32
Naar een meedoensamenleving Sociale Structuurvisie HOOGEVEEN

Naar een meedoensamenleving · Een diepgaande analyse van de huidige situatie, een studie naar trends en de uitkomsten van de discussies en gesprekken zijn gestold in drie thema’s

  • Upload
    others

  • View
    2

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Naar een meedoensamenleving · Een diepgaande analyse van de huidige situatie, een studie naar trends en de uitkomsten van de discussies en gesprekken zijn gestold in drie thema’s

1

Naar een meedoensamenleving

Sociale StructuurvisieHoogeveen

Page 2: Naar een meedoensamenleving · Een diepgaande analyse van de huidige situatie, een studie naar trends en de uitkomsten van de discussies en gesprekken zijn gestold in drie thema’s

2

Page 3: Naar een meedoensamenleving · Een diepgaande analyse van de huidige situatie, een studie naar trends en de uitkomsten van de discussies en gesprekken zijn gestold in drie thema’s

3

InhoudVoorwoord 5

InleIdIng 7

de drIe thema’s 8

rode draad 9

trends bepalen de rIchtIng 10

leefbare wIjken en dorpen 12• Droombeeld 12• Huidigesituatie 12• AmbitiemetLeefbarewijkenendorpen 14• VisieopLeefbarewijkenendorpen 14• RichtingaanLeefbarewijkenendorpen 16

kansen Voor talenten 18• Droombeeld 18• Huidigesituatie 18• AmbitiemetTalentontwikkeling 19• VisieopTalentontwikkeling 19• RichtingaanTalentontwikkeling 21

meedoen mogelIjk maken 24• Droombeeld 24• Huidigesituatie 24• AmbitiemetMeedoen 25• VisieopMeedoen 25• RichtingaanMeedoen 28 en Verder 30

InhoudsopgaVe bIjlagenboek 32

Page 4: Naar een meedoensamenleving · Een diepgaande analyse van de huidige situatie, een studie naar trends en de uitkomsten van de discussies en gesprekken zijn gestold in drie thema’s

44

`

Page 5: Naar een meedoensamenleving · Een diepgaande analyse van de huidige situatie, een studie naar trends en de uitkomsten van de discussies en gesprekken zijn gestold in drie thema’s

5 5

VoorwoordHoogevenersstaanbekendomhunbescheidenheid.Hoezehetooknaarhunzinhebben,zezullenhetnooitvandedakenroepen.Doemaargewoon…TerwijlHoogevenerstochweldegelijkredenhebbenomtrotstezijn.Trotsopdelokaleeconomie:debedrijvendraaiengoed,dewerkgelegenheidgroeit.Trotsopderuimtelijketoestand:overalwordthardgewerktaanwegenengebouwenomHoogeveennógleefbaardertemaken.Trotsookophetcultureleleven,metDeTamboerenalleanderecultureleinstellingenenverenigingen.Enniettevergeten:trotsopdesocialeomstandigheden.Desocialebindingentussenmensenindewijkenendedorpenzijnrelatiefhecht.Hetverenigingslevenissterkendemensenzijnbijelkaarendeomgevingbetrokken.EenprettigstartpuntomdeSocialeStructuurvisieopteenten.

DeSocialeStructuurvisiegaatoverdesocialekantvanHoogeveen.Overhoemensensamenlevenin Hoogeveen.OverdekoersdiewealsgemeentewillenzettenommensenophunplektelatenzijninHoogeveen.Overdepositiediedegemeentekiestinhetmaatschappelijkekrachtenveld.IndeSocialeStructuurvisiegevenwijinvullingaanonzeambitiesinhetsocialedomeinvoordekomendetienjaar.Aandemanierwaaropdegemeenteendelokalesamenlevingbinnenhetsocialedomeinmetelkaaromgaan.

Degemeentestreeftnaarleefbarewijkenendorpen,ontplooiingskansenvooriedereen.Voordemensendiemeedoenmaarookvoordemensendie(nog)nietmeekunnendoenisdegemeenteer.Belemme-ringenwildegemeentewegnemen,waarzijkan.Hoogevenersmoetenallegelegenheidkrijgenomersamenietsvantemaken.Aandehorizonlonktdelokalemeedoensamenleving.

DeaftrapvandeSocialeStructuurvisievondplaatstoenwesamenmetinstellingen,organisatiesen bewonersbegonnentekijkenineenglazenbol.Hetsymboolvoorkijkenindetoekomst.Tienjaarvooruitkijken:hoezalhetlevenerin2017insociaalopzichtuitzien?Hetjaar2017lijktnogzoverweg,maarvoordatwehetwetenishetzoverendaarwillenwijonsalsgemeentegoedopvoorbereiden!DeSocialeStructuurvisieiseenuniekprojectwaarbijbewoners,instellingenenorganisatiesactiefbetrokkenzijngeweest.Allebetrokkenenhebbenmetveelenthousiasmegewerktaandezevisie.Waarvoordank.

Namenshetcollegevanburgemeesterenwethouders,KlaasSmid,wethouder

Page 6: Naar een meedoensamenleving · Een diepgaande analyse van de huidige situatie, een studie naar trends en de uitkomsten van de discussies en gesprekken zijn gestold in drie thema’s

66

Page 7: Naar een meedoensamenleving · Een diepgaande analyse van de huidige situatie, een studie naar trends en de uitkomsten van de discussies en gesprekken zijn gestold in drie thema’s

7 7

InleidingHoezietdegemeenteHoogeveenerovertienjaarinsociaalopzichtuit?DatisdecentralevraagbijhetontwikkelenvandeSocialeStructuurvisievandegemeenteHoogeveen.TienjaarindetoekomstkijkengeefteenlangetermijnvisiewaaropdegemeenteHoogeveenhaarvierjaarlijksebeleidkanaanpassen.DevisiegeeftaanmetwelkemaatschappelijketrendswijrekeninghoudenenopwelkemanierdezedetoekomstvandebewonersvanHoogeveenbeïnvloeden.Hiermeezetdegemeentekoersenkiestzijpositieinhetmaatschappelijkekrachtenveld.

AandeSocialeStructuurvisieligteendiepgaandeoriëntatieopdeomgevingtengrondslag.Degemeentewildedezevisienietalléénmaken,maardekennisenervaringbijinstellingenenbewonersmeelatenspreken.OokkinderenenjongerenhebbenhunvisiegegevenoverHoogeveennuenindetoekomst;iedereenmochtmeedoen!

Aandehandvandemethode‘scenariodenken’isvastgesteldwelktoekomstscenariohetbestebijHoogeveenpast.Opdezemanierishetdenkenineentoekomstvantienjaaropganggeholpen.Voordeinspiratiehebbentrendwatchersinhetnajaarvan2006opdrieavondenverteldoverdedalingvandebevolking,ontwikkelingenindezorg,dewijzevansamenleventussengroepenmensen,deonvoorspelbaretoekomstenontwikkelingeninhetonderwijs.Opdezeavondenwareninstellingenenbewonersuitgenodigd.Ooknadetrendwatchersavondenkondenpartnersenbewonersactiefdeelnemeninhetproject. Erwerdenworkshopsinhetscenariodenkengegevenwaarbijdedeelnemerseenblikindetoekomst kondenwerpen.Vervolgensdiscussieerdendedeelnemersoverdeonderwerpen:onderwijs,zorgenwelzijn,enontspanning.Metdetrendsendemaatschappelijkeontwikkelingeninhetachterhoofdwerdenvervolgensdeproblemengeïnventariseerddieweindetoekomstmogenverwachten.

Page 8: Naar een meedoensamenleving · Een diepgaande analyse van de huidige situatie, een studie naar trends en de uitkomsten van de discussies en gesprekken zijn gestold in drie thema’s

88

De drie thema’s Eendiepgaandeanalysevandehuidigesituatie,eenstudienaartrendsendeuitkomstenvandediscussiesengesprekkenzijngestoldindrie thema’swaaropwijdeSocialeStructuurvisieentenenwaaropdegemeenteHoogeveendekomendetienjaargaatinzetten.

1. Leefbare wijken en dorpen 2. Kansen voor Talenten3. Meedoen mogelijk maken

Dethema’szijnverbondenmetelkaarenver-sterkenelkaar.Aaniedervandedriethema’siseenhoofdstukgewijdwaarinachtereenvolgenswordenomschreveneendroombeeld,eenbeschrijvingvandehuidigesituatie,degemeente-lijkeambitie,onzevisieentenslottedekoersdiewewilleninzettenomonzevisieomtezetteninbeleid.

Derichtingdiewekiezensluitaanbijde ontwikkelingvandemeedoensamenleving. Integenstellingtotvroeger,toendewereld overzichtelijkenvoorspelbaarwas,levenwe nuineendynamischetijdwaarinverandering deenigeconstanteis.OokinHoogeveenkrijgtdesocialekaartkleuronderinvloedvandevraaghoeverschillendeculturenuiteindelijkmetelkaarzullensamenlevenineenmeedoensamenleving.Degemeentezetsocialekoers.Inwisselenderollendieafhangenvandepositievandebewoners:degemeentealspolitiekeorganisatie,alsdienstverlener,alsregeltoepasseren-handhaver,alsontwikkelaarenalsbeheerder.

Page 9: Naar een meedoensamenleving · Een diepgaande analyse van de huidige situatie, een studie naar trends en de uitkomsten van de discussies en gesprekken zijn gestold in drie thema’s

9 9

issamenwerkingnodig.Samenwerkingtussenbewonersonderling,tussenbewonersendegemeente,tussendegemeenteeninstellingenophetgebiedvanwonen,welzijn,zorg,onderwijs,sport,recreatieencultuur,jeugdzorgenpolitieenbewoners.Hetkomteropaanomsamenketenstebouwenenpartnertezijnininnovatieveoplossingen.Daarbijwordtvanorganisatieseninstellingenverwachtdatzijhunverantwoordelijkheidnemenomproblemenoptelossen.Samenwerkingleidttotinspiratie,eninspiratieleidttotinnovatie.

MaatwerkDemensbepaaltdemaatderdingen,mensenwillenmaatwerk.Maatwerkmaaktdiversiteitenontplooiingmogelijk.Maatwerkleverenbetekentinspelenopdevraag,hetaanbodzoformulerendatdebijdrageaandeoplossingvanhetprobleemmaximaalis.Deenemensisdeandereniet,hetenedorphetandereniet.Bewonerslatenmeedoenbetekentinspelenophunspecifiekesituatie,wensenentalenten.

Rode draadMetdeuitkomstenvandeverschillendeworkshopshebbenweeenrodedraadgewevenindrietinten:eigenverantwoordelijkheid,samenwerkingenmaatwerk.

Eigen verantwoordelijkheidDeuitdagingisomvrijheidenvrijblijvendheidgoedteblijvenonderscheiden.Devraagrijst:hoeverwildeoverheidgaanmethet‘stimuleren’vandebewonersommeetedoen?Deverantwoordelijkheidvanhetindividustaatcentraal.Mensenzijnverantwoordelijkvoorhuninkomen.Zezijnopdeeersteplaatsverantwoordelijkvoordeopvoedingvanhunkinderen.Migrantenzijnzelfverantwoordelijkvoorhuninburgering.Mensendiezorgnodighebben,zoekeneersthulpbijfamilie,vriendenenkennissen.Vanvrijblijvendheidisgeensprake:wiedatkan,wordtgeachtmeetedoen.Mensenwordengestimuleerdomactiefdeeltenemenaandesamenleving:meedoenalsvrijwilliger,zorgenmetenvoorelkaar.Voorwiedatnietlukt,iserdeoverheid.Wantwieéchtsteunbehoeft,krijgtdieook!

SamenwerkingDesocialeontwikkelingisnieteenverantwoordelijkheidvandegemeentealleen.Degemeentekanenwilernietalleenvoorstaan.Andereorganisatiesookniet.OmHoogeveensociaalsterktemakenentehouden

Page 10: Naar een meedoensamenleving · Een diepgaande analyse van de huidige situatie, een studie naar trends en de uitkomsten van de discussies en gesprekken zijn gestold in drie thema’s

10

De rol van de gemeente varieert. We zien nu eens een stimulerende, uit-

nodigende of initiërende overheid, en dan weer een die controleert en stuurt. Steeds vaker

komen we de overheid tegen in haar rol als regisseur. Deze regisseur maakt samen met anderen problemen

helder, ontwikkelt een visie en zoekt oplossingen. Zij brengt partijen bij elkaar en smeedt coalities. In deze bijna kameleon-achtige rol treedt de overheid telkens in een andere gedaante op. Regisseren kan alleen maar als de instellingen en de bewoners écht meedoen. Er zijn echter ook situaties dat meedoen niet lukt. Er blijven altijd mensen met een beperkte eigen stuurkracht; die krijgen van de overheid een steuntje in de rug. Of mensen die écht

niet willen; die krijgen te maken met een strenge overheid die meedoen eist en ze hiervoor een

duwtje in de rug geeft. 10

Trends bepalen de richtingDeSocialeStructuurvisielaatzienhoeHoogeveenvermoedelijkzalveranderen.AdviesbureauCibitheeftbestaandewereld-wijdetrendsgespecificeerdnaardeHoogeveensesituatie.Hetresultaatisachtlandelijketrendsenmaatschappelijkeontwikke-lingen.DaarkanHoogeveennietomheen.ZehebbeninvloedopalledriedeontwikkelingslijnendiewevoorHoogeveenhebbenbenoemd,uiteraardwélmetaccenten.

IndividualiseringDezelfstandigheidenkeuzemogelijkhedenvanmensenophetgebiedvanreligie,opleiding,beroep,partner,levensstijlenarbeidsvoorwaardenzijngroot.Deconsumentwordt

steedsbelangrijker:alshijontevredenis,laathijhetmerken.Voortraditioneelvrijwilligerswerkheeft

demondigeburgergeentijd.

Sociale cohesieMensenzijnactiefbetrokkenbijmensenenonderwerpenbuitendeeigendirecteleefomgevingineenveranderendesamenleving.Belangrijkzijnrespectvoorelkaar,gezamenlijkewaardenennormenmaarookpolitiekebetrokken-heidengemeenschapszin.Wezoekennaarwatonsbindt.

`

Page 11: Naar een meedoensamenleving · Een diepgaande analyse van de huidige situatie, een studie naar trends en de uitkomsten van de discussies en gesprekken zijn gestold in drie thema’s

11 11

ConsumptiemaatschappijDeopkomendeconsumptiecultuurhangtnauwsamenmetindividualisering.Dezeconsumptiemaaktdeopbouwvaneeneigenlifestyleenzelfprofileringmogelijk.Organisatiesmoetensteedsopnieuwwordenafgestemdopdesnelwisselendewensenenveranderlijkebehoeftenvanconsumenten.

KenniseconomieHetopleidingsniveauisdeafgelopendecenniasteedsverdergestegen.Eriseengestagegroeivanwerkgelegenheidinkennisintensieveberoepen.Doordesnelleopeenvolgingvantechnologieënisvoortdurendbij-enomscholingnodig.

ICT en technologieHettoenemendebelangvanICTeninternetisinbijnaalleaspectenvanhetlevenzichtbaar:vanchattentotinformatieverzamelenenvankopenindewebshoptotdigitalenieuwsgaring.Ookinlogistiekeenproductieprocessennementechno-logischeontwikkelingeneenhogevlucht.

KetensamenwerkingIneensteedscomplexerwordendemaatschappijwordtsamenwerkingtussenverschillendeorga-nisatiessteedsbelangrijker.Eenintegraleaanpak(bijvoorbeeldophetgebiedvanonderwijs,zorg,ontspanningenopvoeding)isnoodzakelijkomsocialeproblemenoptelossen.Partnerswerkensteedsinnigersamenendurvenooksamenver-antwoordelijkheidtenemen.

VergrijzingDoordatersteedsminderkinderenworden geborenendemensensteedsouderworden,neemthetaandeelouderenindesamenlevingtoe.Devergrijzingdruktzwaaropdegezondheids-zorgendesocialevoorzieningen.Ouderen wordensteedskapitaalkrachtigerenactiever, engaanopwegomhunvrijetijdintevullen.

MarktwerkingMarktwerkinghangtsamenmeteenterugtrek-kendeoverheidenzorgtvoorvrijeconcurrentie:efficiënterwerken,kwaliteitsverbeteringen prijsverlaging.Marktwerkinggeeftaanbieders dekansomdeeltenemenaandemarkten hetgeeftdeconsumentmeerkeuzevrijheid.Keuzevrijheidineenwerelddiesteedscomplexerwordt.

Page 12: Naar een meedoensamenleving · Een diepgaande analyse van de huidige situatie, een studie naar trends en de uitkomsten van de discussies en gesprekken zijn gestold in drie thema’s

Leefbare wijken en dorpen

DroombeeldHoogeveen is een leefbare

gemeente met wijken en dorpen waar het goed leven is. Hoogeveners zijn

tevreden mensen die zich thuis voelen in hun directe woon- en leefomgeving. Ze zijn tevreden

met hun huizen en tuinen, en de openbare ruimte is ‘schoon, heel, veilig en sociaal’. Verschillende voor-zieningen op het gebied van onder meer winkelen, onderwijs, zorg, welzijn, sport, cultuur en ontspan-ning zijn nabij en goed bereikbaar. Hoogeveners doen mee: we zien levendige en actieve gemeen-schappen van bewoners, organisaties en bedrij-

ven waar men elkaar kent en helpt en waar respect voor elkaar is.

Huidige situatie DegemeenteHoogeveenteldein200654.290inwoners.In2015zullendaterongeveer56.000zijn.Desamenstellingvandebevolkingverandert.OpditmomentisdeverwachtingdatHoogeveensterkerzalgaanvergrijzendangemiddeldinonslandendathetaandeeljongerenverderafneemt.Deberoeps-bevolking,mensentussende18en65jaar,zalinHoogeveensterkdalen.HetaandeelvandeallochtonebevolkingindetotalebevolkingblijftinHoogeveenachterbijhetgemiddeldeinNederland.Hoogeveenkenteenrelatiefsterkesocialestructuur,zowelindestadswijkenalsindebuitendorpen.Verspreidoverdegemeentezijnerenkelegebiedenmetgroteconcentratiesvansocialeproblematiekeneenronduitzwakkesocialestructuur,dieopgrondhiervanomextraaandachtvragen.

Inhetfiguuroppagina13isdegemeenteHoogeveeninsociaalopzichtinbeeldgebracht.Erliggenindicatoren

aantengrondslagopgebiedvanonderandereonderwijs,arbeid,zorgengevoelvanleef-

baarheidenveiligheid.Dedonkergroenegebiedenscorenhetmeestpositiefopdezesocialeindicatoren.Zijhebbenhetlaagstepercentagenegatievescores.Derodegebiedenzijnwijkenwaarbijdesocialestaatzorgelijkeris,datwordtzichtbaaraanhethogepercentagenegatievescores.Delichtgroeneenoranjegebiedenzittenhiertussenin.Decijfersinhetfiguurcorresponderenmetdewijkennaasthetfiguur.

12

Page 13: Naar een meedoensamenleving · Een diepgaande analyse van de huidige situatie, een studie naar trends en de uitkomsten van de discussies en gesprekken zijn gestold in drie thema’s

13 13

1

2

3 4

5

6 7

89

1011 1213

141516

17

17

18

1919

19

20

20

20

21

21

21

22

22

22

22

23

23

24

24

25 25

25

26

26

27

27

28

28

28

29

1 Centrum2 Noord3 West4 Oost5 Zuid6 Bentinckspark7 Krakeel8 Wolfsbos9 Venesluis10 Steenbergerweiden11 Kinholt12 SchoonveldeOost13 SchoonveldeWest14 SchutlandenOost15 Schutlandenwest16 Kattouw17 Trasselt18 Erflanden19 Fluitenberg20 DeWieken21 Elim22 Hollandscheveld23 Noordscheschut24 Nieuwlande25 Nieuweroord26 Tiendeveen27 Stuifzand28 Pesse

Indicatoren Sociale Structuurvisie Verhoudingnegatievescore’sindicatoren2006-7(%)

4,7tot5,8%

3,6tot4,3%

2,6tot3,4%

1,4tot2,4%

Page 14: Naar een meedoensamenleving · Een diepgaande analyse van de huidige situatie, een studie naar trends en de uitkomsten van de discussies en gesprekken zijn gestold in drie thema’s

Hoogeveenkenteensterkverenigingslevenmetveelactieveleden.Medehierdoorzijndevoor-zieningenophetgebiedvangroen,sport,spel,enontspanningruimenvanvoldoendekwaliteitaanwezig.Ookaanaccommodaties(buurt-endorpshuizen)isgeengebrek.Hoogeveeniseengroenegemeente.Zowelindestedelijkewoonwijkenalsindedorpenisveelgroeneruimteaanwezig,metdenodigerustenveiligheid.Behalveeenruimaanbodaansport-enrecreatie-voorzieningenheeftHoogeveenookopcultureelgebiedhetnodigetebieden.DeTamboerendebioscoophebbeneenbovenlokaleuitstraling.DewoningvoorraadinHoogeveenheeftals kenmerkdathetaandeelgoedkopehuur-

woningenrelatiefhoogis.Viadenieuwbouw- programma’sendeherstructureringsprojectenis degemeentebezigomhetevenwichtinhetwoningaanbodteherstellen. Ambitie met Leefbare wijken en dorpenDeuitgangspositievandefysiekeendesocialeleefbaarheidindegemeenteHoogeveenisgunstig.Hoogeveenisleefbaar.MaaromHoogeveenduurzaamleefbaartehouden,zijndenodigeinspanningennood-zakelijk.Wewillengoedhoudenwatgoedisenblijvendusinzettenopversterkingvandeleefbaar-heiddoorzorgvoordeomgevingenmeedoenindesamenleving.

Visie op Leefbare wijken en dorpenLeefbaarheidbehoudenenversterken,wathoudtdatpreciesin?Omtebeginnenheeftleefbaarheideenfysiekeeneensocialekant,dieuiteraardsamenopgaan.Hoogeveenwildeontwikkelingvandeleefbaarheidvormgevenaandehandvanvier componenten:woonruimte,openbareruimte, voorzieningenenactievebewoners.

WoonruimteIndepraktijkbegintleefbaarheidineigenhuis.Woonjealnietprettig,danbeginjeindemin.DegemeenteHoogeveenstreeftdaaromnaarvolwaardigewoonmilieuswaariniedereennaartevredenheidkanwonen.Dithoudtindatdewoningvoorraadvoorelkwatwilsmoetbieden:jongenoud,goedkoopenduur,koopenhuur.Methetoogopdetoekomstleggenwedenadrukoplevensloopbestendigewoningenengoedbereikbare

14

Page 15: Naar een meedoensamenleving · Een diepgaande analyse van de huidige situatie, een studie naar trends en de uitkomsten van de discussies en gesprekken zijn gestold in drie thema’s

15

draagvlakeenwijk-endorpsgerichtaanbodvanvoorzieningenontwikkeldeninstandgehouden,dichtbijdegebruiker.Hoemeeropditgebiedinhoudelijkwordtsamengewerkt,hoegroterdekansopdraagvlakondereenfysiekevoorziening.Daarnaastzijnerdegroterevoorzieningen,waar-onderDeTamboerenhetBentincksparkwaardegemeenteinzetopeenhoogkwaliteitsniveau.Bijdeontwikkelingvanvoorzieningenismultifunctioneelgebruikeenvasteleidraad.Hetwijk-endorpsgerichteaanbodspeelteengroterolbijdeversterkingvandesocialecohesie,nietalleenomdatdevoorzieningeneengelegen-heidzijnvoorontmoeting,maarookomdatopdewijk-endorpsbewonerseenberoepwordtgedaanomzelfplannenteontwikkelenenuittevoeren.

entoegankelijkewoon-zorgvoorzieningen.Uitgangspuntisdatdemensenzolangzijkunnenenwillen,zelfstandigblijvenwonen.Wantzokunnenzijbeterdeelblijvennemenaanhunsocialenetwerkenenlopenzijminderkansopvereenzaming.

Openbare ruimteMeteengoedewoningbenjeerniet.Hoeje jewoningenjetuininricht,hebjezelfindehand.Maardan?Prettigwonenhoudtookindatdewoonbuurtopordeis.Nietalleenindezinvangoedonderhoudenstraten,stoepen,plantsoenenengazons,maarookdatersocialecohesieis,datmensenbetrokkenzijn,zichver-antwoordelijkvoelenvoorelkaarenhunomge-vingendatzezichveiligvoelen.Eenopenbareruimtediekwalitatiefgoedopordeis(schoon,heel,veiligensociaal)verleidtbewonerstotontmoetingentotverantwoordelijkheidnemenvoordeeigenomgeving.

VoorzieningenEenwijkofdorpispasechtleefbaaralsdenood-zakelijkevoorzieningenaanwezig,nabij,goedbereikbaarenbetaalbaarzijnvooriedereen.Daarondervallencommerciëlevoorzieningen,zoalswinkels,maarnadrukkelijkookvoorzie-ningenophetgebiedvanonderwijs,zorg,sport,cultuur,recreatie,vrijetijd,buurtwerkenverenigingsleven.Hetaanbiedenvanopenbarevoorzieningeniseenkwestievanmaatwerk.Zowordtopbasisvandelokalebehoefteenbijvoldoende

1515

Page 16: Naar een meedoensamenleving · Een diepgaande analyse van de huidige situatie, een studie naar trends en de uitkomsten van de discussies en gesprekken zijn gestold in drie thema’s

Bijhetaanbodvanvoorzieningenophetgebiedvanonderwijs,kinderopvang,vrijetijd,sport,cultuur,recreatieenzorgspelenvrijwilligerseengroterol.Investereninprofessioneleondersteu-ningvanvrijwilligersisinvestereninleefbaarheid.

Actieve bewonersBijdeontwikkelingvandemeedoensamenlevingwordtveelverwachtvanzoweldebewonersalsvandelokaleoverheidenandereorganisaties.Nietallebewonerswordenvanzelfactief,degemeentewilditstimulerenenfaciliterenwaarzijkan.Actievebewonerszijnbewonersdieverantwoor-delijkheidnemenvoorzichzelfenvoorelkaar. Zeleverenzoeenactievebijdrageaandeleef-baarheidvanhunstraat,buurt,wijkofdorp.Doordatbewonerszichactieveropstellen,

wordenonderlingecontacten,enhiermeede socialecohesie,versterkt.Socialeverbanden vallenofstaanbijdeinzetvanvrijwilligers.InHoogeveenwordenbewonersintensief betrokkenbijdeontwikkelingvanwijkenen dorpen.Zehebbenzeggenschapoverhun omgeving,ondermeerviaDeSmederijenenBuurtbeheer.Degemeenteondersteuntde inbrengvanbewoners,nietalleendoorinte zettenopinformatievoorzieningen-uitwisseling,maarookdoorhetopzettenvannetwerkenenhetinvestereninbuurt-endorpshuizen.Bewonerswordenuitgenodigdomactiefte zijnenteblijvenmetmaximaleondersteuning enfaciliteringdoordegemeenteenmaatschap-pelijkeorganisaties.

Richting aan Leefbare wijken en dorpenDeleefbaarheidbehoudenenversterken,hoedoejedat?OpbasisvandelijnenwaarlangsdegemeenteHoogeveendekomendejarenwilomgaanmetdeleefbaarheidvandegemeentestaanhieronderenkelerichtingengenoemdwaarlangsweonzevisiekunnenvertalennaarbeleid.Derichtingenwordenuitgewerktsamenmetpartnersophetgebiedvanwonen,zorgenwelzijn,onderwijs,sport,recreatieencultuur,jeugdzorgenpolitieenbewoners.Doormiddelvanmaatwerkindegemeentelijkeorganisatievoorwijk-endorpsgerichtwerken(DeSmederijen)wordtdeleefbaarheidopduurzaamhoogniveaugebrachtengehouden.Hetkomthieraanopgoedluisterennaardebewoners.

16

Page 17: Naar een meedoensamenleving · Een diepgaande analyse van de huidige situatie, een studie naar trends en de uitkomsten van de discussies en gesprekken zijn gestold in drie thema’s

17

voorzieningeningezetomdeleefbaarheidoppeiltehouden.

Actieve bewonersDegemeentezetsterkinopactievebewonerswaarinDeSmederijenenBuurtbeheereen prominenteplekkrijgen.Degemeenteonder-steuntenversterktopmaatburgerinitiatieven,waardoordieeenduurzaamkarakterkrijgen.Ookvrijwilligerswordenversterktenonder-steund.

WoonruimteInhetbouwprogrammakomtdenadrukteliggenopbouwennaarbehoefte,aanpassingenindewoningvoorraadviaherstructureringenrenovatie,levensloopbestendigewoningenenwoonzorg-voorzieningen.

Openbare ruimteDegemeentevindthetbelangrijkdatdeopen-bareruimtegoedonderhoudenwordt,schoonenveiligis.HierbijluistertzijviaDeSmederijenenBuurtbeheernaarbewoners.Dooradequaatsociaalbeleidwordtvoorkomendatmaatschap-pelijkeproblematiekontaardtinsocialeen fysiekeverloederingvanhetpubliekedomein.Dezogenoemde‘aandachtsgebieden’krijgendaaromextraaandacht:hoemeernegatieve indicatorenophetgebiedvansocialecohesie,verloedering,zorg,leefbaarheid,veiligheid,onderwijs,werken,wonenenontspanning,hoegroterdeextraaandacht.

VoorzieningenWijkenendorpenkrijgenvoorzieningendiepassenbijdebehoeftenenwensenvandebewoners.Omdatdedorpenvaneenanderschaalniveauzijndandestedelijkewijken,wordthierrelatiefveelgeïnvesteerdinvoorzieningen.Deprioriteringhangtafvandeproblematiekindewijkenendorpen:zowordtduidelijkwelkevoorzieningenopwelkeplekkennodigzijn.Diekrijgenondermeervorminmultifunctionelecentraenbredescholen,alsfysiekevertalingvaninhoudelijkesamenwerking.Zowordende

17

Page 18: Naar een meedoensamenleving · Een diepgaande analyse van de huidige situatie, een studie naar trends en de uitkomsten van de discussies en gesprekken zijn gestold in drie thema’s

Kansen voor talentenHuidige situatieHoebeterHoogevenerserinslagenomhuntalententotbloeitelatenkomen,hoegroterdekansopsocialeeneconomischezelfredzaamheid.Schoolenwerkspelendaarbijeenbelangrijkerol,netalsvoorzieningenophetgebiedvanbijvoorbeeldsport,cultuurenrecreatie.Hetbegintalbijdeopvoeding:gaandaardingennietgoed,danlopenkinderenalopjongeleeftijdachterstandop.HelaaskomtdatookinHoogeveenvoor.InHoogeveenheeftmeerdan27%vandeleerlingeninhetbasis-onderwijseenachterstand.Ditpercentageligtbijna5%bovenhetlandelijkgemiddelde.Ondankshetfeitdathetafmakenvaneenberoepsopleidingvancruciaalbelangisvoordetoekomstvandeleerlingen,zijnertochveeljongerendievoortijdigdeschoolverlaten,meerdangemid-deldinNederland.HetopleidingsniveauinHoogeveenligtlager

danhetlandelijkgemiddelde.

Hoogeveenteltrelatiefveellaagopgeleidearbeids-krachtenenlaagbetaaldebanen.Hetaantal

mensenmeteenbijstandsuitkeringishoger dangemiddeldinDrenthe.Ookdejeugd-werkloosheidligtinHoogeveenaanzienlijkhogerdaneldersinDrentheenNederland.Voordevoortijdigeschoolverlatersdieongekwalificeerddearbeidsmarktbetre-denishetmoeilijk(langdurig)werktevindenomdathetaantallaagbetaaldebanenafneemt.Eris,indeenesectormeerdanindeandere,eenmismatchtussenhetaanbodvanhetonderwijsendevraagvanuithetbedrijfsleven.

DroombeeldIedere Hoogevener, jong en oud, krijgt

ontplooiingskansen waardoor hij zijn talenten optimaal kan benutten met als doel sociale en

economische zelfredzaamheid. Zo krijgt hij een goede uitgangspositie om zijn leven op een zinvolle wijze in te richten. Hij heeft voldoende kans op be-taald werk en wordt geprikkeld om mee te doen in de Hoogeveense samenleving.

18

Page 19: Naar een meedoensamenleving · Een diepgaande analyse van de huidige situatie, een studie naar trends en de uitkomsten van de discussies en gesprekken zijn gestold in drie thema’s

19

Visie op TalentontwikkelingHoogeveenkoestertzijntalentenenwileengezondklimaatbiedenwaarintalentenkunnengedijen.Daarbijrichtenweonsnietalleenopkinderen,jongerenenouderen,maarookopdeoudersvandezekinderenenjongeren.Datdoenweaandehandvanvierspeerpunten:taalinhetgezin,aansluitingtussenonderwijsenarbeids-markt,kennisensamenwerking.

Taal in het gezinHeefteenkindopjongeleeftijdaleentaalachter-stand,dantekentditvaakzijnhelemaatschap-pelijkecarrière,tebeginnenopschool.Wanttaalisdesleuteltotallewijsheid.Daaromishetvanessentieelbelangomineenzovroegmogelijkstadiumtaalachterstandtevoorkomenofwegtewerken.Datkandoormiddelvanvroegsig-nalering,aangepastonderwijsenindividuele

BuitenschoolenwerkbiedtHoogeveennogmeergelegenheidvoortalentenomzichteontplooien.Zoisereenbreedaanbodaanfaciliteitenenactiviteiten,ookvoorjongeren.Maarzijndiejongerenweltevreden,hebbenzijinHoogeveenvoldoendevertier?Omdatdebelevingswereldvanjongerenmoeilijktedoorgrondenisenbovendienrazendsnelverandert,ishetvoordegemeentelastigomaantesluitenmeteenpassendaanbod.Hetblijfteenuitdagingomtezoekennaarwatverschillendegroepenjongerennouprecieswillen.

Hoogeveenwilactiefinspelenopdekansendievoortkomenuitdelandelijkeinitiatievenophetgebiedvanjeugdengezinomtekomentoteensluitendkindvolgsysteem. Ambitie met TalentontwikkelingHoogevenersmoetenhuntalentenoptimaal kunnenontwikkelen.DegemeenteHoogeveenwilhiervoorallemogelijkeconditiesscheppen. Dithoudtindatwijonswilleninzettenomsocialeachterstandenwegtewerken.Werichtenonsopouderenénjongeren,kinderenénhunouders.Daarnaastwillenwijinvestereninde kenniseconomie,waardoorjongerenmeteenhogerniveaudekanskrijgenomnoghogertekomen.Hoogeveenaccepteertgeenaanvaardingvanachterstandenenbeperkteperspectieven.

19

Page 20: Naar een meedoensamenleving · Een diepgaande analyse van de huidige situatie, een studie naar trends en de uitkomsten van de discussies en gesprekken zijn gestold in drie thema’s

begeleidinginvoor-ennaschoolseopvang,incombinatiemetdetussenschoolseopvanginhetbasisonderwijs.Kinderenmettaalachterstandhebbenvaakoudersdiedetaalooknietmachtigzijn.Daaromwordtookingezetopprogramma’svoordezeouders.HierbijwerkenbasisscholensamenmetdeROC’sendebibliotheek.Viadebasisscholenzijndeoudersmakkelijktebereiken:tijdensvoor-,tussen-ennaschoolseopvangkunnenzijtaallesenopvoedingsondersteuningkrijgen.

Aansluiting onderwijs-arbeidsmarktZekerineentijddatgoedpersoneeleensteedsschaarsergoedwordt,ishetvangrootbelangdatiedereendiekanwerken,zichookdaadwerkelijkopdearbeidsmarktbeweegt.Maaralleenmaarbeschikbaarzijnisnietvoldoende.Werkgeversvragenvooralgeschiktpersoneel,datwilzeggen:personeeldatgoedgeschooldisenoverdejuistekennis,vaardighedenenervaringbeschikt.Met‘levenlangleren’verschaffenjongerenénouderenzicheenbasis.Cruciaaliseengoedeaansluitingvanhetonderwijsopdearbeidsmarkt.Endaar-aanschorthetnogweleens.

Omdezeaansluitingoptimaaltekrijgen,moetenoverheid,onderwijsenondernemers(de‘tripleO’)intensiefsamenwerken.Opbasisvaneenscherpgeformuleerdevraagvanuithetbedrijfslevenkanhetonderwijseenpassendaanbodleveren.Zowelvoorwatbetreftdeinhoudvandelessenalshetinvullenvanstageplekkenenleerwerk-plaatsen. Kennis als voorwaardeViadescholendoendetalentenhunkennisop.Datbegintalopdepeuterspeelzaal.Hetisbelangrijkdatbijdetalentontwikkelinghetkindcentraalstaat.Ditbetekentmaatwerkleveren.Individuelebenaderingleidttotbetereprestatiesenmindervroegtijdigeschoolverlaters.Onderwijs,zorgenwelzijnhebbendegezamenlijkeopgaveomvroegtijdigrisico’senrisicogroepenteidenti-ficerenenadequatemaatregelenteontwerpenomvroegtijdigschoolverlatentevoorkomen.Jongerenmoeteninbeginseleenstartkwalificatiehebbenvóórzijvanschoolafgaan.Hebbenzedieniet,danisdekansopeenduurzamebaanbeduidendminder.Hetkindcentraalstellenhoudtookindatdeoverdrachtvandeenenaardeandereleeromge-vingmetgepastezorgplaatsvindt.Eenvoudigeovergangendoordoorlopendeleerlijnenbiedenleerlingeneenbeschermdeomgevingwaarinzehuntalentengoedkunnenlatengedijen.Ookdebredeschoolontwikkelingdraagthieraanbij:hierkrijgenleerlingeneenbreedaanbodaanonderwijs,sport,cultuurenrecreatie.Allekinderenwordengestimuleerdommeetedoen

20

Page 21: Naar een meedoensamenleving · Een diepgaande analyse van de huidige situatie, een studie naar trends en de uitkomsten van de discussies en gesprekken zijn gestold in drie thema’s

21

Hoogeveenmaximaaltotbloei.Samenmet‘hetveld’slaatdegemeenteeenbrugtussenvisieenbeleid.Onzerichtingbepalenwijalsvolgt.

Kind en gezinSamenmetdepartnersindeopvoedingsketenwordt,naarhetgedachtegoedvanhetCentrumvoorJeugd&Gezin,deontwikkelingvaniederkindvanafdegeboortetotheteindvandeleerplichtinkaartgebracht.Doormonitoringvandekinderenwordenrisico’sgesignaleerdopbasiswaarvaninterventieskunnenplaatsvinden,bijvoorbeeldmentoringbijschooluitval. Voorkindereninachterstandssituatiesleggen wijdenadrukopvoor-envroegschools educatiebeleid(VVE).Deoudersvandezekinderenhelpenwijmetopvoedingsonder- steuningenalfabetisering,descholenmet ondersteuningingezinsvraagstukken.

aansportieveencultureleactiviteiten,bijvoor-beelddoorlidtewordenvaneenverenigingvoorsportofcultuur.Omdeverenigingeninstaattestellenookindetoekomsteenpassendaanbodteleveren,wordtgewerktaandeprofessionaliseringvanhetverenigingsleven.

SamenwerkingKinderenenjongerenhebbentemakenmettalvanorganisatiesdiehenaanconditieshelpenomhuntalententeontwikkelen.Instellingenophetgebiedvanwonen/zorg/welzijn,onderwijs,sport,recreatieencultuur,jeugdzorgenpolitie:allemaalhebbenzejongeHoogevenersinhetvizier.Juistdoorsamenwerkingkanmaatwerkwordengebodenbijdeondersteuningvankinderenenjongerenénhunouders.Hoebeterdesamen-werking,hoebeterhetresultaat.Hetkomteropaanomeenprofessioneelnet-werktevormen.Iederprobleemheeftzijneigenaanpakenzijneigenbundelingvanexpertise.Eenvloeiendesamenwerkingvanpartijendieelkaardoorendoorkennenenhunverantwoordelijk-heidnemen,ishierbijvoorwaarde.Ookfysiekkrijgtdesamenwerkinggestalte,bijvoorbeeldindebredeschool,waaronderwijs,zorgenwelzijnfysiekaanwezigzijn.

Richting aan TalentontwikkelingHoogeveenkoestertzijntalenten.Wantwiedejeugdheeft,heeftdetoekomst.Daaromkrijgenkinderenenjongerenbijzondereaandacht.Doortezorgenvooroptimaleconditiesinopvoeding,onderwijs,sport,cultuurenrecreatiekomtjong

21

Page 22: Naar een meedoensamenleving · Een diepgaande analyse van de huidige situatie, een studie naar trends en de uitkomsten van de discussies en gesprekken zijn gestold in drie thema’s

SamenwerkingSamenmetonzepartnersinde‘talentenketen’ontwikkelenwijeengezamenlijkekoers,ondermeerindevormvaneenLokaleJeugdzorgAgendaeneenLokaleEducatieveAgenda.DelandelijkeontwikkelingenrondomdeCentravoorJeugdenGezindwingendegemeenteomeenduidelijkevisieopjeugdengezinteontwikkelenenderolvanregisseurintevullen.Ditgeldtookvoordejeugdzorg,waarbijmoetwordenaangeslotenopontwikkelingenopwijk-endorpsniveau.Doordeinzetvancreativiteitvanpartnersenbewonersdieinexperimentensamenovergrenzendurventegaan,komeninnovatieveprojectentotstandwaarmeebetereoplossingenvoorhetzelfdegeldkunnenwordenbereikt.

Leren werken, werken lerenOmdeaansluitingvanhetonderwijsopdearbeidsmarktbetertekrijgen,inventariserendepartners(overheid,ondernemersenonderwijs)welkevraagdewerkgeversdekomendejarenhebbenenstellenzijvasthoehetonderwijshieropmoetinspelen.

Jeugd en vrije tijd Omeenadequaataanbodvoorjongeren voorhandentehebben,brengtdegemeente inkaartwelkevoorzieningenenactiviteitenjongerenvragenenwelkewordenaangeboden.Hetverschiltussenvraagenaanbodvormtdeleidraadvoornieuweontwikkelingen.Voordekwetsbarejeugdtussen4en19jaarwordennaschoolsevrijetijdsarrangementenontwikkeldenaangebodenincombinatiesvansport,bewegenengezondheid,kunstencultuur,enontmoeting.Eenadequaataanbodvoorjeugdenjongerenwerktpreventiefinderichtingvanvroegtijdigschoolverlaten,rondhangenenkleinecriminaliteit.

22

Page 23: Naar een meedoensamenleving · Een diepgaande analyse van de huidige situatie, een studie naar trends en de uitkomsten van de discussies en gesprekken zijn gestold in drie thema’s

23 23

Page 24: Naar een meedoensamenleving · Een diepgaande analyse van de huidige situatie, een studie naar trends en de uitkomsten van de discussies en gesprekken zijn gestold in drie thema’s

Meedoen mogelijk maken

DroombeeldHoogeveen is een levendige gemeente.

Met tevreden en actieve bewoners die er samen wat van willen maken. Iedereen doet mee. Onge-

acht de maatschappelijke of economische positie, en ongeacht beperkingen. Lukt meedoen om wat voor reden niet, dan krijg je ondersteuning van de gemeente.

Huidige situatieDoorgaanskunnenmensenopeigenkrachtvoldoendeconditiesscheppenommeetedoenindesamenleving.Indevormvanbetaaldwerkofalsvrijwilliger.Erzijnookmensendiediteventjes,tijdelijkofstructureelnietlukt.Wieomwatvoorredennietofnietvolledigkanmeedoen,krijgtondersteuning.Degemeenteheefthiervoorvoorzieningenophetgebiedvaninkomen,welzijnenzorg.

NetalsinveelstedenheeftookHoogeveentemakenmetfactorendiehetmensenlastigmakenommeetedoen.Bijvoorbeeldwerkloosheid,ziekte,ouderdomenverslaving.InHoogeveenvaltovergewichtop,vooralbijdelagereopleidings-niveaus.HetHoogeveenseovergewichtisgroterdangemiddeldinDrenthe,watalbovenhetlandelijkgemiddeldeuitsteekt.Ookdewerkloosheid,zoweldetotalealsdieonderjongeren

ligtbovenhetlandelijkgemiddelde.Hetopleidingsniveauligtonderhetlandelijkgemiddelde.Deberoepsbevolking

isnaarverhoudingklein,hetaantalwerkendeHoogevenersrelatieflaag.

IshetnuallemaalkommerenkwelinHoogeveen?Natuurlijkniet.Integendeel:erzijntalvanomstandighedendiehetHoogevenersmogelijkmakenomuitge-sprokenprettigtelevenengelukkigtezijn.Bijvoorbeeldderelatiefschonelucht,debeschikbareleefruimte,hetvelegroeninénbuitendebebouwdeomgeving,hetkwantitatiefénkwalitatiefhoog-staandevoorzieningenniveauindeplaats

24

Page 25: Naar een meedoensamenleving · Een diepgaande analyse van de huidige situatie, een studie naar trends en de uitkomsten van de discussies en gesprekken zijn gestold in drie thema’s

25

Hoogeveenendedorpen.EigenlijkstukvoorstukgoederedenenvoorHoogevenersomzichtevredentevoelenenenthousiastmeetedoenindesamenleving.

Ambitie met MeedoenDeontwikkelingvaneenlokale‘meedoen-samenleving’stimuleren.VoordieopgavestaatdegemeenteHoogeveen.Desamenlevingiszocomplexenverandertzosneldatdegemeentehetnietopeigenkrachtkan,zelfsalszijditalzouwillen.Devormgevingenontwikkelingvandelokalesamenlevingisnadrukkelijkeenuit-dagingvoorgemeente,bewoners,partnersenandereorganisaties.Datbetekentvooriedereen:meedoen.Degemeentestimuleertmensendiemeedoen.Envoorwienietkanmeedoenisereenvangnetvanvoorzieningenophetgebiedvaninkomen,welzijnenzorg.

Visie op MeedoenWederzijdsezorgenondersteuningvanbewonersisnetalseconomischegroeieenvoorwaardeomdesocialekwaliteitvanonzesamenlevingtebe-houden.HoogeveenwiliedereHoogevenerlatenmeedoendiekan,voorzoverdatinzijnvermogenligt.Meedoenbetekentopdeeersteplaats:werken.NaastofinplaatsvanbetaaldwerkkunnenHoogevenersaandeslagalsvrijwilliger.Ookdatismeedoen,netalsactiefzijninvereni-gingengebruikmakenvanallemogelijkhedendiedeHoogeveensesamenlevingbiedt.Weerbarebewonerswordengemobiliseerd,kwetsbarebe-wonersgeholpen:eenprofessionelehulpverlening

dientalssluitstukvaneensolidairmaatschappelijkondersteuningssysteem.Degemeentestreefthierbijnaarintegratievandeverschillendedomeinen(zorg,ondersteuning,wonen,winkelen,vrijetijd,onderwijs,inkomen,arbeidenvervoer)enbevorderingvandesocialesamenhanginwijkenenbuurten.Aandehandvanvierthema’swilHoogeveenmeedoenvorm-geven:werk,wonen/welzijn/zorg,actieveinzet,envrijwilligersenmantelzorgers.

Aan het werkMeedoenbegintbijbetaaldwerk.Geenwerk,geengeld,geenbrood.InHoogeveenhebbenweafge-sprokendatwiekanwerken,ookdaadwerkelijkmoetwerken.Alsbetaaldwerknietlukt,daniservrijwilligerswerk.Alleenvoorwieéchtniet(betaald)kanwerken,zijndeuitkeringenbedoeld.DithoudtindatdegemeenteallesinhetwerksteltomiedereHoogevenerzijneigenkosttelatenverdienen.Wiebetaaldwerkeenbrugteverisvanwegepsychi-scheofpsychosocialeproblemen(maatschappelijkeisolatiedoorbijvoorbeeldverslaving,huishoudelijkgeweld,schulden)ofvanwegeeenbeperkingdoorouderdom,eenongevalofeenhandicaphelptdegemeentezoekennaarmogelijkhedenvoormeedoenopeenanderniveau.

25

Page 26: Naar een meedoensamenleving · Een diepgaande analyse van de huidige situatie, een studie naar trends en de uitkomsten van de discussies en gesprekken zijn gestold in drie thema’s

Bijvoorbeeldwerkindegesubsidieerdesector(waaronderconciërge,toezichthouderofonder-houdsmedewerkeropenbareruimte)ofvrijwilligers-werk.Voorwieéchtnietsofnauwelijksietskan,ofditnueventjes,tijdelijkofstructureelis,isereenuitgebreidvangnetophetgebiedvanwonen/welzijn/zorg.Uiteraardisdeinzetomervoortezorgendatookdezemensenvroegoflaatweerinstaatzijnomhuneigenboontjestedoppen.

Wonen/welzijn/zorgDegemeentewildevoorzieningenophetgebiedvanwonen/welzijn/zorgnógmeeropdemenselijkemaattoesnijden.Datbetekent

ondermeerbevorderendatmensenzolangmogelijkzelfstandigkunnenblijvenwonen,hetbouwenvanlevensloopbestendigewoningenennieuwetechnischemogelijkhedenophetgebiedvanduurzaamheiden‘domotica’(huiselijkeelektronica)stimuleren.Zorgvoorzieningenwillenwedichterbijdebewonersbrengen,ondermeerdooreenscalaaanzorgmogelijkhedentebieden,vanzorgindewijkopafroeptotcontinuezorginhuis.Daarnaaststrevenwenaareen24uurs-beschikbaarheid,laagdrempeligewijklokettenenzorgsteunpuntenenmobielezorgteams.Voorkwetsbarebewoners,ofditnuouderenzijnofjongeren,zijnerindividuelezorgvoorzieningen.Hetuitgangspuntisdatzezoveelmogelijkzichzelfreddenenpasinlaatsteinstantieaankloppenbijdegemeente.Kaniemandhetnietopeigenkracht,danmoethijeerstbijfamilie,buren,vriendenenkennissenaankloppenvoorhulp.Diehulpwordtdanvaakgegevendoorvrijwilligersenmantelzorgers.Naastdirectehulpiserdehulpdiegerichtisoppreventie.Bijvoorbeeldindevormvanactivi-teitendiemoetenvoorkomendatmensenlaterzwaardereondersteuningnodighebben.Zorichthetjongerenwerkzichophetvoorkomenvanverslaving,vandalismeenvoortijdigdeschoolverlaten.Hetouderenwerkisbedoeldomtevoorkomendatoudereneenzaamwordenenzotevroegafhankelijkwordenvanduurderezorg.

26

Page 27: Naar een meedoensamenleving · Een diepgaande analyse van de huidige situatie, een studie naar trends en de uitkomsten van de discussies en gesprekken zijn gestold in drie thema’s

27

Actieve inzetBijdedienstverleningophetgebiedvanwonen/welzijn/zorgwordtsteedsvakereenactieveinzetvandeconsumentengevraagd.Omdedienst- verleninghaalbaarénbetaalbaartehouden,on-dersteuntdegemeentehetopzettenenfacilite-renvannetwerkenvanconsumentenenpatiënten-,vrijwilligers-enmantelzorgersorganisaties.Ookaandeaanbodzijdestimulerenwijsamenwerkingomdatketenaanpakeeneffectieveredienstverle-ningmogelijkmaakt:woningcorporaties,thuis-zorgorganisatiesenwelzijnsorganisatiesslaandehandenineen.

Vrijwilligers en mantelzorgers Eensportclub,eenbuurthuis,eenontmoetings-centrum.Zondervrijwilligerszoudendienietfunctioneren.Vrijwilligerszijnnietmeerwegtedenkenuitdesamenleving.Zoudenallevrijwilligersopééndagallemaalhunwerkneerleggen,danzoudenwijnograaropkijken.Vrijwilligerswerkiswerkdatnietwordtbetaald.InHoogeveenzijnduizendenvrijwilligersactief.Indorpen,buurtenenwijken.Vrijwilligersvervulleneenbelangrijkerolindesamenleving.Daaromondersteuntdegemeentehetvrijwilligerswerk.Hierbijrealiserenweonsdathettraditionelevrijwilligerswerkonderdrukstaatendaternieuwevormenontstaandieerveelalopneerkomendatmensenkortdurigenprojectmatigvrijwilligerswerkwillendoenenveelmindervooronbepaaldetijd.Ouderenzijnbijzonderevrijwilligers.Alszenetuithetarbeidsproceskomen,vertegenwoordigenzijeenbijzonderewaarde,namelijkdievanvitale

kennisenervaring.Diekandesamenlevinggoed gebruiken.Huntalentkanwordeningezetopver-schillendemanierenenopverschillendeplekkenindelokalesamenleving.Hetzilverisgoudwaard!Mantelzorgerszijnmensendievooriemandzorgenvanuiteenpersoonlijkerelatie.Bijvoorbeeldeenmandiezijnchronischziekevrouwverzorgt.Vanallezorgdieinonslandwordtgeboden,iseengrootdeelmantelzorg.Degemeenteondersteuntmantelzorgersindezorgvoorhunfamilieleden.Datkanindevormvaninformatieenadvies,maarookdoorconcreteenpraktischeondersteuning.Daarnaastdoorontheffingvandesollicitatieplichtendoorervoortezorgendateenprofessionelekrachttijdelijkhetwerkoverneemtalsdemantelzorgerbijvoorbeeldeenweekendjewegwil.Ditwordtookwel‘respijtzorg’genoemd.

27

Page 28: Naar een meedoensamenleving · Een diepgaande analyse van de huidige situatie, een studie naar trends en de uitkomsten van de discussies en gesprekken zijn gestold in drie thema’s

Richting aan MeedoenOmmeedoenookdaadwerkelijkverderuittebouwen,hanteertdegemeenteenkelericht-puntendieertoemoetenleidendatmensendiealmeedoen,gemotiveerdblijvenenmensendienognietofnietvoldoendemeedoenwordenuitgenodigdomactieteondernemen,danwelhiertoemetstevigehandwordengestimuleerd.

Inzet arbeidsreserveSamenmetdelokalewerkgeversenhetonder-wijsontwikkeltdegemeenteinitiatievenvoordemaximaleinzetvandelokalearbeidsreserve:werklozen,herintredendevrouwen,allochtonenenmensenmeteenhandicap.

Mobiliseren en ondersteunenInhetbeleids-enuitvoeringsplanWMO (Wetmaatschappelijkeondersteuning)geeft degemeenteaanhoezijweerbarebewonersmobiliseertenkwetsbarebewonersondersteunt.Hetgaatommeedoen(zoalsbetaald,gesubsidieerdenvrijwilligerswerk,enevenementenbezoeken),meehelpen(alsvrijwilligerofmantelzorger)enmeedenken(viainspraakenactiefburgerschap).Deintegraledienstverleningwordtingezetoptweesporen:preventieenhulp.Bijpreventieishetdebedoelingdatdeinvesteringenlaterekostenvoorkomen.Deconcretehulpenondersteuningwordtinkaartgebracht,zoweldedienstenindewijkenendorpenalsdebovenwijksediensten.

Vrijwilligers en mantelzorgersGeletopdebetekenisvanvrijwilligersenmantel-zorgersindeHoogeveensesamenlevingstimuleertdegemeentehetvindenenbindenenformuleertzijwelkeondersteuningmaatschappelijkeorgani-satieskunnengeven.

Zilver is goud waardSamenmetwerkgevers,vrijwilligersorganisaties,maatschappelijkeorganisatiesenouderenorgani-satiesstimuleertdegemeentedatsenioreneenmaximalebijdrageaandelokalesamenleving leveren.Datkanindevormvanvrijwilligerswerk,datgerichtisopversterkingvanwelzijn,sport, cultuurenrecreatie,maarookindevormvanbetaaldwerk,inhetbijzonderopplekkenwaarschaarsteisenincoachenderollen.

28

Page 29: Naar een meedoensamenleving · Een diepgaande analyse van de huidige situatie, een studie naar trends en de uitkomsten van de discussies en gesprekken zijn gestold in drie thema’s

29 29

Page 30: Naar een meedoensamenleving · Een diepgaande analyse van de huidige situatie, een studie naar trends en de uitkomsten van de discussies en gesprekken zijn gestold in drie thema’s

En verderDegemeenteraadvanHoogeveenheeftdeSocialeStructuurvisieop15mei2008vastgesteld.Metdevaststellingvandezevisieishetprocesnietafgerond.Sterkernog:hetisdebedoelingdatzijvoordegemeenteén‘hetveld’eeninspiratiebronisomsamenvormeninhoudtegevenaaneenleefbaarHoogeveenwaartalentendekanskrijgenomzichteontwikkelenenwaariniedereendiekanenwil,meedoet.Socialeontwikkelingisniettevangenineenstatischenotie. Desamenlevingisheviginbeweging,opdriftzelfsalswe sommigenmogengeloven.Juisteenbewegendesamenlevingvraagtalertheidomintespelenopkansenomdesocialestreef-beeldenwerkelijkheidtelatenworden.

Deinvloedvandegemeenteomtesturenisbeperkt:bewoners,organisatiesendesocialepartnersin

deverschillendesectorenmoetenhetdoen. Degemeentestimuleert,initieert,ondersteuntenfaciliteert.

NaastdeSocialeStructuurvisiewerktdegemeenteHoogeveenmetnogdrievisies:eeneconomische,eenfysiekeeneenveiligheidsvisie.Indezevisiesstaanstreefbeelden:waarwillenwebeleidopontwikkelen?Diestreefbeeldenwordenconcretergemaaktviadezo-genoemde‘programmasturing’.Daar-informuleertdegemeentedoelenvoorvierjaar.Concreet,metdebedoelingomsamenmetbewoners,organisatiesenanderepartnersdiedoelentehalen.

`

30

Page 31: Naar een meedoensamenleving · Een diepgaande analyse van de huidige situatie, een studie naar trends en de uitkomsten van de discussies en gesprekken zijn gestold in drie thema’s

31 31

Inderdaad:samenwerking!Nogconcreterwordthetinonzejaarlijkseprogrammabegrotingen.Hierinstaantenslottedandeconcreteprestaties,projectenenproducten.

Bijhetopstellenvandeprogramma’sendeprogrammabegrotingenhoudenwedevisiesregelmatigtegenhetlicht.Ditdoenwijsamenmetonzepartners.DeSocialeStructuurvisieisdanookgeenstatischbeleidsdocumentmaareenlevendevisiediealtijdisafgestemdophetactuelesocialeklimaat.Zegeeftaanwaarwedekomendetienjaarextraaccentenwillenleggen.Zowerktdevisienaartweekanten:aandeenekantwordtzijuitgewerktinbeleidenaande anderekantiszeeenrichtsnoervooronsdagelijkshandelen.

Omteonderzoekenofdatdagelijkshandelenookdegewensteeffectenheeftindesamen-levingwordtdebestaandemethodevanevalu-atieenmonitoringtegenhetlichtgehoudenenzonodigaangepast.

Page 32: Naar een meedoensamenleving · Een diepgaande analyse van de huidige situatie, een studie naar trends en de uitkomsten van de discussies en gesprekken zijn gestold in drie thema’s

32

Inhoudsopgave bijlagenboekBijdeSocialeStructuurvisie“Naareenmeedoensamenleving”iseenbijlagenboekverschenen. Inhetbijlagenboekzijndevolgendedocumentenopgenomen:• DeHuidigeSocialeStaatvanHoogeveen• Verslagjongerenbijeenkomst20juni2007• BeschrijvingvandeTrends:Trendsbepalenderichting• WerkdocumentthemaOnderwijs• WerkdocumentthemaZorgenWelzijn• WerkdocumentthemaOntspanning

HetbijlagenboekisteverkrijgenbijhetprojectbureauvandegemeenteHoogeveen.