12.2018 godine vršili naučno-istraživačke djelatnosti na području nacionalnih parkova. Cilj istraživanja bile su zaštićene vrste biljaka, gliva i životinja na području parkova.

Istraživački tim sa Univerziteta u Mančasteru, Velika Britanija u toku oktobra mjeseca izvršio je uzimanje uzoraka stijena na području NP Durmitor.

1.2.8. Odjeljenje za projekte i međunarodnu saradnju

1.2.8.1. Saradnja sa međunarodnim organizacijama i realizacija projekata

Tokom 2018. godine je započeta realizacija projekta LASPEH (Vrste i staništa u južnom Jadranu) finansiranog u sklopu INTERREG IPA CBC programa Italija-Albanija-Crna Gora 2014/2020. U sklopu LASPEH projekta se sprovode aktivnosti kao što je izrada transnacionalne zajedničke strategije za bolje upravljanje prioritetnim vrstama na Natura 2000 sajtovima, izrada planove zaštite za tri prioritetne vrste na područjima koja su odabrana na lokalnom (regionalnom) nivou, kao i akcije očuvanja za ciljem poboljšanje nivoa zaštite ciljnih vrsta/staništa. Uvodni sastanak je organizovan od 27. do 28. septembra u gradu Ostuni, Italija.

U okviru IPA prekogranične saradnje sa zaštićenim područjima u susjednim državama Javno preduzeće u 2018. godini se odazvalo na pozive u sklopu INTERREG Adrion transnacionalnog poziva za dostavljanje projekata sa dva projektna prijedloga: STAYTRUE (Održivo, autentično, bazinarano na domaćoj tradiciji za budućnost u Jadranskoj regiji) u saradnji sa Univerzitetom Nova Gorica i SHARE (Održiva rješenja za regije koje se nalaze na visokoj nadmorskoj visini u cilju razvoja turizma i zaštite prirodnog i kulturnog nasljeđa) u saradnji sa Agencijom za zaštitu životne sredine Crne Gore. Rezultati prihvaćenosti projekata sa kojima je konkurisalo Javno preduzeće će biće poznati u 2019. godini.

U okviru IPA prekograničnog program Srbija-Crna Gora, JPNPCG je u saradnji sa Hidrometeorološkim zavodom Crne Gore apliciralo sa projektom „Uticaj ekoloških i klimatskih promjena na prirodne resurse u prekograničnom području Crne Gore i Srbije“.

JPNPCG je u saradnji sa NVO CZIP (Centar za zaštitu i proučavanje ptica) apliciralo projektom PA.CON (Panonia Adria - Connection) u sklopu II poziva za dostavljanje projekata INTERREG IPA prekograničnog programa Hrvatska - Bosna i Hercegovina - Crna Gora 2014-2020. Rezultati prihvaćenosti projekta će biće poznati u 2019. godini.

JPNPCG je kao partner zajedno sa ostalim partnerima iz 6 zemalja okruženja uzelo učešće u pripremi projektu Velika botanička tura 6+1 koji ima za cilj kreiranje prve turističke botaničke ture u regionu. Planirano je da se aktivnosti iz projekta finansiraju od strane Western BalkansFund-a (WBF).

JPNPCG su projektom „Razvoj programa za volontiranje i istraživanje u parkovima“ aplicirali kod organizacije „Parkovi Dinaridi“. Projekat nije podržan.


21

JPNPCG je apliciralo sa projektom „Unaprjeđenje sistema zaštite i kontrole sistema naplate ulaznica u Nacionalnim parkovima Crne Gore“ kod Crnogorske komercijalne banke. Cilj projekta je stvaranje efikasnijih službi zaštite u nacionalnim parkovima koje će moći da odgovore brojnim izazovima sa kojima se suočavaju u svakodnevnom radu. Planirane su aktivnosti koje podrazumijevaju korišćenje informacionih tehnologija pomoću kojih će nadzornici u parkovima na brži način rješavati probleme kao što su krivolov, nelegalna gradnja, nelegalne deponije, požari itd.

Saradnja sa EUROPARC federacijom je nastavljena kroz održavanje članstva u ovoj organizaciji.

JPNPCG je u saradnji sa partnerima iz Bosne i Hercegovine i Hrvatske apliciralo projektom pod nazivom C-BH-M Border Triangle Cooperation – BTC u sklopu II poziva za dostavljanje Projekta INTERREG IPA prekograničnog programa Hrvatska - Bosna i Hercegovina - Crna Gora 2014-2020. Rezultati o prihvaćenosti projekta će biće poznati u 2019. godini.

JPNPCG je apliciralo sa projektom pod nazivom „We For the Nature – The Nature For Us“, kod UNESCO-a. Rezultati o prihvaćenosti projekta još uvijek nisu poznati.

JPNPCG je apliciralo sa projektom pod nazivom „Nauka u parkovima“ u okviru poziva Ministarstva nauke. Projekat je prihvaćen, ali nije realizovan zbog male vrijednosti projekta.

1.2.8.2. Ostale aktivnosti Odjeljenja za projekte i međunarodnu sradnju

- Učešće na regionalnoj 8. Biznis konferenciji „Turističko tržište Jugoistočne Evrope - SEET 2018”, koja se pod institucionalnim pokroviteljstvom Ministarstva trgovine, turizma i telekomunikacija Republike Srbije, održala 3. oktobra 2018. godine, u Sava centru u Beogradu.

- Učešće na imPRove biznis seminaru „Digitalna komunikacija i promjene za biznise u 2019.godini“ održanom 06.12.2018. godine u hotelu Podgorica u organizaciji agencije Advantage.

- Učešće u organizaciji akcije čišćenja Let's do it Montenegro u NP Skadarsko jezero koju je JPNPCG realizovalo u saradnji sa ADP Zid-om.

- Učešće na sjednicama Koordinacionog odbora zdravstvenog turizma održanim u Privrednoj komori Crne Gore.

- Učešće na sastanku održanom 10.07.2018. godine u Privrednoj komori Crne Gore koji je organizovan za sektor Turizam u sklopu izrade Strategije pametne specijalizacije koja se realizuje od strane Ministarstva nauke Crne Gore.

- Učešće na konferenciji European Green Belt Days 2018. - Učešće na radionici u sklopu projekta „Rastući zeleni biznisi u Crnoj Gori“ održanoj

05.07.2018. godine u organizaciji UNDP-a, a finansiranog od strane GEF-a. - Učešće na Radionici o finansijskim i administrativnim pitanjima u programu Horizont 2020

koja je u organizaciji Ministarstva nauke održana je 13. aprila u zgradi Rektorata Univerziteta Crne Gore.

- Izrada i praćenje novog Plana integriteta koji je Javno preduzeće za nacionalne parkove Crne Gore u skladu sa Zakonom o sprječavanju korupcije („Službeni list CG“, broj 53/14) dužno da donese. Ovaj Plan sadrži mjere kojima se sprječavaju i otklanjaju mogućnosti za nastanak i razvoj korupcije.

- Učešće u kreiranju i kontinuiranu nadogradnju aplikacije Inventarisanje koja je izrađena od strane firme Studio Lasso, kao i pripremi popisa za 2018. godinu koji je prvi put urađen uz pomoć ove aplikacije, te obuci zapošljenih kako bi bili u mogućnosti da koriste istu.

- Koordinisanje u pripremi Programa upravljanja JPNPCG i koordinisanje i priprema pristiglih materijala za Izvještaj o realizaciji programa upravljanja JPNPCG.


22

1.3. Služba za promociju, edukaciju i turizam

Služba za promotivno-edukativne poslove i turizam u okviru JPNPCG implementira aktivnosti koje imaju za cilj promociju prirodnih i kulturnih vrijednosti nacionalnih parkova Crne Gore. Služba razvija u svom opsegu djelovanja, u sistemu JPNPCG, turističku infrastrukturu, turističke proizvode u funkciji razvoja održivog turizma, izrađuje edukativne programe i organizuje radionice za školsku populaciju, osmišljavaju događaje i manifestacije vezane za određene ekološke datume, takođe osmišljava i aktivo učestvuje u izradi Planova i godišnjih Programa upravljanja NPCG, učestvuje u radnim grupama na vanistitucionalnom nivou u vezi donošenja strateških dokumenata. Pored redovnih programskih aktivnosti, stručni saradnici ove Službe bili su uključeni u realizaciju brojnih vanprogramskih aktivnosti u izvještajnom periodu.

Služba je učestvovala u izradi Nacrta Programa upravljanja za Solanu 2019. te realizovala programske aktivnosti definisane Programom rada za 2017-2018 godinu. Uglavnom iz oblasti praćenja stanja do avgusta mjeseca 2018. godine prilikom čega su rađeni detaljni izvještaji na dvomjesečnom nivou. Pored toga, Služba je učestvovala u radu Savjetodavnog tijela za Solanu.

Takođe, Služba je učestvovala i radila na osmišljavanju Programa rada Botaničke bašte Dulovina za 2019. godinu koja obuhvata segment promocije, edukacije i turizma.

Između ostalog, Služba je učestvovala u toku programske godine u procesu izrade raznih strateških dokumenata u formi komentara i stručnih mišljenja na način da su saradnici članovi radnih grupa.

Predstavnici Službe su učestvovali na otvorenim seminarima iz oblasti kojima se bave.

Zaposleni iz Službe za promotivno edukativne poslove, specijalizovan za proučavanje ornitofaune, u toku programske godine je radila na monitoringu ornitofaune implementacijom konzervativnih metoda upravljanja stanštem, razvojem protokola monitoringa i dr. i to najvećim dijelom u vezi sa stanjem ornitofaunističkih populacija u NP Skadarsko jezero, te se izvještaj za ovu stratešku oblast nalazi u izvještaju zajednčkih službi JPNPCG.

Izvještaj o radu Službe za promociju, edukaciju i marketing sadrži nekoliko različitih aspekata, jer se u samim opisima poslova kojima se Služba bavi nalaze različiti nivoi djelatnosti, kao i raznolikost aktivnosti koji se u izveštaju kategorizuju kao posebne stavke. U slopu izvršenja programskih aktivnoti Stručni saradnici su realizovali niz terenskih dana koje se odnose na dnevna i višednevni angažman u okviru zadatog posla kojim se bave, u funkciji realizacije aktivnosti iz Programa upravljanja NPCG (NPD, NPBG, NPP, NPL, NPSJ). Takođe u presjeku stanja o ukupnom broju provedenih terenskih dana se nalaze i višednevna odsustva koja se odnose na učešće na seminarima, radionicama i tuističkim sajmovima. Na ukupnom nivou Služba za promociju, edukaciju i turizam tokom programske godine realizovala 67 terenskih dana i dana na službenom putovanju koje se odnosi na prisustvo na turističkim sajmovima, radionicama, projektnim aktivnostima, seminarima (uključujući terenske dane Solana, terenski dani onitofana NPSJ, terenski dani parkovi).

1.3.1. Promocija

U cilju što boljeg promovisanja Nacionalnih parkova Crne Gore realizovano je niz aktivnosti za postizanje i ostvarenje promotivnih ciljeva:

- U toku 2018. godine, JPNPCG je učestvovalo na nekoliko turističkih sajmova (Štutgart-CMT,

Beč, Minhen-FREE, Solin INTERSTAS, Novosadski međunarodni sajam turizma LORIST)


23

na kojima je predstavljena turistička ponuda NPCG u saradnji sa NTO CG i drugim predstavncima turističke privrede.

- Učešće na sajmu/festivalu; 25. jubilarni INTERSTAS - "Međunarodni festival turizma, krajobraza Međunarodni Zlatni Cvijet", prilikom koje je odlukom Izvršnog Direktorija manifestacije i središnjeg Odbora F.E.S.T./Europska federacija turističkih novinara i pisaca, sa sjedištem u Rimu (IT) dodjelila, JP NACIONALNI PARKOVI CRNE GORE, prestižnu međunarodnu turističku nagradu "GOLDEN INTERSTAS '2018".

- Uspostavljen je novi vizuelni standard NPCG koji uključuje nove logoe svih pet nacionalnih parkova, zajedničkog logoa NPCG i knjige standarda.

- Organizovana je promotivna aktivnost "Šetnja sa ambasadorima"- posjeta diplomatskog kora u CG prilikom koje je velki broj ambasadora posjetilo NP Biogradsku goru.

- Organizovana je Svečana akademija povodom jubilarne godine "140 godina od proglašenja prvog zaštićenog područja u Crnoj gori Biogradska gora".

- U okviru obilježavanja Evropske godine kulturne baštine 2018. godine na poziv i pod

pokroviteljstvom Minisarstva za kulturu Crne Gore, osmišljeni su idejni projekti za svaki

nacionalni park posebno: U NP Prokletije „Kod katuna“ na Bajrovića katunu na Bogićevici

organizovana je manifestacija autohtone gastronomske ponude Parka, uključivanjem

kulinarske baštine u savremenu turističku ponudu; NP Skadarsko jezero organizovan

događaj pod nazivom „Vremeplov u čunu, drvenoj barci“ s ciljem otkrivanja, približavanja i

popularizacije kulturne baštine; NP Durmitor “Kroz prostor i vrijeme” prikazan je etnografso-

dokumentarni film “Durmitor” u okviru festivala “Green Montenegro International Film Festa

na Crnom jezeru, u cilju podizanja svijesti javnosti o značaju čuvanja kulturnog pejzaža kao

sastavnog dijela kulturne baštine.

- Pod okriljem inicijative "Dani evropske baštine" za 2018. godine sa temom „Umjetnost

dijeljanja“, implementiran je projekat „Skulpture parkova“ prilikom kojeg su izrađene

skulpture životinja od prirodnih materijala koje predstavljaju identitet u prirodnom i

kulturološkom smislu: u NP Biogradska gora postavljena je skulptura mrkog medvjeda u

kamenu, a u NP Lovćen dvije skulpture vuka u drvetu kao dopuna postojećim

interpretativnim elementima prezentacije promocije.

- Za potrebe turističkih sajmova i ljetnje turističke sezone izrađen je i odštampan promotivni

materijal u formi kataloga, brošura, flajera, lifleta, postera, promo majci i dr. (npr: u cilju

promocije tematske staze „Ljeto u katunu – odakle dolaze naši tradicionalni proizvodi“

osmišljen je liflet koji pruža osnovnu informaciju o stazi. Liflet je odštampan u 500

primjeraka; u cilju promovisanja tradicionalnog planinarskog pohoda „Hamdova staza“, koji

nosi međunarodni karakter, odštampano je 300 komada lifleta i 100 komada postera;

Izrađen je i odštampan info flajer na engleskom jeziku „Top three of“ u 2.500 primjeraka; za

potrebe održavanja različitih događaja, izrađeni su roll-up baneri; ušlo se u realizaciju izrade

bilbord banera za sve NPCG, međutim zbog neadekvatnog dizajna još uvijek nisu

postavljeni.

- Crnogorske nacionalne parkove je u toku programske godine posjetio veliki broj stranih

novinara i turoperatera.

- U cilju promocije NP Biogradska gora u zemlji i inostranstvu snimljen je promotivni video

spot.

- Izrađen je Projektni zadatak za izradu pet filmova u HD rezoluciji za sve nacionalne

parkove, koji bi se prikazivao u centrima za posjetioce i bio prodajnog karaktera, distribuiran

preko suvenirnica koje se nalaze u sklopu nacionalnih parkova.


24

1.3.1.1. Učešće na festivalima i manifestacijama

- U cilju promovisanja zimske turističke ponude U NP Durmitor realizovan je događaj „Durmitorski zimski dani“ u okviru kojeg je organizovana promotivna šetnja na krpljama, šetnja edukativnom stazom oko Crnog jezera i čaj na zaleđenom jezeru.

- Održana je tradicionalna Osmomartovska izložba ručnih radova u Centru za posjetioce u NP Durmitor. Izložba je bila takmičarskog i prodajnog karaktera. Lokalni proizvođači sa prostora parka su imali priliku da prezentuju svoje radove.

- Obilježen je 6. septembar – „Dan NP Durmitor“. - U saradnji sa Opštinom Žabljak i LTO Žabljak od u NP Durmitor organizovana je

tradicionalna turističko-promotivna, kulturna i zabavno-sportska manifestacija „Dani planinskog cvijeća“. Manifestacija ima za cilj promociju, očuvanje i podsticaj tradicionalnih znanja, umjeća, vještina i načina privređivanja i obogaćivanja sadržaja koje durmitorski kraj nudi posjetiocima u toku ljetnje turističke sezone.

- U organizaciji JPNPCG obilježen je 24. maja – Dan Evropskih parkova. - U NP Lovćen organizovana je manifestacija „Dani koprive”, kojom su se promovisala

ljekovitost koprive i gastronomski recepti zasnovani na njenoj upotrebi. - U okviru Dana evropske kulturne baštine, pod sloganom „Prirodna i kulturna baština“,

organizovani su događaji u NP Lovćen i Biogradska gora. - U NP Prokletije „Kod katuna“ na Bajrovića katunu (Bogićevica) organizovana je

manifestacija autohtone gastronomske ponude Parka, uključivanjem kulinarske baštine u savremenu turističku ponudu.

- U NP Skadarsko jezero organizovan događaj pod nazivom „Vremeplov u čunu, drvenoj barci“, s ciljem otkrivanja, približavanja i popularizacije kulturne baštine.

- NP Durmitor “Kroz prostor i vrijeme” prikazan je etnografsko-dokumentarni film “Durmitor” iz 1930. godine u okviru festivala “Green Montenegro International Film Festa na Crnom jezeru, u cilju podizanja svijesti javnosti o značaju čuvanja kulturnog pejzaža kao sastavnog dijela kulturne baštine.

- U saradnji sa Planinarskim Društvom „Karanfil“ iz Gusinja tokom jula obilježen je događaj Hamdova staza – uspon na tri vrha u jednom danu: Popadija, Talijanka i Maja e Can. U pohodu je učestvovalo preko 250 ljubitelja prirode iz zemlje i okruženja.

- U NP Skadarsko jezero pružena je logistička i stručna pomoć u organizovanju manifestacije Dan krapa.

- U saradnji sa NTOCG, uzeto je učešćesu na gostujućem štandu u okviru Sajma zemalja članica EU. Sajam je organizovan povodom Dana Evrope.

1.3.2. Edukacija

Uz edukativne aktivnosti koje su pridružene temama zaštite i očuvanja prirodnih i kulturnih vrijednosti nacionalnih parkova Crne Gore u toku programske godine, a u okviru petogodišnjeg Plana upravljanja za svih pet nacionalnih parkova, realizovane su aktivnosti koje se nalaze u kreiranom Edukativnom kalendaru za školsku populaciju koji je kompatabilan sa nastavnim Planovima i programima. Na osnovu delegiranih datuma u svim nacionalnim parkovima realizovan je veliki broj edukativnih radionica te obnavljan edukativni mobilijar i održavanje edukativnih staza koji su uspostavljeni u ranijem periodu. Na taj način školskoj populaciji prenešeno jeznanje na osnovu zadatih tema o vrijednostima zaštićenih područja-NPCG, što bitno doprinosi kako njihovom doživljaju zaštićenih područja tako i podizanju svijesti o potrebama očuvanja prirodne i kulturne baštine NPCG.

- Na samom početku programske godine odštampan je „Kalendar edukativnih aktivnosti u

NPCG 2017/2018.“, koji sadrži teme i datume održavanja edukativnih radionica za pet nacionalnih parkova Crne Gore. Od Ministarstva prosvjete dobijena je saglasnost da se „Kalendar edukativnih aktivnosti“ distribuira osnovnim školama na teritoriji Crne Gore koje na osnovu njega planiraju organizovane časove u NPCG.


25

- Prema kalendaru aktivnosti za 2018. godinu u NP Biogradska gora održana je edukativna radionica – „Dan zaštite životinja“.

- U centrima za posjetioce na Vranjini i u Virpazaru - NP Skadarsko jezero organizovane su interaktivne tematske radionice, u cilju obilježavanja važnih datuma i to: 2. februar – „Dan vlažnih staništa“, 22. mart – „Svjetski dan voda“ i radionice povodom ribolovnog zabrana u NP Skadarsko jezeru.

- U NP Durmitor rganizovane su edukativne radionice povodom obolježavanja značajnih ekoloških datuma i to: 21. mart – „Svjetski dana šuma“; 24. maj – „Dan evropskih parkova“ i 26. septembar – „Dan čistih planina“.

- U Centru za posjetioce NP Lovćen organizovane su interaktivne tematske radionice, u cilju obilježavanja važnih datuma i to: 22. april – „Dan planete Zemlje“; 24. maj – „Evropski dan parkova“; 05. jun – „Dan zaštite životne sredine“.

- U Centru za posjetioce NP Prokletije organizovane su edukativne radionice povodom obilježavanja značajnih ekoloških datuma i to: 26. septembar – „Dan čistih planina“ i 4. oktobar – „Dan zaštite životinja“.

- Centre za posjetioce Nacionalnih parkova Crne Gore posjetili su učenici osnovnih, srednjih škola i vrtića iz više crnogorskih opština takođe Centre za posjetioce posjećivale su grupe studenata iz zemlje i inostranstva.

- Organizovana je posjeta studenata i nastavnika PMF iz Kragujevca, Univerziteta Donja Gorica, studenti biologije iz Banja Luke, studenti iz Slovenije u NP Skadarsko;

- Posjeta studenata i profesora sa Biološkog fakulteta iz Novog Sada i Kragujevca u NP Durmitor.

- U NP Lovćen u januaru je održana manifestacija “Zimske Čarolije”, za djecu predškolskog uzrasta iz dječijeg vrtića „Đina Vrbica” iz Podgorice.

- Obilježen je 2. februar – Svjetski dan vlažnih staništa - Radionice su organizovane u pet osnovnih škola: OŠ „Jovan Tomašević“ (Virpazar), OŠ „Zarija Vujošević” (Mataguži), OŠ „Pavle Rovinski“ (Podgorica),OŠ „Vladika Danilo“ (Gornja Zeta) i OŠ,,Milan Vukotić”(Golubovci). U radionicama su učestvovali učenici šestog, sedmog i devetog razreda, kao i članovi ekoloških sekcija. Tema radionica je bila ovogodišnja tema Svjetskog dana vlažnih staništa: ,,Vlažna staništa i klimatske promjene“, uz slogan: ,,Mi nijesmo nemoćni protiv klimatskih promjena“ (We are not powerless against climate change). Radionice su bile interaktivnog karaktera.

- Tematska radionica povodom obilježavanja 20. mart ”Dan šuma” organizovana je za učenike OŠ ”Božidar Vuković Podgoričanin” u NP Lovćen.

- Obilježen je 22. mart – Svjetski dan voda na temu Svjetskog dana organizovana je tematska radionica za učenike srednjih škola.

- Radionice prema kalendaru aktivnosti za 2017/2018 godinu - prema kalendaru aktivnosti, na zahtjev nastavnika O.Š. "1.Maj”, iz Podgorice, za učenike V razreda, u aprilu 2018.godine, organizovane su četiri radionice na temu kopnenih voda, sa posebnim osvrtom na Skadarsko jezero. Učenici su aktivno učestvovali u radionicama, naročito u kreativnom dijelu, a takođe su obišli i Centar za posjetioce.

- Sredinom aprila u NP Prokletije organizovana je edukativna radionica za predstavnike lokalnih zajednica, planinarskih saveza, vlasnika katuna i vlasnika privatnih odbjekata na području parka, a u cilju podizanja svijesti o prirodnim i kulturnim vrijednostima parka, njihovom održivom korišćenju i unapređenju.

- Povodom obilježavanja 22. aprila – „Dan Planete Zemlje,“ održane su edukativne radionice: za učenike OŠ „Dušan Obradović“ iz Žabljaka, pod sloganom „Plava Planeta“, u Centru za posjetioce NP Prokletije za učenike SMŠ „Bećo Bašić“ iz Plava; u Centru za posjetioce u Virpazaru za učenike OŠ „Bratstvo jedinstvo“ iz Đuravaca.Tema Dana planete Zemlje posvećena je problemu zagađenja prirode, posebno plastikom.

- U oktobru je održana edukativna radionica za učenike OŠ ”Dušan Korać” iz Bijelog Polja i OŠ ”Bajo Jojić” iz Andrijevice povodom „Svjetskog dana zaštite životinja“.

- Izvršena je analiza stanja edukativne staze oko Biogradskog jezera i urađen je plan -zamjene oštećenih folija na edukativnom mobilijara.


26

- Na temu Ribolovnog zabrana u Centru za posjetioce na Vranjini održana je edukativna

radionica sa učenicima sedmog i devetog razreda OŠ "Niko Maraš" - Bijelo Polje,

Golubovci. OŠ "Maksim Gorki" Podgorica i sa mališanima vaspitne jedinice „Jelena

Ćetković“, JPU Đina Vrbica.

- Tokom godine u centrima za posjetioce NP Skadarsko jezero održano je više predavanja i

edukativnih radionica za veliki broj učenika i studenata iz zemlje i regiona. Centre za

posjetioce su između ostalih posjetili studenti i profesori Univerziteta Mediteran; Studenti

biologije PMF Podgorica; Studenti Biologije iz Banjaluke; Studenti PMF iz Kragujevca,

učenici osnovnih škola iz Češke, Kolege iz nacionalnog parka Krka iz Hrvatske, predstavnici

Javnog zavoda parka Škocjanske jame.

- Realizovana je Poludnevna radionica u sklopu ,,Dječjeg Proljećnjeg Vikenda 2018” Delta

City, shopping mall – Podgorica. Radionica je organizovana na temu: „Nacionalni parkovi

biseri planete Zemlje”, pod sloganom: „O prirodi brinite i Planetu čuvajte! Radionica je imala

edukativni dio tokom kojeg je organizovan kviz i kreativni dio na temu :,,Proljeće u

nacionalnom parku”. Učesnici kviza bili su učenici O.Š.,,Sutjeska” i učenici O.Š,,Pavle

Rovinski”, iz Podgorice.

- U okviru ekološke kampanje ,,Budi šampion” koju je sprovodila Delegacija Evropske unije u

Crnoj Gori od jula 2017. godine u saradnji sa Javnim preduzećem Nacionalni parkovi Crne

Gore i Ministarstvom održivog razvoja i turizma u Voli objektu - Naš diskont, na Zabjelu, pod

sloganom : ,,Neću kesu! Imam ceger" organizovana zabava za najmlađe, uz edukativne

igre, i dodjele nagrada za učesnike igara i podjela besplatnih promotivnih platnenih cegera.

1.3.3. Turizam

Turistička sezona u Nacionalnim parkovima počinje u maju, a završava u oktobru. NP Skadarsko jezero, Lovćen, NP Durmitor i NP Prokletija sa izuzetkom NP Biogradska gora, su otvoreni za posjete tokom cijele godine, ali obzirom na izraženu sezonalnost u toku zimskih mjeseci bilježi se mala posjećenost parkovima. Posjetioci nacionalnih parkova Crne Gore su najčešće individualni turisti koji dolaze u vlastitom aranžmanu, zatim slijede organizovane grupe posjetilaca koje dolaze posredstvom turističkih agencija, te gosti stacionirani u hotelskom/privatnom smještaju.

S obzirom na trendove u svijetu, informisanje posjetilaca, prije samog ulaska u parkove, vrši Služba za odnose sa posjetiocima u svim centrima za posjetioce (NP Skadarsko 2, NP Durmitor 2, NP Prokletije 1, NP Lovćen 1, NP BIogradska gora 1), to je jedan od najvažnijih punktova u cjelokupnoj ponudi parkova. Veliku važnost približavanja vrijednosti parkova posjetiocima imaju elektronski mediji, posebno web stranica, android aplikacija i socijalne mreže, te informisanje neposredno prije dolaska, na za to predviđenim mjestima. Razlog posjete Nacionalnim parkovima Crne Gore su u prvom redu odmor zasnovan na aktivnostima kao što su pješačenje, biciklizam, kampovanje, kajakarenje, rafting, splavarenje, vožnja čamcima, krstarenje i dr. Za sve navedene aktivnosti u parkovima je razvijen sistem staza kako kopnenih tako i vodenih kao i moguićnost rentiranja opreme (bicikla, krplje, šatori, kajaci, čamci i dr.).

Analizom ljetnje turističke sezone zabilježen je najveći broj posjetilaca u Nacionalnom parku

Durmitor. Povećanje takođe bilježe i ostali nacionalni parkovi.

JPNPCG/NP Lovćen se već drugu turističku sezonu suočavaju sa problemom naplate

ulaznica u ovom parku, jer zaposleni na ulazno-izlaznim naplatnim punktovima u tom

zaštićenom prostoru ne mogu shodno zakonu obavljati svoje dužnosti i obaveze. Razlog

tome je navodno nezadovoljstvo manje grupe mještana mjesnih zajednica koje gravitiraju


27

ovom Parku zbog naplate ulaznica. U toku ljetnje turističke sezone 2018. JPNPCG/NPL

naplatu ulaznica vrši na cjelokupnom području parka uz angažovanje predstavnika Službe

zaštite kao i na jednom naplatnom punktu Krstac.

Broj posjetilaca 01.01.2017. - 31.12.2017.

01.01.2018.-31.12.2018.

Index

NP Durmitor 184.654 220.207 119

NP Skadarsko jezero 65.935 95.363 145

NP Biogradska gora 45.637 58.091 127

NP Prokletije 10.168 13.500 133

NP Lovćen 19.551 62.868 321

Ukupno 325.945 450.029 138

Tabela 2. Uporedni prikaz broja posjetilaca po nacionalnim parkovima sa ideksom rasta na osnovu broja prodatih ulaznica

Tabela 3. Uporedni podaci o broju posjetilaca u nacionalnim parkovima od 2014. do 2018. godine

U toku programske godine terenskim obilascima izvršena je analiza stanja pješačkih staza: Katun Goleš; Cross country i down hill staze; Komarno – Rijeka Crnojevića; Sedlo – Sedlena greda; Centar za posjetioce – Jezerski vrh.

U saradnji sa Ministarstvom održivog razvoja i turizma, Nacionalne turističke organizacije i Planinarksog sveza Crne Gore, na stazi „Grebaja - Volušnica – Popadija“ je postavljena nova signalizacija. - Na početku staze koja vodi do katuna Goleš, postavljena je informativna signalizacija, koja

informiše posjetioce o osnovnim odlikama staze. - U NP Prokletije od raskrsnice (Bogićevica katun/Hridsko jezero, Bajrovića katun) do

Hridskog jezera, postavljena je neophodna signalizacija koja usmjerava posjetioce do početka staze.

- Na osnovu analize stanja na terenu je urađen plan postavljanja smjerikaza u NP Durmitor. Postavljeno je 24 smjerokaza na teritoriji cijelog Parka. Tokom godine je nabavljen i postavljen predviđen broj smjerokaza.

- Na osnovu izvještaja o stanju na pješačkoj stazi „Jezera“, postavljeni su markacioni stubovi.

2014 2015 2016 2017 2018

NP Durmitor 109.462 130.755 131.717 184.654 220.207

NP

Skadarsko

jezero

64.916 71.488 66.682 65.935 95.363

NP

Biogradska

gora

26.417 30.213 28.313 45.637 58.091

NP Lovćen 32.406 74.614 90.496 19.551 62.868

NP Prokletije 2.524 3.178 10.168 13.500

Ukupno 233.201 309.594 320.386 325.945 450.029


28

- Na osnovu izvještaja o stanju na pješačkoj stazi "Stari karavanski put" Komarno – Rijeka Crnojevića, urađen je plan smjerokaza po kojem su i postavljeni novi smjerokazi.

- Urađen je plan smjerokaza za NP Lovćen, po kojem je izvršeno postavljanje 30 smjerokaza na teritoriji cijelog Parka.

- Za postojeće konstrukcije, izrađene su zastave za jarbol sa novim logoom NP Skadarsko jezero.

- Urađen je reprint folija za informativne table na edukativnoj stazi oko Biogradskog jezera. - Izrađene su fasadne table sa novim logoima za svaki nacionalni park. - Izrađen je projektni zadatak za izradu i uspostavljanje ribarske staze u NP Skadarsko

jezero i pristupilo realizaciji projekta. - Terenskim obilascima izvršena je analiza stanja cross country i free ride staza u NP

Biogradska gora. Na osnovu analize stanja staza, urađen je plan njihovog održavanja (čišćenje staza od zarastanja, obnova i dopuna markacije i signalizacije).

- U okviru Projekta „Panoramski put – Durmitorski prsten“, izrađen je Plan postavljanja odmorišnog mobilijara, informativnih tabli, izrađeni su tekstovi i određeni materijali za potrebe štampe mape i audio vodiča od strane Službe, a za potrebe projekta koji realizuje MORT.

- Izvršena je analiza stanja postojeće signalizacije u NP Prokletije i postavljen je određen broj signalnih tabli. Takođe, izvršena je analiza stanja postojeće signalizacije na stazama put Hridskog jezera, katuna Bogićevica, potom na stazi Gusinje - dolina Ropojane - Gusinje i na lokacijama Centra za posjetioce i Limski most, te postavljanja signalnih tabli.

- Prema analizi, analiza postojećeg stanja expo prostora na Vranjini, a u saradnji sa NVO ZID izvrešna je izrada i zamjena drvene konstrukcije i izrada i zamjene odmorišnog mobilijara.

- U cilju unapređivanja turističke ponude „kajakarenje“ u NP Skadarsko jezero izvršena je nabavka kajaka i prateće opreme za zainteresovane posjetioce koji imaju mogućnost rentiranja u toku ljetnje turističke sezone.

- U cilju dobijanja informacije o strukturi posjetilaca i analize njihovog mišljenja, potreba i očekivanja, tokom turističke sezone u centrima za posjetioce nacionalnih parkova Crne Gore, sprovodile su se ankete koje se odnose na učestalost posjeta, dužinu boravka, utiscima o programima obilaska parkova, stanju staza, čistoći i uređnosti parkova, promotivnom materijalu, ljubaznosti i uslužnosti osoblja.

- U periodu od 1. maja - 1. oktobra u saradnji sa Službom fizičke zaštite NP Biogradska gora, pratio se uticaj posjetilaca na edukativnu stazu oko Biogradskog jezera. Takođe, Služba ambijentalne higijene je svakodnevno održavala stazu čistom i urednom.

- U saradnji sa Planinarskim društvom „Karanfil“ iz Gusinja tokom mjeseca jula organizovan je i obilježen događaj „Hamdova staza – uspon na tri vrha u jednom danu“: Popadija, Talijanka i Maja e Can. U planinarenju je učestvovalo preko 150 ljubitelja prirode iz zemlje i okruženja.

1.3.4. Realizovani projekti

- Nastavak saradnje na Projektu ”Očuvanje pelikana - ključne vrste biodiverziteta Skadarskog jezera”. U toku programske godine, definisane su potrebe i projektne aktivnosti koje su obuhvatale postavljanje novih platformi za gniježđenje pelikana i unapređivanje video nadzora.

- U saradnji sa Evropskom delegacijom i MORTom realizovane su početkom 2018. godine promotivne kapanje "Baci kesu uzmi ceger" u okviru generalne kapanje Budi šampion, u partnerstvu MORT, EU delegacije i JPNPCG.

Međunarodna i domaća saradnja, učešće na konferencijama, okruglim stolovima, radnim grupama i komisijama predstavnika Službe za promotivno-edukativne poslove i turizam

- Učešće na sastananku Rezultatske grupe za zaštitu životne sredine za praćenje implementacije Integrisanog programa UN za Crnu Goru 2017-2021.


29

- Saradnja sa međunarodnim volonterskim organizacijama. - Učešće na SWOS (Satellite-based Wetland Observation) radionici i završnoj konferenciji

gdje su se predstavnice JPNPCG upoznale sa cloud i desktop verzijom softvera GEO classifire, i gdje su se informisali o trendu i prijetnjama koje ugrožavaju močvarna područja u svijetu i kakva je uloga SWOS-a.

- U okviru horizontalng projekta INTERREG MED PANACeA JPNPCG uzelo učešće Konferenciji u panelu 3 održaće koja je okupila sve modularne projekte iz regiona Mediterana koje pokriva horizontalni projekat PANACeA (capitalization and community building konferencija).

- Učešće na III Međunarodnoj konferenciji o zaštiti Ulcinjske solane u organizaciji Centra za zaštitu i proučavanje ptica, EuroNatur-a i BirdLife International. Podgorica, april 2018. godine.

- Učešće u izradi Priručnik za monitoring (Monitoring Manual) za određene vrste i staništa u NPSJ CSBL projektu.

- Predstavnici Službe za promotivno-edukativne poslove i turizam angažovani su u regionalnom obrazovnom projektu „Mreže škola u zaštićenim područjima”, koji realizuju WWF i „Parkovi Dinarida” u okviru programa „Zaštićena područja za prirodu i ljude”.

- Učešće na Okruglom stolu povodom izrade Strategije razvoja seoskog turizma u Budvi. - Učešće predstavnika JPNPCG u Radnoj grupi MORT-a formiranoj u cilju praćenja

realizacije projekta „Finalizacija Studije zaštite Ulcinjske solane“

1.4 Služba za pravne poslove

Služba za pravne poslove obavljala je sve poslove iz djelokruga rada utvrđene zakonskim okvirom, a koji se odnose na:

- Izradu opštih akata Javnog preduzeća i aktivnost u vezi pribavljanja saglasnosti na ove akte;

- Izrada rješenja, potvrda, naloga i ostale dokumentacije; - Učešće u izradi materijala za potrebe Upravnog odbora i izrada donijetih odluka; - Izrada ugovora koje je Javno preduzeće zaključivalo sa korisnicima dobara nacionalnih

parkova; - Obrada zahtjeva za pokretanje prekršajnog postupka i krivičnih prijava podnijetih kod

nadležnih državnih organa, zbog protivpravnog korišćenja dobara nacionalnih parkova i zastupanje u postupcima pred ovim organima;

- Obrada žalbi, zahtjeva i drugih podnesaka kod nadležnih sudova; - Aktivnosti u vezi sa kolektivnim osiguranjem zaposlenih i objekata; - Donošenje Plana javnih nabavki; - Učestvovanje u izradi neophodne dokumentacije i sprovođenja postupaka javnih nabavki

radova, roba i usluga; - Izrada rješenja o odobravanju pristupa informacijama u posjedu Javnog preduzeća po

podnijetim zahtjevima; - Izrada svih pojedinačnih akata iz oblasti radnih odnosa i ostvarivanju prava po osnovu

rada, rešavanje po zahtjevima zaposlenih i vođenje postupka utvrđivanja disciplinske odgovornosti zaposlenih;

- Vođenje personalnih dosijea, obrada prijava na osiguranje, prikupljanje potrebne dokumentacije i dr.;

- Rješavanje po zahtjevima stranaka za povraćaj privremeno oduzetih predmeta i sredstava po odlukama organa za prekršaje, tužilaštva i suda;

- Rješavanje po drugim zahtjevima stranaka; - Obrada potrebnih informacija i izrada mišljenja Javnog preduzeća u vezi sa podnijetim

ponudama pravnih i fizičkih lica za prodaju nepokretnosti na području nacionalnih parkova po pravu preče kupovine;


30

- Prikupljanje dokumentacije i sačivanje izvještaja po zahtjevu drugih institucija i državnih organa;

- Saradnja sa nacionalnim parkovima u cilju efikasnijeg obavljanja poslova zaštite u parkovima;

- Izrada rješenja o odobravanju sječe doznačenih stabala u šumama u privatnoj svojini; - Izrada rješenja kojima se odobrava postavljanje privremenih objekata na prostoru

nacionalnih parkova; - Izrada pravnih mišljenja i informacija za potrebe direktora i Upravnog odbora Javnog

preduzeća; - Praćenje pravne problematike u vezi primjene određenih zakona koji se odnose na

nacionalne parkove i upoznavanje direktora Javnog preduzeća sa ovom problematikom; - Sprovođenje postupka javnog nadmetanja davanja u zakup zemljišta u državnoj svojini

radi postavljanja objekata privremenog karaktera na području nacionalnih parkova; - Stalna saradnja sa advokatskim kancelarijama i praćenje predmeta koje ove kancelarije

vode; - Saradnja sa resornim i ostalim ministarstvima po pitanjima iz pravnog domena; - Prisustvovanje okruglim stolovima, radionicama itd. sa pravnim temama, a tiču se

problematike koja je od interesa za nacionalne parkove;

1.4.1. Izvještaj o javnim nabavkama Sprovedeni postupci javnih nabavki u toku 2018. godine su navedeni u sljedećim tabelarnim prikazima:

Javne nabavke sprovedene putem otvorenih postupaka

Red. br.

Pravni osnov Dobavljač Ugovorena vrijednost sa PDV-om

1 Ugovor o nabavci vozila i kombija u JPNPCG

D.o.o. Aliance Podgorica 78.000,00 €

2 Ugovor za vršenje usluga u zakup eko toaleta

Vigrad Montenegro co Podgorica 6.997,86 €

3 Ugovor o uslugama obezbjeđenja prostora na Solani

Vector System Security 63.970,91 €

4 Ugovor za nabavku i isporuku goriva

Jugopetrol ad Podgorica Ugovorena vr. za šest partija

65.000,00 €

5 Ugovor za usluge umnožavanja mapa i filmova

Studio Lasso doo Podgorica 6. 981,70 €

Ukupno: 220.950,47 €

Javne nabavke sprovedene putem nabavki male vrijednosti

Red. br.


1 Ugovor o nabavci usluga uzimanja u zakup poslovnog prostora Plav

D.o.o.Ariston Plav 3.484,00 €

2 Ugovor za nabavku kancelarijskog materijala

Ljetopis doo Podgorica 7.998,67 €

3 Ugovor za nabavku higijene Tekom promet doo Podgorica 4.958,85 €

4 Ugovor za usluge fotokopiranja Copy Center doo Podgorica 1.000,00 €

5 Ugovor za nabavku ljetnjih uniformi Centroslavija doo Podgorica 11.979,00 €

6 Ugovor za nabavku terenske opreme, Centroslavija doo Podgorica 2.726,12 €


31

obuće

7 Ugovor za nabavku sadnica, sjemena i alata Monteno maks doo Podgorica

4.998,00 €

8 Ugovor za nabavku i ugradnju opreme na Solani

Tekom promet doo Podgorica 1.196,62 €

9 Ugovor o uslugama skraćivanja panela Luxprint doo Podgorica

284,35 €

10 Ugovor o izgradnji i opremanju javnih toaleta u NP

Timber king doo Rožaje 13.975.50€

11 Ugovor o izgradnji toaleta i septickih jama u np

Tgimber king doo Rožaje 13.800,00€

12 Ugovor o uslugama izrade ograda na Vranjini

Timber king doo Rožaje 3.448,50

€

13 Ugovor o uslugama skraćivanja poster lajsni

Gratis Company doo Podgorica 580,80 €

14 Ugovor o uslugama dizajna, štampe i kataloga

Pro file doo Podgorica 1.868,98 €

15 Ugovor o uslugama nabavke i servisiranja fiskalnih kasa

VG Group doo Bar 2.686,20 €

16 Ugovor o nabavci računara i računarske opreme

Personal Computers Service Podgorica

10.698,82 €

17 Ugovor o nabavci materijala za održavanje objekata

Tekom promet doo Podgorica 13.999,93 €

18 Ugovor o uslugama izrade izložbenih postamenata

OP Design doo Podgorica 1.963,83 €

19. Ugovor o uslugama stručnog nadzora Europrojekt doo Podgorica 4.850,00€

20. Ugovor o uslugama izrade promotivnog materijala

Tekom promet doo Podgorica 6.998,88€

21. Ugovor o uslugama zamjene vazdušnog voda u NP B gora

Županovac M doo Kolašin 2.981,84€

22. Ugovor o uslugama izrade dizajna, štampe marketinškog materijala

Pro file doo Podgorica 7.941,71€

23. Ugovor o nabavci materijala za izradu splavova


24. Ugovor o uslugama dezinfekcije i deratizacije

Slavissan ddd doo Podgorica 999,46€

25. Ugovor o uslugama popravke i sanacija terasa u NP Durmitor

Javor International doo Pljevlja 3.190,00€

26. Ugovor o izradi mobilijara u NP Javor International doo Pljevlja 3.980.00€

27. Ugovor o uslugama popravke pumpi na Solani

Sil Company Nikšić 6.999,60€

28. Ugovor o molersko zanatskim radovima

Javor International doo Pljevlja 3.000,00€

29, Ugovor o uslugama nabavki gps, dvogleda, kamera i dr.


30. Ugovor o nabavci opreme za šumarstvo

Tehnoplast doo Beograd 3.088,52€


32

31. Ugovor o nabavci opreme za šume GDI Solutions doo Beograd 4.500,00 €

32. Ugovor o nabavci i servisiranju klima uredjaja

MAF NK doo Nikšić 1.403,60€

33. Ugovor o uslugama osiguranja zaposlenih

Lovćen osiguranje ad Podgorica 5.826,24€

34. Ugovor o uslugama instaliranja modema

NTS International doo Podgorica 2.427,74€

35. Ugovor o osiguranju i registraciji vozila Lovćen osiguranje ad Podgorica 6.747,61€

36. Ugovor o uslugama opravke automobila i auto djelovi

Virage plus doo Podgorica 13.962,92€

37. Ugovor o uslugama mobilne telefonije Crnogorski Telekom Podgorica 11.272,49€

38. Ugovor o uslugama prevodjenja Double l Podgorica 859,10€

39. Ugovor o sanaciji krovova u Centrima za posjetioce

Akting doo Podgorica 10.932,02€

40. Ugovor o nabavci opreme za navoze za glisere

Oprema doo Podgorica 1.453,09 €

41. Ugovor o uslugama osiguranja imovine Lovćen osiguranje ad Podgorica 7.462,03 €

42 Ugovor o izgradnji kontrolno naplatnih punktova

Akting doo Podgorica 22.000,00€

43. Ugovor o uslugama izrade revizije finansijskih izvještaja za 2018. godinu

Racio mont doo Kolašin 3.678,40€

44. Ugovor o uslugama revizije projekta prilazne staze u NP Biogradska gora

Europrojekt doo Podgorica 1.500,00€

45. Ugovor o uslugama izrade softverskog rešenja

Studio Lasso doo Podgorica 11.500,00€

46 Usluge izrade revizije za projekat upravljanja šumama

Racio mont doo Kolašin 300,00€

47. Ugovor o izvodjenju radova –sječa i izvlačenje drva u NP Durmitor

MMIG doo Žabljak 1.198,63€

Ukupno 262.092,77€

Javne nabavke sprovedene putem hitnih nabavki/postupaka

Red. br.


1

Ugovor o izvodjenju radova na uredjenju okolnog prostora oko restorana na Crnom jezeru

Adria International doo Pljevlja 24.931,02 €

Ukupna vrijednost sprovedenih javnih nabavki u toku 2018. godine iznosi 507.974,26€.

U narednom tabelarnom prikazu je spisak agencija koje su sklopile ugovor sa JPNPCG za 2018. godinu:


33

R.B

AGENCIJE

Period na koji je ugovor zaključen

1. „LUX TOURS“ d.o.o,Dubovica lux bb, iz Budve, PIB 02447061 29.01.2018. godine do

31.12.2018. godine Zavodni br 01-261

2. „FLY MONTENEGRO TRAVEL“ d.o.o.Džordža Vašingtona br.98 iz Podgorice, PIB 03018997

02.02.2018. godine do 31.12.2018. godine Zavodni br 01-302

3. „MONTENEGRO CRUISING“ d.o.o.,ul.Lazi bb iz Budve, PIB 02447525


4. ,,LUMINARIS’’ d.o.o.,UL.Jadranski put bb Budva, PIB 02412845 02.03.2018. godine do


5. ,,KOMPAS MONTENEGRO’’ d.o.o., Mediteranska br.4 Budva, PIB 02321688

22.03.2018. geodine do 31.12.2018. godine Zavodni br 01-761

6. ,,INTELMONTE’’ d.o.o., ul.Barski put bb Petrovac, PIB 02647192 06.03.2018. godine do


7. ,,ALFA TOURS’’ d.o.o. Žrtava fašizama br.50 Budva, PIB 02049015


8. ,,TREK MONTENEGRO’’ d.o.o., Žukovica bb Budva, PIB 02840685


9. ,,NORTH TOUR MONTENEGRO’’ d.o.o., Mojkovačka bb Kolašin, PIB 03175871


10. ,,CARINE DMC’’ d.o.o.,UL. Slobode 43 Podgorica, PIB 02094754 12.04.2018. godina do


11. ,,ELITE MONTENEGRO’’ d.o.o. Stari grad 420 Kotor, PIB 03036863

13.04.2018. godine do 31.12.2018 godine Zavodni br 01-975

12. ,,EUROPA-TRAVEL’’ d.o.o., ul. Mainski put bb Budva, PIB 02055775

16.04.2018 godine do 31.12.2018. godine Zavodni br 01-971

13. ,,EXPLORER’’ d.o.o.,Mojkovačka bb Kolašin, PIB 02443112 13.04.2018. godine do


14. ,,ADRIA LINE’’ d.o.o., 13 jul br 1/6 Budva, PIB 02932156 17.04.2018. godine do


15. ,,ADRIA DMC’’ d.o.o, Ul. Popa Jova Zeca bb Budva, PIB 02745348


16. ,,GORBIS’’ d.o.o., Njegoševa br.64 Herceg Novi, PIB 02221870 28.05.2018. godine do


17. ,,3E TRAVEL’’ d.o.o., PC Kruševac, lokal br.37 Podgorica, PIB 02697360


18. ,,OCEAN PINK TRAVEL’’ D.O.O., Poslovni centar Podkošljun CDS Budva, PIB 03007332


19. ,,T.A. TREND TRAVEL, BELAVISTA TREND MONTENEGRO’’ d.o.o., Trg Hercega Stjepana br.4 Herceg Novi, PIB 02658321



34

20. ,,LEVANTIN’’ d.o.o. ,Ul.Vukice Mitrović bb Budva, PIB 02048825 26.04.2018. godine do


21. ,,TALAS-M’’ d.o.o., Žrtava fašizma br.13 Budva, PIB 02327023 03.04.2018. godine do


22. ,, PELIKAN’’ d.o.o., Virpazar bb Bar, PIB 02370239 04.05.2018. godine do


23. ,,BIBLIO GLOBUS’’, d.o.o., Mainski put bb Budva, PIB 03016277 24.04.2018. godine do


24. ,,APPLICON TRAVEL’’ d.o.o., Prve proleterske bb, lokal br.78 Budva, PIB 03066827


25. ,,LOTOURS’’ d.o.o., Virpazar bb Bar, PIB 02704943 30.05.2018. godine do

15.06.2019. godina Zavodni br 01-1506

26. ,,DR SIMO MILOŠEVIĆ’’ d.o.o., Ul.Save Ilića br.5 Herceg Novi, PIB 02008386


27. ,,ZEJDIN TOURS’’ d.o.o., ul.Braće Frašeri bb(hotel Prego) Ulcinj, PIB 02199521


28. ,,PARUS’’ d.o.o., UL. Maršala Tita bb,objekat D 5 Bar, PIB 02438712


29. ,,MONTENEGRO DESTINATIONS’’ d.o.o., Donja Lastva bb Tivat, PIB 02919095


30. ,,MONTENEGRO ADVENTURES’’ doo, Jovana Tomaševića br.35 Podgorica, PIB 02620693


31. ,,MONTENEGRO ESCAPE TOURS’’ DOO , Prve Proleterske brigade br.11 Podgorica, PIB 03185940-302


32. ,,GARDAŠEVIĆ’’ DOO, UL. Vuka Mićunovića br.17 Nikšić, PIB 02398052

29.06.2018. godne do 31.12.2108. godine Zavodni br 01-1923

33. ,,INRUT’’ DOO, ul. Serdara Jola Piletića Podgorica, PIB 02456656 28.06.2018. godine do

31.12.2018. godine Zavodni br. 01-1902

34. ,,GLOBTOUR MONTENEGRO’’doo, Dositejeva br.4 PIB 02090147


35. PLUS TOURS D.O.O, Polje bb Bar, PIB 02104946 20.04.2018 godine do

31.12.2018 godine

1.4.2. Izvještaj o zastupanju u sudskim predmetima

1) Predmet P.br.59/2017, po tužbi zaposlenih; predmet je pravosnažno okončan u korist Javnog preduzeća za nacionalne parkove Podgorica. Presudom Višeg suda u Bijelom Polju Gž.br.539/18 predmet vraćen prvostepenom sudu na ponovno odlučivanje u pogledu troškova postupka.


35

2) Predmet P.br. 96/15, po tužbi „Đurković Company“ DOO Nikšić; Postupak pravosnažno okončan u korist „Đurković Company“ DOO Nikšić. Revizija predata dana 18.12.2018. godine.

3) Predmet P.br.780/2017, po tužbi „G.P.Obnova“ DOO Pljevlja radi naknade materijalne štete nastale usljed neispunjenja ugovora o izvođenju radova. Glavna rasprava u toku.

4) Predmet P.br.6893/17, po tužbi ranije zaposlenog radnika radi naknade materijalne štete zbog manje isplaćene naknade za topli obrok za decembar mjesec 2008. godine. Tužbeni zahtjev tužioca je odbijen, a kako je stavom II Presude Osnovnog suda u Podgorici obavezan tuženi (Javno preduzeće za nacionane parkove Podgorica) da tužiocu naknadi troškove postupka u iznosu od 500,00 eura, to je na stav II navedene presude izjavljena žalba i predmet je na odlučivanje u Višem sudu u Podgorici.

5) Predmet P.br.5629/17, po tužbi ranije zaposlenog radnika radi naknade materijalne štete po osnovu manje isplaćene naknade za topli obrok u iznosu od 2.50 eura za mjesec novembar 2008.godine sa priradajućom zateznom kamatom). Postupak pravosnažno okončan (donijeta presuda na osnovu propuštanja).

6) Predmet P.br.6892/2017, po tužbi ranije zaposlenog istog radnika radi naknade materijalne štete po osnovu manje isplaćene naknade za topli obrok za januar mjesec 2009. godine). Prvostepena presuda donijeta u korist Javnog preduzeća za nacionalne parkove Podgorica, predmet je po žalbi na Viši sud u Podgorici.

7) Predmet P.br.6368/2017, po tužbi zaposlenog radnika za naknadu štete za neiskorišćeni odmor za 2016. godinu. Postupak okončan, plaćen glavni dug.

8) Predmet P.br.4665/2017, po tužbi zaposlenog za naknadu štete za neiskorišćeni odmor za 2013. godinu. Postupak okončan, plaćen glavni dug.

9) Predmet P.br.6369/2017, po tužbi zaposlenog za naknadu štete za neiskorišćeni odmor za 2016. godinu. Postupak okončan, plaćen glavni dug.

10) Predmet P.br.6370/2017, po tužbi zaposlenog za naknadu štete za neiskorišćeni odmor za 2015. godinu). Postupak okončan, plaćen glavni dug.

11) Predmet P.br.6243/2017, po tužbi ranije zaposlenog radnika radi naknade štete po osnovu korišćenja privatnog vozila u službene svrhe i na ime manje isplaćene naknade za topli obrok za decembar mjesec 2008. godine u iznosu od 2,50eura sa pripadajućom zateznom zakonskom kamatom. U odgovoru na tužbu osporen tužbeni zahtjev u odnosu na potraživanje zaposlenog za naknadu štete za korišćenje privatnog vozila u službene svrhe. Glavna rasprava u toku.

12) Predmet P.br 4065/201 po tužbi zaposlenog, radi naknade materijalne štete po osnovu manje isplaćenog dijela zarade ostvarenog na radu u BiH. Presudom Višeg suda u Podgorici Gž.br.3187/18 potvrđena Presuda Osnovnovnog suda u Podgorici, pa je postupak okončan u korist tužioca, a po dogovoru sa punomoćnikom istog troškovi postupka su dobrovoljno izmireni, čime su izbjegnuti dodatni troškovi (troškovi izvršnog postupka).

13) Predmet P.br 405/2016-13, po tužbi radi naknade štete po osnovu izmakle dobiti zbog oduzimanja čuna i motora. Predmet je po žalbi na Viši sud u Podgorici, i to u pogledu troškova postupka.

14) Predmet P.br.111/14, po tužbi Javnog preduzeća za nacionalne parkove Podgorica, protiv tuženog „Cijevna komerc“ DOO Podgorica. Predmet pravosnažno okončan u korist Javnog preduzeća za nacionalne parkove Podgorica.

15) Predmet P.br 1174/2017, po tužbi radi naknade materijalne štete za uništene košnice pčela. Prvostepni postupak je završen u koririst Javnog preduzeća za nacionalne parkove Podgorica; predmet je po žalbi na Viši sud u Bijelom Polju.

16) Predmet P.br.4007/17, po tužbi zaposlene radnice. Postupak okončan, punomoćnik tuženog se odrekao žalbe izjavljene na troškove postupka.


36

17) Predmet P.br.774/2017, po tužbi „MONTE SD“ DOO Podgorica. Tužilac povukao tužbu.

18) Predmet P.br.6203/16, po tužbi „Mlobby“ DOO. Predmet po reviziji okončan u korist Javnog preduzeća za nacionalne parkove Podgorica.

19) Predmet Mal.br 807/2014, po tužbi AD Sava Montenegro osiguranje- Podgorica, radi naknade štete u visini od 94,40eura. Predmet je pravosnažno okončan u korist Javnog preduzeća za nacionalne parkove Podgorica.

20) Predmet Mal.br.112/17; zaključeno sudsko poravnanje.

21) Predmet P.br.660/18 po tužbi ranije zaposlenog radi naknade materijalne štete po osnovu neisplaćenog toplog obroka za februar 2009. godine. Predmet je po žalbi na Viši sud u Podgorici (u pogledu troškova postupka).

22) Predmet P.br.2504/18 po tužbi ranije zaposlenog radi naknade materijalne štete po osnovu neisplaćenog toplog obroka za oktobar 2009. godine. Tužilac povukao tužbu.

23) Predmet P.br.1142/18 po tužbi ranije zaposlenog radi naknade materijalne štete po osnovu neisplaćenog toplog obroka za oktobar 2008. godine. Predmet pravosnažno okončan (tužilac povukao tužbu; Viši sud obavezao tuženoga da tužioca nadoknadi troškove postupka u iznosu od 100,00 eura).

24) Predmet P.br. 659/18 po tužbi ranije zaposlenog radi naknade materijalne štete po osnovu neisplaćenog toplog obroka za mart 2009. godine). Rješenjem Višeg suda u Podgorici žalba tuženoga na prvostepeno rješenje o troškovima odbijena čime je potvrđeno prvostepeno rješenje, pa je tuženi obavezan da tužiocu naknadi troškove postupka u iznosu od 100,00 eura.

25) Predmet P.br. 1439/2018 po tužbi ranije zaposlenog radi naknade materijalne štete po osnovu neisplaćenog toplog obroka za mart 2009. godine. Zakazano pripremno ročište.

26) Predmet P.br.2506/18 po tužbi ranije zaposlenog radi naknade materijalne štete po osnovu neisplaćenog toplog obroka za oktobar 2009. godine. Tužilac je povukao tužbu; predmet je na Viši sud u Podgorici po žalbi tužioca na odluku o troškovima postupka.

27) Predmet P.br. 2502/18 po tužbi ranije zaposlenog radi naknade materijalne štete po osnovu neisplaćenog toplog obroka za jun 2009. godine. Tužilac je povukao tužbu.

28) Predmet P.br. 5631/17 po tužbi ranije zaposlenog radi naknade materijalne štete po osnovu neisplaćenog toplog obroka za novembar 2009. godine. Predmet je na Viši sud u pogledu troškova postupka.

29) Predmet P.br.3574/18 po tužbi ranije zaposlenog radi poništaja rješenja o prestanku radnog odnosa). Održano pripremno ročište.

30) Predmet P.br.5987/18, po tužbi ranije zaposlene radi poništaja rješenja o prestanku radnog odnosa). Nije održano pripremno ročište.

31) Predmet I.br.9/18, radni spor – privremena mjera, predlagać Irma Pupović. Predmet pravosnažno okončan u korist Javnog preduzeća za nacionalne parkove Podgorica.

32) Predmet P.br.175/18, radni spor, po tužbi bivše zaposlene. Postupak u toku.

33) Predmet P.br.2503/18 po tužbi ranije zaposlenog radi naknade materijalne štete po osnovu neisplaćenog toplog obroka za jul 2009. godine. Tužilac je povukao tužbu.

34) Predmet P.br. 2505/18 po tužbi ranije zaposlenog radi naknade materijalne štete po osnovu neisplaćenog toplog obroka za septembar 2009. godine. Tužilac je povukao tužbu podneskom od dana 16.05.2018. godine, sa čime se nijesmo saglasili pa smo tražili da postupajući sudija zakaže pripremno ročište u ovom predmetu. Pripremno ročište još uvijek nije zakazano.


37

35) Predmet P.br 938/18 po tužbi „MONTE SD“ DOO, radi naknade materijalne štete usled zakašnjenja u ispunjenju ugovovorne obaveze. Postupak okončan (tužilac povukao tužbu).

36) Predmet P.br. 2501/18 po tužbi ranije zaposlenog radi naknade materijalne štete za neisplaćeni topli obrok za maj 2009. godine. Nije zakazano pripremno ročište.

37) Predmet P.br. 2504/18 po tužbi bivšeg zaposlenog za naknadu materijalne štete za neisplaćeni topli obrok za avgust 2009. godine. Tužilac puvikao tužbu sa čime smo se saglasili.

38) Predmet P.br. 137/18 po tužbi Javnog preduzeća za Nacionalne parkove protiv tuženih radi naknade materijalne štete).

39) Predmet P.br.7/19 (Osnovni sud na Žabljaku, po tužbi radi naknade materijalne štete). Poslat odgovor na tužbu.

40) Predmet broj: 04-870/UP-6 (Sekretarijat za finasije, imovinu i ekonomski razvoj – Opština Kolašin), uložena žalba na Rješenje Sekretarijata za finasije, imovinu i ekonomski razvoj – Opštine Kolašin broj: 04-870/UP-6 od dana 22.01.2019. godine.

41) Predmet broj: 442/19-03-UP1-1 (Sekretarijat za finansije i ekonomski razvoj-Opština Žabljak), uložena žalba na Rješenje Sekretarijata za finansije i ekonomski razvoj-Opštine Žabljak).

1.5. Služba za finansijske poslove

Služba za finansijske poslove Javnog preduzeća za nacionalne parkove je u toku 2018. godine, vršila svoje redovne aktivnosti u skladu sa Zakonom o računovodstvu i reviziji Crne Gore koji nalaže primjenu svih Međunarodnih računovodstvenih standarda (MRS) i Međunarodnih standarda finansijskog izvještavanja (MSFI).

Tu se prije svega misli na sledeće: izradu periodičnih obračuna i obračuna poslovanja Društva; knjiženje cjelokupne finansijske dokumentacije; obračun i isplatu zarada i drugih naknada; likvidaciju računa; fakturisanje i kontrolu naplate potraživanja; izradu analiza i izvještaja za potrebe organa Društva; izradu Planova i Programa upravljanja nacionalnim parkovima; pripremu i realizaciju projekata međunarodne saradnje; pripremu budžeta i praćenje implementacije projekata, kao i pripremu finansijskih izvještaja za projekte, te nacrte opštih akata iz djelokruga rada službe.

Takođe, izvršena su značajna poboljšanja u raznim segmentima rada u odnosu na prethodni period, a sve u cilju efikasnijeg praćenja i kontrole finansijskog poslovanja. Tu se prije svega misli na efikasniji rad blagajni Javnog preduzeća, u smislu blagovremene ovjere istih na mjestima nastanka prihoda, a to su pojedinačne organizacione cjeline. Time se prekinulo sa praksom ovjere blagajne od strane zaposlenih u Upravi Javnog preduzeća, zbog čega se nisu mogli dobiti ažurni podaci o ostvarenim prihodima iz gotovine.

Nastavljeno je dosledno poštovanje Reprograma poreskog duga utvrđenim od strane Poreske uprave Crne Gore koja je izdala Rješenje br. 03/1-2302/2-17 od dana 15.05.2017. godine, kojim je usvojen zahtjev Javnog preduzeća za nacionalne parkove Crne Gore od 23.03.2017. godine, da se osnovni dug prema Poreskoj upravi u iznosu od 325.198,65€ reprogramira na 60 mjeseci.

Služba održava permanentnu komunikaciju sa predstavnicima resornog Ministarstva na planu kontinuiranog praćenja obaveza koje proizilaze iz Zakona o sistemu unutrašnjih kontrola u javnom sektoru, što pored ispunjavanja zakonske obaveze ujedno i poboljšava kvalitet rada rada unutrašnje revizije.


38

1.6. Služba za administrativno-tehničku podršku i poslove kontrole

Služba za administrativno tehničku podršku i poslove kontrole formirana je u 2017. godini kao nova služba.

Zadatak službe je da učestvuje u izradi akata potrebnih za sprovođenje administrativno tehničkih poslova i poslova kontrole, organizuje rad monitoring centra, vrši prijem, dostavu i arhiviranje dokumentacije; daje prijedloge za unaprijeđenje svih vidova kontrole, vrši kontrolu administrativnih i internih procedura preduzeća; sprovodi administrativne procedure vezano za upotrebu službenih vozila i plovila; vrši saradnju sa institucijama vezanim za zaštitu i bezbijednost; bavi se poslovima zaštite na radu; obavlja poslove na održavanju računara i računarskih sistema; vrši poslove održavanja i servisiranja motornih vozila i plovnih objekata; vrši poslove prevoza i dostavljanja službene pošte; vrši održavanje higijene administrativnih prostorija i vrši sve druge poslove iz djelokruga rada službe, kao i druge poslove shodno Planovima i Programima upravljanja.

Kroz djelokrug svog posla Služba za administrativno-tehničku podršku i poslove kontrole je realizovala sljedeće aktivnosti:

- Odrađene su redovne kontrole u Upravi JPNPCG o prisutnosti na poslu. - Izvršeno je više kontrola o propisanoj dokumentaciji u svim parkovima (raspored rada, radni

nalozi, radni sati, evidencija prisutnosti na poslu) u svim parkovima. - Formiran je tim za kontrolu naplatnih punktova u svim parkovima. - Izvršena je registracija 23 PMV, servisiranje i održavanje plovila i vozila u svim parkovima i

Upravi JP. - Izvršena je licitacija-prodaj dotrajalih i neispravnih vozila i jednog plovila. - Odrađena je primopredaja pet novih PMV marke Dacia duster i njihova registracija

Takođe, u sklopu svojih redovnih aktivnosti služba je realizovala i sljedeće aktivnosti:

- Izvršena je nabavka 10 novih PC računara, 3 lap-topa, kao i 5 štampača za potrebe parkova i Uprave.

- Odrađeno redovni servis postojećih računara i štampača. - Odrađena primopredaja donacije iz CKB Banke i to: 10 računara i monitora, 10 box

kamera Gesal, 10 detektora požara. - Izvršena montaža i popravka video nadzora u NP Skadarsko jezero. - Urađena inventarizacija osnovnih sredstava na nivou preduzeća kao i popis. - Ugradnja gps uredjaja za praćenje u novi vozni park kao i servisiranje postojećih. - Odrađeno više popravki softvera računara i službenih mailova.

- Sprovedeno je više akcija sa Službama zaštite u NP Prokletije i NP Skadarsko jezero, u cilju suzbijanja nelegalnih radnji (sječa šume, krivolov, nelegalni ribolov, ribolov nedozvoljenim sredstvima i dr.) .

- Odrađeni redovni izvještaj putnih naloga i izvještaja o potrošnji goriva. - Odrađeni redovni mjesečni izvještaji o obračunu prevoza u Upravi preduzeća. - Odrađeno svakodnevno održavanje higijene u Upravi JPNPCG kao i sitne popravke.

U arhivi je u Djelovodniku upisano 3661 dopisa (zavedenih dopisa – putem dostavnih knjiga za mjesto 83. U internu dostavnu knjigu upisano 3473 dopisa.


39

2. NACIONALNI PARK LOVĆEN

U izvještaju o radu datom kroz podatke o fizičkoj i stručnoj zaštiti, korišćenju dobara, pružanju usluga i razvoju, prikazano je realno stanje u Nacionalnom parku Lovćen. Aktivnosti izvedene u ovom periodu koje su pratile jednogodišnji Program upravljanja Nacionalnog parka Lovćen za 2018. godinu, kao i druge aktivnosti, izvršene su u skladu sa zakonima, finansijskim mogućnostima i drugim propisima.

2.1. Funkcija zaštite i razvoja

2.1.1. Fizička zaštita

Za očuvanje i unapređivanje prirodnih i kulturnih vrijednosti NP Lovćen, funkcija fizičke zaštite ima prioritetan značaj. Radna angažovanost Službe zaštite, koja ima osam nadzornika i šefa Službe zaštite tokom prethodne godine bila je usmjerena na:

- Sprječavanje svih vidova protivpravnih radnji u zoni Nacionalnog parka; - Kontrolu naplate ulaznica u mjestu Međuvršje; - Održavanje i zaštitu postojeće infrastrukture; - Praćenje stanja flore i faune u Parku.

Nastavljena je dobra saradnja sa službama lokalne uprave i državnim institucijama, što je doprinijelo koordinisanom i efikasnom vršenju zaštite prostora Parka.

U saradnji sa Inspekcijom za šumarstvo, a u cilju zaštite šuma, određen je 1 nadzornik za vršenje poslova praćenja i kontrole sječe i otpreme drvnih sortimenata.

Za potrebe izgradnje dalekovoda 400kw Čevo–Lastva vršena je redovna kontrola sječe šume u privatnom i državnom vlasništvu.

Služba zaštite je uočila i evidentirala 2 slučajeva bespravne sjece sume,3 slucajeva devastacije prostora,1 slucaj krivolova i 12 slučajeva u vezi ubiranja šumskih plodova i divljih vrsta bilja u količini do pola kilograma.

Služba zaštite i Sluzba ambijentalne higijene bile su redovno angažovane na zaštiti i održavanju postojeće infrastrukture: kontinuiranom čišćenju i markiranju pješačkih biciklističkih staza, popravci i postavljanju pratećeg mobilijara i info tabli i održavanju objekata Parka (Centar za posjetioce, bungalovi i kontrolno naplatne punktove.).

Sluzba zastite je tokom citave godine vršila kontrole na kontrolnim punktovima u mjestima Krstac i Bjelosi.

U zimskom periodu, nadzornici su bili angažovani na čisćenju snijega oko Centra za posjetioce, bungalova, nadstrešnica, kontrolno naplatnih punktova kao i prilaznog puta prema Centru za posjetioce. Zaposleni u Direkciji za saobraćaj Crne Gore održavali su putni pravac Cetinje-Ivanova korita.

Takođe, tokom zimskog perioda Sluzba zaštite je bila angažovana na prihrani divljih životinja (srna, zec i jarebica na lokalitetima Majstori, Rezervat Ručeva lokva i Kuk).

Tokom letnjih mjeseci angažovana su tri učesnika, posredstvom Zavoda za zaposljavanje Crne Gore, na održavanju Ambijentalne higijene u trajanju od četri mjeseca.


40

U kritičnim temperaturnim danima vršene su preventivne radnje obilaskom terena u cilju blagovremenog protivpožarnog djelovanja.

Tokom 2018.god sklopljeno je 5 ugovora o djelu, 5 ugovora o radu i 3 ugovora o privremenim i povremenim poslovima.

Služba Ambijentalne higijene je svakodnevno obavljala svoje redovne poslove i zadatke na uređenju prostora parka.

2.1.2. Stručna zaštita

Stručne službe JPNPCG i NP Lovćen sprovele su više aktivnosti, predviđenih Programom upravljanja:

2.1.2.1. Flora i vegetacija

Inventarizacija vaskularne flore NP Lovćen obavljena je na lokalitetima Krstac – Petrova Ljut, Bjeloši - Kuliješ i Bućenela. Prikupljeni taksonomski i stanišni podaci unijeti su u Exel-bazu podataka, u 146 tabelarnih redova. Baza ukupno sadrži 4306 navoda (redova), od kojih se 1177 odnosi na endemske i rijetke taksone (vrste i podvrste) od nacionalnog i/ili međunarodnog značaja.

Zbog neusaglašenosti taksonomskih podataka iz različitih literaturnih izvora (što umanjuje funkcionalnost baze u pretraživanju podataka), za većinu taksona, urađena su poređenja i nomenklaturna usaglašavanja naučnih naziva sa zvaničnim evropskim listama (Flora Europaea, Euro+Med Plantbase, Med-Checklist, The Plant List). Zbog obilnosti materijala ovaj dio aktivnosti nastavlja se u kontinuitetu.

Analizom podataka obezbijeđenih inventarizacijom, odabrana je vrsta Berteroa gintlii, kao prioritetna vrsta za istraživanje. Biljka je lokalni endem, poslednji put evidentirana 1970. godine (Stanković-Tomić, K.) na području Njeguša i Brajića. Zaštićena je nacionalnim zakonodavstvom (Sl. list RCG 76/06). Terenska istraživanja započeta su 2017. godine i nastavljena 2018. godine na području Njeguša u graničnoj zoni nacionalnog parka, na staništima koja odgovaraju ekologiji vrste. Pretraživanja staništa, metodom linijskog transekta, nijesu rezultirala nalazom vrste. Buduća ekspertska istraživanja koja bi dala definitivan odgovor o postojanju ili nestanku vrste Berteroa gintlii na potencijalnim staništima, neophodna su mjera koju treba sprovesti u prilogu očuvanja ove vrste.

Na osnovu podataka dobijenih na terenu (primjenom GPS-a i GIS-a), kartirani su transekti istraživanja i prikazana distribucija evidentiranih biljnih taksona.

U cilju uspostavljanja bolje kontrole ubiranja divlje flore i sagledavanja stanja na terenu, obavljeno je preuzimanje podataka o izdatim dozvolama od Agencije za zaštitu prirode i životne sredine, i podataka iz službenih zabilješki nadzornika NP. Njihovom obradom u Exel tabeli, urađena je analizu stanja na terenu. Od strane Agencije nije izdata nijedna dozvola za komercijalna ubiranja na području nacionalnog parka.

Kontrola ubiranja divlje flore od strane nadzornika (ukupno 11) vršena je na širem području Parka u periodu maj - septembar i ustanovljeno je da da su vršena ručna ubiranja ljekovitog bilja, šumskih plodova i gljiva isključivo na privatnom zemljištu, a u količinama koje odgovaraju zakonskom maksimumu (1kg cvijeta ili lista, 10kg ploda i 2kg nadzemnog dijela gljiva). Nije evidentiran ni jedan slučaj komercijalnog sakupljanja, odnosno u količinama za koje je potrebna dozvola od Agencije za zaštitu prirode I životne sredine.

Osim monitoringa i nadzora od strane Službe zaštite NP, za sada nije potrebno sprovoditi dodatne mjere zaštite staništa na kojima se vrši ubiranje divlje flore.


41

2.1.2.2. Zaštita šuma

Izrađen je Plan sanacije za opožarene šuma na području parka i odobren od strane Agencije za zaštitu prirode i životne sredine. Sanacione aktivnosti su se odnosile na uklanjanje izgorelih i osušenih stabala, stabilizacija terena i obnavljanje staništa Proces sušenja bukovih sastojina je evidentan problem na području koji okružuju sledeći lokaliteti: Ivanova korita, Babljak, Mali i Veliki Bostur, Štirovnik i Jezerski vrh. Ovo područje zajedno sa istočnim dijelom Parka je bilo zahvaćen požarom, što je dovelo do potpune degradacije i uništenja šuma na ovim područjima. Sanacione aktivnosti su rezultirale uklanjanjem izgorelog šumskog rastinja sa područja koja se nalaze u privatnoj svojini i to na površini od oko 300 ha. Za šume u državnoj svojini, u ovoj planskoj godini nije bilo zainteresovanih subjekata koji bi uklonili i otkupili izgorelo drvenasto rastinje sa ovog postora.

Plan korišćenja šuma u privatnoj svojini realizovan je kroz odobravanje određene količine drvne mase za sječu u šumama u privatnom vlasništvu, a na osnovu zahtjeva vlasnika šuma na teritoriji Parka, kao i zdravstvenog stanja i kvaliteta šume. Podnosioci zahtjeva za uklanjaje izgorele i suve šume, od strane Upravnog odbora su bili oslobođeni plaćanja takse za usluge doznake, prijema i otpreme drvnih sortimenata. Ukupno je podnešeno i odobreno 35 zahtjeva, od čega za redovnu sječu 9 zahtjeva i za opožarenu šumu 26 zahtjeva. Ukupno je doznačeno 2.136,13 m³, od čega u redovnoj doznaci 148,34 m³ i opožarene šume u količini od 1.987,96 m³.

U cilju izgradnje i puštanja u rad dalekovoda 400 KW vršeno je uklanjanje drvenastog rastinja u širini od 30 m između stubnih mjesta. Izvršeno je obilježavanje i uklanjanje rastinja na zemljištu u državnoj i privatnoj svojini. Ukupno je doznačeno za uklanjanje 1.016,52 m³ u državnoj šumi i 778,19 m³ u privatnoj šumi, a što je ukupno 1794.71 m³. Napominjemo da izvođač radova ne namjerava da ukloni cjelokupnu doznačenu masu, već samo rastinje koje može ugroziti ili izazvati neželjene posledice na funkcionisanje dalekovoda.

2.1.3. Kulturno-istorijsko nasljeđe

U sklopu programa manifestacije Dan Evropskih parkova, pod sloganom „Kulturna baština - To nam je u prirodi“, 29. maja, ispred Centra za posjetioce na Ivanovim koritima, prezentovana je foto izložba „Lovćen na starim fotografijama i razglednicama od 1890. do 1940“.

Urađena inventarizacija zbirke „Lovćen na starim fotografijama i razglednicama Lovćena od 1890. do 1940“.

2.1.4. Naučno-istraživački rad

Mađarsko Spelološko društvo iz Budimpešte vršilo je radnje i aktivnosti u periodu od 28.07- 11.08. 2018. godine, u vidu naučnih i stručnih istraživanja, u spelološkim objektima Jamski sistem Dvorupa-Ledena, Jama Lahner, pećina Bizaljevac, pecina Kosac, pećina Njegos, jama Jancina, jama Jasikovica i jama Duboki do. Svoja zapažanja su u vidu Izvještaja u obavezi da dostave Upravi Parkova u narednom periodu.

Sluzbenici Agencije za zastitu prirode i zivotne sredine boravili u vise navrata na terenu Nacionalnog Parka u okviru programa monitoringa gljiva i entemo faune.

Istraživači za speleobiologiju Biotehničkog fakulteta, Univerziteta u Ljubljani u periodu od 01.04 - 31.12.2018 godine realizovali su naučna istraživanja u spelološkim objektima na prostoru NP Lovćen u cilju proučavanja podzemnih rakova (Crustacea) i kornjaša (Coleoptera) u saradnji sa Biospelološkim društvom Crne Gore.


42

Istraživači iz JU Prirodnjački muzej Crne Gore su u periodu od 23.05-31.12.2018 godine vršili naučno-istraživačke djelatnosti na području NP Lovćen. Cilj istraživanja bile su zaštićene vrste biljaka, gliva i životinja na području parkova.

2.2. Korišćenje dobara

Javnom licitacijom 3 korisnika privremenih objekata dobili su prostor za korišćenje štandova i 1 korisnik za postavljanje terena za „paintball“. Svi korisnici su izmirili svoje obaveze prema Parku.

Objavljen je Javni poziv za prikupljanje ponuda radi prodaje ogrijevnog bukovog drveta na privremenom stovarištu u mjestu Krsti, Opština Cetinje i to u količini od 158,20 m³ po početnoj cijeni od 12,00 eur/m³ bez obračunatog PDV-a. Odlukom Upravnog odbora, a uz saglasnost Vlade Crne Gore, ponuđena je na prodaju i prodata ukupna drvna mase i to Opštini Cetinje za potrebe socijalnih davanja.

Odlukom Upravnog odbora, a na osnovu saglasnosti Vlade Crne Gore, objavljen je javni poziv za prodaju opožarene šume na panju na području NP Lovćen. Ukupna površina je 4,46 ha, za prodaju je ponuđeno 205,30 m³ bruto drvne mase. Početna cijena je bila 5,00 EUR/m³ bez PDVa. Na prva dva poziva nije bilo zainteresovanih kupaca.

2.3. Uređenje prostora

Tokom 2018. godine, u Planu objekata privremenog karaktera određeno je ukupno 8 lokacija za postavljanje privremenih objekata u NP Lovćen. Od strane Javnog preduzeća izdato je 16 rješenja za postavljanje privremenih objekata uz propratne urbanističko - tehničke uslove i to: 8 za privremene objekate postavljene na državnom zemljištu u vlasništvu nacionalnih parkova, 4 za privremene objekte postavljene na zemljištu u privatnom vlasništvu i 4 za privremene objekte postavljene na zemljištu u državnom vlasništvu.

2.4. Pružanje usluga

Pružanje usluga najvećim dijelom vršeno je kroz prisutne turističke djelatnosti, pružanje informacija i drugih usluga posjetiocima u Centru, iznajmljivanje bungalova, prodaju suvenira, iznajmljivanje bicikala, iznajmljivanje prostora za šatore i promotivne i edukativne usluge.

Prema evidenciji o prodatim ulaznicama u mjestu Međuvršje i kod Centra za posjetioce na Ivanovim Koritima , u periodu januar – decembar, prodato je 59.329 ulaznica po cijeni od 2€ i 491 ulaznica po cijeni od 1,5 €, dok je prodato 87 karte po cijeni od 20€ (džip-ture).

U sljedećoj tabeli je prikazan prihod u prethodne četiri godine:

2.5.Turizam i rekreacija

Izvršeno je čišćenje i obnova signalizacije pješačkih i biciklističkih staza.

Godina 2015 2016 2017 2018

Prihodi od ulaznica (€) 148.477,00 181.516,50 38.012,68 119.394,50


43

U cilju dobijanja strukture posjetilaca i analize njihovog mišljenja, potreba i očekivanja, tokom turističke sezone u Centru za posjetioce na uzorku od popunjenih 220 anketnih listića sprovodena je anketa koja se odnosila na učestalost posjeta, dužinu boravka, utiscima o programima obilaska Parka, stanju staza, promotivnom materijalu, čistoći i uređenosti Parka. Rezultati sprovedene ankete pokazali su sledeće rezultate:

- Nacionalni park Lovćen je posjetilo ukupno do oktobra mjeseca 59.923 posjetilaca od čega je je najveći broj posjetilaca obradom anketnih listova bio iz zemalja Zapadne Evrope (Francuske, Engleske, Belgije, Holandaije, Njemačke) u velikom broju podredovanjem agencija veći broj turista iz Rusije, zatim domaćih posjetilaca, regona i manj broj iz udaljenijih destinacija (Kanada, USA, Australija).

- Centar za posjetioce na Ivanovim koritima posjetilo je 6.000 djece školske dobi.

2.6. Edukacija i interpretacija

Programske aktivnosti

- Organizovano je više edukativnih radionica i interpretacije uz pješačenje za učenike iz 80 osnovnih škola, deset dječijih vrtića kao, za djecu iz Resursnog Centra iz Podgorice, dječjeg doma „Mladost“ iz Bijele i za djecu iz Zavoda za gluvonijeme iz Kotora.

- U Centru za posjetioce organizovane su interaktivne tematske radionice, u cilju obilježavanja važnih datuma i to:

- „Dan planete Zemlje“ - 22. april, održna je edukativna radionica sa 110 učenika OŠ ”Orjenski bataljon ” iz Bijele.

- „Evropski dan parkova“ - 24. maj, održana je edukativna radionica 29. maja sa 70 učenika OŠ ”Vuko Jovovic ” iz Danilovgrada, odrzana je likovna radionica sa ucenicima sestog razreda OŠ “NJegos” iz Cetinja. kao i predstava “Dolazak Zmaja na Cetinje”u izvodjenju ucenika OS “Njegos” sa Cetinja.

- „Dan zaštite životne sredina“ - 5. jun, održana je tematska radionica sa 60 učesnika Saveza gorana Crne Gore I izvrsili zasad oko 20 sadnica breze.


- U januaru je održana manifestacija “Zimske Čarolije” za djecu predškolskog uzrasta vrtića „Đina Vrbica” iz Podgorice.

- U martu je održana “Čajanka” na kojoj je oko 45 učenika JU OŠ ”Orjenki bataljon” iz Bijele, imalo priliku da učestvuje i nauči pripremati napitke od ljekovitog bilja.

- U okviru manifestacije “Skulpture Parkova” dana 29.09.2018.god promovisane su suklpture vajara Ljubodraga Mrdovica koje su izradjene u drvetu u neposrednoj blizini Centra za posjetioce.

2.7. Promocija i marketing - Organizovana je već treći put manifestacija „Dani koprive”, kojom su se promovisala koprive

kao i ljekoviti i gastronomski recepti zasnovani na njenoj upotrebi. U okviru manifestacije održana je edukativna radionica na temu „Kopriva” za učenike OŠ "Njegoš" iz Cetinja.

- Pod okriljem inicijative Dani evropske baštine za 2018. sa temom „Umjetnost dijeljanja“, implementiran je projekat „Skulpture parkova“ prilikom kojeg su izrađene skulpture životinja od prirodnih materijala koje predstavljaju identitet NP Lovćen u prirodnom i kulturološkom smislu: dvije skulpture vuka u drvetu koji kao dopuna, postojećim interpretativnim elementima prezentacije promocije.

Izrađen je promotivni materijal u vidu flajera i lifleta za potrebe posjetilaca, učešća na sajmovima kao i za potrebe organizovanja događaja i edukativnih radionica.


44

3. NACIONALNI PARK SKADARSKO JEZERO

U izvještaju o radu datom kroz podatke o fizičkoj i stručnoj zaštiti, korišćenju dobara, pružanju usluga i razvoju, prikazano je realno stanje u nacionalnom parku Skadarsko jezero. Aktivnosti izvedene u ovom periodu koje su pratile jednogodišnji Program upravljanja NP Skadarsko jezero za 2018. godinu, kao i vanprogramske aktivnosti, izvršene su u skladu sa zakonima, finansijskim planom i drugim propisima.



Služba zaštite u 2018. godini, u kontinuitetu sprovodila je mjere i aktivnosti na očuvanju i zaštiti prirodnih dobara.

U 2018. godini nadzornici Službe zaštite su bili angažovani u 1062 dnevne i 587 noćnih smjena, nadzornicima Službe zaštite pripadnici Uprave policije su pružili 98 asistencija. Tokom trajanja turisticke sezone ovaj park posjećivali su i vršili kontrolu pripadnici Lučke kapetanije, službenici UIP kao i inspektori građevinske inspekcije MORT-a .

Takođe, veliku pomoć u suzbijanju nelegalnih aktivnosti krivolova pružili su članovi NVO i SRK.

Privremeno, usled nelegalnog izlova ribe, oduzeta su sljedeća sredstva u toku ribolovnog zabrana:

Ribarske mreže 215 kom

Plovilo 9 kom

Vanbrodski motor 9 kom

Rezervar 8 kom

Osti 4 kom

Pl.boca 4 kom

Pl.lampa 4 kom

El.pretvarač 1 kom

Sonda 1 kom

Veslo 2 kom

Prihvatilica 1 kom

Akumulator 3 kom

Sak za jegulju 16 kom

Čuvarka za ribu 1 kom

Led lampa 1 kom

Katarište 1 kom

Kišno odijelo 2 kom

Tokom 2018. godine, usled nelegalnog izlova ribe, privremeno su oduzeta sljedeća sredstva:

Ribarske mreže 532 kom

Plovilo 13 kom

Vanbrodski motor 14 kom

Rezervar 12 kom

Osti 17 kom

Pl.boca 14 kom

Pl.lampa 14 kom

El.pretvarač 3 kom


45

Sonda 2 kom

Akumulator 9 kom

Podvodna puška 2 kom

Ronilačko odijelo (komplet) 1 kom

Kišno odijelo 4 kom

Veslo 4 kom

Prihvatnica 2 kom

Čuvarka za ribu 3 kom

Sak za jegulju 16 kom

Prsluk za spasavanje 2 kom

Improvizovana el. Lampa 4 kom

Realizovano je 10 Zapisnika o izvršenoj kontroli protiv 17 lica koja su zatečena u krivolovu i protiv koji su podnesene krivične prijave (Osnovno javno tužilaštvo).

U toku ribolovnog zabrana podnešeno je 8 krivičnih prijava protiv 14 lica.

Usled nelegalnih aktivnosti (krivolov) sačinjeno je 25 Zapisnika o izvršenoj kontroli za 40 lica, protiv kojih su procesuirani nadležnim organima (Inspektor za slatkovodno ribarstvo i Sud za prekršaje) podnesene prekršajne prijave kod nadležnog organa.

Sačinjeno je 60 Zapisnika o izvšenoj kontroli protiv 60 lica. Isti se odnose na preduzetnike – brodare.

Za nelegalnu gradnju na prostoru parka sačinjeno je 95 zapisnika i proslijeđeno je nadležnim inspekcijskim organima (građevinska inspekcija MORT).

3.1.2. Aktivnosti službe za održavanje ambijentalne higijene i infrastrukture za 2018. godinu

Tokom programske 2018. godine Služba za održavanje ambijentalne infrastrukture i higijene obavljala je sledeće aktivnosti:

- U kontiuitetu je vršeno je čišćenje na sljedećim lokacijama: oko Upravne zgrade i dvije plaže

na Vranjini; Morački i Virski kanala; objekat Podhum i pristan; reon Vitoja i punkt Stanaj;

reon Murića;

- Vršeno je čišćenje pecaroške staze Lesendro – Debela glava, dva puta nedjeljno;

- Sređivanje, košenje markiranje i čišćenje pješačkih staza; Komarno – Poseljani, Ćukovići –

Rijeka Crnojevića, Zekova glava, Godinje – Boljevići, Staza Vranjina- Vidikovac, Obodski

grad – Obodska pećina, stara kaldrma na Virpazaru.

- Vršeno je čišćenje pecaroške staze Lesendro – Debela glava, dva puta nedjeljno.

- Vršeno je čišćenje staze Lipovik, Komarno – Poseljani, Komarno - Komarni Vrh, Ćukovići –

Rijeka Crnojevića, Zekova glava, Godinje – Boljevići, Staza Vranjina- Vidikovac, Obodski

grad – Obodska pećina

- Vršeno je čišćenje i sređivanje tvrđava: Lesendro, Žabljak Crnojevića

- Vršeno je čišćenje vidikovaca i osmatračnice: Zekova glava, Vranjina i Punkt Stanaj

- Vršeno je uklanjanje divljih deponija: Bistrice, Podhum, Vranjina, Virpazar – više puta

- Bobovište – Ckla.

- Kontinuirano je vršeno sređivanje i opravka mobilijara u Parku.

- Učestvovanje u zajedničkim akcijama na čišćenje sa NVO.

- Vršeno je čišćenje u MZ Rijeka Crnojevića.

- Kopanje kanala za kanalizaciju i vodoinstalaciju za objekat nove kućice dežurnog Službe

zaštite i Javnog toaleta na Vranjini.


46

- Sa same obale jezera dovlačenje i šeganje drva koja su odnešena na objekat Podhum radi

grijanja radnika.

3.2. Stručna zaštita

Stručne službe JPNPCG i NP Skadarsko jezero sprovodile su aktivnosti predviđene Programom upravljanja. Izdvojene su najznačajnije realizovane aktivnosti.

3.2.1. Zaštita flore

Terenska istraživanja radi inventarizacije vaskularne flore NP Skadarsko jezero obavljena su na lokalitetima Žabljačke livade, duž rijeke Moračice i na potezu Božaj - Podhum. Podaci o evidentiranim vrstama unijeti su u Exel-bazu, koja je time dopunjena sa 62 navoda (tabelarna reda). Baza ukupno sadrži 2621 navoda, od kojih se 511 odnosi na taksone (vrste i podvrste) od nacionalnog i međunarodnog značaja. Zbog neusaglašenosti taksonomskih podataka iz različitih izvora (što umanjuje preciznost baze u pretraživanju podataka), u kontinuitetu se rađeno nomenklaturno usaglašavanje naučnih naziva, korišćenjem relevantnih flornih lista kao što su Flora Europaea, Euro+Med Plantbase, Med-Checklist, The Plant List. Zbog obilnosti materijala ove aktivnosti se nastavljaju i u narednom periodu. Uspostavljen je monitoring vodene paprati Marsilea quadrifolia na rijeci Moračici. To je novi nalaz ove vrste za Crnu Goru, evidentiran juna 2017. godine od strane stručnog saradnika za floru i vegetaciju JPNPCG. Marsilea quadrifolia je rijetka i ugrožena na području cijele Evrope. Zaštićena je Konvencijom o zaštiti evropskih divljih vrsta i prirodnih staništa (Bernska konvencija) i EU Direktivom o zaštiti prirodnih staništa i divlje faune i flore (EU Habitat Directive An IIb i An IVb). U Crnoj Gori je zaštićena nacionalnim zakonodavstvom (Sl. list RCG 76/06). Do ovog nalaza, na Preliminarnoj listi crvene flore Crne Gore vodila se kao regionalno iščezla (XE), ili kao kritično ugrožena (CR?). Istraživanja tokom 2018. godine su pokazala da populacija zauzima veću površinu u odnosu na stanje 2017. godine, ali je razbijenija i manje pokrovnosti. Evidentno je obrastanje staništa, naročito u vrijeme terestične forme kada je suvo korito rijeke. Rezultati istraživanja još uvijek ne ukazuju na potrebu preduzimanja sanacionih mjera zaštite. Neophodno je i dalje vršiti monitoring da bi se utvrdilo da li se radi o godišnjim fluktuacijama ili o progresivnom zarastanju koje bi moglo ugroziti opstanak vrste. Pored toga, obavljena su pretraživanja obala gornjeg toka korita Moračice (od lokacije gdje je vrsta prisutna do Žabljaka Crnojevića), koja su pokazala da u tom dijelu rijeke ne postoje staništa koja odgovaraju ekologiji vrste Marsilea quadrifolia. Ovogodišnjim monitoringom močvarne biljne vrste Caldesia parnassifolia, na lokalitetu Pančeva oka, nijesu potvrđeni nalazi iz 2007. i 2013. godine, a odnose se na dvije mikrolokacije unutar rezervata. Međutim, postoje indicije da je ima na širem području ovog rezervata, kao i na sličnim staništima na Crnom žaru. Potrebno je proširiti područje istraživanje, jer su Pančeva oka je za sada jedini zvanični nalazi ove vrste. Zagađenje i ubrzani proces zarastanja njenih prirodnih staništa su glavna prijetnja i razlog nestajanja vrste Caldesia parnassifolia na području Evrope. Kao kritično ugrožena (CR) u Evropi, našla se na svim značajnim listama (Crvena flora Evrope, Konvencija o zaštiti evropskih divljih vrsta i prirodnih staništa, i EU Habitat Direktiva - Anex II, IVb) koje joj daju status međunarodne zaštite. Sem monitoringa i nadzora od strane Službe zaštite NP, za sada nije potrebno sprovoditi dodatne mjere zaštite staništa i populacija istraživanih vrsta. U cilju uspostavljanja bolje kontrole ubiranja divlje flore i sagledavanja stanja na terenu, uspostavljena je saradnja između nadzornika iz službe zaštite NP i stručnih saradnica za floru i vegetaciju iz JPNPCG, u cilju preuzimanja podataka iz službenih zabilješki (ime zatečenog lica, posjedovanje/neposjedovanje dozvole, vrsta bilja, lokacija, količina, alati, vrijeme...) i njihove analize uvođenjem u Exel-bazu podataka. Stručna služba JPNPCG je izvršila uvid u zvaničnu dokumentaciju Agencije za zaštitu prirode i životne sredine, koja pokazuje da Agencija u 2018 godini nije izdala nijednu dozvolu za komercijalno ubiranje divlje flore na području Nacionalnog


47

parka. Ovo znači da se svako ubiranje u većim količinama i na način mimo dozvoljenog mora tretirati kao nelegalno i kao takvo sankcionisati. Nastavilo se sa prikupljanjem terenskih podataka o distribuciji i stepenu invazivnosti pojedinih alohtonih biljnih vrsta duž sjeverne obale Skadarskog jezera. U plavnoj zoni Žabljačkih livada duž obale Moračice zabilježeno je sporadično prisustvo bagremca – Amorpha fruticosa. Na suvljim staništima brojna su pojedinačna stabala i mladice Glaedichia triacanthos, dok je zeljasta vrsta Xanthium strumarium prisutna sa velikom pokrovnošću. Ambrosia angustifolia brojna u ruralnoj zoni Žabljaka Crnojevića. Na potezu Božaj – Podhum (Centar za posjetioce) evidentirani su pajasen (Ailanthus altissima), u maloj brojnosti na dvije lokacije duž asfaltnog puta i Xanthium strumarium na dvije lokacije u obalnom dijelu jezera, takođe u maloj brojnosti i pokrovnosti. Na ovom potezu nije zabilježen prodor bagremca (Amorpha fruticosa). U vodotoku rijeke Plavnice, neposredno uz objekte turističkog kompleksa „Plavnica“, ustanovljeno je prisustvo invazivne makrofite Egeria densa. To je prvi zabilježeni unos ove vrste u prirodne vodotoke Crne Gore. Koristi se kao akvarijumska biljka, odakle je najvjerovatnije dospjela u rijeku Plavnicu. Zbog rizika od daljeg širenja i zbog hitnosti reagovanja, uspostavljena je komunikacija sa resornim ministarstvom i Agencijom za zaštitu prirode i životne sredine. Preporučene su mjere i aktivnosti koje neophodno preduzeti i koje su inkorporirane u Program upravljanja za 2019. godinu. Za ostale invazivne vrste uradiće se analiza sa predlogom mogućih mjera, kada se prikupesvi podaci o stanju i njihovoj distribuciji, kako je to predviđeno Planom upravljanja za NP Skadarsko jezero. Na osnovu prikupljenih podataka, korišćenjem GPS-a i primjenom GIS i Google Maps programa, urađene su mape staništa/distribucije za sve vrsta obuhvaćenih istraživanjima i monitoringom.

3.2.2. Zaštita faune Ribarstvo - U cilju daljeg uređenja i upravljanja ribljim fondom na Skadarskom jezeru i upoznavanja sa novim Zakonom o slatkovodnom ribarstvu i obavezama koje proizilaze iz ovog zakona, u 2018. godini održan je veći broj sastanaka sa predstavnicima udruženja ribara Crne Gore. U okviru Radnih grupa i radionica, radilo se na edukaciji ribara sa ciljem upoznavanja sa obavezama koje proizilaze iz ovog zakona, novom načinu izdavanja dozvola, budućoj evidenciji ulova i prometa ribe.

Vršene su obuke nadzornika sa ciljem upoznavanja sa implementacijom sistema digitalnog izdavanja dozvola, vođenja evidencije ulova i korišćenja baze podataka o ribarstvu koje vodi Ministarstvo poljoprivrede i ruralnog razvoja. Izrađen je Plan upravljanja ribarstvom na Skadarskom jezeru nakon usvajanja novog Zakona o slatkovodnom ribarstvu na osnovu koga su proizišli ostali podazkonski akti koji će definisati pravila obavljanja privrednog i sportsko-rekreativnog ribolova. Proglašene su ribolovne zone, zone zabranjenog ribolova, definisana su ovlaščenja i funkcija ribočuvarske službe, specifikacije ribolovnih alata, te izgled i način izdavanja dozvola za ribolov.

3.3. Očuvanje kulturno-istorijskog nasljeđa

U izvještajnom periodu nastavljena su terenska istraživanja i dokumentovanje mlinova na pritokama Skadarskog jezera. Na potocima u selima Bese identifikovana su 2 mlina, u Mužovićima 1 i u Bogutima 2 mlinska objekta, o kojima je prikupljeni i raspoloživi podaci od mjesnog stanovništva. Urađena je konzervacija većeg broja izložbenih eksponata iz zbirki kulturno-istorijskog nasljeđa, kao i dopuna nedostajućih predmeta za potrebe izložbe i stalne postavke. Urađena je priprema i štampan katalog „Iz riznice Skadarskog jezera“. Povodom jubileja 35 godina Nacionalnog parka Skadarsko jezero, organizovana je izložba „Iz riznice Skadarskog jezera“, u okviru manifestacije „Dani evropske baštine“ u JU Muzeji i galerije


48

u Podgorici, od 24. septembra do 01. novembra, pod pokroviteljstvom Glavnog grada Podgorice i Ministarstva kulture. Izložba je koncipirana u četiri tematske cjeline, na kojoj su uz brojne eksponate i stare fotografije prezentovana: Kulturna dobra - manastiri i utvrđenja; Domaća radinost skadarske Krajine sa Šestanima; Tradicionalno privrjeđivanje i Razvoj plovidbe na Skadarskom jezeru, sa ciljem da se široj javnosti približi dio bogatstva i raznolikost kulturnog, istorijskog i tradicionalnog nasljeđa ovog zaštićenog područja. Proslijeđene su inicijative i održano je više sastanaka nadležnim institucijama u vezi iznalaženja adekvatnog prostora u Virpazaru za stalnu postavku tematskih zbirki kulturno-istorijskog nasljeđa Skadarskog jezera. U saradnji sa Centrom za kulturu i Zavičajnim muzejom iz Bara, urađena je izložbena postavka „Plovidba i tradicionalni ribolov na Skadarskom jezeru“ u kompleksu utvrđenja Besac, za vrijeme turističke sezone. Pripremljen je i proslijeđen godišnji izvještaj Ministarstvu kulture o sprovođenju implementacije Akcionog plana Menadžment plana za utvrđenja Besac. Urađena je revizija i inventarizacija tematskih zbirki kulturno-istorijskog nasljeđa Skadarskog jezera.

3.4. Zaštita faune

Ornitofauna

U NP Skadarsko jezero sredinom januara je izvršeno zimsko brojanje ptica IWC. Brojanje je vršila tročlana ekipa pod dosta nepovoljnim uslovima. Dobijeni rezultati su preko nacionalnog koordinatora proslijeđeni u Međunarodni biro za zaštitu vodenih ptica IWRB, koji u saradnji sa Bird Life publikuje rezultate cenzusa sa svih vodenih objekata u Evropi. Grafik zimskog cenzusa IWC pokazuje status i značaj Skadarskog jezera u odnosu na ostale vodene objekte u Crnoj Gori gdje se monitoring provodio.

- Pored zimskog cenzusa ptica, utvrđen i kvalitativni sastav populacija, kao i njihova prostorna distribucija na jezeru.

- U proljećnem i ljetnjem sezonskom aspektu realizovana je programska aktivnost koja se odnosi na utvrđivanje stepena ugroženosti kolonijalnih vrsta sa posebnim osvrtom na vrste koje gnijezde u ornitološkim rezervatima kao što je ibis – Plegadis falcinellus (Bon II; EU Direktiva I; Bern III; EMERALD; opadajući trend CG trend - trend u Evropi - umjereno opada.

- Takođe vršen je monitoring gnijezdeće populacije malog kormorana – M. pygmeus (brojnost gnijezdećih parova, broj gnijezda u koloniji, procjena uspješnosti gniježđenja i prostorna disperzija;). Bon II; EU Direktiva I; Bern III; EMERALD; IUCN LC; Status u Evropi sigurna (S); SPEC 1; trend u Evropi - umjereno raste; trend u CG - stabilan. U cilju izrade predloga u vezi zastite odabranih vrsta koje su bile uključene u monitoring 2018. Godine i “Projektom Conservation and Sustainable use of Biodiversity at Lakes Prespa, Ohrid and


49

Shkodra/Skadar (CSBL) i to A. nyroca, Ch. hybridus, Ph. mycrocarbo, A. ferina izrađeni su Protokoli monitoring za svaku od navedenih vrsta, koji očekuju publikovanje u 2019. godini koji je zasnovan na iskustvu i stečenom znanju nakon dugog niza godina terenskih istraživanja na Skadarskom jezeru i sadrži precizno definisane smjernice za obavljanje istraživanja, kao i Preporuke i mjere zaštite vrste i konzervacione mjere staništa na kojem populacije vrsta gnijezde.

- Realizovana je aktivnost u vezi cenzusa pelikana P. crispus priikom ovog monitoringa utvrđuj se brojnst ove ptice na svim vodenm objektima u Evropi. Projekat predstavlja strogo definisanu akciju među svi zemljama u kojima žive pelikani i sprovodi se na način da se u isto vrijeme istog dana broji populacija i utvrđuje polna struktura. Na trećem međunarodnom brojanju utvrđeno je prisustvo 190 odraslih jedinki na Skadarskom jezeru, što pokazuje rast u odnosu na predhodne tri godine.

3rd SE EUROPEAN PELICAN CENSUS - 12 May 2018

Country Dalmatian pelican

Albania 469

Bulgaria 142

Greece 3681

Montenegro 190

Romania 657

Turkey 668

Ukraine 7

TOTAL 5814

- Realizovana je aktivnost monitoring patke crnke - A. nyroca. Urađen je kvantitativni monitoring i utvrđena pozicija 40 individua Gnijezda su detektovana kao i tokom 2017. godine uglavnom na lokacijama Gostiljska rijeka i Pančevo oko.

- Tokom juna mjeseca je izvršen monitoring prilikom čega je utvrđen položaj kolonije malog kormorana (M. pygmeus) i po svim pokazateljima sa terenskih obilazaka i metoda koje su se primjenjivale dolazi se do zaključka da je i u ovoj godini nastavljen pozitivan trend populacije ove vrste, izuzetan uspjeh gniježdjenja oko (procjena) 2600 parova u mješovitoj koloniji Crni žar.

- Sprovedenim monitoringom koji se odnosio na bjelobradu čigru - Ch. hybrida utvrdila se brojnost kolonija (8) kao i prostorna distribucija istih. Kako je ova vrsta predmet monitoringa koja se realizuje u sklopu Plana upravljanja i Programa upravljanja NPSJ poslednjih jedanaest godina, dobijeni su rezultati koji pokazuju pozitivni trend ove vrste na Skadarskom jezeru i tedenciju širenja kolonija na lokacijama gdje je zastupljena flotantna vegetacija. Kao i za ostale vrste, izrađen je Protokol monitoring koji je zasnovan na dugogodišnjem praćenju i iskustvu. Izrađen je set preporuka i mjera u cilju zaštite vrste i mjere konzervacije staništa.

- Utvrđena je uspješnost gniježđenja kudravog pelikana - P. crispus u periodu od decembra 2017. Tokom mjesečnih obilazaka lokacije u Specijalnom rezervatu Pančeva oka na platformama za gniježđenje, na kojima je i skoncentrisana gnijezdeća populacija utvrđen je tačan broj gnijezdećih parova, broj podignutih mladih i uspješnost gniježđenja.

- Uz pomoć video nadzora (kamere na platformi) uporedo u realnom vremenu vršilo nadgledanje uznemiravanja ove populacije o čemu je redovno obavještavanja Služba zaštite


50

NPSJ koja je reagovala na vrijeme kako bi se negativni efekti uznemiravanja kolonije sveli na minimum.

- Takođe, na kraju procesa gniježđenja kao i predhodnih godina, organizovano je čišćenje platformi i popravka, a sve u cilju stvaranja uslova za novi bezbjedni ciklus gniježđenja.

- Ni u ovoj godini nije zabilježeno gniježđenje na prirodnim ostrvima, kao ni na ostrvima koja su u predhodnom periodu reparirana.

- Izvršen je monitoring velikog kormorana - Ph. carbo koji je i ovoj godini pokazao da se glavna kolonija nalazi u Specijalnom rezervatu Pancevo oko. Monitoring čaplje govedarice – B. ibis upućuje da se trend poslednjih nekoliko godina ne povećava te da je lokalizovana vrsta na području Crnog žara u velikoj mješovitoj koloniji. Što se tiče utvrđivanja brojnosti i lokaliteta za vrstu crni ibis P. falcinelus utvrđeno je nakon više godina izuzetno pozitivan trend tj. 100 (procjena) gnijezdećih parova na području Crnog žara i u Specijalnom rezervatu prirode Pančevo oko.

3.5. Edukacija

- Obilježen je 2.februar – Svjetski dan vlažnih staništa - organizovane su temaske radionice

za učenike šestog i sedmog razreda osnovnih škola (edukatori JPNPCG posjetili su

osnovne škole ,,Sutjeska“ i ,,Niko Maraš“. Tema Svjetskog dana vlažnih staništa za

2018.god. bila je : „Vlažna staništa za održivu urbanu budućnost“. Prva radionica

organizovana je 1.februara za učenike OŠ „Sutjeska“ – Podgorica. Druga radionica

organizovana je 2.februara za učenike OŠ „Niko Maraš“ – Bijelo Polje, Golubovci. Radionice

su bile interaktivnog karaktera sa prezentacijom na ovogodišnju temu Svjetskog dana

vlažnih staništa, sa posebnim osvrtom na NP Skadarsko jezero kao jedno od vlažnih

staništa od međunarodnog značaja. U drugom dijelu radionice organizovane su edukativne

igre, kroz koje su učenici stekli još novih ekoloških znanja. Cilj organizovanja ovih radionica

je podizanje svijesti kod školske populacije o značaju vlažnih staništa, a posebno o značaju i

očuvanju vlažnog staništa (Skadarskog jezera) u čijem neposrednom okruženju žive.

- Organizovana je tematska radionica za studente Odsjeka za biologiju-PMF-Podgorica.Tema

Svjetskog dana voda bila je:,,Priroda za vodu“. Radionica je obuhvatila: prezentaciju

stručnjaka za vode (Mr Pavle Đurašković)-Centar za posjetioce Vranjina; vožnju brodom na

relaciji Vranjina – Poseljani – Vranjina (uz edukativni čas o vodenoj vegetaciji i vidru,

zaštićenom prirodnom sisaru); pješačku turu kroz selo Poseljani uz osvrt na vegetaciju

zaleđa Jezera.

- Na temu Ribolovnog zabrana u Centru za posjetioce na Vranjini održana je edukativna radionica sa učenicima sedmog i devetog razreda Osnovne škole Niko Maraš - Bijelo Polje, Golubovci. Tokom radionice učenici su informisani o vrstama riba karakterističnim za Skadarsko jezero i važnosti zaštite ribljeg fonda u vrijeme ribolovnog zabrana.Da saznaju više o Ribolovnom zabranu i ribama Skadarskog jezera imali su priliku i učenici četvrtog razreda OŠ Maršal Tito, iz Ulcinja, koji su posjetili Centar za posjetioce na Vranjini. Takođe, zanimljiva priča o ribama Jezera, i periodu kada se ne smije loviti podijeljena je i sa mališanima vaspitne jedinice „Jelena Ćetković“, JPU Đina Vrbica, koji su takođe bili gosti Centra za posjetioce na Vranjini.

- Radionice prema kalendaru aktivnosti za 2017/2018 godinu - prema kalendaru aktivnosti, na

zahtjev nastavnika O.Š. ,,1.Maj”, iz Podgorice, za učenike petog razreda, u aprilu 2018.

godine, organizovane su četiri radionice na temu kopnenih voda, sa posebnim osvrtom na

Skadarsko jezero. Učenici su aktivno učestvovali u radionicama, naročito u kreativnom

dijelu, a takođe su obišli i Centar za posjetioce.

- Tokom godine u centrima za posjetioce NP Skadarsko jezero održano je više predavanja i

edukativnih radionica za značajno velik broj učenika i studenata iz zemlje i regiona. Centre

za posjetioce su između ostalih posjetili studenti i profesori Univerziteta Mediteran; studenti


51

biologije PMF- Podgorica; studenti Biologije iz Banjaluke; studenti PMF iz Kragujevca,

učenici osnovnih škola iz Češke, kolege iz nacionalnog parka Krka iz Hrvatske, predstavnici

Javnog zavoda parka Škocjanske jame.

- Tokom aprila i maja u centrima za posjetioce NP Skadarsko jezero održano je više

predavanja i edukativnih radionica za značajno velik broj učenika i studenata iz zemlje i

regiona

Realizovane vanprogramske aktivnosti 2018.godine

- Učešće u ekološkoj kampanji ,,Budi šampion” - Zaposleni u Službi za promociju, edukaciju i

turizam JPNPCG (14. januara 2018. godine), uzeli su učešće u kampanji ,,Budi šampion”. U

Voli objektu - Naš diskont, na Zabjelu, u okviru kamanje ,,Budi šampion”,a pod sloganom :

,,Neću kesu!Imam ceger, organizovana je podjela besplatnih promotivnih platnenih cegera i

balona svim zainteresovanim posjetiocima. Takođe, organizovana je i zabava za najmlađe,

uz edukativne igrice, pjesme i dodjele nagrada za učesnike igara". Zaposleni u Službi za

promociju, edukaciju i turizam učestvovali su u realizaciji planiranog programa. Ekološku

kampanju Budi šampion sprovodi Delegacija Evropske unije u Crnoj Gori od jula 2017.

godine u saradnji sa Ministarstvom održivog razvoja i turizma i Javnim preduzećem

Nacionalni parkovi Crne Gore.

- Poludnevna radionica u sklopu ,,Dječjeg Proljećnjeg Vikenda 2018” Delta City, shopping

mall – Podgorica, 21. april 2018 - Radionica je organizovana na temu:,,Nacionalni parkovi

biseri planete Zemlje”, pod sloganom: ,,O prirodi brinite i Planetu čuvajte! Radionica je imala

edukativni dio tokom kojeg je organizovan kviz i kreativni dio na temu: ,,Proljeće u

nacionalnom parku”. Učesnici kviza bili su učenici O.Š.,,Sutjeska” i učenici O.Š,,Pavle

Rovinski”, iz Podgorice. Za učešće u kvizu nagrađeni su besplatnim ulazom u svih pet

nacionalnih parkova Crne Gore za 2018. god.

- 22. april – Dan planete Zemlje - u Centru za posjetioce u Virpazaru održana je edukativna

radionica za učenike OŠ „Bratstvo jedinstvo“ iz Đuravaca.Tema Dana planete Zemlje

posvećena je problemu zagađenja prirode, posebno plastikom. Učenici su posjetili Centar

za posjetioce u Virpazaru, gdje su imali priliku da se informišu o važnosti Dana planete

Zemlje i ovogodišnjoj temi, kao i o prirodnim i kulturnim vrijednostima nacionalnog parka

Skadarsko jezero, a zatim su kroz kreativan rad poslali ekološke poruke na temu očuvanja

prirode. Takođe su uz pratnju edukatora obišli tvrđavu Besac, i uživali u lijepom pogledu na

Jezero i Crmničko polje.

- Mreža škola u zaštićenim područjima - Učešće u regionalnom obrazovnom projektu ,,Mreže

škola u zaštićenim područjima”, koji realizuju WWF i ,,Parkovi Dinarida” u okviru programa

,,Zaštićena područja za prirodu i ljude”. Projekat ,,Mreže škola u zaštićenim područjima"

uključuje: Obuke za osobu zaduženu za programe obrazovanja u zaštićenom području I

nastavnika sa teritorije opština kojima pripada zaštićeno područje; Uspostavljanje ili jačanje

Mreže škola u 6 zaštićenih područja; Osmišljavanje i promocija obrazovnih programa za

škole; Izrada priručnika za osnivanje ,,Mreže škola u zaštićenom području”, na osnovu

iskustva uključenih zaštićenih područja.

- Tokom septembra mjeseca u NP Skadarsko jezero organizovana je posjeta za suprugu

predsjednika parlamenta Mađarske, ambasadorku Mađarske u Crnoj Gori, i suprugu

predsjednika Skupštine Crne Gore. Tokom krstarenja organizovanog tom prilikom

prezentovane su prirodne i kulturne vrijednosti NP skadarsko jezero.

- U novembru mjesecu za nekoliko učesnika IV internacionalne konferencije "Parkova

Dinarida" organizovana je posjeta Centru za posjetioce Vranjina i stručno vođenje tokom

krstarenja organizovanog tom prilikom.


52

3.5.1. Informisanje i odnosi sa javnošću - Putem elektronskih i štampanih medija, kao i na društvenim mrežama promovisani su

projekti i aktivnosti koje se implementiraju u Parku, njegove prirodne i kulturne vrijednosti i događaji.

- Zaposleni u Centru za posjetioce na Vranjini su promovisali prirodne, kulturne vrijednosti, aktivnosti karakteristične za nacionalni park Skadarsko jezero, kroz učešće u emisijma televizija: TV A1, Prva TV, TV Vijesti, RTCG; TV Pink, a ugostili su i pružali informacije novinarima iz Njemačke.

3.5.2. Podržavanje održivog turizma i socio-ekonomskog razvoja i omogućavanje rekreativnih aktivnosti

- Unaprijeđen je galerijski sastav stanja Centra za posjetioce na Vranjini postavkom akvarijuma sa karakterističnim vrstama Skadarskog jezera.

- Terenskim obilascima izvršena je analiza stanja (plan signlizacije, GPS podaci staze, digitalne fotografije cjelokupne signalizacije) pješačkih staza nakon čega su čišćene od vegetacije i nanovo obnovljene markacije.

- U cilju dobijanja strukture posjetilaca i analize njihovog mišljenja, potreba i očekivanja, tokom turističke sezone u centrima za posjetioce NP Skadarsko jezero sprovodila se anketa koja se odnosila na učestalost posjeta, dužinu boravka, utiscima o programima obilaska Parka, stanju staza, čistoći i uređnosti Parka, o promotivnom materijalu, ljubaznosti i uslužnosti osoblja.

- U tabeli se nalazi analiza prikupljenih podataka o turistima iz kojih država dolaze.

2018 DRŽAVA

MJESEC

Domaći

Region

Engleska

Rusija

Italija

Francuska

Njemačka

Austrija

Belgija

Češka

Poljska

Ostale

Broj posjetilaca

Februar 25 2 1 28

Mart 40 3 2 3 2 2 2 54

April 111 53 37 8 33 408 23 8 50 731

Maj 449 114 65 62 1254 18 36 60 9 143 40 2260

Jun 367 34 241 1343 27 1121 35 49 110 252 270 3849

Jul 92 19 337 2155 7 411 134 10 180 307 250 377 4129

Avgust 97 140 310 2385 102 783 144 3 80 356 156 294 4700

Septembar 96 40 340 1444 8 1555 28 3 71 360 167 276 4338

Oktobar 238 7 38 75 350 82 40 4 112 946

Novembar

Decembar

Ukupno: 1515 410 1372 7475 177 5832 266 52 400 1182 922 1422 30375

- Sagledano stanje suvenirnica te na osnovu istog kontaktirani su proizvođači radi nabavke novih. Dat je prijedlog i sugestija za izradu autentičnih suvenira.


53

3.5.3.Etnografska baština

- Na poziv i pod pokroviteljstvom Ministarstva za kulturu Crne Gore, u okviru obilježavanja

2018. "Evropske godne kulturne baštine", osmišljen je izlet pod nazivom „Vremeplov u

čunu“ za osobe sa posebnim potrebama. Za goste je obezbijeđen obilazak Centara za

posjetioce na Vranjini i Žabljaka Crnojevića sa posjetom porodici Brnović koja izrađuje

drvene čunove.

- Kroz rad na popisu i dokumentovanju nematerijalne kulturne baštine na prostoru NP

Skadarsko jezero zabilježena je vještina, pletenja ribarskih mreža i obred krizmanja kao i

vještina - umijeće spravljanja čuvenog sira od kozjeg mlijeka u oblasti Krajine.

- Proslijeđena je inicijativa Upravi za zaštitu kulturnog dobra za stavljanje pod zaštitu

identifikovanih ali neistraženih nadgrobnih spomenika-stela na lokalitetu u blizini sela

Vuksan Lekići, u cilju valorizacije ovog lokaliteta

- U NP Skadarsko jezero dat je doprinos u organizovanju i sprovođenju manifestacije "Dan

krapa".

- Oštampan liflet “Etno soba“ koji prati postavku u Centru za posjetioce na Vranjini.


Broj prodatih ulaznica po punktovima za 2018. godinu prikazan je u sledećoj tabeli:

Vranjina Virpazar Rijeka Crnojevića

20.963 63.450 10.950

Dok je ukupno prodato ulaznica 95.363 u 2018. godini. Ukupan prihod od ulaznica iznosi 372.105,40€.

Kada je riječ o izdatim ribolovnim dozvolama, tokom 2018. godine izdato je ukupno 542. dozvole. U narenoj tabeli prikazane su vrste i broj izdatih dozvola:

Red.br. Vrsta ribolovne dozvole Broj izdatih dozvola

1. za lov šarana 10 mreža 90 + 7 gratis

2. za lov jegulje 69

3. za lov ukljeve 3

4. za lov parima 23

5. godišnje sportsko-ribolovne dozvole 44+18 gratis

6. dnevne sportsko-ribolovne dozvole 288


Tokom 2018. godine, u Planu objekata privremenog karaktera određeno je 30 lokacija za postavljanje privremenih objekata u NP Skadarsko jezero. Od strane Javnog preduzeća, izdato je 31 rješenja za postavljanje privremenih objekata uz propratne urbanističko-tehničke uslove i to: 8 za privremene objekate postavljene na državnom zemljištu u vlasništvu nacionalnih parkova, 2 za privremene objekte postavljene na zemljištu u privatnom vlasništvu i 20 za privremene objekte postavljene na zemljištu u državnom vlasništvu.


54

4. NACIONALNI PARK DURMITOR

Izveštaj o radu Nacionalnog parka Durmitor ima za cilj da realno, pojedinačno i objektivno prikaže sprovođenje funkcije fizičke i stručne zaštite, korišćenje dobara, pružanje usluga, aktivnosti na promotivno–edukativnim poslovima i marketingu, aktivnosti na uređenju prostora, naučno istraživačkom radu, saradnji sa domaćim i međunarodnim organizacijama kao i izvještaj o pojedinim prijavama zbog povrede unutrašnjeg reda u Nacionalnom parku Durmitor za 2018. godinu sa posebnim osvrtom na stanje ukupnih prihoda i rashoda u ovom Nacionalnom parku.

Zaštita, unapređenje i razvoj Nacionalnog parka Durmitor u 2018. godini obavlja se na osnovu Programa upravljanja NP Durmitor za 2018.godinu.



Osnovna funkcija NP Durmitor jeste zaštita prirodnih i kulturnih dobara ovog prostora. Ostvarivanjem tog vida zaštite, sprječava se protivpravno korišćenje značajnih vrijednosti Parka i održava unutrašnji red, koji je propisan od strane Javnog preduzeća za Nacionalne parkove Crne Gore.

U NP Durmitor za vrijeme ljetnje turističke sezone 2018. godine bilo je ukupno na svim poslovima zaposleno 48 radnika. Od ovog broja je 16 nadzornika, 12 radnika na održavanju ambijentalne higijene i infrastrukture (od kojih je jedan radnik angažovan po osnovu Javnog rada ,,Čistiji Durmitor”), jedan noćni čuvar, četri radnika u Centrima za posjetioce, tri radnika u hostelu ,,Radovan luka”, jedan saradnik za oblast šumarstva, jedan radnik na održavanju higijene, osam radnika na administrativnim poslovima u Upravi ovog nacionalnog parka, dva radnika angažovana po osnovu Ugovora o obavljanju privremenih i povremenih poslova (održavanje higijene i obavljanje poslova na kontrolno-naplatnim punktu).

Imajući u vidu površinu Parka njegovu otvorenost, konfiguraciju terena i nepristupačnost u pojedinim zonama, broj angažovanih radnika koji rade na poslovima fizičke zaštite trebalo bi da bude veći od broja koji je angažovan. Posebno je potreban veći broj nadzornika, imajući u vidu činjenicu da je od postojećih jedan broj angažovan na naplatnim rampama.

Takođe, u 2019. godini potrebno je povećati broj radnika na naplatnim mjestima, gdje se do sada nije u potpunosti zbog nedostatka radnika iskoristila mogućnost naplate ulaznica u većem iznosu, a rjieč je o značajnim turističkim destinacijama Most na Đurđevića Tari, Sedlo, Šarban, Ališnica, Komanica i sl.

Veći broj zaposlenih u Službi zaštite, pored svojih redovnih poslova na zaštiti prirodnih i kulturnih dobara radi i poslove na naplati ulaznica, parkinga, kampovanja, džiping tura, snimanja, prenoćišta itd., što ponekad može da se odrazi i na kvalitet zaštite.

Služba zaštite svakodnevno, tokom 24 časa, bila je prisutna na lokalitetu Škrke i Radovan Luke, gdje su obavljani poslovi fizičke zaštite i poslovi pružanja usluga posjetiocima (prenoćište, kampovanje).

U cilju zaštite šuma NP od požara određen je rukovodilac akcije gašenja požara, koji je bio u stalnom kontaktu sa radnicima zaposlenim na poslovima fizičke zaštite. Svi zaposleni u Službi zaštite i u Službi za ambijentalnu higijenu i infrastrukturu bili su u obavezi da svakodnevno prate i osmatraju teren, u cilju blagovremene prijave eventalnog požara, kao i lično intervenisanje u slučaju požara. U toku 2018. godine. Služba zaštite NP Durmitor nije registrovala ni jedan


55

požar. Najveći razlog je što je u ljetnjem periodu često padala kiša, kao i u preventivnom djelovanju Službe zaštite na terenu da ne dođe do pojave požara.

Na polju zaštite postignut je zadovoljavajući stepen saradnje sa stanovnicima mjesnih zajednica (sela, zaseoka) u Parku, što značajno doprinosi povećanju svijesti mjesnog stanovništva o vrijednostima prostora i doprinosi ukupnoj zaštiti.

Služba zaštite je u okviru svojih aktivnosti konstantno, na terenu pratila kretanje divljači, njihovo kondiciono i zdravstveno stanje. Na prostoru Parka ranije sagrađena je 31 hranilica na lokalitetima gdje su staništa divokoza i srna. Tokom zimskih mjeseci hranilice su, redovno snadbijevane hranom za prihranjivanje divljači.

Planom uzgojnih radova u 2018. godini predviđeno je pošumljavanje određenih lokaliteta sadnim materijalom iz rasadnika sa autohtonim vrstama.

Za realizaciju i sprovođenje ove aktivnosti nabavljen je sadni materijal iz rasadnika NP Durmitor. Pošumljavanje je izvršeno u organizaciji Službe zaštite parka na lokacijama: prostorna jedinica Žabljak I, lokalitet Razvršje i Laovića brdo.

U sledećoj tabeli predstavljamo plan realizovanih uzgojnih radova za 2018. godinu u NP „Durmitor“:

Prostorna cjelina Lokacija Vrsta drveta Broj sadnica

Zabljka I Razvrsje i Laovića brdo

Smrča 1.500

Ukupno 1.500

U rasadniku NP Durmitor radili su i održavali sadnice zaposleni Službe zaštite nacionalnog parka.

Program upravljanja NP Durmitor u cilju zaštite šuma i održavanju šumskih ekosistema planirano je postavljanje feromonskih klopki u prostornoj cjelini Žabljak I u odjelima koji se smatraju kao najrizičnija područja za pojavu prenamnožavanja podkornjaka.

U cilju realizacije zaštite šuma u NP Durmitor u prostornoj jedinici Žabljak I postavljeno je 7 klopki na loklaitetima: Mrestilište, Bazeni, Stari kamp, Zminje jezero i Osredak.Svakodnevnim obilaskom terena uočeno je da je broj osušenih stabala znatno manji u odnosu na predhodnih 5-6 godina. Trenutno je smanjena brojnost populacije podkornjka.

Radnici zaposleni u Službi zaštite i službama ambijentalne higijene i infrastrukture su uporedo radeći na zaštitnoj aktivnosti, radili i na uređenju prostora Parka. Kao i ranijih godina, početkom maja mjeseca izvršene su višednevne radne akcije svih zaposlenih na uređenju i čišćenju šetališta od Upravne zgrade NP ,,Durmitor” do Crnog jezera, kao i neposredne okoline oko Crnog jezera i staze oko Crnog jezera.

Na svim značajnim turističkim destinacijama na održavanje ambijentalne higijene bili su raspoređeni zaposleni u NP Durmitor na tim poslovima i jedan radnik po osnovu Javnog rada u saradnji sa Zavoda za zapošljavanje.

Izvršeno je čišćenje i uređenje prostora u neposrednom okruženju mosta na Đurđevića Tari. Očišćen je od smeća i otpadi putni pravac na ulazu u Nacionalni park od Bistrice do Đurđevića Tare. Akcije čišćenja i uređenja prostora sprovedene su i na lokalitetima Splavišta, Žugića luke, Sušice, Ninkovića luke, Ćurevca, Sedla i dr.

Poseban problem koji otežava rad Službe zaštite je razuđenost terena, a svaki dio terena je potrebno stalno kontrolisati. Bilo je prisutno u toku 2018. godine stalno patroliranje preko Todorova i Dobrog dola, kao i slučajeva noćnog dežurstva. Kada je postojala potreba za tim, noćno dežurstvo je organizovano na Drugom logoru - Splavištu, kao i u Dobrilovini i Žugića Luci.


56

U pripremi ljetnje turističke sezone zaposleni u Službi zaštite izvršili su postavljanje klupa za odmaranje i znakova obavještavanja na svim značajnim turističkim destinacijama.

U 2018.godini, postavljen je sledeći mobilijar:

info tabli................................. 20 kom klupa...................................... 38 kom stolovi..................................... 6 kom postavljena drvena ograda u dužini od 30m na Marinoj dolini korpe za otpatke 25kom. Mobilijar je postavljen na sledećim lokalitetima:

Info table: Dragišnica 1, Zabojsko jezero 1, Dobrilovina 3, Crno jezero – Zminje jezero 15 kom. Klupe: Oko Crnog jezera 28, Zabojsko jezero 6, Studenci 2, Ordeni do 1, Šarban 1

Stolovi: Zabojsko jezero 2, Kamp Šarban 2, Zminje jezero 1, Centar za posjetioce 1

Zaposleni u Hostelu „Radovan luka“ redovno su održavali i uklanjali odrone na makadamskom prilaznom putu od Tepaca do objekta.

Radnim akcijama očišćeni su i pripremljeni za boravak turista Planinski dom „Škrka“ i hostel „Radovan luka“. Takođe, hostel „Radovan luka“ snadbjeven je sa 10m3 ogrevnog drveta koje je bilo posječeno na trasi kuda je planiran elektrovod.

Radnom akcijom izvršena je popravka ograde oko stolarske radionice na Pitominama. Redovno je vršeno uklanjanje drvnog materijala sa naših pješečkih staza.

Zaposleni u službi zaštite i ambijentalne higijene radili su na uređenju sledećih destinacija: čišćenje niskog rastinja na Splavištu; čišćenje lokaliteta Crna poda, čišćenje rijeke Tare zajedno sa Vojskom Crne gore i sa raftig klubom „Triftar“ na relaciji od Splavišta do Žugića luke; čišćenje i raskresivanje staza u okruženju Zminjeg jezera.

U okviru Opštinske akcije čišćenja Žabljka i okruženja zaposleni NP Durmitor uklonili su mini deponije koje su bile u Pošćenskom kraju pored puta za Sedlo, takođe su uklonjena suva stabla pored asfaltnog puta od centra Žabljka do rampe Crno jezero. Ove aktivnosti su izvršene početkom juna.

Izvršena je popravka i postavljanje novih znakova na stazi za hodanje na krpljama Crno jezero – skijalište Savin kuk, kao i popravka mobilijara na dječijem igralištu.

Sve navedene aktivnosti su primijećene od strane turističkih posjetilaca i izuzetno su pozitivno prihvaćene.

Izvještaj o podnijetim prijavama zbog povreda unutrašnjeg reda u Nacionalnom parku ‹‹Durmitor» za 2018.godinu

Protivpravna radnja Broj prijava

Napomena

Nezakoniti lov

1

-Prijava o protivpravnoj radnji upućena Službi za pravne poslove radi daljeg procesuiranja krivične prijave; -Obavještenje o protivpravnoj radnji upućeno Inspektoru za šumarstvo, lovstvo i zaštitu bilja

Šumska krađa

1

-Prijava o protivpravnoj radnji upućena Službi za pravne poslove radi daljeg procesuiranja krivične prijave; -Obavještenje o protivpravnoj radnji upućeno Inspektoru za šumarstvo, lovstvo i zaštitu bilja


57

Nezakoniti ribolov

1

-Prijava o protivpravnoj radnji upućena Službi za pravne poslove radi daljeg procesuiranja krivične prijave; -Izvještaj o primjeni ovlašćenja upućen UP- Odjeljenju bezbjednosti u Žabljaku

Bacanje otpadaka van mjesta određenog za te

namjene

1

-Prijava o protivpravnoj radnji upućena Komunalnoj policiji, Opštine Žabljak; -Obavještenje o protivrapvnoj radnji upućeno Službi za pravne poslove

Uzurpacija i devastacija

zemljišta

1

-Prijave o protivpravnoj radnji upućene MORT-u- Direkciji za inspekcijski nadzor za sjeverni region; -Obavještenje o protivpravnoj radnji upućeno Službi za pravne poslove JPNPCG

Nelegalna gradnja

9

-Prijave o protivpravnim radnjama upućene MORT-u- Direkciji za inspekcijski nadzor za sjeverni region; -Obavještenje o protivpravnim radnjama upućeno Službi za pravne poslove JPNPCG

Organizovanje džiping

ture bez plaćene naknade

2

-Prijave o protivpravnim radnjama upućene Opštini Žabljak- turističkom inspektoru; -Obavještenje o protivpravnoj radnji upućeno Službi za pravne poslove

Ukupno 16

U cilju zaštite šuma parka od požara shodno Planu protivpožarne zaštite određen je rukovodilac akcije gašenja požara koji je bio u stalnom kontaktu sa radnicima zaposlenim na poslovima fizičke zaštite. U toku 2018. godine nije bilo požara na prostoru NP Durmitor. Zahvaljujući angažovanosti i organizovanosti Službe zaštite i povoljnim vremenskim prilikama, nije evidentiran niti jedan slučaj pojave nekontrolisanog plamena u ovom Parku.

U organizaciji Službe zaštite izvedeno je pošumljavanje u prostornoj cjelini Žabljak I, lokalitet Razvršje. Izvršeno je popunjavanje određenih lokaliteta. Sadnja je sprovedena na čistinama, progalama i na mjestima zahvaćenim požarom. Na ovom području ukupno je posađeno 1500 sadnica smrče i jele. U cilju zaštite šuma i održavanju šumskih ekosistema i smanjivanja broja osušenih stabala u prostornoj jedinici Žabljak I postavljeno je 7 feromonskih klopki na lokalitetima Zminje jezero, Mlinski potok, Stari kamp, Osredak i Bazeni.

4.2.Stručna zaštita Očuvanje hidroloških objekata na području Parka Sistematizovani su podaci o biološkom, hemijskom i fizičkom kvalitetu vode Crnog jezera. Podaci su prikupljeni iz Zavoda za hidrometerologiju i seizmologiju, a prema njihovim podacima, kvalitet vode Crnog jezera je u zahtjevnoj A1 klasi.

4.2.1. Zaštita flore Terenska istraživanja inventarizacije vaskularne flore NP Durmitor obavljena su na transektima Gornje Počivalo–Ćurevac, Crno jezero–Mlinski potok–Zmijinje jezero, Begovina (početak žičare)–Savin kuk. Podaci o evidentiranim vrstama unijeti su u Exel-bazu podataka. Baza je dopunjena sa 152 tabelarna reda, te ukupno sadrži 2711 navoda (redova), od kojih se 1180 odnosi na taksone (vrste i podvrste) od nacionalnog i međunarodnog značaja. Zbog neusaglašenosti taksonomskih podataka iz različitih literaturnih izvora (što umanjuje preciznost baze u pretraživanju podataka), u kontinuitetu su rađena nomenklaturna usaglašavanja naučnih naziva, korišćenjem relevantnih flornih lista kao što su Flora Europaea,


58

Euro+Med Plantbase, Med-Checklist, The Plant List. Zbog obilnosti materijala ove aktivnosti se nastavljaju i u narednom periodu. Analizom podataka, obezbijeđenih inventarizacijom (baza podataka), kao vrsta prioritetna za istraživanje u 2018. godini, odabrana je Edraianthus serpyllifolius, endem Balkanskog poluostrva (CG, Al, BH, Sr?). Istraživanja su obavljena na subalpskim i alpskim siparima na Savinom kuku, međutim nije potvrđeno prisustvo vrste duž pređenog transekta (urađeno mapiranje). Bez uvida u postojeće stanje nijesu se mogle procijeniti i eventualno definisati mjere zaštite. Obavljen je monitoring stanja nacionalno i međunarodno značajnih vrsta duž pješačkih staza Crno jezero - Mlinski potok – Zmijinje jezero i duž staze do vidikovca Ćurevac. Uporednom analizom sa podacima iz 2010. i 2012. godine, može se konstatovati da su populacije evidentiranih vrsta neugrožene i stabilne. Neke od njih pokazuju povećanje brojnosti i širenje unutar staništa (Amphoricarpos neumayerianus na Ćurevcu, Lactuca pancicii, Dactylorhyza cordigera, Gymnadenia conopsea duž Mlinskog potoka). U odnosu na ranije terenske nalaze, duž staze na Ćurevcu zabilježeno je prisustvo endemskih vrsta Athamanta turbith ssp. haynaldii, Dianthus integer ssp. integer, Euphorbia montenegrina, Minuartia graminifolia ssp. clandestina, Vincetoxicum hirundinaria ssp. nivale kao i rijetka CITES vrsta Goodyera repens u smrčevo-jelovoj šumi. Na osnovu prikupljenih podataka, korišćenjem GPS-a i primjenom GIS i Google Maps programa, urađene su mape staništa/distribucije vrsta obuhvaćenih istraživanjem i monitoringom. Sem monitoringa i nadzora od strane službe zaštite NP, za sada nije potrebno sprovoditi dodatne mjere zaštite staništa istraživanih vrsta. U cilju uspostavljanja bolje kontrole ubiranja divlje flore i sagledavanja stanja na terenu uspostavljena je saradnja između nadzornika iz službe zaštite NP i stručnih saradnica za floru i vegetaciju iz JPNPCG, u smislu preuzimanja podataka iz službenih zabilješki (ime zatečenog lica, posjedovanje/neposjedovanje dozvole, vrsta bilja, lokacija, količina, alati, vrijeme...) i njihove analize uvođenjem u Exel-bazu podataka. Stručna služba JPNPCG je uradila uvid u zvaničnu dokumentaciju Agencije za zaštitu prirode i životne sredine, koja pokazuje da od strane Agencije za 2018 godinu, nije izdata nijedna dozvola za komercijalna ubiranja divlje flore na području Nacionalnog parka. Ovo znači da se svako ubiranje u većim količinama i na način mimo dozvoljenog mora tretirati kao nelegalno i kao takvo sankcionisati.

4.2.2. Zaštita šuma U cilju sanitarno-uzgojnih mjera, izvršeno je obilježavanje stabala sanitarnog karaktera za uklanjanje (doznaka stabala) u šumama u državnoj svojini. Na osnovu planskih dokumenata i redovnog monitoringa šumskih ekosistema, za 2018. godinu je predloženo uklanjanje 679,03 m³ bruto drvne mase lišćara i četinara na cijeloj površini Parka. Izvršeno je obilježavanje suvih, prelomljenih, izvaljenih, stabala koja nemaju dalju budućnost razvoja i stabala sa izrazitim simptomima bolesti. Pored planiranih aktivnosti izvršena je doznaka za potrebe izgradnje puta u Savinom kuku i puta Tepca- Žabljak, kao poslovi od javnog interesa, gdje je ukupno doznačeno 532,164 m3, od čega jele 197,99 m3, smrče 37,102 m3 i bukve 297,072 m3. U ukupnom iznosu, na osnovu monitoringa i za potrebe izgradnje puta obilježeno je 1.211,23 m³. Na osnovu Interne procedure za prodaju drveta ruralnom stanovništvu doznačena drvna masa prodata je stanovnicima koji žive na području NP Durmtior Na području Prostorne cjeline Durmitor – Sušica: obilježeno za uklanjanje 213,21 m³ četinara; PC Gornja Tara: obilježeno za uklanjanje 75,90 m³ lišćara i Donja Tara: obilježeno za uklanjanje 234,128 m³ četinara i 272,22 m³ lišćara bruto drvne mase, u prostornoj cjelini Žabljak 1 obilježeno je za uklanjanje 389,92 m³ četinara i 25,85 m³ lišćara. Napominjemo da je doznačena i posječena drvna masa u PC ''Donja Tara'' prodata na lageru, jer je ova doznaka izvršena za potrebe otvaranja skraćene trase puta Žabljak – Tepca. Plan korišćenja šuma u privatnoj svojini realizovan je kroz odobravanje određene količine drvne mase za sječu u šumama u privatnom vlasništvu, a na osnovu zahtjeva vlasnika šuma koji se


59

nalaze na teritoriji Parka, kao i zdravstvenog stanja i kvaliteta šume. Ukupno je podnijet 31 zahtjev, a realizovano 25. Ukupno je doznačeno 748,65 m³ bruto drvne mase, od čega je lišćara 322.90 m³ i četinara 425.75 m³. Postavljeno je 10 feromonskih klopki za prikupljanje štetnih potkornjaka koji napadaju stabla smrče i jele. Klopke su postavljene na šest lokacija u Prostornoj cjelini Žabljak I, na mjestima na kojima su evidentirane manje ili veće grupe suvih stabala. Brojnost prikupljenih potkornjaka ukazuje na njihovo smanjenje, tj. da je stanje šuma u ovoj prostornoj cjelini na zadovoljavajućem nivou.

4.2.3. Zaštita faune

Crno jezero se nije poribljavalo kalifornijskom pastrmkom u 2018.godini. Jezero se poribljava za potrebe sportskog ribolova. Dat je predlog da se poribi prije pocetka naredne turističke sezone u 2019. godini.

4.2.4. Zaštita kulturno-istorijskog nasljeđa U izvještajnom periodu nastavljena su terenska istraživanja vodenica na vodotocima kanjona Tare. Na Branovu evidentirano je 6 lokacija i na Brajkovačkom potoku 3, na kojima su nekada radile vodenice. Uporedo su prikupljani podaci od lokalnog stanovništva u selima Novakovići i Brajkovača, koja gravitiraju vodama na kojima su se nalazili mlinovi. Na konstitutivnom sastanku Upravljačkog tijela za očuvanje Stećaka-srednjevjekovnih nadgrobnih spomenika Crne Gore (za lokalitete Žugića Bare i Grčko groblje Novakovići, Žabljak i Grčko groblje Plužine) u Ministarstvu kulture, utvrđena je metodologija rada i dogovor o prioritetnim aktivnostima za naredni period.


U skladu sa donošenjem jednogodišnjeg programa zaštite i razvoja NP „Durmitor“ u toku 2018. godine, planom zaštite šume, planirano je izvršiti sanitarnu doznaku u prostornim jedinicama Nacionalnog parka „Durmitor“. U narednoj tabeli dajemo pregled doznačene i realizovane drvne mase i broj izdatih ogreva u prostornim jedinicama za ruralno stanovništvo u državnim šumama NP „Durmitor“:

Prostorna jedinica

Doznačena drvna

masa četinara

(m3)

Realizovana drvna masa

četinara (m3)

Otpremljena

drvna masa

četinara (m3)

Doznačena

drvna masa

lišćara (m3)

Realizovana drvna

masa lišćara

(m3)

Otpremljena drvna

masa lišćara

(m3)

Ostala drvna

masa na lagerima

(m3)

Broj ogreva

„Durmitor-Sušica“

213,211

-

-

-

-

-

-

-

„Gornja Tara“

- - - 75,901 75,90 - - 18

„Donja Tara“ (trasa

puta Tepca)

234,128

193,20

-

272,224

223,43

72,44

344,19

14

„Žabljak I“ 389,917 - - 25,85 - - - -

UKUPNO: 837,256 193.20 - 373,975 299.33 72.44 344.19 32


60

U narednoj tabeli dajemo pregled doznačene drvne mase za prostornu cjelinu Durmitor – Sušica i količinu drvne mase koja je izdata ruralnom stanovništvu za ogrev a izdata količina drvne mase nije posječena niti je realizovana zbog doznake koja je izvršena u novembru mjesecu, a vremenski uslovi nijesu dozvoljavali da mještani izvrše sječu ogrevnog drveta.

Prostorna cjelina

Doznačena drvna masa četinara (m3)

Izdata količina drvne mase četinara nije posječena ni

realizovana m3

Ostala drvna masa četinara doznačena m3

Izdat broj ogreva

Durmitor Sušica 213,21 55,56 157,65 7

U narednoj tabeli dajemo pregled otpremljene sanitarne drvne mase u prostornoj cjelini Žabljak I iz sanitarne sječe za 2017. godinu. Količina drvne mase koja je ostala na lagerima: Skakaona i Pitomine, a otpremljena drvna masa u 2018. godini za ruralno stanovništvo Prostorna jedinica

Ostala drvna masa iz 2017.god. na

lagerima

Otpremljena drvna masa sa lagera u

2018.

Ukupno ostala drvna masa na

lagerima

Broj izdatih ogreva

„Žabljak I“ 225,17 m3 16,89 m3 208,28 m3 6

U narednoj tabeli dajemo pregled ostale doznačene sanitarne drvne mase iz 2016. godine u prostornoj cjelini Žabljak I, a koja je izdata javnim pozivom prodajom drveta u dubećem stanju, a realizovana od strane koncesionara D.O.O.“ Timber King“ iz Rožaja u 2018.godini. Prostorna jedinica

Doznačena drvna masa u 2016. godini

Posječena drvna masa od strane

koncesionara u 2018.

Otpremljena drvna masa koncesionaru D.O.O.“Timber

King“

Žabljak I 700,92 m3 532,43 m3 532,36 m3

Plan korišćenja šuma u privatnoj svojini za 2018. godinu Za plan korišćenja šuma u privatnoj svojini odobrava se količina drvne mase za sječu na osnovu zahtjeva, zdravstvenog stanja i količine drvne mase koju posjeduje vlasnik šume. U tabelarnom prikazu dajemo doznačenu količinu drvne mase u prostornim jedinicama NP Durmitor. Prostorna cjelina Četinari (m3) Lišćari (m3) UKUPNO (m3)

„Durmitor-Sušica“ 362,53 - 362,53

„Gornja Tara“ 101,97 322,90 424,87

„Žabljak I“ 3,75 - 3,75

UKUPNO: 468,25 322,90 791,15


Tokom 2018. godine, u Planu objekata privremenog karaktera određena je ukupno 30 lokacija za postavljanje privremenih objekata. Na prostoru NP Durmitor, od strane Javnog preduzeća, izdato je 34 rješenja za postavljanje privremenih objekata uz propratne urbanističko - tehničke uslove i to: 9 za privremene objekate postavljene na državnom zemljištu u vlasništvu nacionalnih parkova, 9 za privremene objekte postavljene na zemljištu u privatnom vlasništvu i 16 za privremene objekte postavljene na zemljištu u državnom vlasništvu.


61


Pružanje usluga u ovom Nacionalnom parku najvećim dijelom vršeno je kroz obavljanje turističke djelatnosti. Turistički program rađen je sa posebnim osvrtom na ekskluzivnu turističku ponudu predviđenu isključivo za ljubitelje prirodnih ljepota. Jedan od najznačajnijih programa je splavarenje rijekom Tarom.

Broj gostiju koji je splavario rijekom Tarom, kao i prihodi ostvareni po osnovu splavarenja bili su iznad planom predviđenih. Cijene koje se odnose na takse za splavarenje bile su iste kao i prethodnih godina. Na osnovu prihoda od pružanja usluga nameće se zaključak da je ova sezona bila rekordna i iznad očekivanja i premašila finansijski plan za 2018. godinu.

Rezultati u pogledu broja turista koji su splavarili rijekom Tarom kao i finansijski rezultat postignut po tom osnovu, utoliko je veći što je ostvaren u uslovima nepovoljnih vremenskih prilika koje su vladale tokom ljetnje turističke sezone i koje su uticale na slabiju turističku posjetu.

U sljedećoj tabeli prikazana je analiza prihoda u periodu od 2015-2018, po osnovu ulaznica i raftinga:

Godina 2015 2016 2017 2018

Prihodi od ulaznica

405.474,00 402.522,50 584.549,29 695.627,59

Prihodi od raftinga

186.935,00 223.577,00 250.577,00 293.588,00

Na osnovu prodatih ulaznica i posjećenosti objekata u parku, utvrđen je ukupan broj posjetilaca, kao i broj posjetilaca po određenim lokacijama. U narednoj tabeli, na osnovu prodatih ulaznica, dajemo prikaz broja posjetilaca u Parku u zadnje četiri godine:

Godina 2015 2016 2017 2018

Broj posjetilaca

130.755 131.717 186.970 220.207

Vrijedno je istaći da je Nacionalni park Durmitor u 2018. godini nastavio, preko organizatora, splavarenje sa drvenim klasičnim splavovima što predstavlja posebnu atrakciju za ekskluzivnu turističku ponudu. Na ovaj način NP Durmitor nastavlja jednu mnogo ranije stvorenu tradiciju splavarenja sa klasičnim drvenim splavom. Tokom 2018. godine rijekom Tarom splavarilo je 21.807 osoba.

Iz tabelarnog prikaza vidi se permanentan porast broja posjetilaca, što upućuje na zaključak da raste broj posjetilaca koji su upućeni na korišćenje turističkih usluga zasnovanih na prirodi, ali i na obavezivanje na dalje unapređenje kvaliteta usluga i promocije prirodnih vrijednosti parka.

NOĆENJE U PLANINARSKIM DOMOVIMA I HOSTELU RADOVAN LUKA U 2018. GODINI

Naziv

Broj noćenja

Prihod

Planinarski dom ,,Škrka“ 296 1.383,20€

hostel ,,Radovan luka“ 770 8.593,65€

Ukupno 1.066 9.976,85€


62

Kada je riječ o sportskom ribolovnom turizmu, shodno Odluci o visini i načinu plaćanja naknada za korišćenje dobara Nacionalnih parkova obavljanja djelatnosti i pružanja usluga, odvijao se na Crnom jezeru i rijeci Tari u periodu od 1. maja -1. oktobra prošle godine.

Ukupno je na Crnom jezeru izdato 100 dozvola i po tom osnovu je ostvaren prihod od 1.250,00 eura, a na rijeci Tari ukupno je izdato 74 dozvola i po tom osnovu ostvareni prihod od 1.480,00 eura.

4.5. Turizam i rekreacija

U Nacionalnom parku Durmitor posebna pažnja je usmjerena na razvoj turizma koji je orjentisan na prirodu i koji predstavlja održivu turističku aktivnost. Zahvaljujući pejzažnim, prirodnim i kulturnim vrijednostima, NP Durmitor ima idealne uslove za razvoj različitih vidova turističkih i rekreativnih aktivnosti, koje se odvijaju na principima održivog razvoja.

- U cilju dobijanja strukture posjetilaca i analize njihovog mišljenja, potreba i očekivanja,

tokom turističke sezone u Centrima za posjetioce sprovodila se anketa koja se odnosila

na učestalost posjeta, dužinu boravka, utiscima o programima obilaska Parka, stanju

staza, čistoći i uređenosti Parka, o promotivnom materijalu, ljubaznosti i uslužnosti

osoblja.

- Podaci o broju i strukturi posjetilaca su sledeći: Ukupan broj registrovanih posjetilaca je

220.207. Najveći broj posjetilaca bio je iz Crne Gore i regiona (Srbija, Hrvatska, Bosna i

Hercegovina, Slovenija). Od stranih turista najveci broj posjetilaca bili su turisti iz

Francuske, Rusije, Belgije, Engleske, Izraela, Češke, Poljske, Italije.

- Na osnovu podataka može se zaključiti da je najviše posjeta ostvareno u avgustu

31,28%, dok je najmanji broj posjetilaca zabilježen u martu 0,38%.

- Ukupan broj turista koji su splavarili rijekom Tarom iznosi 21.807 što je za 19,81 % više

u odnosu na prošlu godinu.

- Zaposleni u Centru za posjetioce vršili su anketiranje o broju i strukturi posjetilaca, koji

pokazuju da je Centar za posjetioce u Upravnoj zgradi NP Durmitor posjetilo je 5.483

posjetilaca. Od ukupnog broja 3.150 bili su učenici završnih razreda osnovnih škola iz

Crne Gore kao i studenti iz Srbije, Bosne i Hercegovine. Od broja preostalih 2.333

posjetilaca 545 (30 %) činili su domaći posjetioci i turisti iz regiona.

- Što se tiče stranih posjetilaca Centra za posjetioce najveći broj zabilježen je Francuske

(367), Belgije (273), Njemacka (211), Rusije (143), Engleske(112),Izrael(79), Italije (72),

Češke (67), Poljske (53), USA (51), Kine (50), i ostalih destinacija (310).

- Na unapređenju saradnje sa korisnicima Parka, preduzete sljedeće aktivnosti vezane za

realizovanje socijalnih i kulturnih događaja: Tradicionalnom Osmomartovskom izložbom

ručnih radova pružena je podrška lokalnim proizvođačima sa područja Opština: Žabljak,

Plužine, Mojkovac, Pljevlja i Šavnik, da predmete ručne izrade predstave na

tradicionalnoj postavci. Izložba je održana u periodu 08.03.2018.-18.03.2018. godine,i

bila je takmičarskog karaktera.

- Od 21 učesnika, njih 12 nagrađeno je novčanim nagradama.

- Jedan broj eksponata je otkuplljen od strane NP „Durmitor“ za prodavnicu suvenira u

Centru za posjetioce. Organizovanje izložbe za lokalno stanovništvo sa područja ovih

pet opština predstavlja značajnu motivaciju za dalju i veću proizvodnju i izradu predmeta

domaće radinosti , što značajno i istovremeno utiče na poboljšanje turističke ponude i

unapređenje saradnje NP Durmitora sa lokalnim stanovništvom.


63

-


- Na temu: „Prirodne i kulturne vrijednosti NP Durmitor“ održano je ukupno 68 predavanja,

20 edukativnih radionica za oko 3.150 učenika iz osnovnihi srednjih škola i 300

studenata PMF – a iz Beograda, Banja Luke, Kragujevca, Novog Sada i Belgije.

- Organizovane su edukativne radionice sa ciljnim temama sa djecom osnovne škole

„Dušan Obradović“ za ,,Svjetski dan obrazovanja o zaštiti životne sredine“ - 26. januar,

„Svjetski dan vode“ - 22. mart, ,,Dan planete Zemlje“ – 22. april, ,,Dan evropskih

parkova“- 24 maj, „Svjetski dan planina“-11. decembar.

- U julu realizovana je naučno-istrazivacka posjeta profesora i doktoranata Bioloskog

fakulteta iz Beograda. Višednevni tereni imali su za cilj pronalazak vrste Centaurea

crnogorica Rohl.

- Pocetkom oktobra mjeseca predstavnici NP ,,Mavrovo” iz Makedonije bili su u

trodnevnoj studijskoj posjeti NP ,,Durmitor”. Sumarski inzenjeri i nadzornici u organizaciji

NVO ,,Makedonsko ekolosko društvo” imali su priliku da se upoznaju sa načinom

upravljanja, finansiranja i promocijom ovog zaštićenog područja.

4.7. Promocija i marketing

- U okviru obilježavanja Evropske godine kulturne baštine 2018. pod pokroviteljstvom

Minisarstva za kulturu Crne Gore, prikazan je etnografso-dokumentarni film “Durmitor” u

okviru festivala “Green Montenegro International Film Festa na Crnom jezeru, u cilju

podizanja svijesti javnosti o značaju čuvanja kulturnog pejzaža kao sastavnog dijela kulturne

baštine. NP Durmitor “Kroz prostor i vrijeme”

- Pružena je logistička i tehnička pomoć u realizaciji tradicionalnih manifestacija i sajmova koji promovišu proizvode i ponudu Parka i to: Dani planinskog cvijeća i Osmomartovska izložba ručnih radova.

- U kontinuitetu je vršena komisiona nabavka suvenira, za oba Centra za posjetioce. - U saradnji sa Nacionalnom turističkom organizacijom u NP Durmitor je organizovana

posjeta za veliki broj novinara i touroperatera iz inostranstva, kao licenciranih novinara za predstavljanje i promvisanje destinacije na evropsko turističko tržište.


64

5. NACIONALNI PARK BIOGRADSKA GORA

U izvještaju o radu datom kroz podatke o fizičkoj i stručnoj zaštiti, korišćenju dobara, pružanju usluga i razvoju, prikazano je realno stanje u Nacionalnom parku Biogradska gora. Aktivnosti izvedene u ovom periodu koje su pratile jednogodišnji Program upravljanja Nacionalnog parka Biogradska gora za 2018. godinu, kao i druge aktivnosti, izvršene su u skladu sa zakonima, finansijskim mogućnostima i drugim propisima.



Zaštitna funkcija se zasniva na stručnim i naučnim osnovama i saznanjima o stanju i ugroženosti odredjenog prostora i prirodnih dobara, što je preduslov za dobro gazdovanje i upravljanje. S obzirom na karakter ovog Parka, fizička i stručna zaštita imaju poseban značaj koji mora da bude kontinuiran i sinhronizovan proces kojim se obezbjeđuje zaštita svih ekosistema, odnosno cjelovitog prostora Nacionalnog parka Biogradska gora.

Posao fizičke zaštite neposredno je realizovalo 10 nadzornika. U izvještajnom periodu Služba fizičke zaštite glavne aktivnosti usmjeravala je na sprečavanju protivpravnog korišćenja prirodnih dobara Nacionalnog parka (sječa šume, nedozvoljena gradnja, nezakonitog lova, izlovljavanje ribe i dr.). Zaštita se sprovodila neprekidno 24 časa, po smjenama, pri čemu su nadzornici svakodnevno evidentirali sva dešavanja na prostoru Nacionalnog parka.

Na osnovu zapisnika sačinjenih od strane Službe fizičke zaštite, službi za pravne i opšte poslove je proslijeđeno sedam prijava sa foto dokumentacijom i to:

NELEGALNA SJEČA

- Zapisnik broj 0507/08/01 od 07.05.2018.godine sječa čamovih stabala u bruto masi 7.72 m3. Mjesto Suvodo – Kotline.

- Zapisnik broj 0723/08/06 od 23.07. 2018. godine, sječa bukovih stabala u bruto masi 1,32 m3. Mjesto katun – Suvodo.

- Zapisnik broj 1008/08/07 od 08.10.2018. godine sječa čamovih stabala u bruto masi 9.46m3. Mjesto Posloništa.

- Zapisnik broj 0211/08/08 od 02.11.2018. godine sječa bukovih i čamovih stabala,

- smrča 22.54 m3

- bukva 6,04 m3.

Ukupno posječena drvna masa iznosi 47.08 m3

-bukva 7,36 m3 na licu mjesta nalazi se oko 5 m3

-smrča 39.72m3 na licu mjesta nalazi se oko 20 m3

NELEGALNA GRADNJA

- Zapisnik broj 0613/08/03 od 13.06.2018. godine, bespravno iskopavanje temelja i izlivanje cokle na privatnoj imovini, mjesto Šiška.

- Zapisnik broj 0621/08/04 od 21.06.2018. godine, bespravno izlivanje ploče za izradu vikendice na privatnoj imovini, mjesto Reljina.


65

- Zapisnik broj 0628/06/05 od 28.06.2018. godine, nastavak bespravne gradnje (zapisnik broj 0613/08/03 od 13.06.2018.godine).

Ostale protivpravne radnje:

- Zapisnik broj 0519/08/02 od 19.06.2018. nelegalni proboj puta na privatnoj imovini, mjesto Šiška.

- Za sve ove protivpravne radnje pored službenih zabilješki napravljena je i foto dokumentacija i proslijeđena nadležnim državnim organima i Službi za pravne i opšte poslove Javnog preduzeća.

Osim zaštite prostora Parka, nadzornici su svojim aktivnostima znatno doprinijeli pripremi turističke sezone kroz sledeće aktivnosti:

- Čišćenje puta od Kraljeva Kola do Biogradskog jezera, parking prostora i edukativne staze oko Biogradskog jezera;

- Čišćenje prostora oko objekata koji su u funkciji posjetilaca; - Čišćenje puta (potkresivanje i rasijecanje grana) od Biogradskog jezera do Dolova

Lalevića kao i na putnom pravcu Biogradsko jezero-Svatovsko groblje; - Održavanje ambijentalne higijene u Parku, a posebno na mjestima gdje borave turisti u

toku sezone; - Redovno održavanje travnatih površina mobile homa na Kraljevom Kolu; - Održavanje i hemijska zaštita (farbanje) postojeće infrastrukture u Parku (klupe, stolovi,

korpe za smeće, ograda, nastrešnice i putna signalizacija); - Hemijska zaštita drvenih čamaca; - Uklanjanje većeg broja stabala, oborenih zbog loših vremenskih uslova (veliki snijeg i jak

vjetar), na pješačkoj stazi oko Biogradskog jezera, na parking prostoru i putnom pravcu Kraljevo Kolo-Biogradsko jezero;

- Detaljno rasijecanje i potkresivanje stabala i sitnog rastinja na putnom pravcu Kraljevo Kolo-Biogradsko jezero;

- Za vrijeme trajanja mrijesta Služba fizičke zaštite je imala pojačane aktivnosti u zaštiti dijela rijeke Tare kojom gazduje Nacionalni park;

- Uređenje planinarskih staza: Biogradsko jezero - katun Goleš; Biogradsko jezero – Katunina; Brajića brijeg – Laništa i glavne staze Biogradsko jezero – Dolovi Lalevića; Crna Glava – izvor Biogradske rijeke – katun Vranjak; staza Bjelasička kosa – Reljina– Suvodo;

- Uređenje dvije biciklističke staze freeride i cross-country; - Sanacija krovnog pokrivača Centra za posjetioce i objekta suvenirnice usled obaranja

velikog broja stabala; - Uklanjanje doznačenih stabala koja su predstavljala potencijalnu opasnost za posjetioce

parka na putnom pravcu Kraljevo Kolo-Biogradsko jezero i na parking prostoru; - Sanacija krovnog pokrivača nadstrešnica u Dolovima Lalevića i izvoru Biogradske rijeke; - Uklanjanje drvne mase u Biogradskom jezeru usled smanjenja vodostaja; - Postavljanje info i edukativnih tabli na pješačkim i edukativnim stazama kao i

postavljanje(popravka) sitnog mobilijara (klupe, stolovi, nastrešnice, korpe za otpatke). - Redovna prihrana krupnih sisara sa baliranim sijenom i mineralnim blokom; - Praćenje kretanja krupnih sisara na rubnim djelovima parka radi sprečavanje

nedozvoljenog lova (Štitarička Rijeka-Gradac); - Zajedničke kontrole pograničnog dijela parka sa zaštitarima Lovačkog društva Lovac-

Kolašin; - Kontrola foto zamki i aktivnosti na hvatanju i obilježavanju GPS ogrlićom mrkog

medvjeda.

Ostvarena je veoma dobra saradnja sa vatrogasnim jedinicama opština Kolašin, Mojkovac i Berane, odjeljenjima bezbjednosti Kolašin i Mojkovac kao i sa lokalnim stanovništvom na


66

preduzimanju preventivnih mjera sprečavanja izbijanja i širenja požara na rubnim djelovima Parka, koji su uočeni i lokalizovani u toku ljetnje turističke sezone.


5.2.1. Zaštita zemljišta

Inicijativa za rješavanje problema erozije na desnoj obali Jezerštice pokrenuta je 2016. godine, a u 2017. godini u saradnji sa HMZ Crne Gore je izvršeno bazno ispitivanje vode i zemljišta Biogradskog jezera. U 2018. godini izvršena je analiza dokumentacije i projekata vezanih za tu problematiku u zadnjih trideset godina.

5.2.2. Zaštita flore

Inventarizacija vaskularne flore NP Biogradska gora obavljena je duž staze oko Biogradskog jezera, na izvorištu Biogradske rijeke i na padinama ispod Zekove Glave prema Pešića jezeru (lokalitet Bjelilo?). Podaci o evidentiranim vrstama unijeti su u Exel-bazu, koja je time dopunjena sa 177 navoda (tabelarnih redova). Baza ukupno sadrži 952 navoda, od kojih se 507 odnosi na taksone (vrste i podvrste) koji imaju status nacionalno i/ili međunarodno značajnih i zaštićenih biljnih vrsta.

Zbog neusaglašenosti taksonomskih podataka iz različitih izvora (što umanjuje preciznost baze u pretraživanju unijetih podataka), u kontinuitetu se rađena nomenklaturna usaglašavanja naučnih naziva, korišćenjem relevantnih flornih lista kao što su Flora Europaea, Euro+Med Plantbase, Med-Checklist, The Plant List. Zbog obilnosti materijala ove aktivnosti se nastavljaju i u narednom periodu.

Analizom podataka obezbijeđenih inventarizacijom (baza podataka), kao vrsta prioritetna za istraživanje u 2018. godini, odabrana je Barbarea balcana, koja je endem Balkanskog poluostrva, u Crnoj Gori evidentirana samo na Bjelasici. Istraživanje je obavljeno na vlažnim staništima (acidofilni niski cretovi) oko i iznad izvorišta Biogradske rijeke i na padinama iznad Pešića jezera. Pronađena je mala populacija u potoku koji se sliva u Biogradsku rijeku. Nije evidentirana na transektima iznad Pešića jezera ispod Zekove Glave. Urađena je mapa transekta istraživanog područja sa punktiranom GPS koordinatoma za nalaz vrste Barbarea balcana, i drugih popisanih vrsta.

Obavljen je monitoring stanja nacionalno i međunarodno značajnih vrsta duž pješačke staze oko Biogradskog jezera i urađena uporedna analiza sa terenskim podacima iz 2009 i 2010. godine. Potvrđeno je prisustvo i ustanovljena stabilnost populacija ranije evidentiranih vrsta. Izdvajaju se populacije vrsta Lactuca pancicii i Dactylorhiza cordigera ssp. bosniaca u plavnoj zoni delte Biogradske rijeke, koje pokazuju tendenciju širenja.

Osim monitoringa i nadzora od strane službe zaštite NP, za sada nije potrebno sprovoditi dodatne mjere zaštite staništa i populacija vrste Barbarea balcana (na lokalitetu izvorišta Biogradske rijeke) i vrsta Lactuca pancicii i Dactylorhiza cordigera ssp. bosniaca (delta Biogradske rijeke).

U cilju uspostavljanja bolje kontrole ubiranja divlje flore i sagledavanja stanja na terenu, obavljeno je preuzimanje podataka o izdatim dozvolama od Agencije za zaštitu prirode i životne sredine, i podataka iz službenih zabilješki nadzornika NP. Njihovom obradom u Exel tabeli, urađena je analiza stanja na terenu. Od strane Agencije nije izdata nijedna dozvola za komercijalna ubiranja na području nacionalnog parka.

Analiza podataka iz službenih zabilješki nadzornika (ukupno 42) pokazuje da je kontrola vršena na širem području Parka, na 19 lokaliteta, u periodu jul–avgust–septembar. Odnose se na


67

sakupljanje isključivo plodova borovnice, u količinama do 10kg, što je zakonski maksimum za koji nije potrebna dozvola od strane Agencije za zaštitu prirode i životne sredine. Branje je vršeno rukom, sem u jednom slučaju, kada su upotrebljeni grebeni i kada je zatečeno lice upozoreno o nelegalnosti korišćenja alatke. Zaključeno je da osim daljeg monitoringa i pojačanog nadzora od strane Službe zaštite NP, za sada nije potrebno sprovoditi dodatne mjere zaštite staništa na kojima se vrši ubiranje divlje flore.

Na osnovu prikupljenih podataka, korišćenjem GPS-a i primjenom GIS i Google Maps programa, urađene su mape staništa/distribucije vrsta obuhvaćenih istraživanjima i monitoringom.

5.2.3. Zaštita šuma

Izvršeno je obilježavanje stabala za uklanjanje, sanitarnog karaktera, na prostoru oko Biogradskog jezera na području III zone zaštite. Doznačena su stabla koja predstavljaju opasnost ili ugrožavaju posjetioce i infrastrukturu Parka. Ukupno doznačena masa bila je 20,16 m³, lišćarskog drveta.

Izvršeno je odobravanje i obilježavanje stabla za sječu u šumama u privatnom vlasništvu. Ukupno su podnijeta 4 zahtjeva. Na osnovu zahtjeva i terenskog obilaska izvršeno je obilježavanje 61,45 m³ lišćarskog i 16,23 m³ četinarskog drveta, odnosno ukupno 77,68 m³ bruto drvne mase.

Na osnovu zahtjeva Željeznice Crne Gore A.D., komisijski je odobreno uklanjanje drvenastog rastinja koje ugrožava željeznički saobraćaj na području NP Biogradska gora; Trasa koja prolazi kroz NP Biogradska gora je u dužini od 2,2 km. Ukupno je odobreno uklanjanje 14,25 m³ lišćarskog drveta.

5.2.4. Zaštita faune

U saradnji sa Svjetskom organizacijom za zaštitu prirode WWF i mrežom zaštićenih područja „Parkovi Dinarida“, izrađen je prijedlog segmenta Projekta “Zaštićena područja za prirodu i ljude” za NP Biogradska Gora. U cilju kreiranja novog turističkog proizvoda, uz finansijsku podršku inostranih donatora, kao i tehničku podršku od strane WWF i Asocijacije Dinarskog luka, započeta je implementacija projektnih aktivnosti koje se odnose na sakupljanje relevantnih podataka o prisutnosti, brojnosti, ponašanju i habitatima mrkog medvjeda (Ursus arctos), a u cilju unapređenja održive turističke ponude Parka. Zaposleni iz NP Biogradska gora bili su na studijskom putovanju i upoznali se sa načinom postavke hranilišta u NP Tara u Srbiji. Aktivnost je završena hvatanjem i obilježavanjem primjerka mrkog medvjeda u 2017.godini. Signal je praćen do 16.11.2017.godine kada se medvjed oslobodio ogrlice. Aktivnost na hvatanju druge jedinke nastavljena je u 2018.godini praćenjem kretanja preko postavljenih foto zamki.

U 2018. godini Služba zaštite pratila je prisutnost srne i medvjeda na prostoru Parka. Podaci o prisutnosti ovih vrsta dostavljani su stručnoj službi. Za srnu je registrovano nekoliko tačaka u okviru prašumskog rezervata, dok su za mrkog medvjeda registrovana dva lokaliteta.

Na više lokaliteta u Parku, tokom zimskog perioda se vršila prihrana krupnih sisara sa baliranim sijenom i kamenom soli. Tom prilikom registrovano je oko 35 jedinki evropskog jelena (Cervus elaphus).

U Parku je implementiran sistem digitalnog izdavanja ribarskih dozvola i evidencije ulova. Nedostaje određena tehnička oprema koju treba nabaviti (telefon ili tablet uređaj) kako bi se na pravi način sprovodila ova aktivnost. Za sada su nadzornici samo prošli obuku za korišćenje ovog sistema.

Nije se izvršilo poribljavanje Biogradskog jezera u 2018. godini. Iako je postojala potreba za poribljavanjem, nije bilo moguće nabaviti adekvatnu pastrmku karakterističnu za Crnomorski sliv.


68

5.2.5. Očuvanje kulturnih vrijednosti – etnografska baština

- U cilju promocije povezanosti prirode i umjetnosti, u okviru "Dana evropske baštine"

kojom koordinira Ministarstvo kulture, u NP Biogradska gora, organizovan je edukativno-

promotivni događaj. Na Edukativnoj stazi oko Biogradskog jezera promovisana je

kamena skulptura medvjeda, karakteristična životinjska vrsta ovog parka, umjetnički rad

akademskog vajara Ljubodraga Mrdovića iz Mojkovca u saradnji sa Udruženjem

hendikepiranih osoba „Srce‟ iz Mojkovca.

- Za potrebe organizovanja Svečane Akademije povodom proslave 140 godina zaštićenog

prostora Biogradske gore, prikupljen je pisani, štampani i foto material. Takođe i

kordinacija i osmišljavanje programa sa KUD "Mijat Mašković", Centar za kulturu Kolašin

i Zavičajni muzej.

5.3.Turizam i rekreacija

- U toku programske godine terenskim obilascima izvršena je analiza stanja pješačkih

staza: Katun Goleš i cross country i down hill staze. Na početku staze koja vodi do

katuna Goleš, postavljena je informativna tabla, koja informiše posjetioce o osnovnim

odlikama staze.

- U periodu ljetnje turističke sezone (maj - oktobar) analiziran je uticaj posjetilaca na

edukativnu stazu oko Biogradskog jezera. U patrolno-anketnom listu nadzornici u

sklopu svojih redovnih patrolnih aktivnosti upisivali su okviran broj posjetilaca na stazi,

registrovali eventualnu gužvu na pojedinim dionicama, broj zauzetih klupa, ocjenjivali

čistoću i urednost same staze i stanje informativnog mobilijara i druge promjene. U toku

juna mjeseca najveći broj posjetilaca na stazi registrovan je u popodnevnim časovima, a

prosječan broj posjetilaca u tom periodu je bio 70. Najveći broj posjetilaca na stazi do

180 registrovan je tokom 6 U toku jula mjeseca najveći broj posjetilaca na stazi

registrovan je u popodnevnim časovima, prosječan broj posjetilaca u tom periodu je 50,

a najveći broj posjetilaca na stazi 150 registrovan je tokom 4 dana. U toku avgusta

mjeseca najveći broj posjetilaca na stazi registrovan je u popodnevnim časovima,

prosječan broj posjetilaca u tom periodu je 80, a najveći broj posjetilaca na stazi (270)

registrovan je tokom 3 dana (riječ je o organizovanim grupama inostranih posjetilaca).

Osim kada je riječ o većim organizovanim grupama posjetilaca i učenika na stazi nisu

registrovane gužve.

- Služba je učestvovala u izradi projektnog zadatka za izradu Idejnog projekta uređenja

dijela Upravne zgrade NPBG u Kolašinu za uspostavljanje informativno edukativnog

Centra za posjetioce i suvenirnice.

- Služba je učestvovala u predizradi Marketing strategije na radionicama sa angažovanim

ekspertom od strane NVO "Parkovi Dinarida".


Vrlo malo aktivnosti iz ovog segmenta i strateške aktivnosti proizilazi iz nedovoljno zapošljenog osoblja sa stručnim kvalifikacijama u Centru za posjetioce Biogradska gora.

U NP Biogradska gora organizovana je edukativna radionica po programu „Obradujmo prirodu“ sa učenicima iz OŠ „Sutjeska“ iz Podgorice.


69

5.5. Promocija i marketing - Organizovana je promotivna aktivnost "Šetnja sa ambasadorima"- posjeta diplomatskog

kora u CG prilikom koje je velki broj ambasadora posjetilo Biogradsku goru. - Organizovana je Svečana akademija povodom jubilarne godine "140 godina od proglašenja

prvog zaštićenog područja u Crnoj gori Biogradska gora". - Snimljen je promotivni video spot u cilju promocije NP Biogradska gora u zemlji i

inostranstvu. - U cilju što bolje promocije tematske staze „Ljeto u katunu – odakle dolaze naši tradicionalni

proizvodi“ osmišljen je, odštampan i distribuiran liflet, koji pruža osnovnu informaciju o stazi. - Izrađen je i odštampan info flajer na engleskom jeziku „Top three of“. - Pod okriljem inicijative "Dani evropske baštine" za 2018. sa temom „Umjetnost dijeljanja“,

implementiran je projekat „Skulpture parkova“ prilikom kojeg su izrađene skulpture životinja od prirodnih materijala koje predstavljaju identitet NP Biogradska gora u prirodnom i kulturološkom smislu: dvije skulpture medvjeda u kamenu koji kao dopuna, postojećim interpretativnim elementima prezentacije promocije.

- Organizovan je Kajakaški kup na Biogradskom jezeru.

5.5.1.Saradnja sa domaćim i stranim organizacijama i institucijama Nacionalni park Biogradska gora u kontinuitetu ostvaruje saradnju sa brojnim domaćim i inostranim organizacijama. U 2018. godini ostvarena je saradnja sa sledećim organizacijama koja bi trebalo da se nastavi i u 2019. godini: LTO Kolašin, LTO Mojkovac, NVO Parkovi Dinarida,NVO „Natura,” NVO „Edukativni centar za razvoj turizma,“ TA Explorer kao i lovačka društva „Lovac“ iz Kolašina i „Milorad Bulatović“ iz Mojkovca. Jedan od prioriteta Nacionalnog parka je uspostavljanje saradnje sa što većim brojem domaćih i inostranih organizacija i usmjeravanje te saradnje u cilju jačanja zaštite, razvoja i valorizacije Nacionalnog parka Biogradska gora u narednom periodu.

5.6.Stručna zaštita

5.6.1.Stručno usavršavanje zaposlenih

U cilju kadrovskog i stručnog osposobljavanja zaposlenih u JP Nacionalni parkovi Crne Gore za kvalitetno izvršavanje planskih ciljeva Nacionalnog parka urađena je „Integrisana analiza potreba za obukom“, u cilju utvrđivanja nedostataka i potreba za obukom zaposlenih u JPNPCG.

Organizovana je dvodnevna obuka na temu „Interpretacija i edukacija u prirodi“, u cilju stručnog usavršavanja saradnika za odnose sa posjetiocima i saradnika za edukativno – promotivne poslove. Cilj obuke je da zaposleni u Centru za posjetioce posle obuke mogu samostalno kreirati edukativne radionice i tematske pakete za posjetioce, odnosno posebne ciljne grupe.


U 2018. godini nije bilo značajnijeg korišćenja dobara u Nacionalnom parku ”Biogradska gora”, prije svega, zbog specifičnosti ovog Parka u kojem je dominantna zaštitna funkcija.


70

Jedina aktivnost ovog karaktera na prostoru nacionalnog parka je sportski ribolov na Biogradskom jezeru, koji je isključivo sezonskog karaktera i koji se odvijao od 1. maja do 1. oktobra 2018. godine.


Turističko-rekreativna funkcija u ovom Parku opredijeljena je specifičnostima i očuvanošću ekosistema u kojem je dominantna zaštitna funkcija. Valorizacija ove funkcije ostvaruje se kroz postojeći izletnički, rekreativno–sportski i zdravstveni turizam, koji treba dopuniti novim sadržajima. U ukupnoj prezentaciji Nacionalnog parka Centar za posjetioce je veoma bitan segment. Kroz svoj rad Centar treba da ostvari informativnu i edukativnu funkciju, prezentirajući prirodne i kulturne vrijednosti Parka.

Broj registrovanih posjetilaca u Nacionalnom parku tokom 2018. godine iznosio je 58.091 gostiju, dok je u 2017 bio 45.637 posjetilaca. Protekle turističke sezone ostvaren je finansijski prihod od ulaznica u iznosu od 165.704,03€. Ostvareni prihod po osnovu smještajnih kapaciteta iznosio je 5.486,00 eura. Očekujemo veći priliv posjetilaca, u 2019. godini, prije svega zbog povećanja kvaliteta sadržaja, kao i poboljšanja infrastrukture.

Ostale privredne aktivnosti odnose se na prodaju propagandnog materijala i suvenira, kampovanja, ribolovnih dozvola i korišćenje čamaca. Prihod od prodaje propagandnog materijala i suvenira iznosio je 8.569,10€. Zaliha propagandnog materijala i suvenira iznosila je na dan 31.12.2018. godine 9.096,27€ (po nabavnim cijenama). Prihodi ostvareni po osnovu ribolovnih dozvola iznosili su 2.320,00€. Po osnovu izdavanja čamaca ostvaren je prihod od 7.120,00€. Po osnovu naplate za kampovanje u 2018 . godini ostvareno je 4.197,50€ (bez boravišne takse).

U nastavku slijedi tabelarni prikaz prihoda dozvola, ulaznica, suvenira:

Godina 2016 (€) 2017 (€) 2018 (€)

Ribolovne dozvole 2.720,00 2.280,00 2.320,00

Noćenje u bungalovima 7.245,00 5.940,00 5.486,00

Izdavanje čamaca 4.016,00 7.368,00 7.120,00

Naplata kampovanja 4.910,00 4.384,00 4.197,50

Ulaznice 96.309,00 131.961,00 168.649.00

Prodaja suv. i prop.mat. 5.502,60 6.237,50 8.569,10

Jeep safari 3.410,00 4.670,00 6.870,00

Kajaci 858,00 525,00 773,00

Bicikla 640,00 340,00 140,00

Ukupno ostvareni prihodi u 2018. godini iznosili su 204.124,00 €, a u 2017. godini 163.705,00 €.


U Planu objekata privremenog karaktera određeno je devet lokacija za postavljanje privremenih objekata u Parku. Od strane Javnog preduzeća, izdato je 13 rješenja za postavljanje privremenih objekta uz propratne urbanističko-tehničke uslove i to za privremene objekte postavljene na državnom zemljištu u vlasništvu nacionalnih parkova.


71

6. NACIONALNI PARK PROKLETIJE

U izvještaju o radu datom kroz podatke o fizičkoj i stručnoj zaštiti, korišćenju dobara, pružanju usluga i razvoju, prikazano je realno stanje u Nacionalnom parku Prokletije. Aktivnosti izvedene u ovom periodu koje su pratile jednogodišnji Program upravljanja Nacionalnog parka NP Prokletije za 2018. godinu, kao i druge aktivnosti, izvršene su u skladu sa zakonima, finansijskim mogućnostima i drugim propisima.

6.1.Funkcija zaštite i razvoja

6.1.1.Fizička zaštita

Osnovna funkcija NP Prokletije je zaštita prirodnih i kulturnih dobara ovog prostora, u skladu sa Zakonom o nacionalnim parkovima. NP Prokletije podijeljen je u tri prostorne cjeline i to: Babino Polje – Treskavac, Trokuz – Ribljak i Gusinske šume, U toku 2018. godine u službi zaštite NP Prokletije zaposleno je još 5 radnika. Služba zaštite ima 8 zaposlenih od čega je 7 nadzornika i 1 šef službe zaštite.

U toku 2018 godina služba fizičke zaštite NP Prokletije bazirala se na sledeće aktivnosti:

- Sprečavanje vršenja bespravne sječe; - Sprečavanje vršenja krivolova; - Sprečavanje vršenja bespravne gradnje; - Sprečavanje prisvajanja i uzurpiranja zemljista; - Čuvanje prostora od eventualnih požara; - Sprečavanje sakupljanja i branja šumskih plodova pomagalima; - Sprečavanje zagadivanja prostora (bacanje smeća i ostalog odpada koji bi zagadil i ili oštetili prostor i prirodnu sredinu) - Monototoring tragova divljači (Ris,Medvedi dr.) 6.1.2. Ostale aktivnosti sluzbe zaštite Osim zaštite prostora Parka, nadzornici su svojim aktivnostima znatno doprinijeli pripremi turističke sezone kroz sledeće aktivnosti:

- Čišćenje puta od Gusinja do doline Grebaje , kao i čišćenje doline Grebaja; - Čišćenje i održavanje prostora oko objekata koji su u funkciji posjetilaca; - Čišćenje prostora oko Hridskog jezera; - Održavanje ambijentalne higijene u Parku zajedno sa radniicima ambijentalne higijene, a

posebno na mjestima gdje borave turisti u toku sezone; - Uklanjanje većeg broja stabala, oborenih zbog loših vremenskih uslova (veliki snijeg i jak

vjetar); - Naplata ulaznica na prostoru NP Prokletije; - Postavljanje info i edukativnih tabli na pješačkim i edukativnim stazama kao i

postavljanje(popravka) sitnog mobilijara (klupe, stolovi, nastrešnice, korpe za otpatke); - Redovna prihrana krupnih sisara sa baliranim sijenom I mineralnim blokom.

Ostvarena je veoma dobra saradnja sa vatrogasnim jedinicama opštine Plav i Odjeljenjem bezbjednosti Plav kao i sa lokalnim stanovništvom na preduzimanju preventivnih mjera sprečavanja izbijanja i širenja požara na rubnim djelovima Parka, koji su uočeni i lokalizovani u toku ljetnje turističke sezone.


72

NELEGALNA SJEČA

U narednoj tabeli date su pojedinačno prijave bespravne sječe NP Prokletije u toku 2018. godine.

Red. br.

Zapisnik broj Datum Prostorna cjelina Mjesto

1 1644/18 23.04.2018 Babino Polje - Treskavac

Babino Polje


Hrid

3 1793/18 16.05.2018 Trokuz . Ribljak Ribljak


Bjelaja


6 2147/18 01.07.2018 Trokuz . Ribljak Zabelj


Treskavac


Treskavac

9 2319/18 06.08.2018 Trokuz . Ribljak Jasenica



Babino Polje




Odjeljenje 49


16 2633/18 05.10.2018 Trokuz . Ribljak Resetak


Omerov laz


Bakovića katum


20 2667/18 08.10.2018 Trokuz . Ribljak Memina planina




Zukov laz


73

24 2755/18 24.10.2018 Trokuz . Ribljak Memina planina

25 2796/18 25,10.2018 Babino Polje - Treskavac

24 odjeljenje


Bjelaja

27 2827/18 29.10.2018 Trokuz . Ribljak Resetak



30 2863/18 07.11.2018 Gusinske šume Grebaje



Treskavac

33 2888/18 21.11.2018 Trokuz . Ribljak Horolac


Ruža

35 2944/18 11.12.2018 Gusinske šume Ropojana

NELEGALNA GRADNJA

Red. br.

Zapisnik broj Datum Prostorna cjelina Mjesto

1 2008/18 11.06.2018 Babino Polje- Treskavac Luke

2 1643/18 23.01.2018 Gusinske šume Grebaje

3 1570/18 10.04.2018 Babino Polje -Treskavac Gradine

4 2698/18 11,10,2018 Gusinske šume Zastan

5 2672/18 08.10.2018 Babino Polje -Treskavac Gradine

6 2642/18 10,05,2018 Babino Polje -Treskavac Bjelaja

7 2113/18 26.06.2018. Babino Polje -Treskavac Bjelaja

Ostale protivpravne radnje: Protvipravna radnja krivolov prijavljena je po zapisniku br. 2325/18 od 06.08.2018.godine . Za sve ove protivpravne radnje pored službenih zabilješki je napravljena i foto dokumentacija i proslijeđena nadležnim državnim organima i službi za pravne i opšte poslove Javnog preduzeća.


74

6.2. Aktivnosti službe za održavanje ambijentalne higijene i infrastrukture za 2018. godinu

Tokom programske 2018. godine Služba za održavanje ambijentalne infrastrukture i higijene obavljala je sledeće aktivnosti:

- U kontiuitetu je vršeno je čišćenje na sljedećim lokacijama: Dolina Grebaja, Hridsko

jezero, Dolina Babino Polje, dolina Ropojane i Bogićevica;

- Kontinuirano je vršeno sređivanje i opravka mobilijara u Parku;

- Učestvovanje u zajedničkim akcijama na čišćenje sa NVO;

- Zajedničko djelovanje sa Službom zaštite u cilju sprečavanje nelegalnih aktivnosti u NP

Prokletije;

- Farbana kućica na naplatnom punktu Gradine;

- Farbana kućica na naplatnom punktu Grebaje;

- Održavanje aktivnih planinarskih staza.


6.3.1. Zaštita flore Inventarizacija vaskularne flore NP Prokletije obavljena je na lokalitetima Popadija, Bogićevica, Volušnica i dolina Grebaje. Podaci o evidentiranim vrstama unijeti su u Exel-bazu, koja je time dopunjena sa 88 navoda (tabelarnih redova). Baza ukupno sadrži 1485 navoda, od kojih se 1071 odnosi na taksone (vrste i podvrste) koji imaju status nacionalno i/ili međunarodno značajnih i zaštićenih biljnih vrsta. Zbog neusaglašenosti taksonomskih podataka koji potiču iz različitih literaturnih izvora (što umanjuje preciznost baze u pretraživanju unijetih podataka), u kontinuitetu su rađena nomenklaturna usaglašavanja naučnih naziva, korišćenjem relevantnih flornih lista kao što su Flora Europaea, Euro+Med Plantbase, Med-Checklist, The Plant List. Zbog obilnosti materijala ove aktivnosti se nastavljaju i u narednom periodu. Analizom podataka, obezbijeđenih inventarizacijom (baza podataka), kao vrsta prioritetna za istraživanje u 2018. godini, odabrana je Narthecium scardicum, koja je endem Balkanskog poluostrva, sa rasprostranjenjem u Crnoj Gori na Prokletijama (Bogićevica, Hrid). Istraživanja su obavljena na Bogićevici u vegetaciji acidofilnih niskih cretova, gdje je potvrđeno prisustvo tražene vrste Narthecium scardicum. Populacija je stabilna, brojna I velike pokrovnosti. Na istom staništu evidentirano je prisustvo i drugih nacionalno I međunarodno značajnih vrsta, poput Willemetia stipitata ssp. albanica, Pinguicula balcanica, Gymnadenia frivaldii, Dactylorhiza cordigera ssp. bosniaca, koje zajedno sa Narthecium scardicum potvrđuju da se radi o Natura 2000 habitatu. Urađena je mapa transekta na istraživanom području sa punktiranim GPS koordinatama za nalaz vrste Narthecium scardicum i drugih popisanih vrsta. Zatečeno stanje staništa i populacije vrste Narthecium scardicum na Bogićevici ukazuje da, sem monitoringa i nadzora od strane službe zaštite NP, za sada nije potrebno sprovoditi dodatne mjere zaštite. Uz planinarsku stazu Grebaja–Volušnica, urađen je popis značajnih biljnih taksona sa ciljem identifikovanja i uspostavljanja monitoringa za vrste koje se javljaju u malom broju primjeraka, i klasifikuju se kao rijetke i ugrožene. Staza najvećim dijelom prolazi kroz bukovu šumu, gdje su identifikovane šumske vrste orhideja. Sa izlaskom staze na plato Volušnice, na vlažnim staništima, evidentirano je brojno prisustvo rijetkih endemskih vrsta Dactylorhiza cordigera ssp. bosniaca i Pinguicula balcanica, koje će se pratiti kroz budući program monitoringa. Na suvljim terenima uz stazu, urađen je popis drugih endemskih vrsta (Achillea abrotanoides, Plantago reniformis i dr.) i konstovano je da u populacije u dobrom stanju i da nije potrebno vršiti dalje praćenje njihovih populacija.


75

U cilju uspostavljanja bolje kontrole ubiranja divlje flore i sagledavanja stanja na terenu, obavljeno je preuzimanje podataka o izdatim dozvolama od Agencije za zaštitu prirode i životne sredine, i podataka iz službenih zabilješki nadzornika NP. Njihovom obradom u Exel-tabeli, urađena je analizu stanja na terenu. Od strane Agencije nije izdata nijedna dozvola za komercijalna ubiranja na području nacionalnog parka. Analiza podataka iz službenih zabilješki nadzornika (ukupno 8) pokazuje da je kontrola vršena na širem području Parka, na 8 lokaliteta, u periodu jun–septembar. Zabilježeno je ubiranje šumskih plodova borovnice i kupine, ljekovitog bilja - kantarion i lincura i od gljiva lisičarka i vrganj. U nelegalnom ubiranju zatečena su tri lica, i to: albanski državljanin u slučaju vađenja zašzićene biljne vrste lincure sa korijenom, zatim dva lica u branju gljiva (2,5kg lisičarke i 3kg vrganja), iznad dozvoljenog maksimuma od 2kg za gljive. Lisičarka je ubrana sa podzemnim dijelom (micelijumom), što je takođe zabranjeno. Obzirom da se ne radi o većim prekoračenjima dozvoljenih količina, zatečena lica su samo upozorena od strane nadzornika.

6.3.2. Zaštita šuma Doznaka i sječa stabala u šumama u državnoj svojini u ovom NP Pokletije nije vršena u 2018. godini. Plan korišćenja šuma u privatnoj svojini realizovan je u skladu sa Planom doznake u šumama u privatnoj svojini. Doznaka i odobravanje sječe šume u privatnim šumama se realizuje na osnovu zahtjeva vlasnika šuma koje se nalaze na teritoriji Parka, kao i zdravstvenog stanja i kvaliteta šume. U skladu s tim izvršeno je obilježavanje stabala za uklanjanje u šumama u privatnoj svojini za 32 vlasnika. Ukupno je doznačeno 1.288,05 m³ drvne mase, od čega je 988,03 m³ četinara – tehničkog drveta i 300,02 m³ lišćara – ogrevnog drveta. Imajući u vidu da je tokom 2017. godine evidentirano nekoliko požara na području ovog parka, u 2018. godini izrađen je Plan sanacije požarišta na koji je dala saglasnost Agencija za zaštitu prirode i životne sredine.

6.3.3. Očuvanje kulturno-istorijskog nasljeđa Vršeno je prikupljanje literaturne građe o tradicionalnom graditeljstvu plavsko-gusinjskog kraja,

za potrebe istraživanja, iniciranja zakonske zaštite objekata i lokaliteta sa prepoznatim kulturnim

vrijednostima i organizovanja izložbi, predviđenih Planovima upravljanja.

6.3.4. Očuvanje etnografskog nasljeđa

- Nastavljeno je stručno istraživanje – rekognosciranje, identifikovanje i dokumentovanje

nematerijalne kulturne baštine u NP Prokletije.

- U NP Prokletije „Kod katuna“ na Bajrovića katunu na Bogićevici organizovana je

manifestacija autohtone gastronomske ponude Parka uključivanjem kulinarske baštine u

savremenu turističku ponudu.

6.4. Turizam i rekreacija

- Od raskrsnice (Bogićevica katun/Hridsko jezero, Bajrovića katun) do Hridskog jezera, postavljena je signalizacija koja usmjerava posjetioce do početka staze. Od signalizacije je postavljeno.

- U saradnji sa Ministarstvom održivog razvoja i turizma, Nacionalne turističke organizacije i Planinarksog sveza Crne Gore, na stazi „Grebaja - Volušnica – Popadija“ je postavljena nova signalizacija.

- U cilju promocije institucije katuna, u Bajrovića katunu na Bogićevici, održana je manifestacija autohtone gastronomske ponude Parka, tokom koje je za zainteresovane


76

organizovan obilazak planinarsko-pješačke staze do Hridskog jezera uz stručno vodstvo.

- U saradnji sa Planinarskim društvom „Karanfil“ iz Gusinja tokom mjeseca jula organizovan je i obilježen događaj „Hamdova staza – uspon na tri vrha u jednom danu“: Popadija, Talijanka i Maja e Can. U planinarenju je učestvovalo preko 150 ljubitelja prirode iz zemlje i okruženja.

- U toku programske godine organizovano je nekoliko planinarskih tura-prekograničnog

planinarenja (crossborder hiking) koje NP Prokletije pozicioniraju kao prekogranično

turističko odredište i područje.

- Organizovanje posjeta i obilazaka susjednih i drugih područja radi razmjene iskustva,

međusobnog uvezivanja i uspostavljanja saradnje.

- U Centru za posjetioce izvršeno je anketiranje posjetilaca. Većina anketiranih posjetilaca smatra da su predjeli Prokletije veoma pogodni za razvoj zimskog i ljetnjeg turizma. Anketa je pokazala da u Parku postoji nedovoljan broj smještajnih kapaciteta. Centar za posjetioce je tokom 2018.godine posjetilo 700 posjetilaca i to iz: Njemačke, Izraela, Poljske, Austrije, Francuske, Češke, Italije, Slovenije, Ukrajine, Hrvatske i Crne Gore. Posjetioci su najveće interesovanje iskazali za aktivnosti koje se odnose na pješačenje i planinarenje.

- Nacionalni park posjetilo je prema procjeni više od 13 hiljada turista. Najposjećeniji djelovi u Parku su: dolina Grebaja, dolina Ropojane, Volusnica, Hrid.


Organizovane su edukativne radionice po Kalendaru za školsku 2017/2018. godinu-obilježavanje značajnih ekoloških datuma, povodom "Dana Čistih planina" i povodom "Dana zaštite životinja". U sklopu radionica su nagrađivan najbolji radovi.

Realizovana je izrada edukativnih programa i sprovođenje interaktivnih programa nastave u prirodi u vidu interaktivnih edukativnih prezentacija organizovana je nastava u prirodi na Ali-pašinim izvorima i tom prilikom organizovana akcija čišćenja smeća u okolini Nacionalog parka, što je uz teorijski dio bila i praktična strana radionice u prirodi "Ekološka svijest".


Organizovano je nekoliko planinarskih pohoda u toku sezone:

- Pohod na Maja Rosit NP Prokletije i TA Andrijevica, organizovali su pohod na jedan od najvisočijih vrhova Prokletija - Maja Rosit (2525 mnv), uz podršku Službe za edukaciju, promociju i turizam NP Prokletije. Učesnici pohoda su bili planinari iz Plava, Andrijevice, Berana i Bijelog Polja, među kojima i direktor TO Andrijevica Radovan Đeković.

- Uspon na Đeravicu - PSD Prokletije i Služba za promociju, edukaciju i turizam NP Prokletije (12.09.2018.) su organizovali uspon na Đeravicu (2656 mnv) - drugi najviši vrh planinskog lanca Prokletije i najviši vrh Kosova. Učesnici pohoda su bili planinari iz Plava i Andrijevice, Ovaj pohod je imao prekogranični karakter. Cilj je promocija prekograničnog planinarenja (crossborder hiking), upoznavanje sa dijelom NP Prokletije uz granicu sa Kosovom i sa dijelom Prokletija na kosovskoj strani.

- Planinarska tura (Popadija i Talijanka) - 11.10.2018.- na zahtjev posjetilaca NP "Prokletije" (iz Crne Gore i Rusije) stručni saradnik za odnose sa posjetiocima Boban Redžepagić organizovao je planinarsku turu na prokletijske vrhove Talijanka (2056 mnv) i Popadija (2057 mnv). Ova tura je imala i edukativni karakter za posjetioce Nacionalnog parka.

- Izletnička tura - Služba za promociju, edukaciju i turizam NP Prokletije je organizova je 14.10.2018. planinarsko-izletničku turu na Vezirovu bradu, sa koje se pruža prlijep pogled na plavo-gusinjsku dolinu. Učesnici su bili planinari iz Plava i Francuske.


77

6.6. Promocija i marketing

- Izrađen je promotivni materijal kojim se promovišu ponude NP Prokletije - U kontinuitetu je vršena komisiona nabavka suvenira za Centar za posjetioce. - U saradnji sa Nacionalnom turističkom organizacijom u NP Prokletije je organizovana

posjeta za veliki broj novinara i touroperatera iz inostranstva, kao licenciranih novinara

za predstavljanje i promvisanje.

6.7. Pružanje usluga U toku 2018. godine zaposleni u NP Prokletije pružali su usluge davanaja informacija o stazama u Parku, vremenskoj prognozi, informacija o divljačima i mjestima gdje se mogu vidjeti, informacije o smještaju na prostoru NP Prokletije i okolnim mjestima. U centru za posjetioce inastalirana je multimedijalna prezentacija Parka gdje su zaposleni prezentovali posjetiocima sadrzaje parka. Takođe, u NP Prokletije kroz obeležavanje važnijih dana u godini, a u saradnji sa obrazovnim institucijama osnovnim i srednjim školama iz Opšina Plav i Gusinje organizovane su edukativne radionice na kojima su učenicima prezentovane vrijednosti nacionalnih parkova, Nacionalnog parka Prokletije o flori, fauni i kulturnom nasleđu ovog Parka. Broj registrovanih posjetilaca u Nacionalnom parku tokom 2018. godine iznosio je 13.855 gostiju, dok je u 2017. godini iznosio 10.168 posjetilaca. Protekle turističke sezone ostvaren je finansijski prihod od ulaznica u iznosu od 13.855,00€ dok je u 2017. godini bio 10.168,00€. Očekujemo veći priliv posjetilaca u 2019. godini, prije svega zbog povećanja kvaliteta sadržaja, kao i poboljšanja infrastrukture. Ostale aktivnosti na kojima su ostvareni prihodi su: prodaja propagandnog materijala i suvenira i izdavanje dozvola za postavljanje šatora. Shodno tome, prihod od prodaje propagandnog materijala i suvenira iznosio je 1.810,20€, dok je prihod po osnovu naplate za postavljanje šatora iznosio 1.112,00 €.

6.8. Uređenje prostora U toku 2018. godine za NP Prokletije usvojen je PPPN te se tek očekuju aktivnosti vezane za uređenja prostora NP Prokletije.


78

III Završna razmatranja

Polazeći od iznijetih konstatacija i analizirajući rad Javnog preduzeća, u ambijentu kojeg su kreirali i eksterni i interni faktori, može se zaključiti da je poslovanje Javnog preduzeća tokom 2018. godine karakterisalo sljedeće:

- Obezbijeđeno je funkcionisanje svih poslovnih funkcija koje su iskazane kroz realizaciju i pračenje svih aktivnosti predviđenih programom upravljanja za 2018. godinu i finanasijskim planom za istu godinu;

- Maksimalnim korišćenjem svih raspoloživih resursa i rekordnom turističkom sezonom

ostvarena je finansijska stabilnost, što je uslovilo određeno anagažovanje sopstvenih

prihoda u razvoj turističke infrastrukture, kao i podizanje kvaliteta turističke ponude po

svim parametrima;

- Podsticale su se aktivnosti na nivou prekogranične saradnje, kroz učešće na INTERREG

projektima sa Hrvatskom, Bosnom i Hercegovinom,

- Uspostavljena je saradnja sa brojnim zaštićenim područjima u Evropi i svijetu, od kojih

ističemo uspostavljenu komunikaciju sa Poljskim nacionalnim parkovima i posredstvom

Turske razvojne agencije (Tika) sa zaštićenim područjima u Turskoj. Stečena iskustva iz

tih zaštićenih područja u mjeri mogućeg (prilagođeno crnogorskim specifičnostima)

poslužiće u kreiranja novih turističkih proizvoda i primjeni znanja u cilju unapređenja svih

modela zaštite prostora:

- Participirali smo prilikom donošenja svih važnih (sistemskih) zakona, a koji direktno ili

indirektno utiču na rad i funkcionisanje ovog preduzeća;

- Kroz uvođenje sistema finansijskog upravljanja i kontrole pristupili smo aktivnostima koje

su definisane Zakonom o sistemu unutrašnjih kontrola u javnom sektoru.

- Stvoreni su optimalni uslovi za efikasan rad Službi fizičke zaštite (nabavkom nove

opreme i izgradnom novih objekata za njihov rad);

- Aplicirano je kod fondova i donatora za finansiranje i realizaciju aktivnosti predviđenih

programima upravljanja čije se finansiranje ne može obezbijediti sopstvenim

sredstvima;

- Nastavljena je saradnja sa naučno-istraživačkim institucijama koje u svom fokusu imaju

prostor nacionalnih parkova;

- Organizacionim, kadrovskim i drugim mjerama, i materijalno tehničkim poboljšanjima

uticali smo na povećanje efikasnosti zaštite i unapređenja prostora parkova;

- Kontinuirano je unapređivana saradnja sa lokalnim strukturama kao što su: mjesno

stanovništvo u granicama parkova, lokalne samouprave, lokalne i regionalne TO,

agencije, NTO i brojna druga NVO udruženja koja su doprinijela realizaciji aktivnosti od

obostranog interesa, kvalitetnijoj zaštiti prostora nacionalnih parkova, kao i kvalitetnijoj

turističkoj sezoni.

- Sprovođenje svih neophodnih preduslova za diversifikaciju turističkog proizvoda na širim prostorima parkova u skladu sa Prostornim planovima posebne namjene;

- Operativno i dinamičko praćenje realizacije Finansijskog plana za 2018. godinu; - Korištenje prednosti savremene tehnologije u cilju unapređenja poslovnih procesa i

promocije ponude Nacionalnih parkova.


79

U toku 2018. godine pored nabavke materijalno-tehničkih sredstava, opreme i uniformi,

stvaranje optimalnih uslova za rad zaposlenih u objektima je pitanje kojem se posvećivala

posebna pažnja, a posebno se izdvajaju aktivnosti vezane za:

- Potpisivanje Kolektivnog ugovora od strane Sindikata i poslodavca, za koji se očekuje saglasnost Ministarstva održivog razvoja i turizma i Vlade Crne Gore;

- Rješavanje stambenih potreba zaposlenih, osnivanjem stambene zadruge „SZ Nacionalni parkovi Crne Gore“.


80

PRILOG I

NP LOVĆEN

Broj

Aktivnost

Odgovornost

Realizovano / Nerealizovano

STRATEŠKA OBLAST 1: ZAŠTITA PRIRODNIH VRIJEDNOSTI

3.3.1.1. Poseban cilj: Unapređivanje fizičke zaštite

3.3.1.1.1. Cilj: Jačanje kapaciteta Službe zaštite

3.3.1.1.1.1. Nabavka materijalno tehničkih sredstava Direktor JPNPCG Realizovano

3.3.1.1.1.2. Stručno usavršavanje izvršilaca kroz vršenje obuka i usvajanja novih vještina i znanja, shodno Zakonu o zaštiti lica i imovine

Direktor Parka, Služba za pravne poslove, Služba za administrativno tehničku podršku i poslove kontrole,

Služba za zaštitu prirodne i kulturne baštine i održivi razvoj

Realizovano

3.3.1.1.1.3.

Osposobljavanje nadzornika za profesionalan i moderan pristup prema posjetiocima Parka

Služba za zaštitu prirodne i kulturne baštine i održivi razvoj, Služba za promociju, edukaciju i turizam

Realizovano

3.3.1.1.3. Cilj: Unapređivanje ambijentalne higijene i infrastrukture

3.3.1.1.3.1. Postavljanje komunalnog mobilijara Direktor Parka, Služba zaštite Realizovano

3.3.1.1.3.2. Identifikovanje i uklanjanje deponija u zoni parka

Direktor Parka; Služba za zaštitu prirodne i kulturne baštine i održivi razvoj

Realizovano

3.3.1.2. Poseban cilj: Unapređivanje stručne zaštite

3.3.1.2.1. Cilj: Stručno i organizovano osposobiti Službu zajedničkih poslova za kvalitetno izvršavanje i implementaciju planskih ciljeva nacionalnog parka

3.3.1.2.1.1. Jačanje kadrovskih kapaciteta Direktor JPNPCG Realizovano

3.3.1.2.1.2. Stručna usavršavanja zaposlenih Direktor JPNPCG Realizovano

3.3.1.2.1.3. Podsticati nivo naučno-istraživačkih aktivnosti


Realizovano

3.3.1.3. Poseban cilj: Očuvanje prirodnih vrijednosti

3.3.1.3.2. Cilj: Očuvanje vodenih objekata i njihovih fizičko hemijskih svojstava

3.3.1.3.2.2. Zaštita i uređenje vodoizvorišta Ivanova korita obezbjeđujući postojanje hidrološkog minimuma izvora

Direktor Parka, Služba za zaštitu prirodne i kulturne baštine i održivi razvoj

Djelimično realizovano

3.3.1.3.3. Cilj: Očuvanje pejzažnih i predionih vrijednosti Parka

3.3.1.3.3.1. Shodno smjernicama iz SPU - Strateške procjene uticaja u saradnji sa nadležnim državnim organima vršiti sprovođenje mjera zaštite predionih vrijednosti prilikom izgradnje dalekovoda 400KW Lastva -


Realizovano


81

Pljevlja

3.3.1.3.3.2. Kontrola sprovođenja mjera zaštite predjela prilikom realizacije projekta izgradnje žičare Kotor – Ivanova korita – Cetinje


Nerealizovano

3.3.1.3.3.4. Održavanje postojećih šumskih puteva u turističke svrhe


Realizovano

3.3.1.3.4. Cilj: Očuvanje florističkog diverziteta

3.3.1.3.4.1. Inventarizacija vaskularne flore – prikupljanjem taksonomskih, stanišnih, ekoloških i konzervacionih podataka, radom na terenu i obradom relevantnih literaturnih sadržaja


Realizovano

3.3.1.3.4.2.

Kartografski prikaz rasprostranjenja endemskih, nacionalno i međunarodno (IUCN status, IPA, Bernska konvencija, EU Habitat direktiva, CITES) značajnih vrsta, na osnovu raspoloživih podataka



3.3.1.3.4.3.

Identifikovati prioritetne rijetke vrste za koje će se sprovesti istraživanja njihove rasprostranjenosti i distribucije na području Parka (Berteroa gintlii)


Realizovano

3.3.1.3.4.4. Kartiranje vrsta obuhvaćenih istraživanjima Služba za zaštitu prirodne i

kulturne baštine i održivi razvoj Realizovano

3.3.1.3.4.5. Definisanje mjera zaštite i njihova implementacija


Realizovano

3.3.1.3.5. Cilj: Očuvanja staništa i populacija biljnih vrsta

3.3.1.3.5.3.

Kontrola ubiranja ljekovite flore i šumskih plodova u komercijalne svrhe: primjena propisa, nadgledanje aktivnosti, praćenje stanja komercijalno korišćenih površina i populacija

Služba za zaštitu prirodne i kulturne baštine i održivi razvoj, Služba zaštite

Realizovano

3.3.1.3.5.5. Kartiranje staništa obuhvaćenih programom praćenja /monitoringa


Nerealizovano



Realizovano

3.3.1.3.7. Cilj: Zaštita i održavanje šumskih ekosistema

3.3.1.3.7.3. Sanitarne, uzgojne i mjere njege u šumskim ekosistemima


Realizovano

3.3.1.3.7.4. Unapređenje saradnje sa vlasnicima šuma u parku


Realizovano

3.3.1.3.8. Cilj: Unapređivanje upravljanja šumskih ekosistema

3.3.1.3.8.1. Uspostavljanje multifinkcionalnih baza podataka


Realizovano

3.3.1.3.9. Cilj: Praćenje stanja šumskih ekosistema


82

3.3.1.3.9.1. Monitoring zdrastvenog stanja šuma parka (sušenje šuma)



3.3.1.3.11. Cilj: Očuvanje diverziteta sisara

3.3.1.3.11.1.

Prikupljanje podataka o prisutnosti najznačajnijih vrsta sisara, na osnovu definisane metodologije u cilju uspostavljanja dugoročnog monitoringa

Služba zaštite; Služba za zaštitu prirodne i kulturne baštine i održivi razvoj

Realizovano

3.3.1.3.11.2. Analiza sakupljenih podataka na godišnjem nivou u funkciji kartiranja najznačajnijih staništa i kreiranja mjera zaštite

Direktor Parka; Služba zaštite; Služba za zaštitu prirodne i kulturne baštine i održivi razvoj

Nerealizovano

STRATEŠKA OBLAST 2: ZAŠTITA KULTURNIH VRIJEDNOSTI

3.3.2.1. Poseban cilj: Očuvanje, unapređivanje i popularizacija kulturno - istorijskih vrijednosti i potencijala

3.3.2.1.3. Cilj: Rekognosciranje, valorizacija, zaštita i prezentacija tradicionalnih vrijednosti kulturno-istorijskog nasljeđa

3.3.2.1.3.1. Identifikovanje i dokumentovanje tipičnih objekata i cjelina tradicionalne arhitekture, započeto u prethodnom planskom periodu


Nerealizovano

3.3.2.1.3.2. Evidentiranje podataka od lokalnog stanovništva


Nerealizovano

3.3.2.2. Poseban cilj: Očuvanje, unapređivanje, prezentacija i promocija etnografskih vrijednosti i potencijala

3.3.2.2.1. Cilj: Očuvanje, valorizacija i prezentacija tradicionalnih vrijednosti koje su integralni dio ovih prostora

3.3.2.2.1.4. Učešće u projektima zaštite, promocije i prezentacije etnografskog nasljeđa koje implementiraju relevantne institucije zaštite

Služba za promociju, edukaciju i turizam

Realizovano

STRATEŠKA OBLAST 3: TURIZAM I REKREACIJA

3.3.3.1.2. Cilj: Unapređivanje rekreativnih sadržaja

3.3.3.1.2.4. Održavanje pješačkih staza (obnavljanje informativnog mobilijara, signalizacije, čišćenje staza od zarastanja u vegetaciju)

Direktor Parka, Služba zaštite, Služba za promociju, edukaciju i turizam

Realizovano

3.3.3.1.3. Cilj: Poboljšati pristupačnost Parka posjetiocima

3.3.3.1.3.2. Obnoviti postojeću i postaviti novu signalizaciju unutar parka i na putevima prema njemu

Direktor Parka, Služba zaštite, Služba za promociju, edukaciju i turizam

Realizovano

3.3.3.2. Poseban cilj: Upravljanje posjetiocima

3.3.3.2.1. Cilj: Analiza strukture, mišljenja, potreba i očekivanja posjetilaca

3.3.3.2.1.1. Kontinuirano anketiranje posjetilaca, a posebno u toku turističke sezone


Realizovano

STRATEŠKA OBLAST 4: EDUKACIJA I INTERPRETACIJA

3.3.4.1. Poseban cilj: Unapređivanje edukativnih sadržaja

3.3.4.1.1. Cilj: Unapređivanje postojećih i formiranje novih edukativnih staza


83

3.3.4.1.1.1. Rekonstrukcija i adaptacija edukativne staze "Staza vuka" ispred Centra za posjetioce

Služba zaštite NP Lovćen, Služba za promociju, edukaciju i turizam

Nerealizovano

3.3.4.1.2. Cilj: Sprovođenje ekološko-edukativnih programa

3.3.4.1.2.2. Izrada edukativnih programa za školsku populaciju o značaju nacionalnog parka (Škola u prirodi)


Realizovano

3.3.4.1.2.4. Obilježavanje značajnih ekoloških datuma Služba za promociju, edukaciju i

turizam Realizovano

STRATEŠKA OBLAST 5: PROMOCIJA I MARKETING

3.3.5.1. Poseban cilj: Promocija parka na nacionalnom i međunarodnom tržištu

3.3.5.1.1. Cilj: Podizanje sadašnjeg sistema promocije i informisanja na viši nivo

3.3.5.1.1.1. Učešće na sajmovima turizma Služba za promociju, edukaciju i

turizam Realizovano

3.3.5.1.1.2. Izrada i štampa promotivnog materijala Služba za promociju, edukaciju i turizam

Realizovano

3.3.5.1.1.3. Promocija putem štampanih i elektronskih medija

Služba direktora, Služba za promociju, edukaciju i turizam

Realizovano

3.3.5.1.1.4. Izrada novog veb sajta Direktor JPNPCG, direktor

Parka, Služba za promociju, edukaciju i turizam

Realizovano

3.3.5.1.1.5. Promovisanje nacionalnog parka na društvenim mrežama


Realizovano

3.3.5.2. Poseban cilj: Prezentovati park posjetiocima i široj javnosti

3.3.5.2.2. Cilj: Organizovanje sajmova i manifestacija

3.3.5.2.2.1. Organizovati manifestaciju Dani koprive Služba za promociju, edukaciju i marketing

Realizovano

3.3.5.3. Poseban cilj: Unapređivanje marketinga

3.3.5.3.2. Cilj: Izrada marketinškog materijala

3.3.5.3.2. Izrada i štampa prodajnog marketinškog materijala (majice, kape, čaše, olovke i sl.)

Služba za promociju, marketing i edukaciju


3.3.5.3.3. Cilj: Podrška proizvodnji lokalnih proizvoda sa područja parka (suveniri i autohtoni proizvodi domaće radinosti)

3.3.5.3.3.1. Inicirati uspostavljanje sertifikata za lokalne proizvode

Direktor JPNPCG, Direktor Parka, Služba za promociju, edukaciju i turizam


STRATEŠKA OBLAST 6: UNAPREĐIVANJE SARADNJE SA KORISNICIMA PROSTORA PARKA

3.3.6.1. Poseban cilj: Unapređivanje saradnje s lokalnim stanovništvom

3.3.6.1.1. Cilj: Uspostavljanje organizovane saradnje sa lokalnim zajednicama

3.3.6.1.1.1. Organizovanje Socio-ekonomskog savjeta za rad sa lokalnim zajednicama

Direktor Parka, Služba direktora JPNP CG


3.3.6.2.2. Cilj: Izrada Plana objekata privremenog karaktera


84

3.3.6.2.2.1. Izmjene i dopune Plana objekata privremenog karaktera


Realizovano

STRATEŠKA OBLAST 7: SARADNJA SA DOMAĆIM, REGIONALNIM I INOSTRANIM ORGANIZACIJAMA I DONATORIMA

3.3.7.1. Poseban cilj: Unapređivanje i ostvarivanje saradnje sa domaćim, regionalnim i inostranim organizacijama i donatorima

3.3.7.1.1. Cilj: Unaprijediti i ostvariti saradnju sa domaćim organizacijama i donatorima

3.3.7.1.1.1. Uspostaviti saradnju sa donatorima i međunarodnim organizacijama koje iskazuju interes za prostor Parka

Direktor JPNPCG, CIM ekspert, Služba za promociju, edukaciju i turizam

Realizovano

STRATEŠKA OBLAST 8: UNAPREĐIVANJE PREKOGRANIČNE SARADNJE

3.3.8.1. Poseban cilj: Unapređivanje i ostvarivanje prekogranične saradnje kroz program IPA II 2014-2020

3.3.8.1.1. Cilj: Unaprijediti i ostvariti prekograničnu saradnju kroz program IPA II 2014-2020

3.3.8.1.1.1. Učešće na treninzima za osnaživanje kadrovskih kapaciteta u funkciji pisanja IPA projekata

Direktor JPNPCG; Direktor Parka; Službe zajedničkih poslova

Realizovano

3.3.8.1.1.2. Izrada i implementacija projekata iz oblasti zaštite životne sredine, održivog turizma i socio-ekonomskog razvoja u okviru bilateralnih programa kojima se prepoznaje projektno područje

Direktor JPNPCG; direktor Parka; Službe zajedničkih poslova

Realizovano

DODATNE AKTIVNOSTI KOJE NISU UKLJUČENE U PLAN UPRAVLJANJA 2016-2020

Redovni kontakti i koordinisana kontrola nelegalnih aktivnosti sa nadležnim inspekcijskim službama (šumarstvo, lovstvo i zaštita bilja, zaštita životne sredine, zaštita prostora i građevinska inspekcija)

Direktor Parka, Služba za pravne poslove

Realizovano

Konzervacione mjere u cilju poboljšavanja uslova za preživljavanje životinja

Direktor parka, Služba za zaštitu prirodne i kulturne baštine i održivi razvoj

Realizovano

Formiranje baze podataka o otpadu u Nacionalni parkovima na osnovu dostupnih podataka

Služba za zaštitu prirodne i kulturne baštine i održivi razvoj, Služba za održavanje ambijentalne higijene i infrastrukture

Realizovano

Održavanje Centra za posjetioce Direktor parka, Služba za promociju, edukaciju i turizam

Nerealizovano

Formiranje tematskih staza Direktor Parka, Služba zaštite, Služba za promociju, edukaciju i turizam

Nerealizovano

Uređenje kamp mjesta i renoviranje bungalova

Direktor NP Lovćen, Služba zaštite Parka, Služba za promociju, edukaciju i turizam

Nerealizovano

Učešće u radu Koordinacionog odbora zdravstvenog turizma Privredne komore


Realizovano


85

Crne Gore

Izrada arhive (baze) digitalnih fotografija NPCG


Realizovano

Organizovanje hiking festivala Direktor parka, Služba za promociju, edukaciju i turizam

Nerealizovano

Izrada novog vizuelnog identiteta Nacionalnog parka

Direktor JPNPCG, Direktor Parka, Služba za promociju, edukaciju i turizam

Realizovano

Nastavak saradnje sa nacionalnim parkom Schwarzwald/Black Forest

Direktor JPNPCG, direktor Parka, Služba za promociju, edukaciju i turizam, Služba za zaštitu prirodne i kulturne baštine i održivi razvoj; Služba direktora

Realizovano

Organizovanje sastanaka o postizanju dogovora i unapređivanju saradnje sa državnim institucijama

Direktor JPNPCG-Služba direktora; direktor Parka; Služba za zaštitu prirodne i kulturne baštine i održivi razvoj, Služba za promociju, edukaciju i marketing

Realizovano

Organizovanje sastanaka o postizanju dogovora i unapređivanju saradnje sa NVO sektorom i međunarodnim organizacijama

Direktor JPNPCG; Direktor Parka; Služba direktora, Odjeljenje za projekte i međunarodnu saradnju

Realizovano

Izrada Pravilnika o zaštiti i zdravlju na radu Direktor JPNPCG, Služba za pravne poslove, Služba za administrativno tehničku podršku i poslove kontrole

Nerealizovano

Osposobljavanje za bezbjedan rad zaposlenih

Direktor JPNPCG Nerealizovano

Stručni nalaz o pregledu i ispitivanju električnih i gromobranskih instalacija

Direktor JPNPCG, direktor Parka

Realizovano

Organizovanje ljekarskih pregleda zaposlenih

Direktor JPNPCG, direktor Parka, Služba za pravne poslove, Služba za administrativno tehničku podršku i poslove kontrole

Realizovano

Stručni nalaz o pregledu i ispitivanju sredstava za rad

Direktor JPNPCG; Direktor Parka; Služba za pravne poslove

Realizovano


86

NP SKADARSKO JEZERO

Broj

Aktivnost Odgovornost Realizovano /

Nerealizovano

STRATEŠKA OBLAST 1: Dalji razvoj zakonodavstva, razgraničenje i zoniranje

1.1. Poseban cilj: Izrada PPPN NP SJ za period do 2025. godine

1.1.1. Podrška nadležnoj instituciji uključivanjem u proces izrade PPPN

Direktor JPNPCG, direktor Parka i Služne zajedničkih poslova

Realizovano

1.2. Poseban cilj: Nominacija za proširenje Ramsarskog područja na cjelokupnu površinu Skadarskog jezera na teritoriji Crne Gore

1.2.1. Učešće u radnom timu za obezbjeđivanje informacija neophodnih za nominacije

Direktor JPNPCG, Služba za zaštitu prirodne i kulturne baštine i održivi razvoj

Realizovano

1.3. Poseban cilj: Razvijanje i unapređivanje zakonodavstva u oblasti u koji se uređuje rad Nacionalnog parka

1.3.2. Podrška nadležnoj instituciji u procesu izmjena i dopuna zakonodavstva

Direktor JPNPCG; Službe zajedničkih poslova

Realizovano

1.3.3. Izrada izmjena i dopuna postojećeg zakonodavstva kojim se uređuje rad Nacionalnog parka


Realizovano

1.4. Posebni cilj : Participacija u procesima EU integracija

1.4.1. Učešće u Vladinim komisijama, radnim tijelima u okviru pregovaračkog procesa za Poglavlje 27 (Životna sredina)


Realizovano

1.5. Poseban cilj: Razvijanje i unapređivanje zonacije Nacionalnog parka

1.5.2. Podrška nadležnoj instituciji u tehničkom planiranju, obavljanju javnih konsultacija, u učestvovanju u procesima i u mapiranju


Realizovano

1.6. Poseban cilj: Izrada Plana objekata privremenog karaktera

1.6.1. Izmjene i dopune plana objekata privremenog karaktera

Direktor JPNPCG, direktor Parka, Služba za zaštitu prirodne i kulturne baštine i održivi razvoj

Realizovano

STRATEŠKA OBLAST 2: Fizička zaštita i očuvanje ekosistema i njihovih prirodnih procesa, staništa i vrsta

2.1. Posebni cilj: Jačanje kapaciteta Službe zaštite

2.1.1. Povećanje broja izvršilaca u Službi zaštite Direktor Parka; Služba za pravne poslove

Realizovano

2.1.2. Propisivanje potrebnih pravila i uputstava za rad

Služba za pravne poslove Nerealizovano

2.1.3. Stručno usavršavanje izvršilaca kroz vršenje obuka i usvajanja novih vještina i znanja shodno Zakonu o zaštiti lica i imovine

Direktor Parka; Služba za pravne poslove

Realizovano


87

2.1.4. Osposobljavanje nadzornika za profesionalan i moderan pristup prema posjetiocima Parka

Službe zajedničkih poslova Realizovano

2.2. Poseban cilj: Poboljšana saradnja sa državnim institucijama radi sprečavanja i procesuiranja protivpravnih radnji

2.2.1. Redovni kontakti i koordinisana kontrola nelegalnih aktivnosti sa nadležnim inspekcijskim službama (šumarstvo, lovstvo i zaštita bilja, slatkovodno ribarstvo, zaštita životne sredine, zaštita prostora i građevinska inspekcija)

Služba za pravne poslove; Služba za zaštitu prirodne i kulturne baštine i održivi razvoj

Realizovano

2.3 Poseban cilj : Izgradnja infrastrukture i nabavka adekvatne opreme

2.3.1. Izgradnja objekta za Službu zaštite na Vranjini i Bobovištu

Direktor JPNPCG, Direktor Parka Djelimično realizovano

2.3.4. Nabavka 3 vozila i 4 plovila za potrebe Službe zaštite

Direktor JPNPCG, Direktor Parka Djelimično realizovano

2.3.5. Nabavka ljetnjih i zimskih uniformi Direktor JPNPCG, Direktor Parka Realizovano

STRATEŠKA OBLAST 3: ISTRAŽIVANJE, PRAĆENJE, OBNOVA I UNAPREĐENJE EKOSISTEMA, STANIŠTA I USLOVA ZA VRSTE

3.1. Poseban cilj: Očuvanje diverziteta staništa i biljnih vrsta

3.1.1. Inventarizacija vaskularne flore prikupljanjem taksonomskih, stanišnih, ekoloških i konzervacionih podataka, radom na terenu i obradom relevantnih literaturnih sadržaja


Realizovano

3.1.2. Kartografski prikaz rasprostranjenja endemskih, nacionalno i međunarodno značajnih vrsta, na osnovu raspoloživih podataka



3.2. Poseban cilj: Očuvanje staništa i unapređivanje stanja populacija močvarnih biljnih vrsta

3.2.1. Nastavak monitoringa biljnih vrsta Caldesia parnassifolia i Marsilea quadrifolia – nacionalno i međunarodno zaštićenih vrsta, koje se po IUCN kriterijumima ugroženosti vode kao iščezle (EX) i/ili kritično ugrožene (CR)


Realizovano

3.2.4. Kartografski prikaz staništa obuhvaćenih monitoringom


Realizovano

3.3. Poseban cilj: Očuvanje staništa i i biljnih vrsta kopnenih ekosistema

3.3.1.

Identifikovati prioritetne rijetke vrste za koje će se sprovesti istraživanja njihove rasprostranjenosti i distribucije na području Parka


Nerealizovano

3.3.2. Kartirati staništa vrsta obuhvaćenih istraživanjima


Nerealizovano

3.3.3. Definisanje mjera zaštite i njihova implementacija


Nerealizovano


88

3.4. Poseban cilj: Kontrola pritisaka na ekosisteme i staništa

3.4.3. Kontrola ubiranja ljekovite flore i šumskih plodova u komercijalne svrhe: primjena propisa, nadgledanje aktivnosti, praćenje stanja komercijalno korišćenih površina i populacija

Služba za zaštitu prirodne i kulturne baštine i održivi razvoj,

Služba zaštite NP


3.4.4. Kartiranje staništa obuhvaćenih programom praćenja/monitoringa


Nerealizovano

3.4.5.

Definisanje mjera zaštite i njihova implementacija


Nerealizovano

3.5. Poseban cilj: Revitalizacija degradiranih autohtonih staništa

3.5.1. Revitalizacija staništa skadarskog hrasta, identifikovanog kao potencijalni Natura habitat – 91E0

(Zavisi od podrške i budućih dogovora sa GIZ- om)


Nerealizovano

3.5.2. Prikupljanje podataka o distribuciji i stepenu invazivnosti introdukovanih biljnih vrsta, prioritetno za: bagremac - Amorpha fruticosa, pajasen - Ailanthus altissima, tatula - Datura stramonium, ambrozija - Ambrosia artemisiifolia


Realizovano

3.5.3. Kartografski prikaz distribucije najinvazivnijh vrsta na području Parka


Realizovano

3.6. Posebni cilj : Zaštita i unapređivanje upravljanja šumskim ekosistema

3.6.2. Izrada GIS baze, IPS baze podatake i i baze dendrometrijskih podataka


Realizovano

3.7. Poseban cilj: Upravljanje staništem kolonijalnih vrsta (gnjezdarica) ptica

3.7.1. Utvrđivanje stepena ugroženosti kolonijalnih vrsta


Realizovano

3.8. Poseban cilj: Upravljanje staništem kudravog pelikana – Pelecanus crispus

3.8.1. Sezonski cenzus kudravog pelikana - Pelecanus crispus


Realizovano

3.8.3. Implementacija mjera zaštite/konverzacija staništa


Realizovano

3.9. Poseban cilj: Monitoring velikog kormorana – Phalacrocorax carbo

3.9.1. Kvantitativni monitoring zima proljeće Služba za zaštitu prirodne i kulturne baštine i održivi razvoj

Realizovano

3.9.2. Kartiranje staništa Služba za zaštitu prirodne i kulturne baštine i održivi razvoj

Realizovano

3.10. Poseban cilj: Monitoring čaplje govedarice – Bubulcus ibis

3.10.1. Monitoring brojnosti gnjezdećih parova Služba za zaštitu prirodne i kulturne baštine i održivi razvoj

Realizovano


89

3.11. Poseban cilj: Monitoring bjelobrade čigre – Chlidonias hybrid

3.11.1. Monitoring brojnosti gnjezdećih parova Služba za zaštitu prirodne i kulturne baštine i održivi razvoj

Realizovano

3.12. Poseban cilj: Uspostavljanje monitoringa gniježđenja patke crnke (Aythya nyroca)

3.12.1. Utvrđivanje mogućeg gniježđenja patke crnke


Realizovano

3.13. Poseban cilj: Utvrđivanje zimskog cenzusa zimujućih vrsta (IWC) na Jezeru

3.13.1. Kvantitativni monitoring zimujućih vrsta Služba za zaštitu prirodne i kulturne baštine i održivi razvoj

Realizovano

3.13.2. Kvalitativni monitoring zimujućih vrsta Služba za zaštitu prirodne i kulturne baštine i održivi razvoj

Realizovano

3.13.3. Praćenje distribucije zimujućih ptica Služba za zaštitu prirodne i kulturne baštine i održivi razvoj

Realizovano

3.14. Poseban cilj: Očuvanje diverziteta sisara

3.14.4. Implementacija mjera zaštite vidre Služba za zaštitu prirodne i kulturne baštine i održivi razvoj

Realizovano

3.16. Poseban cilj: Saradnja sa udruženjem ribara Skadarskog jezera

3.16.1. Održavanje redovnih kontakata sa ribarskim udruženjima


Realizovano

3.16.3. Dobijanje podataka o količinama i vrstama ulova



3.19. Poseban cilj: Sprovođenje zahtjeva i normi definisanih Poglavljem 13 (Ribarstvo) i 18 (Statistika) za pristup EU

3.19.1. Učestvovanje u radnim grupama koje će urediti ribarstvo Skadarskog jezera u skladu sa zahtjevima EU


Realizovano

3.21. Poseban cilj: Praćenje hidro-hemijskih i hidro-fizičkih parametara hidrološkog sistema Skadrskog jezera

3.21.1. Saradnja sa nadležnim institucijama u cilju dobijanja podataka o zagađenju vode organiskim i neorganskim materijama



3.22. Poseban cilj: Rješavanje problema fizičkog zagađenja

3.22.1.

Saradnja sa nadležnim organima na nacionalnom i lokalnom nivou, radi sprečavanje dotoka i akumulacije otpada, koje dospjeva u jezero vodenim tokovima

Direktor Parka, Služba za zaštitu prirodne i kulturne baštine i održivi razvoj, Služba za održavanje ambijentalne higijene i infrastrukture


3.22.2.

Nastavak kampanje i zajedničke akcije sa lokalnim stanovništvom u uklanjanju čvrstog otpada sa smetlišta i na najfrekventnijim lokacijama na prostoru parka


Realizovano

STRATEŠKA OBLAST 4: ZAŠTITA I OČUVANJE KULTURNE BAŠTINE

4.1. Posebni cilj: Unapređivanje stanja kulturnih dobara


90

4.1.3. Uklanjanje vegetacije na utvrđenim kompleksima Žabljak Crnojevića, Lesendro i Grmožur


Realizovano

4.2. Poseban cilj: Rekognosciranje, valorizacija, zaštita i prezentacija tradicionalnih

vrijednosti kulturno-istorijskog nasljeđa

4.2.1. Identifikovanje i dokumentovanje tipičnih objekata i cjelina tradicionalne arhitekture, započeto u prethodnom planskom periodu


Realizovano

4.2.5. Pokretanje inicijativa za uspostavljanje zaštite objekata i cjelina sa potencijalnim kulturnim vrijednostima


Nerealizovano

4.2.11. Osmišljavanje i organizovanje tematskih izložbi povodom značajnih datuma

Dirketor JPNPCG, Direktor Parka, Služba za zaštitu prirodne i kulturne baštine i održivi razvoj, Služba za promociju, edukaciju i turizam

Realizovano

4.3. Poseban cilj: Očuvanje, unapređivanje, prezentacija i promocija etnografskih vrijednosti i potencijala

4.3.4.

Iniciranje i pokretanje procedure za pravnu i drugu zaštitu vrijednih etnografskih cjelina kod kojih se prepoznaje autentičnost koja je sastavni dio kulturnog pejzaža ovog prostora


Realizovano

4.3.7. Identifikovanje i dokumentovanje nematerijalne kulturne baštine - običajne prakse, izvođačkih djelatnosti, starih zanata i vještina ljudi u Parku (ranije započeto)


Realizovano

4.3.17. Izrada promotivnog materijala (katalozi, brošure, lifleti, časopisi)


Realizovano

STRATEŠKA OBLAST 5: EDUKACIJA

5.2. Poseban cilj: Unapređivanje edukativnih sadržaja

5.2.1.

Objekat na Lipoviku urediti za organizovanje različitih edukativnih programa

Direktor Parka, Služba za održavanje ambijentalne higijene i infrastructure, Služba za promociju, edukaciju i turizam

Nerealizovano

5.2.3.

Izrada edukativnih programa i sprovođenje interaktivnih programa nastave u prirodi o značaju nacionalnog parka (Škola u prirodi), za školsku populaciju


Realizovano

5.2.4. Izrada programa „Nadzornik-volonter“ (za djecu)


Nerealizovano

5.2.5. Obilježavanje značajnih ekoloških datuma Služba za promociju, edukaciju i turizam

Realizovano

STRATEŠKA OBLAST 6: INFORMISANJE I ODNOSI SA JAVNOŠĆU

6.1. Poseban cilj: Promocija Parka na nacionalnom i međunarodnom tržištu

6.1.1. Učešće na turističkim sajmovima Služba za promociju, edukaciju i turizam

Realizovano


91

6.1.2. Izrada i štampa promotivnih materijala (katalog, vodič, liflet, brošura, cjenovnik i sl.)


Realizovano

6.1.3. Promocija putem štampanih i elektronskih medija


Realizovano

6.1.4. Izrada novog web sajta Služba za promociju, edukaciju i

turizam Realizovano

STRATEŠKA OBLAST 7: NP SKADARSKO JEZERO JE ZBOG AKTIVNOG UKLJUČIVANJA I UČESTVOVANJA JAVNOSTI, CIJENJEN I PRIHVAĆEN KOOPERATIVNI PARTNER LOKALNOG STANOVNIŠTVA I SVIH RELEVANTNIH ZAINTERESOVANIH STRANA (STAKEHOLDERS)

7.1. Posebni cilj: Unapređivanje saradnje s lokalnim stanovništvom

7.1.1. Organizovanje Socio-ekonomskog foruma za rad sa lokalnim zajednicama (održavanje najmanje dvije sjednice u skladu sa Poslovnikom i tačno utvrđenim dnevnim redom)

Direktor Parka Realizovano

7.2. Poseban cilj: Unapređivanje saradnje sa domaćim organizacijama sa područja i gravitacione zone Parka

7.2.2. Unaprijediti saradnju sa udruženjima ribara Direktor Parka Realizovano

7.2.3. Unaprijediti saradnju sa drugim udruženjima i organizacijama na području i gravitacionoj zoni Parka


STRATEŠKA OBLAST 8: PODRŽAVANJE ODRŽIVOG TURIZMA I SOCIO-EKONOMSKOG RAZVOJA I OMOGUĆAVANJE REKREATIVNIH AKTIVNOSTI

8.2. Poseban cilj: Unapređivanje turističke infrastrukture

8.2.6. Održavanje i adaptacija ekspo prostora Služba za promociju, edukaciju i turizam


8.2.11. Unapređenje pješačkih staza Služba za održvanje ambijentalne higijene i infrastrukture, Služba za promociju, edukaciju i turizam


8.2.12. Obnoviti postojeću i postaviti novu signalizaciju unutar parka (usmjeravanje unutar parka, označavanje staza, vidikovaca i značajnih lokaliteta)

Služba zaštite, Služba za održavanje ambijentalne higijene i infrastrukture, Služba za promociju, edukaciju i turizam

Realizovano

8.3. Poseban cilj: Unapređivanje turističkih proizvoda

8.3.1. Unapređivanje postojećih turističkih proizvoda (kajakarenje i posmatranje ptica)


Nerealizovano

8.3.2. Formiranje staza za sportski ribolov Služba za zaštitu prirodne i kulturne baštine i održivi razvoj, Služba za promociju, edukaciju i turizam, Služba za održvanje ambijentalne higijene i infrastrukture


8.4. Poseban cilj: Upravljanje posjetiocima

8.4.1. Anketiranje posjetilaca (analiza strukture posjetilaca)

Služba za promotivno-edukativne poslove i turizam

Realizovano

8.4.5. Osmisliti i organizovati programe bazirane Direktor Parka, Služba za Nerealizovano


92

na prirodnim i kulturnim vrijednostima za različite ciljne grupe

promociju, edukaciju i turizam

8.7. Poseban cilj: Izrada marketinškog materijala

8.7.2. Izrada i štampa prodajnog marketinškog materijala (majice, kape, čaše, olovke i sl.)



8.8. Poseban cilj: Podrška proizvodnji loklanih proizvođača (suveniri i autohotni proizvodi domaće radionosti)

8.8.1. Inicirati uspostavljanje sertifikate za lokalne proizvode

Direktor JPNPCG, Direktor Parka, Služba za promocjiu, edukaciju i turizam


8.8.3. Organizovanje takmičenja za najbolji originalni suvenir park

Služba za promocjiu, edukaciju i turizam

Nerealizovano

STRATEŠKA OBLAST 9: UNAPREĐIVANJE SARADNJE SA DOMAĆIM, REGIONALNIM I INOSTRANIM ORGANIZACIJAMA I DONATORIMA

9.4. Poseban cilj: Unaprijediti i ostvaritit prekograničnu saradnju uz program IPA II 2014-2020

9.4.1. Učešće na treninzima za jačanje ljudskih kapaciteta za pisanje IPA projekata

Direktor JPNPCG, Direktor Parka, Služba zajedničkih poslova

Realizovano

9.4.2.

Učešće na forumima za upoznavanje potencijalnih projektnih partnera za prekograničnu saradnju i izrada baze podataka o njima


Realizovano

9.4.4.

Izrada i implementacija projekata iz oblasti zaštite životne sredine, održivog turizma i socioekonomskog razvoja u okviru bilateralnih programa kojima se prepoznaje projektno područje


Realizovano

9.5. Poseban cilj: Unaprijediti ui ostvariti projektne aktivnosti kroz IPA Jadransko-jonski transnacionalni program ADRION 2014-2020

9.5.1. Učešće na treninzima za jačanje kapaciteta za pisanje IPA projekata


Realizovano

9.5.3.

Izrada i implementacija projekata iz oblasti zaštite životne sredine održivog turizma i socioekonomskog razvoja u okviru bilateralnih programa


Realizovano

9.6. Poseban cilj: Unapređivanje i ostvarivanje saradnje sa domaćim organizacijama i donatorima

9.6.1. Organizacija sastanaka o postizanju dogovora i unapređivanja saradnje, raspodjele, broja, prioriteta i potreba zajedničkih projektnih aktivnosti

Direktor JPNPCG, Služba direktora, Direktor Parka, Služba za zaštitu prirodne i kulturne baštine i održivi razvoj, Služba za promociju, edukaciju i turizam

Realizovano

9.7. Poseban cilj: Unaprijediti i ostvariti saradnju sa regionalnim i inostranim organizacijama

9.7.1. Organizacija sastanaka o postizanju dogovora i unapređivanju saradnje, raspodjele, broja, prioriteta i potreba zajedničkih projektnih aktivnosti

Direktor JPNPCG, Direktor Parka, Služba direktora i Odjeljenje za projekte i međunarodnu saradnju

Realizovano

9.8. Poseban cilj: Unapređivanje i ostvarivanje saradnje sa preduzećima prepoznatim po društveno odgovornom poslovanju u Crnoj Gori


93

9.8.1. Organizovanje sastanaka o postizanju dogovora i unapređivanju saradnje, raspodjele, broja, prioriteta i potreba zajedničkih projektnih aktivnosti


Realizovano


Izgradnja javnog toaleta za potrebe posjetilaca

Direktor JPNPCG, Direktor Parka Realizovano

Promocija turističke ponude NP Skadrsko jezero velikim hotelima i LTO na primorju i u centralnom dijelu Crne Gore

Direktor Parka, CIM ekspert, Služba za promociju, edukaciju i turizam

Realizovano

Organizovanje promotivnog događaja Dan pelikana

Direktor Parka, Služba za promociju, edukaciju i turizam

Nerealizovano

Ažuriranje Youtube kanala nacionalnih parkova Crne Gore

Služba direktora, Odjeljenje za projekte i međunarodnu saradnju

Realizovano

Izrada novog vizuelnog identiteta nacionalnog parka

Direktor JPNPCG, Služba za promociju, edukaciju i turizam

Realizovano

Nastavak saradnje sa NP Schwarzwald/Black forest

Direktor JPNPCG, Služba direktora, Služba za promociju, edukaciju i turizam, Služba za zaštitu prirodne i kulturne baštine i održivi razvoj

Realizovano

Administriranje informacionim sistemom životne sredine

Služba za administrativno tehničku podršku i poslove kontrole

Realizovano

Izrada Pravilnika o zaštiti i zdravlju na radu Direktor JPNPCG, Služba za pravne poslove, Služba za zaštitu prirodne i kulturne baštine i održivi razvoj

Nerealizovano


Direktor JPNPCG, Direktor Parka, Služba za zaštitu prirodne i kulturne baštine i održivi razvoj

Nerealizovano


Direktor JPNPCG, Direktor Parka, Služba za zaštitu prirodne i kulturne baštine i održivi razvoj

Nerealizovano


Direktor JPNPCG, Direktor Parka, Služba za pravne poslove

Realizovano


Direktor JPNPCG, Direktor Parka, Služba za pravne poslove

Realizovano


94

NP DURMITOR

Broj

Aktivnost

Odgovornost





3.3.1.1.1.1. Povećanje broja izvršilaca u Službi zaštite Direktor JPNPCG Realizovano

3.3.1.1.1.2. Stručno usavršavanje izvršilaca, kroz vršenje obuka i usvajanja novih vještina i znanja, shodno Zakonu o zaštiti lica i imovine

Direktor Parka;Služba za pravne poslove, Služba za zaštitu prirodne i kulturne baštine i održivi razvoj


3.3.1.1.1.3. Nabavka materijalno – tehničkih sredstava Direktor JPNPCG, direktor Parka

Realizovano

3.3.1.1.2. Cilj: Poboljšana saradnja sa državnim institucijama u cilju sprečavanja i procesuiranja protivpravnih radnji

3.3.1.1.2.1. Redovni kontakti i koordinisana kontrola nelegalnih aktivnosti sa nadležnim inspekcijskim službama (šumarstvo, lovstvo i zaštita bilja, zaštita životne sredine, zaštita prostora i građevinska inspekcija)


3.3.1.1.2.2. Redovni kontakti sa MUP-om Direktor Parka, šef Službe zaštite

Realizovano

3.3.1.1.2.3. Jačanje saradnje sa nadležnim sudovima Direktor Parka Realizovano

3.3.1.1.3. Cilj: Izgradnja infrastrukture i opremanje Službe zaštite

3.3.1.1.3.1. Izgradnja objekta za Službu zaštite u Dobrom Dolu


Nerealizovano

3.3.1.2. Poseban cilj: Očuvanje prirodnih vrijednosti

3.3.1.2.2. Cilj: Očuvanje hidroloških objekata

3.3.1.2.2.1. Monitoring fizičko-hemijskih osobina kvaliteta vode na Crnom jezeru, kao i drugih hidroloških objekata u saradnji sa Zavodom za hidrometeorologiju i seizmologiju


Realizovano




Realizovano

3.3.1.2.3.2. Kartografski prikaz rasprostranjenja endemskih, nacionalno i međunarodno značajnih vrsta (IUCN Crvene liste, Bernska konvencija, EU Habitat direktiva, IPA, CITES), na osnovu raspoloživih podataka




95

3.3.1.2.3.3. Identifikovati prioritetne rijetke vrste za koje će se sprovesti istraživanja njihove rasprostranjenosti i distribucije na području Parka. (Edraianthus serpyliifolius)


Realizovano

3.3.1.2.3.4. Kartirati staništa vrsta obuhvaćenih istraživanjima


Realizovano

3.3.1.2.3.5. Definisanje mjera zaštite i njihova implementacija (ukoliko postoji potreba)


Nerealizovano (nije postojala potreba)

3.3.1.2.4. Cilj: Zaštita staništa i populacija biljnih vrsta

3.3.1.2.4.1. Praćenje vrsta endemskih, nacionalno i međunarodno zaštićene flore duž turističkih staza jezera i na vidikovcima, za koje je u prethodnom planskom periodu ustanovljeno da se javljaju u malom broju primjeraka, ili se klasifikuju kao rijetke i ugrožene


Realizovano

3.3.1.2.4.2. Kontrola ubiranja ljekovite flore i šumskih plodova u komercijalne svrhe: primjena propisa, nadgledanje aktivnosti, praćenje stanja komercijalno korišćenih površina i populacija


Služba zaštite NP


3.3.1.2.4.3. Kartiranje staništa obuhvaćenih programom praćenja /monitoringa


Realizovano za aktivnost 3.3.1.2.4.1.



Realizovano za aktivnost 3.3.1.2.4.1.

3.3.1.2.6. Cilj: Zaštita i očuvanje šumskih ekosistema

3.3.1.2.6.3. Sanitarne, uzgojne i mjere njege u šumskim ekosistemima


Realizovano

3.3.1.2.6.5. Unapređivanje saradnje sa vlasnicima šuma u Parku

Uprava Parka, Služba za zaštitu prirodne i kulturne baštine i održivi razvoj

Realizovano


3.3.1.2.8.3. Monitoring štetnih insekatskih vrsta (potkornjaka) na prostoru PC Žabljak I


Realizovano

3.3.1.2.9. Cilj: Praćenje stabilnosti populacija riba (vitalnost i broj)

3.3.1.2.9.1 Poribljavanje jezera u skladu sa stepenom korišćenja


Nerealizovano

3.3.1.2.10. Cilj: Uspostavljanje prvobitnog autohtonog stanja faune u jezerima Durmitora (Valovito, Modro, Barno, Svrablje i Veliko Škrčko jezero)

3.3.1.2.10.1.

Inicirati zajedničku aktivnost za uklanjanje neautohtone ihtiofaune iz jezera u saradnji sa PMF


Realizovano

3.3.1.2.10.2. Uspostavljanje sportskog ribolova na ovim jezerima do potpunog izlovljavanja predatorske ihtiofaune u njima


Realizovano

3.3.1.2.11. Cilj: Stabilna populacija divokoze (Rupicapra rupicapra) i mrkog medvjeda (Ursus arctos) kroz


96

očuvanje njihovih staništa

3.3.1.2.11.1. Sprovođenje monitoring programa Uprava Parka, Služba zaštite, Služba za zaštititu prirodne i kulturne baštine i održivi razvoj

Nerealizovano

3.3.1.2.11.4 Definisanje i primjena mjera očuvanja Direktor Parka, Služba zaštite, Služba za zaštitu prirodne i kulturne baštine i održivi razvoj

Nerealizovano

STRATEŠKA OBLAST 2: OČUVANJE KULTURNIH VRIJEDNOSTI

3.3.2.1. Poseban cilj: Očuvanje, unapređivanje i popularizacija kulturno-istorijskih vrijednosti i potencijala

3.3.2.1.2. Cilj: Rekognosciranje, valorizacija, zaštita i prezentacija tradicionalnih vrijednosti kulturno-istorijskog nasljeđa

3.3.2.1.2.1. Identifikovanje i dokumentovanje tipičnih objekata i cjelina tradicionalne arhitekture, započeto u prethodnom planskom periodu


Realizovano



Realizovano

3.3.2.1.2.9 Kreiranje kulturno-istorijskih staza i ruta Služba za zaštitu prirodne i kulturne baštine i održivi razvoj, Služba za promociju, edukaciju i marketing, Služba zaštite

Nerealizovano

3.3.2.2.2. Cilj: Zaštita, valorizacija, promocija i popularizacija nematerijalne kulturne baštine

3.3.2.2.2.1. Evidentiranje i dokumentovanje nematerijalne kulturne baštine – običajne prakse,izvođačke djelatnosti, starih zanata i vještina ljudi u Parku


Realizovano


3.3.3.1. Poseban cilj: Unapređivanje turističke infrastrukture

3.3.3.1.1. Cilj: Unapređivanje centara za posjetioce i ekspo prostora

3.3.3.1.1.1. Rekonstrukcija donje etaže Upravne zgrade NP Durmitor

Direktor JPNPCG, direktor Parka, Služba za promociju, marketing i edukaciju

Nerealizovano

3.3.3.1.1.2 . Centar za posjetioce ažurirati novim tematskim postavkama, unapređivanje zbirki eksponata


Realizovano


3.3.3.1.2.2. Obnoviti postojeću i postaviti novu signalizaciju unutar Parka (usmjeravanje,označavanje staza, vidikovaca i značajnih lokaliteta)


Realizovano

3.3.3.1.3. Cilj: Održavanje staza i drugih sadržaja

3.3.3.1.3.1. Unapređivanje pješačkih staza Služba za promociju, edukaciju i turizam, Služba zaštite


3.3.3.1.3.3. Održavanje sistema biciklističkih staza Direktor Parka, Služba za Realizovano


97

(freeride, crosscountry) promociju, edukaciju i turizam

3.3.3.1.3.4. Unapređivanje postojećih i formiranje novih vidikovaca, osmatračnica, odmorišta, formiranje novih planinarskih staza u saradnji sa Planinarskim savezom CG

Služba za promociju, edukaciju i turizam i MORT-a

Realizovano

3.3.3.2. Poseban cilj: Unapređivanje turističkih proizvoda

3.3.3.2.1. Cilj: Razvoj novih turističkih proizvoda

3.3.3.2.1.1. Razviti novi turistički proizvod (rafting/splavarenje) u organizaciji Parka na jednom dijelu rijeke Tare

Direktor parka, Služba za promociju, marketing i edukaciju

Nerealizovano


3.3.3.3.1. Cilj: Analiza strukture, mišljenja, potreba i očekivanja posjetilaca

3.3.3.3.1.1. Anketiranje posjetilaca Direktor Parka, Služba za promociju, edukaciju i turizam

Realizovano

3.3.3.3.3. Cilj: Unapređivanje turističkih programa obilazaka

3.3.3.3.3.1. Osmisliti i organizovati programe bazirane na prirodnim i kulturnim vrijednostima za različite ciljne grupe


Realizovano




3.3.4.1.2.5. Obilježavanje značajnih ekoloških datuma Služba za promociju, edukaciju i turizam

Realizovano

3.3.4.2. Poseban cilj: Unapređivanje interpretativnih sadržaja

3.3.4.2.1. Cilja: Unapređivanje interpretativnih programa

3.3.4.2.1.1. Osmisliti i sprovesti ciljane interpretativne programe obilaska parka


Realizovano


3.3.5.1. Poseban cilj: Promocija Parka na nacionalnom i međunarodnom tržištu

3.3.5.1.1. Cilj: Unapređivanje sistema promocije i informisanja

3.3.5.1.1.1. Učešće na turističkim sajmovima Služba za promociju, edukaciju i turizam

Realizovano

3.3.5.1.1.2. Izrada i štampa promotivnih materijala (katalog, vodič, liflet, brošura, cjenovnik i sl.)


Realizovano

3.3.5.1.1.3. Izrada novog veb sajta Direktor JPNPCG, direktor Parka, Služba za promociju, edukaciju i turizam

Realizovano

3.3.5.1.1.4. Promovisanje nacionalnih parkova na društvenim mrežama

Direktor JPNPCG, direktor Parka, Službe zajedničkih poslova

Realizovano


3.3.5.2.2.1. Organizovanje događaja „Durmitorski zimski Služba za promociju, edukaciju i turizam; Služba direktora i

Realizovano


98

dani” direktor Parka

3.3.5.2.2.2. Osmomartovska izložba ručnih radova Direktor parka, Služba za promociju, edukaciju i marketing

Realizovano

3.3.5.2.2.3. Obilježavanje 6. septembra – Dana NP Durmitor

Služba za promociju, edukaciju i turizam, Služba direktora, Direktor NP Durmitor

Realizovano

3.3.5.2.2.3./2 Učešće u lokalnoj manifestaciji Dani planinskog cvijeća

Služba za promociju, edukaciju i marketing, direktor Parka

Realizovano


3.3.5.3.2.2. Izrada i štampa prodajnog marketinškog materijala (majice, kape, čaše, olovke i sl.)



3.3.5.3.4. Cilj: Podrška proizvodnji lokalnih proizvoda (suveniri i autohtoni proizvodi domaće radinosti)


Direktor JPNPCG, direktor Parka, Služba za promociju, edukaciju i turizam


STRATEŠKA OBLAST 6: UNAPREĐIVANJE SARADNJE SA KORISNICIMAPROSTORA PARKA

3.3.6.1. Poseban cilj: Unapređivanje saradnje s lokalnim stanovništvom


3.3.6.1.1.1. Organizovanje rada Socio-ekonomskog savjeta

Direktor Parka, Služba direktora JPNPCG

Nerealizovano

3.3.6.1.2. Cilj: Unapređivanje nivoa svijesti lokalnog stanovništva o održivom razvoju

3.3.6.1.2.1. Organizovanje tematskih okruglih stolova, sprovođenje niza ekoloških akcija u saradnji sa domaćim NVO i drugim subjektima sa prostora Parka.


3.3.6.2. Poseban cilj: Unapređivanje saradnje sa nosiocima privrednih i ostalih djelatnosti i podsticanje razvoja

3.3.6.2.1. Cilj: Razvoj poljoprivrede i turizma zasnovan na raspoloživim prirodnim resursima

3.3.6.2.1.1. Unapređivanje saradnje sa opštinama durmitorskog područja i LTO Žabljak, Plužine, Pljevlja, Mojkovac i Šavnik


3.3.6.2.1.3. Unapređivanje saradnje sa predstavnicima udruženja ugostiteljskih radnika, udruženja raftera, poljoprivrednih proizvođača, vlasnika nepokretnosti i drugih subjekata i reprezentativnih predstavnika





Realizovano




99

3.3.7.1.1.

Cilj: Unaprijediti i ostvariti saradnju sa domaćim organizacijama i donatorima

3.3.7.1.1.1. Organizovanje sastanaka o postizanju dogovora i unapređivanju saradnje, raspodjele, broja, prioriteta i potreba zajedničkih projektnih aktivnosti

Direktor JPNPCG-Služba direktora, direktor Parka, Služba za zaštitu prirodne i kulturne baštine i održivi razvoj, Služba za promociju, edukaciju i turizam

Realizovano

3.3.7.1.2. Cilj: Unaprijediti i ostvariti saradnju sa regionalnim i inostranim organizacijama

3.3.7.1.2.1. Organizovanje sastanaka o postizanju dogovora i unapređivanju saradnje, raspodjele, broja, prioriteta i potreba zajedničkih projektnih aktivnosti

Direktor JPNPCG, Direktor Parka, Služba direktora, Odjeljenje za projekte i međunarodnu saradnju


3.3.7.1.3. Poseban cilj: Unapređivanje i ostvarivanje saradnje sa preduzećima prepoznatim po društveno odgovornom poslovanju u Crnoj Gori

3.3.7.1.3.1. Cilj: Unaprijediti i ostvariti saradnju sa domaćim organizacijama i donatorima

3.3.7.1.3.2. Uspostaviti saradnju sa donatorima i međunarodnim organizacijama koje iskazuju interes za prostor Parka


Realizovano





Direktor JPNPCG; Direktor Parka; Službe zajedničkih poslova

Realizovano

3.3.8.1.1.2. Učešće na forumima za upoznavanje potencijalnih projektnih partnera za prekograničnu saradnju i izrada baze podataka o njima

Direktor JPNPCG, Direktor Parka, Službe zajedničkih poslova

Realizovano



Realizovano

3.3.8.2. Poseban cilj: Unapređivanje i ostvarivanje projektnih aktivnosti kroz IPA Jadransko-jonski transnacionalni program ADRION 2014-2020

3.3.8.2.1.

Cilj: Unaprijediti i ostvariti projektne aktivnosti kroz IPA Jadransko-jonski transnacionalni program ADRION 2014–2020

3.3.8.2.1.1. Učešće na treninzima za osnaživanje kapaciteta za pisanje IPA projekata


Realizovano



Realizovano


100


Osposobljavanje nadzornika za profesionalan i moderan pristup prema posjetiocima Parka


Realizovano

Monitoring i kartiranje staništa velikog tetrijeba – Tetrao urogallus


Realizovano

Organizovanje kampanja i akcija sakupljanja otpada


Realizovano

Formiranje baze podataka o otpadu u Nacionalnim parkovima na osnovu dostupnih podataka


Realizovano

Postavljanje odmorišnog mobilijara Direktor Parka Realizovano

Nabavka manjeg komunalnog vozila za odvoz smeća

Direktor JPNPCG Nerealizovano

Izrada novog vizuelnog identiteta Nacionalnog parka

Direktor JPNPCG,Direktor Parka,Služba za promociju, edukaciju i turizam

Realizovano


Odjeljenje za projekte i međunarodnu saradnju

Realizovano


Nerealizovano

Osposobljavanje za bezbjedan rad zaposlenih Direktor JPNPCG, direktor Parka




Nerealizovano

Organizovanje ljekarskih pregleda zaposlenih Direktor JPNPCG, direktor Parka, Služba za pravne poslove, Služba za administrativno tehničku podršku i poslove kontrole

Realizovano



Realizovano

Sprovođenje Plana integriteta DirektorJPNPCG, Odjeljenje za projekte i međunarodnu saradnju

Realizovano


101

NP BIOGRADSKA GORA

Broj

Aktivnost

Odgovornost





3.3.1.1.1.2. Opremanje Službe neophodnim materijalno tehničkim sredstvima

Direktor JPNPCG Realizovano

3.3.1.1.1.3. Propisivanje potrebnih pravila i uputstava za rad Služba za pravne poslove, Služba za zaštitu prirodne I kulturne baštine i održivi razvoj

Realizovano

3.3.1.1.1.4. Stručno usavršavanje izvršilaca kroz vršenje obuka

Služba za zaštitu prirodne i kulturne baštine i održivi razvoj; Služba za promociju, edukaciju i turizam

Realizovano

3.3.1.1.2. Cilj: Održavanje čistoće i ambijentalne higijene

3.3.1.1.2.3. Postavljanje toaleta na odgovarajućim lokalitetima

Direktor Parka Djelimično realizovano

3.3.1.1.3. Cilj: Poboljšana saradnja sa državnim institucijama u cilju sprječavanja i procesuiranja protivpravnih radnji

3.3.1.1.3.1. Redovni kontakti i koordinisana kontrola nelegalnih aktivnosti sa nadležnim inspekcijskim službama (šumarstvo, lovstvo i zaštita bilja, zaštita životne sredine, zaštita prostora i građevinska inspekcija)

Direktor Parka, Služba za pravne poslove, Služba za zaštitu prirodne i kulturne baštine i održivi razvoj

Realizovano

3.3.1.2. Posebancilj: Unapređivanje stručne zaštite

3.3.1.2.1. Cilj: Jačanje kapaciteta stručnih službi

3.3.1.2.1.1. Jačanje kadrovskih kapaciteta Direktor JPNPCG Realizovano

3.3.1.2.1.2. Stručna usavršavanja zaposlenih Direktor JPNPCG Realizovano

3.3.1.2.1.3. Nabavka materijalno-tehničkih sredstava Direktor JPNPCG, direktor Parka Realizovano

3.3.1.3. Posebancilj: Očuvanje prirodnih vrijednosti

3.3.1.3.1. Cilj: Zaštita i očuvanje Biogradskog jezera

3.3.1.3.1.1. Izrada Glavnog projekta antierozione zaštite desne obale Jezerštice

Direktor JPNPCG, direktor Parka, savjetnik za zaštitu prirodne i kulturne baštine i održivi razvoj

Nerealizovano

3.3.1.3.2. Cilj: Praćenje kvalitetavodanaprostoruParka

3.3.1.3.2.1. Izvršiti bazno ispitivanje kvaliteta voda ledničkih jezera na području Bjelasice


Nerealizovano



Služba za zaštitu prirodne i kulturne baštine i održivi i razvoj

Realizovano

3.3.1.3.3.2. Kartografski prikaz rasprostranjenja endemskih, nacionalno i međunarodno (IUCN crvene liste, Bernska konvencija, EU Habitat direktiva, IPA, CITES) značajnih vrsta, na osnovu raspoloživih podataka



3.3.1.3.3.3. Identifikovati prioritetne rijetke vrste za koje će se sprovesti istraživanja njihove rasprostranjenosti i distribucije na području Parka


Realizovano

3.3.1.3.3.4. Kartirati staništa vrsta obuhvaćenih istraživanjima Služba za zaštitu prirodne i kulturne baštine i održivi i razvoj

Realizovano

3.3.1.3.3.5. Definisanje mjera zaštite i njihova implementacija Služba za zaštitu prirodne i Nerealizovano


102

kulturne baštine i održivi i razvoj (nije postojala potreba)

3.3.1.3.4. Cilj: Očuvanje staništa i populacija biljnih vrsta

3.3.1.3.4.1. Praćenje vrsta endemskih i nacionalno zaštićene flore oko Biogradskog jezera za koje je u prethodnom planskom periodu, ustanovljeno da se javljaju u malom broju primjeraka ili se klasifikuju kao rijetke i ugrožene


Realizovano


Služba za zaštitu prirodne i kulturne baštine i održivi i razvoj, Služba zaštite

Realizovano

3.3.1.3.4.3. Kartiranje staništa obuhvaćenih programom praćenja


Realizovano za aktivnost 3.3.1.4.1

3.3.1.3.4.4. Definisanje mjera zaštite i njihova implementacija Služba za zaštitu prirodne i kulturne baštine i održivi razvoj

Realizovano


3.3.1.3.6.3. Sanitarne, uzgojne i mjere njege u šumskim ekosistemima van prašumskog rezervata


Realizovano

3.3.1.3.6.4. Unapređivanje saradnje sa vlasnicima šuma u Parku


Realizovano

3.3.1.3.7. Cilj: Unapređivanje upravljanja šumskim ekosistema

3.3.1.3.7.1. Uspostavljanje multifinkcionalnih baza podataka Služba za zaštitu prirodne i kulturne baštine i održivi razvoj

Realizovano


3.3.1.3.8.3. Monitoring zdravstvenog stanja šuma Parka Služba za zaštitu prirodne i kulturne baštine i održivi razvoj

Nerealizovano

3.3.1.3.9. Cilj: Stabilnostpopulacijariba

3.3.1.3.9.1. Evidencija ulova sportskog ribolova (digitalizovanje dozvola i ulova)

Direktor Parka, Služba za zaštitu prirodne i kulturne baštine i održivi razvoj, Služba zaštite

Realizovano

3.3.1.3.9.2. Kontrola porijekla riba kojom se vrši poribljavanje Direktor Parka, Služba za zaštitu prirodne i kulturne baštine i održivi razvoj

Nerealizovano (usled nedostatka mlađi ove vrste)

3.3.1.3.10. Cilj: Uspostavljanje monitoringa mrkog medvjeda (Ursus arctos)

3.3.1.3.10.1. Sprovesti istraživanja o prisutnosti mrkog medvjeda u Parku, u saradnji sa ekspertima iz inostranstva

NVO Parkovi Dinarida, direktor Parka i Služba za zaštitu prirodne i kulturne baštine i održivi razvoj

Realizovano

3.3.1.3.10.2. Dostavljanje podataka od Službe zaštite Parka o distribuciji mrkog medvjeda, na osnovu definisane metodologije

Uprava parka; Služba za zaštitu prirodne i kulturne baštine i održivi razvoj

Realizovano

3.3.1.3.11. Cilj: Očuvanje srna (Capreolus capreolus) i njenih staništa

3.3.1.3.11.1. Dostavljanje podataka od Službe zaštite Parka o distribuciji srna, na osnovu definisane metodologije

Uprava Parka; Služba za zaštitu prirodne i kulturne baštine i održivi razvoj

Realizovano

3.3.1.3.11.3. Sprovođenje mjera zaštite sa akcentom na zimski period

Uprava Parka, Služba zaštite Realizovano

3.3.1.3.12. Cilj: Utvđivanje prisutnosti najznačajnijih staništa vidre (Lutralutra)

3.3.1.3.12.1. Utvrditi potencijalna staništa vidre (Lutra lutra) u slivu Biogradskog jezera


Realizovano


3.3.2.1. Posebancilj: Očuvanje,unaprjeđivanje ipopularizacijakulturno-istorijskihvrijednosti ipotencijala

3.3.2.1.1. Cilj: Rekognosciranje,valorizacija,zaštitaiprezentacijamaterijalnekulturnebaštine

3.3.2.1.1.2. Identifikovanje i dokumentovanje tipičnih objekata i cjelina izvorne arhitekture


Realizovano


103

3.3.1.1.3. Učešće u kreiranju i osmišljavanju tematskih staza i ruta


Realizovano


3.3.3.1. Posebancilj: Unapređivanje turističke infrastrukture

3.3.3.1.2. Cilj: Unapređivanje rekreativnihsadržaja

3.3.3.1.2.1. Održavanje sistema pješačkih i planinarskih staza

Služba za promociju, edukaciju i turizam, direktor Parka, Služba zaštite i Služba za održavanje ambijentalne higijene i infrastrukture

Realizovano

3.3.3.1.2.3. Uspostavljanje tematske staze na Dolovima Služba za promociju, edukaciju i turizam

Realizovano

3.3.3.1.2.4. Formiranje skloništa za bicikliste Služba za promociju, edukaciju i turizam

Nerealizovano


3.3.3.3.2. Cilj: Utvrđivanjeeventualnoguticajaposjetilacanaprirodnevrijednostiparka

3.3.3.3.2.1. Analizirati uticaj posjetilaca na najfrekventnijem prostoru parka – zona Biogradskog jezera

Služba zaštite, Služba za promociju, edukaciju i turizam

Realizovano



3.3.4.1.2. Cilj: Unapređivanje postojećih i formiranje novih edukativnih staza

3.3.4.1.2.1. Unapređivanje edukativnih staza Služba zaštite, Služba za promociju, edukaciju i turizam

Realizovano

3.3.4.1.3. Cilj: Sprovođenje ekološko – edukativnih programa

3.3.4.1.3.4. Sprovođenje interaktivnih programa nastave u prirodi


Nerealizovano




3.3.5.1.1.1. Učešće na turističkim sajmovima Služba za promociju, edukaciju i turizam

Realizovano



Realizovano

3.3.5.1.1.3. Promocija putem štampanih i elektronskih medija Služba direktora, Služba za promociju, edukaciju i turizam

Realizovano


Realizovano

3.3.5.2. Poseban cilj: Prezentacija parka posjetiocima i široj javnosti

3.3.5.2.2. CIlj: Organizovanje sajmova i manifestacija

3.3.5.2.2.2. Organizovati manifestaciju „Ljudi u parku“ Direktor Parka, Služba za promociju, edukaciju i turizam

Realizovano

3.3.5.3. Poseban cilj: Unapređivanje marketinga


3.3.5.3.2.2. Izrada i štampa prodajnog marketinškog materijala (majice, kape, čaše, olovke i sl.)







3.3.6.1.1.3. Saradnja sa lokalnim institucijama, nevladnim organizacijama I preduzetnicima





Realizovano



3.3.7.1.1. Cilj: Unaprijediti i ostvariti saradnju sa inostranim organizacijama i donatorima


104

3.3.7.1.1.1. Uspostaviti saradnju sa donatorima i međunarodnim organizacijama, koje iskazuju interes za prostor Parka

Direktor JPNPCG; Direktor Parka; Služba direktora, Odjeljenje za projekte i međunarodnu saradnju

Realizovano





Direktor JPNPCG; direktor Parka; Službe zajedničkih poslova

Realizovano


Otvaranje suvenirnice Direktor parka i Služba za promociju, edukaciju i turizam


Sanacija elektromreže Direktor JPNPCG i direktor Parka

Realizovano

Sanacija mrijestilišta Direktor JPNPCG i direktor Parka

Nerealizovano

Sanacija osmatračnice Direktor JPNPCG i direktor Parka

Nerealizovano

Sanacija putnih pravaca na teritoriji Nacionalnog parka

Direktor JPNPCG i direktor Parka

Realizovano

Nabavka drvenih čamaca i vesala Direktor JPNPCG i direktor Parka


Organizovanje kajakaškog kupa na Biogradskom jezeru

Direktor parka i rafting klub Soko iz Podgorice

Realizovano

Organizovanje sportskog takmičenja u fly fishing-u

Direktor parka i lovačko društvo Lovac-Kolašin

Realizovano

Organizovanje likovne kolonije Direktor parka i udruženje likovnih umjetnika Kolašin

Realizovano

NP PROKLETIJE

Broj

Aktivnost

Odgovornost



3.3.1.3.10. Cilj: Istraživanje ornitofaune

3.3.1.3.10.1. Uspostaviti monitoring velikog tetrijeba Služba za zaštitu prirodne i kulturne baštine i održivi razvoj

Realizovano

3.3.1.3.10.3. Istraživanje rezervata Hridsko jezero Služba za zaštitu prirodne i kulturne baštine i održivi razvoj

Realizovano

3.3.1.3.11. Cilj: Očuvanje ključnih vrsta sisara - medvjed, divokoza i ris, kroz praćenje njihovog stanja i zaštitu staništa

3.3.1.3.11.1. Popunjavanje terenskih listova Direktor Parka, Služba zaštite, Služba za zaštitu prirodne i kulturne baštine i održivi razvoj

Nerealizovano

3.3.1.3.11.3. Formiranje baze podataka o prisutnosti vrsta sisara

Uprava Parka, Služba za zaštitu prirodne i kulturne baštine i održivi razvoj

Nerealizovano

3.3.1.1. Poseban cilj: Unapređenje fizičke zaštite



105

3.3.1.1.1.1. Povećanje broja izvršilaca u Službi zaštite Direktor JPNPCG Realizovano

3.3.1.1.1.3. Osposobljavanje nadzornika za profesionalan i moderan pristup posjetiocima parka


Realizovano

3.3.1.1.2. Cilj: Izgradnja infrastrukture i nabavka adekvatne opreme

3.3.1.1.2.1. Izrada projekta za objekat za Službu zaštite u Plavu i Gusinju



3.3.1.1.2.2. Opremanje Službe zaštite neophodnim materijalno-tehničkim sredstvima


Realizovano

3.3.1.1.3. Cilj: Održavanje čistoće i ambijentalne higijene

3.3.1.1.3.1. Postavljanje standardizovanih znakova o načinu odlaganja otpada

Direktor Parka Nerealizovano

3.3.1.1.3.3. Postavljanje stalnih toaleta na odgovarajućim lokalitetima


3.3.1.3. Poseban cilj: Očuvanje prirodnih vrijednost




Realizovano

3.3.1.3.2.2. Kartografski prikaz rasprostranjenja endemskih, nacionalno i međunarodno (ICUN status, IPA, Bernska konvencija, EU Habitat direktiva, CITES) značajnih vrsta, na osnovu raspoloživih podataka

Služba za zaštitu prirodne i kulturne baštine i održivi ravoj


3.3.1.3.2.3. Identifikovati prioritetne vrste za koje će se sprovesti istraživanja njihove rasprostranjenosti i distribucije na području Parka


Realizovano

3.3.1.3.2.4. Kartiranje staništa vrsta obuhvaćenih istraživanjima


Realizovano



Nerealizovano (nije postojala potreba)

3.3.1.3.3. Cilj: Očuvanje staništa i populacija biljnih vrsta

3.3.1.3.3.1. Identifikovati i pratiti nacionalno i međunarodno zaštićene vrste flore na staništima pod eventualnim antropogenim pritiskom (duž turističkih staza, oko jezera) koje se javljaju u malom broju primjeraka ili se klasifikuju kao rijetke i ugrožene


Realizovano


Služba za zaštitu prirodne i kulturne baštine i održivi razvoj; Služba fizičke zaštite

Realizovano


106

3.3.1.3.3.3. Kartiranje staništa obuhvaćenih programom praćenja/ monitoringa


Realizovano za aktivnost 3.3.1.3.3



Realizovano


3.3.1.3.4.3. Sanitarne, uzgojne i mjere njege šumskih ekosistema

Služba za zaštitu prirodne i kulturne baštine i održivi razvoj, Službe Parka

Realizovano

3.3.1.3.4.4. Upravljanje šumama koje su u privatnom vlasništvu


Realizovano

3.3.1.3.5. Cilj: Unapređenje upravljanja šumskim ekosistema

3.3.1.3.5.1. Uspostavljanje multifunkcionalnih baza podataka


Realizovano


3.3.1.3.6.3. Monitoring štetnih insekatskih vrsta Služba za zaštitu prirodne i kulturne baštine i održivi razvoj, Službe Parka

Nerealizovano


3.3.2.1. Poseban cilj: Očuvanje, unapređivanje i popularizacija kulturno-istorijskih vrijednosti i potencijala

3.3.2.1.1. Cilj: Rekognosciranje, valorizacija, zaštita i prezentacija materijalne kulturne baštine

3.3.2.1.1.2. Identifikovanje i dokumentovanje tipičnih objekata i cjelina izvornog graditeljstva


Realizovano




3.3.2.2. Poseban cilj: Očuvanje, unapređivanje, prezentacija i promocija etnografskih vrijednosti i potencijala

3.3.2.2.1.

Cilj: Očuvanje, valorizacija i prezentacija tradicionalnih vrijednosti koje su integralni dio ovog prostora

3.3.2.2.1.1. Afirmisati i promovisati vizure ovog jedinstvenog prirodnog i kulturnog pejzaža kao autentičnu vrijednost

Služba za promociju edukaciju i turizam

Realizovano

3.3.2.2.2. Cilj: Zaštita, valorizacija, promocija i popularizacija nematerijalne kulturne baštine

3.3.2.2.2.1. Evidentiranje i dokumentovanje običajne prakse, izvođačke djelatnosti, starih zanata i vještina ljudi u Parku


Realizovano

3.3.2.2.2.5. Kreiranje i učešće u projektima zaštite, valorizacije nematerijalne vrijednosti kulturne baštine, pod pokroviteljstvom relevantnih institucija zaštite


Realizovano

3.3.2.2.2.8. Osmišljavanje i organizovanje manifestacija, sajmova, festivala, izložbi i kulturno-umjetničkih programa, koji promovišu način života lokalnog


Realizovano


107

stanovništva i njegovu tradicionalnu gastronomiju, folklor i zanate


3.3.3.1. Poseban cilj: Unapređivanje turističke infrastrukture

3.3.3.1.1. Cilj: Unapređivanje centra za posjetioce i ekspo prostora

3.3.3.1.1.2. Centar za posjetioce će se dopunjavati novim eksponatima i urediće se prostor za izvođenje edukativnih programa

Direktor Parka, Služba za zaštitu prirodne i kulturne baštine i održivi razvoj, Služba za promociju, edukaciju i turizam


3.3.3.1.2. Cilj: Unapređivanje rekreativnih sadržaja

3.3.3.1.2.1. Unapređivanje pješačkih staza Služba za promociju, marketing i turizam, Sužba zaštite, Planinarski savez Crne Gore, MORT-a

Realizovano

3.3.3.1.2.2. Formiranje tematskih staza Direktor Parka, Služba za promociju, edukaciju i turizam , Služba zaštite i Služba za održavanje ambijentalne higijene i infrastrukture

Realizovano

3.3.3.1.2.5. Formiranje novih vidikovaca, osmatračnica i odmorišta

Direktor Parka Djelimično realizovano


3.3.3.1.3.1. Obnoviti postojeću i postaviti novu signalizaciju unutar parka (usmjeravanje unutar parka, označavanje staza, vidikovaca i značajnih lokaliteta) i na putnim pravcima prema Parku


Djelimično realizivano

3.3.3.1.4. Cilj: Postavljanje ulazno-naplatnih punktova

3.3.3.1.4.1. Konstrukcija i postavljanje objekata na ulazno-izlaznim djelovima parka

Služba za promotivno edukativne poslove i turizam, Direktor Parka

Nerealizovano

3.3.3.2. Poseban cilj: Unapređivanje turističkih proizvoda

3.3.3.2.1. Cilj: Razvoj turističkih proizvoda

3.3.3.2.1.2. Formiranje staza za hodanje na krpljama, za planinsko trčanje (sky running ) i za hodanje na krpljama

Direktor Parka, Služba za promotivno edukativne poslove i turizam

Realizovano




3.3.4.1.2.2. Izrada edukativnih programa i sprovođenje interaktivnih programa nastave u prirodi


Realizovano

3.3.4.1.2.3. Obilježavanje značajnih ekoloških datuma Služba za promociju, edukaciju i turizam

Realizovano



108





Realizovano

3.3.5.1.1.2. Promocija putem štampanih i elektronskih medija


Realizovano


Realizovano


3.3.5.2.2.2. Osmisliti manifestaciju autohtone gastronomske ponude parka zasnovanu na lokalnim proizvodima


Realizovano


3.3.5.3.2.1. Izrada autentičnog suvenira Služba za promociju, edukaciju i turizam

Nerealizovano

3.3.5.3.2.2. Izrada i štampa prodajnog marketinškog materijala (majice, kape, čaše, olovke i sl)


Realizovano

3.3.5.3.3. Cilj: Podrška proizvodnji lokalnih proizvoda sa područja Parka (suveniri i autohtoni proizvodi domaće radinosti


Direktor JPNPCG, direktor Parka, Služba za promociju, edukaciju i turizam



3.3.6.1. Poseban cilj: Unapređivanje saradnje sa lokalnim stanovništvom



Direktor Parka, Služba direktora JPNPCG

Nerealizovano

3.3.6.1.1.2. Pouzdana saradnja uprave nacionalnog parka sa lokalnim upravama, opštinama kojima gravitira Park


3.3.6.1.1.3. Saradnja sa lokalnim institucijama, nevladinim organizacijama, klubovima i preduzetnicima, radi razvijanja zajedničkih projekata


3.3.6.1.1.4. Saradnja sa obrazovnim ustanovama, organizovanje radionica u prirodi, štampanje edukativnih materijala, radi podizanja svijesti


Realizovano

3.3.6.1.1.8. Sastanci sa dijasporom Služba direkora JPNPCG, direktor Parka

Realizovano

3.3.6.2. Poseban cilj: Unapređivanje saradnje sa nosiocima privrednih i ostalih djelatnosti i podsticanje razvoja



109

3.3.6.2.2.1. Izradiće se Plan objekata privremenog karaktera

Direktor Parka; Djelimično realizovano


3.3.7.1. Poseban cilj: Unapređivanje i ostvarivanje saradnje sa domaćim donatorima

3.3.7.1.1. Cilj: Unaprijediti i ostvariti saradnju sa inostranim organizacijama i donatorima

3.3.7.1.1.1. Uspostaviti saradnju sa donatorima i međunarodnim organizacijama koje iskazuju interes za prostor parka.


Rrealizovano




Izrada i implementacija projekata iz oblasti zaštite životne sredine, održivog turizma i socio-ekonomskog razvoja u okviru bilateralnih programa kojima se prepoznaje projektno područje



Realizovano



Realizovano


Povećanje broja izvršilaca u Službi održavanja infrastrukture i ambijentalne higijene

Direktor JPNPCG Djelimično realizovano

Organizovanje kampanja i akcija sakupljanja otpada


Realizovano

Formiranje baze podataka o otpadu u Nacionalnim parkovima na osnovu dostupnih podataka


Realizovano

Utvrđivanje mase kupljevine i dodjela u skladu sa Zakonom o šumama

Direktor Parka, Služba za zaštitu prirodne i kulturne baštine i održivi razvoj, Služba za održavanje ambijentalne higijene i infrastrukture, Služba fizičke zaštite

Realizovano

Učešće na turističkim sajmovima Služba za promociju, edukaciju i turizam

Realizovano


110

Nastavak saradnje sa nacionalnim parkom Schwarzwald/Black Forest

Direktor JPNPCG, direktor Parka, Služba za promociju, edukaciju i turizam, Služba za zaštitu prirodne i kulturne baštine i održivi razvoj; Služba direktora

Realizovano

Organizovanje sastanaka o postizanju dogovora i unapređivanju saradnje sa državnim institucijama

Direktor JPNPCG - Služba direktora, direktor Parka, Služba za zaštitu prirodne i kulturne baštine i održivi razvoj, Služba za promociju, edukaciju i marketing

Realizovano

Organizovanje sastanaka o postizanju dogovora i unapređivanju saradnje sa NVO sektorom i međunarodnim organizacijama

Direktor JPNPCG, Direktor Parka, Služba direktora, Odjeljenje za projekte i međunarodnu saradnju

Realizovano


Služba za administrativno-tehničku podršku i poslove kontrole

Realizovano

Sastanci sa lokalnim stanovništvom Direktor Parka Realizovano

Organizovanje regionalne radionice o prekograničnom očuvanju prirode Crna Gora/Albanija/Kosovo

Uprava Parka, Služba za zaštitu prirodne i kulturne baštine i održivi razvoj, IUCN TBPA, NVO IPPE

Realizovano


Nerealizovano


Direktor JPNPCG, direktor Parka, Služba za pravne poslove i Služba za administrativno tehničku podršku i poslove kontrole

Nerealizovano



Nerealizovano


Direktor JPNPCG, direktor NPP, Služba za pravne poslove, Služba za administrativno tehničku podršku i poslove kontrole

Realizovano



Realizovano

Sprovođenje Plana integriteta Direktor JPNPCG Realizovano

Foto arhiva izgrađenih objekata u parku Direktor parka, Služba zaštite Realizovano


111

Napomena: Realizacija programskih aktivnosti koje imaju status "nerealizovano" posledica je: - procedura Javnih nabavki - zbog niskog iznosa planiranih finansijskih sredstava nije bilo zainteresovanih ponuđaća za sprovođenje potrebnih nabavki i radova; - određene aktivnosti zavisile su od međusektorske saradnje sa državnom upravom, u slučajevima u kojima je ona bila nosilac aktivnosti; - jedan broj aktivnosti nije realizovan usled odsustva stručnih saradnika u dužem periodu (porodiljsko odsustvo i sl.); - nedostatka finansijskih sredstava (limitiran budžet). Zbirna statistika realizovanih i nerealizovanih aktivnosti definisanih Programom upravljanja za sve nacionalne parkove za 2018. godinu :

NP DURMITOR

NP BIOGRADSKA GORA

NP LOVĆEN

NP SKADARSKO JEZERO

NP PROKLETIJE

Realizovane 57 44 48 66 52

Djelimično realizovane

8 5 6 12 9

Nerealizovane 12 9 12 7 11

UKUPNO 77 58 66 95 72

Računajući u procentima, za svaki park pojedinačno, realizovalo se 73 % aktivnosti od ukupnog broja navedenih u programima upravljanja za 2018.godinu, dok je djelimično realizovano 11% aktivnosti.

Documents

Nacionalni Parkovi Crne Gore - IZVJEŠTAJ O REALIZACIJI …nparkovi.me/wp-content/uploads/2013/12/Izvjestaj-o-radu... · 2020-02-06 · Izvještaj o realizaciji godišnjeg Programa