مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

אא

)مىسىرلىق( خۇزەرى مۇھهممهد :تۈزگۈچى

سالىه مۇھهممهد :قىلغۇچى تهرجىمه ئهرەبچىدىن

ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى: كومپيوتېرغا ئالغۇچى

ــۇ ــاب ب ــدا )يىلــى – 1327 ھىجىرىيىنىــڭ( يىلــى – 1908 كىت قازانــرنه ــان شـ ــچه قىلىنغـ ــسىغا ئهرەبـ ــهن نۇسخىـ ــمه ئاساسـ ــر ۋە تهرجىـ نهشـ

.قىلىندى

نهشىر ئايدا – 1 يىلى – 1983 نهشىرىياتى خهلق شىنجاڭ( )قىلغان

icode UKIJUn

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 2 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

مۇندەرىجه

14...........................................................................................ئېسىل نهسهپ 20.................................................................................................ئېمىتىش

20.................................................رەسۇلۇلالھنىڭ كۆكرىكى يېرىلىش ۋەقهسى 22...............................................رەسۇلۇلالھنىڭ شامغا قىلغان تۈنجى سهپىرى

23..........................................................................................فۇججار ئۇرۇشى 25...............................................................................خهيرىيهت ئۇيۇشمىسى

26.......................سۇلۇلالھنىڭ شامغا قىلغان ئىككىنچى قېتىملىق سهپىرىرە 27..........................................................رەسۇلۇلالھنىڭ خهدىچىگه ئۆيلىنىشى

28................................................................بهيتۇلالھنىڭ ئىسالھ قىلىنىشى 32...........................كچىلىكىرەسۇلۇلالھنىڭ پهيغهمبهر بولۇشتىن بۇرۇنقى تىرى

33.............................رەسۇلۇلالھنىڭ پهيغهمبهر بولۇشتىن ئىلگىرىكى ئهخالقىتهرىپىدىن كۆرگهن ھۆرمهتلىرىهللا رەسۇلۇلالھنىڭ پهيغهمبهر بولۇشتىن ئىلگىرى ا

...............................................................................................................36 38....................................................................................تهۋراتتىكى بېشارەت

42................................................................................ئىنجىلدىكى بېشارەترەسۇلۇلالھ پهيغهمبهر بولۇشتىن ئىلگىرى كىشىلهرنىڭ بۇ توغرىدىكى پىكىرلىرى

...............................................................................................................43 46...............................................................................ۋەھىينىڭ باشلىنىشى

49..........................................................................ىۋەھىنىڭ ئۈزۈلۈپ قېلىش 50......................................................................ۋەھىينىڭ ئهسلىگه كېلىشى

51......................................................رەسۇلۇلالھنىڭ يۇشۇرۇن دەۋەتكه ئۆتۈشى 60.........................................................رەسۇلۇلالھنىڭ ئاشكارا دەۋەتكه ئۆتۈشى

66.............................................................زىيهتلىرىرەسۇلۇلالھنىڭ تارتقان ئه 75......................................................................ھهمزىنىڭ مۇسۇلمان بولۇشى

90................................................ھهبهشىستانغا قىلىنغان دەسلهپكى ھىجرەت

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 3 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

91.......................................................................ئۆمهرنىڭ مۇسۇلمان بولۇشى 92........................................ڭ قايتىپ كېلىشىھهبهشىستاندىكى مۇھاجىرالنى

96..............................................................................قارارنامىنىڭ يېزىلىشى 97..............................ھهبهشىستانغا قىلىنغان ئىككىنچى قېتىملىق ھىجرەت

98.....................................................................قارارنامىنىڭ بېكار قىلىنىشى 99..................................................................ىلىرىنىڭ كېلىشىنهجران ئهلچ

101............................................خهدىچه رەزىيهلالھۇ ئهنهانىڭ ئالهمدىن ئۆتۈشى 102..........................................................رەسۇلۇلالھنىڭ سهۋدىگه ئۆيلىنىشى 103........................................................رەسۇلۇلالھنىڭ ئائىشىگه ئۆيلىنىشى

105...............................................................رەسۇلۇلالھنىڭ تائىفقا ھىجرىتى 108......................رەسۇلۇلالھنىڭ مۇتئىم ئىبنى ئهدىنىڭ ھىمايىسىگهكىرىشى

108...................................................................دوس قهبىلىسىنىڭ ئهلچىسى 114....................ى ئۆتۈنۈشىرەسۇلۇلالھنىڭ قهبىلىلهردىن ھىمايىسىگه ئېلىشن

117................................................ئهنسارىالرنىڭ مۇسۇلمان بولۇشقا باشلىشى 123............................................................................دارۇننهدۋىدىكى كېڭهش

125................................................رەسۇلۇلالھنىڭ مهدىنىگه ھىجرەت قىلىشى 129.................................................................ڭ قۇباغا چۈشۈشىرەسۇلۇلالھنى

129........................................................................پهيغهمبهرلهرنىڭ ھىجرىتى 131.......................................................رەسۇلۇلالھنىڭ مهككىدىكى ئىشلىرى

132.........................................................................................قۇبا مهسجىدى 133............................................................رەسۇلۇلالھنىڭ مهدىنىگه كىرىشى 134..............................................................دەسلهپكى ئوقۇلغان جۈمه نامىزى

135.........................................رەسۇلۇلالھنىڭ ئهبۇ ئهييۇبنىڭ ئۆيىگه چۈشۈشى 136..............................................................مۇھاجىرالرنىڭ ئورۇنالشتۇرۇلۇشى

137.............................................................................ئىسالم قېرىنداشلىقى 138....................................... تاۋاباتلىرىنىڭ ھىجرىتى–رەسۇلۇلالھنىڭ ئائىله

139.........................................................................مهدىنىدىكى تهپ كېسلى 139ئاجىز مۇسۇلمانالرنىڭ مهدىنىگه قىلغان ھىجرىتىنىڭ توسقۇنلۇققا ئۇچرىشى

140.....................................................................................مهسجىد سېلىش

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 4 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

141..............................................................................ئهزاننىڭ پهيدا بولۇشى 145.................................................................................مهدىنه يهھۇدىيلىرى

147................................................................................................مۇناپىقالر 148............................................................يهھۇدىيالر بىلهن كېلىشىم تۈزۈش

149............................مهككىلىكلهر بىلهن ئۇرۇش قىلىشقا رۇخسهت قىلىنىشى 152.............................................................................ئۇرۇشنىڭ باشلىنىشى

153.......................................................................................قۇشۇن ئهۋەتىش 154..........................................................................................ۋاپات بولغانالر 155..........................................................................................ۋەددان غازىتى 156............................................................................................بهۋات غازىتى

156........................................................................................ئوشهيرە غازىتى 157.................................................................... قېتىملىق بهدرى غازىتى– 1

157.......................................................................................قۇشۇن ئهۋەتىش 159.........................................................................لىنىڭ ئۆزگهرتىلىشىقىب

160.................................................................رامىزان روزىسىنىڭ پهرز بولۇشى 160...........................................................................................سهدىقه پىتىر

161..........................................................................زاكاتنىڭ پهرز قىلىنىشى 162...................................................................................چوڭ بهدرى غازىتى

179.......................................................ئهسىرلهرنى تۆلهم بىلهن قۇتقۇزىۋېلىش 187.........................................................................................قهينۇقا غازىتى

189..................................................قهينۇقا يهھۇدىيلىرىنىڭ كۆچۈپ كېتىشى 190.........................................................................................سهۋىق غازىتى

190......................................................................................... نامىزىھېيت 191....................................................................ئهلىنى فاتىمىگه ئۆيلىنىشى

192......................................................كهئىب ئىبنى ئهشرەفنىڭ ئۆلتۈرۈلۈشى 194.........................................................................................غهتافان غازىتى 196.........................................................................................بوھران غازىتى

196.......................................................................................قوشۇن ئهۋەتىش 197...........................................................................................ئۇھۇد غازىتى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 5 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

210..............................................................................ھهمرا ئولئهسهد غازىتى 211.....................................................................مۇشۇ يىل يۈز بهرگهن ۋەقهلهر

215.......................................................................................قۇشۇن ئهۋەتىش 216.......................................................................................قوشۇن ئهۋەتىش 218.....................................................................................بهنى نهزىر غازىتى 221.........................................................................................زاتۇرىغا غازىتى

222............................................................................كېيىنكى بهدرى غازىتى 223.....................................................................................يۈز بهرگهن ۋەقهلهر

224............................................................................دۇمهتۇل جهندەل غازىتى 225.............................................................................بهنى مۇستهلهق غازىتى

229...................................................................ئائىشه توغرىسىدىكى تۆھمهت 235........................................................................................خهندەك غازىتى

240........................................................................تىشئۇرۇشتا ھىيله ئىشلى 242.................................................................مۇشرىكالرنىڭ مهغلۇب بولۇشى

248............پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالمنىڭ جهھىشنىڭ قىزى زەينهبگه ئۆيلىنىشى 252..............................................................يۈزنى يېپىشنىڭ يولغا قويۇلۇشى

256...........................................................................ھهجنىڭ پهرز قىلىنىشى 256.......................................................................................قوشۇن ئهۋەتىش

258..................................................................................بهنى لىهيان غازىتى 260..............................................................................................غابه غازىتى

261.......................................................................................قوشۇن ئهۋەتىش 262....................................................................................... ئهۋەتىشقوشۇن

263.......................................................................................قوشۇن ئهۋەتىش 263.......................................................................................قوشۇن ئهۋەتىش 264.......................................................................................قوشۇن ئهۋەتىش 265.......................................................................................قوشۇن ئهۋەتىش 266.......................................................................................قوشۇن ئهۋەتىش

266.........................................................................ئهبۇ رافىنىڭ ئۆلتۈرۈلۈشى 269.......................................................................................قوشۇن ئهۋەتىش

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 6 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

270...........................................................................ئوكهل ۋە ئورەينه ۋەقهسى 271.......................................................................................قوشۇن ئهۋەتىش 272.....................................................................................ھۇدەيبىيه غازىتى 277........................................................................................رىزۋان بهيئىتى

277................................................................................ھۇدەيبىيه سۈلهىسى 284.........................................................................قهيسهرگه مهكتۇپ يولالش

284....................................................................ئهبۇ سۇفياننىڭ ئېيتقانلىرى 288.................................................................سرا ۋالىسىغا مهكتۇپ يولالشبۇ

289.............................................ھارىس ئىبنى ئهبى شىمىرگه مهكتۇپ يولالش 290.....................................................................مۇقهۋقىسقا مهكتۇپ يولالش 292.........................................................................نهجاشىغا مهكتۇپ يولالش

293..........................................................................ا مهكتۇپ يولالشكىسراغ 294.........................................................مۇنزىر ئىبنى ساۋىغا مهكتۇپ يولالش

296................................................ئوماننىڭ ئىككى ۋالىسىغا مهكتۇپ يولالش 297..........................................................ھهۋزە ئىبنى ئهلىگه مهكتۇپ يولالش

298..........................................................................................خهيبهر غازىتى 304...............................ھهبهشىستانغا ھىجرەت قىلغانالرنىڭ قايتىپ كېلىشى

305.....................................................................فهدەكنىڭ فهتىه قىلىنىشى 305.......................................................................................تهيما سۈلهىسى

306.................................................................ىلىنىشىۋادى قۇرانىڭ فهتهى ق 307.......................................................................................قوشۇن ئهۋەتىش 307.......................................................................................قوشۇن ئهۋەتىش 309.......................................................................................قوشۇن ئهۋەتىش 310.....................................................................................ئۆمرەنىڭ قازاسى

311.......................................................ىگه ئۆيلىنىشىرەسۇلۇلالھنىڭ مهيمۇن 312.......................................................................................قوشۇن ئهۋەتىش 313.......................................................................................قوشۇن ئهۋەتىش 314.......................................................................................قوشۇن ئهۋەتىش 314...........................................................................................موئته غازىتى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 7 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

318.......................................................................................قوشۇن ئهۋەتىش 319.......................................................................................قوشۇن ئهۋەتىش

320...................................................................مهككىنىڭ فهتهى قىلىنىشى 329.....................رەسۇلۇلالھنىڭ ئۆچ ئېلىشقا قادىر تۇرۇقلۇق كهچۈرۈم قىلىشى

336......................................................................ئايالالرنىڭ بهيئهت قىلىشى 337...................................................................ئوززا بۇتىنىڭ چېقىۋېتىلىشى 338...................................................................سۇۋا بۇتىنىڭ چېقىۋېتىلىشى 338.................................................................مانات بۇتىنىڭ چېقىۋېتىلىشى

338.........................................................................................ھۇنهين غازىتى 343.......................................................................................قوشۇن ئهۋەتىش 343...........................................................................................تائىف غازىتى

346...........................................................غهنىمهتلهرنىڭ تهقسىم قىلىنىشى 350.............................................................ھاۋازىن قهبىلىسىنىڭ ئهلچىلىرى

352..................................................................................جىئىررانه ئۆمرەسى 353.......................................................................................قوشۇن ئهۋەتىش

353.................................................................سۇدا قهبىلىسىنىڭ ئهلچىلىرى 354.......................................................................................قوشۇن ئهۋەتىش

354...............................................................تهمىم قهبىلىسىنىڭ ئهلچىلىرى 356.......................................................................................قوشۇن ئهۋەتىش 357.......................................................................................قوشۇن ئهۋەتىش 358.......................................................................................قوشۇن ئهۋەتىش

359................................................................ئهدى ئىبنى ھاتهمنىڭ كېلىشى 360...........................................................................................تهبۇك غازىتى

365......................................................................ېلىشىئهيله ھاكىمىنىڭ ك 367........................................................................................زىرار مهسجىدى

367.................................تهبۇك غازىتىغا چىقمىغان ئۈچ كىشى ھهققىدە ھېكايه 369.............................................................سهقىف قهبىلىسىنىڭ ئهلچىلىرى

372....................................................................الت بۇتىنىڭ چېقىۋېتىلىشى 374.............................................................................ئىبنى ئۇبهينىڭ ۋاپاتى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 8 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

374............................................................................ئۇمۇ كۇلسۇمنىڭ ۋاپاتى 374.......................................................................................قوشۇن ئهۋەتىش 375.......................................................................................قوشۇن ئهۋەتىش 376......................................................................رنى تهيىنلهشيهمهنگه ۋالىال

377....................................................................................ۋىدالىشىش ھهجى 378....................................................................................ۋىدالىشىش نۇتقى

382.................................................................................................ئهلچىلهر 382...................................................................................نهجران ئهلچىلىرى 384............................................................لهبىنىڭ كېلىشىزىمام ئىبنى سهئ

385........................................................ئهبدۇلقهيىس ئايمىقىنىڭ ئهلچىلىرى 386.........................................................بهنى ھهنىفه ئايمىقىنىڭ ئهلچىلىرى

387..................................................................تهي قهبىلىسىنىڭ ئهلچىلىرى 387...............................................................ىنىڭ ئهلچىلىرىكهندە قهبىلىس

388.......................................................ئهزدىشهنۇئه قهبىلىسىنىڭ ئهلچىلىرى 390...........................................................................ھهمىداننىڭ ئهلچىلىرى 391..............................................................................تۇجىبنىڭ ئهلچىلىرى

392..............................................................سهئلهبه ئهرەبلىرىنىڭ ئهلچىلىرى 393....................................بهنى سهئد ئىبنى ھۇزەيىم ئهرەبلىرىنىڭ ئهلچىلىرى

394................................................................فۇزارە قهبىلىسىنىڭ ئهلچىلىرى 395........................................................بهنى ئهسهد قهبىلىسىنىڭ ئهلچىلىرى

396...............................................................................ئهلچىلىرىبهنى ئوزرە 396.........................................................................بهنى مۇھارىب ئهلچىلىرى

396.................................................................................غهسسان ئهلچىلىرى 397..................پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالمنىڭ ئوغلى ئىبراھىمنىڭ ۋاپات بولۇشى

397.......................................................................................شقوشۇن ئهۋەتى 399.............................................پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالمنىڭ كېسهل بولۇشى

400............................................................ئهبۇبهكرىنىڭ نامازدا ئىمام بولۇشى 402................................................پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالمنىڭ ۋاپات بولۇشى

405.....................همبهر ئهلهيهىسساالمنىڭ سۈپهتلىرى ۋە گۈزەل ئهخالقلىرىپهيغ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 9 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

408...................................پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالمنىڭ ئهقلىنىڭ كامىللىقى 409..................................پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالمنىڭ تىلىنىڭ پاساھهتلىكى

412...............................ر ئهلهيهىسساالمنىڭ نهسىبىنىڭ ئېسىللىكىپهيغهمبه 414..................... قىممىتىنىڭ چوڭلۇقى–پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالمنىڭ قهدىر

418.............................پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالمنىڭ مۇاليىملىقى، ئهپۇچانلىقى 421................................................... ئهلهيهىسساالمنىڭ سېخىلىقىپهيغهمبهر

422.....................................................پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالمنىڭ باتۇرلىقى 423.........................................................پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالمنىڭ ھاياسى

423........................................پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالمنىڭ خۇش مۇئامىلىسى 425....................................... شهپقىتى–پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالمنىڭ مېهرى

427....................................................پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالمنىڭ ۋاپادارلىقى 428.................................................پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالمنىڭ كهمتهرلىكى

ساددىلىقى، لهۋزىدە تۇرۇشى، –يهىسساالمنىڭ ئادىللىقى، ئاددى پهيغهمبهر ئهله 429...............................................................ئىپپهتلىكلىكى ۋە راستچىللىقى

بېسىقلىقى، تهمكىنلىكى، سۆزلهش ۋە –پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالمنىڭ ئېغىر 430.......................................................سۈكۈت قىلىشتىكى بهزى پهزىلهتلىرى

431.................................................پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالمنىڭ تاماسىزلىقى 433............................................ ئىبادىتى-پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالمنىڭ تائهت

435.................................................پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالمنىڭ مۆجىزىلىرى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 10 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

אאא ــان ( ــهپقهتلىك ۋە مېهرىبـ ــايىتى شـ ــلهن هللاناھـ ــسمى بىـ ــڭ ئىـ نىـ

) باشاليمهن

كـــۆزىمىزدىن ، بىـــزگه تـــوغرا يـــولنى ئېنىـــق كۆرســـىتىپ بهرگهن ــۋەتكهن ا ــسىنى كۆتىرىـ ــايمۇقۇش پهردىـ ــز ، هللاقـ ــېنى مهدھىيلهيمىـ . سـ

ئاگاھالنـــدۇرغۇچى قىلىـــپ بۇيرۇغـــۇڭ بـــۇيىچه ، چىبېـــشارەت، گـــۇۋاھچىنۇرلــــۇق چىــــراق قىلىــــپ ئهۋەتــــكهن دىنىڭغــــا دەۋەت قىلغــــۇچى ۋە

، سـېنىڭ رەھمىتىڭنـى ئىـزلهپ . پهيغهمبىرىڭگه دۇئا ۋە ساالم يـولاليمىز مـــۇھهممهد [رازىلىغىڭنـــى تىـــلهپ ۋەتىنىـــدىن ئايرىلغـــان ســـاھابىلهر

سۆھبىتىدە بولغـان ، ئهلهيهىسساالمنىڭ ھايات ۋاقتىدا مۇسۇلمان بولۇپ ــۆتكهن كىــشى گه ۋە ئۇالرغــا ] ت- ،ۋە مۇســۇلمانلىق بىــلهن دۇنيــادىن ئ

ــپانا ــان ، باشـ ــاردەمچى بولغـ ــدا ، يـ ــۈچهيتىش يولىـ ــى كـ ــسالم دىنىنـ ئىـمــــۇھهممهد ئهلهيهىســــساالم [ ئهنــــسارىھېچنىمىــــسىنى ئايىمىغــــان

بارغانــدا مۇســۇلمان ) كۆچــۈپ(مهككىــدىن مهدىــنىگه ھىجــرەت قىلىــپ الر ئهنــسارى يــۈلهكته بولغــان مهدىنىلىــك مۇســۇلمانالر –يــار ، بولــۇپ

مــۇھهممهد ئهلهيهىســساالم مهدىــنىگه ھىجــرەت قىلىــشنىڭ . دېيىلىــدۇ يىلـــى مهكـــكه پهتهـــى - 8 كهينىـــدە تـــاكى ھىجىرىيىنىـــڭ –ئالـــدى

ــنىگه ھىجــرەت قىلىــپ ) ئىــشغال( قىلىنغانغــا قهدەر مهككىــدىن مهدىــدۇ ــاجىرالر دىيىلى ــۇلمانالر مۇھ ــان مۇس ــا] ت-، بارغ ــاالم الرغ ــا ۋە س دۇئ

.يولاليمىز

ــدىنال ئۆ ــارىخىنى مهن كىچىگىمـ ــڭ تـ ــڭ ، تكهنلهرنىـ قهدىمقىالرنىـــاي ــۇپھېكـ ــۇالرنى ، ىلىرىنى ئوقـ ــتىم؛ ئـ ــايراپ كېتهتـ ــاللىقتىن يـ خۇشـ

ئهڭ سـادىق ئۇسـتازى ، ئىنسانالر ئهقلىنىڭ ئهڭ ياخـشى تهربىيىچىـسى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 11 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

دەپ قارايتتىمئ پهيغهمبىرىمىزنىڭ تارىخىـدا ئـۇ زاتنىـڭ خهلقنـى دىنغـا ــ ــان ئهرزىيهتلىرىنــ ــدا تارتقــ ــش يولىــ ــهتكهن زور ، ىدەۋەت قىلىــ كۆرســ

ــداملىقلىرىنى ــى ، چىـ ــا ۋەتىنـ ــرەت ، ھهتتـ ــپ ھىجـ ــدىن ئايرىلىـ يۇرتىـــدىم ــيه دەپ قارى ــي تهربى ــۈن ئهڭ زور روھى ــۇلمانالر ئۈچ ــشنى مۇس ، قىلى

چــــۈنكى پهيغهمبىرىمىزنىــــڭ تارىخىــــدا مۇســــۇلمانالرنى بــــۇرۇنقى مۇسۇلمانالرغا ئوخشاش ئۈستۈنلۈككه ئىگه قىلىـش ئۈچـۈن قىلىـشقا ۋە

ــش ــۇ ساقلىنىـ ــدۇ؛ بولۇپمـ ــىتىپ بېرىلىـ ــشالر كۆرسـ ــشلىك ئىـ قا تېگىـ قارشـى كىـشىلهرنى –قارىمۇ ، ھۆكۈمرانالرغا كىشىلهرنى جهلپ قىلىش

ئۆز ئارا دوستالشتۇرۇشـقا مۇناسـىۋەتلىك ئىـشالر؛ ئهسـكهر باشـلىقلىرىغا ــتۇرۇش ــشىلهرنى ئويۇش ــشلهپ ، كى ــا ئى ــارلىقالرنى پۇخت دۈشــمهن ، تهيي

ــشقا مۇ ــبه قىلىــ ــتىدىن غهلىــ ــا ئۈســ ــشالر؛ ئاۋامغــ ــىۋەتلىك ئىــ ناســــقا ــرلىكته قارشـــى تۇرۇشـ ــمهنگه بىـ ــاقلىقنى كۈچهيتىـــپ دۈشـ ئىتتىپـ

. مۇناسىۋەتلىك ئىشالر كۆرسىتىپ بېرىلىدۇ

ــايىتى ــۇپ ناھـــــ ــارىخىنى ئوقـــــ ــڭ تـــــ مهن پهيغهمبىرىمىزنىـــــمۇســۇلمانالرنىڭ ئــۇنى تاشــالپ قويغانلىقىغــا تولىمــۇ ، خوشــاللىناتتىم

ــسۇسلىناتتىم ــلهن پهيغهمبىرىم. ئهپــــــ ــارىخى بىــــــ ــڭ تــــــ ىزنىــــــالر كىتـاب لېكىن بۇ ماۋزۇدا يېزىلغـان . شۇغۇلالنغۇچىالرنى ئاز ئۇچراتتىم

ــۈن ــى ئۈچـ ــۇپ كهتكهنلىكـ ــۇزۇن بولـ ــۇ ئـ ــان ، تولىمـ ــۇنى ئوقۇيالمىغـ بـ . مۇسۇلمانالرنىڭ ئۆزرىسىنى قۇبۇل تۇتاتتىم

ــسۇرە ــسىر(مهن مهن ــپ ) مى ــهھرىگه كېلى ــهھهرلىك ، ش ــسۇرە ش مهن مهھمــۇد بهگ ســالىم بىــلهن ســورۇنالردا بىلــله ئارىالشــما ســود قازىــسى

ــدىم ــۇپ قال ــدىكى . بول ــالىم ئى ــي ئ ــر دىنى ــۇ شــۇنداق بى مهن –مهن ، ئ سـاندا –ئاندا ، ئهلالمۇالرمۇ ئۇنىڭغا يېتىشهلمهيتتى ، دېگهن كىشىلهرمۇ

ئـۇ ناھـايىتى ئېنىـق ۋە ، بىرەر دىنىي مهسـىله ئوتتۇرىغـا قويۇلـۇپ قالـسا

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 12 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ــوغرا ــاۋابتـ ــىجـ ــۇ پ. بېرەتتـ ــارىخى ئـ ــساالمنىڭ تـ ــبهر ئهلهيهىسـ هيغهمـــسىدا ھهقىقــى بىلىمــگه ئىــگه ئىــدى ئۇشــۇقچه ســۆزلهردىن ۋە ، توغرى

مۇسـۇلمانالر ئاممىـسى پايدىلىنىـدىغان بىـر ، چىگىشلىكلهردىن خـالى قىلىـدىغانلىغىنى ئۇنىـڭ ئاغزىـدىن ئۈمىدتهرجىمىهال ئىشلىنىشنى

تهقـسىر مېنىـڭ بـۇ ھۆرمهتلىـك ، ئهجهبـا . كۆپ قېتىم ئاڭلىغان ئىـدىم ئۇنىـڭ كـۈتكىنىنى ئىـشقا ، بىـراق . دەيتـتىم ، ئويلىغىنىمدەك ئويالپتۇ

ئۈمىـــــدىنى ئورۇنالشـــــقا بولغـــــان ئىرادەمنـــــى ئـــــاجىز ، ئاشۇرۇشـــــقاــساب ــتىدە ، اليتتىمھېــ ــارىخىي ئۈســ ــڭ تــ ــۈنكى پهيغهمبىرىمىزنىــ چــ

بـۇ جهھهتتىكـى قىيىـنچىلىقالر تېخىمـۇ چـوڭ ، توختىلىش چوڭ ئىـش بــۇ ، ەدىكى چــوڭ ئهرباپالرنىــڭ ســۆزىنى ئــاڭالپ لــېكىن مهنــسۇر. ئىــدى

ئۇالر بۇنداق پايدىسى كـۆپ ۋە ئومـۇمى . ئىشتىن باش تارتىشقا بولمىدى نىــــڭ ئىــــشلىنىپ چىقىــــشىنى تولىمــــۇ ئــــارزۇ كىتاببولغــــان بىــــر

نىــڭ رازىلىقىــدىكى هللا ا، غــا ســۆيۈنۈپهللا شــۇنىڭ بىــلهن ا. قىلىــشاتتىىــسىدا مهقــسهتكه كۈنــدۈز تىرىــشىش ئارق–كــېچه . ئىــشقا كىرىــشتىم

، ئاساسـىي سـاغالم ، چۈشىنىش ئوڭـاي كىتاببۇ ، خۇداغا شۈكرى . يهتتىمكهسـىپ ئهھلـى مۇراجـات قىلىـدىغان بىـر ، كۆپچىلىك پايدىلىنىدىغان

. بولۇپ چىقتىكىتاب

نى يېزىشتا ئاساسالنغان مهنبهلىـرىم ئولـۇغ قۇرئـان ۋە ئىمـام كىتابئاتىـسىنىڭ ئىـسمى ، لالتولـۇق ئىـسمى مـۇھهممهد ئهبـۇ ئابـدۇ [بۇخارى

بۇ كىشى بۇخارادا تۇغۇلۇپ ئۆسكهنلىكى ئۈچۈن بۇخـارى دەپ . ئىسمائىلــان ــوق . ئاتالغ ــشى ي ــان تهڭدى ــدىن چىقق ــۈرك خهلقى ــارى ت ــام بۇخ ئىم

لىرى ئىچىـدە كىتـاب ئۇ ئىـسالم دىنـى . ئىدى) ھهدىسشۇناس(مۇھهددىس ــۋەر ــدىغان ئهڭ مۆتى ــدا تۇرى ــسىال بىرىنچــى ئورۇن ــدىن قال ــابقۇرئان كىت

نىــڭ مــۇئهللىپى بولــۇش ســۈپىتى بىــلهن ئىــسالم »ســهھىهۇلبۇخارى«

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 13 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

مىالدىنىـڭ ( يىلـى – 256ئـۇ ھىجىرىيىنىـڭ . دۇنياسىدا داڭ چىقارغان سى سهمهرقهند شـهھرىدىن قهبرى. يېشىدا ۋاپات بولغان 62) يىلى - 870

ئىمـام ، ] ت -، چاقىرىم كېلىدىغان خهرتهڭ دېگهن جايـدا 16تهخمىنهن ئىمـام . ئاتىـسىنىڭ ئىـسمى ھهييـاج ، ئىـسمى ئوبـۇل ھهسـهن [مۇسلىم

ــۇھهددىس ــاقلىق مـ ــلىم ئاتـ ــڭ . مۇسـ ــۇ ھىجىرىيىنىـ ــى - 206ئـ يىلـــڭ ( ــى- 831مىالدىنىـ ــهھ ) يىلـ ــشاپۇر شـ ــپ ىنىـ ــا كېلىـ ، رىدە دۇنياغـ

ــڭ ــى - 261ھىجىرىيىنى ــڭ ( يىل ــى– 875مىالدىنى ــشىدا 55) يىل يېــان ــات بولغ ــان ســهھىه ] ت-، ۋاپ ــۋايهت قىلغ ــوغرا(ى الر رى ــسلهر ) ت ھهدى

ــارى. بولــــدى ــام بۇخــ ــام مۇســــلىم رىۋايهتلىرىــــدىن پهقهت ، ئىمــ ئىمــقـازى ئىيـاز . چۈشهندۈرۈشكه كېرەك بولغان سۆزلهرنىال نهقىل كهلتـۈردۈم

ــافرىقىلىق[ ــۇلفهزلى. مــۇھهددىس، شــىمالى ئ ئاتىــسىنىڭ ، لهقىبــى ئوبــا ــسمى مۇس ــڭ . ئى ــۇ ھىجىرىيىنى ــى – 544ئ ــڭ ( يىل -1149مىالدىنى

قهســتاالنى ، »شــىفا«نىــڭ ] ت-، يېــشىدا ئالهمــدىن ئــۆتكهن68) ىيىلــمىــسىرنىڭ قهســتاالنى دېــگهن ، ئىــسمى ئهھــمهد شــاھابىددىن بولــۇپ [

قهستاالنى داڭلىـق ئىـسالم . قهستاالنى دەپ ئاتالغان ، يېرىدە توغۇلغاچقا -1517مىالدىنىـڭ ( يىلـى – 923ھىجىرىيىنىـڭ ، ئالىملىرىدىن بىرى

ــى ــشىدا 72) يىلـ ــۆتكهن يېـ ــدىن ئـ ــان «نىـــڭ ] ئالهمـ ــته يېزىلغـ ھهلهپـھوججهتــۇل ئىــسالم ئهبــۇ ھامىــد ئىبنــى [ئىمــام غهززالــى ، »تهرجىمىهــال

ــدىن ۋە ئىــــسالم ــسالم ئالىملىرىــ ــى داڭــــدار ئىــ ــۇھهممهد غهززالــ مــــۇپ ــوپلىرىدىن بول ــىغان ، پهيالس ــدە ياش ــالجۇقىالر دەۋرى ــۇلتان . س ــۇ س ئ

ئـۇ . ئالدىـدا يـۈز تاپقـان مهلىك شاھ ۋە ئۇنىڭ ۋەزىـرى نىزامۇلمۇلۇكنىـڭ توس شـهھرىدە ) يىلى - 1111مىالدىنىڭ ( يىلى – 505ھىجىرىيىنىڭ

ــۆتكهن ــدىن ئـ ــڭ ] ت-، ئالهمـ ــددىن «نىـ ــو ئولۇمىـ ــا ئـ ــن «(» ئىهيـ دىـــدۈرۈش توغرىـــسىدا ــاملىق ) »ئىلىملىرىنـــى گۈللهنـ لىرىـــدىن كىتابنـ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 14 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

.پايدىالندىم

ىمىزنــى ئهمىرلىر، دىــن ئۆزىنىــڭ زور مهرھىمىتــى بىــلهن ئۆلىمــاهللاــى ــشكه ۋە دىنن ــزگه ئهگىشى ــهپقهتچىمىز پهيغهمبىرىمى ــوجىمىز ۋە ش خ

ئۆزىنىڭ يـاردىمىگه ئېرىـشتۈرۈشىنى ، گۈللهندۈرۈشكه مۇۋەپپهق قىلىپ . سورايمهن

.مهقسهتكه كېلهيلى، نىڭ قۇدرىتىدىن مهدەت تىلهپهللائهمدى ا

ئېسىل نهسهپ

دۇنياغـــا كـــېلىش بىـــلهن ئىنـــسانالرنى شـــهرەپكه ئىـــگه قىلغـــان ئانىــسى ، ھۆرمهتلىــك پهيغهمبىرىمىــز مۇھهممهدنىــڭ ئاتىــسى ئابــدۇلال

ــدى ــامىنه ئى ــسۇپ . ئ ــگه مهن ــرە جهمهتى ــسى زۆھ ــۇرەيش قهبلى ــامىنه ق ئــسى ئىچىــدە ىمىئ ــۇرەيش قهبرى ــدۇلمۇتتىب ق ــدى؛ ئاب ــزى ئى ــڭ قى رنى

قۇرەيشالر قىيىن قىيىن ئهھۋالالرغـا يۇلۇققـان ، ھۆرمهتلىك بوۋاي بۇلۇپ چـوڭ ئىـشالردا ئۇنىڭغـا . بـۇيىچه ئىـش قىالتتـى چاغدا ئۇنىـڭ پىكىـرى

ئـۇ ، ئانىسى سهلمه بۇلـۇپ ، ئابدۇلمۇتتهللب ئاتىسى ھاشىم . بويسىناتتىرنىــڭ قىــزى ئىــدى؛ ىجهزرەخ قهبلىــسى نهججــار جهمهتىــگه مهنــسۇپ ئهم

ــاتىكه بۇلــۇپ ، فھاشــىمنىڭ ئاتىــسى ئابدۇمــدانا ــۇ ســهلىم ، ئانىــسى ئ ئــد ــزى ئى ــڭ قى ــسۇپ مۇررەنى ــگه مهن ــدۇمانا ى؛جهمهتى ــسى فئاب نىڭ ئاتى

مهتىـگه مهنـسۇپ ھهلىلنىـڭ هئـۇ خـۇزائه ج ، ئانىسى ھوببا بۇلۇپ ، قۇسهيــدى ــزى ئى ــاھىلىيهت . قى ــاھىلىيهت {ج ــدانىغا –ج ــى مهي ــسالم دىن ئى

نى باشـــقۇرۇش بهيتـــۇلالھۋاقتىـــدا } ت-. كىلىـــشتىن بـــۇرۇنقى دەۋىـــر زىيـــارەتكه كهلگهنلهرنــى ســـۇ ۋە تامــاق بىـــلهن ، خىزمىتىنــى قىلىــش

ــنلهش ــۇقى ، تهمى ــېچىش ھۇق ــۇيىچه مهســلىههت ئ ــسى ب ــۇرەيش قهبلى ق

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 15 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

ىــرى قۇســهينىڭ ئۆيىــدە مهســلىههت يىغىنل. قۇســهينىڭ قولىــدا ئىــدىقۇســهي . جهڭــدە تــۇغ قــاداش ئىــشىمۇ ئۇنىــڭ قولىــدا ئىــدى، ئېچىالتتــى

يۇقىرىقى ئىشالرنى ئوغۇللىرىدىن ئابـدۇددارغا ئۆتكـۈزۈپ ، ئۆلۈش ئالدىدا ــدۇ . بهردى ــېكىن ئاب ــدۇددار ئهۋالدىنىــڭ ل ــسى ئاب مانافنىڭ ئهۋالدى تاغى

يــۇقىرقى ۋەزىپىلهرنــى ئۆتهشــتهك پهخــرى ئورۇنغــا ئىــگه بولۇۋېلىــشىغا تــاالش –ئۇالرنىــڭ ئارىــسىدىكى دە . قوشۇلماســلىق قارارىغــا كېلىــشتى

–ئىككـــى تهرەپنىـــڭ ئهقىـــل ، ئورۇشـــقا بېرىـــپ تاقىلىـــدىغان چاغـــدائابـدۇماناف ئهۋالدىغـا ، نى ئېلىـپ پاراسهتلىك ئادەملىرى ئىشنىڭ ئالـدى

تاۋاپقا بارغانالرنى زەمـزەم سـۈيى ۋە تامـاق بىـلهن تهمىـنلهش بهيتۇلالھقامهزكــۇر ، ئابــدۇلمۇتهللىپنىڭ ئــوغلى ئابباســقىچه . ۋەزىپىــسىنى بهردى

ــدى ــۇپ كهل ــدا بول ــپه ئۇالرنىــڭ قۇلى شــۇنىڭدىن كېيىنمــۇ يهنىــال . ۋەزىنى باشـقۇرۇش بهيتـۇلالھ ئهممـا .ئابباس ئهۋالدىنىڭ باشقۇرىشىدا بولـدى

، ۋە خىزمىتىنى قىلىش ۋەزىپىسى ئابدۇددار ئهۋالدىنىڭ ئىلكىـدە قالـدى بــۇ . ئىــسالم دىنــى مهيــدانغا كهلگهنــدىن كېيىنمــۇ ئــۇالر باشــقۇرىۋەردى

ــته ــۇپ كهلمهك ــدا بول ــا قهدەر ئۇالرنىــڭ قولى ــپه ھازىرغ ــسا . ۋەزى ــۇالر بول ئئوســـمان ئهبـــۇ ، وغلىشـــهيبه ئوســـماننىڭ ئـــ، شـــهيبهنىڭ ئوغـــۇللىرى

ــوغلى ــوغلى ، تهلههنىـــڭ ئـ ــدۇلئۇززانىڭ ئـ ــهه ئابـ ــۇ تهلـ ــدۇلئۇززا ، ئهبـ ئابـــوغلى ــماننىڭ ئـ ــوغلى ، ئوسـ ــدۇددارنىڭ ئـ ــمان ئابـ ــاداش . ئوسـ ــوغ قـ تـ

ئىــسالم دىنــى . ۋەزىپىــسىنىمۇ ئابــدۇددار ئهۋالدى داۋامالشــتۇرۇپ كهلــدىمانالر بۇ ۋەزىپه ئۇالرنىـڭ قولىـدىن مۇسـۇل ، مهيدانغا كهلگهندىن كېيىن

مۇسـۇلمانالر خهلىپىـسى . خهلىپىسىنىڭ ئىلكىگه ئۆتكـۈزۈپ بېرىلـدى . ئۇنىڭغــا ئــۆزى مۇۋاپىــق دەپ قارىغــان كىــشىنى قويىــدىغان بولــدى

ــۇلمانالر ــشمۇ مۇس ــى ئېچى ــرىش يىغىنلىرىن ــارار چىقى مهســلىههت ۋە قئانىـسى ، قۇسهينىڭ ئاتىسى كىـالب ، خهلىپىسىنىڭ قولىغا تاپشۇرۇلدى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 16 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ئهزدۇشـهنۇئه ، فاتىمه يامانىيهلىـك بولـۇپ ، فاتىمه ئىدىسهئىدنىڭ قىزى مۇررەنىڭ ئانىـسى ھىنـد ، كىالبنىڭ ئاتىسى مۇررە . قهبىلىسىدىن ئىدى

ھىند بولسا فىهىر ئىبنى مالىك جهمهتىـگه مهنـسۇپ سـهرىرنىڭ . ئىدىئانىــسى شــهيباننىڭ قىــزى ، مۇررەنىــڭ ئاتىــسى كهئىــب . قىــزى ئىــدى

كهئبىنىــڭ . ى جهمهتىــدىن ئىــدى شــهيبانمۇ فىهــر . مهھــشىيه ئىــدى ئانىسى قۇزائه قهبىلىسىدىن بولغـان كهئىبىنىـڭ قىـزى ، ئاتىسى لۇئهي ئانىــسى يهخلۇدنىــڭ قىــزى ، لۇئهينىــڭ ئاتىــسى غالىــب . مــارىيه ئىــدىغالىبنىـڭ . يهخلۇد نهزىر ئىبنى كىنانه جهمهتىـدىن ئىـدى . ئاتىكه ئىدى

ھـارىس ھۇزەيـل . ئانىسى ھارىسنىڭ قىـزى لهيـال ئىـدى ، ئاتىسى فىهرى ــدى ــسىدىن ئىـ ــسمىدا . قهبىلىـ ــۆپ قىـ ــرى دەل ، رىۋايهتلهرنىـــڭ كـ فىهـ

ــۆز ــشنىڭ ئ ــدۇ ، قۇرەي ــشىلهر دىيىلى ــڭ ئهۋالدى قۇرەي ــۇرەيش . فىهرىنى قئابــدۇماناف : ئــۇالر، قهبىلىــسى ئــون ئىككــى جهمهتــتىن ئىبــارەت بولــۇپ

ئهســهد ئىبنــى ئابــدۇلئۇززا ، ئابــدۇددار ئىبنــى قۇســهي جهمهتــى ، جهمهتــىمهخـزۇم ئىبنـى ، زۆھـرە ئىبـى كىـالب جهمهتـى ، نى قۇسـهي جهمهتـى ئىب

تىـم ئىبنـى ، تهمىـم ئىبنـى مـۇررە جهمهتـى ، يهقىزە ئىبنى مۇررە جهمهتى سـهھىم ئىبنـى ھهسـىس ، ئهدى ئىبنـى كهئىـب جهمهتـى ، مۇررە جهمهتـى

تىم ئىبنـى غالىـب ، ئامىر ئىبنى لۇئهي جهمهتى ، ئىبنى كهئىب جهمهتى ــى ــى ، جهمهت ــارىس ئىبن ــى ھ ــرى جهمهت ــرى ، فىه ــى فىه ــب ئىبن مۇھارى

، ئۇالردىن مهككىـدە ئولتۇراقالشـقانالر سـاي قۇرەيـشلىرى . جهمهتى ئىدى . مهككىنىڭ ئهتراپىدا ئولتۇراقالشقانالر سـىرت قۇرەيـشلىرى دىيىلهتتـى

، ئانىــسى ئامىرىنىــڭ قىــزى جهنــدەله بولــۇپ، فىهرنىــڭ ئاتىــسى مالىــكــدى؛ مالىكنىــڭ ئات ــۇق ئى ــامىر جۇرھۇمل ــر ئ ــسى نهزى ــسى ئهۋدان ، ى ئانى

، ئىبنى قهيس ئهيالننىڭ قىزى ئاتىكه ئىـدى؛ نهزىرنىـڭ ئاتىـسى كىنـانه ئانىــسى تهمىــم جهمهتىــدىن مۇررەنىــڭ قىــزى بهررە ئىــدى؛ كىنانهنىــڭ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 17 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

ئانىـسى سـهئىد ئىبنـى قهيـس ئهيالننىـڭ قىـزى ئهۋانه ، ئاتىسى خۇزەيمه ىــك ئهســلهمنىڭ ئانىــسى قۇزائهل، ئىـدى؛ خۇزەيمهنىــڭ ئاتىــسى مـۇدرىكه

–ئانىــسى شــان ، ؛ مۇدرىكهنىــڭ ئاتىــسى ئىليــاس قىــزى ســهلما ئىــدى ئانىـسى ، شهۋكهتلىك داڭدار خهنـزەب ئىـدى؛ ئىلياسـنىڭ ئاتىـسى مـۇزەر

، جهندە ئىبنـى مهئـدىنىڭ قىـزى رەبـاب ئىـدى؛ مۇزەرنىـڭ ئاتىـسى نىـزار ئانىـسى ، ئانىسى ئهكىنىڭ قىزى سهۋدە ئىـدى؛ نىزارنىـڭ ئاتىـسى مهئهد

ھۇملۇق جهۋشهمنىڭ قىزى مۇئانه ئىدى؛ مهئهدنىـڭ ئاتىـسى ئهدنـان جور . ئىدى

تارىخ ئالىملىرى ۋە مۇھهددىسلهر بىردەك توغرا دەپ قارىغان نهسـهپ ــۇھهممهد ئهلهيهىســساالمنىڭ نهســىبى ( ــا ئهدناننىــڭ . ئهنه شــۇ) م ئهمم

، قىسقىـــسى. يۇقىرىـــسىدىكى ئهجـــدادلىرىنى ســـاناش دۇرۇس ئهمهس هىســساالمنىڭ نهســىبى ئىبراھىمنىــڭ ئوغلىغــا يهنــى پهيغهمــبهر ئهلهي

لهرنىڭ ئاتىـسى ئىـسمائىلغا يېتىـپ ئهرەبلىشىپ كهتكهن ئهرەبكېيىن بارىــدىغانلىغى مهسىلىــسىدە تــارىخ ئــالىملىرى ۋە مۇھهددىــسلهرنىڭ

ــسىزكى. پىكــرى بىــردەك پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالمنىڭ ، كــۆرۈپ تۇرۇپپهيغهمـــبهر . اك ئـــانىالردۇرپـــ، پـــاك ئـــاتىالر، نهســـىبى ئېـــسىل نهســـهب

ئهلهيهىســساالمنىڭ يــۇقىرىقى ئاتىلىرىنىــڭ پۇشــتىدىن ئانىلىرىنىــڭ ئـۇنى پهيغهمـبهرلىككه هللائـاخىرى تۇغۇلـۇش بىـلهن ا ، قارنىغا يۆتكىلىپ

پهيغهمبهر ئهلهيهىسـساالمنىڭ نهسـىبى ئهرەبـلهر ئىچىـدە ئهڭ . تاللىغانــۇرەيش ق ــان ق ــۇقىرى مهرتىۋىلىــك بولغ ــسىل ۋە ئهڭ ي ــسىدىن ئې هبىلى

بوۋىلىرىنىـڭ –پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالمنىڭ زەنجىرسىمان ئاتـا . ئىدىئۇالرنىڭ ئىچىدە بىـرەر چاكىنـا ، ئهرباپالر بولۇپ ، ھهممىسى ئېسىل زاتالر ــسىز ــادەمنى ئۇچراتماي ــداتلىرىمۇ ، ئ ــا تهرەپ ئهج ــڭ ئان ــۇنىڭدەك ئۇنى ش

ســىبى نه، شۈبهىــسىزكى. ئاتــاقلىق قهبىلىلهردىــن ئىــدى ، نوپۇزلــۇق

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 18 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ــسىل ــهرتلىرىدىندۇر ، ئېـ ــڭ شـ ــۇش پهيغهمبهرلىكنىـ ــاك بولـ ــى پـ . تېگـ، ئانىلىرىنىــــڭ قۇشۇلۇشــــى–پهيغهمــــبهر ئهلهيهىســــساالمنىڭ ئاتــــا

پهيغهمـبهر . قـانۇنى يـول بىـلهن بولغـان ، لهرنىڭ قائىدىـسى بـويىچه ئهرەبئهلهيهىســساالمنىڭ نهســىبى جاھىليهتنىــڭ پاھىــشۋازلىقلىرى بىــلهن

ــان ــا. بۇلغانمىغــ ــۈكرىخۇداغــ ــساالمنى هللا ا، شــ ــبهر ئهلهيهىســ پهيغهمــ . ئۇنىڭدىن پاك قىلغان

ئابدۇلالنىڭ ئامىنىگه ئۆيلىنىشى ۋە ئامىنىنىڭ ھامىلدار بولۇشى

. ئابــدۇلال ئاتىــسى ئابــدۇلمۇتهللىپنىڭ ئهڭ ئــامراق بالىــسى ئىــدىئاتىــسى ئۇنىڭغــا ۋەھىبنىــڭ ، ئابــدۇلال ئــون ســهككىز ياشــقا كىرگهنــدە

، ۋەھىـــب ئابـــدۇمانافنىڭ ئـــوغلى . بهردىقىـــزى ئـــامىنىنى ئېلىـــپ بـۇ چاغـدا . زۆھرە كىالبىنىڭ ئـوغلى ئىـدى ، ئابدۇماناف زۆھرەنىڭ ئوغلى

ــڭ ئهڭ ــۇرەيىش ئاياللىرىنىـ ــتىن قـ ــله جهھهتـ ــهپ ۋە قهبىـ ــامىنه نهسـ ئـئۇنىــڭ بىــلهن بىــر ، ئــۇ ئابــدۇلالنىڭ نىكاھىغــا ئۆتــۈپ. ئېــسىلى ئىــدى

هيهىسـساالمغا ھامىلـدار تهكىگه باش قويغانـدىن كېـيىن پهيغهمـبهر ئهل پهيغهمـــبهر ئهلهيهىســـساالم ئانىـــسىنىڭ قورســـىقىدا ئىككـــى . بولـــدى

ئهدى ئىبنـى نهججارنىـڭ ، ئايلىق بولغاندا ئاتىسى ئابدۇلال ۋاپـات بولـۇپ ــنه قىلىنـــدى ــدە دەپـ . ئهۋالدى بولغـــان تاغىلىرىنىـــڭ قېـــشىدا مهدىنىـ

، ۋېتىــپغــا ســودا ئۈچــۈن بېرىــپ قايتىــپ كېلى) ســۈرىيه(ئابــدۇلال شــام ، كـۈنى توشـۇپ –ئامىنهنىـڭ ئـاي . مهدىنىگه كهلگهندە قازا تاپقان ئىدى

دۇنيانىـڭ بولـۇپ پۇشـقاقلىرىغىچه مهرىـپهت روھىنـى . بالىسى توغۇلدى گۈزەل ئهخالقالرنى مۇكهممهللهشتۈرگهن بۇ ئۇلۇغ بـۇۋاق بىـلهن ، تاراتقان

ىق مىــسىرل[مهرھــۇم ئاســترونوم مهھمــۇت پاشــا . جاھــان ئۇمىتۋارالنــدىــترونوم ــان -1885، ئاســــ ــات بولغــــ ــى ۋاپــــ ــۇھهممهد ] ت-، يىلــــ مــــ

9نىــڭ ) ئېيــى-3ھىجىرىيىنىــڭ (ئهلهيهىســساالمنىڭ رەبىئــول ئهۋۋەل

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 19 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

بـۇ ۋاقىتنىـڭ مىالدىنىـڭ ، كۈنى دۈشهنبه ئهتىگهندە توغۇلغانلىغىنى –مهككىـدە [ كۈنىگه يهنى پىـل ۋەقهسـى – 21 ئاينىڭ – 4 يىلى – 571

لهر ۋە باشقا خهلقلهرنىڭ مۇھىم ۋەقهلهرنـى ئهرەب. قهيۈز بهرگهن مهشهۇر ۋە لهرمــۇ بــۇ ئهرەب، الش ئــادەتلىرىگه ئوخــشاشھېــسابتــارىخ بېــشى قىلىــپ

ــارىخ بېــشى قىلىۋالغــان ــۇ ۋەقه . ۋەقهنــى ت ــدا پىــل سۈرىــسىدىمۇ ب قۇرئانمىـسىردىن كېـيىن ، بـۇ ۋەقهنىـڭ خۇالسىـسى شـۇكى . تىلغا ئېلىنغـان

لىرىدىن بىــــرى پادىــــشاھهبهش يهمهنــــگه ھۆكۈمرانلىــــق قىلغــــان ھئـۇ چـوڭ . مهككىگه ھۇجۇم قىلىپ كېلىپ كهئىبىنى بۇزماقچى بولىـدۇ

. لهر مۇنـداق پىلنـى كـۆرمىگهن ئىـدى ئهرەبـ ، بىر پىلنى ئېلىپ كهلگهن ئۇلـــۇغ ، كـــېلىش ئالدىـــدا تۇرغـــان پهيغهمبىـــرىگه ھـــۆرمهت بىلـــدۈرۈش

هربـات سـتىنى ب سۇيىقهدۈشمهنلهرنىڭ هللا كهئبىنى ساقالش يۈزىسىدىن ا شـــېغىل تاشـــالرنى ، ئۇالرغـــا بىـــر تۈركـــۈم قۇشـــنى ئهۋەتىـــپ. قىلـــدىقۇرەيـشىلهرنى . ئۇالرنى چاينىۋېتىلگهن سـاماندەك قىلىـۋەتتى ، ئاتقۇزۇپ

نىــڭ بىرىنچــى ] .دۈشــمهنگه قارشــى تــۇرۇش مۇشــهققىتىدىن قۇتقــۇزدىــى ــنىقالپ چىقتـ ــدىغانلىغىنى ئېـ ــوغرا كېلىـ ــا تـ ــبهر . يىلىغـ پهيغهمـ

ى ھاشــىم كوچىــسىدا ئهبــۇ تالىبنىــڭ قوروســىدا ئهلهيهىســساالم بهنــ ئابدۇراخمان ئىبنى ئهۋۋىنىـڭ ئانىـسى شـهففا تۇغـۇت ئانىـسى ، تۇغۇلدى

پهيغهمـــــــبهر ئهلهيهىســـــــساالمنىڭ ئانىـــــــسى ئـــــــامىنه . بولـــــــدىــسىغا خــوش خهۋەر يهتكۈزۈشــكه كىــشى پهيغهمبىرىمىزنىــڭ چــوڭ دادى

هممهد دەپ ئۇنىڭغـا مـۇھ ، چوڭ دادىـسى خۇشـال ھالـدا كېلىـپ . ئهۋەتتىئـۆز هللا ا. لهر ئىچىـدە قوللىنىلمىغـان ئهرەبـ بۇ ئىـسىم بـۇرۇن . ئات قويدى

پهيغهمـبهرلهرگه نازىـل قىلغـان . ئىرادىسىنى ئىشقا ئاشـۇرماقچى بولـدى ــاۋى يهھۇدىي{تهۋرات ــۇقهددەس كىتــــــــــــ ، }ت، الرنىــــــــــــــڭ مــــــــــــ

ــل ــستىئان{ئىنجى ــاۋى خرى ــا ئوخــشاش } ت–، الرنىڭ مــۇقهددەس كىت غ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 20 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ئىرادىسىنى ئىـشقا ئاشـۇرۇش هللا ا. رى قىلىنغانالردا بۇ ئىسىم زىك كىتابنى شۇنداق ئاتاشنى چوڭ دادىـسىنىڭ كـۆڭلىگه رەسۇلۇلالھيۈزىسىدىن

ھهبهشــلهردىن بولغــان ئۇممــۇ ، گى دېــدىئاتىــسى ئابــدۇلالنىڭ. ســالغانئـۇنى . ئهيمهن بهرەكه پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالمغا تهربىيه ئانىسى بولـدى

ــال ــتكهن ئاي ــتىم ئىمى ــى قې ــڭ بىرىنچ ــسى ئهبۇلهھهبنى ــدى تاغى گى دې . سۇۋەييه ئىدى

ئېمىتىش

بالىنىڭ زىرەك بولۇشى ئۈچۈن سهھرادىن ئىنىگانا تېپىپ كېلىـپ شــــهھهرلهردە ، لهرنىــــڭ ئــــادىتى ئىــــدىئهرەببــــالىلىرىنى ئهمگــــۈزۈش سـهئىد ئىبنــى . هتتىدېيىـش ، بۇشـاڭ بولىـدۇ ، تهربىـيلهنگهن بـاال گـالۋاڭ

ــاال ئىــزلهپ بهكــرى قهبلىــسىدىن بىــر تۈركــۈم ئ ــدىغان ب ــالالر ئهمگۈزى ايماختاشقا اليىق بوۋاق مۇھهممهد بهنـى سـهئهئىد قهبلىـسىدىن ، لىدۇېك

ھهلىمىنىـــڭ . ئهبـــۇ زو ئهيىبنىـــڭ قىـــزى ھهلىمىـــگه ئـــۇدۇل كىلىـــدۇ ــدى ــشه ئىـ ــسمى ئهبۇكهبـ ــۇھهممهد . ئېرىنىـــڭ ئىـ ــى مـ ــۇرەيش خهلقـ قـ

هئـــۇنى ئهبـــۇ كهبـــشىگ، رە قىلغـــان چاغـــداالمنى مهســـخىاسســـئهلهيهى، ئهبـــۇ كهپـــشىنىڭ ئـــوغلى ئاســـماندىن ســـۆزلهيدۇ، مهنـــسۇپ قىلغـــان

االمنى ئهمگــۈزگهن تــۆت يىلــدىن سمــبهر ئهلهيهىســ هپهيغ. كهندېيىــش .نياغقا بهرىكهتنىڭ ئائىلىسىگه مىھهلى، ئارتۇق ۋاقىت داۋامىدا

نىڭ كۆكرىكى يېرىلىش ۋەقهسىرەسۇلۇلالھ

ــبهر ئهلهيهىســ ــسىدى سپهيغهم ــڭ تهربىيى ــكى االم ھهلىمىنى دا ۋاقتىــۈز بهردى ــۇھىم ۋەقه يـ ــ . مـ االمنىڭ كـــۆكرىگى سپهيغهمـــبهر ئهلهيهىسـ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 21 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

ــپ ــسى ، يېرىلى ــهيتاننىڭ ۋەسۋەسى ــالندى ش ــپ تاش ــن . ئېلى ــۇ ۋەقهدى بــۇ ــدۇ قورق ــايتۇرۇپ بېرى ــسىغا ق ــۇنى ئانى ــمه ئ ــان ھهلى ــدە قالغ ، نچ ئىچى

ــدۇ ــۆزلهپ مۇنـــداق دەيـ ــڭ جهريـــانىنى سـ ــمه بـــۇ ۋەقهنىـ ئـــۇ " :ھهلىـبىـلهن ئۆيىمىزنىـڭ ئارقىـسىدا ) مىنىڭ بالىلىرى ھهلى(ېرىنداشلىرى ق

) ھهلىمىنىڭ بالىـسى (ئۇنىڭ قېرىندىشى . ئويناۋاتاتتىقوزىالر ئارىسىدا ھېلىقـــــى قۇرەيـــــشلىك : ماڭـــــا ۋە دادىـــــسىغا ، يۈگـــــۈرۈپ كىرىـــــپ

، قېرىندىشىمنى ئاق كىيىملىك ئىككـى كىـشى تۇتۇۋېلىـپ يـاتقۇزۇپ ئاتىــسى بىــلهن . دېــدى ، بىــلهن قوچىۋاتىــدۇاقورســىقىنى يېرىــپ قامچــ

ــسا ــپ قارىـ ــز چىقىـ ــۇ ، قئىككىمىـ ــۇپ كىتىپتـ ــى ئۇڭـ ــڭ رەڭگـ . ئۇنىـ: ئـۇ ، نىـمه بولـدۇڭ ئوغلـۇم؟ دەپ سورىـساق : ككىمىز ئۇنى قۇچـاقالپ ئى

نــى ېبىرســى ھهمرىيىغــا م، ئــاق كىيىملىــك ئىككــى كىــشى كىلىــپ ــاۋابدەپ ! شـــۇ: ھهمرىيـــى، مۇشـــۇمۇ؟ دىۋىـــدى: كۆرســـىتىپ . بهردىجـ

ــاتقۇزۇپ قورســىقىمنى شــۇنىڭ بىــلهن ئــۇال ر ماڭــا ئېتىلــدى ۋە مىنــى يــپ ــلىۋەتتى ، يېرى ــاختۇرۇپ ئېلىــپ تاش ــىنى ئ ــر نهرس ــڭ ، بى ــمه ئۇنى نى

." دېدى،ئىكهنلىكىنى ئۇقمايمهن

ــامىنه ۋاپـــــــات بولغانـــــــدىن كېـــــــيىن رەســـــــۇلۇلالھ نىڭ ئـــــئابدۇلمۇتهللىب ۋاپـات بولغانـدىن ، ئابدۇلمۇتهللىبنىڭ قولىغا قېلىشى

قولىغا قېلىشىكېيىن ئهبۇ تالىبنىڭ

ــشۇرۇۋېلىپ ــبهر ئهلهيهىســساالمنى ھهلىمــدىن تاپ ، ئانىــسى پهيغهمئابـــدۇلالنىڭ تاغىلىرىـــدىن بولغـــان ئهدى ئىبنـــى نهججـــار جهمهتىنـــى

ــاردى ــله ئېلىــپ ب ــنىگه بىل ــوقالش ئۈچــۈن مهدى ــدىن . ي ــامىنه مهدىنى ئمهككه بىلهن مهدىنىنىـڭ ئارىـسىدىكى [قايتىپ كېلىۋېتىپ يولدا ئهبۋا

جايـدا قـازا دېـگهن ]مهككىـدىن مهدىـنىگه يېقىنـراق ، نت بولـۇپ بىر كه چــوڭ ، پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالمنى ئۇممــۇ ئهيــمهن بــاقتى . قىلــدى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 22 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ــدى ــۆز تهربىيىـــسىگه ئالـ ــدۇلمۇتهللىب ئـ ــبهر ، دادىـــسى ئابـ ــۇ پهيغهمـ ئـئهلهيهىسساالمنىڭ كهلگۈسىدە بۈيۈك ئـادەم بولىـدىغانلىقىنى ئۇنىڭـدا

پهيغهمـــــبهر ، بايقىغـــــانلىقى ئۈچـــــۈن كـــــۆرۈلگهن ئـــــاالمهتلهردىن ــۈنهتتى ــارتۇق كۆيـ ــسىدىنمۇ ئـ ــساالمغا بالىـ ــۇ ، ئهلهيهىسـ ــۇنى بهكمـ ئـ

ــۋاراليتتى ــساالم . ئهتىـــ ــبهر ئهلهيهىســـ ــدە 8پهيغهمـــ ــقا كىرگهنـــ ياشـــشـۇنىڭ بىـلهن دادىـسىنىڭ قېرىندىـشى ، ئابدۇلمۇتهللىب ۋاپات بولـدى ان ۋە ھـامى ئهبـۇ تالىـب ئۇنىڭغـا كۆيۈمچـ ، ئهبۇ تالىبنىڭ قولىغـا قالـدى

ــدى ــدى . ئى ــسقا ئى ــۇلى قى ــڭ ق ــۇ تالىبنى ــى هللا ا. ئهب ــاز مېلىن ــڭ ئ ئۇنىپهيغهمبهر ئهلهيهىسـساالم تاغىـسى ئهبـۇ تالىبنىـڭ . لىك قىلدى بهرىكهت

ــا ــۇددەتته قانائهتچانلىقت ــان م ــسىدە بولغ ــشاق ، تهربىيى ــادەتتىكى ئۇش ئبــالىالر شــۇغۇللىنىدىغان مهنىــسىز ئىــشالردىن يىــراق بولۇشــتا نهمــۇنه

تامــاق ، تهربىــيه ئانىــسى ئۇممــۇ ئهيمهننىــڭ رىــۋايهت قىلىــشىچه. ىــدىئپهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالم ، ۋاقتىدا بالىالر كېلىـپ تالىـشىپ كهتـسىمۇ

. نىڭ بېرىدىغانلىقىغا قانائهتلىنىپ تۇراتتىهللا

نىڭ شامغا قىلغان تۈنجى سهپىرىرەسۇلۇلالھ

ــساالم ــبهر ئهلهيهىســ ــدە 12پهيغهمــ ــقا كىرگهنــ ــس، ياشــ ى ۋە تاغىــپهيغهمبىرىمىـزگه ، تهربىيىچىسى تىجارەت بىلهن شامغا بارماقچى بولدى

تاغىسىنىڭ ئىچى ئاغرىـپ ئـۇنى . تاغىسىدىن ئايرىلىش ئېغىر تۇيۇلدى بـۇ پهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالمنىڭ تـۇنجى سـهپىرى . بىلله ئېلىپ باردى

هن سـۇرىيه بىـل ( كارۋانـدىكىلهر بۇسـرا . ئۇالرشامدا ئۇزاق تۇرمىدى . بولدىــت ــقان كهن ــا جايالش ــسىدا چىگرىغ ــستان ئارى ــپ ) ئهرەبى ــدا راھى ئهتراپى

ــلىغى يهھۇدىي[ ــي باش ــڭ دىنى ــ ت. الرنى ــشىپ ] ـ ــلهن ئۇچرى ــرا بى بهھىالرىـــڭ مـــۇقهددەس كىتاۋىـــدا بايـــان يهھۇدىيبهھىـــرا ئـــۇالردىن . قالـــدى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 23 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

لهر ئىچىــدىن مهيــدانغا كېلىــدىغان پهيغهمــبهر ئهرەبــمۇشــۇ ، قىلىنغــانكارۋانـدىكىلهر ئۇنـداق كىـشىنىڭ تېخـى مهيـدانغا . توغرىلىق سـورىدى ــى ــى.كهلمىگهنلىكىن ــۇدىي. ئېيتت ــى ، يهھ ــارەت ئهھل ــاراالردىن ئىب ناس

پهيغهمـبهر ] ــ ت .ا ئېتىقات قىلىـدىغان خهلقـلهر تهۋرات ئىنجىلغ [ كىتابــۆپ ــۆزلهرنى كــ ــۇنداق ســ ــۇرۇن ئاشــ ــشتىن بــ ــساالم كېلىــ ئهلهيهىســ

ــشاتتى ــ ” .قىلىـ ــراپ قىلغـ ــۇرۇن ئېتىـ ــۇالر بـ ــدانغا ئـ ــبهر مهيـ ان پهيغهمـ كـاپىرالرنى رەھمىتىـدىن يىـراق هللا، ئـۇنى ئىنكـار قىلىـشتى ، كهلگهندە ) ئايهتنىڭ بىر قىسمى-89، سۈرە بهقهرە( “. قىلىدۇ

فۇججار ئۇرۇشى

ــساالم ــبهر ئهلهيهىس ــىغا 20پهيغهم ــار ئۇرۇش ــدە فۇجج ــقا كىرگهن ياشيــس بــۇ ئــۇرۇش كىنــانه ۋە قــۇرەيش قهبىلىــسى بىــلهن قه . قاتناشــتى

ھىـرە : ئۇرۇشنىڭ سهۋىۋى مۇنـداق ئىـدى . قهبىلىسى ئوتتۇرىسىدا بولدى پادىـشاھى ئهرەبدىكـى ] ــ ت .فۇرات دەرياسىنىڭ غهربىدىكى بىر شـهھهر [

. ئوكاز بازىرىغا مـال ئهۋەتىـپ سـاتتۇراتتى نۇئمان ئىبنى مۇنزەر ھهر يىلى نوئمــان مــالنى خهلــق ئىچىــدە گېپــى ئۆتىــدىغان نوپۇزلــۇق ئادەمنىــڭ

ــانه قهبىلىــسىدىن بهراز ئىبنــى . مايىــسىدە ئهۋەتهتتــىھى بىركــۈنى كىنھهددىـدىن ئـارتۇق ، بهراز قـانخور . قهيس نوئماننىڭ ھوزۇرىدا بۇلۇپ قالدى

ــا ــان بولغاچق ــدى ، يام ــلىغان ئى ــپ تاش ــدىن ئېلى ــۇنى ئورنى ــى ئ . قهۋم: نوئمــان. نوئماننىــڭ ھوزۇرىــدا ئــۇرۋە ئىبنــى ئوتبهتــۇر رەھهــالمۇ بارئىــدى

ىجــارەت مېلىمنــى كىــم قوغــداپ ئوكازغــا يهتكــۈزۈپ قويىــدۇ؟ مېنىــڭ تــدى ــۇ: بهراز .دېـ ــسىدىن نمهن ئـ ــانه قهبىلىـ ــۈزۈپ ى كىنـ ــداپ يهتكـ قوغـ

ــۇيىمهن ــدى،ق ــا . دې ــۇرۋە نوئمانغ ــسهن: ئ پهســكهش ئىــت ســېنىڭ ، يارايــۈن ــى پۈتـ ــا مهن مېلىڭنـ ــدۇ؟ مانـ ــى قوغدىياالمـ ــن ئهرەبمېلىڭنـ لهردىـ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 24 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ــدىيااليمهن ــدى،قوغ ــۇ : بهراز. دې ــى كىنــانه ، رۋەئــى ئ نوئماننىــڭ مېلىنــدىقهبىلىــسىدىنمۇ قوغدىياالمــسهن؟ ــۇرۋە. دې ــۈن كىــشىلهردىن : ئ پۈت

پۇرسهت كۈتـۈپ ، قۇيۇپبهراز بۇنى كۆڭلىگه پۈكۈپ . دىدى!قوغدىيااليمهنئـۇنى سۈيىقهسـت بىـلهن ، ئۇرۋە تىجارەت بىلهن سىرتقا چىققانـدا . تۇردى

ئۇرۋەنىـڭ ، ىگه ئـادەم ئهۋەتىـپ بهراز ئۆزىنىـڭ كىنـانه قهبىلىـس . ئۆلتۈردىقهيىس قهبىلىسىنىڭ كىنانه قهبىلىسىگه ھۇجـۇم قىلىدىغانلىغىـدىن

ــدۇردى ــيىن . ئاگاھالنـ ــدىن كېـ ــى ئۇققانـ ــسى خهۋەرنـ ــس قهبىلىـ ، قهيىـمهكــكه بىــلهن ( نهخــله، ئىنتىقــام ئــېلىش ئۈچــۈن قوزغىلىــپ چىقىــپ

جايـــدا قـــۇرەيش ۋە كىنـــانه دېـــگهن)تائىفنىـــڭ ئارىـــسىدىكى جـــاي قــۇرەيش ، ئــۇرۇش تــازا ئهۋجىــگه چىققانــدا. لىلىــرى بىــلهن ئۇرۇشــتىقهبى

ــسى ــانه قهبىلى ــلهن كىن ــسى بى ــۇبقهبىلى ــۇپمهغل ــزلهپ ، بۇل ــا ئى پانبـــۇ چاغـــدا پهيغهمـــبهر ئهلهيهىســـساالم قـــۇرەيش . ھهرەمـــگه كىرىۋالـــدى

قهيـــس قهبىلىـــسىدىكىلهر ئـــۆز . قهبىلىـــسى بىـــلهن بىلـــله ئىـــدى ــمهنلىرىگه ــڭ قېن : دۈش ــز ئۇرۋەنى ــز بى ــدىن كهچمهيمى ــى ! ى ــېلهر يىل ك

ئــۇالر يۇرتىغــا .دەپ قايتىــپ كهتتــى! ئوكــازدا ســىلهر بىــلهن ئۇرۇشــىمىز قهيـس يانـدۇرقى يىلـى . ئۆز قهۋمىنـى ئۇرۇشـقا سـهپهرۋەر قىلـدى ، بېرىپ

سـهقب قهبىلىـسى ۋە .قهبىلىسى ئادەملىرىنى ۋە تهرەپدارلىرىنى يىغدى ــشتى ــۇپ كېلىــ ــسى تهرەپ بولــ ــقىالر قهيــــس قهبىلىــ ــۇرەيش . باشــ قــ

ــسىمۇ كى ــقهبىلىــ ــڭ جهنۇبىــــدىن نــ انه قهبىلىــــسىنى ۋە مهككىنىــھاشـىم . بۇالر قۇرەيشنىڭ ئىتتىپـاقچىلىرى ئىـدى ، ئادەملىرىنى يىغدى

زۇبهيرنىـڭ . جهمهتىنىڭ باشلىغى زۇبهيـر ئىبنـى ئابـدۇلمۇتهلىب ئىـدى ــپ ــۇ تالى ــلىرى ئهب ــزە، قېرىنداش ــوغلى ، ھهم ــدۇلالنىڭ ئ ــاس ۋە ئاب ئابب

ھهرب ئىبنـى .غهمبهر ئهلهيهىسساالم بىـلهن بىلـله ئىـدى ھۆرمهتلىك پهي كىـــشى ئـــۇمهييه قـــۇرەيش قهبىلىـــسى بـــۇيىچه ياشـــانغان ۋە نوپۇزلـــۇق

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 25 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

ئــۇ بهنــى ئــۇمهييه ئايمىغىنىــڭ ۋە پۈتــۈن قــۇرەيش ، بولغــانلىقى ئۈچــۈنــدى ــرى ئىـ ــسىنىڭ رەھبىـ ــر . قهبىلىـ ــسىنىڭ ھهر بىـ ــۇرەيش قهبىلىـ قـ

بـۇ ، ۇرۇشۇپ گىرەلىـشىپ كهتتـى ئۇالر ئ. ئايمىغىنىڭ باشلىغى بار ئىدى ــۇرۇش ــدى ئهرەبئ ــۇرۇش بول ــدە ئهڭ دەھــشهتلىك ئ ــرى ئىچى . ۋەقهلىكلى

لهرنىڭ نهزىرىدە مۇقهددەس بولغان مهككىنىڭ ھـۆرمىتى دەپـسهندە ئهرەبدەپ ) گۇناھكـارالر ئۇرۇشـى (بۇ ئـۇرۇش فۇججـار ئۇرۇشـى ، قىلىنغانلىقتىن

ئۇنىــــڭ ، قهيــــس قهبىلىــــسىگه بهختــــسىزلىك يۈزلىنىــــپ.ئاتالــــدىــۇ ــان بهزى قهبىلىلهرم ــدارلىرى بولغ ــۇبتهرەپ ــلىدى مهغل ــقا باش . بۇلۇش

ئىككــى تهرەپــتىن ئــۆلگهنلهرنى ، ئارىــسىدىن بىرســى چىقىــپ، لــېكىنئادىمى ئاز ئـۆلگهن تهرەپ ئـادىمى كـۆپ ئـۆلگهن تهرەپـكه ، ساناپ چىقىپ شهرت بىلهن ئىككى تهرەپنـى سـۈلهى قىلىـشنى دېگهن ،تۆلهم تۈلىسۇن

، قهيس قهبىلىسىدىن ئۆلگهنلهرنىـڭ سـانى ئوشـۇق چىققاچقـا . ئېيتتىبــۇ ئىــشقا ھهرب . ئۇالرغــا تــۈلهم تۆلهيــدىغان بولــدىقــۇرەيش قهبىلىــسى

ئـوغلى ئهبـۇ ، ئىبنى ئۇمهييه مهسئۇل بولدى ۋە تۆلهم تۆلىنىـپ بـولغىچه ــدى ــسىگه رەنه قويـ ــۇفياننى قهيـــس قهبىلىـ ــۈنچه ئهرەب. سـ لهرنىـــڭ كۆپـ

بـۇ ئۇرۇشـمۇ ، ىدىغان ئورۇشـلىرىغا ئوخـشاش كىچىك ئىشالردىن باشلىن لهرنىڭ ئارىسىدا ئىسالم نۇرى تـارىلىش بىـلهن ئهرەب. شۇنداق ئاياقالشتى

ــتۇردى هللا ــى دوستالشــ ــڭ دىللىرىنــ ــاھهق يۇقىرىق، ئۇالرنىــ ــدەك نــ ىــ .ئۇرۇشالرنى تۈگهتتى

خهيرىيهت ئۇيۇشمىسى

ــپ ــپ كېلىـ ــىدىن قايتىـ ــار ئۇرۇشـ ــشلهر فۇججـ ــرىيهت ، قۇرەيـ خهيـــسى ــاردى ئۇيۇشمى ــاقىرىق چىق ــقا چ ــلىقلىرىدىن . قۇرۇش ــۇرەيش باش ق

ئابــدۇلال ئىبنــى جۇدئــان تىمنىــڭ قۇرۇســىدا خهيــرىيهت ئۇيۇشمىــسىنى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 26 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ــدى ــى . تهشــكىل قىل ــىم جهمهت ــدىن ھاش ــدۇماناق ئهۋالدى ــا ئاب ، بۇنىڭغزوھــرە ئىبنــى ، ئهســهد ئىبنــى ئابــدۇلئۇززا جهمهتــى ، مۇتتهلىــب جهمهتــى

ئـۇالر ئىتتىپـاق . جهمهتـى قاتناشـتى كىالب جهمهتى ۋە تىم ئىبنى مۇررە ــۈزۈپ ــشىلهردىن ، تـ ــگهن كىـ ــتىن كهلـ ــاكى چهتـ ــن يـ مهككىلىكلهردىـ

قـارار ھهقنـى جايىغـا ، ئۇنىڭغا يـاردەم بېرىـپ ، مهككىدە زۇلۇمغا ئۇچرىسا پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالممۇ تاغىلىرى بىـلهن بـۇ . تاپقۇزۇشقا ۋەدىلهشتى ــۇ پهيغهمبهرلىــك شــهر . ئۇيۇشــمىغا قاتناشــتى ــدىن ئ ىپىگه ئىــگه بولغان

ئابــدۇلال ئىبنــى جۇدئاننىــڭ قوروســىدا قۇرۇلغــان ئۇيۇشــمىغا : كېيىنمــۇــدىم ــقان ئى ــوگىلهر ، قاتناش ــل ت ــا قىزى ــما ماڭ ــۇ ئۇيۇش ــوگه [ ب ــل ت قىزى

دىنمــــۇ ] ت-.لىنىدۇھېــــسابلهردە ئهڭ قىممهتلىــــك نهرســــه ئهرەبــــ ،ھازىرقى چېغىمدا شۇنداق ئىشقا دەۋەت قىلغـۇچى بولـسا ، قىممهتلىك

ــتىم ــۇل قىالت ــۇم قۇب ــگهن،چۇق ــبهر ئهلهيهىســساالم . دې ــۈنكى پهيغهم چبـۇ ئۇيۇشـمىنىڭ . گۈزەل ئهخالقالرنى تهشـهببۇس قىلىـشقا ئهۋەتىلـگهن

ــدۇ ــۈزەل ئهخـــالق جۈملىـــسىگه كىرىـ ئىـــسالم دىنـــى . ئىـــشلىرىمۇ گـهيغهمـــــبهر پ. مۇشـــــۇنداق نۇرغـــــۇن ئىـــــشالرنى ئېتىـــــراپ قىلغـــــان

القالرنــى ئومۇمالشــتۇرۇش ئۈچــۈن مهن گــۈزەل ئهخ: ئهلهيهىســساالمنىڭمهزكــۇر . ســۆزىمۇ مۇشــۇ نــۇقتىنى چۈشــهندۈرىدۇ دېــگهن،ئهۋەتىلــدىم

.ئۇيۇشمىغا نۇرغۇن كىشىلهر قاتنىشىپ ھهققانى ئادەملهردىن بولغان

نىڭ شامغا قىلغان ئىككىنچى قېتىملىق رەسۇلۇلالھ

سهپىرى

چــى شــامغا ئىككىن، ياشــقا كىرگهنــدە25پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم ئهسـهد جهمهتىـدىن خۇۋەيلىـدنىڭ قىـزى خهدىـچه . قېتىم سهپهر قىلـدى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 27 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

ــدى ، ئېــسىل ــانىم ئى ــاي ســودىگهر خ ــارەتكه ، ب ــالالپ تىج ــشىلهرنى ي كى ئـۇ مـۇھهممهد ئهلهيهىسـساالمنىڭ . شـىرىك تىجـارەت قىالتتـى ، ساالتتى

راســتچىل ، ھىــچ كىــشىنىڭ ۋۇجۇدىــدىن تېپىلمايــدىغان ســهمىمىي ــى ــۇن، ئىكهنلىگىنــــ ــى ئــــ ــنخهلقــــ ــشهنچىلىك(ى ئهمىــــ دەپ ) ئىــــ

. ئۇنى يالالپ تىجـارەت ئۈچـۈن شـامغا ئهۋەتتـى ، ئاتايدىغانلىقىنى ئاڭالپ ــشىلىرىنى بهردى ــڭ ئهڭ ياخـ ــۆرە مالالرنىـ ــقىالردىن كـ ــا باشـ . ئۇنىڭغـ

ئۇالر بېرىـپ زور پايـدا . خىزمهتچىسى مهيسهرەنى ئۇنىڭغا قۇشۇپ ئهۋەتتى لهر بهرىكهتـ دە تۈرلـۈك مـۇھهممهد ئهلهيهىسـساالمنىڭ بـۇ سـهپىرى . ئالدى

بۇنىڭ بىلهن خهدىچىنىڭ خىزمهتچىـسى مهيـسهرە مـۇھهممهد . كۆرۈلدى .ئهلهيهىسساالمغا ئامراق بۇلۇپ قالدى

نىڭ خهدىچىگه ئۆيلىنىشىرەسۇلۇلالھ

مـــۇھهممهد ئهلهيهىســـساالم بىـــلهن مهيـــسهرە مهككىـــگه قايتىـــپ ــدى ــدا ئالغــانلىقىنى كــۆرۈپ .كهل ــچه ئۇالرنىــڭ زور پاي ــۇ، خهدى ھهممهد م

ــهن ــساالمدىن خۇرسـ ــدىئهلهيهىسـ ــنى . بولـ ــاتلىق بولۇشـ ــا يـ ئۇنىڭغـ. يـاش ئۆپچۆرىـسىدە ئىـدى 40بۇچاغدا خهدىـچه . لدۈرۈپ ئهلچى ئهۋەتتى بى

پۇل ـ مېلى كـۆپ ئايـال ، ئۇ قۇرەيش قهبىلىسى ئىچىدە ئوتتۇرا نهسهپلىكمۇھهممهد ئهلهيهىسـساالم تاغىـسى بىـلهن خهدىچىنىـڭ تاغىـسى . ئىدى

ئهبۇ تالىـب ئـارقىلىق تاغىسى . بنى ئهسهدنىڭ قېشىغا كىردى ئهمىر ئى ، خهدىچىنىــڭ تاغىــسى مــاقۇل كــۆرۈپ. ســورىدىتۇنلۇققــا خهدىچىنــى خو

ئهبۇ تالىـب شـۇ كـۈنى مۇنـداق . ئۇنى مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمغا بهردى ، بىزنــى ئىبــراھىمهللا، غــا شــۈكرىكىهللا” :خــۇتبه ئوقــۇپ نىكــاھ قىلــدى

ن قىلدى؛ مهئهد ۋە مۇزەرنىـڭ ئهۋالدى قىلـدى؛ ئىسمائىلالرنىڭ نهسلىدى ھهرەمنى باشقۇرىدىغان قىلـدى؛ ھهرەمنـى ، قارايدىغان بهيتۇلالھقابىزنى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 28 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

، ىنغـان قىلـدى ۋە قـان تۈكـۈش مهنئـى قىل بهيتۇلالھھهج قىلىنىدىغان ھــۆرمىتىنى ساقالشــقا تېگىــشلىك جــاي قىلــدى؛ بىزنــى كىــشىلهر

ندىـــشىمنىڭ ئـــوغلى مېنىـــڭ قېرى، ئۈســـتىدە ھۆكـــۈمران قىلـــدى ــسىللىكته ــدۇلال ئې ــى ئاب ــۇھهممهد ئىبن ــته ، م ــا ۋە پهزىلهت ئالىجاناپلىقت

داۋامـى دېـگهن مـال ، ئۇنىـڭ مـال ـ مـۈلكى ئـاز بولـسىمۇ . تهڭداشسىزدۇر .يــوق ســايىغا ئوخــشاش تۈگهيــدىغان نهرســه ۋە قايتۇرىلىــدىغان ئــارىيهت

چـوڭ ، لىـدۇ مۇھهممهد كهلگۈسىدە بۈيۈك نامغا ئىـگه بو ، غا قهسهمكى هللاــاقتۇرۈپ . ئىـــشالرنى قىلىـــدۇ ئـــۇ ســـىلهرنىڭ قىـــزىڭالر خهدىچىنـــى يـ

“.بهردى) ھهق(مهھرى ) لىكىمۇنچ(خهدىچىگه . ئالماقچى بولدى

دېــگهنخهدىــچه ئىلگىــرى ئهبۇھــاله. شــۇنىڭ بىــلهن نىكــاھ پــۈتتىخهدىـچه ئۇنىڭـدىن ، ئهبۇھاله ۋاپـات بولغانـدا . كىشىنىڭ نىكاھىدا ئىدى

. ە بىر كىشىنى پاالنىنىـڭ دادىـسى دەپ ئاتـاش ئـادىتى بـار لهردئهرەب(ھالهئىـسىملىك ) ــ تهھرىـر . بولىدۇ دېگهنئهبۇھاله دىگىنى ھالهنىڭ دادىسى

.بىر ئوغۇل بىلهن قالغان ئىدى

نىڭ ئىسالھ قىلىنىشىبهيتۇلالھ

چـــوڭ كهلكـــۈن ، ياشـــقا كىرگهنـــدە35پهيغهمـــبهر ئهلهيهىســـساالم ــاجر ، كىلىــپ ــاملىرىنى ئ ــ. ىتىۋەتتىكهئبىنىــڭ ت ــۈز بۇنىڭــدىن ب ۇرۇن ي

قـۇرەيش . بهرگهن بىر يانغىندا كهئبىنىڭ تاملىرى بوشاپ قالغـان ئىـدى ــۇزۇپ قايتــا ئهرەب ــۇ . لىتىــپ ياپمــاقچى بولــدى ئېگىزلىــرى كهئبىنــى ب ب

. تاشـتىن قوپۇرۇلغـان ئىـدى ، لىكته بولۇپ ئېگىزيى وچاغدا كهئبه ئادەم ب لـېكىن ئـۇالر كهئبىنــى . لىـرى بـۇ ئىـش ئۈچــۈن يىغلىـدى ئهرەبقـۇرەيش

ۋەلىــد ئىبنــى مــۇغىرە . ئۇلۇغلىغــانلىقتىن ئــۇنى بۇزۇشــتىن قورقۇشــتى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 29 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

ــۇالردىن ــران :ئـ ــاكى ۋەيـ ــمۇ يـ ــسهت تۈزەشـ ــتىن مهقـ ــى بۇزۇشـ كهئىبىنـ. بهردىجـاۋاب دەپ ، مهقـسىتىمىز تـۈزەش : ئـۇالر . قىلىشمۇ؟ دەپ سورىدى

ۇشــقا ۋە كهئبىنــى بۇز دېــدى،تۈزگــۈچىلهرنى ھــاالك قىلمايــدۇهللا ا :ۋەلىــدئىــسمائىلنىڭ قويغــان ، ئۇالرمــۇ ۋەلىــدكه ئهگىــشىپ بــۇزۇپ . باشــلىدى

نۇرغــۇن ھىكمهتلىــك ســۆزلهر نهقىــش قىلىــپ ، ھۇلىغــا يىتىــپ بارغانــدامهشــهۇر ئىمــارەتكه ھــۇل قويغۇچىالرنىــڭ . ئويۇلغــان تهخــسىلهر چىقتــى

ــۈن ــدۇرۇش ئۈچـ ــار قالـ ــنكىلهرگه يادىكـ بۇرۇنقىالرنىـــڭ ئىـــشىنى كېيىـئــۇالر ئىــسالھ ، شــۇنداق قىلىــپ. ادىتى بــار ئىــدىمۇشــۇنداق قىلىــش ئــ

ئىـسالھ قىلىـش خىراجىتـى پاھىـشه ۋە جازانىـدىن . قىلىشقا كىرىشتى قـۇرەيش . كهلگهن ھارام مالالر ئارىالشـمىغان ھـاالل مالـدىن تهييارالنـدى

قهبىلىـــسىنىڭ چـــوڭلىرى كهئبىنىـــڭ ئىـــسالھاتىغا ئىـــشلىتىدىغان ــدە ت ــۇيتتىوتاشــالرنى مۈرىلىرى ــ. ش ــلهن ئابب ــۇلۇلالھاس بى ــاش رەس مۇ ت

ــار ئىــدى ــاقۇم ئىــسىملىك رۇملــۇق بىــر . توشــۇغۇچىالرنىڭ ئىچىــدە ب بــقۇراتتى ــنى باشـ ــاچچى قۇرۇلۇشـ ــا . ياغـ ــاقۇم كهئبىنىـــڭ ھهر بۇلۇڭىغـ بـ

ــاش ت ــادەمنى ت ــوپ ئ ــر ت ــوڭالردىن بى ــدى وچ ــقا تهيىنلى ــى . شۇش كهئبىنــالغان ھـــۇلى بـــۇيىچه پۈتتۈرۈشـــكه ھـــاالل مالـــدىن ئىـــسمائىلنىڭ سـ

شـــىمال (شـــۇنىڭ بىـــلهن ھىجـــر. پالنغـــان خىـــراجهت يېتىـــشمىدىتوبـۇ جـاي ھىجـر ۋە ھهتىـم ، تهرەپتىن ئـالته گهزچه چـاي چىقىرىـۋېتىلگهن

كهئـبه شـۇ ، پاكـار تـام قوپىرىـپ ، نـى چېقىرىۋېتىـپ ) ــ ت . دەپ ئاتىلىدۇ كهئىــبه بىناســىنىڭ ، لىنىدىغانلىقىغا بهلــگه قىلىنــدىھېــسابيهردىــن ئىلگىرىكىــدىن .گهز بولــۇپ پۈتــۈپ چىقتــىلىگــى ئــون ســهككىز ئېگىز

پهلهمــپهي بىــلهن پلىــلىتىئېگىزئىــشىك . لىتىلــدىئېگىزتوققــۇز گهز ــدى ــدىغان قىلىن ــاقچى . چىقى ــپ قويم ــا ئېلى ــۋەدنى ئورنىغ ھهجهر ئهس

قۇرەيشنىڭ كاتتىلىرى كىمنىـڭ قويۇشـى توغرىـسىدا تـاالش ـ ، بولغاندا

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 30 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

. ۇش چىقىـشقا ئازقالـدى ئارىـدا رىقـابهت تۇغۇلـۇپ ئـۇر . تارتىش قىلىشتى بۇچاغدا قـۇرەيش بـۇيىچه پىـشقهدەم . تاالش ـ تارتىش تۆت كۈنگه سوزۇلدى

ــۇمهييه ئىبنــى النغان خالىــد ئىبنــى ۋەلىــدنىڭ تاغىــسى ھېــساب ــۇ ئ ئهبھهممىڭـالر ، خااليىق دە ـ تاالش قىلمـاڭالر ، ئى: مۇغىرە مهخزۇمى قوپۇپ

ۆكمىگه رازى شــۇنىڭ ھــ، ياقتۇرىــدىغان بىــر كىــشىنى ســايالپ چىقىــپ قـۇرەيش خهلقـى بىرىنجـى بولـۇپ كىـرگهن كىـشىنىڭ . دېـدى ،بولۇڭالر

بىرىنچى بولۇپ كىـرگهن . بىلدۈرۈشتى ھۆكمىگه رازى بولىدىغانلىقىنى ــتچىل ــدى ، كىـــشى راسـ ــساالم ئىـ ــۇھهممهد ئهلهيهىسـ ــشهنچلىك مـ . ئىـ

ــهمىمىي ــساالمنىڭ سـ ــۇھهممهد ئهلهيهىسـ ــلهن مـ ــتچىل ، ھهممهيـ راسـبـۇ ئىـشهنچلىك : ئۇنىڭدىن مهمنۇن بولۇشۇپ ، كهئىكهنلىگىنى بىلگهچ

ــۇھهممهدكه قۇشــۇلىمىز ــش، م ــۈز ، تىدېيى ــسىدا ي چــۈنكى ئۇالرنىــڭ ئارى جىـــدەل ـ مـــاجرا دەۋالىرىنـــى مـــۇھهممهد ئهلهيهىســـساالمنىڭ بهرگهن

تـوغرا بىـر ، ئـارىنى بۇزمـاي ، ئـۇ يـۈز قارىمـاي . ئالدىغا ئېلىپ بېرىـشاتتى ــاتتى ــپ قوي ــۇقىرىقى د. تهرەپ قىلى ــش ي ــر تهرەپ قىلى ــنى بى ە ـ تاالش

مـۇھهممهد ، مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمغا مۇراجهت قىلىنغانـدىن كېـيىن ــدى ــاپىنىنى يهرگه يايـ ــساالم چـ ــتىگه ھهجهر ، ئهلهيهىسـ ــڭ ئۈسـ چاپاننىـ

ھهرقايــــسى قهبىــــله باشــــلىقلىرىنى چاپاننىــــڭ ، ئهســــۋەدنى ئالــــدىىــپ ھهجهر ئهســۋەدنى ئۆزجايىغــا ئېل ، بۈرجىگىــدىن تۇتــۇپ كۈتىرىــپ

ئېلىـپ بېرىلىـپ ھهجهر ئهسۋەد مۇشۇ يۇسۇندا . يۇشقا بۇيرۇدى وبېرىپ ق لهرنىــڭ ئىچىــدە دەھــشهتلىك ئۇرۇشــالرنىڭ ئهرەب. ئــۆز جايىغــا قۇيۇلــدى بــۇ . بــۇالتتىســهۋەبمۇشــۇنداق ئىــشالر ، كۆپــۈنچه، كېلىــپ چىقىــشىغا

لىق مېهرىبــانهللا . مهســىله يۇقۇرىقىــدەك ئۇســۇل بىــلهن ھهل قىلىنــدىبــۇ ئــۇمهييهدەك ياخــشىلىققا يىتهكلهيــدىغان ئهقىللىــق ئه، كۆرســىتىپ

ھهممىـــسى رازى بولغىـــدەك ھۆكـــۈم قىلىـــدىغان پهيغهمـــبهر ، ئــادەمنى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 31 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

قۇرەيـشنىڭ .ئهلهيهىسساالمدەك دانانى ئۇالرغا مۇيهسـسهر قىلىـپ بهردى ــك ئهمهس ــشى ئهجهپلىنهرلىـ ــارا رىقابهتلىشىـ ــۆز ئـ ــداق ئـ ــۈنكى ، بۇنـ چـ

، ھهج قىلىــدىغان كهئبىــسى ئىــدى ،لهرنىــڭ قىبلىــسىئهرەب بهيتــۇلالھ، ئۈچــۈن ئىــشلهنگهن ھهربىــر زور ئىــش بىــلهن ئىپتىخارغــا بهيتــۇلالھ

ئىبـادەت ، ئولۇغ قۇرئانىـڭ ئىسپاتلىـشىچه . ھوقۇققا ئېرىشكىلى بوالتتى مۇنــداقهللا قۇرئانــدا ا. ئىــدىبهيتــۇلالھئۈچــۈن ســېلىنغان ئــۆي ئهنه شــۇ

ــۈنجى بى) ئىبــادەت ئۈچــۈن( كىــشىلهرگه ”:دېــگهن نــا قىلىنغــان ئــۆي تئـــالهملهرنى ھىـــدايهت قىلغـــۇچى مۇبـــارەك ، ھهقىـــقهتهن مهككىـــدىكى

ــدۇر ــاركى . كهئبى ــۇق ئــاالمهتلهر ب ①ماقــامى ئىبــراھىم ، كهئبىــدە ئۇچسـۈرە ئـال ( “ .كهئـبىگه كىـرگهن ئـادەم ئهمىـن بولىـدۇ . شۇالرنىڭ بىـرى

-ماقــامى ئىبــراھىم ①[) ئايهتلهرنىــڭ بىرقىــسمى-97، - 96، ئىمــرانئىبراھىم ئهلهيهىسـساالمنىڭ كهئبىنـى سـېلىۋاتقاندا دەسـسهپ تۇرغـان

كهئــــبىگه ئىــــسمائىل ئهۋالدىــــدىن كېــــيىن جۇرھــــۇم ] ت–. جــــايىــدى ــان ئى ــدارچىلىق قىلغ ــسى ئىگى ــل . قهبىلى ــگه داخى ــۇالر مهككى ئ

خــــۇزائه قهبىلىــــسى ، بولغــــان كىــــشىلهرگه زۇلــــۇم قىلغــــان چاغــــدا . ئۇالرنى كهئبىدىن قـوغالپ چىقـاردى ، ۇقالرغا قارشى توپلىنىپ جۇرھۇمل

كهئــبىگه خېلــى بىــر زامــانغىچه خــۇزائه قهبىلىــسى ئىگىـــدارچىلىق ئانــدىن كېــيىن قۇســهي ئىبنــى كىالبنىــڭ زامانىــدا كهئبىنــى . قىلــدى

شۇنىڭ بىـلهن قـۇرەيش خهلقـى يۇرتىـدا . ئۇالردىن قۇرەيشىلهر تارتىۋالدى دۈشـمهننىڭ . قهبىلىلىـرى تهپ تارتـاتتى ئهرەبن ئـۇالردى . تېنچ ياشـىدى

. تاجاۋۇزىغا ئۇچراپ پاناھ ئىزلىگۈچىلهر ئۈچۈن كهئبه تېنچ قورغـان ئىـدى ــگهن هللا ا ــداق دې ــى ئهســلىتىپ مۇن ــا بهرگهن نىمىتىن ــدا ئۇالرغ ” : قۇرئان

، مهككىنـــى، ئۇالرنىـــڭ ئهتراپىـــدىكى كىـــشىلهر بـــۇالپ كېتىلىۋاتىـــدۇ ســـۈرە (“مىزنى ئـــۇالر كۆرمىـــدىمۇ؟ھهرەمنـــى تېـــنچ جـــاي قىلغـــانلىقى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 32 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

) ئايهتنىڭ بىرقىسمى– 67، ئهنكهبۇت

نىڭ پهيغهمبهر بولۇشتىن بۇرۇنقى رەسۇلۇلالھ

تىرىكچىلىكى

ئـۇ ، پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالمغا دادىـسىدىن بىـرەر نهرسـه قالمىـدى تۇغۇلغانـــدا يىـــتىم ۋە كهمـــبهغهل ئىـــدى؛ بهنـــى ســـهئىد قهبىلىـــسىدە

ئېمىلـــــدەش ، غۇدەك بولغـــــان چاغـــــدائىـــــشقا يـــــارى ئېمىتىلـــــدى؛ــاقتى ــادا بـ ــرلىكته پـ ــلهن بىـ ــلىرى بىـ ــگه قايتىـــپ . قېرىنداشـ مهككىـ

ئازغىنـا ئىـش ھهققـى ئېلىـپ مهكـكه خهلقىنىـڭ ، كهلگهندىن كېـيىن ــدا » ســهھىهۇل بۇخــارى«ئىمــام بۇخــارى . قــويىنى باققــان ئىــدى كىتاۋى

ــان ــرى قىلغـ ــدەك زىكـ ــ . يۇقىرىقىـ ــا ۋە دۇنيـ ــڭ دۇنياغـ ا پهيغهمبهرلهرنىـ، چۈنكى ئۇالر باي بولىـدىغان بولـسا . مهشغۇالتىغا قىزىقماسلىقى چۇقۇم

بهخــت ـ ســائادەتتىن مهھــرۇم مهڭگۈلــۈك ، دۇنياغــا بېرىلىــپ كېتىــپ پىــــدىن ئوتتۇرىغــــا قويۇلغــــان ىتهرهللا ا شۇڭالشــــقا .التتىبولغــــان بــــو

دۇنيـادىن ، شهرىئهتلهرنىڭ ھهممىـسى دۇنياغـا بېرىلىـپ كهتمهسـلىككه ــقا د ــراق بولۇش ــدۇيى ــۋالى ، ەۋەت قىلى ــڭ ئهھ ــۆتكهنكى پهيغهمبهرلهرنى ئ. ئىيـسا پهيغهمـبهر زادى دۇنياغـا بېـرىلمىگهن ئىـدى . بۇنىڭغا چوڭ گـۇۋا ئۇالرنىــڭ ، ئىبــراھىم پهيغهمبهرلهرمــۇ شــۇنداق ئىــدى ، مۇســا پهيغهمــبهر

بــۇ جهھهتــته ، كىچىــك چاغلىرىــدىكى تۇرمــۇش ئهھــۋالى قىــيىن ئىــدى ــۆزىنى . ھهممىــسى ئوخــشاش ئىــدى بۇالرنىــڭ ــا ئ ــسا دۇنياغ ــۇ بول ــا ب مان

دۇنياغا ھهددىـدىن ئـارتۇق بىرىلمهسـلىكته ئـۈممهتلىرىگه ، ئۇرماسلىقتانىڭ پهيغهمبهرلهنىـڭ ۋۇجۇتلىرىـدا نامـايهن هللانهمۇنه بولۇشلىرى ئۈچۈن ، ئــاپهت دۇنياغــا ئــۆزىنى ئــۇرۇشجىمــى بــااليى ـ . قىلغــان زور ھىكمىتــى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 33 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

پـادا . تىـشتىن كېلىـپ چىقىـدۇ دۇنياغا ھهددىدىن ئارتۇق بېرىلىـپ كې بـۇ . پهيغهمبهرلهرنىـڭ ھهممىـسى پـادا باققـان ، بېقىش ئىشىمۇ شـۇنداق

دا كهلتــــــــۈرۈلگهن پهيغهمــــــــبهر »ســــــــهھىهۇل بۇخــــــــارى «گهپ بۇمـۇ خۇدانىـڭ زور . بىر ھهدىـسىدە بايـان قىلىنغـان ئهلهيهىسساالمنىڭ

دىلىغـا ، كىشى ھايۋانالرنىـڭ يۇۋىـشى بولغـان قـوينى باقـسا . ھىكمىتىــان، مۇاليىملىــق ــدۇمېهرىب ــۇپ . لىق ئورناي ــبهر بول ــبهرلهر پهيغهم پهيغهم

، كىشىلهرنىڭ مىجهزىدىكى چۇسـلۇق ، كىشىلهرنى تهربىيىلىگهن چاغدا .ئهڭ مۆتىدىل ھالهتته بولىدۇ، دىلىدىكى ناتوغرىلىق رۇسلىنىدۇ

ــدا ــوڭ بولغان ــساالم چ ــبهر ئهلهيهىس ــۇ ، پهيغهم ــى ئهب ــهئىب ئىبن سخهدىـچه رەزىيهلالھـۇ ئهنهـادىن . تىجـارەت قىلـدى سائىب بىلهن شـىرىك خهدىــچه . ئۇنىــڭ تىجــارىتى بىــلهن شــامغا بــاردى، ئىــش ھهققــى ئېلىــپ

ئـۇ بـاي ، پهيغهمبىرىمگه ياتلىق بولۇپ شهرەپكه ئىگه بولغانـدىن كېـين ــشلىدى ــدە ئىـ ــڭ ئىلكىـ ــۆز . خهدىچىنىـ ــساالم ئـ ــۇھهممهد ئهلهيهىسـ مـ

غـا قۇرئانـدا مۇنـۇ ئـايهتلهردە ئۇنىڭهللا ائۇلـۇغ . ئهمگىگى بىلهن ياشـايتتى سـېنى يىـتىم دەپ سـاڭا ) رەببىڭ(” :ساناپ ئۆتكهن نىمهتلىرىنى بهردى

سېنى توغرا يولغـا سـالمىدىمۇ؟ ، پاناھ بهرمىدىمۇ؟ سېنى قايمۇققان دەپ هللا “) ئـايهت -8، -7، -6.سـۈرە زۇھـا ( باي قىلمىدىمۇ؟ ، سېنى پېقىر دەپ

، پهيغهمبهرلهرگه ۋەھيـى قىلغانـدەك باشقا” : دېگهن قۇرئاندا مۇنداق تائاالــۇيىچه ســاڭا ئهســلىدە قۇرئاننىــڭ ۋە . نــى ئهۋەتتــۇقجىبرىئىلئهمــرىم ب

ــڭ ــى ئۇقمايتتى ــمه ئىكهنلىگىن ــڭ نى ــۇر . ئىماننى ــاننى ن ــېكىن قۇرئ لشـــۇ ئـــارقىلىق مهن خالىغـــان بهنـــدىلىرىمنى ھىـــدايهت ، قىلـــدىمكى

) .ئايهتنىڭ بىرقىسمى-54، سۈرە شۇرا( “.قىلىمهن

نىڭ پهيغهمبهر بولۇشتىن ئىلگىرىكى لۇلالھرەسۇ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 34 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ئهخالقى

ئهڭ ، پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالم خهلق ئىچىدە مىـجهزى ئهڭ ياخـشى ــدى؛ ، راســتچىل ــار قىلىــق ئهڭ ســادىق ئى ــدىغان ناچ ــشىنى بۇلغاي ، كى

خهلـق ، يامان ئهخالقالردىن خالى ئىدى؛ ئـادەمگهرچىلىكى ئهڭ ئۈسـتۈن ، بهك مــۇاليىم، چىلىقى ياخــشىخوشــنىدار، بىــلهن مۇناســىۋىتى قويــۇق

، سـهۋىرچانلىق ، ئۇنىـڭ ۋۇجۇدىـدا مۇاليىملىـق هللا ا. بهك راستچىل ئىدى ، كهڭ قوللـــۇق، ئىپـــپهت، كهمتهرلىـــك، ئـــادىللىق، شـــۈكرى قىلىـــش

ــانلىق ــسلهتلهرنى ، قهھرىم ــۈزەل خى ــارلىق گ ــچانلىق قات ــوغرا ، نۇمۇس تخهلـــق ئـــۇنى ئهمىـــن دەپ ، قىلىقالرنـــى جهم قىلغـــانلىقى ئۈچـــۈن

پهيغهمـبهر ئهلهيهىســساالمنىڭ ھهتتـا ئابـدۇددار جهمهتىـدىن . تىـشاتتى ئاــبهر ــارىس پهيغهمـ ــى ھـ ــان نهزرى ئىبنـ ــمىنى بولغـ ــهددى دۈشـ ئهڭ ئهشـ

مــــۇھهممهد : ئهلهيهىســــساالمدىكى خىــــسلهتلهرگه قايىــــل بۇلــــۇپ نىڭ ئۆسكهن بـالىلىق چېغىـدا ئۇنىڭـدىن ) قۇرەيشنى دىمهكچى (سىلهر

ئـۇ . ئهڭ ئىشهنچلىك ئىدى ، ئهڭ راستكوي ئىچىڭالردا ، مهمنۇن ئىدىڭالر بىــلهن هللا ، ڭالر دېــدىئــۇنى ســېهىرگهر، چــوڭ بۇلــۇپ پهيغهمــبهر بولغانــدا

مهدىــنىگه [ ئۇكــاز. دېــگهن،مــۇھهممهد ســېهىرگهر ئهمهس ، قهســهمكىچـوڭ سـودا بۇيهردە يىلدا بىر قېـتىم ، يېقىن بىر بازارنىڭ ئىسمى بولۇپ

سـودا ـ بىر نۆۋەت ئۆتكۈزىلىـدىغان دا يىلدا ] ـ ت. ـ سېتىق ئۆتكۈزۈلهتتىمـــۇھهممهد ، دەمهقـــسىتىلهرگه ئېيـــتىش ئهرەبـــســـېتىققا كېلىـــدىغان

ــۆزگه ــر س ــدىغان بى ــاقۇل كېلى ــگه م ئهلهيهىســساالم توغرىلىــق ھهممىــشىۋېلىش ئۈچــۈن ــر مهســلىههت يىغىنىــدا نهزرى كېلى ئېچىلغــان بى

قلـى ھىرە پادىـشاھى رۇمنىـڭ .ئىبنى ھارىسنىڭ قىلغان سۆزى ئهنه شـۇ مۇھهممهد پهيغهمبهرلىك دەۋاسى قىلىـشتىن : ئهبۇ سۇفياندىن ) قهيسهر(

ســىلهر ئــۇنى يالغــانچىلىق بىــلهن قارىلىغانمىــدىڭالر؟ دەپ ، ئىلگىــرى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 35 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

مـۇھهممهد : ھىرەقلـى . بهرگهن جـاۋاب دەپ ، يـاق : ئهبۇ سۇفيان ، سورىغانداــان ئىـــكهن ــانچىلىق قىلمىغـ ــانچىلىق هللا، كىـــشىلهرگه يالغـ ــا يالغـ غـ

نىـڭ » سـهھىهۇل بۇخـارى «بـۇ سـۆز . دېـگهن ،ۇمكىن ئهمهس قىلىشى مـ ــان ــان قىلىنغـ ــدە بايـ ــاش تهرىپىـ ــساالمنى هللا ا. بـ ــبهر ئهلهيهىسـ پهيغهمـ

كىچىگىدىال جـاھىلىيهت دەۋرىنىـڭ ئىـسالم شـهرىئىتىگه زىـت بولغـان بـارلىق يامـان ] .نـاملىق كىتاۋىـدىن ئېلىنـدى » شـىفا «قازى ئىيازنـڭ [

، ۇتالرنى قــاتتىق ئــۆچ كۆرســهتكهنئۇنىڭغــا بــ، ئىــشلىرىدىن ســاقلىغانھهتتـــاكى پهيغهمـــبهر ئهلهيهىســـساالم بۇتپهرەســـلهرنىڭ بـــۇتالر ئۈچـــۈن

ــمايتتى ــىملىرىغا قاتناشــ ــايرام مۇراســ ــدىغان بــ ــبهر . ئۆتكۈزىــ پهيغهمــــساالم ــمۈرلۈك چېغىمــدىال بــۇتالرنى ”: دېــگهنمۇنــداقئهلهيهىس ، ئۆس

ڭ ئىـشلىرىنى جاھىلىيهت دەۋرىنىـ ، ئهسكى شېئىرالرنى يامان كۆرەتتىم هللا لـېكىن ئىككىـال قېتىمـدا ا ، پهقهتال ئىككى قېتىم كهلتۈرگهن ئىدىم

ئۇنىڭـدىن كېـيىن . مېنى ئويلىغىنىمنى ئىشقا ئاشۇرۇشتىن ساقلىدى يامـانلىقنى ، مېنى پهيغهمـبهرلىككه مۇشـۇررەپ قىلغانغـا قهدەر هللا تاكى ا

چىـــسى مهن بىـــلهن بىلـــله قـــوي ېبىـــر كـــۈنى ك. ئـــويلىغىنىم يـــوقمهككىــگه ، يــۇپويۇمغــا قــاراپ قويۇشــنى تــاپىالپ قبالىغــا قوان باقىــدىغ

ــۇپ ــماقچى بول ــا قاتناش ــك پاراڭغ ــشاش كېچىلى ــالرغا ئوخ ــپ ياش كىرىبىرسـىنىڭ ، ـ قورونىڭ ئالدىغا كهلگىنىمدە 1 مهككىگه كىرپ .ماڭدىم

نهيلهرنىـڭ ، چېلىنىۋاتقـان داپ ، توي مهرىكىسىدە ئېيتىلىۋاتقـان ناخـشا ــاڭالپ قېل ــاۋازىنى ئ ــۇردۇم ئ ــا هللا ا. ىــپ شــۇ يهردە ئولت مېنىــڭ قولىقىمغ

ئهتىـــسى قۇياشـــنىڭ تهپتـــى . مېنـــى ئۇخلىتىـــپ قويۇپتـــۇ، ئاڭالتمـــايئىككىنچـى . ھىـچ ئىـش قىلمىـدىم ، ئۈستۈمگه چۈشكهندىال ئويغانـدىم

“.قېتىم يهنه شۇنىڭغا ئوخشاش ئهھۋال بولغان ئىدى

لنىــڭ قۇربــانلىق قىلىنغــان ما [پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم نۇســۇپ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 36 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ئۈچـۈن ] ــ ت . تىكلهنگهن تاش قېنىنى ئېقىتىپ ئىبادەت قىلىنىدىغان ھــاراق ئىچىــش ، قۇربــانلىق قىلىنغــان مالالرنىــڭ گۆشــىنى يىمهيتتــى

نى ھـــاراق پهيغهمبىـــرىم ئـــۆزى ، لهردە كهڭ تارالغـــان بولـــسىمۇ ئهرەبـــــدى ــگهن ئى ــشتىن چهكلى ــۇل هللا ا. ئىچى ــۋەھىينى قوب پهيغهمبىرلىرىنى

قاتلىك بولۇش ئۈچۈن ئۇالرنى ئهنه شۇنداق سـۈپهتلهر قىلىشقا تولۇق اليا پهيغهمـبهر ، ئـۇالر پهيغهمـبهر بولۇشـنىڭ ئالدىـدىمۇ . بىلهن زىنـنهتلىگهن ئــۇالر پهيغهمــبهر . بــارلىق گۇنــاالردىن پــاك ئىــدى ، بولغانــدىن كېيىنمــۇ

بولۇشــتىن ئىلگىــرى كېلىچهكــته ئــۆزلىرىگه تاپــشۇرۇلىدىغان چــوڭ پهيغهمـبهر بولغانـدىن كېـيىن ، اك بولىـدۇ ئىشقا اليىقلىشىش ئۈچۈن پـ

. بولــــسا ئــــۆز ئــــۈممهتلىرىگه ئــــۈلگه بولــــۇش ئۈچــــۈن پــــاك بولىــــدۇ .دىن يۈكسهك رەھمهت ۋە ساالم بولغايهللاپهيغهمبهرلهرگه ا

هللا ئىلگىرى انىڭ پهيغهمبهر بولۇشتىنرەسۇلۇلالھ

دىن كۆرگهن ھۆرمهتلىرىتهرىپى

ــان ھ ــساالمنى ئهمگۈزۈۋاتقـــ ــبهر ئهلهيهىســـ ــڭ پهيغهمـــ هلىمىنىـــنىـــڭ پهيغهمـــبهر هللالهر ابهرىكهتـــدىن كهلـــگهن تهرىپىـــهللا ئائىلىـــسىگه ا

پهيغهمــــبهر . ئهلهيهىســـساالمغا بهرگهن دەســــلهپكى سوغىـــسى ئىــــدى ــسى ــڭ ئائىلىـــ ــۇرۇن ھهلىمىنىـــ ــشتىن بـــ ــساالم كېلىـــ ئهلهيهىســـ

ئۇنىــڭ كېلىــشى بىــلهن ھهلىمىنىــڭ قــويلىرى . قهھهتچىلىكــته ئىــدىهللا ا. ىن سۈت تېمىپ تۇرىـدىغان بولـدى ئوتالقتىن قايتقاندا يېلىنلىرىد

قهسىدىـسىدە » ھهمـزىيه «ئۇنىـڭ ، رەھمهت قىلسۇنكى گهىئىمام بۇسهير :مۇنداق مىسراالر بار

، خۇدا قىلسا مۇيهسسهر بهختىيار ئىنساننى بىر ئهلگه

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 37 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

.ئۇنىڭ سايىسىدە شۇ ئهل سائادەتمهن بولۇر شۇئان

ــۆكرىكى يېرى ــساالمنىڭ كـ ــۇھهمممهد ئهلهيهىسـ ــدىن مـ ــپ ئانـ لىـنىــڭ هللا. شــهيتاننىڭ ھهسسىــسى چىقىرىــپ تاشــالنغان ۋەقه يــۈز بهردى

كىمكـــى . بۇنىـــڭ ئهجهبلىنهرلىگـــى يـــوق ، قۇدرىتىـــدىن ئېيتقانـــدا نىـڭ هللا، ئۇنىڭ نهزەر دائىرىـسى تـار بولـۇپ ، بۇنىڭدىن شۈبهىلىنىدىكهن

چـــۈنكى . كـــۈچ ـ قۇدرىتىـــدىن ھىچنهرســـىنى چۈشـــهنمىگهن بولىـــدۇ تاشقىرى ئىشالرنىڭ سـادىر بولۇشـى يېڭىـدىن پهيغهمبهرلهردە ئادەتتىن

پهيغهمـــبهر . پهيـــدا بولغـــان ۋە ئاجايىـــپ تۇيۇلىـــدىغان ئىـــش ئهمهس ھـۆرمهتلهپ بۇلـۇتنى ئۇنىڭغـا هللا ا، ئهلهيهىسساالم شامغا سهپهر قىلغانـدا

ــدە بۇلــۇت ئۇنىڭغــا ســايه تاشــالپ : بويــسۇندۇرۇپ بهرگهن تومــۇز كۈنلىرى. بۇ سـايىدىن بهھـرىمهن بواللمـايتتى كارۋاندىكى ھىچ بىر ئادەم . تۇراتتى

خهدىچنىڭ بۇ سـهپهردە پهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالم بىـلهن بىلـله بولغـان مۇشۇنىڭ بىلهن خهدىـچه . خىزمهتكارى مهيسهرە شۇنداق رىۋايهت قىلغان

ئۇنىڭغـا نىكـاھلىنىش ، مۇھهممهد ئهلهيهىسـساالمنى يـاقتۇرۇپ قېلىـپ ــان ــۋىنى قويغـ ــته ئۇنىـــڭ قو، تهكلىـ ــشالر كېلىچهكـ ــوڭ ئىـ ــدىن چـ لىـ

ــشهنگهن ــدىغانلىقىغا ئىــ ــساالم . كېلىــ ــۇھهممهد ئهلهيهىســ ــۇڭا مــ شــ ئۇنىڭ ۋۇجۇدىدا كۆرۈلگهن گـۈزەل ئهخالقىـي خهدىچه، پهيغهمبهر بولغاندا

ــۇرۇن ــدىن بـ ــايال ھهممىـ ــۆجىزە تهلهپ قىلمـ ــقا مـ ــۆجىزىلهردىن باشـ مـتــاش ۋە دەرەخلهرنىــڭ ســاالم بېرىــشىمۇ پهيغهمــبهر . مۇســۇلمان بولغــان

مــــــۇھهممهد . بهرگهن نىمهتلهردىــــــن ئىــــــدىهللا لهيهىســــــساالمغا ائهئـۆي ـ ئىمـارەت يـوق ، ئهلهيهىسـساالم ھـاجهت ئۈچـۈن سـىرتقا چىققانـدا

، ئۇچرىغــان تــاش. ئويمانلىقالرغــا كېتهتتــى، قاپتالالرغــا، يىــراق يهرلهرگه ،ســاڭا رەھــمهت ۋە ئامــانلىق بولــسۇن، ئــى: دەرەخلهرنىــڭ ھهممىــسىدىن

، ئـادىمىزات كـۆرۈنمهيتتى ، تۆت ئهتراپىغا باقسا ، اليتتى ئاۋازنى ئاڭ دېگهن

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 38 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

مۇنــداق . بــۇ ئهھــۋالنى پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم ئــۆزى ســۆزلهپ بهرگهنبۇرۇنمــۇ جانــسىز نهرســىلهرنى پهيغهمــبهرلهرگه هللا ا، غــا ئاســانهللائىــشالر ا

ــسۇندۇرۇپ بهرگهن ــپ . بويـ ــدىهارغا ئايلىنىـ ــسى ئهجـ ــانىڭ ھاسىـ ، مۇسـيهنه ، كۆرسـهتكهن سـېهىرلىرىنى يۇتۇۋېتىـپ پىرئوننىڭ سېهىرگهرلىرى

مۇسا شۇ ھاسـا بىـلهن تاشـنى . ئهسلىدىكى ھاسىلىق ھالىتىگه قايتقان ــدا ــپ ، ئۇرغان ــپ چىقى ــۇ ئېتىلى ــۆز س ــى ك ــون ئىكك ــتىن ئ بهنــى ، تاش

شــۇڭا ، ئهلهيهىســساالمنىڭ ئىــسمى ئىــسرائىليهئقــۇب[ئىــسرائىلنىڭ ھهر ئـايمىغى ئۈچـۈن ] ـ ت . ئۇنىڭ ئهۋالتلىرى بهنى ئىسرائىل دىيىلىدۇ

باشـقا پهيغهمبهرلهرنىڭمـۇ هللا شۇنىڭدەك ا . بىردىن بۇالق ئاپىرىدە بولغان ئۇلۇغلۇقىنى كىـشىلهرگه تونۇتـۇش ئۈچـۈن ئۇالرغـا ، قهدىر ـ قىممىتىنى

.خالىغان تۈرلۈك جانسىز نهرسىلهرنى بۇيسۇندۇرۇپ بهرگهن

بېشارەتتهۋراتتىكى

هلقنىـڭ ئهھۋالىغـا ئۇيغـۇن مۇسا پهيغهمـبهرگه شـۇ زامانـدىكى خ هللا اهللا تهۋراتتـا ا . كېلىدىغان قانۇن بايان قېلىنغـان تهۋراتنـى نازىـل قىلغـان

تهۋراتتـا ئۇلـۇغ . ئهۋەتمهكچى بولغان نۇرغـۇن پهيغهمـبهر بايـان قىلىنغـان مۇســا ئهلهيهىســساالمغا قارىتــا ، بېرىلىــپبېــشارەتپهيغهمبىرىمىــزدىن سىدىن ســاڭا ئوخــشاش بىــر بــۇ پهيغهمــبهرلهر ئارىــ”: مۇنــداق دىــيىلگهن

ــمهن ــبهر ئهۋەتى ــالىمهن ، پهيغهم ــا س ــڭ ئاغزىغ ــاالمىمنى ئۇنى ــۆز ، ك ــۇ ئ ئمېنىــڭ . ئــۈممىتىگه مهن بۇيرىغــان ھهمــمه نهرســىنى ســۆزلهپ بېرىــدۇ

نامىمدىن سۆزلىگهن سۆزلىرىگه قـۇالق سـالمىغان ئادەمـدىن ئىنتىقـام ــالىمهن ــدىغان . ئـ ــۈرئهت قىلىـ ــشقا جـ ــۇق قىلىـ ــا تهكهببۇرلـ ن مه، ماڭـ

بۇيرىمىغـــان نهرســـىلهرنى مېنىـــڭ نامىمـــدىن يـــاكى باشـــقا ئىالھـــالر راسـت پهيغهمـبهر . نامىدىن سۆزلهيدىغان پهيغهمبهرلهر ئۆلـۈمگه مهھكـۇم

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 39 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

بىلهن يالغان پهيغهمبهرنىڭ پهرقىنى مۇنداق بهلگه بىـلهن ئايرىۋالـساڭ مېنىــڭ نامىمــدىن پهيغهمبهرلىــك دەۋاســى قىلغــان ئادەمنىــڭ: بولىــدۇ

اقچى مـ لۇغلىوئۇنـداق كىـشى ئـۆزىنى ئ ، رى ئهمهلگه ئاشمىـسا ئېيتقانلىــسهن . يالغانچىــدۇرنبولغــا ـ 5تهۋراتنىــڭ [“.شــۇڭا ئۇنىڭــدىن قورقماي

نى مۇســــا بېــــشارەتالر بــــۇ يهھــــۇدىي] ـــــ ت. ـ بــــابى 8پارىــــسىنىڭ ئهلهيهىســساالمنىڭ ئورۇنباســارى بولغۇســى يۇشــه ئىنبــى نــون ھهققىــدە

ئىــسا ئهلهيهىســساالمنىڭ ، ۋاھــالهنكى. ىدۇدېيىــش بېــشارەتئېيتىلغــان الر ئۇنىڭــدىن بــۆلهك بىــر پهيغهمبهرنىــڭ كېلىــشىنى يهھــۇدىيۋاقتىــدا دىنىــدا تۇغۇلغــان بــاال ۋە خرىــستىئان[شــۇڭا ئــۇالر يۇيۇنغــان . كــۈتهتتى

ــستىئان ــۇدا خرىـ ــشىلهر خـ ــان كىـ ــۇل قىلغـ ــى قوبـ ــسا ۋە ، دىنىنـ ئىيـ) يهھيـا (يۇھهننـا ] تـ . روھۇلقۇددۇس نامى بىلهن يۇيۇنۇشنى كۆرسىتىدۇ

بهنـى ئىـسرائىل قهۋمىنىـڭ بىـر [بـۇ ئـادەملهر يهھيـا . غا ئادەم ئهۋەتـكهن ــۇپ ــۆتكهن ، پهيغهمبىــرى بۇل ــۇرۇن ئ ــبهردىن ب ــبهر . ئىيــسا پهيغهم پهيغهم

سـهن ئىليـامۇ؟ :دىـن ] بولۇشتىن ئىلگىرى ئىئـوردانىيهدە يۇيۇنغـان ـ ت ــا، دەپ ســورىغاندا ــاق: يهھي ــگهن، ي ، ەپ ســورىغانداســهن ئېيــسامۇ؟ د. دې

، يــاق: يهھيــا. ســهن پهيغهمبهرمــۇ؟ دەپ ســورىغاندا. دېــگهن، يــاق: يهھيــا، ئېيــسا بولمىــساڭ ، ســهن ئىليــا بولمىــساڭ : ئــۇالر يهھياغــا . دېــگهن

ــساڭ ــۇ بولمىـ ــ، پهيغهمبهرمـ ــشقا يۇيۇنـ ــگهننىمىـ ــۇنى . دۇڭ؟ دېـ ــۇ شـ بـئېيــسا ھهققىــدە ۋە ئېيــسانىڭ ، تهۋراتتــا ئىليــا ھهققىــدە، كۆرســىتىدۇكى

ــدە زامــ ــدانغا كهلمىــگهن پهيغهمــبهر ھهققى بېــشارەتانىغىچه تېخــى مهيــاغا ئوخـــــشايدۇ . . بېـــــرىلگهن ــا پهيغهمبىرىمىـــــز مۇســـ دەپ ، تهۋراتتـــبهنـى ئىـسرائىلدا ”: پارىـسىنىڭ ئاخىرىـدا -5تهۋراتنىڭ . تهسۋىرلهنگهن

بـۇ . دەپ بايـان قىلىنغـان “ مۇساغا ئوخـشاش پهيغهمـبهر كهلگىنـى يـوق ــشارەت ــدۇ هللا”: ته يهنه بېـ ــبهر ئۆلتۈرىلىـ ــان پهيغهمـ ــۆھمهت قىلغـ ــا تـ “ غـ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 40 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ئهگهر ئــۇ بىزنىــڭ ”: بــۇ قۇرئانــدىكى مۇنــۇ ســۆزگه ئوخــشايدۇ. دېــيىلگهنــا ــدۇرۇپ چىقارسـ ــاننى ئويـ ــامىمىزنى ســـېتىپ يالغـ ــۇنى ، نـ ــۋەتته ئـ ئهلـ

ــاتتۇق ــلهن تۇت ــز بى ــۇرىنى . قهھرىمى ــل تۇم ــدىن ئۇنىــڭ چــوڭ قىزى ئانــۈزۈپ تاشــاليتتۇق ــۋەتته ئ ــاقق (“ .ئهل ــايهتلهر-46، -45، -44، هســۈرە ھ ) ئ

الردىن ئىبـارەت ئهشـهددى يهھـۇدىي پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالم مۇشـرىك ۋە ئۇالرنى ئىـسالم دىنىغـا دەۋەت ، يىل تۇرۇپ 23دۈشمهنلىرىنىڭ ئارىسىدا

ئــۇنى بــۇ دۈشــمهنلهرنىڭ سۈيقهســتىدىن هللا ا، شــۇنداق ئهھۋالــدا، قىلــدى، قىلىـش ئۈچـۈن ىرجهمپهيغهمبىرىمىزنىڭ كۆڭلىنى خـات هللا ا. ساقلىدىــدا ــشىلهرنىڭ زىيانكهشــلىكىدىن ســاقاليمهن ”: قۇرئان “مهن ســېنى كىھهممىـگه قـادىر هللا ا.) ئايهتنىڭ بىر قىـسمى – 50، سۈرە مائىدە (دېگهن

ئۇنىڭغــــا تــــۆھمهت چاپلىغــــان ئادەمنىــــڭ جاجىــــسىنى ، تۇرۇقلــــۇق ،يـاكى بولمىـسا ”: قۇرئاندا مۇنـداق دېـگهن هللا ا، بهرمهسمىدى؟ ۋاھالهنكى

هللا ئهگهر ا. ديىــشىدۇ، نىــڭ نامىــدىن يالغــاننى ئويــدۇردى هللائــۇ ا: ئــۇالرسـۆزلىرى . باتىلنى يوق قىلىـدۇ هللا ا. قهلبىڭنى پىچهتلىۋىتهتتى، خالىسا

كۆڭـــۈللهردىكى نهرســـىلهرنى هللا ا. ئـــارقىلىق ھهقنـــى ئاشـــكارە قىلىـــدۇــدۇر ــۇرا (“.بىلگۈچىـ ــۈرە شـ ــايهت- 24، سـ ــۇنىڭدەك ) ئـ ــۇ شـ ــشارەتبـ بېـ

ــ ــق پهيغهمبىرىمىزنىـ ــشالر توغرىلىـ ــدىغان ئىـ ــته يۈزبېرىـ ڭ كېلىچهكـبىــزگه راســتلىقنى تونۇتىــدىغان خهۋەرلىرىــدىن بىزنــى ، ئالــدىن بهرگهنپهيغهمــبهر ئهلهيهىسـساالم نۇرغــۇن نهرسـىلهر توغرىلىــق . ۋاقىپالندۇرىـدۇ

ــدىن خهۋەر بهرگهن ــداق خهۋەر بهرگهن . ئال ــساالم قان ــبهر ئهلهيهىس پهيغهمبۇخهۋەرلهرنىـڭ ئىچىـدە پهرەز تهخمىـنلهر ، ولغانئهمهلدە شۇنداق ب ، بولسا

، مهسـىلهن . بىلهن ئېيتىش مۇمكىن بولمايدىغان قهتئى خهۋەرلهرمـۇ بـار ھهتتـا ، رۇملۇقالر ئىرانلىقالر تهرىپىدىن قـاتتىق مهغلـۇبىيهتكه ئـۇچراپ

مهملىكىتىنىـــڭ پـــايتهختى كونىـــستانتىنوپول قولـــدىن كېـــتهي دەپ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 41 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

هكـته غهلىـبه قىلىـدىغانلىغى خهۋەر ئهنه رۇملۇقالرنىـڭ كېلىچ ، قالغانداــسىدىندۇر ــۇالر جۈملىـ ــۇ. شـ ــكهن ، خهۋەردە بـ ــدىن كهتـ ــۇقالر قولىـ رۇملـ

. دىـيىلگهن . يهرلىرىنى بىر قانچه يىلدىن كېيىن كېـيىن قايتۇرۇۋالىـدۇ شۇڭا بۇ خهۋەرنـى بهزى قـۇرەيش . دىنال بېرىلگهن تهرىپىهللا بۇخهۋەر پهقهت ا

رى سىددىق بىـلهن مـال تىكىـشىپ مۇشرىكلىرى غهلهت ساناپ ئهبۇبهك ــاغلىنىش قىمارنىــڭ بىرخىــل شــهكلى مهنئــى (باغالشــقان ــيىچه ب كېــ ت. قىلىنغــان نىــڭ مهزكــۇر خهۋىــرى ئىــشقا ئېــشىپ رۇملــۇقالر هللا .) ـ

ــان ــبه قىلغ ــان ، غهلى ــىددىق ئۇتۇۋالغ ــرى س ــۇ بهك ــلهن ئهب ــۇنىڭ بى . شــۆپ ــداق خهۋەرلهر ك ــدۇق ، مۇن ــۆپرەك توختال ــۇ يهردە ك ــ ، ب ــۇدا خالى ، ساخ

.نىڭ ئاخىرىدا تهپسىلى توختىلىپ ئۆتىمىزكىتاب

، نــاملىق كىتاۋىــدا رىــۋايهت قىلىنىــشىچه» شــىفا«قــازى نىيازنىــڭ نىڭ رەسـۇلۇلالھ ئهتا ئىبنى يهسار ئابدۇلال ئىبنـى ئهمـر ئىبنـى ئاسـتىن

بىــلهن هللا ا: دېــگهنئابــدۇلال مۇنــداق، ســۈپهتلىرى توغرىلىــق ســورىغانداقۇرئاندىكى بهزى سـۈپهتلىرى تهۋراتتىمـۇ پهيغهمبىرىمىزنىڭ، قهسهمكى

، سـېنى گـۇۋاچى ، ئـى پهيغهمـبهر ”: بايان قىلىنىـپ مۇنـداق دىـيىلگهن ــشارەت ــۇممىالر ، چىبې ــا قورغــان ) ئوقۇمىغــانالر(ئاگاھالنــدۇرغۇچى ۋە ئ غ

ــتىم ــۇلۇم . قىلىــپ ئهۋەت ــدەم ۋە رەس ــم(ســهن مېنىــڭ بهن مهن ، ) ئهلچىتـوڭ ، سـهن قۇپـال . ئاتىـدىم دەپ) غا يۈلهنگۈچى هللا(سېنى مۇتهۋەككىل

ــا ــسهن؛ ســاڭا يامــانلىق قىلغانالرغ ــازارالردا ســۈرەن سالماي ئهمهســسهن؛ بــسهن؛ كهچۈرىــسهن؛ ئازغــان ــانلىق قىلمــاي كهڭ قۇســاقلىق قىلى يام

دەپ ) دىــن باشــقا ھىــچ ئىــالھ يــوقهللابىــر ا(خهلــق الئىــالھه ئىلاللالھــۇ ، رىئىمـــان ئېيـــتىش بىـــلهن ئۇالرنىـــڭ ھهقىقهتنـــى كـــۆرمهس كـــۆزلى

ــدىن كېــيىن ، ئاڭلىمــاس قــۇالقلىرى ، چۈشــهنمهس دىللىــرى ئېچىلغان “) ، جېنىڭنى ئالىدۇ(سېنى قهبزى روھ قىلىدۇ هللا ئاندىن سېنى ا

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 42 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ىــپ قېلىــشتىن قورقمــاي ئىــسالم دىنىنــى مهنــسىۋىدىن ئايرىلالرنىڭ رەئىسى ئابدۇلال ئىبنى سـاالم رەزىيهلالھـۇ يهھۇدىيقوبۇل قىلغان

ئبـۇل ئهھبـار ئاغزىـدىنمۇ شـۇنداق سـۆزلهر رىـۋايهت ئهنهۇ ئاغزىدىن ۋە كه تــا پهيغهمــبهر » تهۋرات «، يهنه بىــر رىــۋايهتته ئېيتىلىــشچه . قىلىنىــدۇ

ــۈپهتلهنگهن ــداق سـ ــساالم مۇنـ ــۇرۇڭ ”: ئهلهيهىسـ ــازارالردا ۋاراڭ ـ چـ بـئۇنى ياخشى ئىـشالرغا مـۇۋەپپهق . ئهسكى سۆزلهرنى قىلمايدۇ ، قىلمايدۇــمهن ــۈزەل ئهخالقلىــ ، قىلى ــمهنگ ــڭ ، ق قىلى ــى ئۇنى مهن تهمكىنلىكن، تهقۋادارلىقنى ئۇنىـڭ ۋىجـدانى ، ياخشىلىقنى ئۇنىڭ بهلگىسى ، لىباسى

ۋاپـادارلىق تهبىـتىگه سـىڭگهن ، راسـتلىق .سۆزىنى ھىكـمهت قىلىـمهن ــدۇ ــاقلىق. بولى ــدۇ ، كهڭ قۇرس ــان بولى ــا ئايالنغ ــق خۇلقىغ . مېهرىۋانلى

ــانى ــالهتته ھهقق ــمه ھ ــهرىئىتى ھهق، ھهم ــ، ش ــدايهتئىم ــى ، امى ھى دىنمــۇھهممهد ئهلهيهىســساالم [ئۇنىــڭ ئىــسمىنى ئهھــمهد . ئىــسالم بولىــدۇ

گـۇمرانلىقتىن ، ئاتـايمهن ] ــ ت . تهۋرات ۋە ئىنجىلالردا ئهھمهد دىيىلگهن ، ئهھــمهد ئــارقىلىق قــارمۇ ـ قارشــى دىلالرنــى . ھىــدايهتكه چىقىــرىمهن

ئۇنىـڭ . ىمهنتۈرلـۈك مىللهتلهرنـى بىرلهشـتۇر ، ھهۋەسلهرنى چىچىالڭغۇ “.ئــۈممىتىنى ئىنــسانالر ئارىــسىدىكى ئهڭ ياخــشى ئــۈممهت قىلىــمهن

هللا ا، ئىـشهنچلىك پهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالمنىڭ ئېيتىـشىچه ، راستچىلمېنىــڭ تالالنغــان بهنــدەم ”: تائــاال ئــۇنى تهۋراتتــا مۇنــداق ســۈپهتلىگهن

ــدە تۇغۇلىـــدۇ ئۇنىـــڭ ، مهدىـــنىگه ھىجـــرەت قىلىـــدۇ. ئهھـــمهد مهككىـ. غا شـۈكۈر قىلغـۇچىالردىن بولىـدۇ هللاى ھهرقانداق ئهھۋالدا مهن ا ئۈممىت

“

بېشارەتئىنجىلدىكى

ــت ــۆزخهلقىغه فارقىلى ــدا ئ ــساالم ئىنجىل ــسا ئهلهيهىس ــگهنئىي دې

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 43 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

فارقىلىتنىــڭ مهنىــسى مــۇھهممهد يــاكى . بېرىــدۇبېــشارەتئىــسىمنى ، ئـۇ ۋاقتىـدا ”:نىڭ مۇنـۇ سـۆزى تهسـتىقاليدۇ هللابۇنى ا . ئهھمهدكه يېقىن

ــسا مه ــوغلى ئىيـ ــڭ ئـ ــسرائىل ئهۋالدى : ريهمنىـ ــى ئىـ ــىلهرگه ، ئـ مهن سـمهندىن بـۇرۇن كهلـگهن تهۋراتنـى ، تهرىپىدىن ئهۋەتىلگهن هللا ھهقىقهتهن ا

ــتىقلىغۇچى ــسىملىك ، تهس ــمهد ئى ــدىغان ئهھ ــيىن كېلى ــدىن كې مهن، سـۈرە سـهف (“. دېدى ، بهرگۈچى پهيغهمبهرمهن بېشارەتيغهمبهر بىلهن پهمهزكـۇر فـارقىلىتنى ئىيـسا ئهلهيهىسـساالم ) ى ـ ئايهتنىـڭ بىـر قىـسم 6

بىزنىـــڭ پهيغهمبىرىمىـــزگىال ئۇيغـــۇن كېلىـــدىغان ســـۈپهتلهر بىـــلهن ــداق ــگهنســۈپهتلهپ مۇن ــسانالرنى قىلغــان ”: دې ــسا ئىن فارقىلىــت بول

، ئۇالرغـا بـارلىق ھهقىقهتنـى ئۈگىتىـدۇ ، خاتالىقلىرى ئۈچۈن ئهيىپلهيـدۇ دىـن ئـاڭلىغىنىنى هللابهلكـى ا ،چۈنكى ئـۇ ئـۆزى خالىغـانچه سـۆزلىمهيدۇ

مـۇھهممهد ئـۆز ”: قۇرئاندا يـۇقىرقى مهزمـۇن بايـان قىلنىـپ “ . سۆزلهيدۇــۆزلىمهيدۇ ــۇيىچه سـ ــشى بـ ــنىال هللا ا، خاھىـ ــگهن ۋەھيىـ ــدىن كهلـ تهرىپىـ

جاھالهت پهردىلىـرى . ) ئايهت - 4 – 3، سۈرە نهجم ( دېيىلگهن “سۆزلهيدۇ ئىنجىلنىـڭ بهرنابـا تېخى يېقىنقى چاغالردا تېپىلغان ، ئاستىدا قېلىپ

نۇسخىـسىدا ] چىگه تهرجىمه قىلىنىپ ھـازىر مىـسىردا بېـسىلغان ئهرەب[ . پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالمنىڭ ئىسمى ئۇچۇق تىلغا ئېلىنغان

پهيغهمبهر بولۇشتىن ئىلگىرى رەسۇلۇلالھ

كىشىلهرنىڭ بۇ توغرىدىكى پىكىرلىرى

ــ ــدا پـ ــۇش ئالدىـ ــبهر بولـ ــساالم پهيغهمـ ــۇھهممهد ئهلهيهىسـ وپ ۋە مـ. راھىپالرنىڭ ئېلىپ بارغان زور پائالىيهتلىرى ھهممىـگه چۈشىنىـشلىك

ــۇدىي ــنه يهھ ــبهردىن مهدى ــان پهيغهم ــدا تۇرغ ــېلىش ئالدى ــدانغا ك الر مهي

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 44 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ــى ئهرەب ــاردەم تىلهيتت ــى ي ــرىگه قارش ــى . لى ــر ئىبن ــى ئهمى ــىم ئىبن ئاســگهن ــداق دې ــشىلىرى مۇن ــۆز قهۋمىنىــڭ بهزى كى ــادەگه ئ نىــڭ هللا”: قهت

دانىـشمهنلىرىدىن ئاڭلىغـانلىرىمىز بىزنىـڭ يهھـۇدىي لهن رەھمىتى بى غا شـىرىك كهلتۈرىـدىغان هللابىز ا . بولدى سهۋەبمۇسۇلمان بولۇشىمىزغا

بىـز بىلمهيـدىغان ، بولـۇپ كىتـاب الر ئهھلـى يهھـۇدىي ، بۇتپهرەس ئىدۇق ــى ــىلهرنى بىلهتتـ ــشه ، نهرسـ ــارىمىزدا ھهمىـ ــڭ ئـ ــلهن بىزنىـ ــۇالر بىـ ئـ

، ئـۇالر ، ئـۇالرنى خاپـا قىلىـپ قويـساق ، تتىكۆڭۈلسىزلىكلهر بولـۇپ تـۇرا ھــــازىرقى كــــۈنلهردە مهيــــدانغا كېلىــــدىغان پهيغهمبهرنىــــڭ ۋاقتــــى

سـىلهرنى خـۇددى ، بىز پهيغهمبهر بىلهن بىر بولۇپ ، يېقىنلىشىپ قالدى ] ت-، سهمۇد قهۋمـى ئىـرەم خهلقـى دەپمـۇ ئاتىلىـدۇ [ئاد ۋە ئىرەم خهلقى

ــۈرىمىز ــدەك ئۆلت ــش، ئۆلتۈرۈلگهن ــۆپ . تىهتدېيى ــۇالردىن ك ــۆزنى ئ ــۇ س بئۇنىــڭ ئىــسالم ، پهيغهمبىــرى مــۇھهممهدنى ئهۋەتكهنــدەهللا ا، ئــاڭاليتتۇق

الرنىـڭ قىلغـان يهھۇدىي. دىنىغا قىلغـان دەۋەتلىرىنـى قۇبـۇل قىلـدۇق ئــۇالردىن بالــدۇر مۇســۇلمان بولۇشــقا ئالــدىراپ ، ســۆزلىرىنى چۈشــىنىپ“ . ىن بـاش تـارتتى الر ئىمان ئېيتىـشت يهھۇدىي، چاپسان ئىمان ئېيتتۇق

سـىلهرنى ئـاد ۋە ئىـرەم بىز پهيغهمبهر بىلهن بىـر بولـۇپ ، الرنىڭيهھۇدىي، دېيىـشىنىڭ سـهۋىۋى شـۇ ئىـدىكى ، خهلقى ئۆلتۈرۈلگهندەك ئۆلتۈرىمىز

بــۇ پهيغهمــبهر بۇتپهرەســلهرنى كــۈچ ئــارقىلىق ، الرنىــڭ كىتاۋىــدايهھۇدىيــدۇ ــيىلگهن، يوقىتىـــ ــا ھهســـــهتخورل . دېـــ ــڭ دىللىرىغـــ ، ۇقئۇالرنىـــ

ئۇالر ئىمـان ئېيتمـاي دۇنيـا ۋە ئاخىرەتنىـڭ ، ئادالهتسىزلىك ئورناشقاچقا دىنىنـى قۇبـۇل خرىـستىئان . ئازاۋىغا قېلىشلىرىنى ئويلىمىغـان ئىـدى

ــان ــدانغا ئهرەبقىلغـ ــۇرتىمىزدا مهيـ ــسهلت يـ ــى ئهبىسـ ــۇمهييه ئىبنـ ئـ دېـگهن ،الردا ئـۇچرىتىمهن كىتـاب كېلىدىغان پهيغهمبهرنىـڭ سـۈپىتىنى

ئىرانلىق سهلمان رەزىيهلالھـۇ ئهنهـۇ بىـر كـاھىن . كۆپ قىالتتى سۆزنى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 45 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

هللا ا، ھهي سـهلمان : كاھىننىـڭ ئۇنىڭغـا ، بىلهن سۆھبهتلهشكهنلىگىنى قىزىـــل [ ئـــۇ تىهـــامه، ئهھـــمهد ئىـــسىملىك بىـــر پهيغهمـــبهر ئهۋەتىـــدۇ

، مهكــكه، يهمهننىــڭ شــىمالىغا جايالشــقان جــاي ، دېڭىزنىــڭ شــهرقىغه، تاغلىرىـدىن چىقىـدۇ ] ت –. ر شـهھهرلىرى جىددە ئۇنىـڭ مهشـهۇ ، يهنبۇ

ســـهدىقىنى قوبـــۇل قىلماســـلىق ئۇنىـــڭ ، ســـوۋغىنى قۇبـــۇل قىلىـــشــدۇ ــدىن بولى ــى دېگهن،ئاالمهتلىرى ــايلىكىن ــدۇھېك ــڭ . ه قىلى كاھىننى

. بولغـان سـهۋەب يۇقىرىقى سـۆزلىرى سـهلماننىڭ مۇسـۇلمان بولۇشـىغا ــدىكى ــبهر ئهلهيهىســساالم زىمىن ــشاھپهيغهم ــپادى ــا الرنى ئى سالم دىنىغ

ــان ــۇپالر يوللىغ ــپ مهكت ــڭ ، دەۋەت قىلى ــستىئانئۇنى ــۇدىي ۋە خرى يهھدىنلىرىــــدىن خهۋىــــرى بولمىغــــان كىــــسراغا ئهۋەتــــكهن مهكتــــۇبىال

ــارەتلهنگهن ــستان . ھاق ــشاھىھهبهشى ــىپادى ــسىر ، نهجاش ــشاھىمى پادىــۇقه ــشاھىرۇم ، ۋقىسمــــ ــارلىق پادىــــ ــسهر قاتــــ ــستىئان قهيــــ خرىــــهيغهمبىرىمنىـڭ ئهۋەتـكهن ئهلچىلىرىنـى لىرىنىڭ ھهممىسى پ پادىشاھ

ئۇالرنىــڭ ئىچىــدە نهجاشــىغا ئوخــشاش ، ھــۆرمهت بىــلهن قۇبــۇل قىلغــانــار؛ قهيـــسهرگه ئوخـــشاش چىرايلىـــق ــانلىرىمۇ بـ ــاۋابئىمـــان ئېيتقـ جـ

مۇسـۇلمان بولۇشـقا ئـاز ، لىققا بىرىلىـپ كهتمىـگهن پادىـشاھ ، قايتۇرغان. قىلغــانلىرىمۇ بــار قالغــانلىرىمۇ بــار؛ مۇقهۋقىــسكه ئوخــشاش مــادارا

–الر قورقـۇپ كهتكـۈدەك كـۈچ پادىـشاھ پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالمنىڭ بۇ ئــۇالر پهقهت ئېيــسا ئهلهيهىســساالمنىڭ ئۆزىــدىن . قــۇۋۋىتى يــوق ئىــدى

ــبهردىن ــر پهيغهمـ ــدىغان بىـ ــيىن كېلىـ ــشارەتكېـ ــى ۋە بېـ بهرگهنلىگـغـان لىرىـدا بايـان قىلىن كىتابپهيغهمبىرىمىزنىڭ سۈپهتلىرى ئۇالرنىـڭ

پهيغهمـبهر ، سۈپهتلهرگه ئۇيغۇن كهلگهنلىكىنى بىلگهنلىكلىرى ئۈچۈنال ــشى ــى ياخ ــكهن ئهلچىلىرىن ــساالمنىڭ ئهۋەت ــاۋابئهلهيهىس ــلهن ج الر بى

پهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالم كـېلىش ھارپىـسىدا غـايىپتىن . قايتۇرۇشقان

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 46 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

. ھىـساۋى يـوق –ئاڭالنغان ئاۋازالرنىڭ ۋە كاھىنالر سـۆزلىرىنىڭ ھهددى بـــۇ توغرىـــدا يهنه كـــۆپ تـــوختىلىش ، قىرقى بايـــانالردىن تاشـــقىرىيـــۇ

نىڭ پهيغهمبىرىمىزگه مۇيهسسهر قىلىـپ بهرگهن هللا، دىمهك. ھاجهتسىزپهيغهمبىرىمىزنىـــڭ بىـــزگه ئاڭالتقـــان ســـۆزلىرى ئۇنىـــڭ ، ئىـــشلىرى

ــتلىقىنى ــۈك ، راسـ ــسپاتاليدىغان كۈچلـ ــوغرىلىقىنى ئىـ دەۋىتىنىـــڭ تـــدۇر ــاب ، دەلىل ــۇالر كېيىنكــى ب ــدۇ ب ــان قىلىنى ــق باي ــۇر . الردا ئېنى چوڭق

. سېنى توغرا يولغا باشلىسۇنهللا ا، ھىدايهت تاپىسهن، مۇالھىزە قىلساڭ

ۋەھىينىڭ باشلىنىشى

پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم كامــالهت يېــشى بولغــان قېرىــق ياشــقا ــدە ــدىن هللا ا، يهتكهنـ ــالهت قاراڭغۇلىقىـ ــسانالرنى جاھـ ــۈن ئىنـ ــۇنى پۈتـ ئـ

ــا چى ــپهت يۇرۇقلۇقىغـــ ــرىش مهرىـــ ــسىتىقىـــ ــشارەتدە مهقـــ چى ۋە بېـــمهرھۇم ئاسـترونوم مهھمـۇد . ئاگاھالندۇرغۇچى پهيغهمبهر قىلىپ ئهۋەتتى

ـ ئاينىـڭ 2 ـ يىلـى 610مىىالدىنىـڭ بـۇ ۋەقه ، پاشـانىڭ ئېنىقلىـشىچه ۋەھيـــى ئهڭ دەســلىۋىدە راســـت چۈشـــلهردىن . بېــشىدا بولغـــان ئىــدى

شلىرى تـاڭ نۇرىـدەك كۆرگه چۈ پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالمنىڭ . باشالندىنىــڭ ئــۆز مهخلۇقاتلىرىغــا قولالنغــان ئــادىتى هللاچــۈنكى ا.روشــهن ئىــدى

ئــۇالرنى ھهمــمه ئىــشتا پهيــدىن ـ پهي كامــالهت دەرىجىــسىگه يهتكــۈزۈش پهرىــشتىدىن ۋەھيىنــى تــۇنجى قېــتىم قوبــۇل قىلىــش تولىمــۇ . ئىــدى

پهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالم بـۇ دۇنيانىـڭ قاراڭغۇلۇقىـدىن . قىيىن ئىدى ــشىپ ــۈزۈپ ، يىراقلىـ ــول ئـ ــتىن قـ ــۈن هللا، خهلىقـ ــۈزلىنىش ئۈچـ ــا يـ غـ

يالغۇزلۇقتــا كىــشىنىڭ كــۆڭلى . يــالغۇزلۇقنى يــاقتۇرۇپ قالغــان ئىــدى مهككىگه يـېقىن تاغـدىكى [ھىرا پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالم . ساپ بولىدۇ

يــالغۇز ھالــدا ئىــستىقامهت غارىــدا قانچىلىغــان كېچىلهرنــى ئــۆزى ] .غــار

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 47 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

ــۈزەتتى ــلهن ئۆتكـ ــدە . بىـ ــۈن ۋە بهزىـ ــون كـ ــدە ئـ ــستىقامهت بهزىـ ــۇ ئىـ بـئـۇ بوۋىـسى ئىبـراھىم . ئۇنىڭدىنمۇ كۆپ داۋام قىلىپبهر ئايغا سـوزۇالتتى

ــستىقامهت قىالتتــى ــڭ دىنــى بــويىچه ئى ئىــستىقامهتكه . پهيغهمبهرنىئىـستىقامهتتىن بوشـىغاندا خهدىچىنىـڭ . چىققاندا ئـوزۇق ئېلىـۋاالتتى

ــاتتى ئىككىنچــى قېــتىم ، يېنىغــا كېلىــپ . چىقىــش ئۈچــۈن تهييارلىنئۇنىـــڭ ئىـــستىقامىتى ھىـــرا غارىـــدا ئۇنىڭغـــا پهيغهمبهرلىـــك ۋەھيـــى

ــدى ــۇنداق داۋام قىل ــگه قهدەر مۇش ــاغ . كهلگهن ــۇ ت ــدە ئ ــڭ بىرى كۈنلهرنى سـاڭا بېـشارەت : ئۇنىڭ ئالدىدا بىر شهخس پهيدا بولۇپ ، ئۈستىدە تۇرغاندا

نىـــڭ مۇشـــۇ هللاســـهن بولـــساڭ ا، لىـــبرىئىمهن بولـــسام ج! مـــۇھهممهد !ئوقـۇ : ئانـدىن كىـيىن ئۇنىڭغـا . دېدى ،ئۇممهتلهرگه ئهۋەتكهن ئهلچىسى

ــدى ــۇلۇلالھ. دېــ ــمهن : رەســ ــنى بىلمهيــ ــدى،ئوقۇشــ ــبهر . دېــ پهيغهمــــۇپ ــۇممى بول ــدى ، ئهلهيهىســساالم ئ ــۇگهنمىگهن ئى ــۇرۇن ئوقۇشــنى ئ . ب

ــاتتىق ســىقتى ــۇپ ق ــۇنى تۇت ــبهر ئهلهيهىســساالم ، جىبرىئىــل ئ پهيغهمپهيغهمـــبهر . دېـــدى!ئوقـــۇ: ىـــل ئـــۇنى قۇيۇۋېتىـــپجىبرىئ، چارچىـــدى

ئىككىنچــى قېــتىم يهنه . دېــدى،ئوقۇشــنى بىلمهيــمهن: ئهلهيهىســساالم: پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم. دېــدى!ئوقــۇ: قــاتتىق ســىقىپ قۇيۇۋىتىــپ

ئــۈچىنچى قېــتىم يهنه قــاتتىق ســىقىپ . دېــدى،ئوقۇشــنى بىلمهيــمهنئىنــساننى ، ىــلهن ئوقــۇغىنياراتقــان رەببىڭىــڭ ئىــسمى ب ”:قۇيۇۋىتىــپ

ئـۇ قهلهم . رەببىـڭ ئهڭ ھۆرمهتلىكتـۇر ، ئوقـۇغىن ، ئۇيۇل قانـدىن يـاراتتى “ ئىنـسانغا بىلمىـگهن نهرسـىلهنى ئـۆگهتتى ، بىلهن يېزىـشنى ئـۆگهتتى

ــ1، ســـۈرە ئهلهق( پهيغهمـــبهر . دېـــدى) ـ ئـــايهتلهر 5، ـ 4، ـ 3، ـ 2، ــىش تۇپهيلىـدىن ئهلهيهىسساالم پهرىشته بىـلهن تـۇنجى قېـتىم ئۇچرىـش

ئۆزىـدىكى قورقۇنچىـدىن . پهيدا بولغان قورقـۇنچ بىـلهن قايتىـپ كهلـدى مىنــى يــۆگهپ : خۇتــۇنى خهدىچىــگه، بولغــان تىترەكنــى بېــسىش ئۈچــۈن

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 48 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

خهدىچه ئۇنى قورقۇنچىـسى بېـسىققىچه . دېدى،يۆگهپ قويۇڭالر، قويۇڭالرــدى ــۆگهپ قوي ان پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم خهدىچىــگه ئهھــۋالنى بايــ . ي

ــپ ــدىم : قىلى ــۇپ قال ــدىن قورق ــدى،ئۆزەم ــۇنى . دې ــشته ئ ــۈنكى پهرى چ. جېنى چىقىپ كهتكىلى تاس قالغـان ئىـدى ، شۇنداق سىققان ئىدىكى

ــسىدا ــهكلى توغرى ــڭ ش ــل ۋە ئۇنى ــساالم جىبرىئى ــبهر ئهلهيهىس پهيغهمسـېنى هللا ا، بىـلهن قهسـهمكى هللا ا. ئۇنداق ئهمهس : خهدىچه. بىخهۋەر ئىدى

چۈنكى سهن خىش ـ ئهقرىباالرغـا سـىله ـ رەھىـم ، دۇھهرگىز رەسۋا قىلماييوقـــسىزالرنىڭ ، ئـــاجىز ـ بىچـــارىلهرگه يـــاردەم قىلىـــسهن ، قىلىـــسهن

مهزلۇمالرغــا ، مىهمــانالرنى ياخــشى كۈتىــسهن، ھالىــدىن خهۋەر ئالىــسهنسـاڭا شـهيتاننى ۋە بولمىغـۇر خىيـالالرنى ئاپىرىـدە هللا ا .ياردەم قىلىـسهن

هللا قىڭنــى ھىــدايهت قىلىــش ئۈچــۈن ا خهل، ىزكىشۈبهىــس. قىلمايــدۇــالالپتۇ ــدى،ســېنى ت ــۇ پىكرىنــى كــۈچكه ئىــگه . دې ــچه ئۆزىنىــڭ ب خهدىــۆتكهنكى ، لىرىـــدىن خهۋەرداركىتاببۇرۇنقىالرنىـــڭ ، قىلىـــش ئۈچـــۈن ئـ

، پهيغهمبهرلهرنىڭ ئهھـۋالىنى بىلىـدىغان كىـشىلهرنىڭ ئالـدىغا بېرىـپ منى خهدىـچه ئـۆز پهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساال . ئۇنى ئىسپاتلىماقچى بولدى

. ېلىــپ كهلــدى.تاغىــسىنىڭ ئــوغلى ۋەرەقه ئىبنــى نهۋفهلنىــڭ ئالــدىغا ئــۇ ئىبرانــى . كىــرگهن ئىــدى خرىــستىئانۋەرەقه جــاھىليهت زامانىــدا

ــى ــى بىلهتتـ ــۆپ ، يېزىغىنـ ــلهن كـ ــى بىـ ــى يېزىغـ ــدىن ئىبرانـ ئىنجىلـكــۆزى ئهمــا بولــۇپ قالغــان بــوۋاي ، ئــۆزى ياشــانغان، نهرســىلهرنى يــازاتتى

قېرىندىـــشىڭنىڭ ، ھهي تاغامىنىــڭ ئــوغلى : خهدىــچه ۋەرەقهگه .ئىــدى نىـمه ، ھهي قېرىندىـشىمىڭ ئـوغلى : ۋەرەقه. دېـدى ،ئوغلىغا قۇالق سال

ــدۇڭ؟ دەپ ــۇلۇلالھتىنبولـ ــورىدىرەسـ ــساالم . سـ ــۇھهممهد ئهلهيهىسـ مـــۆرگهنلىرىنى دەپ بهردى ــا. كــ ــبهرگه هللا ا: ۋەرەقه ئۇنىڭغــ ــا پهيغهمــ مۇســ

هللا چـــۈنكى ئـــۇ جىبرىئىلنىـــڭ ا. ېـــدى د،چۈشـــۈرگهن شـــهرىئهت مۇشـــۇ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 49 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

تهرىپىـــدىن پهيغهمـــبهرلهرگه ئهۋەتىلىـــدىغان ئهلچـــى ئىكهنلىگىنـــى ــهن ! مهن يــــاش يىگىــــت بولــــسامچۇ ، كاشــــكى: ۋەرەقه. بىلهتتــــى ســ

ېلىۋاتقـان دىنىنـى قهۋمىڭنىڭ ئاتا ـ بوۋىلىرىدىن تارتىـپ ئىـشىنىپ ك ــۆچ كــۆرۈ ، ئۆزگهرتىــشنى تهلهپ قىلغانلىغىــڭ ئۈچــۈن ــۇالر ئ ، پســېنى ئ

،تۇغۇلــۇپ ئۆســكهن يۇرتۇڭــدىن ھهيــدەپ چىقىرىــدۇ ، دۈشمهنلىــشىپچـۈنكى . پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالم بۇ سۆزنى ئـاڭالپ ئهجهپلهنـدى . دېدى

ئـــۇ ئۆزىنىـــڭ گـــۈزەل ئهخالقلىـــق ۋە راســـت ســـۆزلۈك بولغانلىقىـــدىن قهۋمىنىڭ ئۇنى ياخشى كۆرىدىغانلىقىنى ھهتتا ئۇنى مۇھهممهد ئهمىـن

قهۋمىــم مېنــى يۇرتۇمــدىن : شــۇڭا ئــۇ. قىنى بىلهتتــىدەپ ئاتايــدىغانلىپهيغهمـبهر بولغـان ئـادەم دۈشـمهنلىك : ۋەرەقه. دېدىھهيدەپ چىقىرارمۇ؟

. دېدى،بولىدۇ

ــان ك ــدەهقۇرئ ــپ رىم ــا ئېلىنى ــۇن تىلغ ــۇ مهزم ــداق هللا، ب ــاال مۇن تائــگهن ــرىگه ”: دې ــاپىرالر پهيغهمبهرلى ــۇم : ك ــزدىن چۇق ــىلهرنى يېرىمى س

ــز ــدەپ چىقىرىمى ــرەك ھهي ــشىڭالر كې ــا يېنى ــىلهر دىنىمىزغ ــاكى س ، يۋەرەقه ھۆرمهتلىـك ) ـ ئايهتنىڭ بىـر قىـسمى 13سۈرە ئىبراھىم (“ .دېدى

پهيغهمـــبهر مـــۇھهممهد ئهلهيهىســـساالمنىڭ پهيغهمـــبهرلىكىگه تولـــۇق ــشهنگهنلىكتىن ــا، ئى ــدا ، ئۇنىڭغ ــان چاغلىرىڭ ــا دەۋەت قىلغ ســهن دىنغ

ۋە دېــدى،ىن يــاردەم قىالتــتىم يېقىنــدســاڭا، ھايــات بولىــدىغان بولــسام .ئۇزۇن ئۆتمهي ۋاپات بولدى

ۋەھىنىڭ ئۈزۈلۈپ قېلىشى

قانچىلىــك ۋاقىــت ئۈزۈلــۈپ ، ۋەھىــي بىــر مهزگىــل ئۆزۈلــۈپ قالغــانــسىدا تارىخچىالرنىــڭ پىكىرلىــرى ئوخــشاش ئهمهس ، قالغــانلىقى توغرى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 50 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

لېكىن ۋەھىينىڭ قىرق كۈن ئۈزۈلۈپ قالغـانلىقى ھهققىـدىكى پىكىـر ــشهن ــبهر . چلىكرەكئىـ ــسهت پهيغهمـ ــتىن مهقـ ــۈزۈپ قويۇشـ ۋەھىينـــى ئـ

بـۇ ئهھـۋال پهيغهمـبهر . ئهلهيهىسساالمنى ۋەھىيگه سـېغىندۇرۇش ئىـدى چـوڭ هللا پهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالم ا . ئهلهيهىسساالمغا قـاتتىق تۇيۇلـدى

نىئمىتىنـــى كۆرســـهتكهندىن كېـــيىن مېنـــى تاشـــلىۋەتتىمىكىن دەپ ئۇنىڭـدىن ئـۆزىنى ، چوققىسىنى كۆرسـه بىرەر تاغنىڭ ، ھهمىشه، قورقۇپ

ــا چــــوڭ نىئمىتىنــــى هللا. تاشلىۋەتكۈســــى كېلهتتــــى نىــــڭ ئۇنىڭغــنىـڭ ئـۆزى بىـلهن بهنـدىلىرى ئارىـسىدا ئـۇنى هللاكۆرسهتكهنلىكى بولسا ا

سـهن : ئۇنىڭغـا پهرىـشته كۆرۈنـۈپ . بىۋاسته بولۇشقا تاللىغانلىقى ئىـدى ــرى هللا ــڭ ھهق پهيغهمبى ــى، نى ــڭ . دەيتت ــلهن ئۇنى ــۇنىڭ بى ــۆڭلى ش ك

ــپ ــاتتى ، تىنجى ــدىن يان ــالش نىيىتى ــسىدىن تاش ــاغ چۇققى ــۆزىنى ت . ئــاخىرى ا ــاالپ هللا ئ ــا ئاشكارىالشــنى خ ــۇرىنى دۇنياغ ــسالم دىنىنىــڭ ن ، ئى

. ۇھهممهد ئهلهيهىسساالمغا بولىدىغان ۋەھىينى ئهسلىگه كهلتۈردىم

ۋەھىينىڭ ئهسلىگه كېلىشى

ن ئۇنىڭغـا بىـر ئاسماندى، پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالم كېتىپ بارغاندا ھىــرا غارىغــا كهلــگهن پهرىــشته ئاســمان ، قارىــسا، تۈرلــۈك ئــاۋاز ئاڭالنــدى

ــۇ ــبهر ئهلهيهىســـساالم . بىـــلهن زىمىننىـــڭ ئارىـــسىدا ئولتۇرۇپتـ پهيغهمـپهرىشتىنىڭ بىرىنچى نۆۋەت كهلگهندە قىلغـانلىرىنى ئهسـلهپ قورقـۇپ

ــپ ــپ كېلى ــۆيىگه قايتى ــپ ئ ــۇڭالر : كېتى ــۆگهپ قوي ــى ي ــۆگهپ ! مېن يپهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالمغا مۇنـۇ ئـايهتلهرنى نازىـل هللا ا. دېدى! يۇڭالرقو

ــدى ــۇچى زات ”: قىلـ ــى يۆگىنىۋالغـ ــۇر، ئـ ــدۇر، تـ ــى “ئاگاھالنـ ئهگهر يهنـ بـوۋىلىرى چوقۇنـۇپ كهلـگهن بۇتالرغـا –ئاتـا ، كىشىلهر نـاتوغرا يولـدىن

رەببىڭنـى ”. نىڭ ئازاۋىدىن قورقۇت هللائۇالرنىڭ ا ، چوقۇنۇشتىن قايتمىسا

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 51 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

غـا باشـقىنى شـىرىك هللائىبـادەتته ا ، نىال ئولۇغال هللايهنى يالغۇز ا ، “غالئۇلۇنىـــڭ ھۇزۇرىـــدا تۇرۇشـــقا هللا يهنـــى ا“كىيىمىڭنـــى پـــاك تـــۇت”. قىلمـــا

چـۈنكى مـۆمىن ئادەمنىـڭ ، تهييارلىنىش ئۈچۈن كىيىمىڭنـى پـاك تـۇت ئازاپقا قالدۇرىـدىغان ئىـشالردىن ”. ناپاك يۈرۈشى اليىق ئهمهس ، پاسكىنا

كــۆپ ”. بــۇيرۇقلىرىنى ئــورۇنال، غــا ئىتــائهت قىــلهللانــى ا يه“يىــراق بــولــدە بهرمه ــېلىش نىيىتى ــوۋغا بهرســهڭ “ئ ــرەر س ــشىگه بى ــر كى ــى بى ، يهن

ــا قىلمــا ، ئۇنىڭــدىن بهرگهن نهرســهڭدىن كــۆپرەك نهرســه ئېلىــشنى تامــشى ئهمهس ــڭ ئى ــش مهرت ئادەملهرنى ــداق قىلى ــۈن ”. بۇن ــڭ ئۈچ رەببى

دىنىغـــا دەۋەت قىلغـــان يهنـــى قهۋمىڭنـــى ئىـــسالم “چىـــداملىق بـــول . چېغىڭدا ئۇالردىن يهتكهن ئهزىيهتلهرگه سهۋرى قىل

نىڭ يۇشۇرۇن دەۋەتكه ئۆتۈشىرەسۇلۇلالھ

. پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالم دىنغا دەۋەت قىلىـش ئىـشىنى باشـلىدى زىيان يهتكـۈزۈش قولىـدىن كهلمهيـدىغان بۇتالرغـا چوقۇنۇشـتىن –پايدا

. غــا ئىبــادەت قىلىــشقا چــاقىردىهللا اباشــقا دىنــى بولمىغــان خهلقلهرنــى بــوۋىلىرىمىز چوقۇنغــان نهرســىلهرگه –ئۇالرنىــڭ بۇتقــا چۇقۇنۇشــتا ئاتــا

، ئـۇالردا چوڭچىلىـق . چوقۇنىمىز دېگهندىن باشقا دەلىللىرى يوق ئىـدى ــۇپ ــا ئوخــشاش نهرســىلهر بول ــوق ئىــدى ، مهغرۇرلۇقق ــۈزەل ئهخــالق ي . گ

دا ئۇالرنىـڭ ئارىـسىدا بـۇالڭ ئۇالرنىڭ مۇشۇنداق مهنمهنلىگى توال چاغالر . قــان تۆكۈلۈشــلهرنى كهلتــۈرۈپ چىقىراتتــى، تــاالش–ئــۇرۇش ، تــاالڭ–

ــدى رەســۇلۇلالھ ــى ئېلىــپ كهل ــا ئىــسالم دىنىن ســاغالم ئهقىــل . ئۇالرغــشىنىپ ــسان ئىـ ــرى چاپـ ــلىدى ، ئىگىلىـ ــنى تاشـ ــا چوقۇنۇشـ . بۇتالرغـ

ھوقۇقىــــدىن ، ھوقۇقلــــۇق كىــــشىلهر مهرتىۋىــــسىدىن، مهرتىۋىلىــــكئىــسالم دىنىنــى قوبــۇل قىلىــشتىن ، رىلىــپ قالماســلىقنى كــۆزلهپئاي

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 52 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ئىسالم دىنىنى بىرىنچى بولۇپ قوبـۇل . ھاكاۋۇرلۇق قىلدى ، باش تارتتى پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالمنىڭ ئايــالى ، قىلغــانالر خۇۋەيلىــدنىڭ قىــزى

ئهلــــى پهيغهمــــبهر . خهدىــــچه ۋە تاغىــــسىنىڭ ئــــوغلى ئهلــــى بولــــدىيېتىـپ ، ئىچمىكـى –يىـمهك ، يىسىدە بولـدى ئهلهيهىسساالمنىڭ تهربى

ــدىرەســۇلۇلالھ قوپۇشــى – ــسىدە . نىڭكىدە ئى ــۇرەيش قهبىلى چــۈنكى ق. ئهبـــۇ تالىـــب كهمـــبهغهل ۋە بـــالىلىق ئىـــدى ، قهھهتچىلىـــك بولغـــان

: پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم تاغىــسى ئاببــاس ئىبنــى ئابــدۇلمۇتهللىبكه ئـۇ ، تۇرۇپـسهنكى كـۆرۈپ . قېرىندىشىڭ ئهبۇ تالىبنىڭ جـان سـانى كـۆپ

بـالىلىرىنى ، ئۇنىڭ يـۈكىنى يىنىكلىتهيلـى ، يۈر. قهھهتچىلىكته قالدى ئهبـۇ تالىبنىـڭ . دەپ مېڭىـشتى ، بىرىنـى مهن ئـاالي ، بىرىنى سـهن ئـال

ئابباس جهئـفهر ئىبنـى ئهبـۇ . تهلهپنى ئوتتۇرىغا قويۇشتى ، يېنىغا بېرىپ ــدى ــالىبنى ئال ــد ، ت ــى ئال ــبهر ئهلهيهىســساالم ئهلىن ــۇ . ىپهيغهم ــاكى ئ ت

ــپ ــشاش بېقى ــا ئوخ ــۆز بالىلىرىغ ــى ئ ــا قهدەر ئهلىن ــبهر بولغانغ پهيغهمھهمـمه . بۇ چاغدا ئهلى باالغهت يېشىغا يېقىنالشقان ئىـدى . تهربىيلىدى

جــاھىليهت دەۋرىــدىكى بۇتقــا . ئهگىــشهتتىرەســۇلۇلالھقائىــشلىرىدا ئــۇ ــۇش ــاۋايى ، چۇقۇن ــلهن -ھ ــالر بى ــان قىلىق ــشتهك يام ــكه بېرىلى ھهۋەس

ــدى ــان ئىـ ــورەھبىلمۇ . بۇلغانمىغـ ــى شـ ــسه ئىبنـ ــى ھارىـ ــد ئىبىنـ زەيىـئـازات (ئۇ پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالمنىڭ ئازاتگهردىـسى . مۇسۇلمان بولدى . مۇھهممهدنىـڭ ئـوغلى زەيىـد دەپ ئـاتىالتتى ، بولۇپ) قىلىۋەتكهن قۇلى

چۈنكى پهيغهمبهر ئهلهيهىسـساالم ئـۇنى سـېتىۋىلىپ ئـازات قىلغانـدىن بېقىۋالغـان ، لهرنىڭ ئادىتىـدە ئهرەب. ىالپ بېقىۋالغان ئىدى كېيىن بالىچ

لىنىپ مىـراس ئـاالتتى ۋە ئۇنىڭـدىن مىـراس ھېـساب بالىمۇ ئۆز بالىـسى ئازاتگهردىـــــسى زەيىـــــدگه ئېلىـــــپ بهرگهن پهيغهمـــــبهر . ئېلىنـــــاتتى

. ئهلهيهىسساالمنىڭ تهربىيه ئانىسى ئۇممۇ ئهيمهنمـۇ مۇسـۇلمان بولـدى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 53 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

ــساالم ــىرتىدىكىلهردىن پهيغهمبهرئهلهيهىســـ ــسىنىڭ ســـ نىڭ ئائىلىـــدەســـلهپ مۇســـۇلمان بولغـــان ئـــادەم قـــۇرەيش قهبىلىـــسى يهنـــى تىـــم

ئىبنى ئـامىر ئىبنـى كهئـب (جهمهتىدىن ئهبۇ بهكرى ئىبنى ئهبۇ قۇھافه ــۇررە ــى مـ ــم ئىبنـ ــى تىـ ــهئىد ئىبنـ ــى سـ ــدى) ئىبنـ ــرى . ئىـ ــۇ بهكـ ئهبـ

ئـــۇ. نىڭ پهيغهمـــبهر بولۇشـــتىن بـــۇرۇنقى دوســـتى ئىـــدىرەســـۇلۇلالھــۇلۇلالھ ــى ۋە رەســ ــى بىلهتتــ ــق ئىكهنلىكىنــ ــۈزەل ئهخالقلىــ نىڭ گــــدىن تارتىــپ رەســۇلۇلالھ ــسۆھبهت بولغان ــلهن ھهم نىڭ رەســۇلۇلالھ، بى

مــۇھهممهد ئهلهيهىســساالم . يالغــان ســۆزلىگىنىنى ئاڭلىمىغــان ئىــدى ئـۇ ، نىڭ پهيغهمبىرى بولغانلىقىنى ئۇنىڭغا خهۋەر قىلغانـدا هللائۆزىنىڭ ا

ــا : ــا ئات ــهن ماڭ ــك ئ–س ــدەك قىممهتلى ــسهن . انام ــهن راســت ئېيتى ، سگۇۋالىـق (رەسۇلۇلالھئهشههدۇئهنال ئىالھه ئىلاللالھۇ ۋە ئهشههدۇئهننهكه

نىـڭ بهرھهق هللاسـهن ا ، دىـن باشـقا ھـېچ ئىـالھ يـوق هللابىر ا ، بېرىمهنكىئهبــۇ بهكــرى بولــسا قــۇرەيش قهبىلىــسى ئىچىــدە . دېــدى)ئهلچىــسىــۇق ــك، نوپۇزل ــاي، ھۆرمهتلى ــق، ب ــاپ، ئهخالقلى ــېخى، ئالىجان ــق ، س خهل

ــۇ پهيغهمــبهر . خــۇش ســۆھبهت كىــشى ئىــدى ، ســۆيىدىغان شۇڭالشــقا ئهىســساالم پهيغهمــبهر ئهلهي. ئهلهيهىســساالمنىڭ ۋەزىــرى ئورنىــدا بولــدى

ئهبۇ بهكـرى توغرىـسىدا . ئۇنىڭ بىلهن مهسلىههتلىشهتتى ھهممه ئىشتا دە پهقهت مهن ئىسالم دىنىغـا دەۋەت قىلغـان كىـشىلىرىمنىڭ ئىچىـ : ئۇ

دىنغـا . دېـگهن ، ئهبۇ بهكرىال ھېچ ئىككىلهنـمهي دەرھـال قوبـۇل قىلـدى لهرنىــڭ تهســاددىپىلىق ھىــس ئهرەبدەۋەت قىلىــشتهك چىــڭ ئىــشتىن

پهيغهمـــبهر ، قىلىـــپ بويـــسۇنۇشى قىـــيىن بولۇشـــىدىن ئهنـــسىرەپ . ئهلهيهىسساالم ئىسالم دىنىغا دەۋەت قىلىـشنى مهخپـى ئېلىـپ بـاردى

سساالم ئۆزى ئىـشىنىدىغان كىـشىلهرنى دىنغـا دەۋەت پهيغهمبهر ئهلهيهى ئهبۇ بهكرىمۇ قۇرەيش قهبىلىسىدىكى ئۆزى ئىـشىنىدىغانالرنى ، قىالتتى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 54 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ــا دەۋەت قىلـــدى ئهبـــۇ بهكرىنىـــڭ ۋاستىـــسى بىـــلهن . ئىـــسالم دىنىغـقـۇرەيش قهبىلىـسى ئـۇمهييه جهمهتىـدىن : مۇسۇلمان بولغـان كىـشىلهر

ئــاس ئىبنــى ئــۇمهييه ئىبنــى ئىبنــى ئهبۇل(ئوســمان ئىبنــى ئهففــان ــدۇماناف ــى ئابـ ــهمس ئىبنـ ــدى) ئهبدۇشـ ــۇلمان . ئىـ ــماننىڭ مۇسـ ئوسـ

ئوسماننى بـاغالپ ، بولغانلىقىنى ئۇنىڭ تاغىسى ھهكهم بىلىپ قېلىپ بوۋاڭنىڭ دىنىنى تاشالپ يېڭى دىننى قوبـۇل قىلـدىڭمۇ؟ –سهن ئاتا :

. دېـدى ، سـېنى يىـشىۋەتمهيمهن ، دىنىڭدىن قايتمىغۇچه ، ئهزبىرايى خۇدا ، ئىـسالم دىنىـدىن ھهرگىـز قايتمـايمهن ، بىـلهن قهسـهمكى هللا ا: ئوسمان. ئـۇنى قويىـۋەتتى ، ھهكهم ئوسماننىڭ دىندا چىڭلىغىنـى كـۆرۈپ . دېدى

يهنه . بۇ چاغـدا ئوسـمان يېـشى يىگىرمىـدىن ئاشـمىغان يىگىـت ئىـدى ئىبنـى خۇۋەيلـد ئىبـى ئهسـهد (بىرى قۇرەيشلهردىن زۇبهير ئىبنـى ئـاۋۋام

ــى ــهي ئىبنــ ئۇنىــــڭ ئانىــــسى . ئىــــدى) ئابــــدۇلئۇززا ئىبنــــى قۇســــدى ــهفىيه ئى ــزى س ــدۇلمۇتهللىبنى قى ــۇنى . ئاب ــسى ئ ــڭ تاغى زۇبهيرىنى

بۇرنىغـا –ئۇنىـڭ ئـاغزى ، ئىسالم دىنىدىن قايتۇرماقچى بولـۇپ بـاغالپ ئۇنىـڭ ئىـسالم دىنىـدا چىـڭ تۇرۇشـىغا هللا ا، تۈتۈن قويۇپ بهردى –ئىس

. ئىـدى ئهمـدىال بـاالغهتكه يهتـكهن يىگىـت زۇبهير ئۇ چاغدا . مهدەت بهردى يهنه بىــرى قــۇرەيش قهبىلىــسى زوھــرە جهمهتىــدىن ئابــدۇراھمان ئىبنــى

ــالپ (ئهۋف ــى كـ ــرە ئىبنـ ــى زوھـ ــدۇلهارىس ئىبنـ ــى ئابـ ــدى) ئىبنـ . ئىـپهيغهمــبهر ، ئىــسالمدىن بــۇرۇن ئۇنىــڭ ئىــسمى ئهبــدۇ ئهمىــر ئىــدى

يهنه بىـرى قـۇرەيش . ئهلهيهىسساالم ئۇنىڭغا ئابدۇراھمان دەپ ئات قويدى ئىبنـى (قهبىلسى زوھـرە جهمهتىـدىن سـهئد ئىبنـى ئهبۇۋاققـاس مالىـك ــرە ئىبنـــى كـــالپ ــدۇماناف ئىبنـــى زوھـ . ئىـــدى) ئۇھهيـــب ئىبنـــى ئابـ

ــۇ ســوفيان ئىبنــى ئۇمهييهنىــڭ قىــزى ھهمــنه ، ســهئىدنىڭ ئانىــسى ئهبسـهن دىنىڭنـى : ئۇنىڭغـا ، ئوغلىنىڭ مۇسـۇلمان بولغـانلىقىنى ئـاڭالپ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 55 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

سـهن مـۇھهممهدنى ئىنكـار قىلمىغىـچه ، ئهزبىرايى خـۇدا . سهنئۆزگهرتىپئــۈچ كــۈنگىچه . دېــدى،ئاغزىمغــا گىيــا ســالمايمهن، ئــۆيگه كىــرمهيمهن

كېلىـــپ ئانىـــسىنىڭ رەســـۇلۇلالھقاســـهئىد . دىگىنىـــدەك قىلـــدى : مۇنـۇ ئـايهتنى نازىـل قىلـدى هللا بۇ توغرىدا ا . ئىشىدىن شىكايهت قىلدى

ئهگهر ، خـشى مۇئـامىله قىلىـشقا بـۇيرۇدۇم ئانىسىغا يا –ئىنساننى ئاتا ” ئانــاڭ ســېنى ســاڭا نــامهلۇم نهرســىنى ماڭــا شــىرىك كهلتۈرۈشــكه –ئاتــا

ــسا ــن ، زورلى ــائهت قىلمىغى ــپ . ئىت ــا قايتى ــڭ دەرگاھىمغ ــىلهر مېنى س، سـۈرە ئهنكهبـۇت (“.سىلهرگه قىلمىشىڭالرنى خهۋەر قىلىمهن، بارىسىلهر

، اتا ئاناڭ مهيلى مۇسۇلمان بولـسۇن ئ، ئىنسانغاهللا بۇ ئايهتته ا ) ئايهت – 8ئهممـا . ئۇالرغا ياخشى مۇئامىله قىلىشىڭ كېرەك ، مهيلى كاپىر بولسۇن

ــارتقىن، غــا شــىرىك كهلتۈرۈشــكه ئۈندىــسه هللائــۇالر ســېنى ا دەپ ، بــاش ت ئانىنىــڭ ھهققــى قــانچه چــوڭ –چــۈنكى بــۇ چاغــدا ئاتــا . تهلىــم بېرىــدۇ

ــسىمۇ ــدۇ ، بول ــاقىت بولى ــدىن س ــڭ گهدىنى ــىيىلىق هللا ا.بالىنى ــا ئاس غــدۇ هللا ئانــدىن ا. قىلىــش بهدىلىــگه مهخلۇققــا ئىتــائهت قىلىــشقا بولماي

ــدۇ ــداق دەيـ ــا قايتىـــپ بارىـــسىلهر ”: مۇنـ ــان ، مېنىـــڭ دەرگاھىمغـ ئىمـشــــــىرىك كهلتــــــۈرگىنىڭالرنى ، ئېيتقىنىڭالرنــــــى مۇكاپــــــاتاليمهن

نىـڭ هللاجـازا بېـرىش ا ، بىرىنچىـسى ، بـۇ ئايهتنىـڭ ئاخىرىـدا “ .جازااليمهنــدە ــدىنئىلكىـ ــا ، ئىكهنلىگىـ ــاال ئاتـ ــسىنىڭ ا–بـ ــىرىك هللا ئانىـ ــا شـ غـ

ــۆڭلىگه ئالماســــلىق ــىنى كــ ــلهن ســــالغان جاپاســ ــۈرۈش بىــ كهلتــئاخىرەتته جازاغا تارتىلماسلىق ئۈچـۈن ، ئىككىنچىسى، كېرەكلىگىدىن

ــدىلىق د ــى پاي ــارە ئىكك ــتىن ئىب ــقا رىغبهتلهندۈرۈش ــڭ تۇرۇش ــدا چى ىن . مهزمۇن قىستۇرۇلغان

تىـم جهمهتىـدىن تهلـهه ئىبنـى ئۇبهيـدۇلال قۇرەيش قهبىلىـسىنىڭ ئىبنى ئوسمان ئىبنى ئهمىر ئىبنى كهئىب ئىبنى سـهئىد ئىبنـى تىـم (

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 56 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ئـــۇالر . مـــۇ دەســـلهپته مۇســـۇلمان بولغـــانالردىن ئىـــدى) ئىبنـــى مـــۇررەــۇرۇن ــۈپىتىنى بــ ــسمىنى ۋە ســ ــساالمنىڭ ئىــ ــبهر ئهلهيهىســ پهيغهمــ

، ىنغـا دەۋەت قىلغانـدا ئهبۇ بهكرى ئۇالرنى د . راھىپالردىن ئاڭلىغان ئىدى ئىـسالم دىنىنىـڭ ، نىڭ پايـدىلىق سـۆزلىرىنى ئـاڭالپ رەسـۇلۇلالھ ئۇالر

جهمىيىتىدىكى نوقسانالردىن خـالى دىـن ئىكهنلىكىنـى ئهرەبپۇختا ۋە ئازات قىلىنغـان رۇملـۇق . ئىسالم دىنىنى چاپسان قۇبۇل قىلدى ، تۇنۇپ

لمان قــــۇل ســــۇھهيب ۋە ئهممــــار ئىبنــــى ياســــىرالرمۇ بــــۇرۇن مۇســــۇئىككـى ئايـال ۋە ئهبـۇ بهكرىنىـڭ ، بهش قۇل : ئهممار. بولغانالردىن ئىدى

ــۇپ ــۇلمان بولـ ــكهنلىكىنى ، مۇسـ ــساالمغا ئهگهشـ ــبهر ئهلهيهىسـ پهيغهمـئهممارنىڭ ئاتىسى ياسـىر ۋە ئانىـسى سـۇمهييهمۇ بـۇرۇن . دېگهن ،كۆردۈم

ــان ــۇلمان بولغـ ــۇلمان . مۇسـ ــۇرۇن مۇسـ ــئۇدمۇ بـ ــدۇلال ئىبنـــى مهسـ ئابـــانالر ــدىبولغـ ــرىكالردىن . دىن ئىـ ــسىدىكى مۇشـ ــۇرەيش قهبىلىـ ــۇ قـ ئـ

پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالمنىڭ شــانلىق . بىرىنىــڭ قــويىنى باقــاتتى بۇتقـا ، مۆجىزىلىرى ۋە تهشهببۇس قىلغان گـۈزەل ئهخالقلىرىنـى كـۆرۈپ

پهيغهمبهر ئهلهيهىسـساالمغا ئهگىـشىپ مۇسـۇلمان ، چۇقۇنۇشنى تاشالپ ــدى ــبهر ئهلهيهىســس . بول ــۇ پهيغهم ــۈدەك ئ ــم دىگ ــا دائى االمنىڭ ھۇزۇرىغ

. پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالمنىڭ ئالدىـدا ماڭـاتتى . بهھۇزۇر كىرىپ تۇراتتى تۇرسـا ، ئۇخلىـسا ئويغىتـاتتى ، يۇيۇنسا دالـدا بولـۇپ بېرەتتـى رەسۇلۇلالھ

ئولتۇرســا ئــايىغىنى ئىككــى بىلىكىــگه ، ئــايىغىنى كىيــدۈرۈپ قۇيــاتتىــاالتتى ــسىدىن ئهبۇ . ئــ ــار قهبىلىــ ــۇلمان غهففــ ــلهپ مۇســ ــۇ دەســ زەرمــ

قىردا ياشـىغۇچى بهدىـۋى -ئهئرابى [ ئهبۇ زەر ئهئرابى . بولغانالردىن ئىدى نىڭ رەســـۇلۇلالھئـــۇ . نـــاتىق ۋە شـــىرىن ســـۆزلۈك ئىـــدى، ] ت-، ئهرەب

مهككىــگه ! ئــۇلىغىڭنى مىــنگىن : خهۋىرىنــى ئــاڭالپ قېرىندىــشىغا ەپ ئـــۆزىنى ئاســـماندىن ۋەھىـــي كېلىـــدىغان پهيغهمـــبهر د ، بېرىـــپ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 57 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

بـۇ ھهقـته ، ئۇنىڭ سۆزىنى ئاڭالپ ، اليدىغان ئادەم بىلهن كۆرۈشۈپ ھېسابــپ كهل ــات ئېلى ــا مهلۇم ــدى، ماڭ ــدى . دې ــگه كهل ــشى مهككى . قېرىندى

ئهبــۇ ، ىــپپهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالمنىڭ ســۆزىنى ئــاڭالپ قايتىــپ بېر ــدىكهن : زەرگه ــا بۇيرۇي شــۇنداق ســۆزلهرنى ، پهيغهمــبهر گــۈزەل ئهخالقالرغ

ــدىكهن ــېئىرغا ئوخــــشىمايدۇ، كىقىلىــ ــدى، شــ ــۇ زەر. دېــ مېنــــى : ئهبــــدىڭ ــدى ، قانائهتلهندۈرەلمى ــپ ، دە–دې ــۇ ئېلى ــۇم س ــر تۇل ــۇزۇق ۋە بى ئ

ــدى ــگه يېتىــپ كهل ــبهر مهســجىد. ئاتلىنىــپ مهككى ــپ پهيغهم كه بېرىئـــــۇ پهيغهمـــــبهر ئهلهيهىســـــساالمنى . ئهلهيهىســـــساالمنى ئىزلىـــــدى

چــۈنكى پهيغهمـــبهر ، باشــقىالردىن سۇراشـــتىن تارتىنــدى ، تۇنۇمــايتتى ئهلهيهىســساالم بىــلهن سۆزلهشــكهنلهرنى قــۇرەيش مۇشــرىكلىرى يامــان

ئهلى ئـۇنى كـۆرۈپ مۇسـاپىر ، كهچ كىرگهندە . كۆرىدىغانلىقىنى بىلهتتى –بىـر . ئۆيىگه باشـالپ بېرىـپ مېهمـان قىلـدى ، ئىكهنلىكىنى بىلىپ

ان لهرنىــڭ مېهمــئهرەب(بىرىــدىن بىــرەر نهرســه توغرىــسىدا سۇراشــمىدى ــۇيىچه ــادىتى ب ــۈش ئ ــېلىش ، كۈت ــدىن ئۇنىــڭ ك ــۈنگىچه مېهمان ــۈچ ك ئــدە تۇلــۇمنى ۋە . ) ت–. ســهۋىۋىنى ســورىمايدۇ ــۇ زەر ئهتىــسى ئهتىگهن ئهب

پهيغهمـــبهر ، كهچكىــچه تــۇردى ، كه كهلــدى مهســجىد ئــۇزۇقنى ئېلىــپ ئهبۇزەر بۇرۇنقى چۈشـكهن ، كهچ كىرگهندە . ئهلهيهىسساالم ئۇنى كۆرمىدى

ــۇ زەرنىــڭ يېنىغــا كېلىــپ . كهلــدىجايىغــا قايتىــپ ســېنى : ئهلــى ئهبئـۇنى ئـۆزى بىـلهن ، تۈنۈگۈن مېهمان قىلغان ئۆيۈمگه ئېلىپ بـاراي دەپ

كۈنىمـۇ – 3. بىـرى بىـلهن گهپلهشـمىدى –بىـر . بىلله ئېلىپ كهتتـى كــېلىش ســهۋىۋىڭنى ئېيتىــپ : ئهلــى ئهبــۇ زەرگه. يۇقىرىقىــدەك ئــۆتتى

، كۆرسىتىشكه ۋەدە بهرسـهڭ ئېيـتىمهن ماڭا يول : ئهبۇ زەر . دېدى، بهرگىننېمىـشقا كهلگهنلىكىنـى ئېيتىـپ ، ئهلى ۋەدە بهرگهندىن كېيىن . دېدىنىـــڭ هللامـــۇھهممهد ئهلهيهىســـساالم بولـــسا راســـتىن ا : ئهلـــى. بهردى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 58 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ــرى ــاڭ ، پهيغهمبى ــشىپ م ــا ئهگى ــدە ماڭ ــاڭا خهۋپ ، ئهته ئهتىگهن ئهگهر س، لـۇپ تۇرىـۋالىمهن ھـاجهت قىلغـان بو ، يېتىدىغان بىرەر ئىشنى كۆرسـهم

ئهبـــۇزەر . دېـــدى، ماڭـــسام مهن كىـــرگهن يهرگىـــچه ئهگىـــشىپ مېڭىـــۋەرئهتىــــسى ئهتىگهنــــدە ئهلىنىــــڭ ئارقىــــسىدىن مېڭىــــپ پهيغهمــــبهر ئهلهيهىســساالمنىڭ ھۇزۇرىغــا كىــردى ۋە پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالمنىڭ

پهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالم . شۇ يهردىال مۇسۇلمان بولدى ، سۆزىنى ئاڭالپ قايتىـپ بېرىـپ سـاڭا بۇيرۇغـۇم يهتكىـچه قهۋمىڭـگه ئهھـۋالنى : نىڭغائۇ

ــۈزۈۋەر ــدى، يهتك ــۇزەر. دې ــهمكى هللا ا: ئهب ــلهن قهس ــۇلمانچىلىقنى ، بى مۇســااليمهن ــكارە جاكـ ــسىدا ئاشـ ــم ئارىـ ــدى، قهۋمىـ ــپ . دېـ ــۇ زەر چىقىـ ئهبـ

ئهشههدۇئهنال ئىالھه ئىلالھلالھـۇ ۋەئهشـههدۇئهننه ”: كه كېلىپ مهسجىدمۇشـرىكالر . دەپ يۇقىرى ئاۋاز بىلهن توۋلىـدى “ ۇلۇلالھرەسمۇھهممهدۇن

ئهببــاس كېلىــپ ئۇنىــڭ . كېلىــپ ئهبــۇ زەرنــى ئــۇرۇپ يېقىتىــپ قويــدىئهبۇزەرنىــڭ غىفــار قهبىلىــسىدىن ، لهنهتكهردىــلهر: ئۈســتىگه تاشــلىنىپ

ئىكهنلىكىنى بىلمهمسىلهر؟ سىلهرنىڭ شامغا بارىدىغان سودا يولـۇڭالر ــ . دۇ دەپ ئهبــۇزەرنى ئــۇالردىن قۇتقۇزىۋالــدى غىفــار قهبىلىــسىدىن ئۆتى

، مۇشــرىكالر ئــۇنى يهنه ئۇرۇشــتى، ئهبــۇزەر ئهتىــسى يهنه شــۇنداق قىلــدىئهببــاس يهنه ئۇنىــڭ ئۈســتىگه تاشــلىنىپ ئــۇنى . ھۇجــۇم قىلىــشتى

) كىتاۋىدا شۇنداق رىـۋايهت قىلىنغـان » سهھىهۇلبۇخارى«(قۇتقۇزىۋالدى قـــۇرەيش . ســـىز ئـــادەم ئىـــدى ئهبـــۇزەر ئهڭ راســـت ســـۆز ۋە ئهڭ تاما .

خهتتابنىـڭ (قهبىلىسىدىن سـهئىد ئىبـى زەيـد ئهدەۋى ۋە ئۇنىـڭ ئايـالى ــاتىمه ۋە ئهببـــــاس ئىبنـــــى ) ئۆمهرنىـــــڭ ھهمشىرىـــــسى، قىـــــزى فـــ

ئۇممـۇلفهزلى ) ھـارس ھىاللىيهنىـڭ قىـزى (ئابدۇلمۇتهللىبنىڭ ختـۇنى ــابه ــدە لۇب ــوغلى ئۇبهي ــسىنىڭ ئ ــساالمنىڭ تاغى ــبهر ئهلهيهىس ۋە پهيغهم

ئىبنــى ھاشــىم ۋە پهيغهمــبهر ، ىبنــى ھــارس ئىبنــى ئابــدۇلمۇتتهللىب ئ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 59 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

قـۇرەيش قهبىلىـسى مهخـزۇم ، ئهلهيهىسساالمنىڭ ھاممىسىنىڭ ئـوغلى قۇرەيش قهبىلىسىدىن ئوسـمان ئىبنـى مهزئـۇن ، جهمهتىدىن ئهبۇسهلهمه

قـــۇرەيش ، ئابـــدۇلال، جـــۇمهھى ۋە ئۇنىـــڭ ئىككـــى قېرىندىـــشى قـــۇدامهنى ئهبۇ ئهرقهم مهخزۇممـۇ دەسـلهپ مۇسـۇلمان قهبىلىسىدىن ئهرقهم ئىب

ــدى ــانالردىن ئى ــد . بولغ ــدىن خالى ــۇمهۋى ئهۋالدى ــسى ئ ــۇرەيش قهبىلى قمـۇ ئهڭ ) ئىبنى ئاس ئىبنى ئـۇمهييه ئىبنـى ئابدۇشـهمس (ئىبنى سهئىد

ئۇنىـــڭ ئاتىـــسى قـــۇرەيش . دەســـلهپ مۇســـۇلمان بولغـــانالردىن ئىـــدىئۇنىڭغـا ھـۆرمهت ، سهئـۇ سـهلله يۆگىـ . قهبىلىسىنىڭ كاتتىۋېشى ئىـدى

ــسىدىن ــېچكىم ســهلله يــۆگىمهيتتى ، يۈزى . قــۇرەيش قهبىلىــسىدىن ھــدۇ ــۈپ كېتىـ ــا چۈشـ ــر ھاڭغـ ــىدە بىـ ــد چۈشـ ــۇلۇلالھ، خالىـ ــۇنى رەسـ ئـ

ــدۇ ــساالمنىڭ . قۇتقۇزىۋالى ــبهر ئهلهيهىس ــد پهيغهم ــلهن خالى ــۇنىڭ بى شســـهن نىمىـــگه دەۋەت قىلىـــسهن؟ دەپ ، مـــۇھهممهد: ئالـــدىغا كېلىـــپ

ســېنى ھېچقانــداق شــىرىگى يــوق : مــبهر ئهلهيهىســساالمپهيغه. ســۇرايدۇپايـدا ، كۆرمهيـدىغان ، ئاڭلىمايـدىغان ، غا ئىبادەت قىلىـشقا هللايالغۇز بىر ا

زىيان يهتكۈزەلمهيدىغان بۇتقا چۇقۇنۇشنى تاشالشـقا دەۋەت قىلىـمهن؛ –كهمبهغهللىكـتىن قورقـۇپ بـاالڭنى ، ئاناڭغا ياخشىلىق قىلىـشقا –ئاتا

ــلىككه ــكارە ،ئۆلتۈرمهس ــى ئاش ــسۇن ، مهيل ــۇرۇن بول ــى يۇش ــان ، مهيل يامچهكلىــگهن نــاھهت ئــادەم هللا دەۋەت قىلىــمهن؛ ائىــشالرنى قىلماســلىققا

–جىـڭ ، يېتىملهرنىڭ مېلىنى ناھهق يىمهسـلىككه ، ئۆلتۈرمهسلىككه تۇققانلىرىڭنىـڭ –ئـۇرۇق تارازىالرنى تـوغرا قىلىـشقا دەۋەت قىلىـمهن؛

ۋەدىـگه ۋاپـا ، ئادىـل بولۇشـقا ، كهلـسىمۇ زىيىنىغا ھۆكۈم قىلىـشقا تـوغرا ــمهن ــشقا دەۋەت قىلى ــدى، قىلى ــۇلمان .دې ــد مۇس ــلهن خالى ــۇنىڭ بى ش

ــدى ــۇپ . بول ــا بول ــسى خاپ ــدنىڭ ئاتى ــدا خالى ــۇ چاغ ــازار ، ب ــا ئ –ئۇنىڭغــۈلپهتلهر قىلــــدى ــا تامــــاق بهرمىــــدى، كــ ــبهر . ھهتتــ خالىــــد پهيغهمــ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 60 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ــشىغا بېرىــپ ــله ي ، ئهلهيهىســساالمنىڭ قې ــلهن بىل . اشــىدىئۇنىــڭ بىئارقىــدىنال خالىــدنىڭ . ئاتىــسىدىن يۇشــۇرۇنۇپ مهكــكه ئهتراپىــدا يــۈردى

شـۇنداق قىلىـپ . قېرىندىشى ئهمىـر ئىبنـى سـهئىد مۇسـۇلمان بولـدى پهيغهمــبهر . يۇقىرىــدىكى بۈيــۈك زاتــالر ئىــسالم دىنىنــى قۇبــۇل قىلــدى كـۈچ يـوق ، ئهلهيهىسساالمدا ئۇالرنى زورالپ مۇسۇلمان قىلىدىغان قـۇرال

مۈلــۈكلىرىنى تاشلىۋېتىــشكه –مــال ، ئانــا–ى يــاكى ئــۇالرنى ئاتــا ئىــدبهلكــى ئۇالرنىــڭ تۇلىــسى ئهبــۇ ، قىزىقتۇرغــۇدەك نهرســىمۇ يــوق ئىــدى

خالىد ئىبنى سهئىد ۋە باشقىالرغا ئوخـشاش بـاي ، ئوسمان، ئۆمهر، بهكرى مېلــى –پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالمغا قارىغانــدا پــۇل ، كىــشىلهر بولــۇپ

هيغهمــبهر ئهلهيهىســـساالمغا ئهگهشــكهن قـــۇلالر بولـــسا پ. كــۆپ ئىـــدى ــۇپ ــۇلمان بول ــازار ، مۇس ــۈلپهت -ئ ــا ، ك ــاچلىق ۋە جاپ ــهققهتنى –ئ مۇش

بـۇ دۇنيـادا ، ئهگهر ئۇالر خوجىلىرىغـا ئهگهشـكهن بولـسا . ئىختىيار قىلدى ــدى ــوالر ئى ــاتراق ياشــىغان ب ــاتىرجهم ۋە باياش ــال ا . خ ــۇالر پهقهت ــڭ هللائ نى

، م نۇرىنىـڭ دىللىرىنـى يورۇتۇشـى ئارقىـسىدا ئىـسال ، ھىدايهت قىلىـشى پهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالمنىڭ ، ئۆزلىرىنىڭ ناتوغرا يولدا ئىكهنلىكىنـى

. يولىنىڭ توغرىلىقىنى چۈشىنىپ مۇسۇلمان بولدى

نىڭ ئاشكارا دەۋەتكه ئۆتۈشىرەسۇلۇلالھ

يــۇقىرىقى مــۇددەت ئىچىــدە پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم قۇرەيــشنىڭ مۇســۇلمانالر . نلىرىــدا ئاشــكارا دەۋەت ئېلىــپ بارمىــدى ئومــۇمى يىغى

ــۇرەيش مۇشــرىكلىرىنىڭ قارشــىلىغىدىن قورقــۇپ ــادەت ، ق ئاشــكارە ئىبئىبـادەت قىلمـاقچى بولغـانالر مهككىنىـڭ تـاغ . قىلىشقا پېتىنالمىدى

ــۆتهيتتى ــاز ئ ــۇرۇن نام ــپ يۇش ــا بېرى ــانى . ئارىلىرىغ ــۇلمانالرنىڭ س مۇسهلهيهىسـساالمنىڭ ئـۇالر بىـلهن بىـر يهرگه پهيغهمـبهر ئ ، دىن ئاشـقاندا 30

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 61 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

ئۇالرنى يىتهكلىـشى ۋە ئۇالرغـا دىنىـي ئىـشالرنى ئۆگىتىـشى ، يىغىلىپبۇنىـــڭ ئۈچـــۈن ئهرقهم ئىبنـــى ئهبـــۇ ئهرقهمنىـــڭ . زۈرۈر بولـــۇپ قالـــدى

ــدى ــىنى تاللىــ ــۇل . قوروســ ــلهپ قوبــ ــى دەســ ــسالم دىنىنــ ئهرقهم ئىــــدى ــرى ئىـ ــۇچىالردىن بىـ ــسا . قىلغـ ــبهر ئهلهيهىسـ ــاڭا ”: الم پهيغهمـ سـ

سـۈرە (“مۇشرىكالر بىلهن تهڭ بولمـا ، بۇيرۇلغاننى ئاشكارا ئوتتۇرىغا قوي ئايهت نازىـل بـولغىچه مهخپـى دەۋەت ئېلىـپ دېگهن) ئايهت– 94، ھىجر

. بارغان ئىدى

نىـڭ هللا، نىڭ بۇيرۇغى بـويىچه هللا، بۇ ئايهت نازىل بولغاندىن كېيىن شـۇرۇن دەۋەتـتىن ئاشـكارا ۋەدىسىگه ئىشىنىپ ۋە يـاردىمىگه تايىنىـپ يۇ

ھهي: هىســساالم ســاپا تېغىغــا چىقىــپپهيغهمــبهر ئهلهي. دەۋەتــكه ئــۆتتىدەپ پۈتـۈن قـۇرەيش ئايمـاقلىرىنى ! ئىدى جهمهتـى ھهي، فىهىر جهمهتى

ــاقىردى ــېلىش ئۈچــۈن ۋەكىــل . چ ــۇپ ك ــۋالنى ئۇق ــلهر ئهھ كىلهلمىگهنهب ئىبنـى ئۇالرنىڭ ئىچىـدە ئهبـۇلهھ . قۇرەيش خهلقى يىغىلدى . ئهۋەتتى

، قـاراڭالر : پهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالم ئۇالرغـا ، ئابدۇلمۇتهللىبمۇ بار ئىـدى مهككىـگه ھۇجـۇم ، ئهگهر مهن سىلهرگه تاغ ئارقىسىدا ئاتلىق قۇشۇن بـار

، چۈمپـۈتىمىز ، ھهئه: ئـۇالر . چۈمپۇتهمـسىلهر؟ دېـدى ، دېـسهم ، قىلماقچى. دېــدى ،چــۈنكى ســېنىڭ يالغــان ســۆزلىگىنىڭنى ئــاڭلىغىنىمىز يــوق

ــساالم ــبهر ئهلهيهىس ــىلهرنى ا: پهيغهم ــدىن هللامهن س ــاتتىق ئازاۋى ــڭ ق نىــبهرمهن ــدىغان پهيغهم ــدى، ئاگاھالندۇرى ــۇلهھهب. دې ــۈر: ئهب ــى ، ئۆلگ بىزن: ئهبــۇلهھهب توغرىــسىدا هللا ا. ؟ دېــدى!مۇشــۇ ئىــش ئۈچــۈن يىغــدىڭمۇ

! ئۇ چۇقۇم قۇرۇپ كېتىـدۇ ! ئهبۇلهھهبنىڭ ئىككى قۇلى قۇرۇپ كهتسۇن ”ــال ــۈ–م ــقاتمىدى م ــا ئهس ــىلىرى ئۇنىڭغ ــشكهن نهرس ــۇ . لكى ۋە ئېرى ئ

ئۇنىـڭ ئوتـۇن توشـۇغۇچى خوتۇنىمـۇ . الۋۇلداپ تۇرغان دەۋزەخـكه كىرىـدۇ خوتۇنىنىــڭ بوينىــدا پىشــشىق . الۋۇلــداپ تۇرغــان دەۋزەخــكه كىرىــدۇ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 62 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ئوتـۇن توشـۇش . دېگهن تهببهت سۈرىسىنى نازىل قىلدى “ئاغامچا بولىدۇ . ڭ ئايالىنىـڭ سـۇخهنچىلىكى كـۆزدە تۇتۇلىـدۇ دېگهن سۆزدە ئهبۇلهھهبنى

ئايـــالالر يىغىلغـــان جـــايالردا پهيغهمـــبهر ئهلهيهىســـساالم ، چـــۈنكى ئـــۇسـۈرە شـۇئهرادىكى هللا ئانـدىن ا . ياۋىداقالرنى توقۇيتتى –ھهققىدە يالغان

بـۇ “. ئهقرىبـالىرىڭنى ئاگاھالنـدۇر –خىـش ”:بۇ ئـايهتنى نازىـل قىلـدى ــ ــىتىلگهن پهيغهمــ ــايهتته كۆرســ ــساالمنىڭ خىــــش ئــ –بهر ئهلهيهىســ

، نهۋفهل جهمهتــى، ئهقرىبــالىرى ئابــدۇماناف ئهۋالدىــدىن ھاشــىم جهمهتــىــدى ــى ئى ــدۇ شــهمس جهمهت ــات ”. ئهب ــۆمىنلهرنى قان ســاڭا ئهگهشــكهن م

مهن ، خىـش ئهقرىبالىرىـڭ دەۋىتىڭـدىن بـاش تارتـسا ، ئاستىڭغا ئـالغىن ، -214، ۇئهراسـۈرە شـ (“.دېگىـن ، سىلهرنىڭ قىلمىشىڭالردىن چېكارىگا

ئهقرىبـالىرىنى –پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالم خىش ) ئايهتلهر -216، -215هللا ا. ئـۆز ئـادەملىرىگه يالغـان سـۆزلىمهيدۇ دېـگهن ئهلچى: يىغىپ ئۇالرغا

، مهن مۇبادا باشقىالرغا يالغـان سـۆزلىگهن تهقـدىردىمۇ ، بىلهن قهسهمكى ، تهقــدىردىمۇ باشــقىالرنى ئالــدىغان ، ســىلهرگه يالغــان ســۆزلىمهيمهن

مهن ، بىـلهن قهسـهمكى هللا يىگـانه بىـر ا –يهككه . سىلهرنى ئالدىمايمهن هللا ا، نىــڭ ئهۋەتــكهن ئهلچىــسىهللابولۇپمــۇ ســىلهرگه ا، پۈتــۈن ئىنــسانالرغا

ــهمكى ــلهن قهســـ ــسىلهر ، بىـــ ــدەك ئۆلىـــ ــدەك ، ئۇخلىغانـــ ئويغانغانـــياخــشىلىقىڭالر ، بېرىــسىلهرھېــسابقىلمىــشىڭالردىن ، تىرىلىــسىلهر، يامـــانلىقىڭالر ئۈچـــۈن جازالىنىــــسىلهر ، پاتلىنىـــسىلهر ئۈچـــۈن مۇكا

. دېـدى ، قارارگاھىڭالر ئهبىدى جهننهت بولىدۇ ياكى ئهبىدى دەۋزەخ بولىدۇ ــمىنى ــهددى دۈش ــساالمنىڭ ئهش ــبهر ئهلهيهىس ــانالردىن پهيغهم يىغىلغ

ئهبــۇلهھهب . بولغــان ئهبــۇلهھهبتىن باشقىــسى يۇمــشاق گهپ قىلــدى ــسا ــۈن : بولـ ــۇھهممهدكه پۈتـ ــشتىن هرەبئمـ ــى قوزغىلىـ ــى قارشـ خهلقـ

لهرگه ئهرەبــــمــــۇھهممهدنى . ئــــۇنى توسۇشــــۇڭالر كېــــرەك، ئىلگىــــرى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 63 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

خهلقـى ئهرەب، تاپشۇرمىـساڭالر ، كهمسىتىلگهن بولىـسلهر ، تاپشۇرساڭالر، بىـلهن قهسـهمكى هللا ا: ئهبۇتالىب قوپـۇپ . دېدى، سىلهرگه ئۇرۇش ئاچىدۇ

شـۇنىڭ بىـلهن . ىدېـد ، مـۇھهممهدنى ھىمـايه قىلىمىـز ، ھاياتال بولساق . كىشىلهر تارقاپ كهتتى

، دىنغــا ئاشــكارا دەۋەت قىلىــشقا باشــلىغاندىن كېــيىن رەســۇلۇلالھقــۇرەيش خهلقــى ھهر بىــر يىغىلىــشقان ۋاقىتلىرىــدا ئــۇنى مهســخىرە

ــدە . قىلىــشاتتى ــبهر ئهلهيهىســساالم ئۇالرنىــڭ يېنىــدىن ئۆتكهن ، پهيغهمدىن باشــقا دېگهنـ ،هيدۇئهبـۇ كهبـشىنىڭ ئـوغلى ئاسـماندىن سـۆزل : ئـۇالر

پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم ئۇالرنىــڭ بــۇتلىرىنى . گهپنــى قىلمــايتتى ــدى ــا ، ئهيىپلى ــدە ئۇالرغ ــدى ھهم ــادان دەپ قارى ــۆزلىرىنى ن ــلهن هللا ا: ئ بىســــىلهر بــــۇۋاڭالر ئىبراھىمنىــــڭ دىنىغــــا ، خهلــــق، ھهي، قهســــهمكى

بـۇۋىلىرى –مانا شۇ چاغدىال ئۇالر ئاتـا . دېدى! خىالپلىق قىلىۋاتىسىلهر ئۇالرنىــڭ كاللىــسىدا ، چوقۇنــۇپ كهلــگهن بــۇتلىرى ئۈچــۈن قىزغىنىــپ

شۇنىڭ بىـلهن ئـۇالر مـۇھهممهد . جاھىليهتنىڭ قىزىققانلىغى قوزغالدى ئهلهيهىسساالمنى دۈشمهنلىرىدىن ئۈستىگه ئالغان تاغىـسى ئهبۇتالىـب

ئۇنىڭـــدىن ، نىـــڭ يېنىغـــا بېرىـــپ) ھاشـــىم جهمهتىنىـــڭ باشـــلىقى(وغدىماســلىقنى يــاكى ئۇنىــڭ دىنغــا دەۋەت قىلىــشىنى مــۇھهممهدنى ق

ــدى ــنى تهلهپ قىل ــلهن . توسۇش ــق گهپ بى ــۇالرنى چىرايلى ــب ئ ئهبۇتالىــايتۇردى ــاالل . قــ ــشنى بىمــ ــساالم دەۋەت قىلىــ ــبهر ئهلهيهىســ پهيغهمــ

ــۋەردى، داۋامالشــتۇرىۋەردى ــبهر . دەۋىتــى كۈچىيى ــۇرەيش خهلقــى پهيغهم قــك ســ ــدە ئۆچمهنلى ــساالمغا كۆڭلى ــر ، اقاليتتىئهلهيهىس ــى –بى بىرىن

ئـۇالر ئهبۇتالىپنىـڭ . ئۇنىڭ بىـلهن دۈشمهنلىشىـشكه كۈشكۈرتۈشـهتتى ، نۇپۇزلـۇق ئـادەم ، سـهن بىزنىـڭ ئىچىمىـزدە ئـابرويلۇق : قېشىغا بېرىپ

ــدۇق ــوغلىنى توسۇشــنى تهلهپ قىل ــشىڭنىڭ ئ ــز ســهندىن قېرىندى ، بى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 64 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

، شىغا بـوۋىلىرىمىزنى تىللىـ –بىز ئۇنىـڭ ئاتـا ، سهن ئۇنى توسىمىدىڭ ــشىغا ــادان دەپ قارى ــى ن ــداپ ، بىزن ــشىگه چى ــى ئهيىپلى ئىالھلىرىمىزن

ــايمىز ــش، تۇرالمــ ــراپ . تىدېيىــ ــى ئېتــ ــسالم دىنىنــ ــرىكالر ئىــ مۇشــپهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم ، رەددىــيه بهرســه، قىلماســلىقتا چىــڭ تــۇرۇپ

ئىــشلهتمىگهنلىكى ئــۇالرنى ئىــشلىتىش ئۈچــۈن يارىتىلغــان ئهقىلنــى نازىـل هللا ا، ھهر قاچـان ئۇالرغـا ”: قۇرئانـدا هللا ئولـۇغ ا .ئۈچـۈن ئهيىپلهيتتـى

–ئاتـــا ، ئۇنـــداق ئهمهس، ئـــۇالر، قـــا ئهگىشىڭالردىىلـــسهكىتابقىلغـــان بــوۋىلىرى –ئاتــا ، ىدۇدېيىــش، ىــڭ دىنىغــا ئهگىــشىمىز بوۋىلىرىمىزن

ــا ــڭ دىنىغ ــىمۇ ئۇالرنى ــقان تۇرس ــهنمىگهن ۋە ئاداش ــىنى چۈش ھېچنهرســۈرە بهقهرە (“ئهگىـــشهمدۇ؟ ــايهت– 170سـ ــگهنيهنه مۇنـــداقهللا ا) ئـ : دېـ

: ئــۇالر، مۇشــرىكالرغا قۇرئــان ۋە پهيغهمــبهر تهرەپــكه كــېلىڭالر دىيىلــسه”ــا ــزگه ئات ــى –بى ــڭ دىن ــكيېتهرل بوۋىلىرىمىزنى ــش، ى ــا . ىدۇدېيى –ئات

بــوۋىلىرى ھېچنهرســىنى بىلمهيــدىغان ۋە ئاداشــقان تۇرســىمۇ ئۇالرنىــڭ : دېــگهنيهنه مۇنــداق) ايهت ئــ- 104، ســۈرە مائىــد (“ىكمــۇ؟يېتهرلدىنــى

–ئـۇالر ئاتـا ، قـا ئهگىـشىڭالر دىيىلـسه كىتابنازىـل قىلغـان هللا ئۇالرغا ا ”ــا . ىدۇدېيىــش، بوۋىلىرىمىزنىــڭ دىنىغــا ئهگىــشىمىز ــوۋىلىرىنى –ئات ب

ســـۈرە (“شـــهيتان دەۋزەخـــقه چاقىرغـــان تۇرســـىمۇ ئۇالرغـــا ئهگىـــشهمدۇ؟ددىـيه دەلىلىنـى بايـان مۇشـرىكالرنىڭ رە يهنه هللا ا. ) ئايهت – 21، لوقمان

بوۋىلىرىمىزنىـڭ –بىـز ئاتـا ، ئۇنـداق ئهمهس ”: قىلىپ مۇنداق دېـگهن ، ئېتىقــات قىلغــانلىقىنى بىلىمىــز) بۇتپهرەســلىككه(بىــر خىــل دىنغــا

ــاڭىمىز ــدىن م ــڭ ئىزى ــز ئۇالرنى ــش، بى ــزۇخ (“ .ىدۇدېيى ــۈرە زۇخ - 22، ســايهت كالرنىڭ قۇرئانــدا مۇتهئهســسىپلىكته ۋە تهرســالىقتا مۇشــرى هللا ا) ئ

مهزكۇر سۆزىنىڭ بۇرۇنقى مۇشـرىكالرنىڭ سـۆزىگه ئوخـشايدىغانلىقىنى ــداق ــىتىپ مۇن ــگهنكۆرس ــۇ” : دې ــا ، ئ ــپ –ئات ــاد قىلى ــوۋاڭالر ئېتىق ب

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 65 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

نىــمه ، كهلــگهن دىنغــا قارىغانــدا ئهڭ تــوغرا بىــر دىننــى كهلتۈرســهم ، ســىلهر ئېلىــپ كهلــگهن دىنغــا ئىــشهنمهيمىز، ئــۇالر، دەيــسىلهر؟ دىــسه

ــايهت- 24، ســۈرە زۇخــزۇخ (“.ىدۇدېيىــش ــا ) ئ بوۋىلىرىغــا –ئۇالرنىــڭ ئاتــا ــانلىقى ئاتــ ــشتا چىــــڭ تۇرىۋالغــ بوۋىلىرىنىــــڭ –تهقلىــــت قىلىــ

بۇنىــڭ . بولــدىســهۋەبئهقىلــسىزلىق گۇمراھلىقتــا ئهيىلىنىــشىگه مۇھهممهدنىــڭ يېڭــى : ئهبۇتالىبقــا ، بىــلهن ئۇالرنىــڭ ئوغىــسى قاينــاپ

، ئۇنـداق قىلمايدىكهنـسهن ، ېـرەك دىنغا دەۋەت قىلىشىنى توسىـشىڭ ك تـاكى ئىككـى ، بىز بىر تهرەپ بـولىمىز ، مۇھهممهد بىلهن سهن بىر تهرەپ

. دەپ قايتىــپ كېتىــشتى، تهرەپنىــڭ بىــرى ھــاالك بــولغىچه ئورۇشــىمىزقېرىندىـشىنىڭ ئـوغلى . ئهبۇتالىبقا خهلقتىن ئايرىلىش ئېغىر كهلـدى

. ڭلى ئۇنىمىـــدىپهيغهمـــبهر ئهلهيهىســـساالمنى تاشلىۋېتىـــشكىمۇ كـــۆھهي قېرىندىـشىمنىڭ : پهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالمغا ، شۇنىڭ بىلهن ئـۇ

، ئـوزەڭنى قۇتقـازغىن . ماڭا خهلق كېلىپ مونۇ سۆزلهرنى قىلدى ، ئوغلىپهيغهمـــبهر . دېـــدى!مېنـــى قولۇمـــدىن كهلمهيـــدىغان ئىـــشقا زورلىمـــا

ــويالپ ــدىغانلىقىنى ئ ــاردەم بهرمهي ــسىنىڭ ي ــساالم تاغى ھهي : ئهلهيهىسبـۇ ئىـشنى تاشلىـشىم ئۈچـۈن ئـوڭ قولۇمغـا ، بىلهن قهسهمكى هللا ا، تاغا

ــنى ــىمۇ ، قۇياش ــاينى تۇتقۇزۇش ــا ئ ــول قولۇمغ ــاكى ا، س ــشنى هللا ت ــۇ ئى ئ، ياكى شۇ يولدا ئۆزۈم ھـاالك بـولمىغىچه ، ئۈستۈنلۈككه ئېرىشتۈرمىگىچه . يىغــالپ ئارقىــسىغا بۇرۇلــدى، دە– دېــدى،بــۇ ئىــشنى تاشــلىيالمايمهن

ــب ــوغلى ھ: ئهبۇتالى ــشىمنىڭ ئ ــارا، هي قېرىندى ــدى! ق ــبهر ، دىۋى پهيغهمــدى ــا . ئهلهيهىســساالم قارى ــب ئۇنىڭغ ــارغىن: ئهبۇتالى ــالىغىنىڭنى ، ب خ

. دېدى،سېنى ئۇالرغا تاپشۇرمايمهن، بىلهن قهسهمكىهللا ا، دەۋەرگىن

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 66 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

نىڭ تارتقان ئهزىيهتلىرىرەسۇلۇلالھ

ــۇلۇلالھ ــرىكالر تهرىپ رەس ــدا مۇش ــش يۇلى ــا دەۋەت قىلى ــدىن دىنغ ىــا ــازار –نۇرغــۇن جاپ بولۇپمــۇ ، كــۈلپهتلهرگه ئۇچرىــدى– مۇشــهققهت ۋە ئ ئهڭ كــۆپ رەســۇلۇلالھقا. نامازغــا بارغانــدا شــۇنداق بــوالتتى بهيتۇلالھقــا

كـۆپ ئهزىـيهت رەسـۇلۇلالھقا ئـۇالر ، ئاھانهت قىلىدىغان بىر گوروھ بولۇپ . ىالتتىئـۇالر مهسـخىرە قىلغـۇچىالر دەپ ئـات ، يهتكۈزگهنلىكلىرى ئۈچۈن

ئۇالرنىـــڭ بىرىنچىـــسى ۋە ئهڭ يـــامىنى قـــۇرەيش قهبىلىـــسى مهخـــزۇم ئـۇ . جهمهتىدىن ئهبۇ جهھىل ئهمرۇ ئىبنى ھىـشام ئىبنـى مـۇغىرە ئىـدى

ــگه ــۇرەيش خهلقى ــۈنى ق ــر ك ــائهت: بى ــسىلهركى ، ھهي جام ــۆرۈپ تۇرۇپ ، كــته ــى ئهيىپلىمهكــ ــسا دىنىڭالرنــ ــۇھهممهد بولــ ــى ، مــ ئىالھلىرىڭالرنــ

بـــوۋاڭالرنى –ئاتـــا ، نى ئهقىلـــسىزالر دىمهكـــته ســـىلهر، تىللىماقتـــائهته چـوڭ بىـر تاشـنى ئېلىـپ ، غـا ۋەدە قىلىمهنكـى هللامهن ا . سۆكمهكته

ــۇرىمهن ــۈپ ئولت ــاش قويغــان ، مــۇھهممهدنى كۈت ــازدا ســهجدىگه ب ــۇ نام ئبـۇ چاغـدا مېنـى . تاش بىلهن ئۇنىڭ بېشىنى يانچىپ تاشـاليمهن ، چاغدا

. قوغدىــساڭالرمۇ مهيلــى، ۇ مهيلــىئابــدۇماناف جهمهتىــگه تاپــشۇرساڭالرمئهتىـسى ئهبـۇ جهھىـل . دېدى، ئابدۇماناف جهمهتى خالىغىنىنى قىلسۇن

ــپ ــنى ئېلى ــۇيىچه تاش ــۆزى ب ــۇ س ــۇلۇلالھش ــۇردى رەس ــۈپ ئولت . نى كۈتــدى ــا كهل ــويىچه نامازغ ــادىتى ب ــبهر ئهلهيهىســساالم ئ ــشلهر ، پهيغهم قۇرەي

پهيغهمـبهر . تىيىغىلىپ ئهبۇجهھىلنىڭ نىـمه قىالرىنـى كۈتـۈپ تۇرۇشـ ــدا ــاش قويغان ئهبۇجهھىــل تاشــنى ، ئهلهيهىســساالم تاشــنى ســهجدىگه ب

ــۈرۈپ ــدى ، كۆتـــ ــساالمغا يۈزلهنـــ ــبهر ئهلهيهىســـ ــبهر . پهيغهمـــ پهيغهمـــرەڭگــى ئۆڭــۈپ ، ئهلهيهىســساالمغا يېقىنلىــشىپ بارغانــدا ئــۆزى چۆچــۈپ

ــىلىۋەتتى ــنى تاشـ ــدى ۋە تاشـ ــسىغا داجىـ ــدىن . ئارقىـ ــۇرەيش خهلقىـ قـ، ) ئهبۇجهھىــل(ھهي ئهبــاھهكهم : ىــڭ ئالــدىغا كېلىــپبىرقانچىــسى ئۇن

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 67 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

ــدى؟ ــمه بول ــاڭا نى ــل . دېــدىس ــۇ جهھى ــىلهرگه: ئهب لىرىمنــى دېگهنسبىر بـۇغرا تـۈگه پهيـدا ، مۇھهممهدكه يېقىنالشقىنىمدا ، قىلماقچى بولۇپ

بـۇ سـۈرەتلىك تـۈگىنى ھـېچ ، ئهزبىرايى خـۇدا . بولۇپ ماڭا ھۇجۇم قىلدى تـۈگه : ئـۇ ، ئاڭالنغانـدا رەسـۇلۇلالھقا هھـۋال بـۇ ئ . دېدى،كۆرمىگهن ئىدىم

ــدى ــل ئىــ ــۆرۈنگهن جىبرىئىــ ــۈرىتىدە كــ ــا ، ســ ــل ماڭــ ــۇ جهھىــ ئهبــــسا ــشىدىغان بولـ ــى ، يېقىنلىـ ــاالك قىالتتـ ــۇم ھـ ــۇنى چۇقـ ــدى،ئـ . دېـدا نامــاز ئوقۇشــتىن بهيتۇلالھــنى رەســۇلۇلالھئهبۇجهھىــل تــوال چــاغالردا

ساالمنىڭ نامـاز بىر قېتىم ئهبۇجهھىـل پهيغهمـبهر ئهلهيهىسـ . توسايتتىــۆرۈپ ــانلىقىنى ك ــمىدىم؟ ، ئوقۇۋاتق ــقان ئهمهس ــدىن توس ــېنى بۇنىڭ س

هللا ا. ئۇنىڭغــا قــاتتىق گهپ قىلــدى ۋە ھهيــۋە قىلــدى رەســۇلۇلالھ. دېــدىھهرگىــز ”: ئهبــۇجهھىلگه ھهيــۋە قىلىــپ مۇنــۇ ئــايهتلهرنى نازىــل قىلــدى

ــداق ئهمهس ــسا ، ئۇنــ ــدىن يانمىــ ــۇ بۇنىڭــ ــڭ ، ئهگهر ئــ ــۇم ئۇنىــ چۇقــيالغــانچى ۋە گۇناھكارالرنىــڭ كۇكۇلىــسىدىن تۇتــۇپ ، ىنكۇكۇلىــسىد

بىـز ! ئـۇ ئۆزىنىـڭ سورۇنداشـلىرىنى چاقىرسـۇن . جهھهننهمگه سۆرەيمىز . گۇناھكـارالرنى دەۋزەخـقه ئىتتىرىـدىغان پهرىـشتىلهر –زەبانىيه [زەبانىيه

ــى چــاقىرىمىز] ت– ــداق ئهمهس. لهرن ــز ئۇن ــسۇنما. ھهرگى ، ئۇنىڭغــا بوي، -18، -17، -16، -15، سـۈرە ئهلهق (“.ە يـېقىن بـول غا سهجدە قىـل ۋ هللا

ــايهتلهر-19 ــۋايهت ) ئ ئىمــام بۇخارىنىــڭ ئابــدۇلال ئىبنــى مهســئۇددىن رىئهبۇجهھىــل پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالمغا يهنه مۇنــداق ئــازار ، قىلىــشىچه

بىــلهن رەســۇلۇلالھبىــز ، ئابــدۇلال ئىبنــى مهســئۇد ئېيتىــدۇكى : بهرگهنكىـم پـاالن ، ئهبۇجهھىل، ناماز ئوقۇۋاتاتتى لۇلالھرەسۇ، ته ئىدۇق مهسجىد

مــۇھهممهد ســهجدە ، ئادەمنىــڭ تۈگىــسىنىڭ يىنىنــى ئېلىــپ كېلىــپ ــى ئۇنىــڭ ئۈســتىگه تاشــاليدۇ؟ ــدا يىنن ــدىقىلىۋاتقان ــهمىس . دې ئهبۇش

يىننــى ئېلىــپ كېلىــپ پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم ســهجدىگه بــاش

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 68 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ــدا ئۇنىــڭ ئۈســتىگه تاشــلىدى مۇســۇلمانالرنىڭ تىكىمهســجىد. قويغانــتىدىن ــساالمنىڭ ئۈســـ ــبهر ئهلهيهىســـ ــى پهيغهمـــ ــى يىننـــ ھېچبىـــ

چـۈنكى مۇسـۇلمانالر دۈشـمهنلىرىگه . ئېلىۋېتىشكه جۈرئهت قىاللمىدى قىزى فاتىمه كېلىپ يىننـى ئۈسـتىدىن . قارشى تۇرۇشتىن ئاجىز ئىدى

ــلىغىچه ــپ تاشـ ــاش ، ئېلىـ ــهجدىدىن بـ ــساالم سـ ــبهر ئهلهيهىسـ پهيغهمـــدى ــدا پهيغه. كۆتهرمى ــدىن تۇرغان ــبهر ئهلهيهىســساالم ئورنى ــه ، م ــۇ قهبى ب

ــا ــشنى قىلغانالرغ ــشىلهرنى : ئى ــۈم كى ــر تۈرك ــشتىن بى ــۇدايىم قۇرەي خبىــر گــوروھ كىــشىلهرنىڭ ئىــسمىنى ، دەپ دۇئــايى بهد قىلىــپ، تــۇتقىن

ئۇالرنىــڭ ھهممىــسى بهدرى : كېــيىن ئىبنــى مهســئۇد . تىلغــا ئالــدى پهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالم . ېـگهن د ،غازىتىدا ئۆلتۈرۈلگهنلىكىنى كۆردۈم

: بىـــلهن ئهبۇجهھىلنىـــڭ ئارىـــسىدا يهنه مۇنـــداق بىـــر ۋەقه يـــۈز بهرگهن بىــر كىــشىنىڭ تــۆگىلىرىنى ســېتىۋېلىپ دېــگهنئهبۇجهھىــل ئهراشــى

ئهراشى توپلىشىپ تۇرغـان قـۇرەيش خهلقىـدىن ، پۇلىنى كېچىكتۈرگهندە مهســخىرە قىلىــش نى رەســۇلۇلالھ: ئــۇالر. بــۇ توغرىلىــق يــاردەم ســورايدۇ

دەپ ، پۇلــۇڭنى ئېلىـــپ بېرىـــدۇ ، ئۇنىڭغـــا ئهرز قىلـــساڭ: يۈزىــسىدىن ــۇلۇلالھ ــدۇ رەس ــتىپ قويى ــل . نى كۆرس ــۇالر ئهبۇجهھى ــۈنكى ئ ــگهنچ دې

ئهراشـــى . قىلغـــان ئىـــشلىرىنى بىلهتتـــىرەســـۇلۇلالھقابهدبهختنىـــڭ ئهبۇجهھىلدىن پـۇلىنى ئېلىـشقا يـاردەم ، نىڭ ئالدىغا بېرىپ رەسۇلۇلالھ ئهراشـــى بىـــلهن بىلـــله بېرىـــپ رەســـۇلۇلالھ. نى ئۆتۈنىـــدۇقىلىـــش

ــدۇ ــسىنى قاقى ــڭ دەرۋازى ــل. ئهبۇجهھىلنى ــدۇ : ئهبۇجهھى ــۇ؟ دەي ــم ب . كىــدۇجــاۋابدەپ ! مــۇھهممهد، مهن: رەســۇلۇلالھ ئهبۇجهھىــل رەڭگــى . بېرى

، بـۇ ئادەمنىـڭ ھهققىنـى بهر : ئۇنىڭغا رەسۇلۇلالھ. ئۆچكهن ھالدا چىقىدۇ ــدۇ ــڭ . دەي ــل غى ــايئهبۇجهھى ــدۇ ، قىلم ــۇلنى دەررۇ بېرى ــىنىڭ . پ ئهراش

نىـمه ، قـارا سـېنى : قۇرەيـشلهر ئهبـۇجهھىلگه . ئېلىشى شۇ يهردىال پۈتىدۇ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 69 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

مهن ، ئهزبىرايى خـۇدا . سىلهرگه ۋاي : ئهبۇجهھىل، دە دېگهن قىلغىنىڭ بۇ؟ . . مۇھهممهدنىڭ ئىشىك قاققانلىقىنى ئاڭالپ قاتتىق قورقۇپ كهتـتىم

بـۇ سـۈرەتلىك تـۆگىنى ھـېچ ، تـۆگه تۇرۇپتـۇ قارىسام بېشىمدا بىـر بـۇغرا . دەيدۇ، كۆرمىگهن ئىدىم

نىڭ تاغىسى ئهبۇلهھهب ئىبنـى ئابـدۇلمۇتهللىبمۇ ئـۇنى رەسۇلۇلالھ يىـــراق رەســـۇلۇلالھقائهبـــۇ لهھهب ، مهســـخىرە قىلغـــۇچىالردىن ئىـــدى

نىڭ رەســـۇلۇلالھئـــۇ . كىـــشىلهردىنمۇ بهتـــتهر ئهزىـــيهت يهتكـــۈزەتتى نىڭ ئىـشىكىنىڭ ئالـدىغا نىجاسـهتلهرنى لالھرەسـۇلۇ ، خوشنىسى ئىدى

ــاتتى ــالپ قوي ــۇلۇلالھ. تاش ــى : رەس ــدۇماناف جهمهت ــداق ، ھهي ئاب ــۇ قان بئهبۇلهھهبنىـڭ . نىجاسهتنى ئېلىپ تاشـاليتتى ، ؟ دەپ !خوشنىدارچىلىق

ــۇ ئېرىنىــڭ ــۇ جهمىلم ــزى ئۇمم ــى ئۇمهييهنىــڭ قى ــۇنى ھهرب ئىبن خوت، نى كــۆپ تىلاليتتــى ھرەســۇلۇلال. قهبىــه ئىــشلىرىغا ئورتاقلىــشاتتى

ــۋەت قىالتتــى رەســۇلۇلالھ ئېــرى بىــلهن ئىككــى . توغرىــسىدا كــۆپ غهيــيىن ــدىن كې ــل بولغان ــسى نازى ــبهت سۈرى ــدە تهب ــۇ ، ھهققى ــۇالر تېخىم ئ

ــدى ــكهن ئىــ ــشىپ كهتــ ــۇ . ئهشهددىلىــ ــى ئهبۇمۇئهيتمــ ــۇقبه ئىبنــ ئــــۇلۇلالھ ــۇپ رەسـ ــۇچىالردىن بولـ ــخىرە قىلغـ ــۇلۇلالھ، نى مهسـ نىڭ رەسـ

ئهبــۇلهھهبكه ئوخــشاش رەســۇلۇلالھقا. ىــسى ئىــدى ئىككىنچــى خوشنبىـر قېـتىم ئـۇ قـۇرەيش قهبىلىـسىنىڭ چـوڭلىرىنى . مۇئامىله قىالتتى

ــاقىردى ــا چـ ــدە . مېهمانغـ ــڭ ئىچىـ ــۇلۇلالھئۇالرنىـ ــدى رەسـ ــار ئىـ . مۇ بـ، ســهن ئىمــان ئېيتمىغــۇچه، بىــلهن قهســهمكىهللا ا: ئۇنىڭغــارەســۇلۇلالھ

. ه شـاھادەت ئېيتىـپ قويـدى ئۇبهي كهلىم . دېدى !تامىقىڭنى يىمهيمهن ئـۇبهي . بۇ خهۋەر قـۇرەيش قهبىلىـسىدىن ئـۇبهي ئىبنـى خهلهفـكه يهتتـى

سـهن توغرىلىـق بىـر گهپ : ئۇ ئـۇقبهدىن . بولسا ئۇقبهنىڭ دوستى ئىدى ئۆيـۈمگه . ئـانچىكى گهپ : ئـۇقبه . بۇ نىـمه گهپ؟ دەپ سـورىدى ، ئاڭلىدىم

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 70 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ان ئېيتـساڭ ئىمـ ، بىر ئېـسىل ئـادەم كېلىـپ تامـاق يىگىلـى ئۇنىمـاي ئۆيۈمـــدىن ئۇنىـــڭ تامـــاق يىـــمهي چىقىـــپ . دەپ تۇرىۋالـــدى، يهيـــمهن

ئــۇبهي . ن دېــدى،كېتىــشىدىن خىجىــل بولــۇپ ئىمــان ئېيتقــان بولــدۇم ، يـۈزىگه تۈكـۈرۈپ ، سهن مۇھهممهدنىـڭ گهجگىـسىگه دەسـسهپ : ئۇنىڭغا

ئـۇقبه . دېـدى !يۈزۈڭگه قاراش ماڭا ھارام بولـسۇن ، كۆزىنى تامىلىمىغىچه ــايهتلهرنى هللا ا. شــۇنداق قىلــدىالھقارەســۇلۇل ــۇ ئ ــۇقبه توغرىلىــق مۇن ئ

: ئىككى قـۇلىنى چىـشلهپ ) ئۇقبه(ئۇ كۈنى زالى كىشى ”: نازىل قىلدى كاشــكى ، ۋايهي، كاشــكى پهيغهمــبهر بىــلهن بىــر يــول تۇتقــان بولــسامچۇ

، ماڭا قۇرئـان كهلگهنـدىن كېـيىن ، پاالنچىنى دوست تۇتمىغان بولسامچۇ ) ئـازدۇرۇپ بولـۇپ (شهيتان ئىنـساننى . دەيدۇ، ازدۇردىمېنى ئ ) شهيتان(ئۇ

) ئايهتلهر– 29، - 28، - 27، سۈرە فۇرقان (“.تاشلىۋېتىدۇ

ــهھىهۇلبۇخارى« ــت »سـ ــۇ ۋەقه بهدبهخـ ــان مۇنـ ــۋايهت قىلىنغـ دا رىـبىــر : قىلغــان ئهڭ يامــان مۇئامىلىــسى بولــدىرەســۇلۇلالھقائۇقبهنىــڭ

. ىــڭ ئىچىــدە نامــاز ئوقۇۋاتــاتتىكــۈنى پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم كهئبىنپهيغهمبهر ئهلهيهىسساالمنىڭ بوينىغا چـاپىنىنى تاشـالپ ئۇقبه كېلىپ

ــدى ــڭ يۆگىۋالـ ــپ . چىـ ــۇبهكرى كېلىـ ــدا ئهبـ ــۇ چاغـ ــۇلۇلالھبـ نى رەسـ ۋە رەبــبىڭالر تهرىپىــدىن ســىلهرگه دېــگهنهللارەبــبىم ا”ئاجرىتىۋالــدى ۋە

ســـۈرە (“مـــۆجىزىلهرنى ئېلىـــپ كهلـــگهن كىـــشىنى ئۆلتۈرەمـــسىلهر؟ مهسـخىرە قىلغـۇچىالردىن . دېـدى ) ئايهتنىڭ بىر قىسمى – 28، مۆمىن

يهنه بىرسى قۇرەيش قهبىلىسىدىن ئهمرى ئىبنى ئاسنىڭ ئاتىـسى ئـاس مـۇھهممهد : ئـۇ . ناھايىتى ئۆچ ئىدى رەسۇلۇلالھقائۇ ، ئىبنى ۋائىل بولۇپ

ــسىلهر ــيىن تىرىلىـ ــدىن كېـ ــاھابىلىرىنى(دەپ ، ئۆلگهنـ ــدى) سـ . ئالدىـهللا ا. دېـدى ، بىز پهقهت زاماننىڭ ئۆتۈشى بىـلهن ئـۆلىمىز ، ىرايى خۇدا ئهزب

جاسـىيه سۈرىـسىدىكى بـۇ ئـايهتنى ، ئاسنىڭ بۇ دەۋاسىغا رەددىيه بېرىـپ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 71 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

، پهقهت بـۇ دۇنيـادىكى ھايـاتىمىزدۇر دېـگهن ئـۇالر ھايـات ”: نازىل قىلدى ، پهقهت زاماننىــڭ ئۆتۈشــى بىــلهن يــوق بــولىمىز ، ئــۆلىمىز ۋە ياشــايمىز

قىيــاس ، ئــۇالر بــۇ خۇسۇســتا ھېچقانــداق مهلۇماتقــا ئىــگه ئهمهس. ۇدەيــد ) ئايهت– 24، سۈرە جاسىيه (“.بىلهنال شۇنداق دەيدۇ

سـاھابىنىڭ دېـگهن بۇرۇن مۇسۇلمان بولغان خهببـاب ئىبنـى ئهرەت : ئاس ئۇنىڭغـا ، ئۇنى تهلهپ قىلىدۇ ، كىشىدە ئېلىشى بولۇپ دېگهن ئاس

–هنـنهت ئهھلىـگه جهننهتـته ئـالتۇن مـۇھهممهد ج ، سهن دىنغا كىـرگهن ، خىزمهتچىلهرنىــڭ ھهممىــسى بــار دەيــدۇ ، كىــچهك–كېــيىم ، كۈمــۈش

: ئـاس . بېرىـدۇ جـاۋاب دەپ ، شـۇنداق ، ھهئه: خهبباب. راستمۇ دەپ سورايدۇ مۈلـۈك ۋە ئهۋالتقـا –شـۇ چاغـدا مهن مـال ، مېنى شۇ كۈنگىچه كـۈتكىن

ئاس توغرىلىق بـۇ ئـايهتنى هللا. دەيدۇ، قهرزىڭنى قايتۇرىمهن ، ئىگه بولۇپ –بىزنىڭ ئايهتلىرىمىزنى ئىنكـار قىلغـان ۋە ماڭـا مـال ” :نازىل قىلدى

ــۈك ــدۇ، مۈل ــاال بېرىلى ــگهن،ب ــادەمنى كۆردۈڭمــۇ دې ــۇ غهيــب! ئ ــى ①؟ ئ ن، نىڭ ئهھـدىگه ئېرىـشكهنمۇ؟ ئۇنـداق بولغـان ئهمهس هللابىلگهنمۇ ياكى ا

ئۇنىڭغــا بېرىلىــدىغان ئــازاپنى ، لىرىنــى يېزىــپ قــويىمىز دېگهنئۇنىــڭــۈچهيتىمىز ــال . كـ ــڭ مـ ــۈك–ئۇنىـ ــدۇ ، مۈلـ ــزگه قالىـ ــرى بىـ ، ئهۋالتلىـ

ســهزگۈ ئهزا ۋە ئهقىــل بىــلهن –غهيــب [ “.ئالــدىمىزغا ئــۇ تهنهــا كېلىــدۇ 77، سـۈرە مهريهم (] ت-، بىلگىلى بولمايدىغان ئـاخىرەتكه دائىـر ئىـشالر

ســــهزگۈ ئهزا ۋە ئهقىــــل بىــــلهن : ①[) ئــــايهتلهر– 80، - 79، - 78، - ] ـ ت.بىلگىلى بولمايدىغان ئاخىرەتكه دائىر ئىشالر

نىڭ تـۇققىنى ئهسـۋەد ئىبنـى رەسۇلۇلالھقۇرەيش زوھرە جهمهتىدىن پهيغهمـبهر ، ئـۇ . ئهبدۇيهغۇسمۇ مهسخىرە قىلغـۇچىالر گوروھىـدىن ئىـدى

مهسـخىرە ئهلهيهىسساالمنىڭ ساھابىلهر بىـلهن كېلىـۋاتقىنىنى كۆرسـه چــۈنكى ئۇالرنىــڭ تۇرمۇشــى . دەيتتــى، الر كېلىۋاتىــدۇپادىــشاھ: قىلىــپ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 72 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ئـۇ پهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالمنى . كىيىم ـ كىچىگى كونا ئىـدى ، قىيىنمهسـخىرە . ؟ دەيتتـى بۈگۈن ئاسماندىن سۆزلىمهمسهن : مهسخىرە قىلىپ

ــۋەد ــوغلى ئهس ــسىنىڭ ئ ــرى خهدىچىنىــڭ تاغى ــۇچىالردىن يهنه بى قىلغ. ۇتهللىــــب ئهســــهدى ۋە ئۇنىــــڭ ئهگهشــــكۈچىلىرى ئىــــدى ئىبنــــى م

ئۇالر كـۆز قىسىـشىپ زاڭلىـق ، مۇسۇلمانالر ئۇالرنىڭ ئالدىدىن ئۆتكهندە مۇشـرىكالر ئىمـان ”:بۇ ئايهتلهر شۇ تۇغرىلىق نازىل بولغان . قىلىشاتتى

ئىمــان . (كۈلىــشىدۇئېيتقــان كىــشىلهرنى ھهمىــشه مهســخىرە قىلىــپ ، ئـۇالر كـۆز قىسىـشىدۇ ، يېنىدىن ئۆتكهنـدە ئۇالرنىڭ ) ئېيتقان كىشىلهر

، مۇســۇلمانالرنى كۆرگهنــدە، ئــۆيلىرىگه قايتقانــدا كــۆرەڭلهپ قايتىــشىدۇ -31، -30، -29، سۈرە تهتفىـف (“.ىدۇدېيىشئۇالرنى شهكسىز ئاداشقانالر

) . ئايهتلهر-32،

ئهبـــۇ جهھىلنىـــڭ تاغىـــسى ۋەلىـــد ئىبنـــى مۇغىرەمـــۇ مهســـخىرە ، ۇ قۇرەيش قهبىلىـسىنىڭ چوڭلىرىـدىن بولـۇپ ئ. قىلغۇچىالردىن ئىدى ــاننى رەســۇلۇلالھتىنبىــر قېــتىم . بــاي ئىــدى، باياشــات ياشــايتتى قۇرئ

ــاڭالپ ــگه ، ئـ ــزۇم جهمهتىـ ــى مهخـ ــى بهنـ ــۆز قهۋمـ ــۇدا : ئـ ــى خـ ، ئهزبىرايـــدىمكى ــر ســۆزنى ئاڭلى ــا شــۇنداق بى ــۇھهممهدتىن باي ــسى ، م ــۇ ئىن -ئ

ــۇ ســۆز شــۇ قهدەر شــ . جىننىــڭ ســۆزىگه ئوخــشىمايدۇ ــۈزەلئ ، ىرىن ۋە گھهر قانـداق سـۆزنى بېـسىپ ، باشـتىن ـ ئـاخىرىغىچه چىرايلىـق بولـۇپ

: قـۇرەيش مۇشـرىكلىرى . دېـدى ،ئۇنىـڭ ئالـدىغا سـۆز ئۆتمهيـدۇ ، چۈشىدۇئهمدى پۈتۈن قـۇرەيش خهلقـى ، ۋەلىد دىنىنى ئۆزگهرتىپتۇ، ئهزبىرايى خۇدا

سـىلهر :ىـل قوپـۇپ ئهبـۇ جهھ . تىدېيىـش ، دىنىنى ئۆزگهرتىدىغان بولـدى ۋەلىـدنىڭ قېـشىغا بېرىـپ ، ـ دە دېـدى ،ه تېتىـيمهن ئۈچۈن مهن ۋەلىـدگ

ــۇرۇپ ــاپهتته ئولت ــن قىي ــى ، غهمكى ــكۈرىتىدىغان گهپلهرن ــدنى كۈش ۋەلىســىلهر مــۇھهممهدنى ســاراڭ : ۋەلىــد ئۇالرنىــڭ يېنىغــا كېلىــپ. قىلــدى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 73 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

ئۇالرنىڭ قااليمىقان سۆزلىگىنىنى كۆردۈڭالرمۇ؟ ئـۇنى پـالچى ، دەيسىلهر، ئۇالرنىڭ پال سالغىننى كۆردۈڭالرمۇ؟ ئـۇنى شـائىر دەيـسىلهر ، ىلهردەيس

ــۇنى يالغــانچى ئۇنىــڭ شــئېر بىــلهن شــۇغۇلالنغىنىنى كۆردۈڭالرمــۇ؟ ئئۇنىــڭ بىــرەر يالغــانچىلىقى ئالــدىڭالردىن ئۆتتىمــۇ؟ دەپ ، دەيــسىلهرئـۇ ، ئۇنـداق بولـسا : ۋەلىـددىن . بېرىشتى جاۋابدەپ ، ياق: ئۇالر. سورىدى

ــمه؟ دە ــتىنىـ ــيىن . پ سوراشـ ــدىن كىـ ــاز ئويلىنىۋالغانـ ــر ئـ ــد بىـ : ۋەلىـ، ئۇنىـڭ كىـشىلهرنى ئاياللىرىـدىن ، قارىمامسىلهر. مۇھهممهد سېهىرگهر

ســورۇندا . دېــدى،قۇللىرىــدىن ئايرىۋېتىــپ بــارغىنىنى ، بالىلىرىــدىنۋەلىد توغرىـسىدا بـۇ ئـايهتلهرنى هللا ا. خۇشاللىق سادالىرى ياڭراپ كهتتى

ۋەلىــد ئىبــى مــۇغىرەنى [هنهــا ياراتقــان كىــشىنىمهن ت ”:نازىــل قىلــدىئۇنىڭغــا نۇرغــۇن مــال بهردىــم ۋە تهييــار . ماڭــا قۇيــۇۋەت] ـــ ت. دىمهكچــى

ئـۇ يهنه كـۆپ . ئابرويىنى ئۆستۈردۈم ئۇنىڭ . تۇرىدىغان ئوغۇلالرنى بهردىم چـۈنكى ئـۇ بىزنىـڭ ئـايهتلىمىزگه . يـاق ، يـاق . بېرىشىمنى تاما قىلىدۇ

ــتىمهن ئۇنىڭغــا . قارشــى چىقتــى ــازاۋىمنى تېتى ــاتتىق ئ ــۇ . ق چــۈنكى ئقانـــداق پىالنلىـــدى؟ يهنه ، لهنهت بولـــسۇنكى. ئويالنـــدى ۋە پىالنلىـــدى

قۇشۇمىــسىنى ، ئانــدىن قارىــدى قانــداق پىالنلىــدى؟، لهنهت بولــسۇنكى. تهكهببۇرلـۇق بىـلهن ئارقىـسىغا بۇرۇلـدى . پۇرۇشتۇردىتۈرۈپ چىرايىنى

ئـــۇنى مهن . دېـــدى، ســـۆزىئـــۈگىنىلگهن ســـېهىر ۋە ئىنـــساننىڭ، بـــۇــالىمهن ــكه سـ ــسىز (“ .دەۋزەخـ ــۇدرە مۇددەسـ ــايهتتىن 11، سـ ـ 26 ـ ئـ

، قهسـهمخور ”: ۋەلىـد توغرىـسىدا يهنه بـۇ ئـايهت نازىـل بولـدى ) ئايهتكىچهــور، پهس ــۇخهنچى، توھمهتخ ــل، س ــدىن ئاشــقۇچى ، بېخى ــار، ھهددى ، گۇناكئۇنىـڭ . ىلمـا نامهلۇم ئادەمگه ئىتائهت ق ئاتىسىئۇنىڭ ئۈسىتىگه، قوپال

بىزنىـڭ ئـايهتلىرىمىز ، مال ـ مۈلكى ۋە ئوغـۇللىرى بولغـانلىقى ئۈچـۈن ئۇنىــڭ . ىلىرى دەيــدۇھېكــايبۇرۇنقىالرنىــڭ ، ئۇنىڭغــا ئۇقــۇپ بېرىلــسه

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 74 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

) ـ ئــايهتكىچه 16 ـ ئــايهتتىن 10، ســۇرە قهلهم (“.بــۇرنىنى داغاليمىــز چــۈنكى يــۈز ئهڭ. ســۆز خارالشــنى كۆرســىتىدۇ دېــگهنبــۇرنىنى داغــالش

ــۇپ ــك ، قهدىرلىـــك ئهزا بولـ ــۇرۇن ئهڭ قىممهتلىـ ــقان بـ ــۈزگه جايالشـ . يـ سـۆز ئهنه شـۇ دېگهن بۈيۈكلۈكنى بىلدۈرىغان غۇرۇر مهنىسىدىكى ئهنهفه

شـهرەپلىك ئهزانـى ، بۇرۇن مهنىسىدىكى ئهنف سۆزىدىن كېلىپ چىققـان .داغالش خارالشنى كۆرسىتىدۇ

رىسمۇ مهسـخىرە ئابدۇددار ئىبنى قۇسهي جهمهتىدىن نهزىر ئىبنى ھا ــدى ــۇچىالردىن ئى ــۇلۇلالھ. قىلغ ــۇرۇپ ۋەز ـ رەس ــلهن ئولت ــشىلهر بى كى

نهســىههت قىلغــان ۋە ئــۆتكهنكى ئۈممهتلهرنىــڭ باشــلىرىغا كهلــگهن ، كـېلىڭالر ، ھهي خـااليىق : نهزىـر قوپـۇپ ، كۈنلهرنى ئهسلهتكهن چـاغالردا

ئىــران ، مهن ســىلهرگه مــۇھهممهدتىن ياخــشىراق ســۆزلهپ بېــرىمهن دەپلىرىنىڭ پادىـشاھ ئـۇ ئىـران . سۆزلهپ كېتهتتـى لىرى توغرىلىق ادىشاھپ

ئــۇ مۇھهممهدنىــڭ ســۆزلىرى بۇرۇنقىالرنىــڭ . ۋەقهلىكلىرىنــى بىلهتتــى :نهزىــر توغرىــسىدا بــۇ ئــايهتلهر نازىــل بولــدى . ئهپــسانىلىرى دەيتتــى

ــسىدا ا ” ــشىلهر ئارىـ ــۈلكه هللاكىـ ــۇنى كـ ــازدۇرۇش ۋە ئـ ــدىن ئـ ــڭ يۇلىـ نىـــۇرۇپ قــۇرۇق گهبىلــ، قىلىــۋېلىش ئۈچــۈن ــارمهي ت . پ ســاتىدىغانالرمۇ ب

ئۇنىڭغـا ئـايهتلىرىمىز . مۇنداق ئادەملهر خارلىنىش ئازاۋىغا دۇچار بولىـدۇ ــۇپ بېرىلـــسه ــۇنى ئاڭلىمىغانـــدەك ، ئوقـ ئىككـــى قـــۇلىغى ، گۇيـــا ئـ

ــدەك ــدۇ ، ئېغىرلىــشىپ قالغان ــۇز ئۆرۇي ئۇنىڭغــا . تهكهببۇرلــۇق بىــلهن ي ) ـ ئايهت7، ـ 6، سۈرە لۇقمان( “. بهرگىنبېشارەتقاتتىق ئازاپ بىلهن

يۇقىرىـدا تىلغـا ئېلىنغـان ، ئـايهتلهردە ئېيتىلغىنىـدەك ۋەندىكىتۆــۇچىالردىن ا ــخىرە قىلغ ــدى هللا مهس ــۆچ ئال ــا ”:ئ ــخىرە قىلغۇچىالرغ مهس

ــايىمىز ــز كۇپ ــاڭا بى ــى س ــۇالر ا، قارش ــا هللائ ــر ئىالھق ــقا يهنه بى ــن باش دىــدۇ ــدۇ ، چوقۇنى ــا قالمــاي بىلى ــۇالر ئۇزۇنغ ـ 96، ـ 95، رە ھىجــرســۈ (“.ئ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 75 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

نىڭ ۋەدىـسى چۇقـۇم ئىـشقا ئاشـىدىغانلىغى ئۈچـۈن بـۇرۇن هللا) ئايهتلهرچۈنكى بـۇ ئـايهت مهككىـدە ، نازىل بولغان سۈرىدە ئۇنى ئوتتۇرىغا قويغان

ــان ــل بولغ ــاالك بولۇشــى . نازى ــڭ ھ ــۇ گورۇھنى ــۇلۇلالھب ــنىگه رەس مهدى، ئىبنـى ھـارىس نهزىر ، جهھىلئهبۇئۇالردىن . كۆچكهندىن كېيىن بولغان

ئــاس ئبنــى ، ئهبــۇلهھهب. ئــۇقبه ئىبنــى مۇئهيــت قاتــارلىقالر ئۆلتۈرۈلــدىئېغىـر كىـسهللهرگه دۇچـار هللا ۋەلىد ئىبنى مۇغىرە قاتارلىقالرنى ا ، ۋاھىل

.قىلىپ ھاالك قىلدى

ھهمزىنىڭ مۇسۇلمان بولۇشى

مۇشـــــرىكالرنىڭ پهيغهمـــــبهر ئهلهيهىســـــساالمغا قىلغـــــان بهزى ــسى ــارەتلىرى تاغى ــۇلمان ھاق ــدۇلمۇتتهلىبنىڭ مۇس ــى ئاب ــزە ئىبن ھهم

ھهمزىنىــڭ قېرىندىــشىنىڭ ئــوغلى بولغــان . بولــدىســهۋەببولۇشــىغا . مــۇھهممهد ئهلهيهىســساالمغا ئهبــۇ جهھىــل ھاقــارەت قىلغــان ئىــدى

ھهمزىنىـــڭ بىـــر كېنىزىگـــى ھهمزىنـــى بـــۇ ئىـــشقا ســـۈكۈت قىلىـــپ پ ھهمزىنىــڭ قېنــى قىزىــپ بېرىــ .تۇرغــانلىقى ئۈچــۈن ئهيىپلىــدى

سـهن مـۇھهممهدنى : بهدبهخت ئهبـۇجهھىلنى غهزەپ بىـلهن تىللىـدى ۋە هللا ا. دېــــدى،؟ مهن بولــــسام مۇھهممهدنىــــڭ دىنىــــدا!ھاقارەتلهمــــسهن

شۇنىڭ بىلهن ھهمـزە . ھهمزىنىڭ كۆزىنى ھهقىقهت نۇرى بىلهن يورۇتتى مۇسـۇلمانالرنى قوغداشـتا ، ئۇ. ئهڭ سادىق مۇسۇلمانالردىن بولۇپ قالدى

ىـــــسالم دىنىنىـــــڭ دۈشـــــمهنلىرىگه قارشـــــى بـــــاتۇر ئ، غهيرەتلىـــــك .پ ئاتالدىەد) نىڭ يولۋىسىهللا(بولغانلىقتىن ئهسهدۇلال

ــا ــاھابىلىرىمۇ ئۇنىڭغــــ ــساالمنىڭ ســــ ــبهر ئهلهيهىســــ پهيغهمــــدۈشـمهندىن ھىمـايه . ئهگهشكهنلىكلىرى ئۈچۈن ھاقـارەتلهرگه ئۇچرىـدى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 76 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ۇنداق ۋە قوغدايـدىغان ئـۇرۇق ـ تـۇققىنى يـوقالر تېخىمـۇ شـ قىلىـدىغان كـۈلپهتلهر ئـۇالر ئۈچـۈن شـىرىن –مۇنداق ئازار ، رازى بولسىال هللا ا. بولدى

ــۇالتتى ــدى . تۇيـ ــدىن يانمىـ ــسالم دىنىـ ــۇالر ئىـ ــدا هللا ا. ئـ ــۇالرنى دىنىـ ئـــدى ــتهھكهم قىلـ ــالهتكه ، مۇسـ ــارقىلىق كامـ ــۇالر ئـ ئىـــسالم دىنىنـــى ئـ

كېـيىن زىمىننىـڭ ، ئۇالر بۇرۇن زىمىندا ئاجىز بولغـان بولـسا . يهتكۈزدىــايهتته بايــان قىلغــان هللا بــۇنى ا. لىرىغا ئايالنــدىىــشاھپاد :قۇرئانــدا بــۇ ئــاقچىمىز ” ــا مهرھهمهت قىلمـ ــوزەك قىلىنغانالرغـ ــدا بـ ــۇالرنى ، زىمىنـ ئـ

هللا ا) ئـايهت - 5، سـۈرە قهسـهس (“. يىتهكچىلهر ۋە ۋارىسالر قىلمـاقچىمىز ــۇردى ــۈلپهت . ئىرادىــــسىنى ئىــــشقا ئاشــ ــدا كــ ئىــــسالم دىنــــى يۇلىــ

بىـالل بولـسا قۇرەيـشلىك . بىالل ئىبنى رەباھ ئىـدى چهككهنلهرنىڭ بىر ئـۇمهييه بىاللنىـڭ . ئۇمهييه ئىبنى خهلهفىل جۇمهھىنىـڭ قـۇلى ئىـدى

ئۇششاق بالىالرغا ئـۇنى ئوينىـسۇن دەپ ، بوينىنى ئارغامچا بىلهن باغالپ بىــالل شــۇنداق بىــر . بىــر دەيتتــىهللا ا، بىــرهللا ا: بىــالل. دەپ تاپــشۇراتتى

. نـى بىـر دەپ تـۇردى هللا، لى بىـلهن بولـۇپ قالمـاي قىيىن ئهھۋالدا ئۆز ھا ئـــۇمهييه تۇمـــۇزدا چـــۈش ۋاقتىـــدا بىاللنـــى ئىســـسىق قۇمغـــا ئېلىـــپ

بىـرەر پـارچه گۆشـنى قويـسا ، قۇم شـۇنداق ئىسـسىق ئىـدىكى . چىقاتتىــشاتتى ــۇپ . پىـ ــدۇرۇپ قويـ ــنى ئالـ ــوڭ تاشـ ــسىگه چـ ، بىاللنىـــڭ مهيدىـ

، الرغـا چۇقۇنمىـساڭ بۇت دېـگهن ئـۇزرا ، الت، مۇھهممهدنى ئىنكـار قىلىـپ دەپ ، بىــرهللا ا، بىــرهللا ا: بىــالل. دەيتتــى، مۇشــۇنداق قىينــاپ ئۆلتــۈرىمهن

بىــر كــۈنى ، بىــالل شــۇنداق ئــازاپ چىكىۋاتقانــدا . قــايتۇراتتى جــاۋاببـۇ بىچـارە ، ھهي ئـۇمهييه : ئهبۇبهكرى ئۇنىڭ يېنىدىن ئۆتۈپ كىتىۋېتىپ

. دېـدى ن؟دىـن قورقمامـسهن؟ ئـۇنى قاچـانغىچه قىينايـسه هللاتوغرىسىدا ا ئهمــدى ئــۇنى قۇتقــۇزۈپ ، ئــۇنى ســهن بــۇزدۇڭ : ئــۇمهييه ئهبــۇبهكرىگه

هللا ا. ئهبـۇبهكرى بىاللنـى سـېتىۋىلىپ ئـازات قىلـدى . دېدى باقمامسهن؟

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 77 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

سـىلهرنى ”: ئهبۇبهكرى ۋە ئۇمهييه ھهققىدە بـۇ ئـايهتلهرنى نازىـل قىلـدى لهرال ئۇنىڭغا بهدبهخـت ئـادەم ، الۋۇلداپ تۇرغان دەۋزەختىن ئاگاھالندۇردۇم

ئهڭ . ئــۇمهييه ھهقنــى ئىنكــار قىلــدى ۋە ھهقــتىن يــۈز ئــۆرۈدى . كىرىــدۇئـۇ پـاكلىنىش . ئادەم ئۇنىڭدىن يىـراق قىلىنىـدۇ ) ئهبۇبهكرى(مۇتتهقى

ئۇنىـڭ قىلغـان ياخـشىلىقى بىراۋنىـڭ . مۈلكىنى بېرىدۇ –ئۈچۈن مال ــۈن ئهمهس ــدۇرۇش ئۈچ ــشلىقىنى يان ــڭ . ياخ ــۇغ پهرۋەردىگارنى پهقهت ئۇل

ســـۈرە (“.ئۆزىمـــۇ مهمنـــۇن بولىـــدۇ، ئـــۇ، ئهلـــۋەتته. قـــى ئۈچۈنـــدۇررازىلىئهبـۇبهكرى مېلىنـى سـهرپ ) ئـايهتكىچه – 21 ئـايهتتىن – 14، ۋەللهيلى

نىـڭ رازىلىقـى هللاقىلىپ بىاللنى سېتىۋېلىپ ئـازات قىلغانلىغىنىـڭ ا ــانلىقىنى ا ــۈن بولغ ــۆتتى هللا ئۈچ ــلىتىپ ئ ــۇ . ئهس ــۇبهكرى رەزىيهلالھ ئهب

، ئهبۇبهكرى يهنه بىاللدىن باشـقا . ىك ئىدى يېتهرلپ ئهنهۇ ئۈچۈن بۇ شهرە مۇســۇلمان بولــۇپ خوجايىنلىرىنىــڭ جازالىــشىغا ئۇچرىغــان قــۇلالردىن

بىاللنىـڭ ئانىـسى ھهمـامه ۋە ئـامىر . بىر گـۇرۇھ ئـادەمنى ئـازات قىلـدى ــامىر قــاتتىق قىيناشــقا . ئىبنــى فــۇھهير شــۇالر جۈملىــسىدىن ئىــدى ئ

ســـهبۋان . ۋاتقـــانلىقىنىمۇ بىلمهيتتـــىئۆزىنىـــڭ نىـــمه دە، ئۇچرىغاچقـــا. ئىبنى ئۇمهييه ئىبنى خهلهفنىڭ قـۇلى ئهبۇفۇكهيههنىمـۇ ئـازات قىلـدى

مۇسۇلمان بولغانلىقى ئۈچۈن قىيناشقا ئۇچرىغـان زىننىـزە ئىـسىملىك ئۇ قىيىن قىـستاققا ئېلىنىـپ كـۆزى . ئايالنىمۇ ئهبۇبهكرى ئازات قىلدى

. ئىمــانى تېخىمــۇ كۈچهيــدىبۇنىــڭ بىــلهن ئۇنىــڭ ، كــور بولــۇپ قالــدىــل ــسىلهر؟ : ئهبۇجهھىـ ــكۈچىلىرىدىن ئهجهپلهنمهمـ ــۇالردىن ۋە ئهگهشـ بـ

ــسا ــدىغان بول ــن ھهق بولى ــان دى ــۇھهممهد دەۋەت قىلىۋاتق ــۇالردىن ، م ببىـزدىن بـۇرۇن ھهق يـولنى زىننىـرە . بۇرۇن بىز قۇبۇل قىلغان بوالتتۇق

، رالر مـۆمىنلهرگه كـاپى ”: مۇنۇ ئايهتنى نازىـل قىلـدى هللا ا. تاپارمۇ؟ دەيتتى ئــۇالر ئۇنىڭغــا بىــزدىن ، ئهگهر ئىــسالمدا بىــرەر خهيــرىيهت بولــسا ئىــدى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 78 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ــوالتتى ــشهنمىگهن ب ــۇرۇن ئى ــدى،ب ــدايهت . دې ــلهن ھى ــڭ بى ــۇالر بۇنى ئــۈن ــانلىقلىرى ئۈچ ــدۇر ، تاپمىغ ــى ئويدۇرمى ــۇ قهدىمق ــدۇ، ب ــۈرە (“.دەي س

مۇ بهنـى زۆھرەنىـڭ كېنزىكـى ئۇممـۇ ئـۇ نهيـسنى ) ئـايهت – 11، ئهھقافئۇنى ئهسـۋەد ئىبنـى ئهبـدىيهغۇس . ئهبۇبهكرى سېتىۋىلىپ ئازات قىلدى

ئـانىس –ئاتـا ، ئهممار ئىبنـى ياسـىر ۋە ئۇنىـڭ قېرىندىـشى . قىينايتتى. قىستاققا ئېلىنغـان ئىـدى –مۇسۇلمان بولغانلىقلىرى ئۈچۈن قىيىن

پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم ئۇالرنىــڭ . ئــۇالرنى ئــوت بىــلهن قىينىــشاتتى، ســهۋر قىلىڭــالر، ياســىرنىڭ ئائىلىــسى: دىن ئۆتــۈپ كېتىۋېتىــپيېنىــ

ياســـىرنىڭ ئائىلىـــسىگه ، هللائـــى ا. ســـىلهرگه جهنـــنهت ۋەدە قىلىنغـــانــرەت قىــل ــگهن،مهغپى ــدى دې ــبهر ئهلهيهىســساالمنىڭ . ئى ــۇالر پهيغهم ئ

ــدى ــدەك قىل ــسى . دىگىنى ــلهن ئانى ــسى بى ــڭ ئاتى ــا هللا ا(ئهممارنى ئۇالرغئهممارنىـڭ ئـۆزى . اق ئاسـتىدا ئۆلـدى قىيىن ـ قىـست ) رەھمهت قىلسۇن

ــدىن ــدا ئىمانــ ــانلىقتىن ئاغزىــ ــقا ئۇچرىغــ ــاتتىق قىيناشــ ــسا قــ بولــئهبۇ جهھىـل ئهممـارنى قىينـاپ تۇمـۇز كۈنـدە . قايتقانلىغىنى بىلدۈردى

مۇســـۇلمانالر ئهممـــارنى ، كىيىملهرنـــى كىيگـــۈزۈپ قۇيـــاتتى تۆمـــۈر: ساالمپهيغهمـــبهر ئهلهيهىســـ. تىدېيىـــش، ئىمانىـــدىن يېنىـــپ كهتتـــى

ــلهن ــان بى ــۇدى ئىم ــۈل ۋۇج ــڭ پۇتك ــانئهممارنى ــدى،تولغ ــاال هللا. دې تائبــۇ ، ئهممارنىــڭ مــۇرتهدلهر قاتارىغــا كىرمهيــدىغانلىقىنى بايــان قىلىــپ

ــدى ــل قىل ــايهتنى نازى ــيىن ا ”:ئ ــدىن كې ــان ئېيتقان ــار هللائىم ــى ئىنك نمهجبــۇرالش ئاســتىدا ئىنكــار ، قهلبــى ئىمــان بهرقــارار تــۇرۇپ (قىلغــانالر

ۋە كـۇفرى بىـلهن كـۆڭلى ) لىغىنى بىلدۈرگهنلهر بۇنىڭ سىرتىدا قىلغانگه دۇچــار بولىــدۇ ۋە زور ئازاپقــا دۇچــار غهزىــپىنىــڭ هللائــازادە بولغــانالر ا

خهببـاب ئىبنـى ئهرەتمـۇ مۇسـۇلمان ) ـ ئـايهت 106، سۈرە نهھل (“.بولىدۇئۇ جـاھىليهت زامانىـدا . بولغانلىقى ئۈچۈن قىيىن ـ قىستاققا ئېلىنغان

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 79 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

خهببـاب . ئۇنى ئۇممۇ ئهنمار سېتىۋالغان ئىـدى ، بولۇپ غا چۈشكهن ئولجى پهيغهمبهر بولۇشـتىن بـۇرۇن خهببـاب بىـلهن رەسۇلۇلالھ .تۆمۈرچى ئىدى

. پهيغهمبهر بولغاندىن كېـيىن خهببـاب مۇسـۇلمان بولـدى ، يېقىن ئىدى خهببـابنى ئمانـدىن . خهببابنىڭ ئايال خوجىسى ئۇنى بىلهن قىينـايتتى

. قىزىتىلغــان تۈمــۈرنى ئۇنىــڭ دۈمبىــسىگه ياقــاتتى ، چــۈنيانــدۇرۇش ئۈپهيغهمــبهر .بۇنىــڭ بىــلهن خهببابنىــڭ ئىمــانى تېخىمــۇ كــۈچىيهتتى

ئهلهيهىســساالم بىــر كــۈنى كهئىبىنىــڭ سايىــسىدە چــاپىنىنى بېــشىغا بىـزگه رەسـۇلۇلالھ ھهي : خهبباب ئۇنىڭ ئالـدىغا كېلىـپ ، قويۇپ ياتاتتى

ــا قىلمامــسهن؟ ــدىدۇئ ــب. دې ــدا پهيغهم ــان ھال : هر ئهلهيهىســساالم قىزارغ مۇسـۇلمان بولغـانالرنى كـاپىرالر تۆمـۈر تارغـاق ئىلگىرى ئـۈممهتلهردىن

تۆمـۈر تارغــاق ئۇالرنىــڭ گـۆش ۋە پهيلىرىــدىن ئۆتــۈپ ، بىـلهن قىينىغــان ھهرە بىــلهن ئۇالرنىــڭ بېــشىنى ھهرىــدەپ ، ســۆڭۈكىگه ئۆتــۈپ بارغــان

ئۇلـۇغ . نـدىن قايتۇرالمىغـان مۇنـداق قىيناشـالر ئـۇالرنى دى ، يېرىۋەتكهنھهتتـا ئۇالقلىـق . ئىسالم دىنىنى چۇقۇم ئۈستۈنلۈككه ئىگه قىلىـدۇ هللا

ــۇچى ســهنئا ــر شــهھهر (يول ــدىكى بى ــچه ) يهمهن ــن ھهزرى مهۋتكى ــول دى يــسا ــۇنچ ھىـــس هللا، ماڭـ ــدىن قورقـ ــقا ھىچنىمىـ ــتىن باشـ دىـــن قورقۇشـ

ــدىغان ــدىغان بولىــ ، قىلماي ــۆرە قويغــا قېتىلىــپ قالــسىمۇ قورقماي ،دۇب . دېدى

بــۇ ســۆزلهرنى پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم شــۇنداق قىــيىن شــارائىت قــۇۋۋەت ۋە بهخــت ـ ســائادەتكه –كىچهكــته كــۈچ ، ئاســتىدا ئېيتقــانكى

. ئېرىشىشنى ئهڭ ئهقىللىق ۋە ئهڭ دانا ئادەممۇ تهسـهۋۋۇر قىاللمـايتتى ىن ئانـد . بىلـدۈرگهن رەسـۇلۇلالھقا تائاال ۋەھىي ئـارقىلىق هللابۇنى پهقهت ا مۇســـۇلمانالرنىڭ ئىرادىـــسىنى چىڭىـــتىش ئۈچـــۈن مۇنـــۇ هللا كىـــيىن ا

، ئىنـــسانالر ئىمـــان ئېيتتـــۇق دىـــسهكال ” :ئـــايهتالرنى نازىـــل قىلـــدى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 80 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ــز ــۇپ بېرىلىمىـ ــىنالماي قويـ ــرى ، سـ ــۇالردىن ئىلگىـ ــدۇ؟ ئـ دەپ ئويالمـــدۇق ــىنىغان ئى ــشىلهرنى س ــۋەتته هللا ا. كى ــۆزلىگۈچىلهرنى ئهل راســت س

، بـۇت سـۈرە ئهنكه (“.نىمۇ ئهلـۋەتته بىلىـدۇ يالغان سۆزلىگۈچىلهر ، بىلىدۇ كـۈلپهتلهرگه –مۇسـۇلمان بولغـانلىقلىرى ئۈچـۈن ئـازار ) ـ ئـايهتلهر 3، ـ2

ــدى ــار ئى ــۇبهكرى ســىدىقمۇ ب ــدە ئهب ــۆزىگه . ئۇچرىغانالرنىــڭ ئىچى ــۇ ئ ئمۇشــرىكالرنىڭ ئهزىيىتــى كــۈچهيگهن چاغــدا مهككىــدىن ھهبهشىــستان

ئــۇ ئاتلىنىــپ بهركولغىمــاد . ىتهرەپــكه ھىجــرەت قىلىــش قارارىغــا كهلــد، مهككىنىــڭ ئارقــا تهرىپىــدىن مهككىــدىن بهش كۈنلــۈك كېلىــدىغان [

دېـگهن ھهجهرنىڭ ئهڭ يىراقتىكـى بىـر جـايى ، دېڭىزغا يېقىن بىر جاي ئـادەمگه ئـۇچراپ دېگهن ئىبنى دەغنه ، جايغا كهلگهندە دېگهن ]سۆزمۇ بار ئـۇ . باشـلىقى ئىـدى ئىبنى دەغنه قارا ناملىق چـوڭ قهبىلىنىـڭ . قالدى

ئهبـۇبهكرى قهۋمىنىـڭ . ئهبۇبهكرىدىن قايهرگه بارىدىغانلىقىنى سـورىدى غــا هللا، زىمىنــدا ســاياھهت قىلىــدىغانلىقىنى، ھهيــدەپ چىقارغــانلىقىنى

ــادەت قىلمــاقچى ئىكهنلىكىنــى ئېيتتــى ــنه . ئىب ســهندەك : ئىبنــى دەغســــهن بولــــساڭ ، ئادەمنىــــڭ ھهيــــدەپ چىقىرىلىــــشى تــــوغرا ئهمهس

ــسۇل ــسهن يوق ــدىن خهۋەر ئالى ــىله ، الرنىڭ ھالى ــا س –خىــش ئهقرىباالرغ، مىهمانالرنى ياخـشى كۈتىـسهن ، ئاجىزالرنى يۈلهيسهن ، رەھىم قىلىسهن

، مهن ســاڭا باشــپاناھ بــولىمهن، قــايتقىن، مهزلۇمالرغــا يــاردەم قىلىــسهنئهبۇبهكرى ئۇنىڭ بىـلهن . دېدى ،رەببىڭگه ئۆز يۇرتۇڭدا ئىبادەت قىلغىن

دەغـنه قۇرەيـشنىڭ كـاتتىلىرى بىـلهن ئىبنى . قايتىپ كهلدى بىرلىكته ئهبۇبهكرىدەك ئادەمنىڭ ھهيدەپ چىقىرىلىـشى تـوغرا : ئۇالرغا، كۆرۈشۈپ رەھىـم – ئهقرىباالرغا سـىله –خىش ، يوقسۇلالرنى يوقاليدىغان ، ئهمهس

،كۈتىــدىغان ياخــشى مېهمــانالرنى ،ۆلهيــدىغانئــاجىزالرنى ي، قىلىــدىغانــ مهزلۇمالرغــا ــادەمنى بېرىــدىغان اردەمي چىقىرىۋىتهمــسىلهر؟ يۇرتىــدىن ئ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 81 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

،قىلـدى قۇبـۇل باشـپانالىقىنى دەغنهنىـڭ ئىبنـى خهلقـى قۇرەيش .دېدى ھويلىــسىدا خۇدايىغــا ،ئېيتقىنكــى ئهبــۇبهكرىگه :دەغــنهگه ئىبنــى ئــۇالر

،ئوقۇسـۇن خـالىغىنىچه ھويلىسىدا قۇرئاننى ۋە نامازنى ،قىلسۇن ئىبادەت ،بارمىـسۇرن ئېلىـپ ئاشـكارا پائـالىيهتلهرنى دىنـى ،مىـسۇن بهر ئازار بىزگه

ــۇن ــاال ،خوتـ ــاقىلىرىمىزنى – بـ ــدىن چـ ــىدىن دىنـ ــورقىمىز ئازدۇرۇشـ ،قـ .يهتكــۈزدى ئهبــۇبهكرىگه ســۆزلىرىنى ئۇالرنىــڭ دەغــنه ئىبنــى .تىدېيىــشــۇنىڭ ــلهن ش ــۇبهكرى بى ــۆز ئهب ــسدا ئ ــادەت ھويلى ــدى ئىب ــازنى ،قىل ،نامــاننى ــۇدى ھويلىـــسىدا قۇرئـ ــۇبهكرى .ئوقـ ــنچه ئهبـ ھويلىـــسىنىڭ كېيىـ ئاشـكارا قۇرئـاننى ،نامـازنى تهمهسجىد .سالدۇردى مهسجىد بىر سهيناسىغا كېلىــپ چــاقىلىرى – بــاال ،خوتــۇن مۇشــرىكالرنىڭ .باشــلىدى ئوقۇشــقا

ئهبـۇبهكرى .قـارايتتى ئهجهبلىنىـپ پائـالىيهتلىرىگه دىنى ئهبۇبهكرىنىڭــۈزۈك دىلــى ــادەم ئ ــۇپ ئ ــان ،بول ــدائوقۇ قۇرئ ــۆزىنى غان توختىتىۋااللمــاي ئ

دەغنهنـى ئىبنـى ،چۈچـۈدى چـوڭلىرى قۇرەيشنىڭ بۇنىڭدىن ،يىغاليتتى ،قىلىــپ قوبــۇل باشــپانالىقىڭنى ســېنىڭ بىــز :كېلىــپ چاقىرتىــپ .ئىـدۇق قىلغـان رۇخـسهت قىلىـشقا ئىبـادەت ھويلىسىدىال ئهبۇبهكرىگه

سـېلىپ مهسـجىد سهيناسـىغا ھويلىسىنىڭ ھالقىپ بۇنىڭدىن ئۇ ھازىرــازنى ــاننى ،نامـ ــكارا قۇرئـ ــا ئاشـ ــز .ئوقۇماقتـ ــڭ بىـ ــۇن ئونىـ ــاال ،خوتـ – بـ

ئىبـادەت يۇشـۇرۇن ھويلىـسىدا .قورقىمىز ئازدۇرىشىدىن چاقىلىرىمىزنى ئاشـكارا ئىبـادەتنى ،قىلماي ئۇنداق ،قىلىۋەرسۇن مهيلى ،ئۇنىسا قىلىشقا

،قـــايتۇرىۋال باشـــپانالىقىڭنى ئۇنىڭـــدىن ،بولـــسا دەيـــدىغان قىلىـــمهنــېنىڭ ــگه سـ ــان زىممهڭـ ــى ئالغـ ــنى ۋەدەڭنـ ــوپ بۇزۇشـ ــدۇق خـ .كۆرمىـ

.تىدېيىـش ،تاپمـايمىز اليىـق قىلىـشىنى ئىبادەت ئاشكارا ئهبۇبهكرىنىڭ ۋەدىمىـز :كېلىـپ قېـشىغا ئهبۇبهكرىنىـڭ دەغـنه ئىبنـى بىـلهن شۇنىڭ مېنىـڭ يـاكى ،كېـرەك قىلىـشىڭ ئىش بۇيىچه شۇ ياكى ،مهلۇملۇق ساڭا

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 82 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ــاڭا ــپانا بهرگهن ســ ــايتۇرۇپ لىقىمنىباشــ ــشىڭ قــ ــرەك بېرىــ مهن .كېــ ،تۇرمـاپتۇ لهۋزىـدە مېنى لهرنىڭئهرەب توغرىلىق كىشى ئالغان ھىمايهمگه ســـېنىڭ مهن :ئۇنىڭغـــا ئهبـــۇبهكرى .دېـــدى ،ياقتۇرمـــايمهن ىنىدېيىـــش

دېـدى ،رازىـمهن باشپانالىقىغا نىڭهللا ،بېرىمهن قايتۇرۇپ باشپانالىقىڭنى ئهبـۇبهكرىگه ئىـش بۇ . )قىلىنغان ايهترىۋ شۇنداق دا»سهھىهۇلبۇخارى«(

تارتمىغـان ئهزىـيهت ،قىسقىـسى .بولـدى سـهۋەب يېتىـشكه ئهزىيهت چوڭ مۇسـتهھكهم ئۇالرنىـڭ ئهزىـيهتلهر بـۇ لـېكىن ،قالمىـدى مۇسۇلمان بىرمۇ

بــۇ ئــۇالر چــۈنكى ،كهلمىــدى كارغــا ئالدىــدا ئىمــانى كۈچلــۈك ۋە مهيــدانى .ئهمهس بولغــان مۇســۇلمان زىــدەغهرى ئېرىــشىش نهرســىگه بىــرەر دۇنيــادا

ئاســـان يانـــدۇرۇش ئىمانـــدىن ئـــۇالرنى ،بولـــسا بولغـــان غهرەزدە شـــۇنداق چۈشىنىـــشكه ھهقىقىتىنـــى ئىماننىـــڭ ئـــۇالرنى هللا لـــېكىن ،بـــوالتتى

ــۇۋەپپهق ــدى م ــڭ ،قىل ــدا ئىماننى ــداق ئالدى ــا ھهرقان ــهققهت – جاپ مۇش .كۆرۈنمىدى كۆزلىرىگه

زىيانكهشــلىكلىرىنىڭ قىلغــان مۇســۇلمانالرغا كــاپىرلىرى قــۇرەيش ئىمانىنىـڭ ئۇالرنىڭ قىلغانسىرى زىيانكهشلىك ،بهرمىگهنلىكىنى پايدا

.مهسلىههتلهشـتى ئېچىـپ يىغىن ،كۆرۈپ كۈچىيىدىغانلىقىنى تېخىمۇ ئهبـشهمى رەبىـئه ئىبنـى ئۇتبه جهمهتىدىن ئابدۇماناف ئىبنى ئابدۇشهمس

ــى ــى ئىچىــدە قهۋم ــدى باشــلىق ئۆتىــدىغان گېپ قــۇرەيش ھهي :ۇئــ .ئى ،باقـــاي سۆزلىـــشىپ بېرىـــپ قېـــشىغا مۇھهممهدنىـــڭ مهن ،جامائهســـى

.قىـالر قوبـۇل بىرەرسـىنى ،قىلـسام تهكلىـپ ئىـشنى قـانچه بىر ئۇنىڭغا ،قــاالر توختــاپ قىلىــشتىن دەۋەت دىنىغــا ئىــسالم بىزنــى بىــلهن شــۇنىڭــدى ــشلهر .دې ــرىگه ئۇنىــڭ قۇرەي ــۇتبه .قوشــۇلدى پىكى نىڭرەســۇلۇلالھ ئ .ئوقۇۋاتـاتتى نامـاز تهمهسـجىد ئهلهيهىسـساالم پهيغهمـبهر .بـاردى رىغاھوزۇ سـهن ،مهلۇمكى ئۆزەڭگىمۇ ،ئوغلى قېرىندىشىمنىڭ ھهي :ئۇنىڭغا ئۇتبه

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 83 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

ھــازىر ســهن ،ئادەمــسهن ئېــسىل نهســلىڭمۇ ،زاتىڭمــۇ ئــارىمىزدا بىزنىــڭــدانغا ئىــشنى بىــر چــوڭ خهلقىڭنىــڭ بىــلهن بۇنىــڭ ،قويۇۋاتىــسهن مهي

ئۇالرنىــڭ ،چىقاردىــڭ ئهقىلــسىزلىققا ئــۇالرنى ،بۆلۈۋەتتىــڭ بىرلىكىنــى بـــوۋىلىرىنى – ئاتـــا ئـــۆتكهن ،ئهيىپلىـــدىڭ دىنىنـــى ،مهبـــۇدلىرىنىــا ــڭ كاپىرلىقق ــا .چىقاردى ــۇالق ماڭ ــاڭا ،ســال ق ــر س ــانچه بى ــشالرنى ق ئى ،قىالرســهن قۇبــۇل بىرەرســىنى بېقىــپ ئــويالپ ،قىلمــاقچىمهن تهكلىــپ

:ئـۇتبه .دېـدى ،باقـاي ئـاڭالپ ،ئېيـتقىن قېنى :ئۇتبهگه رەسۇلۇلالھ .دېدى قىلىـشتىن دەۋەت دىنغـا يېڭـى سـېنىڭ ،ئـوغلى قېرىندىشىمنىڭ ھهي

ســېنى ،بېرىــپ قىلىــپ يىغىــش مــال ،بولــسا بولۇشــتا بــاي ڭمهقــسىتىــزدىن ــاي ھهممىمى ــسهك ب ــان ئهگهر ،قىلىۋەت ــهرەپ – ش ــدىغان ش ئىزلهي

ېنىڭســــ ئىــــشنى ھهرقانــــداق ســــايالپ باشــــلىق ســــېنى ،بولــــساڭــلىههتىڭ ــويىچه مهس ــساق ب ــشاھ .قىل ــاقچى پادى ــساڭ بولم ــېنى ،بول ســۆزىمىزگه ــشاھ ئـ ــساق پادىـ ــېنىڭ ئهگهر .قىلـ ــڭھهرىكهت سـ ــن لىرىـ جىـ

ــشىپ ــانلىقتىن چاپلىــ ــۇپ قالغــ ــسىز ،بولــ ــان چارىــ ــساڭ قالغــ ،بولــــاقايغىنىڭغا كىـــشى ،بهرســـهك بىـــز چىقىمنـــى ،داۋالىتىـــپ قهدەر سـ .دېـدى ،بولىـدۇ ئهھۋالالرمـۇ مايـدىغان قۇتۇالل ئالۋاسـتىدىن داۋاالنمىغىچه تۈگىــدى ســۆزۈم ئــۇتبه .دېــدى بولــدۇڭمۇ؟ ســۆزلهپ :ئــۇتبهگه رەســۇلۇلالھ

ــ ســېلىپ قــۇالق ماڭــا ئهمــدى :ئۇنىڭغــا رەســۇلۇلالھ ،كېــيىن دىندېگهن تهرىپىنـى بـاش سۈرىـسىنىڭ فۇسـسىلهت قۇرئانـدىكى ،دەپ !تىڭشىغىن

مېهرىبـان ناھـايىتى بـۇ .ھامىم .ھىررەھمانىررەھىم بىسمىلال” :ئوقۇدىــان ۋە ــان نازىـــل هللا كۆيۈمچـ ــدۇر قىلغـ ــايهتلىرى ،ۋەھىـ ــۇق ئـ ــان ئۇچـ بايـ

ــان ــاب قىلىنغ ــدىغان ،تۇركىت ــۈن قهۋم بىلى ــل ئۈچ ــان نازى ــ بولغ چهئهرەبــدۇر ــشارەت ،قۇرئانــ ــدۇر ۋە چىبېــ ــېكىن .ئاگاھالندۇرغۇچىــ ــڭ لــ ئۇالرنىــ

للىرىمىــزدى :ئــۇالر .ســالمايدۇ قــۇالق ئۇنىڭغــا ،ئــۆرۈدى يــۈز كــۆپچىلىكى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 84 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ــان ــهن ،قايمۇققــ ــان دەۋەت ســ ــىلهرنى قىلغــ ــىنهلمهيمىز نهرســ ،چۈشــ ئـۆز سـهن .بـار پهردە ئـارىمىزدا بىزنىـڭ بىـلهن سـهن .ئېغىر قۇالقلىرىمىز

سـهن .دەيـدۇ ،قىاليلـى ئىـشىمىزنى ئـۆز ئهلـۋەتته بىزمـۇ ،قىـل ئىشىڭنىــا ــا ،ئىنـــسانمهن ئوخـــشاش ســـىلهرگه مهن :ئۇالرغـ بىـــر ئىالھىڭـــالر ماڭـ ئۇنىڭـــدىن ۋە يـــۈزلىنىڭالر ئۇنىڭغـــا ،قىلىنىـــدۇ ۋەھىـــي دەپ ،ۇرئىالھتـــ

ــۇالر !ۋاي مۇشــرىكالرغا .دىگىــن ،تىلهڭــالر مهغفىــرەت ــدۇ زاكــات ئ ،بهرمهي ئهمهللهرنـــى ياخـــشى ۋە ئېيتقـــان ئىمـــان ،قىلىـــدۇ ئىنكـــار ئـــاخىرەتنى ســىلهر :ئۇالرغــا ســهن .بېرىلىــدۇ ســاۋاب ئۆزلۈكــسىز ئهلــۋەتته قىلغانالرغــا

ئۇنىڭغـا ۋە قىالمـسىلهر ئىنكـار نىهللا ياراتقان مهزگىلدە ككىئى زىمىننىــۇ كهلتۈرەمــسىلهر؟ شــىرىك ــدۇر ئالهملهرنىــڭ ئ ــۇ ،دىگىــن ،پهرۋەردىگارى ئ جـــانلىق ۋە قىلـــدى لىـــكبهرىكهت ئـــۇالرنى ،يـــاراتتى تـــاغالرنى زىمىنـــدا

تـۆت بـاراۋەر ئىـشالرنى ئـۇ .بهلگىلىـدى ئالـدىن رىزقىنـى مهۋجۇداتالرنىڭ ئاسـماننى ئانـدىن .تۇرجـاۋاب بۇ ئۈچۈن سورىغۇچىالر .ماملىدىتا مهزگىلدە

.ئىـدى ھالىتىـدە تۇمـان تېخـى ئاسـمان چاغـدا ئۇ ،يۈزلهندى قىلىشقا بىناــمان هللا ــلهن ئاس ــا بى ــارى : زىمىغ ــاكى ئىختىي ــىز ي ــۇندا ئىختىيارس يۇس

ــدى ،كــېلىڭالر ــارى ئىككىلىــسى .دې ــدۇق ئىختىي ــدى ،كهل ــته هللا .دې يهتــدەم ئىككــى ئاســماننى ــاراتتى هزگىل ــشنى ئاســماننىڭ ھهر .ي ــۆزىگه ئى ئ ۋە زىننهتلىـــدى بىـــلهن يۇلتـــۇزالر ئاســـماننى تـــۆۋەنكى ئهڭ .بىلـــدۈردى ئهگهر .تهدبىرىـدۇر نىـڭ هللا غالىـپ بىلگـۈچى ھهممىنى ئاشۇ بۇ .ئاسرىدى

ــۇالر ــرىكالر( ئ ــۈز )مۇش ــه ي ــهن ،ئۆرۈس ــا س ــىلهرنى :ئۇالرغ ــاد س ــهمۇد ۋە ئ ســڭ ــشىغا قهۋملىرىنىـــ ــگه بېـــ ــا نكهلـــ ــشاش ئازاپقـــ ــازاپتىن ئوخـــ ئـــ كهينىـــدىن – ئالـــدى ئۇالرغـــا ۋاقتىـــدا ئـــۆز .دىگىـــن ،ئاگاھالنـــدۇرىمهن

،دىــسه قىلمــاڭالر ئىبــادەت باشــقىغا دىــنهللا بىــر ،كېلىــپ پهيغهمــبهرلهر چۈشــۈرگهن پهرىــشتىلهرنى ئهلــۋەتته ،خالىــسا پهرۋەردىگــارىمىز ئهگهر :ئــۇالر

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 85 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

،قىلىمىـز ئىنكـار چۇقـۇم نـى پهيغهمبهرلىكىڭالر سـىلهرنىڭ بىز ،بوالتتىــدى ــۈرە( “.دېـ ــايهتتىن -1 ،فۇســـسىلهت سـ ــايهتكىچه – 15 ئـ ئـــۇتبه )ئـ

ھهققـى تۇققانچىلىقنىـڭ – ئـۇرۇق :تۇتۇۋېلىپ ئاغزىنى نىڭرەسۇلۇلالھــۆرمىتى – ــۈن ھ ــى ئۈچ ــساڭ تىالۋىتىڭن ــدى ،توختات ــۇتبه .دې ــپ ئ قايتى

ــدا ــۇرەيش ،بارغان ــشنىڭ ئۇنىڭــدىن خهلقــى ق ــسىنى ئى .دىســورى نهتىجى ،ئاڭلىــدىمكى سـۆزلهرنى شـۇنداق مـۇھهممهدتىن ،خـۇدا ئهزبىرايـى :ئـۇتبه

ئــۇ ،خــۇدا ئهزبىرايــى .ئهمهســمهن ئاڭلىغــان ھېچقاچــان ســۆزلهرنى ئۇنــداقــۆزلهر ــېئىرغىمۇ ســ ــشىمايدۇ شــ ــاھىنلىققىمۇ ،ئوخــ ــشىمايدۇ كــ ،ئوخــ

ــېهىرگىمۇ ــشىمايدۇ س ــى ،ئوخ ــۇرەيش ئ ــى ق ــۆزۈمنى ،جامائهس ــاڭالپ س ئ ئهزبىرايـى .بېـرىڭالر قۇيـۇپ مهيىلـگه ئـۆز ئـۇنى ،لمايچېقى مۇھهممهدكه

.چىقىرىــدۇ داڭ چۇقــۇم ســۆزلىرى تىڭــشىغان مهن مۇھهممهدنىــڭ ،خــۇداــۇھهممهدنى ــقا مـ ــلهر باشـ ــسه قهبىلىـ ــدىن ،ئۇجۇقتۇرىۋەتـ ــان ئۇنىڭـ ئاسـ

ــان ــسلهر قۇتۇلغـ ــۇ ئهگهر ،بولىـ ــپ ئـ ــسا غالىـ ــڭ ،چىقـ ــسى ئۇنىـ غهلىبىـ :ئــۇتبهگه مۇشــرىكلىرى قــۇرەيش .دېــدى ،بولىــدۇ غهلىــبهڭالر ســىلهرنىڭ رايىـم مېنىـڭ :ئـۇتبه .تىدېيىـش ،بـاغالپتۇ كـۆزۈڭنى سـېنىڭ مۇھهممهد

ئىككــى رەســۇلۇلالھقا مۇشــرىكالر كېــيىن ئانــدىن .دېــدى ،يۇقىرقىــدەك تهكلىـــۋىنى ئورتاقلىـــشىش ئىبـــادىتىگه قىلغـــان بىرىنىـــڭ بىـــر تهرەپ سۈرىـسىنى »رۇنكـافى ئهييـۇھهل قۇليا« قۇرئاندىكى ھهقته بۇ هللا .قويدى مهن بۇتالرغـا چوقۇنىۋاتقـان سـىلهر ،كـاپىرالر ھهي :سـهن ” :قىلـدى نازىل

ئىبـــادەت غـــاهللا قىلىۋاتقـــان ئىبـــادەت مهن ســـىلهرمۇ ،چوقۇنمـــايمهنــسىلهر ــا چۇقۇنغــان ســىلهر مېنىــڭ .قىلماي ــۇنغىنىم بۇتالرغ ــوق چۇق ،ي .يــوق قىلغىــنىڭالر ئىبــادەت غــاهللا قىلغــان ئىبــادەت مهن ســىلهرنىڭمۇ

،ئۈچۈنـدۇر ئـۆزەم دىنىممـۇ مېنىڭ ،ئۈچۈندۇر ئۆزەڭالر دىنىڭالر ىلهرنىڭســن ــبهر “.دېگىـ ــساالم پهيغهمـ ــىلهر :ئهلهيهىسـ ــى سـ ــاهللا مېنـ ــىرىك غـ شـ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 86 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ــسىدىكى كهلتــۈرۈش ــۇل تهكلىــۋىڭالرنى توغرى خىيــال دەپ ،قىلىــدۇ قوب ،كېـيىن ئۈزگهنـدىن ئۈمىـدىنى نىڭـدىن بۇ مۇشـرىكالر .دېدى ،قىلماڭالر

ــۇلۇلالھتىن ــدىكى رەسـ ــڭ قۇرئانـ ــاچچىقىنى ئۇالرنىـ ــدىغان ئـ ،كهلتۈرىـ ئــايهتلهرنى ســالىدىغان تهھــدىت مۇشــرىكالرغا ،ئهيىپلهيــدىغان بــۇتالرنى

ــنى ــاكى يهڭگۈشلهش ــۇالرنى ي ــشنى ئ ــدى تهلهپ ئۆزگهرتى ــا هللا .قىل ئۇالرغ ،ئـۆزگهرتهلمهيمهن ئـۆزەمچه قۇرئاننى” :قىلدى نازىل ئايهتنى مۇنۇ جاۋابهن

ســۈرە( “.دىگىــن ،ئهگىــشىمهن نهرســىگىال ىلىنغــانق ۋەھىــي پهقهت ماڭـا ئهلهيهىســساالمىڭ پهيغهمــبهر )قىــسمى بىــر ئايهتنىــڭ – 15 ،يۈنــۈس بىــر شــۇنداق جهريانىــدا مۇناســىۋىتى بولغــان بىــلهن كــاپىرلىرى قــۇرەيش

.بولـدى چىـراق نۇرلۇق ئۈچۈن قارىغانالر سهل ئاجىزالرغا بۇ ،بولدىكى ۋەقه ۋە كــــاتتىلىرى قۇرەيــــشنىڭ هىســــساالمئهلهي پهيغهمــــبهر كــــۈنى بىــــر

ــۋەرلىرىنى ــۇالر ،ئۈچــۈن قىلىــش جهلــپ مۆتى ــا ،ئولتــۇرۇپ بىــلهن ئ ئۇالرغــاننى ــڭ ۋە قۇرئـ ــاتلىرىنى دىننىـ ــهندۈرىۋاتاتتى تهلىمـ ــۇ ،چۈشـ ــدا بـ چاغـ چىقىـپ مهكتـۇم ئۇممـۇ ئىبنى ئابدۇلال ئهما بولغان مۇسۇلمان ئىلگىرى يۇمـــشاق وڭلىرىنىـــڭچ قـــۇرەيش ئهلهيهىســـساالم پهيغهمـــبهر .كهلـــدى

،قىلىــپ ئۈمىــد بولۇشــىنى مۇســۇلمان ئۇالرنىــڭ ،قــاراپ مۇئامىلىــسىگهــۇالر ــلهن شـ ــۇپ بىـ ــكهن بولـ ــدى كهتـ ــۇ .ئىـ ــۇم ئۇممـ ــبهر مهكتـ پهيغهمـ

ــا نهرســىنى بىلــدۈرگهن هللا ســاڭا ،رەســۇلۇلالھ ئــى :ئهلهيهىســساالمغا ماڭ پهيغهمـبهر سـۆز بـۇ .تهكرارلىـدى قېـتىم كـۆپ سـۆزنى دېـگهن ،ئۈگهتسهڭ

بۆلۈۋېتىـشنى سـۆزىنى ئۇنىڭ ،بولسىمۇ كهلگهن ئېغىر هلهيهىسساالمغائ قـــۇرەيش ،دىـــسه سۆزلىـــشهي بىـــلهن مهكتـــۇم ئۇممـــۇ .كۆرمىـــدى خـــوپ

ــۇ مۆتىۋەرلىرىنىـــــڭ ــدىن ئۇممـــ ــدىن مهكتۇمـــ نهپرەتلىنىدىغانلىقىـــ پهيغهمــــبهر هللا توغرىــــدا بــــۇ .قويــــدى قارىمــــاي ئۇنىڭغــــا ،ئهنــــسىرەپ

ــساالمغا ــپ ئهلهيهىس ــه كايى ــسىنىڭ ئهبهس ــاش سۈرى ــى ب ــل تهرىپىن نازى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 87 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

ئهمــا يېنىغــا ئۇنىــڭ چــۈنكى ،ئۆرىــدى يــۈز ،تــۈردى تهرىنــى )ئــۇ(” :قىلــدى بىلىـسهن؟ قانـداق سـهن .ئىـدى كهلگهن )مهكتۇم ئۇممۇ ئىبنى ئابدۇلال(

ئۇنىڭـــدىن ،ئـــاڭالپ نهســـىههت – ۋەز يـــاكى مـــۇمكىن پاكلىنىـــشى ئـــۇ اليدىغانھېـساب بىهـاجهت نهسـىههتتىن ئـۆزىنى .مـۇمكىن پايدىلىنىشى

ــادەمگه ــسهك ئ ــهن ،كهل ــا س ــسهن ئۇنىڭغ ــۇ ،يۈزلىنى ــسا ئ ــاڭا پاكالنمى س ،كهلـسهك كىـشىگه كهلـگهن يۈگۈرۈپ تىلهپ مهرىپهت سهندىن نىمىدى؟ ســۈرە( “.قويــدۇڭ قارىمــاي ئۇنىڭغــا ســهن ،قورقىــدۇ دىــنهللا ئــۇ ،ھــالبۇكى رپهيغهمـبه كېـيىن مۇشـۇنىڭدىن )ئـايهتكىچه – 10 ئـايهتتىن -1 ،ئهبهسه

پهيغهمـبهر ،يـوق تـۈرگىنى قـاپىقىنى ئـادەمگه پهقىر بىرەر ئهلهيهىسساالم ھهققىــدە :كهلــسه مهكتــۇم ئىبنــى ئابــدۇلال قېــشىغا ئهلهيهىســساالمنىڭ

ــالىمهن قارشــى كىــشىنى كايىغــان رەبــبىم ماڭــا مۇشــرىكالر .دەيتتــى ،ئ ،كــۆرۈپ ئاقمىغــانلىقىنى تهلهپلىرىنىــڭ قويغــان ئوتتۇرىغــا ئۆزلىرىنىــڭ

مـۆجىزە ئهلهيهىسـساالمدىن پهيغهمـبهر يهنى تۇتماقچى يول ىچىرەكباشق .بولۇشـتى قىلمـاقچى مـات ئـۇنى ئارقىلىق قىلىش تهلهپ كۆرسىتىشنى

،بولــساڭ بولىــدىغان پهيغهمــبهر راســت ،مــۇھهممهد ھهي :يىغىلىــپ ئــۇالر ،كۆرســهت بۆلــۈپ ئىككىــگه ئــاينى يهنــى مــۆجىزىنى قىلغــان تهلهپ بىــز يېرىلىـپ ئـاي .بهردى مۆجىزىنى بۇ ئهلهيهىسساالمغا رپهيغهمبه هللا .دېدى

ئهڭ قىسـسىنى بـۇ .دېـدى !قـاراڭالر ئهنه :رەسـۇلۇلالھ .بۆلۈنـدى ئىككىگه رىـــۋايهت مهســـئۇد ئىبنـــى ئابـــدۇلال بولغـــانالردىن مۇســـۇلمان دەســـلهپ شـۇنىڭدەك .قىلغـان رىـۋايهت كىـشىلهر كۆپ كېيىن ئۇنىڭدىن .قىلغان ھهتتـا ،قىلغـان رىـۋايهت كىـشىلهر نۇرغۇن باشقا ەۋ ئابباس ئىبنى ئابدۇلال

يالغـان ئۇنىـڭ ،قىلغاچقـا رىـۋايهت كىـشىلهر كـۆپ ( مـۇتهۋاتىر ھهدىـس بۇ .بارىـدۇ يـېقىن دەرىجىـسىگه )ت – ،ھهدىـس بولمىغان ئېهتىمالى بولۇش

،يېقىنالشـتى قىيـامهت ” :قىلغـان بايـان قۇرئانـدا ئۇلۇغ هللا قىسسىنى بۇ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 88 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

چـــوڭ بـــۇ مۇشـــرىكالر )ئـــايهت – 7 ، -2 ،مهرقه ســـۈرە( “.يېرىلـــدى ئـــاي ،بـاغالپتۇ كـۆزۈڭالرنى سـىلهرنىڭ مۇھهممهد :بهزىلىرى كۆرۈپ مۆجىزىنى

مـۆجىزىنى بىـرەر ئـۇالر ” :قىلدى نازىل ئايهتنى بۇ ھهققىدە ئۇالر هللا .دېدى ســۈرە( “.ىدۇدېيىــش ســېهىر داۋامالشــقۇچى ئــۇنى ،ئۆرۈيــدۇ يــۈز كۆرگهنــدە

قارشــىلىق ۋە تهرســالىق ئــۇالر كېــيىن ڭدىنشــۇنى )ئــايهت – 3 ،قهمهرــسىتىدە قىلىــــش ــبهر مهقــ ــساالمدىن پهيغهمــ ــۆجىزە يهنه ئهلهيهىســ مــ

بايــــان سۈرىــــسىدە ئىــــسرا قۇرئانــــدا ۋە قىلــــدى تهلهپ كۆرسىتىــــشنى بـۇالقنى بىـر ئاستىدىن يهر سهن تاكى” :تىدېيىش مۇنداق قىلىنغاندەك يـــاكى ،نمهيمىزئىـــشه ســـاڭا ھهرگىـــز بىـــز ،چىقـــارمىغىچه ئېتىلـــدۇرۇپ

بىـر تۇرغـان ئېقىـپ ئۆسـتهڭ ئوتتۇرىـدىن ۋە تاللىق ،خورمىلىق سېنىڭ – پـارچه ئاسـماننى ئۈستىمىزگه ،ئېيتقاندەك سهن ياكى ،بولسۇن بېغىڭ ۋە نـى هللا قىلىـپ گـۇۋاچى پهيغهمـبهرلىكىڭگه ياكى ،چۈشۈر قىلىپ پارچه

،بولـسۇن ئۆيـۈڭ ئـالتۇن سـېنىڭ يـاكى ،كهلتۈر ئالدىمىزغا پهرىشتىلهرنىــاكى ــز ،چىــق ئاســمانغا ســهن ي ــدىغان بى ــر ئوقۇياالي ــاب بى ئېلىــپ كىت

“.ئىـشهنمهيمىز ھهرگىـز چىققانلىقىڭغا ئاسمانغا سېنىڭ ،چۈشمىگىچه مهن ،پـاكتۇر رەبـبىم ،سـهن ” :جاۋابهن سۆزلىرىگه مهزكۇر ئۇالرنىڭ تائاال هللا

– 90 ،ئىـسرا سـۈرە ( .دېـدى “دىگىن ،ئىنسانمهن بولغان پهيغهمبهر پهقهت مۇتهئهسـسهپلىك ئورناشـقان دىلىغـا ئۇالرنىـڭ )ئايهتكىچه – 93 ئايهتتىن

،كۆرسىتىلـسىمۇ مـۆجىزىلهر كۆپ قانچه ئۇالرغا تۈپهيلىدىن قارشىلىق ۋە تىلغـا قۇرئانـدا بـۇنى تائـاال هللا .بىلهتتـى هللا ئېيتمايـدىغانلىقىنى ئىمان

بۇالرنىـــــڭ ئۇنىڭغـــــا كۆرستىلـــــسىمۇ مـــــۆجىزە ئۇالرغـــــا” :ئالغـــــان بىـر ئايهتنىـڭ -109 ،ئهنئام سۈرە( بىلمهمسىلهر؟ ئىشهنمهيدىغانلىقىنى

بولغــان نازىــل تهرىپىڭــدىن ســېنىڭ راســت قۇرئــان بــۇ !هللا ئــى )قىــسمى بىــزگه يــاكى ياغــدۇرغىن تــاش ئاســماندىن ئۈســتىمىزگه بىزنىــڭ ،بولــسا

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 89 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

)بىرقىــسمى ئايهتنىــڭ – 32 ،ئهنفــال ســۈرە( “كهلتــۈرگىن ئــازاپ قــاتتىق قۇرئــان بــۇ ،ئــۇالر بولــسۇن؟ كــۈتكىلى ياخــشىلىق قانــداق نلهردىــدېگهن ،قىـل ھىـدايهت بىزنـى ،بولـسا بولغـان نازىـل تهرىپىڭدىن سېنىڭ راست

ــۇالردىن مهقــسىتىدە قىلىــش مــات پهيغهمبهرلهرنــى كــاپىرالر .دىمىــدى ئ ئېيتىــشتىن ئىمــان كاپىرالرنىــڭ پهيغهمــبهرلهر ،قىالتتــى تهلهپ مــۆجىزە ســـهمۇد ۋە ئـــاد قهۋملىرىنىـــڭ ئـــۆز ،رگهنـــدەكۆ تارتقـــانلىقىنى بـــاش

ــاالك قهۋملىرىـــدەك ــلىقى ھـ ــۈن بولماسـ ــاپىرالر ،ئۈچـ ــان تهلهپ كـ قىلغـــڭ ــدانغا مۆجىزىلهرنىـــ ــشىنى مهيـــ ــنهللا كېلىـــ ــلىق دىـــ سورىماســـ مهنىنـــى شـــۇ ســـۆزى مونـــۇ نىـــڭهللا .ئىـــدى ئـــادىتى پهيغهمبهرلهرنىـــڭ

پهقهت كهلتۈرمهســـــلىكىمىز مهيـــــدانغا مـــــۆجىزىلهرنى” :ئۇقتۇرىـــــدۇ ســۈرە( “.ئۈچۈنــدۇر چىقارغــانلىقى يالغانغــا مــۆجىزىلهرنى رۇنقىالرنىــڭبۇ

ھىردوسـنىڭ ئهلهيهىسـساالم ئېيـسا )قىسمى بىر ئايهتنىڭ – 59 ،ئىسرا ئېيـسا ،قىلغـان تهلهپ مۆجىزە ئېيسادىن ھىردوس ،بولغاندا ھازىر ئالدىغا

ــۇل تهلىــۋىنى ئۇنىــڭ ئهلهيهىســساالم ــدا قۇب ئېيــسا ھىــردوس ،قىلمىغانــساالمنىئهله ــخىرە يهىسـ ــان مهسـ ــسانى ،قىلغـ ــڭ ئېيـ ــمىنى ئۇنىـ دۈشـ

ــقا ــايتۇرۇپ بىالتۇس ــردوس .بهرگهن ق ــۇرۇن ھى ــسا ب ــۈن ئېي ــرەت ئۈچ ھهس ۋەقه بـــۇ .قىالتتـــى ئـــارزۇ كۆرۈشۈشـــنى بىـــلهن ئۇنىـــڭ ۋە چېكهتتـــى .قىلىنغان بايان بابىدا – 23 نۇسخىسىنىڭ لوقا ئىنجىلنىڭ

تۇرۇشـقا قارشـى ئـارقىلىق قويـۇش پاكىت مۇسۇلمانالرغا مۇشرىكالر ئىبـــراھىم .قولالنـــدى ئۇســـۇلىنى ئىـــشلىتىش كـــۈچ ،كېلىـــپ ئـــاجىز

شـۇنداق كهلگهنـدە ئـاجىز تۇرۇشـقا قارشـى ئۇنىڭغا قهۋمى پهيغهمبهرنىڭ مۇنـداق تىلىـدىن قهۋمـى ئىبراھىمنىـڭ قۇرئانـدا .ئىدى قولالنغان ئۇسۇ

ــيىلگهن ــى” :دى ــدۈرۈپ ئىبراھىمن ــالپ كۆي ــا تاش ــاردەم مهبۇدلىرىڭالرغ ي )قىــسمى بىــر ئايهتنىــڭ – 69 ،ئهنبىيــا ســۈرە( “.تىدېيىــش ،بېــرىڭالر

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 90 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

تۇســــۇش ئهگىشىــــشتىن رەســــۇلۇلالھقا مۇســــۇلمانالرنى مۇشــــرىكالر قۇلىـــدىن ،كـــۈچهيتتى قىلىـــشنى زىيانكهشـــلىك ئۇالرغـــا مهقـــسىتىدە

ــگهن ــارلىق كهل ــارىلهرنى ب ــشقا چ ــبهر .ســالدى ئى ئهلهيهىســساالم پهيغهم سـىلهرنى قالمـاي ئۇزۇنغـا هللا ،كېتىڭالر تارىلىپ مىنغازى : ساھابىلىرىگه پهيغهمـبهر ،سـورىۋىدى جـاينى بارىـدىغان سـاھابىلهر .دېدى ،بىرلهشتۈرىدۇ .كۆرسهتتى زىمىنىنى ھهبهشىستان ئهلهيهىسساالم

ھهبهشىستانغا قىلىنغان دەسلهپكى ھىجرەت

ربىـ ،بـويىچه كۆرسهتمىـسى ئهلهيهىسـساالمنىڭ پهيغهمـبهر چاغدا بۇــۇرتىنى ئۈچــۈن قىلىــش مۇھــاپىزەت دىننــى كىــشىلهر تۈركــۈم – مــال ،ي

مهككىـــدىن بـــۇ .ھازىرالنـــدى چىقىـــشقا قېچىـــپ تاشـــالپ ۋارانلىرىنـــى ئـون قىلغـانالر ھىجـرەت .ئىدى ھىجرەت قېتىملىق بىرىنچى قىلىنغان

،ئــايىلى ئۇنىــڭ ۋە ئهففــان ئىبنــى ئوســمان :ئــۇالر ،بولــۇپ ئايــال بهش ،ئهرــبهر ــزى هيهىســساالمنىڭئهل پهيغهم ــيه قى ــۇ ،رۇقهي ــهلهمه ئهب ــڭ ۋە س ئۇنى

سـۇبرە ئهبـۇ قېرىندىـشى بىـر ئانـا سـهلهمهنىڭ ئهبۇ ،ئۇممۇسهلهمه ئايىلى ۋە رەبىـئه ئىبنـى ئامىر ،ئۇممۇكۇلسۇم ئايىلى ئۇنىڭ ۋە رەھىم ئهبۇ ئىبنى ئۇنىـڭ ۋە رەبىـئه ئىبنـى ئـوتبه ئىبنـى ،ھـۇزەيفه ئهبـۇ ،لهيال ئايىلى ئۇنىڭ ئوسـمان ،ئهۋف ئىبنـى ئابـدۇراخمان ،سـهھل )قىـزى (سهھلهبىنت ئايىلى زۇبهيــر ،بهيــزا ئىبنــى ســۇھهيل ،ئــومهير ئىبنــى مۇســئهد ،مهزئــۇن ئىبنــى قهبىلىــسىدىن قــۇرەيش كــۆپچىلىكى ئۇالرنىــڭ .ئىــدى ئهۋۋامــالر ئىبنــى مهزئــۇن ئىبنــى ئوســمان ،قىلىــشىچه رىــۋايهت ھىــشامنىڭ ئىبنــى .ئىــدى ئــۇالر بىــلهن ئىلتىپــاتى نىــڭهللا .تهيىــنلهنگهن قىلىــپ باشــلىق ئۇالرغــا

ــدى ــل ،ئاتالن ــا قىزى ــدە يىتىــپ دېڭىزغ ــر كهلگهن ــى بى ــارىگه كېمىن ئىج ئــــازار مۇشــــرىكالرنىڭ .يېتىۋېلىــــشتى يېــــرىگه كــــۆزلىگهن ئېلىــــپ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 91 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

مهككىــدە ،تۇرۇشــتى خــاتىرجهم ھهبهشىــستاندا قۇتۇلــۇپ كۈلپهتلىرىــدىن .قالدى ىكىش ئازغىنا بىلهن ئهلهيهىسساالم پهيغهمبهر

ئۆمهرنىڭ مۇسۇلمان بولۇشى

ئىبنـى ئـۆمهر شـىجائهتلىك ،ئېسىل قهبىلىسىدىن قۇرەيش چاغدا بۇ تاشـقىرى ئـادەتتىن مۇسـۇلمانالرغا بـۇرۇن ئـۇ .بولـدى مۇسـۇلمان خهتتاب

ــازار قــاتتىق ۋە ئىــدى دۈشــمهن ھهبهشىــستانغا بىــلهن ئېــرى ،بىرەتتــى ئ بىزنىــڭ خهتتــاب ئىبنــى ئــۆمهر :دەيــدۇ مۇنــداق لهيــال قىلغــان ھىجــرەت

ھهبهشىــستانغا مهن ،كــۆرەتتى يامــان ئهڭ بولغــانلىغىمىزنى مۇســۇلمان بارىـدىغانلىقىمنى نهگه ئۆمهر ،تۇرۇشۇمغا مېنىپ تۈگهمگه ئۈچۈن بېرىش

زىيانكهشــلىك بىــزگه ئۈچــۈن بولغــانلىقىمىز مۇســۇلمان ،مهن .ســورىدى .مدېـدى ،بارمـاقچىمىز يهرگه بىر تارتمايدىغان ئهزىيهت بىز ،قىلىۋاتىسىلهر

ئۇنىڭغـا كهلگهنـدە ئـامىر ئېـرىم .دېدى ،بولسۇن يول ئاق سىلهرگه ،ئۆمهرــڭ ــۇاليىملىقىنى ئۆمهرنى ــم دەپ م ــامىر .بهردى ــڭ :ئ ــۇلمان ئۆمهرنى مۇس ئېــشىگى ئۆمهرنىــڭ ،خــۇدا ئهزبىرايــى قىلىۋاتامــسهن؟ ئۈمىــد بولۇشــىنىــۇلمان ــولمىغىچه مۇس ــۆمهر ،ب ــۇلمان ئ ــدۇ مۇس ــدى ،بولماي ــڭ .دې ئۆمهرنى

شـۇنداق ئـامىر بىلىـدىغان قاتتىقلىقىنى ۋە قۇپاللىغىنى مۇسۇلمانالرغا دۇئاسـىنىڭ ئهلهيهىسـساالمنىڭ پهيغهمـبهر ئـۆمهر لـېكىن .ئىدى دېگهن

ئالدىـدىال بولۇشـنىڭ مۇسـۇلمان ئـۆمهر .بولدى مۇسۇلمان خاسىيىتىدىنــبهر ــۆمهر ،هللا ئــــى :ئهلهيهىســــساالم پهيغهمــ ــارقىلىق ئــ ئىــــسالمنى ئــ

ــ ــا دەپ ،ۈچهيتكىنكــ ــان دۇئــ ــدى قىلغــ ــۆمهر .ئىــ ــۇلمانالرنىڭ ئــ مۇســ ھويلىـسىدا ئهرقهمنىـڭ ئهبـۇ ئىبنـى ئهرقهم بولغـان جايى توپلىشىدىغان

دىلىغــا ئۇنىڭغــا بولۇشـىنى مۇســۇلمان ئۆمهرنىـڭ هللا .بولــدى مۇسـۇلمان ــېلىش ــلهن سـ ــبهر بىـ ــساالمنىڭ پهيغهمـ ــدىنى ئهلهيهىسـ ــشقا ئۈمىـ ئىـ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 92 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ــدا »ســهھىهۇلبۇخارى« .ئاشــۇردى ــۋايهت كىتاۋى ئابــدۇلال ،قىلىنىــشىچه رى بولـۇپ كۈچلـۈك بىـز تارتىـپ بولغانـدىن مۇسۇلمان ئۆمهر مهسئۇد ئىبنى

نامــازنى رەســۇلۇلالھ بىــلهن قىلىــشى تهلهپ ئۆمهرنىــڭ .دېــگهن ،كهلـدۇق ــجىد ــكارا تهمهســ ــقا ئاشــ ــلىغان ئوقۇشــ ــڭ .باشــ ــۇلمان ئۆمهرنىــ مۇســ

،چۈشــكهن غهم تتىققــا بېــشىغا كاپىرالرنىــڭ ،كــۆرۈپ بولغــانلىقىنى ــۇالردىن ــر ئ ــوپ بى ــشى ت ــۆمهرنى كى ــۈرمهكچى ئ ــۇپ ئۆلت ــڭ ،بول ئۆمهرنى ئهدىنىـڭ يهنـى قهۋمى ئۆمهرنىڭ ،تۇرغاندا كۈتۈپ ئۇنى ئهتراپىدا ھويلىسى

ئـۇ ،قالغـان كېلىـپ ۋاھىل ئىبنى ئاس سهھىملىك بهنى ئىتتىپاقچىسى ىلـگهن تىك چىلـتهك رەختتىن يىپهك چۆرىسىگه ،تون يوللۇق ئۇچىسىغا :ئـۆمهر ،سـورىغاندا بولغـانلىقىنى نىمه ئۆمهرنىڭ ئۇ ،كىيىۋالغان كۆينهك ئۆلتــۈرمهكچى مېنــى ئۈچــۈن بولغــانلىقىم مۇســۇلمان قهۋمىــڭ ســېنىڭ

،قويمــايمهن يــول مهن ئۇنىڭغــا :ئــاس .بهرگهن جــاۋاب دەپ ،بولۇشــىۋاتىدۇ سـهلدەك ئـاس ،قىلغـان خاتىرجهم ئۆمهرنى ،دەپ ،قىلىمهن ھىمايه سېنى

ــپ ــان ئېقى ــشىلهردىن كېلىۋاتق ــڭ كى ــدىغانلىقىنى قهيهرگه ئۇالرنى بارى ،بـــارىمىز قېـــشىغا ئۆمهرنىـــڭ ئـــۆزگهرتكهن دىنىنـــى :ئـــۇالر ،ســـورىغاندا

ــاس .كهندېيىــش ــشىغا ئۆمهرنىــڭ :ئ ــشىڭالرغا قې ــول بېرى ،قويمــايمهن ي .كېتىشكهن قايتىپ ئارقىسىغا كىشىلهر بىلهن شۇنىڭ .دېگهن

ىرالنىڭ قايتىپ كېلىشىھهبهشىستاندىكى مۇھاج

ــۈچ مۇھــاجىرالر قىلغــان ھىجــرەت ھهبهشىــستانغا ــاي ئ ــدىن ئ تۇرغان ھهبهشىـستاندا بولغاچقـا ئـاز بـۇالر .كېلىـشتى قايتىـپ مهككىگه كېيىن ئۇنىــڭ .زېرىكمهيتتــى ،بولــسا بولغــان كــۆپ ،بولــدى زېرىكهرلىــك تــۇرۇش

،بولــۇپ زاتلىرىــدىن ئېــسىل قهبىلىــسىنىڭ قــۇرەيش ئــۇالر ئۈســتىگه – ياقـا ئۇالرغـا ،ئىدى بېرىشقان ئېلىپ بىلله بىلهن ئۆزلىرى ئاياللىرىنى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 93 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

.تۇيۇالتتى كۆڭۈلسىز ياشاش غۇربهتچىلىكته يۇرتتا

قايتىــپ قىلغانالرنىــڭ ھىجــرەت ھهبهشىــستانغا تــارىخچىالر بهزى كۆرسىتىـــشكه قىلىـــپ ســـهۋەب ىنىھېكـــاي بىـــر مۇنـــداق كېلىـــشىگهــپ ــكهن قىزىقى ــبهر :كهت ــرىكالرغا يهىســساالمئهله پهيغهم ــىلهر” :مۇش س

“بېـرىڭالر ئېيتىـپ ماڭـا مانـاتنى بولغـان ئۈچىنچىـسى ۋە ئـۇزرانى ،التنى مۇشــرىكلىرى ئهرەب ئىلگىــرى كېلىــشتىن مهيــدانغا دىنــى ئىــسالم[

– 21 ، - 20 ،نهجــم ســۈرە( ]ت – .ئىــسىملىرى بۇتالرنىــڭ چۇقۇنىــدىغان ياخـشى توغرىـسىدا بۇتلىرى ئۇالرنىڭ ۋە ئوقۇغان ئايهتنى دېگهن )ئايهتلهر

شـاپائىتى ئۇالرنىـڭ ،بولـۇپ پهرىشتىلهر ئولۇغ بۇتالر ئۇ ،قىلىپ سۆزلهرنى بــۇنى مۇشــرىكالر بىــلهن شــۇنىڭ .مىــشدېگهن ،قىلىنىــدۇ ئۈمىــد چۇقــۇم قوشــۇلۇپ ئهلهيهىســساالمغا پهيغهمــبهر ،ىنىپخۇشــالل ۋە بىلىــپ چــوڭ نهرسـىلهرنى ىغـان ئۇچر پهقهتـال ىنىھېكـاي مۇنـداق ،قىلغانمىش سهجدە رىــۋايهت كىــشىلهرال پهم كــالته قىلىۋېرىــدىغان نهقىــل قويــۇق – قــارا

دەلىللهرنـى نهقلـى ۋە ئهقلـى يالغانلىقىغـا ىنىـڭ ھېكاي مهزكـۇر .قىلىدۇ قىلغــۇچى رىــۋايهت ھهدىــسنى[ ســهنهدى ھهدىــس بــۇ .ئــۆتىمىز كهلتــۈرۈپ )ىكىـست ت ئهسلى( مهتنى ۋە ]ت – .رىۋايهتچىلىرى ھهدىسنىڭ ،ۋاستىلهر

ئېيتىـدىغان جهھهتـتىن سـهنهدى .قااليمىقان ئىككىسىال ھهر جهھهتتىن ســهھىه ھهدىــسنىڭ بــۇ كىتاۋىــدا نــاملىق »شــىفا«ئىيــاز قــازى ،بولــساق

ــوغرا( ــا ھهدىــــس )تــ ــۈزۈلمىگهنلىكىنى كىتاۋىغــ ــېچ ۋە كىرگــ ــر ھــ بىــ قىلمىغـانلىقىنى رىـۋايهت ئـۇنى ئاساسـىدا سـهنهد ساغالم مۇھهددىسنىڭ

جهريانىـدا ئهيىـپلهش بـۇتالرنى ،كهلـسهك مهتـنىگه ىـسنىڭ ھهد .ئېيتقان نىڭرەسـۇلۇلالھ سـالىدىغانغا قـۇالق سۆزلهرگه مهدھىيلهيدىغان بۇتالرنى

چـاپالش ئۇالرغـا بـۇنى ،ئهمهس قالغـان ئالجىپ مۇشرىكالر ۋە ساھابىلىرى بـۇ ” ،كېـيىن ئېلىنغانـدىن تىلغـا ماختىلىپ بۇتالر .سىغمايدۇ ئهقىلغا

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 94 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

نــامالردىنال قــۇرۇق ئاتىۋالغــان بــوۋاڭالر – ئاتــا ۋە ســىلهر پهقهت بــۇتالر چۈشــۈرگىنى پاكىــت – دەلىــل ھــېچ ئىــسپاتاليدىغان بــۇنى هللا ،ئىبــارەت

ئـارقىلىق ئـايهت دېـگهن )قىسمى بىر ئايهتنىڭ – 23 ،نهجم سۈرە( “يوق بولغــان ســادىر ۋەقهلهر مۇنــداق ئهگهر .كېتىــدۇ قااليمىقانلىــشىپ گهپ

جىدەللهشـــكهن بىـــلهن ئهلهيهىســـساالم پهيغهمـــبهر مۇشـــرىكالر ،بولـــسا قويغــان ئوتتۇرىغــا بــۇنى ســۈپىتىدە پاكىــت قارشــى ئۇنىڭغــا ۋاقىتلىرىــدا

ــوالتتى ــۇ .ب ــاكىتى قىلچىم ــان پ ــشالردا بولمىغ ــرىكالرنىڭ ئى ــز مۇش بى سـۈكۈت قانـداقمۇ ئـۇالر ئىـشتا بۇنچىلىـك ،تۇرسـا تهرسـالىغى بىلىدىغان

كهئـــبىگه بهيتۇلمۇقهددەســتىن ڭقىبلىنىــ ۋەقه بــۇ تۇرســۇن؟ قىلىــپ مۇشـرىكالر ،اھـالهنكى ۋ .ئىـدى ئهمهس كىچىك ۋەقهسىدىن ئۆزگهرتىلىشــڭ ــۆزگهرتىلىش قىبلىنىـ ــىدە ئـ ــر ۋەقهسـ ــۇنچه بىـ ــۆزلهرنى – گهپ مـ سـ مۇسـۇلمانالرغا ئـادەملهر ئهخمهق بهزى” : هللا تىنسهۋەب مۇشۇ ،قىلىشقان

سـۈرە ( “تىدېيىـش ئـۆرۈدى؟ يـۈز نىمىشقا قىبلىسىدىن كېلىۋاتقان قاراپ . دېــگهن ئهخمهقــلهر ئــۇالرنى ،دەپ )قىــسمى بىــر ئايهتنىــڭ – 142 ،بهقهر

قارشــى بىــلهن تهرســالىق ئهڭ ۋە بىرىــدىن ھــېچ مۇشــرىكالرنىڭ لــېكىنــدىنمۇ ــۇدالىرىمىزنى ،تۇرغۇچىلىرىــ ــدىن خــ ــيىن ئهيىپلىگهنــ يهنه كېــ

ــشقا ــسهن؟ نىمى ــگهن ماختاي ــۆز دې ــپ س ــان ئاڭلىنى ــا .ئهمهس باقق ھهتت ئــۇرۇش بىــلهن جانپىــدالىق ،ئېلىــپ قــورال قولىغــا قارشــى ســۇلۇلالھقارە

گهپ تۇرغــان قىلىــشى ســۆزلهرنى يۇقىرىقىــدەك مۇشــرىكالرنىڭ قىلغــان .ئىدى

ــۇر ــاي مهزك ــل ىنىھېك ــۈرگهن نهقى ــۇنى ۋە كهلت ــستاندىكى ئ ھهبهشى كۆرســــهتكهن قىلىــــپ ســــهۋىۋى كــــېلىش قايتىــــپ مۇھاجىرالرنىــــڭ

رەجهپ ۋاقتـى قىلغـان ھىجـرەت بارغانالرنىـڭ ھهبهشىـستانغا ،تارىخچىالر نازىــل سۈرىــسىنىڭ نهجــم ،ئېيــى شــاۋال ۋاقتــى كهلــگهن قايتىــپ ،ئېيــى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 95 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

نهجـم ،بولغانـدا بۇنـداق .ىدۇدېيىـش ،ئىـدى ئېيـى رامىـزان ۋاقتـى بولغان كهلـگهن قايتىپ مۇھاجىرالرنىڭ بىلهن ۋاقتى بولغان نازىل سۈرىسىنىڭ

قىلغـان مـۇالھىزە ئـازراق .بولىـدۇ كهنئـۆت ۋاقـت ئـاي بىر ئارىسىدا ۋاقتى بېرىـپ ھهبهشىـستانغا مهككىـدىن زامـانالردا ئـۇ ،بىلىۋاالاليدۇكى كىشى دېڭىـز ۋاقىـتالردا ئـۇ چـۈنكى ،يهتمهيتتـى ۋاقىـت ئـاي بىر ئۈچۈن كېلىش

مۇسـۇلمان خهلقىنىـڭ قـۇرەيش ۋە پـاراخۇتالر ئاسانالشتۇرغان قاتنىشىنى يــوق تېلېگراممــا يهتكۈزىــدىغان گهھهبهشىــستاندىكىلهر نىقىبولغــانلى دىنىغــا ئىــسالم خــۇدا رىــۋايهتنى مهزكــۇر ،ئىــكهن شــۇنداق ئهھــۋال .ئىــدى

ــار ــسى ،قىلغــان گىرىپت ــۇيىچه خاھىــشى نهپ شهخــسىلهر ســۆزلهيدىغان ب .بولمايدۇ مۇبالىغه ھېچقانداق دىسهك ئهپسانه چىققان توقۇپ

ھۆكـۈم ارىمىزدائـ بىزنىـڭ بىلهن كاززاپالر تۆھمهتچى ،شۈكرى خۇداغاــاننى – كىتــاب شــانلىق قىلغــۇچى شــۇ .قىلــدى ئىنئــام بىــزگه هللا قۇرئ ئـايهت دېـگهن ،سۆزلىمهيدۇ بۇيىچه خاھىشى ،نهپسى ئۇ ،ئۆزىدىال سۈرىنىڭ

ئهڭ گهپ دېـگهن سالدى شهيتان ئاغزىغا پهيغهمبهرنىڭ سۆزنى مهزكۇر .بار شــــهك ۋەھىــــيگه ،كۈتكىنىــــدەك مۇشــــرىكالرنىڭ .رىۋايهتتــــۇر قهبىــــه

ئېيتـسۇن؟ قانـداقمۇ ئهلهيهىسـساالم پهيغهمـبهر سـۆزلهرنى كهلتۈرىدىغان سـهجدە مهزكـۇر .قىلدى بهربات هللا نهيرەڭلىرىنى – ھىيله مۇشرىكالرنىڭ

رىـۋايىتى مۇنـۇ مهسئۇدنىڭ ئىبنى ئابدۇلال دا»سهھىهۇلبۇخارى« بارىسىدا ئوقـــۇپ سۈرىـــسىنى نهجـــم ئهلهيهىســـساالم پهيغهمـــبهر” :كهلتـــۈرۈلگهن

ھهممىــسى بولغانالرنىــڭ بىلــله بىــلهن ئۇنىــڭ ،ئىــدى قىلغــان ســهجدە بىـر قىلمـاي سـهجدە ئـادەمال بىر يالغۇز ،قىلدى سهجدە قوشۇلۇپ ئۇنىڭغا ،كۇپـايه مـۇش ماڭـا ،قويـۇپ پىشانىـسىگه ئېلىـپ تاشنى شېغىل سىقىم “.كـۆردۈم ئۆلتـۈرۈلگهنلىكىنى بولـۇپ كاپىر ئۇنىڭ كېيىن ،ئىدى دېگهن ســـهجدە بىـــلهن هىســـساالمئهلهي پهيغهمـــبهر ھهرگىزمـــۇ ھهدىـــستىن بـــۇ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 96 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ئىبنـى ئابـدۇلال بهلكـى ،چىقمايـدۇ ئىكهنلىكـى مۇشـرىك قىلغانالرنىڭــۇ ،مهســئۇدنىڭ ــاپىر ئادەمنىــڭ ئ ــۇپ ك ــۈرۈلگهنلىكىنى بول ــۆردۈم ئۆلت ك

مـۇرتهد كېـيىن ،بولـۇپ مۇسۇلمان ئهسلىدە ئادەمنىڭ ئۇ سۆزىدىن دېگهنــۇپ ــى بولـ ــى كهتكهنلىكىنـ ــدۇ بىلگىلـ ــرىكالرنىڭ .بولىـ ــازار مۇشـ – ئـ

بولـۇپ مـۇرتهد سۇسـالر ئىمانى بهزى ،بېرەلمهي بهرداشلىق كۈلپهتلىرىگه .ئىــدى بىــرى شــۇالرنىڭ خهلهف ئىبنــى ئــۇمهييه ئىبنــى ئهلــى .كهتــكهن

ــاجىرالردىن كهلـــگهن قايتىـــپ ھهبهشىـــستاندىن ــدە پهقهت مۇھـ مهككىـــپانا ــادەملىرى بولىـــــدىغان باشـــ ــارلىرىال ئـــ كىـــــرىش مهككىـــــگه بـــ

تالىبنىــڭ ئهبــۇ تاغىــسى ســهلهمه ئهبــۇ :بواللىــدى ئىــگه ئىمكــانىيىتىگهــپانالىقىدا ــردى؛ باش ــمان كى ــى ئوس ــۇن ئىبن ــسا مهزئ ــد بول ــى ۋەلى ئىبنــڭ ــپانالىقىدا مۇغىرەنى ــردى باش ــېكىن ،كى ــدنىڭ ل ــۇلمانالرغا ۋەلى مۇســان ــكىلىكلىرىنى قىلغـــ ــدىن ئهســـ ــيىن كۆرگهنـــ ــۇلمان ،كېـــ مۇســـ

،كـۆرمهي خـوپ تۇرۇشـنى خاتىرجهم ئۆزى كىۋاتساچې ئازاپ قېرىنداشلىرى .كهتتى چىقىپ ىدىنباشپانالىغ ۋەلىدنىڭ

قارارنامىنىڭ يېزىلىشى

،قېلىـپ ئامالسىز چهكلهشكه دىنىنى ئىسالم مۇشرىكلىرى قۇرەيشــبهر ــساالمنىڭ پهيغهم ــى ئهلهيهىس ــان جهمهت ــدۇماناف بولغ ــا ئاب ئورۇغىغــبهر ــساالمنى پهيغهمـ ــشكه ئهلهيهىسـ ــشۇرۇپت قۇرەيـ ــپ اپـ ــڭ ،بېرىـ ئۇنىـــشتىن بهدىلىــگه ــۆلهم ھهســسىلهپ قۇرەي ــېلىش ت ــۋىنى ئ ــدى تهكلى .قوي

قـــۇرەيش ئانـــدىن .قىلـــدى رەت تهكلىپنـــى بـــۇ ئـــورۇغى ئابـــدۇماناف قۇرەيـــشكه ئهلهيهىســـساالمنى پهيغهمـــبهر ئهبۇتالىبقـــا مۇشـــرىكلىرى

تـالالپ بىرنـى يىگىتلىرىـدىن قـۇرەيش ئورنىغـا ئۇنىڭ ،بېرىپ تاپشۇرۇپ سـىلهر ،ئهجهبـا :ئهبۇتالىـب .قويـدى تهكلىـۋىنى قىلىـۋېلىش بـاال لىپئې

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 97 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

ــاالڭالرنى ــا بـ ــشقا ماڭـ ــسىلهرۇ بېقىـ ــاالمنى مهن ،بېرىدىكهنـ ــىلهرگه بـ سـ مۇشـرىكلىرى قـۇرەيش بىـلهن شـۇنىڭ .دېـدى بېرەمـدىمهن؟ ئۆلتۈرۈشكه ،تاپــشۇرمىغىچه ئۆلتۈرۈشــىگه ئۆزلىرىنىــڭ ئهلهيهىســساالمنى مــۇھهممهدــدۇماناف ــدىنئو ئاب ــى ھاشــىم رۇغى ــلهن جهمهت جهمهتىنــى مۇتهللىــب بى ، ،قىلماســـلىق ســـېتىق – ســـودا بىـــلهن ئـــۇالر ۋە قىـــسىش ،يهكـــلهش

ــدىن ــدەپ مهككىـ ــرىش ھهيـ ــسىدا چىقىـ ــارار توغرىـ ــۇل قـ ــپ قوبـ ،قىلىـ شـۇنىڭ .قويۇشـتى ئېـسىپ ئوتتۇرىـسىغا كهئبىنىـڭ يېزىپ قارارنامىنى

،مۇسـۇلمان مهيلـى جهمهتىـدىن مۇتهللىب بىلهن جهمهتى ھاشىم بىلهنــى ــاپىر مهيل ــسۇن ك ــۇلهھهبتىن ،بول ــقا ئهب ــسىنى باش ــىئبىگه ھهممى ش

ــدە – شــىئىب[ ــى مهككى ــال ]ئىــسمى مهھهللىــسىنىڭ ھاشــىم بهن قام ئابـدۇماناف .ئىـدى تهرەپـدارى قـۇرەيش بولسا ئهبۇلهھهب .قويۇشتى قىلىپ

قامــــال جهمهتــــى نهۋفهل بىــــلهن جهمهتــــى ئهبدۇشــــهمس ئورۇغىــــدىن ناھـايىتى قىلىنغـانالر قامـال شـىئبىدە .قىلمىـدى يـاردەم رغاقىلىنغانالــاچلىقتىن ،قىينىلىــپ ــاپراقلىرىنى دەرەخلهرنىــڭ – دەل ئ .يىيىــشتى ي قىلىــشىنى ســېتىم – ئــېلىم بىــلهن ئــۇالر ســودىگهرلهرنىڭ قۇرەيــشلهر

.ئىدى قاتاردىكىلهردىن ئالدىنقى ئىشتا بۇ ئهبۇلهھهب .قىلدى مهنئى

غان ئىككىنچى قېتىملىق ھهبهشىستانغا قىلىن

ھىجرەت

ــبهر ــساالم پهيغهمـ ــڭ ۋە ئهلهيهىسـ ــى ئۇنىـ ــىئبىدە جهمهتـ ــال شـ قامـ ياردەمــدە ئــارا ئــۆز مۇســاپىرچىلىقتا ئۇالرنىــڭ ،كېــيىن قىلىنغانــدىنــلىرى ــۈن بولۇشــ ــبهر ،ئۈچــ ــساالم پهيغهمــ ــۇلمانالرنىڭ ئهلهيهىســ مۇســ

ــۇيرۇدى قىلىــــــشقا ھىجــــــرەت ھهبهشىــــــستانغا ھهممىــــــسىنى .بــــ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 98 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ئـۈچچه سهكـسهن ئـۇالر :قىلـدى ھىجـرەت قىـسمى كۆپ رنىڭمۇسۇلمانالــون ،ئهر ــهككىزچه ئ ــال س ــدى ئاي ــڭ .ئى ــسىدا ئۇالرنى ــپهر ئارى ــى جهئ ئىبن

ئىبنــى مىقــداد ،ئهســما قىــزى ئۇمهيــسنىڭ ئايــالى ئۇنىــڭ ۋە ئهبۇتالىــب ئۇنىــڭ ۋە جهھىــش ئىبنــى ئۇبهيــدۇلال ،مهســئۇد ئىبنــى ئابــدۇلال ،ئهســۋەد يهمهنلىــك .ئىــدى بــار ھهبىــبهلهر ئۇممــۇ قىــزى ســوفياننىڭ ئهبــۇ ،ئايــالى

ئۇالرغـــا يېقىنلىرىمـــۇ ئۇنىـــڭ ۋە ئهشـــئهرى ئهبۇمۇســـا مۇســـۇلمانالردىنــۇلۇپ ــستانغا قوش ــرەت ھهبهشى ــدى ھىج ــۇنى .قىل ــۆرگهن ب ــشلهر ك قۇرەي ئهمىــر نهجاشــىغا ىپادىــشاھ ھهبهشىــستاننىڭ ئارقىــسىدىن ئۇالرنىــڭ ،ئهۋەتىــپ بىــلهن ســاالم – ســوغا ۋەلىــدنى ئىبنــى ئۇمــارە ۋە ئــاس ئىبنــى

قۇرەيـشلهر .قىلـدى تهلهپ بېرىشنى قايتۇرۇپ مۇسۇلمانالرنى نهجاشىدىن ىـشىلهرگه ك كهلـگهن قىلىـپ تهلهپ باشـپانالىق ئۇنىڭـدىن نهجاشىنىڭ

كهلــگهن ،ئۈچــۈن قىلغــانلىقلىرى تهلهپ كىچىــشىنى ۋاز بولۇشــتىن پانــاــلهر ــىنىڭ ۋەكىل ــاتتىق نهجاش ــسىگه ق ــشىغ ۋە رەددىيى ــۇچراپ اخورلى ،ئ بولــسا جهمهتــى ھاشــىم .كېلىــشتى قايتىــپ يىــتهلمهي گهمهقــسىتى

ئـۈچ ئىچىدە مۇشهققهت جاپا ۋە قىيىنچىلىق قاتتىق قامالدا شىئبىدىكى مهخپـى پهقهت تۈلـۈك – ئـۇزۇق ئۇالرغـا جهريانـدا بـۇ .تـۇردى يـېقىن يىلغا

.بېرىلدى يهتكۈزۈپ رەۋىشته

قىلىنىشىبېكارقارارنامىنىڭ

بېكـار قـارارنى نـاھهق بـۇ كىـشى نهپهر بهش ۆتىۋەرلىرىـدىن م قۇرەيش ئهمىـر ئىبنـى ھىـشام :ئـۇالر .چىقتـى ئوتتۇرىغـا قىلىپ تهلهپ قىلىشنى

ناھـايىتى قىلىنغانالرغـا قامـال كىـشى بـۇ ( ئهلئـامىرى ئهلهـارىس ئىبنى ئاتىكهنىـڭ ھاممىـسى ئهلهيهىسـساالمنىڭ پهيغهمـبهر ، )ئىدى ھىسداشــوغلى ــر ئ ــۇ ئىبنــى زۇھهي ــۇمهييه ئهب ــۇئتهم ،مهخزۇمــى ئ ئهدى ئىبنــى م

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 99 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

ئىبنـــى زەمـــئه ۋە ئهلئهســـهدى ھىـــشام ئىبنـــى ئهبۇلبـــۇھتهرى ،نهۋفهلـــى قارارنـامىنى يىغىلىـپ كېچىـسى ئـۇالر .ئىـدى ئىبـارەت ئهلئهسهدىلهردىن

ــار ــق قىلىــش بېك ــشىۋالدى توغرىلى ــسى .كېلى ــدە ئهتى ــر ئهتىگهن زۇھهي ،كېـــيىن قىلغانـــدىن پتـــاۋا نىبهيتـــۇلالھ ،چىقىـــپ كىيىـــپ تـــونىنى

ــشىلهرگه ــاراپ كىـ ــى :قـ ــكه ئـ ــى مهكـ ــڭ ،خهلقـ ــدىغىنىمىز بىزنىـ ،يهيـ بولـسا جهمهتـى مۇتهللىـب بىـلهن جهمهتـى ھاشـىم ،بـار كىيىدىغىنىمىز

.يـوق ئهركىنلىكـى سـېتىم – ئېلىم ئۇالردا ،تۇرۇپتۇ ئالدىدا بولۇش ھاالك ،نمىغىچهتاشــال يىرتىــپ قارانــامه رەھىمــسىز ،نــاھهق بــۇ ،خــۇدا ئهزبىرايــى

!كاپـشىما :تـۇرۇپ قارشـى بۇنىڭغـا ئهبۇجهھىل .دېدى ،ئولتۇرمايمهن مهن ئـۆزەڭ ،خـۇدا ئهزبىرايـى :قارشـى ئهبـۇجهھىلگه ئهسۋەد ئىبنى زەمئه .دېدى

.دېـــدى !ئىـــدۇق نـــارازى قارارنـــامىگه بـــۇ بىـــز باشـــتىال ،كاپشىۋاتىـــسهن :ئهدى نـى ئىب مـۇئتهم .دېـدى ،ئېيتتـى تـوغرا زەمـئه :قوپۇپ ئهبۇلبهھتهرى

ــڭ ــۆزى ئىككىڭالرنى ــت س ــڭ ،راس ــى ئهبۇجهھىلنى ــان گېپ ــدى ،يالغ .دې بىــلهن شــۇنىڭ .قۇۋۋەتلىــدى ســۆزىنى ئۇالرنىــڭ ئهمىرمــۇ ئىبنــى ھىــشام قارانــامىنى .تاشــلىدى يىرتىــپ قارارنــامىنى بېرىــپ ئهدى ئىبنــى مــۇئتهم .ئىـدى قالغـان ئىـسمىال نىـڭ هللا ئۇنىڭدىكى ،بولۇپ تۈگهتكهن يهپ قۇرت

،يهپ قــۇرۇت قارارنــامىنى ئهبۇتالىبقــا تاغىــسى ئهلهيهىســساالم بهرپهيغهمــ شـۇنىڭ .ئىـدى قىلغـان خهۋەر ئالـدىنئاال قالغـانلىقىنى ئىسمىال نىڭهللا

ماكانلىرىغــا ،قۇتۇلــۇپ كــۈلپهتتىن قىلىنغــانالر قامــال شــىئبىدا بىــلهن .كېلىشتى قايتىپ

نهجران ئهلچىلىرىنىڭ كېلىشى

نهجــران ،كېــيىن چىققانــدىن مالــدىنقا ئهلهيهىســساالم پهيغهمــبهر نهجـــــــران ئـــــــۇالر .كهلـــــــدى ئهلچىلىـــــــرى لىرىنىڭخرىـــــــستىئان

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 100 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

مۇســۇلمانالردىن قىلغــان ھىجــرەت ھهبهشىــستانغا لىرىنىڭخرىــستىئان بايـان ئىنجىلـدا ئۇنىڭغا ،ئاڭالپ خهۋىرىنى ئهلهيهىسساالمنىڭ پهيغهمبهر ،ۋەتـكهن ئه ئۈچـۈن بـېقىش كـۆرۈپ سېلىشتۇرۇپ سۈپهتلىرىنى قىلىنغان

كېلىـپ ئـۇالر .ئىدى ھهيئىتى ئهلچىلهر تاپقان تهركىپ كىشىدىن چه 20 :ئهبۇجهھىـــل ئۇالرغـــا .ئېيتتـــى ئىمـــان ھهممىـــسى ،ئـــاڭالپ قۇرئـــاننى

ســىلهرنى خهلقىڭــالر ،كۆرمىــدىم كىــشىلهرنى ئهخــمهق ســىلهردىنمۇ ،تۇرســـا ئهۋەتـــكهن ئۈچـــۈن بـــېقىش ئۇقـــۇپ ئهھـــۋالىنى مۇھهممهدنىـــڭ

ســىلهر ،ســىلهرگه رەھــمهت :ئهلچىــلهر .دېــدى !هرتتىڭالرئــۆزگ دىنىڭالرنــى بىزنىـڭ ،ھېـساب ئـۆزەڭلهرگه دىنىڭالر سىلهرنىڭ ،يامانالشمايمىز بىلهن

بــۇ توغرىلىــق بــۇ هللا .دېــدى !ھېــساب ئــۆزىمىگه دىنىمىزمــۇ تاللىۋالغــان ئىنجىــل( كىتــاب بىــز ئىلگىــرى قۇرئانــدىن” :قىلــدى نازىــل ئــايهتلهرنىــلهن ــل )تهۋرات بىــ ــانالر نازىــ ــستىئان( قىلغــ ــڭيهھۇدىي ۋە خرىــ الرنىــ

بىـز :قىلىنـسا تىـالۋەت قۇرئـان ئۇالرغـا .ئىـشىنىدۇ قۇرئانغـا )مۆمىنلىرى ،ھهقتـۇر بولغـان نازىـل تهرىپىدىن پهرۋەردىگارىمىز ئۇ ،ئىشهندۇق ئۇنىڭغا

قىلغــان ئۇالرنىــڭ .دەيــدۇ ،ئىــدۇق مۇســۇلمان بــۇرۇن بۇنــدىن راســتال بىــز ياخـشىلىق ئـۇالر .بېرىلىـدۇ سـاۋاب قـوش ئۇالرغـا ئۈچـۈن تـاقىتى – سهۋر

بهرگهن قىلىـپ رىزىـق ئۇالرغـا بىـز .قىلىـدۇ دەپئى يامانلىقنى ئارقىلىقــىلهرنى ــشىلىق نهرس ــا ياخ ــهرپ يوللىرىغ ــدۇ س ــۇدە .قىلى ــۆزلهرنى بىه س ،ئۈچـۈن ئـۆزىمىز ئهمهللىرىمىـز بىزنىڭ :ئۆرۈپ يۈز ئۇنىڭدىن ،ئاڭلىغاندا ،بولـسۇن ئامـانلىق سىلهرگه ،ئۈچۈن ئۆزەڭلهر مۇئهمهللىرىڭالر سىلهرنىڭــز دوســتلۇقىنى نادانالرنىــڭ ــدۇ ،تىلىمهيمى ــۈرە( “.دەي – 52 ،قهســهس ســايهتتىن ــايهتكىچه – 55 ئـــ ــكه )ئـــ ــرىكلىرى مهكـــ ــبهر مۇشـــ پهيغهمـــ

پاكىتقـا ،قالغانلىغى ئامالسىز توسۇشتىن دەۋىتىنى ئهلهيهىسساالمنىڭــلهن پاكىــت ــۇرۇش تاقابىــل بى ــدى ت ــۈن كهلمىگهنلىكــى نقوللىرى ،ئۈچ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 101 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

بىــردەم ،بېقىــشتى دەپ ســېهرىگهر بىــردەم ئهلهيهىســساالمنى پهيغهمــبهرــ ســـاراڭ بىـــردەم ،بېقىـــشتى دەپ يالغـــانچى ــالچى بىـــردەم ،سهدېيىشـ پـ

شـۇ ھـالى دۈشـمهنلهرنىڭ كهلمىگهن قۇلىدىن تۇرۇش تاقابىل .تىدېيىش راسـت قۇرئـان بـۇ ،هللا ئـى ” : تهرسـالىقىدىن زىيادە ھهددىدىن ئۇالر .بولدى ئاســماندىن ئۈســتىمىزگه بىزنىــڭ ،بولــسا بولغــان نازىــل تهرەپــتىن ســهن 32 ،ئهنفـال سـۈرە ( “كهلتۈرگىن ئازاپ قاتتىق بىزگه ياكى ياغدۇرغىن تاش

.ئۇيالمىدى تىندېيىش )ئايهت -

خهدىچه رەزىيهلالھۇ ئهنهانىڭ ئالهمدىن ئۆتۈشى

ــبهر ــساالم پهيغهمـ ــدىن ئهلهيهىسـ ــپ قامالـ ــۇز چىقىـ ــۆتمهي ۇنئـ ،ئـ ،قىــزى خۇۋەيلىــدنىڭ بــۇرۇن يىــل ئــۈچ ھىجــرەتتىن قىلغــان مهدىــنىگه پهيغهمـبهر .ئـۆتتى ئالهمدىن خهدىچه ئايالى ئهلهيهىسساالمنىڭ پهيغهمبهر

.ئاغرىتــاتتى ئىــچ ئۇنىڭغــا ۋە ئهســلهيتتى تــۇال خهدىچهنــى ئهلهيهىســساالم .ئىـدى زات پـاك ئېيتقـان ئىمـان ئهۋۋەل ئهڭ رەسۇلۇلالھقا خهدىچه چۈنكى

ــبهر ــساالمنىڭ پهيغهمـ ــدىن ئهلهيهىسـ ــقا ئىبراھىمـ ــڭ باشـ بالىلىرىنىـ قىـزى چـوڭ بولغـان خهدىچىـدىن .ئىـدى بولغـان خهدىچىدىن ھهممىسى

،نىكاھلىنىـپ بىـلهن رەبـئه ئىبنـى ئهبۇلئـاس بـۇرۇن ئىسالمدىن زەينهپــامه ــسىملىك ئۇم ــز ئى ــت قى ــۆرگهن پهرزەن ــاتىمه ،ك ــات ف ــدىن ۋاپ بولغان ئوســمان .ئالغــان نىكاھىغــا ئهبۇتالىــب ئىبنــى ئهلــى مهنىئۇمــا ،كېــيىن

ــبهر ــساالمنىڭ پهيغهم ــدىن ئهلهيهىس ــان خهدىچى ــزى بولغ ــى قى رۇقهييهن قىلغانـدا ھىجـرەت ھهبهشىـستانغا ،ئېلىـپ نىكاھىغـا بۇرۇن ھىجرەتتىن

پهيغهمـبهر يهنه ،كېـيىن بولغانـدىن ۋاپـات رۇقهيـيه .بارغـان ئېلىـپ بىللهــان ىچىـــدىنخهد ئهلهيهىســـساالمنىڭ ــۇ قىـــزى بولغـ كۇلـــسۇمنى ئۇممـ

بولـسا فـاتىمه كىچىكى قىزلىرىنىڭ .ئالغان نىكاھىغا مهدىنىدە ئوسمان

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 102 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ــا ئىبنــى ئهلــى ئهلهيهىســساالمنىڭ پهيغهمــبهر .نىكاھالنغــان ئهبۇتالىبقــدىن ــان خهدىچى ــدىن بولغ ــقا فاتىمى ــالىلىرى باش ــدىال ب ــات كىچىكى ۋاپ

ــۇپ ــكهن بول ــيىن رەســۇلۇلالھتىن ،كهت ــدىنبا كې ــالغۇز لىلىرى ــاتىمه ي فــان ــاتىمه ،قالغ ــسا ف ــبهر بول ــساالمدىن پهيغهم ــيىن ئهلهيهىس ــۇزۇن كې ئ

.ياشىمىغان

ــڭ ــا خهدىچىنى ــۇلۇلالھ ۋاپاتىغ ــاتتىق رەس ــايغۇردى ق ــۈنكى .ق ــۇ چ ئ ئــابرويى ئىچىــدىكى زۆھــرە بهنــى جهمهتــى ئــۆز ،كۆيــۈنهتتى رەســۇلۇلالھقا

،قاسـىم .قوغـدايتتى ردىنكـاپىرال ئهلهيهىسساالمنى پهيغهمبهر ئارقىلىق بولغــــان خهدىچىــــدىن ئهلهيهىســــساالمنىڭ پهيغهمــــبهر ئابــــدۇلالالرمۇ

بىـلهن نـامى قاسـىمنىڭ شـۇ ئهلهيهىسـساالم پهيغهمـبهر .ئىدى بالىلىرى .ئىدى لهقهبلهنگهن دەپ تاھىر ،تهييىب بولسا ئابدۇلال .لهقهبلهنگهن

نىڭ سهۋدىگه ئۆيلىنىشىرەسۇلۇلالھ

قـــۇرەيش ئهلهيهىســـساالم پهيغهمـــبهر ئايـــدا لغـــانبو ۋاپـــات خهدىـــچه .ئۆيلهندى سهۋدىگه قىزى زەمئهنىڭ ئامىرىيهلىك

.ئىـدى قالغـان تـۇل قىلىـپ ۋاپات ئهمىر ئىبنى سهكران ئېرى سهۋدە ،ئېيتىــپ ئىمــان ،قارىمــاي نارازىلىقىغــا تۇققانلىرىنىــڭ – ئــۇرۇق ســهۋدە بېـسىمغا اتتىققـ مهسىلىـسىدە دىـن بىلهن ئهمىر ئىبنى سهكران ئېرى

قىلغـان ھىجـرەت ھهبهشىـستانغا قېـتىم ئىككىنچـى ،ئۇچرىغانلىقتىن ســهكران ئــۆتمهي ئــۇزۇن كېلىــپ قايتىــپ ھهبهشىــستاندىن ئــۇالر .ئىــدى نىكاھىغـا سـهۋدىنى نىڭرەسـۇلۇلالھ .كهتتـى بولـۇپ ۋاپـات ئهمىـر ئىبنى

قىلغــان ئائىلىــسىگه ئادەمنىــڭ بىــر ئېيتقــان ئىمــان ئۇنىڭغــا ئېلىــشى قالىــدىغان قولىغــا يېقىنلىرىنىــڭ ســهۋدە چــۈنكى .ئىــدى شىلىقىياخــ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 103 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

ــسا ــۇالر ،بولــ ــۆچ ئىــــسالمغا ئــ ــانلىقتىن ئــ ــهۋدەنى بولغــ ــدىن ســ دىنــ قهۋمـى ئۈچـۈن بولغـانلىقى نهسـهبلىك ئېسىل شۇنداقال ،قايتۇرۇۋېتهتتى

.ئۇنىمايتتى بولۇشقا تۇرمۇشلۇق كىشىلهرگه تۆۋەن ئۆزىدىن ئىچىدە

ئۆيلىنىشىنىڭ ئائىشىگهرەسۇلۇلالھ

دوســتى رەســۇلۇلالھ ،كېــيىن ئايــدىن بىــر بولــۇپ ۋاپــات خهدىــچه ئائىـشه چاغـدا بۇ .قويدى ئېلىپ نىكاھىغا ئائىشهنى قىزى ئهبۇبهكرىنىڭ

باشــقا ئائىــشىدىن ئهلهيهىســساالم پهيغهمــبهر .ئىــدى ئاشــمىغان يهتــتىنــز ــان قى ــنىگه ،ئهمهس ئالغ ــرەت مهدى ــدىن ھىج ــيىن قىلغان ــدىن كې ئان

تهكىـگه بىـر مهككىـدە بىلهن سهۋدە ئهمما .بولدى يهردە بىر بىلهن ئائىشه .ئىدى قويغان باش

ــچه ــات خهدى ــۇپ ۋاپ ــرەر بول ــاي بى ــدىن ئ ــيىن ئۆتكهن ــبهر ،كې پهيغهم پهيغهمـبهر ئهبۇتالىـب .قىلدى قازا ئهبۇتالىب تاغىسى ئهلهيهىسساالمنىڭ هرپهيغهمـــب ئـــۇ .قىالتتـــى ھىمـــايه دۈشـــمهنلىرىدىن ئهلهيهىســـساالمنى لــېكىن ،چىقارمىــسىمۇ يالغانغــا پهيغهمبهرلىكىنــى ئهلهيهىســساالمنىڭ

ئهبۇتالىــب .بولمىــدى مۇســۇلمان ئېيتىــپ ئىمــان ئــۆمرىگىچه ئــاخىرقى ئـادىمىڭنى كـۆرگهن ياخـشى سـهن ” :بولـدى نازىـل ئايهت مۇنۇ توغرىسىدا ۋە قىلىـدۇ ھىـدايهت ئـادەمنى خالىغان هللا لېكىن ،قىاللمايسهن ھىدايهتــاپقۇچىالرنى ھىــدايهت ــايهت – 57 ،قهســهس ســۈرە( “.بىلىــدۇ ئوبــدان ت )ئ ئۇنىـڭ نىـڭ هللا ئۈچـۈن خىزمىتـى چـوڭ قىلغان رەسۇلۇلالھقا ئهبۇتالىب .قىلىمىز ئۈمىد يېنىكلىتىشىنى گۇناھىنى

كۆپچىلىـك ۋە ئهبۇتالىبنىـڭ تاغىسى ئهلهيهىسساالمنىڭ پهيغهمبهر ،شـۇكى ھىكمىتـى بولماسلىقىنىڭ مۇسۇلمان ئهقرىبالىرىنىڭ – خىش

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 104 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ــۇالر ئهگهر ــبهر ئـ ــساالمغا پهيغهمـ ــال ئهلهيهىسـ ــشىپ دەرھـ ــسه ئهگىـ ،كهتـ تهلهپ ئۈســتۈنلۈك ۋە لىقپادىــشاھ قهۋمــى مۇھهممهدنىــڭ مۇشــرىكالر لــېكىن .هتتىدېيىــش ،قويــدى مهيــدانغا دىننــى يېڭــى شــۇڭا ،قىلىۋاتىــدۇ يــات ئهگهشــكۈچىلىرىنىڭ ئهلهيهىســساالمنىڭ پهيغهمــبهر مۇشــرىكالر

ئىبنـى ئوسـمان ئـۇمهييهدىن يهنى بهزىسى ھهتتا ،ئىكهنلىكىنى لهركىشى كىــشىلهر دۈشــمهن قهۋمىــگه ئهلهيهىســساالمنىڭ پهيغهمــبهر ،ئهففانــدەك

قارشــى ئهلهيهىســساالمغا پهيغهمــبهر جهھهتــته بــۇ ،كــۆرۈپ ئىكهنلىكىنــى ئالدىـدا پاكىـت مۇشـرىكالر .قۇيالمىدى پاكىت ھېچقانداق ئۈچۈن تۇرۇش خوتـــۇننى – ئهر بولـــسا مـــۇھهممهد ،تۇرالمايـــدىغان ىـــرەپت پـــۇت پهقهت

ــدىغان ــېهرىگهر ئايرىۋېتىـ ــايىپنى ،سـ ــمهن غـ ــدىغان بىلىـ ــاھىن دەيـ ،كـ ئايـالى رەسـۇلۇلالھ .ئېـسىلىۋالدى سـۆزلهرگه ياۋىداق – يالغان دەكدېگهن

.ئاتىدى دەپ يىل قايغۇلۇق يىلنى بۇ ئايرىلغان تاغىسىدىن ۋە

ــۇ ــات تالىـــب ئهبـ ــدىن ۋاپـ ــيىن بولغانـ ــرىكالر ،كېـ ــبهر مۇشـ پهيغهمـ ئىـــشالرنى پېتىنالمىغـــان قىلىـــشقا بـــۇرۇن قارشـــى ئهلهيهىســـساالمغا

ــشقا ــلىدى قىلى ــۇلۇلالھ .باش ــشى نىڭرەس ــتى ئى ــبهر .قىيىنالش پهيغهم ،ئۆتهۋاتـــسا نامـــاز چاچـــاتتى؛ توپـــا بېـــشىغا ،كېتىۋاتـــسا ئهلهيهىســـساالم

ــاتتى تاشــالپ يىنلىرىنــى قوينىــڭ ئۈســتىگه ــر .قوي ــتى بى ــۇرەيش مقې ق ئىـالھ بىـر ئىالھالرنى بارچه سهن :ئهلهيهىسساالمغا پهيغهمبهر كاپىرلىرىــاجىز مۇســۇلمانالر .ئېــسىۋالدى دەپ بوالمــسهن؟ قىلمــاقچى ــا ئ ،بولغاچق

ــېچ ــادەم ھـ ــبهر ئـ ــساالمنى پهيغهمـ ــشقا ئهلهيهىسـ ــۇرئهت ئاجرىتىۋېلىـ جـــ هللا رەبــبىم : چىقىــپ ئوتتۇرىغــا ئهبــۇبهكرىال پهقهت .قىاللمىــدى گهندېــشىنى ــىلهر كىـ ــبهر دەپ ؟!ئۆلتۈرمهكچىمۇسـ ــساالمنى پهيغهمـ ئهلهيهىسـ

.ئاجرىتىۋالدى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 105 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

نىڭ تائىفقا ھىجرىتىرەسۇلۇلالھ

]جاي بىر جهنۇبىدىكى شهرقى مهككىنىڭ – تائىف[ خورلــۇقالرنى كېلىۋاتقــان قۇرەيــشلهردىن ئهلهيهىســساالم پهيغهمــبهر

نىيىتىــــدە لىــــشقى دەۋەت دىنغــــا ۋە قىلىــــش تهلهپ يــــاردەم ،كــــۆرۈپ مهككىـگه سـهقىف .بولـدى چىقمـاقچى قهبىلىـسىگه سهقىف تائىفتىكى

تۇققـانلىرى ئهلهيهىسـساالمنىڭ پهيغهمبهر سهقىفته ھهمدە ئىدى يېقىن بولـسا سـهلمىيه ئـاتىكه ئانىـسى ئابـدۇمانافنىڭ ئىبنـى ھاشىم .ئىدى بار

ســهقىفنىڭ بولــسا ئــۇالر ،ئىــدى جهمهتىــدىن مهنــسۇر ئىبنــى ســهلىم گهردىـسى ئـازات ئۆزىنىڭ ئهلهيهىسساالم پهيغهمبهر .ئىدى تىپاقدىشىئىت

ــسه ئىبنــى زەيىــد ،بېرىــپ قهبىلىــسىگه ســهقىف بىــرلىكته بىــلهن ھارى سـهقىفنىڭ ئـۇمهير ئىبنـى ئهمىـر .كۆرۈشـتى بىلهن باشلىقلىرى قهبىلهــۈچ ــسى ئ ــدىيالىل بالى ــبلهر ،مهســئۇد ،ئهب ــسىنىڭ ســهقىف ھهبى قهبىلى

قىلىــش دەۋەت دىنغــا ئهلهيهىســساالم پهيغهمــبهر .ئىــدى باشــلىقلىرى رەددىـــيهگه قــاتتىق ،بولــسىمۇ قىلغـــان تهلهپ يــاردەم ئــۇالردىن يۇلىــدا

ئــاخىر ئهلهيهىســساالم پهيغهمــبهر .چىقمىــدى نهتىــجه باشــقا ئۇچراشــتىن قارشـى بىـزگه دۈشـمهنلىرىمىزدىن ،قالـسا ئۇقـۇپ مۇشـرىكلىرى قۇرەيش قىلىـــشىدىن كـــۈلپهت – ئـــازار ىمـــۇتېخ دەپ ،قىلىپـــسهن تهلهپ يـــاردەم قۇرەيــشلهرگه كهلگهنلىگىنــى يهرگه بــۇ ئۆزىنىــڭ ســهقىفلهردىن ،قورقــۇپ

.قىلمىـدى قوبـۇل ئۆتۈنۈشنى بۇ ئۇالر ،بولسىمۇ ئۆتۈنگهن ئېيتماسلىقنىــى ــادان بهلكـ ــادەملىرىنى نـ ــالىلىرىنى ۋە ئـ ــۇلۇلالھ بـ ــولىنى نىڭرەسـ يـ

ــقا ــاش ،توساشــ ــشقا تــ ــكۈرتۈپ ئېتىــ ــۇلۇلال ،كۈشــ ــۇتىنى نىڭھرەســ پــ ئــۇالر .قوغــدايتتى نىرەســۇلۇلالھ ھــارىس ئىبنــى زەيىــد .يارىالنــدۇردى

تهك بــۇ ،ئولتــۇردى ســايىداپ كېلىــپ تــۈۋىگه تهكنىــڭ تــۈپ بىــر مېڭىــپ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 106 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

.ئىـدى يېنىـدا بېغىنىـڭ شـهيبهنىڭ بىـلهن ئۇتبه ئوغۇللىرى رەبىئهنىڭ بېغىـــدا مۇشـــۇ ھـــازىر .ئىـــدى دۈشـــمهنلىرىدىن نىڭرەســـۇلۇلالھ ئـــۇالر رەسـۇلۇلالھ .خالىمىـدى تۇرۇشـنى يېرىدە ئۇالرنىڭ رەسۇلۇلالھ .ۇشاتتىتۇر نهزىرىـدە خهلـق ۋە قـۇۋۋىتىم – كـۈچ مېنىڭ !پهرۋەردىگارىم ئۇ” :چاغدا بۇ

ئـى .قىلىـمهن شـىكايهت سـاڭا قالمىغانلىقىدىن ئېتىۋارىمنىڭ ھۆرمهتــا ســهن ،زات ھۆرمهتلىــك ئهڭ ــاردەم ئاجىزالرغ ــسهن ي مېنىــڭ ســهن ،بېرىــسهنرەبب ــى ،ىمـ ــگه مېنـ ــسهن؟ كىمـ ــېنىڭ تاپشۇرىـ ــا سـ ــ ماڭـ ڭغهزىپىـ

دۇئــا دەپ “قىلمــايمهن پىــسهنت قىيىنچىلىقالرغــا مۇنــداق ،بولمىــسىال ،ئاغرىتىـپ ئىـچ ئهلهيهىسـساالمغا پهيغهمـبهر شهيبه بىلهن ئۇتبه .قىلدى

ئىــسىملىك ئهدداس قىلىــدىغان ئېتىقــاد دىنىغــا خرىــستىئان ئۇنىڭغــا ئهلهيهىســــساالم پهيغهمــــبهر .ئهۋەتتــــى ئــــۈزۈم ســــاپ بىــــر قۇلىــــدىن

ــسمىلالھىررەھمانىررەھىم” ــۈزۈمنى دەپ “ بىـ ــشكه ئـ ــلىدى يىيىـ .باشـ .دېــدى ،ئېيتمــايتتى ســۆزلهرنى بۇنــداق خهلقــى يۇرتنىــڭ بــۇ :ئهدداس

نىـمه؟ دىنىـڭ ،يـۇرتتىن قايـسى سهن :ئۇنىڭغا ئهلهيهىسساالم پهيغهمبهرــدى ــستىئان مهن :ئهدداس .دې ــدا خرى ــۇم ،دىنى ــنهۋەي يۇرت ــنهۋەي[ نى – نى ئالـــدىغا ئۇنىـــڭ ،شـــهھهر جايالشـــقان قىرغىقىغـــا دەرياســـىنىڭ دەجـــله ياخـشى : ئهلهيهىسساالم پهيغهمبهر .دېدى ، ].جايالشقان شهھرى مهۋسىل :ئهدداس .دېــدى ،ئىكهنــسهن شــهھرىدىن مهتتانىــڭ ئىبنــى يۇنــۇس ئــادەم

ئۇنىڭغــا ئهلهيهىســساالم پهيغهمــبهر .دېــدى بىلىــسهن؟ قانــداق يۇنۇســنى ئـاڭالپ بـۇنى ئهدداس .بهردى ئېيتىـپ قىسسىـسىنى يۇنـۇس قۇرئاندىكى .بولدى مۇسۇلمان

ئهلچــى دىنتهرىپىـ تائــاالهللا ئهلهيهىسـساالمغا پهيغهمــبهر جىبرىئىـل ئۈچــۈن يامـانلىقلىرى قىلغــان سـاڭا خهلقنىـڭ تائــاالهللا :كېلىـپ بولـۇپ ،بۇيرىــدى قىلىــشقا شــۇنداق مىنــى ،دىــسهڭ قىــل قانــداق ئــۇالرنى ســهن

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 107 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

،قىــل ھىــدايهت خهلقىمنــى ،هللا ئــى :ئهلهيهىســساالم پهيغهمــبهر دەدېگهنــ ــ مىهـرى سـىنى هللا :ئهلهيهىسساالمغا جىبرىئىل ،ئۇقمايدۇ ئۇالر چۈنكى

.دېگهن ،ئىكهن ئېيتقان راست دەپ ،رەھىمدىل ،شهپقهتلىك

،چۈشـكهندە كېلىـپ جايغـا دېـگهن نهخـله ئهلهيهىسساالم پهيغهمبهر قايتىـپ ئـۇالر ،ئېيتقان ئىمان ،ئاڭالپ قۇرئاننى كېلىپ ىنالرج گوروھ بىر

ئهھــــۋالىنى ئهلهيهىســــساالمنىڭ پهيغهمــــبهر خهلقىــــغه ئــــۆز بېرىــــپ نازىـل ھهققىـدە جىـنالر مۇشـۇ ئـايهتالر بـۇ ئهھقـافتىكى سـۈرە .يهتكۈزگهنــان ــۆز” :بولغ ــدا ئ ــر ۋاقتى ــۈم بى ــى تۈرك ــان جىنالرن ــشاشقا قۇرئ ــاڭا تىڭ س

قۇرئــان .تىدېيىــش ،تـۇرۇڭالر جىــم :بىـرىگه بىــر ،ارغانـدا ب ئــۇالر .ئهۋەتتـۇق ئـۆز ،بولـۇپ ئاگاھالنـدۇرغۇچى ئۇالر ،كېيىن بولغاندىن قىلىنىپ تىالۋەت نازىـل كېـيىن مۇسـادىن بىـز ،قهۋمىمىـز ئـى :ئـۇالر .قايتىـشتى قهۋمىگهــۇرۇنقى ،بولغــان ــوغرا ۋە دىنغــا ھهق ،كېلىــدىغان ئۇيغــۇن الرغــاكىتاب ب تــا ــاب ىغانباشــاليد يولغ ــى .تىڭــشىدۇق نىكىت ــز ئ ــاهللا ،قهۋمىمى دەۋەت غ

بهزى هللا ،ئىـشىنىڭالر غـا هللا ۋە قىلىڭـالر قوبـۇل دەۋىتىنـى قىلغۇچىنىڭ .سـاقاليدۇ ئـازاپتىن قـاتتىق سـىلهرنى ،قىلىـدۇ مهغپىرەت گۇناھىڭالرنى

ــى ــاهللا كىمكـ ــشكه غـ ــى قىلغۇچىنىـــڭ دەۋەت ئىشىنىـ ــۇل دەۋىتىنـ قوبـ ھىـچ باشـقا دىـن هللا .قۇتۇاللمايـدۇ قېچىـپ ئازاپتىن زىمىندا ئۇ ،قىلمىسا سـۈرە ( “.دېـدى ،لىقتىـدۇر ھگۇمرا ئوچـۇق ــ ئـوپ ئۇالر .بولمايدۇ ياردەمچى ئاتالغـان بىـلهن نـامى جىنالرنىڭ )ئايهتكىچه ـ 32 ئايهتتىن ـ 29 ،ئهھقافــن ــسىدە جى ــڭ سۈرى ــسى جىنالرنى ــۇزۇن قىس ــارىلهر ئ ــلهن ئىب ــان بى باي

مهنـدىن جىننىـڭ نهپهر قـانچه بىـر ” :مۇنـداق بېشى سۈرىنىڭ .قىلىندى ئاجايىـپ باشـاليدىغان يولغـا تـوغرا بىز ،ئۇالرنىڭ ،تىڭشىغانلىقى قۇرئان

ــاننى ــاڭالپ قۇرئ ــان ئ ــۇق ئىم ــزگه ،ئېيتت ــى رەببىمى ــىرىك ھىچكىمن ش سـۈرە ( “.دىگىـن ،قىلىنـدى ۋەھىـي ماڭـا كهنلىگىدېيىـش ،كهلتۇرمهيمىز

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 108 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

)ئايهتلهر ـ 2 ،ـ1 جىن

تئىم ئىبنى ئهدىنىڭ نىڭ مۇرەسۇلۇلالھ

ىرىشىكھىمايىسىگه

كــاپىرلىرى قــۇرەيش ،قايتقانــدا تــائىفتىن ئهلهيهىســساالم پهيغهمـبهر يـاردەم ئاھالىـسىدىن تـائىف قارشـى ئۇالرغا ئهلهيهىسساالمنىڭ پهيغهمبهر

پهيغهمـبهر ،قالغـانلىقتىن بىلىـپ چىققانلىقىنى تائىفقا قىلىپ تهلهپــۇ بىــلهن شــۇنىڭ .پېتىنالمىــدى كىرىــشكه مهككىــگه ئهلهيهىســساالم ئ

،ئهۋەتىـپ كىـشى ئابـدۇمانافقا ئىبنـى نهۋفهل ئىبنى ئهدى ئىبنى مۇتئىمــگه ــڭ مهككى ــسى ئۇنى ــتىدا ھىمايى ــدىغانلىقىنى ئاس ــدۈردى كىرى .بىلــۇتئىم ــاقۇل مـ ــۆرۈپ مـ ــالىلىرى ،كـ ــلهن بـ ــبهر ،قۇراللىنىـــپ بىـ پهيغهمـ

ــساالم ــلهن ئهلهيهىسـ ــبىگىچه بىـ ــله كهئـ ــاردى بىلـ ــرىكالرمۇ بهزى .بـ شـ دىنىغـا ئۇنىـڭ يـاكى بولـدۇڭمۇ باشـپاناھ مۇھهممهدكه سهن :مۇتئىمدىن :مۇشـرىكالر .دېـدى ،بولـدۇم باشـپاناھ :مـۇتئىم .سورىدى دەپ كىردىڭمۇ؟

.دېدى ،قىلىمىز ھۆرمهت باشپانالىقىڭغا سېنىڭ بولسا ئۇنداق

دوس قهبىلىسىنىڭ ئهلچىسى

تۇفهيـل بىلىـسىدىن قه دۇس ئۇنىڭغا چاغدا مهككىدىكى رەسۇلۇلالھ ھۇرەيرىنىـڭ ئهبـۇ سـاھابه مهشـهۇر قهبىلىـسى دوس .كهلدى ئهمىر ئىبنى

.ئىــدى شــائىر داڭلىــق ،مۆتىــۋەر قهۋمىــدىكى تۇفهيــل .ئىــدى قهبىلىــسىــاننى تۇفهيـــل ــا رەســـۇلۇلالھ .بولـــدى مۇســـۇلمان ئـــاڭالپ قۇرئـ :ئۇنىڭغـ

دۇس ۋە دېـــدى ،قىـــل دەۋەت ئىـــسالمغا ئـــۇالرنى ،بېرىـــپ قهۋمىڭـــگه

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 109 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

ــا دەپ ،قىــل ھىــدايهت قهۋمىنــى دوس ،هللا ئــى : ھهققىــدە بىلىــسىقه دۇئــدى ــل .قىل ــپ قايتىــپ تۇفهي ــى ،بېرى ــسالمغا قهۋمىن ــدى دەۋەت ئى ،قىل ،چاغـدا مهدىنىـدىكى رەسۇلۇلالھ .ئېيتتى ئىمان مۇنچىلىرى بىر ئۇالردىن

كېلىـشى قېـتىم ئىككىنچـى مهدىـنىگه بىـلهن قهۋمـى ئـۆز تۇفهيلىنىڭ .سۆزلىنىدۇ بابالردا كېيىنكى

مىراج ۋە ئىسرا

،ئىلگىـرى قىلىـشتىن ھىجرەت مهدىنىگه ئهلهيهىسساالم پهيغهمبهرــۇنى هللا ــسرا ئـ ــراج ۋە ئىـ ــلهن مىـ ــدى بىـ ــسرا .ھۆرمهتلىـ ــبهر ئىـ پهيغهمـ

ھهرامـدىن ىمهسـجىد كىچىـدە بىـر تـۇرۇپ مهككىـدە ئهلهيهىسساالمنىڭــكه ــپ بهيتۇلمۇقهددەســ ــى بېرىــ ــدى كهلگهنلىكــ ــراج .ئىــ ــسا مىــ بولــ

ــۇلۇلالھرە ــۇ نىڭس ــدە ش ــمانغا كىچى ــپ ئاس ــى ،چىقى ــالهم روھ ــلهن ئ بىــۇپ ــانلىقى تۇنۇش ــدى قايتق ــى .ئى ــۈننهتلهر ئهھل ــى[ س ــۈننهت ئهھل – س ئهلهيهىســساالمنىڭ مــۇھهممهد ئهمهلــلهردە دىنىــي ۋە ئېتىقــاد دىنىــي

،ئهبـۇبهكرى ھهزرىتـى ۋە ئهگهشـكۈچى يولىغا ساھابىلهرنىڭ ۋە سۈننىتىگه دەپ خهلىــپه قــانۇنلۇق چاھارىيــانى تــۆت قاتــارلىق ىئهلــ ،ئوســمان ،ئــۆمهر ھهزرىتـى يـالغۇز ئهكـسىچه .دىيىلىـدۇ سـۈننهت ئهھلـى قىلغانالر ئېتراپ

ــانۇنلۇق ئهلىـــنىال ، ]ت – .دىيىلىـــدۇ شـــىئه قارىغـــانالر دەپ خهلىـــپه قـ ھهزرەت .قارايــدۇ دەپ ،چىققــان بىــلهن جىــسمى مىراجغــا پهيغهمبىرىمىــز

ــشه ــدىن هللا( ئائىـــ ــسۇن ىراز ئۇنىڭـــ ــۇلۇلالھ )بولـــ ــىهللا نىڭرەســـ نـــ پهرۋەردىگــارىنى مــۇھهممهد كىمكــى ،ئــۇ .قىلىــدۇ ئىنكــار كــۆرگهنلىكىنى

.دېگهن ،بولىدۇ قىلغان بوھتان چوڭ غاهللا ،دەيدىكهن كۆردى

ئــۆز بهندىــسىگه” :قىلىنغــان بايـان كهرىمــدە قۇرئــان ۋەقهســى ئىـسرا ىمهسـجىد ەكېچىـد ئۇنى ،ئۈچۈن كۆرسىتىش ئاالمهتلىرىنى قۇدرىتىنىڭ بارغـان ئېلىـپ ئهقـساغا ىمهسجىد بولغان لىكبهرىكهت ئهتراپى ھهرامدىن

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 110 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

-1 ،ئىـسرا سـۈرە ( “.تۇرىـدۇ بىلىپ ،تۇرىدۇ ئاڭالپ ھهممىنى هللا ،پاكتۇر هللا »مۇســـلىم ســـهھىهى« ۋە »ســـهھىهۇلبۇخارى« ۋەقهســـى مىـــراج )ئـــايهت ئىيـازمۇ قـازى .قىلىنغـان رىۋايهت بىلهن ھهدىسلهر توغرا ئهڭ لىرىداكىتاب مـالىكتىن ئىبنـى ئهنهس .قىلغان نهقىل كىتاۋىدا ناملىق »شىفا« ئۇنى

:دېـگهن ۇنـداق م ئهلهيهىسساالم پهيغهمبهر ،قىلىنىدۇكى رىۋايهت شۇنداقــا” ــدۇل بىــر ماڭ ــدى دۇل ــۇ .كهلتۈرۈل خېچىــردىن ،چــوڭراق ئىــشهكتىن ئ

مىنىــپ ئــۇنى .ئىــدى ھــايۋان بىــر ئالىــدىغان چــوڭ قهدىمىنــى ،چــاغراق ئـــۇالقلىرىنى پهيغهمـــبهرلهر دۇلـــدۇلنى .كهلـــدىم يتۇلمۇقهددەســـكهبه

ــدىغان ــا باغالي ــدىم ھالقىغ ــدىن .باغلى ئىككــى كىرىــپ كهمهســجىد ئان قاچـا بىـر ماڭـا جىبرىئىـل .چىقـتىم تىنمهسـجىد ،ئوقـۇپ نامـاز رەكئهتــلهن مهي ــر بى ــا بى ــۈت قاچ ــپ س ــدى ئېلى ــۈتنى مهن ،كهل ــدىم س ،تاللى

ئاسـمانغا بىـز ئاندىن .دېدى ،تاللىدىڭ رسىنىنه تهبىئى ،ماڭا جىبرىئىل كىــم .قىلــدى تهلهپ ئېچىلىــشىنى ئاســماننىڭ جىبرىئىــل .ئۆرلىــدۇق

بـار؟ كىـم بىلهن سهن .دېدى ،مهن : جىبرىئىل .كهلدى ئاۋاز دېگهن سهن؟ــدى ــار مــۇھهممهد جىبرىئىــل .دې ــدى ،ب پهيغهمبهرلىــك مــۇھهممهدكه .دې

بىـزگه بىـلهن شـۇنىڭ .دېـدى ،لدىكه ،ھهئه :جىبرىئىل .دېدى كهلدىمۇ؟ ئـــادەم .كـــۆردۈم ئهلهيهىســـساالمنى ئـــادەم يهردە بـــۇ .ئېچىلـــدى ئاســـمان

ئانـدىن .تىلىـدى ياخـشىلىق ماڭـا ،ئالـدى قارشـى مېنـى ئهلهيهىسساالم .قىلـدى تهلهپ ئېچىلىـشنى جىبرىئىـل .ئۆرلىدۇق ئاسمانغا ئىككىنچى

سـهن .دېـدى ،رىئىلجىب مهن :جىبرىئىل .كهلدى ئاۋاز دېگهن سهن؟ كىم .دېــدى ،بــار مــۇھهممهد بىــلهن مهن :جىبرىئىــل .دېــدى بــار؟ كىــم بىــلهن .دېـدى ،كهلدى ،ھهئه :جىبرىئىل ،دېدى كهلدىمۇ؟ پهيغهمبهرلىك ئۇنىڭغا

بــۇ .ئېچىلــدى ئاســمان بىــزگه كېــيىن الردىنجــاۋاب – ســۇئال مۇشــۇنداق ماڭــا ،ئېلىــشتى قارشــى مېنــى ،كــۆردۈم ئېيــسانى بىــلهن يهھيــا يهردە

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 111 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

،ئۆرلىــدۇق ئاســمانغا ئــۈچىنچى كېــيىن ئانــدىن .تىلهشــتى ياخــشىلىق يۈسـۈفكه ،كۆردۈم يۈسۈفنى يهردە بۇ .بولدى الرجاۋاب – سۇئال يۇقىرقىدەك

ماڭـا ،ئالـدى قارشـى مېنـى ،ئىدى بېرىلگهن يېرىمى گۈزەللىكنىڭ پۈتۈن يۇقىرقىـدەك ،ئۆرلىـدۇق ئاسـمانغا تـۆتىنچى ئاندىن .تىلىدى ياخشىلىق

قارشــى مېنــى ئــۇ ،كــۆردۈم ئىدرىــسنى يهردە بــۇ .بولــدى الرجــاۋاب – ســۇئال :ھهققىــدە ئىــدرىس قۇرئانــدا تائــاال هللا .تىلىــدى ياخــشىلىق ماڭــا ،ئالــدى

ئايهتنىـڭ – 58 ،مهريهم سـۈرە ( “كۆتـۈردۇق دەرىجىـگه يۇقىرى ئىدرىسنى”ــر ــسمى بى ــگهن )قى ــدى دې ــدىن .ئى ــىنچى ئان ــمانغا بهش ــدۇق ئاس ،ئۆرلى

مېنـى ئـۇ ،كـۆردۈم ھـارۇننى يهردە بۇ ،بولدى الرجاۋاب – سۇئال ىدەكيۇقىرقــالتىنچى ئانــدىن .تىلىــدى ياخــشىلىق ماڭــا ،ئالــدى قارشــى ئاســمانغا ئ

مۇســانى يهردە بــۇ .بولــدى الرجــاۋاب – ســۇئال يۇقىرقىــدەك ،ئۆرلىــدۇقــۆردۈم ــۇ ،ك ــى ئ ــى مېن ــدى قارش ــا ،ئال ــشىلىق ماڭ ــدى ياخ ــدىن .تىلى ئان

ــمان يهتتىنچــى ــدۇق غائاس ــۇ ،ئۆرلى ــڭ يهردە ب ــا ئىبراھىمنى بهيتۇلمهمۇرغ مىـڭ يهتمىـش كـۈنى ھهر بهيتۇلمهمۇرغـا ،كۆردۈم تۇرغانلىقىنى يۆلىنىپ ئانــدىن .كىرمهيتتــى قايتــا كىرگهنلىــرى بىــر ،تــۇراتتى كىرىــپ پهرىــشتهــاپراقلىرى دەرەخنىــڭ بــۇ ،بــاردۇق دەرىخىــغه ســىدرەتۇلمۇنتىها كېــيىن ي قاپـاقالردەك چوڭلـۇغى مىۋىلىرىنىـڭ ،ىرىـدەك قۇالقل پىلنىڭ چوڭلۇغىــدى ــڭ .ئى ــۇيرۇغى رەببىمنى ــكهندە ب ــۇ چۈش ــته ب ــۆزگىرىش دەرەخ ــدا ئ پهي

ــوالتتى ــڭهللا .بـ ــدىن نىـ ــر مهخلۇقلىرىـ ــادەم ھېچبىـ ــۇ ئـ ــڭ بـ دەرەخنىـ ۋەھىـي ئىـشالرنى قىـسىم بىـر ماڭـا هللا .تهسۋىرلىيهلمهيدۇ گۈزەللىكىنى

نامـازنى ۋاقـت ئهللىك دۈزدەكۈن – كېچه بىر ئۈممىتىمگه ۋە ماڭا ،قىلدى ســـېنىڭ رەببىـــڭ :مۇســـا ،كهلـــدىم مۇســـاغا قايتىـــپ مهن .قىلـــدى پهرز

ۋاقـت ئهللىـك :مهن .سـورىدى دەپ قىلـدى؟ پهرز نىمىلهرنى ئۈممىتىڭگهــازنى ــدى پهرز نامـ ــدى ،قىلـ ــا .مدېـ ــپ :مۇسـ ــپ قايتىـ ــدىن بېرىـ رەببىڭـ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 112 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

هنم .قىاللمايـــدۇ تـــاقهت بۇنىڭغـــا ئۈممىتىـــڭ ،ســـورا يېنىكلىتىـــشنى شـۇنىڭ .دېـدى ،ئىـدىم كـۆرگهن سىناپ ئىسرائىلنى بهنى بۇرۇن سهندىن ئۈممىتىمــدىن ،رەبــبىم ئــى :رەبــبىمگه ،بېرىــپ قايتىــپ مهن بىــلهن

مۇسـاغا .كېمهيتتـى نامـازنى ۋاقىـت بهش مهندىن .مدېدى ،يېنىكلهتكىن :مۇسـا .مدېـدى ،كېمهيتتـى نامـازنى ۋاقـت بهش مهنـدىن ،بېرىـپ قايتىپ

رەببىڭـــــدىن بېرىـــــپ قايتىـــــپ ،قىاللمايـــــدۇ هتتـــــاق ئۈممىتىـــــڭ ،ســوراپ يېنىكلىتىــشنى بىــلهن شــۇنىڭ .دېــدى ،ســورا يېنىكلىتىــشنى

: تائـاال هللا تـاكى .ماڭـدىم قېـتىم كـۆپ ئارىـسىدا مۇسانىڭ بىلهن رەببىم .قىلـدىم پهرز نامـازنى ۋاقىـت بهش كۈنـدۈزدە – كـېچه بىـر ،مۇھهممهد ئىــون نامــاز ۋاقىــت بىــر ھهر نامــاز ۋاقىــت بهش ،ئورنىــدا مازنىــڭنا ۋاقىــت ئ

ــك ــت ئهللى ــڭ ۋاقى ــدا نامازنى ــدۇ ئورنى ــى .بولى ــر كىمك ــشىلىق بى ياخ ســـاۋابى ياخـــشىلىقنىڭ بىـــر قىلمىـــسىمۇ ئـــۇنى ،ئـــويالپ قىلىـــشنىــدۇ ــويالپ قىلىــشنى ياخــشىلىق بىــر كىمكــى .يېزىلى ــۇنى ،ئ ــسا ئ ،قىل لىقنىيامـان بىـر كىمكـى يېزىلىـدۇ؛ سـاۋابى ياخشىلىقنىڭ ئون ئۇنىڭغا بىــر كىمكــى .يېزىلمايــدۇ گۇنــاھ ھــېچ ئۇنىڭغــا ،قىلمىــسا ئــۇنى ،ئـويالپ

.دېـدى ،يېزىلىـدۇ گۇنـاھ بىـر ئۇنىڭغـا ،قىلـسا ئـۇنى ،ئـويالپ يامانلىقنى .قىلــدىم مهلــۇم ئهھــۋالنى ،كهلــدىم يېنىغــا مۇســانىڭ چۈشــۈپ قايتىــپــا ــبىڭگه :مۇس ــپ رەب ــپ قايتى ــشنى بېرى ــورا يېنىكلىتى ــدى ،س :مهن .دې “.مدېدى ،قالدىم ئۇيۇلۇپ قايتىۋېرىپ گهرەببىم

.كهلـدى قايتىـپ مهككىـگه كېچىـسى شـۇ ئهلهيهىسساالم پهيغهمبهرــدە ئهتىــــسى ــشلهرنىڭ ئهتىگهنــ ــورۇنىغا قۇرەيــ ــاردى ســ ــبهر .بــ پهيغهمــ

پهيغهمـــبهر ،كهلـــدى ھىـــشام ئهبۇجهھىـــل يېنىغـــا ئهلهيهىســـساالمنىڭ :ئهبۇجهھىــل .ىبهرد ســۆزلهپ ۋەقهســىنى مىــراج ئۇنىڭغــا ئهلهيهىســساالم

قـۇرەيش .ۋاقىرىدى دەپ !كېلىڭالر يهرگه بۇ ،جهمهتى لوئهي ئىبنى كهئىب

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 113 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

ۋەقهســىن مىــراج ئۇالرغــا ئهلهيهىســساالم پهيغهمــبهر .كهلــدى كــاپىرلىرىــۆزلهپ ــاپىرالر .بهردى س ــۇنى ك ــاڭالپ ب ــدى ئ ــار ۋە ئهجهپلهن ــدى ئىنك .قىل ئىمـانى ،لـدى قا تۇتـۇپ پىشانىـسىنى بهزىلىـرى ،چالـدى چـاۋاك بهزىلىرىــشىلهر ســـۇس ــدىن كىـ ــلهر .كهتتـــى يېنىـــپ ئىمانىـ ــۇ بهزىـ خهۋەرنـــى بـ

شــۇنداق ئهلهيهىســساالم پهيغهمــبهر :ئهبــۇبهكرى .يهتكــۈزدى ئهبــۇبهكرىگه مۇشـۇ مۇھهممهدنىـڭ ،ئهبۇبهكرىگه ئۇالر .دېدى ،راست ھهق ،بولسا دېگهن

غهيرىـرەك بۇنىڭـدىن ئۇنىڭ :ئهبۇبهكرى .دېدى ئىشىنهمسهن؟ سۆزىگىمۇ ئهبـۇبهكرى باشـالپ كۈنـدىن شـۇ .دېدى ،ئىشىنىمهن ئهلۋەتته گېپىگىمۇــانى ،راســتچىل ،ســهمىمى ســىدىق ــدى دەپ ھهقق ــدىن .ئاتال ــيىن ئان كې ئىچىـدىن ئۇالرنىـڭ .بولۇشـتى كۆرمهكچى سىناپ نىرەسۇلۇلالھ كاپىرالر

ئهلهيهىســساالمدىن پهيغهمــبهر كىــشىلهر كــۆرگهن بهيتۇلمۇقهددەســنى ئهلهيهىســـساالم پهيغهمـــبهر .ســـورىدى شـــهكلىنى نىڭبهيتۇلمۇقهددەســـ

ــدىن ــرى بۇن ــنى ئىلگى ــۆرمىگهن بهيتۇلمۇقهددەس ــدى ك ــا هللا ،ئى ئۇنىڭغ ،ئىـشىگىنى بىـر ھهر بهيتۇلمۇقهددەسـنىڭ كاپىرالرغـا بىلهن بىلدۈرۈشى

دەپ تــوغرا شــهكلىنى :كــاپىرالر .بهردى ســۆزلهپ ئېنىــق جــايىنى بىــر ھهرــۇ بىزنىــڭ ئهمــدى ،بېرەلىــدىڭ ــكهن هرگهي ئ توغرىلىــق كــارۋىنىمىز كهت

بـار كـارۋىنى كېلىۋاتقـان تهرەپـتىن شام قۇرەيشلهرنىڭ .دېدى ،بهر سۆزلهپ ۋە سـانى تۈگىلهرنىـڭ كارۋانـدىكى ئۇالرغا ئهلهيهىسساالم پهيغهمبهر .ئىدى

چىقىـش كـۈن كـۈنى پـاالنى كـارۋان ۋە بهردى خهۋەر ئهھۋالىدىن كارۋاننىڭ كـاپىرالر .دېـدى ،كېلىـدۇ چىقىپ مېڭىپ دىدائال تۈگه تاغىل تهڭ بىلهن

قـاراپ چىقىـپ يولغـا كېلىـدىغان كـارۋان بىـلهن ئالدىراشـلىق كۈنى شۇ يهنه .دەيـدۇ ،چىقتى كۈن ئهنه ،خۇدا ئهزبىرايى :بىرى ئهسنادا شۇ .تۇرۇشىدۇ

تـۈگه تاغىـل ئالدىـدا ،ئېيتقىنىدەك مۇھهممهدنىڭ ،خۇدا ئهزبىرايى :بىرىــان ــارۋان ماڭغـ ــ كـ ــدۇ پچىقىـ ــدۇ ،كېلىۋاتىـ ــلهن بۇنىـــڭ .دەيـ ــۇالر بىـ ئـ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 114 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ــاپىرلىقى ئېيتماســتىن ــدۇ تېخىمــۇ تهرســالىقى ۋە ك ــا .كۈچىيى ــۇ ھهتت ب كېچىــسىنىڭ چىققــان مىراجغــا .ىدۇدېيىــش ،باغلىغــانلىق كــۆز ئاشــكارا

ــى ــل ئهتىگىنـ ــپ جىبرىئىـ ــۇلۇلالھقا كېلىـ ــت بهش رەسـ ــازنى ۋاقىـ نامـ ئوقۇلىــــدىغان ىــــڭنامازالرن ۋە ئــــۆگهتكهن ئۇســــۇللىرىنى ئوقۇشــــنىڭ .بىلدۈرگهن ۋاقىتلىرىنى

ــامىزى بامــدات ــاڭ ،بولــۇپ رەكــئهت ئىككــى ن ــدا ت .ئوقۇلىــدۇ يۇرۇغان .ئوقۇلىـــدۇ قايرىلغانـــدا كـــۈن ،بۇلـــۇپ رەكـــئهت تـــۆت نـــامىزى پىـــشىن

ــازدىگهر ــۆت نام ــۇپ رەكــئهت ت ھهســسه ئىككــى سايىــسى نهرســىنىڭ ،بول ،بولـۇپ رەكـئهت تـۆت پتهنخـۇ ،رەكئهت ئۈچ نامازشام .ئوقۇلىدۇ ئۇزىرىغاندا

بهش ئهلهيهىسـساالم پهيغهمـبهر .ئوقۇلىـدۇ بولغاندا غايىپ شهپهق قىزىل ئهلهيهىســـساالمغا ئىبـــراھىم ،ئىلگىـــرى بولۇشـــتىن پهرز نامـــاز ۋاقىـــت

نامــاز رەكــئهت ئىككــى ئاخــشامدا ،رەكــئهت ئىككــى ئهتىگهنــدە ،ئوخــشاش .ئوقۇيتتى

ئېلىشنى نىڭ قهبىلىلهردىن ھىمايىسىگهرەسۇلۇلالھ

ئۆتۈنۈشى

ــبهر ــساالمنىڭ پهيغهمـ ــا ئهلهيهىسـ ــشى دەۋەت دىنغـ ــۇرەيش قىلىـ قـ قــــــــۇرەيش ۋە ئۇچرىغــــــــانلىقتىن توســــــــقۇنلۇقالرغا تهرىپىــــــــدىن

چوڭچىلىـــــــق ۋە تهكهببۇرلـــــــۇق دىللىرىنـــــــى مۇشـــــــرىكلىرىنىڭ ئهرەب باشــــقا قۇرەيــــشتىن دىنىنــــى ئىــــسالم هللا ،قاپلىۋالغــــانلىقتىن

.قىلــدى ئىــرادە قىلىــشنى ئىــگه كهئۈســتۈنلۈك ئــارقىلىق قهبىلىلىــرى مهۋســــۇملىرىدە قهبىلىلىرىنىــــڭ ئهرەب ئهلهيهىســــساالم پهيغهمــــبهر

ئۆتكـۈزۈش مۇسـابىقىلىرى پهخىرلىنىش ۋە سېتىق – سودا لهرنىڭئهرەب(

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 115 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

ــۈن ــتۇرغان ئۈچ ــازارلىرى ئۇيۇش ــن )ت – .ب ــسالم قهبىلىلهردى ــى ئى دىنىن قهبىلىــلهر بهزى .ىئۆتــۈنهتت قىلىـشنى ھىمــايه ئـۆزىنى يۇلىــدا تـارقىتىش

ــرايلىقچه ــى رەت چى ــلهر بهزى ،قىالتت ــاتتىق قهبىلى ــى رەت ق ئهڭ .قىالتت ئـــۇ – مۇســـهيلهمه كهززاب[ مۇســـهيلهمه كهززاب قىلغىنـــى رەت قهبىـــه

ئالــدىغا ئهلهيهىســساالمنىڭ پهيغهمــبهر دەســلهپته ،بولــۇپ يهمامهلىــك دەۋاسـى پهيغهمبهرلىـك ،بولۇپ مۇرتهد كېيىن ،بولغان مۇسۇلمان كېلىپــۇبهكرى .قىلغــان ــدە خهلىپىلىــك ســىددىقنىڭ ئهب ــد دەۋرى ئىبنــى خالى مهغلــۇب تهرىپىــدىن قۇشــۇنى مۇســۇلمانالر قۇماندانلىقىــدىكى ۋەلىــد

.ئىـدى ھهنىـفه بهنى جامائهسى نىڭ ]ت – .ئۆلتۈرۈلگهن جهڭدە قىلىنىپ لــېكىن ،ئېيتىــشتى ئىمــان ئهلهيهىســساالمغا پهيغهمــبهر جهمهتــى ئــامىر

بولۇشـىنى يېتهكچـى ئۆزلىرىنىـڭ كېيىن ئهلهيهىسساالمدىن رپهيغهمبه نىـــڭهللا ئىـــش بـــۇ :ئۇالرغـــا ئهلهيهىســـساالم پهيغهمـــبهر .قىلـــدى تهلهپ

كىـشىگه قىلغان ئىرادە ئۆزى هللا بولۇشىنى يىتهكچى كىمنىڭ ،ئىلكىدە .دېدى ،تاپشۇرىدۇ

ــلهن مهكــكه ــسىدىكى شــام بى ــنه( يهســرىب شــهھهر ئارى نىــڭ )مهدى يهســىردە .تــۇراتتى كېلىــپ قىلغىلــى تــاۋاپ نىهيتــۇلالھب لىــرىئهرەب

ئىككىنچىـسى ،ئـۇرۇغى ئهۋس بىـرى ،بولۇپ ئولتۇرۇشلۇق قهبىله ئىككى بىــرىگه – بىــر ،بولــسىمۇ قهبىــله قېرىنــداش ئــۇالر .ئىــدى ئــۇرۇغى خهزرەج

مـاجرا – جىـدەل ئارىـسىدا ،تـۇراتتى سوقۇشـۇپال ھهمىشه دۈشمهنلىكتىنــسىمهيتتى ــا .ئۆك ــدە ئۇالرغ ــۇدىي مهدىنى ــى الردىنيهھ ــا بهن ــى ،قهينۇق بهن

الريهھـۇدىي لهرئهرەبـ كېيىن .ئىدى قوشنا قهبىلىلىرى نهزىر بهنى ،قۇرەيزە ئۇچرىغـان مهغلـۇبىيهتكه الريهھۇدىي .قازاندى ئۈستۈنلۈك ئورۇشۇپ بىلهن

ــدا ــمهنلىرى ،چاغلىرىـ ــان دۈشـ ــ بولغـ ــات لهرگهئهرەبـ ــدا پـ ــدانغا ئارىـ مهيـ .ئاچـــاتتى ســـۆز نامىـــدىن ئهلهيهىســـساالمنىڭ پهيغهمـــبهر كېلىـــدىغان

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 116 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ــ ــڭ لهرئهرەبــ ــسىغا ئۆزلىرىنىــ ــتىالپ ئارىــ ــورۇغى ئىخــ ــپ ئــ چېچىلىــ .باشـلىدى تۈزۈشكه ئىتتىپاق بىلهن الريهھۇدىي ،يۇقالغاندا ئىتتىپاقلىق

بىـلهن نهزىـر بهنـى قهبىلىـسى خهزرەج ،قـۇرەيزەنى بهنـى قهبىلىسى ئهۋســانى ــڭ قهينۇق ــاقچىلىر ئۆزلىرىنى ــدى ىئىتتىپ ــاس .قىلىۋال ئورۇشــى بوئ

ئهڭ بهرگهن يـــۈز ئارىـــسىدا قهبىلىـــسى خهزرەج بىـــلهن قهبىلىـــسى ئهۋس تولىـسى باشـلىقلىرىنىڭ ئۇالرنىـڭ ئورۇشـتا بـۇ .ئىـدى ئورۇش ئاخىرىقى ئىبنـى ئـۇبهي ئىبنـى ئابـدۇلال پهقهتـال قهبىلىسىدىن خهزرەج ،ئۆلتۈرۈلۈپ

ــامىر راھىــب قهبىلىــسىدىن ئهۋس ۋە ســهلول شــۇڭا .ئىــدى قالغــان ئهبۇئ .دېـگهن ،ئىـدى تۇغدۇرغان ئۈچۈن رەسۇلۇلالھ ئورۇشىنى بوئاس هللا :ئائىشهــسى ئهۋس ــلىقلىرىنىڭ قهبىلىـ ــۈللىرىگه باشـ ــكه كۆڭـ ــى خهزرەجـ قارشـ

ئـۇالر ئۈچـۈن شـۇنىڭ .كهلـدى پىكىـرى تـۈزۈش ئىتتىپـاق بىلهن قۇرەيشــۇرەيش ــاز ئىبنــى ئىيــاس قهبىلىــسىگه ق ــسهر بىــلهن مۇئ هسئهن ئهبۇلههي مهككىــگه ئــۇالر .ئهۋەتتــى بىــلهن كىــشىلهر بولــۇم بىــر رافىئهنــى ئىبنــى

سـىلهر :دېـدى مۇنـداق بىـلهن قـاتتىقلىق ئۇالرغـا رەسـۇلۇلالھ ،كهلگهندە قۇبــۇل ئىــشنى پايــدىلىقراق ئىــشتىن كهلــگهن قىلىــپ ئىلتىمــاس

كهلتۈرمىــسهڭالر شـىرىك غـا هللا ،ئىشهنـسهڭالر غـا هللا بىـر يـالغۇز ،قىلىـپ .دېــدى ،ئهۋەتتــى قىلىــپ پهيغهمــبهر خهلقــقه بــارچه هللا نــىمې بولمامــدۇ؟ــدىن ــا ئانــ ــاننى ئۇالرغــ ــۇپ قۇرئــ ــاس .بهردى ئوقــ ــاز ئىبنــــى ئىليــ مۇئــ

ــا ــى :ھهمراھلىرىغ ــۇدا ئهزبىراي ــۇ ،خ ــز ب ــاس بى ــپ ئىلتىم ــگهن قىلى كهلــشتىن ــكهن ياخــشى ئى ــدى ،ئى ــسهر .دې ــا ئهبۇلههي ــاش شــېغىل ئۇنىڭغ ت شـۇنىڭ .دېـدى ،كهلـدۇق ئۈچۈن شئى باشقا بىز !تۇر قويۇپ بۇنى :ئېتىپ .قالدى بولۇپ جىم ئىياس بىلهن

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 117 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

الرنىڭ مۇسۇلمان بولۇشقا باشلىشىئهنسارى

ــڭئهرەب ــۇمىدە لهرنى ــۇلۇلالھ مهۋس ــسارى رەس ــالته الردىنئهن ــشى ئ كى ،بولــۇپ قهبىلىــسىدىن خهزرەج ھهممىــسى ئۇالرنىــڭ .ئۇچراشــتى بىــلهنــار ــدىن نهجج ــارس ئىبنــى ئهۋف ،زۇرارە ئىبنــى ئهســئهد جهمهتى ــق ،ھ زۇرەي

،ئـامىر ئىبنـى قـۇتبه جهمهتىدىن سهلهمه ،مالىك ئىبنى رافى جهمهتىدىن جهمهتىــدىن ئهدى ئىبنــى ئــۇبهي ،ئــامىر ئىبنــى ئــۇقبه جهمهتىــدىن ھهرام مۇسـۇلمان ئـۇالرنى ئهلهيهىسساالم پهيغهمبهر .ئىدى ئابدۇلال ئىبنى جابىر

ئـۇالر .چـاقىردى بېرىشكه دەميار قىلىشقا دەۋەت دىنىغا ئىسالم ۋە بولۇشقاــۆز ــارا ئ ــدانغا الريهھــۇدىي :ئ ــدۇ مهي ــگهن ،كېلى ــۇالر .مۇشــۇ پهيغهمــبهر دې ئ

ئىمـان قىلىـپ ئېتراپ ئۇنى ،بولۇۋالمىسۇن مۇسۇلمان ئىلگىرى بىزدىن خهلقىمىــز : ئهلهيهىســساالمغا پهيغهمــبهر ئانــدىن .تىدېيىــش ،ئېيتــايلىــدە ــۆز ئىچىـ ــارا ئـ ــنه ئـ ــاداۋەت – گىـ ــار ئـ ــۇالرنى هللا .بـ ــهن ئـ ــارقىلىق سـ ئـ

ئـادەم ھۆرمهتلىـك ئهڭ نهزىرىـدە ئۇالرنىـڭ ،بولـسا ئىتتىپاقالشتۇرىدىغان يهردە بــۇ – مهۋســۇم[ مهۋســۇمدە كېلهركــى ۋە تىدېيىــش قالىــسهن بولــۇپ

ۋەدە ئۇچرىشىـشنى ]ت – .كۆرسـىتىدۇ ۋاقتىنى قىلىش زىيارەت كهئبىنى شــۇنىڭدىن ئهنه بولۇشــى مۇســۇلمان لىرىنىــڭئهرەب يهســرىپ ،قىلىــشتى .باشلىنىدۇ

بهيئىتى ئهقهبه بىرىنچى

جىلغىنىـڭ بىـر يىراقلىقتىكـى چاقىرىم ئۈچ مهككىدىن – ئهقهبه[ ]ت – .ئىسمى

ئهۋس ،ئـادەم ئـون قهبىلىـسىدىن خهزرەج مهۋسۇمگه يىلى كېيىنكى ــادەم ئىككــى قهبىلىــسىدىن ئهســئهد :كهلگهنــلهر خهزرەجــدىن .كهلــدى ئ

ــى ــسن ،زۇرارە ئىبن ــۇللىرى ىڭھارى ــلهن ئهۋف ئوغ ــاز بى ــى ،مۇئ ــى راف ئىبن

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 118 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

،سـهلهبه ئىبنـى يهزىـد ،سامىت ئىبنى ئۇبادە ،قهيس ئىبنى زەكۋان ،مالىك .ئىـدى ئـامىرالر ئىبنـى ئـۇقبه ،ئـامىر ئىبنـى قـۇتبه ،ئۇبادە ئىبنى ئابباســسىدىن ئهۋس ــلهر قهبىلى ــسهم :كهلگهن ــى ئهبۇلههي ــان ئىبن ــوۋەيم ،تهيه ئ

ــۇالر .ئىــدى ســائىدەلهر ئىبنــى ئۇچرىــشىپ بىــلهن رەســۇلۇلالھ ئهقهبهدە ئ كــۈنى قىلىنغــان فهتهــى مهكــكه رەســۇلۇلالھقا ئــۇالر .بولــدى مۇســۇلمان قهسـهميات – بهيـئهت [ .قىلـدى بهيـئهت بهيئىتىدەك قىلغان ئايالالرنىڭــپ ــرىش ۋەدە قىلى ــادىق ،بې ــانلىقىنى س ــدۈرۈپ بولغ ــول بىل ــرىش ق ،بې

پهرز جىهــــاد ،بــــۇ ]ت – .شقىلىــــ ئېتــــراپ ھــــاكىميىتىنى بىراۋنىــــڭ غـا هللا :تۆۋەنـدىكىچه بهيئىتى ئۇالرنىڭ .ئىدى ئىش بۇرۇنقى قىلىنىشتىن

زىنــا ،قىلماســلىق ئوغرىلىــق ،كهلتۈرمهســلىك شــېرىك نهرســىنى ھــېچ بۆھتــــان ۋە تــــۆھمهت ،ئۆلتۈرمهســــلىك بــــالىلىرىنى ،قىلماســــلىق ئــۇ ،بۇيرۇســا ئىــشقا ياخــشى ئهلهيهىســساالم پهيغهمــبهر ،قىلماســلىق

جهنــنهتكه ،قىلــسا ئهمهل يۇقىرىقىغــا ئــۇالر .تارتماســلىق بــاش ئىــشتىن خالىــسا هللا ،ئىلكىـدە نىـڭ هللا ئىــشى ئۇالرنىـڭ قىلمىـسا ئهمهل ،كىرىـدۇ ــازاپ خالىــسا ،قىلىــدۇ كهچــۈرۈم ــ ،قىلىــدۇ ئ ــارەت دىندېگهن ــا .ئىب ــۇ مان ب .دىيىلىدۇ بهيئىتى ئهقهبه بىرىنچى

ــبهر ــا ئهلهيهىســساالم پهيغهم ــ ئۇالرغ ــى ۋە اننىقۇرئ ــامالرنى دىن ئهھك ھاممىـسىنىڭ خهدىچىنىـڭ ۋە ئۇممهير ئىبنى مۇسئهب ئۈچۈن ئۆگىتىش مۇســـئهب .ئهۋەتتـــى مهكتـــۇمالرنى ئوممـــۇ ئىبنـــى ئابـــدۇلال ئـــوغلى

ئـۆيىگه زۇرارەنىـڭ ئىبنى ئهسئهد ئۇمامه ئهبۇ قىلغان بهيئهت رەسۇلۇلالھقاــتى ــدىن ئهۋس ۋە خهزرەج .چۈشـ ــۇلمان قهبىلىلىرىـ ــانالرنىبول مۇسـ مىغـ باغـدا بىـلهن ئهسـئهد مۇسـئهب كـۈنى بىـر .قىلـدى دەۋەت دىنىغـا ئىسالم

ــۇراتتى ــسىنىڭ ئهۋس .تـ ــلىقى قهبىلىـ ــهئد باشـ ــى سـ ــاز ئىبنـ ــۆز مۇئـ ئـ كىـشىلىرىمىزنى ئـاجىز بىزنىـڭ :ھۇزەيرىگه ئىبنى ئۇسهيد قېرىندىشى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 119 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

.دېـدى توسىمامـسهن؟ ئـادەمنى ئىككـى بـۇ ئهيىپلهۋاتقان دەپ ئهخمهقلهرــه ــسىنى يدئۇس ــپ نهيزى ــۇ ئېلى ــى ئ ــشىنىڭ ئىكك ــا كى ــپ يېنىغ ،بېرى

مۇسـۇلمان ئـۇنى ،باشـلىغى قهۋمىنىڭ ئوز كېلىۋاتقان بۇ مانا :مۇسئهبكه بىزنىـڭ سـىلهر نىمىـشقا :كېلىـپ ئۇسـهيد .دېـدى ،قىـل دەۋەت بولۇشقا

ــاجىزلىرىمىزنى ــلهر ئـ ــسىلهر؟ ئهخمهقـ ــىلهرنىڭ ئهگهر دەيـ ــسى سـ شهخـ مۇســـئهب .دېـــدى !چهكلىـــنىڭالر ىـــلهنب شـــۇنىڭ ،بولـــسا ھـــاجىتىڭالر

ئىـــسالم ،خالىـــساڭ !باقمامـــسهن تىڭـــشاپ ئولتـــۇرۇپ ئهۋۋەل :ئۇنىڭغـــا قىلىــدىغان نــارازى ســېنى بىــز خالىمىــساڭ ،قىالرســهن قۇبــۇل دىنىنــىــشنى ــايلى ئى ــدى ،قىلم ــا ۋە دې ــاننى ئۇنىڭغ ــۇپ قۇرئ ــهيد .بهردى ئوق ئۇس مۇسـۇلمان ىـلهن ب قىلىـشى ھىـدايهت نىـڭ هللا ،ياقتۇرۇپ دىنىنى ئىسالمــدى ــهيد .بول ــپ ئۇس ــدا قايتى ــهئد ،بارغان ــدىن س ــۋال ئۇنىڭ ــورىدى ئهھ .س سـهئد .دېـدى ،ئىـكهن ئـادەملهر ئهمهس يامان ئۇالر ،خۇدا ئهزبىرايى :ئوسهيدــۇپ دەرغهزەپ ــئهبلهرنىڭ بول ــشىغا مۇس ــاردى قې ــئهب .ب ــهئدگىمۇ مۇس س بىـلهن قىلىـشى ھىـدايهت خۇدانىڭ .قىلدى گهپلهرنى قىلغان ئۇسهيدگه

بولغـان ئـورۇغى بىـر قهبىلىـسىنىڭ ئهۋس سـهئد .بولدى مۇسۇلمان سهئدــدۇ ــدىغا جهمهتىنىــڭ ئهشــههل ئهب ــپ ئال ــاراڭالردا :بېرى ــى ئ ــداق مېن قانــسىلهر؟ھېساب ــورىدى دەپ الي ــۇالر .س ــېنى :ئ ــڭ س ــلىقىمىز بىزنى ۋە باش

ــلىقىمىزنىڭ ــوغلى باشـ ــساب دەپ ئـ ــدى ،اليمىزھېـ ــهئد .دېـ ــى :سـ مهيلـــرىڭالر ــاللىرىڭالر ،ولــــسۇنب ئهرلىــ ــىلهر ،بولــــسۇن ئايــ ــۇلمان ســ مۇســ ئـاۋاز ئۇنىڭغـا .دېـدى !ھـارام ماڭـا گهپلىـشىش بىـلهن سـىلهر ،بولمىغىچه

.بولــدى مۇســۇلمان ئــائىله ھهمــمه جهمهتىــدىكى ئهشــههل ئهبــدۇ ،قوشــۇپــارا ئـــۆز ئۇالرنىـــڭ .تارقالـــدى دىنـــى ئىـــسالم ئىچىـــدە يهســـرىبلىكلهر ئـ

.بوالتتى توغرىسىدىال نىدى ئىسالم پاراڭلىرى قىلىشقان

بهيئىتى ئهقهبه ئىككىنچى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 120 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

،مهۋســــــۇمىدە ھهج يىلــــــى -2 بهيئىتىنىــــــڭ ئهقهبه بىرىنچــــــى ئوالرنىـــڭ .كهلـــدى قىلىـــشقا ھهج كىـــشى نۇرغـــۇن يهســـرىبلىكلهردىن

ــسىدا ئۇالرنىــڭ رەســۇلۇلالھ .ئىــدى جىــق مۇشــرىكلىرىمۇ يهســرىب ئارى قىلــدى ۋەدە شىــشنىئۇچرى كېچىــدە ئهقهبهدە ،كۆرۈشــۈپ بىــلهن ۋەكىلــى ،ئويغاتماسـلىقنى ئۇخالۋاتقـانالرنى كېچىـدە قىلىنغان ۋەدە ئۇالرغا ھهمدە ئىــشالرنىڭ بــۇ چــۈنكى ،تاپىلىــدى كۈتمهســلىكنى بولمىغــانالرنى ھــازىر

ــشلهردىن ھهممىــسى ــاتتى ئېلىــپ يۇشــۇرۇن قۇرەي ــشلهر .بېرىلىۋات قۇرەي .ئورۇناتتى بۇزۇشقا توختامنى تۈزۈلىۋاتقان باشتا ،بولسا قالىدىغان تۇيۇپ

ئىچىـدىكى ئـۆز جايغـا قىلىنغـان ۋەدە ،تۈگىتىـپ ھهجنـى الرئهنسارى .ئىـدى كـېچه يېـرىم چـاغ بـۇ .كېلىـشتى ھالـدا يۇشـۇرۇن مۇشرىكالردىن

يهتمىـش يىغىلىپ چىقىپ سۇغۇرۇلۇپ ئاستا ئىككىدىن – بىردىن ئۇالر ،سىدىنقهبىلىـ خهزرەج ئىككىـسى ئاتمىش ئۇالرنىڭ .يهتتى كىشىگه ئۈچ بــار ئايــالمۇ ئىككــى بىــلهن ئــۇالر .ئىــدى قهبىلىــسىدىن ئهۋس بىــرى ئــون

ــر .ئىــدى ــار بى ــدىن نهجج ــزى كهئبىنىــڭ جهمهتى ــرى يهنه ،نهســىبه قى بېــۇالر رەســۇلۇلالھ .ئىــدى ئهســما قىــزى ئهمىرنىــڭ جهمهتىــدىن ســهلهمه ئ ئاببــاس تاغىــسى نىڭرەســۇلۇلالھ پهقهت .ئۇچراشــتى يهردە مۇشــۇ بىــلهن تېخــى ئــۇ لــېكىن ،ئىــدى بىلــله بىــلهن ئۇنىــڭ ابــدۇلمۇتهللىبالئ ئىبنــى

يهســرىبلىكلهر بىــلهن رەســۇلۇلالھ ئاببــاس ،ئىــدى بولمىغــان مۇســۇلمانــسىدىكى ــدىنى ئوتتۇرىــ ــتىش ئهھــ ــۈن چىڭىــ ــگهن ئۈچــ ــدى كهلــ .ئىــ ،ســــۆزلهپ ئاببــــاس ،كېــــيىن بولغانــــدىن يىغىلىــــپ يهســــرىبلىكلهر ،قىلىــدىغانلىقىنى ايهھىمــ قېرىنداشــلىرىنىڭ – قهۋمــى پهيغهمبهرنــى قهۋمـى ،قويمايـدىغانلىقىنى يـول چېقىلىـشىغا ئۇنىڭغـا دۈشمهنلهرنىڭ

ــلىرىنىڭ – ــۇ قېرىنداش ــدا ب ــان توغرى ــالىرىنى زور تارتق ــتۇرۇپ جاپ تۇنۇش ۋاپـا ۋەدەڭـلهرگه قىلغـان پهيغهمـبهرگه سـىلهر :ئۇالرغا ،كېيىن ئۆتكهندىن

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 121 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

يۇرتۇڭالرغـا ىلهرنىڭسـ ،قوغدىـساڭالر دۈشـمهنلىرىدىن ئـۇنى ،قىلساڭالرــۇن ــداق ،بارس ــساڭالر ئۇن ــۇق ،قىاللمى ــى نۇپۇزل ــلىرى – قهۋم قېرىنداش مهئـرۇر بهرائىبنـى باشـلىقى يهسـرىبلىكلهرنىڭ .دېـدى ،قالـسۇن ئىچىدە ۋەدىمىـزگه ،تۇرىمىز سۆزىمىزدە ،خۇدا ئهزبىرايى :سۆزلهپ ۋاكالىتهن ئۇالرغا كېـيىن ئانـدىن .دېـدى پىـدا جېنىمىـز ئۈچـۈن رەسـۇلۇلالھ .قىلىمىز ۋاپا

ــۇالر ــبهر ئـ ــساالمغا پهيغهمـ ــۆزەڭ :ئهلهيهىسـ ــۈن ئـ ــۈن رەببىـــڭ ،ئۈچـ ئۈچـ پهيغهمــــبهر .تىدېيىــــش ،ئېيــــتقىن بولــــسا شــــهرتلىرىڭ قويىــــدىغان

ــساالم ــبىم :ئهلهيهىس ــۈن رەب ــدىغان ئۈچ ــهرتىم قويى ــۇكى ش ــىرىك ،ش ش نقويىـدىغا ئۈچۈن ئۆزەم .قىلىسىلهر ئىبادەت غاهللا بىر يالغۇز ،كهلتۈرمهيــهرتىم ــۇكى شـ ــىلهرنىڭ ،شـ ــا سـ ــان يېنىڭالرغـ ــدا بارغـ ــى ،چېغىمـ مېنـ

.دېـــدى ،قوغدايـــسىلهر قوغدىغانـــدەك بـــالىلىرىڭالرنى ،ئايــاللىرىڭالرنى بىـلهن الريهھـۇدىي بىز ،رەسۇلۇلالھ ئى :قوپۇپ تهيهان ئىبنى ئهبۇلههيسهم

ــۇزۇپ توختــاملىرىمىزنى بولغــان كېيىنكــى .بولىــۋاتىمىز تهرەپ ســهن ،ب – قهۋمـــى مهككىـــگه تاشـــالپ بىزنـــى ،قىلـــساڭ غهلىـــبه كـــۈنلهردە

ــلىرىڭنىڭ ــا قېرىنداشــ ــسهن؟ يېنىغــ ــدى كىلىۋاالمــ ــبهر .دېــ پهيغهمــ بىلـله بىـلهن سـىلهر ھهرۋاقىـت مهن ،يـاق :كۈلۈمـسىرەپ ئهلهيهىسساالم

ــولىمهن ــدى ،ب ــۇ .دې ــدا ب ــئهت چاغ ــالندى بهي ــۇ .باش ــى ب ئهقهبه ئىككىنچ تهلىـۋى ئهلهيهىسـساالمنىڭ مـبهر پهيغه كىـشىلهر .ئاتىلىدۇ دەپ بهيئىتى بهيـئهت بولـۇپ بىرىنچـى .باشـلىدى قىلىـشقا بهيئهت بىرلهپ بىر بۇيىچه بهيـئهت بولـۇپ بىرىنچى بهزىلهر .بولدى زۇرارە ئىبنى ئهسئهد ئادەم قىلغان ئۇالرنىـڭ كېـيىن ئانـدىن .ىدۇدېيىـش مهرۇر ئىبنـى بهرا ئـادەمنى قىلغان

ــ بىـــردىن قهبىلىـــدىن ھهر ئىچىـــدىكى باشـــلىق كىـــشى ئىككـــى ونئـ كىــشى ئــۈچ ،قهبىلىــسىدىن خهزرەج كىــشى توققــۇز بــۇالردىن .ســايالندى

ئهسـئهت ،تهيهـان ئىبنـى ھهيـسهم ئهبۇل ئۇالر .ئىدى قهبىلىسىدىن قهۋس

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 122 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ئىبنــى رافــى ،مهئــرۇر ئىبنــى بهرا ،ھــوزەير ئىبنــى ئۇســهيد ۋە زۇرارە ئىبنــى ،ئۇبـادە ئىبنـى هئدسـ ،رابـى ئىبنـى سـهئد ،خهيـسهمه ئىبنـى سهئد ،مالىك مـۇنزىر ،سـامىت ئىبنـى ئۇبـادە ،ئهمر ئىبنى ئابدۇلال ،رەۋاھ ئىبنى ئابدۇلال ئىيـسانىڭ :ئۇالرغـا ئهلهيهىسـساالم پهيغهمـبهر ئانـدىن .ئىدى ئهمر ئىبنى

،كېپىـل قهۋمىڭالرغـا سـىلهرمۇ ،بولغاندەك كېپىل ئىساغا ياردەمچىلىرىــاركى ئىرادىــسى نىــمه نىــڭهللا .دېــدى ،كېپىــل قهۋمىمــگه مهنمــۇ ــۇ ،ب ب

چۈشـــكهن يهســـرىبلىكلهرنىڭ ،قېلىـــپ ئـــاڭالپ مۇشـــرىكالر بهيئهتنـــىــا كېلىـــپ يېـــرىگه ئېلىـــپ مهككىـــدىن مـــۇھهممهدنى ســـىلهر :ئۇالرغـ

ــا !كهتمهكچــى ــئهت ئۇنىڭغ ــز قىلىــپ بهي ــلهن بى ــۇرۇش بى ــاقچى ئ قىلم بهيـــئهتكه ،تانـــدى بۇنىڭـــدىن يهســـرىبلىكلهر .تىدېيىـــش ،بولۇپـــسىلهر يـۈز ئىـش ھىچقانداق كېچىسى مۇشرىكالر يهسرىبلىك بهزى قاتناشمغان

ــگه ــهم بهرمىگهنلىكى ــشتى قهس ــسىنىڭ خهزرەج .قىلى ــلىقى قهبىلى باش ئىــش ھىــچ بىــسۇراق مهنــدىن قهۋمىــم مېنىــڭ :ئــۇبهي ئىبنــى ئابــدۇلال .دېدى ،قىلمايدۇ

قىلىشى ھىجرەت مهدىنىگه مۇسۇلمانالرنىڭ

ــسارى ــدىن قايتىــپ مهدىــنىگه الرئهن دىنــى ئىــسالم كېــيىن بارغانــڭ ــسىدىن ئۇالرنىــ ــدىن ئارىــ ــۇ ئىلگىرىكىــ ــشقا كهڭ تېخىمــ تارقىلىــ بىرلىـشىپ بىـلهن مهدىنىلىكلهر مۇسۇلمانالرنىڭ مۇشرىكالر .باشلىدى

ــاق قارشــى مۇشــرىكالرغا ــۈزگهنلىكىنى ئىتتىپ ــدىن ت ــيىن ئاڭلىغان ،كې قارىتـــا ســـاھابىلىرىگه ۋە ئهلهيهىســـساالم پهيغهمـــبهر مۇشـــرىكالرنىڭ

مۇســۇلمانالرنى بــارلىق ئهلهيهىســساالم پهيغهمــبهر .كۈچهيــدى ىيىتــىئهز توسـقۇنلۇق قۇرەيـشىلهرنىڭ مۇسـۇلمانالر .بـۇيرۇدى كۈچۈشكه مهدىنىگه

ــايرىم ،قورقــۇپ قىلىــشلىرىدىن ــ ئ ــايرىم ـ ــدا ئ .كۆچۈشــتى يوشــۇرۇن ھالــايىلى بىــلهن مهخزۇمــى ئهبۇســهلهمه ئهۋۋەل ھهممىــدىن ئۇممۇســهلهمه ئ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 123 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

،توســىۋالدى دەسـلهپ قهۋمــى مۇشـرىك ئۇنىــڭ لهمهنىئۇممۇسـه ،كـۆچتى مۇھـاجىرالر .يېتىـشۋالدى ئارقىـسىدىن ئېـرىگه ئـۇ ،بهردى قويۇپ كېيىن قىلىــشقا ئىبــادەت غــاهللا كهتــكهن ســىڭىپ مــۇھهببىتى ۋۇجۇدىغــا پۈتــۈن

ھىجـرەت ئارقىـدىن ــ ئارقـا ئۈچـۈن قوغـداش دىننـى ،تېپىش ئىمكانىيهت ئهلهيهىســـساالمنىڭ پهيغهمـــبهر ۋە نىـــڭهللا ئـــۇالر .باشـــلىدى قىلىـــشقا چاقىلىرىـدىن ــ بـاال ،ئانا ـ ئاتا ،ئايرىلىشتى يۇرتلىرىدىن ئۈچۈن رازىلىغى

،ئهلـى ،بهكـرى ئهبـۇ پهقهت مهككىـدە .قىلمىدى پىسهنت يىراقلىشىشنى يــار شــارائىتى قىلىــشقا ھىجــرەت ۋە ھارىــسه ئىبنــى زەيىــد ،ســوھهيب ھىجـرەت بهكرىمـۇ ئهبـۇ .قالـدى كىـشىلهرال ئـاجىز سـانلىق ئاز بهرمىگهن ،ئالـدىرىمىغىن :ئۇنىڭغـا ئهلهيهىسساالم پهيغهمبهر ،بولۇۋىدى قىلماقچى

.دېـدى ،قىلىـۋاتىمهن ئۈمىد قىلىشىنى ئىجازەت ھىجرەتكه نىڭهللا مهنمۇ ،چــارىراق ئاتامــدىن ماڭــا ســهن !قىلىۋاتامــسهن ئۈمىــد شــۇنى ئهبــۇبهكرى

ــدى .دېــدى !قىلىــۋاتىمهن ۈمىــدئ ،ھهئه :ئهلهيهىســساالم پهيغهمــبهر .دې ئىككــى .قالــدى قېلىــپ بولۇشــقا ھهمــرا بىــلهن رەســۇلۇلالھ ئهبــۇبهكرى .قويدى ھازىرالپ يولغا تۆگىنىمۇ

دارۇننهدۋىدىكى كېڭهش

ئهلهيهىســساالمنى پهيغهمــبهر النىڭئهنــسارى مۇشــرىكلىرى قــۇرەيش قۇرەيـشنىڭ .چۆچـۈدى قـاتتىق ئـاڭالپ قوغدايدىغانلىقىنى تىكىپ جان پهيغهمـبهر يىغىلىـپ دارۇننهدىـۋىگه كىـشلىرى نوپۇزلۇق ۋە لىقلىرىباش

توغرىــسىدا قىلىــش تهرەپ بىــر قانــداق ئىــشىنى ئهلهيهىســساالمنىڭ قـۇرەيش ،بولۇپ ھويلىسى كىالبنىڭ ئىبنى قۇسهي دارۇننهدۋە .كېڭهشتى :بهزىـــلهر .كېڭىـــشهتتى يهردە شـــۇ ئىـــشنى بىـــر ھهرقانـــداق خهلقـــى

،تاپمامـــدۇق ئـــارام چىقىرىـــپ ھهيـــدەپ يېرىمىـــزدىن مـــۇھهممهدنى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 124 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ئـۆزىگه بىـلهن سـۆزلىرى شـىرىن ئـۇ ،قىلـساق بۇنداق لېكىن .تىدېيىش بـاغالپ ئـۇنى :بهزىـلهر .قىلىنـدى رەت پىكىـر بۇ ،دىيىلىپ ،توپاليدۇ ئادەم بۇنـداق .تىدېيىـش ،چىقارمـايلى ئـۆلگىچه ئـۇ تـا ،قويۇپ سۇالپ ئۆيگه بىر

ئـاڭالپ ئهگهشـكۈچىلىرى رىـدىغان كۆ ياخـشى ھهممىدىن ئۇنى ،قىلساق ،مـۇمكىن ئېچىـشى ئـۇرۇش بىـزگه ھهتتا قۇتۇلدۇرىۋېلىشى ئۇنى ،قېلىپ

:قوپـۇپ ھىـشام ئىبنـى ئهبۇجهھىل .قىلىندى رەت پىكىرمۇ بۇ ،دىيىلىپ يــول ئېلىــشىغا قىــساس جهمهتىنىــڭ ئۇنىــڭ ،ئۆلتــۈرەيلى مــۇھهممهدنى

كۈچلـــۈك بىـــردىن قهبىلىـــدىن ھهر ،شـــۇكى چارىـــسى قويماســـلىقنىڭــى يىگىــت ــۇالر ،تهيىنلهيل ــڭ ئ ــشىگى مۇھهممهدنى ــدا ئى ــۇن ئالدى ،تۇرس بىـلهن شـۇنىڭ ،سالـسۇن تىـغ تهڭال ھهممىسى ھامان چىققان مۇھهممهد

ئابـدۇماناف ،بولىـدۇ بولغـان زامىـن قهبىـله ھهممه قېنىغا مۇھهممهدنىڭــدۇماناف[ ئهۋالدى ــۇھهممهد – ئاب ــسى – 4 ئهلهيهىســساالمنىڭ م – .بوۋى

ــۆلهم بهلكــى ،بواللمايــدۇ قــادىر ئېچىــشقا ئــورۇش قهبىلىــگه ھهمــمه ]ت ت .كهلـدى مـاقۇل ھهممهيلهنـگه پىكىر بۇ .دېدى ،بولىدۇ رازى بىلهن ئېلىش ئىرادىــسى نىــڭهللا لــېكىن .پىالنلىــدى ســتسۇيىقه شــۇنداق ئهنه ئــۇالر

ــۇالر” .كهلــدى غالىــپ ھهممىــدىن ــدى مىكىــر – ھىــيله ئ مــۇهللا ،قولالن ئـال سـۈرە ( “.ئۇسـتا ھهممىـدىن هللا قوللىنىـشقا تهدبىر ،قولالندى تهدبىر

ــران ــايهت – 54 ،ئىمــ ــمهنلهرنىڭ هللا )ئــ ــۇرۇن دۈشــ ــان يۇشــ پىالنلىغــ ۋە قىلــــدى خهۋەردار ئهلهيهىســــساالمنى پهيغهمــــبهر ســــتىدىنسۇيىقه

دىنـى ئىـسالم ۋە تاپىـدىغان قـۇۋۋەت – كـۈچ ئهلهيهىسساالمنى پهيغهمبهر زور بۇنىڭـــدا .بـــۇيرۇدى قىلىـــشقا ھىجـــرەت مهدىـــنىگه راۋاجلىنىـــدىغان

،بولــسا تارىلىــدىغان مهككىــدە دىنــى ئىــسالم ئهگهر .ئىــدى بــار ھىكــمهتــۇرەيش :دۈشــمهنلهر ــسى ق ــۈن قهبىلى ــغه ئهرەب پۈت ــق خهلقى ھۆكۈمرانلىــاقچى ــدى قىلمـ ــۆز ،بولـ ــسىتى ئـ ــتىش گهمهقـ ــۈن يېـ ــۇھهممهدنى ئۈچـ مـ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 125 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

.ئىــدى ئېنىــق ىدېيىــش ،كۈشــكۈرتتى قىلىــشقا دەۋاســى پهيغهمبهرلىــك قـــاتتىق بېـــشىغا ئهلهيهىســـساالمنىڭ پهيغهمـــبهر قۇرەيـــشلهر لـــېكىن

ــۈلپهتلهرنى ــالغان ك ــهددى س ــمهن ئهش ــدى دۈش ــۇڭا .بول ــبهر هللا ش پهيغهمــساالمنىڭ ــدىن ئهلهيهىسـ ــپ يۇرتىـ ــشتىن ،ئايرىلىـ ــراق قۇرەيـ يهرگه يىـ

.قىلدى ئىختىيار كېتىشىنى

نىڭ مهدىنىگه ھىجرەت قىلىشىرەسۇلۇلالھ

قېــشىغا ئهبۇبهكرىنىــڭ دوســتى دەرھــال هيهىســساالمئهل پهيغهمــبهر قىلغــانلىقىنى ئىجــازەت نىــڭهللا قىلىــشقا ھىجــرەت مهدىــنىگه ،بېرىــپ

ــۇردى ــۇبهكرى .ئۇقت ــرا ئۇنىڭغــا ئهب ــدىئۆتۈ بولۇشــنى ھهم پهيغهمــبهر .ن تهييـارالپ ئوبـدان ئۈچـۈن سهپهر ئهبۇبهكرى .دېدى ،بولىدۇ :ئهلهيهىسساالم

.قاچىلىـدى ئـۇزۇق تۇلۇمغـا بـى .ىرلىـدى ھاز تۈگىـسىنى ئىككـى قويغان .چىگـدى ئـاغزىنى تۇلۇمنىـڭ بىلهن بهلۋېغى ئهسما قىزى ئهبۇبهكرىنىڭ

ئـورەيقىتنى ئىبنـى ئابدۇلال ئۇرۇغىدىن بهكرى ئىبنى دەيل باشالشقا يول ئابــدۇلال ،ئىــدى باشــلىغۇچى يــول ئۇســتا ،بولــۇپ مۇشــرىك ئــۇ .ياللىــدى كۈنـدىن ئـۈچ .تاپـشۇردى تـۈگىنى ئىككـى ،ئىـشىنىپ ئۇرەيقىتكه ئىبنى ئهلهيهىسـساالم پهيغهمـبهر .ۋەدىلهشتى ئۇچرىشىشنى غارىدا سهۋر كېيىن

ــۇبهكرى ــلهن ئهبـ ــسى بىـ ــڭ كېچىـ ــىرتىدا مهككىنىـ ــشنى سـ ئۇچرىشىـ قــارارى ســتلىكسۇيىقه قۇرەيــشنىڭ كــېچه بــۇ .ئايرىلىــشتى ۋەدىلىــشىپ

ــرا ــدىغان ئىج ــېچه قىلىنى ــدى ك ــنلهنگهن .ئى ــشىلهر تهيى ــبهرپهيغه كى مــساالمنىڭ ــسى ئهلهيهىســ ــدىغا ھويلىــ ــشتى ئالــ ــبهر .يىغىلىــ پهيغهمــ

ئـۆز ،ئۈچـۈن تۇغدۇرماسـلىق گۇمـان ،ۋاقتىـدا چىقىـدىغان ئهلهيهىسساالمــدا ــسىنىڭ ئورنىـ ــوغلى تاغىـ ــى ئـ ــاتقۇزۇپ ئهلىنـ ــدى يـ ــبهر ،قويـ پهيغهمـ

ئىــشىكتىكىلهر ،ئۈچــۈن تــۇرۇش بىلىــپ بــارلىقىنى ئهلهيهىســساالمنىڭ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 126 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ئهلهيهىسـساالم پهيغهمـبهر .تۇرۇشـاتتى مـاراپ دىنيوچۇقلىرى ئىشىكنىڭ ئوقـۇپ ئـايهتنى مۇنـۇ سۈرىسىدىكى ياسىن ،قويۇپ يېپىپ ئهلىگه تونىنى پهيـدا توسـاق بىـر كهينىدە ،توساق بىر ئالدىدا ئۇالرنىڭ” :چىقتى سىرتقا سـۈرە ( “.كۆرەلمـدى ئـۇالر شۇڭا ،پهردىلىدۇق كۆزلىرىنى ئۇالرنىڭ ،قىلىپــىن ــايه – 9 ،ياســ ــۇالرنى هللا )تئــ ــدى ئۇخلىتىــــپ ئــ ــبهر ،قويــ پهيغهمــ

ــساالمنى ــېچ ئهلهيهىس ــشى ھ ــدى كى ــبهر .كۆرمى ــساالم پهيغهم ئهلهيهىس مېڭىـپ ئـۇالر .ئۇچراشـتى بىـلهن ئهبۇبهكرى ،بېرىپ جايىغا ۋەدىلهشكهن

بهربـات سـتىنىڭ سۇيىقه بولسا مۇشرىكالر .يۇشۇرۇندى بېرىپ غارىغا سهۋر ئابـدۇلالنى ئىبنـى مـۇھهممهد كېچىچه ئۇالرنىڭ ۋە بىلىپ بولغانلىقىنى

تـاڭ – ھاڭ ئۇقۇپ كۈزەتكهنلىكلىرىنى ئهبۇتالىبنى ئىبنى ئهلى ،ئهمهســشتى ــبهر .قېلى ــتىن – تهرەپ ئهلهيهىســساالمنى پهيغهم ئىزلهشــكه تهرەپ كۆرسـىتىپ ۋە كهلـگهن تۇتـۇپ ئهلهيهىسـساالمنى مـۇھهممهد .كىرىشتىــان ــادەمگه قويغ ــات ئ ــشتىقى ۋەدە بېرىــشنى مۇكاپ ــۇالر .لى پهيغهمــبهر ئ

پهيغهمـبهر ،قارىـسىال ئاسـتىغا ،بېرىـپ غارغـا يۇشـۇرۇنغان ئهلهيهىسساالم ئهبـۇبهكرى .تۇرۇشتى يهردە كۆرىدىغان ئهبۇبهكرىنى بىلهن ئهلهيهىسساالم

:ئۇنىڭغـا ئهلهيهىسـساالم پهيغهمـبهر .تاشـلىدى يىغـالپ كـۆرۈپ ھالنى بۇ كـور كـۆزلىرىنى مۇشـرىكالرنىڭ هللا .دېدى ،بىلله بىلهن بىز هللا ،قايغۇرما پهيغهمــــبهر ،ھهتتــــا ،باقمىــــدى قــــاراپ غارغــــا بىرەرســــى ،قىلــــدى

ــهددى ئهڭ ئهلهيهىســساالمنىڭ ــمىنى ئهش ــان دۈش ــۇمهييه بولغ ــى ئ ئىبنــۇ ئۇالرنىــڭ خهلهف ــا ب .كهلتۈرمىــدى خىيالىغــا يۇشۇرۇنىۋېلىــشىنى غارغ

كـــېچه چئــۈ غــاردا ئهلهيهىســـساالمالر پهيغهمــبهر ،تــوختىغىچه ئىــزلهش ئـۇ .ئىـدى يىگىـت چىـۋەر ،زېرەك ئابدۇلال ئوغلى ئهبۇبهكرىنىڭ .تۇرۇشتى

بىـلهن ئهلهيهىسـساالم پهيغهمـبهر ،بولۇپ ئارىسىدا قۇرەيشلهر كۈندۈزلىرىــۇبهكرى ــدە ئهب ــا ســۆزلهرنى – گهپ ئاڭلىغــان ھهققى قىلىــپ خهۋەر ئۇالرغ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 127 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

كـېچىچه پكېلىـ غارغـا چىقىـپ يولغـا قارايغانـدا قـاش ئابـدۇلال .تۇراتتى غارغـا ،كېلىـپ قايتىـپ مهككىگه يهنه ئاتقۇچه تاڭ ئهتىسى ،قۇناتتى غاردا

ــانلىقىنى ــايتتى مۇشــرىكالرغا بارغ ــدۇلال .تۇيغۇزم ــاردىن ئاب ــدا غ ،قايتقان ئـۆزى فـۇھهيرە ئىبنـى ئامىر ،ئۈچۈن يۇقىتىۋېتىش ئىزىنى ماڭغان ئۇنىڭ

ئىـزلهش ،ڭـاتتى ما ھهيـدەپ ئارقىـسىدىن ئابـدۇلالنىڭ پادىنى بېقىۋاتقان باشـلىغۇچى يـول ،ئهتىگهنـدە كۈنى ئۈچىنچى يهنى كېيىن توختىغاندىن

دېڭىـز قىزىـل .كهلـدى ئېلىپ تۈگىنى ئىككى ئورەيقىت ئىبنى ئابدۇلال يولــدا مالىــك ئىبنــى ســۇراقه .مېڭىــشتى بىــلهن بــويى نىــڭ )دەريــا شــور(

ڭمۇشــرىكالرنى ســۇراقه .قالــدى كېلىــپ قــوغالپ ئارقىــسىدىن ئۇالرنىــڭ ئىنئـــــام كهلگهنـــــلهرگه تۇتـــــۇپ يـــــاكى ئۆلتـــــۈرگهن نىرەســـــۇلۇلالھ

مـۇدلىجلهردىن بهنى قهۋمى ئۆز سۇراقه .ئىدى ئاڭلىغان بېرىدىغانلىقىنى مهن :كېلىــپ ئــادەم بىــر چېغىــدا ئولتۇرغــان بىــلهن كىــشىلهر تــوپ بىــر

ــز ــدا دېڭى ــر بويى ــانچه بى ــارىنى ق ــۆردۈم ق ــۇالر .ك ــۇھهممهد ئ ــڭ ەۋ م ئۇنى يـالغۇز ئۆزىنىـڭ ئىنئـامنى سـۇراقه .دېـدى ،مـۇمكىن ۇشـى بول ھهمرالىرى يــۈتكهن پــاالنىالر – پــاالن :بــۇراپ يهرگه باشــقا گهپنــى ،كېلىــپ ئالغۇســى

ــاللىرىنى ــزلهپ م ــاراتتى كېتىــپ چىقىــپ ئى كــۆرگهن شــۇالرنى ســهن ،ب يېنىـدىن ئۇالرنىـڭ ،كېـيىن ئولتۇرغانـدىن بىـردەم ۋە دېدى ،ئوخشايسهن

ۋە ماڭـدى قـوغالپ ئهلهيهىسساالمنى يغهمبهرپه ،مىنىپ ئېتىنى چىقىپ مىنىــپ ئېتىنـى يهنه .يىقىلـدى كېتىـپ مـۈدۈرۈپ ئېتـى يېقىنالشـقاندا

ــبهر ،مېڭىــــــپ ــساالم پهيغهمــــ ــان ئهلهيهىســــ قىرائهتنــــــى ئوقۇۋاتقــــــالىغۇدەك ــدە ئاڭلىيـــ ــشىپ دەرىجىـــ ــدى يېقىنلىـــ ــبهر .قالـــ پهيغهمـــ هبــۇبهكرى ئ .مېڭىــۋەردى خــاتىرجهم ،قارىمــاي ئۇنىڭغــا ئهلهيهىســساالم

ــۇپ ــۇپ – بۇرۇل ــاراپ بۇرۇل ــاتتى ق ــوراقهنىڭ .قوي ــڭ س ــاقلىرى ئېتىنى ئاي ئېتىنـى قوپـۇپ يهنه ئـۇ ،يېقىلـدى سـۇراقه ،قالدى پېتىپ يهرگه تىزىغىچه

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 128 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

،چىقمـاي – چىقـار يهردىـن ئايـاقلىرى ئاتنىـڭ قالغـان پېتىـپ ،دىۋىتتى ىـشنىڭ ئ سـۇراقه .كۆتۈرۈلدى چاڭ تۈرلۈك بىر ئىستهك گويا ئاياقلىرىدىن

،دە – چۈشـتى قورقـۇنچ قـاتتىق كـۆڭلىگه ،بىلىـپ بولغانلىقىنى بهربات پهيغهمـــبهر .توۋلىـــدى تىـــلهپ مهدەت ئهلهيهىســـساالمالردىن پهيغهمـــبهر

توختــاپ كهلگىــچه يىتىــپ ســۇراقه ھهمرالىــرى ئۇنىــڭ ۋە ئهلهيهىســساالم غهلىــبه نىڭرەســۇلۇلالھ چاغــدا ئۇچرىغــان ۋەقهگه مۇشــۇ :ســۇراقه( تــۇردىــدىغانلىقىغاقىل ــشهنگهن ى ــدىم ئى ــدۇ ،ئى ــۇراقه . )دەي مۇشــرىكالرنىڭ س

ۋەدە ئىنئــــام كىــــشىگه بهرگهن تۇتــــۇپ ئهلهيهىســــساالمنى پهيغهمــــبهر بىــلهن ئهلهيهىســساالم پهيغهمــبهر ئانــدىن ،يهتكــۈزدى قىلغــانلىقىنى ــۇبهكرىگه ــۇزۇق ئهبـ ــه ۋە ئـ ــرەك – نهرسـ ــدى كېـ ــۇالر .تهڭلىـ ــه :ئـ – نهرســـڭ ــم كېرىگى ــى ،ئهمهس الزى ــزلهپ بىزن ــا ئى ــدىم ،كېلىۋاتقانالرغ ،كۆرمى

ئامــانلىق ئهلهيهىسـساالمدىن پهيغهمـبهر سـۇراقه .دېـدى ،بولىـدۇ دىـسهڭ ــورىۋىدى بېرىــــشنى يېزىــــپ خېتــــى ــبهر ،ســ ئهلهيهىســــساالم پهيغهمــ

ئىلتىپــاتنى زور پهيغهمبىــرىگه هللا .بهردى يــازدۇرۇپ بــۇيرۇپ ئهبــۇبهكرىنىــايهن ــدى نام ــۇ ،قىل ــلهن شــۇنىڭ ئىــش ب ــنىلىكلهر .ئاياقالشــتى بى مهدى قارشـى ئـۇنى ،ئـاڭالپ كېلىۋاتقـانلىقىنى ئهلهيهىسـساالمنىڭ پهيغهمبهر بىـر مۇشـۇنداق مهدىـنه ،سـاي قاراتاشـلىق [ ھهررە ھهركۈنى ئۈچۈن ئېلىش كـــۈن ،چىقىـــشاتتى ئالـــدىغا گه ]ت – .ئورالغـــان بىـــلهن ســـايالر قـــانچه

ــۇز كــۈنى بىــر .كېتىــشهتتى قايتىــپ تــۇرۇپ قىــزىغىچه كۈتكهنــدىن اقئــيىن ــۆيلىرىگه قايتىــــپ كېــ ــلىرىغا بېرىــــپ ئــ مهدىنىنىــــڭ ،تۇرۇشــ

ئهلهيهىسـساالم پهيغهمـبهر يهھـۇدىي بىر كهلگهن ئىش بىر ئىدىرلىرىدىن چىقىـپ كـۆرۈنمهي بىـر ،كۆرۈنـۈپ بىر يىراقتىن ھهمرالىرىنىڭ ئۇنىڭ ۋە

ــانلىقىنى ــۆرۈپ كېلىۋاتق ــوي :ك ــائىتى ئهرەب ھ ــىلهر ،جام ــان س كۈتىۋاتق – نهيــزە دەرھــال الرئهنــسارى .توۋلىــدى دەپ !كهلــدى مانــا غهمبىــرىڭالرپهي

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 129 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

قارشــى نىرەســۇلۇلالھ ،چىقىــپ ئالــدىغا ھهرررەگه ئېلىــپ لىرىنــىقىلىچ .ئېلىشتى

نىڭ قۇباغا چۈشۈشىرەسۇلۇلالھ

ئىبنــى ئهمىــر بهنــى ،كېلىــپ مهدىــنىگه ئهلهيهىســساالم پهيغهمــبهرــنىڭكىگه ئهۋف ــۇم .چۈشــتى جهمهتى ــت مهرھ ــۇد رونومئاس ــانىڭ مهھم پاش

622 مىالدىنىـڭ يهن كۈنى – 8 ئهۋۋەلنىڭ رەببۇل كۈن بۇ ،ئېنىقلىشىچه كېلىـپ مهيـدانغا دىنـى ئىـسالم .ئىـدى كۈنى – 20 ئاينىڭ – 9 يىلى –

مۇشـۇ تـارىخى يېڭـى يۈزلهنگهنلىـك غهلىبىگه ئۇنىڭ كېيىن يىلدىن 13 قـــۇرەيش رەســـۇلۇلالھ جهريانىـــدا يىـــل 13 بـــۇ .باشـــلىنىدۇ كۈنـــدىن

ــدىن مۇشــرىكلىرى ــسىلدى تهرىپى ــاهللا ئۇنىــڭ ۋە قى ــادەت ئاشــكارا غ ئىبــشى ــدى قىلى ــۇرۇن .چهكلهن ــرىكالر ب ــبهر مۇش ــساالم پهيغهم ۋە ئهلهيهىس

ۋە ئۇنىڭغـا هللا ئهمـدى ،ئىـدى قىلغـان تاراج – تاالن ساھابىلىرىنى ئۇنىڭ .بهردى باشپانالىق ساھابىلىرىگه ئۇنىڭ

پهيغهمبهرلهرنىڭ ھىجرىتى

ــبهرپه ــساالم يغهمـ ــۇ ئهلهيهىسـ ــۆۋەتتىكى مۇشـ ــرەت نـ ــلهن ھىجـ بىـــا ســـۈننىتىنى قېرىنداشـــلىرىنىڭ پهيغهمـــبهر ئـــۆتكهن ئىلگىـــرى بىجـ دىگـــۈدەك ھهممىـــسى پهيغهمبهرلهرنىـــڭ بـــۇرۇنقى چـــۈنكى .كهلتـــۈردى پهيغهمبهرلهرنىـڭ قىلغـان؛ ھىجـرەت يۇرتلىرىـدىن ئۆسـكهن ئۆزلىرىنىڭ

ئېيـــــسا تـــــاكى تارتىـــــپ ئهلهيهىســـــساالمدىن ئىبـــــراھىم بوۋىــــسى .قىلغــان شــۇنداق ھهممىــسى پهيغهمبهرلهرنىــڭ قهدەر ئهلهيهىســساالمغا

ئـۆز ،بولـسىمۇ ئىـگه مهرتىـۋىگه يـۇقىرى شـۇنچه دەرگاھىـدا خۇدانىـڭ ئۇالر

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 130 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ئـۈلگه ئـۈممهتلىرىگه ئـۇالر .خارالنغـان تهرىپىدىن قېرىنداشلىرى ،قهۋمى – سـهۋرى ۋە چىـدىغان اجاپاالرغـ – جهۋرى ،بولسىال رازى هللا ،ئۈچۈن بولۇش ئىــسرائىل ،بولــسىڭىز قارايــدىغان تارىخىغــا مىــسىر .قىلغــان تــاقهت

ــۇب( ــڭ ۋە )ئهلهيهىســساالم يهئق ــڭ ئۇنى ــدىن بالىلىرىنى خهۋەردار ئهھۋالى قهدىـرلهش دانـالىقىنى ئۇنىـڭ يۈسۈفنى مىسىرلىقالرنىڭ ئۇالر .بولىسىز

ــسىدىن ــشى يۈزىـ ــى ياخـ ــانلىقىنى قارشـ ــى ۋە ئالغـ ــلهن دىنـ ــارى بىـ كـ ئۆتۈشـى يىلالرنىـڭ ،قىلغان ھىجرەت مىسىرغا ،ئاڭالپ بولمىغانلىقىنى

خىزمهتلىرىنــى قىلغــان ئۈچــۈن ئــۇالر يۈســۈفنىڭ مىــسىرلىقالر ،بىــلهن ،قىلغــان كــۈلپهتلهر – ئــازار ئۇالرغــا ۋە ئهزگهن ئىــسرائىلنى بهنــى ،ئۇنتــۇپ قىلىــــش ئىبــــادەتلىرىنى تېگىــــشلىك غــــاهللا ھــــارۇن بىــــلهن مۇســــا

يېــتهكلهپ ئىــسرائىلنى بهنــى ئۈچــۈن بولــۇش ئىــگه ىتىگهئىمكــانىي ئهلهيهىســـساالمنى ئېيـــسا الريهھـــۇدىي .كهتـــكهن چىقىـــپ مىـــسىردىن

ئهلهيهىسـساالم ئېيـسا ،بولغانـدا ئۇجۇقتۇرىـۋەتمهكچى چىقىرىپ يالغانغا :بېرىــپ تهلىــم شــاگىرتلىرىغا ئهلهيهىســساالم ئېيــسا .چىققــان قېچىــپ

ــۇالر چــۈنكى ،بهختلىكتــۇر الرقوغالنغــان ئۈچــۈن ھهققــانىيهت” نىــڭهللا ئ ماقامىغـا ئهۋلىيالىق دىنىدا خرىستىئان – قىددىس[ قىددىس دەرگاھىدا بېــشارەت .يېتىــدۇ ماقامىغــا الر ]ت – .دىيىلىــدۇ قىــددىس ئــادەم يهتــكهن

ــدۇكى ــىلهرگه ،بېرىلى ــر چــوڭ ئاســماندا س ــدۇ ئهجى ــۇالر .بېرىلى ــى( ئ بهن شــۇنداق ھهم پهيغهمبهرلهرنــى ئــۆتكهن ئىلگىــرى ســىلهردىن )ئىــسرائىل قهبىلىـلهر قهدىمقـى – سهمۇد ،ئاد[ سهمۇد ۋە ئاد ،لۇت “.دېگهن قوغلىغان

ئۈچـۈن بولغـانلىقى كـاپىر ئاھالىـسى ،ئوخـشاش دىيارلىرىغـا ] ت - .نامىــڭهللا ــپى نى ــار گهغهزى ــان دۇچ ــا بولغ ــدىغان يۇرتالرغ ــسىڭىز قاراي ــۇ ،بول ئ

پهيغهمــبهرلهر يهرلهردىكــى ئــۇ ،بــۇرۇن چۈشۈشــتىن ئــازاۋى نىــڭهللا يهرلهرگه .كهتكهن چىقىپ سىرتقا قىلىپ ھىجرەت

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 131 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

دىنىنـى ئىـسالم ئهلهيهىسـساالمنىڭ پهيغهمـبهر ،مهلۇمكى بۇالردىن ئهجهپلىنهرلىــك قىلىــشى ھىجــرەت ئــۇچراپ توســقۇنلۇقالرغا تارقىتىــشتا

نىــڭهللا .قانۇنىــدۇ كېلىۋاتقــان بۇرۇنــدىن نىــڭهللا” ئــۇ .ئىــدى ئهمهس “.تاپالمايسهن ئۆزگىرىش ھېچ قانۇنىدىن

نىڭ مهككىدىكى ئىشلىرىرەسۇلۇلالھ

چاغــدا مهككىــدىكى ئهلهيهىســساالمنىڭ پهيغهمــبهر يهردە بــۇ بىــز بايـان مهزمـۇنىنى قىـسقىچه ئاساسـلىرىنىڭ دىننىڭ قىلغان تهشهببۇس :ئىبارەت ئىشتىن ئىككى مۇنداق ئۇالر .ئۆتىمىز قىلىپ

غــاهللا ،ئوخــشاش شــرىكالرغامۇ .قىلىــش ئېتىقــات دەپ بىــر نــىهللا .1 خۇدانىـڭ تـائىپىلهردەك بهزى ۋە دىنىـدىكىلهر خرىـستىئان ياكى بۇتالرنى نىـڭ هللا .كهلتۈرمهسـلىك شـىرىك دىيىلگهنلهرنـى قىزى ،خوتۇنى ،ئوغلى

ھاياتىـدا ئىنـساننىڭ كىـشىلهر ،بولمىغانـدا قىلىش ئېتىقات بىرلىكىگهــا – ئهدەپ بولغــان زۈرۈر ــايه ئهخالقالرغ ــدۇقىلما رىئ ــشىلهر ،ي ســىزىپ كى

.كېتىدۇ بېرىلىپ ھهۋەسلىرىگه - ئارزۇ خالىغان نهپسىنىڭ ،قالمىسىال

ــادەم .2 ــدىن ئ ــيىن ئۆلگهن ــاخىرەتته كې ــا ئ ــدىغانلىقىغا قايت تېرىلى يارىـشا قىلمىـشلىرىغا دۇنيادىكى كىشىنىڭ ئاخىرەتته يهنى ،ئىشىنىشــات ــاكى مۇكاپ ــازا ي ــدىغانلىقىغا ج ــشىنىش بېرىلى ــد .ئى ــل ەمهككى نازى ۋە قىلىنغــان مهزمــۇن ئىــش ئىككــى مۇشــۇ كۆپىــدە ئايهتلهرنىــڭ بولغــان

ــلهپ ــىتىلگهن دەلىلـــ ــى ،كۆرســـ ــشقا ئىككـــ ــشهنمىگۈچىلهر ئىـــ ئىـــ ۋاقىتنـى ۋە دەلىلـلهر مۇۋاپىـق ئهقىلغه ھهممىسى بۇالرنىڭ.ئهيىپلهنگهن

پــاكىتالر بولمىغــان ھــاجهت پهلــسهپىگه پايدىــسىز قىلىــدىغان ئىــسراپ كـۆپ قۇرئاننىـڭ ئهلهيهىسـساالمغا پهيغهمـبهر .قىلىنغـان بايان ئاساسىدا

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 132 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

مهدىنىــدە ســۈرە 22 تۆۋەنــدىكى پهقهت ،بولغــان نازىــل مهككىــدە قىــسمى ،»نىـسا سـۈرە « ،»ئىمـران ئـال سـۈرە « ،»بهقهرە سـۈرە « :ئـۇالر .بولغان نازىل

ســۈرە« ،»ھهج ســۈرە« ،»تهۋبه ســۈرە« ،»ئهنفــال ســۈرە« ،»مائىــدە ســۈرە«ــۇن ــۈ« ،»مۆئمىن ــزاب رەس ــۈرە« ،»ئهھ ــال س ــۈرە« ،»قىت ــه س ــۈرە« ،»فهت ســد ســۈرە« ،»ھۇجــۇرات ســۈرە« ،»ھهشــر ســۈرە« ،»مۇجــادىله ســۈرە« ،»ھهدى سـۈرە « ،»مۇنـافىقۇن سـۈرە « ،»جومـۇئه سـۈرە « ،»سهف سۈرە« ،»مومتهھىنه قۇرئاننىــڭ .ئىبــارەت لهردىــن»تهھــرىم ســۈرە« ،»تهالق ســۈرە« ،»تهغــابۇن

.بولغان نازىل مهككىدە ىرىسۈرىل باشقا يۇقىرقىالردىن

ــبهر ــادا ئهلهيهىســساالم پهيغهم ــرى قۇب ــڭ ئهم ــساقىلى جهمهتىنى ئاق خهيـسهمهنىڭ ئىبنـى سـهئىد .چۈشتى ئۆيىگه ھهدمىنىڭ ئىبنى كۈلسۈم سـهئد چۈنكى ،بېرەتتى سۆزلهپ ئاالھىدە كىشىلهرگه ،تۈزۈپ سورۇن ئۆيىدە .مهھهلـله بىـر ىمهككىـدىك ( سـىنهدىكى بولسا ئهبۇبهكرى .ئىدى بويتاق

ــۆيىگه زەيىــدنىڭ ئىبنــى خــارىجه )ت – ــسا خــارىجه .چۈشــتى ئ خهزرەج بول .ئىدى جهمهتىدىن ھارىس قهبىلىسى

ىمهسجىدقۇبا

بىـر يهردە بـۇ ۋە تـۇردى كـۈن بىرقانچه قۇبادا ئهلهيهىسساالم پهيغهمبهر تـــارتىپال كۈنـــدىن بىرىنچـــى هللا نىمهســـجىد بـــۇ ،ســـالدۇردى مهســـجىد

پهيغهمــبهر .تهرىپلىــدى دەپ ،مهســجىد قۇرۇلغــان اساســىغائ تهقۋادارلىــق تهمهســجىد بــۇ بىــلهن مۇھــاجىرالر ۋە ئهنــسارى يېنىــدىكى ئهلهيهىســساالم

لهرمهسـجىد زامانىدا ئهلهيهىسساالمنىڭ پهيغهمبهر .ئوقۇدى ناماز ئارامخۇدا سـالغۇچىالر مهسـجىد زامـانالردا كېيىنكـى .سـېلىناتتى ئـاددى ناھايىتى

پۈتــۈن ئۇالرنىــڭ .ئىــدى يــوق ھېچقايسىــسى نهرســىلهردىن نئــادەتلهنگه

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 133 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

ــهيتاننىڭ ۋە بىــــزەش بىــــلهن ئىمــــان دىلالرنــــى يــــادى – ئېــــسى شــ لهرنىڭمهسـجىد .ئىدى چىقىرىۋېتىشته تازىالپ دىلالردىن ھهسسىسىنى نىڭمهســـجىد .ئاشـــمايتتى بويىـــدىن ئـــادەم لىكـــىئېگىز تاملىرىنىـــڭ

ســايىۋەن اقلىنىدىغانســ ئىســسىقلىقىدىن كۈننىــڭ تهرىپىــدە ئۈســتى .بوالتتى

نىڭ مهدىنىگه كىرىشىرەسۇلۇلالھ

ئهتراپـى بىـلهن الرئهنـسارى ئاسـقان قىلىـچ ئهلهيهىسساالم پهيغهمبهر شـاتلىقىنى خهلقىنىـڭ مهدىـنه يهردە بۇ .كهلدى مهدىنىگه ھالدا ئورالغان كـۈنى كهلـگهن يېتىـپ ئهلهيهىسـساالمنىڭ پهيغهمـبهر :ئۆتهيلى سۆزلهپ

ــنىل ــۈن ىكلهرمهدىـ ــۈن بهختلىـــك ئۈچـ ــۇالر .بولـــدى كـ ــىگه ئـ ھېچنهرسـ .ئىـــدى خوشـــالالنمىغان بولغانـــدەك خوشـــال كهلگىـــنىگه رەســـۇلۇلالھ ،بـــالىالر ،ئايـــالالر چىققـــان ئالـــدىغا ئهلهيهىســـساالمنىڭ پهيغهمـــبهر :ئېيتىشاتتى ناخشىنى مۇنۇ كېنزەكلهر

،نۇر چېچىپ ئايدەك تولۇن رەسۇلۇلالھ

①تۇلۋەدادىن سهنىيا كهلدى چىقىپ

،الزىم بىزگه قىلماق شۈكرى خۇداغا

.دۇئادىن ئۈزمىسىال قول ئادەم بىرەر

دىننى ئۇشبۇ مهقبۇل مۇسۇلمانالرغا

.خۇدادىن كهلدى ئېلىپ رەسۇلۇلالھ

ــهنىياتۇلۋەدا ①[ ــنىگه – س ــېقىن مهدى ــر ي ــدىكى بى ــدىرنىڭ جاي ئى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 134 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

]ت – . ئىسمى ئهلهيهىســساالمنىڭ پهيغهمــبهر ھالــدا ئۇالقلىــق ۋە يــادەپى كىــشىلهرــسىدىن ــاتتى ئارقىـ ــۆيلىرىگه ۋە ماڭـ ــۈرۈش ئـ ــۈن چۈشـ ــبهر ئۈچـ پهيغهمـ

.تالىشاتتى چۇلۋۇرىنى تۆگىسىنىڭ ئهلهيهىسساالمنىڭ

دەسلهپكى ئوقۇلغان جۈمه نامىزى

مهھهللىـسىگه ئهۋف ئىبنـى سـالىم بهنـى ئهلهيهىسـساالم پهيغهمبهر ئــۇ ،ئىــدى قالغــان بولــۇپ ۋاقتــى نامىزىنىــڭ جــۈمه ،ابارغانــد يېتىــپ

پهيغهمــــبهر بــــۇ .ئوقــــۇدى نــــامىزى جــــۈمه چۈشــــۈپ تۈگىــــسىدىنــۈنجى ئهلهيهىســـساالمنىڭ ــتىم تـ ــان قېـ ــۈمه ئوقۇغـ ــامىزى جـ .ئىـــدى نـ

ــبهر ــساالم پهيغهمـ ــۇ ئهلهيهىسـ ــى بـ ــۈنجى قېتىمقـ ــۈمهدە تـ ــان جـ ئوقۇغـ ئـى ” :دېـدى قمۇنـدا كېيىن ئېيتقاندىن سانا – ھهمدۇ غاهللا خۇتبىسىدە

،قىلىڭـالر ئهمهللهرنـى ياخـشى ،تهييـارلىنىڭالر ئۈچۈن ئاخىرەت !جامائهت – مــــال ،ئۆلـــۈپ كـــۈن بىـــر ســـىلهر ،قىلىڭـــالر ئېهـــسان ۋە ئىنئـــام

ــالىرىڭالردىن ــپ دۇنيــ ــڭ ئايرىلىــ ــا خۇدانىــ ــسىلهر دەرگاھىغــ هللا ،بارىــ – مـال ئهۋەتمىـدىممۇ؟ پهيغهمـبهر ۋاستىسىز ۋە تهرجىمانسىز :سىلهردىن

ئېيتقــان قېنــى؟ ئهمهللىــرىڭالر ياخــشى قىلغــان بهرمىــدىممۇ؟ لــۈكمۈ چاغــدا بــۇ .ســۇرايدۇ دەپ قېنــى؟ ئىنئــامىڭالر قىلغــان قىلغــان ۋە ئىمــان

ــان ســىلهرگه ــرىڭالردىن ياخــشى قىلغ ــقا ئهمهللى ــۈك باش ــۇ يۈلهنچ .يوقت شــۇنىڭ ،كۆرسهيــسىلهر نهرســىنى باشــقا دەۋزەخــتىن قــاراپ ئهتراپىڭالرغــا

دەۋزەخ ،قىلىــپ ئهمهللهرنــى ياخــشى كېلىــشىچه ردىنقۇلــۇڭال ئۈچــۈن نهرسـه چـاغلىق خورما تال يېرىم ،قىلىڭالر ھهرىكهت قۇتۇلۇشقا ئازابىدىن سـۆز يۇمـشاق كىـشىلهر يـوق نهرسىـسى بىـر .قىلىڭالر سهدىقه بولسىمۇ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 135 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

بىــر هللا .ئالــسۇن كــۆڭلىنى مىــسكىنلهرنىڭ – غېرىــپ بولــسىمۇ بىــلهن سـىلهرگه .بېرىـدۇ ياخشىلىق كۆپ ھهسسه نهچچه ئۇنىڭدىن ياخشىلىققا “ .بولسۇن لىرىبهرىكهت ھهم رەھمهتلىرى نىڭهللا ۋە ئامانلىق

نىڭ ئهبۇ ئهييۇبنىڭ ئۆيىگه چۈشۈشىرەسۇلۇلالھ

داۋامالشـتۇردى؛ يـۇلىنى كېـيىن جۈمهدىن ئهلهيهىسساالم پهيغهمبهر سىئاھالىـ يهرلهرنىـڭ ئۇ ،ئۆتكهندە مهھهللىسىدىن ھهربىر الرنىڭئهنسارى چۈشۈشــنى ئــۆيلىرىگه ئــۆز تۇتۇۋېلىــپ چۇلــۋۇرىنى تۆگىــسىنىڭ ئۇنىــڭ

ئــۆز تــۆگىنى ئۇالرغــا ئهلهيهىســساالم پهيغهمــبهر .قىالتتــى ئىلتىمــاســا ــشنى ئىختىيارىغــ ــۆگه ،قويۇۋېتىــ ــايهردە تــ ــسه قــ ــۇ ،چۆكــ ــۆيگه شــ ئــ

پهيغهمـــــــبهر ئـــــــاخىرى تـــــــۈگه .ئېيتـــــــاتتى چۈشـــــــىدىغانلىقىنى جهمهتــــى نهججــــار ئىبنــــى هدىئ تۇققانلىرىــــدىن ئهلهيهىســــساالمنىڭ

مۇئاۋىيهنىـــڭ – خالىـــد[ خالىـــد ئهبۇئهييـــۇب ،يهتكهنـــدە مهھهللىـــسىگه يهردە شـۇ ،بولـۇپ ۋاپـات مۇھاسىرىـسىدە ئىـستامبۇل دەۋرىـدە خهلىپىلىك ىنىڭئهنـسارى زەيىـد ئىبنـى ]ت – .قىلىنغـان دەپـنه سىرتىغا شهھهرنىڭ

شـۇ ىمهسـجىد لـۇغ ئۇ نىڭرەسـۇلۇلالھ ( چوكىالندى توختاپ ئالدىدا ئۆيىــېلىنغان يهرگه ــۇلۇلالھ . )سـ ــشائالال” :رەسـ ــۇمىز ، ئىنـ ــۇ تۇرالغـ يهر مۇشـ ئهڭ بولـساڭ سـهن ،چۈشـۈرگىن يهرگه مۇبـارەك مېنـى ،رەبـبىم ” “.بولىدۇ

پهيغهمــــبهر ئهييــــۇب ئهبــــۇ .دېــــدى “چۈشۈرگۈچىــــسهن يهرگه مۇبــــارەكــساالمنىڭ ــه ئهلهيهىس ــى – نهرس ــۆيىگه كېرەكلىرىن ــپ ئ ــردى ئېلى .كى

ــئهدئه ــى س ــۆگىنى زورارە ئىبن ــدىن ت ــتىلهپ چۇلۋۇرى ــدە يې ــشقا ئۆيى بېقى پهيغهمــبهر قىزچــاقلىرى مهھهللىــسىنىڭ نهججــار بهنــى .كهتتــى ئېلىــپ

:چىقىشتى ئېيتىپ ناخشىنى مۇنۇ ئالدىغا ئهلهيهىسساالمنىڭ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 136 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

،بىز قىزلىرى مهھهللىسى نهججار بهنى

.خوشنىمىز ياخشى ئهجهپ بىزنىڭ مۇھهممهد

دەپ كۆرەمـسىلهر؟ ياخشى مېنى : ئۇالردىن ئهلهيهىسساالم رپهيغهمبه غـا هللا :ئهلهيهىسـساالم پهيغهمبهر .بهردى جاۋاب دەپ !ھهئه :ئۇالر ،سورىۋىدى ئهييۇبنىـڭ ئهبـۇ .دېدى ،سۆيىمهن قهلبىمدىن سىلهرنى چۇقۇم ،مهلۇمكى

ئېلىــپ قهۋەتــكه ئۈســتۈنكى نىرەســۇلۇلالھ ،بولــۇپ قهۋەت ئىككــى جــايىــاقچى ــسىمۇ چىقمـ ــارەتچىلهرگه ،بولـ ــق زىيـ ــى قۇاليلىـ ــۈن بولۇشـ ،ئۈچـ ئهييــۇب ئهبــۇ لــېكىن .قىلــدى ئىختىيــار قهۋەتنــى ئاســتىنقى رەســۇلۇلالھــڭ ــشىدىن ئاياقالرنى ــان دەسسى ــاڭ چىقق ــۇزاڭ – چ ــاكى ت ــۈلگهن ي تۈكــۇالردىن ــۇلۇلالھ س ــۆڭلىگه نىڭرەس ــته ك ــسۇن شىكهس ــۇنى دەپ يهتمى ئــاش ــسىدىن ئايـ ــڭ ،يۈزىـ ــتىنقى ئۇنىـ ــتهقه ئاسـ ــىغا ۋەتـ ــۆڭلى تۇرۇشـ كـ

كـومزىكى ئېلىقلىـق سـۇ ئهييۇپنىـڭ ئهبۇ كېچىدە كۈنى بىر .ئۇنىمىدىــاددىپى ــدا تاسـ ــدا خوتۇنىنىـــڭ ھالـ ــى چېقىلىـــپ قولىـ ــۇنىڭ .كهتتـ ســـشىدىن چۈشــۈپ ئۈســتىگه نىڭرەســۇلۇلالھ ــۇپ كېتى ــۇپ ،قورق ئهبۇئهيي

سـۇنى بىـلهن يـوتقىنى بىـرال ئـارانال ئۆيـدىكى ئىككىـسى خوتۇنى بىلهنــشتىئ ــۇ .ېرتى ــۇپ ئهب ــپ ئىلتىمــاس رەســۇلۇلالھقا ئهيي ــۇنى ،قىلىۋېرى ئ

ئهلهيهىسـساالم پهيغهمـبهر .ئولتۇرغـۇزدى چىقىپ ئېلىپ قهۋەتكه يۇقىرى ئىبنـى سـهئد چـوڭلىرى الرنىڭئهنـسارى ،چاغدا ئۆيىدىكى نىڭئهييۇب ئهبۇ قاتارلىقالرنىـڭ سـابىت ئىبنـى زەيىـد ئۇممـۇ ،زۇرارە ئىبنـى ئهسئهد ،ئۇبادە

.تۇراتتى كېلىپ ئاش تاۋاق تۆت ،ئۈچ ھهركۈنى ۆيلىرىدىنئ

مۇھاجىرالرنىڭ ئورۇنالشتۇرۇلۇشى

.كهلـــدى مهدىـــنىگه بىـــلهن رەســـۇلۇلالھ تولىـــسى مۇھاجىرالرنىـــڭ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 137 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

ــسارى ــۇالرنى الرئهن ــۆيلىرىگه ئ ــته ئ ــشىپ چۈشۈرۈش ــدى تالى ــۇنىڭ .قال ش ئېتــى مۇھاجىرنىــڭ قايــسى غائهنــسارى قايــسى ،تاشــلىنىپ چهك بىــلهن

.چۈشۈردى ئۆيىگه مۇھاجىرنى شۇ ئۇ ،بولسا چىققان چهك يېزىلغان

ئىسالم قېرىنداشلىقى

تهسـىرى ئىنـساننىڭ ئارىـسىدىكى مۇھاجىرالرنىڭ بىلهن الرئهنسارى پهيـدا بىلهنـال مهرھهمىتى – پهزلى نىڭهللا پهقهت ،بولماي مۇمكىن بىلهن

سـۇلمانالرنىڭ مۇ ئـادەم قىلغـان مۇالھىزە مۇھهببهتنى مۇنداق بولىدىغان بولغـان دۈشـمهنلىرى ئـۆز ،تۇرۇقلـۇق ئـاز جهھهتـته يـاراق – قـۇرال ۋە سان

ــرىكالر ــى ۋە مۇشـــ ــاب ئهھلـــ ــتىدىن الركىتـــ ــداق ئۈســـ ــبه قانـــ غهلىـــــانلىقلىرىنى ــسارى .چۈشــىنىدۇ قىلغ ــۆز الرئهن ــان قېرىنداشــلىرى ئ بولغ

مۇنـــداق هللا قۇرئانـــدا .كـــۆرەتتى چـــارىراق ئۆزلىرىـــدىنمۇ مۇھـــاجىرالرنى ۋە بولغـان يهرلىـك مهدىنىـدە ئىلگىـرى دىـن )مۇھـاجىرالر ( ئۇالر” :ندېگه

دوسـت كهلگهنلهرنـى قىلىـپ ھىجرەت يېنىغا بولغانالر كۈچلۈك ئىمانى “.قىلمايــدۇ تــارلىق ئىچــى ئۈچــۈن نهرســىلهر بېــرىلگهن ئۇالرغــا ،تۇتىــدۇ

قېرىنداشــلىقنىڭ بــۇ مانــا )قىــسىمى بىــر ئايهتنىــڭ – 9 ،ھهشــىر ســۈرە(ــۇقىرى ئهڭ ــسى ي ــسارى .دەرىجى ــاجىر الرئهن ــلىرى مۇھ ــۈن قېرىنداش ئۈچ

ئــاز بولغانــدىن تېگىــشلىك قىلىــشقا تېخــى غهمخورلــۇقلىرىنى قىلغــان ئۈچـۈن چىڭىـتىش قېرىنداشـلىقىنى ئۇالرنىڭ رەسۇلۇلالھ .قارايتتى دەپ

دوســت ئاخىرەتلىــك بىــلهن بىــرى بىــر مۇھــاجىرالرنى بىــلهن الرئهنــسارىــپ ــدى قىلىــ ــۇ .قويــ ــ بــ ــى لىقنىڭقېرىنداشــ ــق ۋە ئېرقــ گۇرۇھۋازلىــ

تۇرىــدىغانلىقىنى يــۇقىرى ناھــايىتى قېرىنداشــلىقتىن ئاساســىدىكىــارقىلىق قهلهم خانىالرغــاكىتاب ــان ئ ــۇنى ،ھاجهتــسىز قىلىــش باي پهقهت ب

بىـلهن قهلهم تۇيغـۇ مۇنـداق ،قىلىمىـز ھاۋاله تۇيغۇسىغا دىنىي ئۇالرنىڭ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 138 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ئۇالرنىــــڭ گهرچه ،قىسقىـــسى .بولىــــدۇ ئۆتكـــۈررەك چۈشهندۈرۈشـــتىن دوستالشتۇرۇشــى نىــڭهللا لــېكىن ،بولــسىمۇ باشــقا – باشــقا ۋۇجــۇتلىرى مۇشــــۇ .ئايالنغــــان نهرســــىگه بىــــر دىللىــــرى ئۇالرنىــــڭ ،ئــــارقىلىق

بولغىنىغــا ئىــگه ئۈســتۈنلۈككه ئــارقىلىق بىرلىــشىش مۇســۇلمانالرنىڭــشاش ــاال هللا ،ئوخــ ــۇلمانلىرىنىمۇ زامانىمىزنىــــڭ تائــ ــۇالردەك مۇســ شــ بـۇ !قىلغـاي ئىـگه ئۈسـتۈنلۈككه ،قىلىـپ مـۇۋەپپهق ولۇشقاب قېرىنداش

ــلىق ــك ،قېرىنداشــ ــادالهت باراۋەرلىــ ــىغا ئــ ــان ئاساســ ــدى قورۇلغــ .ئىــ ئۇنىڭغـا ئىككىنچىـسى ،ئۆلـسه بىـر ئادەمنىڭ ئىككى دوستالشتۇرۇلغان

پهيغهمـبهر .بولمـايتتى مىراسـخور قېرىنداشـلىرى قان ،بوالتتى مىراسخور جــۈپ – جــۈپ ئىككىــدىن ئۈچــۈن ئاخىرەتلىــك” :ئۇالرغــا ئهلهيهىســساالم

ئــارا ئــۆز بــويىچه قېرىنداشــلىق مۇشــۇ “.دەيتتــى بولــۇڭالر قېرىنــداش :قالـدى ئهمهلـدىن كېـيىن بولغاندىن نازىل ئايهت مۇنۇ بولۇش مىراسخور

ــابۇلالدا” ــداش كىت ــانالر قان ــته مىــراس( تۇقق ــرىگه – بىــر )جهھهت ئهڭ بى )قىسمى بىر تنىڭئايه -6 ،ئهھزاب سۈرە( “.يېقىندۇر

تاۋاباتلىرىنىڭ ھىجرىتى–نىڭ ئائىله رەسۇلۇلالھ

ــبهر ــساالم پهيغهمـ ــدە ئهلهيهىسـ ــقاندىنئورۇن مهدىنىـ ــيىن الشـ ،كېـ ھارىـسه ئىبنـى زەيىـد كېلىـشكه ئېلىپ چاقىلىرىنى – باال مهككىدىكى

ــلهن ــارەفىنى بى ــى ئهب ــدۇلال ،ئهۋەتت ــى ئاب ــورەيقىتنى ئىبن ــا ئ ــول ئوالرغ ي كۇلـسۇم ئۇممـۇ ،فـاتىمه قىزلىرى نىڭرەسۇلۇلالھ ئوالر .ىقوشت باشالشقا

ئۇممـۇ خوتـۇنى ھارىـسهنىڭ ئىبنـى زەيىد ،زەمئهنى بىننى سهۋدە ئايالى ۋەــوغلى بىــلهن ئهيــمهن نىڭرەســۇلۇلالھ .كېلىــشتى ئېلىــپ ئوســامهنى ئ ئهۋەتمىگهنلىكــتىن رەبــى ئىبنــى ئهبۇلئــاس ئېــرى بولــسا زەيــنهب قىــزى

ۋە ئابــدۇلال ئــوغلى ئهبۇبهكرىنىــڭ يهنه بىلــله نبىــله ئــۇالر .كېلهلمىــدى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 139 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

.كهلـدى ئهسـماالر ۋە ئائىشه قىزلىرى ،رومان ئۇممۇ خوتۇنى ئهبۇبهكرىنىڭ .ئىـدى ھامىـدار ئابـدۇلالغا ،بولـۇپ ئايـالى ئهۋۋامنىـڭ ئىبنى زوبهير ئهسما

.بولدى بوۋاق تۇغۇلغان تۈنجى مهدىنىدە ئىچىدە مۇھاجىرالر ئابدۇلال

هپ كېسلىمهدىنىدىكى ت

ھاۋاســى مهدىنىنىــڭ دەسـلىۋىدە مۇھاجىرالرغــا كهلــگهن مهككىـدىن .ئاغرىـدى بىـلهن كېـسىلى تهپ ئـادەم نۇرغـۇن مۇھـاجىرالردىن .ياقمىدى

شـىكايهت تهپـتىن رەسـۇلۇلالھقا ئـۇالر .تـۇردى يـوقالپ ئۇالرنى رەسۇلۇلالھ مهدىنىنىمــۇ ،ئوخــشاش مهككىــگه خــۇددى بىــزگه ،هللا ئــى :ئــۇ ،قىلغانــدا

ــۆلچهم مهدىنىنىــڭ .بهرگىــن قىلىــپ يۈملۈكســۈ بىــزگه جىڭلىرىنــى ،ئ -جهھــفه[ جهھــفه ۋاباســىنى مهدىنىنىــڭ .بهرگىــن قىلىــپ لىــكبهرىكهت

ــزا بىــر كېلىــدىغان )مېتىــر 1609 مىــل بىــر( مىــل 82 مهككىــدىن ،يې دەپ ،يۆتكىـۋەتكىن ].باغاليـدۇ ئېهـرام يهردىـن شـۇ ھهجـگه سۈرىيىلىكلهر

مۇھــاجىرالر .قىلــدى قۇبــۇل دۇئاســىنى نىڭالھرەســۇلۇل هللا .قىلــدى دۇئــا .كهچۈردى ھايات خاتىرجهم مهدىنىدە

ئاجىز مۇسۇلمانالرنىڭ مهدىنىگه قىلغان ھىجرىتىنىڭ

توسقۇنلۇققا ئۇچرىشى

ــڭ ــرىكلىرى مهككىنى ــۇلمانالرنى بهزى مۇش ــوالپ مۇس ــۇپ س ۋە قوي شئىيـا ،ۋەلىـد ئىبنـى ۋەلىـد بـۇالر .توسـتى قىلىشتىن ھىجرەت ،قىيناپــى ئىبنــى ــشام ،رەب ــبهر .ئىــدى ئاســالر ئىبنــى ھى ئهلهيهىســساالم پهيغهم مۇشـۇ ئهسـلى نىـڭ »قۇنـۇت دۇئـايى ” .قىالتتـى دۇئـا ئۈچۈن ئۇالر نامىزىدا

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 140 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

.ئوقۇلغـان نامـازالردا تۈرلۈك ،ۋاقىتالردا تۈرلۈك »قۇنۇت دۇئايى« .ئىدى دۇئا بـۇرۇن ۋە نكېـيى روكـۇدىن نامىزىـدا بامدات ۋە نامىزىدا ۋىتىر خۇپتهننىڭ دۇئـايى « .قىلغـان رىـۋايهت كـۆرگىنىنى ئۆزىنىڭ ساھابه ھهربىر ،ئوقۇلغان ئىمـاملىرى مهزھهپ توغرىـسىدا ئوقۇلىـدىغانلىقى نامازدا قايسى »قۇنۇت

.شۇ ئهنه سهۋىۋى ئىختىالپنىڭ ئوتتۇرىسىدىكى

يىلى -1 ھىجىرىيىنىڭ

سېلىشمهسجىد

نهججــــار بهنــــى كېلىــــپ مهدىــــنىگه ئهلهيهىســــساالم پهيغهمــــبهرــسىنىڭ ــدا مهھهللى ــسى ئالدى ــۆككهن تۆگى ــجىد يهرگه چ ــشقا مهس سېلى

يىــتىم ئىككــى تهربىيــسىدىكى زۇرارە ئىبنــى ئهســئهد يهر بــۇ .كىرىــشتى مهسـجىد ،چاقىرىـپ ئۇالرنى رەسۇلۇلالھ .ئىدى خامانلىقى خورما بالىنىڭ ،ئېيتقانــدا بېرىــشنى ســېتىپ خامــانلىقىنى ئۇالرنىــڭ ئۈچــۈن ســېلىش

بېرىمىـز قىلىـپ ھهدىـيه ئالمـاي پـۇل سـاڭا يهرنـى ،رەسـۇلۇلالھ ئـى ،رئۇالــسىمۇ ــۇلۇلالھ ،دېـ ــاي رەسـ ــۇل ،ئۇنىمـ ــپ پـ ــېتىۋالدى بېرىـ ــۇ .سـ يهردە بـ

.ئىـدى بـار ئازگـالالر بهزى ۋە دەرەخلىـرى خورما ،لىرىقهبرى مۇشرىكالرنىڭــىقهبرى ــهتلهر لهردىك ــوالپ جهس ــدۇرۇلۇپ ك ــدى ئال ــالالرمۇ ،تۈزلىتىل ئازگ ســېلىش مهســجىد ،تاشــالندى كېــسىپ دەرەخلىــرى خورمــا ،ۇلــدىتىندۇر

.قوپۇرۇلـدى تاشتىن ھۇلى ،كېسهكتىن تاملىرى نىڭمهسجىد .باشالندى خورمــــا ،يېپىلــــدى بىــــلهن شــــاخلىرى دەرىخىنىــــڭ خورمــــا ئۈســــتى

ــدىن ــۈۋرۈك ياغاچلىرىـ ــدى تـ ــجىد .قىلىنـ ــىئېگىز نىڭمهسـ ــادەم لىكـ ئـــدىن ــز ســهل بۇيى ــدى رەكئېگى ــۇشق نىڭمهســجىد .ئى ــگه ۇرۇل ئهمگىكى

.قاتناشــتى ئهلهيهىســساالممۇ پهيغهمــبهر بىــرلىكته بىــلهن مۇســۇلمانالر

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 141 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

شـــېئىرالرنى – ناخـــشا تۈرلـــۈك جهريانىـــدا ئىـــشلهش كهمهســـجىد ئـــۇالر :بىلله بىلهن ئۇالر ئهلهيهىسساالممۇ پهيغهمبهر .ئوقويتتى

،ساۋابىن ئاخىرەتنىڭ رەببىمىزدىن كۆزلهيمىز

......ئهيلىگىن شهپقهت – رەھىم غاالرئهنسارى ،مۇھاجىر

بهيتۇلمـۇقهددەس كېلىـدىغان تهرەپـكه شـىمال .ئېيتاتتى ناخشا دەپ ئـــۈچ كهمهســـجىد .بهلگىلهنـــدى قىلىـــپ قىبلىـــسى نىڭمهســـجىد بـــۇ

ئۇچرىماســـلىقى تهســـىرىگه يامغۇرنىـــڭ .قويۇلـــدى ئىـــشىك تهرەپـــتىن .ىـدى ئ سـاددا – ئـاددى مهسـجىد .ياتقۇزۇلـدى شېغىل كهمهسجىد ،ئۈچۈنــا .ئىــدى ئېلىنمىغــان ئىچىگىمــۇ ئىهــاته ،ســېلىنمىغان بىــساتمۇ ھهتت

ــۆلهپ يېنىغــا نىڭمهســجىد ئۈچــۈن ئائىــشه ۋە ســهۋدە قىــزى زەمئهنىــڭ ي ئهلهيهىسـساالمنىڭ پهيغهمـبهر چاغـدا ۇب .سېلىندى ھوجرا ئېغىز ئىككى

ــالىال ئىككــى شــۇ ــار ئاي ھهر ئهلهيهىســساالم پهيغهمــبهر كېــيىن .ئىــدى ب ھـوجرىالر تۇتاشـتۇرۇلۇپ كهمهسـجىد قـاراپ شۇنىڭغا ،يلهنگهندەئۆ قېتىم

.سېلىناتتى

ئهزاننىڭ پهيدا بولۇشى

،ئهســلهپ داۋاملىــق ئولۇغلــۇغىنى نىــڭهللا بۈيــۈك مۇســۇلمانالرنىڭــڭهللا ــۇيرۇقلىرىنى نىــ ــورۇنالپ بــ ــى ،ئــ ــان نهھــ ــشالردىن قىلىنغــ ئىــ

هللا ۇڭاشـ .قىلـدى پهرز نامـازنى مۇسـۇلمانالرغا هللا ئۈچۈن چهكلىنىشلىرى 45 ،ئهنكهبـۇت سـۈرە ( “تۇسـىدۇ ئىشالردىن يامان ،گۇنادىن ناماز” :قۇرئاندا

ئىـشالردا تۈرلـۈك مۇسـۇلمانالرنىڭ هللا .دېـگهن )قىـسمى بىر ئايهتنىڭ –ــۆز ــارا ئــــ ــاالقىلىرىنى دوســــــتلۇق ۋە مهسلىههتلىشىــــــشىنى ئــــ ،ئــــ

نامـاز ئهۋزەل ئهڭ نـامىزىنى جامـائهت ئۈچۈن كۈچهيتىش ئىتتىپاقلىقىنى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 142 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

،ئويغىتىــــدىغان غــــاپىلالرنى ،كهلگهنــــدە ۋاقتــــى نامازنىــــڭ .لــــدىقىــۇتالرنى ــلىتىدىغان بىخ ــى ،ئهس ــشقا ھهممىن ــدىغان يىغىلى ــر ئۈندەي بى

سـاھابىلىرى ئهلهيهىسـساالم پهيغهمـبهر توغرىلىـق قويـۇش يولغا ئىشنى نامازغـا كـۆرۈپ كىـشىلهر ۋاقتىـدا نامـاز :بهزىـلهر .مهسلىههتلهشتى بىلهن

قىلىـشنىڭ بۇنـداق بهزىـلهر .دېـدى ،چىقىرايلـى ايراقب ئۈچۈن كېلىشى ئۇقتـــۇرغىلى غاپىلالرغـــا ،ئويغىتالمايـــدىغانلىقىنى ئۇيقـــۇدىكىلهرنى

دۆڭـگه ئېگىـز بهزىلهر .قوشۇلمىدى ئۇنىڭغا ،ئېيتىپ بولمايدىغانلىقىنى .قىلىنمىــدى قۇبــۇل پىكىرىمــۇ دېــگهن سالــساق گۈلخــان يېقىــپ ئــوت

بۇرغـا ئوخشاش چالغانلىرىغا بۇرغا ۋاقتىدا ەتئىباد الرنىڭيهھۇدىي بهزىلهرــشنى ــا چېلى ــدى ئوتتۇرىغ ــبهر .قوي ــساالم پهيغهم ــايهھۇدىي ئهلهيهىس الرغ

بهزىلهرنىـڭ .قىلـدى رەت بـۇنى ،كۆرگهنلىكتىن يامان قىلىشنى تهقلىت .ياقمىـدى رەسـۇلۇلالھقا پىكىرىمـۇ ئـۇرۇش داڭ ئوخشاش الرغاخرىستىئان

مــاقۇل پىكىــرى ئېيــتىش ئهزان ۋاقتىــدا امــازن بهزىلهرنىــڭ ،ئاخىرىــدا ئهڭ زەيىـــد ئىبنـــى ئابـــدۇلال بولغـــان بىـــرى مـــۇئهززىنلهردىن .كۆرۈلـــدى

ئېيتىـدىغان تـوۋالپ نامازغـا :كۆرۈنـۈپ شـهخس بىر چۈشىدە ىنىڭئهنسارى ،قـوي ئۆگىتىـپ ،ماقۇل :ئابدۇلال ،دىۋىدى قويايمۇ؟ ئۆگىتىپ ساڭا ئهزاننى ھهممىــدىن هللا( ئهكــبهر ھــۇهللا ” :ئابــدۇلالغا كىــشى ھېلىقــى .دېــدى

ــدۇر ــى“ )ئۇلۇغـ ــى نـ ــتىم ئىككـ ــههدۇئهنال” ،قېـ ــالھه ئهشـ ــال ئىـ ئىلاللـ ئىككـى نـى “ )يـوق ئىـالھ ھېچ باشقا دىنهللا بىر ،بېرىمهنكى گۇۋاھلىق(

،بېرىمهنكـى گۇۋاھلىـق ( رەسۇلۇلالھ مۇھهممهدەن ئهشههدۇئهننه” ،قېتىم ئهلهسـسهالھ يهھهيـ ” ،قېـتىم ئىككـى نـى “ )ئهلچىـسى نىڭهللا مۇھهممهد

ــا( ــسان نامازغ ــېلىڭالر چاپ ــى“ )ك ــى ن ــتىم ئىكك ــيهئهلهلفهلهھ” ،قې ھهيــاتلىق( ــا نىج ــسان يۇلىغ ــېلىڭالر چاپ ــى“ )ك ــتىم ئىككــى ن ــدىن ،قې ئان

،كېــيىن ئېيتقانــدىن قېــتىم ئىككــى يهنه نــى“ئهكــبهر ھــۇهللا ” كېــيىن

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 143 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

،ئويغىنىـپ ئابـدۇلال .دېـدى ،دەيـسهن قېـتىم بىر نى“ئىللهلال الئىالھه” پهيغهمـبهر .قىلـدى بايـان ئهلهيهىسـساالمغا پهيغهمـبهر چۈشـىنى ۆرگهنك

بىاللغـا بـۇنى ،كۆرۈپـسهن چۈش ھهق ھهقىقهتهن :ئۇنىڭغا ئهلهيهىسساالم بىـالل ئهزاننـى ،جـاراڭلىق ئاۋازىڭـدىن سـېنىڭ ئـاۋازى بىاللنىـڭ ،ئۆگهت

ــسۇن ــدى ،ئېيتـ ــالل .دېـ ــدا ئهزان بىـ ــۆمهر ،ئېيتىۋاتقانـ ــپ ئـ ــى :كېلىـ ئـ ،ئىــدىم كــۆرگهن مهنمــۇ چۈشــنى مۇنــداق ،قهســهمكى غــاهللا ،ھرەســۇلۇلال

بىـرى مهزىنلىرىنىـڭ مهدىنىـدىكى ئهلهيهىسساالمنىڭ پهيغهمبهر .دېدى بامــدات بىــالل.ئىــدى مهكتــۇم ئۇممــۇ ئىبنــى ئابــدۇلال بىــرى يهنه ،بىــالل

ــدە نامىزىنىـــڭ ــيهئهلهلفهلهھ” ئهزىنىـ ــگهن “ھهيـ ــۆزدىن دېـ ــيىن سـ ،كېـ سـۆزنى دېـگهن )ياخـشى ئۇيقـۇدىن ناماز( “نهۋممىنهن خهيرۇن ئهسساالتۇ”

.قىلـــدى ئېتـــراپ بـــۇنى ئهلهيهىســـساالم پهيغهمـــبهر .ئېيتـــاتتى تهكـــرار ئهزاننــى ســهھهرلىرىدە تــاڭ ئېيىنىــڭ رامىــزان ئهلهيهىســساالم پهيغهمــبهر ئـۇخالپ ئهزان قېتىملىـق بىرىنچـى .بۇيرۇغـان ئېيتىشقا قېتىم ئىككى

ئىككىنچــى ،ئۈچــۈن ئــويغىتىش اقــ )زولــۇق( ســوھۇرلۇق قالغــانالرنىــق ــاز ئهزان قېتىملىــ ــدات نامــ ــۈن بامــ ــى ئۈچــ ــبهر .ئېيتىالتتــ پهيغهمــ

ئىمــام نامىزىـدا جـۈمه ،دەۋرىـدە ئۆمهرلهرنىـڭ ،ئهبـۇبهكرى ،ئهلهيهىسـساالم ــدا مــۇنبهردە ــگه ئوســماننىڭ .ئېيتىالتتــى ئهزان بىرىنچــى ئولتۇرغان دەۋرى ئهزاننىـــڭ قېـــتىم ىئىككىنچـــ زەۋرادا ،كۆپىيىـــپ كىـــشىلهر كهلگهنـــدە

ــۇلغانلىقىنى ــام قوشـ ــارى ئىمـ ــۋايهت بۇخـ ــدۇ رىـ ــشام .قىلىـ ــى ھىـ ئىبنـ ئهزاننـــى قوشـــقان زەۋرادا ئوســـمان ،ئـــۇ ،چىققانـــدا تهخـــتكه ئابـــدۇمهلىك خهتىـــپ ئـــۇنى كېـــيىن ،قىلـــدى ئېيتىلىـــدىغان ئۈســـتىدە مۇنارنىـــڭــۇنبهرگه ــدا مـ ــجىد ،چىققانـ ــدە نىڭمهسـ ــدىغان ئىچىـ ــدى ئېيتىلىـ .قىلـ ھىـشام ئهزاننىـڭ ئېيتىلىدىغان ئالدىدا خهتىپنىڭ تهسجىدمه بۇنىڭدىن

ئىكهنلىكـى ئهھمىيهتـسىز ۋە بىـدئهت قىلغـان پهيـدا ئابدۇمهلىك ئىبنى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 144 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

تىكىمهســجىد ،چــاقىرىش نامازغــا مهقــسهت ئهزانــدىن چــۈنكى ،بىلىنىــدۇ ئىچىـدە نىڭمهسجىد ،يوق ئهھمىيىتى چاقىرىشنىڭ نامازغا كىشىلهرنى شـهيخ بـۇنى .ئاڭلىمايـدۇ سىرتىدىكىلهر نىڭجىدمهس ئهزاننى ئېيتىلغان .قىلىنغان بايان كىتاۋىدا ناملىق »مهدخهل« ھاج ئىبنى مۇھهممهد

جـۈمه قىلغـان پهيـدا كىـشىلهر : تـا كىتاب دىگهن»فهتهۇلبارى« ھافىز ،بــار جــايالردا بهزى ئىــشلىرى ئوقــۇش دۇرۇد – دۇئــا ئىلگىــرى نامىزىــدىن

دىنىنىـــڭ ئىـــسالم[ ســـالىه ســـهلهف جهھهتـــته بـــۇ يـــوق؛ جـــايالردا بهزى كېيىنكــى ،ئۆلىمــاالر مهســلهكتىكى تــوغرا دەۋرلىرىــدىكى دەســلهپكى .دەيدۇ ئهۋزەل ئهگىشىشنى الرغا ]ت – .دىيىلىدۇ خهلهف ئۆلىماالر

ئهزىنــى جــۈمه ئهلهيهىســساالمنىڭ پهيغهمــبهر ،مهلــۇمكى بۇنىڭــدىن ئېيتقـان هزانئ ئۈسـتىدە مۇنـار مـۇئهززىن ،شۇكى سۈننىتى توغرىسىدىكى

ئوقـۇپ خـۇتبىنى ،ئولتـۇراتتى مـۇنبهردە ئهلهيهىسـساالم پهيغهمـبهر ،چاغدا پهيـدا كېـيىن ھهممىـسى باشـقا يۇقىرىقىـدىن .باشاليتتى نامازنى بولۇپ .بىدئهتلهردۇر بولغان

ئىقامهتنىـڭ .چاقىرىـشتۇر نامازغا ئىچىدە مهسجىد ئېيتىش ئىقامهتــارىلىرى ــۋايهتلهر توغرىـــسىدىكى ئىبـ مهزھهپ ،بولغاچقـــا خىـــل ھهر رىـ شـافىئى ئىـدرىس ئىبنـى مـۇھهممهد .بـار ئىخـتىالپ ئارىسىدا ئىماملىرى

مهزائىـب دىنىـدىكى ئىـسالم شـافىئى ئىـدرىس ئىبنـى مۇھهممهد ئىمام[ــۆت مهشــهۇر دىيىلىــدىغان ئهربهئه شــافىئى .ئۈچىنچىــسى مهزھهپنىــڭ ت

ھالـدا قىـسمهن ەۋ يهمهنـلهرگه ،ھىجـاز ،سـۈرىيه ،ئىـراق ،مىـسىر مهزھىپى .تارقالغـان جايالرغـا ۋە مهملىكهت قاتارلىق خۇراسان ،ھىندىستان ،ئافرىقا

ــساالت” مهزھىپىــدە ]ت – ــاز( “قهدقامهت تهكــرار ســۆزى )بولــدى ھــازىر نام ئهنهس ئىبنـى مالىـك ئىمـام .ئېيتىلىدۇ بىردىن قالغانلىرى ،ئېيتىلىدۇ مهزھىبىمــۇ لىكىمــا مهزھىبــى ئهنهس ئىبنــى مالىــك ئىمــام[ مهزھىبىــدە

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 145 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

ــۇ .دىيىلىــدۇ ــدىن ،مهدىنىــدە بىــلهن ئالــدى مهزھهب ب ،بهســرە ،ھىجــاز ئان ].تارقالغـان جـايالردا قاتـارلىق يهمهن ،نىشاپۇر ،سۇدان ۋە ماراكهش ،مىسىر

ھهنىـفه ئهبـۇ [ مهزھىبىدە نۇئما ئهبۇھهنىفه .ئېيتىلىدۇ بىردىن ھهممىسى ئهزەم ئىمـام ،مهشـهۇر هنبىـل نـامى ئهزەم ئىمـام ،بولـۇپ كۇفهلىـك نۇئمانــۆت ــدىكى مهزھهپ تــ ــۇرۇنقى ئهڭ ئىچىــ ــان مهزھهپ بــ ــى بولغــ ھهنهفــ

– 80 ھىجرىيىنىــڭ ئهزەم ئىمــام .ئاساسچىــسى ۋە ئىمــامى مهزھىپىنىــڭ يىلـى – 150 ھىجرىيىنىـڭ ،تۇغۇلـۇپ )يىلـى – 699 مىالدىنىـڭ ( يىلى

ــى – 767 مىالدىنىــڭ( ــدادتا )يىل ــات باغ ــان ۋاپ ــى .بولغ ــى ھهنهف مهزھىب .تارقالغـان كهڭ ناھـايىتى قارىغانـدا مهزھهپلهرگه باشقا دۇنياسىدا ئىسالم

ئاسـىياغا ئوتتـۇرا ۋە ھىندىـستان ،پاكىـستان ،تـۈركىيه ،مىـسىر ،ئىـراق ئۇ ھهنهفـى باشـقىلىرى تـاجىكالردىن مۇسـۇلمانلىرىنىڭ جۇڭگو .تارقالغان .ئېيتىلىدۇ تهكرار ھهممىسى ].مهزھىبىدە

لىرىيهھۇدىيمهدىنه

مۇشـرىكلىرىغا قـۇرەيش ئـۇالرنى هللا ،چاغدا مهككىدىكى ۇسۇلمانالرم ،قــۇرەيزە بهنــى ،قهينۇقــا بهنــى ئــۇالرنى مهدىنىــدىمۇ ،قىلغانــدەك مــۇپتىال

الريهھـۇدىي .قىلـدى مـۇپتىال لىرىغـا يهھۇدىي قهبىلىلىرىنىـڭ نهزىر بهنى كۆرەلمهسـلىك ،تـۇرۇپ بىلىپ ئىكهنلىكىنى دىن ھهق دىنىنىڭ ئىسالمــلهن ــمهنلىك بىـ ــار دۈشـ ــشتى ئىزھـ ــبهر .قىلىـ ــساالم پهيغهمـ ئهلهيهىسـ

ئۇرۇشـقان بىـلهن مۇشـرىكلىرى ئهرەب الريهھـۇدىي ،ئىلگىرى كېلىشتىن يـاردەم دىـن هللا بىـلهن نـامى پهيغهمـبهر تۇرغان ئالدىدا كېلىش ،چاغلىرىدا الرنىـڭ يهھۇدىي ،كېيىن كهلگهندىن ئهلهيهىسساالم پهيغهمبهر .تىلهيتتى

ــلىقلىرى ــكپهي باشـ ــدىن ئهرەب غهمبهرلىـ ــان مىللىتىـ ــشىگه بولغـ كىـــۇنى ،كــۆرۈپ كهلگهنلىكىنــى ــراپ ئ ــاش قىلىــشتىن ئېت ــارتتى ب ــۇالر .ت ئ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 146 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

بولغـان نازىـل پهيغهمبهرلهرگه ئۆتكهنكى مۇھهممهدنىڭ ئهلچىسى نىڭهللا ھالـدا قىلغان بايان يهرلىرىنى بۇرمىالنغان ۋە قىلغان ئېتراپ الرنىكىتاب

ــى ــاگ ،تــۇرۇپ كــۆرۈپ كهلگىنىن ئىنكــار قۇرئــاننى ،بىلمهيدىغانــدەك ۇي ئهمهلـدىن كېـيىن ھۆكـۈملىرىنى قىلغان باشتا دىنىنى ئىسالم .قىلدى

ــدۇ ــدى؛ دەپ ،قالدۇرى ــساننىڭ ئهيىپلى ــاجلىق ئىن ــىلىرىنى ئېهتىي نهرس .چۈشهنمىدى بىلىدىغانلىقلىرىنى ياخشىراق نىڭهللا كۆرە ئىنساندىن

ئهلهيهىسـساالم پهيغهمبهر .مايىل تهرەققىياتقا تهبىئىتى ئىنساننىڭــداق ــوغرا ھېچقان ــي ت ــا دىنى ــگه ئېتىقادق ــان ئى ــۇممى بولمىغ ــ ئ لهرئهرەب ئۇالرنىــڭ ئهقىــل .كهلــدى مهيــدانغا بولــۇپ بىرىنچــى ئىچىــدە جامائهســى تهقهززا شهكىللىنىــشىنى تهدرىجــى ئهھكاملىرىنىــڭ شــهرىئهت ئارىــسىداــۇالرنى هللا .قىالتتــى ــاراق ئ ــارلىق لىــشقى جــازانىخورلۇق ،ئىچىــش ھ قات

قاتــارلىق بېــرىش زاكــات ،ئوقــۇش نامــاز ،چهكــلهپ يــولى بىــر ئىــشالردىن – ھـــاۋايى تۈرلـــۈك دىللىـــرى ،بولـــسا ئۈنـــدىگهن يـــولى بىـــر ئىـــشالرغا

ــلهرگه ــۆمگهن ھهۋەسـ ــار ،چـ ــاھىش ناچـ ــان ،خـ ــشالرغا يامـ ــرىلگهن ئىـ بېـ .ئهلـۋەتته ،ئىـدى قىلماس ئىتائهت بىرىمۇ خهلقنىڭ بهڭۋاش نۇرغۇنلىغان

تهلىـم پهيـدىنپهي ئهھكـامالردىن دىنـى ئۇالرغـا ئهلهيهىسساالم غهمبهرپهي كىـشىلهر .تهربىيلىـدى ئـۇالرنى ،كۆنـدۈردى ئهقىللىرىنى ئۇالرنى ،بېرىپ

ئهھكامالرنىـڭ دىنىي هللا ،ئۈچۈن بولۇشى چوڭقۇر تهسىرىنىڭ ئىچىدىكى كېــيىن بهرگهنــدىن يــۈز ۋەقهلهر قىلىــدىغان تهقهززا كېلىــشىنى مهيــدانغا

نىـڭ هللا الريهھـۇدىي لـېكىن .قويدى ئوتتۇرىغا ئهھكامالرنى دىنىي ندىنئا قۇرئانـدا ئۇلـۇغ .بولۇشـتى بويـسۇندۇرماقچى خاھىشلىرىغا ئۆز قۇدرىتىنى

ئۆزلىرىمــــۇ ئىكهنلىكىنــــى يىــــراق ھهقىقهتــــتىن الرنىــــڭيهھۇدىي هللاــدىغانلىقىنى ــان بىلى ــپ باي ــۇالرنى ،قىلى ــات ئ ــدى م ــا” :قىل هللا ،ئۇالرغ

قىلغــان خــاس ســىلهرگىال پهقهت ،ئهمهس باشــقىالرغا تىنىيــۇر ئــاخىرەت

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 147 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

،بولـساڭالر قىلىـدىغان ئېتىقـاد مۇشـۇنداق راسـتىنال سىلهر ئهگهر ،بولسا . )ئــايهت – 94 ،بهقهرە ســۈرە( “.دىگىــن ،بــېقىڭالر قىلىــپ ئــارزۇ ئۆلــۈمنىــدىن ــداق الرنىــڭيهھۇدىي هللا ئان ــان قىاللمىغــانلىقىنى مۇن :قىلــدى باي

ــۇالر” ــان ئ ــان قىلغ ــرى يام ــهۋەب ئهمهللى ــۈمنى لىكس ــز ئۆل ــارزۇ ھهرگى ئ )ئـايهت – 95 ،بهقهرە سـۈرە ( “.بىلىـدۇ ئوبـدان زالىمالرنى هللا .قىلىشمايدۇ

تهلهپ ئـۇالردىن ،بولـسا تۇنۇيـدىغان دەپ توغرا ئۆزلىرىنى الريهھۇدىي ئهگهر پهيغهمبهرنـى راسـت ۋە كېيىن بولغاندىن ئاسان شۇنچه ئىشالر قىلىنغان ئىــشالرنى بــۇ ،كېــيىن بولغانــدىن ھىــرىس شــۇنچه چىقىرىــشقا ايالغانغــ بولــسىمۇ ئېغىــزدا بىرەرســىنىڭ ئــۇالردىن .بــوالتتى ئورۇنلىغــان دەرھــال

ــۈمنى ــارزۇ ئۆل ــانلىقى ئ ــۋايهت قىلغ ــى رى ــوق قىلىنغىن ــى .ي ــا بهن قهينۇقــسىنىڭ ــرى باشــلىقلىرىدىن قهبىلى ــان بى ــدۇلال بولغ ــى ئاب ــاالم ئىبن س

،تىڭـشاپ قۇرئـاننى ،چۈشـهنگهنلىكتىن ىتىنـى ھهقىق دىنىنىـڭ ئىسالم ئىلگىــرى الريهھــۇدىي .بولــدى مۇســۇلمان كىــرمهي كهيــنىگه نهپــسىنىڭــدۇلال ــى ئاب ــاالمنى ئىبن ــول ئۆزلىرىنىــڭ س ــسى ي ــۇيتتى دەپ باشچى ،تون

ــۇلمان ــدىن مۇسـ ــيىن بولغانـ ــۇنى ،كېـ ــمهت ئـ ــادەملهر ئهخـ ــدا ئـ قاتارىـ دىنىغـا ئىـسالم ،يامـان نىمىـدىگهن يـۇلى تۇتقـان ئۇالرنىـڭ .لىدىھېساب

ئـۇالر ،كهتكهچـكه ئورنـاپ چىـڭ دىللىرىغـا ئۇالرنىڭ قىلىش ئۆچمهنلىك مۇشــــرىكالر گهرچه” .ئورۇنــــدى ئۇجۇقتۇرىۋېتىـــشكه دىنىنــــى ئىـــسالم

ــسىمۇ ــسالم هللا ،ياقتۇرمى ــى ئى ــارچه دىنىن ــنالر ب ــتىدىن دى ــپ ئۈس غالى “.قىلىدۇ

مۇناپىقالر

گــۇرۇھ بىــر بولغــان كــور كــۆزلىرى ھهقىــقهت لىرىــدىنئهرەب مهدىــنه .بولـدى يانتايـاق تۇرۇشـىغا قارشى دىنىغا ئىسالم الرنىڭيهھۇدىي ئادەملهر

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 148 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

پهيغهمـبهر .تۇتـاتتى يۇشۇرۇن كاپىرلىقىنى ئۈچۈن ساقالش ھاياتىنى ئۇالرــساالم ــنىگه ئهلهيهىسـ ــرەت مهدىـ ــشتىن ھىجـ ــرى قىلىـ ــنه ،ئىلگىـ مهدىـ

ــڭ ــلىقلىقىغا خهلقىنى ــامزات باش ــان ن ــدۇلال قىلىنغ ــى ئاب ــۇبهي ئىبن ئ ،شۈبهىـسىزكى .قىالتتـى باشـچىلىق گۇرۇھقـا بۇ خهزرەجى سهلۇل ئىبنى

چـوڭراق زىيىنىـدىن كاپىرالرنىـڭ زىيىنـى مۇناپىقالرنىڭ مۇسۇلمانالرغا ئۇالرنىـڭ ،بولغاچقـا ئارىـسىدا مۇسـۇلمانالرنىڭ مۇنـاپىقالر چۈنكى .ئىدى

ئارىـسىدا هنلهردۈشـم باشقا ۋە الريهھۇدىي ،بىلىۋېلىپ سىرلىرىنى ئىچكى پهيغهمـــبهر .ئىـــدى بولغـــان شـــۇنداق قېـــتىم قـــانچه بىـــر ،تارقىتـــاتتى

ئىچكـى ئۇالرنىـڭ ،قىالتتـى مادارا قاراپ سىرتىغا ئۇالرنىڭ ئهلهيهىسساالم ھـېچ ئهلهيهىسـساالم پهيغهمـبهر لـېكىن .ئىـدى قويغان خۇداغا ئهھۋالىنى

الردىنئهنــسارى ،چــاغالردا چىققــان ســىرتقا ،ئىــشهنمهيتتى ئۇالرغــا ئىــشتاــى ــۆز بىرىن ــدا ئ ــنه ئورنى ــشلىرىنى مهدى ــقۇرۇپ ئى ــقا باش ــاتتى تۇرۇش ،قۇي

رەسـۇلۇلالھ چـۈنكى .كهتمهيتتى قۇيۇپ بىرىنى مۇناپىقالردىن ھېچقاچان ئــۇالردىن ،شۈبهىــسىزكى .بىلهتتــى قىلىــشىنى نىــمه مۇناپىقالرنىــڭ

ــۆز بىرىنـــى ــا ئـ ــۇپ ئورنىغـ ــدىغان قويـ ــسا كېتىـ ــۇالر ،بولـ ــۇ ئـ پهيتنـــى بـ بـۇ مانـا .قىلىـۋاالتتى پۇرسىتى يهتكۈزۈش زەخمهت – زىيان مۇسۇلمانالرغا

ــاكى مۇناپىقالرغــا ئىــشالردا مــۇھىم باشــلىقلىرىنىڭ ئىــسالم ئىككــى ي .ساۋاقتۇر مۇھىم ئۈچۈن ئىشهنمهسلىكلىرى كىشىلهرگه يۈزلىمه

الر بىلهن كېلىشىم تۈزۈشيهھۇدىي

ــدا ــان يۇقىرىـ ــدەك بايـ ــنه ،قىلىنغانـ ــۇلم مهدىـ ــى انالرغامۇسـ قارشـــاپىقالردىن بىــلهن الريهھــۇدىي ــار گــۇرۇھ ئىككــى مۇن پهيغهمــبهر .ئىــدى ب

ــساالم ــڭ ئهلهيهىسـ ــىرتىغا مۇناپىقالرنىـ ــاراپ سـ ــامىله قـ ــدى؛ مۇئـ قىلـ – زىيـان ،چېقىلماسـلىق بىـرىگه – بىـر تهرەپ ئىككى بىلهن الريهھۇدىي

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 149 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

ــمهت ــلىك زەخــ ــر ،يهتكۈزمهســ ــڭ – بىــ ــمىنىگه بىرىنىــ ــاردەم دۈشــ يــ ،بېـرىش يـاردەم تهرەپـكه شـۇ ،ئۇچرىسا ھۇجۇمغا تهرەپ قايسى ،لىكبهرمهس .تۈزدى كېلىشىم مهزمۇنىدا قېلىش دىنىدا ئۆز الريهھۇدىي

مهككىلىكلهر بىلهن ئۇرۇش قىلىشقا رۇخسهت

قىلىنىشى

دىنغــا ئهلهيهىســساالم پهيغهمــبهر ،بولــدىكى مهلــۇم يــۇقىرىقىالردىن ئېغىــز پهقهت ،يــوق قىنىئورۇشــ بىــلهن ھــېچكىم يۈزىــسىدىن زورالش

ــارقىلىق ــش دەۋەت ئـــ ــال قىلىـــ ــايىلهنگهن بىلهنـــ ــبهر .كۇپـــ پهيغهمـــ – ئــازار تۈرلــۈك بولۇۋاتقــان تهرىپىــدىن خهلقــى قــۇرەيش ئهلهيهىســساالمغا

ــدىغان مهدەت چىداشــقا كــۈلپهتلهرگه ــان بېرى ــايهتلىرىنى قۇرئ ــاال هللا ئ تائ – سـهۋرى اشئوخـش پهيغهمـبهرلهرگه ئىرادىلىـك ” :تـۇراتتى قىلىپ نازىل

ــك ــولغىن تاقهتلى ــا ،ب ــگه( ئۇالرغ ــدىغان )قهۋمىڭ ــا كېلى ــدىراپ ئازاپق ئال ئـايهت دېـگهن )قىـسمى بىـر ئايهتنىڭ – 35 ،ئهھقاف سۈرە( “.كهتمىگىن

،ئۈچــۈن چىڭىــتىش ئىرادىـسىنى پهيغهمبىرىنىــڭ هللا .جۈملىدىنــدۇر شـۇ ــا ــبهر ئۇنىڭغ ــان قىســسىلىرىنى قېرىنداشــلىرىنىڭ پهيغهم قىلىــپ باي

ــۇر ــبهر ،ئېـــشىپ ھهددىـــدىن زۇلمـــى مهككىلىكلهرنىـــڭ .اتتىتـ پهيغهمـ پهيغهمـــبهر ،پىالنلىغانـــدا سۈيقهســـتىنى ئۆلتـــۈرۈش ئهلهيهىســـساالمنى

مۇشــرىكالر .بولــدى مهجبــۇر چىقىــشقا تاشــالپ يــۇرتىنى ئهلهيهىســساالم مۇســۇلمانالرغا ،چىقىرىـپ ھهيـدەپ نـاھهق يۇرتلىرىـدىن مۇسـۇلمانالرنى

.چېقىلدى ئهۋۋەل

بىـلهن مۇشـرىكلىرى قـۇرەيش مۇھاجىرالرغا هللا ،كېيىن رەتتىنھىجــدىكى ئورۇشۇشــقا ــۇ قۇرئان ــايهت مۇن ــايهتلىرى كــۆپ[ ئ ــدە ئ نازىــل مهككى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 150 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ــايهت بولغــان نازىــل مهدىنىــدە ئىچىــدىكى ســۈرىنىڭ بولغــان بىــلهن ].ئ ،ئۈچـــۈن ئۇچرىغــانلىقى زۇلمىغــا مۇشـــرىكالرنىڭ” :قىلــدى رۇخــسهت

ــۇلمانالرنىڭ ــۇالر مۇس ــله ئ ــۇرۇش نبى ــشىغا ئ ــدى رۇخــسهت قىلى .قىلىن ھهيـدەپ نـاھهق يۇرتلىرىدىن ئۈچۈنال قىلغانلىقى قۇبۇل دىنىنى ئىسالم

39 ،ھهج سـۈرە ( “.قـادىردۇر هللا بېرىشكه ياردەم مۇسۇلمانالرغا چىقىرىلغان مۇنـــۇ هللا ،كېـــيىن ئانـــدىن )قىـــسمى بىـــر ئايهتنىـــڭ – 40 ۋە ئـــايهت –

ســىلهرگه” :بــۇيرۇدى قىلىــشقا ئــۇرۇش مۇســۇلمانالرنى بىــلهن ســۆزلىرى چهكـتىن ،قىلىڭـالر جىهـات يۇلىـدا هللا قارشـى ئـادەملهرگه ئاچقان ئورۇش

ئۇچراتقـان ئـۇالرنى .تۇتمايدۇ دوست هللا ئاشقانالرنى چېكىدىن ،ئاشماڭالر ،چىقىرىۋەتكهنــــدەك يــــۇرتلىرىڭالردىن ســــىلهرنى ،ئۆلتــــۈرۈڭالر يهردە

ئۇرۇشـتىنمۇ قىلىـش نكهشـلىك زىيا ،چىقىرىۋېتىڭالر يۇرتىدىن ئۇالرنىمۇــاكى .يامــان ــۆزلىرى ئــۇالر ت ــاچمىغىچه ئــۇرۇش ئ ھهرامنىــڭ ىمهســجىد ،ئ ېنىـدا ي ھهرامنىـڭ ىمهسـجىد ئهگهر .قىلمـاڭالر ئۇرۇش بىلهن ئۇالر يېنىدا كاپىالرنىـــڭ ،ئۆلتۈرىـــۋېرىڭالر ئـــۇالرنى ،ئاچـــسا ئـــۇرۇش ئـــۆزلىرى ئـــۇالر

مهغپىـرەت ھهقىـقهتهن هللا ،توختاتـسا ئۇرۇشـنى ئـۇالر ئهگهر .شـۇ جاجىسى ۋە تــۈگىگهن زىيانكهشــلىك تــاكى .مىهرىبانــدۇر ناھــايىتى ،قىلغۇچىــدۇر

ــڭهللا ــى نى ــا دىن ــا يولغ ــۇالر ،قهدەر قويۇلغانغ ــلهن ئ ــۇڭالر بى ــۇالر ،ئورۇش ئ دۈشـــمهنلىك باشـــقىالرغا قىلغـــۇچىالردىن زۇلـــۇم ،توختاتـــسا ئۇرۇشـــنىــدۇ قىلىــشقا ــايهتتىن – 190 ،بهقهرە ســۈرە( “.بولماي ــايهتكىچه – 194 ئ )ئ

ــۇڭا ــبهر شـ ــساالمئهلهي پهيغهمـ ــقا هىسـ ــرىگه ئهرەب باشـ ،ئهمهس قهبىلىلىـ قـــۇرەيش قهبىلىلهرمـــۇ باشـــقا كېـــيىن ،چېقىلغـــان قۇرەيـــشكه پهقهتـــال

،تۇرغـانلىقتىن قارشـى مۇسۇلمانالرغا بىرىكتۈرۈپ تىل بىلهن قهبىلىسى :يرۇدىبـۇ ئېچىـشقا ئـۇرۇش مۇشرىكالرغا پۈتكۈل بىلهن سۆزلىرى مۇنۇ هللا

سـىلهرمۇ ،ئاچقانـدەك ئۇرۇش قارشى سىلهرگه ھهممىسى مۇشرىكالرنىڭ”

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 151 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

– 36 ،تهۋبه ســۈرە( “.ئــېچىڭالر ئــۇرۇش قارشــى ھهممىــسىگه ئۇالرنىــڭ غـازات قارشـى مۇشـرىكالرغا پۈتـۈن بىـلهن شۇنىڭ )قىسمى بىر ئايهتنىڭــش ــتى قىلىـ ــبهر .ئومۇمالشـ ــساالمنىڭ پهيغهمـ ــشىلهر” : ئهلهيهىسـ كىـ .بۇيرۇلـدۇم قىلىـشقا ئـورۇش بىلهن ئۇالر ،قهدەر گهدېگهن ىللهلالئ الئىالھه .چېقىلمــايمهن نــاھهق مېلىغــا ،جېنىغــا ئۇالرنىــڭ ،دىــسه شــۇنداق ئــۇالر

دېـگهن “لىـشىدۇ ھېساب ئۆزى هللا بىلهن ئۇنىڭ ئۈستىدە ئىشلىرى قالغانــۆزىنىڭ ــۇ ســ ــۇ ئهنه مهزمۇنىمــ ــۇدىي .شــ ــۇزۇپ كېلىــــشىمنى الريهھــ بــ

ــرىكالرغا ــت مۇش ــاردەم ائۇرۇش ــدە ي ــدىن ،بهرگىنى ــدىكى هللا ئان ــۇ قۇرئان مۇن سـهن ” :بـۇيرۇدى ئېچىـشقا ئـۇرۇش قارشـى الرغـا يهھۇدىي بىـلهن سۆزلىرىــۇم ــڭ مهلـ ــشىمىگه قهۋمنىـ ــانهت كېلىـ ــشىدىن خىيـ ــساڭ قىلىـ ،قورقـ

خـائىنالرنى هللا ھهقىـقهتهن .بهرگىـن تاشـالپ ئۇچۇق ئۇالرغا كېلىشىمنىــدۇ دوســت ــۈرە( “.تۇتماي ــال س ــايهت – 58 ،ئهنف ــۇلمانالر )ئ ــۇالردىن مۇس ئ تـۆلىگهنگه بـاج يـاكى بويـسۇنغان الريهھـۇدىي ،ئۈچـۈن بولۇشلىرى ئهمىن دۈشـمهنلهر رەسـۇلۇلالھ .قىلىنـدى پهرز قىلىـش ئـۇرۇش بىلهن ئۇالر ،قهدەر :قىلدى ئۇرۇش بۇيىچه پىرىنسىپالر تۆۋەندىكى بىلهن

بىـــــلهن ئالـــــدى مۇســـــۇلمانالرغا مۇشـــــرىكلىرى قـــــۇرەيش )1 ئىـشغال مهكـكه تـاكى ،لىنىپھېـساب تاجـاۋۇزچى ئۈچۈن قىلغانلىقىچې

تــوختىمى تېچلىــق ۋاقىتلىــق ئارىــسىدا تهرەپ ئىككــى يــاكى قىلىنغــان كـارۋانلىرىنى سـودا ئۇالرنىـڭ ۋە ئۇرۇشـۇش بىـلهن ئـۇالر ،قهدەر تۈزۈلگهنگه .قىلىش مۇسادىرە

ــۇدىي )2 ــشىمىگه الريهھ ــق كېلى ــپ خىالپلى ــرىكالرنىڭ قىلى مۇش سـۈرگۈن ئـۇالرنى ،ئۈچـۈن بولـۇش ئهمىـن الردىنيهھـۇدىي ،ئالسا رىپىنىته

.ئۆلتۈرۈش ياكى قىلىش

ــاۋۇز مۇســـۇلمانالرغا قهبىلىـــسى ئهرەب بىـــرەر )3 يـــاكى قىلـــسا تاجـ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 152 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ئـۇرۇش قهدەر بولغانغـا مۇسـۇلمان بىـلهن ئـۇالر ،قىلسا ياردەم قۇرەيشلهرگه .قىلىش

ئالـدى مۇسـۇلمانالرغا ىبىـر قايسى الردىنيهھۇدىي ۋە خرىستىئان )4ــلهن ــسا بى ــۇالر ،چېقىل ــلهن ئ ــاكى بى ــسالمغا ت ــاش ئى ــكهن ب ــاكى ئهگ ي

.قىلىش ئۇرۇش قهدەر تۆلىگهنگه باج بىلهن ئىتائهتمهنلىك

،چېقىلماسـلىق ناھهق مېلىغا ،جېنىغا بولغانالرنىڭ مۇسۇلمان )5 .قىلماسلىق سۈرۈشته ئىشلىرىنى ئۆتكهنكى ئۇالرنىڭ

مۇسـۇلمانالرنى ،قىلىـپ نازىل ئايهتلهرنى نۇرغۇن ەكهرىمد قۇرئان هللا قاچقـانالرنى جهڭـدىن ،رىغبهتلهنـدۈردى قىلىشقا جهڭ بىلهن دۈشمهنلهر

مۇنـداق قۇرئانـدا ،رىغبهتلهنـدۈرۈپ هللا قىلغـانالرنى غـازات .ئاگاھالندۇردى جىهـــات يۇلىــدا هللا تېگىـــشىدىغانالر دۇنياغــا ئــۇ دۇنيـــانى بــۇ ” :دېــدى

،بولــسۇن شــېهىت مهيلــى ،قىلــسا جىهــات ۇلىــداي هللا كىمكــى !قىلــسۇن سـۈرە ( “.قىلىمىـز ئاتـا سـاۋاب كاتتـا ئۇنىڭغـا بىز ،قىلسۇن غهلىبه مهيلى ئاگاھالنــدۇرۇپ قاچقــانالرنى غــازاتتىن قۇرئانــدا هللا )ئــايهت – 74 ،نىــسا

ــداق ــدى مۇنـ ــى” :دېـ ــۆئمىنلهر ئـ ــىلهر !مـ ــڭ سـ ــا كاپىرالرنىـ ھۇجۇمىغـــدا ــۆتكىلىش كىمكــى .قاچمــاڭالر دۈشــمهندىن ،ئۇچرىغان ــاكى ي باشــقا ي ،باشـقا چېكىنگهنـدىن مهقـسىتىدە بېـرىش ياردەم قوشۇنىغا مۇسۇلمانالر

دەۋزەخ جـايى ئۇنىـڭ ،ئۇچرايـدۇ گهغهزىـپى نىـڭ هللا ئـۇ ،قاچىدىكهن ئارقىغاــدۇ ــمه دەۋزەخ .بولى ــگهن نى ــان دې ــاي يام ــۈرە( “!ج ــال س – 17 ، - 16 ،ئهنف )ئايهتلهر

ئۇرۇشنىڭ باشلىنىشى

بېرىـپ شـامغا ،ئىـدى بـار تىجـارىتى بىـلهن شـام خهلقىنىڭ قۇرەيش

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 153 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

جامـائه بىـر مـاڭغۇچى بىـلهن تىجـارەت ئـۇالردا .قىالتتـى سـېتىق – سودا كىـشىلهر نۇرغۇن مۆتىۋەرلىرىدىن قۇرەيش .دىيىلهتتى كارۋان ئۇالر ،بولۇپ

شــامغا ئــۇالر ،ماڭــاتتى بىلــله بىــلهن كــارۋان ئۈچــۈن قىلىــش مۇھــاپىزەت مهكــــكه ئهلهيهىســــساالم پهيغهمــــبهر .بــــاراتتى لىقئــــارقى مهدىــــنه

كارۋاننىـڭ ،ئۈچـۈن ئاجىزلىتىش كۈچىنى ئىقتىسادىي مۇشرىكلىرىنىڭ مۇنــداق .ئويلىــدى قىلىــشنى مۇســادىرە مــاللىرىنى ،توســاپ يــولىنى

ــدە مۇشــرىكالرنى قىلىــشنىڭ ــشكه جهڭ ــسى يېڭى ــوالتتى پايدى ــدا .ب ئارى لهرنىـڭ ئهرەب پۈتـۈن دىنىـدا ئـۆز چـۈنكى ،ئىـدى چۇقۇم بولۇشى ئورۇشنىڭ ئۇالرنىــڭ هىســساالمنىڭئهلهي پهيغهمــبهر قۇرەيــشلهر بولغــان باشچىــسى

.تۇرالمايتتى قىلىپ سۈكۈت چىققانلىقىغا قارشى دىنىغا

قۇشۇن ئهۋەتىش

ئهلهيهىسـساالم پهيغهمـبهر ،ئېيىـدا رامىـزان يىلى – 1 ھىجرىيىنىڭ مۇھـاجىرالردىن ىقىداباشـچىل ئابـدۇلمۇتهللىبنىڭ ئىبنى ھهمزە تاغىسى كـارۋىنىنى كېلىۋاتقـان قايتىـپ شامدىن قۇرەيشلهرنىڭ كىشىنى ئوتتۇز

ــقا ــى توساش ــاق ،ئهۋەتت ــى ئ ــڭ ئهلهمن ــتى ھهمزىنى ــۇ دوس ــهدكه ئهب مهرســۇزدى ــدا .تۇتق ــۈچ مۇشــرىكالردىن باشــچىلىقىدا ئهبۇجهھىــل كارۋان ــۈز ئ ي

دىكىبويىـ دېڭىـز قىزىـل ئاتلىنىـپ قۇشـۇنى ئىـسالم .ئىـدى بـار كىشى ئىككــى .ئۇچراشــتى بىــلهن كــارۋان بارغانــدا يېتىــپ جايغــا دېــگهن ئىــس قهبىلىـسىنىڭ جـۇھهينه ،تۇرغاندا ھازىرلىنىپ ئۇرۇشقا تۈزۈپ سهپ تهرەپ

ئورۇشـتىن تهرەپنـى ئىككى چۈشۈپ ئارىغا ئهمرى ئىبنى مهجدى باشلىقى مۇسـۇلمانالرنىڭ .كېتىـشتى قايتىـپ ئۇرۇشـماي بىـلهن شۇنىڭ ،توستى مهزكـۇر مهجـدىنىڭ ،بولغـانلىقتىن كـۆپ سانى مۇشرىكالرنىڭ ،ئاز سانى

شــهۋۋال يىلــى شــۇ .ئېيتتــى رەھــمهت ئهلهيهىســساالم پهيغهمــبهر ئىــشىغا

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 154 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ھارىـــسنىڭ ئىبنـــى ئۇبهيـــدە ئـــوغلى تاغىـــسىنىڭ ھهمزىنىـــڭ ئېيىـــدا كـــارۋىنىنى نىڭشلهرىــ قۇرەي كىـــشى 80 مۇھــاجىرالردىن باشــچىلىقىدا

ــۇش ــۈن توسـ ــدى ئۈچـ ــا ،ئهۋەتىلـ ــسته ئهلهم قئـ ــى مىـ ــهگه ئىبنـ ئوساسـ .ئىــدى بــار ئــادەم يــۈز ئىككــى كارۋىنىــدا قۇرەيــشلهرنىڭ .تۇتقۇزۇلــدى .ئۇچراشـتى بىـلهن كارۋان يهتكهندە جايغا دېگهن رابىغ بهتنى مۇسۇلمانالر

مۇســۇلمانالرنىڭ مۇشــرىكالر .بولــدى ئېتىــشىش ئــوق ئوتتۇرىــدا ئىككــى ئــۇالرنى مۇســۇلمانالر ،قــاچتى قورقــۇپ بولۇشــتىن قۇشــۇنى بۆكتــۈرمه

غهزۋان ئىبنـى ئـوتبه ،ئهسـۋەد ئىبنـى مىقداد مۇشرىكالردىن .قوغلىمىدىــكه مۇســۇلمانالر ــدى قېچىــپ تهرەپ ــۇالر .كهل ــۇرۇن ئ بولغــان مۇســۇلمان ب

.ئىدى چىققان ئۈچۈن ئۆتۈۋېلىش تهرەپكه مۇسۇلمانالر ،بولۇپ

ۋاپات بولغانالر

ئۇسـمان مۇھـاجىر ىشىقېرىند ئېمىلدەش نىڭرەسۇلۇلالھ يىلى شۇ ،بولــۇپ بولغــانالردىن مۇســۇلمان بــۇرۇن ئــۇ .قىلــدى قــازا مهزئــۇن ئىبنــى

ــال ــرەتكه ئىككى ــقان ھىج ــدى قاتناش ــمان .ئى ــنه ئوس ــدىن دەپ قىلىنغانــيىن ــبهر ،كې ــ ئۇنىــڭ ئهلهيهىســساالم پهيغهم ــشقا ســۇ سىگهقهبرى چېچىــۇيرۇدى ــتىگه قهۋرە ،بـ ــاش ئۈسـ ــۇزدى تـ ــدە قويغـ ــۇ ھهمـ ــاش شـ ــلهن تـ بىـ

ــشىمنىڭقېر ــ ىندىـ ــۋالىمهنن سىنىقهبرىـ ــدىن ۋە تۇنىـ ــات ئائىلهمـ ۋاپـ قويۇشـتىكى تاش لهرگهقهبرى .دېدى ،قىلىمهن دەپنه يهرگه شۇ بولغانالرنىــرى دەۋرلهر كېيىنكــى .ئىــدى شــۇ ئهنه مهقــسهت ــۈك ئۈســتىگه لهرقهب تۈرل .بولـدى پهيـدا ئىـشلىرى ئويۇش نهقىشلهرنى تۈرلۈك ۋە سېلىش بىناالرنى ئـۇرۇق مېيتنىـڭ .كۆرۈنىـدۇ ئوخـشاش بۇتقا خۇددى ئۇالر دەمگهئا قارىغان

مۇراســــىمالرنى تۈرلــــۈك كېلىــــپ ئۈســــتىگه قهۋرە تۇققانلىرىنىــــڭ – ئېلىــپ بۇتخــانىالردا مۇشــرىكلىرىنىڭ مهكــكه كــۆپىنچه ،ئۆتكۈزۈشــى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 155 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

ئىـشالردا ئائىـت ئـاخىرەتكه .كېتىـدۇ ئوخـشاپ پائالىيهتلىرىگه بارىدىغان .ئاۋارىچىلىقتۇر قۇرۇق قىلىش ىشالرنىئ قىلمىغان رەسۇلۇلالھ

بهيــئهت ئهلهيهىســساالمغا پهيغهمــبهر الردىنئهنــسارى يىلــى شــۇ يهنه باشـلىقى جهمهتىنىـڭ نهججـار ،بىـرى باشـلىقنىڭ ئىككـى ئـون قىلغان پهيغهمـبهر ،كېـيىن ئۆلگهنـدىن ئهسئهد .بولدى ۋاپات زۇرارە ئىبنى ئهسئهد

ــار ئهلهيهىســساالم ــگه نهجج ــقا ىقباشــل جهمهتى ــۆزىنى بولۇش ــار ئ ئىختىي شـۇ .ئىـدى بـار خىـشچىلىقى بىلهن ئۇالر نىڭرەسۇلۇلالھ چۈنكى ،قىلدى ۋاپــات مهئــرۇر بهرائىبنــى بولغــان بىــرى باشــلىقالرنىڭ مهزكــۇر يهنه يىلــى ئهنه قىلغـان سـۆز لىتهنۋاكـا بهيئىتىـدە ئهقهبه يىلـى ئىككىنچـى ،بولدى

مـۇغىرە ئىبنـى ۋەلىـد دىنمۇشرىكلىرى مهككه يىلى بۇ .ئىدى كىشى شۇــدى ــد .ئۆلـ ــهكراتتىكى ۋەلىـ ــدا سـ ــارام چېغىـ ــدى بىئـ ــل .بولـ ئهبۇجهھىـ

ــددىن ــا :ئۇنىڭ ــشقا تاغ ــارام نىمى ــسهن؟ بىئ ــورىۋىدى دەپ بولى ــد ،س :ۋەلى كهبىـــشهنىڭ ئهبـــۇ مهككىـــدە ،يـــوق بولـــۇۋاتقىنىم بىئـــارام ئۆلۈمـــدىن ىنقازىنىـشىد ئۈسـتۈنلۈك دىنىنىـڭ )ت – .نىڭرەسۇلۇلالھ( ئوغلىنىڭ

ئۈسـتۈنلۈك ئۇنىـڭ ،قورقمـا :ئۇنىڭغـا سـوفيان ئهبـۇ .دېدى ،قورقۇۋاتىمهن ئىبنـى ئـاس يهنه يىلـى بـۇ .دېـدى ،قىلىـمهن كېپىللىك قازانماسلىقىغا

.قۇتقۇزدى بهدبهختتىن ئىككى بۇ مۇسۇلمانالرنى هللا .ئۆلدى ۋائىل

يىلى – 2 ھىجرىيىنىڭ

ۋەددان غازىتى

پهيغهمـــبهر ،ۆتكهنـــدەئ كـــۈن ئىككـــى ئـــون كىرىـــپ يىلـــى – 2ــساالم ــدە ئهلهيهىسـ ــا مهدىنىـ ــهئد ئورنىغـ ــى سـ ــادەنى ئىبنـ ــۇپ ئۇبـ ،قويـ ئهلهمــدار ھهمــزە تاغىــسى .ئاتالنــدى توساشــقا كــارۋىنىنى قۇرەيــشلهرنىڭ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 156 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

– .جـاي بىـر ئارىـسىدىكى مهدىنىنىـڭ بىـلهن مهككه[ ۋەددان ئۇالر .ئىدى بـۇ ،ئۈچـۈن كهتكهنلىكـى ئۆتـۈپ كـارۋان .كهلـدى يېتىپ يهرگه دېگهن ]ت

ســهپهردە قېتىمقــى بــۇ ئهلهيهىســسالم پهيغهمــبهر .بولمىــدى ئـۇرۇش يهردە – بىــر ،تېپىلغانــدا زۈرۈر ،چېقىلماســلىق ئۇالرغــا بىــلهن جهمهتــى زەمــۇرە

15 چىقىــپ مهدىنىــدىن تــۈزدى؛ كېلىــشىمى بېــرىش يــاردەم بىــرىگه .كهلدى قايتىپ كېيىن كۈندىن

بهۋات غازىتى

قايتىــپ شــامدىن كارۋىنىنىــڭ بىــر رنىڭقۇرەيــشله ،ئــۆتمهي ئــۇزۇن ،ئـادەم يـۈز باشـچىلىقىدا خهلهف ئىبنـى ئۇمهييه كارۋاندا ،كېلىۋاتقانلىقى

ئهلهيهىسـساالم پهيغهمـبهر .ئاڭالنـدى بـارلىقى تۈگه يۈز بهش مىڭ ئىككىــۈز ئىككــى ئىبنــى ســهئد ئهلهم .چىقتــى مهدىنىــدىن بىــلهن مۇھــاجىر ي

،كهلگهنـــدە جايغـــا دېـــگهن بهۋات رئـــۇال لـــېكىن .تۇتقۇزۇلـــدى ۋەققاســـقا .كهلــدى قايتىــپ ئۇرۇشــسىز ،ئــاڭالپ كهتكهنلىكىنــى ئۆتــۈپ كارۋاننىــڭ

خهۋەرلهرنـى توغرىلىـق ئـۆزلىرى ،بولـۇپ ئېهتىياتچـان مۇشرىكالر چۈنكى .تۇتاتتى يۇشۇرۇن مهدىنىلىكلهردىن

ئوشهيرە غازىتى

ــبهر ــساالم پهيغهمـ ــتىن ئهلهيهىسـ ــپ بهۋاتـ ــۇزۇن قايتىـ ــۆتمهي ئـ ،ئـ قۇرەيـــشلهرنىڭ كارۋانـــدا بـــۇ .ئاڭالنـــدى كـــارۋىنى چـــوڭ قۇرەيـــشلهرنىڭ

ئـادەم نهچـچه يىگىـرمه باشـچىلىقىدا سۇفيان ئهبۇ ۋە مېلى كۆپ ناھايىتىــار ــبهر .ئىــــدى بــ ــادىيهل ئهلهيهىســــساالم پهيغهمــ ــدا ئهۋۋەل جۇمــ ئېيىــ

ئۈچـۈن توسـاش كـارۋاننى بىـلهن كىـشى ئهللىـك يـۈز بىر مۇھاجىرالردىن

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 157 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

ــۆز مهدىنىــدە ئهلهيهىســساالم مــبهرپهيغه .چىقتــى ــدا ئ ــا ئورنى ســهلهمه ئهبــدى ئهبدۇلئهســهدنى ئىبنــى ــزە .قوي ــدى ئهلهمــدار ھهم ــۇالر .بول ئۇشــهيرە ئ .ئـۇقتى كهتكهنلىكىنـى ئۆتـۈپ كارۋاننىـڭ ،بارغانـدا يېتىپ جايغا دېگهن

ئۇالرنىـڭ ۋە قهبىلىـسى مـۇدلىج بهنـى غازاتتا بۇ ئهلهيهىسساالم پهيغهمبهرــاقچ ــلهن ىلىرىئىتتىپ ــاق بى ــۈزدى ئىتتىپ ــدىن ،ت ــارۋاننى ئان ــان ك قايتق

.قايتتى مهدىنىگه بولۇپ توسماقچى چېغىدا

قېتىملىق بهدرى غازىتى– 1

كـورز ،ئـۆتمهي ئـۇزۇن قايتىـپ ئۇشهيرىدىن ئهلهيهىسساالم پهيغهمبهر مــاللىرىنى چــارۋا ئــوتالقتىكى خهلقىنىــڭ مهدىــنه فىهــرى جــابىر ئىبنــى مهدىنىـدە ئهلهيهىسـساالم پهيغهمبهر .كهتتى قېچىپ لىپقى تاراج – تاالن

ــا ــسارى ئورنىغ ــد الردىنئهن ــى زەيى ــسهنى ئىبن ــۇپ ھارى ــورز ،قوي ــى ك ئىبن تالىـب ئهبۇ ئىبنى ئهلى ئهلهمنى ،چىقتى قوغالپ ئارقىسىدىن جابىرنىڭ ،كهلــدى قــوغالپ ئارقىــسىدىن جــايغىچه دېــگهن ســهفۋان ئــۇالر .كۆتــۈردى 1 بـۇ .كهلـدى قايتىـپ ئۇرۇشسىز تۇتالماي ،غاچقاقال كېتىپ كورز لېكىن

.ئاتىلىدۇ دەپ غازىتى بهدرى قېتىملىق –

قۇشۇن ئهۋەتىش

ئىبنــى ئابــدۇلال ئېيىــدا رەجهپ يىلــى شــۇ ئهلهيهىســساالم پهيغهمــبهرــش ــچىلىقىدا جهھى ــهككىز باش ــشىلىك س ــر كى ــۇننى بى ــى قوش .ئهۋەتتــارچه بىــر پىچهتلهنــگهن ئابــدۇلالغا ئاتلىنىــپ ئــۇنى ،ۇپتۇتقــۇز خهتنــى پ ئىـش بـويىچه مهزمـۇنى ئېچىـپ خهتنـى كېـيىن ماڭغاندىن كۈن ئىككى كېـيىن ماڭغانـدىن كـۈن ئىككـى ئاتلىنىـپ ئابـدۇلال .بۇيرۇدى قىلىشقا

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 158 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

نهخـله ،ئوقـۇپ خېتىمنى بۇ” :ئىدى مۇنداق خهت .قارىدى ئېچىپ خهتنى ىــقتوغرىل ئــۇالر ،كۈزىتىــپ لىرىنــىئهرەب قــۇرەيش بېرىــپ جايغــا دېــگهن دۈشـمهنلىرى ئـۆز ئهلهيهىسـساالم پهيغهمـبهر “.كهلگىـن ئېلىپ مهلۇمات قۇرەيىــشلهرگه قېلىــپ ئۇقــۇپ الرنىــڭيهھۇدىي يــاكى مۇنــاپىقالر بولغــان چاغـدا مهدىنىـدىكى مهقـسهتنى بـۇ ،ئهنسىرەپ قويۇشىدىن قىلىپ خهۋەر

ــقىالرغا ــدى باشـ ــهنكى .ئۇقتۇرمىـ ــۇننىڭ ،روشـ ــانى قۇشـ ــاز سـ ــۇپ ئـ ،بولـ ئـۇتبه بىـلهن ۋەققـاس ئىبنـى سهئد يولدا .تۇرالمايتتى قابىلتا دۈشمهنگه

كهتكهنلىكـتىن يوقىلىـپ تـۆگه كېتىۋاتقـان مىنگىـشىپ غهزۋان ئىبنى يهرگه دېـگهن نهخـله مېڭىـپ قالغـانالر .قېلىـشتى ئايرىلىـپ قوشۇندىن

ئىبنـى ئهمىـر كارۋانـدا .ئۇچرىـدى كارۋىنى قۇرەيشلهرنىڭ ،بارغاندا يېتىپ قېرىندىــشى ئۇنىــڭ ،مــۇغىرە ئىبنــى ئابــدۇلال ئىبنــى نئوســما ،ھهزرەمــى ھۇجـۇم كارۋانغـا مۇسـۇلمانالر .ئىدى بار كهيسانالر ئىبنى ھهكهم ۋە نهۋفهل

ــپ ــالنى ،قىلى ــا م ــۈرۈش قولغ ــا چۈش ــدى قارارىغ ــڭ رەجهپ ۋە كهل ئېيىنى .ئۆلتـۈردى ھهزرەمنـى ئىبنـى ئهمىر ،قىلىپ ھۇجۇم ئۇالرغا كۈنى ئاخىرقى .كهتتـــى قېچىـــپ نهۋفهل ،ئالـــدى ئهســـىر همنـــىھهك ئىبنـــى ئوســـمان

.قــايتتى ئېلىــپ بىــلهن تــۈگىلىرى مــالنى كارۋانــدىكى مۇســۇلمانالر مۇسـۇلمانالرنىڭ .كېلهلمىـدى قوغالپ ئارقىسىدىن ئۇالرنىڭ مۇشرىكالر

شــۇ غهنىمىتــى تــۈنجى ئالغــان قۇرەيــشلهردىن بولغــان دۈشــمهنلىرى ئــۆز بىـلهن مۇشـرىكلىرى قـۇرەيش ،كهلگهنـدە قايتىـپ مهدىنىگه ئۇالر .بولدى

قىلــدى ئــۇرۇش ئــايالردا چهكلهنــگهن قىلىــش جهڭ ۇننىقۇشــ الريهھــۇدىيــدى دەپ ــۇلمانالرمۇ ،ئهيىپلىـــ ــا مۇســـ ــدى ئۇالرغـــ ــبهر .كايىـــ پهيغهمـــ

قىلىــشقا ئــۇرۇش ئــايالردا چهكلهنــگهن ســىلهرنى :ئۇالرغــا ئهلهيهىســساالم .قىلـدى شـايمان پۇ قىلغانلىقىغـا ئـۇرۇش ئۇالر .دېدى ،ئىدىم بۇيرۇمىغان

ئـۇرۇش ئايـدا چهكلهنـگهن ” :قىلـدى نازىـل ئـايهتنى بـۇ تائـاال هللا ھهقته بۇ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 159 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

ئــۇرۇش ئايــدا بــۇ ،ئۇالرغــا ســهن .سورىــشىدۇ ســهندىن توغرىــسىدا قىلىــش ،قىلىـش كۇپۇرلـۇق غـا هللا ،توسـاش يۇلىـدىن نىـڭ هللا ،گۇنـا چوڭ قىلىش

ــادەت ھهرامــدا ىمهســجىد ھهرامــدىن ىمهســجىد ،توســاش قىلىــشنى ئىب .گۇنــاھتۇر چـوڭ تېخىمـۇ نهزىرىـدە نىــڭهللا چىقىـرىش ھهيـدەپ اھـالىنى ئ

“.دىگىـن ،گۇنـادۇر قـاتتىق ئۆلتۈرۈشـتىنمۇ ئـادەم دېـگهن پاسات – پىتنه ئـــۇرۇش بىـــلهن شـــۇنىڭ )قىـــسمى بىـــر ئايهتنىـــڭ -217 ،بهقهرە ســـۈرە(

تـۆلهم ئهسـىرنى ئىككـى مۇشرىكالر .كۆتىرىلدى قايغۇسى قىلغانالرنىڭ سـهئد :ئهلهيهىسـساالم پهيغهمـبهر .قىلـدى تهلهپ ېلىشنىقايتۇرىۋ بىلهن ئـۇالر .دېـدى ،قىاليلـى شـۇنداق كېـيىن كهلگهندىن قايتىپ ئۇتبه بىلهن

قويــۇپ ئهســىرنى ئىككــى ئېلىــپ تــۆلهم ،كېــيىن كهلگهنــدىن قايتىــپ ،قىلىــــپ قۇبــــۇل دىنىنــــى ئىــــسالم كهيــــسان ئىبنــــى ھهكهم .بهردى

مهككىــگه بولمــاي مۇســۇلمان نئوســما .قالــدى يېنىــدا مۇســۇلمانالرنىڭ .كهتتى قايتىپ

قىبلىنىڭ ئۆزگهرتىلىشى

جهريانىـدا ئـاي ئـالته ئـون تۇرغـان مهدىنىدە ئهلهيهىسساالم پهيغهمبهرــازنى ــكه نام ــاراپ بهيتۇلمۇقهددەس ــۇدى ق ــى ،ئوق ــبله كهئبن ــشنى قى قىلى نامــازدىكى ئــۇ .قىالتتــى دۇئــا غــاهللا قــاراپ ئاســمانغا ھهقــته بــۇ .خــااليتتى

ۋەھىـي ئـۆزگهرگهنلىكىنى تهرەپـكه كهئـبه قىبلىنىڭ ئۇنىڭغا هللا ،ىداچېغ ئۆزگهرتىــپ قىبلىنــى تــۇرۇپال نامــازدا ئهلهيهىســساالم پهيغهمــبهر .قىلــدى ئهگىـشىپ ئوقۇۋاتقـانالرمۇ نامـاز ئارقىـسىدىكى .يۈزلهنـدى تهرەپـكه كهئبهــبه ــكه كهئ ــدى تهرەپ ــانى .يۈزلهن ــۇلمانالر بهزى ســۇس ئىم ــۇ مۇس ۋەقه مۇش

،ئــــۆزگهرگهنلىكتىن قىـــبله .كهتتـــى قايتىـــپ دىنـــدىن ۋەبىدىنســـه ــۇدىي ــسالم ھهدەپ الريهھ ــى ئى ــدى دىنىن ــالهنكى .ئهيىپلى ،مهشــرىق ،ۋاھ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 160 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

تـوغرا ئـادەمنى خالىغـان ،بولـۇپ مـۈلكى نىـڭ هللا ھهممىـسى مهغرىپنىڭ .چۈشهنمىدى ئۇالر باشاليدىغانلىقىنى يولغا

رامىزان روزىسىنىڭ پهرز بولۇشى

ــدا ئبانشــه يىلــى مۇشــۇ ــدىكىلهرگه ئىــسالم هللا ،ئېيى ــزان دىنى رامى پهيغهمـبهر ئىلگىـرى بۇنىڭـدىن .قىلدى پهرز تۇتۇشنى رۇزا ئاي بىر ئېيىدا

ــدا ھهر ئهلهيهىســساالم ــۈچ ئاي ــاتتى رۇزا كــۈن ئ دىنىنىــڭ ئىــسالم رۇزا .تۇتــلىرىدىن ــسالم ۋە ئاساســــ ــائى دىنىنىــــــڭ ئىــــ ــۈزۈمنى ئىجتىمــــ تــــ

خۇسۇســيىتى ئىنــساننىڭ .بىــرى دىنپهرزلىرىــ مۇكهممهللهشــتۈرىدىغان .كۆزلهيـدۇ مهنپهئهتـنىال شهخـسى ،ئوياليدۇ نهپسىنىال ئۆز ئىنسان ،شۇكى رۇزا ئىنـسان .بولمايـدۇ كـارى بىلهن ئېهتىياجى مىسكىنلهرنىڭ – ئاجىز

كـــۆڭلى ،تېتىـــپ تهمىنـــى ئۇســـسۇزلۇقنىڭ ۋە ئاچلىقنىـــڭ ئـــارقىلىقــدۇ ئهخالقــى ،يۇمــشايدۇ ــلهن شــۇنىڭ ،تۈزىلى ــ بى بىچارىلهرنىــڭ – اجىزئ .بولىدۇ قىلىدىغان ئېهسان – سهدىقه ئۇالرغا ،سىالپ بېشىنى

سهدىقه پىتىر

مهلـۇم ئېـشىپ ئېهتىياجىـدىن ئائىلىـسىنىڭ مېلـى پۇل – پىتىر[ــدارغا ــكهن مىقـ ــڭ يهتـ ــسىدىكى ئادەمنىـ ــر ھهر ئائىلىـ ــان بىـ ــۈن جـ ئۈچـ

]ت - .سهدىقه بهلگىلىك تىگىشلىك بېرىشكه كهمبهغهللهرگه

ۋاجىــپ پىتىرنــى ســهدىقه ئارقىــسىدىنال رۇزىــسىنىڭ رامىــزان هللا بىـلهن كۆڭلى چىن ۋە سېخىلىق پىتىرنى سهدىقه ئىنسان شۇڭا ،قىلدى .بېرىدۇ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 161 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

زاكاتنىڭ پهرز قىلىنىشى

بايالرنىـڭ بولـسا زاكـات .قىلىنـدى پهرز بېرىش زاكات مالالرغا يىل بۇــۇل ــى ،پـ ــاي مېلىنـ ــبهغهل ،خوراتمـ ــسكىن -كهمـ ــلىرىنىقېرىند مىـ اشـ

دىنــار بولــسا ئــۆلچىمى زاكاتنىــڭ .تــۈزۈم بىــر – بىــردىن تهمىنلهيــدىغان – دەرھهم پـۇل؛ ئـالتۇن دەۋردىكـى شـۇ – دىنـار [ دەرھهم ،يهتسه يىگىرمىگه

،توشــسا يىــل يېتىــپ يــۈزگه ئىككــى ]ت - ،پــۇل كۈمــۈش دەۋردىكــى شــۇ ،پهرز بېـــرىش يېرىمنـــى ئىككـــى يـــۈزدىن يهنـــى بىرىنـــى قىـــرقتىن ،قېرىققـا قـوي .لىنىدۇھېـساب بۇيىچه ئۆلچهم شۇ ،بولسا كۆپ ىنيۇقىرقىد

،بـويىچه بهلگىلىمىـسى شـهرىئهتنىڭ ،يهتـسه بهشـكه تـۈگه ،ئۇتتۇزغـا كاال ،مـاللىرى سـودا .پهرز بېـرىش كهمـبهغهللهرگه مىقـدارنى مهلـۇم ئۇنىڭدىن

ــانچىلىق ــسۇالتلىرىدىنمۇ دېهق ــۇم مهھ ــداردا مهل ــات مىق ــدۇ زاك .بېرىلى ئـايهتته تۆۋەنـدىكى ،ئېلىپ تاپشۇرۇپ )خهلىپىسى ئىسالم( مامئى زاكاتنى

:بېرىـدۇ قىلىـپ تهقـسىم مۇستهھىقلهرگه باشقا ۋە پېقىر كۆرسىتىلگهن – ئـاز ( مىـسكىن ،الرغـا )ت – .ئـادەم يوق ھېچنهرسىسى( پېقىر زاكاتنى”

ــۇال ــسى تـ ــسىمۇ نهرسىـ ــڭ ،بولـ ــسىنىڭ ۋە ئۆزىنىـ ــا ئائىلىـ ئېهتىياجىغـ دىللىرىنـــى ،باشـــقۇرغۇچىالرغا زاكـــات ،لهرگه )ت – .ئـــادەم يهتمهيـــدىغان

،قىلىـشقا ئـازات قـۇلالرنى ،تۇتۇلغانالرغـا كـۆزدە قىلىـش مايىل ئىسالمغا بولـۇپ قهرزدار قىلىـپ سـهرپ مـال ئۈستىدە ئىشالر ئهمهس گۇنا( قهرزدارالر ،غـــازىالر – غېرىـــپ( يۇلىغـــا هللا ،غـــا )ت – .تـــۆلىيهلمىگهنلهر ،قېلىـــپــاجىالر غېرىـــپ ــاپىرالرغا غېرىـــپ ،ھـ ــى ، )مۇسـ ــهبىل ئىبنـ ــال( سـ – مـ

مهھــرۇم ئىمكانىيىتىــدىن پايــدىلىنىش ئۈزۈلــۈپ ئاالقىــسى مۈلكىــدىنــشنى لهرگه )ت – .بولغــانالر بىلىــپ ھهممىنــى هللا .قىلــدى پهرز هللا بېرى )ئـــايهت – 60 ،تهۋبه ســـۈرە( “.قىلىـــدۇ ئىـــش بىـــلهن ھىكـــمهت ،تۇرىـــدۇ

ــشىلهر ئهقىللىــق خــالى تهئهســسۇپتىن ــرب كى ــاراش ى ــال ق زاكــات ،بىلهن

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 162 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ــۈزۈمى ــڭ ت ــۇل بايالرنى ــى ،پ ــاي مېلىن ــك ،خوراتم ــااليى كهمبهغهللى – ب ئـاپىتى – بـااليى كهمبهغهللىـك .قىلىـدۇ ھۆكۈم دەپ ،ئازايتىدۇ ئاپىتىنى قارشـــى تـــۈزۈمىگه دۆلهت يوقـــسۇللىرىنى مهملىكهتلهرنىـــڭ نۇرغـــۇن

ــاۋاتلىقنى ،چىقىـــشقا ــدا رنىمهســـلهكله بۇزىـــدىغان ئامـــانلىقنى ،ئـ پهيـ .كهلدى ئېلىپ قىلىشقا

چوڭ بهدرى غازىتى

چـوڭ كهتـكهن ئۆتۈپ شامغا قۇرەيشلهرنىڭ ئهلهيهىسساالم پهيغهمبهر خهۋىرىنـى قايتقـانلىق كارۋاننىـڭ بـۇ ،ئىـدى تۇرغان كۈزىتىپ كارۋىنىنىــاڭالپ ــدىغا كارۋىنىنىــڭ قۇرەيــشلهرنىڭ :قوزغىتىــپ ســاھابىلهرنى ،ئ ئال

ــشقا قىلىـــشى مهرھهمهت ســـىلهرگه كـــارۋاننى هللا !ئـــاتلىنىڭالر چىقىـ دەررۇ چاقىرىقىغـا ئهلهيهىسـساالمنىڭ پهيغهمـبهر بهزىلهر .دېدى ،مۇمكىن

ئۇرۇشـماقچى ئهلهيهىسـساالم پهيغهمـبهر ،بهزىـلهر .ھازىرالندى قوشۇپ ئاۋازــويالپ دەپ ،ئهمهس ــدى ئ ــبهر .ھازىرالنمى ــدۇغا ئهلهيهىســساالم پهيغهم داغ تهييــار ئــۇلىغى ۋە دېــدى ،ئاتالنــسۇن هييــارالرت ئــۇلىغى :كهتــمهي قىلىــپ

ــلهرنى ــدى ئهمهسـ ــا ،كۈتمىـ ــدە ئورنىغـ ــدۇلال مهدىنىـ ــى ئابـ ــۇ ئىبنـ ئۇممـ ئـادەم ئـۈچ ئـون يـۈز ئـۈچ كـۈنى – 3 ئېيىنىـڭ رامىـزان ،قويۇپ مهكتۇمنى

،الردىنئهنــسارى نهپىــرى قېرىــق يــۈز ئىككــى بۇالرنىــڭ .ئاتالنــدى بىــلهن تــۈگه يهتمىــش ،ئــات ئىككــى بــۇالردا .ئىــدى مۇھــاجىرالردىن قالغــانلىرى

ــۇپ ــۆۋەت ،بول ــلهن ن ــشىپ بى ــاراتتى مىنگى ــئهب .ب ــى مۇس ــۇمهير ئىبن ئــدەرى ــدار ئهب ــدى ئهلهم ــۇ .ئى ــبهر ســوفيان ئهب ئهلهيهىســساالمنىڭ پهيغهم

ــدىن ــر ،تېپىــپ خهۋەر ئاتالنغانلىقى ــاتلىق بى ــالالپ كىــشىنى ئ ــۇنى ،ي ئ ئهھـۋالنى خهلقـى ەيشقـۇر .ئهۋەتتـى يهتكۈزۈشـكه خهۋەر خهلقىـغه قۇرەيش ،ئاتالنــدى تېــز ئۈچــۈن قوغــداش كــارۋىنىنى ســودا ،قىزىــپ قېنــى ئۇقــۇپ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 163 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

باشقىـسى مـۇتتهلىبتىن ئىبنـى لهھهب ئهبـۇ چوڭلىرىـدىن قۇرەيىشنىڭ مــۇغىرەنى ئىبنــى ھىــشام ئىبنــى ئــاس ئورنىغــا ئهبــۇلهھهب .چىقتــى مۇئــاز ئىبنــى ســهئد ،قىلىــشىچه رىــۋايهت بۇخارىنىــڭ ئىمــا .چىقــاردى

ئــۇمهييه ،بارغانــدا قىلغىلــى تــاۋاپ كهئبىنــى ئــۆتمهي ئــۇزۇن رەتتىنھىجــ ئۆلتۈرىــدىغانلىقىنى چۇقــۇم ســېنى مۇســۇلمانالرنىڭ :خهلهفــكه ئىبنــى

ــۇلۇلالھتىن ــان رەس ــدىم ئاڭلىغ ــگهن ،ئى ــۇمهييه .دې ــى :ئ ــدە مېن مهككى !ئۇقمـايمهن بـۇنى :مۇئـاز ئىبنـى سـهئىد ،سـورىغاندا دەپ ئۆلتۈرەمدىكهن؟

مهككىـــدىن ،چۆچـــۈپ قـــاتتىق بىـــلهن شـــۇنىڭ .رگهنبه جـــاۋاب دەپــسىمۇ قىلغــان قهســهم چىقماســلىققا ئهيىپلىــشى ئهبۇجهھىلنىــڭ ،بول

نىــڭ هللا لــېكىن .چىققــان دەپ ،كىــرىمهن قايتىــپ چىقىــپال ،بىــلهن – بولـــۇش رازى ئۇمهييهنىـــڭ ،كهلـــدى ئۈســـتۈن ھهممىـــدىن ئىرادىـــسى

ــلىقىدىن ــنهزەر بولماس ــى ،قهتئى ــۇنى ئهجىل ــۈمگه ئ ــ ئۆل ــدى ۆرەپس .كهل ،بولـسىمۇ ئويلىغـان چىقماسـلىقنى چـوڭلىرى قانچه بىر قۇرەيشلهرنىڭــقىالرنىڭ ــشى باش ــسىدا ئهيىپلى ــسى ئارقى ــاقچى ھهممى ــدى چىقم .بول

مۇسـۇلمانالرنى دىـدەكلهرگه ،مىنىـشىپ تـۈگىلهرگه ،ئـات بىـلهن شۇنىڭ .چىقىـشتى ماڭـدۇرۇپ ئالدىدا ئېيتقۇزۇپ ناخشىالرنى قىلىدىغان ھهجۋى

،كۆرســىتىپ چىرايلىــق ئهمهللىرىنــى ،ئۇالرغــا شــهيتان ۋاقتىــدا زئــۆ” .دېـدى ،مهدەتكـار سـىلهرگه مهن ،يېڭهلمهيدۇ سىلهرنى كىشى ھېچقانداق

مهن ۋە چىكىنـدى ئارقىـسىغا شـهيتان ،چاغـدا ئۇچراشـقان قوشۇن ئىككى كــــۆرۈپ جهزمهن مهن كۆرمهيۋاتقــــاننى ســــىلهر .چېكارىگــــا ســــىلهردىنــۋاتىمهن ــتىنالر مهن .تۇرىـ ــنهللا اسـ ــۇۋاتىمهن دىـ ــڭهللا ،قورقـ ــاۋازى نىـ ئـ

ــاتتىقتۇ ــدى ،ق ــال ســۈرە( “.دې ــايهت – 48 ،ئهنف ئادەملهرنىــڭ ئهســلىك )ئ ،كهلتـۈرۈپ مىـسال ئىـشىنى شـهيتاننىڭ هللا ،ئۈچۈن ئېلىشلىرى ئىبرەت

شـــهيتانغا مۇنـــاپىقالر” :دېـــدى مۇنـــداق سۈرىـــسىدە ھهشـــر قۇرئاننىـــڭ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 164 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

كـاپىر ئىنـسان .دېدى ،بول كاپىر :غائىنسان شهيتان ۋاقتىدا ئۆز .ئوخشايدۇ .چېكارىگـا ھهقىـقهتهن سهندىن مهن :ئۇنىڭغا شهيتان ،كېيىن بولغاندىن

سـۈرە ( “.دېـدى ،قـورقىمهن جهزمهن دىنهللا پهرۋەردىگارى ئالهملهرنىڭ مهن يــۈز توققــۇز ســانى ئاتالنغانالرنىــڭ مۇشــرىكالردىن )ئــايهت – 16 ،ھهشــىر پهيغهمـبهر .ئىـدى بـار تۈگه يۈز يهتته ،ئات ۈزي ئىككى ئۇالردا ،بولۇپ ئهللىك

ــۇ مۇشــرىكالرنىڭ ئهلهيهىســساالم ،بولــۇپ خهۋەرســىز لىرىــدىنھهرىكهت ب ســىرتىغا مهدىنىنىــڭ ئىــدى؛ چىققــان ئۈچــۈنال توســاش كــارۋاننى پهقهت

ــدا ــۇرۇش ،كهچــۈرۈپ كــۆزدىن قوشــۇننى ،چىققان ــدىغان ئ ــاجىز قىاللماي ئ كـېلىش ئېلىـپ خهۋەر توغرىلىق ۋانكار ،قايتۇردى مهدىنىگه كىشىلهرنى

غهربىــي مهدىنىنىــڭ – رەۋھــا[ رەۋھــا .ئهۋەتتــى كىــشىنى ئىككــى ئۈچــۈن يهرگه دېـگهن ]جـاي بىـر كېلىـدىغان مىل 40 – 30 مهدىنىدىن جهنۇبىدا خهلقىنىـــڭ قـــۇرەيش ئۈچـــۈن قوغـــداش كـــارۋاننى ،بارغانـــدا يېتىـــپ

خهلقىنىـڭ ۇرەيشقـ ئـادەم ئىككـى ئهۋەتكهن .بولدى مهلۇم ئاتالنغانلىقىــاكى ئهته ــگهن بهدرى ئۆگــۈن ي ــا دې ــدىغانلىقنى يېتىــپ جايغ خهۋەر كېلى

ــدى ــبهر .قىل ــۇننىڭ ئهلهيهىســساالم پهيغهم ــاتتىلىرىنى قوش ــپ ك يىغى قــۇرەيش يــاكى بىــلهن كــارۋان ماڭــا هللا !خــااليىق ئــى :مهسلىههتلىــشىپ

بىرىنـى ئىـشنىڭ ئىككـى ئىبـارەت ئۇچرىشىـشتىن بىـلهن ئهسكهرلىرى ئىــگه غهنىمهتــكه ئۇالرنىــڭ ســۆزلىرىدىن بهزىلهرنىــڭ .دېــدى ،ردىتاپــشۇ مهلــۇم خااليــدىغانلىقلىرى ئۇچرىشىــشنى بىــلهن كــارۋان ئۈچــۈن بولــۇش چىقىـدىغانلىقىمىزنى غازاتقـا :ئهلهيهىسـساالمغا پهيغهمـبهر ئۇالر .بولدى ئۇالرنىـڭ .تىدېيىـش ،ئىـدۇق چىقار تهييارلىنىپ ،بولساڭچۇ دېگهن بۇرۇن

ئـۆز ” :كهلـدى تـوغرا سـۆزى بـۇ قۇرئانـدىكى نىـڭ هللا سۆزىگه ىدەكيۇقىرىق ئۇچرىشىـشىڭالرغا بىـلهن بىـر گوروھنىـڭ ئىككى سىلهرنىڭ هللا ۋاقتىدا

ــان رۇخــسهت ــدى قىلغ ــىلهر .ئى ــۈچى س ــوقالر ك ــلهن ي ــشنى بى ئۇچرىشى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 165 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

ىبنـى ئ مىقـداد )قىـسمى بىـر ئايهتنىـڭ – 7 ،ئهنفال سۈرە( “.ياقتۇردۇڭالرــۋەد ــۇرۇپ ئهس ــى :ت ــۇلۇلالھرە ئ ــى هللا !س ــان نىمىن ــسا بۇيرۇغ ــۇنى ،بول ش

ــلهن هللا ،قىلغىـــن ــهمكى بىـ ــز ،قهسـ ــاڭا بىـ ــسرائىل بهنـــى سـ ــا ئىـ مۇســـڭ ســهن” :ئهلهيهىســساالمغا ــلهن پهرۋەردىگارى ــله بى ــۇرۇش بېرىــپ بىل ئ

ئايهتنىـڭ – 24 ،مائىـدە سـۈرە ( “تـۇرايلى ئولتـۇرۇپ يهردە بـۇ بىز ،قىلغىنــر ــسمى بى ــ )قى ــز دەكدېگهن ــز .دىمهيمى ــى بى ــهن ،ئېيتىمىزك ــلهن س بى

بهر[ بهركولغىمادغـــا بىزنـــى ئهگهر .قىلىمىـــز غـــازات بېرىـــپ بىـــرلىكتهــاد ــدىكى – كولغىم ــر يهمهن ــڭ بى ــسمى جاينى ــا ]ت – .ئى ئېلىــپ غازاتق خهيرىلىـك ئۇنىڭغـا ئهلهيهىسـساالم پهيغهمـبهر .دېـدى ،بـارىمىز بارساڭمۇ

ــا ــدى دۇئـ ــبهر .قىلـ ــساالم پهيغهمـ ــسارى ئهلهيهىسـ ــى الرنىڭئهنـ پىكىرىنـــورىدى ــدە ئهقهبه .سـ ــسارى بهيئىتىـ ــبهر الرئهنـ ــساالمنى پهيغهمـ ئهلهيهىسـ پهيغهمـــبهر ئۇالرنىـــڭ ،بولـــسىمۇ ئالغـــان ئۈســـتىگه قىلىـــشنى ھىمـــايه

ئېيتىلمىغــان ئېنىــق قىلىــشى جهڭ بىــرلىكته بىــلهن ئهلهيهىســساالم ،رەسـۇلۇلالھ ئـى :مۇئاز ئىبنى سهئد باشلىقى قهبىلىسىنىڭ ئهۋس .ئىدى پهيغهمــبهر .دېــدى ،كېــرەك بولــساڭ ئېيتقــان قارىتىــپ بىــزگه زنىســۆ بــۇ

ــساالم ــدى ،ھهئه :ئهلهيهىس ــهئىد .دې ــى س ــاز ئىبن ــز :مۇئ ــاڭا بى ــان س ئىم .قىلـدۇق تهسـتىق ئىـشىنىپ پهيغهمـبهرلىكىڭگه سـېنىڭ ،كهلتۈردۇق

مۇشـۇ بىزنـى ،قهسـهمكى بىـلهن هللا ،قىلغىـن ئىجرا ئىشنى بۇيرۇغان هللا سـهن .كىرىمىـز تارتقـاي باش چۇقۇم ،بۇيرۇساڭ كىرىشكه دېڭىزغا قىزىلــال ــمهن ئهتى ــلهن دۈش ــساڭمۇ بى ــز ،ئۇچراش ــاللىق بى ــلهن خۇش ــاڭا بى س

.كىــشىلهرمىز ســۇباتلىق ۋە چىــداملىق ئۇرۇشــقا بىــز ،بــارىمىز قوشــۇلۇپ .مـۇمكىن كۆرۈشـۈڭ ئىشالرنى بولىدىغان مهمنۇن بىزلهردىن ،ئىنشائالال

ــاهللا ــشۇرۇپ غــ ــۇڭنى ،تاپــ ــ يولــ ــدى ،تۇرغىنداۋامالشــ ــبهر .دېــ پهيغهمــــساالمنىڭ ــى ئهلهيهىســ ــاللىقتىن چىرايــ ــپ خۇشــ ــى نۇرلىنىــ .كهتتــ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 166 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

:ئهلهيهىسـساالم پهيغهمـبهر ،قىلىنغانـدەك رىـۋايهت دا »سهھىهۇلبۇخارى« ئۆلـۈكلىرىنى مۇشـىرىكالرنىڭ مهن گويا ،قهسهمكى بىلهن هللا ،خوشخهۋەر

وقۇشــنىڭس مۇســۇلمانالر ســۆزدىن بــۇ .دېــدى ،بولىــۋاتىمهن كۆرگهنــدەك ئهبـــۇ .بولـــدى شـــۇنداق ئهمهلـــدىمۇ .بىلـــدى بولىـــدىغانلىقىنى چۇقـــۇمــانلىقىنى مۇســۇلمانالرنىڭ ســوفيان ــاڭالپ چىقق ــۇلىنى مېڭىۋاتقــان ئ يــالپ ــز ،تاش ــۇيى دېڭى ــلهن ب ــپ بى ــان مېڭى ــشلهرگه ۋە قوتۇلغ خهت قۇرەي كېتىـشىنى قايتىـپ قۇرەيـشلهرنىڭ ھهم قىلغان مهلۇم ئهھۋالنى يېزىپ تـۈگىلهرنى ،ۇپتـۇر كـۈن ئۈچ بېرىپ بهدرىگه :جهھىل ئهبۇ .دىئى ئېيتقان ،تۇنۇتــۇپ ئـۆزىمىزنى لهرگهئهرەبـ پۈتـۈن ،ئىچىـپ پهي – مهي ،يهپ سـويۇپ .دېــدى ،قايتمــايمىز قىلمىغىــچه تهپتارتىــدىغان مهڭگــۈ بىــزدىن ئــۇالرنى

:ئايمىغىغــا زۆھــرە بولغــان ئىتتىپاقدىــشى شــۇرەيق ئىبنــى ئهخــنهس .دېـدى ،قـايتىڭالر قىلىـپ شۈكرى قۇتۇلدۇرغىنىغا ىمېلىڭالرن خۇدانىڭــۇالر بىــلهن شــۇنىڭ بهنــى سۇقۇشــىغا بهدرى ،كهتكهنلىكــتىن قايتىــپ ئ بهدرى قۇشـۇن .قاتناشمىدى كىشى ھېچ ئايماقلىرىدىن ئهدى بهنى ،زۆھرە

.چۈشـتى يېـرىگه بىر توپىالڭ تهرىپىدىكى يىراق مهدىنىدىن ۋادىسىنىڭــۇلمانالر ــ قوشـــۇنى مۇسـ ــدا يېقىنلىـــشىپ گهبهدرىـ پهيغهمـــبهر ،بارغانـ

ــۋالىنى دۈشــمهن ئهلهيهىســساالم ــېلىش كۈزىتىــپ ئهھ ــۈن ك ــى ،ئۈچ ئهلــى ــلهن ئهبۇتالىـــب ئىبنـ ــر بىـ ــى زوبهيـ ــى ئىبنـ ــى ئهۋۋامنـ ــۇالر .ئهۋەتتـ ئـ

بـــۇ ،قېلىـــپ ئـــۇچراپ تۇشۇغۇچىـــسىغا ســـۇ نهپهر ئىككـــى قۇرەيـــشنىڭ ئېلىـــپ ئالـــدىغا ئهلهيهىســساالمنىڭ پهيغهمـــبهر تۇتـــۇپ ئىككىــسىنى

ــۇ ئهلهيهىســساالم پهيغهمــبهر .كهلــدى ــاز چاغــدا ب ــاتتى نام ــۇپ ،ئوقۇۋات تۇت بىــز :ئــۇالر ،ســورىغاندا كىملىگىنــى ئۆزلىرىنىــڭ ئۇالرنىــڭ كهلگــۈچىلهرــشنىڭ ــۇ قۇرەيىـ ــۇغۇچىلىرى سـ ــاۋاب دەپ ،توشـ ــشتى جـ ــا.بېرىـ بۇنىڭغـ

قىلىـپ گۇمـان دەپ خىزمهتچىلىرى سوفياننىڭ ئهبۇ ئۇالرنى ،چۈنپۈتمهي

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 167 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

ــۇردى ــۇالر.ئ ــز ،ھهئه :ئ ــۇ بى ــوفياننىڭ ئهب ــرى س ــ ،خىزمهتچىلى دىندېگهن ئـۇالر :بولـۇپ ئوقـۇپ نامىزىنى ئهلهيهىساالم پهيغهمبهر .قويۇۋەتتى كېيىن

ئــۇالر .بهردىڭــالر قويــۇپ ئېيتقانــدا يالغــان ،ئــۇردۇڭالر ئېيتقانــدا راســتىنىــۇالر ،قهســهمكى بىــلهن هللا .ئىــدى ئېيتقــان راســتىنى دەســلهپ چۇقــۇم ئ

قهيهردە ڭقۇرەيىـشلهرنى ئـۇالردىن ئانـدىن .دېـدى ،ئـادەملىرى يشنىڭقۇرە ،چۇشـتى ئارقىـسىغا قۇملۇقنىـڭ مۇشـۇ :ئـۇالر ، سورىۋىدى ئىكهنلىگىنى

ــاۋاب دەپ ــشتى جـــ ــڭ .بىرىـــ ــانىنى ئۇالرنىـــ ــورىغاندا ســـ ــۇالر ،ســـ ئـــــدىغانلىقلىرىنى ــشتى ئۇقماي ــۇلۇلالھ .ئېيتى ــۇنىگه :رەس ــانچه ك ــۆ ق گهت

ــۇالر .ســورىدى دەپ ســويىدۇ؟ ــوننى كــۇنى بىــر ،توققــۇزنى كــۇنى بىــر :ئ ئ بولـسا ئۇنـداق :هىسـساالم ئهلهي پهيغهمـبهر .بىرىـشتى جاۋاب دەپ ،ىدۇسوي

.دېـدى ،ئىـكهن ئارىلىغىـدا ڭمىـ بىـلهن يۈز توققۇز سانى قۇرەيىشلهرنىڭ .ســورىدى ســانىنى ىنــڭچوڭلىر قــۇرەيىش قۇشــۇندىكى ئــۇالردىن ئانــدىنــۇالر يهىســساالمئهله پهيغهمــبهر .بهردى يتىــپئې كــۆپلىگىنى ئۇالرنىــڭ ئ

:قــاراپ ســاھابىلىرىگه ،ئــاڭالپ ئىــسىملىرىنى كاتتىلىرىنىــڭ قــۇرەيىشــارىلىرىنى جىــگهر ســىلهرگه مهكــكه ــدى ،تاشــالپتۇ پ ــۇ مۇســۇلمانالر .دې ب شـورلۇق ،يىـراق سـۇيى ،يـېقىن مهدىـنىىگه ۋادىنىـڭ ،قوزغىلىپ يهردىن

،كهتتـى بۇلـۇپ تهشـنا لۇقتىنئۇسـسۇز مۇسـۇلمانالر .چۈشـتى يىرىگه بىر ۋەسۋەسـه ئۇالرغـا شـهيتان ،ئىـدى تاھارەتـسىز بهزىلىـرى ،جۇنـۇپ بهزىلىرى ئۇالرنىـڭ ، بولـسا بولمىغـان مهرھىمىتـى پهزلى نىڭهللا .تۇردى قىلغىلىــسى ــاپ ئىرادى ــى بۇش ــهيتان .كىتهتت ــا ش ــرىكالر :ئۇالرغ ــىلهرنىڭ مۇش س

تىــــشىڭالرنىكى دەرمانــــسىزلىنىپ ،ھالــــسىزلىنىپ ئۇســــسۇزلۇقتىنــدىن .كۇتىــدۇ ــدۇ نىخــالىغىنى ســىلهرگه ئان ــدى ،قىلى ــدا شــۇ .دې هللا ئارى

توشـۇپ سـۇغا جىلغىـالر ،دىكـى بهر ياغـدۇرۇپ يـامغۇر مول شۇنداق ۇالرغائ كــــۆلچهكلهرگه كىــــيىن قانغانــــدىن ئىچىــــشىپ ســــۇنى .كهتتــــى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 168 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

تاھـارەت ،قىلىـشتى غۇسـلى ،توشقۇزۋېلىشتى قاچىالرنى .توپلىۋېلىشتى بـۇ ئۇچـۇن مۇشرىكالر .ئاسانالشتى مېڭىش ،بېسىلىپ وپىالرت ،ئېلىشتى شــىگهكۆچۈ ئۇالرنىــڭ ،كىتىــپ بۇلــۇپ پاتقــاق يهر .بولــدى ئــاپهت يــامغۇر

ــۇمكىن ــدى مـ ــڭنهللا .بولمىـ ــدىكى ىـ ــۇ قۇرئانـ ــ مۇنـ ــۇنى ئهنه زىۆسـ شـ ۋەسۋەسىــسىنى شــهيتاننىڭ ،قىلىــش پــاكىز ســىلهرنى ” :كۆرســىتىدۇــۈزۈش ــى ،كهتكـ ــدۇرۇ قهلبىڭالرنـ ــى ۋە شتىنچالنـ ــۇت قهدىمىڭالرنـ مهزمـ

ســۈرە( “.بهردى ياغــدۇرۇپ يــامغۇر بۇلــۇتتىن ســىلهرگه هللا ئۈچــۈن قىلىــشــال ــر ئايهتنىــڭ – 11 ،ئهنف ــسمى بى يېڭىلىــپ مۇســۇلمانالرنىڭ هللا )قى

ــلىقلىرى ــۈن قالماسـ ــمهنلىرىنى ئۈچـ ــائۇ دۈشـ ــدا جهڭ الرغـ ــاز مهيدانىـ ئـــۇالرنى چۈشــىدىمۇ نىڭرەســۇلۇلالھ ،ىدەكنكۆرســهتكى ــاز ئ .ۆرســهتتىك ئ

ئــۆز” :دەيــدۇ مۇنــداق قۇرئانــدا هللا .ئورۇنلىنىــدۇ چۇقــۇم ھۆكــۈمى نىــڭهللا كـۆپ ئـۇالرنى هللا ئهگهر ،كۆرسـهتتى ئـاز سـاڭا ئـۇالرنى چۈشۈڭدە هللا ۋاقتىدا

توغرىــــسىدا ئىــــش بــــۇ ۋە قــــاالتتىڭالر قورقــــۇپ ،بولــــسا كۆرســــهتكهنــشىپ ــاالتتىڭالر جاڭجاللىـ ــىلهرنى هللا لـــېكىن ۋە ،قـ هللا ،ســـاقلىدى سـ

بولـــدۇرۇش ئىـــشنى بولىـــدىغان هللا .بىلىـــدۇ ئوبـــدان للهردىكىنىكۆڭـــۈ .كۆرسـهتتى ئـاز ئۇالرغـا سىلهرنىمۇ ،كۆرسهتتى ئاز سىلهرگه ئۇالرنى ،ئۈچۈن – 44 ، - 43 ،ئهنفــال ســۈرە( “.قايتىــدۇ دەرگاھىغــا نىــڭهللا ئىــش ھهمــمه سـۇ بىر يىراق بهدرىدىن قوزغىلىپ قوشۇنى مۇسۇلمانالر ئاندىن )ئايهتلهر

پاراسـهتلىك ناھايىتى مۇنزىر ئىبنى ھوباب الردىنئهنسارى .چۈشتى غابۇيىــادەم ــدى ئ ــى :ئــۇ .ئى ــۇلۇلالھ ئ ــڭهللا يهرگه بــۇ ،رەس ــۇيرۇغى نى بــويىچه ب

پهيغهمـبهر .سـورىدى دەپ چۈشـتۈڭمۇ؟ بـويىچه رايىـڭ ئۆز ياكى چۈشتۈڭمۇــساالم ــۆز ئهلهيهىس ــى ئ ــويىچه راي ــكهنلىكىنى ب ــدا چۈش ــۇ ،ئېيتقان ــى :ئ ئ

بهدرىنىـڭ قوزغىلىـپ بىـز ،ئهمهس مۇۋاپىق چۈشۈش يهرگه بۇ ،ھرەسۇلۇلال نىڭۇســـ ئــۇ .چۈشـــهيلى بويىغــا ســۇ جايىـــدىكى يــېقىن مۇشــرىكالرغا

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 169 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

ئىــشلىتىدىغان ئــۆزىمىز ،كــوالپ كــۆل بىــر .بىلىــمهن مهن مــوللىغىنىــۇنى ــدۇرىۋااليلى س ــقا ،تول ــۇدۇقالرنى باش ــدۇرىۋېتهيلى ق ــرىكالر ،تىن مۇش بـۇيىچه شـۇ ،كۆرۈلـۈپ ماقۇل پىكىر ھۇبابانىڭ .دېدى !قىينالسۇن سۇدىن ئـى :مۇئـاز ئىبنـى سـهئىد باشـلىقى قهبلىـسىنىڭ ئهۋس .قىلىندى ئىش

تهييـارالپ ئـۇلىغىڭنى ،ئولتۇرغـۇزۇپ سېنى سېلىپ كهپه بىز ،رەسۇلۇلالھ ئاتــا نۇســرەت بىــزگه هللا .قىاليلــى جهڭ بىــلهن دۈشــمهن ئانــدىن ،قويــۇپ .كـۈتكىنىمىز بىزنىـڭ بـۇ ،قىلـساق غهلىبه ئۈستىدىن دۈشمهن ،قىلىپ ئــارقىمىزدىكى مىنىــپ ئــۇلىغىڭنى ســهن ،قالغانــدا بولمــاي ئۇنــداق

سـاڭا ۋە سـۆيىدىغان بىـزدەكال سـېنى .بېرىۋالىسهن يېنىغا كىشىلهرنىڭ ئۇالرنىـڭ .قالـدى قېلىپ مهدىنىدە كىشىلهر نۇرغۇن قىلىدىغان ئىتائهت دۈشـمهن قېـتىم بـۇ ئۇالر .ئىدى بار قىزغىنلىقى ۋە نىيىتى قىلىش غازات ،چىقـاتتى ھهممىـسى ،بولـسا بىلـگهن قىلىـدىغانلىقىڭنى غـازات بىلهن قېلىــپ ئۈچــۈن ئويلىغــانلىقى دەپ چىقتــى ئۈچــۈن كــارۋان ســېنى ئــۇالر

ــدى ــېنى هللا .قال ــۇالر س ــارقىلىق ئ ــدۇ ئ ــۇالر ،قوغداي ــاڭا ئ ــاداقهتلىك س س پهيغهمـبهر .دېـدى ،قىلىـدۇ غـازات تـۇرۇپ بىلـله بىـلهن سـهن ،كۆرسىتىدۇ

ــساالم ــۇ ئهلهيهىســ ــشى بــ ــلىههتكه ياخــ ــۇلدى مهســ ــبهر .قوشــ پهيغهمــــساالمغا ــدانىنى جهڭ ئهلهيهىس ــپ مهي ــۇرۇش كۈزىتى ــۈن ت ــڭ ئۈچ دۆڭنى

يىغىلغانــدىن لهشــكهرلهر ئۈســتىگه دۆڭ ،ســېلىندى كهپه بىــر ئۈســتىگه لهشـكهرلهر ،تۈزىـدى سـېپىنى ئۇالرنىڭ ئهلهيهىسساالم پهيغهمبهر ،كېيىنــۇپب راۋۇرۇس ــهپ ولـ ــپ سـ ــتى تارتىـ ــبهر .تۇرۇشـ ــساالم پهيغهمـ ئهلهيهىسـ

ــشلهرگه ــاراپ قۇرەيـ ــى :قـ ــۇ هللا ئـ ــۇرەيش بـ ــسى قـ ــۇق ئاھالىـ ۋە تهكهببۇرلـــاڭا ،كېلىــــپ بىــــلهن چوڭچىلىــــق ــهتمهكته قارشــــىلىق ســ ۋە كۆرســ

ئاتـا يـاردىمىڭنى قىلغـان ۋەدە ماڭـا ،قىلماقتـا يالغـانچى پهيغهمبىرىڭنى قىلماســلىق – قىلىــش جهڭ اچاغــد بــۇ .قىلــدى دۇئــا دەپ ،قىلــساڭ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 170 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

.بهردى يـۈز ئىخـتىالپ ئارىـسىدا باشـلىقلىرى مۇشـرىكالرنىڭ توغرىسىدا ئابــدۇلال ۋە توســتى قىلىــشتىن جهڭ مۇشــرىكالرنى رەبىــئه ئىبنــى ئــۇتبه

تهرىپىـــدىن لهشـــكهرلىرى ئىـــسالم باشـــچىلىقىدىكى جهھىـــش ئىبنـــى قىلىنغـان مۇسـادىر ۋە تـۆلىمىنى ھهزرىمنىڭ ئىبنى ئهمرى ئۆلتۈرۈلگهنــدىكى ــالالرنى كارۋانـ ــۆز مـ ــدىن ئـ ــدىغانلىقىنى يېنىـ ــدۈردى تۆلهيـ .بىلـــۇنى ئهبۇجهھىـــل ــۇتبهنى ،ئۇقـــۇپ بـ ــاق ئـ ــدى دەپ قورقۇنچـ : ۋە ئهيىپلىـ

ھهقتىكـــى بــۇ نىــڭ هللا ،ئۇرۇشــۇپ بىـــلهن مــۇھهممهد ،خــۇدا ئهزبىرايــى ،ئالدىـدا باشـلىنىش سـۇقۇش .دېـدى !قايتمـايمىز كۆرمىگىچه تهدبىرىنى ۋەدە غـا هللا :چىقىـپ ئابدۇلئهسهد ئىبنى ئهسۋەد سېپىدىن نىڭمۇشرىكالر بــۇزۇپ ئــۇنى يــا ،ئىچىــمهن ســۇ كۆلىــدىن ئۇالرنىــڭ چۇقــۇم ،بېرىمهنكــى ئۇنىڭغــا .ئىچتــى قهســهم دەپ !ئــۆلىمهن ئۈچــۈن ئىــش مۇشــۇ ،تاشــاليمهن

ــدۇلمۇتهللىب ئىبنــى ھهمــزە قارشــى ــدانغا ئاب ئهســۋەدنىڭ ،چىقىــپ مهي ۋە يېقىلـدى ئوڭدىـسىغا ئهسـۋەد .تاشـلىدى پئـۈزۈ بىـلهن قىلىچ پۇتىنى

ھهمـزە .سـهكرىدى كـۆلگه بېرىـپ ئـۆمىلهپ ئۈچـۈن ئورۇنالش قهسىمىنى ئهلهيهىسـساالم پهيغهمـبهر چاغـدا بـۇ .ئۆلتـۈردى ئۇنى بېرىپ ئارقىسىدىن تهرغىــپ بولۇشــقا چىــداملىق ،ســۇباتلىق كىــشىلهرنى ،تــۇرۇپ ئورنىــدىن جهڭــدە” :ئىــدى بــار جۈملىمــۇ ۇمۇنــ ئارىــسىدا ســۆزلىرى ئۇنىــڭ .قىلــدى

“ .قىلىدۇ خاالس قايغۇالردىن – غهم سېنى هللا ،بولساڭ چىداملىق

ــدىن ــۇرۇن ئان ــلهن ئۇســۇلى چۈشــۈش يهك – يهكمــۇ ئ .باشــالندى بىــوتبه ســېپىدىن مۇشــرىكالرنىڭ ۋە شــهيبه قېرىندىــشى ،رەبىــئه ئىبنــى ئ

ققــانچى كىــشى ئــۈچ الردىنئهنــسارى .چۈشــتى مهيــدانغا ۋەلىــدلهر ئــوغلىــسىمۇ ــرىكالر ،بولـ ــىلهر :مۇشـ ــلهن سـ ــمايمىز بىـ ــشلهردىن ،ئۇرۇشـ قۇرەيـ ھـارس ئىبنـى ئۇبهيدە :ئهلهيهىسساالم پهيغهمبهر ،لىكتىندېگهن چىقسۇن ئىبنــــــى ھهمــــــزە ،بىرىنچىــــــسىگه ئابــــــدۇلمۇتهللىبنى ئىبنــــــى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 171 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

ــدۇلمۇتهللىبنى ــسىگه ئابــ ــى ئهلــــى ،ئىككىنچىــ ئهبۇتــــالىبنى ئىبنــ رەقىبلىرىنــى ئــۆز ئهلــى بىــلهن ھهمــزە .چىقــاردى قارشــى ئۈچىنچىــسىگه

.يارىالنـدى ئىككىلىـسى ئېلىـشىپ ئۇتبه بىلهن ئۇبهيدە ئهمما ،ئۆلتۈردى .ئۆلتــۈردى ئــۇنى ،قىلىــپ ھۇجــۇم ئــۇتبهگه ئهلــى بىــلهن ھهمــزە ئــاڭغىچهــدە ــرى پاقالچىقىنىــڭ يارىلىنىــپ ئۇبهي ــان ئېقىــپ يىلىكلى ــدا تۇرغ ھال

پهيغهمـبهر .بېرىلـدى ېلىـپ ئ كهپىـسىگه ئهلهيهىسـساالمنىڭ پهيغهمـبهر ئۇنىڭغـا ۋە بهردى قىلىـپ تهكى پۇتىنى مۇبارەك ئۇبهيدەگه ئهلهيهىسساالم

ــېهىت ــلهن دەرىجىـــسى لىكشـ ــشارەت بىـ ــدە .بهردى بېـ ــلهن هللا :ئۇبهيـ بىـ :ئۇنىڭ بولسا بولىدىغان ھايات ئهبۇتالىب ،قهسهمكى

،بېرىپ جان ئهتراپىدا ،قوغدايمىز مۇھهممهدنى

...كېچىپ ۋاز خانۇماندىن ،التتىنئهۋ ئۈچۈن ئۇنىڭ

ــگهن ــېئىرى دىـ ــويىچه شـ ــش بـ ــشتا ئىـ ــدىن قىلىـ ــڭ ئۇنىڭـ بىزنىـ مۇبــــارەزە .دېـــدى ،بـــوالتتى بىلـــگهن ئىكهنلىكىمىزنـــى ھهقلىقـــراق

ئارىـسىغا سـهپلهرنىڭ ئهلهيهىسـساالم پهيغهمبهر ،كېيىن ئاياقالشقاندىن كىچىــك قۇلىــدىكى نىــڭ )جهڭچىلىــرى ئىــسالم( مۇھاجىــدالر ،كىرىــپــقا بىـــلهن تايـــاق ــهۋادنىڭ .كىرىـــشتى تۇرغۇزۇشـ ــهپتىن سـ چىقىـــپ سـ

ــۇر تــۈز :كــۆرۈپ كهتكهنلىكىنــى بىــلهن تايــاق قۇرســىقىغا دەپ !ســهۋاد ،ت مېنـى تـۇرۇپ ھهققـانى سـهن ،رەسـۇلۇلالھ ئـى :سـهۋاد ،قويغانىـدى نۇقۇپ قىـساسىڭنى :ئهلهيهىسـساالم پهيغهمبهر .دېدى ،ئالىمهن قىساس ،ئۇردۇڭــهۋا ،دەپ ئــــال ــهۋاد .بهردى ئېچىــــپ قورســــىقىنى دقاســ ــبهر ســ پهيغهمــ

پهيغهمـــــبهر .ســـــۆيدى قورســـــىقىنى قۇچـــــاقالپ ئهلهيهىســـــساالمنى ئۆلــۈم ،رەســۇلۇلالھ ئــى :ســورىغاندا ســهۋەبىنى بۇنىــڭ ئهلهيهىســساالم

ــدا ــۇ ئالدىم ــاخىرقى ھاياتىمنىــڭ ،تۇرۇپت ــائهتلىرىدە ئ ــنىم مېنىــڭ س تې سـهۋادقا ئهلهيهىسـساالم هرپهيغهمـب .دېدى ،دېدى تهگسۇ تېنىڭگه سېنىڭ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 172 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

،قىلمىغىـچه بـۇيرۇق مهن :مۇجاھىـدالرغا ئاندىن .قىلدى دۇئا خهيرىلىكــا ــۆتمهڭالر ھۇجۇمغ ــمهن ،ئ ــىلهرگه دۈش ــۇم س ــسا ھۇج ــوق ،قىل ــلهن ئ بى ،قىلمىغىــچه ھۇجــۇم بىــلهن قىلىــچ ســىلهرگه ئــۇالر ،قىلىڭــالر مــۇداپىئه ئـۇالرنى ۋە قىلدى تهۋىسسىيه دەپ ،قىلماڭالر ھۇجۇم بىلهن قىلىچ سىلهر

بـــۇرادىرى ئانـــدىن .قىلـــدى دەۋەت بولۇشـــقا ســـۇباتلىق ،چىـــداملىقــۇبهكرى ــلهن ئهبـ ــگه بىـ ــپ كهپىـ ــاردى قايتىـ ــڭ ،بـ ــشىگىدە كهپىنىـ ئىـ .تـۇراتتى ئېـسىپ ىنـى قىلىچ مۇئـاز ئىبنـى سـهئد قوغـداپ نىرەسۇلۇلالھ

پهيغهمـــبهر چاغـــدا بـــۇ ،قىلىنىـــشىچه رىـــۋايهت دا»ســـهھىهۇلبۇخارى« ۋەدەڭنـى ۋە كاپالىتىڭنى ئۆز ،هللا ئى” :قىلدى دۇئا مۇنداق المئهلهيهىسسا مۆئمىنلهرنىـــــڭ ئهگهر ،هللا ئـــــى !تىلهيـــــمهن ئاشۇرۇشـــــۇڭنى ئىـــــشقا

ــدىغان ھــاالكىتىنى قىلغــۇچىالر ئىبــادەت زىمىنــدا ســاڭا ،بولــساڭ خاالي ســــاڭا :ئهلهيهىســــساالمغا پهيغهمــــبهر ئهبــــۇبهكرى “.كېتىــــدۇ تــــۈگهپ

ــايىكى ــدى ،ئاشــۇرىدۇ ئىــشقا ىنىۋەدىــس قىلغــان هللا ،كىپ پهيغهمــبهر .دې سـۈرە ( “قاچىـدۇ ئارقىغا بولۇپ مهغلۇب توپى مۇشرىكالر” :ئهلهيهىسساالم

مۇجاھىـدالرنى ئاندىن .كهلدى چىقىپ كهپىدىن دەپ )ئايهت – 46 ،قهمهرــا ــدۈرۈپ غازاتقــ ــلهن هللا :رىغبهتلهنــ ــهمكى بىــ ــۈن ،قهســ ــى بۈگــ كىمكــ

ــهۋرچانلىق ــك ۋە سـ ــرىكالرغا رازىمهنلىـ ــى مۇشـ ــنمهي قارشـ جهڭ چىكىـ مۇشـرىكنى بىـر كىمكـى .قىلىـدۇ ئاتـا جهنـنهت ئۇنىڭغا هللا ،قىلىدىكهن ،بولىـدۇ شـۇنىڭ قـۇرالى ،كـېچهك – كېيىم ئۆلتۈرۈلگۈچىنىڭ ،ئۆلتۈرسهــدى ــومهير .دې ــام ئىبنــى ئ ــاڭالپ ســۆزىنى نىڭرەســۇلۇلالھ ھهم ئهجهپ :ئ

ــسا ئۇنــداق .ئىــكهن گهپ ياخــشى ــسىدائا جهننهتنىــڭ بىــلهن مهن ،بول رى ،دە – دېـدى ،قـاپتىغۇ بولۇشـال شـېهىت قىلىـپ جهڭ بىـلهن مۇشرىكالر جهڭـگه ئېلىـپ ىنـى قىلىچ ،تاشـلىۋېتىپ خـورمىنى يهۋاتقـان قولىدىكى .بولـدى شـېهىت ئـاخىرى ،ئېلىـشىپ بىـلهن مۇشرىكالر .كهتتى كىرىپ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 173 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

مۇســـۇلمانالرنىڭ هللا ،چاغـــدا چىققـــان ئهۋجىـــگه راســـاس قىزىـــپ جهڭ ئۇالرغـــا :ئۇالرغـــا يۈزىـــسىدىن بېـــشارەت ،ئۈچـــۈن تىنـــدۇرۇش كـــۆڭلىنى داۋامالشــقاندىن ســائاەت بىــرەر جهڭ ،بهردى يــاردەم ئــارقىلىق پهرىــشتىلهر

ــيىن ــرىكالر ،كې ــۇب مۇش ــۇپ مهغل ــسىغا بول ــشقا ئارقى ــلىدى قېچى .باشــۇلمانالر ــۇالرنى مۇســ ــسىدىن ئــ ــوغالپ ئارقىــ ــۈردى قــ ــىر ۋە ئۆلتــ ئهســ

ــدى ــرىكالردىن.ئالــ ــى مۇشــ ــشچه جهمئــ ــشى يهتمىــ ــدى كىــ .ئۆلتۈرۈلــ ۋەلىـد ۋە شـهيبه بىـلهن ئـوتبه ئـوغلى ئىككـى رەبىئهنىـڭ مۇشرىكالردىن

.ئۆلتۈرۈلـــدى مۇبــارەزدە چاغــدىكى باشــالنغان ئــۇرۇش ئــوتبهلهر ئىبنــى ــۇختهرى ــى ئهبۇلب ــشام ئىبن ــۇ ،ھى ــدەنىڭ ئهب ــسى ئۇبهي ــۇ ئاتى جهرراھالرم

كهتـكهن يىـراق جهرراھـتىن ئاتىـسى چىكىنىـپ ئۇبهيدە ئهبۇ .ئۆلتۈرۈلدىــدى ــېكىن .ئى ــتىن جهرراھ ل ــوغلى ،چىكىنمىگهنلىك ــۇنى ئ ــۈردى ئ .ئۆلت كىـشى تـوپ بىـر الردىنئهنـسارى ۋە ياسىر ئىبنى ئهممار ،رىبا ئىبنى بىالل ئـۇمهييه ئۆلتـۈردى؛ ئهلىنـى ئـوغلى ئۇنىـڭ بىـلهن خهلهف ئىبنى ئۇمهييه .ئىـدى قىينىغـان كـۆپ ئهممـارنى بىلهن بىالل چاغدا مهككىدىكى بولسا

ھىـــشامالرمۇ ئىبنـــى جهھىـــل ئهبـــۇ ۋە ســـوفيان ئهبـــۇ ئىبنـــى ھهنـــزەله پهيغهمــــــبهر مهككىــــــدە ھىــــــشامنىڭ ئهبۇجهھىــــــل .ئۆلتۈرۈلــــــدى

ئىككــى الردىنئهنــسارى ئاڭلىغــان جاپــالىرىنى ســالغان ئهلهيهىســساالمغا مهسـئۇد ئىبنـى ئابـدۇلال ئانـدىن ،قىلـدى يارىـدار جهھىلنـى ئهبۇ باال ياش

.ئۆلتـۈردى خۇۋەيلىـدنى ئىبنـى نهۋفهل تالىب ئهبۇ ىئىبن ئهلى .ئۆلتۈردى ئۇمهييهنىــڭ ئىبنــى ئــاس بىــلهن ئۇبهيــدە ئوغــۇللىرى ئوھهيمهنىــڭ ئهبــۇ

نۇرغـۇن يهنه مۇشـرىكالردىن ،باشـقا ئـۇالردىن .ئۆلتـۈردى سهئىدنى ئوغلى پهيغهمـــبهر .ئېلىنـــدى ئهســـرى كىـــشى يهتمىـــش ،ئۆلتۈرۈلـــدى كىـــشى

ــساالم ــپ ئهلهيهىس ــ قايتى ــۆزىنى ،پكېلىۋېتى ــدە ئ ــاتتىق ئهڭ مهككى ق مۇئهيـت ئهبـۇ ئىبنـى ئـوقبه چۈشـكهن ئهسـىر ھـازىر ۋە قىلغـان مهسخىرە

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 174 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ئهلهيهىســساالم پهيغهمــبهر .ئۆلتــۈردى ھارىــسنى ئىبنــى نهزىــر بىــلهن مهيلــى .بــۇيرۇدى كۆمۈشــكه تاشــالپ گوداڭلىرىغــا بهدرىنىــڭ ئۆلــۈكلهرنىــۇلمان ــسۇن مۇس ــى ،بول ــاپىر مهيل ــسۇن ك ــا ،بول ــڭ نئۇچرىغ ئۆلۈكلهرنى

غــازاتتىكى ئهلهيهىســساالمنىڭ پهيغهمــبهر قىلىــش دەپــنه جهســهتلىرىنىــدىن ــدى ئادەتلىرىـ ــلهپ ئهڭ .ئىـ ــۇلمان دەسـ ــانالردىن مۇسـ ــۇ بولغـ ئهبـــڭ ــسىنىڭ ھۇزەيفىنى ــىدى دادى ــا جهس ــالنغاندا گوداڭغ ــڭ ،تاش ئوغلىنى

ــدا ــۆزگىرىش چىرايى ــدى ئ ــبهر .بول ــساالم پهيغهم ــۇنى ئهلهيهىس ــۇپ ب ،تۇي :ھـۇزەيفه ئهبـۇ .سورىدى دەپ نىمه؟ ئاغرىۋاتامدۇ ئىچىڭ ئاتاڭغا :فىگهھۇزەي

،ئهقىللىـــق ،ئاتـــامنى مهن لـــېكىن ،ئهمهس ئۇنـــداق ،قهســـهمكى غـــاهللا ئىــسالم ئــۇنى دىــنهللا شــۇڭا ،قــارايتتىم دەپ ئــادەم پهزىلهتلىــك ،مــۇاليىمــا ــدايهت دىنىغـ ــشنى ھىـ ــد قىلىـ ــتىم ئۈمىـ ــڭ .قىالتـ ــسىز ئۇنىـ ئىمانـ

ــگه ــاي كهتكهنلىكىـ ــدى ،غۇردۇمقـ ــبه .دېـ ــساالم پهيغهمـ ــۇ رئهلهيهىسـ ئهبـــا خهيرىلىــك ھــۇزەيفىگه ئهلهيهىســساالم پهيغهمــبهر ئانــدىن .قىلــدى دۇئــۇلىغىنى ــاغالپ ئـ ــقا بـ ــۇيرۇپ قويۇشـ ــرىكالرنىڭ ،بـ ــهتلىرى مۇشـ جهسـ ئاتىلىرىنىـــڭ ئۆلۈكلهرنىـــڭ ،كېلىـــپ يېنىغـــا گوداڭنىـــڭ تاشـــالنغان ئىـسالم ،ئوغلى پاالنىنىڭ ىپاالن ھهي :توۋالپ قوشۇپ بىلهن ئىسىملىرىــى ــۇل دىنىنــ ــانلىقىڭالر قوبــ ــۈن قىلمىغــ ــايمان ئۈچــ ــپ پۇشــ قىلىــ

راســـتىلىقىنى ۋەدىـــسىنىڭ رەببىمىزنىـــڭ بىـــز قايغۇرىۋاتامـــسىلهر؟ بىلـدىڭالرمۇ؟ ھهقلىقىنـى ۋەدىـسىنىڭ رەببىڭالرنىڭ سىلهرمۇ ،بىلدۇق .ېـدى د ئاڭالمـدۇ؟ سـۆزۈڭنى جهسـهتلهر جانـسىز ،رەسۇلۇلالھ :ئۆمهر .دېدى

ياخـشىراق سـىلهردىنمۇ ئـۇالر ،قهسهمكى غاهللا :ئهلهيهىسساالم پهيغهمبهر ئائىــشه ،قىلىنىــشىچه رىــۋايهت دا )»ســهھىهۇلبۇخارى«( .دېــدى ،ئاڭاليــدۇ

كۆمــۈلگهن مۇشــرىكالر ئهلهيهىســساالمنىڭ پهيغهمــبهر ئهنهــا رەزىيهلالھــۇــۇالر ئهمــدى ،كېلىــپ يهرگه ئىكهنلىكىنــى ھهق دەۋىتىمنىــڭ مېنىــڭ ب

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 175 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

دىكىلهرگهقهبرىـ ۋە ئۆلۈكلهرگه سهن” ،يهنه ،لىكىنىدېگهن ،بىلىدۇ چۇقۇمــسهن ســۆزۈڭنى ــگهن “ئاڭلىتالماي ــايهتنى دې ــانلىقىنى ئ ــان ئوقۇغ ،ئېيتقــدىن ــۆزى ئان ــۈرۈلگهن ،ئ ئهلهيهىســساالمنىڭ پهيغهمــبهر مۇشــرىكالر ئۆلت

ــدە دەۋزەخــقه ئىكهنلىكىنــى ھهق دەۋىتىنىــڭ ــدۇ كىرگهن ــگهن ،بىلى ).دې يهتكـۈزۈش خهۋەر خـوش خهلقىغه مهدىنه ئهلهيهىسساالم پهيغهمبهر ئاندىن كـۈن ،رەۋھـانى ئىبنى ئابدۇلال تهرىپىگه چىقىش كۈن مهدىنىنىڭ ،ئۈچۈن

ــتىش ــپىگه پې ــۆز تهرى ــسىگه ئ ــدۈرۈپ تۈگى ــد مىن ــى زەيى ــسهنى ئىبن ھارى – ســۆز تۈرلــۈك مۇنــاپىقالر بىــلهن الريهھــۇدىي مهدىنىــدىكى .ئهۋەتتــى

ــۆچهكلهرنى ــشكه مۇســۇلمانالرنى ،قىتىــپتار چ تۇرغــان ســېلىپ تهشۋى مۇســــۇلمانالرنى مهقــــسىتى ،بولــــۇپ ئــــادىتى ئۇالرنىــــڭ بــــۇ .ئىــــدى

ــسىزلهندۈرۈش ــدى خاتىرجهم ــلهر .ئى ــۇلمانالرنى ئهۋەتىلگهن ــال مۇس خۇش خهلقىنىــڭ مهدىــنه ئىــش بــۇ .يهتكــۈزدى خهۋەرنــى خــوش قىلىــدىغان دەپـنه رۇقهييهنـى ايالىئ ئوسماننىڭ ،قىزى ئهلهيهىسساالمنىڭ پهيغهمبهر رەسـۇلۇلالھ ئانـدىن .كهلـدى تـوغرا ۋاقتىغـا كېلىۋاتقـان قايتىـپ قىلىپ

مـالنى ئېلىنغـان غهنىمهت يهردە بۇ .ئاتالندى بولۇپ قايتماقچى بهدرىدىن ئارىـسىدا مۇسـۇلمانالر قىسىم بىر ئۈستىدە مهسىلىسى قىلىش تهقسىم

غهنىــمهت – ئولجــا ،قىلــدۇق بىــز ئۇرۇشــنى :ياشــالر .چىقتــى ئىخــتىالپــرىالر .تىدېيىــش ،خــاس بىــزگىال ــز :قې ــدۇق يۈلهنچــۈك ســىلهرگه بى ،بول كـۈچنى ئىخـتىالپ بـۇ .تىدېيىش ،بار ھهسسىسىمىز بىزنىڭمۇ غهنىمهتته

ــاداۋەت دىلــالردا ،ئاجىزلىتىــپ ــۇزاتتى ئىتتىپــاقلىقنى ،تۇغــدۇرۇپ ئ هللا .ب بـــاش سۈرىـــسىنىڭ ئهنفـــال ئۈچـــۈن تـــۈگىتىش ئىختىالپنـــى مۇنـــداق سـهن ،سورىـشىدۇ سـهندىن توغرىلىق غهنىمهت” :قىلدى نازىل تهرىپىنىــا ــلهر :ئۇالرغـ ــاهللا غهنىمهتـ ــبهرگه ۋە غـ ــاس؛ پهيغهمـ ــاهللا خـ تهقۋادارلىـــق غـ ،قىلىڭـالر ئىتـائهت پهيغهمبىـرىگه ۋە غـا هللا ،تـۈزەڭالر ئاراڭالرنى ،قىلىڭالر

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 176 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

رىنـى دىللى ئۇالرنىـڭ نۇرى قۇرئاننىڭ )ئايهت – 1 ،ئهنفال سۈرە( “.دىگىن نىـڭ هللا غهنىمهتنـى .بولۇشـتى ئىتتىپـاق ،تۈگهپ نىزا ئارىدىكى ،يۇرۇتتى

ــۆكمى ــويىچه ھـ ــبهر ،بـ ــساالمنىڭ پهيغهمـ ــسىم ئهلهيهىسـ ــپ تهقـ قىلىـــشىگه ــشۇرۇشتى بېرىــ ــبهر .تاپــ ــساالم پهيغهمــ ــى ئهلهيهىســ غهنىمهتنــ .بهردى قىلىـپ تهقـسىم بىـلهن ئۈلـۈش پهرقلىق ئاتلىقالرغا ،پىيادىلهرگه بىــلهن ئىــشالر بهزىبىــر ئورۇنالشــتۇرغان ئــۆزى هيهىســساالمئهل پهيغهمــبهر

بــۇ ،قالــدۇردى نهســىۋە ئوخــشاش ئۈچۈنمــۇ چىقالمىغــانالر جهڭــگه بولــۇپ قالـدۇرغان ئورنىـدا ئۆز مهدىنىدە ئهلهيهىسساالم پهيغهمبهر :چىقالمىغانالر

ئاڭلىغـان توغرىـسىدا قهبىلىسى ئهۋف ئىبنى ئهمىر ،ىئهنسارى لۇباب ئهبۇ جايـدا دېـگهن رەۋھـا ،ھـاتهب ئىبنـى ھـارىس ئهۋەتىلـگهن ئۈچـۈن ئىش بىر

خهۋۋات بىــلهن ســهممه ئىبنــى ھــارس قېپقالغــان يېتىــشهلمهي قوشــۇنغاــى ــۇبهير ئىبنـ ــمهن جـ ــڭ دۈشـ ــۋالىنى تهرەپنىـ ــۇپ ئهھـ ــشكه ئۇقـ كېلىـ

ــۇرۇش ،ئهۋەتىلىــپ ــدىن ئ ــهه كېلىــشكهن قۇشــۇنغا كېــيىن تۈگىگهن تهل پهيغهمـــــبه ،زەيىـــــد نـــــىئىب ســـــهئىد بىـــــلهن ئۇبهيـــــدۇلال ئىبنـــــى

قويـــۇپ قاراشـــقا كېـــسىلىگه رۇقهييهنىـــڭ قىـــزى رئهلهيهىســـساالمنىڭ ئاھــالىلىرىنى ئــالىيه بىــلهن قۇبــا ،ئهففــان ئىبنــى ئوســمان چىققــان

بۇنـدىن .ئىـدى ئىبـارەت ئهدىلهردىـن بىلهن ئاسىم قالدۇرغان باشقۇرۇشقا شئوخـشا كىـشىگىمۇ تـۆت ئـون بولغـان شېهىت سوقۇشىدا بهدرى باشقا

ئىبنــى ئۇبهيــدە يارىالنغــان دەســلىۋىدە سوقۇشــنىڭ .قالدۇرۇلــدى نهســىۋە مۇسـۇلمانالر ئـۇ .قالدۇرۇلـدى نهسىۋە ئابدۇۇلمۇتهللىبكىمۇ ئىبنى ھارىس

.قىلىندى دەپنه جايدا دېگهن سهفرا ،قىلىپ قازا چاغدا قايتقان بهدرىدىن

مهدىـــــنىگه قايتىـــــپ بهدىرىـــــدىن ئهلهيهىســـــساالم پهيغهمـــــبهر ناخـــشىنى مۇنـــۇ ،چېلىـــپ داپالرنـــى قىزچـــاقالر ئـــۇنى ،شـــقاندايېقىنال :ئالدى قارشى ئېيتىپ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 177 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

،نۇر چېچىپ ئايدەك تولۇن رەسۇلۇلالھ

.تۇلۋەدادىن سهنىيا كهلدى چىقىپ

،الزىم بىزگه قىلماق شۈكرى خۇداغا

.دۇئادىن ئۈزمىسىال قول ئادەم بىرەر

،دىننى ئۇشبۇ مهقبۇل مۇسۇلمانالرغا

.خۇدادىن كهلدى ئېلىپ رەسۇلۇلالھ

كېڭىشىش توغرىسىدا ئهسىرلهر

، پهيغهمبهر ئهلهيهىسـساالم مهدىـنىگه قايتىـپ كهلگهنـدىن كېـيىن ئـۆمهر ئىبنـى . ئهسىرلهر توغرىسىدا سـاھابىلهر بىـلهن مهسلىههتلهشـتى

بـــۇالر بولـــسا ســـېنىڭ پهيغهمـــبهرلىكىڭگه ، رەســـۇلۇلالھئـــى : خهتتـــابسـېنى يۇرتۇڭـدىن ھهيـدەپ ، ىلغـان ساڭا قارشى ئۇرۇش ق ، چۈمپۈتمىگهن

. ئـۇنى مهن ئۆلتـۈرەي ، پاالنى تۇققىنىمنى ماڭا بهر ، مېنىڭچه، چىقارغانالرــشى ئابباســنى بهر ــزىگه قېرىندى ــۆزى ئۆلتۈرســۇن ، ھهم ــۇنى ئ ــگه ، ئ ئهلى

ــۇقهيلىنى بهر ــشى ئ ــۇن ، قېرىندى ــۆزى ئۆلتۈرس ــۇنى ئ ــلهن . ئ ــۇنىڭ بى ش مـۇھهببهت يـوقلىقىنى –رى باشقىالر بىزلهردە مۇشرىكالرغا قارىتـا مېهـ

بـۇالر . ئهسىرلهرنىڭ ھهممىسى ئۆلتۈرۈلۈشى كېـرەك ، مېنىڭچه. بىلسۇنسـهئد ئىبنـى . دېدى ،قۇرەيش قهبىلىسىنىڭ باشلىقلىرى ۋە كاتتىلىرى

ئهبــۇبهكرى . مۇئــاز بىــلهن ئابــدۇلال ئىبنــى راۋاھه بــۇ پىكىــرگه قوشــۇلدى ئــۆز جهمهتىــڭ ۋە بــۇالر بولــسا ســېنىڭ، رەســۇلۇلالھئــى : دېــدىمۇنــداق. ســاڭا نۇســرەت ئاتــا قىلىــپ ئــۇالردىن غالىــپ قىلــدى هللا ا. قهۋمىــڭئـۇالردىن ، تـۆلهم ئېلىـپ قويـۇپ بهرسـهڭ ، ئـۇالرنى ئۆلتـۈرمهي ، مېنىڭچه

ــۈچ ــڭ كـ ــىمىزدا بىزنىـ ــى تۇرۇشـ ــا قارشـ ــال كاپىرالرغـ ــان مـ –ئېلىنغـ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 178 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

، ئــۇالرنى ســهن ئــارقىلىق ھىــدايهت قىلــساهللا ا. قــۇۋۋىتىمىزنى ئاشــۇرىدۇپهيغهمـــبهر . دېـــدى، يـــۈلهك بولۇشـــى مـــۇمكىن –ر ســـاڭا يـــار ئـــۇال

بهزى كىــشىلهرنىڭ كــۆڭلىنى ســۈتتىنمۇ يۇمــشاق هللا ا: ئهلهيهىســساالمئـى . بهزى كىـشىلهرنىڭ كـۆڭلىنى تاشـتىنمۇ قـاتتىق قىلىـدۇ ، قىلىدۇ

ئىبـراھىم ، سهن دىلى يۇمشاقلىقتا ئىبراھىمغا ئوخشايـسهن ، ئهبۇبهكرىئــۇ مېنىــڭ ، ماڭــا ئهگىــشىدىكهن كىمكــى ”:مۇنــداق دېــگهن ئىــدى

ــدۇر ــدىكهن ، يۇلۇمدى ــا ئاســىيلىق قىلى ــقهتهن ، كىمكــى ماڭ ســهن ھهقى، ســۈرە ئىبــراھىم (“.ناھــايىتى كۈيۈمچانــسهن، مهغفىــرەت قىلغۇچىــسهن

، سهن خۇددى نۇھقـا ئوخشايـسهن ، ئى ئۆمهر ) ئايهتنىڭ بىر قىسمى – 36يهر ، ئـى رەبـبىم ”: ئىـدى دېـگهن نۇھ كاپىرالرغا بهد دۇئا قىلىپ مۇنـداق

ــويمىغىن ــك ق ــۇ تىرى ــڭ بىرىنىم ــدە كاپىرالنى ــۇھ (“يۈزى ــۈرە ن – 26، ســدى)ئايهتنىــڭ بىــر قىــسمى ــۇبهكرى . دې پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم ئهب

ــيىن ــدىن كېـ ــۆمهرنى ماختىغانـ ــلهن ئـ ــرىگه ، بىـ ئهبۇبهكرىنىـــڭ پىكىـ، چـــۈنكى ئىككىلىـــسىنىڭ مهخـــسىدى ئوخـــشاش بولـــۇپ ، قوشـــۇلدى

. قىلىـش ئىـدى مهغلـۇب مۇشـرىكالرنى ، لهنـدۈرۈش ئىسالم دىنىنى كۈچ شـۇڭا ، سىلهر ھـازىر كهمـبهغهل : پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالم ساھابىلىرىگه

. دېــدى،ئهســىرلهرنىڭ ھېچبىرىنــى تــۆلهم ئالمــاي تــۇرۇپ قويــۇۋەتمهڭالر قــۇرەيش خهلقــى پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالمنىڭ ئهســىرلهرنى بىــر تهرەپ

ئــۇالر بهدرى سوقۇشــىدا . خهۋەر تــاپتىقىلىــش توغرىــسىدىكى قارارىــدىن، زارە قىلىـشقاندىن كېـيىن –ئۆلگهن كىشىلىرى ئۈچۈن بىر ئـاي يىغـا

كـۈلكه ) ت –. مۇسـۇلمانالرنى دىمهكچـى (ئۇالرنىڭ چوڭلىرى دۈشمهنگه ئۆلگهنلهرگه يىغلىماسـلىق ، تاكى ئىنتىقام ئالمىغىچه ، بولمىسۇن دەپ

، منى كۆپ تهلهپ قىلمىـسۇن دەپ قارارىغا كېلىشتى ۋە مۇسۇلمانالر تۆله ئهسىرگه چۈشكهن ئادەملىرىنى تـۆلهم بېرىـپ قۇتقۇزىۋېلىـشقا ئالـدىراپ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 179 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

. كهتمهسلىكنى تهۋىسسىيه قىلىشتى

ئهسىرلهرنى تۆلهم بىلهن قۇتقۇزىۋېلىش

ــرىكالرنىڭ ــهھىمى مۇشـــ ــۇ ۋەدائه ســـ ــى ئهبـــ ــب ئىبنـــ مۇتتهلىـــىـڭ دەرھهم مهدىنىگه يۇشـۇرۇن كېلىـپ تـۆت م ، تهۋىسىيىسىگه قارىماي

ــپ ــدى ، بېرى ــىرلىكتىن قوتقۇزىۋال ــسىنى ئهس ــۇرەيش . دادى ــدا ق ــۇ چاغ بــڭ ــۆت مىـ ــدىن تـ ــڭ دەرھهمـ ــۈن مىـ ــىر ئۈچـ ــر ئهسـ ــرىكلىرى بىـ مۇشـ

، پـۇلى يـوق . ئهسىرلهرنى قۇتقۇزېۋىلىشقا باشـلىدى ، دەرھهمگىچه بېرىپ ــنى ــېكىن ئوقۇشــ ــدىغانالر مهدىنىلىكلهرنىــــڭ ، لــ يېزىــــشنى بىلىــ

اۋاتلىق قىلىــپ قويــۇش بهدىلىــگه ئــازات بالىلىرىــدىن ئــون بــالىنى ســ ــدى ــتىدە . قىلىن ــشىلهر ئۈس ــۈم كى ــر تۈرك ــدىكى بى ــىرلهردىن تۆۋەن ئهس

: توختىلىپ ئۆتىمىز

ئهبـۇ سـۇفياندىن تـۆلهم بېرىـپ ئـوغلى : ئهمىر ئىبنى ئهبۇ سـوفيان غـا قهسـهم هللا: ئۇ باش تارتىپ ، ئهمىرنى قۇتقۇزۇۋېلىش تهلهپ قىلىنغاندا

. تــۆلهم بېرىــپ ئوغلــۇمنى قۇتقۇزۇۋالمــايمهنمــۇھهممهدكه، قىلىمهنكــىئهبـــۇ ســـۇفيان مهككىـــگه . دېـــدى،ئوغلــۇمنى نىـــمه قىلـــسا قىلـــسۇن

ىنى ئهنــسارىنى تــاۋاپ قىلىــشقا بارغــان ســهئد ئىبنــى نۇئمــان بهيتــۇلالھئۆز ئوغلى ئهمىرنىڭ بهدىلىگه ئـۇنى تۇتۇۋېلىـپ سـوالپ ، كۆرۈپ قېلىپ

ــدى ــدى ، قويـ ــساالم بۇنىڭـ ــبهر ئهلهيهىسـ ــپپهيغهمـ ــۇ ، ن خهۋەر تېپىـ ئهبـ .سۇفياننىڭ ئوغلى ئهمىر بىلهن سهئدنى ئالماشتۇردى

ــۇ پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالمنىڭ قىــزى . ئهبۇلئــاس ئىبنــى رەبــى ئ، پهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالم قـۇدا بولغـان چاغـدا ، زەينهبنىڭ ئېـرى ئىـدى

پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالم بىـلهن . ئهبۇلئاسنىڭ ياخشى گېپىنى قىلغان

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 180 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ــ ــدە قۇرەيــ ــمهنلىك كۈچهيگهنــ ــسىدا دۈشــ ــلهر ، شىلهر ئارىــ مهككىلىكــئهبۇلئاســـتىن ئهبۇلهھهبنىـــڭ ئىككـــى ئوغلىغـــا ئوخـــشاش پهيغهمـــبهر ئهلهيهىســــساالمنىڭ قىــــزى زەينهبنــــى تــــاالق قىلىۋېتىــــشنى تهلهپ

ــدا ــۇمنى ، غــا قهســهم قىلىمهنكــى هللا: ئهبۇلئــاس ئۇنىمــاي، قىلغان خوتۇن ،ۇننى ئۇنىڭغـا تهڭ قىلمـايمهن قۇرەيش بۇيىچه ھىچ خوت ، قۇيۇۋەتمهيمهن

ــگهن ــدىدېــ ــكهندە . ئىــ ــىرگه چۈشــ ــاس ئهســ ــۇنى ، ئهبۇلئــ ــنهب ئــ زەيــتوي كىچىسى ئانىـسى خهدىـچه بوينىغـا ئېـسىپ ، قۇتقۇزۇۋېلىش ئۈچۈن

ــى ــبهر ئهلهيهىســساالمغا ئهۋەتت ــاقىنى پهيغهم ــان مۇنچ ــبهر . قويغ پهيغهم، اغرىتىـپ زەيـنهبكه ناھـايىتى ئىـچ ئ ، ئهلهيهىسساالم بۇ مۇنچاقنى كۆرۈپ

مۇنچاقنى زەيـنهبكه قـايتۇرۇپ ، ئهبۇلئاسنى قويۇپ بېرىپ : ساھابىلىرىگهپهيغهمـــبهر . ســـاھابىلهر قوشـــۇلدى، دىۋىـــدى، بهرســـهڭالر قانـــداق بـــوالر

ئهلهيهىسساالم زەينهبنىڭ مهدىـنىگه كۈچـۈپ كېلىـشىگه ئهبۇلئاسـنىڭ ئهبۇلئاس مهككىـگه . رۇخسهت قىلىشى شهرتى بىلهن ئۇنى قويۇپ بهردى

ــسهت ــشىگه رۇخ ــشىغا كېتى ــسى قې ــڭ دادى ــپ زەينهبنى ــپ بېرىى قايتىپهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم ئــادەم ئهۋەتىــپ زەينهبنــى مهدىــنىگه . قىلــدى

ــدى ــدىراق . ئهكهلدۈرۈۋال ــشنىڭ ئالدى ــى قىلىنى ــكه پهته ــاس مهك ئهبۇلئبــۇ چاغــدا زەيــبهپ ئهبۇلئاســقا بــۇرۇنقى نىكــا . مۇســۇلمان بولغــان ئىــدى

.رىلدىبۇيىچه قايتۇرۇپ بې

ــۇھهيل ــر ســ ــى ئهمــ ــاھهتلىك . ئىبنــ ــشىلهرنىڭ پاســ ــۇ قۇرەيــ ئــئـۆمهر ئىبنـى . لېكىن مۇسۇلمانالرغا ئـازار بېرەتتـى ، ناتىقلىرىدىن ئىدى

سـۇھهيلنىڭ ئىككـى چىـشىنى ، مېنى قۇيـۇۋەت رەسۇلۇلالھئى : خهتتابــاالي ــۇغۇرۇپ ئـ ــۆز ، سـ ــا سـ ــېنىڭ زىيىنىڭغـ ــدا زادى سـ ــداق جايـ ھىچقانـ

مبهر ئهلهيهىسساالم كىـشىنىڭ بهدىنىنـى ناكـا پهيغه. دېدى ،قىلمىسۇنمېنـى ناكـا هللا ا، پهيغهمبهر بولۇشـۇمغا قارىمـاي ، ناكا قىلسام . قىلمايمهن

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 181 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

كهلگۈســىدە ســۇھهيل ئىــسالمنىڭ پايدىــسىغا ســۆز قىلىــشى . قىلىــدۇــۇمكىن ــدى،م ــى . دې ــى ئهمرن ــۇھهيل ئىبن ــس س ــى ھهفى ــرەز ئىبن مىك

بېرىلىـدىغان تۆلهمنىـڭ ئهسىرگه ئالغان ئادەم بىـلهن سـۇھهيل ئۈچـۈن ســۇھهيل قۇيــۇپ بېرىلىــدىغان ، مىقــدارىنى كېلىــشكهندىن كېــيىن

ئۇنىـڭ ئورنىغـا مىكـرەز تۇتـۇپ ، لېكىن ئۇنىـڭ تـۆلهم ھهققـى كهلگىـچه ــدى ــدىغان بولـ ــق هللا ا. تۇرىلىـ ــۇھهيل توغرىلىـ ــڭ سـ پهيغهمبىرىمىزنىـ

پهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالم . ئالدىنئاال قىلغـان سـۆزىنى ئىـشقا ئاشـۇردى مهكــكه خهلقىمــۇ ، قىــر خهلقىــغه ئوخــشاشال، پــات بولغانــدىن كېــيىنۋا

ــدا ــۇرۇپ ، ئىــسالم دىنىــدىن يېنىۋالمــاقچى بولغان ســۇھهيل ئورنىــدىن تپهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالمغا دۇرۇت ئوقۇغانــدىن ، ســانا–خۇداغــا ھهمــدۇ كىمكــى مــۇھهممهدكه ئىبــادەت ! ھهي خــااليىق: دېــدىكېــيىن مۇنــداق، غا ئىبـادەت قىلىـدىكهن هللاكىمكى ا ، ھهممهد ئۆلدى مۇ، قىلماقچى بولسا

سـهنمۇ چۇقـۇم : نىڭ مۇنۇ سۆزىنى بىلمهمـسىلهر هللا. ئۆلمهيدۇ، ھاياتهللا ايهنه هللا ا) ئــايهت– 30، ســۈرە زۈمهر. (ئۇالرمــۇ چۇقــۇم ئۆلىــدۇ ، ئۆلىــسهنئۇنىڭـدىن ، مـۇھهممهد بولـسا پهقهت بىـر پهيغهمـبهردۇر ”: دېگهن مۇنداق

، ئــۇ ۋاپــات بولــسا يــاكى ئۆلتۈرۈلــسه ، ئــۆتكهنبــۇرۇن كــۆپ پهيغهمــبهرلهرئايهتنىــڭ بىــر – 144، ســۈرە ئــال ئىمــران (“ئارقاڭالرغــا يېنىۋاالمــسىلهر؟

ئىسالم دىنـى قۇيـاش ، مهن ئېنىق بىلىمهنكى ، ئهزبىرايى خۇدا ) قىسمىئهبـۇ ، ئهبۇ سوفيانغا ئالـدانماڭالر ، نۇرىغا ئوخشاش ھهممه يهرگه تارقىلىدۇ

لـېكىن ، نىڭ ھهقلىقىنى مهندەكال ئېنىق بىلىدۇ سوفيان ئىسالم دىنى ، رەببىڭالرغـا تهۋەككـۇل قىلىڭـالر . ئۇ ھهسـهت قىلىـپ شـۇنداق قىلىـدۇ

ــشىدۇ هللا ــى داۋاملى ــڭ دىن ــۆزى ھهق هللا. نى ــڭ س ــى هللا. نى ــڭ تهرىپىن نىسـىلهرنى هللا ا. دىنىنى كۈچهيتىـدۇ هللا ا. مهدەت بېرىدۇ هللا ئالغان كىشىگه ا

ئـــارتۇق بولغـــان ئهبـــۇبهكرىنى ھهممىڭالردىـــن ، ئىتتىپاقالشـــتۇرغاچقا

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 182 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

بۇنىـڭ . پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالمنىڭ خهلىپىسى قىلىـپ سـايلىدىڭالر ، كىمكــى مــۇرتهد بولىــدىكهن. بىــلهن ئىــسالم دىنــى يهنىمــۇ كۈچهيــدى

. ئۇنىڭ كاللىسىنى ئالىمىز

. شۇنىڭ بىلهن كىشىلهر مـۇرتهد بولـۇش نىيهتلىرىـدىن قايتىـشتى ھهيل ھهققىـدە قىلغـان سـۆزى ئۇنىـڭ پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالمنىڭ سۇ

. مۆجىزىلىرىدىن سانىلىدۇ

ــۆلهم بېرىـــپ ــشام تـ ــلهن ھىـ ــد بىـ ــدنى خالىـ ــد ئىبنـــى ۋەلىـ ۋەلىـــدى ــدى . قۇتقۇزىۋال ــۇلمان بول ــپ مۇس ــپ كېلى ــگه قايتى ــد مهككى ، ۋەلى

تۆلهم بېرىشتىن ئىلگىرى مۇسـۇلمان بولـساڭ بولماسـمىدى؟ : ئۇنىڭغاۇپ مۇسـۇلمان بولـدى دىمىـسۇن كىـشىلهر مېنـى قورقـ : ئـۇ ، دىيىلگهندە

ۋەلىـدنىڭ مهدىـنىگه ھىجـرەت قىلىـشىغا . دېدى ،شۇنداق قىلدىم ، دەپپهيغهمــــــبهر ئهلهيهىســــــساالم ، قېرىنداشــــــلىرى قويمىغــــــانلىقتىن

ــۇلالھ ــدا بهيت ــاۋاپ قىلىــشقا بارغان ۋەلىــد ئۇنىــڭ يېنىغــا قېچىــپ ، نى ت . كهلدى

ــائىب ئىبنـــى يهزىـــد ــرىكالرنىڭ بهدرى ئۇرۇشـــىد . سـ ــۇ مۇشـ ىكى ئـئــۇ ئىمــام . ئــۇ تــۆلهم بېرىــپ ئهســىرلىكتىن قۇتۇلــدى. ئهلهمــدارى ئىــدى

. بوۋىسى– 5شافىئى مۇھهممهد ئىبنى ئىدرىسنىڭ

ۋەھهبنىــڭ دادىــسى ئــومهير بولــسا . ۋەھهب ئىبنــى ئــومهير جــۇمهھىپهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالمغا كـۆپ ، قۇرەيشنىڭ شهياتىنلىرىدىن بولـۇپ

كـۈنى ئـۇ سـهفۋان ئىبنـى ئـۇمهييه بىـلهن بىـر . كۈلپهت قىالتتـى –ئازار : ئـومهير . بهدرى غازىتىدا باشـلىرىغا كهلـگهن مۇسـىبهتلهرنى ئهسلهشـتى

ھــازىر بېرەلمهيۋاتقــان قهرزىــم ۋە مهنــدىن كېــيىن ئــاچ ، غــا قهســهمكىهللاــاال ــسىرەۋاتقان ب ــاالرمىكىن دەپ ئهن ــسا –ق ــان بول ــرىم بولمىغ ، ۋاقىلى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 183 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

مېنىـڭ ئوغلـۇم ، ېتىپ كېلهتتى مهدىنىگه بېرىپ مۇھهممهدنى ئۆلتۈرىۋ ، ئۇنـداق بولـسا : سـهفۋان ئۇنىڭغـا . دېـدى ،ئۇالرنىڭ قولىدا ئهسىر تۇرۇپتۇ

ئــومهير . دېــدى، ۋاقىلىرىڭنــى مهن ئۈســتۈمگه ئــاالي–قهرزىڭنــى ۋە بــاال . ئاتلىنىـپ مهدىـنىگه كهلـدى ، ىنى بىلهپ زەھهر بىلهن سـۇغۇرۇپ قىلىچ

ئـۇ ئۆمهيرنىـڭ . بىلهن ئولتۇراتتى ھهزرىتى ئۆمهر بىر تۈركۈم مۇسۇلمانالر نىـــڭ هللا: ئاســـقان ھالـــدا كىرىـــپ كىلىۋاتقـــانلىقىنى كـــۆرۈپقىلىـــچ

ئانـدىن پهيغهمـبهر . دېـدى ،دۈشمىنى بۇ ئىت يامان نىيهت بىلهن كهلدى دەپ ، ئېـسىپ كهپتـۇ قىلىـچ نىڭ دۈشمىنى ئومهير هللا: ئهلهيهىسساالمغا

ۆمهرگه ئـۇنى ئېلىـپ پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالم ھهزرىتـى ئـ . خهۋەر قىلدى ىنـى غېلىپىـدىن تۇتقـان ھالـدا قىلىچئۆمهر ئۇنىـڭ . كىرىشنى ئېيتتى

دېـدى ،ئۇنى قۇيـۇۋەت : پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالم ئۆمهرگه . ئېلىپ كىردى : ئـــۇمهير يـــېقىن كېلىـــپ. ۋە ئـــۆمهيرنى يـــېقىن كېلىـــشكه بـــۇيرۇدى

ــسۇن ــدى،ئهتىگىــنىڭالر خهيرىلىــك بول : مپهيغهمــبهر ئهلهيهىســساال. دېــزگه ا ــساالمنى هللا بىـ ــان ئهسـ ــشىراق بولغـ ــالىمىڭدىن ياخـ ــېنىڭ سـ سـ

ۋە ئۆمهيرنىــڭ نىــمه ئۈچــۈن كهلگهنلىكىنــى دېــدى،ئالماشــتۇرۇپ بهردىئۇنىڭغـــا ، قولـــۇڭالردىكى ئهســـىر ئۈچـــۈن كهلـــدىم: ئـــومهير. ســـورىدى

، ئۇنـداق بولـسا : پهيغهمبهر ئهلهيهىسـساالم . دېدى ،ياخشىلىق قىلساڭالر هللا نــى اقىلىچ: ئــومهير. دېــدى ئېلىــپ كهلــدىڭ؟ىڭنــىقىلىچنىمىــشقا : پهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالم . دېـدى ، بىـزگه ئهسـقاتمىدى ، قىلىچ ئۇرسۇن

ئهســـىر : ئـــومهير. دېـــدىزادى نىمىـــشقا كهلـــدىڭ؟، راســـتىڭنى ئېيـــتــدىم ــدى،توغرىلىــق كهل ــبهر ئهلهيهىســساالم . دې ــاق: پهيغهم ــداق ، ي ئۇن

مۇنـــداق –پ مۇنـــداق ســـهن ســـهفۋان بىـــلهن تاشـــتا ئولتـــۇرۇ ، ئهمهسســېنىڭ ئاســماندىن : ئــومهير . دېــدىگهپلهرنــى قىلــدىڭ ئهمهســمۇ؟

، ســۆزلىگىنىڭگه ۋە ســاڭا چۈشــكهن ۋەھىــيگه چۈمپــۈتمىگهن ئىــدۇق

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 184 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

سهفۋان بىلهن سۆزلهشكهن يهردە بىـز ئىككىمىـزدىن غهيـرى ئـادەم يـوق قېرىندىـشىڭالر : پهيغهمبهر ئهلهيهىسـساالم سـاھابىلىرىگه . دېدى ،ئىدى ،ئهسـىرنى قويـۇپ بېـرىڭالر ، هيرگه دىنى ئهھكام ۋە قۇرئان ئۆگىتىڭالر ئوم

ــدى ــپ . دې ــگه قايتىــپ بېرى ــومهير مهككى ــانلىقىنى ، ئ مۇســۇلمان بولغ . جاكارلىدى

ئۇ مۇسئهد ئىبنى ئومهيرنىـڭ قېرىندىـشى . ئهبۇ ئهزىز ئىبنى ئۆمهير . ئهبۇ ئهزىزنى ئانىسى تۆت مىڭ دەرھهم بېرىپ قۇتقۇزىۋالدى، بولۇپ

ئـۇ پهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالمنىڭ . ئابباس ئىبنى ئابـدۇلمۇتهللىب ئاببـاس ئهسـىرگه . بهدرى غازىتىغا نائىالج چىققان ئىـدى ، تاغىسى بولۇپ

ئۇنىڭغــا ۋە قېرىندىــشى ئــوقهيلگه تــۆلهم بهرســه ، چۈشــكهندىن كېــيىنــدى ــدىغانلىقى ئۇقتۇرۇل ــۇپ بېرى ــاس. قوي ــۇرى : ئابب ــقا مهجب ــز ئۇرۇش بى

ــا ــان تۇرس ــدىكهنمىز؟ ، قچىقق ــۆلهم بېرى ــشقا ت ــدىنىمى ــبهر . دې پهيغهم، كۆرۈنۈشته دۈشمهنلهر سـېپىدە بولـدۇڭ ئهمهسـمۇ؟ دەپ : ئهلهيهىسساالم

ئاببـــــاس پهيغهمـــــبهر . ئابباســـــتىن ۋە ئوقهيلىـــــدىن تـــــۆلهم ئالـــــدىمېنــى قۇرەيــشلهرنىڭ ئىچىــدە ئۆمۈرلــۈك كهمــبهغهل : ئهلهيهىســساالمغانىمىــشقا ئۇنــداق : لهيهىســساالمپهيغهمــبهر ئه. دېــدى،قىلىــپ قويــدۇڭ

بولسۇن؟ سهن بۇ يهرگه كېلىـدىغان چېغىڭـدا ئۇممـۇ فهزلىنىـڭ يېنىـدا بـايلىغىم سـاڭا قالىـدىغان ، مهن ئۆلۈم كهتـسهم ، نۇرغۇن مالالرنى قويۇپ

ھــېچ ئــادەم ، غــا قهســهمكى هللا: ئاببــاس . دېــدى دىمىــدىڭمۇ؟ ، بولــدىبباسـقا قىلغـان بـۇ پهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالمنىڭ ئا . دېدى ،بىلمهيتتى

مۇئامىلىـــسى ئادالهتلىـــك ۋە باراۋەرلىكنىـــڭ ئهڭ يـــۇقىرى دەرىجىـــسى پهيغهمبهر ئهلهيهىسـساالم تاغىـسىنىڭ مهجبـۇرى چىققـانلىقىنى . ئىدى

تاغىـسىدىن باشـقا راسـت ، ۋاھـالهنكى . بىلىپ تۇرۇپمۇ ئۇنى كهچۈرمىدى دېـگهن ئادالهت. كهمبهغهل بولغان بىر توپ كىشىلهرنى كهچۈرۈم قىلدى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 185 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

ــدۇ ــۇنداق بولى ــوق . مۇش ــى ي ــڭ ئهجهپلىنهرلىك ــۈنكى ا، بۇنى ــاال هللا چ تائيـا ئـۇرۇق ـ ، يـا ئاتـا ـ ئاناڭالرنىـڭ ، ئۆزەڭلهرنىڭ، ئى مۆئمىنلهر”: قۇرئاندا

ــگهن ــوغرا كهلـ ــشكه تـ ــق بېرىـ ــا گۇۋاھلىـ ــڭ زىيىنىغـ تۇققانلىرىالرنىـ ســۈرە(“. ئادىــل بولــۇڭالر، نــى كــۆزدە تۇتــۇپهللاگۇۋاھلىقتــا ا، تهقــدىردىمۇ

دەپ تهلىم بهرگهن ئهخـالق ئاشـۇنداق ) ـ ئايهتنىڭ بىرقىسمى 135نىسا .ئىدى

ئــۇ مهككىــدىكى چاغــدا پهيغهمــبهر . شــائىر ئهبــۇ ئــوززە جــۇمهھى ، ئهسـىرگه چۈشـكهندىن كېـيىن . ئهلهيهىسساالمغا قاتتىق ئازار بېرەتتى

ــۇھهممهد ــى م ــر ، ئ ــڭ پېقى ــشى ، مېنى ــاجهتمهن كى ــق ھ ــاال ـ ۋاقىلى بپهيغهمـبهر . دېـدى ،ماڭا كهڭچىلىك قىلـساڭ ، ىلىسهنئىكهنلىكىمنى ب

.ئهلهيهىسساالم ئۇنىڭغا ئىلتىپات قىلىپ كهڭچىلىك قىلدى

نىڭ كايىشىهللاتۆلهم توغرىسىدا ا

بـۇ توغرىـسىدا هللا ا، ئهسىرلهردىن تۆلهم ئېلىنىپ بولغاندىن كېيىن ــدى ــل قىل ــايهتلهرنى نازى ــۇ ئ ــدا دۈشــمهننى ”: مۇن پهيغهمبهرنىــڭ زىمىن

ئـــېلىش پهيغهمـــبهرگه دۇرۇس ) ئهســـىرلهردىن تـــۆلهم(ســـىر قىرمـــاي ئهســىلهرگه ئاخىرەتنىــڭ هللا ا، ســىلهر دۇنيــا مېلىنــى كۆزلهيــسىلهر. ئهمهس

. ھىكمهت بىلهن ئىش قىلغۇچىـدۇر هللا ا، غالىپتۇرهللا ا. ساۋابىنى كۆزلهيدۇ تـۆلهم ئـالغىنىڭالر ، نىڭ ئىلگىرى چىقارغان ھۆكمى بولمىـسا ئىـدى هللا

) ـ ئـايهتلهر 68، ـ 67، سـۈرە ئهنفـال ( “.ار بـۇالتتىڭالر زور ئازاپقا دۇچ، ئۈچۈنئىـسالم دىنىنىـڭ تارقىلىـشىغا ، نىڭ يۇلىدىن مهنئى قىلىدىغان هللاهللا ا

تــۆلهم ئېلىــپ قويــۇپ ، توسـقۇنلۇق قىلىــدىغان ئهســىرلهرنى ئۆلتــۈرمهي ؛ تۆلهمدىن ئىبارەت پـۇل ـ مـالنى تاللىغـانلىقى بېرىشنى مهنئى قىلدى

ــۇلمانال ئىجتىهـــات قىلغۇچىنىـــڭ . رنى ئهيىپلىـــدىئۈچـــۈن بهزى مۇســـسىال ــوغرا بول ــسىتى ت ــسىمۇ ، مهق ــا بول ــاتى خات ــۇنى هللا، ئىجتىه ــڭ ئ نى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 186 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ئــۇالر ، جازىلىماســلىق توغرىــسىدىكى ھــۆكمى بولمىغــان بولــسا ئىــدى تـوغرا نىـيهت بىـلهن ئېلىنغـان تـۆلهمنى . نىڭ ئازابىغا دۇچار بـوالتتى هللاهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالمنىڭ مانـا بـۇ پ . مۇسۇلمانالرغا ھاالل قىلـدى هللا ا

راســت پهيغهمــبهر ئىكهنلىكىنــى كۆرســىتىپ بېرىــدىغان ئهڭ كۈچلــۈك ــدۇر ــڭ بىرى ــك ا. دەلىللهرنى ــهللا ئهگهر پهيغهمبهرلى ــان تهرىپى دىن بولمىغ

ــسا ــرى ، بول ــاھابىلهرنىڭ پىك ــك س ــساالم كۆپچىلى ــبهر ئهلهيهىس پهيغهمه ئـۆزى بويىچه ئىجـرا قىلغـان تـۆلهم ئـېلىش مهسىلىـسى ئۈچـۈن ئـۆزىگ

نىيىتى ياخشى ئهسىرلهرگه ئـۇالردىن ئېلىنغـان هللا ا. كايىمىغان بوالتتى بېرىشنى ۋە گۇنـالىرىنى مهغپىـرەت قىلىـشىنى ۋەدە ساۋابتۆلهم ئۈچۈن

ــداق، قىلىـــپ ــدا مۇنـ ــدىقۇرئانـ ــبهر”: دېـ ــى پهيغهمـ ــۇڭالردىكى ، ئـ قولـــىرلهرگه ــسه هللا ا، ئهس ــارلىغىنى بىل ــشىلىقنىڭ ب ــرەر ياخ ــالردا بى ، دىلىڭ

، رگه سـىلهردىن ئېلىنغـان تۆلهمـدىن ياخـشى نهرسـىلهرنى بېرىـدۇ سىلهناھـــايىتى مهغپىــرەت قىلغـــۇچى ۋە هللا ا، ســىلهرگه مهغپىـــرەت قىلىــدۇ

) ـ ئـايهت 70، سـۈرە ئهنفـال (“ .دىگىن، مىهرى ـ شهپقهت قىلغۇچى زاتتۇر بهدرى غــــازىتى ئــــارقىلىق ئىــــسالم دىنىنــــى غالىــــپ قىلــــدى ۋە هللا ا

ــدۈرد ــۇلمانالرنى كۈچلهنـ ــاتتىق زەربه بهردى ، ىمۇسـ ــرىكلىككه قـ ، مۈشـمۈشـرىكلهرنىڭ ، مۇسـۇلمانالرنىڭ سـانى ئـاز . ئۇۋىسىنى ۋەيـران قىلـدى

، دۈشـمهنلهر قـۇرال ـ يـاراق . سانى كۆپ بولۇپ تۇرۇغلۇق شـۇنداق بولـدى تهييارلىق جهھهتلهردىن شۇنچه كۈچلۈك ۋە سان جهھهتتىن شۇنچه كـۆپ

نىـڭ ئىـسالم دىنـى هللاقىلىـشى ا تۇرۇغلۇق يهنه مۇسۇلمانالرنىڭ غهلىبه هللا ا. ۋە مۇسۇلمانالرغا كۆرسهتكهن ئىلتىپاتىنىڭ ئۇچۇق ئـاالمىتى ئىـدى

قۇرئانــدا ، بهدرى غهلىبىــسى نېمىتىنــى مۇســۇلمانالرغا بايــان قىلىــپ ــداق ــدىمۇنــ ــىلهرگه ا ”: دېــ ــدە ســ ــالبۇكى. مهدەت بهردىهللا بهدرىــ ، ھــ

ئايهتنىـڭ بىـر ـ 123، سۈرە ئال ئىمـران (“ .سىلهرنىڭ سانىڭالر ئاز ئىدى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 187 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

بهدرى غــازىتى مۇســۇلمانالر ئېلىــپ بارغــان ئهڭ چــوڭ غــازات ) قىــسمىئىـسالم . بۇنىڭ بىـلهن ئىـسالم دىنـى ئۈسـتۈلۈككه ئىـگه بولـدى . ئىدى

بهدرى غازىتىــدا قۇرەيــشىلهرنىڭ چوڭلىرىــدىن . نــۇرى ئهتراپنــى يــۇرۇتتىباشـقا ، ئىسالم دىنىغا ئهڭ ئۆچ بولغان بىر تۈركۈم كىشىلهر ئۆلتۈرۈلـدى

ــتى ئهرەب ــۇنچ چۈش ــۆڭلىگه قورق ــڭ ك ــسى ، لهرنى ــۇلمانالرنىڭ ھهيۋى مۇســتى ــۇغ ا. ئاش ــشىمىز هللائۇل ــۈكرى قىلى ــا ش ــۇ ئىلتىپاتىغ ــڭ ب بهدرى ، نى

ـ كـۈنىنى 17غـازىتى غهلىـبه قازانغـان كـۈننى يهنـى رامىـزان ئېيىنىـڭ بـۇ كۈنـدە پهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالمغا ۋە مۇسـۇلمانالرغا ، بايرام قىلىـپ

.نېمىتىنى ئهسلىشىمىز الزىمبهرگهن

قهينۇقا غازىتى

ــۇپ ــمىنى بولـ ــمىنى ، بىركىـــشىنىڭ ئىككـــى دۈشـ ــر دۈشـ ــۇ بىـ ئـئىككىنجـــى دۈشــمىنىنىڭ بېـــشىغا غهم ، ئۈســتىدىن غهلىـــبه قىلــسا

، ئاقىۋىتىنىـــڭ نىـــمه بولۇشـــىغا قارىمـــاي، ئوغىـــسى قاينـــاپ، چۈشـــۈپــانال گهپ ــازىتى غهلبى. دۈشــمهنلىكىنى ئاشكارلىــشى تۇرغ لىــك بهدرى غ

لىرىنىــڭ مۇســۇلمانالر يهھۇدىيبهنــى قهينۇقــا ، ئاياقالشــقاندىن كېــيىنــدى ــۇنداق بول ــىۋىتى ئهنه ش ــان مۇناس ــلهن بولغ ــۇلمانالر . بى ــۇالر مۇس ئدۈشـــــمهنلىكىنى ، بىـــــلهن قىلىـــــشقان ۋەدىـــــسىدىن يېنىۋېلىـــــپ

الردىن بىـــر ئايالنىـــڭ نۇمۇســـىنى دەپـــسهندە ئهنـــسارىئاشـــكارىلىدى ۋە مهدىنىـدە ، انالرنى ئـۇالردىن ئىهتىيـات قىلىـشقا بۇ ھال مۇسۇلم . قىلدى

ــاغالردا ــۈز بهرگهن چ ــۇرۇش ي ــسىدا ئ ــلهن دۈشــمهنلهر ئارى مۇســۇلمانالر بىهللا ا. تۇنۇشــقا ئىــگه قىلــدى دېــگهن،الرغــا ئىشىنىــشكه بولمايــدۇيهھۇدىي

سـهن مهلـۇم قهۋمىنىـڭ كېلىـشىمگه ”: قۇرئاندا بۇئايهتنى نازىل قىلدى . كېلىـشىمنى ئۇالرغـا تاشـالپ بهرگىـن ، خىيانهت قىلىشىدىن قورقساڭ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 188 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

) ـ ئـايهت 59، سـۈرە ئهنفـال (“ .ھهقىقهتهن خائىنالرنى دوست تۇتمايدۇهللا اــساالم ــبهر ئهلهيهىس ــپ يهھۇدىيپهيغهم ــلىقلىرىنى چاقىرى ــڭ باش ، الرنى

ئۇالرغــــا خىيانهتنىــــڭ ئاقىۋىتىنىــــڭ ياخــــشى بولمايدىغانلىقىــــدىن رى غازىتىــدىكى غهلىبهڭــدىن بهد، ھهي مــۇھهممهد: ئــۇالر. ئاگاھالنــدۇردى

. قۇرەيش خهلقى ئۇرۇش قىلىشنى ئۇقمايدىغان خهلـق ! كۆرەڭلهپ كهتمه ،ئانــدىن بىزنىــڭ كىملىكىمىزنــى بىلىــسهن، بىــز بىــلهن سۇقۇشــساڭ

قۇرئانــدىكى بــۇ هللا بــۇ ا. لىرى بــاتۇر ئىــدىيهھــۇدىيبهنــى قهينۇقــا . دېــدى ۋە جهھهنـنهمگه سىلهر يىڭىلىـسىلهر ، كاپىرالرغا” :ئايهتنى نازىل قىلدى

ــسىلهر ــمه ، توپلىنىـ ــنهم نىـ ــگهنجهھهنـ ــهك دېـ ــان تۈشـ ــن، يامـ . دىگىـــاردۇر يولىــدا هللا بىــرى ا: ئۇرۇشــۇۋاتقان گۇروھتــا ســىلهر ئۈچــۈن ئىبــرەت ب

بۇالرغـا ئـۇالر ئۆزلىرىـدىن ئىككـى ، يهنه كاپىرالر بولۇپ ، ئۇرۇشۇۋاتقانالردۇرــدۇ ــۆپ كۆرىنى ــ هللا ا. ھهســسه ك ــپ ئ ــاردەم بېرى ــشىگه ي ــان كى ۇنى خالىغ

“.ئهقىل ئىگىـسى ئۈچـۈن بۇنىڭـدا ھهقىـقهتهن ئىبـرەت بـاردۇر . قولاليدۇــران ( ــال ئىمــ ــۈرە ئــ ــايهت 13، ســ ــسىنىڭ ) ـ ئــ ــۇ خهزرەج قهبىلىــ بــ

ــا ــى قهينۇق ــامىت بهن ــى س ــادە ئىبن ــان ئۇب ــرى بولغ باشــلىقلىرىدىن بىئابـــدۇلال . لىرىـــدىن ئىتتىپاقداشـــلىق مۇناســـىۋىتىنى ئـــۈزدى يهھۇدىي

خهزرەج ، ەۋىرنىـڭ ئۆزگىرىـشىدىن قـورقىمهن دەپ د، ئىبنى ئـۇبهي بولـسا مۇسـۇلمانالرغا تهلىـم هللا ا. بىلهن بولغان ئىتتىپاقداشلىقتا چىڭ تـۇردى

، ئــى مــۆئمىنلهر ”:قۇرئانــدا مۇنــۇ ئــايهتلهرنى نازىــل قىلــدى ، بېرىــپئــۇالر بىــر ـ بىرىنــى دوســت ، ۋە ناســاراالرنى دوســت تۇتمــاڭالريهھــۇدىيئۇمــــۇ ، رنى دوســــت تۇتىــــدىكهنســــىلهردىن كىمكــــى ئــــۇال. تۇتىــــدۇ

دىللىرىـدا . چۇقـۇم ھىـدايهت قىلمايـدۇ هللا زالىـم قهۋمىنـى ا . شۇالردىندۇربىــزگه بىــر پاالكهتچىلىــك كېلىــشىدىن قــورقىمىز ، ئىلــلهت بارالرنىــڭ

هللا ا. ئـــۇالر بىـــلهن دوســـت بۇلۇشـــقا ئالـــدىرىغانلىقىنى كۆرىـــسهن، دەپ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 189 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

كۆڭلىــدە . رىــدۇغهلىــبه ئاتــا قىلىــدۇ يــاكى بىــر ئىــشنى مهيــدانغا كهلتۈ ـ 52، ـ 51، سـۈرە مائىـدە (“.يۇشۇرغانلىرى ئۈچۈن ئۇالر نـادامهت چېكىـدۇ

، لىرى دۈشـــمهنلىكىنى ئاشـــكارىالپيهھـــۇدىيبهنـــى قهينۇقـــا ) ئـــايهتلهرــدى ــان ئى ــڭ بېكىنىۋالغ ــا چى ــساالم . قورغانلىرىغ ــبهر ئهلهيهىس پهيغهم

. تالنــدىمۇشــۇ يىلــى شــهۋۋال ئېيىنىــڭ ئوتتۇرىلىرىــدا ئۇالرغــا قارشــى ئاىنى ئهنـسارى ئهلهمنى تاغىسى ھهمزە كۆتهردى؛ مهدىنىدە ئورنىغا ئهبۇلۇبـا

.لىرىنى ئون بهش كۈن مۇھاسىرە قىلدىيهھۇدىيقويدى؛ بهنى قهينۇقا

لىرىنىڭ كۆچۈپ كېتىشىيهھۇدىيقهينۇقا

لىرى مۇسـۇلمانالرغا تاقابىـل تۇرالمايـدىغانلىقىنى يهھۇدىيقهينۇقا –پهيغهمـــبهر ئهلهيهىســـساالمدىن بـــاال ، نبىلىـــپ قورققانـــدىن كېـــيى

مـال ، چاقىلىرىنى ئېلىپ مهدىنىدىن كۆچۈپ كېتىشكه يـول بېرىـشنى پهيغهمـــبهر . مۈلـــۈكلىرىنى مۇســـۇلمانالرغا قالدۇرۇشـــنى ســـورىدى –

ئۇالرنىـڭ كۆچۈشـىگه ، ئهلهيهىسساالم ئۇالرنىڭ تهلىۋىنى قوبۇل قىلىـپ رغا ئـۈچ كۈنلـۈك مـۆھلهت ئۇبادە ئىبنى سامىتنى مهسئۇل قىلدى ۋە ئۇال

بىـر يىـل . قا كۆچۈپ باردى ) سۈرىيىدىكى بىر جاي (ئۇالر ئهزرىئات . بهردىــۆتمهي ــدى ، ئـ ــۇپ تۈگىـ ــاالك بولـ ــسى ھـ ــڭ ھهممىـ ــبهر . ئۇالرنىـ پهيغهمـ

ــال ــڭ مـ ــساالم ئۇالرنىـ ــۈلكىنى –ئهلهيهىسـ ــدى 5 مـ ــسىگه بۆلـ ، ھهسـ ئهقرىبالىرىغـــا تېگىـــشلىك –پهيغهمـــبهر ئهلهيهىســـساالمنىڭ خىـــش

. لغان ھهسسىنى ھاشىم جهمهتـى بىـلهن مۇتهللىـب جهمهتىـگه بهردى بوبۇنىـڭ سـهۋىۋى . ئابدۇشهمس جهمهتى بىلهن نهۋفهل جهمهتىگه بهرمىـدى

ھاشىم جهمهتى بىـلهن مۇتهللىـب ، پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالم ، سورالغانداجهمهتـى ئىــسالم دىنىــدىن ئىلگىــرى ۋە كېــيىن مۇشــۇنداق بىــر پۈتــۈن

. ىڭ بارماقلىرىنى بىر بىرىگه كىرىشتۈرۈپ كۆرسهتتىقولىن، ئىدى دەپ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 190 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

سهۋىق غازىتى

ــا ئىـــدى ــۇفيان خاپـ ــۇ سـ ــوغلى ۋە يېقىنلىـــرى ، ئهبـ ــۇ ئـ ــۈنكى ئـ چـــدى ــوق ئىـ ــدا يـ ــۈرۈلگهن بهدرى غازىتىـ ــۇھهممهد . ئۆلتـ ــۇفيان مـ ئهبۇسـ

ــلىككه ــۇ تهككۈزمهس ــشىغا س ــمىغىچه بې ــلهن ئورۇش ئهلهيهىســساالم بىالش ئۈچـۈن ئىككـى يـۈز كىـشىلىك قهسهم قىلدى ۋە قهسـىمىنى ئـورۇن بهنـى ، ئـۇ مهدىـنىگه يېقىنالشـقاندا . قوشۇن بىـلهن مهدىـنىگه ئاتالنـدى

ــر ــۇدىينهزىــ ــۇالردىن يهھــ ــاپ ئــ ــى قوزغــ ــۇلمانالرغا قارشــ لىرىنى مۇســــۈن ــدىلىنىش ئۈچ ــلهن ، پاي ــۇفيان بى ــۇيهي ئهبۇس ــلىقى ھ ــڭ باش ئۇالرنى

مىـشكهم ئانـدىن ئهبۇسـوفيان سـهالم ئىبنـى . ئۇچرىشىشنى خالىمىـدى ئۇنىـڭ يېنىـدىن قايتىـپ ، بىلهن ئۇچرىشىپ ھېچ نهتىـجه چىقىرالمـاي

بىــر قىــسىم خورمــا ، چىقتــى ۋە مهدىــنىگه بىــر قــانچه ئــادەمنى ئهۋەتىــپالردىن بىـــر كىـــشىگه ئـــۇچراپ ئهنـــسارى، دەرەخلىرىنـــى كۆيـــدۈرىۋەتتى

ــۈردى ــۇنى ئۆلت ــپ ئ ــدىن خهۋەر . قېلى ــساالم ئهھۋال ــبهر ئهلهيهىس پهيغهمزۇلههجـجه ، نىگه بهشر ئىبنى مـۇنزىرنى ئـۆز ئورنىغـا قويـۇپ تېپىپ مهدى

كۈنى سـاھابىلهردىن ئىككـى يـۈز كىـشىنى ئهگهشـتۈرۈپ – 5ئېيىنىڭ ، ئهبۇسـوفيانالر قېچىـپ كهتكهنلىكـتىن . ئهبۇسۇفياننى قوغالپ چىقتـى

ــدى ــسىدىن يىتهلمى ــز . ئارقى ــۈكلىرىنى يىنىكلىتىــپ تې مۇشــرىكالر يــۈن ــېچىش ئۈچ ــان قاچىالن، ق ــاچتى تالق ــالپ ق ــۇملىرىنى تاش ــان تۇل ، غ

) تالقـان (شـۇڭا بـۇ غـازات سـهۋىق . بۇالرنى مۇسـۇلمانالر غهنىـمهت ئالـدى . غازىتى دەپ ئاتالدى

ھېيت نامىزى

ئىـسالم دۇنياسـىغا ئۇلـۇغ ھېيـت نـامىزىنى ئوقۇشـنى هللا بۇ يىلـى ا

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 191 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

ــارقىلىق . بهلگىلىــدى ــامىزى ئ بىــر يۇرتنىــڭ مۇســۇلمانلىرى ھېيــت نقۇربــان ھېيــت ، رۇز ھېيــت. تلۇقنى كۈچهيتىــدۇدوســ، قېرىنداشــلىق

. دىنىـي ئـاالقىنى مۇسـتهھكهملهيدۇ ، كۈنلىرى بىـر يهرگه جهم بولۇشـۇپ ــر يهرگه يىغىــپ ئىككــى ــۇلمانالرنى بى ــبهر ئهلهيهىســساالم مۇس پهيغهم

ــۇپ ــاز ئوقـ ــئهت نامـ ــتىش ، رەكـ ــاقىنى چىڭىـ ــۇلمانالرنىڭ ئىتتىپـ ، مۇسـ، سوراپ ئىلتىجـا قىالتتـى دىن ياردەم بېرىشنىهللادۈشمىنىنى يېڭىشكه ا

ــۇپ ــۇتبه ئوقـ ــدىن خـ ــدۈرەتتى ، ئانـ ــا رىغبهتلهنـ ــۇالرنى ئىتتىپاقلىققـ ، ئـــۆتهتتى ــلىتىپ ئـ ــشلىرىنى ئهسـ ــشلىك ئىـ ــشقا تىگىـ ــدىن . قىلىـ ئانـ

ــول ئېلىــشىپ كۆرۈشــهتتى ــلهن ق ــرى بى ــر بى ــدىن ، مۇســۇلمانالر بى ئانــا پىتىـــر –چىقىـــپ كهمـــبهغهل ــا روزا ھېيتتـ ســـهدىقىنى – ئاجىزالرغـ

پۈتـــۈن مۇســـۇلمانالر ، قۇربـــان ھېيتتـــا قۇربـــانلىق قىالتتـــى، ىبېرەتتـــــۈمهتتى ــاللىققا چـ ــنى هللا ا. خۇشـ ــى ئىتتىپاقالشتۇرۇشـ ــاالدىن بىزنـ ، تائـ

ــشنى ــۇۋەپپهق قىلى ــۇ م ــشلىرىغا بىزنىم ــۇلمانالرنىڭ ئى ــۇرۇنقى مۇس ب . سۇرايمىز

ئهلىنى فاتىمىگه ئۆيلىنىشى

ــات ــزى ف ــساالمنىڭ قى ــبهر ئهلهيهىس ــى پهيغهم ــى ئهل ــۇ يىل ىمىگه ب. فــاتىمه ئــون بهش ياشــتا ئىــدى ، ئهلــى يىگىــرمه بىــر ياشــتا . ئۆيلهنــدى

ــۇلۇلالھ ــالىلىرى ھهســهن رەس ھۈســهين ۋە ، نىڭ نهســلى فاتىمىنىــڭ بمۇشۇ يىلـى پهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالم مهدىنىـدە . زەينهبلهردىن تارالغان

ئهبۇبهكرىنىڭ قىـزى توققـۇز ياشـلىق ئائىـشه بىـلهن بىـر تهكىـگه بـاش . قويدى

يىلى– 3ھىجىرىيىنىڭ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 192 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ــويىچه هللا ــۆكمى ب ــدۇ ، نىــڭ ھ ــسىز بولى ــان بهخت ــادەم ھام ، شــهقى ئــهزمهي ــىنى سـ ــان ، سۇيىقهھېچنهرسـ ــتنى قالقـ ــۇئار ، سـ ــانهتنى شـ خىيـ

بهنى نهزىر قهبىلىـسىنىڭ . ئۆلگىچه يامانلىقنى تاشلىمايدۇ ، قىلىۋالىدۇ كهئىب ئىبنى ئهشرەف مۇسۇلمانالرنى ناھـايىتى ئـۆچ يهھۇدىيباشلىقى ــۆرەتتى ــتىن ، كـ ــچه تهپتارتماسـ ــا قىلـ ــرىكلىرىنى ، ھهتتـ ــۇرەيش مۇشـ قـ

ــكۈرتهتتى ــشقا كۈش ــۇرۇش قىلى ــى ئ ــساالمغا قارش ــبهر ئهلهيهىس ، پهيغهم. پهيغهمــــبهر ئهلهيهىســــساالمنى شــــېئىر يېزىــــپ ھهجــــۋى قىالتتــــى

مۇســۇلمانالر ئارىــسىدا دۈشــمهنلىك تۇغدۇرۇشــقا تىرىــشاتتى؛ پهيغهمــبهر بــۇ بهدبهخــت ئىــشنى بــۇزۇپ ، گهنــسېرىئهلهيهىســساالم ئىــشنى تۈزى

. تۇراتتى

كهئىب ئىبنى ئهشرەفنىڭ ئۆلتۈرۈلۈشى

ــدىكى ــۇلمانالرنىڭ بهدرى غازىتىـ ــرەف مۇسـ ــى ئهشـ ــب ئىبنـ كهئىـــسىنى ــۇت ، غهلىبىـ ــان ئهســـىرلهرنى –پـ ــاغالقلىق تۇرغـ ــوللىرى بـ قـ

ــيىن ــدىن كېـ ــپ ، كۆرگهنـ ــا بېرىـ ــرىكلىرىنىڭ يېنىغـ ــۇرەيش مۇشـ ، قـــدى ــۆلگهنلهرگه يىغلى ــۇرۇش مۇ، ئ ــى ئ ــۇلمانالرغا قارش ــرىكالرنى مۇس شكهئىـــب ئىبنـــى : پهيغهمـــبهر ئهلهيهىســـساالم. قىلىـــشقا كۈشـــكۈرتتى

. دېـدى ،ئۇنىڭغـا كىـم تېتىيـدۇ ، غا ۋە ماڭا ئازار يهتكۈزىۋاتىـدۇ هللائهشرەف ا ــسارى ــلهمه ئهنـ ــى مهسـ ــۇھهممهد ئىبنـ ــسىدىن مـ : الرنىڭ ئهۋس قهبىلىـ

پهيغهمــــبهر . كهئىبنــــى ئۆلتۈرۈشــــۈمنى خاالمــــسهن؟ دەپ ســــورىدى ، ئۇنداق بولـسا : ئىبنى مهسلهمه . بهردى جاۋابدەپ ، ھهئه: ئهلهيهىسساالم

ــشهندۈرۈش ــۇنى ئى ــن ۋە ئ ــازەت قىلغى ــشىمگه ئىج ــى جايلىۋېتى كهئىبن ،ئۈچـۈن مېنىـڭ بهزى يالغـان ســۆزلهرنى قىلىـشىمغا ئىجـازەت قىلغىــن

ت ئىبنـى مهسـلهمه تـۆ . پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالم ئىجازەت قىلدى . دېدى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 193 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

ــدىغا كېلىـــپ ــرا قىلىـــپ كهئىبنىـــڭ ئالـ ــشىنى ھهمـ ــادەم : كىـ ــۇ ئـ بـبىزدىن توال ئىئـانه سـوراپ پـۇللىرىمىز ) ت –. نى دىمهكچى رەسۇلۇلالھ(

ــدى ــدۇق ، تۈگى ــوراپ كهل ــهندىن قهرز س ــدى،س ــب. دې ــدىن : كهئى ئۇنىڭــدىممۇ ــسىلهر دىمىــ ــدى،زېرىكىــ ــلهمه . دېــ ــى مهســ ــا : ئىبنــ ئۇنىڭغــ

ــشىپتۇق ــلىۋەتمه ، ئهگىـ ــازىرچه تاشـ ــۇرايلىھـ ــى ، ي تـ ــڭ كېيىنكـ ئۇنىـبىزگه بىر ياكى ئىككـى تـۈگه خورمـا . ئهھۋالىغا قاراپ بىر ئىش قىالرمىز

لـېكىن ماڭـا بىـر نهرسـىنى گـۆرەگه ، بولىدۇ: كهئىب. دېدى ،قهرز بهرگىن ــرەك ــۇڭالر كېــ ــدى،قويۇشــ ــلهمه. دېــ ــى مهســ ــۆرە : ئىبنــ ــى گــ نىمىنــ

ــسهن؟ ــىمىزنى خاالي ــدىقويۇش ــب. دې ــاللىرىڭالرنى: كهئى ــۇڭالرئاي ، قوي ئىچىــدە ئهڭ چىرايلىــق ئــادەم ئهرەبســهن : ئىبنــى مهســلهمه . دېــدى

، ئۇنــداق بولــسا. دېــدى،قانــداقمۇ ئايــالالرنى قــويغىلى بولىــدۇ، تۇرســاڭ ئىككـى تـۈگه –بىـر : ئىبنى مهسلهمه . دېدى ،ئوغۇللىرىڭالرنى قويۇڭالر

ــۆرەگه قويـــدى دەپ ــۇللىرىنى گـ ــا ئۈچـــۈن ئوغـ ــقىالر بىزنـــى ، خورمـ باشـ ،سـاڭا قـۇراللىرىمىزنى گـۆرەگه قويـايلى . بۇ بىز ئۈچۈن ئهيىـپ ، اليدۇتىل

. كېچىـدە كېلىـشكه ۋەدىلهشـتى ، كهئىـب بۇنىڭغـا مـاقۇل بولـۇپ . دېدىئىبنـــى مهســـلهمه كهئىبنىـــڭ ئىمىلـــدەش قېرىندىـــشى ئهبـــۇ نـــائىله

مهســلهمه . قاتــارلىق تــۆت كىــشى بىــلهن كهئىبنىــڭ ئــۆيىگه بــاردى ــدى ــى توۋلىـ ــب چى. كهئىبنـ ــدا كهئىـ ــاقچى بولغانـ ــالى، قمـ ــهن : ئايـ سـ

ــادەم تۇرســاڭ ــۇ چاغــدا نهگه بارىــسهن؟ ، دۈشــمهنلىك ئ : كهئىــب. دېــدىبئهبۇنــائىله بولــسا ، ئىبنــى مهســلهمه مېنىــڭ قېرىندىــشىمنىڭ ئــوغلى

مهرت ئــــادەم كېچىــــدە جهڭــــگه . ئىمىلــــدەش قېرىندىــــشىم بولىــــدۇ: غـا ئىبنـى مهسـلهمه ھهمراھلىرى . دېـدى ،چاقىرىلسىمۇ بـاش تارتمايـدۇ

، مهن ئـــۇنى پۇرىغـــان بولـــۇپ چېچىـــدىن تـــۇتىمهن، كهئىـــب چىققانـــداــيىن ــدىن كې ــدان تۇتىۋالغىنىم ــشىنى ئوب ــا ، بې ــىلهر ئۇنىڭغ ــچس قىلى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 194 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ئۇنىــڭ . ىنــى ئاســقان ھالــدا چىقتــى قىلىچكهئىــب . دېــدى،ســېلىڭالربۈگۈنكىــدەك : مهســلهمه. بهدىنىـدىن ئىپارنىــڭ ھىـدى كېلىــپ تـۇراتتى

بېــشىڭنى پۇرىۋېلىــشىمغا رۇخــسهت ، ىــدىمخوشــبۇيلۇقنى كــۆرمىگهن ئــساڭ ــدى، قىل ــۇپ بهردى ، دىۋى ــشىنى تۇت ــب بې ــلهمه . كهئى ــى مهس ئىبن

دەپ ! ئۆلتـۈرۈڭالر : ئۇنىڭ بېشىنى پۇرىغان بولۇپ تۇتىۋالغاندىن كېـيىن ئۇنىـڭ هللا ا. شـىرىكلىرى كهئىـب ئىبنـى ئهشـرەفنى ئۆلتـۈردى . توۋلىدى

بنىــڭ ئۆلتــۈرۈلگهنلىكى كهئى. يامانلىقىــدىن مۇســۇلمانالرنى قوتقــازدىبۇ بهدبهخـت شـۇ يىلـى رەببـۇل . پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالمغا يهتكۈزۈلدى

. ئهۋۋەلدە ئۆلتۈرۈلدى

ــلىقنىڭ ــرەر باشـ ــساالم بىـ ــبهر ئهلهيهىسـ ــتلىك سۇيىقهپهيغهمـ سـ، ھهركىتــى ۋە ئــۇرۇش قىلىــش يامــان نىيىتــى بــارلىقىنى بىلىــپ قالــسا

ئهبــۇ ئهفكــى كهئىــب هھــۇدىيي. ئــادەم ئهۋەتىــپ ئــۇنى ئۇجۇقتۇرىــۋىتهتتى تهرىپىـدىن رەسـۇلۇلالھ ، ئىبنى ئهشرەفكه ئوخشاش يامان ئادەم بولغاچقـا

. ئۇجۇقتۇرىۋېتىلگهن

غهتافان غازىتى

غهتافــان قهبىلىــسىدىن بهنــى ســهئلهبه ۋە مۇھارىــب ئۇرۇغلىرىنىــڭ –دۇئــسۇر ئىــسىملىك باشــلىقىنىڭ يېتهكچىلىكىــدە مهدىنىنــى تــاالن

ــاقچى بو ــاراج قىلم ــدى ت ــبهر ئهلهيهىســساالمغا ئاڭالن ــانلىقى پهيغهم . لغپهيغهمبهر ئهلهيهىسـساالم ، ئۇالرنىڭ تاجاۋۇزىنىڭ ئالدىنى ئېلىش ئۈچۈن

كـــۈنى تـــۆت يـــۈز ئهللىـــك نهپهر ئـــادەم بىـــلهن – 12رەببۇلئهۋۋەلنىـــڭ مهدىنىــدە ئورنىغــا ئوســمان ئىبنــى ئهففــاننى . مهدىنىــدىن ئاتالنــدى

ئهلهيهىســـساالمنىڭ ئاتالنغـــانلىقىنى دۈشـــمهنلهر پهيغهمـــبهر . قويـــدى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 195 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

ــپ ــاڭالپ قېچىـــ ــدى ، ئـــ ــا چىقىۋالـــ ــڭ چوققىلىرىغـــ .تاغالرنىـــــگهن ســۇنىڭ بۇيىغــا كېلىــپ ، مۇســۇلمانالريۇرۈش قىلىــپ زائهمــرى دې

ــتى ــكهن .چۈش ــۇپ كهت ــۆل بۇل ــامغۇردا ھ ــساالم ي ــبهر ئهلهيهىس پهيغهمئاسـتىغا كىلىـپ دەم بىر تـۈپ دەرەخنىـڭ ، كىيىملىرىنى سېلىۋېتىپ

بـۇ . مۇسۇلمانالر دەم ئېلىش ئۇچۇن تارىلىپ كهتكهن ئىـدى . ىۋاتاتتىئېلــدىن ــپ تاغ ــۆرۈپ قېلى ــبهر ئهلهيهىســساالمنى ك ــسۇر پهيغهم ــدا دۇئ چاغ

ھهي : نى پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالمنىڭ بېـشىغا تهڭـلهپ قىلىچچۇشۇپ پهيغهمـــبهر . دېـــدىســـېنى مهنـــدىن كىـــم قۇتقۇزااليـــدۇ؟! مـــۇھهممهد

ــدۇقهللا ا: ئهلهيهىســساالم ــدى،ۇتقۇزى ــسۇرنى ســۈر . دې شــۇنىڭ بىــلهن دۇئپهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم . چۈشــۈپ كهتتــىقىلىــچقولىــدىن ، بېــسىپسـېنى مهنـدىن كىـم قۇتقۇزااليـدۇ؟ : دوئسۇرغا، نى قولىغا ئېلىپ قىلىچ

پهيغهمــــبهر . دېــــدى،ھــــېچ ئــــادەم قۇتقۇزالمايــــدۇ: دۇئــــسۇر، دىۋىــــدى، ن دۇئسۇر مۇسـۇلمان بولـۇپ شۇنىڭ بىله . ئهلهيهىسساالم ئۇنى كهچۈردى

دۇئـسۇرنىڭ پهيغهمـبهر هللا ا. قهۋمىنىمۇ مۇسۇلمان بولۇشقا دەۋەت قىلدى ئهلهيهىســـــساالمنى ئـــــۆچ كۆرىـــــدىغان ۋە كىـــــشىلهرنى پهيغهمـــــبهر ئهلهيهىســـساالمغا قارشـــى ئۇرۇشـــقا قوزغايـــدىغان دىلىنـــى پهيغهمـــبهر

ــدى غان ئهلهيهىســساالمنى ســۆيىدىغان ۋە كىــشىلهرنى ئىــسالمغا ئۈندەينىــڭ خالىغــان كىــشىگه ئاتــا قىلىــدىغان هللامانــا بــۇ ا. دىلغــا ئــۆزگهرتتى

ــدۇر ــامىله. پهزىلىتىـ ــدىللىكنىڭ ، ياخـــشى مۇئـ مۇاليىملىـــق ۋە رەھىمـ: دېـگهن توغرىلىق رەسۇلۇلالھقۇرئاندا هللا ا. نهتىجىسى مۇشۇنداق بولىدۇ

، ئهگهر قۇپـاللىق . نىڭ رەھمىتى بىلهن سهن ئۇالرغا مۇاليىم بولدۇڭ هللا”ئـۇالر ئهلـۋەتته چۆرەڭـدىن تارقـاپ ، رىڭ قـاتتىقلىق قىلغـان بولـساڭ باغ

ئىـشتا ، ئـۇالر ئۈچـۈن مهغفىـرەت تىلىگىـن ، ئۇالرنى ئهپۇ قىـل . كېتهتتى ئايهتنىــڭ بىــر – 169، ســۈرە ئــال ئىمــران(“. ئــۇالر بىــلهن كېڭهشــكىن

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 196 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

) قىسمى

بوھران غازىتى

لهرنىڭ پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالم بهنى سۇلهيمدىن بىـر تـوپ كىـشى . تــاراج قىلىــش ئۈچــۈن كېلىۋاتقــانلىقىنى ئاڭلىــدى–مهدىنىنــى تــاالن

پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم مهدىنىــدە ئورنىغــا ئىبنــى ئۇممــۇ مهكتــۇمنى 6ساھابىلىرىدىن ئۈچ يۈز كىـشى بىـلهن جۇمـادىيهل ئهۋۋەلنىـڭ ، قويۇپ

ــدى – ــا قارشــى ئاتالن ــۈنى ئۇالرغ ــوھران . ك ــبهر ئهلهيهىســساالم ب پهيغهمئـۇرۇش . دۈشـمهنلهر تارقـاپ كهتـكهن ئىـدى ، جايغا يېتىپ بارغاندا گهندې

. پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالم قايتىپ كهلدى، بولماي

قوشۇن ئهۋەتىش

قۇرەيش خهلقى مهدىنه ئـارقىلىق شـامغا بارىـدىغان سـودا يولىنىـڭ ــۆرۈپ ــانلىقىنى كـ ــقۇنلۇققا ئۇچرىغـ ــك ، توسـ ــڭ تىرىكچىلىـ ئۆزلىرىنىـ

بىـر كـارۋاننى ، دىن قـۇرۇق قېلىـشقا چىـدالماي مهنبهسى بولغـان سـودى بۇ كارۋانغا قـۇرەيش قهبىلىـسىدىن . ئىراق ئارقىلىق شامغا يولغا سالدى

ھــوۋەيتهب ئىبنــى ، ســهفۋان ئىبنــى ئــۇمهييه، ئهبــۇ ســوفيان ئىبنــى ھهربپهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالم بۇنىڭـدىن . ئابدۇلئۇززاالر باشچىلىق قىالتتـى

ى ھارىسه باشچىلىقىدا يۈز ئادەمنى جۇمـادىيهل زەيىد ئىبن ، خهۋەر تېپىپ قۇشــۇن ئاتلىنىــپ . ئــاخىر ئېيىــدا ئۇالرنىــڭ ئالــدىنى توساشــقا ئهۋەتتــى

، تىهــامه، قىــسمى بولــۇپئېگىــز يېــرىم ئارىلىنىــڭ ئهرەبنهجــد [نهجــد تهرەپتىكـــى قهردە] ت –. ســـۈرىيهلهر بىـــلهن تۇتىـــشىدۇ، ئىـــراق، يهمهنكارۋانـدىكى مـالالرنى ئولجـا ، ئۇچرىـشىپ سۇ بويىدا كارۋان بىلهن دېگهن

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 197 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

پهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالم . كارۋاندىكى كىشىلهر قېچىپ كهتتـى . ئالدى . ئولجا ئېلىنغان مالنى بهشكه بۆلۈپ تهقسىم قىلدى

ئۇھۇد غازىتى

قـۇرەيش خهلقـى بهدرىـدە قـاتتىق مهغلـۇبىيهتكه ئۇچرىغـان ۋە ســودا رنىڭ قېپقالغـان چـوڭلىرى قۇرەيشله، يوللىرى توسىلىپ قالغانلىقتىن

ئۇالرغــا مۇســىبهت كهلتــۈرگهن كارۋاننىــڭ ســابىق باشــلىقى ، يىغىلىــپــپ ــدىغا بېرىـ ــۇفياننىڭ ئالـ ــۇ سـ ــدى : ئهبـ ــى خورلىـ ــۇھهممهد بىزنـ ، مـ

بىـز كارۋانـدىكى ماللىرىمىزنىـڭ پايدىـسىنى . چوڭلىرىمىزنى ئۆلتۈردى مېلـى كارۋاندا ، مۇھهممهد بىلهن سۇقۇشۇشقا ئىشلىتىشكه رازى بولدۇق

ــا رازى ــسى بۇنىڭغــ ــڭ ھهممىــ ــدى،بارالرنىــ ــالالر . دېــ ــدىكى مــ كارۋانــئۇنىـڭ . دارۇننهدۋىدە ساقالپ قويۇلغـان ئىـدى ، ئىگىلىرىگه تاپشۇرۇلماي

شۇنىڭ بىلهن ئهبۇ سـۇفيان ئۇرۇشـقا . پايدىسى ئهللىك مىڭ دىنار ئىدى . قۇرەيــشتىن ئــۈچ مىــڭ ئــادەم توپالنــدى ، ئــادەم توپالشــقا كىرىــشتى

ئىچىـــدە مۇســـتهلىق ئۇرۇغىنىـــڭ ۋە ھهۋنه ئىبنـــى خـــۇزەيمه ئۇالرنىـــڭ ئـۇالر بىـلهن . ئۇرۇغىنىڭ ئىتتىپاقدىشى بولغان ئاھابىشلهرمۇ بـار ئىـدى

نى يامان كۆرۈپ مهدىنىدىن چىقىپ كهتـكهن ئهۋسـلىك رەسۇلۇلالھيهنه . ئهبۇ ئامىر راھىـب ۋە ئۇنىـڭ بىـر تۈركـۈم ئهگهشـكۈچىلىرىمۇ بـار ئىـدى

ــانه ۋە ــا كىنـ ــادەملهر ئۇالرغـ ــۇرۇھ ئـ ــر گـ ــۇ بىـ ــامهدىكى ئهرابالردىنىمـ تىهـــۇلدى ــۇ ئهززەگه . قوش ــائىر ئهب ــۇمهييه ش ــى ئ ــهفۋان ئىبن ــائىر : س ســهن ش

ئهبـۇئهززە . دېدى ،بولغاندىن كېيىن بىزگه ئاغزىڭ بىلهن ياردەم قىلغىن ــىرگه چۈشــكهندە ــدا ئهس ــۇنى ، بهدرى غازىتى ــبهر ئهلهيهىســساالم ئ پهيغهم

مــۇھهممهدگه قارشــى ، شــۇڭا ئــۇ . هن ئىــدىتــۆلهم ئالمــاي قويــۇپ بهرگ ، تىنســهۋەبشــۇ . دەپ ۋەدە قىلغــان ئىــدى، باشــقىالرغا يــاردەم بهرمهيــمهن

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 198 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

. دېـدى ،ئىككىنچى قېتىم ئۇنىڭ قۇلىغا چۈشۈپ قالسام قۇتۇاللمـايمهن ــاتتى ــۇنى ئۇنـ ــاخىرى ئـ ــۈرۈپ ئـ ــپ يـ ــهفۋان گهپ قىلىـ ــپ . سـ ــۇ بېرىـ ئـ

جــۇبهير ئىبنــى . ىــدىكىــشىلهرنى مۇســۇلمانالرغا قارشــى ئۇرۇشــقا قوزغ ســـهن ھهمزەنـــى : مـــۇتىئىم ۋەھـــشى ئىـــسىملىك قـــۇلىنى چاقىرىـــپ

سـېنى ئـازاد ، تاغام تۇئهيمىنىڭ ئىنتىقامىنى ئېلىپ بهرسـهڭ ، ئۆلتۈرۈپقۇرەيـشىلهرنىڭ . ۋەھـشى ئـوق ئېتىـشقا ئۇسـتا ئىـدى . دېـدى ،قىلىمهن

ــى ــا چىقتـ ــيىن يولغـ ــدىن كېـ ــپ بولغانـ ــسى يىغىلىـ ــۇالر . ھهممىـ ئـ شــاراپالرنى –ھــاراق ، داپ ۋە باشــقا چــالغۇ ئهســۋاپلىرىنى، كىنزەكلهرنــى بولماســـلىق ئۈچـــۈن مهغلـــۇبقۇرەيـــشلهرنىڭ چـــوڭلىرى . ئېلىۋالـــدى

مهدىنىنىـڭ ئۇدۇلىـدىكى ، ئۇالر يـۈرۈپ . خوتۇنلىرىنىمۇ بىلله ئېلىۋالدى . يهرگه چۈشتى دېگهنزۇھۇلهيفه

ەيش قـۇر ، نىڭ تاغىسى ئهبباس ئۇنىڭغا مهكتـۇب يـولالپ رەسۇلۇلالھــدى ــانلىقىنى خهۋەر قىل ــڭ ئاتالنغ ــۇ. خهلقىنى ــۆپ ، ئ ــدا ك بهدرى غازىتى

بـۇ قېـتىم مۇشـرىكالر بىـلهن بىلـله ، زىيان تارتقـانلىقىنى بانـا قىلىـپ مۇشــــرىكالرنىڭ يېقىنلىــــشىپ رەســــۇلۇلالھ. چىقمىغــــان ئىــــدى

، كېلىۋاتقــانلىقىنى ئۇققانــدىن كېــيىن ســاھابىلىرىگه مهلــۇم قىلىــپ بىـز مهدىنىـدە بىكىنىۋېلىـپ سـىرتقا : ۋە ئۇالرغـا ئۇالر بىلهن كېڭهشـتى

ھامـان يامـان شـارائىتتا ، مۇشرىكالر قـايهرگىال چۈشـسه . چىقماي تۇرايلى ،ئـۇالر بىـلهن جهڭ قىاليلـى ، ئهگهر ئۇالر بىزگه باسـتۇرۇپ كىرسـه . تۇرىدۇــدى ــاجىر ۋە . دېـ ــرىگه مۇھـ ــۇ پىكىـ ــساالمنىڭ بـ ــبهر ئهلهيهىسـ پهيغهمـئابـــدۇلال ئىبنـــى ئۇبهيمـــۇ . ىرى قوشـــۇلدىالرنىڭ پىـــشقهدەملئهنـــسارىبولۇپمۇ بهدرى غازىتىغـا قاتناشـمىغانالر سـىرتقا ، ئهمما ياشالر . قوشۇلدى

ــدى ــا قويـ ــى ئوتتۇرىغـ ــۇش پىكىرىنـ ــپ ئۇرۇشـ ــى . چىقىـ ــزە ئىبنـ ھهمـبـــۇ پىكىـــردىكىلهر ســـان . ئابـــدۇلمۇتهللىبمۇ بـــۇ پىكىرنـــى ياقلىـــدى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 199 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

ــۈن ــانلىقى ئۈچــ ــمهت بولغــ ــۆپ ۋە ئهزىــ ــتىن كــ ــبهر پ، جهھهتــ هيغهمــ رەســۇلۇلالھ . ئهلهيهىســساالم ئــاخىرى ئۇالرنىــڭ پىكىــرىگه قوشــۇلدى

خۇتبىـــدە . كـــۈنى جـــۈمه نـــامىزىنى ئۆتىـــدى– 10شـــهۋۋال ئېيىنىـــڭ ــدى ــقا دەۋەت قىلـ ــهۋرچان بولۇشـ ــداملىق ۋە سـ ــاھابىلهرنى چىـ : يهنه. سـ

ئانـدىن ئـۆيىگه . دېـدى ،غهلىبه سىلهرگه مهنـسۇپ ، چىداملىق بولساڭالر ــى ــپ ئىكك ــاۋۇت كىرى ــات س ــيىم ( ق ــر كى ــپ) زەنجى ــى ، قىلىچكىيى ن

الرنىڭ ئهنـسارى . قالقـاننى دۈمبىـسىگه تاشـالپ قويـدى ، ئېسىپ چىقتى پىـــشقهدەملىرى ياشـــالرنىڭ پهيغهمـــبهر ئهلهيهىســـساالمنى ســـىرتقا چىقىپ ئۇرۇش قىلىشقا قىـستىغانلىقىنى كـۆرۈپ ئـۇالرنى ئهيىپلىـدى

،شـۇنى قىاليلـى ، نىـمه دىـسه ، قويۇپ بېـرىڭالر رەسۇلۇلالھقائىشنى : ۋە ــدى ــبهر ئهلهيهىســساالمغا . دې ــلهن پهيغهم ــى : شــۇنىڭ بى ــۇلۇلالھئ ، رەس

: رەســۇلۇلالھ. تىدېيىــش، ســېنىڭ پىكىرىــڭ بــويىچه ئىــش قىاليلــى دۈشـمهنلىرى ، جهڭ كىيىمىنـى كىيگهنـدىن كېـيىن دېـگهن پهيغهمبهر

،نىڭ ھۆكمى بىلهن كهلگهن نهتىجىنـى كـۆرمىگىچه هللا، بىلهن ئۇرۇشۇپ . ئاندىن ئهلهملهرنى تارقـاتتى ، دېدى ،كېيىمىنى سېلىۋىتىشكه بولمايدۇ

خهزرەج ، مۇھاجىرالرنىــــڭ ئهلىمىنــــى مۇســــئهب ئىبنــــى ئــــۇمهيرگه ــۇنزىرگه ــى مـــ ــاب ئىبنـــ ــى ھهببـــ ــسىنىڭ ئهلىمىنـــ ئهۋس ، قهبىلىـــ

، قهبىلىــــسىنىڭ ئهلىمىنــــى ئوســــهيد ئىبنــــى ھــــۇزەيرگه تۇتقــــۇزۇپ تــاغ يولىنىــڭ بىــر چېــتىگه .مهدىنىــدىن مىــڭ ئــادەم بىــلهن ئاتالنــدى

پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم جىــق بىــر تــوپ لهشــكهرنى ، يېتىــپ بارغانــداالردىن يهھــۇدىيئۇالرنىــڭ . ئــۇچراتتى ۋە ئۇالرنىــڭ كىملىكىنــى ســورىدى

. ئابدۇلال ئىبنى ئۇبهينىـڭ ئىتتىپـاقچىلىرى ئىكهنلىكـى مهلـۇم بولـدى ــۇلۇلالھ ــتا كــاپىرالرد : رەس ىن يــاردەم تهلهپ مۇشــرىكالرغا قارشــى تۇرۇش

چـۈنكى ئۇالرنىـڭ . ئۇالرنى قايتىـپ كېتىـشكه بـۇيرۇدى ، قىلمايمىز دەپ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 200 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ــايتتى ــولغىلى بولم ــن ب ــشىدىن ئهمى ــانهت قىلى ــۇلۇلالھ. خىي ــۆز رەس ئــۈرۈپ ــۆزدىن كۆچـ ــۇنىنى كـ ــايتۇرىۋەتتى ، قوشـ . يېـــشى كىچىكلهرنـــى قـ

قايتۇرۇلغـــانالر قاتارىـــدا رافـــى ئىبنـــى خهدىـــج بىـــلهن ســـهمۇرە ئىبنـــى . رافى ئـوق ئېتىـشقا ئۇسـتا بولغاچقـا قالدۇرۇلـدى . بالرمۇ بار ئىدى جۇندۇ

. رافـى قېلىـپ مهن قايتىـپ كېتهمـدىمهن : سهمۇرە بۇنى ئاڭالپ يىغالپ بـۇ . دېـدى ،مهن ئـۇنى يېقىتـاتتىم ، رافـى بىـلهن چېلىشـسام ، ۋاھالهنكى

، ئــۇالرنى چېلىــشقا ســالدى، خهۋەرنــى پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم ئــاڭالپــهمۇرە يې ــيىن س ــدىن كې ــپ چىققان ــدى ، ڭى ــۇنى قايتۇرمى ــبهر . ئ پهيغهم

لهشــكهرلهرگه . ئهلهيهىســساالم شــهنبه كــۈنى كېچىــسى شــۇ يهردە قونــدىــلهمهنى ــى مهسـ ــۇھهممهد ئىبنـ ــسنى ، مـ ــى قهيـ ــۋان ئىبنـ ــۆزىگه زەكـ ئـ

ئوھـۇد ، لهشكهر ئهتىسى ئهتىگهندە يولغا چىقىـپ . كۈزەتچىلىككه قويدى ، باققا يېتىـپ يىتىـپ بارغانـدا گهن دې بىلهن مهدىنه ئارىسىدىكى شهۋەت

ــۇبهي ــدۇلال ئىبنــى ئ نى رەســۇلۇلالھ(مېنىــڭ گېپىمنــى ئاڭلىمــاي : ئابگــۆدەك بالىالرنىــڭ گېــپىگه كىرىــپ ســىرتقا ئورۇشــقا ) ـــ ت. دىمهكچــىئــۈچ يــۈز ، نىمىــشقا ئــۆزىمىزنى ئۆلتــۈرۈپ بېرىــدىكهنمىز؟ دەپ، چىقتــى

ــڭ داد ــى جابىرنى ــپ كهتت ــتۈرۈپ قايتى ــادىمىنى ئهگهش ــدۇلال ئ ــسى ئاب ىــپ ــدىن بېرىـ ــڭ كهينىـ ــر ئۇالرنىـ ــى ئهمـ ــم: ئىبنـ ــى هللا، ھهي قهۋمىـ نـ

ــۇپ ــى، ئىــسىڭالردا تۇت ــى تاشــلىۋەتمهڭالر ، قهۋمىڭالرن ! پهيغهمبىرىڭالرنــسه ــۇالر، دى ــسهك : ئ ــدىغانلىقىنى بىل ــۇرۇش بولى ــۋەتته ســىلهرگه ، ئ ئهل

هللا ا، سىلهرنى بىـزدىن يىـراق قىلـسۇن هللا ا: ئابدۇلال. دېدى ،ئهگىشهتتۇقــدۇ پهي ــاج قىلماي ــىلهرگه مۇھت ــى س ــدى،غهمبىرىن ــى . دې ــدۇلال ئىبن ئاب

ــڭ ــۇقىرىقئۇبهينىـ ــسه يـ ــسىنىڭ ھارىـ ــدىن خهزرەج قهبىلىـ ى ھهركىتىـئـــايمىغى بىـــلهن ئهۋس قهبىلىـــسىنىڭ ســـهلهمه ئـــايمىغى خېلـــى

ــشكه چۈشــۈپ ــسىمۇ ، تهشۋى ــگهن بول ــتىگه كهل ــتىش نىيى ، قايتىــپ كې

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 201 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

ــۇ نىيىتىـــدىن يانـــدۇردى هللا لـــېكىن ا ــۇالرنى بـ ــا چېكىنىـــپ . ئـ ئارقىغـقايتقانالرنى قانـداق قىلىـش توغرىـسىدا مۇسـۇلمانالر ئىككـى گوروھقـا

يهنه بىر گـوروھ ئـۇالرنى ، بىر گوروھ ئۇالر بىلهن ئۇرۇشايلى دىسه . بۆلۈندىــۇپ بېرەيلــى ــۆز مهيلىــگه قوي ــدى،ئ ــته ا. دې ــۇ ھهق ــۇ هللا ب ــدىكى مۇن قۇرئان

وغرىـسىدا ئىككـى سىلهر نىمىـشقا مۇنـاپىقالر ت ”: ئايهتنى نازىل قىلدى مۇنـاپىقالرنى قىلمىـشلىرى هللا ا، گوروھقا بۆلۈنۈپ كېتىسىلهر؟ ھالبۇكى

سـىلهر ، ئۇالرنى گۇمراھ قىلغان تۇرسـا هللا ا، تۈپهيلىدىن كۇفرىغا قايتۇردى كىمنــى گــۇمراھ قىلغــان هللا ئــۇالرنى ھىــدايهت قىلمــاقچى بوالمــسىلهر؟ ا

“.هيــسهنســهن ئۇنىڭغــا ھهرگىــز ھىــدايهت يــۇلى تېپىــپ بىرەلم ، بولــسامهدىنىـڭ شـهرقىي [لهشكهرلهر قوزغىلىپ ئوھۇد ) ـ ئايهت 88.سۈرە نىسا(

ــاغ . تېغىــدىكى بىــر جىلغىغــا كېلىــپ چۈشــتى ] شــىمالىدىكى بىــر تئالـدىنى مهدىـنىگه قىلىـپ ، لهشكهرلهرنى ئارقىـسىنى تاققـا رەسۇلۇلالھ

ــا . ئورۇنالشــتۇردى ــدىكى ئويمانلىقق مۇشــرىكالر ئۇھــۇد تېغىنىــڭ ئالدىــى . شــتىئورۇنال ــد ئىبن ــا خالى ــوڭ قانىتىغ مۇشــرىكالر لهشــكىرىنىڭ ئپىيـادىلهرگه بولـسا ، سول قانىتىغا ئىكرىمه ئىبنـى ئهبـۇ جهھىـل ، ۋەلىد

پهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالم . سهفۋان ئىبنى ئۇمهييه باشـچىلىق قىالتتـى زۇبهيــر ئىبنــى ئهۋۋامنىــڭ قوماندانلىقىــدىكى بىــر بۈلــۈك قوشــۇننى

باشــقىالرنى قالغــان دۈشــمهن ئهســكهرلىرىنىڭ ،خالىــدنىڭ قارشىــسىغامۇســـۇلمانالر قوشـــۇنى ئىچىـــدە ئهللىـــك . قارشىـــسىغا ئورۇنالشـــتۇردى

الردىن بولغان ئابدۇلال ئىبنى جـۇبهيرنى ئۇالرغـا ئهنسارىئوقچى بار ئىدى؛ بـۇ ئـوقچىالرنى لهشـكهرلهرنىڭ ئارقىـسىغا . قوماندان قىلىپ تهيىنلىدى

ــتۇرۇپ ــ، ئورۇنالشـ ــا لهشـ ــنى ئۇالرغـ ــا تهرىپىنـــى ساقالشـ ، كهرلهرنىڭ ئارقـــوق ــۇالرنى ئ ــدا ئ مۇشــرىكالر مۇســۇلمان لهشــكهرلىرىگه ھۇجــۇم قىلغان، ئېتىــپ چېكىندۈرۈشــنى ۋە مۇســۇلمان لهشــكهرلىرى مهيلــى يهڭــسۇن

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 202 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

. ھامان ئـۆز ئورۇنلىرىـدىن قوزغالماسـلىقنى بـۇيرۇدى ، مهيلى يېڭىلسۇن ، رغـا نۇتـۇق سـۆزلهپ ئاندىن كېـيىن لهشـكهرلهر سـېپىنى تۈزىـدى ۋە ئۇال

ــدۈردى ــشكه رىغبهتلهنـ ــاباتلىق كۆرستىـ ــۇالرنى سـ ــدا يهنه. ئـ ــۇ نۇتقىـ : بـ، كىـشى رىزقـى تـۈگىمىگىچه ئۆلمهيـدۇ ، دىلىمغـا سـالدىكى جىبرىئىل

دىـن قورقـۇپ رىزقىڭالرنـى ھـاالل يـول هللا، رىزقىڭالر تـۈگىمىگهن بولـسا مىنلهر مــۆ. ھــارام يــول بىــلهن تهلهپ قىلمــاڭالر، بىــلهن تهلهپ قىلىڭــالر

ــشايدۇ ــا ئوخ ــدىكى ئهزاالرغ ــسان بهدىنى ــۇددى ئىن ــرەر ، خ ــساننىڭ بى ئىنئانــدىن ســوقۇش . دېــدى،پۈتــۈن بهدەن بىئــارام بولىــدۇ، ئهزاســى ئاغرىــسا

مۇشـرىكالر سـېپىدىن . يهك چۈشۈش ئۇسۇلى بىلهن باشـالندى –يهكمۇ ئۇنىڭغـا قارشـى زۇبهيـر . بىر ئـادەم مۇبـارىزىگه چىقىـشنى تهلهپ قىلـدى

مۇشـرىكالرنىڭ ئهلىمىنـى تهلـهه ئىبنـى ئهبـۇ . پ ئـۇنى ئۆلتـۈردى چىقىئهلهمنــى ئۇنىــڭ ، ئــۇنى ئهلــى ئۆلتۈرگهنــدىن كېــيىن . تهلــهه ئالــدى

، ئوســماننى ھهمــزە ئۆلتۈرگهنــدىن كېــيىن. قېرىندىــشى ئوســمان ئالــدىئـۇنى سـهئىد ئىبنـى . ئهلهمنى ئۇالرنىڭ قېرىندىشى ئهبـۇ سـهئىد ئالـدى

ــوق بىــلهن ئۆلتــۈ ــدىن كېــيىن ئهلهمنــى تهلههنىــڭ . ردىۋەققــاس ئ ئۇنــارقىمۇ ــدىن ئ ــسىمۇ –ئهۋالدى ــۆت كىــشى ئالغــان بول ــا ت ئۇالرنىــڭ ، ئارق

ــدى ــوغلى . ھهممىــسى ئۆلتۈرۈل مۇشــرىكالر ســېپىدىن ئهبۇبهكرىنىــڭ ئئۇنىـــڭ دادىـــسى . ئابـــدۇرەھمان مۇبـــارىزىگه چىقىـــشنى تهلهپ قىلـــدى

ــدا ــاقچى بولغانـ ــى چىقمـ ــا قارشـ ــبهر ئهل، ئۇنىڭغـ ــساالمپهيغهمـ : هيهىسـمۇشـرىكالرنىڭ ئـاتلىق . دەپ ئۇنىمىـدى ، ئهبۇبهكرى سـهن بىـزگه الزىـم

مۇسـۇلمانالر ئـۇالرنى ، ئهسكهرلىرى ئۈچ قېتىم ھۇجۇم قىلغان بولـسىمۇ ئىككــى تهرەپنىــڭ قوشــۇنلىرى بىــر بىــرى . ئــوق ئېتىــپ چىكىنــدۈردى

مۇشـرىكالرنىڭ ئايـاللىرى ، بىلهن گىرەلىشىپ جهڭ تازا قىزىغان چاغـدا ناخـشىالرنى ، هسكهرلىرىنى ئىلهامالنـدۇرۇش ئۈچـۈن داپالرنـى چېلىـپ ئ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 203 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

: نىڭ قولىقىغا ناخـشا ئـاۋازى كىرگهنـدە رەسۇلۇلالھ. ئېيتىشقا باشلىدى ، سهن ئۈچـۈن غـازات قىلىـمهن ، ساڭا يۆلىنىپ ھۇجۇم قىلىمهن ، هللائى ا ”

ئــاڭغىچه . دەيتتــى“ ياخــشى ئىــگه دېــگهننىــمههللا ا، كۇپــايههللا ماڭــا اهيهىسـساالمنىڭ تاغىـسى ھهمـزە ئىبنـى ئابـدۇلمۇتهللىب پهيغهمبهر ئهل

لهرنىڭ پىرى ھهمزە دۈشمهن دۈشـمهن سـېپىنى شېهىت، بولدى شېهىتئــۇنى ۋەھــشى ئىــسىملىك قــۇل بىــر ، ئــارىالپ يــۈرۈپ جهڭ قىلىۋاتقانــدا

مۇشـرىكالرنىڭ ئهلهمـدارلىرى . نهيزە ئۇرۇپ قۇرسىقىنى يېرىپ تاشلىدى ــارقىمۇ مۇشــرىكالردىن ھــېچكىم ، ىن كېــيىن ئارقــا ئۆلتۈرۈلگهنــد –ئ

مۇشـــرىكالرنىڭ ئايـــاللىرى . يـــېقىن كـــېلهلمهي قېچىـــشقا باشـــلىدىــشاتتى ــۆڭرەپ يىغلىــ ــرىكالرنىڭ . ھــ ــۇلمانالر مۇشــ ــدا مۇســ ــۇ چاغــ بــ

تــاغ ئۈســتىدە . ئارقىــسىدىن قــوغالپ غهنىــمهت يىغىــشقا كىرىــشتى مۇســـۇلمانالرنىڭ ئارقـــا تهرىپىنـــى ھىمـــايه قىلىـــپ تۇرغـــان ئـــوقچىالر

بـۇ يهردە تۇرۇشـنىڭ نىـمه ، نىڭ تاپشۇرۇغىنى ئۇنتۇپ رەسۇلۇلالھى قىسمــار دەپ ــاجىتى ب ــتى ، ھ ــا يۈگۈرۈش ــڭ . ئولجىغ ــى جۇبهيرنى ــدۇلال ئىبن ئاب

ئابدۇلال ئىبنى جۇبهير ئـازغىنه كىـشى بىـلهن . گېپىگه قۇالق سالمىدى مۇشــرىكالرنىڭ باشــلىقى خالىــد ئىبنــى . ئــۆز مهۋقهســىدە چىــڭ تــۇردى

ئــۆز مهۋقهســىدە قېلىــپ قالغــان ، ۆرگهنــدىن كېــيىنۋەلىــد ئهھــۋالنى كــا ھۇجــۇم قىلىــپ ــۇپ ، ئوقچىالرغ ــۈرۈپ بول ــۇالرنى ئۆلت ــېلىش ، ئ ــا ئ ئولج

. بىــلهن بولــۇپ كهتــكهن مۇســۇلمانالرنىڭ ئارقىــسىدىن ھۇجــۇم قىلــدى تۇيۇقــسىز ھۇجۇمغــا ئۇچرىغــان مۇســۇلمانالر نىــمه قىالرىنــى بىلهلــمهي

ھهتتـا ، سـهپلىرى بۇزۇلـدى ، قـاچتى ئولجىنىمـۇ تاشـالپ ، ئاالقزادە بولـۇپ بۇ چاغدا بىر مۇشرىك ئايـال . بىرى بىلهن ئورۇشتى -ئۇقۇشماستىن بىر

مۇشـرىكالر ئۇنىـڭ ئهتراپىغـا ، ئهلهمنى قولىغا ئېلىـپ كۆتـۈرگهن ئىـدى ــدى ــومهيرنى . توپالنـ ــى ئـ ــئهب ئىبنـ ــدارى مۇسـ ــڭ ئهلهمـ مۇھاجىرالرنىـ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 204 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

،ممهدنى ئۆلتـۈردۈم مـۇھه ، مۇشـرىك دېـگهن ئۆلتۈرگهندىن ئىبنى قهمىئه ــگهن ــاتتى دې ــۆزنى تارق ــۇبىيهت . س ــۇلمانالرغا مهغل ــلهن مۇس ــڭ بى بۇنى

ــدى ــى قوغــداش . يۈزلهن ــسىمۇ دىنىمىزن ــۆلگهن بول ــلهر مــۇھهممهد ئ بهزىبــــۇ مهغلــــۇبىيهت . دەيتتــــى، ئۈچــــۈن ئــــۇرۇش قىلىــــشىمىز كېــــرەك

، خـارىجه ئىبنـى زەيىـد ، نهتىجىسىدە مۇسۇلمانالردىن ۋەلىد ئىبنى ئـۇقبه ــا ــۇئهلالرىف ــۇرۇھ ، ئه ئىبنــى م ــر گ ــارلىق بى ــان قات ئوســمان ئىبنــى ئهفف

لـېكىن ئـۇالر دەرھـال مهدىـنىگه ، كىشىلهر مهدىنىگه قاراپ چېكىنىشتى . ئـــۈچ كـــۈننى ئۆتكـــۈزۈپ ئانـــدىن كىرىـــشتى ، كىرىـــشتىن ئۇيىلىـــپ

بىــر بۈلــۈك مۇســۇلمانالر بىــلهن جهڭ مهيدانىــدا ســاباتلىق رەســۇلۇلالھى پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالمنىڭ يېنىـدا تـۇرۇپ ارىئهنسئهبۇ تهلهه . تۇردى

ئـوق (سـاداق ، ئۇ ئۇسـتا مهرگهن ئىـدى ، ئۇنى قالقىنى بىلهن قوغدايتتى : نــى پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالمنىڭ ئالــدىغا تاشــالپ قويــۇپ) خالتىــسى

پهيغهمــبهر . دەيتتــى، مېنىــڭ جېــنىم ســېنىڭ جېنىڭغــا پىــدا بولــسۇن ئوقۇڭالرنى ئهبـۇ تهلـههگه تاشـالپ ، هرگهئهلهيهىسساالم ئالدىدىن ئۆتكهنل

ــۇلۇلالھ. دەيتتــــى، كېــــتىڭالر لىرىنــــى ھهرىكهت مۇشــــرىكالرنىڭ رەســ -ماڭـا سـهن ئاتـا ، رەسـۇلۇلالھ ئـى : ئهبۇ تهلهه ئۇنىڭغا ، كۈزىتىپ تۇراتتى

ئـوق ، دۈشمهن تهرەپكه قارىما ئـوق تېگىـپ كهتمىـسۇن ، ئانامدىنمۇ چارە ــسۇن ــا تهگ ــچه ماڭ ــاڭا تهككى ــى، س ــبهر ئهلهيهىســساالمنى . دەيتت پهيغهم

مۇھاپىزەت قىلىپ تۇرغان كىشىلهر ئىچىدە يهنه تۆۋەنـدىكى كىـشىلهرمۇ : پهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالم ئۇنىڭغـا . سهئد ئىبنى ئهبۇۋەققـاس : بار ئىدى

دەيتتــى؛ ســهھل ، ئانــام پىــدا بولــسۇن–ســاڭا ئاتــا ! ئــاتقىن، ھهي ســهئدۈشــمهنلهرنى پهيغهمـــبهر د، ئــۇ ئۇســـتا مهرگهن بولــۇپ . ئىبنــى ھهنىــف

ئــۇ پهيغهمــبهر . ئهلهيهىســساالمغا يــېقىن كهلتــۈرمهيتتى؛ ئهبــۇ دەججــانه ئهلهيهىســساالمنى قوغــداپ ئارقىــسىنى مۇشــرىكالر تهرەپــكه قىلىـــپ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 205 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

دادىـل تـۇراتتى؛ زىيـادە ، دۈمبىسىگه تىگىۋاتقان ئوقالرغا چىـداپ ، تۇراتتىــارس ــى ھـ ــۇ . ئىبنـ ــۇلۇلالھئـ ــدىرلىماي رەسـ ــدىن مىـ ــۇنى نىڭ يېنىـ ئـ

ئۇنىڭغــا پــۇتىنى تهكــى رەســۇلۇلالھ، زىيــادە يارىالنغانــدا . قوغــدايتتىئـــۇ پهيغهمـــبهر ئهلهيهىســـساالمنىڭ پۇتىغـــا بېـــشىنى ، قىلىـــپ بهردى

. قويغان ھالدا جان ئۈزدى

، پهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالمغا زور ئېغىـرچىلىقالر يهتـكهن بولـسىمۇ نــى كۆتىرىــپ ئــۇ خــۇدا ئىلتىپــات قىلغــان چىــداملىقى بىــلهن ھهممى

ئۇبهي ئىبنى خهلهف پهيغهمبهر ئهلهيهىسـساالمنى ئۆلتـۈرمهكچى . كهتتىپهيغهمـــبهر ئهلهيهىســـساالم يېنىـــدىكىلهردىن ، بولـــۇپ كېلىۋاتقانـــدا

ــسىنى ئېلىــپ ــۇۋېتىڭالر : نهيزى ــا قوي ــۇنى ماڭ ــدى،ئ ــېقىن . دې ــۇبهي ي ئ ئــۇبهي. پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم ئۇنىڭغــا بىــر نهيــزە ئــۇردى، كهلگهنــدە

ــدى ، ئۇھــۇددىن قايتىــپ كېلىۋىتىــپ ــدا ئۆل ــزە زەربىــدىن يول . ئاشــۇ نهيپهيغهمبهر ئهلهيهىسساالم ئوھۇد غازىتىـدا بولـسۇن يـاكى باشـقا غـازاتالردا

ــسۇن ــۈرمىگهن ، بول ــلهن ئۆلت ــۇلى بى ــۆز ق ــادەمنى ئ ــقا ئ ــدىن باش . ئۇبهيئهبۇئــــامىر راھىــــب مۇســــۇلمانالرنى ئورىغــــا چۈشــــۈپ كهتــــسۇن دەپ

ــۆرەكلهرنى كــوال ــبهر . ئۈســتىلىرىنى يېپىــپ قويغــان ئىــدى ، پئ پهيغهمــورەكلهردىن بىــرىگه چۈشــۈپ كېتىــپ ئايلىنىــپ ئهلهيهىســساالم شــۇ ئ

ــى ــۈرۈلۈپ كهتتــ ــزى ســ ــى تىــ ــى ۋە ئىككــ ــبهر . كهتتــ ــى پهيغهمــ ئهلــتهلـهه ئىبنـى ئۇبهيـدۇلال كۆتىرىـپ ، ئهلهيهىسساالمنىڭ قولىدىن تۇتتى

ــۇزدى ــساالمنى ، تۇرغـ ــبهر ئهلهيهىسـ ــۇالر پهيغهمـ ــپ بـ ــاپىزەت قىلىـ مۇھـــدى ــانالردىن ئىــ ــبهر . تۇرغــ ــاس پهيغهمــ ــۇ ۋەققــ ــى ئهبــ ــۇتبه ئىبنــ ئــ

ــاش ئېتىــپ ــۇدۇل چىــشىنى تۆكــۈۋەتكهن ، ئهلهيهىســساالمغا ت ئۇنىــڭ ئئابـدۇلال . ئۇنى ھاتهب ئىبنى ئهبۇبهلتهئه قوغالپ بېرىپ ئۆلتـۈردى ، ئىدى

،ئىبنى شىهاب زوھرى پهيغهمبهر ئهلهيهىسـساالمنىڭ يـۈزىنى يېرىـۋەتتى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 206 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالمنىڭ ، لهنىتــى ئىبنــى قهمىــئه ئۇرغــانلىقتىن تۆمۈر ساۋۇتىنىڭ تۆمۈرلىرى ئۇنىـڭ ئىككـى مهڭـزىگه كىرىـپ كېتىـپ

پېتىپ كهتكهن تۈمۈرلهرنى ئهبۇ ئۇبهيدە چىـشى بىـلهن ، جاراھهتلهندۈردىبـۇ چاغـدا . ئۇنىڭ ئىككى ئۇتتۇر چىشى سـۇنۇپ كهتتـى ، سۇغۇرۇپ ئالدى

پهيغهمبىرىنىـڭ يـۈزىنى قانغـا بۇيىغـان قهۋم : ئهلهيهىسساالمپهيغهمبهر ــداق نىجــات تاپــسۇن ــدى؟!قان ــايهتنى نازىــل هللا ا. دې ــۇ ئ ــدىكى مۇن قۇرئان

ــدى ــدا ئهمهس ”: قىل ــېنىڭ ئىختىيارىڭ ــېچ ئىــش س ــڭ هللا ا، ھ ــا ئۇالرنى ييـا ئـۇالر زالىـم بولغـانلىقى ئۈچـۈن ئـۇالرنى ، تهۋبىسىنى قۇبـۇل قىلىـدۇ

نى رەسـۇلۇلالھ ) ئـايهت – 128، سۈرە ئـال ئىمـران (“.ۇئازاپقا دۇچار قىلىد ئۇنىـڭ ھايـات ئىكهنلىكىنـى ، گهپ تارقالغانـدىن كېـيىن دېگهن ئۆلدى

ــسارىئهڭ ئهۋۋەل كهئىــب ئىبنــى مالىــك ــپئهن خۇشــاللىقتىن ، ى بىلى. دەپ توۋلىـــدى! خۇشـــخهۋەر، ھهي مۇســـۇلمانالر: قـــاتتىق ئـــاۋاز بىـــلهن

ئانــدىن ســهئد ، ىــم تۇرۇشــقا بــۇيرۇدىپهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم ئــۇنى جئىبنى ئهبۇ ۋەققاس بىلهن سهئىد ئىبنى ئۇبادەنىـڭ ئوتتۇرىـسىدا تۇرغـان

، ئهلـى ، ئـۆمهر ، ئۇنىـڭ بىـلهن ئهبـۇبهكرى . ھالدا سهپتىكى ئورنىغا ماڭدى ، ئـۇالر كېتىـپ بارغانـدا . ھارس ئىبنى سهممهلهرمۇ بار ئىدى ، تهلهه زوبهير

، مۇھهممهد قايهردە؟ يـا ئـۇ ئۆلىـدۇ : ى مۇغىرە ئوسمان ئىبنى ئابدۇلال ئىبن ئۇنىـڭ ئېتـى مـۈدۈرۈپ كېتىـپ . دەپ چىقىـپ كهلـدى ! يا مهن ئۆلىمهن

ھـــارىس ئىبنـــى ســـهممه بېرىـــپ ئـــۇنى . ئـــورەككه يېقىلىـــپ چۈشـــتىپهيغهمبهر ئهلهيهىسساالم سهپتىكى ئورنىغا يېتىپ بارغانـدىن . ئۆلتۈردى. ئهلــى ســۇ قۇيــۇپ بهردى، فــاتىمه ئۇنىــڭ جــاراھهتلىرنى يۇيــدى، كېــيىن

قــان ، كــۈلىنى جــاراھهتكه باســتى، ئانــدىن بىــر پــارچه بــورىنى كۆيــدۈرۈپپهيغهمبهر ئهلهيهىسسساالم شـۇ يهردىكـى بىـر چـوڭ تاشـنىڭ . توختىدى

قـان كـۆپ ئېقىـپ كهتكهنلىكـتىن ، ئۈستىگه چىقماقچى بولغان ئىـدى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 207 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

ــدى ــدى ، چىقالمىـ ــۆلهپ چىقىرىـــپ قويـ ــدۇلال يـ ــى ئۇبهيـ ــهه ئىبنـ .تهلـــۈم ــر تۈركـ ــان بىـ ــتىدە تۇرغـ ــڭ ئۈسـ ــساالم تاغنىـ ــبهر ئهلهيهىسـ پهيغهمـ

ئـى . بۇالر بىزدىن يۇقىرى تۇرماسلىقلىرى كېـرەك : مۇشرىكالرنى كۆرۈپ ۋە ئـۆمهر ئىبنـى دېـدى ، قـۇۋۋەتكه ئىـگه بـولىمىز –سهن بىلهن كۈچ ، هللا

مۇشــرىكالرنى ، خهتتــاب باشــچىلىقىدا بىــر تۈركــۈم ئهســكهر ئهۋەتىــپ پهيغهمــــبهر ئهلهيهىســــساالمنى . چۈشــــۈرگۈزىۋەتتىتاغــــدىن قــــوغالپ

ــۇن ــرى نۇرغـ ــۇلمانالرنىڭ بهدەنلىـ ــان مۇسـ ــپ تۇرغـ ــاپىزەت قىلىـ مۇھـــدى ــبهر . يارىالنـــ ــمهن ئوقلىرىنىـــــڭ پهيغهمـــ ــۇالر دۈشـــ ــۈنكى ئـــ چـــ

ــسىرەپ ــشىدىن ئهن ــا ، ئهلهيهىســساالمغا تېگىــپ كېتى ــۆزلىرىنى ئوقق ئقـۇلى ، لىنىـپ تهلههنىڭ يهتمىش نهچچه يېـرى يارى . تۇتۇپ بهرگهن ئىدى

ــۇپ قالــدى ــته يېــرى . تۇتمــاس بول ــون يهت كهئىــب ئىبنــى مالىكنىــڭ ئ شـېهىت بۇ جهڭـدە مۇسـۇلمانالردىن يهتمىـش نهچـچه كىـشى . يارىالندىــدى ــاجىرالردىن . بول ــسى مۇھ ــۇالردىن ئالتى ــالغىنى ، ب ــسارىق الردىن ئهن بولغانالرنىــڭ ئارىــسىدا ھهمــزە ئىبنــى شــېهىتمۇھــاجىرالردىن . ئىــدى

الردىن ئهنـسارى . تهللىب ۋە مۇسئهب ئىبنـى ئـۇمهيرلهر بـار ئىـدى ئابدۇلمۇئهمـر ئىبنـى ، بولغانالرنىڭ ئارىسىدا ھهنزەله ئىبنى ئهبـۇ ئـامىر شېهىت

ــڭ ــلهن كېلىنىنى ــر بى ــى ئهم ــالت ئىبن ــوغلى خهل ــڭ ئ ــۇھ ۋە ئۇنى جهمئهمرنىــڭ . قېرىندىــشى جــابىر ئىبنــى ئابــدۇلالنىڭ ئاتىــسى بــار ئىــدى

ھىند كېلىپ ئۇالرنى تۈگىگه ئارتىـپ مهدىـنىگه ئايالى ھهرامنىڭ قىزى پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم ، ئاپىرىــپ دەپــنه قىلمــاقچى بولــۇپ ماڭغانــدا

بولغــانالرنى ئوھۇدنىــڭ ســىرتىغا ئېلىــپ چىقىــپ كۆمۈشــنى شــېهىت شـــېهىت. شـــۇنىڭ بىـــلهن ھىنـــد قايتىـــپ كهتتـــى ، مهنئـــى قىلـــدى

پهيغهمــبهر . ئىــدىبولغانالرنىــڭ قاتارىــدا ســهئد ئىبنــى رەبىئمــۇ بــار ئـۇ ئۆلـۈكلهر ئارىـسىدا ، ئهلهيهىسساالم ئۇنى ئىزلىگىلى ئادەم ئهۋەتكهندە

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 208 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ئۇ پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالمنىڭ ئۇنىڭ ئىـز . جان ئۈزۈش ئالدىدا تۇراتتى ــاڭالپ– ــانلىقىنى ئـ ئهقهبه ، قهۋمىمـــگه ئېيـــتىڭالر: دېرىگىنـــى قىلغـ

. دە چىـڭ تۇرسـۇن كېچىسى پهيغهمبهر ئهلهيهىسـساالمغا بهرگهن ۋەدىـسى ئۇ دۇنيـادا مېنىـڭ يـۈزۈمگه ، ئۇالر بۇنداق قىلمىسا ، بىلهن قهسهمكى هللا ا

ئهنهس ئىبنــى مالىكنىــڭ تاغىــسى ئهنهس ئىبنــى . دېــدى،قارىيالمايــدۇــۇ ــېهىتنهزىرم ــدى ش ــان ئى ــۇ . بولغ ــېهىتئ ــرى ش ــتىن ئىلگى ، بولۇش

ــدى ــساالم ئۆلتۈرۈل ــبهر ئهلهيهىس ــگهنپهيغهم ــاڭالپ دې ــى ئ ــى : خهۋەرن ئپهيغهمــــبهر ئهلهيهىســــساالمدىن كېــــيىن قېلىــــپ نىــــمه ، ۋمىــــمقه

ــلهن ئېلىــشىپ ــشىڭالرغا ئوخــشاش دۈشــمهن بى ــسىلهر؟ قېرىندى قىلى. بولـدى شـېهىت مۇشرىكالر بىـلهن راسـا ئۇرۇشـۇپ ، دە – دېدى !ئۆلۈڭالر

، بـۇرۇنلىرىنى كېـسىپ –لهرنىڭ قـۇالق شـېهىت قۇرەيش مۇشـرىكلىرى ھهتتا ئهبـۇ سـوفياننىڭ خوتـۇنى . ىقۇرساقلىرىنى يېرىپ تاشلىغان ئىد

يۇتالمـاي ، يـۈرىگىنى ئېلىـپ چاينـاپ ، ھىند ھهمزەنىڭ قارنىنى يېرىـپ ئوبـدان : ئهبـۇ سـوفيان تاغقـا چىقىـپ يـۇقىرى ئـاۋاز بىـلهن . تاشلىۋەتتى

ــدى ــۇرۇش بول ــۇرۇش، ئ ــئ ــېڭىش دېگهن ــدۇ –دە ي ــېڭىلىش بولــۇپ تۇرى ، ير كېلهر يىلـى بهدرىـدە خالىساڭال. بهدرى غازىتىدىكى ئۆچىمىزنى ئالدۇق

بــــۇرۇنلىرى كېــــسىپ ، ئۆلۈكلىرىڭالرنىــــڭ قــــۇالق. يهنه ئۇرۇشــــىمىزلـېكىن بۇنىڭغـا ، مهن بۇنداق قىلىشقا بۇيرۇمىغان ئىـدىم ، تاشلىنىپتۇ

ئانـدىن كېـيىن مۇشـرىكالر مهدىـنىگه . دېـدى ،خاپا بولۇپمـۇ كهتمىـدىم ا بۇنىڭــدىن بــۇ ئۇرۇشــت . كىرمهســتىنال مهككىــگه قــاراپ يــول ئالــدى

چـــۈنكى ، مۇســـۇلمانالرنىڭ مهغلـــۇب بولمىغـــانلىقى چىقىـــپ تۇرىـــدۇمۇشـرىكالر چۇقـۇم ئۇالرنىـڭ كهينىـدىن ، مۇسۇلمانالر يېڭىلگهن بولـسا

. تاراج قىلغان بوالتتى–مهدىنىنى تاالن ، قوغالپ بېرىپ

تاغىـسى ، لهرنى كـۆزدىن كهچـۈردى شېهىتپهيغهمبهر ئهلهيهىسسالم

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 209 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

ــايغۇردى ــاتتىق ق ــزىگه ق ــۆلگهن ئ. ھهم ــدە ئ ــۇد جېڭى لهرنىڭ شــېهىتوھ ئــادەم بىـــر 3 – 2. ھهممىــسى كىيىملىــرى بىــلهن دەپــنه قىلىنــدى

ھهربىـــر ، چـــۈنكى مۇســـۇلمانالر چارچىغـــانلىقتىن، گه قويۇلـــدىقهبـــرىــېهىت ــى ش ــر كېلهتت ــوالش ئېغى ــور ك ــايرىم گ ــۈن ئ ــۇلمانالر . ئۈچ مۇس

ــدا ــنىگه قايتىــپ بارغان ــاپىقالر مهســخىرە يهھــۇدىي، مهدى قىلىــپ ۋە مۇنجهڭـــگه : ئـــۆز ھهمرالىرىغـــا، كۆڭلىـــدىكى دۈشـــمهنلىكنى ئاشـــكارىالپ

ــسا ــشقان بولـ ــلهن قېلىـ ــز بىـ ــاي بىـ ــوالتتى، چىقمـ ــۈرۈلمىگهن بـ ، ئۆلتـ . تىدېيىش

ــسىزلىكلهرگه ئۇچرىــشى ــۇد غازىتىــدا كۆڭۈل ــۇلمانالرنىڭ ئوھ مۇسبـۇ ئۇالرغـا . مۇنداق چوڭ ئىككى ئىـشنى تهرك ئهتكهنلىگىـدىن بولغـان

پهيغهمـــــبهر ، بىرىنچـــــى ئىـــــش. ن مـــــۇھىم ســـــاۋاقئهســـــلىتىدىغائـــوقچىالر ، يېڭىلـــسىمۇ، مۇســـۇلمانالر يهڭـــسىمۇ، ئهلهيهىســـساالمنىڭ

قىسمىنىڭ ئۆز ئورۇنلىرىدىن قوزغالماسلىق توغرىسىدىكى تاپـشۇرۇغى ــدى ــالپ ، ئى ــانلىرىنى تاش ــپ ماك ــق قىلى ــا خىالپلى ــوقچىالر بۇنىڭغ ئ

تى خالىس خۇدالىـق كىشىنىڭ بارلىق ھهركى ، كهتتى؛ ئىككىنچى ئىش ــا ــدىغان دۇنيـ ــهۋەب بولىـ ــىبهتلهرگه سـ ــوڭ مۇسـ ــى ۋە چـ ــۈن بولۇشـ ئۈچـ

ــدى ــرەك ئىـ ــلىقى كېـ ــۆزدە تۇتماسـ ــى كـ ــا ، مهنپهئهتىنـ ــوقچىالر دۇنيـ ئـئـاخىرى ئۇنىـڭ ، غهنىـمهت بىـلهن بولـۇپ كهتتـى ، مهنپهئىتىنى كۆزلهپ

. جازاسىنى تارتتى

ىمــران قۇرئانــدا ئوھــۇد جېڭــى تهپــسىلى بايــان قىلىغــان ئــال ئ هللا اــدۇ ــداق دەي ــسىدە مۇن ــۇردى هللا ا”: سۈرى ــسىدە ت ــان ۋەدى ــىلهرگه قىلغ . س

سـىلهر ياقتۇرىـدىغان هللا ا، نىڭ ئىزنـى بىـلهن ئـۇالرنى قىرىۋاتـاتتىڭالر هللا، زەئىپلىـــــشىپ قالـــــدىڭالر، غهلىبىنـــــى كۆرســـــهتكهندىن كېـــــيىن

پهيغهمبهرنىــڭ (، پهيغهمبهرنىــڭ ئهمــرى توغرىــسىدا جاڭجالالشــتىڭالر

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 210 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ــرىگه ــسۇنم) ئهمــ ــدىڭالر بويــ ــانى كۆزلىــ ــرىڭالر دۇنيــ ، ىدىڭالر؛ بهزىلىــــدىڭالر ــاخىرەتنى كۆزلىـ ــرىڭالر ئـ ــدىن ا، بهزىلىـ ــۈن هللا ئانـ ــىناش ئۈچـ سـ

ــدى ــۇ قىلــ ــىلهرنى ئهپــ ــايتۇردى ۋە ســ ــمهندىن قــ ــىلهرنى دۈشــ هللا ا. ســ) ئـايهت – 152، سۈرە ئال ئىمـران (“.مۆمىنلهرگه مهرھهمهت قىلغۇچىدۇر

، ن بـاش چىقارمىغـانلىق ئوھۇددىكى مۇسىبهتنىڭ سـهۋىۋى بىـر ياقىـدى . باشـلىققا ئىتـائهت قىلمىغـانلىقتىن ئىبـارەت ، بوشاڭلىق قىلغـانلىق باشـلىققا ئىتـائهت قىلىـش ، جاسارەتلىك بولۇش، شۇڭا ئىتتىپاق بولۇش

.نىڭ تهۋپىق بېرىشىنى سورايمىزهللا. زۈرۈر

ھهمرا ئولئهسهد غازىتى

، ېـيىن پهيغهمبهر ئهلهيهىسـساالم مهدىـنىگه قايتىـپ كهلگهنـدىن ك ، مۇشرىكالرنىڭ ئـاخىرىقى غهلىبىـسىنى قولغـا كهلتـۈرۈش مهقـسىتىدە

كهيــنىگه يېنىــپ مهدىــنىگه ھۇجــۇم قىلىــش ئېهتىمالىنىــڭ ئالــدىنى ســاھابىلهرگه دۈشــمهننىڭ ئارقىــسىدىن قوغالشــنى ، ئــېلىش ئۈچــۈن

ــۇيرۇدى ــقانالرنى ب ــا قاتناش ــۇد غازىتىغ ــدى ۋە پهقهت ئوھ ــاقىرىق قىل . چ پهيغهمـــبهر ئهلهيهىســـساالمنىڭ چاقىرىقىغــــا نىـــڭ ۋە هللاســـاھابىلهر ا

ئوھـۇد غـازىتى ئۈچـۈن ، جاراھهتلىرىنى تېڭىـپ ، چاقىرىقىغا ئاۋاز قوشۇپ ئهلهم ئهلـــى ئىبنـــى ، باغالنغـــان ئهلهمنـــى يهشمهســـتىن ئاتلىنىـــشتى

پهيغهمبهر ئهلهيهىسـساالم مهدىنىـدە ئـۆز ئورنىغـا . ئهبۇتالىبقا تۇتقۇزۇلدى ــۇم ــۇ مهكتـ ــدۇلال ئىبنـــى ئۇممـ ــدىئابـ ــكهرلهر ئاتلىنىـــپ . نى قويـ لهشـ

مهككىنىـڭ يولىـدىكى ، مىـل يىراقلىقتـا 8مهدىنىدىن [ھهمرائولئهسهد پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالمنىڭ ئـويلىغىنى تـوغرا . گه يېتىپ باردى ] جاي

ــى ــاالن . چىقتـ ــى تـ ــرىكالر مهدىنىنـ ــاخىرقى –مۇشـ ــپ ئـ ــاراج قىلىـ تـــۈرمهي ــا كهلتـ ــسىنى قولغـ ــالپ، غهلىبىـ ــۇلمانالرنى تاشـ قايتىـــپ مۇسـ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 211 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

ئارقىغـا قـايتىش ، تهنه قىلىـشىپ –كهلگهنلىكلىرى ئۈچۈن ئۆزئـارا تاپـا مۇشـــــرىكالر پهيغهمـــــبهر . نىيىـــــتىگه كېلىـــــپ تۇرۇشـــــقان ئىـــــدى

ــاڭالپ ــانلىقىنى ئ ــوغالپ چىقق ــۇد جــېڭىگه ، ئهلهيهىســساالمنىڭ ق ئوھهللا ا. دەپ ئويالشـتى ، چىقمىغانالرمۇ قوشـۇلۇپ چىققـان بولۇشـى كېـرەك

شـۇنىڭ بىـلهن مۇشـرىكالر مهككىـگه ، قورقۇنچ سـالدى ئۇالرنىڭ دىلىغا ــۋەتتى ــاراپ تىكى ــبهر ئهلهيهىســساالم ھهمرائولئهســهددە شــائىر . ق پهيغهم

ــۇيرۇدى ــۈمگه ب ــۇئهززەنى تۇتۇۋېلىــپ ئۆل ــدا . ئهب ــۇ بهدرى غازىتى چــۈنكى ئپهيغهمـــبهر ئهلهيهىســـساالم ئـــۇنى مۇســـۇلمانالرغا ، ئهســرگه چۈشـــكهندە

ئـى : بۇ نۆۋەت ئۇ . هن قويۇپ بهرگهن ئىدى قارشى چىقماسلىق شهرتى بىل سـاڭا ، مهرھهمهت قىلىـپ قىزلىـرىم ئۈچـۈن قويـۇپ بهرسـهڭ ، مۇھهممهد

پهيغهمـبهر . دېـدى ،بۇنىڭدىن كېيىن قارشى چىقماسـلىققا ۋەدە بهرسـهم ســېنىڭ مهككىــگه ســاالمهت قايتىــپ بېرىــپ ، يــاق: ئهلهيهىســساالم

، ڭگه يول قويۇلمايـدۇ ىدېيىش، مۇھهممهدنى ئىككىنچى قېتىم ئالدىدىم ــولىنى ــتىم ق ــى قې ــۈككه ئىككىنچ ــان تۈش ــان چاقق ــادەم چاي ــۆمىن ئ م

شــۇنىڭ بىــلهن . دېــدى،ئۇنىــڭ كاللىــسىنى ئــال! ئــى زەيىــد. ســالمايدۇپهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالمنىڭ بــۇ ۋەســىيىتىدىن . ئهبــۇئهززە ئۆلتۈرۈلــدى

، ىالنمايدىغانلىقھېــسابئالدىنىــشتىن ســاقالنمىغان ئــادەم ئهقىللىــق شــۇڭا ھاكىميهتنىــڭ ئاساســىنى چىڭىــتىش ئۈچــۈن قهتئــى بولۇشــنىڭ

. زۈرۈرلىكى توغرىسىدا زور تهربىيه ئېلىشقا بولىدۇ

مۇشۇ يىل يۈز بهرگهن ۋەقهلهر

پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالمنىڭ ئوسمان ئىبنى ئهففـان نىكاھىـدىكى ــيىن ــدىن كېـ ــات بولغانـ ــزى ۋاپـ ــسىملىك قىـ ــيه ئىـ ــبهر ، رۇقهيـ پهيغهمـ

. يهنه بىـر قىزىنـى ئۇنىڭغـا بهردى دېـگهن ساالم ئۇممۇ كۇلسۇم ئهلهيهىس

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 212 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

.دەپ ئاتالدى) ئىككى نۇرلۇق(شۇڭا ئۇ ئوسمان زۇننۇرەين

ــۆمهر ئىبنــى خهتتابنىــڭ مۇشــۇ يىلــى پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم ئھهفىسهنىڭ ئانىسى ئوسـمان ئىبنـى . قىزى ھهفىسهنى نىكاھىغا ئالدى

ه بـۇرۇن خـۇنهيس ئىبنـى ھـوزافه ھهفىـس . مهزئۇننىڭ ھهمشىرىسى ئىدى خــۇنهيس بهدرى غازىتىــدا يارىلىنىــپ قــازا ، ســهھهمنىڭ نىكاھىــدا ئىــدى

. قىلغان

ــامىر ــبهر ئهلهيهىســـساالم ھىـــالل ئىبنـــى ئـ ــۇ يىلـــى پهيغهمـ مۇشـزەيــنهب . ئهۋالدىــدىن خۇزەيمهنىــڭ قىــزى زەينهبنــى نىكاھىغــا ئالــدى ــهپقىتى ۋە ــان شـ ــسكىنلهرگه قىلغـ ــدە مىـ ــاھىليهت دەۋرىـ ــر جـ –خهيـ

دەپ ) مىـسكىنلهرنىڭ ئانىـسى (ساخاۋىتى تۈپهيلىدىن ئۇممۇلماساكىن ، زەيــنهب ئابــدۇلال ئىبنــى جهھىــشنىڭ ئهمرىــدە بولــۇپ . ئاتالغــان ئىــدى

زەينهب ھارىـسنىڭ قىـزى . بولغان ئىدى شېهىتئابدۇلال ئوھۇد جېڭىدە مۇشـۇ يىلـى ئهلىنىـڭ ئـوغلى . مهيمۇنهنىڭ ئانا بىر ھهمشىرىسى ئىـدى

. توغۇلدىھهسهن

خهلقـى ھـاراقنى ناھـايىتى ئهرەب. مۇشۇ يىلى ھاراق ھارام قىلىندى شۇڭا ھاراق بىـراقال چهكلهنـسه قىـيىن بولۇشـى كـۆزدە ، ياخشى كۆرەتتى

ھاراقنىــڭ ھــارام قىلىنىــشى كىــشىنى . تهدرىجــى چهكلهنــدى، تۇتۇلــۇپ. ئۇنىڭــدىن سهســكهندۈرىدىغان ۋەقهلهر تۈپهيلىــدىن كېلىــپ چىقتــى

، ەر يامان ئىشنىڭ چهكلىنىشى بىرەر ۋەقه تۈپهيلىدىن بولـسا چۈنكى بىر بۇنــداق بولغانــدا . بۇنــداق ۋەقهنــى ئهيىپلهشــكه ھهمــمه ئــادەم قوشــۇلىدۇ

ــدۇ ــۇر بولىـ ــىرى چوڭقـ ــشىگه تهسـ ــلهپته . كىـ ــسىدا دەسـ ــاراق توغرىـ ھـســـهندىن ھـــاراق ۋە قىمـــار ”: قۇرئانـــدىكى مۇنـــۇ ئـــايهت نازىـــل بولـــدى

ــشىدۇ ــسىدا سورى ــهن ئۇ، توغرى ــاس ــا ۋە : الرغ ــوڭ گۇن ــسىدە چ ــۇ ئىككى بــار ــدا ب ــدا ، كىــشىلهرگه بهزى پاي ــدىغا قارىغان ــا پاي ــۇالردىكى گۇن ــېكىن ئ ل

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 213 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

قىمارنىڭ پايدىـسى ) ئايهت – 219، سۈرە بهقهرە (“.دىگىن، تېخىمۇ چوڭ ئـۇ كهمـبهغهللهرگه سـهدىقه قىلىـپ ، لهرنىڭ ئادىتى بـويىچه ئهرەب، شۇكى

بهزى . ننـــى كۈچهيتىـــشته ئىـــدىھاراقنىـــڭ پايدىـــسى بهدە. بېرىلهتتـــى، مۇســـۇلمانالر ھـــاراق ئىچىـــپ نامـــازدا قىـــرائهتتىن ئېزىـــپ كهتكهنـــدە

ــى ــلهن مهنئـ ــايهت بىـ ــۇ ئـ ــدىكى مۇنـ ــاز ئوقـــۇش قۇرئانـ ــلىكته نامـ مهســـان ــۆمىنلهر”: قىلىنغـــ ــى مـــ ــساڭالر، ئـــ ــىلهر مهس بولـــ ــمه ، ســـ نىـــ

ە ســۈر (“.نامازغــا يېقىنالشــماڭالر، دەۋاتقىنىڭالرنــى بىلگىنىڭالرغــا قهدەربهزى مۇســۇلمانالر ھــاراق ئىچىــپ ) ئايهتنىــڭ بىــر قىــسمى– 43، نىــسا

قۇرئانـدىكى مۇنـۇ ئـايهت ، دىنىي بۇرادەرلىرىگه چېقىلىپ قويغانلىقتىن ــۇپ ــل بول ــارام قىلىنغــان ، نازى ــى ھ ــاراق قهتئ ــۆمىنلهر : ھ ــى م ــاراق ، ئ ھ

، ) چۇقۇنـۇش ئۈچـۈن تىكلهنـگهن تاشـالر (بـۇتالر ، قىمار ئويناش ، ئىچىشنىجـات ، شـهيتاننىڭ ئىـشى ، ھهقىقهتهن پاسكىنا قىلىـق ①لىرىپال ئوق

قىمـار ئـارقىلىق ، شـهيتان ھـاراق ، تېپىش ئۈچۈن ئۇالردىن سـاقلىنىڭالر نىــڭ زىكرىــدىن ۋە هللا، دۈشــمهنلىك تۇغــدۇرماقچى ، ئــاراڭالردا ئــاداۋەت

، سـۈرە مائىـدە (بۇ ئىـشالردىن يانمامـسىلهر؟ . نامازدىن توسماقچى بولىدۇ ــايهتلهر– 91، - 90 ــوقلىرى ①[) ئـ ــال ئـ ــدانغا - پـ ــى مهيـ ــسالم دىنـ ئىـ

، ئـۆيلهنمهكچى بولـسا ، لهر سـهپهرگه چىقمـاقچى ئهرەبـ ، كېلىشتىن بۇرۇن ھـۇبهل ، ئـوززا ، ياكى بىرەر كىشىنىڭ نهسـىبىدە ئىختىالپلىـشىپ قالـسا

ــارلىق مهشــهۇر بۇتلىرىنىــڭ يېنىغــا بېرىــپ ئىــشنىڭ خهيرىلىــك، قاتــۇش ــدىغان –بولـ ــۈن ئهزالم دەپ ئاتىلىـ ــش ئۈچـ ــلىقىنى بىلىـ بولماسـ

بىـر كىـشى سـهپهرگه ، مهسـىلهن . مهخسۇس ئـوقالر بىـلهن پـال سـاالتتى ئىككىنچىـــسىگه ، “رەبـــبىم بـــۇيرۇدى”بىرســـىگه ، چىقمـــاقچى بولـــسا

خهتلهر يېزىلغان ئىككى ئـوقنى قاچىـدەك بىـر دېگهن “رەببىم توستى ”رەبــبىم ”. بىرىنــى ئــاالتتى، رىالشــتۇرۇپنهرســىنىڭ ئىچىــگه ســېلىپ ئا

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 214 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

، ســهپهرگه چىقــاتتى ، خهت يېزىلغــان ئــوق چىقــسا دېــگهن“بــۇيرۇدىــتى ” ــبىم توس ــگهن“رەب ــسا دې ــايتتى ، خهت چىق ــهپهرگه چىقم ] ت–. س

ھــازىرقى ، بهرگهنجــاۋابدەپ “ يانــدۇق”ئهينــى زامانــدىكى مۇســۇلمانالر . بهرسۇنجاۋابزامان مۇسۇلمانلىرىمۇ شۇنداق

يىلى– 4جىرىيىنىڭ ھى

پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم خۇۋەيلىــدنىڭ ، يىلنىــڭ بېــشىدا – 4ــهدنى ــى ئهسـ ــى بهنـ ــۆز قهۋمـ ــهلهمهلهرنىڭ ئـ ــولهيهه ۋە سـ ــۇللىرى تـ ئوغـــدىن خهۋەر ــقا قوزغاتقانلىقى ــبهر ئهلهيهىســساالمغا قارشــى ئورۇش پهيغهم

پهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالم ئهبۇسـهلهمه ئىبنـى ئهسـهد مهخزۇمنـى . تاپتىــپ ــپ ، چاقىرى ــا بېرى ــى ئۇنىڭغ ــسى ، ئهلهمن ــهد قهبىلى ــى ئهس ــۇنى بهن ئ

قهبىلىــسىگه ھۇجــۇم قىلىــشقا بــۇيرۇدى ۋە ئۇنىڭغــا بىــر تۈركــۈم ئــادەم ئهبۇسهلهمه مۇھهررەم ئېيىنىـڭ بېـشىدا ئاتلىنىـپ قهتهن . قوشۇپ بهردى

].مهدىنىنىڭ شهرقىدىكى فىـد تهرەپـكه جايالشـقان بهنـى ئهسـهد تېغـى [بهنى ئهسـهد . بهنى ئهسهدگه ھۇجۇم قىلدى ، ېتىپ كېلىپ جايغا ي دېگهن

ــاچتى ــالپ ق ــانلىرىنى تاش ــى ماك ــماي . خهلق ــهلهمه ئۇرۇش ــوي، ئهبۇس ، ق. ئــون كۈنــدىن كېــيىن قايتىــپ كهلــدى ، تــۈگىلهرنى غهنىــمهت ئېلىــپ

دە ) مهككىـدىكى ئهرەفاتقـا يـېقىن جـاي (مۇشۇ يىلىنىڭ بېـشىدا ئـورەنه نـى نهبىهۇلهۇزەلىنىـڭ پهيغهمـبهر تۇرۇشلۇق سۇفيان ئىبنـى خالىـد ئىب

. ئهلهيهىســـساالمغا قارشـــى ئۇرۇشـــقا ئـــادەم توپالۋاتقـــانلىقى ئاڭالنـــدى ــونهيس ــدۇلال ئىبنــى ئ ــۇنى ئۆلتۈرۈشــكه ئاب پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم ئ

ــالغۇز ئهۋەتتــى ــاجى . جــوھهنىنى ي ــورۇنالش ئېهتىي ــدۇلال ۋەزىپىنــى ئ ئابپهيغهمـــبهر . ىدىئۈچــۈن يالغــان ئېيتىـــشقا رۇخــسهت قىلىـــشنى ســور

ــيىن ــدىن كېــ ــسهت قىلغانــ ــساالم رۇخــ ــۇزائه ، ئهلهيهىســ ــۆزىنى خــ ئــئابـدۇلال . قهبىلىسىدىن قىلىپ كۆرسهتمهكچى بولغـانلىقىنى ئېيتتـى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 215 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

سـوفيان . سـوفياننىڭ قېـشىغا بـاردى ، مۇھهررەمنىڭ بېـشىدا ئاتلىنىـپ مهن خــوزائه قهبىلىــسىدىن : ئابــدۇلال . ئۇنىــڭ كىملىكىنــى ســورىدى

، ىڭ مۇھهممهدگه قارشى ئادەم توپالۋاتقانلىقىڭنى ئـاڭالپ سېن. بولىمهنسـوفيان ئابـدۇلالنىڭ . دېـدى ،سهن بىلهن بىلله بولۇش ئۈچـۈن كهلـدىم

ئابــدۇلال ســوفيانغا پــاراڭ . دىگىنىــدەك ئــادەم توپلىغــانلىقىنى ئېيتتــى. سـوفيان ئۇنىـڭ سـۆزىنى قىزىقىـپ ئـاڭاليتتى ، قىلىپ بېرىپ ماڭـدى

چېـــدىردىكىلهر ، تىـــپ بارغانـــدىن كېـــيىنســـوفياننىڭ چېـــدىرىغا يېئــۇ ئىككىــسى يــالغۇز قالــدى ۋە ســوفيان ئــۇخالپ . چىقىــپ كېتىــشتى

مهدىـنىگه قايتىـپ ، بـۇ چاغـدا ئابـدۇلال سـوفياننى ئۆلتۈرىۋېتىـپ ، قالدىمــۆمىنلهرنى هللا ا. ئۇنىــڭ كهينىــدىن ھــېچكىم قوغلىمىــدى . كهلــدى

. كاپىرالرنىڭ ئۇرۇش ئېچىشىدىن ساقلىدى

تىشقۇشۇن ئهۋە

قـارە قهبىلىلىرىـدىن ئىـسالم ، ئهزەل، مۇشۇ يىلنىـڭ سـهپهر ئېيىـدا دىنىدىن تهلىم بېرىشكه ئادەم ئهۋەتىـشنى تهلهپ قىلىـپ كهلـگهن بىـر تۈركــۈم كىــشىلهرگه پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم ئــون كىــشىنى قوشــۇپ

ــابىت ، بهردى ــى س ــىم ئىبن ــسارىئاس ــپ ئهن ــلىق قىلى ــا باش ىنى ئۇالرغ. كۈنـدۈزى يۇشـۇرۇندى ، ئاتلىنىپ كېچىسى يول ماڭدى ئۇالر . تهيىنلىدى

بايىقى بىر تۈركـۈم كىـشى خىيـانهت ، جايغا يېتىپ بارغاندا دېگهن رەجىمۇسۇلمانالرنى ئابدۇلال ئىبنى ئونهيس تهرىپىـدىن ئۆلتـۈرۈلگهن ، قىلىپ

. ســۇفيان ئىبنــى خالىــد ھۇزەيلىنىــڭ قهبلىــسىگه كۆرســىتىپ قويــدى يـــــۈز نهپهر ئـــــوقچى ئاتلىنىـــــپ ھۇزەيـــــل قهبىلىـــــسىدىن ئىككـــــى

مۇســـۇلمانالر ، مۇســـۇلمانالرنىڭ ئارقىـــسىدىن قـــوغالپ يېقىنالشـــقاندا: دۈشـمهنلهر ئۇالرغـا . شـۇ يهردىكـى بىـر تاققـا چىقىۋالـدى ، تۇيۇپ قېلىپ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 216 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ــۈڭالر ــدىن چۈش ــز ، تاغ ــلىككه ۋەدە بېرىمى ــىلهرنى ئۆلتۈرمهس ــدى،س . دېدىنىپ تاغـدىن مۇسۇلمانالردىن ئۈچ كىشى دۈشـمهنلهرنىڭ سـۆزىگه ئالـ

ــا تىــلهپ تاغــدىن . چۈشــتى ئاســىم بىــلهن قالغــانالر مۇشــرىكالردىن پانــاش تارتىـــپ ــتىن بـ ــتى ، چۈشۈشـ ــلهن ئورۇشـ ــرىكالر بىـ ــدىن . مۇشـ تاغـ

ــۈردى ــرىكالر ئۆلت ــى مۇش ــكهنلهرنىڭ بىرىن ــسىنى ، چۈش ــان ئىككى قالغ، مۇسۇلمانالردا ئـۆچى بـار مۇشـرىكالرغا سـاتتى ، مهككىگه ئېلىپ بېرىپ

ــله ــۇنىڭ بى ــدى ش ــدە ئۆلتۈرۈل ــۇالر مهككى ــان . ن ئ ــرى بولغ ــڭ بى ئۇالرنى : خوبهيب ئىبنى ئهدى ئۆلۈش ئالدىدا مۇنۇ شېئىرنى ئوقۇدى

، پهقهت ئىمان بىلهن كهتسهمال بولدى يوقكى پهرۋايىم

. بولۇپ يېقىلسام سول تهرەپتىن ياكى ئوڭ ياندىنشېهىت

شهكسىز، ئهگهر ئۇ خالىسا، خۇدانىڭ يولىدا ئۆلدۈم

. ئالغاي بۇ قىينالغان ۋۇجۇدۇم باغى رىزۋاندىنئورۇن

] ت–. جهننهت مهنىسىدە–باغى رىزۋان [

قوشۇن ئهۋەتىش

ــدا ــهپهر ئېيىـ ــڭ سـ ــۇ يىلنىـ ــامىر قهبىلىـــسىنىڭ ، مۇشـ ــى ئـ بهنـباشــلىقلىرىدىن مـــۇال ئىبۇلئهســـىننه نــامى بىـــلهن مهشـــهۇر بولغـــان

. ۇرىغـا كهلـدى ئهبۇئامىر ئىبنى مالىك پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالمنىڭ ھۇز ئــۇ . پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم ئــۇنى مۇســۇلمان بولۇشــقا دەۋەت قىلــدى

ــدى ــۇلمان بولمى ــشىپ ، مۇس ــاز يېقىنلى ــر ئ ــېكىن بى ــېنىڭ : ل مهن سسـاھابىلىرىڭدىن بىـر بۆلـۈم . ئېـسىل دەپ قـارايمهن ، دەۋىتىڭنى گـۈزەل

ئـۇالرنى دىنىڭغـا دەۋەت ، كىشىلهرنى مهن بىلهن نهجد ئهھلىگه ئهۋەتىپ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 217 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

ــۇالر قۇبــــۇل قىلىــــشى مــــۇمكىن ، ىلــــساڭق ــبهر . دېــــدى،ئــ پهيغهمــــساالم ــپ : ئهلهيهىسـ ــلىك قىلىـ ــا زىيانكهشـ ــڭ ئۇالرغـ ــد ئهھلىنىـ نهجـ

،مهن ئۇالرغــا باشــپانا بــوالي: ئهبــۇ ئــامىر. دېــدى،قويۇشــىدىن قــورقىمهنپهيغهمبهر ئهلهيهىسساالم مـۇنزىر ئىبنـى ئهمرنىـڭ باشـچىلىقىدا . دېدى

ــاھابىلىرىدىن ــشىنى70س ــى كى ــدە ، ئهۋەتت ــاھابىلهرنىڭ ئىچى ــۇالر س ب. دەپ ئاتالغـان ئىـدى ) قـارىالر (قۇرئاننى كۆپ ئوقۇغـانلىقى ئۈچـۈن قـۇررا

بهنـــى ئـــامىر بىـــلهن بهنـــى ســـهلىم [ئـــۇالر ئاتلىنىـــپ بىئـــرى مهئـــۇنه ].مهدىنىنىڭ شهرقى تهرىپىگه توغرا كېلىـدىغان بىـر جـاي ، ئارىسىدىكى

بهنـى ئـامىر قهبىلىـسىنىڭ ، يهرگه كېلىپ چۈشكهندىن كېـيىن دېگهنــۇپ ــدىن مهكت ــى مىلهان ــۇفهيلگه ھهرام ئىبن ــى ت ــامىر ئىبن باشــلىقى ئ

ھهرام ئىبنــى مىلهــاننى ، ئــامىر مهكتۇپقــا ئېتــۋار قىلمــاي . يوللىــدىئاندىن ھهرام ئىبنـى مىلهاننىـڭ ھهمرالىرىغـا قارشـى ئـۇرۇش . ئۆلتۈردى

ــسىمۇ ــان بولـــ ــامىرلىقالرنى چاقىرغـــ ــى ئـــ ــشقا بهنـــ ــۇالر ، قىلىـــ ئـــمۇالئىبۇلئهســــىننهنىڭ باشــــپانالىقىدىكى كىــــشىلهرگه چېقىلىــــشقا

ــۇلهيىم قهبىلىـــسىدىن رەئىـــل . ئۇنىمىـــدى ــامىر بهنـــى سـ ــۋان، ئـ ، زەكـئــۇالر قۇبــۇل قىلــدى ۋە ئــامىر بىــلهن ، ئهســىيهلهردىن يــاردەم ســورىغاندا

سـاھابىلهر ناھـايىتى . ساھابىلهرنى قورشىۋېلىپ ئۇرۇشتى ، بىلله بېرىپ دۈشــمهنلهرنىڭ ســانى ، سـانى ئــاز ، هتكهن بولــسىمۇ قهھرىمـانلىق كۆرســ

ھهممىـــسى ، قۇتۇلـــۇش ئىمكـــانىيىتى بولمـــاي، كـــۆپ بولغـــانلىقتىنپهقهتــال كهئىــب ئىبنــى زەيىــد بىــلهن ئهمــر ئىبنــى ، قىرىلىــپ تۈگىــدى

ــدى ــۇپ قالـــ ــۇمهييه قۇتۇلـــ ــسىدا . ئـــ ــڭ ئارىـــ ــب ئۆلۈكلهرنىـــ كهئىـــۇپ قالــدى؛ ئهمــر ئۆلــۈكلهر قاتارىــدا ســانىلىپ قۇتۇلــ، يېتىۋالغــانلىقتىن

ــدى ــكهن ئى ــىرتقا كهت ــلهن س ــۇمهييه ئىــش بى ــى ئ ــبهر ، ئىبن ــۇ پهيغهم ئســاھابىلهرنىڭ قىرىلغــانلىقىنى ، ئهلهيهىســساالمنىڭ قېــشىغا بېرىــپ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 218 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

، پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم ســاھابىلىرىغا نۇتــۇق ســۆزلىدى . يهتكــۈزدىى ئــ: ئـۇالر . قېرىندىـشىڭالر مۇشــرىكالر تهرىپىـدىن ئۆلتۈرۈلــدى : نۇتۇقتـا ، بىز سېنىڭ دەرگاھىڭغـا كهتتـۇق ، خهلقىمىزگه يهتكۈزگۈنكى ، رەببىمىز

پهيغهمـــبهر . دېـــدى، دېـــگهن،بىـــز ســـهندىن رازى ۋە ســـهن بىـــزدىن رازىئهلهيهىسساالم بۇ ھادىـسه بىـلهن رەجـى ھادىسىـسىنىڭ خهۋىرىنـى بىـر

قــــاتتىق قــــايغۇردى ۋە ئۇالرغــــا خىيــــانهت قىلغــــان ، كۈنــــدە ئــــاڭالپ . ئايغىچه نامازدا بهددۇئا قىلدىمۇشرىكالرغا بىر

بهنى نهزىر غازىتى

ــمه ــاقىۋىتى نى ــگهنيهڭگىللىكنىــڭ ئ ــان دې ــال ! ھه– يام –خۇشــۇرام ــۆزلىرىگه ، خ ــلىقلىرى ئ ــڭ باش ــر قهۋمنى ــاۋاتقان بى ــاتىرجهم ياش خ

ــااليى ــانهت شــۇ قهۋمــگه ب ــرەر خىي ــدىلىق دەپ قىلغــان بى ــاپهت–پاي ، ئرەج قهبىلىـــــــسىنىڭ خهز. خـــــــانىۋەيرانچىلىق ئېلىـــــــپ كېلىـــــــدۇ

ــر ، ئىتتىپاقدىــــشى ــقان بهنــــى نهزىــ ــنا ئولتۇراقالشــ ــنىگه خوشــ مهدىــبهنـى نهزىـر قهبىلىـسى . لىرىنىڭ ئهھـۋالى ئهنه شـۇنداق بولـدى يهھۇدىي

بىــلهن مۇســۇلمانالرنىڭ ئارىــسىدا ئــۆز ئــارا تىــنچ ياشــاش تــوختىمى بــار ھهددىـدىن ، لېكىن بهنى نهزىر قهبىلىسى ھهسـهتخورلۇق قىلىـپ ، ئىدى

بىـر چاغـدا پهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالم . ۋەدىسىگه ۋاپا قىلمىدى ، ېشىپئشـۇ . بهزى ساھابىلىرى بىـلهن بهنـى نهزىرلهرنىـڭ يۇرتىـدا بولغـان ئىـدى

چاغــــدا ئــــۇالردىن بىــــر گــــوروھ ئــــادەم پهيغهمــــبهر ئهلهيهىســــساالمغا ــالپ ــشنى پىالنــــ ــلىك قىلىــــ ــبهر ، زىيانكهشــــ ــىنى پهيغهمــــ بىرســــ

ــتىگه ــساالمنىڭ ئۈسـ ــالپ ئهلهيهىسـ ــشى تاشـ ــۈگمهن تېـ ــدىن تـ ئۆگزىـپهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم ئۇالرنىــڭ . ئۇجۇقتۇرىۋېتىــشكه تهيىنلىــدى

، ســاھابىلىرىنى ئهگهشــتۈرۈپ قايتىــپ كهتتــى، ســتىنى ســېزىپسۇيىقه

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 219 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

ــپ ــلهمهنى ئهۋەتى ــى مهس ــۇھهممهد ئىبن ــدىن م ــائىنلىق ، ئان ــا خ ئۇالرغكىـشى ”. قىلغانلىقى ئۈچۈن مهدىنىدىن چىقىپ كېتىـشنى ئۇقتـۇردى

بهنـــى “ .ئۇالرغـــا قهتئـــى بولۇشـــى كېـــرەك، خائىنالرغـــا ســـهل قارىمـــايئۇالرنىــــڭ ، لىرى چىقىــــپ كېتىــــشكه ھازىرلىنىۋاتقانــــدا يهھــــۇدىي

يۇرتــۇڭالردىن چىقىــپ : بــۇرادەرلىرى بولغــان مۇنــاپىقالر ئــادەم ئهۋەتىــپ قۇرئانـدا هللا ا. تىدېيىـش ، يـۈلهكته بـولىمىز –بىز سىلهرگه يار ، كهتمهڭالرمۇنــاپىقالر ”:ه قىلىــپ مۇنــداق دەيــدۇھېكــايرنىــڭ تىلىــدىن مۇناپىقالــى ــابئهھلــ ــاننى(تىن كىتــ ــۇرادەرلىرىگه ) قۇرئــ ــان بــ ــار قىلغــ : ئىنكــ

ــۇڭالردىن( ــسهڭالر) يۇرت ــله ، چىقىرىۋېل ــلهن بىل ــىلهر بى ــۇم س ــز چۇق بىــز ــپ كېتىمى ــقا ، چىقى ــساۋىغا باش ــنىڭالر ھى ــىلهرنىڭ زىيى ــز س ھهرگى

چۇقـۇم سـىلهرگه ، رگه ئۇرۇش ئېچىلسا سىله، ئادەمگه ئىتائهت قىلمايمىز گۇۋاھلىــــق هللا كهنلىگىنى كۆرمىــــدىڭمۇ؟ ادېيىــــش، يــــاردەم بېرىمىــــز

، ئهگهر ئـۇالر ھهيـدەپ چىقىرىلـسا . ئۇالر چۇقۇم يالغـانچىالردۇر ، بېرىدۇكى، ئهگهر ئۇالرغـا ئـۇرۇش ئېچىلـسا . مۇناپىقالر ئۇالر بىلهن بىلـله چىقمايـدۇ

يـۈز ئـۆرۈپ ، يـاردەم بهرگهن تهقـدىردىمۇ ، دۇمۇناپىقالر ئۇالرغا ياردەم بهرمهيـ ، - 11، سـۈرە ھهشـر (“. يـاردەمگه ئېرىـشهلمهيدۇ كىتـاب ئهھلـى ، قاچىدۇ

ــايهتلهر– 12 ــېكىن ) ئـ ــۇدىيلـ ــرىش يهھـ ــاردەم بېـ ــڭ يـ الر مۇناپىقالرنىـپهيغهمـبهر . سـۈرگۈن بولۇشـنى كېچىكتـۈردى ، كۈتـۈپ ئۈمىدۋەدىسىدىن

لىـشقا ھازىرلىنىـپ ئـادەم تـوپالپ ئهلهيهىسساالم ئۇالر بىـلهن ئـۇرۇش قى ئهلهمنــى ، ئورنىغــا مهدىنىــدە ئىبنــى ئۇممــۇ مهكتــۇمنى قويــدى، چىقتــى

ــۇزدى ــگه تۇتقـــ ــسىدىكى . ئهلىـــ ــر قهبىلىـــ ــۇدىيبهنـــــى نهزىـــ الر يهھـــقورغانلىرىغــــا ، مۇســـۇلمانالرنىڭ ھۇجۇمىـــدىن ئامـــان قـــالىمىز دەپ

ھاســىرە پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم ئــۇالرنى ئــالته كــۈن مۇ. بېكىنىۋالـدى ئۇالرنىـــڭ خورمـــا ، تهســـلىم قىلـــدۇرۇش ئۈچـــۈن، قىلغانـــدىن كېـــيىن

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 220 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

الرنىـڭ كـۆڭلىگه يهھۇدىيهللا ا. دەرەخلىرىنى كېسىپ تاشالشنى بۇيرۇدى ــۇنچ ســالدى ــدىن . قورق ــدۇلال ئىبنــى ئۇبهي مۇناپىقالرنىــڭ باشــلىقى ئاب

يـــاردەم كهلمىـــدى؛ ئـــۇالر بــــۇرۇن بهنـــى قهينۇقـــا قهبىلىــــسىدىن ۋاز ــدەك ــى، كهچكهنـ ــى بهنـ ــسىدىنمۇ ۋاز كهچتـ ــر قهبىلىـ ــۇدىي. نهزىـ الر يهھـ

قۇرالــدىن ، پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالمدىن ئــۆزلىرىنى ئۆلتۈرمهســلىكنىــۆگىلىرى كۆتۈرگــۈدەك يــۈكلهپ ســۈرگۈن بولــۇپ باشــقا نهرســىلىرىنى ت

الر ئـۆيلىرىنى يهھـۇدىي . چىقىپ كېتىشىگه ئىجازەت بېرىـشنى ئۆتۈنـدى وللىرى بىـلهن بۇزۇۋېتىـپ چىقىـپ مۇسۇلمانالرغا قالمىسۇن دەپ ئـۆز قـ

بۇالرنىـڭ . الرنىڭ بهزىلىـرى خهيـبهرگه كېلىـپ چۈشـتى يهھۇدىي. كهتتىالرنىڭ چوڭلىرىـدىن ھـۇبهي ئىبنـى ئهخـتهپ ۋە سـهلالم يهھۇدىيئىچىدە

دېــگهنبهزىلىــرى شــامدىكى ئهزرىــات. ئىبنـى ئهبــۇ ھــۇقهيقلهر بــار ئىـدى ر بىـلهن ئهبـۇ سـهئىد ئۇالردىن يـامىن ئىبنـى ئهمـ . جايغا بېرىپ چۈشتى

بهنـى نهزىـردىن غهنىـمهت ئېلىنغـان . ئىبنى ۋەھىـب مۇسـۇلمان بولـدى ، مالالرنى پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالم غازىالرغـا تهقـسىم قىلىـپ بهرمىـدى

تـۈگىلهرگه مىنىـپ جهڭ قىلىـش ئـارقىلىق ئېلىنغـان ، چۈنكى بۇ ئـات ئۈچـۈن غهنىمهت ئهمهس ئىدى؛ مۇنداق غهنىمهت ئـۇرۇش تهييـارلىقلىرى

ــۆزىگه ــساالمنىڭ ئـ ــبهر ئهلهيهىسـ ــسىگه، پهيغهمـ ــا، ئائىلىـ ، يېقىنلىرىغـــا ئىشلىتىــشكه خــاس ئىــدى ، مىــسكىن–يىــتىم ــدا . غېرىپالرغ قۇرئان

پهيغهمبىــرىگه غهنىــمهت قىلىــپ بهرگهن هللا ا ”:شــۇنداق كۆرســىتىلگهن – ماللىرىنى ئىچىڭالردىكـى بـايالر ئارىـسىدا قولـدىن ①ئهھلى قۇرانىڭ

پهيغهمبهرنىــڭ ، پهيغهمــبهرگه، غــاهللاقولغــا ئۆتــۈپ يۈرمهســلىگى ئۈچــۈن ائىبنـى سـهبىللهرگه ، مىـسكىنلهرگه ، يىتىمالرغـا ، ئهقرىبالىرىغا –خىش

، فهدەك، بهنـى نهزىـر ، مهدىنه ئهتراپىدىكى بهنى قۇزەيزە ①[ “.خاس قىلدى ، الىـسى كـۆزدە تۇتۇلىـدۇ يېزىالرنىـڭ ئاھ ، ئۇرەينه قاتارلىق قهبىله ، خهيبهر

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 221 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

پهيغهمـــــبهر ) ئايهتنىـــــڭ بىـــــر قىـــــسمى– 7، ســـــۈرە ھهشـــــر(] ت-ــۇرتىنى تاشــالپ ــۆز ي ــۇ غهنىمهتــتىن بىــر قىــسمىنى ئ ئهلهيهىســساالم ب

بۇالر مهدىـنىگه . چىقىشقا مهجبۇر بولغان كهمبهغهل مۇھاجىرالرغا بهردى ــدا ــگهن چاغلىرىــ ــپ كهلــ ــرەت قىلىــ ــسارىھىجــ ــان ئهنــ الردىن ئالغــ

ــىلى ــشتى نهرســـ ــايتۇرۇپ بېرىـــ ــرىگه قـــ ــبهر . رىنى ئىگىلىـــ پهيغهمـــئائىلىسىنىڭ بىر يىللىـق ئـۇزۇغىنى ھهل ، ئهلهيهىسساالم ئۆزى تېرىپ

. قىلىۋېلىش ئۈچۈن بىر پارچه يهرنى بۆلۈۋالدى

زاتۇرىغا غازىتى

نهجــد تهرىپىــدە ياشــىغۇچى ، مۇشــۇ يىلنىــڭ رەببــۇل ئــاخىر ئېيىــدا لىبه قهبىلىلىرىنىـڭ پهيغهمـبهر بهنـى سـهئ ، لهردىن بهنى مۇھارىـب ئهرەب

ــدى ــانلىقى ئاڭالنـ ــقا تهييارلىنىۋاتقـ ــى ئۇرۇشـ ــساالمغا قارشـ . ئهلهيهىسـئۇالرغـا يهتـته يـۈز نهپهر غـازى ، پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالم ھازىرلىق كۆرۈپ

ئورنىغــا مهدىنىــدە ئوســمان ئىبنــى ئهففــاننى . بىــلهن قارشــى ئاتالنــدىــدۇردى ــسائۇالرنىــڭ دىيارىغــا بېرىــپ قا . قال ــادەم ، رى ــالالردىن باشــقا ئ ئاي

ئهرلىــــرى قورقــــۇپ قېچىــــپ تاغالرنىــــڭ ئۈســــتىگه ، كۆرۈنمىــــدىكېـيىن ئـۇالردىن بىـر تۈركـۈم ئـادەم توپلىنىـپ . چىقىۋېلىشقان ئىكهن

مۇسـۇلمانالرغا يېقىنلىـشىپ كهلگهنـدە ، مۇسۇلمانالرغا قارشـى چىقتـى زدىگهر ۋاقتـى نامـا . بىرلىرىنـى قورقـۇتتى – تهنه بىـلهن بىـر –ئۇالر تاپـا

پهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالم دۈشـمهنلهرنىڭ ھۇجـۇم . بولۇپ قالغان ئىـدى مۇسۇلمانالر دۈشـمهنلهرگه قارشـى [، ساالتوخهۋپ، قىلىشىدىن ئهنسىرەپ

نامـــازنى ، پهرز نامـــاز ۋاقتـــى بولـــۇپ قالـــسا، ئـــۇرۇش ھالىتىـــدە تۇرغانـــدا -، ئاتىلىـدۇ بۇ سـاالتوخهۋپ دەپ . ئىككىگه بۆلۈنۈپ نۆۋەت بىلهن ئوقۇيدۇ

ئـۇالر پهيغهمـبهر ، دۈشمهنلهرنىڭ كۆڭلىگه قورقۇنچ سـالدى هللا ا. دېدى ]ت

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 222 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

بـۇ غـازاتنى ئىمـام بۇخـارى . ئهلهيهىسساالمدىن قورقۇپ تاراپ كېتىـشتى ئىـسالم تارىخچىلىرىنىـڭ ، يىلى بولغان دەپ قارايدۇ – 7ھىجىرىيىنىڭ

. يىلى بولغان دەپ قارايدۇ– 4ھهممىسى

زىتىكېيىنكى بهدرى غا

ــلهن ــرىش بىـ ــى كىـ ــهئبان ئېيـ ــل شـ ــۇ يىـ ــۇفياننىڭ ، مۇشـ ئهبۇسـ، ئوھـــۇد غـــازىتى ئاياقالشـــقاندا. ۋەدىلهشـــكهن ۋاقتـــى يېتىـــپ كهلـــدى

كـېلهر يىلـى بهدرى سـودا مهۋسـۇمىدا سـىلهر : ئهبۇسۇفيان مۇسۇلمانالرغا ــلهن يهنه سوقۇشــىمىز ــگهن،بى ــدى دې ــبهر ئهلهيهىســساالممۇ . ئى پهيغهمبهدرى ھهريىلـى شـهئبان ئېيىـدا سـودا بـازىرى . بۇنىڭغا قوشۇلغان ئىـدى . سـودىگهرلهر ئـۇ يهردە سـهككىز كـۈن تـۇراتتى ، ئېچىلىدىغان جاي ئىـدى

ــدە ــۈز ، ۋەدىلهشــكهن مهزگىــل يېتىــپ كهلگهن قۇرەيــشته قهھهتچىلىــك يۋەدىـسىدە ، ئهبۇ سۇفيان ئۇرۇشقا چىقىشقا پېتىنالمىـدى ، بهرگهنلىكتىن

مۇسۇلمانالرنى ئۇرۇشـقا ، شتىن قورقۇپ بهدنامغا قېلى دېگهن ،تۇرالمىدىئهبــۇ ســۇفيان ئهســكىرىنىڭ . چىقىــشتىن ۋاز كهچتــۈرمهكچى بولــدى

نهئىــم ئىبنــى ، كــۆپلىگى بىــلهن مۇســۇلمانالرنى قورقۇتمــاقچى بولــۇپ ــى ــالالپ ئهۋەتت ــئۇدنى ي ــپ هللا ا. مهس ــنىگه كېلى ــڭ مهدى ــاال نهئىمنى تائ

ــل ــۆزىنى نهقى ــان س ــۈن قىلغ ــۇش ئۈچ ــۇلمانالرنى قورقۇت ــپ مۇس قىلىھېلىقـى ئــادەملهر سـىلهرگه ھۇجــۇم : ئۇالرغــا كىـشىلهر ”: مۇنـداق دېـدى

بــۇ ســۆز . دېــدى،ئــۇالردىن قورقــۇڭالر، قىلىــش ئۈچــۈن قوشــۇن توپلىــدى دېـگهن نىـمه هللا ا، كۇپـايه هللا بىـزگه ا : ئۇالر. ئۇالرنىڭ ئىمانىنى كۈچهيتتى

پهيغهمــبهر ) ئــايهت– 173، ســۈرە ئــال ئىمــران (“. دېــدى!ياخــشى ھــامىغـا هللا، لهيهىسساالم نهئىمنىڭ تهھدىت سـۆزلىرىگه پىـسهنت قىلمـاي ئه

مهدىنىـدە ، بىرمىڭ بهش يۈز سـاھابه بىـلهن ئاتالنـدى ، تهۋەككۇل قىلىپ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 223 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

ئـۇالر يـۈرۈپ بهدرىـگه بېرىـپ . ئۆز ئورنىدا ئابدۇلال ئىبنى ئوبهينى قويـدى ــسا ــدى ، قارىـ ــادەم كۆرۈنمىـ ــېچ ئـ ــڭ . ھـ ــوفيان نهئمىنىـ ــۈنكى ئهبۇسـ چـ

شـۇنىڭ بىـلهن مۇسـۇلمانالر ، مۇسـۇلمانالر چىقمايـدۇ ، هنقورقۇتشى بىل –قۇرەيش خهلقىنى بىـر ، دەپ ئويالپ ، ۋەدىگه خىالپلىق قىلغان بولىدۇ

. ئىككــى كــۈن ماڭغانــدىن كېــيىن قايتىــپ كېلىــشكه بۇيرۇغــان ئىــدىمهررۇزەھـــران (ئهبۇســـوفيان قـــۇرەيش ئهســـكهرلىرىنى ئېلىـــپ مهجىـــنه

بـۇ : قهۋمىـگه ، يهرگه يېتىـپ كهلگهنـدە دېـگهن )تهرەپتىكى مهشـهۇر بـازار ، مهمۇرچىلىق يىلىدا كهلسهك ياخـشى بولىـدۇ ، يىل قهھهتچىلىك يىلى

ــتىڭالر ــگهن،قايتىــپ كې ــدى دې ــودا ، ئى ــۇرۇپ س ــدە ت ــۇلمانالر بهدرى مۇسنىـڭ نېمىتـى ۋە هللائـۇالر ا ”. ئىشلىرىنى ئۆزلىرى مۇسـتهقىل قىلىـشتى

ــدى ــپ كهلـ ــلهن قايتىـ ــى بىـ ــان ، پهزلـ ــداق زىيـ ــكه –ھېچقانـ زەخمهتـئۇلـــۇغ پهزلـــى هللا ا. نىـــڭ رازىلىقىنـــى ئىزلىـــدىهللائـــۇالر ا، ئۇچرىمىـــدىسـهفۋان ئىبنـى ئـۇمهييه ) ئايهت – 174، سۈرە ئال ئىمران (“.ئىگىسىدۇر

مۇســۇلمانالرغا قىلغــان ، ئهزبىرايــى خــۇدا: بــۇنى ئــاڭالپ ئهبــۇ ســۇفيانغا مۇســۇلمانالر بىزنىــڭ ۋەدىــگه. ۋەدەڭــدىن ســېنى باشــتا توســقان ئىــدىم

بىزگه قارشى ئاتلىنىـشقا جـۇرئهت ، خىالپلىق قىلغانلىقىمىزنى كۆرۈپ . دېدى،قىلدى

يۈز بهرگهن ۋەقهلهر

مۇشۇ يىل پهيغهمبهر ئهلهيهىسـساالمنىڭ نهۋرىـس ھۇسـهين ئىبنـى پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالمنىڭ ئايـالى ، ئهلى تۇغۇلدى؛ خۇزەيمهنىڭ قىزى

ــات بولــدى؛ يهنه پهيغهمــبهر ئهله يهىســساالمنىڭ ئاتىــسىنىڭ زەيــبهب ۋاپھهبهشــكه بىرىنچــى قېــتىم ، ھهمشىرىــسى ۋە ئىمىلــدەش ھهمشىرىــسى

ــۇل ــۇپ ت ــات بول ــدى؛ ئېــرى ۋاپ ــات بول ھىجــرەت قىلغــان ئهبۇســهلهمه ۋاپ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 224 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

. قالغان ئۇممۇ سهلهمهنى پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالم نىكاھىغا ئالدى

يىلى– 5ھىجىرىيىنىڭ

دۇمهتۇل جهندەل غازىتى

پهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالمغا ، ەببـۇل ئهۋۋەل ئېيىـدا مۇشۇ يىلنىـڭ ر 15مهدىنىـــدىن ، دەمهشـــىقتىن بهش كۈنلـــۈك[دۇمهتـــۇل جهنـــدەلنىڭ

بىـر تۈركـۈم ئهرابىلىرىنىـڭ يولـدىن ] كۈنلۈك يىراقلىقتىكـى بىـر جـاي مهدىــنىگه ، زۇلــۇم قىلىۋاتقــانلىقى – كهچكهنــلهرگه جهۋرى –ئــۆتكهن

پهيغهمبهر ئهلهيهىسـساالم ئـۇالر . ىيۈرۈش قىلماقچى بولغانلىقى ئاڭالند ــقا ھازىرلىنىــپ ــلهن ئۇرۇشۇش ــدى ، بى ــلهن ئاتالن ــاھابه بى . مىــڭ نهپهر س

، كۈنـدۈزى يۇشـۇرۇنۇپ ، مهدىنىدە ئورنىغا سىبا ئىبنى ئهربهتهنى قالدۇردى ــپ ــسى مېڭىـ ــقاندا ، كېچىـ ــا يېقىنالشـ ــدەل ، ئهرابىالرغـ ــۇل جهنـ دۇمهتـ

مۇسۇلمانالر ھۇجـۇم قىلىـپ . ئاھالىسى ئۇقۇپ قېلىپ تارقىلىپ كهتتى ــدى ــمهت ئال ــارۋىلىرىنى غهنى ــڭ چ ــدىغانالرنىڭ ، ئۇالرنى ــا قاراي چارۋىالرغ

ســاھابىلهر ئۇالرنىــڭ . بهزىــسى قېچىــپ كهتتــى، بهزىــسى قولغــا چۈشــتىئهتراپقــــا ، ھــــېچ ئــــادەم ئۇچرىمىــــدى، ماكانلىرىغــــا بېرىــــپ قارىــــسا

ــ ــدى چـ ــادەمنى تاپالمىـ ــرەر ئـ ــۇ بىـ ــبهر . ارلىغۇچىالرنى ئهۋەتىپمـ پهيغهمـ، ئهلهيهىسساالم غهنىمهتلهرنـى ئېلىـپ مهدىـنىگه قايتىـپ كېلىۋېتىـپ

ــلهن ــسنى بى ــى ھى ــۇيهينه ئىبن ــسىنىڭ باشــلىقى ئ ــدا بهزارە قهبىلى يولــۈزدى ــشىم ت ــدىغانلىقى . كېلى ــادەم قاراي ــك ئ ــڭ نهيزىلى ــۇيهينىگه مى ئ

ئۇنىـڭ . لهيهىسساالم ئۇنى گالۋاڭ باشـلىق دەيتتـى پهيغهمبهر ئه ، ئۈچۈنپهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالم ، يېرى قاقاسلىققا ئايلىنىپ كهتكهنلىكـتىن

مىـل يىراقلىقتـا 36ئۇنىڭغا چـارۋىلىرىنى بـېقىش ئۈچـۈن مهدىنىـدىن

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 225 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

. يهر بۆلۈپ بهردى

بهنى مۇستهلهق غازىتى

م ئوھــۇد پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساال، مۇشــۇ يىلنىــڭ شــهئبان ئېيىــدا ئۇرۇشىدا مۇسۇلمانالرغا قارشى قۇرەيشكه ياردەم بهرگهن بهنـى مۇسـتهلهق ــبهر ــڭ پهيغهمــ ــى زىرارنىــ ــارس ئىبنــ ــلىقى ھــ ــسىنىڭ باشــ قهبىلىــــدىن ــكهر توپالۋاتقانلىقى ــشقا ئهس ــۇرۇش قىلى ــلهن ئ ــساالم بى ئهلهيهىس

پهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالم مهدىنىـدە ئورنىغـا زەيىـد ئىبنـى . خهۋەر تاپتى ــسه ــدۇرۇپھارى ــدى ، نى قال ــلهن ئاتالن ــۇن قۇشــۇن بى ــدىن . نۇرغ ئاياللىرى

ــى ــله چىقت ــهلهمهمۇ بىل ــۇ س ــلهن ئۇمم ــشه بى ــلهرگه . ئائى ــۇرۇنقى جهڭ بچىقمىغان بىـر تۈركـۈم مۇنـاپىقالرمۇ غهنىـمهت ئېلىـشنى تهمه قىلىـپ

ــشتى ــىنى . چىقىـ ــر جاسۇسـ ــتهلهقنىڭ بىـ ــى مۇسـ ــدا بهنـ ــۇن يولـ قۇشـــپ ــۋال ، ئۇچرىتىـ ــمهن ئهھـ ــدىن دۈشـ ــورىدىئۇنىڭـ ــۇ ، ىنى سـ ــاۋابئـ جـ

بهنــى مۇســتهلهقنىڭ ئهســكهر باشــلىقى . بهرمىگهنلىكــتىن ئۆلتۈرۈلــدىــۇلمانالرنىڭ ئۇرۇشـــــۇش ئۈچـــــۈن كهلگهنلىكىنـــــى ۋە ھـــــارس مۇســـ، جاسۇســــلۇققا ئهۋەتــــكهن ئادىمىنىــــڭ ئۆلتــــۈرۈلگهنلىكىنى ئــــاڭالپ

ــتى ــگه چۈش ــاتتىق ۋەھىمى ــلهن ق ــكهرلىرى بى ــكهرلىرى ، ئهس بهزى ئهســى ــاپ كهتت ــسكه يېتىــپ كېلىــپ . تارق ــۇلمانالر مۇرەي ــسنىڭ ، مۇس ھارى

ئــۇالر ئىــسالم دىنىنــى ، ئــادەملىرىنى مۇســۇلمان بولۇشــقا دەۋەت قىلــدىئىككـى تهرەپ سـهپ تارتىـپ بىـر سـائهت ، قۇبۇل قىلمىغانـدىن كېـيىن

دۈشـمهندىن ، ئانـدىن مۇسـۇلمانالر تهڭ ھۇجـۇم قىلىـپ . ئوق ئېتىشتى ــونچه كىــشىنى ئۆل ــۈردىبىرىنىمــۇ قاچۇرمــاي ئ ــاال ، ت –قالغــانلىرىنى ب

ــدى ــلهن ئهســىر ئال ــۈگه ، چــاقىلىرى بى ــوي ، ئىككــى مىــڭ ت ــۈز ق بهش يــدى ــمهت ئالـ ــقا ، غهنىـ ــالالرنى باشقۇرۇشـ ــساالم مـ ــبهر ئهلهيهىسـ پهيغهمـ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 226 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

. ئهســىرلهرنى باشقۇرۇشــقا بورەيــدەنى قويــدى ، خىزمهتچىــسى شــهقراننىرىـدا بهنـى ئهسـىر ئېلىنغـانالر قاتا . ئىككـى يـۈز ئـائىله ئهسـىر ئېلىنـدى

. مۇســـتهلهق قهبىلىـــسىنىڭ باشـــلىقىنىڭ قىـــزى بهررەمـــۇ بـــار ئىـــدىبـۇ يهردە پهيغهمـبهر . ئهسىرلهر مۇسۇلمانالرغا تهقـسىم قىلىـپ بېرىلـدى

ــى ــايىتى مهرتلىكــ ــىتى ۋە ناھــ ــۈزەل سىياســ ــساالمنىڭ گــ ئهلهيهىســلهر ئىچىدە ئهڭ كۈچلـۈك ئهرەببهنى مۇستهلهق قهبىلىسى . گهۋدىلىنىدۇئاياللىرىنىـڭ مۇنـداق ھـالهتته ئهسـىرگه چۈشـۈش ئۇالرغـا ، قهبىله ئىدى

پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم مۇســۇلمانالرنى . ناھــايىتى ئېغىــر كېلهتتــى ــازات قىلــدۇرماقچى بولــۇپ ، ئايالالرغــا مهرھهمهت قىلىــپ ئۆزلىگىــدىن ئ

. جــۇۋەيرىيه دەپ ئاتىــدى، ھارىــسنىڭ قىــزى بهررەنــى نىكاھىغــا ئېلىــپ ــو ــۇلمانالر قـ ــۇنىڭ مۇسـ ــبهر شـ ــىرلىرىنى پهيغهمـ ــتىدىكى ئهسـ ل ئاسـ

مهرھهمهت قىلىــپ ئۇالرنىــڭ ، ئهلهيهىسـساالمنىڭ قــۇدىلىرى دەپ قــاراپ ، ئائىــشه رەزىيهلالھــۇ ئهنهــا ئېيتقانــدەك. ھهممىــسىنى ئــازاد قىلىــۋەتتى

ــدى ــۇپ قال ــال بول ــى ئۈچــۈن ئهڭ بهرىكهتلىــك ئاي ــۆز قهۋم ــۇۋەيرىيه ئ . جتۈپهيلىدىن بهنى مۇسـتهلهق مۇنداق چوڭ مهرتلىك ۋە ياخشى مۇئامىله

بـۇرۇن مۇسـۇلمانالرنىڭ دۈشـمىنى ، قهبىلىسى دەرھال مۇسۇلمان بولۇپ ــسا ــدى ، بولغــان بول ــدى دوســتىغا ئايالن ــالىقى رەســۇلۇلالھ. ئهم نىڭ دان

بـۇ . مۇسۇلمانالرنىڭ بۆلگۈنچىلىك سېلىنغان بوالتتى ، بولمىغان بولسا : غازات جهريانىدا ئىككى ۋەقه يۈز بهردى

ئــۆمهر ئىبنــى خهتتابنىــڭ خىزمهتچىــسى بىــلهن : ى ۋەقهبىرىنچــخهزرەج قهبىلىـــسىنىڭ ئىتتىپاقچىـــسى بولغـــان بىـــر ئـــادەم ئۇرۇشـــۇپ

ــپ ــدار ، قېلى ــۇرۇپ يارى ــى ئ ــادەمنى بىرن ــۇ ئ ــسى ئ ــڭ خىزمهتچى ئۆمهرنىھهر . ھهر ئىككىــسى ئــۆز قهۋمىنــى يــاردەمگه چــاقىردى ، قىلىــپ قويــدى

. ئېلىـپ جىدەللهشـكىلى تـۇردى ئىككى تهرەپ ئۆز ئادىمىنىڭ تهرىپىنى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 227 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

قاتتىق ئۇرۇشۇپ قـالغىلى ئـاز قېلىـشقان ، چىقمىغان بولسا رەسۇلۇلالھــدى ــا . ئىـ ــساالم ئۇالرغـ ــبهر ئهلهيهىسـ ــدىكى : پهيغهمـ ــاھىليهت زامانىـ جـ

ــالڭالر ــشنى تاش ــكى ئى ــداق ئهس ــسىلهر؟ بۇن ــازلىقنى يهنه قىالم !تهرەپب، ېلىـپ بهردى ئانـدىن ئۇرغۇچىـدىن ئۇرۇلغۇچىنىـڭ قىـساسىنى ئ . دېدى

ئابــدۇلال ئىبنــى ئــۇبهي بــۇ ۋەقهنــى . شــۇنىڭ بىــلهن جىــدەل بېــسىقتى : بىـــر تـــوپ خهزرەجلىـــك كىـــشىلهرنىڭ ئالدىـــدا، ئـــاڭالپ خاپـــا بولـــۇپ

) مۇھـاجىرالرنى (بىـز ئـۇالرنى . بۈگۈنكىدەك خورلۇقنى كۆرمىگهن ئىـدىم ــا چۈشــۈردۇق ــۆيلىرىمىزگه ئورۇنالشــتۇردۇق ، يۇرتىمىزغ ــۇالر ، ئ ــدى ئ ئهم

مهدىـنىگه ، ئهزبىرايـى خـۇدا . شۇ دېگهن “ۋاپاغا جاپا ”! ى ئۇرامدىكهن؟ بىزنئانــــدىن . دېــــدى،قايتقانــــدا ئــــۇالرنى چۇقــــۇم قــــوغالپ چىقىرىمىــــز

، بولـدۇڭالر سـهۋەب بۇ خورلۇقنىڭ ھهممىسىگه ئـۆزەڭالر : يېنىدىكىلهرگهــۈردۇڭالر ــا چۈشــ ــۇالرنى يۇرتۇڭالرغــ ــلهن ، ئــ ــۇالر بىــ ــاللىرىڭالرنى ئــ مــ

، ئۇالرغـا ھېچـنىمه بهرمىـگهن بولـساڭالر ، ئهزبىرايى خۇدا ، رئورتاقالشتىڭالبۇنىـڭ بىلهنـال قالمـاي يهنه مـۇھهممهد ئۈچـۈن . باشقا يهرلهرگه كېتهتتى

بـالىلىرىڭالرنى يېـتىم ، جېنڭالرنـى سـېلىپ بهردىڭـالر ، ئۇرۇش قىلىپ . ئۇالرنىڭ سانى كۆپهيـدى ، شۇنىڭ بىلهن ئازىيىپ كهتتىڭالر . قىلدىڭالر

كهمبهغهللىشىپ مـۇھهممهدنى ، ىن ئۇالرغا ياردەم قىلماڭالر بۇندىن كېي بــۇ يهردە زەيىــد ئىبنــى ئهرقهم ئىــسىملىك . دېــدى،تاشــالپ كېتىشــسۇن

ئـــــۇ پهيغهمـــــبهر ، ئىمـــــانى كۈچلـــــۈك بىـــــر يىگىـــــت بـــــار ئىـــــدىئىبنـــى ئۇبهينىـــڭ ســـۆزلىرىنى ، ئهلهيهىســـساالمنىڭ يېنىغـــا بېرىـــپ

. ىسـساالمنىڭ رەڭگـى ئۆڭـدى پهيغهمـبهر ئهلهيه ، بۇنى ئـاڭالپ . يهتكۈزدىشـۇڭا ، بهلكىم سېنىڭ ئۇنىڭغـا ئاچچىقىـڭ بـاردۇر ، ئى يىگىت : ئۇنىڭغا

غـا هللا، رەسـۇلۇلالھ ئـى : زەيىـد . دېـدى ،شۇنداق سۆزلهرنى قىلىدىغانـسهن . دېـــدى،ئۇنىـــڭ ســـۆزلىرىنى قـــۇلىقىم بىـــلهن ئاڭلىـــدىم، قهســـهمكى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 228 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ــساالم ــبهر ئهلهيهىس ــۇڭ : پهيغهم ــان بولۇش ــاڭالپ قالغ ــا ئ ــۇمكىنخات ،مئــۆمهر پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالمدىن ئىبنــى ئــۇبهينى ئۆزىنىــڭ . دېــدى

ئۆلتۈرۈشىگه رۇخسهت قىلىشىنى ياكى بىراۋنى بـۇيرۇپ ئۆلتۈرگۈزۈشـنى ــبهر ئهلهيهىســساالم . ســورىدى ــۆمهر : پهيغهم ــى ئ ــۇھهممهد ، ئ ــشىلهر م كى

ئۇنـــداق قىلىـــشقا ، دېـــسه ياخـــشىمۇ؟ دەپ، ســـاھابىلىرىنى ئۆلتۈرىـــدۇپهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم كىــشىلهرنىڭ دىققىتىنــى بــۇ . دىقۇشــۇلمى

، ئـادەتته سـهپهرگه چىقمايـدىغان ، دەمهقسىتىئىشتىن باشقا ياققا بۇراش ئوسـهيد ئىبنـى . كۈن راسا قىزىغان چاغدا قوشۇننى ئاتلىنىشقا بـۇيرۇدى

ھـــۇزەير كېلىـــپ مۇنـــداق ئىســـسىقتا يولغـــا چىقىـــشنىڭ ســـهۋىۋىنى ھهمرىيىڭنىــڭ ســۆزىنى : يهىســساالم ئۇنىڭغــاپهيغهمــبهر ئهله. ســورىدى

ئاڭلىمىــــدىڭمۇ؟ ئــــۇ مهن مهدىــــنىگه قايتىــــپ بارغانــــدىن كېــــيىن ئـى : ئوسـهيد . دېـدى ،مۇسۇلمانالرنى چۇقـۇم ھهيـدەپ چىقىـرىمهن دەپتـۇ

، ســهن ئــۇنى مهدىنىــدىن ھهيــدەپ چىقىرىــسهن ، خالىــساڭ، رەســۇلۇلالھكىــشىلهر . دېــدى ،ســهن بولــساڭ ئهزىــز، ئــۇ بولــسا خــار، غــا قهســهمكىهللا

مهنـزىلگه چۈشـۈپال ئويقۇغـا ، قاتتىق ئىسسىقتا بهك تېز يۈرگهنلىكتىن الردىن بىــر قــانچه كىــشى ئابــدۇلال ئىبنــى ئــۇبهيگه ئهنــسارى. كهتتــى

ــۇلۇلالھتىن ــان رەس ــۆز قىلغ ــسىدا س ــش توغرى ــستىغپار تهلهپ قىلى ئىئىـستىغپار تهلهپ قىلىـشتىن بـاش ، ئۇ تهكهببۇرلـۇق قىلىـپ ، بولسىمۇ

ــار ــاپىقۇن ، تتىت ــدىكى مۇن ــساالمغا قۇرئان ــبهر ئهلهيهىس ــۇ يهردە پهيغهم بئابدۇلال ئىبنى ئۇبهي ۋە ئۇنىـڭ ھهمرالىـرى رەسـۋا ، سۈرىسى نازىل بولۇپ

ئابــدۇلال ئىبنــى . زەيىــد ئىبــى ئهرقهمنىــڭ ســۆزى تهســتىقالندى. بولــدىدادامنـــى باشـــقا ئـــادەم ، ئۇبهينىـــڭ ئـــوغلى ئابـــدۇلال ئهھـــۋالنى ئۇقـــۇپ

ــه ــدا ، ئۆلتۈرسـ ــمهنلىك پهيـ ــدا دۈشـ ئۆلتۈرگـــۈچى بىـــلهن مېنىـــڭ ئارامـ رۇخـــسهت رەســـۇلۇلالھتىندەپ ، ئـــۆزەم ئۆلتـــۈرەي ، بولغانـــدىن كـــۆرە

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 229 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

ــدى رەســۇلۇلالھ، ســورىغاندا ــا رۇخــسهت قىلمى ــسىغا ، ئۇنىڭغ ــۇنى ئاتى ئ . ياخشى مۇئامىله قىلىشقا بۇيرۇدى

ئائىشه توغرىسىدىكى تۆھمهت

كى بىرىنچـى ۋەقهدىـن قهبىهـرەك بۇ ۋەقه يۇقىرىدى : ئىككىنچى ۋەقه نىڭ ئايــالى ئائىــشه ســىدىققا رەســۇلۇلالھيهنــى ، ۋە قــايغۇلۇقراق بولــدىــۇ ســهفۋان ئىبنــى مــۇئهتتهل بىــلهن قارىالنــدى ، تــۆھمهت چاپلىنىــپ . ئ

مۇســۇلمانالر بهنــى مۇســتهلهق غازىتىــدىن : ۋەقهنىــڭ ئۆتمۈشــى مۇنــداقــدا ــىدۇ ، قايتقانـ ــا چۈشـ ــر قونالغۇغـ ــېقىن بىـ ــنىگه يـ ــبهر . مهدىـ پهيغهمـ

ھهزرەت ئائىـشه ، ئهلهيهىسساالم كېچىسى قۇشۇننى ئاتلىنىشقا بۇيرۇيـدۇ قوشــۇنغا قايتىــپ ، ھــاجهت ئۈچــۈن قوشــۇندىن چهتــرەك جايغــا كېتىــدۇ

شـۇنىڭ ، كېلىپ بوينىدىكى مونچاقنىڭ چۈشۈپ قالغانلىقىنى بىلىـدۇ ــدۇ ــكه كېتىـ ــۇنى ئىزلهشـ ــلهن ئـ ــسىنى . بىـ ــشهنىڭ كاجۋىـ ھهزرەت ئائىـ

ــدىغ ــويالپ كۆتۈرى ــار دەپ ئ ــدا ب كــاجۋىنى ، ان كىــشىلهر ئائىــشهنى كاجۋىــدۇ ــتىگه قويىــ ــڭ ئۈســ ــدۇ –تۆگىنىــ ــۈرۈپ كېتىــ ــڭ ، دە يــ كاجۋىنىــ

. يېنىكلىكىدىن ئائىشهنىڭ يوقلىغى ئۇالرنىـڭ خىيـالىغىمۇ كهلمهيـدۇ ئۇنىـڭ ئۈسـتىگه ، چۈنكى بۇ چاغالردا ئايالالر بهك ئۇرۇق ۋە يېنىك ئىـدى

ئائىـشه ، ئۇالر يـۈرۈپ كهتكهنـدىن كېـيىن .ئائىشه كىچىك بىر قىز ئىدى ھـېچ ئـادەم ، قوشۇن بار جايغا قايتىـپ كهلـسه ، مۇنچاقنى ئىزلهپ تېپىپ

دەپ ئـويالپ ، ئۇالر مېنى ئىـزلهپ كېلىـدىغۇ ، شۇنىڭ بىلهن ، كۆرۈنمهيدۇــۇرۇپ ــدۇ ، ئولت ــپ قالى ــا كېتى ــۆزى ئۇيقۇغ ــسىدىن . ك ــۇننىڭ ئارقى قوش

ــان ــزلهپ كېلىۋاتق ــىلهرنى ئى ــۈتكهن نهرس ــۇئهتتهل ي ــى م ــهفۋان ئىبن ســۇ يهرگه كېلىــپ قالىــدۇ ــۇ ئائىــشهنى مهســتۈرە ، ئىــسىملىك ســاھابه ب ئ

ــۈرگهچكه ــۆرۈپ ي ــرى ك ــۇپ ، بولۇشــتىن ئىلگى ــال تۇن ــۇنى دەرھ ــالۇ ”: ئ ق

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 230 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

، نىـڭ ئىلكىـدىمىز هللابىـز ا (“ ئىننالىلالھى ۋە ئىننـا ئىلهيهـى راجىئـۇن ىشه ئويغىنىـپ ئائ. دەپ توۋاليدۇ ) نىڭ دەرگاھىغا قايتىپ بارىمىز هللايهنه ا

سـهفۋان ، سهفۋان بىلهن ئىككىسى ھېچ سۆز قىلىـشمايدۇ ، يۈزىنى ياپىدۇ سـهفۋان ئائىـشهنىڭ تۈگىـسىنى . ئائىشه مىنىدۇ ، تۈگىسىنى چۆكتۈرىدۇ

مۇســـۇلمانالر ، يىـــتىلهپ قوشـــۇننىڭ ئارقىـــسىدىن يېتىـــپ كهلگهنـــدە. ئــۇالر ئهھــۋالنى كۆرىــدۇ، مهنــزىلگه چۈشــۈپ چۈشــلۈك دەم ئېلىۋاتــاتتى

ئائىـشه بىـلهن سـهفۋان ، تـوۋا كۆتىرىـشىدۇ –هدنام چـاپلىغۇچىالر ئـالال بئابـدۇلال ئىبنـى ئـۇبهي بهدنـام . ىدۇدېيىـش توغرىسىدا ئاغزىغا كهلگهننى

قوشـــۇن . چاپالشـــتا ھهممىـــدىن يامـــانراق ئـــوت قويرۇقلـــۇق قىلىـــدۇ ئائىـشه كېـسهل بولـۇپ بىـر ئـاي ، مهدىنىگه قايتىپ كهلگهندىن كېيىن

بـۇ بهدنامـدىن ھهزرەت ، چـۆچهكلهر كۆپىيىۋىرىـدۇ –سـۆز . يېتىپ قالىدۇ ــدۇ ــۇ قېــتىم . ئائىــشهنىڭ ھــېچ خهۋىــرى بولماي ئائىــشهگه رەســۇلۇلالھب

ئىلگىــــرى كېــــسهل بولــــۇپ قالغــــان ۋاقىتلىرىدىكىــــدەك مهرھهمهت ئهھــۋالىڭىز : پهقهتــال ھوجرىــسىنىڭ ئىــشىگىگه كېلىــپ ، كۆرســهتمهي

ــدۇ ــال قويى ــداق؟ دەپ ــلهن ئ ، قان ــا چۈشــىدۇ شــۇنىڭ بى ــشه زور گۇمانغ ، ائىمىسته ئىبنـى ئوساسـهنىڭ ، ئائىشه كېسىلىدىن تۈزىلىشكه باشلىغاندا

مىـستهنىڭ ئانىـسى ئىـتىگىگه ، ئانىسى بىلهن تاالغا ھاجهتكه چىققاندا ئائىـشه . دەيـدۇ ، مىـسته بېـشىنى يىـسۇن : پۇتلىشىپ يېقىلىپ چۈشۈپ

ــا ــدىڭغۇ: ئۇنىڭغـ ــان گهپ قىلـ ــ، ئهجهپ يامـ ــقان بهدرى غازىتىغـ ا قاتناشـــدۇ ــادەمنى قاغامــسهن؟ دەي ئۇالرنىــڭ : مىــستهنىڭ ئانىــسى ئائىــشهگه . ئ

ــدۇ ــدىڭمۇ؟ دەي ــۆزلىرىنى ئاڭلىمى ــۈرگهن س ــپ ي ــداق . قىلى ــشه قان ئائىئاغرىقىغــا ئــاغرىق ، ســۆزلهر ئىكهنلىكىنــى ســوراپ بىلگهنــدىن كېــيىن

پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالم ئـادىتى بـۇيىچه ئائىـشهدىن ئهھـۋال . قوشۇلىدۇدادىــسىنىڭ ئۆيىــدە ، ئائىــشه ئىجــازەت ســوراپ ، رىغىلى كهلگهنــدەســو

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 231 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

ســۆزلىرى –ئائىــشه ئانىــسىدىن كىــشىلهرنىڭ گهپ . يېتىــشقا كېتىــدۇئېـرى ، ئـۆزەڭنى ئوپراتمـا ، قىـزىم : ئانىـسى ئۇنىڭغـا . توغرىلىق سـورايدۇ

ئۇنىـڭ توغرىـسىدا ھهر ، ئامراق چىرايلىق ئايالنىڭ كۈندەشلىرى بولىدۇ خهق ، ) پـاكتۇر هللا ا(سـۇبهانهلال : ئائىـشه . دەيدۇ، قىلىدۇ قىسما گهپلهرنى

ــېچىچه ئۇخلىمــاي يىغــالپ ــشىپتىمۇ؟ دەپ ك ــى قىلى شــۇنداق گهپلهرن بــۇ ئهســنادا ئائىلىــسىدىكى چــوڭالردىن بــۇ ھهقــته رەســۇلۇلالھ. چىقىــدۇ

ئوسامه ئىبنـى زەيىـد ئائىـشهنىڭ بىگۇنـالىغىنى . پىكىر ئېلىپ كۆرىدۇ ــارايمىز ، هنىمۇبىــز ئائىــش: بىلگهنلىكــتىن ، ســهفۋاننىمۇ ياخــشى دەپ ق

، ســېنى خوتۇنــدىن قىــسقىنى يــوقهللا ا: ئهلــى ئىبنــى ئهبۇتالىــب. دەيــدۇدەيـــــدۇ ۋە ئائىـــــشهنىڭ ، ئائىـــــشهدىن باشـــــقا خوتۇنالرمـــــۇ جىققـــــۇ

خىزمهتچىـــسىدىن ئائىـــشه توغرىلىـــق ســـوراپ بېقىـــشنى قىـــستۇرۇپ بهرىرەنــى پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم ئائىــشهنىڭ خىزمهتچىــسى . قويىـدۇ

: بهرىـرە . ئائىشهدە گۇمانلىق ئىشنى سـهزدىڭمۇ؟ دەپ سـورايدۇ : چاقىرىپ، ئائىـشهدىن بىـرەر گۇمـانلىق ئىـشنى سـهزگىنىم يـوق ، غا قهسهمكى هللا

ئــۆي ھــايۋانلىرى ، ئائىــشه خېمىــر يۇغۇرۇۋېتىــپ ئــۇخالپ قالىــدىغان . دەيدۇ، كېلىپ خېمىرنى يهۋالسىمۇ تۇيمايدىغان كىچىك قىز

، هلهيهىســـساالم شـــۇ كـــۈنى مۇســـۇلمانالرنى يىغىـــپ پهيغهمـــبهر ئئهھلىــــيهم توغرىلىــــق مېنــــى ، ھهي جامــــائهت: مــــۇنبهرگه چىقىــــپخــاھى ئۇنىــڭ ، خــاھى ئهھلىــيهم ئائىــشه بولــسۇن، رەنجىــتكهن ئــادەم بــار

بـۇالردا ياخـشىلىقتىن باشـقا ، بىلهن تۆھمهت قىلىنغان سهفۋان بولسۇن ىـشىلهر ھهققىـدە نىـمه مېنـى رەنجىـتكهن ك . نهرسىنى سـهزگىنىم يـوق

مهزمۇنلـۇق سـۆز دېـگهن دەيسىلهر؟ بۇ توغرىدا مېنى كىم مهزۇر تۇتىـدۇ؟ ، سـېنى مهن مهزۇر تـۇتىمهن ، رەسـۇلۇلالھ ئـى : سهئد ئىبنى مۇئاز . قىلدى

ئۇنىـڭ كاللىـسىنى ئـالىمهن؛ ئهگهر ئـۇ ، ئهگهر ئۇ ئـادەم ئهۋسـلىك بولـسا

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 232 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

، نىـمه قىـل دېـسهڭ ئـۇنى ، قېرىنداشلىرىمىز خهزرەجلىكلهردىـن بولـسا ــز ــۇنى قىلىمى ــدى،ش ــادە . دې ــى ئۇب ــهئد ئىبن ــسىدىن س خهزرەج قهبىلى

ئـۇنى ، ئهزبىرايـى خـۇدا ، يالغـان ئېيتتىـڭ : سـهئد ئىبنـى مۇئازغـا ، قوپۇپ، ئهگهر ئۇ ئادەم ئـۆز قهۋمىڭـدىن بولىـدىغان بولـسا . سهن ئۆلتۈرەلمهيسهن

ھــوزەير ئوســهيد ئىبنــى. دېــدى،بۇنــداق ســۆزلهرنى قىلمىغــان بوالتتىــڭبىـــلهن هللا ا، ســـهن يالغـــان ئېيتتىـــڭ: قوپـــۇپ ســـهئد ئىبنـــى ئۇبـــادەگه

ســهن ئــۆزەڭ مۇنــاپىق . ئــۇنى چۇقــۇم ئۆلتــۈرىمىز، قهســهمكى قهســهمكىــا ــسهن ، بولغاچق ــى ئېلىۋاتى ــڭ تهرىپىن ــدى،مۇناپىقالرنى ــبهر . دې پهيغهم

ــشنى ــپ ئىـ ــاي بېرىـ ــا ھـ ــۈپ ئۇالرغـ ــۇنبهردىن چۈشـ ــساالم مـ ئهلهيهىسـئهۋس قهبىلىــسى بىــلهن خهزرەج قهبىلىــسى ، ابېــسىقتۇرمىغان بولــس

ئائىـــشه ئىككـــى كـــېچه يىغـــالپ . ئارىـــسىدا مـــاجرا چىقىـــپ قـــاالتتىــدى ــا . ئۇخلىمى ــشه ئات ــۈنى ئائى ــر ك ــدا –بى ــلهن ئولتۇرغان ــسى بى ، ئانى

ئـى : ئانـدىن ، پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالم كىرىپ سـاالم بېرىـپ ئولتـۇردى ــۇ ، ڭلىــدىمســهن توغرىلىــق تۈرلــۈك ســۆزلهرنى ئا ، ئائىــشه ئهگهر ســهن ب

ــساڭ ــاك بولغــان بول ــدۇ هللا ا، ئىــشتىن پ ــانلىق ، ســېنى ئاقالي ئهگهر گۇم، ئىنسان گۇناھىنى ئىقـرار قىلىـپ تهۋبه قىلـسا ، تهۋبه قىلغىن ، بولساڭ

ــدۇ هللا ا ــۇل قىلى ــسىنى قۇب ــڭ تهۋبى ــدى،ئۇنى ــاڭالپ . دې ــۇنى ئ ــشه ب ئائى. سـورىدى بېرىشىنى جاۋاب ئانىسىنىڭ –ھۆڭرەپ يىغالپ كهتتى ۋە ئاتا

ــا ــساالمغا –ئاتـ ــبهر ئهلهيهىسـ ــمه : ئانىـــسى پهيغهمـ ــشنىـ ىمىزنى دېيىـبــــۇ ســــۆزلهرگه ســــىلهر شــــۇ قهدەر : ئائىــــشه. دېــــدى،بىلمهيمىــــز

، ســۆزۈمگه ئىشهنمهيــسىلهر، ئهگهر مهن پــاك دىــسهم، ئىشهنگهنــسىلهركىــۆھمهتنى ئۈســتۈمگه ئالــسام ، بىلىــدۇكىهللا ا ــۇرۇپ ت ــاك ت چۇقــۇم ، مهن پ

ئـۆزەمگه تهسـهللى بېـرىش ئۈچـۈن ، ىـلهن قهسـهمكى بهللا ا. ئىشىنىسىلهر، مهن پهقهت چىرايلىقچه سهۋرى قىلىـمهن ”: ئهلهيهىسساالمنىڭ يهئقۇب

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 233 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

“ دىــن مهدەت تىلهيــمهن هللا ھهركىتىڭالرغــا قارىتــا ا –ســىلهرنىڭ ســۆز ــۇب[ ــل يهئقـ ــۇ نهقىـ ــۈرۈلگهن بـ ــدىن كهلتـ ــساالمنىڭ ئاغزىـ ئهلهيهىسـ

دېـگهن ]ىڭ بىر قىـسمى ئايىتىن – 18قۇرئاندىكى يۇسۇف سۈرىسىنىڭ پهيغهمـبهر . دەپ ئۆرۈلـۈپ ئورنىـدا يـاتتى ، سۆزدىن باشقا سۆز تاپالمـايمهن

ــدى ــدىن قوزغالمىغــان ئى ــدىكى هللا ا. ئهلهيهىســساالم تېخــى ئورنى قۇرئانسـىلهردىن ”: ھهزرەت ئائىـشهنى ئاقلىـدى ، مۇنۇ ئايهتلهرنى نازىل قىلىپ

بـۇ سـىلهر ئۈچـۈن ) ت –. ئائىـشهگه (بىر گـۇرۇھ ئـادەم بوھتـان چاپلىـدى بوھتــان چــاپلىغۇچىالردىن كىمنىــڭ . بهلكــى ياخــشىدۇر، يامــان ئهمهس

ــسا ــاھى بولـ ــك گۇنـ ــدۇ؛ ، قانچىلىـ ــازا بېرىلىـ ــۇنچىلىك جـ ــا شـ ئۇنىڭغـ –. ئابـدۇلال ئىبنـى ئـۇبهي (بوھتاننىڭ چوڭ قىـسمىنى تارقاتقـان ئـادەم

–ئهر ، بوھتـاننى ئاڭلىغـان چـېغىڭالردا ، قاتتىق ئازاپقا دۇچار بولىدۇ ) تــۆزلىرىنى ياخــشى دەپ قــاراپ ــال مــۆئمىنلهر نىمىــشقا ئ ــۇ ئېنىــق ، ئاي ب

دىمىـدى؟ ئـۇالر نىمىـشقا تـۆت نهپهر گـۇۋاھچىنى كهلتۈرمىـدى؟ ، بوھتاننىــڭ نهزىرىــدە هللائــۇالر ا، ئــۇالر گــۇۋاھچىالرنى كهلتــۈرەلمىگهن ئىــكهن

نىــڭ پهزلــى ۋە هللاســىلهرگه دۇنيــا ۋە ئــاخىرەتته ا. لىنىدۇھېــسابيالغــانچى بوھتان چاپلىغىنىڭالر ئۈچـۈن چـوڭ ئازاپقـا ، ھىمىتى بولمىسا ئىدى مهر

بىلمهيـدىغان ، بوھتاننى تىلىڭالر بىـلهن تارقـاتتىڭالر ، دۇچار بوالتتىڭالر ، ھـالبۇكى ، ئـۇنى سـهل چاغلىـدىڭالر ، نهرسهڭالرنى ئاغزىڭالرغا ئالـدىڭالر

، ئــۇنى ئاڭلىغــان چــېغىڭالردا . نىــڭ نهزىرىــدە ئــۇ چــوڭ گۇنــاھتۇر هللاــشقانىم ــرەك : ى ــلىكىمىز كې ــۆزلهرنى دىمهس ــداق س ــى ا. مۇن ــهن هللا ئ س

سـىلهرگه تهۋىسـسىيه هللا دىمىـدىڭالر؟ ا ، بۇ چوڭ بوھتاندۇر ، پاكتۇرسهنكىمۇنـداق سـۆزلهرنى ھهرگىـز قايتــا ، ئهگهر مـۆئمىن بولـساڭالر ، قىلىـدۇكى ــاڭالر ــدۇ هللا ا. قىلمـ ــان قىلىـ ــايهتلهرنى بايـ ــىلهرگه ئـ ــى هللا ا، سـ ھهممىنـــسىدا . هن ئىــش قىلغۇچىــدۇرھىكــمهت بىــل، بىلگــۈچى مــۆئمىنلهر ئارى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 234 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

بىهايالىقنىــڭ تارىلىــشىنى ياقتۇرىــدىغان ئــادەملهر دۇنيــادا ۋە ئــاخىرەتته نىڭ سـىلهرگه هللا، سىلهر بىلمهيسىلهر ، بىلىدۇهللا ا، قاتتىق ئازاپقا قالىدۇ

–. سـىلهرنى قـاتتىق جـازااليتتى (پهزلى ۋە مهرھهمىتـى بولمىـسا ئىـدى ــهپقهتلىك ۋە كهللا ا. ) ت ــدۇرشـ ــۆئمىنلهر ، ۈيۈمچانـ ــى مـ شـــهيتاننىڭ ، ئـ

ئــۇن ، كىمكــى شــهيتاننىڭ كهيــنىگه كىرىــدىكهن. كهيــنىگه كىــرمهڭالربوھتـان [نىـڭ سـىلهرگه هللا. يامان ئىشالرغا بۇيرۇيدۇ ، شهيتان بىهايالىققا

، پهزلى ۋە مهرھهمىتى بولمىـسا ئىـدى ] ت –. چاپلىغۇچىالرغا قارىتىلغان هللا ا، ۋاھـالهنكى . پاك بولماس ئىدىڭالر سىلهردىن ھېچ قايسىڭالر ئهبىدى

ــدۇ ــاك قىلى ــسىنى پ ــان بهندى ــۇچى هللا ا. خالىغ ــاڭالپ تۇرغ ــى ئ ، ھهممىن – 21 ئـــايهتتىن – 11، ســـۈرە نـــۇر (“.ھهممىنـــى بىلىـــپ تۇرغۇچىـــدۇر

كۈلـۈپ رەسـۇلۇلالھ ، مهزكۇر ئايهتلهر نازىل بولغاندىن كېيىن ) ئايهتكىچهئائىـشهنىڭ . بهردى شارەتبېـ ھهزرەت ئائىشهنىڭ ساقلىغى بىلهن ، تۇرۇپ

دېـگهن ، رەھـمهت ئېيـت رەسـۇلۇلالھقا ! ئورنۇڭـدىن تـۇر : ئانىسى ئۇنىڭغا غىـال رەھـمهت هللاغـا ا هللاپهقهت مېنـى ئـاڭالپ بهرگهن ا ، ياق: ئائىشه، ئىدى

پهيغهمــــبهر ئهلهيهىســــساالم بوھتــــان . بهردىجــــاۋابدەپ ، ئېيــــتىمهنۇچى ئۈچــۈن چاپلىغۇچىالرنىــڭ ھهربىرىنــى شــهرىئهتته بوھتــان چــاپلىغ

: بوھتـان چـاپلىغۇچىالر . بهلگىلهنگهن سهكـسهن دەررە ئۇرۇشـقا بـۇيرۇدى ــامه ــى ئۇس ــسته ئىبن ــنه مى ــزى ھهم ــشنىڭ قى ــى ، جهھى ھهســسان ئىبن

ــۇققىنى بولغــانلىقى . ســابىتالر ئىــدى ھهمــنه مىــسته ئهبۇبهكرىنىــڭ تبـۇ چاغـدا . ئهبۇبهكرى ئۇنىڭ تۇرمۇشىدىن خهۋەر ئېلىـپ تـۇراتتى ، ئۈچۈن

ــۇبهك ــۈن ئهب ــقانلىقى ئۈچ ــا قاتناش ــسته بوھتانغ ــنه مى ــا ، رى ھهم ئۇنىڭغــدى ــپ قوي ــسىنى توختىتى ــان نهپهقى ــق ا . بېرىۋاتق ــۇ توغرىلى ــۇ هللا ب مۇن

سـىلهرنىڭ ئـاراڭالردا ئهھلـى كهرەم ۋە دۆلهتـمهن ”:ئايهتنى نازىل قىلدى مىسكىنلهرگه ۋە دىـن يولىـدا ھىجـرەت ، ئهقرىبالىرىغا –بولغانالر خىش

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 235 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

ئـۇالرنى ئهپـۇ ، نهرسـه بهرمهسـلىككه قهسـهم قىلمىـسۇن قىلغانالرغا بىـر نىـــڭ ســـىلهرگه مهغفىـــرەت قىلىـــشىنى هللا. كهچۈرســـۇن، قىلـــسۇن

ــسىلهر؟ ا ــدۇر هللا خالىمام ــايىتى كۆيۈمچان ــۇچى ۋە ناھ ــرەت قىلغ “.مهغفى، نىـڭ مهغفىرىتـى هللا، رەسۇلۇلالھئى : ئهبۇبهكرى) ئايهت – 22، سۈرە نۇر (

ــۆيىمىز ــدى،رەھمىتىنـــى سـ ــسىنى ۋە مىـــسته دېـ ــدىغان نهپهقـ گه بېرىـــۈردى ــسىغا كىرىۋېلىــپ . ئهســلىگه كهلت ــته ، خهلقلهرنىــڭ ئارى كۆرۈنۈش

يۇچـۇق ، كۆڭلىدە ئۆچلۈك سـاقاليدىغان ، ئۇالرنى سۆيگهندەك بولۇۋېلىپ ــنه ــۇقۇنۇپ كىرىۋېلىــــپ پىتــ پاســــات تۇغدۇرىــــدىغان –تاپــــسىال ســ

ــى ئهنه شــۇ ــۇالردىن ساقالشــنى ا . مۇناپقىالرنىــڭ زىيىن ــى ئ ــهللابىزن ن دى . تىلهيمىز

خهندەك غازىتى

يـۇرتلىرى مۇسـۇلمانالرغا ، بهنى نهزىر قهبىلىسى سۈرگۈن قىلىنىـپ ھهمىـــــشه ، ھېچـــــى تىنجىمـــــايچـــــوڭلىرىقالغانـــــدىن كېـــــيىن

. يــۇرتىنى قــايتۇرىۋېلىش كويىــدا يــۈردى ، مۇســۇلمانالردىن ئــۆچ ئــېلىشــادەم مهككىــگه بېرىــپ قــۇرەيش قهبىلىــسىنىڭ ــۇالردىن بىــر گــورۇھ ئ ئ

ئــۇالرنى پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالمغا ، قلىرى بىــلهن ئۇچرىــشىپباشــلىقارشــــى ئــــۇرۇش قىلىــــشقا كۈشــــكۈرتتى ۋە قۇرەيــــشلهرگه يــــاردەم

قــۇرەيش قهبىلىــسى ئۇالرنىــڭ تهلىــۋىنى ، بېرىــدىغانلىقىنى ئېيتتــى ــۆردى ــاقۇل كـ ــپ . مـ ــسىگه بېرىـ ــان قهبىلىـ ــۇالر غهتهفـ ــدىن ئـ ــۇ ، ئانـ بـ

بىلىــــسى قۇرەيــــشلهرنىڭ غهتافــــان قه. قهبىلىــــدىكىلهرنى قوزغىــــدىقـۇرەيش قهبىلىـسى ۋە ئۇالرنىـڭ . قوزغالغانلىقىنى ئاڭالپ خوش بولـدى

قۇرەيـشلهرنىڭ . ئهگهشكۈچىلىرى ئهبۇ سـۇفيان باشـچىلىقىدا قوزغالـدى قۇرەيـشلهر تـۆت مىـڭ . ئهلىمىنى ئوسمان ئىبنى تهلهه ئهبدەرى كۆتهردى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 236 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

نىڭ رەسـۇلۇلالھ ، ىمىـڭ تـۈگه بـار ئىـد ، ئۇالردا ئۈچ يـۈز ئـات ، ئادەم بولۇپ قىلغــان ياخــشىلىقىغا يامــانلىق قىلغــان ئــۇيهينه ئىبنــى ھاســىننىڭ

ئــۇيهينىگه چــارۋىلىرىنى . باشـچىلىقىدا غهتافــان قهبىلىــسى تهييارالنـدى بېقىش ئۈچۈن پهيغهمبهر ئهلهيهىسـساالمنىڭ يهر بۆلـۈپ بهرگهنلىكىنـى

ن ئۇنىــڭ چــارۋىلىرى ســهمرىگهندى . يۇقىرىــدا بايــان قىلغــان ئىــدۇق ئۇ ئۆزىگه ياخشىلىق قىلغان ئادەم بىلهن جهڭ قىلىـش ئۈچـۈن ، كېيىن

ھـارس ئىبنـى ئهۋف موررىنىـڭ . مىڭ ئاتلىق ئهسكهرنى باشالپ چىقتـى ئهبـۇ . باشچىلىقىدا بهنـى مـوررە قهبىلىـسىدىن تـۆت يـۈز ئـادەم ئاتالنـدى

ــسى ــىجه قهبىلىـ ــى ئهشـ ــچىلىقىدا بهنـ ــله باشـ ــى رۇخهيـ ــئۇد ئىبنـ مهســـدى ــى ســهلىم ســۇف، تهييارالن ــى ئهبدشــهمس باشــچىلىقىدا بهن يان ئىبن

ــدى ــادەم قوزغال ــۈز ئ ــته ي ــسىدىن يهت ــد . قهبىلى ــى خوۋەيل ــولهيهه ئىبن تشـۇنىڭ بىـلهن ، ئهسهدى باشچىلىقىدا بهنى ئهسهد قهبىلىسى قوزغالـدى

مۇسۇلمانالرغا قارشى ئۇرۇشقا ئاتالنغانالرنىڭ ئومـۇمى سـانى ئـون مىـڭ پهيغهمـبهر . ماندانى ئهبۇسـۇفيان ئىـدى ئۇالرنىڭ باش قۇ . كىشىگه يهتتى

يـا ، ئهلهيهىسساالم دۈشمهنلهرنىڭ تهييارلىنىپ ئاتالنغانلىقىنى ئـاڭالپ ــۇش ــۇرۇپ ئۇرۇش ــدە ت ــدىغا ، مهدىنى ــۇنىنىڭ ئال ــمهن قوش ــاكى زور دۈش ي

. چىقىــپ ئۇرۇشــۇش توغرىــسىدا ســاھابىلىرى بىــلهن مهسلىههتلهشــتى ــلىههتىنى بهر ــوالش مهسـ ــدەك كـ ــى خهنـ ــهلمان فارسـ ــدەك ، دىسـ خهنـ

پهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالم . لهردە كۆرۈلۈپ باقمىغان بىر ئىش ئىدى ئهرەبمۇســۇلمانالر خهنــدەكنى . مۇســۇلمانالرنى خهنــدەك كوالشــقا بــۇيرۇدى

شــهرق تهرىپىــدىكى ســايدىن غهرپ ، مهدىنىنىــڭ شــىمالىي تهرىــپىگه دۈشـــمهن كهلـــسه مۇشـــۇ . تهرىپىـــدىكى ســـايغىچه كوالشـــقا كىرىـــشتى

–مهدىنىنىـڭ باشـقا تهرەپلىـرى ئـۆي . تهرەپتىن كېلهتتى ئۇچۇقچىلىقــانلىقتىن ــلهن ئورالغــ ــرى بىــ ــا دەرەخلىــ ــۇق خورمــ ــارەت ۋە قويــ ، ئىمــ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 237 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

دۈشـمهنلهرنىڭ بـۇ تهرەپلهردىـن كېلىــپ ئـورۇش قىلىـش ئىمكــانىيىتى ، يېتهرلىــك ئــۇزۇق ۋە يېتهرلىــك ســايمان بولمىغــانلىقتىن. يــوق ئىــدى

. ىيىنچىلىقالرغــــا دۈچ كهلــــدىمۇســـۇلمانالر خهنــــدەك كوالشــــتا زور ق ــله ــلهن بىلـ ــۇچىالر بىـ ــدەك كولىغـ ــساالممۇ خهنـ ــبهر ئهلهيهىسـ پهيغهمـ

ئۇ توپا توشۇغاچ ئابـدۇلال ئىبنـى رەۋاھهنىـڭ مۇنـۇ شـېئىرىنى ، ئىشلىدى : تهكرار ئېيتاتتى

، تاپماس ئىدۇق ھىدايهت، رەببىمىز سهن بولمىساڭ

. ئىبادەت–ناماز ، بىلمهس ئىدۇق نىمىدۇر زاكات

، جاسارەت، بېغىشلىغىن بىزلهرگه خاتىرجهملىك

.ئېلىشقاندا ياۋ بىلهن ئاتا قىلغىن ماتانهت

، زۇلۇم قىلدى مۇشرىكالر تۇتۇپ بىزگه ئاداۋەت

.قىلمايمىز ھېچ ئىتائهت، دىنىمىزدىن ياندۇرسا

مۇســۇلمانالر قوشــۇنى ســهلئى تېغىغــا ئارقىــسىنى قىلغــان ھالــدا ئى تېغـى مهدىنىنىـڭ ئالـدى تهرىـپىگه سـهل . شهرق تهرەپكه ئورۇنالشـتى

، مۇسۇلمانالر قوشۇنىنىڭ سانى ئۈچ مىـڭ بولـۇپ . كېلىدىغان تاغ ئىدى الرنىڭ ئهنـسارى ، مۇھاجىرالرنىڭ ئهلىمى زەيىد ئىبنى ھارىسهنىڭ قولىـدا

قۇرەيــشلهر ۋە ئۇالرنىــڭ . ئهلىمــى ســهئد ئىبنــى ئۇبادەنىــڭ قولىــدا ئىــدى يهر دېـگهن مالىدىكى جـۇرەب ئهگهشكۈچىلىرى مهدىنىنىـڭ غهربىـي شـى

غهتافــان قهبىلىــسى ، يهرنىــڭ ئارىــسىغا چۈشــكهن دېــگهنبىــلهن زەغــابهمۇشــرىكالر ئــۆزلىرى تهرەپــكه يۇشــۇرۇن . ئوھــۇد تهرەپــكه چۈشــكهن ئىــدى

تـاڭ بولـۇپ قالـدى ۋە –ھـاڭ ، ھالدا خهنـدەك قېزىلغـانلىقىنى بىلىـپ ۇنغـا سـۇزۇلۇپ ۋاقىـت ئۇز . مۇسۇلمانالر بىلهن ئوق ئېتىشىشقا باشلىدى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 238 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

مۇشرىكالردىن بىر تۈركـۈمى ئـاتلىرىنى خهنـدەككه ، كهتكهندىن كېيىن ئهمـر ، ئـۇالر ئىكـرەمه ئىبنـى ئهبۇجهھىـل . سهكرىتىشكه مهجبـۇر بولـدى ــارلىقالر ئىــدى ئهمــر ، ئهلــى ئىبنــى ئهبۇتالىــب چىقىــپ . ئىبنــى ۋەد قات

ــۈردى ــى ئۆلت ــى ، ئىبنــى ۋەدن ــرى قېچىــپ كهتت ــى . ھهمرالى نهۋفهل ئىبنــوينى ســۇنۇپ كهتتــى ئا ــدەككه يېقىلىــپ چۈشــۈپ ب ــدۇلال خهن ســهئد . ب

ــۋەتتى . ئىبنــى مۇئازنىــڭ بىلىكىــگه ئــوق تېگىــپ قــان تۇمــۇرىنى ئۈزىھهتتـا . كىچىك تۇقۇنۇش ۋە ئوق ئېتىشىش تۇلۇق بىر كـۈن داۋامالشـتى

كېـيىن ئـادا ، مۇسۇلمانالرنىڭ شـۇ كـۈنكى نـامىزى قـازا بولـۇپ كېتىـپ ــدى ــدىنى مۇشــرىكالرنىڭ. قىلىۋال ــشنىڭ ئال كېچىــسى بېــسىپ كىرى

پهيغهمبهر ئهلهيهىسـساالم خهنـدەككه مۇھـاپىزەتچىلهرنى ، ئېلىش ئۈچۈن پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم ئــۆزى ، قــاتتىق ســوغاققا قارىمــاي . قويــدى

ــاقلىدى ــۇقىنى س ــر يۇچ ــدەكنىڭ بى ــرەت . خهن ــاھابىلىرىگه نۇس ــۇ س ، ئر بـۇ قىـيىن شـارائىتتا مۇنـاپىقال . غهلىبه ۋە ياخشىلىقالرنى ۋەدە قىالتتى

ــكارىالپ ــدىكىنى ئاش ــوق هللا ا: دىللىرى ــزگه ي ــرى بى ــڭ پهيغهمبى ۋە ئۇنى، تى؛ بىزنىـڭ ئـۆيلىرىمىز ئوچـۇق قالغـان دېيىش، گهپنى ۋەدە قىپتىكهن

پهقهت ، ئـۆيلىرى ئۇچـۇق ئهمهس (دۈشمهننىڭ ھۇجۇم قىلىش خهۋپى بـار ــان ــشنىال ئويلىغ ــشتى ) قېچى ــپ كېتى ــۇلمانالرن. دەپ چېكىنى ىڭ مۇسبــۇ مۇھاســىرە مهدىــنه كهمبهغهللىرىنــى قىــيىن . ئهھــۋالى قىيىنالشــتى

مۇســۇلمانالر بىــلهن بىلــله مهدىنىــدە ياشــاۋاتقان بهنــى . ئهھۋالــدا قويــدىلىرىنىـڭ پۇرسـهتتىن پايـدىلىنىپ كېلىـشىمنى بـۇزۇپ يهھۇدىيقۇرەيزە

بۇنىڭغــا . ئهھــۋال تېخىمــۇ قىيىنالشــتى، خىيــانهت قىلىــشى ئارقىــسىداــر قهبىلىــسىنىڭ باشــلىقى ھــۇيهي ئىبنــى ئهخــتهپ بهنــى نهز ســهۋەبىچۈنكى ئۇ بهن قۇرەيزەنىڭ باشـلىقى كهئىـب ئىبنـى ئهسـهدنىڭ . بولدى

توختـامنى بۇزۇشـقا ، ئۇنى شهيتانغا ئوخـشاش ئـازدۇرۇپ ، قېشىغا كېلىپ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 239 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

. كهئىـب مۇسـۇلمانالر بىـلهن ئۇرۇشۇشـقا قۇشـۇلدى ، قىزىقتۇرغان ئىـدى ــۇلۇلالھ ــدە قالغــان ئايــال ، الپ بــۇ خهۋەرنــى ئــاڭ رەس ئۇشــشاق ، مهدىنى

بالىالرنى قوغداش ئۈچۈن مۇسلىمه ئىبنى ئهسلهمنى ئىككـى يـۈز ئـادەم ، زەيد ئىبنى ھارىـسهنى ئـۈچ يـۈز ئـادەم بىـلهن مهدىـنىگه ئهۋەتتـى ، بىلهن

ــپ ــر بېرى ــۈن زۇبهي ــېلىش ئۈچ ــنىقالپ ك ــۋالنى ئې ــڭ يهھۇدىيئهھ الرنىــۆردى ــانلىقىنى كـ ــڭ بۇزۇلغـ ــۇدىي.پهيلىنىـ ــدا يهھـ ــڭ ئالدىـ الر زۇبهيرنىـ

ــدى ــۇلمانالرنى يامانلىـ ــساالمنى ۋە مۇسـ ــبهر ئهلهيهىسـ ــر ، پهيغهمـ زۇبهيـبـۇ .پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالمغا ئهھۋالنى مهلـۇم قىلـدى ، قايتىپ بېرىپ

چــۈنكى ئــۇالر ، چاغــدا مۇســۇلمانالرنىڭ قورقۇنچىــسى تېخىمــۇ كۈچهيــدى، تىدا قېلىـپ مۇھاسىرىسى ئاس تهرەپتىن كهلگهن دۈشمهنلهرنىڭ -تهرەپ

يـــۈرەكلىرى ئاغزىغـــا ، جـــاالق بولـــۇپ-قورقۇنچىـــدىن كـــۆزلىرى ئـــاالقــاپىقالر ئاغزىغــا . توغرىلىــق تۈرلــۈك ئــويالردا بولــدى هللا، قاپلىــشىپ مۇن

پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم غهتهفــان قهبىلىــسىنى .كهلگهننــى جۆيلىــدىمهدىـــنه مهھـــسۇالتىنىڭ ئـــۈچتىن بىـــر ، چېكىنىـــدۈرۈش مهقـــسىتىدە

ــۇالر بىــلهن كېلىــشىم تۈزۈشــنى قىــسمىنى بېــ رىش شــهرتى ئاســتىدا ئــويالپ ــادەم ئهۋەتمهكچــى بولغــان ئىــدى ، ئ ــدە ئىبنــى ھىــسنىغا ئ ، ئۇبهيبىز تېخى مۇسۇلمان بولمىغان چېغىمىزدا غهتهفـانالر :الرئهنسارىلېكىن

بىـز مۇسـۇلمان ، بىزنىڭ ئازراق مهھـسۇالتىمىزغا ئېرىـشهلمىگهن تۇرسـا ، مهھــسۇالتىمىزغا شــېرىك قىالمــدۇق دەپبولغانــدىن كېــيىن ئــۇالرنى

بىـرەر قهۋمنـى ئـۆز يـاردىمىگه هللا .نىڭ پىكرىگه قوشۇلمىدى رەسۇلۇلالھئۇالرغا غهلبه قىلىش سـهۋىۋىى ئويلىمىغـان ، مۇيهسسهر قىلماقچى بولسا

نىـڭ هللا ئىسالم دىنىدا چىڭ تۇرغان كىشىلهرگه .يهردىن ھازىرالپ بېرىدۇ الرنىــڭ يهھۇدىيغهتهفــان ۋە ، قــۇرەيش:قىلغــان مۇنــۇ ئىلتىپاتىغــا قــاراڭ

دوســــتى بولغــــان نــــۇئهيىم ئىبنــــى مهســــئۇد ئهشــــجهئى پهيغهمــــبهر

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 240 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

مېنىـڭ مۇسـۇلمان ، رەسۇلۇلالھئى :ئهلهيهىسساالمنىڭ قېشىغا كېلىپ ياردەم قىالاليدىغان بىـرەر مېنى ساڭا . بولغانلىقىمنى خهلقىم ئۇقمايدۇ

سـهن بىـر : م ئۇنىڭغـا پهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساال .دېـدى ، ئىشقا بۇيرۇساڭ ــاڭ ــادەم تۇرس ــمهنلهرنى ، ئ ــهن دۈش ــدۇ؟ س ــش كېلى ــېمه ئى ــدىن ن قولۇڭ

ــداق چــۈنكى ، چىكىنــدۈرۈش ئۈچــۈن بىــرەر ئىــالج قىلىــپ باقــساڭ قان . دېدى، بىلهن بولىدۇھىيله دېگهنئۇرۇش

ئىشلىتىشھىيلهئۇرۇشتا

نــۇئهيىم ئىبنــى مهســئۇد پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالمنىڭ يېنىــدىن مۇسۇلمانالر بىلهن تۈزگهن كېلىـشىمنى بۇزغـان بهنـى قـۇرەيزە ،چىقىپــاردى يهھۇدىي ــشىغا بـ ــۇدىينۇئهيىمنىـــڭ . لىرىنىـــڭ قېـ ــلهن يهھـ الر بىـ

ــانلىقتىن ــۇدىي، دوســتلۇقى بولغ ــززەت يهھ ــى –الر ئۇنىــڭ ئى ئىكرامىنمېنىـڭ سـىلهرگه ! ئى بهنـى قـۇرەيزە خهلقـى : نۇئهيىم ئۇالرغا . قىلىشتى

سـىلهرگه بىـر ئىـش . ساداقىتىمنى بىلىـسىلهر بولغان دوستلۇقۇمنى ۋە ــدىم ــلهن كهل ــرەك ، بى ــلىكىڭالر كې ــېچكىمگه دىمهس ــۇنى ھ ــدى،ب . دې

، الر باشـــقىالرغا دىمهيـــدىغانلىقىنى ئېيتىـــشقاندىن كېـــيىنيهھـــۇدىيــۇئهيىم ــدىن : ن ــڭ يۇرتلىرى ــر قهبىلىلىرىنى ــى نهزى ــا ۋە بهن ــى قهينۇق بهن

يلىرىنىــڭ مۇســادىرە جا–قــورا ، مۈلــۈك–مــال ، ھهيــدەپ چىقىرىلىــپــۆردۈڭالر ــانلىقىنى كـ ــڭ . قىلىنغـ ــان قهبىلىلىرىنىـ ــۇرەيش ۋە غهتافـ قـ

ــۋالى ســىلهرنىڭكىگه ئوخــشىمايدۇ ــدىلىنىپ . ئهھ ــۇالر پۇرســهتتىن پاي ئسـىلهر . خـاالس ، بولـسا يۇرتلىرىغـا قايتىـپ كېتىـدۇ مهغلـۇب ، ئۇرۇشىدۇ

) ت–. پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالمنى دىمهكچـــى (بولــساڭالر ئــۇ ئــادەم سىلهر ئۇنىڭ بىلهن ئـۆزەڭالر يـالغۇز ئـۇرۇش ، بىلهن بىر يهردە ياشايسىلهر

، سـىلهر تـاكى قـۇرەيش ، مېـنىڭچه . قىلىشقا بهرداشـلىق بېرەلمهيـسىلهر

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 241 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

غهتافــان قهبىلىلىرىنىــڭ نۇپۇزلــۇق ئادەملىرىــدىن يهتمىــش كىــشىنى ئۇالرنىڭ سىلهرنى تاشـالپ كهتمهيـدىغانلىقىغا ئىـشهنچ ، رەنىگه ئېلىپ

الر يهھـــۇدىي. دېـــدى،بـــۇ ئۇرۇشـــقا قاتناشـــماڭالر، ل قىلمىغىـــچهھاســـىــۆردى ــاقۇل ك ــشالپ م ــى ئالقى ــڭ پىكىرىن ــدىن . نۇئهيىمنى ــۇئهيىم ئان ن

مېنىڭ سىلهرگه بولغـان دوسـتلۇغۇمنى ، قۇرەيشنىڭ چوڭلىرىغا بېرىپ ، سـىلهرگه بىـر ئىـش توغرىلىـق كهلـدىم ، ۋە مۇھهببىتىمنى بىلىـسىلهر

قــۇرەيش باشــلىقلىرى ســىر . دېــدى،ەكبــۇنى ســىر تۇتۇشــۇڭالر كېــر بهنـــى قـــۇرەيزە : نـــۇئهيىم ئۇالرغـــا، ساقالشـــقا ۋەدە بهرگهنـــدىن كېـــيىن

ــۇدىي ــۇپ يهھ ــشىڭالردىن قورق ــۇالرنى تاشــالپ كېتى ــىلهرنىڭ ئ ، لىرى س، مــۇھهممهد بىــلهن تــۈزگهن توختــامنى بۇزغانلىقىغــا پۇشــايمان قىلىــپ

ــادەملىرىڭالرنى ر ــۇق ئ ــسىم نۇپۇزل ــر قى ــىلهرنىڭ بى ــپ س ــگه ئېلى ەنىمۇھهممهد بهنى نهزىر قهبىلىـسىنىڭ ، مۇھهممهدكه تاپشۇرۇپ بېرىدىغان

ــتى ــۇپ پۈتۈش ــدىغان بول ــسهت قىلى ــشىغا رۇخ ــا قايتى ــۇ ، يۇرتىغ ــۇالر ب ئئانـدىن . دېـدى ،ئېهتىياتتـا بولـۇڭالر ، توغرىلىق سىلهرگه ئادەم ئهۋەتىـدۇ

. ىلـدى قۇرەيـشلهرگه قىلغـان گهپلهرنـى ق ، غهتافان قهبىلىـسىگه بېرىـپ ئـۇالرنى ئهتىـسى ئۇرۇشـقا ، ئهبۇ سوفيان بهنى قـۇرەيزەگه ئهلچـى ئهۋەتىـپ

بىـز شـهنبه كۈنىـدە : لىرىيهھـۇدىي بهنى قۇرەيزە . چىقىشقا دەۋەت قىلدى ــايمىز ــۇرۇش قىلم ــگهن (ئ ــادەم ئهۋەتىل ــسى ئ ــدىغان كېچى ــهنبه كىرى ش

ــدى ــۇرۇش ، ) ئىــ ــدە ئــ ــهنبه كۈنــ ــۈنلهر شــ ــگهن كــ ــشىمىزغا كهلــ بېــــانلىقىمىزد ــگهنقىلغ ــى تاشــالپ . ىن كهل ــله بىزن ــلهن بىل ــۇنىڭ بى ش

ــادىمىڭالرنى ــسىم ئ ــر قى ــپ بى ــل قىلى ــدىغانلىقىڭالرغا كېپى كهتمهيشـۇنىڭ بىـلهن . دېـدى ،ئۇرۇشـقا چىقمـايمىز ، بىزگه رەنىـگه قـويمىغىچه

نۇئهيىم ئىبنى مهسئۇدنىڭ سـۆزى راسـت ، غهتافان قهبىلىلىرى ، قۇرەيش بىرىـدىن –بىـر ، پـاقى بۇزۇلـدى ئۇالرنىـڭ ئىتتى . دەپ ئىـشهندى ، ئىكهن

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 242 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

غــا ئىلتىجــا قىلىــپ هللاپهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم باشــپانا ا . چۈچۈشــتىبهندىلىرىــدىن تېــز ، قۇرئــاننى نازىــل قىلغــۇچى”: مۇنــداق دۇئــا قىلــدى

ــساب ــى ا ھې ــالغۇچى ئ ــرىكالرنى ، هللا ئ ــۇبمۇش ــنمهغل ــى ا! قىلغى ، هللائــۇالرنى ــۇبئـ ــنمهغلـ ــپ ! قىلغىـ ــتىدىن غالىـ ــڭ ئۈسـ ــى ئۇالرنىـ بىزنـــن ــابهت هللا ا“ !قىلغىـ ــىنى ئىجـ ــساالمنىڭ دۇئاسـ ــبهر ئهلهيهىسـ پهيغهمـ. دۈشمهنلهرگه قاراڭغۇ كېچىدە سوغاق بـوراننى ئاپىرىـدە قىلـدى ، قىلىپالر بىلهن مۇسۇلمانالرنىڭ بىرلىـشىپ قـاراڭغۇ كېچىـدە ھۇجـۇم يهھۇدىي

قىلىــشىدىن قورققــان مۇشــرىكالر تــاڭ ئېتىــشتىن بــۇرۇنال چېكىنىــپ ــا ك ــتىش قارارىغــ ــدىكېــ ــمهن . هلــ ــساالم دۈشــ ــبهر ئهلهيهىســ پهيغهمــ

چۇقـۇم بىـر ۋەقه : قوشۇنىدىكى پاتپـاراقچىلىقنى ئـاڭالپ سـاھابىلىرىگه قايـسىڭالر بېرىـپ ئۇالرنىـڭ ئهھـۋالىنى ئۇقـۇپ كېلىـسىلهر؟ . يۈز بهردى بــۇ ، بهرگــۈچى بولمىغــانلىقتىنجــاۋاب، ھهممىــسى جىــم تــۇرۇپ. دېــدى

ــدى ــتىم تهكرارلى ــۈچ قې ــۆزنى ئ ــدىن، س ــا ئان ــى يهمانىغ ــۇزەيفه ئىبن : ھ. دېــدى بهرمهيــسهنغۇ؟جــاۋابكېچىــدىن بېــرى ئــاۋازىمنى ئــاڭالپ تــۇرۇپ

رەسـۇلۇلالھ . دېـدى ،سـوغاق قـاتتىق بولۇۋاتىـدۇ ، رەسۇلۇلالھئى : ھۇزەيفهپهيغهمبهرنىـڭ ئېهتىيـاجى ئۈچـۈن دۈشـمهنلهرنىڭ ئهھـۋالىنى : ئۇنىڭغا

ــن ــۇپ كهلگىـ ــدى،ئۇقـ ــبهر ئهلهي . دېـ ــۇزەيفه پهيغهمـ هىســـساالمنىڭ ھـ، ئېهتىيـــاجى ئۈچـــۈن ئۆزىنىـــڭ خهتهرگه ئۇچرىـــشىغا قارىمـــاي بېرىـــپ

دۈشمهنلهرنىڭ قايتىپ كهتمهكچى بولغـانلىقى ھهققىـدە ئېنىـق خهۋەر . ئۇقۇپ كهلدى

بولۇشىمهغلۇبمۇشرىكالرنىڭ

ــۇ ، مۇشــرىكالر شــۇ قهدەر قۇرققــان ئىــدىكى ئۇالرنىــڭ باشــلىقى ئهبــۆز ، نۇپ كېرىۋالمىــسۇنئارىمىزغــا دۈشــمهن ســۇقۇ ، ســوفيان ــادەم ئ ھهر ئ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 243 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

ئهبـۇ سـۇفيان قايتمــاقچى ، دەيتتــى، ھهمرىيىنىـڭ قولىـدىن تۇتۇۋالـسۇن سـهفۋان ئىبنـى ئـۇمهييه ، بولۇپ تۆگىنىـڭ چۇلـۋۇرىنى يېـشىپ تۇرغانـدا

باشـقىالرنى تاشـالپ ئـۆزەڭ ، سهن ھهممىنىڭ باشـلىقى تـۇرۇپ : ئۇنىڭغاهن ئهبۇســـۇفيان شـــۇنىڭ بىـــل. دېـــدىتىكىۋەتـــسهڭ قانـــداق بولىـــدۇ؟

ــدى ــسهت قىلـ ــشىگه رۇخـ ــپ كېتىـ ــڭ قايتىـ ــۇلمانالر ، ھهممىنىـ مۇسـخالىــــد ئىبنــــى ۋەلىــــد ، ئــــارقىمىزدىن باســــتۇرۇپ كهلمىــــسۇن دەپ

ــا تهرىپىنــى ــشىلهرنى قايتقۇچىالرنىــڭ ئارق ــوپ كى ــر ت باشــچىلىقىدا بى مۇشــرىكلىرى بىــلهن ئهرەبتائــاال مۇســۇلمانالرنى هللا ا. قوغداشــقا قويــدى

هركىــپ تاپقــان دۈشــمهنلهرنىڭ ھۇجۇمىغــا ئــۇچراش الردىن تيهھــۇدىينىڭ ئىسالم دىنىغـا قىلغـان ئىلتىپـاتى ۋە هللاغېمىدىن خاالس قىلدى؛ ا

ــسا ــان بولــ ــى بولمىغــ ــوالتتى ، مهرھىمىتــ ــقان بــ ــۋال يامانالشــ . ئهھــــدى ــدا بول ــدە ئېيى ــشى زۇلقهئ ــرىكالرنىڭ چېكىنىــپ كېتى ــۇنى . مۇش ب

:ئاتىـشى ھهقلىـق ئىـدى نىڭ قۇرئاندىكى مۇنۇ ئايهتلهردە نېمهت دەپ هللاــۇ . نىــڭ ســىلهرگه بهرگهن نېمىتىنــى ئهســلهڭالر هللا، ئــى مــۆئمىنلهر” ب

بىـز ئۇالرغـا قارشـى ، قۇشۇن كهلگهن ئىدى ) دۈشمهن(چاغدا ئۈستۈڭالرگه هللا ا. نـى ئهۋەتتـۇق ) پهرىـشتىلهر (بۇران ۋە سـىلهرگه كـۆرۈنمىگهن قوشـۇن

ئـۇالر يـۇقىرى شـۇ چاغـدا ، سىلهرنىڭ قىلغان ئىشىڭالرنى كۆرۈپ تـۇردى ــدى ــگهن ئى ــۆۋەن تهرىپىڭالردىنمــۇ كهل ــدا ، تهرىپىڭالردىنمــۇ ۋە ت ــۇ چاغ ب

ــۆزۈڭالر تورلىـــشىپ كهتـــكهن ــا قاپلىـــشىپ ، كـ ــۈرىگىڭالر ئاغزىڭالرغـ يـــان ــدىڭالر هللا ا، قالغ ــان ئى ــۆلچهرلهردە بولغ ــۈك م ــدە تۈرل ــۇ يهردە ، ھهققى ب

اغـدا بـۇ چ . مۆمىنلهر سىنالغان ۋە قاتتىق تهۋرىنىـشكه ئۇچرىغـان ئىـدى ۋە ئۇنىـڭ پهيغهمبىـرى بىـزگه هللا مۇناپىقالر ۋە دىللىرىدا كېـسهل بـارالر ا

بۇ چاغدا ئۇالردىن بىر گـۇرۇھ . هتتىدېيىشقۇرۇق ۋەدىلهرنى قىلىپتىكهن . هتتىدېيىـــش، بـــۇ يهردە تۇرمـــاي قـــايتىڭالر، ئـــى يهســـرىبلىكلهر: ئـــادەم

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 244 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ىپ ىـش دېيئۇالردىن يهنه بىـر گـۇرۇھ ئـادەم بىزنىـڭ ئـۆيلىرىمىز ئوچـۇق ــشاتتى ــۆيلىرى ئۇچــۇق ئهمهس ، رۇخــسهت سۇرى ــۇالر پهقهت ، بۇالرنىــڭ ئ ئ) ئـايهتكىچه – 13 ئـايهتتىن – 9، سۈرە ئهھـزاب ( “.قېچىشنىال ئويلىغان

ــازىتى ــۇرەيزە غ ــى ق ــلهن بهن ــاھابىلىرى بى ــبهر ئهلهيهىســساالم س پهيغهمئــۇرۇش كىيىمىنــى ســاالي دەپ ، خهنــدەك غازىتىــدىن قايتىــپ كېلىــپ

، مۇسۇلمانالر قىيىن ئهھۋالدا قالغـان چاغـدا ، ئۇنى ئاتلىنىپ هللا، تۇرغانداۋەدىسىدە تۇرماي كىلىشىمگه خىالپلىق قىلىپ مۇسـۇلمانالرغا قارشـى

زىمىننـى ئـۇالردىن ، لىرىنى ئۇجۇقتـۇرۇپ يهھـۇدىي چىققان بهنـى قـۇرەيزە ھهممىڭــالر :پهيغهمــبهر ئهلهيهىــساالم ســاھابىلىرىگه.تازىالشــقا بــۇيرۇدى

، رنى بهنــــى قــــۇرەيزە يېــــرىگه يېتىــــپ بارغانــــدا ئوقــــۇڭالر نامــــازدىگهــدى ــۇ ، ســاھابىلهر ئاتلىنىــپ تىــز ماڭــدى .دې ئهلهمنــى ئهلــى ئىبنــى ئهب

ئورنىغـا مهدىنىـدە ئابـدۇلال ئىبنـى ئۇممـۇ مهكتـۇمنى . تالىبقا تۇتقۇزدى سـاھابىلهرنىڭ بىـر . مىڭ كىشى ئىـدى 3مۇسۇلمانالرنىڭ سانى . قويدى

ســساالمنىڭ پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالمنىڭ قىــسمى پهيغهمــبهر ئهلهيهىپهقهت تىــز مــېڭىش ، نامــازدىگهرنى ئۇقــۇش ۋاقتــى ھهققىــدىكى ســۈزىنى

. نامـازدىگهرنى يولـدا ۋاقتىـدا ئۇقۇۋالـدى ، ئۈچۈن ئېيتىلغا سۆز دەپ قاراپ ، بىر قىسىم كىشىلهر بۇ سۆزنى ئهينى مهنىسىدە ئېيتىلغـان دەپ قـاراپ

ــدە ۋ ــى قۇرەيزىـــ ــازدىگهرنى بهنـــ ــدىن كېـــــيىن نامـــ ــى ئۆتكهنـــ اقتـــبهنــى ، رەســۇلىلالھ بۇالرنىــڭ ھــېچ قايسىــسىنى ئهيىبلىمىــدى .ئوقــۇدى

هللا، لىرى ئىـــسالم لهشـــكهرلىرىنى كۆرۈشـــى بىلهنـــاليهھـــۇدىيقـــۇرەيزە چـــۈنكى مۇســـۇلمانالر باشـــقا ، ئۇالرنىـــڭ دىللىرىغـــا قورقـــۇنچ ســـالدى

پلىـق الر ۋەدىـسىگه خىال يهھـۇدىي ، دۈشمهنلهر بىلهن ئۇرۇشۇۋاتقان چاغـدا ئۇنىڭــدىن ، قىلغــان ئىــدى ۋە بــۇ قهبىــه ئىــشى ئېنىــق ئىــسپاتالنغاچقا

الر يهھـۇدىي مانـا ھـازىر ئىـسالم قوشـۇنىنى كـۆرگهن بـۇ . تېنىۋااللمايتتى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 245 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

ــدى ــا كېرىـــپ بىكىنىۋالـ ــۇالرنى . قورغانلرىغـ ــۇلمانالر ئـ ــۈن 25مۇسـ كـــدى ــىرە قىلــــــ ــۇدىي. مۇھاســــــ ــتىن قېچىــــــــپ يهھــــــ الر ئۇرۇشــــــــدىغانلىقىغا ــشىۋەرسه مۇ، قۇتۇاللمايـــ ــۇنداق داۋاملىـــ ــىرە مۇشـــ ھاســـ

ــدىغانلىقىغا كــۆزى يىتىــپ ــۈپ قالى ــاچلىقتىن ئۆل مۇســۇلمانالردىن ، ئــرگه ئوخــشاش قــوراللىرىنى ــۇرتلىرىنى تاشــالپ، بهنــى نهزى مــالىرىنى ، ي

رەسـۇلىلال . ئېلىپ چىقىپ كېتىشكه رۇخسهت قىلىشنى تهلهپ قىلدى ۆزلىرى تهنهــا ھېچنهرســه ئالمــاي ئــ، بــۇنى قۇبــۇل قىلمىغانــدىن كېــيىن

ــدى ــشنى تهلهپ قىلـ ــپ كېتىـ ــۇ ، چىقىـ ــساالم بـ ــبهر ئهلهيهىسـ پهيغهمـشـۇىڭغا رازى ، ئۇالرنى نىمىگه ھۆكۈم قىلـسا ، تهلهپنىمۇ قۇبۇل قىلمىدى

ــولمىغىچه ــى ، بـ ــدىغانلىقىنى ئېيتتـ ــىرە قلىۋېررىـ ــۇدىي. مۇھاسـ الر يهھـمهسـلىههت ، ئهبۇلۇبابهنى ئهۋەتىـپ بهرسـهڭ : پهيغهمبهر ئهلهيهىسسالمغا

ــساقق ــدى،ىلـ ــابه . دېـ ــسى ئهۋەس يهھۇدىيئهبۇلۇبـ ــڭ ئىتتىپاقچىـ الرنىـۋارانلىـرى بـار -مـال ، چاقـا -الردا ئۇنىڭ بـاال يهھۇدىي، قهبىلىسىدىن بولۇپ

الر پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالمنىڭ ھۆكـۈمىگه رازى بولـۇش يهھۇدىي. ئىدىــورىدى ــلىههت ســ ــابهدىن مهســ ــۇ. توغرىلىــــق ئهبۇلۇبــ ــبهر ، ئــ پهيغهمــ

ــساالمن ــساڭالر ئهلهيهىسـ ــا”ىڭ رازى بولـ ــشارەت “ مانـ ــۇزىنى ئىـ دەپ بۇغـئـۇ ئۆزىنىـڭ تېخـى . دىگىنـى ئىـدى ، ئۆلۈمگه ھۆكۈم قىلىدۇ ، بۇ. قىلدى

پهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالمغا خىيـانهت ، غاهللائورنىدىن قوزغالماي تۇرۇپال ا الرنىـــــڭ يېنىـــــدىن قايتىـــــپ يهھۇدىي. قىلغـــــانلىقىنى چۈشـــــهندى

ــيىن ــدىن كېــ ــبهر ئهل، چىققانــ ــتىن پهيغهمــ ــساالمغا يۇلۇقۇشــ هيهىســ، نىڭ تـۆۋرۈكىگه بـاغالپ مهسـجىد مهدىـنىگه كېلىـپ ئـۆزىنى ، ئۇيىلىپ

ــسىدا ا ــالىقى توغرى ــبهر هللاخات ــۇردى؛ پهيغهم ــۈپ ت ــۈمىنى كۈت ــڭ ھۆك نىــدى ــشىنى خهۋەر قىلـ ــڭ قىلمىـ ــساالمغا ئۆزىنىـ ــبهر . ئهلهيهىسـ پهيغهمـ

ۇم ئۇنىـڭ چۇق، ئهبۇلۇبابه دەسلهپتىال ماڭا كهلگهن بولسا : ئهلهيهىسساالم

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 246 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

، ئهمـدى ئـۇ ھازىرقىـدەك قىلغـان ئىـكهن . ئۈچۈن ئىستىغپار ئېيتـاتتىم بهنـــى قـــۇرەيزە . دېـــدى،ھۆكـــۈم قىلمىغىـــچه شـــۇنداق تۇرســـۇن هللا ا

نىڭ ھـــــۆكمىگه رازى رەســـــۇلۇلالھ، لىرى نـــــائىالج بولـــــۇپيهھـــــۇدىينىڭ بـــۇيرۇقى بىـــلهن رەســـۇلۇلالھ. بولىـــدىغانلىقلرىنى بىلدۈرۈشـــتى

ئهۋس ، ىلىرى بــــــاغالپ كهلتۈرۈلــــــدى الرنىــــــڭ ئهر كىــــــش يهھۇدىيقهبىلىسىنىڭ ئادەملىرى كېلىـپ پهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالمدىن بهنـى

ــۇرەيزە ــۇيهھۇدىيقـ ــاقچىلىرى لىرىغىمـ ــسىنىڭ ئىتتىپـ خهزرەج قهبىلىـــا ــى قهينۇق ــامىلىگه ئوخــشاش يهھۇدىيبولغــان بهن ــا قىلغــان مۇئ لىرىغ

: ئـــۇالردىنپهيغهمـــبهر ئهلهيهىســـساالم. مۇئـــامىله قىلىـــشنى ئۆتۈنـــدىــا ــۈم چىقارس ــشى ھۆك ــرەر كى ــاراڭالردىن بى ــۈمىگه رازى ، ئ ــۇنىڭ ھۆك ش

ئــــۇالر بۇنىڭغــــا رازى بولىــــدىغانلىقىنى . بوالمــــسىلهر؟ دەپ ســــورىدىــازنى ــى مۇئ ــهئد ئىبن ــلىقى س ــشقا باش ــۈم چىقىرى ــتى ۋە ھۆك بىلدۈرۈش

سهئد ئىبنى مۇئاز خهنـدەك غازىتىـدا ئـوق تېگىـپ . كۆرستىپ بېرىشتى ــان ــدىيارىالنغـــ ــان . ئىـــ ــۈن تهييارالنغـــ ــى داۋاالش ئۈچـــ مهجرۇھالرنـــ

پهيغهمبهر ئهلهيهىسـساالم ئهۋەتـكهن . تىكى بىر چېدىردا تۇراتتى مهسجىدئهۋس قهبىلىـسىدىن بىـر . ئادەم سهئدنى ئېـشىگىگه مىنـدۈرۈپ كهلـدى

ــپ ــهئدنى ئورىۋېلى ــادەم س ــۇرۇھ ئ ــدىن ، گ ــۇدىيئۇنىڭ ــق يهھ الر توغرىلىمهن سـهئدگه : سـهئد ئۇالرغـا ، ۆتـۈنهتتى قاتتىق ھۆكۈم چىقارماسـلىقنى ئ

نىــڭ ھۆكــۈمىنى ئىجــرا قىلىــشتا كىــشىلهرنىڭ ئهيىپلهشــلىرىدىن هللاــدى ــى كهل ــلىقنىڭ ۋاقت ــى، قورقماس ــدە . دەيتت ــپ كهلگهن ــهئد چىقى ، س

ــۇراتتى پهيغهمــبهر . پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم ســاھابىلىرى بىــلهن ئولتئـــۇنى ، بېرىـــپباشـــلىقىڭالرنىڭ ئالـــدىغا : ئهلهيهىســـساالم ئۇالرغـــا

ــشىگىدىن چۈشــۈرۈڭالر ــدى،ئې ــۇالر ســهئدنى چۈشــۈرۈپ . دې ــا، ئ : ئۇنىڭغ ســېنى ئىتتىپاقچىلىرىــڭ ھهققىــدە ھۆكــۈم چىقىرىــشقا رەســۇلۇلالھ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 247 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

بهنـى قـۇرەيزە : پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالم سهئدگه . تىدېيىش، بهلگىلىدىــۇدىي ــارغىن يهھـ ــۈم چىقـ ــهن ھۆكـ ــتىدىن سـ ــدى،لىرى ئۈسـ ــهئد . دېـ سـ

ــاھابىلهرگه ــۇالردىن س ــاراپ ئ ــرا : ق ــۈمىمنى ئىج ــان ھۆك ــڭ چىقارغ مېنى، ھهئه: ئـۇالر . غـا ۋەدە ۋە قهسـهم بېرەلهمـسىلهر؟ دەپ سـورىدى هللاقىلىشقا ا

نى ئالغانـــدىن جـــاۋاب ماقۇللىغـــان رەســـۇلۇلالھ. بېرىـــشتىجـــاۋابدەپ بــالىالرنى ئهســىر ، ئايــالالرنى، ئهرلهرنــى ئۆلتۈرۈشــكه : ســهئد، كېــيىن

ئـى : پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالم سهئدگه . دېدى ،ئېلىشقا ھۆكۈم قىلىمهن . دېـدى ،نىڭ ھۆكمى بويىچه ھۆكـۈم چىقاردىـڭ هللائۇالر توغرىلىق ا ، سهئد

. ســتچى خائىنالرنىــڭ جازاســى ئهنه شــۇنداق بــوالتتى سۇيىقهچــۈنكى . نىڭ بـــۇيرۇقى بـــويىچه ھۆكـــۈم ئىجـــرا قىلىنـــدىرەســـۇلۇلالھئانـــدىن

ــدى ــلهر توپالن ــلهر بىرمىــڭ . غهنىمهت ــۈز ، قىلىــچ بهشــيۈز غهنىمهت ــۈچ ي ئ، سـايمان –بهش يـۈز قالقـان ۋە نۇرغـۇن ئـۆي ، ئىككى مىڭ نهيـزە ، ساۋۇت

خورمـا ۋە ئهسـىرلهرنىمۇ . قويالردىن ئىبـارەت ئىـدى ، تۈگه ، قۇمۇچ –قاچا ــلهرگه قوشـــۇپ ــۇقىرىقى غهنىمهتـ ــا بۆلـــۈپ ، يـ ھهممىـــسىنى بهش ئوققـ

ھهســسه پىيــادىگه بىــر ، ئاتلىققــا ئــۈچ ھهســسه : تهقــسىم قىلىــشتى . يارىـــدارالرغا قارايـــدىغان ئايـــالالرغىمۇ غهنىـــمهت بېرىلـــدى ، بېرىلـــدى

ــۇپ ــۇپلىرى بولـ ــاراق كـ ــدە ھـ ــمهت ئىچىـ ــاراقالر ، غهنىـ ــدىكى ھـ ئىچىـــۇ ئىــش ئاياقالشــقاندىن كېــيىن . تۆكۈۋېتىلــدى ــاز ، ب ســهئد ئىبنــى مۇئ

الر ئىچىـــدە ئهنـــسارى. شـــۇنىڭ بىـــلهن قـــازا تـــاپتى، يارىـــسى ســـاقايمايسى مۇھــاجىرالر ئىچىــدە ئهبۇبهكرىنىــڭ دەرىجىــسىگه ســهئدنىڭ دەرىجىــ

خهندەك غازىتىدىن ئىلگىرىكى ھهمـمه غـازاتالردا زور ، ئۇ. ئوخشاش ئىدى پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالم ئۇنى تۇلىمـۇ ، قهھرىمانلىق كۆرسهتكهن ئىدى

ئۇنىـــــڭ كۆرســـــهتكهن بۈيـــــۈك خىزمهتلىـــــرى ، ياخـــــشى كـــــۆرەتتى . بهردىبېشارەت ئۇنىڭغا جهننهت بىلهن، بولغانلىقتىن

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 248 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

قۇرئانـدىكى هللا ا، مۇسۇلمانالر مهدىنىگه قايتىپ كهلگهندىن كېيىن :ئهبۇلۇبابهنىـڭ تهۋبىـسىنى قۇبـۇل قىلـدى ، مۇنۇ ئايهتنى نازىل قىلىـپ

ياخشى ئىـشقا يامـان ئىـشنى ئارىالشـتۇرۇپ قىلغـان يهنه بىـر قىـسىم ”بىـسىنى ئۇالرنىڭ تهۋ هللا ا، كىشىلهر ئۆزلىرىنىڭ گۇناھىنى ئىقرار قىلدى

ــۇمكىن ــشى مـ ــۇل قىلىـ ــدۇرهللا ا، قۇبـ ــرەت قىلغۇچىـ ــايىتى ، مهغپىـ ناھـــدۇر ــۈرە تهۋبه( “.مېهرىبانـ ــايهت– 102، سـ ــدەك ) ئـ ــابه يۇقىرىقىـ ئهبۇلۇبـ

بهنى قـۇرەيزە دىيـارىنى تاشـالپ كېتىـشكه –خاتالىق ئۆتكۈزگهن جاينى ــهمياد قىلـــدى هللا ــا قهسـ ــقاندىن كېـــيىن . غـ ــۇ غـــازات ئاياقالشـ هللا ا، بـ

ــۇلمانالرنى ــادەتلهنگهن سۇيىقهمۇســ ــشقا ئــ ــانهت قىلىــ ــت ۋە خىيــ ســالرنىــڭ يهھۇدىي. الرنىــڭ يامــان خوشــنىدارچىلىقىدىن قۇتقــازدىيهھۇدىي

خهنـدەك ، چوڭلىرىدىن بىر تۈركۈم قالدۇقلىرى خهيـبهردە قالغـان بولـۇپ كهلـگهن مۇشـرىك تـائىپلىرىنى قۇتراتقـان ئهنه شـۇ ، غازىتىغا توپلىنىپ

جىـسىنى يىگهنلىكـى كېيىنكـى بـاپالردا ئۇالرنىـڭ جا . الر ئىدى يهھۇدىي . سۆزلىنىدۇ

پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالمنىڭ جهھىشنىڭ قىزى

زەينهبگه ئۆيلىنىشى

بــۇ يىلــى پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم جهھىــشنىڭ قىــزى زەينهبنــى زەينهبنىـــڭ ئانىـــسى ئـــۇمهييه پهيغهمبىرىمىزنىـــڭ ، نىكاھىغـــا ئالـــدى

ــدى ــسى ئىــ ــسىنىڭ ھهمشىرىــ ــۇ . دادىــ ــى بــ ــبهر زەينهبنــ رۇن پهيغهمــ. ئهلهيهىسساالمنىڭ ئازاد گهردىـسى زەيىـد ئىبنـى ھارىـسه ئالغـان ئىـدى

زەينهبنىـڭ ، پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالم زەينهبنى زەيىدگه ئېلىپ بهرگهنـدە ــا ــهپلىك بولغاچق ــسىل نهس ــسى ئې ــار ، ئائىلى ــۆزلىرىگه ئ ــۇنى ئ ــۇالر ب ئ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 249 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

بېرىشنى يامـان لهر قىزلىرىنى قۇلالرغا خوتۇنلۇققا ئهرەب. سانىغان ئىدى زەيىـد گهرچه پهيغهمـبهر . لىمايتتىھېـساب قۇلالرغـا اليىـق دەپ ، كۆرەتتى

بۇنىڭلىـق بىـلهن ، ئهلهيهىسساالمنىڭ باال قىلىۋالغان ئوغلى بولـسىمۇ ــۆتىرىلمهيتتى ــسىگه ك ــسىل نهســهپ دەرىجى ــسى ئې هللا ا. ئۇنىــڭ دەرىجى

زەينهبنىـــڭ ، قۇرئانـــدىكى مۇنـــۇ ئـــايهتنى نازىـــل قىلغانـــدىن كېـــيىن هللا ا: ائىلىسى ئۇنى زەيىدگه بېرىشتىن باش تارتىـشقا ئىالجـسىز قالـدى ئ

ئايـال –ئهر ، ۋە ئۇنىڭ پهيغهمبىرى بىرەر ئىشقا ھۆكـۈم چىقارغـان چاغـدا ــدۇ ــارلىقى بولماي ــۆز ئىــشىدا ئىختىي ــا ۋە هللاكىمكــى ا. مۆمىنلهرنىــڭ ئ غ

. ئۇچۇق ئازغان بولىـدۇ –ئوپ ، نىڭ پهيغهمبىرىگه ئاسىيىلىق قىلسا هللاــزابســۈرە( ــايهت– 36، ئهھ ــيىن ) ئ ــدىن كې ــى ئالغان ــد زەينهبن ــۇ ، زەيى ئ

زەيىـــد بۇنىڭغـــا ، زەيىـــدگه يۇغـــانلىق ۋە تهكهببۇرلـــۇق قىلغـــانلىقتىن زەيىـدنى رەسـۇلۇلالھ ، ئـۇنى شـىكايهت قىلغانـدا رەسـۇلۇلالھقا چىدالماي

زەيىــد ئۇنىــڭ بىــلهن بىــرلىكته . چىداشــقا ۋە ســهۋرى قىلىــشقا بــۇيرۇدىزەينهبنـى قۇيـۇپ بهرمهكچـى ، ىغانلىقىنى بايان قىلىـپ ئۆتۈشكه بولمايد

خوتۇننىـڭ بىلـله تۇرۇشـى –مۇنـداق ئهر . بولغانلىقىنى تهكرار ئېيتتى پهيغهمبىرىنــــى زەيــــنهب قۇيــــۇپ هللا ا، مــــۇمكىن بولمىغــــانلىقتىن

بىــر ، مۇنــداق قىلىــش. بېرىلگهنــدىن كېــيىن ئــۇنى ئېلىــشقا بــۇيرۇدىــتىن ــاجرا ، تهرەپـ ــسىدىكى مـ ــشئۇالرنىـــڭ ئارىـ ــر ، نى ھهل قىلىـ يهنه بىـزەينهبنىڭ قۇلىغا نىكاھلىنىش بىلهن زايه بولغـان شـهرىپىنى ، تهرەپتىن

ــدى ــۈن ئى ــۈرۈش ئۈچ ــلىگه كهلت ــېكىن . ئهس ــۇلۇلالھل ــۇدىي رەس ۋە يهھــڭئهرەب ــدى ، لهرنىـــ ــۇنىنى ئالـــ ــڭ خوتـــ ــان ئوغلىنىـــ دەپ ، بېقىۋالغـــ

دىــن هللا، ئايــالىڭنى قويــۇۋەتمه: شــۇڭا زەيىــدگه، ئهيىپلىــشىدىن قــورقتىئاشـــــكارە ئېيتقـــــان نهرســـــىنى پهيغهمـــــبهر هللا ا. دېـــــدى،قـــــورققىن

بېقىۋالغـــان ئوغلىنىنىـــڭ ، ئهلهيهىســـساالم ئاغزىـــدىن چىقىرالمىـــدى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 250 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

قۇرئانــدىكى مۇنــۇ هللا خوتــۇنىنى ئېلىــشنى ھــارام دەپ قــاراش ئــادىتىنى ا :ئــــايهت بىــــلهن قهتئــــى ھۆكــــۈم چىقىرىــــپ ئهمهلــــدىن قالــــدۇردى

ــا ” ــۆمىنلهرگه ئۇالرنىــــڭ بېقىۋالغــ ــۇۋەتكهن مــ ن ئوغۇللىرىنىــــڭ قويــزەيىـد زەينهبنـى ، خوتۇنلىرىنى نىكاھالپ ئالسا گۇنا بولماسلىقى ئۈچـۈن

نىــڭ ئهمــرى هللا، ئــۇنى ســاڭا نىكــاھالپ بهردۇق، قويۇۋەتكهنــدىن كېــيىنــورۇنلىنىش كېــرەك ) ئايهتنىــڭ بىــر قىــسمى – 37، ســۈرە ئهھــزاب( “.ئ

زىيــانالرنى كــۆزدە لهرنىــڭ بـاال بېقىــۋېلىش ئادىتىـدىكى ئهرەبهللا ئانـدىن ا بۇ ئادەتنى قۇرئاندىكى مۇنۇ ئـايهتنى نازىـل قىلىـش بىـلهن ھـارام ، تۇتۇپمۇھهممهد سىلهرنىڭ ئاراڭالردىكى ئهر كىـشىلهردىن بىرىنىـڭ ”:قىلدى

ــۇ ا. ئاتىــسى ئهمهس ــېكىن ئ نىــڭ پهيغهمبىــرى ۋە پهيغهمبهرلهرنىــڭ هللال، سۈرە ئهھـزاب ( “.ھهممه نهرسىنى بىلىپ تۇرغۇچىدۇر هللا ا. ئاخىرقىسىدۇر

زەيىدنىڭ ئىـسمى مۇھهممهدنىـڭ ، مۇشۇ ۋاقىتتىن باشالپ ) ئايهت – 40ھارىــسهنىڭ ئــوغلى زەيىــد دىيىلىــدىغان ، ئــوغلى زەيىــد دىيىلمهســتىن

ــدى ــىرلهر . بول ــدا ئهس ــسمى قۇرئان ــدنىڭ ئى ــله زەيى ــلهن بىل شــۇنىڭ بى . داۋامىدا تىلغا ئېلىنىپ تۇرىدىغان بولدى

ــارىخچىالر ۋە پهس ــادان ت ــسىدا ن ــۇ ۋەقه توغرى ــشىلهر ب غهرەزلىــك كىــدى ــۆزلهرنى قىلـ ــادەملهردەك بهزى سـ ــان ئـ ــدىن ئازغـ ــڭ . ئهقلىـ ئۇالرنىـ

ــشىچه ــوقالپ ، ئېيتى ــدنى ي ــۈنى زەيى ــر ك ــساالم بى ــبهر ئهلهيهىس پهيغهمــدا ــۋەتكهنمىش ، بارغان ــى كۆتۈرى ــامال پهردىن ــى ، ش ــرىم زەينهبن پهيغهمبى

ســـۇبهانالال، اتاســـادىپى كـــۆرۈپ قېلىـــپ كـــۆڭلىگه يېقىـــپ قالغاچقـــ زەيىـــدنىڭ خوتـــۇنى بــۇ ئهھـــۋالنى ئۇنىڭغـــا ئېيتقانـــدىن ، مىــش دېگهن

شۇنىڭ بىـلهن ئـۇ . ئۇ خوتۇنىنى قويۇۋېتىشنى الزىم تاپقانمىش ، كېيىنــدا ــى ئېيتقان ــپ نىيىتىن ــا بېرى ــساالمنىڭ يېنىغ ــبهر ئهلهيهىس ، پهيغهم

ــقانمىش ۋە ــشتىن توس ــداق قىلى ــۇنى مۇن ــساالم ئ ــبهر ئهلهيهىس پهيغهم

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 251 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

ــا ــۋالغىلى ..... زاھاكـ ــۇنىڭدىن كۆرىـ ــانلىقىنى شـ ــڭ يالغـ ــۇ رىۋايهتنىـ بـــدۇكى ــشنى ئهرەب، بولى ــۈزلىرىنى يېپى ــى ي ــدا تېخ ــۇ چاغ ــۇنلىرى ب خوت

ئۇقمايتتى؛ زەينهب پهيغهمبهر ئهلهيهىسـساالمنىڭ ھاممىـسىنىڭ قىـزى ــۇلۇلالھۋە ــان رەسـ ــۇلمان بولغـ ــدىال مۇسـ ــدىكى چاغـ ــۇنداق . مهككىـ شـ

هىسـساالم مۇسـۇلمان بولغـان زەينهبنـى ئـون پهيغهمـبهر ئهلهي ، تۇرۇغلۇقشــامالنىڭ تهســاددىپى ھالــدا پهردىنــى ئېچىۋېتىــشى ، يىلغىــچه كــۆرمهي

بىلهن كۆرۈپ قاالمدۇ؟ زەينهبنى زەيىـدگه پهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالمنىڭ ئهگهر پهيغهمـــبهر ئهلهيهىســـساالمدا زەيـــنهبكه ، ئـــۆزى ئېلىـــپ بهرگهن

ئۇنىـڭ ، ىش بولىـدىغان بولـسا قىزىقىش ياكى ئۇنى ياخشى كـۆرۈپ قـېل پهيغهمـبهر . بۇرۇنال زەينهبنى ئېلىشىغا ھېچقانداق توسـالغۇ يـوق ئىـدى

ــڭ ا ــساالم ئۆزىنىــ ــبهر هللا ئهلهيهىســ ــگهن پهيغهمــ ــدىن ئهۋەتىلــ تهرىپىــبىـز كـاپىرالردىن بىـر جامـائهتنى ” :نىـڭ قۇرئانـدىكى هللا، ئىكهنلىكىنى

ــال ــڭ م ــدۇرغان دۇنيانى ــۈك–پايدىالن ــۇ ، مۈل ــۆز زىنن–زىب ــرىگه ك هتلى ئاخـشامدا – بۇيرۇغىنى ئۆز ئۈممهتلىرىگه ئهتىـگهن دېگهن “سالمىغىنئۇنىـــڭ ئـــۆز كىـــشىلىرىنىڭ ، تىـــالۋەت قىلىـــپ تۇرۇغلـــۇق، ئېيتىـــپ

بىرىنىــڭ ئــۆيىگه كىرىــپ خوتۇنىغــا تاســادىپى كــۆزى چۈشــۈپ قــېلىش ــال ــلهن بىلهن ــهۋۋۇر قىلىــش ، بى ــشىنى تهس ــارزۇ قىلى ــشنى ئ ــۇنى ئېلى ئ، كــۆڭلىمىزگه باشــقىچه تۇيۇلىــدىغان چــوڭ ئىــش، بــۇ.مــۇمكىن ئهمهس

بۇنـداق . ئاددى بىـر كىـشىدىن سـادىر بولـسىمۇ ئهيىپلىنىـدىغان ئىـش ، ئىــشنىڭ پۈتــۈن تــارىخچىالر بىــردەك ئېتــراپ قىلغــان ئهڭ ئهخالقلىــق

: قۇرئانـدا هللا ھهتتـا ا ، ئهڭ زىـرەك ۋە دانـا ، پهس ھهۋەسلهردىن تۇلىمۇ خـالى ) ئـايهت – 4، سـۈرە قهلهم (“ ققا ئىگىـسهن سهن ھهقىقهتهن بۈيۈك ئهخال ”

بــۇ ، دەپ ماختىغــان زاتــتىن ســادىر بولۇشــى مۇمكىنمــۇ؟ شۈبهىــسىزكىئىسالم دىنىنىـڭ ، خۇددى غهرانىق ئهپسانىسىگه ئوخشاش ، ئهپسانىنىمۇ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 252 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ــتىش ــرىگه يې ــۆز غهرەزلى ــمهنلىرى ئ ــسىتىدۈش ــان مهق ــۇپ چىقق . دە توقــۈكرىكى ــا ش ــارىخىي ۋە ئهق ، خۇداغ ــسانه ت ــۇ ئهپ ــلهن ب ــلهر بى ــي دەلىل لى

ھهقىقــى ئهھــۋال يۇقىرىــدا بايــان ، شۈبهىــسىزكى. يىمىرىــپ تاشــالندىنىــڭ قۇرئانــدىكى مۇنــۇ ســۆزىمۇ شــۇنى هللا، قىلىــپ ئــۆتكىنىمىزدەك

ــتىقاليدۇ ــلىگىنكى ”: تهس ــاغنى ئهس ــۇ چ ــهن ش ، نــېمهت بهرگهنهللا ا، سدىـن هللا، خوتۇنۇڭنى نىكاھىڭدا تـۇتقىن : سهنمۇ ئىنئام قىلغان كىشىگه

ــورقق ــدى،ىنق ــدە هللا ا. ڭ دې ــىنى كۆڭلۈڭ ــان نهرس ــكارىلىماقچى بولغ ئاشدىـن هللا، ھـالبۇكى . كىشىلهرنىڭ تهنه قىلىشىدىن قورقتـۇڭ ، يۇشۇردۇڭ

مـــۆمىنلهرگه ئۇالرنىـــڭ بېقىۋالغـــان . قورقۇشـــۇڭ ئهڭ ھهقلىـــق ئىـــدىئوغۇللىرىنىـــڭ قويـــۇپ بهرگهن خوتـــۇنلىرىنى نىكـــاھالپ ئالـــسا گۇنـــا

ــۈن ــلىقى ئۈچ ــى ز، بولماس ــاڭا زەينهبن ــيىن س ــدىن كې ــد قويۇۋەتكهن ەيى، سۈرە ئهھـزاب (“ .نىڭ ئهمرى ئورۇنلىنىشى كېرەك هللا. نىكاھالپ بهردۇق

ــايهت– 37 ــۇ يهردە ا) ئـ ــى هللا بـ ــساالمنىڭ زەينهبنـ ــبهر ئهلهيهىسـ پهيغهمـقۇرئـان بۇنىڭغـا چـوڭ ، ئېلىشىدىن باشقا نهرسـىنى كۆرسـهتكىنى يـوق

. گۇۋاھ

يۈزنى يېپىشنىڭ يولغا قويۇلۇشى

يـۈزنى . ىلـى يـۈزنى يېـپىش توغرىلىـق ئـايهت نازىـل بولـدى مۇشۇ ي يــۈزنى . يېـپىش پهيغهمـبهر ئهلهيهىســساالمنىڭ ئاياللىرىغـا خــاس ئىـدى

ئۆمهر ئىبنى خهتتـاب ، يېپىش ھهققىدە ئايهت نازىل بولۇشتىن ئىلگىرى بـۇ ، يۈزنى يېپىشنىڭ يولغا قۇيۇلۇشىنى خااليتتى ۋە كۆپ تىلغا ئـاالتتى

ــايهت نازىـــــ ــته ئـــ ــارزۇ قىالتتـــــى ھهقـــ ــنى ئـــ ــبهر . ل بولۇشـــ پهيغهمـــسـىلهرنى ھـېچ كـۆز ، شـۇنداق بولغانـدا : ئهلهيهىسساالمنىڭ ئاياللىرىغا

: بۇ توغرىلىق قۇرئاندىكى مۇنۇ ئايهت نازىـل بولـدى . دەيتتى، كۆرمهيتتى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 253 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

ــتىڭالردا ” ــورىغان ۋاق ــه س ــر نهرس ــدىن بى ــڭ ئاياللىرى پهردە ، پهيغهمبهرنىۇنداق قىلىش ئىككىال تهرەپنىـڭ كـۆڭلىنى م، ئارقىسىدا تۇرۇپ سوراڭالر

ــاك تۇتىــدۇ ــلهر) ئايهتنىــڭ بىــر قىــسمى – 53، ســۈرە ئهھــزاب (“.پ : بهزىــلهن پهردىــــسىز گهپلىشىــــشتىن ھاممىلىرىمىزنىــــڭ قىزلىــــرى بىــ

چۇقـۇم ئائىـشهنى ، چهكلىنهمدۇق؟ مـۇھهممهد ئهلهيهىسـساالم ئۆلگهنـدە يـــۇقىرىقى هللا شـــۇنىڭ بىـــلهن ا. گهپلهرنـــى قىلـــدى دېـــگهن،ئـــالىمهن

نى رەنجىتىپ قويىـدىغان رەسۇلۇلالھ”: دېدى ئايهتنىڭ ئاخىرىدا مۇنداق ئىـــشالرنى قىلىـــشىڭالرغا ۋە ۋاپاتىـــدىن كېـــيىن ئۇنىـــڭ ئايـــاللىرىنى

ــدۇ ــز بولماي ــشىڭالرغا ھهرگى ــۇ . ئېلى ــۈنكى ب ــوڭ هللا، چ ــدا چ ــڭ ئالدى نىشـۇنىڭ بىـلهن ) ئايهتنىـڭ بىـر قىـسمى – 52، سـۈرە ئهھـزاب (“.گۇنادۇرــله ــدىن باشــقا مۇســۇلمان بىل ــبهر ئهلهيهىســساالمنىڭ ئاياللىرى پهيغهم

ئايالالرمۇ ھايـالىق ۋە ئىپپهتلىـك بولۇشـقا بۇيرۇلـدى؛ ئهرلهرمـۇ ھايـالىق ــى ــى زىننهتلىرىنــ ــالالر يهنه ئىچكــ ــدى؛ ئايــ ــان ئىــ ــقا بۇيرۇلغــ بولۇشــ

تىرنـاقالردىكى ، بارمـاقتىكى ئـۈزۈك ، نامهھرەمدىن يۇشۇرۇشـقا بۇيرۇلـدى . دىكى سۈرمه قاتارلىق تاشقى زىننهتلهر بۇنىڭغـا كىرمهيـدۇ كۆزلهر، خېنه

–بويۇنغـا ئاسـىدىغان مارجـان ، پـايه ئـۈزۈك ، قولغا سالىدىغان بىلهيزۈك كۆكرەككه قادايدىغان بۇالپكـا ۋە قۇالققـا ، باشقا كىيىدىغان تاج ، مونچاق

ســـۈكه قاتـــارلىقالر ئاشكارىالشـــقا بولمايـــدىغان –ئاســـىدىغان ســـىرغا ئاشكارە زىنـنهت ۋە يۇشـۇرۇن زىنـنهتلهردىن ئۇالرنىـڭ . يۇملىرىزىننهت بۇ

ــدۇ ــۆزدە تۇتۇلىـ ــورۇنلىرى كـ ــقان ئـ ــسى . جايالشـ ــڭ كۆكـ يهنه ئايالالرنىـئېچىلىپ قالماسلىقى ئۈچـۈن ياقىلىرىـدىكى ئۇچـۇق جايالرغـا لىـچهك

ــدى ــاقىلىرى كهڭ . ســېلىش بۇيرۇل ــاغالردا ئايالالرنىــڭ ي ــۇ چ ــۈنكى ئ چلىچهكلىرىنـــى ئارقىـــدىن ، لىـــپ قـــاالتتىكـــۆكرەكلىرى ئېچى، بولـــۇپ

پاچاقلىرىدا ھالقا بارلىقىنى بىلدۈرۈش ئۈچـۈن پـۇتلىرىنى . سېلىۋاالتتى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 254 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ــدى ــى قىلىنـ ــۇرۇش مهنئـ ــى ، يهرگه ئـ ــشنىڭ مهنئـ ــى كۆرسىتىـ زىننهتنـزىننهتنىــڭ ئــاۋازىنى ئاشكارىالشــمۇ مهنئــى ، قىلىنىــشىدىن كېــيىن

ېپىــشنىڭ تېخىمــۇ زىنــنهت جايالشــقان ئــورۇنالرنى ي، قىلىنغــانلىقتىن: قۇرئانـدا مۇنـداق دەيـدۇ هللا ا. ئۆزىدىن مهلۇملـۇق –زۈرۈر ئىكهنلىكى ئۆز

، تىكىلىــپ قارىمىــسۇن ) نــامهھرەملهرگه (، مــۆمىنلهرگه ئېيتقىنكــى ”تاشــقى زىننهتلىرىــدىن باشــقا زىننهتلىرىنــى ، ئهۋرەتلىرىنــى ياپــسۇن

ــسۇن ــسۇن ، ئاشكارىلىمىــ ــا ياپــ ــى ياقىلىرىغــ ــى ، لىچهكلىرىنــ ئىچكــــدىن زىنن ــاكى ئاتىلىرىــ ــدىن يــ ــى ئهرلىرىــ ــى ، هتلىرىنــ ــاكى قېينــ يــ

، يــاكى ئهرلىرىنىــڭ ئوغۇللىرىــدىن، يــاكى ئوغۇللىرىــدىن، ئاتىلىرىــدىنــۆز قېرىنداشــلىرىدىن ــاكى خوتۇنالرنىــڭ ئ ــاكى قېرىنداشــلىرىنىڭ ، ي ي

يـاكى دىنـداش ، ياكى ھهمـشىرىلىرىنىڭ ئوغۇللىرىـدىن ، ئوغۇللىرىدىن ①،قــۇلالردىن تــابىلهر، ىدىكى چــۆرىلهردىنيــاكى قــول ئاســت، ئايــالالردىن

ــدىغان ــايلىرىنى ئۇقمايـ ــاتلىق جـ ــڭ ئۇيـ ــاكى ئايالالرنىـ ــاالغهتكه (يـ بـــگهن خوتــۇنالر . بــالىالردىن باشــقا كىــشىلهرگه كۆرسهتمىــسۇن ) يهتمى

ئىچكى زىننهتلىرىنى كىشىلهرگه بىلـدۈرۈش ئۈچـۈن ئايـاقلىرىنى يهرگه غـا هللابهخـتكه ئېرىـشىش ئۈچـۈن ھهممىڭـالر ا ، ئـى مـۆمىنلهر . ئۇرمىسۇن

ــالر ــابىلهر①[ “.تهۋبه قىلىڭ ــشىلهرنىڭ -ت ــۈن كى ــېقىش ئۈچ ــاق ب قورسياشانغان يـاكى دەلـدۈش ، ئۆيلىرىگه بارىدىغان چاقىرىلمىغان مېهمانالر

ــاجىتى چۈشــمهيدىغانالر ــا ھ ــدىن خوتۇنالرغ ــانلىقى تۈپهيلى ] ت–. بولغــۇر ( ــايهت– 31، ســۈرە ن ــدا ) ئ ــسالمنىڭ دەســلهپكى چاغلىرى ــالالر ، ئى ئاي

ــا جــاھىليهت دەۋرىدىكىــدەك بىــر كــۆينهك ۋە بىــر لىــچهك بىلهنــال تاالغدىــدەكلهر . ئــازات ئايــال بىــلهن دىــدەكنىڭ پهرقــى يــوق ئىــدى. چىقــاتتى

ئۇالرغـا يـاش كىـشىلهر ۋە ، كېچىسى تاالغـا ھـاجهتكه چىققـان چاغلىرىـدا شــۇ قاتــاردا ئــازات ئايــالالرغىمۇ ، شــوخ يىگىــتلهر چېقىلىــپ قويــاتتى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 255 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

ــاتتى ــپ قۇيـ ــدەكمىكىن دەپ چېقىلىـ ــالالردىن . دىـ ــدەك ئايـ ــۇڭا دىـ شـــدۈرۈش ئۈچــۈن ــۈزلىرىنى ۋە ، پهرقلهن ــا لىــچهك ســېلىپ ي ــازات ئايالالرغ ئ

ئـۇالر سـۈرلۈك ، مۇنـداق بولغانـدا . ساغرىلىرىنى يېپىپ يۈرۈش بۇيرۇلدى قۇرئانــدا هللا ا. ســالمايتتىئهرلهر ئۇالرغــا كــۆز ، دە–ۋە ســالماق كــۆرۈنهتتى

ــا ۋە ، ئاياللىرىڭغــــا، ئــــى پهيغهمــــبهر” : دېــــگهنمۇنــــداق قىزلىرىڭغــــى ــا ئېيتقىنكـ ــڭ ئاياللىرىغـ ــى ، مۆمىنلهرنىـ ــلهن بهدىنىنـ ــا بىـ نىمچـ

باشـقىالر ، دە –ئـۇالر ئهڭ ئۇڭـاي تونۇلىـدۇ ، بۇنداق قىلغاندا . ئورىۋالسۇنناھـايىتى ، دۇربهندىلىرىگه مهغفىـرەت قىلغۇچىـ هللا ا. ئۇالرغا چېقىلمايدۇ

ــدۇر ــزاب (“.مېهرىۋان ــۈرە ئهھ ــايهت– 59، س ــدىغان ) ئ ــڭ تېگى ئايالالرنىــبهر ــى پهيغهمــــ ــتۇرە بولۇشــــ ــۆرۈنمهي مهســــ ــشىلىرىگىمۇ كــــ كىــــ

سـالىهالرنىڭ –سـهلهف ، ئهلهيهىسساالمنىڭ زامانىدا يـوق ئىـش ئىـدى ــدىمۇ يــوق ئىــدى ــبهر ئهلهيهىســساالمنىڭ خوتــۇننى . زامانلىرى پهيغهم

مۇنداق قىلىش ئهر كىـشى ئالمـاقچى . سۈننهت قىلدى كۆرۈپ ئېلىشنى ئىككىـــسىنىڭ ئىنـــاق بولۇشـــىغا ، بولغـــان ئايـــال بىـــلهن تۇنۇشۇشـــقا

بۈيـۈك ، بۇ بولسا ئىسالم دىنى ئالىملىرىنىڭ ئورتاق قارىـشى ، پايدىلىقنـاملىق كىتاۋىـدا » ئىهيائۇئۇلۇمىـددىن «ئىسالم ئالىمى ئىمام غهززالـى

ــدۇ ــداق دەي خوتۇننىــڭ ئىنــاق بولۇشــىنى كــۆزدە – شــهرىئهت ئهر”: مۇنــۇپ ــۇنى كۆرۈشــنى ياخــشى ئىــش ، تۇت ــرى ئ ــشتىن ئىلگى ــۇن ئېلى خوت، ئۇنى كۆرۈپ ئـالغىن ، شۇڭا بىرەر ئايالنى ئالماقچى بولساڭ . اليدۇھېساب

ئهنـسارى : پهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالم . بۇنىڭ ئىتتىپاقلىققا پايدىسى بـار ــار ــدە قۇســۇرلىرى ب ــۆيلهنمهكچى بولغــانلىرىڭالر . ئايالالرنىــڭ كۆزلىرى ئ

بهزىلهر ئۇالرنىڭ كۆز نـۇرى ئـاجىز ئىـدى . دېگهن ،ئۇالرنى كۆرۈپ ئېلىڭالر ــدۇ ــدى ، دەيـ ــك ئىـ ــۆزلىرى كىچىـ ــرى كـ ــدۇ، بهزىلىـ ــدارالر . دەيـ بهزى دىنـ

ئالمـاقچى بولغـان ، ئالدىنىپ قالماسـلىقى ئۈچـۈن ، ئۆيلهنمهكچى بولسا

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 256 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

: ئــالىم دېــگهنمهشئه“ .خوتــۇننى ئــۇزۇن تهكــشۈرۈپ قــاراپ ئــاالتتى ــاخىر ” ــالنى كۆرمهســتىن قىلغــان توينىــڭ ھهممىــسى ئ ئالىــدىغان ئاي

زاماننىـڭ بۇزۇلغـانلىغى . دېگهن “ قايغۇ ئېلىپ كېلىدۇ –كىشىگه غهم ۋە كىشىلهرنى گۈزەل ئهخالقلىق قىلىـپ تهربىيلهيـدىغان تـوغرا دىنىـي

مانالر دەسلهپكى دەۋرلهردىكى مۇسـۇل ، تهربىيىنىڭ بولمىغانلىقى ئۈچۈن پاسـاتنىڭ ئالـدىنى ئـېلىش –پىتنه ، ئاممىسى بۇزۇقچىلىقالر چهكلهش

ــالالرنى مهســتۈرە قىلىــشنى ياخــشى ئىــش دەپ ، دەمهقــسىتى ــۈن ئاي پۈت . لىغان بولۇشى مۇمكىنھېساب

ھهجنىڭ پهرز قىلىنىشى

هللا ا) يىلــى– 5(مۇشــۇ يىلــى ، كۆپچىلىــك ئالىمالرنىــڭ پىكىــرىچهقــادىر بواللىغــان ، شــهرتىنى ھــازىرالپمۇســۇلمانالردىن ھهجــگه بېــرىش

ھهج قىلىـشتىن مهقـسهت تۈرلـۈك . ئادەمگه ھهج قىلىـشنى پهرز قىلـدى ، دىــن يــاردەم بېرىــشنىهللا، جــايالردىن كهلــگهن مۇســۇلمانالر يىغىلىــپ

، ئىسالم دىنىغا ئېتىقـات قىلغـانلىقى ئۈچـۈن مهدەت بېرىـشنى تىـلهپ ھهج مۇسـۇلمانالرنىڭ . غا يۈزلىنىش ۋە ئىلتىجـا قىلىـشتىن ئىبـارەت هللا

ئۆز ئارا ئاالقىسى نى مۇستهھكهملهش ۋە ئىتتىپاقنى كـۈچهيتىش بىـلهن . مۇسۇلمانالرغا زور پايدا كهلتۈرىدۇ

يىلى– 6ھىجىرىيىنىڭ

قوشۇن ئهۋەتىش

– 10پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم مۇشــۇ يىلــى مــۇھهررەم ئېيىنىــڭ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 257 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

ۇز نهپهر ئهســكهر كــۈنى مــۇھهممهد ئىبنــى مهســلهمه قوماندانلىقىــدا ئوتتــــپ ــيه ، چىقىرى ــۇالرنى زەرىي ــته [ئ ــنىگه يهت ــدىكى مهدى ــرىنىڭ يولى بهس

جايــدا ئولتۇرۇشــلۇق بهنــى بهكــرى دېــگهن]كۈنلــۈك كېلىــدىغان جــايلهشـكهرلهر . قهبىلىسىدىن بىر تۈركۈم خهلققه ھۇجۇم قىلىـشقا بـۇيرۇدى

ئۇالرنىـڭ ، كېچىسى مېڭىپ ئۇالرغا ھۇجۇم قىلىپ ، كۈندۈزى يۇشۇرۇنۇپ قوشـــۇن . قالغـــانلىرىنى قـــاچۇرۇپ قويـــدى، ئـــون ئـــادىمىنى ئۆلتـــۈردى

قوشـۇن مهدىـنىگه . تۈگىلىرىنى غهنىمهت ئېلىپ قايتتى ، ئۇالرنىڭ قوي ــلىقلىرىدىن ــسىنىڭ باش ــفه قهبىلى ــى ھهنى ــپ بهن ــپ كېلىۋىتى قايتى

ئـۇنى تۇنۇمـاي ئهسـىر ئېلىـپ ، سۇمامه ئىبنى ئوسـالغا ئـۇچراپ قېلىـپ ئۇنىڭغـــا ناھـــايىتى ياخـــشى ، مامهنى تۇنـــۇپ ســـۇرەســـۇلۇلالھ. قـــايتتى

، سۇمامه مۇسۇلمان بولۇشـتىن بـاش تارتقـان بولـسىمۇ . مۇئامىله قىلدى پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالم ئۈچ كۈندىن كېيىن ئۇنى ئازاد قىلىـپ قويـۇپ

ــوڭ . بهردى ــداق چـــ ــساالمدىن مۇنـــ ــبهر ئهلهيهىســـ ــۇمامه پهيغهمـــ ســـر ئاساسـىغا قورۇلغـان گـۈزەل ئهخالقـال ، ياخشىلىقنى كۆرگهندىن كېيىن

ھهۋەسكه بېرىلىـشنىڭ بىهـۇدە –ئىسالم دىنىنى قوبۇل قىلماي ھاۋايى پهيغهمبهر ئهلهيهىسـساالمنىڭ قېـشىغا ، ئىش ئىكهنلىكىنى چۈشىنىپ

ئۆز ئىختىيارى بىلهن ئىسالم دىنىنـى قوبـۇل قىلـدى ۋە ، قايتىپ بېرىپ ســــهم بىــــلهن قههللا ا، ئــــى مــــۇھهممهد: پهيغهمــــبهر ئهلهيهىســــساالمغا

ــى ــدىڭ ، قىلىمهنك ــهن ئى ــادىمىم س ــدىغان ئ ــۆچ كۆرى ــدە ئهڭ ئ ، يهر يۈزىئىـسالم . ئهمدى سهن ئهڭ ياخـشى كۆرىـدىغان ئـادىمىم بولـۇپ قالـدىڭ

ئهمـدى ئـۇ مهن ، دىنى يهر يۈزىدە مهن ئهڭ يامـان كۆرىـدىغان دىـن ئىـدى ــان ــۇڭ مهن ئهڭ يامـ ــدى؛ يۇرتـ ــا ئايالنـ ــدىغان دىنغـ ــشى كۆرىـ ئهڭ ياخـ

ئهمـدى ئـۇ مهن ئهڭ ياخـشى كۆرىـدىغان يۇرتقـا ، ئىـدى كۆرىدىغان يـۇرت ــدى ــدى،ئايالنـ ــبهر . دېـ ــىدىن پهيغهمـ ــۇلمان بولۇشـ ــۇمامهنىڭ مۇسـ سـ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 258 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ــدى ــايىتى خۇرســهن بول چــۈنكى ســۇمامهگه ئۇنىــڭ ، ئهلهيهىســساالم ناھنى زىيـارەت بهيتـۇلالھ سۇمامه يۇرتىغا قايتىشتا . خهلقى ئىتائهت قىالتتى

. ۇلمان بولغـانلىقىنى بىلـدۈردى قىلىش ئۈچۈن مهككىگه كىرىـپ مۇسـ ، زەخــمهت يهتكــۈزمهكچى بولغــان بولــسىمۇ–قۇرەيــشلهر ئۇنىڭغــا زىيــان

، ئۆزلىرىنىڭ يهمامهنىڭ ئاشلىقىغا بولغـان ئېهتىيـاجىنى كـۆزدە تۇتـۇپ ئۇالرغـا ، سۇمامه قۇرەيشلهر مۇسـۇلمان بـولمىغىچه . ئۇنىڭغا چېقىلمىدى

بۇنىـڭ بىـلهن ، قىلـدى يامامهنىڭ ئاشـلىقىنى ئهۋەتمهسـلىككه قهسـهم ــدى ــدا قالـ ــر ئهھۋالـ ــسىلىپ ئېغىـ ــلىقتىن قىـ ــشلهر ئاشـ ــۇالر . قۇرەيـ ئـ

ئۆزلىرىنىــڭ ، ئىالجـسىزلىقتىن پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالمغا يېلىنىــپ پهيغهمــبهر . يهمــامهدىن ئاشــلىق ئېلىــشىغا يــاردەم قىلىــشىنى ئۆتۈنــدى

ــۇيىچه ــدىللىك بـ ــدىكى رەھىمـ ــۆز تهبىئىتىـ ــساالم ئـ ــا، ئهلهيهىسـ ئۇالرغـيهمـامهدىن قـۇرەيش خهلقىـگه كېلىـدىغان ئاشـلىقنى ، شهپقهت قىلىپ

شـۇنىڭ بىـلهن . توسماسلىق توغرىسىدا سۇمامهگه خهت يېزىپ ئهۋەتتى ســۇمامه. ســۇمامه قــۇرەيش خهلقىــگه كېلىــدىغان ئاشــلىقنى توســمىدى

. بــۇ ئېــسىل ئادەمنىــڭ ئىــسالم دىنىغــا ئېتىقــادى چىــڭ ئىــدى دېــگهنيهمــامه خهلقىنىــڭ ، نىڭ ۋاپاتىــدىن كېــيىنپهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم

، تولىسى ئىسالم دىنىدىن يۈز ئۆرۈپ مۇسـهيلىمگه ئهگىـشىپ كهتكهنـدە . يالغـان ئىـش ، مۇسـهيلىمنىڭ ئىـشى زۇلمهتلىـك : ئۇ خهلقىنى توسـۇپ

ئۇنىڭغـا ئهگىشىـشتىن ، بهدبهخـت قىلىـدۇ هللا ئۇنىڭغا ئهگهشـكهنلهرنى ا هلقىـدىن نۇرغـۇن ئـادەم شـۇنىڭ بىـلهن يهمـامه خ . دېـگهن ،سـاقلىنىڭالر

!ئۇنىڭدىن رازى بولسۇنهللا ا. سۇمامه بىلهن ئىسالم دىنىدا چىڭ تۇرغان

بهنى لىهيان غازىتى

، يــۇقىرىقى بــاپالردا بايــان قىلغىنىمىــزدەك ، بهنــى لىهيــان خهلقــى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 259 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

. ئاســـىم ئىبنـــى ســـابىت ۋە ئۇنىـــڭ ھهمرالىرىنـــى ئۆلتـــۈرگهن ئىـــدى دۈشــمهنلهردىن قىــساس ، ۇپپهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم ئــۇالردىن قــايغۇر

ئۇ مۇشۇ يىلى رەببـۇل ئهۋۋەل ئېيىـدا . ئېلىش پۇرسىتىنى كۈتۈپ كهلدى ــانلىقىنى ــقا ئاتالنغـ ــۇيرۇدى؛ ئۇرۇشـ ــشقا بـ ــاھابىلىرىنى تهييارلىنىـ سـ

ــسىتىدۈشــمهنلهردىن يۇشــۇرۇش ــسمىدا ، دەمهق غازاتلىرىنىــڭ كــۆپ قىئاتلىنىـشنى بۇ قېتىممۇ قهيهرگه ، ئهۋۋەل مهخپىيهتلىكنى يۇشۇرغاندەك

ئىككـى يـۈز ، مهخپى تۇتتى؛ مهدىنىدە ئىبنى ئۇممۇ مهكتۇمنى قالدۇرۇپ ئاسـىم . نهپهر ئادەم بىلهن ئاتالندى؛ بۇالردىن يىگىرمىسى ئاتلىق ئىـدى

بولغــان شــېهىتئىبنــى ســابىت باشــچىلىقىدىكى ســاھابىلىرىنىڭ بۇنىڭـدىن . ئۇالرغا ئىچى ئاغرىـپ دۇئـا قىلـدى ، جايىغا يېتىپ كهلگهندە

ــاپ كهتتــى ــا تارق ــى لىهيــان خهلقــى تاغالرغ بۇالرنىــڭ ، خهۋەر تاپقــان بهن تهرەپـكه –تهرەپ ، يۇرتىدا پهيغهمبهر ئهلهيهىسـساالم ئىككـى كـۈن تـۇرۇپ

. ھــېچكىم ئۇچرىمىــدى ، چــارلىغۇچىالرنى ئهۋەتىــپ باققــان بولــسىمۇ پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالم مهكـكه مۇشـرىكلىرىغا ئۆزىنىـڭ شـهۋكىتىنى

ــدۈرۈش ــر قىــسىم ســاھابىلىرىنى ئوســفانغا ، ئۈچــۈنبىل ــگه [بى مهككى مىـل 8ئوسـفاننىڭ جهنۇبىغـا [ ئۇالر كۇرائۇغهمىم . ئهۋەتتى] يېقىن جاي

ــگهن]يىــراق كېلىــدىغان بىــر جــاي مۇشــرىكالرنىڭ ، يهرگه كېلىــپ دېــايتتى ــۈپ ق ــبهر ئهلهيهىســساالم . كــۆزىگه كۆرۈن ــيىن پهيغهم ــدىن كې ئان

ــ. مهدىــنىگه قايتىــپ كهلــدى ــۇ ي ــانى ئوقــۇپ كهلــدى ئ ــۇ دۇئ ــويى ب : ول بــدۇ ، تهۋبه قىلغــۇچىالرمىز، قايتىــپ كهلگــۈچىلهرمىز” ــزگه ھهم رەببىمى

–ئـائىله ۋە مـال ، مهنزىل قايغۇسـىدىن ، يول ئازاۋىدىن . ئېيتقۇچىالرمىز “.دىن ئامانلىق تىلهيمىزهللامۈلۈكلىرىمىزگه پىشكهللىك يېتىشتىن ا

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 260 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

غابه غازىتى

ــساالمنىڭ ــبهر ئهلهيهىســ ــابه پهيغهمــ ــدىن [ غــ ــل 12مهدىنىــ مىــ جايـدا دېـگهن ]يىراقلىقتا غهتافـان تهرەپـكه تـوغرا كېلىـدىغان بىـر جـاي

ئـۇيهينه ئىبنـى ھىـس قىـرق . بېقىلىۋاتقان يىگىرمه تۈگىسى بار ئىـدى بـۇ تـۈگىلهرنى بـۇالپ ، ئاتلىق ئادەم بىلهن كېلىـپ پـادىچىنى ئۆلتـۇرۇپ

ــسارى. كهتتــى ــگهالردىن ســهلهمه ئىبنــى ئهكــۋە ئهن ــۇ ن دې بىــر كىــشى بــۈزدى ــساالمغا يهتكـــ ــبهر ئهلهيهىســـ ــى پهيغهمـــ ــبهر ، خهۋەرنـــ پهيغهمـــ

دۈشــمهنلهرنىڭ ، ئهلهيهىســساالم ئــۇنى مۇســۇلمانالر يىتىــپ بــارغۇچه ئـۇ . ئـۇالرنى بهنـت قىلىـپ تۇرۇشـقا بـۇيرۇدى ، ئارقىسىدىن ئوق ئېتىـپ

ــشقا ــوق ئېتىـ ــشۋېلىپ ئـ ــۈگرەپ يېتىـ ــسىدىن يـ ــمهننىڭ ئارقىـ دۈشـدۈشـمهنلهر ، قېچىـپ تۇتـۇق بهرمهيتتـى ، ر قوغلىـسا دۈشمهنله. باشلىدى

ــاتتى نهتىجىــدە . قاپتالغــا كىرگهنــدە بولــسا تاغقــا چىقىۋېلىــپ تــاش ئات –يــــۈك ، مۇســــۇلمانالر قــــوغالپ يىتىشۋالمىــــسۇن دەپ، دۈشــــمهنلهر

ــزە ۋە ــۇن نهيـ ــدىكى نۇرغـ ــۈن قوللىرىـ ــتىش ئۈچـ ــاقىلىرىنى يىنىكلىـ تـشــۇنى يىتىــپ كهلگــۈچه مۇســۇلمانالر قو. كىيىملهرنــى تاشــالپ كهتتــى

ــۇردى ــۇنداق بهنـــت قىلىـــپ تـ ــمهنلهرنى شـ ــهلهمه دۈشـ ــبهر . سـ پهيغهمـــقا ــسىدىن قوغالش ــمهننىڭ ئارقى ــاھابىلىرىنى دۈش ــساالم س ئهلهيهىسى

بىرىنچى بولۇپ ئاۋاز قوشـۇپ كهلـگهن كىـشى مىقـداد ئىبنـى . چاقىردى: پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم ئۇنىڭغــا ئهلهمنــى تۇتقــۇزۇپ. ئهســۋەد بولــدى

مىقـــداد . دېـــدى،ئارقاڭـــدىن يىـــتىمهن ، ۈشـــمهننى قـــوغالپ مـــاڭ دــسمىغا ــاخىرىقى قىـــ ــمهننىڭ ئـــ ــتۈرۈپ دۈشـــ ــاتلىقالرنى ئهگهشـــ ئـــ

مۇســۇلمانالردىن بىــر كىــشى ، ئارىــدا ئېتىــشىش بولــۇپ. يىتىــشىۋالدىــدى ــدى ، شــهھىد بول ــشى ئۆل مۇســۇلمانالر ، مۇشــرىكالردىن ئىككــى كى

ــسمىنى قايتۇر ــۆپ قىـ ــڭ كـ ــمهندىن تۈگىلهرنىـ ــدىدۈشـ ــان . ىۋالـ قالغـ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 261 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

. تۈگىلهرنى دۈشمهننىڭ ئالدىنقى قىسمى ئېلىپ قېچىپ كهتتى

قوشۇن ئهۋەتىش

–يۇقىرىــدا تىلغــا ئېلىنغــان بهنــى ئهســهد قهبىلىــسى ئــۆتكهن پهيغهمــبهر . كهچــكهن مۇســۇلمانالرغا ھهمىــشه زىيــان يهتكــۈزۈپ تــۇراتتى

سهن ئۇكاشـه ئىبنـى مىهـ ، ئهلهيهىسساالم ئۇالرغا ھۇجۇم قىلىـش ئۈچـۈن لهشكهرلهر ئۇالرنىـڭ يۇرتىغـا يـېقىن ، باشچىلىقىدا قىرىق ئادەم ئهۋەتتى

لهشــكهرلهر بــۇ يهردە . ئــۇالر تۇيــۇپ قېلىــپ قېچىــپ كېتىــشتى ، بارغانــداقېچىـپ كهتكهنلهرنىـڭ : ئۇخالۋاتقان بىـر ئـادەمنى تۇتۇۋېلىـپ ئۇنىڭغـا ، سـاڭا ئامـانلىق بىرىمىـز ، چارۋىلىرىنىڭ نهدىلىكىنى ئېيتىپ بهرسـهڭ

. ئـــۇ ئۇالرنىـــڭ چارۋىلىرىنىـــڭ نهدىلىكىنـــى ئېيتىـــپ بهردى ، دىۋىـــدىشۇنىڭ بىلهن لهشكهرلهر يۈز تۈگىنى غهنىمهت ئېلىـپ مهدىـنىگه ئامـان

. ئېسهن قايتىپ كېلىشتى–

قوشۇن ئهۋەتىش

ــدا ــۇل ئهۋۋەل ئېيى ــل رەبب ــۇ يى ــدا [زىلقهســسه ، مۇش ــڭ يولى رەبزەنىــدىن ــاي 24مهدىنىـ ــر جـ ــگهن د] مىـــل يىراقلىقتىكـــى بىـ ــى ېـ يهردىكـ

]مهدىنىنىـڭ يېنىـدىكى بىـر جـاي [لهرنىڭ مۇسۇلمانالرنىڭ ھهيفـا ئهرەبــگهن ــارۋا دېـ ــان چـ ــى – يهردە بېقىلىۋاتقـ ــۇالپ كهتمهكچـ ــاللىرىنى بـ مـ

ــدى ــبهر ئهلهيهىســـساالمغا ئاڭالنـ ــانلىقى پهيغهمـ پهيغهمـــبهر . بولۇۋاتقـئهلهيهىسساالم مـۇھهممهد ئىبنـى مهسـلهمه باشـچىلىقىدا ئـون ئـادەمنى

مۆكـۈپ . مۇسۇلمانالر دۈشـمهن يۇرتىغـا كېچىـدە يېتىـپ بـاردى . هۋەتتىئتۇرغــان مۇشــرىكالر بــۇ مۇســۇلمانالر ئۇخالۋاتقانــدا تۇيۇقــسىز ھۇجــۇم

مـۇھهممهد ئىبنـى مهسـلهمهدىن باشـقىلىرىنىڭ ھهممىـسىنى ، قىلىپ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 262 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

دۈشمهنلهر ئۇنىمۇ ئۆلدى دەپ ئـويالپ تاشـالپ كهتـكهن . قىلدى شېهىتئهھـۋالنى ، بنى مهسلهمه مهدىـنىگه قايتىـپ بېرىـپ مۇھهممهد ئى . ئىدى

پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم ، پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالمغا مهلــۇم قىلــدى شۇ يىلى رەببۇل ئاخىر ئېيىـدا ئهبـۇ ، دۈشمهندىن قىساس ئېلىش ئۈچۈن

بــۇالر . ئۇبهيــدە ئــامىر ئىبنــى جهررا باشــچىلىقىدا قىرىــق ئــادەم ئهۋەتتــى دۈشـمهنلهر قېچىـپ تارقـاپ كهتـكهن ، هلگهندەدۈشمهن يۇرتىغا يېتىپ ك

مۇســۇلمانالر دۈشــمهنلهرنىڭ چــارۋىلىرىنى غهنىــمهت ئېلىــپ . ئىــدى . قايتتى

قوشۇن ئهۋەتىش

خهنــدەك غازىتىــدا مۇســۇلمانالرغا ھۇجــۇم قىلغــان مۇشــرىكالرغا ــرىش ــۋىنى بې ــسىنىڭ ئهدى ــولهيىم قهبىلى ــى س ــگهن بهن ــۇلۇپ كهل قوش

الم رەببــۇل ئــاخىر ئېيىــدا زەيىــد ئىبنــى پهيغهمــبهر ئهلهيهىســسا، ئۈچــۈنــى ــكهر ئهۋەتت ــچىلىقىدا لهش ــسه باش ــا . ھارى ــمهن يۇرتىغ ــكهرلهر دۈش لهش

ئـۇالر بـۇ . دۈشـمهننىڭ قېچىـپ كهتكهنلىكىنـى ئـۇقتى ، يېتىپ بارغاندا يهردە مۇزەينه قهبىلىسىدىن بىر خوتۇننىڭ كۆرسـىتىپ قويۇشـى بىـلهن

ىالرنى غهنىمهت ئالدى ۋە بىـر بهنى سولهيىمالرنىڭ ماكانىغا بېرىپ چارۋ ــدى ــپ كهلـ ــنىگه قايتىـ ــپ مهدىـ ــىر ئېلىـ ــشىلهرنى ئهسـ ــۈم كىـ . تۈركـ

پهيغهمــبهر . ئهســىرلهرنىڭ ئىچىــدە بــۇ خوتۇننىــڭ ئېرىمــۇ بــار ئىــدى ــڭ ــۈن ئۇنى ــى ئۈچ ــهتكهن خىزمىت ــڭ كۆرس ــۇ خوتۇننى ئهلهيهىســساالم ب

. ئۆزىنىمۇ قويۇپ بهردى، ئېرىنىمۇ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 263 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

قوشۇن ئهۋەتىش

مبهر ئهلهيهىسساالم قۇرەيـشنىڭ بىـر كارۋىنىنىـڭ مۇشۇ يىلى پهيغه ئـۇنى توسـاش ئۈچـۈن ، شامدىن مهككىگه كېتىپ بارغـانلىقىنى ئـاڭالپ

زەيىد ئىبنى ھارىسه باشچىلىقىدا بىـر يـۈز يهتمىـش كىـشىلىك قوشـۇن ئۇالر بېرىپ كارۋاننى مال ۋە ئـادەملىرى بىـلهن قوشـۇپ ئهسـىر . ئهۋەتتى

ىــدە پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالمنىڭ ئهســىرلهرنىڭ ئىچ. ئېلىــپ كهلــدىئهبۇلئـاس . قىزى زەينهبنىڭ ئېـرى ئهبۇلئـاس ئىبنـى رەبىئمـۇ بـار ئىـدى

ئىقتىــسادى جهھهتــته ۋە ئىنــاۋەت جهھهتــته مهككىــدە كــۆزگه كــۆرۈنگهن زەيـنهب . ئهبۇلئاس خوتۇنى زەينهبـتىن پانـا تىلىـدى . كىشىلهردىن ئىدى

بـۇنى قۇرەيـشلهرنىڭ ئالدىـدا ئۇنىڭغا پانا بولىدىغانلىقىنى بىلدۈردى ۋە ــۆم كېلىــدۇ : پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم. ئــېالن قىلــدى ، مۇســۇلمانالر ئ

ــدۇ ــپانا بوالالي ــدىكىلىرىمۇ باش ــۆۋەن دەرىجى ــۇلمانالرنىڭ ت ــا مۇس ، ئۇالرغــپانا بولــــدۇق ــۇ باشــ ــا بىزمــ ــپانا بولغانغــ ــۇ . دېــــدى،زەيــــنهب باشــ بــ

ــاراۋەرلىكنى ئىپادىله ــسىدىكى ب ــۇلمانالرنىڭ ئارى ــان مۇس ــته ئېيتىلغ شــۆزدۇر ــاھهتلىك ســ ــقا . ئهڭ پاســ ــبهر ئهلهيهىســــساالم ئهبۇلئاســ پهيغهمــ

ئهبۇلئـاس مهككىـگه قايتىـپ . مالالرنىڭ ھهممىـسىنى قـايتۇرۇپ بهردى مالالرنى ئىگىلىـرىگه قـايتۇرۇپ بهرگهنـدىن كېـيىن مۇسـۇلمان ، بېرىپ

پهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالم ئهبۇلئاسـقا . بولۇپ مهدىنىگه قايتىپ كهلـدى . خوتۇنى زەينهبنى قايتۇرۇپ بهردى

قوشۇن ئهۋەتىش

پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم ، مۇشــۇ يىلــى جۇمــادىيهل ئــاخىر ئېيىــدا قىلغــان بهنــى شــېهىتمــۇھهممهد ئىبنــى مهســلهمهنىڭ ھهمرالىرىنــى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 264 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ــهئلهبه ــۈن ئهرەبس ــش ئۈچ ــۇم قىلى ــرىگه ھۇج ــسه ، لى ــى ھارى ــد ئىبن زەيىلىـرى تهرەفـته ئهرەبنى سهئلهبه به. باشچىلىقىدا ئون بهش كىشى ئهۋەتتى

مىل كېلىـدىغان يهردىكـى بىـر سـۇنىڭ 36ئىراقنىڭ يولىدا مهدىنىگه [بــۇ ، ئــۇالر ئهســكهرلهرنى كــۆرگهن ھامــان ، ئولتۇرۇشــلۇق ئىــدى] ئىــسمى

پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم قوشــۇنىنىڭ دەســلهپكى قىــسمى ئوخــشايدۇ مۇسـۇلمانالر . چارۋىلىرىنى تاشـالپ قېچىـپ كهتتـى –مال ، دەپ ئويالپ

ــدىن كېــيىن قايتىــپ –مــال ــۆت كۈن چــارۋىالرنى غهنىــمهت ئېلىــپ ت . كهلدى

قوشۇن ئهۋەتىش

پهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالم بهنـى قىـزارە ، مۇشۇ يىلـى رەجهپ ئېيىـدا قهبىلىسىگه ھۇجۇم قىلىشقا زەيىد ئىبنى ھارىسه باشچىلىقىدا ئهسـكهر

، تىــپ كېلىۋاتقانــداچــۈنكى زەيىــد ســودا قىلىــپ شــامدىن قاي ، ئهۋەتتــىــدگه چېقىلىــپ ــرازە قهبىلىــسىنىڭ كىــشىلىرى زەيى ــى فى ئۇنىــڭ ، بهن

ــاس قالغــان ــۇنى ئۆلتۈرۈشــكه ت ــدە ئ ــالنى بولىۋالغــان ھهم ــدىكى م قولىــدى ــپ . ئىـ ــپ كېلىـ ــنىگه قايتىـ ــد مهدىـ ــبهر ، زەيىـ ــۋالنى پهيغهمـ ئهھـ

پهيغهمـــبهر ئهلهيهىســـساالم ئـــۇالردىن . ئهلهيهىســـساالمغا خهۋەر قىلـــدىېلىش ئۈچۈن زەيىدنى بىـر تۈركـۈم كىـشىلهر بىـلهن ۋادى قـورا قىساس ئ

يهردە ئولتۇرۇشـلۇق بهنـى دېـگهن ]مهدىنىنىڭ شـىمالىدىكى بىـر جـاي [، ئـــۇالر بېرىـــپ دۈشـــمهننى قورشـــاپ . لىـــرىگه ئهۋەتتـــى ئهرەبفىـــزارە

چوڭلىرىدىن بىرىنىـڭ قىزىنـى ، دۈشمهننىڭ نۇرغۇن ئادىمىنى يوقاتتى همــبهر ئهلهيهىســساالم بــۇ ئايــال ئهســىرنى پهيغ. ئهســىر ئېلىــپ قــايتتى

ئۇنى مهككه مۇشرىكلىرىنىڭ قولىدىكى بىر ئهسىر بىـلهن ، سورىۋېلىپ . ئالماشتۇردى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 265 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

قوشۇن ئهۋەتىش

پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم يهتــته يــۈز ، مۇشــۇ يىلــى شــهئبان ئېيىــدابىــر [ســاھابىنى ئابــدۇراھمان ئىبنــى ئهۋف باشــچىلىقىدا دومهتوجهنــدەل

5دەمهشـــىقتىن ، بىــر قــانچه كهنـــتلهردىن ئىبــارەت بولــۇپ قورغــان ۋە دىكــى بهنــى ] كۈنلــۈك يىراقلىققــا جايالشــقان15مهدىنىــدىن ، كۈنلــۈك

، ئـۇالر يولغـا چىقىـدىغان چاغـدا . كهلىب قهبىلىسىگه ھۇجۇمغا ئهۋەتتـى ، يولىـدا غـازات قىلىـپ هللا ھهممىڭـالر ا : پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالم ئۇالرغـا

ھهددىــدىن ئاشــۇرىۋەتمهڭالر؛ خىيــانهت ، ڭ قىلىڭــالركــاپىرالر بىــلهن جهــسىپ تاشــلىماڭالر؛ كىچىــك ــى كې ــاڭالر؛ ئۆلۈكلهرنىــڭ ئهزالىرىن قىلم

نىـڭ سـىلهردىن ئالىـدىغان ۋەدىـسى ۋە هللامانا بۇ ا . بالىالرنى ئۆلتۈرمهڭالر ئهلهم . دېــــدى،پهيغهمبىرىنىــــڭ ســــىلهرنىڭ ئــــاراڭالردىكى ئهخالقــــى

قوشــۇن دۈشــمهن يۇرتىغـــا . پــشۇرۇلدى ئابــدۇراخمان ئىبنــى ئهۋفــكه تا تـۆتىنچى . ئـۇالرنى مۇسـۇلمان بولۇشـقا ئـۈچ كـۈن دەۋەت قىلـدى ، بېرىپ

كــۈنى دۈشــمهن باشــلىقى ئهســبهغ ئىبنــى ئهمــر ۋە بىــر نهچــچه كىــشى –قالغـانلىرى بـاج ، دىنىدا ئىدى خرىستىئانئهسبهغ . مۇسۇلمان بولدى

پهيغهمـبهر . لـدى خىراجهت تـۆلهش شـهرتى بىـلهن ئـۆز دىنىـدا قېلىـپ قا ئابـدۇراھمان ئىبنـى ئهۋف قهبىـله ، ئهلهيهىسساالمنىڭ بـۇيرۇغى بـۇيىچه

ــدى ــى ئال ــلىقىنىڭ قىزىن ــۇ. باش ــتلۇق ، ب ــىدىكى دوس ــلىقالر ئارس باشچـۈنكى ، ئاالقىسىنى مۇستهھكهملهشنىڭ ئهڭ ئۈنۈملۈك ئۇسۇلى ئىـدى

. بۇنىڭ بىلهن ئـۇالر بىـر بىرىنىـڭ ئىـشىغا كۆڭـۈل بۆلىـدىغان بـوالتتى ! ھه– ياخشى دېگهن دوستلۇق سىياسىتى نىمه–تېنچلىق

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 266 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

قوشۇن ئهۋەتىش

پهيغهمـــبهر ئهلهيهىســـساالم فهدەك ، مۇشـــۇ يىلـــى شـــهئبان ئېيىـــدا] ت–. كۈنلــۈك كېلىــدىغان خهيــبهر تهرەپتىكــى بىــر يېــزا6مهدىــنىگه [

تىكى بهنى سـهئد قهبىلىـسىدىن بىـر تۈركـۈم خهلقـقه ھۇجـۇم قىلىـشقا . باشــچىلىقىدا يــۈز كىــشىلىك قوشــۇن ماڭــدۇردى ئهلــى ئىبنــى تالىــب

ــسى ــهئد قهبىلى ــى س ــڭ بهن ــۈنكى ئۇالرنى ــۇدىيچ ــاقچى يهھ الردىن ئالمالرنىـڭ مۇسـۇلمانالرغا قارشـى يهھۇدىيبولغان خورمىنىڭ بهدىلى ئۈچۈن

ئــۇرۇش قىلىــشىغا يــاردەم بېرىــدىغانلىقى پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالمغا الر يهھــۇدىيدۈشــمهننىڭ ، تىــپقوشــۇن يولــدا كېتىۋې. ئاڭالنغــان ئىــدى

بىلهن توختام تۈزۈشكه ئهۋەتكهن جاسۇسىنى تۇتۇۋالـدى ۋە ئۇنىڭغـا بهنـى . ســهئد خهلقىنــى تېپىــپ بهرســه ئامــانلىق بېرىــدىغانلىقىنى ئېيتتــى ــا باشـــالپ بـــاردى . جاســـۇس ئـــۇالرنى بهنـــى ســـهئد خهلقىنىـــڭ يۇرتىغـ

ئۇالرنىــڭ ، مــاللىرىنى غهنىــمهت ئالــدى–مۇســۇلمانالر ئۇالرنىــڭ چــارۋا شـۇنىڭ بىـلهن ، پادىچىلىرى قېچىـپ بېرىـپ قهۋمىنىمـۇ قورقۇتـۇۋەتتى

ئىككـى مىـڭ قـوي ، مۇسـۇلمانالر بهش يـۈز تـۈگه . ئۇالرمۇ قېچىپ كهتتى ســتىنى سۇيىقهمۇشــرىكالرنىڭ هللا ا. غهنىــمهت ئېلىــپ قايتىــپ كهلــدى

الرغـــا ھېچنهرســـه بىـــلهن يـــاردەم يهھۇدىيمۇشـــرىكالر . بهربـــات قىلـــدى .بېرەلمىدى

ئهبۇ رافىنىڭ ئۆلتۈرۈلۈشى

ــبهر ــۇدىيخهي ــشقا يهھ ــۇرۇش قىلى ــى ئ ــۇلمانالرغا قارش لىرىنى مۇسئهبـۇرافى . الرنىڭ باشـلىقى ئهبـۇرافى ئىـدى يهھۇدىيكۈشكۈرتكۇچى ئاشۇ

ــانلىقتىن ــتا بولغ ــودىغا ئۇس ــودىگىرى دەپ ، س ــسىنىڭ س ــاز ئاھالى ھىج

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 267 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

ســساالم پهيغهمــبهر ئهلهيهى. قــالتىس بېيىغــان شــهخس ئىــدى، ئاتالغــانــدا ــا قويغانــ ــاقىرىقىنى ئوتتۇرىغــ ــۈرۈش چــ ــۇرافىنى ئۆلتــ خهزرەج ، ئهبــ

ــۇ ــشى ب ــچىلىقىدا بهش كى ــك باش ــبن ئهتى ــدۇلال ئى ــسىدىن ئاب قهبىلىبۇالرمـۇ ئهبـۇرافىنى ئۆلتـۈرۈش ئـارقىلىق ئهۋس . چاقىرىققا ئـاۋاز قوشـتى

ــۈرۈپ ــى ئهشــرەبنى ئۆلت ــسىدىكى قېرىنداشــلىرى كهئىــب ئىبن قهبىلىــاۋابئېرىـــــــشكهن ئهۋس ۋە خهزرەج . قا ئېرىـــــــشمهكچى بولـــــــدىســـــ

نىڭ تهلهپلىرىنــى ئورۇنلىغــانلىقى بىــلهن رەســۇلۇلالھقهبىلىلىرىنىــڭ ــشى ا ــساالمغا بهرگهن هللاپهخىرلىنىــــ ــبهر ئهلهيهىســــ ــڭ پهيغهمــــ نىــــ

ــدى ــدىن ئىـ ــساالم . نېمهتلىرىـ ــبهر ئهلهيهىسـ ــسى پهيغهمـ ئهۋس قهبىلىـۇنداق بىـرەر خهزرەج قهبىلىـسىمۇ شـ ، بۇيرۇغان بىـرەر ئىـشنى ئورۇنلىـسا پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم بــۇ ئىككــى . ئىــشنى ئورۇنالشــقا تىرىــشاتتى

ئۇالرغـا كىچىـك ، قهبىلىنى ئهبۇرافىنى ئۆلتۈرۈشكه بۇيرۇغاندىن كېـيىن ئـــۇالر . بـــالىالرنى ۋە ئايـــالالرنى ئۆلتۈرمهســـلىكنى تهۋىســـسىيه قىلـــدى

ــپ خهيــبهرگه يېتىــپ كهلــدى ر ســىله: ئابــدۇلال ھهمرالىرىغــا . ئاتلىنىمهن دەرۋازىۋەننىڭ يېنىغـا بېرىـپ سـىلىق گهپ ، مهشهدە تۇرۇپ تۇرۇڭالر

ــپ ــۇمكىن ، قىلى ــشىم م ــرىگه كىرىۋېلى ــدى،ئىچكى ــا ، دە– دې دەرۋازىغــۇپ ــان بول ــاجهت قىلغ ــپ ھ ــېقىن كېلى ــدى ، ي ــا چۈمكىنىۋال . چاپىنىغ

ھهي : دەرۋازىـۋەن ئۇنىڭغـا . كىشىلهر دەرۋازىدىن كىرىـپ كېتىـپ بـاراتتى ــدۇلال ــۋال كىر، ئاب ــزرەك كىرى ــساڭ تى ــايمهن ، مهكچــى بول ــى تاق ،دەرۋازىنئابـــدۇلال دەرۋازىـــدىن كىرىـــپ يۇشـــۇرۇنۇۋالدى ۋە دەرۋازىـــۋەن . دېـــدى

ئۇخلىغان چاغدا ئاچقۇچالرنى ئېلىـپ قېچىـشقا ئاسـان بولـسۇن ئۈچـۈن ئاندىن ئهبۇرافىنىـڭ ئـۆيىگه بېرىـپ ئىـشىكلهرنى . دەرۋزىنى ئېچىۋەتتى ئىچىدىن ئىتىـپ ، ئىشىكنى ئېچىپ بولۇپ ھهر بىر . ئېچىشقا باشلىدى

ــدى ــاال . قويـ ــۇرافى بـ ــسىدا –ئهبـ ــڭ ئارىـ ــدە ، چاقىلىرىنىـ ــاراڭغۇ ئۆيـ قـ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 268 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

كىــم؟ : ئهبــۇرافى. ئابــدۇلال ئهبــۇرافىنى تاپالمــاي توۋلىــدى. ئۇخالۋاتــاتتى قىلىـچ . بىـلهن ئېتىلـدى قىلىـچ ئابدۇلال ئاۋاز چىققـان تهرەپـكه ، دىۋىدى

بۇ ئىبنـى ئهبـۇ : اغدا ئهبۇرافىنىڭ خوتۇنى بۇ چ . ئهبۇرافىغا تهگمهي قالدى بــۇ چاغــدا بــۇ يهردە ، ئۆلگــۈر: ئهبــۇرافى. دېــدى، دېــدىئهتىكنىــڭ ئــاۋازىغۇ

ئابــدۇلال ئــاۋازىنى . دېــدىئىبنــى ئهبــۇ ئهتىــك نىــمه ئىــش قىلىــدۇ؟ . دەپ قايتـا توۋلىـدى ، ئاڭالۋاتقىنىمىز نىمه ئاۋاز؟ ئهبـۇرافى : ئۆزگهرتىۋرەك

ــۇرافى ــغهر: ئهب ــا ، ۋاي بهچچى ــدە بىرســى ماڭ ــچئۆي ــالدىقىلى ــدى، س . دې ، قىلىـچ سـالغان بولـسىمۇ قىلىـچ ئابدۇلال ئۇنىڭغـا ئىككىنچـى قېـتىم

ئــاۋازىنى ، شــۇنىڭ بىــلهن ئابــدۇلال يۇشــۇرۇنۇۋېلىپ . تهگــمهي قالــدى ئهبۇرافىنىــڭ يېنىغــا ئــۇنى قۇتقۇزغــۇچى قىيــاپهتته كىرىــپ ، ئۆزگهرتىــپئۇنىـــڭ ، قىنى كـــۆرۈپئهبۇرافىنىـــڭ ئوڭدىـــسىغا ياتقـــانلى . كهلـــدى

نىڭ قۇرساقنى يېرىـپ ، قىلىچ ىنى كۈچهپ تىقىۋىدى قىلىچقورسىقىغا . ئانـدىن ئـۇ ئۆيـدىن چىقىـپ كهتتـى . سۈڭهككه يهتكهن ئاۋازى ئاڭالنـدى

شـــوتا بالـــدىقىنى ئىنىـــق ، ئابـــدۇلالنىڭ كـــۆزى ئـــاجىزراق بولغاچقـــا پـۇتىنى ، شـوتىدىن يېقىلىـپ چۈشـۈپ پـۇتى سـۇنۇپ كهتتـى ، كۆرەلمهي

: ھهمرالىرىنىـــڭ يېنىغـــا بېرىـــپ ، للىـــسى بىـــلهن تېڭىۋېلىـــپ سهئۇالر پهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالمغا . دېدى ،ئهبۇرافى ئۆلتۈرۈلدى ، قېچىڭالر

پهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالم ئابـدۇلالنىڭ پـۇتىنى . ئهھۋالنى مهلۇم قىلدى ئابـــدۇلال ھېچقانـــداق ئـــاغرىق ، ســـۇنغۇزۇپ تـــۇرۇپ ســـىالپ قويۇۋىـــدى

پهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالمنىڭ . دەك ئهسـلىگه كهلـدى بۇرۇنقىـ ، سهزمهيرازىلىقىنــــى ئالىـــــدىغان ئىـــــشالردا مۇســـــۇلمانالرنىڭ ھهر قانـــــداق

ــۆرۈڭ ــانلىقىنى ك ــسهنت قىلمىغ ــا پى ــۇالردىن رازى هللا ا! قىيىنچىلىقق ئ !بولسۇن ۋە ئۇالرنى رازى قىلسۇن

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 269 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

قوشۇن ئهۋەتىش

غـا ئوسـهير الر ئۇنىـڭ ئورنى يهھۇدىي، كهئىب ئۆلتۈرۈلگهندىن كېيىن پهيغهمـــبهر ئهلهيهىســـساالم . ئىبنـــى رىزامنـــى باشـــلىقلىققا ســـايلىدى

ئوسـهيرنىڭ ، ئوسهيرنىڭ ئهھۋالىنى بىلىپ كېلىشكه ئـادەم ئهۋەتىۋىـدى مهن مــۇھهممهدگه بــۇرۇن ھــېچ ئــادەم قىلمىغــان ئىــشنى : ئــۆز قهۋمىــگه

خهلقىنـى مـۇھهممهدكه قارشـى ، غهتافـان قهبلىـسىگه بېرىـپ ، قىلىمهنــقا ــوپاليمهنئۇرۇشـ ــدى دېگهن، تـ ــۇم بولـ ــانلىقى مهلـ ــى ۋە قۇترىغـ . لىكـ

پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالم خهزرەج قهبىلىسىدىن ئابدۇلال ئىبنـى رەۋاھهگه ئـۇالرنى ئوسـهيرنى ئىـسالم دىنىغـا ، الردىن ئوتتۇز كىشى قوشۇپ ئهنسارى

ئـــۇالر خهيـــبهرگه بېرىـــپ ئوســـهير بىـــلهن . مايىـــل قىلىـــشقا ئهۋەتتـــىدىن ئۆزلىرىنىــڭ ئهلچىلىكــكه كهلگهنلىكلىــرى ئۇچراشــتى ۋە ئۇنىڭــ

ئوســــهيرمۇ ئــــۇالردىن ئــــۆزىگه . ئۈچــــۈن چېقىلماســــلىقنى ســــورىدىــدى ــلىقنى ئۆتۈن ــر ، چېقىلماس ــۇالر بى ــۇپ –ئ ــاس بول ــرىگه چېقىلم بى

قارشـى ئـورۇش رەسـۇلۇلالھقا ئهلچىـلهر ئوسـهيرگه ، پۈتۈشكهندىن كېيىن ــاي ــا ، قىلم ــدىغا بارس ــبهر ئهلهي، ئۇنىــڭ ئال هىســساالم ئوســهيرنى پهيغهم

شــۇنىڭ بىــلهن خهيــبهر ، خهيــبهرگه باشــلىق قىلىــپ قويىــدىغانلىقىنىئوســهير بــۇ تهكلىپنــى قوبــۇل . خهلقــى تــېچ ياشــايدىغانلىقىنى ئېيتتــى

ئوتتـۇز ، پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالمنىڭ ئالـدىغا بارمـاقچى بولـۇپ ، قىلىپا ھهمــرا بىــر مۇســۇلمانغيهھــۇدىيبىــر . بىــلهن ئاتالنــدىيهھــۇدىينهپهر ئوسـهير كهلگهنلىكىـگه پۇشـايمان ، ئـۇالر يولـدا كېتىـپ بارغانـدا . بولدى

–ست بىـلهن قۇتۇلمـاقچى بولـدى سۇيىقهقىلدى ھهم ۋەدىسىدە تۇرماي ئابدۇلال ئىبنـى . ىغا قولىنى ئۇزاتتى قىلىچئابدۇلال ئىبنى رەۋاھهنىڭ ، دە

نىـــڭ دۈشـــمىنى ئاســـىيلىق قىلمـــاقچىمۇ ســـهن؟ دەپ هللائـــى ا: رەۋاھه بىـــلهن بىرنـــى قىلىـــچئوســـهيرنىڭ كاللىـــسىغا ، ئېتىـــدىن چۈشـــۈپ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 270 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

كه ھهرىكهتـ مۇسـۇلمانالر . ئوسـهير شـۇ يهردىـال ھـاالك بولـدى ، سېلىۋىدىخىيانهتنىــڭ ، الرنىــڭ ھهممىــسىنى قىرىــپ تاشــلىدىيهھۇدىيكېلىــپ

. ئاقىۋىتى ئهنه شۇنداق بولىدۇ

ئوكهل ۋە ئورەينه ۋەقهسى

لىرىـدىن بىـر گـۇرۇھ ئهرەبئورەينه ،مۇشۇ يىلى شهۋۋال ئېيىدا ئوكهل ــدىغا كېلىــپ مۇســۇلمان ــبهر ئهلهيهىســساالمنىڭ ئال ــشىلهر پهيغهم كى

ــۇپ ــتى ، بولـ ــنىگه يهرلهشـ ــاي . مهدىـ ــى ياقمـ ــڭ ھاۋاسـ ــۇالر مهدىنىنىـ ئـــارغىيىپ ــرى سـ ــشتى ، چىرايلىـ ــپ قېلىـ ــۈپ ئاغرىـ ــاقلىرى كۆپـ . قۇرسـ

، قـا بېرىـپ پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالم ئۇالرنى تۆگىـسى ئوتالۋاتقـان ئوتالق ئـۇالر ئوتالققـا . تۈگىنىڭ سۈتى ۋە سۈيدۈكى بىلهن داۋالىنىشقا بـۇيرۇدى

–پادىچىنىــــڭ پــــۇت ، بېرىــــپ ســــاقىيىۋېلىپال توزكۇرلــــۇق قىلــــدىــوللىرىنى كېـــسىپ ــۈرۈپ تاشـــالپ ، قـ ــۇنى ئۆلتـ ــۇپ ئـ ــۆزلىرىنى ئويـ كـ

پهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالم بۇنىڭـدىن خهۋەر . تۆگىلهرنى ھهيـدەپ كهتتـى ئىبنــى جــابىر باشــچىلىقىدا يىگىــرمه نهپهر ئــاتلىقنى تېپىــپ كــورز

ئــۇالر پــادىچىنى قانــداق قىلغــان ، ئــۇالرنى تۇتقــۇزۇپ كېلىــپ، ئهۋەتىــپسـايغا ، كۆزلىرىنى ئويـۇپ ، قوللىرىنى كېسىپ –ئۇالرنىڭمۇ پۇت ، بولسا

ســتچىلهرنىڭ جازاســى ئهنه سۇيىقهتۈزەلمهيــدىغان . تاشــالپ ئۆلتــۈردى –هخلهرنىـــڭ قىلمىـــشى ئۇالرنىـــڭ تېگـــى بـــۇ ئهبل. شـــۇنداق بولىـــدۇ

ــۇزۇقلىقىنى . قهبىلىــسىنىڭ پهســلىكىنى كۆرســىتىدۇ ، تهھــدىتىنىڭ ب –پهيغهمبهر ئهلهيهىسـساالم كىـشىلهرنىڭ پـۇت ، مۇشۇ ۋەقهدىن كېيىن

. قوللىرىنى كېسىش جازاسىنى مهنئى قىلدى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 271 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

قوشۇن ئهۋەتىش

ــقه ــان خهلق ــۇفيان توپالنغ ــۇ س ــۈنى ئهب ــر ك ــاز : بى ــۇھهممهد ب اردا مــدۇ ــپ يۈرى ــۇنى ، مېڭى ــپ ئ ــم بېرى ــدۇ؟ سۇيىقهكى ــلهن ئۆلتۈرى ســت بى

بىــر كىــشى ئوتتۇرىغــا چىقىــپ ئهبــۇ . دېــدى،ئۇنىڭــدىن قۇتۇلــساق ئهبـۇ سـۇفيان ئۇنىڭغـا . سۇفياننىڭ دىگىنى بۇيىچه قىلىـشقا ۋەدە بهردى

بۇ ئادەم ئاتلىنىـپ ئـالته . خىراجهت بېرىپ ئۇنى جابدۇتتى ، ئۇالق –ئات پهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالمنىڭ قهيهردە ، ىگه يېتىـپ بېرىـپ كۈندە مهدىن

ــههل ــدۇ ئهش ــى ئهب ــڭ بهن ــورىدى ۋە ئۇنى ــى س ــجىدئىكهنلىكىن ىدە مهسپهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالم ئـۇنى . ئىكهنلىكىنى بىلىپ شـۇ يهرگه بـاردى

مېنــى هللا ا، ســت قىلمــاقچى سۇيىقهبــۇ ئــادەم ماڭــا : كــۆرۈش بىلهنــال يد ئىبنـــى ھـــۇزەير بـــۇ ئادەمنىـــڭ ئوســـه. دېـــدى،ئۇنىڭـــدىن ســـاقاليدۇ

ــانلىقىنى كــۆرۈپ ، پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالمغا يېقىنلىــشىپ بېرىۋاتقئۇنىــڭ كىيىمــى ئىچىــگه يۇشــۇغان ، ئۇنىــڭ چاپىنىــدىن تارتقــان ئىــدى

ــى ــۈپ كهتتــ ــرى چۈشــ ــايمان ، خهنجىــ ــشىغا پۇشــ ــادەم قىلمىــ ــۇ ئــ بــــدۈردى ــانلىقىنى بىلـــ ــۇنى . قىلغـــ ــساالم ئـــ ــبهر ئهلهيهىســـ پهيغهمـــ

ســـت سۇيىقهنىمىـــشقا مۇشـــۇنداق ، يـــدىغانلىقىنى ئېيتىـــپئۆلتۈرمهئـۇ . قىلىشنىڭ سهۋىۋىنى راستلىق بىلهن ئېيتىـپ بېرىـشنى سـورىدى

ــادەم ــهمكى هللا: ئ ــا قهس ــۇھهممهد ، غ ــۇ م ــايتتىم ، ئ ــدىن قورقم ، مهن ئادەملـــېكىن ســـېنى كۆرۈشـــۈم بىلهنـــال ھۇشـــۇمنى يۇقىتىـــپ بوشىـــشىپ

ېچ كىـــشى مېنىـــڭ نىـــمه قىلمـــاقچى بـــولغىنىمنى ھـــ ، كهتـــتىمسـاڭا چېقىلغىلـى بولمايـدىغانلىقىنى ، سهن بىلىۋالـدىڭ ، بىلمىسىمۇئهبــۇ ســۇفيان گــۇرۇھى ، ســهن راســت پهيغهمــبهر ئىكهنــسهن، چۈشــهندىم

بــۇ چاغــدا . دەپ مۇســۇلمان بولــدى، بولــسا شــهيتاننىڭ گــۇرۇھى ئىــكهن پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالم ئهبـۇ سـۇفياننىڭ جاجىـسىنى بېـرىش ئۈچـۈن

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 272 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ــۇنى يۇشــۇرۇ ــر ئ ــۇمهييه زەمىرىنــى يهنه بى ــر ئىبنــى ئ ن ئۆلتۈرۈشــكه ئهمجهسـۇر ، ئهمر بولسا جاھىليهت زامانىدا يۈرەكلىك . كىشى بىلهن ئهۋەتتى

ئۇالر مهككىـگه كهلـدى ۋە ۋەزىپىـسىنى ئورۇنالشـتىن بـۇرۇن . ئادەم ئىدى مهككىلىكلهردىن بىرى ئهمرنـى . نى تاۋاپ قىلىشقا كىرىشتى بهيتۇلالھ

ئهمـر ئىبنـى ئـۇمهييه زەمىـرە بىـرەر يامـانلىق بىـلهن بـۇ : تۇنۇپ قېلىپ ــدى ــدى،كهل ــانلىقتىن . دې ــپ قالغ ــۇالرنى بىلى ــلهر ئ ــۇالر ، مهككىلىك ئ

هللا ا. مهدىــنىگه قايتىــپ كېلىــشتى، قېچىــشتىن باشــقا ئامــال تاپالمــاي مۇسـۇلمانالرغا مهككىنىـڭ ئـاچقۇچىنى ، ئهبۇسۇفياننى ھايات قالـدۇرۇپ

ىنىنى قۇبۇل قىلىـشنى ئىـرادە قىلغـان تاپشۇرۇشنى ۋە ئۇنىڭ ئىسالم د . ئىكهن

ھۇدەيبىيه غازىتى

ھهج ، ى ھهرامغــــا كىرىــــپمهســــجىدپهيغهمــــبهر ئهلهيهىســــساالم مۇســـۇلمانالرغا ، پائـــالىيهتلىرىنى ئـــۆتهپ چـــۈش كۆرگهنـــدىن كېـــيىن

كۈن قۇربان ھېيتـتىن باشـقا ۋاقىتتـا كهئىبنـى تـاۋاپ 3[ئۆزىنىڭ ئۆمرە ] ت -. ى ئېلىــپ بېــرىش ئــۆمرە دىيىلىــدۇھهج پائــالىيهتلىرىن، قىلىــپ

قــۇرەيش تهرىپىــدىن توســقۇنلۇققا . قىلمــاقچى بولغــانلقىنى ئۇقتــۇردى لهرنـى ئهرەبمهدىنه ئهتراپىدىكى كۆچمهن ، ئۇچراشتىن ئېهتىيات قىلىپ

پهيغهمــبهر ۋە مۇســۇلمانالر ئــۆز : لــېكىن ئــۇالر، بىلـله بېرىــشقا چــاقىردى ئىـشنى ئارقىغـا ، دەپ ئـويالپ ، يـدۇ ئۆيلىرىگه ساالمهت قايتىـپ كېلهلمه

چـاقىلىرىمىز يـالغۇز قالىـدىكهن –بـاال ، سوزدى ۋە ئـاخىرى مـاللىرىمىز بىـز ئۈچـۈن خـۇدادىن مهغپىـرەت تهلهپ قىلغىـن ، نى بانا قىلىـپ دېگهنپهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم بىــلهن بىلــله چىقىــشتىن بــاش ، ىپدېيىــشالردىن بولـۇپ بىـر ئهنـسارى پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالم مۇھـاجىر ۋە . تارتتى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 273 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

مهدىنىـدە ئىبنـى ئۇممـۇ مهكتـۇم . مىڭ بهش يۈز كىشى بىلهن ئاتالندى پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالمنىڭ ئايــالى ئۇممــۇ ســهلهمهمۇ بىلــله . قالــدىئۇالر كىـشىلهرگه ئـۇرۇش ئۈچـۈن چىقمىغـانلىقىنى بىلـدۈرۈش . چىقتى. اڭـــدىھهجـــدە قۇربـــانلىق قىلىـــدىغان مـــالالرنى ھهيـــدەپ م ، ئۈچـــۈن

. الردىن باشـقا قـۇرال يـوق ئىـدى قىلىچساھابىلهردە قېنىغا سېلىقلىق الرنـــى يالىڭـــاچ كۆتىرىـــپ قىلىچپهيغهمـــبهر ئهلهيهىســـساالم ئـــۆمرەگه

مۇسۇلمانالر قوزغىلىپ ئوسفانغا يېتىـپ . مېڭىشنى ياقتۇرمىغان ئىدى ــدە ــكهن ، كهلگهنــ ــگه ئهۋەتــ ــساالمنىڭ مهككىــ ــبهر ئهلهيهىســ پهيغهمــ

ــسى قاي ــپ خهۋەرچىـ ــپ كېلىـ ــۇلمانالرنى ، تىـ ــڭ مۇسـ مهككىلىكلهرنىـئۇرۇشـــقا تهييارلىنىـــپ ، مهككىـــگه كىرگۈزمهســـلىك قارارىغـــا كېلىـــپ

مۇســـۇلمانالرنىڭ ئىلگىرلىـــشىنى توســـاش ئۈچـــۈن ، تۇرغـــانلىقىنىئالدىنقى قىسم سۈپىتىدە خالىد ئىبنـى ۋەلىـد قوماندانلىقىـدا ئىككـى

: يغهمـبهر ئهلهيهىسـساالم په. يۈز ئاتلىق ئهسكهر چىقارغانلىقىنى ئېيتتى ئهسـلهم . كىم بىزنـى باشـقا يـول بىـلهن باشـالپ ماڭىـدۇ؟ دەپ سـورىدى

مۇســـۇلمانالرنى ، مهن باشـــالپ مـــاڭىمهن دەپ: قهبىلىــسىدىن بىرســـى ئـۇالرنى مهككىـگه تـۆۋەن ، تۇقاي يولالر بىلهن باشالپ مېڭىـپ –ئهگرى

ھــۋالنى بــۇ ئه، تهرەپــتىن كىرىــدىغان بىــر تــۈزلهڭلىككه ئېلىــپ چىقتــىقايتىـپ بېرىـپ مهككىلىكـلهرگه ، خالىد ئىبنـى ۋەلىـد ئۇقـۇپ قېلىـپ

مهككىـگه يـېقىن يهردىكـى [مۇسۇلمانالر سهنىيه تۇلمۇرار . مهلۇم قىلدى ــۇپ ــسمى بول ــڭ ئى ــر قۇدۇقنى ــلهن ، بى ــامى بى ــڭ ن ــۇ قۇدۇقنى ــۇ يهر ش ب

ــان ــگهن] ت–. ئاتالغـــ ــدە دېـــ ــپ كهلگهنـــ ــبهر ، يهرگه يېتىـــ پهيغهمـــ. ۆگىــسى چــوك بولۇۋېلىــپ مــاڭغىلى ئۇنىمىــدى ئهلهيهىســساالمنىڭ ت

ئۇنىـڭ : پهيغهمبهر ئهلهيهىسـساالم ، دىۋىدى، تۆگه توختىۋالدى : ساھابىلهرغـا هللا، توختـاتتى هللا ئـۇنى پىلنـى توختاتقـان ا ، توختىۋېلىش ئادىتى يوق

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 274 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ــهمكى ــلهر ، قهســ ــۇلالھمهككىلىكــ ــسىدىن بهيتــ ــۇغالش يۈزىــ نى ئولــمۇسـۇلمانالر مۇنـداق . ېـدى د،ھهرقانداق شـهرت قويـسا قۇبـۇل قىلىـمهن

لـېكىن . چۇقۇم غهلىبه قىالتتـى ، پهيتته دۈشمهنلهر بىلهن ئۇرۇش قىلسا نىــــڭ كېلىچهكــــته پۈتــــۈن جاھــــان مۇســــۇلمانلىرىنىڭ بهيتۇلالھهللا ا

قېرىنداشلىق ئاساسىنى چىڭىـتىش ئۈچـۈن زىيـارەت قىلىـدىغان تېـنچ ــپ ــرادە قىلىـ ــشىنى ئىـ ــۇپ قېلىـ ــلهن ، ھهرەم بولـ ــى بىـ ــكه خهلقـ مهكـ

نىــڭ بهيتۇلالھ، ۇلمانالر ئارىــسىدىكى ئۇرۇشــنىڭ ئالــدىنى ئېلىــپمۇســــاقلىدى ــۆرمىتىنى سـ ــۇلمانالرنى . ھـ ــساالم مۇسـ ــبهر ئهلهيهىسـ پهيغهمـ

شــۇ يهرنىــڭ ، مهككىــگه يــېقىن يهردىكــى قــۇدۇق بولــۇپ [ھــۇدەيبىيهگه ــپىگه چۈشۈشــكه ] ت–. ئىــسمىمۇ شــۇنداق ئاتالغــان نىــڭ يىــراق تهرى

بنـى ۋەرقـا قـۇرەيش تهرەپـتىن ۋەكىـل بولـۇپ بۇ يهردە بۇدەيل ئى . بۇيرۇدىپهيغهمـــبهر . مۇســـۇلمانالرنىڭ كـــېلىش ســـهۋىۋىنى ســـورىدى، كېلىـــپ

بۇدەيىـــل قۇرەيـــشكه ، ئهلهيهىســـساالم كـــېلىش مهقـــسىتىنى ئېيتتـــىئــۇالر بــۇدەيلنى پهيغهمــبهر ، ئهھــۋالنى مهلــۇم قىلغانــدا، قايتىــپ بېرىــپ

ــسىد ــوزائه قهبىلىـ ــداش خـ ــساالمغا ئىتتىپاقـ ــاراپئهلهيهىسـ ، ىن دەپ قـمــۇھهممهد ئهســكهرلىرى بىــلهن ئــومرە : ئــۇالر. ئۇنىڭغــا ئىــشهنمىدى

ــارىمىزدا قىلىــش ئۈچــۈن كىــرمهكچىمىكهن؟ ئۇنىــڭ بىــلهن بىزنىــڭ ئمـۇھهممهد زورلـۇق ، لهر بۇنى ئاڭلىسا ئهرەب! ئۇرۇش ھالىتى مهۋجۇت تۇرسا

نى مۇسـۇلمانالر ، دىمهمدۇ؟ كۆزىمىز ئۇچۇقال بولىـدىكهن ، بىلهن كىرىپتۇ –مهكــكه خهلقــى ئىــشنىڭ تېگــى . تىدېيىــش، ھهرگىــز كىرگــۈزمهيمىز

تهكتىنى ئۇقۇپ كېلىش ئۈچۈن ئهھابىشنىڭ باشـلىقى ھـۇنهين ئىبنـى . ئهھابىش خهلقى قۇرەيشنىڭ ئىتتىپاقدىـشى ئىـدى ، ئهلقهمهنى ئهۋەتتى

بـۇ ئـادەم : پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالم ھۇنهيننىـڭ كهلگهنلىكىنـى كـۆرۈپ ئۇنىڭ ئالـدىغا ، ىرىنى چوڭ بىلىدىغان خهلقتىن بولىدۇ قۇربانلىق مالل

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 275 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

تۈگىلهر ھۇنهيننىـڭ ئالـدىغا . دېدى كۆرسۇن، تۆگىلىرىڭالرنى ئهۋەتىڭالر ــيه ، ئهۋەتىلـــدى ــۇنهيىننى تهلبىـ ــدا ئۈنلـــۈك [كىـــشىلهر ھـ ھهج قىلغانـ

: ھـۇنهين بـۇنى كـۆرۈپ . ئېيتىپ قارشـى ئالـدى ] ت –. ئوقۇلىدىغان دۇئا بـۇالر پهقهتـال ، هج قىلىشتىن توسـاش اليىـق ئهمهس ئۇالرنى ھ ، پاكتۇرهللا ا

ــگهن ــۈن كهلـ ــش ئۈچـ ــش قىلىـ ــومرە قىلىـ ــۇزام، لهخهم، ئـ ــيهر ، جـ ھىمـــۇلالھقهبىلىلىــرى ــان يهردەبهيت ــارەت قىلىۋاتق ــدۇلمۇتهللىب ، نى زىي ئاب

قـۇرەيش . دېـدى ،ئوغلى مۇھهممهدنى توسامدۇق؟ قۇرەيش ھاالك بولسۇن – ھىـيله سـهن ، جىـم ئولتـۇر : ائۇنىڭغـ ، خهلقى ئۇنىـڭ سـۆزىنى ئـاڭالپ

ــسهن ــدىغان سهھرالىق ــى بىلمهي ــدى،مىكرىن ــائىف . دې ــۇالر ت ــدىن ئ ئانئـورۋە پهيغهمـبهر . خهلقىنىڭ باشلىقى ئـورۋە ئىبنـى مهسـئۇدنى ئهۋەتتـى

ســـهن ســـاياق ، ئـــى مـــۇھهممهد: ئهلهيهىســـساالمنىڭ قېـــشىغا بېرىـــپــادەملهرنى يىغىــپ ــۆز قهۋمــى ، ئ ــۇر –ئ ەيش قېرىنداشــلىرىڭ بولغــان ق

قىلىش ئۈچـۈن كهلـدىڭمۇ؟ قـۇرەيش خهلقـى سـېنىڭ مهغلۇبخهلقىنى . بىـلهن قهسـهم قىلـدى هللا زورلۇق بىلهن كىرىشىڭگه يول قويماسلىققا ا

ــهمكى هللا ا ــلهن قهس ــنىڭچه، بى ــېنى ، مې ــكۈچىلىرىڭ س ــېنىڭ ئهگهش س! ۋاي زاۋال تـاپقۇر : ئـورۋەگه ، ئهبۇبهكرى خاپا بولـۇپ . دېدى،تاشالپ كېتىدۇ ــبه ــز پهيغهم ــدۇق؟ بى ــالپ كېتهم ــساالمنى تاش ــدىر ئهلهيهىس ــورۋە . دې ئ

ــۇرۇپ گهپ پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالمنىڭ ســاقىلىغا قــول تهككــۈزۈپ ت. مـۇغىرە ئىبنـى شـوئبه ئورۋىنىـڭ قـولىنى سـىلكىۋەتتى ، قىلغان ئىدى

تاھــارەت ، ئــورۋە ســاھابىلهرنىڭ پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم تاھــارەت ئالــساپهيغهمــــــبهر ، تىــــــدىغانلىقىنىئالغــــــان ســــــۈيىنى تالىــــــشىپ كې

ــاۋاز بىــلهن گهپ قىلىــدىغانلىقىنى ــدا پهس ئ ، ئهلهيهىســساالمنىڭ ئالدى، پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالمغا تىكىلىــپ قارىمايــدىغانلىقىنى كــۆرۈپ

، ) پادىـشاھى ئىـران (مهن كىـسرا : قايتقاندىن كېيىن قۇرەيش خهلقىـغه

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 276 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ــسهر ــشاھىرۇم (قهي ــى ، ) پادى ــستان (نهجاش ــھهبهشى ــڭ ) شاھىپادى الرنىلـــېكىن مۇھهممهدنىـــڭ ســـاھابىلىرىنىڭ ئۇنىڭغـــا ، ھۇزۇرىـــدا بولـــدۇم

الرنىڭ ھېچبىرىــــدە پادىــــشاھ ئېتىــــۋارىنى بــــۇ –قىلغــــان ھــــۆرمهت مۇھهممهدنىــڭ ئهگهشــكۈچىلىرى ئــۇنى ھهرگىــز تاشــالپ ، كۆرمىــدىم، مۇھهممهدنىــڭ قويغــان تهكىلىپــى تــوغرا، ئــويالپ بــېقىڭالر. كهتمهيــدۇ

ــۇل قىلى ــۇنى قۇبـ ــالرئـ ــۈنىمهن، ڭـ ــىلهرگه كۆيـ مۇھهممهدنىـــڭ ، مهن ســـۆزۈم يهتمهيــدۇ ــبه قىلىــشىڭالرغا ك ــتىدىن غهلى ــدى،ئۈس قــۇرەيش . دې

، مۇھهممهدنى بـۇ يىـل قـايتۇرىۋىتهيلى ، مۇنداق گهپلهرنى قىلما : خهلقىپهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم قــۇرەيش . تىدېيىــش، كــېلهر يىلــى كهلــسۇن

ــغه ــسىتىخهلقى ــۈن ئ مهق ــدۈرۈش ئۈچ ــاننى نى بىل ــى ئهفف ــمان ئىبن وستۇققان يوقالپ كېلىشكه رۇخـسهت سـورىغان ئـون . ئهلچىلىككه ئهۋەتتى

پهيغهمـــبهر ئهلهيهىســـساالم . كىـــشىمۇ ئوســـمان بىـــلهن بىلـــله بـــاردىئوســــماننى مهككىــــدە قالغــــان ئــــاجىز مۇســــۇلمانالرغا غهلىبىنىــــڭ

نىڭ دىننى غالىب قىلىـدىغانلىقى توغرىـسىدا خـوش هللايېقىنلىقى ۋە ا ئوسـمان مهككىـگه ئىببـان ئىبنـى ، ر يهتكۈزۈشكه تهۋىسىيه قىلـدى خهۋە

مۇشـرىكالرغا پهيغهمـبهر ، سهئىد ئهمهۋىنىڭ ھىمايـسى ئاسـتىدا كىرىـپ ــۈزدى ــۆزىنى يهتكــ ــساالمنىڭ ســ ــرىكالر. ئهلهيهىســ ــگه : مۇشــ مهككىــ

، مۇھهممهدنىـــڭ زورلـــۇق بىـــلهن كىرىـــشى ھهرگىـــز مـــۇمكىن ئهمهس ــش ــماندىن . تىدېيى ــدىن ئوس ــۇلئان ــشنى تهلهپ الھبهيت ــاۋاپ قىلى نى ت

پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم چهكلهنــگهن تۇرۇقلــۇق : ئوســمان. قىلىــشتىــاۋاپ قىلمــايمهن ــدى،مهن ت ــدى . دې . مۇشــرىكالر ئوســماننى ســۇالپ قوي

. ســۆز تارالــدى دېــگهن،مۇســۇلمانالرنىڭ ئارىــسىدا ئوســمان ئۆلتۈرۈلۈپتــۇبىـــــلهن مۇشـــــرىكالر : پهيغهمـــــبهر ئهلهيهىســـــساالم بـــــۇنى ئـــــاڭالپ

. دېدى،ئېلىشمىغىچه قايتمايمىز

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 277 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

رىزۋان بهيئىتى

پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم كىــشىلهرنى مۇشــرىكالر بىــلهن ئــۇرۇش سـاھابىلهر بـۇ يهردىكـى بىـر . قىلىش ئۈچۈن بهيئهت قىلىـشقا چـاقىردى

ئــۆمهر ئۆزىنىــڭ خهلىپىلىــك دەۋرىــدە كىــشىلهرنىڭ بــۇ دەرەخنــى [ دەرەخ ئــۇنى كېــسىپ تاشــلىغان ، ىقىنى كــۆرۈپتهۋەرۈك قىلىــشقا باشــلىغانل

نىـڭ سايىـسىدا پهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالمغا ) ] بۇنى ئـويالپ بـېقىڭالر (كېيىن بۇ دەرەخ رىـزۋان دەرىخـى (ئۆلۈمدىن قاچماسلىققا بهيئهت قىلدى

ئـۇالرنى ، بۇ بهيئهتنىـڭ خهۋىـرى قۇرەيـشلهرگه تارقىلىـپ . ) دەپ ئاتالغان قــۇرەيش مۇشــرىكلىرى مۇســۇلمان .قــاتتىق قورقۇنچقــا ســېلىپ قويــدى

مىكـرەز ئىبنـى ، ئهسكهرلىرىگه تۇيۇقسىز قورشاپ ھۇجۇم قىلىش ئۈچۈن ئىـــسالم ، ھهفىـــس باشـــچىلىقىدا ئهللىـــك ئـــادەم ئهۋەتـــكهن ئىـــدى

قۇشۇنىنىڭ گۈزەتچىـسى مـۇھهممهد ئىبنـى مهسـلهمه ئـۇالرنى ئهسـىرگه بـۇنى قـۇرەيش مۇشـرىكلىرى . ئهمما باشلىقىنى قاچۇرۇپ قويـدى ، ئالدى، بىر توپ ئادەم ئهۋەتىپ مۇسۇلمانالر بىـلهن ئورۇشـقان بولـسىمۇ ، ئاڭالپ

مۇسۇلمانالردىن بىر ئـادەم ، ئۆزلىرىدىن ئون ئىككى ئادەم ئهسىر چۈشتى . بولدىشېهىت

ھۇدەيبىيه سۈلهىسى

ئىبنــى ئهمىرنــى ســۇھهيل، بــۇ چاغــدا قــۇرەيش خهلقــى قورقــۇپ . ىــق سۆزلىشىــشكه ئهۋەتتــىمۇســۇلمانالر بىــلهن ســۈلىه تــۈزۈش توغرىل

يـۈز ، ئـۇ مـۇھهممهد : سۇھهيل ئىبنى ئهمر مۇسۇلمانالر قېـشىغا كېلىـپ بهرگهن ۋەقهلهر بىزنىــڭ ئهقىللىــق كىــشىلىرىمىزنىڭ پىكىــرى بىــلهن

. بۇ بىر قىسىم نادان كىشىلىرىمىزنىڭ قىلغـان ئىـشى ، بولغان ئهمهس

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 278 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

پهيغهمـــــبهر. دېـــــدى،ئهســـــىر ئېلىنغـــــانالرنى قويـــــۇپ بهرســـــهڭالرــساالم ــۇپ : ئهلهيهىسـ ــشىلىرىمىزنى قويـ ــڭ كىـ ــلهن بىزنىـ ــدى بىـ ئالـ

مۇشـرىكالر ئوسـماننى . دېـدى ،ئاندىن بىزمۇ قويۇپ بېرىمىـز ، بهرسهڭالرــۇپ بهردى ــادەمنى قوي ــون ئ ــان ئ ــله بارغ ــلهن بىل ــڭ بى ــدىن . ۋە ئۇنى ئان

ســـوھهيل قـــۇرەيش خهلقـــى مۇســـۇلمانالر بىـــلهن تـــۈزمهكچى بولغـــان : تتۇرىغا قويدىسۈلهىنىڭ ماددىلىرىنى ئو

ئىككى تهرەپ ئون يىلغىچه ئورۇش قىلماسلىق؛) 1

قۇرەيش تهرىپىدىن قېچىپ كهلگهنلهرنـى مۇسـۇلمانالر قـايتۇرۇپ ) 2مۇسۇلمانالر تهرىپىدىن قېچىپ كهلگهنلهرنى قـۇرەيش قـايتۇرۇپ ، بېرىش

بهرمهسلىك؛

نى تــاۋاپ قىلمــاي بهيتــۇلالھپهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم بــۇ يىــل ) 3كــېلهر يىلــى قــۇرەيش خهلقــى مهككىــدىن چىقىــپ ، ىــپ كېتىــپقايت

سـاھابىلىرى بىـلهن مهككىـگه كىرىـپ ئـۈچ كـۈن ، كهتكهندىن كېـيىن يـاالردىن باشـقا – ۋە ئـوق قىلىچتۇرۇش ۋە مهككىگه قېنىغا سېلىنغان

قۇرالالرنى ئېلىپ كىرمهسلىك؛

قهبىلىلىرىنىڭ مۇسـۇلمانالرنىڭ ھىمايىـسىگه كىرىـشى ئهرەب) 4ى قۇرەيــشلهرنىڭ ھىمايىــسىگه كىرىــشى ئۆزلىرىنىــڭ ئىختىيارىــدا يــاك

. بولۇش

پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالم مهزكۇر ماددىالرنىـڭ ھهممىـسىنى قۇبـۇل ئـۇالردىن ، سـۇبهانالال : ئۇالر، ئهمما مۇسۇلمانالرغا ئېغىر تۇيۇلۇپ . قىلدى

ئــۇالر ، بىــزگه مۇســۇلمان بولــۇپ كهلگهنلهرنــى قــايتۇرۇپ بېرىــدىكهنمىزۇبــۇ قانــداق ، بىــزدىن مــۇرتهد بولــۇپ بارغــانالرنى قــايتۇرۇپ بهرمهيــدىكهن

ــولغىنى؟ ــساالم. تىدېيىـــش! بـ ــبهر ئهلهيهىسـ ــا : پهيغهمـ ــزدىن ئۇالرغـ بىـ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 279 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

ئـــۇالردىن بىـــزگه ، بىـــزدىن يىراقالشتۇرســـۇنهللا قېچىـــپ بارغـــانالرنى اــهك ــايتۇرۇپ بهرسـ ــى قـ ــپ كهلگهنلهرنـ ــانلىق ۋە هللا ا، قېچىـ ــا ئاسـ ئۇالرغـ

نى بهيتــۇلالھمۇســۇلمانالرنىڭ بــۇ يىــل . دېــدى،ۇچىقىــش يــۇلى بېرىــد، مـــاددا بولـــسا-3تـــاۋاپ قىلمـــاي قايتىـــپ كېتىـــشى توغرىـــسىدىكى

چۈنكى پهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالم . مۇسۇلمانالرغا تېخىمۇ ئېغىر كهلدى ــۇالرنى ئىــسهن كىرىــپ چۈشــهپ قالغــانلىقىنى – ئامــان بهيتۇلالھقــائ

ئهبـۇبهكرى ، ۇبهكرىـدىن سـورىۋىدى ئهب، ئـۇالر بـۇنى ئـۆمهر . ئېيتقان ئىدى ــا ــدۇ : ئۇالرغـ ــۇنداق بولىـ ــى شـ ــۇ يىلـ ــساالم مۇشـ ــبهر ئهلهيهىسـ پهيغهمـئاندىن ئىككى تهرەپ ئارىسىدا تـۈزۈلگهن . بهردى جاۋابمىدى؟ دەپ دېگهن

ســۈلىهنامىنى ئهلــى ئىبنــى تالىــب . ســۈلهىنىڭ مــاددىلىرى يېزىلــدىــازدى ــسمىلالھىررەھمانىررەھىم . يـ ــۇ بىـ ــد، ئـ ــۇھهيل، ىدەپ يېزىۋىـ : سـ

دەپ ) سـېنىڭ ئىـسمىڭ بىـلهن باشـاليمهن هللا ئى ا (بىسمىكهلال ھۇممه پهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالم ئهلىنـى سـۇھهيلنىڭ دىگىنىـدەك . دېدى ،ياز

نىـڭ ئهلچىـس مـۇھهممهد شـۇنىڭغا هللا: ئانـدىن ئهلـى . يېزىشقا بۇيرۇدى ــدۇكى ــۈلهى قىلى ــدى، س ــۇھهيل، دەپ يېزىۋى ــېنىڭ ا : س ــز س ــڭ هللابى نى

سـاڭا قارشـى چىقمىغـان ، هنلىكىڭنى بىلىدىغان بولساق ئهلچىسى ئىك ــۇق ــاز . بوالتتـ ــدۇلال دەپ يـ ــى ئابـ ــۇھهممهد ئىبنـ ــدى،مـ ــبهر . دېـ پهيغهمـ

دەك يېزىـشقا دېگهنـ سـۇھهيل ، ئهلهيهىسساالم ئهلىنـى خهتنـى ئۆچـۈرۈپ پهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالم ئـۇنى . ئهلى ئۆچۈرۈشكه ئۇنىمىدى ، بۇيرۇۋىدى

بىـرى ، سـۈلىهنامه ئىككـى نۇسـخا يېزىلىـپ ، ئۆز قۇلى بىـلهن ئۆچـۈردى ســــۈلىهنامه . يهنه بىــــرى قۇرەيــــشلهرگه تاپــــشۇرۇلدى، مۇســــۇلمانالرغا

ئىبنـى سـۇھهيل پۇتىـدىكى ئىـشكهل ئهبـۇ جهنـدەل ، يېزىلىپ بولغانـدا ئـۇ مۇسـۇلمان بولغـانلىقتىن ئاتىـسى ، بىلهن سهكرەپ كىرىـپ كهلـدى

شــۇنىڭ . ســقانئــۇنى ســوالپ قويــۇپ مهدىــنىگه ھىجــرەت قىلىــشتىن تو

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 280 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

پهيغهمـبهر . بىلهن ئۇ مۇسۇلمانالردىن پانا تىلهپ قېچىپ كهلگهن ئىـدى سـاڭا ۋە هللا ا. نارازى بـولمىغىن ، سهۋرى قىلغىن : ئهلهيهىسساالم ئۇنىڭغا

. ساڭا ئوخشاش ئاجىز مۇسۇلمانالرغا ئامـانلىق ۋە چىقىـش يـۇلى بېرىـدۇ يــانهت ئۇالرغــا خى. بىــز قــۇرەيش بىــلهن ســۈلهى تــۈزۈپ ۋەدىلهشــتۇق

خـۇزائه قهبىلىـسى . دەپ ئـۇنى قۇرەيـشلهرگه قـايتۇرۇپ بهردى ، قىلمايمىزبهنــۇبهكرى قهبىلىــسى ، پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالمنىڭ ھىمايىــسىگه

. قۇرەيشلهرنىڭ ھىمايىسىگه كىردى

ــانلىقتىن ــبهر ئهلهيهىســـساالم ، ســـۈلهىنامه تۈزۈلـــۈپ بولغـ پهيغهمـــانلى، ســاھابىلىرىنى چــاچلىرىنى چۈشــۈرۈپ ــومرەدىن ، ق قىلىــپقۇرب ئ

مۇســـۇلمانالر ســـۈلهىنامىدىن زور قايغۇغـــا . چىقىـــشقا ئهمـــرى قىلـــدىپهيغهمـبهر . نىڭ ئهمرىنى ئورۇنالشـقا ئالدىراشـمىدى رەسۇلۇلالھ، چۆمۈپ

ئايـالى ئۇممـۇ سـهلهمهنىڭ يېنىغـا ، ئهلهيهىسساالم بـۇ ئهھـۋالنى كـۆرۈپ . ىلـدى مۇسـۇلمانالرنىڭ گهپ ئاڭلىمىغانلىقىـدىن شـىكايهت ق ، كىرىپ

ــساالمغا ــبهر ئهلهيهىس ــهلهمه پهيغهم ــۇ س ــلهن : ئۇمم ــهرتلهر بى ــر ش ئېغىمۇســۇلمانالر مهككىنــى ئالمــاي قايتىــشتىن قــاتتىق ، ســۈلهى تــۈزدۈڭ

،سهن ئالدى بىـلهن ئىهرامـدىن چىققىـن . ئۇالرنى كهچۈرگىن ، قايغۇرىدۇچېچىنـى ، چىقىـپ قۇربـانلىق قىلـدى رەسۇلۇلالھشۇنىڭ بىلهن . دېدى

ــدۇردى ــبهر ئهلهيهىســـساالمغا ئهگىـــشىپ ، ئالـ مۇســـۇلمانالرمۇ پهيغهمـ. ئاندىن مۇسـۇلمانالر مهدىـنىگه قايتىـپ كېلىـشتى . شۇنداق قىلىشتى مۇسـۇلمانالر مهدىـنىگه . بىرىدىن ئهمىـن بولۇشـتى –ئىككى تهرەپ بىر

ئۇالرنىـڭ ئارقىـسىدىن ئـۇقبه ئىبنـى ئهبـۇ ، قايتىپ كهلگهندىن كېيىن ئانــا بىــر ھهمشىرىــسى ئۇممــۇ كۇلــسۇم ئوســماننىڭ، مۇئهيتنىــڭ قىــزى

مۇشـرىكالر مۇسـۇلمانالردىن ئۇممـۇ ، ھىجرەت قىلىپ مهدىنىگه كهلـدى ئــى : ئۇممــۇ كۇلــسۇم، كۇلــسۇمنى قــايتۇرۇپ بېرىــشنى تهلهپ قىلغانــدا

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 281 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

، مېنـى ئۇالرغـا قـايتۇرۇپ بهرسـهڭ ، مهن بولسام ئايال كىـشى ، رەسۇلۇلالھمۇنـۇ ئـايهتنى هللا توغرىـدا ا بـۇ . دېـدى ،ئۇالر مېنـى دىنىمـدىن چىقىرىـدۇ

سىلهرگه مۇمىنه ئايالالر ھىجـرەت قىلىـپ ، ئى مۆمىنلهر ”: نازىل قىلدى . ئوبـدان بىلىـدۇ هللا ئۇالرنىڭ ئىمانىنى ا . ئۇالرنى سىناپ كۆرۈڭالر ، كهلسه

ئـــۇالرنى كاپىرالرغـــا قـــايتۇرۇپ ، ئهگهر ئـــۇالرنى مـــۆمىن دەپ بىلـــسهڭالر. كاپىرالرمۇ ئۇالرغا ھـاالل ئهمهس ، سئۇالر كاپىرالرغا ھاالل ئهمه . بهرمهڭالر

. كـــاپىر ئهرلىرىنىـــڭ ئۇالرغـــا بهرگهن مهھرىنـــى قـــايتۇرۇپ بېـــرىڭالر ــۇالرنى نىكاھىڭالرغــا ئالــساڭالر ــڭ مهھرىلىرىنــى بېرىــپ ئ ، ئهرلىرىنى

ــوق ــا ي ــالالرنى ئهمــرىڭالردا ســاقلىماڭالر . ســىلهردە ھــېچ گۇن ، كــاپىر ئايــا بهرگهن مهھرىڭالرنـــى تهلهپ قىلى ــالرئۇالرغـ ــاپىرالرمۇ ، ڭـ ــرەت (كـ ھىجـ

ــا بهرگهن ــۆمىن ئاياللىرىغـ ــگهن مـ ــى تهلهپ ) قىلىـــپ كهلـ مهھرىلىرىنـهللا ا. ئـاراڭالردا ھۆكـۈم چىقىرىـدۇ هللا ا. نىڭ ھۆكـۈمى ئهنه شـۇ هللا، قىلسۇن

ــۈچى ــى بىلگ ــدۇر ، ھهممىن ــش قىلغۇچى ــلهن ئى ــمهت بى ــۈرە (“ . ھىك س ئـۆز ھىجرەت قىلىـپ كهلـگهن مـۆمىن ئايـالالر ) ئايهت – 10، مۇمتهھىنه

يۇرتلىرىدىن باشقا يۇرتقا قىزىققانلىقتىن يـاكى بىـرەر مۇسـۇلمان ئهرگه ــانلىقتىن ھىجــرەت قىلغــان بولمــاي ــال ا، قىزىقق ــى ۋە ئۇنىــڭ هللاپهقهت ن

، پهيغهمبىرىنـــى دوســـت تۇتقـــانلىقتىن ھىجـــرەت قىلغـــانال بولـــسا مۇشـــرىك ئهرلىـــرىگه مهھـــرى ، مۇشـــرىكالرغا قـــايتۇرۇپ بېرىلمهيتتـــى

شـــۇندىن كېـــيىن بىـــرەر مۇســـۇلماننىڭ ئـــۇنى ، تتـــىقــايتۇرۇپ بېرىله مهزكـۇر ئـايهتته مۇسـۇلمان بولمىغـان . ئهمرىگه ئېلىشى دۇرۇس بـوالتتى

خوتــــۇننى خوتــــۇن قىلىۋېرىــــشنىڭ ھــــاراملىغى ۋە ئۇنىڭغــــا بهرگهن ــۇننى ئائىلىــسىگه قايتۇرىۋېتىــشنىڭ ، مهھرىنــى قايتۇرىۋېلىــپ ــۇ خوت ئ . الزىملىقى بايان قىلىنىدۇ

ئــوتبه ئىبنــى ئوســهيد ســهقهفى مۇســۇلمان بولــۇپ ئهبــۇ بهســىر

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 282 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

قۇرەيـشلهر ئۇنىـڭ ئارقىـسىدىن . نىڭ يېنىغا قېچىپ كهلدى رەسۇلۇلالھ رەسـۇلۇلالھ ، ئـۇنى تهلهپ قىلـدى رەسۇلۇلالھتىن، ئىككى ئادەم ئهۋەتىپ

ئـــى : ئهبـــۇ بهســـىر. ئهبـــۇ بهســـىرنى ئـــۇالر بىـــلهن قايتىـــشقا بـــۇيرۇدىســـهن مېنـــى ، قۇتقۇزغـــان تۇرســـاكـــاپىرالردىنهللا مېنـــى ا، رەســـۇلۇلالھ

ــا قـــايتۇرۇپ بېرەمـــسهن؟ . دېـــدىدىنىمـــدىن چىقىرىـــدىغان كاپىرالرغـــا ــساالم ئۇنىڭغـ ــبهر ئهلهيهىسـ ــلىرىڭغا هللا ا: پهيغهمـ ــاڭا ۋە قېرىنداشـ سـ

شـــۇنىڭ بىـــلهن ئـــۇ نـــائىالجلىقتىن . دېـــدى،قۇتۇلـــۇش يـــۇلى بېـــرەر. قۇرەيىشنىڭ ئىككى ئهلچىسى بىلهن قايتىپ كېتىشكه يولغـا چىقتـى

ئهبـــۇ بهســـىر ئۇالرنىـــڭ بىرىنـــى ، يهرگه كهلگهنـــدە دېـــگهنزەلهـــۇلهيفهئهبـۇ بهسـىر مهدىـنىگه قايتىـپ . يهنه بىرىنى قاچۇرۇپ قويـدى ، ئۆلتۈردى ،مهن قۇتۇلــدۇم، ســهن ۋەدەڭــگه ۋاپــا قىلــدىڭ، رەســۇلۇلالھئــى : كېلىــپ، خالىغــان جايىڭغــا كهت : پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم ئۇنىڭغــا . دېــدى

ئهبۇ بهسىر شام يولىدا قۇرەيـشنىڭ سـودا كـارۋىنى . دېدى ،تۇرمامهدىنىدە مهككىـدىن قېچىـپ كهلـگهن . ئۆتىدىغان بىر يهرگه بېرىپ ئورۇنالشـتى

ئهبــۇ جهنــدەل ئىبنــى . بىــر تۈركــۈم مۇســۇلمانالر ئۇنىــڭ يېنىغــا كهلــدىلىرىــدىن بىــر تــوپ ئهرەبســهھرا . ســۇھهيلمۇ ئۇنىــڭ يېنىغــا كهلــدى

بۇالرنىڭ ھهممىسى بىـر بولـۇپ قۇرەيـشنىڭ . دىكىشىلهر بۇالرغا قوشۇل چارىـسىز قالغـان . يولدىن ئۆتكهن سودا كـارۋانلىرىنى بۇالشـقا باشـلىدى

بېكـار ماددىـسىنى -2 سـۈلىهنامىنىڭ رەسـۇلۇلالھتىن قۇرەيش خهلقـى قېچىــپ كهلــگهن مۇســۇلمانالرنى ئــۆز يېنىــدا تۇرغۇزۇشــنى ، قىلىــپــدى ــبهر ئهلهيهىســساالم ئۇال. ئۆتۈن ــۇل پهيغهم ــۇ ئۆتۈنۈشــىنى قوب رنىــڭ بھـــۇدەيبىيهدە پهيغهمـــبهر ئهلهيهىســـساالم ئهبـــۇ جهنـــدەلنى . قىلـــدى

مۇســـۇلمانالرنى ئۇالرغـــا ئېغىـــر هللا ا، مۇشـــرىكالرغا قـــايتۇرۇپ بهرگهنـــدەبۇنىڭ بىلهن سـاھابىلهر پهيغهمـبهر . تۇيۇلغان بۇ غهمدىن خاالس قىلدى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 283 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

سـتۈن ۋە گـۈزەل ئهلهيهىسساالمنىڭ پىكىرى ئۆزلىرىنىڭ پىكىرىـدىن ئۈ چـــۈنكى مۇســـۇلمانالرنىڭ كاپىرالرنىـــڭ . ئىكهنلىكىنـــى بىلىـــشتى

ئارىلىشىپ تۇرۇشى نهتىجىسىدە ئىسالم دىنى كاپىرالرغا ئـۆز تهسـىرىنى ئىــسالمدا ھــۇدەيبىيه غهلىبىــسىدىن : ھهزرىتــى ئهبــۇبهكرى. كۆرســهتتى

ــان ئهمهس ــبه بولغــ ــوڭراق غهلىــ ــگهن،چــ ــۇھهممهد . دېــ ــېكىن مــ لــبىـــــلهن پهرۋەردىگـــــارى ئوتتۇرىـــــسىدىكى ئاالقىغـــــا ئهلهيهىســـــساالم

بولـسا هللا ا، بهنـدىلهر ئالـدىراپ كېتىـدۇ . كىشىلهرنىڭ ئهقلـى يهتمىـگهن ــدىرىماي ــدۇ ، ئالــ ــشىچه ئورۇناليــ ــۆز خاھىــ ــشالرنى ئــ ــبهر . ئىــ پهيغهمــ

ــدا ــۇدەيبىيهدىن قايتقان ــساالم ھ ــسى ، ئهلهيهىس ــه سۈرى ــدىكى فهت قۇرئانسـاڭا بىـز بىـر ”: مۇنـداق دەيـدۇ سۈرىنىڭ بېـشىدا هللا پاك ا . نازىل بولدى

ــا قىلــدۇق ــه (“.روشــهن غهلىبىنــى ئات ــايهت-1، ســۈرە فهت ھــۇدەيبىيه ) ئــۇ بهكــرى ســىددىقنىڭ ــشى ئهب ــبه دەپ ئاتىلى غازىتىنىــڭ روشــهن غهلى

. يۇقىرىقى سۆزىنى تهستىقاليدۇ

الرغا مهكتۇپ يولالشپادىشاھ

ــرىيه ــۇدەيبىيهدىن -6ھىجىـ ــۇلمانالر ھـ ــدا مۇسـ يىلىنىـــڭ ئاخىرىـبۇ چاغـدا پهيغهمـبهر . يولالر قۇرەيشلهردىن ئهمىن بولدى . قايتىپ كهلدى

لىرىغا ئهلچىلهر ئـارقىلىق مهكتـۇپ پادىشاھئهلهيهىسساالم ھهر ئىقلىم ، مهكتۇپالرغــا بېــسىش ئۈچــۈن كۈمۈشــتىن موھــۇر ياســىتىپ . يوللىــدىرۇم . ســۆزنى ئويــدۇردى دېــگهن “رەســۇلۇلالھ مــۇھهممهدۇن ”: ئۇنىڭغــا كىــشىدىن بىــر پــارچه بىــر دېــگهنقهيــسهرگه دىهيهتــۇ كهلــبه پادىــشاھى

ئـۇنى مهكتـۇپنى بۇسـرانىڭ ۋالىـسى ئـارقىلىق ، پارچه مهكتۇپ ئهۋەتىپ . يهتكۈزۈشكه بۇيرۇدىپادىشاھقا

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 284 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

قهيسهرگه مهكتۇپ يولالش

ــان ــداق يېزىلغـ ــۇپ مۇنـ ــانىررەھىم ”: مهكتـ ــسمىلالھىر رەھمـ ، بىـ : ھىرەقلىگهمۇھهممهد ئىبنى ئابدۇلالدىن رۇمنىڭ چوڭى

مهن سېنى ئىـسالم دىنىغـا دەۋەت . توغرا يولغا ئهگهشكهنلهرگه ساالم سـاڭا ئىككـى ھهسـسه هللا ا، ئامان بولىسهن ، مۇسۇلمان بولساڭ . قىلىمهن

ئىككىنچىـسى مـۇھهممهد ، بىرى ئېيسا ئهلهيهىسساالمغا ( بېرىدۇ ساۋابــۈن ــانلىقى ئۈچ ــان ئېيتق ــساالمغا ئىم ــسال، ) ت–. ئهلهيهىس م ئهگهر ئى

ــساڭ ــۇل قىلمىـ ــى قۇبـ ــاڭا ، دىنىنـ ــاھى سـ ــڭ گۇنـ ــۈل خهلقىڭنىـ پۈتكـغـا هللا، غىـال ئىبـادەت قىلىـش هللاپهقهت ا ! كىتـاب ئـى ئهھلـى . يۈكلىنىدۇ

بىرىمىزنـى –نى قويـۇپ بىـر هللا، ھېچ نهرسىنى شىرىك كهلتۈرمهسلىك خـــۇدا قىلىۋالماســـلىقتهك ھهممىمىـــزگه ئورتـــاق بولغـــان بىـــر خىـــل

، ئهگهر ئـۇالر بـۇنى قۇبـۇل قىلمىـسا . گىـن دى، ئهقىدىگه ھۆرمهت قىاليلى سـۈرە ئـال (.دەڭـالر ، بىزنىڭ مۇسۇلمان ئىكهنلىكىمىزگه گۇۋاھ بولـۇڭالر

) ئايهت– 64، ئىمران

ئهبۇ سۇفياننىڭ ئېيتقانلىرى

مۇھهممهدنىـڭ قهۋمىـدىن : قهيسهر بۇ مهكتۇپنى ئالغاندىن كېيىن ،هپ سـورايمىز مـۇھهممهد توغرىلىـق گ ، بىرەر ئادەمنى تېپىـپ كـېلىڭالر

بۇ چاغدا ئهبۇ سۇفيان بىر قانچه قۇرەيش بىلهن بىلله شـامدا سـودا . دېدى بىــلهن پادىــشاھقهيــسهرنىڭ ئهلچىلىــرى ئهبــۇ ســۇفياننى . قىلىۋاتــاتتى

ــاقىردى ــقا . ئۇچرىشىـــشقا چـ ــۇفيان ھهمرالىـــرى بىـــلهن قۇددۇسـ ئهبۇسـنىـڭ قهيسهر تهرجىمان ئـارقىلىق ئۇالر ، بىلهن كۆرۈشتى پادىشاھكېلىپ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 285 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

ــېقىن ئىكهنلىكىنــى ســورىدى ــبهرگه ي . قايسىــسىنىڭ نهســىبى پهيغهمــدىن ــدۇماناف جهمهتىــ ــۇفيانال ئهبــ ــدە پهقهت ئهبۇســ ــڭ ئىچىــ بۇالرنىــ

. بهردىجــاۋابدەپ ، مېنىــڭ نهســىبىم يــېقىن: ئــۇ، بولغــانلىقى ئۈچــۈن. قالغـانالرنى كهينىـدە تۇرغـۇزدى ، قهيسهر ئۇنى ئـۆزىگه يـېقىن تۇرغـۇزۇپ

مهن ئـۆزىنى : ئـارقىلىق ئهبۇسـۇفياننىڭ ھهمرالىرىغـا ئاندىن تهرجىمـان ، لىغان مـۇھهممهد توغرىلىـق گهپ سـوراش ئۈچـۈن ھېسابپهيغهمبهر دەپ

ئۇنىــڭ ، ئهگهر ئــۇ يالغــان ئېيتــسا. ئهبۇســۇفياننى ئالــدىڭالردا تۇرغــۇزدۇمــلىقىڭالر ئۈچــۈن ــالهت بولــۇپ قالماس ــدا خىج ــىلهرنى ئۇنىــڭ ، ئالدى س

ئانــدىن قهيــسهر بىــلهن ئهبۇســۇفياننىڭ . دېــدى،كهينىــدە تۇرغــۇزدۇم : الر بولدىجاۋاب –ئارىسىدا مۇنداق سۇئال

ئىچىڭالردا مۇھهممهدنىڭ نهسىبى قانداق؟ -

. نهسىبى ئىسل-

ــاراڭالردا پهيغهمبهرلىــك داۋاســى قىلغــان - ــۇرۇن ئ مــۇھهممهدتىن ب كىشى بولغانمۇ؟

. ياق-

ــرى - ــشتىن ئىلگىــ ــى قىلىــ ــۇ پهيغهمبهرلىــــك داۋاســ ــۇنى ، ئــ ئــ يالغانچىلىق بىلهن قارىلىغىنىڭالر بارمۇ؟

. ياق-

بولغان كىشى بارمۇ؟ پادىشاھ بوۋىلىرىنىڭ ئىچىدە – ئۇنىڭ ئاتا -

. ياق-

تۆۋەن تهبىقىدىنمۇ؟ ، ئۇنىڭغا ئهگهشكهنلهر يۇقىرى تهبىقىدىنمۇ-

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 286 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

. تۆۋەن تهبىقىدىن-

اتامدۇ؟ ئازىيىۋ، ئۇنىڭغا ئهگهشكهنلهرنىڭ سانى كۆپىيىۋاتامدۇ-

. كۆپىيىۋاتىدۇ-

ــاي - ــدە دىننـــى ياقتۇرمـ ــا ئهگهشـــكهنلهرنىڭ ئىچىـ ئۇنىـــڭ دىنىغـ يېنىۋالغانالر بارمۇ؟

. يوق-

مۇھهممهدنىڭ ۋەدىگه خىيانهت قىلغان يېرى بارمۇ؟ -

، بـۇنى بۇزامـدۇ ، ھازىر ئۇنىڭ بىلهن ئارىمىزدا كېلىـشىم بـار . يوق - . يوقمۇ بىلمهيمهن

ش قىلدىڭالرمۇ؟ ئۇنىڭ بىلهن ئۇرۇ-

. قىلدۇق-

قايسىڭالر غالىپ كهلدىڭالر؟ -

. بهزىدە بىز غالىپ كهلدۇق، بهزىدە ئۇ غالىپ كهلدى-

ئۇ سىلهرنى نىمىلهرنى قىلىشقا بۇيرۇيدۇ؟-

غــا ھېچكىمنــى شــىرىك هللا، غــا ئىبــادەت قىلىــشقاهللا يــالغۇز بىــر ا-ــلىككه ــا ، كهلتۈرمهس ــق –ئات ــى تاشالش ــڭ دىنىن ــاز ، ا بوۋىلىرىمىزنى نام

، ۋەدىـگه ۋاپـا قىلىـشقا ، ئىپپهتلىـك بولۇشـقا ، سهدىقه بېرىـشكه ، ئوقۇشقا . ئامانهتكه خىيانهت قىلماسلىققا بۇيرۇيدۇ

ــداق ــۇفيانغا مۇنـ ــسهر ئهبۇسـ ــدىقهيـ ــسىل : دېـ ــۇھهممهدنى ئېـ مـــهپلىك ــدىنهس ــدۇ ، ڭ دې ــهپلىك بولى ــسىل نهس ــۇنداق ئې ــبهر ش . پهيغهم

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 287 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

پهيغهمبهرلىـــك دەۋاســـى ئۇنىڭـــدىن ئىلگىـــرى ئىچىڭالرغـــا ھـــېچكىم ئهگهر پهيغهمبهرلىك دەۋاسى قىلغـان بىـرەر ، قىلمىغانلىقىنى ئېيتتىڭ

مـۇھهممهدنى ئـۇنى دوراپ پهيغهمبهرلىـك دەۋاسـى ، كىشى بولغان بولـسا ئـۇ ، ڭ دېدى ئۇ بۇرۇن يالغانچىلىق بىلهن قارىالنمىغان . قىلغان دەيتتىم

ــكهن ــان ئىـ ــانچىلىق قىلمىغـ ــشىلهرگه يالغـ ــا يالهللا، كىـ ــانچلىق غـ غـــدۇ ــا . قىلماي ــدىن –ئۇنىــڭ ئات ــشاھ بوۋىلىرى ــوق پادى بولغــان كىــشى ي

، لىقىنى تهلهپ قىپتــۇپادىــشاھئــۇ ئاتىــسىنىڭ ، بولغــان بولــسا، ڭدېــدىــى ــدىكىلهر . دەيتتـ ــۆۋەن تهبىقىـ ــكهنلهرنى تـ ــا ئهگهشـ ــدىئۇنىڭغـ ، ڭ دېـ

ــشىدۇ ــدىكىلهر ئهگى ــۆۋەن تهبقى ــبهرلهرگه ت ئهگهشــكۈچىلىرىنى ، پهيغهمــد ــدىۇكۆپىيىۋاتىـ ــدۇ ، ڭ دېـ ــپ بارىـ ــۇنداق كۆپىيىـ ــان شـ ــى ئىمـ . ئهھلـ

ئىمـان ، ڭ دېـدى ئهگهشكۈچىلىرى ئىچىـدە ئىمانـدىن يېنىۋالغـانالر يـوق ــدۇ ــۇنداق بولى ــدە ش ــىڭىپ كهتكهن ــبىگه س ــشىلهرنىڭ قهل ــڭ . كى ئۇنى

گــاھى ســىلهرنىڭ غهلىــبه ، گــاھى ئۇنىــڭ، بىــلهن ئۇرۇشــقانلىقىڭالرنىئـاخىر ، ر شـۇنداق سـېنىلىدۇ پهيغهمـبهرله ، قىلغانلىقىڭالرنى ئېيتتىـڭ

ــدۇ ــۇپ چىقى ــۇالر ئۇت ــا . ئ ــشكه ، ئۇنىــڭ نامازغ ئىپپهتلىــك ، ســهدىقه بېرىئامـــانهتكه خىيـــانهت قىلماســـلىققا ، ۋەدىـــگه ۋاپـــا قىلىـــشقا، بولۇشـــقا

ــڭ ــانلىقىنى ئېيتتىـــ ــانهت قىلمىغـــ ــدىغانلىقىنى ۋە خىيـــ ، بۇيرۇيـــىكىنـى مۇھهممهدنىڭ ھهقىقى پهيغهمبهرل . پهيغهمبهرلهر شۇنداق بولىدۇ

ئۇنى سـىلهرنىڭ ئىچىڭالردىـن چىقىـدۇ دەپ ، ئۇ مهيدانغا كهپتۇ . بىلدىم، ســېنىڭ ئېيتقانلىرىــڭ راســت بولىــدىغان بولــسا. ئويلىمىغــان ئىــدىم

ــدۇ ــشغال قىلى ــۇ ئى ــۇھهممهد رۇم زىمىنىنىم ــشىغا . م ــڭ قې ئهگهر ئۇنى. دېـدى ،بېرىشقا ئهلـۋەتته ئۇرۇنـۇپ باققـان بـوالتتىم ، بارااليدىغان بولسام

بـــۇ چاغـــدا قهيـــسهرنىڭ يېنىـــدىكى ئـــادەملىرى چوقـــان : ئهبۇســـۇفيان(شـۇنىڭ بىـلهن ، ئۇالرنىڭ سـۆزلىرىنى چۈشـهنمىدىم ، سېلىشىپ كهتتى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 288 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ــۇيرۇدى ــى چىقىــپ كىتىــشكه ب ــدۇ، بىزن ــرى ) .دەي ئهبۇســۇفيان ھهمرالىــلهن چىقىــپ كېتىۋېتىــپ ــشى رۇم : بى ــشاھىمۇھهممهدنىــڭ ئى نى پادى . دېدى،قورقۇتقۇدەك دەرىجىگه يېتىپتۇ

رۇمنىـــڭ چـــوڭ ، قهيـــسهر ھىمىـــس شـــهھرىگه قايتىـــپ كېلىـــپ ــاپلىرىنى يىغىــپ ــۇپ ، ئهرب ــسىنى تاقىتىــپ قوي ــى : ئوردىنىــڭ دەرۋازى ئ

ــۇقالر ــولنى ۋە ، رۇملـ ــوغرا يـ ــشاھتـ ــشىنى پادىـ لىقىڭالرنىڭ داۋاملىشىـــۇالر . دېــدى،مــۇھهممهد پهيغهمبهرنــى ئېتىــراپ قىلىڭــالر ، خالىــساڭالر ئ

قارىـسا . ېشهكلهردەك دەرۋازا تهرەپكه قاراپ قېچىـشتى بۇنى ئاڭالپ ياۋايى ئ قهيــسهر ئۇالرنىــڭ نهپرەتلهنگهنلىكىنـــى . دەرۋازىــالر تاقــاقلىق تۇرغـــان

ــۆرۈپ ــپ كېلىــپ ، ك ــۇالرنى چاقىرى ــۇقىرىقى ســۆزلهرنى ســىلهرنىڭ : ئ يدىــنىڭالردا مۇســتهھكهم يــاكى مۇســتهھكهم ئهمهســلىكىڭالرنى ســىناش

ر قهيـسهرگه ئىگىلىـپ تـازىم قىلىـشتى ئۇال. دېدى، ئىدىم دېگهن ئۈچۈنلىقنى ئىسالم دىنىـدىن پادىشاھقهيسهر . ۋە ئۇنىڭدىن مهمنۇن بولۇشتى

ئۆزىنىـڭ ، خۇددى پهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالم ئېيتقانـدەك . ئارتۇق كۆردى لــېكىن ئــۇ ئهلچــى . ۋە پۇقرالىرىنىــڭ گۇنــاھىنى ئۈســتىگه يۈكلىۋالــدى

. لهن قايتۇردىدىهيهتۇ كهلبهنى چىرايلىق مۇئامىله بى

بۇسرا ۋالىسىغا مهكتۇپ يولالش

پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالم ھارىس ئىبنى ئومهير ئهزدىدىن بۇسـرانىڭ كهنــتكه دېــگهنھــارس مــۇئته. ۋالىــسىغا بىــر پــارچه مهكتــۇپ يوللىــدى

، شــۇرەھبىل ئىبنــى ئهمــر غهســسانى ئــۇچراپ قېلىــپ ، يېتىــپ بارغانــداــ ــدىغانلىقىنى ســ ــستىن قهيهرگه بارىــ ــامغا ، ورىۋىدىھارىــ ــارىس شــ ھــ

ــى ــدىغانلىقىنى ئېيتت ــا. بارى ســهن مۇھهممهدنىــڭ : شــۇرەھبىل ئۇنىڭغ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 289 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

ــرەك؟ ــساڭ كېـ ــدىئهلچىـــسى بولـ ــارس. دېـ ــدى،ھهئه: ھـ ــۇئان دېـ ۋە شـــايغۇردى . ئۆلتۈرۈلــدى ــاتتىق ق . پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم بۇنىڭــدىن ق

ــرى ــقا ئهلچىلىـــ ــدىن باشـــ ــساالمنىڭ بۇنىڭـــ ــبهر ئهلهيهىســـ پهيغهمـــ . ىگهن ئىدىئۆلتۈرۈلم

ھارىس ئىبنى ئهبى شىمىرگه مهكتۇپ يولالش

پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالم ھىرەقىل تهرىپىدىن قويۇلغـان دەمهشـىق ۋالىسى ھارىس ئىبنى ئهبى شىمىرگه شۇجا ئىبنى ۋەھىيدىن بىـر پـارچه

مهكتـۇپ تۆۋەنـدىكىچه ، ھارىس شهھهر چېتىدە تۇراتتى . مهكتۇپ يوللىدى : ئىدى

نىــڭ ئهلچىــسى مــۇھهممهدتىن هللا. ەھمــانىررەھىمبىــسمىلالھىر ر” : ھارىس ئىبنى ئهبى شىمىرگه

ــا ئهگهشــكهن ــوغرا يولغ ــان ۋە ا هللا، ت ــا ئىمــان ئېيتق ــراپ هللاغ ــى ئېت نــا ســاالم ــر ا ، قىلغانالرغ ــا بى ــوق تهنه ــا هللامهن ســېنى ھــېچ شــىرىكى ي غ

ۋالىلىغىــــڭ ، شــــۇنداق قىلــــساڭ ، ئىشىنىــــشكه دەۋەت قىلىــــمهن “.داۋاملىشىۋېرىدۇ

مېنىـڭ : ئـۇنى چۆرىۋېتىـپ ، هكتۇپنى ئوقۇغانـدىن كېـيىن ھارىس م ــدىكهن؟ ــلهن دېـــدىۋالىلىغىمنـــى كىـــم تارتىۋالىـ ــۇلمانالر بىـ ۋە مۇسـ

ــۇ ئهلچىــگه. ئۇرۇشــۇش ئۈچــۈن ئهســكهر ئهۋەتمهكچــى بولــدى قايتىــپ : ئــپ ــت ، بېرىـ ــۇھهممهدگه ئېيـ ــۆرگهنلىرىڭنى مـ ــدى،كـ ــۇ . دېـ ــدىن بـ ئانـ

. ن ئۇنىڭغـا ئـادەم ئهۋەتتـى توغرىلىق قهيسهردىن يوليۇرۇق سۇراش ئۈچـۈ قهيـسهرنىڭ ئالدىـدا پهيغهمـبهر ، بۇ ئادەم قهيسهرنىڭ ھۇزۇرىغـا كىرگهنـدە

قهيــسهر ھارىــسقا خهت . ئهلهيهىســساالمنىڭ ئهلچىــسى دىهــيه بــار ئىــدى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 290 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ــپ ــانى ، يېزى ــسهرنىڭ ئىلي ــشقا ۋە قهي ــدىن قايتى ــۇر نىيىتى ــۇنى مهزك ئىرلىق كـۆرۈپ زىيارەت قىلىـشى ئۈچـۈن ھـازىرلىق قىلىـشى ئۈچـۈن ھـاز

قهيـسهر ئىراننـى بويـسۇندۇرغاندىن كېـيىن ئىلىيـانى . قويۇشقا بۇيرۇدى ھـــارىس قهيـــسهرنىڭ خېتىنـــى . زىيـــارەت قىلىـــشقا ۋەدە بهرگهن ئىـــدى

ئــۇنى يــول ، شــۇجا ئىبنــى ۋەھىــبگه ياخــشى مۇئــامىله قىلىــپ ، كــۆرۈپ . كېچهك بىلهن يولغا سېلىپ قويدى–راسخۇتى ۋە كىيىم

پ يولالشمۇقهۋقىسقا مهكتۇ

پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم قهيـــسهر تهرىپىــدىن قويۇلغــان مىـــسر . ۋالىسى مۇقهۋقىسقا ھاتهب ئىبنى ئهبـى بهلـتهئهدىن مهكتـۇپ يوللىـدى

: مهكتۇپ تۆۋەندىكىچه ئىدى

نىــڭ ئهلچىــسى مــۇھهممهدتىن هللا، بىــسمىلالھىر رەھمــانىررەھىم”بـۇ . نـامى مىسىردىكى قهدىمقى بىر مىللهتنىـڭ –قىبتى [قىبتىنىڭ

: چوڭى مۇقهۋقىسقا] ت–. يهردە مىسىر كۆزدە تۇتۇلغان

مهن سـېنى مۇسـۇلمان بولۇشـقا . توغرا يولغا ئهگهشـكهنلهرگه سـاالم سـاڭا ئىككـى هللا ا، ئامـان بولىـسهن ، مۇسۇلمان بولـساڭ . دەۋەت قىلىمهن

قىبتلهرنىــڭ گۇنــايى ســاڭا ، بېرىــدۇ؛ ئهگهر يــۈز ئۆرۈســهڭســاۋابھهســسه ئۇنىڭغـا ، غىال ئىبـادەت قىلىـش هللا پهقهت ا كىتاب ئهھلى ئى'. يۈكلىنىدۇ

بىرىمىزنـى –نـى قويـۇپ بىـر هللا، ھىچ نهرسىنى شىرك كهلتۈرمهسـلىك خــۇدا قىلىۋالماســـلىقتىن ئىبــارەت ئىككـــى تهرەپــكه ئورتـــاق بولغـــان

، ئهگهر ئـۇالر بۇنىڭـدىن يـۈز ئۆرۈسـه . دىگىـن ، ئهقىدىگه ھۆرمهت قىاليلـى ســۈرە (“ ` .دەڭــالر، ىــزگه گــۇۋا بولــۇڭالربىزنىــڭ مۇســۇلمان ئىكهنلىكىم

) ئايهت– 64، ئال ئىمران

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 291 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

. مهكتـۇپنى مۇقهۋقىـسقا تاپـشۇردى ، ھاتهب ئىسكهندىرىيىگه بېرىپ ــۇپ ــۇپنى ئوقـ ــۇقهۋقىس مهكتـ ــبهر : مـ ــت پهيغهمـ ــۇھهممهد راسـ ئهگهر مـ

ئۇنىڭغـــا ئاســـىيلىق قىلغـــان ۋە ئـــۇنى يۇرتىـــدىن ، بولىـــدىغان بولـــسا: ھـاتهب ئۇنىڭغـا . دېـدى هددۇئا قىلـسا بولمامـدۇ؟ ھهيدەپ چىقارغانالرغا ب

ــوغلى ئىيـــــسانى ا نىـــــڭ ئهلچىـــــسى دەپ هللاســـــهن مهريهمنىـــــڭ ئـــهللا ا، ئىشىنىسهنغۇ؟ ئىيسانى خهلقى تۇتۇۋېلىـپ ئۆلتـۈرمهكچى بولغانـدا

ــكهن ــا ئېلىــپ چىقىــپ كهت ــۆز دەرگاھىغ ــۇنى ئ ــۆز ، ئ ــشقا ئ ــسا نىمى ئىيمـۇقهۋقىس . ېـدى د خهلقىنىڭ ھاالك بولۇشى ئۈچۈن بهددۇئا قىلمىغـان؟

ســهن دانىــشمهن تهرىپىــدىن ئهۋەتىلــگهن دانىــشمهن ، تــوغرا ئېيتتىــڭ: ئـــۇ ، مهن مـــۇھهممهد پهيغهمبهرنىـــڭ ئىـــشلىرىغا قارىـــسام. ئىكهنـــسهن

ــدىكهن ــشالرغا بۇيرۇمايـ ــان ئىـ ــشىلهرنى يامـ ــشالردىن ، كىـ ــشى ئىـ ياخـكــاززاپ پــالچىمۇ ئهمهس ، ئــۇ ئازغــان ســېهرىگهرمۇ ئهمهس، توســمايدىكهن

مهخپـى سـىرالرنى ، ئۇنىڭدا يۇشـۇرۇن غايىـپ ئىـشالرنى بىلىـش .ئىكهن ،قـاراپ باقـايلى ، بىلىشتهك پهيغهمبهرلىك پهزىلىتى بـارلىقىنى بىلـدىم

: ئۈچۈن مۇنداق مهكتۇپ يازدىجاۋاب ۋە دېدى

قىبتىلهرنىــــــڭ چــــــوڭى . بىــــــسمىلالھىر رەھمــــــانىررەھىم ” : مۇقهۋقىستىن مۇھهممهد ئىبنى ئابدۇلالغا ساالم

ئۇنىڭــدا ئېيتقــانلىرىڭنى ۋە نىمىــگه دەۋەت . بىڭنى ئوقــۇدۇممهكتــۇــدىم ــدىغانلىقىڭنى بىلــ ــدىغانلىقىنى . قىلىــ ــبهر كېلىــ مهن پهيغهمــ

سـېنىڭ ئهلچىڭنـى . ئۇنى شامدىن چىقىـدۇ دەپ ئـوياليتتىم ، بىلهتتىمساڭا قىبـتلهر ئىچىـدە زور ئورۇنغـا ئىـگه ئىككـى كېنـزەك ، ھۆرمهتلىدىم

مىنىــشىڭگه بىــر خېچىــر ســوۋغا ، ېچهك كــ–ئهۋەتــتىم ھهمــدە كىــيىم “ .ۋەسساالم، قىلدىم

مهزكــــۇر كېنزەكلهرنىــــڭ بىــــرى بولغــــان مــــارىيهنى پهيغهمــــبهر

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 292 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

بۇنىڭـدىن بالىـسى ئىبـراھىم تۆرەلـدى؛ ، ئهلهيهىسساالم ئهمرىگه ئالـدى مـۇقهۋقىس بولـسا . يهنه بىر كېنزەكنى ھهسـسان ئىبنـى سـابىتقا بهردى

. مۇسۇلمان بولماي قېلىۋەردى

هجاشىغا مهكتۇپ يولالشن

نهجاشـىغا ئهمـر پادىـشاھى پهيغهمبهر ئهلهيهىسـساالم ھهبهشىـستان : ئىبنى ئۇمهييه زىمىرىدىن تۆۋەندىكىچه مهكتۇپ يوللىدى

نىــڭ ئهلچىــسى مــۇھهممهددىن هللا، بىــسمىلالھىر رەھمــانىررەھىم” : ھهبهشىستاننىڭ چوڭى نهجاشىغا ساالم

هللا ا. باشقا ھـېچ ئىـالھ يـوق ئۇنىڭدىن، نى شۇنداق ماختايمهنكى هللا، نوقــــسانالردىن پــــاك–ئهيىــــپ ، پادىــــشاھىپۈتكــــۈل كائىناتنىــــڭ

مــــۆمىنلهرنى ئــــازاپتىن ، مــــۆمىنلهرگه ســــاالمهتلىك بېغىــــشلىغۇچى، شـۇنىڭغا گۇۋالىـق بېرىمهنكـى . شهيئىلهرنى باشقۇرغۇچى ، ساقلىغۇچى

ا نىـڭ مهريهمـگه ئىلقـ هللاغا مهنـسۇپ روھ ۋە ا هللا، ئىيسا مهريهمنىڭ ئوغلى دۇنيـادىن ئاالقىـسىنى ، ئىپپهتلىـك ، ئىيـسانى پـاك هللا ا. قىلغان سۆزىدۇر

شــۇنىڭ بىـــلهن مهريهم ، قىلـــدى) تاشــالش (ئــۈزگهن مهريهمــگه ئىلقـــا ئىيـسانى ، قۇدرەت قۇلى بىلهن ئـادەمنى ياراتقانـدەك هللا ا. ھامىلدار بولدى

ــاراتتى ــر ا . ي ــوق بى ــىرىگى ي ــېنى ش ــشكه هللامهن س ــا ئىشنى ــا ، غ ئۇنىڭغماڭـا كهلـگهن ۋەھىـيلهرگه ئىمـان ، ماڭـا ئهگىشىـشكه ، شقائىتائهت قىلى

ــمهن ــشقا دەۋەت قىلىـ ــسىهللامهن ا. ئېيتىـ ــڭ ئهلچىـ ــېنى ۋە . نىـ مهن سـمهن ســىلهرگه . غــا ئىتــائهت قىلىــشقا دەۋەت قىلىــمهن هللاخهلقىڭنــى ا

نهسـىهىتىمنى قۇبـۇل ، نىڭ ئهمرىنى يهتكۈزدۈم ۋە نهسىههت قىلـدىم هللا “ .گه ساالمتوغرا يولغا ئهگهشكهنلهر، قىلىڭالر

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 293 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

ــۇپنى ئېلىــپ ــدى ۋە ، نهجاشــى مهكت ــايىتى ھۆرمهتلى ــى ناھ ئهلچىن بېـشارەت مهن ئىيـسانىڭ مـۇھهممهدتىن ، بىلهن قهسهمكى هللا ا: ئهلچىگه

لېكىن مېنىڭ ھهبهشىـستاندا يـاردەمچىلىرىم . بهرگهنلىكىنى بىلىمهن ــاز ــاردەمچىلىرىمنى كۆپهيتىــپ ، ئ ــشاتقىچه ، ي ــى يۇم ئۇالرنىــڭ دىللىرىن

ئهمـــر ئىلگىـــرى ھهبهشىـــستانغا ھىجـــرەت قىلىـــپ . دېـــدى ،كـــۈتكىنپهيغهمـبهر ، كېلىپ مۇشۇ يهردە تۇرۇپ قالغـان مۇسـۇلمانالرنى مهدىـنىگه

. ئهلهيهىســــــساالمنىڭ ھوزۇرىغــــــا قايتىــــــشقا تهكلىــــــپ قىلــــــدىــۇفياننىڭ قىـــزى ــدا ئهبۇسـ ئۇبهيـــدۇلال ئىبنـــى ، مۇھاجىرالرنىـــڭ قاتارىـ

ئېرى ئۇنىڭ بىـلهن بـۇرۇن ، ىجهھىشنىڭ ئايالى ئۇممۇ ھهبىبهمۇ بار ئىد لــېكىن ، مۇســۇلمان بولــۇپ ھهبهشىــستانغا ھىجــرەت قىلغــان ئىــدى

دىنىغــا كىرىــپ كهتـــكهن ۋە خرىــستىئان ئۇبهيــدۇلال گۇمراھلىــشىپ پهيغهمــبهر ، ئۇممــۇ ھهبىــبه ھهبهشىــستاندىكى ۋاقتىــدا. كېــيىن ئــۆلگهن

. ئهلهيهىسساالم نهجاشىنى ۋەكىل قىلىپ ئۇنى ئهمرىگه ئالدى

راغا مهكتۇپ يولالشكىس

كىسراغا ئابـدۇلال ئىبنـى پادىشاھىپهيغهمبهر ئهلهيهىسساالم ئىران : ھۇزافه سهھمىدىن تۆۋەندىكىچه مهكتۇپ يوللىدى

نىــڭ ئهلچىــسى مــۇھهممهدتىن هللا، بىــسمىلالھىر رەھمــانىررەھىم” : ئىراننىڭ چوڭى كىسراغا

، يتقـان غا ۋە ئۇنىـڭ ئهلچىـسىگه ئىمـان ئې هللاتوغرا يولغا ئهگىشىپ ا نىـڭ هللامـۇھهممهد ا ، نىڭ شـىرىكى يـوق هللا، دىن باشقا ھېچ خۇدا يوق هللا

مهن . بهندىــسى ۋە ئهلچىــسى دەپ شــاھادەت ئېيتقــان كىــشىلهرگه ســاالمتهرىپىــدىن پۈتــۈن هللا مهن ا. ســېنى مۇســۇلمان بولۇشــقا دەۋەت قىلىــمهن

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 294 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

مهن تىرىــــك ئىنــــسانالرنى . ئىنــــسانالرغا ئهۋەتىلــــگهن پهيغهمــــبهر نىڭ ئازاۋىغا قالىـسهن هللاسۆزۈمنى ئىنكار قىلغانالرنى ا ، نئاگاھالندۇرىمه

ئهگهر بۇنىڭـدىن . ئامـان بولىـسهن ، مۇسۇلمان بولـساڭ . دەپ قورقۇتىمهن ئوتقـــــا –مهجۇســـــىالر [پۈتـــــۈن مهجۇســـــىالرنىڭ ، بـــــاش تارتـــــساڭ

“ .گۇناھى ساڭا يۈكلىنىدۇ] ت–. چۇقۇنغۇچىالر

ىرتىــپ ھاكــاۋۇرلۇق قىلىــپ ئــۇنى ي ، كىــسرا مهكتــۈپنى ئوقــۇپ ــيىن . تاشــلىدى ــدىن كې ــبهر ئهلهيهىســساالمغا يهتكهن ــۇ خهۋەر پهيغهم ، ب

لىقىنى ۋەيـــــران پادىـــــشاھئۇنىـــــڭ هللا ا: پهيغهمــــبهر ئهلهيهىســـــساالم ھهقىقهتهنمـۇ ئىـران دۆلىتـى ئهڭ بـۇرۇن يىمىرىـپ . دېدى !قىلىۋەتسۇنيهمهنـدىكى ۋالىـسىغا ، بۇ بهدبهخت تاجـاۋۇزچىلىقنى باشـالپ . تاشالندى. پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالمنى ئېلىپ كېلىشنى بـۇيرۇدى ، تىپئادەم ئهۋە

كىــسرانى ئــۇزۇن ئــۆتمهيال ئۇنىــڭ ئــوغلى شــىرۋەينى ئــۆز ئاتىــسىغا هللا اشـىرۋەي يهمهن . قارشى چىقىرىش ئـارقىلىق يـولى بىـلهن ئۆلتۈرگـۈزدى

ئــۇنى ئاتىــسى بۇيرۇغــان ئىــشنى قىلىــشتىن ، ۋالىــسىغا ئــادەم ئهۋەتىــپ . توستى

اۋىغا مهكتۇپ يولالشمۇنزىر ئىبنى س

پهيغهمــــبهر ئهلهيهىســــساالم بهھرەيننىــــڭ ۋالىــــسىغا ئهالئىبنــــى . ئـۇنى مۇسـۇلمان بولۇشـقا دەۋەت قىلـدى ، ھهزرەمىدىن مهكتـۇپ يـولالپ : مهكتۇپ مۇنداق يېزىلغان

، نـــــى ماختـــــايمهنكىهللامهن ا. بىـــــسمىلالھىر رەھمـــــانىررەھىم”) بهش ۋاقـت نامـاز (بىزنىڭ نـامىزىمىز . ئۇنىڭدىن باشقا ھېچ ئىالھ يوق

بۇغۇزالپ ئۆلتۈرۈلگهن مـاللىرىمىزنى ، قىبلىمىزگه قارىغان ، نى ئوقۇغان

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 295 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

ۋە پهيغهمبهرنىــڭ ھىمايىــسىدە هللا ا. لىنىدۇھېــسابيىگهنــلهر مۇســۇلمان ــدۇ ــۆمىن . بولىـ ــانالر مـ ــشنى ياقتۇرغـ ــۇنداق قىلىـ ــىالردىن شـ مهجۇسـ “ . خىراج ئېلىنىدۇ–باش تارتقانالردىن باج ، سانىلىدۇ

ــر ــۇل بهھ ــى قۇب ــسالم دىنىن ــى ســاۋى ئى ــۇنزىر ئىبن ــسى م ەين ۋالى : مۇنداق مهكتۇپ يازدى، قىلىپ

سـېنىڭ مهكتـۇبىڭنى بهھـرەين خهلقىـغه ئوقـۇپ ، رەسـۇلۇلالھ ئى ”، ئۇالرنىڭ بهزىلىرى ئىسالم دىنىنى يـاقتۇرۇپ مۇسـۇلمان بولـدى . بهردىم

، بــارالريهھــۇدىيمېنىــڭ يېرىمــدە مهجۇســىالر ۋە . بهزىلىــرى ياقتۇرمىــدى “ بۇالر ھهققىدە نىمه قىلىشىمنى بۇيرۇيسهن؟

: پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالم ئۇنىڭغا مۇنداق مهكتۇپ يازدى

نىــڭ ئهلچىــسى مــۇھهممهدتىن هللا، بىــسمىلالھىر رەھمــانىررەھىم” .مۇنزىر ئىبنى ساۋىگه ساالم

شـــۇنىڭغا گۇۋالىـــق . ئـــۇ تهنهـــادۇر، نـــى مهدھىيلهيمهنكـــىهللامهن انىـڭ هللامـۇھهممهد بولـسا ا ، شـقا ھـېچ ئىـالھ يـوق دىـن با هللا، بېرىمهنكى

: نىڭ مۇنـۇ سـۆزىنى ئهسـلىتىمهن هللامهن ساڭا ا . بهندىسى ۋە ئهلچىسىدۇر ئـۇ ئـۆزىگه پايـدىلىق ئىـش قىلغـان ، كىمكى ماڭا سادىق بولىـدىكهن �

ــدىكهن ۋە ــائهت قىلى ــرىمگه ئىت ــڭ پهيغهمبهرلى ــى مېنى ــدۇ؛ كىمك بولىــدىكهن ــا كهلتۈرى ــۇيرۇغىنى بىج ــائهت قىلغــان ،ئۇالرنىــڭ ب ــا ئىت ــۇ ماڭ ئ

. مېنىڭ ئهلچىلىرىم سېنىڭ ياخـشى تهرىپىلىرىڭنـى قىلـدى ′.بولىدۇمۇســۇلمان . ســېنىڭ خهلقىــڭ ئۈچــۈن ئــارا تۇرۇشــۇڭنى قۇبــۇل قىلــدىم

. سـهنمۇ كهچـۈرگىن ، مهن گۇناھكارالرنى كهچـۈردۈم ، بولغانالرغا چېقىلما . ىمايمىزسېنى مهنـسىۋىڭدىن ئېلىـپ تاشـل ، سهن ئاينىپ كهتمىسهڭال

ۋە مهجۇسىالرنىڭ ئـۆز دىنىـدا قالغانلىرىـدىن خىـراج ئېلىنـسا يهھۇدىي

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 296 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

“. بولىدۇ

ئوماننىڭ ئىككى ۋالىسىغا مهكتۇپ يولالش

پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالم ئهمـر ئىبنـى ئاسـتىن ئوماننىـڭ ئىككـى ۋالىسىغا يهنى جۇلهندىنىڭ ئوغۇللىرى جهيفهر بىلهن ئهبـدىگه مهكتـۇپ

: مۇنداق يېزىلغانمهكتۇپ . يوللىدى

نىــڭ ئهلچىــسى مــۇھهممهدتىن هللا. بىــسمىلالھىر رەھمــانىررەھىم” : جۇلهندىنىڭ ئوغۇللىرى جهيفهر بىلهن ئهبدىگه

ــاالم ــا س ــان ماڭغانالرغ ــوغرا يولغ ــا . ت ــسالم دىنىغ ــىلهرنى ئى مهن سمهن تىرىــك ، مۇســۇلمان بولــساڭالر ئامــان بولىــسىلهر . دەۋەت قىلىــمهن

ــد ــسانالرنى ئاگاھالنـ ــا ائىنـ ــڭ ھهق هللاۇرۇش ۋە كاپىرالرغـ ــڭ ئازاۋىنىـ نىـنىـڭ پۈتـۈن ئىنـسانالرغا ئهۋەتـكهن هللائىكهنلىكىنى ئىسپاتالش ئۈچـۈن ا

ســــىلهرنى مهنــــسىۋىڭالردا ، مۇســــۇلمان بولــــساڭالر ، ئهلچىــــسىمهنمهنــــسىۋىڭالر قولــــۇڭالردىن ، مۇســــۇلمان بولمىــــساڭالر، قالــــدۇرىمهنــدۇ ــشغال قىلىـــــــپ . كېتىـــــ ــى ئىـــــ ــكىرىم زىمىنىڭالرنـــــ ، لهشـــــ

“ .ۋەسساالم، پهيغهمبهرلىكىمنى ئاشكارا قىلىدۇ

ــيىن ــدىن كې ــپ بارغان ــا يېتى ــاس ئۇالرغ ــى ئ ــى ، ئىبن ــدى ئىبن ئهبــلهرگه ــساالمنىڭ نىمىــ ــبهر ئهلهيهىســ ــدىن پهيغهمــ ــدى ئۇنىڭــ جۇلهنــــدىغانلىقىنى ســورىدى ــن مهنئــى قىلى ــدىغانلىقى ۋە نىمىلهردى . بۇيرۇي

ــاس ــى ئ ــشىلهرنى : ئىبن ــساالم كى ــبهر ئهلهيهىس ــائهت هللا اپهيغهم ــا ئىت غــدۇ ــشقا بۇيرۇي ــىدۇ هللا، قىلى ــشتىن توس ــىيىلىق قىلى ــا ئاس ــشى . غ ياخ، زۇلۇم قىلىـشنى . رەھىم قىلىشقا بۇيرۇيدۇ –سىله ، ئىشالرنى قىلىشقا

ھـــاراق ، زىنـــا قىلىـــشنى، باشـــقىالرنىڭ ھهققىـــگه تاجـــاۋۇز قىلىـــشنى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 297 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

كه چوقۇنۇشـنى مهنئـى ) كىرسـت (سـهلب ، بۇتالرغا، تاشالرغا، ئىچىشنىــ ــدى،دۇقىلىـ ــدى . دېـ ــى جۇلهنـ ــدى ئىبنـ ــان : ئهبـ ــڭ دەۋەت قىلغـ ئۇنىـ

ــمه ــىلىرى نى ــگهننهرس ــشى دې ــسىال ! ياخ ــشىم ئۇنى ــڭ قېرىندى ، مېنىئـــۇنى ئېتـــراپ قىلىـــپ مۇســـۇلمان ، مۇھهممهدنىـــڭ ئالـــدىغا بېرىـــپ

ــۇق ــۇپ ، بۇالتتــ ــۇھهممهدكه تهۋە بولــ ــشىمنىڭ مــ ــېكىن قېرىندىــ ، لــئهمــر ئىبنــى . دى دېــ،ھوقۇقىــدىن ئايرىلىــپ قېلىــشقا كــۆزى قىيمايــدۇ

مهنــسىۋىدە ، قېرىندىــشىڭ مۇســۇلمان بولىــدىغان بولــسا: ئـاس ئۇنىڭغــا پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم بــايالردىن زاكــات ئېلىــپ ئــۇنى . قالدۇرىلىــدۇ

ئهبدى ئىبنـى . دېدى ،كهمبهغهللهرگه تهقسىم قىلىپ بېرىشكه بۇيرۇيدۇ ئهمـر . دى نىـمه؟ دەپ سـورى دېـگهن زاكات! بۇ ياخشى ئهخالققۇ : جۇلهندى

نىڭ زاكات توغرىـسىدىكى كۆرسـهتكهن بهلگىلىمىـسىنى هللائىبنى ئاس ا : ئهبــدى ئىبنـى جۇلهنــدى ، بايـان قىلىــپ چـارۋىالر ئۈســتىدە توختالغانـدا

ــدۇ؟ دەپ ــات ئېلىنام ــارۋىلىرىمىزدىنمۇ زاك ــان چ ــوتالقالردا بېقىلىۋاتق ئ ئهبـدى . بهردى جـاۋاب دەپ ، ئېلىنىـدۇ ، ھهئه: ئهمـر ئىبنـى ئـاس . سورىدى

چـارۋىلىرى ، قهۋمىم يـۇرتلىرى يىـراق ، غا قهسهمكى هللا: ئىبنى جۇلهندى ئاندىن ئهبـدى ئىبنـى . دېدى ،كۆپ بولغانلىقتىن بۇنىڭغا رازى بولمايدۇ

جهيــفهر . جۇلهنــدى ئهمــر ئىبنــى ئاســنى قېرىندىــشى جهيــفهرگه ئهۋەتتــىــشاپ ــۆڭلى يۇم ــيىن ك ــلهن سۆزلهشــكهندىن كې ــاس بى ــى ئ ــر ئىبن ، ئهم

ئهمـر ئىبنـى ئاسـنى ، ن ئىككىـسى مۇسـۇلمان بولـدى قېرىندىشى بىـله . زاكات يىغىشقا قويدى

ھهۋزە ئىبنى ئهلىگه مهكتۇپ يولالش

مــۇھهممهد ئهلهيهىســساالم ســهلىت ئىبنــى ئهمــردىن يهمامهنىــڭ ” : ۋالىسى ھهۋزە ئىبنى ئهلىگه تۆۋەندىكىچه مهكتۇپ يوللىدى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 298 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ــۇھهممهد هللا. بىــسمىلالھىر رەھمــانىررەھىم تىن نىــڭ ئهلچىــسى م : ھهۋەز ئىبنى ئهلىگه

ــاالم ــكهنلهرگه س ــا ئهگهش ــوغرا يولغ ــنىم ، بىلگىنكــى. ت ــڭ دى مېنىسـېنى ، ئامـان بولىـسهن ، مۇسۇلمان بولساڭ . ھهممه يهردە باش كۆتىرىدۇ “. ۋالىلىغىڭدا قالدۇرىمهن

: يازدىجاۋابھهۋزە مهكتۇپنى ئېلىپ مۇنداق

! ۋە گـۈزەل ياخـشى دېگهن سېنىڭ دەۋەت قىلغان ئىشلىرىڭ نىمه ” خهلقـــى ئهرەبپۈتـــۈن ، مهن بولـــسام قهۋمىمنىـــڭ شـــائىرى ۋە تـــاتىغى

ــدۇ ــدىن تهپ تارتىـ ــساڭ . مهنـ ــىرىك قىلـ ــشىڭغا شـ ــى ئىـ ــاڭا ، مېنـ سـ “ .ئهگىشىمهن

: پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالم ئۇنىـڭ مهكتـۇبىنى كۆرگهنـدىن كېـيىن ، ئۇنىـڭ ئۆزىمـۇ . ئهگهر مهندىن بىـر پـارچه يهر سورىـسىمۇ بهرمهس ئىـدىم

پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالم مهككىنـى . دېدى ،كىميىتىمۇ ھاالك بولىدۇ ھاــدا ــپ قايتقانـ ــى قىلىـ ــدى ، فهتهـ ــى ئۆلـ ــى ئهلـ ــبهر . ھهۋزە ئىبنـ پهيغهمـ

ئهلهيهىسساالم ئىسالم دىنىنى قۇبۇل قىلغان ھهربىـر قهۋمـگه ئۇالرنىـڭ . چوڭىنى باشلىق قىلىپ قوياتتى

يىلى– 7ھىجىرىيىنىڭ

خهيبهر غازىتى

ــڭ ھىجىرىيى ــدا – 7نىـــ ــۇھهررەم ئېيىـــ ــى مـــ ــبهر ، يىلـــ پهيغهمـــلىرىغـا ھۇجـۇم قىلىـشقا يهھۇدىيئهلهيهىسساالم سـاھابىلىرىنى خهيـبهر

ــۇيرۇدى ــازىرلىق كۆرۈشــكه ب ــبهر . ھ ــۇدىيخهي ــازىتى يهھ ــدەك غ لىرى خهن

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 299 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

قهبىلىلىرىنى ھهدەپ پهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالمغا قارشـى ئهرەبۋاقتىدا دا كهئىــب ئىبنــى ئهشــرەف ۋەقهســىدە يۇقىرىــ. تۇرۇشــقا قۇتراتقــان ئىــدى

لىـرى بىـلهن تىرىـشىپ ئهرەبئۇالر ھېلىمـۇ قىـر ، بايان قىلغىنىمىزدەك . پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالمغا قارشــى تۇرماقتــا ئىــدى، ئىتتىپــاق تــۈزۈپ

شۇنىڭ ئۈچۈن پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالم ھۇدەيبىيهدە ئۆزى بىلهن بىلـله ــهھرا ــان سـ ــهپهرۋەرلى ئهرەببولغـ ــى سـ ــاقىردىلىرىنـ ــۇدەيبىيه . ككه چـ ھـ

بــۇ قېتىمقــى جهڭــگه چىقىــش ئۈچــۈن ، غازىتىغــا چىقمىغــانالر كېلىــپــورىدى ــازەت ســـ ــساالمدىن ئىجـــ ــبهر ئهلهيهىســـ ــبهر . پهيغهمـــ پهيغهمـــ

ــساالم ــۈن ئهمهس: ئهلهيهىســـــ ــمهت ئۈچـــــ ــا ، غهنىـــــ پهقهت جىهادقـــــ ،غهنىمهتـــتىن ھېچنهرســـه بهرمهيـــمهن، قىزىقىـــدىغىنىڭالر چىقىڭـــالر

ئانــدىن كېــيىن . اكــاچى ئــارقىلىق ئىــالن قىلــدۇردىۋە بــۇنى ج. دېــدىپهيغهمبهر ئهلهيهىسساالم مهدىنىدە ئـۆز ئورنىغـا سـىبا ئىبنـى ئـورفهتهنى

بــــۇ ســــهپهرگه پهيغهمــــبهر ئهلهيهىســــساالمنىڭ . قالــــدۇرۇپ ئاتالنــــدىمۇســۇلمانالر قوشــۇنى . ئاياللىرىــدىن ئۇممــۇ ســهلهمه بىلــله چىقتــى

ىلچه كېلىـــدىغان خهيـــبهرگه مهدىنىنىـــڭ غهربـــى شـــىمالىدىكى يـــۈزمپهيغهمــــبهر . يېتىــــپ كهلگهنــــدە ئۈنلــــۈك تهكبىــــر ۋە دۇئــــا ئوقــــۇدى

، يــوق نهرســىگه ئهمهس، ســىلهر گاســقا! ئاســتا تــوۋالڭالر: ئهلهيهىســساالمغـا هللاسـۆزۈڭالرنى ئـاڭالپ تۇرغـۇچى ا ، ھهمىشه سىلهردىن ئايرىلمايدىغان

بىرىـدىن ئـايرىم –خهيـبهر قورغـانلىرى بىـر . دېدى ،دۇئا قىلىۋاتىسىلهر نهتـات ، قورغـانالر بولـۇپ دېـگهن شـهق ، كهسـىبه ، ئـۇالر نهتـات . ئۈچ ئىدى

كهسـمه قـورغىنى يهنه ، قۇلله قورغانلىرىغـا ، سهئىب، قورغىنى يهنه نائىم سـواللىم ، ۋەتىـه ، شهق قـورغىنى يهنه قهمـۇس ، بهرى قورغانلىرىغا ، ئۇبهي

ــا بۆلـــۈنهتتى ــبهر ئهلهيهىســـساال. قورغانلىرىغـ م ئىـــشنى نهتـــات پهيغهمـقورغانلىرىـــدىن باشـــلىدى؛ قوشـــۇننى قورغاننىـــڭ شـــهرقىدىكى ئـــوق

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 300 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

دۈشـمهننى ھهيـۋە بىـلهن مۇسـۇلمان . يهتمهيدىغان جايغا ئورۇنالشتۇردى قوشــۇننى ئۇالرنىــڭ خورمــا دەرەخلىرىنــى كېــسىپ ، قىلىــش ئۈچــۈن مۇسۇلمانالر تۆت يۈز تۈپچه خورما دەرىخىنـى كېـسىپ ، تاشالشقا بۇيرۇدى

الرنىــڭ ئورۇشۇشــقا بهل يهھۇدىيپهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم . دىتاشــلى. خورمــا دەرەخلىرىنــى كېسىــشنى توختــاتتى ، باغلىغــانلىقىنى بىلىــپ

ــلىدى ــنى باش ــلهن ئۇرۇش ــتىش بى ــوق ئې ــا ئ ــائىم قورغىنىغ ــدىن ن . ئان. مۇســـۇلمانالرنىڭ ئهلىمـــى مۇھـــاجىرالردىن بىرىنىـــڭ قولىـــدا ئىـــدى

ــجه چ ــېچ نهتىـ ــتىن ھـ ــۈنكى ئۇرۇشـ ــدىبۈگـ ــى . ىقمىـ ــۇھهممهد ئىبنـ مـمهســـلهمهنىڭ قېرىندىـــشى مهھمـــۇد ئىبنـــى مهســـلهمه مۇشـــۇ كـــۈنى

پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم ھهر كــۈنى بىــر قىــسىم . بولــدىشــېهىتئهسكهرلىرىنى ئېلىپ چىقىپ دۈشمهن بىلهن كىچىـك ئـۇرۇش قىلىـپ

ــۇراتتى ــۈزەتچىلىكىگه . ت ــر مۇســۇلماننى قوشــۇننىڭ ك ــسى بى ھهركېچىــاتتى ــۆمهر ئىبنــى خهتتــاب كۈزەتچىلىــك قىلغــان – 7. قوي كىچىــسى ئ

، نى تۇتۇۋېلىـپ يهھـۇدىي ئۇ يېـرىم كېچىـدە سـىرتقا چىققـان بىـر ، ئىدى يهھـۇدىي ، ئۇنى پهيغهمبهر ئهلهيهىسـساالمنىڭ ھۇزۇرىغـا ئېلىـپ كهلـدى

ــدىلىق بىــر ، ماڭــا ئامــانلىق بهرســهڭالر : قورقــۇپ كېتىــپ ســىلهرگه پايغــا ئامــانلىق بېرىلگهنــدىن يهھۇدىي. دېــدى،ســىرنى ئېيتىــپ بېــرىمهن

ــيىن ــۇ، كې ــى : ئ ــدىكىلهر زېرىكت ــدى، قورغان ــهق ، چارچى ــالىلىرىنى ش بئــــۇالر ئهته چىقىــــپ ســــىلهر بىــــلهن . قورغىنىغــــا ئاپىرىــــپ قويــــدى

ــماقچى ــدا ، ئۇرۇشــ ــسى ئېچىلغانــ ــڭ دەرۋازىــ ــىلهرگه ، ئهته قورغاننىــ ســبىـر خىـل [دەببـابه ، ) ئىستىهكامالرغا تاش ئاتىدىغان قـورال (مهنجهنىق

ئىچىــگه ، ئهســكهرلهر ئــۇنى قورغــان تــۈۋىگه ئاپىرىــپ ، ئــۇرۇش قۇراىــل ــشىدۇ ــاننى تېـ ــپ قورغـ ــزە ۋە ، ] .كىرىۋېلىـ ــنهيـ ــۆينى قىلىچـ ــار ئـ الر بـ

باشــقا ، ســىلهر مۇشــۇ قــورالالرنى ئىــشلىتىپ ، كۆرســىتىپ قــويىمهن

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 301 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

، مهنجهنىقنـى بهلـلهپ قويـۇپ . قورغانالرنى ئاسان ئىـشغال قىالاليـسىلهر ــسهڭالر دەببابىلهر ــاننى تهش ــپ قورغ ــگه كىرىۋېلى ــڭ ئىچى ــۇ ، نى ــۇن ش ئ

پهيغهمبهر ئهلهيهىسـساالم مـۇھهممهد . دېدى ،كۈنىال ئىشغال قىلىسىلهر ئـۇ ، ئهته ئهلهمنى شۇنداق بىر ئادەمگه تۇتقـۇزىمهنكى : ئىبنى مهسلهمهگه

ــۆيىدۇ هللا ــى س ــى ۋە پهيغهمبهرن ــۆيىدۇ هللا، ن ــۇنى س ــۇ ئ ــۇ ۋە پهيغهمبهرم ،مالرنىڭ ھهممىــسى ئۆزلىرىنىــڭ شــۇ كىــشى ئهنــسارىمۇھــاجىر ۋە . دېــدى

ھهتتـا ئـۆمهر ئىبنـى ، بولۇپ قېلىشىنى ئارزۇ قىلىپ يېتىـپ قېلىـشتى . دېـــدى،مهنـــسهپنى پهقهت مۇشـــۇ كېچىـــدىال ئـــارزۇ قىلـــدىم: خهتتـــاب

. پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالم ئهتىـسى ئهلـى ئىبنـى ئهبـۇ تـالىبنى سـورىدى پهيغهمــبهر ، ى ئېيتقانــدابىرســى ئۇنىــڭ كــۆزى ئاغرىــپ قالغــانلىقىن

ئهلهيهىســساالم ئهلىنــى چاقىرتىــپ كېلىــپ ئۇنىــڭ كــۆزىگه تۈكــۈرۈپ ئانـــدىن پهيغهمـــبهر . كـــۆزى ســـهللىمازا ســـاقىيىپ كهتتـــى، قويۇۋىـــدى

قوشــۇن بىــلهن ئۇرۇشــقا ، ئهلهيهىســساالم ئهلىــگه ئهلهمنــى تۇتقــۇزۇپ بىـر .الرمۇ ئۇرۇشقا راسـلىنىپ تۇرۇشـقان ئىـدى يهھۇدىيبۇ چاغدا . ماڭدى

ئهلــى ئــۇنى ، يهك چۈشۈشــنى تهلهپ قىلىــپ چىقتــى– يهكمــۇ يهھــۇدىيالنغان مهرھهب ھېــسابئانــدىن دۈشــمهنلهرنىڭ ئهڭ بــاتۇرى ، ئۆلتــۈردى

ئــۇنى مــۇھهممهد ، يهك چىقىــشنى تهلهپ قىلىــپ چىقىۋىــدى –يهكمــۇ ــۈردى ــلهمه ئۆلت ــى مهس ــىر . ئىبن ــشى ياس ــڭ قېرىندى ــدىن مهرھهبنى ئان

مۇسـۇلمانالرنىڭ قـاتتىق ، بنـى ئهۋۋام ئۆلتـۈردى ئۇنى زۇيهبـر ئى ، چىقتىمۇسـۇلمانالر ئـۇالرنى ، الر قـاچتى يهھـۇدىي ھۇجۇم قىلىـشى نهتىجىـسىدە

دۈشـــمهنلهر يېنىـــدىكى ســـهئىب . ســـۈرۈپ قورغانغـــا بېـــسىپ كىـــردىمۇســۇلمانالر نـائىم قورغىنىــدىن نۇرغـۇن نــان ۋە . قورغىنىغـا چېكىنـدى رنى قوغالپ سـهئىب قورغىنىغـا اليهھۇدىيئاندىن . خورما غهنىمهت ئالدى

ــۇلمانالرنى يهھــــۇدىي. كىــــردى ــاتتىق ئۇرۇشــــۇپ مۇســ ــۇ يهردە قــ الر بــ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 302 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ھهباب ئىبنى مۇنزىر ۋە ئۇنىـڭ ھهمرالىـرى مهۋقهسـىدە ، چىكىندۈرىۋىدىقورغانغـا ، قىلىـپ مهغلـۇب الرنى يهھـۇدىي چىڭ تۇرۇپ قاتتىق ئۇرۇشـۇپ

ۇق غهنىــمهت ئــۇز–ئــۇالر بــۇ قورغانــدىن نۇرغــۇن ئــاش . بېــسىپ كىــردىــدى ــۆزلىرى . ئال ــى غازىالرنىــڭ ئ ــبهر ئهلهيهىســساالم غهنىمهتلهرن پهيغهم

ئېلىـپ كېتىـشكه ، يىيىشكه ۋە ئۇالقلىرىغا بېرىشكه بولىـدىغانلىقىنى مهغلـۇب بـۇ قورغانـدا . بولمايدىغانلىقىنى جاكاچى ئـارقىلىق ئۇقتـۇردى

ر ئـۇالرنى مۇسـۇلمانال ، الر قۇلله قورغىنىغا كىرىۋېلىشتى يهھۇدىيبولغان بـۇ قورغـاننى . سۈرۈپ يۈرۈپ يۈرۈپ بـۇ يهردە ئـۈچ كـۈن مۇھاسـىرە قىلـدى

ئهسىرگه چۈشـكهن بىـر ، تۆتىنچى كۈنى . ئىشغال قىلىش قىيىن بولدى الر چىقىـپ يهھـۇدىي قورغانـدىكى ، نىڭ كۆرسىتىـشى ئارقىـسىدا يهھۇدىي

بولـۇپ شـهق قورغىنىغـا مهغلـۇب ئـاخىرى ، قاتتىق ئۇرۇشـقان بولـسىمۇ ئـۇبهي ، مۇسۇلمانالر ئۇالرنىـڭ ئارقىـسىدىن سـۈرۈپ كىرىـپ ، الدىكىرىۋ

الر چىقىـپ قـاتتىق يهھـۇدىي . قورغىنىنى مۇھاسىرە قىلىـشقا باشـلىدى ، ى ناھــايىتى قهھرىمــانلىق كۆرســىتىپئهنــسارىئهبــۇدۇ جــانه . ئۇرۇشــتى

مۇسـۇلمانالر بـۇ قورغانـدا . مهردانىلىق بىلهن قورغانغـا بېـسىپ كىـردى . تۈلۈكلهرنى غهنىـمهت ئالـدى –قوي ۋە ئۇزۇق ، زلىرىنىنۇرغۇن ئۆي جاھا

الر بهرى قورغىنىغــا قېچىــپ كىرىــپ قــاتتىق يهھــۇدىي بولغــان مهغلــۇبالر ئــوق ۋە تــاش ئېتىــشقا يهھــۇدىيبــۇ يهردىكــى . قارشــىلىق كۆرســهتتى

غىمۇ رەسـۇلۇلالھ ئـۇالر ئاتقـان ئـوق ۋە تاشـالرنىڭ بهزىـسى ، ئۇستا ئىـدى ، رغـا قارىتىـپ مهنجهنىقنـى تىكـلهپ قويۇۋىـدى مۇسـۇلمانالر ئۇال . تهگدى

قارشىلىق كۆرسـهتمهيال قېچىـپ ، الر قورقۇپ كېتىپ يهھۇدىيبۇنىڭدىن –الرنىـڭ مىـس ۋە سـاپال قاچـا يهھۇدىيبۇ يهردە مۇسۇلمانالر . كېتىشتى

بـۇالرنى يۇيۇۋېتىـپ : پهيغهمبهر ئهلهيهىسـساالم . قۇمۇچلىرىنى ئۇچراتتى ــدۇ ــسهڭالر بولى ــاق ئهت ــ،تام ــمهنلهرنى . دى دې ــان دۈش ــۇلمانالر قالغ مۇس

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 303 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

ــورغىنىنى يىگىــرمه كــۈن ، كهســىبه قورغىنىغــا قوغلىــۋەتتى قهمــۇس قئاندىن بۇ قورغاننى ئهلى ئىبنى ئهبۇ تالىـب ئىـشغال ، مۇھاسىرە قىلدى

بۇ قورغانـدا ھـۇبهي ئىبنـى ئهختهبنىـڭ قىـزى سـهفىييه ئهسـىر . قىلدىــدىن مۇســۇلمانالر ۋەتىــه بىــلهن . ئېلىنــدى ــانلىرىنى ئان ســواللىم قورغ

ــىرە قىلىـــشقا ماڭـــدى ــانالردىكى . مۇھاسـ ــۇ قورغـ ــۇدىيبـ ــاال يهھـ –الر بـــاقىلىرىنى ئېلىــپ ــبهردىن ، چ ــلهن خهي ــرى بى ــسىدىكى كىيىملى ئۇچى

ســاالمهت چىقىــپ كېتىــشكه يــول قويۇلــۇش شــهرتى ئاســتىدا تهســلىم پهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالم ئۇالرنىـڭ بـۇ . بولىدىغانلىقلىرىنى بىلدۈردى

تـۆت يـۈز ، مۇسۇلمانالر بۇ قورغاندىن يـۈز سـاۋۇت . هلىۋىنى قۇبۇل قىلدى ت. ياســىنى غهنىــمهت ئالــدى– ئــوق ئهرەببهش يــۈز ، مىــڭ نهيــزەقىلىــچ،

بـۇ نهرسـىلهرنى ، ئۇالر بـۇ يهردە تهۋرات پـارچىلىرىنى ئۇچراتقـان بولـسىمۇ پهيغهمـــبهر ئهلهيهسىســـساالم كهنـــانه ، تهلهپ قىلغۇچىالرغـــا بېرىـــۋەتتى

چـــۈنكى ئـــۇ ھـــۇبهي ئىبنـــى ، بنـــى ھـــوقهيقىنى ئۆلـــۈمگه بـــۇيرۇدىئىئهختهبــتىن قالغــان قىممهتلىــك زىنــنهت بۇيــۇملىرىنى تىقىــپ قويــۇپ

، بۇ زىنـنهت بۇيـۇملىرىنى مۇسـۇلمانالر تېپىۋالغـان بولـۇپ . تانغان ئىدى ، ئـــالتۇن ئـــۈزۈك، ســـىرغا، پـــايه ئـــۈزۈك، بۇالرنىـــڭ ئارىـــسىدا بىلهيـــزۇك

. ۈزلۈك مونچاق ۋە باشقىالر بار ئىدىمهرۋايىت ۋە زۇمرەت ك

، بولـدى شـېهىت خهيبهر غازىتىدا مۇسۇلمانالردىن ئون بهش كىـشى يهھـۇدىي بۇ غازات ۋاقتىدا بىـر . الردىن توقسان ئۈچ كىشى ئۆلدى يهھۇدىي

ــبهر ــر قوينىـــڭ ســـېنىنى پىـــشۇرۇپ زەھهر قوشـــۇپ پهيغهمـ خوتـــۇن بىـيهىسـساالم بـۇ گوشـتىن پهيغهمـبهر ئهله . ئهلهيهىسساالمغا بهرگهن ئىـدى ئۇنىڭغا زەھهر قوشـۇلغانلىقىنى سـېزىپ ، بىر چىشلهم ئاغزىغا سېلىپال

. شـــۇ زامـــات ئۆلـــدى، بىـــشىر ئىبنـــى يهرا گۆشـــتىن يهپ، تۈكۈرىـــۋەتتى: ئۇنىڭـدىن بۇنىـڭ سـهۋەبى سـورالغاندا ئـۇ ، خوتۇن چاقىرىلىپ يهھۇدىي

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 304 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

، ر قىلمايــدۇئۇنىڭغــا زەھهر كــا، ئهگهر مــۇھهممهد راســت پهيغهمــبهر بولــسائۇنىڭـدىن قۇتـۇاليلى ، زەھهرنـى يهپ ئۆلـسۈن ، راست پهيغهمبهر بولمىـسا

پهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالم ئـۇنى كهچـۈرۈم . دېـدى ،دەپ شۇنداق قىلدىم .قىلدى

نىڭ سهفىيىگه ئۆيلىنىشىرەسۇلۇلالھ

ــيىن ــقاندىن كې ــك ئاياقالش ــازىتى غهلىبىلى ــبهر غ ــبهر ، خهي پهيغهمر قهبىلىــسىنىڭ باشــلىغى ھۇيهينىــڭ قىــزى ئهلهيهىســساالم بهنــى نهزىــ

ســهفىيىنى ئــازاد قىلىــش ئۇنىــڭ مهھــرى ، ســهفىيىنى ئهمــرىگه ئالــدىســـهفىيه ئىـــسالم دىنىنـــى قوبـــۇل قىلـــدى ۋە . الندىھېـــسابقىلىـــپ

. مۆمىنلهرنىڭ ئانىسى بولۇش شهرىپىگه ئېرىشتى

ۋاقىت بهلگىلهپ ئۆيلىنىشنىڭ چهكلىنىشى

هردىكــى چېغىــدا نىكــاھى مــۇتئهنى پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم خهيبــۇر . چهكلىــدى ــۆيلىنىش دىمهكت . نىكــاھى مــۇتئه مــۇددەت بهلگىــلهپ ئ

ــلهپكى ــسالمنىڭ دەسـ ــدە ۋە ئىـ ــاھىليهت دەۋرىـ ــۆيلىنىش جـ ــداق ئـ بۇنـلېكىن بۇ ئادەت مۇشۇ يىلـى شـهرىئهت . چاغلىرىدا دۇرۇس دەپ قارىالتتى

يىـيىش تهرىپىدىن چهكلهنـدى؛ شـۇنىڭدەك خهيـبهردە ئىـشهك گۆشـىنى خهيــبهردە مۇســۇلمانالر قــازانالردىكى پىــشقان ئېــشهك . ھــارام قىلىنــدى

. گۆشلىرىنى يىمهي تۆكۈۋەتتى

ھهبهشىستانغا ھىجرەت قىلغانالرنىڭ قايتىپ كېلىشى

ــيىن ــدىن كې ــبهردىن قايتقان ــۇ ، مۇســۇلمانالر خهي جهفهر ئىبنــى ئهب ئهبـــۇ مۇســـا ئهشـــئهرى ۋە ئۇنىـــڭ ھهمرالىـــرى ھهبهشـــستاندىن، تالىـــپ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 305 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

خـاتىرجهم ياشـىغان ، بۇالر ھهبهشىستاندا ئون يىلچه تېچ . قايتىپ كهلدى ــدى ــشىدىن . ئىـ ــساالم ئۇالرنىـــڭ قايتىـــپ كېلىـ ــبهر ئهلهيهىسـ پهيغهمـ

ئۇالرغــا خهيــبهردە ئېلىنغــان غهنىمهتلهردىــن ، ناھــايىتى خۇرســهن بولــۇپمۆمىنلهرنىڭ ئانىـسى ، جهفهر بىلهن بىلله ئهبۇسۇفياننىڭ قىزى . بهردى

بـــۇ چاغـــدا پهيغهمـــبهر . هبىبىمـــۇ بىلـــله كهلـــگهن ئىـــدى ئۇممـــۇ ھئهبـۇ . ئهلهيهىسساالمنىڭ قېشىغا دەۋس قهبىلىـسى خهلقلىـرى كهلـدى

پهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالم ، ھۇرەيرىمۇ ئۇالر بىلهن بىلـله كهلـگهن ئىـدى . ئۇالرغىمۇ غهنىمهتلهردىن بهردى

فهدەكنىڭ فهتىه قىلىنىشى

ــيىن ــدىن كې ــه قىلىنغان ــبهر فهتى ــبهر ئهلهيهىســساالم ، خهي پهيغهممهدىنىـدىن ئـالته كۈنلـۈك نېرىـدىكى خهيـبهرگه [فهدەك ، ئادەم ئهۋەتىـپ

لىرىنىـــڭ بويـــسۇنۇشى ۋە ئىتـــائهت يهھۇدىي] .يـــېقىن بىـــر قورغـــان –مـال ، الر ئۆزلىرىنى ئۆلتۈرمهسلىك يهھۇدىي. قىلىشىنى تهلهپ قىلدى تىدا ئۇنىــڭ بېــرىش شــهرتى ئاســرەســۇلۇلالھقامۈلــۈك ۋە زىمىنلىرىنــى

نىڭ ئـۆزىگه خـاس رەسـۇلۇلالھ فهدەكنىـڭ يهرلىـرى . بىلهن سۈلىه تۈزدى يهرنىــڭ كىرىمىنــى ئــۆزىگه ۋە ھاشــىم جهمهتىنىــڭ رەســۇلۇلالھ، بولــۇپ

. يېتىم ئوغۇللىرىغا سهرپ قىالتتى، تۇل خوتۇن

تهيما سۈلهىسى

] .مهدىنىــدىن ســهككىز كۈنلــۈك نېرىــدىكى بىــر كهنــت [تهيمــا ــبهر لىرى مۇســيهھــۇدىي ــلهن قىلغــان يهھــۇدىيۇلمانالرنىڭ خهي لىرى بى

–بـاج ، خـاتىرجهم ياشـاش ئۈچـۈن ، يۇرتلىرىـدا تـېچ ، ئىشلىرىنى ئـاڭالپ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 306 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

. مۇسۇلمانالر بىلهن سۈلهى تۈزدى، خىراجهت تۆلهش شهرتى ئاستىدا

ۋادى قۇرانىڭ فهتهى قىلىنىشى

ــۇرا ــساالم ۋادى قـ ــبهر ئهلهيهىسـ ــۇدىيپهيغهمـ ــلىم يهھـ لىرىنى تهسـئـۇالر رەت قىلىـپ مۇسـۇلمانالر بىـلهن ، ا دەۋەت قىلغان بولسىمۇ بولۇشقمۇسـۇلمانالر نۇرغـۇن ، الردىن ئـون بىـر كىـشى ئۆلـدى يهھۇدىي، ئۇرۇشتى

ــدى ــگه بول ــلهرگه ئى ــى . غهنىمهت ــبهر ئهلهيهىســساالم غهنىمهتلهرن پهيغهمبهشــكه بۆلــۈپ تهقــسىم قىلــدى؛ ھۇســۇلنىڭ يېرىمىنــى مۇســۇلمانالرغا

ــهرتى ب ــشۇرۇش شـ ــدا تاپـ ــۆز ئىگىلىرىنىـــڭ قوللىرىـ ــى ئـ ــلهن يهرلهرنـ ىـ. لىرى بىلهنمـــۇ شـــۇنداق قىلغـــان ئىـــدىيهھـــۇدىيخهيـــبهر . قالـــدۇردى

لىرىنىــڭ مهھــسۇالتىنى يهھۇدىيپهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم ۋادى قــورا رەۋاھهنىـــڭ باھالىـــشى . باھاالشـــقا ئابـــدۇلال ئىبنـــى رەۋاھهنـــى ئهۋەتتـــى

ــدى يهھۇدىي ــر كهل ــا ئېغى ــۇالر رەۋا. الرغ ــدا ئ ــى بولغان ــارە بهرمهكچ ، ھهگه پماڭا ھارامنى بهرمهكچىمـۇ سـىلهر؟ مهن ! نىڭ دۈشمهنلىرى هللائى ا : رەۋاھه

مهن . ئـــۆزەم ئۈچـــۈن ئهڭ ســـۆيۈملۈك كىـــشىنىڭ قېـــشىدىن كهلـــدىممهن ســىلهرگه ! ســىلهرنى مــايمۇن ۋە تۆڭگۈزدىنمــۇ بهتــتهر ئــۆچ كــۆرىمهن

غـان مـۇھهببىتىم بولغان ئۆچلىكىم ۋە پهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالمغا بول . دېدى!بىلهن ئادىل بولماي قالمايمهن

الرنىـــڭ يهھۇدىيمۇســـۇلمانالر مهدىـــنىگه خوشـــنا بولغـــان بـــارلىق قهســـــهملهرنىڭ –بويـــــسۇنۇشىدىن ۋە ئوتتۇرىـــــدا ھهرقانـــــداق ۋەدە

ھامــان خىــرس قىلىــپ تۇرغــان دۈشــمهنلهرنىڭ ، بولۇشــىدىن قهتئىــنهزەر . غهلىبه بىلهن قايتتىۋادى قۇرادىن ، يامانلىقىدىن قۇتۇلۇپ

خالىد ۋە ئۇنىڭ ئىككى ھهمرىيىنىڭ مۇسۇلمان بولۇشى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 307 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

مۇســـۇلمانالرغا قارشـــى ئۇرۇشـــقا ، يـــۇقىرىقى غهلىبىـــدىن كيىـــنال. قۇمانــدانلىق قىلغــان ئــۈچ نهپهر ئاتــاقلىق شــهخس مۇســۇلمان بولــدى

ئوسـمان ، ئهمر ئىبنى ئاس سـهھىمى ، بۇالر خالىد ئىبنى ۋەلىد مهخزۇمى پهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالم بۇالرنىـڭ . ى تهلهه ئهبدەرىلهر ئىدى ئىبنى ئهب

سـېنى : ئـۇ خالىـدقا . مۇسۇلمان بولغانلىقىدىن ناھايىتى خۇشال بولدى ــان ا ــدايهت قىلغ ــۈكرى هللاھى ــا ش ــق ، غ ــېنى ئهقىللى ــسابس ، اليتتىمھې

. دېـدى ، قىالتـتىم ئۈمىـد ئهقلىڭنىڭ سېنى ھىـدايهتكه يېتهكلىـشىنى ــى : خالىــد ــدۇم ، رەســۇلۇلالھئ ــلهردە بول ــا ، ســاڭا قارشــى نۇرغــۇن جهڭ دۇئ

ــساڭ ــسا هللا ا، قىلـ ــرەت قىلـ ــالىرىمنى مهغفىـ ــدى،گۇنـ ــبهر . دېـ پهيغهمـئىــسالم دىنىــدا مۇســۇلمان بولۇشــتىن بــۇرۇنقى گۇنــاالر : ئهلهيهىســساالم

. دېدى،سۈرۈشتۈرۈلمهيدۇ

قوشۇن ئهۋەتىش

ــدا تهرەبه ــهئبان ئېيىـ ــل شـ ــۇ يىـ ــگهنمۇشـ ــاۋازىن دېـ ــى ھـ يهردىكـلهردە بولۇۋاتقـانلىقى ھهرىكهتـ ىنىڭ مۇسۇلمانالرغا دۈشـمهنلىك لىرئهرەب

پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالم ئـۆمهر ئىبنـى خهتتـاب باشـچىلىقىدا ، ئاڭالندىبۇنى ئاڭلىغان ھـاۋازىن ، ئۇالرغا قارشى ئوتتۇز كىشىلىك قوشۇن ئهۋەتتى

ئـۆمهر ئۇالرنىـڭ زىمىنىـدا بىـرەر ئــادەمنى . لىـرى تارقـاپ كېتىـشتى ئهرەب . اتمىغانلىقتىن قايتىپ كهلدىئۇچر

قوشۇن ئهۋەتىش

پهيغهمـــبهر ئهلهيهىســـساالم فهدەك ، مۇشـــۇ يىلـــى شـــهئبان ئېيىـــدالىرى بىلهن ئۇرۇشۇشـقا بهشـىر ئىبنـى سـهئد ئهرەبتهرەپتىكى بهنى مۇررە

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 308 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

قوشـۇن دۈشـمهن يېرىـدە ھـېچ . ى باشچىلىقىدا قوشـۇن ئهۋەتتـى ئهنسارىــانلىقتىن ــادەمنى ئۇچراتمىغ ــ، ئ ــدى ئۇالرنى ــدەپ ماڭ ــاللىرىنى ھهي . ڭ م

ــۇالر ئهھــۋالنى ئۇققانــدىن ، لىــرى ئويمانلىقتــا ئىــدى ئهرەببهنــى مــۇررە ئــوغالپ، كېــيىن ــدا ، قۇشــۇننى ق ــا كېچىــسى يېتىــشىۋالدى ۋە ئارى ئۇالرغ

مۇسۇلمانالر قوشۇنىنىڭ كـۆپچىلىكى قىرىلىـپ . قاتتىق ئۇرۇش بولدى دۈشـمهنلهر ئـۇنى ، اقۇشۇن باشلىقى بهشىر قاتتىق يارىالنغاچقـ . تۈگىدى

ــدى ــان ئى ــان قىلغ ــدى دەپ گۇم ــدىن . ئۆل ــپ كهتكهن ــمهنلهر قايتى دۈشپهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالمنىڭ يېنىغـا ، بهشىر ئورنىدىن تـۇردى ، كېيىن

. كېلىپ ئهھۋالنى مهلۇم قىلدى

ــفهئه ــساالم مهي ــبهر ئهلهيهىس ــدا پهيغهم ــزان ئېيى ــى رامى ــۇ يىل مۇشيــسى باشــچىلىقىدا بىــر يــۈز خهلقىــغه غالىــب ئىبنــى ئۇبهيــدۇلال له

، ئــۇالر بېرىــپ دۈشــمهنگه ھۇجــۇم قىلىــپ. كىــشىلىك قوشــۇن ئهۋەتتــىــۈردى ــسىنى ئۆلت ــمهننىڭ بهزى ــدى ، دۈش ــىر ئال ــسىنى ئهس ــۇرۇش . بهزى ئ

داۋامىــدا ئوســامه ئىبنــى زەيىــد بىــر مۇشــرىكنىڭ ئارقىــسىدىن قــوغالپ ت مۇشـرىك كهلىـمه شـاھادە ، يېتىشۋىلىپ ئۇنى ئۆلتـۈرمهكچى بولغانـدا

ئوســـامه بـــۇ . بۇنىڭغـــا قارىمـــاي ئـــۇنى ئۆلتـــۈردى، ئېيتقـــان بولـــسىمۇمۇشــرىكنى ئۆلۈمــدىن قورقــۇپ شــاھادەت ئېيتتــى دەپ گۇمــان قىلغــان

پهيغهمــبهر ، مۇســۇلمانالر مهدىــنىگه قايتىــپ بارغانــدىن كېــيىن . ئىــدى دېـگهن الئىـالھه ئىللهلـال : ئوسامهگه، ئهلهيهىسساالم بۇ ئهھۋالنى ئاڭالپ

ــىمۇ ئۆ ــۇ تۇرس ــالھه ئىللهلالھ ــۇ؟ الئى ــگهنلتۈردۈڭم ــداق دې ــۆزنى قان سئـۇ ئۆلۈمـدىن قۇتۇلـۇش ، رەسـۇلۇلالھ ئـى : ئوسامه. دېدى قىلماقچىسهن؟

ئۇنىـــڭ : پهيغهمـــبهر ئهلهيهىســـساالم. دېـــدى،ئۈچـــۈن ئىمـــان ئېيتتـــىــت ــۆزىنىڭ راســ ــۆرۈپ ســ ــپ كــ ــۈرىگىنى يېرىــ يالغــــانلىقىنى –يــ

ــدىڭ؟ ــدىبىلگهنمىـ ــامه. دېـ ــى : ئوسـ ــۇلۇلالئـ ــۈن ، ھرەسـ ــڭ ئۈچـ مېنىـ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 309 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

ئـــۇ الئىـــالھه : پهيغهمـــبهر ئهلهيهىســـساالم. دېـــدى،ئىـــستىغفار ئېيـــت ســۆزنى دېــگهنئــۇنى قانــداقمۇ ئۆلتــۈردۈڭ؟، تۇرســا دېــگهنئىللهلالھــۇھهتتا ئوسـامه شـۇ كـۇنىال مۇسـۇلمان بولـسامچۇ دەپ ئـارزۇ . تهكراراليتتى

ــايهتنى نازىــل قى هللا ا، قىلغــان ــۇ ئ ــدىكى مۇن ــۇ توغرىلىــق قۇرئان :لــدىبدۇنيانىـڭ مـال ، سىلهرگه مۇسۇلمان بولغانلىقىنى بىلدۈرگهن ئادەمنى ”نىـڭ دەرگاھىـدا هللا. دىمهڭالر ، سهن مۆمىن ئهمهس ، مۈلكىنى كۆزلهپ –

ئوسـامه بىـر ) ئايهتنىـڭ بىـر قىـسمى – 94، سۈرە نىسا (“.غهنىمهتلهر بار مۇســۇلماننى خاتــا ئۆلتــۈرۈپ قويغــانلىقتىن پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم

. ئۇنى بىر قۇل ئازات قىلىشقا بۇيرۇدى

قوشۇن ئهۋەتىش

ئــۇيهينه ئىبنــى ھىــسنىنىڭ غهتافــان ، مۇشــۇ يىلــى شــهۋۋال ئېيىــداــۇمن ــدىكى ي ــڭ يېنى ــسىدىن خهيبهرنى ــار، قهبىلى ــگهنجۇب ــايالردا دې ج

تۇرىــدىغان بىـــر جامـــائهنى مهدىــنىگه ھۇجـــۇم قىلىـــشقا يىغقـــانلىقى پهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالم ئۇالرغـا ، ىپهيغهمبهر ئهلهيهىسساالمغا ئاڭالند

. بهشىر ئىبنى سهئد باشـچىلىقىدا ئـۈچ يـۈز كىـشىلىك قوشـۇن ئهۋەتتـى دۈشـمهننىڭ يۇرتىغــا ، كۈنــدۈزى يۇشـۇرۇنۇپ ، قوشـۇن كېچىـسى مېڭىـپ

ــدى ــارۋا غهنىــمهت ئال ــدى ۋە نۇرغــۇن چ ــادىچىالر قېچىــپ . يېتىــپ كهل پ ئېگىــزىرىنىــڭ ئــۇالر قورقــۇپ يۇرتل . بېرىــپ قهۋمىــگه خهۋەر قىلــدى

ــدى ــا چىقىۋال ــدى . جايلىرىغ ــادەمنى تۇتۇۋال ــۇلمانالر ئىككــى ئ ــۇ . مۇس بمۇســـۇلمانالر غهنىمهتلهرنـــى . ئىككىـــسى كېـــيىن مۇســـۇلمان بولـــدى

. ئېلىپ مهدىنىگه قايتىپ كهلدى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 310 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ئۆمرەنىڭ قازاسى

ــا ــل تولغاچقــ ــر يىــ ــشىمىگه بىــ ــۇدەيبىيه كېلىــ ــبهر ، ھــ پهيغهمــنىڭ قازاسـىنى ئـادا قىلىـش ئۈچـۈن ئهلهيهىسساالم ئۆتكهن يىلقى ئۆمرە

ساھابىلىرىنى ئېلىپ مهككىگه ئاتالنـدى؛ مهدىنىـدە ئـۆز ئورنىـدا ئهبـازەر پهيغهمـــبهر ئهلهيهىســـساالم قۇربـــانلىق قىلىـــش . غىفـــارىنى قالـــدۇردى

ئۈچــۈن ئــاتمىش تــۆگه ئالــدى ۋە قۇرەيــشنىڭ خىيــانهت قىلىــشىدىن ئىبنـــى ســـهئد بهشـــىر . قۇرالالرنىمـــۇ ئېلىۋالـــدى، ئېهتىيـــات قىلىـــپ

باشچىلىقىدىكى يۈز ئاتلىق ئهسكهرمۇ پهيغهمبهر ئهلهيهىسـساالم بىـلهن ئـۇالر . ىدىن ئىهـرام بـاغالپ چىقتـى مهسـجىد ئۇالر مهدىنه . بىلله چىقتى

. ئاتلىقالرنى ئالدىـدا مـاڭغۇزدى ، يهرگه يېتىپ بارغاندا دېگهن زىلهۇ لهيفه شـهرت قىلىنغـان سـۈلهىدە قـۇرال ئالماسـلىق ، رەسـۇلۇلالھ ئـى : بهزىلهر: پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم. دېــدىقــۇرال ئېلىــپ ماڭــدىڭىزغۇ؟، ئىــدى

ــز ــلهن كىرمهيمى ــۇرال بى ــگه ق ــۇپ ، ھهرەم ــدا قوي ــېقىن جاي ــۇرالالرنى ي ق. دېــدى،مهككىلىكــلهر ھۇجــۇم قىلىــپ قالــسا ئىــشلىتىمىز ، قويــۇپ

قـــۇرەيش ، جايغـــا يېتىـــپ بارغانـــدا دېـــگهنمۇســـۇلمانالر مهررۇ زەھـــرانىــسىدىن بىــر قــانچه ئــادەم ئۇالرنىــڭ قــۇراللىرىنى كــۆرۈپ چۆچــۈپ قهبىل

قۇرەيــشلهردىن بىــر . قــۇرەيش خهلقىــغه بېرىــپ خهۋەر قىلــدى ، كېتىــپــپ ــالر كېلىـ ــۈم ياشـ ــۇھهممهد : تۈركـ ــى مـ ــهمكى هللا، ئـ ــا قهسـ ــهن ، غـ سـبىــزدىن ھېچقانــداق . نــى بىلمهيتتىــڭ دېگهنكىچىكىڭــدىنال خىيــانهت

: هيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالم ئۇالرغـا پ. دېـدى ئىش سادىر بـولغىنى يوققـۇ؟ پهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالم . دېـدى ،بىز ھهرەمگه قورال بىلهن كىرمهيمىز

نى بهيتـۇلالھ مهككىلىكـلهر مۇسـۇلمانالرنىڭ ، مهككىگه كىرىش ئالدىدا مهككىنىــڭ ســىرتىغا چىقىــپ ، تــاۋاپ قىلىــشىنى كۆرگۈســى كهلــمهي

لىرىنـى قىلىچبىلىرى پهيغهمبهر ئهلهيهىسـساالم بىـلهن سـاھا . تۇرۇشتى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 311 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

ــشتى ــپ كېلىـ ــگه كىرىـ ــدىن مهككىـ ــدا كهدا تۆپىلىگىـ ــقان ھالـ . ئاســـداق ــدۇلال ئىبنــى رەۋاھه مۇن ــدا ئاب پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالمنىڭ ئالدى

ۋەدىـسىدە هللا ا. دىن باشقا ھېچ ئىالھ يوقتـۇر هللايالغۇز بىر ا ”: دەپ ماڭاتتى ۋە ئهھلـــى ئىـــسالمنى غالىـــپ، تـــۇرۇپ پهيغهمبىـــرىگه يـــاردەم قىلـــدى

ــدى ــتۈن قىلــ ــرىكالرنى ، ئۈســ ــۇبمۇشــ ــدىمهغلــ ــبهر “ . قىلــ پهيغهمــــۇرۇپ ــاۋاپ قىلــدىبهيتــۇلالھئهلهيهىســساالم تۈگىــسى ئۈســتىدە ت ، نى ت

قۇلىــدىكى ئــۇچى ئهگــرى تايــاق ئــارقىلىق ھهجهر ئهســۋەدنى ئىــستىالم ــۇتتى(ئهتتــى پهيغهمــبهر ، مۇشــرىكالرغا كۈچلــۈك كۆرۈنــۈش ئۈچــۈن . ) ت

نى تېزلىـك بىـلهن ئـۈچ قېـتىم بهيتۇلالھرىنى ئهلهيهىسساالم ساھابىلى : چــۈنكى مۇشــرىكالر ســاھابىلىرىگه قارىتىــپ. تــاۋاپ قىلىــشقا بــۇيرۇدى

ــاۋاپ ــى ت ــۈن كهئىبىن ــقانالر بۈگ ــىدا ئاجىزالش ــار ھاۋاس ــڭ ناچ مهدىنىنىــۆزىنى . هتتىدېيىــش، قىلىــدۇ پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم مۇشــرىكالرغا ئ

پهيغهمـبهر . دەيتتـى ، هت قىلـسۇن رەھـم هللا كۈچلۈك كۆرسهتكهن ئادەمگه ا ئهلهيهىســساالم مهردانىلىــك ئىزھــار قىلىــپ رىداســىنىڭ ئــوڭ يېڭىنــى

ــاپمىغان ئىــــدى ــۇنداق قىلــــدى . ســ ــۇلمانالرمۇ شــ ــبهر . مۇســ پهيغهمــــدەك ــان بولغىنىــ ــىدە ئايــ ــساالمنىڭ چۈشــ ــۇلمانالر ، ئهلهيهىســ مۇســ

. نى تاۋاپ قىلىش ئىشىنى تۇلۇق تاماملىدىبهيتۇلالھ

ڭ مهيمۇنىگه ئۆيلىنىشىنىرەسۇلۇلالھ

پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالم مهككىدە تۇرۇپ ھـارس ئىبنـى ھىاللنىـڭ ــدى ــۇنىگه ئۆيلهن ــزى مهيم ــبهر ئهلهيهىســساالمنىڭ . قى ــۇنه پهيغهم مهيم

ئابـدۇلال ، بولغـان تاغىـسى ھهمزىنىـڭ خوتـۇنى شـېهىت ئوھۇد ئۇرۇشىدا ــدى ــسى ئىـــ ــنىڭ ھاممىـــ ــى ئابباســـ ــبهر . ئىبنـــ ــۇنه پهيغهمـــ مهيمـــ

ــالى ئىـــــدى ئهلهيهى ــاخىرىقى ئايـــ ــساالمنىڭ ئهڭ ئـــ ــبهر . ســـ پهيغهمـــ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 312 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

جايغا بارغاندا مهيمـۇنه دېگهن ئهلهيهىسساالم مهككىدىن چىقىپ سهرف پهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالم مهككىـدىن . بىلهن بىر تهكىـگه بـاش قويـدى

سىرتتا ئاتالرنى ساقالشقا قالغانالرنى كهئبىنـى تـاۋاپ قىلىـپ ، چىقىپــۇيرۇدى ــشكه ب ــۇالر، كېلى ــى ئ ــاۋاپ قىلىــپ چىقت ــپ ت ــبهر . بېرى پهيغهم

نىـڭ ئىـشقا ئاشـۇرغانلىقىغا خوشـال بولـۇپ هللائهلهيهىسساالم چۈشىنى ا . مهدىنىگه قايتىپ كهلدى

يىلى– 8ھىجىرىيىنىڭ

قوشۇن ئهۋەتىش

دېــگهنپهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم كۈدەيــد، بــۇ يىــل ســهپهر ئېيىــداــدا تۇرۇشــلۇق بهنــى مولهۋۋىــه لىــب ئىبنــى ئابــدۇلال لىــرىگه غائهرەبجاي

ئهســكهرلهر كۈدەيــد. لهيــسى باشــچىلىقىدا بىــر تۈركــۈم ئهســكهر ئهۋەتتــىئىبنى بهرسـا نـامى بىـلهن مهشـهۇر ھـارىس ئىبنـى ، يهرگه بارغاندا دېگهن

ھــارىس . مالىــك لهيــسىنى ئۇچرىتىــپ قېلىــپ ئــۇنى ئهســىر ئالــدى ش مهن مۇسـۇلمان بولـۇ : ھـارىس . مۇسۇلمانالرغا قاتتىق دۈشـمهن ئىـدى

مۇسـۇلمان بولمـاقچى : مۇسۇلمانالر ئۇنىڭغا . دېدى ،ئۈچۈن كىلىۋاتاتتىم بولمىــسا ســېنى ، بىــرەر كىــچه تــۇرۇپ تۇرســاڭ كېچىكمهيــسهن، بولــساڭ

ــز ــدى،ئېنىقاليمى ــپ بېرىــپ . دې ــه يېــرىگه يېتى ــى مولهۋۋى ، ئــۇالر بهن، مۇشــرىكالر بــۇنى تۇيــۇپ قېلىــپ ، چــارۋىالرنى ھهيــدەپ ماڭغــان ئىــدى

لـېكىن . بىـلهن ئۇالرنىـڭ ئارقىـسىدىن قـوغالپ كهلـدى نۇرغۇن ئهسكهر قــاتتىق ، مۇســۇلمانالرغا ئىلتىپــات قىلىــپ يــامغۇر ياغــدۇرىۋەتتى هللا ا

مۇسۇلمانالر بىلهن مۇشـرىكالرنىڭ ئارىـسىنى ئايرىـپ ، كهلكۈن كېلىپ مۇشــــرىكالر چــــارۋىلىرىنى مۇســــۇلمانالرنىڭ ھهيــــدەپ . تاشــــلىدى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 313 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

. تۇرىۋېلىشقا قادىر بواللمىدىقاي، كېتىۋاتقانلىقىنى كۆرۈپ تۇرسىمۇ

قوشۇن ئهۋەتىش

ــيىن ــدىن كې ــپ كهلگهن ــلهن قايتى ــبه بى ــنىگه غهلى ــب مهدى ، غالىپهيغهمبهر ئهلهيهىسـساالم ئـۇنى ئىككـى يـۈز كىـشىلىك قوشـۇن بىـلهن

لىــرى ئهرەببهنــى مــوررە . لىــرىگه ئهۋەتتــىئهرەبفهدەكتىكــى بهنــى مــوررە شــېهىتن قوشــۇننى بهشــىر ئىبنــى ســهئد باشــچىلىقىدا ئهۋەتىلــگه

ــدى ــان ئىـ ــدا . قىلغـ ــېقىن بارغانـ ــمهنگه يـ ــۇن دۈشـ ــۆز ، قوشـ ــب ئـ غالىـمهن : سـانا ئېيتقانـدىن كېـيىن –ھهمدۇ ، ئهسكهرلىرىگه نۇتۇق سۆزلهپ

ماڭــا ئىتــائهت ، دىــن قورقۇشــۇڭالرنىهللاســىلهرنىڭ شــىرىگى يــوق بىــر ا بۇيرۇغۇمغا خىالپلىـق قىلماسـلىقىڭالرنى تهۋىسـسىيه ، قىلىشىڭالرنى

ســـاڭا بويـــسۇنمىغان ئادەمنىـــڭ گېپـــى : باشـــقىالر. دېـــدى،هنقىلىـــمــدۇ ــدى،ئۆتمهي ــاپ . دې ــسمىنى ئات ــۇندىكىلهرنى ئى ــب قوش ــدىن غالى ئان

ئىككىـدىن قىلىـپ بىـر بىرىـدىن ئايرىلمايـدىغان –تۇرۇپ ئىككىدىن ــى ۋە ــپ بېكىتتـ ــداش قىلىـ ــى : يولـ ــېچكىم ھهمرىيىنـ ــىلهردىن ھـ سـ

، مهن تهكبىـر ئېيتــسام . يۇقىتىـپ تهنهـا قايتىـپ كهلگــۈچى بولمىـسۇن شــۇنىڭ بىــلهن ئــۇالر . دېــدى،ھهممىڭــالر قوشــۇلۇپ تهكبىــر ئېيــتىڭالر

قىلىـچ دۈشـمهنگه ، بىـردەك تهكبىـر ئېيتىـپ ، دۈشمهننى قورشـىۋېلىپ نهتىجىــدە بىــر دۈشــمهننىمۇ قــاچۇرۇپ قويمــاي ، بىــلهن ھۇجــۇم قىلــدى

،دۈشمهننىڭ چـارۋىلىرىنى غهنىـمهت ئېلىـپ قـايتتى . قىرىپ تاشلىدى . ھهربىر ئادەمگه ئوندىن تۆگه تهگدى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 314 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

قوشۇن ئهۋەتىش

ــساالم ــبهر ئهلهيهىسـ ــدا پهيغهمـ ــۇل ئهۋۋەل ئېيىـ ــل رەببـ ــۇ يىـ مۇشـ جايغـا كهئىـب ئىبنـى ئـومهير باشـچىلىقىدا دېـگهن شامدىكى زاتو ئهتـال

ئۇالر بېرىپ بۇ يهردىكـى ئاھـالىنى . ئون بهش كىشىلىك قوشۇن ئهۋەتتى لـېكىن ئـۇالر ئىـسالم دىنىنـى قوبـۇل ، ىمۇسۇلمان بولۇشقا دەۋەت قىلد

، ئۇالر سان جهھهتـتىن كـۆپ بولغاچقـا ، قىلىشتىن باش تارتىپ ئۇرۇشتى ــسىنى ــۇلمانالرنىڭ ھهممىـ ــېهىتمۇسـ ــدىشـ ــۇلمانالرنىڭ . قىلـ مۇسـ

پهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالمنىڭ ، باشلىقى كهئىب ئىبنى ئومهير قۇتۇلۇپ ر ئهلهيهىســساالم بــۇ پهيغهمــبه. قېــشىغا بېرىــپ ئهھــۋالنى خهۋەر قىلــدى

ئۇ ئۇالردىن قىساس ئېلىش ئۈچۈن قوشـۇن ئهۋەتىـش ، ۋەقهدىن قايغۇردى دۈشــمهنلهرنىڭ كۆچــۈپ كهتكهنلىكىنــى ، نىيىــتىگه كهلــگهن بولــسىمۇ

. ئاڭالپ نىيىتىدىن قايتتى

موئته غازىتى

مۇشۇ يىلى جۇمادىيهل ئهۋۋەل ئېيىدا پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالم بىـر بۇسرا ۋالىسى تهرىپىـدىن ئۆلتـۈرۈلگهن ھـارىس ئىبنـى ، قوشۇن تهييارالپ

. ئــومهير ئهزدىنىــڭ قىــساسىنى ئــېلىش ئۈچــۈن ئهۋەتمهكچــى بولــدى زەيىــد : قوشــۇنغا زەيىــد ئىبنــى ھارىــسهنى باشــلىق قىلىــپ تهيىــنلهپ

شـېهىت جهفهر ئىبنى ئهبۇ تالىب باشـلىق بولـسۇن؛ ئـۇ ، بولسا شېهىتقوشـۇن ئـۈچ مىـڭ . دېـدى ،بولسۇنئابدۇلال ئىبنى رەۋاھه باشلىق ، بولسا

ــدى ــان ئى ــپ تاپق ــشىدىن تهركى ــدا . كى ــش ئالدى ــا چىقى ــۇن يولغ ، قوشنىڭ يـاردىمىگه تايىنىـپ شـامدىكى هللا: پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالم ئۇالرغا

چىركاۋالردا ئىبادەت بىلهن مهشـغۇل . دۈشمهنلهر بىلهن غازات قىلدىڭالر

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 315 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

ــالالر ــاڭالر؛ ئاي ــشىلهرگه چېقىلم ــان كى ــالىالرنى، نىبولۇۋاتق ــرى ، ب –قې ئىمــارەتلهرنى –ئــۆي ، چــۆرىلهرنى ئۆلتــۈرمهڭالر؛ دەرەخلهرنــى كهســمهڭالر

. دەپ تاپىلىدى، بۇزماڭالر

بولغــان مــوئتهشــېهىتھــارىس ئىبنــى ئــومهير ، قوشــۇن ئاتلىنىــپــگهن ــۇ يهرگه رۇملــۇقالردىن ۋە . جايغــا يېتىــپ كهلــدى دې ــستىئانب خرى

بـۇنى . ۇپ زور قوشـۇن توپالنغـان ئىـدى لهردىـن بولـ ئهرەبدىنىغا كىـرگهن كۆرگهن غازىالر پهيغهمبهر ئهلهيهىسـساالمغا ئـادەم ئهۋەتىـپ يـاردەم تهلهپ

ئابـدۇلال . قىلىش ياكى ئـۇرۇش قىلىـۋېرىش توغرىلىـق مۇزاكىرىلهشـتى شـېهىت ، غـازات ئۈچـۈن چىقـتىڭالر ، ھهي خـااليىق : ئىبنى رەۋاھه قوپۇپ

ىـز كـۈچكه يـاكى ئـادەم سـانىنىڭ ب. بولۇشنى تهلهپ قىلىپ چىقـتىڭالر بىزنى ئهزىـز قىلغـان هللا پهقهت ا ، كۆپلىكىگه تايىنىپ ئورۇش قىلمايمىز

بىز ئۇرۇشـۇپ غهلىـبه قىلىـش . ئىسالم دىنىغا تايىنىپ ئۇرۇش قىلىمىز ــاكى ــېهىتي ــشىلىقنىڭ ش ــى ياخ ــداق ئىكك ــارەت مۇن ــتىن ئىب بولۇش

ــولىمىز ــگه ب ــرىگه ئى ــدى،بى ــى . دې ــدۇلال ئىبن ــشىلهر ئاب رەۋاھهنىــڭ كىمۇنــداق زور قوشــۇنغا قارشــى ، ســۆزىنى خۇشــاللىق بىــلهن مــاقۇلالپ

زەيىـد . دۈشمهن بىلهن ئۇچرىـشىپ جهڭـگه كىرىـشتى ، ئۇرۇشقا ئاتالندى بـۇ چاغـدا ئهلهمنـى جهفهر ئىبنـى ، بولـدى شـېهىت ئىبنى ھارىسه جهڭدە : ئهبۇ تالىب ئېلىپ

، جهننهت ئهجهپ بهلهندۇر ئاڭا كىرگهن ئىنسانغا

.اپلىرى سوغاق ھهم شىرىن شۇنداق ماكانغاشار

، يات ئىرقلىق رۇملۇقالر شۇم نىيهتلىك يامانغا

دەۋزەخ تهييار ئۇالردەك دىننى ئىنكار قىلغانغا؛

.چۈشكىن مانا مهيدانغا، نوچا بولساڭ بىز تهييار

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 316 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ــدى ــاخىر ، دە–دى ــلهن ئېلىــشىپ ئ ــدىشــېهىتدۈشــمهن بى . بولئهلهمنــى ئابــدۇلال ئىبنــى رەۋاھه ، بولغانــدىن كېــيىن شــېهىتجهفهر

ئـۆزىگه ، دە –بىر ئـاز ئىككىلهنگهنـدەك تۇرىۋالـدى ، ئېلىپ ئالغا چامداپ : مۇنداق دەپ مۇراجىئهت قىلدى

!ئېتىل دۈشمهن تامانغا! قهسهم قىلدىم ئابدۇلال

.چۈشكىن چۇقۇم مهيدانغا، خالىما–مهيلى خاال

،ياۋالر تۇرسا ئالدىڭدا چوقان سېلىپ جاھانغا

. بوستانغا دېگهن بولۇپ كىرمهمسهن جهننهتشېهىت

، خاتىرجهملىك ئاز بولغان بۇ دۇنيادا سهن جانغا

.بهدەن ئىچرە گۇيا سهن سوالنغانتىڭ زىندانغا

ــاتلىق جهڭــگه كىرىــپ ــۇ ئ ــدىن ئ دۈشــمهن بىــلهن ئېلىــشىپ ، ئان، بـۇ چاغـدا بهزى مۇسـۇلمانالر چېكىنىـشنى ئويلىۋىـدى . بولـدى شېهىت

ئالغـا بېـسىپ ئۆلـۈش چىكىنىـپ ! خـااليىق : نى ئامىر ئۇالرغـا ئۇقبه ئىب شـۇنىڭ بىـلهن مۇسـۇلمانالر چىكىنمىـدى ۋە . دېدى !ئۆلۈشتىن ياخشى ــاتۇر خالىــد ئىبنــى ۋەلىــدنى باشــلىق ، مهسلىههتلىــشىپ ھهممىــسى بــايلىدى ــپ س ــى ۋە . قىلى ــدنىڭ غهيرىت ــى ۋەلى ــد ئىبن ــۇن خالى ــۇ قۇش ب

بـۇ ئـۈچ مىـڭ ، بولمىـسا . پ قالدى ئۇرۇشتىكى ماھارىتى بىلهن ساقلىنى كىــشىلىك قوشــۇن يــۈز ئهللىــك مىــڭ كىــشىلىك دۈشــمهن قوشــۇنىغا

خالىـد ئىبنـى ۋەلىـد ئهلهمنـى چىـڭ . قانداق تهڭ كېلهلهيتتـى دەيـسىز ــۇتقىنىچه ــدى ، ت ــاتتىق جهڭ قىل ــچه ق ــۈنى كهچكى ــۇ ك ــۇ . ش ــسى ئ ئهتى

ــۋىنى ئۆزگهرتىـــپ ــا، قوشـــۇننىڭ ســـهپ تهرتىـ ، ئالدىـــدىكىلهرنى ئارقىغـســولدىكىلهرنى ئوڭغــا ، ئوڭــدىكىلهرنى ســولغا، ارقىــدىكىلهرنى ئالــدىغائ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 317 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

بۇنىڭ بىـلهن رۇملـۇقالر مۇسـۇلمانالرغا يـاردەم كهپتـۇ دەپ . ئالماشتۇردى، ئاندىن خالىد قوشـۇننى باشـالپ ئارقىغـا چېكىنىـپ . ئويالپ قورقۇشتى

بــۇ قۇشــۇن بــۇ يهردە دۈشــمهن بىــلهن يهتــته كــۈن . مــۇئتهگه كېلىۋالــدى بىرىـدىن –ئاندىن ئىككى تهرەپ بىـر ، جهڭلهرنى ئېلىپ باردى كىچىك

ئارقىــدىن يــاردەم –چــۈنكى كــاپىرالر مۇســۇلمانالرغا ئارقــا . يىراقالشــتى، مۇســۇلمانالرنىڭ ئارقىــسىدىن مېڭىۋەرگهنــدە، كېلىۋاتىــدۇ دەپ ئــويالپ

شـۇنىڭ بىـلهن ، چۆلنىڭ ئوتتۇرىسىغا كىرىپ ھاالك بولۇشتىن قـورقتى بولغــانلىق خهۋىــرى كېلىــشتىن شــېهىتئۇالرنىــڭ . ئــۇرۇش توختىــدى

ــۇرۇن ــد ، ب ــشىلهرگه زەيى ــبهر ئهلهيهىســساالم كى ــى ، پهيغهم جهفهر ۋە ئىبنئهلهمنـى زەيىـد تۇتقـان : بولغـانلىقىنى يهتكـۈزۈپ شېهىترەۋاھهلهرنىڭ

، بولــدىشــېهىتئۇمــۇ ، ئانــدىن جهفهر تۇتــۇپ. بولــدىشــېهىت، ئىــدىدەپ ، بولـدى شـېهىت ئۇمـۇ ، ۇتقـان ئىـدى ئاندىن ئابدۇلال ئىبنى رەۋاھه ت

ــارامالپ يــاش تۆكۈلــدى نىــڭ هللائهلهمنــى ا: ئانــدىن. ئىككــى كۈزىــدىن ت) ت–. خالىــد ئىبنــى ۋەلىــدنى دىمهكچــى (قىلىــچلىرىــدىن بىــر قىلىچپهيغهمـبهر . دېـدى ،ئۇالرغـا غهلىـبه ئاتـا قىلـدى هللا شۇنىڭ بىلهن ا ، ئالدى

جهفهرنىــڭ ، لالھرەســۇلۇئــى : ئهلهيهىســساالمغا بىــر كىــشى كېلىــپ پهيغهمــبهر ، دە دېگهنــئائىلىــسىدىكى ئايــالالر ئــۈن ســېلىپ يىغالۋاتىــدۇتوسـسام : ئـۇ كىـشى . ئهلهيهىسساالم ئۇالرنى يىغىدىن توساشقا بـۇيرۇدى

يهنه : رەســــۇلۇلالھ، دەپ ئىككىنچــــى قېــــتىم كهلگهنــــدە، ئۇنىمىــــدىتوســـسام : ئـــۇ كىـــشى ئـــۈچىنچى قېـــتىم كېلىـــپ . دېـــدى،توســـقىنئۇالرنىـڭ ئاغزىغـا ، يىغىـدىن توختىمىـسا : رەسۇلۇلالھ. دېدى ،ئۇنىمىدى . دېدى،تۇپا چاچ

ئالــدىغا چىققــان ســاھابىلهر ، قوشــۇن مهدىــنىگه قايتىــپ كهلگهنــدەئۇنـداق : پهيغهمبهر ئهلهيهىسـساالم ، ئۇالرنى قاچقۇنالر دەپ ئهيىپلىگهندە

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 318 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

لهن مهدىـنىلىكلهر خالىـدنىڭ قوشـۇن بىـ . دېـدى ،ئۇالر غالىپالر ، ئهمهسلـېكىن پهيغهمـبهر ، قايتىپ كهلگهنلىكىنى مهغلـۇبىيهت دەپ ئويلىـدى

ئهلهيهىســــساالم بۇنىــــڭ ئــــۇرۇش تاكتىكىــــسىغا كىرىــــدىغانلىقىنى . خالىدنىڭ ماھارىتىنى ماختىدى، ئېيتىپ

قوشۇن ئهۋەتىش

مۇشۇ يىلى جۇمـادىيهل ئـاخىر ئېيىـدا پهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالمغا مهدىنىگه ھۇجۇم قىلىـش ئۈچـۈن ۋادى قۇزائه قهبىلىسى كىشىلىرىنىڭ

ــدى ــانلىقىنى ئاڭالنــ ــسىغا توپلىنىۋاتقــ ــڭ ئارقىــ ــبهر . قۇرانىــ پهيغهمــــچىلىقىدا ــاس باشـ ــى ئـ ــر ئىبنـ ــى ئهمـ ــا قارشـ ــساالمئ ئۇالرغـ ئهلهيهىسـمۇھاجىرالرنىڭ چوڭلىرىدىن تهركىپ تاپقان ئۈچ يۈز كىشىلىك قوشـۇن

بهيــدە ئىبنــى جهرراھ ئهۋەتتــى؛ ئۇالرغــا يــاردەم بېــرىش ئۈچــۈن يهنه ئهبــۇ ئۇبۇالرنىـڭ . باشچىلىقىدا مۇھـاجىرالردىن ئىككـى يـۈز كىـشىنى ئهۋەتتـى

ئالـدىنقى قوشـۇن دۈشـمهن . ئۆمهرلهرمـۇ بـار ئىـدى ، ئىچىدە ئهبـۇ بهكـرى قوشـۇندىكى . كېيىنكى قوشـۇن ئۇنىڭغـا يېتىـشىۋالدى ، يېرىگه بارغىچه

، الرنى توسـتى ئهمر ئىبنى ئاس ئۇ ، بهزى كىشىلهر ئوت ياقماقچى بولغاندا ئهمـر ئىبنـى ، بىزگه قارىغانـدا : ئهبۇ بهكرى . بۇنىڭغا ئۆمهر قارشى چىقتى

ئـۇنى بىـزگه رەسـۇلۇلالھ ، ئاس جهڭ قائىدىسىنى ياخـشىراق بىلگهچـكه شۇنىڭ بىلهن ئـۆمهر . دېدى ،بۇنىڭغا خىالپلىق قىلما ، باشلىق قىلغان

، دىقوشـۇن يېتىـپ بېرىـپ ھۇجـۇم قىلىۋىـ . ئىبنى خهتتـاب بويـسۇندى . بولـــۇپ پىتـــراپ كهتتـــىمهغلـــۇببىـــر ســـائهت ئـــۆتمهيال دۈشـــمهنلهر

غـــازىالر دۈشـــمهن ئارقىـــسىدىن . مۇســـۇلمانالر غهنىمهتلهرنـــى يىغـــدى. قۇماندانى ئهمـر ئىبنـى ئـاس ئۇنىمىـدى ، قوغلىماقچى بولغان بولسىمۇ

، قايتىــپ كېلىۋېتىــپ. مۇســۇلمانالر غهلىــبه بىــلهن مهدىــنىگه قــايتتى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 319 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

شـۇنىڭ . وغاق بىـر كىچىـدە جۇنـۇپ بولـۇپ قالـدى ئهمر ئىبنـى ئـاس سـ ، سـوغاقتىن ھـاالك بـولىمهن ، غۇسۇل قىالي دىـسهم : بىلهن ئهتىگهندە ئۇ

– 195، سـۈرە بهقهرە (“ئۆزەڭالرنى ئۆزەڭالر ھاالك قىلمـاڭالر ”: قۇرئانداهللا اــايهت ــگهن)ئ ــپ دې ــۇم قىلى ــاز ، دەپ تهيهمم ــۇپ نام ــام بول ــۇنغا ئىم قوش

پهيغهمــــبهر ، دىــــنىگه يېتىــــپ بارغانــــدا مۇســــۇلمانالر مه. ئوقــــۇدىئهلهيهىســـساالم ئـــادىتى بـــويىچه ئـــۇالردىن بـــۇ قېتىمقـــى ســـهپهردىكى

ئۇنىـڭ ، سـاھابىلهر ئهمـر ئىبنـى ئاسـتىن ئاغرىنىـپ ، ئىشالرنى سورىدى دۈشــمهننىڭ ئارقىــسىدىن قوغالشــنى ، ئــوت قاالشــنى توســقانلىقىدىن

ىن شـــىكايهت توســـقانلىقىدىن ۋە جۇنـــۇپ تـــۇرۇپ نامـــاز ئوقۇغانلىقىـــدــدى ــۇلۇلالھ. قىل ــورىغاندا رەس ــهۋىۋىنى س ــشالرنىڭ س ــۇر ئى ــر ، مهزك ئهم

دۈشمهن بىزنىڭ سانىمىزنىڭ ئـازلىقىنى بىلىـپ قېلىـپ : ئىبنى ئاس ــد ــسۇن دەپ ئۈمى ــۇپ كهتمى ــدىم؛ ، ۋار بول ــقا رۇخــسهت قىلمى ــوت قاالش ئ

ــۇپ ــتىن قورقـ ــۇنى بولۇشـ ــۈرمه قوشـ ــمهننىڭ بۆكتـ ــسىدىن ، دۈشـ ئارقىـئــۆزەڭالرنى ئــۆزەڭالر ”نىــڭ قۇرئانــدا هللا قىلمىــدىم؛ اقوغالشــقا رۇخــسهت

غۇسۇل قىلـسام سـوغاقتا ، سۆزى بولغانلىقتىن دېگهن“ھاالك قىلماڭالر . بهردى جـاۋاب دەپ ، جۇنۇپ تۇرۇپ ناماز ئوقۇدۇم ، ھاالك بولۇشتىن قورقۇپ

ــۇپ ــبهر ئهلهيهىســساالم كۈلۈمــسىرەپ قوي ئهمــر ئىبنــى ئاســنى ، پهيغهم . ماختىدى

تىشقوشۇن ئهۋە

شۇ يىلى رەجهپ ئېيىدا پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالم ئهبۇ ئۇبهيدە ئـامىر ئـۇالرنى ، ئىبنى جهرراھ باشـچىلىقىدا ئـۈچ يـۈز ئـاتلىق قوشـۇن ھـازىرالپ

قىزىل دېڭىز بويىدا تۇرۇشلۇق جـوھهينه قهبىلىـسىگه ھۇجـۇم قىلىـشقا ــى ــانلىقتىن . ئهۋەتت ــك بولغ ــل قهھهتچىلى ــۇ يى ــوزۇغى ، ب ــۇننىڭ ئ قوش

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 320 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ــا بېرىلــدى ئۈچــۈن ــداردا خورم ــۇم مىق ــز بويىغــا . مهل ــۇالر قىزىــل دېڭى ئــپ ــۇردى ، بېرى ــايچه ت ــرىم ئ ــۈپ يې ــۇزۇغى . دۈشــمهننى كۈت قوشــۇننىڭ ئ

ــاپراقلىرىنى ســۇ بىــلهن ھــۆللهپ يىــدى ، تــۈگهپ كېتىــپ . دەرەخنىــڭ يقوشۇننىڭ ئىچىدە مهرت ئادەمنىـڭ ئـوغلى . قوۋۇزلىرى تىتىلىپ كهتتى

ئــۇ ئــۈچ كــۈن ئىچىــدە ، ئۇبــادە بولــۇپمهرت قهيــس ئىبنــى ســهئد ئىبنــى كــۈنى يهنه ســويماقچى – 4. قوشــۇنغا بىــردىن ئــۈچ تــۈگه ســويۇپ بهردى

چـۈنكى ، قوشۇننىڭ باشلىقى ئهبۇ ئۇبهيدە سويغىلى قويمىـدى ، بولغانداــپ ــقىالردىن قهرز ئېلى ــدا باش ــسىنىڭ نامى ــۈگىلهرنى ئاتى ــۇ ت ــس ب قهي

ڭ بــۇ قهرزىنــى ئېتــراپ ئهبــۇ ئۇبهيــدە قهيــسنىڭ ئاتىــسىنى. ســويۇۋاتاتتىــورقتى ــۆلهپ : قهيــس. قىلماســلىقتىن ق ــشىلهرنىڭ قهرزىنــى ت دادام كى

يۇلىدا غـازات قىلىۋاتقـانالر هللا ا، ئاچ قالغانالرغا تاماق بېرىۋاتسا ، قويۇۋاتساــدۇ؟ ــى بهرمهمــ ــان قهرزىمنــ ــۈن ئالغــ ــدىئۈچــ ــلهن . دېــ ــمهن بىــ دۈشــ

ــشتىن ــدئۇچرىشى ــانلىقتىنئۈمى ــنى ، بولمىغ ــاخىرى مهدى گه قوشــۇن ئــى ــسىغا. قايتىـــپ كهتتـ ــدە : قهيـــس ئاتىـ ــان كۈنلىرىمـ ــۇندا بولغـ قوشـ

ــۈز بهردى ــدى، ئاچــارچىلىق ي ــدىڭمۇ؟ : ئاتىــسى، دىۋى مــال ســۇيۇپ بهرمى. دېــدى،يهنه ئاچــارچىلىق يــۈز بهردى ، ســويۇپ بهردىــم : قهيــس. دېــدى

يهنه ، ســــويۇپ بهردىــــم. دېــــدىيهنه ســــويۇپ بهرمىــــدىڭمۇ؟: ئاتىــــسى. دېـدى يهنه سويۇپ بهرمىـدىڭمۇ؟ : ئاتىسى. ېدى د ،ئاچارچىلىق يۈز بهردى

. دېدى،يهنه سويۇپ بېرىشىمگه رۇخسهت قىلىنمىدى: قهيس

مهككىنىڭ فهتهى قىلىنىشى

ــسا هللا ا ــرادە قىل ــشىنى ئى ــا چىقى ــشنىڭ ۋۇجۇتق ــرەر ئى ــڭ ، بى ئۇنىپهيغهمــبهر . تۇســالغۇالرنى تۈگىتىــپ بېرىــدۇ ، لىرىنى ھــازىرالپســهۋەب

لهرنىـــــڭ ئهرەب، قـــــى بويـــــسۇنمىغىچهئهلهيهىســـــساالم قـــــۇرەيش خهل

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 321 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

باشـقا جايالرنىـڭ ، مهككه ئىتـائهت قىلمىغىـچه ، بويسۇنمايدىغانلىقىنىــى ــدىغانلىقىنى بىلهتت ــائهت قىلماي ــى ، ئىت ــى فهته ــۇ مهككىن ــۇڭا ئ ش

لـېكىن پهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالم ۋەدىـسىگه . قىلىشنى ئـارزۇ قىالتتـى بىيهدە قـۇرەيش بىـلهن ھـۇدەي ، ناھايىتى ۋاپـا قىلىـدىغان ئـادەم بولغاچقـا

تــۈزۈلگهن ســۈلهى ئۇنىــڭ بــۇ ئارزۇســىنى ئىــشقا ئاشۇرۇشــقا توســقۇنلۇق ئۇنىـڭ ، بىرەر ئىشنى ۋۇجۇتقـا چىقارمـاقچى بولـسا هللا ا، لېكىن. قىالتتىــهۋەب ــدۇ سـ ــازىرالپ بېرىـ ــبهر . لىرىنى ھـ ــسىنىڭ پهيغهمـ ــۇزائه قهبىلىـ خـ

بهكىــــر قهبىلىــــسىنىڭ بولــــسا ، ئهلهيهىســــساالمنىڭ ھىمايىــــسىگهرەيشلهرنىڭ ھىمايىسىگه كىرگهنلىكىنى يـۇقىرىقى بـاپالردا سـۆزلهپ قۇ

جـــاھىليهتته خـــۇزائه قهبىلىـــسى بىـــلهن بهكىـــر . ئـــۆتكهن ئىـــدۇق بىــرى بىـلهن ئۇرۇشــۇپ –بىـر ، قهبىلىـسىنىڭ ئارىــسىدا ئـاداۋەت بولــۇپ

ئىسالم دىنـى مهيـدانغا كـېلىش بىـلهن ئۇالرنىـڭ ئارىـسىدىكى . تۇراتتىــسىلىپ قا ــمهنلىك بېـ ــدىدۈشـ ــان ئىـ ــسىدىن ، لغـ ــۇدەيبىيه سۈلهىـ ھـ

بهكىــر قهبىلىــسدىن بىــر ئــادەم پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالمنى ، كېــيىنبـۇنى خـۇزائه قهبىلىـسىدىن بىـر ئـادەم ، ھهجۋى قىلىـپ ناخـشا ئېيتتـى

بۇنىـڭ بىـلهن يۇشـۇرۇن . ناخشا ئېيتقان ئادەمنى ئـۇردى ، ئاڭالپ قېلىپ ــدى ــاداۋەت قوزغال ــۇرۇ . ئ ــسى ب ــر قهبىل ــى بهكى ــۆچمهنلىكىنى بهن نقى ئ

ئىتتىپاقدىــشى ، ئهســلهپ دۈشــمهنلىرى بىــلهن ئۇرۇشۇشــقا بهل بــاغالپ ــاردەم ســورىدى ــدىن ي ــۇرەيش خهلقى ــان ق ــا . بولغ ــى ئۇالرغ ــۇرەيش خهلق ق

ــاردەم بهردى ــۇرال ي ــادەم ۋە ق ــشته ئ ــى رەۋى ــر . مهخپ ــلهن بهكى شــۇنىڭ بىــۇزائه قهبىلىـــسىگه ھۇجـــۇم قىلىـــپ تـــېچ ئاھالىـــدىن ، قهبىلىـــسى خـ

پهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالمنىڭ . ىدىن ئارتۇق كىشىنى ئۆلتۈردى يىگىرمــۆرۈپ ــۇنى ك ــۇزائه قهبلىــسى ب ــشى بولغــان خ ــر ئىبنــى ، ئىتتىپاقدى ئهم

ــپ ــى ئهۋەتىـ ــلهر ھهيئىتـ ــدە ئهلچىـ ــالىم يېتهكچىلىكىـ ــبهر ، سـ پهيغهمـ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 322 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ئهلهيهىسساالمغا بهنى بهكىر بىـلهن قۇرەيـشنىڭ قىلمىـشلىرىنى خهۋەر ســىلهرنى : ئۇالرغــا، ســساالم بــۇنى ئــاڭالپ پهيغهمــبهر ئهلهيهى. قىلــدى

قـۇرەيش خهلقـى بـۇ ھهركىتـى . دېـدى ،ئۆزەمنى قوغدىغاندەك قوغدايمهن . قىلمىـشىغا پۇشـايمان قىلـدى ، بىلهن سۈلهىنى بۇزغانلىقىنى ئـويالپ

ئۇنىڭ مـۇددىتىنى ئۇزارتىـپ ئىـشنى رۇسـالپ ، ئۇالر سۈلهىنى پۇختىالپ ن ئىبنـى ھهربنـى مهدىـنىگه باشـلىقى ئهبـۇ سـۇفيا ، كېلىش مهقسىتىدە

ــدى ــى بولـ ــپ . ئهۋەتمهكچـ ــۇفيان ئاتلىنىـ ــن ، ئهبۇسـ ــۇقىرىقى ۋەقهدىـ يـــويالپ ــوق دەپ ئ ــرى ي ــساالمنىڭ خهۋى ــبهر ئهلهيهىس ــنىگه ، پهيغهم مهدى

پهيغهمــــبهر ئهلهيهىســــساالمنىڭ ئايــــالى ئۇممــــۇ ، كهلــــدى ۋە قىــــزىــتى ــۆيىگه چۈشــــ ــبهر . ھهبىبىنىــــــڭ ئــــ ــۇفيان پهيغهمــــ ــۇ ســــ ئهبــــ

ــساالمنىڭ ــدى ئهلهيهىس ــاقچى بولۇۋى ــدا ئولتۇرم ــبه ، پالىزى ــۇ ھهبى ئۇممبــۇ پــاالزنى ئهتىۋالىغىنىڭمــۇ ، قىــزىم: ئهبــۇ ســۇفيان. پــاالزنى تارتىۋالــدى

ــورىدى ــۇ؟ دەپ س ــى ئهتىۋالىغىنىڭم ــاكى مېن ــبه . ي ــۇ ھهبى ــهن : ئۇمم سســــېنىڭ پهيغهمــــبهر ئهلهيهىســــساالم ، مۇشــــرىك نىجىــــس تۇرســــاڭ

ئهبـــۇ ســـۇفيان . دېـــدى!لمايـــدۇئولتۇرىـــدىغان پـــاالزدا ئولتۇرۇشـــۇڭغا بو، مهنــدىن ئايرىلغانــدىن كېــيىن بۇزۇلغــان ئىكهنــسهن، قىــزىم: ئۇنىڭغــا

پهيغهمــبهر –كه مهســجىد. دەپ قىزىنىــڭ يېنىــدىن چىقىــپ كهتتــى ــپ ــا بېرى ــساالمنىڭ يېنىغ ــېلىش ، ئهلهيهىس ــسىتىك ــىمهق . نى ئېيتت

پ ئهلهيهىســساالم ئهبــۇ ســۇفياندىن بىــرەر ئىــش بولــدىمۇ؟ دە پهيغهمــبهرئۇنـداق : پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالم . بهردى جاۋابدەپ ، ياق: ئۇ، سورىۋىدى

بۇرۇنقى سۈلهى ۋە بهلگىلهنگهن مـۇددەت بـۇيىچه ئىـش قىلىمىـز ، بولساــارتۇقچه گهپ قىلمىـــــدى، دەپ ئهبـــــۇ ســـــۇفيان مۇھاجىرالرنىـــــڭ . ئـــ

نى ئهمهلـــگه مهقـــسىتىئـــۇالردىن ئـــۆز ، چوڭلىرىنىـــڭ يېنىغـــا بېرىـــپ، ئۇالرنىـڭ ھهممىـسىدىن ، اردەم بېرىـشنى سورىـسىمۇ ئاشۇرۇش ئۈچۈن يـ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 323 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

شـۇنىڭ بىـلهن ئهبـۇ . نى ئالـدى جـاۋاب دېـگهن ، نىمه دىسه شۇ رەسۇلۇلالھ. ســـۇفيان ھـــېچ نهتىجىـــگه ئېرىـــشهلمهي مهككىـــگه قايتىـــپ كهتتـــى

ئىـسالم دىنىغـا ئهگىـشىپ ، سـهن ئاينىـپ : مهككىلىكلهر ئهبۇ سۇفيانغا يان ئــۆزىنى ئــاقالش ئۈچــۈن ئهبــۇ ســۇف. دەپ تــۆھمهت قىلــدى، كهتتىــڭ

ــۇرۇپ چوقۇنــدى ــدا ت پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم بولــسا . بۇتالرنىــڭ ئالدىــڭ ــۇيرۇدى ۋە ئۆزىنىـ ــكه بـ ــازىرلىق كۆرۈشـ ــهپهرگه ھـ ــاھابىلىرىنى سـ سـ

: ئهبـۇ بهكـرى ، مهككىگه ئاتلىنىدىغانلىقىنى ئهبـۇ بهكـرىگه ئېيتىۋىـدى بــار ئهمهســمۇ؟قــۇرەيش بىــلهن ســېنىڭ ئاراڭــدا توختــام ، رەســۇلۇلالھئــى

ــدى ــساالم. دېـ ــبهر ئهلهيهىسـ ــۇنداق: پهيغهمـ ــلهر ، شـ ــراق مهككىلىكـ بىـئانـــدىن پهيغهمـــبهر . دېـــدى،خىيـــانهت قىلىـــپ توختـــامنى بـــۇزدى

ــر ــدىكى قىـــ ــڭ ئهتراپىـــ ــساالم مهدىنىنىـــ ــى ئهرەبئهلهيهىســـ لىرىنـــــپ ــهپهرۋەرلىككه چاقىرىــ ــى ا: ســ ــۈنىگه هللاكىمكــ ــاخىرەت كــ ــا ۋە ئــ غــ

شـۇنىڭ . دېـدى !هدىنىگه ھازىر بولـسۇن رامىزان ئېيىدا م ، ئىشىنىدىكهنجـــۇھهينه قهبىلىلىرىـــدىن ، ئهشـــجه، مـــۇزەينه، غىفـــار، بىـــلهن ئهســـلهم

ــدى ــنىگه كهل ــشىلهر مهدى ــان كى ــۇلۇلالھ. توپالنغ ــپ رەس خهۋەر تارقىلىــپ ــسۇن ، كېتىـ ــپ قالمىـ ــقا تهييارلىنىـ ــى ئۇرۇشـ ــۇرەيش خهلقـ ، دەپ، قـ

ئۇنىـــڭ .مهككىـــگه ئاتلىنىـــدىغانلىقىنى قوشـــۇندىن مهخپـــى تـــۇتتىــسىتى ــش ئهمهس مهقـ ــۇرۇش قىلىـ ــدە ئـ ــڭ ، مهككىـ ــى مهككىنىـ بهلكـ

ــلهن ــۇل بى ــېچ ئۇس ــى ت ــكه خهلقىن ــدا مهك ــاقلىغان ھال ــۆرمىتىنى س ھمهن مهككىـدە ، هللائـى ا : غـا ئىلتىجـا قىلىـپ هللائـۇ ا . بويسۇندۇرۇش ئىدى جاسۇســــالرنىڭ مهككىلىكــــلهرگه خهۋەر يهتكــــۈزۈپ ، پهيــــدا بــــولغىچه

بهدرى غازىتىغــا قاتناشــقان . قىلــدىدەپ دۇئــا، قويۇشــىدىن ســاقلىغىنســاھابه ھــاتهب ئىبنــى ئهبــى بهلــتهئه پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالمنىڭ ــانلىقى ــلهن ئاتالنغ ــۇن بى ــۈن زور قوش ــش ئۈچ ــى قىلى ــى فهته مهككىن

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 324 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ئۇنى بىر ئايالدىن يۇشـۇرۇنچه قـۇرەيش خهلقىـغه ، توغرىلىق خهت يېزىپ ىـي ئـارقىلىق خهۋەردار پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالم بۇنىڭـدىن ۋەھ . ئهۋەتتىــۇپ ــپ ، بول ــى ئېلى ــپ خهتن ــوغالپ بېرى ــسىدىن ق ــڭ ئارقى ــۇ خوتۇننى ئ

دېــگهنئـۇالر رەۋزەخــاخ . زوبهيـر ۋە مىقــدادالرنى ئهۋەتتــى ، كېلىـشكه ئهلــى ئـۇ خوتـۇن ، ئۇنىڭـدىن خهتنـى سـورىۋىدى ، يهردە ئۇ خوتۇنغـا يېتىۋېلىـپ

ــوق دەپ ــدى ، ي ــارغىلى ئۇنىمى ــى چىق ــى تاپشۇ ، خهتن ــۇالر خهتن ــسائ ، رمىئـۇ خوتـۇن ئانـدىن ، ئۇنىڭ كىيىمىنى سالدۇرىدىغانلىقىنى ئېيتقاندىال

ئـۇالر خهتنـى ئاپىرىـپ . خهتنى چېچىنىـڭ ئارىـسىدىن چىقىرىـپ بهردى ــشۇردى ــساالمغا تاپـ ــبهر ئهلهيهىسـ ــساالم . پهيغهمـ ــبهر ئهلهيهىسـ پهيغهمـ

مهن قـۇرەيش ، رەسـۇلۇلالھ ئى : ھاتهب، بۇنى سورىغاندا ، ھاتهبنى چاقىرىپ ــسىدىن ئهمهسق ــسىدىن ، هبىلى ــۇرەيش قهبىلى ــاجىرالر ق ئۇالرنىــڭ ، مۇھ

مېنىـڭ . چـاقىلىرىنى قوغدايـدىغان يېقىنلىـرى بـار –قۇرەيشتىكى باال ئـــۇالر مېنىـــڭ ياخـــشىلىقىمنى ، قۇرەيـــشته يېقىنلىـــرىم بولمىغاچقـــا

بـالىلىرىمنى قوغدىـسۇن –قۇرەيـشته قالغـان خوتـۇن ، ئېتىۋارغا ئېلىپ مېنىـڭ مـۇرتهد بولـۇپ . ت يېزىـپ ئهۋەتـكهن ئىـدىم مهقسهتته خه دېگهن

،ئـۇ راسـتىنى ئېيتتـى : پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالم . دېدى ،كهتكىنىم يوق بــۇ مۇناپىقنىــڭ ، مېنــى قويــۇۋەت، رەســۇلۇلالھئــى : ئــۆمهر قوپــۇپ. دېــدى

ھـــاتهب بهدرى : پهيغهمـــبهر ئهلهيهىســـساالم. دېـــدى،كاللىـــسىنى ئـــااليــقان ــا قاتناشــ ــۇنى بى. غازىتىغــ ــسهنكىشــ ــا هللا ا، لمهيــ بهدرى غازىتىغــ

، ئۇالرغـا خـالىغىنىڭالرنى قىلىڭـالر ، قاتناشقانالرنىڭ ئهھۋالىنى بىلىـپ ــىلهرنى مهغفىـــرەت قىلـــدىم ــ،سـ ــۇ توغرىلىـــق هللا ا. دېـــدى،دۇ دېگهنـ بـ

مېنىــڭ ، ئــى مــۆمىنلهر ”: قۇرئانــدىكى مۇنــۇ ئــايهتنى نازىــل قىلــدى ۇالر سـىلهرگه ئـ . دۈشمىنىمنى ۋە ئـۆز دۈشـمىنىڭالرنى دوسـت تۇتمـاڭالر

ئۇالرغــا دوســتلۇق ئىزھــار ، كهلــگهن ھهقىقهتنــى ئىنكــار قىلغــان تۇرســا

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 325 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

ــساڭالر ــارىڭالر ا ، قىل ــۇالر پهرۋەردىگ ــۈن هللائ ــنىڭالر ئۈچ ــان ئېيتقى ــا ئىم غئهگهر سـىلهر . پهيغهمبهرنى ۋە سىلهرنى يۇرتۇڭالردىن ھهيـدەپ چىقىرىـدۇ

مېنىـــڭ يۇلۇمـــدا كـــۆرەش قىلىـــش ۋە مېنىـــڭ رازىلىقىمنـــى تىـــلهش ئۇالرغــــا قانــــداقمۇ دوســــتلۇق ، يۈزىــــسىدىن چىققــــان بولــــساڭالر

ــىلهرنى ــكارىلىغان نهرس ــۇرغان ۋە ئاش ــىلهر يۇش ــسىلهر؟ مهن س كۆرسىتىــا دوســتلۇق كۆرســىتىدىكهن . بىلىــمهن ــۇ ، ســىلهردىن كىمكــى ئۇالرغ ئ

پهيغهمـبهر ) ئـايهت -1، سـۈرە مـۇمتهھىنه (“.توغرا يولدىن ئازغـان بولىـدۇ ــزا ــساالم رامىـ ــلهن ئهلهيهىسـ ــۇن بىـ ــسىدا زور قوشـ ن ئېيىنىـــڭ ئوتتۇرىـ

ــدى ــۇمنى . ئاتالن ــۇ مهكت ــى ئۇمم ــدۇلال ئىبن ــا ئاب ــۆز ئورنىغ ــدە ئ مهدىنى قوشـۇن ئهبـۋا . قوشۇن ئون مىڭ غازىدىن تهركىپ تاپقان ئىدى . قالدۇردىپهيغهمـــبهر ئهلهيهىســـساالمنىڭ ئهڭ ، يهرگه يېتىـــپ كهلگهنــدە دېــگهن

ــدىئهشــهددى دۈشــمهنلىرىدىن ئىككــى كىــشى ئــ ئۇالرنىــڭ . ۇچراپ قال، بىرى بهدرى غازىتىغا قاتناشقان ئۇبهيدە ئىبنى ھارىـسنىڭ قېرىندىـشى

پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالمنىڭ تاغىسىنىڭ ئـوغلى ئهبـۇ سـۇفيان ئىبنـى ھـــارىس ئىبنـــى ئابـــدۇلمۇتهللىب ئىـــدى؛ يهنه بىرســـى ئايـــالى ئۇممـــۇ

ىرە ئىـدى؛ سهلهمهنىڭ قېرىندىشى ئابدۇلال ئىبنـى ئـۇمهييه ئىبنـى مـۇغ پهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالم . ئۇالر مۇسۇلمان بولـۇش ئۈچـۈن كېلىۋاتـاتتى

ــۇپ ــال بول ــايىتى خۇش ــۇل قىلىــپ ۋە ناھ ــۇالرنى قوب ــۈن ”: ئ ــىلهر بۈگ سئهڭ هللا ا، سـىلهرنى مهغفىـرەت قىلـسۇن هللا ا. ئهيىپلهشكه ئۇچرىمايسىلهر

يۈســـــۈپ ئهلهيهىســــــساالمنىڭ [“ . دېـــــدى مهرھهمهتلىـــــك زاتتـــــۇر ــدا قېرىنداشــلىرى ــۆزرى ئېيتقان ــا ، ئ يۈســۈف ئهلهيهىســساالمنىڭ ئۇالرغــاۋابى ــۈف (] ت–. بهرگهن جــ ــۈرە يۈســ ــايهت– 92، ســ ــبهر . ) ئــ پهيغهمــ

ــد ــگهنئهلهيهىســساالم كۈدەي ــدە دې مۇســۇلمانالرنىڭ رۇزا ، جايغــا كهلگهنــۆرۈپ ــى ك ــۇپ قېينىلىــپ كهتكهنلىكىن ــشقا ، تۇت ــز ئېچى ــۇالرنى ئېغى ئ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 326 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

پهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالمغا يولـدا . ئۆزىمـۇ ئېغىـز ئېچىـۋەتتى ، بـۇيرۇدى چاقىلىرىنى ئېلىپ مهدىنىگه ھىجرەت قىلىپ چىققـان تاغىـسى –باال

ــدۇلمۇتهللىب ئۇچرىــدى پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم . ئاببــاس ئىبنــى ئابــاال ــا ب ــېلىۋېتىپ –ئۇنىڭغ ــا س ــنىگه يولغ ــسىنى مهدى ــڭ ، چاقى ئۆزىنى

جايغـا دېـگهن ەھـران قوشـۇن مهرروز . مهككىگه بىلله بېرىشىنى ئېيتتـى پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالم ئون مىڭ يهرگه ئـوت قاالشـنى ، يېتىپ بارغاندا

ــۇيرۇدى ــۇن . ب ــوق زور قوش ــى ي ــۇھهممهد چېك ــرىكلىرى م ــۇرەيش مۇش قئهھۋالنى ئۇقـۇپ كـېلىش ئۈچـۈن ئهبـۇ ، بىلهن كېلىۋىتىپتۇ دەپ ئاڭالپ

االرنى بۇدەيـل ئىبنـى ۋەرقـ ، ھهكىـم ئىبنـى ھىـزام ، سۇفيان ئىبنى ھهرب گويــــا ئهرەفاتنىــــڭ ، ئــــۇالر مهررۇ زەھرانغــــا كېلىــــپ قــــاراپ. ئهۋەتتــــى

ھهج مهۋســۇمىدا . كىلــومېتىر يىراقلىقتىكــى كهڭ ۋادا22مهككىــدىن [] ت –. بۇ يهردە تۇرۇش ھهج قىلىـشنىڭ مـۇھىم پهرزلىرىـدىن سـانىلىدۇ

ــۆردى ــوتالرنى ك ــشايدىغان ئ ــا ئوخ ــۇفيان . ئوتلىرىغ ــۇ س ــوتالر : ئهب ــۇ ئ بئهمـر : بۇدەيـل ئىبنـى ۋەرقـا . دېـدى ىڭ ئوتلىرىغـا ئوخـشايدىغۇ؟ ئهرافاتن

بهنــى ئهمــر ئايمىغىنىــڭ : ئهبــۇ ســۇفيان. دېــدى،ئايمىغىنىــڭ ئــوتلىرىنىڭ كـۈزەتچىلىرى رەسـۇلۇلالھ . دېدى ،ئوتلىرى مۇنداق كۆپ بولمايتتى . نىڭ ئالــدىغا ئېلىـپ بــاردى رەسـۇلۇلالھ بـۇالرنى كــۆرۈپ قېلىـپ تۇتــۇپ

پهيغهمـبهر ، دە دېگهنـ ئهبۇ سۇفيان كېتهي . مان بولدى ئهبۇ سۇفيان مۇسۇل ئهبــۇ ســۇفياننى تاغنىــڭ ئېغىزىــدا تۇتــۇپ : ئهلهيهىســساالم ئابباســقا

ــۇرغىن ــۇ مۇســۇلمانالرنى كۆرســۇن ، ت ــدى،ئ ــۇ ســۇفياننى . دې ئاببــاس ئهب تــوپ –ئۇنىڭغــا قهبىلىلهرنىــڭ تــوپ ، تاغنىــڭ ئېغىزىــدا تۇتــۇپ تــۇرۇپــه ــانلىقىنى كۆرس ــۇپ ئۆتۇۋاتق ــڭ . تتىبول ــر توپنى ــۇفيان ھهر بى ــۇ س ئهب

الرنىڭ قهبىلىـسى ئهنـسارى . قايسى قهبىلىدىن ئىكهنلىكىنى سـورايتتى ، ئى ئهبۇ سـۇفيان : بۇ قهبىلىنىڭ ئهلهمدارى سهئد ئىبنى ئۇبادە ، ئۆتكهندە

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 327 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

كهئبىـدە ئـۇرۇش قىلىـش دۇرۇس ، بۈگۈن قانلىق ئورۇش بولىدىغان كـۈن ــدى،بولىــدىغان كــۈن ــۇ ســۇفيان. دې ــ: ئهب ــۇرۇش ، ى ئاببــاسئ كهئبىــدە ئ

بـار رەسـۇلۇلالھ . دېـدى ، ياخـشى دېـگهن قىلىش چهكلهنگهن كـۈن نىـمه بـۇ توپنىـڭ ئهلهمـدارى زوبهيـر ئىبنـى ئهۋۋام ، توپ كىچىكرەك توپ ئىـدى

ــۇفيان . ئىـــدى ــۇ سـ ــۇلۇلالھقائهبـ ــۈزدى رەسـ ــۆزىنى يهتكـ ــهئدنىڭ سـ . ســـۇلۇلالھ ــۇ : رەسـ ــان ئېيتىپتـ ــهئد يالغـ ــۈن ا، سـ ــسى هللابۈگـ ــڭ كهئبىـ نىـ

ئانــدىن . دېــدى،كهئــبىگه يۇپــۇق يېپىلىــدىغان كــۈن، ئۇلۇغلىنىــدىغانمهككىنىـڭ [پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالم ئۆز توپىنىـڭ ئهلىمىنـى ھهجـۇن

خالىـد ئىبنـى ۋەلىـدنىڭ مهككىنىـڭ ، غا قاداشنى ] تۆۋىنىدىكى بىر تاغ ئـۆزى مهككىنىـڭ يۇقىرىـسى . تۆۋەن تهرىپى كۇدادىن كىرىشنى بۇيرۇدى

ھهر كىـشى ئۆزىنىـڭ ھويلىــسىغا ، جـارچى چىقىرىـپ . ىكهدادىـن كىـرد ئهبـۇ ، كه كىرىۋالغان ئادەم ئامان قالىـدۇ مهسجىد، كىرىۋالسا ئامان قالىدۇ

. دەپ جاكـاالتتى ، سۇفياننىڭ ھويلىسىغا كىرىۋالغان ئادەم ئامان قالىـدۇ ــانلىق بېــرىش ــداق ئام ــدىرەســۇلۇلالھبۇن . نىڭ ئهڭ زور خىــسلىتى ئى

گۇناھى چـوڭ بىـر گـورۇھ ، زەخمهت يهتكۈزگهن –زىيان مۇسۇلمانالرغا زور ــدى . كىــشىلهر بۇنىــڭ ســىرتىدا ئىــدى . ئۇالرنىــڭ ئۆلتۈرۈلۈشــى جاكاالن

ئابــدۇلال ئىبنــى ســهئد ئىبنــى ئهبــى ســهرھى شــۇالرنىڭ جۈملىــسىدىن ۋەھىـي يازىـدىغان كاتىـپ رەسۇلۇلالھقابۇرۇن مۇسۇلمان ئىدى ۋە ، بولۇپ

پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالمغا ، ولــۇپكېــيىن مــۇرتهد ب ، بولغــان ئىــدى غهفـۇرۇن ، مۇھهممهد ئهلىمۇن ھهكىم دەپ ياز دىـسه : بوھتانالرنى چاپالپ

ئىكـرىمه ئىبنـى . ئىـدى دېـگهن ،دەيتتى، بۇمۇ بولىدۇ، رەھىم دەپ يازسام ــۇمهييه ، ئهبــۇ جهھىــل ــار ئىبنــى ئهســۋەد ، ســهفۋان ئىبنــى ئ ھــارىس ، ھۇبھهمزەنىـڭ ، كهئىب ئىبنى زۇھهيـر ،زۇھهير ئىبنى ئۇمهييه ، ئىبنى ھىشام

ــۇ ســۇفياننىڭ خوتــۇنى ئوتبهنىــڭ قىــزى ھىنــد ۋە ، قــاتىلى ۋەھــشى ئهب

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 328 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ــدى ــسىدىن ئى ــۇالرنىڭ جۈملى ــشىلهرمۇ ش ــازغىنه كى ــقا ئ ــدىن باش . بۇن تىـــغ كۆتـــۈرۈپ قارشـــى تۇرمىغـــان ھهر قانـــداق كىـــشىنى رەســـۇلۇلالھ

. ئۆلتۈرۈشنى مهنئى قىلدى

ــى ــد ئىبن ــرىكلىرى خالى ــۇرەيش مۇش ــدىكى ق ــد قوماندانلىقى ۋەلىــۇالر بىــلهن ، قوشــۇندىن چۆچــۈپ ــۇ قوشــۇننى چىكىنــدۈرۈش ئۈچــۈن ئ ب

، نهتىجىـــدە مۇشـــرىكالردىن يىگىـــرمه تـــۆت كىـــشى ئۆلـــدى. ئۇرۇشـــتىخالىـد ئىبنـى ۋەلىـد . بولـدى شـېهىت مۇسۇلمانالردىن ئىككـى كىـشى

. مهككىنىڭ تۆۋەن تهرىپىدىن ھۇجۇم قىلىپ كىردى

الم قۇماندانلىقىــدىكى قوشــۇن ھېچقانــداق پهيغهمــبهر ئهلهيهىســسانىــڭ بــۇ هللا، غــا تــاۋازۇ قىلىــپهللا ارەســۇلۇلالھ. قارشــىلىققا ئۇچرىمىــدى

تۈگىــسى ئۈســتىدە بېــشىنى بهكمــۇ تــۆۋەن ، نىمىـتىگه شــۈكرى قىلىــپ ھهتتـا ئۇنىـڭ پىشانىـسى تۆگىنىـڭ چومىغـا تىگىـپ ، سېلىپ ماڭاتتى

رقىـسىغا مىنگهشـكهن ئوسامه ئىبنى زەيىد ئۇنىڭ ئا ، ئىدى دېگهن قااليجۈمه كـۈنى سـهھهر ۋاقتـى ، مانا بۇ رامىزاننىڭ يىگىرمىسى بولۇپ . ئىدىشـۇ يهرگه ئهلهم ، جايغـا يېتىـپ بېرىـپ دېگهن مهجۇن رەسۇلۇلالھ. ئىدى

ــاداتتى ــۈردى ، ق ــاھ تىكت ــبهر . بارىگ ــۇنهلهر پهيغهم ــهلهمه ۋە مهيم ــۇ س ئۇممــله ئىــدى ــلهن بىل ــۇ . ئهلهيهىســساالم بى ــازراق دەم مۇســۇلمانالر ب يهردە ئ

ئهبـۇ بهكـرى بىـلهن سۆزلهشـكهچ ۋە سـۈرە رەسۇلۇلالھ، ئالغاندىن كېيىن يېتىـپ بـاردى ۋە تـۈگه ئۈسـتىدە بهيتۇلالھقـا فهتهىنى ئوقۇغاچ مېڭىـپ

تــايىغى بىــلهن ھهجهر . نى يهتــته قېــتىم تـاۋاپ قىلــدى بهيتــۇلالھتـۇرۇپ ىدە ئـۈچ يـۈز نىڭ چۆرىـس بهيتۇلالھبۇ چاغدا . ئهسۋەدنى ئىستىالم قىلدى

ــار ئىــدى ــۇت ب ــاتمىش ب ــاق ، ئ پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم قۇلىــدىكى تايبۇتپهرەسـلىك ، ئىـسالم دىنـى مهيـدانغا كهلـدى : بىلهن بـۇتالرنى نۇقـۇپ

ئانــدىن . دەيتتــى، بۇتپهرەســلىك قايتــا بــاش كۆتۈرمهيــدۇ، بهربــات بولــدى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 329 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

بۇتالرنىــڭ قاتارىــدا ، بــۇيرۇق قىلىــپ بــۇتالرنى ئېلىــپ تاشــالتقۇزدى ئىسمائىل ۋە ئىبراھىم پهيغهمبهرلهرنىـڭ قوللىرىـدا تهقـسىم ئـوقلىرى

تۇتــۇپ تۇرغــان ] ت-، مهخــسۇس پــال سېلىــشقا ئىــشلىتىدىغان ئــوقالر[مۇشـرىكالرنى ھـاالك هللا ا: پهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالم . بۇتلىرى بـار ئىـدى

ئــۇالر ئىــسمائىل بىــلهن ئىبراھىمنىــڭ تهقــسىم ئــوقلىرىنى ! قىلــسۇنمانـا بـۇ كهئبىنىـڭ مهزكـۇر . دېـدى ،مىگهنلىكىنى بىلىدۇ ئهسال ئىشلهت

ــدى ــۈنى ئىـ ــان كـ ــتىم تازىالنغـ ــۈنجى قېـ ــۇتالردىن تـ ــهھرالىق ۋە . بـ سـلهر تهرىپىدىن ئولۇقلىنىدىغان مـۇقهددەس كهئـبه ئهرەبشهھهرلىك پۈتۈن

ئهرەبپۈتـۈن ، قا ئالمىغاندا ھېسابئازغىنىسىنى ، بۇ بۇتالردىن تازىلىنىپ زىمىنىـدا بۇتپهرەسـلىكنىڭ ئهرەب. ىك تۈگىتىلـدى زىمىنىدا بۇتپهرەسـل

ئىزلىرىنىـڭ يوقىتىلغـانلىقى ئۈسـتىدە كېـيىن ، پۈتۈنلهي تۈگىتىلىپ . توختىلىمىز

نىڭ ئۆچ ئېلىشقا قادىر تۇرۇقلۇق كهچۈرۈم رەسۇلۇلالھ

قىلىشى

پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم كهئبىنىــڭ ئىچىــگه كىرىــپ تهكبىــر ئىبـراھىم پهيغهمـبهر كهئبىنـى بىنـا (ئانـدىن ماقـام ئىبـراھىم . ئېيتتى

ئـاب ، غا بېرىپ ناماز ئوقۇغاندىن كېيىن ) قىلغاندا دەسسهپ تۇرغان تاش ــى ۋە ــدىن ئىچتـ ــجىدزەمزەمـ ــۇردىمهسـ ــبهر . ته ئولتـ ــشىلهر پهيغهمـ كىـ

ئۇنىــڭ ئــۆزىگه ئهزىيهتلهرنــى ، ئهلهيهىســساالمنىڭ ئهتراپىغــا يىغىلىــپان ۋە ئۆزى بىلهن ئۇرۇشـقان ئۆزىنى يۇرتىدىن ھهيدەپ چىقارغ ، يهتكۈزگهن

ــپ ــۆز تىكىـ ــدىغانلىقىغا كـ ــداق قىلىـ ــرىكلىرىنى قانـ ــۇرەيش مۇشـ قـبۇ چاغدا پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالمنىڭ شـۇنداق گـۈزەل . تۇرۇشقان ئىدى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 330 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

بۇنىڭــدىن مۇســۇلمان كىــشىنىڭ بروغــا بولغــان ، ئهخالقــى كۆرۈلــدىكىــۆز ــى ئ ــاكى نهپرىت ــۇھهببىتى ي ــسىتىم ن ئۈچــۈهللا ا، ئۈچــۈن ئهمهسمهق

ئــى : پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم. بولــۇش الزىملىقــى ئــۆگىنىش كېــرەك مېنى سىلهرنى قانداق قىلىـدۇ دەپ ئويالۋاتىـسىلهر؟ ، قۇرەيش جامائهسى

ــدى ــۇالر. دې ــوغلى : ئ ــشىمىزنىڭ ئ ــساڭ مهرت قېرىندى ــهن بول مهرت ، س. دېـــدى،دەپ ئـــوياليمىز، قېرىندىـــشىمىز بىـــزگه ياخـــشىلىق قىلىـــدۇ

. دەۋەتتى، ھهممىڭالر ئازات، بېرىڭالر: سساالم ئۇالرغاپهيغهمبهر ئهلهيهى

ــهيرىگه ا ــام بۇسـ ــسۇنكىهللا ئىمـ ــمهت قىلـ ــبهر ، رەھـ ئۇنىـــڭ پهيغهمـقهسىدىـــسىدە مۇنـــداق » ھهمـــزىيه«ئهلهيهىســـساالم ھهققىـــدە يازغـــان

: مىسراالر بار

، نهپرىتى تهڭرى يولىدا بولسا ئىنساننىڭ، مۇھهببهت

. تۇققان–قىلغاندا يات ئۇنىڭ ئالدىدا ئوخشاشتۇر ھۆكۈم

، ئۇچۇپ كهتمهس ئىدى ماختالسا پهيغهمبهر بولۇپ مهغرۇر

.بولۇپ كهتمهيتتى ھهم خاپا ئهگهر تىللىسا بىر نادان

ئاڭا زۇلمى قىلغانالر، ئهگهر شهخسى ئۈچۈن ئۆچ ئالسا

.تۈكۈلهتتى بىگۇمان كۆپ قان، جازاغا تارتىالتتى

، كۆزدەنىڭ رىزاسىنى تۇتۇپ هللاجىمى ئىشالردا ا

.ئادالهتنى شۇئار قىلغان، جاپا قىلسۇن، ۋاپا قىلسۇن

، يارالغاچ ئهسىلدە ئالىجاناپ يۈكسهك پهزىلهتلىك

.چىرايلىق قىلچه يوق نوقسان، ئىدى ھهربىر ئىشى ياخشى

ئىـسالم دىنىنىـڭ ، ئاندىن پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالم نۇتۇق سۆزلهپ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 331 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

: دېــدىىــدىن مۇنــداقجۈمل، بىــر مــۇنچه مهســىلىلىرىنى بايــان قىلــدىدىنــى ئوخــشىمىغان . كاپىرنىــڭ بهدىلىــگه مۇســۇلمان ئۆلتۈرۈلمهيــدۇ ”

ــر ــشى بىـ ــدۇ –كىـ ــخور بولمايـ ــرىگه مىراسـ ــشى . بىـ ــداق كىـ ھهر قانـ. ئاتىـــسىنىڭ يـــاكى ئانىـــسىنىڭ ھهمشىرىـــسىنى ئېلىـــشقا بولمايـــدۇ

ــا قهســهم كېلىــدۇ جاۋاب، دەۋاگهر پاكىــت كۆرســىتىدۇ ــال كىــشى . كارغ ئايبامــداتتىن . ئــۈچ كۈنلــۈك ســهپهرگه چىقىــشقا بولمايــدۇ مهھرەمــسىز

ئهسـىر نامىزىـدىن كېـيىن كـۈن پـاتقىچه نامـاز ، كېيىن كۈن چىققىـچه ــدۇ ــقا بولماي ــان ھېيــت . ئوقۇش ــقا ، قۇرب ــۈنلىرى رۇزا تۇتۇش رۇزا ھېيــت ك

ــدۇ ــداق “ .بولمايـ ــدىن مۇنـ ــدىئانـ ــى ”: دېـ ــۇرەيش جامائهسـ ــى قـ هللا ا، ئـــدىكى غــۇرۇر ــاتىالر بىــلهن . نى كهتكــۈزدىســىلهردىن جــاھىليهت دەۋرى ئ

ــۈگهتتى ــشنى ت ــادەم . پهخىرلىنى ــالىلىرى؛ ئ ــادەم ب ــالر ئ ــىلهر ھهممىڭ س، ئــى ئىنــسانالر ”:ئانــدىن بــۇ ئــايهتنى ئوقــۇدى “ .تــۇپراقتىن يارىتىلــدىــارا تۇنۇشۇشــۇڭالر . بىــر ئايالــدىن يــاراتتۇق، ســىلهرنى بىــز بىــر ئهر ئــۆز ئ

ــۈن ــۇرۇق قى ، ئۈچ ــلهت ۋە ئ ــۇن مىل ــىلهرنى نۇرغ ــدۇقس ــۋادار . ل ئهڭ تهقهللا ا. لنىـسىلهر ھېسابنىڭ دەرگاھىـدا ئهڭ ھۆرمهتلىـك هللابولغانلىرىڭالر ا

، سـۈرە ھۇجـۇرات (“.ھهممىدىن خهۋەردار زاتتۇر ، بولسا ھهممىنى بىلگۈچى ــايهت– 13 ــبهر ) ئــ ــۇپ پهيغهمــ ــۇلمان بولــ ــشىلهر مۇســ ــدىن كىــ ئانــ

ــلىدى ــشقا باش ــئهت قىلى ــساالمغا بهي ــى ئه . ئهلهيهىس ــاۋىيه ئىبن ــۇ مۇئ بسۇفيان ۋە ئهبۇ بهكـرى سـىددىقنىڭ ئاتىـسى ئهبـۇ قۇھـافىمۇ شـۇ كـۈنى

ــدى ــۇلمان بولـ ــبهر . مۇسـ ــدىن پهيغهمـ ــۇلمان بولغانلىقىـ ــڭ مۇسـ ئۇنىـ . ئهلهيهىسساالم ناھايىتى خۇشال بولدى

پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم بهيــئهت ئۈچــۈن كهلــگهن بىــر ئادەمنىــڭ ــانلىقىنى كــۆرۈپ ــشاھن مه، قورقمــا: قورقــۇپ تىتــرەپ تۇرغ ، ئهمهسپادى

. دېـدى ،قاقالنغان گـۆش يهيـدىغان بىـر قـۇرەيش خوتۇننىـڭ بالىـسىمهن

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 332 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم ئۆلــۈمگه بۇيرۇغــان كىــشىلهرگه كهڭ زىمىــن ــدى ــارلىق قىل ــدى ، ت ــشته ئۆلتۈرۈل ــق رەۋى ــرى ھهقلى ــڭ بهزىلى . ئۇالرنى

ال ئابـدۇل . بهزىلىرى خۇدانىڭ ئىلتىپاتىغـا ئېرىـشىپ مۇسـۇلمان بولـدى ــشى ــدەش قېرىندى ــسا ئېمىل ــهرھى بول ــى س ــى ئهب ــهئد ئىبن ــى س ئىبن

ــا قىلىــپ ــا ئىلتىج ــى ئهففانغ ــانلىق ، ئوســمان ئىبن ــبهردىن ئام پهيغهمــورىدى ــشنى س ــپ بېرى ــا قهدەر . ئېلى ــق ئورنىتىلغانغ ــدە تېچلى ، مهككى

ــاقلىدى ــۇرۇن ســ ــۇنى يۇشــ ــمان ئــ ــبهر . ئوســ ــۇنى پهيغهمــ ــدىن ئــ ئانــئۇنىڭغـا ، رەسـۇلۇلالھ ئـى : بېرىـپ ئهلهيهىسساالمنىڭ ھۇزۇرىغـا باشـالپ

ــم ــانلىق بهردى ــۇل قىلغىــن ، ئام ــى قۇب ــدى،ســهن ئۇنىــڭ بهيئىتىن . دېپهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم ئۇنىڭغــا بىــر قــانچه قېــتىم تهتــۈر قارىۋالغــان

ئوســمان بىــلهن . ئــاخىرى ئۇنىــڭ بهيئىتىنــى قۇبــۇل قىلــدى، بولــسىمۇــيىن ــدىن كېـ ــپ كهتكهنـ ــدۇلال چىقىـ ــبهر ئهل، ئابـ ــساالم پهيغهمـ هيهىسـ

، بايـا بىرىڭالرنـى ئابـدۇلالنىڭ كاللىـسىنى ئالـسۇن دەپ : ساھابىلىرىگهــدىم ــۈر قارىۋالغــان ئى ــدى،ئۇنىڭغــا تهت ــشارەت : ســاھابىلهر. دې ــزگه ئى بى

ــدى ــمىدى؟ دىۋى ــساڭ بولماس ــپ قوي ــساالم ، قىلى ــبهر ئهلهيهىس : پهيغهم . دېدى، كۆز خىيانىتى قىلسا بولمايدۇ دېگهنپهيغهمبهر

ــدا ئىكــرىمه ــۇ جهھىــل بولــسا مهكــكه فهتهــى قىلىنغان ئىبنــى ئهبئۇنىڭ خوتـۇنى ئۇممـۇ ھهكىـم تاغىـسى ھـارىس . قېچىپ كهتكهن ئىدى

بـــۇ خۇتـــۇن مهككىنىـــڭ فهتهـــى ، ئىبنـــى ھىـــشامنىڭ قىـــزى بولـــۇپــدى ــان ئى ــۇلمان بولغ ــرى مۇس ــشىدىن ئىلگى ــم . قىلىنى ــۇ ھهكى ئۇمم

ــۇنى ، ېلىــپپهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالمدىن ئېــرى ئۈچــۈن ئامــانلىق ئ ئ، ئېـرى كـېمىگه چىقـاي دەپ تۇرغـان ئىـكهن ، قايتۇرۇپ كېلىـشكه بارسـا

مهن ئهڭ ياخـشى ئـادەم پهيغهمـبهردىن سـاڭا ئامـانلىق : خوتۇنى ئۇنىڭغا . دېـدى ،مهن بىـلهن قـايتقىن ، ئۆزەڭنى ھـاالك قىلمـاي . ئېلىپ كهلدىم

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 333 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

ى پهيغهمبهر ئهلهيهىسـساالم ئـۇن . شۇنىڭ بىلهن ئىكرىمه قايتىپ كهلدى بىزگه ھىجرەت قىلىـپ : كۆرۈپ خۇشاللىقتىن ئورنىدىن سهكرەپ تۇرۇپ

ئىكــرىمه . دېــدى،مۇســۇلمان بولــۇپ كهلــگهن ئــادەمنى قارشــى ئــالىمىز ــدى ــۇلمان بولــ ــبهر . مۇســ ــۈن پهيغهمــ ــمهنلىكى ئۈچــ ــۇرۇنقى دۈشــ بــ

پهيغهمـبهر . ئهلهيهىسساالمدىن ئـۆزىگه ئىـستىغفار ئېيتىـشنى سـورىدى ئىكـرىمه شـۇنىڭدىن . ۈن ئىستىغفار ئېيتتـى ئهلهيهىسساالم ئۇنىڭ ئۈچ

كېــيىن ئىــسالم ئۈچــۈن جــان كۆيدۈرىــدىغان ياخــشى مۇســۇلمانالردىن . بولۇپ قالدى

، ھۇبار ئىبنى ئهسۋەد بولـسا قېچىـپ بېرىـپ يۇشـۇرىنىۋالغان ئىـدى مهكــكه بىــلهن تائىفنىــڭ ئارىــسىدىكى [نىڭ جىئىــررانه رەســۇلۇلالھئــۇ مهن ، رەســۇلۇلالھئــى : لــۇپ كېلىــپدىكــى ۋاقتىــدا مۇســۇلمان بو] جــاي

–لـېكىن سـېنىڭ سـىله ، ئىرانغا قېچىـپ كهتمهكچـى بولغـان ئىـدىم ئـــۆزەڭنى رەنجىتكهنلهرنـــى كهچـــۈرۈم قىلىـــدىغانلىقىڭنى ، رەھمىڭنـــى

ــدىم ــپ كهل ــلهپ قايتى ــدۇق . ئهس ــۇتپهرەس ئى ــز ب ــهن هللا ا، بى ــى س بىزنــدى ــدايهت قىلـ ــارقىلىق ھىـ ــازدى ، ئـ ــاالكهتتىن قۇتقـ ــك . ھـ كهڭچىلىـ

،سـېنى كهچـۈردۈم : پهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالم ئۇنىڭغـا . دېـدى ،ساڭقىل . دېدى

ــۇمهييه ــۇ ئـ ــى ئهبـ ــر ئىبنـ ــلهن زۇھهيـ ــشام بىـ ــى ھىـ ــارىس ئىبنـ ھـمهخزۇملهرنـى ئهبـۇ تالىبنىـڭ قىـزى ئۇممـۇ ھـازى ھىمايىـسىگه ئالغــان

ــدى ــقاندا ، ئىـ ــلهن ئۇچراشـ ــساالم بىـ ــبهر ئهلهيهىسـ ــبهر ، پهيغهمـ پهيغهمـــا ــساالم ئۇنىڭغ ــۈكرى : ئهلهيهىس ــا ش ــان خۇداغ ــدايهت قىلغ ــېنى ھى ، س

. دېـدى ،سهندەك ئادەم ئىسالمنىڭ ھهقىقىتىنـى چۈشـهنمهي قالمـايتتى ــيىن ــۇنىڭدىن كېـ ــاردىكى ، شـ ــدىنقى قاتـ ــشام ئالـ ــارىس ئىبنـــى ھىـ ھـ

. ساھابىلهردىن بولۇپ قالدى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 334 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ســـهفۋان ئىبنـــى ئـــۇمهييه يۇشـــۇرۇنۇۋالغان ۋە ئـــۆزىنى دېڭىزغـــا نىـڭ تاغىـسىنىڭ ئـوغلى ئـومهير ئىبنـى ئۇ. تاشلىماقچى بولغان ئىـدى

ئـى : ۋەھىب جـۇمهھى پهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالمنىڭ قېـشىغا كېلىـپ ــۆز قهۋمىنىــڭ باشــلىغى ، نىــڭ پهيغهمبىــرىهللا ــۇ قېچىــپ ، ســهفۋان ئ ئ

سهن ھهمـمه ئـادەمگه ئامـانلىق ، ئۆزىنى دېڭىزغا تاشلىماقچى بولۇۋاتىدۇ ــدىڭ ــهڭ ، بهرگهن ئىـ ــانلىق بهرسـ ــۇ ئامـ ــدى،ئۇنىڭغىمـ ــبهر . دېـ پهيغهمـئۇنىڭغـا ئامـانلىق ، تاغاڭنىڭ ئوغلىغا بېرىپ ئېيـتقىن : ئهلهيهىسساالم

ــم ــدى،بهردى ــومهير. دې ــگه بهرســهڭ : ئ ــر بهل ــدى، بۇنىــڭ ئۈچــۈن بى ، دىۋىئـومهير سـهللىنى ئېلىـپ . پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالم سهللىسىنى بهردى

ئهڭ ، زەلمهن ئهڭ ئهۋ ، ئانام پىـدايىڭ بولـسۇنكى –ئاتا : سهفۋانغا بېرىپ ــور ــۇاليىم، غهمخـ ــساالمنىڭ ، ئهڭ مـ ــبهر ئهلهيهىسـ ــشى پهيغهمـ ئهڭ ياخـ

ئۇنىڭ ئىززىتـى ، ئۇ سېنىڭ تاغاڭنىڭ ئوغلى بولىدۇ . قېشىدىن كهلدىم ــڭ ــهرىپىڭ؛ ئۇنىـ ــېنىڭ شـ ــهرىپى سـ ــڭ شـ ــڭ؛ ئۇنىـ ــېنىڭ ئىززىتىـ سـ

ــدۇر ــېنىڭ ھاكىميىتىڭـ ــاكىميىتى سـ ــدى،ھـ ــدىن . دېـ ــهفۋان ئۇنىڭـ سـپهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم بهك مــۇاليىم ۋە : ئــومهير، دىۋىــدى، قــورقىمهن

دەپ ئامانلىقنىڭ بهلگىـسى بولغـان سـهللىنى ، بهك كهڭ قۇرساق ئادەم ــهتتى ــپ . كۆرس ــشىغا كېى ــساالمنىڭ قې ــبهر ئهلهيهىس ــهفۋان پهيغهم : س

پهيغهمـبهر . ئومهير ماڭـا سـېنى ئامـانلىق بهردى دەيـدىغۇ؟ دەپ سـورىدى ــۇنداق، راســت: ئهلهيهىســساالم ــدەپ ، ش ــداق : ســهفۋان. بهردىاۋابج ئۇن

ــهڭ ــۈرۈك بهرسـ ــايلىق سـ ــى ئـ ــا ئىككـ ــسا ماڭـ ــدى،بولـ ــبهر . دېـ پهيغهمـسـهفۋان تـۆت ئايـدىن . دېـدى ،ئهلهيهىسساالم تۆت ئايلىق سۈرۈك بېـرەي

. كېيىن ئىسالم دىنىنى قۇبۇل قىلىپ سادىق مۇسۇلمان بولدى

ــدى ــۇرۇنۇۋالغان ئى ــدمۇ يۇش ــزى ھىن ــڭ قى ــيىن ، ئوتبىنى ــۇ كې ئۇمــپ ــى كېلى ــۇنى قارش ــساالم ئ ــبهر ئهلهيهىس ــدى؛ پهيغهم ــۇلمان بول مۇس

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 335 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

بــۇرۇن مهن يهر ، رەسـۇلۇلالھ ئــى : ئـۇ پهيغهمــبهر ئهلهيهىسـساالمغا . ئالـدى ــگه ــېنىڭ خهلقىڭ ــدە س ــلهر ئىچى ــدىكى خهلق ــۇبيۈزى ــىنى مهغل بولۇش

ئهمدى سېنىڭ خهلقىڭنىـڭ غهلىـبه قىلىـشىنى ، تولىمۇ ئارزۇ قىالتتىم . دېدى،لدۇمناھايىتى خااليدىغان بو

كهئىب ئىبنى زۇھهيرنىڭ كېلىشى

ــايىچى ــېچ ھىم ــسىلدى ۋە ھ ــايىتى قى ــر ناھ ــى زۇھهي كهئىــب ئىبنپهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم مهككىــدىن ، شــۇنىڭ بىــلهن ئــۇ. تاپالمىــدى

مهدىــنىگه كېلىــپ مۇســۇلمان بولــدى ۋە ، قايتىــپ كهلگهنــدىن كېــيىندەپ ئاتالغــان » ۇردەقهســىدە بــ«پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالمنىڭ ھۇزۇرىــدا

تۆۋەنـدىكى مىـسراالر شـۇ قهسـىدىنىڭ بىـر . مهشهۇر قهسىدىنى ئوقـۇدى : قىسمى

: باغالپ كهلگهن دوستلىرىمئۈمىددەيدۇ

. شاپائهت–قىاللمايمىز ساڭا ياردەم

، كۆرەي ئۆز يۇلۇمغا قويۇڭالر: دىمېد

.پىشانهمگه پۈتۈلگهننى نىهايهت

، ىئاخىر بىر كۈن ئۆلهر ئادەم بالىس

.ئۇزۇن يىلالر ياشىسىمۇ ساالمهت

، ماڭا ئۆلۈم بۇيرۇپتۇرەسۇلۇلالھ

.كهچۈرەر قىپ ئىنايهت، ئۈمىدىم بار

، ساڭا رۇشهن قۇرئاننىهللا بهردى ا

.ھهق دىنىغا قىلىپ سېنى ھىدايهت

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 336 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

: كهئىب ئىبنى زۇھهير قهسىدىنى ئوقۇپ

نىڭهللا دۈشمهن ئۈچۈن ارەسۇلۇلالھ

، االمهتىدۇر ئقىلىچنۇرلۇق ، ئۆتكۈر

ــدە ــا ، دىــــگهن يهرگه كهلگهنــ پهيغهمــــبهر ئهلهيهىســــساالم ئۇنىڭغــ . ئۈستىدىكى تونىنى كىيدۈرۈپ قويدى

ــۇل قىلىــپ ــى قوب ــسالم دىنىن ــشىمۇ ئى ــۈرگهن ۋەھ ــى ئۆلت ھهمزىنياخشى مۇسۇلمانالردىن بولـۇپ قالـدى؛ پهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالم ئـۇنى

ئهبـۇ لهھهبنىـڭ ئىككـى پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالمغا يهنه . قۇبۇل قىلدى ــبهر ــدى؛ پهيغهم ــۇئتهب كېلىــپ مۇســۇلمان بول ــلهن م ــوتبه بى ــوغلى ئ ئــدى ــدىن خۇشــال بول ــۇلمان بولغانلىقى . ئهلهيهىســساالم ئۇالرنىــڭ مۇس

ئۇنىڭغـا ئـوغلى ئابـدۇلال ، ئىبنى ئهمرمۇ يۇشـۇرۇنۇۋالغان ئىـدى سۇھهيلــانلىق ئېلىـــپ بهردى ــساالمدىن ئامـ ــبهر ئهلهيهىسـ ــب. پهيغهمـ هر پهيغهمـ

بۇنــداق ئــادەم . ســۇ ھهيــل ئهقىللىــق ۋە ئېــسىل ئــادەم: ئهلهيهىســساالمسـۇھهيل بـۇنى . دېـدى ،ئسىالم دىنىنىڭ ھهقىقىتىنى بىلمهي قالمايدۇ

كىچىـك ياخـشىلىقالرنىڭ –پهيغهمـبهر چـوڭ ، غا قهسـهمكى هللا: ئاڭالپ . ئومۇ مۇسۇلمان بولدى دېدى،ھهممىسىنى قىلدى

ئايالالرنىڭ بهيئهت قىلىشى

يغهمـــبهر ئهلهيهىســـساالمغا ئهرلهر بهيـــئهت قىلىـــپ بولغانـــدىن پهغـا ھـېچ نهرسـىنى هللائايالالر ا . ئايالالر بهيئهت قىلىشقا باشلىدى ، كېيىن

، زىنـا قىلماسـلىققا ، ئوغرىلىق قىلماسلىققا ، شىرىك كهلتۈرمهسلىككه باشــقىالردىن بولغــان بــالىنى ئهرلىــرىگه ، بــالىلىرىنى ئۆلتۈرمهســلىككه

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 337 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

ياخــشى ئىــشالردا پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالمغا ئاســىلىق ، تاڭماســلىققاــشتى ــئهت قىلى ــلىققا بهي ــساالم . قىلماس ــبهر ئهلهيهىس ــدىن پهيغهم ئان

، بــــۇ. بىاللنــــى كهئبىنىــــڭ ئۈســــتىدە ئهزان ئېيتىــــشقا بــــۇيرۇدى ــشقا بهيتۇلالھ ــكارا جاكالىنىـ ــڭ ئاشـ ــسالم دىنىنىـ ــتىدە ئىـ ــڭ ئۈسـ نىـ

نىــڭ بهرگهن چــوڭ هللانى امۇســۇلمانالرنىڭ بــۇ كــۈن. باشلىنىــشى ئىــدىنېمىــتىگه ۋە ئۇلــۇغ غهلىبىــسىگه شــۈكرى قىلىــش يۈزىــسىدىن ھېيــت

مهكـــكه فهتهـــى قىلىنغانـــدىن . قىلىۋالـــسا ئهجهپلىنهرلىـــك ئهمهس بـۇ جهريانـدا نامـازنى قهسـر . ئۇالر مهككىـدە تۇققـۇز كـۈن تـۇردى ، كېيىن

كۈنلــۈك يولغــا ســهپهرگه چىققــان ئادەمنىــڭ تــۆت رەكــئهت 3 –قهســىر [ھـازىرقى زامـان . مازنى ئىككـى رەكـئهت قىلىـپ قىـسقارتىپ ئوقۇشـى نا

كىلــومېتىر يولغــا 80ئۆلىمــالىرى ھهر قانــداق قاتنــاش قــۇرالى بىــلهن قىلىــپ ] ت–. لىماقتاھېــسابســهپهرگه چىققــان كىــشىنى مۇســاپىر

پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم مهككىــگه ئهتتــاب ئوســهيدنى ۋالــى . ئوقــۇدىا كـۈنىگه بىـر دەرھهمـگه تويمىغـان قوسـاقنى ئۇنىڭغ، قىلىپ تهيىنلهپ

. دېدى،تويغۇزمىسۇنهللا ا

ئوززا بۇتىنىڭ چېقىۋېتىلىشى

بهشـىنچى كـۈنى ، پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالم مهككىگه داخىل بولۇپ خالىد ئىبنـى ۋەلىـد باشـچىلىقىدا ئوتتـۇز نهپهر ئـاتلىق ئهسـكهرنى ئـۇززا

ــگهن ــۇتنى چېقىــشقا ئهۋەتتــى دې ــشنىڭ. ب ــۇززا قۇرەي ــۇتى ئ ئهڭ چــوڭ ب يهردە ئىدى؛ خالىد يېتهكچىلىـدىكى قوشـۇن دېگهن بهتىن نهخله ، بولۇپ

. بېرىپ ئۇنى چېقىۋەتتى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 338 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

سۇۋا بۇتىنىڭ چېقىۋېتىلىشى

ــۇتىنى ــۇۋا بـ ــبهر ئهلهيهىســـساالم ئهمـــر ئىبنـــى ئاســـنى سـ پهيغهمـ، بــۇ زۇزەيــل قهبىلىــسىنىڭ ئهڭ چــوڭ بــۇتى بولــۇپ. چېقىــشقا ئهۋەتتــى

ئهمـر ئىبنـى ئـاس . ىراقلىققـا جايالشـقان ئىـدى مهككىدىن ئۈچ مىـل ي . بېرىپ ئۇنى چېقىۋەتتى

مانات بۇتىنىڭ چېقىۋېتىلىشى

ــههلى ــد ئهشــ ــى زەيىــ ــهئد ئىبنــ ــساالم ســ ــبهر ئهلهيهىســ پهيغهمــــات ــاتلىق ئهســكهرنى مان ــگهنباشــچىلىقىدا يىگىــرمه نهپهر ئ ــۇتنى دې ب

بــۇتى خــۇزائه قهبىلىلىرىنىــڭ ، مانــات بولــسا كهلــب. چېقىــشقا ئهۋەتتــىمۇشـهللهل دېڭىـز ياقىـسىغا جايالشـقان بىـر . مۇشهللهلدە ئىـدى ، بولۇپ

ئۇالر بېرىـپ مانـاتنى . بۇنىڭدىن قۇدەيدگه چۈشكىلى بوالتتى ، تاغ بولۇپ . چېقىۋەتتى

ھۇنهين غازىتى

ــلىكنىڭ ــشى ۋە بۇتپهرەســـــ ــى قىلىنىـــــ ــڭ فهتهـــــ مهككىنىـــــ –پ خهلقـى تـو ئهرەبپۈتۈن ، تۈگىتىلىشىدەك چوڭ غهلىبىدىن كېيىن

ھـاۋازىن قهبىلىـسى بىـلهن سـهقىف . توپ بولۇپ ئىسالم دىنىغا كىـردى ــى ــۇق غهيرىتــ ــدىكى تهكهببۇرلــ ــاھىلىيهت دەۋرىــ ــسىنىڭ جــ قهبىلىــ

مـۇھهممهد ئـۆز ، ئـۇالر . چوڭلىرى يىغىلىپ مهسلىههتلهشتى ، قوزغىلىپئهمــدى بىــزگه ھۇجــۇم ، قهۋمــى بىــلهن بولغــان ئۇرۇشــتىن فــارىغ بولــدى

قارارغـا دېـگهن ،ىشتىن بۇرۇن بىز ھۇجۇم قىاليلى ئۇ ھۇجۇم قىل ، قىلىدۇ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 339 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

كېلىشتى ۋە مالىك ئىبنى ئهۋف نهسرىنى ئۆزلىرىگه يېتهكچـى قىلىـپ . ئۇنىڭ باشچىلىقىدا قهبىلىلهردىن نۇرغـۇن ئـادەم توپالنـدى . تهيىنلىدى

نىڭ ئىنىگانىـسىنىڭ قهۋمـى بهنـى سـهئد رەسـۇلۇلالھ بۇالرنىڭ ئىچىـدە پاراسـىتى ۋە ئۇرۇشـتىكى قهھرىمـانلىقى –ئهقىـل . ئايمىغىمۇ بار ئىدى

ــۇالر بىــلهن بىلــله ــد ئىبنــى ســىممهمۇ ئ بىــلهن مهشــهۇر بولغــان دورەيپىكىـر قاتناشتۇرۇشـتىن ، بىـراق ئـۇ ياشـىنىپ قالغاچقـا . چىققان ئىدى

ــايتتى ــش قىاللم ــقا ئى ــشىلهرنى . باش ــرى كى ــى ئهۋف نهس ــك ئىبن مالىنى بىلـــله ئېلىـــپ مـــاللىرى– چـــاقىلىرىنى ۋە چـــارۋا –بـــاال ، خوتـــۇن

ــورىۋىدى . چىقىـــشقا بـــۇيرۇدى ــهۋىۋىنى سـ : مالىـــك، دورەيـــد بۇنىـــڭ سـئــۇالرنى ، ۋارانلىــرى بولــسا–مــال ، چاقــا–كىــشىلهر ئــۆز يانلىرىــدا بــاال

مهغلـۇب : دورەيـد . دېـدى ،قوغداش ئۈچـۈن جـان تىكىـپ ئـۇرۇش قىلىـدۇ ئهگهر غهلىــبه ســاڭا، بولغــانالرنى قېچىــشتىن ھېچنهرســه توســىيالمايدۇ

–بـاال ، بولـساڭ مهغلـۇب پهقهت قۇراللىـق ئهرلهرال ئهسـقاتىدۇ؛ ، يۈزلهنسهــانهتكه قويىــــدۇ مالىــــك ئۇنىــــڭ . دېــــدى،چاقىلىرىــــڭ ســــېنى ئاھــ

ــاي ــۇل قىلم ــلىههتىنى قوب ــالالرنى ، مهس ــسىغا ئاي ــكهرلهرنىڭ ئارقى ئهس، ئانـدىن كـالىالرنى ، ئۇالرنىڭ ئارقىسىغا تۈگىلهرنى. سهپ قىلىپ تىزدى

مالىك ئهسكهرلهرنىڭ قاچماسلىقىنى كۆزلهپ شـۇنداق . دىقويالرنى تىز ــدى ــان ئىــ ــهقىف . قىلغــ ــساالم ھهۋازىــــن ۋە ســ ــبهر ئهلهيهىســ پهيغهمــ

ئۇالرغـا قارشـى ، قهبىلىلىرىنىڭ ئۇرۇشقا تهييارلىنىۋاتقـانلىقىنى ئـاڭالپ . ئـون ئىككـى مىـڭ غـازى بىـلهن ئاتالنـدى ، ئاتلىنىش قارارىغـا كېلىـپ

قالغانلىرى مهدىنىـدىن كهلـگهن ، لىكلهرئۇالرنىڭ ئىككى مىڭى مهككى غهنىــمهت تاماســىدا غهيــرەتكه –مهككىلىكــلهر ئولجــا . ســاھابىلهر ئىــدى

ھهتتـا ئايـالالرمۇ چىققـان . ئۇالقلىق ۋە پىيادە بولۇپ چىقىشتى ، كېلىپ، ئۇالرنىـــڭ ئىچىـــدە مۇشـــرىكالردىن ســـهفۋان ئىبنـــى ئـــومهييه . ئىـــدى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 340 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ئهسـكهرلهر . شى بـار ئىـدى سوھهيل ئىبنى ئهمـر قاتـارلىق سهكـسهن كىـ پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم غــازىالرنى ، دۈشــمهن الگىرىغــا يېقىنالشــقاندا

، مۇھاجىرالرنىــڭ ئهلىمىنــى ئهلــى ئىبنــى ئهبــۇ تالىبقــا . ســهپكه تىــزدىئهۋس ، خهزرەج قهبىلىـــسىنىڭ ئهلىمىنـــى ھوبـــاب ئىبنـــى مـــۇنزىرگه

شـۇنىڭدەك ،قهبىلىسىنىڭ ئهلىمىنى ئوسهيد ئىبنى ھوزەيرگه تۇتقۇزدى ــقا ــۇزدى ئهرەبباش ــى تۇتق ــايرىم ئهلهملهرن ــۇ ئ ــدىن . قهبىلىلىرىگىم ئان

ــاۋۇت ــات س ــى ق ــسىغا ئىكك ــساالم ئۇچى ــبهر ئهلهيهىس ــشىغا ، پهيغهم بېمۇسـۇلمانالر ئۆزلىرىنىـڭ . خېچىرىغا مىنىپ ئاتالنـدى ، دۇبۇلغا كىيىپ

ئۇالرنىــــڭ كــــۆپ بولۇشــــى ، كۆپلىكىــــدىن مهغرۇرالنغــــان بولــــسىمۇمۇسۇلمانالر قوشۇنىنىڭ ئالـدىنقى قىـسمى . ئهسقاتمىدىھېچنهرسىگه

ۋادىنىــڭ جىلغــا يــوللىرى ۋە تــار ، دۈشــمهنگه يېقىنلىــشىش بىــلهن تهڭــكهرلىرى ــۈرمه ئهســـ ــمهننىڭ بۆكتـــ ــۇرۇنغان دۈشـــ ــا يۇشـــ جايلىرىغـــ

ــدۇردى ــوق ياغ ــامغۇردەك ئ ــۇلمانالرغا ي ــدىنقى . مۇس ــلهن ئال ــڭ بى بۇنىــى ــڭ تىزگىنلىرىنـ ــسىمدىكىلهر ئاتلىرىنىـ ــاراپ قىـ ــا قـ ــۇراپ ئارقىغـ بـ

ئارقىــــدىكى ئهســــكهرلهر ئالدىــــدىكىلهرنىڭ . قېچىــــشقا باشــــلىدى ئۇالرغــا ئهگىــشىپ قــاچقىلى ، تــاڭ بولــۇپ–قــاچقىنىنى كــۆرۈپ ھــاڭ

پهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالم خېچىـردىن چۈشـمهي جهڭ مهيدانىـدا . تۇردىالردىن بىــر تۈركــۈم كىــشىلهرمۇ ئهنــسارىمۇھــاجىر ۋە . تهۋرەنــمهي تــۇردى

. ڭ مهيدانىــدا پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم بىــلهن بىلــله دادىــل تــۇردى جهئهبــۇ ، ئاببـاس ۋە ئۇنىــڭ ئــوغلى فهزلــى ، ئهلــى، ئــۆمهر، ئهبــۇ بهكــرى: ئـۇالر

ــارىس ــى ھ ــى ئىبن ــشى رەب ــارىس ۋە ئۇنىــڭ قېرىندى ــى ھ ، ســۇفيان ئىبنپهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالمنىڭ . مــۇتئهب ئىبنــى ئهبــى لهھهبــلهر ئىــدى

، ئىگىرىنــى ئهبــۇ ســۇفيان تۇتــۇپ ، گىنىنــى ئاببــاس خېچىرىنىــڭ تىزپهيغهمـــــبهر . پهيغهمــــبهر ئهلهيهىســــساالمنى مۇھـــــاپىزەت قىالتتــــى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 341 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

ھېچكىمنىــڭ ، ئهلهيهىســساالم كىــشىلهرنى قاچماســلىققا چاقىرســىمۇ . قاچقانالرغـا كهڭ زىمىـن تـارلىق قىالتتــى ، قۇلىقىغـا گهپ كىرمهيتتـى

ىـدىن مۇسـۇلمان بولغـان يېڭ، تېخىچه بۇتپهرەسلىكتىن قول ئـۈزمىگهن ، مهككىلىكلهرنىـــڭ بهزىلىـــرى بـــۇ مهغلـــۇبىيهتتىن خۇشـــال بـــوالتتى

ئـۇالر دېڭىزغـا : ئهبـۇ سـۇفيان ئىبنـى ھهرب . بهزىلىرى بولسا خاپا بوالتتى ــدۇ ــارمىغىچه توختىمايــ ــى، بــ ــهفۋان ئىبنــــى ئومهييهنىــــڭ . دەيتتــ ســ

، دىۋىــدى، ئهمــدى مۇھهممهدنىــڭ ســېهرى بهربــات بولــدى : قېرىندىــشى! زۇۋانىـڭ تۇتۇلغـاي ! ئاغزىڭنى يـۇم : هفۋان مۇشرىك تۇرۇقلۇق ئۇنىڭغا س

ماڭــا ھــاۋازىن قهبىلىــسىدىن بىــر ئادەمنىــڭ باشــلىق ، ئهزبىرايــى خــۇدابولغىنىــدىن كــۆرە قــۇرەيش قهبىلىــسىدىن بىــر ئادەمنىــڭ باشــلىق

: يهنه قۇرەيشلهردىن بىر ئادەم ئۆتۈپ كېتىۋېتىـپ . دېدى ،بولغىنى تۈزۈك ئــۇالر ! بولــدىمهغلــۇبمــۇھهممهد ۋە ئۇنىــڭ ســاھابىلىرى ! خــوش خهۋەر

ســــهفۋان ئۇنىڭغــــا . دېــــدى،مهغلــــۇبىيهتتىن ھهرگىــــز قۇتۇاللمايــــدۇــپ ــوش خهۋەر : غهزەپلىنى ــسىدىن خ ــڭ غهلىبى ــهن بهدەۋىلهرنى ــى س تېخ

: ئىكــــرىمه ئهبــــۇ جهھىــــل ئــــۇ ئــــادەمگه. دېــــدى!يهتكۈزىۋاتامــــسهن؟دەمــسهن؟ ئىــش ، لمايــدۇمۇســۇلمانالرنى مهغلــۇبىيهتتىن ھهرگىــز قۇتۇال

ــدە ئهمهس ــېنىڭ ئىلكىڭـ ــدە هللا، سـ ــڭ ئىلكىـ ــڭ ، نىـ ــۇ مۇھهممهدنىـ بـــدا ئهمهس ــۈن . ئىختىيارى ــۇ بۈگ ــۇبئ ــسا مهغل ــان بول ــبه ، بولغ ئهته غهلى

ئـۇ ئادەمنىـڭ سـۆزىگه : سوھهيل ئىبنى ئهمر ئىكـرىمىگه . دېدى ،قىلىدۇ ئـى : ئىكـرىمه ئۇنىڭغـا . دېـدى ،سېنىڭ قارشى چىقىشىڭغا تېخى بالدۇر

. ئهقلىمىزدىن ئاداشقان ئىـدۇق ، بىز بۇرۇن ناتوغرا يولدا ئىدۇق ، ئهبۇزەيدقاچقانالرنىـڭ . دېـدى ، زىيان يهتكۈزەلمهيدىغان بۇتقا چۇقۇناتتۇق –پايدا

پهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالم . مهغلۇبىيهت خهۋىرى مهككىگه يېتىپ باردى ــۇرۇپ ــمهي ت ــدا تهۋرەن ــۆز جايى ــېخىچه ئ ــبهرمهن: ت ــانچى يا، مهن پهيغهم لغ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 342 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ئابباسـنىڭ ئـاۋازى . دەيتتـى ، ئابدۇلمۇتهللىبنىڭ ئـوغلىمهن . ئهمهسمهن ،الرنى تـوۋال ئهنـسارى : پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالم ئۇنىڭغـا . جاراڭلىق ئىدى

ــدى ــاس. دېـ ــى : ئاببـ ــسارىئـ ــۇرۇھىئهنـ ــتىگه ! الر گـ ــزۋان بهيئىـ ــى رىـ ئـ. بۇنى ۋادىدىكىلهرنىڭ ھهممىـسى ئاڭلىـدى . دەپ توۋلىدى ! قاتناشقانالر

ــا بىــز: الرئهنــسارى ــا بىــز! مان ــۋۇرىنى دېيىــش! مان ىپ تۆگىلىرىنىــڭ چۇلــتى ــقۇنلۇق . بۇراشـ ــا توسـ ــۈكى بۇنىڭغـ ــڭ كۆپلـ ــاچقۇچى ئهرابىالرنىـ قـ – ، قىلىـچ الر ساۋۇتلىرىنى ئۆشنىسىگه تاشالپ قويـۇپ ئهنسارى. قىالتتى

ئـاۋاز چىققـان تهرەپـكه ، دە –نهيزىلىرىنى ئېلىپ تۆگىلىرىدىن چۈشـتى شـــۇنىڭ بىـــلهن پهيغهمـــبهر ئهلهيهىســـساالمنىڭ ئهتراپىغـــا .يۈزلهنـــدى

ــادەم توپالنــدى ــرەت رەســۇلۇلالھقاهللا ا. نۇرغــۇن ئ – ۋە مۇســۇلمانالرغا غهيكـۆزگه كۆرۈنمهيـدىغان ئهسـكهرلىرىنى يـاردەمگه . شىجائهت بېغىشلىدى

، مۇســــۇلمانالر دۈشــــمهنلهرگه بىــــردەك ھۇجــــۇم قىلىــــپ. چۈشــــۈردى –مـال ، چاقـا –دۈشـمهنلهر بـاال . ىدىدۈشمهننىڭ سېپىنى بـۇزۇپ تاشـل

مۇسـۇلمانالر . توغرا كهلگهن تهرەپكه قاراپ قېچىشتى ، ۋارانلىرىغا قارىماي –بـاال ، ئۇالرنىڭ خوتـۇن . ئۇالرنى قوغالپ يۈرۈپ ئۆلتۈردى ۋە ئهسىر ئالدى

، چــاقىلىرىنى ۋە جهڭـــگه قاتناشـــقان نۇرغــۇن ئهرلهرنـــى ئهســـىر ئالـــدى بــۇ غازاتتــا خالىــد ئىبنــى . ېچىــپ كهتتــىدۈشــمهنلهرنىڭ قاچقــانلىرى ق

نىــڭ مۇســۇلمانالرغا قىلغــان ئىلتىپــاتىنى هللا. ۋەلىــد ئېغىــر يارىالنــدى . مهككه مۇشرىكلىرىدىن نۇرغۇن كىشىلهر مۇسۇلمان بولدى، كۆرۈپ

بۇ قوشـۇن : بۇ غازاتتا مۇنداق بىر مۇھىم ھهربى ساۋاق قولغا كهلدى ــرىكالر ــۇلم ، مۇش ــدىن مۇس ــالر ۋە يېڭى ــپ ئهرابى ــانالردىن تهركى ان بولغ

ئىـسالمنىڭ غهلىـبه قىلىـشى يـاكى ، تاپقان ئارىالشما قوشۇن بولغاچقـا ــۇب ــر ئوخــشاش مهغل ــادەملهر ئۈچــۈن بهرىبى ــۇ قوشــۇندىكى ئ بولۇشــى ب

شۇڭا ئۇالر بىرىنچـى زەربىـگه ئـۇچراش بىلهنـال مهغلـۇبىيهتكه يـۈز . ئىدى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 343 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

رنىڭ ئىـشى مۇسـۇلمانال ، نىـڭ مهرھىمىتـى بولمىغـان بولـسا هللا. تـۇتتى قوشــۇن ســاداقهت ، شــۇنىڭ ئۈچــۈن. بهربــات بولۇشــقا تــاس قالغــان ئىــدى

نىـڭ هللابىلهن غازات قىلىـپ دىننـى ھهقىقـى رەۋىـشته قوغدايـدىغان ۋە ا قېچىــشنى راۋا كۆرمهيــدىغان كىــشىلهردىن ، قــاتتىق ئازاۋىــدىن قورقــۇپ

. تهركىپ تېپىشى الزىم

ــىرلهر ۋە غ ــساالم ئهسـ ــبهر ئهلهيهىسـ ــدىن پهيغهمـ ــى ئانـ هنىمهتلهرنـــۇيرۇدى ــشقا ب ــۈگه . يىغى ــچه ت ــۆت مىڭ ــرمه ت ــلهر يىگى ــرق ، غهنىمهت قى

) گــرام37.4بىــر ئــوقىييه (تــۆت مىــڭ ئــۇقىييه ، مىڭــدىن ئــارتۇق قــوي. يهرگه توپالنـدى دېـگهن بۇالرنىـڭ ھهممىـسى جىئىـررانه ، كۆمۈش بولۇپ

بىـر گـۇرۇھى ، بولغان مۇشرىكالر ئۈچ گۇرۇھقا بۆلۈنـۈپ مهغلۇبھۇنهيندە يهنه بىـر گـۇرۇھى ئهۋتاسـقا ، بىر گۇرۇھى نهخلهگه قـاچتى ، ائىفقا قاچتى ت

. قېچىپ بېرىپ توپالندى

قوشۇن ئهۋەتىش

پهيغهمــــبهر ئهلهيهىســــساالم ئهۋتاســــقا قاچقــــان مۇشــــرىكالرنىڭ ــامىر ئهشــئهرى باشــچىلىقىدا بىــر تۈركــۈم ئهســكهر ــۇ ئ ئارقىــسىدىن ئهب

، غهنىـمهت ئېلىـپ ، ىلىـپ بـۇالر بېرىـپ دۈشـمهنلهرنى تارمـار ق . ئهۋەتتى، بولـۇپ شـېهىت بـۇ جهڭـدە ئهبـۇ ئـامىر . غهلىبه بىـلهن قايتىـپ كهلـدى

. ئۇنىڭ ئورنىغا قېرىندىشىنىڭ ئوغلى ئهبۇ مۇسا قۇماندانلىق قىلدى

تائىف غازىتى

ــا ــرىكالر تائىفق ــان مۇش ــدىن قاچق ــاۋازىن قهبىلىلىرى ــهقىف ۋە ھ س

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 344 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ــبهر ئهلهيهىســساالم خا . بېرىۋالغــان ئىــدى ــدنى پهيغهم ــد ئىبنــى ۋەلى لىپهيغهمــبهر . ســاھابىلهرنى باشــالپ تائىفقــا ئاتالنــدى ، ســهركهردە قىلىــپ

ئهلهيهىســساالم ئهۋف ئىبنــى مالىــك نهســىرىنىڭ قهلئهســىدىن ئۆتــۈپ ــپ ــۇيرۇدى ، كېتىۋېتى ــقا ب ــۇزۇپ تاشالش ــى ب ــۇ قهلئهن ــاھابىلىرىنى ب . س

بـاغ ئىگىـسىنىڭ ، سهقىفلىق بىر كىشىنىڭ بېغى يېنىدىن ئۆتكهنـدە باغقـا مۆكۈۋالغـانلىقى ئۈچـۈن ئۇنىـڭ ، ئىتائهت قىلىشتىن باش تارتىپ

دۈشـمهنلهرنىڭ ، مۇسۇلمانالر تائىفقـا بېرىـپ . بېغىغا ئوت قويۇۋېتىلدى ــشىۋالغانلىقىنى ــا جايلى ــا پۇخت ــالپ قورغانغ ــۇزۇق راس ــق ئ ــر يىللى بى

مۇشـرىكالر . بىر جايغا ئورۇنالشتى ، قورغانغا يېقىن بېرىپ ، دە –بىلدى مۇســۇلمانالردىن نۇرغــۇن كىــشى ، مانالرنى قــاتتىق ئوققــا تــۇتتىمۇســۇل

ــدى ــا . يارىالن ــاقايماي ئۇزۇنغ ــسى س ــى ئهبۇبهكرىنىــڭ يارى ــدۇلال ئىبن ئابئهبـۇ . ئاخىرى ئـۇ ئاتىـسىنىڭ خهلىپىلىـك دەۋرىـدە قـازا تـاپتى ، سۇزۇلۇپ

مۇسـۇلمانالردىن . سۇفيان ئىبنى ھهربنىـڭ بىـر كـۆزى قۇيۇلـۇپ كهتتـى پهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالم . بولـدى شـېهىت رىلىنىـپ ئىككى كىـشى يا

ــائىفتىكى ، دۈشــمهنلهرنىڭ داۋاملىــق ئــوق ئېتىۋاتقــانلىقىنى كــۆرۈپ تبـۇ يهردە ئۇممـۇ سـهلهمه بىـلهن . نىڭ ئورنىغـا چىقتـى مهسـجىد ھازىرقى

مۇھاسـىرە ئـون سـهككىز كـۈن . زەينهپ ئۈچۈن ئىككى چېدىر تىكتـۈردى ئىبنــى ۋەلىــد دۈشــمهنلهرنى مهيــدانغا بــۇ جهريانــدا خالىــد . داۋام قىلــدى

سـهقىف . قايتۇرمـايتتى جـاۋاب ئۇنىڭغـا ھـېچكىم ، چۈشۈشكه چاقىراتتى سـېنىڭ ئالـدىڭغا : قهبىلىسىنىڭ باشلىقى ئابدۇيالىل خالىدنى توۋالپ

بىــر قــانچه ، قــورغىنىمىزدا تۇرىــۋېرىمىز ، ھېچقايــسىمىز چۈشــمهيمىز ر تــۈگىگىچه مۇھاســىرە بــۇ ئــۇزۇقال، يىللىــق ئــۇزۇغىمىزنى توپلىۋالــدۇق

بىرىمىــز قالمــاي ئۆلــۈپ ، شــۇ چاغــدا چىقىــپ ، قىلىــدىغان بولــساڭ پهيغهمبهر ئهلهيهىسـساالمنىڭ . دېدى ،ۋازلىق قىلىمىز قىلىچتۈگىگىچه

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 345 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

ئۇالرغــا قارشــى مهنجــانىق تىكلهنــدى؛ ئىــستىهكامنى ، بــۇيرۇقى بــويىچهــگه ــابه ئىچى ــى دەبب ــاھابىلهر ئىكك ــۈم س ــر تۈرك ــۈن بى ــارتلىتىش ئۈچ پ

، دۈشمهنلهر ئۇالرغا ئوت بىـلهن قىزىتىلغـان تۆمـۈرلهرنى ئېتىـپ . كىردىپهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالم دۈشـمهنلهرنىڭ . ئۇالرنى ئارقىغا چېكىندۈردى

ــدى ــان ئى ــقا بۇيرۇغ ــسىپ تاشالش ــى كې ــا دەرەخلىرىن ــاللىرى ۋە خورم ، تنىــڭ ۋە هللا: قورغانــدىكىلهر. مۇســۇلمانالر ئــۇالرنى كېسىــشكه باشــلىدى

، ھـۆرمىتى ئۈچـۈن كهستۈرمىـسهڭ – تۇققانچىلىقنىڭ ھهققى –ئۇرۇق ــدى ــساالم ، دىۋىـ ــبهر ئهلهيهىسـ ــاقۇل: پهيغهمـ ــۇرۇق هللا، مـ ــڭ ۋە ئـ –نىـ

. دېـــدى، ھـــۆرمىتى ئۈچـــۈن كهســـتۈرمهي–تۇققانچىلىقنىـــڭ ھهققـــى قورغــاننى تاشــالپ چۈشــكهنلهرگه ، ئانــدىن پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم

ــدۇ ــانلىق بېرىلى ــاالتتى، ئام ــون .دەپ جاك ــدىن ئ ــلهن قورغان ــڭ بى بۇنىــتى ــشى چۈشـــ ــچه كىـــ ــىلىق . نهچـــ ــاتتىق قارشـــ ــمهننىڭ قـــ دۈشـــ

ــائىفنى فهتهــى قىلىــشنىڭ ئۇزۇنغــا ســۇزۇلۇپ كۆرســىتىۋاتقانلىقى ۋە تپهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالم داۋاملىـق مۇھاسـىرە ، كېتىدىغانلىقى ئۈچۈن

ــگه ــاۋىيه دەيلى ــى مۇئ ــسىدا نهۋفهل ئىبن ــتىش توغرى ــاكى كې ــش ي قىلىئۇۋىــسىغا كىرىۋالغــان ، رەســۇلۇلالھئــى : نهۋفهل. ههت ســالدىمهســلى

ــهڭ ــاپ تۇرىۋەرس ــۈلكىنى قام ــۇنى ، ت ــسهن؛ ئهگهر ئ ــۇنى تۇتۇۋالى ــاخىر ئ ئشـۇنىڭ بىـلهن . دېدى ،ئۇ ساڭا ھېچ زىيان يهتكۈزمهيدۇ ، تاشالپ كهتسهڭ

بهزى . پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم قوشــۇننى قايتىــپ كېتىــشكه بــۇيرۇدىــ ــاھابىلهر پهيغهمـ ــا سـ ــهقىفلىكلهرگه بهددۇئـ ــساالمدىن سـ بهر ئهلهيهىسـ

، هللائـى ا : پهيغهمبهر ئهلهيهىسـساالم ئۇالرغـا ، قىلىشنى سورىغان بولسىمۇ ــدايهت قىلغىــن ــى ھى ــۇپ ، ســهن ســهقىف خهلقىن ــۇالر مۇســۇلمان بول ئ

. دەپ خهيرىلىك دۇئا قىلدى! كهلسۇن

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 346 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

غهنىمهتلهرنىڭ تهقسىم قىلىنىشى

دېـگهن هتـلهر توپالنغـان جىئىـررانه پهيغهمبهر ئهلهيهىسـساالم غهنىم ئـۇالرنى بهشـكه ، الپ كـۆرۈپ ھېـساب غهنىمهتلهرنـى ، يهرگه قايتىپ بېرىپ

ــدى ــگهن . بۆل ــشىپ كهتمى ــازا قارارلى ــدە ت ــى كۆڭلى ــى تېخ ــسالم دىن ئىئۇالرغا غهنىمهتتىن خېلى كـۆپ ، كىشىلهرنىڭ كۆڭلىنى ئېلىش ئۈچۈن

ىلهرنى ئىــسالم مۇســۇلمان بولمىغــان بىــر قىــسىم كىــش . نهرســه بهردىبىرىنچـى . ئۇالرغىمـۇ غهنىـمهت بېرىلـدى ، دىنىغا مايىل قىلىش ئۈچـۈن

تۈركۈمدىكىلهردىن بولغـان ئهبـۇ سـۇفيانغا قىـرق ئـوقىيه ئـالتۇن ۋە يـۈز ئهبـــۇ ســـۇفياننىڭ ئىككـــى ئـــوغلى مۇئـــاۋىيه بىـــلهن . تـــۆگه بېرىلـــدى

: غائهبۇ سۇفيان پهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالم . يهزىدقىمۇ شۇنداق بېرىلدى ئـۇرۇش ، سـهن تېچلىـق شـارائىتىدىمۇ ، ئانام ساڭا پىـدا بولـسۇنكى –ئاتا

پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم ئهبــۇ . دېــدى،شــارائىتىدىمۇ مهرت ئىكهنــسهنھهكىـــم ئىبنـــى ھىزامغىمـــۇ ، ســـۇفيانغا قانچىلىـــك بهرگهن بولـــسا

ــۇنچىلىك بهردى ــورىۋىدى . شـ ــا يهنه ، ھهكىـــم يهنه بېرىـــشنى سـ ئۇنىڭغـــۇنچىلىك بهرد ــورىۋىدى . ىشـــ ــشنى ســـ ــۇ يهنه بېرىـــ ــبهر ، ئـــ پهيغهمـــ

، ئى ھهكىـم : ئهلهيهىسساالم ئۇنىڭغا يهنه شۇنچىلىك بهرگهندىن كېيىن ئۇنىـڭ ، توقۋېـسىق بىـلهن ئالـسا ، شىرىن نهرسـه ، چىرايلىق دېگهن مال

. ئۇنىـڭ بهركىتــى بولمايــدۇ ، ئـاچكۆزلۈك بىــلهن ئالــسا ، بهركىتـى بولىــدۇ بهرگهن قـول . ىغان ئـادەمگه ئوخـشايدۇ مۇنداق ئادەم خۇددى يهپ تويمايـد

ــشى ــدىن ياخ ــگهن قول ــدىتىلى ــلهپ . دې ــم دەس ــلهن ھهكى ــۇنىڭ بى شســېنى ھهق : قــالغىنىنى ئالمىــدى ۋە، بېــرىلگهن يــۈز تــۈگىنى ئېلىــپســهندىن كېــيىن تــاكى ، غــا قهســهمكىهللاپهيغهمــبهر قىلىــپ ئهۋەتــكهن ا

ــايمهن ــه ئالمـ ــر نهرسـ ــدىن بىـ ــۆتكىچه ھېچكىمـ ــادىن ئـ ــدى،دۇنيـ . دېـ كېــيىن خهلىــپىلهر ھهكىمــگه غهزنىــدىن تېگىــشلىك ەســۇلۇلالھتىنر

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 347 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

، يهنه ئىبنـى ھىـسنىگه يـۈز تـۈگه بېرىلـدى . ئۇ ئالمـايتتى ، مال بهرسىمۇ ــابىس ــى ھ ــرە ئىبن ــۈگه ، ئهق ــۈزدىن ت ــالرغىمۇ ي ــى مهرداس ــاس ئىبن ئابب

. سهفۋان ئىبنى ئۇمهييهگه بىر جىرا كهلگىدەك چـارۋا بېرىلـدى . بېرىلدىپهيغهمــبهر ، نىڭ بــۇ چارۋىالرغــا كــۆزى چۈشــكهن ئىــدى ئهســلىدە ســهفۋان

ــىتىپ ــارۋىالرنى كۆرس ــا چ ــساالم ئۇنىڭغ ــېنى : ئهلهيهىس ــارۋىالر س ــۇ چ بــدۇ؟ ــدىقىزىقتۇرىۋاتامـــ ــهفۋان. دېـــ ــدى، ھهئه: ســـ ــبهر ، دىۋىـــ پهيغهمـــ

. دېـدى ،ئۇالرنىـڭ ھهممىـسى سـېنىڭ بولـسۇن ، ئالغىن: ئهلهيهىسساالم ،ەك خۇشـال بولغـان ئهمهس شـۇ چاغـدا ھـېچكىم مهنـد : سهفۋان كېـيىن

. ســـهفۋاننىڭ مۇســـۇلمان بولۇشـــىنىڭ ســـهۋىۋىمۇ شـــۇ ئىـــدى. دېـــگهنپهيغهمــــبهر ئهلهيهىســــساالمنىڭ مۇنــــداق ســــوۋغىالرنى بېرىــــشتىن

كىــشىلهرنىڭ كــۆڭلىنى مايىــل قىلىــش ۋە ئۇالرغــا ئىــسالم مهقــسىتى. بۇ بىر خىـل دىنىـي سىياسـهت ئىـدى ، دىنىنى قۇبۇل قىلدۇرۇش بولۇپ

بىر قىسىمىمۇ ئىسالم دىنىغا مايىـل قىلىنىـدىغانالر ئۈچـۈن زاكاتنىڭــدى ــگهن ئىــ ــۇقىرىقى . بهلگىلهنــ ــساالمنىڭ يــ ــبهر ئهلهيهىســ پهيغهمــ

شــۇ كــۈنى ســوۋغا بېرىلگهنلهرنىــڭ . ســوۋغىلىرى چــوڭ پايــدا كهلتــۈردىكېـيىن ، دىللىرىغا بۇرۇن ئىسالم دىنى تازا ئۆزلىشىپ كهتمىگهن ئىـدى

ھـارىس ئىبنـى ، اۋىيه ئىبنـى ئهبـى سـۇفيان مۇئـ ، سهفۋان ئىبنى ئـۇمهييه ھىشام ۋە باشقىالرغا ئوخشاش كىشىلهر مۇسـۇلمانالرنىڭ ئىـسالم دىنـى

پهيغهمــــبهر . ئۈچــــۈن پايدىــــسى زور چوڭلىرىــــدىن بولــــۇپ قالــــدى الپ ھېـساب ئهلهيهىسساالم زەيىد ئىبنى سـابىتنى قالغـان غهنىمهتلهرنـى

ــۇير ، چىقىـــپ ــا تهقـــسىم قىلىـــپ بېرىـــشكه بـ ــالر . ۇدىغازىالرغـ ئهرابىـــشىۋېلىپ ــن : توپلىــــ ــۈپ بهرگىــــ ــى بۆلــــ ــبهر ، غهنىمهتنــــ پهيغهمــــ

دەرەخ پهيغهمـبهر ، ئهلهيهىسساالمنى بىر دەرەخـكه قىـستاپ بارغـان ئىـدى ــدا ــساالمنىڭ رىـ ــتهك(ئهلهيهىسـ ــدى) يهكـ ــىنى ئىلىۋالـ ــدا . سـ ــۇ چاغـ بـ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 348 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

. رىـدايىمنى بېـرىڭالر ، ئى جامـائهت : پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالم ئهرابىالرغا نىـڭ ] ت –. يهر ئىـسمى [قولۇمدا تهھـامه ، ىلهن قهسهم قىلىمهنكى بهللا ا

ــدۇرماي ھهممىــسىنى ــۆزەمگه قال ــسىمۇ ئ ــدەك كــۆپ مــال بول دەرەخلىرىكـۆزى كىچىـك ئـادەم ، قورقۇنچاق، مهن بېخىل . سىلهرگه بۆلۈپ بېرىمهن

ئـى : ئاندىن بېرىپ تۈگىنىڭ بىر تال يۇڭىنى ئېلىپ . دېدى ،ئهمهسمهنمهتنىــڭ بهشــتىن بىرىــدىن باشــقا مۇشــۇنچىلىكمۇ جامــائهت ماڭــا غهنى، تهگـــكهن بهشـــتىن بىرىمـــۇ ســـىلهرگه قايتۇرىلىـــدۇ، نهرســـه تهگمهيـــدۇ

غهنىمهتــتىن يىڭــنه . ســىلهرنىڭ ئېهتىيــاجىڭالر ئۈچــۈن ئىــشلىتىلىدۇ! ھهممىـسىنى ئوتتۇرىغـا تاشـالڭالر ، چاغلىق نهرسىنىمۇ ئېلىپ قالماي

ــامهت ــانالر قىي ــانهت قىلغ ــكه خىي ــۇپ غهنىمهت ــۋا بول ــۈنى رەس ــا ، ك ئازاپقشــۇنىڭ بىــلهن غهنىمهتــتىن ئوغۇرلــۇقچه ئالغــانالر بىــر . دېــدى،قالىــدۇ

ئانـدىن پهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالم . ئازمۇ قالدۇرماستىن قـايتۇرۇپ بهردى ، پىيــادىلهرگه تــۆتتىن تــۈگه، غهنىمهتنــى تهقــسىم قىلىــشقا كىرىــشىپ

. چ ھهسـسه ئـارتۇق بهردى ئاتلىقالرغا بۇنىڭدىن ئۈ . قىرىقتىن قوي بهردى ــاپىقالردىن بىــرى قوپــۇپ ــۇ تهقــسىماتتا ا: مۇن نىــڭ رازىلىقــى كــۆزدە هللاب

پهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالمنىڭ ئـاچچىقى كېلىـپ ، دىۋىـدى ، تۇتۇلمىدىكىـم ، مهن ئادىـل بولمىـسام ، قارا سېنى : ئۇنىڭغا، دە –قىزىرىپ كهتتى

. المىــدىلــېكىن ئاچچىقىغــا بېرىلىــپ شهخــسى ئــۆچ ئ. دېــدىبولىــدۇ؟شـۇڭا پهقهت . پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالم مۇنداق قىلىشتىن خـالى ئىـدى ئــۆمهر بىــلهن . نهسـىههت قىلىــش ۋە ئاگاھالنــدۇرۇش بىلهنــال چهكلهنــدى

ــد ــى ۋەلى ــد ئىبن ــى : خالى ــۇلۇلالھئ ــااليلى ، رەس ــسىنى ئ ــڭ كاللى ، ئۇنى: خالىـد . دېـدى ،ئـۇ نامـاز ئوقۇشـى مـۇمكىن ، ياق: رەسۇلۇلالھ. تىدېيىشپهيغهمـبهر ، دىلى باشـقا نامـاز ئوقۇيـدىغانالر كۆپقـۇ دىۋىـدى ، ى باشقا تىل

ــساالم ــكه : ئهلهيهىسـ ــپ كۆرۈشـ ــىقىنى يېرىـ ــشىلهرنىڭ قورسـ مهن كىـ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 349 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

غهنىمهتــــتىن قۇرەيــــشلهرگه ۋە باشــــقا . دېــــدى،بــــۇيرۇلغىنىم يــــوق، الرغا ھــېچ نهرســه بېــرىلمىگهن ئىــدى ئهنــسارى، قهبىلىــلهرگه بېرىلىــپ

ــسارى ــرىئهن ــۇپ الردىن بهزىلى ــا بول ــشىقۇ : خاپ ــق ئ ــتىن ! قىزى غهنىمهتلىرىمىـز قانغـا بۇيالغـان بىـز قـۇرۇق ، قىلىچ يۇ –قۇرەيشلهرگه بېرىلدى

الرنى ئهنـسارى ، پهيغهمبهر ئهلهيهىسـساالم بـۇنى ئـاڭالپ . دېدى قاالمدۇق؟ســىلهر ! الر جامــائىتىئهنــسارىئــى ”: كى دېــدىيــالغۇز بىــر يهرگه يىغىــپ

ــسىلهر ــداق ســۆزلهرنى قىلىپ ــرى ســىلهر .مۇن مهن كېلىــشتىن ئىلگىــدىڭالر ــۇمراھ ئىـ ــدى؛ هللا ا، گـ ــدايهت قىلـ ــارقىلىق ھىـ ــىلهرنى مهن ئـ سـ –ســىلهرنى مهن ئــارقىلىق بــاي قىلــدى؛ بىــر هللا ا، كهمــبهغهل ئىــدىڭالر

ــدىڭالر ــمهن ئىـــ ــا دۈشـــ ــارقىلىق هللا ا، بىرىڭالرغـــ ــىلهرنى مهن ئـــ ســـقــۇرەيش خهلقــى بولــسا كۇفرىــدىن ئهمــدىال خــاالس . دوستالشــتۇردى

، مهن ئۇالرغــا مــال بېرىــپ. بېــشىغا مۇســىبهت كهلــگهن خهلــق، انبولغــــدۇم ــۈللىرىنى ئالمــاقچى بول ــى . ئۇالرنىــڭ كۆڭ ــسارىئ ــائىتىئهن ! الر جام

ــۆڭلىنى ئېلىـــپ ــڭ كـ ــۈن ، ئۇالرنىـ ــۇلمان قىلىـــش ئۈچـ ــۇالرنى مۇسـ ئـبېرىلگهن ئازغىنا مال ئۈچۈن خاپـا بولـۇپ قالـدىڭالرمۇ؟ مهن سـىلهرنىڭ

سـىلهرگه غهنىمهتـتىن ، ىمانىڭالرغا ئىشىنىپ مۇستهھكهم ئ ، تهۋرەنمهستـۆگىلىرىنى ئېلىـپ ، كىشىلهر قوي ! الر جامائىتى ئهنسارىئى . بهرمىدىم

هللا نى ئېلىـپ قايتىـشقا رازى بولمامــسىلهر؟ ا رەســۇلۇلالھسـىلهر ، قايتـسا ئهنــسارىمهن ، ھىجــرەت بولمىغــان بولــسا ، بىــلهن قهســهم قىلىمهنكــى

الر ئىككىنچـى ئهنـسارى ، يولغـا كىرىـپ ئهگهر پۈتۈن خهلق بىـر ، بوالتتىمالرنىڭ يۇلىغــا كىــرگهن ئهنــسارىمهن چۇقــۇم ، يولغــا كىرىــدىغان بولــسا

الرنىڭ ئهنـــسارى، الرغا رەھـــمهت قىـــلئهنـــسارى، ئـــى رەبـــبىم. بـــوالتتىمالرنىڭ كـۆڭلى ئهنـسارى ، بۇ سـۆزلهرنى ئـاڭالپ “ .بالىلىرىغا رەھمهت قىل ــشىپ ــۇپ كه ، ئېرىــــپ يىغلىــ ــۆل بولــ ــاقاللىرى ھــ ــىســ ــۇالر. تتــ ، ئــ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 350 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

. ىپ تارقاشتىدېيىش، بولۇشىغا رازىمىزرەسۇلۇلالھنىسىۋىمىزنىڭ

ھاۋازىن قهبىلىسىنىڭ ئهلچىلىرى

نىڭ قېشىغا زوھهير ئىبنـى رەسۇلۇلالھ، ئون نهچچه كۈندىن كېيىن ئــۇالر . ســهرد باشــچىلىقىدا ھــاۋازىن قهبىلىــسىنىڭ ئهلچىلىــرى كهلــدى

بولمىــسا نۇمۇســقا ، رىلىــشىنىئهســىر ئېلىنغــان ئايالالرنىــڭ قويــۇپ بېپهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالمغا ئىلتىمـاس ، قالىدىغانلىقلىرىنى ئېيتىـپ

ــدى ــر . قىلـــ ــۇلۇلالھقازوھهيـــ ــېنىڭ : رەســـ ــدە ســـ ــڭ ئىچىـــ ئۇالرنىـــ ،ھاممىلىرىـڭ ۋە سـېنى باققـان تهربىيچىلىرىڭمـۇ بـار ، ئىنىگانىلىرىڭ

: ئوقۇدىۋە پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالمغا يالۋۇرۇپ مۇنۇ شېئىرنى. دېدى

، قىلىپ سهن مهرھهمهت بىزگه، رەسۇلۇلالھكهچۈرگىن ئى .ۋارلىق بىلهن ھهردەمئۈمىدكۈتهرمىز ئىلتىپاتىڭنى

، كهچۈرگىن سهن ئهمگۈزگهن ئايالالرغا قىلىپ شهپقهت .ئۇالرنىڭ مول سۈتى بىلهن ئىدى ئاغزىڭ ھهمىشه نهم ، قىالرمىز كۆپ تهشهككۇرلهر سېنىڭ بۇ ئىلتىپاتىڭغا

.الۇر مهڭگۈگه ئۇنتۇلماي كۆڭۈللهر ئىچرە نامىڭ ھهمق ، شۇكى ئېرىشكهيمىز ئاجايىپ كاتتا ئهپۇڭگهئۈمىد

.شۇنچه ساڭا نۇسرەت بولۇر ھهمدەم، كهچۇرسهڭ قانچه كۆپ ، سېنى ئاق سۈت بېرىپ باققان ئايالالرنى كهچۈرگهيسهن .بۇرۇندىن مهرتلىگىڭ مهشهۇر بىلهر بۇنى جىمى ئالهم

. مهن ئهڭ راست سۆزنى ياخشى كـۆرىمهن : ر ئهلهيهىسساالم پهيغهمبهيـا ، چاقاڭالرغـا تـۇرۇڭالر –يهن يا بـاال ، سىلهر ئىككىنىڭ بىرىگه تۇرۇڭالر

ــا ــىلهرنى كۈتۈۋېرىـــپ. مېلىڭالرغـ ــان ، سـ ــمىكىن دەپ ئويلىغـ كهلمهسـ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 351 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

. نهسـلىمىزگه ھـېچ نهرسـىنى تهڭ قىلمـايمىز : ئهلچىـلهر . دېدى ،ئىدىمئــۇالر بىــز ئۈچــۈن ئهڭ ، زنى قــايتۇرۇپ بهرگىــن بــالىلىرىمى–خوتــۇن

پهيغهمـبهر . دېـدى ،تۆگه توغرىلىق ئېغىز ئاچمايمىز ، قوي. سۆيۈملۈكتۇرئـــۆز قولۇمـــدىكى ۋە ئابـــدۇلمۇتهللىب جهمهتىنىـــڭ : ئهلهيهىســـساالم

سـىلهر ، پىـشىن نامىزىـدىن كېـيىن ، قولىدىكى ئهسىرلهرنى قايتۇرىمهن ــانلىقىڭالرنى ــۇلمان بولغــ ــقه مۇســ ــيىن خهلقــ ــدىن كېــ ، بىلدۈرگهنــ

ــۇلۇلالھ ــۇلمانالردىنرەســ ــارقىلىق مۇســ ــارقىلىق ، ئــ ــۇلمانالر ئــ مۇســئۆزەڭالرنىــڭ دىنــى قېرىنــداش ، شــاپائهت تىلهيمىــز دەپرەســۇلۇلالھتىن

. ئهلچىــلهر شــۇنداق قىلىــشتى . دېــدى،ئىكهنلىكىڭالرنــى ئېيــتىڭالر ــاھابىلىرىگه ــساالم ســـ ــبهر ئهلهيهىســـ ــى : پهيغهمـــ ــىلهرنىڭ دىنـــ ســـ

–مهن ئۇالرنىــــڭ خوتــــۇن ، ىــــشىڭالر تهۋبه قىلىــــپ كهپتــــۇ قېرىند، ياقتۇرغـانالر شـۇنداق قىلـسۇن . بالىلىرىنى قايتۇرۇپ بهرمهكچى بولـدۇم

ئۇنىـڭ بهدىلىـگه غهنىـمهت ، ياقتۇرمىغانالر ئهسىرلهرنى قايتۇرۇپ بېرىپ قــولىمىزدىكى ئهســىرلهرنىڭ : الرئهنـسارى مۇھــاجىرالر ۋە . دېــدى،ئالـسۇن

ئهرابىلهردىـن ئهقـرە ئىبنـى . تىدېيىش، مهنسۇپ لالھقارەسۇلۇھهممىسى ئاببـاس ئىبنـى مهرداس قاتـارلىق بىـر ، ئـۇيهينه ئىبنـى ھىـسنى ، ھابىس

ــارتتى ــاش ت ــتىن ب ــىرلهرنى قايتۇرۇش ــشىلهر ئهس ــۇرۇھ كى ــبهر . گ پهيغهمئهلهيهىسساالم ئهسىرلهرنى ئـۇالردىن قهرز ھىـساۋىدا ئېلىـپ ئهلچىـلهرگه

ــايتۇردى ــۇلۇلالھ. ق ــرەس ــسى ھ ــنىڭ باشچى ــان ئۇرۇش ــلهن بولغ اۋازىن بىــدىكى ــسىنى ئۇالرنىــڭ مهككى ــى ئهۋف نهســرىنىڭ ئائىلى مالىــك ئىبنــدا قامــاپ ــۇ ئۇمهييهنىــڭ يېنى ــدۇلال ئىبنــى ئهب ــسى ئۇممــۇ ئاب ھاممى

، دىۋىـدى ، ئۇالر بىزنىـڭ چـوڭلىرىمىز ئىـدى : ئهلچىلهر. قويۇشقا بۇيرۇدى رەســـۇلۇلالھ. دېـــدى،هنئۇالرغـــا مهن يامـــانلىق قىلمـــايم: رەســـۇلۇلالھ

. تىدېيىـــش، ســـهقىف بىـــلهن قېچىـــپ كهتتـــى: مـــالىكنى ســـورىۋىدى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 352 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ئهگهر ئـۇ مېنىـڭ قېـشىمغا مۇسـۇلمان ، مالىكقا ئېيـتىڭالر : رەسۇلۇلالھمــاللىرىنى ، بــالىلىرىنى–ئۇنىڭغــا خوتــۇن ، بولــۇپ كېلىــدىغان بولــسا

ىــك مال. دېـدى ،يهنه يـۈز تـۆگه بېــرىمهن ، قـايتۇرۇپ بېرىـشتىن تاشــقىرى ، جىئىـــررانهگه كېلىـــپ، بـــۇنى ئـــاڭالپ قورغانـــدىن يۇشـــۇرۇن چۈشـــۈپ

–مېلىنـى ۋە بـاال ، پهيغهمبهر ئهلهيهىسـساالم ئالدىـدا مۇسـۇلمان بولـدى پهيغهمـــبهر ئهلهيهىســـساالم مـــالىكنى . چـــاقىلىرىنى قـــايتۇرۇپ ئالـــدى

. ھاۋازىن قهبىلىسىدىن مۇسۇلمان بولغانالرغا باشلىق قىلىپ قويدى

مرەسىۆجىئىررانه ئ

پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم ئــومرە قىلمــاقچى بولــۇپ جىئىــررانهدىن ھهجگه بارىدىغانالرنىڭ ھهرەمگه كىرىـشتىن ئىلگىـرى ھهجنـى [ئىهرام

يىڭــنه بىــلهن تىكىلمىــگهن ، نىــيهت قىلىــپ ئۈســتىگه ئورىۋالىــدىغان نى تـاۋاپ بهيتـۇلالھ كېچىسى مهككىگه كىرىپ ، باغالپ] ت –. كىيىمىنـى سـۆيدى ۋە ] ت –. دىكى قـارا تـاش بهيتۇلالھـ [ ئهسـۋەد ھهجهر، قىلدى

جىئىـررانهدە ئـون ئـۈچ كـۈن ، شۇ كېچىسى مهككىدىن قايتىـپ چىقىـپ – 27زۇلقهھـدە ئېيىنىـڭ ، ئاندىن قوشۇننى ئاتلىنىـشقا بـۇيرۇپ ، تۇردى

. ئىسهن كىردى–كۈنى مهدىنىگه ئامان

–نىـڭ شـان ئۇالر، مۇشرىكالرنى پـارچىلىۋەتتى هللا ھۇنهين غازىتىدا ا ھـاۋازىن قهبىلىـسى . ئاھالىسىنى ۋەيران قىلىۋەتتى ، شهۋكىتىنى تۆكتى

قويلىرىنىمـۇ ، ئۇرۇش قىالاليدىغان ئادەملىرىنىڭ ھهممىـسىنى ۋە تـۆگه ، قىلىــپمهغلــۇبدۈشــمهنلهرنى هللا ا. بىلــله ئېلىــپ چىققــان ئىــدى

ئىـسالم ، ئۇالرنىڭ مـاللىرىنى مۇسـۇلمانالرغا غهنىـمهت قىلىـپ بېرىـپ . ى كـۈچهيتىش ئـارقىلىق مۇشـرىكالرنىڭ ھهيۋىـسىنى سـۇندۇردى دىنىن

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 353 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

شۇنىڭ بىـلهن مۇشـرىكالردىن پهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالمغا قارشـىلىق شـۇڭا ھـاۋازىن قهبىلىـسى تارمـار قىلىنغـان ، كۆرسىتىدىغانالر قالمىدى

لهر بىـــلهن بولغـــان ئۇرۇشـــالرنىڭ ئهرەبـــھـــۇنهين غـــازىتىنى مۇشـــرىك لهرنىـڭ ئىچىـدە ئهرەب، شۇنىڭدىن كېيىن . تىكه بوالت دېيىشئاخىرقىسى

ئهقىلـــسىزلىق بىـــلهن قۇراللىـــق قارشـــى چىقىـــدىغان ئهممـــا ئـــۇزۇن ئــۆتمهيال پــارالق ھهقىقهتنىــڭ كــۈچىنى كــۆرۈپ قــورال تاشــاليدىغان

. ئازغىنه جامائهلهر قالغان ئىدى

قوشۇن ئهۋەتىش

دە يهمهنـ (سۇدا ، پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالم مهدىنىگه قايتىپ كېلىپ سـۇداغا ، نى ئىسالم دىنىغا دەۋەت قىلىش ئۈچـۈن ) تۇرۇشلۇق بىر قهبىله

. قهيس ئىبنى سهئد باشچىلىقىدا تـۆت يـۈز كىـشىلىك قوشـۇن ئهۋەتتـى سۇدا قهبىلىـسىدىن پهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالمنىڭ قېـشىغا بىـر ئـادەم

ــپ ــى : كېلى ــۇلۇلالھئ ــدىم ، رەس ــۇپ كهل ــى بول ــدىن ئهلچ . مهن قهۋمىمپهيغهمـبهر . دېـدى ،مهن قهۋمىمنى ئېلىپ كـېلهي ، سۇنئهسكىرىڭ قايت

. ئهلهيهىسساالم ئهسكهرلىرىنى قايتىشقا بۇيرۇدى

سۇدا قهبىلىسىنىڭ ئهلچىلىرى

ــادەم بىــلهن ئهلچــى بولــۇپ ــون بهش ئ ــادەم قهۋمىــگه بېرىــپ ئ ــۇ ئ بئانـدىن . سهئد ئىبنى ئۇبادەنىڭ ئۆيىگه مېهمان بولۇپ چۈشتى ، كېلىپ

بهيــئهت رەســۇلۇلالھقا، كىرگهنلىكىنــى بىلــدۈرۈپئــۇالر ئىــسالم دىنىغــابـۇ يهرگه كـېلهلمىگهن خهلقلىرىمىـز ئۈچۈنمـۇ بهيـئهت : ئاندىن. قىلدى

ئىـسالم ، ئۇالر قهۋمىگه قايتىـپ بارغانـدىن كېـيىن . تىدېيىش، قىلىمىز

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 354 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

خوشلىـــشىش (ھهججهتۇلـــۋەدا . دىنـــى ئۇالرنىـــڭ ئىچىـــدە ئۇمۇمالشـــتى بىـلهن بىـرلىكته ھهج رەسـۇلۇلالھ لىپ دا ئۇالردىن يۈز ئادەم كې ) ھهججى . قىلدى

قوشۇن ئهۋەتىش

ئاندىن پهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالم بىـشىر ئىبنـى سـۇفيان ئهدۋىنـى لىرىـدىن زاكـات ئـېلىش ئهرەبخۇزائه قهبىلىسىگه مهنسۇپ بهنى كهئىـب

لىرىنىــڭ خوشنىــسى بهنــى تهمىــم ئهرەببهنــى كهئىــب . ئۈچــۈن ئهۋەتتــىــۇالرنى زاكــات ــۇ خهۋەر . بېرىــشتىن توســتىقهبىلىــسى ئ رەســۇلۇلالھقاب

ئــۇيهينه ئىبنــى ھىــسنى باشــچىلىقىدا رەســۇلۇلالھ، يهتكهنــدىن كېــيىنبــۇالر . ئهرابىالردىــن تهركىــپ تاپقــان ئهللىــك ئــاتلىق ئهســكهر ئهۋەتتــى

يىگىـرمه ، بېرىپ بهنى تهمىم قهبىلىـسى بىـلهن ئۇرۇشـۇپ ئـون بىـر ئهر . ېلىـپ مهدىـنىگه قايتىـپ كهلـدى بىر ئايـال ۋە ئوتتـۇز بـالىنى ئهسـىر ئ

پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم ئهســىرلهرنى ھارىــسنىڭ قىــزى رەملهنىــڭ . قوراسىدا ساقالشقا بۇيرۇدى

تهمىم قهبىلىسىنىڭ ئهلچىلىرى

ئهسـىرلهرنى قـايتۇرۇۋېلىش ئۈچـۈن بهنـى ، مهزكۇر ۋەقهدىـن كېـيىن ــى ــلهر ھهيئىتــ ــان ئهلچىــ ــدىن تهركىــــپ تاپقــ تهمىمنىــــڭ چوڭلىرىــ

بۇالرنىـــڭ ئىچىـــدە ئوتارىـــد ئىبنـــى . نىڭ ئالـــدىغا كهلـــدىلالھرەســـۇلۇئـۇالر . زەبىرقان ئىبنى بهدرە ۋە ئهمىر ئىبنى ئهھتهملهر بار ئىدى ، ھاجىپ

ــۇلۇلالھ ــتى رەســـ ــۈپ تۇرۇشـــ ــساالم . نى كۈتـــ ــبهر ئهلهيهىســـ پهيغهمـــقـاتتىق ئـاۋاز ، ئۇالر ئۇنىـڭ ھوجرىـسىغا بېرىـپ ، كېچىككهندىن كېيىن

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 355 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

ــدىمىزغا چىققىــن ، ھهي مــۇھهممهد: بىــلهن ســهن بىــلهن ! بىزنىــڭ ئالــدۇق ــرلىنىش ئۈچــۈن كهل ــۆككه ، پهخى ــشىمىزنى ك ــز ماختىغــان كى بى

ــۋېتىمىز ــۈزىنى ، كۆتىرىــــ ــشىمىزنىڭ يــــ ــان كىــــ ــۋى قىلغــــ ھهجــــپهيغهمـــبهر ئهلهيهىســساالم ئۇالرنىـــڭ . دەپ توۋلىــدى ! چۈشــۈرىۋېتىمىز

هر شـۇالر قۇرئانـدىكى مۇنـۇ ئـايهتل . ئاۋازىدىن نارازى بولغان ھالـدا چىقتـى ــدى ــل بولــ ــسىدا نازىــ ــېنى ”: توغرىــ ــسىدىن ســ ــڭ ئارقىــ ھوجراڭنىــ

ئۇالر سـهن چىققىـچه ، توۋلىغانالرنىڭ كۆپچىلىكى ئهقىلسىز ئادەملهردۇر هللا ا. ئـۇالر ئۈچـۈن ئهلـۋەتته ياخـشى بـوالتتى ، سهۋرى قىلىپ تۇرغان بولسا

– 5، - 4، سـۈرە ھوجـۇرات (“.ناھايىتى مېهرىۋاندۇر ، مهغفىرەت قىلغۇچى ، بىـالل ئهزان ئېيتتـى ، بۇ چاغ پىشىن نامىزىنىڭ ۋاقتى بولـۇپ ) يهتلهرئا

ئهلچىــــلهر پهيغهمــــبهر . پهيغهمــــبهر ئهلهيهىســــساالم نامازغــــا چىقتــــىبىـــز بهنـــى تهمىـــم قهبىلىـــسىدىن : ئهلهيهىســـساالمغا يېپىـــشىۋېلىپ

ســهن بىــلهن ، نــاتىغىمىزنى ئېلىــپ كهلــدۇق، شــائىرىمىزنى. بــولىمىزــشىمىز ــشىمىزپهخى، مۇشائىرلى ــدى،رلى ــبهر ئهلهيهىســساالم . دې پهيغهم

، تهرىپىــــدىن شــــېئىر ئېيتىــــشقا ئهۋەتىلمىــــگهن هللا مهن ا: ئۇالرغــــاــان ــشكه بۇيرۇلمىغ ــاۋابدەپ ، پهخىرلىنى ــپج ــامىزىنى ، بېرى ــشىن ن پى

، ئهلچىلهر پهيغهمبهر ئهلهيهىسـساالمنىڭ چۆرىـسىگه يىغىلىـپ . ئوقۇدىرىپى بىــــلهن شــــه– بوۋىلىرىنىــــڭ شــــان –ئۆزلىرىنىــــڭ ۋە ئاتــــا

ئهمر ئىبنى ئهھتهم زەبىرقـان ئىبنـى بهدرىنـى . پهخىرلىنىشكه باشلىدى ئـــۇ ئـــۆز قهبىلىـــسىنىڭ ، ئۇنىـــڭ ســـورۇنالردا گېپـــى ئۆتىـــدۇ: ماختـــاپ

ئهمــر مېنىــڭ ، رەســۇلۇلالھئــى : زەبىرقــان قوپــۇپ . دېــدى،خوجىــسىــۆرەلمهي ــهرىپىمنى كـــ ــدىغان ، شـــ ــتۈن تۇرىـــ ــۇقىرقىالردىن ئۈســـ يـــ

زەبىرقـان : ئهمـر . دېـدى ، بىلىپ تۇرۇپ ئېيتمىـدى ئارتۇقچىلىقلىرىمنىئهمـر ئىككـى . دېـدى ،تېگى پهس ئادەم ، پىخسىق، ئادەمگهرچىلىكى كهم

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 356 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

: ئهمـر . نىڭ قوشۇمىـسى تۆرۈلـدى رەسـۇلۇلالھ خىل گهپ قىلغانلىقتىن كېيىنكــى ســۆزۈممۇ يالغــان ، ئالــدىنقى ســۆزۈم راســت ، رەســۇلۇلالھئــى

ئۇنىـڭ توغرىـسىدا ، رازى بولغـان چۈنكى ئالدىدا ئۇنىڭـدىن مهن ، ئهمهسكېـــيىن ئۇنىڭـــدىن . بىلىـــدىغان ئهڭ ياخـــشى ســـۆزۈمنى قىلـــدىم

،ئۇنىـڭ ھهققىـدە بىلىــدىغان ئهڭ يامـان سـۆزۈمنى قىلــدىم ، رەنجىـگهن پاساھهتلىك سۆز كىـشىگه سـېهىردەك : پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالم . دېدى

ــدۇ ــىر قىلى ــدى،تهس ــدى . دې ــۇلمان بول ــۇالر مۇس ــدىن ئ ــبهر پهيغ. ئان همئهلهيهىســـــساالم ئۇالرغـــــا ئهســـــىرلهرنى قـــــايتۇرۇپ بهردى ۋە ئوبـــــدان

قۇرئـان ۋە دىنىـي ، ئۇالر مهدىنىدە بىر مهزگىل تـۇرۇپ . مۇكاپاتالرنى بهردى . ئهھكامالرنى ئۆگهندى

قوشۇن ئهۋەتىش

ــدىن زاكــات ئهرەبپهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم بهنــى مۇســتهلىق لىرىــېلىش ئۈچــۈن ــا ۋەلىــد ئىب، ئ ــۇقبه ئىبنــئ ئهبــى مــۇئهيىتنى ئۇالرغ نــى ئ

ئـۇنى ، لىرى ۋەلىدنىڭ كهلگهنلىكىنى ئـاڭالپ ئهرەبمۇستهلىق . ئهۋەتتىئـۇالر . قارشى ئېلىش ئۈچۈن ئۇالرنىڭ ئالـدىغا قۇراللىـق ئـادەم چىقـاردى

جـاھىليهت . زاكاتقا بېرىدىغان تۆگىلهرنىمۇ بىلله ئېلىپ چىققان ئىدى ۋەلىـد ، سىدا ئـاداۋەت بولغـانلىقتىن زامانىدا ۋەلىـد بىـلهن ئۇالرنىـڭ ئارىـ

دەرھـــال قايتىـــپ بېرىـــپ ، ئـــۇالرنى ئۇرۇشـــقىلى چىقتـــى دەپ ئـــويالپزاكات بېرىـشتىن بـاش ، ئۇالر مۇرتهد بولۇپتۇ : پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالمغا

ــارتتى ــدى ، تـ ــۇم قىلـ ــساالم ئۇالرنىـــڭ . دەپ مهلـ ــبهر ئهلهيهىسـ پهيغهمـەلىــد باشــچىلىقىدا ئهھــۋالىنى ئۇقــۇپ كــېلىش ئۈچــۈن خالىــد ئىبنــى ۋ

ــى ــپ . قوشــۇن ئهۋەتت ــۇرۇنچه بېرى ــد يۇش ــدادقا ، خالى ــاز بام ــڭ نام ئۇالرنىئۇالرنىــڭ مــۇرتهد بولــۇپ كهتمىگهنلىكىنــى ، ئېيتقــان ئهزىنىنــى ئــاڭالپ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 357 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

بىلدى ۋە قايتىپ بېرىـپ پهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالمغا ئهھـۋالنى مهلـۇم ا ۋەلىـددىن پهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالم ئـۇالردىن زاكـات ئېلىـشق . قىلدى

ۋەلىــد توغرىــسىدا قۇرئانــدا مۇنــۇ ئــايهت نازىــل . باشــقا ئــادەمنى ئهۋەتتــىئهگهر سىلهرگه بىـر فاسـىق ئـادەم بىـرەر خهۋەرنـى ، ئى مۆمىنلهر ”:بولدى

ســىلهر بىــرەر خهلقنــى بىلمهســتىن رەنجىتىــپ قويماســلىق ، يهتكۈزســهــېقىڭالر ــنىقالپ ب ــۈن ئې ــساڭالر . ئۈچ ــداق قىلمى ــشىڭالرغ، ئۇن ا قىلمى ) ئايهت– 6، سۈرە ھۇجۇرات (“.پۇشايمان قىلىپ قالىسىلهر

قوشۇن ئهۋەتىش

ــسىگه ــددە ئاھالى ــڭ جى ــوپ ئادەمنى ــر ت ــستانلىقالردىن بى ھهبهشى. ھۇجــۇم قىلمــاقچى بولغــانلىقى پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالمغا ئاڭالنــدى

پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالم ئۇالرغا ئهلقهمه ئىبنـى مـوجهززىز باشـچىلىقىدا ، بــۇالر جىــددىگه يېتىــپ بېرىــپ. يــۈز كىــشىلىك قوشــۇن ئهۋەتتــىئــۈچ

ــۇش ئۈچــۈن كــېمىگه چۈشــتى ــر . دۈشــمهننى تۇت ــۇ يهردە بى ھهبهشــلهر بئارىـدا ، ئۇالر مۇسۇلمان قوشـۇننى كـۆرۈپ قـاچتى . ئارالغا توپالنغان ئىدى

ــدى ــورۇش بولمىـ ــايتتى ، ئـ ــپ قـ ــۇننى ئېلىـ ــقهمه قوشـ ــدا . ئهلـ ــۇ يولـ ئـــكهرلهر ئى، كېلىۋېتىـــپ ــزراق ئهسـ ــدا تېـ ــۈگرۈكلهرنى ئالدىـ ــدىكى يـ چىـ

ئۇالرغـــا ئابـــدۇلال ئىبنـــى ھـــوزا فهســـهھىمنى . كېتىۋېرىـــشكه بـــۇيرۇدىئـۇ يولـدا ، ئابدۇلال چاخچـاقچى ئـادەم ئىـدى . باشلىق قىلىپ تهيىنلىدى

ســـىلهر ماڭـــا : كېتىۋېتىـــپ بىـــر يهرگه ئـــوت يـــاقتى ۋە ئهســـكهرلىرىگه : ئابـدۇلال ، دىۋىـدى ، ھهئه :ئـۇالر . دېـدى بويسۇنۇشقا بۇيرۇلغـان ئهمهسـمۇ؟

بىـز : ئۇالرنىـڭ بهزىلىـرى . دېـدى ،مۇشـۇ ئوتقـا سـهكرەڭالر ، ئۇنداق بولسا بهزىلىــرى . تىدېيىــش، ئــوتتىن قورقــۇپ مۇســۇلمان بولغــان تۇرســاق

ــۇالرنى توســاپ . ســهكرىمهكچى بولۇشــتى ــدۇلال ئ چاخچــاق قىلغــان : ئاب

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 358 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

گۇنـا بولىـدىغان ئالدىـدا هللا ا: ئـاڭالپ رەسۇلۇلالھبۇ ۋەقهنى . دېدى ،ئىدىم . دېدى،ئىشالردا مهخلۇققا ئىتائهت قىلىشقا بولمايدۇ

يىلى– 9ھىجىرىيىنىڭ

قوشۇن ئهۋەتىش

ــدا ــۇ يىلــى رەببــۇل ئهۋۋەل ئېيى ــى ، ب پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم ئهلئىبنــى ئهبۇتالىــب باشــچىلىقىدا ئهللىــك نهپهر ئــاتلىق ئهســكهرنى تهي

ئـۇالر . ىـپ تاشالشـقا ئهۋەتتـى بۇتىنى چېق دېگهن قهبىلىسىنىڭ فۇلىس تهي قهبىلىـسىنىڭ ئاھالىـسى . بېرىپ فۇلىسنى چېقىپ كۆيـدۈرۈۋەتتى

قىلىـپ چـارۋىلىرىنى غهنىـمهت مهغلۇبئۇالرنى ، قارشى چىققانلىقتىن ئهسـىر ئېلىنغـانالر . ئالدى ۋە بىـر قىـسىم كىـشىلىرىنى ئهسـىر ئالـدى

ــ . ى چىققان ئـادەم لهر ئىچىدە سېخىلىق بىلهن ئاتىق ئهرەب[ئىچىدە ھاتهم ــدى ] ت ــار ئى ــهففانهمۇ ب ــزى س ــيىن . نىــڭ قى ــدىن كې ــنىگه بارغان ، مهدى

رەسـۇلۇلالھ . ئېتىۋار بېرىـشنى ئۆتـۈنگهن ئىـدى رەسۇلۇلالھتىنسهففانه ــۋەتتى ــازات قىلى ــۇنى ئ ــۆرمهتلهش ، ئ ــادەملهرنى ھ ــولى كهڭ ئ ــۈنكى ق چ

ــدى ــادىتى ئىـ ــساالمنىڭ ئـ ــبهر ئهلهيهىسـ ــبهر . پهيغهمـ ــهففانه پهيغهمـ سـبـايلىقتىن كهمبهغهللىـشىپ ، ئىالھىـم : ئهلهيهىسساالمغا دۇئا قىلىـپ

ــتىن بېيىغانالرنىــڭ ــۇن؛ كهمبهغهللىك ــمهت ئوقۇس ــاڭا رەھ ــانالر س قالغــا ــۆز جايىغ ــسۇن؛ ســىنىڭ ياخــشىلىقلىرىڭنى ئ ــا ســېنى قاراتمى قولىغتهككۈزســۇن؛ ســېنى بېخىــل ئــادەمگه مۇھتــاج قىلمىــسۇن؛ خــار بولــۇپ

،ســېنىڭ ســهۋىۋىڭ بىــلهن قايتــا ئهزىــز قىلــسۇنقالغــان ئهزىــز ئــادەمنى نىڭ ياخـشى مۇئامىلىـسى سـهففانىنىڭ قېرىندىـشى رەسۇلۇلالھ. دېدى

ئهدى . بولـــدىســـهۋەبئهدى ئىبنـــى ھاتهمنىـــڭ مۇســـۇلمان بولۇشـــىغا

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 359 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

. ئىسالم قوشۇنىنىڭ ئهلهملىرىنى كۆرۈپ شامغا قېچىپ كهتـكهن ئىـدى ئهلهيهىســساالمنىڭ قېرىندىــشىغا پهيغهمــبهر، ســهففانه شــامغا بېرىــپ

ــپ بهردى ــانلىقىنى ئېيتىــ ــامىله قىلغــ ــشى مۇئــ ــۆزىگه ياخــ ئهدى ، ئــسـهففانه ، سهففانىدىن قانداق قىلىش توغرىلىق مهسلىههت سـورىۋىدى

ئــۇ راســت . نىڭ ئالــدىغا بــارغىنرەســۇلۇلالھتېــزدىن ، مېــنىڭچه: ئهدىغــابــۇرۇنراق بېرىــپ مۇســۇلمان بولغانلىقىــڭ ســېنىڭ ، پهيغهمــبهر بولــسا

ــدۇ ئار ــڭ بولى ــۇ . تۇقچىلىقى ــشاھئهگهر ئ ــساپادى ــال ئهدى ، بول ــهن يهنى ستـوغرا ، ئهزبىرايى خۇدا : ئهدى، بۇنى ئاڭالپ . دېدى ،پېتىڭچه قېلىۋېرىسهن

. دېدى،مهسلىههت بهردىڭ

ئهدى ئىبنى ھاتهمنىڭ كېلىشى

. ئهدى مهدىنىگه كېلىپ پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالم بىلهن كۆرۈشـتى ــسا ــبهر ئهلهيهىسـ ــدى پهيغهمـ ــالپ ماڭـ ــۆيىگه باشـ ــى ئـ ــۇالر . الم ئهدىنـ ئـ

ــۇچراپ ــاي ئ ــاجىز مۇم ــر ئ ــدا بى ــۇلۇلالھكېتىۋاتقان ــپرەس ، نى توختىتىئهدى . ئۆزىنىڭ ھاجهتلىرى توغرىلىـق ئۇنىـڭ بىـلهن ئـۇزۇن سۆزلهشـتى

ــدە ــۇدا : ئىچى ــى خ ــشى ، ئهزبىراي ــۇ كى ــشاھب ــكهنپادى ــدى، ئهمهس ئى . دې، يگه كىرگهنــدىن كېــيىنپهيغهمـبهر ئهلهيهىســساالم ئهدىنــى باشـالپ ئــۆ

ئۇنىڭغا ئىچىگه خورمىنىڭ قوۋزىقى قاچىالنغان تىرە ياسـتۇقنى قويـۇپ . ئــۇنى ئۇنىمىغىنىغــا قويمــاي ياســتۇق ئۈســتىدە ئولتۇرغــۇزدى ، بېرىــپ

مۇســۇلمان بولــساڭ ، ئانــدىن ئــى ئهدى. ئــۆزى بولــسا داق يهردە ئولتــۇردىــسهن ــان بولى ــى ، ئام ــتىم ئيتت ــۈچ قې ــ . دەپ ئ ــڭ دى ــارئهدى مېنى ،نىم ب

: پهيغهمـــبهر ئهلهيهىســـساالم. ) ئـــۇ خىرىـــستيان دىنىـــدا ئىـــدى(دېـــدىــمهن ــشىراق بىلى ــېنىڭدىن ياخ ــى س ــدى،دىنىڭن ــى : ئهدى. دې دىنىمن

: پهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالم ، مېنىڭدىن ياخـشىراق بىلهمـسهن؟ دىۋىـدى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 360 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

، لهرنـى دوراپ ئهرەب دىنىـدىكى باشـلىقالرنىڭ خرىـستىئان ۋە دېدى ،ھهئه دىنىـدا خرىـستىئان ئهسـلىدە ، ڭ تۆتتىن بىرىنـى ئالىـدىغان غهنىمهتنى

ماڭــا ، ئــى ئهدى: ئانــدىن، يــوق بىــر قــانچه ئىــشالرنى ســۆزلهپ بهردى ــاجىزلىقىنى كــۆرۈپ ئىــسالم ، ئهگهشــكهنلهرنىڭ كهمبهغهللىكىنــى ۋە ئ

ــسهن؟ مهن ا ــۇل قىلمايۋاتىدىغانـ ــى قوبـ ــهم هللادىنىنـ ــۇنداق قهسـ ــا شـ غـۆپ بولىـــدىغان شـــۇنداق كـــۈنلهر مۇســـۇلمانالردا مـــال كـــ: بىـــرەلهيمهنئىهتىمـال بىزنىـڭ . ئـۇنى ئـالغىلى ئـادەم چىقمـاي قالىـدۇ ، كېلىدۇكى

ئىـــسالم دىنىنـــى قوبـــۇل ، دۈشـــمهنلىرىمىزنىڭ كـــۆپلىگىنى كـــۆرۈپھىرەنـــى : ئهدى. دېـــدىقىلمايۋاتىدىغانـــسهن؟ ھىـــرەگه بارغانمىـــدىڭ؟

، همكىغـا قهسـ هللا: رەسـۇلۇلالھ . دېـدى ،ئاڭلىغان ئىـدىم ، كۆرگىنىم يوق ، ئىسالم دىنىنىڭ قانات يېيىشى بىلهن شـۇنداق ئهمىنلىـك بۇلىـدۇكى

نى تـاۋاپ قىلىـپ بهيتۇلالھخۇتۇن كىشى ئۆزى يالغۇز ھىرەدىن چىقىپ ھـــاكىميهت بىزنىـــڭ ، لىقپادىـــشاھ، ئىهتىمـــال. قايتىـــپ كىلهلهيـــدۇ

ــۇل ــى قوبـــ ــسالم دىنىنـــ ــۈن ئىـــ ــانلىقى ئۈچـــ ــولىمىزدا بولمىغـــ قـــبابىلنىــڭ ئــاق ، ئــۇزاق ئــۆتمهي، قهســهمكىغــاهللاقىلمايۋاتىدىغانــسهن؟ ا

شــۇنىڭ . دېــدى،ســارايلىرىنىڭ ئىــشغال قېلىنغــانلىقىنى ئاڭاليــسهن ئېيتقــــان رەســــۇلۇلالھبىــــلهن ئهدى مۇســــۇلمان بولــــدى ۋە كېــــيىن

.ئىشالرنىڭ ھهممىسىنى كۆردى

تهبۇك غازىتى

] ـــ ت. شــهرقىي رىــم ئىمپىرىيىــسى[پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم رۇم مۇسۇلمانالر بىلهن ئۇرۇشۇش ئۈچـۈن تهييارلىنىۋاتقـانلىقىنى لۇقالرنىڭ، بۇ چاغ قاتتىق قهھهتچىلىك ۋە قاتتىق ئىسـسىق بۇلۇۋاتقـان . ئاڭلىدى

كىـشىلهر بـاغالردا سـايىداپ ، مىۋىلهر پىشاي دەپ قالغان مهزگىـل ئىـدى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 361 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

ــااليتتى ــنى خـ ــۇلمانالرنى . ئولتۇرۇشـ ــساالم مۇسـ ــبهر ئهلهيهىسـ پهيغهمـئــۇ بــۇ قېتىمقــى غــازاتتىن ئىلگىرىكــى . ا بــۇيرۇدىھــازىرلىق قىلىــشق

غازاتقـا چىقىـشنى ئاشـكارا ، دۈشـمهنگه تۇيغۇزماسـلىق ئۈچـۈن ، غازاتالردا، دۈشــمهن كــۆپ بولغــانلىقتىن ، لــېكىن يــول ئــۇزۇن ، جاكالىمــايتتى

بۇ قېـتىم ، كىشىلهرنىڭ ياخشى تهييارلىق قىلىۋېلىشىنى كۆزدە تۇتۇپ ، قهبىلىلىـرىگه كىـشى ئهۋەتىـپ ئهرەب مهككىـگه ۋە . ئاشكارا جاكارلىدى

شۇنىڭ بىلهن ئوسمان ئىبنى ئهففـان ئـۇن . ئۇالرنى جابدۇتۇشقا بۇيرىدى يهنه ھهممه جابدۇقلىرى بىلهن ئۈچ يۈز تـۆگه ۋە ئهللىـك ئـات ، مىڭ دىنار

ئوســماندىن رازى ، هللائــى ا: پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم . ئىئــانه قىلــدى ئهبـۇ بهكـرى تـۆت مىـڭ دەرھهمـگه . دېـدى ،مهن ئۇنىڭدىن رازى ! بولغىن

: پهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالم ئۇنىڭغـا . تهڭ بارلىق مېلىنى ئىئانه قىلدى : ئهبــۇ بهكــرى، بــاال ـ چاقىلىرىڭغــا بىــرەر نهرســه قالــدۇردۇڭمۇ؟ دىۋىــدى

ــا ا ــدۇردۇم هللائۇالرغ ــى قال ــڭ پهيغهمبىرىن ــى ۋە ئۇنى ــاۋابدەپ ، ن . بهردىجئابـدۇراھمان . ى ئىئـانه قىلـدى ئۆمهر ئىبنى خهتتاب مېلىنىـڭ يېرىمىنـ

ئاببـاس بىـلهن تهلههمـۇ . ئىبنى ئهۋف يۈز ئۇقىييه ئالتۇن ئىئـانه قىلـدى ئاســىم ئىبنــى ئهدى يهتمىــش تــۆگه خورمــا . نۇرغــۇن مــال ئىئــانه قىلــدى

ــۇملىرىنى ئىئــانه قلــدى . ئىئــانه قىلــدى ــالالرمۇ پۈتــۈن زىنــنهت بۇي . ئايشــهرىئهت [هقىهلىرىــدىن پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالمغا ســاھابىلهرنىڭ ف

يهتــته كىــشى ] ـــ ت . ئهھكــاملىرىنى پىشــشىق بىلىــدىغان كىــشى ــۆزلىرىنى جابدۇتۇشــنى ســورىدى ــبهر ئهلهيهىســساالم . كېلىــپ ئ پهيغهم

ــدا ــى ئېيتقانـ ــادىر ئهمهس ئىكهنلىكىنـ ــقا قـ ــۇالرنى جابدۇتۇشـ ــۇالر ، ئـ ئـكـۆزلىرى يـاش ھالـدا ، جابدۇتۇش خىراجىتى تاپالمىغانىقتىن قـايغۇرۇپ

ئاببـاس ، ئۇالردىن ئۈچ كىـشىنى ئوسـمان جابـدۇتتى . ايتىپ كېتىشتى قئىككــى كىــشىنى يــامىن ئىبنــى ئهمىــر ، ئىككــى كىــشىنى جابــدۇتتى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 362 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

پهيغهمـــبهر ، كىـــشىلهر توپلىنىـــپ بولغانـــدىن كېـــيىن . جابـــدۇتتىئورنىغـا . ئهلهيهىسساالم ئوتتۇز مىڭ كىشىلىك قوشۇن بىـلهن ئاتالنـدى

ــى مه ــۇھهممهد ئىبن ــدە م ــلهمهنىمهدىنى ــى ، س ــقا ئهل ــسىگه قاراش ئائىلىئابــدۇلال ئىبنــى ئــۇبهي باشــچىلىقىدىكى . ئىبنــى ئهبــۇ تــالىبنى قويــدى

مـۇھهممهد ئىسـسىقتا : ئـۇالر . نۇرغۇن مۇناپىقالر ئاتالنماي قېلىپ قالدى رۇملـۇقالر بىـلهن ئـۇرۇش قىلمـاقچى ، جاپا چېكىپ يېـراق يهرگه بېرىـپ

ــدۇ ــلهن جهڭ قىل ، بولۇۋاتى ــۇقالر بى ــدۇ رۇمل ــۇن چاغالۋاتى ــشنى ئوي ــۇ . ى ئ، ئۇزۇنغا قالماي ساھابىلىرى بىلهن ئارقانالرغا باغلىنىـپ ئهسـىر بولىـدۇ

مۇناپىقالر پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالم ۋە ئۇنىـڭ سـاھابىلىرى . هتتىدېيىشــى ــا كهلگهنن ــسىدا ئاغزىغ ــشتوغرى ــساالم . تىدېيى ــبهر ئهلهيهىس پهيغهم

نى سۈرۈشتۈرۈشـكه ئهممـار ئىبنـى بۇ سۆزلهر، ئۇالرنىڭ سۆزلىرىنى ئاڭالپ ــى ــىرنى ئهۋەتت ــۇالر، ياس ــۈك : ئ ــشىپ تۈرل ــشىپ ۋە ئوينى ــز چاخچاقلى بى

ــدۇق ــشقان ئىـ ــاراڭالرنى سېلىـ ــاۋابدەپ ، پـ ــشتىجـ ــى . بېرىـ جهد ئىبنـقهستهك بىر گۇرۇھ كىشىلهر ئۆزلىرىنىڭ قوشۇندىن قېلىـپ قالمـاقچى

ــۆزرە ــانلىقى ئۈچــۈن پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالمغا ئ ئېيتمــاقچى بولۇۋاتق، بىزگه قېلىـشقا رۇخـسهت بهرگىـن ، رەسۇلۇلالھئى : ئۇالر كېلىپ . بولدى

،چۈنكى بىز رۇملۇقالرنىڭ ئاياللىرىنى كۆرسـهك گۇنـا قىلىـپ قـويىمىز ــاكى . دېــدى ــاجىزلىقلىرىنى ي ئهرابىالردىــن بىــر قىــسىم كىــشىلهرمۇ ئ

چىقماســــلىققا ، خىــــراجهتتىن قىــــسىلىدىغانلىقلىرىنى ئېيتىــــپ شـۇنىڭدەك رۇخـسهت . ئۇالرغا رۇخسهت بېرىلدى، ورىغان ئىدىرۇخسهت س

پهيغهمــبهر هللا ا. ســورىغان نۇرغــۇن مۇنــاپىقالرغىمۇ رۇخــسهت بېرىلــدى قۇرئانـدىكى ، ئهلهيهىسساالمنىڭ مۇنداق رۇخسهت بهرگهنلىكىگه كايىپ

سـۆزى راسـتالر بىـلهن . سېنى كهچۈردى هللا ا”: مۇنۇ ئايهتنى نازىل قىلدى “نىمىـشقا رۇخـسهت بهردىـڭ؟ ، ئېنىـق بـولمىغىچه سۆزى يالغانالر سـاڭا

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 363 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

مۇنـداق هللا ئاندىن مهزكۇر مۇناپىقالر ھهققىـدە ا ) ئايهت – 43، سۈرە تهۋبه (ــدى ــهندىن پهقهت ا”: دې ــاهللاس ــشهنمهيدىغان ۋە ، غ ــۈنىگه ئى ــاخىرەت ك ئ

ئـۇالر ئـۆز گۇمانىـدا ئارىـسالدا ، دىللىرىدا گۇمان بارالرال رۇخـسهت سـۇرايدۇ ــدۇ ــايهت– 46، ۈرە تهۋبهســ (“. بولــۇپ تۇرى ــدىن ا) ئ مۇناپىقالرنىــڭ هللا ئان

ــداق ــپ مۇنـ ــان قىلىـ ــانلىقىنى بايـ ــسىنىڭ يالغـ ــدىئۆزرىـ ئهگهر ”: دېـئهلــۋەتته ئۇنىڭغــا تهييــارلىق ، ئۇالرنىــڭ غازاتقــا چىقىــش نىيىتــى بولــسا

ئـۇالرنى ، ئۇالرنىڭ بۇ سـهپهردە بولۇشـىنى ياقتۇرمـاي هللا لېكىن ا ، قىالتتى، سـۈرە تهۋبه (“.دىيىلـدى ، بىلهن بىلله قـېلىڭالر ئۇالرغا ئاجىزالر ، توستى

ئانـــــدىن مۇناپىقالرنىـــــڭ قېلىـــــپ قالغانلىقىـــــدىن ) ئـــــايهت– 46ئهگهر ئـۇالر ”: دېـدى مۇنـداق هللا مۇسۇلمانالرنىڭ قايغۇرماسلىقى ئۈچۈن ا

ئـاراڭالردا پهقهت قااليمىقـانچىلىق ، سېلهر بىـلهن بىلـله چىققـان بولـسا ئـاراڭالردا . پاسات تۇغدۇرۇشـقا ئۇرۇنـاتتى –تنه ئاراڭالرغا پى ، پهيدا قىالتتى

ــڭ ــڭ تىـ ــار –ئۇالرنىـ ــدىغانلىرى بـ ــدان هللا ا، تىڭتايلىـ ــى ئوبـ زالىمالرنـــدۇ ــايهت– 47، ســۈرە تهۋبه (“.بىلى ــۇرۇھ ) ئ ــر گ ــوق بى ــدا شــهك ي ئىمانى

ھىــالل ئىبنــى ، كهئىــب ئىبنــى مالىــك . مۇســۇلمانالرمۇ قالدۇرۇلــدى خهيسهمهلهر شـۇالرنىڭ جۈملىـسىدىن مىرارە ئىبنى رەبى ۋە ئهبۇ ، ئۇمهييهئهلـى ، مۇنـاپىقالر ، پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالمئ ئهلىنـى قالدۇرغانـدا . ئىدى

،سۆرەلمه بولغانلىقتىن پهيغهمبهر ئهلهيهىسـساالم ئـۇنى تاشـالپ كهتتـى ــ ئهلــى پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالمنىڭ . دەك گهپلهرنــى قىلىــشتىدېگهن

پهيغهمـبهر . ىن شـىكايهت قىلـدى مۇناپىقالرنىڭ سـۆزىد ، قېشىغا بېرىپ ــگه ــداق : ئهلهيهىســساالم ئهلى ــبهرگه قان ــبهر مۇســا پهيغهم ــارۇن پهيغهم ھ

ســهن ماڭــا شــۇنداق يــېقىن بولغانلىقىڭــدىن مهمنــۇن ، يــېقىن بولــسا . دېدىبولمامسهن؟

قوشـۇننىڭ چـوڭ . پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالم قوشۇن بىلهن ئاتالندى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 364 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ــۇ بهكـــرى ســـىددىققا تۇت ــۇزدىئهلىمىنـــى ئهبـ ــۇلۇلالھ. قـ نىڭ ئهڭ رەســـۇ بهكــرىگه تۇتقۇزۇشــىدا ۋە ئائىلىــسىگه ئــاخىرىقى غازاتتــا ئهلهمنــى ئهب

خانغـا كىتاببـۇ ، قاراشقا ئهلىنى قالدۇرۇشىدا چوڭقۇر دانالىق بـار ئىـدىكى ــشلىكتۇر ــسىم . چۈشىنىـ ــى تهقـ ــساالم ئهلهملهرنـ ــبهر ئهلهيهىسـ پهيغهمـ

ــدى ــرگه ، قىل ــى زۇبهي ــڭ ئهلىمىن ــى ئه، مۇھاجىرالرنى ــسنىڭ ئهلىمىن ۋىخهزرەجنىڭ ئهلىمىنى ھوباب ئىبنـى مـۇنزىرگه ، ئوسهيد ئىبنى ھۇزەيرگه

ــۇزدى ــر . تۇتق ــۇرتى ھىجى ــڭ ي ــهمۇد قهۋمىنى ــۇن س ــگهنقوش ــن دې يهردىنىـــڭ بۈيـــۈك قۇدرىتىـــدىن هللا ســـاھابىلىرىنىڭ ارەســـۇلۇلالھ، ئۆتكهنـــدە

ھـاالك بولغـان كاپىرالرنىـڭ : ئۇالرغـا ، قورقۇپ تهسىرلىنىـشلىرى ئۈچـۈن ئهببــاد . دېــدى! زارە بىــلهن كىــرىڭالر–ماكانلىرىغــا ماكانلىرىغــا يىغــا

ئهبـــۇ بهكـــرى . ئىبنـــى بىـــشىر قوشـــۇننىڭ كـــۈزەتچىلىكىگه قويۇلـــدىبــۇ ، قوشــۇن تهبۇكقــا يېتىــپ بــاردى. قوشــۇنغا ئىماملىققــا تهيىنلهنــدى

پهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالم . چاغدا تهبۇكتا ئاۋاتلىقتىن ئهسهر يـوق ئىـدى بوسـتانلىق –بـۇ يهرلهرنىـڭ بـاغۇ ، ئۆمرۈڭ بولـسا : نى جهبهلگه مۇئاز ئىب

ــهن ــى كۆرۈســ ــۇپ كهتكهنلىكىنــ ــدى،بولــ ــبهر . دېــ ــيىن پهيغهمــ كېــقوشــۇن بــۇ يهردە ئــارام ئېلىــپ . ئهلهيهىســساالمنىڭ دىگىنىــدەك بولــدى

ئۇنىـڭ بـۇ يهرگه كېلىـشىنىڭ . ئهبـۇ خهيـسهمه يېتىـپ كهلـدى ، تۇرغانداهيسهمه ئىسسىق بىر كـۈنى ئائىلىـسىگه ئهبۇ خ : جهريانى مۇنداق بولدى

ــۇنى باغچىــسىدا ئۇنىڭغــا ئىككــى ســاتما . كىــرگهن ئىــدى ئىككــى خوتكـۈن . تاماقالرنى ھازىرالپ قويغان ئىـدى ، تهييارالپ قويغان ۋە سوغاق سۇ

مۇنـداق بهيتـۇلالھ ، ئهبۇ خهيسهمه بۇالرغـا قـاراپ . تۇلىمۇ ئىسسىق ئىدى ەخ سايىسىدا گـۈزەل خوتۇنالرنىـڭ مېنىڭ دەر ، ئىسسىقتا جاپا چېكىۋاتسا

ئىككـى ، دەپ ئـويالپ ، قۇچىقىدا سۇ ئىچىپ يېتىشىم مۇناسىپ ئهمهس ، ھــېچ بىرىڭالرنىــڭ ساتمىــسىغا كىــرمهي ، غــا قهســهمكىهللا: خوتۇنىغــا

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 365 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

ماڭــا ئــۇزۇق ھــازىرالپ . نىڭ ئارقىــسىدىن قــوغالپ يېــتىمهنرەســۇلۇلالھئهبـۇ خهيـسهمه ، ېيىنئۇالر ئۇزۇق ھازىرالپ بهرگهندىن ك . دېدى !بېرىڭالرئــۇ . تۆگىــسىگه مىنىـپ يولغــا چىقتـى ، نهيزىلىرىنــى ئېلىـپ – قىلىـچ

. پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالمغا تهبۇكتا يېتىشىۋالدى

ئهيله ھاكىمىنىڭ كېلىشى

ــقا ــڭ ئۇرۇشــــــ ــساالم رۇملۇقالرنىــــــ ــبهر ئهلهيهىســــــ پهيغهمــــــ تهبۇكتا دۈشـمهن قوشـۇنىنى ، ھازىرلىنىۋاتقانلىقىنى ئاڭلىغان بولسىمۇ

شۇ ئهسنادا ئهيلهنىـڭ ھـاكىمى . بۇ يهردە بىر قانچه كۈن تۇردى ، كۆرمىدىــا ــرلىكته جهرب ــلهن بى ــڭ بى ــا ۋە ئۇنى ــسىمۇ ، ئهزروھ، يۇھهنن ــا ئاھالى مىن

خىـراج تۆلهشـكه –بـاج ، يۇھهننا ئىسالم دىنىنى قۇبۇل قىلمـاي . كهلدى ئۇنىڭغــا رەســۇلۇلالھ. پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم بىــلهن ســۈلهى تــۈزدى

: ۆۋەندىكىچه ئهھدىنامه يېزىپ بهردىت

ــانىررەھىم ” ــسمىلالھىر رەھم ــۇ ا. بى ــسى هللاب ــڭ ئهلچى ــن ۋە ئۇنى دىمهيلــى ئــۇالر ، مــۇھهممهد پهيغهمــبهردىن يۇھهنناغــا ۋە ئهيــله ئاھالىــسىگه

. ئامـانلىق بېـرىلگهن ئهھدىنامىـدۇر ، قۇرۇقلۇقتا ياكى دېڭىـزدا بولـسۇن دېڭىـز ، يهمهن خهلقـى ، شام خهلقى ئۇالر ۋە ئۇالرنىڭ تهرەپدارلىرى بولغان

ــى ا ــسىدە هللاخهلق ــڭ ھىمايى ــرى مۇھهممهدنى ــڭ پهيغهمبى ــڭ ۋە ئۇنى نىئۇنىـڭ ، ئۇالردىن كىمكى ئهھـدىنامىگه خىالپلىـق قىلىـدىكهن . بولىدۇبۇنـداق كىـشىلهرنىڭ مېلـى تارتىـپ ، جېنى ھىمايه قىلىنمايدۇ ، مېلى

ــا ھــاالل ــويىچه ئىــ . لىنىدۇھېــسابئالغۇچىالرغ ش قىلغــانالر مۇئاھىــدە بئۇالرغـا دەخلـى ، مهيلى دېڭىزدا يـاكى قۇرۇقلۇقتـا بولـسۇن ، قهيهردە بولسا

“. تهرۇز قىلىنمايدۇ–

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 366 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

نىڭ ئهزرۇھ ۋە جهربـــا ئاھالىـــسىگه ئهھـــدىنامه يېزىـــپ رەســـۇلۇلالھ بېرىشى

ــا ئاھالىـــسىگه مۇنـــداق پهيغهمـــبهر ئهلهيهىســـساالم ئهزروھ ۋە جهربـمـۇھهممهد ، بـۇ . ر رەھمانىررەھىم بىسمىلالھى”: ئهھدىنامه يېزىپ بهردى

ــا ئاھالىــسىگه بهرگهن ئهھدىنامىــسىدۇركى ، پهيغهمبهرنىــڭ ئهزرۇ ۋە جهربئـۇالر . نىڭ ۋە مۇھهممهد پهيغهمبهرنىڭ ھىمايىسىدە تېچ ياشـايدۇ هللائۇالر ا

ــار خىــــراجهت تۆلهيــــدۇ . ھهر يىلــــى رەجهپ ئېيىــــدا تۇلــــۇق يــــۈز دىنــهللا ت قىلىــــــشقا امۇســــــۇلمانالرغا نهســــــىههت قىلىــــــشقا ۋە مهرھهمه

“ .كېپىلدۇر

ــى ــۆتتىن بىرىنــ ــسۇالتلىرىنىڭ تــ ــۆز مهھــ ــسى ئــ ــا ئاھالىــ مىنــ . مۇسۇلمانالرغا بېرىش شهرتى ئاستىدا ئۇالر بىلهن سۈلهى تۈزۈلدى

ئاندىن پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالم تهبۇكتىن ئۆتۈپ شـام تهرەپلىـرىگه : ائـۆمهر ئۇنىڭغـ . بېرىش توغرىلىق ساھابىلىرى بىلهن مهسلىههتلهشتى

: رەسـۇلۇلالھ . دېـدى ،مـاڭغىن ، ئهگهر ئالغا مېڭىـشقا بۇيرۇلغـان بولـساڭ ــسام ــان بول ــشقا بۇيرۇلغ ــالمايتتىم ، ئهگهر مېڭى ــلىههت س ــدى،مهس . دې

شــامدا بىرەرمــۇ ، رۇملۇقالرنىــڭ ســانى كــۆپ ، رەســۇلۇلالھئــى : ئــۆمهرــوق ــۇلمان يـ ــزدىن ، مۇسـ ــۇ يهرگه كهلگهنلىكىمىـ ــمهن بىزنىـــڭ بـ دۈشـ

كېيىـنچه ئهھۋالغـا قـاراپ باقـارمىز ، يتىـپ كهتـسهك بـۇ يىـل قا . قورقتىــاكى ا ــدانغا كهلتــۈرەر هللا ي ــدى،بىــرەر ياخــشى ئىــشنى مهي پهيغهمــبهر . دې

قوشــۇننى ، ئهلهيهىســساالم ئۆمهرنىــڭ مهســلىههتىنى قۇبــۇل قىلىــپ . قايتىشقا بۇيرۇدى؛ قوشۇن مهدىنىگه قايتىپ كهلدى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 367 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

ىمهسجىدزىرار

ى مهسـجىد يېقىنالشـقاندا زىـرار پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالم مهدىنىگه مۇنـــاپىقالردىن بىـــر گـــۇرۇھ كىـــشىلهر . توغرىلىـــق خهۋەر ئاڭلىـــدى

ــرار ــۈن زى ــارچىالش ئۈچ ــائىتىنى پ ــۇلمانالر جام ــجىدمۇس ــا مهس ىنى قۇبمۇنــاپىقالردىن بىــر گــۇرۇھ ئــادەم . ىگه تاقابىــل ســالغان ئىــدىمهســجىد

پ بېرىـشنى ته نامـاز ئوقـۇ مهسـجىد پهيغهمبهر ئهلهيهىسـساالمدىن مۇشـۇ ــدى ــپ كهلـ ــۇلۇلالھ. تهلهپ قىلىـ ــهۋىۋىنى رەسـ ــشنىڭ سـ ــۇنى سېلىـ ئـ

نـى تىلغـا هللادەپ ا ، بىز ياخـشى نىـيهت بىـلهن سـالدۇق : ئۇالر، سورىغانداــشتى ــهم قىلىـ ــدۇكىهللا ا. ئېلىـــپ قهسـ ــق بىرىـ ــۇم ، گۇۋالىـ ــۇالر چۇقـ ئـ

ــانچىالردۇر ــوپ . يالغ ــر ت ــاھابىلىرىدىن بى ــساالم س ــبهر ئهلهيهىس پهيغهمنى مهسـجىد نى بۇزۇۋېتىـشكه ئهۋەتتـى؛ ئـۇالر بېرىـپ جىدمهسئادەمنى بۇ

. بۇزۇپ تاشلىدى

، پهيغهمبهر ئهلهيهىسـساالم مهدىـنىگه قايتىـپ كهلگهنـدىن كېـيىن غازاتقا چىقماي قالغانالردىن بىر تۈركۈم ئـادەم يالغـان ئـۆزرىلهر ئېيتىـپ

پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالم ئۇالرنىڭ سـىرتىغا قـاراپ ئـۆزرىلىرىنى . كهلدىغــا تاپــشۇردى ۋە ئــۇالر ئۈچــۈن هللائىچكــى ئهھــۋالىنى ا ، وبــۇل قىلــدى ق

. ئىستىغپار ئېيتتى

تهبۇك غازىتىغا چىقمىغان ئۈچ كىشى ھهققىدە

هھېكاي

مىـرارە ، پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالمغا كهئىب ئىبنى مهلىك خهزرەجـى ئىبنــى رەبــى ئهۋىــسى ۋە ھىــالل ئىبنــى ئــۇمهييه ئهۋىــسلهر كېلىــپ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 368 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ــالىقلىرىنى ئى ــدى خاتـ ــرار قىلـ ــب . قـ ــۇلۇلالھكهئىـ ــدىغا رەسـ نىڭ ئالـنىمىــشقا قېلىــپ : ســوغاققىنا كۈلۈمــسىرەپ رەســۇلۇلالھ، كىرگهنــدە

ــورىدى ــدىڭ؟ دەپ سـ ــۇلۇلالھئـــى : كهئىـــب. قالـ ــقا ، رەسـ ــهندىن باشـ سـگهپـدانلىقىم بىــلهن بىـرەر ئــۆزرە ، ئادەمنىـڭ ئالدىـدا بولىــدىغان بولـسام

، بىـلهن قهسـهمكى هللا ن ا لـېكى ، دىن قۇتـۇالتتىم غهزىپىـ ئېيتىپ ئۇنىـڭ ، بۈگــۈن مهن ســاڭا يالغــان گهپ قىلىــپ رازىلىقىڭنــى ئــالغىنىم بىــلهن

ماڭـا خاپـا ، راسـتىمنى ئېيتـسام . گه ئۇچرىـشىم مـۇمكىن غهزىپىنىڭ هللاــسهن ــشىنى هللا، بولىـ ــۇ قىلىـ ــڭ ئهپـ ــدنىـ ــىئۈمىـ ــا ، قىلىمهنكـ غازاتقـ

ــدى ــوق ئى ــىم ي ــداق ئاساس ــلىققا ھېچقان ــدى،چىقماس ــبهر . دې پهيغهمــا ئهلهيه ــساالم ئۇنىڭغ ــتىنى: ىس ــدىراس ــۇر، ڭ دې ــۈمىنى هللا، ت ــڭ ھۆك نى

ــدى،كــۈتكىن ــبكه ئوخــشاش . دې كهئىبنىــڭ ئىككــى ھهمرىيىمــۇ كهئى ئۇالرغىمــۇ كهئىــبكه قىلغــان ســۆزنى رەســۇلۇلالھ. راســتىنى ئېيتتــى

ئۇالرنى مۇسـۇلمانالر بىـلهن سۆزلىشىـشتىن ۋە ئارىلىشىـشتىن . قىلدىــدى ــۇنلىرى بىله . چهكلى ــا خوت ــۇيرۇدى ئۇالرغ ــلىقنى ب ــۇ ئارىالشماس . نم

ھىــالل ئىبنــى ئۇمهييهنىــڭ ئــايىلى ئــۆز ئېرىنىــڭ خىزمهتچىــسى يــوق ئۇنىڭ خىزمىتىـدە بولۇشـقا رۇخـسهت ، قېرى ئىكهنلىكىنى كۆزدە تۇتۇپ

ئــۇالر مۇشــۇ ئهھۋالــدا . ئۇنىڭغــا رۇخــسهت بېرىلــدى ، ســورىغان ئىــدى لىرى يـــۈرەك، قالغـــانلىقتىن ئـــۆزلىرىگه كهڭ زىمىـــن تـــار تۇيۇلـــدى

ئۇالرنىـڭ هللا ا. دىن باشقا پانا يوقلـۇقىنى بىلىـشتى هللاپهقهت ا ، سىقىلدىــدى ــۇل قىل ــسىنى قۇب ــادەم . تهۋبى ــا ئ ــساالم ئۇالرغ ــبهر ئهلهيهىس پهيغهم

تـوپ –تـوپ . بهردى بېـشارەت نىڭ بۇ چوڭ نېمىتـى بىـلهن هللا، ئهۋەتىپنىــڭ قۇبــۇل هللائۇالرنىــڭ تهۋبىــسىنى ا، كىــشىلهر ئــۇالرنىڭكىگه بېرىــپ

كه كىـرگهن مهسـجىد كهئىـب . قى ئۈچۈن ئـۇالرنى تهبرىكلىـدى قىلغانلى، ئـى كهئىـب : ئۇنى خۇشاللىق بىـلهن قارشـى ئېلىـپ رەسۇلۇلالھ، چاغدا

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 369 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

، بېـرىمهن بېـشارەت ساڭا ئۆتكهن ئۆمرۈڭدىكى ئهڭ خۇشـال كـۈن بىـلهن ــدى ــب. دې ــۇ : كهئى ــشارەتب ــۇ بې ــهن تهرەپتىنم ــۇ؟ دەپ هللا ا، س تهرەپتىنم

ئــى : كهئىــب. بهردىجــاۋابدەپ ، رەپــتىنتههللا ا: رەســۇلۇلالھ. ســورىدىپۈتــۈن ، مېنىــڭ تهۋبهمنىــڭ قۇبــۇل قىلىنغــانلىقى ئۈچــۈن، رەســۇلۇلالھــۇلۇلالھقاۋە هللا مېلىمنـــى ا ــدىمرەسـ ــهدىقه قىلـ ــدى، سـ ــبهر . دېـ پهيغهمـ

ئـۆزەڭگه الزىـم ، بىر قىسىم مېلىڭنـى ئېلىـپ قـالغىن : ئهلهيهىسساالمهۋبىـسى توغرىلىـق نازىـل ئۇالرنىـڭ ت رەسـۇلۇلالھ ئاندىن . دېدى ،بولىدۇ

غـازاتتىن قېلىـپ قالغـان ئـۈچ هللا ا”: بولغان مۇنۇ ئـايهتنى ئوقـۇپ بهردى چــۈنكى كهڭ زىمىــن . كىــشىنىڭ تهۋبه قىلىــشىغىمۇ رۇخــسهت قىلــدى

دىــن هللائــۇالر ا، ئۇالرنىــڭ يــۈرەكلىرى ســىقىلغان، ئۇالرغــا تــار بىلىــنگهنــدى ــگهن ئىـ ــوقلىغىنى بىلـ ــېچكىم يـ ــېغىنىدىغان ھـ ــقا سـ تهۋبه. باشـ

ــۈن ــانلىقى ئۈچـ ــدى هللا ا، قىلغـ ــۇل قىلـ هللا ا. ئۇالرنىـــڭ تهۋبىـــسىنى قۇبـــۇل قىلغــۇچى ــدۇر، تهۋبىنــى بهك قۇب ــايىتى مېهرىۋان ، ســۈرە تهۋبه (“.ناھ

) ئايهت– 118

سهقىف قهبىلىسىنىڭ ئهلچىلىرى

پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم تهبــۇك غازىتىــدىن قايتىــپ كهلگهنــدىن بـــۇ . ىلىـــرى كهلـــدىئۇنىڭغـــا ســـهقىف قهبىلىـــسىنىڭ ئهلچ، كېـــيىن

پهيغهمــبهر ئهلهيهىســساالم : ئهلچىلهرنىــڭ كېلىــشى مۇنــداق بولغــان ، سهقىف قهبىلىـسىگه قىلغـان مۇھاسىرىـسىدىن قايتىـپ كېلىۋاتقانـدا

ســهقىف قهبىلىــسىدىن ئـــۇرۋە ئىبنــى مهســـئۇد ئۇنىــڭ ئارقىـــسىدىن يېتىــشىپ كېلىــپ مۇســۇلمان بولغــان ۋە ئۇنىڭغــا خهلقىنــى ئىــسالم

: ئۇنىڭغـا رەسـۇلۇلالھ . قىلماقچى ئىكهنلىكىنـى ئېيتقـان دىنىغا دەۋەت مهن ئـۇالر ئۈچـۈن ، رەسۇلۇلالھئى : ئۇ، دە دېگهن ،ئۇالر سېنى ئۆلتۈرىۋېتىدۇ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 370 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ــۆيۈملۈك ــدىنمۇ سـ ــگهن،قىزلىرىـ ــادەم دېـ ــك ئـ ــڭ مهرتىۋىلىـ ۋە ئۆزىنىـته يولغـا ئۈمىد دېگهن خهلقىم ماڭا ئىتائهت قىلىدۇ ، ئىكهنلىكىگه قاراپ

ــان ــۈنكى. چىقق ــدىغان چ ــسى ياخــشى كۆرى ــدە ھهممى ــى ئىچى ــۇ قهۋم ئــادەم ئىــدى ــا كېلىــپ . نوپۇزلــۇق ئ ــورۋە تائىفق نى ئوتتۇرىغــا مهقــسىتىئ

ئـۇ ئۆلـۈپ بىـر ئايـدىن . قهۋمى ئۇنى ئېتىپ تاشـلىغان ، قويۇشى بىلهنال ــيىن ــشىپ ، كېـ ــارا مهسلىههتلىـ ــۆز ئـ ــسىدىكىلهر ئـ ــهقىف قهبىلىـ ، سـ

ى بىــلهن ئورۇشۇشــقا قــادىر خهلقــئهرەبئۆزلىرىنىــڭ ئهتراپتىكــى پۈتــۈن ئهمهسلىكىنى بايان قىلىشقان ۋە بۇ توغرىـدا پهيغهمـبهر ئهلهيهىسـساالم ــا ــش قارارىغ ــادەمنى ئهۋەتى ــر ئ ــۈن بى ــېقىش ئۈچ ــشىپ ب ــلهن سۆزلى بى

شـــۇنىڭ بىـــلهن ئـــۇالر ئابـــدۇ يالىـــل ئىبنـــى ئهمرنىـــڭ . كېلىـــشكهنماڭـا : ئابـدۇ يالىـل بـاش تارتىـپ ، بېرىشىنى تهلهپ قىلىشقان بولـسىمۇ

شۇنىڭ بىـلهن ئۇنىڭغـا . دېگهن ،بىر قانچه ئادەم قوشمىساڭالر بارمايمهن ــادەمنى قوشـــۇپ ئهۋەتـــكهن ، ئـــۇالر ئهلچـــى بولـــۇپ. چـــوڭالردىن بهش ئـ

. بىلهن كۆرۈشۈش ئۈچۈن مهدىنىگه كهلگهنرەسۇلۇلالھ

بۇ ئهلچىلهرنىـڭ قۇرئـان تىڭشىـشى ۋە مۇسـۇلمانالرنىڭ رەسۇلۇلالھنىڭ بىر تهرىپىـدە ئۇالرغـا مهسجىد تۇرۇشى ئۈچۈن ناماز ئوقۇشىنى كۆرۈپ

ــپ بهردى ــدىر تىكىــ ــر چېــ ــۈنى . بىــ ــۇالر ھهر كــ ــلهن ئــ ــۇنىڭ بىــ شــ تاقلىرىنىــڭ قېــشىدا –يــۈك ، نىڭ يېنىغــا كېلىــپ تــۇردىرەســۇلۇلالھ

ئۆزلىرىنىڭ ئىچىـدە يېـشى ئهڭ كىچىـك بولغـان ئوسـمان ئىبنـى ئهبـۇ ــدۇردى ــنى قالـ ــدە . ئاسـ ــپ كهلگهنـ ــۇالر قايتىـ ــمان، ئـ ــبهر ئوسـ پهيغهمـ

ــۆگىنهتتى ــان ئ ــپ قۇرئ ــشىغا بېرى ــساالمنىڭ قې ــۇلۇلالھ، ئهلهيهىس رەسشـۇنداق قىلىـپ ئـۇ . ئهبـۇ بهكرىـدىن ئـۆگىنهتتى ، ئۇخالپ قالغان بولسا

ئوسـمان بـۇنى ھهمرالىرىـدىن . قۇرئاندىن كـۆپ نهرسـىلهرنى يادلىۋالـدى ، مهزكــــۇر ئهلچىــــلهر ئىــــسالم دىنىنــــى قۇبــــۇل قىلىــــپ . يۇشــــۇردى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 371 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

ئۆزلىرىگه بىرسـىنى باشـلىق قىلىـپ بېرىـشنى تهلهپ تىنرەسۇلۇلالھقۇرئـان ئوقۇشـقا ۋە ، ئوسـمان ئىبنـى ئهبـۇ ئـاس ئىـسالم دىنىغـا . قىلدى

ــانلىقتىن ــرىس بولغ ــشكه ھې ــامالرنى ئۆگىنى ــي ئهھك ــبهر ، دىنى پهيغهم . ئهلهيهىسساالم ئۇنى ئۇالرغا باشلىق قىلىپ تهيىنلهپ بهردى

ۇپمهكت يېزىلغان ئاھالىسىگه تائىف

قارىتىـپ ئاھالىسىگه تائىف ئهلچىلهرگه بۇ ئهلهيهىسساالم پهيغهمبهر :ئىدى تۆۋەندىكىچه مهكتۇپ .بهردى يېزىپ مهكتۇپ

ــسمىلالھىر” ــانىررەھىم بىـ ــڭهللا .رەھمـ ــسى نىـ ــۇھهممهد ئهلچىـ مـــبهردىن ــۆمىنلهرگه پهيغهم ــائىفتىكى( ۋەج :م ــر ت ــا بى ــڭ )ت – .جىلغ نىــى ــسىش دەرەخلىرىنـ ــ ھـــايۋانلىرىنى ،كېـ ــدۇر وۋالشئـ بۇنىڭغـــا .ھارامـ دەررە ئۇنىڭغــا ،ســالدۇرۇلۇپ كىيىمــى كىــشىنىڭ قىلغــان خىالپلىــق

“ .ئۇرۇلىدۇ

نـادان ۋە سىڭىۋالسۇن قهلبىگه قهۋمىمىزنىڭ دىنى ئىسالم ئهلچىلهرــۇنالر ــسۇن چۈچــۈپ خوت ــهقىفلىكلهرنىڭ رەســۇلۇلالھتىن ،دەپ كهتمى س يغهمـــبهرپه .ســـورىدى چېقىـــشنى كېچىكتـــۈرۈپ ئـــاي بىـــر بـــۇتىنى

ــساالم ــۇنى ئهلهيهىســـ ــۆردى مـــــاقۇل بـــ ــلهر .كـــ پهيغهمـــــبهر ئهلچىـــــساالمنىڭ ــشىدىن ئهلهيهىس ــۇزاپ قې ــدىن ئ ــيىن چىققان ــڭ ،كې ئۇالرنى

ــهقىفلىكلهرنىڭ مهن :باشــلىقى ــۋالىنى س ــدان ئهھ ــمهن ئوب ــۇڭا ،بىلى شــىلهر ــۇلمان سـ ــانلىقىڭالرنى مۇسـ ــۇالردىن بولغـ ــۇرۇڭالر ئـ ــۇالرنى ،يۇشـ ئـ

دەۋەت ئىـشالرغا قىـيىن بىزنى مۇھهممهد :ئۇالرغا ،قورقىتىڭالر ئۇرۇشتىنــارتتۇق بــاش ئورۇنالشــتىن بىــز ،ئىــدى قىلغــان ــۇ ،ت ــۇتالرنى بىــزدىن ئ ب

جــازانىخورلۇق ،ئىچمهســلىكنى ھــاراق ،قىلماســلىقنى زىنــا ،چېقىــشنى يېتىــپ يۇرتىغــا ئهلچىــلهر .دېــدى ،دەڭــالر قىلــدى تهلهپ قىلماســلىقنى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 372 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ــدىن ــيىن بارغان ــسىگهئاھال ســهقىف ،كې ــز :ى ــۇرال بى ــلهن ق ــدانغا بى مهي ئــۇ ،كهلــدۇق يېنىــدىن ئادەمنىــڭ قۇپــال بويــسۇنغان كىــشىلهر چىققــانــى ــيىن بىزنـ ــشالرغا قىـ ــدى دەۋەت ئىـ ــۇقىردىكى ،دەپ قىلـ ــۆزلهرنى يـ سـ ،قىلمـايمىز ئىتـائهت ھهرگىـز مـۇھهممهدكه :ئاھالىـسى سـهقىف .ئېيتتىــش ــلهر .تىدېيىــ ــداق :ئهلچىــ ــسا ئۇنــ ــۇراللىرىڭالرن ،بولــ ــۈزەپ ىقــ ،تــ

ئــۇالر .دېــدى ،قىلىڭــالر تهييــارلىق ئۇرۇشــقا پــۇختىالپ قورغــانلىرىڭالرنىــۇنداق ــاقچى ش ــدى قىلم ــا .بول ــى ئهمم ــۈچ ،ئىكك ــۈن ئ هللا ،ئۆتكهنــدە كــڭ ــا ئۇالرنىـ ــۇنچ دىللىرىغـ ــېلىپ قورقـ ــدى سـ ــۇالر .قويـ ــلهرگه ئـ :ئهلچىـ ســىلهر ،يهتمهيــدىكهن كــۈچىمىز قىلىــشقا ئــۇرۇش بىــلهن مــۇھهممهد .دېــدى ،قىلىڭــالر قۇبــۇل ئىــشالرنى قىلغــان دەۋەت ئــۇ ،ىــپبېر قايتىــپ ،ئىـدۇق بولغـان مۇسـۇلمان ۋە كېلىـشكهن بىـز بىـلهن شۇنىڭ :ئهلچىلهر دەپ يۇشـــۇردۇڭالر؟ بىـــزدىن بـــۇرۇن بـــۇنى نىمىـــشقا :ئـــۇالر .تىدېيىـــش

تـــۈگىگىچه كىبىرىـــسى شـــهيتان ســـىلهردىن :ئهلچىـــلهر ،ســـورىغانداــگهن يۇشــۇرايلى ــدۇق دې ــاۋ دەپ ،ئى ــلهن شــۇنىڭ .بهردى ابج ســهقىف بى .بولدى مۇسۇلمان ئاھالىسى

الت بۇتىنىڭ چېقىۋېتىلىشى

بولغـــانلىقىنى مۇســـۇلمان ئاھالىـــسىنىڭ ســـهقىف رەســـۇلۇلالھ شـــوئبه ئىبنـــى مـــۇغىرە بىـــلهن ســـۇفيان ئهبـــۇ ،كېـــيىن ئاڭلىغانـــدىن بـــۇتىنى دېـــگهن الت تـــائىفتىكى قهبىلىـــسىنىڭ ســـهقىف ســـهقهفىنى

تـۈز – تـۈپ چېقىـپ بـۇتىنى الت ،بېرىپ ئۇالر .هۋەتتىئ تاشالشقا چېقىپ .قىلىۋەتتى

قىلىشى ھهج بهكرىنىڭ ئهبۇ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 373 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

پهيغهمــبهر ئاخىرىــدا ئېيىنىــڭ زۇلقهئــدە يىلــى – 9 ھىجىرىيىنىــڭــۇ كىــشىلهرگه بارىــدىغان ھهجــگه ئهلهيهىســساالم باشــلىق بهكرىنــى ئهب

.ئاتالنـدى بىـلهن كىـشى يۈز ئۈچ مهدىنىدىن بهكرى ئهبۇ .ئهۋەتتى قىلىپ ئــۆزى ،تــۈگىنى يىگىــرمه بهرگهن رەســۇلۇلالھ ئۈچــۈن قىلىــش قۇربــانلىق

كهتكهنـدىن ئاتلىنىـپ بهكـرى ئهبـۇ .ماڭـدى ئېلىپ تۈگىنى بهش ئۈچۈن .بولــدى نازىــل تهرىپــى بــاش سۈرىــسىنىڭ بــارائهت رەســۇلۇلالھقا ،كېــيىن

كىـشىلهرگه سـۈرىنى بـۇ كۈنىـدە )ھهج چـوڭ ( ئهكـبهر ھهججى رەسۇلۇلالھ ئـادەم مهنـسۇپ ئـائىلهمگه مېنىڭ ۋاكالىتهن ماڭا بۇنى :ئۈچۈن هتكۈزۈشي

.يېتىـشىۋالدى بهكـرىگه ئهبـۇ يولـدا ئهلى .ئهۋەتتى ئهلىنى ،دەپ يهتكۈزىدۇــۇ ــرى ئهب ــدىن بهك ــۇلۇلالھ ئهلى ــگه رەس ــېنى ھهج ــى س ــپ يېتهكچ قىلى

ــۇ؟ ــورىۋېدى دەپ ئهۋەتتىمـ ــى ،سـ ــاق : ئهلـ ــى ،يـ ــشىلهرگه مېنـ ــارات كىـ بـ ھېيــت قۇربــان كىــشىلهر .دېــدى ،ئهۋەتتــى ئۈچــۈن تكــۈزۈشيه سۈرىــسىنى

ــادا كــۈنى ــدا يىغىلغــان مۇن ــا ئهلــى ،چاغ ــارات ئۇالرغ ــسىنىڭ ب ــاش سۈرى بــدىكى ــون تهرىپى ــۈچ ئ ــايهتنى ئ ــۇپ ئ ــۇ .بهردى ئوق ــايهتلهردە ب ــسىدە ئ ۋەدى ئىــگه كــۈچكه كېلىــشملهرنىڭ تــۈزۈلگهن بىــلهن مۇشــرىكالر تۇرمىغــان

بــۇ ئۇالرنىــڭ ،بېرىلىــدىغانلىقى مــۆھلهت ئــاي تــۆت ئۇالرغــا ،ئهمهســلىكىــدە مــۆھلهت ــرىگه خالىغــان ئىچى ــدىغانلىقى يهرلى مۇســۇلمانالرغا ،باراالي تــۈزۈلگهن بىــلهن مۇشــرىكالر قىلمىغــان خىيــانهت ۋە چىقمىغــان قارشــى

بايــان ئىكهنلىكــى ئىــگه كــۈچكه توشــقىچه مــۇددىتى كېلىــشىملهرنىڭ باشــالپ يىلــدىن بــۇ ،بولــۇپ ئوقــۇپ ئــايهتلهرنى مهزكــۇر ئهلــى .قىلىنغــان قىلىــشىغا تــاۋاپ ئادەملهرنىــڭ يالىڭــاچ ۋە مۇشــرىكالرنىڭ نىبهيتــۇلالھ

بهكرىنىـڭ ئهبـۇ ھهزرىتـى سهپهردە بۇ ئهلى .جاكالىدى بولمايدىغانلىقىنى .ئوقۇدى ناماز تۇرۇپ ئارقىسىدا

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 374 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ئىبنى ئۇبهينىڭ ۋاپاتى

پهيغهمـبهر .ىئۆلـد ئـۇبهي ئىبنـى ئابـدۇلال ئېيىـدا زۇلقهئـدە يىلـى بۇ قىلىنغـان دەپـنه .ئوقـۇدى ئـۆزى نـامىزىنى جىنـازا ئۇنىـڭ ئهلهيهىسساالم

ــدا ــ ئۇنىــڭ چاغ ــدى ئۈســتىدىمۇ سىقهبرى ــۇلۇلالھ .بول ــداق نىڭرەس مۇن ئـېلىش كـۆڭلىنى ئابدۇلالنىڭ ئوغلى ئۇبهينىڭ ئىبنى ئابدۇلال قىلىشى چـوڭ مهرتىۋىـسى ئۇبهينىـڭ ئىبنـى ئابـدۇلال قهبىلىـسىدە خهزرەج ھهمدە

ئۈچـۈن قىلىـش مايىـل دىللىرىنـى قهۋمىنىـڭ قهبىله بۇ ،بولغانلىقتىن ئابــدۇلال ئهلهيهىســساالمنىڭ پهيغهمــبهر كهڭ كۆكــسى – كــۆڭلى .ئىــدىــۈمىگه ئۇبهينىــڭ ئىبنــى كــۆرگهن مۇئامىلىــسىنى ياخــشى قىلغــان ئۆلــۇن ــاپىقالر نۇرغ ــۇ مۇن ــدىن مۇش ــالپ كۈن ــاپىقلىقنى باش ــلىدى مۇن .تاش

ــۇنىڭدىن ــيىن شــ ــامىزىنى مۇناپىقالرنىــــڭ پهيغهمبىرىنــــى هللا كېــ نــ :قىلـدى نازىـل ئـايهتنى مۇنـۇ قۇرئانـدىكى ،قىلىـپ مهنئى چۈشۈرۈشتىن

ــۇالردىن” ــز ئۆلگهنلهرنىـــڭ ئـ ــامىزىنى ھهرگىـ ــۈرمه نـ ــ ۋە چۈشـ سىقهبرىـ )ئايهت – 84 ،تهۋبه سۈرە( “.تۇرما ئۈستىدىمۇ

ئۇمۇ كۇلسۇمنىڭ ۋاپاتى

ئۇممـۇ ئايـالى ئوسـماننىڭ تـى ھهزرى ،قىـزى نىڭرەسـۇلۇلالھ يىل بۇ .بولدى ۋاپات كۇلسۇم

يىلى – 10 ھىجىرىيىنىڭ

قوشۇن ئهۋەتىش

ــدا ئـــاخىر رەببـــۇل يىلـــى مۇشـــۇ ئهلهيهىســـساالم پهيغهمـــبهر ،ئېيىـ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 375 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

ئىبنـى خالىـد ئايمىغىغا مهدان ئابدۇ يېرىدىكى دېگهن نهجران يهمهننىڭ قېـتىم ئـۈچ ادىنىغـ ئىـسالم ئۇالرنى ،ئهۋەتىپ قوشۇن باشچىلىقىدا ۋەلىد قوشــۇن .بــۇيرۇدى ئۇرۇشۇشــقا بىــلهن ئــۇالر ،تارتــسا بــاش ،قىلىــشقا دەۋەت

ــپ يېتىـــپ ــاتلىقالرنى بېرىـ ــكه – تهرەپ ئـ ــپ تهرەپـ ــۇلمان ،ئهۋەتىـ مۇسـ .قىلـدى دەۋەت دىنىغـا ئىـسالم ئـۇالرنى دەپ ،بولىـسىلهر ئامـان بولساڭالر لـۇپ بو تـوپ – تـوپ كىـشىلىرى ئايمىغىنىـڭ مهدان ئابدۇ بىلهن شۇنىڭ قۇرئانــدىن ۋە دىنىــدىن ئىــسالم ئۇالرغــا خالىــد .كىــردى دىنىغــا ئىــسالمــم ــۇنىڭدەك .بهردى تهلى ــۇلۇلالھقا ش ــۋالنى رەس ــۇم ئهھ خهت قىلىــپ مهلــازدى ــۇلۇلالھ .ي ــدۇ رەس ــگه مهدان ئاب ــى قهۋمى ــپ تهلهپ ئهلچ ــادەم قىلى ئ

بىــلهن ئهلچىــلهر كهلــگهن ئــۇالردىن ئهلهيهىســساالم پهيغهمــبهر .ئهۋەتتــى نىـمه ئۈسـتىدىن ئۇرۇشـقانالر بىـلهن سىلهر دەۋرىدە جاھىليهت :ۈشۈپكۆر

ــلهن ــبه بى ــتىڭالر؟ غهلى ــورىدى دەپ قىالت ــلهر .س ــز :ئهلچى ــۆم ھهممىمى ئ ،قىلمـايتتۇق تاجاۋۇز كىشىلهرگه ،چىقىراتتۇق باش ياقىدىن بىر ،ئىدۇق ۋە دېـدى ،ئېيتـتىڭالر راسـت :ئهلهيهىسساالم پهيغهمبهر .بهردى جاۋاب دەپ .تهيىنلىدى قىلىپ باشلىق ھۇسهيننى ئىبنى زەيىد الرغائۇ

قوشۇن ئهۋەتىش

مهزھىـچ بهنـى ئهلهيهىسـساالم پهيغهمـبهر ،ئېيىـدا رامىـزان يىلـى شۇــايمىغى ــدىكى( ئـ ــر يامانىيىـ ــله بىـ ــا )قهبىـ ــۈن ئهۋەتىـــش غـ ــى ئۈچـ ئهلـ

بىـلهن قـۇلى ئـۆز ئهلىـگه رەسـۇلۇلالھ .ئويۇشـتۇردى قوشـۇن باشچىلىقىدا دىـن هللا بىـر ” ئـۇالرنى كېـيىن بارغانـدىن جايىغـا ئۇالرنىڭ :يۆگهپ سهلله ئـۇالرنى قىلـسا قۇبـۇل بـۇنى .قىلغىـن دەۋەت كهدېيىش “يوق ئىالھ باشقا ئـــادەمنى بىـــرەر هللا ئـــارقىلىق ســـهن .بـــۇيرۇغىن ئۆتهشـــكه نامـــازنى پهرز

.ياخـشى نهرسـىدىن ھهمـمه دۇنيـادىكى ئۈچـۈن سـهن بـۇ ،قىلسا ھىدايهت

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 376 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

،ئۇرۇشـما بىـلهن ئـۇالر سـهن ،باشلىمىغىچه ئۇرۇش ساڭا بىلهن ئالدى ئۇالر ،ئىـدى قىلغـان دەۋەت دىنىغـا ئىسالم ئۇالرنى ،بېرىپ يېتىپ ئهلى .دېدى قوشـۇننى ئهلـى .ئـاتتى ئـوق مۇسـۇلمانالرغا ،تارتىـپ باش بۇنىڭدىن ئۇالر

بولغانــدىن مهغلــۇب دۈشــمهن .بــۇيرۇدى قىلىــشقا جهڭ بولــۇپ ســهپراس دەۋەت قايتـا دىنىغـا ئىـسالم ئـۇالرنى ،توختىتىـپ ئۇرۇشـنى ئهلى ،كېيىن باشــلىقلىرى ،قىلــدى قۇبــۇل دىنىنــى ئىــسالم قېــتىم بــۇ ئــۇالر .قىلــدى

ئهلــى .بهردى زاكىتىنــى ماللىرىنىــڭ ۋە قىلــدى بهيــئهت رەســۇلۇلالھقاــۇلۇلالھ ــدىكى رەس ــدا مهككى ــپ چاغ ــپ قايتى ــۇلۇلالھ ،كېلى ــلهن رەس بى .قىلدى ھهج بىرلىكته

ىالرنى تهيىنلهشيهمهنگه ۋال

:قويـدى ۋالىالرنـى تهرىپىـدىن ئـۆز يهمهنگه ئهلهيهىسساالم پهيغهمبهرــڭ ــى ئهدەن يهمهننى ــۇقىرى تهرەپتىك ــا ي ــاز رايونىغ ــى مۇئ ــى ئىبن ،جهبهلن مۇنـداق ئۇالرغـا رەسۇلىلال .ئهۋەتتى ئهشئهرىنى مۇسا ئهبۇ رايونىغا تۆۋەنكى

،كىئاسانالشـــــــتۇرۇڭالر ئىـــــــشارنى دىننـــــــى:قىلـــــــدى تهۋســـــــىيه ھۈركىتىـپ ئـۇالرنى ،بىـرىڭالر بېـشارەت كىـشىلهرگه .قىيىنالشتۇرماڭالر

ــاڭالر ــا .قويم ــداق يهنه مۇئازغ ــدى مۇن ــهن :دې ــى س ــاب ئهھل ــان كىت بولغ ،كېـيىن بارغانـدىن يېنىغـا ئۇالرنىـڭ .كېتىۋاتىـسهن يېنىغـا خهلىقنىڭ

دەۋەت ئېيىـشقا دەپ رەسـۇلىلال مـۇھهممهدەن ئىللهلالھۇ الئىالھه ئۇالرنى-كــېچه بىــر مۇســۇلمانالرغا نىــڭهللا ،قىلــسا قۇبــۇل بــۇنى ئــۇالر .قىلغىــن قۇبـۇل بـۇنى .ئېيـتقىن قىلغـانلىقىنى پهرز نامازنى ۋاقىت بهش كۈندۈزدە كهمبهغهللىــرىگه ئېلىنىــپ زاكــات ماللىرىــدىن بايلىرىنىــڭ ،قىلــسا

ئۇالرنىــڭ زاكــاتنى ،قىلــسا قۇبــۇل بۇنىمــۇ .ئېيــتقىن بېرلىــدىغانلىقىنى بهددۇئاســــىدىن مهزلۇمالرنىــــڭ .ئــــالمىغىن للىرىــــدىنما ياخــــشى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 377 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

ــداق ،ســاقالنغىن ــا مۇن ــسىدا نىــڭهللا بىــلهن دۇئ ــاز .يوقتــۇر پهردە ئارى مۇئ رەســۇلىلال بولــسا مۇســا ئهبــۇ .تــۇردى يهمهنــدە بــولغىچه ۋاپــات رەســۇلىلال .كهلدى قايتىپ قىلىۋاتقاندامهككىگه ھهجىنى ۋىدالىشىش

ھهجىۋىدالىشىش

بىـلهن كىـشىلهر ئهلهيهىسـساالم پهيغهمـبهر ىلىي-10 ھىجرىيىنىڭ پهيغهمـبهر .قىلـدى ھهجىنـى خوشلىـشىش بىلهن مۇسۇلمانالر بىرلىكته

زۇلقهئـــدە ئـــۇ .ئىـــدى قىلمىغـــان ھهج باشـــقا بۇىڭـــدىن ئهلهيهىســـساالم ئورنىغـا مهدىنىـدە ،ئاتالنـدى كـۈنى يهكـشهنبه يهنـى كـۈنى -25 ئېيىنىڭ

ئـادەم نۇرغـۇن بىلهن رەسۇلۇلالھ ھهجگه .قالدۇردى ىنىئهنسارى دۇجانه ئهبۇــان ــۇپ چىقق ــسان ســانى ئۇالرنىــڭ ،بول ــا توق ــبهر .يېتهتتــى مىڭغ پهيغهم

،باغلىـدى ئېهرام يهردە قوزغالغان ئۇلىغى مىنگهن ھهجگه ئهلهيهىسساالم لهبـــــبهيكه لهكه هالشـــــهرىك لهبـــــبهيكه لهببهيكهلالھـــــۇممه”:ئانـــــدىن

مهن ،هللا ئـــى( “هكهالشـــهرىكهل ۋەلمـــۇلكه لهكه ۋەننىـــئمهته ئىننهلههمـــدە شـېرىكىڭ سـىنىڭ .ئىتائىتىڭدىمهن سىنىڭ ،ئىتائىتىڭدىمهن سىنىڭــوق ــىنىڭ ،ي ــدىمهن س ــۈن .ئىتائىتىڭ ــدۇ پۈت ــانا-ھهم ــڭ ،س مهخلۇقالرنى

دەپ )يـوق شـېرىكىڭ سـېنىڭ .خـاس ساڭا نىمهت ۋە باشقۇرۇش ئىشىنى ،ۇرۇپداۋامالشـــت يـــولىنى ئهلهيهىســساالم پهيغهمـــبهر .ئېيتتـــى تهلبىــيه ــاش ــۈرۈلگهن قۇيــ ــدا كۆتــ ــتۈنكى چاغــ ــۆپىلىكتىن ئۈســ ــيه تــ كهدا ىنــ

ئـۇنى ،هللا ئـى :كۆرگهنـدە نىبهيتۇلالھ ئۇ .كىردى مهككىگه تۆپىلىكىدىن بهلهن تېخىمـۇ ۋە ھهيۋەتلىـك تېخىمۇ ،ئۇلۇغ تېخىمۇ ،شاراپهتلىك تېخىمۇ ،قىلـدى تـاۋاپ قېـتىم يهتـته نىبهيتـۇلالھ ،كېـيىن دىندېگهنـ ،قىلغىن رەكــئهت ئىككــى ئىبراھىمــدا ماقــام ،قىلــدى ئىــستىالم ئهســۋەدنى ھهجهر مهرۋە بىـلهن سـافا كېـيىن ئانـدىن .ئىچتـى زەمزەمنـى ئـابى ،ئوقۇدى ناماز

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 378 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

چاغـدا چىققـان تېغىغـا سـافا ئـۇ .ماڭـدى قېتىم يهتته ئۇالقلىق ئارىسىدا ،تهنهـا ،ئۇلـۇغ هللا ،يـوق ئىـالھ ھـېچ باشـقا ھتىنهللا بىر ”:دەيتتى مۇنداق

،ئاشــۇردى ئىــشقا ۋەدىــسىنى هللا .يــوق ئىــالھ ھــېچ باشــقا ھــتىنهللا بىــرــسىگه ــرىگه( بهندى ــاردەم )پهيغهمبى ــا ،بهردى ي ــرىك هللا تهنه ــوپىنى مۇش ت

كـۈنى -8 ئېيىنىڭ زۇلههججه ئهلهيهىسساالم پهيغهمبهر .“قىلدى مهغلۇب .قوندى يهردە شۇ كېلىپ مىناغا

نۇتقى ۋىدالىشىش

ــبهر ــۈنى-9 ئېيىنىــڭ هزۇلههجــج ئهلهيهىســساالم پهيغهم ــا ك ئهرەفاتق بايـان شـاخچىلىرى ۋە يىلتىـزى تـۈپ دىنىنىڭ ئىسالم يهردە بۇ ۋە چىقتى ”:تۆۋەنـدىكىچه تېكىـستى نۇتۇقنىـڭ .سـۆزلىدى نـۇتقىنى ئۇلۇغ قىىغانــمه ــيه ھهم ــاهللا مهدھى ــىهللا ،خــاس غ ــز ن ــنهللا ،مهدھىيلهيمى كهچــۈرۈم دى

ــورايمىز ــاهللا ،سـ ــز تهۋبه غـ ــاهللا .قىلىمىـ ــېغىنىپ غـ ــ ،سـ ڭىسىمىزننهپـ قىلغـان ھىـدايهت هللا .تىلهيمىـز پانـاھ ئىـشالردىن يامـان ۋە يامانلىقدىن

ھىـدايهت ھـېچكىم ئـادەمنى ئازدۇرغان هللا ،ئازدۇرالمايدۇ ھېچكىم ئادەمنى باشــقا دىــنهللا بىــر يــالغۇز ،بېرىمهنكــى گۇۋاھلىــق شــۇنىڭغا ،قىاللمايــدۇ

،ىمهنكـى بېر گۇۋاھلىـق شـۇنىڭغا ،يوق شېرىكى نىڭهللا ،يوق ئىالھ ھېچ ،بهنـدىلىرى نىـڭ هللا سـىلهر .ئهلچىـسىدۇر ۋە بهندىـسى نىڭهللا مۇھهممهد ئىتــائهت غــاهللا ،قىلىــمهن تهۋســيه قىلىــشقا تهقۋادارلىــق غــاهللا ســىلهرنى

ــۆزۈمنى .قىلىـــمهن تهرغىـــپ قلىـــشىڭالرنى ئىـــشالردىن خهيرلىـــك سـ كېـيىن يىلـدىن بـۇ !سـېلىڭالر قۇالق سۆزۈمگه ،خااليىق ئى .باشاليمهن

.ئـوياليمهن دەپ مـۇمكىن ئۇچراشماسـلىقىم بىلهن سىلهر ىمداجاي مۇشۇ-بىــر ،قهدەر بارغىنىڭالرغــا دەرگاھىغــا رەببىڭالرنىــڭ تــاكى !خــااليىق ئــى

مۇشــۇ ،ئاينىــڭ مۇشــۇ خــۇددى چــېقلىش مېلىغــا ،جېنىغــا بىرىڭالرنىــڭ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 379 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

،ھارامـدۇر ئوخـشاشال ساقلىماسـلققا ھۆرمىتىنى جاينىڭ مۇشۇ ،كۈننىڭــ شــــۇنى ســــىلهرگه ــۇۋا ،هللا ئــــى ،ۈزىمهنكىيهتكــ ــدا ،بــــولغىن گــ قولىــ

ئىگىلىـــرىگه ئـــۆز ئامـــانهتنى ئـــادەملهر بـــار ئامـــانهتلىرى كىـــشىلهرنىڭ ،قىلىنىـدۇ بېكـار جازانىخورلۇق قىلىنغان دەۋرىدە جاھىليهت قايتۇرسۇن؛

بېكـار جـازانىخورلىقىنى مۇتتهلبىنىـڭ ئىبنـى ئاببـاس تاغـام بىـله ئالدى ،قىلىنىـدۇ بېكـار قهرز قـان دەۋرىدىكى جاھىليهت .باشاليمهن قىلىشتىن

بېكـار قهرزىنـى قـان ھارىـسنىڭ ئىبنـى رەبىـئه ئىبنى ئامىر بىلهن ئالدى ئـاب ،كهئبىنـى ئـادەتلهردىن دەۋرىدكى جاھىليهت .باشاليمهن قىلىشتىنــادەم قهســتهن .قىلىنىــدۇ بېكــار باشــقىلىرى باشقۇرۇشــتىن زەمزەمنــى ئ يـاكى بىـلهن تايـاق كىـشىنى بىـر ئۇ رئهگه .ئۆلتۈرۈلىدۇ قاتىل ئۆلتۈرگهن

،ھېــسابلىنىپ قهســتهنلىك قىــسمهن ،ئۆلتۈرســه ئــۇرۇپ بىــلهن تــاش تـــۆلىتىش ئـــارتۇق بۇنىڭـــدىن ،تۆلىتىۋېلىنىـــدۇ تـــۆگه يـــۈز قىـــساسىغاــاھىليهت ــشىلىرىنڭ ج ــشى كى ــى .ئى ــااليىق ئ ــهيتان !خ ــىلهرنىڭ ش س كىچىـك رسـىله ئۇ لېكىن .ئۈزدى ئۈمىدىنى بولۇشتىن خۇدا زىمىنىڭالردا ئــى .بولىــدۇ بويــسۇندۇرماقچى ئــۈزىگه ســىلهرنى ئىــشىڭالردا ســانايدىغان ،ئاشـــۇرىدۇ تېخىمـــۇ كـــۇفرىنى قـــوللىنىش نـــىدېگهن نهســـى !خـــااليىق

قىلىــش ھــاالل ئــۆزلىرىچه ئــاينى قىلغــان ھــارام هللا ،ئازدۇرىــدۇ كــاپىرالرنى هللا ،قىلىـشىدۇ ھـارام يىلـى بىـر يهنه ،قىلـسا ھـاالل يىل بىر ئۇنى ئۈچۈن

ــى-ئاســمان ــان زىمىنن ــتىن ياراتق ــان ،تارتىــپ ۋاقىت ــۆز زام ــتىچه ئ دەۋر پېــپ ــدى قىلىــ ــدا .كهلــ ــڭهللا قۇرئانــ ــدە نىــ ــمان ھۆكمىــ ــن-ئاســ زىمىــ

ئىچىـدە بۇالرنىـڭ ،ئىككـى ئـون سـانى ئايالرنىـڭ ،تارتىپ يارىتىلغاندىن ئايالرنىـڭ بـۇ ،قىلىنغـان ھـارام ساقلىماسـلىق ھـۆرمىتىنى ئاينىڭ تۆت .كېلىـدۇ ئۇلىنىـپ بىـرىگه -بىـر مـۇھهررەم ،زۇلههجـجه ،زۇلقهئـدە ــ ئۈچى

رەجهپ ئوتتۇرىـسىدىكى ئېيىنىڭ شهئبان بىلهن ئېيى ئاخىر جۇمادىييهل

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 380 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ــى ــسا ئېي ــالغۇز بول ــدۇ ي ــىلهرگه .كېلى ــغ س ــدىممۇ؟ تهبلى ــڭهللا (قىل نى زىممىڭـالردا !خـااليىق ئـى .بولغىن گۇۋا ،هللا ئى )يهتكۈزدىممۇ ھۈكمىنى

،بـــار ھهققـــى تېگىـــشلىك قىلىـــشقا رىئـــايه ســـىلهر ئاياللىرىڭالرنىـــڭــسىدىمۇ ئاياللىرىڭالرنىـــڭ ــۇالر زىممىـ ــايه ئـ ــشقاىق رىئـ ــشلىك لىـ تگىـ

ئايــاللىرىڭالر ،شــۇكى ھهققىڭــالر ســىلهرنىڭ .بــار ھهققىڭــالر ســىلهرنىڭ خـوپ سـىلهر ،يوالتماسـلىقى ئـادەملهرنى غهيرى سىلهردىن تۆشهكلىرىگه كىرگۈزمهسـلىكى ئـۆيگه تسىزرۇخسه سىلهردىن ئادەملهرنى كۆرمهيدىغان

سـىلهرنىڭ هللا ،قىلـسا شـۇنداق ئـۇالر ئهگهر .الزىم قىلماسلىق پاھىشه ۋە ئـۇالر ،چىقارماسـلىقىڭالرغا ئۆيـدىن ئـۇالرنى ،تۇتۇشـۇڭالرغا چىـڭ ئۇالرنى ئۇرۇشـۇڭالرغا ئاسـتىراق ئـۇالرنى ،ياتماسـلىقىڭالرغا تۆشـهكته بىـر بىلهن

ئـۇالرنى ،قىلـسا ئىتائهت سىلهرگه ىپچهكلىن ئۇالر ئهگهر .بېرىدۇ رۇخسهت سـىلهرنىڭ .تهمىـنلهڭالر بىـلهن كـېچهك -كىيىم ،نان -ئاش چىرايلىقچه

نىـڭ هللا ئـۇالرنى .ئهمهس ئىـگه ئـۆزلىرى ئۆزلىرىگه ئايالالر ئهمرىڭالردىكى ھــاالل ئۆزەڭالرغــا ئــارقىلىق ھنىكــا ئــۇالرنى ،ئالــدىڭالر قىلىــپ ئامــانىتى

ياخــشى ئايالالرغــا ،قورقــۇڭالر دىــنهللا اتوغرىــسىد ئايــالالر .قىلــدىڭالر .قىلىڭـــالر قۇبـــۇل ۋەســـىيهتلهرنى توغرىـــسىدىكى بولـــۇش مۇئامىلىـــدە

مـۆمىنلهر !خااليىق ئى .بولغىن گۇۋا ،هللا ئى قىلدىممۇ؟ تهبلىغ سىلهرگه بهرمىـگهن بىـلهن ئختىيـارى ئـۆز قېرىنداشـنىڭ ،قېرىنداش بىرىگه - بىر

،هللا ئــى قىلــدىممۇ؟ تهبلىــغ هســىلهرگ .ئهمهس ھــاالل ھــېچكىمگه مېلــى قىرىـدىغان بىرىڭالرنـى -بىـر بولـۇپ مۇرتهد كېيىن مهندىن.بولغىن گۇۋا

قويـۇپ قۇرئـاننى بولغـان كىتـابى نىـڭ هللا مهن سىلهرگه !بولماڭالر كاپىر قىلـدىممۇ؟ تهبلىـغ .ئازمايـسىلهر ،تۇتـساڭالر مهھـكهم قۇرئـاننى .كهتتىم

،بىـر ئاتـاڭالر ،بىـر رەببىڭالر ىڭسىلهرن !خااليىق ئى .بولغىن گۇۋا ،هللا ئى كىـم .يارىتىلغـان تـۇپراقتىن ئاتـا ئادەم ،بولغان ئاتىدىن ئادەم ھهممىڭالر

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 381 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

توســــقان ئۇنىـــڭ ،قىلىـــپ بۇيرۇغــــانلىرىنى نىـــڭ هللا(مـــۇتتهقى ئهڭ ئهڭ نهزىرىـدە نىـڭ هللا ئـادەم شـۇ ،بولـسا )ئـادەم چهكلهنـگهن ئىشلىرىدىن ئادەمنىـڭ بولغـان ئهرەب غهيرى بىلهن ،ئادەم بولغان ئهرەب .ھۆرمهتلىكتۇر گــۇۋا ،هللا ئــى قىلــدىممۇ؟ تهبلىــغ .ئهۋزەل شــۇ ،بولــسا تهقــۋادار قايسىــسىــولغىن ــۈزۈمنى .بـ ــۇيهرگه سـ ــازىر بـ ــانالر ھـ ــازىر بولغـ ــا ھـ بولمىغانالرغـ

نىسىۋىــسىنى مىــراس ۋارىــسقا ھهربىــر هللا !خــااليىق ئــى .يهتكۈزســۇن ئهمهس؛ دۇرۇس شقىلىــ ۋەســىيهت ۋارىــسقا بىــرال مىراســنى .بهلگىلىــدى

ــ ــۈچتىن ىڭنمىراس ــدىن ئ ــۆپرەكىنى بىرى ــىيهت ك ــش ۋەس دۇرۇس قىلى كىمكــى .بولمايــدۇ قىلغۇچىنىــڭ زىنــا ،بولىــدۇ ئهرنىــڭ بــاال . ئهمهس

خوجـا بىرىنـى باشـقا خوجىـسىدىن ،دەپ ئاتـا بىرسىنى باشقا ئاتىسىدىنــسا دەۋا دەپ ــۇ ،قىل ــڭهللا ئ ــشتىلهرنىڭ ،نى ــمه ۋە پهرى ــشىلهرنىڭ ھهم كى

ــت ــدۇ ىگهلهنىـ ــڭ ،ئۇچرايـ ــسى بهرگهن ئۇنىـ ــۇۋالىقى ۋە نهرسىـ ــۇل گـ قۇبـ كـۈنى مۇشـۇ “.بولسۇن رەھمتى نىڭهللا ۋە ئامانلىق سىلهرگه .قىلىنمايدۇ

بايـان بىـلهن سـۆزى مۇنـۇ قۇرئانـدىكى نېمىتىنـى بهرگهن مۆمىنلهرگه هللا سـىلهرگه ،يهتكـۈزدۈم كامـالهتكه دىنىڭالرنـى سـىلهرنىڭ بۈگـۈن ”:قىلدى سـۈرە (“.تاللىـدىم ئىـسالمنى دىنىڭالرغـا ۋە تاماملىـدىم نېماتنى بهرگهنــدە ــڭ -3 ،مائى ــر ئايهتنى ــسمى بى ــۇلمانالر ئهگهر )قى ــۇ مۇس ــۈننى مۇش ك

ــار شـــۈكرى نېمىـــتىگه چـــوڭ بـــۇ نىـــڭهللا ــايرام قىلىـــدىغان ئىزھـ ۋە بـ كېـيىن ئانـدىن .ئهمهس ئهجهبلىنهرلىك ھېچ ،قىلىۋالسا كۈن بهخىتلىك چېچىنــى ،قىلىــش قۇربــانلىق ،ېــتىشئ تــاش ئهلهيهىســساالم پهيغهمــبهر مهككىـدە ،ئـۆتهپ پائـالىيهتلىرىنى ھهج قاتارلىق قىلىش تاۋاپ ،ئالدۇرۇش

ئـۈچ كۆرگهنـدە مهدىنىنـى .قـايتتى مهدىنىگه كېيىن تۇرغاندىن كۈن ئون نىـڭ هللا ،يـوق ئىالھ ھېچ باشقا دىنهللا بىر تهنها”:ئېيتىپ تهگبىر قېتىم

جىمـى .باشـقۇرىدۇ ئىـشلىرىنى مهخلۇقاتنىـڭ پۈتـۈن هللا ،يـوق شېرىكى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 382 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ــيه ــاهللا مهدھى ــاس غ ــمه هللا ،خ ــىگه ھهم ــادىر نهرس ــز ،ق ــڭ بى رەببىمىزنى ئىبـــــــادەت ،قىلغـــــــۇچىالرمىز تهۋبه ،قـــــــايتقۇچىالرمىز دەرگاھىغـــــــا

ــۇچىالرمىز ھهمــدۇ ،قىلغــۇچىالرمىز ســهجدە ،قىلغــۇچىالرمىز هللا .ئېيتق كالرمۇشـــرى ،بهردى يـــاردەم پهيغهمبىـــرىگه ،ئاشـــۇردى ئىـــشقا ۋەدىـــسىنى

.دىدى“قىلدى مهغلۇب زىۆئ يالغۇز توپىنى

ئهلچىلهر

رەسـۇلۇلالھقا ئهلچىلىـرى لهرنىـڭ ئهرەب بـۇرۇن ئۇنىڭدىن ۋە شۇيىلى بــۇ .ئىــدى قىلغــان بهيــئهت دىنىغــا ئىــسالم كېلىــپ بولــۇپ تــوپ-تــوپ

چۈشىنىۋېلىـشىغا ئادەمنىـڭ كـۆرگهن تهربىـيه خهۋەرلىرىدە ئهلچىلهرنىڭ ئىــــشهنچىڭىزنى بۇالرنىـــڭ ،بولـــۇپ الرتهلىمــــات گـــۈزەل تېگىـــشلىك قىلىـپ بايان روشهنلهشتۈرىدىغانلىرىنى نۇرىڭىزى كۆز ۋە كۈچهيتىدىغان

.تىمىزۆئ

نهجران ئهلچىلىرى

ئادەمـدىن ئـاتمىش ھهيئىتـى ئهلچىـلهر لىرىنىڭخرىستىئان نهجرانــپ ــان تهركى ــدى تاپق ــۇالر .ئى ــبهر ئ ــا ئهلهيهىســساالمنىڭ پهيغهم ھۇزۇرىغــگهن ــدا كهل ــدا چاغ ــايىتى ئۇچىلىرى ــك ناھ ــپهك قىممهتلى ــيىملهر يى ،ك ئهلهيهىسـساالمغا پهيغهمـبهر ئـۇالر .ئىـدى بـار ئـۈزۈكلهر ئـالتۇن قوللىرىداــيه ــى رەســىملىك ئۈچــۈن ھهدى ــۇڭ ۋە گىلهملهرن ــى ي ئېلىــپ كىيىملهرن

گىلهملهرنــى رەســىملىك ئهلهيهىســساالم پهيغهمــبهر .ئىــدى كېلىــشكهنــ يــۇڭ ،قىلمــاي قۇبــۇل ــۇل ىكىيىملهرن ئىبــادەت ئۇالرنىــڭ .قىلــدى قۇب ئىبــادەت قــاراپ مۇقهددەســكه بهيتــۇل تهمهســجىد بولغانــدا ۋاقتــى قىلىــش

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 383 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

دەۋەت دىنىغــا ئىــسالم ئــۇالرنى ئهلهيهىســساالم پهيغهمــبهر .قىلىــشتىــۇالر ،قىلىۋېــدى ــۇرۇن ســىلهردىن بىــز :ئ ،ىپدېيىــش ئىــشهنگهن دىنغــا ب سـىلهرنىڭ :هلهيهىسـساالم ئ پهيغهمبهر .تارتتى باش بولۇشتىن مۇسۇلمان )بهلگىـسىگه كىرىسىت( سهلبگه ،بىرىنچىدىن ،بولۇشۇڭالرغا مۇسۇلمان

ــۇڭالر ــدىن ،چوقۇنۇشـــ ــۇز ،ئىككىنچىـــ ــى توڭگـــ ــشىڭالر گۈشـــ ،يىيىـــــدىن ــڭهللا ،ئۈچىنچى ــسى نى ــار بالى ــاد دەپ ب ــشىڭالر ئېتق ــالغۇ قىلى توس

.ېـدى د يارىتىلغـان؟ ئاتىـسىز ئوخشاش ئىيساغا كىم :ئۇالر .دېدى ،بولىدۇــۇ ــدا بـ ــدىكى هللا توغرىـ ــۇ قۇرئانـ ــايهتنى مۇنـ ــدىن ۋە ئـ ــى ئۇنىڭـ كېيىنكـ

ئـادەم ئهلهيهىسـساالم ئېيـسا ،قارىشىچه نىڭهللا”:قىلدى نازىل ئايهتلهرنى تـــۇپراقتىن ئهلهيهىســـساالمنى ئـــادەم هللا .ئوخـــشايدۇ ئهلهيهىســـساالمغا

-59 ،ئىمـران ئـال سـۈرە ( “.بولدى ئۇ ،دىۋىدى بول ئۇنىڭغا ندىنئا ،ياراتتىــايهت ــستىئان هللا )ئ ــۆز الرنىڭخرى ــدىن ئ ــهكلىنىدىغانلىقىنى ئېتقادى ش

توغرىلىـق ئېيسا سهن ” ، :قىلدى نازىل ئايهتنى مۇنۇ ئۈچۈن ئاشكارىالش بىــلهن ســهن كىمكــى ،كېــيىن بولغىنىڭــدىن ئىــگه مهلۇماتقــا ھهققــى

ــسه ــهن ،مۇنازىرىلهشـــ ــا ســـ ــېلىڭالر :ئۇالرغـــ ــۇللىرىمىزنى ،كـــ ۋە ئوغـــــۇللىرىڭالرنى ــاللىرىمىزنى ،ئوغ ــاللىرىڭالرنى ۋە ئاي ــۆزلىرىمىز ،ئاي ۋە نىئ

غـا هللا دەپ بولـسۇن يالغانچىالرغـا لهنىتـى نىـڭ هللا ،يىغىپ ئۆزلىرىڭالرنى )ئــايهت -61 ،ئىمــران ئــال ســۈرە( “ .دىگىــن ،قىاليلــى دۇئــا يالۋېرىــپــۇلىلال ــۇالرنى رەسـ ــۇنداق ئـ ــشقا مۇشـ ــپ قىلىـ ــدا تهكلىـ ــۇالر ،قىلغانـ ئـ رەجهپ ،كىـيىم قـۇر مىـڭ ئېيىـدا سهپهر يىلى ھهر ،تارتىپ باش بۇنىڭدىن

تۆلهشـكه خىـراجهت قوشـۇپ ئـالتۇن ئۇقىييه بىر كىيمگه قۇر مىڭ ئېيىدا بىـر ئىـشهنچىلىك ئېلىـشقا تاپـشۇرۇپ خىراجنى مهزكۇر ۋە بولۇشتى رازى

ئۇبهيـدە ئهبـۇ ئۇالرغـا رەسـۇلىلال .ئېيتىـشتى ئهۋەتىـشنى قوشـۇپ ئادەمنى ئىــسالم ئۇبهيــدە ئهبــۇ ئۈچــۈن شــۇنىڭ .ئهۋەتتــى جهرراھنــى ئىبنــى ئــامىر

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 384 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

.ئاتالدى دەپ ئادىمى ئىشهنچىلىك ئۈممىتىنىڭ

زىمام ئىبنى سهئلهبىنىڭ كېلىشى

ئولتـۇراتتى بىـلهن ساھابىلىرى تهمهسجىد ئهلهيهىسساالم پهيغهمبهر بولىـدىغان ئـاڭلىغىلى ئـاۋازىنى ،چۇۋۇق چېچى چىلىرىدىنئهرەب سهھرا .

ــا ــمه ئهمم ــىلدېگهن نى ــۇققىلى ىكىن ــدىغان ئ ــر بولماي ــادەم بى ــپ ئ كىرى :ئـــۇ ئانــدىن .چۆكتـــۈردى ئهكىرىــپ كهمهســـجىد تۆگىــسىنى ،كېلىــپ

ــ قايــــسىڭالر ــوغلى؟ دۇلمۇتهللىبنىڭئابــ ــورىدى دەپ ئــ ــاھابىلهر.ســ ســــۇلىلالنى ــىتىپ رەسـ ــدى كۆرسـ ــۇ .قويـ ــۇلۇلالھقا ئـ ــهندىن مهن :رەسـ سـ

پهيغهمــبهر .دىدېــ ،بــولمىغىن خاپــا ،ســورايمهن ســوئال بىــلهن قوپــاللىق غــاهللا :ئــۇ .دېــدى ،ســوراۋەرگىن رىڭنىنهرســىلى خالىغــان :ئهلهيهىســساالم

پهيغهمـبهر ئىـشالرغا پۈتـۈن سـېنى هللا ،سـورايمهنكى بىلهن بىرىش همقهس بىـر سـېنى هللا :ئـۇ .دېدى ،شۇنداق :رەسۇلۇلالھ .دېدى ئهۋەتتىمۇ؟ قىلىپ .سـورىدى دەپ ؟بۇيرۇدىمـۇ ئوقۇشىمىزغا ناماز ۋاقىت بهش كۈندۈزدە-كىچه

ــۋەتته :رەســۇلۇلالھ ــدى ،شــۇنداق ئهل ــۇ .دې ــاللىرىنى بايلىرىمىزنىــڭ :ئ م :رەسـۇلۇلالھ .سـورىدى دەپ بۇيرۇدىمـۇ؟ بېرىـشكه كهمـبهغهللهرگه ئېلىپ تۇتۇشـىمىزغا روزا ئـاي بىـر ئېيىـدا رامىـزان يىلـى ھهر :ئـۇ .دېدى ،شۇنداق

قـــادىر :ئـــۇ .دېـــدى ،شـــۇنداق ئهلـــۋەتته:رەســـۇلۇلالھ .دېـــدى بۇيرۇدىمـــۇ؟ قىلىـشقا تـاۋاپ نىبهيتـۇلالھ قېـتىم بىـر ئـۆمرىمىزدە بولغانلىرىمىزنى

زىمـام مهنكـى :ئـۇ .دېـدى ،شۇنداق ئهلۋەتته :رەسۇلۇلالھ .دېدى بۇيرۇدىمۇ؟ ۋە ئېيتــتم ئىمــان ھهممىــسىگه ئىــشالرنىڭ مهزكــۇر ســهئلهبه ئىبنــى

ــۇ .دېــــدى ،قىلــــدىم تهســــتىق ــبهر ،كېــــيىن كهتكهنــــدىن ئــ پهيغهمــ زىمــام .دېــدى ،بولــدى ئــالىم ئىــشالرغا دىننــى ئــادەم بــۇ :هىســساالمئهلهي

ئىـسالم ،تاشـالپ چوقۇنۇشـنى بۇتالرغا قهۋمىنى ،بېرىپ قايتىپ قهۋمىگه

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 385 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

ــى ــۇل دىنىن ــشقا قۇب ــان دەۋەت قىلى ــدى قىلغ ــڭ ،ئى ــسى ئۇالرنى ھهممى .بولدى مۇسۇلمان

ئهبدۇلقهيىس ئايمىقىنىڭ ئهلچىلىرى

شـهرق يهرگه بـۇ :ئولتـۇرۇپ بىـلهن ىرىساھابىل رەسۇلۇلالھ كۈنى بىر -ئـۇزۇق ۋە يىراقلىقىغـا يولنىـڭ جامائه بىر بولغان ياخشىسى ئهھلىنىڭ ئىـسالمنى يوسـۇندا ئىختىيـارىي ،قارىمـاي يېتىشمهسلىكىگه تۈلۈكنىڭ

مهغپىـرەت ئايمىقىغـا ئهبدۇلقهيس !هللا ئى.كېلىدۇ ئۈچۈن قىلىش قۇبۇل ،كېلىـپ يېتىـپ ئهلچىلىـرى ئايمىقىنىـڭ ئهبدۇلقهيس .دېدى ،قىلغىن

ــبهر ــساالمنى پهيغهمــ ــۆرۈپال ئهلهيهىســ ــۆزلىرىنى كــ ــڭ ئــ ئۇالقلىرىنىــ ئهلهيهىسـساالمغا پهيغهمبهر ،ئېتىپ ئىشىكىگه نىڭمهسجىد ئۈستىدىن

ــاالم ــشكه س ــتى بېرى ــلهر .ئالدىراش ــدە ئهلچى ــدۇلال ئىچى ــى ئاب ئهۋف ئىبنــهج ــسىملىك ئهش ــۇپ بىرســى ئى ــۇ ،بول ــڭ ئ ــدە بۇالرنى ــشى ئىچى ئهڭ يې

چۆكتـۈرۈپ تـۈگىلهرنى ،قېلىـپ يېنىـدا تۈگىلهرنىـڭ ئـۇ .ئىدى كىچىكى ئــاق ئىككــى ئارىــسىدىن ئۇالرنىــڭ ۋە يىغىــشتۇردى تــاقلرىنى -يــۈك

.بهردى سـاالم رەسـۇلۇلالھقا بېرىـپ ئاسـتا ،كىيىـپ رىـپ ىچىق كىيىمنى چىرايىغــا ئۈزىنىــڭ نىڭرەســۇلۇلالھ ئــۇ .ئىــدى ئــادەم كۈرۈمــسىز ئابــدۇلال قۇيـۇپ سـۇ چىرايىغـا كىشىنىڭ ،رەسۇلۇلالھ ئى :كۈرۈپ لىقىنىقاراۋاتقان

ــادەم ،بولمايــدۇ ئىچكىلــى ــادەم بىــلهن تىلــى ۋە دىلــى دېــگهن ئ .دېــدى ،ئــبهر ــساالم پهيغهم ــا ئهلهيهىس ــهندە :ئۇنىڭغ ــڭ ۋە هللا س ــرى ئۇنى پهيغهمبى ئىككـــى ئبـــارەت تهمكىنلىكـــتىن ۋە مۇاليىملىـــق رىـــدىغانۆك ياخـــشى

ــسلهت ــار خى ــكهن ب ــد ،ئى ــبهر .ىدې ــساالم پهيغهم ــۇ ئهلهيهىس ــلهر ب ئهلچىــا :ھهيئىــتىگه ــادامهتمۇ ۋە قالمــاي خورلۇقق ــگهن چهكــمهي ن قهۋمنــى كهل

جايـدىن يىـراق ساڭا بىز ،رەسۇلۇلالھ ئى :ئهلچىلهر .دېدى ،ئالىمىز قارشى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 386 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ــۋاتىمىز ــڭ .كېلى ــۇرتىمىز بىزنى ــلهن ي ــۇ بى ــڭ ب ــدا يهرنى ــۇزەر ئارىلىقى م ھـارام تۈكـۈش قـان پهقهت يېنىڭغا سىنىڭ ،بار قهبىلىسى كاپىرلىرىنىڭ

ئىـشالرنى تېگىـشلىك قىلىـشقا بىزگه ،كېلهلهيمىز ئايالردىال قىلىنغان غـا هللا ىسـىلهرن :ئهلهيهىسـساالم پهيغهمـبهر .دېـدى ،قىلغىن بايان ئوچۇق ئېيـتىش ئىمـان غـا هللا بىلهمـسىلهر؟ بـۇنى ،بـۇيرۇيمهن ئېيتىـشقا ئىمان گۇۋالىــق دەپ “رەســۇلۇلالھ ممهدۇنمــۇھه ئىللهلالھــۇ الئىــالھه” دېــگهنــرىش ــاز ،بېـ ــات ،ئوقـــۇش نامـ ــرىش زاكـ ــزان ،بېـ ــدا رامىـ تۇتـــۇش روزا ئېيىـ

،قاپـاق سـىلهرنىڭ .ئىبـارەت تاپـشۇرۇشتىن بىرىنـى تۆتتىن غهنىمهتنىڭ ياغىچىنىـڭ خورمـا ( نهقىر ، )قاچا نغانالماي بىلهن ماي مهخسۇس(ھهنتهم

،قىلىـمهن مهنئى چىشىڭالرنىئى شاراپ لهردە )سوغا ياسالغان ياغىچىدىنــدى ــهج .دې ــى :ئهش ــۇلۇلالھ ئ ــڭ ،رەس ــاالڭ ھاۋاســى يۇرتىمىزنى ــاراق ،ش ھ

ھــاراق ئـازراق بىــزگه ،قـالىمىز ئاغرىـپ كۈپــۈپ قورسـىقىمىز ،ئچمىـسهك ،يــاق :ئهلهيهىســساالم پهيغهمــبهر ،دىۋىــدى ،قىلــساڭ رۇخــسهت ئىچىــشكه

بىرىڭالرغــا -بىــر ئانــدىن ئىچىــسىلهر كۆپنىمــۇ قىلــسام رۇخــسهت ئازغــاــۇم ــپ ھۇج ــسىلهر قىلى ــدى ،ئۇرۇشى ــبهر .دې ــساالمنىڭ پهيغهم ئهلهيهىس قــاچىالردا شــۇ تــوالراق ئۇالرنىــڭ قىلغــانلىقى مهنئــى قــاچىالرنى مهزكــۇر ئىدى ئىچىدىغانلىقدىن ھاراق

بهنى ھهنىفه ئايمىقىنىڭ ئهلچىلىرى

ئىچىــدە ئۇالرنىــڭ ،كهلــدى ئهلچىلىــرى ئايمىقىنىــڭ ھهنىــفه بهنــى كېـيىن ئۆزىـدىن مـۇھهممهد :مۇسـهيلىمه .ئىـدى بـار مۇسهيلىممۇ بكهززا

پهيغهمـبهر .دەيتتـى ،ئهگىـشهتتىم ئۇنىڭغـا قىلـسا خهلىـپه مېنى ئورنىغا پهيغهمـــبهر .چىقتـــى بىـــلهن شـــهمماس ئىبنـــى قهيـــس ئهلهيهىســـساالمــدا ئهلهيهىســساالم ــا قولى ــېخىنى خورم ــان ش ــد تۇتق ــهيلىمنىڭ ھال امۇس

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 387 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

مهن .بهرمهيـمهن سورىـساڭمۇ شـاخنى مۇشۇ ىنمهند سهن:كېلىپ ئالدىغا ئهلهيهىسـساالم پهيغهمـبهر .دېـدى ،قىلىـمهن كۆرگهندەك چۈشۈمدە سېنى ،پۈۋدىـسه ئـۇالرنى بـويىچه ۋەھيـى ،بولـۇپ بىلهيزۈك ئالتۇن ئىككى قولىدا ئۆزىـدىن چۈشـكه بـۇ رەسۇلۇلالھ .ئىدى چۈش كۆرگهن كېتىپ ئۇچۇپ ئۇالر

ــيىن ــدانغا قىلىــپ دەۋاســى پهيغهمبهرلىــك كې ــدىغان مهي ئككــى چىقى ئىككـــى شـــۇ مۇســـهيلىمه .ئىـــدى بهرگهن تهبىـــر دەپ بـــار يالغـــانچى

تـولهيهه ھـاكىمى سـهنئانىڭ بولـسا بىـرى يهنه ئىدى؛ بىرى يالغانچىنىڭ .بولدى مۇسۇلمان ئاخىر ئايمىقى ھهنىفه بهنى .ئىدى ئهنسى

تهي قهبىلىسىنىڭ ئهلچىلىرى

كهلـدى؛ ئهلچىلىـرى قهبىلىـسىنڭ يته ئهلهيهىسـساالمغا پهيغهمبهر ئۇنىـڭ ئهلهيهىسـساالم پهيغهمـبهر .ئىدى خهيلى زەيىد باشلىقى ئۇالرنىڭ

ــسىدا ــى ئهرەب :توغرىــ ــدە خهلقــ ــدنى ئىچىــ ــشى ئهڭ زەيىــ ــادەم ياخــ ئــ .بهردى نام دەپ )زەيىد ياخشى( خهير زەيىد ئۇنىڭغا ۋە دېدى ،ھېسابلىدىم

كهندە قهبىلىسىنىڭ ئهلچىلىرى

ــبهر ــساالرمنىڭئ پهيغهمـ ــا هلهيهىسـ ــدە يېنىغـ ــسىنىڭ كهنـ قهبىلىـ .ئىــدى قهيــس ئىبنــى ئهشــئهس باشــلىقى ئۇالرنىــڭ كهلــدى؛ ئهلچىلىــرى

ئـۇالر .ئىـدى ئـادەم نوپۇزلـۇق ئۆتىـدىغان گېپـى ئىچىـدە خهلقـى ئهشئهس بىـز :ئۈچـۈن سـىناش نىرەسـۇلۇلالھ ، كىرگهنـدە ئالـدىغا نىڭرەسۇلۇلالھ

.دېـدى ،تـاپ شـۇنى ،بولـساڭ غهمـبهر پهي .قويـدۇق يۇشـۇرۇپ نهرسىنى بىر كـاھىنالر ،ئهمهسـمهن كـاھىن مهن سـۇبهانالال ئهلهيهىسـساالم پهيغهمبهر ھهرگىـــز ،ئهۋەتتـــى بىـــلهن دىـــن ھهق مېنـــى ئـــالال .كىرىـــدۇ دەۋزەقـــقه

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 388 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

:ئــۇالر .دېــدى ،قىلــدى نازىــل قۇرئــاننى يــوق خاتاســى ۋە ئۆزگهرمهيــدىغانــاننى ــساق قۇرئ ــدى ،ئاڭلى ــبهر ،دىۋى ــا لهيهىســساالمئه پهيغهم ــۇ ئۇالرغ مۇنــايهتلهرنى ــۇپ ئ ــهپ” :بهردى ئوق ــهپ -س ــۇپ س ــان بول ــمهنلهرگه ،تۇرغ دۈش

ــى ــات قارش ــېلىپ ئ ــان س ــاالمۇلالنى ۋە تۇرغ ــالۋەت ك ــپ تى ــان قىلى تۇرغ ئـۇ .بىـردۇر ھهقىـقهتهن ئىالھىڭالر سىلهرنىڭ ،قهسهمكى بىلهن قوشۇنالر مهشـرىقلهرنىڭ ۋە نهرسـىلهرنىڭ ئارىـسىدىكى الرۇئـ ،زىمىننىـڭ ،ئاسمان

ــدۇر ــۈرە(“.رەببىـ ــاففات سـ ــايهتتىن -1 ،سـ ــايهتكىچه -5 ئـ ــۇلۇلالھ )ئـ رەسـ سـاقىلىغا ياشلىرى تۈكۈلگهن كۆزلىرىدىن ئۇنىڭ ،توختىدى تىالۋەتتىن

قورقـۇپ خـۇدادىن :ئهلهيهىسساالمغا پهيغهمبهر ئۇالر .چۈشۈۋاتاتتى ئېقىپ قورقـۇپ دىـن هللا ،هھهئ :ئهلهيهىسـساالم پهيغهمـبهر .دېدى يىغالۋاتامسهن؟ بىـلهن يـول تـوغرا نـازۇك بىـسىدەك قىلىچنىـڭ هللا مىنـى .يىغالۋاتىمهن

:ئوقـۇدى ئـايهتنى مۇنۇ دەپ ،بولىمهن ھاالك تېيىلسام ئۇنىڭدىن ،ئهۋەتتىــز ئهگهر” ــساق بىـ ــاڭا ،خالىـ ــى سـ ــان ۋەھيـ ــاننى قىلغـ ــن قۇرئـ ،دىلالردىـ

ــۇم مۇســههفلهردىن ــدىن ،كۆتىرىۋېتهتتــۇق چوق ــزگه ئان ھــامى قارشــى بى ئۇنـداق يۈزىـسىدىن قىلىـش رەھـمهت سـاڭا بىز لېكىن ،ئىدىڭ تاپالماس

،-86 ،ئىـسرا سـۈرە ( “.چوڭـدۇر پهزلى نىڭ هللا ھهقىقهتهن ساڭا .قىلمىدۇق ئهلچىـلهر .دېـدى بولمامـسىلهر؟ مۇسـۇلمان :ئۇالرغـا ئاندىن )ئايهتلهر -87

ىـدىغان قىل نىـمه بوينـۇڭالردىكى :ئۇالرغـا رەسـۇلۇلالھ .بولـدى مۇسۇلمان .تاشالشتى ئېلىپ تاۋارنى بويۇنلىرىدىكى ئۇالر ،دىۋىدى ئۇ؟ تاۋار

ئهزدىشهنۇئه قهبىلىسىنىڭ ئهلچىلىرى

باشـلىقى ئۇالرنىـڭ .كهلـدى ئهلچىلىـرى قهبىلىسىنىڭ ئهزدىشهنۇئه رەسـۇلۇلالھ .بولـدى مۇسـۇلمان ئـۇالر .ئىـدى ئهزدى ئابـدۇلال ئىبنـى سورەد ئــۇنى ۋە تهيىنلىــدى قىلىــپ باشــلىق ائۇالرغــ ئابــدۇلالنى ئىبنــى ســورەد

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 389 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

.بۇيرۇدى قىىشقا دەۋەت دىنىغا ئىسالم مۇشرىكالرنى ئهتراپىدىكى

كېلىشى ئهلچىلىرىنىڭ لىرىپادىشاھ ھىميهر

ۋە مۇئـافىر ،نوئمـان ،كۇالل ئابدۇ ئىبنى ھارىس لىرىپادىشاھ ھىميهر ئهلچــى ئهلهيهىســساالمغا پهيغهمــبهر ۋە بولــدى مۇســۇلمان ھهمىــدانالر ئۇالرغــا رەســۇلۇلالھ ،بىلدۈرۈشــتى بولغــانلىقلىرىنى مۇســۇلمان ئهۋەتىــپ .يازدى مهكتۇپ

مهكتۇپ يېزىلغان لىرىغاپادىشاھ ھىميهر

مـۇھهممهددىن ئهلچىـسى نىـڭ هللا .رەھىـم رەھمـانىر ىسمىلالھىرب” :ھهمىدانالرغا ۋە مۇئافىر ،نوئمان ،كۇالل ئابدۇ ئىبنى ھارىس

ھهمـدۇ غـا هللا بىـر ئۈچـۈن نلىقىڭالربولغـا نمۇسۇلما سىلهرنىڭ مهن ئهلچىڭـالر ئهۋەتـكهن .يوقتـۇر ئىـالھ ھـېچ باشـقا ئۇنىڭـدىن ،ئېيتىمهنكى

مهدىـنىگه بىـلهن ئـۇالر ،نئىكه كهلگهن كېلىۋاتقاندا قايتىپ رۇمدىن بىز مۇســۇلمان ،ئهھــۋالىڭالرنى ســىلهرنىڭ ماڭــا ئــۇالر .ئۇچراشــتۇق كېلىــپ

ــانلىقىڭالرنى ــرىكالرنى ۋە بولغـ ــۈرگهنلىكىڭالرنىئۆ مۇشـ ــۈزدى لتـ .يهتكـ ،قىلــساڭالر ئىتائــات پهيغهمــبهرگه ،غــاهللا ،بولــۇپ تۈزگــۈچىلهردىن ســىلهر بىرىنـى بهشـتىن غهنىمهتنىڭ ،بهرسهڭالر زاكات ،ئۆتىسهڭالر نامازنى پهرىز

،بهرســهڭالر ھهسسىــسىنىمۇ پهيغهمبهرنىــڭ ۋە بهرســهڭالر يولىــدا نىــڭ هللا سـىلهرنى نىـڭ هللا بـۇ ،بهرسـهڭالر سـهدىقىنى بولغـان ۋاجىپ مۆمىنلهرگه

زەنـگه زىـيه سـهيف ئىبنـى زەرئه مهن .قىلغانلىقىـدۇر ھىدايهت يولغا توغراــتىم ئهلچىلىرىمنـــى ــان .ئهۋەتـ ــرىمگه بارغـ ــامىله ياخـــشى ئهلچىلىـ مۇئـــشڭالرنى ــمهن تهۋســىيه قىلى ــۇالر .قىلى ــاز ئ ــى مۇئ ــدۇلال ،جهبهل ئىبن ئاب

ئىبنـى مالىـك ،ئهمـر ئىبنـى ئـوقبه ،ئۇبـاردە ئىبنـى مالىـك ،زەيىـد ئىبنى غهيرىـــي ۋە زاكـــاتنى بهرگهن ســـىلهر .ھهمرالىرىـــدۇر ئۇالرنىـــڭ ۋە مىـــرارە

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 390 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ــدىكىلهردىن ــاننئېلى دىنـ ــى غـ ــۇالرغا خراجنـ ــشۇرساڭالر شـ ــدۇ تاپـ .بولىـ بولــۇپ رازى ســىلهردىن ئــۇالر .جهبهلــدۇر ئىبنــى مۇئــاز باشــلىقى ئۇالرنىــڭ باشــقا دىــن هللا بىــر ،رىــدۇكىىب گۇۋالىــق شــۇنىڭغا مــۇھهممهد .قايتــسۇن

مالىـك .ئهلچىـسىدۇر ۋە بهندىـسى ئالالنىـڭ مـۇھهممهد ،يـوق ئىـالھ ھېچ بىرىنچـى ئىچىـدە كلهرھىمـيهرلى سـېنىڭ مىـرارە ئىبنـى هئىـب ك ئىبنى ئۆلتـــۈرگهنلىكىڭنى مۇشـــرىكالرنى ۋە ئېيتقـــانلىقىڭنى ئىمـــان بولـــۇپ

هخهلقىــگ ھىمــيهر ســېنى ،بېــرىمهن بېــشارەت خهيرلىــك ســاڭا ،يهتكــۈزدى ،بولماسـلىقىڭالرنى خىيـانهتته ئـارا -ئۆز بۇيرۇيمهن؛ قىلىشقا ياخشىلىق

،بـاي سـىلهرنىڭ مـۇھهممهد .بـۇيرۇيمهن بولۇشـۇڭالرنى ياردەمـدە ئـارا -ئۆز ئائىلىــسى ئۇنىــڭ ۋە مــۇھهممهد ،باشچىــسى ڭالرنىــڭىھهمم كهمــبهغهل

كهمـبهغهل زاكىـتىڭالر سـىلهرنىڭ .ئهمهس دۇرۇس ئېلىش سهدىقه ئۈچۈنــ ــاج ،ۇلمانالرغامۇسـ ــاپىرالرغا مۇھتـ ــدۇ مۇسـ ــك .بېرىلىـ ــۋالنى مالىـ ئهھـ

مۇئـامىله ياخـشى ئۇنىڭغـا سىلهرنى .يهتكۈزدى تولۇق بىلهن ساداقهتلىك ەۋ ياغدۇرسـۇن رەھـمهت سـىلهرگه هللا .مسـاال سىلهرگه .بۇيرۇيمهن قىلىشقا “.بهرسۇن بهرىكهت

ھهمىداننىڭ ئهلچىلىرى

ــبهر ــساالمغا پهيغهمـ ــدا ئهلهيهىسـ ــرى ننىڭھهمىـ ــدى ئهلچىلىـ .كهلـ ئــۇالر .ئىــدى بــار نهمهتمــۇ ئىبنــى مالىــك شــائىر ئۇســتا ئىچىــدە ئۇالرنىــڭ .ئۇچراشــتى كېلىۋاتقانــدا قايتىــپ تهبــۇكتىن ئهلهيهىســساالم پهيغهمــبهر تـونالر كونـا تىكىلگهن ماتاسىدىن يوللۇق يهمهننىڭ ئۇچىسىدا ئۇالرنىڭ

پهيغهمـــبهر مالىـــك .ئىـــدى بـــار ســـهللىللىرى ئهدەننىـــڭ باشـــلىرىدا ۋە :ئوقۇدى شېئىرنى مۇنۇ ماختاپ ئهلهيهىسساالمنى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 391 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

،باياۋانغا تۈگىلهرنى ئىتىپ خهلق ،تهڭرىگه قهسهم .كارۋانغا ئۈستىدە سهپهر بهرگهن تۇغدۇرۇپ ئاسانلق

،تهستىق قىلىپ بىز سۈزىگه ئهگهشتۇق رەسۇلۇلالھقا .ئىمانغا ئۈندەشكه ئۇنى بىزگه خۇدا ئىبهرمىشتۇر

،ئادەم بهنى يوق دۈشمىنىگه باتۇر مهددىنمۇمۇھهم .مهردانغا شاھى يهڭلىغ بۇ ئىنسان كېلهر تهڭ تېپىلماس

قهۋمىـدىن ئۇنىـڭ نهمهتنـى ئىبنـى مالىك ئهلهيهىسساالم پهيغهمبهر پهيغهمــــبهر .تهيىنلىــــدى قىلىــــپ باشــــلىق بولغانالرغــــا مۇســــۇلمان

ياخـــشى هننېمىـــدىگ ھهمىـــدان :ھهققىـــدە ھهمىـــدانالر ئهلهيهىســـساالم تولىمـۇ جاپاغـا ئـۇالر ،بولـدى تىـز تولىمـۇ يـاردىمى ھهمىدانالرنىڭ ،قهبىله

.دېدى ،بار ئهرباپالر ۋە ئادەملهر مهرت ئىچىدە ئۇالرنىڭ ،چىداملىق

تۇجىبنىڭ ئهلچىلىرى

كىــشىلىك ئــۈچ ئــون قهبىلىــسىنىڭ تۇجىــپ لىرىــدىنئهرەب كهنــدە بـۇالر .كهلـدى ئالـدىغا ڭئهلهيهىسـساالمنى پهيغهمـبهر ھهيئىتى ئهلچىلهر ئهلهيهىسـساالم پهيغهمـبهر .ئىدى كهلگهن ئېلىپ بىلله ماللىرىنى زاكات

ئـى :ئـۇالر .ھۆرمهتلىـدى ئـۇالرنى ۋە شـادالندى كهلگهنلىكىـدىن ئۇالرنىڭ ،كهلـدۇق ئېلىـپ ئاشـقاننى كهمبهغهللىرىمىـزدىن ساڭا بىز ،رەسۇلۇلالھ

ــدى ــۇ .دېـ ــرى ئهبـ ــبهر بهكـ ــساالم پهيغهمـ ــداق :غائهلهيهىسـ ــشى مۇنـ ياخـــۆرمىگهن ئهلچىلهرنـــى ــبهر .دېـــدى ،ئىـــدۇق كـ ــساالم پهيغهمـ :ئهلهۇھىسـ

ــدايهت ــڭهللا ھى ــدىكى نى ــرەر هللا .ئىــش ئىلكى ــادەمگه بى ياخــشىلىقنى ئ ئـۇالر .دېـدى ،قىلىـدۇ خـوش بىـلهن ئىمـان دىلىنـى ئۇنىڭ ،قىلسا ئىرادە

الغارەسـۇكل بىـلهن بۇنىـڭ ،ئالـدى تهلىم قۇرئاندىن ئارقىلىق رەسۇلۇلالھ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 392 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ــۇالر .ئاشــتى تېخىمــۇ مــايىللىقى بولغــان .بولــدى قايتمــاقچى يۇرتىغــا ئ :ئـۇالر ،ئىدى سورىغان دەپ ئالدىرايسىلهر؟ نىمىشقا : ئۇالردىن رەسۇلۇلالھــۇرتىمىزدا ــا يـ ــۇلۇلالھ قالغانالرغـ ــلهن رەسـ ــقانلىقىمىزنى بىـ ۋە ئۇچراشـ

نــدىنئا .دېــدى ،ئالــدىراۋاتىمىز بىرىــشكه ئېيتىــپ ئــۈگهنگهنلىرىمىزنىــۇالر ــۇلۇلالھ ئ ــلهن رەس ــتى بى ــۇلۇلالھ .خوشالش ــا رەس ــشى ئهڭ ئۇالرغ ياخ

قالـدىمۇ؟ قېلىـپ ئـادەم بىـرەر سىلهردىن :ئۇالردىن ۋە بهردى مۇكاپاتالرنى تاقلىرىمىزغـا -يـۈك باال بىر كىچىك يېشى ئارىمىزدا ئۇالر ،سورىۋىدى دەپ

،ئهۋەتىڭـالر نىبـالى ئـۇ :ئهلهيهىسـساالم پهيغهمـبهر .دېـدى ،قالـدى قاراشقاــدى ــاال .دې ــى :كېلىــپ ب ــگهن ســاڭا ەەن ،رەســۇلۇلالھ ئ ــن كهل ئهلچىلهردى

ــولىمهن ــڭ .ب ــاجىتىنى ئۇالرنى ــدىڭ راۋا ھ ــڭ ،قىل ــاجىتىمنى مىنى راۋا ھ ھاجىتىـڭ نىـمه :ئۇنىڭـدىن ئهلهيهىسـساالم پهيغهمـبهر .دېـدى ،قىلساڭ

ىلىـشنى ق شهپقهت ،قىلىشنى مهغپىرەت ئالالدىن :باال .سورىدى دەپ بار؟ :ئهلهيهىسـساالم پهيغهمـبهر .دېـدى ،سورىـساڭ قىلىشنى باي دىلىمنى ۋە

ئۇنىـــڭ ۋە قىلغىـــن شـــهپقهت ،قىلغىـــن مهغپىـــرەت ئۇنىڭغـــا ،هللا ئـــى نىمىنـى سـاھابىلىرىگه ئۆزىنىـڭ ئانـدىن .دېـدى ،قىلغىـن باي قهلبىنى .بۇيرۇدى شۇنى ئۇنىڭغىمۇ ،بولسا بۇيرۇغان

لىرىنىڭ ئهلچىلىرىئهرەبسهئلهبه

ــهئلهبه ــدىنئهرەب سـ ــڭ لىرىـ ــۇلمان ئۇالرنىـ ــانلىقلىرىنى مۇسـ بولغـ :كىرىـپ بىرىـپ سـاالم رەسـۇلۇلالھقا ئـۇالر .كهلدى ئهلچى تۆت بىلدۈرۈپ

ســــاڭا بولغــــانلىقىنى مۇســــۇلمان خهلقىمىزنىــــڭ ،رەســــۇلۇلالھ ئــــى ھىجــــرەت ،ئاڭلىــــشىمىزچه .كهلــــدۇق بولــــۇپ ئهلچــــى بىلدۈرۈشــــكهــانالر ــۇلمان قىلمىغـ ــسابالنم مۇسـ ــگهن ايدۇھېـ ــسهن دېـ ــدى ،ئىكهنـ .دېـ

بولـساڭالر مۇسـۇلمان تهقۋا بولساڭالرمۇ قهيهردە :ئهلهيهىسساالم پهيغهمبهر

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 393 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

،سـورىۋىدى دەپ قانـداق؟ يۇرتـۇڭالر :ئـۇالردىن ئانـدىن .دېـدى ،بولىۋېرىدۇ :ئهلهيهىسـساالم پهيغهمـبهر .بهردى جـاۋاب دەپ ،مولچىلىق يۇرتىمىز :ئۇالر

بىـر ھۇزۇرىـدا ئهلهيهىسـساالمنىڭ پهيغهمـبهر رئـۇال .دېدى ،شۈكرى خۇداغاــانچه ــۈن قـ ــان كـ ــۇپ مېهمـ ــۇردى بولـ ــايتىش .تـ ــدا قـ ــبهر ۋاقتىـ پهيغهمـ

.بهردى كۈمۈش ئۇقىييهدىن بهش ھهربىرسىگه ئۇالرنىڭ ئهلهيهىسساالم

لىرىنىڭ ئهلچىلىرىئهرەببهنى سهئد ئىبنى ھۇزەيىم

بهنـى دىنقهبىلىـسى قـۇزائه قېـشىغا ئهلهيهىسـساالمنىڭ پهيغهمبهر ئهلچىــلهر .كهلــدى ئهلچىلىــرى لىرىنىــڭئهرەب ھــۇزەيىم ئىبنــى ســهئد

ئهلچـى رەسـۇلۇلالھقا بىـز :دېـدى مۇنـداق ئادەم دېگهن نۇئمان ئىچىدىكى بولغــان بويــسۇنۇپ ئۇنىڭغــا لهرئهرەبــ ۋە ۋە يــۇرتالر ۋاقىــت كهلــگهن بولــۇپ ىـسمى ق بىـر ئۇالرنىـڭ ،بولـۇپ تۈرلۈك ئىككى بويسۇنغانالر .ئىدى ۋاقىت تىنقىلىچــ قىــسمى بىــر يهنه ،بويــسۇنغانالر ئىختىيــارى دىنىغــا ئىــسالمــۇپ ــسۇنغانالر قورق ــدى بوي ــز .ئى ــر مهدىنىنىــڭ كېلىــپ بى ــپىگه بى تهرى ئىـشىكىگه نىڭمهسـجىد .ماڭـدۇق قـاراپ كهمهسـجىد ئانـدىن ،چۈشتۇق بىــز ،ئوقۇۋاتىــدىكهن نامــاز جىنازىغــا بىــر هتمهســجىد رەســۇلۇلالھ ،بارســاق ئوقـۇپ رەسـۇلۇلالھ ،ئوقۇماسـتىن نامىزىنى جىنازا بىلله بىلهن كىشىلهر رەسـۇلۇلالھ .تـۇردۇق كۈتـۈپ تهرەپـته بىـر ،دەپ قىلىمىـز بهيـئهت بولغاندا بىـز .سـورىدى كىملىكىمىزنـى ،چاقىرىـپ بىزنـى بولـۇپ پـارىغ نامازدىن

:ئـۇ .ئېيتتـۇق ئىكهنلىكىمىزنـى لىـرى ئهرەب ھۇزەيىن ئىبنى سهئىد بهنى .بهردۇق جـــاۋاب دەپ ،ھهئه :بىـــز .ســـورىدى دەپ ســـىلهر؟ مۇمۇســـۇلمان نىمىــشقا نــامىزىنى جىنــازا قېرىنداشــلىرىڭالرنىڭ بــايىقى :رەســۇلۇلالھ

بهيـئهت سـاڭا بىلـدۈرۈپ مۇسـۇلمانلىقىمىزنى :بىز .دېدى ئوقۇمىدىڭالر؟ .دىـدۇق ،دەپتـۇق ،بولمامـدىكىن دۇرۇس ئوقۇساق ناماز بۇرۇن قىلىشتىن

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 394 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

مۇسـۇلمان ھامان قىلساڭالرمۇ قۇبۇل قايهردە دىنىنى المئىس :رەسۇلۇلالھ ،بىلــدۈرۈپ بولغــانلىقىمىزنى مۇســۇلمان .دېــدى ،لىنىۋېرىــسىلهرھېساب

ــۇلۇلالھقا ــول رەســ ــپ قــ ــئهت بېرىــ ــدۇق بهيــ ــدىن ،قىلــ ــۈك ئانــ – يــــارىمىزنى .كهتتــۇق قايتىــپ يېنىغــا تاقلىرىمىزنىــڭ كىچىــك يېــشى ئ

ــىنى ــۈك بىرسـ ــا – يـ ــقا تاقلىرىمىزغـ ــۇپ قاراشـ ــكهن قويـ ــدۇق كهتـ ،ئىـ پهيغهمـبهر ،ئـۇ .بـاردۇق باشـالپ ئـۇنى بىـز ،چـاقىرتىپتۇ ئـۇنى رەسۇلۇلالھ

ــساالمنىڭ ــدا ئهلهيهىســـ ــدىمىزغا ھۇزۇرىـــ ــۈپ ئالـــ ــۇلمان ،ئۆتـــ مۇســـ ئـۇ ،رەسۇلۇلالھ ئى :بىز .بهردى قول رەسۇلۇلالھقا بىلدۈرۈپ بولغانلىقىنى

ــبهرپ .دىـــدۇق ،بولىـــدۇ خىزمهتچىمىـــز ۋە كىچىكىمىـــز بىزنىـــڭ هيغهمـ خوجىـــــسى قهۋمنىــــڭ خىزمهتچىـــــسى قهۋمنىــــڭ :ئهلهيهىســــساالم

ئـۇ بىـلهن شـۇنىڭ .دېـدى ،قىلـسۇن لىـك بهرىكهت ئۇنى هللا .لىنىدۇھېسابــبهر ــساالمنىڭ پهيغهمـــ ــى ئهلهيهسىـــ ــهۋەبىدىن دۇئاســـ ــڭ ســـ بىزنىـــ

كىـشى ئوقۇيـدىغان ئوبـدان ئهڭ قۇرئـاننى ۋە ياخـشى ئهڭ ئىچىمىزدىكى .كهتتى قايتىپ ئېلىپ مۇكاپات ئهلچىلهر بىلهن شۇنىڭ .قالدى بولۇپ

فۇزارە قهبىلىسىنىڭ ئهلچىلىرى

ــى ــۇزارە بهن ــسىنىڭ ف ــۇلمان قهبىلى ــانلىقىنى مۇس ــدۈرۈش بولغ بىل قهبىــله بــۇ .كهلــدى ئهلچىــلهر ئــۇالردىن يېنىغــا نىڭرەســۇلۇلالھ ،ئۈچــۈن

ــته ــدى قهھهتچىلىك ــۇلۇلالھ .ئى ــن رەس ــڭ ئهلچىلهردى ــۋالىنى يۇرتنى ئهھ يـــۇرتىمىزدا ،رەســـۇلۇلالھ ئـــى :قوپـــۇپ بىـــرى ۇالرنىـــڭئ ،ســـورىۋىدى ئـاچ چاقىلىرىمىز – باال ،بولدى ھاالك چارۋىلىرىمىز ،بولۇپ قهھهتچىلىك

بىــزگه ئالدىــدا رەببىــڭ .بهرســه يــامغۇر ،قىلــساڭ دۇئــا رەبــبىڭگه .قالــدى ،قىلـسۇن قۇبـۇل شـاپائىتىڭنى قىلغـان بىزگه رەببىڭ ،قىلساڭ شاپائهت رەببىمنىـڭ مهن !سـېنى قارا .پاكتۇر هللا :هلهيهىسساالمئ پهيغهمبهر .دېدى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 395 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

ــدا ــاپائهت ئالدىـ ــدىمهن؟ شـ ــز قىالمـ ــدا رەببىمىـ ــۇ ئالدىـ ــاپائهت كىممـ شـ ،زات ئۇلــۇغ ئــالى ،ئــۇ .يوقتــۇر ئىــالھ ھــېچ بــۆلهك ئۇنىڭــدىن قىاللىــسۇن؟

ۋە كــاتتىلىقى نىــڭهللا چــوڭ؛ زىمىنــدىنمۇ – ئاســمان ئهرشــى ئۇنىــڭ غىچىراليـدۇ چومىـدەك يېڭـى تۆگىنىـڭ زىمىـن – ئاسمان ئهزىمىتىدىن

تائاالغـا هللا چىقىـپ مـۇنبهرگه ئانـدىن .دېـدى ، )ئېغىرلىقىدىن يۈكنىڭ( يۇرتىغـا ئۇالرنىـڭ ،قىلىـپ رەھـمهت چـوڭ هللا بىلهن شۇنىڭ .قىلدى دۇئا .بهردى ياغدۇرۇپ مول

بهنى ئهسهد قهبىلىسىنىڭ ئهلچىلىرى

قهبىلىـسىنىڭ دئهسـه بهنـى ئالـدىغا ئهلهيهىسـساالمنىڭ پهيغهمبهر كېــيىن ۋە ئهزۋەر ئىبنــى زىــرار ئىچىــدە بۇالرنىــڭ ،كهلــدى ئهلچىلىــرى

ئـۇالر .ئىـدى بـار ئابـدۇلالالر ئىبنى تولهيهه قىلغان دەۋاسى پهيغهمبهرلىك قـاراڭغۇ يىلىـدا قهھهتچىلىـك بـۇ بىـز ،رەسـۇلۇلالھ ئـى :بولۇپ مۇسۇلمان بـۇ هللا .دېـدى ،ڭئهۋەتمىـدى كىـشى بىزگه ،كهلدۇق يۈرۈپ يول كېچىلهردەــدا ــدىكى توغرى ــۇ قۇرئان ــايهتنى مۇن ــل ئ ــدى نازى ــۇالر” :قىل ــۇلمان ئ مۇس

مۇسـۇلمان سـىلهر :ئۇالرغـا سهن .قىلىدۇ مىننهت ساڭا بىلهن بولغانلىقى ســـىلهرنى هللا ،بولمىـــسا ،قىلمـــاڭالر مىنـــنهت ماڭـــا بولغـــانلىقىڭالرنى

ئهگهر ،قىلىـدۇ مىنـنهت سـىلهرگه ئۈچـۈن قىلغـانلىقى ھىـدايهت ئىمانغا بـۇالر )ئـايهت -17 ،ھۇجـۇرات سـۈرە ( “.دىگىـن ،بولـساڭالر راستچىل سىلهر

ئۇچۇشــىغا قۇشـالرنىڭ ئۆزلىرىنىــڭ زامانىـدا جــاھىليهت رەسـۇلۇلالھتىن ــاراپ ــال ق ــېقىش پ ــاھىنلىق ،ب ــلهن تاشــالر شــېغىل ،قىلىــش ك ــال بى پ

بۇالرنىــڭ رەســۇلۇلالھ ،ســورىۋېدى ھۆكــۈمىنى ئىــشلىرىنىڭ ســېلىش .سـورىدى ھهققىـدە بـېقىش پال ئۇالر ئاندىن .قىلدى مهنئى ھهممىسىنىــبهر ــساالم پهيغهم ــۇنى :ئهلهيهىس ــر ئ ــبهر بى ــى پهيغهم ــۇنى ،بىلهتت ــۇ ئ ش

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 396 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

باشــقىلىرى ،بىلىــدۇ ئــادەملهر بــار ئىلمــى ئىلمىــدەك پهيغهمبهرنىــڭــدۇ ــدى ،بىلمهي ــۇالر .دې ــر ئ ــانچه بى ــۈن ق ــۇرۇپ ك ــي ت ــىلىلهرنى دىنى مهس

بىـلهن ئهلهيهىسـساالم پهيغهمـبهر ،ئېلىپ تمۇكاپا كېيىن ئۆگهنگهندىن .قايتىشتى يۇرتىغا خوشلىشىپ

بهنى ئوزرە ئهلچىلىرى

بهنـى ،ئهلـى بهنـى ،ئـوزرە بهنى قېشىغا ئهلهيهىسساالمنىڭ پهيغهمبهرــوررە ــدىكى ۋە مــ ــسىنىڭ خهۋالن يهمهنــ ــرى قهبىلىــ ــدى ئهلچىلىــ .كهلــ

ــۇلۇلالھ ــۇالرنى رەســ ــگه ئــ ــا ۋەدىــ ــشقا ۋاپــ ــانهتكه ،قىلىــ ــانهتخ ئامــ ىيــ قىلىـــشقا خوشـــنىدارچىلىق ياخـــشى ھهقهمـــسايىلهرگه ،قىلماســـلىققا

ئۇنىڭغــا كــۈنى قىيــامهت زۇلمــى كىــشىنىڭ قىلغــان زۇلــۇم ۋە .بــۇيرۇدى .بۇيرۇدى قىلماسلىققا زۇلۇم ،ئېيتىپ بولىدىغانلىقىنى زۇلمهت قاراڭغۇ

بهنى مۇھارىب ئهلچىلىرى

ئهلچىلىـرى رىـب مۇھا بهنـى قېـشىغا ئهلهيهىسـساالمنىڭ پهيغهمبهر دىنىغـا ئىـسالم قهبىلىلهرنـى ئوكـازدا ئهلهيهىسـساالم پهيغهمـبهر .كهلدى مۇسـۇلمانالرنىڭ .ئىـدى قىلغـان رەت قـاتتىق ئـۇالر چاغدا قىلغان دەۋەت

ھالــدا بويــسۇنغان ئالــدىغا نىڭرەســۇلۇلالھ ئــۇالرنى دۈشــمىنى ئهشــهددى !ھه - چوڭ دېگهن نىمه مهرھىمىتى نىڭهللا كهلتۈرگهن

سان ئهلچىلىرىغهس

ــبهر ــساالمنىڭ پهيغهم ــدىغا ئهلهيهىس ــسان ئال ــهالمان ،غهس ــى ،س بهن

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 397 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

ئهلچىلهرنـى بـۇ رەسۇلۇلالھ .كهلدى ئهلچىلىرى لىرىنىڭئهرەب نهخه ،ئهبس بىـلهن ئهخـالق گـۈزەل ۋە خۇشـخۇيلۇق تهبىئى ئهتكهن بهخش ئۇنىڭغا هللا

قايتىــپ .دىبهر مۇكاپـاتالرنى بولغىـدەك رازى ئـۇالر ئۇالرغـا .ئالـدى قارشـى ــا ،دەپ ئۆگهتـــسۇن خهلقلىـــرىگه بېرىـــپ ــهرىئهت ۋە ئىمانـــدىن ئۇالرغـ شـ

ئارىـسىدا لىرىنىـڭ ئهرەب قىـر ئهلچىـلهر بـۇ .بهردى تهلىـم ئهھكاملىرىدىن .ئىدى ۋاسته چوڭ تارقىلىشىدا دىنىنىڭ ئىسالم

پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالمنىڭ ئوغلى ئىبراھىمنىڭ

ۋاپات بولۇشى

ــ – 10( يىلــى مۇشــۇ ــبهر )ىيىل ــوغلى ئهلهيهىســساالمنىڭ پهيغهم ئ پاشــــانىڭ مهھمــــۇد ئاســــترونوم مهرھــــۇم .بولــــدى ۋاپــــات ئىبــــراھىم

ئېيىنىـڭ شـهۋۋال يىلـى – 10 ھىجىرىيىنىـڭ ئىبـراھىم ،ئېنىقلىشىچه ۋاپــات )كــۈنى – 27 ئاينىــڭ – 1 يىلــى – 632 مىالدىنىــڭ( كــۈنى – 29

.بولغان

يىلى – 11 ھىجىرىيىنىڭ

قوشۇن ئهۋەتىش

بىـر ئاخىرىـدا ئېيىنىـڭ سـهپهر يىلى مۇشۇ ئهلهيهىسساالم يغهمبهرپه باشـچىلىقىدا زەيىـدنىڭ ئىبنـى ئۇسـامه ئـۇنى ،ئويۇشتۇرۇپ قوشۇن بۆلۈم

ئىلگىـرى .ئهۋەتتـى يهرگه دېـگهن ئوبنـا ئۈچۈن ئۇرۇشۇش بىلهن رۇملۇقالر پهيغهمـبهر .ئىـدى بولغـان شـېهىت يهردە مۇشـۇ زەيىد ئاتىسى ئۇسامهنىڭ

ــساالمئهلهيه ــامهگه ىسـ ــهن :ئۇسـ ــاڭ سـ ــېهىت ئاتـ ــان شـ ــا قىلىنغـ جايغـ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 398 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

سـهردار قوشـۇنغا بـۇ سـېنى !قىلغىـن تارمـار دۈشمهننى بېرىپ ئاتلىنىپ ئۇالرنىـڭ ،قىـل ھۇجـۇم سـهھهردە ئاھالىـسىگه ئوبنا .تهيىنلىدىم قىلىپ

ــانلىرىنى ــدۈرۈپ ماك ــمهن !تاشــال كۆي ــۇپ خهۋەردار دۈش ــلىقى بول قالماس يـول ،تۇرمـا كـۆپ يېرىـدە دۈشمهن ،قىلسا غهلىبه اساڭ هللا .ماڭ تېز ئۈچۈن

ئالدىـدا چاپـاۋۇلالرنى ،چـارلىغۇچىالرنى ،قىلىـۋال ھهمرا باشلىغۇچىالرنى سـهئىدگه ۋە ئۇبهيـدە ئهبـۇ ،ئـۆمهر ،بهكـرى ئهبـۇ قوشـۇندا بـۇ .دېدى ،ماڭغۇز

رەســۇلۇلالھ .ئىــدى بــار چوڭلىرىمــۇ الرنىڭئهنــسارى ۋە مۇھــاجىر ئوخــشاش غــازات يولىــدا نىــڭهللا ،دەپ بىــسمىلال :تۇتقــۇزۇپ هگهئوســام ئهلهمنــىــن ــىهللا ،قىلغىــ ــارئى نــ ــانالر نكــ ــلهن قىلغــ ــقىن بىــ ــدى ،ئۇرۇشــ .دېــ

ئوسـامهدەك ياشـلىق يهتته ئون قوشۇنغا بىر بار چوڭلىرى مۇھاجىرالرنىڭ كىـشىلهر قىـسىم بىـر تهيىـنلىگهنلىكىگه قىلىـپ سهردار يىگىتنى بىر

سـۆزىنى ئۇالرنىـڭ رەسـۇلۇلالھ .ىـدى ئهيىپل ئهلهيهىسـساالمنى پهيغهمبهر مېنىـڭ ،جامائهت ئى :دېدى مۇنداق چىقىپ بولۇپ خاپا ناھايىتى ،ئاڭالپ

نــارازى بهزىلىرىڭالرنىـڭ تهيىـنلىگهنلىكىمگه قىلىــپ سـهردار ئوسـامهنى ئۇنىــڭ ،قىپــسىلهر تهنه ماڭــا توغرىلىــق ئوســامه .مهلــۇم بولغــانلىغى قىلغــان تهنه ماڭــا تىمــدىمۇۋاق تهيىــنلىگهن قىلىــپ ســهردار ئاتىــسىنى اليىــق ســهردارلىققا ئاتىــسىنىڭ ئوســامهنىڭ ،قهســهمكى غــاهللا .ئىــدىڭالر

ئاتىـسى ئۇنىڭ بىلهن ئۇسامه . اليىق سهردارلىققا ئوسامهمۇ ،بولغىنىدەكــا ــشىلهر ســۆيۈملۈك ئهڭ ماڭ ــشى ئهڭ ئــۇالرنى ،كى .ئــوياليمهن دەپ ياخ

ــامهگه ــشى ئوس ــىۋەتته ياخ ــۇش مۇناس ــسىدى بول ــىيىتىمنى كىتوغرى ۋەس ،بىـرى ئادەملهرنىـڭ ياخـشى ئـاراڭالردىكى سىلهرنىڭ ئۇ .قىلىڭالر قۇبۇلــدى ــۇ .دېـ ــۇن بـ ــبهر قۇشـ ــساالمنىڭ پهيغهمـ ــات ئهلهيهىسـ ــدا ھايـ ۋاقتىـ

كېـــسهل نىڭرەســۇلۇلالھ چــۈنكى ،بواللمىـــدى مــۇۋەپپهق ئاتلىنىــشقا بـۇ ،اخالىـس خـۇدا .قىلدى ئىختىيار دەرگاھىغا ئۆز ئۇنى هللا بىلهنال بولۇشى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 399 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

كېـــــيىن ۋاپاتىـــــدىن ئهلهيهىســـــساالمنىڭ پهيغهمـــــبهر قوشـــــۇننىڭ )»تهرجىمىهــالى خهلىپىلهرنىــڭ«( »ســىيرەتۇلخۇلهفا« ئاتالنغــانلىقىنى

.قىلىمىز بايان كىتاۋىمىزدا ناملىق

پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالمنىڭ كېسهل بولۇشى

دەۋەت دىنىغـــا ئىـــسالم كىـــشىلهرنى ئهلهيهىســـساالم پهيغهمـــبهر ئـارقىلىق بـۇ ۋە قىلغـان ئـادا ۋەزىپىنى تاپشۇرغان هللا ئىبارەت نقىلىشتى

پهيغهمـــبهر هللا ،كېـــيىن قىلغانـــدىن ھىـــدايهت ئـــۈممىتىنى ئۇنىـــڭ هللا پهيغهمــبهر .قىلــدى ئىختىيــار بولۇشــقا دەرگاھىــدا ئــۆز ئهلهيهىســساالمنى

دۇنيـادا بـۇ بهندىـسىگه بىـر هللا :تۇرۇپ مۇنبهردە قېتىم بىر ئهلهيهىسساالم ،بهردى ئىختىيـارىنى خـاالش بىرىنـى كېتىشنىڭ دۇنياغا ئۇ كىيا قېلىش

بـۇ بهكـرى ئهبـۇ .دېـدى ،قىلـدى ئىختىيـار كېتىـشنى دۇنياغـا ئـۇ بهندە ئۇ پىـدا سـاڭا ئـانىمىز – ئاتـا ،رەسۇلۇلالھ ئى :كېتىپ يىغالپ ئاڭالپ سۆزنى

ــسۇن ــدى ،بولــ ــبهر .دېــ ــساالم پهيغهمــ ــڭ مهن :ئهلهيهىســ ئهبۇبهكرىنىــ كــۆپ ئۇنىڭــدىن مهن ،كۆرمىــدىم ســۆھبهت ھــېچ اشئوخــش ۆھبىتىگهســ

دوســت ئهبــۇبهكرىنى ،بولــسام تۇتىــدىغان دوســت مهن ئهگهر .خۇرســهن كهمهســجىد .قىلىــدۇ كۇپــايه قېرىنداشــلىقى ئىــسالم لــېكىن .تۇتــاتتىم

كهمهســــجىد ئــــۆيلىرى ســــاھابىلهرنىڭ بهزى[ ئىــــشىكلهر ئېچىلغــــانــشىپ ــكه تۇتى ــۇالر ،كهتكهچ ــۇدۇل ئ ــجىد ئ ــ كهمهس ــشىك دىغانچىقى ئى

باشقىـسىنىڭ ئىـشىگىدىن ئهبۇبهكرىنىـڭ دىـن ]ئىـدى ئېچىۋىلىشقان ئهلهيهىســـساالمنىڭ پهيغهمـــبهر .دېـــدى ،تاقىۋېتىلـــسۇن ھهممىـــسىــسىلى ــڭ كېـ ــى – 11 ھىجىرىيىنىـ ــهپهر يىلـ ــڭ سـ ــلىرىدا ئېيىنىـ باشـ

جهريانــدا بــۇ .ســوزۇلدى كــۈن ئــۈچ ئــون ،باشــلىنىپ ئۆيىــدە مهيمۇنهنىــڭــۇلۇلالھ ــۆيلىرىگه رىنىـــڭئاياللى رەسـ ــۇردى يۆتكىلىـــپ ئـ كېـــسلى ۋە تـ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 400 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ــقا ئۆيىـــدە ســـىددىقنىڭ ئائىـــشه ،ئېغىرالشـــقاندا ئاياللىرىـــدىن بولۇشـ .كۈچهيــدى ئــاغرىق يۆتكهلگهنــدە ئــۆيىگه ئائىــشهنىڭ ،ســورىدى رۇخــسهت

ــبهر ــساالم پهيغهمـ ــتۈمگه :ئهلهيهىسـ ــاغزى ئۈسـ ــان ئـ ــته ئېچىلمىغـ يهتـ پهيغهمـبهر .دېـدى ،قىـالي ۋەسـىيهت كىـشىلهرگه ،قۇيـۇڭالر سۇ تۇلۇمدىن

ــۇپ تهشــتهكته ئهلهيهىســساالم ــنىگه ،ئولتۇرغۇزۇل ــدى بهدى ــولى دەپ بول ق ئۈســتىدىن كىيىمنىــڭ قۇيۇلــدى؛ ســۇ قهدەر قىلغانغــا ئىــشارەت بىــلهن ســۇ ئۈچــۈن پهســهيتىش قىزىتمىنــى تۇرىــدىغان بىلىنىــپ قولغــا تۇتــسا

.ئىدى قويۇلغان

ئهبۇبهكرىنىڭ نامازدا ئىمام بولۇشى

ئــۇ ،بولغاچقــا قىــيىن چىقىــش نامازغــا ئهلهيهىســساالمغا غهمــبهرپهي پهيغهمـبهر ،بۇ .بۇيرۇدى ئوقۇشقا ناماز بولۇپ ئىمام جامائهتكه ئهبۇبهكرىنى

ــساالمنىڭ ــۇبهكرىنى ئهلهيهىس ــڭ ئهب ــسى ئۆزىنى ــارى( خهلىپى )ئورۇنباس پهيغهمـــــبهر الرئهنــــسارى .ئىــــدى كــــۆرگهنلىكى مــــاقۇل قىلىــــشنى

نىڭمهســجىد ،بىلىــپ كــۈچهيگهنلىكىنى ئــاغرىغى ئهلهيهىســساالمنىڭ ئهلهيهىســساالمنىڭ پهيغهمــبهر ئاببــاس .يۈرۈشــتى ئايلىنىــپ ئهتراپىنــى

بىـلهن ئهلـى .بىلـدۈردى ئهندىشىـسىنى الرنىڭئهنـسارى ،كىرىـپ ئالدىغا .ماڭـدى ئالدىـدا ئۇالرنىڭ ئابباس .ماڭدى قولتۇقالپ نىرەسۇلۇلالھ فهزلى

ــبهر ــساالمنى پهيغهم ــشى ڭئهلهيهىس ــان بې ــدى تېڭىلغ ــۇ .ئى ــپ ئ مېڭىــۆۋەنكى مۇنبهرنىــڭ بېرىــپ ــۇردى باســقۇچىدا ت ــشىلهر .ئولت ــا كى ئۇنىڭغــۆرمهت ــدۈرۈپ ھ ــدىن بىل ــدى ئورۇنلىرى ــۇ .قوزغال ــاهللا ئ ــدۇ غ ــانا – ھهم س

ــدىن ــيىن ئېيتقانــ ــداق كېــ ــدى مۇنــ ــى” :دېــ ــااليىق ئــ ــىلهر !خــ ســ ىبــــۇرۇنق .قورقۇۋاتىــــسىلهر بولۇشــــىدىن ۋاپــــات پهيغهمبىرىڭالرنىــــڭ

مهن .ياشــىمايمهن مهڭگــۈ مهنمــۇ ،ئهمهس ياشــىغان مهڭگــۈ پهيغهمــبهرلهر

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 401 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

مهنـدىن .بارىـسىلهر كهينىمدىن سىلهرمۇ ،بارىمهن دەرگاھىغا رەببىمنىڭــيىن ــىلهرنىڭ كېـ ــلهپكى سـ ــا دەسـ ــشى مۇھاجىرالرغـ ــدە ياخـ مۇئامىلىـ

بىـرىگه بىـر ئارا ئۆز مۇھاجىرالرنىڭمۇ .قىلىمهن تهۋىسسىيه بولۇشۇڭالرنى قۇرئانـــدىكى هللا .قىلىـــمهن تهۋىســـسىيه بولۇشـــىنى مۇئـــامىله ياخـــشى پۈتكــۈل ،قهســهمكى بىــلهن زامــان’ :دەيــدۇ مۇنــداق سۈرىــسىدە ۋەلئهســىر ئهمهللهرنـى ياخـشى ،ئېيتقـان ئىمـان پهقهت ،ئىچىدىـدۇر زىيان ئىنسانالر بىـــرىگه بىـــر ،قىلىـــشقان تهۋىســـسىيه ھهقنـــى بىـــرىگه بىـــر ،قىلغـــان

بۇنىڭـــدىن كىـــشىلهرال قىلىـــشقان سىيهتهۋىســـ بولۇشـــنى ســـهۋرىلىك ئىــشقا ھىـچ .بولىـدۇ بىــلهن ئىزنـى نىـڭ هللا ئىــش ھهمـمه ‘.مۇستهسـنادۇر

غــاهللا .ئهمهس ئالــدىراڭغۇ ئىنــسانالردەك هللا ،قىلمــاڭالر ئالدىراقــسانلىق ئـۆزى ئادەم بولغان ئالدىماقچى نىهللا ،بولىدۇ مهغلۇب ئادەم ئاچقان ئۇرۇش

يامـان زىمىنـدا ،يۈرگۈزسهڭالر اكىمىيهتھ سىلهر ئهگهر’ .قالىدۇ ئالدىنىپ ‘ قويامـسىلهر؟ ئـۈزۈپ مۇناسـىۋىتىنى تۇققـانچىلىق ۋە قىالمـسىلهر ئىش

ــۈرە( ــۇھهممهد س ــايهت - 32 ،م ــىلهر )ئ ــاجىر س ــسارى ،مۇھ ــشى غاالرئهن ياخ ھىجــرەت مهدىــنىگه ســىلهر الرئهنــسارى چــۈنكى ،بولــۇڭالر مۇئامىلىــدە

ئولتۇراقالشـقان ماكانلىـشىپ مهدىـنىگه بۇرۇن كېلىشىڭالردىن قىلىپــهمىمىلىك ۋە ــلهن سـ ــان بىـ ــان ئىمـ ــسارى .ئېيتقـ ــشىلىق الرغائهنـ ياخـ

ــالر ــسارى ،قىلىڭـ ــىلهرنى الرئهنـ ــسۇالتلىرىغا سـ ــىرىك مهھـ ــدى شـ ،قىلـ نهپـسىلىرىدىن ئـۆز ،تۇرۇقلۇق مۇھتاج ئۆزلىرى ،قىلدى قۇبۇل ئۆيلىرىگه بىــر ردىنمۇھــاجىرال .بهردى نهرســىلهرنى كېرەكلىــك ســىلهرگه ،كېچىــپ ۋە كهمچىلىـك الرنىڭئهنـسارى ،بولـسا بولىدىغان ۋالى الرغائهنسارى كىشى

ــالىقلىرىنى ــۇن خاتـ ــۇالردىن ،كهچۈرسـ ــتۈن ئـ ــسۇن ئۈسـ مهن .بولۇۋالمىـــىلهردىن ــۇرۇن س ــتىمهن ب ــىلهرمۇ ،كې ــڭ س ــدىن مېنى ــسىلهر ئارقام ،بارى

جهنـــنهتكه ئـــاخىرەتته كىمكـــى .كۆرۈشـــىمىز جهننهتـــته بىـــلهن ســـىلهر

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 402 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ــدىكهن كىرىــشنى ــۇ ،خاالي ــسۇن يامــانلىقتىن قــۇلىنى ۋە تىلىنــى ئ .تارتــۇل ــڭ ئهۋۋەل رەببـ ــۈنى – 13 ئېيىنىـ ــهنبه( كـ ــۈنى دۈشـ ــۇبهكرى )كـ ئهبـ

ــامىزىنى بامــدات بولــۇپ ئىمــام مۇســۇلمانالرغا ــدا ن پهيغهمــبهر ،ئوقۇۋاتقان قـاراپ ئۇالرغا ،ئېچىپ پهردىنى ھوجرىسىدىكى ئائىشهنىڭ ئهلهيهىسساالم

نامازغـــا ئهلهيهىســـساالمنى پهيغهمـــبهر ئهبـــۇبهكرى .قىلـــدى تهبهســـسۇم نامـازدا مۇسۇلمانالر .چېكىندى سهپكه ئارقىسىدىكى ،ئويالپ دەپ چىقتى پاتپــاراق خۇشــاللىقتىن ،كــۆرۈپ ئهلهيهىســساالمنى پهيغهمــبهر تــۇرۇپ نــامىزىنى ئۇالرغــا بىــلهن قــۇلى رەســۇلۇلالھ ،تۇرغانــدا ئالدىــدا بولــۇش

ــشكه ــشارەت ئۆتهۋېرى ــدىقى ئى ــدىن ،ل ــسىغا ئان ــپ ھوجرى ــى كىرى پهردىن .يېپىۋەتتى

پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالمنىڭ ۋاپات بولۇشى

بـۇ ئهلهيهىسـساالم پهيغهمـبهر ،تـۇرۇپ بولمـاي چـۈش تېخـى كۈنى شۇــا ــلهن دۇنيـ ــا نىـــڭهللا ،خوشلىـــشىپ بىـ ــهپهر دەرگاھىغـ ــۇ .قىلـــدى سـ بـ

شـهنبه دۈ كـۈنى – 13 ئېيىنىڭ ئهۋۋەل رەببۇل يىلى – 11 ھىجىرىيىنىڭ )كېلىـدۇ توغرا كۈنىگه – 8 ئاينىڭ – 6 يىلى – 632 مىالدىنىڭ( .ئىدى

تۇلـۇق ھىـساۋىدا يىلـى قهمهرىـيه يېـشى ئهلهيهىسـساالمنىڭ پهيغهمبهر . .ئىدى كۈن 84 ياش 61 ھىساۋىدا يىلى شهمىسيه ،كۈن 3 ياش 63

ــۇ ــدا ب ــۇبهكرى چاغ ــوق ئهب ــۇ .ئىــدى ي ــى ئ خهزرەج ئىبنــى ھــارىس بهن ئولتۇرۇشـلۇق مهھهللىـدە دېـگهن سـۇنهى بولغـان جـايلىرى جهمهتىنىڭ

كهتــكهن يوقالشــقا ھهبىبهنــى قىــزى زەيىــدنىڭ ئىبنــى خــارىجه ،خوتــۇنىــ ئۆلــدى ئهلهيهىســساالم پهيغهمــبهر ئــۆمهر .ئىــدى ىنــىقىلىچ لهرگهدېگهن

،بېرىــپ ھۇزۇرىغـا نىـڭ هللا پهيغهمـبهر مۇسـا :سـېلىپ تهھـدىت سـۇغۇرۇپ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 403 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

ــتىن ــۈن 40 خهلقـ ــپ كـ ــدەكتۇ ئايرىلىـ ــۇلۇلالھ ،رغانـ ــڭهللا نىڭرەسـ نىـ پهيغهمـبهر ،قىلىمهنكـى ئۈمىـد چۇقـۇم ،خۇدا ئهزبىرايى .كهتتى دەرگاھىغا

چــــۆچهكلهرنى – ســــۆز شــــۇنداق ،كېلىــــپ قايتىــــپ ئهلهيهىســــساالم ئهبـۇبهكرى .دېـدى ،تاشـاليدۇ كېـسىپ قوللىرىنى – پۇت تارقاتقانالرنىڭ ،كېلىــــپ پىــــپتې خهۋەر ۋاپاتىــــدىن ئهلهيهىســــساالمنىڭ پهيغهمــــبهر يــۈزىنى ئهلهيهىســساالمنىڭ پهيغهمــبهر ئــۇ .كىــردى ئــۆيىگه ئائىــشهنىڭ

ــپ ئېچىــپ ــۇرۇپ تىزلىنى ــۆيدى ئولت ــدى ۋە س ــدە يىغلى ــلهن هللا :ھهم بى ئانـام – ئاتـا ،رەسـۇلۇلالھ ئـى .بولـسۇن رەھمىتـى نىـڭ هللا ساڭا ،قهسهمكى

نىمىــدىگهن ئۆلگهنــدىمۇ ،ۋاقتىڭــدىمۇ ھايــات ســهن ،بولــسۇن پىــدا ســاڭا ئانـدىن .دېـدى ،بهرمىـسۇن ئۆلـۈم قېـتىم ئىككىنچـى سـاڭا هللا .شبۇيخۇ

كىمكــى :كېــيىن ئېيتقانــدىن ســانا – ھهمــدۇ غــاهللا چىقىــپ تاشــقىرى كىمكــى ،ئۆلــدى مــۇھهممهد ،دەيــدىكهن قىلىــمهن ئىبــادەت مــۇھهممهدكه

ئۆلمهيــدۇ ھهرگىــز ئــۇ ،تىرىكتــۇر هللا ،دەيــدىكهن قىلىــمهن ئىبــادەت غــاهللاــڭهللا ،دەپ ــدىك نىــ ــۇ ىقۇرئانــ ــۆزلىرىنى مۇنــ ــۇدى ســ ســــهنمۇ” :ئوقــ

سـۈرە ( “.ئۆلىـدۇ ئۇالرمـۇ ،ئۆلىسهن چۇقۇم )ت - .دىمهكچى نىرەسۇلۇلالھ(ــايهت – 30 ،زۈمهر ــۇھهممهد” )ئـ ــسا مـ ــر بولـ ــبهر بىـ ــدىن ،پهيغهمـ ئۇنىڭـ

ــۇ ئهگهر .كهتتــى كېلىــپ پهيغهمــبهرلهر كــۆپ ئىلگىرىمــۇ ــاكى ئۆلــسه ئ ي غـا هللا يېنىۋالغانالرنىـڭ ئارقىغـا يېنىۋاالمـسىلهر؟ ئارقاڭالرغـا ،ئۆلتۈرۈلسه

ئـال سـۈرە ( “.مۇكاپاتاليـدۇ هللا قىلغـۇچىالرنى شـۈكرى .يـوق زىيىنى ھېچ ۋە ئاڭلىمىغانـدەك بـۇرۇن گۇيـا ئـايهتنى بـۇ :ئـۆمهر )ئـايهت – 143 ،ئىمران

مۇســۇلمانالر تــاكى .دېــدى ،بولــدۇم ئاڭلىغانــدەك يــېڭىال ئهبۇبهكرىــدىن ،دۈشــهنبه ئهلهيهىســساالم پهيغهمــبهر ،قهدەر چىققانغــا تهيىــنلهپ خهلىــپه

،تـۇردى ئۆيىـدە قىلىنماي دەپنه كېچىسى چارشهنبه ۋە كۈنلىرى سهيشهنبه ئهلهيهىســساالمنى پهيغهمــبهر .قىلىنــدى دەپــنه يۇيۇلــۇپ كېــيىن ئانـدىن

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 404 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ئـوغلى ئىككـى ئابباسنىڭ ،ئابباس ئۇنىڭغا ،يۇدى ئهبۇتالىب ئىبنى ئهلى ئهلهيهىسـساالمنىڭ پهيغهمـبهر ،زەيىـد ئىبنـى ئوسامه ،قوسهملهر ۋە فهزلى

قهۋەت ئـۈچ ئهلهيهىسـساالم پهيغهمبهر .ياردەملهشتى شۇقران ئازاتگهردىسى سـهلله ۋە كـۆينهك ئىچىـدە كىـپهنلىكلهر بـۇ ،كىپهنلهنـدى بىلهن كىيىم كىپهنلىنىـــپ ۋە يۇيۇلـــۇپ ئهلهيهىســـساالم پهيغهمـــبهر .ئىـــدى يـــوق

ــدىن ــيىن بولۇنغانـ ــدىكى ،كېـ ــ ئۆيـ ــتىدە ڭكارۋىتىنىـ ــاتقۇزۇلۇپ ئۈسـ يـ ،ئوقــۇدى نــامىزىنى جىنــازا كىرىــپ ئارقــا – ئــارقىمۇ كىــشىلهر .قويۇلــدى ھوجرىـــسىدا ئائىـــشهنىڭ ئانـــدىن .بولمىـــدى ئىمـــام ھـــېچكىم ئۇالرغـــا

ــۇلۇلالھ ــات رەسـ ــان ۋاپـ ــا بولغـ ــدى لهھهت جايغـ ــى .قېزىلـ ــاس ،ئهلـ ،ئاببـ المنىئهلهيهىســسا پهيغهمــبهر قۇســهملهر ،فهزلــى ئوغــۇللىرى ئابباســنىڭ

غېـرىچچه بىـر زىمىندىن قهۋرە .سهپتى سۇ بىالل گهقهبرى ،قويدى لهھهتكه .كۆتۈرۈلدى

مۇســۇلمانالرغا ئــۇ لــېكىن ،بولــدى ۋاپــات ئهلهيهىســساالم پهيغهمــبهرــدىن هللا ھىكمهتلىــك ســازاۋەر مهدھىيىــسىگه ھهممىنىــڭ ــل تهرىپى نازى

چقانــداقھې ،يهتكۈزەلمهيــدىغان زىيــان نهرســه ھــېچ تۇتــسا چىــڭ ،بولغــانــان ــۆھمهتلهر ،يالغ ــىر ت ــدىغان تهس ــاننى قىلماي ــۇپ قۇرئ ــى؛ قوي هللا كهتت ،قهدەر ئاشـۇرغانغا ئىـشقا ۋەدىـسىنى يهتكـۈزۈپ كامـالهتكه دىنىنى ئىسالم قىلىـشنى فهتهـى مهملىكهتلهرنـى ،بېرىـدىغان يىـشىپ دىنىنى ئىسالم

قۇياشـــــنى دىنىنىـــــڭ ئىـــــسالم ھهققـــــانى ۋە داۋامالشـــــتۇرىدىغان هللا .كهتتــى قويــۇپ ســاھابىلىرىنى ياخــشى ھۆرمهتلىــك دىغانئاشـكارىالي مهرھىمىتـى چـوڭ بـۇ ئۆزىنىـڭ بىزنـى دىنهللا .ئاشۇردى ئىشقا ۋەدىسىنى

قىلىـشنى مـۇۋەپپهق قىلىـشقا ئـادا شۈكرانىـسىنى نېمىتىنىڭ ئۇلۇغ ۋە .تىلهيمىز

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 405 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالمنىڭ سۈپهتلىرى ۋە گۈزەل

ئهخالقلىرى

بۇرۇنمـۇ ئۇنىڭـدىن ئهلهيهىسـساالمغا مـۇھهممهد زپهيغهمبىرىمى هللاــۇ ۋە ــېچكىمگه كېيىنمـــ ــگهن ھـــ ئاخىرەتنىـــــڭ ۋە دۇنيانىـــــڭ بهرمىـــ

ــالهتلىرىنى ــا كام ــبهر .قىلغــان ئات ــدىن ئهلهيهىســساالمنىڭ پهيغهم ئىزىــپ ــادا ،مېڭى ــشقا دۇني ــاخىرەتته ۋە ماختىلى ــاۋاب ئ ــگه قاس ــىڭىز ئى بولۇش »شـىفا « ئىيازنىـڭ قـازى مهزمـۇنى كـۆپىنچه باپنىـڭ بـۇ [ باپتـا بۇ ،ئۈچۈن

پهيغهمـــــــبهر ]ئېلىنـــــــدى قىـــــــسقارتىپ كىتاۋىـــــــدىن نـــــــاملىق بىـر ئهخالقلىرىـدىن گۈزەل ۋە سۈپهتلىرى چىرايلىق نىڭئهلهيهىسساالم

.اليمىزھېساب زۈرۈر ئۈتۈشنى قىلىپ بايان سۈپىتىدە نهمۇنه قىسمىنى

.اشلىـسۇن ب يولغـا تـوغرا بىزنى ،قىلىپ ئاتا ھىدايهت ماڭا ۋە ساڭا هللا تۈرلـۈك ئىككـى خىـسلهتلىرى كامالهت ۋە ئۇلۇغلۇق بولىدىغان ئىنساندا ئىنـساننىڭ ئـۇ ،بولۇپ زەرۇرىيه خىسلىتى دۇنيالىق ،بىرىنچىسى :بولىدۇ

ــى ــاش ۋە تهبىئىت ــڭ ياش ــىدىن زۈرۈرىيىتىنى ــپ تهقهززاس ــدۇ؛ كېلى چىقى ئىـگه ئۇنىڭغـا ،بولـۇپ كهسـىيبه خىـسلىتى دىنىـي بولسا ئىككىنچىسى

ــا هللا ۋە بولىــدۇ ســازاۋەر ماختاشــقا ولغــانالرب ــېقىن غ دۇنيــالىق .بولىــدۇ ي ئىختىيــارىغىمۇ ئىنــساننىڭ ئــۇ ،بولمايــدۇ كهســبىي زۈرۈرىــيه خىــسلىتى ئهلهيهىســـــــساالمنىڭ پهيغهمـــــــبهر ،مهســـــــىلهن .ئهمهس بـــــــاغلىق

ئهقلــى ،گــۈزەللىكى چىرايىــدىكى ،كامــالىتى تهبىــى يارىتىلىــشتىكى -تۇيغـۇ ،پاسـاھهتلىگى تىلىنىڭ ،دۇرۇسلىغى چۈشهنچىسىنىڭ ،قۇۋۋىتىــېزىم ــڭ ۋە س ــڭ ،كۈچلــۈكلىگى ئهزالىرىنى ،موتىــدىللىگى ھهركىتىنى

قاتــارلىق ئۈســتۈنلىگى يۇرتىنىــڭ ۋە قهۋمــى ،ئېــسىللىگى نهســىبىنىڭ ،ئۇيقــۇ ،غىــزا قىلىــدىغان تهقهززا زۈرۈرىيىتــى ياشــاش ،بولــۇپ خىــسلهتلهر

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 406 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

قاتـــارلىق ئـــابروي ۋە كمۈلـــۈ -مـــال ،جـــاي تۇرالغـــۇ ،كـــېچهك -كىـــيىم ،ســهۋرى ،مۇاليىملىــق ،ئىلىــم ،دىــن ياتىــدۇ؛ شــۇنىڭغا خىــسلهتلهرمۇ

،ئهپۇچــانلىق ،كهمتهرلىــك ،تاماســىزلىق ،ھهققــانىلىق ،ئــادالهت ،شــۈكۈرــپهت ــېخىلىق ،ئىپ ــىجائهت ،س ــا ،ش ــك ،ھاي ــۆزلۈك كهم ،ئادەمگهرچىلى ،س

،لـق خۇ چىرايلىـق ،شـهپقهت -مىهـرى ،بېسىقلىق -ئېغىر ،تهمكىنلىكــۈزەل ــامىله گ ــارلىق مۇئ ھهممــسى ئهدەپلهرنىــڭ -ئهخــالق يۈكــسهك قات

ــك ــسلىتى ئاخىرەتلى ــبىيه خى ــسىگه كهس ــدۇ دائىرى ــۇالر ،كىرى ــۈزەل ئ گ كامــالهت كهســبىي غهيــرى بولىــدىغان تهبىــى .ئاتىلىــدۇ دەپ ئهخــالق

پهيغهمـــــــبهر ،بولـــــــسىڭىز تاشـــــــاليدىغان نهزەر خىـــــــسلهتلىرىگه .تېپىلىدۇ تولۇق ھهممىسى ۇالرنىڭئ ۋۇجۇدىدا ئهلهيهىسساالمنىڭ

،گــۈزەللىگى شــهكلىنىڭ -چىــراي ئهليهىســساالمنىڭ پهيغهمــبهرــدىكى راۋۇرۇســلۇغى ئهزالىرىنىــڭ ۋە قۇرۇلۇشــى بهدەن ــۋايهتلهردە ھهققى رى

:تهسۋىرلىنىدۇ مۇنداق

،چــوڭ كــۆزلىرى نـۇرانه؛ ،ئــاق رەڭگـى ئهلهيهىســساالمنىڭ پهيغهمـبهر قاشـلىرى ،قۇيـۇق كىرپىكلىـرى ،قىزغـۇچراق ئېقى ،قاپقارا قارىچۇقلىرى

ســـهل ئـــۇچى ،قاڭـــشالىقراق ۋە ئۇزۇنچـــاقراق بـــۇرنى ئىـــنچىكه؛ ،ئـــۇزۇن ،يۈزلـۈك يۇمـۇالق ،پىـشانىلىك كهڭ ئاراشـراق؛ ۋە ئاق چىشى ئىگىلگهن؛ــۇق ــاقاللىق قويــ ــك كهڭ ،ســ ــۇق ،كۆكرەكلىــ ــتىخانلىق ،غوللــ ،ئۇســ

ــۇزۇن بىلهكلىــرى ،بــوي ئوتتــۇرا كهڭ؛ ئالقــانلىرى قوللىرىنىــڭ -پــۇت ،ئ يـۇمران سـوزۇلغان تـۈۋەنگه مهيدىسىدە ،ئىدى تۈكلۈكرەك ۋە چىڭ بهدىنى پـارقىراپ مۆلـدۈردەك ۋە چاقمـاقتهك چىـشلىرى كۈلـسه ؛ئىـدى بار تۈكلهر

چىقىۋاتقانـــدەك نـــۇر ئارىـــسىدىن چىـــشلىرىنىڭ سۆزلىـــسه كېتهتتـــى؛ــوينى بىلىنهتتــى؛ ــارا :ئازىــب ئىبنــى بهرا .ئىــدى كېلىــشكهن ب چېچــى ق ئهلهيهىسـساالمدىن پهيغهمـبهر تونلـۇق قىزىل ،تۇرغان يېپىپ قۇلىقىنى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 407 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

:ھــــۇرەيرە ئهبــــۇ .دېــــگهن ،يــــوق كــــۆرگىنىم ئــــادەمنى چىرايلىقــــراقــۇلۇلالھتىن ــراق رەس ــادەمنى چىرايلىق ــۆرگىنىم ئ ــوق ك ــاش ،ي ــا قۇي گوي

شولىـسى يۈزىنىـڭ چېغىـدا كۈلگهن ،بىلىنهتتى ئاققاندەك يۈزىدە ئۇنىڭــۇراتتى شــۈپچۈ تامالرغــا ــسىدە ئهبۇھالهنىــڭ .دېــگهن ،ت پهيغهمــبهر :ھهدى

نۇرلىنىيــپ ئايــدەك تولــۇن كۈنلــۈك تــۆت ئــون يــۈزى ئهلهيهىســساالمنىڭــۇراتتى ــيىلگهن ،تـ ــى .دىـ ــبهر ئهلـ ــساالمنى پهيغهمـ ــاخىرقى ئهلهيهىسـ ئـ

ئـــادەمگه قارىغـــان دەســـلهپ ئهلهيهىســـساالم پهيغهمـــبهر :سۈپهتلىـــشىدەــ ئۇنىــڭ ،كــۈرۈنهتتى ســۈرلۈك كېــيىن تونۇشــقاندىن ئارىلىــشىپ لهنبى

پهيغهمــــبهر :ســــۈپهتلهپ يهنه ئهلــــى .دېــــگهن ،تۇيــــۇالتتى ســــۈيۈملۈك .دېگهن ،كۆرمىدىم كېيىنمۇ ۋە بۇرۇنمۇ ئادەمنى ئهلهيهىسساالمدەك

ــبهر ــساالمنىڭ پهيغهمـــــ ــاكىزلىقى ئهلهيهىســـــ ــبهر پـــــ پهيغهمـــــ ەۋ پاســـكىنىچىلىقتىن ،خۇشـــبۇيلۇقتا ،پـــاكىزلىكته ئهلهيهىســـساالمنىــهتلهردىن ــا نىجاس ــدە يىراقلىقت ــىيهتلهرگه ئاالھى ــگه خۇسۇس ــان ئى قىلغ

ئـالال .تېپىلمـايتتى كىشىدە باشقا ئۇنىڭدىن خۇسۇسىيهتلهر بۇ ،ئىدىكى مۇكهممهلهشــتۈرگهن تېخىمــۇ بىــلهن پــاكىزلىقى شــهرىئهتنىڭ ئــۇنى يهنه

ــاكىزلىق دىنــى ئىــسالم :ئهلهيهىســساالم پهيغهمــبهر .ئىــدى ئاساســىغا پ خۇشــبۇيلۇق يهىســساالمدىكىهئهل پهيغهمــبهر :ئهنهس .دېــگهن ،انقۇرۇلغـ پۇراقلىرىـدىنمۇ نهرسـىلهرنىڭ باشقا ۋە ئىپارنىڭ ،ئهنبهرنىڭ پۇرىغان مهن

ــارتۇق ــدى ئ ــگهن ،ئى ــابىر .دې ــبهر :ج ــساالم پهيغهم ــى ئهلهيهىس مهڭزىمن نىــڭ )ســاتقۇچى ئهتىــر( ئهتتــار گويــا قــولىنى ئۇنىــڭ ،قويىۋېــدى ســىالپ

ــدەكچ قۇتىــسىدىن ــگهن ،قىلــدىم ھــېس خۇشــبۇي ۋە ســوغاق ىققان .دېــشىغا باشــقىالرنىڭ ــدا ئېيتى ــبهر ،قارىغان مهيلــى ئهلهيهىســساالم پهيغهم

،قىلمىـسۇن ئىـستىمال يـاكى قىلسۇن ئىستىمال نهرسىلهرنى خۇشبۇي كهچكىـچه قولىـدىن ئادەمنىـڭ كۆرۈشكهنال ئېلىشىپ قول بىلهن ئۇنىڭ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 408 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ســىالپ بېــشىنى بالىنىــڭ ىچىــكك بىــرەر ئــۇ .كهتمهيتتــى خۇشــبۇيلۇق پهرىقلىنىـپ بـالىالردىن باشـقا بىـلهن خۇشبۇيلۇقى باال ئۇ ،بولسا قويغان بىـرەر ،قىلىـشىچه رىۋايهت جابىردىن تارىخىدا چوڭ بۇخارى ئىمام .تۇراتتىــادەم پهيغهمـــــبهر ئـــــۇ ،ماڭـــــسا ئارقىـــــسىدىن نىڭرەســـــۇلۇلالھ ئـــ

ــساالمنىڭ ــبۇيلۇغىدىن ئهلهيهىســ ــۇ خۇشــ ــدا بــ ــۇ يولــ نىڭلۇلالھرەســ .بىلهتتى ماڭغانلىقىنى

ىقپهيغهمبهر ئهلهيهىسساالمنىڭ ئهقلىنىڭ كامىللى

زىهنىنىــڭ ،ىقكــامىللى ئهقلىنىــڭ ئهلهيهىســساالمنىڭ پهيغهمــبهرــۈگى ــېزىملىرىنىڭ ،ئۆتكۈرل ــۈكلىگى س ــڭ ،كۈچل ــۈگى تىلىنى ،ئۆتكۈرل

ــدا گــۈزەللىگىگه ئهخالقىنىــڭ ۋە نورمــاللىغى لىرىنىــڭھهرىكهت ،قارىغانــڭئ ــق ئهڭ ۇنى ــيار ئهڭ ،ئهقىللى ــادەم ھۇش ــدە ئ ــهك ئىكهنلىگى ــوق ش .ي

ــبهر ــساالم پهيغهمـ ــۇرۇن ئهلهيهىسـ ــان بـ ــىق ،ئوقۇمىغـ ــان مهشـ ،قىلمىغـ ئـۈگىتىش ئىلىملهرنـى شـۇنچه خهلقـقه ،تۇرۇقلۇق كۆرمىگهن الرنىكىتاب

ــا شــهرىئهتنى ۋە -ئىچكــى خهلقنىــڭ ئۇنىــڭ ،تاشــقىرى قىلىــشتىن بهرپ ئاجايىـپ ،سىياسىتى قولالنغان ئاممىغا ،ۇشىباشقۇر ئىشلىرىنى تاشقى

ئهقلىنىـڭ ئۇنىـڭ ،قارىغانـدىمۇ ئۇسـۇللىرىغا تۇرمـۇش گۈزەل ۋە ئهخالقى بىلىــۋالغىلى ئاســانال چوڭقۇرلــۇقىنى چۈشهنچىــسىنىڭ ،كــامىللىغىنى

ئالدىـدىكى خـۇددى ،چېغىـدا نامازدىكى ئهلهيهىسساالم پهيغهمبهر .بولىدۇ نىـــڭهللا .كـــۆرەتتى نهرســـىنىمۇ دىكىئارقىـــسى ،كۆرگهنـــدەك نهرســـىنى

كــۆرۈپ لىرىڭنــىھهرىكهت ۋاقتىڭــدىكى تۇرغــان نامازغــا هللا ” قۇرئانــدىكى مهنىـــدە شـــۇ ســـۆزى دېـــگهن )ئـــايهت - 219 ،شـــۇئهرا ســـۈرە(“تۇرىـــدۇ

ــهندۈرۈلگهن ــشه .چۈشــ ــبهر :ئائىــ ــساالمنىڭ پهيغهمــ ــۆزى ئهلهيهىســ كــ بىـر ئـۇن ىھـۈكهردىك .كـۆرەتتى كۆرگهنـدەك رۇقتـا وي خـۇددى قاراڭغۇدىمۇ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 409 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

پهيغهمــبهر ،ئېيتىلىــشىچه رىــۋايهتلهردە .دېــگهن ،ســانىيااليتتى يۇلتــۇزنىــساالم ــۆز ئهلهيهىسـ ــڭ ئـ ــۋانى زامانىنىـ ــساب پهھلىـ ــانهنى النغانھېـ رەكـ

پهيغهمـبهر :ھـۇرەيرە ئهبـۇ .قىلغان دەۋەت دىنىغا ئىسالم ئۇنى ۋە يىقىتقان ،ماڭــسا ئــۇ .كۆرمىــدىم ئــادەمنى ماڭىــدىغان تېــز ئهلهيهىســساالمدىن

بىـلهن مۇشـهققهت بىـر ،تۇيۇالتتى قاتلىنىۋاتقاندەك يهر ئۇنىڭغا كىشىگه بىـــلهن تهبهســـسۇم كۈلـــسه ماڭـــاتتى؛ قىلمـــاي پىـــسهنت ئـــۇ ،ماڭـــساقــۈلهتتى ــسا ،ك ــا ماڭ ــز گۇي ــۈۋاتقاندەك دىنئېگى ــالماقلىق چۈش ــلهن س بى .دېگهن ،ماڭاتتى

پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالمنىڭ تىلىنىڭ

پاساھهتلىكى

پاسـاھهتلىك دەرىجىـدە يۈكسهك تىلى ئهلهيهىسساالمنىڭ مبهرپهيغه ،ئىخچـام ،گـۈزەل ئۇسلۇبى ،راۋان ،تهبىئى سۆزى .ئىدى مهنىلىك چوڭقۇر ۋە

،مهزمۇنلـــۇق ،تـــوغرا ،تولـــۇق ۋە چۈشىنىـــشلىك ،ئېنىـــق جـــۈملىلىرىــسىز ــسقا ،تهكهللۇپـ ــك ،قىـ ــدى مهنىلىـ ــۇلۇلالھ .ئىـ ــك رەسـ ھىكمهتلىـ

ئىــگه خۇسۇســىيىتىگه بىلىــش هھجىلىرىنــىل تىلــى ئهرەب ۋە ســۆزلهرنىــدى ــر ھهر .ئى ــقه بى ــۇ خهلق ــڭ ش ــى خهلقنى ــسى ،تىل ــلۇبى ،شىۋى ۋە ئۇس

ــۆزىنىڭ ــاھىتى ســـ ــۇيىچه پاســـ ــۆزلهيتتى بـــ ــا ،ســـ ــبهر ھهتتـــ پهيغهمـــ ئـۆز ئۇنىڭـدىن جـايالردا تۈرلـۈك سـاھابىلىرى نۇرغۇن ئهلهيهىسساالمنىڭ

ــۆزىنىڭ ــسىنى س ــهرھىيلهپ مهنى ــشىنى ش ــشىپ ۋە بېرى ــ يې شىنىبېرىــورايتتى ــبهر .س ــساالمنىڭ پهيغهم ــسلىرىنى ئهلهيهىس ــارىخىنى ۋە ھهدى ت قـۇرەيش ئۇنىـڭ .چۈشـىنىدۇ ئېنىـق نـۇقتىنى بـۇ ئـادەم قىلغان مۇالھىزەــغه ــان خهلقى ــۆزلىرى قىلغ ــڭ ۋە مهۋت ھهزرى س ــشاھ يهمهننى ،لىرىغاپادى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 410 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ھهربىـر ھهتتـا .ئىـدى پهرقلىـق سۆزلىرىدىن قىغان چوڭلىرىغا نهجدنىڭ ســۆز ۋە ئاتــالغۇنى ياقتۇرىــدىغان قهبىــله شــۇ ،ســۆزقىلغاندا ىــگهقهبىل

ئىـسالم مهقـسىتى قىلىـشتىكى مۇنداق ئۇنىڭ .قوللىناتتى ئۇسلۇبىنى بايـــان قىلىـــپ چۈشىنىـــشلىك كـــشىلهرگه تهلىمـــاتلىرىنى دىنىنىـــڭ .ئىدى ئىبارەت قىلىشتىن

،ئىخچــاملىقى ئــادەتتىكى ئهلهيهىســساالمنىڭ پهيغهمــبهر كىــشىلهر ،الرنىكىتـــاب توغرىـــسىدا پاســـاھهتلىكلىكى ۋە مهنىلىكلىكـــى ۇرچوڭقـــ

ــۋانالرنى ــۈزۈپ دى ــارىلىرى نىڭرەســۇلۇلالھ ،چىقىــشتى ت ئۇالرنىــڭ ۋە ئىبــرى ــهرھىيلهنگهن مهنىلىـــ ــاب شـــ ــشتى الرنىكىتـــ ــبهر .يېزىـــ پهيغهمـــ

ـسۆزــــ يهتــــكهن كامــــالهتكه جهھهتــــته پاســــاھهت ئهلهيهىســــساالمنىڭــارىلىرى ــۈن ئىبـــ ــدىكى ئۈچـــ ــا تۈۋەنـــ ــسال رىلهرئىبـــ ــدۇ مىـــ :بوالاليـــ

ــۇلمانالرنىڭ” ــسىنىڭ مۇس ــى ھهممى ــاراۋەردۇر جېن ــڭ .ب ــوڭ ئۇالرنى ــ ئ ـ ــ ئـۆز قارشى دۈشمهنلهرگه ،بولىدۇ كويىدا قوغداش باشقىلىرىنى تۈۋىنىمۇ

“.بـاراۋەر چىشىدەك تاغاقنىڭ ھهممىسى ئىنسانالرنىڭ” “.بولىدۇ ئۆم ئارا كـۆرگهننى راۋا ىرسـىگه ب سـهن ” “.بىلـله بىـلهن ئادىمى سۆيگهن كىشى” خهيــرىيهت بولــساڭ ھهمــسۆھبهتته بىــلهن ئۇنىــڭ ،كۆرمىــسه راۋا ســاڭا ئــۇ قىممتىنـى ــ قهدىر ئۆز ” “.ئوخشايدۇ كانلىرىغا مهدەن كىشىلهر” “.يوق

ــادەم چۈشــهنگهن ــدۇ ھــاالك ئ ــادەم چاقىرىلغــان مهســلىههتكه” “.بولماي ئ سـۈكۈت يـاكى نرىشكهئې ياخشىلىققا قىلىپ سۆز” “.ئادەم ئىشهنچلىك

ــادەمگه قالغــان ئامــان قىلىــپ ئامــان قىلىــپ “.قىلــسۇن رەھــمهت هللا ئــۇلمان” ــساڭ مۇسـ ــاالمهت ،بولـ ــسهن سـ ــۇلمان ،بولىـ ــساڭ مۇسـ هللا بولـ

،كهمـتهر ،ئهخالقلىـق ئهڭ سـىلهرنىڭ .بېرىدۇ ھهسسه ئىككى ئهجرىڭنى ماڭـا كـۈنى قيـامهت بولغـانلىرىڭالر دوستالشـقۇچى ۋە دوستالشتۇرغۇچى

ــۈيۈ ئهڭ ــېقىن ئهڭ ۋە ملۈكســ ــانلىرىڭالردۇر يــ ــۇ” “.بولغــ ــۇدە ئــ بىهــ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 411 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

بولۇشـى قىلىـدىغان بېخللىـق نهرسىلهرگه ئهرزىمهس ياكى سۆزلهيدىغانــۇ” “.مــۇمكىن ــۈزلىمىچى ئىككــى ئ ــادەم ي مهقبــۇل دەرگاھىــدا نىــڭهللا ئــ بهس نىڭرەســۇلۇلالھ شــۇنىڭدەك “.ئهمهس ــازىرىنى ـ ســۇئال كــۆپ ،مۇن

ــنى ــالنى ،سوراش ــسراپ م ــشن ئى ــانىالرنى ،ىقىلى ــشنى ئ ــز ،قاخشىتى قى ،پاسـاھاتلىك ئهڭ سـۆزلىرىمۇ قىلغـان مهنئى كۆمۈشنى تىرىك بالىالرنى

.قىــل تهقۋادارلىــق غــاهللا يهردە ھهرقانــداق ”:ئۇنىــڭ .مهنىلىكتــۇر ئهڭ كىـشىلهرگه .يـۇغىن بىـلهن ياخشىلىق ئۇنى ،سالساڭ قىلىپ يامانلىق وتتۇرھــــالئ ياخشىــــسى ئىــــشالرنىڭ ،قىلغىــــن مۇئــــامىله ســــىلىق كـۈنى بىـر بولمىـسا ،كهتـمه يېقىنلىشىپ توال دوستۇڭغا” “.بولغىنىدۇر

زۇلـــۇم” “.مـــۇمكىن قېلىـــشى ئايلىنىـــپ دۈشـــمىنىڭگه ســـىنىڭ ئـــۇ قــاراڭغۇ ئۇالرغــا كــۈنى قىيــامهت زۇلــۇمى قىلغــان ئۇالرنىــڭ قىلغانالرغــا

،هللا ئـى ”:دۇئاسـىدىكى بهزى ئۇنىـڭ ۋە سـۆزلىرى دېـگهن “.بولىدۇ زۇلمهتــورايمهنكى شـــۇنى ــلهن رەھمىتىـــڭ ســـهن ،سـ ــدايهت قهلبىمنـــى بىـ ھىـ

ئىـشلىرىمنى تارقـاق ،قىلمىغايـسهن تىرىپسىن ئىشىمنى قىلغايسهن؛ ئهپلهشتۈرگهيـــسهن؛ ئىـــشلىرىمنى قىلغـــان ئۈمىـــد ؛جهملىگهيـــسهن

ــاك ئهمىلىمنــى ــسهن؛ پ ــوغرا ئىــشلىرىمنى قىلغاي ــسهن؛ يولغــا ت سالغايــتلۇغۇمنى ــسهن؛ دوســـ ــى قايتۇرغايـــ ــمه مېنـــ ــانلىقالردىن ھهمـــ يامـــ لهرچهشــېهىت ،ئۆلــۈمنى مۇۋەپپهقيهتلىــك مهن ،هللا ئــى .ساقلىغايــسهن

قىلىـشنى غهلىـبه ئۈسـتىدىن دۈشـمهنلهر ،ياشاشـنى بهختىيـار ،ئۆلۈشنى .مهنىلىكتۇر چوڭقۇر ۋە پاساھهتلىك ئهڭ سۆزلىرىمۇ دېگهن “تىلهيمهن

ۇننۇرغــ ئهلهيهىســساالمنىڭ پهيغهمــبهر يهنه باشــقا ىالردىنيــۇقىرىق ،نۇتــــۇقلىرى ،ســــۆزلىرى قىلىنغــــان رىــــۋايهت تهرىپىــــدىن كىــــشىلهر يــۇقىرى ئهڭ پاســاھهتلىكته ســۈلىهنامىلىرىمۇ ۋە دۇئــالىرى ،خــۇتبىلىرى :ئۇنىڭغــا ســاھابىلىرى ئهلهيهىســساالمنىڭ پهيغهمــبهر .تۇرىــدۇ دەرىجىــدە

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 412 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

،دەدېگهنـ ،كۆرمىدۇق ئادەمنى قىلىدىغان سۆز پاساھهتلىكرەك سهندىنمۇ بولغـان نازىـل بىـلهن تىلـى ئهرىبى روشهن يهنى تىلىم مېنىڭ ئانقۇر :ئۇ

پهيغهمــبهر .بهرگهن جــاۋاب دەپ بــوالتتى؟ قانــداق بولمــاي شــۇنداق ،تۇرســاــر يهنه ئهلهيهىســساالم ــتىم بى ــۇرەيش مهن :قې كېلىــپ قهبىلىــسىدىن ق

ــتىم ــى ،چىقــ ــهئد بهنــ ــدا ســ ــتۈم ئايمىغىــ ــگهن ،ئۆســ ــبهر .دېــ پهيغهمــ كۈچلۈكلـۈك سـۆزىدىكى سـهھرا ئىبارىلىرىـدە – سۆز ئهلهيهىسساالمنىڭ

جهم نهپىـسلىك بىـلهن گۈزەللىك سۆزىدىكى شهھهر ۋە سالماقلىق بىلهن بىلىـش كىـشىلهرنىڭ ئهلهيهىسساالم پهيغهمبهر ئۈستىگه ئۇنىڭ .بولغان

ۋە مهدىـتىگه نىـڭ هللا ئـارقىلىق ۋەھىـي قىلىدىغان ئاجىزلىق ئىقتىدارى .بولغان ئىگه قوللىشىغا

هيهىسساالمنىڭ نهسىبىنىڭ مبهر ئهلپهيغه

ىكئېسىللى

پاكىـت – دەلىـل ھېچقانـداق ،ئايان ھهممىگه ئۇلۇغلۇغى يۇرتىنىڭــدۇ تهلهپ ــبهر .قىلمايـ ــساالم پهيغهمـ ــشلهردىن ھهقىقـــى ئهلهيهىسـ قۇرەيـ لهرنىـڭ ئهرەب ،كـۆزى جهمهتىنىـڭ ھاشـىم ،قهبىلىسىنىڭ قۇرەيش ،بولۇپ ،ئۈچۈنمـۇ هللا ئىـدى؛ ھـۆرمهتلىكى ئهڭ تهرەپـتىن ئانـا – ئاتـا ،ئېسلى ئهڭ

نـوقتىالرنى بـۇ .ئىـدى مهككىلىك بولغان يۇرت ئېزىز ئۈچۈنمۇ پهيغهمبهر .ئۆتتۇق قىلىپ بايان يېتهرلىك قىسمىدا باش نىڭكىتاب

ــاز نهرســىلهرنىڭ بهزى بولغــان زۈرۈر ھاياتىغــا ئىنــساننىڭ بولۇشــى ئ بولۇشـى ئـاز ىڭئۇخالشن ۋە غىزالىنىش ،مهسىلهن .لىنىدۇھېساب پهزىلهت

ۋە غىـزالىنىش ئـاز ئهزەلـدىنال ھۆكۈمـاالر ۋە لهرئهرەبـ .كىرىدۇ جۈملىگه شۇ ئۇخالشـــنى كـــۆپ ۋە يېـــيىش كـــۆپ ،كهلـــگهن ماختـــاپ ئۇخالشـــنى ئـــاز

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 413 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

ــۈنكى .ئهيىـــپلىگهن ــاچكۆزلۈكنى ئىچىـــش كـــۆپ ،يىـــيىش كـــۆپ چـ ،ئـ ،دۇنيـادىمۇ بـۇ كىـشىگه .كۆرسـىتىدۇ شهھۋەتپهرەسلىكنى ،ھىرىسلىقنى

خـامۇش كىـشىنى .كهلتۈرىـدۇ كېـسهللهرنى تۈرلـۈك ۋە زىيان يادىمۇدۇن ئۇــدۇ قىلىــــپ ــتۇرىدۇ؛ ئهقىلنــــى ،قويىــ ــاز سۇسالشــ ــسا يىــــيىش ئــ بولــ

ــانلىقنى ــسىگه ،قانائهتچـ ــگه نهپـ ــنى ئىـ ــهھۋەتنى ،بولۇشـ ــشنى شـ يېڭىـ كـۆپ ئۆتكۈرلهشـتۈرىدۇ؛ زېهىنىنـى ،ساغالمالشتۇرىدۇ بهدەننى ،كۆرسىتدۇ ،قويىـــدۇ قىلىـــپ ھـــورۇن ،گومـــۇش ،پزەئىـــ ،ئهزمه كىـــشىنى ئـــۇخالش

قاساۋەتلهشــتۈرىدۇ دىلنــى ،قىلىــدۇ زايــا پايدىــسىز ئــۆمرىنى ئىنــساننىڭــته ، )قاتتىقالشــتۇرىدۇ( ــدۇ غهپلهت ــدۇ دىلنــى ،قالدۇرى ــبهر .ئۆلتۈرى پهيغهم

ئـاز ئهلهيهىسـساالم پهيغهمـبهر .ئۇخاليتتى ئاز ۋە يهيتتى ئاز ئهلهيهىسساالم قـاچىنى يامـان قۇرسـاقتىنمۇ بالىـسى دەمئـا ” :قىلىپ تهرغىپ يېيىشنى

يىـيىش .قىلىـدۇ كۇپـايه لوقمـا قانچه بىر ئۈچۈن تويۇش .يوق تولدۇرغىنى ئـۈچتىن ،ئۈچـۈن تامـاق بىرىنـى ئـۈچتىن ئاشـقازاننىڭ ئـۇ ،بولغاندا زۈرۈر

بـوش ( قويـسۇن قويـۇپ ئۈچۈن نهپسى بىرىنى ئۈچتىن ،ئۈچۈن سۇ بىرىنى كــۆپ بىــلهن يىــيىش كــۆپ “ .دېــگهن )ت – .مهنىــدە دېــگهن قالدۇرســۇنــدۇ ســهۋەب ئۇخالشــقا كــۆپ ئىچىــش ــبهر : ئائىــشه ھهزرىتــى .بولى پهيغهم

ئــــۇ ،ئهمهس باققــــان تويــــۇپ تاماققــــا قورســــىقى ئهلهيهىســــساالمنىڭ ،يهيتتـــى بهرگهننـــى ،ســـورىمايتتى تامـــاق ئاالھىـــدىرەك ئائىلىـــسىدىن

ســـهھىه ئهلهيهىســـساالمنىڭ پهيغهمـــبهر .دېـــگهن ،ئىچهتتـــى بهرگهننـــى .بـار سـۆزى دېـگهن “يىمهيمهن تاماق ئولتۇرۇپ يۆلىنىپ مهن” ھهدىسىدە

تامـاقنى يىگهنـدە تامـاق ئولتۇرۇپ يۆلىنىپ بىخىرامان قۇرۇپ چازا كىشى زوڭزىيىــپ بىىهپ ئهلهيهىســساالم پهيغهمــبهر .كېلىــدۇ يىگۈســى كــۆپرەك

قۇلـدەك تامـاقنى ،قـۇل بىر مهن : ۋە يهيتتى تاماق ئولتۇرۇپ ئولتۇرغاندەك ئـاز ئۇيقۇسـىمۇ ئهلهيهىسـساالمنىڭ پهيغهمبهر .دەيتتى ،يهيمهن ئولتۇرۇپ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 414 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

،ئۇخلىمايـدۇ قهلبىم بىلهن ئۇخلىغان كۈزۈم ئىككى ،شۇنداقتىمۇ .ئىدى .دەيتتى

ــساندا ــانچه ئىن ــۆپ ق ــانچه ۋە ك ــۇقىرى ق ــسا ي ــۇنچه ، بول ــلهت ش پهزى ،ئـادەتته .ۇرجۈملىـسىدىند شـۇنىڭ ئابروي ،بار نهرسىلهر لىنىدىغانھېساب

كىـشىلهرنىڭ ،بولـسا قانچىلىـك ئـابرويى كىشىنىڭ ،نهزىرىدە داناالرنىڭ ئېيـــــسا هللا .بولىـــــدۇ شـــــۇنچىلىك ھۆرمىتىمـــــۇ بولغـــــان ئۇنىڭغـــــا

ــساالمنى ــا” ئهلهيهىس ــاخىرەتته ۋە دۇني ــابرويلۇق ئ ــۈپهتلىگهن دەپ “ئ .س كېيىنمـــۇ ۋە ئىلگىرىمـــۇ بولۇشـــتىن پهيغهمـــبهر بولـــسا رەســـۇلۇلالھــشىلهرن ــۆرمىتىگه ىڭكىــ ــگه ھــ ــدى ئىــ ــرىكالر .ئىــ ــبهر مۇشــ پهيغهمــ

سـت سۇيىقه ۋە كـۈلپهت – ئـازار ساھابىلىرىگه ئۇنىڭ ۋە ئهلهيهىسساالمغا ئۇنىـڭ ،تهپتارتـاتتى ئۇنىڭـدىن ئالدىدا ئهمما ،بولسىمۇ نىيىتىدە قىلىش

ــۇ .چىقــاتتى ھاجىتىــدىن ــدا مىــسالالرنى جهھهتتىكــى ب ســۆزلهپ يۇقىرى ئۇنىڭــدىن ئــادەم كــۆرگهن يېڭــى يهىســساالمنىئهله پهيغهمــبهر .ئۆتتــۇق

پهيغهمـبهر ئـۇ ،قىلىـشىچه رىـۋايهت خوتۇننىـڭ دېگهن قىيله .ئهيمىنهتتى رەســۇلۇلالھ ،كهتكهنــدە تىتــرەپ قورققىنىــدىن كــۆرۈپ ئهلهيهىســساالمنى

ــا ــى :ئۇنىڭغ ــسكىن ئ ــا ،مى ــۆزەڭنى ،قورقم ــسىۋال ئ ــگهن ،بې ــى .دې ئىبن پهيغهمــــبهر ئــــادەم بىــــر ،ھهدىــــسىدە قىلغــــان رىــــۋايهت مهســــئۇدنىڭ

ــساالمنىڭ ــدىغا ئهلهيهىسـ ــپ ئالـ ــرەپ كېلىـ ــدا تىتـ ــبهر ،تۇرغانـ پهيغهمـ .دېگهن ،ئهمهس پادىشاھ مهن ،قورقما :ئۇنىڭغا ئهلهيهىسساالم

قىممىتىنىڭ –پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالمنىڭ قهدىر

قىچوڭلۇ

ــبهر ــساالمنىڭ پهيغهمــــ ــك ئهلهيهىســــ ــر پهيغهمبهرلىــــ – قهدىــــ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 415 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

ــڭ ــاچوڭل قىممىتىنىـــ ــڭهللا ۋە ىغىغـــ ــۇنى نىـــ ــبهرلىككه ئـــ پهيغهمـــــا ــسهك تاللىغانلىقىغ ــۇ ،كهل ــۇ ،ب ــادا ب ــڭ دۇني ــۈن ئۇنى ــۇقىرى ئهڭ ئۈچ ي

كىـشىلهر .سـهيىدىدۇر بالىلىرىنىـڭ ئادەم پۈتۈن ،ئۇ ئاخىرەتته .مهرتىۋىدۇر مېلــى ،ماختىنىــدۇ ،پهخىرلىنىــدۇ بىــلهن بولۇشــى كــۆپ مالنىــڭ – پــۇل

،چىقــــارمىكىن ىمىزدىنھــــاجىت كىــــشىلهر نۇرغــــۇن ئــــادەمنى كــــۆپ بولۇشـنىڭ كـۆپ مېلـى .بىلىـدۇ چوڭ بىلهن ئوي دېگهن ئهسقاتارمىكىن

ئۆزىنىــڭ مېلىنــى – پــۇل ئــادەم كــۆپ مېلــى ،ئهمهس پهزىــلهت ئــۆزى ياخـشى ،قىلىـپ سـهرپ ئۈچـۈن ئېهتىيـاجى باشـقىالرنىڭ ۋە ئېهتىياجى

هزىرىـدە ن دۇنيـا ئهھلـى بۇ ،بولسا سازاۋەر ھۆرمىتىگه كىشىلهرنىڭ ۋە نامغا مېلىنـــى ،كـــۆزلهپ ئـــاخىرەتنى ئهگهر لىنىدۇ؛ھېـــساب پهزىـــلهت ئانـــدىن

ــدىلىق ،يوللىرىغــا ياخــشىلىق ــسا ســهرپ ئىــشالرغا پاي ــۇ ،قىل ــدىن ب ئانــدە ئادەمنىــڭ ھهمــمه ــلهت نهزىرى ــادەم كــۆپ مېلــى .لىنىدۇھېــساب پهزى ئ يىغىـشقا مـال ،قىلمـاي سـهرپ ئىـشالرغا ياخـشى مېلىنى ،بولۇپ بېخىلــرىس ــدىغانبول ھى ــسا ى ــداق ،بول ــڭ بۇن ــداق مالنى ــى ھىچقان ئهھمىيىت ئهيىــپكه دېــگهن پهســكهش ،بهدنامغــا دېــگهن بېخىــل ئــادەم ئــۇ ،بولمايــدۇ ،غهزنىلىــرى زىمىننىــڭ قۇلىغــا ئهلهيهىســساالمنىڭ پهيغهمــبهر .قالىــدۇ

ھـاالل ئۇنىڭغـا غهنىمهتـلهر ،تاپـشۇرۇلغان ئاچقۇچلىرى مهملىكهتلهرنىڭ ئهرەب پۈتـۈن ،يهمهن ،ھىجـاز ۋاقتىـدىال ھايات ۇلالھرەسۇل .ئىدى قىلىنغان

قىلىنىــپ فهتهــى جــايلىرى يــېقىن ئىراقالرنىــڭ ،شــام ۋە ئــارىلى يېــرىمــمهت نۇرغۇنلىغــان ــراج ،غهنى ــات ۋە خى ــاللىرى زاك ــۈرۈلگهن م ــدى كهلت ،ئ لــېكىن .ئىــدى يوللىغــان ســوغىالرنى ئۇنىڭغــا لىرىپادىــشاھ ئهتراپنىــڭ

شهخـــــسى ھېچنهرســـــىنى ۇالردىنئـــــ ئهلهيهىســـــساالم پهيغهمـــــبهر ،قالمـــاي ئېلىـــپ نهرســـىنىمۇ تهڭگىلىـــك بىـــرەر ،ئىگهللىۋالمىـــدى

ــى ــشلىك ھهممىن ــا تېگى ــهرپ ئورۇنلىرىغ ــدى؛ س ــقىالرنى قىل ــاي باش ب

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 416 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

:ئهلهيهىســساالم پهيغهمــبهر .كــۈچهيتتى مۇســۇلمانالرنى ۋە قىلىــۋەتتى ىـشقا قىل سـهرپ يولىـدا هللا ئۇنىڭـدىن ،بولـسا ئـالتۇنۇم تېغىـدەك ئوھۇد”

مېنــى قالــدۇرۇش يېنىمــدا دىنــارنىمۇ بىــر باشــقا قالغىنىمــدىن ئېلىــپ نۇرغـۇن قولىغـا نىڭرەسـۇلۇلالھ قېـتىم بىـر .دېـگهن “قىلمايـدۇ خۇشالــار ــۈپ دىن ــدا چۈش ــۇلۇلالھ ،قالغان ــڭ رەس ــسىنى ئۇنى ــقىالرغا ھهممى باش

بىـر ئۇنىمـۇ ۋە قالغـان ئېلىـپ يېنىـدا ئازغىنىـسىال ،بېرىـپ ئۆلهشتۈرۈپ ھېلىقـى ،تـۇرۇپ ئورنىـدىن ئۇخلىيالمـاي ياتقانـدا ،ئىـدى بهرگهن غائايالى

ــدۇق ــارالرنى قال ــارام ئهمــدى :ئۆلهشــتۈرۈۋېتىپ باشــقىالرغا دىن ــاپتىم ئ ،تــگهن ــبهر .دې ــات ئهلهيهىســساالم پهيغهم ــدا بولغــان ۋاپ ــۈر ئۇنىــڭ ،چاغ تۆم

ــسىنىڭ كېيىمــى ــى ئائىلى ــگه ئۈچــۈن خىراجىت ــۇق رەنى ــدى قويۇقل .ئى جــاي تۇرالغــۇ ۋە كــېچهك – كېــيىم ،خىــراجهت لهيهىســساالمئه پهيغهمــبهر ئۇنىڭـدىن ،كۇپـايىلهنگهن بىلهنـال ئېهتىيـاجلىقلىرى پهقهت جهھهتتىن قوپـــال تـــوالراق ،تاللىمـــايتتى كىـــيىم ئـــۇ .قىزىقمىغـــان ئوشـــۇققا

،ۋاھـالهنكى .كىيهتتـى كېيىملهرنـى باشقا ۋە تون تىكىلگهن توقۇلمىدىنــا ــلهرگه ھوزۇرىغ ــال كهلگهن ــرىلگهن ھهل تۇنئ ــونالرنى شــايى بې ــيه ت ھهدى پهيغهمـبهر ىالردىنيـۇقىرىق .بېرەتتـى ئهۋەتىـپ كهلمىگهنلهرگه ،قىالتتى

ــۇل ئهلهيهىســساالمنىڭ ــ پ ــا ـ ــدىغان مالغ ــكه بېرىلمهي ــالنى ۋە پهزىلهت م قىلىـش سـهرپ لهرگه )كىـشىلهر تېگىشلىك ئېلىشقا زاكات( مۇستهھىق ئهدەپلهردىـن ــ ئهخـالق گـۈزەل .مىزكـۆرى ئىكهنلىكىنى ئىگه پهزىلىتىگه

ــسلهتلهر شــهكىللهنگهن ــ ھۆســۈن خى ــق ـ ــدۇ خۇل ــۇلۇلالھ .دىيىلى دارەس پهيغهمـــــبهر .تېپىالتتـــــى ھهممىـــــسى خىـــــسلهتلهرنىڭ مۇنـــــداق

هللا ھهتتـا .ئىـدى يهتـكهن كامـالهتكه خۇلقى ـ ھۆسۈن ئهلهيهىسساالمنىڭ بۈيـۈك هنھهقىـقهت سـهن ”:ماختـاپ ئهلهيهىسـساالمنى پهيغهمبهر قۇرئاندا

ــا ــسهن ئهخالققـ ــۈرە( “ئىگىـ ــۇن سـ ــ 4 ،نـ ــايهت ــ ــشه )ئـ ــبهر ئائىـ پهيغهمـ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 417 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

.ئهخالقتـۇر قىلىنغـان بايـان قۇرئانـدا ئهخالقى پۈتۈن ئهلهيهىسساالمنىڭ ،غهزەپلىنهتتـى غهزەپلهنگهنـگه .بـۇالتتى مهمنـۇن بولغانغـا مهمنـۇن هللا ئۇ

ــگهن ــبهر .دېـــ ــساالم پهيغهمـــ ــۈزەل مهن :ئهلهيهىســـ ــى گـــ ئهخالقالرنـــــتۇرۇشئومۇ ــۈن مالش ــدىم ئۈچ ــگهن ،ئهۋەتىل ــۇلۇلالھ :ئهنهس .دې ئهڭ رەس

باشـــقا ئهلهيهىســـساالم پهيغهمــبهر .دېـــگهن ،ئىــدى ئهخالقلىـــق گــۈزەل پهيغهمــبهر ئــۇالر .ئىــدى ئهخالقلىــق تهبىئــى ئوخــشاشال پهيغهمــبهرلهرگه

كامــالهتكه ئهخالقتــا بىــلهن يورۇتۇشــى دىللىرىنــى نــۇرى نىــڭهللا ،بولــۇپ ھېچقانـداق ئـۇالر ،بىلهنـال تاللىـشى پهيغهمبهرلىككه رنىئۇال هللا .يهتكهن

ــشىش ــىق ۋە تېرىـ ــانلىرىنى قىلىـــش مهشـ ــۈزمهيال جهريـ ــسىل ئۆتكـ ئېـــسلهتلهرگه ــگه خىـ ــانبول ئىـ ــداق .غـ ــۈزەل مۇنـ ــالر گـ ــسىل ۋە ئهخالقـ ئېـ

،قىلىـپ بايـان ئاساسـلىرىنى تـۈپ بۇالرنىڭ بۇيهردە بىز .كۆپ خىسلهتلهر ئهلهيهىـــــساالمنىڭ پهيغهمـــــبهر ،قىلىـــــپ ئىـــــشارەت تارمـــــاقلىرىنى .ئۆتمهكچىمىز سۆزلهپ سۈپهتلىرىنى

.ئهقىـل - نوقتىـسى مهركىـزى ۋە مهنبهسـى تـۈپ ئهخالقنىڭ-ئهدەپــپهت-ئىلىــم ــدىن مهرى ــدۇ ئهقىل ــالىق .تارقىلى ــۇر ،دان ،پىكىرلىــق چوڭق

ــوغرا ،لىقتراســ ــوي ت ــر-ئ ــسىنىڭ ،كــۆرۈش يىراقنــى ،پىكى ــنىگه نهپ كهي كــۆرەش بىــلهن شــهھۋەت ،كىلىــش ۆرەشكــ بىــلهن نهپــسى ،كىرمهســلىك

،ىلىـش ق ھاسـىل پهزىلهتلهرنـى ۋە تهدبىـر تـوغرا ،سىياسهت توغرا ،ىلىشق ئهقىـل ھهممىـسى قاتارلىقالرنىـڭ بولۇش خالى ھهۋەسلهردىن -ئارزۇ پهس ئىلىــم ۋە ئهقىــل ئهلهيهىــساالم پهيغهمــبهر .كېلىــدۇ مهيــدانغا قىلىقئــار

.ئىــدى يهتــكهن دەرىجىــگه يۈكــسهك يېــتهلمىگهن ھــېچكىم جهھهتــتىن ئۇنىــڭ ،ئــۈگهنگهن تــارىخىنى ۋە ئهھــۋالىنى ئهلهيهىــساالمنىڭ پهيغهمــبهر ھهدىــسلىرىنى ۋە ئهخالقلىرىنــى گــۇزەل ،ســۆزلىرىنى مهنىلىــك ،ئىخچــام ئىنجىـل ،تهۋرات ئهلهيهىـساالمنىڭ مـۇھهممهد ،ئـادەملهر قىلغان تهتقىق

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 418 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

قىلغـان تهتقىـق نـى بىلىم توغرىـسىدىكى الركىتاب مۇققهددەس باشقا ۋە ئۈممهتلىرنىـڭ ئـۆتكهن ۋە پهلسهپىـسى پهيالسـوپالرنىڭ ئۇنىـڭ ،ئادەملهرــارىخى ــسىدىكى ت ــى توغرى ــق بىلىمىن ــان تهتقى ــادەملهر قىلغ ــڭ ،ئ ئۇنى يولغـا ،سىياسـهتلهر يۈرگـۈزۈلگهن ئۈسـتىدە كىـشىلهر ،للهرىتهمـس -ماقال انقىلغــ مۇھــاكىمه بىلىمىنــى توغرىــسىدىكى شــهرىئهتلهر لغــانۇقوي پهنلىرىنىــڭ ئېتنــوگرافىيه ماتىكــاماتې ،تىبابهتچىلىــك ئۇنىــڭ ،دەملهرئــا

بـۇنى ئادەملهر قىلغان تهتقىق سۆزلىرىنى كىلىۋالغان نهمۇنه ئالىملىرى بـــۇرۇنقى ،ئهمهس ئوقۇغـــان ،بولـــۇپ پهيغهمــبهر ئـــۇممى ئـــۇ .چۈشــىنىدۇ ،ئهمهس باققـان بولـۇپ شـاگىرت بىرەرسـىگه ،ئهمهس كـۆرگهن كىتابالرنى

.بىلـدۈرگهن ئۇنىڭغـا سـېلىپ دىلىغا ئۇنىڭ هللا پهقهت بىلىمىنى ىڭنۇئــڭهللا ــبهر نى ــساالمغا پهيغهم ــۈگهتكهن ئهلهيهىس ــئىلىمل ئ ــيىن ،رىى كېــدىغانب ــشالر ولى ــسىدا ئى ــڭ هللا ،توغرى ــپ نى ــۇدرىتى ئاجايى ــۈلكى ۋە ق م

پهيغهمـــــبهر ،تاشـــــقىرىمۇ بىلدۈرگهنلىرىـــــدىن توغرىـــــسىدا ئهزىمـــــى انـدا قۇرئ هللا .ئىـدى بـار مهلۇمـاتى يارىـشا هقلىـگه ئ ئۆز ئهلهيهىسساالمنىڭ

نهرسـىلهرنى بىلمهيـدىغان سـهن سـاڭا هللا ” :ئهلهيهىسـساالمغا پهيغهمبهرــدۈردى ــى ئالالنىــڭ ،بىل ــدۇر ســاڭا پهزل ــگهن “چوڭ ــسا ســۈرە( دې -112 ،نى . )قىسمى بىر ئايهتنىڭ

، پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالمنىڭ مۇاليىملىقى

ئهپۇچانلىقى

ئـۆچ ،قوسـاقلىغى كهڭ ،مۇاليىملىقى هلهيهىسساالمنىڭئ پهيغهمبهر دۇچ كۆڭۈلــسىزلىكلهرگه ،قىلىــشى كهچــۈرۈم تۇرۇقلــۇق قــادىر ئېلىــشقا هللا ئۇنىڭغـــا چىـــداملىقلىغى ،ســـهۋىرىچانلىغى چاغـــدىكى كهلـــگهن

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 419 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

ــىڭدۈرگهن ــالق س ــدى ئهخ ــدا هللا .ئى ــبهر قۇرئان ــساالمغا پهيغهم ئهلهيهىســداق ــگهن مۇن ــۇنى ”:دې ــۇتقىن دوســت ئهپ ۋە قىلغىــن مهرۇپ -ئهمــرى ،ت پهيغهمــبهر )ئــايهت -99 ،ئهئــراف ســۈرە( “.بــولمىغىن تهڭ بىــلهن نــادانالر

ــساالم ــ ئهلهيهىس ــۇ دىنجىبرىئىل ــڭ ب ــسىنى ئايهتنى ــهندۈرۈپ مهنى چۈشــشنى ــورىغاندا بېرى ــل ،س ــى ”:جىبرىئى ــۇھهممهد ئ ــېنى هللا ،م ــېنى س س

،بېرىـشكه رگهبهرمىگهنـله ساڭا ،قىلىشقا يېقىنچىلىق تاشلىۋەتكهنلهرگه قۇرئانـدا تائـاال هللا .دېـگهن “بۇيرۇيدۇ قىلىشقا ئهپۇ قىلغانالرنى زۇلۇم ساڭا بــۇ ،قىلغىــن ســهۋرى ئهزىــيهتلهرگه يهتــكهن ســاڭا ”:دېــگهن مۇنــداق يهنه

قىلـسا سـهۋرى كىمكـى ”:دېـگهن مۇنـداق يهنه قۇرئاندا هللا .ئىشتۇر ئۇلۇغ ئهپـۇ ئـۇنى ۋە )ت -.ىـسا ئالم ئـۆچ تۇرۇقلـۇق قادىر ئېلىشقا ئۆچ زالىمدىن(

كهڭ ،قىلـسۇن ئهپـۇ ” )ئـايهت -42 ،شـۇرا سۈرە( “.ئىشتۇر ئۇلۇغ بۇ ، قىلساــاق ــسۇن قوســـ ــڭهللا .بولـــ ــىلهرگه نىـــ ــرە ســـ ــشىنى تمهغپىـــ قىلىـــ

ــ ناھــايىتى ،قىلغۇچىــدۇر مهغپىــرەت هللا ياقتۇرمامــسىلهر؟ “.دۇرمېهرىبانــۈرە( ــۇر سـ ــر ئايهتنىـــڭ -22 نـ ــبهر )قىـــسمى بىـ ــساالم پهيغهمـ ئهلهيهىسـ

ــسىدىكى ــۋايهتلهردىن توغرىـــ ــڭ رىـــ ــۇر ئۇنىـــ ــۈپهتلهردە مهزكـــ ئهڭ ســـ ھهمىـشه ئـادەم مـۇاليىم ھهرقانـداق ،بولىـدۇ كـۆرگىلى مۇكهممهللىكىنى

ــۇاليىم ــدۇ م ــز .بولىۋەرمهي ــۈزى پهيغهمبىرىمى ــان ئ ــۇنچه ئۇچرىغ ــۆپ ش كــسىزلىكلهرنىڭ ــسىگه كۆڭۈل ــدىغان ھهممى ــۆزىگه ،چى ــازار ئ ــۈلپهت -ئ ك

ــا قىلغــان ــۆزگهرتمىگهن يىملىقىنىمــۇال جاھىلالرغ :ئائىــشه ھهزرىتــى ،ئ قىلىـشقا ئىختىيـار بىرىنـى ئىـشنىڭ ئىككـى ئهلهيهىسـساالم پهيغهمبهر

ئىختىيـار ئاسانراغىنى ئۇالرنىڭ ،بولسا بولمايدىغانال گۇنا ،كهلگهندە توغرا ئـۇ .بـوالتتى يىـراق ئهڭ ئۇنىڭـدىن ،بولسا بولىدىغان گۇنا ئهگهر .قىالتتىــۈزى ــۈن ئـ ــۆچ ئۈچـ ــايتتى ئـ ــڭ هللا پهقهت ،ئالمـ ــۆرمىتى نىـ ــسهندە ھـ دەپـ

مۇشـرىكالر غازىتىـدا ئوھـۇد .دېگهن ،ئاالتتى ئۆچ ئۈچۈن هللا ،قىلىنغاندىال

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 420 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

،سـالغاندا كـۈلپهتلهرنى زور شـۇنچه بېشىغا ئهلهيهىسساالمنىڭ پهيغهمبهر ،هللا ئــى” :ئــۇ لــېكىن ،ئىــدى ســورىغا قىلىــشىنى بهددۇئــا ئۇنىــڭ بهزىــلهر

.قىلغـان دۇئـا دەپ “ئۇقمايدۇ ئۇالر چۈنكى ،ىلغىنق مهغپىرەت قهۋمىمگه ئــۈزىگه ئۇنىــڭ ،بېرىــشته چۈشــهندۈرۈپ مــۇاليىملىقىنى نىڭرەســۇلۇلالھ

ئۈزىنىــڭ ۋە ئــۈزىنى ،قىلغــان مهســخىرە ئــۈزىنى ،قىلغــان كــۈلپهت -ئــازار ئـۇرۇش قارشـى ئۈزىگه ئاندىن ،چىقارغان ھهيدەپ يۇرتىدىن ساھابىلىرىنى

ــان ــقا ۋە ئاچق ــرىكلىرىنى ئهرەب باش ــكۈرتىپ مۇش ــوپالپ كۈش ــپ ت كېلى فهتهــى مهككىنىــڭ مۇشــرىكلىرىنى قــۇرەيش تۇرغۇزغــان قارشــى ئــۆزىگه

ئـــېلىش تىلغـــا قىلغـــانلىقىنى كهچـــۈرۈم ئۇمـــۇمى كـــۈنى قىلىنغـــان دەپ قىلىـدۇ قانـداق مېنـى :ئـۇالردىن كـۈنى شۇ رەسۇلۇلالھ .ىكتۇريېتهرل

مهرت ۋە قېرىندىــشىمىز تمهر ســهن :ئــۇالر ،ســورىغاندا دەپ ئوياليــسىلهر؟ــشىمىزنىڭ ــوغلى قېرىندىـ ــېنى ،ئـ ــامىله ياخـــشى سـ ــدۇ مۇئـ دەپ قىلىـ

،كېـتىڭالر :ئۇالرغـا ئهلهيهىسـساالم پهيغهمـبهر چاغدا بۇ .دېگهن ،ئوياليمىزــازات ھهممىڭــالر ــگهن ،ئ ــداق ئهنهس .دې ــدۇ مۇن نىڭرەســۇلۇلالھ مهن :دەي

تۇتۇلغـان پهۋاز ختـتىن رە قوپال ئۇچسىدا نىڭرەسۇلۇلالھ ،تۇراتتىم يېنىدا ،ئىـدى تارقـان سىلكىپ تونىدىن ئۇنىڭ كىلىپ ئهرابى بىر ،ئىدى بار تون

ئـى :ئهرابـى بـايىقى ،سۈرۈۋەتتى بوينىنى نىڭرەسۇلۇلالھ ياقىسى توننىڭ ،بهر يــۈكلهپ تــۈگهمگه ئىككــى بــۇ مېلىــدىن هللا يېنىڭــدىكى ،مــۇھهممهد .دېــدى ،مهيــسهنبهر مېلىــدىن ئاتاڭنىــڭ يــاكى مېلىڭــدىن ئــۆز بهرســهڭ

مهن ،مېلـى نىـڭ هللا مـال :كېـيىن تۇرۇۋالغاندىن جىم ئاز بىر رەسۇلۇلالھ ،ئــالىمهن قىــساس قىلمىــشىڭدىن ســېنىڭ ،بهندىــسى نىــڭ هللا بولــسام ،دەدېگهنـ :دەيـسهن يـاق نېمىشقا :رەسۇلۇلالھ .دېدى ،ياق :ئهرابى ،دىۋىدى رەسـۇلۇلالھ .دېـدى ،قىلمايـسهن يامانلىق يامانلىققا سهن چۈنكى :ئهرابى خورمـا تۈگىـسىگه بىر يهنه ،ئارپا تۈگىسىگه بىر ئهرابىنىڭ ،كىتىپ كۈلۈپ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 421 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

ھـــۆرمىتى نىــڭ هللا ،مــادامىكى :ئائىـــشه .بــۇيرۇدى بىرىــشنى يــۈكلهپ قىلغــانالردىن زۇلــۇم ئــۈزىگه نىڭرەســۇلۇلالھ ،قىلىنمايــدىكهن دەپــسهدە

هللا ۇلالھرەسـۇل .كۆرمىـدىم قىلغانلىقىنى شىكايهت ۋە ئالغانلىقىنى ئۆچ خىزمهتچىــسى ئۇرمىغــان؛ بىرەرســىنى چاغــدا باشــقا جهڭــدى يولىــدىكى

ــاكى ــايىلىنى يـ ــان ئـ ــگهن ،ئهمهس ئۇرغـ ــۇلۇلالھقا هللا .دېـ ــمهت رەسـ رەھـــلهن ئهگىشىــشى مۇســۇلمانالرنىڭ ســۈننىتىگه !قىلــسۇن ــۇنى بى رازى ئ !قىلسۇن

پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالمنىڭ سېخىلىقى

ئهلهيهىسـساالمغا پهيغهمـبهر تـته جهھه سۈپىتى مهرتلىك ،سېخىلىقــۇنى ــدىغانالرنىڭ ئـ ــسى تونۇيـ ــى تهڭ ھېچقايسىـ ــابىر .كېلهلمهيتتـ :جـ

ئىبنـى .دېـگهن ،دىمهيتتـى يوق كىشىگه سورىغان ھهرقانداق رەسۇلۇلالھ .ئىــدى ئۇچــۇق بهك قــولى ئۈچــۈن ياخــشىلىق نىڭرەســۇلۇلالھ :ئاببــاســزان ــدا رامى ــۇ ئېيى ــېخى تېخىم ــۇپ س ــى؛ بول ــلجىبرىئ كېتهتت ــلهن ى بى

ھهرىـكهت تېـز شامالدىنمۇ ئۈچۈن ياخشلىق ،بولسا چاغلىرىدا ئۇچراشقان ،قىلىـپ بايـان سـۈپهتلىرىنى نىڭرەسـۇلۇلالھ خهدىـچه .دېـگهن ،قىالتتىــا ــهن :ئۇنىڭغ ــڭ س ــشىنى ئاجىزالرنى ــسهن بې ــا ،سىالي ــاردەم غېرىپالرغ ي ئهســىرلىرىنى قهبىلىــسى ھــاۋازىن نىڭرەســۇلۇلالھ .دېــگهن ،قىلىــسهن

بۆلگهنـــدە غهنىمهتلهرنـــى ئىـــشلىرى؛ قىلغـــان بېرىـــشتىكى يتۇرۇپقـــا بهرگهنلىكـى مـالالرنى نۇرغـۇن بولغانالرغا مايىل دىنىغا ئىسالم دىللىرى ئــۇالرنى .بوالاليــدۇ دەلىــل يېتهرلىــك كۆرسىتىــشكه ســېخىلىقىن ئۇنىــڭ

قۇلىغــا قېــتىم بىــر رەســۇلۇلالھ .ئۆتتــۇق قىلىــپ بايــان تۇلــۇق يۇقىرىــدا شـۇ ھهممىـسىنى ،قويـۇپ ئۈسـتىگه بورىنىـڭ دىنـارنى مىڭ 90 چۈشكهن كېلىــــپ ئــــادەم بىــــر .بهرگهن ئۆلهشــــتۈرۈپ ســــاھابىلهرگه يهردىــــال

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 422 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

،يـوق نهرسـه ھـېچ يېنىمـدا :رەسـۇلۇلالھ ،سورىغاندا نهرسه رەسۇلۇلالھتىن قولۇمغــا ،تۇرســۇن بولــۇپ قهرز ئۈســتۈمدە ســورىغىنىڭ ســېنىڭ لــېكىن پهيغهمــبهر ئــۆمهر چاغــدا بــۇ .ېــگهند ،بېــرەي چۈشــكهندە نهرســه بىــرەر

تهكلىــپ ئىــشقا ئۇرۇنلىيالمايــدىغان ســېنى نىــڭهللا :ئهلهيهىســساالمغاــى ــۇ؟ قىلغىنـ ــ يوققـ ــۇلۇلالھ ،دەدېگهنـ ــۇ رەسـ ــۆزنى بـ ــان سـ .ياقتۇرمىغـ

،بــار خــۇدا ،بىرىــۋەرگىن ،رەســۇلۇلالھ ئــى :كىــشى بىــر الردىنئهنــسارى ــۇپ كهمــبهغهل ــگهن ،قورقمــا قېلىــشتىن بول ــۇ ھرەســۇلۇلال .دې ســۆزنى بــاڭالپ ــسىرەپ ئـ ــۇنداق مهن :كۆلۈمـ ــشقا شـ ــدۇم قىلىـ ــگهن ،.بۇيرۇلـ .دېـ

سـىلهرگه بـۇنى ،بولـۇپ كۆپ مىسالالر دائىر سېخىلىقىغا نىڭرەسۇلۇلالھ .كۇپايىلىنىمىز بىلهنال يۇقىرىقىالر ئۈچۈن بىلدۈرۈش

پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالمنىڭ باتۇرلىقى

ــسهر ەدەرىجىــد شــۇ ئهلهيهىســساالم پهيغهمــبهر ــاتۇر ۋە قهي ــدىكى ب ،ئىــاتۇرلۇق ــلهن ب ــشىلهر قازانغــان شــۆھرەت بى ــتلهردە مۈشــكۈل ئهڭ كى پهي ئالغــا ،تــۇراتتى تهۋرەنــمهي مهۋقهســىدە ئــۆز رەســۇلۇلالھ چاغــدىمۇ قاچقــان

ئۇھـۇد ۋە ھـۇنهين ئۇنىڭ .چىكىنمهيتتى ئارقىغا ھهرگىز ،ئىلگىرىلهيتتى ئىبنـى .ئۆتتـۇق قىلىـپ يـان با يۇقىرىدا قهھرىمانلىقىنى غازاتلىرىدىكى

،كۆرمىـدىم كىـشىنى قانائهتچـان ،سـېخى ،بـاتۇر مۇرەسـۇلۇلالھتىن :ئۆمهر ئىلتىجـــا رەســـۇلۇلالھقا پهيـــتلهردە مۈشـــكۈل ئهڭ بىـــز :ئهلـــى .دېـــگهن

ئۇرۇنـدا يـېقىن ئهڭ دۈشـمهنگه رەسـۇلۇلالھ مهيدانلىرىدا جهڭ ،قىالتتۇق ئـــۇ ،ئىـــدۇق قىلغـــان ئىلتىجـــا رەســـۇلۇلالھقا غازىتىـــدا بهدرى ،تـــۇراتتى ،كۆرسـهتت قهھرىمـانلىق ھـايىتى نا ،تـۇرۇپ جايـدا يېقىن ئهڭ دۈشمهنگه

سـېخى ئهڭ ،چىرايلىـق ئهڭ ،قهھرىمـان ئهڭ رەسـۇلۇلالھ :ئهنهس .دېگهن ،ئـاڭالپ ئـاۋازنى تهشۋىـشلىك خهلقـى مهدىـنه كېچىـسى كۈنى بىر .ئىدى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 423 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

.ئاتالنـدى هتهرەپـك ئـاۋاز ،قۇراللىنىپ چۆچۈپ دەپ قىلدى ھۇجۇم دۈشمهن يالىڭـاچ تهلههنىـڭ ئهبۇ ،چىققان ئىلگىرى ئۇالردىن رەسۇلۇلالھ ،ھالبۇكىــا ــنگهن ئېتىغـ ــىقىلىچ ،مىـ ــقان ىنـ ــدا ئاسـ ــان ھالـ ــۋالنى ئاللىقاچـ ئهھـ .كېلىۋاتاتتى دەپ !قورقماڭالر :ئىنىقالپ

پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالمنىڭ ھاياسى

ــبهر ــساالم پهيغهم ــالىق ئهڭ ئهلهيهىس ــدى ھاي ــۇ ،ئى ــشىلهرنىڭ ئ كى يـۈزى رەسـۇلۇلالھ :خـۇدرى سـهئىد ئهبـۇ .سـاالتتى كۆرمهسكه ئهيىپلىرىنى

ئىــــشنى بىــــرەر ئۇنىــــڭ .ئىــــدى ھايــــالىق قىزدىنمــــۇ ئېچىلمىغــــان سـۈزۈك ئـۆڭى ئۇنىـڭ ،بـۇالتتى بىلگىلى چىرايىدىن ياقتۇرمىغانلىقىنى

كىـشىلهر ،بولغـانلىقتىن ھايـالىق ،ئالىجاناپ رەسۇلۇلالھ .ئىدى نىپىز ۋە .دېـگهن ،ئېيتمـايتتى تـۇرۇپ يـۈز – يۈزمـۇ ئۇالرغـا ئىـشنى ياقتۇرمايدىغان

پـاالنى ،ئاڭلىـسا گىپىنـى يامـان بىـرەر باشـقىالرنىڭ رەسـۇلۇلالھ :ئائىشه ،دەپ ئىـكهن بـار قىلغـانالر مۇنـداق ،ئاتىمـاي ئېتىنـى دەپ قىپتۇ مۇنداق

االمئهلهيهىسـس پهيغهمـبهر :ئائىـشه يهنه .دېـگهن ،چهكلهيتتـى ئىشنى شۇ سـۆرەن بـازارالردا .ئىدى يىراق لهردىنھهرىكهت - سۆز يات ئهخالققا – ئهدەپ

ــا ،ســالمايتتى ــانلىق يامانلىقق ــايتتى يام ــانلىق ،قىلم ــانالرنى يام قىلغ .دېگهن ،كهچۈرەتتى

پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالمنىڭ خۇش مۇئامىلىسى

ڭئه ،قۇرســاق كهڭ ئهڭ ئهلهيهىســساالم پهيغهمــبهر :ئهلــى ھهزرىتــى رەسـۇلۇلالھ .دېـگهن ،ئىدى مۇئامىله خۇش ئهڭ ۋە مۇاليىم ئهڭ ،راستچىل

ــشىلهرنى ــۆزىگه كى ــپ ئ ــى جهل ــتۇرمايتتى ،قىالتتىك ــر ھهر .يىراقالش بى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 424 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ــادىمىنى ياخــشى قهۋمنىــڭ ــۆرمهتلهيتتى ئ ــۇنى ۋە ھ ــۇالرغا ئ باشــلىق ش ئـۆزگهرتمهي مىجهزىنـى ۋە تـۈرمهي تهرىنـى كىـشىلهرنى .قويـاتتى قىلىپ سـاھابىلىرىنى .ئىـدى ئىهتىياتچـان ناھـايىتى ئـۇ .گاھالندۇراتتىئا تۇرۇپ

،بېرەتتــى ئــۇرۇن اليىــق ئــۆزىگه سۆھبهتدىــشىغا ھهربىــر ،تــۇراتتى ئىــزلهپ ،ھۆرمهتلىــدى مېنــى ھهممىــدىن ھهربىــرى سۆھبهتداشــلىرىنىڭ ئۇنىــڭ ئـــادەمنى كهلـــگهن بولـــۇپ ھـــاجهتمهن ئـــۇ .بـــوالتتى ھىـــسياتتا دېـــگهن

،ئـــاڭاليتتى ســـۆزىنى ئۇنىـــڭ ۋە قىالتتـــى ۇلقۇبـــ بىـــلهن ســـهۋرچانلىقــڭ ــدىن ھاجهتمهنلهرنى ــاتتى ھاجىتى ــاكى ،چىق ــۇالرنى ي ــىلىق ئ گهپ س

ــلهن ــايتۇراتتى بى ــبهر .ق ــۇلقى ئهلهيهىســساالمنىڭ پهيغهم ــجهزى – خ مىــدىكى يېقىملىــق شــۇنچىلىك ــۇ ،ئى ــشىلهرگه ئ ــدەك كى ــۇالتتى ئاتى .تۇي .ئىــدى بــاراۋەر مىــسىھهم كىــشىلهرنىڭ ئالدىــدا ھهقىــقهت رەســۇلۇلالھقا

ئۇچـۇق ھهمىـشه رەسـۇلۇلالھ :سـۈپهتلىگهن مۇنداق ئۇنى ھاله ئهبۇ ئىبنى ،سـالىدىغان سـۆرەن ،قۇپـال ،تـوڭ ئـۇ .ئىـدى مـۇاليىم ،يېقىملىق ،چىراي

ــسىز ــدىن ،ئهدەپ ــادە ھهددى ــۈچى زىي ــۈچى ۋە ئهيىپلىگ ئهمهس مهدھىيىلگ رەھمىتـى نىـڭ هللا سـهن ” :دېگهن مۇنداق رەسۇلۇلالھقا قۇرئاندا هللا .ئىدى بولغــان قــاتتىق باغرىــڭ ،قۇپــال ئهگهر .بولــدۇڭ مــۇاليىم ئۇالرغــا بىــلهن ئۈچـۈن ئـۇالر ،قىـل ئهپۇ ئۇالرنى .كېتهتتى تارقاپ چۆرەڭدىن ئۇالر ،بولساڭ

،ئىمـران ئال سۈرە( “.كېڭهش بىلهن ئۇالر ئىشتا ھهممه ،ئېيت ئىستىغپار :دېـــگهن مۇنـــداق يهنه قۇرئانـــدا هللا )قىـــسمى بىـــر ئايهتنىـــڭ – 159

ئـاداۋەتته بىـلهن سـهن ،قىلساڭ شۇنداق .قىلغىن ياخشلىق يامانلىققا” ئايهتنىـڭ – 34 ،فۇسـسىلهت سـۈرە ( “.ئايلىنىـدۇ دوسـتۇڭغا ئادەم بولغانــر ــسمى بىـ ــبهر )قىـ ــساالم پهيغهمـ ــان ئهلهيهىسـ ــاراتتى يهرگه چاقىرغـ ،بـ

اليىقىـدا ۋە قىالتتـى قۇبۇل قىلماي رەت بولسىمۇ ئاز سوۋغىنى بېرىلگهنــايتۇراتتى؛ ســوۋغا ــلهن ســاھابىلىرى ق ــشاتتى بى ــۇالر ،چاخچاقلى ــلهن ئ بى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 425 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

ئــۆز ۋە ئهركىلىتهتتــى بــالىلىرىنى ئۇالرنىــڭ ،مۇڭدىــشاتتى ،ئارىلىــشاتتى ،بولـسۇن قـۇل يـاكى بولسۇن ئادەم ئازاد مهيلى ئولتۇرغۇزاتتى؛ ھوجرىسىدا

رەت ىڭكىگهئـادەمن چاقىرغـانال ،بولـسۇن بىچـارە غېرىـپ ،بولـسۇن دىدەك كېــسهللهرنىمۇ جايىــدىكى يېــراق ئهڭ مهدىنىنىــڭ .بــاراتتى قىلمــاي قىالتتـى؛ قۇبـۇل ئۆزرىـسىنى قىلغۇچىالرنىـڭ بايان ئۆزرە تۇراتتى؛ يوقالپ گېپــى ئۇنىــڭ ،قىلــسا گهپ قۇلىقىغــا نىڭرەســۇلۇلالھ كىــشى بىــرەر

ئېلىـــشىپ قـــول كهتمهيتتـــى؛ ئېلىـــپ نېـــرى بېـــشىنى تـــۈگىمىگىچه قويـۇۋەتمهيتتى؛ قـۇلىنى قويىـۋەتمىگىچه قـۇلىنى اشـقىالر ب كۆرۈشـكهندە بېرەتتـى؛ قـول ئـاۋال ساھابىلىرىگىمۇ ،بېرەتتى ساالم ئاۋال ئۇچرىغانالرغاــقىالرنى ــستاپ باش ــلىق قى ــۈن قويماس ــاھابىلىرىنىڭ ،ئۈچ ــسىدا س ئارىــى ــۇتىنى ئىككــ ــايتتى؛ ســــۇنۇپ پــ ــا ئولتۇرمــ كىرگهنلهرنــــى يېنىغــ

سـېلىپ تۈشـىگىنى يـاكى چـاپىنىنى تىغائاسـ ئۇالرنىـڭ ،ھۆرمهتلهيتتىــۇالرنى ،بېرەتتــى ئولتۇرۇشــقا ئۈســتىدە ئۇنىــڭ قويمــاي ئۇنىمىغىنىغــا ئ ئــۇالرنى ،ئاتــايتتى بىــلهن فامىلىــسى ســاھابىلىرىنى قىالتتــى؛ تهكلىــپ

ــۆرمهتلهپ ــشى ئهڭ ،ھ ــدىغان ياخ ــسىملىرى كۆرى ــلهن ئى ــاقىراتتى؛ بى چ يـاكى بولۇۋاتمىغـان ازىـل ن قۇرئـان بۆلۈۋەتمهيتتى؛ گىپىنى ھېچكىمنىڭ

ــۆزى ــۇق – ۋەز ئ ــۆزلهۋاتمىغانال نۇت ــسا س ــۇش ،بول ــسۇم خ ــۇش ۋە تهبهس خ .يۈرەتتى كۆڭۈل

شهپقىتى–پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالمنىڭ مېهرى

مهرھهمهتلىـك ،مېهرىبـان ئـادەمگه ھهمـمه ئهلهيهىسساالم پهيغهمبهر ۇنـــداقم ســـۈپهتلهپ ئهلهيهىســـساالمنى پهيغهمـــبهر قۇرئانـــدا هللا .ئىـــدىــگهن ــىلهرگه” :دې ــۈلپهت س ــسه ك ــۇ ،يهت ــا ب ــر ئۇنىڭغ ــدۇ ئېغى ــۇ ،تۇيۇلى ئ ،تهۋبه سـۈرە ( “.مهرھهمهتلىكتـۇر ،مېهرىبان مۆمىنلهرگه ،ھىرىس سىلهرگه

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 426 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

“.ئهۋەتتـۇق قىلىـپ رەھـمهت جاھانغـا پۈتـۈن بىـز سـېنى ” )ئايهت – 128 )ئايهت – 109 ،ئهنبىيا سۈرە(

تهلهپ نهرســـه ۇلۇلالھتىنرەســـ ئهرابـــى بىـــر ،قىلىنىـــشىچه رىـــۋايهت بولـدۇڭمۇ؟ رازى :بېرىـپ نهرسـه بىـر ئۇنىڭغا رەسۇلۇلالھ ،كهلگهن قىلىپ

.بهرگهن جـاۋاب دەپ ،قىاللمىـدىڭ رازى مېنـى ،يـاق :ئهرابى .سورىغان دەپ ئىـشارەت رەسـۇلۇلالھ ،قوپۇشـقاندا قارشـى ئهرابىغا ساھابىلهر ،ئاڭالپ بۇنى

،ئاپىرىـپ باشـالپ ئـۆيىگه ئهرابىنـى ۋە قويغان توختىتىپ ئۇالرنى قىلىپ ،ھهئه :ئهرابـى .دېـگهن بولـدۇڭمۇ؟ رازى :بېرىـپ نهرسه كۆپ خېلى ئۇنىڭغا ئهقرىبالىرىڭــدىن – خىــش ۋە ئائىلهڭــدىن ســاڭا هللا ،بولــدۇم رازى ئهمــدى

،ياقتۇرسـاڭ ئهگهر :ئهرابىغـا رەسـۇلۇلالھ .دېـگهن !قىلسۇن ئاتا ياخشىلىق كــۆڭلى ئۇالرنىــڭ ،قىلغىــن لدىــدىمۇئا ســاھابىلىرىمنىڭ گىپىڭنــى بــۇ

،دەدېگهنـ ،قالـدى بولـۇپ غهش سۆزۈڭدىن قىلغان بايا چۈنكى ،ئېچىلسۇنــى ــدۇ :ئهراب ــگهن ئهتىــسى دەپ ،بولى ــۇ :ســاھابىلىرىگه رەســۇلۇلالھ .كهل ب يهنه ئۇنىڭغــــا ،ئىــــدى قىلغــــان گهپنــــى ھېلىقــــى تۈنۈگــــۈن ئهرابــــى

ــدىن ــيىن بهرگىنىمـ ــانلىقىنى رازى ،كېـ ــى بولغـ ــتمۇ؟ ،ئېيتتـ دەپ راسـ -خىــش ۋە ئائىلهڭــدىن ســاڭا هللا ،راســت :ئهرابــى ،ســورىغان ئهرابىــدىن

ــدىن ــشىلىق ئهقرىبالىرىڭـ ــا ياخـ ــسۇن ئاتـ ــگهن !قىلـ ــۇلۇلالھ .دېـ رەسـ بىـــر مۇنـــداق ئىـــش ئارىـــسىدىكى ئىككىمىزنىـــڭ بـــۇ :ســـاھابىلىرىگه

ــڭ ــشىغا ئادەمنى ــشايدۇ ئى ــر :ئوخ ــڭ بى ــر ئادەمنى ــسى بى ــپ تۈگى قېچى تـۈگه قوغلىغانـسىرى ،قوغلىغـان ئارقىـسىدىن ۇنىئـ كىـشىلهر ،كهتكهن تــۈگىنى !قويــۇڭالر بولــدى :ئۇالرغــا ئىگىــسى تۈگىنىــڭ .قاچقــان تېخىمـۇ – چـاۋا ئـازراق يهردىن ،بېرىپ ئالدىغا تۈگىنىڭ دەپ ،تۇتۇۋاالي ئۆزەم ئاستا

ــالنى ــۈگىگه ئېلىــپ چاتق ــلهپ ت ــۈگىنى تهڭ ــدىن ،تۇتۇۋالغــان ت ــۇنى ئان ئ مهن ئهگهر .مىنىۋالغــان ئارتىــپ تــاقلىرىنى – كيــۈ ئۇنىڭغــا ،چۆكتــۈرۈپ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 427 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

،بولـسام بهرگهن قويـۇپ سـىلهرگه ئـۇنى ئۈچـۈن سـۆزى ھېلىقى ئهرابىنىڭــۇ ،تاشــاليتتىڭالر ئۆلتــۈرۈپ ــوالتتى كىــرگهن دەۋزەخــقه ئ ســاھابىلىرىم .ب دىلىـم ئالـدىڭالرغا سـىلهرنىڭ !قىلمـاڭالر سـوخهنچىلىك ماڭـا ئۈستىدە چېغىــدا نامــازدىكى رەســۇلۇلالھ .دېــگهن ،يــاقتۇرىمهن چىقىــشنى ســاغالم ئىبنــى .قىــسقارتاتتى نامــازنى ،ئاڭلىــسا يىغىــسىنى بالىنىــڭ كىچىــك ،قىـسقارتاتتى ۋەزنـى ،دەپ كهلمىـسۇن مـاالل بىـزگه رەسـۇلۇلالھ :مهسئۇد .دېگهن

پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالمنىڭ ۋاپادارلىقى

ــبهر ــساالم پهيغهم ــسىدە ،ۋاپــادار ئهلهيهىس ــدى ۋەدى – ســىله ،غانتۇرىــدۇلال .ئىــدى زات رەھىملىــك ــۇ ئىبنــى ئاب ــسا ئهب ــداق خهمى ــۋايهت مۇن رى

نهرسـه بىر ئۇنىڭدىن ،ئىلگىرى بولۇشتىن پهيغهمبهر رەسۇلۇلالھ :قىلىدۇ شـۇ پـۇلنى ،ئىـدى قالغـان پـۇلى ئـاز بىر مهندە ئۇنىڭ ،ئىدىم سېتىۋالغان

،اپتىمهنقـ ئۇنتـۇپ ،كېتىـپ قىلىپ ۋەدە بېرىشنى كېلىپ ئېلىپ يهرگه كۈتـۈپ تـېخىچه يهردە شـۇ ئۇ ،كهلسهم يېتىپ يادىمغا كېيىن كۈندىن ئۈچ

بىـرى كۈنـدىن ئـۈچ !ساقالتتىڭ تازىمۇ ،يىگىت :كۆرۈپ مېنى ئۇ ،تۇرۇپتۇ كېلىـپ سـوۋغا يهردىـن بىـر رەسـۇلۇلالھ .دېـگهن ،تـۇرىمهن كۈتۈپ سېنى ،ئىـدى وسـتى د خهدىچىنىڭ ئۇ ،بېرىڭالر ئاپىرىپ خانغا پاالنى بۇنى ،قالسا

– خىـش ئهلهيهىسـساالم پهيغهمـبهر .دەيتتى ،كۆرەتتى ياخشى خهدىچىنى قىلىــپ رەھىــم - ســېله قــاراپ دەرىجىــسىگه ئۇالرنىــڭ ئهقرىبالىرىغــا

خىــزمهت ئــۆزى ھهيئىتىنــى ئهلچىــلهر بىــر كهلــگهن ئالــدىغا ئــۇ .تــۇراتتى ،قىاليلــى بىــز خىزمهتنــى بــۇ :ئۇنىڭغــا ســاھابىلىرى ،كۈتكهنــدە قىلىــپ

ئـــۇالرنى شـــۇڭا ،قىلغـــان ھـــۆرمهت ســـاھابىلىرىمنى ئـــۇالر :ئـــۇ .ېـــگهندــااليمهن مۇكاپاتالشــنى ــگهن ،خ ــۇلۇلالھ .دې ــك رەس ــگهن پهيغهمبهرلى كهل

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 428 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

هللا ،شـۇكى بېـشارەت :ئارىـسىدا گهپلىـرى ئېيتقان ئۇنىڭغا خهدىچه ،چاغدا ئاجىزالرغـا ،قىلىـسهن رەھىم – سىله سهن .قىلمايدۇ رەسۋا ھهرگىز سېنى ،كۈتىـسهن ياخـشى مېهمـاننى ،يوقاليـسهن غېرىپالرنـى ،قىلىسهن ياردەم .دېگهن ،بولىسهن يۈلهك – يار تاپتۇرۇشقا قارار جايىغا ئۆز ھهقنى

پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالمنىڭ كهمتهرلىكى

ئۈسـتۈن مهرتىۋىـسى ،يـۇقىرى ئـورنى ئهلهيهىسـساالمنىڭ پهيغهمبهر شـۇ كهمتهرلىكـى ئۇنىـڭ .ئىدى كهمتهر ناھايىتىمۇ ئۆزى ،بىلهن بولغىنى پهيغهمـبهر بهنـدە بىـلهن بولـۇش پهيغهمـبهر پادىـشاھ ئۇ ،ئىدىكى دەرىجىدە

ــنىڭ پهيغهمــبهر بهنــدە ،قىلىنغانــدا تهكلىــپ تالالشــقا بىرىنــى بولۇش تايىنىـپ ھاسىـسىغا قېـتىم بىـر رەسۇلۇلالھ .قىلغان ئىختىيار بولۇشنى

بىلـدۈرۈپ ھـۆرمهت ڭغـا ئۇنى سـاھابىلهر ،چىققانـدا ئالدىغا ساھابىلهرنىڭ – بىـر لهر )ئىرانلىـق ( ئهجهم :ئۇالرغا رەسۇلۇلالھ .تۇرۇشقان ئورۇنلىرىدىن

،بهنـدە بىـر مهنمـۇ .تۇرمـاڭالر تۇرغانـدەك ئۇرۇنلىرىـدىن ئولۇغالپ بىرىنى ،ئوخــشاشمهن بىــلهن ســىلهر قوپۇشــتا – ئولتــۇرۇپ ،ئىچمهكــته – يىــمهكــگهن ــۇلۇلالھ .دېـ ــشهككه رەسـ ــى ئىـ ــسىغائا ۋە مىنهتتـ ــقىالرنى رقىـ باشـ

بىــلهن غــۇرۋاالر – غېرىــپ ،يــوقاليتتى مىــسكىنلهرنى مىنگهشــتۈرەتتى؛ يهردە شــۇ كهلــسه تــوغرا قــايهر ،بــاراتتى چىللىــسىمۇ قــۇل ،ئولتــۇراتتى ناســاراالر مېنــى :دائىــم ئــۇ .ئولتــۇراتتى ئارىلىــشىپ بىــلهن ســاھابىلىرى

ــدەك ئىيــسانى ــاڭالر ئۇچۇرغان ــر مهنمــۇ .ئۇچۇرم ــدە بى نىــڭهللا مېنــى ،بهن مىـنگهن قىلغانـدا ھهج رەسۇلۇلالھ .دەيتتى ،دەڭالر ئهلچىسى ۋە بهندىسى

دەرھهمگىمـۇ تـۆت ئۇچىسىدا ئۆزىنىڭ ،چوم ئهسكى ئۈستىدە تۈگىسىنىڭ ھهجىمنـى بـۇ ،هللا ئـى :رەسـۇلۇلالھ .ئىدى بار پاالس تىۋىت ئهرزىمهيدىغان

ــۇ ،ۋاھــالهنكى .دەيتتــى ،قىلغىــن شۆھرەتــسىز ۋە رىياســىز ئهرەب اغــداچ ب

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 429 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

تــۆگه يــۈز ھهجــدە بــۇ رەســۇلۇلالھ ،بولــۇپ قىلىنغــان فهتهــى زىمىنــى ئىـسالم رەسـۇلۇلالھ ،قىلىنىـپ فهتهـى مهكـكه .ئىدى قىلغان قۇربانلىقــدە مهككىــگه بىــلهن قوشــۇنى ــۆۋەن بېــشىنى كهمتهرلىكــتىن ،كىرگهن ت ھـۇرەيرە ئهبـۇ .قالغـان دەپ تىـگهي چومىغا تۆگىنىڭ پىشانىسى ،سېلىپ ئۇنىڭغــا چىقىــپ بازارغــا بىــلهن رەســۇلۇلالھ چاغــدا بىــر :دەيــدۇ مۇنــداق

ئۇشـۇقراق پـۇلنى كىـيىمگه رەسۇلۇلالھ ،ئىدۇق سېتىۋالغان كىيىملىك سۆيۈشــكه قــۇلىنى نىڭرەســۇلۇلالھ خۇشــاللىقىدىن ســاتقۇچى .بهردى

ــۇلۇلالھ ،تهمــــشىلىۋىدى ــۇلىنى رەســ ــىلكىپ قــ ــۇ :تارتىۋېلىــــپ ســ بــ .سـۆيىدۇ شـۇنداق قـۇلىنى لىرىنىڭىـشاھ پاد ئۇالر .ئىشى مهجۇسىالرنىڭ

ــشاھ مهن ــىلهرگه ،ئهمهس پادىـ ــشاش سـ ــاددى ئوخـ ــر ئـ ــادەم بىـ ــدى ،ئـ .دېـ ئـــۆز كىـــشى :بهرمهي ئـــۇ ،بولۇۋىـــدىم كۆتـــۈرمهكچى مهن كىيىملىكنـــى

.دېدى ،تىگىشلىك كۆتۈرۈشكه ئۆزى نهرسىسىنى

–ئاددى ، پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالمنىڭ ئادىللىقى

ئىپپهتلىكلىكى ۋە ، ۇرۇشىلهۋزىدە ت، ساددىلىقى

راستچىللىقى

ــبهر ــساالم پهيغهمــ ــدىنال ئهلهيهىســ ــشهنچلىك ئهڭ بۇرۇنــ ئهڭ ،ئىــ ئـــۇ .قىلىـــدۇ ئىتـــراپ دۈشـــمهنلىرىمۇ ئۇنىـــڭ بـــۇنى .ئىـــدى راســـتچىل ،ئاتىـشاتتى دەپ ئهمىـن ئـۇنى كىـشىلهر ،ئىلگىـرى بولۇشتىن پهيغهمبهر

پهيغهمــبهر .ئۆتتــۇق قىلىــپ بايــان قىــسمىدا بــاش كىتاۋىمىزنىــڭ بــۇنى ،يـوق تـۇتقىنىم قـۇلىنى ئايالنىـڭ بولمىغان نىكاھىمدا :ئهلهيهىسساالم

،قىلىـپ تهقـسىم كـۇنلىرىنى كىسرا :دەيدۇ مۇنداق ئهبۇلئابباس .دېگهن

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 430 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

چىققـان ئوۋغـا كـۈنى تۇتـۇق ھـاۋا ،ياخشى ئۇخلىغان كۈنى چىققان بۇران ،ياخـشى كهنئىچـ شـاراپ بىـلهن ناۋا – نهغمه كۈنى ياققان يامغۇر ،ياخشى

كۈنـدۈزنى پهيغهمبىرىمىـز .دېـگهن ،ياخشى ئىشلىگهن كۈنى ئۇچۇق ھاۋا بـۆلىكىنى بىـر ،ئۈچـۈن هللا بۆلىكىنى بىر ئۇنىڭ ،قىلىپ تهقسىم ئۈچكه

ئــۆزى ئانــدىن .بــۆلگهن ئۈچــۈن ئــۆزى بــۆلىكىنى بىــر ،ئۈچــۈن ئائىلىــسى .قىلغـان سـهرپ ئۈچـۈن ھـاجىتى كىشىلهرنىڭ قىسمىنى بۆلگهن ئۈچۈن تهرغىــپ چىقىــشنى ھاجىتىــدىن ئۇمۇمنىــڭ كىــشىلهرگه ىــدىكىيېن

ــپ ــدىن مهن :قىلى ــان ھاجىتى ــشىلهرنىڭ چىقالمىغ ــاجىتىنى كى راۋا ھــالر ــڭ .قىلىڭ ــدىن ھاجهتمهننى ــان ھاجىتى ــادەمنى چىقق ــامهت هللا ئ قىي بىراۋنىـڭ رەسـۇلۇلالھ .دېگهن ،قىلىدۇ ئهمىن قورقۇنچىسىدىن كۈنىنىڭ ئۈســتىدىن بىراۋنىــڭ ،تارتمــايتتى ازاغــاج بىراۋنــى باشــقا ئۈچــۈن گۇنــاھى

.چۈمپۈتمهيتتى سۆزىگه قىلغانالرنىڭ چېقىمچىلىق

، بېسىقلىقى–پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالمنىڭ ئېغىر

سۆزلهش ۋە سۈكۈت قىلىشتىكى بهزى ، تهمكىنلىكى

پهزىلهتلىرى

ــبهر ــساالم پهيغهمـ ــن ئهڭ ئهلهيهىسـ ــك ۋە ۋەزمىـ ــۇالراق ،تهرتىپلىـ تـ ســۆزى ،ســۆزلهيتتى بولغانــدا زۈرۈر .ئولتــۇراتتى ىلىــپق ســۈكۈت يۈكۈنــۈپ

سـۆزىگه قىلمىغانالرنىـڭ سۆز ياخشى ئىدى؛ اليىق تهلهپكه ۋە جايىدا دەل ســـاھابىلهر ،كـــۈلهتتى بىـــلهن تهبهســـسۇم كۈلـــسه ســـالمايتتى؛ قـــۇالق

بىـــلهن تهبهســـسۇم ئهگىـــشىپ ئۇنىڭغـــا ۋە ھـــۆرمهتلهپ نىرەســـۇلۇلالھ ئهمىـن ۋە ياخـشى ،ھايالىق ،مۇاليىم تىسۆھبى نىڭرەسۇلۇلالھ كۈلهتتى؛

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 431 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

گهپـلهر يامـان ۋە چـۇرۇڭ – ۋاراڭ سـۆھبىتىدە ئۇنىـڭ ،ئـۆتهتتى كهيپىياتتا باشـلىرىغا سۆھبهتداشـلىرى ئۇنىـڭ قىلغاندا سۆز رەسۇلۇلالھ بولمايتتى؛

ــۇش ــدەك ق ــم قونغان ــاتتى جى ــى .تۇرۇش ــاله ئىبن ــۇلۇلالھ :ئهبۇھ نىڭرەســۆتهتتى ئىچىــدە تهپهككــۇر ۋە لىقئېهتىياتچــان ،مۇاليىملىــق ســۈكۈتى ،ئ – دانه ،ئۇچـۇق شـۇنداق سـۆزى نىڭرەسـۇلۇلالھ :ئائىـشه ھهزرىتى .دېگهن نهرسـىلهرنى خۇشـبۇي رەسـۇلۇلالھ .بۇالتتى سانىغىلى ئۇنى ،ئىدىكى دانه

تهرغىـپ نهرسىلهرنى شۇ ھهم قىالتتى ئىستىمال كۆپ ۋە كۆرەتتى ياخشى پـۈۋلهپ نهرسـىلهرنى ئىچىـدىغان ۋە ىتامـاقن رەسۇلۇلالھ .دېگهن ،قىالتتى ئـۆز تامـاقنى كىـشىلهرنى ،قىالتتـى مهنئـى ئىچىـشنى پـۈۋلهپ ۋە يىيىش

بارماقلىرىنىـڭ قـول ،پـۇت ،ئىشلىتىـشكه مىـسۋاك ،يىيىـشكه ئالدىدىن .بۇيرۇيتتى تۇرۇشقا تازىالپ ئارىسىنى

ىقمبهر ئهلهيهىسساالمنىڭ تاماسىزلىپهيغه

دۇنياغــا رەســۇلۇلالھ .ســۆزلىدۇق ىــكيېتهرل يۇقىرىــدا توغرىــدا بــۇ – يېتىـپ مۈلـۈك – مـال قىلىنىـپ فهتهـى جايالر نۇرغۇن ،بېرىلمهيتتى

ۋاپــات رەســۇلۇلالھ .ســالمايتتى قىرىنــى كــۆز ئۇنىڭغــا تۇرســىمۇ ئېــشىپ گهيهھـۇدىي بىـر ئۈچـۈن نهپهقىسى ئائىلىسىنىڭ ساۋۇتى ئۇنىڭ ،بولغاندا كــۈن رىزقىنــى ائىلىــسىنىڭئ مــۇھهممهد ،هللا ئــى :ئــۇ .قويۇلغــان رەنىــگه

ھاياتىـدا رەسـۇلۇلالھ :ئائىشه .قىالتتى دۇئا دەپ ،كۇپايه بهرسهڭ ئۆتكىدەك ،كۆمـۈش ،ئـالتۇن كېيىن ئۆزىدىن .بولدى ۋاپات ئۆتمهي توق كۈن ئۈچ ئۇدا مېنىــڭ ،بولغانــدا ۋاپــات ئــۇ .قالدۇرمىــدى نهرســىمۇ بىــر تۆگىــدەك ،قــوي

باشـقا ئارپىـدىن چاڭگـال قـوش تتۆ قويغان ئېلىپ تاختىۋېشىغا ئۆيۈمدە مهككىنىــڭ ماڭــا هللا :رەســۇلۇلالھ .دېــگهن ،ئىــدى يــوق نهرســه يهيــدىغان ،رەبـبىم يـاق :مهن ،ئىـدى ئېيتقـان بېرىـشنى قىلىپ ئالتۇن سايلىرىنى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 432 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

سـاڭا كۈنۈمـدە ئـۆتكهن ئـاچ .بولىـدۇ ئۆتـسهم تـوق كـۈن بىـر ،ئاچ كۈن بىرــا قىلىــپ ئىلتىجــا شــۈكرى ســاڭا نۈمــدەكۈ ئــۆتكهن تــوق ،قىلىــمهن دۇئــمهن ــانا ۋە قىلى ــتىمهن س ــدى ئېي ــگهن ،مدې ــشه .دې ــز :ئائى ــۇھهممهد بى م

كــۈن بىلهنــال ســۇ ،خورمــا ،ئاســالماي قــازان ئــايالپ ئائىلىــسىدىكىلهرنىڭــۈزگهن ــۇ ئۆتكــ ــان ۋاقىتلىرىمىزمــ ــگهن ،بولغــ ــبهر :ئهنهس .دېــ پهيغهمــ

هتــمهندۆل بــۇالرنى( يىمىــگهن تامــاق لىگهنــدە ۋە شــىرەدە ئهلهيهىســساالم ئۇننىــڭ يۇمــشاق تاســقالغان قايتــا – قايتــا . )ئىــشلىتهتتى ئــادەملهر گۆشـىنىمۇ قوينىـڭ ئۆلتـۈرۈلگهن بېسىپ قايناقسۇغا ،يىمىگهن نېنىنى

،يۇڭـدىۋېتىپ بېـسىپ قايناقـسۇغا قوينى ئادەملهر باي( دېگهن ،يىمىگهنــسى ــلهن تېرى ــشۇرۇپ بى ــى پى ــۇلۇلالھ : يهنه . )يهيتت ــدىغان نىڭرەس ياتى

ــىگىتۈ ــدە ش ــا ئىچى ــڭ خورم ــوۋزىقى دەرىخىنى ــان ق ــرە قاپالنغ ــدى تې ،ئى ،بولـۇپ پـاالس بىرال تۈشىگى ئۆيىدىكى نىڭرەسۇلۇلالھ :ھهفىسه .دېگهن .ئـۇخاليتتى ئۈسـتىدە شـۇنىڭ ئۇ ،بېرەتتۇق سېلىپ قاتالپ ئىككى ئۇنى ئـۇ ئهتىگىنـى ،ئىـدۇق بهرگهن سېلىپ قاتالپ تۆت پاالسنى كېچىسى بىر

تـۆت بىـز ،سـورىدى بهرگهنلىكىمىزنـى سـېلىپ قانـداق سـنى پاال بىزدىن ئىككـى بۇرۇنقىـدەك ،ئـۇ ،ئېيتىۋىدۇق بهرگهنلىكىمىزنى سېلىپ قاتالپ

،دېـدى ،قويـدى نامـازدىن مېنـى يۇمـشاقلىقى ئۇنىـڭ كېچه بۇ ،سېلىڭالر لـــېكىن ،يىمهيتتـــى تامـــاق تويغىـــدەك رەســـۇلۇلالھ :ئائىـــشه .دېـــگهن

ــايتتىزا كىــــشىگه ھــــېچ يوقــــسۇزلۇقتىن ــا .رالنمــ ــدا بايلىققــ قارىغانــ ئاغرىـپ قورسـىقى بـۇيى تـۈن ئاچلىقتىن ،كۆرەتتى ياخشى يوقسۇزلۇقنىــاتتى ــۇنداق ،چىقـ ــۇق شـ ــدۈزى يهنه تۇرۇقلـ ــاتتى رۇزا كۈنـ ــۇ ئهگهر ،تۇتـ ئـ

پـاراۋان ھهمـدە مهھسۇالتلىرىنى ،غهزنىلىرىنى زىمىننىڭ پۈتۈن ىدىنرەببــسا تۇرمۇشــــنى ــۇ لــــېكىن ،بېرەتتــــى رەببــــى ،سورىــ ــورىمايتتى ئــ .ســــۇلۇلالھ ــۇ نىڭرەسـ ــالىنى بـ ــۆرۈپ ھـ ــتىم ئاغرىـــپ ئىچىـــم ،كـ ،يىغاليتـ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 433 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

.سـىاليتتىم بىـلهن قۇلـۇم ئىككـى قورسـىقىنى ئاغرىۋاتقـان ئاچلىقتىن نهرسـه يهتكـۈدەك قورسـىقىڭغا دۇنيـادىن – مال ،بولسۇن پىدا جېنى ساڭا

انىـڭ دۇني -مـال ماڭـا ،ئائىـشه ئـى :ئۇ ،دىگىنىمدە بولماسمىدى؟ تۇتساڭ بۇنىڭـدىن دوسـتلىرىم پهيغهمـبهر ئىرادىلىـك مېنىڭ بار؟ كېرىگى نىمه

قاسـاۋاب ،ھۆرمهتكه ،دەرگاھىغا نىڭهللا ئۇالر ،ىدىغانچ كۈنگىمۇ قاتتىقراق دەرگاھىـــدا نىـــڭهللا ،كهچۈرســـهم تۇرمـــۇش باياشـــات مهن .بولـــدى ئىـــگه

.قـــورقىمهن قېلىـــشىدىن بولـــۇپ تـــۈۋەن ئۇالرنىڭكىـــدىن مهرتىۋەمىـــڭ ئهال بولۇشـتىن بىـرگه بىـلهن قېرىنداشـلىرىم پهيغهمـبهر ماڭـا ،ھالبۇكىــه ــوق نهرسـ ــى يـ ــگهن ،دەيتتـ ــشهنىڭ .دېـ ــشىچه ئائىـ ــبهر ،ئېيتىـ پهيغهمـ

كېــيىن ئايــدىن نهچــچه بىــر قىلىــپال ســۆزلىرىنى مۇشــۇ ئهلهيهىســساالم .بولغان ۋاپات

ئىبادىتى-پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالمنىڭ تائهت

ــۇلۇلالھ ــنهللا نىڭرەسـ ــ دىـ ــائهت ۋە ىقورقۇشـ ــادىتى -تـ ئۇنىـــڭ ئىبـ ئـاز ،بولـساڭالر بىلىدىغان بىلگهننى مهن ،ئۇ شۇڭا .ئىدى اليىق ئىلمىگه

كـــۆرۈپ كـــۆرمىگهننى ســـىلهر مهن .يىغاليتـــتىڭالر كـــۆپ ،كـــۈلهتتىڭالر ئۇنىـڭ ،توۋاليـدۇ ئاسـمان .تۇرىمهن ئاڭالپ ئاڭلىمىغاننى سىلهر ،تۇرىمهن پهرىـشته بىـر ئورۇنـدا قچىلىقمـا بار تـۆت ھهر ئاسماندا ،ھهقلىق توۋلىشى

بىلگهنلىرىمنـى مېنىـڭ ،قهسـهمكى غـا هللا .تۇرىـدۇ قىلىـپ سهجدە غاهللاــدىغان ــساڭالر بىلىـ ــۋەتته ،بولـ ــازكۈلۈپ ،ئهلـ ــۆپ ،ئـ ــتىڭالر؛ كـ يىغاليتتـ

،لهززەتلهنمهيتـتىڭالر يېتىـپ بىلـله بىـله ئايـاللىرىڭالر تۈشهكلىرىڭالردا كاشـكى .كىتهتـتىڭالر پچىقىـ چوققىالرغـا -دۆڭ قىلىـپ ئىلتىجا غاهللا

پهيغهمـبهر .دېـگهن ،كهتـسهمچۇ بولۇپ دەرەخ تاشلىنىدىغان كېسىپ مهن بهزىـلهر ،كهتكهنـدە ئىششىپ پۇتلىرى ئوقۇپ كۆپ نامازنى ئهلهيهىسساالم

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 434 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

،تۇرسـا قىلغـان مهغپىـرەت گۇنـاھلىرىڭنى پۈتكـۈل سـېنىڭ هللا :ئۇنىڭغا قىلغـۇچى شـۈكرى مهن :ئۇ ،دەدېگهن چىكهمسهن؟ مۇشهققهت شۇنچه يهنه

ــدە ــدىمهن؟ بهن ــگهن بولمام ــشه .دې ــبهر :ئائى ــساالمنىڭ پهيغهم ئهلهيهىس قايـسىڭالر .ئوخـشايتتى يامغۇرغـا تۇرىدىغان يېغىپ توختىماي ئىبادىتى

ــۇلۇلالھ ــاقهت دەكرەس ــسىلهر؟ ت ــۇلۇلالھ قىالالي ــدا روزا رەس ــز ،تۇتقان ئېغى ،دەيتتـــۇق تۇتمامـــدىكى روزا ،ئاچقانـــدا ئېغىـــز ،دەيتتـــۇق ئاچمامـــدىكى

بولغـان بىلـله كىـچه بىـر بىـلهن رەسۇلۇلالھ :مالىك ئىبنى ئهۋف .دېگهن نامازغـا ئېلىـپ تهرەت ئانـدىن ،يۇيـدى ئـاغزىنى بىـلهن مىسۋاك ئۇ ،ئىدىم نىـڭ هللا ،باشـلىدى ئوقۇشـقا بهقهرەنى سۈرە ،ئۇ .تۇردۇم بىلله مهنمۇ ،تۇردى

ەھمىتىنـــىر نىـــڭهللا ،توختــاپ ئوقۇغانـــدا ئــايهتنى ئائىـــت رەھمىــتىگه ،توختـاپ ئوقۇغانـدا ئـايهتلهرنى ئائىـت ئازابىغـا نىـڭ هللا قىالتتى؛ ئىلتىجا

قانچىلىـك قىيامـدا ،قىالتتى رۇكۇ ئاندى .تىلهيتتى پانا ئازابىدىن نىڭهللا ،قۇدرەتنىــڭ” :رۇكــۇدا .تــۇراتتى شــۇنچىلىك رۇكۇدىمــۇ ،بولــسا تۇرغــان

ــهلتهنهتنىڭ ــڭ ۋە س ــاھىبى بۈيۈكلۈكنى ــان س ــاكتۇر هللا بولغ ــى “پ ،دەيتت سـۈرە ئانـدى ،دەيتتـى نىدېگهن رۇكۇدا سهجدىدىمۇ ،قىالتتى سهجدە ئاندى ئوقـۇپ سـۈرىلهرنى كهينىـدىكى كېـيىن ئاندىن ،ئوقۇيتتى ئىمراننى-ئال

:بىرســـــى يهنه .دېـــــگهن ،تهكراراليتتـــــى ئىـــــشالرنى يۇقىرىـــــدىكىــۇلۇلالھ ــدىغا نىڭرەس ــسهم ئال ــۇ ،كهل ــاز ئ ــدىكهن نام ــدىن ،ئوقۇۋاتى ئىچى

ئهبـۇ ئىبنـى .دېـگهن ،تـۇراتتى چىقىـپ ئـاۋاز ئاۋازىدەك قاينىغان نىڭقازان دەپ ،ئالمـايتتى ئـارام ،ئىدى ئويچان ،غهمكىن ھهمىشه نىرەسۇلۇلالھ ھاله

ئۇنىــڭ رەســۇلۇلالھتىن مهن :ئېيتىــدۇكى ئهلــى ھهزرىتــى .ســۈپهتلىگهن دەسـمايهم؛ مېنىـڭ -مهرىـپهت ” :دېـگهن مۇنداق ئۇ ،سورىسام سۈننىتىنى

ــىهللا نىگىــزى؛ دىنىمنىــڭ -ئهقىــل ــۇش دوســت ن ــاهللا ئاساســىم؛ -تۇت غ بولغـان غـا هللا ئـۈلپىتىم؛ زىكـرى نىـڭ هللا ئۇلىغىم؛ -ئىشتىياقىم بولغان

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 435 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

ــشهنچهم ــنهم؛ -ئى ــايغۇ غهزى ــرىيىم؛ - ق ــم ھهم ــورالىم؛ - ئىلى ــهۋرى ق - س - ئــاجىزلىق غهنىمىــتىم؛ - بولــۇش رازى قىــسمىتىگه نىــڭهللا چــاپىنىم؛ــ - تاماســىزلىق پهخــرىم؛ - راســتچىللىق قــۇۋۋىتىم؛ - ئىمــان ۈنىرىم؛ھ

ــاپائهتچىم؛ ــائهت ش ــادەت -ت ــى - ئىب ــدىغان مېن ــهم؛ قاندۇرى ــاد نهرس -جىه قهلبىمنىــڭ -زىكــرى نىــڭهللا خۇشــاللىقىم؛ -نامــاز ئهخالقىــم؛ مېنىــڭ “.رەببىمگه ئىشتىياقىم ئۈممىتىمدە؛ غېمىم مىۋىسى؛

ــ ئىـــگه خهيـــرىيهتلهرگه ئۈممىتىـــدىن نىرەســـۇلۇلالھ هللا !سۇنقىلـ شـــاپائىتىگه نىڭرەســـۇلۇلالھ ،رازىلىقىغـــا نىـــڭهللا كـــۈنى قىيـــامهت ئېـــسىل ،گـــۈزەل ئهلهيهىـــساالمنىڭ پهيغهمـــبهر ،ئۈچـــۈن ئېرىـــشىش

ــۈزەل ،ئهخالقلىرىنـــى ــا ،قىلىـــپ مـــۇالھىزە خىـــسلهتلىرىنى گـ ئۇنىڭغـ ئهڭ ئـى !قىلـسۇن رەھـمهت هللا بهندىگه ئېسىلغان مهھكهم ۋە ئهگهشكهن مــۇۋەپپهق ئــشالرغا ياخــشى بىزنــى ،ىلىــپق مهرھهمهت ،هللا مىهرىبــان !قىلغايسهن

پهيغهمبهر ئهلهيهىسساالمنىڭ مۆجىزىلىرى

ــبهر ئۇلــۇغ قىلىنغــان بايــان يۇقىرىــدا ئهلهيهىســساالمنىڭ پهيغهم ، )ئۇسـۇلى تۇرمـۇش ،تـارىخى ،تهرجىمىهـالى (سـىرەتى گـۈزەل ،ئىشلىرىنى پۈتـــۈن ،مـــۇاليىملىقىنى ،ئهقلىنـــى كۈچلـــۈك ،ئىلمىنـــى ئاجايىـــپ

ــالهتلىرىنى ــارلىق ،كام ــسلهتلىرىنى ب ــتچىللىقىنى ۋە خى ــۇالھىزە راس م توغرىلىقىغـا دەۋىتىنىـڭ ۋە پهيغهمبهرلىكىگه راست ئۇنىڭ ئادەم قىلغان ئــادەملهر نۇرغــۇن قىلغــان مــۇالھىزە جهھهتلهرنــى مۇشــۇ ،قىلمايــدۇ شــهك سـاالم ئىبنـى ئابـدۇلال .بولغـان مۇسـۇلمان قىلمـايال تهلهپ مۆجىزە باشقا مهدىــنىگه ئهلهيهىســساالم پهيغهمــبهر :ئــۇ .ئىــدى كىــشىلهردىن ۇنداقشــ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 436 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ــدە كهلــگهن بولــۇپ بىلــمهك ھــالىنى ئۇنىــڭ ،كــۆرۈپ ئــۇنى مهن كهلگهن .دېـگهن ،بىلـدىم ئهمهسـلىكىنى يالغـانچى ،قـاراپ يـۈزىگه ئۇنىڭ .ئىدىم نىڭرەسـۇلۇلالھ ئـادەم ئـاتلىق زىمـاد ،قىلىـدۇكى رىۋايهت مۇسلىم ئىمام

نــى هللا ،خــاس غــاهللا مهدھىــيه بــارچه :رەســۇلۇلالھ ،هنــدەكهلگ قېــشىغا ئـادەمنى قىلغـان ھىـدايهت هللا ،تىلهيمىـز مهدەت دىـن هللا ،مهدھىيلهيمىز

.بولمايـدۇ قىلغىلـى ھىـدايهت ئادەمنى ئازدۇرغان هللا ،بولمايدۇ ئازدۇرغىلى ،يـوق ئىـالھ ھـېچ باشـقا دىنهللا بىر يالغۇز ،بىرىمهنكى گۇۋالىق شۇنىڭغا

ــ شــېرىكى نىــڭهللا ،ئهلچىــسىدۇر ۋە بهندىــسى ئالالنىــڭ مــۇھهممهد ،وقي بــۇ ،ئىــكهن تهكرارلىــساڭ سـۆزلىرىڭنى بــۇ :رەســۇلۇلالھقا زىمــاد ،دەدېگهنـ

ــۆزلىرىڭ ــا س ــى ۋايىغ ــن قولــۇڭنى ،يهتت ــئهت مهن ،بهرگى ،قىلىــمهن بهي ،قىلغانــدا دەۋەت دىنغــا نىپادىــشاھى ئومماننىــڭ رەســۇلۇلالھ .دېــگهن

ــڭ ــشاھى ئومماننى ــاهللا :پادى ــهمكىق غ ــى ،هس ــۇممى مېن ــبهرگه ئ پهيغهم ياخــشى قانــداق كىــشىلهرنى ئــۇ ،يىتهكلىــدىكى نهرســه شــۇ ئىشىنىــشكه

يامــان قانــداق قىلىــدۇ؛ ئــۆزى بىــلهن ئالــدى ئىــشنى شــۇ ،بۇيرۇســا ئىــشقا غهلـبه .قىلمايـدۇ ئـۆزى بىـلهن ئالـدى ئىـشنى شـۇ ،قىلـسا مهنئى ئىشنىــسا ــۇپ خـــوش قىلـ ــدۇ بولـ ــۇب ،كهتمهيـ ــسا مهغلـ ــىزلىنىپئۈمىد بولـ سـ

ــا ۋەدىــسىگه كهتمهيــدۇ؛ ئهمهلــگه قىلمــاي خىالپلىــق پهقهت ،قىلىــدۇ ۋاپــگهن ،شــاھىدمهن پهيغهمــبهرلىكىگه ئۇنىــڭ شــۇڭا .ئاشــۇرىدۇ ئىبنــى .دې

:ئېيتقان شېئرنى مۇنۇ توغرىسىدا ئهلهيهىسساالم پهيغهمبهر رەۋاھه

،دەلىلى روشهن ئۇنىڭ تهقدىردىمۇ بولمىغان

.پهيغهمبهرلىكى ۇقۇمچ چىهرىدىن تۇرار چىقىپ

ــسالم هللا ــڭ ئىـــ ــتلىقىنى دىنىنىـــ ــسپاتالش راســـ ــۈن ئىـــ ،ئۈچـــــۇلۇلالھ ــان نىرەسـ ــسىز -سـ ــۆجىزىلهرگه ساناقـ ــسهر مـ ــان مۇيهسـ .قىلغـ دەلىللىــرى ۋە كــۆپ ئهڭ مــۆجىزىلىرى ئىچىــدە پهيغهمــبهرلهر رەســۇلۇلالھ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 437 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

ــهن ئهڭ ــبهردۇر روش ــىزنى .پهيغهم ــهن س ــش خۇرس ــادىڭىزنى ۋە قىلى ئېتق ۋە قىلغـان رىـۋايهت سـاھابىلهر نۇرغۇن نىڭرەسۇلۇلالھ ۈنئۈچ كۈچهيتىش

قىــــسىم بىــــر يازغــــان لىرىــــدا كىتاب ئىــــشهنچىلىك مۇھهدىــــسلهرــدە مــۆجىزىلىرىنى ــان تۆۋەن ــۆتىمىز قىلىــپ باي ئۇالرنىــڭ ســۆزىمىزنى .ئ

ــدە ــا ئهڭ ئىچىـ ــهن ئهڭ كاتتـ ــۆجىزە روشـ ــان مـ ــان بولغـ ــدىن قۇرئـ كهرىمـ باشاليمىز

ــۆجىزىلىرى قۇرئانىـــڭ ــۆپ مـ ــۇالرنى ،كـ ــداق ئـ ــۆت مۇنـ ــا تـ نۇقتىغـ :بولىدۇ يىغىنچاقالشقا

ســـــۆزلىرىنىڭ ،تۈزۈلۈشـــــى چىرايلىـــــق قۇرئاننىـــــڭ :نۇقتـــــا -1ــسىلىغى ــاملىقى ،پاســاھىتى ،جىپ ــڭئهرەب ،ئىخچ ــۆز لهرنى ــدىن س ئادىتى

ــۇقىرى ــدۇر ي ــ .تۇرىدىغانلىق ــل لهرئهرەب ــهنئىتىدە تى ــدىغا س ــكهن ئال كهتــۇپ ــڭ ،بول ــى ئۇالرنى ــقا تىل ــڭمىللهتلهر باش ــدا نى ــدىغان تىلى تېپىلماي

دەرىجىـدە قالـدۇرارلىق ھهيـران كىـشىنى تىلى ،ئىدى ئىگه ھىكمهتلهرگه ىئـ تهبى لهردەئهرەبـ سـۈپهتلهرنى يۇقىرىقىـدەك هللا .ئىـدى ئېنىق ۋە ئۆتكۈر ئۇســتىلىق شــۇنداق ســۆزلىگهندىمۇ تاســادىپى ئــۇالر .ئىــدى قىلغــان بــار

ــلهن ــۆزلهيتتى بىــ ــۈك ،ســ ــورۇنالردا تۈرلــ ــل ئــ ــسىۋا تىــ ــلهن ستىــ بىــ جهڭ ،كهلگهنـــدىمۇ دۇچ ئهھۋالالرغـــا قىـــيىن ،يېتهتتـــى مهقـــسهتلىرىگه ئــارقىلىق تىــل ســۆزلىيهلهيتتى؛ نۇتــۇقالرنى تاســادىپى مهيدانلىرىــدىمۇ

باشـقىالردا قىلـسىمۇ ئىزھـار دوسـتلۇق ،ماختىسىمۇ ،قىلسىمۇ ھهجۋىي رنىكىـشىله ئـارقىلىق دۇردانىلىـرى سۆز قىالتتى؛ پهيدا تهسىر سېهردەك ئــاداۋەتلهرنى - ئــاغرىق ،يېڭهتتــى قىيىنچىلىقالرنــى ،قالــدۇراتتى ھهيــران

نامــسىز ،قىالتتــى يۈرەكلىــك قورقۇنچــاقالرنى ،قوزغــايتتى ۋە كهتكـۈزەتتى .قويـاتتى قىلىـپ نامـسىز داڭلىقالرنـى ،قىلىـۋېتهتتى نامـدار ئادەملهرنى

،ولـۇپ ب تهنتهنىلىـك ،كهسـكىن ،ئېنىق ،ساپ تىلى لىرىنىڭئهرەب سهھرا

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 438 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

.ئىــدى ئىــگه ئىقتىــدارىغا ســۆزلهش لىــكىبجهز ،تهبىئهتلىــك ســاپ الرئــۇ يىنىـــك ئـــۇالر ،بولـــۇپ ئىخچـــام ۋە گـــۈزەل تىلـــى لىرىنىـــڭئهرەب شـــهھهر

شـهھهرلىك مهيلـى ،سـهھرالىق مهيلـى .ئىدى تهكهللۇپسىز ،تهبىئهتلىك ۋە يۈكــــسهك تولىمــــۇ تىلــــى ھهممىــــسىنىڭ لهرنىــــڭئهرەب ،بولــــسۇن

راۋان ،كۆڭۈلدىكىـــدەك مهقـــسىتىنى سۆزلهشـــته .ئىـــدى تهنتهنىلىـــك ۋە ئۇســـلۇپ تۈرلـــۈك تىلىنىـــڭ ئىـــدى؛ ئىـــگه ئىقتىـــدارىغا ئۇقتـــۇرۇش

ــۇللىرىنى ــايىتى ئۇس ــشى ناھ ــى ياخ ــۇالرنى ،بىلهتت ــۇ ئ ــاھىرلىق بهكم م تىـــل ھهممىـــسىدە ئىـــشالرنىڭ كىچىـــك -چـــوڭ ،قوللىنـــاتتى بىـــلهن

ئوخـشاشال رىدىنشـهكىللى نهزمه ،نهسـىر ،قىلـدۇراتتى جارى سهنئىتىنىــا ئــۇالر ،تۇرۇقلــۇق شــۇنداق .پايــدىلىنىۋىرەتتى هللا ،اليىــق ماختاشــقا ،دان

تهســــىر باتىــــل تهرەپـــتىن ھېچقانــــداق ،بولغـــان نازىــــل تهرىپىـــدىن .قىلــدى ئــاجىزلىق تۇرۇشــقا تاقابىــل قۇرئانغــا غالىــپ قىلمايــدىغان

يۈكـسهكلىكى ئۇنىـڭ ،كهسـكىن سـۆزلىرى ،پۇختـا ئايهتلىرى قۇرئاننىڭ بېــسىپ تىلنــى ھهرقانــداق پاســاھىتى ،قالــدۇردى ھهيــرەتته هقىللهرنــىئ

ئـارتۇقچىلىقالرنى ،تاكـامۇللۇق بـارلىق سـهنئىتىدىكى تىـل ئۇ .چۈشتىــۆز ــگه ئ ــان ئىچى ــدى ئالغ ــل هللا.ئى ــهنئىتىنىڭ تى ــۈك س ــىدە تۈرل ساھهس

يىگىـرمه قۇرئانـدا جامـائهتچىلكىگه ئهرەب ئېرىـشكهن دەرىجىگه يۈكسهك ئـۇالر ” :دەيـدۇ مۇنـداق قىلىـپ مـۇراجىئهت ئاشـكارا انىـدا جهري يىل نهچچه

ــانى ــۆزى قۇرئ ــا ســهن همدۇ؟دېيىــش توقۇغــان )مــۇھهممهد(ئ ــنهللا:ئۇالرغ دى ئوخـشاش قۇرئانغـا ،چاقىرىـپ يـاردەمچىلهرنى چاقىرااليدىغانلىكى بۆلهك سـۈرە ( .“دىگىـن ،بولساڭالر راستچىل ئهگهر ،بېقىڭالر تۈزۈپ سۈرىنى بىرەر

ــۇس ــا -39 ،يۇنـ ــز” )يهتئـ ــدىمىزگه بىـ ــل بهنـ ــان نازىـ ــدىن قىلغـ قۇرئانـ قۇرئانغــا ،چاقىرىــپ يــاردەمچىڭالرنى بــۆلهك ئــالالدىن ،شهكلهنــسهڭالر

ــۈزۈپ ســۈرىنى بىــرەر ئوخــشاش ــېقىڭالر ت “.بولــساڭالر راســتچىل ئهگهر ،ب

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 439 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

تهڭدىــشىنى قۇرئاننىــڭ جىــنالر ،ئىنــسانالر )ئــايهت -23 ،بهقهرە ســۈرە(ــدانغا ــۈرۈش مهي ــپي ئۈچــۈن كهلت ــر ،ىغىلى ــرىگه -بى ياردەملهشــسىمۇ بى ئوخــشاش قۇرئانغــا )ئــايهت -88 ،ئىــسرا ســۈرە( “.كهلتۈرەلمهيــدۇ مهيــدانغا -13 ،ھــود ســۈرە( “.دىگىــن ،بــېقىڭالر كهلتــۈرۈپ ســۈرىنى ئــون تــۈزۈلگهن قـــاتتىق رنىالئـــۇ ئهلهيهىســـساالم پهيغهمـــبهر )قىـــسمى بىـــر ئايهتنىـــڭ

ناچـــارلىقىنى مىنىـــڭۈتۈز ،سىزلىقىنىلـــئهقى ئۇالرنىـــڭ ،ئهيىپلهيتتـــىــۇتلىرىنى .قىالتتــى مــاالمهت ــا ،ب ــ ئات ــۇۋىلىرىنى ـ ئۇالرنىــڭ ،ســۈكهتتى ب

ــى ــارلىرىنى ،زىمىنلىرىن ــاللىرىنى ،دىي ــادىرە م ــشنى مۇس ــۇق قىلى يولل بىــــلهن ئهلهيهىســــساالم پهيغهمــــبهر ھامــــان ئــــۇالر ،اليتتىھېــــساب

ــشىپ ــا مۇنازىرىلىـ ــل ئۇنىڭغـ ــتىن تاقابىـ ــاتتى تۇرۇشـ ــڭقۇرئا ،قاچـ ننىـ چىـن ئهلهيهىسـساالمغا پهيغهمـبهر .ئىـدى ئـاجىز كهلتۈرۈشـكه مىسلىنى

جىدەللىـشىپ بىـلهن ئۇنىـڭ ئـارقىلىق چـاپالش بۆھتان ۋە پۈتمهسلىك تهسـىر دېـگهن قۇرئـان ” :هتتىدېيىـش مۇنـداق ئـۇالر .ئالدايتتى ئۆزلىرىنى

ــىتىدىغان ــېهىر كۆرس ــشىدىغان ،س ــېهىر داۋاملى ــان ،س ــان توقۇلغ ،بۆھتــنقهدىمقى ــۇالر “.ىلهرھېكــاي قالغــان الردى ــاپ ئۆزلىرىنىــڭ يهنه ئ تېڭىرق

ــانلىقىنى ــدىغان قالغـ ــڭ”بىلدۈرىـ ــز بىزنىـ ــهنمهيدۇ دىلىمىـ ــۇ ،چۈشـ ئـ بـۇ ،بـار پهردە ئاراڭدا سېنىڭ بىلهن بىز ،ئېغىر قوالقلىرىمىز ،پهردىلهنگهن

“ )چاغـدا ئوقۇۋاتقـان ( ئېلىـشتۈرىۋېتىڭالر ئۇنى ،سالماڭالر قوالق قۇرئانغا بهرمهي تهن ئاجىزلىقىغـا ئۆزلىرىنىـڭ ئۇالر .قىالتتى سۆزلهرنى دەكگهندې

چۇقـۇم بىزمۇ سۆزلهرنى ئوخشاش قۇرئانغا خالىساق ئهگهر” :سۆزلهپ چوڭ ھهرگىزمـــۇ ســـۆزلهرنى قۇرئانـــدەك”: ئۇالرغـــا هللا .دەيتتـــى “تۈزەلهيتتـــۇق مهيــدانغا تهڭدىــشىنى قۇرئاننىــڭ ئــۇالر ،ئهمهلــدە .دىــگهن“تۈزەلمهيــسىلهر شـۇنداق ئهخمهقـلهر بهزى مۇسـهيلىمهدەك .بواللمىـدى قادىر كهلتۈرۈشكه قۇرئانغــا ئــۇالرنى هللا .بولــدى رەســۋا ،بولــسىمۇ باققــان ئورونــۇپ قىلىــشقا

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 440 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

تىـل قۇرئاننىـڭ ئـۇالر .قىلـدى مهھـرۇم قـۇۋۋەتتىن قىالاليـدىغان تهئهررۇز ،ئوخـــشىمايدىغانلىقىنى ئۇســـلۇبىغا تىـــل ئۆزلىرىنىـــڭ ئۇســـلۇبىنىڭ

ــۇرۇپ بىلىــپ ئىكهنلىكىنــى مــۆجىزە ئۇنىــڭ ــ ،ت ــۈز دىنئۇنىڭ ــۆرۈدى ي .ئــسا قىـــساس ”قۇرئانـــدىكى ــىلهر ،ئېلىنـ ــات سـ قاتىـــل( قالىـــسىلهر ھايـ باشـقىالر ،قالمايـدۇ قىلغـۇچىالر جۈرئهت قىلىشقا قاتىللىق ،ئۆلتۈرۈلسه

بىــر ئايهتنىــڭ -179 .بهقهرە ســۈرە( “. )ت ـــ .مهنىــسىدە قالىــدۇ ھايــات جـاي قاچىـدىغان ئـۇالر ،كۆرىـسهنكى ،باسقان دەھشهت ئۇالرنى ” )قىسمى )ئـايهت -51 ،سـهبه سـۈرە (“.تۇتۇلىدۇ جايدا يىقىن دەۋزەققه ئۇالر ،تاپالمايدۇ

سـهن ،قىلـساڭ شـۇنداق ،تۇرغىن تاقابىل بىلهن ياخشىلىق يامانلىققا” ــ 34 ،فۇسـسىلهت سـۈرە ( “.ئايلىنىـدۇ دوسـتۇڭغا بولغـان ئـاداۋەتته بىلهن

ڭنىۈسـۈي :ئاسـمانغا !يـۇت سـۈيۈڭنى :زىمىنغـا ” )قىـسمى ربىـ ئايهتنىڭ سـۇ .دىيىلـدى ]ت ــ .كۆرسىتىدۇ توختىشىنى باالسىنىڭ توپان[ !توختات

تېغىنىــڭ جــودى كىــمه .قىلىنــدى ئىجــرا ھــۆكمى نىــڭهللا ،ســۇغۇلدى سـۈرە ( “.دىيىلـدى بولـسۇن ھـاالك قهۋم قىلغان زۇلۇم .توختىدى ئۈستىدە

سـهۋەبىدىن گۇنـاھى قىلمىـش ئۇنىـڭ ۋمنـى قه ھهربىـر )ئـايهت -44 ،ھود بىـلهن ئـاۋاز قاتتىق بهزىسىنى ،ياغدۇردۇق تاش بهزىسىگه ،قىلدۇق ھاالك غهرق ســـۇدا بهزىـــسىنى ،يۇتقـــۇزدۇق يهرگه بهزىـــسىنى ،قىلـــدۇق ھـــاالك

زۇلــۇم ئــۆزلىرىگه ئــۆزلىرىگه ئــۇالر ،قىلمىــدى زۇلــۇم ئۇالرغــا هللا قىلــدۇق؛ ھهتتــا ئــايهتلهرنى قاتــارلىق )يهتئــا -40 ،بــۇت ئهنــكه ســۈرە(“.قىلــدى

قۇرئاننىــڭ ،قىلــساڭ مــۇالھىزە چوڭقــۇر ئــايهتلىرىنى نۇرغــۇن قۇرئاننىــڭ مــول مهنىــسىنىڭ ،قىــسقا ئىبارىلىرىنىــڭ ،ئىكهنلىكىنــى ھهقىــقهت

سـۆزلىرىنىڭ ،تـۈزۈلگهنلىكىنى چىرايلىـق ھهرپلىرىنىڭ ،ئىكهنلىكىنى مــول ۋە جــۈملىلهر ننۇرغــۇ ئاســتىدا ئىبارىنىــڭ ھهربىــر ،مۇناســىپلىقىنى الرنىـڭ كىتاب نۇرغـۇن پايـدىلىنىپ ئۇالردىن ،ياتقانلىقىنى ئىلىملهرنىڭ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 441 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

ــانلىقىنى ــۈك ،يېزىلغــــ ــڭ تۈرلــــ ــانلىقىنى مهنىلهرنىــــ چىقىرىلغــــــسهن ــاتىقالر .بىلىۋالىـ ــادەتته نـ ــاجىزلىق ئـ ــدىغان ئـ ــڭ ،قىلىـ بايانىنىـ ،مهســىلهن ،قىســسىلهردە نۇرغــۇن كېتىــدىغان سۇسلىــشىپ گــۈزەللىكى

يۈســـــۈپ نقىلىنغـــــا بايـــــان ئهھـــــۋالى مهتلهرنىـــــڭئۈم نكىئـــــۆتكهــسىد ــۇزۇن ەكقىسسى ــۆز قىســسىلهردە ئ ــارىلهر -س ــانالر ،ئىب ــۇنداق باي ش

قىلغــان مــۇالھىزە چوڭقــۇر جهھهتلهرنــى بــۇ ،كهتكهنكــى جىپسىلىــشىپ .بولىـدۇ ئايـان تېخىمـۇ ئىكهنلىكى مۆجىزە قانچىلىك قۇرئاننىڭ ئادەمگه

ــدىكى ــسىلهر بهزى قۇرئانـ ــۆ قىسـ ــان پكـ ــسىمۇ تهكرارالنغـ ــڭ ،بولـ ئۇنىـ ۋە جىپـــسىلىغى ئىبارىلهرنىـــڭ -ســـۆز ،بولغاچقـــا تۈرلـــۈك ئىبـــارىلىرى زىــرىكىش كىــشى تهكرارلىنىــشىدىن ئۇالرنىــڭ ،بۇزۇلمىغــان گــۈزەللىكى

.قىلمايدۇ ھېس

،تـۈزۈلگهنلىكى شـهكلىدە چىرايلىـق ئاجايىـپ قۇرئاننىـڭ :نۇقتا -2 ئۇســلۇپتا بىــر باشــقىچه غانئوخــشىمايدى ئۇســلۇبىغا تىلىنىــڭ ئهرەب

مۇنـداق كېيىنمـۇ ،بۇرۇنمـۇ دىنىـدىن ئىـسالم .كهلگهنلىكىـدۇر مهيدانغا قىلىـشقا ئىجـاد تهڭدىـشىنى ئۇنىـڭ .ئهمهس كهلـگهن مهيـدانغا ئۇسلۇپ -ھـاڭ لهرئهرەبـ ئالدىـدا ئۇسـلۇبى قۇرئاننىـڭ ،بواللمىغـان قادىر ھېچكىم

ــاڭ ــ ،قېلىــشقان ت ــسۇن نهســىردە مهيلــى لهرئهرەب ــدە ،بول ــسۇن نهزمى ،بول قۇرئاننىـڭ ھېچقاچـان ،بولـسۇن شـېئىردا يـاكى بولسۇن سۆزدە قاپىيداش

،جهھهتتىمـۇ پاسـاھهت قۇرئـان .ئهمهس تاپالىغـان ئۇسـلۇپنى ئۇسلۇبىدەك ئىككـــى ھهر ئۇنىڭغـــا لهرئهرەبـــ ،بولـــۇپ مـــۆجىزە جهھهتتىمـــۇ ئۇســـلۇپ .قىلغان ئاجىزلىق تۇرۇشقا تاقابىل جهھهتتىن

.خهۋەرلىرىـدۇر توغرىـسىدىكى ئىـشالر بولغۇسى ئاننىڭقۇر :نۇقتا -3 .كهلـگهن مهيدانغا ئهينهن كېيىن ئىشالر بېرىلگهن خهۋەر ئالدىن قۇرئاندا

ئامـان - تېـنچ ھهرامغـا ىمهسجىد چۇقۇم ،ئىنشائالال ”:قۇرئاندا ،مهسىلهن

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 442 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

يهنه .دىــيىلگهن )قىــسمى بىــر ئايهتنىــڭ -27 ،فهتــه ســۈرە(“كىرىــسىلهرــدا ــۇقالررۇم قۇرئانـ ــسىدا لـ ــداق توغرىـ ــيىلگهن مۇنـ ــۇالر :دىـ ــۇب ئـ مهغلـ ،-3 ،رۇم سـۈرە ( “.بولىـدۇ غالىپ ئىچىدە يىل قانچه بىر كېيىن بولغاندىن

ــڭ -4 ــر ئايهتلهرنى ــسمى بى ــدا )قى ــاراڭالردىكى هللا” :يهنه قۇرئان ــان ئ ئىمــان ــان ئىـــش ياخـــشى ۋە ئېيتقـ ــشىلهرنىمۇ قىلغـ ــۇالردىن ،كىـ ــۇرۇن ئـ بـ

چۇقـۇم دىننـى تاللىغـان ئـۇالر ،قىلىشنى كۈمرانھۆ زىمىندا ئۆتكهنلهرنىــتهھكهم ــشنى مۇســ ــڭ ۋە قىلىــ ــسىنى ئۇالرنىــ ــا قورقۇنچىــ ئامانلىققــ )قىـسمى بىـر ئايهتنىڭ -55 ،نۇر سۈرە(“قىلدى ۋەدە بېرىشنى ئايالندۇرۇپ غهلـبه ۋە يـاردىمى نىـڭ هللا ”:يهنه سۈرىـسىدە نهسىر قۇرئاننىڭ .دىيىلگهن دىنىغـا ئىـسالم بولـۇپ تـوپ -تـوپ ىڭكىـشىلهرن ،چاغدا كهلگهن يېتىپ

ــى ــسهن كىرگهنلىكىنــــ ــۈرە( “كۆرىــــ ــىر ســــ ــايهت -2 ،-1 ،نهســــ )ئــــ ھهممىـسى ئىشالرنىڭ ،بولسا بېرىلگهن خهۋەر قانداق ئۇنىڭدا.دىيىلگهن ئۈسـتىدىن الر )ئىرانلىـق (فـارىس رۇملـۇقالر دىـمهك .بهرگهن يـۈز شۇنداق كىــرگهن؛ لــۇپبو تــوپ -تــوپ دىنىغــا ئىــسالم كىــشىلهر قىلغــان؛ غهلــبه

ــا .بارغـــان كېڭىيىـــپ مهملىكىتـــى مۇســـۇلمانالرنىڭ كېيىنكـــى ھهتتـــۈنلهردە ــۇلمانالرنىڭ كـ ــى مۇسـ ــان فهتهـ ــى قىلغـ ــته غهرپ زىمىنـ تهرەپـــدەلۇس ــسپانىيه(ئهن ــڭ )ئى ــراق مهملىكىتىنى ــايلىرىغىچه يى ــهرق ،ج ش تــۈرك تهرەپــته شــىمال ،جــايلىرىغىچه يىــراق ھىندىــستاننىڭ تهرەپــته

يېتىـپ جـايلىرىغىچه يىـراق سۇداننىڭ تهرەپته هنۇپج ،مهملىكىتىگىچه ئـۇنى ۋە قىلـدۇق نازىـل قۇرئـاننى ھهقىـقهتهن بىـز ” :يهنه قۇرئاندا .بارغان ،شـۈكرى خۇداغـا .دىـيىلگهن )ئايهت -10 ،ھىجىر سۈرە(“قوغدايمىز چۇقۇم

جامائهسـى مۇشـرىكالر ” :يهنه قۇرئانـدا .كهلـدى بولـۇپ شۇنداق ھازىرغىچه .دىـيىلگهن )ئـايهت -45 ،قهمهس سۈرە(“چىكىنىدۇ ئارقىغا بولۇپ مهغلۇب

غازىتىـدا بهدرى بهرگهن يۈز كېيىن ،بولۇپ بولغان نازىل مهككىدە ئايهت بۇ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 443 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

هللا ،ئۇرۇشـۇڭالر بىـلهن رۇشرىكالم ”:يهنه قۇرئاندا .بولغان شۇنداق خۇددىــۇڭالر ســـىلهرنىڭ ــارقىلىق قولـ ــۈرە(“ئازاپاليـــدۇ ئـــۇالرنى ئـ -14 ،تهۋبه سـ

ــڭئايهت ــر نى ــسمى بى ــيىلگهن )قى ــڭ .دى ــڭيهھۇدىي ۋە مۇناپىقالرنى الرنى تـا كىتاب بـۇ ھهققىـدە يالغـانچىلىقلىرى ۋە قىلىنىشى پاش سىرلىرىنىڭ

ئـۇالر قۇرئانـدا ،مهسـىلهن .ئىـسپاتاليدۇ نـۇقتىنى بـۇ خهۋەرلهرمۇ يېزىلغان لىكسـهۋەب سـۆزىمىز بـۇ :ئىچىدە ئۆز ئۇالر” :دىيىلگهن مۇنداق توغرىلىق

ــشقانې هللا ــزگه مى ــازاپ بى ــدۇ ئ ــشىدۇ ،قىلماي ــادەله ســۈرە( “.دېيى -8 ،مۇج قىلمايـــدىغان ئاشـــكارا ســـاڭا” :يهنه قۇرئانـــدا )قىـــسمى بىـــر ئايهتنىـــڭ بىـر ئايهتنىـڭ -154 ،ئىمـران -ئال سۈرە( “يۇشۇرىدۇ كۆڭلىدە سۆزلىرىنىــدا .دىــــيىلگهن )قىــــسمى ــۇدىي ” :يهنه قۇرئانــ ــۆزلهرنىڭ الردىنيهھــ ســ

ــورۇنلىرىنى ــدىغانلىرىمۇئۆ ئ ــار زگهرتىۋېتى ــۇالر .ب ــدۇق :ئ ــېكىن ،ئاڭلى ل ،سـالمايمىز قـۇالق )سـاڭا بىـز ( ،سـال قۇالق )بىزگه سهن( ،بويسۇنمىدۇق

ــدۇ ــا .دەي ــا ،ئۈچــۈن قىلىــش تهنه دىنغ ــى ســۆزىنى رائىن ــرى تىللىرىن ئهگ .دىيىلگهن )قىسمى بىر ئايهتنىڭ -46 ،نىسا سۈرە( “ئېيتىدۇ قىلىپ

،ئۈممهتلهرنىـڭ قالمىغـان نىـشانى -نام ئۆتكهنكى قۇرئاندا :نۇقتا -4 بۇنىڭـدىن .قىلىنغـان بايـان ئهھـۋاللىرى شـهرىئهتلهرنىڭ قالمىغـان ئىز

ئىلىــم بـويى ئۆمــۈر الرنىـڭ كىتاب ئهھلـى قىسسىــسىنى بىـرەر ئىلگىـرى قىسسـسىلهرنى بۇنـداق ،بىلهتتـى ئـالىملىرى كاتتا شۇغۇلالنغان بىلهن

ــبهر ــسىز -كهم ئهلهيهىســساالم پهيغهم ــدا كۈتى ــويىچه ئهســلى ھال ــان ب باي ئىكهنلىكىنـى تـوغرا بۇنىڭ ئالىملىرى الرنىڭيهھۇدىي ۋە ناسارا ،قىالتتى ئــۆگىنىش مهلۇماتالرغــا بــۇ ئهلهيهىســساالم پهيغهمــبهر .قىالتتــى ئېتــراپ

،ئىـــدىكى مهلـــۇم يهســـۇدىالرغا ۋە ناســـارا .ئهمهس ئېرىـــشكهن ئـــارقىلىق ئوقۇشـــنى ۋە يېزىـــشنى ،بولـــۇپ ئـــۇممى مئهلهيهىســـساال پهيغهمـــبهر

ــۆگهنمىگهن ــتهپ ،ئ ــۆرمىگهن مهك ــم ،ك ــم -ئىلى ــلهن بىلى ــغۇل بى مهش

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 444 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ــان ــۇلۇلالھ .بولمىغــ ــۇ نىڭرەســ ــى بــ ــۋالى جهھهتتىكــ ــڭ ئهھــ ئۇالرنىــ پهيغهمـــبهر الركىتـــاب ئهھلـــى .ئىـــدى ئهمهس مهخپىـــي ھېچقايسىـــسىدا

،قىسسىــــسىلىرى پهيغهمبهرلهرنىــــڭ ئــــۆتكهنكى ئهلهيهىســــساالمدىن يېزىلغـان الرداكىتـاب مـۇقهددەس ئىلگىرىكى ۋە يارىتىلىشى ڭكائىناتنى مهزكــۇر قۇرئانــدا ،ســورايتتى ســوئالالرنى نۇرغــۇن توغرىلىــق نهرســىلهر ،بــوالتتى قايىــل ئــالىملىرى ئۇالرنىــڭ ،بېرىلهتتــى جــاۋاب ســوئالالرغاــرىلگهن ــاۋاب بې ــاالتتى ئاساســسىز كهدېيىــش يالغــان الرنىج شــۇنداقال .قــۇقهددەس ــاالكىتاب م ــالپ رغ ــدىغان خى ــۇ كېلى ــرى بىرەرم ــارلىقىنى يى ب ئهگهر” :ئهيىبلىنىــپ قۇرئانــدا ئــۇالر ،ۋاھــالهنكى .ئېيتمىغــان ھېچكىــشى سـۈرە (“دېـگهن ،بـېقىڭالر ئوقـۇپ ئهكىلىپ تهۋرەتنى ،بولساڭالر راستچىل

ئهھلـى نىـڭ هللا .دىـيىلگهن )قىـسمى بىـر ئايهتنىـڭ -93 ،ئىمـران -ئـال ــاكىتاب ــا ق ــان قارىت ــدىكىق ئېيتق ــۇ ۇرئان ــبهر ئۇالرنىــڭ ســۆزى مۇن پهيغهم

ــساالمنىڭ ــۆزىنىڭ ئهلهيهىســـ ــتلىقىنى ســـ ــدىغانلىقىنى راســـ بىلىـــ خـاس سـىلهرگىال پهقهت ،ئهمهس كىشىلهرگه باشقا جهننهت ”:كۆرسىتىدۇ راســـتچىل ئهگهر ،بـــېقىڭالر قىلىـــپ ئـــارزۇ ئۆلـــۈمنى بولـــسا بولىـــدىغانــساڭالر ــۈرە(“.بول ــايهت -94 ،بهقهرە س ــدىن )ئ ــۈمنى ئۇالرنىــڭ ئان ــارزۇ ئۆل ئ

ئــۇالر” :دىيىلىــدۇ مۇنــداق قۇرئانــدا جهزملهشــتۈرۈلۈپ قىلمايــدىغانلىقى سـۈرە ( “.قىلمايـدۇ ئارزۇ ئۆلۈمنى ھهرگىز لىكسهۋەب ئهتكهنلىرى -قىلغان ھېچقايسىــــسىنىڭ ئۇالرنىــــڭ. )قىــــسمى بىــــر ئايهتنىــــڭ -95 ،بهقهرە

.يـوق ئـاڭالنغىنى ىقىلغـانلىق ئارزۇ ئۆلۈمنى بولسىمۇ ئۇچىدا ئاغزىنىڭ تولىمـۇ قىلىـشنى يالغانچى ئهلهيهىسساالمنى پهيغهمبهر ئۇالر ،ۋاھالهنكى

تـوغرا ئـۆزلىرىنىڭكىنى ناسـارالىرىنى نهجران رەسۇلۇلالھ .قىالتتى ئۈمىد بــاش مۇشــۇنداق خــۇددى ئــۇالر ،چاقىرغانــدىمۇ ئىچىــشكه قهســهم دەپ

توختىلىـپ ھهقـته بـۇ اپتـا ب قىلىنغان بايان كهلگهن ئۇالردىن .تارتىشقان

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 445 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

يهنه كۆرســىتىدىغان ئهمهســلىكىنى ســۆزى ئىنــسان قۇرئاننىــڭ .ئۆتتــۈق مۇشـرىكالرغا باسـاتتى؛ سـۈر ئاڭلىغۇچىالرنى قۇرئاننى ،شۇكى دەلىل بىر

ــاننى ــاڭالش قۇرئ ــر ئ ــۇالتتى ئېغى ــۇالر .تۇي ــتى ئ ــاتتى ئاڭالش ــۇڭا .قورق ش قىـــيىن انالرغاياقتۇرمايـــدىغ ئـــۇنى قۇرئـــان :ئهلهيهىســـساالم پهيغهمـــبهر ئـۇنى ئوقۇغاندا قۇرئان ئادەم مۆئمىن .ھۈكۈمدۇر توغرا بۇ .دېگهن ،تۇيۇلىدۇ

ئىمـانىنى ،ئاشـۇرىدۇ ئىشتىياقىنى تېخىمۇ قۇرئانغا ئۇنىڭ بېسىشى سۈر دىــن هللا ،ئاڭلىغانــدا قۇرئــاننى” :دەيــدۇ مۇنــداق قۇرئانــدە هللا .كۈچهيتىــدۇ

ــڭ ــنىگه قورققانالرنى ــرەك بهدى ــشىدۇ تىت ــ ،ئولى ــڭهللا ۇالرئ ــمهت نى -رەھــى ــلىگهندە مهغپىرىتىنـــ ــى ئهســـ ــسىقىپ تىترىكـــ ــاتىرجهم ،بېـــ خـــ

مۇنـداق يهنه قۇرئانـدا هللا )بىرقىـسمى ئايهتنىڭ -23 ،زۇمهر سۈرە(“.بولىدۇ ئـۇ ئهلـۋەتته ،بولـساق قىلغـان نازىـل تاغقـا بىـر قۇرئـاننى بۇ ئهگهر”:دەيدۇ

لىكىنـى كهتكهن يېرىلىـپ ئېگىـپ بـاش قورققىنىـدىن ئالالدىن تاغنىڭــڭ ــۈرە( “.كۆرەتتى ــىر س ــڭ -21 ،ھهش ــر ئايهتنى ــسمى بى ــڭ )قى قۇرئاننى

ئـــۇنى هللا .مۆجىزىـــسىدۇر بىـــر ئۇنىـــڭ بولىـــشىمۇ بـــاقى قىيـــامهتكىچهــاننى ھهقىــقهتهن بىــز” :قىلىــپ كېپىللىــك قىلىــشقا مۇھــاپىزەت قۇرئ

ــل ــدۇق نازى ــۇنى ۋە قىل ــۇم ئ ــدايمىز چۇق ــگهن “قوغ ــا” :يهنه ۋە دې قۇرئانغ .دىگهن“ يۈزلهنمهيدۇ باتىل پتىنتهرە ھېچقايسى

،تـۈگهپ زامانىـسىدىال ئۆز بولسا مۆجىزىلىرى پهيغهمبهرلهرنىڭ باشقاــڭ ــرىال پهقهت ئۇالرنى ــپ خهۋەرلى ــان قېلى ــان .قالغ ــاكى قۇرئ ــازىرقى ت ھ ھهربىـر .كهلـدى بولـۇپ مـۆجىزە يـېڭىلمهس قۇدرەتلىك قهدەر ۋاقتىمىزغا

مهشـهۇر ،نـاتىقالر ئاتـاقلىق ،رئـالىمال ،تىلـشۇناسالر نۇرغۇنلىغان ئهسردە ئىــسالمغا ۋە دەھــرىلهر ئىچىــدە ئۇالرنىــڭ ،بولــۇپ ئــۆتكهن يــازغۇچىالر بىرەرسـىنىڭ ئـۇالردىن .ئىدى ئهمهس ئاز قارايدىغانالر بىلهن دۈشمهنلىك

ئىجـاد نهرسـه بىـرەر ئالغۇدەك ئېغىزغا يۈزىسىدىن تۇرۇش تاقابىل قۇرئانغا

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 446 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ــ ســۆز ئېغىــز ئىككــى يــاكى قىلغىنــى دەل ئۇنىڭغــا ۋە يــوق ۈزەلىگىنىت ،ئورۇنغۇچىالرمـــۇ كـــۈچهپ بۇنىڭغـــا .يـــوق بىرەلىگىنىمـــۇ زەربه جايىـــدا پهيغهمـبهر توغرىـسىدا قۇرئان .بولغان مهغلۇب ئاخىرى ،كهلمهي قولىدىن

بـاپنى بـۇ بىـلهن كهلتـۈرۈش نهقىـل ھهدىـسىنى مۇنۇ ئهلهيهىسساالمنىڭ :ئاياقالشتۇرىمىز

يامــان ،بۇيرۇغــۇچى ئىــشالرغا ياخــشى ئــانقۇر بــۇ قىلغــان نازىــل هللا” ۋە يــــولى پهيغهمبهرلهرنىــــڭ ئــــۆتكهنكى ،توســــقۇچىدۇر ئىــــشالردىن ۋە توغرىلىـق ئۈممهتلهر ئۆتكهنكى ،توغرىلىق سىلهر قۇرئاندا .ئۆرنىكىدۇر

ئـاراڭالردىكى سـىلهرنىڭ ،بـار خهۋەرلهر توغرىلىـق ئىـشالر كهلگۈسىدىكى كـۆپ ۋە تهكـرارالش كـۆپ قۇرئـان .بـار ھۈكـۈمالر قىلغۇچى ھهل ئىشالرنى

ــشلىتىش ــلهن ئىـ ــونىراپ بىـ ــدۇ كـ ــڭ ،كهتمهيـ ــۆجىزىلىرى قۇرئاننىـ مـ قىلغـان ھۈكـۈم بىـلهن قۇرئـان .ھهق ،ئهمهس چاقچاق قۇرئان .تۈگىمهيدۇ

ئـادەم ئۇرۇشـقان يۆلىنىـپ قۇرئانغـا بولىـدۇ؛ قىلغـان ھۈكـۈم ئادىـل ئادەم بولىـدۇ؛ قىلغـان توغرا دەمئا چىقارغان ھۈكۈم بىلهن قۇرئان قىلىدۇ؛ غهلبه

ئـادەم قىلغـان تۇتقـا قۇرئـاننى تاپىدۇ؛ ساۋاب ئادەم قىلغان ئهمهل قۇرئانغا قىلغــان تهلهپ ھىــدايهت نهرســىدىن باشــقا قۇرئانــدىن تاپىــدۇ؛ يــول تــوغرا

ــادەمنى ــدۇ؛ هللا ئ ــدىن ئازدۇرى قىلغــان ھۈكــۈم بىــلهن نهرســه باشــقا قۇرئان ،نـۇردۇر روشـهن ،زىكرىـدۇر كمهتلىـك ھې قۇرئان قىلىدۇ؛ ھاالك هللا ئادەمنى قۇرئاننىـڭ .دورىـدۇر پايدىلىق ،رىشتىسىدۇر مهھكهم نىڭهللا ،يولدۇر توغرا

ئـادەم ئهگهشـكهن ئۇنىڭغـا ،سـاقاليدۇ ئـۇ ئادەمنى قىلغان قاتۇت ھۆكمىنى قۇرئـان يوقتـۇر؛ ئهگرىلىـك تېگىـشلىك رۇسالشـقا قۇرئانـدا .تاپىـدۇ نىجاد

ــقا ،كهتمهيـــدۇ چهتـــنهپ ھهقىقهتـــتىن كايىـــشقا ،ئهيىپلهشـــكه شۇڭالشـ “.ئۇچرىمايدۇ

ئاينىــڭ بىــرى يهنه مۆجىزىلىرىــدىن ئهلهيهىســساالمنىڭ پهيغهمــبهر

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 447 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

.ئۆتتۇق قىلىپ بايا تولۇق يۇقىرىدا ۋەقهنى بۇ ،ئىدى يېرىلىشى

ــبهر ــساالمنىڭ پهيغهمــ ــر يهنه ئهلهيهىســ ــسى بىــ ــڭ مۆجىزىــ ئۇنىــــڭ ــسىدىن بارماقلىرىنى ــۇ ئارى ــانلىقى س ــ ۋە چىقق ــدىن ڭئۇنى بهرىكىتى

مهســئۇد ۋە جــابىر ،ئهنهس ۋەقهنــى بــۇ .ئىــدى كــۆپهيگهنلىكى ســۇنىڭ نامىزىنىـڭ ئهسـىر :ئهنهس .قىلغـان رىـۋايهت سـاھابىلهر نۇرغۇن قاتارلىق تاھـــارەت كىـــشىلهر .كـــۆردۈم نىرەســـۇلۇلالھ چاغـــدا قالغـــان ئـــاز ۋاقتـــى

بىـر ىـدىغان ئال تاھـارەت رەسـۇلۇلالھ ،تاپالمايۋاتاتتى ئىزلهپ سۇ ئالىدىغانــاچىنى ــولىنى ،كېلىـــپ ئېلىـــپ قـ ــگه قاچىنىـــڭ قـ ــدى ئىچىـ ،قويىۋىـ

رەســۇلۇلالھ .كــۆردۈم چىقىۋاتقــانلىقىنى ســۇ ئارىــسىدىن بارماقلىرىنىــڭ شـۇنىڭ .بـۇيرۇدى ئېلىـشقا تاھارەت بىلهن سۇ قاچىدىكى شۇ كىشىلهرنى

ــلهن ــشىلهرنىڭ بى ــسى كى ــارەت ھهممى ــدى تاھ ــگهن ،ئال ــدىن .دې ئۇنىڭ ئــادەم يــۈزچه ئــۈچ ئــۇ ،ســورالغاندا توغرىلىــق ســانى انالرنىــڭئالغ تاھــارەت ،ئىـدۇق بىلـله بىـلهن رەسـۇلۇلالھ بىـز :مهسـئۇد ئىبنـى .دېـگهن ،ئىدۇق تېپىـپ ئـاز بىـر سـۇدىن قالغـان ېشىپئ رەسۇلۇلالھ .ئىدى يوق سۇ بىزدەــشىمىزنىكى ــدى تهلهپ لى ــۇ .قىل ــپ ئ ــگهن تېپى ــۈيىمىزنى كهل ــر س بى

ئارىـسىدىن بارماقلىرىنىـڭ ،سـېلىۋىدى اچىغـا ق قـولىنى ،قۇيـۇپ قاچىغاــۇ ــىىچ س ــۇردى ققىل ــگهن ،ت ــابىر .دې ــۇدەيبىيه :ج ــدا ھ ــشىلهر غازىتى كى

ــكهن ئۇســساپ ــدا نىڭرەســۇلۇلالھ ،ئىــدى كهت ــر ئالدى ــۇم كىچىــك بى تۇل :رەسـۇلۇلالھقا كىـشىلهر .ئىدى ئالغان تاھارەت ئۇنىڭدا رەسۇلۇلالھ ،بولۇپ رەسـۇلۇلالھ .دېـدى ،قالمىـدى سـۇ قاباشـ تۇلۇمىڭدىكىدىن سېنىڭ بىزدە

ــا ــولىنى تۇلۇمغــ ــدى قــ ــسىدىن بارماقلىرىنىــــڭ ،قويىۋىــ ــۇالق ئارىــ بــ سـىلهر چاغـدا ئـۇ :جـابىردىن .دېـگهن ،تـۇردى چىققىلى سۇ ئېتىلغاندەكــۈز بهش مىــڭ بىــر بىــز ،ســورالغاندا دەپ ئىــدىڭالر؟ كىــشى قانچىلىــك ي

ۋەقهنـى بـۇ .ندېـگه ،يېتهتتـى كىـشىگىمۇ يۈزمىـڭ سـۇ ئۇ ،ئىدۇق كىشى

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 448 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

بـار ئـادەم نۇرغـۇن مۇنـداق .قىلغـان رىۋايهت كىشى نۇرغۇن ساھابىلهردىنــرەر يهردە ــشىنىڭ بى ــاننى كى ــۇپ يالغ ــشى توق ــۇمكىن چىقىرى ،ئهمهس م مۇنـداق سـىڭگهن ھهققـانىيهت ۋۇجۇدىغـان ،تهقـدىردىمۇ چىققـان تۇقۇپ قىلىــپ ســۈكۈت ،قىالتتــى پــاش يالغــانلىقىنى بۇنىــڭ ســاھابىلهر كــۆپ

كىــشىلهرنىڭ نۇرغــۇن بــۇنى قىلغــۇچىالر رىــۋايهت ۋەقهنــى بــۇ .رمــايتتىتۇ سـۆزىنى بـۇ ئۇالرنىـڭ ھېچكىم ئۈستىگه ئۇنىڭ ،ئېيتقان كۆرگهنلىكىنى

ــار ــان ئىنك ــۇ ،قىلمىغ ــڭ ب ــدىن ئۇالرنى ــتىقلىغانلىقى دىلى ــۇپ تهس بول .لىنىدۇھېساب

،چىققــانلىقى ئېتىلىــپ ســۇنىڭ بىــلهن بهركىتــى نىڭرەســۇلۇلالھ كۆپهيگهنلىكىمـۇ سـۇنىڭ بىـلهن قىلىـشى دۇئـا ۋە قويۇشى تۇتۇپ ئۇنىڭ

غازىتىـدا تهبۇك جهبهل ئىبنى مۇئاز ،مهسىلهن .مۆجىزە ئوخشاش شۇنىڭغا كهلگهنـلهر غازىتىغـا تهبـۇك :قىلىـدۇ رىـۋايهت ۋەقهنـى بىر مۇنداق بولغانــر ــا بى ــگهن بۇالقق ــۇالقتىكى ،كهل ــۇ ب ــايىتى س ــاز ناھ ــۇپ ئ ــالتىراپ بول ي

ئـاز بىـر يهنه ،كېـيىن ئالغانـدىن ئۇچۇمالپ قۇلىدا سۇنى ئۇالر .تۇرىدىكهنــۇ ــان س ــۇلۇلالھ .يىغىلغ ــدا نىڭرەس ــۈزىنى ئۇنىڭ ــۇلىنى ۋە ي ــى ق يۇيۇش

ــۇ كىــشىلهر ،باشــلىغان ئېقىــشقا كۆپىيىــپ ســۈيى بۇالقنىــڭ بىلهنــال ب سـۇدىن ،ئېيتىلىـشىچه رىۋايىتىـدە ئىـسهاقنىڭ ئىبنـى .ئىچكهن سۇدىن ئــى :رەســۇلۇلالھ ئانــدىن .چىققــان ئــاۋاز انــدەكچېقىلغ چاقمــاق خــۇددى كهتكهنلىكىنـى بولـۇپ بوسـتان – بـاغۇ يهرنىـڭ بـۇ ،بولـسا ئۆمرۈڭ ،مۇئاز

ــسهن ــگهن ،كۆرىـ ــۇ .دېـ ــته بـ ــۇك ھهقـ ــازىتى تهبـ ــدا غـ ــدۇق بابىـ .توختالـــۇلۇلالھ ــى نىڭرەسـ ــلهن دۇئاسـ ــۇدەيبىيهدىكى بىـ ــۇالق ھـ ــۈيىنىڭ بـ سـ

رىـــۋايهت كـــۋەرلهردىنئه ئىبنـــى ســـهلهمه بىـــلهن بهرا كـــۆپهيگهنلىكى ئۈســتىدە ســهپهر بىــر مهلــۇم :قىلىــپ رىــۋايهت قهتــادەمۇ ئهبــۇ .قىلىنىــدۇ رەسـۇلۇلالھ .قىلىـشتى شـىكايهت ئۇسسۇزلۇقتىن رەسۇلۇلالھقا كىشىلهر

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 449 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

ــر ــورىدى ئىۋرىـــق بىـ ــۇلۇلالھ .بهردىـــم ئهكىلىـــپ ئىۋرىـــق مهن ،سـ رەســـۋرىقنى ــۇرۇپ قولتــۇقالپ ئى ــدى ئاغزىغــا جوغىــسىنى ،ت دەم غــابۇنىڭ ،ئال ئۇنىڭـدىكى ھهممىـسى كىـشىلهرنىڭ ،بىلىـدۇ هللا بۇنى ،يوقمۇ ،سالدىمۇ .تولدۇرىۋالــدى قــاچىلىرىنىمۇ ،قانــدۇردى ئۇســسۇزلۇغىنى ئىچىــپ ســۇنى

ــشىمچه ــق ،بايقى ــدىن ئىۋرى ــان مهن ــدەكال ئېلىنغ ــۇراتتى چاغدىكى ــۇ .ت ب .دېگهن ،ئىدى ئىككى يهتمىش كىشىلهر سهپهردىكى

بولغــانلىقىنى ئــورۇنالردا تۈرلــۈك هرنىــڭۋەقهل ئوخــشاش مۇشــۇنىڭغا رىـــۋايهت ئـــادەملهر ئىـــشهنچلىك .قىلغـــان رىـــۋايهت ســـاھابىلهر نۇرغـــۇن

.قىلمايدۇ شهك ئادەم راستلىقىغا ئىشالرنىڭ بۇ ،قىلغانلىقتىن

ــۇلۇلالھ ــى نىڭرەســ ــى ۋە ھهركىتــ ــلهن دۇئاســ ــڭ بىــ ئۇزۇقلۇقنىــ رىـۋايهت ىـڭ تهلههن .ئىـدى مۆجىزىـسى نىڭرەسـۇلۇلالھ كۆپهيگهنلىكىمۇ

ــشىچه ــۇلۇلالھ ،قىلى ــا ئهنهس نىڭرەس ــسىپ قولتۇغىغ ــگهن قى ــر كهل بى .ئۇزۇقالنـدۇرغان ئـادەمنى سهكـسهن – يهتمىـش بىـلهن نېنـى ئارپـا قانچه

دۇئـاالرنى خالىغـان هللا ئۇنىڭغـا ،ئۇشـتۇپ ئۇششاق نانالرنى بۇ رەسۇلۇلالھ .ئۇقۇغان

بىـر سـۇلۇلالھ رە كۈنى غازىتى خهندەك ،قىلىشىچه رىۋايهت جابىرنىڭ ئـوغالق چىـشى بىـر ۋە ئارپا ] ت – .گىرام 812 كىلو ئىككى – سا بىر[ سا

،قهسـهمكى غـا هللا :رىـۋايهتته بـۇ جـابىر .غىزاالندۇرغان ئادەمنى مىڭ بىلهن قازانـــدا ئـــاش ،قالـــدى ئېـــشىپ ئـــاش ،تويـــدى ئـــادەم ھهمـــمه كـــۈنى ئـــۇ

.يېقىلىۋاتـــــاتتى نـــــان خېمىـــــردا قالغـــــان ئېـــــشىپ ،قايناۋاتـــــاتتى خېمىـر ،بىلهنـال قويۇشـى دەپ سـۇف قازانغـا ۋە خېمىرغـا نىڭرەسۇلۇلالھ

ئـۇ ،قىلىشىچه رىۋايهت ئهييۇبنىڭ ئهبۇ .دېگهن ،كهتتى بولۇپ لىكبهرىكهت .ئهتــكهن تامــاق كىــشىلىك ئىككــى ئهبــۇبهكرىگه بىــلهن رەســۇلۇلالھ ۋەقهلهرنـى مۇنـداق .يهتكـۈزگهن ئـادەمگه سهكسهن يۈز تاماقنى رەسۇلۇلالھ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 450 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ئـۆمهر ،ئهبۇھـۇرەيرە ،ئهكـۋە ئىبنـى سـهلهمه ،ئهبۇبهكرى ئىبنى دۇراخمانئاب رىـۋايهت سـاھابىلهر نۇرغـۇن قاتارلىق مالىك ئىبنى ئهنهس ،خهتتاب ئىبنى .قىلىدۇ

قىلغـــــانلىقىمۇ نـــــاله ســـــېغىنىپ نىرەســـــۇلۇلالھ ياغاچنىـــــڭ رىـــۋايهت ئابـــدۇلال ئىبنـــى جـــابىر .ئىـــدى مۆجىزىـــسى نىڭرەســـۇلۇلالھ

بـار تـۈۋرۈكلىرى قىلىنغـان ياغاچلىرىـدىن خورمـا نىڭجىدمهسـ :قىلىپــدى ــۇلۇلالھ ،ئى ــۇتبه رەس ــان خ ــدا ئوقۇغ ــۇ چاغ ــڭ ش ــرىگه تۈۋرۈكلهرنى بى

ــپ ــۇپ يۆلىنى ــۇيتتى تۇت ــۇنبهر .ئوق ــىلىپ م ــۇلۇلالھ ،ياس ــۇتبىنى رەس خ نـاله ھايۋانـدەك بۇغاز تۈۋرۈكنىڭ ،كېيىن بولغاندىن ئوقۇيدىغان مۇنبهردەــاۋازىنى قىلغــان ــاڭ ئ ،قىلىــشىچه رىــۋايهت ئهنهســنىڭ .دېــگهن ،اليتتۇقئ

ــۋايهت ســهھلىنىڭ .كهتــكهن تىتــرەپ مهســجىد ئاۋازىــدىن تۈۋرۈكنىــڭ رىــشىچه ــشىلهر ،قىلى ــڭ كى ــاۋازىنى تۈۋرۈكنى ــاڭالپ ئ ــالپ ئ ــكهن يىغ .كهت

كېلىـپ رەسـۇلۇلالھ ،كهتـكهن يېرىلىپ تۈۋرۈك ،رىۋايىتىدە مۇتتهلىبنىڭ مۇنـۇ رىـۋايهتكه بـۇ بهزىـلهر .بولغـان جىـم بىلهن قويۇشى قولىنى ئۇنىڭغا ئايرىلىـپ زىكرىـدىن نىـڭ هللا تـۈۋرۈك بـۇ : رەسۇلۇلالھ :قوشقان رىۋايهتنى

،تۇتۇۋالمىـسام ئـۇنى ،قهسهمكى بىلهن هللا .قىلدى ناله ئۈچۈن قالغانلىقى رەســۇلۇلالھتىن .دېــگهن ،بــوالتتى قىلغــان نــاله قىيــامهتكىچه تــۈۋرۈك بــۇ

نىڭرەســۇلۇلالھ ۋە قىلغــان شــۇنداق ۇرۇپقــايغ قالغانلىقىغــا ئايرىلىــپ ئىـشهنچلىك ھهدىـسنى بـۇ .كۆمۈلگه ئاستىغا مۇنبهرنىڭ بۇيىچه بۇيرۇقى

ســاھابىلهرنىڭ( تــابىئىنالر ۋە ســاھابىلهردىن .قىلغــان رىــۋايهت كىــشىلهرــۆھبىتىدە ــان سـ ــۇلمانالر بولغـ ــابىئىن مۇسـ ــدۇ تـ ــۇ )ت – .دىيىلىـ دىنمـ .قىلغان رىۋايهت نۇرغۇنلىرى

ــسهلل ــى ۋە هرنىكېـــ ــشمۇ مېيىپالرنـــ ــۇلۇلالھ ساقايتىـــ نىڭرەســـ نۇئماننىـڭ ئىبنـى قهتـادە غازىتىـدا ئوھـۇد .ئىـدى بىـرى مۆجىزىلىرىدىن

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 451 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

جايىغـا ئـۆز ئۇنى نىڭرەسۇلۇلالھ ،ئىدى قالغان ساڭگىالپ مهڭزىگه كۆزى .قالغـان بولـۇپ كـۆز چىرايلىـق ئهڭ ،سـاقىيىپ بىـلهن قويۇشى سېلىپ ،يارىالنغانـــدا تىگىـــپ ئـــوق يـــۈزى ادىنىـــڭقهت ئهبـــۇ غازىتىـــدا زىـــقهرەد

يـارا بـۇ بىـلهن شۇنىڭ ،قويغان سېلىپ دەم يهرگه تهگكهن ئوق رەسۇلۇلالھــدىمىغان ــى .يىرىڭ ــب ئىبن ــىننه مۇالئى ــسىتقا ئهس ــسلى ئى ــلهن كې بى

يهردىـن رەسـۇلۇلالھ .ئهۋەتكهن رەسۇلۇلالھقا ئهلچىسىنى ،قالغاندا ئاغرىپ مهسـخىرە ئهلچى ،بهرگهن ئهلچىگه پدە سۈف ئېلىپ تۇپىنى چىمدىم بىر

مۇالئىـــب ئىبنـــى كېلىـــپ ئېلىـــپ تـــوپىنى ،ئـــويالپ دەپ قىلىۋاتىـــدۇــۇ .بهرگهن ئهســىننهگه كېــسىلى ئهســىننهنىڭ مۇالئىــب ئىبنــى چاغــدا ب

غازىتىـدا خهيبهر .كهتكهن ساقىيىپ ئېتىپال كاپ توپىنى ئۇ ،بولۇپ ئېغىر قايتقانلىقىســــا ئــــۇنى نىڭرەســــۇلۇلالھ ،ئاغرىــــپ كــــۆزى ئهلىنىــــڭ

نىڭرەســــۇلۇلالھ .قىلىنــــدى بايــــان يۇقىرىــــدا ۋەقه توغرىــــسىدىكى .كـــۆپ تۈگهتكۈســـىز ســـاناپ يهنه باشـــقا يـــۇقىرىقىالردىن مـــۆجىزىلىرى

رىــۋايهت ئــالىملىرى مۇســۇلمان ئىــشهنچلىك ھهممىــسىنى ئۇالرنىــڭ .قىلغان

ئۇنىــڭ بولۇشــىمۇ ئىجــاۋەت دۇئالىرىنىــڭ قىلغــان نىڭرەســۇلۇلالھــدىنمۆجىزىلىر ــدى ى ــى ئهنهس .ئى ــڭ :مالىــك ئىبن ــام مېنى ئۇممــۇ ئان

،دەدېگهنـ قىلـساڭ دۇئـا ئهنهسـكه خىزمهتچىـڭ ،رەسـۇلۇلالھ ئـى ،سۇلهيم ۋە كــــۆپ بــــالىلىرىنى ۋە مېلىنــــى ئهنهســــنىڭ ،هللا ئــــى ،رەســــۇلۇلالھــا دەپ قىلغىـــن بهرىكهتلىـــك ــان دۇئـ ــۇنىڭ .قىلغـ ــۈن شـ مېنىـــڭ ئۈچـ

ــنىڭ( ــېلىم )ئهنهس ــالىلىرىم ۋە م ــۆپ ب ــا .ك ــڭ زىرھ ــالىلىرىم مېنى ۋە ب رەســۇلۇلالھ .دېــگهن ،بــار ئهۋالدىــم يــېقىن گه 100 بولــۇپ نهۋرىلىــرىم دۇئـا ھهققىـدە بولۇشـى بهرىكهتلىـك مېلىنىڭ ئهۋفكه ئىبنى ئابدۇراھمان

خوتۇنىنىـڭ تـۆت ئۇنىـڭ ،قىلغاندا قازا ئهۋف ئىبنى ئابدۇراخمان .قىلغان

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 452 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

ئهۋف ئىبنـى ابـدۇراخمان ئ .تهگـكهن مىـراس دىناردىن مىڭ 80 ھهربىرىگه كــارۋىنىنى ســودا بىــر تاپقــان تهركىــپ تۆگىــدىن يــۈز يهتــته قېــتىم بىــر

ــۆگىلىرى ــدۇقلىرى ،ت ــاللىرى ۋە جاب ــلهن م ــۇپ بى ــهدىقه قوش ــپ س قىلى .بېرىۋەتكهن

قىلغــان دۇئــا بولۇشــقا قۇدرەتلىــك زىمىنــدا مۇئــاۋىيىگه رەســۇلۇلالھــاۋىيه كېــيىن ،ئىــدى ــدا مۇئ ــپه زىمىن ســهئدگه رەســۇلۇلالھ .بولــدى خهلى

ــاۋەت دۇئاســى ــا بولۇشــقا ئىج ــا دۇئ ئۈچــۈن ھهركىــم ســهئدنىڭ ،قىلغاچق خهتتابقـا ئىبنـى ئـۆمهر نىڭرەسۇلۇلالھ .بوالتتى ئىجاۋەت دۇئاسى قىلغان

دۇئاسـىنى قىلغـان ھهققىـدە تـاپقۇزۇش قـۇۋۋەت ئىـسالمنى ئـارقىلىق ئۇ نىجــادلىق ڭاســا هللا :قهتــادەگه ئهبــۇ ئــۇ .ئۆتتــۇق قىلىــپ بايــان يۇقىرىــدا دۇئـا دەپ ،قىلـسۇن لىـك بهرىكهت تـۈكلهرنى ۋە چاچ بهدىنىڭدىكى ،بهرسۇن چاغـدا بـۇ .كـۆرگهن ئۆمۈر يىل يهتمىش قهتادە ئهبۇ بىلهن شۇنىڭ .قىلغان .ئىدى بالىنىڭكىدەك ياشلىق 15 چىرايى ئۇنىڭ

ناھـايىتى دۇئـالىرى بولغـان ئىجاۋەت نىڭرەسۇلۇلالھ ،باشقا بۇالردىنــۆپ ــۇ .كـ ــاۋىمىزنى ،ئـ ــۇپ كىتـ ــان ئوقـ ــادەمگه چىققـ ــان ئـ ــڭهللا .ئايـ نىـ

ــۇلۇلالھقا ــته رەســ ــدىغان كېلىچهكــ ــشالرنى بولىــ ــدۈرگهنلىك ئىــ بىلــ رەســۇلۇلالھ :قىلىــپ رىــۋايهت ھــۇزەيفه .ئاشــكارىدۇر ناھــايىتى مۆجىزىــسى

ــۇم ــر مهل ــدا بى ــۇرۇپ جاي ــامهتكىچه ت ــدىغان قىي ــشالرنى بولى ــاي ئى قويم ئۇنتــــۇپ ،ئېلىۋالغــــانالرمۇ ىگهئىــــس ســــۆزلهرنى بــــۇ .بهرگهن ســــۆزلهپ

ئىــشالردىن شــۇ ،بىلىــدۇ ئــۇنى ھهمرالىــرىم بــۇ مېنىــڭ .بــار قالغــانالرمۇ ئـۇزۇن ئـادىمىنى تۇنـۇش ئۆزىنىـڭ كىـشى بىر خۇددى ،بهرسه يۈز بىرەرسى

ئهسـلهپ ئىـشنى ئـۇ ،تۇنۇغاندەك ئهسلهپ كۆرگهندە ئاندىن ،كۆرمهي زامانــمهن ــڭ .بىلىـ ــرىم مېنىـ ــۇنى ھهمرالىـ ــۇئۇنتۇد بـ ــاكى ىمـ ــان يـ ئۇنتۇغـ

ــدىمۇ ــايمهن بولۇۋالـ ــاهللا .ئۇقمـ ــهمكى غـ ــامهتچكىچه ،قهسـ ــدانغا قىيـ مهيـ

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 453 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالىw

ww

.munber.org

ــدىغان ــنه كېلى ــاتقا – پىت ــدانلىق پاس ــۇچىالردىن قۇمان ــن300 قىلغ دى رەســۇلۇلالھ قهبىلىـسىنى ۋە فامىلىــسىنى ،ئىـسمىنى ئادەمنىــڭ ئـارتۇق

ــڭ ــدىمىزدا بىزنىـ ــا ئالـ ــپ تىلغـ ــۆتكهن ئېلىـ ــگهن ،ئـ ــۇلۇلالھ .دېـ رەســـبه ئۈســتىدىن دۈشــمهنلهر ئۇنىــڭ بهرگهن ئېيتىــپ ابىلىرىگهســاھ غهلى

فهتهــى ئىراقالرنىــڭ ۋە شــام ،يهمهن ،بهيتۇلمــۇقهددەس ،مهكــكه ،قىلىــشى ئايالالرنىـڭ ،ئارقىـسىدا قازىنىـشى ئۈستۈنلۈك تىنچلىقنىڭ ،قىلىنىشى

ــنهللا ــقىدىن دى ــمهي باش ــرەدىن خهۋپلهن ــچه ھى ــالغۇز مهككىگى ــهپهر ي ســڭمهدىنىن ،قىاللىــشى ــا ى ــشى ھۇجۇمغ ــدانلىقى ئهلىنىــڭ ،ئۇچرى قۇمان

ئۈممىتىنىـڭ ،قىلىنىـدىغانلىقى فهتهـى ئهتىـسىال خهيبهرنىـڭ ئاستىدا مـال ،قىلىـپ فهتهـى جـايلىرىنى باشـقا دۇنيانىڭ بىلهن ياردىمى نىڭهللا

قهيـــــسهرلهرنىڭ ،كىـــــسرا ۋە بولىـــــدىغانلىقى ئىـــــگه مۈلـــــۈكلهرگه –ــى ــىدىغانلىقىغا غهزىنىلىرىن ــت بۆلۈش ــسلهرنى ئائى ــشهنچلىك ھهدى ئى

ئىلمىنىـــــڭ ھهدىـــــس ۋە مـــــۇئهللىپلىرى لىرىنىـــــڭكىتاب ھهدىـــــس ۋە نۇرغـــۇنلىرىنى ئىـــشالرنىڭ مهزكـــۇر .قىلغـــان رىـــۋايهت پىـــشىۋالىرى

كـــۆپ جهھهتـــته بـــۇ ،قىلـــدۇق بايـــان قىلىنغـــانلىرىنى بايـــان قۇرئانـــدا .كۇپايه يۇقىرقىالر ،توختالمايمىز

ــڭهللا ــۇلۇلالھقا نىــ ــشىلهرنىڭ رەســ ــتيىقهسۇ كىــ ــان ،ســ – زىيــ ئىلتىپــــــاتىمۇ قىلغــــــان ئۈچــــــۈن ســــــاقلىنىش زەخمهتلىرىــــــدىن

هللا” :قارىتـا رەسـۇلۇلالھقا قۇرئانـدا هللا .ئىـدى مۆجىزىسى نىڭرەسۇلۇلالھ – 67 ،مائىـدە سـۈرە (“.سـاقاليدۇ زىيانكهشـلىكىدىن كىشىلهرنىڭ سېنى

ــڭ ــر ئايهتنى ــسمى بى ــڭ” )قى ــۆكمىگه رەببىڭنى ــهۋرى ھ ــل س ــهن ،قى س هللا” )قىــسمى بىــر ئايهتنىــڭ – 48 ،تــۇر ســۈرە( “.يىمىزدەھىمــا بىزنىــڭ

)قىـسمى بىـر ئايهتنىـڭ – 36 ،زۈمهر سۈرە( “ ئهمهسمۇ؟ كۇپايه بهندىسىگه 95 ،جـر ىھ سـۈرە ( “.تېتىيمىـز چۇقۇم قىلغۇچىالرغا مهسخىرە سېنى بىز”

- ئۇيغۇر تهرجىمه مهركىزى 454 -

مۇھهممهد ئهلهيهىسساالمنىڭ تهرجىمىهالى

ww

w.m

unber.org

بولغانـدىن نازىـل ئـايهت دېـگهن “سـاقاليدۇ سـېنى هللا” .دېگهن )ئايهت – ،سـاقاليدۇ مېنـى هللا ،كېـتىڭالر :مۇھاپىزەتچىلىرىگه الھرەسۇلۇل ،كېيىنــۇر .دېـــگهن ــۈرمهكچى پهيغهمبىرىمىزنـــى دۇسـ ــدا ئۆلتـ ــۇنى هللا ،بولغانـ ئـ

نۇرغـــۇن ئهبۇجهھىلنىـــڭ نىرەســـۇلۇلالھ نىـــڭهللا ،ســـاقلىغانلىقىنىــتلىرىدىنسۇيىقه ــاقلىغانلىقىنى سـ ــنىگه ،سـ ــرەت مهدىـ ــان ھىجـ قىلغـ

ســۇراقه يولــدا ۋە تىپــاتىنىئىل قىلغــان رەســۇلۇلالھقا نىــڭهللا كېچىــسى .قىلدۇق بايان يۇقىرىدا ۋەقهنى بولغان بىلهن

ــسى ــۇ ،قىسقىـ ــته بـ ــۇ جهھهتـ ــه شـ ــىيېتهرل نهرسـ ــبهر ،ىككـ پهيغهمـ ئــۈچ ئـون مهككىـدە ئارىــسىدا دۈشـمهنلىرىنىڭ ئهشـهددى ئهلهيهىسـساالم

بـۇ .تـۇردى يىـل ئون ئارىسىدا الريهھۇدىي ۋە مۇناپىق مهدىنىدە .تۇردى يىلــد ــمهنلىرىدىن ،اجهريان ــى ھــېچ دۈش ــۇلۇلالھقا بىرس زىيانكهشــلىك رەس

،قهدەر تاكامۇلالشـقانغا قىلىـپ غهلىـبه دىنـى ئىـسالم تـاكى .قىاللمىدى .سـاقلىدى زىيانكهشـلىكىدىن دۈشـمهنلهرنىڭ نىرەسۇلۇلالھ هللا ئىگسى

ــاهللا ــدۇ غــ ــى ھهمــ ــلهن بۇنىــــڭ ،ئېيتىمىزكــ ــتىگه ئۇنىــــڭ بىــ نېمىــ بـۇ دىـن هللا مۇكاپاتاليـدۇ؛ قـۇچىالرنى ئېيت ھهمـدۇ كـۆپ هللا .ئېرىشكهيمىز

ــالنى ــانالرنى تهرجىمىهـ ــۇلۇلالھقا ئوقۇغـ ــڭ ۋە رەسـ ــاھابىلىرىگه ئۇنىـ سـ !تىلهيمىز قىلىشىنى مۇۋەپپهق ئهگىشىشكه

ئۇنىــڭ ،ئهلهيهىســساالمغا مــۇھهممهد ىدىمىزيســهي ،شــۈكرى خۇداغــا !قىلسۇن رەھمهت هللا دوستلىرىغا ،ساھابىلىرىگه ،ئائىلىسىگه